d

c
c,o
;c

C
'

<c CCcc

C. C c c

cc cc ccc (CC CC C.

C
<

cc
C<3
C<3

c
!

< C CC CCCC Cj C
<

<

C Cc

c c c
<
<

C <C

C<C' CC<LC
<
c

ccc

u< l

>

ccccc
ccc
^ccccc
<t<

<_<

C
<

cccc
x C x
(

<1

c c

CCc'c

C C
.

C
C
c
*

C <L C<l C C C
i

'

C C C<(
c

CC cc
CC cc
(

Ql cc\
Cc CCc

CC c cc
(

c
1
'-

c:

ccccc
caccc
ccc

c
rcc

c
c <
v

< <

t <

r tc c '
'

C C
-

C
f

C c

C C
(

CCC
C(

< <

c
<

ctc

4Qc.cc

ccc
C

'

CC^ <C<
C

ccc
~<r

ccccc

CCC

,(

'

f(

OC c
CC
<cc
'

C
1

<

rcc:-

..

<sc.c
C<C
CC
"

CjCL
;
!

C
c

C
C

<
'

(C
i

CCfc<C

(J

c
<

C
c*
C
.

c<
< <

C<"

K
c

<
<

'

^C

CC

<

C <cc <
r

<"><
^<S<-.<<

^3CC <C <L ^C CC< rc ,<< c <C ,r\

CZ
c

CCCC "CLCLCC

ccc

cc
cc
'

CC

"C
"C

C>CCv
4KTC #GC ^T

c
r
c

<t

cc
cc

^z^

ccc<cc<
'

CC
?c.<

CT<

VILLANOVA COLLEGE LIBRARY

Villanova,

-<<

C
;
"

kc
C

Pennsylvania

C " Cjc^

c <
<;
C;|

^c

c<:gc

<f
'

Jt

This

book was donated

3-4-49

c.oacLc
Cc
Cl

^CMSC

<1
c
v

Cl'

"(i

c
c

^cc
c<<p

d:a;
o

c :<ci

<L.<c

/ccc
Cc<
Ccc
Ccr
jr<L'" C<'
^
;

cc
"

r
*

c<
fi
c;<
<

by
Re.y.....ii^...Sulllv^iv...O^S.A,

.^CCcCicCl
c

<cc
(

c <&
c c

C
C

"'

CCcc

CC&
c<

C^cXC
(.

\
r

S
cC

arj
c

^c< cco
(

<^C v

'

'

^
c

_<

'

CCC

C
C C
Cc
c
c
f
-

c_'

c:

,(

d"

<c
.ciC

C C^Cv. cc^ c c c :c < CC Cc< Cc

CC CC c&
.c?
i

cco<

c^

<

^ CC c^
Cccdcrc

cc

_^cC

Cc

^s^

,.<tc

^3^C

o-

C
r

<<

. s:

c
c

cc cc
<gC

cc<
a

^c

caccs^
c

c<
i

Cvi.

mjt

C c

cgc ^c

ccc:

ccc csc

m
s
.

C cr

icc kc^
K

"-c

<

cccc
c
c
<

c^ ,c$_

cc .CC

cc <: CC.C cc c

</f (

co
C<j
cC^C
<

c<

ccc

cc cc c:c C C' c c c CiCC

:

rc<

CC

<c CC ^; c <.
<c

-Ccoa:

r<

Cc< <^cc

s::
cr
(<

^R

<cc
'
'

ccC

<

C^
(

cc <<> c ' < r c

cc c CCcCc
>ccC"Ct

ccc c C < c
c

(c
<,
<

C333C
c

CCc

^rrc
>'C
'<

r
c

<c

CcCCc
C
'

C
C <

C"
'

CC C!BC < :
<^c

ccCCCC

<c c

f.c (

c CC C< cc c
<

cc
c7

<
<r<c<

< c

<

<

C
^jr
r-

<

<7

C r
cr c

cc

C<

'<<

c: c <:<

..

c:<< c c
C

<

<

<c

C,

<1

C<5<

"

<C

<

<c <rcr

cc

ccc

<
V
C

<

<~

:
<r

<c
^cv..
<r
<?~

<c<&c<rc

c -cv
<s
''

~
CCC. CC<c
.

cc

cc<

CC

C
'

C
<
C(

r C<

c<d' <

CCC

CL C<

C<

cx C CCCCT'
<Cc<_n_r_><:
cr

<r c
V<rCTCC;C<C<rrc

'<

<t<___

c <~
<f<cr cc
cc
'c

<1 *<
< c

QCLCiCicj
Cj

<c _< c
:

Ccccr
<l '<C
c

v C

C<c <C<C ^C^Ccc. <C<Cj

cc__ct cc cc
(

cCCCC
<cc<c
cc<

v<
<s
<

>

ccT "slcc cc cccx:c cc

ac^

c,d_
:"

gjtfc

("CCCXC
<

figscc cc

d d

cc
<c <r
55

CC<

cidc

cg:

<_
<:
<
<

cdc
r<r

e<c.<c

C C
C^

<

<C
<c

<c

_C C <l<< c <<& < < <<<m

<|r

CO
T
i

dc r

cc

r*

cc

"
<g

^ ^fr
> .cVs^
,

C<

<

<3C
<s
<

C< *

<

<_

< C^s c <L CSc^

CC
ccr

<

<C<_C

<

CC
<

CCc <j ccc c ccc c

c

<

CC

>_^

e^F

<

<

c
<r<-*s_tc:
c

c <gc
r

c<

c<

<j

<

c<ci^y<x5
3T
'

CCCCC'
i|CS^

KCcc

C
i

cr<

CUS <cC <c

<<;c

C<c<C'C.

cc
<ccc

c
cc<

cc

cC

c
<
'

'iCj

'

c^st

d C
c<
<3

<
c

CcC
CC<5

cccc

OCSC-

<Sj<C-

^CC

ccg

d O

<&.

Cc <CPEIcC^

xcc

<

c<

c-cCCC

<c:c:

^c
Ccc
cTc
4

C^c:.

Cc<7

C
<

<.c

(CC
I
<

C
c
ct

C
c

-_

cCTccCCc "<

C
r

CC<<c<c
f

"

'

CC<^

c
c;
c

<3C

^X

'^

^C d<^ClL
<c_c^:

c,

cc
<

c/

iSK

<JC

C CCCCC ^C ccc<
(

cc

tC |d
C<" r
i

ciCC ccc
(?cr

cCwCCC
CCCcccC
ccc<

CC

cccc

CCCCC <CQ ^C, CTc

tcoCS

CC

CC

^c^c<OC<CC3b:"c
c<r

< ^C. < Cc

i

^3SL <C<SS<

<C<CCCci
cC<2cc

CCC
-ccd
i

cccr

CSC <2'^C'CI<^^S5CS:<1 'CKS:^C3& c^.

C<
c<ij<

^C^CiC.CciiCtc'
<C
6

<

^^p^ <33CVc<
c
j

<

<?

<c<

<
cc
c

c
<
<
c

C
i
j

<

co
cC
c

^<_s CCC

C!C

C <c(C <:<djg: C^cdcCC

CccC

Cc
<

c <r

<
-

v
.

^KSCsCl < ^Bcac-ccc

<

.^,

CC

c C

<CCTcc<

<$ C

CCC4

<

CC(

ccc<i

CCCCC
^c

cc
<

-c

cccc^'

c ccccc c-cd^<' <d:^ cCC <<ZC C c g " CCCT" CCccccc << c< c: ccc c<: o <i@ <g5C
(

cccc

I rr
'

<^
<'c
<r:
<

<3C7C

<cnc

<

-<ss:
,

^-.<

<"

<

^r<

<

'

'

<

<

^: ^

^t\
<:<

^-

^, <<^ ^r\
;

c c
c

^p
<

(cc
c

CCc<4

<tC C

<ec

<l

Cc <?

Cc<
'

<3Cc
C
<J

c ct<^"cc '<r_cc<

ccc
c

sfi.<

<CL <c
<ar
<K

< Cr CI ; <<c< c<

c

c
c

~4C<

<C< C CC <
<

?<r<?*

cc

ccC

<

H-C-

C<^ C<-<1

c
:

<tS

C c
c

0BL<. ^.*
cc.c

c <<

C c C <cr

^c

C c
1

ccscc

<^SlC.

c d
<

CCC

CL_cC

<<3CT
j:;:

<_< <^<

<(
<<:

<-.

<sc

CC

<c

Ccc
CfCC

cc

cc

C<1

?*

<.C

<SC

c gc

ClC

ACTA

SANCTORUM

PARISIIS.

EX TYPIS

V.

GOUPY, VIA GARANCIERE,

PARISIIS

&

ROAfcE.APVD VlCTOREM PALME. M. DCCC LXVIII

ACTA

SANCTORUM
quotquot toto orbe coluntur, vel a catholicis scriptoribus celebrantur

EX LATINIS ET GRjECIS, ALIAHUMQUE GENTIUM ANTIQUIS

COLLECTA, DIGESTA, ILLUSTRATA A

MONUMENTIS

Joanne PINIO, Glilielitio

CUPERO

P.

M.

Joanne STILTINGO.
E SOCIETATB JESU

EDITIO NOVISSIMA,

curante

JOANNE CARNANDET

AUGUSTI TOMUS QUINTUS

QUO V1GE8IMU8 QUINTUS ET VIGESIMUS 8EXTUS DIES CONTINENTUR

PARISIIS ET ROMiE
apud

VICTOREM PALME,
1868

bibliopolam

3>
A

MARI/E TERESI/E
REGIN^
HUNGARI^, BOHEMI^l, DALMATIiE, GROATI^,
SGLAVONI.E,

ARCHIDUCI
AUSTRI^, MAGNJE DUCI HETRURI,

DUC

BURGUNDLE, BRABANTLE, LUXEMBURGI, LIMBURGI,

GELDRLE, STYRLE, CARINTHLE, CARNIOLLE,
etc,

COMITI
HABSBURGI,
FLAJSIDRI^:,

TYROLIS, GORITI^, &c, &c.

DOMIN^ NOSTR^ CLEMENTISSIM^

Operis nostri hic est tertius, SEKENISSIMA REGIiNA, qui in lucem prodit nomini Tuo inscriptus. In primo, qui mensis Juiii est JL sextus, alTari nobis Te licuit tenellam quidem tunc temporis Ar^^chiducem, annum videlicet aetatis duodecimum nondum supergressam;

rriomus

sed

tot

tantisque

naturae ac

gratiae

supra

aetatein ac

supra

sexum

condecoratam ornamentis, ut prodigii in-tarquodammodo videripossit, in unam solam id aetatis Virgunculam omnia illa coaluisse simul maximae exif spectationisargumenta, qutein dicto tomo pluribus dedueuntur. Enimvero non vana praesagitione ibidem diximus, praeludia haec esse eorum deco> rum, qua3 Te Austriacis non solum heroidibus, sed et ceteris omtiibus quamtumvis laudatissimis praeteritorum seculorum feminis Principibus non erant exaequatura dumtaxat, verum longe etiam antelatura. Et vero ^) ea omnia, quaejam pridem praenuntiavimus, HEGINA SEKENISSIMA, perfectissime in Te jam impleta intuemur. Translato quippe in Te sceptro regnorum Hungariae et Bohemiae, aliarumque plurimarum ditionum dominio per mortem Augustissimi Tui Parentis Caroli VI, Romanorum Imperatoris, gloriosae memoriae,ac m unificentissimi quondatn Operis nostri
'
,

Augusti Tomus

Mcr-cenatis

C>73C?

.litmnerar spem omoem

"", cum summo cum geotium D

videres
oetore

gloria

de hostibussuis vere potuerit dl.

omnibus erepiuru rabili ac mamfesto

P

~u^ Su.ita^ TOp^us

Deu iu'em

^et

hacten us a

perfecte stabi.Ham videas.

,

^ ^
gK, favere deince

Majestatem Maximus Regiam Tuam

Hetruri*

Seremss.mum

Con-

Xatar,

Archiducem, amborum delcmm, d,u conac Serenissimum victoriis compleat, ac cajlestibus semper se?ve sospites et incolumes, vovent, votis supphces apud Deum et Sanfavoribus prosequatur. lta ctos addituri preces

Magnum

Ducem,

qui regna

Tua Tecum sapieuussune

SERENISSIMA ET CLEMENTISSIMA REGINA

REGIiE MAJESTATIS TUjE

Devotissimi clientes
JOANNES FINIUS

joannes STILTINGUS
Societalis

Jesu.

SYNOPSIS
TOMI QUINTI

DE ACTIS SANCTORUM

AUGUSTI
Designatus
proditurus

modo
in

atque

publicam

Beneventanos inter ac Romanos controversia

est

lucem Tomus,
,

mole

de

possessione corporis.
liligantis

Nos, utriusque
dis-

quidem

magnus

sed

Sanctorum

partis

argumentis non segniter

numero ac dicrum
dumtaxat
continet

parvus.

Ca?licolas

enim

cussis, uni
reliquias,

seque ac alteri

tribuimus Sancti

lxw

proprio

nomine

factamque aliquam censemus trans;

in Catalogis

expressos,
nonnullis

non numeratis anode

quibus

lationem
corporis

quse

majoremne
contineat,

an

minorem

nymis,
satis

ct

aliis,

non

partem

non decidimus.
Constantinopoet

constabat;
,

dics

autem

tantummodo
,

Tres

exhibemus

patriarchas
I,

duos
ullo

videlicct

xxv

et

xxvi Augusti

sine

litanns, vel

Gennadium

Epiphanium,
Aeta

Mennam
Graeco
ipsius

hactenus

exemplo ab

Opere

condito.

Menam. Hujus
Illustre

damus

Utramque
quidam
bcndi
his

paucitatem
,

supplent

illustriores

versa.

vero

miraculum, quod
in

Caelites

tam copiosam nobis scrisubministrantes

,
,

tcmpore eadem scribunt accidisse

sima
In

sanctis-

materiem

ut

dum
debese

Eucharistia,
Italia

aliunde

confirmamu-.
PP.
,

conati
alios

sumus persolvere
necesse
fuerit

quod

claruit

Zephyrinus
fuisse

qui

mus,

differre

in*

non

satis

probatur

stricti

nominis

quentem Tomuin, ne hic nimis excresceret.

Consucta
in tres

martyr,
Elia

et vindicatur

ab hceresi Montani.
,

De

porro
ordines

nobis est
seu
status
,

partitio
,

virorum

episcopo
,

Syracusano
Felice

Rufino

praesule

ecclesiasticum
,

Capuano
rienses,

et

prcsbytero apud # Pisto-

videlicet,

monasticum

et

secuhrem
sexui
alias

ul-

etiam

scribimus. Ex Hispania unus

vel

tima classe sancto

Adhibitus
item
,

femineo
,

reserva(a.

occurrit Ualicse Geruntius

Gerontius episcd exispectat

hic

uti

facere

conordo

scopus,

cujus antiquus est cultus;

notitia.

suevimus

locorum
collocamus.

seu

regionum

gua

gestorum

Ad Angliam

quo

illos

Breehwijius
ejus, auctore

episcopus

Cantuaricnsis.
vel

Yita

Eadmero

Edmero monaTrcs Gallia sugseu

EX STATU
In

ECCLESIASTICO,

cho,
gessit

datur et

illustratur.

praesules,
,

Victorem
variis
tricis

Victurum

Oriente

primum
non

merito

sibi

locum

Ccnomanensem

implicitum

vendicat
thanaele

Barlholomaeus

Apostolus.

A NaIn
iis

Gelasium Pictaviensem, ac Eulalium seu Euladium

eum

distinguimus.

Nivernenscm,

cum

^Eoladio

non
Theo-

quoe dicimus de ipsius patria, vita seculari,

confundendum. Apud
dorus
I,

Helvetos emicuit
vel

doctrina,

vocatione

ad

Christum,

virtuti;

ep.

Octodorensis

Sedunensis;

bus

ac

praedicationibus
,

apostolicis

nec

apud Belgas vero Gregorius presbytcr, regio

non de loco, occasione

ac

modo

martyrii;

Francorum

sangnine

orlus,

indefessus

in

inveniet, uli confidimus, eruditus lcctor non

laboribus apostolicis S. Bonifacii epise. et M.

pauca,
Acta,

quibus intclligentiam
quae

suam
,

paseat.

comes, atque
jurisdictione,

ecclesiae

lllrajectinae

rector,

cireumferunlur

in

fabuloso

non consecratione, episcopus.

S.

pseudo-Abdiae Babylonii cerebrosunt fabricata.

Melioris

Vila

ejus,

auctore

Ludgero

episcopo

utcumque

nolae

sunt

tres

oratio-

illustralur. variseque
siae

de hoc Viro controver-

nes panegyricae, quas damus.

Intricatissima

elucidanlur.

EX

EX STATU MONASTICO.
Orientalibus

oonenscs
fidc dcdit

in

Catalonia.

In

Gallia

vitam

p ro

accensemus
In

Ttthoem

mona-

;ili

aliis

Genesim notarius apud Arclatenses synonymis distinctus. Acla ejus sina

chum
beratus

aputl Graacos.

Italia

lloruerunt Liet
in

cera; miracula

fide

dignissimis

conscripfa

de

Lauro,

Bumilis

Pacificus

ex
bis
si

Vastissimum autem scribendi

aperuit Ludovicus
solidas

campum
:

no-

Ordine FF. Minorum. Ibidem

politano

regno Nea-

Francorum rox
dotcs

cuius

Joannes
,

Caramola Conversus apud

suo
Cisterciensi

ac

vere

regias

considnos

Sagittarienses

Ordini

exi-

gapientiam videlicet, justiliam, fortitudinern,

CatholicSB
lidci

mia decora
et

conciliavil
Vita

pncclarissimis gestis
conscripta
et
esf
:

propagandte studium, profu-

miraculis.

ejus
uti

ab
haec

sam

in

res pias

munificentiam
,

Apostolicae

anonymo synehrono,
autem
duSj

miracula

Sedis observantiam
qua?.

aliaijuc

plurima decora,
reges
,

e recentiore suppleta. Joannes

Bassanvivere

magnos

faciunt
vitae

atque exornant
integritate

ex

Ordinc

PI\

Cselestinorum,

cum summa

sanctitateque
re-

desiit in

coenobio Collismadiensi apud

integritate

Aqui-

conjuncta, nec non

tot

tantisque adversis

lam,

vitae

ac

miraculis

clarissi-

bus tamquam aurum

bata ctus
:

in

fornace a Deo pro-

mus. Vitam proferimus ex scriptorc anonymo

synchrono ejusdem Ordinis, Beatique discipulo,
a

dubius haercas, majornc rcx

haberi

an San-

debeat,

in

utroquc
alia

nimirum

nobis

illustratam.
Ruselli
in

ftalis

adde Joan-

generc maximus. Prselcr

non pauca de

nem

eremitam

Aprutio.

Quid de

hoc sanclissimo Principe collccta documenta,

tres
tatis

Gallia?

Ad hanc
,

spectant sequentcs abbates,

exhibemus Vitas,
smgulas
a

probatissimae. auctoriest

nimirum Severus

solcnm

cultu

lionoratus

Prima

Gaufridi

qui

ei

apud Agathenses, cujus Vita datur;

Aredius

fuit

sacris

confessionibus.

Hanc

supplevit

Atanensis apud Lemovices, duplici Vita laudatus

;

Guilielmus Carnotensis, Regis sacellanus. Sc-

Martianus

in

lerritorio

Aptensi; Gur-

cunda

est

anonymi, Margarilae reginae convirtutibus et

loesms Kemperlegiensis in Britannia minore,

Ordinis S. Benedicti;

arii, dfi

miraculis, ex
:

ipsis

de juibus plura videri

canonizaiionis Actis, hactenus inedita

cujus

possunt

in

ipso

nostro

Tomo.

ecgraphum,
bis

e veteri exemplari Gallico a no-

Latine rcdditum. prodit. Tertia est JoanJoinvillii,

EX STATU SECULARI.
Inter
ria
,

nis
in

qui

fuif

Regis

domesticus

et

Orientales sunt

Julianus M.

Sy-

familiaris, ex editis Gallicis in

a.

Latinum con-

iiec

non Adrianus
ferlur.

M. apud

Nicomcnati

Quae omnia operosissimc elaborare co-

dienses, ul

Ex

Italia,

Eusebius, Po-

sumus.

tianus; Vmcentius ct Peregrinus

MM. Romani;
ab
aliis

EX FEMINEO SEXU.
Ebba virgo
tiae

qnorum
non
item
,|,l,

Aota
\

ab
a

aliis

probantur,

et

sed
llr

abbatissa in Coludensi Scofulsil

:

nobis non

mm
'"^
1

rejiciuntur.

Ro-

monaslcrio

cui

alia

"l

condecoral
-1

etiam

virgo

Genesius

mimua
Acta'

synonyma
lyrio

"

11

modo
bfe

praefuit,

cum

Christum convcrsus.
bona.

multis sociabus mar-

^ideni
Jm
ac

<

insignita,

atque
virgo

adeo a

sed

priore

secer-

Eodem

pertinenl

nenda.

Abundiusei hencem martyres. Justus, OronFortunatus

a

Patricia,

Constantinopolitana,

MM.
s.

colitur Neapol. ut patrona.

'''

Recentiores multa

tamquam

palroni
iis

,m,n "' :m,,lr

P ud

Lyciens

affricant, quaa nec tempori, nec loco con-

0^.
" ml,:i
-

Cclebrior ex

veniimt.
;

Dafof

mirabilibus plurimis ad
patratis.

duplex

Vita,

cum

difttfici

ipsius in-

vocationem

" 1,l:,no

miraculorum.
;.

^
'"

IHorum Acta memorant

Villana Bottia

Flo-

non P^obantur. Sequentes Christi

vai1is

''"'"'^ ratio

nobis habita est, mi et Vit*,

^rs.

"

l^
'"'

Margantm

virginis

Favetttin,

et

locrs

abbatiss*,

annuntiamus.

...

Aprutio
et
S

habem Smpfcmtn
Albinti

Ordims Vallumbrosani, Vitam ad

nolgicam
eJ u s

seritem chro-

Cd-

Vt^rtanum,
aUeru

reducimus,

el

de

revelationimis
V. et

""" ^legioneThebasorum;

lienses in'

ac

miraculis agimus.
..,

Maxvma
Carnntensi

M.

Wttmvel

hon wtur

8Vnon y m

P M -^iinCasteIIaveten;|fJ

Brixienses; alterum au-

territorio

Galliaa.

M?omenses:His

PelagitB viduas,

ibidem apud

Lemovicenses
in

anivero

cultus asseritor.

Hunegundis virgo

Vcro-

*-

^etiam martyrem

manduis
lv,Vl1
,n

ftoruit.

Tan

Bemertis abbas multa incerta

BJasVita, melius de transl&tione ac

uiiraculis

miraculis mcritus.

Tomum hunc
in

claudit Bosa

Gniliclmus Cupcrus
rrlii lo

summo apud
dcsidcrio.

eruditos

aS.Maria,
tertii

virgo Limana,

iniiiiiccntissimus

vitae

longioris

Elogium

Onlinis S. Dominici

America mcri-

prioris dabilur in lioc

Toino;

in

proximc se-

dionali

Qosculus

cujus fragrantissimus odor

quenti posterioris.

Bic

vero non multis ante

longe lateque pcr

ejus

Europam

diffusus est.

De

extremujn

morbum sunm
:

diebus

in

lucem

Vita,

miraculis,

aliisque

caelestibus

dedit libcllum hoc titulo

Disscrtatio de
in

Gux-

praerogativis prolixe

tractamus. de

Ilabes,

le-

manico S. Dominici stemmate }

ttora

qua reccn-

ctor,
in lioc

Caelites

praecipuos,
solitis

quibus

agitur

Bononiensium monumenta examinantur,

Tomo,

etiam indicibus instructo,

chronologico

eteruaitis mqui&que arMtris expendenda pro-

ncmpc nominum Sanctorum,

historico,
rali.

pimuniur,
grapho

auctore

Guilielmo Cupero,
Societatis

hagioDccisa

topographieo, onomastico ac ino-

[ntverpiensi

Jesu.

prorsus crit famosa dc dicio stemmate controversia

et
,

Anno mdccxl, die xxvn Junii, naturae debitum persolvit P. Joannes Baptista Sollerius
reipublica
1

si

ut

impcnse pctimus, genuina

sinccra istorum

monumentorum

fides

lc-

litterarias

notissimus.

Hoc autcm

gitime comprobetur.

anno,

die

2 Februarii ercptus nobis est P.

FACULTAS

R. P.

PROVINCIALIS

SOGIETATIS JESU FLANDROBELGKLE

ET SUMMA PRIVILEGII dESAREI
\Jium Edictis Philippi
et II

Hispaniarum Begis,
,

deinde

Serenissimorum
ac

Archiducum
Caroli
II

Alberti

Isabelhr,

Belgii

Principum

rursumque Philippi
et

III,

novissime

Regum,

confirmatis

2 Decembris 1692,

49

Julii

1694,
sit

Provincialibus Sociftatu Jesu, per Flaneligendi

drobelgicam pro

tempore futuris, potestas facta

soli

typographos

et

bibliopolas,
et

qui

ad aliorum
libros
et

quorumcumque exclusionem,
rite

imprimere ac reimprimere,

vendere possint

Opera quwlibetj

approbata,

curantibusque ejusdem Societatis Patribus edita aut

non aliter

porro
tis

eilcwlii,
ei

sub consueto suce Majestatis Privilegio,

impetrando,

quam

in

scripin

obtenta

prmexhibita licentia
impressa

}>r<rdicti

Provmcialis,ut

idque sub gravibus pamis,

in
in

c<m-

traventores aut alitcr

paret.

imporiantes siatutis,
Majestas

latius
voluerit

ipsis

patentibus
S.

litteris

ap-

Cum
;

etiam

sua Ctesarm

idem

valere

ditionibus,

R.

Imperio

SllbjCCtlS

Ego infrascriptus
hoc mihi facta

Societatis

'Jesu
/'.

per Flandrbbelgicam

Praspositus

Provincialis; potestate

ad

ab Adm.

B.

N.

Pmposito Generali
sic

Francisco
per se

Refa,

concedo

Bernardo
infrascri-

Alberto vander

Plassche faoultatem
''

imprimendi3

ei

aliosque

ven^endi
ei

ptum Opus,
cet,

''''

"'''

nostrce

Societatis (quod hisce ath

et

\um

approbatum videli-

Tomum quintum
In

de Actis Sanctorum Augusti, collectis

pice

illustratis per

Joannem Pinium,
presbyteros Th
officii

Guilielmum Guperum
logos.

memorice, Joannem Stiltingumj

hasce,
\\\\

Societatis nostra

quorum fidem
<lc<.i

manu

propria

subscriptaSj

consuetoque

nostri

sigillo

munitas,

Antoerpice

Novembris mdccxlt.

PETRUS AMELOT.

SUMMA

SUMMA
PRIVILEGII REGII
diplomate sancituin est, ne quis, praeter voluntaCaesareae et Regise Catholicae Majestatis lllustranda Sanctorum Acta Adjutorum et tem Joannis Pinii e Societate Jesu, ejusve ad

totum, Tomos eoruinfaciat, ex parte vel Successorum, ullo modo imprimat vel rccudi aut alibi cxcusos excudendosve argumcnto illo vel jam editos vel porro cdendos

dem.de
invehat,

venalcsve

habcat

qui

sccus

faxit,

confiscatione exemplarium,
datis die v Octobris
P.

ct aliis

gravibus

Bruxcllae pcenis mulctabitur; ut latius patet ex littcris,

anno mdccxxxv.

Signat

VAN CUTSHEM.

Et eyo Joannes 1'inius Socictatis Jesu,

quintum dc Actis Sanctorum Augusti, verpUB xxv Novembris mdccxli.

permilto Bemardo Albcrio randcr 1'lassche, ut Tomum meo permissu apu& ipsum impressum publicet. Datum Ant-

APPROBATIO
ORDINARII
Ue
ac
Actis

Sanctorum
studio,
et

Tomum V
nec

mensis Augusti,
eruditionis

quem non
HR.

sine

innumeris

lucubrationibus

pervigili

minori

laude

PP. Joannes

Pinius,

Guilielmus

Cuperus P. M.
tantillo

Joannes Stiltingus,

Societalis

Jesu presbyteri

hagriographi

Antverpienses
Entjcl-

temporis spatio elaborarunt,

lectum
de

prius ab A.
verbo ad

R.

D. Guiliehno Laurentio
ct
,

grave

usque ad folium 427,

videar

ego

dein

verbum perlegi attentius,

adjuncto Elogio h.

ne

circa

encomia mentorum
SolleHi,

adulari,

eumdem cum

P.

Joannis Baptistat

de Eepublica

litteratia

optime meriti,

anterioribus

Tomis meritissimo jure adnumexvi

randum, ac erudito
anno mdccxli.

orbi

tgpis

evuhjandum

censeo.

Datum Antverpiw

mensis Novembris

G. A.
ecclesiae cathcd.

J.

DE BEZERRA
Can.

Anlverp. Presbyt.

Grad.,

ScKblast., ejusdemdicecesis Officialis, Judex

dalis,

Syno-

Decanus Christianitatis, Librorum Censor.

PROTESTATIO
AUGTORUM
1

"""
;''',!
,

S,:,

H''!''
,
-i.

;",
,

"

SUnl UeCCSSOreS nostri

-

"'

12
Ato hunc nte
.

V1
1

'

r Wm

"T
"

" C " S,IU

Augusti de

*'

"<

"' Tomum

BU hisU,rhB ab '
,

'

'* *- Aetis Sanctorum Opere

'
'

se

"

"uc

relath Com:

userror

nbxiis scripta

protestamur.

ELO-

A/./.w,

To/n

VBBouttaUjcuLy.Antv.

*74

ELOGIUM
REVERENDI PATRIS

JOANNIS BAPTIST.E SOLLERII

HAGIOGRAPHI SOCIETATIS JESU TOY MAKAPITOY
Auctore

P. Joanne

Stiltingo

ejusdem

Societatis

presbytero.

CAPUT PRIMUM.
Sollerii natales
;

studia

Societatis ingresus; reliquaque laboribus hagiographicis prcevia.

Quandoquidem
Sollrrius
snijitis

acta

virum

probant
potescripta

genii

documenta dcdit tam

in

privatis dispu-

ex

non verba,
runt,
vel

Sollcrium
tacente
:

nosse

tationibus,

quam

in

publieis,

jam

cum

eleclcs ex

nvtUS

me, qui

tota philosophia theses

propugnaret. Philoso,

ejus pervolvent

imo jam nunc non

lucubrationes

phica

egressus p.ilaestra

atqu^ ex discipulo E

B ignotus
ejus

est

orbi

erudito, qui

magister factus, latiorem nactus est

in

campum

dudum
si

legit et probavit.

Verumtamen
futurum

quo non

ingenii solum, sed prudentiae quo-

nec inutile,
existimo
,

nec ingratum

lectori

que

et industriae

majora daret specimina.

virum de Actis Sanctorum op-

4
..

Quippe

studiosam
_,

juventutem

docere munus do-

time meritum,
nobis nuper

summoque multorum
brevi

dolore

jussus,

Grammalicamque
ac
ita

primum
.

deinde
eo
in

ccndi lltUras

ereptum,

saltem

prose-

n Poetieam
munere

kumaniores,

Rhefoncam

explanare,

quar

elogio,

summaque

legens

rerum
ut

ve-

se probavit sexennio toto,

ut vel

stigia, vitae

compendium conscribam,
ex lucubrationibus

uno

hodiedum laudem
olim discipuli
stantur
tia,
illi
, ,

ejus mire prsedicent ipsius

in

quasi intuitu clarius distinctiusque lectori innotescat,

et

docendo

collegae.

Te-

quem

non

nisi

tanta

fuisse in

docendo diligen-

obscurius posset cognoscere. More igitur ma-

ut fatigari

non posse videretur; tantaque

jorum scribere aggredior, sed pauca,

que comperta
et probata.

certo-

valuisse aucloritate
sola eos facile in

apud discipulos

ut hac

officio cont^neret,

hac sola

2 Natus
i

est

P.

Joannes Baptista du Sol-

sine multa

severitate

consequerelur, quae vix

locu

lier

xxviii Februarii,

anno mdclxix

in

Her-

summa
neant
viri

severitate,

aut ne vix

quidem obti-

11

uatalis,

studia adolesi

seau, ditionis Cortracenae vico, inter Cortra-

alii.

Ne(iue id mirabuntur, qui eximiam

entis

.-

cum

sito

et

Tornacum, ad

cujus

dioccesim

prudentiam habuere perspectam. Attamen

Sollerii
lilteris

spectat.

Parentes nactus est honestos, a quiest, lit-

pracipua

in

doeendo laus

fuit,

quod

bus pie edueatus, ac Cortracum missus

ut

una cum

pietatem, mundique contem- F

ibidem sub disciplina Societatis Jesu

politioribus
praestanti

ptum
rit
,

tenellis

adolescentum animis instillave-

teris

imbucretur.
ingenio,

Ibidem adole-

scens

diligcntiaque

non

plurimi
specta,
cebris,

tantumque hac industria profecerit, ut rerum mundanarum vanitate per,

mediocri, ac pari

morum

virtutumque comsociis

spretisque, quoe

fucum

faciunt,

ille-

mendatione

ornatus,

non modo
scd

pal-

ad Religiosa castra, tamquam ad tu-

mam
se
tern

in studiis

praeripuit;

ingentem de
Societavel

tissimum salutis suae asylum, se receperint.

spem
Jesu

concitavit,
ingressus,

quam
vel

postea,

5 Dum haetenus memorata,

Ffandro-Belgica
sunt

quae plerisque

,t

doetrinam

implevit

snpe-

Societatis nostrce juvenibus, in provincia certe

,

Christ% "

ravit.

Sollerium nostrum in Societatem Jesu

est

communia
obit,

modo
altera

in-

secutus
pietate

frater

ejus junior,

ingenio

ac

dustriaque paucis

imitabili

ejus

insignis.

Verum de

eo non agimus.

cura

fuit

pueros puellasque

rudes doctrina
ver-

Ad nostrum itaque regrcdiamur. 5 Anno mdclxxxvii, xxviii Septembris

nu
Sociitatem
Jesu
in

Christiana erudire, quo in

ti-

munere semper
industriaque
,

satus

est pari diligentia

non

rocinium Mechlinia*. ingressus, solida ibidem

virtutum fundamenta
tis

ignarus,

quantum ex

rccta

puerorum

insti-

jecit

ttudia
.

per biennium. Vo-

tutione toti Eeclesiae naseatur

honum. Has

ta-

phiUnophia

deinde

eimssis

Antverpiam superiorum
biennio altero philoin-

men

inter curas se ipse non neglexit SoIIerius,

ita
:

jussu profectus est, ubi

neque

alios docuit,

ut

ipse

interim nihil

sojjhorum placila audivit, capacissimique

Augusti Tomus
i
.

disceret

verum, ut pratermitlam Latini Grae%

cique

ELOGIUM
2

cique sermonis peritiam.

qu* us

ipso atque

n.tii
tuti

inventum

qui suos semper quidem virt

contrahitur. exercitatione a magis.ro diligenti historic* seea tuno iacere coepit eruditionis

prmcipue mtentos cssc volu.t,

umce

m ina iuberrimammmessemexcrescerent
'

occupahoncs intermil illo tcmpore. quo alne tuntur. Tene. ca ercUaho plerosque an-

'

nmn

fere

integrum

at

spectala

satis

viri

P 6

Arduo(]occn(]i munere

tarita

cum

laude

virlus, et necessitas musei Anlverpiensis mo-

ii

perfunctum superiores provincia

Romam miChristiani

verunt
relur.

superiores,

ut

citius

inde

dimitte-

theologi dogserunt anno mdcxcvti, sacris

ma tis imbucndum
principe

in

Urbe
illo

orbis

8 Obicrat anno mdcci

hoeven,
annis
aliquot Antverpiae

P. Franciscus
et

Vertur
a

Gesta autem

quadriennio minus
e

tantum duobus
exactis, ubi

mens.bus

-in lorun

comperta habco,quod nullus bic supersil

stris

no-

magis ad Acta

qui

cum

Sollerio

Romae
est

habjtavit. Sa-

Sanctorum scribenda se paraverat

pscrat,

quam

scn-

cerdotio

interim

initiatus

anno scculari

co

mdcc

xxmu

Octobris, fcsto SS. Apostolorum

perruptis

nimirum tempore sublatus, quo, primis difficultatibus Opus egregie

,

Simonis
gia

ct Judae,

thesesque

ex tota theolotueri

promovere potuissel
elogium legitur

vir eruditus, cujus breve

111

selcctas anno sequenti

ibi

jussus est,
doctrina3-

ante tom.

Junii pag. cn.

quod

pracslitit

summi
in

ingenii

Gravior erat haac jactura, quod nihil fcre opis

que non -vulgaris

tunc

commendatione.
,

Degebal

ad Acta illustranda deinceps allaturus videretur Papebrochius,

temporis Roime
disciplina
pcrilluslris

collcgio

GermaPhilip-

tum ob gravem
illo

viri

tatem,

aico sui.

Societatis nostra3 studiis

tumob morbum, quo tantum non ad extrema

deductus est eodem
anno, lnin
<.l

intcntus,

juvenis

Thomas

C83Citare-

pus

de Alsatia,

Mechliniensium

nunc

ar,

tem

qua quinto jam anno laborabal, ut

chiepiscopus

Romanaque purpura

insignis

fertur in ejus elogio ante lom. vi Junii pag. xn,

et

quocum magnam consuetudinem ibidcm contraxil Sollcrius,

xm,

ubi additur,

11

"

demum modo
sit rcslitutus.

pras-

quae crcvit scmper, crescente

ter

spem ex utroque malo

Tota

a3tate
us.|ii,'

ulriusque,
:i.l

atque intcgra perseveravit

Sollerii.
fclicitcr

igitur Operis

promovendi cura ad Janningum

mortem

devoluta videbatur et Bacrtium,

quorum
ad

aliae

7 Thcologicum
anno mdcci
tertiat

^mcnsus stadium, Liramque misnostras

usitato

multiplices

cura3, et aetas paulatim

sene

in

Belgium

rediit,

ctam declinans socium expetebanl atque adjutorem strenuum. Electus ex omnibus

lerius,
est Sol-

Imtw

sus

cst;

ut

more

Societati

evclleret et

destrueret,

siquid forte eatenus

atque

Antverpiam missus vn Martii

felix

adhasserat pravae

consuetudinis, disperderct-

anni mdccii.

Prudentem elcctioncm
ut

con-

que penitus
dani

et dissiparel, siquid

rursum mun-

firmavit eventus,

mox videbimus. Agebal

xxxiv, ac deinde anno

pulveris studiorum
fuerat
,

contentione contraut super

jacta in

tunc

ille
,

annum

aatatis

ctum

ac

demum

mdccv

2 Februarii solemncm tjuatuor votoemisil.

tirocinio

virtutum fundamenta maturiori jam

rum profcssionem

judicio Qrmiter sedificaret.

Divinum

id

S.Ig-

CAPUT SECUNDLM.

Scripta

Sotterii

pr&cipua.

I.

Chronolo^ia Patriarcharum Alcxandnnoruin

Acta B. Raymundi Lulli.

A
L

ccitus

Antverpiam
subsidiis
,

Sollerius

iis

erat

quam
ingenii
d'e

fuisse

cognitum

qui

vel corporis vel

:

Primum
1

!-

instructus
difficiUima

ut
,

brevi

tempore ad

viribus Sollerio pncvalcrcl

simiiia

ordttut
1

Iractanda

intricatissimaijue cno-

1-111

eo judicia

cx

aliis

non paucis audivi

mihi
satis

danda
ingenio

se

idoneum

reddiderit.

Nam

cum

priusquam
cognitus.
tia,

Sollcrius

ipse

crat

summo robustam
crat,

adeo corporis conut senex

Hisce

cum

par accederet

diligeneequali

stitutioncm naclus

quispiam

eo eruditionis brcvi pcrvenit, ut

cxcrcitatis

maturi

admodum judicii, qui aliquotannis litteras humaniorcs cum eo docuerat frequenler coram me aliisque dixerit sibi nullum um,
,

mm

vctcranistiue
si

in

scribendo

procederet
peraret.

passu,

quos
eruditi

eorum non sulabor

Primus

viri

versatus
est

"

R. P.
est
in

JOANNIS BAPTIST.E SOLLERII.

rio,

Historia

Patriarcharum Alexandrinodeducenda.

baroni

de Grysperre.
Junii

Utramque anno D
Meruerunt
hi

iiim

ordine

chronologico
,

Opus

sequenti

tomo v

praefixit.

sane

arduum
ut

tantisque

obnoxium
re

difficullii-

crudilorum
Sollerii
:

approbationem

primi

labores

taiibus,

eruditissimus in
post

quavia

nam

ut

praetermiltam
qui
post

ceteros,

storica

Papebrocliius

inutilem

aliquot
pe-

Euscbius

Renaudotius,

Sollcrium
in

annorum laborcm nondum

inveniret, ubi

Historiam patriarcharum
),i C

Alexandrinorum
saepe

dem

tuto

figcret, ac

demum

snos de patriar-

em
illo

emisit,

cum

alibi

honorificam
Praefatione

chis Alexandrini} conalus Sollcrio

recensendns

de
sua

mentionem
ultra
fert

facit,

tum

in

corrigendosque

commiserit,
perficeret.
id

ut

ipse

Annales

paullo
illius

medium
:

hujusmodi

de

Antverpienses

Opcre
in

judicium

Miratus sum maqui

10
kroTiolo-

Rcfcrt

ipsc
,

Sollerius

pra?fatio-

ximam Auctorum
propemodum
destituti
,

diligentiam,
litterariis

omntbus

ne sua pag.
addil

vi

ubi

dc

primo conatu suo

omsi

prossidiis

Orientalibus
in

Bflwi
:,

de v'iarchia AlcIrinis,

sequentia

Lubens obsecutus sum,

tam

multa obscura

perplexaque

nem
quo

per aliquot menses conatum adhibens,

Elmacino
ei

Chronicoque

Orientaii

illuslrassent,

modo

quce
(

alienis

oculis

usus,

aliena

emendassent,

ittudque historim

specimen Alexanedidissent,

manu
ad
Tenuit

scripserat

caecus

tunc)

Papebrochius,

drince
alia

Jacobitarum

quod

rectam chronologim normam exigi possent.

molestus
in

omnia, quce hoc in genere edita fuerantm,

me aliquamdiu tirdiosus Idbor, cumquc

de

paucis

et

longe superaret.

nihil profiirmu

imo
(

i2
non

Addit

quidem
Sollcrio
et

dcinde
fuissc

Renaudotius

truditorum.

componendis

Arabicis

characteribus

ex

omnia

monumenta, cx
rerum
:

quibus

chronologiam

ordinarc tentarat)pe-

quibus plenior

accuratior

Alexannec Sol-

nitus desperarem 3 eo
tis
illis

animum
verce

ddjeci, ut spre-

drinarum
lerio

notitia

compararetur

at

calculis,

alios

chronokgiai fondifjkultate

propositum erat,
historiam

plcnam
contcxcrc
illa
illa

ecclesise
,

Ale-

tes

consulcrem.

Itaque argumenti

xandrinae

ad

quam
ne-

nequaquam
nologiam ex

absterritus,
integro

palriarchalem

chroeos

conscribcndam monumenta
cessaria
:

fuissent

condere

aggressus,
putavi,

nec monumenta

Arabica.qui-

miki
fides

auctores

prcehabendos

quorum

bus

fuit

destitutus, Chronologiae,

quam uniRenau-

ArabicU fabulis, suo

et
,

Joco

non semel rc-

ce ordinandam susceperat, majorem aspergere poterant claiitatem,

dotius
his
in

ferendis
Patet.

refutandis, anteferenda videbatur.

ut

ipse agnoscit
circa

binc

quantus
labor,

in

ciironologia ob

illa

or-

dicta
:

Praafatione

medium
afferri,

dinanda essel
lem
ni

prcesertim

incredibi-

verbis

Majorem

porro

lucem

computanda

temporum ratione auctoul

obscuris chr.onologice qucestionibus ,

ex Orien-

rnni discrepantiam ,

loquitur pag. iv; ubi

talium

libris

posse si quis existimet,

magno-

aliam

difficultatem
sic

huic
:

ehronologiae

pro-

pere fallitur.

Ccferum

quaestiones chronoloSollerio

priam
se

exponif

Ad

hasc

coaptandm inter

gicastam/ttfi etaccurate tractatas a

ibidem
sis,

diversissimas epochas,
Diocletiancea,

Christiana,

Alexan-

affirmat,

u(

ipse,

iis

praetermis:

drina,

Mahumetana; cequanda
opposita

lectores

suos

ad

illum

remittat

licct
dili-

annorum
eas
scepe

mensiumque

principia,

ad
ut

alioquin judicet,
gentia

eum, quantumvis magna

deceptum
irabicorum

angustias chronologum redigmt,

usum, hinc inde

librorum

fuisse

m-

quid potissimum decernat, necperse satisdispicere,

tuere
\\
latos
il

concinna
in

chronologia,
peri-

nec
possit.

aliorum adjumento satis certo sta-

qua fatetur perpetuum esse errandi

in

culum

numeris,

sifris

prasertim mendosiscerti

Perrupil
Sollerius,

tamen has omnes

atque
a

difficul-

sime scriptis, unde nihil

test.

sospeelici
,

po-

ordinera
S.
:

Patriarchaad
sua

Habcs

benevole

lector

dc

prima

ii,:

ui
:

riim

Wppi

rum
usque
ca

Alexandrinorum
tempora

Marco
insuper

hac,

difficilique

lucubratione
:

judicium eru-

deduxit

histori-

ditissimi
ul

Renaudotii
conjectura

quod afferre placuit,

de
ceteris
Sollerii

parerga

nec pauca

nec contemnenda im-

hinc

fiaf

miscuit,

quibus

tricarum
iiuic

chronologicarum
chronologicse
,

scriptis,

de quibus omnibus agere longum foEtenim

si

levani

taedium.

Historias

ret et inulile.

ipso studiorum

suo-

appendicem

subjunxit benc longam

eademer-

rum
tam

initio

implcxas

chronologiie

qmcsiiones

que diligentia atque eruditione conscriptam,

de
Coptis Jacobitis,
ac

feliciter tractare potuerit,

licet

historicasque
ac
sufficienti

eorum

initiis,

prteterea,

aliud

agcret

roribus,

moribus,

institutisque.

Utramque
seor-

monumentorum
palseslra

copia carerel

ilhs

tam

scite

hanc

lucubrationem
ab
Actis

primurn

edidit

admiscere, ut anlecessores suos in

longe superaret;

difficili

hac

sum

Sanctorum anno

mdccviii, ac

haud
ustl

difflculter in-

dedicavit

illustrissimo

Brabantise

Cancella-

telligimus, quid deinde,

ipso doctior et

exercitatior,

ELOGIUM
annorum
spatio praestare

exercitatior, triginta

gnoscerem

videlicct
,

utrum
,

codices essent D
,

potuerit in Actis Sanclorum cdcndis atque illustrandis.

Hieronymiani
aliorumvc
:

Usuardi dcinde utrum ex puriorihus essent

an

Bcdae

Adonis

45 Eodem anno
Acta
'

mdccviii seorsum
Lulli
,

edidit

aut ex magis interpolatis.

Prima

igitur ratio

B.RayU
ul ''

Ada

rt cta

B.

Raymundi

dedicata magislra-

editionis Usuardi erat, ut suo

posterorumque

,J a

tibus civitatis et regni Majoricensis, quae to-

mo

v Junii inserta sunt anno sequenti. Actis

suorum commodo consuleret, quo nomine tantum nos Sollerio debere agnoscimus, ut opti-

praemisit

Commentarium

satis

prolixum,
,

iis-

me

de museo Sanctorum meritum ccnseremus

id

que subjunxit dissertationem accuratam

orthodoxiam Raymundi comprobandam
,

ad

etiamsi vel

quce

quo hic fuit, tempore praestitisset. Altera crat ratio, ne lectores

toto,

solum

dudum

in

controversiam vocata fuerat, acri-

de aucloritate Martyrologiorum, quse saene

in

terque impugnala ab eruditis non paucis, pluribus tamen

eamdem

defendentibus.

Primus

Actis citantur, haererent amhigui, ut lalius exponit pag. iii.

-15

hic Sollerii in Actis

Sanctorum

illustrandis

At \ero editio ipsa

prout illam

me-

edii

conatus placuit non Majoricensibus modo, scd

eruditis

ditabatur, tam ingentis erat laboris, ut plane

ttra

passim omnibus

tantoperc

autem

animo tanto opus

ad Opus illud

'"^

***

fuerit,

quanto erat Sollerius,

constantia,'

probatusest serenissimo principi lohanni Wil-

audendum, tantaque
erat,

helmo Electori Palatino,

licet

Opus

ejus no-

quanta

illius

ad

perficiendum. Etcnim

B mini inscriptum non csset, ut Sollerium antea

ut Martyrologium

Usuardi monachi, quemad-

ignotum mira humanitate ad se

invitarit,

sum-

mo dum
decem
et

habel litulus, ederetur ad cxcusa excm- E

,

moque

favore ac benevolentia suscepcrit, atque

plaria quatuordecim

ad codices Mss.

inteqros

abeuntem

demum

digna tanto principe

mu-

scptcm, atque ad alios ferme quinqua-

nificent.a prosecutus

fuerit. Insinuat haec ipse

Sollenus
fixa,

m ep.stola Usuardi

g i n ta collatum, ab additamenth

expurgatum
illu-

Martyrologio pne-

castigatum,

et

quotidianis observatitmibm

quod eidem serenissimo principi deindc

stratum,

magno primum

labore codices Usuaraliis,

,lim scparandi erant

ab omnibus

quorum

ingens crat copia, nec suas in classes hactcnus

digesta. Deinde ex codicibus Usuardinis inter
II.

Mariyrologium Usuardi
illustratum.

editum atquc

se

collatis,

quorum ad

singulos dics magna,

propter additamenta, erat discrepanlia, quae-

renduserat purus auctoris tcxtus,

scrvationibus illustrandus.
gulis editionibus ac

isque obsin-

G um
Martyrolo-

mihi propositum non

Ac demum de codicibus notandum

csset

quid

sif,

ut

jam monui,
eredior

in

>'s

Usuardi
'

tcxlui

additum dctra-

ginm l monachi

ISSTqSSfZT-JZ
viri

7ZES37?' r
,aborio si
in
p, ur i

clumve

" uid

mu,ai " m

lum

*- ST-SS"**
anni dies
* Vir

mum

tZTd" 1"
ma

Erant

mU seo

nos.ro edi.iones

tyrologii vari, plnres ad

Z
n

'

HX
r

h?;
.

hi0 ,abor ad

d c

m ~
cod
e

ees Mss. in.egri, p, urim i

titati.

a,i qua

"

SU i

Ver Um>

sieu,

in

MrtywlXtS
nrimnm
l

^ '^ h *" W T ?""' !"* ^*** *^ ' ^ **' ? Adone -

^" m

^ ^ ^^ ^ " ^
mnia
'

nUS

, '

usu venire solet, ut non pauea ad toristextnm adjungantu

exe mp ,arianu,,u m era,,
f|U o '

le

ie n C

T7"

! Rabano

textom exbiberet, nullum ab

et

additamenlis punim. Quanta iniom hi oriretur Operis nos.ri difSJs,

l'g'

,22
??
illos

;m u s ua

^^ *"?
'

TTi
t0

T'

Nut ^<>

M ^
,

Beda

'

ab Usuardo annuntiati

W#>.
,

-*codem,
m priB- p"

ae Wandelberto

""*?. m

~'-

fraterea prolixam aequc ac utilcm "

neri
''

P*

Sollerius,

inqu"

potcst,

si

consideremus codices

PU,al

nes,

cognitio ob diversihil" ad dies singulos excutiendo' u I, et consulendos. Difficultatem hanc ostend '' t Sollerius in " pnefetionc s Ua pag. 2 h(BC d candide adjungens
difficilis est.
:

quorum

vcl sola

& *'

e rUmaue

Wm

VaJ mn

tor- codicum

proprio,

clJaZl

J ^Z ^ "T ^ M
.

2FT"refutavit
"1
'"'

^ ^
mL
***"*'

C Singulis an,i 'l" is martyrolointer *e ordineir, ct connexior,

'""'"'"
giis. '

Mu IMdMn
erudi, '-"

fellend fucrunt
.

quas SOlide

Ol

agnovorunt passim

eru-

SUn "" P8UCi

ul

"'

ny "" ana OUOl I" Martyrologia ex Mss. oodioi.

^re

Hiero-

bus

, .

R. P.

JOANNIS BAPTISTJE SOLLERII.

ptorum Congregationis S.
narn editor ipse

bus recenscret ederetque. Insinuavit haec ipse

Sollerius in praefationc ad Martyrologia Hiero-

Mauri

pag.

44

D
an
n ymus

nomen suum prodere

Bouillartus in

noluit.

nymiana contracta, quae

impressa sunt.

in

Supplemcnto Junii

Audiamus, quid
tione probet
,

auidam,
Sollerii

laii-

edi-

datis vehevienter reliquts,

quid

improbet.

Epistolam ad
ordi-

47 Verumtamen non
Cutn autem
dubitatset, an

defuit

unus

aliquis,

Sollerium, Martyrologio praefixam, sic

tur
:

qui hanc editioncm iniquo fcrretanimo, qui-

Tandem

persolvisti

munus, quod septna-

eodexUsuardi
Pralensix

que eam susciperet impugnandam. Ratio hsec

erat.

ginta abhinc annis Bollandus

licitus fuerat.

dux

vester polet

Servatur Parisiis apud

in

RR. PP. Bcnecre-

Opus sane magnum

tam
est,

magni

diclinos

abbatia S.

Germani de Pratis codcx

laboris.

Erudita pnvfatio,

utilis

quam

antiquus^Usuardi,

quem autographum
pcrmultas

prolixa.

Neque enim

dubium

quin doctit

dunt

cujusque

lituras

ab ipso

vehementer placeant,

qua? disseruisti de Bedoe

,

Usuardo
tendunt.

factas, cjusquc correctiones esse,

con-

Martyrologio Flori diligentia aucto

tuis rationibus
victi judicent,

tccumque
et

Dubitavit Sollerius, an

haec ita se

Henschenium

haberent, ob rationes,
praefationc a pag.
li,

quas allcgat

cum

in

Papebrochium deceptos Bedm adjudicasse, quod

tum subinde
alioquin
,

in obser-

Bedw
certo

et

Flori

erai

Floro tribuisse, quod in-

vationibus

quamvfs

fateatur,
,

co-

interpolatori

adscribendum fuit. De Marcuris edito

dicem

illum

omnium

quos habebat
existimavit,

esse

tyrologio

Bomano Bosweidi
tibi

mul:

antiquissimum.

Praeterea
,

codi-

tumetiam

debet litteraria respublica

in

cem suum
memorato
pius

praecipuum

seu

Heriniensem
,

quo vindicando

tuus eo
tibi

gloriosior

est

trium-

Pratensi puriorem esse

scu

pro-

phus,quo plures
adversarii,

eranl

et formidolosiores
,

accedere

ad

ipsum

Usuardi

textum.

Henricus

Yalcsius

Saussayus

Judicium hoc suum\

multis rationibus ful-

Fronto, Florentinius. Nec laudare non possum

tum

ad veritatem certius indagandam pro,

tuam de secundo Flori

esse

libro

cmjecturam, eum
,

posuit

non

recusans
sancti

corrigi

si

cruditus

purum putum Adonis Martyrologium

licet

si

laliquis

abbatiae

Germani ostcndere
correctiones quoque
crat

conjecturam vocare

sententiam
fultam.

tnt

tam-

posset

codicem illum Pratensem non modo

esse
,

que

solidis

argumentis

Quod contra

autographum
illas,

sed

de

quibus

prapcipua

dubitatio,

omnium eruditorum opinionem affmnas, Adonem ante Vsuardum scripsisse fuisseque mo,

uni
4

Usuardo

adscribendas.
il,

do non ab

Usuardo
,

exscriptum

id

ita

mihi

Sic

enim disputationem suam de

concludit
et

vidctur evidcns

ut

mirari satis non possim

negari
potuerit.

autngraphvs
ttt,

lo

codicc

pag.

liv

Si

fallor

quo

modo a

criticis

Neque
. .

et

corre-

errorem

mihi

cetcris

eximat

ex

ea

cele-

etiam inutilcs

rlus

futurcv sunt

obscrvationes

db ipso

ardo,

berrima congrcgatione doctus aliquis, harum-

Denique auctaria aut

Sanctorum

ignotorum

que rerum pcritus

in
qua',
et
,

dubia mca
privatus
ego
,

imo errata,
incidi
,

nomina suppeditant

aut notorum docent quo

qui sane fructus

codice
diluat
,

ipso

ex-

memoria pertinuerit

haud-

planet

primus

promptissime
illo

quaquam

est levis.

Iloec

omnia puichre, bene,

retractabo

quidquid forte de autographo

dici

recte.Si tam prwriaris principiis wtera respon-

iniquius scnsissc

pnssum. Satis equidem

mcritus videbor
,

derent

librum eximium

Martgrologium
!

de republica littcraria

si

id

nullis non laudibus cxtollendum

ab

ipsis

importunius extorscro, quod nemo hact

20

Sic

ille

deomnibus, quae pacato animo

iltud judt,

ctenus
valuit
:

precibus

exhortatiojiibus
id

impetrare
effi-

legere potuit in Usuardo Sollerii

non suam
illis

eitttn

Sotlerii

puta
ut
,

si

dubilalionibus mcis
ipsi

magis quam
opinionem

communem

cruditorum de
aliter
,

impugn
iraoundt mngis qaa>
lule.

ciam

Usuardum
iisque
,

suum

nativa sim,

elocutus.

Neque

opinor,

phcitatc
tionibus

quibus
,

volucrint

annotaaliquando

scripsisset Bouillartus de judicio,

lerius
tulit

quod Solnisi

vindicatum

publici juris

de

codice

Pratensi,

istud

faciant

imo

si

cmlcm

impetu Usuardum no:

prseconceptae ipsius opinioni

fuisset

contrapotui,

strum

succutere conentur
erit.
,

sic cecidisse, triumprtv/i.rinn

rium. Ego certe

deprehendere

non

phus

Eumdcm omncs scopum

SolkTium
masse

minori rationum
,

pondere confirillo

habemus

ut dissipalis tenebris, errorcs dcpcl-

dubitationem
,

sentcntiamque de
reliqua a
:

lantur, cruatur vcritas, antiquitas ccclcsinstica

vel

codice prolalam

quam
laudata
,

Bouillarto
id,

wmulis studiis

illustretur,

ad majorem

tantopcre

mox

deprehenderc
post

Dei Sanctnrumque gloriam.

4

inquam
vota
:

non potui

etiam

cpistolam

9 Impleta fuerunt

Sollerii

editum

Bouillarti

observationesque,
,

quibus impugnat
,

anno mdccxvui ex codice Pratensi Martyrologium Usuardi per Jacobum Bouillart ut

est
,

Sollcrium

diligentor

perlectas
collatas.

seduloque
Itaquo
ira-

cum
tum

ralionibus Sullerii
fuisse

docet

Philippus

le

Cerf in Bibliotheca scri-

putem

iram enim ubique prodit,

6 A
dit,

ELOGIUM
iralumque
hac
iratus
se

ipse fatctur

pag.
:

90,

lit.

Audi anonynm.n seu Bouillartum pag. 56

diffiteor Carolini

usus
nisi

phrasi

philosophica
;

Ukiscerer,
fuisse

Neque tamen

autographi Cne

essem

iretum,

inquam,

mihi loqui

liceat brevitatU

causaf ut Martyro-

putcm, iratoque animo verum non

nere
potuisse,

satis

cer-

logium Caroloregi oblatum significemj Solleria

cum

scripsit

sequentia:
codicibus
vidco

Yc-

nam
ctio

fuisse lectionem,

Idque
ille

passim uguoscas
Correcta
fuit.
l<i

rum
pacc
(

w
tua

judicio,

quod

de

tulisti,

in ipso adversario.

Addit

illa

le-

dixerim,..
rcjcvat
;

nihil

quod tuam
tibi

ab Usuardo
;

in

Pratmsi

incertum
est

/,:/.r v

NvoiiN

nihil,

(juod

ho-

erat Solierio

el

mihi non

modo incerlum

noriesse possit. Einc

nis
ct

pendebat

tamen editio-

etiam hodie; sed vix credibile videtur, aucto-

prctium

et

utilitas...

Tu codicem om-

rem quinquaginta

circiter locis, (fatenteadver-

nium antiquissimum,
Usuardi
sententiis
ui

integerrimum, reddendis
verbisque

sariopag. \\) correeturumfuisseexiguumlibel-

aceommodatis-

lum, postquam illum

ac principi

summa

cura perpoliverat,

simum, atque,

verbo dicam, quod codicem

limatum

obtulerat.

Quaproptei

commendai maxime, ipsummet Usuardi auto-

nequeo

assentiri

laudato le Cerf, pag.

45

sic

graphum,
codiccs,
aliis

negJexisti

nulla

causa,-

prcetulisti
alii

Gallice scribenti

Maftyrologium istuddkatum

quorum hullusomnino purus,

,

sunt

fuitet oblatumCarolo Calvo. Plausibile cst,

U-

inquinatiores

quique

nec

ad judicium

suardum
vii

ei
,

nonobtulisse originale, quodlimaei

dc Pratensi ferendum, nec ad edendum Usuar-

postea

in

quomutavitilla

quce mutata
i;

dum
est,

utiles

tibi

esse

poterant.

Aiquehwc culpa
committere,

ineoobservantur. Interim omnia exemplaria de-

omnium,
in

quas

editor possit
te

sumpta fuerunt ex manuscripto Garoli Calvi

hinc mirari non debemus, diversa
scripto
,

gravissima,
aggrcdior.

quam

incidisse,

demonstrare
subjungit
iis

esseamanuGer:

Deinde

disputationem

quod

servatur in
liis,

abbatia sancti
,

ma

gna quidem verborum vehementia, scd

rationibus

tnani. Assentiri

inquam

non possum
Opuscula

fcre

instructam
sua

quas jam ante

cap. 5, artic. 4,

neque eniin

solent

scriptores

sua

Sollcrius in praefatione

-I

primum inlucem
rigunt
illi

dare, ae deinde limare.

in

Cor-

consideraverat atfente ac refutaverat.

Misit

quidem subinde aliqua,

deprehendunt
Ircquentrs
:

quibus
illee

21
euiille

scriptor

iile

anonymus Opuscuni epistola alia

se errasse

sed corrcctiones
i|iiaui

culum suum

ad Sollcriiim
prae

nniius

suut

inutaliones

qviiemdigna.

anonyma

quam

mamlius
datis

habeo

una

qua3 occurrunt

Pratensi

codice foct post

Si

cum
bris
styli

responsoriis Sollerii,

\\
ille

Decemse
,

Martyrologium
cat
,

Carolo oblatum.
voluisse
qiiod
id

quis di-

anni

MDCcxviu.
,

Excusaverat
,

ob

Usuardum

lorum

Opua suum
certum
:

acrimoniam

opinor

adjungens se para,

ad

limam revocare,
quibusdam;

monitus esset de
mihi

tum

esse ad salisfaciendum

si

qua

in re

ipsum
,

erroribus
erit
,

non

offendisset.
satis

Respondil ad

lioc

Sollerius

sibi

ac ne satis quidem verisimile

non enim
esse
in

fiiiuniin,

modo

editor ipse, illique,

(<uf(*rn;

qui

voluisset

Usuardus correctiones
codice;
,

illas

librumrjus legerent,

voluerint

lccos,

uno

suo

sed
,

cum

toti

scriberet
tanta

quod
c

ille

per avulsas lacinias refutare conatus

collato

Ecolesise

curasset
aliis

ut

correctiones
;

eet,

textu

cum
me

textu;

Qaoi , inquit

cura faclae

etiam innotescerent
deinde

curasset, F

labore te sequendi
sicme erit,

liberavit , ac pro respon-

inquam,
ex

ut

exemplaria

describenda
,

quam

exspectare non debes. Deinde,

codice suo correcto

illo

desumerentur

non

paucis inlerjectis,
ait,

unicuique persuasum esse

ex primo
posset
igitur
in

Carolino,

cumid
suo.

facile efficere

serectius judicium ferre non potuisse de

Ordine

saltem

Quocumque

codice Pratensi, idque fecisse majori moderatione,

cogitationem

inilccto,

semper verisi-

suam

quamanonymusimpugnasseteditionem qum tamen, inquil tutaesi ab omni,

milius mihiapparet, Martyrologium post mortem Usuardi ab altero ad limam revocatum

aut

bus censuru tois,quaique stare poteritsineulla

paulatim

correclum, jubentibus

vel

certa

apohgia. Ua

vir

prudens

ac melioribus occuillius

permittentibus

domus

superioribus

Neque

patus negotiis, petulantes jocos anonymi

i,,lll,,,r

hanc conjecturam destruil

appareai
character
:
:

quod idem ubique

si

maluitquamcastigare,cumsatis

nam

revera omnia ab
qui
dietante
altero

sciret,viriserudilisnontamfacilepersuasum
ir.
,

eodem
deinde
ilauue
'

sint exarata

potuitille

correct.ones Pratensis codics tam

certo

Usuardo,

Martyrologium
ilh.d

scripserat

Usuar.li esse, u. pi-acicrri debuerint iis. quie

dictante,
Sn11ai.j,, e bouenus

corrigere
...

certo

Prudenter

illius

erant.

99K 22Nam,
reccd ed.t

atente

n adversano, SoUenus, ubi

contenta

Martyrologio

editum constal ab

Usuardo

codice Pratensi,
id jlle

dum

illud

Jsuardi

expressit

Carolo

Martyrologiuin, sicut

Carolo Calvo obtu-

dcdicavit, prcetulii rectionibus couice

incertis illis

cor-

m
i

Pratensi privatim factis,

de

, ,

R. P.

JOANNIS BAPTIST/E SOLLERIl.

,

A de quibus merifo dubilatur lisunnlinc sirjt an pra?serlim cum nec illascorrcctiones alterius
:

linel,

de

quibus

scripsit

Sollerius

ultra
i

D
lluttrandl
Hterit,
i

octoginfa.
cst

Ex

his

imprimis commemoranda
Virgo
ct

omiserit, sed inter additamenta

colloeaverit.

primo loco
illo

S.

Godeleva
cetcris

martyr,

cujus

Verum

haec suffieiant de

Mar-

Acta
culo

prolixiora,
,

separatoque Opus-

tyrologio

cum mihi non

lubcat vindiciasscri-

contenta
,

illuslrissimo

Brugensium
Susteren
,

bere
tavii

<iuas Sollcrius ipse sibi neq-a.jiiani

pu-

anlistili

Ilcnrico
:

Josepho

van

necessarias.
in
:

Pluscula tamcn de his videri

in

dedicavit

deinde

Martyres

Goreomienses
:

possunt

Mcmoriis Trivoltianis
et loca

Maio anni

quorum Acta accuratissimc

libaldus
gia

scripta

et S. Wil-

mdccxtx

Sollerii

oppugnata confcrri

Eystadiensis

episcopus,

cujus egrc-

cum

objeelionibus adversarii.

gesta

erndite et prolixe

elucidata.

Kcc

desunt
III.

alii,

operosis Lommentariis
tcxcre

illusirati,

quorum catalogum
Reliqua in illustrandis Sanctorum
Actis pnestita.
tio

longum
quo

essct.

Eater-

dem
fere

Sollcrii

diligentia

apparet in tomo
in

ejusdem
Sanctis

mcnsis

dc

sexaginta

more

sibi

consueto dispulavit.
operose
et

lurima postmodum
Sollcrius,

stravit

qusc

Sanctorum Acta illudecem sequentibus toi<-

Multorum ex
discussa,
inler

his gesta

prolixe

quos tamen emincnt S. Amelin

mis impressa leguntur, nimirum septem

mis
Julii, ac tribus

Derg a
quae
a

virgo,

Flandria
Bclgii

prseclpue

culta

primis Augusli, ubi egregii

in illis

synonymis
S.

Sanctis

distinguen-

scriptoris fuil

laborum meta. Primum

ejus studio in

da
,

fuit;

Henricus
servaia

imperator, cujus
in

cum
ca-

omnibus tomis

ordinem

digesii

Cunegunde

mairimonio

sunt Sancli, statutumque, quinam illorum, ac

stimonia egregie
ac

contra

Leibnitium

defensa,
S.

quibus diehus, Opcri inserendi, quinam vero aut penitus omittendi ob cultum non satis

demum
lilteris

eximius
r

Ecclcsia? doctor
,

Bo-

naventura, cujus ^ esta

lius
fue re

quo fuerant receneo

probarum, aut ad ali6s dies remittendi. Hi qui.l.iii

consignata,
,

majori

judicio

Sanclorum, ac Praetcrmissorum catalogi,

.

cxaminanda
ille

elucidandaque.
ipsius
''

pauciores r

in

tomis singulis peplenl pagellas

conliciuniur sine
labore

26 Ineens B
studio
p ro

numerus Sanctorum,
,

rationt

attamen

non

indu-

illustratorum

quem
hasc

ex

tnbus tomis

striaque insigni, ob dubia de cultu aliisve de

cxcmplo dedimus, per omncs sequentes

Ratio
est.

rebus frequenter occurrentia,

quirunt in

homincmque requalis certe post

tomos deducitur.
rj us

Dum

Solle-

Martyrologiis aliorumque Sancto-

cx Faslis
Sancti

quibuslibet

discutiebat, quidies

rum

Fastis

vcrsatissimum,

nam

ad

singulos

Opcri

essent
illis

Usuardum erat Sollcrius. Hic primus ipsius in deccm memoratis tomis laillustratum
bor.

inserendi,
scribebat,

codcm

fere labore

de

Sanctis
nola,

quorum gesta minus

fere

atque

ex

solis

Martyrologiis deducenda.

Hanc

in Act ctorun

24 Accedit in torum numcrus, quorum

illustravit.
Julii

tomis singulis ingensSancdigcssit

Acla atque
in

autem consuetudincm ad finem usque continuavit ita ut prolixiora Acta ferc non susciperct discutienda,
nisi

Quinquaginta numeravi
,

primo

expeditis brevioribus
est,

lomo

ipsius

laborc

majori

ex parle

hisce elogiis.
diffusiores
rft,

Hinc fnctum

ut rarius deinde

confecto. Intcr illos S.

et

Bumoldum episcopum

Sanctorum

Vitas illustrare

potue-

martyrem, ac Mechliniensium patronum prolixiori commcntario illuslravit. Opus autem

illud

cum
tres

breviores hae collecliones, aliaque post

,

memoranda
et

mullum absumcrent
haberet socios,
,

temporis

mullis ad
ita ut
,

Mecblinienses

spectan-

tunc

aMalc vigentes

tibusauctum,
toriam

brcvem Meehlinia? hisjussit,

USU q Ue cxercitatos
discuterenf
a8ec attente

qui interim Acta longiora

contineat

scorsum imprimi

atque illustrarent.
considero,

Quin imo
Sollerii

dum
oc-

dedicavitque illustrissimo archiepiscopo, nunc

aliasque

Bminentissimo S.

B. E.

Cardinali

Tlioma

cupationes perpendo,

non intelligerem,
potuerit
,

quo

Philippo de Alsatia de Boussu, ac deinde capitulo metropolitano,

niensi.

mo do tempus
c tj s aliquid

invenire

ut

prasdi-

magistratuique Mechlipradieti tomi partem

adjiceret; nisi

omnino constaret,
quantaque
contisolcrcl

Magnam quoque
apostoli
,

quam
nuare.

expedite

singula

perficere,

ocrupant Acta S.

Ottonis episcopi ac
erudito Sollerii

ranorum
tario

Pomecommcnalia

patienlia

studiorum

labores

elucidata.

Acccdunt

ibidcm

satis

27 Vcrumtamen
feliciter

vir

maxime

laboriosus in

diffusa,

qu

lector

curiosus poterit

investi-

tomis quoque sequentibus

expedivit,
in
licel

difficilia
illa

non*pauca

gare.

yideantur mole
S.

25

Secundus

Julii

tomus

Sanctos

con-

minora. Sic

tomo quarlo

Julii

Gumbcrtum

ELOGIUM
bus Machabseis et horum matre; SS. Fides
,

tum confessorem ex multis confusionibus in S. Marinam lucem vindicare conatus est

,

Spes, Charitas, et Sapientia; S. Justinuspucr

et

virginem ab

aliis

dislinxit, de S. Lcone IV et

martyr S. Justa virgo

;

et

martyr

S. Banda-

deS. Symmacho, Romanis Pontificibus, erudite disseruit, In quinto dicti mensis tomo

ridus episcopus; S. Jonalusabbas. ac S. Ethel-

woldus abbas. Scquuntur

singulos
dis

in

codem tomo

ad

geminam de
siam,
mullis

S.

Maria Magdalena

conlrover-

dies alii, in

quorum

gestis colligen-

difficultatibus

obnoxiam, fuse

clucidandisque

viri

laboriosi

versata est
,

pertractavit, reliquaque ad
tia illustravit
:

Sanctam spectandifficultatcs

industria. Continuavit

hano industriam
fractus, in

licet

varias in

eodem

de

laboribus jam utcumque

lomo me-

S. Levvinna virgine expedivit. In sexto

autem

morali mensis

secundo, in quo de quinqua,

de S.

Laurcntio

archicpiscopo

Mediolanensi

ginta Sanctis disseruit

elucidati sunt. S.

inter

quos operosius
Catalau-

accuratum contexuit Commcntarium histori-

Mcmmius primus

cum, quod Acta desiderarcntur.

quoque Commcntarium dc
composuit.
Acta
S.

Hujusmodi
Papa

nensis cpiscopus, S. Cassianus Augustodnnensis

Victore

antistes, ac S.
:

Hormisda Romanus Ponti-

vcro martyrum Corduben-

fex

reliquorum gesta

monumentorum

dcfeclu

sium
ria
,

S. Samsonis cpiscopi, aliorumque

va-

brevius cxaminata sunt.

gusti

Demum

in tertio

Au-

Commentario

praevio notisque explicavit.

tomo,

cum

aetate tuin perpetuis studio-

In septimo denique Julii tomo. praeter brevioB

res collectiones, de
ta S.

rum

laboribus exhaustus, post triginta circiter

quibus jam diximus, ges-

Sanctorum

Acla hrevi collectione illustrata,

,

Martha3 virginis; ac Christi Servatoris

studioso innexuit Commentario
II
:

scribendi finem fecit

sibi

deinceps

et

Dco vic-

hospitae,

de

turus. Habes, benevole lector,

scripta Sollerii
ila

S.Felice

Romano

Pontificeibidem disseruit,
dissolvit.

hrovi compcndio enumerata

tamen,ut

in

spinosasque

difficullates

Accedunt
finis

prioribus tomis tantum enumeraverim ea, quae

ceteris

Acta
Julii

mullorum breviter

elucidata. Hic

longe erant

prolixiora,

mullaque ad
,

mensis, at necdum laborum Sollerii.

finis:

taedium vilandum

pr3etcrmiserim
pari

in

quibus

28 Necdum, inquam, laborum

idiinr

nam

summam
conjunxit.

diligenliam

cum

eruditione

tomo primo Augusli omnesSancli, ad primum

diem
spectanles,
id
est, viginti

Tandem

si

omnia compularc volue-

et

quiuque,

rimus ipsius scripla, plurima sane erunt; nec

ullus hactenus in vasto
collegit, digcssit,

ejus opcra

illustrati,

quorum non

pauci Acta

Opere noslrn tam multa

si

habent

satis longa,

ad disquisitionesque opero-

clucidavit,

Henschcnium

sas. Inter

hos S. Eleazarus

cum septem

fratri-

excipiamus

et

Papebrochium.

CAPUT TERTIUM.

Reliqua

ijesta Sollerii

ad Acta Sanctovum promovendum

lon Nc
'

scribendo

dumtaxat Acta Sanctorum

,

Cum
E.

illustrissimus

Meehliniensium

archieS.

pra-

egregie promovit Sollerius

alia

scd multa
,

quoque

piscopus,

Eminentissimus
dc
Alsatia,

Hita

hodiedum

R.

praestilit

quibus

id effecit

ut multo
,

jam

Cardinalis

Vicnnam

Austrue

tempore cclerius

solito

provecta sint

cadem-

cogitaret

que

celeritate,

divino aspirante favore, pro-

rium

itineris

mense Augusto anni mdccxv, Sollecomitem desideravit. Hic auantistitis voluntati

attigit,

movenda nnpostcrum sperare liceat. Postquam anno muccxvi Baertius, hemiplexia correptus,
senio ct
sicut
iu

tem cxeellenlissimi
tus.

obsecu-

eodem anno Viennam

,

ususque ea

morbo ad

laborcs fictus erat inutilis

opporiuniiate,

Aeta

Sanctorum Augustissimo

ejus clogio
Julii
,

relatum

est

ante

to-

mum

imperatori gloriosae memoriaa Carolo vi

com-

pag. vi, Operis sumptuosi pro-

mendare

decrevit, ut,

quemadmodum

curationem

cujus

dudum partem
,

subsidio

gesserat

augustissimae
ta

totam susccpit Sollerius

domus Austriaca^dudum promo-

tantaque diligentia,
illam

industriaque ac annos facile viginti

ministravit provinciam, ut hac
te

adpar-

deinceps munificentia citiusproveherentur. Rogata igitur impetrataque

audientia, benigne
a

fuerant, ejusdem

quoqueex
laborc

videatur Actis Sanctorum non minus pro,

Caesare exceptus est, exsuse causa,

positaque supplicationis

fuisse

quam

familiari

pcrpcluo seribendi

illa

etiam colloquio honoratus,

promovendo. Rcm paullo enucleatius declaro.

ac

dcmum cum

spc optimaab Augustissimo imperatore remissus.

R. P.
is.

JOANNIS BAPTISTA2 SOLLEIUl.

mufrequentes orirentur distracliones,
tantes ad
qui
gotii

Neque vcro spcm

Sollerii fefellenmi

ob adven-

nificcntissimi principis
li

usquc ad obitum, to,

museum visendum
ex
illis

hospites, aliosve,
nelia-

Europae luctuosissimum
,

subsecuta deinde

cum uno
,

quidpiam habebanl
singuli

subsidia
luit
,

qnibus suffragantibus ea efficere po-

curavil

ille,

ut

scparatum

quaj plurimum ad celeriorem Operis pro-

berent

cubiciilum,
nc,
alii

museo

communi

vici-

motionem conduxerunt.

num, lomorum impresel

dum unus
quoque
a

necessario dislraliendus

50 fmprimis
sio
faciltor

curavit, ul

erat,

studiis avocarentur.

imposterum

fuerit

expedilior.

52 Jam
studuerit

vero quanta diligentia, solertiaque

colligere

Etenim

tantae

non raro impressioni difOcultatea

documenta

omnia,

tum

fuerant injectaea Lypographis, ut

Opus ipsum

impressa tum manuscripta, quae ad Acta

morarenlur, studiaquc intermitli deberenf ob

lorum

copiosius recliusque
milii

illustranda

con-

curam qiwremli typo^raptniin. liflicultatemquc inveniendi

Operis

ducere existimabai,
c\
testimonio
ejus

imprimis
et

constat

unum

aliquem, qui sumptuosi

auderel
suscipere.
Ila

collegarum,

abunde

imprcssionem

quoque
prae

colligitur ex notitia litterarum,

quam

Papebrochio, non sine magno studiorum detri-

manibus habeo. Etenim litterarum omseripsit Antverpiae

,
,

mcnto

Amstelodamum proiicisccndum
ibi

fuit,

nium, quas

brevem ser,

multisquc mensibus
lili

hasrendum, idqueinu-

vavit notitiam

describendo diem
missae,

qua datae,

demumlabore, quodnemounus inveniretur

pcrsonam ad quam
teriam,
de

verbuloque mabrevibus

Antverpise, qui
subjicere,
ut

mensem Aprilem

praelo vellet

qua

scriptae.
in

Implcvit

refertur in ejus elogio ante to-

histitulistomumunum
parte
alterius.

quartocum dimidia
frequentfssime
die

mum
qii:i'

vi

Junii

pag.

vn. Quapropter Sollerius

[nVeni

ibidem

consideratis

difficultatibus

damnisque

aliis,

quinque aul sex epistolas eodem

missas,

progressum Operis impediebant, libellum

,

non raro etiam octo

vel

novem, imo subinde

numeravi,
c\
ifa

supplicem nomine Janningi

suoque

et socioin

duodecim ejusdem

diei

uf

nu-

rum,
senatu

Caesareae

Regiseque majestati obtulil

ut
licerel
sibi

merus

omnium,

quantuui

pagellarum

Brabantiae,

sociisque

enumeratione

conjicio,

ad duodecim circiter
in
liis

Acta imprimcnda curarc per quoscumque typographiae

peritos,

millia reducatur.

Ncquc (amen
schedulae,

nume-

seu

servos lypographo-

rantur

breviores

aut

cpistolse,

rum, nc typographi deinceps Opus nostrum provchcrent solum, quantum e rc sua esset,
aliisque

quas exaravit,dum

domo

aberat.
vel
c.\

55 Porro
illarum

si

Iiascc

litteras

BOlis
<

frequenter interrumperent.

Obtinuit

titulis

attentius

perpendere

luberet,
el
vi-

orti

multi

petitum

[uivilegium Sollerius anno mdccxvh,

Julii

tantum
laboris,

in ut

iis

difficultatis
solae

invcnircmus

tomumque primum

mox
fuit
alii

praelo

curavit
illc

hae

occupare potuissenf

subjiciendum. Absolutus

primus

to-

rum

non

instrenuum aut
titulis,

indoctum.

Pafel

mus

post

biennium,

quem

sempcr post

imprimis ex

iam frequenter consuvariis

,

biennium aliud
tcrrupta.
(

secuti, seru

hacienus non in-

erctur dc rebus
intricatis

maxime

nec

minus
notavif
,

ac

obscuris.

Hinc

saepe

54 Porro, ut Opus laboriosissimum tam

prooederet, non satis erat typorum
ad

cito

epistolam

fuisse

scriptam

cum

dissertatione

curatores

adjuncta,

cum

annotatis 3

responsoriam fuisse
el

manum semper
erat,

babcrc

verum

vcl

maxime

ad multa simul interrogata,

hujusmodi
colligere

alia.

curandum

ne umquam ad praeium versan-

Ex hisce item
sumus, quam
stitcrit

aliisque

abunde

pospraa-

dum

decssct inateria. Egit igitur Sollerius

,

cum
ad

varia

multaque

multis

superioribus Societatis

ut

sibi

sociisque

obsequia,

quamvis alioquin

satis

ca-

soribendum destinatis
ab
aliis

vacare

magis

iiceref

verit,

ne hinc

intelligi

possent, quae volebal

ncgotiis,

iis

praesertim,

quae plus

occulta.

Atque

haec

sufficianl

de

laboribus

irmporis

requirunt,

vehemcnterque
qualis esl

Acdi-

Sollcrii lillcrariis,

aliisquead curam de Actis

Licet
,

torum progressui
cendi

obsistunt,

Sanctorum spectanfibus.

multa

sciens virtus

ad

concioncm, sacrasque confessioncs

cura.

prudensque praetermiserim
soli

quae viri

audicndi
riores,

Annucrunt
viri

benigne

supe-

Deo nota
\il

volebat,

iisque, quorura

causa

prudentis
et

rationibus

intellcctis,
li-

fiebat,

quibus

non poterant

non

inno-

atqueipsum
iiim

socios

omni

fere hac cura

tescere.

Hinc tacitus etiam preeterire statui ,

operae ac
studii

berarunt, relictis solum pauculis, quseipsostudia

quantum
canda

posuerit

in

vindi-

non magnopere

videbantur imad
:

Ecclesiae

Catholicae doctrina

adversus

peditura.

Locum
reddidit

insuper
Sollerius

studendum

recentiores

!ieterodo\os.

Requisitus aliquan-

aptiorem
antca
in

quippe,
,

cum

do

fuit

atque
Belgii

hinc alio
anlistitc,

evocatus
ut

magno

uno omncs loco studcrent

indeque

quodam

opcrara

suam

Augush

Tomus

conferrel

10

ELOGIUM
detegendas
haereticorum

A conferret ad

quo-

functi,

partim

adhuc vivcntes.
,

Non defueHi-

rumdam

fraudes.

Quem

labortm,

sepositis

runt

etiam

aliqui

qui

putaverunt,
auxiliis

tantisper Actis Sanctorum,

cepit ac strenuc,

tam indefesse

sus-

storiam
gratiae,

Congregationum de

divinae

tantaque obivit solertia, ut

editam a P. Livino de Meyer sub no,

non minus

se probarit

idoneum ad versutias
,

mine Theodori Eleutherii

nostri.

Opus

esse Sollerii
a vero, cuin

haereticorum

refellendas

quam

utilem

ad
viri

At
in

hi

multum aberrarunt
Historia

Acta Sanctorum illustranda. Norunt haec

nullam
lerius.

ea

partem habuerit Sol-

Fummis

dignitalibus

conspicui,

partim

de-

CAPUT QUARTUM.

Alice Sollerii occupationes

corporis animique

dotes,

et virtutes.

B
Pueroi dorlriiui

P
JL

raeter studia Actis

Sanclorum lmpensa, non

aliae
,

men, quod tempusadscribendum

deret nimis coarctari,
tisque

illo officiovi-

deerant Sollerio occupationcs

quae ho-

vela contraxit, retenHll

ChrittUmo
imbuit,

minem minus laboriosum totum

Dominicis quibuslibet diebus
Belgico, partim Gallico
:

detinuissent.

solum antiquis poenitentibus, quosalio

Quae hactenus narravimus de Sollerio,

Pueros multis annis doctrina Christiana erudiit

,

ionatur
tos
;

dimiltere gravc videbatur, novos non admisit.

'/<(

mul-

partim sermone

T><i

ad concionem quo-

abunde probant,

virum fuisse corporis aniSatis igitur

animtqm
ilnlCI.

que subinde
licet

dixit,

sed rarius.

Haec tamen

mique dotibus prorsus insignem.

erit,
si

fierent

diligentissime

summaque

in-

has pcrstringamus breviter.

,

Corpus

dustria, minus

afferebant laboris,
nisi

quod ob-

nactus erat robustissimum rumlibet patientissimum,

rarissime
sit

et

laborum quo-

eunda non

essent,

statutis

temporibus.

ita

ut valetudo ejus

Verum cura eonfitentes de quam ab initio susceperat

nino
deposuit,
nisi

peccatis audiendi,
et

tcnta.
ei

Cum
,

hisce corporis vi-

numquam omplus pruviri

ribus dederat

divina liberalitas

memoriam
perspiscicntias

laboribus fractus,

cxcellentem et

tenacem
et

intellectum

facessebat negotii.

Etenim perspecta
attraxerat

cacem, velocem,
expeditum,

ad quaslibet
et

dentia, et mira in tractandis animis dexteritas,

judicium acre

subtile.

Haec

ingentem
,

hominum
suae

multiei

autem Dei dona tanto tamque perpetuo studio excoluerat,

ut et

tudinem

qui

conscientiae

arcana

memoria

esset

niulta-

pandere cupiebant. Inter

illos

plurimi erant

rum rerum

cognitione locupletata,

et intel-

c viri primarii, ac dignitatibus ecclesiasticis aut

civilibus

lectus obscura quaelibet

intricata(iue facili

prompte perspiceret,

magistratibus

insignes,

mulieres
sectantes,

quoque

non

negotio enodarct, et judi-

paucae

virginitatem

cium dubia
cerneret.

a certis,

Deoque
dr pectuhs
confltentes
0,1,1,1 ,hi,.

ac vera a falsis rccte dissi

devotae.

Quin imo,

55 Hisee aures praebendse erant non modo

diebus festis et Dominicis, sed profestis quo-

liceat breviter dicere,

quod

mecum

censent,

quotquot Sollerium
illius viri
dil\
I,,

intime cognoverunt,

quc non raro;

tantum crat

uti

non ignorant, qui eximiam

pietatem,

genti$time.

Antverpiensium

frequentissimum-

que ea in

urbe Sacramentorum

ingenium, cum pari eruditione conjunctum, tanta ad scribendum, ad negotia quaalibet expedienda, atquc ad consilia suggerenda dex-

qiM

usum per-

na,

habint. Hisce insuper in morbis mortisque periculis die noctuqueassistendum,

spectum

cum
in

summos hujus seculi viros merito numerandusvideatur.

litarunt

teritas,

ut inter

pauci in his regionibus alium admittant

illo

supremo

agone adjutorem
suae

nisi
si

conille

suetum conscientiae
ad

moderatorem,

57 Hasce corporis animique dotes nobivirlutcs homine Cliristiano et RcliInternas

suaa
soli

niiidi R'~

manum

gioso dignae.
et conscientiae

esse possit. Obiit Sollerius

munus

Deo notas
:

voluit.

cieiatit-

mediffl*

illud charitatis multis annis

aliud

tam sedulo, acsi non habuisset administrandum; tanta,

moderatoribus

de exter-

nis pauca accipe.

Disciplinae domesticae

scm-

que eum industria

per fuit

observantissimus,

ut

instructiones ipsius,

ad

normam ReSep pai

r/p/i

gularum

animarum morbis

accommodatas etiamnum
Deinde ta-

servari, et in pretio haberi sciam.

nostrarum mores suos componere, vitamque ordinare sedulo conatus. Haec dum
assevero.plura dico,
qua.n nmlti
sint

per:

ccpturi

R. P.

JOANNIS BAPTISTjE SOLLERIl.

derat,
et

cepturi

neque enim Regulae nostrae servan-

meditationi

nimirum, horis

canonic'i6,

tur sinc virtutum

omnium

cxercitio.

Attamen
illa il-

sacrosancto Missae sacrificio,

mane

studia in-

non lubct discurrcrc per singulas, quod

enumcratio nimis csset larum
,

choabat,

eaquesummo

fervore continuabat toto

sibi

prolixa.

At duas

matutino tempore, ex quo nullam

sinebat particulam, nisi
interveniret. Mullis
tulit

elabi

cx

quarum

recta

observationc
oriri
,

re-

impedimentum aliunde

liquarum observantia solet

pono.

solum exde somno

quoque annis Missam dis-

Homincs

Socictatis

nostrse

usque ad postrcmam ante meridiem horam,

aliorum
servirct

excitantur
ubi

quarta post
acre

mediam noctem hora

fuit

ut

commodo. Pomeridiani
negotiis externis

signum

domestico

datum

ut

temporis
seu domi
studiis.

partcm
seu
foris

primam.

post

mediam horam

animum

pascere

inci-

impendcbat, posteriorem
servavit,

piant pia

mcditatione,
Sollerius

per horam

intcgram
vel

Haec

Vir diligentissimus
licuit.

continuanda.

autcm, ne

mini-

quamdiu per valetudinem

mam
cui

particulam

perderet

pretiosi temporis,

40 Cum summa animi magnitudine

tem obcdicntiam

solidam

virlutet
niitp

sed illud augeret potius,

egerat

cum

Fratre,

conjunxerat humilitatcm, ex eaque pullulan;

demandata

erat

alios excitandi

cura, ut

cum mira

erga

superiores

ad se vcniret, lumenquc portaret, priusquam

observantia animi libertatem, timoris autadulationis

signum
tis

aere esset

datum. Ad vocem excitanvelociter, et

ignaram. Hinc libere monebat viros

primarios
,

e lecto se

proripicbat

quam
quo-

eliam

quosque reverebatur maullo offen-

poterat citissime

animum
vel

incipicbat pascere.

xime,

et ipse

moneri poterat sine

58

Altera Societatis lcxest, utsinguli

sionis periculo. Ingenio

quidem

erat praefer-

tannis per dies octo

decem ab

externis

vido, sed offcnsiones quaslibet tam cito

facilc

tamque
ut

occupationibus vacent, et spiritualibus S. Ignatii

remittebat ex charitate Christiana,

exercitiis se

tradant.

Hanc item legcm

curasque
quasvis
et

jure merito de eo dici potuisset, nullius oblivisci

observabat
alias,

religiosissime,

solitum, nisi injuriarum.

Eximiam

viri

licet ilkc alioquin

,

laudabiles essent

constantiam praedicant multi, testantes eodem

bonae

eo

tempore

seponebat.
ei

Non

solum
:

semper vultu

fuissc, et

animo immutato, quem

testantur istud, qui

ante

me

convixerunt

nec prospera elevarcnt, nec adversa deprimerent.

sit
,

verum

et aliunde

idem deprehendi non sine adlibris

Quod quam
in

solidae virtutis

argumentum
vividi
,

miratione quadam. In
in

ante memoratis,
epistolae,

hominepraesertim ingenii

et

quibus notatae sunt

ejus

pauci

gravibus negotiis occupato, facile intelligent,

qui inter veram virtutem et umbratiles quas-

reperiuntur dies,

quibus nulla legitur

data,

numquam
tiliilis

fcre

duo

vel

tres

consequentes

dam
41

virtutis species

norunt dijudicare.
quas brevitatis
nb quas
siimnio
//

epislolarum
lis,

vacant.

Attamen

tempo-

Hae, aliaeque virtutes,

ribus

quibus spiritualia obibat exercitia,

nullae

causa singulas non recenseo,

cum summa

eru-

firrtio fuit

totum octiduum passim invenias, quo

notantur
litterae, et

OpUd diticne conjunclae, effccerunt, ut in pretioesset et

viros

tres.

pro

iis

ad marginem scri-

amore apud summos quosque

et infimos.

ptum
.

legitur exercitia. Tanla vir occupatissisolertia

Possem sane catalogum tcxere bene longum

virorum illustrium, qui Sollerium eximia prosecuti sunt benevolentia* interque illos recen-

mus

res
libere

suas disponebat, ut pietati

instaurandae

vacare

posset.
,

Ex

hisce

de aliarum legum observatione

orandi consuetudinc
fieri

pcrpetuaque

sere plerosque Belgii nostri antistites,

quorum
:

potest conjectura.

defuncti sunt aliqui, aliqui superstites

possem

59 Miro
que

tlagrabat

studio
,

Dci

Sauctorumprae-

non pauciorcs enumerare, qui

vel in Iibris typo editis
elogiis, inter
set,
(|iii

vel in epistolis

gloriam promovendi

illustrandis

eum

suis

honorarunt

sertim Sanctorum
cebat nec

Actis; nec laboribus

ut

par-

quos primo loco nominandus esfeliciter regit

sumptibus,
Iioec colligi

Opus

proveheret.

universalem hodiedum

Verumcum

possint ex

ante dictis,
sibi dividerel

Ecclesiam, Benedictus XIV;

limites

sed vereor, ne

hicdumtaxat referam; quo diem

excedcrem

brevitatis

mihi propositae.

modo. Ubi horas aliquot mcnti paseenda? de-

Ad

alia igilur

progredior.

CAPUT QUINTUM.
Post cclcbrotum jubihvum paulatim defwit
:

postremus

morbus ac obitus.

5ub

finern

anni

mdccxxxvi

cum annum
vitae

in,

Jubilaeum de inore celebravit Sollerius, vigens

choasset

quinquagesimum

Religiosae

ctiam tum, et corpore satis robusto pro aetate,

sed

i
I

12

OGIUM
obirefr,
si

sed

paulaasthtnate subinde vexatus. Increvit

non

pari

mentis vigore, quo

id

tim

,,1

pectorismalum, atquo co deduxit

anno sequenti mdccxxxvii videretur, atque extremis Ecclesi*
u!

ante

fecerat,

pari ccrte dil,gent,a.

Senem optimum,
moriturus

44
rulus,

Senex erat

mimme morosus
et

aut que-

mire

pat,ens

fraternaB ullo
in

chantatis

subsidiisad luctamfueritmunUus.Convaluit ,i,n **A ikdwn iuijhi in>uuii cornotamcn ulcumque e\ morno, seu
ris

amantissimus.
i

Numquam de
numijuam

incommoWWild

do conquerentem audivi, ne

supremo

qui-

inn9TO ammique vinbus numquam

..,

firiic lutuius, nec

dem morbo;

male loquentem dc
copos-

studia

coisueta
id

resumpturus. Quippe eb eo

m.
set,

Cum m
,

Ulam sub.nde mc.debal

,,,,, 5ive
affecto,
lione

ortum
..

fueri.

corpore male

P^xonm
ad

quod mbil ,am opis adferre

ndcque

sive cx

ino perpelua

vi.wiinr.im rnnioii^iuuioium conu.u

A.ia Sanctorum illustranda, ftomtnem

se

memoriaantefinnissimavacillarepau-

mfi6in

liominabat

non

nihil

la tim ccepit,

summumi
ul

islud ingenii
a

acumen

liebesC ere

ita

imposterum

munere scri-

dolpris I-" videbatur, sed brevissime : nam)< vix pauca verba audieral de divina provi-

bendi fucrit amovcndus, ipseque agnosceret, 1(, flmMOMfl nui luerai. ruinilein sc cssc, qui fuprat

dentia

suas singulis metas statuenle, quin

continuo

manus coniunctas ad
divii
oe

cselum

clc-

non

43
bii
|

Al

anno

igilur

wDCCXxxvn ad

finem
el

varef, seque totum

silioni.

permitteret disp
vixil

vergenle usquead obitum sibi uni vixit

Deo

Sic

placide et sine cura

fere

Senex

wnper
pieCalis

Senex emeritus. At, qui semper fuerat occupa-

emeritus
divinas
'1 ,lib s

toto

triennio, donec placueril

ipsius

tus.neiUoquidemtemporeumquameratotiosus; sed vel ordinaria pietatisobibat exercilia,

bonitati

perpetuos

labores,

corporis

animique vires exhauserat,

coro-

vellegebat
cant,
in

aliquid,

vel

rosaxium,
fere

ut

vo-

caelcsti,

ut merito confidimus, gloria

recitabal,

quod

semper
ctiam

habebaf
ab

narc

manibus.

Abstinuit

deinceps

'<>

Anno

mdccxl, mcnsc Aprili,

febri.

Icctum

offerendo
vacillans

incruento

Sacrificio,
at

ne aberraret

tenere cceptt valida correptus

die Maii,

Prima

obilus,

memoria,
et fesiis

diebus quibuslibet Do-

preemissa confessione de peccatis,

minicis

sacrosanctum

Domini Cor-

supremum
pra^sentibus

Viaticum
;

pic

suscepit

nostris
,

pus

in

sacello

valetudinarii suscipiebat
et

ma-

quibus

itidem
fuit

assistentibus
uti

gna rcvcrcniia
MLiratus
viri

icncrrimo

pietatis

sensu.

postridie Sacro Oleo

petierat,
a

inunctus,
ea

ipse
inita

sum

frequenter
erga

incensum
hasce

optimi
epulas,

Superiore
Remisit

domus

de re

desiderium

caelestes
in

tejrogatus.

deinde

vis

morbi,

quod,

cum
,

ejus ea

rc

plerumque essem
pridie

tamen, ut maligna febricula rediret semper,

et
,

ministcr

passim

mc

interpellaret
in

quidquid

restabat

viriuin

paulatim
vi-

festorum
sacello,

de Sacro dicendo
ut

valetudinarii

consumeret.
ribus,
ses
,

Exhaustis

tandem

corporis
tres

angelico ibidem
servavit

Pane

reficere,

postquam decubuerat
placidp,
Junii
uti

ultra

men-

tur;

eamquc
supremo
erat

consuetudinem

do-

animam
xxvii
fere

vixerat,

Creatori

nec

decumberet
piissiini

morbo.
cura
,

Summa
ut Miss

reddidit

natus

annos

71

et

quoque
sacrificio

viri

mcnses
ultra

ex

quibus

annos

53

et

interesset

quotidie.
ut

Hinc non ravel

impenderat
Haec habui

Actis
,

Sanctorum

illus-

ro

contingebat,
(juod

,duabus interesset
csset
,

trandis.

quae de Soilerio

pos-

tribus,

oblilus

se

uni

mane
ea

terorum
visa,

memoriae
cx
iis
,

commendarem,
qui
,

partim
audita.

adstitisse.

Imo
annua

ne

tunc

quidcm
exercitia
,

umquam
sed

partim

viderant,

neglexit

spirilus

Tribuat Dominus Viro

de Actis Sanctorum
liic

incboaturus
libros

undccim
,

simul adferri
illorum

jubcbat
exercitia

optimc

merito

pro

exantlalis

labori-

asceticos

ut

ope

bus seternam

cum

Sanctis requiem.

NOTITIA FIGURARUM
ornantium hunc tomum.

Praemittitur

solituin operis frontispicium.

Efligics R. P. Joannis Baptislae Sollcrii

P.

M.

Numismata xvn

res varias a S. Ludovico pie fortiterque gestas exhibentia

;:>:>,

295, 504
:i

505, 509, 520, 559, 557, 580, 402, 405, 448, 425,
Etfigies S. Ludovici

459

49^

||,

548
uc>|

Tlicca reli(}uiarum ejusdem Sancti

Alia S. Rcgis lipsanotheca

--7

mo m*q

Corona S. Ludovici

INDEX

INDEX

SANCTORUM
IN

TOMUM V AUGUSTI

A
S.
2<i

bundius
mi

ei

Irenaeus
cn

MM. Romae. ComCultUS

<'\

rem vitam
Ctitatis

variflB

virtutes,
c.\r.
,

el

publicum sanSancti
reditus

\iuis

i:\ii s.

anti-

iinln nini
,

IH2,

m.

quis Martyrologiis,
tyrii

Acta,

tempus marUltrajectino
1\)\

ad
Alia

patriam
!

vita

solitari;i

constructio
184.
,

700.

Passio

ex

\fs

aasterii,

quaedam
generis

miracula
miracula
1 H.*i.

Cap.

mom.
Comper

Salvatoris.

diversi

<iua!!

Sanctus

Adrianus

M.

Nicomcdiae

ul

volunt.
Acl.i
,

Gow

adlmi-

vivens

patravit

Cap.
iler

iv.

MENTARIUS PRjEYIUS. tempus et locus 808.

CultUS,

mail\rii

miseratio
et

Sancli erga

afflictos,

Parisiense,

Martyrium,
f

auctore anoVi/n

variaa

rerum

futurarum
187.
,

pra-dictiones
\.

aymo,

codice

\Is.

bibHotheca C&sareO}
P.
in
[talia.
;

spiritum

dobonensis, 26 Alexander
iui s
rit
i

interprete

840

morlis
pia

prophetis immincntis
felix

Cap.

Praedictio

ultimus
obitus,
,

Sancti

morbus,
19<.

M.
ii

Bergomi
5
i.

Commentaantiqua;
militiam

monila,
vi.

et

sepultura
quae

s.

Cultus
;

Acta
circa

Cap.
-uiiii

Quaedam miracula
contigcrunt
<'l

post obitum

scriptores

recenliores

quasdam
locura
p

Vbbalis

192

Sancti

tempus
ii.

et

mortis

observata

26 SS.

Atticus

Sisinnius
Fastis

MM.

ac

S.

Ibistion

708.

Grloria

sancti

stbuma
ex

800,
\is.

l^ssm.
Legen-

cont

Cultus

es

Graecis

8H

auctore

anonymo

Bergomensi,

dario
/ol.

eminentissimi Cardinalis Barberinx 213, culhiin cum duobus Mss. Piubfa

Passio iltera, auctore
ex

i?

no 803.
goraensi,
ecctesice

anonymo BerBergomensis
Mss.

25

Lectionario antiquo
collata

menia
.
i.

-Darllholomaeus apostolus, Albanopoli in Arr Albama pn.fivius. vel COMMErfTARITJS

Proposita
sit

caihedralis,

cum

monar
806
de
777

controversia
,

an

S.
;

Barthoprobatur

sieru
iii

Gratm. Pilefatio m. Brixiae in Alexonder

S

iomaeus

idem
ex
fuisse

qui

Nathanael

[talia.

Sylloge

rationibus
ih iii.nl
i

SS.

Litteris

desumptis,

cultu,
2i)

Iranslatione

corporis,

et
.

Actis

iii

apostolum 7.

n.
et

NaResponauctori-

Aredius
in li;ilha.

abbas
Cm.mmi
el

Atanensis

apud

\mi

ni i,\n s,

Lemovices lm i.
cultus ejus

detur

rationibus

SS.

Angustini

Gregorii,

iiuorum
tas

auctoritati
10.

aliorum
ni.

Patrum
fere

memorabilis
<

publicus

hujus

Sancti

opponitur

Probaiur idem apostouniversi

s.

< Uartyrologiis n translationibus /7'/

.

anliquis
\

corporis

latus
i_.

consensu
g

orbis

Christiani

n.

Duplicia Sancti Acta,

s.

Probatur,

Nathanaelem

non

compendium eorum <'\ Gregorio Turonensi, e| dubium <!< testamenlo <iu<h1 nomine illius
.

alium csse a S. Barlboloma?o apostolo

Sancti
17.

14. v.

palria

<!

vitaa

conditio

ante vo.-ationem
virtutcs
,

Sancti

matrisque
auctore
inter

<'jus

editum
ex

<-si

175.

Vita

gj vi.

Doctrina,
19.
I

vocatio

et

alia

prjma,

cossvo,
Veta

editione

Mahil
Be
sa-

qussdam
21.
lio
$

m.
Ubi,

Pradioatio
in
aliis

Apostoli

Fndica

loniana
ntdicti/ni,

Sanctorum

Ordinis

vin. Apostoli

provinciis

pra>dica-

scmlo
Cap.
i.

pnmo
Sancli
.

pag.

S49
<'t

ct

quentibus.
pueritia
vel

patria,
irtutes

parentes,
miraculfl
aoti-

adolescentia
ii.

178.
lia
i'i

Cap,

Lfllimus
,

Sancti
pia

morbus,
monita
,

mortis
locus

imminentis
auctore

obitus,
180.

qua occasione, rt quornodo, marhrii palmam adeptus sit S. Barlho[omaeus. Ordo praedicationis usque ;i<1 mortem probabililer assignatus 21. Acta pabolosa, auctore Pseudo-Abdia Babylonio, ex Ms. S. Mar25.
ix.

sepulturae

mirabiliter

assignalus

iim
//.

Irrt iris.

r<>ll<it<>

nmt

<ih/s

1/\.n\.

r(

edi-

Vita

lltera,
,

anonymo synchrono mI
analectis,

subaaquali
/nllohtiis
4,

ex

oeteribus

qua

u<i

anno
i!>i

(85
et

paginis
i.

Cap.

Sancli

palria,
.

tomo sequenHbus. Prologds parenles, edncatio, miParisiis

edidit,

txemplaribus. Cap. i. BartboIomflBi tn Endiam adventu Astarotb mutus reddilus, Berith eonsultus, daemones ejecti, m\si<Mi;i Ddei Poivmio
exposita

M-

Cap.

n.

Wola

fraota,

tem-

nislerium

aulicura

conversio

;i<i

perfectio

'verplum consecratum, Polymius cum mors Apostoli clc. M. ORATIO kncomiaSUS,

STICA,

1NDEX SANCTORUM
sncA, auctorc
w.s-s.

S.

Thcodoro Sludita, ex tnbus

collatti

,.;,,,

Dumerus,
virgo
et

et

controversa
in

nalio

266
Scotiae

pervetusiis,
i> r>1
,

eum

edttiont

lche-

26

Ebba

abbatissa

Goludensi

,,,

o interpretis,

ut videtur, 39.

Trans-

monasterio.

latio

corporis Beneventum,

auctorc,

ui n<lctr,

Berthario abbate Casinensi, Oratio u.tera, auctore

ex duabus Mss.

Josepho
48.

foraan
Oi
i

Hymnographo,

ex editione Surii ex edittone rEBTiA, auctore Nicela Paphlagone, mterprete Latine reddita, Gr&ca Combefisii
s.

Commentahius pilevius. Antiqtms Sanctm cultus, Acta, eorum supplemenhqjus tum, el tempus mortis 194. Vita, collectore ex nova legenda Sanctojoanne Capgravio rum ingliat, qum Londini awno (546 im.

prma
26
S.

ett,

fol
ep.
e1

wn
conf.

ei

seqq.
,

196
cx

Elias

Syracusis in Sicilia

j,

46.
sacri

Globia
Gap.

Sancti

posthuma ex
cultu
:

cultu,
2.i

Fcrrurto

ct

Oclavio Caictano

826

variis

Mrporis
i

translationibus,

miraculas,

reliqniia etc.

De

et

gemina cor-

sacrum corpus poris translatione. i. Cultus Liparam deinde ta Anastasiopolim delatum

;

Epiphanins patriarcha Constantinopolitanus. Culobservatio 164 tus e Fasti9 Grscis 26 Eulalius seu Euladius ep. Nivernensis in Gal:

insulam

alruque

translatio

conciliata

49.

n.

Quomodo
52.

corpus fueril
Reiiqua
ad

Liparam
Liparam
sacri

transporlatum
Bpeclantia

Sylloge aiSTonicA. i.iiltus Sancti ; alius cum eo perperam confusus; nonnulla de hoc ar821 gumento coroUaria
lia.

in.
ii.

56

Cap.

De

translatione

corporis
factis.
.'iS.

hene g
i.

ventum, ceterisque
Translalionis
Translatio
:

ea

occasione

crasio,

lempiis,

atictor

n.

miracula

Facta

Beneventi ad
spectantia
sunl,
ii.

eam secuta 60. houorem Sancti,

i,
aiiiiiiin

m.
ad
quffi

20 -T eli\

presb.

et

conf.

Pistorii
J

in

ftalia.
J

Com-

aul

MENTAMUS
ac

PR/EVIUS.

CultUS

UOtitiffl

inventio

eum
facta

62,

Pars
ad

continens ea,

depositio

corporis;
VlT.E

tempus
,

vitae;

miracula

USque

mdclxxxviii.
S.

65.

838.

COMPENOIUM
lectionUtus

ET

C0RP0MS INYENTIO
ecclesia

Pabs
no\a

Terraa
;

motn

templum

Bartholomi
iranslatum
corporis
;

cv

propriis
alio

Hss.

Ptsfocol-

collapsum

corpus ad
eadificata

metropoliiu
:

riensis,
latis

cum

earumdem apographo

basilica

restitutio

in

839

concilio

decreta 67.
ossibus

Pars m. Apertio arcarum

inventa
el
:

qnaa

cum

ossa
,

per
et

juratos
vitreis

G
V_ * i.i ^ * iVJela:
i
-

anatomicos

recognita

aumerata
iv.

ampullis imposita 70

Pabs
Gap.

Facta in secunda
et

one synodi
iu

corpus
73

relatum
iii.

repositum

iii

cp.

Pictaviensis.

Cultus

elo.uinm,
8 17

templo

uovo

An

corpus
i.

S.

tempus

vitffl

Bartlioloinai

Romam

Iranslatum?

Cultus

28 Genesius

mimus
Mira

el

Mart. Romffl. CoHHBNTAnins

Romffi

controversia

Komanos

inler

ac

Hcne-

cuiNiis.
aniiipiis

Sancli
,

conversio,

mcmoria

in

ventanos de sacro corporc 77.

n.

Prscipuum
sive
,

Martyrologiis

tempus

martyrif,

Acta,

Benevcnlanorum
Oslieiisis

fundamenlum
c\;iinmata
,

Leonis
et

relaiio
s-

oppugnata

de-

ctore

fensa

78.

gumenta,
87.

iv.

el

m. Reliqua Beneventanorum arad hsc responsa exponuntur Argumenta pro Romana traditione,
Dini

eorum exemplaria 119. Passio, auanonymo, cx cditionc Ruinartiana, quam cuni Ms. apographo Cartusianorum Ivraje22 ctensium contulimus
et

diversa

25 Genesius notarius
Sancti ab
aliis

el

Ms.
\

Aivlale
i.

111

C.alha.
liujus

maxime, quae uttoni 11 translationem attribuunt, 93. v. Argumenta ejusdem traditionis, quie
translationem
ilam
fere
.

CoMMENTARios euiMis
ejusdem
cultus

Distinctio

martvribus bomon\niis,

anlniius

tribuunl
Oltoni
II

Ottoni
i).'i.

ni;

quae
iv.

adjcria

quae

Cap.

De

occasione duo Genesii

reliquiis
tocis

undequaque
g
i.

sparsis,

miraculisque variis
varias

factis.
;

ReUquise

provincias
Apostoli
in

Bispanos; qua Mart\rn Logio EUspanico inscripti sunt, obiter examinaiiim 123. quis aui qualis 11. tndagatur,
el
,

apud Gallos
qni

perperam

pprtata
trocinio

ubi et miracula quffldam

facta
:

pa-

fmni sanctus Genesius,

Hispanis
renses
provincia
colitur

qui

in

Carthaginensi
Scia-

104.

u.

Brachium
Hispania
Cantuariffl
i.

Angliam
g

apud
126.

PP.
g
,

Minorttas

portaiiim

reliquis variis locis cults 103.

m.
107

hodie

m.

Reliquiae

Sincera sancti
(liilmim

Germania

el

marlyris
scriptor,

Arelatensis
incertus

Acta

eorum
duplex
g rv.

26 Bregwinus ep.

et conf.

in

Auglia.

martyrii

annus

et

Commbntahius PRjsvius. g Bcppatus annus mortis

.

Nomen,
ras

patria, epi-

gests

827.
g

n.

Arelatensium traditio refutata 129. Diversa miracula palrocinio Sancli post

Lyrium
ejus

mar-

s.uirti

sepultura,
,

et

miracula B29i

m. Acta
:

patrata,

et

Sanrh

ab auctoribus
,

Bde di-

ac

publica

ejusdem

veneraiio
Vita,

it,

gnissimis
lino

conscripla 133.

9Uam inr damus, exemplar. B30. Eadmero vel Edmero monacho,

"'

auctore
editione

episcopo,

ex Actis

Acta auctore PauUarii/rnm smceris et

ex

selectis,

"'"'
et

Whartoni, paktt 2 Anglitb sacr&pag.

teqg.

edidit et

qua Rumarlius anno (689 Parisiis qum cum aliis Mss. contulimus, pag.
135
pattiarcha
g
I.

isi,

w\
*&

608

et

sequentibus

Gennadius
litanus.

primus,
dotes,

ConstantinopoCultus
S.
;

SVLLOOl

HISTORICA.
scripta

natUTffl

E
25-LJbba M. JE.
tyrii

ac

gratiffl

contra

Cyrillum

Alexantlrinnm
tus,
et

et
S

sociabus in

abbatissa cum multis ejusdem MarColudensi Scotiffi monasterio.

g
I.

1is
-

nou recte nitellectum : epiflCOpafavor erga Gonstantinopolitanum clerum " Aria aa>ersua impium

Timotheum
Stylita,
g

iEiurum;
lecta

SYLLOGB B3ST0BJCA.
Marlyris ab
,

res

gests
illis

Distnirln, |,|,is

sanctffl

nostrs Buper
a

synonyma ejusdem coenolm a> batissa tempus el modus martyrii 265. n. Vindicata harum Martyrum sanctitas, incertus
alia

Daniele observaliones c.o.

S.

cum

et

m.

col-

Viro

sancto

synodua contra simoniam;

vigilantia

eP i8t<>la enoycUca;

pastoi-aUs; miraciilnm; clericus facinorosus miro modo punitus;

ecclesis

IN
ecclesise

TOMUM
Constantitranslatffl,

V AUGUSTI.

tempore
;

nnjua

Patriarchffl

nopoli
visioncs
2/,

exstructse

reliquiffl

ab

ipso

152
vel

Geruntius
pania.

Gerontius ep.

ItaliCffl

in

Ilis-

Sylloge BISTORICA. Anliqnus lnijus San locns qua lloruil aut obiit cti cultus, ffltas, 408 mortis et exigua gestorum notitia
,

26tlannarins ep. et M., ac fortasse ss. Felix et Honoratus diaconi MM. Marsici in Lucania 813 26 Joanncs a Caramola conf. Ord. Cisterciensis
conversus
in
|
i.

in

monasterio

S.

Mariffl

de Sagittario
PlLEVms.
|

25

S. Gregorius conf. Ullrajectinae ecclesiffl rector,

Ultrajecti in

regno

Neapolitano
cultus,

Commentarius
Vitffl

Belgio.

Commentaeius

pilevius. i.

Notilia loci,
Vitffl

auclor 54.

n.

Sancti cultus; Acta, stirps, patria;an 240.

|
ii.

monachus?
in

Recentior
illustratus

scriplor; mirabilia Beati cx

post

eodem

Utrum

S. Bonifacius 13 annis

Fri-

relala 856. |

m. Beati

sia prffldicaverit,

antequam nactus
Gregorius;
vitffl

est
,

discipulum

ejusdem

CUlfUS, et valicinia 858.

mortem apparitiones; Vwa,

edi-

Gregorium? Ubi etiam examinalur

Bonifacium
242.
|

quo anno
hujus
a-las

auctore

anonymo syncbrono, ex Ms. cum

conf.

seculus

et

tione Ughelli collalo. PnoLOGus auctoris

860

m. Chronologia

S.

Gregorii usque

26

Joannes Bassandus

ex

Ordine

Patrum

i.

ad episcopatus administrationem 247. iv. Gesta in munere episcopali, tempus obitus 284. | V. Sancti utrum translatum' Ultrajecto Corpus
in

Cffllestinorum, in monasterio Collismadiensi prope

Aquilam

in

Vestinis.
loci
;

Commentarius pn/Evius

ConspectUB

publica beati veneratio 870.

;

n.

Susterense ccenobium
post

reliquiae locis aliis

Cbronotaxis Vitae

doctrina;

cienobium Bisunti-

apparitio
S.

mortem

253.

Vita

auctore

num
in.

narratio quffldam biographl castigata. 872.

Vitffl

nliiione
si.

Ludgcro episcopo, ex Ms. Fuldensi, et Broweri, collata cum Ms. BodeccnPiiologus.

apostolici

scriptor,

Acta,

eorumque exemplaria

874. S.

Vita,

Cap.

i.

Gregorii
Bonifacio
ii.

conversio
in

Cffllestini,

bores
gia et

cum
254.

S.

Tburinarchi-

Patrum
Bcati

synchrono, Ord. ac Beati discipulo, ex codice Ms. ejusdem Onl. Pnnsus. rum alOi r rrm-

Auctore anonymo

Hassia

Cap.

Bonifacii
et

/ilnribus collalo.
patria
,

PnOLOous auctoms 875. Cap.

canonicatus

I.

episcopatus

labores

illius
:

Gregorii

indoles;

regnlaris;
:

aliorumque ejus discipulorum

facii

ordinatio

Boni-

Ordinem

PP.

Cffllestinornm
ii.

offi-

Romffi
Cai.

quo

eum
:

comitatus

Gregorius

cium Supprioris 877. Cap.

Francia?
provincialis
;

Prioratus Ambia-

257.

iii.

Insi.L'iiis

Givguni

m
:

condoHtraje-

nensis ac Parisiensis monasterii; creatnr quintum

87'.).

nandis
ctensis

injnriis
ei

lenitas
:

episcopatDS

Cap.

iii.

Visilationes

dalus

varii ejus discipuli

eorum
iv.
prffl-

monasteriorum

animi modestia
;

in officiis; gratia

egregia institutio
Aliee

virtutes

aliffl

364.
;

Cap-

apnd regem Francornm

legatio ad

Pelicempsendo-

virtutes
:

triennalis

paralysis

futura

papam
tiasse

qui

dicilur Beati

verlns papatui renun-

dicta

ohitus.

25
ni

G-urloesius
Ki.Miipri
1 1

l:

263 abbas^ Ordinis sancti Benedini, monasterio Britannia' miuo.

880.

Cap.

iv.

Patienlia in adversis: venev.

rabilis ejus

seneclus 882. Cap.

Iter in Italiam
;

pro reformatione ccenobii

Collismadiensis

ulti-

ris.

Svlloge.
ac

Noticia

loci,

Sancli |ira'fectura,

lempus,

cultus

273

sermo ad fratres. 883. Cap. vi. Insignium virorum ad Beatum accessus; obitus corpo;

mns morbus

risexpositio; panegyris; exsequias; sepultura 885.

Cap.

vii.

Varia

niiracula

ad

Bcali

sepulcrum
Alia

facta; apparitio ejns

888.

Cap. vm.
ix.

Beati
B.

miracula memorantnr

890. Cap.

Corpus

Joannis

viva calce cooperlum, post annos octo;

decim incorruptum

prodigia,

veneratio pnblica,

25-tlu ncgundis
riensi in

i.

virgo

in

coenobio

Humolapb rtransnatales,

epitaphium

891

Veromanduis.
Cultus

Commentamus
:

25

vus.
ac

Sanctffl

Acta
825.

et

laliones

223.

M.

Sanctffi

palria,

Joannes eremita Ruselli in Aprntio Italiffl. 140 25 Julianus M. in Syria. Cullus ex antiquis mar139 tyrologiis
26
in

gesta

prsecipua

examinata.

Vita,

au-

Justus

Orontius,

et

Fortunatus
[taliffl.

MM.

Lycii

ctore Bernero

abbate, ex Ms. Claro-Mariscano.

provincia

Hydruntina

Commkntamis
eorum
publi-

collato

cum
;

noslro
1.

et

editione
patria

Mabillonii,
,

Historjcds. 11. Acla

li(riim
g
ll.

sanctorum MartvCultus

Prologus.
educatio
adolescentis
lescenti

Cap.

Sanctae

natales
sed morte

rum
cus,

disculiuntur 764.

desponsata ab incunabulis,
liberata
,

una

cum
S.

litulo

patronorum

Lvciensium
niarlyrum,

desponsatur
,

invita,

quocum
egerit

ut

alteri adolempus protrahat,

Ronue probatus
prfflsertim

767.

in.

Cullus

Orontii,

ad

majorem splendorem

Romam
profecta

proliciscilur

227.
:

Cap.

II.

Homam
de
se
iii.
,

quid

velum
22S
in
:

viiainum
Cap. ubi

eVectus; occultata corpora, ac deinde non inventa 768. iv. Mirabilia divcisi geueris a S. Orontio
patrata

manu
a

Pontilicis

susceplum
redil

Virgo

770.
mirifice

V.

Mulier
multis

cum

liliis

sub ruina
e

sponso

relicta

Galliam

domus
Sancli

consemta;

oleum

lampade

suaque
CtS

monasterio
el

tradit

reconciliatur Sanfit

haustum
Sancti

beneficum

772.

vi.

sponsus,

ac monasterii
,

procurator

mor230.
.

Oleum
in

miro modo auctum,

salutiferum

bus

supremus

pia

Virginis

mors

contagiis;

memorabilia, apud
qnffldam

Molisiuos

per
77

Tiianslatio

coiiporis

uua
.

cum
\ts.

miraculis

illud

pairata; alia

mira

anctore

Bernero
1'rolggus

abbate
232.
ejus

ex

Claro-MariMahil-

scano, COllatO
lonii.

cnm
:

cudicc Ms.
Cap.

ct cilitionc
i.
:

Corporis
translatio

qua>
,

rendi

occasio

inventio
CAP.
facta

ac

mirabilia

tum

facta 233.

II.

Mirarula

quffl-

26-Liiberatus de Lanro,

dam

post

translalionem

235. Thansi.atio

m.tf.ra

cum

miraculis, auctore

anonymo,

e.rnli-

iione Mabilloim

237

Humilis ac Paciflci Ordine Fratrum Minorum, in Marchia AnconiLibetana Ilali.r SVLLOCE. g I. Bcatornni CUltUS, Acta ratus hic cum alio confnsns 8*o. \ n.

Romana

m ,

INDEX SANCTORUM
Homana

iii.

circa

cnllum B.

I.iberati

de Lauro 842.
contra

jungenda

iniplia-

per

He.Lvni
.

impedits

turb&a

Responsa ad
de

objectiones
:

cultum
mulii-

Remenses compositsa
judicia
:

842.

xxvn. ProcerumGal

B.

Liberati

Lauro formatas

an

sil

loriim conspiratio contra ecclesiasticos,

cjnil

plicandus ob diversa
2.'

aomina
imi.f.vius.

844
Notitia priu.
:

hac in re egeril S.

eorumcrue Ludovicus 345.

Ludovicus conf. Francorum rea prope Tunetum

in Ali n
,i

G immentarius
Vilsa
.

i.

xxv. 11. Regni administratio snscepta yariaalia: motus Regis Navarraj, aliornmque principnm pe:

moruin Irium
tia
Vii;i'

auctorum
loco
.

876,

Noti-

riculum

Ludovici abAssasinis,
|

de

qnibus varia
elusa

Hs.

secundo

edendaa

iiem

eliicidanlur 347.

\xix. Nuptiffi
Prederici

Roberli Arlcsi;r

Bistoriee a Joinvillio conscriptse

50
111.

huic BubjunUisa

comiii-

'

insidiee
152.

imperatoris

getur
Viia-

pro

vii.i

tertia

211.
;

quaBdain
qui

aliaque facto

xrx. Spinea
atque
in

Domini corona

posterius scriptaa

auctores

alii,

S. Ludovico donato
.

Galliam portata 354.

in

ajnsdera Sancti

memoriaa prodiderunl
fratres,

js
:

iv.

| xxxi. Siiiisiiiinm
daiiiiii
:

Balduino Conslantinopolitnno
357.

S. I.mlour, paivntes,

soroivs

an pre

expcditio procerum

cibus s.
283.
v.

Dominici, recitatoque rosario obtentus?

ftindatio abbatiaj

Mali-dumi
damnati,
g

Terram sanctam xxxu. Libri

:

AnnnsSancti
vi.

oatalis

veterum auctoritate
testimonio lirmael

Jndmoram Thalmudici, opem

in Gallia congrcgati,

prestante Ludovico,
el

stabilitus 284.

Locusnatalis Pisciacum, contra

combnsti
S.

fabeHa

paucos liodiernos, ex veteriim

tus287,
prasclara
l

de
niia

his refutata
:

359.

xxxm. Nata
et

mi. Pia Sancti pueritia,

adolescentia
f

Richardus Inglus tionorifice

inicr

Lndovico exceptus que:

educalio,
:

el

institntio

289,

rai

Mors

rcla-

imperatorem
,

Ludovicum
imperatori
rebelles

occasione
et

Ludovici VIII
sione
290.
1

ejus ante

mortem cura de
:

sncces-

comitis Provincim

quem
:

comiti

Filii
I
'

testamentum

S. Lndovici

coronatio

Tolosano Rex concilial

fautoivs

Mbigensium
g
:

i\

Potentes s. Ludovici adversarii initio

el

origo turbarum,
o

conspiratio

prindpum

victi, paxque restituta 362. Excommunicatio imperatoris Prederici

xxxiv.

imperium
refutata

Regem

893.

x. Protectio surami Pon-

Roberto s. Ludovici

fratri

oblatum; sed uonadresponsio

tiiicis

o rege postulata el obtenta

:

comes Flandriaa

missum
365.
s

conficta
.

Gailorura

vincnlis

pala

exemptus principum conspiratio dissiAnglorum eonali.s rlusi, induciffl CUm iisb

dcm

295. |xi. Gesta contra Albigenses; decimaB

foBdus

Concilium a Gregorio indictum, quod impedire conatur Predericus, promovere Ludovicus

:

xxxi

episcopi Galli

ih ilinere

Regi poncess
abbalia
in

cum Predericoimperalore:
:

a Frederico capti,

quos Ludovici minis

libertali restituil

Regalis montis fundata

369
pars

xxxvi
cru

nova proceram

Regem
:

Dicium

S.

Ludovici

de

Tartaris

conspiratio, occultaque ad
5

eum
pax

capien-

d.im machinatio 298. Anglis gesta contra

xh. [nducisa annnsa

Albigenses
:

cnm
co-

aliaqne Dominica- pavsioiiis iuslrumenta Ludovici cura Parisios portata, insignique Regis pietate
cepta 374. g sxxvn. Capella sancta constructa canonici ibidem statuti ac reditibus instrucli, alia:

cum

miteTolosano composita 304. \m. Pacta inter Regem et comitem Tolosanum 304. gxi\ o.m^
Tolosanus Ecclesiaj cura suis reconciliatus comitis Fuxiensis submissio ieges ad extirpationem
:

que

i,,

capella ordinata (73.

frater Regis militia donafus,

el

xxxvni. alphonsus comes institutus

.

hm-

resis,
lata-

el

prolibertate Ecclesisa
g

periculosa principum

con piralio

307.

xv. Constracta

perS Ludovicum domus el ecclesia S

quasdam
:

contra

Sfarchiaj

eomitem expedilio
pida
S.
el

S.

Lu

lovi

;i

qui plurima op

Catharimn
suncL,

castra
a

Vallis scholarium :alia

occupal 377.
rege
Anglisa

xxxix.
:

dis-

serism nniversitaUs

Ludovico
de

M.

Parisiensis, quee

indictum
:

deinde exbellum

Bellum gemina
capta

bellum babueril

xw. rtr.im anno Kccxxvni Rei

Ludovi

tederatis

vh toria
alii

oppi

ie

cum

comes
facta

Marchim, mulliquc
379.
g

Brilanniaa comile

aobiles

Regi

se

Campanicuminchoatum,faclisque induciis interropium 346.g xvn. Bellum excitatum contra comitem BritanniaB, Anglis
fcederatum,

subjiciunl
:

xl.

Pax cum

comite Tolosano
:

Angli navalibus praliis \n-ti

:

inducia?

eum
xli.

Angliaa rege

nata

(llie

gen ccepium
nia
:

ac deinde

Lndovico cura
adhibita
;

ad ele^

348.

xvm. Prosecutio

ctionem

sumini
:

Pontificis

383.

belli

Britan-

jiidic.um conlra

% x.x. Prosecutio belliin

ibidem

comitem BritanniaB 324 Campania; gesta B

secuta
,

Varia gesta

natus Regi

ad capitulum

generale
conira

accessus ejusdem Cisterciensium promisfilins

:

concordia
uhi ct

demum
belli

sum

Pontiiici
:

vim

Frederici
g

princpum,

comitiis
tatuta
:

auxilium

morl,ii>

quasdam contra Juda

Briiaun.c,
,,,

crux snmpto 386.

x,,,

Pacta ad pro:

323. | xx. Prosecutio inennales templum

:

movendam expeditionem transmarinam

manfeatus in concilio Ludovici cum Pontiflce
Predericus
:

excom-

S.
:

Dionysii canonici

restauratum:
s.

colloquium

muxntionibusancta3

Laudiad

peregrinatio ad
:

^ecclesiamtransIati:nupticomitisCaranania3
Theohai.io
arciuep.scopo

Amaions: natus
mon.o Caroh
Caroli
:

Rupem
matri-

Blins

acta
g

rege pro

fratris

390.

xun.
el

is

Rotomagensi

militia

donatns,

ejusoue

Malrimonium comitalu Andega

reconcilian
:

vens. :acts

ad

Predericum

Pontiflci

S'm
rli tortuis
Hegt

""'"

"^ 1

iUiusnrb"

RerS f^" V,

qmbnsdara principibus, concordia inter C em C yP rir^ara,raediante

,,
:

kT

1
'

Al,:l

qusdam

memorantur.

aum-itemadexpeditionemsacramijromovendam lisdecomiia.uH;,,,,!,,;, K,, h arbitrio terminata JJ4. ui.n. Principum conspiratio

Ucoa
Bfesta
:

T
a ha

'''

nonnu.la

:m

"' :,,nm
1

"""

| xxiv. Pia SancU

338.

twnes facte
l,m,;,,,,s
;

contro ccclepro expeditione sacra restitn-

rei

Norwegiaa

a<
,

11,

societatem

iscordiaa sopitai

Watum
:

iflci

lo^'n Petro nr.tann.ee

,,ml

indncia triennio, comite AngUsqne

>

cum

,.,,,.,,

siibs.dium

cnm

translalio corporis S.
:

Edmundi
Prmdica:

pra3se..h.

^ss^jecUepostnovasinduL,e
cum Rege; quandonam cesseriM,.,,,^;;^^,.
abrogat
; :

renovatum

Lndovico
'

hindata

TSm
comitatam

nbns

:i

Mi

m.

dorans

Mors

liii,

Regis

Britannii
,,,,

tiones

donaSa
a
,

,
:

tocum Prederico;
administratio
regni
:

constantia
matri
,,

probata
ves.es
,ler

e:nupti eFredericic,

%\m, mol.tionesque ad arma

contra

**?

commii
ce

preuosaa
;

ablegatsa

discessns
,
,

arh
'

ll strum

^duni cun
expugnatura
elc

v,a

too

xlvi.

Gesla

IN
Gestfl
in

TOMUM V
expoditionc
s.

AUGUSTI.
Sanctus se
"ini.i

Terra

sancta

prima

monit contn Anglnm

:

fliia

Shfr-

crucestgnatorum usque ad
s,ri

adventum
g

Ludo-

desponsata
S
,

restiiutiones

fnndatibi
translattoni
nofeiltata

compendfo
regiii

data
,

404.

rlvh.
as
vtfria
:

Tertaro-

reliqoise

Nicasii

acceptn

adesl

nmi
danos
107.

origo

et

progn
:

Armemee
circa

iiiiiiiiini
:

donuttonea
concordia
cives

etc:

Pngnffi
facta
:

minoris regiiuin
Iconii

restitutum
Alapias,
(lesta et

sol-

prohibilae

Remis
filii

tate?

areW
hi.\-

Babyloniae
S.

nOtata

opnm
fnui
ri's-o*

el

reslitutionee

contractus
:

xi.mii.

varia

Lndovici

Cy-

Ar.i
:

desponsati
\i.

pro

legatio

Tarlarorum ad
xi.ix.
io

Regera, ejusdemReliqua
:

composita

fumlatio

Pax

cum

que ad
racta

Tartaros 409. |
discessns

in

Cypro
pulsis

Henrico
fundatio
in
tae

Angtiae

rege

ejusqne
:

fratre

Riehardo

hostibus,
i,.

ASgyptnm occupalum Damiata

: :

litlus,

Romanornm

rege

facta

varia

regni oegetla:
:

capta

iii

Cartusianorom prope Parisios

insigrie

Damiatea situs
41(5.

de ea

ca|it;i

amplior
pOsl

narra-

Beverilatis

exemplum
apnd
kempli

459.

i.xmi.
:

Auion-

tio
i;nn

li.

Facta

ntrimqne
prslfa

Daroia-

ctoritas
iiaini
iin
i

Sancti
el

subditos,
Ordinis

aliosque

captam, progressus Christiani exercitus

versus
:

Ba-

domns
iiiiii
ie

ss.

Trinilatts
,

byloniam
prospera
iii
r 1 1

varia

Christianis

valetndinario

Fontis-Bliau.ii
prssstita
:

ali

inutilis

ad transenndum oslinm Ta-

benefli
aliee
:

eidem
in

Ordini

donalionea
:

conatns 419.
,

m.

Traneitus
victoria

Bnminis

pietas
pise

tfanslatione
; '

s.
>

Aniani
i

fun-

[iialiniii

et

Ctiristianorum
:

multorum
Chri-

dationes
sta
filii

sanguiiu'

parta

pngna altera,

rictoria

quam plurimae cum Benrico Angmn rege

Lndovici
:

_*

m
Pai'a

mors immatnra
Bospilium
el
:

Btianornm, item cruenta; infortunia Christiani exercitus ex penuria, morbis, e( morlalitate

121.
ditu
g
i.in.

concordia
165.
j

ta

universitalem

iv lucta
risiis

ixi\.

Rex cum
:

exercitu
in

captus
facta

in

re-

trecentis

cascis

Btructum

dotatum *falvstituliones
hfflreticifi
:

Damiatam
Kegis
:

varia

carcere

letudinariuin
conlinuata-,
\;nia

ihidem
rura

auclum

cliim

cura

soldano
a

de
suis

sna

aliorumque
424.

de

convertendis
conlra
dnelia

pedemptione
in

soldanus
varii

peremptui
objecti,

Pontilire
el

impetrata
:

clericos

liv.
iis

'jY.rrores

captivis
:

miraque
fa-

flagitiosos

aegotiatores

lege

pro-

Regis

constantia
liberati

pactum

induciarum
captivi
:

hibila

Bpina donata,
i

corpus S. Bargaa acceptnm

renovatum, ac
bella de
in

cum Rege

468.
piiin

Concilium

episcopomm
in
:

el

princi-

sacrosancto

Christi
lv.

Corpore Saracenis

ob

Tartororum
Regis

progressns;

rjno

v^ria

pignns
:

dato

426.

Adventus
ejus

Sancti

pie decreta

voluntate

eleemosynaa
anet*s
:

mu-

Acconem
;m

consilium
in

ibi
:

institntnm,

radeatne,
.

lieribus leprosis confirmatae

el

fundalio

maneal

Palaastina
:

fratrnm

alio-

Trinitariorum
et

virginnm Ordinis Pnedioatoram;

:

rumqne
tinendis

reditns
captivis,

perfidia
el

Saracenornm
Regis ad
129.
|

in

re-

Saccilarum
iiini

pietns

ra

Sanctos
elogio

obte
\

cura

eos
I

libebe

Pontifice

beneflcia
Si.dia'

cura
fllio

470.

i.wi

rando munita
i:

gesta

reliqna
inter

lvl

pn

oblatnm
.

recnsal

San-

bellum
:

Boldannm
subsidium
(iallia
i

Alapiaa

et

ctus

nuptiaa

Philippi
:

fllii

in

quibus
in

Ecclesiae

ptios

litterae

Ludoyici
iu

postulan:i.

incolumitati

consnlit
:

largissimaa

penuria
cnra
:

lis

factio

Pastorellorum
.Eirypliis
et

i.mi.

eleemosynaa
transiatio
ii.v.r,

insignis
xi\

regni

et

justitiae

Ftedus

rimi

iiiitnm

Jafa

rondila,

corpornm

Martyrum
s.

legioni

The
g

liberalitas
:

Regis,

cura

de conversione

Tar-

fundatioque

prioralus

Mauritii 474.

tarorum piusobilus reginaa Blanchaa 433. | i.mii. Mors malris audila riirsuin ad Tarlegali
:

i.xxn.

Centesima
io

subsidium
ter
reire

reditnnm ecclesiastieorom in Ludovicns arinPalsBstinaB decreta

:

missi
a

cura

regni
iii.ii.i
,

terrores,

damnaqne
:

electus
:

discordia

Angti
?

am

cnm
Parlum de
kradendo,
P.on

Boldano

Aiapi.r

eique

ra tdita

insi-

varia SidlisB

- -la
Carolo

177.

i.xxiii.

gnis Regis charitas

in

sepellendis Sid

me oo
nummi
:

Lndovioi
,

fratri

Sidon restaurata

435.
in

ux.

Redilus Sancti in
carceris

cooperante
iniluni

Lndovico

cum

Urbano

Franciam
437. iina

cusi

memoriam
in

lx.

Sancti

virtute progressus
:

muet
:

s.

Dionysio
ad

oblata
in

visjtatio

regni,

i.wn. Facla m uraliam Irains ad ivlmiihii SiciIi.i" acquirendum Sancto eommendata 384. a Clemente i\
W8.
Nupiia'
1

Caroli
:

varia

lxxv.
B

conatus
conrordia
BritannisB

pacem
inler
facta
:

Plandria

stabiliendam
et

Joannis,
:

lisqne

inde

exorta

re^eui

Navarra-

comitem

cura eompoBita
Sancli
exqnirit
gesta
et

spsnsalia

Gliae

Blancbae
cnjus

honorifice excipil

regem Anlatae,

enm
sequitnr

Pontifloe,
:

consibum
jnstitia
:

fundat

domnm
: -

Carmelitis,

ac atudia pro-

exwnia

Regu
.

movel
el

W0.
le

i.xi.

Leges prfflclara a Rege

Biterrensi
reli

oppidnm
inter inter

Aquarum-mortuatum conditnm
Luxembntgi
Anglite
I

pctx

dein
ii.

in

concilio

reiectffi

443.

comites

el

Barri

induciaeqne
<idi-

Sanctus
.

Ord nem

;iosum

ingredi

Reges
RictaB

et

Pfavarrsa

Ludovici

qua occasione calumniara passi PraBdicatores inquirilur, an tertio Btinorum Ordmi fueril adscriptus; an scapulare Slokianum iii, an ruiii u. /Egidio congressus 446. i.xiii. Tyrannis cujusdam nobilis compH donationes monaslerium Ordini Vallis-oaulium
desidera!
:

gentia
declmffl

ivn

bac

<\>'

cansa
tentata

in

6rna denuo sumpta; trienninm per Pontlinter

\ 01

Qcem

obtentaB
:

concordia

tributum 8allis imperatum 486. e t Genuensee iawii. ontroversia quagdam flum Pontifice
<

adesl

S.nirliis

Vezeliaci

translationi reliquiarum,

fiindaiiim
restitulura
retici

aemus monacbi Grandimontensibus varia impelraia a PontiQce hav

!

quaa splendide exornal

aiija

militem
i"Hii
.

creat
etc.
:

Philippum fllium cnan consnetndinem penricio:

exstirpati

filia

nuptui data
Anglia
:

Alio

sponsa

sam

189.

uxvnt.
dovib

Varta

cnm
cntn

de

nata
i

inducis cum
l

iter in Flan:

Pontifice

tractata
,

oentroversia

Lndovici
beneftcii

dn.uii

19

i.xiv.
:

1'iims
iter

Regi

natus

lai
:

;ee

Clemente

quem offensnm
mutoi
:

ejus

eleemosynae

in

Notmanniam
.

fun-

meretur
.imn
latffl

eorum conatns
leges
Aii

ad

promo
blasphenws
o]nte

datum monasterium
narium Veruonii
adesi
conciliat,
et
:

Minorilui

\aletudi:

bellnm sacrum
494.
g

contra

componil controver&ias \anas

:

i.wix.

Pragmath saneHoi
.'iiiiiinualiii

translationi s. Pursei

pacem

in

Plendina

saiicli
s.i

LudOVicl

noiiiiiH'

ah
.

eo

inter

priucipes alios
V.

4;>2.

ixv.

condita?

194.

lxxx.

Fiiiis

po:

Augusti Tomus

datse

INDEXSANCTORUM.
datae;
iilia

nuplui

tradita

Eduardus
adjutus
fidei
:

Anglus
Juda^us

matris Blanchae
Sancti
in

audita 551.
:

ab
daj

bellum
etc.

sacrum

pecunia
:

Franciam

Cap. vi. Redjtn periculum naufragh

:

i,

ro

de sacro fonte levatus

Arbiter electus

zelus

propagan-

fectus in virtutibus

leges contra blasphemn:

cum
:

legalo Pontificio,
B. Elisabethaj |

modus
zelus

tangendi
553.

slrumosos
vii.

multiplex

Q(j e i

Lugdunenses pacare conatur

sororis
:

mors
498.

nuplia?

QlfiBB
:

etc.

lxxxi. Te-

iterum assumpta rationes expedilionis Tunetanae gesta in

:

Cap.

Crux

Afriea'

stamenturn
occasione

Saucti

fundaliones
lxxxii.
:

quaedam
in

hac

postremus Sancti morbus,

Cap.
viii.

et

mors

piissima 555
in
si-

expositae 500.
S.

Staluta, quas

Carnes Sancti

cum

intestinis
:

nomine
Dionysii

Ludovici
lata
:

exstant

lex

lavorem

ciliam; ossa
lura
,

vero in Galliam translata

sepnlijij

ecclesiarum

varia
:

privilegia

abbatiae S.
:

miracula,
557.

fama

sanctitatis

toto
,

orbe

concessa

spina
:

donata

regni gucollationis
,

fusa

Appendix

Vrwe
i.

pmmje

auctore
t

bernatores

constituti
:

beneficiorum

Guilielmo Carnotensi,

ex editione Mcnardi

cura
iter

commissa
usque
ad ad

pia

ad

iter

praeparatio

et

Chesnii. Pr.efatio. Cap.

Morum

honestas'

et

Aquas-mortuas 504.
missi

lxxxiii.

modestia

pietas
et in

erga
die
et

instrumenta

Passionis

Legati
a

Regem
Romana

ab imperatore Graeco,
ad
,

Dominicse,
11.

quo

Veneris sancto 559. Cap

fortiier in

arbiter

electus

concordiam
arbitrium
:

cum
rein

Pie, prudenter,
charitalis

carcere gesta560.
Cap.

Ecclesia

ineundam
impendit
ad

eximium

exemplum
afiliclos;

cusat

sed
:

officia

perturbatio
:

Misericordia

erga

prophetis donumet
religiosoa

castris
filiis

epistola

praifeclos regni

monita
et
alio-

cura alienae salutis;

in pace servandi

ecclesiasticos

data 506
in

| lxxxiv.

Iter

Rcgis,

rum

Sardiniam, ubi mutato

in

concilio

Tunelxxxv.

mum

studium; reverentia erga sum562.

Pontiticem

Cap.
,

iv.

tum prius oppugnare statuunt

Navigalio

Consuetudines

508.
in

prava},

Africam

egressio
:

terram

captum castrum
Morbi
Regis
in
,

Cartliaginis

velitaliones

cum
filii

usura Judaeorum et duella sublata: Sancti in regendo auctoritas et justitia; sobrierigidaque

jejunia
;

tas

Saracenis varia?, et
in

horum
:

eIeemosyna\
exercitia
,

variaque
Cap.
v.

artes 510. lxxxvi.

:

charitatis

ac

humilitatis

exercitu

Christianorum

mors
:

563.

Morbus
revelatio

aliorumque

Sancti supremus

et

morlms

mors
Cap.

Ludovici
:

acta

piissima:
vi.

morho
et

cum
flliffl

de morte ipsius 565.

auctore incerto,

legatis

Graecis

documenta
obitus

Mira-

filio.

data

cula quapdam facta anno

piissimus
:

513.
:

kgclxxi 566. Appenex editione Me-

lxxxvii.
intestina
et

dix altera,

Adventus
carnes
in

Caroli

corporis divisio

ecclesia

Montis- regalis
miraculis
:

prope

Panormum
:

deposita,
castris

statim

in-

clarescunt

ossa in
:

servala
Siciliam

pax
:

cum
Ossa

nardi a pag. 131. Miracula post canonizationem facta apud Praedicatores Ebroicenses 569. Vita secunda, auctore anonymo, reginae
Margaritai

rege Tunetano
stas,
et

reditus in

confessario,

Latine
S.

reddila

tempe-

ex Ms. Gallico, in-

multorum obilus 516.

,

tcrprete
sancti
tris;

J.

lxxxviii

perSiciliam, rtaliam
nerat.one delata
raculis
: ,

Galliam magna

Lndovici,
fratres,

factis

cum veinterim non paucis mi

Pr^fatio 571. Cap. i. Parentes eorum pietas, praesertim masoror;

:

ac

prasclara

omnium

per

sepultura in ecclesia sancli Dyonysii miracula 519. | lxxxix. Forma corporis : character an.mae : virtutes : dogia 521 xc Elog.a Romanorum Pontificum, qui Sanctofuere synchroni 523. xci. Facta

matrem

educatio

laudabilis

canonizalio 526. | xcn Bulla canonizationis 528. xc.n. Gaudium de canonizat.one : aucta miracula : cullus propa:

sub van.s Pontifinbus

ad canonizationem

scent.a 574. Cap. ii. Sancti ac firma multis exemplis demonstrata studinm item fidei promovendae; ac spes in Deum 576. Cap. iii. Amor Sancti in Deum pietas in
:

Ludovici adoleRegis fides viva

cultu

divino,

concionibus

audiendis,
Christi

et

acci-

piendo
Cap.
sacra
iv.

sacralissimo Jesu
Pietas

Corpore 579.
crucem,
et

Regis

erga sanctam
;

Sanctorum

pignora

quanto

honore

fast.s
S

Oflicia var.a 532. |

X civ. Sacri

e
l g

lranSl

l0

Pans.os 534. PaH sio "534

Ca,,itiS Ct

xcv
a

ream

translata

rel.qu.aa

varns

auCarolo VI, deinde in novam

c Sacra

ossa

"
cor-

amore

religiosos, ecclesiasticos, ac
:

prohos quosfun.lationi-

in

arcam

libet prosequeretur ubi etiam de bus pns quam plnrimis 582. Cap.

v.

Piornm

hbrorum
ahenas

lectio,

dataa

vana

it

almque pro
cella,

cm
|

vestimenTa*

preces

reliquiis

servata 536.

^
Vita

ecclesi*, dlCata
:

xcTsi'
fa

Amor

**"

monasteriaque S. Ludovici D no"

va.,is
locis

proximos, ubi mnlta ah.sque documenta data 588.

serat.o
sancti
:

frequentissima, sollicita postulandi cura 586. Cap. vi.

preaclara
filiis,

oratio

Cap

ni

Commiet

auctore

R egis
i j

erga

affli(Jtos
:

quosli|)et

Gaufrido

de

Bello

loco

ReL s

m.seros
viii .

largffi

ps ns

e leemosyn r

592.

Cap.

pietal.

Cap.

,.

rentes,

Comparatio Sancti cum Josia rege oa conscienliaj nitor, ,. ewi i cm-I J l

W
10

ejusdem in miseros quosvis eleemosynre recensentnrinnumera3; fundat.ones plurimje 595. Cap. ix. Prosecu:

Prosecutio
1,.

amons

Sancti

in

proximos

ur prac.pue obsequia,

ubi recensen-

qnre panperibns, :vgro-

tis et defnnclis per se ipse exhibnit 598. Cap. x. Mirasancti Regis humiliins 601. Cap. xi ErfReRis na,ientia animiqne lenitas
.

21
tiones

AI>:
,

XU

547

c"p

!v

w,
'
.

em S,na!
'

viti v ta,

tuni *-

. puntas

"

et

t.nent.a snncti

Sanc,i Rppis P<Bnitentiffl ngida^: sanctitaa 605. Cap. x ,. Con-

Regis
:

quens oralin ora.io lii . ali,,ue alienam salutem,

,

apmJ

omncs
',

freC"

Oidinem rehg.osum
nrt,t ate

desiderium

amplectendi
:

morum
exac,a

hones.as

vnria

Cap. v. Pietas e rca "enta menta exne expeditio

: :

**

stZTllV omov ^J^ ronTn.Tr

prima

pieta fcexe

tai I"Dassio endi'" 549. B,n,c

mors

tv
raUone
d

jorata

.v

TC<

ReRiS
,

^stimonia 608.

Cap.

ins.ruS

in

orieut/

wSFJSS?

m ma

^^

ge-

-;per S everanti^^ m

-^
-

W" P^ on *
P
ejus-

xv

"

oditus

:.

IN
obitus
vici.

TOMUM

V AUGUSTI.
brachii

645. Pah8 u. De miraculis sancii LudoPrologus. Cap. i. Puella submersa, in qua dudum Dullum erat vitie signum invocato sancto Ludovico, restituta seu vitae seu valetu,

dexteri

puero restitutus

puella

phre-

ncsi

liberata 657.

Cap. xix. Parochus quidam

visione
febri
prffifla,

ex

Ordine fratrum Minorum, ex

lateris

restitutus

dolore et

continua:
redditus

dini.

IIimii

pcdis restiluta 6(6.

rioribus
integraria

mulier e\ stupore femoris, cruris, ac Cap. 11 Mulier omuibus infealia

:

mulieri 659.

caecs

visus

paulalim

integre

Cap. xx.

Mulier ex fcedo apostemate, impartis

sinistra

membris capta apud tumulum valetudini

restilula
:

potentiaque

totius
:

apud

sepul-

mulier diuturno corpoitem Cap.

crum

sanata

alia

ilem

mulier

membrorum
664
:

tremore

liberata

alia

mulier incurva
iii.

usu capta,
alia

prislinae

valetudini

resiituta

sanitatem

consecuta 619.
item cujusdam Cap.
iv.
:

Puellula ad

Cap. xxi. Puella incurva apud

,

tumulum
Puer
ex
,

erecta

tumulum Sancli cx tumore

slituta
:

super oculum repes putridus sana-

facto voto

gravi dolore in genu

xxii.
in

ac tuossa
saul-

viri

more iiberata 664. Cap.

in

dum
lumore
ftedo

tus 621.

Apud
vir

Sancti

tumulum
aetatis

caeco

Galliam portabantur
:

via

visus
capitis

redditus

provecla3
liberatus
:

tremore

natus

mulier invisens
alia

tumulum ex
clandifl

ac

manuum
nsus

puellae

crurum
v.

cere restituta,

usum

brachii ibidem ailepta:

ac

pedum

restitutus

624.

Cap.

Puel-

visus caecae redditus, gressus

xxiii.

665,

Cap.

lul?e

contractis

nio

laboranti

crurum ac pedum ncrvis triengressus redditus Prior quidam

:

Mulieri caecae apud

:

tumulum

visus resti-

Ordinis
gravi

Cisterciensis

per

palliurn

Sancti
vi.

ex

eques quidam ex gravi morbo, artuum impotentia, facto voto, sanalus

tutus

atque
:

stru-

morbo

restitutus

626.

Cap.

Nobilis

mosi sanati
vico

667.

Cap. xxiv.

Vir sancto Ludovoto

: ,

eques gravi

ac diuturna
:

mcestitia

apud Sancti
pauperis apo-

quondam

notus

facto

ex

febri

tumulum

liberatus

item fuedum

quartana
riculo

molestissima reslitutus
ereptus
:

idem

a pe-

stema sanatum 628. Cap. mi. Surdus et mutus ah atero matris apud Sancti tumuhmi auditu
donatus
loqui
tiali
,

submersionis
:

claudus
:

gressu
rir

donatus
Joinvillio
et

puella

sanata
669.

ex gangrffiaa
iii,

ex

qui

soluto
:

item

liuguie

vinnilo,

dolore arliculari

Vita

auclore

Joanne

deinde
liberata
sancti

discit

item

puella

morbo comiapud
tu-

Regis familiari,

c.r

edilione Menardi

630.

Cap.

viii.

Juvenis

mulum
fere

Ludovici

membrorum
:

firmitatem,

Canyii Latine reddita, vnterprete J. s. Epistola dedicatoria 672. Pars i. Pie dicl a factaque. Cap.
i.

ac gressum

consecutus
eral

alius

qui

memhris
aut vale-

Variaa
et

S. Ludovici
aliis

virtutes,
datae

ac
673.

omnibus
qui

captus,

sanitati
,

restitulus

moniliones
Cap.
ii.
:

pi<e

prudentes
naufragii

puer,
tudini

cifilrl.aiur

mortuus
Cap.
ix.

vitce

Periculum
Regis

precibus
lidei

discusfirmijustitia,

redditus

633.

Cujusdam pedes,
:

sum
tatem

varia

documenta ad
Cap.
feclis
iii.

soror apud tumulum sanata quo dudum abbaliae Lilii malo immedicabili liberata cilicia, laborabal circa oculum, ac

crura,

femora

spectautia

677.

Pietas,

aliffiquffi
ii.

Regis virtutes

expressffi 679.

Pars

Gesta

domi
iter
:

militiaeque
i.

prudenter,
aliaque
in

fortiter,

Qagrum ferreum
tia

sancti

Ludovici
x.

in

dicta

abbagutture

ac sancte. Cap.
sia

Bella

Callia geh.

servalum
apud
638.
infanlis

636.

Cap.

pueri

tumulum
Cap.

Tuber in sponte ruptum

:

ante

transmarinum 682. Cap.

crux

Morin

tremor
resii-

bus Regis

snmpta
iii.

iter

Joinvillii

alterius

suhlattis

clauilo

grrssus

Cyprum
ratus
aliique
:

688. Cap.
legati

Commeatus

in

Cypro pamissi
;

tutus

orantes apud

xi. Quidam, tumulum, neque

irridere
ipsi

^olitus

principe

Tartarorum
donis
:

Sancti

par-

ad

eos a

Rege

cum
:

remissi

cens

subito

tumulura
febri

malo percutitur, deindeque apud sanatur ejusdera duo Hlii diuturna

:
:

Joinvillius

pecunia

adjulus

hella
iler

quffidam

inter

principes
690.
:

Orienlales

Regis

in

liberali

claudus

restitutus

presbyter

yEgyptum
in

Cap.

iv.

E
:

Davibus

sola Sancti

invocatione
XII.

640.

Cap.

Monialis phrenetica,

tumore vultus liberatus nomine S.

reducta
:

terram

fiiga
:

Saracenorum
prffidffi

Damiata

re-

licta, et

occupata
Facta

divisio

peccatavaria,

Ludovici
puella
diviiiariiui

invocato,

ad mentem
liberatus

item

qua3

Damiats
v.

a Christianis in

committebantm

insana menti reddita; hujus pater nimia

cupiditate
C.vi.
:

Cap.

castris

prope
:

Damiatam

ad-

mulieri gressus
affecto crure
:

ventus comilis Pictaviensis

sus Babyloniam
Cffisi
;

iter

exercitus vertransfugffi

redditus 642.
ns

xm. Claudo ex
redditus

lictitii

Saracenorum
descriptio,
:

apud
el
:

sepulcrum

monialis

696.

Cap.

vi.

Niii

aliorumque

brachio
restituta

crure contracta, valetudini

alia

membrorum
impomirarestitu-

ad

mulier eodem fere malo liberata

iEgytum spectantium agger per ostium Tanicum frustra jaci COBptUS quffidam CUm
!

644.
tenti

Cap.

xiv.

Loquela,
data
:

ac

vis

eundi

Turcis
698.

ac

Saracenis
mi.

Christianorum

certamina
:

puellulae
:

mulieri

unius lateris usus

restitutus
bili

canonicus quidam
praevia,

medicus,
continua

Saracenorum varisa ignis Grfficus, quo Chrfstianorum machinas coUachiuffi

Cap.

visione

ex

febri

naniur coinlmrere

pietas

Regis

et

aliorum

tus

647.

Cap.

xv.

Mulier

omni

membrorum

hoc

periculo

Saraceni

Christianorum

lurres

omnium
tis,

sensu,
,

desiitui.i

exceptis dumtaxal duobus digirurporeque niiserrime contorto,

visit

primum
deinde
Cap.
puellulaa
lieri

frustra

novem diebus sepulcrum,

,

redire

monita

subito

sanatur
pulsa
:

650.

xvi.

Febris

facto

volo

gressus

igne Grsco absumuni 700 Cap. vm. Vado invento Christiani Qumen transmittnnt pugna apud Bfassoram comes Artesiae alifque numero Saracenornm oppres varia si Joinvillii forluna Kegis ciim agmine suo adligneas
: :

apud sepulcrum concessus, uti et muclauds 652. Cap. xvn. Anus impotens et incurva apud liimulum valetudini restituta, ut
ei

ventus,
ptffilii
:

et

consilium

702.
el

Cap.

ix.
:

Prosecutio
?aria va:

Regis pericUlum
gesta
pulsi
et
:

fortitudo

riorum

ac

forluna
se
\

mulliplex

hostes

mulier capta
dexteri
:

parte corporis

sinistra
:

visus

tandem
fralris,

quomodo
hac

Rex habueril
ieloria

iu

morte
x.

oruli

mulieri

redditus

claudo gressus

cruenta

704.

Cap.
:

expediius
cata

654.

aqua pileo Sancti repressa et sicCAP. xviii. Puer, facto voto ab ejus
sanatus
:

quaBeduini populantur castra Saraoenorum les hi Beduini Saraceni, noctu maeninas

:

palre,

ex limioriluis teierrimis
,

incur:

recipere conati,

repelluntur
pugnffi

andax
B

sacerdofls

vus

erectus

liberoque grcssu

donalus

usus

cujusdam

facinus

dies

Saiacenis
statutus

INDEX SANCTORUM.
Cap.

m.

Aii.i

ad

castra

Cbristia-

concilial

Cap.

xxvm.
I.

Variae
tae
;

sanctj

noruin pugna
qiir

repulsi

Saraceni
Cap.

imino 709.
MMiiiin

magno atrimi. Modus Sa-

Vftiutes

leges
ac

praclan

beneflcia^

pauperes,
iterum
lippo
;i

relij
:

Cap.

'"

ix

,.',

formandi milites, aliaque ad soldanum

Mtorbis,
:

spaetanlia.

el

pennria irexatus Christiatrana

fllio

Rege snmpla praeclara ante mortem data pia

:

monita

ir

mors

Donmi
Puniti

exercitus

idem
re

Tanim reductus.
immodesti
:

pus
poris
;ih

in

Galfiam
.

delatum
\

canonizatio
illio

et r
el

quidam
r.i\
:

in

divina

71

1.

elevatio

isio

Join^

oblata

altm-n
'![''

Cajp. xiii

denuo
tunt

aucti

per terram,
:

cum Saracenis fere conclusa morbi Hcx cum majori exercitus parte aiii per Qumen Damiatam repea

eodem Regi structum

in

terra
-,

Saracenis ca?duntur,
etiam
in

ve\

ca-

piunt piuntur

omnes, ,....., plerique

Mnniiae
:

714

Cap. juv. Varia, quaa captivis evenere

Rex snam,
.

aliorumque redemptii oem paciscitur

i\c\

i\~<

Cap.

m.

asXVlaginus
ses
el

ve\

tfaximus

M.

cum
:

suis

ad

palatium
:

quoddam

soldani ducaptivis

in

Calalonia.

Stllooe.
virgo

Apud Terraconan De cultu. miracnlh

||s
el

ctus

soldani
:

csedes

varii

terrores

actis

onjecti

pactum redemptionis

cum Saracenorum
constantia
reddita
:

26

Mai

Lventina
I

abbalissa
,.

principibus
i

renovatum
Damiata

Regis

720.

Vallnmbrosani

\i'

wi
:

Saracenis

eorum
captivo-

De

beati

cultu,

corporis

m
m
.

Ord

translationibus

periculum Chrislianorum

^ctis-

Vitaj

Ordine

chronologico

rum
nente

dimissus

tandem
Cap.
svi

Rex

cum
ad
.

suis,

ma-

Petro Plorentino Ordinis

erii

auctorj

Minorum, ex
!

Ms.

comite
72$.

Pictaviensi

tisque

solutionem

v
in

Sahii prope
I.

peractam
Regi
tlim re

quasdam,
;ii<|u<'

TTONCOLA. CAP.
labores
llllrs
''

M.iinlil,;,

,,;,;

ejusque

subditis

in

rtJgypto,

condendo

masterio exantlati
obedientia,
quaiii
,

atcconem

versus

contigerunl
pro

725.
u
:

Cap.
in

ini '.

prassertim

xvih.

Rex,
el in

audilis

rationibus

ex
, lln

discei

revelatione discil
focil

Deo
cni
:

Galliam,
tribus
ligendi

contra,

subsistere
ssis,

staluil

fra-

S.

Bumilitas,

Galliara

dim

curam
\i\

)M

hal el

prmfecturam

monasterii

jubetur
847.

s
.,.

milites

727.

Cap.

j 0i

Legali
ac

Fred
principis

submd e ab
,l|in ^
'

opere
el

imperatoris,

soldani

Cap.

Damasceni,
i

Mirabi,t

inorum
bus principis

revelationibus
Deiparaa
'

missi
'

\;in;i

de

mori-

dum

Christo

ei

Usasinorum
in

xx.
Egyj
,

He\
redu-

dilatur 848.

minis inlentatis captivos

,;

Cap. ,.

In visil
all

him
lu del
,

liberal
i

"

munil

nmitur;
ejus
'

rarlaria

ces,

muli
te

in

loquend
ab

el

iouSj

C011

'

aliqm rum

petentium
benign
i

ei

Cap.

xxi.

ejus, quos Christus

^enalio

leonum
8]

solatui

ca
:

remoniae

iira

quaedam
:

lrr "

npla

'

Jafae
i

slructum oppidum
capita

miracdu, auctore Joanne PavenUno, ex M$. monasterii

'

ejusdem
s

n,m

foedus
,

1>l;

'

Egyptiis

-
:

Chrislianorum

el
al

revelatic

pue-

n-

cap.
]

m; quorumdam ad eum V qnadam in

i

'"

"f 851
cata

^bus

documenta

adventum
"|V
'

ur " Pecunia, Beatm meritis

|
:

vinum,

panis,

multipli-

S. Ludovici

ian.

scilicei

gelistas,
"

um
^ctam
ivi
.

eam
1

inler

quos

Persas

labores consolantis

rocat]

,,
i:

,,;

111

"

Christianorum

8S3

a bbas,

ab

Aptaj-Julim
ande eru

in

iv.mr,;,
BtaS|

tris

balllBB

comilis Jafensis

COHMINI
Vita
[

xxm.

738
el

Cap

Praelium
i

W
Illlln

imer soldanum
inter

tempus morlis,
,"'"";";
'' /

Damasci
:

.ac
,;, "J

pax

eos

secuta

relitationes
:

P tensi
tf f

tianorum cum Saracenis

a
(i;

'";

Sidonis
de-

J **.
"" u
,!

"!""<
s

Benedictum

rwm

Patrum
'"

Occidentis,
ictis

ril:

"

coepti,

l,m
;

Saracenis
:

r'

recu <*

'

paiperum ibidem
pecunia

cse&es

OrdtntsS.Benedictisecuhyi
2

peregrinatio
i

740

m-

XXIS

''"'"""r

Iafa

restaurandae
exercitu
:

Sl*onem

versus

tms propna manu sepeliendis 742.

^
ad
t

cum

impensaBeUn

\'

,
';

rh,Vs

"'""
c

as,

cennus

Pontianus,
Corpora

Peregrinu
1

Ludovici charitas in

mor
XvV
.,..-

Cap

liZTT" ante
1,1

J invil,U ad
r
,;

^emTortosa^:
miracul
inde
,;

"'"""

arralur

nn

f*
a
lu

rs

tnatris

Blancha;

in

r nCUlc """"
mersj

XU, '. K " ,I|,,1S \:; Terra sancta emmura *# Periculum;

?

T\

,v,,, "

"
a
,

J["2o ih
;

S
*f;

L ,""" s ^ "" " noUtia ni 8 !Q A,;,,hn "" iranslata; reliquim

-

11

n.

reanenym '
'""""> '">

113

'''

]h-

''"'"''

^silicm
el

S.

aliis

Uss.

138

cot

";

R fioa,

Eutica, Justus,
ac

J(
;

'

''"

'

.
Tirfi

Julianus,
milites

forte

,;,,.

J*?9raph%s
.

kviii,

Uieronymianis

Dr

* cla

Regfcta

monita
toctum
,,,,
:

.,
'
'

Nic<>,a servatus ope

quidama^ m a
,,l)
-

J^T
!.,

1H 11 ""

^,;;
na$
el

" '""' '" Territorio CarnuSn "De UUs, translatione

Rex, mviso S. Magdalenss senubrn

^
"'

*V
U

%tenus rnl
'"
:

MenM

Regi a JoinvilUo .,,,,' nonitum aliud cujusdam

:

r:,r

WB
cum rege
AngUffl

^
,

""" T

,::'" -"--.,. n
l
'

a v
ut

strj?iw
P,"
1
.

"'"""

Patriarcha

Constantino!

,
s.

Laudatir,
lo

"-

V
'

pp.;
>

p<Bna ecc,esj

anhanc
recipitui

::.:
inii-,

P(Bnilen8
Vigiih,

'"

BntluB
-

Pastis sacrJa

!.'

npUS morlis

annuntiationes
1

in

m,raculum miraculnm

ocm* M

rn
'

l'

"

'

^itm,
167.

iUustre
v.ta.

Bncharistiffl

auctore

'

IN
auclore
,

TOMUM

V AUGUSTI.
sancti
.

ex Ms. codict bibliotheca anonymo Cwsarea Vindobonensis, intcrprete J. P. 169

Dominici
Cap,
v.

908. Cap.
,

w
,

Vera
cta

benignitas

affabilitas

aliseque

animi sub\n
l

jio.

prodi

abstinentia,

et

diuturna jejunia 943.

el

Cap.
sancta

m.

cihna,
ftxuleata

tiagella

catense,
afflixii

quibus
915.

Virguncula tenerum
corona,
Cap.

corpua
25-1-

Cap.

vii.

atricia

virgo

Constantinopolitana

i.

Neapoii.
biO-

qua capul
S.

suum
A
111
.1

cinxil
el

918,

viii-

Durus
920.

COMMENTARIUS
grapbi,

PIUEVIUS.

Kurenlioivs
de
199.
:

Rosae
ix.
el

lectulus,

Qoclurnae
.

vigiliae

aliique

scriptores,

qui

S.
jj

Patricia n.

Cap.
iiiim.

>olitudini

fuga

conversalio-

aguni

Acta

antiqua

duplicia
:

Tem:

pus, qno Sancta

stitutio
'

(loruit

familia

patria

in-

10

iH.

Corpus Sanctae
el

miraculc

templum SS.

Nicandri
recessus

Marciani

vectum
s.

perangustum cubiculum 923. Cap. x. Chri to desponsatio exemplo S. Catharinaa Senensis 926. Cap. xi, Assiduum tudium, et intima cura Deo conjunMirabilis

cum

monachorum
bastiani
:

ad
s.

monasterium
Patrii

Seiv.

,l

ctio

- ..

Cap.

xii.

Ariditas spirituali

el

monasterium
duplex

meni
iin

mcta Rosa r-.nrr.111.

Templum novum
tran latio
205.
iiin
.

Sanctse

eedificatum

co

9
sirca

Severura doctorum virorum

el

ejus reliquia
in

ibidem
cultus
v

spiritum

visiones

hujus

Virgi-

v.

Nomen
electa
an<
,

Paslis

Heapoli*,
,

iii

934.

Cap.

mv. Mira
Cap.
el

(amiliaritas
,

hujus Vir1

palrona

208.

ctore

Graeco

113

mo
1

ab

Vn prima anonymo
Ms.

au
itidem

ginis

cum

Christo,

Deipara
vr.

et

S.

atharina

938.
lis

Familiaritas

cum
adi
.

[dita
.

ex

etusto

Cap.
:

i.

San-

custodibus,

varia
xvi.

certamina
Pei

ciaa

fuga
.

ue

cogatur

ad uuplias
:

adventus
Po Iremus
iii.

daemones 940. Cap.

,

ajgrilu-

Neapohm
iim

ac

Romam
'
<

reditus

onstantinopo11.

aliaeque

adversitates

indeque
;t33

ip ilim
el

M0
mors

ip.
2.

el

111

mira
xvii.
-iiiiin

quadam
Ard
946, Cap.

revelatione

praevisae
lei
1

'Ji3.

San

morbus

pia

:'i

Cap.

Mira
1

Cap.
sura
tis

imor
xviii.

ei aja

spon-

coi poris

translatio
;

ad
;

templum SS.
monasteriura
21
v.
.

Nica

idi

el

Man

udanim-

Marciani
\
11

miracula

ubi

sepulta,

imaginis
,

miraculum
ul
1

precibi

ginibus concessum
,

Vita

<li

era, auctore

petratum

>
Cap. xix.

ad

am
951
ci

rem
ejus

hristi

Leone presbytero
2*5.

ex

tribu
in

irentur 948.
vita
;

Tener

affectus
..

Cap.
is

1.

(Jesta

beata
ae

mors;
votio
:

duas
ipsius

Deipara? imagines erga

!

Deet

mira corpoi
(

translatio ad
\

sepultui

locui

salulifei ura

im,

,.

11

Monastei ium
posl

irginura
i\

icrum

inem
pro cujus

S. C

xxi.
tiam,

mortem miracula
aentibus.
re

mirai
1'iu.M'

957.

incerto,

ex
2/0.

Cap
V.UCTARH
facla,

xxii.

Eximiu

Uo

lantium
lia
i

anim
opera

w.
pro
\

xxm.
in

Corpora-

atriciaj
.,

serim

auctore

misericordiai
xxiv.

ni

videtur,

eodem,
Lerai

ex

)is.

memorato

.!

Magna huju
in

irginis
sui
1
1

Deo

fiducia,

cujus
16

fructum saapius
experta
esl

ique necesphetia

Pi

j[ia

vidua, apud

sitatibus
Itujus

967.

Intiquus
\,-i;i

beatoa

cullus,

de futuro S. Catharinae Senensis

e

quod
Cap.
't

et

qairacula
,

postea

fundalum
de
variis
vejritalera

fuil

970.

xxvi.

26

ttem Mercur us vel Heclanus Quintus vel Quintinus. Maximilianus [tem Sevus, Victor, Primus, Victor, ac Milites ex apographis Hieronyforte \xv martyres, 812 mianit
'

Praedictiones
nis
,

rebus

futuris
1

arca973.

[a,

quarum

ivil

Cap. xxvii. Pra

ei

de morbis

crutiatibus,
didicil

quos
977.
' "

circa

Bnem
xxviii.
el

vitae

sibi

to-

lerandos

Cap,
: .

Ultimus San-

as

felis

R
-jcXVi.sa
l.nnif
.

foi

111.

magnusque

populi

ad

illud

981. Gloria
virgo,
111

posthi ma

diversis

ime
bujus

ex
,

terlio

Ordine
Publica
in

S.

Dominici,
1.
1

qua?
\

communem opinionem
r\ honorificis
ejus

de

satictilate

Peruvia

Imerir.i'
g
1.

[>n>\ inci

">iI

irginis legitime

confirmarunl Cap.i. Gloria postexsequiis

,
.

uups

r. i:\11 s.

fama de
; <

slici

lniiii.i

postei iore

hujus
ei

Virginis

obitu

mox
Proces

Europara

translatione

el

solicita

ejusdem
conl
(

authenticis

insignium
|
11.

virorum
us

testimoniis

conservalione
popul
nis,
ferri
111
'i

1.

Tantus

tamque

conflrmata 892.

ad

impetrandum
cullum,

ad

funus hujus sanctae

in
11.

legitimum l\

hujus

venerabilis

virginis
,

nt sepultura

ejus

diem sequentem
Die
postero
post

dif-

ac ipsum diploma

beatiflcationis

quam Clem ms
gratulatur

debuerit

984.

aslute

Pontifex
111.
|

incolis

urbis

Limanae
Beataa

procuratus
stina
sacri

plebis

discessus,

eum
el

clande

895
cta
et

eneratio hujus

paulatim

au-

cadaveris
iterata
post

sepultura,
1

longe lateque

extensa
qui

897.

iv.

Notitia

postea
opi

solennis
1

Jussu archi-

plurium
\

auctorum
diverso

gesta

hujus

sanctse

iiii.uii

.-111111111)

el

aliquol

menses
locum

n ginis
,

idiomate

conscripsenrat

899.

solenniter

translatae
et

ejus

reliquis

ad

Vita

auctore

n
,

P.

P.

Leonardo

Hansen
qtuB

Ord
miiin

PraBdicatorum
Cap.
pia

ex

editione

tertia,

(668 Lovanii post

est.
i.

Jiomanam secundam
palria,

impressa

Sanctaa
902.

parentes,
ii.

magis conspicuum 987. Propter nimiam populi tui bam mutatus iterum sepulturae locus, el publicus plebis cultus ob prudenter Impeditua 988. decretum Urbani \

honoratiorem

nomen
Banctaa

et

pueritia

Cap.

puellae

erga

parentes reverentia,
,

Magna mirum
pro
iis

Cap.

11.

Gloria posthuma
el

ex

illustribus

Si
1.

apparitionibus

diversis

miraculis.

Fre-

obtemperandi
solicitudo 905.
rinae

studium
CAP.

et

laboriosa
beatffl

111.

Imilatio
in

Catlia-

Senensis, et ingressus

tertium Ordinem

quentes Sanctaa apparitiones ex testimonio pluquibus ipsa se conspiciendam prebuil iiiim 990. 11. Spiritualia benelicia, qnibus saUCta
,

Virgo

iNDEX SANCTORUM.
Virgo
alios
et ad pcenitentiam viiam adduxit ad perfectiorcm tepidos Patrocinio S. Rosaj puella mortua iii.

magnos peccatores

Prologus. Cap.
regrinatio
n.
in

i.

Sancti patria
vita
,

parentes,
159.
in

pe. Cap
Go

Galliam,

solitaria

993.

Virtulcs,

monasterium
Constantius
in

ascelarurn

ad vitam revocala,
iniiimilatc
liberati

et

plures

iv.

tenerffl

ffilatis

ab

numerus, miracula, vaticinia, obitus

26 Simplicius,
,

\^

995.

Plurimi

adulti
ftfl

et

Victorianus

MM

utriusque
xilio,

se\us

imploralo

hujus SanctSB
v.
,

apud Marsos

Aprutio

Italiea.

Commentamus

periculis ac

morbis erepti 998.

mirabiliter

Paet

PttEVTDS. Cultus, translatio, miracula, Acta 778

rahtici

aliique
in

infirmi

sanati

mulieres

dem
e
pitis

periculoso partu adjutae, tactis ejusSanclaa reliquiis 1002. vi. Pulvis erutus
in

Acta, auctore anonymo, ex Ms. D. J. b. Mari Romani , ad aliud apograp/nim collato 780

loco,

dolores,
| vn.

quo Sancta sepulturam liabuit, cafebres, aliosque morbos depellens Per

pictas aut

1005.
ginis
aegros

scnlptas hujus Virpatrata

C.vr.
,

imagines
beneflcia

multa
collala

miracula
1009.

el

in

26 -L heodorus primus
dunensis
BISTORIGA.
in

ep.

Octodorensis vel SeSvlloge

^44
,

m.

Gloria

Vallesia
et

apud Helvetos.
gestis
in

posihuma e\ Pontificio canonizationis diplomate, quod vitam Sanctaj et pleraque ejusdem miraCula
breviter cuntinet.
,

26

Tithoes
GrtBris

De Cultu monachus

Thebaide

ex

Fastis
g] 5

i.

ProOBmium
et

consti-

tutionis Pontificiae

gesta Sanctaa usque

,

ad anin

num
101.1.

ajtalis

suoe

vigesimum

inpxessus

lertium

Onlinem
ii.

S. Dominici

de

Pcenitentia

Mira hujus Virginis desponsatio

corporis
afllictaliones
,

cum
et

26

Christo

severiores

tenera
liaritas

charitas

erga

Deum
,

ictor M. Ceresi in Castella veteri Jlispania Commentarius pilevius. Cultus tempus, Acta

1016.

m. Famiangelis, S.

translatio

835.

Acta,

auctore anonymo, ex

ta.

ejus

cum

Christo
,

Deipara,

bulis ecclesia Burgensis

837

Catharina

Senensi

cerlamina adversus ihemoadversis,

et

25 Victor seu Victurus ep.

Cenomanis
i.

in

Gallia.

nes

constantia in

iv.

ardens

Dei

Commentarius
Victor et

pR.Evius.

Duo

Victorcs,

amor 1019.
xilio

Cura

seu

pro

salute

proximi,

Victorius,
:

Cenomanensium

episcopi,

misericordia erga pauperes, spes in divino

miraculis
|

au-

probata,

et

spiritus

prophetisa
pia mors,

1021.
et

v.

Ultimus Sanctae morbus,

exsequiae 1023.

vi.

horum successio probata 140. alius a S. Victore et Victorio Victor scculo vi Cenomanensis episcopus? Tempus
culti
11.

ibidem

An

honorificaj
et

Multa spi-

epi-

scopatus

Victoris
,

et Victorii

ritualia

corporalia beneficia

post

obitum huejus

Acta U3. Acta,

jus

sanctffl

Virginis

per

intercessionem
et

praestita

1025.

vn.

Modus

ratio

canonizaS.

tionis,

ac subscripliones

auctore anonymo ex toibm Mss. 145 26 Villana Boltia Florentiae in Etruria. Commentarius 1'hkviis. BeataB cultus, corporis
transla-

eminentissimorum

R. E. Cardinalium 16 Rufinus
litano
ep.
et conf.

1027
Capuae in regno Neapobistorica.
dies

i.
,

Italiae.

Sylloge
corporis
.

Joanne Ord. Pradicatorum nolitias suggerente, ut videlur, Hieronymo Joannis, cujus est
,

tiones,

et

Acta 862.

Vita

scripta

Caroli,

prae-

Cultus,

fatio,

Iectiones propriie,

aetas,

morlis
n.

inventio

vellm

ac

translatio

817.

Miraculum e
819

ex codice Ms. conventus S. Marim Ordinis Pmdicatorum Florentia.

No-

Pnonoexi-

logus 864.
nuptiae,

Cap.

1.

veteri

Ms. relalum

Beatae

natales, pia pueritia,

ranitas,
vita?.

secutaque

hinc

mira

vum
mia
Cap.
,

ad

fervorem
pietas,

conversio,

austeritas,

misericordia

in

pauperes, incrediprredictiones 865.

biiis patientia,

revelationes et

6kX 26w3ecundus M.
Albintimelium
pr.evius.
|
i.

e\

legione Thebaeorum,

apnd

post

in

Liguria Itali.

Commentamus

Supremus morbus, mors beata, secuta morlcm mirahilia ac sepultura in

11.
,

templo 867

Prajdicatorum
,

Palsestra,

Actorum exemplaria,

ejusdemque Ordinis habilu

tempus
hic a

passionis;

792. Dies et occasio n. officium militare Martyris; Acta quae nobis dantur 794. Passio, auctore anoeditis

martyrii

nymo, ex
fol.

ajmd Mombritium
Occitania

tom.

267 verso abbas Agathae in

i>ii.Evius.

^l

2,

26Jephyrinus

1.

PP.

Koime.
:

Svlloge

historica.

25 Severus
tyrologiis,

GaUise.

Commentamus
n.

solennis

Memoria in Marcultus apud Agathenses 155.

i.

initium pontiflcatus electus per miraculum;

puguaii;
tat.o

an Sanctus ad hunc Theodotiani ab eo im-

Natalis

in

Ecclesiam

Sancti discipulus,
scriplor;

tempus mortis, Acta

cui s.

Tertulhanus, a Sancto

eorum
praefuit,

et

monasterii,
institutum;

Gan
ullo
ei

admissus: an excommunicatus; dispu783.

Severus
in
c.r

cum Proculo
modo
faverit

ignoturn

pnynnw

An
el

S.

Zeaut

locus

Vita
/.ss

castigatus 157. Vita, auctore

anonvmo,

WM
^ffl

propugnaverit Montani
;

haaresim,

decreta

epislolae,

advcrsanis

D
ad

Perex a
seculi

Mabillonio

tribuunlur;

edita

Appendxce

in

^uo

ordinationes

Ordims

S.

primi Acta Sanctorum BcnedicU pag. 563 et sequentibui.

d,e

Sanctus

sit

785. 8 m. consecratus Pontifex an;

mortis;

tempus

sessionis;

FaStlS

annuntiaUones
787

Sacns ; anMarlyr;

sepultura

INDEX

INDEX

CHRONOLOGICUS
SECULO
I.

SECULO
7 a
Italicae

VI.

Sanctus
S.
in

Barlholomaeus Apostolus
Gerontius ep.
Justus

S.

Eulalius vel Euladius ep. Nivernensis mutus et

Gcruntius vel

Burdus sanalur a S. Severino 821

et seqq. Ejus-

Hispania Qoruisse videtur

,

109 d
et

dem

obitus
S. Bartholomsei

823 e
Apostoli verosimiliter

Sub Nerone SS.

Forluuatus, ul fertur

Orontius

507 Corpus

764 b
marlyr Brixiensis,
ut

depositum Anastasiopoli
Insigne miraculum
circ.

50

Sub eodem
dicitur

S.

Alexander

SS. Eucharistiae
c,

170 a

777 a

500 S. Severus abbas in Gallia 155

157 e
143 d

Inter 530 et 549 S. Melanius obiil

SECULO

II.

534 Theodebertus rex Austrasis 535 S. Epiphanius patriarcha CP. SS. Simpli778 a
,

180 d

164 a
electus patri-

Forte sub Marco Aurelio Anlonino

cius,

536

S.

Mennas
165
et

vel
b.

Menas ponitur

Conslantius, et Victorianus

MM.

archa CP.
peto

Egregie laudatur a S. Aga-

Sub

Commodo

SS.

Eusebius

Pontianus

Vin111

PP.,

ab eodem ordinatur antistes

S. Vigor

bc
444 a

centius,

Peregrinas

MM.

Ante 537 mortuus

;J47

episcopus

Bajocensis

Vigilius

SECULO
circ.

III.

551

Idem

PP. venit Constantinopolim 165 f Pontifex excommunicat Mennara paCP. 166

in
f,

triarcham

167 a

qui

deinde

facti

783 b 218 S. Zephyrinus PP. obiit Sub Maximiano S. Maginus vel Maximus M. apud 118 b Tarraconenses in Catalonia

pcenitens,

gratiam ab

ipso recipilur

167 e,

168 a 552 moritur S. Mennas vel Menas patriarcha CP. 168 b

circ.

Sub eodem SS. Abundius et Irenams MM. 790 a Sub Valeriano SS. Abundius et Ircnseus MM.
790 a

570 B. Pelagia vidua vivere desiit

et

824 a

Intcr 574

592 S. Barlholomaei Apostoli corpus

S.

Sub Maximiano
286 S. Secundus
babilius

S.

Alexander
e

M.

Bergomensis

translatum Liparam

798 a

575 vel 579

591
lia

Ferreolus

in

M.

legione

Thebaeorum

pro-

dra sedisse scribitur

54 d Lemovicensi cathe187 e
171 c

videtur passus

794 a

moritur S. Aredius abbas Atanensis in Gal-

Seculo 3 exeunte,
sii

aut ineunte 4 mira S. Gene119 c mimi et martyris conversio

595 S. Ferreolus ep. Lemovicensis obiisse memoratur

187 e

SECULO
circ.

IV.

SECULO
et

VII.

303 aut

308

S.

Genesius notarius

M.

S. Patricia virgo S.

Constantinopolitana
e

199 c

123

b,

132

Hunegundis virgo

vita

discessit

Sub Licinio

S. Adrianus M.,

ut

fertur

383 Gratianus imperator Lugduni necatur S. Theudorus sec. 4 Floruit circ. fin.
Octodoreusis vel Sedunensis

808 b 3 c
I,

664 S. Elias episcopus Siracusanus 683 Obiil S. Ebba virgo et abbatissa

223 b 826 b
196
c

ep.

814 b

SECULO
704 Natus
Alia
ejus

VIII.

SECULO

V.

videtur
gesta

S.

Gregorius confessor

247.
et

chronologice

deducta

ibid.

Tithoes monachus in Thebaide

S.

815 c 817 a
ep. Ceno-

252

Gelasius ep. Pictaviensis

759 vel 760

consccratus

S.

Bregwinus

archiep.

circ.

an. 419

S. Victor

seu Victurus,

Canluariensis

140 c manis in Gallia, e vita excessit Ante an. 429 insigne S.Genesii Arelatensis con133, 134 tigit miraculum 151 d 465 Constantinopolitanae urbis incendium
470 vel 471
471

762 Sanclus idem probabilius vivere

desiit

827 f 828 b

SECULO
839
S.

IX.

Petrus Fullo haerelicus invadit cathe154 e

Bartholomaci

dram Antiochenam
S.
tani

corpus

Lipara

Beneventum
58 et 59

Gennadii I, patriarchae Constantinopolimors inneclilnr 148 b Sec. 5 vel 6 S. Rutinus ep. Capuanus 817 b

transfertur

865 Corpora SS. Eusebii

liam translata dicunliir

et Pontiani

MM.

in

Gal-

413

cd
869

INDEX CHRONOLOGICUS.
869 vel 870 S. Ebbffl abbatiss,
el

sociarum mar-

naria
8i7

hnilm
circ.
(

265 a
i

1338 nova s.
nevenlani

Bartholomfiei

Apoat.

eccleai a

n,

883 Carolus
lim
\]

uiaiur

pcr s.Alexan801 a

constructa
B.

i,

Qsem

1339

moritur

Joanm
B.

imola
Bottia

N-Ml,

1360 vivere
1380

desiit

Villana

862

s. Catharina Senensis vitam clausit

SRCULO
Abbas Bernerus, qui
dis

X.

869

scripsil

Vitam S. Hunegun
'-'-'

SECULO XV.
ii
i

\s.

Hunegundis
ventimi
ejus

virginis

cultus

celebris

posl

in1

corpus s

Felicis

presbyteri

corpus

324

b
c

inveniuro sis

968 Capuana ecclesia tem evecta

969
Episcopus

circ 950 S. Victor martyr ad metropolitanam

836

1436 ss. Solutoris,

nec
c

Adventoris,
matronae,

et

dignita-

839a,840ah Octavij mm
Goslini
ii,

non SS. Julianaa

corpora

849

ac

batis

Beneventanus
in

ad

archiepiscopatus

eod.
S.

(in.

dignitatem
niii-i

promotus

honorem
vixisse

Bartholo63
c

Taurinum translata Taiiiimmi b Duce Sabaudiee

Bassandus.

interceptnin

Apostoli
sec.

Nou

post

10

videtur

S. Felix

pre-

1445 mortuus B. Joannes

notaxis

Vitaj

chraa, 87J

sbyter

838 e

870
Vita
B.

1452 scripta

Villanae Bottiae

86ic
scrihilni

1466 corjius s.

Victoris

M.

SECULO
1010 1057
s.

translatum

XI.

835

Martianus abbas
vita

270 a
functus

SECULO XVI.
1509 S. Alexandri M. ope
obsidione
i'ili

S. Gurloesius abbas

273a
174 b 274 b
liberantur Ripensea
;>i.

1073 Iterius praesui

ios:j

eifvaium

<

Lemovicensis mortuus nrpu^ S. Gurloesii abbatis

S \,\ a

Bei
S.

direptione
.

urbis su
goi
d

SECULO
H21
1131
claruil

XII.

per
1

alexandrum M.
Patriciaa
\

irginis
s.

corpus translatum
\

Eadmerus
Bregwini

vel

Edmerus,

qm

<">
scripsil

templum
1570
B.

Patriciae

irg.

renovatum

vitam s.
s.

ep.

830

Richarii ecclesia

combusta
obiit

1560
760
I7J
b
c

Villanac

BottiaB

translalionei
863

1197 Saibrandus ep.

Lemovicensis

157

n.rgomenses ope s. Alexandri M.

a

vanlur immunes

peste

sm

SECULO
1214

XIII.

1586 h. Rosa

Limana

nascitur

lOUa

oatus S. Ludovicus Francorum rex

ol.iit

287 290

1.

1226
Alia

Ludovicus VIII Prancorum rex

presta

SECULO XVII
Celeberrima
corpore
s.

1228 S. Ludovici varia

chronoloi icos
eju*
praevio,

301 ad S. Ludovicum spectantia cura ad calculoa

exacta
sinl in

Romanos

Commentario

inter

ac

Beneventanos
77

Je

Vitis

eo lectorem

Bartholomaei

mittimus.

Apost.

controversia
el

229
circ.

s. Catharinae

Vallis-scholarium

domus

seqq

ct

ec-

elesia

constructa

3,0

1230 nata memoratur B. Margarita

<617 S. Rosa ''" 1688 s

1
1 -

Limana ad superos migral

regni
Neapolitani
,

Paven847 a
1

palrona

,ina
.

electa

)(IS

cnr.

1234 floruerunt BB. Humflis ac Ordine FF. M.norum 841 b. An etiam

Lib

633

plnres
B.

Ordines
Rosaa

religiosi

c*

flagitant

beatifica-

tlQ nem

tunc s4
,

Limanaa
cultus

\^\

B
.,
j

uon certo constat

lericus
S.
I

1656

1657 s. Orontii

imp. excommunicatur
iranslatio

365 e

drc.\ 287
<29i

r
Petro

.,

splendorem evectus 1668 Rosa3 Limanae conceditur

<669
Declaratur
patrona

maJorem

apud Lupienses
768
fei

ad

legitimus

cultni

fundata
is

s.

coiiismadien

Calestino abbatia ecclesia

896

Rosa

Limana

totius

regni

Pe-

Caeleslinns

PP.

in

mani
CollismJjj*

principalis

897,898

diensi coronatus

SECULO
SECULO XIV.
Mirabilia

XVIII.
proma-

multa

s.

-,

13,0 S.HumiUtatis abbalisss mors siirnatnr w ,330 B Ma

m admodum

Orontio patrata,
cullus

ac

,, anla

,,,;;;;;;;;;

*
tinae

ipsiiu

769aetseq(J.
provincia?

Wem

Sanctus patronus

praecipuus

Bydnuv
770
a

A0TA

ACTA SANCTORUM

A U G U
SANGTI
B

TOMUS QUINTUS

VIGESIMA QUINTA DIES

QUI
VIII

KAL.

SEPTEMBRIS COLUNTUR
S.

Sanctus
S.

Bartholomaeus apostolus, Alba-

Gennadius
litanus.

I,

patriarcha

Constantinopo-

nopoli in

Armenia
ep.

vel

Albania.
in

Gerontius

Italicae

Hispa-

S. S. S.

Severus abbas Agathae in Occitania

Galliae.

nia.
'S.

Epiphanius patriarchaConstantinopoIitanus.

Eusebius

Mennas

vel

Menas patriarcha Constanti-

S. S.

Pontianus
Vincentius
i

nopolitanus.

MM

Rorme

S.

Aredius abbas Altanensis, apud

ces in Gallia.

Lemovi-

S.
S.

Peregrinus

Maginus

vel

Maximus M. apud Tarraco-

S.

Ebba V.

et abbatissa in Coludensi

Scotiae

nenses in Catalonia.
,S.

monasterio.
ac

Genesius
Gallia.

notarius

M.

Arelate

in

S. S.

Patricia V. Constantinopolitana

Neapoli.

Hunegundis
riensi in

virgo,

in

ccenobio

Humola-

S. S.

Gencsius mimus ac M. Romae.

Veromanduis.
Ultrajectinae
in Belgio.

Maxima V.
Galliae.

et

M.

in territorio Carnutensi

S.

Gregorius
Ultrajecli

ecclesiae

rector

S.

Rufina Eutica

in

Coludensi

S.

IMM. Scotiae monasteMartyres.

S.

S. Julianus et forte Juliusf

S.
S.

Hcrmes
Justus

Martianus abbas Aptae

Galliie.

Juliae

in

Provincia

SS. Milites
S.

xvm
M.
in

S.

Gurloesius abbas, Ordinis S. Benedicti,

in

Julianus

Syria.
Italiae.

Kimperlegiensi
noris.

monasterio Britannise mi-

S. Joannes eremita Ruselli in Aprutio

S.

Victor
Gallia.

seu

Victurus

ep.

Cenomanis

in

S.

Ludovicus Francorum
luin in Africa.

rex,

prope Tune-

lugusli

Tomus

PRv-E\

PR^TERMISSI ET IN ALIOS DIES DILATI

Sancti Titi episcopi lennitas oelebratur
COS:

Gortyn

in

Creta

so-

nio

editum,
ct

Florarium nostrum M$

apud

hae die apud Itihnos rrrn anntia

ei

&Mh
SJUS

rnlijruni,

aha cxcmplaria.
in
ln/isiiin

Martyrnl

lieijmapini/i/.

Siirruv

topographicul,

memoria
actum
In
est

recolitur,

apud nos de eo

dum
i/c

hac

die

postqt,,,,,,

mentum^
*'

n
episcopi
:

Januarii.
et

fecmct
ac de
cia,
licet

provincia

Syriaj,
:

item Campani*
in et

Bremensibus sancti Libentii

fessoris. Textus est Galesinii

con-

Arelato,
nalalis

subdit

Et
Jusii

eadem

nr

citat

Ferrarius hac die in

(a/nul

qaem auctorem notis, ncc non Canihil tunr

sanctorum

Pastoris

vidcrc
et

mtcr Marlijrologin Uicronymil

a nobis cdita. Habentur
die
in
\i

nisutin

quem tamen

kivemo
l~>73,

contracla,
tyrologio

de hoc
lerat

Sancto in

edilioni/ms

anni

et

4S99.) Idem
dic,

Ferrarm eumdm
illo

pressulem rciuiv

Romano, et apud nos Bartholomsus cognomento Parvus

cioli)

ar"

Vl A

quo nos dc

cgimus,

Janua.

Dominicanus

(vulqo v
,

Bononiensis

archieDisT
beati

Posterior

translatio

Blanduno Tornacum ad
mi.xiv

tem-

pns Armeni,
iur

hac die

cum

titulo

plum S. Mariae, corporis S. Eleutherii episcopi

Tornaccnsis
ride

anno

/inn/lur

in

E/ilicmc-

apud Masi, ,,,,, in lionoitia perlustrata' diciturque Deo accepisse miraculose

<

nT

sra Kalendario SS.

Virginis Maries,

quod

loquendi, ac vnttttigendi
runi.
r,

omne genus

dom

li

Antonius dc Balinghem. De translationibus fiu/tis Sancti adisis dietn, quo ejus Acta
edidit

M5.
sihus
git

marlijrm a/frrtus /u,ssc ,,, Gaspar Bombaci in lihro de

illustribus pag.
/,V/\,
,/

nm

^J^

illustravimus
S.
Luoii

xx
81
i

Februarii.

sanctitate

Papaa

martyris festutn
alit/uol

ae

transla

ctrru

nn,

Bonomtn69 illud o|

/r

x\

iirm

rrmli

kulrin/nnis

Imr
i\

iugm{
addit,

T
m
pro

ilir,

agcns

de
I

loco sepulturm
,n
i

ejus,

monuimus
qiiO

iiini

pridem

ad

,bul

diem
..!<//

Martii,

muiilnruin

rnr /,,, ,n

senrm

Acta ipsiuS rluruhi,

ilirm

,,s.

rnjn cum-

dcm
Elevatio

n Marlii.
Marlvris
fuil
;

sancti

Gaii,

quando
die
iv /,,c

sanrm ,1/uni agnitum, ac Officio pan, honoratwn a Fidelibus [rmenim, ejusqm

bam,
longo

in

DaMarcgca,l

oiam delatus
tii.

de quo
dc

latius

iv

ornatam,
hi, /></, /,s

Cainsii

rsl

aiiniinliiiiin

)lrh,

ral

de

ordine tabellarum, resplendere continuis accensis; tysosque Turcas,

<

Caio Palatino,

quo etiam nos

ibi

eo'

istum

diem
ac

sed

nihil

invenio

de

ista

elevatione

currentes vn suis infirmitatibus, salutem " Clemens Galanus in Opere

iranslatione

ad

dictum
et

diem

Conciliatw-

ecclesia
edito,
a

[rmenm cum Romana, ann

parte prima,
cap.

iv Martii.

Roma
rebus
vn

Translalio
CSt a/iiul

sancti

Adelberli
;

episcopi
,,

30

marlyris

agit

it

beato,

m,

lirrirniim

eum
ait,

,/r

rliam

vocat,

l-lnrnriiun

Bartholomwi

nostrum Ms. sanclum hunc premtlem Pragensem ac martyrem dedimus, ar de translatione

r/us

Armenia prmclare gestis; sed

qui

ibidem
ac
meritu

512,

tandem,
;

virtutibus

opimus
l

m..ri ,vii

innuiininus,

q U (B apud ranos

ad
vn/rs.

Dominum
,,,,/hin,

anno
j/rri

l,n,/,r

s,-

(jnutnr,
In

ad diem
civiiate

KXXUi;
de sjus

h,

xxm
Floreniia
translatio
el

tm

Aprilis.

"'"'

Tuscia,
bii,

s.

Zeno
Maii.

ejusdem urbis

K i" s

(episcopi)
die

martyrio. idduntur autem sepulcrnm, innumeris hactenus clarum

.

confessoris

Lege
S.

qum dimmus
Cbnsule
Sancti
civitate

miraculi
1,11

in

xxv
translalio

Armenia ab
colilur
Viri

ipsis

etiam

infideli-

"

U"

,|;1

Hildeverli
"'"'"II

episcopi

Meldensis

veneratioue.

Gor-

Verum

quapublicam

Commentarium
Vincentii

historicum

Itujiis

apud nos
beati

dentur indicare,

xxvnMaii.
episcopi

In

Luca

cum
juxta
et

iis,

,,

memi-

cenerationem utcumq\ non satis possum comi habentur post Martyrologim,

Ordinis
Prcedicatorum S Apostolica reformatva

nerunt Additiones Bruxellenses Mss. ad i suar,h "" '"'"'<" 1'/"'/ lertor. qu ilr SS Vincentio episcopo Benigno diacono et socis martyribus Hevania in Umbria, habentur ad
,

ritum

sacri

oomvMci,
s '' / '"/' /'""

auctoritate

approbatum,
Sicci,

ac jussu
totius

reverendissimi P.T
Ordinis
G

prccfali

ilirm

ralts

u,,,sir,
r J llhK

tditum

Tiomm

anno

Cimbns Echani
<,

/""/rr,
confessoris
et

aposloli
el

ad Buangelii
cra
se

gui
\i;,-

</mr af)ud nQs

r//l

Mt nm pQSl
rt

pU s

cum ss. Guthagono

Hasc
habet
hic

'"'"/ Hartyrologium
sanrliln,,.
,

prmter alia ponunturHn

/ r//l
,

accinxit.

/lsn/lirs

Dempsttrus

Scotorum. Qiusnam annunttetur, non est mihi

Umologxo

m
Nec

<ln / inl ^

pQg.

Confessor

nom

compcrtum

y "">"""
/ /

/ir

"" wnfessores, sed

sed

his observo,

r lh

paucis

admodum
Fr.
vii;i

addi titulm
absl

socios,

*S.
Turribii,

quos ei adjunait. Notus Guthagonus con/cssor. de quo

et

eall

tamen
egimus

'"

plensque autem ab eodem

pag. 9:> episcopns i,,
*
,

BarthoIomauisAr
sanctissima,
et

""'" lr
'

Oundanisoli

episcoporum
fit

nensmm
"

et

confessorum menPio

cJom
GreZ

r.

^ * Kalen.

Sc

ndum ^Uosvero,

apud

msdem

ut ibide, /,,,. Augusti. Die xn mensis, pag. U5 de s. t ,

ApnluXmo

suurum

resplenduit. Jam mo sumcxenUr consHHsset de legitimo cultu Btf Q0101I18BI an verosimile est, publicum ffld Ordmis instrumentum nomini ejus non appo""'; ,,
,,l,,n1 " 1

dono

fuisse

dignitatem

beati,

si

hm

ip*

jumel debita? Nec video, quo pacto hic pos'"' i inv """ ignorantia. Uia plura, qua
' ;

"'""'"''-'"".

in
e.

Hispaniis

civi.a.e

Pas.ohs

maHyrum

Co^^^un!'

nr Bartholomaaum eo ocaremus,
s

in

Opere rw-

',"'":

ssos ;""'
s
'

na ai

VsUttrdum nostrum

L&?%F** *

mdicata sunt inter Prsterad ^ew. xv Augusti, tomo iii /*

Pg.

"* ***rtm
novemnus,

ra nobis documenta de vero ac pubUco

mterca dum Sedis in hac re aliquid pronuntian* V cl eruditi pr Dominicani **

SOO.

;:

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

lu hujus venerabilis Viri ab immemorabili tcmporc anlc famosum decretum Urbani PP. YUI suhiiiiuislravcrint, locus ei dari poterit ii, Operii inisin Supplemento, Consulat iiaque xv Augusti Uctor diem modo assignatiw SS. episcoporum et conf. Theobaldi ot Theodoli conuncmoratio cst m nostro Florario Ms. Ad diem kvj Augusti apud nos habetur S. Theodolus ep. ci conf. Srt/iini iii i.nllia. Theobaldi

cerdotio

inde ad natale
scopus
:

miliatW anno astatis trigesimo : de- D solum digressus creatur epicxpletis aulem in episcopali regimint
hinc discedit
,

annis 22,
sibi

angelo dnce
fluminis
,

inde

perveniens ad
assecutis

appositione

lx impetum benedictionis cum omni comitalu constringens

Nili

ripam

sociis

fluminis

suo

securus pertransiit.

Deinde ad
,

littus

maris
illud

Rubri
per
fecit.

cum

sociis
,

veniens

secundum
vestigio

forte

hic

scHbitur

pro

Ubaldi

cujus

Israelilici

populi

ab

cxpugnatione
sic
*

Pharaonis
transitum
llierosoly-

sn
lit

Vitam in Mss. Btlgicis sub nommt Theobaldi i/ilam esse indicavimus ad diem xvi Matt : de quo vidc etiam mirr Prssttrmissos die Jui

Dominum

salvati,

Transacto

autem

bimestri,

stib

littera

c.

De

S.

Thcobaldo autcm ar-

Vitnntnti vn Gallia, tgimus die Suspicaremur, ab auctorc Florarii supra in.hr, ni hunc iiliiiniiiii. i/aia cum Theodolo conjanrhis csi. Quocumqut ntodo se res
chiepiscopo

xxi Uaii.

: ubi patriarchalc mnmtcrium per annos septem rexcrit. Ad hmc , ab Angelo ei apparente mittitur in montem Sion, el eodem pro/ecto ostcnsa ipsi refertur ab angrlo arbor

mam

illa,

habeat,

inspici

possuni dies

xvi et xxi Maii

etc, ac xvi Augusti.

Ludo conversus
lendario

in

Ilemmenrode refertur in KaDivione

edito

qua pretiosum lignum pra-scissum quo ad vocem angcli trcs cxculit baFn nova scena : culos, et angelus quartum. mittitur ab angclo Constantmopolim : cujus cathedrm pr&ficitur. Quid plura? Stptem in
de
e

erat

Ordinis Cisterdensis,
abb.

anno

1017. Vide Prastermissos

addiem ivu Aug.

signatur

Bernanhis

ex

variis

Kalendariis

hac dic in nostro vndict tff. Sanctorum, qutm Bollandus txaravit l'ato htc mdicari S. Hernardum abbatem Claravalltnstm : cujus Acta
illustrata sunt

ttc. Deseptem socioram m.lli/ms se comitanGalliam, angtlo <lnre, transit, E tibns. totam et ad mart Anglieum trantfrttandum non repertis nacibus, cum suis, siccis pedibus per-

ea transactis annis Alpts transcendit

nique

metit illad.

Sed jam
est.

satis et

abundt nugarum
ln
finc
est

Aureae

Virginis

et

xx Augusti. martVris mcmmit Florarium

hesternam
Chrysen.
Alia

ac
Iste

ineptiarum

Onutlo alui

sanctUS sepelitur Dublinia* in

.
. .

ecclesia

sua

nostrum
ct

Ms.

Indicari hic suspicor

alias

parochiali
bris.

et
:

obiit
,

octavo Kalcmlas Soptem-

synonymam,
M.,
iiicnt

autem
es\

V.

Oratio

CordubtB apud Hispanos,

xix Jaln. Consuli xix
Julii, et
/ii

data

ad
dies

pontificem

ilaqut possunt

tiosum

Deus qui bealum Micheara tuum inter innumera mirabilia spamare sicco vestigio transire fecisti
:

xxiv Augusli.

concede,

quaesumus,

nos

ejus

nitervculii

ab

Aptati
/ilm
tis

presbvteri

dum

mtntio
ii/iini

inter

Apogravn
ul

Hieronymiana
ii'l

Florentmium

noita

liaiir

i/iriu,

ponitur individuwm,

vagum, presmisso ipsius annimtialoguar, ut non tioni adverbio loci indtttrmmati alibi
:

facilc
tus
:

"
titsi

ussri/iii.

t/itis,

ct

cujas

sit

ille

Aptaest

omnibus nequitiis peccaminum liberatos esse, secum in aierna la-lilia con.^audere. Per Dominum nostrum etc. Pnvlcr luvc ni/u/ nonniiis ile isto qualicumqut Michea, quo vel historiam ejns a fafuilts txpurgtmus, ntl cultum i/isius comprobtmus.
,

fortt

sit

Eptadius, de

guo aclum

S. Joannis archiepiscopi
in

Constanlinop.

mentia

fit.

xxiv Augusti

Mcno/oijio Sirleti, ac Menesis

magnis Grt9-

Samii Sandradi abbatis memmit Drda Plantmianus. Nos dc i/lo egimus inttr Preetermissos ad
iiirm
Interiit

\\\\ Augnsti.

cornm. Qnisnam sit Joannes lue, coin/>rr'< non habemus. Legi interim possuni guss de Joanne II, cognomento Cappadocc apud nos
sunt m Historia r/nunologica patriarcharum Constantinopol. a pag. 56*. piissiuue Deposilio venerabilis Lamberti me- p ui mole carmorise episcopi Lingonensi^ nis gravaio Robertus rex Christianissimus ob
observata
,

Lugduni

impie

necatos

Gratianus
,

pius

imprraUir,
in

ciijiis

prarlaras
sancti

dotes

et

egregia
sacrique
,

Ecclesiam
altis

merila

Patres,

oistorici

encomiis

prajdicarunl
fun
dit

inquii

Saussayus,
quos

ponens

tum

post

ttxtum
alits,

suec Itnilirrtnr

ait n a nl

lationis
rtftrt.
ct

una cam

reverentiam
piftatis

sanctitatis

in

consessn

tpiscopoin

minoribus litttris dtrta srrihuui Baronius

Chrtslt
sancti

Dt morte fam Payias ad aiiuuin

et e

rum suppedaneum mcmoraluli omne

regiffi

exemplo ministravi!

Ila-r

a-vum Saas-

sayus in supplemento. Agitur dt Hlo prajsule

Micheae

Vita

apocrypha,

fabulis ab-

tomo
cot.

Gallia Christianm,
ct

cditionis novissimai

santts rniisiita cxstat apail nos intcr VilOS alias Mss. Sanctorum Hibtmorum quas habtmus
,

552

seqq.;

a/n

dt isto facto nihil in-

renio. ..Kal.
Sept. sancti

iii

iiiiuliirro

sn/ttato

Ms.

467 A.

/>rr

/'.

Quadrati mcnlio

fuibrlur

in

Fitxsimon huc missas, fol. 20 et seqq. Quahs oero /'"' Vita sit, t sptciminibus intellige,
i/iur

rr illu

rrlrnlin.
,

I',ilrr

r/us
,

t/iriiitr

rex

cliniiiiiiiriiriiiii

iiiulrr
,/inr

rri/is

nomine Obcth filius Eliud: Arafniv filia nomine A/i/na

,

Kalendario anliquissimQ tcclcsia Carthagintniuli/iiril tomo 3 i/iioi/ MaliiHoiiiiis Vetesis. ram analcctoram, aitim 1682 1'arisus nnprcsso, pag. 399 post Massam candidam, de qua htfi

actum

est

apud nos.

Verum
ibi

cum
dics

nec

luiic,

iiiim
a/i

iiiiiius

in/iiiii

sterilis

tsstt,

pretdv-

nec S. Quadrato apponalur

mcnsis
diem,
Mabil-

riiur
diiiii

anijrlo

proltS partntibus

uusritiira,
:

putr Mnlicas portatur baptizandus ad cpiscopum Mr.rni i/lrur Min/ou u m uli inlt. Dcrimo se ptimo aUatis anno offcrtur ei post mortem
i
.

irr in fonte balncati esscnt Eliopoli

non constat nobis, an ad hodiernum an ad alium rcfercnt/as sit. Nec vcro

darium a pag. 414
habuit Saiuiain

lonius in Obstrvationibus ad laudatum Kalencognitum ac perspcclum

tstnm

qucm nos etiam non

,

patris,
sat.

rri/nam Chanaiuvum

sed illud rccu-

Profictscitur ad civitatem Alexandrinam, habitum monachalcm ab episcopo susci/nt; sa-

novimus. Depositio S
cienobio

Romadi

confessoris
dicecesis

in

Dolensi
,

Biluricensis

hooorali

notatur

PRjETERMISSI.
A
tatur a Saussayo in Supplemento. Castellanus Koniadium voin Martijrologio nniversali S.
cat,

B.

M.

V.

innumeris

miraculis,

uti

yola
ejujdml
u,

appcnsa
Virginis
vii

testanliir,

fulgens,
:

oh

duas
altera

vulgo S. Romnize
provincia

ac Burgidoli

in

Bi-

apparitiones
allera
in

quarum
2

Jj

turiccnsi

eum

annuntiat.

CathennoS.

Martii;

Augusti

incidit.
i

2
?
''

tus

de in Sanclnario Btturicensis pag. 34

celcra

prassenli

die solemnitas

et apparitionis et

Romado meminit;
cullum,

nobis

ignota,

sne
In

cationis agitUT.

nre

res gestas spectes.

Petrogorica
Rabier)

provincia

S.

Riberus

Ronnanus

tilulo sancli
,

donqtur a Camcrario in
citante
et
alios.

confessor scribitur

apud

vu [qo

Casteli an

Menologio Scotorum
Mendicabulis

repressis,

Dempsternm in Dempsterum
rcpcri
:

aliunde nobis ignotus.

Lindisfarnae
S.

Egredi

episcopi.

ua

Ferrarhu<
de
7/

cursim nec operm

lustran;

sed

Ronnanum non
.

de

quo etiam Dempsterus. Nos majores

beali

predum

ridetur

svngillatim per-

notitias desideramus.
Toleti,

legere totum

illum libellum;

cum Vempsterus

Marlini

Ruizii
est

confessoris,

exigum, ne ague ac Camerarius sint dicam nullius, auctoritatis in suis Fastis Sanvalde

culis clari.

Annuntiatio
titulo

Arturi a

nioi

sterio in Marltjrologio
tius
et

Franciscano. Sed
abstinent

ca

ctorum. Si ad alios addidisset eorum nomina;

consuli potuissent.
Piligrimi
translatio

ab

illo

beati

Wad

aivhiepiscopi

Coloniensis
cst e

elevalio

et

Ordinis

Hucberus. Hic enim in Menologio ejutdm Martinum a virtutibus et min

:

nota nobis

duplice instrumento

laudat

ille

vero vn

innalibus Minor

quod habcmus. Ar /iriinum qiinlein rcfert gesta anno 4643, die xvn Augusti circa translationcm primam : secundum rcro tu/tt
Ms.
,

mo

S,

13f)4,

anno 1733 Romm edito, ad annm num. 20, in egregio elogio, que
\l

lnm condecorat.
simctissime in

inter alia sic scribit

Obiil

de
\

expurgatione
in

ossium

ac

translatione

veleri

Convenlu
,

S.

Franci
dalus
esl

mausoleum lapideum ad comu Euangelii priuripis arm SS. Apostolorum. et

sacristia
c.rpui

trum

Conventualium
instiluti

qui

postea

sororibus

sanclissim

ConceptionH
in

gationem factam signat die x Decembris;

ihique conspicitur ejus sepulcrum

m
a.l
latni

translationem autem

anno supra notato.

protestatus
est

xn ejusdem mfensis Verum ex hac clausula

die

cuato

supra
,

cralem
ex
alia

sanctimonialium
parte altare,
tabula,

Euangelii

et

m
qua3

ejus

bo-

admodum
,

R.

D. Decanus,

id-

norem erectum,
ejus

imposiia

aliquol

que

mihi
,

notario

ut

sfgnanter

exprimerem,
scripto
,

miracula

repra?seniat;
Viri

sed

nihil
suffi<

impcravit

quod

ego

hoc

ipso

QOtum

invenio,

quo publicus

cultus

omnibus esse manifesiumque volo nihil hic aliud gestum esse, quam corpus archiepiscopj
Piligrimi
fundatori
suetis

Liceat interim mihi qumrere, auctoritate. et quo tempore illud ultarr mrtiim fuerii
;

probetur.

om

de

loco

in

locum

digniorcm
translatum
ritibus,

qui

ad hmc,
lego

an,

et

guidnammucitatos

ecclesiae

debetur,
praescriplis

connullo

dem

altari

ad honorem ejus fiat.Enimi

nihil
.

ab

Ecclesia

hoc altari

apud

Artwvn

cullu
aliud

religioso

reliquiis

ejus

exhibito

donec
ejus

ar llucbcriim

///>

itai/ue

consideratis
isti

quidpiam a

Sede

Apostolica
:

circa

audemus
locum,
riiin

hactenus
'/iiiiiii

Martino

alium
Vitam
/'/'

beatificationem

statuatur

im
tjui

r.r

hac,

inquam,

intcr

venerabiles.

clausula patet,

nullum tnnc temporis publir

cum cultum
iUiiin

habet Benignus Fremaut,

Ordinis

exhibitum fuisse, atque adeo hujus diei Cmlites non collocandum : cum nesciamus, an postea apud Sedem Apostolicam atiquid tentatum sit. \ienei

Hecollectorum,
Francisci,
ilios,
iiniis.

in

inter

Generah Legend

reliquos

dinis S.

xxv
iiinr

iugusti
iii

Flandrice edita, ad dim qu\ de ipso agunt, rtcM

Fastis Frtft

Arturus
nsrniiis.

tionem
in

vero

facimus de eo hac die,

in

qua

di-

citur obiisse

inscriptione,

qum profertur

nonnullos alios subjungimus

genmi

primo vnstrumento. Plura de hoc Viro sugGelcnius lib. s Colonim sum, synlagmatc 6, a V a,,. oy.s. r cln,,, <
t

Ludovicus SoiHlus,

apud Facum
combustus
Ttalia
rr
l'ns!ls

,,,,/lnr

Christianm tomo 3, col. 655 ct sequentibus. Gelenius autem lib. i m Fastis, die xxv Augusti,pag. 7/7 titulum venerabilis ipsi

Taponia pro Gerardus, Mutinm

in

fide

Quidam Sanctus
tre
iii

vn

Uonte fompain

Franeiscar

Latio
nis
ap"t

dumta-

xat inlimt.

Mariarlus,

Teuqmolagii

Hiber-

Sanctorum Aredii abbatis

ac
confessoris

nia
,

1/7./

et

Jusiini

presbyteri

mentio habetur inter

ad Vsuardum ex editione Lubeco-Coloniensi

ac

iuctaria

Archangelus de Messana, in Sicilia Francisca ab Andrea, Fulginii m

I

Hueberm-

sctamus.

Greioeno : quos etiam annuntiat Marturo logium vulgo Camsianum. S. Aredium abbatem dabimus hac die : quisnam vero sit Tn stinus tllr, inromperlum nobis est, atque adeo illum prmtermittimus, doncr pi Hra de eo r,

nihria

Additur ab
Pazzis,
''"'iii
'//

Arturo
virginis,

FlorentiaB,
titulo

Catharinse
beatae;

cum
Joannem

v""
COW'"
l*

uiiniintiat

Numantinum

India Orientali, ac Peirnm a Fonte, bnlm. Mariartum et Archangelum inter

ho"'

ttichanus aliquis

Hac

o*troMs.tndiceSanctommt dequosum de, pnma dedicatio ecclesia

notatur ex tariis Kalcndariis

diemos non
'"'
' ,

habet.

Alios

supra

recitatoi

etiam
":

beatos.

LaubZ

,,llll

sed

dictum

Hueberus dicit, non probat. Castellaf

1

lin

ltem Pactis

dedicatio ecclcsia, cathedral.s

suo Martyrologio universali, Sotello;* laudaio, quem jirope Omuram in Japonia "' """<", duos Fratres luicos ejusdem On anonymum ex Ordinc FF. Prmdicatorurn,
"'
'

nuntiationc,

c*nob,um Fratrum Ord. Servorum

^^^^T^^
,

"'"">,

nostra, Societate,

adjungit,
in

"ir"""

*nno
xxv

16<U;

q u% etiam signatur
Ms.,
et

M" toloP
'

Societatis

et

mag o

Jcsu

Augusti,

in

quod habemus. ad quo Pater Ule, '"

'""
'

C,V1

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

late

Omumna

ticut

ibi

vndicatur,

diuturno

Ferrarium
nos
</<
<<>

iane combustus, oocatur Michael Carvaglio, ac dicitur natione Lusilanus, patria Bracarensis;

Simple*
Eienlia

vn Catalogo Sanctorum italiai. At actun sumus die xxvi Augnsti. quaedam femina, Ermina nomine, Re,

(audaturque a
corporis
Vita
tidei
etC.

tita angelica, et afflictationibus

mis claruit
et

paupercnla quidera censn

humflilate
locuples,
sibi

at pa-

variisque

ac
1

renerabilifl

fralris

Pelri

Vasquez,
hac

gloriosi
a/>u</
I

porlentosis

apparitionibns

factis

probata

Christi

confessoria
iii

datur

dic

Deo
jus

qnas

auctor

quidam

synchronus,

cu-

Marchesium

Sacro diario Dominicano

de

ide

Ms.

exstai
retnlit

apud Sanvictorianos Parisienses,

,

qua
Vita

dixi

statim

anonymo
Vorrss,

c.r

Ord. Presdv-

fideliler

ediditque

anper
de

R.

P.

de

catoriiui

nliis.

Foigny,
quce
in

sacras
et

theologiaa

iloctor,

Gallico

idio-

sororis

Dominicas

cum

opi-

mate.
nilius
lis

Hccc,
re/crt

plura

alia

Bnninae
in
lib.

oisio*

nione sanctitatis obiisse refertur S. Catharinm Senensis Veapoli,

die
In
iii

monasterio habetwr hac

de SanBeati
i

Guilielmus
historia
07'.).

Marlot
2,
desiit
ijiu

Uetropoi,

iicmcnsis

tom

cap.

eodem Sacro diario.

dcpositio
beali

'26,

a
.

pag.
. .

Vivere

\\\

men

Hemmenrode
cto-Severino
titulum
subilu
:

^rnoldi

Augusti
iur
111

anno mcccxcvi,
in

ilniicm signa-

notatur
pie

ab

Henriquexio
in

ejus

epitaphio Gallico.
navi

Tnmnlata diciS.Pauli,
la-

ipsi

dat consueta liberalitate sua

. . .

""/"

tur
ubi

(i/iini

Marlotum
chorus
incisa
esl

ecclesiae

Qni

obdormivit
beati

Domino.

nunc
,

monialium,
ej"us

sub albo

in

donatur n< Henologio Cisterciensi <i/>>i<i Henriquezium, 7/ cum laudat, ct sub Hugonis abbatis Bonavallensis magisterio novitium <</>ussc memorat.
Gallia Panlns titulo
1 r
1

pide

cui

cernitur

efligies

cnm

brevi

hoc

subdit

iicm

Gallia

Narbonensi
in

beatea

memoriaa Joanl<i<i</<uur.

nes
1

Marionus

eodem
referi

Menologio

trumque etiam

hns liitcns,
nis Sinr.

Sanssayus, at minorir hac dic post textum annuntiatio-

Incendium oppidi Tuitiensis, in quo Corpus Dominicnra a Oafama circumfusa intaclum remansii
,

memorat Molanus
die

in

editione

anm
etiam

(573,

Deinde ostensorum Erminae narrationem a Joanne Vorellio, Sandioni/siano apiul Rcmcuscs canonico liegulan Parisios missam esse ar Gersonium aca- E deiimr cancellarium, quatenus, eadem prius discussa, et diligenter examinata cnm Petro d'Ailly Navarrsei collegii archimagistro, demum episcopo Cameracensi edicere velit, an srculi iufres [n-rinittant ut pr;Hu iMinmitQuale vero Gersonius sup&r hac re leretur.
,

epitaphio,

de

quo jam memini

visorum
ei

historicam

Imr
biini
liiim

accidisse.
,

i>c

hac

re

smTui-

judiciwm
bus
lnts

tulerit,

patet

tribus conclusioni

Wionus
autem
,

Dorganius ,
vulgo
Duitz,
,

Menardus.
pagns
est

c/iis,
lci/i

</mr ibidem

pag.

684

et

sequentU

Ger-

manis
ripam,

cum
conlra

cosnobio

ad ulleriorera Rhenj Coloniam Agrippinam, ex /<moriis

possunt. Porro conclusiones Gersonii, ac Vitam Ermiinr raldc di/fusam )ls. hobc-

drando
Historiora

Sed quod huc potissimum spectat; deberet probari publicus ejus cultus. Gersonius
111

mus.

sarum
pulchri

beati
,

admirabilem vit83 ac Fratris Rayneri

Religiosi

miraculose-

conclusione
hnjus
/irologo
fidelis

tertia

meminit
ac
piee
Ifs.,

quidem de mirita
:

;i

Burgo sancti
,

rainli
111

devotae

mulieris

ct

Capucini

in

Italia

Mi)i.\\\i\
in

fotio

annus
batione

mortui, die xxv Augusli, expanso Gallice c</iinm Leodii (sed impressionis " additur) cum approR.

anno habemus

ad Vitam
:

sii

ancillac

qua dixi, ChriErminae nomine vocatur. Dede

Vita
Christi
fldelis

inde
cillaa

sequitur

Incipil

an-

Erminae
h$9c

venerabilis

viduas.
:

Post
Explicit

Vitam
histofecil

Vicarii

generalis
Yiritm

Leodiensis,

ac

denique
n.i

ponitur clausula
Christi
frater

conseiisu
111,
11

su/icriiiriim.

hunc
in

rciicruiiiu r

Erminae,
in

fidelis ancillae,

qnam

propter singulares ejus virtutes,

'/"</

tum proihsto-

primo
Vallis

Gallico

Radulphus
,

supprior
pr&Bdicns

pter res mirabiles,

de

i/l<>

dicta

scolarium

Remis

confessor

ria commemorantur ; sed sub beati tiin/<> <ilns hu/iis i/ici cirliiilnis 111 hoc Opere illum 71071 aniiiiiiicriimns, iloncc ^nlis \/><isli>licir nrncnliim

loquatur.

De

e<>

eliam
<<</

agii

Hueberus <n

hanc dominus Joannes ae Balayo supprior canonicornm Regnlarium S. Augusiim Remis apud S. Dionysium translulil de Lalinum. Gallico in MarlotUS post Ennina?

famnUe

Dei,

el

Henologio Franciscano
ti/>jiosii<>

diem
:

\\m
et

Martii,
//-

gesta

</u<r

addit pag.

684,

quaa omnia a discripto

ibidem

<ini<<>

1584

ubi

recte

rectore

tulo

l)-;in

<i/>snnci,
:

ci

narrationem
antboritate

suam

'/

sunt

Johanne le stylo quidem

conditionis

Graveur
simplici,
foniina

mandata
al

sed

vero,

ab

concludil pro eo
ccsini
ci
111
.

Superiornm
processus ad
S. Felicis
111

formantur

inlima.'

narrabantnr.

Ttaque

Qnem

canonizationis.

non

saiis

concipio, primo,

Pistorii in

Thuscia
linc
<lic

presbyteri

mcmoria
Ferrarii,

mento hanc
beatas

quo nixus fundo> Erminam Castcllanus cum t/iulo

die

utroque Catdlogo
universali /<"</

referat

xxvi
facial

Augusti

secundo,
Vita)

\Iartyrologio

Castella-

qua ratione ibidem

siiis

Gersonium

ip-

num

Habetur

'

bealae memorise, Joannes ijhssiiikIus hoc <lie tamquam ejus emortuali laudatwr a Sauss<ii/<> 111 Supplemento. Eum quoqueannuntiat

Romano tiiul<> r um

icxvi

Augnsti

auctorcm.

Vide

inter

Prattermissos

ad

ciimi/cm diem
Festuni

\\\i Augnsti.
reliquiarnm
Vratislavfensis

omninm
collegii

sanctorum
Societalis

MartyJesu
tn

rum

Frrrurius

111

\<>r<>

calalogo
ct

Sanclorum,
<lispt-

Silesia,

cclchrutitr

ct

boatum vocat. Quidnam

111

debeatur,

ciemus
Aletii

xxvi Augusti. Salentinis S. Orontii primi ejusdem urbis

el

stum tioms

S.
ci
,

gnorum
Luciani diora
capitis

Dominica /<<<st /cBartholoman. Testimonium recognir approbationis istorum sacrorum pir \n mensis Julii, anno 668 die
ibidem
.

episcopi

marlyris.
.isi

catalogo
Ikc,

SS.

in

xovo Catalogo Sanctorum UaIta

Ferrarius

in

sii/iKiium

martyris

apud nns cum

s.

csi

videlicet

reliquisa

integro capite, ossa gran-

de

co agit die

xxi\

Adisis dicta

infcr

complura;
para
S.

Maximaa

virginis

el

Prmtermissos die xvi, xx et wiv hujus mensis, xxvi Aug. ac dtceinlu c<l <hem r/usdem mrnsts Justus episcopus Alotinus et martyr habetur //'/

anterior

cum

majoribns

corporis

ossilms;

gna

in

magna quantiRte.

Benedicta rirginia e1 K. ossa raaDenique SS. Nili,

Victo-

PRjETERMISSI.
Victoriani
,

Euticii

Ericii

et
i.

Derpetrii

MM.
SS.
Nico-

qua
Mss,

QOtabiles

reliquis.

Ohscrva
et

Corpora
a

cx Addiliombus Bruxellensibut D ad Usuardum Greveni. In Florario ax ^

postca,

Luciani
lao
isiis

Maximsa
aliata,

Benedicta,

P.

Lancicio

lesUmonium
suas
ejus
esse

habent,

cum
quas-

tem nostro Ms. notalur alio Hadewigis viduaa laiio sancts

modo
,

Transsalutis

anno

Dominibus ea esse inventa.

aifirmantem,
essc
distribuit,
dati,

Imo audivi P.
proprii,
si-

MCCLXvm.
gio

Lancicium

reliquias,

Umc sancla hahclur Romano die xv Octobris,

,

m
a

Martijrolo-

quo

festum

cumque
ikiii

nominis Moretus

ejus Iransfertw

arbitrarie

cujus

asserebat,

Romm
die

ibidem ac diem xvn Octobrii passio sanctorum Nemesii diaconj

,

et

cut

testatur

P.

Theodorus

noster,

Lucilliffi

Qliffi

c.ius,

quos

Usuardus habet

pri-

cujus
thcra

verba
,

transcripsi.

Laudantur Nicolaus

Kalend

Lancicius

ac

Theodorus Morelus
Societatis
Jesu.

Mblio

corpora

Novembris , die scilicet, q uo eorum a sancto Sixto sunt elevata

scriptorum

2 Testimo-

nium reliquiarum SS. Nili etc. Martyrum a P. Goswino Nickel datum, qu\ deinde ejus-

dcm
est
et

Societatis fuit decimus

Generalis,
P.

seorsim

missum,
assiynat
dics
;
:

uti
istOS

notat

laudatus
c

tribus
V.

dicttis

Moretus, Mnrtijn2

S. LucillfiB, Qliae Nemesii niarmeminit hodie Florarium nostrum m$ et Castellanus. Sed mter Pr&termissos addiem x.w Julu distulimus eos ad diem xxxi Octob Quinque fratrum martyrum videlicet lienedi-

ex

Greveno.

i\n

cti,

Joannis,

Matthaei

Isaac

ei

Christini
i

bus

S.

Maximffi

M.

Roma:
Maii.

Se:

ptembris
S.

S.

Luciano Rom.
V.
inier

M. xxvin
v

Maii

annuntiatio tignatur apud c.rcrcnum, ct Martyrologio Germanico, quod vulgo sub

no-

Benedicts
mentio

M. Rom.
S.

Dc
\

hac

mine Canisii citari

missos
(iilnh

solct.

Heri mter /v

facta

Prestermissos die

Maii:

suni ad diem

de
heec

illo
sit

xxmii Maii.
i/l".

sive alia.

Maxima martyr, sive su/natur Romaj in Mar~

Hilda abbatissa in Anglia habetur

xm Xoveml.ris apud nos inter

,

Prmtermissos
coli

tyrologio
S. Grata a

Homano ad dictum diem

dic
i

Septem.

\\\

Maii ad

hunc rrmissu,
i\

quo
Se-

rarium

tunc colebatur.

Nunc

ad diem v Martii et dicitur quo die de illa agunt Flog nostrum Ms., nec non Auctaria ad
Augusti
:
;

vero colitur die

ptemhris. iu utrogue Ferrarii Catalogo adpres-

sentem
Corpus
cello

diem

dicitur vidua. Dabitwr

virginis est in
:

i\

Sept.
sa-

S.

Osmanns
Vita

Usvardum a nobU editum ub\ recte observalum est, ab aliis eam poni die xvn Novemhns. quo natalis ejus colitnr, uti hal
notis

quodam
ac in

prope ecclesiam S. Dionysii

breviario
die
ipsius

ejus-

dem
est

Ferrarius m Novo calalogo Sanctorum ad \\n Augusti. Hac vero die, inquit, aliqua
ilims
translalio

succincte

descripta

celebratur.

xxv
.

AugusU.

Ex Breulio
,

m
.

Nos

inter

Prrnter-

TheaVro

antiguitatum Parisiensium lib. t, pag. H07. " ii c, i n Sed castrllinms , sun Wutyrologto universah, ac nomsstmum Martyrologium Parisiense

ad diem \ Augusti abbatissam illam remisimus ad \\u ""'k"", t/uu rricrtur Novembris, quo referlur ohussc apud Capg ra\ u m in leaenda inalia
missos
i

'"""" /""'7' "T' quoetapudnosdeeaPractabttur,

S.

'"""'

"'"'

Londmx
et

edita

anno
N

iMti
'

tso

/crw

apud
dict

Kabillo,

in

txSept.
ctet

Thomffi
sis

seculo

confessoris

2,

e.

episcopi
in

Berfordien-

itaque lector

depositio

qum

de

Monte-Flasconis

Tuscia, rcfer-

ll^d.L^
aiceniw

Sanctorum pag. 776

(ctis

Tra,. ,,

AK.,.

Saussayum

S.

tomo 2,
,w
in ''

vao

reZTTd
nr
en

^
r^'

''"''

"*

""'"^

"'

">"^">

1240

n n>,,i

toL
/'"'"

S Aprilis,

,//xx

Uo
C

P aa
Ms.

306

mn
a

nZ tf^' nonis
episcopi
gensi

*****

et

Martyrologio
Tarbiensi.

confessoris,

^
a
dicere

>

XXN Novembns,

**

monte

Siber-

monasterii

Sabini

agro

ad ecclesiam sancti

ibidem etiam
S. qnaa

nobit
rirginis

Grevenum.
ex edxtione

obiter
et

diclum

De

de

reliquiis

Alvertae

Georgii, exstat apud Translatione hac etiam agitw

martyris Aginnensis,

germana
vi vi

h.u d. Fidis, ei fuit s. r.ais, et

Octobris,
ci

cum hac

nos hac die

,t ,-,,,

potest
ibi

referri ad
fuit

ml,
c

Usuardina Lubeco-Cn/nnms, apud P mter a<ici<,r, uu /suardum nod "*ruum no<

,"*
''"
1

indicatus etiam
locus

istarum
Castella-

reltqutarum

mano
Rnm-n
,

'"

Marty rolo^ "'"

,v

nus

in

apud Peti-ocorios. Uartyrologio miversali ad

ponit
provincia
S.

v
"

Decembris

diem

Martu sequentem
Petrocoricensi

annuntiationem
virgo

k m

vIL V
h '"
,

""

Eutychiani)

nem
vuhjo

Alvera (ad marai

:

"'

'"

M '" "" S "'

'"
'"'
s

vocuiur
...

Alvenera)
ecclesia
sui

honoratur

nominis

nem

hic Alveram mrZ notatam; habemus virginem Aivertam ac marlyrem, ad v, Octobris

Limeil.

Habemus

S SZ
cuins
,-,,.

s, ""'"' s

"" saluUs cci .xx.x. ]ls Annuntiatur Martyrologio Iiomano, ct a

'l

,,,l,,lra

:i

Florario

Hil^
'"
|,rl

T^'
i" h

diverso

die

1. soc.orumque
.....

'I""

*im SS Saviniani
'
,

PotenUani,
san-

Marlyram

tam.
titiu

An

vero,

rela-

ei

quot sint

sctmus.

dUtmguenda, non
an major noVl

" finobium, narratur in uctmts, a Mabillonio

vulgatis,
'l

Senonense
Actis
sec.
6,

Beneparte

Vidert

mterim

poterit,

lus acccssura sit

sancta,

,.,

TranslaUo

Hedwigis Duci SSe

siesia^

de

hmc translatio esst " "t'as, (fuando dm, n lin Martyres ati aaountur cum Romano Uartyrologio diem
/-

"

-'

Vsui

ad xxxi Decembris.

DE

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

DE S.BARTHOLOM^EO APOSTOLO
ALBANOPOLI
IN

ARMENIA VEL ALBANIA

j. s.

COMMENTARIUS PRiEVIUS
I.

Proposita controversia

an S. Bartholomseus

sit

idem qui Natlianael; probatur rationibus

ex SS.Litteris desumptis Nathanaelcm fuissc apostolum.

SECULO

!.

Acta
B inriccm
I

sancti

Bartholomaei obscura sane

i,

et

cdilmnis Panensis ullnniv part.

ciiius)
iia

Cum

dubia

illustratu/i

discutiendam omniho

dispute-

2 rol. 680 Alios (auctores prmter canonicos, de quibus fucrat lo.'

lur,anS.H(irtholomceus sit

censui/mus controversiam, mter eruditos dudum agitari cceptam, utrum S. Bartholom;rus idcm
sit

lego,

ui

quantalibel

aanctitate

do-

ctrinaque
quia
los
ipsi

prsBpolleant,
ita

non
;

ideo
quia

verum

pniem,
II,

Nathanael,

qui Yuluuael,

Joan.ia Philippo
plancque
sr n lcntim.

senserunl

sed
.

mihi vel per

ad Christum adductus.
op/iosiliv

Variss kac de re,

auctores
a

canonico

vel
,

probabili

raiione

sunt

crud ilnru m
Clil

ni>nrnl,ss/niiiS

IhirnillUS

iillliiim

fhrisli H

niini.

28 ita scrib it

Putarunt aliqui, Nathanae-

lem cumdem esse cum Bartholomaeo, levibus quibusdani conjecturis permoti :quibus minime assentimur: sed Augustiao Lutius inhsremus, dum ail, idcirco Nalhanaelem non fuisse a Domino electum
iniiT Apostolos,

B non abhorreat persuadere potuerunt nec te, mi frater, sentire aliquid aliter timo; prorsus, inquam non te arbitror sic regi tuos libros velle, tamquam Prophetarum \c\ Aposlolorum, de quorum scriptis, quod omni

quod

vero

lerrore

careant,
ctlfim

dubitare nefarium

est.

Hesc,

pro

nmni
in
tius.

iniilriii/

nh

Ain/iislino

Cliuiiliata

quod esset

legis doctor.

Non miror
o/ii-

i/uii

Baronium, re

nondum

pciuius discussa, Augur

in errorem labi faeilius est et frequen\nn mr/ln ilai/uc S. .{ ui/usi im, prnhart primO
i
'

stino inluvrcnduin ccnsuissc. Cnnl raria lamcn

nio codem frrr Ir/n/iorc /ilnruil Cornclio Jansenio Gandcnsiiun episcopo in Concord. cnani/. rap.7,
et

Cornelio

Lapide in

Joan. cop.

I,

aliisqut

Nathanaelcm fuisse Apostolum ex duodecim unum; quod si evicerimus, hauddifnon alium /uissc, quam ficulter prohahinius, S. Bartholomsum. Argummta adferemus pren

conahimitr,

truditionii laude preBstantissimis. > Jiem magis illustrare conati

et alii negenl,

pua
inl

c.r

auctoribus supra

laudatis,

neglecta qui-

lotMBUS
edita,

i.iirniiiiis

sunt Barthohissrrtationr post sanros rilus

Roberti
Dissertatione

dcni nh aliquihus, scd

minimc

rc/ittata,

nec pauca
<x
-

iillrrmrcin /imhal
4

mnnn

inl/ u

m/cni us.

aln afltrment
edilis

ct

Joannes

Duaci

Joan. cap.

i,

describitur
fuerit

quomodo Natha- rrobatw

:

disser-

impressa
rationihits

anno

lattonib

contenduni
Mul.

alium " S. Calmctus in

tinnihus
hae
.-

in quibus multis Vathanaelem non esse Bartholomaeo apostolo. Erudissimus

Christi

iiiin:

nacl

ad Christum
iia

oocatus

hinc

primum

VIH atione
'

nobis, illudquemultiplex, suggeritur

argumentum,
Robertutt:

ijnmi

deducii

laudatus

Joannes

cap.

(0 prSBoipuis
ita

lioriim
:

ra-

commrmni niis,
quae

prnnuntiut
sumplas
unitee

Omnes

K duodecim Apostolis si quatuor Euangelistas consulas, non omnium vocationem descriplanl invenies
,

rationes,
1
1

separatim
inter se

vim mag-

sed

eiimiorum
illud

tanium.
par

Primi

merito
et
i

11

fton

haberent,
cui

fonnani,
lctus

resistere foret

difljfeile.

argumenlum Verum BailBarllioloma

,

ceosentur

nobile
et

tratrnm
et

Petrus,

Andreas
stant

alterum
et

Jacobus,

Joannes. Re-

ad

diciu

xxiv

Aiujush

m
nisi

<>

Philippus,
coastet,
et

Matthsus,

de

quibus

inter
si

Hanc

illoruni sententiam

non

tenui conje-

omnes
Pelri
ullius
,

fuisse
1

Apostolos.

Jam

vide,
'

ctuni niKim u//irmal, srrutus

Monuin.

ecclcs.

lorn.

i.

hoc Ttllcmontium. pag. 642, qui nota I 191

Andiva vocalinuem
vooatio

si>poiiainus

sitne

alteriua

majore
a
,

studio,

BartholomaBum, nullum huic sententies dicit esse fundaincntum. (Juin Amhrosius C.ardchosc Iltstornr r< clrsiusi inV tom. I, IW ClTOrCm pO(J.

Lione

descripta,
;

quam
,

dilecto

b1 accuraDiscipuloest \a-

thanaelis
gclii
i."
,

inquam primum capul Euanlege secundum Joanoem, initio Cacto a versiculo

exceptis
iis,

ccnsura tcmeraria forte mayis, quam solida. Miror viros adeo eruditos ne vcrbo quidem prohare conatos esse preetcnsum harutn
Ruperti
vocat,

et

in

alioium
Liceat

vocatione
lnc

quos dixi, attendc, ecquid conferendiim inveoias Ita

uii

conjecturarum lcniaicm,
i/nidrni

quippe non ignoraruni alia alinruin dc his /uissc judirni. Xihinlur illi
auctoritate
S.

Hca.

Augustvni,

eumque

secuti

S. Gregorii,

qui Nathanaelem

fuisse

apostolum

negant; sed contendunt alii, eas cssc rationes, quihus cumdcm di nmnslrnnt juissc apostolitm, ut
auctoritatj

pratferciuLv. dnni

horutn patrum in rc historica sini Ihr it/ilnr iwdus, hoc c.iuminan-

forma magis dialec apud l.uanqelistas vocaim dcscripta legitur, nomine illius, i/ui oocabatur, addito : legitur autem Nathavocatio nomine, mulnaelis descripta ibidem hsi/ur circumstantiis additis ; igitur fateamur necesse est, vel Nathanaelem fuisse Apostotum, vcl singularem}prorsus ah Euangelistit Nathanaelt honorcm habitum, quod ultimum c.r postea dircndis minime cst verisimilc
illc.

mihi

Xulltus

mst

ipostoloruin

3
rtt

s.

propom .

nobis,
se

Augustinus, qua fuii animi modestia, ut spero, hanc dabit oeniam, qua ipse

tur exami-

nanda.

ad

semper usum profitetur. Audi ipsum in epist. S. Hieronymum tom. operum S. Hieron.
'i

ordmcm ah ordine Apoplacct si 5 Adrcrtc pratcrca, stolorm,. Euangcltstis ,n cnumcrandis ApOStollS scrcutum; inrrnics ubique 1'ctrum, Andrcam, Jacohum,
.

et

Joannem, qui simul a Christo vocati leguntur

DE
AiCTom
i.

S.

BARTHOLOM^O APOSTOLO.
:

""" Mat

4>

P rim0
et

commemoratos
BarlholomffiUS.
nisi

sequuntur

tes
naeli.

SUPRA

filium

hominis

ait

idem

iy at K "

s.

ubique Philippui
obsecro,
gcret.

Qum

rafo,

danIpotest,
quos
rocatio

conjunaerat.

ut ne narratio disjunr Sieut ujitur

simui vocati et Joanncs;

fuerit

sunt Petrus
ita
;

[ndreas,

Jacobus,

tamen
ita

ut

Pclrus pcr
oocatx

Andream
oidentur
ut

similitudinem m i> tri ft Naihanaelis vocationc, confessionc, prom' utrii/iic a Domino factis, sis laude utriu$, veridico Christioreprolata. Constanter etiam
7

ffa6e*

pcr/criissiniam

'

"^"

C/

adductus
<!
|

ct

simul
.

sto

adhmsisse Nathanaelem patebit,

quando

tu

Philippus
tholnni.rns

Berfoolonweoa

ita

tamem
)

Bar>

cum

lippum fuerit
jus vocatio
legilur

apud Joannem Nathanacl pcr PlnMatthmus demde, cur adductut

post
sex

Pctro aliistjuc Apostolis post Christi rectionem postremm Domini mensm admotum

Hm
w

jam

numeratos descripta
',,

apud Marcum ca/>. % ct Lucam cap. ubique commemoratur pott Bartholomaum, nisi quod seipsc modcstur. ul ridctur, cuusa, Thotnm ciiam postposuerit. Dir sodes, cur Bartholomsus Matthmo prmponitur. ntsi quod prior Matthmo post Phi/ippuni sit a ChristO OOCatUS?

Ex his facilc colligcs ad famili arp Dfiiitiii cnnnrlum, iidciu/iir ,/,/ apostolatum Nathanaelem fuisse admissum. Quod si nondumhu
dchimus.
acquiescas : pressius tecumsic ratiocinabor, \i a . jora Christus promisit Vatkanaeli, quam ullia
discipulis,

qui

non

fuerit

Apostolus,
.

igitur

Nam m commemorandis
diiicm
servasse

apostolis

huncfereorul
71*1

Apostolwm fuisse credamus necesse est mc cum muliii iilin concurrant, qum id pej dcani. Deinde promisit Christus Nathanaeli simul
et

oidentur

Euangetistm,

Philippo apostolo

Videbitis cilimi

.iperlum
snpra

priores
rent,

Christum
nulla

erant secuti, primos numeror

ratio

et

angelos Dei ascendentes, et descendentes

hominis.
et

hunc ordinem invertere suadebat. Hm dum rationcs non modo apostotum, sed ct Bartholomsum fuisse probare ndentur, de
ubi

lilinni
lib.
i.

Vel,

ut

iiln

in/iuil.

Origenes contra Cel diim Yitlmnaeli loquitnr

ex Chl

^
iimtlitwiine

i/uo postea latius.

func

ii,i

aliud

argumentum progrediamur,
quo' rcpcriliir in roratmuc

hmc omnibus promisit apostolis, Cw crt/o apostolorum numero excludamus eum, cui cndcm i/uir apOStolis /irinitissu lcijimus DetliqiU
ct

Philippo,

'

quod ci
Pettri,

similitudnic,
t

cnm Petm.

e(

\ ,ihauiicl,s itu jiirmat

traggerit

Unhcrlus

Al-

hmcpromissio impletaa multis statuitur in horto Get/iscmani : Ubi ait Gavantus, certe noncon,

"
1

11

icram

rationcm mihi
ct

Parallelum,

qnod
il-

y'ium-i'

nisi

,'ip'istuli,

ofio

romotius,

tres propiii

stmliose.
fecit,
lis

vclut

diita

opera

descriptor Joannes

Christo
8

Domino

et

scdulo
hinc

lectori

proposuit in
et
.

duobus
inde
,

iliud

argumentum non minus

cap.
24,

fertile

idema^
q\

paribus;
ct

Andrea,

Pctro;
sodes
sit

Phi-

Joannes
re

suppeditai

ubi describit,

lippo
et

Nalhanaele.

Inspice
lac

mecnm

mndn christus apparuerit

Tiberiadis.
se

discipulis suis
:

vide, an
1

ivum oyo,

adma
Postea

lacti

similius Joan

cap.

manifestavil
41.

Verba Euangelistm accipe iterum Jesus discipulis ad

mare
simol

t.

Invenit Andrbas

Fratrbh sooh SimoNathanael.

:

Tiberiadis.

Manifeslavit
et

autem
eral

sic

NEM.
t.

Eranl
dicitur

Simon
Inventt Philippus
Dicit

Petrus,
et

Thoraas,
:

qni
a

Didy-

45. 41.

mos
et
1,1,11

Nathanael
et

qui
alii

v.

Cana

Galila

Andrbas

Simoni

[nvenihus
Inveni-

lilii

Zebedaji,

Messiam.
v.

ex

discipulis

ejus

duo.

eis

snn.tn

Petrus

Vado

piscari.

Diconl
dt

45.

Dicit

Philippus Nathanael

ei

mus Jesum.
v.

Venimus
ac

et nos tecum.

Tum

piscationem
a

scribit.

42.

Andreas adduxit
Philippds

prandium
:

discipulis
;

Domino

in

Sihonru

AD
Veni

Je-

SUM.
f.

muris Itinrc pnrpcirul um

gelista
f.

demum
terlio

Sllbjicit

EUM
ssl

14

46.

Natiianaelj

Hoc jam

manifestalus
a

et

IDE.
v. v. *.

Jesus discipulis suis,

cum

resurrexissel

mortuis.

42.
47.

Intuitus Pbtruu

Hi septem,
Jesus.
nael,

ViditJesus Nathanabl. TU ES SlMON FILH IS JoNA, TU 42. VOCAHBRIS Cephas.

47.

t.

ECCE

YERE

IsRABUTA,

IN

feimnem
vi.

NON

QDO DOLOS

quos tertius nominatur Nathafuisse apostoli. Primo enm hanc apparitionem /><>si duas prmcedentes, solit Apostolis factaSSUh/uit Jna,,cs: or cndcm in hac apparitione dis%ipulorum nomine quo utitur,
inter

omnes oidentur

EST.

paucii interjtetu,
tie
:

Petri et Nathanaelis con-

usus fuerat vn prmcedentibus. scnu/nrun, nnn alios quam

Deinde nomint
Apostolos

ii

dcsit/nat

exhibet

Petras Christo
Joan.
,.

n
49.

v.

Hat (6 y 1 Chbisios fiuos Dk, v Nathanael Cbristo Babbi

,,s
,
:

timilem.

Joannes; ut advertit smpe laudatus Hobertus, "/. ubi designat alios, adjungit continuo quo pateat apostolos non fuisse, quos ita nomir
'""
Sic

cum
68 eos
v. ;{8

cap.

6.

v.
el

i,t,

62,

67

quosdani
abiisse

'"

'""'<'"

Mriutque eonfenionem
T,

discipulos
S.

lualiti

murmurasse,
a

mox
cap.

w
19

retro

dixissel

duodecim
sed
addit

alios

ostendit.

Iipm
i"-

Vathanael)

as
tanto

bnm,
Sed '"s

pnrog
posl

Df
Petrns,

J
,,.,

nww
'

o.uaiem
a.l
:

"

Josephum

ah

AnjHATHiu
nobiii
noroini

scipdluh
scalione

dicit,

occultum

propter
pi-

Beatos

es

s,,

prosmamur
'"**

b .j, a
ptrgit
et
.

mcium Judaoram. Cum

discipulos

parallel

* ;;:" * vicissmi
Chnsti
,,,

*
/

rcsnonsum
,

"on qniden, gnam. u,

eamden^

so,,!;. ',," ;::

,

EST.
:

~ ^^2^'
ssionem
ot

/(o/

igitur in hac Joannes simpliciter

:

profewno

, plani

Apostolos utique intelligere eo debemus " ,JI " '" 9od qui nominatira, praiter
II,
I

etiam

'

Na-

n,-,-

ll

'

;i,,:i,

'

lr|

".

recensentur, ex eo,

notissimi

sunt, .atque

etiam

,...'""

'"'"'"I"'1

ma-

magni nominis
tertia

Apostoli.

Gavantus argyr
apparitio
l" vC

mentum desumit
voc >"

quod

';

CELIS

/ 0Q .

vo,ns

-%.-rs J
LLS

oliftijm/ii

facta:namsidiscipul\
ct

V, DE , T , S

,sc E ,, (;

'^:;; ,rE s
.

'

JJJ"
RJ
,

Q'

'

qutcumque rv '"" rr
' ,

hic
'''

mtelligantur ,

'

'

quarta,

cum

quinta euntihus in
si

<i,rc,ul

Kmnm*
solH*
adrersarios

"Pparuerit Dominus, tertia autemest,

tclliganturapottoli.
9

ET

;:: CE; 1)E :i

lubet

lt,r

,>;

pmca

nUrrog are

DIE VIGESIMA
sarios; priusquam
ralionibus
'*-inde

QUINTA AUGUSTI.
Pueri
6.
tis.

prmcipuum ex hoc loco argumentum proponamus. Cur, obsecro, Nathanael

Afittite

desum-

pfif,

prmponitur et Joanni, si non fuerit apostolus? Deinde, unde tanta Nathanaeli rum Pet/ro aliisque apostolii familiaritas, quanta hic m inuatur Vado piscari. Venimus el dos tecum?
hic Jacobo
;

Mox

Qumquid pulmentarium habetis? vdexteram navigii rete, et inveniev 7 ex captura piseium im

:

Ai Ctnrif J.

S.

Joannes
prunas a
iiini.
el

petro

Domimis
positas,
f.

est.
el

v.

viderunt
superposi:

Domina
panem. * 13

piscem
Jesus
,

12
Bt et

dicit eis

Venite,
accipit

Quippe,

si
,

ob legis peritiam ab apostolatu fuerit

nec inter 75 disoipulos
erit

prandete.

venii

Jesus

et

prohibitus

nume-

panem,
iiam
snis
i/hs,

et

dal eis,

piscem

similiter.

Quandoi

randus, ut posjea pluribus probabitur, Scribit Cum nihil ergo Chrysostomus in hunc locum piscatum se contuhaberenl quod facerenl lerunt, et hoc nocte faciebanl quod fonnidarent. Dic, sodes, cur nihil habet, quod agat Nathanacl, cur formidat, si ChristA discipulorum numerofuerit exclusus, quia legis peritus. He9c bretiter quibus fortasse utcumque responderi poterit non ita tamcn ul non muncul hnujc
:
, ,

vel
ci/ii

ante moricm suam

famiiiarius

\m

Dominus,
ilc

inlrrrnijal

agit? Oslendii te ra/ilnrn /nsrium. docet ub%

hic
iis

quam

smi capturi, prandium

hits

parat,

discumbenti-

mmist/rat.
apostolis
,

Quis

credat
cssc,
se

cum
qy/i

cum

hmc acta
severum

quam quam parcum

aliis,

enja alios

ei

exhibuerit
'

gloriosus
cc/

Dominus,

rcctc

/icr/icnilcril

Ostende

uuum

prmter apostolos,

verisimilius piscatorem potvus fuisse;Nathanaelem, nui similis artis professorem quam legis doctorcm. Dc quo plura, cum ad auctoritatem
,

S.

Augustini
10

erit

respondendum,
Christus

Nunc ad aliud

argumentum properamus.
B
ex fa/miliari
vivio.

Numquam
post
scil

Dominus familiariter
suam,
nisi
vel,

egit

Resurrectionem

cum

solis

quocum familiariter /><>si resurrectionem egerii Dominus; et imbelle fatebor argumentum. ijiirm n exhibere non potes; mecwn, minime credendum esse Nathanaeli, aliisque duobus, hic datum esse, ut cum clirisia mensm accumberent ium familiariter, nisi fuissenl apostoli; cum memineris Magdaleinr lunhr C/iristt ililrrlriri, ln ntin/ nr iinlrn rum
,

Apostolis;
tuerat,

rcl aliena specie,

ubi inno-

eodem
cssc
:

necessitudine
Noli

conjunctee,

severe
h<>

dictum
potest,
iis

brevissime

[pparitiones excutiamus svn90.

me tangere? Neque
:

dici

gulas. Apparei
ludit

Hagdalenm Joan.

Aliquamdiu
incognitus.
su\

amantem sui mulierem, sed Tandcm sc mauifcstat ; sed ecce q

e

propter Petrum, aliosque tres apostolos, limimrni liii/nliim Imr ruim nrul n/uiim
,

hunc

8St irri-

conta-

ciu prohibitam,
iiivc

vestigio
.

mittil

ad discipnlos.
ante

wmile cr ci, quod in aliis duabus apparitioiiilms imn aln /urriiii i/nam opostoli. 1'nrterea
irl [postoli post Christi resurreclionem sespe ains ercmt discipulis, oel erant plerumque si /irimum: clinsins igitur studiose Ot li :

ciim
iiim

Magdalena

quacum
egerat,

mortem
gaudio
mulieountiate

cum
so-

suam

familiariter

qum mortuum
tanto
piis

tanto studio qumsierat, redivivum

invenerat
ribus
Jesus,

Mat.
Vec
Ql
i>i

25

.9

Occurrit
tte,

iirm

captavit,
i/isis

iii.

ciim

siih

essent,

familiariter
<

mora
eanl

inquit,
ibi

riim

ageret. Si

fratribus

meis,
i.iic.

in

Galilaeam,
se
.

me

vi-

altis eos fuisse

debiint.

adjungit
discipulis

Dominus
Ocub'
:

euntir

cessurus fuisse
adesseni
alii.

postremum : neque hic um credendum est; neque oideturacDominus eoprescise tempore, cum
ipostolis dixerat Do:

bus
los

Emmauntem
ne
,

sed t

illorum
il-

Solis scilicei

tenebantur,
arguit,

eum

agnoscerenl
i/nst/ruit,

interrogat

increpat,

mensm
Aperti

etiam
sunt

accumbit
oculi

semper
et

ignotus,

Tandem

eum. Quid deindc ? El ipse evanuil es oculis eorum. Viden' i/iiiiin parce, quam severe cum omnibus his egeni gloriosus jam Dominus ? At non ita cum solis Apostolis quos Principes super omnem terram constituil, quosque adeo et blandis verbis
eorura,

cognoverunt

minus Joan. 6 i 71 Nonne ego vos duodecim Hi-lii Snh Iii iliciiiri cranl Act, (0 : <,iui manducavimus, el bibimus cum iilo, postquam re surrexit n morluis. Soh hi audierant : Vobia datum esl aosse mysteria regni cxlorum. Hic lo''

cus aliud mihi suggerii argumenbum,

nmi
11

miiiiis

efficaa

in

hac
Petro

apparitione
contulii

absoluto

prandio,

ci

quad

Christus

Consolari,

ct

multis

<nl

Kcclcsiam
24
Stelil

spcclanttl/iis

Mat.
rl

(6

promissum,
\u,li

hic principatum Ecclesim, comtitutnu ut passim docent doctores sit caput /.-

instruere oportebat.
dio
re
.

Luc
eis
:

Jesus

in

me-

intrr/irrlrs.
l';isce

Chri/snslom inn Ifom.

si

SS

in clesia,

eorum,
. .
.

el

dixil

Videte
:

Bgo sum, oolite timemanus meas, el pedes, quia ego

el

illinl,

ovcs

meas.

amas,

inquit,

me,

fratrum

prffifecturam suscipe.
sic

Toletus in

Commen-

ipse

siini

palpate,

videte;
sicul

quia spftltus cartne

eis

tario hujus toci

habet

Prandio peracto, Do-

ncm el ossa Et cum hoc

des.
cst

babet,
dixisset,

videtis

habere.
e(

ostendil
eis

manus,
ul

pe-

tjimi
legere.

ci

cihnm ciim
ut

sumpsit,
ul

ibidem

minus gubernationem omnium suorum fidelium, el totius Bcclesis curam el regimen committil Petro impletque quod ante passionem promi.

En,

benevole,

amice, ut famiaderanl
solis

seral

Matth.

Ki

liariter
.iiinii.

agat,
20

sed

cum

soli

Apostoli.
Ipostolis,

Ecclesiam

meam,
inter

ei

Super hanc petram aediflcabo tibi dabo claves regni csloel

prmsentibus

rursum

rum
quis

ecce Qunc

tradit,

eum

in

capul

toliua

Thomam ad fidem inoitat. Enfer, vn i/uii Thomm, digitum luum huc, el ride manus meas, el affer manum tuara el mitte in latus
amicissime
.

Bcclesiffi

omnes apostolos
adfuisse,
ub\

elegit.

Nunc

guis-

alios

hic

guam

upostolos contende
nisi

dis;

ostende
Mat.
i/inim

Christus

egerii

rebus ad

meum
his

el

noli

esse incredulus,

sed

Bdelis.

Quid

Ecclesim
apostolis,

regimen
16

speetantibus,

cum

solis

dici

potesl
sil,

amicum magis
i/iii

ei

familiat

prmfecturam promitUi Pctro.

'

CUS
incn

njilur

inter

apostolis

nlrnt ininir iisii m disCTi modum, quem tenuil cum Domvnus jam gloriosus, illumque quo

nmi

Ubi
tuit

lii

apOStoli

ln

nllima

anlc niurlrm

agendi

siinm cmna, prmter alia multa,

:

sacerdotes msiiin
el

Soc
iiiuii.

(acite

iii

meam
me
:

commemoralionem.
ap\

usus
siim
.

rsi

rin ii

discipulis vnferioribus.
lnrr

iin/iiirs,

lam

lalc

Sed quorilnlncla' li lUGt

apparittofuisse factam.

\ii//iis

inirr/iin

prmter

[postolos.
pater
:

tione
ros.

%o

Sicul misil
.

egomitto
dixil

clari/us pateat,

hanc,

de qua agimus,
apostolis,

Hac cum
i

dixissel

insufflavil

el

ncm,

iiun

aliis,

i/"iim

Accipite

Spiritum

sanctum
e
s
:

i/isaui nmihi apparitionem Joan. n, \ \ stetii Jesus

vnspiciamus
in
littore.

propvut.
> dixil
eis

peccats

emittuntnr
Soli hic

61

quorum ren iseritis qnorum n tinueritis

6

retenta sunt.

iterum prmsentes Apostoli.

Augusti

Tomus

V.

Petriun

io
Ai
J.

DE
hic creat

CTORI
S.

Petrum

summwn

BARTHOLOMiEO APOSTOLO Ponii/icem. Cw alios stino gloriantur, adversarios hic

S.
seaui existimo.

$um

vn

omnibut D

tam Avostolos?
wm
Uut-

thia, ei

Bar

saba m>ii finl

propostl/iu ad

loCUUl

Jinl.r
dttffl

lege
rrt
:

(uisse,

quia aon

esl
sit
:

electus ttc.

Ac

si

dice*

snr legendum
esse,

\ Nazaretb potesl aliquid Svoe;

boni
tesl

interrogando.

A Nazareth
:

po-

aliquid

boni esse, affirmando

fuerit

ex eo tamen,

quod non
/rt/e

electus apostolus,

conjicio
vn

vn

/uisse doctum.

Eoc

igitur

modo

senten*

II.

Respondetur. rationibus
Gregorii,

SS. Augustini

et

quorum

auctoritati

aliorum

Patrum auctoritas opponitur.

imui iihim, ,/1,1,1,, obiter asseruii vn coneione ad populum, abductius mdetur fuisse S. lugustinus. Vullum inveniebat vn duodecim apostolorum ca~ talogo Vathanaelem nomine; hmc illorum

nirru

,i,,,i

/mssr putavii

apUorem mvenit, quam

rationem qumswit; nec quod legis peritus fuis-

Ralio S

Au-

gustim

j?" ""

sn,
';'

ideoque non electus

'"'

""<"""""'"'
'" rr

iMguduu

respon-

n '""

snl "

oarios

contrariam

pinionem;

hanc

mam
telis

quasi
nostris
P<>*t
:

^mnabilem
';"'
1

murum
oppo-

ommbus
><

Vtow audiamus sape laudatum Joannem et osu Robertum : Primum, inquit, tota res, el scri- S.Augwil """' bendi modus ostendil lugustinum traod de aliis E quoi puta Gregorio, siqui a,

uoram
rem

cum
aon
ae

eo sentiunt,
ex

dictum
...

volumus)
examiriarel

'""" ''"""</
l/irr
/

banc

laudatum
nuni ergo
esse
...

professo

egisse,

;";

"";"'''";.

"""^
8? !1

rralres?

Deberel

apostoUs,
,!

5
sed
.iii.i

so,um
nec

medius,
esl
,

,.....
.

-, bu
l'

fuissel
,
,

Nalhanael apostolus,
esse,

aon dubitasse,
anostolum
schol is

lste

nni,ls

stimasse,

qui

fuisse
in

u ..

iiuii

aec

illiililllll ^ve, 111 r in ulUmus inter

sed, supposito',
lun.

5
'"'

non
"-'" l,r

fuisse,
[

Ir|,|m

rationem
est,

^atbanael
riiius

aflFert,

cui

tantum
Quasritur

55^712 quam
,,.

\Z ;.
audisti

testirooirere

"""ii

pniiihiu!
lita
...

hn
imn

ea

in

dicem3
esl
.

Ecce
i

auctoritatem
a,

dolus

Jff

Dem de
.

Quantum
cimus.

Dominus
[ntelligere

adeo 8re. M";im oon aisi Qon Augustini

>

obiter

"*
eam
t6StiS

eruii
eii

intimal

prodabi, itbb
.

sententiam

modl
Na'

thanaelem

enim debemus erudilum, el perilum

idiotas
elegil elegit

ipsum
legis
fi

T
,

'"

pro
esl

oracuJo
ipse

habere

debea-

!Z',7"" ""
ll,,ri

"r

V
.
'

"'

*i<* relractal
illu.J

'l""

'-ecle

dixeris.

neceMario
s;
re .
,

ponere; Ponere
;

qnia

, ,

unde

confnnLp. confunderel
.

rmnrt ,0
'

"""

mundum. Quod deinde probat ex [postolo, i. Audiamus etiam quomodo probet magn
Vathanaelem
iruis.

ABgBmam
s
..

'

^^ehistonca)
,,
retractavit
esl

asseruit,

Cor.

ttt

doctum
psal
ille
<i.:

fuisse,
his

et

p>

f
:"

/ am
'

:i,

"-'

llm

m '".

quod

...

manibus

'

'"

'"

'salmum
Nathanaelis

N1

Facit hoe
.

^ba
cum

.,

nt,

in

oerbis
)

(habes
ranter

Unde
peritus

oZ

, uem

conZ
ult

"telligimus
'"

quod

legi

'

Quando
M'io.1

audivil
.
.

Nathanael ab uno es

eu

qui

" Ul
!

posite

locuti

eranl

Dominum
esl
;

^ogatione

dicente

,,

m
llni11
'

..... IIMIIII-s fo emmus

: :

, u Igo

intei-pretatur
\

Christus
:

QUSSSivi quaesivil
ilie
\

"

V"' datinrM

Vathanael

omnes ik

el

dictum
potesl
.

Jlazaretb

;
el

-"

interrogasse

r,..i......

,:,:'
'

veZ
'

'

'

'UOn-

J
;:

;,:;;;;-

eth

aliquid

boni
a

esse

Procul
potesl

,|m

dubio

'ntellexil
r
~

quia
eral

Nazaretb
tegis
,

boni
tas

aUquid
Prophe-

"f-?'^'=.::-:::::r'.r

Peritua

el

bene

mspexeral

nnntiationem,
Probata,
ul

wweiu

... Ulis rerbis aliam pro prudentioribus aon esl apquasi desperasse nderetur ille cum

Novi esse
sed
a

arrSS
16 /ut?al
A/,
Bttdirg

-=
''"'
'"'"'"'''^

N
li

ro/fifowM

.l'/////.s7/

dixisset,

A Nazaretb ^nmquid potesl

W/
iii

aurtorilutem
/

'""
'

Aii

'"

potesl
'

aliquid

""'""
,

tat
,,

Sic

pronuntiando

dum

/,,,:

;:;

""::..

^j

Mcontrarius.
<

quam

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

(

,am Augustinus
potesl?
esl

aiTrrt
,

ex

ipsa divina

Scriptnra
pri;..i-

pnBdicandum

eum

tales

venire

debuerant,

onl

4www
J
-

Ratio S. 4gusUni refutatur ex Scrt-

inflraari

Nullus

doctus,

inquit,

de lande propria

nihil

habebant.

Veneror aucto-

s-

mo

electa
vir,
?

Atqui,
sane

sancte,
electua
est.

mirande
qiiis

Sadlds
NOTRITDS
rOXTA
'

At

ptura
CIS,

homo "

SEGUS

PEDES
Qui

&AHALIBLEGIS.

ritatem Potris sancUtsimi juxta ac d< ,,. rationem hic allatam probare non possum ,n,r ,, <,l,slct aUCtoHtQ ,,,,,, ,,!,,,, ,',,

nm

BRODITOS

VBHITATBM

PATERIf/B

I>tci

,o,

/,ro/crr,l.

QuU?

CUnCtOSUe,

</>

(Act.
in

Quis
si

homo?
mdltos
Atqoi
,

profeceral

(Gal.
otor

Jddaisho v 14) 1
:

pba

uoetaneos
ail

soos

...
mundi

ad apostotatwn oocati swnt laudatm oitm negem? At indreat certe Joannis Bapti
discipulus;

fuisse

Banctue
-

Doest,

idem

de

PePro,

Philippo,
eti

Jacobo,
eut

[nflrma

elegil

Deus.

Sic

fatemnr.
stolus,
*

Sed
el

non
:

abjecil

potentes.

Recte

ApoI.Cor.
,

Joannt tentiuni oarii. Von improbos fuisst putem. Sed

mAi sutpicari integrum,
est

igitur,

ho\

<</>
si

provide
|

Non multi
Veo/tte

sapientes,

mum

excipias

Uat-

*.

26
eral

Non
sapiens.
rr, ir

dixit,

Nullos

sapienles

qui

thmum publicanum, nam quisque prmsumendui

prohus,

ipse
I,

mmUS

,,,1/rrn, ,/,
:

direru exemplum Sauo /it </r ,c r<,

donec probelur wnprobus.

rrro,

20

\uc
a

snir

n <,,,,,

,-

, ,,,.,,,

,,

,,

, ratio, quam affert [postolorum Apostolus, cr potentes, et docti non fuerinl ''"' / " rr mi ' Cor. i r. 29: glorietur \-// omnis caro ... conspectu ejus mtntM ou-

duodecim
/

rum,
et

doctittimorum Patrum opmione reeedere ndeafnur, pro/eremut Patres numero pfa

tem

'

gustmo
stolos

locwnUhabel in Paulo hmc ratio, quam m apostolis imn fortasse magis : Paulus enim nis electionis de seipseait: Existimo enim nibil me minns fecisse a magnis Apostolis, 2 Cor. u t. 5. Paulus imperitus qnidem sermone, sed non scientia, ibidem fr. 6 Abundantius illis omnibus laboravil / Cor. 15 \. 10. ii.i ul ab
,,/iis
,

Scripturm intelligentio neque neque Gregorio. S. Chryso musvariis locis insinual Vathanaelem inter apo
litterali
S.

inferiores,

numerandum. Pauca
sic

accipe.

Eom.

.'"

Jpan.

habet

Assumptis ergo discipulis,

.

mo
trahil

scilicet
,

cocatis
ac
</<

ad

reliquorura
el

venatura

proficiscitur
igii

PbiJippum,

Nathanaelem
i
et

E
afc-

oocatione Apostolorum,

cla

rissime
tibus.

patet

ex

antecedenUbut
:

consequenNathanaele
sed

Jerusalem
pleverit
\<, iis
<ii

per

circuitum
iiiiin

usqne ad
,

tllyricum
45

re-

Vam
non

subdit

De

hoc
,

Eua og)

Christi

Rom.

v,

19.

autem
eral
sint.
lia,

tam

mirabile' rait
el

...

mirnm
secnti

mivertim abstinuisse oidetur Domiab eligendo legis Judaicm utcumgue peritos,

itaque
si-rif

quod
<>

Petrus,

Jacobus,
hac,
el

el

Pbilippus

Prmtereain

tota

prmcedenti
vocaiione
^r

Ho
Na/'

Scripturm studiosos,
sua potizis
uirtute

sed ab

eligendo
gui
<>'>

aliter de vocalione,

ei
</<

insi ruct ione

magni nominis philosophos,

in/rri

aut

oratores,
vei

potuissent

doctrina,

quam aliorumque apostolorum. Hom.

thanaelis

loquitur,

septem

illos,

quentia,
ii, I

quam

crucis Christi,

mundum
dicendis

quibus
Postea
dis,

ad mare

Tiberiadis
,

Christus

a
t

fuirni

attraxisse.

Hmc,
:

quantum mihi mdeciarius

aposiolos fuisse insinuat

manifestavil se
sic

dumin
ad

illud Joan. y/.

mriis
patebit.
is
uti

Apostoli

</<>/

ex

discipnlis
:

mare Tio
non
fro'

commnilatur
cura
illis

Viilon" i|omu.l.i
.

Pergit porro Robertus

[llud

etiam,

si

hel

quenter
Apparuil

versetuj

neque
posl
el

sicnl

antea

exemplo

cet
alii

disquiramus,

unde

tandem
adeo

Angustinus,

enim

respere

Ipostolis,

abtente
octo

Thosemel

Ph.il'1

qnidom,

Mhanaelem
colligent?
a

eruditum
eo,

et
in-

ma)
Postea

et

evolavit.

Deinde

dies

peritum fuisse
terrogat,

An

es

qnod
boni

(iisdem prmsente

Thoma)

rursum

avolavit.

possitne
affirmal
dici,
sit,
,

Nazareth aliqnid
Augustini

esse?

Sive
i.in

i.l

nulii

Nathanaele
;iit
:

mente? Sed vb~ cur id majus peritiaa signum in quam in Philippo illnd, qnod
e*

ad mare, et rursum cum mnlto tim. Vonne clarissime significal hos septem eos csse, quibus bis /"m apparuerat Dominus? itqui non
alii

hi erant
est,

quam

ipostoli

mens

igitur

Chry88,
<le
j,-

Quem

scripsil

Moyses
,

in

lege,

el

Pro-

sostomi
fuisse

hos septem,

inter
id

quos

Nathanael,

phetae,

invenimus Jesum
nimii
>i
I

Qlium
.

Joseph a Nain-te

apostolos.

> zareth ?

n-:i -

r\

ii>

argui,
;

ubi

rationem
c\w
aliis
'

Rursus moestigans

vnsinuai

Hom.

cwr solum Petrum

de
inter
his

etiam

Philippum
miiiiii

peritum
erit,

tnisse

Scripturamm

dilectione
El

mterrogaveril Christus,
pratermissis,

hmc scribit:
hnnc
os di<><

jam
se

i.iini

doctum
.

ad

apostolatum
indoctior

vocatum

NHthanaelem fuis quando vflcatus esl

S.

alloquitur

Eximius
el

eral

Apostolos,
St

nihilo

Philippus.

Suffragatur dictis

scipulorum,

ccatus illins

capul

nofi

W < Joan. editionis novm quam semper citabimus, in oerba rliili/i/n lcgc ct ProQuem scripsil Moyscs phetae invenimus, ita scribens Viden quam
Chrysostomus Hom.
Parisiensis,
:

putassei apostolos,

dixissei

utique,

<r Jacobo,
om\
ile

Joanne
tahat

ct

Thoma prmtermissis.
doctOT,
a
Sentit

Sed

111

apostolos SOnctUS
qu\
pervolverit.
fuisse

nc/iic

dubitare poterit,
(lilii/cnirr

dtatas

nobis

Homii
nobist
i'a~

r vi,u il;uri

ci

(|iiiin Si

iici|iiciitcr

Moysis

scripta

igitur

meditaretur
sis

frequenter

meditabatw
legis,
et

\foy-

Nathanaelem

scri/ii

Philippus,

non

eral

Scri</<<

trum
21

litterah

apostolum, Scripturm
sentii
ili>/ri

Grmeorum

facile

/itiinc

imperitus.

Arcta
ei

etiam

amicitia,
fuisse

princeps Chrysostomus.

inter
tnr.

Philippum,
iiiiiiiiI
,

Nathanaelem

wde-

Veque

aliter

Cyrillus
srr,c

iilriiiiii/iic

iisilcm /rrrr StlldHs fuis-

WUS,
pres.

crlrhcrrim US

ilexandriScripturm "

cyrilto Ale-

Idictum.

ihic

siii/u ,,<

putamus,

ui

pateat,

Primo enim inprmdictam apparitionem ad

Hberiadis
:

non

esse hic

inhmrendum

auctoritati S.Augustini;

mare
tur
suis

lugustinum nobis hac in parte tlisscnsnriim fuisse putamus, si ei rem per otium examinare, ei argumenta postmodum inventa
ipsum
01

<</<

foannem tic loquir lib. /i i/n Dominns qostei Jesus Christns discipnlU denuo dal optatissimo sui conspectu rrni larac

giter,

jam

tertio

iis

supervenit,
>.--lll

al

Drmnm
Nii".

rnlrrr
19 At

iirnissrl.

m hi-I,i lii rlil.|ii

a

ll.li'l

inderOt.

dtssenlit etiam
83,
</'.
i<i.

nohis

s.

drci/onns
:
I

i|i

iimi

scinci,

sc.l

teriio

lirs/imnl, lin

Job

ii/i.

S. Gregoi to

Euangello

Dominus
sorte

tamen

in

in hmc soribii ude in wc Nathanaelem laudai prmdicantium numeral quia ad

, :

quomodo non '"1 ex >;. piornm dogmatnm veri

jam eum spectaverant, animo credulitate excnsaliia

pradieatores
us

ex-

isterent? Sttpinm Cyrillum,

</

chry-

SOStoiiinin.

12

DE

S.

BARTHOLOM,EO APOSTOLO
nominei
vencus,

AUCTOHR
J. S.

sostomum, negligontim arguas oportet, si non omnes pulaverint esse apostolos, qui tertio apparuissc his Donnnum dicunt, CUtn non
tribus << tribut <-r septem
tertio
:

Idditur a Boberto antiquissimus

testis,

I)

isgue Lalinus,
ait,
,
,

cum
> S.

ceteri fere sint

Presbyter,

nobiussimi

ur Cyrillus

E\it

Prosejam apparuisset. Pr erjio Pctrus piscatum una

:

uispanus Bispanus

mqui inquil
sic
)

uwnmjiuu., ffieronymus,
facit
'

lil.
(

Grmci,

Ju,, cum
ffi-

oeneius

Christoin ,

Nathanaele
stor.

loquentem
Ante
ridil,

3
te

cum
haac

aliis

ei

quippese comites adjungunl

utile

per

Euang.
aulhor. auihor.

eUam quara
et elegit
..

te

vocitarenl
spi-

quoque Servatore nostro Chrislo

atque atoue ordinante.
ad apo>ti.iaiiis
4 |
x V.

quiddam
ad
eos
, ,

rerba.

Philippi,

comitem
nisi

disnonente disponente,
aiinii.i,
I

Dixit Dixil

enim

eos cos

ritus

Quid

per comitem,

apostoChri-

cum
Mal. (M;|
,

.li-mtaicm

voiofa-

ium lum
-< sti

intellexit, apostolos intellexit,

et

enim eosque

solos,

I 19]

yrenite >

posi enue posl me

ci el

comites, ^uuihw,

domesticos faisse,

tota

Euangelia
voluissi

Quibus, hominum. Quibus. obsecro, hoc dictum nisi apostolis? Neque vero indrea </>id non nisi Petro et hic objicias,

riam
i

vos

licri fieri

niscatores piscatores

clamanl.

Juoencus exp Videtw Jwoencus exprimere

'

'"' Marci lud Un*,/* cap. B

cim cum

illo.

U duodenum itaque ex duodecim ChrisH

i

\i

,,V|,il Fecil

Qt

essent

Quippe*dum Petro loquitur Christus quem[postolis ri indreee, <!< omnibus id dicit admodum Joann i t. 5 dum Nathanaeli dicit
ctum
legi.
:

comitibus facit
24

Vathanaelem.

Vefas

sil
.

Hupertum
qui

Tvitiensem

ablxiirm
quee-

Hnperto

prxtermittere

omnium maxime hanc

oidetur,

el

Philippo
Dei

Videbitis

caelum
el

aperlum,

el

an-

stionem

examinasse
sed
et

gelos

ascendentes,

descendentes supra Fi-

modo,

Bartholoraaeum
tacito

et non apostol apostolum apostolum Vati Vathar

lium hominis, id omnibus promittit ipostolis, aliorumque. ejusdem ex mente ejusdtfm Cyrilli, atiorumque. Pluribus

naelem putavit,
respondens
lucerna
teret,
:

nomi/ne Augustino
inquit,

Bl Bf

quis,

eti etiam non Dptaret, ut optaret,

inentem suam

Cyrillus

aperit

eodem loco ,
/.

sed

tantse

charitatis

his pr&termissis, aliud

quid adjv/ngam extib.9,

ii
7.

sed qui

supra (amlelalirum pimeivtur,

in

nequaquam sub modiola*i omsunt,

lucei
Filii
''

ubi scribii

in

illud
et

Joan.

A modo

co-

nibus,

domo
CUperet,

Ecclesiae
ul

quod solum suff,Vathanaelema cere possit, ut certissime Cyrillo inter duodecim Apostolos numeratum.
gnoscetis
vidistis

eum

eimi,

Quis rogo non Dei,

sti
f

tanlus

,-,mfessor

computaretur

inter

raagnos

apostolos

Chri-

Prohat ibidem ex confessione Vathanaelis Joan.

/,

non
ves
dical
legis

Quid enim ampliua Petrus confessus est, qui solum apostolatum sed el prae ceteris cla,

cx adoratione
Petri

discipulorum
Mat.
16,

Mat.

U,

et

ex

meruil
aliquis

regni
:

testimonio

Christi
:

divinitatem
ita

caslorum? Quajrenti hoc forte Petrus piscator eral Nathanael

:

apostolU non fuisse incognitam

serit.
illos

atque

dis.

peritus

erat.
el

Proposilnra autem

Deo

fueral

(apostolos)

etiam credidisse

Dominpm

per inQrma
et

contemplibilia

mundi

fortia
,

con-

\enpecte
ille
i

esse Dei

Filium,

sentientibus.
[sraelita
.

nequaquam dubium esl Alioquin quomodo Nathanael

:

fringeret,

per

ea,

quae

stulta

raerant

con-

funderel
piscatoris
llim
'

sapientes.
Pelri

Igitur in
,

proposito

persistens,

simul ae audissel
vocaret,

Priusquam
ficu,
,

le

Qdem
sed

el

confessionem

Piuiip|)us
te
lidei

cum
Dei

non

so-

esses

sub

vidi
:

apostolatu,

el

caelorum

clavibus

confessionem statim
es
liiius
,

remu,

intulil

dicens
[srael
'

llT;,Nil

Nalhanaelis

autem

confessionem
quia
legis

Rabbi

tu

,ii

es

Rex

nec
peri-

apostolico
l-s

remuneravil
inlrrius

ordine;

\era profecto

verberal Cyrillus,
e

putaverit Nathanaelem
r

nisi apostolum duodecim unum; probat

eral,

dercliquit.
dixeril

28

r,im

hoc

!"

milr

Mto"f<>Woddesohseratproban;

quis,

non

sic

omnino

NathatuulH

satisfaciel

studioso
ui

lectori,

''

'"

^
debet
et

hs
-

7 ><osupostolos 7 ""' '"

/

rl"' IS

uuia
,1

videlicet snhi

^stolat
'"'"

r, habU

"

""
Dei,
,l

8denli{e -

unuscsi
ve\

s,p,,m

ex

cum
"
'

sil

quo dubium oriebatur, utrum ilh cognovissent Christvm esse Filium Dei, Certum itaque esse
indubitatum, apoetolum,
His

l.onorah.le

,i I11Im

L\

"

,,

^ritatem,

Z T
n

pi,

merilum

diminuil

Imo

,|,,,,,;|

sancUtas,

sanciam

Vathanaelem Cyrillo
lib.
ita
i

rusticitatem

prmceUil
:

esse

doct.

irigene

""'

t8

apostolis
rl -

ipsi

cernerenl

bis,

Mdeiniis

edil.
el

aecedil Qrigenes
Paris.,

ronim Celsum
:

ubi

tcribit

Salvator
anertos

pradicensfore,
. .

m
,

aif.Amen, amen
ail
:

^TaZZ
amen
el

clos

angelo) qui ad Danielem dicit Quia ulgebunl sicul splendor Qrmamenti, et qui ad USUtiam nidiiml plurimos, quas, slelke in perpetuas a^ternitates. tom

[testante

dico

vo-

caelum

apertum,

^Tl^
7T7
<

'"'"

""""' allato
<

PmH exm Pauh exem-

a ChHs

''"';

'"

'

angelos Dei
Pilium

ttolum
"'"'

'"""" luisseputai Bartholoma^um [po

Ikne-

f^e

reje-

ascendentes,
nis.
*.

descendentes
facta
:

super

homi

alaptde,

Promissio haa
oi
,

philippo

Vathanaeli Joan. i. Origenes vero dicit hoc

est

^ncprmtermissisrecenPioHbusComelio Jansnno (laudensiu,,, rpisrnpo,

aiusque plurimis docton-

t*Iontano,
'>"'.!">>-i"

prwdictum apostolis;

quia
his

mdelicel

id

prommum
ignorarel
:

omnibus
Ipostolis

censet,
al

licet

duobus diclum non

nisi

rero promisstouem hnnc

recte putaret,

oitantur Roberto, partim V posteascnpsere, pro apostolatu Nathandelis, con sr " S1 "" Proferemus quasx orbis
,

unvoersi.

communem non

Vathanaetem ad quem Dominus sermonem prmcipue dirigebat censerel fuisse apostolum

23
Epiphanio
fuveneo
S.

Epiphanius,
'''
'/""
i-

jam
439,

Roberto

citatus

III.

Probatur
orbis

ide.n

apostolatus
fere

consensu

"

at

Vlogorum,
ei

edilione Peeo-

Christiani

';""

"""

pag.

universi.

sequentibus,
Petri,

modo
Joannis,
/7.

narrat

wcationem
Petrus
bI

\ndrea:

Jacobi,

Philippi,

ac Nathanaeli*
per

Quo
'

tempore

Andre vocatus
Philippum

"'7
nael.

;.

Atqu

>>

Uli neati sunt ad munus } aposZiid idem itaque ex tententia Epipl .

A -M ^Z Zio!aTllT C 4,'T,,
Vum
r

est

lium"*!

"

Vhulilm
"'

9SC

al """

vo

p0stea Vrobabimus, Nathanae'"";"" ouam Bartholommum

^ ^ *
'

"'""'

'i

uos
'

^anqe'"'"'

Afosutim*

SSTft
'

"

'"'""""

'

Christo
'""'

ad
"

Wfemrm

nuptias, adeo aiostolis

nitfm

!<""

PhiUppo^nmm

'""'"""

lw """""" Syrum
''

"oTroZ

Lnl

P*em

* Biblioth

Maro'

'"'""
3,

impressm. Tom.
part.

2t

'

DIE VIGESIMAQUINTA AUGUSTI.

,

vna

citatur

Marsi

Salomonia

Mfw

.,,,,

ACCTORI Simonem Apostolum ponuni S. Calcndario suo eodem die % Um apud Po*

Mque
/

soliti,

"
""""
d

KK" **-
,

'SmS)
'

tlscnbens
etc.
. .

rebffius

Orientem

Nathanael

,,,,,,
,

n-

AppOTOtU """ ' /""/ '''" Ephemeridibut flguratis, a Papebrockio ante Natha>''' nihii de KtHi impressA, tomum
//

nli

Ct

;,,/,<

"''

''"'"'

' <;

Q aele

addwrt,

frreiNtefw,

"'

apparet,

causo,
I

"";;'",

'r.J.L

dicit

aa.im.

mo

/,,/;,/

nomine contenti. Nalhanaelis nooiecum tentientes Ghaldaos,

Syros,

Habemus

itaque pro

irmenos,

Elhwpes,

Egyptios,

Gtrm

fere est orbem Christianum id Moscos, cos, quamvis eorum multi ii\ persona deuniversum, sequenti signanda fallanlur, ul probabimus |

Restai
tire

ni

latinam
;

Ectlesiam
'/"'" /

ab his non
'"/.'/"
.

dmenac tacitus
Ecclesiai

ostendamus
>"

""'"'

|/

""

f C ,;,

/.'<<.

..'-"'.""""
I

/""

30 Sanctum

esse

';

'

x.

Ul

Bar

Lommus.

shnum.
idque

<r>>

atque dignu Nathanaelem Snnctorum Fastis locum '""

ea

talina i-

;.

,
/,,..

J
rfe

B.r.

';"

fdem

Assemanu,

'<"

'
''"'

;;;'";
/""'
''""'

Euangelio fatebimtur, rai falhi Chn pu to, etiam advcrsarii. Veque enim quo Ecce vere [sraelita, in testimonium s
satis

constare

qu(B-

non
nnilemnendi

S*
'

Mf

Sal

""
390,

'"""""

Bassorensem

dolus
ha>c

Don

es1

Joan.

t.

W.

quem locum

^"jr^wEE;
/,

toribit
:

S.

notat
^

Namana
tac..
:

testimonium
t,-o

./,-,
,,..

Barthol

lolo

dictum,
;

Magnum i iugustinus trac. nec Andreaa dictum, oec Pehoc uictum esl de q nec Philippo,
'
I

sjri affirmant.

Verum

Sal

'

Nathanaele
'.,

Ecce
-'i

vere

[sraelita

In

^
Ma-

Q0D

est.

Et Paulln
P

antc

Udite

quaUa

ibus
,

Nathanaelem
res,
''"<

inter

uiscipulos

10
,

retu"'" ss

fuerit

Dominus

|..-rl,.l-l

l,-i.m...nn.n.

,;
,

l,w ,-""'
' ,

'"'""

-"
""'""'
''
s

gnus Dominua
tus

'
l

>*,
""'

'"'''"""'

Nathanael

bea cognitus testimonio Joannis teatimonio ventatis. Cnrycognilua

-'"'

,
/,/.,'
,

'"';;:";:,//
1

***
m

"'"T' " """""" '''"''""

>>

,/,"-/""''

"""";<"
eodem fere au ctom //'" "'"

Nathanaelem laudat, et sostomus itidem multis quorum hic ponei Curillus, aliique patrest Perpendi etiam potestqualiatpsi al mmesset. Vomino, ei quanta sxnt promm*
a

christo
i

veririmU
i

non est, Mntradicere

.,

dalamonem Satomon
wluisse.

ioan ,,'ium
,,
,,

M.

Wajua
tl

his

videbis

*****

apertum,

angelos

Dei

.,.,..,
-

;"";";" ;;;::: ''"<''"' :;:,;;:: "<"<""-"' . "-' /" "'" '" /'''':,.,, ,,/, OK.
'
,

* ",,,
""""""
/"

descendentes
/

supra

Pilium
'

""'''
, , '

"'" s

homims. """;""'"'
''"'""'"'' '/<"""'';;"
'

,,,,,(

,,l

','

,,., cZuti

,"-""' ,,'."

/< /"

""
'

"",'

\~irxxrtt^
'
,

,,,,,,. s ,/;/",,

itifa

'"'/' ,,,,, ,s ,sf /

' v;" ;;;,,:,'; uncera, e humih.
1

,,,''""""""'
,
r,;;
rirlus
ipsius

Bartholommus mdor,
'

';;;';';,..,,.'

'-<

,"

-;

era.
.'

rere

v"

11

;"';";

;:''"'""'""'' :'""' ""'

";.":'

";;:;;:;;;;;:: ;'::;::::; ;:;::;:;

""* ''"";'';;::::::;;.:;::/::::'/<:<''''/"" " ,.,....>.*>> n> ?- "";; :,:;;,

"r zzzz*r++r+ ''"

-., ,,

'- ",.

'" s

";.;.'.;:::"':";;:;;:
""";"";';,"

'"'

'

""""

;,:\::r;
:

:
s
-

,
/

i
,s

><:: ::::;: """ """" /""''''

/"''..

,s
;;;';;:

-""
,,/'.

'

""'';"";,

;:

::;;;;'::;: ::::<:"'"

,,.

"'"""

"'"'"
"'-

'"

"

,,,

.,,'"'..".,."''"""
./"
'

-'""""
'"""''";

v "' ';""',

m
ul

""'""<
'/

rtiam

to

Abassyni Sgyplii

s::sr:%
l

,
,,,/,

"-

'

""',"",;

,,,""/ ././../.'"''
,/

"

"""""
'-''"'

;,,..

..:
,
x

""'""" s

,-./'...
,,,.,.,...'...,..,";'
"'
'

''"'."

2SS.W
::

,,.,.
":

""";s

"~

,;-;;;;;.;:;;:'";::;;;:

;;,

/,, ... n

,:;:::::"

tiS^M!
,,/".'".','"

"";"";"::::;;;,;:;

,.:
,,
i

:"::::

1S

^r

^
'

</,/i /r<'

.V,lj/l-UJ(Iil.N

"""'";;:;::::;: apoitofaM

;'';,;:.

,;., .,,.

TCr;*,,. r;:
,
,

;;;;;;

"""."'<" " " .'"""'"'

./

^
"'<

'' 1

1 '

-"'";

;",';;,',;;:>,

:.,,.,<

,,/". ?-' ""

s
i

,:

Nath anae-

'

".."""
-

'"</"""

'":;,,,
'"
'':'';,;:

..'/

""

'v;":
s

s ip
'

: s
,',':""''"''

is/o/-<

"'</"

iw*

/'

':,;' ;;.". <-

",.

/.,-<,,(,

"""",:;; ""
,,,"'"
i

rarr

nctnp

'4
AlCTORE
J
s.

DE
in

S.

BARTHOLOMjEO apostolo
no-

mpe Bartholomeei,
sacris
fastis
sii

ooaotturj otabitur)

rml
<<< '"

seriptores .. ,

,//,. .

,, ex

locum

,/,., ,/

habere,

quod hoc
in
i<>.

/
....

nomine orbi ApoHolorum

3.

nartyrologia marlyrohaia

toti

notissimus,

aueta,
Uar,
//-

";'" aumdam Vsuardi a posterZT^ quadam ,,/

, ,/,. ,/ rl '

,/,,/,

catalogis
/.

celebretur Mat,

<,,, in

i.ur.

c>.

Art.

Am/ir ratiocinationcm

<> auctariit ad

dim a

*,,,/.,,

Vsuard ,,"''!~

lam forma fere

nomen non inscripsi nomine inscriptum. \tqui nonpotesi censere nomine minus noto, et
o censet

mum

Von potuit Ecclesia orum Natbanaelem mrum laudatissi-

dialeotica

s "-/>">'
'"'""'
</<

Z "'" "

.**
'

'''"'

Memplacuit
/

Varlyrohgh Gallieano
''

5
"!'
s s

,,

non inserere.

o,

., ,.,;;,

;'

eum jam

alio

tom.

',

'

onymutheoeitato.Tilh Vonumentorum ,, 17-

,;
'

lebri

inscriptum essc; ergo

[postoli,
'"<
'

eum censet mscriptwm

adeoque
et

/,..,,,,;
'""
s

""'"' alicujus
st0 '"'"

nedum

esse

Apo-

re/utare

";:",'""'' '>><-

unum, Hmc mea de Eccle-

njeclura Si quis certiora docere '"" magisverisimilia, lubens amplectar

'

;""

/"

"'"""'
/"'"//"

'7
mde

idihrei ditputant.e
'"">>

,;'":'
/!;
/

\,,

'"-''"'"

! <<
n

:ntumhZeot
;

lh ''"--

consensnm

;"":"'''""'""'
:

'

'

postolus

universi

fere

Nathanael,
" segreius.

tpofolalu Nathanaelis, partim expressis dcchratum, partim tacite

orbis pro
verbis

/,,:

;''''"'"""
'""'"'
t

fw nonacquiescas;edissere,

insinuatum
obsecro,

Quod n

m
vn
,,,,

didherunt

,,,,
,,'i,,

,:,,"'
;;""'"
-

"

'"

'" : -

utrum
censeas

//,.,

**W>lorum habendum

;"7"- ^icorpue tuumhhreoel

laudatut
-

MWopemiusaChrisHdiscipulissegreg

;
';

**
)

ium.

Vuronentit atserit
tubiat

/,;

"" ''''"'
-

^AugustiZ
s

f*

;;;;,""
'';;

/"< revelat

,,'

n ""'"

toentadpmdicand

Z"T"" ""'""'" 2
pt ura
1

Don dU0 > n0heril

'"'
-

inler discipulos

apoT

'I

""<'">

intersepti

'""""" w Biturieensium 'EZZZZSS?* "t

,/,,,,.
;::-';,

'""'" Nath,

I,,,,;,;;":

'*""""'"''"

"": SCI " '">- '""" Christi discipnlos ' numerarunt Naibanaelpm a

Vmlucente Scri-

-<//
'"
'

/1/11

:::::;; rr "
;
v

' '
;

quidam
Ivtores.

<:::::

";:;::;:
'

/,:;""

-*
con'-

cidere.

""'""

> prorsus

tantw
l'<tn,s
,/,

i;*S~'
h 'i"
rnngrensen,

^ZZ!3?"*M "" m * -:.:.,:,,,;':

talibus

h,

Vam

'<-"<

inslanler

'

"""
C

,,,

""""" "
1

va'

* /

'

'

" -

''<

.,....:..::;:.:;

<- -'

;::;"'""'-"'-""".

pradicationi /'< Jo.

"

UanomiD

,,,

'"'.-

'<"'/

>

?*
"'"<"-""'

;,,,;,..,''"""

"'

'""""
''"'"'

'"<
//,,,

/"'""""</"".,;;::;:

;;
">>
'

.,
'"

ido.-nam
s """""/" / -'"
'< /

,,

iUosiptos

,,:,

/<"/<.

''><
'"'

tenaretur
i<

''

,:;
,,,
,

:;;;;;'

/""<""
/et

illiu,

>'>- P*ore$, ,
'

<,./

',;'""

snl
:;::,,:;;;;:;;;!;

"

"<<-

'->

7 ''",,:."

, ,,

"

"

depositum.
"<'

idscribend

-""/"<"< '""

'/""<"/<,, ,,,.' ';:;""'"'""

'

'

<<
</-"/
,

"

<

'V.

Probatur

''""/<",-/'";/,,:;;''"'"'''"'<'/
q

<"
/;<

/,,,,;'"'"'
,''
,-,,,

cssc a .

Nathanaelem r ""'"'
B:
'

,,

non

.i,,,,,,

'"""<"<<-.../

"
'

Ipostolo.

,.;'"""

- <

"""

/<<

<

/""" -"<,</

,;,,

.,,:,";
,:,.:: / '

'/'"< '-'<
''<

<

<<

Va

/<<

;
reat

->'"<<

<
,,.,.

"""
;

'"

;;;.::::-;
'"
"'

.,/
,

'<""

<<<-

"::::::\:;::,T'
:;;:";;;

<,<.

";'"'- /""<

,.,

, "'"'""'". J "" "

'

apostol <<< //<

</<

non (imh
(iltitni

'

,/;

';""
'",

<<<"<'

".<
,<<,;
,.,,

/ </"</.<<,
<<<// <<//

'"" /"<<<,,.,
s

"'
,,,,
,,,
,

"'<'"<

',"" ";"

s.

"

'--r i
A

/0 .

'"""' "< "'

,

: <./<; "
/,;" , ,'
,;,,

''""

"/.
//<

'""'/

* *M

aele

,-

"""/<<
"""

'""'"'"

boriri

"';";' "'<"<

;,'"""

duNa-

"''"'<

'-'"''"";::,/:-;
cobo

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

cobu hinm, sed faoile eximendum.
\l/>li<ri,

i5
lninr

aliguod guidem

orvri

<lu-

et
vii

\niim
Deinde
a

[sraelitam

voca- auctorr
J* 8
-

Primo enim

pree-

Bartholomaeum

num.

9,

Bartholo-

nomi/na

his

sunt

apud Judeeos oulgaria

Jacobus,

maei

mortem referens, clarissime

ionem Nathanaeli
caelnm

altudit ad />ro-

Duplex igitur fuisset Nalhanaeli Jndas, Simon guod certe tninus est usitatum. Vepreenomen nnir, inter poslremos ubique ponuntur illi tres in omnibus apostolorum catalogis; cum Natharuiii Philippo inter primos ad apostolicam
.
<

Christo factam Joan. i:

el

Videbilis

apertum,
caelo

angelos

Dei ascenr

denjei

el

descendentes. Hisce enim

e

utitut

Hinc quidem angeli

toset
i

soper

enm descenden-

inguslissimum eiparabanl ascen-

dignitatem a Domino fuerit oocatus. Judas pra\terea a Joanne Euangelista nominatur cap. li
\

"iii nperne vero apertum ei eral caelum. Quir bus tentenliam tuam de Bartholomaeo salis declarare

22;

necratio

est,

cur suspicemur quod Euan-

iii/rinr.

gelista

eumdem modo Nalhanaelem, modo Judam,

voluerit.
)lull/iiri

prmsertim cum vn Simonis, aliorumqut tolorum oocatione ac morte enarranda hasce

nominare
/nissr,

Jacobum
Imn.
I

Alphaei

publicanum
ninllis prOI'.l.

nr

ApOStoli /rnlrrm.

adgesta Nathanaelis allusiones nonhabeat ViceU ni dubitare vix possimus quin sludiose id/ecerit,
ut
el

htnil

llrnsrlirniiis

Mmi.

/,,n/.

quod nnullum
aul

significaret

eumdem
t

imnr convenil
jinla,

Nathanaeli

nost/ro

Veque

Nathanaelem

sibi esse Barlholomaeum Hactenus auctoritas : nunc eadem

suspicatum fuisse putem de Jacobo

llph&i,

sententia rationibus
niiiini.i

Scriptura pe&itk

esl

confir-

Vathanaelem
iir

fuisse.
id

37
nwmt ro
apOStolm uiu

Simone oero
:

Grmci

senserwnt,

suo-

40 Uatio prima, prrins. s,r

quam
10,

Scriptura hausit Ru- idem ostmcitato Roberto

cap. 3

gue inseruerunt Menologio, cum aliis, guos\ preehac, ut putamus conjectura cedentx dedimus permoli, quod ex eadem cum Nathanaele Cana Galilmm fuisse oideatur. Verumenimvero conjequod etura hcec est levissima, neque ipsorum
,,,,,,

traditur a seepe
cap.

num
Lucaa

dilwr

"" U) -

%
cap

Malthaeus
6,

dum

diligenter
et

Marcns duodecim
feri

nibu$ '

Apostolorum
conjnnI

catalogom
gunl
.

texunt,
simul m

eos
.

studiose
1 1

qui
i.i

vocati
:

nl

Pi rai u

admodum

antiqui sint,

auctoritas tanta

wi

Jacodcm

Joanm

designando Simone, guanta est cum dicunl lolum; nam in hoc Patres thanaelem fu\ suos hry ostomum, Cyrillum, Epiphanium, alioI

uppp
quia simul
.

jungunl
hoc
nisi

semper ibidem cum PmBabtholom m. Cur hoc nisi

i
i ,

etiam

par

simnl
as

vocali
est

Nec

tamen
Huie

Bartholoma
urrit
in
in
.

Nathanael.
Tt

s-./nr
,,,,1-r

ii

nobis

"

citatos,

dures habent; in

illo

Eminentissimus
Joan.

divinan
tsst

convincentia
nl ilrniuir:

r tamen non tam argumenta, gueeSimonem tvin-

iatione
posl

lxxxi

Philippum
mliil

Quod inquit, numero Aposlolorum describi

quo ipsum esse
:

canl ^athanaele distinctum,

///'

guam

ta sint,

gua

Bartholomaeum
colligunl
i
,

ex

Nathanaelem
i

,/r

niiis apostolis.

Verum

suffia

probal
ii

nam.
.

Act.

dissocianTostat

debenl fam data; nimpe preenomen Simonis, guod s/nr probabili ratione dici non debet Nathanaeli

iii

i/

patei
rn/i.

notavit

n
i

)i,ni/i.

'

ordim m
et

oocationis

ordo in recensendis apostolis ab Euanservatus;cum neutiquam fiat oerisimile, Nathanaelem oirum Christi Domini testimonio laudatissimum, et inter primos ad Christum sequendum oocatum, ab iis semper inter postremos fuisse recensendum, Majorem h&c lucem accipient
fuisse; i/rhsn,
et

ii

iirn

iii

[ctibus

tpostolorum tsse

neglectum:

iiiimri
,1

Petrum ab
bo
.
<

[ndrea disjungit,

Joann

/'.

Tko

nam

onjung
i :

ii

cum Philippo;
familiaritaU

ur
Lucas,
dine,
gui

tOS hic

II"'

majpri
Princeps

cum

Domino

fuefam conjuncti. Primus ttenim hoc etiam oret

ex sequentibus

Petrus.

Secundus

Joannes

38 Unus ergo
<v',i,n

tholomaeus,
et

quem

tt

Discipulus
iii

qnem

diligebal
in

Jesus.

Tertius Jacobus

s thnlnniir

Bar11,11

Scriptura,
oaeli
iliiii,,.

et

ratio,

major auctoritas, Nalha\i,

monte Thabor,

horto Gethxemani,
.

,i,i,,,,,t.

auctoritate
et

ducam exor<<

occasionibus fam\ miSSUS

niiii
l'i

tt
<lr.

Joanne
rrhquis
se-

Syrorum,
ChaldaBoi
ii iii
.

Armcnorum,
lalinorum
.

Chaldmi, 1/7//.'///. Christi nono Nathanaelem

Syri multi
<*<<

seculo

his

cumdem
oero

cum

Bar-

inepta

fieri

potest conjectura

Vam qui
.

tholomaeo

unt
</!<<

Et

quis

non
et

oideat,

guuntur Andreas, Philippus,

Thoma
it

multa
sinin

illos
siin.

scire potuisse de

Bartholomaeo apoGtcbcos?

mr
oatus
,

rniii

hs<i

rinn inriim rn n I n r

VeTO

Latinos
auctoritas

latuerunt,
in

ocationis
<ii

ubique
loco

<

iim nin

itaque

hac

controvt

observat
simii/

Tostatus

citalo,
.

in

eo

Grmcorum
tus,

auctoritati longe preeponderat. Ruper-

Latinique

ipsum

secuti,

gui Nathanaelem
i"

commt morantur qui simul a Domino fueranl oocatx Hac itaque ol

siilirni

quod

iiiirrnni

[postolum,
II

omnes

BartholomaBum

ii ,1 ii

infringitur
iltera

ois

argumenti.
Ruperti,
:

consentiunt.

mihi hic non lubet longum docto-

il

ratio itidem
his

aRobertoeomr w
haeeduo oo- Soriphwa
reperi

riim catalogum texere. Siquis scire desiderel quir rmisiilnl laiihiisiinn, sr nlr nl lnvr /i/nriir n
I
,

memoratur ibidem
iinii.i

oerbis

Nisi

ejusdem

hominis
sm

sunt,

ousquam
i

datas

ante

dissertationes
:

BartholommiGavanti
Mrimrlniini
part.
39
'!.

Joannis Roberti, ad hmc Joannem Stephanum

lli^lnrin
92.

et
,,,'n

holomaei vocati

Fatetur /<

imslriiin

111

llnl/rr

srrim,/

rn,
,

omnino concludere Vim majorem accipii ei guod omnium, gui Bartholomaeum preecedunt
catalogii
,/

cap. 55,
niiin
r

pag 94

tt

ipostolorum ab Euangelistis
i/ui

datis,

/'i"

Vicetam

Paph

i:i,

Miiiilnii,

sequitw,

oocatio

legatur de-

nem
l'"phln
''"'<'
ritate.

qui

vn

Oratione de S.
S <"
</r

Latine

danda mentem suam

Hiiin.

Barlholomaeo infra non obscure insinuat.

,

scripta,

i/iKimiis

additO siillrm

iiiniiiiir.

guinque postremorum ooeatio, srri/ilu imn lnihrnl r. ut

QUippe
rina

/iirriiliiir.

rl

n I ihns.

r[

Bartholomaei

memorat, quee de Nathai

naele Soriptura sacra Joan.

insinuat,

gueeque

nes Bardiximus Atia adfertur rati* tholomaBum numquam nominet; reliqui autem ,,,/rlisiir inrnmi N.illi.ui;u'l.>ni. IIuc ftitcor. rem

SS.patres iugustinus prmsertim tt Chrysostomus de Nalhanaele tradunt tum intento quasi dv:

nonprobat;
iniii/is

sed,

faeit
/irn

iriisiiiii/r/n.

concurrentibus aliii destnul ri

upintuiir
r.r

itis,

rationem,

(jito in

oocationem Nathanaelis Joan.

00
iiini
;

i,

ubi

Chrir

,/mr
possi
%

rniilrariu

dircrso noia.

sins
in;i'i

,/,-

Ecce rere

[sraelita;
:

Bartholo-

ooj

oocationem

his oerbis describit

Tunc eliam

[rgumentum

prett

imum,

si

supponas

'

i6
AUCTORE
J.

DE

S.

BARTHOLOMjEO APOSTOLO
Non habenl robnx
vem,
et

S.

)tn,i

desumptis

ipostolum fuissc Vathanaelem, quod probavimus, desumitur ex nominibus v>n Bartholomsus. Quippe Nathanael thanael

supponas

rationes b, ad

rem

tara

gra- d

contra

communem

Bententiam

conflrman-

proprium nomen, nve pranomen est; Bartholomajus cognomen. Primum probatur a Gavanto rr Num, eap. i. % 7, W; el i Paral. % (5, U, 16;
iParal.
/7.

dam. At nostram sententiam apud eruditos longe esse communiorem, abunde patet ex dtctts omnibus; et confirmat Florentinius m Indiculo Apostolorum ante Martyrologium exercii
I

de Simone

85,

Esd.

cap.
ut

10,

quibus

locis

nomen

Vathanael
.

reperitur
.

proprium. Quod

pag. (66, ubi recensitis variis de NalhaPlurimi tamen in uaele opinionibus hwc subdii
:

Chanan&o

interpretatum

inquit

signiflcal

donum
Quia
vel

Dei.

Barlholomawm concordant
Nathanaelem.
44

eum

scilicet

fuissei

Secundum probatur ab eodem;

mai
est

Barthol-

Idem
esl

ac

filids

Tholmai,
esse
, i

Tholomai.

Audiamus modo Eminentissimi contra nos

PIus,
habet,
ait,

'ardinoi,,

Certum

eutem
15
,

Tholmai
Judic.
el
i

viri

nomen
3
:

argumenta.
sententiam
ler

roboris

contra

illorum

Nam.

13,
2

Jos.

Paral.

item
pater

Tholmai
Ostende,
ni

Reg.

13,

fortasse,

inquit,
vel

ponitur
3.

quod in novo Testamento qua nposiolomm catalogus. Matth. \o.

6.

Nathannelis

rocabatur

Tholmai

Tholomai.
vel

Marc.

Luc.
facta

Act.

I,

et
si

uullibi
fuissel
el

quisquis
literis
.

nobis chii^

adversaris,

unum

Ihanaelis

est,

quod

menlio Nabinomius,
in

tacris

prmnomen

Barlholo-

explicassent

Euangelistae, sicul
:

recerunl

Thoulli-

mreus.

At

Respondet huic
citato
:

argumento laudatus
inquit,

Toletus

hco

Dicunt,
essc

rursus
,

ma, mus,

et
el

Matthaeo
ejus

maxime

Joannes,

qui

historiam

oarravit.

Nonne

sagitts

BARTHOLOUiBUM
si

nornen

commune

quod
Bar-

aliquid

probaret,

sabas essenl

Barnabas, nec aomina propria. Per nomen

nec
Toletus
intelligere

com-

mune videtur nam alioqui ad

i;

cognomen;
responderet.

quibus hic contra nos pugnat Tn nullis apostolorum catalogis Nathanael ponitur : igitur non est apostolus Quid ergo? Ut Barjonam, Didymum, lebbmum
parvulorum sunt,
vir eruditissimus?

argumenlum non
viro doctissimo,
destruit,

prmtermittam

ignota

in

catalogis

apostolo-

Assentior itaque

qui argumen-

rum
tn

tum nostrum adeo hicnon

"""/'-

utconfirmei

nomina, ita telum hoc retorqueo. Vullis r apostolorum cataloyis Levi commcmuraiur :

idmittere
i

enim mdetur argumentum Barnabas, Barsabas, et similia

sive
est

ergo Levi

non

est apostolus,

ut

putarunt pauci

nomma commwnia,
n/
\ta

cognomina.
ex
Scripturis.

itgui

ab omnibus aliis refutati. Respondebis, aliunde probari, Levi eumdem esse cum Mattheo. Tdem
et

esse,

manifesmm
citatum
films
:

iudi

Gavantum

Similia,

inquit,

cognoseu

mma

habes roter Apostolicos

Joannis
-

nos respondemus, gui sufficienter probawmus Nathanaelem eumdem esse cum Bartholomaso
si,

viros.

BarioHa

Quod

mguit,
,

fuissel
el

AW0AN.

binomius,
in

explicassent

"';,""";
Joskii.

lui

":

Acl

^Barsabas
i

4,

Simon Joannis diBarnabas, qui vocabalur -' cognommabatur Barnabas, ,,i

EuHngelist

sicul

fecerunl
etc.
.

Thoi

Mallhao:
,

maxime Joannes
invenio
et

De Malthmo
in
.

nullibi explicatum

qm

et

Joseph
'"

Ac,
-J.
,

Bar'"
1

logU,

nam

apostolorum

u atth

V.
A
'

ms
"

rm
i

id

;'

m:,?,,S

,,,

Hv,,,KS ,rs,

u n

"J0

;""" """"
;

'

P an

""

'"f

Bartholo-

to^wwMr.-invocationevcroetcon<< Lwi; vocatione Mar. 2 Levi AJphffii nominatwr-.uusuiuin, Mw mM n

>

\\

-'','

&
:s
"
'

-SE

SL

'

":::;.:

::::;:;

',:::;:

:::::::::;;::::.';:;:;";;,:::

;;:;:::'

^ttiffi
2-2
gw
^ei
.

r% T,

":;-,

"
* --
>
.

m-

:::":: ,:;:::,:;":;;:

;;,:;:

;;;.

lumhum

Aposto-

atrtbus Euangelistis Bartholoma^um

i:,

tenommatum.Negueitidemmirumvideridebet
v

^tolrn^

nemmemsolocognommeappellavit. rr

mZ / rtoLTvo^u/^ """ fuent

nem
Mllllllll quaraus.
,

Redeamu*

, , i" 1 '-".

disputatio-

'

udicio

relin-

,-

/././/

,,,.;

object

"'''"""

-"'-'

/,.,.,,

,.

toU

'

,,,

/,,

."
v

;;,.;;;:

'""'""

''"'"',

/,
jlUlllll

DIE VIGESIMA
X
Raillrtus

QUINTA AUGUSTI.
versua

7
et

potuit rationibus oppugnari. 4r> Non possum non mirari

,,,-.,

orisim
"i

Bailleti,

rtfutatur.

[ugusti
Ml;i

S.

Quippe Bariholomaeo num.

statuit

hac controad dicm xxiv

in
I

riUa Elama versus Septentrionem, secundo. Ab Aquilone autem montem babet altum, et rotundum, in cujus declivo
latere
aediflcata
est.
el

Corum,

tertto;

s.

sic scribit.

Porro

contra

Austrura, babet,
civitate

opinio,

qua

Nathanaelem

eumdem

amplum,
qui
vallis

fertilem,

amcenum
appellatur.
el

campum
Ex
hac Nathanael

cum Bartholomaeo, uon aliud babet rundamentum qoam debilem quamdam conjecturam. Antea ad diem xxn iprilis in S. Nathanaele ita definiverat
:

Carmelon

fuerunl
Israelita

SimoD Apostolus,
teslimonio

verus

Salvatoris

comprobatus.

Hic

Ipsorum
)

qui Nathanaelem dicunt

speciosae

Bartholomaeum
bio

rationes

procnl

dnau-

sunt

sed vellemus convinccntes

S.

contra

ctoritatem
aul

Augustini

et

S. Gregorii

ma
Quelque

potius contra silentium Scriptune.

Non quQ
:

Dominus DOSter in DUptiis... inilium fecit miraculorum, aquam COnvertens iu \inum... Adhuc Hieronymi aetate Cana haec oppidum erat. Hactenus Adrichomitu. 48 Qnarrsnnus m FAucidatinnc Trrra: sancUt
tom.
ijnit
2,
li/i.

'/uir

duplez
aa

ro

quam

apte

h&c
,

inter se
ut
ait,

coh&rcant
Raisons

7,

rn/i.
:

foible

conjecture

specieu
,

idrichomio
el

non consentit tfi omnani Apud Nazarethas, m6,

nirn

Mi
"istat
,-

cur silentium Scripturm nobis objihac sententia allatas, ciat, qui rationes pro quas procul dnbio speciosas fatrlur, ec S. Srriptura depromptas esse non ignorat; quamvis argumenta quadam ab auctoritate Patrum et
iilini peto,

alios
lii

proximoa

babitatores,

duplicis

Canae

GalilaMB quae

mentio;

[ercepta

illa

majori
alte-

alterius,

Caha

Galilea
Cana

simpliciter,

rius,

quse

Sbphbd

dicitur.

Cana

Gaulae

Martyrologorum

sint

adjecta.

De

Nathanaele
ipsiu
in

ad
a

xxn

Aprilis

ita

concludit.

Nomen
queerat,

ibitur in occidentaJi plaga ^azaretfa parum Aquilonem vergendo*, in colle supra pulchram, et spatiosam planitiem Zabulon; dissita

Latinonim martyrologiis non invenitur. Nonne hic

Sephori ad sei
:

Nazareth

decem
signa

circiter

U haud

inepte

quis ex Bailleto

cur eum

milliaribus

villula

esl

exigua pauculas
nec

coniinens
eccl

sanctum

vocet,

interque sanctos

commemoret?

domos,
ut

nullam
aliis

ecclesiam,
:

quibus sanctitas ejus probatur, at convincentes volumus speciosae quidem sunt; contrc Martyrologorum omnium, totiusque Ecclerationes,

Nam

cum
a

observavi
sed

ibi

non snnl
olea.

vineae,

nec

multae
distal

arbores,

paucs
quatuor

Sephep.
:

Cara
ejus
I

Nazarelh
plaga
circa
:

milliaribus

in
e

$i&

silentium.

Baillrtn.

Neque enim Graci prosunt contra qui cum Simone Chananmo,

Aquilonari

inclinando

ad

Orientem

in

monte
multae

sita;

spatiosam
continet
. ,

habel

planiliem,

ubi

ipsius sententiam,

eumdem
adeo
lubeat,

faciunt

Nathanaelem.
Nathanaelis
ut,

arbores
esse
erat,

multas
Porte
\

domos;
tem|
rcdai

ibique
Christi

Neque rationes, quibus sanctitatem

probaret Bailletus,
si

ecclesias
civilalula

accepi postea
sit

convincentes sunt,

in

icum

rui

malignari
Dici

non
poterit,

facite initia

eas

de-

inquirit
nuptiis

utra

Cana

Galileeee,

m
ex

struere possit.
ejus
iii

enim

quidem
fi-

interfuerit,
definit
:

nnumque

qun Dominus aqua fecerit.

Scriptura

commemoran
recte
S.

laudabilia, at

Neque rem
sii

nem
Epist.

sileri.
<i(i

Atqui, ui

Hieronymus
\

in

propensior,

quia
fatere

quamvis in Sepher Canano minus heec a Nazareth est

Canae,

edition Furiam, quee habetur tom. ultimtv Parisien. col. 556 : Non quseruntur in Christianis initia, sed Bnis. Paulus male coepil
:

remota.
lilaeae

lllud tamen

qua

simpliciter Ga-

dicitur,

oidetur,

quod eodem plane

Quidquid
<"/"<nii
S\t,

uominr
hoc
friii/n,

Fuuni/rhii

inrunirriiir.

sed
iinis

bene

(inivit.

Judae

laudantur exordia,

sed

crriinu
il/iiin

tndetur,
CSS6
,

Canam
1/1111

Nathanaelis

po>ffl

damnatnr. En, si Bailleti crisim sequamur, non modo apostolatum, sed et sandubium vocatam. Qua ctitatem Nathanaelis
proditione

DominUS

nniiin

mutavit.

Hmc

de

ipostoli

patria

dicta

snijirmnt.
i.i

igitur

auctoritate

Bailletus

sanctum
/il

vocat
!

NaDIOIII

S. Barlholomaei
,

nnt in sa- purentes

nvti

ig-

thanaelem, contra silentium, ut putat,

l/isr

inlmt

Xns

ilurr

Sm
et

sai ra

neque apud auctores fidt dignos commemorantur. Suni tamen aliqui, qui Bar-

rns

Literis,

aliqui

regia slirpe
.uiiuui tra<lunt.

monstrantibus Patribus, C agmine bene longo, non iiiiis : sed a apostolum existimamus.

comitante

modo

doctorum sanctum dici-

tholomaeura
iluui

nobili, aul

regia etiam

stirpe oriun-

scribunt.
/,

Apud Cotelerium Operum

pag.
-.

SS. Po-

Bartholomseum essc

irum tom.
notis n</

275 editionis anni

1698

lili

cap. 63

Constitutionum

iposto-

licarum
epistola

V.

Sancti Patria et vitae conditio ante

temur

hac vcrba proferuntw ex suppo Duodecira fade morte S. Hieronymi elegisse quorum Apostolos Christum
:

vocationem.

omninm
nobilis.
lu

solua

BarthoIomaBUS

camis origine

rail

Petrus de

Vatalibus Equilinus episcopus

Patria
9toli

Ipo _
t

Cana

duobus sequentibus paragraphis dispupleraqHe sub nomine Nathanaelis de tabimus,

KJiiasancto
n/iiiir

Catalogo sanctorum />/> 7 cap. WS heec haBarlholumams A|o>tolu> nalione S\rus, et : solusque e\ nepos inii regis Syrorum es patre
bet

tiuliUnv,

Apostolo nost/ro
iuin

relata

leguntur; siquis
nostree
in

omnibus
decoralus,
Douiini

apostolis

secundum
propter
eoiilenho

carnem

nobilitate
in

assentiatur

sententim

unde
est

el

ipsum solum
inter

ccana
qUJS

prmcedentibus probatm, hmc de Nathanaele dicta Patriam Apostoli manifeste nobis deaccipiat \.i.hnmurs ra/i. '21 t. 2 lns irr/nt r/ariii
:

facla

disCipulOS,

eorum
diturus
proditoi
[srael,

videretur esse
dixissel
essel
ille
: :

major.

Cum enim
eis

Christus
tra-

apostolis

quod onus ex
Buspicati

ipsum
:

Adrichomius iii Theatro Terra sancta in tribu Zabulon Cana, alias Chana, Ga188 hanc ita describit lilaeae civitas est, quaa ob id in Euangelica histoii Cana Cana GalilaeaB, ac teste Hieronymo .iii.i' minor voeitatur, ad distinctionem majoris,
llianael,
'\\u

eral

C.ana

C.alilase.

apostoli

sunl

quod

,<

quem

Christum

vellet, patenus re quod ) sperabanl carnaliter aperet. Et obtenturum, sibi m

hoc

facere

(legt

cum
i,ii,mii

niillus

intei

eos asset,

qui

aspirare putaretur,

nisi

ad lalem digniBartholomaBua pro-

quaa

est

in

tribu

Aser.

Sita

est

versus

EuTum quarto

milliario,
V.

a Ptolomaide ab urbe Sepbori

pter
tali

nobilitatem

regiam;

ideo
el

proditione suspectum,

quaeslioneni
7

habuerunl cum de de majori,ale

AugustiTomns

'

''

i8 Acorom
I

DE
onl

S.

BARTHOLOMjEO APOSTOLO.
OHus
Plol

jorn.

Bttc

non indicat; putavi omnia Damasceni

locum

Damascenus, inqnit, sed nequt opera pretium esse

opera perlegere,
i

Ptolomari.
ffii

...

Sed gyplo,
quee

perperam quidem nam egnarunl uon in Syria regnai

:
:

>a

preinva
aivina

;.

os.olos

on.nes
aii

<;, l.h..,s
a.-i.

fu.sse,

docct

SrenLa
,
s.

te
esse.

rex

<?u*mi

lameii

Scriplura,
,;;,,ll;rl
,,,r
-

Apost.
:

cap
0,,l "
si

D,

v,n
supposiHs Damasceno
Subdit Eguilinus
qui

ra P-

2
etc.

Eccc

rs
-

iwfint.S;
xmpta
lam
dicta

loquunlur
hic
...

Galito sunt, genere

ratione
Pale Lina,

n Ceterum

Bar

Unde
hoc
facte

in

qui-

Iholomasum
Galilasa
esl

Syrum
el

dixenmus, quod
in
i

ecdesiis

Euangelium
inter

...

festo

de

Palestma
etiam

contentione

discipulos

legilur.

eadem
Syros
eliam,

ie

ceteros
..

apostolos

mc
qua
:i(i

qu ,

ab omni
pe\

veri

specie

esse,

dfcere

debemus
aon
a

na,

ncmo non

Xneptiora ePiam,

Barlbolomaeum
sed
sicul sic

ibidem sequuntur. Legitur autem in quadam apocrypha; quod dum perrenissel licel oistoria,

clum;
cis

Judaeus eral
appellalus,

Ad haec addimus Ptolommo esse digenere, ab n

Filius

rocibus

Bar Tholmai,
proprium
repetitum,

Barlholomaeum,
Christi,

regis

Syrias

Biio

carentifl

Tholmai. Est Tholmai nomen

Hebrai(

nepotera,
eulis

adhuc juvenem, de doctrina el apud Judaeam praedicantis,

iibenter
ejus

miramisil

cum,
locos

e1

in

divinis
g

Scripturis
t;

Vide

ad
lura

eum Dunlium, quod

se
faceret;
sj

discipu-

nam apud daronium nu~ meri perturbati sunt.) Quod autem pro Barlholassignatos

Jesus
cnifn

gratiam

unam
si

iili
'.jiis

mai

dicamus

Barlholomaeum
<!

mirum

videri

non
id

.Miicederet.

Audierat
abjecto

quod

discipuli

debet,

cum

in

celeris

Hebraicis

vocibus

pauperes
er
ret,
iiin

in

habilu

incedebant.
sibi

ergo

ipsum
reddita,

contingat,

l.onurem

regiae

dignitatis

concedeperpe-

eadem Latine, vel dod eodem modo pronuncienlur.

ut

&
Unum
n
llill.

ut

purpura

indutus uteretur,
Cui
r.liristus

ipsum
o\

52 Libenter assentior viro

doctissimo.

sequeretur.
:

optata
ul

libere con-

tamen

obserto
Sancti,

er s. Hieronymo,
de

quia

/acii

<<</
,

cessit

dixil

tamen
;

ouncio

parte

sua

nomen
de
littera

quo agimus,
de

exponendum.
Mattheeo
i

iacum

dicerel

Bartholomaeo

quod

qui

matei ialem chla-

Nominibus Hebraicis,
n,
,

sub

mydem deponere
naturalem
mitteret.
Et
sic

recusaret,
;

adhuc pro ejus amore

corporis cutem
...

ita

scribit

laudatus

Pater
no
in

Rnrihofilius

vestem

hoc

esl

dir

lomaeus

Pilius

suspendenlis

aquas,
n,

vel

Christus
:

Bartholomaeum
el
ille

Apo-

suspendentis
brseum.
ii

me.

Syrum
fllius.

esl

non
:

He-

stolum

suuin
retiouit.

recepit

semper

purpurae
describe</<im
asi

paulo

inferius
/./

Bariona

asum
nntlr

Ineptias has

<"/

longum
fiat

quippe iingua Syra

tere
locis
citatii

si

placuerii

Bar mlrrresse

lui,

ut

hinc manifestum
tota
>ll

lectori,

invenies Tholmai
i><>i>

nomen

sihi

coh&rcai
telim.

de
si

Barlhol

incolarum

terree
i

priorum,

Hebreeorum.

Ve-

stirpe fabella.

Tneptus sim,

operosi
delibare,

nim
Syreda-

>

./

hac

are

Lubet tamen pauca

hristi

gumenti; nam eo
Tudeeis
usitata,
ut
in
S.
et

non minuitur wis artempore lingua Syriaca

multi Syriaca
libro

50 in primis
>iuudci>

tempore Res
avus,

habebant
citato
S.

<>-

rorum

fingitur
in

Barlholomaei

cum

Syria

mina,

Hieronymo

videri
Lj90

dudum
runt,
oellet,

Deinde,
ni

Romanorum guomodo
regnum
potentiam
<!,

protsinciam fuerat
ipostoli

potest. Satis itaque refutata esi

nobilitas,

fictitia

snsjnmy, potuetradere

qum PaPribus

iugustino, Chrysostomo,

quod
sibx

Barlbolomaeus

Dominum
oiribus

aliisque antiquis ignota,

tantisque fabulis ador-

Xsraelis
,

occuparet contra
n</
i,l

Homanorum
omnibus
apostoi
erai

qui
Vel

nata penitus eliminanda 53 i nuin Baronii argumentum,

ducil disputationem superius

quia ad aliam
hic
fuist Dot-

destitutus?
qui

insanos

fingas

praitermissu/m,
in

nl suspicentur

ul mente
qui
id

adnecto Theodoretus, inquit,

rerit.

praefat.

de Euang.

tholomiw

captum
hujus
i

ipsi

putaverint
alias

Bartholomaeum,
omni/no fuisse

cum

agit
,

de

lib.

de legibus, Bartholomseum,
excipiens
fui

moliretur,

.\dilc

rationes

sicul

ceteros

nullum

se

piscStotestatur
:

plus rice eimplici fuit Apostolos, a Pairibus assignatas, qufls,

contentionis,

gua

rem
(in

affirmat, idque

etiam

me

Wetaphrastes

"""

huc non pertment, vide apiid mterpretes. 'i'"" 1 observo, fatetur desumptum ex
"/""'-nrl'.
:

oratione Josepfn cujusdam inferius

quod

quidem
Paul.
et

verius
i

mihi

probatur
cap
I

danda) oam se[gnobilia

snnn
""""
" (/

cundum
mundi,
stoli

ad

Corinlh.
elegil

tamen censura notat Barholomaum, ,nuuam, ea condinec

1

conlemptibilia

Deus.
fuisse

H*c

Apo-

sentenlia,

nobilem

"i"^" """" admissum,

non

Barlholofuisst

ut

Aportolo rctentum. Quts Euangeha legit, faalr persptaat, quam hac Chnsti, et

Sn !?
B

purpuratus

maum
r "'"

probat,
'i"" 1 '"
1

non
>
,

probat piscatorem
"/

'''

'""''""'"'

":"'" rri, "'" ,n " h

q
,

Nathanael,
aliis-

ft Bartholomaus

Joan.

cum Petro

aposto-

aeuccorcni,
et
rit

aum

ut

superhum nobis dcmnnuitt

ambitiosum. Sed
occasio,
oi

qulnam hujui
aliuin

mdeamus

/SZl V 1
'

(Yni

i/,

'

ptscatorem
n

?T

'"^'"" ra

^l argW" fume Bartholomaum ewn-

^
'"^

hruaui non
et

k.i

fals

sam,

quam falsam nomvnts

rccte.

mimii interpretatione orluv, rrfuta-

assxgnare solent cauBartholom<ei intcr-

k*

pretationcm,

Audiamus
uotis-ad

rmm

Bminentini

Baronium

JflTtZF"***"* f? Galll > T # n!

,

^ ^'
1U*

nonpro^
sati:
'i"

in

Eomanum,
inquit,
fuerit

Martyrohaium
De'

,"

ubi ad diem xxn

,

Auausti doct,

fabulam proponit

aZ
'

?" lh

et

refcUit.

BarthommaT
ut
'ori

apud nonnullos ea invalu.t oninio Syrus genere. atque a rege Plolomajo

^nvnri duxerit,
.iint. dictusque
r.. ...._.

^-iT? ''" '""""

.

rtfnius wl,n " mdeantur ^idem P tt<? admodum ui

,,
>

remottor a '^signwribus ; ita

/uisse piscatores.

asseru^

'l

/^" /'"

!'"'"'

fJlScnrnitur

Ne

tamen

Thcodorcli

irinpm em

Bartholomasue

qiMM

aUcl orita inmquam movcat, ipsa Thcodoreti ' leioa aaaucamus. Lom n iw/v..^ *iintn c> hacamus. Loco a Baronio citato sic I"
1

bet

Magnum... rae operae pretium facturura

existi-

raavi,

DIE VIGESIMA
mavi
qoj
,

QUINTA AUGUSTI.

'9

si

celeberrimis
ChristianeB

apud

Grsecos

legumlaconferrem,

toribus,
i

religionis

duces

ndimus, amplum, fertilera, el aiwrnum lucioai campum babet,Aaud dubiemultot exvncolis habuii ' s
*

ni s

inquam

pi

catores

nostrum

sutorem

agricolas;

multos,

qui rel hortos colerent, vel

nosinim publicanum.

Per

sutorem,

han<i

dubie

greges pascereni
ai/n
iiim

per publicanum, MatthsBum. An quia religuos Christianorum duces pi tores vocat, otnnes omnino apostolos, exceptisjam Vow facile dictiSj piscatores fu/isse contendit?

Paulom imtelligU;
,

56 Potuit igitur Barlholomscus aut horti aui palrrnt rullur quirtnui si/u Deoque ,,
.

Mineertum

thicevc

lltcc

/ateor,

non
cssc

displicerent

si

melioribus, niterentur testimoniis. Verum Indu

/us
ille

crediderim.

Vam

<

ipsa

disputatione

cujus

Gr&culi cujusdam
fidem mereantur,

videtw,

et

qum~

hmc
lom.

est
i?.

pr&fatio, sivelib.9, quiest de legibus,

/""/.

dam

habet aperte falsa. Constitutiones Apostoli

publicanos
stri

facit.
,

623 editionis Coloniensis, plures At legum, inquit, quas nonoslri

cmquam
autem
in

norunt truditi.Quod

epUtola

illa

synodali dicitur,

piscatores

publicani

quasque sutor
:

tentoriorum

tulerunt.
,

post

pauca
abolere
v.

Piscatoleges

er his Constitutionibus desumptum, nec tam antiquus est toles auctor, ui assensum noi

rum tamen
potuit.

nostrique
III

sutoris

non
:

strum kac
Origenis,
editionis
iii..

in

re extorquere debeat.

Siquidem

<>/>-

Quin
fnii

Psalmum 67
talis

ita

habet
,

stat silentium

Talis
lis

Matthfflus,

Jacobus

Alphaei

ta-

antiquorwm Patrum, </ auctoritas qui lib. I contra Celsum num. 6*2
post
Petri,

Zacchaeus, obsecro,
I

qui

peccati

vinculis

liberati

Parisiensis,
ci

indreee,

Cur,
nr;
i/iini

Jacobum

ilpheei
I

li

<l

/icmn
in

'HiCllltS

cum publicaihc filt n m ilicil, ntsi

,

Jacoln,

MiiU.litTi
:

coniinrtnorutnin

Joancon-

ditionem,

hac subjungit
discipuli

Qua vero

arte caeteri,

i/isiim

publicanum putavit
cap.
tO

secutus S.

priusquam
paraverint,
i/iic

Jesu

fierent,

victum sibicom-

Chrysostomum
cuitm
)\

Matth.

t.

5? Perspinon ooluisse

hinc esse puto,

Th^odoretum
facit,

ciiin

hic docere, apostolos

omnes

fuisse piscatores;

nam
ea

i/uii

est. Malim itaincognitum mihi es fuerit ante Apostolatum oitm condilione, g

nobis

incompertum

Origi/ne

fateri,

motlo plures publicanos

omiiiii.

modo publicanos
erat,
eo
arti/i
</<

quamve
raret,

artejn exercuerit,

ut

sibi

rictum compa-

Verum,
fuisse

quia

notwm

varios

quam

incertis

hisce

traditionibus preebere

apostolis piscatores

fuisse,
:

idcirco

pr&cipue

assensum

Hactenus

nunc
Bartholom;

nonmic

usum

reliquorum
Hobc

qua

fuerit doctrina

Nathanael

m-

/inic ignota,

tacere debuisse.

Theodoreto.

vestigandum.

Quod apud Metaphrastem habetur

Josc/iln
lccioc.
.

ex laudatione

exigui

etiam
\

est
.

momenti.
.

Verba,
ex
sit.

accipe
piscatore

ideamus.

quemadmodum
piscator
factus

pisciura

horainum
verba
i9
:

VI. Doctrina,

vocatio,

virtutes, et

alia

Alludit auctor
dicta Matth.
t

ad
i

Chrislx

ad

Apostolos

quaedam.

Venite post me, et faciam

vos Qeri

piscatores

hominum.
constitutus

Hmc
a

forte,
j-

quia
ridentur aliqui
ilS.

kominum
lc
,

piscatoj
,

Christo

iugustwum
ac
si

locis

ci-

J.

Augusi&mu
"* d0~

Barlholomseus

verisimile

putaoerit

Josephus
illua

V
ii.i

tatis

iin

intellexisse,
legis
')'/

asservisset,

Na

piscium

piscatorem

antea fuisse,

thanaelem fuisse
iin iniiu

Doctorem.
iiiiin.

\<nn

Baronius
ele-

"
peritu-m
legit

ut probabile
notiiin fuisse

enunliaverit ;
.

non

ttiam existimo,

Christi

28 hanc rationem aU

ii

,i

Joscpho illi quod antiquioribus paincognitum, ut postea probabimus. Xoii itaque opinor piscatorem fuisse S. Barthotribus
fuit

litiniii

dicii

ab Augustino,
a

cur
:

non fuerii

ctus
di

inter apostolos Nathanael

u.
:

Quod
cap.

essel legis
i.

Comelius
\

Lapide in
d

Joan.

lomaeum.
Bti

iugustim rationem assignat; Quod Yiidealur

fuisse
I-

Cotelerius
I

num.

f9

laudatus
.

Ah ntjn

nil.

in </cr(

nil icil

1 11

/lOSto/nfii m

pag. su m/il u m

275
.

thanael

i-

li

[ni/iisiiiio

omnino hoc non

invenio. Verbaejus,
re-

testatur,
niiin.

ex

antiquis

Mss.

Christianissimi

regis

(026; in quo de S. Bartholomaeo locc. habentur, Barflioloex Grmco translata mus, de patre Sosthene, matre vero Qrinia,
1789,
:

feram fideliter. Tractatu el Nathanaelem erudilum

,

ad preBsens institutum simul conducunt, 7 im Joan. col

peritum
legis legis

rocat.
ta

cultor

pascui,

seu

olerum

sator.

Tn

Constilutio-

Paullo inferius psalmum 65, coi

:

Doctissimus

dicitur
ige
:

W.

Doctu

post

iiiinis ciimii

apostolicis
:

citur de apostoiis

Alii agricolaa

apud eumdem ibidemdiVddipotestad

Epistola
ut
677,

pauca
ille

Peritus eral
lege.

legis

in

Vusquam,

locis

qualemcumque horum confirmationem scripta a Damiano episcopo Ticinensi,

Ikii

legis fuisse affirmat,

vel se

D Doctorem existimasse doctorem

infra
citatis,

Hursus

prosub
.

sse fu i
,',
,

insinuat.
,/w,/,,i doctum

Labbeus Tom.
Mansueti

Conciliorum

col.

Chrisostomus Hom. iii/hni Nathanaelem itidem \:ilh;iii:ii'lcm

W
.

in
d. et
:

Jomxnrrn' sacrm

nomine
scu

archiepiscopi

Mediolanensis

synodi Mediolanensis anni 679 ad Constantinum Pogonatum imperatorem, quae, teste ibidem Paulo diacono, non tne iffragium tuiii in synodo vi cecumenica, in qfta hac leguntur. apud Labbeum citatum col. 603 Nam si relegas [regulas fidei insignissime imperator, non Cum wn cum ramdialecticis non cum rheloricis oaaticis, sed cum ruricolis, el piscaloribus Do: ,
,
|

inquit,
diosus

Scripturm studiosum agnovit. Col. el Nalhanael peritus eral

.

n<>

Quia

veritalis

stuhic

sectator

Eadem
in

col.

vnferius.

Quia

magis quam
lns

Philippus

prophelicis
1

versatus
i

e45

ipulatur Cyrillus in
oerbis
,11,1,,,
:

t.

Noral
esse
S.
:

quippe

Philippus
ac

studiosi

Illlim
i

Nathanaelem
Gregorius

valde
<

erudl-

ll(ll

\ ri
i->

nuii

Vyssenus

Cantica

limii

dicens

Quod peraccurale

ex libris ^alici-

minus posuit rationem,

ta

et

his

tradidil

sui
,

secre-

consilii,

quos

et

principes

ordinavit

quibus

niorum de Domini mysterio edoctusesset. [postolt doctrinam 58 folln/iiiii rniii

Philippus
dixerit

e.c

c<>

r"
:

soiveudique tribuil potestatem. Hic *<"<< aperte insinuatur, apostolorum aliquos fuisse a
ligandi

Nathanaeli

Joan.

Quem
resp<

scripsil

Moyses
Qlium
:

gricolas,

nec video,

cui

ex

apostolis
;

id

melius

invenimus Jesum

miret,

quam Bartholomoo
quod
ut

Cana enim op-

!*athanael

Prophet, colJoseph a Nazareth. kt teg9nmi iir o*. A Nazareth potesl eOilege,

el

pidulum,

ex

ejus descriptione supe-

quid boni esse? Verum

colhgunt dwerstmo^.
[ugustinus

20
AtCTORK
J.S.

DE

S.

BARTHOLOMjEO APOSTOLO.
bit

iugustinus quidem putat, assensum fuisse Nathanaelem Philippo, bx eoque doct/rmam

Jocnrnes

cap.
et
dicit

a t.
ei
:

15

Invenil Philippuj
scripsit

I)

Nathanael,
in

Quem
ei

Moyses
(iin
:

rocafo

Rcctiw et m peritiam consequi meo judicio Chrysostomus eamdem ex tjusdubitatione dedudt. iudi ipsum lococitato: AudieBethleem ei cx Scripturis Chrislum rat cnim
lei/e

txistimat.

lege,
;i

ei

prophetsB,
Et

invenimus
dixit

Jesum
Dicit ei

*toUl(

Joseph

Nazareth.

Nathanael

a
ve-

Nazareth potesl
lippus
:

aliqnid
vide.
el

boni
Vidit

esse?

Phi-

Vcni

et
.

Jesus Nathanacl
:

oriiurum esse,

el

ex

vico

in

quo fderal
,

David.
el

nientem ad se
lita
i

dicil

de eo
est.

Ecce vere
et

[srae:

Ea

itaque

fama apud Judaeos obtinebal

:

Pro-

in

quo dolus non

nosti?
te
te.

Dicit ei Nathanael
dixit
ei

pheta olim pradicaveral his verbis Et to Beth lecm nequaquam minima es inprincipibus Juda;

nde

me
vnli

Respondit Jesus,

Priusquam
inii
,

Philippns vorarct,

cum
Rex

esses
,

suh
ait
:

ex

te

enim exiet
Isracl.
cst

dux
et

qui

regal

populum
Nazareth
Phi-

Respondit
Filius

<-i

Nathanael

<-t

mcum

Cum
,

audissel

ejgo

Rabbi, tu es
spondit
li

Dei

tu es
:

Israel.
tilii
;

ReviKt

esse,
lippi

turhaius

dubitavit,

quod
s.

Jesus, et
iicu
,

dixit

ei
:

Quia dixi
diso

verba cum
nderet.

prophetica prsedictione uon con-

te

suh
ei
:

credis
,

majus his
vobis

videbis.
,

sonare

Sunt,
ex

qui

doctrinam

Bar-

dicil

Amen
,

amen
ct

videbitia

tholom;ri

coWgunt

Theologia

mystica

sub
ubi

caelum
i

apertum

angelos
Pilium

Dei

ascendentes

nomme
cap.
dicil

S. Dionysi\

Ireopagitm citari solita,

:

descendentes

supra

hominis.

De

his

i
:

hmc habentur
i

[ta

divinns Bartholomseus
esse
et
,

multa disseruimus
mittentur;
naelis
Ilmii.

prmcedentibus,

qum

hic o-

Bl

imiiiani iheologiam
,

minimam
el

> et

Evangelium latum
i

ct

magnum
eo

rursus

declarandas

concisum

Verum cum ex

non

satis

protuf-

qumdam tamen ad virtutes Natha mbjungemus ex Chrysostomo. in illud : A Na/arHli polcsl a u

1 1
| i I <

betur doctrina ,

qum

fuit

ante vocationem,

Scrificii iiuln attulisse tot Patrum testimonia, ipsam, qum diligentem legis, ei B pturamqut prophetarum scrutatorem fuisse Nathanaelem insiniini.

prmdicat', et prudentiam : \nimadverte autem ejus in ipsa dubitatione prudentiam, lesliamque. E Non enim statim dixit, Me fellis, o Pliilippe el mentiris. Non credo, uon adibo a Prophe
ejus
ita
i

boni esse? s.

Pater modestiam

59 Mirabitur quis fortasse hanc doctrinam

AnfUit JonusBapUstce
ditcipultu
'

in

tis

didici
tu
dicis,

Christum
simile

Bethleem

venturum esse*

homine
u u .\
-

tenui,

et

simplice,

qualis

mit Nathadebet,
fre-

et

a Nazareth. Ergo
dixit.

Bartholomseus.

Sed considerare

rum
ipse,

uihil

Don i- ipse est. VeSed quid? Adil illum ct

quentem fuisse sacrm Scripturm lectionem apud -M Judmos \n 15 Bfoyses enim a tempori\
:

bus

antiquis

habet

in

singulis

civitatibus,

qui

eum
.iii
:

praedicent in synagogis, uhi per

legilur.
:

omne Sab-

ac dum oon admittil eum a Nazareth esse accuratum Scripturarum studiura ostendit e1 mo res suos fallarianon olmoxios; quod autcm haec nunciantem respuat, magnum Christi

hatimi

Judeeis

"|>- '"

ipsis

F.l .h,an. 5 t. 39 ChristUS diScrutamini Scripturas, quia iros puvitam Beternam habere. Idque tanto

adventus desiderium exhihel. Co-ilahal tuisse Philippum circa locum errare

verte
et
feri

cmrn
ne
1

|.u

A.nimadel
1

item

quam
Sed
boni

moderate
.'111111

fidem
dixit;
\

ipsi

diligentius fecit Nathanael, quanto salutis

sua

interroget.
Galilaea.

Neque

Nihil

studioswr,

Lapide

Deique erat amantior. Cornelius a cap. 1 Joan. ,/isum etiam sub discir

quomodo?
esse?
ita
1

Nazareth
et
:

poejus
ail

test

aliquid

Audi
in

alias

plina S. Joarmis Baptistm profecwe putat, ejusque rrl discipulum, vel certe auditorem fuisseResponderi potest, inquit, Nathanaelem fuisse
studiosum
Philippus,
differens
hi
,

oirtutes.

Candorem
:

subnectil
[sraelila

[deoque

Christus
esl
'

Ecce
p

\nv
51

quo dolus non

ll;

"i'"-

uon
eo
,

doctorem

eeque
Messiae
\

ac
<>\

eral

non
habel

hic

\n-

lalis,

cum
ac
fuisse

de adventu
el

lege

personarum
"ihil
'

rnendax e ed quippe judicium nullam acceplionem, uihiJ ad

ejus
loquilur.

[sraelita

Petrus

Andreas.
Baplistae

identur enim
discipuli
,

tiam.

ad

odium
i.niii,

omnes
,

Constantiam

Joannis
afa

vel

auditores

atque

eo Lransmissi ad Christum.
S.

/"""" tem,

,,q
-

Vide

vnquit,
dixissel

hominem
enim
perstal

constan-

et

firmum.

Cum
,

60
id

Favei

huic
'

corvjectwrm
(4,

Christus,

non

est

n<nii.

ubi

Epiphanius ffsocium \ndrem

Ecce vere
,,mi

[sraelita

qod
,

laudibus emoUitus
Inquirens

encomiis raptus

sed

"''>'"

'

'

'""

'

'"'

""'

'-

eobwn.CetuetttaqueSpiphanvus.plureti
'

Baptttt discipulos Chritto adhassitse. Et eer"'-"'. ' <'/"' chritt

'"""'"'"' "' " "

PaterquatipenicilideliJea) i;;,,,,,, , s .,,,,,, Rex Irael Viden' ,''., " s.; ;" ;,,,'.
/,,,,,,/,
,

,,

,.
,,

e.quote

"

'"'"'

vditcipuli, ,. Hmcigiturcor. v" id '<""' prob /.

,

.,
taten,

;;;; ""

inqui
stupe

"^

^7
',
'

'"

pra: .luptate
d,
,

Sem ^ZlZTt.y //,'.,'

:

"""'"

<< ''-</<"'"<
'"
s
'

"
'

j
:

nt

'

guidem

cs Kliu. D^i

""'""
;

"<'"<"<" Seriptnrar

'""'"<' "" ''"'

''"

/' peritim.

,/,,,,

cyrillut
,', 7m

Nathanael NathanaeU

'';

Profmar
;

'""

phtlosophim
ei

puta,

/,),

/,;, i r

2n-

potest

eloquentim

tatione79

f^ Z % ^ f49^' ** K\vnZTt ^
/,
'

/,;
d
'
,,,,
,

"" """;"

;"'

,;''' "'" T
'

/T
'"''
",

'

7*"

"
'

/s " v '
-

"

'

^'''/""

"" l,ll:

'

mediocrem earum peritiam P*mtu* adjudicandam; non enim oratores ele. aut Philosophos; sacrx Scn<>""" abjecit.
eet
'

""".

vocatus

'r'"^ quomodosub Chnsti

exponendum,
61

Nunc

disciplinam

Sf&^^ ^
.

62

Ambiawum
a
n,

hitt e*i
,

eZ

1,

'"^" V"""
,

mter
1

<'P*' olos

'

rh

,,",

Sl

se

fradiderit

et

PhiHppum

*"*

st()Us
'"'

,,'
\

" 7'"" nmp$

,

"""" S to- 'J,

'

$ff

>

r "'""

orao

Nathanaelis

lucuUnter

descri-

PhUippum

n recensendis apo,rtM *inuat antc

^

et

ffiiSS3tar vocatos

esse

Jacobum,
et

DIE VIGESIMA
et

QUINTA AUGUSTI.
Scripturis
esi

21

Joanncm;

et

id

opinatwr

S.

Epipkanius

Em-

resi54 num. 14. Postquam enim euspicatu* erat, Mum Andrem, cujus nomen tacetur iocium joan. / t. 37, fuisse Philippum, ita se corrigit
:

lem

fuisse colligamus.
r.

H Luc.
maxima
adfuit

fundamentum, ex quo NathanaeVidetis Calmetum vn oap.

i

u *>

18.

religuis apparilionibus, ubivel

rel

ex parte,

omnes
neque
Sed hmc
satit

uoli,

Nisi

forie

Joannem

mavis,

anl

Jacoillos

etiam

Bartholommus,
aliis

wnquam

se

bnm Zebedmi
oportuii
geliis
:

fllium.

Primos enim

vocari

oidetur

ab

tegregasse.

ium deinceps Philippum, quo iri Eaannumerantur. itque ita sexto loco vocatus fueril Nfalhanael, quo in [postolorum catalogis ab Euangelistis ponitur Bartholomsus. Diordine
S.

sputata sunt,

neque

hic pluribus

explicanda

cam conjecturam ex verbis quam quisque ut parum fadet ad laudcm S.

suggesiam,
cor,
essc

Epiphanii

mihi
quia
Suspi-

VI1

Pracdicatio Apostoli Indica.

lubet accipiat,
llai-|liol*m;i>i.

socium

illum

inarem

Joiiniicm

ipostttlum,

anonymum, ipsum pcr eumque Jacobo

T) * rmdicationi
aut temporis
fieile
sit

S.

Bartholomaei

tam

va/rim

assi-

Yaria pratdii,h "

l

gnantwr provvncim, tam obscure, nulla

nota distinctm
invenire,
Oui/i/ir

ordinis,

mBay -

fratri

per

Christum innotuisse, sicui innotuit Petro Indream, Nathanaeli per Philippum : velnrr mniiia
/.*

rum

0.

mjcl istnm silrnlm inVOlvisSe

fhnam.

mdicantur, ut dif- tlgnato pmimde exordium ducam, ubi vmcice, ah, Inanim ah, rir niam
\
.

modestim causa, weul nomen Boanerges sibi fratrii/nc siiu impositum siluit, multaque alia ad laudem suam spectantia. Ut ut est, aut quarto, ocatio Nathaaut sexto loco numrrainio i-ciui
i

Chaldmam, Persidem;
provincias,
ejus

alix

oarias minorii

Asim

doctrina
ut

Ulummatas
existimo,

scribwnt.

Et

vere

hi

quidem,
quvn

neque
orbis

enim
varias

dubitari

potest,

provincias

naelis Bartholomaei

n
An
lea
in nupliis
'

(>:*

P0St

cocotiolirm
ca/i.

\;ilh;i.i;.rli-.

siih/irninlur

prmdicando peragraverit, et fidei luce illustrairrit, sirut rl nlins mnslal /rrissr apOStolOi
sed
ut

a Joannc
Ei et
,||
. (

nuptim, factm
ibi.

i/n
in

Cana Galilmm.
Cana
S.

obscurt
probabili

admodum,
saltem

ut

dixi.

Quapropter,
lux

Cance
<!

[ertia

nuptia3 factae sunl

Galilaese
el

disputatione
:

aliqua

Barthol

erat
el

Mater Jesu
discipuli

Vocalus
auptias.

esl

autem

Je*

affulgeat,

aliquis

ordo appareat
afferam,
ut

priimum
quibus

lomcei

indit/wm

raSj

ejus,

ad
15

Epiphanius
:

ctorum
wi

testimonia

constet

ihrnsi citata
rjbi
,.\

num.

his verbis ista subjungit

enncleatis

sententiis colligitnr, Christum alios

discipnlos,
forte
nniii.
I.mii

atrimqne miriutisque verbis ac secum adduxisse

eo
el

examinabo ubi probabiliter prius, ubi posterius fidei semina

provinciis

prmdicaverit.

Deinde

jecerit.

qui

cum
foit,

remanserant.
Philippus,

Cujusmodi

66

Indiam,

de

qua

primo

agendum,

nobis

" ,u

'

i n,,<

Nathanael
iircir
//////

aliique
:

non-

quidem
lns
et
ciiiii

sententia
Jcsn

Kathanaepatria
Inrila-

Ohristophorus Cellarius tom. 2 Geograplmr aahi/inr hh. 3, ca/i. 23, /""/ 523 hU ">describit
,

India

rniia

liuptiis

inlcrfui.
et

bis

lndia

iv;iy.r

amplissima

Orientis

regio,

dubitare permittit
i

recens

oocatio,

secundum
tndus
tur,
el

Qumina,
Ganges,
Altera,
in

aini.

iii

i/iiii

nn/ilnr

cclchrafir

snnl.

quorum duo maxima sunt, duas magnas partes divididicitur,

tum nd has nuptias Christum occasione

naclis

Natha-

quarum
,
.

altera

Endia

intra
,

fianIndise

sus/>iraiur

Uupcrius,
Sic

indeque

ei

nomen
im

gem.
intra

Endia

extra

Gangem.

Bartholomaei
ca/>
.iiii.i i.

inditum.
36

enim habet
:

Joan.

Gangem
el

pag.

editionis Coloniensis

Constat,

(Ptolommus)
chosiam,
nni

Barthoiommus non Bebraicum, sed Syrum fvi, quod Laiuic -i Pilina suspendentis aquas Nathanael autem Hebraicum, el inlerpre-

Occasn constituil terminos ab UraParopanisadarum regionem, a Septemtrionibus Ima Gadrosiam

: :

nomni

montem

ab

Oriente

Meridie
est,

Oceanum.

Quaa

exti*a
illo
1

a Gangem Quvium Qumen Gangem

:

latur
naei,
est,
,,,',

Donum
qui

Dei.
a

Fortasse

ergo

hic

ipse

Natha-

terminatnr ab

Occasn

Qumine
:

.1

s ''-

eral

Chana

Galilaem,

Bartholommus
in
illo

ptemtrionibus

Scythia
:

ah

Ortu

Sina-

quod
tertia

interpretatur Filius suspendentis aquas:

die

rum
dia,

regione

.1

Meridie

n<r,uu>

utrum

lnr

cum

nuptiae
forte

Qerenl

vico

modo

descripta,

prmdicaverii

[postolus,

suo Chana Galilaem, Dominus invitatus ad

convertens
deral
in

per

occasionem ejus

nnptias, aquas in vinura admirationem omniura ilias suspenRuperti conjeciuram exemplo illustrai Gain

Indiam martyrologimulti, muUiitidem historici designant. Sunt tt improp tamen, qui Indiam
disceptatur

ab eruditis.

ptam

oolunt

Venma
qui

Grmca
felices

Junii

asseruni

vantus
vnquit,
pjii

dissertatione
el
:

smpe

citata

Sicuti,

prmdicasse

[ndis,

rocantur,

Euangeho

Jacobus
tonitrui

Joannes

dicti
hi
:

sunl
a

Boanerco-

quamquam
a
;,

Christo

ffnrnninnti in,,-, gnominati fuere,

illfl ilie

r.ulms civibus;

eo
loci

addictus

fuil

ex

multis
rtri

jrrhiram

lianr

ejusdem sanch ut snhhlrni,

sed
a

ouod Christo quod incolis. Concl ilii/C-

secundum Hatthmum ibt tradito. Freculphus in Bibliot. Patrum sec. 9, par. i, lib. % cap Barpaa. 505 cihtion. Cohmens. luvr scnhu pag
I :

niosam
potucrit

non

improbo,

incertam

existimo,

rum nomen Bartnolomaji

Nathanael.

patre facile

habere
nuptiis

Lycaoniam m sortem Euangelium juxta atque accepit, praadicalionis Matthmum apud Indos in eornm linguam con\niii ttartyrologia item varia Jndicam prmdir

tholommus

apostolus.

Nathanaelim

autem

mterfuisse
fuisse
**

fuerit

"nustx ,///,,buseunhhus
"' liiniihiiis

ejusque occasione Jesum apparet oerisimile 64 Post hmc nihit in Euangelw de S. Barthotomsso occurrit usque ad mortem ChrisH, nisi auod rum alns uin/mm a/mslohs ,n corum ca-

omnino

puto,

iiiiiiaiaiii.

satis

s cationem adstruunU Consonat Fortunatus lib. inde triumphantem ferl Ladia Barlholocap. Anselmus hom. (, pag. IS8 edir mffium. Et S
'.

Honis

anni

it-ji.

Bartholomum
scrilnt.

imi.a.n

Chn
trrmillam.
cap.
I.
et

inatum

Atque,

utabQsprm-

talogis

ubique loco post Philippum nuEpiphanius Umresx 23 num. 6f pag. 67 scribit; Salvatorem a roortuis excitatum Nathanael, ac Cleopho in via apparuisse; eumtibus
sexto
S.

EUSeHuS Itb. 5 Ihstori.r eCCteftaStlcm S. Hieranymus de Scriptonousecin

etur.

cUsiasHds
S.

Pantmno,
Indos
a

smhun,
S.

Buangettum

Matthmi

apud

Bartnoiomo

tcilicet

in

Emmaus
non

Lvc.

Epiphanio

consentmnt.

U. Yerum Neque

alii

Patres

ullum

esse. ctum, ibique a Pantmno mventum Barll.Ml..,n..-..m in ptcr tatis CSrtum existimo, S. Bwngeiium India prmdicasse, ibvque S. MaUhm%

W^

rw

reliquis-

"

22
AlCTORE
J.

DE
.\c</uc

S.

BARTHOLOM_fc<
rriulit,
;

APOSTOLO.
Ltlis

rrln/inssr.

ul

ncr/ant
varii

hodicduin

<|Ui

iu

lOClS

Cliri-liim

profllebantur,

rcperit

|)

S.

um

per Tndiam

intelligi

volunt

..//-

quibus
dica se, braicis

Bartholomaeum,
illisque

unum
el

ex

apostolis
Utleris

praj-

biam felicem, qum ab antiquis etiam nominata fnn Tndia. id prm rrims contendit, t\ multis /,///, proban conatur laudatus smpe a nobis
issemanus. 67 Tom. 3,
par.

Matlhsci

Euangelium
illud

Head

scriptum

peliquisse,

ipsum

monstratum tempus reservatum constat.

verba

Umc smt

pag. 56S,
qu\

ci

seqq.

osten-

qwnn impro
prie
iii

dit felicis

Arabim

incolas,

uno postea Hoet

utini aliqui

meritarum
et

vocabulo

innotuere,

/Elhiopes,

indos etiam fuisse dictos ab antiquioribus ipsamque Vrabiam felicem et Xndiam, et Ethio-

irabiam felicem, ut duU Assemanon non Nubiam /Ethiopim partem, ubi Pantmnum prmdicasse vult Pagius ad annum :i27 num 22; sed Tndiam orientalem nobis designant; ut recte Baronius loco supra citato. Von enim perspicio quomodo Arabim, aut Nunus
:

piam
et

ab

aliquibus

fuisse

eognominatam.
probai Pagius,
dictam,

UU
in-

bim

incolm

recte

oocari

possint

gentes,

<juce

de

.1/1111/1111

[fricana
fuisse
9
:

diam
Christi

ab

aliquibus
a

ad

annum
re

327

num.

neque

hac de

ulla

inter nos erit controversia.

Laudatus
quea

[ssemanus
:

pag. 592
eodeiD
pibuSj
Ar.ihi.r
illos,

lunr

ultcrius
el

deducii lequentia
iis,

\'.\

Bfenologio,
el

ei

supra de /Ethioflt,

Nubia Australis sit Atexandrim, et AZgypto; Arabia Orientalis qui dem, sed contermina gentes autem nobis /i nitimas Orientem incolere, ubi supersunt alim longe magis ad Orientem a nobis remotm, non congrue dicimus. Atqui tamen Praeco Euangelii
Orientem
incolebant,
:

cum

todis

diximus,

palam

Homeritas,

gentibus,
fuisse

quae

Orientem

incolebant,
:

ordinatua
igitur

felicis

populos

toisse

iEthiopas,

[ndosque
el

dicitur

quibus
Qdera

Bartholomaeus,
Christi

MatlhEeus,

Mat-

Orientem
Nubiis.

Pantmnus maxime remotis,

Apostolos
aliqua

Tndis

ad

non

irabibus,

non

thias,

annuntiarunt.

ibidem Christi fidem

thmo,
jn
/

Barlholomaeum annuntiasse (nam de liat-

Deinde,
ipsius

vinum
ad

ri

\fatthia

hic
eo,

verisimile
'

ex
felices

'" /

s
'

'/"'

non disputo) satis mihi quod prmdicasse dicatur nominantur, quod et in/ra
Viceta

fndorum

cur tantopere commendatur diimitandi studium, ut usque regionem se conferret nisi

regio
irabia,

multum
que

dissita

designetur,

qualis
utraut

Tndia Orientalis; non

non Vubia,
et

confirmabitur

ex

Paphlagone.
post

Von

Egyplo propinqua,

quin

contermina,

mque
Ilr

mihi
'""

probatur,

quod

pauca sub-

"

,rr, " s

De

*U"opibus,
I

fellc,s

-telhgendum,

[ndisque AraBieronymus.
. .

Pantasnum

fatentw adversarii? 69 Hmc quamvis Eusebii mentem abunde de- argrnmta clarare cideantur : quia tamen ad\ ersarios ha
beo
ptis
'

philosophum

ad

[ndos

pe-

memoriam de Bartholomaei pradi"m Firen ' em ad uc ,V| "'""' v "'" osten;" 5 dam hmc mtelhgenda esse de Tndts, Tndiam l'^'^r r, rniiiininniri ilirn,,,, ninilrnlilin,, ,,,!1,11111
,
i

maxime eruditos, lubet et ex aliis eam ulterius demonstrare Lib

:

ejus scri
i

de

Vita

"V SOhmc adpropositum

Eodem
s

nostrum
ab
tndia
affer e-

scribit

fere

tempore aderanl

n n ,ul,,l
banl
:

[egati,

U,,
omnia
a

,,,,-;, |

!7"
"""'''"'
'"

,s

"""'"""'"
"

***
'"
'

ex
'""'"

Philo"'"'-

quibus eranl

prope

clarissima-

"""'

T
;;

1
';

"ypostorem am P> f 0C
l
'

';r hbenter

ram
cre,

pretiosissimarum
tota
a,

gemmarum
b

ei

concedo.

Sed 6>
"

animanUa etiam
tia
:

J^bus
!

wnTra Ssce^ostr^

Gotho/redus

qua omnia
Pertinere,

"'.

Z
"

l"P'
"""'''""

'"'"""

ad

.eratorem defereban

^rent ejus imperhS

-'"'
'

ItZ?
est;

r"'"""; '"""'

"'"'" n

'"'

"" rn "

cturarum

"'

^luarum
f

principesque

mu
l'

s
'

[ndornm
'

nT

qua

IM|,,l

causa

Photius

in

intrressu

hnini
;

''

,,,,

*
,

accidit,

uf

-JZ

'

l=f=rr-!;^
iJ^
,,,,,,

annum
J8

lomaum

Tndia,

ttiam proprie

\'"

"" ^osfatebunlur^puto,

dicta

prmdi

elict ^/ ^ntmno inventum

,:,,!,
<

)e

%Za
s

scribil

Bar
cao cap.

ad

^
'
'

'

"'

Christi

185.

Eusebius vbius
Stoici

hb. lib.
.

.i. :>.

,,,. Eist

Eccl. Eccl

iju,
<

inii,

^:
ra

Pant,nu,
appellaii

disciplinl
.

s.,.i.

insiinn,,,

UWLJ
,,-,,1,,,,

(0

im ita

I^l.J^
'

Se^bus, quaB Orientem inco*"""" '""'""'^ Ad Indorum usque aadUur : A(| [ml( "" sque .

^
'
1

adversarii;

'

*
1

,,,:

1,1 poris
'

"" momento, ato,

cum

"""

primis
,

excelluisse tradilur wcenuisTe^tradilm"

;,

^entissi.

sacram
illa

Scriptu^

ram flagrantem, tanlum

Pomisse
rerunt,
...

studii

io

prooaffanda

prasco

Euangelii

gentibus

enlaes el todl 'I". Orientem inoo , hl s s" "/" """ /" ''' Gwebio, cujus mens mi ^'"'. " Eebio mens mir ,,,,' Zli '"' """' ""'" viaetut / " / "" ,/ " '"';dubia 7 "" / "' / """ Pprie dictam / """ '""'i'""^. Hb de Scriptoribus
'
! > t

ZTZ^Z
w"
'''
',

SK
/
'

)""!

'"'

'""""'

M
i

>"

'

[Zum
ant
lures

r"

;;;;;"';
,

;; ' ;

autem
^erbi
,
,

^ ^f ^
(

^.

..**:
P^,
juxU

se

Mexandria

*?

amubi

consuetudinem,

11

""'

'""'""

-""

'

11

Mmero

unos

eral
,-,

'!""'"

*
''"

""'
''
I

Pan,,,

^3
,'
, , ! ,

'""'"'"
,

AlM ndria!
,

('-/<

todos

^repern
1

episc
,,

,,,,

,,,,.,

MallhiEi
'"'I""'"i

"nte

^-

taeral

i"

manibus s

mh
adve.

""
"'

,uornmdani

'

- v
,,
'

"V'

**
"

'

an
If

i,,,,,-,-

rTZ2

secum inn

adversariis,
i/ ii
i

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

qui operose desudant, ut ostendant ab aliquibus,
looge

23
apostolicae

remotam,

nollna

prodicationis
>

geographim velignaris, vel negligentibus, Araliam cum Tndia nomine confusam esse, confu""' v""7" r &thiopvam; peto, inquam, an putent peritissimum in omni literatura Hieronymvm niAii inter wfas regiones discrevisse, an putent nihil discrevisse Eusebium? Vam quam,////
////////

romer
tini
talj

impresserat.

Quae
causa

lamen lemj
semina
fidei

Conslan-

quadam

es

primi

scepit.

dorum
plo

Metrodorus quidam philosophus mspicienlocorum, et orbi perscrutandi gratia

etiam
ea

ulteriorem dicitur Indiam penel

inritatus

Meropius
causa
ir>

quidam Tyrius
fere

phi-

Mori

ostenduni

apud Eusebium
intelligi

et

Hieronyirabiam,

losophus
crales

simili
/.

adire ludiam roluil habei

:

mrfiffl

nomine
nihil

Felicem

lib.

cap
iler

eadem
gentes
:

Cura

omnino agunt. Cum enim commune apud geographos harum provinciarum

rr/ JEthiopiam,

apostoli sortito

ad

suscepissenl

Tho/Ethio-

mas
piam

Parthiam....
:

oblinuil

Matlhaens

in.nn n 071 ItJ Imliu. ns^r/n/rrr ilehrn!

et

n/i

fiusrhin

Bartholomaeus Indiam,
ortitione
accepit.

qus

huic

fln

tima

Hieronymo Indiam
ct

nocatas esse,

ut

evincani

[ndia

autem
ante

inlerior,
lingui

per Indicam
bio.
esse

Pantmni peregrinationem ab EuseHieronymo descriptam, intelligendam

vel

quam
inter

permullae
ipsas

gentes
,

barbarae

accolunl

discrepantes

tempora

Con-

irabicam,
luculenter,

Ethiopicam.

it

ego

osten-

stantini
est.

verbo Christi,

el

ejus

religione

illustrata

dam

ab Hieronymo
tom.

dictas

regiones

ab India fuisse distinctas

Tn Epistola
t,

enim 50 ad
par.
2,

Paulinum
col.

2,

qum habetur

Quae rero causa eos ad Christi ftdem amplectendam impulerit, jam dicturus venio. pius quidam philosophus, genere Tyrius, stuId

568

editionis

Parisiensis,
:

ipollonii

magi

peregrinationem ita describit

traril

Apollonius... in-

Indorum regionem per perridendi incensus fuit exemplo credo Metrodori pbilosophi ad eam rera
dio

Persas,
,

pertransiril
.

Caucasum,
latissimo

Albanos,
i

prorocatus,
veral
I

qui

eamdem

reg
.

em

ante

lustra-

Scythas

Massagetas
:

opulentissima

tadiae

nu& loco citato

et

per Tndiam citeintelligi

I

penetraril

et
,

ad

extremum
(

Physon
. .

riorem,
i

ulteriorem

sive
.

mteriorem
el

amne
per

transmisso
Elamitas
.

perrenil ad Brachmanas.

inde
.

nli

irabiam

Felicem

Ethiopiam.

Babylonios,

haldsos,

Medos pen
is

gius
ei

num.

/Elhiopiam
11

Egypto
in

viciniorcm,
geet

Assyrios,
Palseslinos

Parthos,
.

Syros,

Phcenices,
,

Arabes,

remotiorem.

ego

<

ontendt
citeriorem

rerersus
ul

/Ethiopiam
solis

Alexandriam Gymnosophislas el
. I

ticam,

seu proprie

dictam,

"/-

imam
non

teriorem distinctam etiam hic mtelligendam esse;

mensam

riderel

in et

sabulo

Vumquid
ab
<!<

quod
73

/niii

ostendo.
Indise

disertissime

Arabes,

Ethiopiam

opulen-

Tnprimis nomen
,

non

nlio.iu

designare consenttuni

Hssimis Tndim regnis secernii Hieronymus,

m-

jus mente heec instituitur controversia? Hmc sane niihi sufficere videntur, ul de mente S.IIiero

quam celeberrimam illam citra ct n/irii Gangem in provincias tt regna multa divisam. Hmc enim sola proprio Tndim nomine nota
xtidetur

qui

Panta
in in-

num

iiam ad

nymi nobis constare possit. Quam tamen ei alio argumento manifestam facio. 71 Brachmanas in Tndia proprie dicta agnoscit Hieronymus dum ait Lalissimo Physon amne transmisso, perrenil ad Brachmanas n
, :

Brachmana
mitium

hh.

'i

m Exechielem cap

i3itidem, utsuperius,

Brachmanas, Ethiopim Gymnosophistas adscribit : [ndorum Brachmanes, el Ethiopum Gymnosophistae. Neque cero alibi Brachmanas, ut opinor, queerent adversarii Panteenus autem ex virnir Hieronymi Brachmanas docuit. iudi
ini/nr

apud geographos. Veque alius horum auest ctorum sensus, gui accurate Tndiam disl nguunt ii/i illam Bar/Ethiopia, dum hanc Matthmo, tholomaeo forte obtigisse scribunt Quod autem dicant, Ethiopim finitimam, et adjacentem minus segeographimperitbs oslendunt, non aliam iniiirn designant, quam illam Tndia partem, qum cilra Gangem sita, prima se tx /Etkiopia Secundo Indi in Indiam nuvigantibus offert.

quam

ulteriorem Rufinus, et Socrates illam agnoscunt, Melrodorus, ejusque exemplo Meadivii

ipsum
inquit,

in

Epistola ad
col.
seclse

Magnum, qum
tomi
cilati.

in

dicta

editione est 83.

Stoicae

656

Pantsenus,
praecipuae

philosophus,

ob

eruditionis

gloriam, a

Dcmetrio
:

Alexandriae epi

missus cst in Indiam ni Chrfstum apud Brachmanas, ci illius gentis philosophos praedicaret. Vonne eo missum hic significai Pantmnum, quo supra profectum dixerat Apollonium? id Brachmanas puta Tndim Orientalis philosophos. scopo,

\i Metrodorum non aliam adivisse Indiam, quam proprie dictam constat, et Pagius, ex Cedreno num. 16 haic addens sub prsetexto philosoMtetro lorus quidam Persa phandi in Indiam se ad Brachmanas contulit. Vv atqui Brachr <irn' ad Brachmanas se contulisse

ropius.

'

ultra Gangem Hieronymo supra citato patet Physon (Gange) amne transmisso

manes
ii!

inventi sunt ab
:

ipollonio,

n-

Latissimo

perrenit

ad

Dubium itaque superesse videtur nullum, quin

iii

Brachmanas
srrihuiii.

lpo//onnw.

Ergo

non

aliam

nobis

Tndia

Orientali
,

Pantmnum

docuisse voluerii
a
S. Bartholo

S.

Hieronymus

ibique

relictum

meo Uatthmi Euangelium

reperisse. Si

modo Ru-

finum, ri Socratem, quos objiciunt, advei nis concederem, nihil profecto haberent, quod
riini

Tndiam per ulteriorem, ut ttiam interiorem deiiiiiiin Tndiam ullra Gangem easto ter Veque aUter sensitCararniii spatio extensam rolus a s Paulo in Geographia sacra pag. 960,
'-

,//,,

sola Vncratis lcctione opus tsse OSSBrit, ut

hmc
ndetur
argutni

auctoritate

Hieronymi,

ct

Eusebii esset comfa

In

veritas intelligatur.

parandum. Verum ne hos quidem adversariis vere, nunc ostendere aggredior,

12
ea

74 Miiiinrii

sr

opponit Holstenius

in
6St

notisad
PagiuS
.'

Ininr

Cnrnli

loruni.

qum
sibi
ifl

SCCUtUS

RufinUS
Dei

lih.

10,

rap

'.)

luvc

srnhit

maluerunt hi varios
gere,

wel
tet

divisione

orbis
sorte

terrse,

qnea

ad

prsedicandum
cst
:

Soera-

verbum

per

apostolos

ceiebrata

quam simplicem commoda interpretatione, qualem

retinere.

Socrate trrores fin- ortiphia verborum sensutn tumpto, tjus

imus,

Pagii ex Q fl>
dr-

cum

alisQ
et

aiiis

prorinciaB

obrenissent;

Parihia,
citerior

creta.

Matthmo Ethiopia, Barlbolommo dicitur sorte detnter quam Pnrthiamque media; sed longo
India
traclu
tinguis

Thomaa eique adhmrens

Verba Holstenii accipe, sic ratiocinanSocrales totam hanc oarrationem a Ruflno tis : waccepit, Bed nenter Gangem nominat, uf de acapi <li* we\ extra Gangem sitis hic locus
intra

inlerior

tadia
et

ollerior jacet,

multis

varelul

possit.

Hoc sane
dignum.

riisqne

gentibus habitata.

Quam

tatione

frivolum est, nec longtortrefuVam neque Vttum Uufinus oiiiiniit.

24
AUCTORE
J. S.

DE
aui
Socrates,

S.

BARTHOLOMiEO APOSTOLO.
Ethiopiam
vult Uolstei,,t
,

cur

igitwr

5 eu

Bthiopiam

hodiernam
non

penetrasse
sen

scriin-

yilo

intersectam potius designatam

bit.

Metrodorus
respectu
,

enim
nostro

fithiopiam,
sed
viro

mius? Aliudex geographia subjicit argummtum hoc modo. Nam cum interiorera [ndiam ratione
citerioris

diam

citeriorem,
a

veram
craj

[ndiam
imperio

seu

appellent,
.

interior

liic

necessario

pro
acci-

Wiam nlteriorem (ul Romano scribebal vocari

Accipe

in

debuil)

per-

exteriore

sive
:

pro

fodia

extra extra
sit

Gangera
(lege
et

lustravit.

pienda

foret
ut

quia

[ndia

intra

GanGanet

Ruflnus,

mquit,

sensum quod

verborum : Metrodorum
penetrasse

Pallitur.

[ndiam,
scribit.

gem,

sensus

intclligibilis
:

verus)

quam

nlteriorem

appellat...

gem

nobis

citerior est

atqne hoc absurdum,

ralionem.
appellenl

contra

omnem
Bthiopiaa

?era

geographiaa

[ta-

Metrodorus enim... veram [ndiam, sen fndiara ulteriorem... perlustravit. Tndiam ulteriorem perlu-

qne cnm citeriorem

,,,!,,.

[ndiam
in

bic

eam
sub

stratam scribit Hufinus

lustratam
fallitui
'

tndiam ulteriorem per-

adhasret,

qua
quia
|

Bartholommns

dicil

Pagius

quomodo
>

ergo

Rufirms

Euangelium
Bgypto esse
atlingil

pradicavit,

quam
oslium
intelligi

/Elhiopiam

nemo

dubitavil
et

rubrum
potesl

mare
praeter

ad

^dulin,
nulla

sinus

Arabici)

fndis

interior

alia
,

Tndiam vocare debuii ir in Homano scrivocavil Tndiam. Sed et Tndiam bens imperio mtelligere debuit Pagius,non /Ethiopiam; prmsertim cum a Socrates supra citatus, et Thco:

ASthiopiam

interiorem
ijuo

cujus

metropolis

erat
Christi

doretus

Histor
lib.

eccles.
2,

lib.

i.

cap

28,

So-

Aiximis,

antea

nomo

praeconum
tenebras

zomenus
piam
bentes
citni

cap.

93

eamdem
in

historiam
ii/m,scri-

penetraverat.

Umc Holstenius obscure admodum,

facile di$~

scribant, etlndiam

ubique nominent, non

sedveritas explicala offusas

sipabit.

An

Historicos hos omnes,

Romano

imperio,

tam
nobis

oscitantes fuisse putat,

ut

75 muita
seijuuntur tn-

Dieo

itague
esl

Tndia
citra

Ru/ino
sive illm

et

/Ethiopiam
'

designare oolunt,

nomi-

Socrati

India

Gangem,
et

Tndim

nent Tndiam
tione

rommoda.

provincim,

JEgypto
intra

/Ethiopiee

dciniores,

addere possem,
i/n

Plwra ex tota hac Pagii disputaex quibus pateret, quam

errores

quas Tndiam

Gangem

uocant geographi.

multos

Rufino

agnoscere

maluerit,

Tndia uiterior, sive interior , TndiaestultraGan-

quam passim vocamus Tndiam extra gem sita Gangem. Totus ergo Holstenii scrupulus vn eo consisiii, quod "" [ndia interior pro Tndiaexrecte oideatur inteUigi. tra Gangem non it, ciiiii auctores illi satis mdicent, sr per Tndiam [nteriorem mtelligere idem, quod per ulteriorem quid contra rectam geographiam peccent iiini inlru. \/im sicut Mthiopiam mteriorem Holstenius ipse vocat eam /Ethiopim partem,
:
,

oerborum sensum sequi. Legat eam, qui voluerit a num. 7 et intelliget, Pagium von minus cum Rufino, ex quo oppugnat Baronium, quam cum ipso Baronio hoc loco pugnare. Sed audiamus tamen prudens mr\ eruditi monitum, quod si ipse secutus fuisipsius
:

quam proprium

set,

77

Baronio hac in re non dissentiret. Non hinc, inquit, discedam quin

non
opera
rerae

mo-

tmmqw
'"''""

nuero,
ejus

geographi
propriis

Rufinum
verbis,

*"

parum

peritum,

sed

ejus

qum
iiu
dii

intra ALthiopiam
/'

Rufinus

motiorem

a nobis

magis a nobis estremota, Tndim partem mo~

Tndiam interiorem,
fallitur riim

modo ulteriorem
Pagius,
Tndia
ex eo oera

vocat

cum antiquis collatis intelligendum esse. Placet Rufinum intelligendimodus, sed nonputaveram hunc proponendum ab eo, qui ex geographia
Rufini sua
struxit,

ai

Holstenio

quod

deduxit

ari/mnci,,

</,,/,,,</ c,,n

Bartholomaeum

non

in

prmdicasse

operose zx Holstenio cpnira

hic

sententiam

nostram

mlt,sedin/Ethiopia,idquecontrapropriumRufiniverborumsensum, contra apertissimam Hieronymi, et Eusebii sententiam. Quam multa autem him sequantur plane absona, attende. Primo mhiopiam obligtsse Katthmo, Barlhoiomao riubam r/omon( auctores. Tlli Hatthmum
'"

uno

calamx

tractu

destfuit.

Vam

hac posita regula , Pagium ita convinco Rufinus Tndiam Bartholomaei pmdicationi assiqnat
atqui
[ndia,
si

proprie sumatur,
.

sectvndum an

,,/ ""/""

rmolSon

ab

/Egypto,

Bartholo

majum statuwnt
rnagis
''
,h,ni

mparte

/Elhiopim

Egypto

mcma. Secundo verbis

>

mm mferre cogwr
/

tum geographos siqnificat provincias citra, n uhra Ganqem positas imo et juxta Pagium ipsum num. 46 ubi has prooi rot, veram [ndiam. Ergo Rufinus F
historicos

tiquo*

tum

^""/"<"" Xgypto finitimam etiam " ,lMm rnr "" lni volunt '"" "'"' '"'/" /"'""s

'""
'""'
/

'" nl
/

'""

''"

tisi

"-'/"'"

Ouid hmc abrupta deduxerit ut relicta Propria verborum significatione Tndiam S Bar-

de

Tndia vera seu Gangetica intelliqi debet

Pagium

'

""-

""'

"'"-

,"'"

i"""' s

'"'/"/"-

Cata[udi
est,

IZST? P
'

num

jj -" i Q*
:

QU

^olomaoi prmdicatione illustratam pim exigua parte sibx fingeret,

""

m Mioperspicio
iid

'"'""

l^^isatishi^cLtat,
num.
2 ita

manifcstum

CkrM a
imericam
x

Ipostolorum
ccru
n
'' ii

Siic
(ii/cii

a PP el,ar

mthiopxam, remottorem

Vtd68f !" sedregtonem supra

ab

'

em

Catadupa, seu

i U
7

Mqupto Ethiomam /,/,, tantuTsequitw el ZgilitvtZ

r %.

VOo

ita

scribeniis
[ndis.
I

'.

^ fZeeTHm I T 1*
tanos

quidem excipiat hic quidem umiopias TthLias

>

\u-

ab

"'"'

que coloratis amnis devexns ab

,"""""'

,',,,

r ""' 1 "

la tantorum

disP utata

^ *

'"'

bi

vides,

\nrorum veritali officeret. 'rumentio, cujus occasione huc itli

de eo
,,l

rcii-

Tndicam
seU
.,:
'

""""

ipsius

Tcrho
qui

errat

Pagvus,
,l,,,crr

<i,

Rufmum
re-

errasse

ctit

probabUe
"""'" Paj';

tmi.

Rufinum
Preeterea
lletrodoi

Mctcoilm,
inquit

''"'""

perperam
prehemlit

fallitur

in

SCfibendo ,ni,. 16, eo (Rufinus) quod

nlteriorem

;,<'""

'':' r '""

paucatam*
dtcretafucru
010 v*~

am

Indiam

quam

appel-

J?

>'ivmtur incommoda '''"""'"""

mthmo

mcludii

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

i

2b
ku<

mcludit
vero,

\><<i< Arabim. ejut oerba : /Ethiopia cujus Apostolatum Matthaeus sortitus est,

cuique

confinis

[ndia

Bartholbraa3i
Abissinia
\
i

aoc
al

est,

Saba3a, dicitur,

non
ed

est,
ip a

nonnulli

% ex pcrvetusto GrmeoSynaxario eeclerim Constantvnopotitmm ad rv Novembris datur epitome Vitm S. Philippi, ex qua decerpo in rem notPram sequentia : Philippus Hie ippus

80

Ibidemnum.

roRi

J. 5. 'isse,

rucique
I

cum

aulumanf
teor,

abia

Petraea,

qua
fa-

rapolim
Linns

qu
sua,
et

tunc

Ophioryme,
accessil

ii

quasi

serpen-

parte Felici

seu

Sabaeae

potius

adhaerel
'

Hmc,
in

impelus dicebatur

cum Mariamne
Docebal
infldeli
:

concoquere
universum
Marc.

non possum. Quid

ipostoli,

sorore

Bartholomajo
Chrisli
,

apostolo.

quibus dictum erat a

iliim
,

Domvno

Buntes

munorani

autem
bus
''""
iii

euangelium
,iii

persuadens
discederenl
Mulli

prsedicate
tp,

Euangelium
sibi

errore
inslar

idolorum
Dei

vipe-

creaturae

tam arctas
'

ad prmdir
id

oamque
Chrfsti

habebant.
inter

antem
Nii

candum derignaveranl
assignata fueril
oerisimile

provincias,

utduobusuna
mihi
hic
fit

fidem

suscipiebant,
proconsulis
,
.

quos erat

Arabia

NeuViquam
Rufini

canora

axor

qni

eos raagna

mo
.

Deinde

oerbis

etiam

minia

prosequebatur

voIobj

plurimum

alciscj

mfertur ; qui Tndiam nom/i/nat, et /Bthiopiam; ikiii Arabiam Felicem et Petr&am; qum hisnominibus apud paucissimos, qui nec qeographi
sunt,

Qnare
mandavil

captum
apostolo

calcaneis
capite

pedum
ligno
.

perforatis

inverso

de

snspendi,

una

cum
ces

Bartholi imseo

cui
ita

idem

soppli-

designatm
et

leguntlir

cum

contra

India
histori-

cium inflictum.
funderet,
infldeles
el

Cum
sabito

Philippus
terra

suspensus preabsorpsit
,

Orientalis,
cos,

SLthiapia

ifricana

apud
suis

aperta
existentes

n geograpkos quoscumque,
sint,
et

nominibu*
inficior,

nes

Hierapoli

una

omcum

notisrimm

celeberrimm.

(taque s. Bar-

proconsule

vipera,
Cliristo
.

hujusque sacerdotibu
omue.s
sunl
,

tholommum
sed
et
iii

in

irabia

prmdicasse

non
Dei

rum miserante
sule
ei

rvvpto
el

proron-

Xndia

Orientali

oerbum

annunet

vipera

liberati

mos
anlem
el

Bartho-

tiasse

satisputo superius

ex

Eusebio,

Hiero-

lomaeura
repressil
vit.

dissolverunt.

Philippns
ita

eorum
lini-

demonstratum est, ci adeo ex Rufino et Socrate non infirmatum, utpotius multis modis et stabilitum, Sequor ergo confirmatum fuerit, sententiam Vicetm Paphlagonis in Oratione encomiastica
hic

nymo

conatnm, atqne

in

ligno

vitam

Bujns corpus cum Bartholomsens

,

Mariamne,

postea danda,
scribit
:

ubi

de

Apostolo

tradidissenl in Lycaoniam disci runt in Henmis Grmcis ad eumdem diem \i\ Novembris aliqua diverso modo referuntur, qum

sepullurae

nostro lum,

hmc

Ad Arabes, quos Pelicesvoiilos soel

hic

fideliter translata

adjungam. Dicitur
euangelium
infidelibus

ibi

cant, profectus Vir

beatissimus; neque ad
posthaec

Philippo

ejusque sorore Mariamne \tysim etLy-

sed et
ni

Imlis

Bthiopibus

orien
a(

talibus,
vitae

sermo
tl

1 1

Dei
1

al

lumen
ex
aut,

scientiae,

dim d multasque
flagellis
et

wdicando
a/flictiones
vi/rgis

obiisse,

ab

pertulisse,

aeternae

i.i

ci

informalio
docuit,

transmissus.

cmsus,

carceribus

inclusus,
idditur
prasdi-

Primum
terrestri

itaque

irabes

irabia

aut,

lapidibus

appetitus,

iisdem

comitibus
Isia

itmere per Persidem,

est.

quodmagis

deinde tcrtius Joannes apostolus in

ca/ns.

credo,

trajectu brevi Oceani

irabici,

Tndiam

Sihil

de
ibi

cultu

serpentis,

nihil

de

morte
et

profectus

proconsulis
Barlholoma^i
iur
:

refertur.

Vors oero

Philippi,

liberatio,

hoc

modo

commemoratractus,
esl
\

Philippus vero
trajectis,
in

per

plaleam
sublatus

deinde
ita

VIII.

Apostoli

aliis

provinciis

talis

lignum

atque

orans Deo tradidil

praedicatio.
.1

spiritnm.

Continuo terra
scissa

con:

motu,

sonitumque
el
:

emitti as,

est

ac

multos infidelium
Darlholo-

absorpsit.

Reliqui

vero

terrore

Ai
ci

J> India

">

minorem
s

Isiam

regredior

nam

correpti,

BartholomaBo
Sunl
supplices

Mariamnae adhuc penipsisque

solutis
S.

ma

"- ruiu

ibidem
/"//'

presdicasse

apostolum
constat.
lcta S

Bartholo-

denlibus

veram
/'/"-

Phihppo
Bierapoli
iii.imiiii.

ex oariis
/

auctoribus
ii

HenschePhilippi

fidem
h/ipi
i,n:

amplectuntnr. Sequitur
dicitur

sepultura

nius

Mnii

pag.

dedil

Stachys,

cujus

domus

memora-

apostoli,
uii
i

''

quibus multa
S.
ei

kabemus
aliunde,

spectantia

isiaticam

Bartholommi
7

prajdicationem.
ut

huc igitur transferam,

potero
s

combusta a proconsule et populo, a Byxantinus episcopus : quod an oerum sit kxxj Octobris, quo die colitur. Postretietur
iiniiii

confirmabo.
Baritii

Yum.

ex

Menologio

seculo

dicitur Bartholomaeus

imperatoris

Porphyrogeniti
Ughellianis
>

auctoritate

caoniam profectus.

conscripto, profert elogium Philippi,

invenies
iiuhir

quod etiam
tom.
delibo

narranturm
dedii

ictis

cum Mariamne in ///quoad substanttam Philippi, qum ex Uetaphraste

Eadem
pag.
a

inecdotis
coi

post

W
:

sacm

quo

hmc
el
:

adduntur

Philippus

Trajano

imperatore
flhabus

profectus
Marii
abi

esl

Hierapolim,
sorore
Christi

cum
el

septem

1% ubx iti fine , autem el Manai commorati tempore, Uierapoli modico ibidem ;um iterum venerando illi corpon Phihppi aymHenschenius
:

Bartholomaeus
-

sua,

Bartholomaio

Apostolo

Jesu

norum
Sde, ad

atque
el

exequiarum
revei-si

justa

Bpendidius

verbum
ab
qui
.

ausquam
ia

ducebal
iiiium

idolorum

non disseminando, deaera genvanitate mulUl

ifco,
,

solvissent,

prassentes amplius confirmassent in

sunt,

propria

pradicando abique
lerra

eodem

siraul

cum
inter
et

Nicasuos

euangelium
**

Christi
i

aora

axore

proconsnlis

ainis

primarii,
<liv.no.

erpentem dignabanlur cultu jussu Quare cum pr isulis

honore

Bartholo-

maeus et Philippus sublimibus e muro pedibus penderent orante Philippo gentiles omnes cum
:

encomv mi Orai Combefismm in LiMforto de novissimo a pag 388 eadem fere narrat dt pem apud Laodicenos cultu, demortePhilx

^etas Paphlago

Philippo apud

innln

,/ r

BarthoIomaBi

suspenrione,
Philippi

et

depositione,
%ed
m,

ctw

proconsule,
repentino

''11111

vipera,
hiatu

cum

sacerdotibus
sunt.

ejus,

similiter

sororm
1
differt

adjungit,

terrarum
Dei

hausti

Vernm

nominat;
narratione
c,hs

quibusdam

omnes
lem

singulari

beneflcio,

praater

proconsu-

nam

ei

tamen a prmcedentiwm oiperam Phitippipreet

Sanctornm auctorem, et viperam, emersere in apertum aerera solutoque Barlholomaeo, Philippus eo cruciatu consumptus est.
caedis
:

necatam

referi

ante supplicium,
narrat,

apo-

stolos suspendio
a

damnatos non a proconsule, sed

primoribus

civitatis

a
8

terrm

motum
vcrisi-

Augusti Tomus

V.

26
AUCTORK
1.3.

DE
koc

S.
:

BARTHOLOM^EO APOSTOLO
Terrffl

verisimilion

modo

memorat
ille

motu

mcnitv
\snr

popuhs

dictt

Lyraonia

rnim
(

minorts D
i/
'i,

subito locus quatilur,

totusque

SUCCUSSUG chofere civitas,

,

/ir.iniir/ii.

inlT ruiipliN liaiu.

'.'.

ini/n

sir/ ir

ltis alta voragine subsidebat, quo tota traduotura Jesu homines theatro

laudatus
120)
tenta

Cellarius tom.

lib.

8,

cap,

pag.
con-

ooncessolo

Cappadociam,
est,

Pisidiam,
ex

Phrygiamque
in

serat
ius

omnemque
(

populum
id est
salutis,

iinus

cum

hia'

in
est,

quam

Phrygia,

qua Hiera-

absorbebal
itaque

absorpturus
vilsque

videbatwr.
pulsante

polis

sita

profectum cidimus. Ceterum, non

Jam
ea

grayi

pe-

pertransiisse

riculo,

Philippum cum
ratione
creiliinn
,

sociis

inclamabanl
abscessuros,

atque

trm/mrr
jinn,

fnli

/,

cwsim Lycaoniam, sed longo satis dnr u mr n iinirilliii/ /IC I.l/rnmi i/nis
1 ,l

se

ah

errore

veroque

Irndidissc, ipso loi/uriuli inndn

i/ut

inirinr

illr

si,/,dicit,
,,

Deo
lur.

eiiam

ah|in'

eliam

polliceban-

ms

iid

temperantiam
\sm.
i

mstitutos
Iriiiriua/i,

At

Philippus

sociique

ferventibus

Deura

Yeruui

rrlirla iiuimri

nc

suppHcationibus placare;
i.simi
inr,

orantibus Dominus con-

apparere,
biatuque
instar

moxque

terram,

ne

mergeredenique
iter

subsideret,
scalae

confulcire; vir

divina

pereuntibus
Heec

submissa,
Qdei

ApOStolum rninilriiiiir. Galanus Surrentinus, S. Sedis 84 Clemens Apostolicm ad Armenos missionarius, scripsit su~ /imnri sccttlo Conriluilmiirin rrr/rsnr .1 rmciiinnr
c ii
iii

Armenta

ad
sio.

salutem
Subjicit

munire.

incredulis

occa-

Romana,
:

in

qua tom.
tolius

I.

pag.

I,

sic

lo-

twn

Vicetas
,

mortem

Philippi,

ac

quitur
rissima

Inter

illustres

Vsiae

regiones
fuil

cla-

Hariholom.ri
sn/ira

liberationem
sunt.

reliquaque,

prout
fere
re-

mullis oominibus

exislimata jure

Ar-

narrata
in

Eadem

habemus
infra

menia.
sii/n-n

Quod
-v.

et

late

ibidem
22$

probat.
liniir

Laudatut

lata

Oratione de
ct

Barthoiomffio

edenda
lib.
-'.

Cellarius ejus
cap.
II.

termmos nobis
/"/.7.
iii

describit tom

Josephi, cap.
39,

apud

Vicephorum
lector,

Calhstum
ui

%
lib

lii'.

modum
Slrabonera

qum

hic bremtatis causa prmlermitto.

Armeniae majoris
11,

terminos

sei-nmluni
:

82 Expectas, vmrtuo
Itppo,

opinor,

edicam
itr,

quid

pag
esl,

363
a

hos

Philibera-

ill

llis

nnrriilinii ibuS

nrnui

ridnil

</nnl firli;

Taurus
Orlu

quo
illa

ponimus a Meridie Mesopolamia ilirimilur ali

:

tium.

Bgo quid

sentiam
sn/iti

" ,s

''"'"'"

meum judicitun
B
cet.

candide eloquar qui nmi rolurnl; />rr mr liVi

Media

tam magna
Caucasi

quam
abscissa

Atropatia
pars,

SeAli:

ptemtrione

quaj

sequatur suum. Onmes hm narrationes

excipio
I

baniam
aut
ipsa

el

Iberiam
el

meridianam
Albania
:

utramque ambit;
Occasu
montes,
iia

multum Gresca amplificationis et /iriiiu omatus videntur habere admixtum. Deiun enim proconsulem in scenam inducunt, ejusque uxorem ad fidem conversam, dum solum
cetam
iiiui

ibeiia,

ab

sou"s
el

mi-

nor Armenia, seu

quffidam
lomffius

Paryadres
el

sentes

Ponticae,
lib.

Euphrates.
xiii,

etiam Plo-

v,

cap.

nisi

quod ab
:

Occasu
pariliam,

oipera proconsulem hiatu terrm

absumptum
id
est

etiam

Moschicos maris
Caspii

montes
a
sil

aominal
ostiis,

ab

Ortu

scribunt,

anliqunm obtinere
fictitiis
CSl.
Illiil

Graci,
lnfr n

oe-

tem

Cyri
ostia.

nim

maxime
illa,

historiam

fabulis
i/iiiii

ornare mihi
\

n-

quaa circa
Ptolomffius

Araxis
inter

Pars enim
fluminis

quam
anpo-

'Irnliir.

RatiO
suiii

irrla /iril-

utriusque

alveos,

deiiirv

pratermissa,

isim

i"'n

residebant

quia proconsules Sierapoli, neque reorum

tum

tequam
suil
:

in

mare

exonerentur,

interceptam
in

et

inde in Auslrum
referenda
sit

uonnihil

ora procur-

suppliciis

prmsentes,

ui

plurimum,

erant.

\ire-

'"
111

?uo

dubitatur,

cetm
cedit.

quum

Strabo,

vero

narratio
cultus

a
ille

oerisimilitudine non

vidimus,

deatur

Albania

Sicm

sub

wperm
lib.
I.

Caspiana no-

displicet,

legatin

raine

adjunxisse,
Atropateni,

Ptolommus
quos
stringil

Epilome Liwi
rus de angue,
/iiiiiiiiuui,

Armeniffi;
,

decadis
ttui

qum

quam

scribii Flo-

etiam
possint.

sibi

vindicare

Esculapii

dimnitatem vm
traducto,
soli

ex

Epidauro
ei

Romam
:

tem-

85

Talem

igitur

regionem

ploque
rii,

ibidem

(inquit

paq.
,

.7

erecto

neque

Epidauel

Galanus)
gloriosara

majorem
Christi

et

Romfni serpentes
De

nimirum

Armeniam

posl

coluerunt, sed

multm
pro-

Doraini

alim gentes.

Hierapolitanis

autem

id

Bartholomffio

ad

babiliter colligi potesl

orbU
c
pag.

uiitn/iii

03 de
uurarui

ea iis, qum scribit in VoChristophorus Cellarius tom.2, Hierapoli Phrygim : Sed cui Deo

Ascensionem euangelium Christi

etiam
34.
S.

m
:

cffilum,

prffidican-

dum
n, " n ciijus

obgisse,
rlir "
''

affirmat

""'"

Baronius ad anTheodorus Studita,

Ei

pracipue
B8l
:

de

devota
varias

Bartholomffio

hsc

civitas

fueril
,

sermonem mjra
attribuit
:

incertum
Apollinis
,

Armentam
""/""ns,

figuras

etiam Apostolo

referunt
etc.

damus, p autem
$or
el

pianaa
ni

Ephesim,
i

ffisculapii

Videntwr

ergo

tculapium colere ooluisse, ui itn"iinii. et Epidaurii. Liberatum itaque s. Bartholomffium suspendio, t Nicelas scribii rr-

tcrpentt

qui uunccelebri fama laudatur Prll ^rmeniffi locus, qui esl ab Evilath

usque

M"tt.
'

et

iii

multis

gentibus,

el

civitatibus

N|

distributus.

Quid

rmmile puto, ut absolute oerum asserere non mdeo. Prmdicasse cero vn minori Asia Philippo comite Bartholomaum, tot tesHbus id
asseren"'"'"
'i'" 1

asque Gabaoth,
'):

Pater >

cst

hac phrasi, Al, Evilutb designatum terrarum voluerii obscurissimum. Videtur in In-

''""" "-/'"'.

MterminumOrientalem,
Bartholomffii
s,-
<'

[rmeniam,

"""

'in

etprmdicationemS.
'

*
83
",'" lycaonia,

ejusdem

tini

fide\

"""""" /"""
perpessum
'

creden,,,/i-

extendere

Vam
%

icr

multaque

;*

Evilatl,.
.

tjramaab

uevilath,

quam Gen
fluviis

iietiiiiis

esse,

noi\ dubito

'/

Post

mortem PhiUppi

'"""'r,
"'

y
'

pmson """<
i,,/lu

paradisi
sicut

circuire

,hrn,l " lh

mcmoratur.
ApOStoltS,

Bartholomffius, rebus /'""'- '" Lycaoniam profectus id confirmatur ex

pentf oiimrs

l,,,],,,,,,

nilrllii/unt

,n

<""!/'>

sitam,

per

Phison, Gangeni
disputo. Videsis
cap.
..
,

Cilitn

mtrr
it.

,>,., ,,

habentur Barhol raus Lycaonas ad l temperantiam instiluit Agnoscunt hanc m Lycaonia BartholomeBi prmdicaitonem Baronius ad annum Christx U

""

"""

v pag

de 12 fliri/snstomi s/m-

Oratione

cUexerunt:anrecte,hic non "'"<;<"'". auta Lapide ':'[ in

Gabaoth

nin

hmc

haud '"'

2Gen.Per
.

'>"/><> duhin.

m, terminum

Occidentalem

si-

num

ei

Vatalfo
'"/'

Alexander ad seculum
".

""""

christi

,,r,'-

nuni.7,

srd

uirn/iir

rem geographicum, dum

addiditerroir-

8fi

.""'"- *mque auctorn quam plurimi.

'

Lycaonas majorit

TJrr*L' a
hu <

-'" 'non motlo Armeniacam

S. Bar-

nll n>i

: :

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

pro comperta haA bent, sedetmultas addunt Asim provincias. Unum r>i</. ,,///. referam. 5 Amrus ante laudatus sir
nia-ns,
,:,,

27
;

S. Bartholomari prmdicationem

Tndiam
Augusti

interiorem etiam

Florcntinius
habet,
assignet.

indiam

nn

Junii

Persidm

ad mov acctobb s quamvis ad J Plurimi tamen

et

loquitur

Nalhanael
et
ei

qui

et

Bartholoex

una
AdeOj

cum Tlioma,
Mari,

Lebaeo
<-\

xn,

et

auctores Uajorem irmeniam bilitalam scribunt, quibus

[postoh morte no-

Aghaeo

septuaginta,

Martyrohgium Breviarium Romanum accedmt oerba alia

.-

oc-

docuit

Nisibin,

(urbem

(Assyriam potamiam, Rfosul supra) Babyloniam, Chaldsam,

tem, Nabathaeam, Huzitidem
siiui

Mexopotamia) Mcsoteste Assemano

Arabiam,
Orien-

singulos

casione in/ra dabimus. Ne longior sim auctores recensendo, ponam verba Tillemontii

cujus mihi placet

res

conjectura

Omnes

recentio-

irabiee)

et

Persidem
ejus

(ha dum provmcia tum m Armeniam

Christiana
sdificavit,
reli-

GraBci,

et

Latini
in

tyrium subiisse
dicta,

nnanimi voce dicunt raarorbe Albana, vel Albanopoll

corruptionem
Urbanopoli,
[ndica
in

majorem
gione

profectus,

incolas

quandoque
statuunl in

per

imbuit,
ad
fados

ibique
el

ecclesiam

deeique

quam
vocant.

mum
pellis

ulteriores Sinas migravit,

magna Annenia Pntem esse foriasse urbem

litus

seu

Albanam
flnitima

detracta

est.

Subjicil

[ssemanus

ipse

Albania ad

maris Caspii,

qna3

est

Quod de

Indis Sinisque dicitur, suspicor ad

Tho-

Armeniae. Placet,

mquam, hmc mihi conjectura

mam
t

referendum esse, ct Bartholomaeo apostolo amanuensis incuria, aut Amri oscitantia triissentior ovro erudito in eo,

cum quia nullam

nio

biiiiiin.

quod non
labores,

piiicm post

diutumos

in

irmenia

vn

vn irmenia cimtalem m hujusmodi nominis, Vum quia auctores ita discrepant provmcia assignanda, m qua tasheec fuit sita. Sic enim aliqua hujus discre-

15

ibique martyrio Indiam amplius pervenisse, coronatum. Potuit tamen ea i/ntenlione, ut indiam repeteret, ad partes Asia magis Orientales
accedere,
via,

panties ratio dari potest

quippe

irmeniam

di-

cere potuerunt, quia huic est jinitima; Persi

fructuque

presdicationis

retentus

in

quia latissimum Persarum imperium totam /rre e [siam romplcxum, ct notissimum erat, et non
longe dissitum ab hac urbe
liores sibique
;

puta in Vlbania, ubi probabilius gloribsa morte sublatum dicemus, subsistere. Cete-

Xndiam, qvia remohoc

Jere

ignotas
tt

provincias
in

no-

omnibus his provmciis quasi in transitu aliquamdiu fidei semma jecisse ipostolum mihi non improbatur, diu in illis substitisse non exnam pr&cipuB provmcia a S. Hartholoistimo
111
.

rum

mme

indigetabant,

Tndia
ipsi

constabat prmetiam

dicasse

Apostolum.

Denique

Armeni

doctoreshuicfaverevidentursententiei.Amruscertc supra citatus scribit, todificata m Armenia

Ecclesia,
in

mseo

fidei

luce
et

illUstratse,

India esse

videtur, fortasse
patebit,
in

Tndiam profectum

esse,

neque

alii,

minor

isia,

major

Armenia,
ilbania,

addi
ut

ibidem

potcst finitima

irmenia}

upud Assemanum citati, ejus in Armenia ipsa mortem collocant. Diligens autem Arhistorim
investigator

cumde morte

Apostoli crit agrndum.

xirrius

mciiiara-

supra
liquido

laudatus
constat,

Oratione ssspe citata etiam /Ethiopas orientales a Harilmlnmtvn fidr imhutos srnhit. ijuamvis id

Galanus, Praeterea, ulrumquc aposlolnm

inquit,
(

tati/na

versione Combefisii
ifricanos

sit

pr&termissum.
intelligendos

Verum
piitcm,

non
sci/

/Ethiopas

Bartholomuum ct Thaddssum) circa regiones illas (Armenim) martyrium subiisse, quod cum hae opinione optime
convenire, per
riin,
I,

Tndos ipsos orientales. Nam et auCtOT scrmoius dr il undrri m Aposlolis su/nn rilutus, idrm dc Thnmu njjirmat : Thomas baplismate
Kihiopas dealbat.

se

patet.

Ea
I

rationes sunt,
iu

cw

llrmmi

sus/nrrr

Ihn nn/mli

Albailia

Potuerunt
vel a colore oel

illi

Indim

populi
/Elhio-

Ethiopes cocari,

nigro ex

cum

pibus
fecti,

communi,
ihii/rm

quia

/Ethiopia

pro-

Audi doctissimum 2, C Pctin iiim iii notis ad S. Epiphanium tom antipag. 374 : Multiplex, mquit, apud quos riai /Ethiopia. Altera in Asia ad Endum,
sedes

locarunt.

sive

iii

alii

volunt,

Gangem
itaque

lluvium.

Altera

in

Africa

Mthiopia, de his mthiopibus Nicetas mtelligendus, qui forte per Ethiopas, non nisi nigro hommes colore significare voluit. Sed tempus est ut inquiramus, ubi, quoque mortis genere laborum suorum mercedem
etc.

De

hac

Bartliolomanim martijrio coronatum. Siquis ' tamen meliora assignet, discere hic malim, quam docere. Quod autem Vicephorus Callistus lib. J. cap. 10, Urbanopoli in Cilicia passum scribat, singularis est; nec tantaipsiusauctoritas, ut nos morari debeat. 68 Occasionem necis Apostolo illatm, ejusque Uartyrti auctorem Breviarium Romanum hoc modo me- oeeasiodUi morat in lectionibus xxi\ iugusti : Venit ibi Polymium F stolus) in m8jorem Armeniam regem, el conjugem ejus, ac pweterea duodeS.
| :

cim

civitates,
fe&
in

ad

Chrislianam

fldem

perduxit.
concitavit

Qwb
illius

gentis

magnam sacerdotum. Nam

eum
regis

invidiam

osque

adeo Astyaincen-

rniisrriitus sit ij/orinsus iposlnlus.

gem
liter

Polymii
ui
is

fratrem

in

Apostolum
pellem
abscindi,

derunt,

vivo

Bartholomaeo
ac

crudetjuo
in

detpahi jusserit,

caput

IX.

Ubi,

qua

oecasione

et s.

quoniodo

Consonai fere martyrologium Galesinii ad nonum Kalendas Semartyrio

reddidit.

animam

Deo
in

ptcmhns
fectus,
iiiin

Deinde

Armeniam
duodecim
rei

minorem
religioni

pro-

martyrii

palmam adeptus
Ordo

sit

Barthoad

Polemonem
adjunxit.

regem,

ejusque

conjugem,
Chriidoin

ipostolua

mortuu
Ubanopoli
forh
u,
,i/.

Upui
lomseus.
prfedicationis

usque

civitates

praeterea
c.iijus

siiana-

invidia

commoti
fratrem
ul
,

mortem

probabiliter

assignatus.

lorum sacerdotes, regis Polemonis Aposiolum usque adeo concitarunt,

BarthoIoma3o
pellem
abscindi jusserit.

is

vivo
ca-

crndeliter detrahi

tum

Videtur kic minor Armenia

nde,

r/

(/,!,,

migraverit

genere ad ca?los transnon nisi Bartholomssus apostolus,

1,,,,,-iis

pro majori per errorem irrepsisse, ei reguli eonm patet : oersi nomen mutatur aliquantulum,
cetera
,/111,11.

bania

probabili conjectwra dici potest. Quod ad locum spectat, muiii marti/raloi/i indnim assn/nuiit,
"'

plane conveniunt.

Romanum

Maftyrolo-

quod
rbi

Vsuardus,

ido,

Fiorus

Bedam

amplificam

Cum

hodiedum i" usu est, tantwn ait Polyplurimos ad Qdem convertisset

:

iniiim.

28
AucTonr
J.

DE

S.

BARTHOLOMiEO APOSTOLO
hmc videantur
sectatoribus
vei

S.

mium, ejusque conjugem, <> duodecim civitates ad fidem cowoersas tacet, Et vero, guo hmc confirmem, non habeo, prmter fabulosa Pseudo- ibdim
Acta, aliaque ejusdem fur/uris ex nhi
iis

ex ipso

ibdia,

vel

<

///,

D
''"H

desumpta,

Ibdiam certe libera liter descripsit Bellovacensis in Speculo lib, <j ita ut mtrari cap. 83, et seqq non possimm
transcripsisse.
f
.

hmc fusius referuntur, multaque aajunguntur

de quibus suo loco.
citatus pag.

cmdis auctorem,

etiarrm fictitvus

esset,

inde ad
n-i a / ns

fictitia,

alios auctores derivatum.

Evhis autem,

urium

89 Galanus supra
conversio

6 inquirit

sub

Potymv

quo Armenim rege hmc contigerint. Ub\ enim di postxerat. martyrium subiisse Bartholomaeum quam... Polymiuro quemdam Armeniffi regu,

\fartyrologium Breviarium oidetur hoc irrepsisse, cum antiguiores et melioris notm auctores, ut supra osten*
et

tbdiam

secutis,

vn

Romanum

sum,

illud

imii

,11!

fidem convertil

ul

communiter
ita

omnes,

occasioni

recentiores puta,
ca
qui
subjicit
:

[bdiam

secutos;

post pau-

Quomodo autem sub Sanatrugho, Armeniorum rex aominelnr (tempore Baroccisi

)

inquam, historim de Polymio, ejusque uxore, et duodecim tatibus, ac de nece per Aslyagem illata, tanlum
toti,

non habeant. modo narratm,

Hinc

toti

huic

cmdis

quisque fidei tribuerit,

nario,
dictisque

quantum

Romano

Hre-

tholomaei

ista

potuerinl

contingere

in

dubium
mii
inns

rocari

posse

videtur;

cum

nos,
fratris

BarPoly-

tholomaeum jussu potius

regis,
capite

Astyagis,

tribuendum esse putaverit; quorum auctoritas licet non sitcontemnenda; non tantam tamen esse existimo in

martyrologiis

mulctaturo
satis

legamus.

Audiar
Galanus,

an

hoc

dubium

removeai

Enumeratis duobus
ita

Chiisto regibus

irmenim,

firmum neamur prmbere consensum. Sed tempus esl inquiramus, qua tandem morte gloriosus Puqil

hisce circumstantiis, ut dictm historim

te

ut
/i-

prosequitur pag.
sororis

9: Tertius

fuil

Sanatrughus

iiinis

Abagari,
cujus
el

(quem
imperio

Christi

tempore
apostoregionibus
:

regnasse
los
illis

dixerdt)

sanctos
in

deisumcon/essionem, etprmdicationemfirmaverii pro qua satis certum est occubuisse. 92 Mors itidem, ul cetera [postoli, varie
oariis

Bartholomffium,
interfeclos

Thaddffium
narranl discrepanl

auctoribus

refertur.

faisse,

Armenii
historici

qui-

bus

tamen

minime
ab
:

nostri,
regis

quamvis Bartholomaura,

jubente

Astyage,

Polymn
""" l,h,m
,|

crucem actum scribunt, adduni aliqui et capite cetas Paphlago n,r, inquam,
habent,
.

Grmci plerique m Latim fere excoriatum

minutum Vi cum audissent

atque
illius

fratre,

idololalris

sacerdolibus

necj

impii,

orati

novilate
indignati,
...

attoniti

asseran <
li 11

"'"""" "

P? tuenm1
ii;

^
El

nam Polymius, et Armenarum provinciarum

""i"' "'
1

adver
di

Astyages
jul

sus

crucifixum
rirgis

continuo

m
piicio

cffisum

crucem

atrunl

Ouaad

Sanatrughi,

tottn

ArmePoM;,r,yn '-

crucemt
el

"

."*;

quidem.quod Astyages,
q

frater

ipse

lZ T' Rom!
!

r6X

'""

Ueril
'

affirmat

X V** 2?JK
*T,

"- l,,m

'";

ac ullro, singularinm tantum

fuisse

**

'

tjusqui au
ctor
i

j^
'"

"'"^

*M
.

,! " inferius m d foers missum Rogavi. carniOces

mtit Josephus his verbis Crucis un c lemnatns esl Verumtamen ad

a
illos

vZa

Trmtr
,

colligimus

'

terram

capite

cruce
ejus

suffige^tu
roag^istet

''-

>
'"'"

in^nZ
Sti
:

'-;'";'

.**
,s

>

'<"'r

ilymii

" ""/
v
'

EnTrev^
cruce suffixus
,

"""

&
i.

loqui

non
;;

;::;-::,r;:;,::r:::r:::; ;;,::
gravi

Etsr--,-;
wiuni)
'

:::

auctore

obtrudit

nnhi*

1/,/

meoaorus

Studita,

impuro

ibdim fonte id

mmJLjJL

11.

..'.

"T

us

dfcco

"a

est,

capite

plectitur.

Fre-

Mia
'""'"
"s
,

habent

eommme,
'/""'"
'-

et

''" "'""
s ""'"'"-

auetora
,

ttmi

,//,,

Ibdia,,
Taeel

"/'"'"""'"""-'/"

,,
nare
33
,,'

J " sr />!<<>. ;'"",,

,

cruci

'"""" affixum
'''

"'" passim, cum Viceta scribunt. nrtomt. Utn re Vtri

'"" / "'/"'""

lotephm
/

Istyagem s Theo """ Vieeta, Paphlago; taeet HetapkratU editue; taeet Frecul
,,..,
,.
,

"'

'''"'""

/,
,

'""'"

.',,

"'"<""<
et

J>hm,editusinBMiothecaPotr ""/ pag. '"'' llr ,/, tocent , 11/11 ""i'"' ,,

'

auos '/" Uenologia ei Menma prmtermitArme '""'" Astyagem nesciunt, '". Sanatru9numque tunc irmenim regem asserunt. PrmZes/er tores 1 , lirillll q ">"-">< exceptisiU, qu, locum
'''

'"""""

''"""'
<".'

'

, ;./ plurimi,

quam

oermmilior mihi >/, 7 , ,,,,,

<.,,,

'"'"'''"'""

;:;;;;"
,

*?**
'" s

**

"'
''

,.,.,,, ^,, ,; ,,,,;

//,

''"'/',.

/,.,

,',

,'"
/

'""""
s

y^rvohos
"""',

Armenis,

;;'";"" '""""

,.,

****
/""'
r

liu,

,,
Bar

,,

""

^tgiturl
"""

,>,

,.'

;'

'"'"''
''"

lermt.-addee
Iomo

ificoconse
''

'""""

,;.,/

ittraeta
ha-

'"'"

";,"",''

Miacerte

';:<

v
:

"

'"'"""'

.:":.:r,/):

;:;::,;

^SL"Bffl
><-

es

Haban

^ sris zssrjsz
;;,:;,;,';;,;"""
",

^,,0
F/

solns

': p

'~
4

;;;;;;

:::

"""" """"""

,.:;;,:;:

R
S.
Bar-

;;

'""

""""/'

WUc

tlioloma'0

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

tholom.To adhibitumfuisse,
nngunt alii ntrumquc
f/tcluw

29
bodie dicitnr.

,/c/t

conati

sunt,

iti

quidam neotericiostenauctores mod<> memoratos

brum,

Nabaleaa nsque
ric

De- avctom
s<
.

sertam

Veque inficior modumeos conciliandi non omnino defuturum, $i scriptores ,//,, qui inter *r discordant, tantm essent au
inter se

conciliarem

Vrabiam cum comprehendit. Ex hac

magna
in

parle

PelrsBa J -

Homeritidem,

Arabiam
tiir;
111

feiicem, eliam

qua
a

ctoritatis,
,

ut

ab eorum
iii

dictis nefas essel

recedeoel

Scioiter
ducere,

Sabmam dictam perveni[postolum prmdicasse dictum cst. me descriptum non esse in Xndiam brenec ab

iiiim

oel

cruce pellis delrahi potuit,

vissimum,

Occidente recta

Orientem
vergere.

/itist

pellem detractam cadaver ad ignominiam in

tolli,

ted

ad

Austrum

parumper
/>>><

crucem
scribil

quod Orientalibus usitatum

lib.

fui

Verum cum ha prowncies

dius collocem,

[postoli prmdicatione

Lipsius
<'<

de Cruce,

cap.

11.

Verum
id

scribanvur illusVratm, non tddeo ubi

commosusceira-

riim nullus

auctoribus discordantibus innuat,

fuisse

quam

itinere

ad

Indoi

utrumque supplicium
riiim

adhibitum,

/-

/''
/rri,i

""111
1,1

ex

[rabia felice faciU

per

mare

non possum, nedum Neque enim lanta est dictorum scn afjirmare ptorum auctoritas, ut ad eos conciliandos necesrevera esse suspicari
se
sii

indiam citeriorem penetrare potuit. Per hasitaque [rabim provincias m transitu saltem,
in

/nrte riitim longiori mora, illustratas,

Indiam

itnn

inusitata

confingere, prmsertim quod

intraGangem,
peroenirepotuit

ub\

nunc oastissimum magni Mo-

iiiil/iiin
i ii

istius opinionis ipsi

suggeranl fundamenpelle

goris imperium, ubi Bisnagar, aliaqueregnasunt,

91 Quanto autem tempore amplissimum illum India agrum excoluerit S. [postolus inceriiim rsi.
1/

in.

iint/iii'

probabilius
:

existimo,

nuda

iiim fuisse

Sanctum

in

crucem

fuisse sublatum,
ut

Tndia,

ut certo falsum
iitniti.
'.)'.)

minus oei mile habeo; utrumque conjungendum non aunon abjicio, sed

Quod

vero

aliqui

auctores

addunt, posl
ideoha-

|uid ex his
mile
plicatur.

cutem detractam, caput Sancto fuisse amputavum,

iiiilln

modo
s.

/'iitiiiiii

rnnt

excoriatione

plures iin/iris laboribus annos inEcclesiamque ibidem reote comtitutam, ex eo colligi mdeVur, quod tanto post tempore E Pantamus memoriam [postolices prmdicati gentem deprehenderit, Euangeliumque Vatthmi,

buendos,

que facilius
lirtti

admitti

potest,

cum auctorem

apud
t/.inin

fideles ibi

relictum,
,11

non

Indorum
Mt/,r,i

lin-

Theodorum Studitam. At merito contemnitur, guod ad !"" exornandum lib. 7, cap.

103

tniii rrsiim.

/irii,rrni,i

srribit

Freculphus,

addil

Equilinus

Curaque
:

pelle

audalusad-

sed Hebraicis litteris exaratum, ut Eusebius teslatur, el Hieronymus. Von enim

discedens, relicturus ibidem videtur fuisse

huc eivus permansissei

prsedicarel
:

el

excoriatus

Dominum
miraesl

Euanet

el

multos
:

tantum
regis
.

cernentes
decollatus
praedicti

gelium,

nisi

recte

on

\tituta

fuisset,

culum convertissel
sequenti
\

jussu
\

die

affulsisset

ulterioris
111

Indorum

cowoersioti
&Cr-

ideli ;el

Calend
lioc

mensis
festum

Q tod
nirn
snin.

niilrii,

/iirlnin

iii/rtiin

liiilnrnm /nlri
[postoli

(Septembris.)
celebranl
tyrii

Propter

quidam
agentes
die

ejus

in

uberiorem messem, post

excreverit,

>/>sccs'/*e

die

praecedenti,
;

memoriam marsequenli
ag<

iinn

prmtev judicia

Dei,

excoriationis

quidam

scrutari non oportet, gentis pertinacia, vel prin-

tes

memoriani decollationis. Subtilem

reddil hujus diversitatis,

scilicet raillis

cipum

imiirni

sed

ip

stoliim

opinor,

qui
esse

diversos

hosce dies

S. Bartholonueo

sacros

voluere,

incognitam.
tot

Vunc

lotum

tyrannide contingere potuit. Vunc tpo111 minorem [siam deducemus, ubi "l>nriiiniin prmdicationem ponunt. ,/iti Verum his obstm Rufinus, aliique, qui Indiam Bartholomsao
,/rrn
in,i
51

prmdicationis cursum ad mortem usque probabi

l/

ribunl

rt

irm/nis t/isnni
>>>

Imrnm

srt,-

conjectura

describam, necui
iii

regiones ab

trnihv repugnat,
lippo

nam

Asia

[postolo obitas,
i

supra diximus,

mcredibile
[postolis

rr

Scythia
Pkilippi

reduce,
dicitur

minore cum Phiusque ad mort m ip;

tilrtlliir.
'H.

sins prmdicasse
in

Barlholoraaeus
in

et

posi

Primum
iinirrtii

JudtBa

cum cmteris
;

innririti
is
;

ex

Phrygia

Lycaoniam pro~
'

ProEdij

presdicavit
Stolt

sanctus
i/iiim

Bartholomaeus
itt

donec Aposnnl
ui

ordoinJudcBo,

siins

,/iiii/iir /irti/rrli

tiiliiiir

commodius ergo bidica prmdicatio pr\ collocata, ne dicere cogamur Barlholonli

irabim

provim

provincias.
iiins.
nii

Qua divisione

facta anno,

putata

iiiaMim
ji>

[postolorum divisione usque ad Phitipt,

ii

[scensione Christi duodecimo, in Indiam

ita

<

S
ui

Bartholomasum profectum existimo,

in
.

mortem semper in mt m\nUS rsl ti risimilc.

98
imltti

>/uod

nl

iiri/ur riiim iln in lniii/r dissitOS

transitu varias regiones Chrisli fide imbuerrijmnr^ u/nriii

tim/iir

niiriti.

/it

obscuriores ali-

ijimi

intermedias provi/ncias in Persidem regressus

;

runi

[postoli,

eas,
.

per quas

iter

mstituebant,

mdetur Bartholomsus
rit
rt

vnde
\

Bdbyloniam
;

lustrain

ad Indias suscepto, fide illustratas putem supra nomimatas Vabathmam, Arabia provincias, Huzitidem, irabiam felicem, Uomeritidem, Huzitis seu rnim snr terra Bus, licet situs ejus incertus
timiiiiiti

negligerenl

flaque in

itinere,

Assyriam,

icinas

atque

\fesopotamiam fuerit progressus, guas itidem reunde aiones Bartholomaeo attinbuunt [rmeni
:

111

irmiin sanctam
Vatoliam,

ael

in

[siam minorem, hopervenire.

:

diedum

potuit

Hoc

<

Sit, se

/irinitl

Irin/riilt/iiis

rr

Jmiiva

in

nnrnlnn

offerre videtur,

ctipnario biblico,
fert,

secundum Calmetum in Dir ubt ita suam sententiam pro^

:

nam potuit deinde conjecturam descriptum iter In miimri Asitt rlttlin Imsrr /uslrarr />mr nritis
1

PhiUppO
.-

run/iiiirltint

rssr.

rnin

rui/nr

Mi/sitim.

ad oocem Hus
1

regionis
<i

mi

situm in JunhiniN,
et

[dunuea
vl

Censemus, certum ejusdem conslituendum ad

lialaailitnlis
,

uoil

l0H

Ausilide a regione, veteri nomine Hinc progressus fuerit in Vabathmam, dc cujus mcolis Cellarius Geographim plenioris lom. g, Ub, .v, ru/i. ti : Nobile quoque no'"ii iii Araiua esl NabatKorum quod Hiefo-

Bozra

m Phrygia multa />aset Lydiam percurrisse, snm ac, Philippo Hierapoli in cruce mortuo, in Lycaoniam profectum, ex Grescis auctoribus narratum est. Lycaonas dein multo tempi
rutssr in/rhir.
Ctiun
in
ri/rrt/t iun>/

appellata.

ur /n/iornin sntiiiuii Ihrr

in

/rilI

rn

/irm uiriti

COllcgiSSC.

inuittii.
t,i.
1

pro\ incia apluribus a/uctoribus metnorar Arlunitiin modo Barlholomaa paleestram,

uii/ntun.

nymus
lis

Quaest.

in

Genes, \\\
deducil

Nabajoth,

femae-

iiKiuiim.
ideo
11

majorem
sumpta,

invisemus.
itia,

Hmc
sttt-

Nabajoth, inquit, omiiis regio, ab Euphrate usque ad mare ra-

primogenito

>c

statuitur uttima,

inn paullo latius

quia m non modo,

ui

cum

Aposto-

30
AicronB
J. s.

DE
,,
1

S.

BARTHOLOMjEO APOSTOLO
ul

Apostololoquar.bonumcertamencertavit, sed et rursun, M s,i , mur repositam sibi rwfttta coro curswn consummavit; ranoritem itti /usiiinr "'
1
.

solenl

epistol,
,

asservabantur
sed

Bl

Catholicta
,

nom
99
t

ajusto Judice consecutus.

/.-.,

nu nia

tnajore.

/// majorem irmeniam amplissimum rursus nactus profeetus Apostolus, esi laboribus suis campum. Multis ibidem annis num, m s<iu><, tViticussr rsi vcrisimuc prmdicasse <-si verisimile ; nam, ui scribit Am

i.s/,/

wwor

posimodum tcmporum interciderint. Tdem ante in injuriis scholiu ././ S, Dyonisium collegerat S. Maximus, apud ei* tatum Coderium pag. r>. ita wi dictum loeum
communicabonlur commum
scribens
->% r .*-... j-.x
:

w
ejus

. ta 8eTa .-

Sepefooot xa\ evteuOev -b faXaoTov taB

tmx&nuna ,,

tOO y&yAXw Atovuafou. Flpoe ,--, "", npc^

t<5v ouvovtwv
totfc

il

rus M

Armenus doctor,
Christiana
;i-iliiic;i\ii, aediiicavit,

num.
brevi
-_

S6

citatus,
ibique

bfe

yap

Iv tot irpore>ots
|*vt^jj.tjv

Xo>i tivOv

colas incol

religione

Imbuit,

Ecclevide..."

JtowordXoic,

xpt^oewv

IrcoufjcaTo,

vuv
6c,

rcapaistoj*,
&y)Xo*

siam im

quod y
I

lempore
. .

non

o(u? tou Oefou

_.__.-.'..

BapeoXopafou xpi.v

ftvct,

to
Mr.

tur /icrucium
tis

.I _... /mrlihus Occnicnlrm

:

............

icrsus si-

pyjotv.
9yj.

IT? ,.... E. y?

^YP^'

&*jf./ir.i.\i*

_>._

.! _ &lM6d
fi.

...v,,., dpr,v.v.

av

__..

"E-

,ul

Orientem

paulatim

progressum
morte
,.
,
,

putem

iiivc

s.

Maximi
sine

verba
:

genuine

interpreta

donec ad finitimam
rit,
<< i
i i

irmenia

ilbaniam pervene-

iur Corderius hoc

divina
t

modo
quod
,

ubi probabiliter gloriosa

.

defunctum,
..

Opera

fictione
in

Hinc etiam nota, hsec esse magni Dionysii,

prioribus
,
-

iii " i yn ,/< Y'iu .(" " supra diximus. Quod quo

Labbeus tamen in gico ad annitm chnsii 74 ita hoc anno ponuni martyrium
iiim est.

anno factum, incer Compendio chronolo,.,,,,,.

;

Prsterquam

enim

__ua.au libris

<|uoJUU"

scribit

Aliqui

ramdam dicta citaverit, qui Apostolis pant, modo similiter divi Bartholomsi
Liam

convixesenten-

s.

Bartholomaei

adducit;
scripto

uti

verbum

.n
,

declarat.

Nam

si

Apostoli.
lltS,

Si
si

ad illum

annum

pervenerit Aposto-

absque
UF.iiU'.

id

tradidissel

utique

dixissel

imo
satis
ii

rlium i/ccchiiid

ciliiis

dcfunrlus fucut
ei

fit,

profecto

temporis

habuit,

descri-

hil

Combcfisius in
196,

iiiclurin

novissimo part.
ul
ait,

I,

ptas

nobis provincias perlustraret,

singulas

pag.

mter qun
cujus

hunc maximi locum errorem

ir-

Christiana fide illuminaret.

Nwnc

te,

lector,

mo-

repsisse
serie,
diti
el

putat;
ex

emendandum,
Tta

ex

ipsa

io.it

nitum irhm, iiunr prmdicationis ordinem a me non esse assignatum, ut necessario ita factum credas, sed ut perspicias',

Pachymere.
expendere.
:

Von gravabor wri

sententiam

cornptto

tru-

'/_ fomlf.

rationes

suam
Insupe-

non

esse

incredibile,

om-

probare aggreditur

Probat

Maximus
xpfjaitc,
<'t

esse gemri E

nes hasce

provincias

mitatas ab

[postolo,

num opus
pioribus

Apeopagitaa, ex simplicitate, qua

auctoritates

fideimbutas. Quippe si tres illas provincias, In-

citavil

quorumdam,
itapaicXrjoto);

diam

minorem Asiam, a majorem Arqua pluribus testibus a Bartholomaso dicuntur excultm, quam ut id negare prudendico,

qui
etc.

cum
ut

Apostolis

vixerunt;

vOv

meniam,

supra.

Hic

sane

Combefisius a

mente

terpossimm, fateamur itvnem exigit, ut et

res

illi

tribuendas

ratio fcre

Maximi aberrat longissime, Grmcorum terborum vim non assecutus. Non enim xc IwXocjtov, quod
simplicitatem

eas,

adjicimt,

ei

non
altmet,

Armeni auctoabjudicemus. Quod ad

quas

interprelatur
,u

re/ertur

ad modum
Eqjjtefo-

citandi

auctoritates,

refert
\u,i,

Combefisim
verba
i

\tmeris ordinem

magis quid

fieri

convosten-

ad
oai,

esse

Opera
teXa

S.

Dionysu
IvTeuOev tb
etc.

mode
iere

potuerit,

quam qwid factum

fuerit

mquit,
-x
:

v.x\

wXootov tou

sTvat taO^

volui;

Asiam.
fidr

nisi quod Indiam ante minorem lrmeniamquepostreliquas,ab Apostolo

-x

mxi^w
haec

Quod

sic

barbare
(iclio-

ver tas

imbutas txistimem.

Nota ethinc non

fictum

(sive

non

nem)

X. C
Pseudo-i <i Inim
iinii-

An

aliquid scripserit Apostolus ?

Opera etc. Quodqm eleganter expressit Corderius : Hinc etiam nota, heec divina Opera sine fictione esse magni Dyonysii ludiamus an meUora smt cetera Combe
divina
fisii.

essendi

Prolatis

cerbis

Grmcis,

hmc subjungil

TT ri

Ubi Cord.
'

Modo

similiier

D. Bartholomaei

sen-

'

,v/ "''

tenliam adducit,

antiquiores

nn verbum
"a"( 1 habet
'

An

declarat.
un.|

Nom
aroi'

ium

Barlhoitm
;

ahquod secundum minit s Hie\ tmvmu*

Euangelium BarUiolomaeum, de auo me,/,

finxerunt

'

;il.s.|uc *
(

s.Tipto id tradidiss.i,

lixisset,

quem quadam
wripti
'

*XT7uo7Tm??ZZ

"

Dixit l " NU

Aieba! l*WDH

Coraenus) yuasi Corderius) Quasi

l;

min ""

u ""

Max

""'"'

mt

aliqui

to

gnificantibu,.

^'ZTWoL
;;;;::,.;;,,:
',_/,.
,,,

^
T\

",
nt,ss

"V*''
m
to
.

L ncel ?

;
'

""

m
'/'"'"

-'

w.
S,

/".,,/,.,

3*
'"

jttedam ,""" -/-''

''"'"

Barlholomaeo tcrivta ____

"

W
""

i-nm,,.,,!,,,,,

Mt

'

rw
"""'<'"

""

"' rfc "'''

'''"

'"'"
/

''""'

,"-

'"-'

imdm

sDioZJ Z,
.
,,,"

!"'

Apoztoli

'."'';"""'"''"''

T,

'''"

""'"

,"'

HM

mbefisms,

,,,

Paehymeres,

quem

adducit,

,,

"'t
''"

" ,M ""'
'

''"

''"'"

'.'"-'
ac
,|.,'

v
"
:

M4|., -Ip^!
addnc,
si

&
id

'i:-r,.

Sen-

'""'
'

le

"";""^

scriptam

uli

wr
tradidisset,

breyi

'"
,

.,,,,
1
.
|

nam
Dixw.

"" ""
1

scripto

dixi '8et
,

^erani

Eel

,(i

quidem sub-

oracula,

,,ac_, s ,e,

,,

Jj

"""; ""'"" uam irerius, ,.' ne '/."/"<''' '/'"" euvttitutum. Rationem substitutionis s<*
dal

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTl.

A
dat magis ridiculam,
sic

3i

prosequens. Aliquid
conjecturam; ut
el

La-

ntlrn

men
\is.-i

momenti babena
voce
;

ad

quod

i/unniam a COnSUetudtne ci- AbCTOBI tandipOSSim rerepla unjiimentatur an aiilcm rem J s

iitin

ilrhrt

"

qnasi
;

de

prasenti,

rumor volana
,

jiliutr conficiat,

non examina/ndum
'

signiflcelur
iio
,

quod
ratum
,

vero acriptum
eo
est.

esl

de
et

praeter-

quasi

quod
Fallor

libria

chartae

seu tabulis

insertum

si

hmc placitura

ne ipsi quidem Combefisio pla> fi/nt eruditis; at cuerwnt. Tdcirco /><>si pauca : Ne sic leviter existi-

N/ oinniiin constaret Oput illud de Vheoh- an tcripierii mystica esse magni Dionysii Areopagitm, ar- s n n " ijiinirnlinn $, Marimi prohnht Itlrr snl.s r,t,trr- "" P " " ,r ' r rrl rrrha Bail!iolom;n adducta, SX aliqUO ipSVUt
i/iii
s
"

103

SCriptO

rssr

i/rsti in/ilii

trriim

rnm
sit

ile

auctore

meraus
irni

lusisse

Maximum,
itaximum
;?*?"-'
.

(quis
'"

leviter

luden-

isttus (i/ims

miirtitni

intcr rruiliton
(>/,iis

COntTOVCr-

inducii
. .

nisi

Combefisius?)

pro

sin, mtillit/tir nnilritiliint

rssr n UCtOfiS lonjr

fyq
irni

scripserit

quo
si

subtiliter

menscri-

posterioris,
iinriiiriiitte

yenatur Dyonysii.
Bartholomasi
ni in

Nempe
solet.

sententiara

s. Bartholomasi allala probare conentur, tota hmc Ua-

idque

<,

hac ipsa

ptam

citasset,

diclurus eral

ypd

3GR1BIT,

ejuamodi

En

leclor,

guot

corrupliones sint necessarim, ui tandem ridicule Vaximum. Vam neque disputantem inducat

Diony&ium, neque
nibus suis
tiam
id

\fasrimum

ipsum

in

citatio-

seroasse, ut

cum

scriptam senten-

scribit, citarent, semper dicerint fpdtyei manifestwm est ipsorum scripta legentibus. Pa oiim dicu/nt tJjoiv, ait, etiam de scripta sentmihi.

iiiui in<-rri<> ratiocinatio niiitur fwidamento: itautne quidemcerto inferrepossumus, sententiam hanc S. Bartholomjco tribuendam, tam,ititiin apophthegma aliquod, scripto ab r<> non exaratum, sr>/ smpius dictitari solitum. D/cam itaque breviter quid de re tota sentiam. Qui Theologim mysHcm S. Dionysium Areopagitam statuunt

auctorem, admittere necessario debeni hanc Bartholi maei ntentiam oel ex scriptis tjut
.

rarius,

YP^61
.

scribit.
0/1689

Nonne
1
1

igitur

ridicule

desumptam,
.

er rnrc zr,zh
tiita,

flJt,

frr</ urii

ns

<l>'im eSi USi-

riim scriptd

adducitwr sententia, colligeret

'

Mnitinus. sriilrnlium Barlliolomaei addUCl Ore pTO-

latam, non scriptam 102 -Xiinr. '"' quis

sed iuteqrr

apophthcgma Sancto familiarr Qualia apophthegmata vwm veterum /tlnlosoE phorum, /"/" antiquorum Patrum reperium multa, oariorum scriptis posterorvm memc commendata in dicta uatrm suppositione probavel

putet
,

Wl
/in
rr
.

ir
,

,/ur

essr
,

vuiiru liim
sique,

si

collectionem ttaxirrrlm i/isnn sri.an

HliUS

milii

rit/rhir,

snilnil iiim illum rr srn/ilr,

protatur

!,-,/,

inliirrit.

srn trntium

prout oerba sonant, colligeSCriptam BartholonMBJ

aut dixit; collectionem
i

productam, quam oretenus <i/> ro traditam. Nam moduscitandi Dionysii idmatjts inJiriil, til rrrlr rn/l,,/il Mnrtmns; nrque
ipostoli

quodam

citatam
-b
dicit,

fuisse a

Dionysio, quia citata fuil per

il-

incredibile

oidetur,

non

dicebat

Apostolos,
rl

de

rr/ias

Bartholomsum, uti divmis consultum

>rl
r/nsln/ti

rt

alios

juissc,

hiiu

habel

paullo prolixius exponam, qum nihil nihil ridiculi, prout putabat vnconcinni, Maximi : Modo, inoerba Combefisius. Audi
,

rrl

hrrn

SCriptO,

mrnlritt

sunm

aperuisse;

'/""

scripta temporis

injuriis, tyrcm-

norumque persecutionibus
sicui

intert idcre

potueruni

quit
cii
:

similiter
uti

D.
,

verbum
id

BartholomaM sententiam addudeclarat. Nam si absque An

.

scripto

tradidisset,

utique

dixisset,

Aiebat.

Quixl

sic

expono.
citat,

Qui

scriptam
uii

alicujus
ei

sen-

trntiniit

quamvis
prmsenti
et

possit
,

prmterir
litera

mdetur qumdam Pauli ad Coriniliitis epistola, cujus ipse meminil m priori ad Corinthios cap. 5 t. 9. Quamvis u<>u omnino improbabile putem, Dionysium vntelligendum rsse ut srnlriiliu Bartholomsei orrlmns irnJiiti, ,le
intercidisse
intrllijii

tn,

rrnr ntiinr

dicit

quoniam

Pachymeres in paraphrasi Dionysii,

iu

auctor prmsenti tempore im scripta manet; scriptis suis adhuc loquitur. Qui vco ore />routi passim debet prm~ latam sententiam adfert
,

Cordmi editione /'"". 2, pag 25, <"/" ille modus citandi celebria dicta /"<" //" universn/is sii, ui n Dionysionon potueril negligi Hmc
r/iata
iii

terito perfecto

smii
r

nam a/uctor prmtempore sententiam illam non dicit; sed dicebat,vel dixit, dumviveret. Td quidem non
xtel

imperfecto;

sn/jxtsiitt
'/////

,/iitnl

mystica

Theologiasit S. Diocelebri

ni/sii.

vero

qumstioni
immiscere

de
de

Scri
>>

S. Dionysii
nilitl
,/,

me

hic

nolvm,

tota
,

servatur, quando personam quasi prmsentem inducimus per prosopopceiam, necquando ejusdem personm dicta oei facta describimus, Servatur tamni plerumque quamdo ad dicta nostraconfir'
.

rrrli stuttirntliim

judicO.SUUt,

i/m illunt

,/n,i

disputai

"'

sententiam ex Pseudo-euan-

qelio
irni,

secundum Bartholomseum depromptam pur quod verisimile est, si alius a magno \rr<>Theologim
/n/i/irnm

11,(1,1,1,1

rrlrhrrti,

niirn,ns
iudi

sr

it 1

Lttint

QT6 proloi

/ttn/iiu

mysticm
I

sii

auctor.
''"/

Ceterum
190
<'f

hiui

adducmus.
christi,
ipse

quomodo
non
iudi

Act. 20,

apud
l,h.
jii,

lt,in.

Cnnril inru "'

tiirinii,

antea

scriptums
est
ei

Htetwi

Constit/utionum

Quoniam
qUaiB
rnp.
ittnt
11

dixit.

Beatius

dare

magis
in

lin/irinr ,/tiu ,/nin

I

apostolicarum cap. 19, n Constitutio ,ir diaconissa no-

accipere
,,,/

Eieronymum

m ,i,r

Galatas,
,

srri/thim
uiiul

dictum Joannis celebre, Beatus Joannes Euan adducii

ubi
:

erum cum ha- ConstituU Bartholomaei. suh flrmrnlis nt.mtitr sntt rmi /ir.tif. /ilurihus de et qualiasini fus agere supersedeo. Vwic qum,
quiv
i/r

gelista...

aliud
oisi

per
:

singulas

solebat
diligite

profer-

s.

Barlholomaeo ci/rcum/eruntur

icta,

"<-

re collectas,

hoc

Filioli

alteruin

cessario discutiendum.

Vvnus rrrir priori senlentia diclum

..

irum

minusque
;

proprie

(uissei Dicil
ut

secunda,
ex

Proferl
(jni

vel

solel

proferre,

patet
legat

sensu.

plura

exempla
vel

desiderat,

ceterim

XI.

Soriptores

Actorum

varii.

phihsophorum
variis
dit
,

Patrum
itaque
et

apophthegmata , a

collecta.

Sc
iioii

Maximus conten.

Dioni/sium

ilirtiirum fnisse Ail

citasset,

si

smid

Daronius

im
</<

Martyrologio
ictis

Romano ad diem
hmc me-

teniiam
tnn/iorr
,

oretenus prolatam

quia
imli

eo

\w
morut
ir
libro

iugusti
:

S.

Bartbolomaei

Bartholomaaus
miK/is

ctor.

quo smhrhnt Divit i/si sed dicturum fuisse Aiebat, quod fuisset proprium ei genuinum. Uabes, iecollectionem Uaximi, qum certe ridicula
ns
:

tlirrhnl

Gestorum autem ejus qusedam ferunquasdam incerto auctore ln Abdiaa uomine

:

111
'i

inscribitur
aJia

Passiones
extanl

apostolorum
iu

ha.

bentui

his

similia

antiqula codi*

cibus

32
aii.torb
J
-

DE
nramiscrip
alia,
:

S.

BARTHOLOMjEO APOSTOLO
a

,ii,ns

quB3
el

scripla
alia

Josepho
in

que fabulas has magis jam invaluisse, quam

pu

ut

s-

recitat

Metaphrastes

edidii

Perionius,

qnibns omnibus
sic

[secundum
lector
.

apostoli
ul

Bentenliam

solo silcnhu sepeliri possint : quapropter totahme Arin fabulosa lntoruiii oculis objicienda
ni

omnia

prbbel

quod

bonum
S. Bar-

in/rai

quisque,
Barlholomaei
IIiik

nihil

simile
post

vn

sinceris ,n-

icnc.it

Recte Baronius non

omnia qumde

cumque
dis,
i/iii,i

\ctis,

illa
inii
i

subju
/j

tbolomseo seripta teguntur, pro veris habenda, sed smgula examinanda monel : verum non mque

rr/irnri

rmlrin n/irra

n /rsl n m

e(

promptum
veriim
ii

erit

falso

omnibus, qui scripta illa legent, secemere: idcirco pro institulo

singuli auctores, qui S. Barthofidei
,

Equiliuus episcopus Jacobus Tanuensis, Perionius, aliique aucto

iiiiIIis,
i/inr

fidei inrrriiinr

rcirus

rr

\hilm

nostro quantum
lom.Ti

Hactenus de omnibus
ciuiii

gesta

scripsere,

mereantnri paullo

rsi.

[udiamus
S.

I ihrnil rr dcSi HpSi Pseudo- ibdies icriptis <hnunc etiam quid maxime
,

'

prolixius

examinabimus ut fabulm, qum hic occurrunl multm eliminentur [bdias vulgo Ba.

circa

Acta

Barlholomaei
>

notwoerint

eruditi

quidam.
iimiiiui

Molanus

Hartyrologio
quae

Usuardi ad
notat.

bylonius ceterisprior tempore, ut mdetur, quam ,ri,is ejus definirinon possit. Cmteris autem ii-,
inde colligo, quod alioquvn non translationem Liparitanam aliorum prmtermisissei

Kalendas Septembris inter alia hmc

'111-

De passione autem
i

incipit,

Im.i e thks:
\i,-

priorem
cevo

fuisse

rsi

hoc initium
1

iiimii

praeclare
fere
,

scripsil

lclorum Bartholomam per Radnlphus de Rivo

:

ab

ndeperperam seculo x eum de Script. Eccl.col. xisse nili Oudinus tom. i20, cujus argumento non probatur, quidquam r.r Vsuardo snmpsisse [bdiam. De hoc Sixtus
notissimam
l
'.'.

binc

annis

dncentis
,

Passiones
el

sanctornm
pericu-

Bartholomaei
lose
111

Matthaei
dii ino
II.
le

Simonis
untur
:

Jud,

officio

de

Canonnm

obser-

\;uili;i

propOSit.

Senensis
bit
I :

lib.

VBibliothecm sanctm pag.

13 ita seriul

107

Post

Molam
cap.
S

Hartyrologium

citatum,

dehun*

Aposloloi

um duodecim Vit,

has,

refelibro

impressa

iegitur
uhi

historiarum

Censura

Joannis
[ctis
inI

nmi Jacobus Archiepiscopus Genuensis Pelrus Annuarum solemnitatum el

.

in

rln.
habentur.
cipil
:

hmc <h Bartholomaei

,

episcopns

Passionem sancli Bartholomaei

ires

quae

Equilinus
scripsil
ipsis

libro

Catalogi

Sanctorum,

Bebraice ab

Abdias

primus

Babylonis

episcopus,

Apostolis
,

ordinatus, quas
ex

Eutropius
in

Abdiae
,

fipulus

transtulil

Hebraso
:

GrsBCum
nl

et

apud historiographos dicnntnr, non recipio, quamvis sciam magni fieri [illo scilicn lempore Non solum quia doraon i|(l eo dicil quod Angeli non perraitlunl eum
esse
)
.

Lndise

Julius

Africanus

Latinum
sed

verum

opinor
ra,

iri,

aui

esurire

el
:

quod
quaj

dicil

eura

purpusunt,

Julius

non

Latine,

Graece

scripsit.

Nuper &%

el

gemmis
se

eestiri

incredibilia

Germania sub titnlo hnjus Abdise prodiere litori decem ilc Hislori;i tvil;niiinis apusloliri Oporini
.

eo

quod

Christus
ge
sil

non
in

per

enm,

qui

lamquam

nobilera
se
1

vestibus, converlil

mundum,
el

typis

cu

quos

ul

fide

indignos

Paolus Papa

per

contemnentes

quartus
Sixtus,

inter
'-11111

scripla a se damnata rejecit. Hmc imposturm Pseudo-Abdim nondum

deti
i

di cipulus

major

esl

ornatum externum Domino qui fessus fuif,

.

esurivit.
ul

Neque
mendacia

solum
dici
,

ob
sua

rerba

diaboU,
historiam
dicil
,

qusa
:

erant penitus
105
fabv,

rejicio

sed
q
1

Bellarminus de Scriptoribus
editionis

ecclesiasticis
'i

111

'

ipse

Apostolus ex
initio
|

in

Abdiapag, 69
quae

persona

anni

(643,

de
:

Vitis

nnlla

ab

seculi

apostolorum ejusdem
aposiolorum
,

votum

virginitalis

obinlil

sub

Pseudo-Abdim dicii Vitae nomine ejus circumfesunl

,

rnntor
rationi

fabulis

similiores
critici

quam

irerae

uar

Vec

melius

Abdia

pronuntiant.
Ceilier

Audi
I
;.

moderni de Pseudownum ex omnibus

2,

Mariam. \ hmc ratio satis sil solida hic nondisputo eam muliis probare conatur HesseIiks, oerum non pauoiora possenl reponi. Qui hmc cupit, 11,/rrr potest in liesponsionibus Papeante
;

brochii

Remigium
/,s
'->
'

part.

:>.

articulum
sicul

ib~.)

tom.
lib.

Item
accipil

dicil

S.

Historim generalis aucap.

.

ctorum sacrorum
A,
'

Bartholomaeus
ito

quod

accipiter
,

avem
fe-

art.

3,
.

p
reel

diabolu
;|

rapuii

l;l

Ipostolorum
Impostor,

Christum

el

posuil

inter

Abdiae

tributa

ecta sunl J

communi consensu,
qui

m
ipsis

deserto,
.

cum expresse
Christum
1:1

dicanl
a

Lucas,

Mat-

supposita
Acta

fa-

thaeus

bulis
i

el
111

,|ni;l

Marcus,
de ertum.
a
1

proprio
Hisloria

spiritu

haec

composuil

*e
1,1

ductura
1111111

^endital pro

episcopo, ab
,

dicil
in

haec

Domi:

Apostolis,

cum
in

Persidem

dixisse
te

irenl

consecrato

Opus
dicil

suum

ungnam
Africanum

ejiciam

Lalinara
el

translatum

per
seculi

Julium
scripto-

egesippum secundi
1 '

i"" 111

Ego de dominalione, quam per dejeclionem hominia usurpasti erle si baec dixissel, dia-

diabolum

prima tentatione

rem
1

Cltat

'I'"' "'

bolus scivissel
tentasset
,lMll(,|llm
cia
1,111
''
1

njrissei

eum
:

primi seculi, aul tem-

esse Pilium
Filius

Dei
es

nec secundo

Apostolorum, videre
libros distributa

dicens

oon potuissel
Multi

Si

u-m

Dei

Deinde

dicit,
so-

illa

111

dT10S

alterum
111

sunt.

angelum

nnt "
Opnmabiii
,
l

ibidem

apostolicum
:

sibi

repe-

Nuendi, qui Latine scriptun

";

'i

dicitor
sil

manifeste
sse,
cupit.
i

probanl

ipse

,,,,

"' r
"

"

l!

; / ; ''"'

><"
'

Hebraice
l '
l

Mammona Mammona
1

quasi ridelicel dia

aul

quasi

ipse solus

"

,!l

tentare.

Recte

"" l,,

Deinde poni
<

cam

ten-

'

ni

,|ul

''""
Jaeoi

>/

hocauctore repentur,
''"""!

nv-

"*". i

ment. paa
<

596

111

Ji *;
esseponderis

"'""'''"i

qua dicil um bristum tulisse excelsum, el supra pinnam lempli, ''i"

11

Matthaeus
Ul

el

Lucas

llif reperiretur.Add V ^IWatnPs,

ljorii

expresse

distinguanl

tentatio-

7ZcZ'o
b us

"'

lo-Abdia habeantur
,,.,

St
,fc

^ntpectafieri,*
1

"'

eadem auctaHbus

" 11 in pinna lempli ab ea, qus facta est '""" excelso Hmi Hesselius. Plura observabo
lil,i;

"'

""""

"'"

etiam
fabulas

tignabo,

unde multa

ib-

""
'

'-'Perpensa

''"'<

mdeatur mutuatm.

MPrmter

[bdimhabemus
es

de S. Bar-

m
**
'

""-'"'"v Orai ""'""'"" nempe

Vidi

encomiasticas Grmcorum

5.

mutam
''" r

consiliwm ""'

enim

'"'"''"<"

Theodon Studitm, Josepht

ei

mcogniti,
"i

9WU*
idmieuerit,

agit

t+*>

<"< '"""

vicetm Papklagonis, de TillemonUus tom. 1 Konument. pag-

,JL

corun,

iu m

BartholomaBum tertia
rlci(ll
.

PraBterquain

Paq 644 ita quod lempM

quo

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A quo
runt,

33
prombndum
f.st.

Josephus, s. Theodorus, et Nicetas vixeauctoritatem, tribuil ipsis non magnam nderaus quod se invicem destruant, in facto prinmorle Sancti. Ita TillemonHus, est, cipali, id
, dictos

pestivitas celebratdr, evbstigxo

auctom
J

Jam

oero Anastasius Orationem Studita interpreiniiis est, iii ad episcopurn Bencrcntanum cam
ini:.

mitteret,

auctores iniquior,

quos eodem fere oum

At
vero,

non ut pro concione recitaret. Berthaautem eam ad suos dcclamare potuit, aut
iti

AbJm
loraaei

loco

habere

oidetur.

etiamsi

rcrte /irrvlcrjcndam

fcsti,

translutionis Iraderc.
i/n

conciliari

vix possit,

scripserunt,
ii

quod de morte S. Barthonon omnes errassc sequitur,

Qucc

Tum denique quia

tcriptis
riiin

hezc narratio

duobus manuBerthario con-

Oralione
:

versa

scd

iin,

<x

illis.

translationem corporis speclant,

praterea objicit, ad ingloria Sancti

juncta

legitur

Anastasii

posthuma exami/nandam. Idem auctor pag. 643 putat, Josephum S. Theodoro antiquiorem csse; dl contrarium mox ostendam rssr prohnhilius ut/i auctoritate maAntiquior ergo inter illos jor, oidetur essc S. Theodorus Studita, de quo ita Bellarminus de Scriptor ecclesiast. ad annum
,

mihi est scribenda sit dicta translatiom H\ toria: verum, cum intcr sc disrrc/irnl rnnis locii editio Achcriana et nostra Mss., maxime in diebus, quo Sanctus colitur. assignandis, fieri potest, ut uteri/uc auctor hanr Historiam interpretationi sua su/ijn
ii

an autem cum interpretatione conjunctam invenerit Acheriut, inccrlum lluc, si uui luntnm adeam

m.
S.

rml.
Sequitur

Theodori

et

109 Sanrlus Theodorus Studites, vir ailmnnmhis, potens opere et sermone... Miraculis clarus mi-

112

anonymi
Latine

Joscphi sermo,

quem
3 de

J<>$ephi, fors" n r" r

ex Metaphraste

edidil

Surim tom.
al>

ad
si-

n y mn'

Studike,

gravitin caelum anno

ctissimum juisse
nmiics
spicio,
iii

Domino dgccxxvi. Porro sanTheodorum et doctissimum, apud

ila ut

diem xxiv Augusti; quemque

Allatio

meonum
titulo
tov
;

scriptis

pag.

(03

notatum

invenio hoc

confesso est;

nulla possit cssc su:

Josephi ?yx6u.iov d: tov Syiov BapOoAcu.aTcv

eum scribere voluisse prudenter uiiicm processisse, exeo probatur, quod maluerit pauca narrare, eaque sibi probata, quammultaei
fabulas
i/ncerta scribere.

Uihiitaque, quidquid critici alir

est, tali

qui senseri/nt, religio

herc
iii

cvro fidem

Hs, '/inr de gestis S. Bartholomasi

et

non adhimemoriai

Quis ille sit Josephus non constat; B per conjecturam tamen probabilem putem fuisse S Josephum Hymnographum, qui eodem tsum S. Theodoro seculo nono floruit, ei oosterior; atque itidem, ut ille, egregie contra lconoclakfloVcoXov.

stas haireticos decertavit.

Acta ejus edidit Papea

tradidit; ut

de corporU translationibus postea

S.

brochius tom.
i

ostendam. 110 Sermonem

inttri>retr
S.

-11111

/inrdirin

pag. 265, ex quibus Papebrochio hanc conjecturam de/

Aprilis

Theodori edidit jam pridem

recusipag. 124, ctseqq.,

sumo. Varratur ibidem in

conscripta, Josephum ah
reliquiis S. Bartholomaai,

Vita,

a Joanne diacono

Aeherius tom.
sicut
rins

2 Spicilegii

aliquo
ei

donalum

fuisse

Herthariu,

eum inlcr/irrluliis rst A niisliisius lii/ilmlliccaHabemus nos eumdem *ex variis codicibus
:

sacellum extruxisse,

ab eo multa edoctum,

atqut inter retera sacros

primo ex codice 096 reginm Suecise, devn ex vetusto Passionario Ms. Neapolitam monasterii S. Maria montis Oliveti ; tertium Ks. apographum Capua Bollando transmissum est a P. Silvestro Acosta Capuano, rectore ecclesiei SS. Cosm&ei Dar miani de Quadropanis. Horum porro posteriora duo quam aptissime mter se consentiunt etiam quoud nircs n/i Inasiiisiaiiu rrm iiilrr/ircnitnnir quoad phrasim seepe dissentiunt, ita utdubitari
Mss.
;

hymnos pangendi facultatem accepisse. Quw onvma probant patronwm Josepho singuiarem fuisse
Bartholomseum. Unde non inepte laudatus Papebrochius in notis ibidem litera n, ita seribit : De sancio Bartholomaeo extat.. Oratio Joseph tou
twrivou xot it.x/j.vj humilis
et

minimi

quein

Hym-

nographum

esse merito judices. El x\\ Augusti ad

a<l

diem translationis invenitur canon chidem compositus

:

hanc acrosti-

iiini

possit quin alterius sint interpretis. Interpres

iii

"Vp.voic Ye.pa.ipio tbv xa/.iv \xzu zpoaiaT^v.

uiitciu illc

irrim dicitur fuisse S. Berlharius ab-

bas Casinensis,

dequoLco

Ostiensis

in

Chronico

Casiniensi lib. I. cap.33: Hic apprime litteratus, nonnullos Iractatus, atque sermones, nec qod et versus in Sancioriun

laude composuit. Cujus

et Antici-

prssidem patronum, proBarthoIomaBum poeta, Josephura auctorem posidque iu acrostichide sis agnoscere, quamvis nomen nusquam expriraatur. Ciim idem temput circa igitur Oratio itla

Uhi

quod

DoooxiTi}v

tectorem

suum

appellet
,

menon de
ii

plurimis tam veteris

uic

quam novi Testamen:

scripta

mdeatur,
huic

et

auctor

ubique

singularem
/>roba-

quseslionibus

habetur
etc.

aliquot

etiam
est

de

erga

S.

Bartholomfflum

amorem prodat,

arte
ui

grammatica
in

libri,

Creatus

abbas,
vel

ibidem
etiam

notis

dicitur,

anno 856

857,

quo
lii
'/"'

tempore
liujus

Anastasius

Bibliothecarius

qui ab hymnis panbile gendis Uymnographus dictus est, $am tribuendam; quamois ei alius eodem seculo floruerit

puto,

Josepho,

floruit.

Ex

igitur

interpretatione

Bertha-

adilidil

rii

franslatto
rporia

nuscHptis.

Studiir Orationem edam collatis inter semaPmfigitur Orationi prmfatio, qum

Htriim-

ciiuni habetur apud Acherium, sed mutila, quee ejusdem oidetur esse auctoris. Subditur etiam Orainnii SluditcB narratio translationis Beneventum,
i/inr
liiiini

S. Theodori Studitm, n archiepiscopus Thessalonicensis, cujus Vcta dedii Pinius tom.mJulii apag. 740, cujusel epistola qumdam r.nul n/iiid Ihironium ud unniiin 808 num. i8, ri oratio de cruce apud Gretserum tom. 9, pag.

Josephus frater

i-jni).

Ceterum quiscumque hujus Orationis

fuerit
>

subjecta
puto,

legitur

apud

Acherium,

wnde du

auctor, panca de S. Bartholomaeo scivisse ilriur, ideoque ei pauca scripsisse : quesque

i-

dc

nn

inastasio narratio istius translar

sTt,

morte Sancti

tradit,

minus

\>identur probabilia.

qnin imo poadjudicandam existimo, tum <!< inastasius vn epistola sua ad Honem Beneventanum antistitem nullam ad* a se narrationis mentionem fadt, tum

tionis^ibuenda
Berthario,

Tn~Berthario
inastasio

Qum
num.

in
3,

eo

reprehendit

Baronvus ad

annxm

54,

tius

quam

de cultu serpento apud mcrapohta* exammata sunt 8, et ultenus tn notts dtscuto

tur.

M3

Subjiciam

denique

quarto

loco

orauo-

fa

quiainfestoipsiustranslationis dicta cidetur ex

ins
irr/iis.

partim

deinceps
Insula

occasione,

apud Acherium omissis: Qua quove sit ordine de eadem

translatum,
V.

Beneventum
lUgUSti

unde

hodierwa

nrm encomiasticam Vtceta Paphlagonts, auam Graco Latinam edidtt Combefistus tn iuctartonoS, ****9** i a mssimo Patrum pan cum prmeeaenH, illustfamt. Satis h*c conventt

lomus

34
K\
i i
I

LE

S.

BARTHOLOMyEO APOSTOLO
coosaetudioem
regionibus
ibi

<m

quodplura et dtstincta magis narrat Sanctt gesta. Si quid minus probabile appareat, in notis monitum velim, nihilin tribus his Orationibus fere occurrere, quod in
nisi

respou

um;

inflrmi
el

ex

longinquis
q Uj
j

adducti
eidera
ul

jacebant,

sacerdotes

erant,

idolo

sacriflcabant.
est,

Sed

cum

ipsotemplo,

dictum

oullum possel dare d-

eommenUaio
tamen eas hic

nosPro
exkibere,

non pertractavimus ; colui

utomnia, qumadsanctum BarthoIoma3um spectantia, fide utcumque digna, invenire potui, haberentur conjuncta. Orationem

et neque sacrificando, neo^ue eip more suo laniando proficerent, perrexerunt m aliam civitatem, nbi aliud daemonium colebatur, cui

moo responsum,

sos

nomen eratBerith
responsa.
3

e;

el

illic

sacriflcantes cceperant
eis daret

porro exhibere statueram, utieam Latine reddidii memoratus Combefisius, verum dum Greeca eum

inquirere, quare deus

eorum Astaroth non

Beritli
.licit

quandoque aberran obscurum adeo, ut judicarem Orationem Latinis auribus mir niiiir placitur am, nisi nova adomaretur interpreLatinis accuratius confero,

Respondens
lic

autem
el

Deus

irm

invenio interpretem,

ubique oero

rester

captivos
al

religatm

catenis
ire,

igneis slriloqui

ctus tenelur,

nequ
qua
illic

neque
el
:

audeat,

ex

illa

liora,
est.
'

apostolus
illi
,

Barthoquis
est

latio.

Miiitiun iiin/iir o/irri

nJmni

i.

n!i/iir inUiiu r.r

lomaeus
iste

iogressos

Dicunl

Grmca Latinamfeci, prout eam curiosus

fra invci"

lector in

Bartholomaeus
esl

Re pondil

daemon

Imicus
i

Dei

omnipotentis,

proviociam,
evacuet.
I

ideo huc yenil in omnia oumioa, quae colunl

fodi,

Dixerunl
nobii
'

autem cullores ad
Bartbolomaei
,

Berilh

idolum

'I>itmipiui\

ACTA
F

Dic
||i;i

signa

ul

possimus

inv*
facit,

eum, quia inter multa millia hominum non possumus eum agnoscere. Respondi! daemon
:

Ca

pillo

nigro

capilis
.

esl

crispo

caro

andi

la;

B U L

oculi
res

grandes
coopertae

nares

aequales,

el

direct;

aui

crine
cani
s

capitis;

barba
sequalis
.

bens
longa

paucos
possil

quae

nec

nec
g

brevis

Auctore

Pscudo-Abdia

adverti.
;

Babylonio.
/

Ve

litur
esl

colobio
f 9

albo
hi

clavato

purpura

indutus

pallio alh
,

'"'.

bente
\

per singutoi
si

angulos
sunt,

gemmas
quo
esl
; :

purquae

pureas.

iginti
,

anni

E.r Ms. S. Martini

Trevins3

collato

cum

ex

tpsa

aliis

'

llllli(

g< stal

vi

stimenta

indutus

numquam
el

Mss,

ti

editis exi

mplaribus.

sordidantur,
ejus sandalia
/.
i

numquam velerascunl similiter p r wvi annos numquam

flexis
/.

cunt

enties

noclem oral
i
i

Deum

genibus per diem, centies per Vos ejus quasi tuba vehemens
eo angeli
Dei,

CAPUT
Bartholmm m
tus

I.

^mbulanl
permitluol

cum
,

qui

noo eum
sitire

fatigari

non esurire,

Miam
licntli
fidei

adventu istaroth
consultusj

,.

^ufiTi nnans
nora
ei

"
te! laetus

'""""",

""'
oi

permanet,

videl

reddttusj

dmmones
expo-

omnia
I,,M

novit,
el

omnem linguam
'"''"'-'i
El

omnium
hoc
,

gentiam
inter-

ejecti,

mysteria

Polymio

"" nr
"

regi

ecce

quod

el

sita

quod

ego
Dei

do

responsum
rere, p
iti

ille

jam

oovit.
''
;

Aogeli

emm
noo

ramulaDtur,
si
\

el

nuntiani
<

el

cum

cceperitis
-i

eum qua
non

ult,

lendel
inve-

I odiaa
prima
a

''
ti

tres

esse

afa

nistoriographis
a.l
:

vobis;
/. 1;

asseruntur.
nire

vult,

ritis

eum

esl
,

India,
quae ex
alio

quae

EUiiopiam
tertia,

mittit:
fiiDem

secuuda
l]nl
gerit,
'

6
:

"" M

ad

Medos
lalere

autem
pro
,

vos,

quse

m dum
eo
el

-11111

inveneritis,
el

b
i

oam
ex

udo

'

teDebrarum regiouem6

eum
angeli

me, ne huc

veniat,

hoc mihj
iwfwnufl

latere

mare
in

facianl

Oceaoum.

qui
\

in

haoc

cum
:

sunl
haec

quod
dicens

fecerunt

rodiam
esl
llllUl
'

collegas

jreoieos

Barlholomaeu

meo

ejeclo rtff
j

tarolh

apostolus

dmmon
circuire,
et

iits

lemplum,
d,
el

conlicuit.
r
'

^steroth I"

"
rel

hoc

idolo

quo erat idolam noperegrinus ibi mauere daemon talis erat, qui dicequasi
el

Reverlentes
'

autem
dies

cceperunl

inquirere
'""
e1
''

omnium peregrinorum
!

vultus
'

ha-

Dl1
i"

l"'
^ ' 1

duos

non
'

ni\riirnmt
'

eum.
cia-

se

curare laogueutes,
ipse laedebat,

c-.m,,,

"

S ed

""'

nl

sioe dubio

Qtiidam Rleous daemooio

illumioare.
a

Deovero, unde uecesseerat, m rentur: deus enim falsus hac

Di uni

Erant enim sine

'''

J Incendunl
,

deo
1

falso ludifica
,1

A Pslole Dei me oratjones tuae. Tunc

"

diceret:

Barlholomaee,
Iposlolus dixil s,alim "'""
"'

arte
eis

illudil

eos,qui
infirmi

MTiiin uon habenl

Bicil

.1

olores

1!est homo, qm per roultos annos fuerat fatigalus

'"

m ""

"'

ttl

ab

eo;

damna

i"' 111

'

el

dal

crificenl

ei,

etcum ooo laedunlurab

q asi saoaDtur ab eo
creduot,
et
:

""'

s,u,u -

responsa, ut sa" eo hoc ride

ille

'

p oIymius

11

autem

rex

civitatis

''""' l,r

al,

pro-

saoaado,
ilitnr.

autem ooo
a
.
1

ejusdem
esl
.11.

cum
de
dicens

haberel

filiam
:

lunaticam,
el

sicul

subveoil;

sed

" llll,l;,h ""

''

.,

essaodo,

cum
est,

desiuit laedere,

n
1

hoc daBmonioso
1

misit,
"'""

"-'

:inl

curasse cre
J"' ios
-.,,

oum

Elia

"

mea male
qui
filiam

vexatur,

'"

Hni1

liberasti
est,

Spenstium,
ita
el
,.1

per

mul-

2Uode
tolo
il.i

factum

ut Saocto Bartholomaeo

annos passus

maneDte
P oterat

oulla

respoosa

idolum

darel

r
'

1HI,,)

Vstaroih

hfa,

quos

Cumque jam pleoom

el

essel

subveuire' laoguentibus temnlum

daret secunduro

laaserat,

Murgeos autem perrexil * am ^Postolus cateois

?
1

meam
:

liberes.
vidil

eum
quia

al

ubi

slrictam,

omoes
,.

roorsa

Ir,t;il,i ".

et,

quotidie sacrificaulibus

ouUum

ca3deb at,

eam

quos poteral teuere, adeo m nu u U8 ausus

^postolus jussit

sciodebat,
,,,

..,,,1,

.,.'

"""'

eam

solvi.

Dicuol
ei

DIK VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
ei

35
1a
'

ministri
"

El
ei

quis

manum
:

miltere ad

ir]n

m *i&
n'ec

ei us

jo
pollula
erat,

erat;
aec ad
;ipervi\

eam
eam eam
auti

Dicil

Ipostolus
in

Jam ego vinclum teneo

:

.--._,

T"
1:1

:|

sanguine
alicujus
i

humano
hominis
nl
<li\i,

u>ou.

inimicnm, qui
?
:

ipsa

eral
el

el

iros

tte el
1
1

soh

ite

eam,

levale

adhuc limetu eam, el reflcite

sepuHuram
Par
erg
ps

morlui
ul

rueral

erat,
Pilio

qui

Glium
:

craslina die adducite

sicul
jussil

fecerunl

Apostolo

eam ad me. Exeunles el altra non

,

vicerat,
\k-ii
:

;i

Virginis vinceretnr
arte
e1

el

sicut

^eo
rel
el

quia

egil

callida

al

manducapelleretur,
:

potuil

8 Polyn
to,
linii,

eam vexare dsemon. Tunc rex oneravil o camelos

vestibus,
el

contra

vetilum,

de

paradiso

aur

i,

pulsus
istc

homo
Virginis

clausura
I

haberel
ul

paradisum
diabob"
talis

ita

gemmis,
el

ccepil

quserere
:

Ap
reportata

'-"

iliu
i\

artem

ad
fuit,
.

mum
alis

se

penitus

oon

invenil
ejus.

eum

el

^enire
'

permitteret.
accipiter
rapil

anlem ejns

m
ita

anl
ciiiii

omnia ad palatium
transissel

Factum
fuluri

aulem,
incipeostio

icul

Chri8tum

avem
\

quam
el

potueril
lerel

natum
ret,

nox,

el

aurora

diei

raperel

Pilium
in
ei
: :

hominis
d.

irginis,

eum
dies

apparuil Aposlolas solus

iii

cum
el

solo
ei

regc,
:

feras
11,111

serto

el
:

per
quia

qua Iraginfa

clauso p

cubiculo
lota

ejus
die
[sla

dixil

ri quid

dixil

Manduca
enim
nossel
si

aon

vidii

eum
in

me

qua3sivisli
el

cum
:

auro,

el

argento,
ne
ter-

esurientem
corde suo,
set,

hoc

ipse

diabolus

statueral
n<<n

gemmis,
saria, qui

munera

his sunl

ul

xi diebus transactis
quia
veru*
el

esurisDi

terre

[uaerunl

ego autem

nihil

pro

certo

essel
est,

renum,
i|ni;i

nihil

carnale
Dei

desidero
esl
ul

Unde
per

volo

Dcus

autem
verus

verus

erat,
.

immo
etiam

Filius
iii
'i

dignatus
ila

alerum

Virgi-

credilnr

Deus
se

horao

verus pcrnisi

nis

cum homine,
secum
qui
in
fecil in

liomo

Virginis
\

vul-

manens,
l"-.
<|ni

non
puro
Hi<'

inteliigere
el

permitterel
opi ribus
vidil

ab
7

va conceptus,
beret
el

ipsa

;reta
el

irginis
i

ha-

corde,

piis

perse-

Deum,
i,

caelum,
sunt.
Vir
ini
,

terram,

verant,

autem salhanas,

nbi

posl

qua1

omni
ui
:

quaa
<-\

eis

lli<-

simul

cum

hoiniini-

inta

dies

eum
ul

esurire,

quasi
dixil

securus
ei el

mine natus
liiim
liimi

ntero
essel
,

coepil

habere
habuii
<-i

ctus,

<|u<<<i
?

Deus

oon

esset,
isli
:

Quare E

homo
ed
ipse
,

qui

numquam
luil
. ,

esuris

Dic,

lapides
,1,1

panes

fiant,

man^i

semper initium
sive
\

omnibus

duca. E( Dominus

eum

Audi, diabole,

id-

iniiimn
creaturis.
',i

<l<'<hi

isibilibus

sive

in\ isibilibus

eo

liominiiiii

dorainaris, quia

omninm

paler bo-

11111111111

Adam,
sibi

suasioni

tuae

obtemperans,

Dei

Bec
virnin,

autem
i

Virgo

cum
:

execrarelur
initatis

ompri-

legem
Dei
rem.

positam
,

contempsil

tx

'

in in

votum

custodiens

non
ad

manducabo
veni,
ul

ul

le

supele

nu Deo omnipolenti \<<\it primam autem ideo di\i, quia es quo homo factus esl ;ii initio seculi eam hoc votum Deo oblulit. nulla ante
.

Ego

ln<iii<<

hoc
libi

ejiciam

de

dominatione,
hominis

quam

per

dejectionem

primi

asurpasti.

Il;:'i'

iT-n
suo

|.iiiii;i

inler

fuMiiiims

lior
*

ron-liluil
.

in
libi

sum

el

alterum
dicilur,
el

sibi

Tunc vidil se diabolus excluangelum aposlalicum, qui

:

corde

ul

dicerel

Deo

I >

n
1 1

offero

Mammona
oem
I
:

sociavil

el

prolulil

iinmenel el

virginitalem

meam
I

cum
oec
pi

hoc
i

;i

uullo

liomine
imio

pondera auri,
gloriam,
]\r>ei
:

argenti,
esi
in

e1

gemmarum,
:

omdixil

Mi bo
lationem
re

didicissi

exemplum ad
al

quaa
libi

hoc seculo
si

invitata

constituit,
i<

virgo

pro

omnia

dabo,

adoraveris me.

Di:

Dei

sp

'.cialiter

srm ineret,

Huic
sicul
tei

subito
sol

in

cil

Vade
<'i

retro

satanas;

scriptum
.

esl

cuim

suo

cubiculo clauscE
Dei

splendens
:

Gabriel
perculsa

Dominum Deum Inum

vies.

adorabi

el

ipsi

soli

ser-

angelus

apparuil
;

quae
illam

<

um

rore
:

Fuil

alia

tentalio superbiae,

quam
,

in

exse-

expavescerel
re
,

ail

ad

angelus
ante
vocabis
<<>u
,

Noli
:

time-

celso

super
viceral

pinnara

lempli
.

exercnil

qui
filium,

Maria
Ai

invenisli

gratiara
el

Deum

ecce
<jii^
ail

mel
retur.
Iiii

hominem
Pilio

terras

virginis

concipies

el

paries
illa
fiei

Filium

nomen
(anler

sanctse

Virginis

homine

Iripliciter

vince-

Jesum.
LMIOSi-n
(-.iin.

timore
hoc
i'-l

deposilo

Quomodo
:

"

Quoniam
<'o||sllllli,
:

virum
Ill

non
hoc

co-

E(

-i<-ui

qui
u1

victor
in

<'\iii.-rii

tyranni,

mit-

mtisUmem

hl

Ikk'

llull

COgnOSSpi

comites

suos,

omnibu
sui
vicl
1

c.ni

angelus

respondil
in
te
<i
,

Propler
<!
I

rannus possidet,
phatoris
<|hi
\

litulos
:

regis
hic

risac triumhristus
Jesus,
ul
in
.

ritus

sanctus

veniel
iii<i.
i

virtus
<'\

Altissimi

imponanl
1111
ii

ita

obumbrabil
10
llum a

leoque

te

nascetur,

icit,

nii^

ni

homo omnes proi

qni
est,

incias,

exsta-

Filius Dei sanctus vocabitur.

pellamus ministros diaboli, qui per

essel, pa
iin-

templa
eos

Bic
a

ergo

cum
illo,

najus

habitanl

<!

homines
victus

colunl

de

tentari
eerat,

diabolo

suadendo ul <!< mandacarel [psum ergo

re,
et

qui primum hominem ?\ arbore velita n Domino

p irmisil
id el
;<<i

potestate

qusr,

qui

auferamus.
<
1

Ueo
conte-

aurum
pimus
ubi

el

argentum
sicul

non

accipimus,
-<i
:

se

acci <!<-

inuiiiius,

ipse

contemi
uec
ac

quia

ibi

esse cu:

sicul

<Ii\<t.ii
:

Adae,

esl

primo
;

homini,
el
i<i-

divites,

abi
.

solum ejus regnal

imperium
trislilia,
:

per
eo

mulierem
<i<-

Manduca,
projectus

manducavil

aec

languor
perpetua
sine
I

morbu
habere
snnl

ae

nec
fe;

paradiso

primus
lioi
isli
i

homo
ul

in
;

isto
ita

mors tocum
licitas

aliquem
,

noscuntur

ubi
esl

inim.iii
ci ci
isti
iii

exiliatus genuit

omne

im genus

beatitudo

perennis

el
:

dicerel

Dic

lapidibus

panes Qant,
:

gaudium
ideo
111

el

delitise

sempilernas

et

induca,

nl

non esurias.
\i\ii

Cui
;

respondil
I

Non
verbo

iciii|iimn

vestrum
responsa,

ingressus,

dsemonem,
ejus,
<i<n

qni
1

in

pane tantum
Hic
\

homo
ictoriam

se

in

omni
per

idolo

dabal

ab angelis

Dei.

ergo
iceral

diabolus
\

qui

per

manducantem
jejunanul

misit,
ris,
el

religalum
permiseris

obtineo.
(<

Qui
carue
qui

<

baplizatus
'<

fue-

hominem
icni

suam
Pilio

<i

illuminari, faciam
m;ii<>
illi
.

videre,

se

contemnentem
virginis

amisit.
a

Par enim erat,

cognoscere quanto
13

qui Qlium
retur.
11

<

vicerat,

Virginis vince-

N;mi

omnes
audi

jacenl

in

templo
eo
sa

adamo

ajgrolantes,
Dicil
<!

qua

arte

videbatur curare
\

rex

Et

quomodo
:

<li\i-ti,

pri-

diabolus,

qui

primum hominem
ipsam
idetur
:
.

icil

el

(orem

hanc esse Virginem, ex qua natus esl homo cum Deo ? Apostolus respondit Ago Deo gra-

mam
tias,

jam icm
alii

dixi,

per
\

habere
minorero
hiv.

quia sollicile audis.

est,

Primus ergo homo Adam

factus
esl
;

in iiis,

pessimam potesbin in ab"is \rm majorem majorem qui minus peccanl

victoriam
, ;

dictus

hic

de

terra

terra

au-

qui

j.iiis

peccanl.

[pse

<'

\o

diabolus

Eacil

homi-

36
A.

ACTA FABULOSA
sua aegrotare. et suadet
eis

S.

BARTHOLOM^EI APOSTOLI
dendum puto
fabululort, cujus ubique /igmenta D tam manifesta sunt. k Et hoc meliori cget auctore, ut fidem in-

psbuoo-

homines arte
re
idolis,

crede-

Abdu.

ut

animas corum
leederc
eos,
:

potcstate

obtineat.
lapidi,

Cessat

nunc

cum
es

dixerint

aut metallo cuicumque

quia ipse damion,
victus

Tu
ipsa

Dens meus.
erat,

Sed
a

veniat.
1

qui

in

statua
el se

me
et

De

his

omnibus vide Censuram Hesselii

xi,

tenetur,

saniiicantibus,

adoranlibus

attende

quam

diversa de se scripserit

Pauhi

nullum potcst dare responsum. Sed si vis probare suam, ita esse, jubebo illi ut ingredialm statnam ipsum, quod sil reet faciam eum confiteri nOC
ligatus, et responsa dare non possit. Dicit ei rex Crastina prima hcra diei parali erunt pontifices
:

2 ad Corinlh. cap 11 : En labore et aruiiin;i, in fame et siti. Et cap. 4 t. S : Quoninin supra

sacrificare ei,

et

ego

illuc

superveniam,

ut

rideam

sumus supra virtulem, ita ut tajDominus Apoquibus calicem suum bibcndum obtulit stolos, quosgue sui in laboribus, et vitm incommodis

modum

gravali

deret nos etiam vivere. Tales roluit

hoc factum mirabile.

perferendis

imitatvres esse

voluit;

non

angclo-

rum
ab

eis

talem famulatum promisit,

quo omnia

ANNOTATA.
Indiarum dwisio. Videtur Abnon mclior csse geographus, quam historiographus. Etenim hanc irium Indiarum ita
a

Mira hmc

eis mortalis vitm mcommoda arcerentur; hoc tnim beatorum est, in cmlo regnantium, non in terris militantium Apostolorum. Hccc itaque omuhi iii nugas, ut meptias, ut mera Abdiee fig-

dias nosler

menta prudens lector

r.

abjiciat,

in

quocumque
..'../.'

de-

i/i'hii>/ii'iiiu dirisarum

/lof/ip/idu otn asscrtionem

11 r\tt non tttnmo magis

til ut

ni-iiitrtr opinor.,

mum post Abdiam auctore fuerint reperta. . o u,.,.., m Hic n- Scriptura Marc. nl,, Christi miraculum
ir.'
..'-. i .. ...
/

invenias

apud historiographos,

quam

reliquas

transfert
tliviiujn
,

ad Barlholouueum.
rt

Blandiens
rrr/>is
:

ibidem

ipsius fabulas ante

ipsum scriptas reperias. Hoc

confictum.

Chrislo

cjicilur

lns

Obmu*

iimjiir ciim ceteris inepte videtwr

tesce et exi de homine.

iii/iiIiiIiis

Hic

Quid per tenebrarum regionem velit, obscurum cst. An forte imperitus geographus putaiii Indiam illam, quae, ut dicit, tinem facit,
b

diviittni,

r/irtliir

siiiitliltus

itidem Barlholomaeo e rrr/ns : Ob-

mutesce,

exi

ab eo.
Polomius,

n Polymius,
direrse

Polimius, Polemon,
Al incognitUS
,

ita
illc

orbis siiiiul ac
c

lucis cssc

tcrminum?
ut vocat,
Irtdiam
oiniii/nts

nomcn hoc

c.r/irinultir.

Postremam,

scu
:

tertiam,

omnibus antiquis
Abdia
,

historicis
,

Polymius
et

cxcr/itis

videtur dcsignarc
Mss. inrenio.

To

lianc

enim
lector,

in

ejusque sectatoribus

videtur in

Abdia'

nostri cerebro natus

d Astaroth.
riim

Adverte
sir/mis

hic

Pultvstino,

scu

Sidoniorum
iii

deam

Astarlcn
Literis

plurali
oocaturi

Astaroih.

m
t/r

sacris

ad

Scripturam edo; ctus, nam mox eum his Scriptura verbis loquentem wt/iicit : Filia inea male vexalur Mat. 15 v. 22. Totum autem hoc miraculum ex oariis uangelii
i

quin

liulos translatam.
iii

i<l<m

inferius observarepo-

ims

/<><

ts

liuc

translatum

cst,

idolo Berith.

ut facile advertet stu-

quo mentio habetur Jurocatur,

viri

diosus leclor.
o
\

dic. 0,

ubi

ct

Baal-berith

cat deuni fcederis.

Hinc

quod signifiingenium ad fingendcstructa in

iden' leclor, ut Indiaj

,

monarcham
,

nobis ex-

ilum

cognoscc

idola ab
ro/rbal,
alia

Apostolo

sceiiunt tiuliirrrr
c/iius
nti
.

sed uon ullrudrbal in-

fabulator,
alia

Indorum
ct

Camelos auro argento gemmis, vtstibus onerat. At tantus, tantisque pollens opi/nis morte liberare non potuit Apostolum, a quo
hibeat ?

Astnrien

Phamicum, communiter

idolis esse nomiPalmstinorum. Ceterum interpretes Venerem fuisse

cupit,

fidem
its

rJuctus fingitur; sed

reliquis ipsum sepulturee </urc

contentus fuit cum : qua- sane non sa-

putant. Qui plura

tioiicm

inter se cohmrent.

de his
Diis

adeat t/tssrrta.

iiiiiiirni

Calmeti de

Phcenicum

prmfixam

Neque modus o/ferendi heec minus inepte confictus. Quid enim ne-

Commeniario
e Berith

ipsius in minorcs Prophetas a pag.

Sunt,

qui

legunl Beerith

Bast-

ut camelos oncrarct ? An non potevocare Apostolum, pr&sentique ex thesaurissuis offerre quantum placebat? At legerit

ccssc erat,

rat

ad

se

lcrnsis tditio habet Beireth. Vide de Berith

Hcg.
:

notam

10,

regimam

Sabm ad Salomoncm
,

ve-

preecedentem.
f

nisse

Camelis portantibus aromata

et

aurum

Colobio.
,

Colobtum,

teste

Cangiv in Glossa,

infinitum uimis, et

gemmas

pretiosas. Ita et Poly-

rio

est

tunica
sed

absque manicis

mium ad

vel

certe

cum

manicis,

brevioribus, et

qua- ad cubitum vix

Barlholomaeum mittere voluit. P Modo Barlholomajum ingressum ostio clau-

pertinerent.

so exhibet, ut Christus
sicut niiir

v,dcir vestimentum describere purpura, minutis clavis artificiose intexta, dislinctum, quod sane est splendidius, quaui ui conveniai pauperi Christi discipulo,
g

Clavato

purpura.

""",

mgressus cst ad Apostolos, qumsitum frustra Barlholomteum induuti Judaei quaerebant Jesum in die festo.

q Mulia cx his tentationibus omissa sunt in riiiimnr Basileensi, quia, opvnor, parum Euan-

h Hic regiam plane vestem

regum
est

stmctas gestare,
i/rrr.

purpura, gemmisque dinon Apostolorum; scd difRcile mendaci, micuique personm convenientia
'

emm

afjingit Apostolo

gelio nidebantur consona. Vide

est

vestes

dc hac tentatione

xi.

Censuram ilrsseliQuod autem hic dicere

,

fi-

I Deuter. 29 *. 5 dtcit Moyses Israelitis : Adduxit vos (Dominus) quadi-aginta annis per deserlum non sum attrita vestimcnta vestra nec calceamenta pedum vestrorum
:

fingilur Apostolus, quod Christus, non se intelugere permitteret nisi ab his qui puro corde, et piis operibus perseverant, absurdissimum est, et haireticum : omnia etiam, queB sequuntur tam wepta sunt, ,u dicere debeamus, /abulatorem

sumpta sunt. Magis insigne erat hoc TsraelMs datum benefiaum, quam ut idcm Barlholo.meu
affingerel impostor Abdias. Sed,
i

vetustate con'

hunc Scripturam quidem legisse apparet, se d minime intelle.nssc.

quod ubique

non

inquiet aliquis eadem gratia Bartholomajo dari non potua ? Dan potuissc non mficior : datam

fuissc

non

cre

CAPUT

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

ornamento
nutavit,
ita

h
erant
posita
,

templi
ut

singillatim

mi-

A.

PSECDo-

picturam

omnem

deleret.
:

Tunc

Abiua.

CAPUT
templum

II.

omnes una voce clamare cceperunt

omnipotens,
18

Unus Deus
et

quem
,

praedicat Bariholomaeus.
orante

Idola

fracta,

consecratum,

Polyetc.

ad

caelum
et

Tunc expandens Bartholomaeus manus suas dixit Deus Ahraham et Deus

: ,

Apnstolo

mius cum suis conversus, mors Apostoli

Isaac,

Deus Jacob, qui ad redemptionem no-

stram

unigenitum

tuum

Filium,

Dominum
eramus
et
nl.i

apparet Angfius

noserfilios

strum, direxisti, ut nos omncs, qui

vi

mundant templum

peccati,

suo sanguine redimerel,

Dmmon
vinctuw
letui

sr

Jl
fa-

aclum
,

est

autem

altero

dic,

dici

sacrificantibus cis cccpit

clamare

prima hora dcemon

:

faceret.

Cessate, miseri, sacrificare mihi, quam ego , qui catenis mini,

ne pejora patiaigneis
religatus

sum ab
fixerunl,
ille

angelis Jesu

Christi,

quem

Judaei
a

cruci-

pulantes

cum

posse

detineri

morte

Qui verus Deus ex hoc cognosceris, semper idem es, et immutabilis perseveras, unus Deus cum Filio Pater, unus etiam cum Spiritu sancto vere trinus, et vere unus, unus p a ter ingenitus, unus Filius unigenitus Dominus noster Jesus Christus, unus Spiritus sanctus
quia
,

autem ipsam morlem, quae regina noflra

;

est,

illuminator,

et

ductor animarum

uostrarum, qui
suo

caplivavit

et

ipsum principem nostrum

ignilis

maridie
si-

e x Patre procedit, et est in Patre et Filio tuo

tum mortis, vinculis

victor morlis, ct

vinxit

et lerlia
:

mino
nobis

nostro
dedit

Jesu

Christo,
,

qui

in

Donomine

diaboli

resurrexit
et

et

dedit

gnum

crucis suae Apostolis suis,

misit eos pcr

remus,

universas partes sieculi, ex quibus unus hic est, qui me vinctum tenet. Peto vos ut rogetis eum pro me, ut dimittat me ire ad alteram provinciam.

mus,
remus

hanc potestaiem m infirmos salvailluminaremus leprosos mundareparalylicos absolveremus, daemoncs fugacaecos

,

et

suscitaremus mortuos,
vobis
,

et

dixit

nobis

Amen
in

dico
a

quaecumque

in

nomine meo
Peto

15
jmudesque
MHts aperit,

tere

ConfiTunc sanctus Bartholomaeus ait qui istos omnes immundissime daemon

: , ,

petieritis

Patre
,

meo,
ut

dabit
hfflC

vobis.

ergo
salve-

ejus
ut
\

nomine
et

omnis
ct

multitudo

hic aegritudines patiuntur, quis est qui eos laesit. Rcspondit d;emon Princeps noster diabolus, sic
:

tur,
\

cognoscant omnes, quia tu es Deus unus

j

n QX

0i

n terra,

in

mari, qui salutem

re-

quomodo
nes
,

rcligatus est,

ipse

nos

millit

ad homieopos:

cupcras

per

eumdem Dominum nostrum Jesum

et

ut
,

hedamus.
in

rum
ubi

quoniam

Primo quidem carnem animabus hominum non

nisi

christum, qui tecum

et

cum

Spirilu

sancto vivit

p-unat

in

secula seculorum.

Cumque omnes
Domiquain
alas,

sumus habere potestatem,

sacrificaverint
,

sacrificaverint

at

respondissent, n\

Amen
sicut

b
sol,

apparuit angelus

pro
,

salute corporis sui nobis,

in

splendidus

habens

et per

cessamus nocere

eis

quia jam

animabus eo-

tuor angulos templi circumvolans,

quadralis
ii iir

digito
el

suo

rum potestatem habere incipimus. Jam ergo per hoc, quod ab eorum lxsione cessamus, videmur curare eos, et colimur quasi dif, cum pro certo simus daemones, ministri ejus, quem in cruce
posilus
go,

saxis

sculpsit

signum
misit

crucis,

dixit

di.it

Dominus

qui

me
,

Sicul

vos

Jesus

Filius Virginis

religavit.

die er-

omnes ab infirmitate vestra mundamini, ita munet habilatodavi templum hoc ab omni sorde re e j USf q Uem jussit Apostolus Dei ire in locum
et jussit ut eum prius desertum ab hominibus quem videnles nolile expavesostendam vobis sed quale signum ego sculpsi in his saxis, cere
:
, ;

tholomfflus,

qua discipulus ejus huc venil apostolus Barconsustrictus catenis ardentibus

et

mor;

ideo

loquor,

quia

jussit

mihi

nam

ausus non essem loqui eo ceps noster. Dicit ei Apostolus

vas
ei

praesenle, nec ipse prin-

tale

vos digito

veslro

facite

in

frontibus vestris,

hos

omnes,
:

qui

ad

te

Quare non salconvenerunt? Dicit

:

e t omnia mala fugient a vobis.

19

Tunc
crines

ostendit

cis

ingentem
acuta
oculos

^gyplium,
igneos
si-

qui

et

damo-

daemon

Nos

quando
a,

corpora
Et

laedimus,

nisi

nigriorem
lixa
;

fuligine,

facie

cum barba
emittens;

populi) pro- min ostensum

ilunitlit
:

auimas laeserimns
durant.
la-ditis?

corpora in sua lresione per:

usque
ignitum,

ad

pedes,

Dicit ei Apostolus

quomodo animas
crediderint nos

cut

ferrum

scintillas

ex

ore
:

Respondit

dmon

Cum

esse

ab

deos, et sacrificaverint nobis, tollit se Deus qui sacrificant, et nos vulnera corpohis,
tollimus,
dicit

ej us> e t naribus egrediebatur flamma sulphurea habens alas spineas, sicut c strix, erat vinctus a

tergo

manus,
et

ignilis
:

catenis strictus.
audisti

Et

dixii

ei

rum non
16
Ipostolus

sed migramus ad animam.

angelus Domini
:

Quoniam

vocem
de

Apoisto

Tunc

Apostolus

ad

plebcm
qui
si

Ecce

s toli

omnium

poltutionum

genera

popUlo Deum prwthcat

quem deum putabatis curare vos. verum Deum creatorem nostrum,

habitat,

Audite
in

nunc
caelis

non

in

lapidibus
el

vanis
hi

et,

vultis ut

orem pro

vobis,

omnes

sanitatera recipiant,

templo mundasli, secundum promissum Apostoli solvam te, ut vadas ubi nulla conversatio ln>minumcst, vel esse potest, et ibisis osque ad diera ille ululatum exsolvisset eum, judicii. Et cum

tvertnntur
Idola

deponite idolum hoc et coniiingite, et cum hoc feceritis, templum hoc Christi noraini consecral., tum \"< omnes in isto templo Christi baplismate consecrabo. 17 Tunc jussu regis omnes populi miserunt funes, et trochleas, et simulacrum non poterant
evertere.

teterrimum

dira

vocis

emittens,
autera

evolavit,

et

nusquam

comparuit, Angelus

Domini
et

vi-

dentibus cunctis evolavit ad cffllum. 20 Tunc rex una cum uxore sua
|iis

duobus
et

fi-

convertiiu'

et
,

cum omni
qui

exercilu

suo,

el

cum omni
su,

po-

Polymius
He.r euin 8Ui$j

pn io

salvatus est, quse

civitatis

vicina-

cula

Solvite vinTunc Apostolus dixit eis exsolvissent omnia; dicit ad ejus, et cum
:

rum urbium,
crodens
capitis,
et

ad
es1
,

ejus
et

regnum
deposito

pertinebant,

baptizatus

diademate

daemonem,
faeiam
et
iu

qui

in

eo
mitti

erat
;

Si

vis,
isto

ut

non

te

purpura

coepit

Apostolum non d dese ad

abyssum
illud,

exi in

de

simulachro,

serere
21
fices

confringe

et

vade
nec
ille

terram
aral,

desertam,

Interea

colligentcs

universorum

ponlt
regem,

ubi

nec

avis

volat,

arator
stalim

nec

vox

hominis

resonat.

At

egressus,

com-

minuit omnia gcnera idolorura, nec solum ipsum majus idolum, sed et rainora, ubicuraque pro

tcmplorum, abierunl rex Prater RH fratrem ejus majorem, et dixerunt magi homin.s, qui tempu factus est discipulus et deos nostros confrmg.t. vindicat, nostra sibi
:

Astyagem

qutinu audilis Aslyages

Cum

38
V
I'

ACTA FABULOSA
r
i

S.

BARTHOLONLEI APOSTOLl
rsi autem similUudinem strix d nocturna ub horrendo stridore dicta, ti mali ominis; sed non satis cognita Tota hmc dmmonis

Cnm
2->

referrent, ecce

el

aliarum civitatum
"'
i

luil
,

in

adem
rex

tn

Tunc

Astyages

indignatus,
lificibus,
ul

misit

mille

fubet oomprt htndi "'-

viros

armatos

cum
quod

ubicumque
perducead

descriptio,

ut

oetera

Ibdim,

ridicnla
x

et

inepto

nanm

invenirenl
reni

Aposlolum,
:

vinctum
fecissenl
everlisti

illum
;

ad
es

eum
pex

cum

dixil

eum
sed

Tu

es qui
:

Iratrem
everti

meum?
.

^postolus
uicii Dicil

dixil
''i ei

Ego uon

'''1111

non minus est, quam horrenda. (I Tmportuna hmc regis pielasinepte hic fingittir: neque enim permisisset Apostolus, ul Polymius 111 regno converso adeo necessarius, quo.
fides
1

converti Lveru
fecisti istj

m
rex
Dicil
I

Tu >"
ei

ea es

qui t"

'"" nostros Deos

Ego
ul

Christiana firmas ageret

'

radices,

",, continuo

comminui?

Aposlolus:
in

dedi
ipsi

pottestatem
.

dajmonibus,
idola

qui

eis

erant,

se regno abdicaret, Ipostolumque, omnesque recenter conversos ethnicorum libidini exponeret,

vel trucidandos, oel

iquas^arenl conq
ui

vana,
.

in

quibus
.

degebant,
,.l .....,i.
1

rursum pervertendos
!/ .11.11... .11111 li simul regnum,
/

omnes homines
Deo,
in

relicto
in

errore

creden

....

Alll.
ei

nm que

Ve-

IHIMI/t iniiiiis

:illM-:llf lllllllll ridicule totum

l-

duo-

nipotenti

qui

caelis

liabilat.

Dicil
ul

m
mille

civilates,

nt

postea

ait,

et

populus innuposiea scribat,

Sicul

fecisti

fratrem
el

tneum,
tuo

relinita
;

merabilis con\ ersus fingitur;

cum
qui
in

querel
1

Deum
faciam
,

suum
te
el ip
,

Deo

crederel
el

tantum

oiros

missns,

relinquere
1

Deum tuum,
Dicit
ei

deo

venirent

Apostol

utique

nbicumque inregno Polymii,

Scio dici
sui
is-

iiiim

creden
:

sacrificare.

Apotuus
feci
.

vinctnm illum perducerenl ad

hic posse,

Istyagem
fratris

sloius

Ego
.

Deum

quem

colebal
;

frater

Polymium
et

/orte

fuisse

religatum
11!

el

vinctum

ostendi

el
:

ipsum

tyagis
satis

proregem; sed nec modus loquendi

divitias

hoc

frangerel
i.uviv
:

simulachrum
lir.i
si

lioc

iiiru,

potciis
lu

suum me

si

polueris

iu

permittit;

majores

ante

aflinxii

ad

sacrificium

Polymio,
mis,
regi
e

provocare
fai
I

antem
Saec

nihil

potueris

Deo meo
,

auro, argento, gemoestibus pretiosis onerasse dixit, quampro1.

dum eum camelos

ere

ego omnes deos tuos

comminuam
cecidisset,
el

et

tu
est

videantur convenire.
1.

crede

Deo meo.
abiisset.
I

cum
Baldal

dicerel

uunliatum

Scribitur a

quibusdam

Astriges,

quod deus ejus

i.iirii

minuqua

Astiarges, Astraige
111

De quo oide,
(

qum

dicta suni

Comm
f

.).

9
i

iiin'

iv\
:

scidil
el

purpuream vestem
li

Daldat.

alii

Vualdath;

nihil refert

indulus

eral

fecil
,

fuslibus eae

sanctum apo
jussi de-

scribatur,
nisi

quia

siolum
collari.
h

Bartholomajum

caesum

autem

ooluerii

nomen haud nomen mi <

<

dubie
c

quomodo fic um est,

Jobi

amu

is

huc

transferre.
I/-/.V

i\

Venientes A autem innumerabiles populi duocivitatum

,

ille

scindendi
usitatus fuit
.

ita

in
ei

ymiti
!o

dei

ini

1,111

per
-11111

eum

crediderunt una
el ei

ctu,

maxime

Hebrmis,

magno mcm\

lu-

Bat
sit

cum
glori
1

rege,

abslulcrunl
el el

hymnis,

nao
pu,

cum omni
ba

pulis Orientalibus
cis est
11

ut

ex multis

Scripturm
1

lo:

corpus ejus,

construxerunl
ea

ilicam

compertum Legitur etiam apu

veste
1

Virgilium

mirae magniludinis

in

posuerunl corpus ejus.

die

scissa

atinus
lib.
/.

lem

de

Lace Immoniis
id

Factum
acceptus

esl esl

autem tricesimo
a

deposilionis ejus,
.

scribii
est

Herodotus

De
id

Tndis

mihi

non

daemonio
el

res

Astyages

venil
1

ad
iis,

compertum

Putem

ex more

tumulum
ctus esl
el

ejus,

omnes
el

ponlifices pleni d e
ejus,
sic

in

confitenles

apostolalum

sunl

mortui. Fa-

autem limor
1

tremor super omnes incre-

Scripturis notissimo, ad Tndos a nostro translatum. h Hoc nimirum passus fuisset [styages,

Hebrmorum fabuh
ul
ei

rediderunl universi, alque bapl presbyteris, quos ordinavi ral aposli lus
Pai

tanta
Partholo''""

pompa

sepelirent

irj

cam
a

tantotius

ilchram fabulm

autem per revelationem acclamanle universo populo, omni clero ordinatur

esl
1 1

tum

catastropt
ges,
et

dmmone
ad

istyar

pontifices
(alia

omnes,
ejus,

veniunt
lem

tumulum
confiten
fere
u\

rex
B1

p lymius

episcopus, et ccepitinnomine Apostoli

fuil

ipostoli,

Mss.

habeni

na facere:

antem

in

episcopalu annis

xx

et

tur apostolatum

ommbns, atque bene compositis, et bene conslabihtis, migravil ad Dominum; cui honor est etglona insecula seculorum. Amen.
perfecus

intiochus
infideles

moriuntur omnes, 2 Uackab cap 9

Deinde

twr
"

omnes convertuntur, baptismate abluunomnes : Poly u consccratur epis

'

'/""

Neque enim
'"''"'''

ullius

in

ANNOTATA
multm ineptim in edition Basi prmtermissm: quasi non ,, ,,,_ "'" mas, qu\ acredunt ad dmmonem ut ab eo wrentur mrmtur Vec mi memor est, ui soleni " ut wlenl menda* '"' "'"" antecausam, namanu causam, cur non curaret eos curarel dm fuisse dixii adventum Bartholomaji ,,, quod noti sn.ninarru,, C um mnv
a
>

Hic iterum

Cujus wrbis, obsecro, aut provin """ "'' ''"'" ""' silere, qu\ annos eP^ C0 atv "" tiluit. P Rebus bene stabilitis, mof ' '"'' "''''"' /"'''"'" factum, "' Tndia tam cito ad ui 7 1 "","" """ rriri "'"'" r Vi nulla Polymix apud

"' mmistral
*

Viginti

annis

Tndia episcopi episcopatum ad-

"

""'

"'

"'"'""'

'

'

"""."",'""" ''"""
?
"1""
7

M
>
;

.,/

^snoster
'"'
;

""' aud cissimus

memoria? Td ad fingendum
^oneus.

qui-

mduxerit sacerdotes. Sed similiamvo sterum non observabo, cum omniam quefere*ini
'""'""
'

dmmom

sacHficantes

figmenta tero sua

"'"'
s "' i:

verisir

"
or '
i

"

Habes

,!''

'"'""

Pasm

Barlholomaei
1

fabulosam

b ^men.
'

""""/""'" "/ rrl ''"<"-"">

,

omnes subito modum oran " "/'""'""/' in Ecclesia rant aui

Scilicet
,

"
',

''""
*

'"""i r " 'i"i

''"
'"

fidei

urbum
'<

de "
'

::';;;;:':'
c

'" ' -'", Christo,

s
'

II et

l,r ifisin Eccleiia

bmZ*
histrix
/,:

""

Slrw,
.'"

n " BquUmus, Cat ^ogo Sanctorum Ttalim, aliique "''T'"" <'"">"< fabulosis uth habent communia : nam '""""" """ possum,
'""" '""/"><,,
!

atin mriis \Iss mereantur, qum /'<Jacobus Januensis,

quin ex impurissimo hoc

/,/.,,

, tirp8 .

BBrifewti
Strix/orte

,,,,,,.

'"'

exhi$
et

Qmnibm
<>

lth

;,;

'" '"
"

[l
ll

n"

'"" Orationibus

mox

subjiciendis,

""'"" antiquo,

'"

"'''""">>.

qum

ipsi

probato hinc desumpserunt,

prmter

'

'

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A prcBtermissis quibusdam, qua
absurda, sufRcere hauserunt, fontem
1 .

39
l

ninvis

oidebantur
ex quo

ex\

n hunc,

assignarem.

nopoli structum per quemdam, R01 polim profectum, Sludium nomine ,.,'.,. .(,.,.,,,,,, ,! ,i,,.,w, Cllirlilim <;/< sterium Studium et snnt, mullis laudibus insignes.
.

anlino- A.
.1

Tiif

a quo monaCtudtim
Videsis
dicti
I

DITA,

Vitam

S.

Thei
17.
11
1

\ditm tom.
1 >

~>

<>>>rr<im

Sirmondi

ORATIO
ENCOMIASTICA,
Auctore
S.

pag

adioi

um

apud nos tom 1 Feb \iiii' 1 monasterium non longe

cujus
1

n Constantinopoli Sacudion nomine, struclm

11

S.
11

Platone,
pag.

ita
S.

data

esl

lis

364.
reli^

Sub

Platone
tii o< 1V11

tom ipriavunculo $uo

1
.

Theodoro

Studita,

Theodorus

'/ ;/

Ex

tribus Mss. pervetusiis, collatis

cum

editione Acherii

eodem Sacudioni pree/ectus est, demum adSiudii pr&fecturam translatus Vide Vitam Th i.iiiiiin apag Pla5 apud Sirmondum; et vitam S tonisapud nos assignatam. Vunc Orationem ipsam
Siuditce,
lector,

accipe.

PRyEFATIO CNTERPRETIS,

UT VIDETUR.

Maaximura
gloi
frirfnliu
|

quidcm

cerlamen,
laus

ul

ila

dicam,
,

iae
> 1 1

qua

meritorum
martyr

contexitur debel

sed
altol-

S. Boi

di

JLJcaii

Barlholomsi

apostoli

venerabile

ora
1
1 1
.

1 1

Jevotione
cuju

quisque

Qiumque
hudito

laudum
,

solemni
r

attollendum

corpus

beatificatione
el

omnis

sermo
elia

non

prsoonio
provincio

qualiti

de

Armenia
Pdlimii

[ndorum
regis
,

sufficit.

At
,

vero

Apostolum irreprebensibiliter
pul
1 1

posl

deces $um

atque
ini-

idare

quants
ad

poteril
scilicel

pontiflcis,

aJiquol

elabenlibus

annis,
,

per

Lrorum induslris;
ritus

quem
Cujus

Spi-

quorum
riuni

atque infldelium

perfidiam

imo divins
sil

sanctus
el

omnium
vocibus

contemplati
extulil
.

im plau-

dispositionis
111

nutum
,

Lipareos mirabiliter

sibus

modulatis

'

enim
vir.

insulam

cujusdam
eridica
esl

Theodori
relati

reveren-

sonus
tuti>
;M

m omnem
flnes
|

lerram exivil
orbis
.

ul

yerborum
ulique
intellectu

dissimi
n,,,

3acerdoti

reseratum.

ordinarel
r\
a
1

oporlebil
el

ut

yidclicel

Theodorus
,

apud
fuil

Constantinopo
b
,

ejijs

a?quo audiatur,

litanam
et

urbem
c
,

temporibus

Idriani

cipiatur.

El

hsc
esl
, .

quis idoneus?

qui

uflii

iens

Leonis

mirabilis

Romanorum Pontificum vir dum non solum scientia qui

,

valde
sed
,

quis

robustus?

Numquidnam
ul

quia

nec
ul

princeps

el
in-

Aposlolorum a
Christo
dilectuj
1

Pelrus;

m
. .

c,

Joannes,
pauc

ignorum

ollen

virtulibus
.

imperialium
\

B irlholomsus

idcirco
,

idelicel Studii d et niumque coenobiorum Saccudiorum e, constilulus esl abbas. Qui semper Sedis communione persistens, hs in epostolics
,

nnilii

monibus prsdic indus minus .iii'i prsconii

.
1

el
i]

quasi

non
'

si1

!l

efferendus
el

Di-

tiLum
cis

liristi

Lolo

non

pertimes-

reticorum minas,
tormentis
uhii
el

el

imperatornm vesaniam
menlis
virtute

el

e um
i ,

qui

misil

illum

'

T<
,

stem
esl

veritatis sensu

affectus,
sancti

repres

el

non

miraris

eum

qui

digne cam
.

Spiritus
,

gratia

plenns
el

opuscula
(

ln.s

Quin
M

etsi

multorum

unus

eral

nullo

ta-

uonnulla
de

composuil

inter
salis

qus
utilem
Enci

beatb
.

Barlholomso
qui

sermonem Grsco edidil

dicitur,

men famulorum
I

Dei minori esl laude promendus.

,11,1:1

esl

duodenarii
obtinebil
in

numeri medius
laudibus
'

ramine
juod
i|in
11

Grsco

vocal ulo
.

mion
,

111

diquid

in
e

Esl

-.11111

ero

latine

Pra conium

sive

laus

exprimilur,
ut

duodenarius
similis,

numerus
ab
s

cythars
parte
V1

harmonis
rolueris,

lorum

ad pu
, 1

Lalinitatis
11111

notitiam

fldeliter translatus,

squum
annuali

utraque

sonum divins
si

omnem
improbas

de

nutantium
,

pectoribus

au
1

sermocinationi
..,,,,1

milem dans
circulo
ul

rero

feral

el

invidorum
atque

ac

detrahenl

in
;rilllll

uniuscujusque mensis

linguas
c

comprimat,

ignoranliam
:

instrual

iA

a tilis
el

omnibus
alter

modis
ab

conferalur

nu-

insciorum, consequenter legendus est

50

habet enim

merUs,
nobi biim
s
:.

propria

altero

quantitale,

hujusmodi narralio

illius.

qualitate

>uam habeal differentiam;

laudatur,
exi

qni

mus
Dei

sed
;

nimis

suin

rirtute spiritus

apparebit,

habens quid
vei

ANNOTATA.
,

ipsa

mpputi tione

mysticum
artem
:

irmeniam non
noruni
interpres,

esse

proprie

Indorum pro:

dum aritUmelicam numerus a mo

complens ex
liis

solus
'

enim
parlibus
suis,

mnciam
vocawi
dissitm

ita tamen geographim pcriti quia omnes pronncm longe

ipsis

medietatem quidem suam,

vero

qus
ex

esl

tria,

tertiam

partem

perncn

ei parum cognitce, a tndiavocantur.PorrosermoTheodorinontantum

7-//""'
et

antiquis
Barthovide

bus, sexlam autem

\\

monadem consummans.
Apostolorum omu-

Po
eritque

secundum

Utus

Wanslationem
lomsi
dicta
l

enarrat,
9.

<!

gesta

S.

merabimus,
ipse

qumdam
nostra
,

complectitur.

De

Polymio

ius septimum iterum prmcipium

Bartholomsuni,
el

?eri
d

Adriani, srtmi
evecli
/

illius

eatum
'"",

anno
Tertius

772,

ul

nominis ad ponti/i ad illum arrnurn

mffectus

ds hexados, ita ul eum ad Petrum habere relalionem, aum reputatui ma quidem hexade principium
mino,

hin.

"'

ex

in ier-

habei

Pagius.
hic
fuit,

1,

vero sumi

-1

eonim,

qm
roiifiTtur

c Leonis. "'"" 7:),~>,

idriano

posl
I

ipsum dinumerantur.
Petrus Nota diligenlissime consequenter paria Bartholomsus
1

Pagius ad dictum annum niiiii. 3 scribit. //"" colligitur, Theodorum jam floruissr seculo OCtOVO '"/ /inrm irii/riilr; qitamquam obierii tantum """" 826, "t ibidem pn Pagius num. 17. usnum.i7.
ut itlrm Sludii.

cum
inve

1'

.,,i
i

Monasteriu'

'arum

Constanti-

p e t r speciosi pedes bona de D< Bartholomsi sque jocundi, sublimia magna. sea^ei Petrus operatur prodigiai quentis. vauaa. Bartholomsus facit miracula
siim

evangelizanti

:
.

4o
a.

ORATIO DE
capite
crnciflgitur
.

S.

BARTHOLOM^O APOSTOLO
cordis

thkodoro

sum

sed

et

Bartholomfflus e

recondentem
,

aliquando
;

vero plantantem
.

811 DITA.

rersTpo
Stai

ens
capite

ostquam
Quot
,

I
Petrus
egit,

SL
Petrus

es

plecUtnr!

operatur
mvsteria

Bartholomsus
capessenda,

ad
tol

quol

ntaf

vi,, n ;llli illos videlice. , et pamdisos jam receptione rerbi ad mehora incrementuin fecorunt, et ab meunte state per singula tempora fructns

ad

Bartholo.1.-

muItipUces
exhibita

dederunt;
singubs

et

aliquando

msus
equa
Vei
reserfl

sutlicit

penetranda. iEqualiter exequitur

medicinaUter
dia

passionum

reme

squaUler Ecclesiam fundat, vini verbi raUonem ini .. chansmata. habuil et cstera divina
lance

conferentem.
oculis

cos

aniversalius dicatur, ca> leprosos illuminantem mundanteo

1
,
,

Bt,

ergo

placatus,

esto

ferax

verbi

Beate,
,

febres

expellentem

clandis

greasnm

snrdisque

linguam

meam
lu83

mutam,
aliquid,
,

da

mihi

mate-

auditum
i-i

prsbenlem,
propri

atque

reliquorum

l.mguo-

riam

prsconium
1

magnitudinis

enarrandi,

muitiiiioilas

Bpecies

sanitatibus
;

incorruptibiel

dod

ipse

proficias

habens inlrinsecus
ul

Hbus naturs
storalem
perflcientem,

refrsnantem
,

certe

pa-

beatiludinis

plenitudinem
circa
te

sed

quomodo
tuis

de-

morem

suscipientem

et

semitas
,

Dei
pu-

claretur
et

amor

divinitus

prsdestinalus,,
paternis

deducentem,
besUas

revocantem
hsreseos,
jugiter
in

ut

ego pauperrimus
Iruar
in

puer

tuus

gnantem,

propellentem

dsriga-

orationibus

laude

celebritaUs

tus.

Non

maenhn poterit sine illuminaUonis participaUone splendorem radii soUs b pupillam nere, qui ad
erexeril.
3

monumque re mann
verbi
silvas

phaiangas;
doctrins,
nutrire,

imperfectos

crescentes
spinas
,

stale

Christi

lacte

impietatis
,

secare

sepes

crnenlantes evellere, dogmatiras rirconst.terii

cofa,

Alius

igitur

Apostolorum
in

hic

alius

vero

cumponere
riim
cile
,

el

quidquid
sunt
[pae

deesse

Q*o adpra-

|ji,i

percepil partem orbis,

et

prdicatione Dei
sibi

qus opportuna
providere.

ad

sequendum,
est

cognitionis,

omnes

universitatem
regis

disperconsti-

autem

sdificator

et

Uentes

prsdicatores
Constitues

regum
eos

Christi

architectns, sdiflcii el

fabricationis

non mannfacts,
per
spiritum,
in

tuti

sunt.

enim

principes
Ei

super

templorum
el

videlicet

Domim
,

qus

omnem
qui
c
d

terram,
celebri

pronuntiavil

littera.

autem,
portio

veritatem

construuntur

ac

perficiunlur

po.

nunc

famo
,

laudatur,
est

sors

et

pulum acceptabilem, sectalorem bonorum opcrum.

7

fuit

Armeni
d,

locus
i

<ii

ab

Evilath c usque
et

Intuere

Gabaon
tice

mullis

gentibus,

civitatibus
lioc

habitacula,
Ulate

q(hs

mecum oUm

liomo

civitates,

et

/Vneluipn

populns

seductus

infidebvrtt,

destribulus.

tste
,

ergo
iit

cum
opinor,

mitteretur,
audivit
,

myspug-

possedit,

nequitis

Lurrera

ponens

mn

in

Dei

pronuntiante
discipule
,

Domino:
ad

cognitiouc,

Vade

ad

prdicationem
periculor
,

exi

missas

et adversariorum insidias faciie dicampos florentes, vineas condensitate

nam meo
quo

capax
cuju9

esto

consule

Ggmento
el

pullulantes, hortos

misertus
mortis

Homo
elegi.
testis
,

faclus

sum,
factus

pro

onmi
uitati

langnore,

el

odorem dantes omni mfirmitale

sgrotantes,
depulsa,
sa-

dedecus

Ego

paternum
:

opus
v.os,

consummavi,

primus

veritalis
,

dicat
et

prisUns reformatos. Talia sunt, ut itaquis prima spolia, el hs exuvis tanii agonis
Labores

quod nece arium esl Implete meis desimi ad similitudinem

.

el

qu

verbis

bi

fame,

el

siii,

in

frigore,
in
,

e1

meam
pro

supplete.

unditate, in

contumeliis,
i

el

opprobriis,

carce-

Imitare

Magiitrum

Luum

mnlare

Dominum
sangnine
;

ribus,

et

vinculis,

persecutionibus
,

et in

abducivi-

tnum,
tere,

squa

passiones
.

passionibus,

ctionibus

de de

loco

in

locum

de civitate
,

sanguinem pone

pro

carnibus carnes trade

te

pai te

talem
et

ef

theatro ad

theatrum
i

tormentis,

qu
sinl

sustinui

pro

passus,

ostende

verberibus,

ad extremura

occisione et glaeos
reraunerari
;

ipso manifestam

cogniUonem charactena mei,

in

ar-

dio.

Propter
,

ma
rit
'j"'
1

qute

oportebat
et

tibi

benignitas

sudoribus,

mansnetndo
te presseul e

Magistrum
operantur
cellunl
,

saivatorem

medicum
;

pro

his

inter
,

maledicos,
t
1

patientia

inhis,qui
efficere,

alrocia,

ovis

convitiantur,

detrahunt,

per-

medio luporum
N( "' '"

leo

torquent

tradunl

quid

non dicentei
,

" " ""'

1 : ,

armarfl
-"""

recusavii

Apostolus,

,lml
11

'"i^ / |I1 - IIV poteril '" aecem milha Pwgrimii primos cives, exnl 'l auces re-Mun inuiupi,,,-,,, purpnram is qui nnam posade tunicami Sed ... lamnlus fideUs, Domr
'

non agnus,

quid

non

agentes,

quid

non

excogitantes

quid
al

dod adiDvenientes eorum, qus ad acriorem DicUonem, el tribulalionis ejus angmentum

flcere

pro!

crediderunt?

pravam

crudelitatcm

feralem

nico

acquiescens prscepto,

pergii

gaudens, nihil

adfefens

tanlum nomen pro ouiui armatnra.

,

Becnm

nisi

Christi

preUosum
prscepper
se-

inaraiam! Qnales Qna! des curatori obtulerunl qui visum, qui auditum receperunt, qui sdificati ab eo, qui instructi
,

persecutorum

fuerant,
sorte

6
;;.;

Itaque

pro

appreliendcns

honore

solum

inbonorantiara
.

pro

bene-

ttiterii

lm, quanta iliic gesserit, quanta subiens tolem 5ermo depmgil quorum qusdam cundum traditionem antiqus
'
:

dictione

maledii tionem
vita
h

pro

ieribs

pienas,

pro

requiescibili

mortera,

Fenfiit

enim

amarissimam reddiderunt quod postquam de eo

,

relationis

acta
i.|

<|,1;,

'

,1;ir

^
'l'"

multa
ab

ei

""

inlolerabilia
in
:

s''-uinlu.i.

raliunrm

tormenta
foUis,

subiit,

decoriatus
el

doclrina.

di est, In

y an gehcarum gesla consistnnt. Si enim lux profecto ea, qus lucis sunt,

impus,

morem

fuerit,

postea

munterrs

decollatus

sicque

demum

fidelibus
;

defunctum

!
8

ratus est

iliuminaii aon
'

erani
quia
si

el

si

sal

f?" "'

manifes

est,
el

^essalieDsemuDdavii

^quemer
personas

gentes irraUooa operator nomiDator

spiritualem
el

corpus iniia aiv.un conditum exUteril qnibus el in rita patronus, et posl obitnm apparuil magnus Dei prsdicator.
B

No

el

sgriculturam

cnim

vei

postquam
sed
rita
in

migravit
1

ex

hoc
v ntt

i2

Q uod wlem communiter

perfecit!
sin.

mundo
ditos
et

neglexii

dicitur,

occisores,
eral
,

pastor

bonns, (rputr*
per-

per
est.

ta

^r^
sed

rationabiliter

accipiendum

quantum temporis
prodigiis

hac miraculis
el

fitor

*m
c "" l|H
, '
'

immutabal adversos. Sed

b*

mentem

el
'

inhumanum
1 '
'

cor, nil

erat, quod

busferrum,
snlcantem.

lingus

M eirl

iueo

aratro r.iion.i ,.,.,...'....,'.: vidnlfMi

lllh

-tralieret,

usquequo
ergo de
iii.ni

profouda malonim decideret.

ouid

acaoms
et

cor

cormptibili
tes

...

u
:

uiiqiovio

l"i

.i-M.iiiivin

SaUIM

jugiter

arcam

respuunt

remedium SgroU,
orbi

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

orhi
fragi

4
circa

mnnum

et nei

ducentem, caBCi luois datorem, naumorie affecti vivificantem gubernaolrem in.r.ln jii.mcm snam aeternam viiam <l.uitem
, ,
:

qnasi

Btadiis

septem
appareat

mare Buepensns,
quasi

ita

dl1

ibiodoko

usque
Iractus

bndie

videntibns,

flguratio

stodita.

Eugientis ignis.

ethoc quornodo?

Ilain-

ipsam projiciunl

in

|<-l.i

12
sii,

Porro
mira

quot

et

quanta deinceps
infirmitalibus

operalus
qni
<li-

mraeula

et

tamqnam
Deflcia.

<'is

lanliis

Apostolus nulla priestitcrit be-

aut

faciens

operetur circa cos,

et

'""^ *psioii.

liiMilorum

ctenim vitium hujusmodi

sua

<

i,

\ersis

languoribus
flde

obstricli,
est dicere

ad ob
de-

ut

voluntaria perdilione
palianlnr.

nec aliorum salutem

anlr
in

ipsum
bel

confugiunt, nec
Iractatns,

nostrom

lieri

prolixitatem
1 1 1 1

nec incredibile videri

crednlilatis ex

Snl
:

is,

per
viae

David
iua-.
<'t

longe

rlarnaa<juis
et bic
el

audienti,

cum pignus
exhiuiliones

uno haSed

miraculost
./.

vit

In
et

mari

scmita?. Iua-

beanl
ave,
u

aliorum
Beale

miraa

gestorum.

I.ipariin

to-

multis,

vestigia tua

non cognoscentur
arcae constitnil
,

beatorum,
Dei imitator,
divinaj
lucis

ter

beate Barlholormse
scilicct

um

lumidiim
tius
tri

mare

pervium
clamante

Pe-

ave,

qui es
es
,

boni

magislri:

magnus,
ambulasse

ad

cum
et

Christo,

in

mavim
miin

ave, qui
sia3
:

splendor sancUe Ecclespiritni

dignoscilur,

divinus

H.ntholo-

ave
:

qui es

bene sonans organum

es

meeus similiter arcaB,

gradiendi
contra
o

corpus

suum
I

gestanti,

melodi;e

ave

qui

multi

saporis,

et

dulcis

Quctus exhibuit.

insigne
est

fructus palmes Christi,

wtis

vividae et Paternaa culturae

raculum
[mpetii

opus maghificum
<le

Mota

cnim

ave,
:

digne
ave,

meritis

famule Domini universupercav

sapientia

arca

regionibus Armenia?,

cum quasimiliter,

sorum
lestis

ave,
:

merito desiderabilis amice

qui
es

tuor

aliorum
signa

martyrum
per

arcis,

qus

Sponsi

enluentis et
paradisi:

dum
liis

operarentur,
Et

cum

ca fucranl in

mare
obse,

multiplicis
ftve,

potationis,
es

lumen
divina

spiritualis

projectae.

tantum
et

spatium

maris quatuor
,

qui
:

pcriuc

capturae
es

piscator

rationabilium

ambulantibus,

praecedentibus

et

piscium
diaboli
ii
,

ave,

qui

virtute

vulneralor
:

quium
nerunt
quae

quodammodo

Apostolo

facientibus
in

ve-

mundum
1

suo

latrocinio

vulnerantis
ave,

ulteriores

partes Siciliae, per

insulam,
sanctissi/.
.

iiii.i..-.

rhetor verae sapientiae:

mnl- F

vocatur

Liparis,

revelationem
episcopus

Lipliciter

apparens
divinitus

mnndo
qui

lucifer
et

Dei cognitionis.
ignea columna Orientead Occi;

mo
sae.

Agathoni,
Quis

qui

illic

eral

ostendidicil

Gaudeas,

illustrata,

audivil

tanta

prodigia?

Quis
io

orthodoxiae;

gaudeas,

ab

tam
insula

magnificum
enim,
ferens
id

opus,
esl

miracuium
pinguescgns,

miraculo?
et

dentem
sol

per

mare
qui

gloriose

ambulasli

gaudeas,

Liparis

qnodammodo
hoc
ad
/
:

oiins terraB,

cuncta

illuminasli;

gaudeas,
;

ipsa

sibi

pinguedinis nomen,

os

Dei

sapientiae

linguam

habcns ignilam
sanitatum;
gaudeas,

ganes

forsiian

ineffabiiibus

vocibus

clamans
ditissime

Veni

deas,

jugiter

emanans
optabilis

fons

gaudeas,
qui
;

me

pauperculam,
yeni

Thesaure

sanctissimi

d;i m.niiiiii

terribilis

insecutor;
formositas
salutaris

Spiritus:

ad

me

quae
:

sum
ad
:

inhonorabilis,
rae supplicem,

multipliciter
(leas,
(|iii

Armeniae
et

gan-

pretiosissima
(jui

margarita
es

reni

es

Lipareos

multipliciter

ah
ero

aliis

ejeclus iniquissime

inhabita

me

adorabilis
casti

gloriatio;

gandeas,

qui

mare
qni

sancufi-

et

muIUpliciter
;

inhabitabor;
tuo

salva
el

me,
se

el

popu-

meabilibus gressibus;
fecisti

gandeas,

terram

Iosa

nomine
Si

fungar m,
tua
alii

abique perrepulerunt,

purpuream
ideas,

rubone castissimi
suavitatis

sanguinis loi;
replesti,
;

sonabo
ain

n.

lumina

qui

aerem

odoribus

scd ego splendorem

sj

tuum desidero irislis el moesta, mensa vivorum eioquiorum tuorum potili sunt,
ul

sacris

spiraminibus divinorum eloquiorura iimrum

qui

rJeas,

ad caelos
aciei
tiue

comrneasii,
refulges
in

ei

medins
gloriae

iu

sed ego reliquiarum luarum,

catellus,

micas

colli-

choro divinae
ibilis

inac-

gere gestio.
iii

splendore,

exultationis

insatiabili

jucunbeca-

a.i

baec,

quemadmodum quosdam
iuc,

ministros,

ditate

ntibut
I

alium martyrum

alium

illuc

retrorsum relin-

13

Illinc
Le

uos benignissime
beatificanubns
,

intuearis,

illinc
te

cuiseaiios-

qimluor

quens
Sicilise
;

Apostolu%;
o Mylas,
:

Papinum
<'i

u
o

iii

eorpoi ibui

quidem in civitalem Messinam p Lucianum nomine

vcro

nedicas
aentes,

illinc

glorifices

gu commwi
dal aHCtor -

illinc

concordes orbem terra placatum;

in

destinavil

reliquos

duos

in

Calabritidem

sacerdotes
bonis

jnslilia
in

sanctitate

induantur, rej
contra tenentes
el

terram
c
7
(/

direxit,
,

Columnam
r

Gregorium quidem in civilatem Acatinm autem in civitatem, qua?

quatenus
essel

operibus

orthodoxia
vitam

barbaros
conv<

armentur;
sationem
custodiant,
\

monasticam
aeqnalem
viri

vocatur

Squillace,

quisque

in

ana-

angelornm,
et

sine

dolore

quaque
eliam

civitale

protector

habitatorum, qui
eoriim. [pse

mulieribus,

rursum
:

muheres
pal

ns(|iie

IkkIii.'

Npleiulcnl

suffragiis

ni.

praelerea,
potitus,

veluti

Rex,
esl

<!

Dominus, propria requie

civitatem,
esl

cum

filiis,

competentem dominos

legem

conservenl
servis,

cum

praelalos

cum
ve-

profectus
<'i

ad

ad

vocabatur,
candelis
,

susceptus
.

praeclare

quam procum multis

cunctis
in ei

snbditis,

mntuum
cum
ad

dantes

cum

debitoribns,

aumdantes
tuae

ementibns,
utiUtatem

omni

benevolentiai
ct

odoribus
Qlic

atque

bymnis

affectu

reipublicae protege;

obviam, qui
tatione.
II

aderant, occurrentibus
vero,
.

exul-

cuncta,

quaa

secundum
tuo

beneplacitum

Dei

dirigi

debent,
caBtero

patrocinio

defende;
,

el

prascipne

l)c

mm

pr.i.LM .'ilirhaliir

arra

immobi
'<"'"'
<lr,,i

dela
''"/'
'< n,

in
,

ur-

Quidam emm Irahebanl quidam lamentabantnr quidam vero orabant, illa aulem erat immobilis. Resumpsil tamen gaudium tristitia, et cum essel
in

pastorcm quoque, alumnos decorataa Lipareos ac gregem, qui conslruxil sacrum templnm tuum,
et

eum,

qui

te.,

Ucet

breviter,

ecce

laudare

prsasumit.

''""
7'O.vc
'

prodimniilr

muita dementalione populus, obtinuit tandem, quod inveneral prope enim est Dominus omni:

ANNOTATA.
a

bus

invocantibus

ulcano.

eum.
esl

Honore

igitur

arca

illa

inde sublata
rebat,

condebito
,

cum
ubi
facto

thesauro,
etiam

quem

ge-

Ms.

reposita
esl

sacrum

protinus

locatum

matione

miraculo
qui

illo
s

praecipuo.

templum ejus cum consumDenique cum

pene contiguus

Joannes
divinior
b
\
(

est,

Quia nec Petrus nec regina Suecim iliud: Quia nec Pelro nec Joanne
:

Legitur

wi

Ms.

regirua
ut
esi

Sueeiee,

accesserit,

mons,
'"

Vulcanus
tunc

vocatur,
liis,

.|

pupillas erexerit,

apud Acherium, quo~

el

insulae,
:

nocivus erat
recessu
V.

qni circumquaque

cum

illud

raorabantur

invisibili

motus

est,

illudesse

recte consentit, ex quo eolhgo Ift. inastasii Bibiiothecarii, ut monui.% xi. 10

c

Per

Augusti Tomus

42
a.

ORATIO DE
pnmo
5

S.

BARTHOLOMJEO APOSTOLO.
,,!,,.,

thkoimjho

/VrHevilath diximus probabiliter Indiam desi8.

J

comitibus
l.iparim
:

agens,

dici\

Mylas,

Siciliee

opposi

l)

9tud

gnari, in Commrntario
d Gftbaon,

pidiim,

insulam

rontra

sitas.

Et

aliud Ms. Gabaoth. Consule

Com-

pauca

In

litore,

pa

parte

mentarii prtvrn
e Alia Mss. Ut

sum
armatus fortitadine acuere.
t;ii

(leclitur

(nam
I

Mijla;

Chersonesua in Oeca Chrrsonrso impnsiin ox _

)

retus sdicula D. Pappiano (ita ab aliis vocatur

hic

fFagare; Mss. alia habent, oancisci minus recte. Uinutias has tamen non notabo detneeps. Hoc loco secutus $um Ms. cum Dacherio fere

,/ui

Papinus

sacra
est,

illuc

condilumque

hma
:

Hefert

loculum ejus ejectum tt mvracula, e\

tirbia
\

den, concludit

Porro D. Pappianus Mylensis

consentiens, quia sensus aliorum passivus plane

patronus habelur. Agit de eo Papebrockius tom,

cmt
h

imperfectus.

Junii ad diem 25 ejusdem mensis pag. 860,

sunt,

n, eo

Apud Ddcheriumhic qumdam adjuncta

in

tumcn fortt non

rnr existimans
p Messinam
:

sci]UC)i<lu$.

quod CorpUS

S. fup-

qua
quod
auiem

Mss. non reperio,

nt
ipso

in

illo

quidem,
cjus

pnin, aliunde Mylas adnatasse putet, lapsa

memo

in

omnibus
:

fere

cum

consentit. Su/nt
in

nomen

ipsius n S.

Theodoro non

sequentia
et
.

Legitur

etiam

gestis

fuisse expressum.

antiquioribus
v.Tliiim
lizans,
vit;i'

emendalioribus,
adicavit.
in

quod
Inilia-

Lycaonia3
cii.hilt-

pi

Dehinc

ad
est

ultimum

ejusdem
niee
t

provincim,

usque ad arbe, mlc oritur mihi dubium, an

inastasio,

Armenia majori, qua) Albano ipsius Armeillud : Postquam multa.

in

Lucianum: ,lc i/uo Lamlatus CnirtnLuchmi memoria penes Messanensea maxime Saracenorum cladilms rxtincta, nii tanrata est. Eum snnul ru,u s. Pappiano ud 25 Junus
Divi
iiii

commemorat Franciscus Carrera noster

im

Pan
ciI

hcrc theodoro,

thco Siculopag, (66.

<l

interpreti

an potius mterpolatori cuir

Columnam. Cotumna Rhegia, ul Rhegina,

marittma,
ut

ifuam sint tribuenda, Potuere enim ad marginem

ab
r.

oitas fuit

habetur ex Cellario tom.

aliquo

hetc

notari; itaque deinde

in

textium

Geographiee antiquee pag. 585, in extrema Brutio-

quod mihi verisimilius oidetur; cum nam postquam Hnc his sensus sit perfectior ingratam persecutorum crudelitatem retulit, eam
irrepere,
:

rum

parte, ad fretum Mamcrtiiiiiin, u,i Caietanus,

one urbis Messanaa, turriculaa instar erecta, Scylla-uni interet

Rhegium Julium
.

quam

hic designari,
r\

/iis

probat

Ferunt enim de
multa
ab
et

eo (al. Ferturenim)
intolerabtiia
in

nmi

nlriur tluliituinl uni Gregorii, uti

ei

Mriiinrinni Hiilrni

rul-

quod
subiit,
rit
,

postquam
decoriatus
poslea
et

tormenta
follis

iuiii s. tuiii

Acacii
im

cum wrbe
istis

ipsa aboli-

impiis

modum

fue-

opinor Saracbnorum
Squillace
:

partibus do-

decollatus.

Ad probandam autem
presdicatio
lector,
in

ininin.
r
,

hanc crudelitatem
caonia
et

nihil fecit

Ly-

ita

Ms.,

,fuo,l

mn.cime

sccutus

Indifl.

Hinc notct

Armeniam

sum

nliu

duo
:

Mss.
Gresca

habent Chale,

aliud cum

non
i

dici Indiee

provinciam
follis.

a Theodoro, ut eruditi
secuti, crediderunt.
est

Acherio

Cale

Menma cum
:

Paphlagone

quidam, hanc interpolationem

In

'AcxiXouq.
sit

Quamam

inter tot lectiones prmferenda

morem

Phrasis

obscurissima.

nnii nmiiiiiii constat

ijoiiiiiiiiiii,

nullam tamen ex ommir

hanc,

Combefisius in iuctario novissimo pag. 'i% hanc phrasim, inqtfit, vellem essent imitati, qui a barbaris vivum excoriatum, et jussa Astyagis capite

bus pnto
ins

ursi forte

quam

secu

sum. Njamque apud Cluverium tom. 2 ItaInr uutiijiur pu,j. (305, ct Crllarium Imn. /,
pag.

trancatum
hic

dixerunt;

insinuans aliquid mi-

nus

intelligendum,

quam
putat

vivi

excoriatioi/

588 est oppidum maritimum in BrutHs, quod olim Scylacium vel Scylaceum, ante etiam
Scylletium dictum fuit,

nem, quam ipse vivum excoriatum

a

minus

probabilem.
civi

nunc
vn

Squillaci

vulgo ap-

fuisse Bartholomseum
ita

iam su-

pellatur,

situmque

est

sinu ejusdem nominis

dixerat
rt

Theodorus,

ut

excoriatio

hoc loco veniat intelligenda. Quis autcm phrasi hac excoriationis modus significe/<//, plane incertum, et obscurum. Conjecturas
necessario
accipe.
Follis

iinr mjo oppidum hic designatum existimo, nam Asculum sive in Piceno, sive in Apulia, cum Utrumque mriinrrmneum sit. ilcsignari non potuit.
s De hoc monte, prodigioque consule posthuma cap. / 2.

varia

significat,

mstrumenPum
marsu-

tentum
l

in Gloria

excitandi,

pilam

ludo aptam,

ninin

<i

corio factum;
follitus

quandoque sumilur pro

sacco.
\n

dicitur corio obvolutus. pellem detractam Bariholomaeo, uti saccus detrahitur illi, qu\ eo obvolutus est? An sicut pifa corium detrahitur,
igitur

undc n

voluit,

ita

TRANSLATIO
CORPORIS BENEVENTUM,
Auctore,

ita

esse An forte Grmce fuit $oX\c quod squamam significat; et dicere voluit, ita pelle exutum eSSeSanctum, quemadmodum squumn exuuntur serpentes? Irj potius infiatum
'

cutem abstractam

instar

ut vidctur,

follis fuisse

corpus

S, Berthario

abbate

\posioli

carnem

inter etpel-

lem,

ut,

oves

jugulata
icherius

infiari solent,

quo

petlis

Casincnsi.

facillUS dctrnhntur?
k

Ostensa*.

habet,
est

rpiseopus

Ilo-

Ex

duobus

BIss.

stensis,

manifestum, nec id "' ulloinvenio Us. QuU porro fuerit hic Agatho dtcetur m Gloria posthuma, ubi tt de Livari r agitur.

quod mendum

"mc

Nota tum hic, ,u,n prr totum sermonem, quasdamoratorie describi, qum minus ad litteram
1

de beati Bartholomsi laudibus, ejus- JJJgiM que mirabili adventu corporis in Liparim Theo- ^ dorus fama sanctitatis, ac sacerdotii dignitate
conspicuus,
lido

accipienda sunt.

relatu
sit

explicuit.

m
o

Fungar, idest, utar wi n Aliu Mss. personabor.

Mylas.

occasione,

bonum meum.

quove

ordine,
,

de

Qna deinceps eadem insula

Octavius

Caietanus tom.

translatum undr hodierna festTfitas celebratur, e vestigio promendum est. Cum

Beneveutura
ifptur in

Sanctorum Siculorum pag.

Vitarum

de his Bartholo-

num

eadem insula Liparitana usque ad anocto^ntiNimum trigesimum octavmn lb

incar-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
incarnationc ivivi n.rpus
li ;

43
H*.l<.

Domim
ejusdem

nostri heati

Jeeu Chrisli
Hart IioImhi.ii
deprsedati

reqaies-

Liparitanam

aposlo-

quodcumhoc
n/iitii

celebran testatur atl dictos dies : nostro auctore non consentit. Cum

IBBATI

supervenientes

SaracenJ

sunt

'"'"''" etiam consonat Relatio kujus Pranslationit

sir

atqufl

depopulali sunt pra-diclam insnlam, et rum-

pentos

sepulcrum

Bartholomau

beali

disperin-

[cherium tom. 2 Spicilegii pag. /26, ubi Ugitur cujus prior quidem ei [ndoruro parte
.-

runt 0888 ejus per loca divcrsa. 18

,
t ,

transvectio

in

Mox
iuciai

illis

recedentibus,

per

visionem

ap-

cima

terlia

die

Liparilanam insulam celehratur demensis Junii dormitionis vero

:

jubt tlU

jiarcns
(|in

Aposlolus

Dei

cuidam
illius,

GrffiCO
ai(
illi

monacho
:

ejus festiva
Septerabris,

celebritas

eollei ta

custos ecclesiee ossa mea,

:

Surge,
ille

aono Ka)endas Dc kac diversitate n<ir m Gloria

colitur
.

et

collige

quae dispersa sunt.

tua
b

Cui

postltuma num.

2.

debemus colligere, aut aliquezn tiui honorem facere, cum tu dimiet populum isium a paganis deleri, seris nos,
respondit

Quare ossa

uon dos adjuvisti ? At ille dixit annuruin curricula pro hoc populo
el

Per longa
depre-

ORATIO ALTERA
Auctore Josepho forsan Hymnographo.

Deum

caius Mim, et meis

eum

precibus concessil Deus,

uode
ejiis

osque
nunis,

multiplicata

dudc coDBtiterunt sunt mala illius,

securu Scd
et crevit

quia

iniquitas

non

jain

impclrare
et

potui
pcriit.

Domino,

Ex

editione Surii.

quoil

pro
et

eo rogavi,
colliye

ideo

Tu
Et

surge
ut
ti-

tanluin,
in

0888

mea,
qui
:

et

reconde,
ait
:

praecipio.

Cui

iUe

monachns
Nocte

quomodispersa

do ea
siul
?

invenire
Dicit ei
et

potero,

nescio

ubi

-Li-ujus

concionis

aulhor

el

diei

resti

jucun- Laudandus
est
S.

Aposlolus

vade
ossa
el

ad

colli-

ditatem spiritualera
beatus
niis
si
t

nobis afferentis
:

bilaritas,

Barlhnln-

H gendum ea, ignem, uaee

stalim
sicui
ei

ubi aliqua videris

quia
ipsa

splenderc,

ut

apostolus

Bartholomanis
et

qui

cum

divipuris-

mesus,

leva,

sunl

mea.
invenil

Qui
induabiit,

Apostolus,

liiminis

splendore,

surgens perrexit ad locum,

Apostolus
<!

que sau.ti Spiritus fulgorihus tantum

quantnra
eliam
verbis
explicari

illuslretur,
,

dixerat,
in

et

eolle^u

ea
et

uon

potest
et

nobis
glorio-

bitanter,

recondita

rase abscondit;

lumen
ejus

suggerit,

qui

sacram

reliclo ibi socio suo.

sam
exquirendis
navigia,
sancti

memoriam celebramus.
illum

ig
a<

Cumque pro
irent

Saracenis
ibi

illuc

vinis

vocibus

collaudantes

Age igitur, diquam maxime

delectemur,

Beneven(1

Longabardorum
leruut,
'('iii

invenlum

dwbtu-

possumus,

divina

ipsius

oarralione

lum
fofa

dicium monachum,
el

el

Aposloli corpus

abierunt.

Supervenientes aulem

circumdederunl

aavem

illam,

ubi
ei

Sarasanclnm
evadensis

ducebatur corpus Apostoli, ita ui dendi noD csset. Tunc subito factae
simsE

spes

sunl

honoremus Virum, qnovis honore superiorem. Laudemus Aposiulum b Deo ipso laudatum. Beatum prscdicemus eum qui semper hentus est. Ejus gloriam celel.reuiiis quem extulil divina gloria. Videamus quisnam
et laudationibns
,
,

circe aavem Saracenorum, ita ut quo pergerenl, et liberata esl oavij illa. Quibus adliuc io mari degenlibus, uuum e\ nauiis ejusdem oavis, a gravi infirmitate pressum, per orationem Apo^toli salvavil Dominus. E\-

Lenebraa

ante

fueril
i|ui

'!
.

qualis

postea

evaseiit
el

Qescirenl

modum
tiiin
(.11111111111

prius idiota "

erat,

quemadpauperem vi
:

agebat,

omni

ex

parte

sapiens

efTeclus,
:

et

bonorum
e
<'i

divitiis

ornatus

raeril
e.

admoduui
maximus,
2

terrestri

caalestis

evaserit,

quemminimo

euntes autem

in

terram,

cum omni

honore

Be-

ex

piscium

piscatore,

hominum
proud apo

sanctum corpus Apostoli Dei, et in aitario recondiderunt, anno ab Incarnatione Domini oclingentesimo trigesimo nono, vi1110 quiuto die mensis Oclohris. Cujus prior

neventum duxerunl

piscator factus

[laque

cum

Deus

ipse

homo

faclus,

pter

misericordiaa suaa
et

viscera

staret,

discipulorum
qui
prasnovil

nostrum corpus gedeleclum haheret, is,

quidem
ritanam

ex

Indorum parte
dormitionis

transvectio

iu

Lipa-

inquam,
delegit,
ptavit.

omnia,
apostolum

insulam
colitur
ter

celebratur c

nono Kalendas Seejus

festiva

rentur, celeberrimum

priusquam gene- K liaiiholom.Tum

et

ptembris,

vero

celeJulii.

amicnmque
ei

sibi

verum

fidelem
I

coo-

bnias
Sicqiie

quinto

decimo

Kalendas

divinsa vocationis

praaslantiam
!

ma
hic

anuo

cjus

s.iciatissima

celebratur

gnam
invenil

singularem

feUcitatem
qui

qualem
mysteriis
lie.il;nu

reslivitas.
(luciii

Regnante Domino nostro Jesu christo, decel umuis houor el -l.uia, umuisque ad-

Magistrum,
el

maximis
effecitl

eum
illam

initiavil,

>,i|uentcm

oralio,
ei

cum omnipotente
Spiritu,

Palre,
et

ac

sanctissimo,
in

vivifico

nuuc

semper

secula

se-

dignam habitam, quaa cum Deo versaretur, cum Deo el omnipotente Domino cibum

animam,
sumeret,

culorum.

Amen

el

sacra

doclrina, orationem

el

faculla

tem

omnem
Postea

superante, instrueretur
cruce
re- practarsge,

AYNOTATA.
;i

suffixum,
lln

lcm/nis sn/ntinl

niniiin

l/.s.s.

nnslnt.

I)t

?ero, quam Bfagistrum sunm in eumdemque sepuitum, et posl ^ celos ascendentem ?idii snrrectionem
:{
1

tempore
Bl 5

pOfTO

)hujus

translatmnis.

ccterist/itc
/,

sanctissimi
stoli,

Spiritus
est,

dono
armis

asque,

ac

reUqui

ApoaBquis
ad-

ejus cvrcumstantiis fu&t

fciin

disputabvmus cap.
ei

donatus
,

lamquam generosus
undique
;

Gloria posthumm, ubi

secuta.
i>r

mvracula dabimus
5

miles

validissimis
hostile

munitus,

versus
/ihrtist

bellum

prosjluil
nis

el

ipsoa inidem

hac

parutn

reverenti consule

bostes

validissime

percussit,

vero,

qui

ftd

vi-

assit/nniniii.

lam ipsam
Teten.iii

venire

studebant,
suaa
retia,

sajutem
el

conciliavit.

c Tria,
Casi/ni
testattsr

hoc loco memorata, /csta cclehrata /nissr

orationis

gentes

ipsas

exislimo,

guod

st

Beneventi
in

obsorvari
Sa/netoAttyitslt

Marius dt
die

"""
dxetn

rrr/cst.f

Vipera BenCi rnluinc

vero
/7

Catahgo
snl
u<l
'Jj

profundo ereplas, Ulas quidem caplivas, sed ad idoloevertit \iiam lamen ductas, conservavil
:

rum
corda

templa,

et

Dei

eccjesias

ere\i(.
alestui

humaoa
doctrinsp

mortis,

.innu

Wanslationsm

sieniitatem

coir

aratro

44
A.Joskpho.
ai-atro ar

ORATIO
renovavil
feraces
:

II

DE

S.

BARTHOLOMiEO APOSTOLO
:

quam
nor
tes

campi,

eaque iia excoluit, ot tampossent fruetum ferre

el

et
_

sumangeh' appl.ui-n .u-eperunt, aer purgntus divinorum Apostolorum ohorue exuliavit.

6

cst,

n
,

accendi accendit nriraculorum (acem,

affectuum

huma,

Cum
_

vero
.

multum

temporia

praeteriisaet

lem
fallacic.

deemonee

ipsos

fugabat,

precibns

'ia

iiiii.i. n|,|

in8anabiles
caecis

curabat,

leprosos

visum

restituens,

mnndos faciens, clandos ad currendum

denique
et

edere, et eos a morbis liberare,

bant,

expeditos

reddens, corda

animos
beatUS

im-

becilliores conflrmans.
4 Hcatio

accede consilium et suo proposito dignum iniernnt. Venite, inqniunt, in profundum mare oorpns hoc demergnmus. Sed, o miseri, ejusns

qui

eo

pravum

Erat

una

cum

Barlbolomao
,

et

ille

corpufl

apostolus

Philippns

quocum
praedicavit.
cui

mulio
iii

tempore
in

uracouem draconera
fontem

Hieropnh.
rt aliln

m mare demergetis, qui protondum illnm m altum demersit, qui salutaris aqua amim ucmersn, salotarj
aperuit,
et

divinum

Euangelium
Onbiorvme. Ophioryme,

cum
et

ur-

abnnde

caelestia

dogmatfl

bem
prat erat
tus
c

Eierapolim

venissent-,

prius

nomen
crucia-

multas

.Trnmnas. xrumnas,

non mediocres sustinuerunt, cum ejus civiessent, et valde inliumatatis bomines violenti
ni
:

bominibns impertivit} Venite, Inquihnt mari obruamus..F.umnp. vn* nhmptic qni veritatem Obrnamus. Kumne vos obrnetis, mi ..:___.._ antea obrutam detexit, el infldelitatis salsedinem
exterminavit?
Venite,
in

inquiunt,

qnippe qui i viperam colere

pestiferum
et

consneverant,

(urorem effundentes,
pns projiciamns,
aliqno

et lemerarium maritimas undas hoc cor-

venenum
ctum
apostolos

lethale,

aliquem

percipientes.

Illi

ridissent,
illis

dicebanl
et
a

lamqnam frucum .hvinos novura qnemdam

cultu
ipsos

ne

ex

eo,

taraquam

rationali

flumine, salus ad

eos defluat,

qui

morboac

Deum ab
averti,

nuniiari,
b

vetere

rum angustiiscomprimnntur. 7 Haec cnm dixissent, qnod

gressi

cogitarant

atque

paternis

traditionibus
in

abalienari.

snnt, et
loculis,

nna
beati

cura

qnatnor

aliorum

Qnamobrem
mirandsB
cruce

cum

manus

marin

eos

injecissent,

ad-

tyrum

Bartholomsei

reliquias

^*

72*!

sanctitatis virum apostolum Philippum condemnaverunt. Divinus antem Bartholomams, instar alicujus bovis aratoris, a suo compare separatus ingemiscebal, ac lamentaba-

mare

dejecernnt.

apostolura

Martyres autem illi E gloriosi Bartholomaeum vaide inclytum duo b

tur qu.dem, sed non desraebat tamen suavem ilium sulcum ducere, qui animarum n-ri-oi.-,. Deo

dno a sinistra parte medium' habeng Pontum, ipsum sine flnctnStione alioua transmittebanl cumque ad Bosphornm Thracium io
dextera, ct
tes
:

Proponiidera
transieronl
raari,
:

venissenl

uberes fructus allaturua essel

Hellesponli

aneustias
el

qninimmo
obibat,

ita

ut
ser-

demde

transmisso
-

consueverat,

huc

Bgeo
el

atque

Ionio
ad ver-

illuc

Bdei

monem
et

dissemmans,

pravam
ns esset

zizaniam
qui

evellens,

qmdquid salutare

ad Siciliam applicuerunl sinistram tferelinquentes, atque

sus tendentes,

Syracusas

eum
et

Occidentem

suscipie-

bant,

dihgenter declaruns.
speciosos

beatos
factos,

illos

pedes,

euangelicis gressibm

ad insulam Liparira pervenerunt. [taqne celeberrimns ille Apostolus ad eara .,,,est.

ad

in-

lam deductus
-ii

fmitarum
gredientes
salutaris
!

an.marum adeptionem
o

Divini

antem
Deus

illi

martyrescum
quani

recta

via

pro-

complevissent,

linguam
effiuxit,
I

qnod

illam

divinam,
ab
quaB

voluerat,
in

ex

qua
ssstu

celerrirae

redierunt in
divina

potus

qui

eam vfam,

quam onumStatim
,ffl

impfetalis

mulios lihmavii
stes

quemque

o
,,

manus,
animns'

violentos

ho-

expugnarunt.

i,;>.-,

c"diaboli
illustre

ma-

w
' ,

providentia direxit. Vlr ,m '- ,,,:, " s in

au-

"
,

nibns eripueruntl

n' P
,

"

'

l:

""""'"

divinos

el

ocukis
,

por quos,

, oculi
igitur

pateH.cti

perfidiastenebrisobscuralil
5
mitrs iu

Ve
8

V"""
e J ,s
.

didicit

''"
chri8ti

Eiat

7?^
ecclesj

^
:

?ubernator Agatho
'

ille,

lbiqvt

Cum

regiones

illas

ila

neraeraret
,

venit ad

lornm
t

M a mlam, cnjns cives supemtttione iiberaseT^b

urbem

Z
Der
-

^
san

?T o m * ST '""'^ f* Ulh con

,ateqae

,,,,,l

onines
"'

celcbra "
;

'"'"""
'

'""

'

*>
st

locu,os
e|

"'

',,,,,,

,,,

di0

Ad quam dura Beatus

dio

ille

acccderet,

lotus

perfusns

Salve,

inquit,

cm

bumanum genus
crucis
vit,

gandio afifectum est

pcr

salve

onam dns

!
'"
!
>

"

"' sa,,,,:ln ^ a,i eos, qUJ pe! nenculosis *&nar. Bene, quod veSp,, "" s

paracIeti
.

flumen
"""'

ex
'

qu0
" is
'

imitatio,
et

quam
ipsos

mors

morton.

diJoi

\\
i,

'"'"''^
.

sr;,,lllinnt

el

pielas mulla
'"
-

ir.l.in:,,|

mortales
in

immmlalitate

donavit
ter-

salve crux,

quam cum

Christus ascendil
:

enos homines c&lestes effecil mibi bmc migranti vehiculum

ad cslos perduci

T
r

^ U ^ U JlA
'

"

M"

'"

'"'^
llla

'''

8emitaE
''"-

n"n

Illlir

Veni

annnM
"
1

salve crux*
effecta

qum
ouo

aostras irriga,

affectunm

nostronua

rvorem
"

es'

[?

PeP rim e,

possim; qurn denique mei Pra ceptoris imitatorem me fecisti. Ad te ascendo neque moram duco jam enim tempus' meum
:

ta niin

?
'"

t"
u
l
<

Sil
:

cordinm jannas patefactas gramuneribns "epleas. Boc a te LiSUpPiex P etit 'I"nm bal.ilare feliciHffic in quam, insula h.s verbis te
-

sum

completum est. nonum certamen .nnsi.mmuu, t.,!,-,, s navi

,.

certavi
'
.

Tu

'

cur

-,?.

lni

n,,lll

pns

i]i%iUl

mihi Haec
gavit
in

qod
nerfeci

0rien,is

Christus

f
i

magister
et

meus

Iradidit

cum

!""

dixisset,

carnir.ces

illos,

cruce

precatus essel ro' nt verso in terram canitc

:

Deum

r,

^ 1, ul ,a,is tentusqne apud meo pauper0cc,den,em diversatus sis, ab Orientis parCommolus el per maritimos s.nus nobis
,

h,m '" iC

illnstris

''

s>

ttliCUS,

quomodo

suflBgetetur

nec

rectus,

quemadmo-

T^V w
conaoonta

i?6fl

? laborabam,

fecta

qnm

antea

pauper-

Ihesanrum

...

magnum

hodio

sum
.

DIE VIGESIMAQUINTA AUGUSTI.

A que estis, mecum rum sanctornm eorpora
una
est

45
Te

exultate.
posita

ln

vobia multo:

laciam

oranem
et

evertisti.

sunt

mibi

satis

bua

extollere veilem, sed

dictionis

quidem laudationirerum multitudine con

opprimor
:

a.

josbpho.

unus pro omnibus.

tandor,
et

infirmitate
racultate

S ed,

beatiaaime,
quis
tua

divinis

angelia
facla

par
dia

vel

hi,

qui

oratoria

maxime

prseatant,

'laudfs Apnstnii.

factus Apostole,
gnitate

praeclara

pro
Lo

inferiores sunt,

quam
esi,

ut te

laudare possinl
preeihus

oe-

laudaret? Quis pericula,

pro Chrj
-11111

te

que

quisquam

qui

pro dignitate

laudes tuaa
[),.,

BOSCepta,
subires,

enumerare
a
trislibus
sal

posset?
periculis
es,

QUS

quotidie
liberasti.
illa,

narrare

valeat. Tuis

iuitur et
,

][mm

mortales

nobis propitium

facias,

peccatorum perturba
,

Tn
sti
:

vere

illud

quod

corda
evaserant,

qua;

tionem

evanuerant,
el

atque

insipida

condivi-

inscitise

salsedine

purgata,

putredinem
contractam,
ej
di-

qua vexamur sedare velis quique diem festum pecolimus, nobis omnibus delictorum veniam, e! ceeleslis gaudii participa,

tuum

>\

multorura

deorum
es

superstitione
illud

Lionem luis orationibus impelres,

in

Chrislo Jesn
el

expurga6ti.
\m;i

Tu

rationale

ilumen,

Dqmino nosiro,
sancto,

cui

gloria

cum Patre

Spiritn

sede profectum, juncorum plenum torrentem sulms replens vero praEccIesisB abluena
. .

uunc

et

semper,

et in

secula seculorum.

Amen.

vitalis

nvos exsiccans,
irrigans.

i|>sins

denique
illa

terrae

fa-

ciem
quai
tantes,

Tu

es

sagena
in

solidissima,

ANNOTATA.
a

rationales

pisces,

erroris

profundo
illi

naIdiota

comprehendisli, cosque supernffl

obtulisti.

mensaj

oocatur,
:

quia idiotm
/uissc

obsonium

Tu

es

aurcum

illud

candeht-

munus apostolicum
Scripturis

brum, 111 quo paracleli Spiriius ignis, lamquam f ax quesdam, adveniens, multiplicis vitii zizania combussit, el diviiue cognitionis splendorem omin sit. Tu es divini Solis Lucidus radius, qui a summo caelo usque ad exlremum percurrens, et erimminuens, el iis, qui sddebant roris lenebras umbra mortis, hoc est, in maiis letbalibus, iu
elTulgens,

oersatumprobaw

electi sunt ad tamen ulrumque m 6 Commentarii prm-

>"
b

Piscatorem probabilius
est

non fuisse S. Bar-

tholomaeum, probatum

in

Commentario

mk
Hierapolis nomen apud prmterquam vn Synaxario Constantinopolitano citato % 8 Commentarii, noninoewio : crediderim nomen oulgare non fuisse*
c

Ophioryme. Illud
alios
,

auctores

per

lavacrum

regenerationis

Dei

filios

mortales
[apjs,

homines
Christus

effecisti.

Tu
ilio

es

pretiosus
in

ille

ab angulari lapide
ipse

missus,
quaa

quo Ecurn-

sed per ludibriwm aChristianis impositum propter

clesiam

sedificavil,

nullo
poterit.

insanum mperm cultum. Hecte

exponitur
im

quam
es

tempore

quassari
illud

aut

conculi

Tu

logia

dicto

ejus etymoSynaxarib Serpentinus

oyu; serpcns, et

aurum, el cslestis Dei pretiosissimum munus, lucis columna, Bcclesiae fundamentum, Spfritus sancti diversorium, magniloquentise pfmco, aquila in altum volans, suave
purissimum

irapetus: deducitur
pot,,

enim ab

Ipw
/

impetu feror.
cultus

d Dispticuii hic meprm Annaliwm ad anwum 54

Baroniotom,
3,

num.
2,

quia
4.
\t

scili-

que

canens Luscinia, cealestis cicada in luimano corpore versans,

lucidissima,
ilorens

h,

angelus deni-

cetalios

Phrygum

deosscribil
lib.

Eusebius de Prmrap.

aurea

columna,
Spirilus
divifructi-

paratione
vidctur

Euangeliea

non

stella

paradisus,

argumentum

illud,

ab Eusebii silentio det

sancti

myrothecium, <egrotantium mcdicus,

tuba,
vitis

gratiae

frecundissima,

oiea

fera,

Quctuantiura

portus,

peccanlium
profugatio,

patronus,

defessorum

recreatio,
tons,

oppressorum

refugium,
qui
fuisti,

mi-

raculorum

daamonum

Apostoloprophelis
ejus

rum
nique

gloria,
et

sublimior,

civis, angelorum martyrum consors

gloriffl,

quae

revelanda

esl

particeps

desem-

piternorum

omnium
.

luraen, haeres, mundi bonorum summaiim dicam] bonorum tbe(ut

s;l|1| lls

\0 |Bn in fint mvocal au

ctor.

Ilaque

salvc,

Bartholomaje,
in

illius

raagni

tomirui
fuisli,
'

fulgur,
ei

quod

rota

mumli
ille

bujus appaextinsancti tabulis

idolorum

insaniura

ac noclem
Spirilus

\isti.

Salve

Barlholomaee,
scribens,

caiamus
n.niis
illam

celeriler

qui
:

legem
legem,

in

duclum,sufficiens,utomnibusauctoribus quihoc asserunt, fidem abjudicemus : prmsertim cum Busebius ibidem non omnes ex professo Phrygum deos enumeret sed aliquos solum ad eorumdeIvria refutanda commemoret. Vidc itaque hune viperm cultum a oariis assertum l 8 Comm prmmi, ci rationibus etiam utcumque prorii batum. e De martyrio ^wii agitur \ 9 in Commentario prmio, es quo disces ea, qu hie scribwniur. ut oratoria ""'. ita minus esse probabilia. f Nota, lector. neque ab hoc auctore, neque a Studitn assrri, corpus permansisse semper eo, quo p mnu m sepultum fuit, laco, usque adiranslationem 1 iparitanam : nam tantum oolunt, corpus pelago injectum, eaque ratione liparim de.

pulrlierrime
noii

dcsnipsisti

inquain,
Salve,

lutum.
biliter

i,l,/uc

post
:

muUum

temporis,

et

ab c/us

veterem,

sed

valde

novam.

regionis tyrannis

de quo coneule,

qum probar
t.

Bartholomaee,
quaa

polentis

verbi

sagitta

acutissima,
ae-

disputabimus

Gloria posthuma cap.

bostium corda vulnerasti,

vilio

dsamonum per
et
effecisti

/ et 2.

rem vagantium Lurmas

animas*

percussisti,

mortalium
Salve,

vulneratas,

sanas

Bartholomaee,
sti,

qui

idolorura

Lempla solo adaequaDei

g Corporis saeri iter hic scribityr, ul commodius fieri potuit : an ita re ipsa faetom sit, nee nec certo Pradere poopinor, auctor, scivit,
tuit.

et

homines ipsos
Salve
Spiritus

viventis
sancti

templa
qui

reddi-

disti.

gladius,
el

alienige-

narum turmaa sermonis

ad
Christi

acie,

omnes mentes
rationalis

h Cicada msectigenus giliuslib,3.Georg.

vtitur hae

cst

canorum. Uinc

Yir-

ohedientiam capUvas duxisti. Salve conSpiritus

paracleti

cinna sancti
libia,

cithara,

Et cantu querulae rumpenl arbusta cicadae metaphora^ quo exprimai ehquenipostoli,

ei

Christi

inatrumentum, quod
el

caelestia

dogmata
divinis

Ham

perpetuum
Reliqua,

divina

dogmata

aobis

rcnin-ii,

pravae

impielatis modulationes

prmdicandi studium.
dentem.

qum

hic occurrere

confUdistl

Saive

caalum
in

perpulcbrum,
ille

possunt dubia* notata suni ad Orationem prmee-

splendoribus
quiescit,
et

Ulnstre,

quo

oralionis

dux,

quo

Sol justitiae reinnixus, fallu

ORATIO

'

4'"-

ORATIO

III

DE

S.

BARTHOLOMjEO APOSTOLO
ivm
enira

priepuralus

luit

Dci

ai-iiiiiun.Mn.

ft

ovil
ppj.

Dominua suos ah utero

formatione
iis

sanctificare,
illis

ORATIO TERTIA
Auctore
Niccta

ma
el

siaiim

illabi,

invisibili

mo-

do se
Qdei

comitem
)

prmbere,

cosque ad

se

diri

deducere.
apparuil

Ubi "vero princeps consummatorque Christus, atque omnem Judfflam

Paphlagonc

Galilmam

omnem
ei

peragrabat,
verbis

regnum

caeloruni

annuntians;

mirabilibus,

operibm
oves
;

Ex

editione

Grceca Combefisii Latine reddita,

interprete J. S.

mirabilioribus
[sraclis,
tiiiic

Euangelio

fldem
ad
et

concilians,
se

qu.i"

periemil,
tunc

Congregabflt

etiam,

inquam,

verum
Aut

a
i

hunc
Lrii,

[sraelitam

vocavit

Bartholomeeum.
respuit?
Aul

Qui.i credil

L
m
iau-

ille?

Num
;l(
;ll
|

vocantem

qui-

Lncensum
,,1,.,,,

desiderium,
al

al

ingenium infirmura
:

. ( |
(

nii

0II

sequilur?

sequitur

quidem

fervens
tlIS

amor,

tenuis
est
,

oratio

etenim

spiri-

M ,|
.

tempus?
u[l
(|11
j

Aut
.

in

finem

usque sequitur
fidelium? \n m
al
illo-

ianS.Bar""""'"'"'"

promptus

ac

properat,

ardetque
lauda-

u vmn
pe ialus
runij

IIllls

mlgo turbaque
album
polius
l.ic

Apostolorum
tionis

quemlibel
al

debito

prosequi

|;,m

in

discipulorum,

mens ratiscit, non habens unde digna proposito argumento sensa inveniat; quin et sermo labascit, an rerum laudandarum
prmconio;
prmsiantiam
<I

,,,

Mrim ,ii
Quin
vidit,

ordinis erant

apud Magistrum*
atque
ad
,

Nequaquam.
p ttstorem
m(Mltls
IIt
1
1

simul

bonum
intima
(

et
,

illum

usque

dicendo

assequi

possil

incertus.

Ei

ai ,

vi

ab

e0

ill(Iem

agnUus
dignus

sl

j|;(

uil,,J '"

n"
digitum
,

andorum
ori

excellenliam
veluti
:

intuetur

et
,1
,

supre ma
,

primaque

electione

habe-

aninnis,

imponit, ac,
silii

quid

di,

el

principibus

B sertissimum
spiritus

Apostolorum

aggregaretur
aliis

silentium
,

indicil

cum
igni
,

vero succonti-

el

sacrum

venerandumque
chorum.
Bxinde

fervore
quasi

tamquam

interno

compleret

duodecim cum rerum omnium

patrim

ter-

cemliiiir,

imbecillitatis

sua

oblitus,

renarum
parentum,
quae
,i, ()

possessione

abdicata,

nempe,

nere se aequaquam potest, quin concitetur ad impositam siin laudationem. Quonam igitur modo

cognatorum,
bona
:

amicorum,
videhtur,
ac

omniumque,

hominibus
pr0 sequenda

summo

stu-

perplew brnc
Iiiimi Uoni
II
i '

difficultas
.!.

amovenda
Sneic ipsis,
,,.>;

usi
I.,.,.l

opem
.

ora1 )

li\ Qagitando
1

ab

ill...

illis

qui

i; laudandi sunl

sna,

Quippe in ahis qnidem argumentis oihil subsidii ah ipsis accedit, oisia se ipse abunde instruclus
accesseril
filiis

adhmc abnegata etiam anima vir admirandus omnem corporis libidinem,

proprii
amicitiae,
(hjle

omnera
Jesu
particeps.

cordis
ac

\olnniatem

ahjecii,

ut

scientiaa

perfectioris

Qerel

orator,

in

sacris

vero

sanctisque

Dei

deslinalura
velul

persequens
qui
el

scopum,
spiritu

secus

apparet.

Btenim
fteri,

mentem
necesse
largiter

sapientis-

simam
atia

ac

comprehendens,
spiritu

inopem
ab ipso,

sincere

consilii

oralionemque
est,
(ueril

dinisi

viveret,

incederel
el

serlissimam

ambularet,
(ilius,

Dei
vero vero
conl'Olleon-

perplexam
qui

bserere

laudatur,

sub-

quidem amicus dono Unigeniti

adoptione
esl

graliaa

frater

ministrata.
(

constitutus.

El

""i

qnomodo
igitur

ille

Cbristi

magnus

socius
riim cum
inso ipso

non
iccil, tecti,

esset

ac

nos
.

hodie
ad -

Bartholo-

opein

maeus,
"

inipi-i ii,ui>, Lubernalis,

V

annua sua
i

cjuMiriii ejusdem
',

meiisir, mensae,

memoria

(rratim
V1 ;

n
l"""
,

Pto-cl.riU.teml
,
'

,.|..|,i. lin

'""

'

Z;;",',TnTl
,"'
",.'
':

*? cellenl
"- s

Hu "

'"

quocnm funda
''""

T "' " omnm

,

'"*
'"'
,
.

einfanda mysleria; quo-

mS

partlCep5i

m
.

KK
iii

raa -

d "'

'

"III
,iviiis n,
i
i

,
i l

n.irih.i,-. mii.uiiii.i

,,-..i prsedicanda

"'"T"'; n e enam ad ct llllanimpf inu r * nl hrn ad

:

"

*
:

. .

"'

rerba

**
I

ac

,,,,

*
.

,,.,'
ll.r.ll,

c
i

"-'- H
c

Spectalor
i^..^

la^itomiK sgiitraus

innm ipsum

og c

praidico ocnlos ,, o VerN mysteriorum consce, Theoel r,Discipule, quod naccess decors, plus ,

ie,

modo ,, !, rerendmn capnt, land 8

.-....
leriu,
...-

m
,

,:,'
v

.;,

*L
'"

" hls

""
l;
,

J~, """l

""
"" "
:

"-"""

-l""' "
1

'"";
' '

"'

''"'
'

,,.:

,-.,.

',,,,

,,,..;,,:
,,
,.
,

strUm; nnlla e
..,

rb ' s ore ,.

'""

'"- uh,lis

.',1

""''"

'""
ea.

"""
Com"...

oUo

ediocriler

,,..,.
,.,.

ibus,

'" r

!""":

impletns

'""
"'

"

"'-

'''-'

,,,

Mlutl

lingnam,

qu
ilBus

rapremnm

Nnmen

saepe

deoscnlatm,

'

"'"

'""'

perspieiat

nem, ^"'"
r

umiKL' sanmagniflcentiam , ,
M'"
;

111,11

iis

'.

v:..->

iisv
''i

Serratore

tum
dici

sensus
possit,

tum
rueris

mentis
saturalus

lllis

qnai
' '

Ba?
l

miriflcam

tnam proferre
toellectns
tua

P ius
ll

quam
autem,

<>:

ratei
,.,.,'
s
:

.
,.,

"'
"".

'"

"n

quod
delibutus

purl

Imis

anguentis
scienti&a

"'

" n "'" "" ll ".

spirituali

cogitan.

summi
rueris
'

""

T
;i

"'""
""'""'
1

,. .

omnium
:

Regis
lactum

f'"'-

qne
<"."'..

graniia
l

iii,,.,s

,,

.,

vero,

quod
corpus

"'

, i

lll

'

nlrl

praselei

.,,

purissimum

"""T'"'' speculo lut ta

''""'"

"""-""'ohm
,,.,

,ii

ab

omni

macula
i

'""
,

quislpiritndnmtaM relncentem tormam, intuemnr

ridernnt ,, v
,

contrectaveris,
;

tremendumque
reverendum,
minislrans,

herubira,
"'

"'

Seraphim
erat,

maxime

propriis,

qi
terris.
:

P"
v;

manibus,

sanlem
,':

,' vei '

appropinquans
en
'i"
1

alt, geris,

Uaque
11

omnibus

/' P>at.sque

''"""

"'

""'.".'.

" ,,

'
l

"'

lt

lolns

Deo
c

"

omnino
ejusqne
'

contraxeris,

,,,.,,,,<,
I'

dum

appropinquas
tfagis

ei,

torma,

rcUgionis

superat

.,,.,

,,,,,'

omnem
nteris
fl t

m
te

sensum,

Ihmilia.
et-

lm

corP rfl

conversatione
prmdico,

,umlu

beatum

quod

oon

de-

Uwrif

, ,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

feceris

47
scrutatur

meiitc

in

tentationibus

non
:

hmsitaveris

omnia quidera
Dei;
terra,

Spiritu

etiam

profunda

A. NlCFT

PA-

B Qimo

cum

at immotus non yacillaveris cogilalione manseris, varia opprobria busUMagislro

ipse

vero a nullo eorura,

:

qui versantur in

PHI.AGONK.

conrprehenditur

atque ipse

quidem
i

di

IIUCUO j nueris,
sionis,
I
'

condemnato damnationis,
"

patienli

perpesi i

judical

'

omnia,

'

spiritnabs
'

enim
T\Amini Domini

est;

dijudicatui atuc
:

dolenti
1

doloris

participem
i

el
I
i

consortem
i f 1 1
1

irero

a
i 1

nemine, spirilu enim Cbristi agitur

nnrnrivil cognovit

qnis

te

exhibueris.

...,-, ..!.-

Crocifixo

1'Imihih tiioiilit cum Etenim menie quodammodo iMirrt niiniiMis es, cum moriente mortuus,
i

ii ri

ti li

v.

autem
1 1
1 1
i

cnncnm sensum
quis

frni
,

qui

inalnnftl

instruat
/

eum
7 per

fl

unde et cum sepulto anuni proposito sepultus ejuset revixisti cum resurgentc resurrexisti ut in dcmqne Domini foedere tibi Grmatum est eumdem cum principibus ad ICgll" wwv regno caelorum iconvictum, quin el ad idem cum iis solium, in
: , ;
,

Nunc

antem
ad

litteris

exequatur

facta

provincia

ipsum portenla
alienos a
fide

magnifica,

quibus digito Dei

grata
ni
lil

perpetrali8,

convefsionem

Deique
I

nl.r

cognitio-

nem
bes,

inducebal
vocant,
illos

Namque |
Vir

ad

Ara-

quos Felices

profectus

beatis-

regeneralione
.">

sis

evehendns.
r. . !>

simus;
posthaec,
T*\ rt*
I

neque
et
,->

ad
, 1

solum,
11
1

sed

et

Indis

keceplo Spiritu

tis

Sane quemadmodum Jesu patientis, resurgen.A nm KM a an i->*\n/ /mm l\i*l et in cselum ascendenlis spectator cum priit
1 1 I i !<

jfcthiopibus g
scientia?,
t\r\
I
i

orienlalibus,
r.
.

ut
. , , , I , ,

sermo
,
1

tr\i*

** Dei, ut Iiiivi.mi lumen

<% \

iriliA ut vilee aeternae doctrina

I /\

%*.

, 1

sancto
>-''-

mis Apostolis
pariter

fuisli

et

partieeps,

ila

cum
es

iisdem

et

informatio

transmissus,

ipsis

illorum linguis

quanlus
terit,
et

viviOco Spiritus sancti

impletus

dono.

diserte Christum

manta

ptw-

Etenim prius Domini verbis, nl caslum quoddam mente pra-dilum, mundoque supmu^ lirmalus; congruo corporc mundatus, sanctis victu sanctis insigniter illuminatus, repraesentalionibus anima divinis illuslrationibus ad quamdam quasi diviaitatem
15

annunliavit. Adhaec quemcumque impetum daemonum contra homines quemcumqne morbum, quemcumque in Jesn nomine sanans languorem quin et mortuis non

fugans

mente
B ..aillAM quoddam

supra

naturam

evectus,
l-*

ac

ut

solium
lis

i*

...

glorisa

MtAnim nn/nnnllAn praecellens,

iil canitil'_ et sanctita-

ejusdem nominis virtute vitam restituens, innumeros quotidie credentes Qdei nulimenta hos regeneratioedoctos, Chrisio adjungebat; ./ *._. A *. ,..-. .x.l h sanctoque Spiritu h iiiemnndans, oan^lAmiA Cr\ii<iln
paucis
,

lavacro

*-.%-*

,.

requies

interiori

homine praaparatus, Spirilum

illorum

conla

inflammans,
donalos,

digniores

ex

ipsis,

sanctum

de

nim

sp.M-ie

cmlo descendentem linguarum igneasuscepisli. Ilic vero totum te penitUS

divina
.

majorique
et

gratia

episcopos

consecrabat

presbyteros
:

admirandus
et

maxiroe
doctrina,

Bacrorum
exoret

adimplens,

tibi

sua
te

charismata

snpra
fir-

Antistes

quos

sacris quibusvis

ritibus

modum
iikiIiis,
v\

impartiens

in

consislens,

in te

oans,

et

sacrarnm
traditione

Litterarum

myel

instrumentuin siue potestalis concinnum,

steriorum

pro captu illorum institnens,

ecclesias
in

et os

Deum
silu
el

loquens,
:

et

linguam divina
veluti

sonan-

immaculatas
urbibus,
quas

Cbristo

provinciis

tem

sacrum
cens,

ad preliosum de gente ad gentem dedudoctrinam transferensque, dispensationis

formavil
baec

vas

quoddam

peragrabat,
praeclare

excilavit.

Bartholommi
EcclesiaB

gesta;

Hujusmodi hujusmodi magui

salutiferam, inquam,

Jesu

incarnationem,
cunctis
igitur

resur-

rectionem,
talibus per instar
IIILIIll.-' meritis

et
te

regnum,
elocutus
in
te

disertissime
est.

morfonlis

modum hune in apud immanissimas versatus gentes, longo tempore non modo nihil ab illls ferilatis mutuatus est,
Praeconis facinora;

Quis

sed

et

suam
vel

iltis

adspersil

liumanilalem

non

manantem
liiuu'laudet?

s.

Spiritus

virlutem

pro

modo
iiiuk,i,v malitiae

<_,-Quis exundantem theologiae scien^v^ ... tiam diccn.lo assequatur ? Quis virtntem ex illis r, .li. ~,^i:, occulto menlis secutam ac honestatem ? Quis
.

minimam omnino erroris Ulorum vel conv.Msatinne cum ipsis conlraxil labem; ~~..

se(j
.

po tius prsecellenti

.-

tione,

maximam
radios,
foetorem

impietatis
soli

_.:....!

benignitate, Deique imita< ;ilnnum eaauitisa ssevitiae illorum ac

absconditam perfectionem digno pro Quis sermonum sublimitalem sequatur elogio Quis morum lemtaexcellentiam Quis operuin similitudinem ? Quis Christi suavitatem, tem,
luaB

smiiil

partem correxit,
dimitiit

'

'

'

magis

non absimilis, qui in coenum tamen, sed sordescil neque at.jue exterminai emacerat,
,

imminnit.
8 Postquam

tandem

inaccessam,

reverendam, Deigue
praestantiam?
ut

simi-

cursu

praeclare

consummato,
Dominura
extileral
,

fide-

pvstrevui
1

ffi

litudine lucentem

spiritus

Jam vero
Jeropacis
in

que
terat

senaia
,

innumeros

ad

convercupiebat

rmi

dicatio,

quonam
solyma

quis

modo cognoscat,
Judsea

egressus

ntdltisque salutis

causa

atque

ad

gentes

divinm

Euangelista?
cunctis
locis

Quas
et

passus

Euangelii
,

causa

urbibus
carceres

seditiones

jactationes-

que

Quis

circuitus,

itinera,
,

pericula,

labores,
,

fugas,
dationes,

plagas,

llagellationes

lapi-

gravi tandem tinem nancisci wboribus dignum, ad alque fatiscens, corpore senectule jam Deique requie frui insatiaChristum emigrare roro neglexil Justi biU desiderio cupiens. Neque midesiderium Dominus, neque illud exaudiena
,

opprobria,
ad

valeat
,

enumerare?
institutum
ustiones,
laniatus

Quis

nora,

quam

llagitabat,
similis

conce&sil. erat

Verum

uti

in
uti

abductiones
accusationes,

praesides

corain

magistratibus

contra

fldelium

ca-

omnibus in omnibus

Christo

Vir beatissimus,

vitam
recie
et

insliluerat

adeo
alter

Christo
ipse

dig-

lumnias,
bera
0,0 sere
"'
'

convicia,
,

vexationes,
,

verrecen^

nam,
ej

ul

intuentibus

Christus
ita

flagra

lacerationes

ac

e^set,

se
vilsa

vivendi

norma

exhiberet,

?
i-

et finem

toti

congruum

subseqni
occasio
?

oportebat.

nir

in

on-P

iti.nic

con^ummationis

Vuleamus
,

Cfucwn

n.'-

cius

Hierapoli
.

perpessus

at,

puto

pnmam

tus Bitrapoli; ''"""

ueem

calettiai

sublationem. omuemque .tadem infidelium insultum Bl impetum, omnes cruciatus labores, a-rumnas? Qusb vero mens intelligat, quie oralio explicet auxiliorum Christi copiam
cffilestium

sacer

^*
a>
suo,
vero'

t.

Arm Deum

,.

plllin

p lim

vocan

Theologus,

magniflce

ibidem

pro

divineque da^mones deos,

praidicans,
nihili

atque

more omnes
soUim

omnes

faciendos,

illustrationum
?

mentorum ahyssum
nentiam
divina
apius
liter
,

fulciilluminationum Contemplationis porro emi, ,

Jesum

colendum
solum

proponens,

wlum
verum,

hunc

ut cognoscerenl

obteslabatur

Deum

Deum

theologias

sublimilatem

immensam
quis

perfectum,

sanctnm,

temporis

principu
,

sapientia?

itartholomau
inlinilam

latitndinem

LnvestigareT Dei

Etenim qui ipsam substantialllam

sapientiam,
firmiter

perfectam,
,

divinissimara

habet cordi suo insidentem,

lumen expcrtem, aaternum, incomprehensibilem lumine, seu maw -iniiii es saterno natum prmcipio lumen splendorem. Deo patre ex pnnciDarem eo cum pariter ac
;1

.,

..

carens,

pio,

48
A.

ORATIO
uni
LneffabiU

III

DE
vertna

S.

BARTHOLOMiEO APOSTOLO
quium,
salve

Nl-KTA

pio

ratione,

qm

exprimi

sponsa capili aptatam voluptas angelorum

imposuit.
,

Paphulsokb.

archangelorom

aoslra
spatio

docel
el

factus

Bomo,

ac

Irium

annorum

maxime
esset,
,,,..
',,,

prajcellenUbus nobiscum

_ermonibus Deo dignissimis, et operibus conversetns cum

deinde, divina dispensante providenn tnorte

cruci
|

pua.u.ui uw urnamemuni Divorum omnium sancthneres Deo digna, oomen desinia el splendor, qm di-ne imnequc narthoiomana derahilc

BODiaoBmaus.

ouiyc

martyrum

lumen,

traditus,

terlia

vero

die

nuncupalus; qui yere

id

Pilius

suspendens aquas
imitatus,

/,

excltatus, atque ad cffilum,

,,!,.

nobis in

eum
us,
.

intuen-

enim
Salve,

nomen
quia

Bigniflcal

evectus,

ad

dexteram
juste

Dei
judidi

consedit. Hic

Deum

etiam

quemadmoaeria

etiam'

wniel
<(

orbem

atque
ejus.

dum
atque
c

Filius
a terra

Dei

rorbo
...

aquas

suspendil
.,;,.,

nnicuiaue mercedem dalurus secundum opera

elevat,
,....;<

quibus eliam, juxta

.1.. cmnacula

mquiebat, missi, hortamur atque obsecramus ros, fratres, credite, ac salutarem quin el -1 Munnui in cjuc? nomi mne .... ...... ..... ^v_-.-j^-.~. baptismum suscipite 111 ejus m Lnwt Spiritus sancti dono perceplo ritae BBternm atque immortalis regni heredes evadetis inChrislo Jesu.

Ab

...

sacram
el

..

ilio

nos,

Scripturam,

,........,

tegil

ejus

......

ita

iu

aquas
.

multas,
1

nimirum
te
_

bumi
t

repentes
11 qnibus
. 1 .

anima.

: -

eorum, qui per

1

Christo
I 1
1

crediderunt. _
Al c\
I
. .

Euan ....iiui
....."
1 1

'

... I

K/-_

lio

in in

riilil ifiW*

sublime

\ 11 extulisti
_
, I

spiritualea

magis,

ab omni

prorsus

lerreno
n<l

avulsos

sensu,

Amen.
9

su>peiulens,
.

pcr.ccliiiMpic

Deum
in

elevan
constituti

Talia

atque
placido

his

longe

plura,

ac

magis

1I1

111

illorum

Qdelium, qui,
coenacula sunt,

secundo
animas

martyriumin

divina,

cum

blandoque alloquio

sacratis-

ordine, velut
ll

tegis.

eeontwn- simus Bartholom_eus adstantibas ipso

Hlonim idiomaexacerbaren.rmui.iiiimi!

Salve, Vir beate,

docuisti esse
,

magnifice,
,

admirande

matum.

^ declamaret, atque alii quidem crederent, verboque

veritaiis

qui

magnum
salutare

el

adstipularentur

aiii

vero
cuin

gustum
ipiidcm
praeditm,

parvum amplum el an- m\mm\ Euangelium m magnum "" m,f"

:

tur

ac

daemoniaca
:

a<hcrsn<

quia rnjnsvis menlis

superal
dignitate

natur<eque

ralii

'

concitarentur
s.-ncin

scelestjssimi

quidam
primores

derepente
contra

intellectum
sua

parvum
remittens,
ct
,

vero",

divinissimum corripiunt, sublatoque

quia
cmlis

de

multum

qui

ipsum
fli

clamore

ad

urbis
liiinc

deferunt.

celsior est, ad humilitatem

similitndinem

autcm
sit

tcrncrc

Ducem

dJSCUtientes

terrigenarum se accommodavit. Vel,

diviiiiiatis

magnum

ob

assertamque doctrinam audientes, vjdelicel Deum,

majestalem

cum

anic sccuia,
tertia

hominem factum
die
a

in

tempore,
in

humansB naturse
//

parvum ob extremam tenuitatem; quarum nova mixtio

,

crncifixum,
caelum
vivos
iiupii,
el

morte

suscitatum,
a<l

el

temperatio

summam

Euangelii
in

constituit,
se

assumptum,
morluos
:

venturum
haec,

Judicandum
audissenl

inquam,

cum

jam vcro amplum est, quia amplam immensam intelligentiae ac sapienliae

mysteriis continel quia

atque
arcanis rursus,
tradil

in

orationis

novitate attoniti,

atque adversus
illius

altitudinem

angu tum

Crucilixum
virgis

indignali,
in

continuo

ca?sum,
.

crucem
Crucifixi

Prmconem, agunt, eequum esse

crucis

brevem

atque
im.

concisum

compendio
Imtare
Dei
gloi
Pili;
iae

dc

Dco

serra

Gaude,

ac

clarissime,

en lamantes
ret
lat
ilii

Sacerdos
alacri

subiadi-

regiaque

dignitate
in

ornatissime

qhia

supplicium.

Ille

aulem

animo

solium

tibi

caelis

apud Regem
Ln

praeparasenio-

liguum,

tmtitiaque,

affigebatur.

Hinc

qua polerat maxima, qnidem angeli e caelo

tum

est

Christum,
Verbi,

quo
ut

el

sedebis

cum

ribus

cum

primariis

snpweum

sectatoribus Christi,
Verilatis
aeternffl

descendentes et ascendentes
parabanl

wmom
tum
1,1,11
,

augnstis-

judicaturus

fsraelem,

divina

illi

ascensum; superne vero aper-

habet

promissio.
;

ei
|

eral
I

cmlum,
" ;1
'

omnesque

caj.estium

virtu-

"'

Salve denique
sens accessihus
dolore,
ac
,

sed

et

nos,

divinioribus

nmlurris

"e

prffiparabant,

ac

salutarent
nbi
,

dilectissimum

quo susciperent Domini Discipulum.

supplicaUoni
,

ah omni miseria, procella, cordis

eripe
: :

Hic vero,

tentalionibus
facie

esto nobis

gratiarum

actionem

C conjunctam
placide
ac

fortitudinis a

inimici

ut

thymiama tragrantissimum
praemisisset
;

esto

nobis sequesler,
,

cum
Dei-

esto

apud
illi

confessione ad

Deum Patrem,
carnis
in

Christum

bonus
nostra

reconciliator

qui

deinde

nos

adducas
ad

libenter
,

rincuiis

solutus,

que

pudore frustratos,
cilies
|

spiritui

terra
...,;.

caBlum

nequaquam cum summoque omnium Regi conspe

Patris
et et
Pilii

evehenti,

con-

jundus
evolat,

al.pic

loriam
el

el

Spiritus

LMiirntalus, gloria

umniin
ad

corpOTO
:

sancti,

nunc

atque
vere

cunj

semper,

in

secula seculorum.

migral

Dominum
,

Amen.

et,
ail

ut

Filius,

Lneflabili

cum
,

exultatione

Patrem

caelis

celsiorem

adductns

immaculadelicias

tam

longeBvamque

ANNOTATA.
a -

hereditatera

divinas

SUplviiiiiin

primumque cum Petro """" m aeeB1 h "

1

v el

i:;,',,,;"""""
i

w
'

Paulo mio
>n-

Yocationrm v,^. ,,
.

iviui.iiiiiriis Nathanaelis

iiic hic
.

iniir apte

nr.si 1 r//i.>descriptam

-'-.
*'''

<
^

ro..

..

-:.-.-<-

..-..-

brae

a.i

-i

Commentarii prmvii num.

39.

stoli.

,,,,.
^
,

',

"

"'"

''"" wlU8 '.

s,,u

laP ,s

Jesm

sr
.-

"I*! U
;:;:,; Dei ,
lch_.
,'

_M

"""""
,,

NathanaeUs cognoscere , is est. Nathanael

im w
Com-

.:
sl

:;:,i,;;:;

r':,::;:;; ;::,' n-Diiacumm

.

nlM

: ':; ,,

-* '
'',''"'"'

-*
ab

*
inilio

Bariholomao, probatnmus
7 '"'"'

Siilvc stella luculissiiin

"""""'"
sccl-,ll,s
' ,

""' u ''''
,,,

"''"'"""";",

rim..|,.e

ac

la.e

,,,,,,'

.,.,.

.:
g

',

,,,,;"""
c,-

SS_
Ei: tlo-

Y '"';''""/""'..-.

"

'"'"

""'"'"'/"'"""
,_..,.,.

fiM
n

"

,,,,

.,

,a, nauel

TZt
,

"'

'""'"'""

i.rmct

"l'' 6 r,f6p 5

Oe^ipo? vero Theologus

tf

poniM

DIE VIGESIMA-QUINTA AUGUSTl

A ponitW
(I
(i

49
rnlrrr
rsi
ifl

Suula

ct

alns passim.

vin

insiiiutiim
4,
et

t.

De \nrids iii orationc cncomiasttca dc 1'lnlippo et nos in Commcntario pricno S, r/uem lcctor
e polcsi iiitisulrrc.
f

Grmoe cocc, ito. sunntur Act. 9 smpe ali/n in nova Testamento. hac in cruccm sublatione agit itidem

duobut ipso- AUCTORE rum Kalendariis, qua Assemanus tom.8, part.2 1 S.

;

Dccrmhns

uli

BibliotfiecGB

Orientalit
ct

edidii

pag,

plitm .figgpti
rutn
<ltt.

Kiluopuv sru

regni

8 645. CoHartholovuri llabarino-

Fetttm

apud

raritis

Kalendario,

quod Jobus Ludolphu

Produidt auctor Pauli apottoli a/m toHtatem

ejus mcmoriam aimuntiant ad xvm Junii, xx Nowmbris. lu Typico f./veco Sahec Bartholomaeus cum Barnaha conjungitur n Junii, et
et

i Cor. 2, ut ostendal S. apostoli Bartholomaei virtuies comprclirinli non possc ab homi/ne.

xxv

est

iir

/irivdicaliour in

Arahta

cl

Intlia

aclum

Augusti rcli</uiarum rclaiio /><>iiitur, ad imsulam Liparim, opi/nor. Hoc />lanr sequuntmr Grmcj < EphcmeHdibuS mctricts, ct Mosci in
ante

CommentaHi

quinam

per

Ethiopes

figuratis,
feoit
nti

orientales rndeantur hoc locointelligendi, dictum

< s

quas Papehrochius leciorum oculis obtomum I Mari, addunt tamen, xi Jucssr

iii

fiur.

dtrm

ohitus

quod

Typicum

tacite

h
i

Sacramento Confirmationts. Dc hac egimus in Commentario

Alludit

'.',

uti et dc

moriis t/cncre.
k

insinunrr oidetur : rrrum id crrtius rrllrm probatum. Porro Mosct pr&tcr morcm aliorum apostolorum BartholomaBum pvnguntpallio r/nsropali
narc,

ad promis&ionem
l

Christi,

fanaw
dico

\.\-

thanaeli Joa/n,
viuYlniis

v. .7/

Amen amen
et

vobis

indutum ; at, cu/r i<l /<i<-<iii <m ibidem Papebrochius.

se

non

divi-

Cetera
fcrc

i.rmco-

ca-lum

apertum,

angelos Dei asGen-

rum
tiunt,

Henologia
nisi
<i<t<><i

et

Menesa

hisce

consen,

dentes

et

descendentes supra

Filium liomini*. Quo

longiora
die

tcxant elogia
\> Latinorum

quai

rursiim

msin/uare

dem
lurti
1

rssr ciii

Hdetur Bartholoma-um eumNathanaele, ut hoc loco obscmti

(ihsrrrnruiius
g

aptius alibi discutientur.

fasti
*<'<-n

quidem

eodem
nil

commemorant
.hinn rniu
lus

S. Bartholo-

Comhr/isius, et nos
/trtvitt.

Commenrt

m&nm. Hieronymiana enim

Fhirnili niiiin

martyrologia

apud
an-

xm
xxi\

rcrhts

Ex

bar
\lti

films,

lliola

tuspendit, FUius

maim

nuniiani
stoli.

Fn

FVrside
die

nalalisS. Bartholormei apo-

at/tnv.

luicr/irrtaniur

suspendentis
est legitima;

<oero

Augusti,
ila

mutato mortis
:

aquas.

Utraque quidemintcrpretatio

loco,
SBJlCtJ

ejus

memoriam

celebrant
ll<

In

Fndia

inlrhir lumrii

n,>ir

ilulinn

/><>ixis

patrc

BarthoIoma3i

apostoli.

autem

xxiv

Tholmai ul

Tholomai, aajuncto Bar,

filius.

m
tcr

iiniic

Bartholomi

sententiam Paullo

ali-

diem ceteH plerique ejus memoHes adscrihuni. m Florus Bedam augens, brtm doAugusti
gioadjecto,

Theologia S. Dionysio oulgo atlsrrtpia ussu/iiutum. an scrtplo tradideHt ApoMystica

sioius,
,tn

quod

svoe

locummortis
tolum
ta

spectes, sive

genus. sive auctorem,

rtdplet

pseudo-AbBartholo-

aliter
<,,iri,i

docucHt, disputatur

40 Com-

diam.

Verba accipe
.

[ndia

oatale
in

mrniiiui,
d

potcs, lector, ronsulcrr.

mau
pro
'"
-

apostoli

qui

decollatus est
regis

todia interiore

Cavendum < hic Euthychiana naturarum mtelHgatw, hoc enim a mente auctoris est alienum; summam oero in wna Christi persona dignitatem, oum swnma humilitate conjunctam inteiligit.
mixtio

Christo jussu
lmll;l
lje:,li

Utyagis
</<<

Brevius

Ado

Bartholom;ei apostoli.
hisce

Usuardus eodem
laudat
:

Apostolum

<<>-

nn

asibus

bis
<rai

Natahs

beati

Bartholoma3i apostoU,

cetebrain

apud

[ndiam Christi

decollatione
toli

martyrium

Euangelium pMedicana mcertus. compleyit. Hujus Apos,

nartyrii

sacratissimum
.

Liparis

.lnixlc

corpus primum ad insulam Beneventum translatum pia fihoiioralur.

Iliscc

delium

veneratione

fcrr

con-

CIORIA
SANCTI POSTHUMA

sonatif

Babanus,
Latini
.

tyrologi

Wandelbertm, ceterique marsi genus mortis excipias

,

aliaque,

quecjam

discussa

sunt,

aut

suo loco
Barlholor

disputabuntur. Porro, licetin pleHsque ecclesiis

latvnis dies
ni.fi sit
ii

ncn

lugusti

memonm
,

S.

saccr, liomanii

ejus

festivitatem

tamen ecclesia quo celebrat

die

sequen-

a
,

memoria

Ex

cultu,

variis

sacH corporis translationi-

9
UuUll

Uarlyrologio
:

Romano

adscripta Ugitur his

oerbis

Sancti
.

Barlholomajj

apostoh
:

jul

m
in

bus,

miraculis, reliquiis, etc.

(;ill |vIl

Kuangeiium

pradicavil
.

Inde

majorem Armeniam profectus

ad

cum

ibi

plurimos
decoria-

lidem convertisset,
Sl
,

vivus b
regis

barbaris

CAPUT
De

atque

astyagis

jussn capitis decol-

I.

CultUj

et

(jemina corporis translatione,

martyrium complevit. Kjus sacrum corpus deinde Benevenprimo ad Liparam insulam postremo Romam ad insulam Tiberinam tum honopia Ihlrlmm \eneiatiuiie ihi transTatum vn hoc elogio mi/nus certa parratur. Quadam
latione
,

I.

Cullus
;

sacrum corpus Anastasiopolim

deindc
in

'""

/'""

'"" vs "
Videt
,

delatum
utraque

inferius

swnt> opinor
illis

1"
,

,r '""

'""""" l "" llar

,

lector

Liparim

insulam

diebus hujus Sancti

memoria celebretur
sii

quam vanu quu

:

translatio

conciliata.

mt em
agi

<<

omnibus
potCSl

,., ,,

obitus dies, <i< Trthits rinhits sun>,n rrlrhnlate

.

feslum
.

iiltus

S. RartholoriKri

toto

orbc

rclchcrimus

tocts

gentium sacHs fastis mnotescit, iie hus tamen et m&nsibus maxime dinersis. Armoni

iii.it, tii,

rcmtn nntanam lit. c, et dicetur num. 64 gemmam Mnc quidem patet, cum d\e martym
:

fam

alisque Italim Beneventi Vranslationem Benenotawmus ad

ipostoli

ipOStohm suitm

crlrhrunl
V.

xx\

l-rhruun,,

cl

lraus!al>iic<

COlii

COnstai

"<''.

, ><s!<

n>em

Augusti Tomus

BeM

5o
ArcrORR
J.

GLORIA POSTHUMA
tclebrari

S.

BARTHOLOMiEI APOSTOLI
dam Mesopotami
tremte
imperii

S.

T^TipmaKHx,
.

Bmeventum

xxv Octobris
alibi

translario-

qui
,

Daras
flmbrus

dicitur,

.
l)

MwL

xn
<*

Augusti
ttfii

Romani

sHum
:

et

velui
distin1

*f*l

^a

terminum, quo altera

fruifur

respu

i ab

altera

citato reliquiarum ponitur; quamris Vipera loco cum adducto ibidem translationis dissentiat Benevcntanm auctovc. At ne c quidm certam

ei

agro

ciTilatem mutavit

ac

primo
aedift-

muro
cia

fortissimo circumdedit

demde
,

varia
...

eaque eximia
alias sacras
et
,

m
:

illo

extruxil

^>
balnea
arbes

cariU assiqnare possumus martyrii diem, cum mensis iunii diebus mors ejus celcbretur apud

el

aedes
id

ut

regale

porticus,
illustres

publica,

alia

genue,

qmbua
ideo

neque niorum auctoritas trnta sit , ut dicendis toto acquiescere caleamus. Ceterum ex
llinir;

magniflce
autera

et

egregie

adornarl
illum

solent.

Feruul
appel

nonnulli
,

locum

Dahas

manifestum fiet lum coli Romm,

<iu,n

maxima solemnitate
Beneventi
et

ApostoHisce

latum

quod

Darius
Philippi

ibidem
fllio,
lib.
:

ab

Alexandro

rege

tiparm.

Macedonum,
cap.
,

penitus devictus fmt.

I.

breviterdecultudisputatis,
tntricatas de variis

adqumstiones admocorporis fransla-

sacri

Tdem narrat Procopius ubi addil 10

,

de Bello persico
Nisibi

Distal

Btadis

tionibus
3.

gradum facio.
l.

Titlemontius tom

Monum. pag. 387

lector,

wi

minus duobus circiter xxvni

citati

a
;

limite

aulem

utriusque imperfl
et

aliique

apud Baronium

Pa-

Trantlati

Bartholomam
I

de
:

sacri

corporis

translationibus
qui

corpons

'-

hmc
seculo
tructo

smhit
\i
.

Theodorus

scribebat
,

param ab qutbw <"

Wutn
i

ali<'"-

asseril

imperatorem

Anastasiura

ex-

circa

annura

Dvm

oppiilo

Dara

in

MeBarrelin-

ad annum Christi 507 m fine, qui gium et addunt, anastasiopolim fuisse dictam a conditore Anastasio. Adjungii ad hmc Nicephorus Urbe ea condita, posl lib. 16, cap. 87 sequentia
:

sopotamin,

illuc

transferri

jussisse corpus

S.

quam
n

inde discessit
,

in

somnis
tutelam

ei

Barlholoman ,
sibi

tholomrri apostoli.
S.

Procopius

loquitur de ecclesia
Aliis

apostolus assistens

per oraculum

commissam
esse
rera

Bartholomaei Darae sub Justiniano.

Deo mcenium eorum

vero
rcliquias

significavit,

quimus videmus
seculo

hc
a

concilianda

cum

iis
,

quae

scripta

Anastasius
nain

visionem
ejus

eam ad
ibi

contulit

Dregorio
se

Turonensi

quod
insula

eodem
Lipara
,

repertas

reposuit.

Emi-

asserant
Siciliam

habere

in

prope
eo
,

corrus
,

ejusdem
erat

Apostoli

quod
,

nentissimus Baronius loco inluii ex theodoro Lectore

bis
citat
:

mox
lib.

citato id refutare
2,

inquiebant
passiis
,
.

translatum
iliique

ex
erat
,

loco

ubi

Anastasius
,

condidit

quem Daram

his
;

oer-

el

cum

hnM-ai

a-diiiratum

templum
ubi
varia
fraus

condidisset

vidit
,

in

somnis
suas

magnilicum
dicebantur
Oec

ipsius

nomini

dicatum
Si

stolum

dicentem
,

subvertisse

Bartholomeeum apoipsum civitatis cuillo

fleri

miracula.

nulla

fuerit
est

stodiam
basset.

quod

reliquias
ita

missas repro-

ab una, nec ab alia

,

parte,

nrrr-s.-

error
S.

Atque

habrt

versio
;

Theodori

/irr

intervenerit

reliquia?que

alterius

cujusdam
iis
,

Wolfangum
hmretica fnlr
latioiirm
re

Husculwm
lnfiiin

facta

verum Musculus
rrprcssit. trailS*

Bartholomaei
Apostoli.

sumptse

fuerint

pro

qure

sunl

Thrmlori

liir

Tradilio

ecclesiae

Liparitanae

videtur

reliquiarum s.
iudi

Bartholomeei

supprime-

communi consensu
a Graecis,
accidit
,

recepta fuisse a seculo ix

tum

conatus,
6

Greca
extiae

tum a Latinis. Verum illud molestum quod modus quo asserunt se accepisse
,

c-ic.o;

^aoiXeb^

Theodori oerba : 'Avotb Aisa:, xal xT(rx:, :-

vap xeQSatai
t'j-.z;

Bap6oXoixa?ov

X^ovta
:r,:

xbv iic^otoXov, os
-;/.;(..;
i'Z

corpus S. Bartholoma3i
referre
lalml
i

sit

hujusmodi
eas odio
in
aliis.

ut
,

eum
qui

Tr.v

foXa)C^V
i/.v.

i-i-.zir.r,
r.i\vij\z

'Z

/.;(-

non
rebus

ausim
,

ne

olTendam
quarn

omnes

(Jkxvov

xj-.z~j

iadOeto.

Quod
hoc

fidelitcr

oderunt

majorique

prosequun-

rprctutur

Henricus

Valesius

modo

tur in

religionis,

Hmc

Til-

Anastasius imperatore

urhem Daras
,

eedificavit.

Efl

lcmontius timide quidem, et,

ut

videri possit,

vero
in

jam

aediflcata

BartholomaBum
se

apostolum
urbis cureliquias

modeste; majores,
Xionem,
itrm

ita

tamen, ut

et

viros

omni exceptione
,

somnis vidit,
misit,

dicentem suscepisse
in

sire

sanctitatem spectes
fabulatoribus
Lali/nm
et
,

sive
,

erudi-

stodiam.
illuc

Quare Anastasius
et

Bartholomaji

pro

Ecclesim

commuGrmcm traditionem de
habeat
et

ea urbe deponi
infideli

prascepil

Eru-

ditissimus itaque Baronius,

\fusculi

wi
F

corpore S. Bartholomaei
\o
,

Beneventi
.

tamdiu

cul-

sione deceptus, perperam reprehendit Vicephorum,

dubium iimi modo cocet sed et satis aperte impugnet; aaut, judice Wlemontio, de
iii

qui fheodoro Lectori hic plane consonai

ilrm

i" '"'"' re

impegit

scopulum
, ,

Florentinius
(II vn
i II
1 1

etiam

corpore plane . _ _
.

j.

incerto ._

et .

^w.uw.v forsan
et

uny/^i/oHHH; supposititio

, ,

iy<*l*vl/ arAplificata paullo Ullll/ li/Cv UIU

dum

II II III

! Itit-U Tndiculo
I

"> v - ipostolo'

tamdiu
Bailletus

disceptaverint

Romani,

Beneventani.

rum ante Martyrologium pag.

Theodorus Lector
missas

(68
,

hmc re
ab
,

tom.

Tillemontio
erat

Htarum sanctorum adhmrct suo fidelis Achates. At vero non

2.
,

auctor

esl

Anastasio
lli;l
'i

Darae munitiones reslauratas

concidisse
reliquias

'"

cur
.

ciri
si

hi

eruditi

tantoperc commoveren-

D.

Bartholomaei

reprobasset.
lt m

lur
lib.

ar
2.

Colleciiin.

corporc S.

Theodorus lector non possent , cum Barlholomxi Liparm asserto a S. Gre,

ca

qum

scripsit

Etenim
gitur.
5
-..-.. crum

ne in

Musculi quidcm vcrsione hoc

conciliari

Depositum hoc

modo

est

Anastasiopoli

""

gorio

Turonensi, etiamsi idem tempus illi desi' '" ""* I gnassenl poterai emm Theodorus intelligi de
:

rehquns qmbusdam,

cel de

parte aliqua cprporis,

""" vocei cc Xe^avov quod non mvnus recte itC rrllllllllS lllll IIIKI llilL iinn,,, ,ln I..I,. ^ d,creliquwqu%busdam,quamdetotocorporepoex ''''";" necesse n ** *d hanc 7' l distnicnunr,,! confugerc nam et corpus Darm
'

i..ii iuuiuillcCl u.-irttiolomsei UllipilS, IICCCIIIIIII III " corpus, acceptum cel a primo fuerai sepultum, oei qno fuera defuerat inde Wanslatum Factum 1 quod non constat. Factu

loco,

ubi

tt

W*^

i'

ccrosimiUter anno Christi 507, inastasii ""/"''" UltSKISII im ,_. tons n, quo Daras memoratur condita a B*
ronio,

c Vagio oel certe non diu post. nianus dem impcrator tempUmi ihulrm
.
l

Justi-

deinde etLiparamlu,ssc
C

trim.i,,,
'
'

ostendam,
"'"
cap.

,,

jns.i.n,,,,,

cilZZeJZ
.

r'

Tr
,

Mhm
petua

bi>

cap.

S|

^s

qJetiam ibidem nai oZslam, Apostolo,

neaue sacer
ille

Euagnus
bello

,l,

3 Histor.

ecclesiast.

37,

fuit ea protectio

thesaurus

Hoc

confecto

Anastasms

locum

quem-

Quippe

S.

Gregorius

Turonemis episcopus

Kl.

'

dt

, ,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A de Gloria martyrum, cap. 33, ante finem hujus seculi seribens, Liparam translatum testatur,
riijus

5i

eurrunt per Orientem Persm Antiochiam usque, AUCTOBR quee pluribus apud Euagrium descripta repe- J. S.
rias.

narrationem
ooluit
fieri,

quam cum modo

ex
iis

narratis
oe-

Cap.
Intra

collidere

Villemontius ,
loco

potius

milites

chosdroes Persarum rei Romanos oppidum Daras concludit. Ca/> 10

nsimiliorem
prius
lum,

nwnc ostcndam. Sed audiamus

citato

auctus

ducis

sw

copiis

wbem m

expugnat

ipsum
mquit,

Grct/orium
col.

editionis

Rwnartianm

757

Bartholomaeura aposto-

( alii leyunt Asiam passum, agonis ipsius narral Historia. Post multorum vero annorum Bpatia de passione ejus, cum

apud

iihIi.hu

quod ibidem sic narratur : His rebus gestis, Adaarmancs ad Chosdroem venit, qui Qrbem Daraa nondum expugnaveral. Ejus igitur copiis
conjunctus,

maximum
chosdroes

rebus

momeuium
tcmpore

attulit...

Hoc
illam

mom>
vi

Iterura

Christianis
gentilcs

persecutio advenisset,

ej

ride-

cepit.

Obsederat
et

rent

oiniinii
,

populum

ad

ejus

sepul-

Chosdroes

quinque

urbem autem urhem illam amplius menses oemine

,

hiherno

crum

concurrere

eique

deprecaliones
inlecti,

assidue,

et incensa

deferre,
el

invidia
in

abstulerunt

eam defendente. Cum igitur universos -\ nrbe eduxisset, immensam hominum multiludinem
:

sarcophagum plumin illud mare, dicentes projecerunt beum Quia tton seduces amplius populum nostrum. Sed
corpus ejus,
,

ponentes

et

cjuosdam
vcro

ei

iis

crndeliter

illic

m
quidem,,

reliquos

vivos

servasset,

orbem

utpote
nivit
:

providentia
ejus,

Dei

cooperante

per
a

secretum operis
Ioco
illo

opportune sitam, prauidio imposito ipse vero iu regionem suam reversu

muS.

sarcophagum

plumbeum

aquis
insu-

Bubvehenlibus sublevatum, delatum esl lam, vocalnilo Liparis; revelatumque

Btianis,
ut

ad
rst

chriac

eum coUigerent
ajdificavernnl

collectumque

Hic dubitari non potest, quin m sacrum Bartholoman corpus, quod facile audife , pro urbis munitione ibi positum, Christianis cultum fuisse, debacchatus sit
ferox,
et

sepuitum,
B

super

eum templum
manifestat.

ma-

Christi

sacrorum

hostis
sit,

aeerrimus
Persas

gnum.
multis
ii

in

quo

aunc invocatus,
ac res
beneficiis

prodesse populis

oum

et

aliunde satis

notum

saera

virtutibus

Hactc-

Christianorum pignora
ferrc solitos fuisse.
7

diripere,

sccumqur auscrupulus,

iis

Gregorvus,

suo tempore gestas

narrans,
recenter

ut colligitur primo ex eo,

auod

dicat,

inquonunc

Verum

wnus
in
:

hic

occwrrit

quc

probatw

invocatus; i/nsinuat enim templum

fuisse

illud

pacto

scilicet

autem protinus, delato Liparam corporc conditum fuisse, narrat quia wi prooemio librorum Studita. Secundo iir nurariilis, quoru/m Inr unus, prmmonet, quod
.

extructum, templum

potueri/nt

Persm
ut

mare Sancti corpus projicere sed et hunc ex Euagrio amovere

in adju\

nihil in\ "'-

rrre re/nuj-

conahor,

Gregorii narratio ne

aliqua

de miraculis, quae hactenus latuerunt, pansi

quidem a verisimilitudine recedere ridcutur, iiiim aliorum hac de re narrationes hic nondum expendo. Vidimus superius w Euagrio, P
[ntiochiam usque vagatos fuisse, quam sunt; ex quo mtelligimus , Syriam ad mare usque Mediterraneum ipsorum incursibus /mlnKsr, ncnuiir rrsislcntc : /nVC autem
liberrime
ct

dere desideret;
riihiin, id est,

latuerat
a

kactenus

illud miraerat,

si

nemine scriptum
nisi

unde

adorti

illud rluin
iiiihm
inin

didicit

Gregorius,
:

jurrit
,

nnin

iiciniiirm

nlnl,

ipsius tempore fart sinr nllu

Jusliniam
ulla

miiii
ciiini

manifestam, illud refert. lertio, imperatoris tempore corpus soiiKistasiopolt pcrmansisse videtur, neque
riiim
,/iiri

nt

rrin

libertas,
fuit

capta

Anastasiopoli,

adeo certe non

diminuta, ut majoribusjam copiis toto illo hyberno tempore potuerint excurrere Ourigitur
in simili quadam excwsione invisum sibi RarIholomau COrpUS srrum i/nrrrr nm, pot urrr. ilhnl-

potest,
t

cur illud inde

,/,-

cainus alilatuui. QuOTtO

riiiu

rn nslnt 10 fucla narrul u r,

Liparitanam ecclesiam regebai Agatho, qvd Gregorio fuit comvus, ci eodem, quo ille, tempore episcopus. Quintam rationem subministrabit occasio, qua saerum illud pignus verosimilitcr inastasiopoli amotum, et wi Liparam devectum
S.
i:

mare Mediterraneum demergere, ne umoculis? Quid factum fuerit non dico : quid fieri potueril inquiro. Dcimlc lauilatus Euni/rius cap. li <lc chosdroe : Qui posl captam, inquit, urbem Da
aue
in

quam devnceps Christianorum pateret

/uii.

,/,nr

incidil
ct

in

i/aa

floruit,

scripsit,

ipsam Gregorii Turonensis, mtatem : scd hanc

confestim

Eestivo

tempore in Armeniam irruperat,

el

atque
Ulic

inde

Ca&saream, Cappadociae

reliquarum
:

pluribus oportei investigart, 6 Baronius, ct Pagius

mciore verosimilins
cocevo

a</

annum
ex

Christi
variis

urbium metropolim, invadere meditabatur Romanorum autem imperium i.-mtopere despicie,

574,
a

.insiini
,/

junioris
,i,iu, ,,,!,,
i

10,

narant
inter

bat

ut

cum

ca-sar

legatos

ad

eum
ipsum

misisset
secl

aiirinrihus,

niistasiopolis,

scu Darus
et

eos ad

conspectum suum

minime admiserit,
au.liturum

Persis fuerit

capta,

bello

Romanos,

usque ad orbem
Illic

Cassaream sequi
l.-aiKuifiu

iusserit.

Persas orto, quia hi Christianos persequebantur, indeque irmeni ad Romanos defecerant. Rem, in

enim

eorum

esse

aiebat.

quantum ad institutum

pertinet,

subjiciam
I

ex

alesio. ditore Eenrico Euagrio, in\ Ulr autem lib. 5, cap. 7. ita scribii : facolae majoris Armenia^, quaB nunc Persarmenia dicitur,
. .

unrrin

Qiiautnm l,im ,ii,</i,/ar trrrorcm />cr mirmr n inin 1'uiiliiin, Ct Cappadw nnn ejUS
I .

adventus
bytero
~

attulerit,

discimus ex

oita

S.EutychH
illustrata ab

pua

Patriachee
ejus
Ilrnsr/irniu
cap.

Constantinopolitani ab Eustatio pres-

li.icin

Christianam professi, cum

praacipne
iis

Persis

graviter

rexarentur,

in

rebus, quaa
(

domestico scripta, et lum. I \/inlis a /nii/

:

548,

"i

,/i/a

ad

religionem

ipsorum

pertinebant.
:

Habes

hic

itlud

Gregorii

supra
ut

persecutio

advenisset)
rogantes

Cum iterum Chrislianis clam legatos ad Justinum

Romanorum
ditioni

miserunt,

sub-

[mpiorum Persarum incursum in pempublicam nostram, quo novus Nabuchodonosor Chosroes Sebastem venit, et Melilenem, norunl omnes. Cum igitur in ma
anguslias,
vicmi
fere

hmc leguntur

ii.nvnim,
diviui
gatii

absque ullo impedimento, cnllus rauvmonias peragerenl. Ouam le ,,, Gum admisissel Justinus... Armenii

quo

libere

atque

discrimen res
Nicopoli,

essenl

adducla,
Co-

Omnes

NeocaBSarea,

praefectos

snos
sese
et

necarunt,

et

universi

Romano
inter
dis-

imperio

aajunxerunt. Hinc
Persas

bellum

Bnilimis civitatibus ex aliisque Zela, manis, Amaseara ('ubi exul degebat Eutychiug ) se conmunitissimum locum in tamquam ferebant,
conflsi

Romanos,

Torpentibus

Romanis

non

tam praesidfo

nrtris,

quam

\iri

sancti

preci-

52
AUOTOHK
J

GLORIA POSTHUMA
:

S.

BARTHOLOMiEI APOSTOLI
omissis
hs
,

precibus

mim tam
spes

indigense,

quam adtberes,

qua

Ula

conjnngunt

el

illoram

S.

vena? inquilini, qui magna ex parle eranl

et

ostenderent
egregie

possibilitatem

rel probabilitatem,

Ham

secundum Denm io illo collocarant. Ex his colligimus, ornnem illum \rmrnur, ct #! " iiiiiiiiiii nnimr/s .11 iii' iiki Irtirhim uuitui Ponlt, nd 1'oiihnn Euarinum usque, in/estis Persarum armis lunc pervium fuisse. Cur in hac expeditione traductum Anastasiopoli sacrum corpus Ponto Euxino non
hospites reliqui

suas

Tillemontius,

quat locum

in

bere
potuit r~

>n
i

translatione
-.--.-, advertere;

corporit

S.

piimis ha~ Uariholomsi

(.>

ipse

nam

.v. rei

adjmcta, qiiQ> s"ku, qn$

retulerunt,

illam

omnino redderent probabilem, omissa i

auctorum oulpa, qui
mi/nus poterant esse

non
quia
10

illam

w
u

cognita.

potuii
fuisse,

demergi?

Nam Pjmto Euxvno

injectum
id

Cur

itaque
a

Villemontiuz traditionem LiGrcecis,

ut fa~

plerique tradunt

auctores, quamvis

paritanam
tetur,

latinis pariter ac

'<
""" r

non exigat. Potuit ad hocindr tari tyrannus tum quia religionis causa Armcnii
Gregorii narratio
defecerant, bellumque fuerat incholatum, tum ijimi [rmenos paVrono suo omni modo spoliare salagebat, reliquosque Orientales, cui <//<>* mulr
iiim

receptam

stimonio

gravissimorumque oirorum ienixam, m dubium vocavit? Cur illam

cum
ooluit

translatione Anastasiopolim facta collidere Cur ab una cel alia parte dolum. aia
'

errorem fuisse

contendit
ratio
'

Ulane,

quam

afferi

confidere procul
,

dubio

intellexerat.

Sed,
:

inquies
iijiiur

jam thesauro
illo

illo spoliati

erant
1

quid
in

necesse erai mari

injicere

'

scilicei

Corjms nimirum codem seculo Anastasiopolim translatum fuisse dicitur eodem seculo vn insula fuisse Liparitana m
cst
;

tam graris

perpetuum
posteris
parc,

carerent, amputata sibi,

suisque

hic

fraudem,
initio

facultate

corpus sacrum, facta

idde,

demum
a

Acsi

errorem suspicari necesse seculi transferri non potuissei

vel

sit?

ina*

restituendi.

quod

nihii

sibi

Ho-

stasiopolim,

adulto fere seculo

Liparam depor
sed
hic
et plu-

manis metueret, milite < Europa legendo occupaus ideoque ei libere vagari, el odio in
.

tari? rthns

Non wni modo Pranslationi, tmpUS sufficiriis rr/imrc

\rriiin,

jj

Christianorum sacra indulgere posset. Vequehic

ir

TiUcintinlins.

in</nil,

potuii ,u itslul nni didtUT

dicani adversarii, nihil dt his ab historicis

rssr
;

a loco,
dicitur
,/iitiinris

tilii

ipostolus fuerat

passus.

i:

/Vow

hoc

mcmorur proditum
iiiirnri

nnm hoc

nrulu/

uuiii

S.

possumus; quod ab infidelibus hesc gesta

ln

Theodoro Studita, non a Josepho, loquantur obscwius : non certe a

Christianos latucrint. Satis nobis esse debet,

n preeclaru auctoribus scriptum
ctuai fuisse
sit,

quod
tcm-

aquis inje-

Gregorio Turonensi, cujus narrationem translaimnt inastasiopolitanm contrariam msinuai iii1/. mquies, ab aliis, quiidem narrant, Hos igitur aggredi oportuit, hoserrom connnrrrr, uun rrm i/isuin, illis,/,ic ScHptoreS primos cum translatione prima Anastasiopolim

sacrum corpus,

ali/nc cu t/uiticm

lcmoniitis.
asseritur.

pnrc, ciim iterum persecutio adversus Christianos /iussrt crurla, i/iiijiI huir Irni/iun rectc contjru il

QUOd
/iruji
i

si

mtniis

icrtsimi/r

/jiifrs

in

1'untiin,
flllSSC
i/,i,

liinniiin
hini,

rrnrriini/iiin
nuii
tlrsintl
t

hnnr

ihrsn u ruin

facta collidere.

Nam

posteriores

quidam impru-

n Ca/,/)u,tr,r,,i /lnni,
:

denter id addiderunt,
latio

quorum

auctoritate trans-

sese in
hit

idem

mare exonerant

si

in

unum
itaque

ex
in

sarruin

Liparitanh non nilitur. Vranslatit tergo cori

corpus projectum putes,

poris

iparitana,

minus proprie locuti fuere auctores, cel, gi omnino ita celis, < levi errarunt circwmstantia. Certe veneranUum corpus
tlrliiiiim,

Euxmum

quamvis propter circumstantias

probabili
et

omissas,
certa

mmus

modo

fuerii

narrata,

manere debet

indubitata,

stante pro <,

Chmtianorumque oculis subductum fuisse, dubitare nonpossumus <<ir igitur ita aqua demersum tot testibus non
affectum,
9
Iptius

vnjuria

consensu Grmcorum
jorio

ab

impiis

n Latinorum, interque eo$ Turonensi nro sancto et docto, et, quod

dam/us? Jurat ntuic Tillemontium

i

prmcipunm est, scriptore comvo; S Theodoro Studlta, nru suurliluhs nul issi ,mr. l,/ur rriultlinitis

ipsum
in
si

qui

rt-

ceptam communi,
pariter,
tt

fatetur,

TUUmontii
Jirnn

concensu a Latinis

itmttr. ui mfensissimus vn eum, prop ter sacras imagines defensas, Guilielmus Cave heterodoxus,

Grmcis

traditionem,

dubium
oidetur

oo-

car,i,

auxilw advocare. Quippe

a principiis

faten fuerit coactus, in Historia Script. ecclesiast. Vir erat supra commnnem litteratoruui
1,1

i''"

alibi positis

non

recessisset,

non

dt

hac tradiHone fuisse dubitaturus. Vam in ormfatione sua tom. /. Honum.pag r, Ua loquitur Patemnr in toto hoc opere magis consultam Fatemur
auctoritatem,
iimitis

7
'

tton
','"

eruditus, in qnovis fere scientiarum generc mediocrilerversatus; Anastasio Bibliothecario, "f^^atns; Bibliothecano,
1

iT"
,

'"""'
* " """
,/
,

d Ct>

et

trudii0
'

/M ^**

quam

eyemplis,
,

ess^ esse ratiocinationem. Convicti snmns res, qm apparenl maxime

" r "/' 1 '"

aliisque,

quorumte-

catalogum longum foret. Emc de translatioHe quoad substantiam. Nuno examinandum, moOUS ejus

improbabiles

tamen inveniri veras. exempio S. Scripturm confirmat, ex qua exempla hujusmod\ plurima dari possent.

quandoque

tam

/ahulosas

s,l

t/uuiu

isUS /""

Tillemontio

demus
,I|;1VII,1(

Vi.^

simiUler,
-'

vnquit, res, quaj primo conlrariae, fecillime tamen

|

videntnr

II.

Quomodo corpus

fuerit
?

Liparam

conciliari

quando adjnncta ilhu.un sin KlI c.o-i,oscuntur Hoc prmcipio indncU, cum vidimus
:i

transportatuin

res a

pei

anctores

anUquos
Eccle
iae

et

prajstantes,
fllii

quorum
,-evereri

testimonium
debent,
uisi

Catholica}
illos

non putavimus viderimus ad boc eodem tom

Minorr,,,

^ent eptm """""

,

itaham

ir:

inter

deseri

raUones

sallem gravissima

posse

Mta
dlCXtur,
it.i:,.

Sciliaminter jaceni

dictm,
ct
r

.tiin

'rynassr
criirinni

Molus
ab

in

iUU

Vulr,,,,,,.

iqnibuS, qUOS J

nisi

qnsedam

facta

'"

separata 1
'

I,!',""!, mvr

""'

i! T"'" wlo,o factum

-

hoc

modo
-

'

(t

,ass ""

"'"''''

sit,

hic

mqummus

Ho,luin

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

dum
$

b3
j

/uinc

jam dedimut
:

ex

Gregorio
et

Vuronensi

potuit

pmcedenti
ipsorum

in

Theodoro Studita Orationibus. Dreviter autem ad hmc

e.c

joscpho,

modis, ut docuimus pmcedenti. itague divina providentia illud Liparam deferre, ibidemque fidelibut revelare non potuit

Cw
}

vi

crou

j. s.

contrahitur, in quibus auctores jam dati, et infra dandi, consentiunt. Corpus sardophago in-

Quid

hic,

obsecro, absurdi,

quidabsoni? Unum
.

clusum, pelagoque ab tyfidelibus injectum, dir ,,,, vegente providentia i i/m ,- m dclniu m fuit,
ibique per revelationem cognilum, ac honorifice rilrurlo lcmpln t/c/insil u in mii/lis m rurn is incla, i

asseritur miraculum, quo arca lapidea, vel plumbea aquis supernataverit revelatio ma, qua illa Liparensibus fuerii manifestata. Tam multa Actis Sanctorum, etiam maxime au-

thenticis,

leguntur similia,
ne

ut

exemplis super

ruil.

11'i'c

rn
et

totius substantia /irimn

cxanunan-

sedendum putem,
pUtatlO.

nimium
cst

excrescai hmc dishiu/ri,

o/ficiat.
l'i I

da, deinde

circumstanlise,

quee ab aliquibus

Sahs/iiririiiliun

/rnmn

>.

adjunguntur, discutiendeB Mirabilis heec historia, i/riini/e miriiriiliiiii imn ,1 jjiimr Yrritin, si, . 1

ne hujus auctoritas

veritati

Non ausus
\t

est

hunc translationis modum

ne offenderet osores fabu,/nrni

quis

hoc

ipso,
siv/ic

quod mirabilia
uii/u iii/uf

legat,
cst
,

ea falsa

referre
liirnin.

Tillemontius,
du/niiu,

admitti debel ul irrus. ne-

e.nstiniut.
satts
Clis

ncresse

neque
in

/nilunl,
Petri su/ier

riirninus

rr-

agnoscere
siiis

Metur, mirabilem
Xntt
nrijniniis

esse

Sanfir-

lebraret,

cumque
,

aquas ambulatiolitleratorum

qnidquam obskmU TUUmontin,

Driun.

titmrii

eo

ne confrrrrt

vir

supra

communcm

iiunra afferenda csse testimonia,

r.i/ului.

quo magis misunt,

ait

et

a veri specie abhorentia

II

qum

nnrrniiliir

ir

ilu</'n

r.r/ir

nilr iul iiin,

/injus-

modi sint testimonia, r/tuv a/fcrunlur, ut iis rem tantam credere possimus, ac debeamus. 12 Honoratus a S Maria m Animadversionir
R
a testibus
/ius
itil
ti,

sortem eruditus, in quoyis fere scientiarum genere uon mediocriter rersatus, S. Theodorus Slu\n. ,/iur in ,//,, l ra nslal imus mndn lu/rn dila. possunt fabulosa Tillemontius viderc potuit,
,

non
lit
.

potuit
mile
i
I

Thcodonis } id sane mihi non /it nuni par fuerii eruditio Tillemon-

rri/uliis

cl

iisiun

rrilirrs
iv</ii

Inm

I,

/mrt. 2,

ivlas rrrlr

jmn

Ihnnlnrn,
,

</"i

inthn srrn/i

pmni excephonr majoribus nsserlus.

dtss.

art.
i/ita

<'>,

pag. 250

tssiiiuun

statwit rc-

imni inrlins snrc polait

sexti

(/uid Sub finnn

iinluin,
ttv

rt

oeritatem alicujus historiai rela-

peractum

fuerit

m
,

insula
esset

Liparitana

Gognoscamus, ei eum, qui retulit, non esse, illius inventorem; cujus eam partem, quee ve-

agnoscendam crainuiis jmnain fandaincntUM

ritaicni

historim

conti/net,

hujus
esl

Vix,
ut

inquit,

regula critices

magis
vreritate

falli

nescia,

nos
a

certos
scri-

reddamus de
ptore

alicujus
.
.

hisloriae ,
si

quodam

relatae

quam

alii

auctores,

quibuscum
confirmant,
luvr rri/nla,

primus

nullam
asserit.
i/l/

llabuit

connexionem,
fallet

quod
se

ille

Minus etiam
rr/

amotum, quam us srrulu /irmrnh' ul 1 In/mul nius ihu/iir s. Theodnn iiurtnriiati comparalus Tillemontius, longe erit inferior. Quid si nune addam Gregorium Turonensem, quem ipse /V/lemontius tom t. Monum. nota 2 in Dionysium pag 7t>s sequitur pro tempore missionis S. i>mni/sii et aliorum, ul auctorem ceteris meliorem, i/iitunns ibidem scribai de re tribus, nt minimum,
1

rnm
i

corpus indr snrr /nilitit 1

nondum

mirtnrrs

/nur.
rinl

i/nn

rrs drluitt 6SS6

rt

nrmiil m irm/irrartn, icl urn jnr[t

SeCUlU
ut
si

/irivtrritu

quid,

iiti/iium,

si

linnr

'i,l<l,uii.

auctorem

res

sw

temporis scribentem
et

iiii/rnm.
a

nuu/na rriulilmnr. ,/na /art/uis

srrrrncrr.
tales luvr
,

auctores alios relatos,

Quid Greecorum omnium

nullus itmquam
venisse

rrriim
i/na
\uiti

fulsn /mlrrunl

dc

et

Latinorum consensum;
prodidit ;

nam

ai/imus,

translatio

habuit assenores

corpus Sancti Liparam alio modo

riee

memo-

v
"I

Gregorius
/irnlnu tiniis
S.
.

Turonensis hanc suo

/urlnin
Inltiir

tempoi

communi tamen consensu

Latini Liparitanam Itl/ntmnlm.
.

a seculo

re.

srri/istl

nono

Greeci et
.

traditionem
gui
hic
tis.

Gallia;
gorii

Theodorus Studita,

aliique,

quiGreviderant,

inlnutluiil

/ntriilr
,

historiam

numquam,

ut

opinor,

15 iinruni tem

seculo nono de&cripserunt Greece in C.ra:cia; ulii li/iunv, iu[ra rc/rrmdt. S Bertharius
illum

U<l/iun/tini,

omniwn si auctoritar inquam imn nunln /niu/r crit "

nec
sui
ert/a

"<>/i

salis
sinii-

-n

lemontius,
i/iuiil

sed

satis

apparebit
1'ulrrs

similis,
rl

abbas Casincnsis ri inastasius Bibliolhccarius <ltl/nam fitilurii nf, i/uuiu rrl.nrm srrumitr Inlinr
rcddcrcui;
i/ut
fitts

iilt/n

inaijita

tunclns

unli-

ui recentiores

plurimos preetermittam,

dignam eamdem judicaverunt,

stiis

quam

scri-

uiscrrrrnl

nt

turruui

l.rrlrsuv LatiiuV
1'.i/mrilana

eorum testimonia reeir </>uv obstart etiamsi raria adducant U r piat possmt; hic oero tantopere eorum auctontatem us/irrtiriiir, ul non iniulo ah ns nrrdat. sed et
t/tms auctores
,

reverentia

ct

linvcti'

seculo ix consrnsnin

tra-

lunhir/i/n
ipse

ditione

admittenda.

idde
esse

quod
,

a/ntiquiorum

rr/rrrr
.

fabularum scriptores asserat, at eas imn mnii. nr ntiinfs. i/nt fabulOS

lu/i/iti

nullus reperiatur, qui translationem

rius
rr/tltruln

modo

supe-

ndcruiii
lus.

offendat.

hic

certe

vir

erudi-

/irrurlunt

ftirrtl

tn/iriatus.

testes omni exceptione majorcs Gregorium Turonensem co&vum, doctum, since-. rum : Theodorum Studitam eruditum egregie el

iinhnuus itaque

tmn erai timor; ubi timendum fuerat, non timuit. Ceterum, quod magis miror, post rerba citahi tom. I. /'"// 888, continuo minus
uln

snnrlnni
autliit
,

i/ut
r

nrr

fuha lartuit
niiniu

unuiin

tuni/uuiu
fuit,

timidus, narrat ctionem, Lipara

itt.riis

reliquiarum
a

Apostoli

recolh-

monacho
ct

Greeco factam, uno

rrl

rrrdulttute

SUSpeCtUS
:

[luniusit Bibliothecarii

testimonio;
ct

quorum wnus alterum non

uiniins

descripsit
oiros

habemus
truditos,

tllu

rccollectione
.

divina revelatio,

atqw ca-

ejusdem
,11.,

fere

temporis
iis

consenmmque
t/in

Ecelcsim
trni/mr/i

adheerentem, neminem,
/Itssrnl tr n trnt
.

rtrru

rrrtt.

ln-

drm itaque
pusstuntis.
cssr
13

tot ntst

tantisque
ru

testibus

abnegare non
u/,rrte

srrthrrrnl.

,/iuv

falsa
Incrtin,-

demonstraia sunt, et miraeula narrantur. facta, ila ui non minus <>/>//nu /uircrr poSSH '" rnhi is quam l'<vr. dr putamus, translatio : si ergo unum hic Anastasu rur nobis '" translutione sti/fictul trstiin</ni utn.
lcsle

liimcn

'/""

qssa

'

r/iunurrrrii,us.

/uirihinn
coti
;

rjnsdr///

\ninh,sti
"<"'

Irshnmt, nn
i

talis

mui

rst

luvc

tmnslutto,
VI

ut

uhn
/,m;s

"<' " '"

rt

mfficiat?
.

Sufficere

sane

WJJM
oreai
postit,

talis Ui

ter lur
/>;/,

oslrndn.

Quippe '"'"" SCCUU

SUb

/Irh/ussrt
I

l<llru/<n< I

nist

i/isiun

clinnicnihuhuissri.

non

Anuslust, CQrpUS smritin t nrhr IXirmst dr,msi<um. captasub Justinojunioreelapsisplus-

,,mr,v

/n;vsr ,u nint

sttsnrrhin,

suo
ru/n

nixus paralogismo,
I

quod corpus eoaem mendrm Hl

U 10 Ll-

7'""" srrm/inli, nnnts

tirhe.

mullis pelu,/n >/,<<

n nshismpollin IninslutiUll.

panv

'

54

GLORIA POSTHUMA
posset, illuc ut
cui

S.

BARTHOLOM^EI APOSTOLI
et

AUCTORE
J

parmesse non
nopoli
cedente.

diccbatur,
|

Alba-

Cyrint

martyrum,

in

quibus frequens

UU m

S.

transportatum,

satisfecimus

prmab

Vunc

ex

aliis

eamdem translationem
quasdam,
sacra

re/eramus,
adjunctas,
\liahujni pa,j. 660,
translationit

ut circumstanHas

m
%

igathonis fitmentio, esse fabulosa, ideoquetom v Junii pag. 248 Agathonem illum inter pr

termissos collocamt.

Sed parum interest ad

[gatho
:

retn

examinemus.
Pirrus
in Sicilia

nostram
tom.

fueritne

tunc

aliquis
fuisse

\,

v n

16 Rocchus
et

tanus episcopus,

necne

sufftcit,

aliquetn

narratione,

l(ll/l

in

Ferdinandus Ughellus ttalim sacrm Cl)l 773 ri / ll/llllis anni 47/7, , cr . LiparenAljal il01ic primo , juxta ipsos,
et

sub finem seculi sexti, ad cujus tempora translatio est referenda, quam Gregorius TuronensU
satis

denotat

suo tempore esse factam, quamque

<//<>

sium episcopo sub Decio

ribus,

Valeriano imperato-

eapta a Persis Daras

tempore peraclum
facta

proferunt

velustum

manuscriptum

in

persuadet.
s Porro quo anno translatio non Hquet. Vam neque quo anno
'

quo selegisse testantur sequentia, qum ex Pirro nulla alicujus momenti re mufata apud Ughcllum : Quod cives, ac incolae Albanopolis toi tantisque beneficiis a Bartholom&o
describam,
,

fuerit

igatho factut

sit

liparitanus episcopus constat,

sed solum /mepiscopatu

<n,,~

bemus,
toim

eum per

S.

Gregorium
592,
ut

a/>

quotidie acceptis

ingrali,

ejus
in

corpus in

arca

Ifl

circa

annum

ex epistolis Gregorii

pidea

inclusum
in

ejecerunl
nltio

profundum
et
jiIi

maris;
hostibus

probat
test,

mox
tur;

eos divina
vaslalm:

saevivit,

civitas

accolae

VBTO servituti

SUbjiciun-

Ughellus citatus cot. 774, neque dici pn. an Persm sacrum corpus post captam Daram Statim abjeccriut, an alit/itant.n post ; not/ut ileni

pietas
in

tamen

divina

easdem
vexit,

Bartholomaei
ad

quanto tempore
bet

m mari fuerit,
annum
et

Statui

tamen

</<-

exuvias

Liparim

insulam

eum sane
adhuc
sub

translatio inter

574,

locum

hau.l

longe ab ca
visitur,

nrbe;
uti

obi

ras

secundum Baronium

quo capta DaPagium, et annum

aquis lapidea arca

mihi

ibidem agenti

narraverunt Liparenses
ad
sacri
1,1

ex

traditione

manuducta

nostra

nsec

lempora
angelo

accepisse.

De

corporis

Uonos hic non debet manuscriptum Florarium Sanctorum, in quo translatio facta dicitur anm
rari

592, quo

igatho ab episcopatu est depositus.

appulsn

ab
,

monitus

noster

Agatho
invenit,

Ckristi 334.

tocum a.im
in

el

caelestera

thesanrum
sacras
:

demum
istitis

procnmbit
at

genua,
potuil
id

veneratur

exnvias,
intellexil

Etenim auctor ille, qui seculo /5 junior est, quam ut de tempore translationis nos certos reddere possit ma,
scripsit,

?" e
rl

T'"
e

honore
suas

tractavil
insul33

T' "
7
1

divinilus

munimentum
presbytero-ivium
ea ge-

man m
;

Cathedrale
'

templum
>

m
Ml

hvmm
"'
:

mv,

time cum nullus tun,\,,,i,o U/mrinmu, ,,. deatur fuisse episcopus, neque cum depositione corporis Darm, per Anastasium fucta hmc epo-

hl

ussit J
'

sed

'"

"

Wto

LHl

icationibus

ste

sunt.ul Agatho suggeslum ascendens,

"'

'"'".
.""

mdm

concio
:

oha possit conciliari. Hm porro recentiorumin assignando translationis tempore hallucinationes causam videnlur prmbuisse Villemontio eam im-

'"'"

~.
v

habuil

ipso

die

translationis

"""
1 '

'";""'
/

^ditur
'"'

"/""'

''<>-

"" / ''"'.

pugnandi, sed advertere oportuit, hmc ab ani quis scrvpta non esse, ideoqut recentiores potius
corrigendos,

" ,/'"

hl ' h '"'

sea qualem

"d'2l m
;;;'"
17

Popul

quam

ranslati

simih occasione habere congrue po-

ipsam

negan

dam
Ubanopolitank pelago
'''"'""^

v"

,,

Inrr "
, <

>" r

'

""" /"""

injecto,
Uti
rl

ex populan
</,

trar

Itrvnno
',

W ""/""
'

"""
1

,,

,
Vi

S,

"'"" sl """-

em
;

:
:

\ '"T" U/a """""' '"r'

"''

'"""'"" hr "
e

"-

"'""V- non admittenda

neque a Studita,

T"
''

""/''"' 1

9ue

hmc

Gregorio,

aut

,:

'

"T
n
!
,

S
"

"" ''"'"'"""
r

"'

resmet
<
;

mno
"-

dubia,

hu
r

C mis

^^^^
illnstrata

Daras
lector
[

"

P
.

<
j

Tr
"

sr

civita

""'"""'
rt

***
cumque putarmt ab

scribit

Theod

illu^

.T-,

Q,W

* <>sacro ,uct0

t* corPore

mmersum,
translationem,

pus ab infidelibu* ignorarwnt primam

iis

abject

apud

'

;.

"" '""" "/""'"" fueral Wanslatmmt

etiami
''

"^''''^^r^^l^J^Xr^V;': 9
<>

9nem

edidit,

ii

vo Liparitana insula episconum Agathonem. Nominatur qnidaS \' ,

'""

"T
....

tanus

eniscoous

in

iwL

TT ^ ^^ ^ V'"'^ Z* hS ^ ^ ^ ^ ^ m
kbet
'"'
'
.'
,

^
'

is
'

'^anslatio.
'"

'

"^

*<>,

quibus

et

"" ""'" " Rfldcf alim hujus Pranslationis ad

'''" / ' /
'

""

'

l"'.!"**"''

oircumstantim.

erat
:'" l|
l

A
.

"""

. DiataS" W
'"'""

''""

T "i"">

enim

ZZ jz
^

''"';
! I

eruit,

el

pr""'

Ari

;; '""---

'''"'""<

i,

--' ^
,,

Liparilani

^,,,,

Bunc

fldeles

ipsiu

'

* Ma

noiai fapebrockia,,

"""""
,,,

,,,.

',
,

M
diaboli,

el

ab

01

bus

morel

'"

9ale lbtes,

oceperunl

furere

illsllMi,','

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

,\

55
inclusum,
dicitur
fuisse
la-

insanire
re
st.oli

contra

illam

tumbam.

Itaque

explorata

tacrum corpus
pidea.

fuit

auctorb
J. s.
'

et

tempore,
continebat

rum

martyrum
eo \wr

hunc Barcophagum, qui s. Apocorpus, una cum quatuor aliomare abjecerunt. Hoc in arcis
factum est, ut totus ille marif corpora transierunt, et loca

Twronenm tamcn plumbeum

et

vocat sarco-

phagum, quod
codict haberi,

Combefisius
in

wi

suo

Kenmorum
nota
ipse
3
'"/

testatur

Auctario
,

__.

],i

"'",

autem totum
irartns,

hanc translationcm pag.

1%

qum
:

ilnilem

um

i,

e(P

->

|ihmii

omnia, per quaa gratia divina Sanctos diviserat, conserramilur el benedicerentur. Cum enim s;mApostolus magnos Ponti sinus, et Hellesctns mare ac fretum trajecisset, in ponti angustias,
/Eg83um
inclyta
et

Num, quod fere hoc modo concilinrc conatw iisus habet, in arca lapidea urna plumbea erat, ntrumque in marc projecerum inofficiosi hoac
mines
set
;

mulo, apud
populi

nequa Apostoli memoria, eliam vacuo tueos extaret, et qua confoveri posiu

Adriaticum pervenit,
Siciliae

relicta
sinistris.

nobili et

eum devotio?

Hanc conjecturam

magna

insula

Habebal
quaa
in-

autem comiles dictorum martyrum nrnas, Pappiani Barlholomaaum sequebantur, s.

non improbo. Potuii etiam arca laptdea plumbo fuisse munita, vel obtecta, ut nonnemo putax it Non nego tamen, facile quoad hanc circumstanimin crrmrni obrepercpotuisse Turoncnsi. sed nihil

quam
ram

Luciani,

Gregorii

et

Acacii,

et

in

Lipa-

insulam

appulerunt.
el

Quam

mirabilia opera

hoc

iul

m substantiam.
Majorem
difficultatem

tna, Domine,

quaa

oratio

sufficiat

ad

expli-

candas laudes mirabilium tuorum? Et inchli quidem martyres magnum Apostolum veluti imperatorem, quo loco
ei
illi

quod hic, Inintuk ct apudStuditam narratur, stupendum planeprodigium dt insula, qum Grmce hicTk\)p%<bos dicitur,

habet,

placuit, requiescere reliquerunt,

stalim

illuc

navigarunt,

ubi

quemque

divina
riL'H

ab Anastasio dicta est Vulcanus wi versione Latina Studitm, designarique putatur communiter insula,
ijuiv

tabernaCUlum

figere volebal.
,

Pappiami^

Siciliam

inter

ei

Liparam
est,

sita,

alio

nomine

Lucianus Messanam nrbem Sicilise Ancillam AcaColimnam Calabriae oppidum Gregorius B

,

Hiera, quia sacra Vulcano

Virgilius lib. 8

nomvnalur, dequo

Eneid.

,111-

Ascalis

civitatem

ita

appellatam

delatus

[nsula Sicaniumjuxta latus, dSoIiamque

iinr Liparen,

est.

fumantibus ardua saxis:

el

21

Sanctus

autem

Aposioin*
qui

seipsum Agathoni
statim
et

Vulcani domus

Vulcania nomine

tellus.

hudemtraniationis nar-

Liparse
ubi
ei

episcopo

aperuit,

ad

locum,
ingenti

Eadem

ct

Thermissa
.

oocatur

SPrabone,

ct

arca

quieverat,

accurrit,

spectato

ratio

tremendo prodigio,
inquit,
o

pr stupore
tantus et

attonitus: Et

ande,

Lipara,

thesaurusfr
singUlari
tnis

Profecto

tam magnus nimium magnificata es, et

salta,

gloria

illustrata,

exulla,

excipe

manibus hoc sacrum pignus et exclama; Bene et feliciter ades, o Domini Apostole. Haec atque alia episcopus firaafatus, cum e1 Apostolum et inUbi vero conticuit. praedicasset sulam beatos
,

ut oidere est apud Cellarium templum Vulcani m Xatitui orbU antiqui tom. /. pag. 65S. Insuln porro ad septem stadia recessisse dicitur a ignium eructarui pfopter continuas 1,/mrii. tiones noxia era\ ejus propinquitas. Prodigium conatur Octaviut hoc \ta verisimite reddere Caietanus noster m inimadversionibus ad Vitas

Sanctorum tom
,,

mhiiii,
j

S ancta

arca

ad

illustrem

locum deferenda

erat,

omse

436: [nsulam vero Vul/, pag. ad D. Barlhopene contiguam septem procul stadiis corporis appulsum
Lipari
,
,

quo -i divinum ad gloriam laudatissimi Apostoli templum excitandum erat, multi quidem traheadmoverunt manus, ut sacrum loculum nec loco moveri poterent sed ille non paruit i;,i quoad divinilus edoctus Agatho geminas sub
i
; ,
,

cessisse

sanctissimi

Apostoli
:

benevolentia

erga

Liparajos,
periculis,

ractum
qui
e

intellige

enimvero

ut

ignium

jugo

admoverel buculas, qua tenuibus alligatam in funibus ingentem arcam, quo Apostolus, qui
servabatur,
miris

se(

proximo Vulcani cratere daerumpebant, insula longius pulsa mn0 accolarum Nec mirum, divinitus semotam, eximeret. [|j 0s enata, ,!,,;,. uaturaa miraculo baud cum orbe Coss. Posthurepente emerserat pieago j
,.
,

illa

eolebat,

nullo

negotio

pertraxe-

Albino,
lib.

et 2
,

Fabio
cap.

Labeone,
87)
id

ut

memorant
Paulus
Y

runt.

Plinius
iiic

Eutropius, etiam

22

miriora

successere,

quas

mulincre-

Orosius,

bidorus. Hahct

qwexMceta
PaphUigone
'"'''"
'

,is

torlasse

C83lestium prodigiorum

insuetis
cui

nico ad quintam mtatem post

his
rat,

Ado in Chroannum mwndi

I

dibilia

videbuntur.

Parva insula est,

liabet,

Vurca-

verbis:
repente
,m,i

Vulcani
in

insula,

qua3

ante

non

fue-

sum- nos

nomen;

fontem

qui

dies noctesque
sola adven-

mari orta
I"

est.

ptn.

perenniter

scaturit.
sensil
, :

Hsbc

insula quasi

miU\
sedde

tnin Apostoli paraa

t

nam cum
cenlesti

sua

vicinitate
vi

Li-

anln/iunrcs

possuni hujus

oera,

U hme certo adcum auctores longe

facmuf.
>/-

nocerel
s

statim

quadam

ad sep-

alia forte

mc iitioncni hmc erunt mtelligem

insnliP
si

em

3tadia

Lipara recessit, tractu illovelutiflumine

snin. de

quo disputamus mvraculum,

vere contv-

oslendente aliquo distincto, miraculum hodiequc o miraculum miraculorum praedicante. et Ubi simile quid prodigiosissimum prodigium umquam sub sole cognitum est? Postquam autem episcopus elegans et illustre templum Apo!

9
' I

*to

philippus Cluverius Sicilim paq. 409 Faxelium, 14, rnii.

c

antiqum
qu\

lib.

etqu*

eosdm
insula,

r ,'n nuita

nuin

llicra

SCU

VuUano

stolo

excitavit

in

eoque
,

preliosissimum

thesan
arca

rum,
tidie

corpus,

inquam
sinl

sacrum

cum
quot

ipsa
ibi

deposuit:

quis assequatur oratione,

quo-

miracula

perpetrata? Toia

hmc

nart

Menmis inserta auctorm habere videtur Vtcetatn Paphlagonem, nam hujus nomine citatwr a oariis, cumque Oratione ipsius encomiastica me stylum spectes, sive morlem Sancti in ea
relatam,
recte

adduxerat auctores, ita refutat : fere cc memoriaa iapsus. Quippe jam amns ,e contur Romaa annum l (quo anno ante urbis Fabto laei Q. Posthumio ilbino, Ubus mem.beoM insulam enatam scribit Faxellus) perspeclum : e Thucydides; ut supra
i

togens error,

nii

ejus

posl

ic

circiter annis

Aristoleles.

Tum

cttat

interalia
,.,,,.,

mnc
in

ttbi hmc ex Orosio lib I, eap. 90: ante non raerat, Vulcani insula, quaa
mari
edita

consentit.

prodigiosa
traria

maxime

sunt,

Nunc qumdam, qum oel vn spedem conarca,

cui

repente

cum
Et

miraculo
illa
:

ommum

sqe
di

ad

nunc
floliaa

manet.

ex

23

expendenda in omnibus

U,cap.6:
fere

insulaa Sicili
:

lfJ Bx usqufflpostea

relationibus

,.

ab

initio

non raerunt

quajdam,

ma-

56
AlCTORE
J.S.
ri

GLORIA POSTHUMA
editae,

S.

BARTHOLOMiEI APOSTOLI
templum prolinus est locatnm immotafn /kmM ,,, Quoad divinitus edoctus Agatho geminas sub jnhuculas, m"-' inmihus alh-aian, go admoverei
( est)

usque
sic

nunc

permancnt.
:

Adductis
Orosii

et

ubi sacrum eju

tfi

Plinii

cerbis,

coUigit

Ex

illis

ver-

Actoitor

lfenw;

proxime
prope

perscripUs,
rive

colUgo

hanc

msnfem

Vulcaniam emersisse: et esl hodieque hoc silu exigua ipuBdaa insuia, vulgavocabulo Volcanello, ac varianle incolarum ri Recte Borcawello. ac Bolcanello dialecto

Hieram

fanibus
illa

ingentem

arcam,
volebat,

quo Apostolus
,

qui

jn

servabatur,

nullo negotio
se

pertraxe

runt.

Hmc minus

inter

conciliari

poi

vpse sic

Faxettus,

<i/>u<i

uvuvervum
i

wiacm mnuvw,
cap.

cu,

yu w e**w

loguitur
insula

Decade
quae

lib.

1,

/./""/

'

admotisvitulis.

TerUa
canja nmii.
ac
nia-

VulcaneUus
el

tenuissimo
ipsa

euripoaVulaliquando evopervius,
ex

recedit:

ignem

Eruntfortasse,quiputentt propterqualescumr mti n \ gue hasvn circumstantiis quibusdam diversitates '"ifoJLf

totam
translationis historiam
c</<>

Euripus

ad

Belatera

usque
lapidum

meam

minus

esse

certam.'

Qda navigiis
caminis
est.
,

statio.

Nunc
ac

interjecta

Vulca-

cinerum,

mole praeclucredibile

sus
cst

Uanc

itaque pelago

emersisse

neguaguam consentio. Cum enim optime inter omnes conveniai de corpore per pelagut Liparam advecto, <<< majorem in hac advectio
quibus
auctoritatem habere debent, quo minuscirca minorismomenticircumstantias consentiunt. Quippe exeo discimus, wnum $ua non descripsisse ex alio
ut smpe vn similibus solet contingere. Fateor ma~ gnas huic translationi opponi difficultates, nom tamen, ut cum auctoritate, qua translatio nititur

ui

emerseruni multm
est,

alies,

quod de Hiera

aperte falsum

saltempro tempore ab auctorir

ostendo,
Svudita, corporis

bns assignato.
26
l

Vunc similiter
a
S.

)C0

mnta*
l!

esse

Theodoro

hanc designatam ei Menmis, cum

S.

dicuni

ad

adventum

Bartholomeei

recessisse,

neque intelligi posst

vtjcl&iov,
si

Hieram.
Latine

Nama

Menmis
Insulula.
ita

cocatur

ac

si

diceretur

cum Lipara comparetur, cum ex prmcipuis sitinter Studita vero vocatur Mons, quod nomen Hierm neutiquam quadrare potest. Adde quod manifestt falsnm sil, Hicram Lipara- umquam fere contiguam fuisse, ut fuisse dicuni montem illum, quem aiunt recessisse, Ita ui de Hiera miraculum illud nullo modo intelligi possit, qum semper inter Siciliamet Liparam, quo nunc est loco, sita fuisse ddetur. Verum de Yulcanello illud mcertum potuii propmquior fuisse Liparm, potuii el recessisse, cum antiqui de illa //"// meminerini Vequetantum hocin monte,
At Hiera,
ineptt cocabitur,
;

hac disputaSequenda itaque hic tst regula ad recte judicandwm aptissima, quam profert Honoratus aS Karia inOpere jam lau datopart.% pag. 298, his verbis: Quando accidit,

conferri valeant,

quemadmodum tota

Honeme

ostendisse confido.

iii

factum

Mjfficienier

sii

tcsiaium
praedili,
;

lestimonio

ali-

cujus

auctoris auctoritete

quique

se

clare

el oon ambigue cui ab aliia scriptoi> bus non conlradicitur, quique erroris convincinoo

explicat,

potesl

auctorilas conjecturis praevalere debet. Falr

lor, nisi

omnesi qui hanc critices regulam seguivo>/<

luni. translatdonem,
uiliuissuri.

quaeginvus, utveramsmi

sru
.'/"""

exigua
.

insula,
credi

ex

pelago orta,
oiris

est

prodi-

"'

non

possit,
ei

fide

dignis id

sine

uiin

dubitatione,
:

tamquam rem exploratesti-

III.

Rcliqua ad liparam spcctantia.

tam asserentibus neque tamen illorum monio id tam certum redditur, ut dubium
nofi

videri

possit,

riim

in

similibus falli facile po

JXeltijuu.
gesta bere,

qum
ex

etiam

maximc <um scritnnu ca. ,/uanhjirnc non potuerunt. Hoc ita""' nl omnibus scfipmm non sit, inter minus certa Sancti mvraeula habendum existimo, non mirr fabulas adjiciendum. Nam
eruditi,
>

Liparm

in

honorem
juvabii
hic

Apostoli
descri-

f(mfb* 1*

sunt,

auctoribus

auctoritas

qua hoc mvraculum

nititur, certa est,

ei

minime

antequam referamus, quomodo sacrum corpui Beneventum fuerit translatum, Vidimus supra ex Vheodoro Studita, templum in honorem tyostoli protinus esse extruchm, simul ac sacree

jJJ,"
;
,

oonu
witur,
factun

mda;difficultatesvero,
,

qumconiramZ

Lt
s

aui fien non*povuisse,aut ,u

poZTe

TmIZj^V? Jm
1

reliquim

'"'

"'"'

'"'

''""'

// / ""' "" "", / ""'" "'"' ,n ^"''

'

sextt,

"'S'" cum smbebai

27 De reliquis

Mi

22 MM

'- de
txtructo
-

hujus translationis circumstan "

,
tj

<

iibus

Liparm,

h
i
s

de

nor
"'

ii

*",

notis

Mnmmm eum Z ? DUDC itimerelZ modU i Turonensi *zZEfc !::;:,rnonabludM? n

'i'

/'""

[,;",
,

;;-''-

M 'Jq

S.

Gregonus
super

Vuronenm
:!
'

''''

'''"""

""""i n "" caP

hm
i

templu

'"

invocatU8

uii

Orationes

^^
>

P rodesse

P opuU8

'

Theodori

loco citato Stor

'''"'""'

humem
cum
r

" ni1 "

/r,
:

msum
proui
urbera,
'

<iii

tcopo;

[qathone evi-

Studita,

Z
.
i,
,

'"'"
'

'^

,|,s,,m
,lh

fide

C0Ilfu8

editus \st
:

'"'"'

Spicilegii,

pag,
"'
'

hmc

scribat

P erveutuin

tom 2 Decaterocnm
"'--1 MM M.IIMI prowediebatinieuiu)diui
I'' I
'

'""""
!

''
'

dicere

prolixitalem
Vides,
II

nec

ncredibi
'

^
v" **>

audienti,
'

ennem pere\
,-,

"'

non

arca; aica:

niiidnm ,|m,1;mi

summopere
resumpsil

trahebanf

rod%9 l(mm > i/urruios et aucentos cl uuiul,,,, amplius

IvT f
s '"'/'/"
'"'

illa

jllKK'" "' " /" <lll III beneficiorwm fontem P"' ,,,.. /.. annos, cum hmc scriberet

""';'
llvll " :i

demen totione,
'

**
en,m

tandem gaudium
a

nondum exaruisse. """"" Venma

,

Consentiunt ""'Grmca; ei manuscripta

"'

qnod
castas

oarta
,

petieral

pp0De

esl

DominT
Su/

per duas

Dominus invocantibus eum

itaque vitulaa

assumpta, reposita

" Verum rniraculorum Liparm factorum rc "*jj5 """ "" * c *Pta aliquando fuerit, an Saraceno-

''""'

wwwone,

&

///

injuria

tempom

interierit,

an

DIE VIGESIMA
flfi

QUINTA AUGUSTI.
Ughellus
:

5y

fateal

alieubi,

mihi ineertum est:

admanut

Deinde
et

aii

eodem
in

.-..mitp

Ro"eri<.
ab1.8.

eerte

nosinis

nondum
eximia,

pervenit. Ceterum plurima

multa fnernni data prsdia

bati

Calabria eidem

fuisse

atque
'

undique
0/ttflTOl

est

mamifettum.

\""'

"'

1"''/'/"""'.

cr Officio cetcrts

Beneventanm deprompsii \in,-,?. de Vipera, w Catalogo Sanctorum ejusdem ecclesim pag. 38 ita legitur : Armenia prmdical Liparia tnam, miraculo, gloriam Beneventum landes tnas Bartholomse beatissime, el oniversa
Breviarit

ecclesim

monasterio Liparensi m diplo mate hoo anBO mlxxxviii. Actipitt i/isuw Ji/iloma, proui ill/ud recitat laudatus i ghellut 93 Rogerios comes Calabrim, el Sicilia ad
iutorium Cbristianonim
dictione

Ambrosio,

mono
i

axvi

menaia

Julii,

u in-

ritiiii

anno
icilicet

ab

sorum
flliis

mnndi 6596 (ex ipcomputatione Postquam cum

initio
I

m
insula
I

in

olUs

creatura

gratiam

tnam.

Cum
in

miracula Apostoli
ipso

meis ex

Prancia

\<-m
i

Militum.

(videtoi

lipari
7ii,

prm Benevento
et

attribuant ipsi Beneventar

illos

quamvis

apud

jam

corporis

niimitii patrata sint

flnriina,

ingentiplane nu-

mero Liparm facta fuisse, dieamus necesse est. iocipe itaque qum vn hanc sententiam habetmar nuscriptum quoddam Lugdunense, quod scrir

Latinum defieio, qum urb quidem parva kodiedum vn Calabria ulteriori, episcopalis tamen: oulgo nunc Melito vocalur, ibi et bullam Urbani //. hmc confh ma/ntis datam oidebimus inferius) dedi abbali Ambrosio pro mna>.imu s M m Upa.-

designan

Miletus, r,in

>

ptum
ra

dicitur ex relatione episcopi cujusdam, qui

rensis

terragia
el

'

Infrascripta

pro

salnte

animae

t/ranslationi

deinde
el

Siciliam
.iiiii
iii

Beneventanm adfuerat, de quo plufa hac, inquit, insnla, qua inter Beneventum brevi freto interjacet,
miri

mem, rnm,
liti,

remissione
terragia

omnium

peccatorum
(aciem
castri

meoMiter-

quae

snnt prope

limitata

cum Qnibus
D.

infrascriptis,

qus
ot

basilica

operis,

qua?

in ejus

hono\--

ragia
el
in

do
tua

tilii

Ambrosio
ullo

abbati,
el

babeas,
nullns

rem

fldelibus

condita

prmfulgebat,

debita

dominatione possideas,
possit

quod

neratione

prmfatns
ac

Dei

Apostolus coleretur, mulDei per

contradicere
lel

modo

Si

quis

vero vcloostro,
et

tisque rirtutum

beneflciorum operibus ad
Christiani

contradicere
benevolae

prasdicto

privilegio
nostrae
el

gloriam
in;i

<-i

salutem

populi

pluri-

dictaa

donationi

aliquo

modo,
san-

annorum
[postoli

curricula declararetur.

Emc

de exir

maledicl

em
Patrnm
et

trecentornm
(concilii

decem

octo

miis

sufficiunt,
iinn
:j|
\

Liparm patratis miraculis dicta quando singulorum enarrationem dare Bartholommus

ita

ctorum
ab eis,
in

Vicmni)

anathema...

maledictionem Judae [schariotis babeal

possumus.
//

sanctus

in

Liparitanos

eternum, et in seculum seculi. Haetenus Rogerius. Easdem, vnquit Ughellus' ibidem, largilioipsam Liparensem munasterio omniaque bona ei data suo pnvilegio n. Bullam Urbani, confirmavil (Irbanus Papa quia non modo has donationet confiirmat, sed et translationem Liparitanam doeet, et monasterium sub speciali Sedis apostolicm protectione constituit, partim hic ex Pirro, transcribendam duxi, his oerbis conceptam : Ubbanus episcopus servus servorum Dei Liparitano, ejusdilecto fratri Ambrosio abbati
nes,
el

um

t(

m-

largus.erat atque beneficus,

etilli

haud du*
Lipara

insulam

jilinn

biepio cultu

[postolum

sibi

benevolum reddere
deim.de in

Liparensi,

studuerunt.
rrriim

Verum
ut

Saracenis

potitis,

rcliquiisque

[postoli

Benevenut

him
csi

Vranslatis,

referemus, intermissus quidem

cultus,
ita

ibidem

Sancti

tamen,

pulsis

postmodum per Nortmannos Saracenis, continuo revixerit. Quo !><>< anno factum, operm pretium'
iimi

existimo operosius investigare ; rem gestam

onfirmantt
Ponli/Ui

narrant Rocchus

Pirrus tom.

Sicitim

sacrm a

iniKr

pei

Ho8

Ferdinandus Ughetlus tom. i editioius citatm episcopis Liparitanis a col. 775, qui non templum tantum wi honorem S. Barlholommi mdificatum, sedet camobium exstructum, viiinni/nr [postolo dicatwm scribunt. 32 iudi Ughellum col. 775 : Quamquam auVorlma - lem ab anno mlsxx Saracenis snperatis, Robertus, Apostolo Northmanni eam insuiam Christiael Rogerius U tam, nis restituissent ubi statim a Rogerio templum c D. Bartholommo erectum est, teste Fazello (de/. /'".'/. 8) el ab aliquibns monaead, /, /'/<
pag
664,
ci
i

ii

que suceessoribus regulariter substiluendis in perpetuum. Cum universae insulae secundum instituta

regalia

juris

pnblici

sint;

conslal

profecto,
privilegio

.pna

ivligiosi

imprr.ii.nis
B.

Conslantini

jus

proprium
qnaa
circa

Petro, ejusque

successoribus
sint,

Occidentales omnes

insuis

condon&tae

xime
ois

Ltaliae

oram

babentur,
a

maquarnm

multm, peccatis exigentibus accolarum,

inter quas
Liparis,

Sara

capts, Christiani nominis gloriam amiserunt:

Bartholomaai

apostoli

pore

quondam
:

insignita,

eremi

instar

redacta
&\

sticam

profitentibus ccenobium esl mdificatum, cui

cognoscitur
lutis,
diaa

quam

multis

annorum
vires
religiosi

curriculis

Ambrosius
S.

prmfectus

esl
,

Paeal

idem

ccenobium
.

cum

Saracenornm
repressisset,

divins miserieorfralres divina

tgre Bartholommo sacrum ut infra patebit gieque dotatum liberalitate eorumdem prind,1,1,11. i,i sequitwr apud Ughellum: Eo tempo>'\ iv comes diplomate, quod confirmalum fuil Rogerio ii. ejus ttlio, anno mcxxxtv concessil Liparam, Vulcanum, Salinam, Panariam, Stran;i

potentia

servUutis
aaslica

sludio

eamdem

ingressi

insuiam,

moel

lllic

domicilia construere

curaverunt;
ex

plurimos
stria

in

eamdem insulam

colonos sua

indudivi-

constituerunl.

Nos itaque, quibus

gulon,

Arcuri,
esse

el

Feliculi

insulas

/Eolias

has

non dubitem, quamvis aliquarum nornvna non parwn corrupta sint. Ita eo tempore tocatas fuisse lingua tum Siculis vulgari, oerisimiir est. Quem autem m finem hm msulmmoomnes
nasteriosmt concessm colligimus ex Ughello, qui de his "'/ 77/ : [nter omnes olias bac col sola soli oatura babitatur, (Lipara) liodie ferax, magno aluminis proventu, fructuumque domesticorum copia ciara [d agros itaque eolenr dos, fructusque colligendos camobio S. Bartholomi cidentur attributm Veque hie tamen stetit

nm arbilrio yoluntatis per apostolicaa Sedis culmen cunctarum sollicitudo imminel ecclesiarnm, episcopatum qnondam fuisin eadem insula licel
se in

sanclaa

scamu8;
ipsius

quia

loci

Gregoriana paginaa registris agnotamen episcopi dignilaiem noni accolarum raritas non exiguitas, el

meretur; monasterinm
tius

tamen
[psum

illic

hoberi,

et
paj

toii

insulaB

ambitum

possidere prassentis

auctoritate sancimus.

eliam monasteriom,

cui fraternitas tua, auctore

B.

Bartholommi
in

bonore,

Domino, prasaidet, in uomine consecel

el

tum,
gremio

sanctaa

Romana,

apostolicaa

Sedia

eomitum

liberatitas.
V.

Vom

ita

prosequitur.

(bvendum apecioli protectione suscinimus. Reliqua bullm ad hmc confirmandum demoreadr

'i ecta

Augusti Tomus

58
AicronK
J. s.
,

GLORIA POSTHUMA
.

S.

BARTHOI.OM.EI APOSTOLl
depopulaYeront prodietani ineutam, erumpentee ssa cJUS H , B. Berlho ., diepemem

,,,',
,v
'

,,,,
,i

\Z

ag 665, vel ,,,/,<-'

.

S.

k. b.

Diae.

per,

Habeo praUrta

g^dim>*.
J<

,1

ven.

,l,,n,

Mrt

Pp<B

II

an.

,v.

S.

/.

r, ptottO
/<

W.
:

fan

ei

iiim

, ,, /, ,<</,, S. Itarihoioma., mona,,.,,</<,,:, ,,, <<.

,
,

modo
eilia*

narrantur

invadentee
S.

vtrba acap, : Saracem Lipantanam ineulam,

'""-'" ir

Sii

ac

el

;',/-.-

,-',

.,;,; ,,.

/, demum
:

,,.., episcopalem
ul

idm condtgw -'-"" <'insltlntnm tm

eorpna

BarthoiomM quieeeebat,
ti ""

"

"

raetaveruut,
" )i,s
'-

''t

I,

rnlirrssam

i/iuv,

WWWM

'"/

cta,

Beneventum
laiii.
I

Tillriniiiiiiiis

Moinim. pag. 388

iia
\it

m
res

I5;ir-

tholomso, aliique neentiores,

illa,

CAPUT
i

lnl II.

irslihns

nua,

miniine ridrrt
sttnl

drhral

dnhia.

(jimrr

rnrriijcmli

rcrcnl inrcs

srri/ismiiii translatum corpus,

iiiauus

ne in

quidam, ,/ui Saracenorum

rriurrt,

rnni
iimiln

Q
t

De

translatione

sacri

corporis

Beneventum

scnsn
inssr
ii, <
,

i/lnil nnit

mrrs rinnin n n Sararcimra m muiti,

I

n/ n

ceterisfjue ea

orcasioiw factis.

snl

et a/>

ns

in/nria ajfrriiiiu fmssc iitrmn-

prodiderml Umc itaque translalionis occasio, Addi hic posset, quomodo sacra ossa a monarho

I.

Translationis

occasio

tempus

ijiinihim
,

mllccla sinl;sc/l illnd tit/rrins CUm

i/i-

sa

triinshiimnc ciuirrnliiiniis.

auctor.

38 Quo aiiicm
reiUuni
ctores.

anno
nnn

0SSQ SaCTQ fueHnl

iVijuc

licnc,tu-

,/iiii.

(ranslalu,

rmttrint inicr
citato
e.r

m,

Ttllcmonttns
Bibliolhecario

loc<>
,

sn/ira
ille

Anasesi
I,

iDacriini
Occasio transinhnins ,,,,:
V'"-''"'"'
''.'"'
|

S.

BartholomaM cor/ms

sccnhi
,

nono

tasio

proul

e<lilns

Lipnra Hcncventiim irii\/>m-itm esse in eonrcnni rin/ iiuiishiimttis liujits nrcssn rsi
,

Arhcrm Inui. 2. ^jnrtlci/u, ,.,.. ,,,, ~...v. .~ .,.... ~..-r ,. ... .,,., Cililmuis niiia (723 /""/. t$6; et liaillctns iniu 2, col. 369 Bartbn-

iiinstanlins

nnn

jiuur.r

igenter

pro instituto
tota ehirins

OCCWYWni dijficnltutcs nostro examinamdm. Ut

innotescat,

lOOUBO,

annnm

assii/nant

raslatmni
$08;

l,/inr,v,

el

sacrortun

ossium

dispersiom

translationi

itaque
jirniKi

res ijna

inquiremus
'

$09

eujus,

OCCOSione, serundn ,/un unim. Icrlm

ossa Hcncicttli

inquiunt, amni \\\ Octobris sacfd $ub allart ijimdnm Inralii jttcre.
asstijnalttr
e.rtut

ijnihns COOjjeriitHthtis, iriiir.hum Incta

s,l : i/uartn deniijne tramlaltoiiriu ipsom ntni nururalis at ea

Idem

nnnns SOS
i/nod
ut

m
I

hrevi

('hrnniro
l.,d>)

llcnicnsi,

tom.

lithlmthrcv
ritundus.

jaclts.
/tis

dritiilci/nc scrulis snhj irirni us.

Occasio /ni-

hrumV.
Itl

cliam

imlnt

l',i,j,s

rntin
fnnut

trunslnttnnis suinum mnniuii, rmiscnsu mriimirruptio

Iniii/e

a vero ahcrranl.

,,,,/ur ,,l,d

hahml

raiur,
[postoii

om

quos sacra suni dispersa. Berthariue abbas

:

Saracenorum,

per

damentum, quam errorem

patebit inferius.

librarii

alicujus,

Uelattone isltns traiiJuimnis srriimn, SfaiditfB add,ta htvc

srrtlnt

39 S,,/chcrlus

Cliroinro irai,s/u(m,,c,n illam

ijtu,

Sup.TV.Mii.-ntes

it;i(]iii'

S;n;i l( -ni

ponil

anno

S.j'/ ;

aepradati sunt

et depopulaverunt

pradict.un
Apostoti

m-

munnsm/an
supra
pag.
r>0i,

no bibliotheca Medicmm
,(,dcm

slatuitnr
S.

aut
Ifl

W;

laurenttt

tam,
""'''

et

rumpentes
""'"

sepulmim
iiu

disper-

laudato; Pirrus tamen

et

tmpe

mmoram
addvr

ant oesa ejus per diversa.

90 iim,

UanuscTiptum lughuhct: Nuperrime

ea
clade oppressa, pe-

Ughelhs

itidem

aliquoties

ctus col.

772 Ssgebertum

dtanl

Saracems
.nsula

pro anno

rasteta ac

penrersa sicilia, eliam

heetili
est.

Hmc cknnoUgia uon

potest:

<>,,,,

dem
tea,

improbabilis mderi

(Lipan)
,,

\am

et

Sararm,
,

ttciliam

iam aHquoi
impcratOT

n.t-.sque

depopulata

Cnmque
seu

jclerum
fel

,,iebe

episcopum mon,ris sorte

et
,

anuts
tta
,

tncnrsaverant

et

Theophllus

Grmcis prmerat,
traditur a

frabili

captivitati

vi
,

mb eujm

imporio translatio

gtedio destinarent
obi

nie,,s etiam

Mc,v,s. s,rc

[,<

f* PaphlagoM,

^/

PS
t

^!

.'

|,

monasterio "" M H,; "'

wnerabile
VeDeran,,;i

cor-

1,,V;,,lll,lt

^nachOS,

Kinl:
"'"'"

Pagim, aliique hanc Menmorum relationem non esse tamr,, srjumd,,,,, /mirhil inftriui.

X
'

qU,

inJH

H
'

"
Hu;,m

*rta*num840imfineclL<
"

***

"
"'

; ^TST!; "" n A
K
'
;

""

m **
P 088601
-

"

"

in

a *i,T

'

****>

~.

^^^
/,,[

- **

*d<mwia ocmsonai UgheUmtom Utalim

^
,

Z
37
>

'

titirnm

"'""' n tlh
'

ad><">-

*>
OStcndil

/,

,,,,

tr^atonti
S

Manmcrwtun,

a1i,,,l

830,

qU e m Bolhtndus n.
'>"

/V/"""'

gen Bcrthuim ronsona, rO.no r,,,,snnu,.r,ra,stoncm\^sh,nm<i"crponens his verbU : Dnm io insuta Liparttana...

o^J,'JL?2

V'l>'"" 'hnnu!'
40 Ut

" ^ '""
rem

,- 1

0,

**adverM

clarii datriut intellitjas,

Irclm,

diuulmnts Bussarit

1 '

1'"'

lis

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
tis

Casinensis,

putaverunt
tato

ex quo alii hunc Christi annum deducendum Vunc Pagium loro riIn Chronico, inquit, Casinensi audiamus
:

die

mensis
in

Octobris,

quo narrant taerwn

:

c<>,

put

altarto

nuscripta

nconditwm eorrupta wnt,

est

nostra
nei
\t

igitur

ma-

corrvpta nottra eon

Leo Ostiensis lib, i, cap. 25, el seq. asserit Bassacium abbatem Casinensem ordinatum fuisse anno Christi Dcccxxxvn, posl Authperlum, x Kal.
Maiiii
11

qum
essr.

secutus

Aohcriu*.
Ostiensi,
rt

qum leom
consonant,

Nicetm Paphlagom

rectc

mutiquam
ts

demortuum. Quare annus

tertius,

praBfeclurae

Bas-

ergo

mmerum

sxx

est eredendum icherimo manusm/,in

quo idem Leo

e*

asserit,

corpus S. Bar-

excidisse,

tholomaei
esse
in

apostoli
,

Lipari

insnla

Beneventum
convenit,

tententia,

dieamm necesse ett, Hinc itaeut qum staiuit annwm 909 suffici
est.

translatum

sub Sicardo duce Beneventano,

Cliristi

refutata 43

annum superiorem
ea
transhiio
peracta.

[899

ideo

^tiiikIiiiii

isinm

quo chronogra-

Neque magnoprrr laborandum

sententia Sigeberli, qui
siatuit.
et

tst,

m
1

rc-

futetur

annum

Christ\

phum
leonis

Tnenuctabile
nostr&i

est

hoc argumentum
auctoritatem

834
si

Nam
comvi

repugnat
rei

auctoritas
S.

ad vindicandam
Ostiensis,

sententim

Ostiensis,
eclis,

gestm

Bcrtharii

bas fuerit
vero
facta

ordinatus
sit

cum Bassacius abmense Martio, translatio mense Octobri "Htitur dein hmc
prmsertim
Niceta
t*aphlagone,

ventano

prindpe

AnastasU. Preeterea tub Sicardo Bene translationem factam ndebi

mus

confirmare
ratio

ex

eujus

nar-

dudt

Menmis inserta, ex quo hmc eerba proLonga itaque decursa serfe, extremis tem111

porilnis,

iliclius

Thcopliili

imperatoris
scelera,

capto

ah Agarenis
ctns
1,

ob plura

nostra

t\postolos jacebat,

prsesidio,

inquosanomnique Lipara
nrbis
referventi

insula

manente
Apostoli
fide

desolata,

Beneventanae
miraculis,

gulus,

perceptis

erga

Sanctum
aliquoi
ni.is

excitatus,
ac,
ire

Amalphitanae urbis nautis

quantas
jussit,

: atqui hic principatum adeptut est anno tantum 883, ut Pagius, aliique scribunt : itaque non anno istius seculi '</. multo minut 0, cerura, ut auetores supradieti asserunt, 39 eorpus S. Bartholoma-i Beneventum translatum est. Deniqut hanc sententiam confirmat Hugo abbas Flaviwia censis i/n Chronico Virdunensi tom. 1 Bibliothece3 Labbeanm pag. (20, ubi hmc habet Anno Domini occcxxxix corpus sancti Bartholomaei Beneveninm delatnm est. Hmc </< tempore
.-

convocatis,
pollicitus,

par
ac

erat,

pecu-

dare

pretiosum illum

ad se deferre, qnod et contigit. Ex habemus, translationem factam imperante Theophilo, quod convenit anno 889; non tamen pUgnat CUm anno Si<>. iin/ur r,un ,S',?/. rnulra quos frustra adduceretur, eum omnibus his annis imperaverit Theophilus. Pugnat tamen oalidissime contra annu/m 809, cum co anno

thesourum
hts

Nunc oidendum, cujus potistimum sacrum hunc thesaurwn acceperit Ben iiim. Mariut de Vipera in Chronologia episcopoiiiin Benaventanorum pag. 8% in Urso episcopo ita scribit ml propositum nostrum : \'v<\\< electus episcopus xx, eodcm Pontifice Gregorio IV.
14
iuir

irau

Quo
geniia
iuii

prtesule

principis

Sicardi

pietate,

ac

dili-

corpus
Lipari

gloriosissimi

apostoli

BartholomsBi

Theophilut
41

ab

imperio abesset longissime.

auctoritatem \naediti,

Objicit

dein sibi Pagius ab

uiprobaiw

stasii
111

Bibliothecarix

icherio

quo,

Beneventam translatum, et magno cum gloriaa apparatu reprotectores adscriptus el inter eorum ceptum el m ecclesia an. Do. mxxxix die xx\ Oclob
ex
insula

a Beneventanis
.

supra

diximus,

exprimitur

pro

irruptione
.

beatissimae
est,

Virginis

quae

hodie

metropolitana

Saracenorum annus 808, pro iranslulione 809

atquc iia concludit V.\ his patel phlagonem, Leonem Osliensem, quoad tempus, quo haec translatio
:
,

aonorifice

collocatum
octava,
et

Quae

Iranslationis dies

Nicetam PaAnastasium,
inter se
facta,

quotannis
l.ini.
1:1

cum
/nisi

synodo litaniarura coin

et

apostoli

pauca hme subdit : Ecclesiam Bartholomau honorem, a principe

episcopus
Tta

Si-

eonvenire;
stasii

sed

Kbrarium

in

atroque
omisisse,

loco

citato

numerum

xxx

quod

Ananu-

cardo
cii,
ei

inceptam,
dicavit.

noster Ursus perfeBeneventanus archidiaconus,

meri vin et ix manifeste innuunt. Fatetur tamen

Remensi mpra citato tramlationem illam poni ad annum Dcccvm : Quare, inchronico
ille

c quit,
mihi

librariorum

error

antiquus;

nara

vi\

translati corporis Skardo prmcipi attn quamvis in honorando Sancto episeopus suis partibus non defuerit. Vghellus tom. S editionii citatm col. 8 maluit prmeipuam hujus

laudem

buens,

possum Anastasium hac in re lapsum esse. Eaetemts Pagius, veram quidem eonjeeturam de omisso wumero xxx afferens non sufficientem tamen vel hufus conjecfurm, eel cwr irrs itli auctoresLeo Ostiensis, Vicetas Paphlago, etAnastasvus in anwum 839 consentiant, rationmi nssn, iinit.v. ,lu ul rul inn n m ipsiut n.lrn possn nrr clara, nec solida Rem itaque lotam
persuadere
I

translationis
nis

laudem episcopo adseribere,

m^icJetiSj
pietate ac
diligentia
fuil

Ursocor-

quoque,

pus
pari

gloriosissimi apostoli

Bartholomaji

ex Li-

butda Beneventum translatum Credibileesi hortanh episcopo id feeisst Sicardum. Quod ctat ad eorpus reeeptum, templumque dicatum;
rmisrnhl
citatus
\,/>vr<v

VghellUS.
id

LSO Osticnsis
supersUte

sujiru

tantium Sicardo.

ait,

factum
1

adhuc

moniMer/p.

paucis expedio. 42 liabco hanc Anastasii

polllls

principe

Bibliothecarii,

seu

HeremperPus oero
fi

Sicardo princip
1

s Berthariii tll pro bavvmu$ m Commentario prmvio |. xi, enarrationem vn duobus ma nuscriptis. Primum accepimm Veapoli, missum

Scriptorum rerum ttalicarum p buittom hmc narrans : Interea fectum est, ul Tyrrheni
aiquoris
insulas,

;>

/;.

ap. IntonioBeatillo
tembris

Societatis

nostrm

xvm

Sep-

dus princeps circumiret,

Ausoniajque universa loca Sicarel quotquol corpora Sanposset,

anni 1638,
HSs.

desumpium
in

ex uetusto

Pos-

ctorum
honore
paritana

invenire
deferret.
insula

Beneventum cnm debito

per

Honario

montis Oliveti,

monasterH S. Marim margine notatur. [liud, eetustate pene consumptum, missum esl Bolr lando anno (660 a Silvestro Acosta Capuano, rrrtorr rrr/rsnr ss. fnsmrr rl lUiumin, dc QunVeapolitani
ut

Itque
B.

idem lempus es
apostoli

Li-

Bartholomaai

corpus

dropanis. ln his manmcriptis annus, </<> saera ossu ,/is/irrsu suni. dicitur fuisst Christi 838,

Beneventum magno cum tripudio deferri jussil Aur Veque aiium designal Vicetas Paphlago m patTUm nomSStmO Combi clnrm linfrorum WO, ubi rem narral hoc modo : Lo p.
itaque
ribus,

annorum
in

decursa

sene,

extremfs tempocapto

quo tranelata 839,

et

additur

Vigesimo quinto

diebus

Theophili

imperalons,

ab

60
AUCTORK
J.

GLORIA POSTHUMA
ob
ptora
nostra
scelera,
in

S.

BARTHOLOM^I APOSTOLI
avertcm
monachi,
trideris,

ab Agarenis,
sanctua
Lipara
nrbis
vcnii

quo

nullo

S.

Apostolus
insnla

jacebat,

prawidio,

omnique
fer-

prmstito auxiHo?

Hmc

nobis contra inftdelu de guerela simplicit

istius

manente
Apostoli
lidc

desolata,
perceptis

Beneventanffl
miraculis,

gum
1

durius forte,

quam

dicta

fuit,

regnlus, ei-a
oautis

auctoribus

s.mrtuni
aliquol

i'\rii:Uus,

A m;i l|>li itM na'

qnantas
ac

modo
scriptis
18

vn

ripta, quamvis eodm fert quinque diversorum auctorum manu.

arbis
erat,

convocatis,
pOllicitus,

ac,
ire

par
preet

habeatur.

pecunias

dare

jussit,

tiosum illum
sontigit.

thesaurum ad

se

deferre;

quod

Quem
a

dicebam
intervallo,

itaque
accito

regnlus
loci

longo

responderit Apostolus audiaprosequitur auetor : Per multum temporis meritis meis Dorainus populo

Vunc
Cui

quid

mus

ille,

huic

precul

mari
aliis,

episcopo,

multisque

lum ex
*a\ tcj

clero,

tum

ex

plurimo

populo, (Grmce

-XdsTsu Xaou, quodperpevulgi

ram
crum

verum
pignus,
:

est,
:

ex

plebej

in

occursum
satc-<
:

eorum peccatis nimis invalescentibus el usque ad cmlum clamantibns, jam pro eis m.ii potui veniam obtinere. Sed cum monacbus diceret Quomodo inter ioi aliorum ossa sua invenire
pepercit, sed
*

pos^

Apostoli

exivii

aJiliiciumijue
io

Uenevenium
aede

set;

ait

Nocte ad ea colligenda

ibis,

el

venerabili

(Grmee
in

>)

m
el

ea

que

Ignem splendentia videris, protinns levabis. Oui

nl

deposuit
prsBstans
nostri
dit.

ubi

etiam oppidanis omnibus

sanitates

omnia,

dixerat,

inveniens,

Apostoli ossa levavil

clarescebat
qni

magnus Apostolns,

Dei
exce-

super

quamdam navom ronsrendens,

est

fteneven-

gloriam,

omnem

boni

rationem
Vicetas.

tum, quaa

metropolis Apuliae,

ea

transtulil

Hmc ejusdem
Ex
dictis

seculi scriptor
colligo

46
mte verotimililer

itaque

primo,

gloriam

Beneventum sacri corporis Sicardo prmdpi tribuendam, nec tamen omnino adjudicantranslati

fpiscopo.

dicuntur Salemum primo mde mox Beneventum translata; quod mde accepe rint, me latet Prmdicta omnia in guatuor manur scriptis, partim a comvis, partim ex comvorum
fecentioribus

dam

Urso

<<7

Ursoni,

ui

alii

tocant,

episcopo,

testimonio

exaratis,

firmata

habentur,

additis
hie

qui ad id videtur consilio et monitis conrurrisse. B Secundo, n<<n casuLiparim delatas Longobardorumnaves, sacrum pignus abstulisse; sed \il id
facereni a Sicardo missas fuisse. Tertio, id factum

tamen
19

in

quibusdam
non
lubet

circumstantiis

aliis

prmtermissis.

e
<ma
"--o
.

esse,postquam Saraceni vastatam atque expilatam mdique Liparam deseruissent. Quarto, hinc colr
ligipotest,

quodcomvorumscriptorumauctoritale
firmatum est, sacrum corpus avectum metu Saracenorum adventantium, ne-

jam non

accumulare cum tmdio hctoris relationes ejusdem rei plane similet propter, omissis aliis, duorum tantum subjiciam auctorum comvorum testimonia. \fs. auctorum Lugdunensium, qui se omnia didicisse testantwr
ex Varbonensi episcopo, Beneventi tunc aqents post rrlatam sacronu,, ossium dispersionem tie peruit : Verum omnipotentis Dei
clemenlissima

Verum

satis

esse

queemmidLipantanipermmssent, qui Sicardo non erani subjerti. Vunc tandem guomodo facta
si!

providentia,

relicli

snnt

ibi

tres,

sive

quaiuor
vel

transtatio, (jua-quc

tam secuta

sint

miracula,

senes monachi, qnos pwe aetate ve\

subjiciendum.

miseratione

contempto dignos barbari judicaverant, quibus desolatis alqne lugenlibns pei risum se beatus Apostolus ostendere

dignatus est, eosque blanda con-

II.

Translatio

miracula eam secuta.

soiatione refovens,
in

sna ossa ad

litus rejecla
j

(nam

mare projecta narraverat, de quo

perquirere, atq
:ol!igere

supei

solliciti

studerent, ad

Hh
t(>

utuni

hujus

Pranslationis
'

historiam jam

de:

mms ""^

"'<"-

dimUi P 8t ()n lu ""' m s Theodori nc tamen quibusdam, qu\ mvraculis

bus
difficuller

Studitm
et

monnit. Uni monacho revelationem factam scrir bunt alii : plures tamen in insula monachos superfuisse habel etiam Ms. S. Salvatoris.

visioni-

quoddam

Itrajectinum
pactO qua,
Ite,
collfCli.

fidem adhibere solent, non satis testimonio firmata mdeatur, atiorum quorumdam de ta ex manuscHptis oariis

mim

50
illa

Cumque
a

illi

ab

eo

quaarerent,
ossibus
1 "

quo

sijv

ceieris

adjungam

discrenere
noctis
'

valerent?
.

splendow

tesUmonia.

bibliothecm Medicmm, ante citato, sequentia reperio : Cum igitnr Saraceni ejus ossa dispersissent illis reccdentibus apparuit Apostolus cuidam monacho
;

Xn

Ms.

Lectionario

inquit,

secrelo
;

siientio >,M: "" ,J

i,,s,; ""

ura " |( "'-s per ora litoris, l""

iacis

et
t-1

um(,ue
''"'

HClWldl

"'
'

steUffl

radium
<!

corus-

Nu,critis

ea

Bdenter

legite,

diligenter

nachus
atwr)
dispcrsa

hic

recentioribus
:

passim

(moihcodorus

'''"""""^
8

profotura
B Plend ris

r econdite.

Jerunt
ac

itaque,

et

indicio

coUecta,

rarsus
,l,li

BUb

ossa mca aua3 sunt. Cui ille:nua ralione ossa tua colligere, aul aliquem nonorem tibi

dicens

Surge

collige

?
.

8eCret
'

n ""
|,
''

omni
,lum
'lud

YWBnt
nec
.
''"
'

audio
Joc
sibi

^ enlia
sola-

[nterea
1,,,
i

solo

fimuntur

ll0,

mus,

exhibere
nec

'"

cum

debe-

aos

leieri

permiseris,

''""^

Patroni
lf,lit
'

auxilinm

agendum, nisi ad -"" ll1 "" moriendnm esse decerne-

irn

Hmc verba ..-.,., erude velim -.._ minus ,,,. iei nn lectoracapiat:nam videri possunt, el mnt re vera, parum erga sanctum Apostolum revercntm sed accepi possuni
posteriora,
,,

nobisimpenderis?

""'
''

u:,!

ad
;

livi "" mi1 " ttavis Beneventanorum, expioranda l.ostium moUraina fuerat de-

querela,

ex

mmio tamen
*i
,//

m
et

via

dolore,
,- s

profeetai

a simplidWe ,a(e
n
[

M'" egressi, cum totam late insulam depopulatam vacuamque reperissent, pia stimnlante cura locum Aposinh corporis properantes a.leunt,

Qmla

fert

, mi

quem
'

sibi
rl

Nnnc antem repulisti, e. mnimi.s,, n0 segrediens Deus fn nrtutibns ndstris,

'<

"

,:,,ln

"";

""/- **

etauVsl

!"

|M

''nora

rcro

''"";

****tis,

non rcro notentis

:

. sacaZa

w
,"

si iiiud inibi reperirent, sicol longo jam tempore optaverant, multisque pren,,us sni '"'"n
'

notissimnm et votiva frequenter wsipervulgata Apostoii Nins effecerat, cu-

videlicet,

mnneribua

expeliei-ant,

us,
r

,,1 -

m,,ls

patrocininm

maruana. ad ctmstum 0lloII1OlIu , cum sis, bibere a me poscia, qut e sum Samantana? Ac diceret Quomodo
:

ad

propriam

tam gloarbn
et
>"

au em senibns 17Z n Inveulis wtem senibu: Cinsl,:m:i late consolatis

;

iransferre.

\' !

lMVe,,,,s

illie

IngenUbns,

tr^K*

stole,

peus nbx a nobis honorem exhiieri yuos

Zn
'

poscunt desideratnm munns oate ...^nderent. cusarent nee locum .. cusarent, !.,., 1...,
:

obmxe,

Cumqoe
patercn-

illum tanto

patrocinio privail

DIE VIGESIMA. QUINTA AUGUSTI.

A
paterentur,
districtis
uisi

r,,

Beneventani

illi

Beveriua

imminentes,

taque de causa
C

wi

ttaliam fugit,
Calvi

quodque

mvm.
,.//,

AucroRg
J. S.

gladiis

prasens

eif

exitium

minabantnr,
tliesnii-

us esset etiam
iin/>prio

Caroli

Ludovici

filii,

snmm;i

relerital\

qund petebant, nslenderent.

di\inurn

itlius

Victi ullim;c

neressitalis arlirulo,

titutus,

ut narrai

in episcopatum suum non tst resCointius in Vn/nalibus eccleChristi 844,

rum pandunt, i'l summopere deprecantes, ut quocumque ille iransferretur, sibi quoque pariter pequod illi citissime, iari, et commnrari liceret
:

siasticU
86.

Francorum ad annum
ille

num
Be-

RomsB
eo

circa

annum

344 per

Pontificem

restitui petiit,

sed frustra. Potuit

igitur hic

i'i

libentissime
,

annuentes, ac juramento firmanreveremli

pignoris
loculo
,

neventi
lianlr

tempore

tes

arrepto

lioslium

cpisco/io

degere, ac templum manlicnctcntuuo iledicarc, aliquOSut

metuentes
runt.

insidias

\elocissime
alii

discedunt.

m monachis
52 Verum
fuvante mira\fuio

illata

auctores
navi

De non memineventi

que

demum
que$

Sancti reliquias,
Eabes,

narratur,
cujus
fide

iti

Galliam portare.
lantu/r, vn
sinit adjecta,

lector,

ni-

Lugdunensium
ideo ab aliis
sicut

relatione
differre

aliis

ubi

ascensa

llaiu
;

con-

qua

oidetur,
reti-

subsecuta congruo pelagus sulcare coeperunt tinuo inimicorum puppis, periculosissime adpropinqiiare
cn-pil
;

rjuia scripta est,

rem totam memoria

historiam

nuerat
raculis
/itnni
///

ille

episcopus

sed

illis

Apostoli

pra-siilium
virlute,

56 Dniiiim subjicio
multis

totam
ui

cum

mi- Alius iltm

scri-

imploraniilnis, mira omnipotentis Dei

mox

subsecutis, fidelissime,
in

videtwr,

narrat sacra
o&sa dispersa.

unus

ille
,

llatns

venti,

qui

el

(idelibus ad

fugien-

a teste

oculato, sed

minus

Lati-

dum

el

perfidis

ad
in

insequendum
semel
lilus

indiscrete sufcoepit
,

docto,

cum
illam
i.

solcecismos immisceat non paucos.

ex

fragari
optabili

yidebalur,
celentate

divisus,

illos

Habemus
si,

Legendario

Vs.
et

Valliccllcn-

ad

impellere

istos

vero

""iii.

fol.

M7 ;

habuerunt

illam iidem

impetu violento retrorsum agere, ac stupentes longius propulsare. L/ti narrant lenebras ortas, quii-

Lugdunenses Benevento,

ut testantur,

acceptam,
ut-

ac sub} relation\ subjecerunt, correctis tanium

bus hostium oisus fuit impeditus. bcato Apostolo 53 Cumquc jam

,

cumque solacismis
famulanle,
essenl
,

et

barbarismis
:

ex

i/uorum

correctione illam hic subjicio

Sicilia.

Capta ac vastata

C'

l//.'S/(./i

ad

//////,//

locum ibique ob
centes,

quemdam

tuti

iitoris

perlati

reparationem

virium
>-cci'

paululum quiesiterum

iterata

soniniini

caperent;
nauclero

demenassistere;

tissimus

Palronus
iriquit,

dignatus

depnedaverunt Lypparim, insulam viciiiini, et rumpentes sepulcbrum S. Bartbolomrei, disperserunt ossa ejus per diversa. Tunc per viatque

supervenientes

Saraceni,

depopulaverunt

Ocius,

abscedite,

nam inimicorum navis

omittunt
et

sionem
(ir;i'cn
ait

apparens

idem
qui

Apostolus
CUStOS
ossa
:

Dei

cuidam
II-

propinquat.

(Hanc
ille

apparitionem
accelerat
sociis

alu

monarbo
illi
:

fuerat
collige

ecclesiffl

Expergefaclus
trium
feliciter

abscessum,
ingreditur

pa-

lius,

Surge,
ille
,

mea, quaa di-

cum

porlum.
popuac

spersa

sunt.

Cui

respondit
ant

Quare
libi

ossa

tua

[taque omnis Beneventi civitas tam pio et jucun-

debemus
facere;
;i

c.lliL-cic

aliquem
nos,
e1

do nuntio gavisa,
lis

simul

cum

pontifice

el

cum

tu

dimiseris
et

honorem populum islum

At
ille

cailestem

alacriter
et

excepit

Patronum,
tulelam,

nde

paganis deleri,
:

non

nos adjuvisti?

promptissima,
aedilicalo
,

devotissima templo eximii

sibi

operis

ad perpetuam gnora locaverunt.

ii
ul rrlulii
pisi
IiiiiC

sacra pi-

Erat

nsdcm diebus
venerabilis

illis

in

partilms,

quo-

rumdam
fidelis,

iniqua
et

insectatione
vitre,

peregrinus, vir valde

Per longa annorum curricula pro hoc populn Deum precatus sum, el meis precibus conusque nunc constiterunt secessit Deus; unde curi: sed quia multiplicata sunl mala ipsius, et non jam impetrare crevit iniquitas ejus uimis,
dixil

npus
us
in

Narbonensis
antislite,

episco-

potui

Deo,

qnod
et

pro eo rogavi
collige ossa

ideo

periit.

partibus
agt rM

pus,

qui,

rogante
basilicam

praefatSB

urbis

novam

Tu surge tantum,
ui
libi

Apostoli

quias

condidit, et ex

Domino dedicavil, beatas rolimore Missarum solemnia ce

et

modo

ea

prscipio. Cui ille invenire potero, qui

Dicil
el
''i

mea et reconde, Et quomonachus ait

:

nescio

ubi

dispercol-

tebravit;

uec

non

partes

piorum

pignorum,
Christi

sa sunt ?

Apostolus
videris

.-

Nocte vade ad

multis

per

Gallias

locis

c\

benedictione

ligenda
ignis,

ea,

ubi

aliqua

resplendere ut

impertivit, praacipue Lugdunensium civitati, nbi jam venerabilis Apostoti memoria, in venerabili martyrum crypta, revereriter excolitur, a quo minimi omnium fidelium ba?c omnia cerla rela-

haec leva,

quia ipsa sunt ossa mea.

>'
el

Qui

statim
sicut
,

snrgens,
ei

perrexil

ad
el

locum,
col
stoli

invenil

Apostolus
recondita
ibi

dixerat,
in

colltcta,

ea
dit,

indubitanter
et

et

bscon-

ac Deneventuin

portata

tione didicimus,

quae

ad Bdificationem legentium,

abiit,

relicto

socio suo.

Cumque pro
irenl
el

opitulante Domino, memoriae

Hrnc quidem Lugdunensium relatio non

nibus
adthi

consentit
c
iii iii

cum

aliis

mandare curavimus. m omaliorum auctorum

omissa,
:

exquirendis
navigia,
S.

Saracenis
ibi

illuc

Longobardorum
el

inventum
corpus

pradictum
,

monachum,
abierunt.

Aposioli

tulcriint

Suaa-

qumdam

ab

aliis

qu&dam
:

pervenientes

autem Saraceni, circumdedernnl

ubi
sanciiun

narrai

modo paupulum
ahsolute
vulctur
illc

diverso
falsitatis

neque ideo
uri/ucnda
>cl ex

vem
stoli
;

illam
ita

ducebatur corpus

Apo-

tamen
quippe

ut

spes

evadendi
densissimaa
ita

non

esset.

Tunc
Sar-

episcopus
ipsis,

hesc

discere potuit

subito

faci.r

sunt

tenebrao ante

monachis
riiin.

vel

ex aliis,

qui

Lipari fuerant,

racenornm
rent,
el

naves,

ut

nescirent,
illa.

quo pergein

tacmmque

corpus Beneventum advexerant. Cetei/lu-,

liberata
.

est

navis 61

Cum adhuc
Exuentes

riim mutationes

quas

suis locis notavi,

iis lcc-

mari

navigarent
av j
in

unum

nautis

ejnsdcm navis
au-

rei siihstiiiitium

non mutent, judicium dc

inflrmitate

salvavit

Deus.

loriim permitto arbitrio.

""'"-/"-

Z."*

"*-

55 Episcopus autnii Narbonensis, ex cujus rdutionc lurr scripta, quique eccUsiam s, BarOiolommi dedicasse hic dicitur, fuisse videtur

terram, cum magno honore Beneventum tem duxerunt sanctum corpus Apostoli Dei, el in alIncarnaUone Dommi tario recondiderunt anno ab qumto die oclingentesimo trigesimo nono, vigesimo
mensis Octobns. 58 Ante vero quam scrupulum dubitaUonis
ferret
in

Bartholomaus primus hujus nominis archiepiscopus Narbonemis, qui Lotharii parHbus adhmsii contra Ludovicum pium imperatorem ipsius pa-

altario

conderetur,

m
au-

llbl

s,

"nn.

ii,

sammarthani tom.

Gallim

Christiar

Deus,

facta

pag. 869,

alUque historici Galli

referunt,

rima

ab eodem

de .n plusnnl nurarula rurai^. aliquanta ad Apostolo; e quibus

confir-

corde

omnium

odor, rt
inulli

: ;

6a
conflrmanda
j. s.

GLORIA POSTHUMA
corda

S.

BARTHOLOMjEI APOSTOLI
jacens,
illuminata, el

audienlium

enarramus.
aposloli
iii

Cum
ccelc

sine

dolore

recessit.
Iiiit,,,

enim COrpns
sia s.

beati Harlholonuei

Omedaii. eliam pnclla,

paralytica, et
esl

quffl

longo tempore
dissoluta,

Laurentii foris
die

tum servaretur,
est, et

Beneventum adhuc inhuma secundo postquam adductum

ibi

omnibus membris
S.

projecta
gratfa
ite
|n>

ante

corpus.

Apostoli,

cui

divina

subiio
iste

factus

est

odor

nimiae

suavitatis,
ibi

per

meritum

beati

Bartholomaei

apostoli,
nt

dum

odor maneret, sanata est

yexabalur.

mulier,

tegerrimam
pristinae

praestitit

sanitatem,
ea

nec

siguum
\

qua3

acrius a dsemonio

infirmitatis in
laeta

repei

iri

pa

(j

Interposito

autem

die

ano iterum
a

onus puer,

lens ac

recessit,

exiliens et laudans
renil

Deuni
defeet 0i

qui longo

tempore graviter
ibi.

spasmo lacerabatur,
qui
illfc

60
riMis

Quadam
oleo
in
*

die

mulier
,

quaedam
.

~" sanatus est

"*
clerieus,

plemiiii

vas

liclile

.(

rai
ul

.M, cauma

Deinde quidam
capitis

irrawm
effeclus

d.d.ireui
esl

tilciim

eo

liqintum erat.
,

Petiit,

diuturne

patiebatur,

sa-

leretur

in

nus.

ardebat.
cujus

iampadem quae juxta Sumentes ministri vas

ex eo
in

ex eo mitcorpus Apo lolj

inclinabanl
el
|i.

Inde etiam alius clericus,

unum oculum
(ecerat,

lud,

ut

lampadem
vase.

milterent,
digitos

peniin

aiimm totum

infirmitas

longo

tempore
apostoli,

tus nil
vas,
liter

exibal

de

Mittebant
esse

suos

per orationem Leati Bartholomasi

illic

siatim

ei

palpabant plenum
videbant

liquato

oleo

simi-

sanitatem

recepit

ita
:

ui

nulla

ei

macula
alteri

aspicientes,
,

illud

in

eodem
Deo.

oculo remanerei
effectum inde

m-.I

similem
agens

oleo

el

inclinantes
eo.

super
beato

plenum lampadem nil

ministris
ait

liquato

decur:

sano oculo
tias

reportavit,

gra

rebat ex

Quidam vero ex
lanipa.lcm
snain
in
;

Pnto

non
hffic

est

acceptum
in

Hartholonneo
c\ariielur
\;is,

de
n.

hoc
aliu.l

59 Post
Htu* odort et 9om
.

iterum

et

manente
illic

eodem

odor magnus effectus est, odore, quidam adoiescens,

inlirmitate

oleu lim.li
ras.

[nclinalum
(ut

auiem
liquati

aliml
est)

sub

omni
esl

qui

jacehat

pra-

sua

qiiniiiain

II,.:.

celeritate
vas,
lebat. 61

olei

mos

evacuatum
nil

longo tempore

faerat
nisi

claudus,

nec

aliter

ince-

de

<juo

prius

exire

super lampadem
veracius
virlutes
h.-il.iiaiit
ijiii
,

\a-

dere
bito

poterat,
ita

alienis

manibus portaretur; suest,

sanus effectus
et

surgeret

ei

am-

Possumus namque
in

et

uomina

eo-

bularet,

nullum

pristinae

infirmitatis

haberet

rum,

quibus
dicere
:

praedictae
ei

divinitus

sunl

cogniti.

indicium.

operaia-,

ubi

innotesccre
in.pii-

[lerum

quidam homo,

cui

per

longnm tempus

ul,

quia
,

omnes vivunt,
agnoscanl
el

Imc
sunl

lc^pnni
,

aimie dolueral una coxa,

jacuil

reniens ante corpusejus,

rentes
baec

quia
alia,

rera

non

solum

poslulans sanitatem ab eo, qui media nocte,

recessit.

sed
quia,
iint,

mulla

divina gratia sanus effectus,

quae hic scripta non sunt.

Sed
sunt,

qui praesto
ei

Deinde
qui

sunt,

unus
ab

bene sciunt, quia

in

ve-

puerulus e\

nobili

genere ortus,

.ii.iin

illos

noscunt,

fortiter

^ oiens
'Huc

jacuit
ct

ibi,

Nec non

immundo spiritu rexabatui et mane sanus rece quaedam mulier cum oimia
il
,

quibus peracta

raturis

noi.

ingeramus
el

fastidium,

compused
ct
cre-

tando
febre

Micaiuiia
scriptis
.

hominum
el

locorum,
gratias,

dant

credentes
laudes
el

corpus Apostoli se projiciens, P<.stiil;.l.ai misericordiam Dei qii;r mi.Tcessione sancti Bartholomaei sana recessit, gratiam dans

reniens,

referant

ante

Deo
qui

Do-

mino

Jesu

Christo

magna

Deo.
[terum
;i

quidam clericus, qui

coxae,
iiiic

per Sanctos suos ad nostram salutem operari dignatur, qui vivil ei regnat cum Deo Patre io mniaie Spiritus sancli per omnia secula seculorum.

acriter fatigabatm

Amen.

dolore
Alter

salvatus est.

quoque claudus
et

adductus
qui

s
'

Bartholomaei apostoli,

iuctor He-

est ad corpus devote se ante cor-

pus ejus clericavit*,

cessit.

"<

vmtanus,

statim sanus eiTectus

re-

presbyter

III.

Facla Beneventi
aut ad

ad

clcrlcatQi

Quidam

honorem

Sancti

per

annum
illic,

integrum
qui
el

gra-

'

UI

flolorem
jactavit

renum patiebalur,
se in oratione

euin spectantia.

devote vesanus inde

surrexit.

Similiter
pitis

el

alteri

presbytero

de diuturno

ca-

dolore

evenit.

M.

uKul S*

valens.

i wwsu
sanctimonialis

Quaidam
oculos
el

'"'"

famina
ibi

illnc
'

veniPiK
diehn* I1(I, " N

Pranslationem Beneventum, ''"' ''' ""'"""" " /r/ '""

ei

%x\

lugusti, quo
\d

lippos

habens, jacuil

aliquibus

salvara est.

.7
ra
J.

"

Ecclesia
r '" s

diem

iUgUsti

''"'

de

w/emntteft

Altera
iuiii ,mi1
'

sanctimonialis
et

femina

quaa

laborahat
,'

tehre,
1 1

tinnitum gravem
ita

'"^
tt

Cujus sancti Aposloli natalem colil ecclesia eneventana solemni pompa cum octava, etsynodo
1

h
'

patiebatur

i"

longum tempus,
ut

sum
sibi

babebal at,

ad

os

focere;

de Deo.
et
,,
,

omni ibus
b33c

et unum brachium eTunu manum non valeret jacuit ante corous \uLuu
.'

Hlam

recessit

sanissima

SLfSS

'i"" "" Grajcus, et unus puer cum Fenientes, jacuerunt ibi, et sani C c,ICLtl recesserun.
.

";

fe n
|

bus

S
illic

PW archiepiscopum cum suo capitulo ,h in condigno templo eidem Apostolo exci"'" """ tt Sq 6 '"""" celc " PP nu concnrsn hrl er ,,,,,de ' dies solemiies nundime u P habentnr "T"'"" canonicos, '" '"- octava .1 im Ql capP eila P er el clern... .ati.e.iralis. guod ,,,ll|,lllm fml il Sicardo principe quinto Benevenr inceptum "" " M "' anno Domini dcccxxxix,
"'''

rl

WJ

'

,i

''

Ir

'"t-ilin
s

IlerumqmedammulierpnedolorPocnlorumdiu

noovidens.adduc.aes.iiruc,^.';,"

^T^
'"

sui.iat,,,

rn

ab

Urso
El

electo

^ ,,M, -'"'
'

P-'-f,r.un.
'

H **

" alUu

aie ^ " solemni arcn episcopo

|
1

" ritu consecratum "' Ar"IIMLI UUIIII ab ' Beneventano, el in eo cor

pus

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI

A pus
gloriosi
T\c\i Dei

r,3
,,,,,>

Apostoli
Maviso Mariae,

quod

in

insigni

basilica
est_ est,

men rrfrrrndn

rrunl.

modo

d,,/,,,,,

,/,

,nr-

Aictoai
J
-

n**.i*r.i*ie Genitricis

(in.c quae

liinlit*. cathedralis hodie cafhe.drftlis

asservabatur) translatura anno salutis mcccxxxviii ,i,. licentia Benedicti Papae XII, ut per ejus bullam sub datum Avinioni quarlo Idus Maii ejus-

porecontroversiam enarrabimus. At, quodproprius ad Siin, iinii spectat, mvraculum quoddam, seu ppurilin, t/mr n ,/iulnisilam narratur, lur in/erenda.

Vipera
scop.

mox memoratus
pag.
/2/,

>

rhmnologia
clade,
affixit

epi-

Apparttio 8

anno quarto. nins sacrnm corpus multis quoque fulget mirain pra^sertim liberandis energumenis, et culis,
,1,-m
i

prsdicti

anni,

Pontificatus sui

Benevent.

relati

qua Bwthok
"""
"s
"

Fridericus

imperator Beneventum

ctr-

ca anniuii
ex
tinxit,

(540,

hmc subdit
eflectus,

Et non propterea
expost

maximaque populi freqiientia teneratur. Ilnrtenus Mnnus, t/uoml ruthiiii Snnrti rndrni /rrr rrfrrens
i

pradictis

iniqnissimns
peior

imperator furorem

imo
in

adeo ut aliquot
contra

in

frsto

translationis

<id

xxv

Octobi

annos

talem

rabiem

devenerit

Bene-

i,uin

quod

>ir

lemplo
ab

Sancti

narrat,

neque

rlare est

expositum,

neque videlur <oerum.

Irnaldo
archiepiscopo
illud,

jiur jiriintt
s

templum, dedicatum, non est

63 A'ow
Sicardus,
lutl
(ih

ventanam nrbem, quod per suum irrevocabile decietum mamlavit dirui omnes ecclesias, quaj Beneventi erant, nec non civinm reliquias, quae
e\ praedicto excidio evaserant,
ferri.

Barthololesia

et

quod struere ccepit Ursus episcopus per/ecit, cum ilr

Urso

ad alia loca transmisericordia,

se

Sed

ilivina

succurente

dum

eodem
'i

dedicatum,
ipse

sanctique Barscribai
sibi

praBdictum

executioni
1

demandare
r di.L

accingebat,

tholomaei
iiiim.

corpore ditatum
citatus,
tiuirin

Marius
perfemdifi-

miraculum memoria.
Vir quidam
bates,
et

num
in

Beneventi successit
viros

non
u

satds

hic

consentiens.

ex Beneveni.iin-, quosdam
platea,

abin-

Tem/ilum
riuint/iir
,,,11,

Sicardo

incohatum,

fulgentes invenit

qui

ad

nl

Urso,

non

/uit

separatwm

sed sacellum

drnli

templo

S.

magnificum in ipso caihcrrrtr rrrrliuii, ut IpOStoh

vicem loqui, el intra se aliqna tractare videbantnr. Qui cnm vebcmenter admirans, quinam essent
intei
'

Unns

eorurn

respondit

Iste

est

eminentissimus Cardinalis Ursinus, postea ffenebulla de S. Baxlholomaaj dictus Papa xiii.

Bartholomaeus apostolus cnm ceteris

Sanctis,
ut

qno- K
inter esset
ejecit.

rum
se
ille

in

bac urbe ecclesiae

et

habebantur,
qnab'
-

rrln/uiis

infra
in

edenda,

his

oerbis
ccepil

Capellam
Sicardus,
I

inquirerent,

tractarent
eos

poena
suis

cathedrali
ijiiain

ecclesia

statnere

plectendns,
inter
ille

qui

de habitacnl
sententia

morte prseventus

imperfectam
Pontifex
die

reliquit,

61

Fi
iu

eos

inviolabiU

est

Qrmatum,
accedat,

Trsus

Beneventanus

tunc

absolvit,

io

sine

mora ad
in

judicinm
judicio

Dei

de

eamque corpus
DCCCXXXIX

xxv Octobris anno llmr sncclln dtumlu ,/ inrdtiin nh untranstulil

bis

omnibus
fuii

ejus

responsurus.

Post

modicnm roro tempus imperator

lilio

peratrice Flora lotharii n">rr, scribit in historia Italica regni \ru/iiiiiitiiii Franciscus Capece Latro,

miserabiliter extinctns

a Manfredo spurio anno Domini mccl.

ihrr

ac simul dicta nostra confirmat, cujus erba lil>. I, /,ut/. 33, sic retldo I.atinr : Posl luec Fl.ira imi

iini.i,

u,
i.is

peratra
iniravii
cello

uxur

Lotharii

mnlta

cum

magnificentia
dedil

citans margine Claudium de in Jacobum de Voragine, qui idem narrant Ughellus autem col. Actis * Bartholomaei. De miraculo, inquit, quod Vipera refert
vipera,
ei
:

Beneventum,
Bartholorami,
principe

pretiosaque
aadiGcato
istius

dona

s.

magnifice
.

a
in

Si-

ex Voragine in Actis S. Bartbolomcci puto non esse ambigendum.

66

apostoli,

cardo
sacello

qninto

civitatis.

.,

quo

noo

conspicitur aliud visu

el

dignnm, dignumcorporis
/Vpostoli,

que
,i,i

pro

ornatu
"I

reverentia

Beneventano- """ s Dar ^ "'" riun liberalitate nova, eaque propria S. Bartholomaeo eeclesia, templo cathedrah contigua, m hril nn ,, r

Anno

Christi

(338,

extructa

qiiirM-.Miiis, [n-a-ter

ma^nificentiam antiqui aedi-

licii.

Falco

Chronico Benoventano ad
histOliam,
ques,
et

annum

honorificeque depnsttiun fuitper \rmilthiin dr BrUSOCCO CX ord/nc

cuni
snrriuii

eorpus

translatum,

1137

hunr
ilu

rrfrrt

Floridam

Minorum

cat imperatricem, nia

B.
,

inquit,

llissarnm sotem-

sriiiirnir utl

mnarchiepiscopum Beneventanum, itl Benedicto XII Romano Pontifice.

recitat

audiens,
el

pallinm
libram

BartholomaBi,
it/ilur

quoddam super altare anam argenti obtulit.

ipsn

Horum
buntur
nruihi
!"'

bullas
iii

Ughellus

col.

(46,

et

Bulla Cardinalis Ursini, inferius subji

satis
wj

II, ir

in

SOCello

in

ruthedrnli

ecfere

De templo autem hoc, quod

clesia

sacrum pignus

swatum
usque

per annos

"'7'"'

magnificum,

ita

scribitur

amplum tpktob

quingentos,
llinc
licet

nempe

ad

a/nnum
sacellum
temporis
Apostoli

(338

quadam eminentissimi
hr missa xix lunii
ac

Cardinalis Ursini Benevento

iniruin

ndm
ubi

n<>n

drhrl,

Ulud,

mni
Iriluis

(699

Per ciyitatem,
oblationibus,
sive

magnificum
fuisse,

initio,

lapsu

minus
corpus

dignwn
64

sacrum

etiam cleri ampla kisilica,

pfaaeriis,
a)

et

(ldeliura

collalis
tliolis,

cum
his

hemisin-

serrurrlur
irchiepiscn-

ex

ono

Elomani
in

Panlheonis
capite

pus Bmevenli
1

"i

honorem
cnn-

ApOStoU siUuhi

969 Joannes XIII, concilio episcopum Bemeventanum, tum Umporis Landolphum, ad archiepiscopi (lignitatem promovit, Quoniam, inquit in bulla sua, san-

Anno chnsn
habito,

star

circumacto,

constrncta,

ejnsdem
adjuncta
pate-

noiiur

decenllssima per
imi
capella,

Arnaldum archiepiscopnm ornata

ila al in

uou solum contigua, sed

el
e

ecclesiae

cathedrali,
;

eam per ostium

cta sedes est,

obi beati

Bartholomaej

Apostoli cor-

aditus
silicam,
b

cathedrau' ad S. Bartholomaei
in

bai

pus
tom.

requiescit.
S

Bullam
f'l,

COl
6,

et

habes apud Ughellum llunlutnnni in Actis mnri(,

baailica

cathedralem, sacerdoles
sacris
Ires

lestem

hostiam
ubi

Lmraolalnri,
licel

vestibns induti,
Ibres
to

h.iriiin

tom.

part.

col.

079

cum omnibus

qnolidie
pli

accederent,

aJiae

tem-

Cardinalium et episcoporum subscriptionibus. Hactenus relulimus ea, qua facta sunt, cum Nwnc </n,vcorpus certo eral BenevenU dam referemus, i/n(V coutujrru nt postquam Ulud inde ablatum fuisse Romani contendunt, de qua rnntmrrrsia agemus infrrius. Non luhct tamen irmuni uut frnnnnrnm quascumt/iir prinri/iiini
i

ivonte,

etiam

excelsa

snrgebat

porticus,

Ingentem porro fuisse >><' hoe tsmon/,/itni populi, S. Bartholtmaeum venei /,cr /hiniin. putrbil SX iurus Pouttfirum hulhs
nanerentnr.

r.mn
e$t,

ni-uidis.

Porro

antrt/uum
vm

Irnnslufm

>

nd

istud

/irretjrinntiones,

ncr/uc

indultjcnlms
ne

provim faeta eatems (uere recognita, el arca marmorea, cw mposita fuit fueral inrlusum. sacrum rorpus
sacra o
all.cn

sacello

concessas
hi,-

latius

prosequi,
;

nimiu/m
his
ta-

arccv

ex

a-rc

con/Iatre,

nt

nifrn

luiuis

e.rrrescnt

commcntarius

queedam de

ciiiirnihilur.

67

Anno

"

64
AlCTORB
J.

GLORIA POSTHUMA
Anno
(48,

S.

BARTHOLOM^I APOSTOLI
exterior

67

S.

piscopus.
col.
.

(350 Stephanus Beneventanus archieConsentiente capituio, inquii Ughellus

ecclesiam
et

ex

are

cyprio,

ut

prmtulimus,
capite

ru Mug

i)

clausa

et

obsignata

uostro
in

Bigillo,

reconditi

.nllrgiutam
cor-

ipsam

S.

Bartholomaei
in

in

sub

aitare

marmoreum
autem
t

quintse

navi

erigitur

pui

dtunUns

collegiatam erexit,
nicos,
et

capellanos ejusdem
ubi
1

canoduo-

DOSlrai

melropoliianm ecclesiae,

ubi
et

nunc
in

extal

locatu,

capitulum;
divinis

perpetuo

stabilivil

70 Eruta

ruderibus

metropoli
reli

decim

clericos

laudibus

servientes.

Bul-

'"""

tcclesia

deposita

sacrarum

ipostoli

lllltlUA

ll/("HI,

<<<

.1. ...

.-

j
:

/'Oi,

editore Nicolao Coleti,

hoc

modo
in

Joannes BaptiBarlemplo,
confessioprelioso
in

narrat

prmfata epistola kis verbxs

oculis
el

Somnum
palpebris

Poppa
tholomsei

(archiepiscopusj
apostoli,

insigni D.

lamen notf dedimus

nostris dormitationem,

nostris,

et

ac

praecipui
aere,

patroni

suo
ii.mii,

aliorumque collaio
inslar
illius

nobilem
basilicae,

Vaticanaa
extrui

requiem temporibus nonostro Patrono locum, stris, donec invenireraus labernaculum Apostolo Domini. Jacto itaque per
nos
stato
ritu

marmore
ganti
praefati

ditatam,

curavit,
ara,

atque
sacra

ele

primario

lapide

die

xm

Marlij

ejusdem
lipsana

confessionis

Apostoli

mocxcii,
stolo
cleri,

Deo

auxiliante,

mdclxxii
in in

recofldidit,

translata

solalium prmbente,
et
et

ejusque beatissinio Apobasilicam ipsam nostris,

scilicet

ex sacello,

quo per Arnaldum fueloco

populi
in

impensis

ranl

recondita.

Hoc

sacra

lipsana per.

sed
in

altitudinem

non solum inchoatam, incrementum accipientem

ad
praefatura

iii

mansere usque ad annum (688, quo terra mojcre Beneventana, tota concussa civitas

hanc metropolitanam
(celebratum
vidislis,
el

provinciaie
Aprili)

conciliura

anno (698 mense

ea,

corruit

una cum templo

S.

Baruiolomsi,

cujus

convenientes
tate,

qua

polletis,

humani-

post septem

tamen arca servata inter ruinas esi inXegra, et menses e ruderihus eruta. Ruinam hanc, ex ijiia non sine miraculo evasit incolumis, referi Cardinalis ipse Ursinus, tum Benein epistola

qua comraendaslis,
interesse

quo

summalionem nos
translationi

impulislis,

ad expeditam consacrarum reliquiarora

concupientes.
Martii,

quam primum
(694 die kix

Hac Ursinus anno

quando,
snrgebat.
ut
ait,

mensis
in

tentana ecclesia prmsul,

dissertationem pro

dedicatoria

Chorus

prope

ad

fasii^ium
die

per-

corpore s. Bartholomaei

ductus erat,

sacristiae

perfeclm,

opus

Benevento asserendo editam,

68 Notum
ii

hoc

modo

certe

factum

esl

omnibus,

quantus
aliqusB
civilas

71

Tenuil

tamen

heec

templi,

utpote

mayni-

ttrnr

terra?,

memoria mortabum,
solum,
aul
Familiae
e

accideril

motusdie>
non
sed

ftcentissimi,

structura occupatum virum

motii rolla-

emimn
perfecta
transla-

mensis Junii anni mdclxxxviii,

quo

Hssimum usque ad annum (698 ; quando,

basilica,

orptu

domus
ttaec

periere;

omnibusque
.

ad
sacra

solemnem
ossa
et

nniversa,

1367

suis

interemptis,
el

subversa
foit.

tionem
,/,

paratis

concilium

provinciale secunper
juraUit

estin

momento. Nihil immune,

parlim

innoxium
partim
extitere
in
aliis

habuit,

in

quo

Metropolitana

quassata,

eversa,
Basili-

anatomicos
,,,,

archiepiscopmm
ca

funditus dirutum

num< deindeque wrnce porphyretica imposita, magrn

diligenter

recognita

rero
'

S.

Apostou'

Barlholomsei
el

huju-

veneratione in
...

Bmod
ffuta
rl;

m templum
mt.
Ilh

translata,

motlbus mdemnis,
convulsa
a

toties

defuncta metu,
In
tanta

,,

ibidem
/

principis araa
j

camera per Cardina-

ruina

dissiluil.

rerum

/,,

" ll

'

Qmo ractum
u
:-

est
'"

'

^"
"r
!''

\r:l Bartholommj

*"*>

mirab

archiepiscopum

Qum,

aliaqut
\ oe

in

,
|

conci Uo

peracta

',;'

M
'

ua B^iosissimi apo? prettosissimum corpus recondi-

'-

:fP^etes,a
1
' 1

sms

sedibi

eulsi,

h11

"

'";

"'""-

marm reas
rcl

circumstantes

oo-

,l,l,,n;

"

^regennt
Pebruam
est.

JETSS ^
fit

tantumque lapidum superennt "' (ii

;

abunde docel ejusdem eminenUm Cardinalis Bulla, ^ HaU anm (698 in l, cmissflj qua n. /m sil/ t sum est. Titulus autem bull* hic pr*figitur
disputata,
.

iiuiiiii

subseauentis
,

anni

Bulla elevationis,
I

recognilionis,

ostensionisVreposii

is,
.

translationis,

MncixxTn dclxxxix

ratmhl nnn
rsus

reperta

...
I

,,,,,,.

n8 glonosissimi
rn-lrsi;!,

apostoli

corpcconsig, a aci v B S. Barlholoma?i n nova

-.
monti

"iu ia [iio Accurrere quotquot residui fuearnm dilurtum, arcam

, ,

Benrventi

eu

^iiii

,,,-

^m
'

sed
ua,
/

ruderil

m
,'

Bm! r "" m M; "'

,'

em
,
1

riv.-|;i erecia,
A

ilrrrrto oecii

sacn

lacrymis, prartetitia

*
at

AmM
a>re

perfus
/,.,

,,,,

"""""""
,,,,
l,llrI

,,

'

^
"
l

W
""'"'
1

""-" V '"""
'"""'"'
.

"""
"
'

."'""""..''T ""
!

"'

"

"",
al.

'
i

"

compr ovincialibus,
nec

sequitur
69 Ea
est

ex

cyprio,

alteram

continens

non quatuor absenepiscoporum suffraganeorum procuratoribus,

sacras
praediclas

lllls

ordinariis,

ikgra reerta

marmoream
1

arculam,

aliquantulum
et

qualit

acuminataro,
incisam,

'

in

quatuor laleribus liliorum

palmi
unius,
latiludinis

floribus

ttovemque exleris episcopis, tuncliones honestantibus. Quia

.'/""'
'/'"'
s

vero

bulla

lon'/"" /_
<'/>po-

rsi,

altitudinis

,,i

dimidia,
nabinis
praa

vero

unciarum trium cum unciarum decem, can

parte nimia desuper suo mo...

quatuor
iii

eam partes
tractetur,

divisi,

in

singulis

partibus

brevi

alUgatam chordulis, aliqua ex

attrilis,

vetustate
colleclis,
et

singulis

"" i"" ! <>. et "" / """ en

margine adjectis additionibus itaque bullam ipsam.

do
tria

super
cera

nodos extanl
Hispanica
:

capite

5i-

gilla

qninque magna,
i">-\a

in et

impressa,

nempe
duo
cru
BigiUa

duo Jarva
eain.k-m,
et

nec

aon

alia

"''"

supra

quamdam
alia
el

quasi
tria

cem
lam
pre

efformantia,
n,ln
efBgie

circumcirca
Virginis,

B.

ejus
...

qui ,,,

obsignaverat,

arCbiepiscopi,

qnorum ano
nulla
im-

aquilas velut
lonis

effigies

apparet,

in

reliquis

vesUgia
et

ob

vetustatem
tabulas

reliqua
relatk

Qmbus

sunl
arca

visis,

in

publicas

PARS.

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

extracta,
nefarii
viri

65
dispersere
raerat
sacri
:

Theodorus au- D
depositi
custos,

tem

monachus,
!

qui

PARS
Continens
ea,

per I

quietem ab Apostolo
advenerat

ipso monitus,

dispersa

quce facta ttunt

usquc ad

Samnitinm classe, qmc seram opem Salernnm petit et Sicardo V. Samiiiimm principi ca-lestem tribuit tliesaurum, quem ille Beneventum detulit. ac pro eo
collegit,

allatura

annum

mdciaxxviii.

decenter
sia

servando
c<rpit
, ,

capellam

cathedrali

in

ercle-

statnere

qnam morle prxvenlus imet

in

F
Vivinas
rationes
fitetur;

perfectam
rater
,

reJiqnit

Ursus

Beneventanus tunc
corpns
transtulil

Vincentins
D.

Maria,
tit.

ordinis
Sixli
,

PrsedicatoS.

pontifex

absolvit,

eamque

mw<

rum

miserat.

S. S.

R.

E.

die
blica

xw

con-

presb.

Card.

Ursinns,

Beneventanse
assensu,
et

ecclesiae

anno dcccxxxix, qui dies pudioecesani cleri prece (quam litaniarnm synOctobris

archiep.

metropolita,

de

consensu

(niiim

vorant) qnotannis celehratur.

reverendissimorum M> coepiscoporum nostrorura, S. provincialem synodum conqui in noslram

76
multis

Cnm

aiiiem

pretiosissimum

Apostoli

corpns

othoiiipetens.accipit

miraculis

Beneventi

ralgere

fama

ubique

monimentum. Reneet Deus totius Pater misericordiarum dictus consolationis qui ita consolatus est nos in omni
venernnt.
A<l

perenne

rei

terrarum

referret,

ab
tiim

Iiicarnatione
vcini
>
(

Otho ill imperator anno Domini millesimo Beneven,

""'""

''""

Leonis

Ostiensis

verbis

juxta

tribulatione
lari

nostra

nl

potuerimus et
pressura
,

ipsi

conso-

accnratiorem
nsis
tentia?, *
* >
i>

Angeli
,

de

Nuce
)

Archiepis.

Bospceni-

eos,

qui

cmni

ruerunt,

ob

ci-

lectionem

utimur
beatus

et

causa

vitatem

hanc

nostram
.

decem ab
el

Qon

solum

concussam

lerra3
in

hinc annis, moventis temet

quam

illi

Romualdus injunxeReversusque
a
petiit
,

rat,

abiit

ad montem Garganum.

pestatibus jactatam,

sed

et

ruinam,

pnlve

consequenter
corpus
i

Beneventum
Bartholomaei

civibus
nihil

rem redactam; idem namque misericors, et midivitias bonitatis suae, serator Dominus, juxta non secundnm peccata nostra fecit nobis, neque secundum iniquitates nostras retrihuit nobis, qnin imo nos erigens elisos, omnia quae corrueranl
allevavit,
aCQictos
,

s
iiii

apostoli

qui

ii

1 <

aegare
qui

andentes,

habito
nrbi

cum
,

archi-

episcopo,
>

tunc
illi

eidem

praeerat,

concortatis

silio

callide

pro

corpure

Apostoli
,

pus

B.

Paulini

Nolani

episcopi
ipsius

quod
civitalis

el

multis

aerumnis,
consolatus

et

calamitalibus

decenter

apud
,

episcopium

erat
re-

mulliplici

etiam gaudio,

ex apostoli sui

reconditum
C(

ostendernnt,
fraude

et

eo

snblato,

BarthoJomaei
7:{
v

gloria,

est.

ssil

laii

deceptUS.

Quod
,

poslquam

wd

terra-

diei
i

quintae

molu

nii

quippe est, qui nescial terraemotu tanmensis Junii anni mdclxxxviii quanaccidisse liuic nostrae civitati cladem
,
,

Nemo

rescivit,

> confessoris

tam
hil

neque
integrum

majores nostri meminerunt,

remanseril
turri
,
, ,

cum

ni-

..

oimium indignatus, corpus quidem quod detulerat honorifice satis apml insulam Romae recondidit, sequenli ?ero tempore perrexit ilerum super Beneventum,
,

excepta
,

metropolitanaB

el

obsedil

campanaria

in

qna

juxta
:

tunc

exortum
hic
re-

>
i

nihil

adversus
e-^t.

proverbium
fuit.

inscribi

poteral

Beneventum
aspectus

sus

sed eam undique per dies mnltos eam praevalens, Romam rever Unde vix ad sua reverti incipiens,
:

Quae

arbis

facies,

quis

tunc

mortuus
77
cuiii

est

apnd
s.

oppidum,
pontifex

quod nuncupatur
Paulinns,
qui
seBasilica
" s

rum undequaque
civium

luctuosus, et

miserabilis;
qurn
!

quae

Paternum.
itaque
pro-

mccclxvh

interemptio;

aediflciorum

Metropolitana pernicies universorum quinque naves quassata, transversam vero aavim

prope

vivum pro viduaa lilio Wandalis tradidit, seipsum quoque mortalitate ranctum pro beatisipsum 5imo Bartholomseo apostolo Othoni III, ne tanthesauro Beneventum viduaretur, tradidisset, omni defuncta metu, caelesti recivitas nostra
to

Bar_
.

cum
cta
i

choro
et
,

secretariis

et

bibliotheca

deje
di
aliis
,

proslrata,
basiiica S.

archiepiscopio

funditus
apostoli
,

iin

Barlholomaei
a

motibus
sine
lest
.11

inconcussa,

fandamentis

eversa

nec pocura
passi

condendo

thesauro
in

propriam

ecclesiam

erigen-

acerbissimo

doloris sensn

commemorari
est
,
,

dam
de
Bor
a

curavit,

quam
Min.
.

recolen.

mem. Arnaldus

nec certe
desinl
ei

commemorare necesse
nr-ulis

Brusacco
aoster,

ord.

archiepiscopus praedeces-

qm

suis

perspe\eniit

el

sint,
lis

nos

eliam e
pulvere

ruderibus eruti,
laesis,
!tl
I

licel

ocu-

felic

sacrum Aposloli corpus translatura record: Benedicto PP. xu hanc famita,

calcario

el

vidimus,

et

omsll-

icni

petiil
'i

el

oblinnil
:

acceptis Apostolicis lilteris

i;::iHI

iniriLi.

paleie.a

-r i;it ioiie

COINpliAI

ten

i'

qui sequitur
..

mus. 7i Sed
n

7s
in

Benedictus

Episcopus

servus

servorum annwnu per

i

tanla calamitate

dives

in

misericor

>

ipo-

dia

laetitiae sua Deus magnam tribuit spiritualis generationibus prae^ materiam futuris omnibus dicandam. [pse namque, qui Sanctomm suorum
,

fratri venerabili Dei salulem |>ciir\enlano

Arnaldo
.

archiepiscep

' ';""" Pnn

tifice

et

A[M)stnlicam

lienesn-

dictionem.
pernaa
sistunl

Qui

suscepta

de
in

mann Domini
perennitate

%
,.

benedictionis
laudis
et
,

palma

con-

ossa

cuslodit,

glorisissimi

apostoli
basilicae

Bartholomaei
suae
dirulis

el

gloriss

devoto metnend
ut
ipsi
I)

sacratissimnm
parietibus
iia

corpus,
nt,

sub

animo,
..

omni

veneratione colendi,
cnjus

menses

circiter

novem

alte

sepnltum,
Bru-

apud
uiiiiir
,

divinam
laiiic
,

elementiam,
promptins

visione

a-

custodivit,
ordinis

quo

modo Arnaldus de

i
.

intercedanl

pp
devotiores
per-

sacco

caverat,

Minorum praedecessor noster colloeodem prorsus aptalum, el servatum inni

catoribns
ad

qnanto
in

eorum
Sanctis

animos
suis

laudandum
ini
,

n iminum

venerimns.
7."

spexei

-'i

ad

exercitium

bonornm
lusa

operum
ra

Quod

clarius

innotescat,

rem

altins

re-

>

magis
bis
le

aptos.

Sane

trateraitatis

petitio no-

Ulud Lipara

foanslatum,

petendam ducimus. inno siquidem post Christum natum DCCCXXXVJIl iparitana insula ab SaraCBI

nupei

exlilbiia

continebal

qudd
B.

atten-

,
..

considerans,

quod
olim

eorpus
ad

Bartholomaai

nis
'iii

occupala

1-

ra-leras

clades,

illa

cimipri-

apostoli,

quod
(l(()

tuam
el

Beneventwaam
translaipsi

omnem
corporis

excessit

saevHiam,
ex

qua

S.

Bartholo

>

ecclesiam
|1IMI
(

extitisse
,

dicitur

miraculose
mitous

uia-i

ossa,

urna,
V.

qua condebantur,

in

jndeccnti,

indoneo

iugusti

Tomus

43

eccle-

66
i

GLORIA POSTHUMA
oontiguo
illud
in

S.

BARTHOLOMiEI APOSTOLI
stia

ecclesiaa

conservatur
loco

et

propterea
honorabill
in

pariter,

bI

terrena
magniflcet,
;

disponit, etsi
el

cunctog d
eflj

cnpiens
collocari,
peciOSfl

honesto,

et

ejus

ministros

cmlestis

zelo

devotionis
1

accensus

quadam
voca-

i
i

beaUtudmis
nis

possessores

illos

tamen,
attollii

m
in

capella ecclesia

pnedieke similiter con*

ipsius

digna

rependal
,

^ofioribns
et

..

tigua,

quam

venerando
cives

Apostoli

Qibus

dignitatnm

prsmiorum
quos
dignion

alteriori

bulo

insignitam

Beneventani jam
in

dudum
,

retribntione
scit,

prosequitnr,

honorem ejusdem ab antiquis temporibus devolocum aptum Apostoli construxerunl tum, et idoncum tuis fecisti sumptiluis con,

ct

commendal
sic
et

ritorum,
fideles,

mgentior excellentia me alma mater Ecolesia, ejusque

el

sequendo ejus sancta restigia,

dncti,
licel

exempe

strui,

ac

etiam pra?parari,
et

obi

corpus

ipsius

plo

laudabili

universos

in

Aposloli,
*

nonnullorum
reliquias,

aliornm
similiter

Sanctorum
io

>

cmlesUbus
lis,

constitutos
efferre

studiis

honorare

soUiM-

venerandas
ctia

quae

dcspe

et

sonoris

prascohiis

non
fldei

desistani
prinoii
lu-

locis,

et

minus

decentibus
ac

conservantur,

gloriosissimos
athletas
iniiia nnna

lamen Ghristianaa
electos,
justos

ad Iaudem

divini

nominis,

ejusdem

Apo-

Dei

seculi

judices

sion, stoli,

et ei

totius iquus

uma. Curiae
,

csiesus ceelesUs
el

itionemque
salutis

fldelium

nonorem, dehonorem, aeanimarum suarum

debita,
,

\cra vera

miiinli, munoi,

viaeuoet, ridetioet,

cnristi Christi

Redem-

ptoris

Apostolos
io

numero

duodeno

contentos

augmentnm cum
soiemnitate rnlliirincollocare.
,

reverentia

et

qm

viventes

carne praediclara
plantaverunt,
AimainMnim disciplinis
_.,,...

Ecclesiam

congrua v ^.
-

transferre _w
Illlliis: nobis

desideras,
ll U 111 ll ||T bumiliter
1

ac
<I111Bup-

pretioso sanguine
c-i.l,li.i.il..i' suiilimiter
<st
,

ipsam erigendo
i

i-tj'iiM etiam

(lll.irp Quare

el

sanctissimis

;.:.-.

'

diri-

plicasti

ni

transferendj
,

ad
et

dictam
reliquias
tt

capellam

gendo,
cialibus

laudibus

personare

prmcipuis,
,

et

>

corpus
ratas

ejusdem Apostoli

memoilla

honorihus
prouf

disposuerunl
,

el

consuc
in

cum

dehita

reverentia,

honore,

runt

tenentur
et

Bpecialius

venerari,

que in dictq loco per te in praedicta capella prseparato, ut praedicitur, collocandi licentiam concedere dignaremur.
7
u( fn
(

quorum

consortio,

numero
cujus

gloriosus

Bar-

tholoin.Tus

apostolus,

corpus

sanetissi- e

.i

Nns

igftur

devotionem,

et

propositum
io

hac Beneventana civitate quiescit, suis exigentibus meritis, divina dispositione extilil
in

miim

hanc
i/i

tran

tuum in hac Gommendantes,

rentes

parte
et
,

mnltipliciter

Domino
,

aggregatus,
ctissimam,
et

el

demum
angelicam,
longi

posl
et

ejus

vitam

sanpasin

Hlam

corpw.

fiduciam

de tua sinceritate gequod ad Dei laudem et

'

rccolendam
temporis,

i "

sionem
Lipari
..__
_

ipsius,

curricula

gloriam
.

dictorum
et
:ni<
r

Apostoli,

et ~*

Sanctorum re""" ,

verentiam,
rntKfilnliriin-. consolationis

honorem,
rii>'iiliim

ac devotionis,
nnmili populi
_>i_l_r_ri_,;

ii.iii-i.iiii.it.' translatione ipsius pretiosi preuosi

corpons miraculosa corporis miraculosa

in

a a

., el
_....

Beneventum.
, -

Tunc
.

augmentum
supradicta,
Ui

ejus jucundo
principes,

io

catholici
tibi

stu

-.

Iroitu
stites,

;nl

civii.iiem
et

ejusdem,
et
in

dehis exequi

anti-

licentiam

conceChristi,

clerus,
sibi

populus,

condecens

dimus

taber

postulatam.
sicut

autem

fideles

nacnlum
corpus
les

construere,
el

quos
officii

nobis

ex

quo reconderetnr
,

debito

pastoralis

incumbit
Altis-

"

ipsms

aiias

spiniii.iics
,

el

>

acceptabiles
el

tempora-

reddere
ad

desideramus

sunjectiones

devotas

el

libentius

eorumdem
;,.]

bonorificen

Apostoli,

et

permiserunt.
Hv

Saiicioriim

reverentiam invitentur,
el

eoque
capellam

fre-

El

licet

a.i

quentiuS

devol.Us

recipiendum
vel

et

collocan- r./in^l

dicl;im

ad
*

implorandam

dum condigne tam

nos, nec
vel

ibidem
velul

preliosissimum

divinam

corpu
i]

misericordiam

clerus

i"'"

peccatis,

ad

porlum confluanl salutaubertate gratise

Dei
senserint

populus

civitatis

rem,
et

sumus,
studuil

quo se

luerimus

potioris

sufficientes,
civitas
tolis

aut

di

foecun.lari,

de

ominpoieniis
el

tamen
per

eadem

conatibus,

misericordia,
ejus

dp
cabulo

beatorum
et

Pelri

auxiliante

Pauli

apostolorum
....

clementia,

sub

ra

auctoritate

confisi,

omnibus
qui

pmnitenli-

bus,

confessis,

capellam
visitaverint

ipsam

in

fcsto

1 "
'

pracfati

Apostoli

ejusdem ApoStoli erigere basilicam, seu tabernaculum, utcuraque, sicul apparet, spatiosum, el pulchrum. Et quia corpus ip iu glo
ri0slim

nnum annum,
poenitentns poenite
Avini.ini
j

annuatim

et quadraginta dies de iniu nc

eis
i

misericordiler relaxamus. mLricoTdto reTaxs

iv

tum
no

m2

Da-

T [T^T
,

Bxtra

tabernaculum '""naculum
h;i "' hl

Man anno

mmus
hus
'"
1

decenti

posuit;

rl

ipsum

posl
in

P^ictam

loco

tertio

(scilicct

tamen ounc,

proul

me-

ponli/icalns.

par

Qua facultate accepta, Arnaldus in arca e\ iere cyprio affabre elaborata, de qua mouit
'

'''-'''"'M'!--

extitit collocatum. Nos sollicite, c.nsidcrantes, et debita perlustran meditaUone ad divini nominis, ejusdem-

potuit,

l'"

Apostoli

j.|(,n;.m,

liiu.urem

el

i|.ia.ituni

recondendo
cogitata

quadam
pjro

nob.s
et

capsa

possibUe

procurata,

f.m,

et

ex

loco

magis
prelioso

congruo,

diutius

causa

electo,

memoriali

marmoream

perenni
et

ejusdem tabernaculi capellam, quan,

anUquam arculam inclusit, mclnsionem, sacrum corpus in ipsa jacen

lum

scivi ^is
ei rl
'

pi

ante
*
'

eodem

corpora

dit

H
1

'""'"aiido,

rocon.lmHlo

in

qua.lam capsa
pro causa me
el

^.Beneventanffl
"

pron "' al;1

'

provinciae
etc.

f sub test.mon.o

f
,

e .^t

episcopS
1

excogitata

diutius

'

111

Corpus

quod

bodie
Be1

l"" ll,v,,lin
ni,Hl1

pwenni, peUta tamen,

de
translatione,
a

obtenta

priua

neventan

dominorum episcoporum
est

seu

mutaUone
in

hujusPatre,

provincia,

mnmerabihum

publicarum, et personarum inventum

bcieQ da

aliarum
et
|
..

Sanctissimo

Christo

ei
'

Dom.no,

d.
in

Benedicto
, iiiiji.smo.il J"',I ">""

'"^""im uuuiia et.-econd.mus prout laUus e X bul tonoria aubsequenlis

:

I^Kj
iransln hnniv
'

ejus

1
Arnnlili
Chitpi
iii

Arnaldus

1
>

bulla

archieoi'.' Bcopue Bcopus Beneventanus. rinivAr*.. r..., .: Uuiversis Chhsii ndel b,,s '""^ inspectuns, salutem inspecturis, in eo, qui est omni "'"" Salus. Rex excelsus, in majestate nunibiue, cujus ineiTabilis altitudo prudenUaa recti

miseratione

Divina

*?** W** wn
,

A^ ["**?*. ^m *** *
!

XU

divina

providentia
*"~ seu

r~

'

'l"i

u .ii.si.iiumiu, translaUone,

>
"

S?

^upradicti

...,

venientibus ad
el
'

.,,
ll: '

annum,

quadraginta

,m,ul "
,,

'"'..is

sin^i.l,, .rat.ose co.

"

per P er suas l.u,.,,,. speciales. liWeras

,,l,,; ,m:i
'

^.,L

, ,

m ntLJ*,
,

c ondecens ^ndecens
C, "'

est,

el et

m
,

m,

'

^J^f^
',

<*
;

MIS

*P**
,

recondatnr,
l

|Lm
r,'n,
t

censura

judicii,

caele-

>mw
>

ta

l:,, "-

r"

loco sacral . ,: "" 'lum quam

!

P*

m
>

'"

'

eamdem
ejusdem

ca-

seu

locum,

.,i

CO rpus

>

.stoli po

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
1 -

67
divina
providentia

postoh" (licrna

recondi,
die

sub

manere debet, qnod hotestimonio dominornm episcoet

flds,

domini Benedicti

pp.

D
Tran
"

>

porum
ei

Beneventanaet

provincia?

publiearum

XII anno qoarlo. 85 Sacrum itaque corpus

in

arcula

marmoeom-

.'iiiarum est,

imnniiriai.iiiLim

personarum invenreverentia
debita

rea,

quam
in

in

majori arca
sarHlo,

srefl

arnaldus

h ""

1 1

tnm
iii

osiensum,

cum

transtulimus, et

recondimus
et

de

licentia

domidicti

nmrni
ii

Pontilicis supradicti,

prius

pro

167i qnod eral in chori basilica prsdictai rcconditum, crateque ferrea tribus clavibus munita custoditum e
posuit,

peculiari

A|
el ;i

iwerentia,

bonoro

mandavimus,
consccraii.
videli-

que ad

fecimus
ul

cum

solcninitale
,

ilebita

nii

annum mdclxxji quo anno die xiJurec mem. BTCbiepiscopus Foppa, pracdecessor
:

tanla-

solcmnitalis

translationis
el

noster,

arcarn

praBdictam
transtulit,

cum
et
quffi

sacro

corpore
altaris

cel

corporie
ipsius

ejnsdem
el

Apostoli,

consecratio-

pront extabat,
martyrii, seu
xirna,

suh

stipite

nis

basilicee,

prster quotidianam rneipso

generftliter

confessionis,

eral sufa

ara

ma-

moriam
cialiter

fcsti

ejus,
et

quam dc
fideles

ab

ipsomet
rcposuit,

archiepiscopo
nt

elegantissime

laciunt ecclesia,

solemniter,

et

spe-

constructa?,

ex
de

publico
i'ompeio,

Instrumento
die,

annuatim

votat
1
d

turbae
aliis
el

memoria celebretur, et detam in die praasenti, Bdelium,

per acta
se,

notarii

Josephi

menperse-

et

anno,
usque

quihus

supra,

ibidemque

quam
siam,

diebus subscriptis nd

eamdem

eccle-

veravit

ad

diem

septimum

Februarii

corpus

ejusdem
et

Apostoli

visitandum
servitium

MncLxxxix.

affectuose

conenrrant,

ad

Christi

inflammentur 84 Nos Ghristi

pretiosum
dein,

fideles

ad
et

visitandum
ecclesiam
frui,
et

tam
ejus-

Indulgenlias

corpus,

capellam,

donis

volentes

specialibus
:

in fu-

tunini

etiam
,

misericordia
et

animare de omnipotentis Dei beatorum apostolorum Petri et

autlio-

^J

I I

Panli,

atqne Bartholomaei meritis ea

oranibus
ei

ritate

conflsi

Christi

fldelibus

vere
-

ferrv

motu
;

templum S. Bartholomm
ad metropolim
;

colla;

poemtentibns,
seerationi
Btro

confessis,
et

qui

hnjusmodi
factae

ecclesiae,

capellaa

de
et

notan-

psum

corpus

translatum

mandato,

ac

praesentibus

nobis,

nova basilica mdificata

in cmiciJio decreta.

restitutio corporis

..

lis

venerabilibus

patribus
el
,

dominis
ad ac
el

episcopis

Beneventanae

provincies,

hoc eorum con-

seusmn

el

nurtoi ilatem

indnLeiitinm
ipsa

quam
(i.in

poteranl

concedentibus,
et

die

eamXJLnr ii. siqnidem Mocbxxxvnr,

raBmo tu,
jecta,
tota
el ul

ecclesiam,

capellam
el

devote

curaverinl
dies

die

.lunii

ter-

ArcaerwttriihM

eisitare,

anum

annum,

quadraginta

pratulimus,
io

antiqua

basilica

dein-

..

pro consecratione ejusdem ecclesi; tantumdem, pro ejusdem capellaa proul melius possumus,
consecratione

ruina
in

confessionem
(

pnefatam

%**

onbuit,
"

tantam ruderum

ingertem,

dictam

indulgentiam

anins

anni,

osque

ad

diem

quadraginta dierum concessam, ul supra dicitnr,per apostolicam Sedem, ob reverennltra alias el festi, tis, tiam ejnsdem transla nndulgentias per apostolicam Sedem, vel L;,aiu Beneventanos antistites, vel ipsius, toe

eruderari

oon

valuerit;

septimum quo

Pebruarn
die

omnmo

supra

ommnm
1

spem arca integrs apparmt, et exlracta omnibus prsa laxtitia collachrymantibus , el

^eraui.i..is
el
el

fore

nt

ia,i,.

r.nirr.s
civitas

<ie;no

inter

Deura,

nos

permanente,

denno
iropar

consurgeret,

poniiiices,

ai. as

olim

concessas,
in

de injunctis

eis

immensis

B3rumnis

non

subsidium

poenitentiis

misericorditer
Chrisli

Domino
vere

relaxapceni
1

mus; eodem
mini
ejus,

et

omnihus
et

fldelibus

igitur \n Die accederel sjicrum ileposilum e ruinis

tentibus,

confessis,
et

qui
II.

anno

quolibi

in

tropoliiaiiam

ecclesiam,
fuit,

de

hdclxxxxx levatum, ct in menostro speciali manFebruarii

vicario

>

die,

feslo

Harlhnloina-i

a|H..si..li,

dato,

translatum
nostro
e1

prsesente

oostr
djgni-

et qui in

feslivitatibus
Christi,

soiemnibufi omnibus

Do-

generali,
tatibus,
,n;

melropolitano
noslri

capitulo,
s.

Jesu

B.

Mariae

Vtrginis
el

matris
praa-

canonicis
11. iii

collegii
civitatis,
el

Bartholo-

beatqrum
dicti

Vpostolorum
patroni

omnium,
nostri,
et

ni

,,,.,

magistratu

ahisque quaro
fere
in-

cipue
iin

\postoli

singulis-

plurimis

e\

ordine

nohilium,

populo

diebus
in

Dominicis,

Lunse,

Veneris

anni
vc-

cujuslibel
1

futnrum, dictam
aul
ho.lie
e>i

ecclesiam B. Barin

numero. 87 Coram quibus recognita

sacri
,,,,

toil

integra

arca

</

h^dtscH-

tholomssi

apostoli,

capellam,

qua

depositi

e:
,-'"ii

eere

cyprio

longitudinis
ei

palmo- p"
la-

nerabile corpus

iransiatum,
alias

devote

trium

dimidio,

curaverinl

visitare,

ultra

indulgentias su-

titudinis
aititudinis

palmorum palmorum duorum

duorum,

uno dempto

digito,

quarto
for-

cuna

dimidio;

Libel
ctis

praBdictorum
eis

quadragmta

dies

de
in

mjun-

onii,.\,.s genunexo
in

iiiiini.uia
,

111

poenitentiis
[n

misericorditer

Don
el

>

has
pai

parte luai.us sens

polerat,
. |

ferrafi

manibns habe mumebatur, oec

non
reperiehantur.
tribus

relaxamus.

quorum

testimonium,

certi-

a periri
,,-

nms
el
\

ciaves

tudinem
tes

singulorum, prsssentes nostras paten exinde fleri mandavimus, et nostri si.-iih

Dat.

voi-o

poste

ornata
rastibus

epjscopoin-

appensione muniri. mensis \ugusti m

Heueventi
,

die

xx\

rnm dQiamm
poteranl
aingulaa

jnfulatorum,

pontiflcalihus

^
:

Indictionis
preadieti

anno

Dom.
Pdntt-

wcccxxxvni, pontiflcatus

summi

in

nomina tunc legi dojd ^ simUiter el episcoporum duas n snpra arcam vero singnlis laterihus
1

"'

{U)V,:m

inventea

68
A inventm fuerunt
Blariffi

GLORIA POSTHUMA
duffl
statuffl

S.

BARTHOLOMiEI APOSTOLI
90
Ilis peractis,

parvulffi,

Virginis,

et

divi

Joannis
llores

ex

nempe B. eodem mepomis,

et

arca
in

ex

fflre

oyprio

fuil
iii

.1,.

nuo
.lio

clausa,
scilicet,

el

tribus
et

pUrtibus alligata,

iii,.

tallo

cyprio;

nec non duo

cum

duabus
rubri, tribus

exlremilatibus
ct

litjus et

statuis parvulis

ejusdem

materiffi.

\itlis sericis,

aJbi,

nigri

coloris,
in

88
(trfrrtur <ul

Qua3

quidem arca,
cleri

assistenlibus
ritn

omnibui
interventu

mper aodis
Bispanica,
a latere

sigillata

parvis
sigillo

sigillis

cera

prsmemoraiis, processionali
corifraternitatum,

cura

nempe

in

medio
arca sic

nostri

ricarii
sini tro

orbani,

collegiorumque
ac

dexlero

sigillo

noslri

capituli,

tropolitmum

Spjntu?)

et

Bartholomffii,

nostro
accensis,
in

meet

communitatis,
condita
nila
luit

quffl

tropolitano

capitulo

cum
el

intorliciis

m quadam
penes

capsa

obsignata statim renucea, tribus mu-

populo prope innumcro,

politanam ecclesiam,

deducta
inlra

fuit

melro-

clavibus,
et

nempe una,
dilectum

qua
lilium
:

vicarius

noster
colle-

altare

marmoreum
ad ipsiua
ingredicu-

clausit,
gii

priorem
altera,

ad hoc deslinatum
e-cclesiic
tis

in capite quintffi navis

S.

Bartbblomffii

deposuil

qua

dexteram, ad siuistram
et

vero

bibliothecaraus
clausit
civitatis
:

nostrs

metropolitanffl
ipse

ecclesis ex

positum,

proprie
fuit

panariam,
ct lion

iuclusa
etc.,

quod turrim per modiim

altare
fuit

respicil

cam-

tertia,

qua

et

clausit

primus
sic
el

provisionis,

consulibus.
altaris
fuit,
et

Qffic

itaque

capsa

munita
lampadiexpoMi;,
dies,
et

aliter

quod
ita

(abrica

munitum,
posset,

ut

arca

prsdicta
ut

undequaque minime
clarius
le-

ad
bus
in

modum
aptala

cum
dictffi

candelabris,

publica'

venerationi
navis,

amoveri
gitur

nisi

amoto

altari,
,

prima capella

quintffl

ex

publico

instrumento
Lizza
dicta

rogato

notario

noctes custodita

per dignilales, et canonicos

divi
Itariholniiuei,

dictffl

canonico

Martio

die

vn

lYlnuarii

sacrs
publico

basilicaj

prout

latius ex

Quoniam vero hoc, sacro corpori, ut ita dicamus, datum hospitium, longius quam \ellemus protrahendum eral, ipsum altare niarliioreum in nobiliorem formam construendiim
mdclxxxix.
iuandavimus
conservari
;

instrumento,

rogato

eodem

notario

cano-

nico Lizza, die prima AugUSti uocxci.

(

.)l

Die

vero

Qona

ejusdem

mensis

Augusti,

imtituin

cum
fnisset

altare
nostris

prffidictum

elegantius

constructum
wcarius
B

cujus rei gralia

necesse

fuit

arcam
Augusti
basilics

sumptibus,

idem

noster

ipsam removeri, ac decenti

;

loco

per aiiquot dies

generalis,

prajsentibus
capitulo
,

nonnullis
et

ex

nostro
divi

me-

quocirca

die
et

prima

mensis
sacrffl

tropolitano
lomaei, facto

canonicis

Bartho-

mdcxci
S.
stro

dignitatiLus,

canonicis

accessu

ad

cathedralem,

mandavil

Bartholomau instantibus,
generali,

coram

vicario

no-

diligenter

observari

quibusdam
ipsisque

ecclcsia*

metropolitanffi
el

inventa

fuit

diclam capsam nuceam, et bene clausa; aperta deinde per supra

qui claves

capitularibus,
cis

dignitatibus,

canonialiis-

memoratos,
reperta
fuit

custodierunt

visa,

et

prsfats

basilicae,

magistratu
fuit

civitatis,
,

capsa cx
suis

que nobilibus, remota

dens
stipitem

mensa lapidea
altaris,
el

clau-

obsignala,

et

pnenomina.i
induti,
,

src cyprio, ut prffitulimus, sigillis munita iursum quffi

:

quatunr

pro
tis

majori

custodia
fuit

ferreis

lilis,

canonici

sacra? basilica3

libus insigniis

S.Bartholomau canonica arcam extraxere, et super

ornatam,
statim
au-

iisque

duplica-

munita

in

medio,

et in
facli

duabus
fucrunt

cx.reminodi
ex

mensam
tem
quod
et

tatibus,

nuceam
illico

super quibus tres

et

holoserico

ipso
fuit

ferro,

in

apposuerunt,
capsa
duffl

pnesentibus

unoquoque
v 3
'

supradictis;

ipsa

plumbeum
a

observata,
qua?

sigillum,

serae

ferreffl,

compertum fnit, arcam muniebant,

quffl

nodo imposilUUl in medio sigillum

capituli,
tria
et
B

*U**
*/" r "'

aostrum,
sinistro

latere

dextero nosin
et
*,

aperiri

non poterant sine clavibus,

e

communitatis,

ipsq

sigilla

con-

desi-

glutinata fnerunl
plius
altari

derabantur,

suo loco,
:

in

quo

stamno
et
sic

fixs

extabant,

ne arca de Cffiteroamrecondita
quintffl
ul
fuit

erant sejunctac
hibito,
sas

aperiretur,

et

peritorum.consilio statim ad-

denuo
in

in

sententia

fuit,

quod

noviter conslruclo
et

parvuli

capile

navis,

clavi,

ip-

nbi

seras

configenles,
corrosi,

prius;

temporis

mensa
prout

iia

antiquitate,
el et

Qrmata,

nnllo

modo
Instru-

et

abslrahi

fflrugine

ob varios motus terrs,

altaris

posset,

latius

ruiliu-

ex

publico

ns, nec non aperitionis

jus

marlyrii,

secundi altaris, ubi arca. loco depositi asserrabatur, defecerint.

89
qua apn
to

Cum

vero ex

tali

evenlu ipsa arca

ex

aere

iivcnitur in

eaminor marnoren

non remaneret, per noStrum vicarium generalcm mandalum fuit inicrius observari qua aperta, visum et compertum fuit in eadem extare aliam antiquissimam
;
,

cyprio amplius

munita

rogalo prsfato notario canonico Lizza, dinona die mensis Augusti mdcxci. 92 Cura autem hfflc Qerent, nos Roms de- *'S'" o gebamus, ubi de pradiclis ** facli , certiores mandavimus attentatum de quam F
Cta
sigillis

mento,

aliis

nostns,

removen;

quocirca

reverendiss.

P.

do-

minus
sentibus

Pompejus Sarnellius episcopus

generalis auditor,
,

Yigiliensis,
el

tunc noster

vocatis,

pro-

capsulam, seu

arculam

marmoream
ab
liliis.

minatam,
lateribus
|r.;iulicta

et

circumcirca

parum acuomnibus quatuor

Arcula
et

capitularibus

et et

consulibus
deleri
fecit

civitalis,
alia
sigil-

amota jnensa,
la,

amoveri,

et

marmoreis
erat

loco

incisam

illorum

noslrum
et

vero

item

impressit,
fuit,

et

altare

altitudinis

palmi

uniiis,

unius
et

uncia

longitudinis similiter palmi unius,

:

rursus clausum, emus ex instrumento Pf

bene Qrmatum
notarii

ut

un-

praefati

Lizza

sub
v" r"

ciarum trium cum dimidio latitudinis vero, unciarum decem, alligata chordulis parvi lilicannabis
agglomeratis,

Uie iv mensis
1

Septembris mdcxcj
noslra
inter
;
,

'"

aulen
'"i"'.

civitas

caput
i

e
tri

ruinis

lol,

n
;

pluribus

in

partibus

cursu

temporis cousumptis, et super

scilicet

'

catera

aeranma, mus,
ur,

cordis

de

id

eis.Jun
in

mtensis

Chordulis

in

capite

sigilla

quinque
el

ut ecclesia
et,

cera
parva,

Hi-

pnefati

spanica,

nempe

tria

magna,
sigilla

duo

Deo

Deo affecUbus ppstulaviApostoli denuo erigerestato ritu ,; X( ;n.

dante,

nec

non

alia

duo parva
efiigie

supra
alia

eamdem
sigilla

m?

dum
scopi

per motria

crucis, et

circumcirca
B.

,mu5 jn f lanam mterim

^-

primariura lapidem
Mar.i,

xm

Metropoet

gna cum

ma-

ccclesiam

res.i.ula.n,

orna-

Mariaj

Virginis,
rnitra,

et
in

archiepi-

pro tempore

cum parva
adesse

Z-^T
;
'

rilU dicavim,,s

Wdera

ai

liexxvi
precibus
ar-

uno observatum

qnorum
aquilam

Phil.ppi Ner.i

fuit

quamdam

impressam, cstera vero non poterant cognosci ob temporis vetustatem.

2: Z
inciait
,--

m
P1

natalitio,
aci ^' ,; ""

cujus

Nlvimus
'

referimis;
erecto,

quoque

;|

^ndamentis

pro-

conc.lium

April, ann,

commode celebravimus

mcnstudio,
et

mucxciii.

Cum autem omni

:, ,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
el

69
admisso
,

contentione

DOYffl

basilicas
etsi

opera

dnceretur,

liensl,

ad

votum

decisivum

tc

vice

ad
tas,
lo

eum

tandem
esl
,

statum,

non
inibi

quem
officiis

tanti

Apostoli

majestas, sed
,

quem
divinis

nostra valuit tenni-

perdncta

nl

sedu-

metropolilani capitnli abbatis oppidi sancti Lnpi nullius P. Prancisco Protonobilissimo episcopo TriYicano P. Blasio Gammaro episcopo Thele
: :

ideoque sacratissimi Apostolici incumbatur corporis, in mctropohiana dcpositi loco asservati,

restitutio

sino

amplius difterenda visa non

igitur

fuit.

P. Hiacynlho de Calce episcopo Arianen P. D. Vito Anlonio Pastorale abbate generali Montis virginis M. R. D. Augustino Fan:
,
:

94 Congregalo
eanonici
pe tu ' H
s.

secundo
S.
institit,

provinciali

consnppetj,

tetta

virario

generali

oppidi

Alberoni nullius,
et procuratoribus
est

cilio,

collegiui

istrum

Bartholomaei

votum dccisivum habentibus;

episcoporum
curatore

Barihoinwin

pliciter
iiimii

pro

restitutione

ejusque

abscntium
Jacobo
Jacobi
et

hoc

M.

H.

D.
pro-

metropolilanum
magistralus
in

capitulum

nostrum

et

primicerio

Anlonio
Circi
:

de M.

Antonellis
S.

civitatis

adhasere, porrecto
congregatione'
Placuitque
;

supplici

P.

episcopi

Agathse

libello

prima
cognita

synodali
anni.

babita

Gothorum,
ratore
P.

Sessulae

R.

D. Antonio
procnVultu-

die
ul

ii

Maii

currentis

patribus,
electi

America archipresbytero
Dominici
et

oppidi

Motta3,
episcopi

causa
in

procederetur

quocirca

Surrentini
:

pnnrntem revfM-endissimus pater dominus Dominicus Morelli episcopus Lucerinus', et in promotorcm fiscalem reverendissimus patcr dofuerunl

rariensis,

MOnlis-Corbini
,

ven.

presbytefo Felin
el

Nicolao
Malla,

Scorza
episcopi
:

procuratorc
S.

P.

Caroli

Severi,

Civitatensis,

Dra-

minus Michael
iu

Pitirrus

episcopus Thermulanus,
filius

gonariensis

R.

D.

Jacobo
P.

Antonio canonico
Philippi
:

cau-,r

nolarium

dileclus

rev.

dom.
ita,

Florentino

procuratore
Guardiae
theologis

de

Cordu-

canonicns

Padnanns Sanctorins,
et

qui

servatis ser-

ba

episcopi

Alferiae

nec

vandis procederenl,

referrent.
scriptura.'
,

Ab

ipsis

reverendis

synodalibus,

non adm, hoc est D.

cano-

que
B bulla?

compulsala'!

fuerunt

antiqme

et

Joanne
nico
prot.

Jordano protonotario
:

apostolico

sumniorum
copiffl

Pontilicum

et

aliorum

nola-

Abellinensi
apostolico

D.

Micliaele

Ramomondi K
:

riorum
luis

extraciav,
in

facta

demum
,

de omnisynodali

theologo P.
Squillante

episSopi Trojani

relationo

publica
patribus
aegrae

congregalione
infrascriptis

patre
torii

Nicolao
patre

cOngregationis

Oraord.
prio-

coram omnibus tantum defuil

,

ex quibus
,

Joanne
Fr.

Baptista

Mongio

valetudinis

causa

reve

s.

Benedicti
:

congregalionis

Caelestinorum

rendissimus pater dominus

episcopus Trojanus
Maii
laiimi

Emilius
citata
,

de Cavaleriis
parle,
qui
die

re

patre
(Jrsino
,

magistro

Joanne Baptista SpaPraedicatorum

:

eligens,

x
:

da
P.

exprovinciali ord.
Fr.

imi

decretum tenoris
vertente
inter
in

sequitur

magistro
ord.

Joanne
:

Michaele
patre

de

Cava-

95
restiiuiKinnii

In

causa

secundo sacro con-

leriis

Praedicatorum
Sebastiano

magistro Fr.
:

cilio
i

provinciali
et

MM. RR.
collegii
et
,

DD.

digni-

Petro
patre
S.

Anlonio
Fr.

Caballo- ord.

Praedicatorum
ord.

corpnn^

a tes,

canonicos

S.

Bartholomaei

Jascone

Minonmi
,

aposloli
piluluiii

liujus civitatis,

reverendissimum caet

Francisci

de
:

Observantia exprovinciali
palre

et

mi'tropolil;inum
,

illustrissimum
civitalis

mail-

lectore juliilato

magistro
ord.

Fr.

Anselmo

>

gistratum
illis

et

communilatem
actores

ejusdem

Sabbatino exprovinciali
lium
:

Minor. Conventua-

adhaerentes,
,

ex u.ia parte; et

patre

magistrO
ord.

Fr.

Alberto
:

Annubba
patre
ord.
Fr.

luBtrissimum

ac

reverendissimum

dominum
,

exprovinciali

Carmelitarum

episcopum Thermulanum promotorem fiscalem in praesenli cansa deputatum ex altera de,

,

Hieronymo

a S.

Nicolao exdifiinitore
:

Car-

super restilutione petita sacri corporis divi BarlholomaM apostoli causa depositi a memorala sacra basilica ejusdem Sancti ob terMiiiniiim anni mdclxxxviii lundilus collapsa ad ecclesiam metropolitanam ejusdem civitatis
et
,

Discaiceatorum metitarum Viva Societatis Jesu.

patre

Dominico
visis

97

Viso

libello

porrecto per oratores

decernunt,

ui

scripturis
tis,
et

omnibus
extractis,

ad
visa

formam
P.

juris

compulsa- corpus recogsuper ^oseatur,

audito
ei

monitione

fecta

expeditione
v

causaB,

referenle

Dominico Mo:

reslxluatur

asportati

et

reconditi

sub

altari

S.
,

Mariaj Maet

rclli

episcopo Lucerino

causae ponente

joris

intus

ipsam
.

metropolitanam
Maii
synodali
,

aliis,

P.

Mirhaele

Pitirro

episcopo
,

prout

r\

actis
\

etc.

motore Qscati,
in

consideratis
facto

Thermulano pro- f et rimatis omnibus

,

96
in conciliii

Die

mensis

mdcxcviii
,

in

con-

>

jure

et

in

considerandis

auditisque

gregatione

publica

habita

in
in

aula
ea
,

votis

consultivis,
,

et

concordibus supradictorum

congregnfi

magna

archiepiscopii

intervenienlibus

RR. iheologorum
et

sancta

synodus plenis votis

sanclissimis

patribus,
in

nempe eminentissirao
patre
,

et

nemine

penitus

discrepante, decrevit, quod

reverendissimo

Chrislo

et

domino,
presby-

sacniui
>

corpus divi
,

Barlholonuei apostoli in ecdepositi causa, asportatum

domino
miserat.
tero

fratre

Vincentio Maria, ordinis Pradic.

Tit.

clesia metropolitana

divina

S.
,

Sixti S.

s.

R.

E.

anno Domini uoclzxxix die VH Februarii, prout

ex ab
publicis
altari

Cardinali

Ui-sino

Beneventanae ecclepraeside,
et
il-

instrumentis

in

actis,

etc, elevetur

sia^

archiepiscopo
,

metropolita

S. Mariaa Majoris, sub

quo reconditur,
reponatur
sacraa
I

lustrissimis

et reverendissimis dominis episcopis

,

canonice
tutiori
licffl,

recognoscatur
et

deinde
stato

in

comprovincialibus Lahoiua i'|.iscopo

P. Caalestino de hoc est Mnutis-Marani P. Josepho

:
:

nrna,
iu

tandem

ritu,

honorem ejusdem

sancti

ereclffl,

resti-

de

Lazara

episcopo

Aliphano

P.

Francisco

tuatur, et

pro cffectu pradicto catera alia Bant

Scanegata episcopo Abellinensi, Frequentino, Aquaepulrid seu Mirabelli, et Quintodecimi P. Angelo Ceraso episcopo Bibinensi P. Fran,
:

juita Bacros canones, sacrosque ritus, et ec< siasticas caeremonias in his praescripta, etitaetc.

omni
sensu

etc.

[ta

ego

Fr.

Vincentius

Maria Card.
el

>

Antonio Punxi episcopo Asculano, et Hordonensi P. Francisco Antonio Jannone episcopo Bujanensi el Saepinensi P. Josepho Catalano episcopo Larinensi DominiCO P. Morelli episcopo Lucerino, Florentino, et Turcisco
: ,

archiepiscopus melropolita

de

consensu,
c

as-

reverendissimornm
P.
,

dominorum
,

porum meorum pronuntiavi

tentiavi.

et

dilEnitive senarchiepis.

Can.

Sanctonus
nol.

cunffl

cancellarius

et causae

dep.

tibulen.

p. p.

Michaele

Pilirro

episcopo TherVigi-

mulano

Pompcjo Sarnellio episcopo

PARS

III

'

70

GLORIA POSTHUMA

S.

BARTHOLOM^I APOSTOLl
tera

cum imagine
et
i

S.

cnici
:

Ifltfs

circumquaqaia d

ornata,
<

inscriptione

Bonoh

Recis

Judi-

.1

DILIGI

100

PARS
Apcrtio arcarum
ossa
:

III

cutsa

deventum esl ad inventam el marraoreae

[nde
,

pecogniiionem

arsuig
rela-

//
"i

clausam

cum
in

chonlulis
tis

el

sigfllis

juxta

descriptionem
sic

instrumenlis
uostris

foclam,

clausam,
e1

utcrnt,
feretro,

manibus
qua>

eleva*vimus,
,

super

cum

ossibus inventa

hploserico
viin
:il
.

ornato
hor
_

imposuimus,

alligantes

eam
clero
rifo

vcr

IuratOS

anatomicos
.

rccoqnita
.

et

eodem
psalmos,

fr.vin,
et

appositis
,

numerata,

et vitreis

ampulhs nnposita.

interim
i>|(

^
ad

canente

processionali

piscopis>

caBterisqne

prmdictis

ince-

dente,

nos,
el

dominique episcopi
Vigilien.,

Bibinen.,

Thernostris

mularum,

feretrnm
ei
,

hnmeris

Pro
irchiipisco-

cujus decreti

executione,

si

Maii die

Domi,

secretarium
,

detulimus,

hic

supra mensani

nico,
,!,. Cutillo

una

cum

dominis
Minoren.,

episcopis

enuntiatis

mappis

et sericis
el

ornatam
:

wnaUis

accessil

reverendissimus
quj
,

dom.
ad

Carolus
fan-

posuimus,

solvimus

capsu lam ipsam dedeinde nobis ad nostram

episcopus
ii

concilii

ctibnes

slandas

adveneral

nec

non procucollegio

sedem accedentibus, tres domini episcopi paramenla poiiiilir.-ili.-i e\ueriint. Nos deinde de nostra

ratoribus
tiiim,

quatuor dominorum
nostrae
,

episcoporum absen,

sede descendentes deposita

(ati.vrou

el

ad praedictam

mensaril

capitulo

metropolitanae

accedentes,
niiiti

S.

Bartholomaei

Eheologisque
et

enumeratis,
,

item-

Vi.m

inchoavimus hytnquo persoluto SPIRITUS;

mitra,
,

que domino gubernatore,

magistralu
inira
,

una cum
tesfibus

videnlibus omnibus patribus

capsulae

aliisque
,

enumeratis,
statim
,

notariis

concilii,

de

quibus

el

operculum
ossa

elevavimus
divi

et

vi
stt-

specialiter

vocatis,
,

accessimus ad
ad
aljare

metropolitanam

sunt
pra

sacra
qu83

corporis

Barlholomaei

ecclesiam Mariae
apostoli

et

proprie
in

sub

titulo

S.

aderal

lamina

plumbea,

mox
prae
,

descri-

Majoris,
pro

quo

corpus S.

Bartholomaei

benda.
101

deposito

reconditum
sub
ct

extabat,

prout

Tunc
potius

quasi
,

in

mentis excessu
evlollentes

thesam

ex

publicis

instrumentis jam
Lizza
,

relatis,

rogato

no-

invenli

Uelitia

voo-m

exclamavi:

p,

w*l
|

_j

tario

canonico

diebus

vn
el

Februarii
mih.xci
,

mus
et

quam canlavimus hymnum Te Deom

caneretur,
lipsana

MDCLXXXIX,
et
iv

prima

nona
anni

Augusti
.

ilum

hymnus
sacra

thure

imposito,

et
ei

Septembris
et

ejusdem

ante
,

ipsum
digni-

benedicto,
lacte

nive
,

candidiora,
prmil
,

altare

ana cum eisdem

,

dommis
i

episcopis

ipso

nilidiora

ad(.l.-\ iiiiiis
oi

snrresreliqoi
,

tatibus
clilni-

canonicis,

iilrniMpii'
el

ML-iialura-

domino Joanne de EflTevln vmlario guber,

sive fecerunl episropi

mouici
Absoluto
actione
e

el

presbyteri
siculo
,

qui

aderant.

hymno
gratiarum

ver,

aatore,

magistratu,

suis

locis

adstanlibus,

'i

oratione
in

pro

re-

septem

psalmos

poenitentiales

recitavimus;

quibus

assumpta mitra,
tium
sedentes,

faldistorio

regione

adstan-

absolutis,

cum

supradiclis

processionaliter
episcopi

accessimus,

omnibus ad secretarium et domini ubi nos

,

videntibus
in

omnibus

plumbcam
Iilteris

laminam extraximus,
incisum
eral
, :

qua

Longobardis

Bibinen.,

pontilicaliler induti,

Thermularum, et ad memoralum allare

ritu

Vigilien.
S.

SCS

BARTHOLOMEUS

APLS.

Mariae

Majoris
et

eodem
dominis

processionali

reversi
.

fuimus
et

Qua reraota sacra ossa singillatim elevare coepimus, et statim apparuil altera lamina plumbea

debilis

persolntis

orationibus

assistentibus

antiquissima
veliistale

quam
corrosain
;
,

extraximus
et

et

inve-

nohis

episcopis

Lucerino
Qscali
,

ponente,
a

niirius

sua

spuma,
legi

Thermulano
faiui

promotore
iniii

altare

peritis

Berug

loopertam

ita

ut

tunc
in

miniine
liltera
,

init

ei

integrum omnino

in-

posset;

qua
,

deinde
quae

expolita,
In

eaedem
lamina
haec
in

ventum.
f'

apparuerunt
recognitione

recentiori
in

sed
I

aptritarc&m
'"'

nos, assumpto scalpello, aperilionem inchoavimus, el deinde de noslro mandalo fabri proseculi sunt. Apcrto allari,
99 peracla,

Qua

charactere

Lalino

antiquissimo

verba

scs
parte
alia

BARTHOLoMEUS
videbatur abrupta
eten
ssa
,

nam

extrema
exstitit
:

proul
,

revera

comperlisque omnibus,
mentis descripta
cruio

proul

in

relatis

fnstrusa-

elevantes

particulam
litteras

ruptam

erant,

apparuil

capsa

aerea

invenimus;
102
sequentes

continentem
itaque

alias

PST.
pro
inve
,

continens

depositum,
episcopi

quam
ex

quatuor

ex

Sacrorum
,

ossium

elevationem
e1

mansionariis

nqstris extraxere.

bus nos
lariiiu
,

et
el

domini
Vigiiien.

quorum maniBibinen., Thermu,

pulatis

magnis

parvis
,

nimus

usque

ad

numerum
fragmenta
,
.

di

ax\

praeter

io

accepimus

illamque

super

numera
numerari
dacta
:

ossium

quae
alia

mensam

apposuimus.

cancellos paratam, et ornatam Domini interim ponens el promotor (iscalis capsam eamdem recognoverunt et om" M adamussim invenerunt^ proul ... instrumen.111 lis usque ad diem n C ptembi is uncxci. I*_ _ Si Pacta
extra
,

quae

non poluere omnia pro

papyros ad

el

ob tenuitatem re in pulverem
recognitiode
fa-

decreta
id a
,

cienda

supra

aptatas

exposuimus,

foterim

inventas laminas

peritis metallariis re-

II

II

. I

I .

. .

..

cognoscendas

mandavimus

igitur
aerea

omnium
aperta
vetustate
et
in

qni

priorem

inajo
,

el
,

singulorum
el

recognitione

arca

fuil

in

ea
,

poris
sipio,

denigratum
exlremis
argentea

invenlum jrelum temquod eral ex gosaureo

Rlo

contextum,
conti

quodque
iloneta

fortassis

insupei
,

arculam marmoream ibidem erat

remque quadringentis ab hinc annfs confectam, minorem yero septingenti annis longe antiqi^o<-\ rem ipsius plumbi deficientia dixere. Cap; sam insuper aeream observantes, quadringentis quoque ab hinc annis excusam relulerunt. Fajiri
,

formae

ro

deinde
ritl,

mi

-arii

tundae

magnitudine
<\
,

Romanum
parte

in

sculptura

marmorum
,

pe-

julium
regis

adaequans,
sceptro

lapideam

cum imaginc
Litiato
iii

una
el

cum
,

septingentos
1,11
i

dixeronti arculam inspicientes ilannos excedere proul sculptura

,

dextera

orbe

in

sinistra

leonibus

el

linea

quaedam

in

dnobus insidentis, el cum inscriptione Karolos Dei gratia Hierusalem et Sicille uex, et ex al-

fundo

quae

nori

pene*trat,
,

ostendebant

vetustate aperta T peritos

DeTnde

anatomistas

de quorum

peritSa " facti

fuimus

cer

tioresi

DIE VIGESIMA
tlOFeS,
''1

QUINTA AUGUSTI.
bllO
rilll

7'
,

'|H'

.)-miii

<'iiiimi.t;.|i..iii

ii

ln

fii.Tii 1

pm
ad<

f.>nr.l;n,i

,|,-x

rmnit.s

p..i,li|

;,| );l

recognitione

ad

araussim

faciende

juramento

parainenta
ni

nos,

el

tres

alii

reverendi

imi

domi
,

strinximua, et serio

103
hfja
in

Quoniara
>acris

vero

monuimus. nox imminebat,

minutalim

episcopi,
,

videlicel

Muranus,
ct

Bibinen.

et

tempusmi-

Vigilien.

suscepimus,
sacrj
el

capsulam

aovera

aedietn

que
llllll(
.

reliquiis

disceraendis

quiarum
aliigatam

corporia

ampuUas
ex

continentem

funtem

interim vasa Fuit ; idoneum existimatum stato ritu benedij ntrea ad hunc effectum parata ,,,., et in eisdem ossa omnia recondi fecimus ,
,

obsignatam,
altare

assignato armarioj
extracti
il

quod

esl

post
et

secretarii,

cognitam,

domino

promotore
,

rursus
e1

aperpost
el

qaibus
operculU

vasa

novem

referta
jn

sunt.

Quae
n

vasa

oi

clausa,

recondi
sua

arcula
:

se-

tam, post ihurificationem et prmdictorum vasorum patribus

in

cantica,

ostensionem,
feretro

rico elaborata,
oita

cum
et

sera,

el

clavi

qua mu,(is-

eadem

repositionem

consueto
el

cum

clavi,

ba?c

penes
pro

dominum promotorem
majori
alligatam
ugillis

suo ornatn
praefalu

imposuimus,
ritu

calem remansit,

custodia capsulam

episcopis

eidem
ibique

eamdem
aavimus
i,
:

rittis

sericis

nostro%

et

et processionali

nos uoa cum tribus humeros supposuimus, cum cantn ad aram maxirursua

promotoris ejusdem,

in

conspectu
sic

omnium

obsig-

mam
bus

detulimus,
el

apertam
cura

tharffi-

eamdemque
in

obsignatam in tuto arsecretarii,

cavimus;

pontiflcalem

ambonem
Bibinen.,

duoad
et

quod
hac

est retro altare dicti

suis

ubi

episcopis
Vigilien.,

Murano,
el

el

relicto

alise

reUquiaa
:

thecis

asservantur,
clave

reposui-

aram
habita

Thermulano,
homilia,

ascendimus;

mus

quoque
relicta,

armarii

penes

dominum
conexsecutio-

ad

populum

ampullas

singulas,

promotorem
linuandi
.

animo
faciendi

recognitionem
.

ad

nos

delatas,

eidem
inter
se

ostendimus,

schedulas,
episco-

cmteraque
lati

quae

quibus ampullae

distinguebantur

nem
inde

decreti

die

Maii

concernunt. Quibus
'i

po Bibinen. legente : duas quoque plumbeas laminas,

peractis,

pontificales
faldistorio

vestes

deposuimus,
patribus

de-

cum
105

sacro corpore

inventas,

legimus,

el

tnonstra-

super

cum

aliquantulum

vimus.

^|
Quibus
stato
:

ipsos oravimus; qua oratione expleta, patres dimisimus, et nos io secretario manslcomiter mus, sacris vigiliis sedulam operam cura frn-

persolutis
ritu,

ampullisque
cantato
,

in

sua

ei

capsula,

repositis,

hymno,

benedo

Te Deom
tro

capsulam

clausam
et

tribus

nostri

ordinis
ipsis

dantes

quod
,

et

reliqui

impositam,
in

ordine,

eidemque feremodo, quo veneraQbi

regulares,
m-i
i

prout
f

praescripsimus

succei

mus,
sueta

secrelarium
capsula

retulimus.
collocata,
,

super con-

-. i \ f-i

ii ii

nt

latius e*

publico insirumento.roaposlolicis

mensa

nos

ad

altare

tribus

concilii

nolariis

Paduano
et
cleri-

novara

urnam porphyreticam
corpore
praescriptis

pro sacrosancti Barorationibus

canonico
co
M.ni.

Sanctorio,

canonico
die
xj

Lizza,

tholomaei
pontificali
lii. i.'

recondendo,
inUiavimus;
,

m
de-

Dominico
104

Fontanella

ejusdem

mensis
inchoa-

capsulam
,

in

mensa repositam

alligatam

et

sigiHis

Subsequenti
recognitionem

die,

qui

xn
,

fuit,

Poilridit Q88U
' -

i;.i

prosecuturi

post

vesperas

coram omnibus raunilam, in saepe dicto armareposuimus luijus clavi domino promolori rio
,

oflm-

;i

cum

praefatis

dominis

patribus

compro,

consignata.

Sacris

denique vestibus depositis, panocturnis

,

vincialibus,

honoris

quorum numerum subsequentes qui accesserunt, auxere, nempe Tigratia

^gnellini
,

tribusque comiter dimissis,

pei

excubiis su-

corpore Apostolico persolvendis

viris

ana cum reHMaii,

motheus

archiepiscopus

Mardinen

in

giosis

designatis,

incubuimus; proul latfusin

Mesopotamia
pus ranus,
el
.

Nicolaus

Antonius
Pacelli

Tura

episco-

Instrumenlo
nolariis

confeclo

eodem

die

xn

rogatis

Sernen.,

Alphonsus

episcopus

Mu-

eisdem
Die

enuntiatus

Carolus

Cutillo

episcopus

106

vero
Morelli
Pilirro

\iu

Minoren
ribus

nnaque cum duobus ordinariis inferioabsenlium episcoporura quaenuntiatis

, ,

derima
Michaele
tore
Pr.
dic.
,

circit^r,

nos

ejnsdem mensis Maii una cum reverendiss.

Lucerino

hora juraK an*~

DD.

Dominico

episcopo

ponente,

tuor

procuratoribus
et

theologis

synodalibus,

guet

episcopo
Pacelli

bernatore,
lestibus,

magistratu,
secretarium

nec

non

notariis,
et

Alphonso
de
episcopo
patre
ei

episcopo

Thermutano promoMurano, el
nostri

ad
ad

accessimus,
nobis,
rait,

ubi

se

Vincentio

Magistris
.

ordmia
el

Pi

quisque

sua

loca

recepit,
instatura

magistralus

Cassanen
Nicolao
patre

adhibitis etiam,

vo-

nomine,
citatae
etsi

suppliciter
pietati
in

quatenu9 exsacra
el

catis

Squillante

congregationis
Societ.

populi

annuentes,
vasis

lipsana,

Oratorii,

Dominico
nec

Viva

Jesu,
nota-

nondum

suis

clausa,

obsignala,
in-

theologis
riis,
el

synodalibus,
teslibus,

non
ad

consuetis

eidem
sti.ntiam

populo

oslenderentnr

Bujusmodi
qui,

accessimus
nbi
el

secretarium noaderanl
dilecti

patribus

propqsuimus,
hac
die

devoti

strae
filii

metropolitan,

roeati

populi fervore moti, responderunt, esse

annuendum,
ostensioprosein
fuit,

Antonius
et

Volpe,
probati

Angelus
jurat!,
nostri
fuit

de Auria,
ln
el

ar-

placuitque

pro

petitam

tium
lomia

medicinae

doctores,
el

testesque

ana-

hrn,
cutionem,

decretam

vero

recognilionis

periti,

continumdo
provin-

stinum
pra.fai;)

tempns non suppeteret, insuper differendam. Sancitum

cum

cra-

exsecutionem
cialis
cae

decretorum

sacri

ut

concilii,

devenlum
,

ad
,

actum canoniel

ir.uM.ni,.

ad

futiine

identitati

consulen-

recognitionis

numerationis
corporis

specificauo

dum
scerni

ad

tomistarum
decreti

amussim fieret, el juxta peritorum anabmnia ossium, qua- disensum, cujus possent nomina deseriberentur
: ,

nis

anatomicaa
a

ossium

divi
api

Barthotomoi.
aario
caj

Quocirca

domino

promolore
secretarii,

sspe dicto post altare

la

extracto

exsecutionem
episcopis
;

aisque
!.in,ii;,i,

synodus nobis, promotori ponenti et

S.
in

domi,

ejusque clausura
recitaUs,

recognita,
periti
in

consuetis

quo

cum
impeoccu-

orationibus
in

anatomia rui

,i

is

.-p.scopos
in

casu
lali

lejriiimi

manibus
et

dimenti,
pationis,

sive

aliqua

sv

actione
his

obstiluendi;

nec
in

non,
quibus
el

exsecutioni
corporis

demandatis,
ossa,
sic

vasa

sacri

discrela,

el

descripta,

cineres segreet

gerendo , ruptis Hgi itaque mensa consueta, de capsula, toerunl ampuUss, m qm aperta, extracta? lis, condebantur, el super eambus
sacra

de Bdelitei nostris juramentum de veritate dicenda pwestitere : supei

pignora

gandi,
signandi

recondenda

erant,

claudendi,

ob-

dem

mensam
et

exposit,
theologis,

ei

coram

aonci,
ei

nu.

Quapropter ad

petitam

osiensionem de-

episcopis,

notariiS,

lesnDus,

72

GLORIA POSTHUMA

S.

BARTHOLOM^I APOSTOLI
radii.

pradicti in aBatomia periti omnia ossa, de ampnllis eitracta, sup quasdam largas*papyros in extremita-

Alia

pars

ejusdem

radii
div<

articuli cubiti.

Decemcapita

minor. ParucuU D rsorum articulorum

<

tibusplicatas.etprodebitacautela, ne quid dilabeivn.r, ri,-\;.tas.

rxposuere.

grandium. Quindecim articulorum particulm. x m luordecim Burae parliculas. Quinque el quinquaginta

i.

107
ossa,

Et

deinde

manu

tecta

velis

separaverun
separata
ossis,
,

particulae libiee. Octp particulae ossis ulnae.

Quatuot
pa-

illaqne,

illommque
ipsorum

partes,

ad
ct
sic

minores particul ejnsdem

lellfflgenu.

ossis.

Tres particulae
sphaericae,

recognoscuni

amussim
cujuslibel

per

nomina propria
specificata
silin

cujusque

partis
et

speciOcaverunt
reposuerunt
in

ct

110
dinis

in

qtiarto

vase

flgurae
et

altitu-

separala,

separatis
.

unciarum

quinque,

dimidiee,

diametri
,

ampullis,

multaquf

ns^ium

ira.unnMita

ijiia?

uncianim iniim.
majores,
bssa.

Novem

partes

metacarpi
integra

duaj
carpj

ob
cari

exiguitatem
valuerunt,

neque
in
el

numerari, pr*ecipua ampulla

ossium
Envenla

aeque

specifl-

reliquae
et

minores.

Octe

posita

sunt,

Tria

viginti
fracla.

digitorum

manuum
partim

ossa, alia
in-

quemadmodum
ampullam
ter

ipsorum
lipsana

pulveres suam

integra,
tegra.

alia

Sex

larsi,

seu pedis ossa

complevere.
corporis
el

quoque sunt inpiscium

spi-

Decem

metatarsi

ossicula

integra,

sacra

nonnullae
ex

oaB,

lapilli,

labularum

abiete
in

fragmenta,
insula
i.i-

parlim fracta. Septem inlegri articuli ossium grandium digitorum pedum. Octo articuli minores

quibus ossa
puiia

adhuc exstare,

prout
:

digilorum

pedum
scapulae.

integri,
particulae

el

alii

quatuor
tarsi

roi-

para collecla fuere, ostendebatur

piscium spinas, allera

nna itaqueamet

nutiores.

Duodeclm
Os

ossium

inno-

lapillos,

tabularnm
el

minatae.

fragmenta recepit.
mini episcopi

Dum

liaec

agerentur, nos,

do-

costarum, duae
partes

Septem partes diversarum majores, r.eliquae minores. Quinque

Lucerinus, et

Thermulanus ad secrevocati

costarum
alise

cum

vertebrarum
particulae

portionibus.

tam synodalem congregationem

juxta
..

fuimus,
nostras

el

Duodecim
ginti
aliae

costarum

minores,

Viel

datam substituendl
sibi

facultatem,

vi-

costarum parliculae exigwe,

particulae
ossis

Quatuor

ces

ilomino

Murano episcopo dedimus, Lucerinus

viginti

aliae

indiscernibilis.

In

vero
gavit;

dominum

episcopura

Cassanen.

subro-

quinto
rura

vase
el

Qgurae
dimidiae,

sphsericae,

altitudinis

uncia-

Thermulanus

autem

promotor
priedictam

hnic

suo

octo

diametri quatuor.
n

tnnumequa*
In

ministerio
buit.

congregalionem

postha-

rabiles,

di\usa'.|n<>

imu

partinilm,

ob
sexto

exiguitatem

specificari

non

valuerunt.

108
eniuntomneseorporu
et

Congregatione
Lucerinus
ad

synodali

absoluta

nos,
episc.

vasr

li-iira'

splnmca\

altilu.lims

unciaruni

qnin-

<lom.

episcopus,

cum

dom.
el

que,

el
I

trium diametri.
n

Cineres, sive pulveres osaltitudi-

yrojano

secretarium
facientibus

revertimus,
astantes,

adhuc

sium.
nis

septimo

vase (Ignra sphaaricae,

recogniLionem
eiOTfctijfi
ei

specificatio;

unciarum quatuor,
sphaericae,

diametri

vero trium. Os
figu-

Qem
qua

e[
i

nominationem
coram
anatomistae

diligenter
aliisque

observavimus
super

grandius metacarpi inlegrum. In octavo vase

rse

sU rmi

peracta

nobis,

pranominatis
pradicta
et
seas-

episcopis,

distinctae

ossium

specificatione
in

per

prppria

nomina,
el

paratione

novem
se
iu

ampullis,
juxta

deposuerunt,

unciarum trium, diametri duarum. Decem particulae spinarum piscium, quaa inter ipsa sacra ossa commixtae repertae sunt. tn nono vase Qgura spbaericae, altitudinis unciaaltitudinis

serendo insuper
tiam cognovisse
partes
totius

suum sensum,
exceptis

peri-

rum quinque,
ei

el

trium
quae

diametri.
paritei

Varia
inter

lapidum,
sacra
ossa

eisdem
,

ossibus adesse singulas

ligni

fragmenta,

corporis
el

humeris,
igitur

sive
sa,

inventa sunt permixta

brachiis,

claviculis,

sterno.

Praefata

m Absoluta

igitur specificatione,

nominatione,

el

crorimi
et
in

ossium

per

propria

nomina

specificajio

jn

singulis vasis

repos

pradicta, prosequentes

jn wn*

novem
[n

ampullis laria s.-paratio,

liujusmodi

.i.-.t.mi

.\s.ruii..iKMn,
lioc

quoad

vasorum praefatorum
conspectu, obsuas con-

esl

obsignationem,

pacto, in

omnium
vas

109
"

primo

vase figurae sphaericae,

el

aldtudi-

signavimus.

Unumquodque
fuit,

vitreum
go
:

'

iul
-

Ilis

unciarum

quatuor

semiunciae

diametri

tinens rehquias, ut pralulimus

vitreo

suo operculo item

iipio,

^;;;"/;

",,,,,
'

tnbutprima
(

duarum, et dimidiae, Bona pars cra'"' '" Qu 1, ''"' m cranu particulae p-andiores. Seplemdecim ejusdem cranii parn.Miia- min... .s. Se P lem ;il!;i ejusdem cranii parliculae exiguae.
||
1
'

clausum
singute

interposito

ut

oper

culum ipsum firmius adhaereret

fu.M.u.t
vittae

deinde transmissaB
F coloris e sinper

sericae

rubri

'

gu lis
pullis
sic

operculis

ad

singula

ora

ampullarum
qua3

'"

P arles

grandiores

ossium

organi

audilus,

duos annulos
transmissae

vitreos,

lam operfculis
inhaerentes

quam amvittae

tes

incus, orbiculare, el stapes. Duae parm.nores ex malleo. Septera dentes cum diraid, lu " est molares aaus caninus, qua"'
> '

appellata?

hinc inde
fuerunt,

rirmiter

supi-a
el

cujusque
...

ampullaa

opercula
alli-

conversae
gatae,

binos

nodos

Rrmiter
illiti

tuor lncisoru integri,

'

:i

l,

'

,rl

secundo - ll,;1, sphaenc, altitudinis uncianim quinlM ""' ,n unciarum tiium. Dua? partes grane1

unus dimidius.

[n

quibus

nobis,

cera

Hispanica

um

nostrum parvulum irapressum fuit; singulispariitei

ampullis
racej,

singulaj

addita?

fuerunl

schedulae papy,

rertebrarum
ceUl
'

r;ill " l,,|rm

lumborum. wflebrarum particulas

Novem
minores.
'

aliae

ossium
de

conlinentei

specificationem
fficerenlnr.
sic

donec
obsi-

Pars

consimiles

pergamei
ampuliaa

Qua
In el

srllr,,r;r

""
?

n,;m

11111
'

;ilil, '" Novem spathulae. I.. N^^n.a. allitudinis unciarum

i'

l;i

gnatione

peracta,

obsignalm
fuerunt,

ear

dem
.,

capsula saspe dicta

a

ocl

d,ameln
et

repositaa

dau-

*uatuor

Septem

partes

caj

eorumdem.
Septem Qrande
alia
ris

alligata,
Rraedicti clayi,
111

dqmino promotore flscali vero capsa insa el duobus promomris sigillh el nostro
munila,
ipse
in

viginti

particulae
ultra

ossis

innominati.

os

femoris
oi a

dimidium palmum.

Tria

quam

femoris
ii.
iii

paulo minora.
Viginti

Novem
partes

coi sui to armario custodita rail promotor servabat. Prbul latius

partes fe-

femoris

entura
tibiae.

exaginta

particulm

ossium
tibiffi.

miremoaJiaB

dem

instrumento, rogatis praedictis concilii notariis eo die xiu currenlis Maii

ris,

el

Grande
tibiaa

os anterius

Ses

partes

ejusdem
proprie

item
.

grandes.
facil

Particula

su-

l*

el

capui

quod
cubiti.

malleolum
bonae

ex.

rerius

integrum.

Pars

Dua

partes

PARS

IV

DIE VIGESIMA

QUINTA AUGUSTI.

73

dignitatibus, et canonicis nostrae mctropolitanaj comitali, recognito coram eisdern armarm

sunt,

capsulam

sacra

ipsana

contraentem

gnis

nlnis ad

aram maximarri
interim

processionali ritu, et

cum

PARS
Facta
vi

canticis deferentes.

IV.

H")

Aperlis

ecclesiaa

jannis

de nostro

saunda
et

sessione synodi
in

eorpus re-

latum

repositum

templo novo.

innnmero pene popnlo repleta est. Capsulam deinde obsignatam, coram patribus, caBterisque resignandam mandavimus; cnmqrj amlionem nostrum ascenderimus ipsi l)L). episcopi ponens el promotor capsulam sic apertam ad nos detulerunt in ambonem, quo osten
ecclesia
,
,

mandato,

sio

ut

notior

Beret,

mandaYimns,
qui
e

ut

synodi

secretis

de

ambone

altero,

D,
jn
Ealfi

regione extat,

ie

vero

\i\

ejusdero

mensis

Bffaii

babita

fuit

catalogum
mistas

noslra

metropolitana

secunda
jain

sessio

synodalis,

reliquiarum recognitarum, el specificatarum cum propriis nominibus, per peritos anatoractum,

alta

Intervenientibus

nobiscum

reverendissimis

DD.

roce

iegerel

quo

ilhini

u-

comprovincialibus opiscopis
cepto
l'.

enumeralis,
aegraB

gente, nOS Singlllas

el

ampullas

.nt;il..'_r o <l.'si-n;,f;i>,

Francisco
in

Scanegata, qui
isimis

raletc

ah

im.

evpressas < capsula e\lralicnles ostendierant, obsignatas

Imtitia

diniscansa
aliis

archiepiscopio se continebat, nec non

uiiiv,

ut

populo,

qui in lacrymas
iu

novem reverendi

DD.

episcopis,

qui ho-

prae

cordis

erumpenles, ora, mannsqne

tanto

noris gratia

ad cessionem accesserant, videlicel Ti-

cmlum tendebant, Deo de

mendantes.
146

mnnere

gralias

i!

motheo Agnellini archiepiscopo Mardinen. in Mesopotamia, Francisco Vignola episcopo Minerbinen.,

Nicolao Antonio Thnra
Pacelli
tiis

agentes, beatissimiqne Apostoli patrocini.

episcopo
J<.

episcopo Murann,

Sarnen., Alphonso Franrisco de Lainvn-

Qua
si

religione
,

moti
os

proposuimus

palriin

B
metaearpi esl/n
U

bus

placeret
vase

integrum
extra
ut
,

metacarpi
in

episcopo Venusino,

Pr.

Mnrcello de Cavaleriis

septimo
liqua
lis

inclnsnm,
erant,

urnam,
asservari

qo

rniiin ser-

or,l.

Pnnlic. episcopo (iravinen., Fr. Yinivnlio de

Praedic.

recondenda

conlluentibus devo:

vari ilecre'11 111

.

Magistris ord
Culillo

episcopo

Cassanen

Carolo

deinceps ostendi posset

ita

et
|

monacho

sancti

Benedicti

congregationis

conjunclis animis,
actis,

fieri

dixerunt.

Quibns per-

Montis Virginis episcopo

Minoren., Josepho Schi-

de

ambone descendimns,
vascnlis

capsulam
ad

cnm
raaxi-

nosi episcopo Casertano, nec

non duohus ordinariis

quatuor
in

reliquiarum
niain,
,

reportantes

inferioribus,

procuratoribus
theologis,

episcoporum
congre-

111

qua,

spectantibus
.

aram omnibus, de

morc
ad se-

absentium,
gatis.

aliisque

concilio

el

obsignata

codcm
ipsa

ritu,

eisdem quo vcnerant, cum

ab
el

DD.
ssepe

episcopis

canticis

inqmdecreta
I

Cnmque in ex ambone decreta

143

sessiqne, synodi secretarins

tit.

cretarium

delata,
Clavi

in

armario
luil,

dicto

sub

synodalia usque ad

vi

inclu-

promotoris
eoiiliriiian.il,

reposita

animo

aclionem
vasis

itioni

sive legisset, de mandato nostro addidit leclionem, solemnioremque publicationem decreti super tran-

schednlasque
rej

de
radi

pergameno
in

affigendi,

easdemjnie
ul

urna

por-

slatione sacri
blica

corporis divi

Bartholomaei,
s

lati

in

pu-

congregalione synodali, habita die

currenlis

ijikiiI

ul-i

paires, aliique, superius descripti

:

jam benedicta. Omoibus deinde e secrelario ad sacrum consessnm reversis, stato ritu sessio absolula fuit, prout fusius
phyrelica,
prselulimus,
in

andiere,

qui dignalus

iterum alla voce dixerunt nl sl nobis concedere,

1

Deo
\

gratias,
el

instrnmento,

ro

dem
ejus.lem

concilii

notariis

ideremus,

die

mv

Maii.

manibus contreclaremus
eo modo,

corpns

divi

Barlholomaei,

117

Eodem
nos

die

xiv

mensis

Maii
et

ante
vi-

msco-

quo nobis per sacras constilutiom publica documenta nuntiatum fuerat. Legil insuper
instrumentum elevationis
dicti

vesperas,
ginti

nna

cum
I>[).

ennntiatis
episrnpis,
el

tribus
ciiin

reveren.lissimis

quibus

sacri corporis, con

nos
Qec
luor
logij

numerum
,,,,,,

quatuor

riginli

complebamus,

fectum

die

currentis mensis,
eli

nec
factae

non aiterum
patribus,
el
:

nim duobus

ordinariis

inferioribus, qua-

ostensionis sacri corporis

?ati,

absentinm

episcoporum procuraloribus, theoet

populo, una
ossa
scilicel

cum decreto per ipsam synodum

numerari,
anal

lato

domino gubernatore,
notariis concilii,
el

magistratu,
sei

anato-

recognosci,
et

speciflcari, el

testibns, ad

n tarium

describi
diei \ii

per

istas,

sigUIari,

sub rogatu
ei

nosiraa
ri

metropolilanae

pro absolvenda

canonii

mensis ejusdem. Legil

demum,
nomina,

publicavil
el

iniin

reliquiarum corporis S.
cuin
\ilreis
1,1
,

Bartholomasi apode
1

instrumi
Bcalionis

ntum nuraerationis, recogn

ossium
ei

tis,

spei

i-

s(() li

recognilione
yasis

schedularum
acc.

per

propria

per

anatocorpoi
is

,,.,,,,

apposili.me

ssimus,
sua

ibique
loca
si

mistas
1

Faclae,

inclusionis
el

ejusdem

sacri

nnusquisque
in

ad

vitreis,

obsignationis

eorumdem sub

ro-

gatu diei xin ejusdem mensis.

iii

el P ecepi1 uienta accepmius, capitulares suaj

.

nos

nostra

sede

pontiflcalia

para-

sacras

resl

Qua

lectione,
sanctae
al

ei

publicatione

peracta,
.

dominus
et

ponens

synodo

retnlil

squum,
sic

duerunt. \\s \h-

igitnr

pontificaliter
el

induti

una
ad

cum
Becre-

sacras

congruum
el

esse,
in

prmfatsa sacraa

reliquiaa

DD.
iMI
I

episcopis
,i

ponente,

promotore

select,
iiini

suis

vasis

reposita,
qui

el

obsignatm,

dominis

episcopis,

ad

sacrum

ooslrum

d.

:illll n smpe memoratum adivimus, quo piumolorf qui .le mane clauserat, aperto,
i,i,i
,

lis

nnpultnchuai
ttt.

consessum cohonestandum pro sua egregia pietabri i.', nuper advenerant, tum innumeris ferme sti fidelibus, qui e variis regionibus ad sacrum
l

munitam, excapsulam clausam, el dutobus sigUlis ostensam patribus sic clausam, et super secretarii altare coUocavimus
(

.i

munitam,
e
i

oli

corpus
religioni

venerandum
satisfierel,

confluxerant,
;

ut

,.,

fraciis

sigillis,

speclantibus
S.

omnibus, apernithurificatione
in

omnium

cummandavimus que omnes responderent, Placjst s "i"in prout nom asportari, asponan sacrum o.rpus e secretano cornus a secretario
ostenderentur
:

,,,.

Mirea vasa, quibus

adhibitis;

Bartholomaei corpus
el

condebatur,

extraximus, canticis,
tunc

ur de
lis

DD.

episcopi

ponens,
TOttlUS

et
\

promotor,

plnribus

more de pergameno suramatrai

...u.

mandavimns
nomraa
14

schedu-

,,,..,,,.,,.,

rehqmarnm
juxta

Aligusti

74

GLORIA POSTHUMA
sensnm,
el

S.

BARTHOLOMjEI APOSTOLI
mandavimus, proul iUud reposuit, el armarium D dominus episcopus promoi,..-, .,,., c iavem clausil tradidit Ihesaurario Manella, sacrarum reliquia-

A iuxta anatomistarum
tari

peritiam

anno-

miter

eisdemqne vasis pro Ad hoc annecti.

cpiscopos ponentem,

DD
cis

memoria Drexsequendum patres promotorem depuet

perenni
patribus,
el

rum
dicta

in

hac

nostra

metropolitana

existentium

tarunt

Proinde
.)<

nos
ritu

curo

canonivesperis

processionali

ad

chorum
canendis,
et et

pro

solcmnil.us

iranslalionc

accessimns.

octo prs continentem vasa, thunficavimus, el s U0 opc.rnln itein clansimus dcm.le porph>retir 0i
custodi.

Urnam vero

porphyreticam,

Interim
putati

prsfati cpiseopi ponens,

promolor detestibus,

quod

vasi

ita

conjun.mtur
el

vasis

lal.rum

circulus

una cum
H. D.

uotoriis
1

concilii,

ac

anatomisiis
liliiis

remanserunt ,
canonicus

coram

quibus
Lizza,

dilectus

Martius

unus

ex

operculum tres radii item ferrei protenduntur, ejusdemque operculi fastigio clavis ferreis sinuosis, quos vites voferreus

circumdat,

de

eo

ad

notariis,
et et

ad

tenorem catalogi per anatomistas

scbedulas de

fecti,

cant,
clausa
tres

firmantur.

pergameno confecit, reliqniarum nomina, summatim tamen, ut manfamrelali,

eis exaravit,
el

non

fuit,

Hoc cum

tamen
artifex

pacto

urna

nunc

nondum
in

perfecissel

laminas plumbeas, nunc pariter

hujusce
prasentis

ea ad per-

davimus, in
sis

singulas

singulis va-

petuam

sacra

actionis
esl

memoin cra

vitreis

gummi, quam Arabicam vocant, tenaschedularum

seplimo,
cst

riam reponendas, pollicitns tamen

ipsas

ciler

agglutinavit.

stinum ante vesperas omnino absolutas

qui

exhibere.
inci-

119 Tenor autem

singuiis ampuiusapponiturinsmptio
lato
iia

sequiita

Tenor
1*

autem

inscriptionis

tribus

laminis

tur

juxta

exhibemus,
(j

easorum ut remoto

viireorum ordinem,
in

quem

dendm, hac
1 1

die dictatee,

est,

qui sequitur.
,

urna

juxta

Anno
die,

eci

elum synodale non reliqui numero,

ut

reponendo,
scquentes
in

huic trans-

minica

Domini mdcxcviii xi Maii Ego Fr. Vincentius Maria

tit.

Doord,

i
'

subrogentur,

PraBdic.

miserationo divina
Cardinalis
ccclesia?

S. Sixti S

H.

E.

'!'

apponenda H numerenlur. In primo igitur vase annexa de perNumerus I. Ossa gameno schedula haec habel
octo

deinceps

urna mox

Presbyter

Ursinns,

hujus

denda

sanctffl

metropolitamr

archiepiscopus,

in

se-

cranii, el
incisorii

organi

auditus,

dentcs
S.

molares

duo,

cunda mea provinciali synodo, de ejusdem synodi mandato coram Patribus elevavi, et recognovi laminas
in

quinque
schedula
et

cum
sic

dimidio

Barlbolomaei

corpus
in

hoc

S.

Barlholoma?i
in

apostoli,

aposloli, hic reposita

die xiu mensis Maii mpcxcviii.

inscribitur
:

quod eral
extrema

urna lapidea,
alteram

qna invcni duas

el

Tn

ii

vase
,

Numerus

II.

plumbeas,
parte

antiquissimam,
his

Vcrlebra?
hic

spathulffi

S.

Barlholomxi
Maii
sic

apostoli,

ruptam,

verbis

SCS.

reposit,
iii

die
hsec

xm
extat

mensis
schedula

mocxcvii.
inscripta
:

BARTHOLoMEUS
tiquam
,

In

vase
III.

priorem

ATST., alteram item ansic exprimentem f SCS.

:

Numerus
sura,

Ossa
radii,

arliculorum,
patella),
et

femoris,
os

tibiae,

BARTHOLOMEUS
xiv
Maii
collocavi

API.S.

et

corpus

ipsum
die

ulnae,

innomina-

reposui invasis vitreis VIII; et

in

eadem vasa

tum

S.

Bartholomaei apostoli, hic reposita, die

Maii
:

xm

t>

hac

urna

porphyretica,

mensis
schedula
et

mdcxcviii.
IV.

In

iv

vase
carpi
,

hsc

legilur

praesentibus sauctissimis,
vincias

et reverendissimis pro-

Numerus

Ossa
tarsi,

metacarpi,
digi-

episcopis,

nemjjc Fr. Calestino Labonie

Anguslini,
episcopo
Montis-

digitorum

manuum,

melalarsi,

> ord.

Erem.

S.

torum pedum, costarum, et Barlholomxi apostoli, lia S.

mensis
tinet
:

lia

indiscriminabi-

Marani; Josepho
Aliphano

Lazara
;

clericorum

Minorum,
i

hic reposita, die

v

\m
Bar-

episcoj.o

Prancisco

Scanegata
;

Maii

mdcxcvih. In
V.

schedula ha?c conS.

scopo Abcllinen., et
episcopo

Frequentino
;

Angelo CeAntonio
;

Numerus
apostoli,

Fragmenta ossium
reposita,

rasio

Bibinen.

Francisco

tholoman
Maii
scripta

hic
In
vi

die

xm

mensis
sic

Punii episcopo Ascnlano,

el

Hordonen.
episcopo

FraD

mdcxcviii.
:

vase
Sacri

schedula
pulveres
reposili,

in-

cisco

Antonio
Morelli

Oiannone
episcopo
episcopo

Boianen.;

Numerus
Maii
sic

VI.

ossium
die

Josepho
nico
Pilirro

Catalano

S.

Barlholoman

apostoli,

hic In

xm

DomiLarinen; Michaele Lucerino

;

mensis
schednla
r.

hdgxcviu.
habct
:

vu

vase

apposita

scium
S.

confusim

repertaj
apostoli,

Numerus VII. Spina3 picum sacris lipsanis

hic

nellio

Thermulano; Pompeio Saiepiscopo Vigilien. ad volum decisivum

episcopo
i-t

admisMi,
tis

vice

metropolitani

capituli

abba- p

Barlholomafi

repositw,

die

xm
li-

oppidi

S.

Lupi nullnis;

Fiancisco
Blasio

Prolono-

mensis
legitur
:

Maii mdcxcyiii.

In

vm

vase schedula sic

bilissimo

episcopo Trivicano;

Gambaro
Hiacyntho
Arianen.,
ord.

Numerus
confusim
Maii

VIII. Particuhe lapidum, et

reperta

episcopo

Thelesino

Emilio

Jacobo de Cava;

gnorum
S.

cum
hic

sacris

lipsanis

Bartholomaei

apostoli,

repositsa,
in

die

xm

leriis episcopo Troiano de Calcc clerico rcgulari

eligenle
,

cpiscopo

mensis

mdcxcviii.

septimum erat vas, nam, juxta enuncialum

vaniluin
tenoris,
,

Quod antem modo nonum,

catalogo

ordinariis

P.

Vilo

Anlonio

Pastorale

et

extra ur-

S.

Benedicti

congregationis

Montis-virginis ab-

patrum decretum asserquoque habet schedulam annexam qui sequitur Os magnum inlegrum metaviuiiii
:

bale
vicario

generali

nullms;
nullius.

Augustino
Sacras

Fantetta
praedictas

Albcroni

functiones

carpi s. Bartholomaei, hic repositum, die

sis

xm

menad
SUis

honestantibns rimotheo Agnelbni archiepiscopo Mardinen. in Mesopotamia; Francisco

Maii

mdcxcviii.
,

120 Absolutis vcsperis

nos
\as;i,
...

cum

patribus
et

ampulla mJjr
retici

Vignola episcopo Minerbinen. Antonio Thura episcopo Sarnen.

;

Nicolao

Alphonso
Francisco

secrolariuin

reversi,

OCtO

obsignata,

Pacelli

episcopo

Murano

Joanne

schedulis
cata,

de

pergameno,
inter

prajtulimus,

specifi-

urna porpnyretica
ca

jam

benedicta
ne,

repoaltero

de Laurenn.s "episcopoTennsino" ;"k.-. 'Marcello de Cavaleriis ord. Prmdic.', episcopo Gravi-

suimus, aplanles

gossipium,

alteruni urgente, frangcrentur

Septimum vero

vas,

modo nonum,
metacarpi, inscriptum
ut

in

quo

repositum est os
relictum,

magnum

exlra

arnam
in

Fr. Vincentio de Wagistris ord, Pra3d., episcopo Cassanen.; D. arolo Cutillo monacno S. Benedicti congregationis Montis-virginis, cpi;
<

nen

erat,

ispe

dicto

obsignatum, et aimario saser-

scopo
sertano

Minoren.; Josepho Schinosi

episcopo Cain-

crarum reliquiarum
vata

secretarii
repctiii

reponendum,

122

ciim

itaque,

ut

forma sa-pius

prmtulimus,

artifex

synodalis decreti,

de-

cisionem

pfafeteB

inscriptionis

uondum

absolvisset,

DIE VIGKSIMA QUINTA ALT.USTI.

set,

75 Larinen.,
Thelesini,

nrna
erica

interim
rubri

porpbyretica alligata

fait

vit-

nen.,
ni,

Asculani,

Bojanen.,
Vigilien.,
,

LuceriTrojani
Murani', reliquo^
in-

mrna obtignaia defertur

,,d

coloris
et

tam

circa

labrum,

quam
noli-

Thermulani,
,

lapra
gtris

operculum,
in

obsignata
supra

tribus

sigillis

Arianens.

Minerbinens.

Sirnens.

arom
.-

/-

cera

Kispanica,
:

eamdem
psalmis,
fuit

vittam
et

Venusini,

Gravinen.,

et

Minoren.',
et

timam

quata
, i

iraprewis
6ic

derade

cum

canti-

rum
quia

vero

quatuor
e
suis

episcoporum,

duorum
non

ihiim

obsignata

imposita
flosculia

feretro,

ad
per

feriorum

ordinariorum

non

fueruni.
sigilla

impressa

hoc egregie elaborato,

areolas
nato,
distributis,

sericis,

quasi

secum
ln

residentiis

de-

undequaque
ritu,

mirifice

exor-

tulerant.

<|uod

processionali
el

capitulo
et

parato
episcopi
pontifl-

185

media
sic

vero

praedicta
parte,
albi

inferiore
esl

lami- buiia archiepUeopt, j

"'"'

procedente,

patribus,

nos,
et

DI).

narum,
chordula

conjunctanim,
rubri,
el

Iransmissa
p\

Montis-Marani,
calibus
straa

Muranen.,
induti,

Bibinen.,

serica

coloris,

qua

similiter

ad

aram

maximam nodomino
gubcraccensis

pendet
bulla,

nostra

archiepiscopalis

con oeta

plumbea
imagine*
Bar-

metropolitanffl
et

bajulavimus,
cura

habens

ex

una
a

parte impressas
dexlrij

natorc,

magistratu
ibi

intorticiis

capitum B. Maris Virginis a

tholomsei apostoli
dia,
et

inbsequentibus.
el

urnam populo

ostendimus,
et

sinistris

cum cruce intermeadsunl

litterae
:

publicaa

adorationi

cum

thurificatione,

supra

caput
:

S.

Mariae
et
:

orationibus

exposuimus.
,

Demum
Pt

ordine,

quo
inibi

S.

M., hoc cst

S.

Maria
litterae

supra caput divi

:

veneramus
secretarii
iinis,

ad

secretarium

revertentes,

Bartholomaei

extanl
:

sacras vestcs

deposuimus,
persoluta,

brevi

oratione ante
dimisisa-

BartholomaBus

infra

s. B. hoc est * imagines incisus legitur

altare

patres coraiter
reversi

annus Hocxcvrn. Ex altera parte ejusdem

De;E
-

plumMaria

nosque
excubiis
daturi,

ad

chorum
sacro

fuimus,

buliaa

adest

inscriptio

Pa.

Viwc.

cris
tiiiin

super
B.

Apostoli

corpore
6

ini-

invenirausque

populum

prasdicto

RD Pr.ed. Card. Ursinds Abchiepi s Bnus. InBnP er '" eadem urna reposuimus oumisma argenhabens ex una parle imagines capitum B. K s. et Bartholomssi, prout de plumbea retulimus, altera nostram habet imaginem mitra ct P amo decoratam, cum eadem inscriptione in Fr Vinc. vro Marja Oan. Paan. Card.
i

nostro recessu

Virginis Mariae Psalterium, sive

leum

rosarium
in

decantantem. Noctem
civitate

interim

verterunt

Mari,

diem,

universa

innumeris

luminibus

illustrata,

campanariis turribus frequentes festivos

sonitus

edentibus,

populoque turraatim ad sacras

Aclio

conlluenie vigilias.
betur
tariis

vero

praefata

latius

ha-

in

instrumento,

rogatis

superius relalis, die

tribus concilii no-

currentis Maii post

Ursinus Archibp. Bnds, ,2<J Subinde in eadem nrna plumbeas, cum ipso sacro corpore

duas
in

laminas

capsula

mareleva-

vesperas

morea
landem
xv
mensis

repertas,
dicti

el

in

primo

instrumento
suh

uKeiduatomina """' qua

123 Die
eantati ve

ejusdem

nos una

tionis

sacri

corporis
descriptas,

confecto
el

die

xi

sptris

cum reverendissimis DD. episcopis comprovincialibus, atiisque novem, qui ad honestandas sacras
functiones

currentis
smiiis
:

mensis

exemplatas incluextreinvol-

quique
dinariis

advenerant, quorum nomina retulimus, nobiscum quatuor, el viginti pontificum

mitate

vimus

quarum laminarura minorem, in cum separata particuia, schedula de pergameno nostra

ruptam,
tenoris
fuit

manu

numerum
porinn
*'

complebant,
inferioribus,

nec non
quatuor

cum duobus

or-

subscripta
t

sequentis

Lamina plumbea

absentium

episco-

antiqnissima
minatis,

recognita a peritis juridice exa-

sufrra.imneorum

procuraloribus,

theologis,

excedere annos septingentos,

mdcxcviii.

u\
Card.

Maii

decrelalisiis
el

svnodalibus,

domino
ootariis

guberna
concilii,

A.

I).

Fr.
sic

Vinc.

Maria

ar-

tore,
ct

magistratu,
rogatis,

tribusque

chiep.

Quibus

repositis,

aptato

novo

testibus

ac

specialiler

vocatis,

ad
so:

nostram
lemnes
el ni,

metropolitanam
vesperas

accessimus,
ritu

ibique

solemni
incboato,

decantavimus

primo
ob

psalmo

processioni

soleraet

qua* intra uniarii erant, mutuo se coram omnibus patribns, ipsisque ridantilms, 011183 impositum fuit operculum, el circa ejusdem ornffl labrum circulus ferreus appositus

gossipio,

ne,

urgerent,

magnum
nec

confraternitatum

quatuor
oniversa

esl,

ex quo circulo tres

fastigium,
ul

radii circa

ferrei
illud

protenduntur
breviori fer-

quadraginta,

non

cleri,

ex

pe-

ad operculi

ne
iini

arclii.li.pcpsi,

mirin-riim,
vesperis,

initium

ilaium

reo circulo inhaerentes

taliter flrmati

Rrmentur,

Absolutis
cseteri

patres
sibi

omnes
pro

ponas-

non fuerint ;
divi

ounc tohujusmodi enim actus

licel

tiftcalia,
tia

sua

paramenta

convenienpraestita.

P ost hujus
aral
in

translationis

processionem peragendus
actuaii

induerunt,
vesperis

paratis
a

jam

canonicis
decantatis
:

basilica

Bartholoraaei in

con-

sistentia

oobis

signatione
nis
'i

praedictae
in

sacra

urnse,

el

collocatio-

Omnibus
bzibitis,
ribulis

sic indutis, antiphonam Cdm gaudio prsintonavimus, el imposito in thu-

,si,ls

camera
orna
et

sub

ara

maxima ejusdem
Qrmifer
alligata
inaiituta wjr/' /
,

basilica?.

incenso,

urnara

apud

altare

thurificavi-

*27
fnit

Interea

ssepe

dicta

mus.
124
"'"'"

vitta

serica,

postea super nobile

ferctrum

'<

'"""

[nterim

recognita,
divi

spectantibus
conlinentp,

patribus,
et

jam

descriptum
sacra urna,
basilicam

iraposita,

wrna

'"'"'i,

j"ponunh

corpus

Apostoli

re-

cum
stris

donec

quippe fereirum solemnis processio ad

quod

urna

mina

perta
uit.i

eisdem
fueral,

sigillis,

quibus
<le

hesterna

die

muvi-

sacrara

pervenit,

firmala,

noslro
sigillis,

mamlato,
rursus
hujusce

dulce

pondUS
qui

iii.hIhiiI.

dentibus
fnii.
el

cunctis,
iii

fractis

aperta
oovae

pontiflces,
lecissent,

feretrum
el

semper humeris noquod 6l alu trcs oobiscum coraportabant,

rices,
el

translationis

eadem pro monimento

jam
retulimus,
in

perenni
prius
tres

oisi

aliis

suas

honoris,

et

oovas

lami-

pietatis

gratia concessissent.
attinet,

Quod vero ad
ejus

proces-

aas
'i

plumbeas
supra
tres
sericis

absolutas

cum

inscriptione,

sionem
pressa,

methodus
justo

pro

directione im-

||;i111

reposuimus.
parte

Sunl

autem

ne

hic

longiores

simus,

in

actis

,lr

laminaa

extrema

conjunctee vit-

hujus sacri concilii

eithibetur.

Ubi

vero processio
ei

^ittaa

rubri coloris, per foraraina immissis, quaa duobus pendenl laleribus, el super eisdem
Hispanica

ad

sacram
ad

basilicam,
illius

Lerminum
ingressum,
tecta

designatum,
:

pervenit,

hymno
reboarunt
exposira

Te
:

in cera

impressa
episcopis

sunl

novemdecim ex
sigilla,
Itibi-

Dbum
posita

decantato,
igilur
statis

sacra
ritibus

defuit

tnbus

ei

viMii,ii

prsasentibus
Abelliin-ii

orna,
el

nempc Monlis-Marani,

Vlipbaui,

super ararn

maximam

vario,

pretlOSO

marmore,

76
ro,

GLORIA POSTHUMA
ctinm
in

S.

BARTHOLGMjEI APOSTOLI
repositionis,

camera
,.
5i
,.,

pro nrna
foris

ibidera

recondenime
nostris
dignitate,

*****
Bigillo

r^titutionis,

da

nempe sumpUbns
Pr

gnationis,

odstro

sub

plnmbo expedien
kvr

m
ter

qoh

pro

tanti

tyostoli

dem

jussimus.

nostra

lamen tennitate elaboratam.

igitur
et

beneficio,
et

28"rosinii.mi
qd templum
S.

thuriflcationem,

camns,
ois

el

ReUquum est, ut pro tam insigni omnes cum omni hnmihtate benedi quem decet omgloriflcemus eum,
et

orationes

debitas

exhibuimus,
publicata
plenario

populo

solemni-

benedictio,

gloria
in

in

secula

seculoruni
ejoa
lefe

Hn

benediximus

per
a

nostrnm

indulgentia

archidiaconum sanctissimo dorisitantibus

Confiteamur Domino omnii et cognoscal

cerunt
in

omnibus mirabilibus caro, quoniam n

miserationes
exigentibus,
suas,
ejus,

mino fnnocentio Papa basilicam. Subhodie hanc novam sancti Ipostoli sedentes, obnos in feldistorio super altare inde

xii

concessa

diebus
peccatis

nostris nostris

qoj

quamvis,
nos
in

visitavit

rirga
in
ira

indignationis

non
isetati

tamen
enio
.

laUonem
...

intorticiorum
;ll)

magistratu,

atiis

nobipro

continuit

misericordias

sua

et

gjiquibus

de

clero

foraneo

sumus pro
qnibus
stris

diebus,

quibus

non humiliavit, anni

in

sancteimi Aposloli servitio hujus sacri altaris, in sacra urna, reverentiam suscepimus. Quo facto, firmiler obserata luit, appode nostro mandato, circulo breviori, qui sito opercuti fastigio ferreo quem vulgus ferreo sinuoso, fuit clavo clausus
ritem appellat,
cui

ridimus

mala,

dum

afflictionibus

qo-

gloriosissimi

apostoli

sui

Bartholommi omni
ipsiusque
meriac

laude dignissimi

prasidio

munit,

torum,

et

intercessionum
Assidois

suflragiis

prolegit,

defendit.

denique
Apostolo

precibus

ab

eo
a

clavo

caput

incisum
reducti
circulo,
in

rait

ad

lemns,
catis

ut

tanto

intercedente,
avertens,
ac

pec-

ipsum

vero

breviorem
e

circulum

raerunt

nostris
et

faciem
respicial

suam
nos,

misereatur

radii

ferrei

majore

urna
el

quo

la-

nostri,

immittal

limorem

brum circumdatur,
circulo

protensi,

eodem breviori
affixi,
:

suum super
u t agnoscant,
uoster.

gentes,
qui

quae
est

non cognoverunt eum,

alius

iribus
clavis

consimiUbus
capita
incisa

clavis

quibus
super Hi-

oon

Deus,

nisi

Deus
pro-

pariter

fuerunt

et

Dat.

Benevonti

in

secunda

nostra

quatuor
spanica

pradicta
infusa,

incisionum

vestigia,

cera

vinciaU
s imo

synodo

anno Domini millesimo

stavo, <lie

sexcenteMaii,

quatuor nostra parva impressimus patribus obsigilla. Sic igitur dicta urna coram obsignata, nos patres eosdem el serata, munita, qui proob tarditatem hora comiter dimisimus,
ii

nonagesim
vi,

vero x\ mensis
xxiv.

indict.
xiii,

Pontificatus

nostri

Beneventani anno

ordinationis

vero

nostra

niii

cum

caeteris

de

clero

ad

secreta-

Hactenus Bulla Eminentissimi Qui plura Do de his cupit, adire potest Ephemerides P
131

rium nostra metropolitan pro sacrarum vestium

dimissione recesserunt.
19

minici

Viva ac

Societatis

nostrm,
exacte

qui

rei

gesta

interfuit,
episcopis

singula
iis

narravit

sermont

Nos vero

cum DD.

ponente,

et

Italico. Discri ex

prmsertim, quanta omnium,

antistitis Ursini
pie

ibiqm obtfgnata,
ei in

promotorc, canonicis hujus sacra nec non 't ,., capellanis,

basitic,

minisre-

ac
t

prm

ceteris

sanctissimi

magistratu,

princip
'''"

l"'

1,1,n

mansimus pro eadem urna, canonicis collegii '' l ;

sic

obsignata,

dignita-

quanto concursu res

a tc,
,/,

populi
tota

cujuscumque
peracta,

conditionU
brevitatu

fueril

qum
esl

nostri,

S. Bartholomaei

causa prmtermitto

Duo tamen, ad gloriam Sawnefas

sibi

consignanda
manibus,
i.in

prout

fecimus
episcopis

collocando

propriis
sa-

prmcipue

cond/ucentia,

prmterirt

dictis

DD.

assistentibns,

Pay. 33 narrat, testatum

esse

illustrissimum

cram urnam
urna
est,

in

principis

ara

camera.

Haec

au-

quemdam
episcopum,

singularis
vidisse
se
. .

aestimationis

atque

virtutis

ut saepe

diximus, ex

marmore poraltitudinis

ex

arcula

marmorea, cum
splendorem
Et tam certo,
ei
wi

phyretico,

studiosissime

elaborata,

primum
ijmi.

aperiretur.

ingentem
fuisse

palmorum duorum, palmorum quatuor,

iiiiu
iimii

latitudinis
et

per

gyrum

ductae

splendenlibus ossibus egressum.

asserebat,

dimidii,

valoris

ducato-

non

oculorum
ipsum

liallucina-

nitra

mille,

elegantissimo

opere

pretiositain

tionem,

ut

juridice
si

cum
mihi

juramenlo
etiam

declara

marmoris

exaequante.
collocala,

altaris
toit

camera

Urna itaque eadem camera

et

dicti

ad gloriam Sancti,
nuisset,

modestia

non

reti

munita
aurichai-

prohibens
iu

ne

nomen suum
prodigii
hos

crate

ferrea in

orbem ducta,
personante.

ex

manifestarem.
viva

memoriam hujus
:

co

exterius

affabre composita, choro

interim psalin

adjt adjecii

versiculos
fa\

morum

cantibus

Cumque

nostra

Quae

nova

oculis

splendet,

sacra

lipsana

pontificali
,

sede
et

in

medio chori
basiUcae

sedissemus,

DD.

monstrat.

sacra

choro
ba
servitio

considentibus,
ul

ad

exhorlationis,

responderent
ut
in

cahonicis in eodem eosdem canonicos vertantis muneribus digno hahuimus mandantes

;

Tune polum

speclris fallere posse pul

:

Si quae sunt reUqurn

peUii tux alma tenebrasi

Mens dnbium posthac

132 Vliud

ponat,

et

urat

amor.

w*

pag

narrai

miraculum

lem,

hujusce
bimestre
in

Bacra

translationis

mepor-

moriam,
incisam,

infra

inscriptionem
laminis
in

murmon marmori
urna
apponen-

verba,
inclusis
:

tribus

pauca prmmitiii de tempore pluvio vn serenum, cum supplicatio incederet, mutato; hoc modo : Non habnit infernus, quo Lurbaret tam bene ordinatam
pu
'I"'

phyretica

exarata, continentem,

supplicationem

quin
ut

potius,
fuil

ubi

tem-

dam
grum
horis

cnrarent

interim

vero
dies
in

pro

debita

Deo
inie-

et
illo

antea
"I

et

postea

perpetuo

pluviosum,
oflTi-

gratiarum actione per

oclo

continuos
tribus

iam diem,

r\iil

venit,

spectalor esset

Davidicum
distinctum,

Psalterium
quotidie

diversis

ciosus tauii

iriumphi.

Studebal

dmmon

alio

modo

persolverent.

Peracto
et

ranestare

demum

sermone,

ante

altare

oravimus
basfficae

proet

sura

circa

quippe in magna populi pres" tetapium pairum Dominicanorum, ^

1

cessionaUter

cum

DD.

episcopis

Lucerino,

magnum
Antonii
stri

erat

theatrum

cum

altari

pensiU,

fl fl8
hl

Thermulano,
ejusdem
deposilis
S,

dicta?que

sacra

canonicis,
sacris

Todisci,

Joannes

nomine,
rhedffi,

unius

vm
l-

secretarium

accessmus,

uibi,

infantulus,

humi
rota

prolabitur

per

cujus

crus

vestibus,
.

huic

terminum
ad

actioni

impo-

alterum
nis

agitur

minor
in

multis

"" IIIS
130

memor.am,
decreti,

Quibus s.c hanc

elevation.s,

onust.
loris

Tolluntur
.,uo

caeium

clamores contrs

peraclis,

perpetuam

rei

anrigam;
tius

ille,

rem
equos

restitueret
ut

whemenrec<

nostram

paginam,
,

petitionis,

reslringit

velociter
illod

recognitionis

ostensionis,

dentes,

rotam

ilerum

per tenellum

agercnt,

'

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

1(
.

77

nt

cumqne ruraum
?ice

excitati
transit.

progvederentur,

cciim

s,

Bartholomaei corpus possideant, Plurtr

JJ

.i,,i
,,,

per

illod

Creverunl pa
se in-

ivi)|mil

damorea el planctns, putanlinm, jam conlritum inventuros. (antulum

139

verum Sanclui
miriiimn

,,

peri

Bl

munimine

potens suum patrocinium, dominium volens ostendere, ipai nam infana snbleyatus, infuil
incolumis,
pota

argumenta producta plurima. Egregiam pro Beneventanis hac de sertationem edidit anno 1636 innibal Hascambrunus Stabiensis episcopus : alteram pracedenti dedit emiprolixiorem anno 1691 vn lucem
hinc inde
tcripta,
>

ma

J. S.

nentissimus Cardinalis
reddidit

Ursinus,

quam

Uatice

vmm
vul ,.
i

eal

omnino

exiguo

lanlum

li-

aliquanto

auct/iorem
vn

Basilius Janellus

loco,
ceelestia

quem
!

tetigerat,

appare

ad

anno
nicus

1695.

Neque

Ephemeridibus,
relala

ffratiaa

nibus
qi
a

testimonium, clamantibus lum ommiraculum sancti Aposloli Miraculum fueral invocatus'. De quo [am multia tum
'

translatiouc corporis jain

scripsit

quas de Domi-

Viva

Societatis

nostree,

Beneventanorum
atque
ipsa

cau

"iii

neglexit.

juridica

informatio
iinn

fuil

instituta

el

teslati

135

Eruditis

his

dissertationibus

necdum

pr<>

ojnnoB,
patres
jjj

seculares,
sani,
'i

tum
crus

reverendi
oculati,

Don
,.,

Eacti
111

testes

admodum cum me
nec
ut

in primis

reliquiarum recognitione,
Beneventanis
possessio
tideri

mentum
cci

est

omnium maximum,
quibusdam

ques argu- Beneven deasa.

sa-

cj

chirurgi,
id

lividum

observarunt,
rine

corporis

possii

non potuisse
,M,l,Miii

naturaliter
:

contingere,
voluit,

miraculo

quod c;elum

au

abunde Benevento vindicata; neque immerito "ctoriam cecinisse Pompeius Sarnellius episcopus
Vigiliensis hoc

thentice prodigio hoc,

tico,

tamquam
rere
sui

signo characterisossa
illius

epigrammate

lanclli

dissertationi

ostenderet,

haec

esse
,

Sancti,

pnv/iin

quise
iiivc

amore
viva,
i/ni

Domini
'"

pelle

exui

permisil

mvraculi
acta

memoriam hoc adrota

:

Romanos pugna Beneventum distinel annis sed tandem dal studiosa manus Centum
:

jecii
15

distichon : Ter pueri premit

oss;i,

Bartholomaeus

adit

Beneventura
dei

pugna

re]

pedem
ul

nec

teril

vixit

Per
glubiti

tot

saeda

manus

muilu

Umna

suas.

Sed pellem, Divi

ossa

probel

Sed

vn

nobis mderi

non debet, parte inaudiia

est

al-

tcra.

neque
.

ita

msum
2

Emmanueli Caietano
Expeditione
(229
ait,

Sous"
S.

ij"i

tom.
Vajoris

de

Hispanica
Sarnellium
pro
I

Jacobi

pag.

CAPUT
An

immerito cecinisse
III.

victoriam.

Quia,

inquit,
Francisci
el

Roma, insulaque Lycaonia

Dissertatio
historico-critica

prodiil

de iranslatione,
apostoli

col-

corpus S. Barthohmtvi

Romam

locatione corporis S.
in

Bartholomaai
seii

Romae
Ro-

insula

Lycaonia,
Viperaa

vindii

iae

Breviarii

translatum ?

mani
bruni,

adversus
Marii

dissertationes

epjscopi
capilularis
,

ncarii

MascamBeneven-

I.

Cultus

Ronia?

controvcrsia

Romanos

inter ac

Beneventanos de sacro corpore.

decreta ac rum aliorumque recentiss coram eminentissimo, ac concilio Benevenlano in [Jrsino reverendissimo Vincentio Maria Cardinali
tanj
p

archiepiscopo

lata,

qm
anno

iressa

fuil

Venetiis

R
CuUuslimun'
contToversia
<le :.,/

tvpis

Dominici
Et
ut

Lovisas

mdcci
ul

(imo

1700)
dederil

omd'

magna
testatur

rcneratioue

coli

s.

Bartholo-

)U

quarto.

tantum
Pontifex

abest,

Roma
qain
silentium

,;,.,,,

Carolus
sacro
ubi

Bartholommus

Piax-

ma]

Sarnellius

sperabat,

potius

Uemerologio
lugusti,

Roma

Christiana ad

con
.

diem xx\
d,

scribit,

iiiuhiirna

solemnitate,
celebrari

populique
vn

concursu,

festum ejus granper oetir

dicata
vn

Clemens XI Urs&o, aliisque negantibus suerit eidem Cardinali Romaa. extare apostoli corpus S. Bartholomi

Maximus

impo-

duum
tulo

ecclesia Sancto

tn>

Unde

sari..
id

tectaque
asserentis,

remansil
el

auctoritas

Breviaru
obserI

Lycaonia, seu S. Bartholomai.

)tartinellus wi
scij.

De

ecclesia

Roinan.

quod
ipse

magis

est,

hac Floravantes
77
ci

Roma sacrapag
Altare majus su-

posi

duas alias

S.

Bartholomaei eccle:

sias

memoratas,
quatuor

hmc
,

scribil

vaUoneque dignissimum, noevectus, assumpto ad summum Pontiacatum nullam miiiaimnem Hen mine Bencdicti XIII,
jussil

Cardinalis

rsinus

stentatur

columnis

ophitinis.

Ibidem

la-

iu

Romano

Breviario,

qui

licel

Pontill

cui imposita alba brum porphyreticum Bartholomaei S. Intus marmorea pulcherrima.

apostoli

labula

tum

tenuoiii

usque ad

sextum annum,

fuentque
solhcitus,

corpus

spectabile.

Paulus

IV,

cum
sui

di-

Pontifex rerum ecclesiasticarum Kis, Kn nullique labori parcens

ritus,

maxime
quffl

ad

ctum
ob

s.

Apostoli

corpus inter
collapsi

ruinas mdlvxi

templi

ecclesiasticamque

discipllnam

spectant.

Ha-

inundationem

anno

reperlum

ctenus laudatus
i

Sousa.

pompa ac supphfuisset, lllml magna et solemni D. Petri comportandum cationibus in lemplum

curavil
ui
:

quod
iii iii

postea

Pius

IV

restitui

mandavit,
die

m,|i

instrumento
archivo

consignationis
Vaticanaj

sxvn
Frui-

Julii

mdi.x

basilic.
sancti
eral

tur
lini

quoque
episcopi

(eddem
Nolani
lapide

ecctesia)

sacro
. .

Paucolsancti

quibu- tame* a Clemente Verum, quod scribit silentium silenlium non Vrsino cultlin u impositum fuisse Cardinali obtw apud me tuisst ne m- quidem, fidem commemorat, e terba PontificU pHmo niim fuissei Mqu* tempus, auo silentium ab anno Secundo Cardinalis Ursinus omma, jam w|6

mU
ii

**"**
im
cur igitw

corpore.

Olim

absoluta
l

sunt,

qu*

retulimus,

legiata,

ut ex
iii

sepulcrali
Es!

in

ecclesia

Jacobi

Septimiano.

titulus

Cardinalis
tfi

sub

cura
ctoret

fratrum
s.

Minorum de

Observantia.

auso-

Ponttfex, crea nlentisilentium imponai Clemens iToo du uon mcnsis Votus suh lincm aniu

uisse

nitcmc

nihil nltra

movisse,

"un minus

Roma

mdubitanter aueruni

ZL-Jrer,
reltauerunl.

hil

crum

nevento
da,

BartholomaBi eorpus, tribuuni Beneventani.

quam
Hinc

illud

Be-

dtutorna

similiadiligentissimenotan o nostri, cum lamrn aha mtnoriS

l

*f-ra
,.

riguu controversia,

numquom
ac

fortasse

icnmnanutn
sa-

Homanos

tnter

Bcnri cniunos,

ahquid

78
_, r.ronB

GLORIA POSTHUMA
S.
iv

S.

BARTHOLOMiEI APOSTOLI
ttHquos, qui non

aliquid in Yita
ul

Pauliui dicere statuerat; proJttmi.

mrnus nenercnlanis
.

/ar-nit,

q Uflm

j.S.

dixit

tom.
sed

anno

1707

impresso,

liomanis.

NwiG bidendwm
aiunt,

quomodo pars qweOttonem in

petii sse
tx P0til\i,.

pay.

m,

nihil de hoc

silentio.

Quarto Uarchtcpiim

Ubet suarn snitentiam crplicet.

189

lustrissimus Franeiscus

Maria de Aste
Disceptationibw

Beneventani

sropus Hydruntinus

vn

Maret

corpus S.

Bariholom.vi,

cui

cuiu

nihil

negare

tyrologiwn
troversiam

Romamm
kanc
qui,

Clementi XI
(746,

dicatis,
1

Benercnti impressis armo

pag. 889

con-

refert prolatis
si

utriusque parHs
at

auderent, dolo usos fume mafores suos, ne saamitterent, eique pro corporc S. Barlholomffii substituisse corpus S. Paulini ]y_-

crum thcsaurum
lani

argumentis;
id scirc

silentium fuisset impositum,

debuisset

et

commemorare;

ne rer-

episcopi : quo devnde comperto, Ottonem Beneventum cum exercitu rediisse, wrbemqueoS*
sedisse;
at re

huiu quidem de silentio ibidem legitur;

tius in
ita
si

quinpoatque
ait,

infecta abscedere fuisse coactum,

partes

corrigi posse

Beneventanorum mclinat, Romanum Martyrologium

additis
his
:

Beneventanorum fundamentum ex leons Ostiensi, mfra citando, Romani vero quidam

Hoc

scribatur

Relalio sanclarum reliquiarum beati

.

qui oitoni

apostoli

Bartholomaei

Quae
pia

Bene-

ili translationem tribuunt, substitutionem corporis sancti Paulini non negant; /<-

venti

ei

Romse

in

insula

Tiberina

fidelium

rwm

adjiciunt,
esse
,

devotione tionorantur.
137

potitum,

et

reversum Ottonem Benevento corpus S. Bartholoma&i etiam

Accedit

uiSousaasse-

dam
sunt.

Operi

quod prmdictus Sousa alia qumSUO inscrueni qu& umui/este falsa

.
.

transtulisse.

eorum
tionis

rilmimsin
scribendo ac-

Unum profero crcmplum, ut et rera esse ua ^- 0> r/(// intelligat, et labem integerri^ mo rirn adspersam, quantum possum, abster/,

Pr&tensam fraudem omnino negant Qui autem Otloneiu II translaauctorem rolunt, ita rem narranl otto
ttliqui.
:

inquiwnt,

accepta

clade,

quod a Romanis
cum
iram

et

Beneventanis in pugna desertus essct,

in

gam. Tom. I Expeditionis Hispanices citatai B pag. 878 ita scribit de Papebrochio nostro : Sed movere nos non debel Papebrochius, qui in Ilispania
nullius
esf

Romanos animadvertere non auderet,

Beneventanos
exercuit,

in

nam

imparatos,
cepit,

nihil-

que

tale timentes adortus,

urbem

spoliavit,

auctoi

itaiis

cum
,

supremis

incendit,

ac

S.

Bartholoma_i

reliquias

Benepaullo

sanctae tnquisitionis

tribunalibus sint

prohibita ea,

oento ablatas,

Romam

transtulit,

ubi

et

qua

M-ripsit

in

Aclis

Sanctorum

non solum'

in

post ex morbo obiii. 140

nostra Lusitania, sed in tota Hispania. Ilu-c Sousa

Jam

vero,
;

anno 1727
ut

reliqua,

qua

adjungit preetermitio,

expeudautur
tium
esse,

ut partium momenta notnudum cst, nnu numero

melius
hisiori-

i/iiomorfi)

Atqui

propositum nostrwn non necessaria. Opera Papebrochii in Lusitania numquam damnata sunt : deinde ignorare non poterat,

ad

corum transldtionem vel affirmantium

,

nnlaganda.

vel negan-

veritatem

hujus

historim

investigandam
fide

sed considerandum in

primis quanta

contra Opera Papebrochii anno (695 latam in Hispania, eequissimo judicio relaxatam fmsse niino J/ij ab eadem lnquisitione gene-

censuram

polleat,

quod videri poQua ergo seu ccquitate seu veritate scribit anno 1727. Opera Papebrochii de lctis Sanctorum m Hispania et
test

rah,

decreto de hac re edito,

vii

tom.

Junii pag.

34.

primus translationem vel asseruit vel negavit neque hoc tanium, verum velma* xime unde hauserit, qua literis mandavit, an non potuerit bona etiam fidescribere, qum falsa crant, populari /ama deceptus. Etenim cum neuqui
:

tra pars scriptores rei gestm

ferat,

Lusitania
rentibus

esse prohibita?

Hmc

igitwr,

concur-

ratipnibus

supra

allatis,

dam non
138
wcontro. Aste,

fidem haben-

contemporaneos afortum duxeruni ex fama et traditione populi : expendendtm itaque quce traditio appareat magis Derisimilis,
asserta

utriusque

partis

existimo asserto per Sousam silentio. Secutus itaque exemplum illustrissimi de

qumnam
itaque

melioribus rationibus

sit

suffulta.

Non

expendam argumenta hinc a Beneventanis

Romams allata, ei n quid mt oelalteri parHfavensvnvenero, fideliter sme ullo partium svuaio adpciam. Verum, ut ws argumentorum
indc a

ad examinanda hujus controversi momenta, omnes auctores, qui de ea scripserunt,

meliusvnnotescat, clare explicandum

sita
sii

adducam; sed utriusque partis pmcipua fundamenta quanti valcuut, quasque patiantur difficultates, expendam, unico ceritatis, quantum
possum,
illustrandm stndio.

controversia.

corpus S.

fmem
"'"

in quo utrimque Barthoh.iinri furssc Rciicrcnti usquc ttd

est,

confesso

est

fere decimi seculi. lllud ibidem permansisse

contciiiluni

Beneventani nec paucis,

nec levibus

abductum ruisse, Romamque tianslaium ad rnsulam Lucaoniam sim /',/,,_ Lycaoniam sive Viberi"""< affirmani Uomani, et passim Germani scri;".'/"""";ptores,

II.

Pmcipuum
. ;

Beneventanorum
.

funda-

mentuni

sive Leonis

Ostiensis relatio exa-

multis
/

,"

'

"""
;

"""

;"

; / "';
(/
'

itidcm rationibus, "' wctore tamen a

"""'

ei

auctoritati-

nnnala, oppugnata, et defensa.

tempore hujus
.

bos
Ottoni

non convenit
it

;"""
' /
'

"/'

'"

vmperatori,

Baronioplacuitm Martyrol. Roman. ad xxn iu"' v/ '"' " r "" "' Breviario legebaPwr

quidam quod ei
olim

B. eneventani
ma
;:;

'^^
0//

iu

acie

tamquam Achillem pro se collocant auctoritatem Leonis

lib.
2.

/"'-

Mar-

ensii

td**

num, quod
IIIHU

iinicd

et

Christi

WOO m,,,,'^"""

eminentissimus Bar\ """ s ad !" n an~

Casmensi
editus est

cap.

24,

prout

""italil

perrftne

inter Scriptores

rerum
rtio,

lenh

Hujas

IZT^J! ^'^ " nminiUoattrihuit^eZ ^ ^ ^'

Dinus,

acerrinms ,u
mit , nnlnis

**** (*W

^ttrmis)
Inca*>ne

a,

qui

esl

'"""

Dommi
el

supri
,

,"'""

nu
///

rum,

coaaZr
,,
/,-/

d!iJZ
qum
et

****$
,|uam
!,<1

Benerentum luft,
beatus

decursuomnes
ad suas vartL wi /

,1I]

'"

Rom ^dus
-

causa pcenitenii, abinjunxerat,

consesancti

slcterunt,

/ uann,

Gar g an ni quentcr Beneventum, petiil

nion,em

Reversusque
ab
eis

corpus

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
cti

79
AlCTORE
in

Barlholonuei

apostoli.

Qui nihil tunc

pro

illi

nc-

suum
144

exaraverii

gare audentes,

callide

illi

corpore

Apostoli,

Demde Dmus multa accumulat

Leo-

J. S.

corpus beati Paulini Nolani episcopi, quod satis decenler apud episcopium ipsius civitatis erat reconditum, ostenderunt, et eo sublato recessit
tali

mium

fraude deceptus. Quod postquam rescivit, niindignatus; corpus quidem confessoris, quod
honorifice satis
:

nemQitiensemparumeequa, multa qnibus ostemr dere nititur Leoni Ostiensi hme esse supposita, nequeveretur adulatinnis dimm, nn impnstunp, crimen imponere mtegerrima fama antistiti; pag
33ita scribens
oblatus
a
; Igiltir

el

imqua

in

Osliensem Tfspontio

Leo a pueritia
deceptus,

in

Cassino
principi

delulerat,

apud insuiam Romae

tempore, perrexit

re-

vulgo accolarum

ut

condidit

sequenli vero

iterum

populo adularetur,

ne

provinciam

tanto

munere
adorius

super Beneventum, ei obsedil eam undique pcr sed nihil adversus eam pracvalens, dies multos
:

orbatam
est.

falerelur,

translationem

negare

Romam
cipiens,

reversus

est.

Undc

vix ad sua reverti in-

Modeslius vellem scripnsset Dinus de Leone Ostiensi, de quo bibliographi passim non male
teat testimonia

e i ejus

auctoabilii

morluus esl apud oppidum, quod nuncupatur Paternum. Hactenus Osiiensis. 142 Leonis in hac historia auctoritatem magni faciendam his rationibus contendunt Bcneoentani
est,
:

sentiunt.

Ne autem multorum accumulare oporunum pro omnibus audiMura:

quia prius
litteris

et

omnium
suique

anliquissimus
:

qui hanc
fidei

mandavit historiam
lemporis
:

quia

torium, qut rjus Opera nuperrime recudil inter Scriplores Italiw tom. i, vn Pr&falione ad Chronicon Casinensepag. 453 de eo loquentem : Quod est, inquit, ad Chronicon monasterii Casinensis,
cujus

sinceraB

scriptor,

integer-

nunc quod
ab

novam

editionem damus,

rimus,
est,

ut eu/m

vocat Baronius

quia
in

wrisimile
Casinensi-

eruditorum calculo

Opus
sancii

omnium, maximi faciendum est

celeberrimi
islius

secretiora hujus jncli

documenta

tum
ta,

compleclitur
ipsius

res

bus scriniis extitisse, du/m scripsit Ostiensis : quia Matthmus Lauretus nihil in hac relatione mu-

ccenobii

Benedicti fundatoris Vi-

...

lum eliam
Casinensi,

B tandum duxit. Post qua?

tatio

Vrsini
ex

prosequitur DisserConfirmaiur Leonis Ostiensis

ita

et auctoritatis vir ad

quod Leo magna? gravitatis ipsum conscribendum simul

antiquitalis

archivo
da3

aliisque

venerandicteria

immemorabili instiiutione festi S. Bartholom1 in Cava, quolannis cclebrari conaliunsueli, Beneventi die iv Seplembris, quod dc non elTluxit, quam a Cava, in qua latuit B. Apostoli corpus, ne pia civium fraus, qua Oluarratio
to III

monumentis

est usus.

Hisce auctoritatem Leo-

nis satis

vmdicatam

existimo

contra

Francisci Dini,
babilia.

qum alioquin parum

sunt pro-

luisset Leo,

dcceptus

fuerat,

deiegereinr.

Qui

locus

ad
vi

annum usque mdci.xxxviii, quo leme motus omloia cum basilica subversus est, summa
fuit.

nicon obsequio occupatus erat,

Cur enim Beneventanis potius adulari voquam Romanis, qui priusquam Chrosuum exararet in Romani Pontificis

nium veneraiione habitus

IIoc

primum

Be-

ut ipse testatur in Prologopag.244, etplwra sperare poterat a Romanis quam a Beneventanis ? Nihilo validiora sunt,
,,,-, <lr

neventanorum argumentum prm ceteris diligenter expendendum est, ut pateat, quo illi fwndamento sunm tueantur sententiam. Producam itaque primum, qum Franciscus Dvnus ad hoc responquam dit, quamvis majore verborum apparatu, rnlionum ponilrrr tnm lnr, tunt in lota sua Dissertatione, rem agere \>ideatur.
143
Franc%8ci

interpolatione

et

mutilatione Chronici Ca-

sinensis subtexuit Dinus, ut probaret

juisse
toties

demde
recusum

adjecta.
sit,

hmc Ostiensi Nam, quamvis Chronicon

prmtermisah aliquo
deseri,

atque ad fidem Mss. codicum

exactum,
sa,

numguam hmc historia fuil numquam dubitatum, opinor,

hmc
vere esset Leonis.

editore, qui/n

Quod demum

Dinus itaque

in

Dissertatione

historico"

a it Dinus, Ostiensem in his ab omnibus

critica de

translaiione

corporis

Diniirupta.

va( j
vivis

^y a(j

excessit ad

protul.it
si

argumentum ita igilur historiam annum mcxm cxxx annos post praemissam translationem,
:

Bartholom&n respondet : Leo e

S.

fnlsum patebit ex dicendis, cum multi quidem e j re/ragentur, sed nec pauci consentiant. Iielicontra Ostienscm prtetereo, quod g Ua oini dicta n ,i,u prmterea afferat, quo se expediat : atque
a d alia

luec Oihoni II juxta veriorem, probatissimamque opinionem tribuatur, ut nec conlemporanens, nec certe primus censeri possit, cum ad

qumdam

contra Leonis auctoritatem

ar-

gumenta transeo, qum unico dmstudio fuere proposita.

veritatis investtgnn-

Otho anno eam Detatem esset in humanis Mcxxxvin episcopus renunciaius teste Vossio, qui
plura

aggerat

de

Othonis

Frisingensis
i/n

fidc,

et

auctoritate.

Verumenimvero

limvne
et

responsio-

nis

sum gravissime

offendit Dinus,
eruditi,
,

forsan non
nihil ad/oerid
sit,

Eminentissimus Cardmalis Ur- argumeittn alia eoner.i sinus Dissertationem suam ad majores nostros, hanc narmhortatus etiam, ut, siquid circa illam controver- tionem. siam haherent dubii, id libere expromerent. Fec ft / Janningus primo circa qumdam, qum ad
Miserat

us

inepte

hinc colligeni
rotirrilrrr

ewm
vrrnm

templum

S. Bartholomaei

sariis rrllr

sirr

sive

respondit rmtncniissimu*,

falsum.

luvc ratiocmatio : Leo obiit annis 22 antequam episcopus creatus sit otto; crgo Lco non scripsit antc Ottonem? Hoc lnmrii rst ipsum l>int rui toctnium ; etiamsi verum esse concederemus Leonemante annum iiiti non esse mortuum, dc quo, licet mcertum sit, mtilitigare non lubet. Nam mani-

Qum cntm
id
est

anno

lltG,

ctum illud sibi nmgus. Verum,

qum ita nmnr circn pttndubium exemptum fateretur Janspectabant, ad

nt

alia missa

epistola,

dif/icultates

proposuit magk urgentes, circa aucloritatem, au t potius rclationem Leonis Ostiensis, de qua

agimus. Omnesautem ipsius rationes eo fere tendunt. kt ostendat, verisimile magis esse, Benevenr tanos deceptos fuisse per suos, qui ne civium

festius est,

Velpossit,

quam ut prudenter negari rrl debeat Irnnrm iishrnsrm Ullnnr h'nsi iu/riisi,

mortuo anno

U59 judtrr lirUnrmttto i/r Srri/il., pag. 842, vel n:>8, secundum Labbei Chron. ad illum annum, scriptorem rssr antiquiorem. Primusitaque hujus h^torim scriptor est Leo Ostiensis, scd non contemporuiirits. qui tumrn nun scripsit 130 onnos post rem gestam, ut perperamasserit Dinus, cum ante mortem chronicum

Beneventanorum imdignationem et odium incurrrrmt. hnjus fraudis foinam s/xtrt/rre in vulgus potcrnnt. quum ilrrr/itum fuisse tmperntorem. quem sine gravi periculo decipere non potuissent, Hmc ilaque argumenta per modum
ei 1 rsino propostta, servata, ipsis Jannmgi verbis ervr scrinvis n.ostris Benevento dito lectori hic exhibebo. Ei responsum

dubiorum eminentissimo

missum

fideliter

subtexam,

ut,

guantum

m-

huendum

,;

80
\

GLORIA POSTHDMA
sil

S.

BARTHOLOM^I APOSTOLl
scopio, mi
testatur ipse
el

rORl
J.

buendum
tatur

relationi

Ostiensis,

lectoris permit-

Ostiensis?

An

tam
clves

ob-

s.

arbitrio,

Epistola

Janningi

degebat, missa

Roma, Nonmbris 1699,

ubt
sir

scuro

loco

negligenter
sancti

habebant
Apostoli

nc_
ei

neventani

venerabile

corpus,
posset;
qnj

habct

carum
:

sibi

pignus,

ul

dignosci

non

am
[]

nesciretur passim,

etiam

ab

imperatore-,
sagaci
et
a

EBDNENTISSIME PKINCKPS, REVERENDISSIME DOMINB.

potius

lud

petebal

el

ab aulicis
'

ejus,

hominuni
fldeli pr>

genere, ubi conditum

pulo
1

servaretur,

rarelur
si

ilix quo
$X epistola

non

ita

pridem,
<in.>m

imperio

Docujus
pauci,
rinl

quajral

3,

quinam
gradus,

cives

Beneventani
multi
conscii
,

minationis

vestrae,

ausus fm
latione

&P onte quiddam dubitalionis

s.

mea

super
apostoii

exP' transcui
;

Ordinis,
deceperinl

aut

quam
aut

aui
fue-

imperatorem,
?

deceptionis faciendae
i
;

corporis

BartholomaBi
vestra

mov
fuj
r
:
1

Dominalione
etiam

abunde
aliud
el

satisfactum

159 Si quaeral

quo
'

pacto

iw.ssini

excusari

"" mtUu
peeeotbfi

recurril
inii.-

identidem
tetigi

animo
obiter;

quidpiam,

deceptores
pietate
,

illi,

temeritate,
\

infldelitate

hactenus
possim,
opinionis,

me
aul

el

sacrilegio

temeritate

quidem
se

,iii:,i

habet;
si

quid

respondere
civis,
ut
sit,

qua,
et

decipientes

imperatorem,
periculo

exposuerunl
?

debeam,
Iraditionis

quis

Romanus
tenax,

ac

civitatem

suam
que
se
,

ruinae

Ab
,

infideli,

suae

urbis
S.

negare

per-

tale

vevo

quod
dalnrus

signis

promittebanl

ai

gerei
;uii

corpus

Bartholomaei
post

superesse
Christi

modo,
millesi-

mon^lralianl
rnni
s.
'

imjiernturi
el

non
;

dede

fuisse
:

Beneventi

annum
in

Aii

impietate

autem
ejus privanl

minn
|.us

sustinens pro

suo

pati

iam

amore,

cor-

Paulinum,
yeneral

corpus
,

sub

anno millesimo vere translatum lnisse Romam, ibidemque imperatore ab Ottone hodiedum in veneratiom c^\ ut probet, alirgabii ipsam, quam convincentem putat, Romanae
Ulud

Iholumnn
el

alienanles
e,

sacrilegio dnm nomine S. Bapomni illo cultu,

a
fidelibus
in
'

quibus

deinceps
fuissel
:

corpore suo
faciunt, acsi

honoratus
corpus
.

atque

tantumdeni
e

ejusdem
inter

S.

Paulini

mun-

urbis traditionem.

do

eliminarenl

deleta

homines

memoria

/<>

Be.

Opponere quidera hic ego possum tradiatque etiam lionem contrariam Beneventanorum
1

17

ejus?

15i Si qnaral
sii

5,

qua ratione e\imi cnlpa

,

pos- <m attmel

tana

addere
11:111

Leone Ostiensi,
niti

traditionem

RomanoBeneven
S.

archiepiscopus
-1
"

Beneventanus
is

cujus

scilu,

Ealso

principio.

Cives

quippe
corpus
callide

COnsilio,

Cred

Osin-nsi,

impornlor

dnv-

tanos

praedictum
apostoli

imperatorem,
petentem,
S.

Bar-

ptUS
1

lnii
IS

Iholomsai

decepisse;
apostoli
.

Si

quaeral

'.
,

quam

prudenler

credere
qui
ilU (h)

atque

ei

pro

corpore

Barlholomaei

cives

poluerinl
se

deceptoribus

imperatoris;

tradidisse corpus S. Paulini episcopi.

1

dicentes
scio,
si

imperatorem

decepisse,

fatebantur
essel
cre

;:;

i:ni

quid

opponam
,

haud
principio

ipsi,

et

annuntiabanl civibus, se deceptores

qua

scrir

Romanus
rentanorum
traditionem

idem

contendal
aiti
:

traditionem
,

Benequara

deceptoribus
dilnr
?

autem
~

notis,

quam
qui

prudenter

potius

falso

Romanorum

et

Leonem Ostiensem,
scribentem,
aul

156 Si

quaerat
,

an

deceperunl
et
pi

ul

ex

t.ih

Behevenlanorum

traditione
,

praetenditur

imperatorem
sacris,
el

Romanum,
cum
periculo
in

qui-

uilul
joi
1

traditioni

addere aucloritatis
quippe,

Bdei

ma
ille

dem
totam

ni

rehus

superventurae
i'i
i'i

ab
:

illo

vindictae
ilii

capul
sibi

suum,

't

inci]

dicel

Romanus
corpus
esl

civitatera
civi
s

an
a

scrnpulo

duxerint,
ti-

quo

nititur

Iraditio

Beneventana,
B

sancti
relatio,

decipere

suos,

quibus nihil
sperare

propterea

Bartbolomeei
praatensa
pi
,

mansi
infidelitas

renti,

sola

mere

debebant;
<'i

imo

etiam
;

praemium,
decipiebant,

illorum,

qui

reliquias

imfuisse

laudem,
corpus
vero

aloi

Li

tdenti

eura

decepisse
potuit,
illu

perhibentur.

persuadentes
s.

applausum poteranl si ipsis, non datum esse

,

imperaton
erat
:

Aliunde enira

sciri

imperatorem,
niiii
:

uon quam .

deceptum
qui
potuerit.

Bartholomaei
.

quod

datum

si

ipsis,

decepe
Prinesl

cum uemo
autem,
exislen;

alius

id

scire

cipium

quo
petii

nililur
,

traditio

Romana,
scilur,

tontas
venli
et

imperatons
.

qm

certo
s.

l^-ne-

debebanl non decipiebant sibi timere saltem propter ablatum corpus S. Barlholomaei indignationem civium, si non ''t gravius aliquid ab inconsid srato, el prascipite ulgo?
,

se

corpus

Bartholomaei

!'"
ril

Si

quaeral

an

tion

muito

facilius

fuetrar

dtc(twr\

Gdelitas
li

proborum
iii
1

virorum
consenlire
ei

tales

etenim cre
qui

persuadere
.

populo,
;

tunc,

cum

reliquias

sunl,

prob mlur
visi

fuisse
,

mali

con-

del antur

absenti
:

el

quales

traditaa

essenl
cor-

Lientes,

cerle

petitioni
,

impe
quas
su-

tgnoranli

non

fuisse

traditum
:

imperatori
imperatori
,

ratorij
ati

tradiderunt

reliquias

utique

incti

Bartholomaei
,

quam
.

cum
lra
"

ab ipso fuerant,
1

quasque nemo bonuj

sms

praesenti

el
.

spicai

potesl alias fu

dere corpus
derabal
?

illud

""" omnia in pi ctanti quod petierai ac unice

desi

150

opponam Romano, si perporro quasrere <'\ me quo pacto civcs \WSimililer

quid

qu0 f
quaeral
'.>,

Si

quomodo
deceptum
praetensi

persuadere
fuisse

tor

entani,

qui
ali

nihil

Lunc

imperatori

negare
ausi e rai

auV n*

possinl

Beneventani,
el

imperato
l
|

debant,
'P

loquitur

Ostiensis,
d.M-rpiio

fuerinl

rem,

non

se,

cum

deceptores

" ,,

'

8um d-ip.Tr' An
:i
'

dia

n. ,n

Baltem,

quando imperatori
veri,

reliquias
el

tradiderunt,
;

rnl "
1

plenum opui
,i

aleae?

An

non

erat

inju-

censebantur adhuc

fldeles

ai

'

majestati
"'
i

''''

Q uid

erumpere non poteerumpebat? Nonne secum

el

\n

quando civibus suis dixerudl se imperatorem decepisse jam constabal improbos, atque infldeies
.

trahebal ruinam
""I"
1,

publicam civiura,
bellicoso,

civilatis
el

ab

esse

'
?

ittvene,

armato,

irritato

159

Si
el

quaerat

inferendam
ril
1'Ipc'lia,
,ll

opmari,
quaerat;
cui
in

" ,i "

Q u id opponam, si deinde P^eril imperator decepi,

reUquiai
raeranl
traditae

quoepi-

ceptoribus

magis non drcredere cives Beneventani, se a cupiunl illis deceptos ~ftiisse 7"*quim cu{
10
:

an

debeanl

l/ll"'"-

prassenti,

credere,

el
:

credJ

deceptum

ab

us

fuisse

imp
'

et

vulent.

ipso

ratorem

prajsertim

cum

deceptio civium

-"

a"

su

DIE VIGESIMAQUINTA AUGUSTI.

sn praesenti

81 D

minus crimen

sil

rariii

ex capitibus,

quam
160
Quid
ntiliu

sii

deceptio imperatoris?
quaeral
,

Immae Anglorum reginaa dono datum ah aiphano 111 nostro archiepiscopo anno circiter kxvh,
riae,

si

H,
tol

an

opera

pretiura

fuerit

Tum
seu

/"'""'
.

Beneventanis
tes

per

discrimina,

malasque
episcopi

arviro-

el

perdere,
,

cum
el
iii

conscientia

proborum

etiam si habeatur ratio varietalis litterarum characterum, qua nomen Apostoh' eral Bcriptum, nempe Latinia literis in lamina antiqua

gloriosiu Senevt nto,

nim
jtiis

sanctissimi
.

celeberrimi
S.

cor-

apposita,

cum

Liparitana
in

insula

huc

advenil

iiiiiiiii

aliud
12,

Apostoli

retineatur? si

urna,

el

Longobardis

altera,

cum

dictui

quasral
qs9

denique
sit,

quid
ul

gloriosius

Beneventael

chiepiscopus

civitati

ipsam,

beneficam,

bene

meritam de imperatore Otione tertio, ac k<>carere corpore^S. Bartholomsi ; mana urbe,

de Brusacco in citato concilio anno mcccxxxviu, sacrum corpns reeognovit, nulla major probatio ad finem, moralem rei, hucusque sedulo
perquisitae,

evidenliam

habendi,

desideranda vi-

quam
dere?
Rcsponsum
II,

per

fraudem

illud

sibi*

retentum

conten-

detur.
164

Utera
affertur

vero

ex

parte

pro

Elomana

tradV pra Romanoan-

u V(
U

'"

Responsum Benevento missum die xi ///Responsio ad nii iTtin, hoc pramotalum titulo doctasque objectiones Adm. Rev Patris solidas,
n;i
:

tione

dumtaxal

Othonis
ex

Prisingensis

ctoritas,
est,

qui

anno
scripsil

mclviij
:

quique
i>.

bumanis profei Tradunl Romani, se coriberi

Conradi

Janningi

Soc.

Jesn

advi
existenlia

Benecorporis

pus

Barlholomsei

baben
dignoscitur,

yenlanorura
S.

traditionem

super

asseruit.

adil

venlamorum
probata

Beneventi; ita sonat. responsum detur dubiis, tam ingeniose propositis., duo firmanda sunt puncta, illorum opporluna pendel solutio. Prie quibus
Barlholomaei apostoli 168

165

Ex

quo

clare

quodnam

<ii-

cufiupraeip*a /fcwto-

Antequam

scrimen
qui
scriplo

intercedat

inter

auctorilatem

Ostiensis,

eouern

saculo

tradilionem
el

Beneventanorum
Frisingensis,
qui
il-

mmta r*fa-

consignavit,
sseculo
:

illam

mnm
B longe
in.i

id
;i

est,

quod

Beneventanorum
tradilione
distat.

traditio

sequenti
lis

Romanornm
in

dicta

conscripsil

Romanorum

Pro
ac

pri

verbis

Tradunt Romani
pcrsona,
de

cum

evidenti

etenim plura
reddunl
certo

concuiTuni
secus
typis

consectaria,

fere

errore quid
tse

inenodabilia

argumenta,
:

quae

eamdem
pro

credibiSufli-

lem
cii

vero

secunda.

et in tempore. Sed Monte dicendum? Hic poemagis, quam bistorici munus, ac formam .-\iii-

re,

de

Roberto

Dissertationem
pro

editam

percurrere,

ut

buit.

Referl

enim qnamdom
cujus

Tyberis

inundalio-

boc

babeatur.
bulla

tradilione affertur
ei

Primo pro Beneventana Leonis IX de anno mliii,

IX
de

nem anno
posteritati
sloli

uglvii,

aemo
Scribil

unus

memoriam
S.

commendavil
fuisse

insuper

Apoin-

altera

Slephani
in

ilem

anno

mlvh,

corpus
quaa

integrum

inventum,
Ki
si

excepta

asserenles
iniiiii

S. ecclesia

Beneventana
Barlholomaei
bullis

pretiosissi-

pelle,

remansil

IJi-in-wnii.

iiunrnoiio
tol

corpus bealissimi
itidem
,

requiescere.
VI

legrum
reliquiee

reperiri
in

poteral

corpus,
partibus

corporis

Hoc

babetur
Bonifacii

in

Clementis
,

anni

variis

orbis

distributae

ha-

hcccxlvu
manorura |um tom.
typis

IX
El

mcd
haec
[tal

et

aliorum

Ro-

bebantur? Qnisnam umquara Apostoli peltem Beneventi

Irausl.itn

Pontiflcum.
VIII,

abbatem
prius

LTghel-

extilisse

asseruit ?

Huc

ossa

tantum
in

COl.
et

CX

sacraB,

Romte lunc
sectantem
Card.

furrc, insula
in

(|ii;i'

riicmlorus

monachus
sabulo

Liubi

excudentem,
ad
se

oppositam

parilana
;i

uon sine

miraculo collegerat,
seu
I

sententiam,

plene

viclum declarandum coeauctoritas

Saracenis

psaraathone,
Prederici

fiierant

gere.

Secundo
qui

habetur

Leonis

dispersa.
ritas

Praeterea

imperaloris
haec

aucto-

Ostiensis,
ili

eodem
sacrum
Bl

saeculo

scripsit,
a

quo Otho
lifi-

habetur.

Verum quam

sii

nuliius Eeris,

imperator

corpus

Beneventanis
Baronius,

ac momenli, ex citala

Dissertatione

plura menda,

babilum
cel

transtulit.

cardinalis

quam
vero
riario,

verba earadem conlinere clare liquet.

ouod

his

adversetur,
sui

tamen
qui
el

Osliensem sincerae

majus
ac

pondus
Wartyrolog

portendit,
fferlur.

ex

criplorem,
dicat.
illins
ta,

temporis
exacte
a

Lauretus,
seBcuIi

integerrimum praanonnulla cribravil

auctore
enarraoihilomi-

Romanis BreAttamen in utroturis

que
juxta

fuil

hoc additum, prseterito smculo occiden

fldem,
e* supradicti

gesla,
in

praBfato

Romanam

licel

nodum
prorsus
de

scirpo

queesiisset,

nus

iuiiii

hac
boc

in

re

adnotavit.
toto

imo arLaureti
i

quod dicitur super boc, Legatur, desumptam eadem Dissertatione el iiiiiibiuruiisi.it.it fun- P iu
,

chiepiscopus

Nuce,
in

qui

pectore

damenti

imbecillitas

el

flrmatum

remanebil

opus impugnavit,
ausus.

eura oppugnare
Historia

isl

primum
sinl

punctum,
ac

nempe,

quod

longe

ms
mili

Tertio

habelur
legenda.

Eadmeri

in

illa

solida,
in

valida

argumenta

credibihlatis,

Dissertatione
statio
.niiii

Quarlo Ladislai
ac

regis

atte-

quae
lant.

ravorem

Beneventanae

iraditionis

mcdxiv.

Quinto

Blartyrologia

(Jsuardi,
in

Wandelberti,

Plorenlinum,

Beneventanum

medium
163
i

efferunlur.

;/

M,,/

,.

niiiii vero praa ceteris pondus obUnet suura provinciale concilium, anno mcccxxxvih celebratum, in quo Fr Arnaldus de Brusacco

v. '111111

166 Secundum punctum decernendum id est, FrausBene"'- fu " nempe quod licite poluerinl B fraudem rum archiepiscopi accedente consilio, obducere eodem prorsus modo, quo liitlara

archiepiscopus,
cullate,

Benedicti XII

Pontificis

maximi

fa-

ad antiquam, el vere auguslam basilicam, anno hdclxxxvui teroemotus causa dirutam, correcognitum pus gloriosissimi Apostoli transtulit,
prius, ac
in

quo per vim ingenti baccatus in casu, pyropo exhibendus est annulus, pyropus in amethystura, el in vilrum adaraas vertitur, ut qui
citissime

annulum rapere
cidere
tale,
potuil

exoptat,

decipiatur.

Bl

certe
infldeli-

Iraus

absque

mendacio,
ac

aerea

urna
El

recundilum,
si

ac

nuper
la

sacrilegio,

temeritate,
ulla

injustilia,

ct

anno mdcxcviii aperta.

minis
liolis

duabus plumbeis
adjiciatur,

absque eo, imo laudabili

deceptus
se

quod

prorsus
ac

laederetur

virlus;

in

urna

repertis
el

lumen

ac

pe-

sagacitate,

solertia,

perinde

spinarum,

sassulis
si

cum

sacris
',

ossibus
1

tantum
qui

fraudem

merentem, nonqui-

inventis,

tum
reperta

eliam
inter

perpendi
lipsana

'i"

"

eon

dem deceplorem,
doleret.

suas partes solerter exolvit,

ruerunl
brachia,
colatur,

haec

ejusdem Sancli
I

compertum, quod unum larpineti dono dalum a Bernardo Leoduni comitis

cum

sil

167

Equidem primo

fraude

exulavil

mendaasquivo

cium,
caa

cum
el

licite

potuerinl
Nulla

adhiberi

'^ZsZ"'
rhU gw
,

Pennaa

flUo

ahno cmlxh; alterum

vero

Canlua

voces,

ambiguss.

infldeutas
18

Imperatori.

lugusto

Tomus

,,

8a
\

GLORIA POSTHUMA
exhibita
ct
,

S.

BARTHOLOM/EI APOSTOLI
credibilitalis

ratori

sed

potius

fidelitatem

magistra-

moliva

quae
,

in

favorem
ea,

Beneven- d
quae
p ro

tus

archiepiscopus
minirae

civibus

exhibuere, dum

tanaa

tradilionis

militanl

excellunt

unperatori
cessit

eranl

obstricti, nec

uHa praaexhibere
custoopli-

promissio.
totia

Civibus

se

fideles

Romana belligeranl traditione. Eodem prorsua modo, quo Catholicus, schismaticus Turca, el
,

debeb.uit

viribus,

tantum thesaurum
fraude

Hebrseus
scrfpto,
el

eorum
tradito

fidem

astruunt
alia

M)

,,
t

diendo
,,.

eumque

hac

prorsus

licita

attamen

snnt motiva
el

custodiere.

cultui

verum
illud

corpus

cultum corpori
stulere,
,| (I i.,

Nullum adfuit sacrilegium, quia debitum nec exposuere; S. Pontiflcis Paulini debitum sucorpore
s.

dibilitatis,

qua Catholicum muniunt,

solus

quae alios
Venrai

ideoque
esi
,

Calholicus

non

decipitur.

quod
est

Ostiensis

pro

^postoli

iradentes;

traditionem,
(juod

nnllum

Beneventanorum scribens pundus directe adjicii ei

1,1

wrtis

babuere
,

fraudem aperire posi

proul
decepti

imiram

credendum;
,

cum tantum
fraudem
se

credere

de-

peratoris

discessum

effecerunt

urbem
habuerit,
24
.

beamus magistratui
asserenti.
tiva

piam
directe

commi
fidei

prius

munientes,
citato

ul

imperaloris
-

Ai

sicuti

credibilitatis

nostrae

mocre-

evaderent, ac vires.

El

quod
lib.

Ita

res

nullum
,

addunl

optime ex
faclum
bis

Ostiensi

2,

cap
in
|

post

immediate

scribente,
|

elicitur

illis

ver-

eiini dendum esl dendum, reddunl tamen

pondus ei, quod Deo Inquenti lanlum sil

ad
ita

cre

evidentiam credibile
Ostiensis
se
relatio
cre-

Quod

postquam

imperator

rescivil

Deum locutum
dibilem
reddil

fuisse

nimium indignatus, corpus quidem

(
.

confessoris,

illam,

qnam
traditio

commisisse

frau-

iiod

detulerat,
recondidit.

bonorifice

satis

apud insulam

dem
171

testatam voluit

magistratus.

Roime

Igilur
ut

Beneventani

non

Beneventana
iilis

roboratur

bullis
,

toi

retinnere

Apostoli
sed
ut

corpus, publics

sempei

abditum
veneratioillud

Pontificum
forsan

temporibus

propinquorum
:

et

baberent,
ni

exponerenl
cl

tunc

temporis

viventium

stipalur
,

ab
sed
i.

post

imperuloris

discessum,
et sic

amoto

Ostiense
lialu,
>n
lol

auctore
coaevo

non
:

tantum
fuil

probatissimo

amittendi
pe

periculo;
Apostoli

quo tempore patefacerelinuisse

,

el

per

ticebal

corpus

tunc etiam
;

.Mai iM-.ilii-iis

totum orbem Catholicum decanlata item n

:

s.

Paulini corpus
ejus ioci
,

exhibuisse patefacerenl
ipsius.

ac pro-

gnita causa

?iris

summae
,

aeslimationis qui
?el

sanctimonisB

inde
coli

ubi

S.

confessoris

corpus
cer-

vel

dignitatis

Beneventi
risilarunl
,

sacrum
vel
reest,

debuisset

universum

orbem

redderenl

Barlholoraaei
liquias
liabi

corpus

religiose
;

tiorem.

ndas

curarunl

et,

quod
illius
I

capul

168
,!

Procul
ut

fuii

temeritas

dum

tali

modo
:

oculato

testimonio
visa,
et

duorum
i

provincialiura
esl

conciad-

tradiderunt,

(raudis aperitio essel

essel

difficilis

et

liorum
eo na
iit

comprobata

veritas,

litia

cum
saris

tandem aliquainlu
iram
eluderenl
ilmii
,

aperia,
realiter

miiniti

cae-

prudenter dubitai
innilUur

neqneat.

ontra

Romanon
in-

proul

immediate
indi-

traditio

assertione

scriptoris

contigit,

fraude
sibi

aperta,

imperator
:

coaetanei,
scii
:

sed exteri,
edicto

gnatus, illatam
i
ii

alturus

mjnriam
praelaudali

Sequen-

solo

rerum [talarum imperatoris excommunicati

,
:

adeoque

et

tempore
supra)
obsedit

(sunt
perrexil

verba

Ostiensis,

judiois

incompetentis
concilii,
.

Actis

apocryphis

Laterapost

ubi

iterum super

Beneventum,
:

nensis
sex
vi\,

el

qua3

Romano
adhibitis

Breviario

et
i

eam undique per dies multos sed mliii adversus eam provalens, Romam reversus est. Tandem injustitiae notam evaserunt,
i

saecula

lantisqne
ftiil

mutationibus,

asgreque
iiu.i

inserla.
el
el

Traditio
per

Beneventaregiam
Ro-

na

semper,

eadem

viam

aliamque
?el

labem,
posset
ore,

qua
traus

maculari
laude

possent
digna.

cives,
Et
si

hactenus incessit,

impraesentiarum incedit.
inexplicabili

reddi

non

mana
tho
Paulini

vero
sese

contradictionum

labyrinl).

omnes uno
lollimus,
licet

ac

exquisilis

laudibus Judith ex-

involvit,

dum

asserentes

Romani,

ac

convestimus,

eo

quod sua fraude,

attulerit
utilita-

corpus

Romse

quiescere

supposilionem

periculosa,
;

tantam

populo

nnins corporis pro alio tacite fatentur,

cum
S.

nulla

tem

quare
debitis

Benevenlanum
exspoliabimus
,

magistratum

lau-

habeatur
lini

memoria
q
I

translationis

corporis

Pauquies-

dibus

cum

traude

tam

Romam,
.

procul dubio

Benevenli

picaci

ladium?
ctis,

Firmalis

Benevento non Cabulosum servaverit palitaque duobus praemissis punvidetur

cebal

Sicardo

V Prinqjpe
,

translatum.

Neque
supposi:

hoc
tione

affirmari
a

potcst

nisi

mediante

fecilis

duodecim

propositorum

du-

Beneventanis relata.
,

Non

ilaque dicatur

biorum

solulio.

Principium
esl

quo
et

nititur

traditio

Benventana
:

169 [taque quoad primum, nbi dicitur. Principium quo niiiiur tradilio Beneventana,
,

sola

relatio,

infidelitas

deceptorum
illam

ete

niin
tol

respondetur,
signis

niti

hac relatione, circumvallata

,

corpus s.

Bartholomaei
el

mansisse

Beneventi, est
illorum,

credibilitatis

quae

innegabirela-

sola

relatio,

praetensa

infidelitas

lem
tione
vis

reddnnt,

dum Romana
et

nititur

tantum

qui
pisse

reliquias

imperatori

tradentes,

eum

dece-

imperaloris,
destituitur.

solidis

credibilitatis

nioti-

perhibentur. Aliunde

tuit

lllia
il

deceptum
ipsis,

fuisse

enim sciri non poimperatorem; quam ex

:

Addimus
non
quia
eo
fraudis

Benevenlanae
tantum
vix
,

tradilioni
,

fidem
eara

adbiberi
innocenlis

e*

ca]

'i

od
;

qui

deceperuni

cum

oemo
qno

alius
ni-

auclores

deposuerinl

scire

potuerit.

Principium autem,

verum
rint

eliam

cum
telam

imperator
signis

abiisset,

titur

ratoris,

Romana, est auctoritas impeq u certo scilur Beneventi existens petnsse corpus S. Barlholomai et fidelitas
traditio
i ;

aperientes
,

fraudis

claris

ostende-

Benevenli
prorsus,
c

remansisse
prius
'

corpus
nec

Apostoli
alias

pro.

idem
non _

borum
"

quod
injuriam

colebatur; c
'

iram
;|1111

virorura

tales

etenim
,....i:

credendi
...
.

sunt,

IIKI nisi

ni-n .i.iilur Pniocn probentur tuisse

raxissel

mali
'

...-

imperator

sequenti

"

qui

consentientes,
tra-

.
'

ZL^
Ifbl dlldS

""

Beneventum

ultuims

rediisset.

Contra
quia
"-

'';

,l,llr
-

1,,

" 1,,m
*

^Peratoris,

Romana
'" ab ""
:m

traditio

nullam
'

fnsoTeL '"

IU1SSC.

n~' r

aD ? sqn flem bonufl 8U8D,cari D0

, ;

nll,,,

qnM

meretur
l"'-att,r

fidem,
se
e

r gat

'"1"
recepisse
:

WPM
i

,11..

deinde
sib

*e

D. ApostoBeneventanfi
iai>, Panlmi ""

m '":"""
R^n.i...
ad
p\

illnsnni

declnrante, eo

qnod

D.

;,'""

"'
lanc

|U0d
,'

lam Bc -

imun
se tnenlnr, sed

P"
Pa

i'">

n>ore
,,,,s,

Apostoli

tradiderint,

el

creden

non asqna

ertanl;

dnm

dare

Infertnr

(paJa

MfM.
C'"l
il

DIE VIGESIMA QUINTA ALGUSTI.

eaquenon
,.,

83
qnod
nec
extraordinarias

necestaria

hu

omisi);
esse,

eonim
ac

traditio

mabat,
""ii

reddil

verisimile,

adulterinam

tiabendam

depravatam.
auclorem
altero

adhibueril

cautiones,

ullum

cnraverit

AdverUtur demum traditionis Roraanae imperatorem deceptnm, ei rei ab

s
i

jnramenlnm.
\~3 Additur
i
:

Quomodo
el

potuerit

impefotar qwmod
fue

;i

teslem
ipsosmei

anctorea

Beneventanae traditionis esqni

decipi,
'"'ll

cui

prsesenti,

ridenti

reliquiae
Ull
el

""
"
,

rit
!'

decipi
''

priocipales,
<-i

rem ab
,

ipsis

gestam

liadihc

jp H >

cpiscopio,

tcst.illir

Prntor

deposuerunt;
ri in
i

archiepiscopnm
prsebet
reliquias, et

cni

ejus canoni-

Ostiensis?

An

tam

obscuro

loco,

aegli-

facultatem

testandi,
viros
se

ac

authenti

genter

habebani

cives
el
,

Beneventani

venerabile

reddendi sacras

cordatos

Bene

S. Apostoli

corpns,

camm
ant
qni
illud

sibi

pignus,

ui

eentanos,
re
,i
.

cjui

in

hoc

faclo
:

piissimos
.

exhibueinnocenti

dignosci

non
ejns,

posset

nesciretnr

passim
el ata

ac

lentissimos
i

piissimos

dum

"ii
i

ab

imperatore,
sagaci

petebat,

iM

corpus S.Patroni
specie
ca sai
i

servarunt

prndentissimos,
foventes,

anlicis

hominnm
el

genere,
populo
.

ubi

qiiKi

roluntalem
ipsius
irae

,|nr
fefclleriinl

verbis

lactantes,
faclis

se

eumminime dederunl
',

conditum
raretur?
1

iervaretnr,

fideii

honoOatien-

Primum
dicat,
in

respondetui
episcopio

qnod
Callide

niiii;

csesarem
lunc

veneno
utpote

iml

ac

minime
rpore

datas
i

fuisse
illi

impro
satis

cives,
iii
1 1 1

impofentes,

inermes ad
:

eo-

peratori

reliqnias,
Iposloli

sed

tantnm
B

tutelam

tuendam
corpus
si

innoxios servarunf
\'l

el

cum
intheet

corpus

Panlini;
ipsins ct

quod

,n

periculo
.

versarentur,
i

in
;

csssaris
vel

iram

decenter apud

episcopium
ostendisse,

civitatis

erat

cidendi

negarenl
vere

magnum

reconditnm
tali

eo sublato

reces-

saurum
charybdi
tenuere
172

amittendi,
superatis,

traderent; scylla,

sisse
facile,

fraude

deceptnm
in

Prmterea
occlusa

qnid

tam

media via
quaesitnm
qui
iiti
'

optalum

porlum
pacto

qnam
Sancti
.

tradere

uraa

corpus aliliudendi
eral

terius
\'i

pro

allero?
aulicos
qui

Ad
atis
in
.

finem

Secundum
audebant,
ipsum

Quo

caasarem

ejusque

superque
tanti

bcsecundwi,
B

..

cives

Beneventani,

nihil

tunc

imperalori
ansi

conventio

uegare
fuerinl
eral

ioquitur

Ostiensis,
illa

..

decipere

An

deceptio
aleaj
'

periculosae
injuriosa

plenum
majestati
facile?

opus

..

eral

caesarca??

non An non An erum'

momenti r secreto se fidelissimum subjiciebat. Modus in hoc facto adhibitus infertnr ex boc, qnod in aarrata
re

magistratus,

Dissertatione
vetustissima

dicitor

vigere
pridie
in

Beneventi

traditio

celebrandi

Nonas
ubi
frans
a

Septembris
Apostoli

pere

oon

poteral

j>

Nonne
\

secum
et
,

trahebal
itatis
. .

Quid ruinam

si

erumpebat
publicam

festum

S.

Barlholomaei

cavea,

ci.

corpus fmt occlusnm, nc

iv

pia

ab

imperato-

iiiin

ch

ab

imperatore

juvene
quia

aperiretur.

Et

hic

sacer locus

Beneventano

bellicoso

armato
tunc
se

el

irritato

inferendam
,

populo intns S. Apostoli basilicam, anno noi lxxxvqi

pondemus,
valebant
Miiiin
esl
ei

quod
eo,

ideo

deceperunl

non

dirntam

colebalnr.
in in

Pro
cavea
abi

facili

habetur,

quod
consiJio
lo-

opponere, proul
qui

in

cum

wm

infert

more poVerum est,

ape-

tratus derit,
et
co,
repi
et

bac
loco,

>acrum corpus recondiprius

,

colebatur,
in

quod fraus subjaccb.it

riri
:

periculo,
eral

sed

periculura

quod posscl remotum valde

,

consensu
el

archiepiscopi
seu

noctu
s.

eodem

cum
,

vase

lipsanotheca,

Paulini
ut

corpus
(raudis-

ad

secrelum
cautio
fraus,

custodiendum
fuissel

queelibel

prudens
eral

ac

aerit,

eo

adhibito
:

modo,
et

uemo
el

solers

atfhibita.

Et

cum
fuissel

ape-

dis

odorem
aon

hauserit

post

imperatoris

rienda
ita

ch

itas

prius

optime

vall ita,

cessum
tus

solum

archiepiscopus,
,

maj istrasapienter

ut

imperatorem
illusit.

iratum
prudenliaa

illudere effeclus

potuisset,
fuil

o tenderint

Beneventanis
hc

quod

proul

[taque

licita

peregerant,

sed debitis,

indnbitatis signis

decre-

fraude

injustam

rim
es
iel

eludere

cum

tunc

uulium
fuil

ceptum
dibile

ostenderinl

imperatorem.
.

Nec

est

praesentissimum
fortiludinis,

remedium. [mo
valde
r

magnae

archiepiscopum
cives,

el

magistratnm

potui

ac

magnanimitatis
alicujus

trophseum,
ti

uon impe-

decipere

dicendo

imperatorem
culpae

decepu
Pol

silire

ob
q

metum
i
,

periculi.

absque
ranl

eo

quod
qni

deceperim

imperatorem.
labe
illudere

Addatur,
ratori

Beneventani
el

universe nihil

equidem
''iii.
;it

absque

im-

palam
a

aperta

facie

uegare

audebant
archiepiscoalla

pen
lebanl

attamen
piini,

rpetranda
paucos
orani

frande neque

Milcli.il;
.

thesanrum aon saum v\ snum R absque culpa ri\c-, ilivipnv non \a-

[ue

prudentes

removil

con-

eis

negando

saci

corporis

Lraditionem

im-

sideratio;

ab

debal

paucorum
[laque
sunl

enim periculo Lutos illos redet integritas, consciorum rei

peratori
traditio
;.,

factam.
afferl
.

[deo

esl

tantum credibile, quod

nempe
ve\

imperatorem
raaxime,
cives

deceptnm
vero
nuilo

retnm
miltebant.

invioiabile,

quod rei complices proBeneventani collective accepti

:

iimii

cives; eo

quod imperator
fuissent
\

fraudem
itio

noscere
valebant
.

non
c

poterat;
e
.

oon
el

.iu-i

ne are

distributive

en

;i

snnt,

an

decepti,
tul

gavere.

Binc eruitur,
unius
sacri

possibile
\

fuisse
ice

sup-

circumstantias

eaque omnia

quaa

eritatis

inem

corporis
defectn

alterius

ipsos reddere potuissent,

i

perpendei
:

peragere
terialiter,

absque
etiamsi
;

datae

fidei

oeque

ma..

Beneventani

Apostoli corpus

spopondissenl
identice,

cum

necesse minime fuisset, quod

hi

Qninam cives 17 Ad tertium quaesilum Beneventani, cnjus onlinis, aul uradus, ijuam nniiii, aui pauci deceperinl imperatorem, ant
fuerinl

qui
hi

promiserant,

fraudera

adhibuis-

conscii

deceptionis

faciends?
esse,

Rein

sent;
sent,
sissel
,

cum
Sed

duo actus
aon
atpote

a pluribus

peragi polnisintercesfuit,

spondetur
jusmodi
cj

prius

supponendnm
solet,

qnod

hupan-

etsi

materialiter

Sdei defectus
,

rebus

evenire

nempe
Nec
esl

qnod

formaliter

intercessil

ai

dictum
nullas

magistratn,
conscii

consulto
luerint.

tantum

arcliiepiscopo,

llllm

promissio,
eral

metu extorta,
Nec referunl Beneventanis
invocati,

ob-

dc.-cptionis

verisimile,

ligationi

obnoxia.
a

Bistorim, im-

quod
bet,

omnes
quod
directa

cives

fraudem
ac
conscii
el

callerent,
legi.
ii

qnia
dici

fraus

peratorem

petiisse
essel

quod

iii .ii

ab

eis

juramentum, decipiendus; adeoque ob

fiilH

perdiiBcile

abdi potuisset,
hierinl

Ergo
,

de
cii

lantnm
probate
erant,
q
I

qui

reverentiam
enligationem

Numinis
qui
sibi

tatem
petenlis
fuit

regebant,

qnibus
qui

imperatoris

petitia

contraxissent.
sua

Dno

eadem

Bi qnippe,
ac

fidei,

maBerto
fae

m *gnitudo,
&taie
iiiiui

innixus
ant

potentia, ac majeexisti-

probitatis,
i.iiin

prudentiaa

pro

posse,

debere negari

operuissent

asqne

eo,

operire

esset

GLORIA POSTHUMA

S.

BARTHOLOM.EI APOSTOLI
W
o-

m
11..-

manis Deuum
paucis
illis

ixn

eosqne
rel

victos

ab Caudiserenissimo-

emagistratu,
(uti

atpote

qui

consensum
imperatoris
posse

nis

farcis

transire

coegit,

oum
regia

prastitissent

tunc

credebatur)

rum Longobardornm
praerat
principatui;
viribus

pnncipum

amplissimo
civitas

peUtioni;

dum

pro comperto erat, oon

tunc

nihilominus eral

ma-

pervimimperatoriprasenliobsistere

gna

situ,

potens,

nd quar

um

175 Ad quartum quaesitum : Quo pacto possmi excusari deceptores illi a temeritate, in-

muris
dives,

vallata,
at

populo
mcii

rebus gestis praclara, onusla, nobilitate tanta

nobiles
oratores

anno

centum

iinna'.'

Ai)

iniiiiciiiiut* el

nis

proraittebant,

veru, m u,, monstrabanl

<

<i"" u
se

*"

"jjorn

in

daturos

Chronologia

antistitum

Beneventanorum,
chronista

qui

imperatori,
.
..

aon

dederunt?

Ab
S.

impietate

aucor-

Falcone

aostro

itidem
aut

desumpsit.)

[ta-

tem,

et

sacrilegio;

dum

Paulinum,

que non debet,

marifraus
roixtionem
(Jrseca,
illa,

temeritas,

aut

ausus
csesari.

bbsIL

pus ejns
bs,

sub

privanl

nomine S. Bartholomasi alienanomni illo cultu, el veneratione,

a
:

Beneventanis parata
jactel
inclytis

Pra>

terquam quod
a

cum

Beneventura
et

sangoinu

quibus

deinceps

fldelibus

in

corpore suo
faciunt,

hoacsi

qualuor

nationibus,

nempe

noratos fuisset

atque

tantumdem
e

Samnile,
nobile

Romana,

Longobarda,

corpus ejusdem
rent,
deleta
satis

S. Paulini

mundo
memoria
in

eliminaejus

tamqnam
jactabant.

inter
fuit

homlnes
responsio

Celebris

OraBcorom jus patronatus, astnm aper Diomedi /Etolim regi

hindatori,
bello

Sufficiens

puncto prseperagi, non

nostroque
ste

primo
de
a

seu

restauratori
lib.

te

misso,

cum

praetulimus, potuisse hoc

Procopio
datus
el

Goth.

I,

pa
regis

Bolum
faude.

absque

culpa,

verum

etiam

magna

cum

dono
fllio,

Meleagro

Oenei

Calydonim

Ostendere
et

signis,

exhibere corpus S.BarRdelitati

quem Beneventum
ostentat,

suum

insigne, seu
animi
fortituiuro

tholomaei,
sisiii;

non tradere,
nulla

minime obpromissio;
el

stemma
c

dum

prsesupponilur
nulla
-t

rdiara,

Beneventanis infuderal conjunctamque unionem,

majestati

ubi
cel

nulla
haec

promissio,
adfuerit,

infldelitas.

Et

lili-

diaem,
merito
alienato

ac

constantiam,
Quoil

caesaris

attamen,
vero

quia

non

plene

opponendns.
S.Paulini
privatus

addilur,

aempe qaod
D.
Barillo

bera,
eral

sed

ob

gravem
Si

timorem
per

extorta,

non
velit

corpore
fuissel

sub

oomine
a

obligatoria.

infidelitatem

tholomaei
cultu,
ac

D. Paulinus

omni

significari

neque haecin hoc casu adstipulalur; dum simulationes non sunt

insinceritalem,
inimicsB,

quamdam

veneratione,

quibus

fldelibus

deinfuit

ceps in

corpore

suo

honoratus fuisset, jam

posl

sinceritatj

cum ad bonum
(Inxisse

Bnem
longius

ordi-

responsnm, quod,
ria

cum

discessum imperatofuisset,

nantur.

Scimus

ipsum

Redemplorem,
se
(ul

discipulos
ire;

esset

aperienda

fraus,

lunc

proul

luil

alloquentem

non

Emmaus, quia volebal nv

sed

ex praecitata Ostiensis nari^tione, satis evulgatum

aniverso,

doctus audire

quidam
:

subdil

quod

Bomse thus
D.

erat

adhibendum
:

D.

interpres)
i

quia

volebat

Maue noevaserint,

Paulino,
extra

Beneventi

Barlholomaeo
fuit a

ergo

oon

biscum Domine.

mundum

eliminatum

Beneventanis
deleta

176 Quod

vero
e\

temeritalis

notam

cOrpus S.Paulini, nec inter

homines
:

wne-

clarum
tor ad

est

supra praemissis,
fore

dum

prudenter

putavere rem
propria

occultam,

quousque
deinde,
habebant.

imperaurbe

randa D. Bartholomaei raeraoria. 178 Ad quintum quaesitura 78 quintitni quaesitum

<<

Qua

exi ratione exi<"-

rediisset.

Nam
nihili

mu-

miculpa
jus scitu,

possit
el

archiepiscopus Beneventanus,

nita,

Neque Ex antiquis enim habetur historiis, Beneventanos cives pani fecisse caesares, cum eis ita libuit. Anno mxlvi cum Beneventum advenissel Henricus n imperator,
hoc

casaris

potentiam

consilio
satis,

imperalor deceptus

fuit.

magna

indigel

probatione.

Jam factum
,

fuit

modum
179

se

gessisse

cum diximus, laudabilem lantum, ac numquam satis

:

laudalum

antis*titem

Ad

sextum
cives

qumsilum
potuerinl
se

Quam

pin-i^-

'"'

^""

Beneventani
os

(sunl

verba

Lupi

Protospatae)

ad

ler

credere
qui

deceptoribus

impe-

no

mjuriam absciderunt sternulas equi ejus. Anmxlvu, idem Henricus, Beneventum adin

ratoris,

dicentes,
ipsi,

imperalorem

decepis-

se, fatebanlui

et

veniens (refert Leo Ostiensis

phia)

sua Chronograrecipere,
totara
illo

deceptores

esse?

cum
a

Deceptoribus

annunciabant civiba notis autem

responso ad
:

noluissent

eum
patris
II,

cives

tam
ci-

ob suam,
vitatem
erat

quam

oB

injuriam,
qui

quam prudenter creditur? tn quaesitum luculenter fuil dictum

declarantes
se ri,
se

Prudentissime;

Clemente Papa

cum
III
l

tunc

vn

m ";'-; ^; renolu
;

177
.,-,

excorarounican fecit. unn, l; ,ln q , |lll ,;

Oth6
l

in

hN

Beneecc,esiffl

tum quia non ideo

defedu

iilusisse

impera

n.

m ,l,,nns

rcl.lelunt,

dum

oII

Pontifice

uuh,
;

fra.ulis

A,,

impna.omn

'

:;:
,L

"'

T, Beneventaui
Beneventi

ejU8dem

tuenmt
et

sed

* on p

rtmm

>-

defecluci

W
si

absque

P*
"

recipe-

ves decipere.

[dem

f>lho

principem
cives

Ademenura

creavit,

dejecto

Laidolpho, et

Tum etiam, quia ex e signis valebant exnlorare percipere, ac scere, atrurane m agistn psi de rentu

circumstantiis,
d>-

tas

Praierea est considerandum quod civiBeneventana anno millesimo uon tMU,mi lh 11 enulrabal
,

octo mille

uunr.s

i.i

in
,
'

,,-,
.

n.c

deL

T enuraerat,
m

'

'

^Z T^ ^
V ">U8,
lio

'""""^

"''"""l' *"*' '" lh, " ,s

,rl

muivm imperator
porrecta
i ,
,

.T" tihufd"

gessssent.
hi

Sed

n i"

11 i-

sive
,u,n (|no

ucttiii

"t ti

otio raiue oraii

,

htt

ui

aniio

mikivi moti.M,

in

>^

civibus, et
Irrviti

palam
.

oegarfl

accidit
lirPi p,i et Ucet

pestis;

nun audentes

se.l

erat

raaxuno
., ac

nopulo

.nnLrniin.iinom inagniituimcm

referta ' Lnik

r.^

caesar

sacrnm sacrum

n ncorpus con

cessei e

i.i .,,

UJam,

Q"m oh causam
oarrare,

potenUam

poteral

archiepiscopu
Bl

non

rabulam

ne

cives irritaret?

^"
tatur

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
tntur 'V^.
(

85
fcn

ouolis,

quantique

meriti

faeril

hic

archi

i*:t

Id

decimum quasitum
opinari,
a

non

.siiiiiii.ii

dicere,

fuisse

^^
irffl
t

meriti virum, ut a Gregorio

e
,

Alphanum II, anno CMxcvm,

conflrmatioclerico privi-

debeanl

el

credere
illis
!

cives

Benevenls
fui

magis d addecimwn

ni,

se

deceptoribus

deceptos
credi,

nri\ iiririnrum
-

mki-

crrU-sia-

quam
1

'-1111111111

credere

deceptum

J
I

llM

|lln

suo

uepote
:

tunc

ab

iis

luisse

imperatorem,
in

prsesertim

cum

de-

iiim) n

oliiinore

meiuerit
clerico

Concedimui
nepoti

au-

ceptio

civium
ex

casn

praBsenli,

minus crimen
deceptio
imlui

lvm
1

^lphano
.,

vestrb
post

integrum

sil

variis

capilibus,

quam
satis

sil

ipsum
l

archiepiscopatum,
..
.

decessura

tuum
dece-

pcratorist

Respondelur,

superque
el

)a

)(

niimi
\,i

se

probatum,

quod

potueril

facilius

absque

190
,i

septimum
ut
,.|

quaasitum
,

An
el
illo

qui

alla

culpa decipi
1

imperator, cujus injusta vis tunc

A1

..,111,1,

praetenditur
in

imperatorem
ab

teptitnum
t t

num
ri CU lo
,,,

quidem
suuni,
sibi

rebns sacris,
totam

Romacum pevindictae

oppugnari
opinari
ipsi

poteral

deceptos

fui

non
D.

possunt, prster id
Aposloli

quod
coli

comper,

praesenti

superventuraa
ac

muniter corpus
optabant,

Beneventi

capul

civitatem
ciyes

an
suos,

illi

scrU pU io
',,,1,,,..

duxerint,
propterea

decipere

el credendum volunl archiepiscopo eamqne magislratui piam fraudem propalantibus

,

f t
i ^

n.ini

limere

debebant;
el

imo

tol

evidentibus

probabilitatis
lali

signis

confirmanti
sacrilegio

sperare etiam sum poteranl

ip S is
t

pra3mium,
;

laudem,

applau-

bu&
illos

Dum

e contra

mendacio cum
haud
erat,

si

decipiefiant,

persuadentes

maculari

non
,

esse

uartholommi
decipiebanl
.

dalum imperatori corpus S. -1 vero non quod datum eral

:

peratoris
verinl
:

cum eos potenlim tunc obsistere non valuisse qualibel ex causa praesumendum
necesse
i

im-

noesl
el

..

limere

sibi

debebanl
,

propler
in-

hujusi

li

sacrilegium
1.

ab

illo

arcbiepiscopo
erai

..

corpus S. abiatum i,.. tionem civium

( ; ,

Barlholoromi
,

saltem

ab

illo

magistraiu.

c.m\ei>.> necesM-

nm
a

si

non

el

gravius aliquid

nera

pem non
in

illicitam

sequi,

ne

lantus

amitte

inconsideralo,

el

pnecipite

vulgo?
,

Re-

retur Tutelaris.
millo Tulino
episcopi,
ac

Nobis
Vita

expioratum
D. Januarii

habetur
nostri

Cafi

el multo qnod equidem magistratus gpondetur magis archiepiscopus maximo scrupulo Iribuissent

civis

el

lotius

regni

presenlissimi
insi

palroni,

decipere cives,
(

el

asserere,
-1

se

retinuisse

cum

frau-

quod
nastei

cum
ii

Card.
V

Oliverius Carrafa,
irginis
I

m
.

mo
eni\is

i,.

corpus

Aposloli,

jam

concessissent.
.

Hoc
el

Montis -

commendatarius
de

certe
i

fuissel

mendacium impiura
patet.

el

sacrilegum,

precibus
regis

Perdinandi

Aragonia

Neapolitahi

consideranti
a

Nec

lanto

magislratu,

mullo minus
siiiii,
,,

tanto

antistite

tanla impielas
se

prae-

dudum sibi xandro vi summo

iv.
pi
1

porrectis,
Pontiflce

obtinuissel

ab Ale
breve
arcb
.

quoddam
Neapolitano

di

valebat.

Prmterquam quod poteranl

in

tueri

11 111

Alexandro
et

Carrafa

civium

indignatione

medium
tara

afferendo

imcau-

C opo,

praefati

Card. Oliverii germano

cum
,,

linlrllll.llll potentiara

ICMMCH'11 >'""' imperatoris, resistendi viribus " M"-'*

el

si

lacultate
rii

Iransferendi

corpns
..

ejusdem
. .

D.
el

Janua,

,,

habuissent,
decipere

non

eral

facile

aegotiura
in-

prffifalo

monasterio
Neapoliti

Neapobm,
s

eos

ob

multa signa,

quai

poteranl

dus Alexander
sterium
brevi
1,, ,,1,.

anlistes

se

m cum diad mona

.

restigare.

prafalum
renuerunl
prederico

anno

McnxcYii
petiissel
,

conmlissel

el

181
fld

Ad

octavum
fucril
,

qumsitum

An

non
.

multunc,
cjuales

exhibito
iv
,,

corpus
;

monachi
habitis
luit.

illud

nrlnvuiii

..

to iiini

facilius

persuadere

populo
el

adeoque
regnante
obsidere

quingentis

militi-

reliquiaB

iradebantur,
ignoranti
S.
.

absenti;

DUS

lunc

traditae

essenl

non

raisse
:

traditum

,,,,1,111,

ccenobium,

..

imperalori
,

corpus
tradere

Bartholomaei Bar.ho.on
el

quam p.

".im-

,pen
.ctanti,
, .

cum
non
,

suis prsesen.i,

o,

nspeelelur,
-

corpus

ac .:.!.. .,.-'...
cili
v

,. lt

des
'ra,

lUnd, abatt Bes,

vim el metum, sacrum corpu gax el prudens

accideret
ciderat
,
i

parito

M
Mch.s
ab.

Montem,
Binc per

opus

breyi

Aj"*.

\'""
",.;,' ""
''"
,

" '^ ^ "" 2

'"

""'

, r

,-...-,.ii

rat e

,,
,1,,,,,,.

ecipi

imperator,
,
,i.

ter
1

,,,l,

nnius,
so-

^SlfS?'*! ^^T^dfcStata
i

:hos obstnnxil ad
,

mandum, Hud en
'

C
,

ntlrius

anca,
,

n
^-

u,

tiam ero c isedcives, qui audienles fran-

D.
nl

Deinde
i

omms

""h^iut "
"
'

',

S
"

;!

dem
omnia

exhibitam,

poteran.
dilig

el

ips

mensnranda cnravi
successi

-*-. * signa copnoscere,

ret;
e,

ac

re perpendere,
erat
rse

re

P0

tTJ veut
pop.o

T2ZttEZ>"
el

sn

ritnsap,

facile

"PPOrt 8
i.ii',

el

182

'""" snarum rernm erat scienUsstmns. Qi situm a,i non,

e

"'"'"

ageba'""';'""

^***^'gZ^,Z
;',
l>

,,,,,.

ventanorum,
"'""""'

,,,,,
'.

.'

""'

tnona-

d,

,
> >

luisse fnisse

imper imperatorem. et nonse. cnm.prmtens, quanao imperalorT redeceplores tunc saltem, quando imperaun. .odeceptores lunc
liquias trudider
:

"'"-

'"

censebantur ad

;;;;;;"";
,

-'';'',
vivebanl
16,
Ub.
3
.

^STmTZ.
,

..hibere
.,

cornus
,.

,,

S
.
.

J,.. nedum

Hoc
r

talpae

, oculi

veri suis

el

lideles

am

vero

quando

civibus

dixe-

t.seimperi

em

decepisse, jara constabat

^^^^^^^Md f ^fJ^^J^
Malthmus
Villanus cap.
i

tfam

duce Gua rd

iii,

.1.

nv

''"'I'..'-

qna
ai

leran,
rtri.
'

ausa i...... v.-...:.... ...... pendere ac hmsilare, se

i

toubqs
Itasent,

i.ai..-

iod
,

,.,,,,, ...
ei

sanctimoni,

deceptos

Ei
.

si

id

raspicati

sembatnr
tiam
I

quod

soiemi

""" eigna quirere nem exuere ac denonere

ui

nmnem

hasitauo-

deiatum,
l>

rahussenl.

"""

u "e

j^
^

,,

^^

n| ,
,

86
\
iu

GLOKIA POSTHUMA
habitnm,
est,

S.

BARTHOLOMJEI APOSTOLI
dum
tigil

quadriennio post
vellenl

cum auro
ab

el

ar-

orna aperiretur;
prajservatii
rota

el
,

ullra

naluras

vires

r.

on t

genlo ornatum

Fiorentini,

eis depre-

>n

super
ad

cujus crure

er

hensum
brachii,
iui

abbaUssa Theanensis astu,

ex

vice veri

quadrigaj
lationis

innocens

pertransiil

tempore

i..

(M s-

brachium
El

gypso

compactum

tradi-

sacrarum
hic

peliqniarum

novam
oporlet,

basili-

fuisse.

Iraudibus

bujuscemodi affalim fe

cam

El

denuo
illud

ponderetur
Be

quod

dundant
184 mtecillllllll

HistorisB.

traditio

Romanorum,
,

habuisse
D.

cum S.PauIhU
,

Ad

andecimum
raerit

qumsitum
,

\n

operffl

corpore
oriri

eliam

Barlholomaei
,

forsan

pretium
1>Ii;ii
..

Benevenlanis
artes

per

tol

discrimi

potuit ex

silentio imJ)eratoris

malasque

perdere,
,

cum
ut
.

conscien
el

aperte

deceptum

declarare.
eral
in

qui noluit se Tradltio Beneventn

asser
i,

ii;,

proborum

virorum
corpns
i

sanctissimj

celeS.
li-

norum

hmdanda
el

positiva

berrimi Aposioli
cei
ikiii
11.. ii

episcopi

unum,

aliud

chiepiscopi,

magistratus,
claris

qui

imperal
de

retineatur?
fuissel

Respondetur
[quod
D.

quod

deceperant,

quod

signis

tfomprobare

laudabilius

lamen

damus,

el

bebant
illa

quamobrem
imperalor

haec

nostra

tradilio, non

concedimus]
ideo potesi

retinere
(|und

Paulini

corpus,

adversariorum

maximum

obtinet pondus. Imo

se

diei,
,

pr.uc

sacrilogium deS.

eliamsi

deposuisset.,

non
fide

fuisse

de

inde

perpelrarint
relinuisse

cum

populo

Apostoli

cor.

ceptum,
sel
.

non

ideo

Beneventanis
asserebant.
rei

digi

pus se
q
iIIh.i
i

dixerunt.

Sed
i>.

aperte
Paulini

negatur,
,

qui

fraudem,

Emperator

enim

melius

fuissel

corpus
ac

quam

conscius esse ste,

pi iiiin
(iniii

non

poterat

Beneventani
.

tam
.

magni
in
el

Ipostoli

praestanlissimi

sacrum
duodi

corpus

exhibuere

el

hi

pro-

Ironi
el

etiam
fraude
,

conspeclu
astu

illorum
,

discriminnm,

faclum

perquam

belle
el

callebant.

illa

relinere

non quidem mahse

185

Ad

cimum
el

ullimum
civitari

quaesituro
sit,

irtibus

cum
eo
ex

omnino
excusare
capile,
in

procul

fuerint

a
i
i

Quid gloriosius Beneventanae

ul

ipsam

facto.
it

Caeternm

possemus quod

nostros

BeSan-

beneficam,
iu
.

bene

meritam

de

imperatore
i

neventanos ctornm
iuu
iu

innumeris
civitatis,
a.

Othone
s.

ac
;

corporibus
ipsa

ecclesiis

llnrtholomaei

Romana urbe, carerc corpore quam per fraudem illud sibi

'

metropolitana

existenlibus

dilati,

retentum

contendere
esl

Respondetur

primo
,

attamen

cum

alios

Sanctos subrogare
,

potuissent,
,

quod
nihil

hoc

dubium
officit,

mere
aul

speculativum
rebus

et

D.
didii

Paulinum
in
,

supposuere
se

fidentes

quod

qui
tra-

prorsus

proficil

nostris.

vivus

Africa

loco

filii

riduae
D.

captivum
non

Secundo
ret,
si

quid

glorise

morluus

pro

corpore

Bartholomsei
de-

diceretur

per

lumen Benevento accedevim magni sui Putelaris cor

retinere
cives poterant,
periculis
!i-

suura Benevenli
dignaretur.

corpus Othoni
\

exhiberi
sit

pus
cel

praBbuisse,

quod

Quod
corpus
.

tT

melius
Aposloli

ac

jucundius

maximis
si
,

proximisque

expositi,?

Benevento
illud set,
i).

S.

possidere,
retinere

quam
posperi-

Tertio,
litatem

iibenti
el

Paulini
esi

cum ambos
nil

non

animo dedissent, ob prodi paucam Sancli aeslimationem omni

habiti

non
el

qui adverselur.

Quod

deinde addant,

ignominia

digni

fuissenl

Benevenlani

el

cula,

haesiiationes

ponderis

ex-

haberenlur.
si

Quam
esl

ilaque
?
.

gloriam

comparassent,

ploratum periculum

habetur

apienti

consideralione ,

quod
erat,
iis

per

vim dedissent

\sserere se relinuisse cum

aperilionis

fraudis

remotissimum
el

fraude
poris

non lam

aliud

quam

fateri,

se tunc tem\i

cum non
istratu

possenl

ab archiepiscopo,
rci

ab 'um

de

immunitos
traditioni

non

potnisse

obsistere

deel

lantum

consi iis,
1

el

comullam

serere
velle

gloriosi

Patroni

.-111111111

Beneventi,

mune
;|(
'

commodum
meluere.

agebalur,

lilionem

Romanae,
el

lam

imbecilliter
essei

funir-

insidias

Periculum ca^saris iram profraudis cerlior

fieret,

datae,

cedere,
el

assentiri,

indicibilis

vocandi,
'

cum
:

piae

nuilius

reverentia,
falso,
uti

ingens

dedecus
,

redolerel
Basc
,
.

cum
ut

l,,,

is

liaht-inr

nui.iv.Tu
copias

l.s.

ik-imlc

diligenter
elusit,
ut

ralso

cognito

cederetur

nvmita
''

indubitanter

dubiis

pro

modulo
qui

nostro
ea

respondeamus
el

dedi-

praelaudato Osliensi

habetur

ibi

Sequenti

mus.
el

Caeterum
veluti

subtiliter,

ingeniosc
poterit,

tempore credendumne
irero

etc. .

essel

Subsequentes haesitationes, magistratui fraudem asserencorpu

^postoli

gemino
186

nodo

adstrinxit,

solvere

explicare.

'

" rl et
'

"

M
.

Nr "' Beneventi

remanac

Hactenus Beneventanorum

ad dubia Jan

ln nc

""

l|

"' r

"
|

'

praevjdil

magistratus,

rm "

gi res)

P rudenler

'"''""

fore,

ab oculis,

om-

sa

qum erudita certe esl el ingenio autem omnem omnino exhauriat difhculr

,,,,"""
;'

"

""'""

n,al "nus
'

Dc """

'/

'

/""

kmrt
U
saeris

de

corpore

S.

Barlho-

"7,
i

.""

"'" '"" r
:

'"'"'
''" st
'

'

.,

,;,:'';;;"",""
;

" cen<ierenur
n

SS.
1

"-

*.

jJh h*JL*

,:;::
cri
;,

,::;;:
iWnirini

xu ::z
"
, 1

;;:;:; '"
""'

z
?
l;
'

a"

n^
"
l".?i

rto wi

nrfeA<ec

lcHt S.Gauaerici pag.

^
,

|JU
*. r

na "

'"'-

,,.;,

Tkl

,,; ,,'".
:;':;;,
lesn enarnti

"

i""

"

'"-

**

'"'

'"/

Viva Socie.

Beneveni
,
1

qnod

Zom ,-,.""""
.

~\ S "
,

:;;;";,;,,:;;:";";;:

n Lt

"l? "
l

'

^ "-"--"
,

""-"

'z

**
n,

/*

utcf
;
'

r>"'

evttarentuT scilicet

'""

^
p

urius vneonv
Oelieneis
<

r "'"'
bjeci
,

tetoritatem

contre

""

"""',"
'

,Uud
"

u ""

Mgesrare,

'"'" G.aUula i

uteriu, iefem '""' bbatL Cassinensi,

i,

M
?
natn

paa.

n
>

,t

seao

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTl.

\

87
1
1

ntnn praterea pro se allegent Beneventani examinandum, licet eorum aliqua jam in prmfato re-

dictis videtur consequi.

nim
est.

tradilioni

assrnsos /mssr,

hosigilurBeneventano- iu< dicamui necesse J.s.

<il>

monto

perstricta sint.

189
ritate
ri S.

Quartum argumentum petunt

Jacobi
\i,i<>i<ihi
,

aucio-

u
s
'

de
ijin

Voragine
parte
<l
1

episcopi

Tanuensis,
tit.
.

<"'..,

n< torim

i>,

III.

Rcliqua
Dini ad

Beneventanorum
lisec

cap.

argumcnta,

/2

lurr

iiiiiiiiin

kabet

/>r<i/>'>.ii<nii

CommuliI

ct

rcsponsa exponunlur.

Qitei

tenetur corpus
et

ejus
se

haberi
illud

Beneventi;
habere.

Acommunis,
solum
tinus

cet

Romani

asserant
</

nde

probatur,

opinio

<>

magis fuerii
Floren\ra

quod utique
auctoritatem

facile scire potuit

.rgumentum raumentum

fesitmonium

probant

secundum, tradilionem suam,

1

quo Beneventani sumilur ex Eadin

archiepiscopus,
hic

et

sincere scribi
S.
\i<i<<k<i<<

igitur

deprimt

mero
gli

scriptore

</i<>:

qui

Historia

<>.

conatur
favet

Dinus.

Quod

spectai

ad

Tanuensem,
proptei
<<

uti

et

in

Vita

S.

Anselmi
narrat,

/><!

nos

ii><

hic

Beneventanis,
S.

maxime

ap
re-

iprilis

/'<"/ 947,

ab archiepiscopo Bene-

paritionem
latam,
et

Bartholom83i

Beneventi ab

brachium S. Bartholomaai in ingliam portatum, reginaque Emmss donatum anno (047 :

mihiiKi
,/ikiii,

nobis

supra commemoratam nume

ro65.
190

historiam
et

contra Din<
/><>

objectiones

oindi-

ifferunl
<,<v

etiam
2

Beneventani
TtaliceB

S.

BrigitJi

s.Brigi
>\

cabimus,

latius

enarrabimus,

ubi

<i</r>><linii

tam,

,n

\,l>.

Vito

cap.

nar-

eritde reliquiis
Dicitur autem,
clesia
a

oarias provincias dispersis.

in

ratur, reliquiasS.BtXYlho\otntBiBeneventivisitavit

quod Brachium ipsum

corpore
<'i<i

ipsa ec-

Hespondet quidem

Dinus,

nullibi dici, ceneratam

reliquu

servabatur remotum.
<-<>r/>us

Ex

auo inferunt,
tcclesia

reliquum
f6, et

n<

eadem

fuisse corpus Sancti, sed h<- satis videtur cx dictis erui, maxime cum Rom&multas ecclesias <><sisse

i< fuisse

servatum.

Vegat hanc conse~

dicta fuisse conin

scribatur ejusdem libri

cap

2,

neque ulla
pray'

quentiam Dinuspag.
in<<iii.
1,
1

hssc

mentiofiatS. Bartholomaei
191

corpus

alibi,

oimirum

Urbe...
posset,

Testimonia

recentiorum
Ughelli

auctorum
sententiam,

adservaretur, aliquod vero os venerabile in ea ecclesia

termitto preeter

unam

</<'

'''"

inesset.

Uesponderi forte

commodius

Eadmerum,
liiiu

dum

/<<

scriberet de corpore, secutum

fuisse tradilionem
liuir
1

Beneventanorum, ideoquenulpondus addere, quamvisputa,rr,i corpus etiam Beneventi fuisse servatum; quod et ad reliqua otnnia Beneventanorwn argumenta reponi potest ; an autem satis solids, non
radilioni
disputo.

quo maturiori eo majus pondus habere debet, prmmisso examine illam auctor exprompsit, tom. 8 llaliai sacr col. 73 edilionis novai ita scriQuae autera sil circa hoc mea sententia bens iim liassitavi illam aperire; ubi autem incidi in diploma quoddam originale Leonis \\ suo loco
;

transcribendum
illam
1

baud

me

continere
sancli

potui,

111
'i

"

propalarem,
Ipostou
illa

corpus

hnjus

gloriosis:

<

ihltnm
11

Tertium desumunt argumeiitum ex eo quod Sugerius abbas San-Dionysiani monasterii

188
S.11
-

simi

adhui

Beneventi
sive
facta

asservari

siquiH

dem
ui.im

translatio,

rueril

Benevento

corpus

iiiino

(4ft%

inter cetera
adierit

gtrio abbale
et

Florniii
ict

religiosa

loca,

Sanctorum oeneratione Beneventum, 1 S Barul

Imperali

tholomaeum
la

veneraretur,
Crassi,

ipse

testalur

in

Vi-

Ludovici

inquit
de

Ursinus.

Simile

ar-

gumentum
Lotharii
lomsei (437,

subditur
</

Florida

imperatrice

templum S.BarthoBeneventi visitavit, ot donis honoravit anno 1 narrat ad illum annum Chrqn\con
uxote,
itidem

anno chlxxxiii, ul asseril Baronius (in notis ad Uartyrologium ) sive anno u, ul alii innalibus adillum volunl (et ipse Baronius < nnninii tamen me magis movenl verba illa Leoprsdictum corpus .1Qis i\, in quibus asseril vivente in ecclesia majori Heservari adhuc ipso
j
.

aeventana
.1111

quam
ad

tesliraoniura

ullum

Sigeberti
a

ottonis

Frisingensis,

pracipue cum
anni.

trans-

Beneventanum
rniii

Falconis pag.
',7

tom.

C
del
alius

Ttalicarum
Diniis
/,,,,/.

423. seq.
:

5 Scriptorum reDc Sugerio respon-

latione

asserta

pontiOcatum

pradicti

Leonis

l\ vi\ intercurrerint quinquaginta

l

De

/>l-

n
et

Sugerius tamen, uec

sed
i><<-

quisquam
Et

professus e&t adorasse corpus,

loca S. Bartholomaji.

agemus inferius. Qua hic respondet maxime contra bullam intorta sunt, suoDinus,
leonis
192

visitasse
<lr,

ecclesias,

,/ur loco discutienda.

nos

insuper adducere
viros,

possumus innumeadeuntes
el

Pugnant deinde Beneventani argumentis,

Uartyrologiis
adduclis, </

Vartyrol
" lhll
:

rabiles

magnos
hujus
simul
et

qui

Romara

ad
rnni
8I
te

ariis

mihi

/<-

i-

basilicam

Apostoli

confluentes,

eccle-

siam,
<<
x.i,

sacrum

corpus

veneranlur.

Ve-

vam a d rem facere videntur. Wandelbertum quos adducunl, fatentur ,

Usuaraum

non credent Beneventani, pro seculo xi aut hosa Dino produci posse, nisi adduxerit no-

minatim,
sertatione,

cum

satis

appareat ex tota ejus

Dis-

cagas ipsius expressiones non

magnx

igitw pmtensam oixisse translationem pugna dimtttendi. tamquam inutiles mitites Quod autem aiunt, Molanum mhil ad ipsorum locum notasse, nihilprobat, nm Molanum se hmc
;
<

faciendas esse.

Primum ipsiusresponsumjampmlioetio p occupaverant Beneventani in Supplice libello pro wcupaverant Beneventaniin

restitutione corporis provinciati
his

synodo obla
hoc

confroversia immxscere nolmsse. Adonem, Trevirensem volunt arctMtertio loco ponunt, piscopum, '" post disputatm translationis temr
hoc

verbis
ille

Dicendura
pro

eal

per uecesse,

lus

li.iiniit

vero, sacrum

quod abcorpus uon

adesse hic

adesse

Romae, quia visitassel ibi, sed Benevenli quo venil ad visitandum.

.

Nam

qui

corpus

Beneipsum Uomee oenerari posset ventum adiret, 1 solam ecctesiam oisitaret? De Florida imperatrice idem fere respondei n>-

cerum, cum plurimi contra sentiant, Vartyrologium probandum. duPulsanensis camobii manuscriptum (si posi Imim hanc translationem exaratum fuit, licel obitus hoc non constet ex <<>. quod meminerit
ixisse
ipsis
:

fueral

B.

Joanfs

Pulsanens%s abbatxs, defunclt anno

4439,

<< similia manuscriptis

Uariyroiogm so-

nus,

r,

adjungii

etFtoridamcorpus

hoc

exprimi, ipsum cisitasse Sed <,<Ueatur expressis t>erbis, satis ex

nullibi

Sugerium

tradifionem leani adjici) 1'' probat le satis confirma al i neventi fuisse, q

est.NihilprattreaprobqtMartyrologtuml

tanum

HHIM
J.s.
hulta
l\
:

88

GLORIA POSTHUMA
,ousubjic

S.

BARTHOLOM^I APOSTOLI

t.Hmcigi-

mis
dict.
:

'''";'

'
asseril

,""""
'"

;';""

:"

_ai.

Mascafi
{]

die xii
v.

Jnlii

rrl.e latam

Lrmns

/,/, hrcrilutis causa missa facio. Pontificum bullas w///".v ///""' 193 sum, citeminentissimus Ursinus | 3 Dissertatioms
,

Vipera.

Verum

anno MMy hmc non milita^

/;,'',

Benevento asseauibus vossessionem sacri corporis ,.,. loco adducilur Bulla Leonis
llllllir

contra bullam, cum in ea nullibi legatur aait datam esse, aut Beneventi; sed solum falsam esse eorum (054 bullam datam

ostendit
,

opim
</<

im,

; ''

,,

l osl

primo rmfc* Ughellus citatus coi primleqia multa Bmevenlanm

Ubi
apostoli

7 , R 0m(e

78,
.

P^avm^nt
awtem

Que

,,.,

corrwH
'/"""
versitas

EfrAe//iu,

probabilius

/;,,,,,
,/,

Jonciiifl-

pus

subjungitur: Bartholomi beatissimi

Pretiosissimis
.

pretiosissimum correquiescit.

wwftmoi.
orta
est

fffcc

scn*c?uiaruwi

ex
ubi

eo,

quod
$it,

m
><n

bullam
ei
i

inferius-

Sanctorum ccrporibus
apostoli,

primatur

locus,

data

llhn
debet,

ditaia

v (lelice|

Barlholomffii
etc.

atque

contingit ejusdem

leonis.

Veque obsiare
legilima,

fanuarii
i,

martyris
i

Data
V,

legitur
VI,

bulla
id est

anno

quominus bulla habeatur

quod

L eon

n oni

Papm

[ndict.

anno

dam

initio

habeantur,
dici
:

hanc bullam suspectam de quia suppositione reddere conatur Dinus. Primo Beneventi: oerum nnlla ea est ra data dicitur
Christi

1053

Multis

rectius

potuerani

qum ex Dhu sen nam cum initium, m

qw

testalur Ughellus, plane fuerii corrosum, quanni. nus recte ibi posita, primis bullm editoribus impu-

cum Pontifex eo anno Beneventum post inmilitum suorum cum Vormannis pugnam profeclus fuerit ; cur igitur Beneventinon
tio,

tanda sunt,

non bullm

auctori.

Seque rursun

faustam

ad

rem

facit,

quod

in

bulla

habeaniur

potuit bullam illam

Ostiensis
facil

concedere? Ai
bullis

vnquit;

Leo

nullam de
Dialogis

Leonis aul

Stephani

mentionem: neque Desidenus abbas Casv.

qumdam barbarm; nam hoc potius arguii Imilam eo tmpore datam, cum barbaries lingum Latv nm late dominabatur, quam postea conficiam esse. Veque tertio, quod qumdam diverso modo a
dii ersis

ncnsis
iic

II,

Et

Falcon,

qui

saepe

agil

editoribus fuerint lecta

quod

in ipsh

s.

Bartholomaeo,
si

tisec

omnia penitus oon omisilentium

irnatdi,

ms
i/ut

Literis contingit smpissime.

sisset,

yera
iii

faissent.
et

iddit

195 Denique,

quo bullam supposititiam

adducii
ex
Uabillonio
i

Donati

Hymnis,

sequentium
fuere
de

Pontificum,
His adji-

Dinus,

qnmdam

qui de S.
cit

Barlholomfflo

locuti.

Re diplomalica,

sed nihilo fidelius citata, quatn

oerba

qumdam

Papebrochii
el

negativo,

sed adulterata,

mutila

argumento Dabo igitw

3
bic scri-

qua smpe producilex Papebrochio; nam

cos

cumlc-

ipsa Papebrochii
\

cerba ex Responsionibus art.

itln

/.7.

/"////

(54,

sic

habel
ejus

Habes
statis,

mulla alia in Wabillonk summo labore pervobissem, non nisi qu&dam citatorum ab ipsoverborum vestigia deprehendi,
ab ipso citatos,
et

ptores

omnes
de
scituri

Carmeliticos
ista:
si

qui
si

ta-

ut

antea

mihi

contigerat

in

qu&rendis

citatii

cuerunl
senl
est
:

bulla

non
fuisset.

omissuri,

scivis;

Papebrochii locis
tica
ita

Lib.%

cap.

14 de re Diplomo.
:
i

autem
vis

ium

subdit

Non
ulii-

loquentem inducit
bullffl
,

Habillonium
corrosae
.

v-

quidem
.

negativi

argumenti

eadem
in aliis

dum
i

quod

sinl

vel

aliqua

que

sed
<!
i

pro diversis circumstantiis,

valida,
in
aliis

prae-

rasura

aotatffl,

inefficaces
si

esse

ad

fidera

prome*

gnans

slraminea

el

uulla.

Vunr.

rendam, sed eliam,

de qu bus
I
.

deficianl

signa

plumbea,
llf

is

rei,

runt

el

est, quando au meminisse potuedebuerunt; quod hic locum haberenon

argumenti

islius

major

uti
d

cceperunl

Slephanus
:

ac

quam

tacuerunt,

Adrianus

Subdit

Dinus

Refcrens, qua-

liter

cum
nisi

in

l'i'i

rniia

Im

quibusdam

bullis desiderarentur signa

Usltrnsis, datee

rnr

Drsi

plumbea,

suspeclas

evasisse.

Horum,
:

inquam,

abbas,

bulla)

Beneventanis

debuerunt me-

non
iiiiui

qumdam
citalo

vesligia in

Mabillonio reperio:

minisse? Cui reliqui apud Dinum citati, qui longo post lempore m humanis fuere, bullam iJr lam ignorarenon potuere? El s\ sciverumt, cu/r

cap

plumbearum
troversum
refen

num. 7 hmc habet Al quando (bullarum) usus inceperit, coneruditos.

""" '"'"'"

inter

"'"""

Polydorus
III,
ei

Virgilius

id

/";"";'

'

">">

/""'-

,,,

stephani

Hadrii

191
>i

Stephani

u
"

W
t,

et

bull*

liim
,

IX,

rM
iii

stephanus

totam

confir

illatn eon/j

mant

de corpore S. Bar
ans,
i

u,u,,

nL

JjZ
J
|

ZZ T'
'

''i
!,

nill
',

\,

^ ^T "?
'

'''

"'''''"'"
'"

[
:

""

volunt Benevent latus col SO, qm hoc

disseril
:

et

modo

"'" "'"/

UgheZ proBeZ

"
,

'"

""
i"
i|I|,mI

seril

beati
;

Hic idem P ifex StephaBeneventanos requiescere coi Bartholomai, Januarii, el Barbati

Cant aricnsis ecclm* dubium voctua, quod in eis bullaj plumbes de'''"

f^
'"""
a

iaU nlalur
l

^' ^
'"'"'
/

7 """"' ""'"" '"'

/
'

'

B,,qm
J !!

"''

!J """'""

,1

'

apnd

'derarentur.
igia in

Heec

illorum,

Mabillonio
citatis

qum citat " /""'""' inveni, qum non

vcrbis,

"'

corrobori
fueril

"

abludum
>

.,.,

dico,
is,

nara
el
is

cun
ralde

Dini

nec quidquan
Vabil
,le#l

Ponnrex

abbas

Casinen

""P robe

"""

" xeril

tempore

01

ad rem faciunt. Vu V autem

l

imperat.

""

""
facta

P lerat '' conslare de translalione Bartholoma3i Benevento

".

facit,

hi,

corporis
si

putem, alibi haberi guia eadem fide solei

in
ci

are

/'"

Romam

fuissei

per

eumdem Othonem.
est,

9m

Hoi

gumentum tam validum

"" ,l
''
/

sane ar

pcbrochium, tum quiaphrasis Mabilloniana mul """ '" "' elegantior, verba,

quam

sint

citaia

ut

"""' Bullam
^egativa,

suspectam
satis

opus fuerii Di reddere et mt)

hoc
suni

aemque quia
'"''

hasc
,,

oestigia

citato

loco inveniu*
ciiat,

Videamus,
"
Ml

qum deinceps
El

rintftt*
Beni

'''^''''''''"'''"'''^"''''i^nnrnt,,.,,,,,;.,,,,,,,,,!^

"""

ad

uu
1

""" "" prosequitur:

bulla i\.
ul

adverto ab ecrba,
Lei nis
j

hda.
'"i'"i

iudiamus quid proferat ullerius

hujus
bullae

f0 -

supposititii
ail

transcrip

""
iM

Leo
'

[mo Ro-

l'

mU s

idem

''
,

N,:

"

1,11
11

arguitur falsitas

M'Ki.|

nper
Dokiro
sali
ii

habeal
w
(

in

bullis

"

,rl

,N

Uatur autem

in

"""'

gin

DIE VIGESIMA
A

QUINTA AUGUSTI.
111

89
in

margine
ligenter
r

lib.

corollarium primum. Excussi dvcorollarium.

Pag.
in
(525

hac

parte
el

mnltipliciter

Domino commenet

luci
J
-

hoc
iilm

sub

liitera

dantes,
'1,1111
,

illam

de tun

sincorilate gerentea Bdn-

varias
inirr

affert

variorum
h(Bc
dicii
.'

Pontificum clausulas,
eo
itaque
Bullario

quod ad Dei
81

laudem

Apostoli
ac
li

Sanrtmiirn
et

gloriam dictonnn rcvcrcnliam el bonorem

.

(Cluniacensi) multa
tificia
I,

inveniuntur
IX

diplomata
in

pon-

devotionis
catholici
,

consolationis

augmentum popu,

ante

Leonem
relalis

cum
et

titulo

perpe-

studebis

exequi supradicta idjungit

licentiam
ti

im

lum

variis clausulis,

Silvcster

II,

salutem
l<

prosequilur : apostolicam denbdil\.

ti

CTIONEM,
jnde
.jiiiiii

quam
,

rn

r 1 1

f.co
,

;iliu|iic

sub;

indul gentias Pontifexvisitanlibus ecclesiam prmdictam, 11I in/rrr tSi ll/nul I i/lirllutn COl. I'45 uln 10.

tibi

concedimus

postulatam.

praeferunl

aul

aliam

ra

rpj

ruuM

nisi

Leo

semel
ex
:

habet,

salutem.

Nota lector,

perpetuam in domino Semel dixit Mabillonius,

citai
in

inquiunt Beneventani in Dissertatione seepe citata Arnaldus (archiepiscopus in tempore Beneventanm)

ipsius
basilicae

inin

recitat

Pontificis

bullam.

Hinc,

Semper binus
rerbis
,

Vabillonio
Salutatio

Pergii

hoc
his

consecratione

paracta

luculen-

modo Mabillonius
111

Rneexpressa
[ul

lissimum
dit
pis
i

de

sacrarum
;

reliquiarum existentia de-

\M m
lib.

integria

suo

loco di-

teslimonium
i

accilis
dicit
in
,

aamque
el

Samnii

episco-

ximus, nempe
t
i

2,

cap.

I'i.

num.
,

i<n legihaec

i-

extraxis e

ante

translationem

bullis

ante

Leonem i\
IX,
sed
alio
.

qui

verba

ostendisse
siim
I
.

amplissimo
,/im lnvr n COt
/

diplomate.
.

Diploma

ip-

in

monogramma
valete

redegil

Von itaque omisit illud

iii

Inlr r mi rrn nl u r
15

nilrsi-.ii/nn/

Bene

Leo

modo

expressit,

ijlirllnm
(

quam
bant

Pontifices

preecedentes

qui illud scribe-

l'. .t

Non

ausus
/
;

rst

Imnr

l.nlluni

nr./tirr

tQpg

uoffl

[ s lra

integris vocibus ,

Leo oere in

monogramma
ii'> c

memoratus
rit

"
wi in

\dum tamen queealium,

nititur.

aUm
'"'"'-

contractum, prout exhibei

tfabillonius pag

in

scirpo propter aliqua

idde
i;

quod

idem
:

citata

pag.

622 sub
esl

litera

asserta, quee

quam
Nos

bulla Pontific\ dicta

citavii
I

hfibrt

Mahillimiiis

Dcnnlc

ilillinlo

slalucre,
Pontifi

snm pertrahere
lnrr

Postquam enim
igitur

quas
passim

formulas
in

praetulerini
1

antiquiores

Pontificis

verba: habent

devotionem,

qnoniam
Ad
pro
haec

vulgatis

litteris

inscripl

et

aul
111

penilus rescissae
ci.

sunt,
intc grae

aul

diminutae
sunl

propositum mendantes,
i

tuum
Vlix

multipliciter in

Domino comet

considerantes )

illam

qua3

Dobis

relictse

de

in.i

sinceritate

gerentes
sibi

Gduciam tutum
diplomatis

subsisti

non constantes formulas adhiberi, sed

diversis

varias esse

sequentia addere minus

subjungii
re
;

\ue verba cla-

Pontificibus,
,

immo

pro diversis pleut habet initio

Baec
oihil

postrema

rumque
sensus.
197
I

rescriptis

uotarejuvat,

evincunt,
sed
in

certo asseri

per

summum Ponsupplici
:

tificem,

bunc

potius

annuere

libel-

\nn

vidco itaque

quid bullee huic

Leo-

lo

ac

praesulis

sinceritate

acquiescere

acsi

n ""''.

quod de Stephani itidem bulla dictum rnln. quominus haberi possil legitima, pr&ter solum antiquiorum silentium, quod vnfiriniiiii esl argumentum, cum tam multee ab eruininf
obstct,
ditis
''

Pontifex propter sinceritatem

sri

Amaldi
Benex
>

credidis-

corpus

[postoli
P

v"

nt\

U non
"i

Imin
citato,

tifids pati

sn/ira
:

ex quo de

Derum hunc sensum accipe

gerentes
studebis
etc.

Et

tabulariis

et

scriniis productee sint bullte,

veteres,

illam

tua sinceritate

fiduciam, <|uod

de quibus tacuerunl
sii

queeque ea de caur

ad
cta.

Dei

laudem

exequi

supradi-

nonminus habentur
Conciliorum
Pontificis
s.
col.

legitima

Labbeus

tom
tjus

Hiii/iir

Pontifex ex
Dei
ei

sinceritate

Arnaldi con-

(004 i\

profert bullam
ad Sicenolphum

fidit

omnia ad
;

ilcm

Leonis

abba

tjrnilii

tii

circa corpus

Sanctorum gloriam peraBeneventi servatum non

tem

Sophias

Beneventi,

datam

anno

dicit se in preesulis svnceritaL

500 Respondet deinde ad argumentum Dinus, '"" Benedictum, Pontificem Gallum, minus circa permanentiam corporis Bomee fuisse informatum.
"'

Conferat utramque curiosus lector, ei satis, ut et, maximt in opinor, inter se conformt subscriptione, quee apud Labbeum plane est etv-

cum
1

iiin.

'/iiiiui

edidii

Ughellus,

mutato
cui-

Terlio

ex bulla Benedicti

sibi

contra

Bencvcnta-

tantum anno.

Excutiat

regulas

Habilfonii,

nos

argumentum depromii
in
:

quia corpus dicitur

bulia esl

cumque
veniet,
lixius,
i/iiis

\d lubuerit, nec quidquam, puto, inquod suppositionem tnanifestet. Heec proi/iiniii

tunc servatum fuisse ratiocinatur pag 76

ento
. .
.

loco indecenti, atque ita mihi ar-hti

elicitur

statueram,

t/ractanda

fuere,

ne
i

ad

Badem comprobandam
in

confictitiam

pularei prmcipnum BeneventaneB tradilionu fundamentum a Dino eversum esse, cujussphal-

...
i

translationem

siquidem
despectis

ex
el

ea

corpus
i.iis
,

mansisse
inde

locis

indecentitreritate,

mata, qnee sane frequentia sunt, ubi de summa rei non agitwr, lubens brivitath causa pr&tereo, "! inprcecipuis argumentis non putavi prestermittenda. Objicil deinde quod bullee laudatee ad alium /inrin sini latm, ideoque in hac
troversia
dict
r,

ui

colligas

nullam

famam

cei
,

et
i
>

integritate
\

suffultam a
is

dignitatibus

et

gravilatam...

ii

irii

aec poslei

traditionem
saci
i

deman
,

de acluali
jus

permanentia
iii

corporis

dum

im-

iiina
a

loco
,

despecto

posthabila
his

haberei\

levis

aucton
ti

ortasse hic

aliquid

tur
stoli ei

Beneventanis
patroni

quamvis
loco

reliquiae
.

Pontifices multis post seculis

pretiosissimas

xtitissenl

si

fuissent,

decentiori

semper
dt

collocandae

Vcscio,

i"n

paullo

amplius
fuisse,
si

m
facta
fuisset,

transla

nil

Hnmnnr

traditioM hic jugulwm nonpetai im-

nrni pontificatum obtinuerint, non

videntur eam

ignoraturi
1

neque Bene-

prudens Dinus, rrrtr """ ferit.

s

quo postea
'/'""

Beneventan
sive

Vam

locus,

sacellum
oiluerat;

enlo sacrum corpus asserturi.

198

Bartholoimei

injuria temporis, quo pretiosis-

illegani

preuterea

Beneventani

bullam

sinui

qumque paulatim consumuntur,

'"''

qua anno (337 facuhatem conceaii transferendi sacrum corpus m no.vamuast~ licam his verbis Quare nobis humiliter suppliBenedicti

w/.

diligens adhibita est cura, ut nova eidm i, Holo, eaque magnifica exstrueretur basilica,
,/tn,
:

sacer

ill

ca

ti

ni

irai

nd

dictam

capellam

coi

pus

cpi de "

Vpostoli
igitur

licentiam

concedere
et

dignare-

oblivione fuisse
//v

minimr inf apud Beneventanos

inni/ii

Ul\

mur; uos

devotionem

propositum

tuum

dictus

auctor, muUot sdH16

iugu

'/

Tomus

00
\!
i ,

GLORIA POSTHUMA

S.

BARTHOLOM/El APOSTOLI
que aUeno
,

row

cet

PonUfices Berieventi fuisse, neque de sacro hoc corpore mminme. Neque enim aliquorum

quanta
3

sit,

judice

Papebrochio,
htc subjioi
2,

fir

des bullis Pontificiis tribuenda,

siUnliumquidquamofficerepotest, abitam mulr u loquuntur. Qum prmterea adjungit, tamquam

eodm
decretis

art.
:

Responstonim
Bullto
,

num,

(6,

ub\

hmc habet
tr;> tra

brevibus,

constitutionibus
etc.
, ,

minus mmus ad rem facientia prmtermitto. Clrniciilis [ilitunl Ucncventiini 201 201 Adduni Beneventani bullam Clementis
bulla

Bummorum
<(

Pontificum

etiam
;

.. ej

17 VI

r.iMim casum

el

malrriam Bdei, aul materiam

mornm morum
inlra

s ,ii, Saluta-

ann\
ci

(347

Bonifacii .Afacii

quam recital Janellus pag. (02; itiem iraau IX ann\ 1400, IX anni (400, quam idem tradit
quibus
basilica

rium

emanalis,

maximam,
ac

saltem

lineam lineai
debei debenl

auctonians auctorilatis
deferentiam,

uuraauw, human,
ftdem,

uiuvera nniversi

i.... ...,.,, Catholici

pag.
scere,

(04:
et

vn in

asseritur,

tholomeei

ejusdem

Beneventx

corpus S. Barquieba>

observantiam.

Von

\fo

indulgentim
wi

conceduntur dictam
prmscripto

silicam

modo

bullis

msitantibus.

que satisfacit auctoritati bullm, qui dicit, Pon~ tificm non esse testem comvum, maxime s\ pro eontraria sententia lestes comvos non adducat,
proui non adduxit Franciscus Dinus. Non tamen mlt Papebrochius, qumvis Romami Pontifi
cis

Vihilad has responsi invenio datum, nisiquodibi re dicatur, abi oel exigua est cori

particula.
(06

Iwm pag.

bulla

Sequitur apud laudatwm Janel(363; et an/ni Urbani

I

diplomata ab onrni etiam facti erroreprorsm

,"

ejusdem Pontificis eodm anno da,"// // anni (459, in quiBeneventi Bartholomaei bus asseritur corpus B.

W8

alia

immunia esse censenda : verum, ul habetnum, (40, Semper prajsumUntur nibil prater veritatem continere,
uisi

/nlll

twhulla
ait

opposilum

probetur,

vel

ob

fomdamentum
tur.

uon leve suspicio

prudens

ingcra-

cere,
,/,1,11-

laudata

Ursini

Dissertatio.

Ad-

tamen vn his bullis, u\ asseritur, dicitur. rsinus non Quapropter fatetur eminentissimus bullis, tamquam immediata Romar proban his
t

m
\i

Pontifieis auctoritate
;

traditionem Beneventaprobari
asserit.

natn

sicui

superioribus bullis
si

solerter advertit,

Pontifices hi

judicussent

falsam esse traditionem ecclesim Benex>entanm, aun-s eidemnon fuisse prmbituros. Quod confirmat

Uactenus de bullis Ponlificiis, qum pondus Beneventanm traditioni adjiciunt non le\ 204 Adducunt deinde Beneventam bullas quasquibus prmsentiam dam suorum antistitum Bennnla corporis S. Bartholomsei urbi sum confirmant, Videlicet Romani Capojerri archiepiscopi Beneventani, anno (273 datam, et apud oitatum Ughellum col. (36 editam in qua hmc de S. Bar, ,

I.

tholomaeo

leguntur
Dei/n

Qui

in

praefiita

civitate

exemplo Clementis
u:
re

IV,

Qui,

vnquit,

consimili
Isa-

(Beneventana)
prseservari.

sacratissimum

suum corpus

voluit

talia
S.
si

rescripsit

anno ($68 serenissimm

bellm,

Ludovici noni Galliarum regis sorori:

forsan
i

Quod
ponas
quae

pulas

caput B. Pauli aposloli apud te depone conscienliam ne tallaris, ne scandalura matri lurn Romanee Ecclesiae

instrumentum quoddam au~ thenticum anni (346, in quo de Guilielmo tunc hmc dicuntur : Cupiens... quod archiepiscopo iii capella, in qua ipsum sacratissimum cnrpus quiescit, divinus cultus jugiter obseivetur. Hoc
instriiinriitiiin
ilirinit

deceptionem
Idjiciunt

hujusmodi

non

asquanimiter

:.,iinri

in

bibliotheCU BeLadislai

tolerarel
>\)-i

neventana num. 500.

denique
in

Tertio

epistolam
die
vi

bullas

Romanorum
arS. Bar-

regis

Veapolitani,

anno tili

Februarii
ejus-

Pcntificum,
palli\

quibus

conceditur
die

Beneventanis

scriptam ad archiepiscopum Beneventanum,

chiepiscopis usus pallii

tholomaei.

translationis

demque

ecclesiee

capitulum, qua reliquias S. Barde Uala

apud
tl.j.i.

Puta Janellum
pag.
($0

Sergii

IV

anni

nm,

editam

Iholomaei petii

Carolo
:

qua
Carolus

de-

pag.

//-: Anastasii

IV

anni

sumo hmc verba

Malatesla

Cum

magniflcus

de

apud eumdem pag.

:

H6
solet

riani

IV
in

prsecipuus

uoster

ibidem

ex

quibus hoc deducunt arnisi

ad

Harilioloma?um
devotionis

amicus carissimus, apostolum magnum gerens

aliquid
ipsius
reil-

gumentum. Pallium concedi non atqui festum festis solmnioribus

,

m-iilaris

affectum,
:

translatio',
si

liquiarum habere
lius

desiderel

cumque
corpus

gloriosi
Ln

s. Bartholomsei

nonesset solemne,

corpus vnde

Apostoli

sanctum ipsum
(34.

ipsa

Bc-

fuisset

Apostoli eo

ablatum ; ergo dicendum omnino, corpus lempore vn ecclesia Beneventana ad-

ueventana servetur ecclesia

trmiit Janellus pag.

etc.

Epistolam totam

hur

quievisse*

Ad

concessionem

pallii

respondei

Dvnus, itsum paltii pro more antiquo concessum,

piscopi

qnod Bolemni
celebraretnr.

supplicatione

festura

translationis...
satis

adjungunt epistolam Donati archieeodem anno die \\i Februarii ad nonicos Beneventanm ecclesim hac super re
208
His
i/iiu

l,

r,'n-

Qum
si

responsio
aliis

mihi

videtur

/itiim,
i
i

imrru!

quomodo

se

regi

excusaverit.
S. Barlatius
t*'

probabilis,

atquc

Beneventanorum argw-

iinr

autem epistola qumdam, quia ad

s/irrinn/

mentu posset responderi; prmsertim si dicantur qumdam reliquiai Beneventi posl corporis ablationrm permansisse.
UY.\
ii I

tlii.lomaeum

propinquius,
:

paullo
inquit,

judicavi
renter,

hic
sicul

describenda
decuit,

Nos,

responsum
vota

dedimus
ipsius

rationar

\ihlit
:

ilriinlr

wl iimnrs
aliqua

simii! Imllns

Pnnre-

bile,

inducendo excusationes debitas, qualiter uoniui

ul o

ins

Ail

fovendam

supplicis

populi

devotio-

bis

erat

possibile,

majestati^

hiill,
<ir,it
li

nem,

apud

quem
[

corporis

particula

adimplere

absque
ubi

scandalo

gravi,

enarrandoque

manserit,

corpus

al

in

precibus

proponebatur)
responsio forte
juenesse
te-

qualiter corpus B. Bartholomaei peconditum fuerat,

el

appellare indignati non sunt.

Qum

iranslatum,
el

hodie jacel

cum

maxima
sine

so-

probabilius a
inii
ii

Beneventanis regeri poterit ad omtraditionis argumi

Ait

lemnitate,
licentia

auctoritate
in

Apostolica,

cujus

fere

Bomanm

non possumus

totum,

proponenda.

deinde,

Papam non

ipsius gloriosissimi corporis

nec in partem tangere, ueccives per-

stem cosevum, nec re discussa Qrmiler assei nn/hns addit lacinias quasdam Papebrochii, ui ait, 'ii Responsionibus supra citatis art. 3, num.

nec consentirent ; cum nullum tl' e_ saurum, nec proteciorem habere reputent, pneAposlolL tcnjuam snlisidium ipsius .l..i -uni
mitterenl,

Papebrochio, eo saltm luco non nis/ primam partem invenio num. (08, ubi ait Viros prudentes etiara errare subinde in
(09.
in
.

Verum

el

quod reclusum
clavibus,
,

*esi
et

tribus

vinculis
ferreis,

indissolubia

libus,

vectibus

tempocorporis
ir

re recondilionis

seu

translationis
alias
fuil

affati

factis esl

notoriura.

itcum Papebrochium
in

liben-

gloriosi,

el

qualiter
ipsius

Lenlalum
rap re

ante

tn

citei

laudatus auctor, sed

sensu plerum-

conditionem

coi-poris

clam

ceriam
parti-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

larticulam
indicio D^i
,

91
ut ait col.

reliquiarum
el

supradicti
prselibati
,

corpmis
Apostoli
,

et

(Beneventanm diacesis oppido,

die
xli.

160)
annie
j.

corporls

tanta

vin dicli

mensis

et

stetit

in

sede

sua

s.

ndum
,,,/rn/r

sunervenil
\ i)|m(
.,. M i;i

aeris

i*m|n'st;is

non

.i

papueral

* quod modo aliquo parteni ipsam peUquiarum,

111

pontem

fluminis

Becurrentis prope moeagnito,

c iyitatis
i

Beneventanse transferre, qui

miraculo ipsius Apostoli tota procella aeris ductus conscientia suum reatnm sll perveneral quam parliculam, illam et patefecit, nublice
l|(l(
.

aD8 tuleral
i (

quam

citius

devotissime restiluit. To-

ini

epistolam

exhibet

Janellus

pag.

126.

Ad

duo prima testi/monia respondei Dinus, horwm archiepiscoporum dictum facile explodi; cum n Il(1 gint. Qum methodus sane facilis est
. (

(l

.,,

,i

qumvti argumenta solvendi.

iddii

et

alia

qum-

dam

nihilo

firmiora,

qum

brevitatis

causa prmar-

tgmjfiitlo,

206 At contra
fl

litteras

prmsertm Donati
t

quam
06-

ohiepiscopi

difjicultates

objidt

non plane conte-

atales

quwdam

mnendas, Vam primo contendit ex Vipera, Donatum archiepiscopum anno 1442 esse mortuum : quod Vipera w Chronologia archiepiscoporwm Beneventanorwm pag. 141 asserit, et probat
,
1

omnibus concludo, circa mortem Donati Ughello poHus adhmrendum quam Viperm, licetannvs iffl, qm nim imhri.iouc (funnn mnidratur anno J42G prmferendus. Nequt currit, assentiri possum Dino pag. 85, propter epitaphium supra citatum, Ughello his verbis insuttanti Ego magis defero veteri marmoreo loci monumento et quam bibliothecae auctorilati decem scripturis Ughellianis. !Voti possum, inquam, his assentiri; nam quod de bibliotheca jactat, utrique esl commune, cum uterque codicem citaverit emortualem num. 14S notatum. Epilaphium autem illud unicum non tanti est, quantx sunt omnia alia simul Ughelli argumenquibus addi debet hmc ipsa Donati, de qua ta agitur epistola : prmsertim cum non constet , quo /<tempore epitaphium fuerit marmori mcisum cet antiquum esse non negaverim
kis
>

Ex

>

208

Quidquid autem de
reliquias petentis;

his

sit

ver\us,
regis,
S.
.

facitad veritatem epistolm Ladislai

tholomaei
taxai mscripta
sive

cum ep&tola dum-

ontra i.nditolam

solutat.

Anno mcdxii, die vra Aprilis, Inut sequitur v, archiepiscopus Donalus obdormivil in dict. in bibliolheca Beneventana ut ex Domino,'
:
.

fuerit archiepiscopo Beneventano,

codice

emortuali,

signato

num.

cxi.mii,

et

ex-

sequenti
tur
:)

inscriptione

sua

sepultura?

(intelligi-

Donatus is fuerit, sive alius quiscumque, ut mdere est apud Viperam p etUghellum col. 159. Verum objicit contra Ladislai epistolam Dinus, non negatwros fuisse Beneventanos sacras reliquias regi humane petenti;

Praesulis

egrei

ii

requiescunt ossa

Donati.
te

Apud quos,
in
ihili

inquit,

Hic tumjilata
a
\

mei.

Querar heu

Samnis

anathemate interdicto,
fuisse

memorvigebal metus, Ladislao maxima incomcivitatem,

at

inii

moda passam
!

prodil

Vipera,

Alla
1 1

domos genuit regni

domns

inter

Aquinas

(pag.

144,
.

id

st8m

Hunc, sed eum melius genuerunt stegmata * morum. mortale genus ? Quid plasma Quid queror

membra

ait

factum dicens anno" 4409.) Cum paullo ante, hujus Aposloli passim
et

reperianlur diffusa,

etiam privatis

viris

missa.

caducum

Cum mens
Cursus
et
:

fcterna

melior pars
placeat;

gaudeal
dic

aura;
il-

annorum

versibus

Verum ad varios quidem reperio missas S. Bartholomaei reliauias ante translationem anno 1337 factam; non itidem posi id tempus. Denique mpectam reddii Dino epistolam quod magna
.

lum
Mille bus,

i/fi

,/

insinuetur

amicitia

inter
i

Ladislaum,

et

quadrincentosque
annos
ex
tndictio

decem jungenda
Quinta notatur.
dedi
conatni/r,
col.

duo-

[nter quos

rverir Carolum Malatestam, qum minus similis, quod Ladislaus paullo ante marchionem ad Romandi ilam oppugnanut ait, Estensem
,

207
(iuibux re(ui
1

Versus

Ughello

164,

qui

ibidem
1

Viperam refutare
aliquo
in
:

at

non sime
depresunt
...

Vghello;

errore

Verum,
versibus,
eonflcienl
linta.

mquit,
quibus

error

hendilur
anni

his

addendi

v,
cadil

qui

annum Mcnxxvi,
Sed
fallitur
in

, in qua provincia dominobantur Andreas Malatesta Ariminensium domini. At inter Malatestam ei Ladislaum bellum fnisse non probat; et forte hoc beneficxo hxc iUvm ad partes suas pertrahere* wluii

dam

delegerat
el

. . .

Carolus

m
lus,
ei

Endicl

Ughel-

wdeo itaque, cur

possit,

epvstola

ut vera

admit* non

nam
(427
:

Tndictio

quinta cadii
vero
in

annum 144%
ut

quamms

hoc seculi

,nnnn

>n

quarta

14%,

deprehen-

quiscumque novit Indictiones enumerare, hI chronographosvoluerit consulere. irgumenta tamen Vghelli mdentw evmcere, diutins superfuisut se Donatum, quam usque ad annum 144% statuit Vipera. Forte usque ad 1427, quo fuit
det

prvnc* efficacius ad ostendendum, quanto mri /'- S. Bartholomeum honore habuennt, quam

ad traditionem Benevent nam comprobandam attamen et hmc

hinc
209 Probant
tholoma^i

indictio

gumta,
xvi
1

quoque
ghelti
in

ejns successor,
Jnlii

ui

mlt
Argu-

mque confirma demque Beneventam, sacrum wrbfjua requrna

fac

Bar

Irgumenta

<u

Vghellus,

Kalendas

electus
:

est.
i

qum prmtento seculoibidem

isitar

UoM
pta

>

menta autem
tfartini
\

hmc sunt

Ex diploappareat,

electione

Pauli

clare

Bonatum

de

Aquino

orem

immediate

ha-

Paulum Capranicam, anno 1427, ut mlt, electum. Vellem bullam dedissei Ughellus, 1 leotor ,/r ri melius posset fudicare.Prmtereaante protuleral col. 160 bullam quamdam Dona* anno 1448 datam, post quam et alia ejus

mnta reperin 'asserit; tum ex libro rtualt Mnlarn Beneventani, signato num. 148 pag
ecitat
diotionis,
.

Primo ex eo, quod collapso templo am erum corpus contmens, reperta faentv Ex laminis m arca repertis, mdicaiiubns esse corpus S. Bartbolomn ex lumme e sacns oss^ transatone bus emicare mso, et miraculo et apdfacto, ui retuhmus; exptscium spims mcns ossibus mventu; unde ^olhgmt (u oum
;

eadem

esse

collecta fuere.
icialis
,

qum Liparmdtspersa el dem Demque - ^cio tohus syno* qum corpus BenevenK ^rva^m,
i,

Anno Domini mcoxxv,

die

quinta^

esse

corpus

S. Bartholoma3i

Ps

wn Aprilis fuil sepultus ..,,,majori D, Donatus de Aquino archiepiscoBeneventanus.el obiit ... Gripta Mainarda
ista

signis,

gum retuhmus,

eo coluit.

tionis dejensor,

Qum ad hmc nonmagmmomenttsunt. Pnmo^

^^.f^T^t
Hi,

r^T^J^ ^J^^^V
,

::

'

92
AUCTORR
J.

GLORIA POSTHUMA
viri

S.

BARTHOLOALl212

APOSTOLI
Christianm
i

S,

qod prabenl Qdero feclis anlhjuis Attamen gravissimum horum judicium magni (aciendum est. Veinde suspicionem m-

m,qninit, magni

Vom.

Gallim

col.

ita

D
.

scribitur de
cto

abbatia Beneventi

Beneventnm
s.

san-

gerit,

laminas ab aliquo olim confictas cssc postquam corpu* fuerat Romam iranslatum,
eorio.
i/

inchoatur

Bartholommo anno
ieucis
cai
ci

sacrum,

ordinis
in

Augustini,

ravni
nrbi

loco

de

Secondela
,

duabus
Roberti

ab

Le*movicensi

sumptibus

rcliquo fortasse Beneventi unnm c.c ns scj>iingentis annis essc judicantni

,

antiquarii

Prmfuit eo tem pore Jordanus ecclesim Lemovicensi, uti riden

cs <

Lemovicensis.

longe antiquiorem. MO Tertio contendit,

quibuslrusira

"/""'

mgentem
corpori
,

illum

ossium
conte

Aubertus ad locum
dicitur; ita
ut

auetorm citatum col. secundum

omnia
satis

545,

per

quem
quod
vooe-

translatus supra
nis\

numerum non
gruere
ingenies
;

posse

nni

Apostoli

consonent,

fidmdetra"""'

Bl

admirationem
in
el

inquit,

peperit,

nomen

loci

antiquum a Bernardo Guidonis

ab auctore

propemodum
accrvos

ossium
lur,

iirrul.i

nobis Jpnginquis iinins palmi

magnificis

obtulisse
ni
di*i-

tur Segundeletas,

stianm Secondelas,
stare

contentos,

adeo

verbis

de-

non

wro Gallim chridifferentia rei ipsius ob potest veritati. Ex his itaque habemus,
qum
annum
i

scriptos.

Quod

objicitur de

arcula unius palmi,

*<<

reliquias has Benevento missas esse cvrca

(038,

tlicandum est ex bulla emvnentissimi Ursini, in

ibique
fuisse*

tum
dicitur

temporis

corpus

S. Barlho

qua
et
et

arculm

istius

magnitudo

describitur
unius,

lommi
poteslj
beati

Scrupulus
:

\ r ,ui;i

vero praedicta eral allitodinis palmi

:

quia
Apostoli

quidem hic aliquis Quo lunc Lemporis corpua

fuil de Lipari; sed et etconstructio ecclesim $a-

unius unci

longitudinis similiter palmi unius,

allatum

unciarum trium cum unciarum decem. tn qua

quiv

dimidio

latitudinis

vero

mtas Jordani episcopi,

tis

omnia

ossa

fuisse,

manifestant,
tunc
erat

hoc improprie dictum

anlea

esse,

pro
E

hulla dcscripta sunt,

credere potius de-

Ubi

corpus,

de

Lipari

allatum.

wris fide dignissimis, quamexagarculm parvilate, el ossium magnitudine, gerata rcm quasi incredibilem in suspicionem vocafe.
buisset Dimts

Ceterum

parumne an
possil

multum Beneventanorum
hmc
Historia pro asseren
Bartholomasi

causam juvare
do eisdem post
corpore,
213

annum millesimum
relinquo judicio,
\Iartene

Nescio
sertator,

an

satis

perpenderit

quam

exiguam
qui

illc

memoratus disapud prudentes

carptt,

lectorum

rem ipsam

retulisse contentus.

fidem

mereatur,
detrahit.

omnia
itaque

nmmhus
ut

Edmundus
cnl.

tom. 2 Thesauri anecjiistnlam

fidem

Qum

prmterea affert.
arca reperlis

cdotnrum
IV,

:um

rmiui

Clementi

dubium ingerat

de reliquiisin

non

commemoro

nam qum per

tcm Ursinum , et congregatos

sanctissimum antistiw| pro\rinciah syn-

anno (266, ut notat, scriptam ad Carolum Andegavensem Sicilim regem, quq eumdem
reprehendil
de
in
:

excessibus

per

ipsius

exercitum

odo episcopot gesta sunt, nullis cavillationibus apud prudentes rerum mstimatores fient dubia. iiur usque argumenta, quibus 211 maxime
Supraretatu nrgumtntu

commissis

urbe Benevenlana, atque inter alia

hmc
beato

scribit

Cum enim
,

suflragante

procul dubio
civitatis

Barlholomaeo
patronus

qui

ejusdem
de
suis

(ikhosti-

uJimonium

Beneventanorum de corpore S. Barlholomaei fideliter exponere, qumque iis non r " lr/"""" r rrrlr " /,/ "' removere sum conatus sedvelim lector intelligat , non omnia Francisci Dini responsa a me product a ess e , sed ea tantum,
nititur
traditio
/
-

neventi)

exislit,

et

tuis

bus

(Manfredo,

quem

prope
regiis

Beneventum
decoranda
vocatur

eo:

dem

anno

vicerat)
ejus

incredibiliter

Lriumphasses

erat profecto

ecclesia

mupa-

neribus
tronus

Primo solus
Beneventi,
ipsius

Bartholomreus
ipsius

qum
irm

aliquid

difficultatis

vel

habebant,

vel sal-

solius

favori

adscribidicit

difficultatem

continere

mderi poterant;
versor
his

re-

tur

oictoria,

decorandam
dixerit

Pontifex
Pontifex

Hqua qui desiderat, ipsum poterit Nunc pauca qumdam, mihi dum
perscrutandis Sancti Actis,

consulere.
in

fuisse

ecclesiam;
potest,

qum cur
nisi

m
ih
''

intelligi

fudicaverit

S. Barlholomaei

ultro oblata,
Mss.

ad-

corpus ibidem
l

requiescere

jungenda
tom
r.
i

duxi.

Bibliotheca

labbeana

d\

qumdam fragmenta recensentur BernarGuidonis, inter gum pag. 638 hmc reperio
;

Idem auctor citati Operis tom. i, a col. (594 edidit testamentwm Ludovici Andegavensis,
Sicilim

21i

itidem
.

adpropositum noslrum
scii

Domnus Aubertus
Beneventi,
ad cujus

quieubi

factum
tur
col.

vn

regis anno 4383, ut notat, quo sermone Gailico hmc legun.

JJ

ventiti

in

ecclesia

seu

monasterio

(605
el

Simililer

volumus

tundatum anal

sunt canonici

regulares,

febricitantes saepe
-

lumulum muiti curantur. Hic cum essel magi

Parisiis,)
soli as el

niversarium
Beneventi
in

Missas
ecclesia,

pro defunctis,
ubi

supra,

requiescit' benedictum

|rr

Parisius

(i.

e.

canonicus

Le-

corpus
do.

movicensis,
11,111
111

tandem
el

Deo
u

vacare

desiderans,

licentia

en

capituli

Lemovicensis
Marioa

manso quodam parochise de Saliniaco, nomine

ecclesiara
:

His plura non adtamen lectoris, ut, quibus testimoniis traditio Beneventana nitatur, melius mte.lligat, omnia hic breviter ordine temporis
sancti Barlholomaji.

...

m commodum

Segundelas,
Kdalensa

in

honore S.
postea
in
esl

Ma-

exhibeo
21:;

dificavif

sed

per

episcopum
locura

mno
ejus

Lemovicensem Jordanum
Segundeletas,
vitate

manso, qui dicebatur

:

conditum,
quiis

translatus

ad

quem

monasterium Beneventum Bartholommo dicatum, relir Benevento acceplis Vnno (053 bulla
(028
S.

ac

;,

/,-

translatis reUquiis
Italiaj,
'

B. Bartholomaei de

Benevenloci-

^
rel

quo tunctemporis corpus beati Apolml

,lr

ll;,,u '"

Li P arl
et
i

stolus

(mdetur mendum,
eccjes'
;

msola,|domnus Apolegendum episcopus,

ipsius

Leonis IX, asserens corpus Benevento. Anno >">' bulla Stephani IX, id confirmans. Circa finem ejusdem seculi testimonvum Leonis OsHensis. />

dem
pra
ta

fere

tempore

scripsit

Aul,r, hls
el

honore

funda-

etiam
seculo

adductus.

nt

locum

nandavit...

Attulerunt

Beneventum deinceps appellari autem illas reliquias quiApostoli

li-

Eadmerus inghs, suQuinque itaque monumen

confirmant.

dam magni vin

'"""'
et

de ten-a, qui sancU

el

mmenta,

visitaverunt,

traditionem Beneventanam Secuto d leci, tuo invenio moputa peregrinationem toigerii ahbatis

undecimo

divrao

cursu

eodem
eas
.
.

die,

BenevenVum

ipsa hora,

qua episcopus

presdicabat,

epi-

scopo obtulerunt. [deo dixil

,e1ur
,,,c

Beneventum.

appel-

l0CUS

'

//-'-' loma^um' anno imperaut habet Uissertatio Vrsmi; et dona ab trice Florida eidem Sancto Beneventi oblata tm. Seculo decimo ierlio favet probabilti*

ad S.

Bar

Clemens

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

\

93
ngensis,
fuil
et

omnino txr clemcns IV anno (266 adstipulatur Beneventanus Romanus Capoferrus chiepisoopus mno /-'"''' /""'' "" / " Jwobus Januensis epv 1298, prmsertim oum referat apparitionem
:
'

Othonis
qui

episcopi

Pri

es

Germanis,
scri-

am:torb
J
-

leculo

nou
,

exaclo
,

in

humanis,

ssl

,/

ben
.,/

Otto non scripsit seculo undecimo, ui verba

'

"" n """"

iiilr/ln/i

scopus
ri
,

pOSSUnt,
istius

huiminr: hnnrn eSSe pOtU\

25

Ottonis

Fn-

;.

,////.

>]',

(i

nohis

iiiirriiliiin

Srrulo

\l\

snh
lib

/iiirm

seculi.

Benedictus XII anno (897; eodem anno

irnaldus

Chronici,

cap.
I

Verba autem Ottonis h&c sunt Tradunt de

:
,

archiepiscopus cum episcopis Samnii; anno (346 Quilielmus archiepiscopns: anno IMS clnnrns VI rbanus V eamdem traditionem firmant : cui
1

nimtp
pta,
tarit,

II

Uomnni
in

ijuoil

Benewiito
inde
in

cn-

beati
.11'

npostoli

Bartholomaei

ossa

aspor-

Romae
ea
el

Lycaonia
in

insula,

tumba
<le

anno (372: amo Ludovicus Sicilim rex armo (383. eamdem affirmal Seculo \\ anno (400 Bonifacius IX; anno (444
(362 itidem favet; et S. Brigitta

porphyretica

coUocaverit,

terramque suam
sarcophago
vila

per Tiberim,
portare
pto,

mare
:

in

prasfato

cogitaverit

sed,

eo in

brevi

exemot:

ladislaus

rex,

et

Donalus archiepiscopus

tradir

pretiosum

thesaurum ibidem
7
leste

remansisse.
kis

intoninus communiorem tioni adstipulantur. S mortuus Pius il affert sentenliam, anno (459
.

imiis

fidem

commendat pag.
valuerunt
Wultii

verbis

Olho
liis,

integritate

laudatissimus,

rrithemio, ab

favet

traditiom anno quos ego cum multis

(459

quibus

aajiciwnt,

qui

coaevis

accipere,

Romanorum
auctorita<'"

recenlioribus

pr&termisi,

retulit

traditionem.

ad

hanc
ex

anno (474 Vngelum Catonem; Robertv/m Caraciquinalensem, episcopum de Liccio, ciolum anim (495 mortu/um; Zenobium Acciaiolum bir oaticanum anno (545; \lascambliothecarium hniniiiii n Ughellum. Habes, lector, catenam perpetuam testiwm pro Beneventana traditione R pugnantium, a primo post disputatam tiranslaldonon vriii seculo ad nostra usque tempora serie mterrupta deductam Vunc etiam, quibusRomar

irm

rcsponilrnl
quei

lirnrrrnlani,

quibus
I

re-

feram,

videntur

solidiora.

rsinus wi Dis-

sertatione art. 2

ita loquitw : Respondeo primo, Othonem Prisingensem S.#Bartholoma3i Lranslalionem, ut certnm non asserere; sed ut obscuram,

ac

dubia
ex

Uomanorum
eo,
illam

traditione
:

jactitatam.

id

patet

quod

dicat
vn

quodque
ditionem
iione

Ottonis
scripserit,

Romani; e Beneventanos expeTradunt

occaab hoc
id

non

sed leviter hac

norum traditio enarrandum

nitatur

fundamentis,

fidelitcr

tantum perstrinxerit.
niiili"

quod tamenre-

poni potest,
auctore

alia

Ottonis

gesia
nisi

pratermissa,

de

quo non

pauciserrorit

aimii enarravit.

249
Ottonis

1'rifirrrfi
>si
.

Hn,i erroris arguunl hanc relationem i

iiniirn

Oltonis dicenda

est,

cum taniw

Be "

IV.

Argumenta pro

Romana
II

traditione
attri-

hiin rr/crai
ijisuin

maximc quae Ottoni

buunt.

translationem

quid Romani tum dicerejit, deceptum fuisse non existimo atque

:

quo

2JJJJJ lt

ita ra-

liocinantur
11( .i,i

Error

in

eventu

est,

'-11111

dicat <>iho-

11,

capta

Benevento,
qiiod

B.

Bartholoma3i ossa
est;

ui.ir
,

asportasse,

falsissimum

IMII1

Qumquam Benevento arma

primo
satis

intulit.

Otho II Probant
sed

/,/

,///

argumento quidem
efficaci
:

negativo,
scilicel

F,randscus
RomanoruiH
'"'''"'" "'"''

Dinus Bomanis
ita
:

S. Bartbolomaei cor-

hoc
irr

loco

ex

silentio
mi.iv

Ber-

pus mndicaturus,

pag. 6 argumenta sua proll

manni
i

Contracti,

qui

anno

scripsit;...

Lam-

ponere aggreditur
Apostoli

Othonen

Benevento sacrum

corpus transtulisse, ultra antiquissima mo-

numenla, tercentos liabeo auctores, curiose quidem hoc leclos, signatosque fideliter*; ne tamen opus

Germanicarum vivebat; perduxil Historiam ad annum mlxxvu, quo Chronicon ad annum MLXxxin Mariani Scoti, qui qui omnes ,,1,1,, triennio ante suum obitum
ii

Schafhaburgensis, qui rerum

purpuratorum quorumdam principum

^i,,,,,

jussu

vulgan-

OUionis

res

ab

imperii

exordio

usque
.

nd
nul-

excresceret, probabiliores

bic

adduxi, penitus

extremum diem
lam
Je

nccurntissime

desci ibentes

omissis, vel brevi epiloo indicalis

quibusdam eorum

C verbis, ne uauseam legenlibus parerem;

quorum

ta-

latione

Beneventano bello; aut Apostolica transLupus memoriam peliquerunt. Emo

;

men omnium nomina

in

alia^si res ita exigat]

vehe-

p ru i,,s|,
,i,.

.i;i

>

mentiori replicalione non prmtermittenda censui, ut lianc veritatem uniyersi orbis scriptoribus patentis-

reDUS

chroiiicon arcuratissimum edidit, .ini regno Neapolitano gestisabanno dcccls

a(j

annum

mcxi,
,

lorebal

ipse,

ubi

quam
exteirru:

simam, conviciosis adversariorum diffugiis vindicatam, iii medium proferam luculentius. Uagnifica enimvero verba, si facta dictis respondeani Ve-

diligentissime
,,,,,

atque
in

ex

inslituto

narral

gentium
prlia,
iUa

Neapolitanum
acceptasque

regnum
dades
urbe,

ptiones,

illalas

nihil

mm

ne lector minus eruditus, et ad verha magis ad rationes solidas attendere solitus, perpetua hujus auctoris jactantia in fraudem induvanitatem modeste catnr, Thrasonicam illam
iiiiiin,

tamen
ditione,
,,.,!.,

de

Othonis

in

BeneYenlanos expeprorsus

dirutaque

atque

incensa

Quod

hic

de diruta

atque

vncensa
sed

urbe

idcilur,

Frisingensis
referens de

non habet,

Blondus,
citandus;
;<w-

quandoque
loini

retumdere,

necessarium

existimavi,

eamdem
ltl

historiam,

postea

Quodtamen Romanorum
etiamsi
rii

causes obesse non debet:

ttiam quod
refutabit

fuga
sic

Beneventanorum
prosequens
:

potest illa solidis subnixa stare fwndamentis,

jam

auctor,

Nec

Si-

ejus defensor illa

nimium exaggerare
rei

fue-

conalus.

M7 Primum,
traditio
,

inquit ibidem, hujus

tondamenab Ecclesia
auctoribus

Othonem 11 nagebertus, qui ad annum cmlxxx fusum, ac parlim natatu, partim vali prasUo Romanos scapha, liberalum referl
subveniente
;

"'"-

tumesl inconcussa Romanorum

traditio,

quidem
,,,,

nac occasione

terga
vel
in

vertisse

innuii

ve-

;'"'""-

Martyrolo

Breviariis probata,

Beneventanos,
vel

partem
idcirco
significat.

ignaviaa
captos,

ve-

omnium seculorum
Pftiquesignis ad
'""<
iilrn/iir

fusissime

referendis confirmata,

ab

in

ratore

oculum
ei

verificata.

Hocfundamen-

deletos,

ne

quidem verbo

Quin eUam

parti roiiiiniinr; i/iiihus ilhul roii/irauctoritatibus audiamus.

""'"' rationibus

218

Et

[.

inquit,

adducitur

testimonium

Baronius ipse nihil /Vnnalibua memorat. Neque Pagius, 220

hujuscemodi de Othone

U m

qu*

Baromus

otmM
supplere

94
"(KR
i

GLORIA POSTHUMA
solitus,
citdti,

S.

BARTHOLOMdSI APOSTOLI
Egnatius,
et
alii

supplere
iiinu

neque
licet

auctores ab co ad anOttonis in

Carolus

Sigonius,

Joannes

Nauclerus
i

s.

983

infaustam

Calar
de his

recentiores

bene mulfi.

Audi

citaturn

tque
tionibus
firmuiit
,

ra

t,

iii-

bria

pugnam
si

referant,

quidquam habent

ipsis

Blondum
prolugi,
sed

Cum
non

Romani
solum

Beneventanique
prajcopiaet

omnibus.
rei gestm,

itqui

auctores tempore tam propinqui

sit,

e*

acie

detractassent
,

non videntur ignoraturi expeditionem illam Beneventanam, neque, fuisse scivissent, omissuri. Itaque exislimandum m$i detur, Frisingensem de hac in Beneventanos
gesta

lium,

signa

deseruissent

quia

rum praesidio destitutus, iu Romanos animadvertere non

Beneventanos exercuit,
Imparatos,
el el

desertores

signorum
irani

auderet,

Beneventanos
limentes,
occas
reliquias,

adortus
cepii

expedilione,

ei

reliquiarum
nisi

translatione

nihil

nihil

tale

urbem

omnino

cognovisse,
de
his

quod Uomani

aliqui

spoliavit, incendit, tatas

B.

per

eamque
aposloli
el

aspor-

jactabant; eaque de causa Romani; non autem, Ossa transtulil, Beneventum cepil; quod ne ipse quir dem credidisse videtu/r, licet id Romm ab aliquibus creditum fuisse scripserit. Hanc autem ex proposito drgumento consecutionem deducere malui,

mcerta fama

Bartholomaei

Romaj m
Lycaodeleta
et in

scripsisse;

Tradunl

insula
nia,
in

Jovis

primo
ferunt
:

dicta,

postmodum
ibi
,

locatas

Othonem, Benevento
sepultum

urbem

Romam
sunl

reversum,

defunctum,
Ptolomaeu
qui

Petri

apostoli

basilica

Guillelmus

aQCtores.

Reliquorum,
esse

quam

credere de Ottone Frisingensi,

quod aiunt
suam
de

modo jam
riim

dicto

gestam
ani

re/erunt,

verba

Beneventani,
venditasse,
translalis
ret.

Eam

in

Beneventanos expeditionem
veritatis

non recenseo; nam ingentem eorum

fatentur
//:'.
I

esse nu

al

aliqua

specie

Barlholomaei

reliquiis

fabulam

obducediflicul-

223
niiin

Uespondeni itaque
iiiim.
/:>
:

Plures

contra

Otlonis

relationem

tates

proferemus,

ubi

exposuerimus mentem eo-

veritateni

bistorise

hi ex Baronio ad an~ Non numcro historicorum consuevimus aestimare

i

ntpmink
'

rum, quos Frisingensi succenturiatos profcrunt B Romani.

224
testimonium
Godefridi
d
.

quanta
tionis
:

fide

polleai

primus diclor cujuslibet

7oni "
"

nam

reliquos

primnm

sequi

auctorem,
usu
in

el

,.

8ic

itaque
f

prosequitur pag.7 Franciscus

ejus

vestigiis

inhaerere,

frequentiori

more

'

DinMs:De qua
testis
esl

Romanorum
a

traditione) deinde

positum

reperimus.
Ostiensi,
ei

Tum contendunt,

magi

Goffredus

Viterbo;
">,

cujus hmc

citat

bientit

verba

tx

Chronid
ipse

tib

cap.
capto
:

25

Tradunt

Ro-

mani
S.

quod
his

Olho

li,

Benevento, ossa

BartholomaBi
oerbis

asportaverit

auctontatem
:

uro
sacris

ejus

commendat
lii,
el
I

Bic

fuil

quod ille quod sublestam dicunt fidem Frisingensis, non omnir bus probatum iri existimo 224 Deinde Fmmgensis narrationem evertere
I

dendum

quam

si;
:

antiquior,

re\

gestm propinquior

etoppmn\

scriniis

Conrado
i

Frederico primo,
ibliothecas
lib

in

pe-

nituntwr
Ub.

contraria
9,

Leonis

Ostiensis
:

relatiom

regrinatione
sit.

annorum
citai

omnes excus-

cap.

qui

hmc

scribit
tertio

Vnno Domini
iterum
in Caper-

Pro quibus

Vossium
habei

cap. 54, qui

nongentesimo octogesimo

(OttoII,)
Saracenis
sed
ipse

40

annos ejus peregrinationi

ulterius

attribuit,

non

50.

magno

exercitu

congregato,

cum
:

Addam qum
ubi
et

ad

propodtum noTT,

labriam dimicaturus descendil

missione

divina

strum Viterbiensis. Chronici part. 17 in Ottone

'"-''"'

superatus

ab

iltis,

ri>

cum
prrnlio

non
Lan-

prmcedentia qumrenda; ita post cilata prosequitur E1 ea Romae in insula Tiquae dicitur Lycaonia,
in

multis evadere

potuit.
(

in

quo etiam
ei

dulphus
habet

princeps

Beneventanus
Qlius
el

Cap
Pandulphi,

ecclesia,

quaa

nunc

Vipera
fralre
est.

pag.74)

principis
aliis

vocatur

S.

Bartholomaei
el

in

concha

porphyrelica
reliquias
in

cum
tuus
mavil

suo

Atenulpho,

pluribus morreversus,
fir-

collocaverit,

postmodum easdem per Tyberfm

suam Pranciam
praevento

cum
et

[mperator autem
relictae

Capuam

mare,

principatum
el

Pandulphi

principis

per

mar
;|

in "

dedncere
reliquiaa

cogitas-

Aloar,
pro
rando,

filio

ejus

morle remanserunt.
111
ni

"

Romae
Po-

recolligendo

milile,

vero rpse Landenulpho. restauac cerlamine

Romam
his
ita

rediens

eodem lempore

defunctus

Accedit,

inquil
..

Dinus,
//

Martinus
verba

est.

Ex

ratiocinantur in

laudata smpius

Poalio-

lonu

cujus hmc sunt

:

ad
ossa

Umi

Dissertatione art.
ptores,

el
,

rum

annum

Ottone

Demum
:

exercitum
capta,

qui

pag. 13 : Ostiensis inter scri- F veracior adducuntur, antiquissimus,

atque
p

C
nehqua,
'"""

neventum obsedil
Bartholoma?
relatiom.
licilur

qua
inde

censendus
dtati)
bulaa

est,

ir;

sed

nec

v<

apportavit.

bum quidem
de

pronuncia
spoliala, incensa.
est,

qua sequuntur, consonam prmcedenVe

Benevento capla,

Fa-

hunc

quidem

illaudatum

itaque loco

censendum
de
dii
re,

prmtent dissertator, nam Oudinum citai m Supplemento de script eccles., eumque his verbis loquentem mducit : Codicem Martini, qui m amb s lilteral orum ter . promereri induD,am "dern etc. Fallor, si el umbram horum "''"""'" '" memorato Oudini Opere mventurus
.

singensis, ejusque gregales

quod Otho Priuo tantum cerebro

i

dixerunt.

Malim

Quod
:

itli

fl

''"

manorum fama hauseruni

m Tum

ita prosequitur
lien
i

Imo
Primo

ex

iis

verbis
;
'

Cardinali

ti

stunli

B
quia

dam

modi fabulatores
nis

argumenta
profligato
ul
lerit,

Othononeas

sit

lector

imo
!

agnoscii pag.
fabulis,

550,

Chronicon
conslat,

exercitu

ita
i

Miiriiin
"

scatere
'

sed

quas

ipse

cum
b

jam,
ipse

11,-

evadere
deinde

natando aufugiens.
poterat,
q

;i1,

hwetici.,

inquii

tum CaXtaque
a
et

vires

''''"'""

"'

rfeMI

habere
/:lf

non

Bene-

I'""'*
,h
'

Wostata.
vir

^;"'""'"""

"'"''

^iptonbus ad
Martmus
,A
'

'-'" VM,
f

m
ct

ventum,
,,/

munitissimam
utc

tunc

urbem
potestj

expugnaret.

vnquit,
,

*b el,a8

|im

"

" ,l,

^
ei

simplex,
''<

""'
multi

Mar

; Polono,

quem tamen
non
his

hac errasse historia ex

recentiores
ut fatentur Bene-

imparatos aggressum esse, postquam reparasset exercir gecundo, inquiunt quia incredibile est, othonem feiTO, Dammisque in Beneventanos rehoc

mponden

dtctis

seqmtur.
verfo

Vam

pendisse

occisionem
quia

Landnlphi
ejusque

huic

relatiom

assentiuntur,

Tenio,

principatum

oentam
et

eorum principis. Beneventanum conflrfllio

xv Flayius

Blondus,

Petrus

bauserunt seculo xiv, de Natalibus, JaJoai

s

mans
gratum

viduae Aloaraa
potius,

Landenulpho,
erga

quam

iniquum animum

Be-

cobus

Phihppus

Bergomensis,

Baptista

neventanos

Olho

indicavit.

Tandem

Bene\
nos

,,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

nos ex acie u non mbduxisse, r<>r>nn prinprobare conantwr ex Landulphi US que fratris cmde : Nam Beneventanos ej c principum signa secutos esse indubium

95
de

ut alii scribunl,

existimo,

eaque

maxime
i<>

causa priorem sen

a<l

icgtors
j.s.

sic

tentiam
Christi

mutasse tom.
n>i>

Annalium
raanifesti

aniinm
>i

aiim.
.

9,

ubi

erroris
11

suorum
est
:

redargui

eos

>/a>

translationem

<>ii<>ih

11

111

iii

ui

absque
principes
verui

<'is

praelium

deserere

Qequiverinl

sed
:

strenue
n esl

dimicantes

occubuerunf
defecisse
iimii
,

ergo
illi

Beneventanos
conclu,

iil<im>/nr ottoni tribuendam van >/>> ><<> argumentis contendit loco referemus. Franciscus Dinus li</i>i >/>ii</>i proferl alia

tribuunt,

<u-

//"

probabiliter

quidem

quam tamen putaret relationem oppugnant, satis aliunde firmatam; facili negotio
siquis

</>m<l etiam />r>> hac <ii//i<-liie soloccasione rrinla assnmi nns^rl nrm/ir li nslnl miirm /a.

ctam per Ottonem

rrrlcsia
/>rr

II,

deposilionem oero
III
:

in

dicta
tre-

hmc evertentur,
suis militibus

si

dixerit

non raro principes

et

Ottoncm

serl

n>> i><>
>

desertos > acie occubuisse,

idque

centis,
</i

quos jactat, auctoribus afferre

asseruerit,
nisi

poterit,
</>

boc loco oideri factum;

el

unde

Otto se inprin-

hoc

recentiores

forte,

mquissimum exhibuit, m cipis uxorem Hmc, inquam, >hBcneventanos oero >//' nsum d possent si Frisingensis, et sequacium ipsius
filium
>

lunir difficultatem

tollere sunt conati.

,

Quin concor-

tra auctores citati Frisingensis lonus,

aliique,
expressis
.

Viterbiensis, 1*0-

verbis

affirmant,

narratio certa fide subsisteret

illorum
,1,1

relatione

prmter jam
1

non pauca in dicta, incommoat

niiin

occurrunt, qu

idioso lectori <>>

pas eo loco mansisse ubi fuerat ab Ottone 11 collocatum. Ex dictis colligo, translationem si potius cum Baronio , Ottoni facta fuit
,
.

dide

226
mlro
1

proponenda censui. Primo enim hmc

post

i/iinin

niimn
rl

11

adjudicandam
>ni/ilriil

Pro

</>>

sententia
.r

Beneventi

obsidio
,

fa-

ijinr

ijnali

ar<>nin<<

enar-

cta

scribitur
in

cladem

Grmcis

rifingensis

narralxonem

Calabria acceptam. U potius contra hostes prmmunire imperatOV. >i>i<im amirn-< malr n//inn /iinrlns alrisci,
Saracenis
debebat
se

ct simul illo tempore

randum.

postea

quod. repressis hostibus, commodius fieripotuisset imprudentem igitur mdentur nobis de:
qui eum illo tempore imperatorem Beneventum aggressum fuisse scribunt. Deinde vastai" ">/<< Beneventana, Romam detulisse corpus dicitur : Romanos autem in S. Bartholomffii non eadem cum Beneventanis culpa fuisse oolunt mdentur igitur Romani imperatorcm in wrbem admissuri fuisse, qui smvientem in Beneventanos
scribere
.

g V.

Argumenta ejusdem
fere

traditionis,

quse
III
;

translationem

tribuunt

Ottoni
II.

quaedam adjecta, quae Ottoni

A,d
_

fertur
,

pro

translatione

ah

ottone
,

III

audierant,
ctare,

neque meliora ab eo poteranl exspe

ejusdem culpm participes. Tertio sacrum corpus Romam Wanslatum illud per Tiberim, et mare in Ger.

facta

primo inscriptio ecclesim Tiberinm

.

ubi

"

utpote

sacrum
pore
uationis
Aprili
,

ra intentione

Paschalis

posita Teracorpus dicitur quiescere anno Dominicae incarII Papas

,

narrant

ut

mcxid
die

Indictione

septima

meD

quam neque considerant mcommodum nobis iter, quotque periculis exposir imii describant. Lw non erat Gallia et Uispania
maniam deferretur
;
.

quarta.

Inscriptionem

autem factam

circumnaviganda? in non transeundum fretum Eerculeum ? Aa non Rheni deinde ostia subeun da, etadverso flumine ab Hollandia in GermaQuot niam usque sacrum onus deportandum autem in illo itinere pericula, dominantibus in
'

per ipsum Pontificem, dicil Baronius ad annum 1000 iim S his rrrlns : Qui ivsiiiuii eamdem Paschalis n posl centum el Iredecim ecclesiam
.

annos
ris

hos

yersus

in

superliminari

porl
,

ejusdem

ecclesiae inscribendos curavil

ita

qui ho-

die

quoque

leguntur

11

spania

et

Africa

Saracenis

'

Quam

immen-

Tertius istorum rex transtulit Olto piorum Corpora , queis domus hfflc sic redimita

i-

sws

in subeundo adverso flumine labor? Denique

in toto hoc
itinere

F Quaj domus
ris
'-

quam multa
At
si

imperator cupiebat

omnino

non credenda? sacrum hunc

ista

gerit

si

pignoru noscere

quffl-

thesaurum
lius ri

Germaniam commodius terrestn

i/n

deferre, id longe tuitinere facerepotuisset.

Corpora Paulini

sint

credas Bartholomffii.

Ad hmc
mtrm
antiquitas

Franciscus
tribuisse,
,

Dinus
/<>/
.

non
:

satis

memor
11

se

Verum putem post tantam iemque ab hostibus acceptam bellicis magis consiliis intentum fuisse tunc temporis imperatorem, ijiiam cogitasse, qua ratione sacra s'""ctorum pignora in Germaniam deportaret. Hmc
<

ignominiam

anira trecentis auctoribus fultum Ottoni

9

trans.

Panditur,

inquit

reique veritas
,

sisque

appositione
;

barbaro

et

fides
in

tum certa diei mentum stylo carminum prorsus quod duo postrema augetur
,

itaque

mihi

nec

\>eri$imilia oidentur,

nec satis

carmina
relata

fuere
in

marmore

satis

antiquo

litersi

congrueexcogitata 227 Superest et

flfWeuIfatti

Longobardis
alia
1

superliminari
,

ejusdem

ecclesiffl
,

difficultas

qum

hujus-

el

adhuc manenl
,

vetusliori

inscriptione

modi
poris

aiilii

apparet,

translatione/n

sacri cor-

instaurato atrio
riose deperdita.
9

ac ipsamel

sape

ecclesia,

Lncu'""'"'

adjudicare prudenter non possimus. Corpus, ai asserunt, depositum est <" ecclesia S. Adalberti, </""' deinde tractu tempo-

Romam

Othoni

Mnlin
hic
,v
;

ptionis
l,is

maira antiquitatem hujns inscriobjiciunt Beneventani, qumxpsorumwr*

referam.
sicul
id

nibus

o\

nalu

"'

ris

s. Bartholomffli
.

vocari

<>i/>if-

1/7"'

'

Adal-

Eminenlissimus

Ursinus

ait

l>rrins

dudum

post

hunc

annum
,

superstes
in

lir ,

Respondeo,
esse*.

memoralam
quffl
,

restitutionem

templum
Otfonem
in

Romm
11

habere non poterat

quo

S.

(ictitiam
ii,.

eliam,

legitur, inscriptio-

Bartholomaei

corpus deponerelur.
illud translatum
insula
in

Vofl

igitur per

in

Probatur
t

omni

quolquol

scripse

ridetur,

nec Romae
collo'

itini.

ii iii

antiquiorum,
:

Lycaonia
,

tumba porphyretica
.

corum
aec

silenlio

si

tum recentiorum historienim ita se res habuissel

,

niinin

narral
vi,iisse

Frisi mjrasis

CUmqUt

SCCUti

Fredericus
,

imperator

suis
.

id

literis

si
|

ta-

aactores.

hanc

difficultatem

Baromum

men

ut

Baronius aulumal

eera sunl

silnissel

anno

96
Ai
J.

GLORIA POSTHUMA
Nec
.

S.

BARTHOLOMjEI APOSTOLI
tur ab

CTOHI
s.

anno uclxyh.
res

Godefridus

Viterbienais

nec

homine prorsus indocto, nec minusinept

quapropler nihil haec maqno ad rcm /n< iunl Vnnj rr,l ,, /(/////;
:

Martinus Polonua
,

prstensa restitntione
.

posterio,

/nissr composita
/,rrr riiriniim
aiirliiriliilrin

nec

Bgnatius
,

nec

Platina

nec Sigonina

|/(/

em nec Nauclerus aliique recentiores translal nec Baronius ah othone n factam aaseniissenl iii notis ad Martyrologium die xxv Auguipge sti (si ea tunc vera judicasset) in tam splendi.
,

I'

rn/rrn

/irimi im/irrnlnris.
i

inno
tutionem
siiu

iii,l

Fredericus

dicitur

const

edidisse

pro dubio,
re/ert

de
in

quo agimus
Dissertatione

dirimendo.
illu ertores,

Totam kanc
Ursinus,
el

,|

;l

in

incidissel

contradictionem
Ottoni
-i

id
.

est,

non

Cardinalis

vtrum tam multos

tribuissei

Pranslationem
)

quod postea
II

lapsus historicos ostendit,

nmliirril
innii
i

lanlr rrlrnrlul

l'i;rli'iv.i

l'a -clialis

jmlicio,

dSCUS IHniis riim

,/ii,iin

na rr

l,ii,l, lm

anno
fueral

hgxiii
:

tl

S.

Barlholomaei

corpore decretum
San-dionysia-

quare

Suggerius

abbas

ii'i

lectorum oculis exhibere; respondens paa Pridericum non fuisse historicum urc
-,

anno hcxxii, novennio scilice! post, Roma Beneventum contendil ad Apostoli relirelicta Quare tol insequentium Ponquias colendas
Doa
. '

oalistam

el

Dihil

de

his
fide.
.

asseruisse

praaterquam
respoilso

ex magni

Prisingensis

Ex quo

ipsis constitutionis

verbis

facile colligit lector

dflcum
ti

diplomata

corpua
?

Apostoli

Benevenenim
eos

snr

rederico
.

tnbuenda
,

sit

constitutio,
,/,/,

siveab-

quiescere

confirmarunl

Numquid
'

/iiiliriiiiiin

per rn,

/,///,/

,/

auctoritatem
:

Paschalis

n
qui

decrelum
potius

ac

publicam illam epigraabsit.

Ottonis
quit
.

Frisingensis
pro inquirenda

quem sequilnr
hujus
rei

Nos
.

vn-

phen

ignorasse

effutiemus

Nihi-

veritate

el

re-

lominus,

Paschalis

res

prosecuti
,

sunl

movenda de cordibus hon inum omni

annales

dubietata

omnem quoad
tutiones
,

ecclesiarum reliquiarum

consecrationes
inventiones
constal
.

resti-

praedecessorum

nostrorum
.

catholicornm

ac

transla;

imperatorum
sexlo
//.V

revolvimus

el

tionesque

diligenliam
et

adhibuisse

u1

in

libro 6
,

(utique
25

Ottonis

Annaliam Frisin^ensis quem

,

ipsorum

Platina

Ciaconio

videre

esl

verum
bus

nec

rn/i.

supra
Otho
insula

citavimus)

invenimus
corpus

quidquam
Oldoinus
in

de hac
suis
:

restitutione

scripserunt.

Sanc
nu-

qualiter

imperator

venerandum
a

ad

Ciaconium
illam,

Additi

sanctissimi apostoli

Bartholomaei

Benevento Ro,

per retulit
leril
,

al

unde
fuisse

quove e* monumento
deinde
Indictioscri

mam
ba

detuleril

el

Lycaonia

et

in

tumposi
,,

non admonuit.

irguil

porphyretica gloriosie ime

collocaverit.
,i,,rrui

Ei
I

in

m
230

eo
Stt.

anno
\ullus
,

sextam,

cum septima
negabil,
illaiii
.

paUCO
gensis
;

rrm

iiiirnil

snuii

,,

ptn

cujm relationem mdetur sequi

.

voluisse
;

iii

opinor

quee
iii

/>roi/iiiiii-

imperator

ut

dolorem

inureret

Beneventanis
:

////,'-

pnsita
iiim

sii iii

cnnlra inscriptionem
dicitur

quod laudatus Ursinus

si

advertit his verbis

literas

Qnod
Pri-

'"'*

iln

srrniri
esse

corpus

S.

Bartholomsi
licet

causam hujusmodi
quasras
;
,

perscribendi
in

in

argumenta
negativa
piisrlmii

non contemnenda;

tantum

dei ico

recens

Beneventanos
u<
i

odium

sint, quatenus reslitutionem

ecclesi&i a

occurrel

eodem
poslquam
,

namque anno

xvn Alexanrecc-

minus
//////

oppugnant adeoque eatenus valida. Quid autem pr&ter fam dicta ,

factam
.

drum
peranl
papaa

iii
,

Pontificem

maximum

honorifice
,

nefarius

imperator

pseudo
adversus
moliri

m
iinii

faciat

istius

erudito lectori aperiam.

niinu
ciiim
srni
/,r

inscriptionis fidem, Videntur mihi haic car

studens

apostolicam
ccepit
,

inm

rl
,

nnlrni U in/mrr ilmlru, /msiln

nnu

ni

omne scelerum Sedem ejusque anonymus Casinensis

,

genus
el

Pontificem
.

Romualdus
ad

percipio

cur
;

primo
,, I ,

hexametro subj
,1

Florentinua

apud

Baronium

num.
(000

annum
6
insi

pentametrum
iiiii

niniri,

m/ il

secundo autem hexametro aliud ,1 ssr s/ lnr r /m r, r r / ISSC lll

1 I

mclxmi perhibenl
233 Bargnius ad
iiiiui

anmtm
quodam

num
post

superliminari
iiliimi

insculpta.

idde

Quod confirmari

quod primi duo grum uti et duo oidetur ex eo guod

,
.

de hac controversia

actum
:

fuisse ab

ilexan-

dro
ratas

iu

in

concilio

nam

memode

Frederici
.

imperatoris
inferius

litteras,

Accedunl, ttdnwW
[II
.

culos nnni /rrlnnr Inriis

iiiini

Franciscus Dinus referat, pos remos a\ nhimr. ceteris. Si itaque con pnlnrrr /iriinn rnriiiiiiii, ,/,/ CSl
.

mquii

his

Acta synodalia sub Alexandro

loco

quibus suo
prmstitit
ni eir

dicendum.
,

Verum

n ita

eruditissimus
nihil
iii

quod promisit;
invenisse
. .

habeni deneventanai traditioni contrarium,

II

uiiriiiur

his

ictis

quod
siquid

tempore Paschalis

posita esse, posteriora

11
ul

<oero

ad

linnr

controversiam

spectarel

oel

postmodum

mihimanifesiuiii inscriptionem non esseposi satit iniriiir i,,n, /nr ipsum Pontificem, cum hoc non fuisset
adjecta,
,

tst,

id

invenerit,
,

nonprobasse. Eminentissimus Ursinus

,,,

ipsa

inscriptione

preBtermissumr,

adjeclusque

"" 6 postquam ostendit nihil ex his ictis productum sse, quod huc pertinet, nium, qui icta utriusque concilii ab Alexani

fuissel
iiriin,
,

Pontificalus annus.
nri/iiiiiriii iiiu
.

iliud etiam infrasub-

dro

iii

celebrati

accurate descripsit
.

vel
:

""

guod ""/" contra omnia Bomanorum fundamenta non levem oidetur con
tinere difficultatem. Sed alia prius
ditionit
-'
1 1

minisse
ilaque

Bartholomaei
ille
)

ita

concludit

Cum
'

Romana
huic
,

tra-

odalia
esse

(Baronius) non protuleril icta >'/"' ea certe etiamnum desidei*ari >i" ,,li
:

argumenta suni referenda

Subjicil

demonstral
inscrir
in
cl

nec

lalia

amquam

iis

in

conciliis

""""""'/""
'/

ptioni

Franciscus peroetusta qumdam

Dinus
ac

meditata.

carmina
,

Quae,

"'"'

w"

234
/"'

Profert tamen

Franciscus Dinus pag.

ecclesieeS
rr,,l
,,/,/,
1

/-

'"

guit

pag.

9,

ante

ecclesiae

sacelli
in

ejusdem
capella

non
i/uii,

icta

quidem synodalia,

sed tabu
/""'""
recitat
.

Apostoli
s.

reBtaurationem
,

legebantur

Inm
ei
dicit

quamdam antiquam
i/iui
.

Bartholommi
rrnl u
.

Bartholomaei

quae

inveni in

scriptura

quadam

irlusliilr

characleris
i

ferme
S.

duorum

ii

guibus hatc de
riirnii
11,1

seculorum Bartholomaeo
u issr
.

exscripta

tabulam
:

confectam,
.

cujus

qumdam
.

India deooriat, tenel insula Bai tholomaeum

lUrr

srr,/,lu

il

iiii

ISO

inlrlur

cx primo
iiiniiin

sniis

probari
siini
;

si

fideliter

om/nia per
inter se

""" oerum ul mihi apparent ruinosa ut ea hic non describerem nisi conp cerem ex iis forte Baronium putasse , de hac rc actum fuisse vn Lateranensi sub concilio

monumenta
,

citata

sed
atgri

carmina

ipsa
ita

ilexandro
,1,1,,,,,, ,,,

III.

Ita

porro kabet prima ejus tabufa

:
ii

ftre

colinrcni velui

ul

videan

,,/,,,,/

Dinum citatum

DIE VIGESIMA
I ii

QUINTA AUGUSTI.
rediens
sacras
reliquias
uiu
in

97
secum
detulil
<

nomine Amen mclxxix Indictione un mensis MarAniio Domini Alexander Papa III celebravil Romse synodum tii
Dei
,,,

ejusdem
nacra

Ai
J.

CTOHI
s.

martyris,
curavit

quibus,

roiinrarentur,
Tiberina.

ecclesiam

insula

Eme

majoris

ecclesia
,

basilica

Lateranensi.
,

,nrliH'|UM-(i|ii
,

epismpi,

ahbales
;

priores,
diversis

Omnes el mparti-

nil

;i

clei

icorum
in

mnlliludo

qni
in

pignora fuisse Manus marlyris, ex appendiee a<l ejus Vitam refert ibidem. Vum. 6 aii : otto vero, qno inchoatara a se Romae ecclesiam, quam
plurimis
naret,
apostoli
posset,
sacris
iniit,

bue

orbis
,,ii

hac inclyla arbe

,

pradicta

synodo
D. Bar-

Sanctornm
Dl

reliquiis

exor-

eranl

venerunl
reverenter

ad

ecclesiam

consilium

corpns

Bartholomaei

tholomau, ibique
sinli

snper

corpore

Aposolenbeati

Beneventi

consistens,
:

illinc

Missai

officium
i''",

celebrans,
el

sacriflcium

duceret.
illatione

El

num. 8
s.

Factum

est

Itomam autem

de,

ut

n ji,. r

obtulil

dictam
Posl
in

ecclesiam
el

corporis

Bartholomaei
martyris

in

ecclesiam

Bartbolomsei

apostoli
ibi

consecravit,

maximam
factam,
in
a

sob
ieril

tilulo

S. Adalberti
in

indulgentiam
i

posuit.

praedicationem vero

ipsa

nomcn

el

inchoatam, transcultum ejusdem Aposloli

faeril

pulpito

ab

eo publice
apostoli

populo

memoriaque Adalberti hoc modo

oblivione
8i

paulatim

confessione

jussil

Bartholomaei

nomen
S.

deleta,

Hm
facta

relatio
est,

wiri

eminentissimi,

magno
in

celebrante enixe

diacono

Cardinale
ipse

Wariae

res

omninb
Sed
tangit,
9 hoc Al
si

omnium

mihi videtur
;

porlicu
in

oominari,

quoqne summus
memorati

optima

non
el

caret

diffieultatibus

quarum

Pontifex

absolutione

Vpostoli
et

aomen

honoriflce

nominavit,
singulis

post

Missae
in

celebratios. Paulini

unam num
238

solvere conatur laudatus auctor

:

modo
in

nem
i:!,")

stalionem

annis

festo

quaeras,
aliqua
in

inquit,

cur

tanti Apostoli
5

'

cltsia

concessit.

corpus

non

amplissimarnm basilicarnm
ecclesia nullo
:

llnrthnln-

Contra hoc

monumentum
sit

ita

Vrsinus

5x1

reconditum, sed
basilicis

modo

mori

patriai

minori
:

II,

1,1

S,

Bartholo- Quanti ea
aliaqut
e

(scheda)

facienda,

illorum,

qui

chalibus

comparanda

plnres possunt af-

vestibulo

tantum sacros
a Pontiflce

ritus salutarunt, judicio

ferri causae,

vel quod,
in

m
:

plerique ainnt, delaturus

,

continens mi-

stet;

cum

prius

nus vensimi-

deinde

dicatam

Missam celebratam ecclesiam commentetur.

illud
i.i\,m

Otto
Miiuii

Grermaniam

illic

collocasse

vel

qnod,
ul

Va

[dvertat studiosus lector,

quam multa
:

hic

uno

inchoavil
rimis

ecclesiam,

eam,

tempus dumqnam exlrnere audisti, quam pluad

,

tempore
celebrat.
cedit,

facta

fingantur

Pontifex

solenniter

quaerens nobilitare

reliquiis
;

et

Apostolico
in

dedicai

ecclesiam,
dicit,

ad concionem
verisimilia

indulgentiam conMissa deinde cele-

pignore

reddere

celeberrimam

si

vixisset,

longe angustinrem lormam extruxissel

Primo hoc
Baronius,

brata, stationem ringulis annis in festo S

indicit;

h&c

sint eis, qui

cito lnrr fieri posse,

quam
/>

Pautini putani tam fingi; mihi non sunt

lacinia
nihilo

responso

difjicultatem

sibi

non

solvit

nam
ut

ipse

nec credidit,
///

nec scripsit, ea intentioossa Benevento abftulisse,

.

ne Ottonem
ta

sacra

verisimilia.

transferret in

Germaniam

sed utiis
hoi

1-

236 Sequitur pag.

ijUH
-

heec

pra>

dalberti ecclesiam locuptetaret. Alii

scripse-

servus Alexander episcopus melior servorum Dei confirmavit omm^ indulgentias conipse suos, ac eliam cessas per praedecessores
cedenti
:

runt quidem de Ottone //. nullus xtero, quem inh. antiquorum de Ottofie TILSecundum Baronii

summus
vere

Pontifex

concessil
S.

magnam indulgentiam
Barlholomaei
apostoli
vidit et

yenientibus ad ecclesiam
pcenitentibus
luii

cwn responsum minus mihi videtur probabile -1,1111 miiliii Sanctorum corpora, ut ipse Baronius narrat, in eam intulerit ecclesiam Otlo, ipsoadhuc
.

et

confessis,

eo quod
alia

ii

n n,i fastigium

idetur perducta fuisse eccl

osculatus
el

corpus

ss. Bartholomaei
Post
.

ap

nec oideo cur eam

minori forma prius

augusliori
ecclesies

,/,.

Paulini

confessoris.
III

quam

additur
ti

voluisset, postea vero

exstruere; nisi

nomine
cte

Cesleslini

et

alia rursus

Inacleti

forte
/,iii

ornamenta quesdam
Baronius,

addenda

intel-

antipapee,
ininr
vidisse

huic

non absimiles,
comperiei
Htec,

quas siquis
esse

re-

in/i/ii

quodeum
de

facert voluisseest

perpenderit,
imperito.

scriptas
similia

db ho-

verisimile,

sed diffieultatem
dissolvii

minori e*
difficultas.

aut hinc
et

monumenta,
indigna
se

forma non
839

Baronium

suspicor,

sed fide

alia

hic

mperest

Anno

et s.

Adati"/i

putasse;

quamquam

sperare potuerit,

\rin synodalia, ipsa inventurum. w $i illi

i/iiniiin

suorum

Pontificum diplomata tam negligenter privilebullas servare studuerint, non

laciniis fidem
(4

enim millesimo dicitur ecclesia S choata, eodem anno translatum

Adalberti mS. Bartholomaei

berto,

liartholomao,
initio tit
''<-

venerandum corpus, atque

locaium

in

dicta ecclesia coU cata.

Nunc

ego non intelligo cur Otto noluerit V

merentur
beat.

ut similibus

lector adhi-

eo deferri S. Barlholomaei

corpus
alteri

ei

Subjicil

deinde pag
ut
\

prmfatus Oisserta:

interim '

ruere,

dedican

voluerit,

tor
Bj

n- eodem,
codice

inquit,
ii;r

fasciculo h&c oerba

Ms

sanctorum, qui
Oratorii,
S.

habefnr
S.

in

bibliotheca

congregationis
esse

Paulini

cujus i""i corpus, sed partem corporis aliquam, puta iiiiiiiniii. "/, ut vocant alii, brachium, coluit [postolum ideone igitur detnlerat.

corpu
in

videtui
in

conjunctum
S.
ei
.

Bartholomajo
quffl

imperator,
,!,,-,

ui

ejus

corpus

Beneventanis

vei

insula
S.

ecclesia

Adalberli,

aunc

mr
it,

invitis auferret?
,it

ideone

rursum

<,,-

vocalur
i-iiin

Bartholom
ibique
fideliter

quorum trium Sanctobeneflcia

riin,

s,i/>

umbra
latere

martyris,

cui
tanti

meritis
i/iiiiii,

prasstantur
sini citata

plurima
liquet,

ecclesiam

exslruebat,

voluerit?

m
I

<?U6B

mihi

non
facile

faciebai BartholomaBum, cur ejus

nomine ecclesicm
i
.

'"

non multum
Oissimulare

ad
hoc

rem
loco

facere,

lector

dedicari

non jussit

'

mtelliget.

ventanis

Patronum
eximere

cur tam pan suum non reliquit?

Si

Hmc
ego-

non

licet

difficulta-

mihi

in

hoc facto occurril

difficultas,

quam

tm quam
t

onlra
ita

omnibus argumentis opponere possuni ntani Bar ad annum W00 num 5 ts scribit Hoc eodem anno Otto imperator
:

mei

mihi

non

possum,

ntst /"*P' ran

e*

Polonia,
ad
(

natus,
nartyrii

pietaUs

ergo...

fuerat
S.

peregri-

visitanda

sacra pignora

AdalberU
ut

Bartftoiovelim, nonipsum corpus, sed attquas S tllatas rutsse, maji reliquias ecclesia S. [dalberti crescente fama, ut ftt, v""' postmodum, Sno qutdem hujusmoi ccrperunt vocari
.

Vartyrio coronati anno

997,

idem

tiUtates
*

*dill

annum,

et

Pagius

habent)

Romam

-/**

factendas esse, ub "'"" ,r '""'""" '<

,l

i:

transla-

iugustx Tonvus V.

98
A UCTORE
J. S.

GLORIA POSTHUMA

S.

BARTHOLOMiEI APOSTOLI
quam Homdni cognoverant, ubinam sacrum
pus
fuissei depositum,
t/

hmc non satis probaiam esse contendunt Beneventani. Nunc ad aliud argutranslationem

cor-

mrnlum,

qnotl mtit/ni

jrrtssr

rnlrtnr Baronins.

crrulcrat.
dibile.

nrntrnm
hoc

vel si noverant, iddeindi rsl rcrisnni/r, aut

cre-

transeundum. 240 Eminentissimus hic auctor ad annum citatuni Te8timonium num. 7 scripsit sequentia : Porro coegit Roberli V<m- ncicssiias, ui posi mulium lemporis eaedem ApoItnsii. sloli sacrffl reliquise detegerentur, qnod Robertus,
ijui

Primwn

modo

facio

manifestum

urbem; magno itaque

Sarratur translatio Benevento facta post captam cum strepitu, ita m n innni cniii iinii potuerint ignorare; neque porra ignorarunt, s\ facta sit; nam ex Uomanorum
traditione

ad

Sigebertura

adjecil

Appendicem,
Circa

. .

sic

eam jam scripserai

COrpUS
<l

Frisingensis

et

eiiarrat.

Accipe

Bobcrti

Montensis
:

verba

ea

loriun.

uln

trrlnil n r ilr/ms,! U

m, assigna-

ippendice
nii.

ad annum
insula

(457
f.icla

hoc tempus,

rat

inundatioue Tyberis

non modica,
in

Komai

/irintuiii

qua igitur veritatis specie corpus anno iffl innotuisse Romanis scriberet Bobertusl
itaque utdicere volueritt corpusoblim
i

in

quadara

anliijiia

inveutum
corio,

ejusdem fluminis qnodarn est in

ecclesiola
sarcoplia.no

itcstat

corpus beati Barllioloma-i apostoli lolum integrum, excepto

Otlo

quod reraansil Beneventi,

capta

quando
corpus
tabulaa

hac occasione inventum Quis autem credal thesauru/m tantum, tantaque contentione acceptum, tam negligenter
/

iraditum, rursus

imperator

eadem

civilate
sicut

custodilum

prsedicti Apostoli
aereae
tinis,

transtulit
scriptie

Romam,
lileris

possum,
biensis,

demonstrant,
quaB
repertae
est

Graecis ct

La-

Ego perte animum inducere non ut hoc existimem. Deinde cur Vitercur Fredericus imperator, circa hac
'

fuerunl
in

in

corpore Aposioli.
ecclesia

Repertum
primrns
B
sit

eliam

eadem
lltvc

corpus

tempora scribentes ea, qum fam recitata sunt ntli/l horum produxerunt i no ut absolvam w'

Paulini Nolani

episcopi.

Robertus,

non ex~
translatio

bo,

nlrnm Ottoni
Valide,

II.
ut

nn

tcrliti

adscribenda.

solent,

atque acrf-

probatio deserenda, vel quotquoi jam allatm sunt, expungendm; neque riniii rn/co hanc Boberti relationem cum productts

vel lavc

Romanorum

ter, hanc RoberU relationem oppugnani Beneventam ari. quorum rutioncs in compendium
'/,

aliorum
Militat

locis

recte

conciliari

posse.

Um
vn

ad Robertum
243

redigam.
241

etiam
et

pro

Romana

traditione Hreviamn
el J/ar!jro!r

Prtmo

nnjtint lninr
,/nia

Tiberis

nn

ndationem
inunquee

auctoritas Breviarii

Martyrologii Romani,

Benevenlano-

iiiin/iitim

/iiissr,

ncminc
(07,

letjilnr scri/>in.

rum

</

quibus, prout kodiedum leguntur, dicitur sacrum

g\um

Rom

Reponit autem Dinus pag.

.

rrsjmnsa

potuisse

dationem minorem
srri/itev

esse,

quam fueruni

illee,

sunt. Secundo falsitatis arguwnt, quod totum integrum corpus repertum esse, cum a Sarapenis in insula Lipara sacra ossa dispersa
dicii

sint

Quod
quia
a

si

lueris,

inquiunt, integrum dicere manullum e\ ossibus deeral, neque

,

etiam

falsilate

extrioaberis

deerat

namque

corpus Romam ad insulam Tibetranslatum; atquiid non mdelur Brcviario el Martyrologio insertum sine maturo examint virorum eruditorum : ergo non videtur ab auctoritate tanta recedendum. Quid ad hoc argumentum eminentissimus Ursinus respondeat, exponam ipsiuspterumque verbis, quibusdam tamm brevitatis causa preetermissis.
Bartholomai
riiitim

nwn,

brachium, quod Landulplms Beneventanus arcliiepiscopus dederat Bernardo lilio Leoduni Pennarum comiti anno cmlxii. Hanc brachii donationem,

244

Respondeo primo
auctoritalis
quffl
:

vnquit art.7,

maximae

ad
nil

qw np
lr>W'

quidem
"i
iis,

esse
scse

Breviarium

Romanuni
in

aliarumque m Galliam reliquiarum translationem, factam ante disputatam hanc Romam

translationem, probabimus

pcr

wm

ad cullum
quae
ita,

ecclesiasticun)

omnittw

attinent
lis

minoris

tamen ponderis esse

in

priva-

lactis,

aut

geslis,

Vila
efficax

Sanctorum
inde

tamen
datione
pristini

se

liic

erlricarc
:

suo loco. Subtiliter conalur Dinus pag. W7,

csl

ex occasione reteruntur

ut

mentum
qnae
tis
iis

peli

non

possit, ubi

praeserlim anliquiora
ecclesia
ipsa,

explicans illud

Totum inlegrum, Hoc

nec

exunullo

monumenta adversantur. Nec enim

atitur,

intactum,
status

dispersum
lector ,

, . . .

sine
ita

inconcussae

infallibilisque

eerita*

delrimento.
sit

Verum an

Roberti

judicat

locum

qusecumque
rnultoties

br.-Manis

mh>

-unt

in-

intellcriitriis

partium studio

serta,

cum

vacuus, vehementer dubito. Reliquas porro Dmi replitatwnes, quoties inutiles mihi videbuntur,
brevitatis
lalsi

pro variis

temporibus,
coiTexei itque
;

varia

ex

occasione

ea

mutaverit,

""

ibidem

ratio,

causa preeteribo : Tertia, inquiunt, quod corium Beneventi remansisse ait.

qua?so
,

Ubinam,
Liparitana
ossa

Roberte,
?

probat. Et deinde ad Marlyrologium ita reponit : Respondeo idem de Martyrologio Romano, ac de Breviario ferendum judicium,

de

corio
ipse

legisti

in

cum

si

quae in
in

uno

sint,

translalione

Tuus
dispersa

qum

eruditis

negotium
Hujqs
con-

Sigebertus

facessant,

tanlum per laminas, quas

Robertus,
suisse ad fidem

agros

annolavit.

Ad

generis
senliunl

cum

alierum pcrmulia in iiio

nri
historicae
rei

transfund antur.

corpore

etiamnum

extare,
.
.

mventas
.
.

narrat

dam

quod scripserit etiam Paulini corpus inventum. Verum hoc etiam Vranslatum ab Ottone in

: Beneventanos. Qlas appoab Othone pia in fraude captau non ambigimus. Denique coarguunt eum,

dicunt

Nec obr stat ecclesias.licus usus, quasi ab omnibus omnino maculis pura censenda sint Martyrologia, quibus
perilissimi.

Romana
humani

ulitur

Ecclesia

cum

illorum

auclores

semper

aliquid

patiantur.

Hm

omnfa
fjuorum
con-

con-

'/iit/itisiliim

alivb

in

iiio

tenditDinus, quamvis id antiqnorum nnninrm, excepto Boberlo, habere sciam. Hasc fcre emi nentissimus I rsinus. 242 Sed et alia qumdam m hac Roberti relal.nnc

rrrmp/is
vnter

firmare
eruditos

nilttnr,

tamen

queedam
sunt.

etiamnum

trooersa

n oc primum
D

eminentissimi

""

responsum.
inconslanlissimum

,nh
,

!,,,

tettfmonio
diffioultatet

/mram censun.ha,

qm

esso

j,,

ll

||,olon,;.-i

trttDS-

atque

... e cleaola antigua mve; ,, , ,,, ,,. co ag o corpus B. Bar.holoma-i. VC ,o,u r ,,,,,

MCDLXXX1I mocx.v ec per

^>

M D

" *

umb^qmdem

aucton
Ba.il.olo-

maei

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

fflffil

99
dicere

ossa

Homam
fuisse

asportala,
referunt.
Pii
,

o\
-'

in

Tiberina

in-

Iholicus

non
ul

perhorrescit
prsedicetur
.

Ecclesiam

prasal

m roni
s.

sni;i

reposfta

Breviarium
,

BDumii
teri

anctorilate
deflexil
:

approbatum

anui \<est,

cipere,

credalur mendaciof
frrt
:

mendacium, jnbere, Ex quibus denique

Breviario
est,

j.

in cst,

ledione
h;rc

additaque
. . .

translalio

Ergo qnidqnid

in

rclirtum
proindti

postremo Ro Ejus corpus verba m ,ii, othone il imperatore, Gregorio \ ,,,, Maximo, porlatum, in Tiberis in* poniifice
t

lamqnam verara retentum lair quampiam hfetoriam

certi

ac

ex-

in

Breviario,

signurn

imum
iiivr

est,

illam ab Ecclcsia judicatam fuisse

snla

in

Ecclesia
.

ejns
.

nomine Deo

dicata,

col-

veram.
-2'ix

3. in novissimo Breviario localnm ftiit. Clementis VIII anno mdch edito, quod de Gregorio V dicebatnr expunclum fuit, el repudiato

si

legitime

merito reprehendendus
i/iii

deducta esi conclusio, Eminentissimus Ursinus,

pte alibi

Irslrmt,

Breviario

in

hac controversia
al>
,

non

acquievit

Oihonis
ctor

11

nomine
esi
.

oiho
.

III
in

translationu
toi
illis

At
ii

pauds sallcm
laudatissimus

imprinlrnlia
et
:

rinifirandus
inter morosos
erii
difjicile,

suffectns

Binc

Breviai

i,r

immerUo
neque
dil

editionibus
,r
,

triplex

animadvertitnr
in

iramulatio,

in
tot,

criticos

numerandus
.

id

in

persona,
,

epocha

cui

ergo ex
manifestis

riim ipse Sousa

irriiin,

su/Jirirni, ,
SCiliCCi

hoc praibeat ma,

tam

variis

tam recentibus,

tam

scaasvn

iina

i""""

,nl jirn ns

altrra,

tentibus mendis,

epocha

scilicet el

persona,
Ei

ijinv struxit,

destruens. Dicat, obsecro, vir erudir<fc

sertionibus
/inr

animum
in

potius

inclinemus?
:

ins.

si

lnvr vere dicta putet

Breviario Urbani
sini

ad

Vartyrologii auctoritatem
Martyrologio

Respondeo,
Be-

vm jussii
dc
rii

correcto,

an eadem non
anteriori?

dicenda
Brevia-

mquit, secundo,

Romanam

Homano
continet
:

Breviario

Lectio

nevcnto translationem anno mdlxxxiv pfimo adjeciam esse sub Gregorio PP. XIII; atque ideo
contra
bistoria

dam

Qm 5

materiam prsedicandam et credenautem catholicus non perhrn

prascipere, al pradicetur
nl

Beneventanos
Irnnrisrns
VOCal

adduci

non
qu\

posse,

cum

in

dicere,

Bcclesiam

menhac,
E

temporis diuturnitati stetnr.

dacium, jubere,
dissrrlat
/<// <"

credatnr

mendacio.

Si

246
Dinus, ui

Dinns.

mo
i

siuini

iiniliruis
vn

llmnnni lirrriinii.

/mj

Brtviar
mi vinda

ontendil
ri
ii

moderno Breviario
,

nihil habe-

inquam, oera putet de Breviario moderno, cur eadem vera putare*'non debeat deBreviario ante ducentos an/nos usitato, non intetligo; neque tnim
magis hoc tempore, quee Breviario ms rta sunt, credenda proponit Ecclesia, quam ante ducentos annos proponebat. Quomodo igitur laudatus auctor

iealur, ineple

untwn
fllf.

txpo-

contrarium antiquiori Pii II, in quo ottoni tnhniiiir translatio atque hoc modo verba
nmilrrni
i

Hirriiiin
luiii
.

n I r i/>"
esl
:

//</

,'

EJUS COrpUS Al-

sepullum
:

quod postea
iran

ad

Liparim
i'si
:

insiihni

imlr

i;'iic\(Miiniii
:

-I.iIiiiii

po-

non cohorruit totus, quando de Breviario Romano ante ducentos circiter annos usitato pag,
/

Btremo Romara
lii.

niiiiin
)

(Hic interpunclionem mlt poinimit. nrr srnsiis nulHH, 1'iitrin

.

/7

vero
aallis
i;r

Romaj

niiiiiitiii

ab

Olhone
insiila
,

tertio
ni

imperatore
rjus

porta-

Quod Josepho Silos scripsil sequentia terebatnr tunc, temporis Breviarium non erroribns ac mendis plenum. Damna:

liim

iii

Tihciis

eivlcsia

nomim*

ab Ecclesia memoriae
,

auctorum

homiliaa

in-

non omniDeo dicata collocatum rait. nn cacutiunt, facile advertent meram hanc esse
qui
cavillationem
ciini
i/isr
,

m.

r,'i\.v

nulliusque
Iri/rhiiiilnr

Bdei
,

nrm/ir

passim bistorfae, in ilto V nvlr nn UtO rrhjnn. r",v rrillius

nei

sententiam

Francisci
:

Dini,

aggerans

Breviarii

corruptiones

scripsit

moderno Breviario
h0C nmi
:
\

conciliaii posse

neque
i i

nlil

niim rnntinnn sn/ir rmltl

ftCBC

memoratus auctor, vehemens nimis in utramque partem. Illud tamen adverto, omnia illius argumenta,
riali,
sinii.

verba
satis
i/iiiiin

(Breviarium) juxta non digestam Baronii opinionem in Annalibus pag. t26vocat primam Baronii opinionem:
Vel

procederel

gues

exemplari,

causa finali, formali, matequin <i efficiente , deducta

abeo
si

hic destrui

cum omnia

aptari posi/iinin

COnStai

lilnirn

linnr

rssr

Hnrmiu

"/>' imirii,

sinl

Brcviario anliijninn imn mintis.

vera
sunt.

nm

postremo
rio

scriplis

mandatam,

retractata

saltem

derno,
t

tmiir priore;
c
Sousce
.

Baronius itaque co
Cajetanus

Brevia/iniili.

pag. Imr
:

inrj.
.

Pro exemplo habe, qua argumenta deducto a causa

"""
de
iimi.

iuiins.

modo
ergo
:

Mrmlari;^ DeUS nOU COlfU

liber,

U1
argu-

iiiiiniiiinrl

Sousa

in

nupero
qui ab

offenditur
carel

Opere
stoli

Expeditione
Breviarii

Hispanica S. Jacobi apo-

mtnta
tnano.

pro
II,-

Hrrvuiriu

2 gravissime reprehendit illos,

auctoritate
iliint.

"/

latum

eosque morosos appellai

auctoritatem
n:>7.
es

criticos.

Breviarii

maximam

rea Porro ostendere niHipsius Brecati

,

u/nguem

quo Deus colitur, onmi sed Deus breviario Urbani (admendacio fenditnr; colitur, n< iir ri antiquioribus ) quidni et Ci aiu breviario iii nullumque mendactum bus?) omnia sunt vera
i

invenitur.
.''r.i

tur

/'(i'/.

Ex quinque causis
causa
materiali,
ex

ii, r,-

itaque

argu\

alitjque

mma-

non prabant
itlud ab

viain,
,
,

oempe
i

,,,//.
el

Somso,

qum omnia
iiiii.

inah ex causa linaii, deniqne ex causa exemplari.

ii

causa

efficiente

rl

sn/n

irmun,

ad/erre longum '"'" J">" rcfutatO s"". pOSt-

omni
im-

rirort
mttflf

\udiamus

quomodo
".'/ Pag.

,/niiin lnvr srri/isrriiin.

I
'

nh rrmlil issinm auctore Hi.

' 'jnnu II, ri argumentetur r.c ciiusii inriiiiiii (un/iut. r ex causa Breviarii formali.

N59
sloria,

Lectio,

inquit,
constare
hisloria,
2
-

Breviarii

qnatenus
alias

esl

hi

debet

veritate,

enim
est
falsi

essel

spano, Didaco del Corro, in Dissertatione Theo _ quam Hispah anno 1789 r,i,dit lica, prttde oalore argumenti ex Breviano Romano
.
'

rabula,

oon
l.i,
r., 1J(1

cujus

pn.ua lcx
al
nil.il

[teste

t,

hmc, inquam,

Ciceromud.Mi
bis

de Oratore)
(
(

dicere
oo-

tiiarium
esse,
<

modernum
in

argumenta non probant, Bre\ta ab omn\ trrore n

:

r.

-i.-

i:i

,,,

icciioi.ihus

Rreviarii

eo

MTas
...

hislorias

proponit,
ecclesia

oon

vero

confictas

qumdam minus
nam queedam
probabiliora,

leviusculum errat\ probabths repertn nonposstt

aliis

fabalas obtrudit.

Ergo
qttove
tai
l

judical

esse
jussit.

vera,

insen potuere quande vtdebaniw

qurn,

quea

lectionibus

Breviaril collocari
jure
'
i

Qua
ju-

postmodum

erutis

mo-

ergo
'i"'"
111
1

prudentia,
ecclesiaa
esl
,

poteril

quispiam

relni

Deinde

lectio

Breviarii,
ei

lectio

contim

maleriam

prsedicandam

mxnus probabtiia reperta itmi et ai erudili hodiedum passim agnoscunt, ns "" 10 ad .' riniiii Baronius. QUi
numentis,
'

credendam,

nriU

inbet,

quamqne ipsa ecolesia praadicari el mox osiendam. Quis antem Gaiii

nionem emmentissimi Ursini

temeritate

cnndam

Yeque hinc

fiet,

ui

omntinis We\
histo

100
ACCTOHF.
I.

GLORIA POSTHUMA
/idcs

S.

BARTHOLO.M/KI APOSTOLI
neque enim credibile esl ob ar , "'"~ dus carnem lateris sauciam fuisse aut "'7'"' non potuisse, si Imsa fuisset Deinde i scripto leguntur hmc verba Corpora S B maei apostoli, SS. martyruro Adalberti elc II tum est corpus S. Adalberti ibi non 7~
/aciunt;
"

historiis

abrogari possit,
Quis

S.

tendit Sousa.
scriptit

utpag. (466 conenim omnibus S. lugustini

fidem abroget, quia unum aliquod, aui plwa etiam errata historica in doctore maximo agnosoit? Verum, omissa hoc auctore, quanti valeat tn
factis

7
''

marn,

erudite expomt

hujusmodt auctoritas Breviarii Roet probai eminentissimus

de Lambertinis in Opere do-

esse tot
/

'"

Cardmalu Frosper

itaque Cardvnalis scripta omittenda

ctusxmo de Beatificatione ei Camnixatione servorum Det tom. >, part J. cap, (3, num. 5, uoi ntaio utnmque extremot xta loquitur : Sod
quatenus per mediam viam,

ipsam etiamSixti bullam ex eodemn* ptam, apud prudentes forte minus

,',!''/'"

^
m(

Uc sunt prjcipua,
traditio

civium

qZTZZ^'
"""'""'
V

certamrnSl

nititur

arauminta

*k

qus

lulior

est,

in-

nullum invenire potui

Quodwntnt'

'T"

riposse
<lIS

non
ra

modicum
accrescere

auctontatis

pondus
sunt,

(aet

^toncs
etitum
et

pe omnia breviter. Seculo

qu

relata
.

approbata
t

dest.a,

Roraano . . Altaraen ita, existimari non possit, debita cum monou sme gravi fundamento, quffl con-

Bremrio

traditione testiscitalur gensis, cui eodem seculo '

Romanorum
Viterbiensis.

duodecZv^T
lZlJ-
'

aZZXLTodlZ* "'"
,r

Addunt Ron ptionem Uberinam FHdTici

odalia
a

imL JtL

*"*
'""

judicio Sedis apostolic supponere, subsistenuam perpendal |_ bypothesi, .0,1 manus ,terum admovealur ad Breviarii Rout

.,,

easque

eorum

acerrime impetunt

:im
";
T{

^onem.

Quod d

multis

exem-

Romanis Hnus Pol

,
,

teLZ
.

plis

ostendit.

^nww8

nJJZ'' p^lS^TT
MaT'
secuns auctoresach " !l !"" r "* ,s
-

U79 ; \erZ BenevTZni

TkL i Secl^T^

""
CorpueRo.

iorttm
IIIIS
:

auctorum senteniias
seil

llos>llllll

rnrir

J
W

affert
llt/ns

Fr

iscuTfr

ZtL > ""

/ <">"<

Joan* ^aptUta
Joannes
'"'"" '""":
V

,.,,_,

r/i

tiones,

quas allegant; ninil

dicta,

terjam
><><

auZ alSplt
sit

quod alicujus

tai ^n,

'"<> "
ratus
lis,

*
:

imJ! ZTvpZ
hc
tradit

ponderis

Unam

Safu
/ ;

De ""l "''
v
/

^ ^"
'

*ffus,

U'"

""'"
auct0

""""""
i//i

guo pag.
confert

:;::/;;;";;: a

memo''

; ^onts

ni,rr *

ui

auctore assignando,

aactor
quffi

Plurimura vero
bulla

pro

verificandis

(Iimii.iis,

sixti

v a

insute

PP
i

,""'
Se

s,

mil.i
,

communicata.
dilectus
in

co "/ rn """ s
-

Bullam

reciiat

"""""" n "" ^triusque partis Prevalebunt Beneventam

inter

antir
'

sequitur

Sixtus PP. v.

moriam.
tuU
S.

Cum

Ad perpetuam reVme^ f.lius nosler Intonms ti

insula

''"T '" T"'" "'"""'" ""/

'

"

auctorita >
""' /
,s
'

"

ro:

Bartholoma3i

'""""'
7 ""'

nrSbvSr

Cardinalis,

sanctas SeverinaB

nuncupaius

majus in ecclesia ejusdem Utuli s BarthoIomJ quod superioribus annis magna Tiberis iniind/
tione

Z ^i
'/"/
,

T
'

"

M "*"""

"'"""'^
/

*%fi*ultat pariant ; plura etiam wwe r,,/ " fcwonto Rooerio iifon^nsi
s

"""'. vrmsenim """ , ""< sit

/

>

W
que

si

" //,r

simul

cum

ecclesia?

parte

collaosum

el decen ori forma constructum ornaveril illudque die Dom nico proximo, qui erit xvm bujus mensis ~ lemni dictae s. r. e. more, et ritu consenVarT ac in eo ipsius s. Bartholommi apostoli e t alio' C rum Sanctorum corpora, ac reliquias reione.- in animo habeatete. Sequuntur dein indulaentim

confractum fuerat, posl eiusdem rationem de novo 83diflcaveril

Znl

FWiadh*reas;Exquibusmihiomiivnoper; l

"

/N

'"'

'''""

Francisco

Dino Ottoni
Apostoli,
:

ecclesim 'in,

Z <?'*onemaut f
transla
'"""'. ""'"'"

""'" I,ue loco

haberi reliquias

aetar

aliquarum

T
,"

" iajore "'- a "

morem
'''

n0H "*
">'

"" nsr " s

r ' "'" l,u
l

corporis partem constidijudicare. lllustrissimus

],
,

Aste in Disceptationibus ad
Kal.

"" i

Komanum ad vm
"' n
:

Septem-

"" '""r
'/'

Sl

r re2atis conclu dii

<

Qm
'

"l"<' partis argumenactus hujus cultus con-

a^ontificeconcessmdktamecclesiammitantibZ et data ponitur bulla, Die xv Augusti hdlxxS

Pontificatus
nostri

T
*!
, , ,

Wareanl
'

tam
Si,ci

pro Benevento
u '"

quam
fuerit,

pro

""' ol,ique

Hacc

autem

bulla

anno motu

primo. proprio,

iddit
et

tu"
est

t'"

Mud
erit
,

,,,,>,

donec
in

per suP remos

' '

censores decretum

veru ,a,,0
) """ irn

u;

scentia, tot elogi.s

certarei

habendum
deCre?ere

qua

bactenus
S.
s

gens

patentissima evulgata
et

hujus veritatis teslimonium.

m
mo

ut
l

,l,,n "^

eminenUssimi Patres
'

RoCo-

\i ead de

*> fonttficis

propno

u"* *
Z?
J
,

*"*

&
\

P<>st

pauca

certa
y

MZfl /^rno.
authentia,

cv/r,- (// ,

^ Wr/

scientia nihil in ."

,

' a

Beneve "
lector

'

quibus causa depro cujus

scitu

s//

quamque

^teAu
'

"""
,
.

fideliter ipsa recitata a

'"l"ci.

nuf" mihi

w"""

hl? J

cordatus

vulcat,

T*' '"I Acta

Addo
S.

rcrh "

PapebrocMi tom.
233
:

Paulini pag.

-''
1

:::;::,,,.

*??"**' Bartholommi
Memw

Sub icit hu * bullm J smpe jam memoratu*

gregatl

l,tu,l

n^
Ioci

causae cognilione

*.
pl S.

/,

&* m1? &

M
'

tt

tttriusque

-' uu-aq
'

^ontineatur fideliter referri

""' 0, "' |l,t
S1

^
'"

Si

sacra

:cnn

^t
;

suscepta,

esse

forta

t*Sn

,-

;;"'"""
;

Cardinalis
alte fam

Sccerin*,

pritm
Card
ft

ab eodem

T relU^Za 2""
ejusdeZZ

,>l1e
,

reposit*

leyLuT

r^,^^ *&..
P gnus
'

magna ^neventum ea
'

,;i,s

'

cjusdem
causa
Orttai

repetiii
is;
i

vater-

tam
imstri, cujus doior toio vita, decursu fuit a me toleratus a PP os,to medicamento, ac piastra f
rea.
,

Qu veroa ecnpVum

illud

mihi suspectum

S
2K
1

cum ^Peratore partitos, retento itento " SCriuio ,nm ***** "i" ot *
;,l 1,1
i

m parlem ftoi'naj na-,1^ pd,tLU1 ^ u n*

""

quales erani, ervatis;al. m u "'s erant servaus s " deuosilam mis^ V elut cordepositam fuisse velut co,'

pus

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A pus integnim,
ul

IOI
aures

passim

in talibos fleri

assolet.

11

'

soni

suavitate
\i

demulceret, ac blanpercellerel

roai
j. s.

da

sententiarnm

animos

ac

commo-

veret.

256 Multis

prosequitur
in

idem

auctor

mirabi- *acro$ hymfacilita\.ct\

CAPUT

IV.

lem
tem

S.
et

Josephi

hymnis componendis

n08 cnmpo-

elegantiam,
:

gum

loco

citato

nendi piati*

possunt
facile

nam insignem prorsus

nominalus.

imiam.

ea in arte fuisse,
pei

De

reliquiis

undequaque sparsis,
locis

colligUur ex eo,

quod Bymnographns
Notat

miraculis-

excellentiam fuerit

tamen

ad

que variis

factis.

kunc locitni Papebrochius, i/n tynaxario Claromonlano haberi ctfQ Av8poo, ac si adS.Andream /mr omnia referenda essent, m margvne tamen
ejusdem
;

I.

Reliquine

in

varias Provincias portatae

Synaxarii

notari

ln

aliis

Synaxariis

legitur S.

ubi et miracula
cinio
facla.

quoedani

Apostoli

patro-

Barlholommi reliqniam, atque ita potius legendum esse probat etiam ex eo, quod nihil

de

S.Andrea
iii iii

scripsisse

legatur

Hymnographus,
notavimus

gu&dam
psrrit,

oero de S Ilarllioloma-o /irolmlnliiis srriCnniinriitfirio

pncvio
ex
citato

s.

Barlholo
reliquia
Oriente da-

mcei
,

multas orbis provincias vivus adiit, fideique lumine illustravit s. Rartholomaeus, ita varias sacro suo corpore urbes et provincias
ti

U,

Porro idem miracuhim Claromontano narralur

his

brevius
tom.

Synaxario pag. 267

in

cerbis

Invenerat,

cum adhuc
sub

essel

flni-

bus Thessalonicm,
liquiam.
aedificavil

sancti apostoli

Bartholomaei reillius

post

Ue S. Jotepho

Eymnographo

remus,

restat ul enarmortem honorasge vidimus quantum quidem diligenti investigatione

Banc

igitur accipiens,

nomine
sollici-

sacellum;

ccepitque

multa cum

assequi

potuimus, quai prcs

Lc

ceteris

wrbes,

qvM
hujus

tudine
sacris

versare animo,
canticis

quomodo

festivitatem

ejue

B regna, sacris gloriosi

locupletata.

ipostoli pignoribus fueri/nt

componendis ornaret, cum lacrymis

primo quidem
Orientem

quasdam
fuisse

Apostolt

reliquias per

spavsas,

atque singnltibus supplicans, ut hujus desiderii sui compos ellici mereretur. Et vero compos
ejus
efTectus
est.

aniequinn sacrum ejus

te

corpus liparim, aui cer

Noctu

enim virnm quemdam

est

Beneventum,

fuil

delatum,
Vita
I

omnvno
pag.
divino

existimo.

reverendum
qui

conspicatus
sacra
e

ad

latus

epistolae,

Excmplum invenio vn graphi apud nos tom,

qua hecc delibo
pridem
homine,
versans
:

S.Josephi
Thessaliffi

Hymno174,

Aprilis
in

ex

mensa Euangelium tollere, ipsumquc Josephi imponens pectori, sua eum bevidebatur
nedictione
impertiri.

Poito

finibus

jam

Ex

tunc
el

autem

graliam
ha-

(Joseplais)

quodam
doiia-

componendorum
bint

hymnorum

racultatem

scientiaque

incomparabili,
reliquiis
Bedificare

sacratissimis
forle

magni
tur.

apostoli

Barlholoraai

eum

qnidam existimarent, expeditam, al melodias sacras non proferre 63 se Ipso, sed

tam
et
el

Igitur

huic

templum
\idil
f.rl.-i

constituit,

aliunde acceptas,
nuntiare,
clesiam

multa miracula quotidie patranti;

quem per

quie-

praebere

memoria? commendatas proposlulantibus. Etaqne cillustravil

tem
icni

sa^peiiumero
ac
sacrae

...

mI>i

raysleria apc-

universam

suis

hymnis,
cunctis

cce-

rienlem,

paginae

difficultales

explanan-

pitque

omnium

ore celebrari,

et

liaberi

cimi vero ingenti aliquando desiderio asstuaret

amabilis,

non tantum

idiotis, sed

etiam principi-

sanctum

Aposlolum versibus exnrnaiidi, tamen continebat se, metuens ne forte minus acceptum,
illi

bus

et

nnpei aioribus

ipsis.

Haclenus de beneficio

pi,,,,r

gratumque a se
quadraginta dies

eveniret,

ac

instar
ut

Moysis

m8B o.

r.nmm, rultnri suo prmstito a S. PartholoCeterumplura id genusmiraculainOriente

carnem macerans,

divinarum

cantionum
januis,
lecta
,

tabulas acciperet;

occlusisque sensuura

locis factaesse, sacrasgue Apostoli reliquias aliis non dubito. faisse sparsas,

ac

mente ab omni
Apostoli

evagatione in se colpie

357 Cap.

hujus

Commentarii
reliquias

narratri
in

\a Lugduni,
ii

sancti

corpus

reverenterque
suus labor

ex Ms.

lugdumensi,
fuisst

Apostoli

GaU

ln

qnfi

complectitur.

Uam
frustratus
est

delatas

per

episcopum

quemdam,

Irmere marty"11
i

ryptavt

258 Nec
cui

hoininera

appnren*

nam

pridie

Apostolusconferi faculta-

ejus

diei,

memoria
utuntur,

celebratur,
,

videt

quo divi virum

in

Haiiholomaii
linca

veste

quem dixi probabiliter fuisse Bartholomesumt primum istius nominis Varbonensium archiq servavi. pum, quod elucidandum in hunc locum
Didtur
rura,
Chrisli
viiati,
,

\sus,

tm

circumamictuiii

nijusmodi
templi
Is

Pakestina

vulgo
ac
Jo-

autem

ibidem

Partes
locis

piorum
ex

pigno-

sacras
se

valvas

tenentem,
accipio,
et

multis

per

Gallias

benediclione
ci-

sephum ad
in notis
taris

advocantem.
dpa/v.ov
,

sacrse mensae vela-

impertivit,
ubi

procipue

Lugdunensium
Aposloli

men (Gresce

Velura

inquit
al-

Papebrochius, quo.. altare

extra divini
tollit
officii

omnis

venerabiu'

suppellex,
solet)
et

tempora concoditibi,

liiur.

jam venerabilis martyrum crypta reverenter excoillustrat Hanc martyrum cryptam multis

memona,

tegi

pulsans,
ejus

sancli
:

Euangelii

cem,
inquit,

peclori

imponens

Benedicat
influant
in

piwputentis

Dei

manus,

lin-

nostro tom. 4 Franciscus Chifflttius m Opere Vitam S. Claudii, ubi pag. 678 junii ad Piua quispectantia kabei ad S. Bartholomajum

hm

guam luum
qoia

tuam
sancti

caslestis

sapientiae

Spiritus

sedes,

maria, fiat cor tuique cantus uni:

dam
ue
cu.n

ac

prffipotens

miles,

Bartholomfflus
cultui

aomi-

sacrarum
iam
sa

reliquiarum
provincias
.

addictissimus,

versum
iis

terrarum
fruetur,

orbcm demuiceant el verborum et rerum

sirenas

ut

quis-

plures
loca

peragrasset,

suavitate

viserel

tum

edam

ut

tum ut Sanctorum

captus,
dictis

spirituales

appellare

possit.

Hia

dioruni

visum evanuit; sed verba in imos prmcorsulcos defossa, seminata, uberem ac

consequi, sibi possel quascumque aUquando patroni s.. Barnactua compararet;

roUquias,
Infenorem, capitis partem apostoli tholommi ubi Lugdunum uu quam maxiliam vocant, Seven u '^' on cognito, quod SepUmii ''""'l_ Christianorum mi n y scopo [renmo multa

Postmodum
viui
hl "

segetem tulere. Atque hmc fuit dicharismaUs incitaUo, hmc diviUarum dona,
beneflcium.
[taque

incomparabile scrfcendos veraus

simul

ad

manum

udmovii,

mirum quan-

rium focerant,

et

sanguine suo

Aianm

nam

102
AlCTORK
J.

GLORIA POSTHUMA
verlcrant,

S.

BARTHOLOM.El APOSTOLl
citatum
vero
et

nam

quorum

eorporil.us
S.
:

profun-

supra

manuscriptum,

S.

dissimum antrum
adhur
intro

conjectis,

Patiena

duo lemspeciem
percnlsus
intel-

Hispania

ex

Uaha rehquias
Bartholonie?]

missas sj narrat, ei ,,,,

insinuat,

pla sub un. tecto imposuerat

adito loco, visoque

que

aliquid S.

adfuisse

patente

antro,

quod
pia

ad

pntei

crepidine
se

arabiebatnr,
dimisit.

motus

temeritate,

Ut ut est t mxhi satts probaturt reliquias S.Bai i Itaha, tholommi sive es narracimus, .< Hispania, utalii magis insinuant, puta paniculambrachiit Leodiummissasfuissecircamedium seculi undecimi 260 His subjungo miraculum memorato r,~ scim rblatum HO. 10 Historim />a<i. .hjg, H(/
ex

Tnm

vero

repentina

cascilate,
lcxii

fectusque
illum

eo casu

perspicacior ,

ingVniein

mariyrum exercitum divino

consilio

sternis gloriae trinmphis reservari; eaque

sic

de causa

occlu.lendum, ut nec mortalium con-

spectibns pateret.

annum Domini
se

iiiSt

his

verbis

Horrendo..,
.

'P'>l|r,|,

258 Voto
<

igitur

obligavit,

si

Dei

benefi-

incendio civilatis optima

pars

conflagravit,
ia

tl) .

xtcilale

cio

visiun

reciperet,

daturum

percussut, voto facto risuin

cro

puteo

operculnm
suas
traderet,

operam, ut sainduceretur, super quod

se

digium inter haec sane

Matronae

memoi

dignum

accidit
lignea^,

ro/ff.

cujusdam

sedes,

quamquam

erecto

altari,

aposloli

BartholomaBi reliquias
a
se
olliciis
:

rrrtjnt,

et al-

tare

Aposlolo

includendas
sacrificiis
in

fnndalis

ac
et

manserunt ab lioc incendio prorsus illsesae. Ardel.aul in proximo omnia nec ignem ferebant la,

<ngit.

posterum
e.v

cohonestandas

qnod

pidea-

domns,
:

ipsumqne

S. Georgii
el

contiguum

implevit.
clesiae

Qua
in

causa colleginm

cathedralis ecin

templiini

male materiatam,

cariosam domum

Lugdunensis, singulis annis

testo

S.Barad

unicam
dore
minae
-

tholomaei,

cryptam
vesperas,
hn-r
</<

S.Irenaai
ritu

convenire

saxa

Missam
loquitur

el

ad
I'tisr

solenni

decantandas
\

adlambebani ignes, quorum ar> quoque dissolverentur. Nota eral feprobitas. Neqne dubilatum esl in virtulis
innocui
1 1 ,

cmiMievit.
:

nlturi

S. Bartliolonuei ita

; 1 1 1 i 1 1

renovala
Chaldaea

prininrum
forne*

scculorum
adslantes

pro.

Exinde

nsque
seu

ad

novorum
altaria..
.

hsretico,

digia;

quibus

impro-

rnm
crypta

(Calvinistas
S. Irenaai
,

intelligit)

devastationem

in

bos absumpsit,
insontes.
praesidio
Piae

immissos non
huic

attigil

tres

pneros

taere
in

Sextum
choro

matronae

s.

BartholomaBum
,

S. Barlholomaei
sacras

quod

medio

cryptaa

foisse

credjderunl
colebal
.

uonnulli

quem
nuper

pro-

speluncse

operculo

incubabat.

De tcmpoin

prio

quodam
mira

studio

eique

pws-

re erecti liujus altaris sub S.BartholomaBi nomine,

clarum aliquem
vero
calamitale.
aliCUJUS

basilicaa

ornatum
virtus

consecrarot. Kt
tanta
illa

sum

mihi

aliquid

deprehendisse

bulla

B. Apostoli

emicuil

Innocentii Pap<e

Lugduni xv Kalendas Decembris, pontificatus anno tertio, adeoqne Christi anno mccxlv; qua omnibns vere pcenitenIV,
dala
tibus et
festis

Ad

ejns

collegii
in.-lar

tabernas

horrends
:

tempestatis
substitit,

de\elieral ac

iiireinliiim

repente
prsecelsi

oon
quasi

secus

rapidus

torrens,

confessis,

qui S. Bartholomasi
S. Irenaei
die-

el

S.Irenaei
religiose

montis
,

objeclu.
si

Attollebantur
teneri
:

interdum

diebns

ipsam

ecclesiam

globi
ei

ii.iinni.il -11111

indignarenturj

viserent,
cessit.

quadraginla

nidulijenliarum

con-

aedificium

invadere corlabant
in

relabebanturque
visilla

Baud enim multo ante operlus fuisse vnieiur martyrnm puteus, eique instrato pavimento allare superpositum cum sit verisimile, ad primam S. Bartholommi reliquiarum exposi:

in
fuit

semet,

ac

fumos abibant. S. Apostoli

sua tegenlis.

Hmc

Leodii.

tionem

fuisse

illis

hoc Pontificis indnlto concilia-

261 Ughellus tomo Ualim sacrm inseruit Chronicon monasterii S.BarthoIomaei de Carpineto, cx quo translationem reliquiarum ejusdem

llartholwmonasltru)

m
sa

m\

tam venerationem. Hmc de Sancti reliquiis Lugdunumportatis, miraculoque ibidem facto. 259 i Chronico Ws. abbatim S.Jacobi i.r<>iin. deducto ad annum H94, auctore Lam<

Apostoli hic

referam.

Col,

1237 editionis

vcterit
inferlur;

narrat

dictum
a

tanum

Chronicon, episcopwn Bent consanguineo suo Bernardo comiU

reliquim;

berto
quiis

parvo,
\.

qumdam

nobis transmissa de
dicitur
brachia
et

reli-

Pennensi consuhum, Sepulcrum Dominicum

atque

utrum acceptius
visitare,

sii

deo

an

monasterium
oculis
fue-

Sanctorum eo

missis, in

transmisisse

quo Stephanns i\. Theodwino episcosanctorum

;

conslrnere, monasterii constructionem pr&tulisse,

hmc addidisse
id est de

Ego dabo

tibi

de

Leodiensi... duo lonim Jacobi Alphaai

po
liquias

apostore-

Domini,
runt
gloriosi

reliquiis

Aposiulorum,
igitur d
in

qui

Barlholomsi
ejusdem

quas
in

oculi

Ddmim.

Keversus

honore
.'

GodefridUs

Irater

Papaa

castro

apostob"

Bartholommi

aslerium

M|1

Bulloniensi

recipiens,
in

portavil

copo

castro

Boiensi

easdem pradicto qnas episcopus re-

strue,

cujus te postmodum sacris ditabo reliqmis. Memoratus comes conslructo atque egregie dotato
in

verenter accipiens duxit eas navigio ad ecclesiam nostram (prmdictai abbatim) ibique coram clero
e!

monasterio
territorio
ui

Carpinetensi
ad

in

provincia

Piceno
a\pan-

Pennensi
temporis
S
ir\

radicem

montis
est

populo

civitatis

Missam
S.

celebrans...

tra-

nini,

ibidem

refertur, reversus

ad
ut

episcolt" l,el

didil

deinde

ecclesiaa

Barlholomaei
S. Barthol

brachium
asi

pum,

tunc

landolphum,
episcopis

^postofi.

Dr

ecclesia

Leodii

Ughellus

tom
962,

Beneventanis
contigisse,
(col.

<"'

scribit

Bartholommus Fisen noster in Historia Uodiensi lib. 7t pag. 260 ad anmtm ioi;,.-\\tll " P sl die (a festo Simonis et Judm) s Bartholomaji
1|x

annum
cognovit

quo

hmc
sui
.

notat
:

""/'"'
"l

promissas

reliquias petiit
salutiferi

Qui
se

(288)

consilii

semen
illum
el

messem
lucratuni

dem
BXtra

pariter

dedicarnnt;
s.

quam

rir

aberem
fuisse
in

protulisse,

videns

Godescalcus

Morialmaaus

Lamberli
alendis.

Dom

P rffi P

""

nrbis
dia

pomcerium extruxerat, adduodenis canonicis

donavit

ei

eodem brachhun dexterum

in
,

Irntus
b

gaudens,
b.ume-

cubito ad

dixeratqu

rum gl
tempore,
Apostoli

Bartholomari,

quod eo

Laudatus Fisen ad annum W56 pag. 304 mcmorat rehqmas S. BarlhoIomi transn Htspania <<, rehquiis S.Jacobi \tajoris Foul lomus ittdem %n Hxstona Leodienei ad eumdem

qno,
de

disponente
fuil

Lippari

Deo, almifici corpua Beneventum U-ansIatum,

-

principante
pis,

Sicardo

quinlo
Qdera

Rlio

Siconis

pr ut

harum meminit ,</, '/"""'""' """ " Mspania acceptarum, tum <, huiia per Stephanum summum Pontiflcem fraw/.

annum

tom.

pag.

ad

roborandam
corpui
fuil
,

videnlium,

Uc

Apostoli
tea

quiescerel

uper altare
ilie
,

in

capsa

locatum

Tunc

pretioao

di-

tatus

thesa

mmarum,

cum

exullatione

licet S.

tortholomaBnm non nominet:

ad

propria.

1:1

convocati

magna remeavil postmodum episcopis,

Pennensi

Dlt VIGliSlMA
Iheatino, Valvensi,
eonsecrari,
et

QUINTA AUGUSTl.
iiim,- ecctesia

io3
al-ctorb
J
-

A Pennensi, Aprulino, recuipsumsacratissimurabrachmm^n majon

ccenobii S. Bartholomai spei latur, milibi

liari

ono

a
el

Perraria dissita. Stabal

tunc temporis
nobilis

rm0

ftltorio

huju8 ecclesiaa Dominicaa Encarecclesiamsolenniterdedicari, anno nongentesimo sexagesimo secundo, vi Kal.

,,,,,,

ipsamque totam

hnmilis,
I"ci

angusta ecclesiola,

quam Sabinus

rariensis e

Givalorum
liberius

Btirpe Banctitateconspicuus

incolebat,

eoqne se ex hominum
nt
caelo

commereio BubIransfunderet,

duxerat,
Septembris.
.,,,,

animum

inmonaprasentiam rehqutarum suarum

tSX
[fiOS

rredulo

confirmare dignatui <lcrw Car/n nctmsi proui refirtur lib. I duti Wstolus,
C o/

est ipse

rebusque divinis operam daret. Lada ergo post exceptos amantissimi Qlii amplexus, Numinique, ac D.
hnriiiolorii.-rn

gratiai actas,

monasterium tcmplumFerrariensis) au|

/550

seguenMus dw6m

Quadam

die,

cum

que

ibi

erigere, Viatoris episcopi

ilon-cvil,
co?pit,

Berardua de Carapelle, onidam monachus, nomine assensum prasbere, quod se nullomodo fidei
^icerel

rlontatp

ronsiliumi|iiH

citissime

in

opus

perducere

cum

die octava Septembris,

magna

Bartbolomaei essel in hoc brachium beati apostoli reconditum ; subsequenu" nocte, dum ;e monasterio Bartholomai ,,,., dedisset, el coram altari beali astaret, vidit ipsum Apostolum coram pervisionem huraerum suum altario Btantem, dextrumque
:

populi frequentia circumfusa, abi ad

sisset,

Sabinum acces-

proxime

alveo, cujus

bactenus vestigia extiabsolve-

tere,

primum lapidem jecil 266 i/ non ilni post defuncta, opus

non potuit, antc morirm prope ecclesia
jusserat tamen,
<"

mmmtfn
J^jJjJ

eodem Numquid non tenentem, ac dicentem i manibus meura essc in hoc monasteno? credis brachium

rt

putai Ughel-

us,

Amodo
ri

scias,

et

ultra

exinde nullatenus dubites,

est, in

marmoreoB columnm basi tnm incidi quodpost mortem ipsiuspositum

;
,

magna J [rnil subjectum monwncnforet in

facile

quia hic proprie

peconditus.

humerus meus Bx tanta ilaque visione prsdictus

hoc

mco

alta-

idebil Uctor.

Bripiens

Veneto

perilurum

marte

Marinum
alumno E
re-

monachus
Vll
11

pavore
e1

correptus evigilavit,
ceteris

et

narraviderat,

Neptunus matri reddidil incolumem.

Hic
Latta

abbati,

fratribus

quae
postea
.

ubi

Verbigena

magno

assertoris

et

ego

ipse

hc

eadem

eum

narran-

Stat

templum,

abjecta qui tenet astra cute.

tem audivi.

parens profugam

sobolem

complexa

Lw

,,,
[ilem

""''" r

'

"""

ab ipostolo: Uberalilatem egregie remuneratam c/, rrn> oidebimus audax vn mpellectilem, non impune dvdem [postolo sacratam, facinus

Narrammus supra piam

Leodiensis

femim

cepit,

Quain
Et

vr\ii tactis Bda carina vadis.

Ipsi sacra dies

templum
mus.
a

Heroi illuxerat, ergo hic, sacra et surgere

jussa

do-

puniuntur

nussnm.
Ut
s

lirm

narral

mrmaratus rhronographus
t

.;.

col (247.

Abbas dicli monasterii,

ncpoti
alte-

Virgineo

partu

sn-h

octo

evolvit
iit.

olympus,

'casteiium

quoddam
nobili
S.

conservaret,
eral

rius familim viro

quod oendendum,

Quarta decem
Principe digna

lustris addita messis

ar-

viro

conjux

ast

dignior astris,

aemeam
,,

altaris
jusserat,

Barlholomaei

supellectilem

Adducta in medium argeni auderei con/nnaltaris tabula, cum eam nullus monackus ceteris audentior nomine Joannes q trc, argenteam crucem Salvatoris malBonihominis
.
, .

[nterque Estenses gloria rara nurus. imperium dederat forluna Piscosi

Latia tibi, virtus clarior aslra dedit.

Comacli

marmoIbidemaliml, mquit Ughellus, spectabatur seqoitur quod reum monumentum,

.

"

leo

duro

confregil

quem

prsesumptionis
est

excesLatta

D. 0.

M.

sum evidentissimum poslea

cuium, quia crus
scaturiens
putruil
illius
.

subsecutum miraaudacissimi monachi totum

horrido

Comacli

comitissa

Othonis

primi

Estensis

uxor,

et

sic

languore

inte-

,iii...
segrotavit

Procedente
ad

auicm
,

lempore idem abbas

fecit

Marini ob prope obsesso, quara eodem ab exercitu Veneto impetratam, rnm >pso enixe a Deo llagitaverat
fiiii
,

charissimi

sospitatem,

morlem

tunc

ad

se

genUlem

dic,
fllio

qui

sacer

est

S.

apostolo

Bartholomfflo

suum

Longa venire, et cum singullu aiebat: Heu, heu trahens suspiria cum lacrymis supplicia, eo dura sunt mihi parata infemorum ego decoapostoli Bartholoimei sum novus

Depotcm

pcr

fossam,

canale
in

scapha
,

clam

evecto,

in

ripam hoc eodem

occurrisset,
voti

loco
grati
in

ubi

templum hoc
causa,
ac

est,

seu

animi
hoc

scu

quod
te,
in

etiam

rea,
in

teraplum

loco,

mohu-

riator,

acrius

eum, quam antiqui

decoriavi.
et

carnifices

pro

nasterium
describi,

honorem
Bxcitari

S. Bartholomaii
jussit

apostoU

dulcissime nepos,
restitutione

m. debitadamr
abbalem
speobiisse

atque

anno

salutis

petita,

obtcnta,

hunc felicius,
rarc
fas
esi

quam pr&sagiebat,
Discere

mePluraquidesidcrai de templo ac monastcno

mans

dcccliv.

hinc

possunt

quibus ecMl

mora to, adeat Ughclhm

loco citato.

clesiarum
periculi
in

thesauri
res

Deo,

sunt concrediti, quanti Sanctisque dicatas, sacnle-

gas maiiiis injicere.

Jmni

his adjicere aliud S.

Variiw Cnmacli
i

^'litim v\a-

nttwretaf^i

templumque in dem erectum. ne/ert id Ughellus in episcopis Ferex rariensibus tom 2 ItaliQ sacrm col. SS7 ei seq
neficinm,
,

Bartholom) begratiarum actione

II.

Brachium
liquice

in

Angliam portatum

re-

vanis locis cultae.

quo rem

in

pauciora contractam

hic exhibeo.

Man-

ei nusComacli comes, bello a Venetis impetitus, inclyta racinora Comacli obsessus, Postquam bellica

multiluexplicuissel sustinendaa hostium glomuralae

dini impar, sese in

aquas

quasconjecit, ac natatu in
applicuit.

Cann.ancn^orilnns^ ^j*J* EadmeruS monackus cu% ipse

Benedicti,

dam

piscatorias

cymbas

suis agnitus,

est, ubi amantissime exceptus Ferrariam productus extinctum iuj;m iiinni Lada comilissa mater veluti gebat. Cnmque ad civitatem accederet dieS. Barlholomaso sacro, eodem anno dcccliv, in suavissimos

Z Z

occasione concilii
interfuit,
s.

Bamms,

inselmo
brachii
a
in

Bartholomi
a

**"* ?,
IngUm,
<'>'

eam puer ,,/, Vero

senioribus
concilic

obvire matris

amplexus eodem

in loco se effudit, ubi

scopo aiuin-erat. r

^ *aat "~*JjtE Histonam

hi

Cantoan*
hanc,

utpoU

tWin

'

104
'/.

GLORIA POSTHUMA qwm

,

S.

BARTHOLOMdSI APOSTOLI
dedit,

defendondam susceperat, minus 6om~

suspectam reddere, atque evcrtere
Di/nus in Dissertatione seBpius

cappam
parte
el

illi

valde

pretioeam
auea
'

aurif n
p
'

,
x

j.

s.

moihim

niuliis

omni
BifiB

ornataoi
i .

dedit,

iin,-

"118

eonatw Franciscus

decon

ecclft.

ecclesiee Canluariensis
rei

faturia
el

adducta : cujus oiri auctoritatem, utpote cerlissima sivjic negantis, licet von magni faciendam
/iiitrni,

te

poribu9
tio.ii.

tanlSB

existerel

testimonio

Ego

nslrni/iim liuiicn /nrrilcr CJUS ObjeClionCS

I

antisUtem
ornatura
i

igitur, cum, m dixi, concilio Beneventanum cappa reliqnia

,

O roh

m2t
i,

mcijmi nin/iuiinc, ijiinm clmrc, rm, ru

/iilmiirni

l,n n,

IrmisIrrlnr,
lil>.

riderem
optime
.

et

enm

pmanf
olin iii
i

c\

his
'

fuisSC

nilnrtus.
illud

Iurtum /inus,
auctor

o.ua3 i
I.,.|.

audieram,
et
patri
iiiu
'"'

uossem,

non

modice

accipe.

Tradit

preedictus

Historim
/7L'/,

nOvorum, post
rccusir,

clinni

inselmi editionem anft\ puij. ilmlcm 54 hoc modo :

cappam. el verba mihi puero exinde Anscimn ostendi. Mo\ celebrato

Beneventanum ipsum
dileclionis
el

I|IK

dW
mi canDa
inter

concilio'
alia

adii

el

inter

Tempore, aiunl (seniores Cantuarienses, qui rem Eadmero narrarunt, quo ipsa Domina, sicul re)
i

colloqnia
illam
rei

ccepj

de

eadem
nescin

loqui,

unde

haberet

quasi
el

(luiiuinn
el

nn/r

,/ircrull

in

regUO
pontifex

AiiLiloruui

ivi;
'i'
1

summam
,

exposuii,

magna
rebat,

eam

prspotens
in

habebatur,

ordine

ecclesiae

"

descripsi

suam
esse

ecclesiam

ab

ecclesia

Beneventanea venil
affiictura
^i

Angliam, quem
cerlis preesagiis

Can-

sicul

ipse

fe

luariensi
tior

adeptam

declaravit.

immanis femes
,

totam Apuliam
aliquo
suis

Qua derecer
hoc
,,,,
s

eftectus,

putavi

aliquibns gratura,
licel

illo

deduxeral
toti

cupiens
,

modo
civibus

huic opusculo indere,

'''"""''"^
""'
^

propositum

non possel

narrati

provinciee

saltem

11

"'

agendo non

tantum malura propulsare. [s iler ingressns brachium s Bartholomaei apostoli secum tulerat, pe
cerla

nescirem excedere

Hactenus auctor,
tas elucet,

promiltens,

se

per

illud

multa lucratu,

rum. [dem quippe brachium, ob sftudinum contrabenda subsidia

|{

m
.

in cujus oerbis candida simplici atque sincera fides.

>"":'""

^mmau

Diitus

pag.

hujusmodi neces-

ipsa

ecclesia

Beneventi
turn
.

reliquo

corpore

servabalur

remo
ipsam
quid
orbis

loqmtur: Hnjus enarratio suspectissima habeti qnam idem profitetur Eadmerus adjunctam extra ordinenj temporum, et tramitem suarnm
I,

,,

''?

ctionum,
Pontifex
adiit,

267

igilur
el

Angliam

veniens,
potitus,

rum,
cnl111

lns

"

*'"' / """

reginam
detulerit,
"
l

quod putarel nimirum qui

,

aliquibus
a

gratum
salholicas

futu-

puri

illius

allocutione

Qdei

extorres,
[talos,

quam
ad

de
quaa

simonia
plane
heec
io

notare

ob

causam
ai

tam
illa

adoriuntur

remotas
hominis
de

prajsules
sel

"'

nl
"

hac

partes,

hypotbesi
u

insinuavit.

chari
suis
ei

apertissima.
iiuhriiis.

Duplex

l:i,lv

esi

labore

objeclio,
et

misericordiam
est,
el

flexa,

que

\i,in

ose

largita
eis,
,

idcirco alieno loco

illum

palriam
|

tempon

remi
periculura
ipse

nec non
telligens

qnil.us

immiin-ns
hortata
,d

,mis

poris,
>"

formidabal

subvenire
quos

cciuin hoc factum Eadmerus, quia historiam ttmquo res facta est, scripsit, ita

mmquam

est.

Sed
in

in-

non
eos,

saum negotium qua

curia
est,

oabebat,

magis

inserereloco non potuerit. Quod dt simonia hic dicit, latius probat, %ed inutili Inborc
;

s "<>

'"'"

familiares

ipsi

domina?
es,

esse

acceperat,

namque non negamus,

suninnlur.
|

percunctatus
pretio,
esset.

utrum
in

Ciijnrr

quod atlulerat, dato proprium transferre curaa

^esligatur

w/

<<>

si oerba Eadmerx in nr :,< fuisSC siinnu uir,,,,,

reginaa

(us

sed non

probat,

neque

facile

probari

potest.,
esse,

Quid
el

multa?

in-

de

re
i

animus
;

unditionem proprie dictam

oerba
est

domina,
se

intelligendam
dicit
.

invenilur
epi-

Promptissimus
:|S

auctoris,
os,

cerlam

quibus
attulerat,

Percunctatus
pretio
in

tantummodo
Apostoli

iitrura

faceret
>
'

"Psum os nominali
salisfactum.

quod

dato
,

jus
li~

revera
sublata

propriura

regina

"BtoP. ">

ipsamel testaretur sibi

transferre

vellel

proul

ad

omi "

aabiguitate,

Ad

Ouo, mquit, modo? Super Corpus, ail ""' lim el S,I S.wlurum ivI.,,.i,;k PP
-

quod

ihV
Domi,.,

teram sonant, sumenda hic imlim, rum /mrnm

tractus

esse.
,/,/

Vililitigare

tamen

rrm /uri,il,s,rrcn-

materialiter,
interoenerit,
ni

ut

''

loquuntur,
auctor
ita

"imoniam
rem t neutrum
ignorantia
\

,,.,.

Proponam, jurejurando, reliquias, de

i

reoera

svoe

f
'

r .^aciieressedecorpore

quibus
el
fa

sumi,
pro
Sl
'

interoenisse
illius

oideatur,
simplicitate

beali Bartholomaji
at.

cum
et

^ remolaomnia3quivocaUone M
'-

temporis

sophismate

Hoc

>

H1< i""

episcopus,

mirandum.
lib.
6,

secure

me
,,,

poln

facturura

matica
co,

Audi Mabillonium de re Diplocoroll. /. pag 623. De simonia-

v """'"^

itaque
"

Cantuarii

'

aium:

n1, JSl
;

'

'

Z sosceplus
ooqM
,,,

*
est.

Aslante

brachio

diclaverantt
fpsa,

diversas etiam fuei-unl pro ferapore sentenlia?, ac dive sa disciplina. Fuii tem
s
-

inquit,

contractu

l'"

riir"

igitur

u
""""
h *c
'

clericorum
'

immenso
supra

:,m
:'

' a,Ianle
;I

monaagmine

Pne.
*'<>"

sanriorum reliquias nundinari Quidni ergo utamur hoc loco

lib,

licerel

im

S.

Augu-

dicto

'tiam

22,
.

cap.

'n

" "
1

meioraii

contra
eral
;

Faustum,
non
/ide

'

J""
,

sunt
lll

;,

"

"" m "
-

accepimus, se praesentes nuraerosaqne utriusqu

''

Qnando mos
''

eral

crimen
est,

non

quk
pu
non

"" "
!

2S
M
!
,.'

hoc

ru[r
';

11

>
'

convolante
el

el

oon
1

super altare Sanctorura reliquias

,1M

corpus

natura Hquiarum nundinatio, sed quia bona '"'""" tum temporis komines, eam
ac lege
illicitam
;

se

lur/ns

non

vetita re-

sibi

Christi

sicuti

"

asseveravi!
beati
[psi
;(s

licitam semperfuisse sciebani

.,

0S
"
:

''"

^
1

a .P s

""

f
!

5ermo habebatur, Proprium fuii .,,

Phisraatis,

"

Bartho
. ,

earum ab infidelibus redemptionem.

inglis confictam esse ad simom* """"" """rm/nm episCOpis TtaltS, ur trcsnrnlr '/'"'/'m est Perponde hmc verba relationi vn

270 Quod historiam ab

iiuirn,

dicit

Franciscus

Dinus """

aui

,,,

'

T T
Z
|m
";

," Qoo m?l argenti

;i
-

facto,

memorabili

do

'""-

i,,nd

"-

"""
r,,

<l,,Ii;

"""

"

,,m
'

7-"

tUtl
christi

contu i,

ta:

Parte

regis

Mippe
Po

diebis

erat

patrocinia

:l 5elUOthlM

; f D8anteferre

S^termn
qnipi

.;,,: Cnud hic mis A D

.,
,

"" m os

Anglis

erat,

omn bus
'"

patrocinia

Sanctorum

omnibu
idis

~-

m ter

psiu"

reliqua,

,,,',

'"" heu quanlum > mortiferutn Sibine oulnus Mfteermt, ,n r/ /,, /lrr perst ringereni adver*ari08? Hiis l*w sane arauntentis opus csl. "I l,oC tane argumentis amis est,

''""''"

rebus anteferre, considera, '/'"'"' "' honore reliquias "'" habitas fuisse ""'""'
jaeeuli

Haccine

Ingli,
'

""'""'

'

confinxermt
,

fnii

<

DlbL
\
/i'ii

VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

non
evin
lir,jrrli,l,

io5
,

probabile
'

His
.
1

itaque rationibus
-

//,,,,

,,.

/,,,
s.

,,

VQCem

AIICTORR
J. S.

rillll

QflC

nii

anile

explodendai

Reliquim,

pag.

a ii auctoi
,
,

ad

explodendum

promptior,

</uam

haberi dicii
pienlii
:

808 Neapoli 804

reliquias
in

Barlholomsai
Uariae -

ecclesia
|n

s.

ratiocinando tubtilior

Qua) prmterea objicit,

et

pag.
7.

S.

Gatharina de Sena.
rl r.si

,,

,,
nir.

nullam habent; nam frust/ra contradiclioqumril in lempore, quo res peracta dici
rinii

Ughellut tom.

pag. 243 editionis primm ecsn n

rlrsmm
tholomaBi

taUCti

mmiinh um
Xn
,
,

mir

Iriinlalis
sancti
ll.i

Irm/ins

i">n

nssn/ ncl

l.mlnirrus

rir-

\niiil/iliilnnam

exornuri ilini
Vt.

Iti.iclnu

W20 rem contigisse scribit eumdem annum tom S irmalium ad

ca oniiiiin

ilfordus
ecclesia
efficacius

apostoli.

srhrnn
accurate

Pu/irhrnrli,

Uinere Romano n< h rinlnn /'ii/.rhrm

n
,,,

I,

inglicanm,
est,

mm
ait

20

et

seq.

Veque
vet

descripto,

pag.

Vi

dicitw

quod

oariis

locis

duo
etiam

tria

ipostoli

brachia
lelligcnda re

seroari,

quibut

plwra

mox su-

magna pars de pelle D. Bartholomaei im camobio Franciscanorum prope issiswm, dicto Rio torto.

peraddam,

nec

enim

integra

ubivis

brachia inoideri

iiirm

Papebrochius

in

Reditu

item

Ms.

sunt,

sed os aliquod brachii pro moita

pag.
irr

924 GenusB
niiiis

brachium
si

oocatur,

ut

mirum

non

apud patres Barnabitas, prmSanctorum reliquias, S. Bartholomaei

ostensum
pes
ita

decem alicujus Sancti brachia assignentur Deinde brachia alibi assignata mi ,/>, solido nituntur fundamento si wnum exciquam hoc, de quo pias Carpineti servatum, iii/iiur : Q\ ibus omnibus sedulo expensis, non
debeat
oel

pedem
maei
tu
.

sibi
toli

tnarrat
in

s.

Bartholo-

apo

integer
vetusti

carne

et pelle
el

anro

munitns
a

operis,

crystallo

in-

clnMis. pyxidique eburneis signis

admodum
nomen,
islhic
et

cetustis

ornatae,

cujus
\nMi ms,

cultu

loco

cognomen
monachi
Basilia-

evanescil

penitos

anilis

fabnla

Eadmeri,
fidelis

ul

per-

vero
forte

ni.

quod

primi

peram
preeclari

concludil
relatio
"i
'''ni

Dinus,
neglectis

sed

auctoris

Armeni

fuerinl

irmenos

fuisse,

Dini

camllationibus,
n/iinus,
wi

B omnino
21
1

oidetur admittenda.
ilr

lliirlrinis

irln/iiiis

i/iinriiin

SacraApotto
N

translationem
ctoribus

memoriai proditam

oariis

au-

Uptana

reperimus.
locis
tiimrii

plurimis
luiri'.-

Nunc adjungemus plurvmas sparsas, quarum translatio nos

uirii

nos docet in Historia Gallica ordinum retigiosorum Hippolytus Helgot lom. /. pag. 243 et seqq. Potuerunt itaque primi illi monachi hunc ipostoli pedem, jam ante translationem corporis in Europam, in irmenia accipere Masinus in Bononia perlustrata ad \w\ iugusti,

i/iiiis

auctores oariis

wrbibus
fateor,

/""/.

128,

editionis

ann\

(666,

reliquias

et ecclesiis
iiiuliiis

assignant.
iimi

Von ausim sperare,

rlholomaei
riiius

assignai ecclesx b parochiali prioApostoli

reliquias

mr

/irtvirniussiiriiiii.

omnes,
iiiihiiim

quas
iil

recensebo,
iir

thrtloilliri.
:

neque osserere tam certo esse S. Bari/iiihiisiliini sii/mriri nm, />OSSit

assevero,
si

ejusdem
item
in

patrum
ait

Theatinorum
in

notabiles
S.

servari
et

ecclesia

Joannis

monte,
S.

uti

dentem
,1

ejusdem
;

illiui

iiiiiini

nihil
forte

fidelium
alu

Sancti
ijiiius

m
ilrm

ecclesia
rssr
,,,

Mariee

Liberatricis
ulr

relir
ijiiu-

/nrhiii

mii

merito descessurum,

rn n / rnl

m,

sr/ilrm
in

Sancti
ni;ri

rsl

sacra pignora pro reliquiis S. Bartholosiv/ir iii a hoc Opere ostensum llmiirr ilm/iir rrrnin irsiujin Irjiim. uh
coluerit,
i

diorum beata Benedictino ad

</<

Vvrginis.
\\

Bucelinus
hssc
Blasii

Sacraric
22
_

Kalendas Septembris pag.

reliquiis
in

sacris
pellis

[postoli

intei

alia

iiiiini

ducturus

exordium,
in
1 1

Pars
italico
s.mrli
in

non

modica
tom,

S.

de Cataldo
jfi

Mabillonius
ifl

Ttinere
<

pag
ll.n

$6

Venetfls.

Demum

Julii

Operis nostri,

Italia,

lnvi

srrihn

S.ihli.iln

festO

lliolo

1'rirlrrmissis
maei iiclatm

ml i/irm \n, rr/r/nnr S

BartholoJesu

miri, ejus
ni;i

ecclesiam

invisimns,

insula

Lycaositam,

dicnninr adtemplum

Societatis

quaa

modo

s.

Bartholomsei
majori

dicitur]
el

Genuai
273

niu
in

corpus
(|iio

Apostoli sub

altari,

cacabus
[pso

Hactenus de reliquiis ipostoli in Italia. Veque paucis locis ha inveniuntur m,

aliquas

in

Gallia, ubi
ffl

rccepla
i'(iniiii,

ejus cutis,
(|in

asservantur.

die
fe-

Gallia;
irr

jam

assignavimus, alias breviMarlot

.'.

prodigiv,,'

nomiii.i

paschali
in

communioni oon
desci
Ibi

accipe.

Guilietmus

Historia

Sylvama

d cerunl atque

satis, in

quotannis

tabella

solent,
ul

tropolis

ejusdem ecclesiae nominatim excommunicatis

ApOStoli
srrniri
llniinr

atrio

exponi,
riniin

pro

snrni
rii

lipsana,

lib. i. pag. 27 inter Remensis tom quibus gaxophylacium monaste- F

babeantur.

*Pellem
l'in:zii

s,

Theodorici
S.

prope

Remos ornatur,
aposloli,
in

numetitularis
featiel

srrihil

mi
ac

reliquias
primi

Bartholomaei
patroni;
e

"I \\\ AugUSti, ilirrns ul lnihrri rr Irmlilii,nr hlrm rrln/iuns n lrm/'h> iissii/nnl Sniirli
i

ecclesiae
iii

cujus annua
civitate,

vitate
gis

maximus

Rhemomm
lucmturi,

pa-

s. Barlholomaei

Bergomensium,
item
in

et

S. Bartholomaei
'-

adljacentibus,

ad montis-Hor populi coni

Coriariornm
S.

templis

ss

Apostolorum,
S.

plenarias
1,1,
.

indulgentias
.'/.

Idem
S.

auctor

Eusebii,

S.

Laurentii extra muros,

in

Mariai

:>.

niji.

/,m/.

940

iii

collegiata
dicit,

Sym-

angelorum,
S.
iii

S.Crucis
et

Hierusalem,
''.

S.

Sabince,
Ostiensis

phoriani ecclesia
corporis
S.

Uemensi
in

servari
apostoli.

Partem
retiquiis

Praxedis,

S.

Pudentianes.
lib aii

Leo
B
el

Bartholomaei

De

Chronico
scribit

Casinensi
Casini

cap.

reliquias

,irm

Bartholomaei
s'-

Syfoa
lc/<<

majori,

camobio
ex

S.

Bartholomaei
.

servari,

cap

ordinis
,

Benedicti in diatcesi

Burdigatensi

l"ir
1

Hac
cons

ubi,

cooperante

Dom

rin/rm
iiiiiio

r<i/i<>/>,<>

sm/m,
:

m/

l',i

nrhr<<-

i'

""! optaverat,

mavit (Desiderius

abbas;)
Joan-

1669 sequentia
e

Secundum
S.

est,

quod quamapostoli

beali

Bartholomaei aposloli basiiicam,

cum fralrum
a

diit

aliquee

reliquiis

Bartholomsei

universo conventu tertio Nonas Januarias ne, imjns ante coenobii monacho, posl
episcopo,
Apostolici
fecil

foerunl
nni.iii

inclusaa in

gallo
ibi

plumbeo, campaniiis Bum-

Sorano
in

superposito,

solemniter dedicari.

in

cujus altari
ar-

an tiquis

temporibus

istud
est
a

corporis
lidil

partem
capsa.

non

exiguam
Casini.

umquam
r\
ijiin

expertum
aute
ide

autem eranl collocatae aA monasterium Qullum aocumentnm, (Ulgnre a

Bentea
hruniis

rec
iii

Hac
de
:

Hascam
S.

quodam
quadraginti

tecta

reficiente
siter

Dissertatione
27
scribit

corpore
Auctor
S.
fajiut

Baresl

ablata
contigil

sunl

qnod

annis
prae<<i>''"-

tholomaei

pag

etiam

pertulil
est,

non
e

modica,

quornm
nostris,

P&Ulus
rul1
iii

Kr-jins,

i-jiimIimii

ApOStoli

Ncapoli
n.

cipuum
,,',,

quod unns

monacbis

monasterio

monialium

Mariae

Re-

jubprior,

dum

die

nm
in

Pebrnarii

anni

ffmae,

partem
Augusti

capitis

crediderim.
\

Laurenlius

nooLxvn

serotinis

horia

choro
18

wcarel

oralionii

inmiis

106
Auctoi\k
J.
s.

GLORIA POSTHUMA
ab
eo

S.

BARTHOLOMjEI APOSTOLI
argento
ejus
loci

tioni,

media corporis
die
linierit
:

sui

parte

exustus,

exornavi!

donavitque
qui

Joannes

vii.im

sequenti

(adde quori

idem

artifex

factum
hriel

num
ex

esl) unde et dominus GaBellordeon, tunc temporis, nec non etiamhujus monasterii pnor, eidem gallo alias

brevi misero exitu

est,

extinctus pater

ut

reverendus

magnam olim Bethuma operam impendit, emendo et Componendo cjiis. dem Apostoli brachio, dnm illic inter canonicos
canoiiicus,

Bawet d

degeret.

Pag.

vero
ti

S79
os

pedis

integram,

brackium, juncturam integrum corporU assiBenedicti

in

immisent
iiio

reliquias
b

praedicto

tempore

fulgure

hnc
est,

anno mdclxvii, et usque permansiquod

circa

gnat abbatim Hannonia.

278 Idem
tholomaei

Lmtiensi ordinis S
'219

mus
sancti

incolnmes.

Tertinm
in

festum
alata-

pag.

partem

calyariae

s.

Bar-

; ,i

Barlholomasi

advolat

inflnita

paene

apostoli

numerat
secundo

inter

reliquias,
S.

qui* JimJl*

rum
ibique

formicarum

idem
:

campanilc

muliiiudo,

bns nobilitatur Floressiense

berti

eomobium

\or-

omnes moriunlur el lioc singulis accidil annis quando autem inceperit id prodigii, incognitnm assernnt enim capulares senes majorum suorum lemporibns esse actitatnm. Hmc monachus dicti comobii. indreas Saussaius m Mariyrologio Gallicano ad xxiv Augusti pag.
:

ad Sabim,

Namurco
in

milliari

situm. Pag. 3X7 reliquias ejusdem

beri pronuntiat

Apostoli hatancti \t-

Ogniaci ad Sabim

i *

calai
S.

camobio brdinis
ejusdem
brachio
:

canomcorum
camobium,
confecto,

regulariwn
129,
iMiano-

Augustini. Quo

itidem teste pag.

pinense
bilem

ordinis
ossis

brachii

no-

544 de sancti Barlholommi

scribit
:

sacris

lipsanis
in

htvr

portionem

S.

Bartholomaei

apostou'

Cujus pretiosum
S.
:

caput
.

Tolosae

sacrareli-

argenteo
conserval

egregie

decentissime

rio basilicee

Salnrnini.

ea,

qna decet,

et,

pag.

i54s

Rutilensis

Cartusia

gione servatnr

brachium vero alterum, cui maGersiacensi

nus

hsret

in

monialium

coenobio,

ordinis
prseclare
|{

sancti

Benedicti,

episcopatus Parisiensis,

ad ripam Mosm juncluram unam digitomm. Testatur prmterea smpe memoratus auctor pag. 896 in*Oratorio aulm Bruxellensis brachio argenteo
reclusas
apostoli
S.
:

conditum,

prorsusqne

adhnc

integrnm
culto-

esse

reliquias

brachii
in

S.

Bartholomasi e

(pelle dumtaxat
niuis,
flunnt.

detraota]

oslendilur

piis

pag.

vero

222

Vorstiensi

ordim
i63
S.

qui

illuc

hodie

De

brachio

magna frequentia conkoe Bucelmus in Sacrario

Benedicti

wrgvnum prope
haberi
im

Bruxellas comobio
:

sacros

ejusdem cineres
Brugis
ordinis

pag.

ossa

Bened\ctino, quod Menologio subjunxit, pag. 25 Saussaio consonat. Qum, ati et sequentia, curiosius discutere

seroari
toris.

ecclesia

collegiata

Saka-

Cujus denique pag.

102 reliquias assignat

non

est

animus. Huc usque in

Galha.

llkHincw ncinum Belgium progredior,

in Belgio

qua
locis

Prmmonstratensis abbatim, jw Lovanium ; pag 829 collegiatm ccclesim B. Marim Tungrensi; et pag. 260 bis Ullrajecto.
Parco,

eeepi

breoitate,

servatas

multis

ibidem
alterum

Multas Rayssius, at

non omnes

vn

Belgio

S.

Bar.

Sancti

reliquias
ita

indicaturus.
:

Adductus
servatur
in

modo
gloet

Saussaius
1

prosequitur

Porro

tholommi reliquias assignat. Quapropter qum ad notitiam meam penenerunt, alvunde subjungam.
276 Vndreas Bouwens scripsit Thesaurum Servatianum, vn quo exponit reliquias, quas pervetusta
S.
a\

hujus Apostoli

brachinm

carne

ossibus
ius

adhuc
ecclesin,

amictum
conditum
pretiosi

Bethnnia
in

collegiata

ferculo

argenleo,

Servatii

collegiata

ecclesia

Trajecti

optime ad tam
rato.

pignoris
im

cultum condecoreliquias
:

Arnoldus
his S.

Rayssius

Hierogaxophylacio
enuBraplane

Mosam oeneratur. Tnter has pag. tholomaei reliquias ita enumerat :

ad
digito,
ta

(8 S. Barftc

scapula,

\gico

pag. 83 ejusdem
oerbis

ecclesiai

ossibus.
B.

Extai

et

alia

Trajecti collegia-

merans,

Saussaium prmcessii
carne
et
.

ecclesia

Marim
S.

Virgvni

sacra>

qum

parti-

chinm
;

Bartholomai,
oculato
in

ossibus

culam cranii
possidet,
ficis,

Barlholomaei apostoli

ontabilem

" 11 "

"").

teste

me.

Adservatnr

brachium

theca

argentea optime ad

hoc hoc con-

servatgue breve Innocentii

\m

/'"""-

decorata recluaum.

mmis

Henschenius etiam in prmtcrad xv Junii, seu tom. n dicti mensis,

translationis
:

inn modo Beihuma

Bl9

anno mculxxxvu, Pontificatus tv, die xrx Decembris ad Decanum et capitulum ejusdem ecclesim datum, quo eam cranii particulam arqenteo capiU includi,

hujus
Mss.

brachii

meminii
brachii in

s.

Bartholomaei
in

translalio

poni permittit.

indicatnr

rornacensis hoc die.

quam
c '"''
'

hmc
/

oum

tot

addilionibus CarthnPutabit fortasse quisbrachm ante memoratis

n publicm oenerationi cxF Hujus brems habeo apographum descriptum, mihique transmissum per R. r Petrum Dolmans Societatis nostrm qui adjungU
sequentia
particnlam
piti
:

Vidi
Cranii

el

ipse

'"" """ Vo^se; maxime quodbrachiahmc ; / """"" carne amtcta. In quibus tamen nihil
'

vm
:

Martu (anni

1738)

S.

Bartholomaei
et

inclusam

ex argento conflato
satis
sil

rv

''7""/"""<"

tegra
t<nn

Sji^!
LerricTJl
"""
;

duo hmc brachia msupponamus esse a manu usque ad cubirehqua, qum memorata rnnt, brachia ex
si

nam

quamquam
aiunl
et

pars, qus3

apparet,
videri

notabilis,

lamen tolam
<>sst:

posse.

Partem scapulm

D.
' !rl

ServatU servatam,

itidem

ridisse

testato

canta,, .possuni LaudatusRayssiusejusdemApo.

90

^s^^^^^JS^^ ^
V '" J
'

iUe

'"'

hmierum

"<"""
ecclesia
'"

"'"/- hac
senatas,

Prajectermum mllc-

giata
'""''

etiam

memorai
ad vocem

BeyerReli-

"""""

^humanm
<'>

r
nl
-

"'"" " ri '"" s

'"*'

qDi '

sed

""""" ac ^aie.
"<>

Frandscus
edidit

Dieriex

Zi
ierr
,

,'

:''

'""',

?
,

lu "

u ">"<>'

^ractatum
rrr/rstt,

de

millinri

/,,

'"

""""""'
S.

SUm

imhliciv

irtn n

n~

Z,

'

:::2:\

^Xz:: 1

"''""""

"""""<

Bto'

sa

Bar

,,

stf

.--i
1

^ostoli,

./

*
/"'>

\n

iv,Ks,u.n

pcllis

H;"""'"J "-

D.Bertholomii .uiuioma;i

t li apostoli, quod
i

POUoK. Masao

fmt

efiudm Apottoh senari

''""legitur wi Kbello

drieo

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A drieo
priore
Jfo.,
S.

107
satis constat.

awctore

Pr

Irnotao

ihris<inn,

illam

fuisse
111

mendacem,
innnoniiiiln

Cwcil

KentonrtJ.

chius
''>

liiurrc

Hiinimn)

intcr
:

Papcbroimn memorato /nu/. Frnncofurti risa lnrr

,

mnr kvct.
1

is

habct
s.

in

templo

mnjori

videramufl

sincipnl

III.

Reliquia' in

Germania

et Hispania.

Bartholomsi. Thomas Joannes Pessina de Cseohorod ni Metropoli Pragensi pag. 546 tcribit,
iii

dicta
wri

metropolx
:

i>

Vito

sacra,

sequentes

reliquias

S.

Bartholomaai
et

apostoli,

m:
:

quit,

snperior par

capitis,

pars mandibulaB
inaurata

item seorsim iu

pyxide

E
SwraimaM
golonia

argentea
o
b
:

dens

Belgio

gradum facwuts ad proximas Gerolim

Belgio

el

alia

tria

satii

magna

unnm
qnas

de crurc vel
obtinuil

""""'

provincias,

annumerata

brachio
i

inter

Carsteinenses,

omnia

ad
i,s

uftertorM tfetnde progressuri.

Colonia, mulnobilitata, prir

arolu

[V
ita

m
refert

monasterio

S.

Gebhardi
ecclesiae

Constan-

Sanctorum

reliquiis

maxime

tiaa
i

martyrologinm

Pragen-

ma
,-,/,

hic occurrit pras

ceteris

u/rbibut

memoranda.
sacra
et

Carsteinenses rcliquies sunt,

regia

Ii/nlnis

Gclcnius

dc

Mfif/nitudinc

cir

arce

Carsteina scrvatas,

quas dudum Ferdinandus

m
:

Colonim
S.
111

signat S.
Igaio

[grippvnensis plurimas sparsim asBurtnolomaBi reliquias; pag. Wb in colS.

ad metropolitanam
iii

Pragensem transjerri jussii quarum catalogo impresso tria hic memorata

iihlmi
noniiiiantnr.
"''

Severini de pelle
ecclesia

BartholomaBi

pag.

ossn

$98

collegiata

Sanctorum

Apostolo-

riun.

:i%
tolio

dens S. Bartholoman apostoli, thesauro basilicee H- if. V. vn capipag. numerai Braohium S. Bartholomi

Geminus
111

279 Bucelinus loco assignato, pr&ter jam me~ moratas, alias hoc modo S. Bariholormn relvquias
divite,

rt

prodi-

''"""

commemoral
ccenobio

Sacrum
S.

ejus

capul

in

kn
insula
i\\-

ordvnis

Benedicti

in

372

111

SS.

Medicorum

Panthaleonis
:

etc.

par-

nhriu, prope Constanliam Alemannim,

oulgo

K tem
,

Brachii

cum

reliquiis
:

pag.
192

ib~6

ossicula

duo
PP.

chenow.

Os

bene

magnum,
:

ait
est

Cartusia ibidem
:

pag,

in

ecclesia

Trudperli asservatnr

situm

idem, in divi ccenobium in paut colligo

iugustinianorum
apostoli,

Maxilla, ait,

S. Bartholomaei
digiii

go Brisgoia,

e1

dicecesi

Constantiensi,

item
ii'

particula

unius
collegii
,

ejusdem;
Jesu,

pag
,h

540
el

thesauro

Societatis

ex Mabillonio tom. 8. innalium Benedict pag Mandibula inferior S. Bartholommi apostoli 347
tota
in

Moxilla
italis

qninque

particulaa
.

quarum
:

una
pag.

esl

Bfnrhach,
:

ejusdem
et

ordinis
alia

vn

[Isatia

magnitudinis

aliae

magnitudine
roinutae
,

coni haa

camobio
in rio.
//'''.

Articulus ossis

insignis

portio

marinss communis,
,11

reliquae

549

Weingartten, diacesis Constantiensis monaste-

monasterio SS. Bartholomaai

est
asi

et

ipri,

quod
brain-

Bucelmus
es

ad Germaniam spectantia.

rin/iiiiini

ordinis
apostoli
ei
:

Cisterciensis,
,

brachium
8,

Ibus

annecto

C&sario
vn

Ueisterbacensi

lib.

s.
chii

Barthol

formae

argentei
digitus

cap.

60 miraculum

dente sancti

BartholoIn

inclusum,

ejnsdem

Apostoli

in;n S.

factum,
Salvatoris

quod
juxto

re/ert

hoc

modo

monie
inter

pag. 584 ossiculum wi monasterio clusus argento Vincentii', pag. 646 in collegio Steinfeldensi S.

Aquasgrani

(Aquisgranum)
quae
sancli

nuper inclusa
suas
reliquias,
iit-i
i

Prmmonstratensis mandibola S.' Bariholommi apostoli ab auctore eodem memoratur : n ejusdem [postoli rtliquias memorat. ,/1
ordinis

quaedam defuncta est, eliam dentem habnit

Hoc cum
scissel

Barqni
illa

thol
ej

apostoli

sacerdos,
el

Uissas

celebrabat.,
.

cumque
:

postulasset,

Pag.
442,
1/1111

m,
i'i\!.

264,
145,

166,
(63,

268,
560,

274,

289,

292,
addit,

109,

quibus non

recessnm minanatur, oisi saltem non annuissel vero deniem illa mediam ei partem donaret
,111,,
,,

corporis

parte

habeantwr,

quem

lector cu-

diligens,

et

sacerdote carere
licel

nolens,

al

di-

riosus poterit consulere

aliquas porro

ex

his
assi-

rideretur
i (lX

consensit,
ul

invitissime. denti

Mira

notatas itidem

invenio vn

Beyerlinch cmte

enim

sacerdos

cullellum

supposuit,
iii>

gnato,

ii"'

cocem Reliquiae.

ac

C
tt

&78

Reverendus
vn

dominus Joannes
dicecesis

Wasnofiiler

atos piuri.

pastor
llltlill

Altp/eidl

Vreoirensis

hujus~

denuo Sanclus pateretur, guttal m de quo viso sacerdos territus sanguis erupil inlegrum. Kgo inclussa dimisil dentemque
si
:

est,
veio

buGtmania
loets.

anno

r-

:i

transmisil

testimonium
S. Bartholomaei,

eumdem dentem anno

mouiales
iu

praeterito vidi

apnd sanctiordinis

storin ecclesia mea parochiali asservari a tempore

Porceto;

cctnobio

mrginum

immemoriali aotabilem
serico

peliquiam

Lnclusam
sine

-11111

inscriptione
cultu

retusta,
in

quaa
in-

hactenus
clusa

alio
,

speciali

ciborio

[quisgranum. Aquisgranenset rimni inter reliquias numeratur quid de capilHs s. n,niiiolom;n. iiivc <lc rclii/uiis in Germania.
Cisterciensis prope
280
ri

permansil

ego

antem

ad

ejusdem Sancli
el

Hispaniam

denique

invisamus,

qu
'"""'
,
'

'

His -

?eneralionem majorem,
rico
tes,

capsuhs intus
opere
el

foris

se-

inductae

el

el

ganti

acu
im

elabora

collecturi.

ibidem de S. Bartholomagi Bucelinus aliquoties jam adducsus

:

penerancfts reliquiis
l<>-

imponendam
sub

curavi.

Beyerlvncl

Opere me-

morato,
S.

pag 283 scribil de Slephani templo Moguntim hac vnter alia

ooce
Reliquiaa,
:

AUquot ossa cum fruato co assignato hmc Vradit Toletano tirgpde Silos, cutis iii S. Dominici Costa in D. Virginis de Naj camobio

mm

quibus decoriatus S. Barlhopag. autem 285 lomaBus monstratur unus Monte indechs monasterio Benedictinorum in Ba [bidem
de
cullris,
:

abbatia,

cujus

memmH
lipsanis

Mabillonius

nalium Bened. pag. S79

[postoli

tom Ornatur etiam

S.

''

.1-

nostri

Scorialense

Laurenr

'in,i,

particulam

corporis seroari

ait.

Bucefo

iu

monasterium
Ifo.

Sacrario Benedictino pag. 22 : Brachium, twl aliquanvnquit, el aliquol ossa in Andechs. '/ rumor de ipso S Bartholoma&i corpore vn Ba
nus
vn
I

lipsanologio
nius
,/,,

Hieronymianorum, ex cujus anno 1722 ibidem degens

I

descripsit

Hispanice,
S.

qum

Latine

hic

redr

os brachii
sexta

Barlholomasi apostoli sine jun

parle
in

"iniim
stoia

translato,
episcopi

cognoscet lector ex epvFrismgensis Erchanberti, quam

\ii

,-,,;,,

alnaa

latum,

cum

inscriptione

anliquo

charactere
esi

edidit

76;
illnr

iiiriuu

tom 6 Aneedotorum col occasione reliquiarum quarumdam delatarum mihi mcerW/m tst; famam vetro

Bernardus Pe*

junctum

pergameno exarata. vnstrumentum authenticum

/

Adr

Coloniensis aimo ep iscop\ Cyrenensis, suffraganei signatum, quo testattur Novembris xxi\ i.yjT,

renquias

io8

GLORIA POSTHUMA
mas
illas

S.

BARTHOLOM^I APOSTOLI
se, et

p\

monasterio S.Dionysii

in

Molhmre*

cum

traditione
vn

eliam
citata

Benwentana,
cap
%

<,
t

lembacb
si,

ad

Visurgim,

prmvalente
pro
lalibus

ibidem

reliquiis,

inquam,

rsiln

acceptas,

insHtuto
et

examine rerissimas atque

.
,

bulla

enumeratis,

concilian

posse;

qum minut

sanctas

repertas,

reneranter

mper
ejusmodi

babitas sanctas

toisse.

Idcirco,

inquit,

zelum

reliquias

rindicanlium
tenore

multum
prsesen-

ad hmc attento lectori inter se pugnare videren tur. Ceterum nos commovere non debet, 7 ,/ scribii apud Assemanumtom ,S,part.4, pag
Jesujabus,
Visibis

laudantes,
inini

episcopali

auctoritate

seculo

xm

episcopus,
apostoli

<,,
ir\

licentiam

concedimns
in
istis

eidem R. P.
parlibus

Delgado

NathanaeUs seu
irmenia
:

Bartholoma?i
et

haberi

(regis

Catholici

procuratori)

dicta sacratissima
divini
cultu

ad

munimenta, in amplificationem bene memoraiam Catholicam

//<

multa alia apud suos haberi Orientales gloriatur Vestorianus ille, puta pa* radisum, m eoque Enochum et EHam, et an\

nam

majestatem

transferendi, el ibidem exaitandi.

mas
diso

SS.

Petri

ei

Pauli,

tantaque hmc

asserit

modo
bito

dictm

reliquim in Hispaniam delatm,

<

de-

confidentia, acsi
egisset
ita

cum

prmdict/is Sanctis in para:

ibidem

honore

et

veneratione

habentur.

familiariter

qum

falsa sunt

Prmterea hmc numerantur in dicto Lipsanologio Frustum pellis, latum quatuor digilis cam dimicosi.i integra, larga quartam alnae partem dio
:

ridicula,
/<i

ostendimi /nrrciirum iihun contn,,

magis,

quam

longiori

refutatione

esse

d\

gnum
282 Monasteria
tbolomirn sacra,
ei

et

ultra. wj

Notabiles
errlesia

quoque
Theatri

S,

Bartholomsei

reli

ecclesias,

toto

orbe S. BarS.i

quias
,

cathedrali

Lugensi

/Egidius
tom.
3,

Gonxalez
pag.
281 Sisto

Davila
lnr

ecclesiastici

quam ut

breviter

enumero; cumplura sint, commemorari possint. lllud ta><

S.

'"

173 scribit asservari.

men ad gloriam
longius progres<>
<//</lr<ii,

ipostoli,

cu\

primitias

i>

gradum
:

lector,

quomodo
''

di-

SUS r/nam
quirt
/,

slnlucram

quamquam
:

reli-

ulio
'

rli<im n iim alihi

cjn.silcm snnrli

Aposto<><-

jus laboris mei consecratoi, obseroo, vn omnibm fiussr niiii/niim rt prorsus r.rnniu m : nam et antequnm <u/ hoini n nnt sr</ ucml u m VOCarctUT Inndatissimus erat, teste eeterna
ritate;
et

quiisintelligewln

rr/iri lllnll ,r

$acra lipsana

verumomnia

et

falli

nescia

Ve-

U nino recensere humanm non est diligentim, neque id exigit institutum nostrum. Siquis forte
miratur,

testantur

< munere Apostolico summus, uti inmcnr totius />cn<- ..\sim prorincia

tam multas unius

Sancti

ubique fere

ejus prmdicationibus illustralm; et in

morteper-

loconun
in
vel

haberi reliquias, ei prmsertim brachia tatn rnnliii iniimcrnta cssr, scciim illc />cr/icn<l<il
his sir/ic
capitis,

ferenda /nrtissimus, c um < ea pertulisse videatw tnnncnin /;// inaudita Ct post niorlcm m sacro
,*

partem sumi pro toto etos brachii, <> adeo magnum, brachium <><<
t

suo corpore admirandus

<>
ut,

minus,

quam onv
hugloet

nium
rim

ootis expetitus,

ita

nari,
venit.

velcaput,

quodet

n<

ceteris partibus usu-

jus Apostoli gesta sini

tjus

quamvis multa obscura et incognila,

excellentia
certa

hendet.

Hmc qui recte consideraverit, facile deprequm recensuimus, sacra lipsana et inter

magnitudo

ei

sii

indubitata.

DE

S.

GERUNTIO VEL GERONTIO

EPISGOPO
ITALKLE IN HISPANIA

G. C.

SYLLOGE HISTORICA
Antiquus hujus Sancti cultus,
aetas

qua

floruit

aut

obiit,

locus mortis et exigua

gestorum

notitia.

'

Seci
Prn-

T X:

ntrr veteres Martyrologos,

quorum notitiam
:

rii codices

Usuardini, quos Sollerius ibidem

Pratensis,
esse

re-

reW
r
,

habemus, hodie solus Vsuardus in editione nostra hunc AntUtitem sic armuntiat In
Biapania
civitate
[talica,

censet.

At cpdex nomine,

quem Benedictm
contendunt,
<

"J'

Parisienses

autographum
Prmsul

eraso
'/""

sancti

Gerontii epi-

Uispanim
verbis
carcere

tantummodo urbem,
obiit,

scopi, incarcere quiescentis.

Unde Sollerius no

hic sanctus
:

assignat his

paucii

har die ad Martyrologium Usuardi illustratum monet sequentia Gerontius vel Geruntius anti:

Civitate Etalica

sancli

Gernntii episcopiin

quiorilms

omnilms
perspicio,
nisi

Martyrologis

inco^nilus

est

nec
re

satis

unde eum Usuardus

Hispanico
sit,

accipe

potuerit,

in

itinere

DOtitiam

ejus aliquam nactus

Quare anonymus hujiis co~ dicis Pratensis editor, </><< autographum Usuar* <i< San-Germanensis monachi Martyrologium Pansns nnno 4748 primum prmlo subjecit, et "''
quiescentis.

quam subinde dignam

sacris

observalionibus

Sollerii

nostrt wndicaoit,

ad
:

&
De-

censuerii, quaB

in

Fastis

locum obtineret.
pradicasse,
nusre-

Tempore Apostolorum nnde qnam innuit

;

vixisse aul a

lam annuntiationem hodiernam hmc notat levit Usuardus in suo codice in Hispania.
Ue causa, quis loquens, qua
dixeritf
inutile
sita

Q 8
satifl

Martyrologii

Romani

formatoribus
fuisse

ex

An quia de orbe
regionem

aliis

Qocnmentis
re

oportet,
notatio.

de qua

i<J adjectum nderi tantisper potesl

nota

judicaveril

ap'"'

pellare, in

Hiiiomi

2 Ceterum huic annuntiationi consentiunt

va-

eratf Porro editor Ule ca anniinliiiiimiis hujUS nrii/incn rm SolleriO concordat aui cum secntus esl </um ibidem
, ,

in''

DIE VIGESIMA

QUINTA AUGUSTI.
i|ui

109
pelagi

mx
d
rant.

/,.,

wbjmgit
,

De sanctn

Geruntio
eetale

Qihil

|mt longa spatia

labore
aavigii,

oavem gubernaverant,
solnm
se

AfCTORP.
G
1

^arlyrologos
Ulius

qui
in

Hsuardum

inpe-

fessi

qod

rires

ad

guber

cullum
dubie

Hispania dubio
ex

procul ac

oandam aavim qod habere

etiam,
111
'i

dixernnt,

vernm

"

diei

pars

extrema
navis

jam supere
ille

"X
,

11,/

S.

Gerontius

Martyrologio

cceperunl querimoniari. Deinde antiquus

hodierw

UsuardinO relatUS
auo'1
'

rsl

ijorlyrologio
Rniwii'"

illum

hac

'"

m wiuhrmnn Hnmmium, Ualica in "" memorat

:

ptor exponit,

guomodo
,

ista

ultro, nautis

dormientibus

et

S.

Friictnnsn
.

njfiniim
.

rrrlr-

msnania gispania

suu sancti

Geruntii "<

"

episcopij
1

qui

tempore

siasticum recitante, celeriter ad ulteriorem amnis

!n|nllllll

Euangelium

in

ea

provincia praedir
quievit.

J^
'

p0S
in

muitos labores hoc

in

carcere

Cur
iste

rtpam et statutum locum $vne remtt apputem Uic ad propositum nostrum pertinet, quod eo
,

uariyrologio

Romano

dicatur

wnctus Prasul Euangetium mrtyrologio kpostolorum, quod in

n0 n
legitur,
facile

pr&dxcasse tempore
1

jam tempore S. Gerontius ibi basilicam vel ec clesiam nomini suo dedicatam habuerit, eamque
Hasc de immemorabili
6 Etiam ex

mardvno

colligimus

ex notis

emmeW-

sanctus Fructuosus devotionis gratio oisitaverit et antiquo sancti Prwsulis

hodierni cultu dicla sufficiant.

tissimi Baronii,

nn

Uomani
\
(

qui hodie ad illam Uartyroloannmtialionem observai sequentiai describnntur

eos,
el

hymno
oulgari

./""<

rrlmn ihsnmns, quod

ruisstseculo

,,,,,,

i;,

sacro

oymno,
Bispanicas

quem
miaovis-

legimus

in

antiquo

Breviario Toletano
qui
res

qua

ramur
sime

preeteriisse

sunl

prosecuti,

jejune

admodum

de eo

tunc putaveMoxarabes ex nni. s. Gerontium temporibus Apostolicis floTamen Joannes Vasmus < Chronico ruisse, Hispaniee apud nos pag. 279 eumdem sanctum \nt/raditione tistitem

recenset
et

inter eos,

qui

in

persecutione

scripsere
4
.

oiiiwr

Fmiiiriihssimiis scriptor hac annotattone hymnum proprium uteris Breviarii t

<letfo-

Diocletiani

Maximiani

Herculei

martyrium

H
riario

lire-

'.,,,,,,,
ri

Qum

foleti

nnnn

tm

transcripsi,

subierunt, ut mamfestum fiet lecton curxoso, ue qui citatum Vasmi Chromcon a pagma Yll usque

Uoxa-

qui,

sublatis librarw

mendis,

ita

sonat:

fabico

Sacratum Christi antistitem

(Irrniilium

L-onlessomn
lamlilms,

Dignis
1:1

riiiinniiiN

celebremus vocibus.

paginam 188 percurrere ooluerit. Verum opiniom recentioris hujus scriptoris praferenda antiqua ftozarabum tradilio, qum maxime est genuinum essel epigramma, si confirmaretur Tamayus de Salaxar S Isidoro ffiquodJoannes
ii
,

Hic ferlur Apostolico

palensi adscrihit,

Vates ralsisse lempore

ki preedicasse
patris

co ex Mss

si

Uartyrologio suo Hispanir xxv lubet asserenti credere ad diem

el in

supremum
filii

Augusti nc re/erl
II.,.-

Patrem
Quique

"

potentis
pei

templum
el

tenet ossa diu sacrata Gerunti

potentis
liluiin

Occiduam Percurreret clarus plagam

dum

PraBsuIis

[talicae,

qui

fuil

urbis

Hic

Apcstolicum perauxit vn

amor. rmen,

Tandem
Ail

ira

genlilium

passionem trahitur.
praecepto prsBsidis
ferreis,

cluet. Christiferaeque Crucis, qua fides alraa gladio pateris indigna Neronis Denique sub

Sed mox

Supplicia,

Antistes, carceris, atque

famis.

Nodis gi-avatus

Horrendis umbris carceris Datur in jus carnificis. Quem rerunt vinctum vinculis
inirr

pallentes
e

tenebras

Jam superius dM, chronologicam iimi confirmeesse rabum Praditionem maxime confirmandam tur ficto Taetab mayi epiforet ex hoc epigrammate, si genuinum nam ex qrammate. scriptum i pso sancto Isidoro Hispalensi concluderemus Sanclum no Ulo prudenter
licet

Moxa-

mta

Raptam
Sic

sacro corpore

Dedisse caelo animam.

inter Apostolica

ut wi carcere morsub imperio Veronis prmdicasse monumenta huicchrotuum esse, cum antiquiora hunc Martyro nologim non contradicant Sed

Locatus jam consortia

Gaudel
C
r.i

caelesti

gloria

clara

Christi gratia

Namque
Fulgel

infulatus
'!

gemino
praamio;

fam loties tamque evxd similia testimoma imposturtB cmvicimus, ut ei non adhibeamus. Quare podus; proferenti fidem qu% Umwr Vicolao Antonio erudito Hispano, Hispana tom. 1 /><! , Bibliotheca ceteri

loaum

Hispantim

Qitel

Sacerdotali tiiulo

dr

Ei confcssionis praemio
(ilnria

, tale

SalaxanoaUasm/iiis hujusmodi " i""""i" Martyrologio Hispano judicium : to

fert

Palri persum-t

joannis

Tamaii
sancti

Qunc
Patris

denuo

producta

videmus
Hispa-

Christoque

onigenito

quaedam
lerms,

(nimirum

Istdon
a sup)

cujus
ibi

veras

lucubrationes

Paraclito Spiritui
in

seculorum secula
hoc
patet,
veteri

Amen.

Ex

" pim
:

seculo
,i t
,

prvmis

Moxarabum Breviario imr annuam S. Gerontii festivitatem

dUanura
luni

carmina, quae -ex Mss? Lncontiif .occmere libel \ ait; cujus liberalilati 5e dare ..Timeo Danaos et dona
secernit)
illud
:

btoilii

*o nomint
totignitam
habuit.

Sed

ur adhuc antiguiorem. dwHmeborem,t

./ m, /taruit. 1

r.u.i.m
.

><

m przsllu

<

ncolau,

li<

1;,

,,

';"'',/
,

m
'/,
'

BmedictZ

,,

/d tst
lenii

rc,

mtrapag. B8S ,, uqut nostram narrat his verbit Qaa-

^dm

mbhotheca pag.

W wnu
san-Germanensit
,ui
,ii\,,'

des detegtt.
,,,.,,,

'-

Hupa-

s-S J&ZZZZ

!:::!

Usuardi Pratentis editof

.,

"

IO
legit,
i

DE
el

S.

GERUNTIO VEL GERONTIO

Martyrologio
<;.>i. Salazar.
.-,....

EPISC.
:
.

manu exaratum
G
i

suo

Hii,.

cap.

/7 Pradit
,i.,r.

sc<,ucni,a
el

spanico
illo

intexuil -

Joannes Jop""

Tomavni Tamayus

Quamvis x
.

r,.

Id

: priter deformea roinas

............

08

'"'"'

epigrammate <; Geruntius dicitur carceris fer misque supplicia passus sub Nerone, Vnde coliigit Salazar.passum esse circa annum lxvhi , quo veaementius in Hispania sasviebai Neronis crudelitaa. liac occasione posseni in illum eodieis Pratmsis
/-///

dTvulsVnidei"
*
.

optimorum lamen imperatorum pauca hsc dentur; ut nalale illorum "

dat,
ctis

^"
'
'

"
^

" ,IlUlhus

innotescat

mullis
esl

enira

siiuj

!,

m^
*
'"

'

ignoratur.
Ebericis,
a

Auctor

Appianus Alexand
Africano

Scipione
,

retorgueri

eadem verba,
facile

conditam
el

quibus

ipse

bello Hispanico

obi

emeritos
reliquir

''^
mem "
''"

paginaxLPrmfationixsumSolUnumnostrumsic
allut/uiiur :
tuisses

mutilai
tai

bro

aliquo

milites

Ea

quo

'"",

libi

condono. Qui enim

judicare
.

po-

iam condiderit,
111

non exprimit.
'

de

illo

codice

recte

Ptolomaij
rcro

qui

alienia

l!;r, "' a

oculis,
ris...

iisquenon

admodum
tiabeo,

perspicacibus, ateba-

nuiXam
sams

?a

oc&t

p,i nio

[upah
est

colligunl
a

aliqui

Persuasum

multo benignius acturum

codice
.

Aucror

^
i

ignorari

y
|

plurimis

te

fuisse

cum

Pratensi

si

tuis

oculis iilum

qni

Niedlam
la

esse

putant
osteudil

perlustrare licuisset.
9

SIVILLA

antiquum silum- ,[!" Ambrosius w ora

rss,

Paueis vocibus mutatis, kme

anonymo Mar-

><">
credidit.

Sunta.
ralca

tyrohgii Usuardim San-Germanensis editoti haud .... aij/tculter aptart possent : a, <-,, ,//, eruditus
'

ot Hiornnvmus etiam meminit de loco hodied dtcto, cujus nomen ab [lalica corruptum

vikja

Demde

-qui

jus

eptgrammatts

fide

pronuntiare poterat,

"-;::;::'r ;:''^:::::;;r;:;:;:;;rr ""

(

dil his

verbis

Enisconalis

,!,

Tamayo, qui epigramma istud S. Tsidoro Hispalensi adscribebat ac in Us se vidisse ia ' Certe mihi pcrs llo
htbutt

nobismdit eam
S.

<,r/,c

"
"''

'"

""''"'" "'

edonmlZ

non tam

cito

creditwrum tuisse huic Uarturolnan

ZlslZZl 77' Gerontium

/"'7"
suo

habutsse basihcam

n*

>^
/folicwi
'

auctoritatem
existimo,
s.
r/

Breviarii

babtlitei

Hozarabici proGerontium remjoore Ljpoillius

ei

//////
/////'/

/-ns/r/-//,//,

ffo(nriMi /^omtfsc,

/-^^,,-,/ superius
seculo
de loco mortis

rehquent. Unde Thomas dt //// Dominicanus tomo 2 /V/rsw//// concionato(586 illum

rail

hujus sylloges

rnui

col.

margvne mtatem

exornat hoc brevi elogio:

episcopus
in
[lalicae
ra

pnmo
"
/

alligari.

Jam

Beafcs

Geronlius
Bispalim.

cathedm

civilatis

ejuspauca subjungam

Prope
el

Cumque
est.

c.n-cm
fidem

cod

De

palmstra

ultimx

propterea,

agonis sive
, vita

Aic

ma
S
I

quod Christi

proateretur,
potest,
tm

""m 7//.s o/y/fu{ Italica in

//'

late >/ict,

Papebrochius
'"'
''"'"'

'bidem
vn

nosler

mortuus

Tmo

dubitan

"" ml1 re is 9
tsttus
,l,,,llim

va
est)

S. Geronlius

Maii,

wu tomo
Porro
paj

spania,

mensispag.340
Q^minis
i/c

sic disserit:

ejusdem

flux

episcopus Ttalicensis, eliami Ttalicm comprehensus in carcere obierit : nam illis temporibus designabantur <<>,-,, prmsulesapo
fuerii

(sciiicet

Bmtts,

""''

quo ibisermo
|l,

eadem

*"'/'"
i"'"'"'

labula osten-

amphitheatri

"" s
rl
v

'

"

amplissimi rudera, cum mon locisque nomen a sanctis Brisoriitis;

esl
1

diversas

""
Vos
/'"iii

nt,

nlregionarii, ut ad prmdicandam Christi provincias aut civitates percw etsi nullam certam cathedram tem

Ponli0

addilurque

SlNI "

epigraphaa

Xlln
^
1

"'

Bispaus vetos.
esl

^
'

Binc

'""

ali

"

" "
1

"^ ""
ullam
llll;

rorosimUe,

quod
,,
;

'i'"

\'\
'

al, " ,rv,,nnl

,i,i:i

^m
Mlh
V

"x

Mau,..-

Bispaniaa

""

civitalem, dimiserant, quam

aul
alio

aul

in conciliis Hispanim nullum cp\ Ualicensem hactenus invenimus ante Eular /""ii, qui subscripsit synodo Toletanm tertim, qua """" 689 celebrata est, ut apud eminentissimum Cardinalem </ Aguirre tomo 2 conciliorum n>-

mltem

:ill

Penitus,

spaniai

transtulerint
.

eam

pag. 350,
,

et

apud Harduinum nostrum

rs7

Romanis Golhisque fueral Bispalim a dexler B lis naminis latere . ad sinistrum trans|, ""' :,l,!! Nl|l,m ernditi omnes Bispani appeUa"";'"-"
,

tomo
13

,/,,,,

stam
"
|,JI

sn,,

v ,,n,,s

commentum,

docent
>

veteris

Mic,
,

insulsum cerUsque argumenlis non Bispalis reliquias

islic

rident, ul

Quapropter eruditis Hispanis antiquiom hujus cathedrm prmsules indagandos relinquimus, nmi omntno temen et su picamur, S. Geron'""" fuisse forsan
stolicis
.

'

mum

istis

episcopis

ipo-

'

amphssimorum
riI denira

qua?

2jl.
l,l
;'

*W""""
facie

"
|

,l

" " ,,,r

(

^
''
5

adhuc

reperiun

em ^_
istic

el

rrequentes

,11

frAuci

7
v

aome

.,,,,
vocai

'"

aversa

<P* ^ulgus

P" n
?

"detnr esse S. Gerontius

ePlscopusel

martyr,

P! u
,,lm

oraanoMarl

[talicaa

Prmsulem martyrem, nonnulli confessorem, cum intei tor menta non exspvraveril, et tamen profide Christi
'"'""<
itulus

qui primis Ecclesim seculis fixam wdm ""' habebant, et , quadam regione oelprovincui mintsteriis episcopalibus fungebantur. Quidam scnptores hunc sanctum cognominmi

Augusti inscri

detrusus
facile

ibi

obierit.

yrologio.IlinerariumautemAnto-

conciliatur,

ui

nde uterqfU imbrosws

r
'"
l

n ;,

'mperatoris, Bispali hv,,,u, p ,, UUl e traM " le versus ;il "" ni "'"''"^ adhuc locus Talca dictus" " ,rl " ,1 '""" " HispalensL a 5a ncto

^ 'T
1

Morales > Historia Hispanim lib to/cap. & demonstrat. Siquis ergo hunc Sanctum appellars
voluerit

martyrem
possumus

late

,|ni
;;

P^nomen
disceptant,

Rege

Hmcsunt omnia, qum de

asserere
:

dictum, non refragabor. S. Gerontio probabiliter

,/,,/,

veteris

h|

[tauc
u,-

<>,

De

ntu
*

in llls ualicm
ut

ipsi

scriptores

Ludovicus

ostmdii

///

topoyraphia

sua

Vonius Hispanim, ubi

qum Tamayus amplificavit. Si ^ 7 "' " rn:"""'""-" repererit, quis tamen libmter ei """"" m Patolabimur.

facimus

icta]

plurOi
><<""'"

DR

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

DE

SS.

MARTYRIBUS ROMANIS

EUSEBIO, PONTIANO, VINCENTIO,

PEREGRINO
C

MM

ENTA R
I.

P R JE V
notitia.

J.

S.

Cultus

Actorum

OUHODO.
in

nifi

Pleraque Wartyrologia annunUant die quatuor SS. Martyres, Romee

Comtnodo
Eusebium,
tianum rocant)
tilcr

hoc sub

facta

tninnis

/iliiriinii,
si

i/iiit

fieri potuisse

nullus

rtyrolo-

imperatore

passos,

oidelicet

Ponlianum,
et

(quidam

Potcnsru

qua in Aclis horum Martyrum facta legimus, qum moribus Romanorum minus rnlriiliir rniisona. miruri n,,,, debemUS, CVM
crederet. Hinc,
n/iihi
iiur,

Vincentium,

Peregrinum. Bre-

Dionem,
iiinliii

Herodianum, Lampridium,

alios-

rrm
kis

rrsri/iiilnr

Itmiian u

/nirt iiiu

netus
sebii,

rrr/ns

Romse qualuor martyrum EuPeregrini,

ct

Pontiani,

Vincontii.

Ado
qua-

vero
luor

Eodem

die

Romse,
Eusebii
,

natale

sanctorum
,

inveniamus, quee a Romanorum graoitate magis abhorrcanl, ut atl sinjula, i/uiv in e Actis miranda occurrunt, annotabimus. Nunc quomodo se res Christianorum habueri/nt, hoc hoiiiin

martyrum
Vincenlii, Post

Pontiani

Peregrini,
Vitellio

ininis
Lib.
<

monstro imperante,
Historiai ecclcs.

ex

Eusebio mdeamus.
:

atque
judice,

imperante
ictis

Commodo,
infra

cap.

20 ita scribit

Com-

quee

Actorum subdit compendium,

edendis,
su/nt

modo imperium Romanum pbernante,

gio

uostra reli-

quod,

quia

consonat

hic
hi
ita

ad

pacatum
terrarum
salutaris

et

tranquillum

statum traducta

preetermitto.
\fartyres,

Tormenta,
Romse,

quibus cruciati

fuit, ei

pax, divina gratia largiente,

brevius tradit
:

Vsuardus, qui ros

in

toto

orbe
Dei

occupavit.

omnes ecclesias Quo quidem

menles
Dei

memorat
Eusebii,

natalis

Sanctorum
et

martyrum
sub

tempore

sermo
altraxil

hominum
ad piam

Pontiani,

Vincenlii,
,

Peregrini,
in

Commodo
levati
,

imperatore

qui

primo

equuleum
fusti-

nervis
sunt,

bns
sitis;

ceesi

quoque Oammis

distenti,
circa

ac deinde
latera

eorum

appoper-

omrerum conditoris religionem cultumque, ut jam Koma? complures, et genere illustres, et rerum aflluentia admodum locupletali una cum
cujusque generis adeo
iiiiiiii
,

sed

cum

laude

Christi

Bdelissimi

omni
istud

familia,

ct

cognalione

sua,

se

ad

manerent, plumbatis usque ad emissionem spiritus

mactati suni.

ipsonmi lalutem
virtutis

amplexandam
el

reciperent.

suam Verum
exaa:

dernum.
riiiu

Reliquos
i/r

Usuardo consonat Romanum moadduco, martyrologos non

riillu
lioruiii

hosti,

invidia

natura

sua

stuanti,

diabolo
varias

minime ferendum videbatur

de
integro

et

niil/iiin

Marl i/ riiiu

Suboac-

propterea
astute

machinas contra nos

diaboli, de- * eJ us Christiani exem- P eri0
-

rin possii 2 Actn

\cla ab
aliis

liiiriiiu

dubium Martyrum
Baronius,
qui ad

fabricare

aggressus
/>

est,

varie

variis

Quasnam fuerint

machina
de

'"

cepta sinii.
niiiii.

annum

Christi {92

clarat
plo.

mo
ii"
cii

ipolionii
iii
ii

senatoris

probata, im-

pugnata

%se rn manuscripta

legisse testatur,

minime

smn

Christiana religione
ipolr

Tillemontio

suspecta habuisse mdetur; neque illius temporis,

accusatus esset; seroo crura confringuntur,

lonio ra/nii amputatu/r,

preecedentium seculorum scriptor ullus, quod C sciam, de illorum fide dubitavit. U recentiores
iuit

utrique juxta
latas.

leges,

,,

prmedenHbus imperatoribus
iinis,

Ea

quo

disci

critici, rigidius singula examinare soliti, lctorum illorum fidem suspectam habuisse videntur, i/iiin n /i ns re/erendis abslvnent. Villemontitis

quidam

leges

contra

Christianos

latas

wn
a

suam
noois

nuisse

sub

Commodo, quamvis
illos

ipse

promulgandis contra
neque eos
rator,
et

legibus

abstvnuerit,

irro aperte impugnat,

iis

tamen rationibus,
oidentu/r evincere.

investigare

laboraverit.

Uaque impeChristianos

'/"".
ill,i

quod
certe,
iii

intendit,

non saUs
exigui

prmfecti
cel

illius)

contra

qum

objicit,

ad hoc sunt wo-

ajerr poterant,
i

ut

illorum bona invaderent,

inntii,

deinde ostendam.
ct

Verum cum omnia

inter

r/

iii

ii/iiini/r

invisos de

medio

tollerent,

ut

sub

Morum Actorum manuscripia non omnino

se

alns imperatoribus,

qui Christianos alioqui non

consentiant,

alia

aliis

majores contineant
wi

difficuUales,

potuit

Tillemontius incidere

ma-

nuseriptum itlud, quod translationem reliquiaiTi Galliam annexam habet, et queedam con'"tn ruin historia temporis, quo passi leguntu/r
''"'"

curarunt persequi, non raro factum constat. Hmc pramotasse oportuit, ut intelligamus, quanam horum Martyrum Vcta utcumque sini tolerabir
lia
:

i/iiiViiiiiii

ail/rrlts

ilriiidr

/a/nilis

rrrln

sillt

interpolata.

hi

Marii/rrs,
ut

/>tcr,

nequaquam consentientia, Quaproostendam Acta horum martyrum, quam-

5 Quinque
1 '

habeo
'
.

vta exemvlaria,
ilislnhiila,
a/ilr

quam miwus certa, apertm saltem falsitatis con""" non posse, rem paullo dltius ripetendam
ilim
>
'/""'<

horum ictorum manuscrir ExMs. uf lna quorum duo vn novem lectiones <i>i conseuiulrr
sc

ransrnlia nl

, i,

illrrniu

sibi

^^

horum
liar
S.

Vss Petri,

notatur

desumptum ex codice
esi

basir

,, r <-p-

alterum

anonymum,

Tertium
/>'"-

cimda

lirfuurlo,

anno

Christi

ISO secundum

I'"-

Ms.,

transumptum ex Vassionali pergameno

.'/""",

impera.

mod/us
1

Marco Aurelio imperatore; ejus fiHus ComRomani imperi\ clavum suscepit; homo, ul

decensis camobii, ordinis liegularium S. iugyr,/mrrsis l'a,lrrl>t,r,iriis,s, anrnrnnil i<{/0^iiiii.

f*

"fyfonft

tonptores consentiunt, immani crudelitate, tantaque morum lurpitudine, ut </> illius imperio

Camansio. HOC aiilrm res naslrt a P. Jtiannr <ir consonat, nisi quodfaprmcedentibus non
cla

rtun

U9
AliCTORK
J.

DE

SS.

EUSEBIO, PONTIANO, ETC. MM.

8

cta

S.

prmtermissa;

qu&dam, qua ii\ illis leguntur, m hoc sint quodque hoc adjunctam habeat
Eusebii
ei

Contemptum senatus audi

lestis,

ex

Dionis,
ita
,.

I""

Epitome, morbo, nmirn in

m Commodo
enarraatis
aul
alia
.

translationem corporum SS
in Galliam, ex
posterius.

Pontiani

hujus
qui
in

crudetitatem
urbe

n MI

bellm ""'
,
'

S)

^
,:'

ctorem

in

quo colligo duobus memoratis esse Quid autem in hoc omissum sit, lenotis ad prmedenlia docebo.Jamvera
[ctis,

i,-

(;M1SI

|1(

(|||(|i

carebant,

locum

conduxerat,

Bornm genua
millimis
gias,
ita

quibusdam
.

cummie

rebus,

serpentibus \\.
eis
,

quid
Uo,
tet,

his

prout in
displicere

Vss.

memoratis

lr-

complii avi ssel

dedissetque
l.i[,iii, s
,

" B pon. ",

guntur,

tantopere

debuerit

Mlemon-

quas
si

jacerenl

pro

, IMI(

ava
inter!

sane non perspicio. Elenim meminisse oporvcta martyrum quandoque exarata esse ab

ul

gigantes

essent,
eral

percussil

atque
i-o

fecit.

I*

timor
et
i

nobis

cnm

c-irns
id

mnni .
cujoj

hominibus

minus

eruditis;

ideoque,
in

etiamsi

ei

nis

nam
<<i

nobis

senatoribus
mi.-ritum

fecil;

bona

fide et vere juerint scripta,

iis

qua?ilai,<

imimi
scisso
rat,

i>vimum
capite

occurrere,

qua propter omissas

rei

circumstantias,
oet

enim
eo

expectavimu strutocameli qnem

,

occide-

quibus

veritas

enitesceref,,

dubia

>>-

venit,

ubi

sedebamus
capul

cumque
feroi

id

capm

deantur vel falsa, aut etiam omnino incredibir lia. Audiamus igitur dn objectiones Tillemontii
itiui

sinistra,
nihil

dextera

gladium

cruenlum

porrigerei

dixit;

Lantum

suum

movit
\tant

n|

efficaces

sint,

ut

omnem

his

ictis
est,

fidem deubi

ostenderel
tur

idem

se

nobis facturum.
fuslibus
cui

uA.
ad

trahant;
6 Multa.
ctioniTil-

nam pro
ail

ceritate

standum

non

mirabimur,

senatorem
cui

usque

ostenditur falsita

mortem ceesum sub homine,

in S Monumenl pag. 59, quomodo sustineal nonpernihil esset pr&terea, quam

sanguis humaexecra-

tom
quee
oel

nus ludus erat,

t/io,

nomen senatorium

Hs

occurrere,
:

temontii
ltur
>

res-

spicii

etiamsi
S.

quod

aiunt,
ut

Julium

senatorem adeo fustibus

i

tum mortem oppetierit Von S. Apollonium senatorem docet Eusebius, supra scilicet citatus. Uanc Mlemontii objectionem
ceesum,
imii

solum su/ficere existimemus ad Acta Martyrum repudianda? Adeo sane id m non mirari fateor, ut mirarer potius. si mitiut cum senatore, vmperante Commodo, essekactum. H&c ad inanem Tillemontii scrupulum penitiu evellendum sufficere existimavi Discursus iuut

hoc

cel

diluit

Sollerius
704,
,

in

Actis

S. Julii

tom.
:

m
Non

tlrin

quosdam

sibi

displicere

dicii

verum cum
in
notis

iugusti
\

pag.
inquii
illa,

sequentibus
tantopere
S.
Julii

verbis

nullum designet,
Observabuiius.

quidquid
n/itar

occurret,

ideo

quid de

sm ial

Tillemon-

llar

Arta

r.r

ilirlm

M$,

tms

in

quae

martyrio

memosupceteris:

rantur,
plicia

quasi
inferri

senatoribus

ChrisUanis
aeque

varia
ac

aon
esse
iii

potuerint,

edam, non quidem ut probatissima, ut fidt tamen non indigna. 9 Quartum, quod habeo manuscriptum, transolim
bibliothecis
Chiffletius

'

erlim

sub insano

impi ratore

Commodo. Veasque adeo

Apollonium,
est

noster,

in

cariis

Gallia

rnm equidem
Miiim
de
fuisse

admitto,
\irni

uon

repertum.

Verum

illud ex prioribut

senatorem

quidem
rssr.

confiatum,
i

quo

pridem
asl

majoribus
prafectus

actum

ad

x\m
opere
facile

jarilr

sed auctum et interpolatum n Irl I n/im us. </uia /irivtal nni rni Imhcl
Gal-

Apriiis;
ia
i

hic

describitur

Commodi
ul

prmfixatn,

dignissimus,

nempe
\itiis

animo
obsessus
illum

ferus,
.

translationemque reliquiarum in liam subjunclam, et initio parum cum hu

rudelis,

omnibusque
possit,
sibi

concedi
-iiiii

immanem
S.

Vitellium

in

Eusebii congruii iudi quomodo post pr&fationem rem narrare aggrediatur : Temporibus Comniniii ir-i>;i'\.i

senatorem
hac
:

riisse

iddo,
fuisse,

s. Julium fustibus saeipollonium senatu condem-

|m

-i

-,',|ti,, <:iiri>ii;inorum innotuil

orbi;
lur,

natum
tua
lex

tantum

de

causa,

quod
ve-

circumquaque Christiani perquirerenmorteque turpissima multarentur, si nollent

ita

ut

Christianus esset

Quippe,
extabat,

inquit

Eusebius,

sacrificare idolis.
bio,
iiiiin.

Quod falsum

esse palel exEusese-

apud

illos

Chrislianos,
nisi

qui semel
suae

3 citato.
cl

Quibus similia queedam

i

in

judicio

comparuerant,
.

professionis
liberos

i/iiiiatar,

Pontianus srm/n-r a

Itur

)h

niratUT
"'""
'
\,

sententiam mutarenl

oon
Jutius
itellii

(,111111,1

dimit-

Potentianus.
etiamsi
aliis

Quare

ab

eo

abstinendum
satis

tendos
et

esse.

Ll

S. et
I

libere
vn
se

respondendo

quoad reliqua

congrual

imperatoris,

animum

<

cerbaverat.
1 Crudelius etiam m nobiles Christianos satvitum esse sub oarii imperatoribus, allatis exem

quando tamen pro translatione reliquiarutn adducendum veniet, citabo sub nomine Ms.GalHoc i/.s habuisse incentium Bellovacensetn, iniriur manifestum. Primo, quia sesvientem Commodo persecutionem <a Christianos memorat.
lici.
1

et

osttnditw

plis

/n,,i

docuit

Sollerius

memoratus. At minus
senatus hoste,
et

hoc mirandum sub Commodo,

cutore.

Secundo,
mutat,

iirimii

quam

rnnrr

fitqWe

contempsertt,

senatum Uerodianus,
ille

oderii

quia nomen quod utrumque

:

Pontiani
vn

in

Potenlianuni

'""'"'" hoc solo Ms.

i>m

Ex

abunde docent. Odium, odiique in senatum ''' Uerodiano tib, i mtelliges. Varrat
''l'";"'"

Bellovacensi porro
quee
ille

Augusti
cap.
10

sua edidit SuriusadiX* SpecuU Histor. & lib

(49

dederat.
Ifs.

ibidem
in

conspirationem

quorumdam
:

senatorum

dato ipsum occidendi negotio Quintiano senatorii ordinis juveni Ule, inquit,
1,1
'

Commodum,

Quintum

<<

casnobio

S.

Pontiani

tw-

^j
nn,

censi

acceptum, nandus Ughellus

\.
111

l,llln

amptu>heatri
se

subsistens,

quipj

bscuro

translationis
culo
est

loco festim
1,1,1

Eacile

occultum sperabal
ac
:

donavit museo nostro Habet illud annexam histortam '" Lucam, s corporis S. Pontiani

pugione,

magna wce

nudato conproclamans Bunc

fore,
:

volunt, factam.
im

mnuscripto
Historia
oitisque
<>

hoc

<

senatua ,ml111

dum

Cassar Franciottus

Italice
si

scnpw

loquilur
a
11

audumque
militibus,
P '"'

ostenpoena

pugionem, comprehensus amentis dedit. ,; r "

lat

de miraculosis

imaginibus,
Lucee
irtyrio,

bus

odii

causa
"

,',,;
,

;'
.

n.iinni
inl sauciarant,
.

^
'
' '

nma maximaque
adversus se "
N

Samtorum,
'*''
'

servatis,
ei

COTP or \. -'" "" pag.

:

de S.Pontia]

translatione 'r^""
,

u\

ut "'

"Jl. """"'omnes

ll(

lllll(
'

"

rlll

.,,,,, nicliiiil l,r

li">liillil hostium loco haberei i,n, ialn.,,-1 ...... ,,, '" \u\ 111 Mcii i< uruenus in ca m se
'

TT
1

mUm

/"""

aie
.

collai
'

qua
'

tWJ
.,.. u*

""'

'

iUa

""""' ...... ,/,.v*" sl """'

/

omneshujusmanuscriptifabulashv;
""'
,

;,

juvenis inhiereret.

inseruent. Porro dtctum Ms.cei ni inil^' longe est corruptius : nam et martynt, el >""
s

rrirn* ceterU

lalionis historia apertas

quasdam

continet

/"'"

DiE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

hr
,,,',.,
rl

13

tota franslationis refatio

tam inconcima

separari nequeat, absona, ui verwm a falso accipe. Sarrata Hartyrum morle, Pauca e multis
hfflc

fulgent. u< iili rillemontiui locc ante ssniunio. loquens de <it<>r his ]&artyri bus, lllorum corpora <i per Vicolaum Papam

virluliba

hmc 9U bdii
n;isll
ipsa

Tunc Vitelliua ricarius abiit, el Dunomnia imperatori Commodo, qui eum

.

GallioB monasteriis
ii<<.
ci

<i<mi,

testemque

<<ii

ido

hora
|

strangulatum

invenil
ipsa

iu

domo
hora

Vestalia-

iion

manuscriptum At i< ndimus, <<i omnibus quatuor, sed de '/</"/,,/.s <inuii<ir<n

Quibus
vero
<.llt-

oepii

autem
i;i .,-

Vitellius

clamare
igneis
colli-

affirmari.

anc ii
e1 0j

Martyres,
|

cur

me

catenis

13

monasteriis

<i>><ii<i

djcens

expiravit.

Pulchre etiim-

tint siirni hnriim

Mfirlyrum COrpora, dicunt

lutissiodorensis
v<>-

ei

m dum
II
,.,,,

concinne. Quin ei paullopost ait, deemone strangulatum inventum

Com
i

auclores

hactenus adducti.
<

ed inctn 7" '"" """"' ''" ,r "

:

nachus
narrat
pora

Chronologia
:

ad

annum
Eusel
ii

868

bitanter

</""' de translatione induye q ue meliora sunt se, ei ridendo in veritate se dicil cognox
<

dislinctius

Anno, inquit,
Rossilione
in

dccclxv cor>!

;anclorum
Girardus
;iii

martj rum
'i"

Poi tiani

reperisse

come
speciminis gratia
inquit,

targiUone
Iranstolil
\

Papai
,

pauca
S.

subjungo. Refert

Nicoloi
i;
i

orbe

Roma

Galjias

et

corpus
no |oco

Pontiani
Cujus,
a

acceptum a Joanne
praesulatus

summo
scilicet;

usebium
iii

Pulteriaci,

Ponlianum vero
quaa
obi

erzel-

tonslationu

pontifice,

dignita

liacij

moni

:ilicet,

ipse lundaverat

-'Niiin

beato
in

Gregorio,

magno
cu)
n in
\

in

Lingonensi

dioecesi,

hodie

requiescunt,

qm d
tas
,,/,,<

quadrat
prmcip*

Joannem
ribit.

IV,
904

honorifice composuit.
fine
9

//'/"

repugnani
</<<<

monachi
corpora
perlata
< <
i

Attamt

nat
16

Prumienses
SS.
s\
cap. 5
Eusebii

<
//

>i<>><rs<

Trevirensi,

rationis
;,,:

translationem
trecentis
,

awno
fere

alii

Pontiani
nt.
i

Homa
<

<i
i

se

dixere) contigisse asseverat; mdelicei

/i

cum

istima

tenim

Sai

< io

lesieh

annis jam

obierat.

quod habeo manuscriptum,

ita

et

impressum,
,.

nbere
q Ui

pottiit,
u,

c
,

.,,

veritate

qui rem indubitanter <<it? videndo

contraS.

scribunt

Marcuardus comes, et abbas

III,

monasterii Prumiensis

ecclesiam

S. Salvatoris
el

Hlosum quoque
lin
,

videtv

Sanctorum
di

muniri
a

md
impjis
;i
|

narrat, Capul
r

Pontiani,
,

quod
intesi

niriiui

accepta

in

ei iali io
. |

epistol
<</""'

gloi io-

aD

crudeliti
u,.

nni

obtruncatum
repertoim

ita

:nn

imperatore
ccenobio

Lotbai

hic >

Pt

,.,,,

(|

incorruptum
corpore

esse,
:

veluli
ei

miensi
,-i

<><>
|

S55 )

Romam
l

profeclus,

,,.
l

ab

,,,,.,

fuissel

Lruncalum

libel-

Sergio

Papa

videlicet
accepit.

quadraginta
heec
<'i

n inventun linguam S. Pontiano pr&cisam esse.

,/,.'

um

quo inter alia kabeiatur,

Sanclorum
iur
qui
ci ei

coi pora

it<r

numeran
Pontiani,...

Vam neque

Coi pora
passi

SS. martyrum Busebii

neque de lingum S. Pontiani prmcisione quidquam icta meminerunt. Placuii Uugohoc tamen Franciotto, uti ei quod refert,
sectione
capitis,

sunl

Romse
.
.

sub
nn;i

Commodo
cum
altera

imperalore,

Vitellio

jmlire.

ss.

Vincentio

Peregrino,

quorum
rrr

fc^tuni

D.

Bartho

nm
ad

rr
\

[relatensi

seu

Provincim comite,

Ttali&
oull
I

lomaei
15
,//

regem

quem

el

imperatorem
S.

coronatum

Qua
.

si

sunt.
.

sepulci-um

Pontiani,

cum

essei
>,

toto

Siaebertus

scribii

/<///< neque """" neque dono

\

$65,

Pi

contraclus

corpore,

Itutum,

lifiris

horum

Mnrl'1

<<>n,

n,

i,-

//"///<

mallem
refert

ego
ni

ab
fidem

auctore fide digniore narra

snnt

perlata.

Consultus
inter cetera

hac

de

re

Maithmus
i

plurima,

adhiberem. Miracula pr&terea sed omnino ad i <i<-< faffiendam

;

Klefferus,

Prumiensis
el

i<>iirlis.
:

x Aprilis

Ha
ipso

Omnino certum
ante

est,

mcongrue.
.

Quapropter dignam hanc translationis narrationem,

insererem
;

<<
</<<<
<
i

existimavi Utis ipsa

a

pora
(

ss. Eusebii
I

Pontiani
,

tempus ab

Sigeberto

assignatum

dt Vranslatione

ro

mi
j.ii.i

oumero

xlvi,

cum ceteris, qus Roma Prumiam esse transterlium, sub

>

seq.

per abbatem Prumiensis coenobii

Lothario

imperatore
luere

el

Sergio

jonata

II.

reverendo

quo Marquardo abbati, cum

Pontifice,

Corpora SS. Martyrum translata

reliquiae.
,1,,

,n

comitalu
. .

domini
;i

Ludovici,
palre
id
///"
ei

fllii

Lotharii
in

imperatoris.

quando
,</////

missus
<<

n
U

unctus

fuit.

Contigii
2,

844,

,,/./

invenii

A,
"
>>
'

__l,/

in

Martyrologio

<i

viu

Kalend
subdil

Sep,,

abbates

cum Ludovico Romam pro

/

tembris,

post
:

Hartyrum

elogium,

sr

Nam
sunt.

prosequitur,
Marii,

cum omnia
oon
sint,
I

quentia
Eu
ebii

Mullo posl lempore beal irum martyrum

Pontiani
)

Sanctorum
Ponliani
berti

corpoi*a

suis

nominibns aola
Marlhaa

el

largitU

Papaj
Galtias

Nicolai,

ss

Busi

ii,

primi
i

utique
asteriis,

membra
S apostolo

ad

Iranslata
reli

etc.

Unde,
ex

inquit,

testimonium
,

illud

in

Petro

voto

vel

collatis,

reverenter
<

tumulata

veneranlur.

Sige-

procedere
.

bertus
id
iii

Chronico
hoc
el

ad

factum collocat,
iii

annum Domini 865 modo Corpora sancto:

lligendum
,,!,,,

\<'l QOtitia quadam jcientia vel secundum partem aulumo quod quajdam dictorum Sancto,

residuaj
/;,,

reliquiaB

pro corpi ribus

traditae rue-

Eusebii

Potentiani
Gallias

martyrum
.

dono

Ni-

Mll

ego
<<

lectoris
<"'
i

arbitrio

decidendam
l<

colai

Papae

ad

translata

in

monasteriis,

niuo,

testimonium
nt,

Sigeberti

voto
riflce

religiosorum

sancto

Petro
his

collaUs,

hono-

supra memorata

</"

Prumiensibus

lumulantur
Bodi censi,

Consentii
</<

Ms.

Gallicum,
Potentianus.
res
ita

<
///

quo S. Ponlianus itidem vocatur

\is.

repugnant. i varrai
s
Eusebii

quo <
Eusebii
el

>

nar-

ratur
i"'-

Transacto deinde
imii

multo tempqre, corpora

Pontiani
translata
beali
.

idem Klefferus, quomodo camobio Prumiensi > '< translatum $it Arnhemium, Geldrim urbem,
<<
/;/,///<
,

;^;
mivm
i

,.,.

marlyrum
Papse
.

largiel

sihiin.

Translatio autem,

ait,

S.

asebii,

lione

Nicolai

ad
in

Gallias

in

|IM

racta

-i snb
descripta

abbate

nostro

\n
.

domino
descri:

monasterio
stoli

quodam

bonore

Pelri
signii

apo'!

joanne
bitur
,

ab Eps anno
ac

Domini
invenitur

dli

ai

apud
l'.i

nos

Cor\>u<

dedicato,

reverenter
i

coUocata,

iugusti Tomus

114
pns
J

OE
s.

SS.

EUSEBIO, PONTIANO ETC. MM.

erat 926
:

Eusebii

V
tea
'i

ad instantiam Arnulphi ducis GelPontifice

corisentienle,
claruit
in

sed alia secutus est

iimmo
inml.ii'

mstrume
''

hinc

in
el

rentinius.
judicio

Arnheim translatum,
quatuor

infinitis

miraculis,
ipsi

imposilum,
lionorifice

festo

dicalo
pro-

sacerdotibus ante
.

seclam

Calvini

cessionaliter

ei

circumferebatur.

Nunc

vero Daventriffl asservatur. Urbs est mi Tsalam, primaria Vransisalanim provindm Vranslationem sacn corporis Irnhemium, confirmat instrvr

^' corpus S. Pontiani tribus locis a diversi ribusadscribi;quorum autem potiora sinfiui^ omnmo esse ambigmm. Possuni singuh '" habere notabilem, nisi forte alia Martyrum pora pro aliis sint accepta.

Quapropter rem relinouimt decidendam. Ex dictis colliaet

lo ~
s

i"""

nnl
,

18
iiiani

De sacrts
translatis
I

s.

Vuicentii

menlum Germanicum,
festo
S.

reliquiis

datum

anno

in

/<'.>'>'

die

u lsi)n
'"'""'

Joannes
sacra

Tamayus

quo consules ceterique magi at ^is Arnht msis, eam omnibus n. tamfaeere voluermL Hactenus de reliquiis in Galham translatis, au\ Germaniam. tGSed, quod spedat ad corpus S.Pontiani,
Uemigii,

tom.
bit :
pa

Martyrologii

Hispani
.1

f
s /',,.

ma

Postmodum

m 1"

Sal

Vincentii raartvrh
collegio

Eispaniam
abi

VJZ

adlata,

ComnE
veneS? u32

fratrum
fuere,

Excalceatorum
honorifice

sss

Trinitati
et

imiii

lucam

'*
sua requiescere contendmt. Translationis quidem historiam, prout eam manuscriptam habemus, multis fabulis inquinatam eideri, supra
urbe

C?^s
sacrarum

SM

yu

conduntur

Quatenus

ad

tran tlatwn

diximus
festum

<"

inde

exuviarum s. Vmcentii martyria Roma Bispaniam, el quod iisdem R. p. f. joannes ab Annunciatione ex ordine Excalceatorum
nitatis

inferre

nolumus,

corpus

cum

S. Poiiii;mi

tucam non
x.w

s. Pontiani

fuisse delatum. Quippe Augusti Lucm celebrari,

<-i>is<ln

no

VIII

SSS TriSanctorum corporibus abs lirbaPont. Max. fueril donatus,

aliis

multis

superius

diversis

in

locis

ecclesiamque ibidem

diximus,

el

haberi

Sancti

authenticis

no-

mine
lus

insignitam,

satis

constat; hoc autem

non

temere,

nec sine ratione factum credimus.

diplomatibus probavimus, illasque Complutensi "" ,,! appliralas retulimiis lom. n, |. v

'

certe

tom
,ta ita

1.

episcopofum
*cc Wec

UgheU Lucensium

Hactenus
diplomata,

ille

Legi

pag.

15

authentica
s.
\

,ih,

sed
,-,

ne

nomen
,

quidem
ejus

incentii

translatione

scrtbit scribit

nrtermitfanHnm pranermitlendum

><<<<<>
,,., non parum

tamayi
prm-

,,,,

ridetur, sub ejusdem Petri episcopatu

fit

suspecta,
si

cum

Lucam
a

nomen

fuisse
.];icobo

termitti

delatum

corpus

non
1

s.

Pontiaui

martyris

translatum.

cathedralis archidiacono anno cmxxvi. [lle ipse est qui |)o>t Petrum episcopum Lucensem

corpus ipsum fu\ erumtamen cum prmter corpora Sanrelata,

debuisset,

ctorum
adfuisse

ni

illis

reliquim

qumdam
''"",

sedem

aliorum

est

assecutus

quam
X

ille

Joanne

Pontifice

reverendam reliquiam a dono acceperat. s. pTnTiani

dicanlur, potuere

autem festum
'

concelebn

Lucea die

xxx

ZZ
mU

^ AlnatmZ tSH ""'

Zbeat

"
''

^
'

et

s. Vincenlii, Rorofl
',

'''"

"

lugusti.
/

Hinc

corrige

vgheu

'-

Tillemontium ,,, ;;,' , pw

asterit.

"

10

ff

,,

^anslai

loaui

Vghelloquoadtranslatioi pu
vetustiori vetusliori
,/

/,,/,

,,.

,.,,''
Zl episoopj
I5"mam
hodie
sed
jus
nis

aZ' sZenZ t
i- et ?
a.l

" /-"'
,

Z 8% Peregrun
tess6
a

xx.

,,/.
,!

, ;,,,

/,,f

PW
s.

Corpora

S.

Poniiam.
ruisse
<le

mailyiis,

Eusebii

PaP
Martyr.

translata
:

in

quod

parte

tempore Nicolai Salliam affirmal \do in tantum reliquiarum acsaltem

scribil

colitur

magno allalam Leonem Papam III, ideo ibidem cum ofTlcio de martyre pontiflce
:

^ ^'
fuit,
.

^T
Oarolo

'

corpore <,,-

**

'

"}

Autissiodorenris

cipiendum esse
tianum.
accidisse
,;,lm "

quia

crederem,

oratoriuni

s. Peregrini

quoad
in

ante Leonis lmex

S.

Ponid

tempora

Sigcbertus

enim
s.

Romaa

omnino credo
inscribitur

Roma-

Chron.
corpu
fuit

anno dccclxv, quando jam Lucam transfoeral

ipsius

martyribU8

unum
.

esse, ac verosimililcr eum,

passio

cujus ibidem
logiis

gloriosa

Pontiani

M.

Martyro-

Jacobo
Dccf.11,
'l

diacono,
11!

ad

diem.

qui

deinde

ri^opus

xx\

anno

r\

monumentis
se.-iriiri

ecclesia-

S. P..niiaui

t;ibulario

rpi.n.paius

Lurensis con-

stal.

Pancirolus pag. 546, sacra pag.

m
et

Angnsti. Porro Octavivs

Thesauris absconditis urbis

Uorm

Floramntes Uartinellus < Roma 279, dicmt quidem oratorium illud

Leone
,

fll

proba-

Uterque Pranslationem attribuit Jacobo diacono, qui postea fuit e/xscopus ,,,,
17
.

mdificatum a

'""""
stasio
< el

nnn

duo ejusdem

nommis diaconi

episcopi facti

III S. Peregrino dedir et eont/rariwm probatur ex AnaBibliothecario , quem eitant : hie enim
"/"//'

le-

gantur in Ughelli catalogo, res mque manet incerta. Dr primo Ughellus hmc scribit col.
7'.t7
:
'

Leone ttlpag.
in

WB

ita

scribit

Verum
fecil

etiam
in

oratorio

S.

Peregrini,

quod
quinque

ponitur

Lucensem fratri Joanni anno dccc. q u * epocha Wta sit, nonpotuit amo 802S Ponfiani si cor ,' pus Pransferre adhuc diaconm \, ', /
'

l:i(

ul

hospitali

archidiaconum

Dominico ad Naumachiam,
pendentia
libras

canistra

efoncl ?

^ecere

ex argento

et

unciam

narg
eera
est, facit,

ex

^tUtMK Z?'^' ^
honorare
"r

unam.

Unde '"'" eUctum " n "" r """ eum '""" oratori/um

'

muneribw """"''"^

^aPur,

non
'

.,//',.
'

Uac de * m8a Henschenws in

iutissiodormsi pag

^' ^

autem

dicatur ma^fir

'"^
S.

'""""

Peregrmo

anno S02 prmstare

eui

potuerit

Vlu

.'"".'

"'
"'

W*opo
"""
Ui
s

Pontiani accmt "'," episcopum ereatum dicii anno >>'Y 'T''*/ diaconus facere potuerit anno " ~ nes x erat Pontifex ^anuscrintat^t *

Ughellus corpus S

"

" s/ "

n "" r

'

lh "'

"""'"' Hs

'

"1

relatio,

siquid
secutus

ea

auctorilatii

eamque
'""' "

Franciottus

Toanne Pontifice corpZ Ucceotu v nullus enim Joannes erat Pontih^ rex anno

iKiS fJZ Tu
1 '

qU0il

mius w Urum e8t

563 dicti tomi, ruf oratorium fuisse S.Peregri quatuor , de quibus agimus :
'

'

" h ''" r " lr "'

me

'

'<""

nih ""'

'" '''"'"""

"*"* *ffirmat
'",
"

'"'"""" S.Petri, sub cujusjurehoc

rr ""-"

r ""'

laudatus MarHnellus. 14 ""'" appdret non salis eerta

,lr

^"
20

,,rr " /r '" h ""-

?!""'

Celer "'"-

802,

corporum

""" obstantibu* hisce, 7""' translatione jam disputavimus, '

dalus

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

138 scribit, corpora <i<tadatus Pancirolus pag innr horum vartyrum Romas servari vn ecclesia ut Dult, translata S laurenlii < Lucvna, eo,

Commodo;
ei

iratus

jussil

eum
ad

teneri.

Qui
Jnli,

com
quo->

' .

V\,i\ )*,,

fuissel

praesentatus, dixil
factus
:

enm

kom<B8trvari
^icmlur,
non probatur
"'

modo amem
el

es,

m
:

deseras
,

,, christi

H42

sub Paschale II Pontifice,

id
et

Herculem
simul

-i

qn.na,

un.uti.im
eis

Deum Jovem \,m,i m

p

que per
laicos

Benedictum

quemdam

canonicum,

Cni respondil
qui
\

viriliter

SimuJ cum
tempore

quosdam ex ecclesia S.Stephani vetusiate collapsa. Qu& omnia eruit ex mscriplione lapidis
ejusdem ecclesia; at certum magis oellem rei priwquam mfirmarem prmdicta testimonium '/"" /'ancirolus mrmomt. s/ tamen vera suni'. "i de corporibus alio translatis sertferi potuit,
.

ore mentiris.
iii.

Lectio

Eodcm

tradidil

eum
tlt

,11
l<

cuidam Vitellio exmagistro pedilum, cui ul omnes facnltates ejus requireret, el

praecepit,

nliin

coactarel
/iissu ftUlitwi
si

eum,
vivere.

ii

saeriiicet
el

Deo

Herculi

quod
/,

uon

nr.

nlnr
I

acquieverit,

sacrificaverjt,

non vacet

diutius
vica-

varentur Romee
ecclesiam
iiin/ii

ossa
ipsis

qucedam,
corporibus,

eaque
\U
in

in

dictam
his
cortr

Suscipiens
fecil
.'11111

denique

eum
parari

Vilellius
et

pro

rius,

custodia
tribunaJ

coarctari,
in

post

frequenter,

fuerinl
sacris

translata.
reliquiis

Plura

dc
.

triduuin
et

jussil

sibi

tellure,
1:1

Imriim

Martyrum

non

addo

ante

conspectum
fuisset,

suum
his

prassentari.

cum

licet alibi
niiiiis
,in

inveniam sacra pignora ejusdem noHartyrum, cv/m discemere nonpossim, hisne

praesentatus
.

verbis

eum

alloquitur,

Juliura cateni
dixil
, \

ivimi

introduci
El

praecipimu

aliis

synonymis Martyribus

sint adscribenda,

dum

/'.

munitum.
:

conversus ad eum
principum,

Vitellius

Cognoscis
ot

prascepta

qui jusserunl

deponas

pertinaciam

tuam,
et

et
?
e1

adores,

et

sacrifices

Deo
,

Herculi,
el

Jovi
tu

ACTA
;uictore

Respondii
princeps
dixil
:

Julius

libere

dixil
0.

E!

tnus
ln

simul pereatis

Vitellius

vicurius

quem
es
P

tamen
qui
te

praesumis,
Julius
:

damnatus

Respondil

ln

anonymo.

jam Domino noquia

et

stro

Jesu

Christo,

damnat,

principes

tuos, in
jnssit

ml.Tilimi am-rmim. Hoc audiens

caedi,

Vilrllm.muimI

lu-iilnis

Ex

qui

Ms. codice

dum raderetur p
praecepil

Basilica? S. Petrij
(diis

collato

spiritum.
iriiiu

Cujus

corpus

ante

amphiteacorpus ejus
Vincentius,

cum

Mss.

jactari.

Noctu

vero collegerunt

Eusebins,
el

Ponlianus,
iu

Peregrinus,

e!

sepelierunl

ccemiterio

Calepodii,

sub

die

XJectio
I I
.

i.

Regnante
praeceptione

iniquissimo
sic

a ad

Commoest,
al

quarta

decima
iv.

Calendas Septembris
nostrum.

per

Jesura

do,
die

lnijiis

divulgatum

Christum
.'i

Dominum

xw.iinn captar
\a

natalis

hujns

omne

vulgus
in

agonem
Herculis

Lectio

Eodem
quia

quoque
Eusebius,

tcmpore hoc auPontianus, corpus

Capli

S
intt
1

occationi

conveuireut; et hoc declaravil

iii

cjurione c dicens,

diens
grinus,
Julii,

Vilellius,
et

Perebeati

universitas
vel

plebis

Romani
in

rogantw

ccetus

d
ita

Vincentins
ui

collegissent
.

poteniis,
ni

Jovis

laudeni

adclamarent;
pellem
lconis,

pnecepii
<"n
p.-.

lenerentur
siium,

el

adducerentur
pra senlati fuisfacullates
co!I-

ipse

Commodns
mitram
e

induissel

et

anie
sent
,

ium
ad

El

dum

accipiens

suam, ante sedem suam simu lacrum aureum Jovis /'. el in agone coram omni hoc coetu, sedens fluctuabat. Cui omnis populus
:

dixil

eos

Vos

diripuistis

Julii,

cum

el

corpus ejus vus

:

conslet
et

Respondil

Ensebius
Vitellius

Nos
dixil

fecimus,
vere
et

quia

acclamawt, dicens
et

Protector Hercules reipublicae,

meruimus.
sauros

meruistis
r

Ihe-

defensor libertatis

Romams

audacim, quod cla-

alienos

diripere,

facultates

vobis
Julii,

Sancli

fHern

matum cst septuagies quinquies. 2 Eodem tempore eranl viri Christiani, in quodam loco, in vico qui appellatur g Lannarius
inter

non

tradilas

abstrahere.

Date

facultates

pradicantes

quos

eranl

viri
el

religiosi,

Eusebius,
servi

Vinet

ne pereatis, sicul ille periit. Respondil Busebius, optamus. Vitellius dixil ita Nos dicens Date facultates Julii, et sarniiraie uiis. Respon:
:

centius,

Peregrinus,
Dostri

Ponlianus
,

Dei,

dit

Vincentius,

el

dixit;

Non

sunl

dii,
in

sed
aeter-

Domini
lulerant.
fecisset,

Jesu

Christi
,

qui

facjiltatem

suam

daemones,

qui vobiscum

torqueri

habenl

pauperibus

erogaverani
iii
,

e1

Domino
<juod

servire con-

num.
6 Legtio
facie c.edi
et v.

cum
populo,
Christo,

audissenl
el

Commodus
civitatera

Eadem vero

bora

jussit,

in

equuleo
el

.;.-

ariii

tor-

deridebant,

per

omnem
:

ad

faciem

levarentur; et extendi nervis,

iinllir

praadicabanl

Dicentes
el

Date
a

bonorem
dia-

fustibus,

sub voce prsconia dicens

deos,

Domino Jesu
l"'lira
,

recedite
c rli,

fallacia

principes
:

uolite
el

blasphemare. Et
Vitellius
:

j"nssil

'I

rredile

m Deum
el

Paliem nmniejus,

tormenta
et
fac a
,!,

dicil
diis.
,

Parcite

vobis ipsis,
:

potentem,

etJesum Christum, Filium

agite
ul
iu

anicum
,

sacriOcale

Respondil
cessare
;

Busebius
quia
si

Misei

Dominum noslrum;
baptizemini
peccata, ne
veslro

pcenitentiam

et

quod
horas
al
:

facis

uoli

nos
per-

nomine ejus,

deleantur vestra

fraternitate
luas.
in

domiM
tormentis
e1

noslri Juhj
dixil
:

separari^

simul pereatis

cum Commodo domino

senator,
.

Vitellius

[sti

confiduni

de
Vinin

magia,
11.

gaudeant.
,

Respondii

Li i.iiu

'""n-lHiii
Illlll|s

Audiens

quidam

non
il

in

hoc publice prmdicantes voca> duiiiimi suam, ei instantei audiens predii

A
.

eos
atio-

centim Domiii"
plenns,

n ,is
nostro
jussil
illi

gaudetaus

el
i\

exultamus
ille

Jesn

Christo.

iracundia
appliSloria

nem
h

eorum,

credidit;

el

coepil

facultates
:

sua
et

carentur;
tibi

Qammse ad latera eorum ul autem voce clara dixerunl

:

panperibus
,lllln

per

manus
nomine

dt>rum
rogavil

distribuere

Doi
i

i,

qui uos visitas.

s

omnia P^sbyterum
baptizari
,

erogasset,
,

ad
.

se
el

quemdara
petiil

Ruflnum
baptismo
publice

se

suis
. i

autem de carnificibus stantem juvenem cum sp

nu[atera

vidil
el

oculis
b

auorurn
niffi
.)/'

anItter-

jia,

ei

percepto
ei

cum

omni domo

MI

eorum,
esl

el

coepil

sl1,1

cmpit
et
'

ipse

praadicare

aomen
el

Vere
vero

Deus
\i,.,.

Christus,

clamare voce ctara quem ii praBdicant. Ego

el

ingeto Knhi-

iiius

camifea

Domini,
slr

omnem

reditum

panperibus.

suum dare, Soc cum nunciatnm

di-

angelum
Vitellius

stantem,

lavare

eos.
:

convtrtitur.

fuissel

Respondii

cum

clamore,

dicens

seducto-

116
A

ACTA
magica ar
'

SS.

EUSEBII, PONTIANI ETC. MM.

suniii

ANOMMu
S

seductores!
ii.Mn

Qui sednxerunl liomireipublic.

CUtn

lacrvnii^

.l.rlanu
Posl
el

.1

rorpus

Anlnnjj

clarissimum, approbatum
carnifex

Eadem
qui

martyris,

ubi

jaceret.

sextum
illaesum
in

vero

diem

hora

nomine
fogil

intonius

credidit,

invenlum corpus sanum

Rufinus
lepodii
11
iii

rapuil

beatm
i

tamen occulte
terum, quem
,.,,,,,
,,,

ad

sanctum

Rufinum presbyel

presbyter,

sepelivil
z.

ccemiterio

,,.

suscipiens

beatus Ruflnus, baptizavil

et
Filii,

crypta

die octavo
Vitellius
-i-'

oomine
vi.

Patris

Spiritus

Lei

m"

ix.

intimavil

omnia

gesta

sancti

imperaiori

Commodo

Sanctis,

n
ita

quomod
prajcepii
jussii
sibj

8
i

Lectio
.

Tunc
ad

Vitellius

dep

de
estis
el

loqueretur Eusebius sine lingua. Cui

dicens
tribunal
:

s'.

II-

equuleo
vol)i>

el

dixil
el

eos

Quare crudeles
insanias

Extingue eos. [psa aulem

parari
in

die

ssbius prcefecAlllnliilisni

Ipsis,

non

deponitis

lalsas,

Tellure,

et

adduci
el

ad

se

adoratis deos
i

tyrio

,l,i

\
/

cum sacwficiis, el rivetis ? ResponMimt. !n nudelis es, qui libi iiic.-iiiiii.v;

parcis
: :

Eusebium,

Vincentium,
?oce
:

Peregrinum,
aa

Pontiasunt.

num
in

Bub

praeconia

introducli
rei.

noii
I

el ?

nobis

dicis,

Crudeles

'

itellius
cseli,

Vilellius

dixil

[ntroducantur
ejus;
dicil
ii.

Qui \enientes
:

dixil

Quomodo

Quia

derelinquis

Deum

conspectum
ni

Vitellius
Illi

Afferte

tri-

teme <'t quaeris mortem perpetuam; <! \os, ei iiii, qui in uac condemnalione constiluti estis. et Ego qusero mortem perpetuam, dixit \ itellius
:

podam,
cujus

sacrificenl

autem
:

exspuentes
raiser

deriserunl

eum

Respondil
diabolus.
:

Eusebius

cor

implevil

Eadem

hora

dedii

an
dixil

vos,
:

qui
in

hc
gloria

tormenta

patimini?

Eusebius
tu

seiiicniiam, .liren>

Anie aiupliiilieatrum
ad

plumbalis
bb cum

Nos

consliluti

sumus,
tuo

rero

exhalent.

Qui

ducti

pelram sceleratam
Eusi

in

roii.iomiiaii.nl.'

cum
es

principe

diabolo,
[ratus
<!

plumbatis cc
liim beatorum Vincenlii
.

sub yoce praeconia necati

sunt.
bii

Quo-

cum quo
Vitellius
,-i;i

perilurus
jussil

gehenna
Eusebii

aelerna
:

martyrum cgrpora;
ini
.

videlicet,

Eusebio
ore

linguam
Miser

praecidi
:

eje-

Peregi

el

Pontiani

collegil

bealus
raiel

lingua

ex

beati
:

ecce

currens
facis

Rufinus,
liario

el

sepelivil
in

non

longe ad urbe Roma

Aiitonius

clamabal

Vitelli,

quid

sexto,

arenario inter

viam

Aureliam,

bominibus sanctis? Tunc ccepil Vitellius " sangumem per os evomere. Clamabal vero Eusebius
sinc

triumphalem, dd octavo Calendas Septembris. Quos

perduxil qu
vehiculo,
1 1 1

edam matrona
> i

imposilos,

in

birolis ee

lingua,
Christe
;ni
,

voce
qui

clara

Gloria
es

tibi

Domine

iimriii

oratione

eorum
el

usque

io

Jesu
iuiv

dignatus

gloriam

pervenire.

me cum servis Eadem bora quidam

collegil

hodiernum diem, ad
nostri

laudem,
qui

gloriam

Domini
Spirim
secula

Jesu
vi\ii,

Christi,

cum
el

Patre

el

Christianus,
beati

nomine
't

Fauslus,
in

linguam
in

sanctn

regnal

nunc

semper

in

Eusebii,
et
fugit.

misil

lunicam suam
jussil
,

sinu

seculoriiin.

Aiiiun.

suo,
iiiiiin
\

Eadem
subire

bora

Vitellius

Antoin

capitis

sentenliam
j-

qui

ductus

A.NNOTATA.
a Solus usque ad

i.i

Aurelia juxta

formam

Traiani
:

decollatus esl

undecimo
siiiin
'i

Calendas Septembris

per Jesum

Chri-

post
K

patrem
"f

imperavil
Pagius.
i

ab anno 180
impiis

Dominum
i.i

nostrum.

!'.i

J.

mlt
d\
i

De

ejus

ctio

vii.

Beatum
el

vero

Eusebium,

Vincenpla-

moribus
iii

qumdam

imus

Commentarii
.

iniiii,
Inl.i

Peregrinum,
jussit in

Pontianum, maceratos
recludi.

rhirii

Uerodianus,
ita
Hfs,

/'/<<

Lampridius,

ft

gis
1

carcerem
die
,

Reclusi

vero

nlii.

Uartyri
bapli-

ierunl

omni
:

ac

nocte

in

liymnis
mulli

Deo
vero

A.l

agonem,
marlyrii,
I"

Bodecense.

/"

ahts

gratias agere
in,
ri

ad

quos
ab

veniebanl
eis.

,,,ii

Christia-

additur
sebius

quod videtur redundare

192 scribit
el
:

Ev

confortabantur

Posl
//

triduum

\rniens ad eos bealus Jnlius

\

quasi
dixil

in corpore,
:

Chronico ad annum modus multos nobilium interficit,

pulo

Compo-

spectffcula

isitai

il

eos

quibus
ei
I I

idenlibus
aliud
et

Salvate

Romano

praebel

insignia.

Horum

s"7"" s
sed

custodi

in

can

posl

adducebanlur ad
el

beatos

Martyres
salvi

caeci

etiam

orationibus
acerdi
i.ui
-

fiebant.

eorum Veniehs autem quidam

infirmi,
nl

memvnere Herodianus, et /"" in Commodo, quo /n ' ise anno '">" exprimtmt.
c

Curia

\fs

Bodecense.
acclamaret,
lovis
lib. ul
:

capitolii
:

caecus,

rogabai

baptizaretur.
.i

d Sibi

scilicet

et

patri suo
dici

'"'''

'

dixerunt
Is

Si
yita
61

credis
aeterna
dixit

cx loto
frueris.

cor.lr,

niu-

nam
Yudi

sr

Herculem,
processit,

filium,

volebat.

minabei
pulus
vos

el

sacerdos,

confugi,

etiam et

Respondil LuE^o credo, el ideo ad vobiscum desidero in his

:

Herodianum
ac

iuiaiiti.i'i|iir

i Eoque paternum primo cognomen

vecordia? pe-

repudiarri,

pro

Commodo

Marci

(Ilio,
:

Hercu-

rinculis mancipari.

lem
Tiinc rogaverunt ad se sanctum ad carcerem interrogavil
credis
:

Jovis fllium Jusseril

kppellari
l.-oni^

depositoque

10 Lectio
bapli
Eo

viii.

tma
-

RuQnum,

qui

reniens
:

principum siemerei,
im

Romanorura cultu,

pellem

md-

manuque clavam
:

gestaret.

Lampriaiw
in

um
quo

Lupulum caecum Si autem clamavil dicens

Christum,
sacrificio
b1
'I

ex
in

toto

corde

nie

Commodo
eique
:

Accepit,

aii,

staluas
ut
sibi

Herculis

Credo
Patris,

ii

dominura Jesum

habilu,

immolaiuiii

esi,

Deo.
post

Dw
/'""

"'
'-

Filium

Dei

quem
eam
:

cognovi

in

Commodo
tnodus,

Multa

cognomina
ei

sumpsil

damones
Cui

confiteri,* et catechizavil

eum
Deum,

sed

praesertim

Herculis.

Et

benedicens aquam,
baptizavit.
ita

deposuii
dicebal

in in

pelvem

quam
locataa

insigniter
inquit,

adularenlur,
fuit,
nl

declarc
ei

Credis
,

Pleraeque,

statuae

habitu Herculh
id

'"
-

Patrem Domini nostri Jesu Christi el in Christum, et in Spiritum sanctum Cui respondil Lupulus Credo- domine. Et dixit Si cri dis
' :

sunt,

decretumque
teneret,
in

lempn 8
secu

quo
Hic
riiiin

principatum
idque

nominaretur
litteris
el

aureiiin,

iiai

iihi
:

quu.l

desideras.

mavil
Christe.

Credo,

Tunc \h.t H.ua illumina me Domine

clamante,
illuminatura
caacus,

omnibus
bic

scriberetm

exclaJ.-sn

vero

aureus,

Hercules,
etc.

Deus

"

J'

Bodem
-t

audiebal

hmc nomina

?ero

cucurrit

custos qui
se
;ni

carceris,
fuerat

vi.iii

Lupulum,
et

ab
in

annis

qualuor
ui

misil

pedes
Kuiiiiiis
uiiiii
:

Sanctorum,
ipsa

" vario modo sumitu/r, "' t in Glossario Cangii. Tn primis muliebre inquit Can9\ cn/niis capitis leiji
e

Mitra

" ,lr

tegumentum
pag.

Eratautem,

baptizaretur,
baplizavit

quem

beatus
Simpli-

tom
ipsis

I,

liora

842,

mitra

la-ma-

species,

qaa

nomine
posl

eadem

mulieres capul

liuru

Simplicius

baptismum

cingebant; quod proprium existimabatur, nt

ornamentum
viris

probros
esset,

DIE VIGESIMA
\

QUINTA AUGUSTI.
hinc
\n,i n,,n rr/niilifinilu
.
'

"7

esset

iisque

ymcederetur.
,-,/,,/,

non Von
ludi

nisi

in

desidiee

insimulationem

a/>liorrrfmt

hoc tamen a mO'

citalum
sibi

Commodi,

qui

muliebrem etiam ornatum

supra,
atque
orafaemi-

nl labnlosa 1'ninn.si A.Anonyho. responsa durius ab auctore expressa si/nt, quam ii Sancto fuere prolata, non idcirco facta, ques

adamavit. /,, . prosequitur

aur0
nn,,,,

Herodianum
:

tradit,

historica
Livius,

rejicienda simt; uti

facta,

qua
ipsis

Simul

purpureas
larel
,

narrai
ni, n

Curtius,
etiamsi

et

timiles

Historioi,

jntextas
jrrisione

vestes circ
:

non

sine
e1

negamus,

sciamus

multos

ab

quipp<

lem schemate

discursus fuisse aUlerscriplos,

,n

quam

fuere prolati

virlutem repraesehluxum, et beroum Lampridius clarius signiftcat, quam non tabal lava, mquiens, abhorruerii ab habitu muliebri,

narum

Secundo erudite ostendii Honoratus

<> S. Maria Inimadvcrsionibus ad regulas critices diss f. rni s duriora hesc Martyrum responsa invenvn

non so iuni
IM
i

leones

in

veste

muliebri

el

pelle

leo-

ri/iiin

in

[ctis

sed

eliam

multos

homines

afflixit.

Hmc

mfirmum

duci

maxime sinceris, atque adeo exhis argumentum, ad ostendendum

>

mitra nor\ male huic loco congruere mdetwr. Quamvis etiam accipi possit alia significatione, a Cangio his urbis indicdta:
itaque
significatio
Mih;,,,,
1

Acta esse corrupta, aui fabulosa. Ei nnn credamus sanctos Martyres durius quandoque tyrannis respondisse; qui novimus S Paulum

11 iii

-|

denique vocabanl noslri capitis tegumenimperatorum, el regum coronis subi

apostolum
sacris

Act.

28 dixisse

Percutial
n,,n

te

Deus,

paries dealbate?
litteris.

Quibus
Hibc

similia

desunt

sternitur.
i

ad objectionem TillemonH\

Sensus
'i""
jpse
1

est

minus perfectus
Ms.

adde habens,
ita

discursibus desumptam.
aut quid tamen exponi hoc modo : Non vacel ei diutrus vivere. i/. Bo ecense habet : Quacumque vellel morte occideret. in in tellure ita Vlia cum vm~ e Hss. iuo. pressis habent, In Tellude, Templum TeUurisvar
1
:

aut
1,1

simile.
i

Bodecense
induerel

habet

[ta
el

Vacet, 8ensus exigere oidetur sinat,

iv\

ommodus
i

pellem

leonk

simile. Potest

accipiens mitram

suam ante
illud

propi iam sedem, simuel

[acrum aureum Joi

|,

statueret,

in

agone coram
Bodecense
Carnarius.

iunni coela
i

sedens,

adoraret.

mnarius,
,

duo

Mss.
ei

Canarius,

hanarius

Bellox

Surius

locis
rio.

apud Panvmium
in
:

Urbe
seu

Homa
Telludia

repehoi

Rectius,

ul

videtur,

Baronius
Accidil
.

ad

annum
ul

192

Martinellus
ita

lioma sacra pag. 88

in

de

num.
cans

-'.

Lanarius,

quod probat hoc modo,

:
,

explir

templo
plo,
inter
eral

scribit

Telluris

tem-

simul hunc locum

lantam

Christiani

quidam
modi,

impielalem

imo
dici

stultitiam
vellet,

Comaequo

quod ex Actis martyrum conjicilur fui amphitheatrom, el templum Palladis, quod

proximura
ecclesiaa S. Sebasliani
in

cum
s

deus

Hercules
valenles,
l

Palladio,
seepe

animo ferre non

blicas
ias istaec

palam per
ludicra

nrbis

pu,

ac

prope Solis
cogi
>

simulacrum
se,

in

hunc locum

ommodj
illis

riderenl

senatum
:

subsannarent,

atque

damnantes
Eusebius,
:

detestarentur

nostri locis variis.

jdm notaruni majores Plurium Martyrum lormentis

unde
i

el
iii
.

suppeditata esl

occasio subeundi

mar\'m-

ii

Fuerunl
el

iii

Ponlianus,

hunc locum nobilitatum invenies apud tfarfmejl,i, laudatum. Videri potest Rosweydus m annotatis
tfo
ii

cenlius,

Peregrinus
in
1 1

quos
liivl

Rbmae
scripta
.

habitare
Vcta
siinl

ad Martyrologium
prorsus

Adonis
fuisse

ad

vi

Idus

consuevisse

vico
r 1 1 1
1

Lanario,

eoty-

rum,
pis
iu!

i|ii;i'

<

dofenl

qim?

von

nudum

existimo,
ne

excusa,
imiii
,

habeant, sed

denravate,

vicum
imo
esl

Car-

vestibus senatoriis exutum.

Quamvis

quidem mvq
si

cujus

nominis
sed

nullum
alter

vicum
lertia

Romaa
ejus

oredibile esset sub

Commodo, omnino nudum

possem ostendere,
peribitis.

fuisse

legimus,
,

bene

Lanarium;
in

ductum
1 1
1 1 c 1

fuisse,

ut facile

"

nominis duos
eral
,

quorum
.

regione
;

quee
iM

Isidis

el

Monetse
,

dicta
,

alter

pereatis.
i.

Alia Mss.

Consule diclaad
a

vero
i

regione
vicus

septima
ulterior,

Via
ul

lata

qui

dictus esl

litte) "iii

anarius

ex

Publio

Victore, et

s/.s-

dicta

iii

Commentario
lit.

num.

7,

ubi
!>>

Sexto Rufo conslat.

h

ostendi, id
s

m
apparel

credibih sub Comm<><{<>.

x.

Actum

esi

de
6

Julio

ad diem
quod
ad

i'<

Yugusli.
,

coemeterio Galepodii
q
i///'"

C Baronius
quit,

num.

Sed

Julium

in~

responsio.

AA

mdentur

i\

'

senalorem
suspicio

Commodo
pulsat,

occisum

perlinet,
ille

que
iil

mentem
ab
;i

Julius

Proculus

senator,

num quem

hic

ipse

Lampridius
occisos

respondere, quia negare nonpoterani opes S.Jitopera pauperibus esse em au /,, senatoris sua ,.,-, responsio esl mutata, hoc m w ln
,,*,,
;

intei

senatores
,

eodem

imperatore

ad

corpus

quidem
ejus
nihil

ejus

sepelivimus,
r

sed
,

il

Qumeral
sins

eumque
:

Commodo necatum
omnes cum
necis
ille

esse

cum

bcullatibus

pn

us

abstulimm
adhuc

ni

tradil

eos

enim

recenseat,

quantum per manus

i,.,

nostras
I

ipso

viven-

privatam

cujusque
esse
///'/

causam
est

prsetermillfl

Eumdem
tamen
i

admodum

,.',

verisimile, nihii

cum Baronio slatuere possum. Vliud, Amantiam tfw. ita pleraque

certi
,

alibi. Sed,

idetur auetor sei\ pauperibus erogavimus probabiliorem, ut quando facere voluisse quidem sententia, prmferenda sunl

\m\ti-

\jss

mea Romana.

tiam.

Mss.

Romana
hoc loco

hic

k Crediderim,

honestioribus

verbis imperatori
si

Sensum
praplacet
ruislis

itaque supplem
alienos

msinuatwm fuisse, periturum cum diis suis, //' eorum cultu perseveraret. Ifo. Bodecense
solum
lius.

prorsus erant mendosa. ex Lucensi, quod altts Quia meGallicum habel

:

ita

ihesauros
reddi,

diripere, difficullas vobis

habel
Vs
:

\dlia*r
ut

ronslnnlor n
ti

Juet

nun
i

sil

Gallicum,

Bellovacensis fere,
i

Surius
vario

Tu

simul

pereas

um

dils

tuis,

quos

errore

deos esse

temerario

ore

mentiris.

Intoniustn Hujus infra narratur marlyrium. intoninumvocavtt Beltovocatur : USS omnibus Vartyrologio Homano ncensis, sub quo nomine
,

Scto

responsa Martyrum similia displicere noribus criticis, nec dubito quin huc etiam rrTillemontius
citatus

insertusestxxn iugusti, oi deeoactum. crudehs es /N sodecense: Miser, tupotius

I

qm

tpexetii

i,

cum

dixit,

nec

tibi

parcis,

nec nobis.

atsoursus
.

qui suquosdam his ictk itmeri non possint. Duplici itaque modo ostendo
veperiri,

potuithocfieriprasnimiairacundia. tigisseValenUnianoimperatoriexhistornseonstat.

uHeonx Arni-

ll8
*

ACTA
m
n portam

SS.

EUSEBII, PONTIANI ETC.

lil>.
:

MM.
.'.111

arobtbo.

x Aringhut
xi riiiin

Roma subterranea
de

%
in
:

c<i}>.

nciii,

ui

omnibus
id

ootesceret

licei
/

etia

[ureliam describit

docn

fuisse

bcal. .i-iiin

formam Vrajani, Marhrum Aclis

rrajanaa

qua

ita

qua Sane

aliqnando

fiebal

per
ex

inscriptionem.

prope
rcsnl
.

amphitheatrum
rl

eodem

pag,

%j
/,/,,
,

lrc.|iicn>

a.lnio.lniii

mentio ductus
ei

habetur
videlicet,

qni

cnjusdam formm, aquae Quin imo inibi extabant.

lapide,
e(

M$ Actii coii/iriiiui u r. quamdam, quam hanc ipsam credunt,

BX

mulli

Hartyres occisi sunt,

servari
.

in

cryptis

Vaticanit

in

veluslo

quodam
aobis
Bt,

apnd Publium
Quocir-

Vict.

de aqua Trajana mentio

incurrit.

ca

verisimile

Trajanum
reslitutis

imperatorem
eis pari-

memoratus modo i,-, r<i/>. </,/, ghus lil>- 2 nomen Scelerataj ufi petrm odio Christianorum a gentilibus impositum
religiose
scribit
',.

hujuscemodi aqusaductus, ter instanrasse, iisdemqne

mmque cum
quatn

fuiSSe

r.risliiiml.

\r</r

iiiii/i,ii

1,

/,,

/,/,/,,

suum

utrique

Baronius ad
cc
/

annum
i7.

{92

num.

5.

nomen
ti/us

imposuisse

dmb scilicet,

commu-

Vntonio

Gallonio
iii

</<

Martyrix

inst

Vrajanam etiam cocari rt formm $eu aqumducHbus. Cap. 42 diaerat, ,,i eadem via iurelia situm cameterium S.CaAureliam
dictam,
nin, ii/n

menlispag.
jrrius
slur
:

Humbatm
sunl

sunt lora ex pluri

colligatis,
'

funibus, sii/irrnis
<//<>/>!

nodum
/>/

quibw
//( _
\

imir.ri

,/,<
/><

,//,/,/, ,
.

supra sepultus dicitur

atque
a

s.

Julius, fuse
et

lus rolliun

hu uirr<>s</ ur

nnl ,,/,,; ,,i

desoribit,

dio

presbytero

martyre nomen sortitum esse docet. De S.Antonio

d\
i

auctor, lns percussos tantum fuisse homines /,,/rs. n. licet legibus vetitum esset, ne id
us</ur ,ui

i</n<>-

/
<>,<

imus

lit.

Hac

oppantio pnrtcnnissa

cst

in Ms.

Uode-

mortem, variis tamen de causis raro /rlm.

(l.l

id

CCHSi.
z

De porta
lil>.

et
i>,

via

tnwmphali
3.

<-<>,<s<iii

/miest
<,,

Die octavn,

nempea martyrio

ejus.

[rim/lius
ut scilicet

cap.

Intcr

hanc

ei

Sub ?oce prxconia, seuprmconis, omnibus ca/usa innotesceret,

aa

arenario seu crypta subterranea ctoruin corpora sepulta sunt,

Vureliam
ee Birotum
esi
,

''

bb Petra
lus

scelerata
eral

inquii
in

laudatus Martinel-

</,,< >,/,,,

constans

<!/, us rotis.

pag.
reis

de

Urbe, nnde snpplicia snmenda exprimebantur voce per prajco89,

locns

Atiud
dentu/r

)is.

habei

birotis

vehiculis, plura enim

<i<lln/,ii<r.

DE

S.

MAGINO VEL MAXIMO

IN
el

M.

APUD TARRACONENSES
1.

GATALONIA

1.

Sylloge de cultu,

miraculis,

Actis.

SUB
NU.
i
I

Al
I
I

i;

T
publico
logio
1

arraco,
iii".
i

urbs

est

Hispanim
territorio
el,

<

Catalo-

iiiliinii

parte
8,

Historim ecclesiasticm
i.

iiis/mi>i<r,
:

iii

rnjiis
,

certavit
alii
<'<

ac
n<><

oenturia
nonizatio
,,-r,
iii

cap.

ini

fol.

<03

s,,-

incipit

Ca-

s.

Maginus

Magini martyris;
ii<<,<r<-<-us

qum non
memorat,

habel ullam
corpv,
fuit,
i'l-

minaiii.

Maximus, martyrix laurea,

Refertur
<
i>.

speciem.
/<><<>.
,

decoratus cultu.
die
t

Uartyrosancli

eodem

</<><>

capite

truncatus

Romano
iii. ii

Tarracone

Ma-

pult/Um rssr.
tare
:

s<rll<, ih/rl/rrl

r,r/rs,,r infrn

tyris.
i, et

Joanm
cap.
9,
b.oc

'""'

Hb.

Mariana de Hebus n> ii</ <>,ii :'.;/;. Maximus,

tempore pro religione
sanad
riginti

item

/><<>

<>

placere,

idem
erat

corpns

conspiciatur,

< publicm
</,/,

oenerationi exponatur,
cura
ilr

iru/iiii.

socii

manibus

<-<>rm.

s r<)i,,ss

guiiM-iu

promdisse

memorantur
a
i

Bufra

monti6
millibus
est,

specum, passuum.
lnc

Tarracone
nde
,|iir,u
is

quatuor
extractus
forlassis

lud effodiendi, <i<<m >,<< <,t essei terra usqut ad lapidem sepulcralem, paralysi correptis, "*'
</<<</<

ad necem
coUtur;
cives
et

eo loco

adstantium
sicut

templo

precibus

dicato

Maximus
rolgo
brosni^.
>/<

reductis,
rsi.

oi

refert

ad priorem statwn idem Domeneccus. Super*

de
aliis

Tarrar,,iincr>
soliti

sanctnm
cap.

Mag

acupare

sunt.

Aml,-

Morales

i narremus, circumferuntur.

qum
i

Sancti prodigM
de

Chronico
//,

Hispanim
,/,

bro

'.),

oralesius

<>
,</>, is

srr,/m.

udovici

Xcarti

libro

M&

s.

Maximo
in

haberx

scopo

menlionem in Hartyrologiis, nec Equilmo, neque vn breviariis,

se
//

gnitudine
civitatis

<

c/n-

affirmat,
in

memorabilibus Tarraconensts >n ca/oema Sancli (dicttur

ea

</n<>ri>in

multa
"'"'
'

enim solitariam
videbitur)
in
et

affirmat

ndisse
s.

oitam

duxisse,

ul postea '""''

<

Hispania.
multis
<

Sam
Tarrai

'""

"
oocant

eumdem, quem
M;,,,,

in

ris</r,

ecclesia acddisse

""""""""''

miracula, su/jicienter approbata.

sii
><<>/>>s

Verum """
"

etiam
/,<<>

ho-

mvnibus idem <<,<>< habentibus, affe\ "/ ad se traductv/m.

2

auctorille u<>

promptu, aliunde con

patrum

trahemus
svoe

qumdam

Historia Sanctorum Catalocollegil de S. Magino a folio 78 ur rl ,ir,- /, 90, mlt, r, ,, :,, / IIIS _ sr. atque hanc de < ,< testificalionem Magini martyris in montibus Brufaganiae pro
"'"'
''"'"
si,

Domeneccus

diversa

>

" lln miracula, sive smt r generatvm Domeneccus postquam

dixisset, cmcos, surdos,

febricitantes,

n""' /nl '""

">
'/'"'

tagiosOt aliisque

mfirmUatibus

laboranles

sacello sanari,
ipsius,

carias

Deumque curmdi infbi^mitates,

r

/onn indidisse vvrtrutem

subdxt w* fl

Chinsto pas

Catalogo
</><<

Sagarram,

eamdemque

Sanciorum scriptam ,<r sc Uexandro VI eral a secretis

singillaUm
I

rls
prorsus

rrrmiis
visu

loco S. Colonur

'/''

(J"

rald,
tate

misisse ad locum

ut vocat

JHcta irsn/iniih,

Colomm, patriam seu scriptura apud rS.

"

Domeneccus, ex m</" mensibus privatus, < duobus

ac sepultwram
sancti
;

'/"""

ad

<,<< ,<<,

DIE VIGESIMA
\

QUINTA AUGUSTI.
civitate ( de

ug
Al

oculorum tyris rcmedium qumrit, ac perfeetum est. nsuni adeptus ex loco Benicarlo , caHercerus, Michael quia male ab eisdem ptus fuerai a Hawris, et,
traclabatur,
a

infirmus,

ac auditu

privatus.

Sed

captmtate redux,

myodato

S. Magino,

usum

sensus islius recuperavit. Bernardus Folgarus, natus ad

S.

Clarum

regno

Gallim,

ctatus est,
,-,

morbo Gallico miserrime conflir Vovenam mstituit in sacello Marty'"/""

ett sermo ) distante, abditum, ut Deo terwret, quia Christianus erat, ad cwitatem adduci jussit prmses quidam imperatorum; dumque a flde Christiana amovere ewm non posset, durm custodim eum addixit Ubifiliamprmsidisadmmonio possmam sanavit acposteaper miraculum carcere solutui rediit ad cavernamsuaminmonte, quem prmses ibidem qumn mandavit; ti post cruciatus tandem caput e\ amputatum est, mulr

Tarraconetui

ac

in

cavernam

i?

lavit >'

fontis

ejus,

ac

perfectam so-

tis

miraculis

in

ista

caverna,

et

ecclesiaSancomperiet,
qui
vn

nitatem

obtinuit.

cti,

qum

ibi

est,

patraHs,

prout

Uxor domini lordi, e loco, qui dicitur Borriana, m regno Valentim contraxerat luem pedumstiferam, ac febrim admodum gravem que jam cum morte luctaretur, mariVus ipsius
:

vnquit,

sufficUnte

cum approbatione,

di-

cto auctore
6

videre id ooluerit.

Varrat

Domeneccus ex relatione populari,

ubi guttm sanguinis ceciderunt,

etnonnulh
apoorypha
"''"'"
'

quod
loris

locis,

potandam ei prmbuit, nr certo ooto se obstrinxit et eadem hora, <jua biberai dictam aquam, reliquit eam fehris, et

aquam

fonte

Uartyris

nascantur rosm,

unam alteramve maculam

in
foliis

cotestir

sangumei
illius

suis habentes,

in

monium
effudit;
hisce

sanguinis,

quem ibidem Martyr

uti

inini

dies

quatuor convaluit.
contracta
ac

sed

hodiedum,
reperwi ob
tlllil

addit,

Mulirr
cto
[iui
i

qumdam
tam
a
se

paralytica,

for

rosas

rationes,

voto

quam
e

suo marito,
Olot
in

sospes

\iinn, relatio ista nobis dispticet,

pltltiri*

paucas quas ntbdit. Pum quia />oImhrre

die quinta.

csl

i/n,,i

ninhnn,

inlrlnr

ror Toannis

Morati

l<>co

episcosterilis

tlr

phantasia.

Tamayus hoc
.

die agens de sancto

sibt

jinin

Gerundensi, per annos septemdecim

:

nostro Martyre, aperii more

niiiii

coTisueto ofjicir

erat

applicat tibi
hic
jinr

Sancti

gulum
ri

indicatur)

mensuram magna cum

miracula,

(forte cvn-

falsitatum

devotione,

plaustris

in

mensium novem
lot
.

parit filium

Denique
addit
in

Flavium
In/tii
:

qum ex eadem prodierunt, infamem. Etenim personatum Dextrum, ac Luitprandum </uos al.

Sanctus

iste

patrat

siculi
//"'

profert Acta

metrica,

qum
2

'

Orentio

sinl infinita. Oomeneccu ul quasi nos jnir Domenecci, superiora de eo referentis.

">

episcopo llliberitano scripta fuisse affirmat.

Apud
<<<-

Harduinum
Innina
vitalis,
.111',

quidem
Oroniius
concilio

tomo

Conciliorum
[Ueberitanee

ijinr

<lr

Ymrii/ris
,

ictis

mrnwrant Mnrirnullius
vel

1044
'/"'
,

episcopns

ci-

i<

in

Domeneccus

ac

Horalesius,

Tarraconensi,
e\

anno

Christi

exigum nobis xnnt auctoritatis, quia non ostendilnr iimn ninriiliiin nhi/inn/ n n n/ n i/m
1
,

habito
forie

subscribit;

sed addilur ad
Tarraconensi
hnn/

margi-

C C/ilti

Irniis-

nrm
ti/inm

Ilerditanse

provincia;

niissa fuerint

ad posteros n seculo Christi

i

tertio,

rrro
:

alterutrius
nriliiin
ol)l

cathedrm prmsulem
tir

non
.

qUO
cutus
ii/iinl

riril

\/n

iininits

rl

i/im

m/irrti n Ir

/rr-

nnr/iniis
ii

snnrlnin

/,l,

,,,

i/iii

inr hic

sanctus Pugil martyrii

coronam conse\

Tiiiniii/i,

rinlilur,

larratis OUCtoribuS 0SSU6

agit

Reddimus tamen
Unrnlr-.iiin,
:

llisimnirr
'"
.

Latine, qum habentur rr Irnrln Imnr n

iu,

de

quo plwribus

nhi
in

fictitiuS

M"

riiniis riiin

snis ruin

ad diem vii Julii: mr ,il tilnnhuS

srnlrnliiini

Sfi

UCt U

""/'"/,

iln/rnhm

mnna

iiims.

quibus

nomen Bufraganim,

sex leucis

diem hiihrnlnr

scenam prodit, Consulx posswnt, qum addictum ii/nnl UOS mlrr 1'rtvimnissos.

DE

S.

GENESIO MIMO ET MART.

ROMiE
COMMENTARIUS PR.EVIUS
G
i

Mira Sancti convcrsio, memoria

et

in anliquis

Martyrologiis,

tempus martyrii, Acla,

divcrsa

eorum exemplaria
penio mutatus, Christiannm
ac
rio
se esse

.UI '"ttRTBiv.
ictu
ilet

III

P
mysteria
'""
.

rni/ii/msiiiii

,/irinir

i/rnlur rirtiiirin
i

rri'/'"

professus est;

ilrnirr

gg nnsrim ns

llOC

SavrtO,

mox,

jubenle
ul

eo,

securi

percussos,

martyillo

Innr
versus

,l
est,

fiilnn Chnsl innnin

snhnn run-

coronatur,

Martyrologium

Romanum

quando

sacra

" /l "

publice ludibrio h,nr discimus, '/""'" mcomprehensi Sini /inhrin Hn ct iihsroiul ihr ""' rjns.

ejusdem fidei gentilium expone

,hr

niinii nlitihil
"'"'" /r

2 iiiiini dubie Theodoretus Cyri episcopus hmc mirabilium conversionum exempla designat, dum Sermone viii de Marlyribus in editione Jacobi

""'

quibus Imniinrs
perducit.
l

nmi n ullns ml tvlrrnmn

snhnrm

Sirmondi
06
orti,
siiaii
,,

nostri

tomo

Operum suorum pag.

exponit
el

( i>

Duo similia divinm qratim mvracula "rriirm ,ii fo OpCTt UOStrO ad '/'>'" xxvu

rtirms

Martyrum

conditiones

h%s

rrrhis

Bxarainemus,
qni
et

Februarii

n \w
\\

iprilis,

quibus addi

poterit

hac gratia
ant

gninam tuerint, donati sunt Num

qui
se

an^e
for-

clari

"'

''"'o'

Septembris

subita

conversio sancti

iUustrea quidam,

generis nohili-

Popphyrfi

jocum

mimi, i|ui ooram Jnliano apostata per baptismum rascipiena Del virtute dere,

lI(

jactarent,
,

diWtiarura
aliqno

copia

circomflue

,,.,

au(

polentatu

celebres

bcu"

essent?

Minime

120
K\
<;.
i

DE S.GENESIO MIMO ET MARTYRE

o
viril

roRi
c.

Minime gentium,
,i,
sed
privati

Nihil

horum
etiam

illi

habuefuerunt.
ancill,

in

pago
es!

Lucensi

Bargecchia

homines
corporibus

gregariique
el

clesia

ejusdem

nuncupato, .,i, nomini dicata, ei anniver*a-

Nonnulli

vero

ipsorum
,

famuli

infirmis
alii

generose

certarunt;
;

matrimonii

jugum
scena

casli

trahentes

aliea

rium prodigium eetate noslra a me eliam m, Uii perdurat; nec illud breviter hic adnotare ad sangloriam alienum duxi. [ n tfartyris cti
pervigi.
lio festi

nuptias
nnllos

nondum experta.
etiam
in

^udio ego

vero,

nonin

sancti
vetustaa

Geneaii

educatos

repente

dentur
die

[mimum signare ibi imagines, et mimum "recolii

lii

^,
hoc

athletarum
nontiati
ie,
BBditui

ordinem
esse

transiisse,

vicloresque
el

fa-

Rabanus)
ecclesiam

magnus
illam

<-\
:

convicinis

popuiu
epile-

coronam
quibus

consecutos,

poslquam
terrore

re-

ad

concursus
,

qui

enim
vel

fuerunt,

magno
olim

damones
fuerant.
'

con-

ptico

morbo
ad
;i<i

laborant
sanati

familiaribu!

propio.
soli

subditi ocori

Mulli

quin

qnis siipati

sm

vel

miranda
altingunt,

cn>

eiiiun

sacerdoti

contra

impietatem
(e-

cumpositi
8

ecclesiam alacres pergunt.

trophaea
n,,,,,.

Bustulerunt.

Ex

lalibus

ergo viris ac
sunt.

\>\

lerrara

sacram

illam

qui bulju

Martyrum

chori

constituti
S.

Videtur

jusmodi

hic

Theodoretus alludere ad
,

Genesiura similes-

gue histriones

qui
ei

repente in
<

nem

transierunt t

scena

vel theatro

Martyrum ordir ad ca-

morbo laborant, cum slalim epileptico et insultu apprehenduntur in terram delapsi piorum manibus ad ecclesiae porlicura devehuntnr,
,

*"^3

,|,ur

totaque
ticu

pervigilii

nocte
in

aliorum

auxilio a

por-

die 24
ti

vel

lum migrarunt. :i Quidquid sit de intentione Theodoretit hoAugus- diemus ille Martyr noster > antiquissimis Ecxxn vel \\\ Augusti Fastis nil diem apud Hieronymiana celebratur Martyrologia
,

ad

crucem

apposilam

extremo sacrae illius tellorij vehuntur el revehuntur, creberrimis

vexati.
;

morbi
tatem per

paroxismis

Plurin

legram
fama

saniesl

adipiscuntur

reliquos ulterius

annura
ha3C

morbo
ul

non

apprehendi.
oculis

Wandelbertus <n Usuardo illuei apud Sollerium nostrum die sxn hujus mensis Romae sancti Genesii Martyris memoriam annuntiant. Sed ido, Usuardus, zi oetus Martyrologium Romanum festum ejus ad
Florentinium,
-i /
.

Orania
obvia
tur,
luil

quotannis
digna

omnium
inter

adslantiura
ea

sunt,
quae

miranda
Ecclesia

referan-

lamquam
esse perennia.

signa vo-

Deus
illum,
:

Epilepsinm inde circumGenesii,

el
ja-

stantes
in

populi

vocanl
stare

morddm sancti
loco

diem sequentem
sisbimus

di
{

wm

oestigiis

m-

qui

nescit

paroemiam

cum Martyrol iomano hodierno, quod eumdem sanctum tiartyrem exornat hoc Romae, sancli Genesii martyris, elogio llem ipii primum sub gentilitate mimus, cum in thea:
,

ctant
<<<

Tetigh
alibi

rsRRAM

sancti

Genesii
adhibesimi-

re

Florentinio
et

testi

oculalo fidem

mus,
/></

per intercessionem Sanctorum

tro
piis

spectante

Diocleliano
iiluderel
.

imperatore
;

myste-

annua miracula contingere /"<" Heec ad immemorabilem et hactenus

sancti
)lartyris

ignoramus.
perseveran-

Chrislianorum

Deo

inspiratus,

repente conversus ad

(ldem

el

baptizatus est.

Mox

cullum dicta sujfir ciant. Jam tempus hujus martyrii pr&terpn

tem
nostri

imperatoris jussu fuslibus crudelissime caesus, <!inde

in

assignare

c<>uiil>iiu<ir

equuleo

suspensus
vexalus,
in

el

ungularum

diutisin
clesiasticis

sima

lacerationa

lampadibu
pro

etiam

Bamnius n< imiah martyrium hujus S.Genesii ad annnm

num.

Qammatus, cum

Bde Chrisli persisteret

,

dicens:
si

Chn
etiara

U8

referi

his

verbis

ruac
Gi

Non
lies

e>t

rex

pr&ter Christum

quo

mil-

egregium

spectaculum

Urbi

prajbuil

occidar,

ipsum
non

mihi

de ore,
;

ipsum

mihi

nesius

de

corde

auferre

poteritis

martyrii

palmam
in

ctante

mimus, qui in cum mystei iis

D'i

theatro,
l

imperatore
i

hi

liam

nm

illui

capitis
i

obtruucatione promeruit.

nte

virtute

mulatus,
;

serio
'

Vescimus,
dies

m<

''
1

eodem
/rsi i
r
1 1

<//<

hic

Martyr
sit,

jocis

anti a
<

aclitabal

usque adeo,
hi

ut

11
I

ii,

antU
lebra

vetustissimo
riim

Kalendario

Carthaginensi
ui
j

<<>/<ihir,

fecle

factus
iis,

hristianus,

istumque
Erravil

alla

?i

uKniiir

////

erasus

Ct
ril

Lormentis

exagitatus,

consecutus
itaqut

fue-

Habillonium tomo B Analectoruiii pag. >i- punctis expleatur hoc modo:... Kal. Srpt. sancti Genesi bimi. Sed expressius </ir \x\ iugusti Natal S. Genesi celebratur rrlrn iii ku h n </<< Ho Hnmuiin , i/iiml J.uiuurs
ejus

apud

tandem coronam martyrii

gius,

dum

<<<

Critica

hislorico-chronologii
Christi 303
io

innales Baronii ad
sic

annum
ni

num
1

10

scripsit
1 1
.

:
,

De
l
1

hoi

sancto Ge
A n n;i lilm

nullura
ll"'
"'

lnnn

..

.,in i:iu-

'"

Fronto Canonicus
edidit,
ei

Kegularis

anno

1652 ante

Parir

loqualur
ad
diera

in

Nolis

ad

Martyrologium
de

Romanuin
"'-

cujus

antiquitas

annum

\.\\

Augusti,

ti73i collocanda

est, 2

m
aliisque

fnrumuns
verosimilius

...

ut ibidem laudatus ediprobal. Cum Frontone

in

Genesius

Arelatensis,

quo, siculi alter sai quo slatim', ^

,

11

'

11

Binc,

ul

opinor,

feclum

nl

Mombritia

opinamur, dario Romano potius annuntiari

iiiiiuuui
,

hoc Kalen-

S.

Genesium Ronominis

quidam alii ex duobus Genesiis quod eo procliviu quo fuit

,

unicum
Arelati

fecennt,

i/iiu,u

irelatensem

ejusdem

eliam

seculo

passus

sit.

Praiter evidentem
/<><>>

martyrem, de
opinio

</

inferius agemus.

Hmc autem

rem, quem Pagius hoc

dinalis

circa

silentitfli
-"

nobis longe probabilior videtur, eo quod s. Genesius Hnuiu,, as multis seculis Romee /,<>ecclesiam

,uu,i,
vel

Baronii committit, etiam non seculo S. Genesium Romanum ineunte

'

suo

nomine appellatam,

cvtjus

anno Ch

passum

esse.
'''/'"'

tectum

Gregorius III Pontifex ante

ui
,,,

annum

Chri-

8 Sed

huic Baronii
S.

ttilii nomter reHawramt,

novissima Ro-

quadam Actorum
martyriwm
,,,

chronologiee mai exemplaria contradicu*

ii

mana
/""/
5
<l

editione
-'"'

inastasii

Bibliothecarii

tomo

Gene

Romani

colloi ant
<<>

"

" /, ""
//
]l

<</

sect.

(99 legitfur.
>/

uiocletiam consulatu,
incidit.

qw

""""'" c * f *

Etiam
<r

probabilius
wi

Genesium
spectat

Uillnn

mm
'/""
'

Romade

290

Verum

Tillemonlius

tomo

histrlone

martyrem

ecclesia,

men\
i<
i

eccles
i

Innll,

Florentinius

"t Italia

ii.croui/iuiuuuui die

Votis ad Martyrologium ''!<" iii xxv Augusti narrat sequen:i

/'iiiiii a terpolatis

ii ei

contendit, his /""' iii iii/iui iiius lonaioribus iiiiu "" non '""I"""
pag. 695
-

'"'

,.
(

bumdum
290
tianus

esse,

cum

Diocletianus

"""" CV

,.

Solemnia
inan.
sive

dies

es1

sancti
ipso

Genesu,
die

sive

Ro-

Romce non

fuerii

/" Quamvis autem

Arelatensis

hoc

ix\

Augu&ti

anno

Ch\

Roma mcemaho

DIE VIGESIMA
braverit,
,,

QUINTA AUGUSTI.
senl

tamen Ruinarlius in admonitione prmd passionem hujus S. Genesii, quam Pa> a " lS J " llrr [rl " Martyrum sincera rigiis """"
'

per

annoa
etc.

quatuor

Bcclesiae
,,,

episcopi,

el

AUCTORE
G. C.

sacerdolea

Florentinius

innotationibus
pag.
7;

ad Marlyrologium
codioe

Hieronymianum
similem
Sed
istud

ct

sclccta

edidit,

huncannum
oesii

ibidem pagg. 282 et sequente timide rejicit hisverbis: Sancti '-

quodam

mo

lectionem

assignat,
ini-

eamque
tiutn

alteri prmfert

[ctorum

mortem ad annum cccm referl Cardinalis Baronius; sed quamvis non omnino certum sit :onligerit, eam tamen exploratum, quo ei
1

Tillemontio magis

displicet,

quam alterum
habuerii

supra
tales

relatum,
et

cum

semper
ac

Ecclesia

episcopos

citius

accidisse

veri

similius

videlur.
citato

9
,

Tillemontius

loco

proxime

chronolo-

iiomm Chrisliunm religionis administratores omnino per annos quatuor cessaverint.

sacerdotes,
12
//"

numquam

quod

/""'

t,r

propwr amus,

aiam eminentissimi Baronii impugnat quibusdam ratiunculis non contemnendis, licet hm rem non
saiis evidenter

difjicultates

ictis

milibus

oppositm,
in

qum
bn

satis

Surianit aliisque woraves videntur

\ra

ex

Iribut

Vst

evincant,

et

ei

aliquibus

conje-

non occurrunt
ne,

m Martyris
et

Passio-

cturh gloriosum S.Genesii certamen anno Chrisii

quam Ruinartius anno

ex
tribus
Mss.

1689 Parisiis "/11/.

selecta
in
:

285

irl

286

affigit

Cum

Diocletianus anno
videtur

288 inter Acta Martyrum sincera

gavit tione

vul
beati

Christi

284 imperator a

militibus electus fuerit,

Codicibus,

ut

admoniMss.

huic

chronotax\
imperii
ut

Tillemontianm

obstare

benignitas aui

lenitas,

quam imperator illeprv

erga
lib.

prmvia declarat his verbis MiiImi \ii,i 111 plurilius quiricm

invenimus, sed
quae
fere
in

Hujus

roilicibus

mis

sui

temporibus
testatur,

Christianos
8 Historim
in

tribus
integra

ostendit,

Eusebius Cmsariensis
1
1

solummodo pura ct sinAdo in suo Martyroloautem

\\\\.
;

ecclesiasticm cap.

nde Ruinartius

gio
asi

descripsit.

Trium
esl

codicum,
pp,
terlius

quibu

Prmfatione ad icta sincera Martyrum pag lyih supradictm editionis Parisiensis vnitium primm
persecutionis Diocletianem anno Christi 293 consignat.

sumus

primns

bibliolhecse

Colberlinae

secundus

ex

bibliotheca

Carmelitarui

excalceatorum
strae

Parisiensium

denique nob

Quandoquidem
incerti

inter has tricas chronolo-

bibliothecae

sancU Germani
'k*'

dono dalus

n-

hmremus, initio hujus Commentan, superius i/n margine martyrium S. Genesii el exqrdium quar~ nostri circa finem seculi tertii lato modo collocavimus Sunc superest, ut ti curiosum lectorem de oariis impressis ac manuscriptis ictorum exemplaribus prmmoneamus. 10 Laurentius Surius in Vitis Sanctorum ad
gicas
1

vo

clarissimo

Intonio

Serovallio
icta

Omnes
Ruinartii

mqui
lauidonis

oetustatis

mstimatores
ex
iis

dant,

et

colligimus,

hodiemam

annwnliationem ex qen/uinis S. Genesii

lct\

sumptam
tyrologio
dus,
1111/111

es

\Z Attamen

vn

Passione
occurrit

Ruinartiana
aliquis
Tillemontii
illu

et

MarmoDio-

Rvina

idonis

loquendx
co\
ictis

tqtu

diem kx\
oesii
\riii.

iugusti typis

oulgavii

longiora s. Geplacent,

riim chronologia
:

mus,

qum

severis

censoribus non

potest

iiiiin

111

ambobus
smvissinvus

tjm

Acti

et

ab erudilis passim interpolationis accusantur.

i/i\

cletianus

appellatw
eranl

tyrannn
systemati
chro-

illis exordium, quod Tillemontio displicet Diocletiano imperatore, apud Surium sic sonat cum per annos quatuor ecclesiae omnes Genesius noessenl Romae mimus quidam fuil mine. Ad hasc ictorum verba Villemontius tomo Monument, eccles. pag. 694 observal, immaqum anno nissimam Diocletiani persecutionem n "ii Christi nisi duobus annis du:
.

Christiani exosi

Verum
285

nologico
S
Genesii

Villemontii aliorumque, qui martyrium

anno

Christi

oel

286

affi

ista appellatio
i/ui

twnc non aonveniebat Diocleliano, primis imperii sui lemporibus lenem tese ei
erga

mansuetum

Christianos
Eusebi\

exhibebat,
i

perius ex testimonio

nsis

obiter
i

ra

...

eo tempore ecclesias Christianorum non

indicammus Hinc ipse Tillemontius tomo nument eccles. pag. 695 spou

Moillud

tantum clausas, sed destructas fuisse. Si vero quis hmc ad anteriorem Diocletiam persecutioiinu rr/mr irhi, ihnirm criticus allegatus
illiuii interrogat, unde noverit, ecclesias Chrir stianorum tunc ubique per quatuor annos clau-

smvissimi tyranmi et osoris Christianorum cogno""'" A "' forsan additum fuisse ab iis, qui prir migenia S. Genesii ieta postmodum transcripse-

runt.

P
Inter
divi

U
nostro

exemplaria,
Actis

qum
/

sas fuisse,

quemadmodum
illa

icta

ista

innuunt
1

: si

passim

Surianis

similia

sunt,

Itrajeetino

in

Kuseo
,

mfen

enim
et

pei

tam

diu durasset,
fuissent,

inquit,

conservavimus

apographum
.1/.-

breve,

quod

omnes ecclesim clausm

Cmta

Hosweydus olim ex

codice

Cartusianorum
1
isto

sariensis id in rmssri
II

Historia sua ecclesiastica non

Vltrajectensium describx curavit.

apograet

identw S.
tlata,

Prmterea Villemontius improbai aliam de Genesio narrationem, qum vn iisdem ictis ita ,, Cum jam autem omnia divinorum my

pho Ultrajectino, quod ad idoniana proxime accedit,

crudelitate
stianos,
vel
ul

icta
nullt

Ruinartiana
adversus

ntio de

odio

Diocletiani

Chrir
hai

Ua

illud ceteris exemplaribus tn

creto

completa
el

essent,

indutus

est

vestibus

albis

panemque
Clausula
ut

dulciaria,

cereos-

parte purius videri possit. referatur unum alterumve

ictis

Cum tamen
episodium,

in eodem

que elargiebatur.
nit,

hnjus periodi suppobaptizati

sinceris

omittitur,

istud

quod in apograghum Vl-

tempore Diocletiani apud Christianos in mopositum

fuisse,

re

recens

panem,

cereos,

usurpari cazpisse sequentibus seculis, quando Christiani plena mysteriorum religionis sum celebrandorum libertate fruebantur. Hmc et similia, qum lillemonitiim

At aliaque distribuerent. opinatur, has cmremonias tantum

THlemonHus

<>" subjiciemus; sed Ruinar tianam ejusdem Passionis editionem cum apographo nostro collatam recudemus, eamque etiam varias maobservationibus illustrantes

trajeciinum prmlo

joris

momenti lectiones margine assignabimus.

vn

innolatis

aui

offendunt,
i*no,

etiam
el

in

plerisqui

Vss.
in

Vusei

nostri codicibus
''""'

appgraphis occurrunt,
in

quo-

sicul

etiam

sancti

Maximini, Acta incipmnt Imperante Diocletiano

:

apographo Vrevirensi ejusdem S Genesii sic

,

cum

cessas-

20
\ii!/usii

PASSIO

Tomus

v.

'

122

PASSIO

S.

GENESII MIMI ET MARTYRIS

compellrndnm
sus,
tus,
et
:

.juo

equnleo

ongularum
dicens
et

sus pen
\,

diutissima

laceralione

X1
fld" "

lampadibus etiam inflammatns,

:

cum
p,
;i .|
.

in

trT

*'

persisterel

Non
et

est

rex

(M

PASSIO
auctore

quem
cultura

nm
cceni

ridi;
si

adoro,

colo

eum;

et

pro eina

millies

occidar,

ipsius

ero,

anonymo

mihi de ore, Christnm mihi de corde auferre tormenta oon poterunt. Valde enin niieo me errasse, qnod ante nomen sanctum in hominibus sanctis exhorrui, et satis

Christum

tardius

E.r editione Ruinartiana,

quam cum Ms. apo-

adoran.lum verum
Martyrii
i.

ad

Regem superbus
capitis

miles

aec.

coronam
illico

grapho Cartusiannnnn Ultrajectensium rontulimus.

obtrnncatione promeruii
prafedtus
haec

Tunc

Plutianns

audiens
,'\

jussil

eum

decollari.

Et
/

decollatus

beatus

martyr
et

Genesins

vni nostro

Kal.

Septembrfa
Christo
quj

m,

prastante

Domino
per

K
Genesiut mys~
leria Christiablice

Jesu
secula

vivit

regnat

omi.ia

eatus Genesius

cum
a

esset
arlis,

in

urhe

Roma macantabat
el

seculorun

Amen.

gister

mimithemelffi

qm'

stftns

snper pulpitum, qnod

themele vocabaiur,
:

re-

ANNOTATA.
a

ludibri

>

f.rpnvevs.

el quadam die rum humanarum erat imilalor cum vellet Diocletiano Imperalori ludum exhibere

Derivatur
vel gestis

Gra?co 0u^Xyj
in

de mysteriis
b

Christiann
cui
,

oliservantiip

utpole

quod

saeet

locum
sal-

editiorem
tare
iii

signiflcabat,

quo

gesticulatores

vissimo
B

tyranno,
gratia

Christiani exosi

eranl
et

6,

hnjus rei

spectante
theatri

Imperatore
irgrotus
in

populo, in medio

quasi

omni dccumlevem

ridiculis adstantes recreare solebant,

Ruinartius
vocatu/r.

notis observat.

Sanctus

in

i/v

nosiro
cae
b

Ultrajectino

beus se posceret
proposuit;
Eja,

baptizari,

nostri,
Illi

mimum gravem me
:

olarius

hsc verba

magister artis mimi-

sentio,

Qum

ilr

savitia

et

<><lm

me

fieri

volo.

responderunt

levem facimus, si gravis es ? sumus et ad runcinam te missuri sumus

,

Quomodo te Numquid nos fabri

?

Diocletiam

conlra
vn
Hs,

Christianos hic eo tempore

his iclis
/.v

memorantw,
et

apographo Ultrajectmo non leguntur,

iih

Ha3C
de-

forscm
ui

aliquo

verba exhihuerunt populo risum.

2 Gcnesius
tlibitO

iium.

Commentarii
i/.v.s-.

iterum

Vesnni,
inquiunt.
veluti

Christianus

postmodum addita sunt, prmm monuimus.

ri
:

c
,,></<

In

iilns

mi

fto-

sidero
sins
:

mori.

Quare
in
illa

codicibus

Quihus
in

fidnn
,

IU
c.

die

fugitivus

GeneDeo

apographis sub-

WOt\ hlui
al

velul

Ne
D
i

inveniar
Cista
<L

Evocato
lectum

al.-a

reponte,

autem presbytero et exorDeo inspirante, credidit. Nam

hmc periodus ita exprimiPur Ne illa die fugitivns a Deo inveniar. Quamvis hmc /,,<conPraria mdeantwr,

mo nam

intuitu

tamen

iin

m-

telligi

ilii

juxla
:

ipsius

cum

resedissent,

dicunt

ei

Quid
Qnia

ad nos misisti,
ficte,

liliole ?

Genesius, jam

posswit, ui eumdem feresensum efficiani: Genesius forsam significare vult, se pcicre

die fudicii

non simulate ac
dii
:

sed ex puro corde

nsponper

baptismum, ne in nus a Dco, sinc

per

fugitivus

aui alie
vel
ut

accipere

cupio
a

graliam

baptismo

Christi,

inveniatur,

quam
senl,
ii
I

baptismum

renatns liherer

ruina

iniquitatum

meaper

consepullus

[postolus
8cribit,

rum. Cumque Sacramentorum

et
i
i

epistola

mysteria
;

complesveluti

cum Chrislo, ad Romanos cap. 6

sieui
v.
i

indutus

vestibus albis esset

nh mfidelitate vel gentilitate fugitivus in

Deo
'i

iniriiiiilur.
/'/

ii ii

militihus

raptus,

et

ad

similitudinem

Sanctorum martuum, de
mine, Imperatori fuisset
tiori

Chrisli discutiendus no-

exhihitus, stans
est.

in

edi-

loco

e.

ita

concionalus
et

est, evocati snnr alii histriones, qui mimice partes prcshi/trr, et exorcista agerent, ut rillemontius aliique monent.
<

in

3
i

Audi Imperator,
populi

et

hujus urhis.

omnis exorcitns, snpientes Ego cjuotiescumque f.hnaudivi,

Ms.
;

Vltrajectino

ita

legitwr

n aliis apographis hoc Ascendens snper basim, ubi status

ita

Fiieral
l

Stianum vel
confessione

nominatum

Vener,

exhorrui,

concionalns

et

in

est.

permanentibus insullavi. Bgo etiam parentes meos, e1 affines f, causa nominis Chriexsecratus sum, et in
,

habmssel parentes n aflincs Christianos, nihil mirum, guod cmremonias ba~

Cum

Genesius

pHsnu nnssn.
.'-

stiani

tanta derisione hahui

diligenti

Christianos

ut

mysteria
,

eorum

exami-

i liuinarlius nt<n Videtur sensus r,<<jrrr, ui qnem />m qua

lr</ntur,

naiione perqnirerem

ita

ut

ex eorum Banctificatione

ut

,si</

relativum

referatur

<<!

I'-

ludum
nuduui
et

hruin,

m.i.is
tettgit

exhibere
,

vellem.

At

el

interrogatus

me aqua credere me reuhi

quem

nn</rl,

pnstm

,<<<<

ru,<<l,,i,nrr,u

t\

ostenderunt.
/>/",

Hme

hctio

Bpondt, vidi

angelos
,

me manurn radiantes Buper me

super
ab
infentia in

Ultrajectmo,
:

ca-litus

venienlem,
qni

confirmatur ex apogra quod eamdem rem narrat hu

simJ

verbis
liter

Cum
liber
itu

stetisse,

omnia
de
in

ergo aqua bapti2atus fuissem,

ille
ii t

peccata
libro
;

et

qua3

feci,

recitavernnt

perfusus,

nive

candidior

em>

qua?

g mox
wstro

ctus esl,
taj

ipsa

aqua lavernnt,

qua
canigi-

in

conspe.lu

p.ifusus

sum

etiam signum non demonstraret.

scripluras

prs3teri-

et

mihi

dldiorem nive postmodum

tar,

h ffic

m
:

ostendernnt.

Ms.

Nonc

Ultrajectino mterseritur sequens

furore jus-

inclyte
ln

[raperater,

et

vos omnes populi,

episodium
s,t

qui

Tunc imperalor accensus

qui

de
esse

mysteriis risistis,
esse

mccum

nmes,
se

credite,

verum

cum eo
et

lusus

meditati
caedi,

fuerant,
asstimans

Dominum

ante
eos

Christnm, hnnc esse lumen, hunc

adduci

yirgis

forliter
illi

veritatem, hnnc esse pietatem, et per ipsnm vos ad indulgentiam posse pertingere.
4

similiter

credere.

Al

c.pperunl

nomen
dicen
in-

sanctum
,|,s
:

hlasphemare
aliter

cum
suam
s..ins

exprobratione
[ste
et

Ad hsc [mperator
indignatns,

//

Diocletianus

tfos

vehemencrndelis-

medilati

sumus.
ac
fecit.

autem
hoc

Lissime

statim

eum

sanua factus,
sibi

fuslibns

laetitiam

dimisif

planctuffl
so-

sime

ossum Mautiano prfecto

tradidil ad sacrificia

Christianitatis

assnmpsit,

propter

|us

experiatur,

quod

Tunc imperator

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
tor s;i-\iriis
in

123
et

Gen< Bium
etiam
vn

ctc.

Quamvis hoc
longioribus,
et

epi-

Vonnulli codices
nono,
alii

apographa habent, hunc Ei

Kalendas Septembris

editis.

wdium
,,

legatur

ictis

ta-

Sanctum

octavo

nobii
Us.

non videtur
nostrum
ul in

satis

verosimilc,
typis
prtevii

pro-

laurea martyrii coronatum

r$a

Ultrajectvnwn

edere
hrcvi-

dam
runi.

Vartyrologia
ni

noluimus,
//,,-

/inr

Commcnlarii
.

nuin.

fuisse, et hinc qu& illum aUcrutro die memoCmnuirniurii prSSvii dixin

indicammus.
i

termvnantw
ei

jectino,

Rui/nartius
in

irm

r/uiisiiluiii

liruapographo monet, sn/iirnsolo Codice PP. Carmelitaru m

icta
l

Uic in aliquibus Mss. codicibus et ecyraphis odditur quartus Diocletiani consulatus, et

notis

aliis

nullus exprimitur. quarti

sui

Cum

vero

Diocletiafuerii

nus tempore
Romce,

consulatus non
illam

Parisiensium mveniri. k Ille prwfcctus supra vocatur Plautianus;

Tillemontius

contendit,

temporis
sicut

apographo autem
lur.

Itrajectino

Plusianus appella-

notam vitiosam n nihili faciendam esse, Commentario pramo num. 5 retulimus.

DE

S.

GENESIO NOTARIO &

ARELATE
IN GALLIA

M.
i..

CO.MMENTAR1US PR.EVIUS

I.

Dislinctio
et

hujus Sancti ab
;

aliis

martyribus liomonymis, antiquus ejusdem

cultus npud

Gallos

Hispanos

qua

occasione duo

Genesii, qui perperam Martyrologio Hispanico

inscripti

sunt, obiter examinantur.

ClRClTBF
I

IIMIIin

Prims
in
i/iiiis

i/r

Natalibus

episcopus
lib.
7.

Equilmus
cap.

S.

Gencsm thymelico
iiiiiinnii

uel

mino

et

martyre

Roin

Catalogo Sanctorwm
i/isliurhis

(W
ei

mano confusum
riiiim

fuisse.

Hunc Savaronis trrorem

VIII.

r/usilrin
wi

nmitinis

Murli/

llrrihrrlus Hos/in/i/ns imslrr

Scriploresali

quihm
tyrtm
tentem

res
irela-

kodiernos
initio,

wnv/m

conflavit,

Acta unius allm

sri/nrnii Passionis

/>rr/>rruiu

Irihuit, Ut

patet ex

proxime citato
peratore
'

sic

quod apud vpsum loco Genesius martyrapud sonat

i

Opera S Pautini Nola/ni, qua <mno ChrisH W2& intverpim typis Plantinianis edi hujus nominis 334 varios ouravit, ubi pag. Sanctos assignat, eosque ab hodierno S. Genenotis ad
SiO

Arclalenscm urbem pasus

:

csl

sub Diocletiano im-

umrli/rr
est

rrhilr in/

hrmlrr
die

iln

,/nl ,,,/u
i

,1

qui
"

ex

eadem

civitate

orinndus artem
perlinadter

Alins
ster,

Genesins miraus,

Ihymelic&a artis

magi-

id

Rjtmimi-

mimostellam
irridebat.
in,

exercens
rr
u

Christianos
icta
i

cujus

eodem quoque
rite

Martyrologia
lib.
i

me:

i':im

Deinde narrai
sii/irrins
I!

S. Genesii

Roma
rl

minere; quem nou

Claromontanis
n.iiii

Savaro

de ecclesiis

i/mr

nnrl m i/n/iinus,

ns
vin

seque
lalus

ineptum finem imponit hoc

est,
el

modo

Decol

in

civitate

^relatensi

sepultus

Calendas Septembris. Petrum Irm srrnliis rsl Mmnhril US,

i

Equilinum erran</ni
ii/iuil

svn cum priore oonfundit Roma3 fuit exceptor ille Arelate. Aluis item Genesius marhr, qui nutus Martyrolo- ^ llomano xi Octobris, cum Anaslasio presbytero
cap.

thymelicus

nOS lO~

et Placido 3 Simi
1,1,1,^,
iii

aliisque socii
et

333 eamdem Passionem exorditur his oerbis : imperanle Diocletiano, cnm cessassenl per annos i|iiatuor orclcsia apud omnes episconin
i

fol.

ain

diio

Genesii
ecclesiis

extra
iu

Romanas
Arvernia

ta-

et

snis
est
i"i

tomen
'"

cele>-

ewrauduan-

bres.

Prior

Jencsius
a|1,l>

martyr juxta
positus

castellum

lllVllir-

lics

quidam in civitate \y lalo mimus temelece artis, uomine Genesius. saltem postea V/ombritius apud nos eodem tomo, Arelatensis folio 344 irr.su genuina S. Genesii icla contraxit, de quibus Equilinus nullam
pus
el

sacerdotes,

fiiit

Ti.^t.M-niMise,
,,,i

per

martyrium

1,1,.

csBlum migravit, de ouo Gregorius Toronensis ,| Sffartyrum cap lacvii, cujus feGioria
.

xinni,

teste

Savarone supra,
Posterior
fuil

Calendas

NovemInnii,
et

bris cclebratnr,
lensis

episcopus Claromon-

mentionem facit. 3 \nn iii/rn niiriini

i

est,
iis

hos iims simplicioirni/mrihns.

UiagiS
,/inhiis

ad

KXV, el celebris quem diem tomo

Acta
egO
sru

ejue
/

memoria
pag.

m
3i&

lu/nii

se-

Romano m noinarh,-

rrs

iiini

iur/nlrr rrr,is:r

MMs
"

rs

rriiicu

nn/ /,,,rh,i<

u r

Scd

ininininr.

quentibus llis sunl

ejus

ab

Uensckenio
siinrlniii U

Ulustrata

su/irni, 1,1,'

l.nirsium
i/

Perperam

Joannem Savaronem pr&terito se cuto iii eumdem crassum errorem incidisse, dum notas scribil in duos libellos anonymos
criiiiiiissiiiiiini

lirnrriliniiliii

Hn/mril u n

uni rl

rrm

</
.

niriis Martyrologis ignotus est, et de quo ^ Gre~ gorius ruronensis >>< libro de Gloria Martyrum
',/>

seculi
iiis

de Sanclis, ecclesiis el monaslenilrr alioS sun Cliirmnmiliinis. uln /iw/

decimi

7;

narrai

tequeniia

Bsl

elius Martyrinfra

iri-niiiiiiii)

urbis BeorritanaB

(codex

Flon

otos

Genesios
ille,

ab
qui

ipso recensetur imprimis ex

Vre
et

latensis

thymelico

Christianus

Ex hoc loquendi modo liquet, ab vncauto Savarone S. Gene siuiii martyrem cum et irelatensem notarium
celebris est.

mariyr apud omnes

exprimit vn ipso contextu codtproprium hujus Sancti nomen, quod atii RuinOTtiuS mtcr tll u titulo imhml. rrs /inssiiii emendanda ad wam Gregom Vuro-

annorum sexcentorum
,

addenda et nmsis nlilmnrm COi (398

lcslilliirl

pr^liM.T.I

honore

124
AUCTOKE

DE
preeditus,
legitur.
essel
in

S.

GENESIO NOTARIO ET MART.

historia

honore
loci
I

cujus

passionis

apud

Genesii
ceploris

^relatensis,

111

incolas

functus

oMIcio,

cum

ante tribunal judicis eximpia, quibus Chriedicta

se
nollel

i)

Bic

dum
suis
in

corpore,
obtinuil

castaneum diu
in

stiani

pnniri
in

jubebantur,
publico

excipere

Sane""''-

nriilum
redire
:

orationibus
cujus
basilica

viridilatem

projectis
testatus,

labulis,
el

Christianum
inlervallnm
in

cnm plerumque
illud

super
ceteris
el

abscessit;

posl

modicnm
alque
martyrii

infirmos mirabjlia
idmirabile,

ostendantur,
lilium

praa

deprehensus ab appariloribus,
minis

ripn

iiu-

qnod
die

dudum
denuo
flores

collectum
revirescit,

Rhodani

decollatus,

gloriam

pro-

siccnm
ni

in

ejus

solennitate
illa

ita

prio crnore baptizatns accepit.

Hoc elogium
illins
ita

Usuat*
fere

intueantur

populi

dovos,

qnos

dus ex
verba,

Vdone contraxit,
'/""' in

ut

indicant eadem

pridem rideranl arefactos

Id

hujus

enim sepul-

Harti/rolnt/io

hf/untur
qui
exceChri-

crum plerumque sacramentum mendax prolatnm a

perfidis, virtute Wartyris confutatur, ul qui temeri
late

Eodem
ptoris
siiani

die

beati

Genesii
'-11111

Arelatensis,

functus
puniri

officio,

impia,
edicta

quibus

elatus

advenerat,

emendatus

abscedat.
et

Uti-

jubebantur,

nollel

excipere
gloriam
\Iar-

iKim

Gregorius
S.
'

Vuronensis

setatem

annuam
indir
in

comprehensus
proprio

atque

decollatus,

marlyrii
1 1

hujus
,i

Genesii

Bigorritani

festivitatem

cruore

baptizatus

accepit.

alios

Denique
S.
in

adhuc

dicta

Genesius

memoratur monachus ei
2

Gallia

tyrologos recentiores omittam, Wandelbertus

iiim

<,-

martyr,

Martgrem
hinc

nostrum exomat hoc versiculo:

Arelas
celebral
te,

quem Saussayus
smini
his

[ppendice ad Wartyrologium

Octava
\1m1r11111

sancte

Genesi.

Gallicanum
:

tomo

pag

(233 annunliai

quotannis

mh

Kalendas

Septembris

verbis

Sanctus
Danis,
a

Genesius

monacbus
ab
iis

impie

occisus

cum
iti

Bezuense
distans,

monasterium,

aut die kxt iugusti celebratur inclylum hujus Sancti martyrium, et aliis diebus recolitur aniiini memoria nonnullarum rerum, qum ad honorem ejusdem Sancti spectant, utjam videbimus.

quatuor leucis
fiui

Divione

eversum
f

anno

salulis

i.i.i.xwmii.

H&c
inter

de variis Geistos
fyo-

E
immMwnlj.
lem
fjttih

K nesiis
aliis

referre

vohii,

ne

quis

forsan
se

Christiani

irelatenses ab immemorabili temsancti sui

monymos
etiam

Gallim

Martyres
Xgitur

vel
1

cum

pore
ruiii

ad gloriam
altare
et

Popul&ris

tBdifica-

confundat

ex

omnibus

templum,
ex

tenus relatis certum maneat,

ne ium

Arelatensem ah

hodiemum s. Gehistrione Romano aliisnominis

velii

dedicatio die

xvi

quorum anniversam Decembris apud Florentinium

veteribus
ric

(um

pag.
ubi

(032

refertur

Martyrologiis,
:

que jam recensitis ejusdem

\iartyribus

unum apographum
basilicae
el

habet

\relato de-

rt

Joannes Roimpropm berti noster, dum inter Elogia Sanctorum quin quaginta Juris peritorum pag. 35 elogio hodierni sanch Sotarii vel Exceptoris, quod ex
sibi
-

distmguendum esse, 5 \n mtelligo, quid

dicatio

altare sancti

Genesii

AUerum.
ibv
:

vcro
iirni

Corbeiense

eamdem commemorationem
exprimit
basilicae
el

emendatius
dedicatio
I

his

paucis
sancli

verbis

Arelali
-II

altaris

Gene\\i

martyris.

nde Saussayus etiam die

De-

genuinis ejus
inliiii,

lctis

ejscerpsit,

hunc pr&figit n-

cembris hanc

annuam

dedicationis

festivitatem

BANGTUS GENESIUS MAItTYR ARELATENSIS, Romanus. Qua de causa Martyr ille hic Roma-

\lartyrologio suo Gallicano inseruit

irbitramur,

niis
iii

cognominatw
est

'

Hmc

certe

dubium suborFridericus

ni

Juris-peritis
noster,

Romanis, quod
ita

impring
R.
iii

anno (680

Romm commorans,
:

issoribus
V.
iiiii

nostris

proposuit

[gnoscal
prajsenti
li-

hanc Arelatensem S. Genesii ecclesiam jam quarto exeunte, <innndo brem fuisse seculo Prudciiiins poeta Hispanus in Opere de Coronis Martyrum, hymno post alia sic ceci/nil Teque praepollens Irelas habebit,
'1

luvvi

incommodo,
expedire oovit.
scire,

quod

iu

iv

sancte

Genesi.
1

melius
vellenl

Notarii

Romani
S.

Certe seculo sequente

iimir

benter
Mini
uii

quomodo

probetur,
fuisse

Gene-

quarto
csse.

libri
ct

Venantius Fortunatus octavi vidctur Prudentium

S.

martyrem

Vrelatensem

Romanum,
De san;

imitatus
ais

publicum

Genesii

irelatefir
:

p. Joannos Roberli

Elogiis

sanctorum qnin-

ciilhim

i/ndicasse
ipsa

quaginta juris
f]

peritorum

illum
est,

nominat,
fuisse
in

Porrigil
Ycrinii

hoc versu hexametro decens Arelas pia dona Genesi.

Genesii

cio
s
,(
'

Genesio mimo
i

certum

Romanum
Actis

illn

s.

martyris
Actis

veneratio,

7' /fC inir

de altero auilura
die

fundamenlum

apud

apuii
tiiim
tis

irelatenses ab

immemorabili

(empore

Surium
quod
hirr
imsiri,

fueril

xxv Augusti relalis haberi potest, Romanus. Papebrochius impnngio

istam
cssc

habuit,

ex

ipsis

aliisque

monumenr
ecctesia

mfra edendk non parum confirmabitnr

8 lntcrca

respondit,

attribuendam
improprie
urbs
et

expressionem oerosimicrranti mcmnricc, nisi

vctus

liiijus

IrrlatensiS

"'

quitotf**

lebritas etiam colligitur ex

ictis sancti Quinid\\

forsm auctor memorali Opusculi illum

rrm

Marlyeo

vrm&ulis
sr.rii

Vasionensis,
et

qui
gesta

post

medium

Romanum

vocare
fuerit

voluerit,

quod
"""'".

irelatensis olim

colonia

RoVale-

ab Ausonio
ui

Gallica vel potius

Gallula

Rome
'

appelletur,

apud

Hadrianum
38
videre

tium 111 Notitia Galliarum pag. v sr '""" """"""""'-,/,,/

Bollandus noster aa iiicm w Februarii illustramt. In his Actis num> ad ""' de mairr Vasionensis istius episcopi More Chri^ " nostram leguntwr sr,/iir,iiin
obiit,

cujus

11

1,1,

religioms

festivitas

beati

Genesii martyris Chnsn, .ritsl^

passi,

effugium,
posrit.

mpropna
. J

quo hmc

Arelas
ecce

'

pro

ejus

confessione
qua?
I -'
I i

agebatur. Kt
limina

locutio
,

excusan
/

aniuiiiiiii, et
,,
';:

""" x,v
,

celebrem

Quapropter hujus sancti Martyrit --_-.;,.. "

<>

inter

turbam,
l
I I

cumque ad
1 1 I ,

'" / "

Marlyrologit

JJJZJZ-

WJK "7
"
;

*
1

T
,,,,|
-

"" " W
";

UCUU beali
ardore

.MUI l>ll> Martyris

U colligebatur,
I
. I I

1MIIIIIM Quinidii

mater
ipsa

mox
la

nstrmdumprogred
y/

tuiun,,

gravata
pietatis

sinu, ducta

felici

Irperio pnerj
,,;,... di

onerata,
'

""""/'""""

sl, s
'

"''""'"^
'

Vartyrologn hacdie an<**-

pervenil

el

milia, ,s

""";'

"! lclns lu """""i"

;

"'""'

rh "'-"'
nosweydt
.

nostri

locum

amplectebalur.
pio

Obseratis Obwvigilias

januis

*+

ecclesi,
toris
ut

cum pro amore Martyris

affectu

Marty-

"""

eo *em

substiUsset,

lacrymis

suffttsa.

d"

;; Genesii

v ? Arelatensis

breviter
ido,

ionam BMCli ^fr

indicat.

amorem
andit,

Dei

rapitur,

orationem
sancti

conlinnat,

breves
/ ;

annuntiationes
'/"'"
v

qui
'"-"'"

Sed has procul dubio

ampliavii
oatalis

illico

propter

memoriam

''""'""
"'"'

w <"
[

angelorum
.

dulcissimum

stupendumque

concen'
,lo

'"'"'
,f

in
rtt

""" / ""'

Po st hmc
ecclesim

P S0

m, l"<

die,

sancti

ibidem narratur, quomo mulieri huic Arelatensis

fo-

jnifiic/7/''.

m
,

DIE VIGESIMA
,

QUINTA AUGUSTI.
tensis ecclesim
Irnsi
ii/nnl

125
i/n

,.,,,
r
,

,;

ab

angelo
fuerit.

felix

S.

Quinidii

naHvi

Canonicus

suo Pbntiftcio irela

iwiou
''

prmdieta
Genesii

su

manifesle

Exhoc magno populi concurconcludimus, anliquitus annuam

im ecclesia

.Inannriii

mirr scriptores
COl.
i

Menchrnnnn Herum Germanicarum tomo i

Burrliurihiin
i^
:
I

"'"

" lenm
:

festivitatem

Irelatensi so-

250

,i>

..

sir

iiirminil

>

rillini

COmiM.vili, *

OfReio
ciiiii

ft '

fjus
tur,

celeorn-

lenniter celabratam fuisse. 9 Eodem seculo floruil

civibus

sanctus

ipollvnaris,

Valentwus
ttatensem

vn

Gallia episcopus, cujus Vitam Ed-

Arelatensibus decimarum jure, Joannes Baucianus antistes irelatensis ( de hoc enim ibi srrmn rsi) ecclesiffi Lodovensi beati Genesii Arelatensis
videlicel

fuiutM

mundus Harlene Benedictinus vn Collectione amplissima oeterum monumentorum tomo 6

wa
col.

martyris
et

reliquias

concessil

brachium
mori-

sanguinem

pixide

inclusum,

Suecim 779 n sequentibus ex Ms. codice reginm ab non ita pridem vulgavii \i\ his ictis, qum auctore comvo ac teste oculato conscripta sunt,
ibidem col
rtus
ille

lurque anno mci lvu

Tlluslrissimus Joannes i'lnnlinnlatO liailC

/'/"/""//"///

tavitiuS '" D/irrr sii/nn

784

fit

prmsul Valentinus
martyris,
affectibus

tensem
v;ill( ii

instituit,

mentio de itvnere, quod tan irelaad urbem ut sese sisteret tam liminibus

translationem intei annum Christi (245 ei 1246 rr/rrl. ,\ nurrnl imirin Snin ,lr /uirurl, rnn i<mo
urrusui
sancli

Ins

oerbis

Circa

Genesii martyris
et

Genesii
,

quam

conspeclibua ponti-

brachium videlicet
concessil

idem tempus rcliquias Lodovensium protopatroni, sanguinem pixide inclnsum

(erai
Christi
hic

i,,,,,,!

atque
ille

propinquorum.
narrat,
se

Deinde

Guillelmo
,

nostro

Guillielmus

comvus

biographus

ad
ipolli

wrbem
"""'
,

de Casellis

qui
'"

ab

anno
el

\rrliilrnsnii

/irrirmssr riim

SOMCtO

nnnnm

(259

rnlhrilrn

usque ad hulmrnsi snlilj e\

t244

Cmsarius ibi erat episcopus. Ex hoc auctoris synchroni tesUmonio confirmatur, ante medium seculx sexli, quo S. Cmsarius Arelatensis n/nii. /iini pias peregrinationes ad irela

quando

'

eodem concilio redeunti aulem anno mcclvii, al

ficio
\r<'i.ii< ii-i

Arelate transeunti (non

m.i.-mi

Saxius

in

Ponti-

Joannes Baucianus octuagesimus

archiepiscopus
in

quartus
Saxii

Arelatensis
.

ejusdem
basiiica

ii

triisrm
rssr

s.

Genesii ecclesiam frequenter institutas

distinctius indicari poterit

nomenclatura
ritu
,

quas

in

ejus Sancti

Hmc chronologia
\

solenni

reposuit.

ad diem
liinis

Octobris,
iii

qua

S.

ipollvnaris

ValcnCOlloCO-

Inriln /mrr

Surius

itsalva illusirissimi Planhnr Im/iirnili modo fortQ

,

r/nsrn/nis

Miirli/rnlni/io

Romano

liinlum Kh/ni/irurr mluil

////////

rrln/.inrnni Iruns-

h ir

interim

satis

mirari
Vitm

non

possumus, quod
Marteneus
ibx

lationem
prmsulis

factam

esse

tempore

Joannis Bauciani
Christii

rriiiliiissimiis
,ni

hujus

editor

irelatensis,

qui anno
de

I2S7 e

nomen

S. Genesii

martyris apposuerii
:

annosacra
12

tationem

sequentem
in

Hic

Arelate

cum

Quidquid

rit

hac

Saxii chronologia
'"'
n(l
.

Christianorum
iivino

theatro irridendo reprassentarel

illuslratus,
el
<-\

lumine
/""

mimo

ractus

Chrislianus,
gnavit.
//'

Salvatoris

fidem

suo

sanguine obsi-

Lodovenses adhuc hodiedum celebrant annuam Gallia hu/us Irunsliilmiiis rnmuwnmrnl miirm suh ritii simi in Offu iis propriis ecclerim Lodo,iu/i/iri
.

duorum Martyrum
iiliumlc

annotatione videmus manifestam confusionem, </>> superius

vensis prmscribitur,

et

Saussayus

<<>

Martyroloiprilis

i/m

sun Gallicano
itur
his

ad diem
:

wdecimam
decimo
festum

refutataest, et inde discimus, interdum rims riiinn circumspectissimos turpiter hallucinari, quod humanum est, et i>i<'" u nolns alieiinm nmi
10 .iiim

rrrins
fil

Lodevffl

ojointo

die

posl

Pascha tionis smeti

patroni.

in

majori ecclesia
.

transla-

putamus
reverlimur
<l

nesii

Arelatensis cultum, qui paulaiim

ecclesias

immemorabilem S. Gead alias

i

'["'"

''
'

"
""

Gallim
v '<"

extensus est,

colligimn

ejnsdem eccle (iene-n marl\ris forro Inilnrmsis rrrlrsm u,l ,/irm \\\ Augusti martyrium S. Genesii quotannis recolii ei classis cum Octava, OfRcio proprio primm lunr /'// oclo dies << antiquis auctoribus gesta et

r.lTrm

"""'''

de i/uo

Lodevenris, prmsulis Fulcranni Bernardus Guidonis /><! nos die xm

n<>i.
//

mvracula sancti

sui

Patroni solenniter decantat.

"/"'

Non

ilu/nlnmus,

i/iiiii

multm i.nllinrum

rc-

Februarii

ric

scribii

Consummato
quo ipsam
boad

clesim

venerentur hunc sanctum Martyrem proF

autem opere
c
erexil
,

basilicae
el

sancti

Genesii,

ampliavil

roboravit,
.

tandem eam

pter sacras ejus reliquias aliasve causas, quamvis distincta earum notitiaad hos non pervenerii
43
iiuii

norifice

dedicare
viris
.

studuil

convocatis

dedica-

Neque
intra

lionem

chiprasule
Deusdedil

domino Imerico arNarbonensi, Ryquino Magalonensi et

reverendissimo
epismpis
iv\eremliNMinis;

untratio sese conft- Ouinimj limites Gallim; sed montes r<r

illa

solennis

su/irrunl.

rl

nh

nln/unl

.rrulis

,n

ll>s/>un,am
}Ji

})iWit>

Ruthenensi
e*sl

qu

anno Dominicaa [ncarnalionis cmlxxv. Jonnnrs 1'lunlin Hms <><' > POUSe, elapso seculo i odovensis episcopus, in chronoloLodovensium pag 60 asseril v"/ prmsulum hanr ecclesiam dudum antea titulum S Genesii habuisse, et a sancto Fulcranno dumtaxat infacta
Illiislrissniuis

/>/-wansiit, quemadmodum (iquei ex veteri Toleti <>partem Voxarabico, cujus ptario

stauratam
vensis

esse,

sicui ex proprio
ibi

ecclesim
:

i<><i<>-

illo enerm< Genesium Ireproprius latensem, luce clarius evincii hymnus hnrhnriim sli/lum imnmhil er COnjeci CUJUS intiqu corrigam ></ in margine explicabo. hymnus inter alia ad proporitum notem iste

morans anno 1722

transcripsi.

T*n

antiquitatis

Officio

celebrari

S.

<>

Officio

refert

his

oerbis

Ecclesiam

slrum vnn prrli nmlin

(rnsi
//""

ilr

sunrln Mnrli/rr

\rrln-

cathedralem ex

honorem
atam
a

sancti

seculis in vili materia aj> aliquot Genesii Arelatensis martyris exstru.

/"'/"'

.'

eatu de
S,

fundamentis ila instauravil et auxil qovo construxisse dicatur. I nde Lodovenses Genesium Arelatensem agnoscunt primarium

ut

Genesius igitur ille juvenculns, Civis eximius Irelatis oppidi,

/Btatis

peragens floscula primulse

Injuncto
parel ordini
nitesceret
.

ecclcrim

sum patronum,
riiu

et

annuam

dedicationis
"*

Exceptor igitur

dum

festivitatem solennite\

celebrant

Dominica prima
sicut

Ac

jussa tabulis publica scriberel

Octobris sni,

duplici

cum Octava,

directorio prmscribitur.

'"""""

Lodovensium pietas erga suum i' adhuc crevit post acceptas ejusdm reliquias, de quibus PetrusSaxius irela//"'

AiDatus subito munere caalii quo vota cumulal pia Extemplo oiBcium abnuil impium,
.

terosimiliter

ki ceris renuil
Cffllestis

imprimere
effici

manum
'

cupiens

accola
Vil.i,

irf

esl

ini -I

126
rORB
rst,

DE

S.

GENESIO xNOTARIO ET MART.

u,i snium s. Geneaum irekfontom Sed nofnsncc lubei ne, oacat, lon ,,, /"""""'<rm tramenbere, cum
lis

Vim. votisque, moribus, Post, Euangelicus serrao ul intonal *;

ut

,
'

Frr
'

ls t

igelium

Diversas

lalebras per loca

appetens,

preesertim

occulte recipil io abdilis

Horrore ministerii.
(.nniii

ijiiaTrus \ulidr lurha satellilum,

iii

Nec
i'/

iniiic.

cuperet, reperil

uspiam

nt

judex

Vastis reboahs riclibus arbiler

niinn,, /,/,, ,!,, hrccitcr excerpem lliblmlhrru Ihs/iuuu rrlrri. , i/iu, /,/, g
colai

Martyrologio Tamaui 1 onurrunl /u/ir//,r, quat /nni s,r,,r nimis rr/uliirimiis. QuOpropter hur de rc rude p

/r,r

diebiis

n,

2 Z

Ferrum sumite,
[nventum refugam

clamital

Feslinis propere pergile gressibus,

pleclite,

"""' """" pag. 399 qumdZ f niuliim /ubulurun, ilr/rnsmrm rr/rlln

/,,

W. *

percutite,
est,

Quidquidtanwn isdical dequatuor

Arelalensi,

Qui Dostra tnonita lemnere ausus

i(i

Genesiis JLZ'
'

secundo

Romano

terlio

esl

COlit,

Nec sacros deos inoolit *. Qnod fama refcrons Marlyris auriluis,

Aliluium neque B6 noscerel aequore
Perventi
*,

Baroi

nato Mantuffique
profert,

Carpetanorum

caeso,

cujus

pro aqua

bapttsml

pro

abluere

Rhodanum spiritu appetit, Quo sordes queal ablui '.

\

quarto demura Cordubensi, de quo mus; .riissimiim haberi debet, non qii.im primo Arelatensi exceptori sive
blico

J
i
.iiri"

aotarioim
dedicatione

obtatnm

ab

Hispanis

cullum

Auro

in

iucidier inde regrediens,

ecclesdarum fuisse.

id

esf caput

amputatur

Repertusjugulus sternitur impetu Csali agminibus illico jungitur,

Comptus vertice laurea. Ex his rmii iiin patet, Hispmos antiguitm in patria sua s. Genesiura Arelatensem solenniter
1

DeiWe ibidem rmmoro sequente Nicokm opimonem suam con/irmui r o//, 70 proprio Moxarabico, quod Toln, s i;,.,,,.^ \rrlulms, rrlrlirulur, cl p St C.rhib,,,,,,, //
16

intonius

,-

,/,-

supra
cnltus
dicata

rclatt
;

/rui/mcnium
PutaSDe
sacra
;i-l

colmssr. Quvnimo libenter credimus, asnbos hornos ejusdem nominis Martyres vn Hispmia

sic

adversarim
olim .linvlum

iulrrrn,/,,!

;illcrum
aiteri
,

Bolennis
fuisse

Officdum,

quandoqui ilrm in vrlrn Ihmurm Hurums,, quod (iniw 150% impressum est, hac die communis utrique
obtvnuisse,
iegitur

mmemorabilem cultum

autem
Malriti

Gem
tantan
el

temple
;

non
et

Tolctique
manticae ac

aut

Curdul.aalibi

sed

Bispali

s,.l-

forsan

:'

Creda,nl

sequens

Bivarios,

oralio

beatornm
nesii

martyrum

Deus, qui tuorum Genesii

:

Rai;\-

nos

annua
i

mireaus
priani

Tamajus (qui
Cordubensis

carmen
his

quoddam
historiae

atque

Bui

qa83sumus, ut provocemur exemplis. Per ptc. Lccitnurs autem proprim, qum ibi reci""""'" '"' s Genesium Arelatensem tantummodo pertinent. Attamen communis lectio de pluribus martyribus ad Genesium Arelatensem, ei Himum
praesta
.

solennitate

hypobolimaei
falsis
,

adducii

laetiflcas,

quorum gaudemus

Argaiziusque superslitiose
minil.us

meritis,

mt

assurgenles

non

ceteri

quibus

intima-

tum jam sspius fuit devitare hos scopulos, quil,,ls jam fere oniversaa antiquitatum oostrarum
auctoritatis trr
l"l
/,,,/,,,

navem

allisimus.
,,<

Romanum mdeiur

impostores
s,rul

Cerle Pseudo-Du Historiam Hispanieam

///

U
'
I

referenda.
scriptores

/uliulus

im/iirrruiil
,

//,

,,,;,

Sed

postmodum quidam pseudo

fo

srrcrr.i
i

/mssinl
iii

'iinhus

lii-

lus

/><iru,/

""ii aliquifa("ilatores

addiderunt alios ejusdem nominis martyres, '" in Hispania passot colunt, ui jam breoi

ru,,/m

sn/nentt

'

/i'

rn

ur.

foannes Tamayus de Salaxar exemplo Pseudo-DexPn et Pseudo-Juliam conlni.nl iluns ulms l.rnrsms murli/rrs fhspunn; quibus hac die tx\ Augusti mum m Uartyrologio sim Hispanico sic annuntiai : Cordubaa in
Baetfca

II.

Indagafur,

quis aui qualis

<|ui

luerii sanc-

tus

Genesius

in

Canhaginensi

HiScia^-

Bispania,
'i"

sancti
.'i

Genesii

militis

et

lNn
-

marabjecto

cum,

Domino
licum

spaniie ppovmcia apud PP. Minoritas

militaret,

m,,U;,n
1,1

baltheo,

Ca

induerel

thoracem
Neronis
ad

renscs hodie colitur.

Pnma apnd Bispaniam

a

perseculione
desisteret,

comprehensus, nec

Qde

gloriam
i/-

iw

agonistd

Christo

loricalus

adscendit

'"" """ sociis martyribus incerto loco "" 1*ulenter ex Marlyrologio Romano mbrtpmt, n uimiuir Carpetanorum sive )i a "'"' '"<"> ticut iii Hispmico
"
""'"'

I l/iisinssii.ius
deorigine
riim. iu
"
'/'
;

Franciscus
hic

Gonxaga

in

Opere

Ci

'^\

et

progressu Sera/ihmr

nr/,,/,n,us. lo-

,/,>

Smotus
uli

hodiedum
S;ill

colitur,
ClllCS
(Ip

^
la

"

"inurii/r

llis/iunis

dtm

"""""'"""""
s

"
" ,,,u
]

"

" ,lm ADastasii presbyteri, m: " hl '""" qni.sajviente

poMmta
Propter
'""'
ia

Martyrolo" Oetobrisaudacterindicat hac Mantuaa in Carpetanis Hispaniaj

Placidi
el

Kara, id est^ sanctus Genesius Sciarensis appellor

l"i\

Cnnrrnlu
in/

\\\ /,,,,,,,, r

,r

Cu rl liu,/ ur nsis
,
:

////"'/
'

Gene-

imperatoris Juliani
ascetas

Christi

P roceUa -

persecu-

".'"'"'"''"""*. ealuissent, martyt io coronati nam promeruerunt aaternam.

' :

Z 'T
/
*

Crucifixi

aomen
oec

972 verso describii his verbis Q hi< Conventus, in loco deserto ac vastae " ||111 dinis ad deeem millia passuum a nova Cartbagi'"'. atque ad tria millia ab Oceano mari silu
divo

nos

"""^'

*"''"-.

compreblanditUsa
ri

Genesio

di atus

evaserit,

in

causa

esl

oir

cum-vicinornm populorum
fecepta

ad

ab eo beneficia
tnnocentii

devotio
.

ipsum Sanctum nam ex summi

'

ob

duos tfuedem nominto marty-

'"""

Posthuma eruditissimi '""""'"/"". de quibusjam

/
-

""

Ponlificis

VIII

qui

inclyto

11

"

vicolai

An,
alibi

Joanni

smpvus

anno
dus
1,M "

'"

'"

'

Zf
"'
/

;'''/'""

"""'"" """ Hispmicam, qua sinceg "-i ambo8isto sGen7s!os

liaque

olim ejus aedificandi partu Virgineo mcdxci fecit, mandato sanctissimaa virginis Mariaa Annuntialioni sacran
a

Ciaconio

facultatem

veniebat.
aedicula

Hi

accessil

praeexistens eodem
sanoli

'"
"1

jjusdem
,

Genesii

i""

""'"

/
-

eccletl *

^'"i

erecta
erat.

public* veneratio

quaa

praefatis

populis

coramendalis

sima
18

lAiiin

igitur

eedificatum

1 boc monosterion

'

DIE VIGKSIMA QUINTA AUGUSTI.

A
\ilur
,,.

127
.

viginti

Frairibus fio.pnMit nis

inhabitatum
a
pr.-pfalo

sta-

11""
(.1

lim
-

ab

anno

Dornini
,

mcoxci
ex
ea

heroe

diverritatm probandam dicat eat diversis diebus celebrari, Tamayus intrepide respondet hoc

1"

Joanne
iji

Ciaconio

idque
;

Aposlolica
posita
,

Innor
lege,
ut

modn

Lteel

ibidem

festivitas

sancti

Genesii ad

vill

auctoritate

tamen

Pranciacanis
generaii

Amadeis
legi

deserviret

immediateque
Ministro
VI

conturbat
penitus

diem xx\ AugU8ti referalur, non c\ boc nostram ecpbrasim quia cum mnjores nostri
:

loliua

Minoritici

Ordinis

snh-

sanCli

Eidem
iif,-\

suhscripsil

Alexandcr
bgdxciii.

Pon-

quid
vere
nesii
,

tenendum
aiiracti

maximus

anno
Loci

Domini

Hahendiplomata
lex

Acta perdidere, nec, qnoad diem transitns cognoex sinonome * nominis sancti Oe- 'forsan
foret
,

Adelhardi

lnr
in

amhornm
hujusmet
,

Ponlilicnm
archivie;

summorum
Haec
,

tamen
a

ob
suJ

cnjus illo die festum roncele- ynonyniii brat Ecclesia, ejus itidem appinxerunt, cum revera

Arelatensis

plnrima
cntione
erectione
1,,,-ii.s

Qnffl
;

sequebantnr
provincia

incommoda
ipse

6X86Est

hodie

nimirum
)

die

secunda
esset.

Tanuarii

de
ille

caruil

imo Conventus

prima

qua

agit

indicendum

At

imperitus

bujus

Patribna

pamit.
,

hic

(arlhaginensihus
in

celeberrimus
,

prs
san-

cipue

vero

mari
Itulandi

periciilanlibus
mi.iliii
, I

quod

Clus lirin-in-

raiicoiiiin

regis ac

non advertit, ipsam morlis diem in antiquu S. Adelhardi Corbeiensis Actis exprivu et hunc Sanctum propterea ab ommibus fere Martyrologis ad diem secundam Januarii
fabulator
,

Olivai
in

reginaj
in
,

olim

lilins

CUJU6

corpus

occulto
sepultura

refrm
11

ncui

ipse

Tamayus antea imprudenter

tradi- CUI "
Genesii
'"'

loco

praesentis
illis

monasterii

ecclesia

fassus fuerat.
Accoles

creditur
adsit.

opporiune quacumque
loeo
S.

in necessitate

Sciarenses ex qualicumgue

tione putant,

adhuc apud

se

sacras S.

*>aMafe(
fiinilil

49
I

Quod hoc
istius

illustrissimus

Gonxaga

<le

reliquias occulto vel ignoto loco qmescere,

guemtielchio-

hiil

parentibw
B

Genem pronuntiat, id haud aubie simpliciter hausit ex quadam populari Sciar rensium accolarum traditione, qua non magni
facienda
esi
:

admodwm in Vita ejus rem Huelamum cap.

Hispanica apud
'1

legi

potest.

Cum

vero
\

quis enim esi Holandus

OlivtB

ille

magnus
.

supradictna Tamayus oideret, hanc vulgarem Sciarensium traditionem non satti apte convenire sa/nr
cto

francorum rex ac

regines
'

maritus

qux

tdelhardo abbati Corbeiensi,

.

qui

im

Gallia

4ti forsan mdicatanctum Genes um progenuil iur jamosus iste Rolamdus heros, qui fabuh Vita Carali Mar Pseuda-TurpvnA narralioni i/n

mortUUS fuerat
fuderat,
illam
catpii

Cl

i/unn

ruiii

s.
.

l.cnrsio

conhujus

excogitare

modum
,

quo
sacras

factom

confusionem defenderei

et

^ui

copiosam

materiam prmbuil

\i

is

n/um-

abbaiis
ret.

Corbeiensis exv/oias in Hispania collocaossa

ubi

,/1111111

regnum
hic

Francorum
rocetur

admvnistraoit

Adde

Xtaque eu/m pseudo-Juliano finxit,

tancti

hu
ante

auod
fraler

Sanctus ex alia ejusdem toci traoHtione

jus

Abbatis ex Corbeia Galliee,

,

Rnlandi

llis/iaiura

///

quam

centum annos obierai

fuisse
,

vn

Hispaniam
suo

translata

Velchior

Huelamus anno 1607

Murcim edidit,

"

'"

Martyrologio

Hispanico hanc

variis episodiis
ii/iiur

iii.
/,iii,

suspectisque historiis ampHficaexiguam fidem meretur heec incertapotraditio, quas sibi non constat, et nullis antir

i/iiis i/nst

rumentis

stabilit/ur

translationem rfiexu Vati confidenter annuntiat hoc modo : Prope Cartbaginem Spartariam ad montem Larinnm translatio sacrorum pignorum abbatis ex bcati Adelhardi cognomcnto Genesii
urbe Corbeia Galli, ubi ejus sanctitas insigni mi.
rabilium Brequentia Borel

Securius ac certius explodi potest foannes Tamni/iis ile Salazar, qui Martyrologio suo
20

Hispanico
n/.s-

nomen

et

icta

s S

Idelhardi Corbeien-

23
i

Majores

nosPri

illam

Vartyrologi

Hispa

1,1

Gallia

abbatis huic

Genesio afRnxit,

el

die
S

secunda Januarii illum sanctu/m abbatem pro

a/nnuntiavit his oerbis
^delbardi
creditur
,

n fraudem detexerunt, etideo inter Prmtermissns nil diem oi Sfati rotunde suam hac de re
Sancti Adelarsententiam vndicarunt his oerbis ,i, abbatis translatio sacrorum pignornm ex urba ad montem Larinum prope Carliniiia- Corbeia
:

Genesio Sciarensi

c.ov-

beire in Gallia
to

uatalis sancti

cognomenUrcitani
in

6enesii
,

episcopi
a
,

ut

Hispania
sipe

qui

exculalus

Ludovico pio Francorum prinprope Carthaginem Spartariam

slrnens
clausil
,

thaginem
Hispanico
iri

Spartariam

inscripta
,

est

Martyrologio
Jnliani

Tama>i
el

Sala/ar
<

cilalis
.

Pe-

degens
'Ihmis

eremitorium
sanctissime
in

Corbeia?

posl

Pfl

Adversariis

hronico

nuper
egeral
ac

adornatis.
,

diem
ex

extremum.

Deinde
et

imo de eo
q Ue
scopi
,

secunda die

Januarii

et

uhiepi-

ibidem
""'"//
"/'"

notis
Genesii

\Ielchiore

Huelamo Hispacontraxit
.

d at
,

cognomentum
creditur.
,

Genesii
.

litulum
in
in
,

Vitam
icta

Lati/ne

ut

inquil
a

Urcilani

Hispa

pro arbitrio vuo connniiiini, eaque commiscuit , ut S. Adelhardum Corbeiensem prorsus in S. Genesium Soiarensem transformaret. Sed hesc owwtia ad inducendam confusionem gratis ab ipso excogitata esse, facih
ejusdem Sancti
deprehendei
ptrcurrert
beiensis Acta,

I|;|

aitqne
in

quod

Ludovico
eo multo

Pio

exsiiium
pro

actur

dicto
1

monte Larino
,

delitueril

qui-

bus citatus

fsuardus

junior,

ad hunc

cautus
ooluerit

lector

qui
.

vel

levi

oculo

Maii. Quaa omnia irapudenter conficta sunt. Exsul vi\ii Adelardus abbas in Bferio insula Aquiadhuc secule taniaa, el corpus ejus fuisse Corbeia?

xxi

anliqua

idelharcH

Cor-

xn
ct

constal

proinde
;

non
dcccj

luit

in

Hispaniam iransilliu

tlainJaniiniu

qum Bollandusnoster addiemsecunriil,,,,,,/, n ,1, ./iii/ms ,/r nmninc rcl

nulla
fit

latum circa miracnla cuin transIationibUS

annum

Consule Acta
Q

nobis

c.lila

86-

cognomine Genesii, quod hic sanctus abbas iwn-

V""

gesseiit,
Si

mentio.
ubi

<<"'la.

Wtepttudii-

cognomen interroges, ktud sancto Adelardo Corbeiensi datum invene'" confidenter altegai suos pseudo-magistros Ju-

'21

Tamayum

cunda Januarii. 24 Propter has Tamayi fabulas tt incertam Sciarensium traditionem dubitamus , aut potius ignoramus quid de ictis hujus sancti Genesu
,

vo

^*

iittn

credipossit.

Eadem

dubitatio vel ignorantta

,

Luiiprandum, ei his duobm oraculis '"""c ambiwn sublatum arbitratur. it ms ho""" duorum testium quos sape mendaces r.r/"'" tumus, auctoritatem tanti facimus, aesi nenwnem citasset et /<<>s duos Sanctos inler se
C(
. ,

'"""//

suspensum tennii Waddimgum qui i Anmalir bus Minorum qd annum Christi 1437 num mr Conventus Sciarensis ita seribit : in
regisln
hoc
tinis

lego

Minislrum
facnltatem
Concln-n^.
cl

Generalem
dedisse

anno

die

xvm

Maii

'onge

diversos

existimamus

Si

autem ad hanc

tribus

AI|.honso

Muhco

Francisco

de

,,

'

'

128
AVCTORE
G
(
.

DE
Holina
,

S.

GENESIO MUARIO ET MART.

aluranis,
ut
luilliiin
11111111

de
ad

provinciae
Bancti
el

Castellanae

l'mih/ir,ilus sno
nl

OCtaVO,
,,,

</<n ti
/ /llr
(;/(

lltl

eremitorium

Genesii,

dicecesis

cartha-

Clir/sli

(599 rrs/imi/lrl,

i/mlriu

^_

ginensis
iilius

tranBirent,

sub

obedientia

Guardiani

cnliir.

Bedera

Convenlus morarentur. non tam factam

iilustri

Quare

censendum
refectam vel

27
iiiinr

oiiiiini is

111

Imr

Bulla

S.

Genesius cognoheec
appella,
ipjn

quam
e

confe

oris

appelletur,

tamen

ampliatam ab
structam detur

heroe,

quo priraitus conVIII

vi-

lm nmi
iiirillnns

hulirl

niii/iirriii

rrrliliitlinrm,
,

guam

anno
iiujus
,

hcdxci

sub

[nnocentio

liinlilm
iiin/iiiii

sentire

Gonzaga.
,-.i-ii(>hii

Ad
Vita

hunc
el

etiam

referl

hm

1II11111

Snu rr ns/ n m </, prOCui <luPontifici Romano suggesseru/ni

illam Sciarensium
<i

innn

.Melciuor

Huelamus

pe-

Quis
CUlo

iiiiirm
i/r

spondeat,
r.r

tradiffr-

euliari

hi.ro

quem de
1

miraculis

sancti

lionrin

,/rshs S. hciicsn cou feSSOHs

SeSQW

Grenesii
!]li;r ;nl

scripsil,
.lc-l
111:1

inconcinne

congestis
;il

multis
nn-

11011

/iroi/nssr

fabulosis

UUs
,

<'iirn, lins

iim

mIh

liMnii.r
legi
,

lMIIIIimiIiiUI

uliisi/iir

similibus figmentis, quibus' aliqux pseudollis/niiu

imiiic
\ii..

conducunt.
scripserunl
, ,

Tres

qui

de

lioc

sancto
et
i

sm/ilorcs
rtint

lolum
rl

u n h</ n hiirn,

II,

duos

praedictos

Gonzagam
:

rmiltiniiniiriiiil

ohsr n
sil/lcm

rnm m
nnir
'

Sll/ini

Marqnez se tertium Joannem Huelamura postremns Ade omnes circa parentes discordanl i.ir.iuin Genesium, nescio quo fundamento, appeli..i u iii Adelardo abbate Corbeiensi exaliorum el conjecturis confundit. Ego nihil certum circa parentes, mortis tempus , aut constantem viunstatum
:

(lcmOIISh/ii

imns

'

\os

,1 ,,

rr ,,l ,is,i.

ims

iii

iiishtiiiitiihs fide dignis

nullam

confessoris
ci

mentionem invenimus, quamvis

s.

tunc

'

ihiicu

ciilins

Genesii

martyris
esset,
ut

irelatensis

in

liis/iihiiii

celebetrimus

ex

veteri

Breviario
i/noil

deprehendi.
25 1'hflrr
res

Mozarabico ostendimus. Huc accedit, Cordubense v Genesix templum, de quo <l<iii

ist08

lri's
.

nrmrrs

quOS
I-

WdddWr
ni nr isc U

rns
cap.
ri
,/t

Eulogius
i<>

Mrnmrinli
memi/nit,

Sanctorum

lil/.

2,

geaUu hv

i/ns
iji'

Iiiii:

10C0

rilui

rlmni

lr,/iiiins

circa finem

S.Genesio marly-

nts Sancti no-

Cascales,

qui
.

in

Discursibus hisloricis de Rellis/iiiiinr

rl
iiiiiiii

tribuendum
aliis

i/nn
se.

Miirriiinn
inli/inil.

i/iius

llrjJ

\lr-

sit , idque Vicolaus intonius etiatn ejusdem nominis ecclesiis <n Hispaniajih

R
iieni

fol.

\54

srijiiriilihiis

trmlilio-

dicandum censeat.
nde Papebrochius noster wi scheda Hispanicam S. Genesii Sciarensis sorcs sims iln nmnnit : lAilllllliailillllll
28
(

ilr

S.

Genesio Sciarensi fusius exponit.

r/iisilrm
1'nrlliiii/i
l,<

Hic

ante

nifi

llis/iiiitiis

iirns/s /irin
siiiiiii

,i,i,r

iiinm

Papdmd

/ilnr

rluiiii

siiiiiIiiiii

nrsiuiii

ruiii
.

:iirl,,
e\

.III

non

nottniM

Adelhardo
ii,
.

abbate perperam
iilmriiiin r

confundil

om
jiilni-

sil

i.iiuii.i

forte

enim

cullus

s. Genesii

martyoccasioad

Iiiiiiiii/i

/isr u ,lu -sr n/il

m m

ris

istic

ab

aliquo pio eremila

(iclioni

inductus
ut
,

lns

adoptat. oporteai

iinir

colligimus,
traditioni,

huic

quam parum //qu& tam vitiosa

nem
x.w

ejusmodi
jiin

dedit
vere

ita

miracula
qui

martyrem
colitur.

spectenl

etiam

deprehenditur. Quapropter ingenut mcerla vel ignota nobis esse omnia ,/n,r de sancto Genesio illo passim circumferuntur, s, proprium ejus nomen, immemorabilem cultum, et aliqua recentioris <<< miracula <! beneficia
et

diversa

Augusti

Quapropter

eruditos

Car

fatemur,

thaginensis provinciee oiros hic rogatos volumut, iil l/nnr J| rn/inliiin nohis iitiinin nl \rm\i\itirl
.

iirm

siniiii

de gestis

ei

eetate

S.

nesii confesso-

<

antiquis documentis stabiliant. Hasc Papebrochii

nostri suspicionon est prorsus temeraria,

oias. 26

Xmprimis
i/n
i

nomen
nir,r
i

ejus

el

titulum sancti re~

\i

ciim

Waddingus etiam
t/niiin

post editam Clemcntis

VID.

d qwmvi
Sciara; pro
confesst
ii

perimus
,/in
ii,

diplomate
imisl iirmli

Vlexandri

Pontificis,

Unllinii.
iinlihiis

partim
ntl

supra relulimus,
n
,1 ii

in

i"

in,

jitiii/i

incamationis 1493 conci

Miimriiin

iii

Christi

/597

""'

jilriillnlriii
lniii

nl
111

nslil n

rn iul

!',,,

c
(;.-

2 linnr

eumdem S.Genesium Sciarensem

r ,,l
:
.

cogno.hKinin*

dicatw
Iriilriim
Desii

Miimriim
Xara

nriiiilori..
in

sui.li

miiir

iiinrh/ris n/i/icl Im
sic
1 1

nhi

\rln

II.

de
to
i

la
''i

nuDcupnio,
<-\

qundnni
per

loco

de Cetina
ne
i

exorditur
Cetinae
l

Joannes
esl

patre
in
.

Joan-

civilate Carthaginensi

decem

mil

.ini

-i

ii

oppidum
^ersus
.

confini-

\.

circa distanle,

circa

liltus

maris conpag. 96

bus

Aragoniae
astate

lastellam
\\
il

natus

adole-

sistente,

C
iiiiii/iiii

quemadmodum
sr/iiiiiiiiiu

n< Regesto Pontificio post

scentiori
inutiliter

Lnsen
,

nidam heroi
majori

Aragonio;
,

\iiiinliiiiii

atiiii nt/i

lamen
el

neque
hero
ei

Eructu

qnaffl

quente legitur

Hunc immemorabilem sanet

lemporis
culo

virtulum jactura.
,

Divino quodam
valedixil
,

igni|IV ~

rh Genesii cultum confirmavit

auxii Clement

resipiscens
petiil

mundo

\m
468
iii

1'ii/hi

ni/us

Bulla

/ijiini

Melchiorem
\

Huefol.

mumque
a

sancti Genesii

ham
l

fnis non propfi

,
fl

io

Iiiiiiiiiii

Hispanicam S. Genesii verso refertur in hunc modum

post
.

itam

civitate

Murciana

dioecesis

ai

thaginensis
et

nbi
IttT.

Cum,
de
ntrio
,

aiiquol annis pie vixit.

la

Deindegesta
(inquienl
)
,

martyrium
*'"''

Qccepiraus

in

eccles
|

ia

sancti
|

Genesii

lni/iis
-".'

Joannis enarrat.

Sciara

Carthaginensis

di ecesis

ana

pia

u
inl

Waddimgus
tir /c

Sciarenses
I

aon que sexus Chrii li Bdelium confraternitas cordigerorum sancii tamen 1111111- artis speciali; uuncupalorum canonice instituta exiPrancisci
,

iriiiliimni:

nsorrs

,r,tl,u;

n I ibUS
'

.W'"
/...

imrniii

iiniiiin,

Clwish

1487
his

'"""
oerbis
coi
i

s
'

/"''"'

rnn opinionem
fessorem
locus-,
tinae
ulii

tuam revocat
dicunl
ex
\ ita
;

Con''"'

si;ii

qua3 se

111

bonis operibus
confraterDilas

exercere

consuein

omnes
alias
irni
is
i I

unde
uostri

ig

'

"l

\ii

Nos

ni

pradicta

majora
ipsis
aliia

beati

Joannis

die
et pi

ascipiai

iucrementa
confralribus
li.lelibus
,

tam

nunc
nti iu

mam
leui

appella^

el

ffidera

prope
'

Murode
|l;l

Lempore
sexus
ac

quam

ciam,
et

decem distantem,
i

constitui

que
i|in

Cluisii

vere pQBDitentibus

legendum
NESII
,

ri

ai
i,

mqi
a

confessis

sanctissima

Communione
in

refectis,

NON

1'itoi.i

sancii Gepi rm CAnTBAOI" CIVI1 ITE

prsedictam

ecclesiam
,

festo

ejusdera

sancti

rknsi.

Equidem
,

fateor,

hmc

a
r.i

Waddingo
/nrssisscl

"

Genesii

coni essonis

quod
,

celebratur

vigesimq
iisque

rorrrrln
trs

rs.vr. s,,/ ,//,,,, s,,uiil

<>/>

///'/''"'

quinta
;i(
i

mensis

Augusli

a primiSj

Vesperis

rationes
ni ii,,,,

occasum
,

solis

festii ilatis

tiujusmodi devote vi-

,/rtiir

,,/,

guas sentenliam mutavitl "//''.'/'"''' ipso /n"r ini cOUSa

omm.es Sciarenses

''

Bitaverint
riiMi

plenariam
el

omnium

peccatorum

suohant

quod

il/itin S.

i.riirsniii,

"""

"'

indulgentiam

remissionem

misericorditei
dedii

confessorem dicani

in

Domino coDcedimus. Clemens

\m

Forte Waddi/ngus ex bus suis Sciarensibus inieUexit, hanc essevulg6 rem

/'/""''

DIE VIGESIMA
,,.,

QUINTA AUGUSTl.
dicam,
liis

129
factis,
,

ideQ pr i onm
tius
s
'

traditionem de sententiam

suo

S.

Genesio,

et

Ut,

excursionilnis

in

suam de martyrio w-

redirent

onu

ti

evenil

quod

patriam spo- Auctorb a Maurorum c c.

deperr^" 11 '"" sanctl <;veniu'"'""""
rf(ie -

'<'"' ,v

"

revocavit.

revoca iionis

causa,
plebis

Quidquid sit de Ula nos tam facile non moveopinione, cujus originem
ei

celoce

intercepti,

libertatem

deplorarent
merilis

diiam; sed oratione ad

nesii
sic

Denm
validus

nurcQfnmuni

racta

extemplo

exsurgens

Sciarenses osantiquitatem ignoramus. Si porro I"""' traditionem suam esse antiquam, tenderint,
ri

solido

fundamento

niti,

Waddingum

retractan-

inn imitabimur 30
Itorta
,1

Quamvis

autem

Waddingus

loco

supra

Maurorum arripuil relocem, ut nec amplius illi fueril a quoquam visa, el in Hispaniam pervenere laelantes. Quidam equitis Murcjensis lilius morbo laborans, brevi intervallo (leressil ciijus pater dolore morlis filii compun.

fabfi

gitpanorum

deprehendisse cirdtato faleatur, se nihil certi illius sancti Genesii, mortis tempx ,-,, parentes constanlem citm statum, tamen ex populari t

ctus

i"'"

el

sancto
luce

Genesio

promisil
se

si

Qlius
ii-

lnijii-

\iir
\rero

fruerelur]

per

annum,
lilii

m
(l ,

lium

|<t

^'m'

nm
Hoc

in

ctenoliii

mim imica,

traditione

peferunl

mox ibidem subjungit sequentia: MulDivum florere miraculis, consan

.

continuo

servilnros.
lectica

peracto

voto,

daver
qua
uiiisj

poni
(

jubens

ad ecclesiam

in

guineum fuisse Gallorum rcgum, el Caroli MaPlurimi sepultum. jacere ibique D epotem gD
j

sancti

Abbatis

idelhardum
"<
pi

beiensem perperam
pignora

intelligit,
,

abbatem Corsupra monuiel

eo

confluunt
ille

veneraturi

et

beneficia

Impetraturi;
in

qniescunl
.

illud

Buper
,

ea q ue

frequenler exhibel

prmsertim

mari

aram

imponens
el

repetita

per

triduum
ritiosam

oratione

Verum hac tanta generis nobiliaut regia consanguinitas non parum nobis sustas pecta est, tum quod antiqui scriptores Galli et Uispam de illa nusquam meminerint, tum quod
periditanlibus
recentiores

eleemosynis
recepit.

voto

adolescentem
loco

Qlium

vrvom

Voluimus
cel

hoc

Tamayi
rei

latinitatem
riim
,///"/"
:r,

luxatas ej"* periodos

corrigei
,

saltem

satls

mtelligatur
/

mbstanlia
ques

fabulatores
tribuani

claritatem
t

Hispani similem generis Adelhardo abbati Corbeien

.

narral
/:;

E
Melchioi
Varty-

lns

aliisque

mvraculis,
verbosis
ibi

quem Genesium cognominant, et cum S Gesi nesio Sciarensi perperam confu/ndunt, ut supra tidimus. Vnde non immerito veremur, ne tra smi sancti Geditio Sciarensium circa nobilem ex illa fabulosa confusione pronesii stirpem
dierit,
et

iiuchiiniix

Hispania
esse,
.

episodiis

cxponit,
S.

"'"(c^i

nemo confidenter
sriiuliiini

infi rat,

corpus

Gt

>

sicut Sciarenses
/"'/"

traditione sua

contendunl
acciperel
"

nobis

tnh- argumentum propon^ eamdem responsionem, </u>nii

ab

his

pseudo-scriptoribus

origmem
S.

suam acceperit.
:n

Quod
in

attinet

ad

miracula

quibus kic
corusi

Gregorius olim <ir>tii cuidam Petro quayrcnti, rur Sancti majora signa facerent, ubi minime Vimirum S. Gregorius jirr semetipsos jacent.
S

Genesius
Irum mirai
lo,

Carthaginensi

provincia

u-

dicitur, iis faciliorem fidem adhibemus, quia centiora sunt, et ab auctoribus coeevis aut sub-

eequalibus
,

conscripta
S.

nam
Vita

Melchior

Huelamus
et

Dialogorum cap. 38, m novissima Papa lil>Operum ^<>>ruin editione Paristensi """" 8 col. Ubi in 27. "-/ hanc quastionem sic respondei Mari>r*s jacenl dubium .ur|Miriliii< sancii .iii-.
-'
.

Uispanica
diffuse

Genesii

cap
quee

14

sequen-

petre,

uon

est,

>t

malta
et

valeanl

signa

de-

non diu ante mtatem suam conligerunt. Sive hac miracula spe ctent ad S. Genesium confessorem, sicut Sciaren existimant, sive ad S Genesium martyrem irelatensem, quemadmodum Papebrochius notibus

narrat aliqufl,

monstrare, sicut et
rentibns
aii

faciunt,

pura

mente quae-

innumera
potesl
ibi

miracula

ostendunt, Sed quia

infirmis

mentibus dubitari,
praesentes
sint,
sint,
.

Qtrumne ad
ubi

exaudiendum
. 1

constat,
esl

11

111

sins

corporibus

aon

ibi

necesse

ster
ter

superius allegatus suspicabatur, illa brevir memorabimus ad honorem alterutrius Sancti,

fial

eos

majora
potesl
in

signa

ostendere
infirma
llxa
''-1.

abi

de

eorum

praeveii-

sentia

mens
l>.m

dubitare.
tanto

Quorum

cumhodie mentio
tura
lurc

duo distincti sunt

de utroque illo Genesio et de neutro sese alias obla-

mens

magis habet

dei

sn opportunior agendi occasio. Tamayus miracula velbeneficia satis fideliter ex Hispa-

meritum, quanto illic eos novit et uon jaci non deesse ab exaudiUone. corpore, et tamen

Ceterum
nesio

//"

sunt

conjecturai

nostrai

de

Geirle ~

nico Melchioris
111

Huelami

libro latine contraxit,

et

Sciarensi,

7""

'"

'"""'

ois ea

Vartyrologio suo addiem nnMaiiretulit, quamibidem S. idelhardo Corbeiensi perperam

latina
calisa

l>' rum documentorum penuria proposuimus, ,, revocaturi vel opiniom 1 mutaturi eas
,

si

adscripscrit.
''

uitis

certiora

nos docuerit.

ipsius

interpretatio,
,

quam
:

hic

bre-

saria
rr,

digressione

ad

S.

Vunc ab hac irelaten Senesium

"""'
Butlamj
,7
/,/,,-,,
1

transcribimus
pag.

Uispanici
e

W&

tomo 3 Anno mdlih nc sonal

a

Uartyrolo-

rrlimiir.

navis
petila

portu
.

solvens Carthaginensi,

ventis im,

validis

ultimam ruinam
parliculam
,

exspectabat

cum
$
III.

navarchi
sancii

famulus

lapidis
,

de

sepulcro

Sincera

sancti

Marlyris
scriptor
iluplex
,

A rc latensis

Genesii
,

exlrahens

illamque
,

nomii

Acta,

dubius

corum
ct

incertus

invocato
sedata

m
alii
,

mare
tres

projiciens

protinus
xi

tempestas

esl
el

Anno Domini
socii
a
.

mdi qui

Franciscus Xorpiscalione

martyrii
traditio

annus
refutata.

Arclatcnsium

inera

victum
captivi

quaercbanl
l;i1
'

paratis

Mauris
illi
,

insidiis

in

'ii

redacti
el

sunl.

invocato
In

sancti

Genefere
re-

nomine
ad
j

auxilio,

sese

mare

projicientes,

"beri ln "

portum, postquam per absque periculo el anxietate

unl.

quatuoi
natassent,

*
..rtiim.
posteritati

ctpud
qjuis

eruditos

Acta

S.

Genesn

" Irelatensu

***

u
civibus
'J

Pere
r

simlle

obtigil

miraculum
:

sexdecim

imi

reliqnerit, tamen omnes rc/rriini imni <nnr n>ru m

ettam sew/"'"

CMWOrM

Carthaginensibus
portu

anno mdlxiii
liltus

nam cum
rTumi-

aenuirmhabtnt, etcommum

consensu aflirmam<t.

,M

Uudinclytummariyriumabauctoresmeerofide2\

solverenl

e1

quaererem

Augusti Tomus

"
i3o
AUCTORR
G. C.

DE
ad posteros transmissum
Passionis scriptor,

S.

GENESIO NOTARIO ET MART.

indicavi)
el

liter

fwisse. Gerte ptui

cum
in

aliquot

codicibus

hujus
culo

quinto
ne ea
ui

fioruit,

vn

qui forsan incuntescprplogo suo lcctores

colle-

dcnuo collatam exhibemus. Verum cum

tione,

manuscriptig n in ea edi-

unico

codice

Colberiino

monrt,
gisse,

ideo sese
,

adhuc lempeslive hmc Acta

adhuc viva
referuntur,

doque occurranl
codicibus

integrae

sententiae,

quanquae in aliis

quaB
gesta,

recordaiione re-

manuscriptis non

habentur,

nec

tamen
inclusas

rum,
bulosa

sunt
vel

evanescente per
fa-

videantur

omnmo

respuendae,

eas ansulis

tempus

tradentium vel
Xdcirco

accipientium Gde,

reliquimus.

Pas~ sioncm fiujus sancti Uartyris Arelatensis, quatn sclecta Parisiis inter Acla Hartyrum sincera ct
credantur.

Ruinartius

ante

oulgavit,

Cnm

p.Tsc.iiihuns

pag. 601 istius editionis tempore neino

ita

preefatwr:

beati

Genesp
et

38 Pmter hanc brevem Passionis historiam adhuc supercst Uomilia, qiuv. n,l laudcm S. Geneseculo quinto recitata &st sii Arelatensis eodem et cujus auctor adhuc magis, quam pr&cedens, apud eruditos i/n controversiam adducitur, ui
colligi

0l

Qucto
Jfo,

'

i%

Areiatensis

martyrium

descripsisset,

pace tandem
Qdelis

potest
in

c.r

sequente Rui/nartii
citata
:

ratiocinio
pratvia

Ecclesi
pii

reddita,

hc

jactura
resarcita

alicujus
fuit,

quod
sis

jam smpe
,

admonitionc

scriptoris

calamo
sub

qui
lilteris

Genesii

exprimitur his verbis

episcopus
anctor,
alius

Passionem,
davit.

quam modo exhibemus,

beati

man-

Paullo post Faustus Regienaut Euclierius Lugdunensis, sive

Hanc

Paulini

Nolani
cui

episcopi

cujns

Homiliae

aliquot

cum

aliis

nomine vulgavit Laurenlius Surius,

auctores

plerique
codices

aliorum auftorum
seu
Eusebii
Bibliolhecii'
sio

sub

nomine
editae

Euscbii

Emisseni
qtiinto

consenliunt,
Et

nec

adversantur
nonnulli

Gallicani

sunt de

tomo
bealo

manusciipli.

sane
sit

quamquam
quin ab

dubita-

l\iinim,
in

homiliam
saepius

Gene-

tant, an verus

beali Paulini fcetus,

ipsius
3BVJ

nemo

edidit

qua
qua3

Passionis

hujus non
ut ex

men

inliciari

polest,
ii.

auctore

solum sententiis, sed

aliquot
locis,

el ipsis verbis

ulitur,

descripta fun

in

nolulis

proferemus,
in

pateDescri-

30 Dcindc
qui seculo v
floruit,

Ruinartius ibidem

testatur,

i/n

trir

bit

Porro

Papirius

Massonus

hu* aut quatuor Mss. codicibus ante ha?c Acta nomen Paulini episcopi expressum legi, ct propterea se$e illud etiam editioni

ptione

Franciae per

flumina laudal

Patientis Lugsanclp
licuesancti

dunensis epismpi
an diversa

homiliam

elegantem dc
videre non

su& preefixisse. Sed

Genesio Arelatensi,
rit,

quam cum

hmc

""" sequitur,

illam

hujus nominis
S.

antistiti

lucubrationem Nolano tribuendam esse: nam Road Antvcrpicnscm

sit

ab eaPassione, quam suh

diximus,
,

Paulini nomine
Eusebii
aliquot

editam

aut

ab homilia

iweydus noster in Paulini Nolani

Biterrensi,

notis

mam

Gallicani

editionem pag. 834 i/nnuit, probabilius adscribi possc Paulino episcopo eam
qui post
ut

Eucherii
judicare

laudata sub cujus noniine opuscula edita Lugdunensis

sunt,
est,

non possuraus;
auclores
Inter
alios

siquidem cerlum
sancti
Genesii
sanctoe-

initium seculi quinti cathe-

alios

eliam

de

dram

apud Sammarthanos in Gallia Qhristiana veteris editionis tomo % pag. 408 videre cst. Fortc Rosweydus judicabat, hanc nartenujX,
Ifjariyre

laudibus scripsisse.

sermones

nim

Augustini,

Caesarii,
,

Fausli,
qui

aliorumque
in

ralionem de

Gallitp verosimilius episco-

jusdem ajvi manuscripto

ctoris tia

scriptorum

Roma;

coilice

num. 383G

bibliothecae

Vaticana

ha-

po

Gallo,

quam
s.

Italo

convenire.

Tamen istud

bentur, duo exstant de sancto Genesio absque au-

(,/jasraliim

1'aulino

rccentiorcs

critici

cum

Nolano tribuunt pleriquc nupero Paulinianarum

Galliarum pag.

nomine. Sal Hadrianus Valesius in Notv38 mavult hanc Homiham

Hilario Arelatensi,
:

lucubrationum editore Gallo, quem Tillemontius tomo 5 Monument. ccclcs. pag. 509 icrnacule le Brun cognominat. Hic editor illud martyrivm Arelcitensis reliquit inter Opcra S. S. Genesii

tribuere sancto

sicui ibidem

indicat his verbis

Auctor

Homiliaa

de

sanctp
et

Genesio
patrono

martyre
(sive
is

urbis

Arelatensis

indigena

Paulmi
gavit,
et
:

Nolani,
ii'

qu&

Parisiis

anno

1685 vul-

Paulinus
antistes,
sis

Paulinus Nolanus episcopus, avf Lugdunensis Bilerrensis sive Patiens

,

notis

quentxa martyris
tus
qui
;

Dubilat
hisloria

tomo 5 pag. 114 monct seRosweydus, an sancti Genesii

genuinus Paulini nostri
fce-

sive,

ut

potius reor,

Hilarius Arelatenseu duplicon(

fuit)

docet

urbem hanc geminam

sit

cem

fuisse aBtate

sua. At Valesius Homiliam

eam

Paulino
sedit,

cuidam

Bilerrcnsi

episcopo,
existimat.
;

anno cdxx

adjudicari posse

fundit qum hoc loco allegat.

cum

Passione, ut patet ex verbis Actorum,

,

\\

Ha3C tamen Paulino Nolano vulgo sane aliquid obstat, quu minus
licet

trihuilur
ei

nec

39 Theophilus

Raynaudus noster

in

HagiolQ-

adscribatur,

g in

non vidcamus, quam occasionem

sit

illius

texend

Patienti episcopo

Lugdunensi pag. 70 hanc Homiliam sancto Lugdunensi tribuit, et aPas;

:

narralionis habuerit.

hoc sione S. (kmesii Arclalcnsis clarius distinguit

37 Quidquid
initr ermiiin,

dc vero
inai/iiiiiii

illius

historim scri,

modo
lenla gitur

Facundiam
in in

sancti

Patientis

indical

noiu-

/iiorr

qiii

rrrtr

fidem merctur

nos
assi-

homilia

sancti Gencsii

laudem,

quffl
"'

duceptatur,

defeclu

notitim

certioris

hanc

litem

indecisam
/>ost

relinquimus

exemplo
Mss.
suis

Ruinartii,

qvA

Eucherii
rius

nomine Eusebii Gallicani pra^notata eam enim homiliara rapy

miscella
:

gnatum nomrn,
nis
ita

ex

codicibus

Paulini

episcopi

Massonius in Gallise

descriplionc
tribuil

per

H umi
.

laudata
heeret

admonitione
:

pra:ria

ad

na agens de urbe Arelate

constatque
erit

sancto
,

Patien

eamdcm Passionem pag. 602

anceps

Parisiensis
quis fuit
ille

cditio-

habitam
illa

exlra

Arelatem

ut

Icgcn
u^

Sed

Paulialius,

perspicuum.
alia

Non

videlur

nus? Nolanus an Biterrensis episcopus, an

plane incerlum
est.

agere de
legitur

scriplione,

aulem Masson qua- apud Suri

1

rum
lis

codicum,

auctoritatcm vetequos Ruinartius allcgat, his AcIyitur ob

nomcn Paulun r/iiscopi pra;millcmus, ct ex i/iso post Commentarium preevium recudemus camdem S. Genesii Passionem, de qua editor illc lectorrm
ctor
sic

lomo iv, die xxv Augusli, el linl,e,u n tilulo Nolani, Paulini sancti Operibus mista nec enim ea scnl Martyrii sancti Genesii ![^ a aut confundenda cum dicenda est homilia
'.
( ]

iic

sancto

Genesio
in

vere
(ut

pricmonct

Ilanc autem,

quam

ex.

Surio

miscella

Eusebiana
cap.

perperam

homilia, qua? factum

exstat
esl

edidit

nov&

editionis

Operum

sancti Paulini colle-

Auberto Mirajo
clesiasticis
sit

Auctario de

Scriptoribus
dixi

ec,

(Ruinartnis hic dcsi<inat illum collectorem Gallum, cujus cognomen ex Tillemontio superius

118) cum ea

quam
quo

scnp
Cr

narratio

historica

modi

sanctus

sius

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

sill
'
.

3
'i

i.

in

,.

Ui

Ms.

-201

signatur,

pergameno Husei nostri codice, hdbemus harlc homir

Eusebii

verba

contremuit,

quia

Christum

paginis

cordis

CTORB

gerebat inscriptum.
43 Projcciis
i;nii

G. C.

Uam semonibus
luadunensis lugustipost
40
,,,.
',,

Emisseni

oel

Eucherii
die
srx\

itaque
ncfarias
tota

codicibus
ejus

anie omlos proimpia

i'>ii>hram fuli

immixtam,

quam Surius

judicis,

voces et cdicta
erant,

CkrisliaiMB
profe8ti<

Acta et subjecit. launsis etiam prmlo

mvraculum
igttur

S. Genesii

tre-

atque decreta
nal.

jam martyris
oculis

linertate condenl-

Tormenta

in

dolor

eorum,
carriiD

Quandoquidem
et
,

hmc homilia
Martyris

contiistius

mi
(jcstll

UlusVrat

alit/ua

sdncii

quos pcena laceraverat, usque ad metum cum, usfiue ad tremorem torquentium

niebat; et
inter

perve-

cum qnibus

Utaposthunc Commentanum

ha?c

ille

Christianum se esse tota

pravium recudenda conferri poterunt, hic illam editione collatam oulgabimus ex ,., suriana

exultatione clamabat, tamquam Chrisliani non ad supplicia, sed ad praemia quairerentur. Quanta
el

r,s n memora to 1/n codice nostro, qui folio sancti Genesii sequente sic habet : Hodie natale passioceiebramus; et merito beatorum Martyrum ., natales voramus dies, qunndo eos martyrii
ll(

quam

nova
fides

speciacula

Deo
Ecce

atque
in

angelis
ty-

sins

praebuit

piorum!
militem

sacrilegi

ranni
Solebai
tyres
clesiae

ministerio
Ecclesia

suum

Christus

invenit.

ad
ecce

Iribunalia

persecutorum mar-

vita'et

gloria?
,

fides

dum

ingeril

morti,
brevi

genuit
dolore

mittere;

nunc

stupendo

gcnere

Ec-

jetemitati
parluriit.
,|n,,s
illi,

el

perpetua
plane
naii

gaudia

Merito
qui

dicendi
in

natales

dies
fragilitatis

niiiiimi

marlyrem trihunal persecutoris emisit. Proitaque Christianus sum. Omnis insania

:

raeranl

hanc

persecutoris,
a'stual

verso

in

illnm

furore,

consurgit;
ptiis

humanae miseriam, subito renascunlur in

vitee

gloriara,

dolore

el confusione
fidei

judex cruentus;

perennis
si

initium
dies

de

mortis

Etenim
in

istos
in

natales
et

sumentei vocamus, quibus

fine

erubescit,
lidia'.

cultorem

dc parte emersisse

per-

hanc lucem
dolores
,

deliciis
in

doloribus nascimur

44

Incumbente
diaboli
(Iuentis.

itaque

persecutionis

mole,
se
civitate

,111,11,

B
s,,,-.

atl

quibus
vagitantes

iiriu

infantiaa

cum ingredimnr, omnis homo

hunc

mnndum

fnsequentibus
mitiit
in

ministris,

In

ulteriorem

Bhodani ripam de
sed

im- firmaverit,

pmphi'-

qua>i
et

futurae

per lolam

viiam propheta * miseriae

civitatem,
iii

(lumine obsequcnte,

transgredilur;
ut

lia

voce
*Sw. suspecta

lacrymabili illa naturae prima siquidem primo statu vita nascencursum, in tributium, quffi ad omnem suscepta isti celebrantur ergo Juslius agitur. latione
infelicitatem

non

gloriosam

mortem
fuerint
in

fugeret,

de
:

testatur;

martyrii ordine nil

Si

deesset, dicente ipso

civilate

Domino

vos

persecuti
Illic

ista,

fugite

in
ei

aliam.

apprehensus
cruore

Christo

immolatur,
pretiosi

natales,

quibus
in

Sancli

ex

corruptibili

luce

in
et

triumphali

perfunditur.

Unda

novam illam iiln hominum

ascendunt
suliito
,

futuri

seculi

vcniunl

claritatem,

sanguinis
in

baptismi

sacramenta complentur.
Imstia
civitatis
*

Cadit

adoptionem divinae
paulo
ante
esse

paternitalis

pretium
ilaque

verilalis
felicissimas
inclyti

pietatis.

Sub

Swr.

hostii

et

consortes

mortalium
cujus

ipsa

mcenia

fidelium

cives

incipiunt

angelorum.
Beatus
agonis
illc
,

humeris

funus

Victoris

infertur.

Unde
gemino
sancti-

41
qupmodo
s.

Ex eorum

numcro

erat

nunc
honore
ficat,

inler

utrasque
sepulcro;

urbis

illius

partes

hodie

praeclarum

gloriosi

celebramus
,

gloriosus,

illam

ripam
illam

triumpho
sanguine

'* -'''loteMij,

adhuc a trumphum; qui adhuc catechumenus divinis legibus peregrinus, adhuc alienus, omnia
in

hanc

illustrat,

mandata pietatis fidei plenitudine consummavit. Catechumenus ad confessionis cerabtamma progreditur; non lingitur fonle, -'<
se

subito

hanc corpore. Fidelo

',

itaque

populi

peculiarius

exultanferunt

mpl

tes
,,,l

de

perpetui
vota
hi
,

propugnatoris

auxilio,

auditores

iimiiiluiii

de lumulo votorum
precibus, respondel

refcrunt
ille

hiiiur

moric
vel

non vivificatur baptismate, sed crederet, et quid tandem regeneratur quid pro eo Redemptori suo deberet, propassione
; ;

gaudia.
lil.ns
ficia
:

Pulsant

virtu-

vincuntur per
urbis

quotidiana
obsequia.

Martyris

benein

alumnaa

Unde
in

mcriio

fusione

sanguinis

confitetur.

Non

potest

quidem
illi

prosperis

colunt,

qucm

pra-sentem
itaque

periculis

dicere;

Consepultus
;

sum
id

Christo

per

baplismum

cognoverunt.

Frequentibus

iribulationibus
possit

in

mortem
in

sed

potesl

dicere,
est,

Per
morte.

mortem

approbarant
prius

quantum

apud

Deum

pro-

jungor

bapUsmo,

in

Ipse enim

Suffragalor.

Quam
gloriosa
et

pretiosa

sunt martyrum
inter

Dominus
dicens
:

mortem
Baptismate
Bcatiis
sui

suam
ergo

baplismum
baplizari,
ct

pronuntiavit

vulnera!
tormentis
\c,.iii
in

Quam

certamina,

quce

habeo

quod

vos
testis

viventes

mortibus

Iriumphantes,
in

non

sciiis.

inclytus
etsi

Chrisli
edidil

paucis,

bene
afflicti,

disponenlur

multis.

hanc Domini
rio,

plus

es1

mortem, quod imitatur exemplo.

agit
illc

non

myste-

Coram
candi,

hominibus

coram
sub
ideo

angelis
BBternitatis
sicul

brevem
ignis
.

Deo
ita

vitam
:

comin

42
WAuccofe-

o quantum
ignis!

in

pectoribus humanis

mercio
f

fceneraverunl
.

et

aurum

divinus

Catechumenus
profectus

aetemam
Christi

comperit
militiam,

orna ce

iili

in

camino
de

tribulalionis

titam
Bl

Nondum

ad

pl-obati

fulgebunl

sicul

sol;

quibus per
:

bea^

jam dignus ad ad famulatum,

niiim.

amicitiam.
ct.

Nondum
a.l

assumplus
leslimo-

imii

jam
caeli

idoneus

Joannem vos divina teslatur Iii sunt, qui siolas es magna Iribulatione, el laverUnt fln
i (

Nomium
ei

intromissus

Ecclesiae

januam
miles
in

subito
,,(
''

ipsam penetral
jarn
el

regiam
in

Nondum
Dei.
illa

coheres.

Nondura
regno
inconcussa

domesticus
El

candidas eas fecerunl in sanguine agni propter hoc stabunl in conspeclu Ihroni. miremur, ut . charissimi, ita (l || ergo,
,i
|

(1

domo
lllrnili
.
,

Dei,

jam

filius

sane
tanto

homines

fuisse
ui
,

meminerimus;
eos
nostri

hos,

inquam,
noverimus,

ita
el

ium

excitantur.

hanc
animi
Christi

gloriam
yirtus
et

in

miremur,
sub

similes

S(/

Martyre
,lin
'

fldei
el

magnitudo
subitis

oc ;ulto

eadem
,.
:

qua
per

oos aoc

sumus,
sequamur,
praesentia

carnis
in

fragilitate

amore

nutrita,

approbata
Dei
el

quanlum
animi

pos

Mcumentis.
,M1||||;

Nam cum

secrelus

adhuc

Faante

sumus
t

fidem

illorum;
ac

sectemur

virtu-

"i

exceptorum

ordine

militaret,

em

qua

terrena

respuentes,

rim

lnl "

n
'

s,,r
-

unpinv

'i pagani Caesaris assisteret, audiens eum capul Chrislianorum cruentas pronuntiare senas > Pfem tamquara

lll:

r egni S

cslestibus

inlulerunt.

Superaverm

dexteram ab
e1

excipiendo

morum et corcorporum dolores, dos superemus nos tormenta, illi ricerunl passiones; dium

sacnfi cando

revocavit,

imprimere

sacrilega

nh ,

,ih

sacrificare

da^moniis

horruerunt,

nos

inah-

i3a
Aihttork
<;.

DE
invi<liam,

S.

GENESIO NOTARIO ET MART.

contenliones ,
;

maliiiam,

obtrectationes ,
sacrificia,

men wwtfo Commentarii hujus

C.

tamqnam
inter hnjns tores

profana

detestemur

nwn 303

mnndi

conflictationes,

vitia, persecn-

virluiis

probent, esse

nos martyres.
et

Perseuostras.

quamur in nobis peccata superbiam Expugnemus

diam.
Ipsi
et

iDiquitates

aliquod assignaremus. Vunc examinabimus unam alteramve oj rml il miirm \rchiicusiuiii DtMWi qua- a
I
,

in margine an 303 noiurnnus, saltem tempw istius martyrii prmterpropter

DeJ

hoc

debellemus
castigalionem

iracune

martyrium
49 S >//)/
cio

spectat.

iu

nobis

el

perseculoris

partes

laudatus 1'clrus Sa.rius

n,

Pontifr.

quamur

martyrum

per

vigilia-

rnm, per contriiioncm jejuniorum, per custodiam Exhibeamus corpora nostra hostiam castitatis. vheniem, sanctam, placentem Deo. Acquiramus

quod apud Mnickmium inter scriptores Rerum Germanicarum nuper rqcusum ibidem tomo i eol. 129 primam popularem est,
Arelatensi,

m
'"'
i

'"""

irelatensium

traditionem

exponil

his
a

oerbis

DOYum, dod carnis morte, sed carnalis vitaB martyrium, ul de nobis quoque morliticaiione
nobis

Porro cives,
crudelitate
|i.nh'iii

Genesium,
subduceret,
in

cum cervicem

tyranni

etiam

viventibus dici possit

Pretiosa in conspectn

Iransmeare,
,

velletque in eam urbis qua bodie suburbium esl

rccedcnlibiis,
sicco

Domini
est;

mors Sanclorum
morli,
in

ejus.

Ergo

in

quanlnm
est,

Trencataille
vesligio

undis Rbodani
existimant.

Heri polest, exstioguatur in nobis quidquid peccati

irajecisse

Oporlet hanc
cssc,

tra-

mortilicelur
perlicialur

quod

seculi

ut

dilioncm
Officium
faciai
in

non

ailco

rcccnlcm

cum
ejusdem

dttm
rei

pretiosa

conspeclu

Domini
sicut

mors
atque

Moxarabieum
:

mentionem

vivenlium,
prsesentium
exlorquebit

ut

animositales,

cupiditates,

oralione seu eolleeta propria,

quei

sic

blandimenla
invitis,
ita

rerum,
ea

ea

mors
et

recitatur

nobis

verilas

fidei

mum
lis

Omnipotens Domine, qui bealissiGenesium martyrem tuum passionum slimu-

Dei auferat
separet,

timor

el

non
ut

necessitas ea a

nobis
ut

et

imminentium llucluum cumulis

probari

non

sed

voluntas,

terminum

vitiis,

obrui permisisti, cura

superaret,
ei el
illic

finem concupiscentiis ac delictis noslris non interitus faciat,

eum dimicantem nec pcena nec immersum unda supprimeret; quia

adfuisti,
,

,,

sed profectus.

ne cruciatibus
contra

vinceretur, et
fluctibus
porut

47 in hac homilia dicitur S. Genesius Arela-

hic praeslitisti
tarelur,

ut

naturam

Ex hac Homilia
qiiiilniii

tensis publice

generosam

fidei

fessionem
Caesaris

edidisse,

cum

Christian& proante tribunal pagani

miraculis tantis fidem omnibus praesta,

vota

celebrantibus devotissime conferantur. Amen.

trajectio'

annurn Passionis
iis-i-

gnat,

Gallicis

assisteret. Hinc Adrianus Bailletus ejusdem S. Genesii Actis colligit, impe-

Videntur hic Mozarabes illam Rhodani

nem pro miraculo

50
iiiincu

hahcre.

ralorem

tunc

wrbe

Arelatcnsi

praisenlem

antiquissimi

Passionis

ejus

et

mi-

'"

imperatoris aut fuisse, quamris nomen istius C&saris non exprimatur. Cum autem Maximianus Herculeus anno Christi 308 resumpserit Arelate iliuilcuia Humaiii impcrii, quod anleu invitUS
abdicaverat
.

raculorum scriptores vn ca fluminis trajectiont nullum miraculum agnoseunt : nam sanctvA Gregorius Turonensis lib. i de Gloria Martyrum cap. 69 simpliciter indicat, hunc sanctum Martyrem in

inde
S.

Bailletus

ullerius

infert,

Rhodano

natasse, sieut alia

occasione

martyrium
probabiliter
sit

Genesii

Yrelatensis

affiyi

posse. Licet hcec

anno conjectura non

huic

postmodum

omnino improbabilis, tamen nobis oidetur incerta, cum Diocletianus ct ipse Maximianus
Herculeus
in

Gallia,

et

rint ante aliqnot annos,

forsan Arelate, fuequibus hoc S. Genesu

Chrisli 308 lalis
ut ei

Arelatensis martyrium
locari posset.
esset
iuiii

ex simili conjectura col-

Quinimo primus Actorum scriptor in Passione, post hunc Commentarium ex Ruinartio recudenda, apud nos num. 5 diserte assent. Sanctum nostrum periculo comprehensionis proximum, instinctu Donwu sese in lihodanum prrtcipitassc, et sic uatandi ailmiripam pervenisse. St niculo ad alteram fluvii
referemus.
S. Genesius eral

Adde,

quod anno
status,

natandi peritus,
in

ul hic supponi

Maximiani Herculei
luberet

nonmulfacile

videtur,

nullum
est

ea

fluminis trajectione

qu&

Christianos persequi,

sieut

rendum
51

intelliget,

qui

Romanam

istius

temporis histo-

scriptores

miraeulum, nullum suo silentio indicium prawent.

Mss.

cujus etiam vetustissim\

ha?c

riam consulcre voluerit. 48 Eminentissimus Cardinalis Baronius in quem tamen Awnalibus ecclesiasticis ad annum Christi 303 incerlwm pu- u iii. (30 oarios in Gallia martyres hoc anno sub prtoside Rictio Yaro collocat, ct inter illos hodiernum S. Genesium memorat his verbis :
ii

Quidam

codices

paullo
Petri

ahter [postoh

exprimunt, et exemplum sancti ^ hune modum : super aquas ambulantis addunt Alque haec causa profecto exstitit, ut oatandi adminiculo perveniret, qni exemplo bealissimi

Pelri

ad

Christum tendens, per

summa

gurgilum

Arelaie tunc quoque

passus esl Genesius Actorum

bic

publicorum
tribunali
taesus
cis,

quidem jussus coram excipere decretum in Christianos, percxceptor;

abjectis

hae ambulare potuisset. Quid si Mozarabes ex S. Genesiuni periodo male intellecta putaverint,

sceleris,

tabulis

ante

pedes judiafflatus

aufugit

atque

delituit,

divinoque
sibi

Spiritu

baptismum ab episcopo
voluntate
posset,
fuerit

impartiri

roillius

gans, Dei

accidit, a
praesidis

ut

antequam

exemplo beatissimi Petri contra naturam I eolr bus portatum fuisse, quemadmodum in sua ' nonnulh lecta imnwunt? Forsan Arelatenses J^ /irodnjioso pter alibi allatam populi lsrucltiia modo mare rubrum transeuntis comparationem
existimarunt,

,IIC "~

compos
tus,

fieri

miDistris

praweDatque

proprio

sanguine
consecutus,
die,

baptizalus,

Rbodani

coronam martyrii moria, qua passus Ctorum martyrum.

celebrique

me-

est

adscriptus tabulis san-

Verum Tillemontius tomo 5

Monument.

pay. 3 et sequente putat, Rictium Varum prafecfium pratorii ante finem

eccles.

,ll|(l1 sanctum Martyrem, ^ pede hunc fluvium sicco poputrajecisse, ut Saxius supra testatur. lDnc Arelatenses laris ei meonstans illa traditio apud ac paulatM oriri, et ad Mozarabes trunsirc, <""/' mmlescere potuit. At undccumquc h&c absquemanem vel mcrementum habuerit, nos

eliam

rrcedenlibus,

seculi tertii mortuum esse. Ruvnartvus et alii judicant. incerlum cssc aunum, ,,uo S. Genesius

nifesto

miracnla uterum seriptorum testimonio multiplicare non audemus.

:>>

Arelatensis

auctoribus
certioris

martyrium adhmremus,

subiit.

Hisce

donec

postremis alicunde major

ta-

Loco superius citato

irelatensium

Petrus

Saxius
'

' /r_

ropW

rU

m^

r am

chronologia lux

affulserit. Interea

ma nt,

traditionem sic refert servo Genesium e flumine egredientem a

publico

A,m*~

DIE VIGESIMAQUINTA AUGUSTI.

p nblico

i33

Henini

pereussum , capul prea manibus gestasse, ad illum usque locum Dionysium

,

lemontius
in

et

historia

alii severi lucubrationum censores Auctohe hujus miraculi nihil sancto Uilnrio G c
-

k-

e lesia
t

irrigatus excrevemorus sanguine Martyris Arelatensis Perum ipse Saxius Canonicus ibidem breviler de ista capitis gestatione
s ic

vndignum inveniunt, \it apud Benedictinos mHistoria htieraria hallia: nnper edita
[relatensi

tomo2pag. 200

videre

est.

cm(e
lliDi

pronunliat
(licet
ita

Capul vero gestasse

illum
:

cum
mi-

iprrero

pictores

el

stalua-

ni

gffmgant)
agnoscil

non

assero

celebrem tamen

Toannes Sajinas Canoniru* Regularis La- qunmndo ptes teranerisis anno 1734 Romee hanc miraculi nar- rtmidvesArerationem inter Opem S. Hilarii Irelatensis ex latentet
Snrin recudit, enni</ne rnm nh/s COdidbllS aut eihliinnhns ndetnr ronlnhssr. \'<>s lnr eamdem
runi
im/irrssis

[iacu ji s

ecclesia.
.

./"'"'

hac de
a<l

ffenschenium nostrum '"SS. Maximi OCCaSIUin occasione v

dum
et

Venerandi

Ebroicensium ,
ia

quiin
capitis
haec

iclis fabulosis

:,.!
martyrum
etiam capvvi istius

audire diem xxv Maii

re

rmn/iln rihns

rollnlnin

rn nsr nita
est.

bemus ex Ms.
sonat Ergo
ad
:

qestasse dicebant/wr,

tomo

mensis
his
,

apographo Chiffletiano, </>iod Opera Domini enarrare honorificum

esi

$8
verbis

,/iam

gestationem
nihil

explicat

operaa prelium

roiracula

divini

opeiis

Ad

aliud

habemus

dicere

sancti
:

martyris
natali

Genesii
ipsius

glorinm
die

referenda
ille

quam

recepta

omncs eos Sanctos

debanlur,
eodera
invaluisse
illi

semel per Galliam consueludine qui capite minuli Iih-h- ,-it, ,

nnrrare
civitate

enim

frequens

in

Arelatensi

casus,

pontis abrupli periculo,

exprimendi
intra

in

statuis

picturisve

cum
;

urbem

totam nimio
pavoris

tremore
discrimine
salutis
:

concussit

e1
.

ani-

capite

manus ante peclus

,

sublato

mis subili
didit,

concussis

solem

popularem errorem
capita

quo

credili
,

sunl
el

nitatis laetiliam

recepla

gralia laetiorera red-

decisa
suae

post

mortem
dicatum

sustulisse

ad

jucundilate

dnplnnia

nam
die

rum SUOS

in

locum
luit
itl

veneralioni

deportasse.
;

Po-

hac celebritate plus etiam quam suos

pulus coegisset
dis
,

\idas poel

B agniio semel
,

sed iterumque revera contigisse quod tam multos in errorem de nullo Sancto potest fallaci principio induxit cujus Acta non sint omnino sinceprudenter credi el ab omni interpolationis suspicione, rissima

semel

quorum
angusta
ideo

in

illa
,

gaudiis agenspatia
la-

illo

ipsa

civitas
,

erat

scmitte

caraporum

el

baerente

in se

agraine et

fluminis ripara in

borantibus cunctis sua densitate, ibat in alterioris honorem Martyris Christo devotus

propter

auctorum

indubitabilem

Gdem

remo,

exercitus

nim
plura

charis conjugibus
sinlul

dulcibus pignofestinans,
,

addimus tissima. Vos confirmetionis gratia hisce Acta S. Genesii nostri quidem sincera esse, sed
in iis de hac capitis gestatione nullum uerhum adeoque istam Arelatensium traditionem fieri nobis prorsus improbabilem mderi. Ceterum cum \rrlairnsi agnoscimus aha errlesia rl Sa.rio
.

ribus

beneficia
in

habere

nec contentus
ecclesia

uno
,

loco

vota profunderc
ad

in
el

pervigil

antelucanus
:

sanguinis

reslinahai

iinn
.

locum ad -epulrrum

caedis
,

gnudio-

rum immolans
niter

hoslias
:

quasi

occupalurus aures

Martyris properahai
ordinata
:
.

nec Clericorura officia solem-

praclari

hujus

Martyris

miracula,

f/uay

jam

nec

ipsum

denique

lucis

tempus
collu-

paragrapho sequente ex testibus omni exceptione majoribus colliijcmns.

exspectabat

splendor siquidem

festivilalis,

cente tola urhe,

omnem omnimodis
illa

pepulerat noctis

horrorem.

IV.

Diversa

miracula
ejus

patrocinio
patrata,
et

Sancti

post

martyrium
fide

ab au-

qua inter con- disrupto Rho Rhodani terga dani P ontf fasce aut nimio calcantur, suhito aut sub injusto aul per obliquos amnes maleriarum pondere al. obliquimi 4 prona diflusa est. [ncertum est i lapsum
BS
Interim
via

navalis

fcederatas sihi urhes, illius lerribilis

pm

casu

certum
,

tamen
esl
,

cujus

insidiis

pre- amnisillapsuin
in
,

ctoribus

dignissimis

conscripta.

tiosum mediis

nnns

hoc

fidelium

.turmam
et

fluctibus

male
dixerim,

pendula
ponte

strata

deposuit

adstante
ip S0
(.
1

me, quod
ita

veraciter loquor,

pedem ab
Ingens v

ut

referente.
,

A,nte
tus
.

annum

Christi

429

TtStn

ocuia-

antistes

Arelatensis
S. Genesii

quo S. ad Superos migravit

,

Honora,

illico

fragor

populi
;

stanlis

exoriiur
,

quam circumtam ruentis pavor tota urbe percurrit. Hic

alii

tos

mrrat,

mtercessione

insigne mirar culum quod S. Hilarius oculatus testis et immediatus sancti Honorati Arelatensis episcopi
contigit
sticcessor
littcris

conjugi

ille

filiis,

propinquis
affeclibus
antistiti

alii

amicis,
Inter
,

omnes
,

simul

diversis

meluunt.

i;n

sanctsB

pecordalionis

Honorato
,

quo
pro

irnuuni. tradunt

mandavit amosus Altamcn famosus Attamen

ut

eruditi

yuesnettus Quesnellus
e

passim tu-nuu contra

tunr

nie

populus
.

pastore

gaudeba!

uni

omnihns metuenli omne

torrentem nititar , et r .-.-. .. leonis Papee tomo I

.
,

Operum sancti -on lJI .,;.., pag. 730 hoc opusculum

edit
,

Qnos
cni.ita

tunc

.lla

pietas

B#Jm lAe s
s

animi a^ntudine
ad
intentione

^/^l^
cladis

pon.ln-

incubmt.
?

n( . ( . pn it

Onam
.

a-i

a?gnoi
,

iuu

al

xg , 6

prsesto

sancto Htlario Arclalcmi

abjudicat his verbis : quaa Narralionem de rairaculis sancti Genesii apud Surium Hilarii nomine decorata legitur abnorret ab stylumque prorsus ejus facundia
. ,

Eredis confestim
cordis

c1um
excessn

oculis
,

et

exaequata

luminihus
quin

ita

nohis

cirut

cumstantibus

mentis
,

totus

abscessit,

nemo

dubitaret

ti-ibunalibus

Chnsti

cum

redolel

quem et testatur Honorati Massiliensis Gennadius plura ad Vitas sanctorum Patrum pertmentin scripsisse. Verum ha-c lems ratiuncula vel
,

sancto Genesio
adstar ^-

opem

praesentis mali

impetralurus

56

Agehantu.
.

mienm gaim

u
tr

mise .
j

masimim

temeraria. Quesnelli conjectura corruere riftfyr vel *ola chronologia : nam armo Ghristi

randa naufragia
impedito
ra

Wpatmtum
aui ScriptQr
''"'"""

est

istud

S. Genesii
a(J/uiti
llt

mvraculum
nl

jactabant

ipse

prmsms

sua

lllir -

mon.ti
tes
:

penculo
paviaa
,

JS3 % "f^^" jr^J*,^ qmdqmd tmctuj oc^ avid^m

obv
ad;

^JfjTSS to
to

^
i

''

tSST

seu

testatur.

Honoratus
Christi

autem
(94,

Massiliensis

vii

*huc neebat

qnno [mpons intervlllum memoratam Qucsnelh conitctwam prorsus improbabilem

reddit.

quod ingens
Porro
Til-

matrum aln
muli
,

et pressi

et

lota

itmeris

sui

a malrono ubus fa"" iram^ fwgminibus

loco

tst,

8arcinis
li;inilll

pompa solenms.

Nemo hoc

,,

, ,

$4
,

DE
nemo
;

S.

GENESIO NOTARIO ET MART.

gloriam
mali-

At

CTORI

occurral

tantam

Martyris
,

dam notanda occurrunt.

sancti

Prhno ex

episcopatb
I)

c. c.

gna

obtreclalione

obscure

et

ripam

vicinam
,

Honordti

Areldtensis patet,

hanc prodfc

od

nullus allegcl

nemo
divina

vadis exGeptos asseral

salvavit.

quos
ripis
:

palam

dextera
liltorum

Depressa

peregri-

norum

mercibus

qubtidie

iisdem

giosam poputi Arelatensis conservdtionem differnon posse ultra awhum Ckristi iig ri l(llll sanctus ilh pr&sul r vivis excessit. Secundo
t

9UoL ", ,..,

mut,

ti

inaeslimabilium

onerum

navigia
,

jungunlur

na-

variis
illius

hujus
/uisse
;

historia

locis

liquet

narratorern

vem

illic

ferendis

ppntibus

tamquam

jacere

simul

oculatum
rl

ejusdem

miracuU

ordinatio antiqua fundum desperarel aggeribus constiluit. Tantum in boc vasto gurgite stipati quantum longissimis, popuii pondus exposuit validissimis, eodemque confractis pondere trabibus
,

irslnn

r.r

i/uti

snla trmjioris

firwscntiaj ratione

contra Quesnelliim sequitur, hanc lucubrationeni improbabiliter adscribi Honorflto Massiliensi, qu,\

acceperat.
:7
cl

Occurral

nunc animis atque

lotum,
lurba

oculis

ista

re-

ope S.

plicanlium simul

Rhodanus, ruina, naumiserorum

ad gloriam
div<

fragium,
in

implicanda
diaboli

adhuc anno f94 inter rivos degebat, ui mpra monuimus. Tertio in ipsa leclione jam experti /""" sumus narrationem subinde non satti claram esse. Sed hanc obscuritatem pariirh siifiu partim imputamus imperitis libraistius seculi
.
.

nnum

insidiis
,

conglomerata
ut

pernicies.

Nihil
nil

periculo

defuil

Martyiis

rns. ijin periodos aliquas luxarunt, ut satis apparei iiriuni ilms lectionibus , quas ad marginem ex
i

Ltallbu!

Quando enim alumnos ipsius mergerel (luvius quem eodem die piis natatibus " magna Dei, gloria! Erupit e \;icon sto gurgite gloriosus exercitus. Jordanem iterum crederes, rupto divinitus amne, patuisse; aul ii populo Dei maria sicui sub Moyse quondam dtice, in virgae imperio iter inter iludeesset.
, 1
1

posuimus. Denique curioso lectori adgloriamsancti

Martyris exhibere

wluimus

istud hislorios sacra)

fragmentum, quod magis fide el antiquitate, quam finii ni/in siin oenerandum est.
6
1

iiuir

iniiiiiiiiis
,

iilin

ejusdem sancti

&arejutdm
Kff.

ii

iii

enta
vii \ii
,

solidum

praebuisse.

Neminera

ruina
ius

quassa
invol-

Gregorius Turonensis haud dubie ex antiquioribus monumentis vel fideli traditione collegii ; postquam enim sanctus illescrvlyris

miracula

quee

tyri$m\mh
I

neminem
,

nemini

gravatum vestibus iim bauslum suum fluviu;

inci

ptor
nerat

lib.

ilr

gloria

in

de

translatis

Martyrum quibusdam

cap.

67

memiGenesii

sancti

illaesos

omnej

luraesque

vernacula ac

famiiia-

Aivhirii-i- reliquiis, ut

in Actis S.

Ivili preesulis

ris

ripa
,

suscepit.

Pompa
est.

omnis

sicul

ingressa

fueral

egressa

Matres
4
:

familias

profundo
cubicu-

famulorura
al

suorum
nulla
:

cervicibus

mobiliura
in

ad diem wi Angusti superius pag. hujus tomi notavimus in editione Ruinartiana iii/i. 68 de eodem sancto Martyre Irclatensi nar
[rvernii
,

wderoni

lorum
Dci

secreta

vexerunt.

comptae

honorem
detri,

rat

sequentia
cervici

Hic

vero martyr
pro Chi
isli

Genesius deci-

rirgines

fluilaritium

monilium
,

agonem
,

m
.

ne apud
pollenfe
ibi

menta
sicul

senserunl
affixa3

acus

ipsae

ut

ita
.

dixerjm

eamdem
fei

Arelatensem
Qdei
dicitur

scilicel
it.

fueranl

malernis manibus
rei
,

haeserunt.

vore
,

consumma\

urbem Esl autem

,

ar-

Nemb damnum
salutis accepit.

aliquod

nemo

dispendium unusraj

bor
rn
.

iiiu

decollatus

fuisse

genere mobeneilcia,

es

qua infirmis multo

Martyre
,
,

plerumque
concessa.

58

Occurrunl

pignora

chara

pignoribus;

impartiente
sis

sunl

Sed decurejus

iihni

quisque proximum suum, cui plurimum timui

laetns

temporibus
i

cum
llis

rami

corlexque
.

pro
est.

mortii pcricu-

ampleclitur.

Cujus

haec
sui,

nisi

Christi
rirlus

per

salvalione

detraherentui
Qdeliter

arefacta
vivil

intercessionem Martyris
rala
et
esl
?

praesens

ope-

Verumtamen adhuc
miiii
iiiinii.i.

petenlibus

Convenil
Martyi

itaque

ep scopus
esl

tfartyrem

praebens medicamina, <iuod

superesl de

,(|
'

Dominum

Ostensum
Et qui
fecislis

salute

dignum
quod
Jlico
,

populi Gdelis officium.

denique plurimi
agnoscitis

12

Tiim
i i

capite

.rijiiriii,

contrahii

mecum
de
rel

forsitan
levitei

el

quod
jungit

Hilario
'i

raculum, jam supra

turbare
ut

devotionem
erant

sanclam

licerel

limus,
iii

huic

alia
:

inimico,

Festibus
el

madidis, navigia
.

con-

lninr

modum
iii

nonnulla ibidem subSed el pons quondara

ubi

scendunt,
renle,

conti

locum

matutinum rigorem fiuvii spe fei mnunl festini, quo intenderant, ad scilicel caedis, animo victore pervi oium
;

super

Rhodanum
fi

fluvium,
die

beatus
ejus
,

Martyr
disru,

rlur

solemnitatis

,1111.1

super

oaves

locatus

eral

nu-

alacrilale

majori

posl

periculum
preces
,

recens

eola

fu

lare
ipsaa

co

pil

ac

pra

nimio
,

pondere
alVeo

populor popudiscri

sm
"
iii.i.

naves

dehi centes

in

fluminis
in

dignae

audiri

quae

non

fractae
,

liiin

submei gebant.
posili

Tunc omnes simul

eripe

tin

olu-

injuriis
'

imputare
referre

nesciunl

mi

pi

,|;ih

'-

sciunl,
:

quod periclitati sunl quod evaserant. Omne

denique
.

mine
nesi

ana
,

voce

claraaverunl dicentes

Ge

beatissime
,

nos
,

propr

83

sanclitatu

gaudio

iripudiani
interfuisse

assistunl

solemnibm
con
fuil

\iiiuir
iu.i

ne

pereal
solerania

plebs

qua?

Qdeliter advenil
vento
virlule

'^

periculis 'juval

quia

devote

celebrare.

bile

interfuisse

miraculis. e,
ui

Tanti

cuique

de
ac-

vulgus omne.ad
Martyris
pnlcri
i

littus

Mo* Hante reductum mlratur, se

alute dubila
'i""
v|
1

salutem

suam

mirabililei

e a

alvalum.

Nam
a

'"

Iulegro
l
|

'"

exulta
1

M"i
'"

jonque '"i"
'

M
'

suorum numero Honoratus paquidem haec manu politiori maperpetuo

divini
se<

iaepius

Langobardis

el cancelli beati hostibus vel reliquis

confracti

sunt.
i

Sed
i*abie

arrepti
,

daemone homines
propriis se

mansuris
,

ulo

scriptis

aul

comprehen

debacchantes aul
iis,

iii
111

andare potuissel
legalione
1

nisi

muneri
d

con cius

dentibui laceranles nihil de

ranl
.

quae violenter cepe

mulierenii
pro
(l|

sancti

flartyris

particeps
haec
E1

abslulerunt.

'i"'"

-''

I"'"- 11 '''

Dominus
timuisset.
-

contulissel

inso-

63
iiii
;i

Ferunl
viro
,

etiam

m
ul

hac
aquis
ad

arbe fuh
.

lentius
13

exullare
Ir|
'
i

quidem ad

nos

be

crimen
judice
cui

impaclum

uec

omnino
eretur,

,hllv
se

diiTusa

'i"'""'
'"

"'

Privata
;'"

parveniuat. cognoscuni ? Quod

Ceterum
soli

batum
dicata

;i

immen

i"'

",'""";""
,l,l
l

,l,,,,,im

"" 1||( "'

Deo
per

es!

cum
Illa

collum
in

lapis

immens
'

<'

conscius,

funibus

colli

atus
esl
el

(Uisset,

Rhodanuj
Martyri

av1

?VI1

cura

nl "'

"'

J ""''"'^ secula seculorum.

|

Spuitu sancto,

preecipitata

vero
ejus

beali

auxilium
:

oo

Nunc

uii

iiiiiin

Amen. mvracuh narrationem

precabatur,
<

nomen

JU aj-

cte

Genesi

gloriose

SaninVocanf aiebal aqnas naqui has martyr

.

tandi

^,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

landi

i35
ofTerrique
jussisset,
K.
I

pulsu
.;,,

sanctificasti
,

erne

me

juxta innocenferri
in

cum
neque

eum

corripi

protinus
ad

Pauliho
-I

liam
(Ml(l( i
rl
;|(
|

el

siniim
populi

super aquas
susceperunl

coepil

racilis

investigatio

procuratam iatebram
ministris,
|>*iti \ it
.

II

yidentes

eam
esl

navi,

perveniret;

crudelissimis

poena?
i

ut

abi ubi

basilicam

Sancti
vjro

deduxerunl
a

incolumem^
quaesita.

repertum gladio intprnen-rui,

beato

Quod
ut

nec

uUerius

vel

jndice

Rcnesio,
esl
.

vel

occultis

nuntiis,

vel

rumore
exitus

Quandoquidem jam

sa}pe

laudatus Petrus Sawius

compertum
docet,
dojtipne
4

diversa

latendi

loca,

Canonicus miracula, quibus non oult tr, vlurima superesse dubitamus, quin hic sanctus Harorari, non lmrn
suis contuletur alia multa beneficia clientibus cum tamen illa ad notitiam nostram non Mrvenerint, hunc Commmtarium finimus, n Passionem Sancti ex Ruinartio recusam consuetis
,.',,

irelatensis

loco superius citato testa-

non

infirmitate

spiritus,

sed carnis trepinotariv

mutavit. interim
,

Aifjiio

licel

superfluo

de

prae-

sumptae

fidei

conflrmatione
ex

sollicilus,

quoniam
renatus,

nondum
per (idos
tistite

eral

aqua

el

Spiritu

sancto

inlernuntios

Catholica?

religionis

anille

donum

baptismalis
angusliis

postulavit.

Sed
[vel

annotationibus ilfasPramus.

fortasse

lemporis

impedilus,
vota

juvehuic

mli

getati

diffidens,
indicavil
,

ardentia

distulitj

Gdeliter

quod

plenam
darel

consummatioprompta
pro

nem

etiam

bujus

muneris

Christo cruoris

effuslo.
ul

ACTA
auctore Paulino cpiscopo.

sacerdotis, divino,

[Et haec quidem cunctatio a3Slimo, prompla imiu atque

est;
af

judicio

provocata

dispositaque

circa

ejus

solemnem
rent,
cui
e

consecrationem
unius
scilicel
]

ofScia

humana
et

cessa-

baptismatk
Christi

duplex

gratia,

ex
san-

atroque

latere

aqua

el

parabatur.
',

Ex

Actis

Martyrum

sinceris

et

selectis,

quce
et

[taque

cum jam
coronam
in

Dominus,
abi
vid

per

Spiritum

rfid'-lli
(

sanctum futuri martyris scrutans

arcana,
bal

non

linsti<ni,in

p^-

Ruinartius
quce
et

anno J689 Pansiis

aliis

edidit,

teretur
esse
ei

dilTerri

paratam
obtulii,
in-

cum

Mss.

contulimus, pag.

605

victoriara,

percussoribus

eum
avida

suis

iis,
,

sequentibus.

quorum

eumdem
.

crudelitas

hiabal

ostendit.

prehen
,.i

um

abi se perspicil de Atque is Domini Rhodanum petiil inslinctu

sancta
a

Quento

membra
mortali,

committil
velul

at

eum
al-

.troprium
Prmtiso
proiogo.

atque

indigenana

Vrelatensis

urbis

illic

contagio
occultus

alterius
et

Jordanis

beatissimum
,1,.,,,

jin,.

Genesium martyrem, alumnum ejus* nascendi, patronum virlute moriendi,

undis,
ter

baptista
el

purgaret;
"i
111 ^

mutuo
el

[ue

mysterio,
consecravit.

corpus,
haec

aquas
profecto

celebrare

nium
cohh
daia
ros

jam a principio atque extollere, omstudia, omnes religiosorum litterae merili gloriosa ilommenta tanti ul debuerunl
ftdelium
;

corpore
exstitil
, |

Atque

causa

ac

sic

aatandi
.

adminiculo cum
qui
|

ad

al-

teram

ripam
ad

pervenissel

exemplo

beatissi

iptorum

fide,

et

viyacibus
integra

commenad postefaceret

mj
6

petri

Christum tendens, per

potuil
* f.
]

summa gural.

monumentis,
pervenirenl
,

illibata

atque

gilum ambulare

polmr

quae
o

admiratio

semper

nov;

probarel anliqua. Sed quoniam

succedentes

tempus Btates traderehc invicem memoriaa mutuse, quam mandare litteris, maluerunt; vel nunc oportel eadem
sibi

per

incertum

vilae

Transgressum continuo in de subeun Iffi passionis n j Sj e sponsore securum in eo beatum

i

ulteriora

flumi-

prasmiis

Christo

pro ea marlyi

iiuii

nl

ii,.
I

,i

eflusioni

sanguinis

gloriosi

Martyrem loco, Dominus eleet

gerat,

quique
irritis

nunc

oraiione

assidua,
percussor

votis

(idelilms

scriptis

in

tempora secutura transmittere,

numquam
tur,

frequentatur,
iclu
.

assequi-

ne

ea,

quae

adhuc viva
referuntur;
vel

sunt

gesta,

rerum, ut evanescente per tempus

recordatione
fide
,

exoptatogue gladii
vinculis
;

restinantem ad

Deum
.

animam
absolvil

corporis

quibus

tenebatui

\r\

iradentium
a.

accipientium

fabulosa

el

utraque

substantia
terrena

propriaa

originis

credantur
i
i-

elementa
iiaque

repetente,
el

interim

lerris

memad

Sanctus

Genesius in juventutis
militise
6

flore

bra

commendat,
5ervi
ul

cmlestem

spiritum

emiltil

lc(o

priraaavo,
. |

provincialis
1

lirocinia

suscepil

C8e iuffl

providerunl
.

HMJl

narrat
b

:i

qu;r
tate,

partem studio ! arte complexus, palronorum verba vel nova signorum veloci >
1 1

Dei
i,.

tamen fideles temporis illius utramque Dumiais ripam geminar

ipso
ia

orbibus

ambiendam
in

vel

dextrae,

sonum

vocis

sequaret

c;
.

spiriu.1
1

mnnirel
secrati
iim,

Nam
n-in.nh

tualem lutinic
qui

glorise

imaginera

praeGgurans,
f i
.

vesti

tutela g unius Martyris beata passionis loco, ponalterum in relinquentes

,

praecepta
|.i;r

divina celeriter audiret, ea

Acculit

1 1

latus

ratas

reliquias

iranstulerunl
illic

"'
,

notis

menlis exciperet.]
tribunal
judicis

autem,

ut,

utrobique
haberetur,
7

prajsens sanctus Genesius,

hic

sanguine
sunt,
,./

eodem
cutioms
i''"

ante

exceptoris

muns

corpore.
fideliter,
vel

implente,

impia
|n>si

repudiarel

mandatm persed devotus legerentur; quae cum auditus, el imprimere ceris manus
atque
sacrilega

hc omnia
comperta,
qui

atque

ul

gesta

lertoir^ a d

ve]

dicta

libentibus

devotisque
/,,,/,

Varty-

animis,
rabatis,

noveralis,
el

recognoscite;

qui

igpo
,

hortalur.

''""

sancta respueret. :i U)jeclis ergo

neeaiio
s

agnoscite;

gloriam tanU

Martyris,
el

per

ante
sacrata

pedes

judicis

labulis
refugit.

singula
i

annorum

spatia

crescentem,
ocnlis

in

saacula

triste

Gen*
Et ut

ministerium
iu

jam Deo mens

declinare

victuram,

mentis

contuentes,

vi.

nuiin

praaceptis
cjuibus

Euangelicis

actus

martyrii
nis

deviaret,
vel

p-i-secutio-

impetum
mutata,

permittimur vel jubeinur, [alia

latebra,
alio

simile se si unusquisque pro viribus ad similia, animos praaparate; ei ul tempus obtulerit, usque ad vmdicta? Genesius, throno Domini
tus

atque alia
l;Ur

non

solum
fit

vernm etiam
spriptum
sit,

civi-

SU83

tempus
vobisi

assistens,

sacerdoUbus ac
el

mmisu-is,
i,nstructio-

curn

loco

Spi-

clero
,

tibus,

ei,

qui

nl,|s

quidem promptus
se

est,

caro

autem

infirma]

Fe sU'a3

ista

composuit,

palrocinetur,

Wfr
ANNO-

ab

ira

furentis judicis

paulisper occuluit.

Qui

Amcu.

i36
A.
I

ACTA
ANXOTATA.

S.

GENESIl NOTARII ET MART.

ct

PlVLIRO

sequenlibus rejecimus.
g

IMSl

Recte

scriptor

a
logi

lii

io

/'/"' io "'""

35 ex his pro
et

utramque Rhodani
biendam
Arelas,
,

ictorum hoc loco ,/,,. ripam geminata civitate

(
.

'

verbis asseruimus,
lnt-i-

auctorem sincerum
certus

an-

cum
eam

icm/n,,,

,,,

tiquum

Acta collegisse ex recentiore adeoque

utramque
ut

fluminis istius

ripam ambiret
qui
etiam

puriore traditione,
ptor assignari
h
i/iiur

quanwis
possit.

eorum
rton

scri-

urhem

duplei

r/nsinla xxiu

vocat Auin

non

sonius poeta
hic
intellisir

Burdigalensis,

Carsua

Vomine

provincialis militiae

mine de Claris urbibus siium

describit
,
.

ilhns

a-iate

aliquod
iii iii

officium

militare

seu

bellicum

sed ministerium curiale, sicut se&pe

ir,

alibi signifi

Pande
Gallula

duplex

Arelate

luos

blanda

hospty

auctiore Cangii
est.

Glossario

advocem
oflicio,

porius.

miliiu
c

mdcre
s

i/ni/iir

Genesius fungebatur
etfmieus
lib.
\

illo

ei

aoma Arelas; quam

Alpinis opulenta

quam

Narbo

Martiug

ijuod M.
nis

Manilius poeta
istud
his

trecentis

an-

Accolil

Vienna colonis
inlercisa

ante
cripsit

martyrium
:

Istronomici
ver-

Prascipitis
i i

Rhodani

sic

fluentis

versibus
eril

Hic

et

scriptor
est,

velox,

cai

littera

imni

Quique
Excipial

QOlis

linguam

superet,

cursumque

lo-

quentis
longas oova

Galliarum paq 38 et sn/uniir solerter hanc martyriographi nostri phrasin observavit, et inde ibidem de origine pontis et alterius wrbis irelatensis ita
disserit ac
:

mediam facias Hadrianus Valesius

oavali

ponte

plateam,

Notitia

per

iimr paullo
vocatur,
et

posi
in

sanctus

compendia voces. Martyr ille exceptor

Arelatum quidem
iii

totum

sinistra

primo simplex Rhodani ripa positum;

Augustus
in

fuit,

sed

alibi

ordine exceptorum milil

postea

Constantinus maximus

dextra
sta. .

dicitur
(1
i

fluminis ripa

aovam
arabas

e regione veleris

urbera
.

Videtur hoc
I"
:

loco

conjunctio cum abundare

inii

atque
igilur

pouiu

navali

conjuuxit

nde

alio

legitur

Accidil

apographo nostro hmc periodus ita autem ul cum ante tribunal

. ,

Cum
ii.iiin,

aec ponte uavali

el
;

Arelatum uec duplex interfluente decoratum fuei ii suu

RhoDio-

exceptoris
ifjn

rangeretur oHicio,
|

injuslo

atque

sacri-

cletiano

Maximiano
fueril

Augustis,
Majore,

cum
sive
q

Genesius

in.iihi.iiii

.<

-LM-uiionis

jussa

ederentur,
el

quse

occubuil
buerit
vni.
el
ii,

duplex, pontemque

navalem haaetate

devotus
ceris

Deo repudiaret auditus, manus sancta respueret.

imprimere

sub
hoc

Valenliniano
esl

Au-

annis posl

depositam

Diocletiano
;

e Noster Comelius a Lapide citat veteres, qui utrumque Christi latus perfossum fuisse putant, iii iii CommentariU ejus adcap, tu Joan/nis
\

Maximiano pnrpuram circiter sexaginta (luminis Rhodani ripa gemin itis u A.Mnii m.v fueril setate GeueMi. \.mhh\ fueril
utraque
Ausouii
,

cum

rbibus
aetate

34 videre
f

est.

medium
principes

inter

Forsan ex male
Petri

intellecta

hac comparatione

iii.inimi

Maximianum el Valentitmperalorem neminem alium

Autfustum,
Arelae1

mncti

apostoh
illa

super

aquam ambulantis
<<l

reperio,
cui

quam Constantinum maximum

iste

ortum

habet

\Loxarabum

irelatensium

pons

oavalis

nova

isla

urbs

traditio,

quam 13 Commentarii

preevii

num.

i9

tensis jnre

tribui

possint.

DE
I\
J.

S.

MAXIMA
Sylloge de Actis,

VIRG. ET MART.

TERRITORIO CARNUTENSI GALLI.E

translalione, et
cultu.

P.

UTO
1

m PonE.

gantur

T
co,

Irifl
ilr

potissimum
hac Sancta
historia
.

consideranda
ac
ictis
:

propono
de de

judicata
incipit
iini.i
bi alis

el
:

mei

ilo

Historia

oero

prasdicta

sic

primum quidem
:

Operae

pretium
gesta
,

esl

leclioni

iuserere

ejus
ipsius

seu

secundum
de

prajclaraque
imaj

oec
el

non

et

origine ffl
etc.

translatione
cultu.

tertium
nos

publi-

Maxima?

virginis
i

marlyris

Sive

quo honoratur,
dl jam

spectat;

m
Inrr,

Ad primum quod
inler

iiiilrui

\laii

apud
Actis

Prater-

nrr rl u/ U6 fabuloSUS illr. temporis auctor voluerit qualemqualem

in

MOTMlWW

stylurn

pridem insinuatum
in

fuit,

diem hwnc

siiiim exercere

natalem buhsis
"i""'
iius

indicari
:

Mss.,

sed plane

ad

dici,

quod
fuerit,

dies

fatranslationis
si

''"'""nobis

ebretur,

quo,

quid
de
ea

m
ag\

hoc argumento; sive, cum nw haberet in prumptu, quod de hac Sancta m historice diceret, ut tamen aliquid diceret,
lectorem
ir/

voluerit
inventis,

ductre
ei

nugis

se

confictts,

bompertum

posse

alibi

aliquam dc eadcm Sancw

cohairenlia
e/futta*>
S

indicavimus hac die zxy iugusti. [pographum nostrum, quod Daniel Papebrochius pro "'""" transcripsii hoc titulo
.

sibi prorsus ignota notitiam suggerere; utcumqut

res
se

habeal
fiel

quam male

pramotatur
ui

planum
(iinuiis

ex

Historia

de

vim

ei

origine
:

ae

passione

sacra

gratia
.

nonnullis fragmentis, </'"'' P at' ex istius fabulatoris histonu

||,_

beatissimffi

martyris Maxiraa

qum,
,,,;,

mox subOfficii
.

li/mrr visum 2
rex
tiis
,

i/iinr. ipsius,

desumpta sunt ex quod hymnis, fllis ,

repertum
Lnler

|(|/

lectionibus
, ,

Fuii
iniin

|ii..n<iara

hujus
,

loci

accola

|(l:

""

'i" /livldiviqiii
:

,,,,,,,

(|lll

proprns
Martino,

Dordanus
seculi

uobilis

genere

Bchedas

P.

Joannis

s.

ct

opibus

opulentus,

tameu

paganus

Bernardini

Fuliensis, ab

eodem

fabulosa

undum

pompam

geminos generavit,

10 "
'J'

llllll

DIE VIGESIMA
A nim
las

QUINTA AUGUSTI.
censwam
rima
Prosffl
et

i3 7

alter

Maximinus

Dominatur; qui post mul,

christianorum
flivino

persecutfones
el

el

diras

crnces,

instinctns,

pcenitentia

ductus,

quibus pro MaBemper Bfama nominatur) eodcm ommm, tenore ipsam illam narralionem continent quae
(in
,

hymni

quamvia in n6C obsidione iiiucam sororem iujsiicolanim I|;1 decollaveril; lamen srilicet, bo.Mavimam [{
on
fonte

Bacro

regeneratus;

leclionea

pro

resto,

et

iisdem

figmenlis

referta

( |

eumdem
irr
fert
et

quoque ndentur babere auctorem. inalins autem magnas, quas magno conatu pronugas,
ne quidem nosse sese indicat, mdt quo reliqui s. Masrima fuerini transporiini,,,, ,,r quidem transportatas afp/rmat,

nis

operibus
i

insistens,

postea

in

Aurelianensi caei

,(,,.,/,.

episcopali,
el

auspice

Deo simul
labores
fuil

juvante,

a
.

sll

i,,iiaiiir,

tandem

posl

in pace
et
tis

requievit.

Altera

cum Cliristo B.Maxima virgo

tativ

srd promissas
i

dumtaxat
Iractarei

um

ila

jam,

tiu/,i,

martyr vencramla, i/iuv usi/ur <u\ annurn ivindecimum qua/rtum idola coluisse in domo paac

'iii

sedulo

haec

mentis arbitrio
divino
climate

prselata

aobilie

ridnii;

ecce

eminns nutu
terrarum
diu

irimi refertwr,
ihiiii

Dordanut quemdam

Christia-

dam
<|inas

'\

tonginquo
qui
se,

quemadvenh
reli-

,/iniii

macerasse pro Christi nominis confessione, Maxima clam patre ac familia ejus
/'

conspicit,

quas

desideraverat ,

daturum repromisil
iihi

invisebat,

et

ab

eodem mstructa fidem

Virginis patrem

Christi

admisit.
3
lih

6 En eumque

iiiinr,

lector,

alia

</u<v

rr quaUr
:

et

narratio

translationis

msirumento delibo
placuit,

Tcm-

Ad

Infr.

diabolus

in

som-

pore

illo,

videlicel tncarnalionis Dominicce

muxxxix,
nostr,

iuis

adversus illam
primatibus
. .

instigat,

suis
suluit
inito

accersitis,
.
.

Demde Dordanus, quam plnrimos con-

quo divinae
scilicet

Majestati

ratrona?

sanclissimffl

MaximaB
siquidem

martyris, sacras uuc

series
et

Qui statim consilio de hoc somnio Huc diversarum reDordano responderunl gionum in omni sapientia peritissimi humana ad:

asporiarc
praBcnrrat.

reliquias,
.

dicendornm

ordc

Fuit

praefato

quasdam
clara.

nohilis

ducantnr orantores
inaudils
ccriis

el

philosophi,

qui

hujusi

li

sed

vidua Anno *, morilms et famositate

tempore illo genere et opibus

clarior, quie.
,
.

/'.

Inna

visionis

sciant
verbis.

modum
Tunc

interpretari,
. .

el

ecclesiarum limina snmmopere frequentans

suas
preces.
.

inter

Dordanus mis10 in diversarum partes regionum, homiso num ludiflcatores duo >atliana- accersiti el repcrti
disponere
1

hoc
et

summe
.

exoravit

qua-

ii ii 11

tenus,

antequam
1

moreretur,
devota

conspicere, ore-

que
S.

tangere

solo,

mente

venerari

venerunt,

qui

suh specie

humana

latitantes

etc.

Maxima

reliquias in

hoc templum re|)ortandas

ila

Ne pluribus lectorem
gui/nis
cens,

morer; mitto blanditias, filiaa mutare tentavit, diguod iUam daturus esset nuptui magno ac
pater

digne

mereretur.
etc.

Cum

jam

tam sedulo
salubri

haic
di-

animum

Lractarel

<j">v
bfflc

numero prsscedente jam

instinctu

ximus
iiiimI

posl

admonita,
vo-

celebrato

magnati

Castillis

regis

fiiio

ncc

me-

his

super

rebus

cunctis
,

actura esset,
et

moro
i/iir

supplicia,
ut

gueB eidem infligi jussit. lunc

Denir
ulla

luit

sapientium

rationes

consilia

oraculum
rei

aliis

mpcrsedeam,
arrepto

Maximinus fragladio,
.

admiltere,

ne

in

aUqno.

tam magna^
super

gestae
le-

ter

puells,

evaginatoque

eventus

periclitaretor.

Interim, missis

Romam
his

sine
ipsa
iris

mora

m eam

animadvertere

festinavit.

Tunc
fra-

galionibus,
eventis

summum

Ponlificem
et.
.

rebus
.

propriis
cecidit.

manibus
sufficial

comam
e

coiligens
ista

ense

debite

consnluit,

summi

Pontificis.

Pauca hmc

fabulosa

historia

exlraxisse

speciminis

gratia,

quibus
auclor,

concessum expeclavit. 7 Q"ibus prsfatis omnibus a

le

Summo
bis

Pra?su-

trantlationis;

subjungo meas de
4
&**

illa cogitationes.

cognitis,
sanctffl

ac.

approbatis,

quini

Cardimartyris

Ac primo

quidem,
loci

quando

dicit

oales

Romanffl Ecclesia omnibus ntriusque

Quidam hujus

non mtelligo alium ab eo mdicart locum, </uam tractum vel urbem Carnotensem, conformiter ad titulum supra narratioiu lniir /mviiotuluni. Srrundn, Dordanus, Moincola,

m-mis,

qui

finj

tfaxims hoc suum

et

honorem templum
iu

bcnii. iinii*

devote

yisitaverint,

pro

ipMii^

reparatione

quid

temporalium

bo-

norum
cet
in

erogaverinl
sacra

festis

sequentibus,

videli-

C narrantur,

Maiima paijani ; cf i/uiv dc cisdcm mdentur referenda ad tria vel quatuor prima Christi secula. Teriio, quisnam Dordanus ille rex ? Haud equidem mvenire illum
ac

oimius,

solennitale

translationis

hodierns,
et

quod
lenne
post
in
iii

festum

apud
et

nos tamquam mobile

colilur

so-

celebratur

Dominica
Virginis

secunda
Bfariffl;

Assumpiionem
el

beatissims

poita,

atque

adeo

in

animum induco, perso-

Nativitate
:

Annnntiatione ipsius Virginis Masacra

namesse fictam, donec discere mih\ liceat, ubi, quando, quibuscum vixerit. Quarto, personatus
ttiam milii est

in

decoUatione

S. Maximae,

<|uod

feslum
stra

annua revelatione
ecclesia,
et

Nonis Maii
fesio

Vaximinus
morte
:

ille,

Maximm
ac

frater,
epi-

colil

m
,

mater nobeatissims Annaj

Vwdemque
scopus
swtes
iiiiIIiiiii

vn

lictor,

deinde

matris

Virginis

Maris

singuli

iurelianensis

nam

inter istius tedisprm-

lium

auctoritate

Apostolica
salubriter

plenarie

eorum Cardinacentum dies

Praaterea
in-

hujus nominis invenio apud SamGallia

indulgentiarum
Ludovicus.
dulgentias.
n.r
vii
.

relaxarunt.

nwthanos

lu "
torum
'"'"

Christiana

tom.

:\

pag.
ora-

Carnotensis

episcopus
diebus.
et

prfflfatas
.

sequentibus, Quinto,

convocatio

illa

cum quadraginla
Junias
it.

mdulgen-

iir philosophorum, quid est, nisi sceniepisodium? Sexto, ejusdem furfuris sunt ls '< ludificatores dup satanm, qui sub humana *pecMidicimtur latitasse. Septimo, adde his epir

Kai.

tempore

anno prsdictis
abbas D.
epi-

decenter approbai
s

[nsuper

venerabilis

Bartholoma^us
el

proui

confi-

Carauni
scopatus
n;i

Carnotensis
tunc

dioecesis,

ejusdem
in

'""''''

l,,r "

Castilliae

regis

fllium

''"""" meas exposui de apocrypha illa historia. *wm superest dispiciendum, an melius aliquid
,
'

Eactenus cogir

temporis
Carnolensis,

sulH^aganeus ,

absen-

Jjjj^ jjj
'

diw

antistitis

hsc sancta
partium

ivii.jiiianim

jolennia

magna cnm
el

reverentia, prssenlibus utrius-

'"

/ '''

"..

Kceai de S.
s

Maxima

translatione.

que
oiti r viii
i.,

sexus
Kal
iii

diversarum
.

populis,

solen-

'""'w

*
'

,.

// "'"'

" "hiuii etiam transcripsit Papebrooster '"" '""I" i" iranslalione reUquia^artyris
"

dedicavil

loco,
el

Sepl
el

anno

qno nunc adorantur tempore prsnotatis, ad

Maxims
lcctioncs

omnia
Post

sicul

in

die
hir

n,i,.

jloriam

Dei,

et

:^''' u

P rtor

finem

vero

mariyris

humililer

reclinavil
ncti

yusdem

translationis,

hanceidem apponit

..,..

Fratn

sus sancts Maxims Unde nos ergo, ims martyris Ma^2

simffl

*">jitsi<

Tomus

V.

38
ffl

DE
translationem divinis
hcec
Officiis

S.

MAXIMA

VIRG. ET MART.
Opcre tomo
ni
4.

AicroRE
j.i.

celebreraus etc.

pag.

'216

inter abbates S. Caran

subi

Atque

quidem sunt, quaj

ex qualicumque

(abhatia

est

juxta

translationis inslrumento cxtrahcnda putnvi. in

bia)

occnrrii

Carnotensis Bartholomaeus Simon

urhis

episconii

quo non pauca occurrunt,

quir materiem

pree-

Sebastiensis,

bent ulteriorum observationum. 9 Nam pmlcr ca. quaj antca

qua? hic exn-

tem anno mdxxv

sunt
indicuta
rei

suflraganeus Carnotensis; abbas prsefoit annis xvi. iimr

atm

irrnsiinilc,

minantur.
dctur.

contra illud docuincntuin, displicct /nimo. quod translalio illa affigatur anno 1539 : quia inde lamcn C0 Mgitur, cjns</rm aiirlnir/n nimis eSSe rrrrnYif
.

mae,

truuslationem aliquam quwcuniijuc ea fucrit, factam

hoc
videlicet dic

S. Maxi
h,
ltr

fuisse

trnijions,
i/iirm

xx\

Augusti

ad
t

translatio ali(iua

quam *
colitur

ut
. .

tii/rm

mrrratur

hanc sanctam
esse

S.

Ma.rinium
ijmv

nryinem ac martyrem apud Dordincum in

uti

raindem,
cl

Gallia,

cu-

dilata cst, ut aliqua certiora de is a Maxima, intcr Prmtermissos ad diem vn Maii ni dicebam supra num. I, notata, nancisci miir. Ea jam in promptu habemus, pauca
gui-

jus fttas

nescitur,

inferius dircinr,

quando
ct

agelur de

/psius

cultu.

Displicent sccuudo,

neutiquam videntur probabilia, qua scribit de modo ejusdcm translalionis : nam nec ecclesim nomen, ad quam vult asportatas S. Ma.nm.r
reliquias,
rint,

tamen quantum nobu rii/rlur, ut, illmso Urbani PP. VIII decreto fa moso Sanctm isti locum dcmus hac die in
drni
:

sed

suf/iciciit /a

Opcrc

nostro.
ecclesieh Veiparee

11 Castellanus,

Virginisapud
Maii.

>

exprimit,

ncc indicat. qualrs hrv fnc-

Parisicnses canonicus,
yajc
scribil

ad dictum diem \n
Martyrologio

mi

Pontificis,

nec unde venerint, nec ponit nomen sumquos m scenec Cardinalium

,

in

suo

wnvoersak

Prope
et

imo vero ne vc/ ipsam quidem sarn /ni/noris rmlil mnrin factam fuisse dequid non clarat. De his itaque quid crcdas, credas ? Quid de lcyalis liomam missis ? Quid R de indulgentlis concessis a decem Cardinalibus ?
iiam producit,
islius
I

Dordincum (vulgo Dourdan) io dioecesi Carnotensi S. Maxima (Ste Meme) tamquam virgo
martyr honorata in loco,
,

qui

gerit

ejus

noIianc
p

men

unius diei

itincrc

Parisiis

dislante.

Castellani

annuntiationem
Noaillio

postea

nncum Martyrologiuni
snh Eminentissimo
chicpiscopo
ilirin
ilc

Parisiense,

confirmmi anno IIT,

Interiin,

nisi iranslalionis scriptor splcndidc

im-

ponat,

vulrt/ir
si

probabile,

hanc

aliquando favirg.
et

editiim,

quod

ad

ejusdem urbis ardictum quidem

adMaii,

ctam
dtei

fuisse,

non

S.

Maximx

mart.

hac Sancta nihil habet; snl mtcr

ni

\laii;

alicujus saltem

synonymas,

cujus

ilcniln

reliijiinv rrl

ex cryplis Iiomanis

fumnt
eodem

cctractcc
wi

satis

cinendanda pag. vm ad Nonas indicat,* illam tunc perperam fuisse

ci

muis:

sub hoc unminr,

Gallias. ac dcinilc ad ccclcsiam S. Maximae, queB aniiniUialiir iiir vn Maii dclulic qiias SCriptor translationis in nnain confuderit. In hanc vero
snli
, .

nl aliunde

sam, de/cctnin illum

In
nis

his

verbis
sanctae

ibi

supplens

terrilorio
et

Carnutensi,
cujus

Maxima?
sub

virgi-

marlyris,
nini

memoriam nsque
Durdincum

hodie
ejus

vicus

ecclesia

prope
cuslodit.

coujrcinriim inducunt
niinal,

me

episcopi duo, quos noS.

nomine Deo
se

dicata

Collcctorcs vero hvr

nihil se habuiS'
in

quosquc indulgentiis
ditasse

Maximae
alter

trans-

jus Martyrologii satis

inniiiiut,

lationem
vicus

a/firmat

quorum
alter

Carnotensis
D. Carauni.

episcopus;
.

LudoBartholomsus
episcopatus

comperti
certo

de

wtatc ipsius,

quando
Irnip.

notula
lus ito-

mari/iiiuli
ijiic

cnlcni

apponunt
puhiicam
in

inc.

Ex

abbas
10

et

ejusdem

conficitur,

S. MaximaB,
in
istO

quam
locO

hodie

tunc lemporis sulTraganeus.

ilnmiis.
Gallia: Chri-

c.rliihcn
;

irnrra-

Apud Sammarlhanos tomo 2

in episcopis Carnotensibus

,innrm
liam

in

i/na rc loci
.

allrndi potest

ad

rirriiiiismn
ci

stianai,

fol.

493 verso

cjnsdcm
de
certa

quo

ipsQ

colitur,

ad

Ludovicum Guillard promotum fuissc nd episcopatwm Carnotcnscm anno 1527 : de quo prwsulc etiam ibidem agitur vn episcopis Cabiloncnsibus fol. ib~8 verso. In eodem autem
indicatur,

nrhrm
bent
vel

1'inisiensem,

in qua testimonium
citati,

perhtr

cultu

auctores

hunc

oel

wsu,

relatione

edocti,

cwm

Durdinco ,non

distarcnt amplius

quam, unius

diei ilinere.

DE SANCTIS MARTYRIBUS

RUFINA, EUTICA, JULIANO & FORTE JULIO, HERMETE, JUSTO, AC MILITIBUS XVITI
,

j. p.

Ex apographis Hieronymianis.
"""

DlB nv AUGUSTI.
ii-nlur vitria'

pographa Hieronymiana a Florentimo edita novas hic iterum, uli alias identidem assolent, tricas obtrudunt nobis, -i/nas si non satis enodare potuerimus cogitationes tamen nostras super iis proferrc, et aliquid sallem lucis pra-ferre conabimur obscura; an/nuntiationi huic, quat in textu hodierno a/iiul laudatum Florentinium sic sonat : In Capua civitate Campaniie natalis sanctorum Rulinaj, Euticae cum sociis eorum. Consonat Martyrologium reginee Sueciee apud nos inter Marlyrologia Ilicronyminna contracta : Capua Campaniae, na-

Al

scd socios sanctorum Rufina), Eutica? Richenoviense inlilii. ac Rhinoviense vero '" a In Roma3 Euticetis. Richenoviense addit civitate, sanctorum Rufmi, Eutici. Augustanuinlalis
: ;l|
'. '

Juliani,

Rufini.
:

Romaj
Juliani,

Gerasii mariyris,
Rulina-.

Sermeus-

Labbeanum
Hermetis.
provincia

Roma3,

Genea,
:

Quibus addc Corbeiense breoius

Syriae,

natalis

S. Juliani,

Ruflait

aliud sub
Leodii

nomine bemus exceptum e Ms.

:

har Venerabilis Beda, quod membranaceo S. lambe

Etitici *, Ermetis, Justi.
l

Itcm Rufini,

)r1 "'^

que

intcr

additiones

ad Martyrolm/i"'/'

Bw
a

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
'

39

a nobis

unt

'

llini

vulgatum antr tomum u Vartii, hmc civilate Campaniaa, natale SS. In Capua Ilermelis. Sed hi duo $ic mcmoet Jnliivn

pro eorum

legi

debeat earum,

quis tuto statnat? Aucroiw

milites

Novam
mitcrio

difficnltatem

creant

xvm, qui
:

in textu apud Florcntinium sequuntur

In

ri-

rantur
"

ipso textu Martyrologii a Florentinio

natalis

ejusdem

Via

Nomentana
$it

milites

xvm.

editi
rfs

Arelato

sanctorum

Genesii

marty-

Prmterquam cnim, quod non

quales

nobii notum,

Jiili,

Hermetis.
hic,

2 Vides
dr in

lector,

merum

chaos,

quo

tis

numerus, nec ordo, nec loca nec nomina, nec Romano (supra menconveniunt. De S. Genesio agimus hodie cum Martyrologio Gerasio)
dose

sint, textus hic etiam est mutilus. isti Verba hsc, ut affirmat Florentmim in notis, neque in Martyrologio Antverpumsi neque in
,

Corbeiensi

prostant

et
liic

aliquem
deficere,

Romae

certum
il-

martyrem veneralum
la,

monstrant

nmitano. Si

Rufinus
sit

ille,

qui Capiue

modo an-

in

coemetemo ejusdem.
ex

nmtiabatur,
,,,/,

ibidem, sed
uti

titulo

idem cum synonymo martyre, episcopi donatus, exstat

spectai <l \xvi
esse,

tanam
duxisse,
reliqui

urbe

Roma
est.

Viam enim NomenNomentum versus ortum

fortassc

certum

Et

Eusebius,

ac

in eodcm Romano,
nlnis
sit,

\u</usti; sin

videtur

rius

Docatur cpiscopus; plura de

quia nullibi supede illo comperta M.

in

S.Ponliani socii, omnibns fere Latinorum memorati, hic desidcranlur, qui Komae agonem complevcrunt.
4

hiiud novimus.

Hodie autem cum Martyrologio

S. Juliano
Syria.

Bxinde
in

anonymi

milites

xvm
Viae
:

Via

Nomenccemete-

noicc.

Romano tractatur
Florentinium,

tana,

ejusdem Via3
potucruut.
sanctae

Arenario,
erat

seu

Mui controversia cst e textu Martyrologii apud antea citati, an videlicet Rufina ct Eutica sit legendum, ac de feminis agaEulicetis, seu et iur; an scribendum Rufini,
rectius Eutychetis.

rio recoli

Celebrius

illius

ccemeVia

terium,

Agnetis

sed

eadern

decimo quarto ab Urbe lapide ad Arcus Nomentanos erat Arenarium, ubi sepulti sunt Primus et
Feliciaims
tificalis

Lectionem femininam prmfert

sed rlon
satis pcrsuadet.

martyres,

cujus

meminil
et

liber
,

Ponsine

Florentmius

vn

notis;

in

Theodoro.

Erat

cccmeterium

Sanctas martyres,

inquit,
legit

non Rufinum,
se

ut

Rnfinam, etEuticam; Martyrologium Corbeiennostri,

alia

niMitione

vocatum,
:

ccemeterium

Martyrum,
Vali-

Via

Nomc-ntana
in

cujus

meminit lieda Ms.

4,
cap.

recolunt

hac die
reginaj

libri

qulbus con

canus apud Aringium

el

lib.

26, num.

2;

sonat
>

Ms.

Suecia)

vm

Cal.

Capme

Sed

Campani, natalis sanclarum Rufina?, Euticae. lectioni masculinee favcnt annuntiationes, quas aliunde retulimus supra : ita ut vix scias,

ribus

hoc SS. Milites venerari cum aliis martynihil vetat. Nos interim conpoluisse,
Itiscc,

jecturis

ac aliis superioribus

observatio-

nibus valere jussis,

tahs.
ut

cum pr&sens
ex

materia
sperari

sit

nn

adh&reas potius in tanta, tamque apographorum dicamus quotidiana, assidua, Ihcroni/niiaiiorum comiptione.
lectioni

probabilis

ea

exitm

non

possit; in titulo superiore,

3 Additur hormUarty'"'""'"" ,>, " s

in

libris

nostris,

sicut

pergit

Flo-

rentinius,
bciensi
hi
:

cum

eowjm

sociis,

sicut in

de quibus ex aliis ha.L-iologiis addere licuit. Si vera ibi lectto sit masculina
et et

M. Cornihil mi-

quem eidem pr&misimus, nomina expressimus, prout habcmur m dicto textu, ita tamen, ut addita nobis sint nomma eorum, qui alibi, etiamsi non smt in
isto

textu.

exprimuntur. Diri tamen Juhano

quia cum
illa

et

forte Julio,
lia,

eorum; videtur esse falsa Lcctio Rufime \itra auteml si genuina; licae femmina;

Euan

facilc

nomina sint fere simiraccidcrc potuit, ut wnus idemque bis

positus fuerit.

DE
" uS

S.

JULIANO MARTYRE
IN

SYRIA
F
(1.

Cullus ex antiquis Martyrologiis.

C.

drtyrologium
nctusin

Romanum

hodie

as-

M!
nem
et
ttis

signat

in

Syria sancti Juliani marlyris

memoriam, el eminentissimus Baromiis iii notis ad hanc annuntiatiode

eo

asserit,

agere

vetera

manuscripta,

anliquis MarCaslellanus ad lianc suspicionem 'fere simtlem, qu& uVrtr / ductus estob clausulam nhiti ;r die ni que annuntiationi tunc additur : nam Syria lugusti apud Florentinium annuntiaturm Juaatalis sanctorum Macbarii, vico Magarato

2 Forte

receniiorcs

Utinam eminentissirilU Martyrologii explicator nos aperte doadstipulari.

liani;

ubi

mulla

regio

convenit

monachorum.

Dic

misset,
tcriptal

quoi ct
Si

qualia sint hasc

vetera

manu-

nus

hodierautem xx\ Augusti solus S. Julianus memoratur : fo provintia Syria natalis

ita

enim

per

ea

mtelligat

antiquos

sancti

Juliani,

ubi

magnus

fit

conventus monaVlorentinius mj

Vartyrologiorum codices, ultro fatemur, hunc sanctum Martyrem wi mriis exemplaribus llicronymianis
ittii,uri.
Sl et

chorum, qui

meruil

fide coronari.

Auctariis
rrtcrn

Usuardmis

/""

die an-

densas hasce notis ad utramque annuntiationem dissipare conatur. mtenebras divinando frustra
,rrim
<lc

tcrn

ma n usrriplu

Vit&

>r/

Marlijrctrrtbns utriusque >c/ u/tcrut ritis

ittliil

Martyrii

monumenta

habemus,

mdicare velit, illa nec invenire possumus. Videtur etiam

Casteltanus,

nec

ns
3

Actis

siihmiitistrat.
_

rctriis

de Natalt/ms
satis

hos
sc

"* caruisse

qui hodie

in

Wgio
lllc

siio

uiurcrsu/i

ad margincm
idem

dnhilal.

Martyroan
die

s,,ri
lib

martyres
Catalogi
sic

inter

duos Jnlianos , distmguit, aum

'214

-mar(IJUS non
lin enillr
.

xi

Sanctorum
rrfrrt
i

num.
e(

pnorem
eoto-

S. Julianus

non

sit

cum

eo,

qm

xn

,,

socio
die

Macarius

Julianns

Augusti cum S.Macario socio vn Syria annun Uatur. At nullam sutt dubitationis rationcm
reddit.

dem

(nimirum xn AugusU) num. ronantur. Deinde ibidem

Syria

martynum
:

alterius

cum

sacerdoiio

ita

conjungtt

Julianns

martyr

140
I

DE
el

S.

JULIANO MARTYRE
r,
"'"'

u
c.

martyr
lm.

presbyter in

provlncifi

(,.

Septembris passus
/(

eai.

Syria vm KaIgitw hodiernus S.JuPMeraw'drM

'

wifer

grcroi

Martyrologii
forsan

>>

v// ""^

<fe

Paefoa

r*7i

,/,,/,

odttiont

himc sanctum

Varty.
7 /,

lianus

/v

r /rr

a*n>rsufn

""'

C0"b<Nrt in provincia stiriee pro Syri,

esl

dignitalem sacerdotii

Mctwr

ab altero

ejusdm
emir

meridwn typographicum. Porro

nominis

ei

regionis martyre distinctus.

Uum

non

lubei

nobit

his tenebris diutius palpare, donii

:

nentissmus Baronius in notis ad Uartyrologium Romanum dicit, recentiores adsHpulari, oerosimiliter

alinmdc qmvdam lux affuherit nam jamindt nimis diutempusei cvrcumstantias martyrii /,-.,.
stra qumsvoimus.

indicare

voluit

Martyrologos recentio-

DE SANGTO JOANNE EREMITA

J.P.

RUSELLI IN APRUTIO ITALLE

lerrarius
citm
sic in

xxv Aic

Catalogo pago

Sanctorum Italim
:

laudat ad hanc diem

Ruselli

Joannes

pago Aprutii, Triventina dioecesis, ubi venerationem babet, asservatur scil el

,

is

quieCastel

f;
denuo

eremita

Apralii

citerioris,

lanus

111

suo

Martyrologio

universali

illum

Triventina

dioecesis,

apud

quem vitam
fertur,

rimm
111

rrfrrt

hoc

modo

In

(Iimmth

Triventina

B solitariam duxisse, ac miraculis coruscasse

:

confiniis Aprutii ac

Comitatus Wolisini, S.Joan

cujus corpus ibir venerationem habet hac die dcm asservatur. In Catalogo autem Sanctorum, ita qui in Martyrologio itomano non sunt,

nes de Rusello, solitarius.

ViUs a Ferrario supra

queesivi exemplar:
fide asserentis Ere-

memoraUv
iii
111
1

frustra

apud nos

eju&dem
n

tamen hagiologi
coli,

ipsum

annuntiat
Tn

Ruscelli

in

Aprulio
confirRuselli,

lnnir

Operi nostro

inter alios pr$

etiamsi

S. Joannis

eremitse.

notis

autem
in

rem

sentis diei cmlites

dandum
sit

ei

locum duxi,

mat

cx

ejus Vita

Ms.,

quee

ecclesia

n/iuinlc milii

prorSUS

/jnotus.

DE

S.

VICTORE SEU VIGTURO ER

GENOMANIS
IN

GALLIA

j.

s.

COMMENTARIUS PRjEVIUS.
I.

35

Duo

Victorcs, scu

Victor
:

et Victorius,

Cenomanensium

episcopi,

ibidem culti

liorum

successio prohata.

ClRC
CDXIX.

VNMM

ejutque

fllii;

D
pem rem
11, r

UOS
certe

rrrlrsi'1ei

siuv

SOMCtOS
oel

Patrem

filium,

EfUcOpOS, ejusdem, vel

Moderni
Patri

quidam
iii

critici

dubitaverunt,
ei

"
jjjjj

revera distincti fuerini

iiiisijur

Victor,

Viclorius, p-

JjJ

similis

nominis,
filium

colunt

CenoVictOVicto-

episcopatum successerit,
qUGB
<fr

y"

''

lnnnriisrs.

Pulrrut

rmu m u 111 us

re

paullo post agetur plwribus. Distinctos

iis

autern,

nominatum
moiin

vnvenio,

modo

fuissr, vrl rr

SOllS /inlr/iit,

CultU '"''

Victorium,

alibi

etiam

Victorinum.

que dicentwr.
lendas

\tartyrologium

Romanum
Victorii

aa

tamen smpius
ipse
/
.

Viclorius

dictus legitur,

atque Turo""-

Septembris

Victorium
sancti

annuntiat hoc fM*

episcopi

ita
,,.,,

nomen suum
,/,

subscripsit concilio

do
qui

probabilius
/uissr.

oidetur

Victorium
/'""'<'

Sive
i

Apud Cenomanos nomen, sive diem

Septembris
Patris

hic

considerem, fibWi
oenit

nrnncir

ruruluui

siimli

cum

colitur,

intelligendus
iugust%.

iniiir, non eodem. Unde in uno Actorum )lss exemplari, etiam cum baptismus describitur, Utui est, nos lanter Victorius nomvnatur. patrem Victorem, filium Victorium appellabimus.
1,1

iiiiin

memoria celebratur kx\

>'

nota eruditissimi Baronii Patrem omnino dttig nni; s/< imni ni prulntn rcrbn commentatur
Successil
hic
s.

Liborio

i.rsiis
11

editis

autcm episcoporum Cenomanensium, Mabillonio anno 1682, tom 3 ecteViciiirus

/iinis

quintus
dies

ordine,
ut

seditque
constal

ejusdem sedis episcopo, annos wn. menses yHi

ex
tabulis

xiii,

ejus

ecclesias

ru/m

\nnlrrtorum patrr
n

VictuLatina,

Omnia
/""-//'

ex heec Victori patri recte convenire patebit

voce

Gallica

Victeur

sequentibus.
imperatoris,

Quemadmodum
:

ei

illud,

quod
ut
i

'"~

nt

muluata, atqut seu episcoporum Catalogo, illo gestorum Historia nuncupantur, quod pro citandis ex Gestis memoratU semel monuisse sufquorum similitudvne ficiat. Heec de nomvnibus, factum oidetur, ui duo hi Saneti a quibusdam
apparct,
iisdem

semper no-

Haromus
quas

Cl.niiil

lrni|.nrilni

TlicodOSU

mmibus

notissimus
de
eo
hic

S. Martino,

appare
Martyro'/"'"

ex

ln~.

Beda

scribil

logio

Filio oero
ritntis

modo

oerosimilius tribuendum, Agit dc eo Greg. interjicit,

M
'

'

ronensis,
COlligo

fueriui

ni

wnum

confusi,

in Actis s. Victorii probabimus. lr " nrulruui limnuuii Murt i/rologio efl"'

voluisst

""

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

'" luasi

141
civitatis

daronium, sed
rr ro

ilh

non

nisi

mum

irmoiiiiim
iiiiiii.)

pum
el

A.id. :.:.

visitare

sancta

li-

ai<>
J
-

umusque
die
:

gtsta

eonfudme
atque utn-

palroni

pecuUaris

mei

Victoris

episcopi,
etc.

s.

Ljverat Baronio Galesvnim,

'

sollemnitatem ipsius ceiebrare

Quod
Qu/ippe

'<"

"

nsuardut
iu di

eodm
id
plane
alter

sub
:

nomine tamen

ei

de

Usuardum

vlris l l"
;;,,,,
'
.

episcopi.
.

qum

Cenomannis sancti Usuardo suo notat

el

Imn.

sancto Victorio vidctur dicendum. iln I.VJ Annnl. Ilmnl. /ia<j. 1

:

srnhn

Mabillonius

De victore agunt Florus

dissimilia

Rabani]

elogia

Hfeque

hoc miex

tdem etiam Domnolns (jam dictusj antiquum sancti Victurii monasterium prope fluviiim SarttB... et censuum el monachorum dumero
ftlio

auippe

Patrem,

alter

fihum annunr
alter
fihi

auxit.

Videtur
fuisse,

hoc monasterium

Victorio

;;,,
y

certe

alter

cx Patris,
contexuit.

sacrvm

nam

Jfy tloginm

rmm
dum
ad

Rabanum ad
:

Ka>

solet

appellari

Xtaque

Pater Victurius non antiquissimo de cultu

Undas septembris loquentem

audiamus
natale

CenoVictons
>1

uPriusque

dubitare

nonpossumus,

quamm

>d

"nis,
eoiscopi

inquit,

civitate

GalHffi

pro

seculo

Nam

sanctus

Martinus Turonensis
1

putem,
6

n de utroque non omnmo rum nomma potuervnl confundi.

filio

certum
ei

Discopus
,!linill

perrexil

sepeUendum Leporium
arbis,
el

necentiores martyrologi

S.Victprem patrem
ai

nomenin

n) pontiflcem supradictaa
respiciens,
vidil
,

vemssel

victorio

disHnxermt,

ne

inter

illos

ad
,,

oppidum,

hominem

operan-

mm

vinea,

eratque
:

clericus,

subdiaconi
s....d..
.)..,

adeptus
d
ipse

rwelatumqne eM
successurus
in

assel

episcopalem
se

,,.,
,,!,.,.*

W
illi

cavitque
:

iUum sanctus Martinus ad

guidem omnino convenit Claudius Castellanus Septembris : ln mrlyrologio miversali ad Cenomanis, mquit, sanctus Victor episcopus. ln Vimargvne autem notat sequentia : In Rabano Vilu gestis episcoporum Cenomanensium ctor,
1

JJ2JJJ

Bcnedic
tu

me

doinine
el

Yictor.

<:m

cturius.

ille

Benedic
tuus.

mihi,

domine mi,
sancti

benedictus
secutus

B serm o
rlllll

Sicque jussu
convocata
et
:

viri

qUem>

plebe

atque

coadunata,

Rabanus patrem Victorem oocat, At Gesta vero CeVictorinum, ut mdimus filium nomanensium episcoporum ftlium Victurium, pa irnn Victurum nominant, itaque idem non fuii
:

ordinavil

episcopum,
baptizavit,
tulil

ejusque

Blium

nomine
,,

secum ad
<i'"'"'

Victormum nutriendum ad
P ost ex
0,,ltum

Rabano

Victor,

in

Gestis

Victurius

appellatus

Designat

tamen

filium

Castellanus;
dies

nam

inter
(

servitium
defuncti de

'" :,,T1
ordinavil

Sanctos,

quorum

obilus

ignoraPur,

Ae-

Pairis
//,,,

eidem

civitati

episcopum.
Vct%s,

Victore

patre

dici,

atque
patei

annuntiat : oocat) pag. 903 Patrem sic Cenomanensis , morSanctus Victurus, episcopus

mer os

ad oculum. ,, edemus, deprompta esse, quem Victorinum oocat, non ,,. victorio, suo loco comgerecte hic dicuntwr, iiiinlinil
. ,

tuus inter

xxn

Januarii,

et

xvm

Fcbruaru; qui

/(

fllium Victorem sanctum habuit successorem cujus (fihi) ecclesia Septembris cullum, suum, <lc hor s ^i Pratenses. esi apud moniales
1 /

mus.
.<
111

fattit

ii-

dc

Gloria

elogium ex Vwronenst conf. cap. 56, atque

depositio
S.

desumpsit
ita

110.

seu

Victuri mortis
i

eum

cele-

non

nV enio;
rri
i

tempus collegerii Gastellanus, omnes enim auctores, quos conr

oel

bra
e1

Cenomanis,
:

Victoris
ipsa

episcopi

m lui
g

diem mortis tacent,

AugusU

confessoris
el

qui

dum
gloh.s

civitas

cremaretur
illucque,

mn

pmferendum
Parisiense,

igitur hoc

loco Martyluci

incendio,

validis

ilam.mr
;

liuc

roloaium
disiinguit;
,nr
,,/
,

anno
ei

1737

datum;
recte

impellente

vento,

propellerentur

quasi

pastor

uuippeetnomen

utriusque,

cultus d%em

bonus
sidiis

aon

perferens

ecclesiasticas

canlas ah inse

dum
Ce

ad
annis

xxn

Augusti

Patrem

aa

sathanaa

devastari,

obviam

turbmibus
Florus,

ai

sancli

Victons

episcopi
1

obtulit,
ifflco

elevataque

manu
2

fecto signo crucis econtra,

septembris filium paullo

qni

prolmus
interfml
>nsi.

Ceno-

omne

cessavil

incendium.
Vartii

Emc

prout ante

tomnm
in,

apud

nos est editus.

msiuils' sancti Victurii, indegavensi, el primo Tur

, i

concibis

Hme
B

conso-

Uuinartius
inn-

notis ad

locum

desumpta guod, non quidem

quia

dm

de

Turonensis, mde Victorio filio mtelhgit,

patri

mhier

in

not

Septembru Martyei

certum, probabihus tamen

Viclorii

Romani, Corvaisier, toi Chronologiaepiscopor

rolo nii

lonnei

m
p

mens%um; atque

jmio,

nomm

mbutum
rem

m
"'

Ugo,
1

Turonensis

autem
certe

Victorio

attribuit.

^iTSJSSi
sTrincipium,
,,
;

*I

--;:
'"
,

dictis

habemus
ab

cultum

Victons patrxs,

distinctumque

eo

filium

apud

Rabanum,

vnscnpserit, non fastis licet ille filium mnctum. Vunc utriusque cultum antiquissimum

Uatumxt ordtnem data hume tpiscoporum MrMimi, s Jvlianum, ll S. S. Vic Liborium, n S. ctor vi S.Victurium ih nZvom Iunocuntem. till, un s.
I

,,,,.

mM VD M
-

ostendemus.
:.

Gesta
ix

Pofitificum
altra

Cenomanenmm, qu*
progresso

se-

Mfc

mm n
iietvm

...

culo
\tiquus,

medietatem

compxlata,
tom.
ed%ta

existimat

Jmii pag.
Victurum

Papebrochius vn S. 855, quesque anno Mabillonio tom. 3 Analectorum

ct

Xwnocentio
158%
.

8
',/,,,

tamen
,.

conlra
i

ordmem dupMt^
Turib.os;

oariis

locis
1

,,,/./",

duo,
'"

oocanl ei beatos. to Pag. 46 in episcoporum catalogo, Beatus \ quem titulum ns, rus, bi Beatus Victurius,

Victurium sanctos

i<

p,

p^Victorium, Htmndum.

'

fmn

,/

m
"

,\ ,,,./;;,<,...( Victor

DM '
,'"

;"

""

Pag. 79 non habent, non apponit. corpora sanctum Innocentem sepultum dicii juxta eodem honorts S Victuri et sancti Victurii, atque iam iitulo eosdem nominat aliis locis. Oultum
qui

ruiium

Z
,,

*.*

[nnocentom

al

Victorem /

;''";:;:!:;: ""'"
''"'"

,,,

,/

<M

'

"'"

seculo

Victorem, solemni festivitate sanctum S Domnoli, qui ejuscolligmus ex instrumento dem urbis srmlo vi erat episcopus, pag. '"Cum dictorum inalectorum, "l" ne toquitur
\i

,<
'" "
,,
'

, ,

VitU

Stmclonm
"./"""'

wm

""

r
>

Viotore,

dutUant

V i.....r

evocassem

domnum,

el

Iratrem

meum Audoveum

;::,,;.-

zj.

-n-

""" Vtoto'" ""'"""

^^
filwm

,42
AlCTORE
.1.

DE

S.

VICTORE SEU VICTURO EPISC.

rum
ibi
:

s.

fiUum swcemsse habent Aota, non statiwndus sit Principium et Innocentem medvus. U u,cmoratus Tillemontius tom.46} nota SinS.Per/iriuinn,

episcopum,
Ave
at.pic

his

eum
concito

verbis
illi

ealutavli

dioens

uoster ponlirex.
ita

Dehinc

baculum
in
,!,.,

suum dedit,
properavit.

gradu

gum

rst

de

Victore

ct

Victorio

rcla

Relatis
sic

deinde

S. liborii
:

obitu,

Mtcumqut contrahit, neque dhtmctionem Victovelle asserit, quia ct Victorii se oppugnure ris a ,1 catalogum primorum episcoporwm Ce-

aepultura,

auctor

prosequitur
.<,|,i.,-.h,

Sequenti
<

vero dievir
a<l

Dei

Martinus populum
ct

omnem,
,,,

1U

tanti

vin

.\mm|i,i.is

,,,,

(l|||(|

mrnanensium adjiciendos aliquot putat, quam ex Quamv, mquit, duo nomina a<l: eo similia, qus nnllo intermedio sibi invicem
eo delcndos
sulijun.LMiiitur
,

merabilis convenerat,

pastorem suum
testabatur,
in

largisshnis

ecclesiam

internum amorom erga lacrymarum fontibns convocans, sanctae ad-

salis

oaus;e

pradicant

existimaudi,
et

mOnitionibUS
fatnm

doctrins consolabatur,

non cssc
admitti
ca

nisi

uiiiini

episcopum.

Quin

alins

Victurium

eisque pra?ordinavil episcopum. Hane Vi

aliis

/ gtfOSj prcvter alio

Victor Cenomanensis episcopus cirn\xx, <im in catalogis illius ecclesiaa annotatus non fuit. 8 Cointius m Annalibus Francorum tom. /. ad iiniiiiin Domini 543, num. i Victorem htmc,
<i<'in

tam,
ei

qum

tribus

prolixior

est,

gra\

iim

sub finem seculi a scriptam mt, colliges faoile ex Bollandi ad eam Commentark autcm Victorem seu Victurum hk 2. Quod

bona

fide

vocei

Victurium,

vcl

Patris

nomen

cum

filft

ab
qii.ni-

alio

Victore
et

ct

Victorio

distimctwm,

inter

nomine
potuit.

confudit,

vel describentium

ritio fieti

tonm

Principium
contendit,
stffn

[nnocentium omnino collocandum

ium putant
aliqui.

atque eodem anno 543 illius

obitu/m

mgres-

anno 534, ut ibidem rit/crc est num. 22. Nuperw quidam episcopori/m Cenomanensium ehronographus non modo hunc Victuivm, scd ct Sewrianum (jucmclam ihintcr/iontt Tunctis Principio et Innocentio
statuit,

vero

H tdem testantur Actasancti Victurii in episcoporum Cenomanensium Gestis tom. S Analectorum a pag. 68, qu$$ tum ad rei probationem. tum ad gloriam Sancti, wi guantum ad /n-opositum nostrum spectant, huic /<><<, juvabii mscrere
:

oueiorftw

j;

Domnns
urbis
vitae

Victurus,

inquit

auctor,

CenoLiborii,
coepit,
,

biumque siriiixliim Principio pratmittit. Ratiovrm, cur Virtuivm illum calalogo episcoporum
CenoiniinriiMiini
flrf/tl irinliiiii

mannicse urbis pontifex, successorque beali

ejusdem
et
finis

episcopi
beati

qui

ui

segrolare

/iiitcut Ttllriiiu n
<./

I /

us,

Liborii

appropinquavit
url.is

san-

Cointius,

aliique,

assignant

Vita

S. Melani/i

ctus

Marimus,

Turonica?.

archiepiscopus,

Rhedonrni
ta tom.
seq., et
i

episcopi,

Januarii a pag. 3^7,

34,

pridem a Bollando illustraubi num. 2/ et

in exsequiis
c/iisa/ius
,

divinitus

aramonitus,

ad

visitandum
ad

eum

atque

sepeliendum venire non lardavit. Antequam autem

in

rursumnum.

S. Melanii,

praedictam
a.i

urbem

advenirel

visitandum,

memoratur quidam nomanensem fuisse

u,
i

Victor
es

quem

Ce-

et

adjunctis
tiria

erui

widetur.

animam jam dicli pontificis Domino commendandam... ccepit cogitare beatus Martinus
qnid
et
!<'

rlurius elucidetur,
fuerit s. Vlctor

discutiam.
liborix

tuccessor S

Primo a S.Marsentienepi-

futuro tioivi

opisropo.

Snl.-nto

vero

illo,

equitante super aselio suo, et haec

illi

meditante,
clericus,
et

tmo ordmatus.
filius,
tiiim
s,i
<ir

srr,i<io

an

huic

successerit

divinitua

usi<'[i>ii>

esl

quidam

somctus Victorius.
Victore,

Tertio

</><i

subdiaconus
U1

nomine

Victurus,
el

procul

ab
'

urbe
suo
"''

qum
s.

laudati auctores

vinea

sua

laborans,

cum

fodesorio

scoporum Cenomanensium
putant.
9
S. Yictorcm a S. Unrtino ccclesice

cataloyo adjiciendum

eam

fo.liens,

et totis

exparsm capite el pedibus pnlvere, viribus vineam suam, preccs et liymnos

psallendo,
exercebal
il.uninus
fore
el

Prmum

itaquc,

Victorei
tot

S.

Martino
proba-

Domino
"i

colebat.

Quem
gratia

episcopum fuisse ordinatum,

tur, ut ea dc re

testibus

ro.ur n<<vii

antedictus

Martinus,

non possimus, nisi Cenorationes obstarent gravissimm. Quatuor S. Liborii

dubitare
Vitas,

Domini iiluminatus, futurum

cavil

pontificem;
:

vo-

tum.

5 Julii

pag.
his
in

407

editas,
u

lector

eum ad se, et salutans eum dixit Ave domne ponlifex. Cujus verba praedictus Victurus
benigne suscipiens,
humilians,
sperabat
<piia

inceniet;

omnibus
:

dicit/ur

s.Murtmo

et

sepultus

i.iimrius,
niiiii.

atque

rniur

ii

episcopus
apostolicis
ilia
,

(6 Bodem Turonensem rogebat ecclesiam, clarus omnino virtutibus cui

:

quarta ita res narInnporc S. Martinus

vir

prono vultu se contra eum quod irriderel eum beatus

Martinus

nnllo

modo

sc orodtdial

ponliliccm
illi

umquam

fore.
,

Beatus enim

Bftartinus dedit

ba-

inter
col-

culum suum

quibus

assidue

frui

solebat,

angelicae

locutionis lione

mysteria, etiam
est,
ul
,

hoc ex
ad
in

divina

reyela-

quo sustentari solebat, el deduxil eum secum usque ad urbem. Subdit obitum S. liboHi, el exequias eidem a S. VLartvno factas; '""'
pergit
'( S.
:

praeceptum
at.pio

urbem Cenomanicam
iriiiiirjii.il.*

p.-r^iMvt,

ibid.-m

positum
,

Hoc

autem
)

facto,

in

civitatem

properavil
pontiflce

"

Dominum
Domini

visitaret,

Unde
de

animadvertens
ipse

hanc
suoesl

Murinius,

et

populo

de

futuro

.0ta9

ftt,

iuiii

mitatem de aliquo
,

membrorum
dicturus

allocutus,

beatum

rum
illico

inteltigendam

quibus
et

in judicio,

[nfirmus fui,

visitastis

me

coepil

el

diaconum in .a.l.Mn ejus conjugem, Mauram

lamine

praedictum Victurum ""< rivitaif episcdpum

sub'

'"'

"

'

fostiiuis

ad

memoratam

pergere
juxta
in

civiia-

Domino
Victurium
propriis

consccravit

nomine, eorumque
baplizavit,

sacro

ra

Bliuni
,,(

tom.
10
e\

beatum
Cui

cum jam appropinquans,

iter

vineam
ea stan-

fonte
tre
el

suis

nomine manibus
el

a
Pft*
:l1
'

deprecanlibus
filium
sibi

opum
"itum.

quamdam
tem
ii.

ageret,

vidit

eminus

matre suscepit,
Post
:

in
filio,

eum

clericum
operi

ex rarxis
Miiiin',

gradu

subdiac.iuum,
tbi

victurium

optavit.

pauca
jam

de

de

Patve itaprfr
pater
Victuru,
ponti-

orat,

quidem, quodcumque studiosius insudantem, Bed

psalmodiaj

agendum

sequitur
pontifex
ficatus
iiiultos

Praedictus
dicta

Viclurus,

nihilominus
atque

in

Cenomannica
el

urbe

frequentatione

laudes
S.

Domini decanLiborii,
el

ministerium condigne,
suis

devote exen
exhortationilucrura
cete
repfl
|

tantem.
ipsa

Ilic

erat

discipulus
,

iu

prasdicationibus
convertit,
fecit.

atque
el

suffi

conlinentiae

raentisque,

habitns

bus
in

ad

i>< ,iiiiniiiii

magnum
vero,

humilitate,

bonae

institutiohis

rum praebebatindicium Quem

revelante
sibi

Spirilo

magistri optimi claintuens S.Martinus, sancto, hunc esse futu-

sancta

Dei
Bui,

Ecclesia

in
Vila

sive

n actus
riuntur.

plenius

in

ejus
in

inscripta

Hic

autem

sedil

praedicta

sede

i" " >

l

xxiv

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

NN1N
el

143
.\1cr0RB
J
-

mensesvn, diesque im, pre bytero

ccxii,
et

cumque
sacro
el
...

aiaconos
dine
cfl

reliquos

ministros
fnit.

in

num.

sacravit,
et

quanturo necease
in

Qui
ultra

nm

tinguh rediisseni ad propriam sedem Marsus Venit Cenomannis ad B. Victowndt recte i>idetur concludi uedem propriom
22,

s-

oD iit,

ecclesia

Apostolomm
suis sepultus

Qucil

Victoria

fuisse

',
;

sart,

in

qua dpminus Liborius requie

b

inde episcopi cap.

S.

sedem Cenomanensem. Xidem de6 mterjuUse dicwnt/ur exsequm

obitum
9
:

in
Vl
,

corpore,

honoriflce

est,

el

?i-

Melanii

at

Melanii

recte

rollocant
vntra
Victorii

Btcrnaliter

cum
:

Christo.

Paullo
agitwr,

uberius hmc

Bollandus

num.
tt

Commentarii
ergo,

prmvii
vita
S.

,,,,
,,,.,

nuam ad rem, qua de

necessarium
fertio
<

probandam,
<>

annum
ro

630

549

cum

ut Sancti

gesta

opera
noins

ledor intelligat.
13

dum
testis

usque extendi non possit, neeessario <hrmvidetur, alvum quemdam Victorem ecclesi
vi

loco

accedat

Vita

Cenomanensi seculo
Principium
siim
et

prmfuisse,

pro&aW;

e den da,

</"" ordinatio S. Victoris

1

perS. Uar-

Innocentem
in
notis

collocandum, ad
Vitam
S.

eumgue inter Ua nVelanii,

iinum
ra(ur
/,,.

eo dem fere

modo, Quartus ejusdem

cujus
sed
rrrhn,

paullo fusvus enarveritatis testis est RaX

/irothtrta,

Bollando
secuti

quem

Comtius,

Tillemontius,
ut

aliique

nuin.

hrrrim
B<

quidetn
,,/,/,,

eodem plane modo rem

enarrant.

Fateor tale esse hoc argumentum, auctores non temere exwtvmavermi

prmdicti
Victo-

hnr

demum testimonium

Martyrologii, sub

rem circa
olesim
:

annum 530 Cenomanensi

prmfuisse ec-

sed no,,, diu circumlati, ad 1 SeptembrU, non parum luxata sunt, < facile lector mina

obstani tamen

huic opinioni difficuUates

deprehendet
civitate
,!,,,

Scinomannis, mquit, (Cenomannis)

natale
Victoris
episcopi.

Galliae,

Nam
pei

sanctus

Martinus

Turonis episcopus
renissel

ret

ad sepeliendum
supradiclas
vidil
r espiciens

Leporinum
urbis,
el

(Liborium)
ad
in
1

epi-

non contemnendm, qum me ab assensu absterrent, remque magis examvnandam suad nt. 16 Primo enim mirum mdetur, hunc episeo irgwm pum, quem et sanctum et beatum ncat Vita 3 memorata, ita fuisse oblivioni Waditum, 1 vn
Catalogo
tst,

B scopum
(lllIll

oppia,

episcoporum,
jpsi

qui
fuerii

seculo

ix

formatus

liominem operantem
revelatum
esset
est
in

nutlus

locus
id

assignatus. Deinde,
in
hti

eratque
eo
|

subdiaconm
ipse

sancto

Dei,

quamws
fueri/ni

circa

tempus varia
nulli
Tertio

Gallia kabita
Victor

quod
ns
iiii

succe surus
illum

episcopalem
ad

concilia,
legitur.

omnino
S.

sub-

0Cura<

vocavitque
:

S.

Martinus

scriptus

Principius

Cenomaconcilio

,!.,.

domine Vicior. Reliqua, Rabano consonant, prmtcnmtto, jlllV prorsus recentiorcs auctores, qui eadem scribunt. ,, itaque toi testibus probatam S. ViUabemus ordinationem a S. Martino factam, ut ctor is
it.-nc.lic
,.,'

nensis

episcopus

<>

544

subscripsit

iwno 533 Innocentius subscripsit concilio Vurelianensi 11, <> addito sedis sum no[urelianensi.

mine:al
coriim

S.

vicinitas

[nnocentium Cenomanensem facii oerisimiU, qui

rssr,

lo-

et

AureE.c
in-

iis

merito acquiescere possimus,

ratio

cum nulla <fuerit

Uanensi n
his ter

anno 544 subscriptus reperitw.

esi

jusquam ponderis
allata.

contrarvum

necesse

concludamus,
et

S.

[nnocentium

> 544
autem

n
filtum
'

pilium patri
dixi.

successisse,
Id

secundo locome
auctores
ictis,

dicitur

S33 factum esse episcopum, sedisse apud Mabillonium pag.74

iroperatoris...

probaturum
us j

testantur

omnes
ad cu-

tempore
,
,

Anastasii

Chlodovei...

et

'!''-

modo adducti,
vitam

exceptis S. liborii

Childeberti

regum,
dies

idque

pag.

79

annos

ilv,

'rfwccesriss,

nihil

attmebai

hmc

commemorare.
oentii,
linnt.

xx. Hos annos episcopatus

>
contra-

ind Confirmalur hmc successio ex cont iliis, Turonico prvmo, quibus mterfuii Victownsi, ei
rius
tico,

ad
</>"

dimidiam
Victorem

partem

ei
:

ultra

Cenomanensis episcopus, twm quod ad ipsum scripsit epistolam synodalem:

concilia post

etiam ex Vene-

nam tmm hmc

lebrata sint,

medvum secuh
1

non videtwr mtas patris Victoris eo senei usque extendenda, quo filius jam prmserlim contra aperta toi auctorum testimonia
Cun, autem

maei revera admittuni < illorum sententia, gnopere riim Lomnolus suceessor ejus anno 566 vel 567 interque concilio Twronensi legatur mbscriptus, Xnnocentium sedes longo tempore > Hlum ei
i<>''l>

sunt

,,,,,,

11,

rr

itaque

mcommoda
censeam
S.

obstant,
episcopis

hoc negaturi Sepadmiserint, pluribua supersedeo, atque ad 1 tembris, qumspectani ad Victorium lalius dispulabo. tertium itaque progrediar, nimirum am

<> svnt,

/"'

primum

mvnus manensibus anwumerandum.

17
/;/

huitr Victorem

quo Ceno- p
-

,rro

Acta

ilta

mode
,,

explicari
s.

poterunt,
de

non incom- '".>'" funda ""'"""" etiamsi non admittaVelanii

agitur,

Victorem,

quo

Cenomanenquo
Victoi

Ad

ti

ecclealius Victor seculo vi post. S. Principium

srm
hic

fuisse
nititur,

cpiscopum;

totumque,
corruet.

sim

Cenomanensi prmjuerii episcopus, quod prmoedentibus magis est dubium.

argumentum

Convenerunt

nhedonensis, Albinus Andegavensis, Lautus cel lauto Launus, Bollando S.Laudus, Marsus Bollando Marcus, MarConstantiensis; ahis Vonneiurelianensis, ... ,ri Martinus
Melanius
nll

II.

An

alius

S.

Victore

et

Vietorio

/,,,
tato,

r<

Victor.
<>
/"

Cur,
llrnt

nomine pautlulum
vi " or?

>

legi

v '"

''"""

'"^
po\

'

Victor seculo VI

Cenomanensis episcopus?
Victoris et Victorii
:

Tcmpus episcopatus
Acta.

luxari non cur nomen S. Vigoris mque prmcedentium episcoporum Quid ergo, ,.,, quam 'intetligamus S. Vigorem, qui eodem tempore

Constantiensi naniaf Bajocensis erat episcopus, indegavo redi potuii s. Vigor, ,,,, r ir Cenomanumpertransire, ibique altqv

L
;'"'
'

Bajocam,

Ui

Vita

s,

Melanii

Rhedonensis episcopi tom

ita

Januarii

pag
Dei
et

330

legitur
rir

Eodem

fere

tempore

convenerunl

simul

Dei

Melanius,

Marso episcopo convenu dies subsistere, atque a non vermr ane vn toto hoc responso v,// S invenio. Quaproi probabile mile, nihil non
cata-

electus

que Launus, Porro Vicioi

Mbinus, sanctusque Victor, ats. Marsus in Andegava civitate.

nuUum ego logo ausm

ctorem h.n.r

hic

num.

22

oocatur episcopus;

episooporum Cenomanenstum adjicere, malimqui Bajocensem, dofuissc s. Vijrorem

iirr

144
Al
J.

DE
quid afferatur, qnod
sit

S.

VICTORE SEU VICTURO EPISC.

autem Theodosius initio anni 395 gressum Victoris statuamus circa Actis a nolns edendis, ei editis
consentiemus.
20
:

HOHK
5.

probabilius. Suspicio

si

'

itaaue

mea augetur
tur
111
\

pritno, q uod Viclor ille sanctus voceS. Melanii,

annum
a

vJ
'

iiu

non

alium

colunt
s.

sanctum autem Victorem Cenomanenses ecclesim sum

\

Mabilh

episcopum, prmter
ctorium,

iclorem,

tt

filium e/tVi-

Bic

autem,
Acta

inquiunt memorata apud

pag.
69,
sedi!

1/

de guibus egimus
in
lctis

billonium

prsedicta

18 Deinde
'<tur.

S.

Paterni per

Hensche-

annos
st

uiuiii

UlusVratis
:

tom.u

Aprilis pag. iS9

hmc

le-

xxiv, et mcnscs vn, diesque xni ad 394 annum adjiciamus, perveniemus

148,
oel

5Pr "

nii.i'

guritur
qui ad

Al

eum (Palernum)

venientes in visione,

annum
ctofium

U9.

Jam

vero

si

filium

\"

Denm

migraveranl Melanius (Rhedonensis)

el

patri

Leontianus (Constantiensis)
episcopi,
antisiiicm.

Vigor (Bajocensis)

ca xvin

suffeclum dicamus anno :ri Februarii, ejusque obitum statuamus

cum

per

revelationem

ordinaverunt

cwn
Acta,

Actis

memoratis pag. 70,

(Quippe
vir

anno

190
ut

Kn.

Ad
:

Vigorem
S.

hmc

notut

laudatus
Bajocensis,

lendis

Septembris;
prmdictus

Obiit,

hab
Kali
e!t

Uenschenius
colitur

Vigor

fuil

episcopus

bealus Victurius

Kalendis

Novembris.
quia
interfuii

Saltem
lunc

ante

ancon-

Septembris,

plenus
Conss.
190)
:

dierum,

Fau6to

[uniore

num i.xxxvn mortuus,

scopus Bajo*censis
cilio.

Leucadius epi111

Longino
,

bis

quorum

consulatus
in

incidii

Aureiianensi
B.m
,

Perperam
Victob
Melanii
S.
S.

Surio

m>s.

etiam

epocha,
miis.
11
111

annum qum

duo tantum eruni

pariant,

tota

difficultatem

eamque
[ctis

"',,

Velior et
vita
rinii

legitur.

Victor
Ct
(lltis

socari
tu

Quidni ergo etiam in potuerit? Quidni

U rhc
l

insuperabilem,

neque multum
est,

ab

recede-

Primum
esse
111

Mrlnnio

lulnj.n

,i

,w

quod suspicari debeamus trronumeris, etproannis U episcopax

potuerii

convenire?
ex

Certe

ejus

cum

Melanio

hac etiam tisione insinuatur rnricr rationem hanc, satis, ut opimr, jam refutatam memoratus supra num. S c/nscoponecessitudo
,

6, el diebus (0, annos ei assignare debeamus 7/ cum mensibus et diebus mc moratis^Potuit enim hic errorunius cy/ra ,

111 ui

mensibus

tatione contini/ere.
2\

rum Cenomanensium Chronographus anonymus

ictis

Alterum

episcoporum per Mabillonium datis tom.3

pag.
nititur,

epocha

est, quod mtas S. Victorii in hac nimium videatur protrahi cum enim,
;

""

inalect.

74,

ubi

de

S. Innocentio

agitur,

cx Actis edendis,
vitate Victorii,

duo
S.

fere

essent

lustra

.1

uati-

m
rio

<tnl,tt
'

probarc
nocentio
tiones

hunc Victorem Principio et Invnterponendum. Verum cum illius ra-

quando post Patrem ordinatum

a

fuit

al

oaptizatus

est
190,

)(arlino;

si,

ab

anno
mtas

894

javmfm
'"'"
r

nihit

omnino probent, lubetpaucis

ostendere.
1
1

ejus

i/n

usque
11

inl

96 annos

adjungamus, jam
obiii;

onvide-

"""
:

ratiocinando vitium
tiuiii

ostendat

t$r-

111

(06

attigerit,

cum

qum

""'

Victurium,

Victorem Calalogo episcoporum addendum, de quo scepc loquuntur Acta S. Innocentii, aliquando sumit pro S. Victurio S, Vifilio,

tur fere inusilata. Vidii hoc Mabilonius,

ac pro

ctoris

logo

cupii

aliquando pro Victore, quem cataadjectum, prout in rem suam vidit

licitumest,

monstro habuit; quippe in annotationibus ad Analectapag. S93 ita de hac re loquitur Sedillud monslri slmile, quod Victurius, quartus a
:

Turibio
lus,

episcopus,

pag.

70
fertur

B. Marlini

discipuet

commodius;
11/1

quidms
ille

fa-

idemque
ino
bis

mortuus

Fausto

juniore

ratione poterii probare.

Sumat
prolata
in

igitur
;

auhaec
r<
1

consulibus,

qui
lieri

consulatus anno cdxc

potest,
u!

cior
ralsa

verba
11 11
1

sua
quia

pag.

37

Omnia
a

umJel.

Neque enim
fuit,

qui

Mar-

illorum

nihil

Actis

reperitur,
sc

lini

discipulus

ad

bunc

annum

pervenerit.

ex iisque
111

concludat,

Victorem,

aliosque

falso catfilogo episcoporum

111

adjectos,

quia dc eoYirtunmi

pertingunt,

episcopalu

nihil in Actis legitur.

S.

49
lio

Ordinalum a
U

Marluio

S.

n-

S.

dimus:quo
'

n (acta :

id prmcise anno factum, delermvna"/ 11 quidem auctores chronon poU nologiam episcoporum Cenomanensium ordinare
1

esse, ad quam pauci admodum monstrosam esse non mdeo, aui sine fundamento assertam cum et hodiedum aliqui annum centesimum superent, etActa ipsa ad (Btatem prorsus longmvam prmbeant fundamentum, ut breviter ostendo. Dicitui obiisse Vi-

Fateor mtatem

ctorius plenus dierum.

ilr

ii<><

non asseritur
oei

in

ictis
/'-

conati

sunt,

sed

et

im

varias abiere sententias.

a

ejus

antecessoribus
Victore,

successoribus,

Acin dictorum
fusat

Mabillonio edita, notas quasdam chronologicas assignant, sedcon-

episcoporum,
et

borio,

Principio,
illi

Innocentio,
senes, aut

Dom-

nolo;
iifiiiu

quamvis

etiam
i

decrepiti

admodum,

sibi

non

satis consentientes,

riim iuurlr

rn,

U a
I

nn

Ut

CX

diWtUmO

neque Acta il a tam accurate conscripta sunt, 111 iu luto assensum in omnibusprmbere possimus.
Quapropter, prmtermissis aliorum opinionibus, dicam, quid, consideratis omnibus, mihi oideatur
aliquoi

episcopatu per se manifestum est,

il,

et facile osten-

potest. si ,,, Liborius sedit annos undequiaui

qua^inta,
mlalis

lcta

11111111111

habent pag. 67, octogesimum supergressum esse facile conjicen

'''

probabilius.

Mors
397,

S.

Martmi
aliis

statuilur
serius,

possumus s.

communius anno
ctam
cssc

ab

etiam
S.

autem annis ante mortem

s. Victoris
\ctis
ti

Martini /a-

consecrationem, dicendum moi edendis fidem habeamus. Quippe iu iis qumjiam narrantur de Viclorio, s.Muriiii, post ordinalionem Patris discipulo, 1 --"- /"" /""""" '"""" " alterum oidentur exigere. Confirmant hanc opmionem Gesta pontificum Cenidetur,

aiunt icla paga S.Victorio fuit enutritus, et aliquibus sacer dolii gradibus ordinatus, si post n^' x annos '"'~ epiacopatus Principii, interjecta alicujus
S.

Innocentius,

ui

pons uacatione,
111

successerit,

episcopatu
...,, xxyi,
., , ///

wderii
/"</. pag.
1 .<
1
1

""/'"' ut pag.74, annos xlv, menses *

1 1

...... dies

79 <i dicitur,
11
,

annum
<< 1
.

ille

""""'

gesimum multum
\ \

excesserit.

Cur itaque
msi.

de so/o

iftinnin icloiiu

,l,-.< <l,ci/r,

plcmis
1

.1.

ilirrum.

nuia </'""

i" 1

nomanensium
1

(K/.

68,
:

smpe ubiGesta S.

citata
Victoris

apud Mabillonium hunc prmferunt tituqui

ruit

senectutejn ptane

.1111

Gesla

domm
et

Viclnn...,

tempoSi,
ui

ribus

Theodosn
ordo
est

Arcadii

imperatorum.

n-aturahs

exigit,

intelligamus,

oivente

Theodosium seniorem adhuc Theodosio magno

Acta.
Obiii

natus

Victor

secundum kmc

msolitam vitam produxit? 22 Kmc probabiliter dici possunt, siquis ,11, s Cenomanensibus inhmrere velit : sed fateor eurati ,itt ,11,, minoris esse ponderis quam ui ex iij " <>"' vw> omnino fial certa. Quapropter si cui mtas illa nus videatur probabilis epocham illam mortis morlemque Victorii necessario debet deserere,
I

Victorii

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
Victorii
tuii
rii

14

<<<"

ad attquot atmos citius collocare : poilla epoeha consularis morti S. Victoi/uia

illo

25
tia,

Tria dictorum Actorum

prm manibus haheo

sibi

AlICTOnK
J.
I

Uss. exemplaria,

annccli,
illf

anno

succcssit

Principius,
ohiisset,

sensu quidem at verbis non raro dissona.

est

consentien-

S.
'

Primum deswm-

auamvis
scdcs</" r

multis eiiam
illius

annis

ciHus

ptum

post

ohitum

vacasset;

potuii

ex 469 s. (Jermani; alterum transmisit olim Chifltetius, terlium ex M$, S. Matjuod

codirr

IfibUB <inhuuiiir \fs$.

Certe

cimni auctor per errorem hos consules apponere. non pldne improbandam puto illorum sen-

ximini Trevirensis,

cum duobus
fuit

aliis

i/n

Germania
ex his
ijue

exstantibus,

tentiam,
niiiu

qui Victorium

dudmn
:

anle
si

hunc

an-

adeo correctum
ex
iis
sii

est,
,

Nullum ut sensum quandocollatum.

mortuum putaverc
Ut

at

obieril

rttius,

non habeat

im/icr/crtum

nn/ue facile dtxero

Quaprt>/>tcr,

nonnisi divinando cjus obitus cerlo anno alligari

ijuodnam

correctius.

poterit.

ut

est,

sutis

mihi

csi

ostcndissc,

niml secundum Acta dici possit ac deheat; limque

mittere,

ma<i<l-

cum qn&

re conveniant,

rerbis
<iiiosa
iis

tantum
ex
aliis

dissentiant,

in

uno

sunt

corrigam,

unius

rpiscopi

tBtatem

longeevam

modo sensum in
:

reperiam

correctiorcm

scopales

ecclesias Cenomanensis fastos epiomnino pcrturbare. Nam, ut fatclur Tillemontius tom. 4 Monument pag. 731, Mole-

quam

sequar tamen pr&cipue primo loco nominatum ubi oper& pretium videbitur, discrepantiam indicabo; at tanti hsec Acta non pntrm,
ut

shirn

invertere
(]us
ijiiia

ordinem episcoporum alicujus ecclesiae Quin imo ille ordo magis servanest in ecclesia Cenomanensi, quam in aliis saltem nitilur monumentis ix seculi, quod
esl
. .
:

quamcumque verborum mutationcfn

ipsa,

necesse

sit

indicare. Restat itaque ut Acta

notationi-

bus pro more noslro

lis

illustrata,

lectorum ocu-

subjiciam.

in

paucis
suiit,

aliis

invenilur.

Ihrr itai/ue a

mc dispu-

tutn

qualis

ut ordo episcoporum Cenomanensium, multo tempore /uit, servetwr mtrtjer:

inrerp nain singttlorum cpiscoporum anni cx actis

tis,

ACTA
auctore

ct

aberrantibus difficulter
possunt.
S.

smc

erroribus de-

terminari
23 Acta
Acla.quaha-

anonymo.

Victoris,

qum ad manus
S. Victorin

nostras

pmcnrrr,
1,1,

filio

CJUS

SUUt

commu-

sed

/xiuca

admodum
cst,

utriusijue ijesta com-

Ex

tribus Mss.

plectwntur
Yitu

s. Victoris,

loniuni
sive

an haic cadem sint cum qua in ictis apud Mabilpag. 69 mentio fit his urbis : Hi vero

Vu/uum

de

X empore
hoc
ad
audito

illo

cum

Liborius

pontifex

urbis
r
;

S.

Unrtinui

ceteri

actus

sui,

plcnius in ejus Vita inscriin

,

Cenomannicae b
vir
ceb episcopus

ab bac

lure forte migrasset

Cenomanutn
pergens ad sejirliendum S.

pta

reperiuntur. ideo
>

actus
quei

Et pag. 70 non inseruimus

vita
el

Victurio

Cujus
,

aposlolicus
,

Martinus
illas

Turoniin

quia

in

libello

civimtis

continuo
rre
,

ejus

moribus

composuimus,
citata

sepeliendum
talem,

(ratrem

non

partes Liborium tardavit , ut

in-

pienius

el

uberius descripsimus.

Nam

oer-

<t m sepultum
quireret

relinqueret

et successorera

bainsinuare videntur separatim viiam Victoris, deinde longiora et Victorii fuisse conscriptam;
et

qui

honorera
ven.sset

deberet

accipere
civiin

pastoralem.
tatis
,

Cumque
,

ad opp.dum d

enucleatiora mdentur
sint,
tjtta-

Acta
,,nv

designare,
miinihus.

quam

respexit
,

et

vidil

hom.nem operantem
subd.acon.

illa
si

hahemus

Contra,

vinea

eratque

clericus

ord.nem

ad

modum

loquendi

illius

temporis, quo scrir

ptum etiam non longnm, libellum non rarjj vocabant. advertamus animum, perpendamusque, apud Mabillonium compendio tradita esse, qu*
ni

adeptus. Revelalum est in aurem ips.us Sanct. dvinitus, eo quod ipse esset successurus in epi-

scopalem locum. 2 Descendensque

tit

vir

De.

de

as.no suo,

ste:

ictis

noslris

paullo fusius ext

untur;
esse,

non

in

loco
ccepit

et

ra.s.t

ad

eum

nt vemret

qu

Victorem cinea laboran,

,,

,,,,,,.,,,,
edituri

ictamemorata
focile

quam

ipse

ven.re

fossonura
,

habens

.n

raanu,

tem,
'

salutat;

qu*
alia
,

sumus,

nobis persuademus;

pnrscrttin,
vero
,, tur ruiu iUis a( .. 24

quia
,

hJ
,

variis locis
, ,

reperiuntur; Nostra
,.-

ab his nullibi comparent.

cndcm

cssc

Mabillonius

in

probahihus extstimo. icta annotaliomhus ad i/>fn

,

pulvere aspersum F ut decet operanum ; curaque bus jara usitata appropinquasset, salutav.t eura Mart.nus pont,Benedic me domine Victor. At ille DCIU 1IL fpx el ait ei ,ul Ie * ., , terram, et adoravil eum, inrlinavit ^e nronus uu*y
capnt
,

et calcearaenta

Ligonem

pedi-

>

m
.

^^

uculo

IX,

"' 'i<tftur.
tcripta,

/niiut

.-

Iilern

.'111111,

itn/utt

acstylus,
*->(, est

idemque
'

scopus.
,.
.

Cujus

omnibus pvnius, opinio mihi

ucniur qum demde
t/uir
.

unuiiiH, omnmo

protiaiillis probabilis;
,
,

tjuippr, quippe,
'

1 n
i 1

pectat te episcopalis offlcu. t nie vero nesciens orat, ppI "'

vit "'

an in ventate
,

solm possunt ex co, quod auclor ex ttams sua hausc1, . 1 rtt. Hvnc deductmus etiam, Acta nostra ad sestbi

-,<

contranum
,.,-,

obncii argumenta,
'

tacile

tm uiaut for asse loculariter lqueretui. "" .i 11 .Ltr anunus %p secum ducit ^, ...,1.1 ve. elm emnnrihiis ivriieluis "'
,.,..
l

/;

uiceA{

pradictoque
episcopalu
.-

'

-1

'

'

'

<;ier stei

IjbI licari

^uuu

gaud.o
.

magno

et

reveriai ego PAVAP# ftr

h ::;!::: wpparem

sii

prmtermitto;
auct re

c
"

satis
c

TZdo

^eTt
:i

mUle passus h

(mo

usque
et

festinantea

T"Paucas

emm

res gestas

SE*.

"" -/""' quibusdam invenit,

"

commemorat,
fori

,c.v

seP \v:ZrZ:::^ ^u> mmi0 ndam llH nni

*
,
.

e.ienepi-

vel

pop

'^"Tco^Z^iF",
23

ni

.:,.

iS
tem

popuconvocat ad electionem
deinde
lutn

episcopi,

dUione hausil
Autjusti

'ruVK.uo

aul...malum reliqut-ruDl. Al.em

Tomus

V.

'

146
A.

ACTA
,

S.

VICTORIS SEU VICTURI EPISC.

Domine
ca-leslem benedictionem, ut post imnloto
sui

&N0NTHO.
i

fictor tem die abscondii se Viclor i vir Dei in civitale. Martinus autem scquen cnte eum turba populi, ingressus ad locum orationis, oravit dintissnnc. Im-

dies genitoris
patris sui

honorcm

dignitatis accipiat

et

sedem
ha^c

ei

judicare permiltas. Et dixerunt

pranlicli
,

pleta

aulem oratione,

dixit

ad populum

Non

circumstantes.
9 Post

Amen.
vero
pontifices
et valedicentes alter-

oportet

nos ire de hac civitate, et priusquam inquiramus relimiuerc

,

inordinatara

snccessorem

communicantes ad inviccm
,

(ercmtls niS'*

vestra

electione,

qui

possit

splendide pontificailli

lem gubernare honorcm. At

:

respondentes di-

uirum tjuia vir Dei Maninus pontifex ad suam **w!? jam desiderabat iterum pergere civitatem. Pue- ***'**

Quodcumque voluerit manus tua facere, xerunt fac, quia Dominus esl tecum. 5 Tunc vir Dei posuit manum super sacerqui rcm )lartino
lil
.

rum vero
levatum
secum.
littora

spiritualem lilinm
sacro

Victorium, quem
fonte,

reirc

,nri4

susceperat

prmcepit

cu m
niint'
|

J*
"'

Cumque
Ligcris

accessissent

post diein tertiam ad

vir

"n

dotem
esl,

Domini

Victorem
accipere
ait
:

nomine
sancti

direiis

Isle

rcspexit

Dei

viditque
(luminis

comtnilhic Victoelegit

quem

elegit
et

Dominus

Liborii

suc-

hominem ca?cum stantem

quserentem
transire
ultra,

super
ut

ripam

rem

cessorem,
.

pastoralem

honorem.

Cui

alimonias
:

queere-

ipse

respondens,
fieri;

bum

quia

Quomodo potest hoc versobolem et conjngatus sum

, ,

Tunc hominem
re t.

PraBSul
,

dixit

ad puerura

Fili,

vade ad
faciem
ei
:

quem

vides

stantem
,

lava
dic

habeo? Tunc vero miserunt nuntios ad ipsius Illa veniret. ut conjugem , nomine Mauram vero nullas ad veniendum moras induxit, sed et adorafestinans sletit coram sancto Domini,
vit

e t oculos cjus

ab aqua Ligeris

et

Ac-

cede huc

usque ad me. Abiit ergo puer, et >oC utus est cum eo Amice, vocat te dominus pater Martinus pontifcx ire ad se. Qui respondit:
:

eum.
Cui dixit vir Dei
pontifex
: :

6
'i u

Fcemina,
?

vis

ut

fiat

vir

cmcus sum meara non possum

Quia
poslea vade.
tetigilque

nisi te
,

apprehenderis
Cui
ait

mauurn
:

sequi.

puer

Prius

tore

on.

tuus

urbis Cenomannic<n

At

illa

pavemi,

lavabo faciem tuam

Et

et oculos ab

aqua
suas
,

Ligeris, el
in

sentiente

facta dixit

Non sum ego

:

digna,

Domine
ut
ait
sit
:

intinxit

manus
et

aquam,

ut videant oculi
vir

mei magnalia Domini.

Dixitque
fiat,

faciem suam, et oculos

t

et

confestim H
,

Dei

ad eam
?

Tamen

si

contigerit
,

aper tj
rain
,

sun
et

culi
,

ejus

vidit

caelum
:

ter-

quid vis postea

Respondens igitur meruero videre hanc virtulem pomini,

Si

aquas

vel

mihi
:

dio

magno

replelus

quodcumque voluit exaltavit vocem suam,

et

gau-

dicens:

vir

mcus
in

ut

frater

et

ego

illi

sicut

soror

et

Gralias

tibi

ago,

serviamus
iste

Domino
,

soli.

Complacuit ergo

sermo

puerum ad me
sunt oculi mei.
10

Deus cceli et terrae, missum, te jubente,

quoad
tuis

quia per
iiluminati

oculis

sacerdotis
et

Domini,

et

jussit

eum
:

sedere in calhedra

loculus est ad

populnm

Currensque

usque
ad

venirel

ad

sadi-

'/""
'''"
'

Ecce pastorem
tatis
,

magnum sedentem in loco dignimagnumque sacerdolcm quem elegit Do,

cerdolcm,
cens u
:

devolulus
,

cecidit

pedes

ejus,

cii

(I

Domine
in

orationibus

tenebrosi

ocu- j"Jj!
ille

elrw

minus.
est

Diligite,
ipso.

cum
,

amate eum quia Dominus Timuitque populus verbum saceret

;

me j meruerunt
albis te,

cernere lucem,

quia

puer

coronalus

qui

mihi

denuntiavit

at

dotis

et

adoravcrunt

eum

dicenles

Magnum

venirem ad

lavil

oculos

meos de manu

sua

pastorem, et dignum in opere suo nobis divina potentia donare dignata est. Sit nobis paler et
pastor, et nos
illi

san cta, ct vidi.

Et ccepit

subditi,

et

diligamus

eum

lam-

quam oportebat a(j eum v r )ei

j

exaltare
.

pauper magis clamare, vocem suam. Dixilqae

oporlet te amplifi,

Homo, non
;

quam nos
7
einii

ipsos.

care

sermones
in

tuos

sed

sede
,

et

veni

huc,

Tunc

benedixit
,

cum
omnia
,

ipse
illi

pontifex

ceelesti

ascende
u
i

naviculam

mecum

et

ibimus pariter

conse-

benedictione

et

tradidit

pontilicalem

honofa-

lra

MaurcBque ejus concral

rem. Sed
cta

dum

Iudc

ancilla Dei

Maura

et stetit

Transeuntes autem abierunl in civitatem, pauper ipse coram sancto Domini tribus
et

jugi, contimtttenli
iivilinl

csse
:

nentiam pro- et ait

.

be-

bilis

cognovisset gaudio magno repleta est, Domine descendat de manu vestra mutavestis snper caput meum, ut placeam Cbristo,

diebus et tribus noctibus,

quocumque
pueri
sufficienler

ad
ei

ve-

scendum delectabatur,
nistrabatur
assidue.

per

manum

mi-

Tum
indutus

refectus
p

et

sit

innovatus
et

spiritus

rectus tua

in

visceribus

dapibus
pauperi
\\

simulque
al.iit

vestibus

sufficienler

meis,
diliis

lavet

me manus
ait

sancla ab
:

immun-

meis.

Cui

vir

Dei

Impleat Dominus

viam suam cum gaudio magno. Denique puer Victorius crescebal in opere
,

in

desiderium tnum secundum petilionem cordis tui. Et factum esi iia. Cumque acccpisset benedictio-

Dei, quia incessanter

ticiie
,

Dominum
,

meditabatur quoilli

^-J '^'
J;
llt
.

quin etiam ex hoc

quod a senioribus
facere
el

nem, quam
8 Domine,
fiHum vero enrum Victo-

postulaverat

projecit

se

denuo

ad

fuisset

Injunctum,

procul 'dubio

non

re- clertoK*

pedes ejus dicens

peto
stt

cusabat.
ut

Ergo
ullo

diligebat
in

eum

vir Dei

paterno siymw

baplisetur
lilius
,

filius

meus de
duo

provocabal
ceret
illi

amore,

manu
libi

tua,

et

spiritualis
vitaj

tuus, et serviat

modo
et

tantnm, ut a sua non I'sequestraium esse prsesentia,

potestate
praedicti
pontificis

cunciis

rium baptizat.

diebus
a

suaj

quia

prope

sed sub regimine

aposiolicus

luslra

sunt
est

nativitate

ejus.
,

Tum
eo

vero

pontifex

omni tempore consislebat.

pater
Utteris
et

Sed ubi cognovil eum

erudilum,
totis ei

repletus

gaudio

magno

gratiam
se,
et

postulasset,
slet.l

et jussit

quod baptismi puerum venire ad

et

in

omnise-

medio,

et baptisavif
et

eum

in

,.o-

bus qu
i

esse
,

perfectum

viribus

Deum

continuo

m.nePatns, et Filii, stimomum perlnbuit

,

Spiritus

sancti,

ac te-

dubitavit.
illius

onus clericatus Etenim suis manibus

tradere

non

comam
sed

capilis

orav.tque

nomen

ejus Vipatris sui

prajcisam
sacerdotale

quidem
o

deposuit;

cum

pri-

ctoxium
Vicio.-.s

/.

i.i

assimilarel

eum

nomini
el

rndito autem
est

m
eum,
caeli
:

mum

Christi

smo,

deosculatus
,

oravit
terra?,
illi
,

nomine bapliad Domida

dens tam de
pontificis
,

gaapromeruit signum, erat et amore honore! quam de gratia

,,,,s agis

num
isti

et

d,leciabaiur
.

illi

ampiiii'-"-'"

dicens

Pater
,

et

puero
intel-

servitium,
liliiiin.

signum
,

dum
vir

se

sentiebal

provocatum
el

esse

tale

ut vivat
,

da

Domine
,

ll

leclum

scienliam
,

sapientiam
,

i6flW

moderationem
subtilitatem,

12

Tunc
suis

Dei

charilalem

arguebal

catechisaba
castigabal
ut
''
1

[ (nfl

caslilalem
,

sohrietatcm

eum

dogmatibus,

humiiitalem
graliam,

quia

tu

Domine

corripiebat,

^l-

humilibus

dabis

docebat

eum

suis doctrinis,

hocest,

ipse

et superbis

resistis.

Infunde super

eum

I"' T'

angustarn portam transirel

ad caeleste regnum.

I.l-

circo

,,, , ,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

cnro
quisquis
viro

'47
insonuit
civitas
,
,

pro

expetissel a

Buorumque necessitate, Dei veniam poslulare ex permisBua,

illuc

laliatur
el

iniquitas.

Cum quidem
transire

K.

\NO>YMO.

cognovi sent

liominem

Dei

clamaut

B0

,.[

ordinatione pontiftcis,

Victorius acce-

dere

non

tardavit,

et

suis
,

orationibus

unum-

vnunt ad Dominum eorum necessitatibus

fracta

cum
et

tribularentur
eos.

de
con,

liberaret

Igitur
et
,

quemque, Domino
revocabat protittus
13

prfflstaitte ad suam prislinam uberrimam sanitatem.

sunt catenre

argumenta

tormenta

in

qnibus tenebantur, diminuta sunt

;

et custodes

Sed

cum
,

beatissimus
,

Martinus ad repriChristiano-

pavefacli

exeuntes foras, cucurrerunt ad sacerdo:

m endam
seftm
r ,.,i

hfflresim

et

sublevandum
asino
,

tem Domini clamantes

ficavit

Miserere nobis. Qui paci-

pWW"- rum
minis-

nomen

vel

pauperibus alimouias trihuere

ascenso
per diversas

cum
Ipsi

illis,

et jussit eos silere.

sacerdotali

affectione

18

irnl

reginnes
Christi

haberet

discursum

Viclorius

famulus

sustinuerunt
te

sequebatur
procurarefc,
corara

eum
,

pedibus

ad

quemcumque

cathedram acmultiadfian- dem convtrtuntur. altare Domini. Jussit autem eos appropinqua-

vero

ponentes
,

manus ad

cum

et deferentes

deposuerunt

voluisset
sarJa

pergere locum
et

ut et minisleria neces-

re ad

se et eos,

dcdit

illis

singulos aureos

et

casli-

vigiliis,

oralionihusque atsingulis

gavit

ut non ilernm peccarent.

Ouin etiam

tenlius

sancto

Domini
q

noctibus
/;.

pacificati
hfflc

sunt

cum
s

adversariis
facta

eorum.

Sed cum
,

nou
etiam

piger
suffl

psallentium

minister adesset

Unde
Domini

plebs

populi
,

esse

cognovisset

conti,

provocationis

meruit

vestigium ob-

nuo

hfflretici

qui
,

tinere,

dum

vigore

firmatus

prascepta

tierunt

baptismum
populi
et
,

non fuerant credenles peminiet conversi sunt non

intentus valuit rustodire.

mapars
el
Filii

et

baplisati sunt in
sancti.
,

nomine Patris
vero
pontifex

Yieiorii

"''
fld

pio

Higiie

oiilum pafriJ
r

commoralus cum magno sacerdote TuronicaB ecclesiffl r plures quidcm annos hoc est quousque genilor suus Victor pontifex a sfcculo transiisset. Sed ipse semper die noctnque
14 Kuit
igitur

Spiritus
altare

Ille

stetit

intentus
et
cilicio

Dominum

meditabalur
,

et

se in

cinere

prostcrnens

esse

confessorem

Domini

Domini et post consecratum divinum mysterium communicavit populum et benedixit eos Cffltesti benedictione. Illi vero humilitantes se adoraverunt eum dicentes Vivat E pontifex urbis Victorius ct salvet nos manu sua
juxla
, ,

testabatur,
scuto

rontraque
certavit

adversantem
in

fortiter
.

palam.
,

circumdatus Obtenta itaque

sine

sancta

protegat atque

defendat
,

pneslante Do-

mino
ria,

nostro
virtus
,

Jesu

Christo

cui

est

honor

glo-

victoria

fugatoqne
in gralia.

adversario

ipse

plaga

et potestas per infinita sfflcula sajculo-

illfflSUS slelit

rum. Amen.

15 Post
nunfiafa
trismor/gilur
,

ha?.c

vero

cum

accessissent

viri

festi-

po-

aantes uuntiare ejus

genitorem fuisse defunctum

ac doluit forliter
dixit
,

ANNOTATA.
a De sancto Liborio actum b
est

valde contristatns est,

vit

et
:

fle-

Yiclo-

nus.
,

amarissime.

Cui

ponlifex

urbis

Noli
,

ad 23

Julit.

fili contristari, nec conturbetur cor tuum non enim te oporlet angorem animi pati quia felix dicendus est pater, qui Deo dicatnm reli,

Cenomanum
,

ait

in

Lexico

Geographico
,

querit

superstitem
tibi

filium.

Tu vero
,

accipe

bene-

dictionem
soli
:

repromissam
le

et

servies

Domino
in

Baudrandus (Gallice Lc Mans) urbs Gallis alias Vindinum dicta, Cenomaampla et cnlta ad nensis provinciffl (vulgo le Maine ) caput ubi recipit Huisnam, episcopalis Sartam lluvium
, ,

paratus

locus expeclat

ut glorificeris

sub archiepiscopo Turonensi.

c

sfflculum.

Tunc congregati
,

sunt

sacerdotes

ple,

In

Yita S. Liborii citata

nuin. 9

hwc paul-

rique
titque
et

et clerus

et

plebs populi in

unum
:

ste-

lo aliter

rcferuntur. Dicitur enim ibidem S. Mar-

Victorius Christi famulus in

medio eorum
Bffagnus

tinus, antc

mortem

clamaverunt
,

unanimi voce dicentes

ipsum

invisissc.

Lihorii ab angelo monitus, morilfundoque adslitisse, ac de-

sacerdos

et

dignus in operc suo

non immerito
totis

iiniin sepeliisse

defwnetum.

benedicitur

pontificali

honore

qui

viribus

d .r hoc loco,
ctoris collato,
nis

cum sequentibus

dc uxore Vi-

per dies plures pro Chrisli

nuisse laborem.

nomine

visus est susti-

patet legem continentias

subdiacofuisse la-

n/iique in ecclcsia Latina

nondum

16
ti

Tunc

vir

Dei impositis manibus appropinallare,

et

tam, aut

observatam. Quod itidem discimus ex

I olim i% t nunr 44. existimans jocari S. Martinum.

consecralur
In

quavit

cum eo ad sanctum
pontilicalem.
sletit

tradidit

illi

epistolaS. Gregorii ad Pelrum subdiaoonum Sicilice,

tpiscnpus.

Bgrum
sannt,

benedictionem
nore
dignitatis,
dimisit.

Accepto

itaque

hoet

coram sancto

Domini,

e
f

qum lib. H&c Victor

non

orantes

eum priusquam per loca Sanctorum accessissent, et cum magno psallenlium,

choro fluvium
Ligeris

Revertar ad laborem
in alio Ms.

wneam.
,

g Pedum

cpiscopale videtur intelligcre.

,

ut decuit,
riter

navigantes pa-

h Passus
i

pedes

in alio dexteras.

transierunt.
el

Post iuec

cem
et

valcdicentes a seniore usque ad

pacifica

communicantes inviparvum
pontifcx
deire

Ms.

S.

rius, uii

Germani hoe loco habebat ; Victoalio loeo semel oum rocat. Srd pleetiam

oscula

inter

se

conferentes,

rumque
in
aliis.

Victor

Ulo Ms.

rocatur,

uti

Turonicae
sideralum.

urbis permisil

eum

ad
suis

locura

Cumque

abiisset
,

cum

ministris

transeunte eo per loca

qui

ubi invenisset
necessitate
potenlia
ul

infirmum,
expetisset

k Addnctwtn nempe, namante se absconderat. Victorem habent Mss. duo. Tertxum habet
I

per
,

Christum
confestim
operari

pro sua
divina

Yictorium. Consulc
I.

auxilium

dignala esl
fflger

virtutem,

ipsum ellugato lan: imh

per
civilatis,
,

ubi

intelliges,

Commentarwm prmvium num rur nos eum voccmus Victo-

ad suam reverteretur pristinam sauitatem,

Sed cuin accessissent

plebes
in

111

oppidum

""""" Cenoexcipi.

exeunt
vocati

populique
,

et

omnis clerus
susccperunt

con-

';"""

unum

occurrenles

eum
:

^vincuru.

InmhiTites

f*

eatenis

10
-

"wantur-

Dominurn cum magno psallcntium choquoad usque ingressi sunl civitatem leva-

Ms. hic sequi prm malui quia alterum c.r iis mox eum ineipit rornrr \ictorium, atque usque ad finem rodcm semper nomine nniur. iii Liger sev I.igeris flumcn Gallim est satxs wrbs Turonica aajacet ad partem evti notnm

rium.

Dciiulc

mum

duobus,

Cenomanicm promncim oppositam.

n

verunlque
tur

eum

in

cathedram

lionorilice

ut

Coronatus

in

albis.

Nam

baptixatus a pau-

consuetudo exposcebat.
plures

Cumque

Iransiret,
,

teneban-

cis diebus

Victorius

homines

in

ergaslulo

quorum rcpu-

vestes candidas

cum

etiam tum gestasse corona, quas posl baptimum

uidetur

acce-

14
a.

ACTA

S.

VICTORIS SEU VICTURI EPISC.

p
restitui

anommo.

acceperat pro more antiquo Ecclcsitr. Audi Ma-

xentium Aquileiensem patriarcham in epistola ad Carolum magnum de ritibus baptismi, edita a Bernardo Pez tom. 2 Anecdol. part. 2, col.
46, qui post alios baptismi HtUS e.rpositos, ita scribit : Tunc albis induunlur vestimentis propter
vitae

Sensum hunc, in omnihus quantum potui.

hctc inlelligi de
S.

Mss.

luxatmn

q Aliud Ms. meditationis.

r

Xrqucunt
diu ante

S.

Martino

qu.i

obiit

gaudium
angelicae
,

regenerationis ad
ut

praefignrationem

patrem /n uno quidem exemplari Ms. S. Martinus nomi~ natur usque ad fincm, at in duobus aliis,
phra*
si

Victorem

Victorii

ejusdem splendore decorentur.

,

Candor etenim
in
illa

vestium

gaudium commorantium
capita
,

caelesti

Jerusalem mystice prafiguratur....

chrismate

Tunc
mystico
facto,

sacro

perunguntur

et

scmper deinccps nommatur Pontifex urbis. Existimo itaque auctorem non scripsisse Victorium S. Martino usque ad obitum Patru sui adfmssc, ab eoquc in locum Patris episcomutata
,

teguntur velamine
aliis
fit.

(in
et

modum

coronec

pinn

ordinatu/m

ut ex

auctoribus,
)

verbis sequense diadematici

:

indocto in
heec

unum

tibus

clarum
,

ut

intelligant,

exponam
,

sed nomen Martini ab homint e.vcmplar Ms. mtrusum. Latius ad dim I Septembris, ubi sepa;

regni
libus

et

sacerdotii

dignilatem

portaturos

ta-

tur

enim Vos
Heec

per
estis
ille,

beatum apostolum Petrum diciregale sacerdogenus electtfm

,

ratim aijam de Victorio. ut vidctur. Xisi c.risthnare malimnt s Ariani

tium.

quee

ex

aliis facile

confirmari

possunt.
o

Agi

hic

tanlum

de tonsura

clericali
satis

tum

paganos designari, quod verisimile fit, quia petierunt baptismum : quamvis etiam non defuerint hecretici, quorum baptismus propter formam illegitimam erat invalidus.

eetas Victorii,

tum modus loqucndi

innuunt-

DE SANGTO GENNADIO PRIMO

PATRIARCHA CONSTANTINOPOLITANO
SYLLOGE HISTORICA
j.

p.

I.

Cultus; naturse
recte

ac
;

gratiae

dotes
,

scripta

contra

S.

Cyrillum

Alexandrinum

non

intellectuin

episcopatus

et

favor erga

Constantinopolitanum clerum.

Anno

cdlxxj.

Publica ejus
veneratio ex
Fasiis:

T
gritate
tibiis
,

Consiantinopoliiuprmsules quos ccclesia Grccca tamquam sanctos veneratur egregium locum merctur Gennadius S. vitas ac morum int.co*

inter

Allusio

est

ad nomen proprium Gennadius

adjectivum^vtvo.Zo.c,, id cst,

et

nos

ad nomen
egregius.

strenuus,

Jam

vero

cum non

utni die potius coli Sanctus debeat,

certo nobis constct, an hoc die

ncc

non
prout

episcopalis

dignitatis

pargcstis.

sedulo
,

adimftlcndis

laudem
fiet
e

consccutus
sacris

singularem His tamen

planum

ex ejus

xxv Augusti; an xvn Norcmbris ; et an alterutro ; liberum nobis esse censemus hodiemumelir gerc. Baronius ad annum Christi i7i '""" scribit
ista
:

confinuationem publici cultus ejus. Martyrologium Arabico-/Egyptiacum a Gratia Simonio pro nobis ex Arabico Laline redditum, sic ewm refert hac die : Memoria SS. Gennadii et Joannis episcoporum civitatis regime urbium, id est, urbis Constantinopoiitancc. Jn Mcnwis magnis typo editis, ac in Mcnologio Sirleti etiam lusmFastis
,

pnviuiltuuus

Inter

Sanctos

relatum ^ipsum

lia-

bent Graeci in Menologio die xxv mensis

sti
,

Augup
.

bonorifico

cultu

auiiiialiiii

ejus

mcmoriam
sede-

merito prosequentes.
2

Quo anno sederc

ccrperit,

ct

quando

towi

re desierit ad Superos

'^* evocatus, inveniet lector in Historia chronologica Patriarcharum Constanti/nopolitanorum, tomo primo hujus mensisprfr via,

jW ,

bitur noster Palriarcha.

anobis dicuntur

Consulc, qum hoc die Epiphanio, ejusdem cathedr& archiepiscopo. In excmplan Taurinensi Ms. etiam habetur hac x\v Ainjusli MM}|M] twv aytav
iu S.
T.7.:i{,(>r/

sub fincm hujus

r^.M-j Yvr/zliz-j y.at

:

'Iwavvcu

ay/}iT.'.<7t.6T.wv

KIJ.

Dc hac tamen re obitcr dicetV/t aa sylloges. Pergamus itague """ alia, </u<v tum ad naturai ac gratito dotes, ~ p ad ejus gesta antc patriarchatum, tum ad ><> rursiiiu cjiisdcm spcrlant. In Yitis Patrum
pag.
*
.

><

ld

est

Memoria sanctorum Patrum

et

nostrorura

10, cap.

145, pag.
,

905 secwtdm editionis

<>

R*~

Gennadii,
,

CP. De Joanne consulc Praitcrmissos hodiernos. Laudata Mcnma iterum colunt S. Gennadium die xvn Xoirmhris, eumquc hoc modo annuntiant : Ea,

Joannis

archiepiscoporum

weydo vulgatm ita iaudatwr apud Moschum in Prato vpi/rituali sanctus noster
tnurcha
:

Joannem

dem
hi

die sanctus

tinopolitanus, iu

Gennadius, patriarcha Constanpace consummatur. Sequuntur

,

Accessimus in coenobium, quod aiciw inveSalama, nono ab Alexandria milliaro distans, nimusque illic duos presbyteros senes, qui dixerun
nobis,
Constantinopolilana? ecclesia^ se
esse
l|(,>
i

rersus Grwci

quos Latinc
-ur v
(

sic intcrpretor

byteros, narrabantque

nobis

de

beato

Genn"
nfllt)

10

'0 TevvaSiO? zupt

<]>avei vor,xr,v

'F.ot^. z-.iyoq,

Constantinopolitano patriarcha, quod

fuerit

'

zpb; KaAataxpav YsvvaSa;.

mus,
3

et

mundus

corporo,

multumque

continens>
'"' ' / ,,// /

Reperit coronam Gennadius aulaB poli. Qui se palestra strenuum mentis probat.

Gewnadius Massiliensis presbyter

thcca ecclesiasticu

apud Mirmum

cap.

90,

i,cn

nadiuSi

DIE VIGESIMA
4

QUINTA AUGUSTI.
e'

149
illis?

nftdins

mgmt,
fe
ex

Constantinopolitanffl
,in ,,a

ecclesia

ni,i,ll,s
'

et

ntaonDi
tani

ingem
fuit
,

BCar 1
ut Da-

minimum aut qnid mediocre in nem supereminontiam Un-plinuia'

,

Om-

AiCTORR
J.

jaculatus est

p.

dives

lectione

antiquorum
integro

adversus sanctos
>

Palres, adversus eorum prio-

nielem

propbetam

ex

ad

verhum

com-

res Apostolos,

adversus

ipsum
cst.

Salvatorcm, in

mentatus exponeret. imperium tenente, Moritur Leone seniore * ._. ,.,i, hnflt.fvi.ii.i proPulvmus, lauda/,.,-. qua kactenus nrnt.u.limiis ?mca non obscure indicant, qualU Honis specimina, quam egregie comet Gennadius, S. fuer it Constantinopolitanm prmparatus, ut cathedrm priusqudtn de rebus vn illa dignitate essct. Sed

Homilias etiam mnltas com-

>

resurrectionem meditatns

Assumptam
et
,

qui-

dem
riat
:

humanilatem ex nohis
divinam
ejus

pro nohis injuet

naturam
qualia

impassibilem

passionihus

suhjacere
et

contendit.

Ecce
hinc

ai\

Facundus, qunnta in heatum Cyrillum

miuis
ejus invidia,

sanctus

Gennadius
fit

efTudit,

et nulla

no-

juval nomullapramittere, ab eo qestis loquamur, quee antea contigerunt,

4

Calchedonensi

qnoniam Quin concilio.

S.
Cyrilli

ipse

non

interfuit

etiam

respondens
:

primo

ejusdem
quis

capitulo,

Famnsum,

si

credimus auctori

mox dando,

Si

non

confitetur
,

Deum
et

quo dixit esse secundum

Dei Geni-

Gennadius

KTiwiluin

contra S. Cynllum Alexandrvnum est scriptum illustrata sunt die xxvm (cujus gesta apud nos qno acri ac mordaci calamo in Januarii) vn

verilatem

Emmanuel

propterea

tricem sanctam

Virginem, genuit enim carnalisit

ter
ila

carnem factum Dei Verbum, annthema

invectus
est
:

eumdem
pupugit,

inveclus

est,

ac

quod putaret,

mjwiosis terminis illum sanctum virum, dum

[inj eum
est
te

Anathematieatnca^te-

rus
ra,
niet.

Deus, paries dealbate ... et

errorem Apollicontra Nestorium incidisse. Addct aliquis ista ad elevandam naris culpam ab eo hic commissam : Flagrabat Gennascriberet,
dius

quaj

iu

eodem Opere,
causa
cx

si

quis volet,

invcCyril- an
crcu-

His

in

Gennadii

contra

S.

sit

tholicam

ardentissimo desiderio defendendi fidem Casenswm non mtelligebat : S. Cyrilli

fide

eum orthodoxa

conciliari

eumdem non

posse

ejusdem Gennadii verbis lum relatis citatus Facundus episcopus sic prosequitur, ac vult illa non obstare, quo minus habendus sit
ipsis

sandus

existimabat: hinc orta discordia: hinc scriptum acrimonia respersum, quod ex bona quidem inlentione,

orthodoxus
sicut
gis

Cur

igitur

ait,

in

hac
,

ultione,

dicunt,

injuriarum

beati
,

Cyrilli

sed

ex errore

rillum exaravit.

tamen adversus S. CyVerum nos hanc materiam &-

sancti

Gennadii nomen
quasi
regiffl

et

pro sui
episcopi,

non maloci auet

ctoritale,

civitatis

pro

qua

lance

librare
illa,

temporis res

postea conabimur. Interea de qua hic, videtur mnectiposse

432,
S.

maledictionnm
ventilatur?

atque
si

contumeliarum

magnitudine
,

Quoil

hoc consideraverunt de Cyrillo non

quo-

anno Christi

134 vel

quando

fervebat

ad-

niam
nisi

lalia

Gennadius
et

scriberet,

huc controversia

Cyrillum ac Joannem episcopum Antiochenum. Consule Baronium ad annum 431. Verum nunc juverit rem gestam ex
inter

dicentis

intentionem

minus

intellexisset;

auctore antiquo,
expendere.
invectus

sed schismatico,

proponere

et

Hermianensis provinciie Afncanai, libros /2 direxit ad Justmianum imperatorem pro defensione trium Capitoiquos in lucem loriim concilii Chalcedonensis
5

Facitndus

cpiscopus

piam considerationem ego Poluil enim et ipse de Chrinon instiana religione qu.T recta sunt credens, beatum Cyrillum bona inlentione cultellectum pare et bonam damnare inlentionem, damnahile hanc prudentem quoque suscipio.
:

crediderunt.

Quod
ea
,

si

hoc
antc

etiam consideraverunt,

quoniam Gennadio
ante non

si

quffl

cenlum annos
fieret,

heato
in

scripla sunt,
totius
;

modo condemnarentur,
Ecclesiae
quffl

edidit

Parisus Sirmondus anno

4,

4629

ubi

lib.

reprehensione
fecit

hoc

cap.

a pag.
se

70 indicat

cujusmodi

scriptum exstiterit
jaclant
ejus
,

ideo

Quale vero illud est, : damnassc hanc epistolam

in

hoc quod

hoc quoque
esse,
si

sapienler atque
quis

deste consideratum
destus, agnoscet

sapiens et

momo-

quod

conscriptor videatur

ea

de beato Cyrillo

8
,lio,

HUemontius
pag. GS
sen sa maxime

infra

oitandus

in

S.

Genna- quem errorem

habere,
posieaeluit.et

quod male sensisset, c

cum
,

scripserit adversus
et

eumbeaci-

dicit,

potvisse eum
Catholica,
et

non

orlhodoxwn
p

,,',

potuisse
I

tamen

dem sanctum Cyrillum

tae

12

ejus

capitula
regiffl

probavit.

vilatis

quoque memoriffl episcopus, nec ab istis reprehensus in hac multo vehequi condemnalione denominetur
,

Gennadius hujus

bona mtenlione. tam liberah erroneo. ipsius sensa quomodo ex bona mtentione, non co cusari possint
Cyrilliana
oituperare

mentius

el

contnmeliosius
?

eum
heul
el

in

sua responsiodicit
:

ne tractavit
>

Nam

sic

adversus
alinnde
revera

eum
snmat
det

Vffl

niihi

a
in

malis.

Heu,

Unde enim
qnantas
Capiti

quis?

quam
Quales
mias
.

prfflsenli

exordium

Cyrilli
.

/Egyptii,
!

blasphe-

consideremus mmlentamipevomit conVra capitoilum sius execrationem, quam rnaxme ut modo dictom est. S. Cyrilli; primum, Ephesinum : ut eam scrvpserit posi concilium si plura hujusmodi omittamus; cum
,,-.-

pratsertim

si

alia

fortasse

audivi
et

Quis

meo

a-

add at
Opere,

Facundus,
si

el

catera,
inveniet.
S.

quffl

...

eodem
facvle,

quam
dii

el
>
>

plorabo
lingua

mcis fontem lacrymarum ? quoniam extenistud die et nocte

oculis
:

quis

volet,

Credmus

Gennadium tunc contra

juvenili

Curillum fuisse abrer

ejus
est

mendacium,
super
:

et

non

Qdem
pax
obii
:

confortatus

terram.
propter

Ex

certo

peccatoribus
nuit eos,

deceptio

hoc enim

inquiL superbia eorum in finem

el

co-

quodam impelu; quem forsan ptum erga Vestonum, e sede lliam accenderit amor et retractasse, Sed errorem suum dejectum. ea. qum postea Gennadium, persuadent
eluisse
eait

gitaverunl

[Ocuti

sunt

in

malignitate.
:

tai-

orthodoxe. Quid,

quod alioquin
fuisset

ad sedem
fuisse
<l-

quitatem
Cffllo

in

altum
et

os

suum,

posuerunt in sunt locuti lingua eorum transivit super tersunt.

.

Constantinop.
constat,

numquam

promotus.
Creatur
triarchti

ram. Psalmistffl
'
Vffl

ista

fnicr

malo
is,i

Alexandriffl,

familiari

ejus,

et

dum ad ejusdem wrbis caikedram Audi Theodorum lectorem, eveheretur. nna histnria rrclrsiasnm, qu*
, linl

9 presbyterum

Constantinopohtanum

pn-

CP.

,ras
1

*
CyrTi.

pToprio

i ara

secundo.
corrumpit.
,

Quffl

corrnpta
toto

plore-

ccrnta ex cjus
,,,

Aiexan. J"" r "<um.

*
>

mus
rium

qufflque
iniquiiatis

Ex

jam mysteforte
.

Buagrio

Scholastico

etc.

et
,

vereor,

ne
fiat
.

nnm-

quam, qui teuet

de medio

Quid enim

IZ

Valesio,

pag.

658

Mtortuo

Parmisedti kmtebo.
ta

Genlocnm

^pU/er

ecclesiffl

CP.

a^

subslitui-

i5o
au.torb
>-''

DE

S.

GENNADIO PRIMO, PATRIARCHA

1 11

CP.
/

Addc Nicephorum Constantvnopolitaarchiepiscopum in Chronographia brevi, Lutciur Parisiorum typis regiis exeusa, pag. U4. Cetennn non omniwn ealculis eum fuisse electum ad patriarchalem dignitatem, indical laudatus modo Theodorns, dum de simul ad hanc nominato
substituiiur.

num

111 /'ostea? Gennadius 12 Ai quid $ PP. aihcrsits nn/nnn, Miuntm /mvrcvil

tricem

manum,

qui

[lexandria

Gangras Leonis mperatoris jussu relegatus\t sintt tcstatur Theophanes in Chronographia 00 cililtonis rri/nv Pnnsi inv, hlS CCrbis,
oersione

ad^ expulsus m"*^ ***

flUfflnfa

quorumdam
sito

suffragiis Aoacio,
.

orphanotrophii praepo
vicc

Latma
ui

sic
quffi

redcHta

ibi

sunt

textu Greco-

iiirniini!

Scrf

Dcus

ista

peperdt

6Cclesi(B

Ad

iia-c,

aefarie

perpetrata

condigna

Constantmopolitanm. Vom qualts fuerii icacius, qui S. Gennadio mortuo postea suffectus est, narratur in Historia chronologica Patriarcharum

subjicerentur

ultioni,

Btudium

omne

penes im.
parti
pi en-

peratorem Gennadins adhibuit, adversa? licel fareret oppositus Aspar Arianus. Porro
lissimns

Constantmopolitanorwn, de qua superius, a pag. 44'. Acta rcro S. Analolii, de quo famjam injecta est mentio, apud nos illustrata suntad diem iuJulu. pag. 654 ei sequentibus, ubi
ttni
/iiiiriiini

imperator
fueral

Gangras,

magister
Is

deportatns,

quo Diosconis ejuj /Elurum relegavit

et

vero

conventicula
ccepil
in
, :

celebrare,

turbas

iiiu-

indicavimus,
sueeessit S.
citata

eum
Gen-

movere denno
perator,

iinim

158,
\%eei

quo

01

hominem
Timotheus

nadius, ut pag. 44* :

favores crclc-

oidere

quorum certior faclus imChersonem relegavit. Alios

cognomento
lidci

mox

Historia

autem
et

Leucus,

qui

Salophacialus, vir dc rebus

rcclc scnliens

10 Porro Gennadius oBOonomuni n-i-ioia- constiiuit Marciauum, qui e\ Catharorum secta ad Ecclesiam
Catliolicam transierat, testC Tltcoiloro Lcclorc SUpra
(

et

ob

morum
locum

probitatem
episcopns

omnibus
AlexandriaB
citatus
/72,

charus,

in

prioris

Sia

Magna
ad
eccle-

ordinatus
collegii
ita-

est

rillemontius
linr sc
liisirirut

supra

plura

extendit

jesii/nato,
.

i/m addii
decrevit,
,

Hic simul atque icconomus

omnes

de
i/nr

nriiruln

.
i

urMsCP

J,lMus

e>,

ul qua"

Genuadius
fidei

uuai|iiai|iie

ecclesia

probavit
iiii/iii/riini

egregium
infnmis

orthodoxm
ll,inii,il,r,

/mac
).;

otTerebautur

cum ad
soleret.

id
i<t

clerici ejusdem ecclesiee acciperent: tempus Magna scclesia, universa accipere

i/i/rni,

hostem,

sedulum
13

S
ni

Leonis
iiiin/is

rr.

in

re

tanti

momenti

eum
rst,

aeeiderii

scicntc, et sine dubio

eel jubente, vcl saltem approbante nostro Patriarliac

adjutorem.
appareamt, ct confirmenr cupimus, /Eluro permissumfw se, ut Constanlinopolim adiret ; de gua re Patritirrlm noslcr ccrttorcni fcnt S. l.concm: i/m iii epistola 138, al. 400 ad S. Gennadium data dc hoc permissu conqueritur, mgilantiam tjus
titr,

Qum

&**]

cha, iiiilirm

ruin tn

re potius riinulcre

observari

VOluisSe

iiiiiiii/irriiliaiii

crrlrsmstiriiiii ail

rlrn fon-

siant.inopolitani

commune bonum,

1/1111111

ad 00-

num

particulare cleri ecclesim Magnee ac patriar-

chalis,(/itiu fnrir huic

aliunde erat satisprospectum de coiii/ruis proventibus ad honestam sustentatio-

rci/itint,

nem;

illi

vero nou ncm. Quidquid

sit

non

sine

irriu,
tuae

ac i/ucm

illiim

liiiiilal,
i

uli

ex

ipSO
:

e/iistoltS

ilamits,
et

ntrl/ii/iiur

Dilrclionis

causa lnfc mutatio facta fuerit, quando contraria consuetudo ad id usque tempus reclamabat Porro
de ecclesia Uagna,

litteris,

fratrum
et

strorum Domitiani

coepiscoporumque noGeminiani sermone agnovi,

ecclesia

hac

i/ir 111

s. Mriiiiu irl
l>.

seu S. Sophim plura dicentur Mena patriarcha Constan-

Timotbeum
civilalis
lis

postquam
est
,

Alexandrina
(nonnul-

expulsus
fidei
,

Constantinopolim
agentibus)

tinopolilanol

boc

adversariis

venire pe^ quia unicoarctatus,

con-

mi^sum,
invitus

ul quantum datur intelligi, orum Domiui sacerdotum sententiis

saltem
ut,

ad

Catholicum

se

dogma

vertat,

tamquam

propter banc. lanlummodo

haBreticse
perversitatis

II.

Acta
;

adversus
rcs
gestae

impium

culpam

Timotheum
Sty-

videalur

ejectus,

jElurum
lita,

cum
illis

S. Danielc

at damnato, doctnuaApostolicse, Alexandriam cum rcdeat acquiescal

errore

ad
illi.

et

nostrae

super

observationes.

eliamsi
obsistat
,

C.alliolicus

probaictui

hoc

velicmenter

quod
et

vivente episcopo,

tanue sedis h> j

crudelilatu

vasor
14

est,

autor apparuil

inauditae

admissa?.
Et
eniti

ideo
et

dileclio

tno

sohcitudme,
vel

qua

cia-

^anctus
iiiim

Leo

pp.
intsii

Domitianum
etiam

et

Geminia
,

ret,

elaborare

debebit,

ne cum tam nepubucfl

episcopos

Constantinopolim

ut

a-

fario

bomine sermo
neve

aliquis

privatim,

pud imperatorem,
esset

nomine

Leonem,

im

petrarent punitionem

Timothei Sluri, qui dum schismaticus , a communione Ecclesice absrissns, rt Eul i/rlna ,1,1 lnrrrsi ni/rrlns. rullic-

correctionis cjus snb specie quorumdam conventai praebeatur occasio oe |V de quo jbid deundi integram capial libertatem

misceatur,

edictis

suis

princcps
labore
-i i<-;c

Christianissimus
ct

judicavit.
pervigili

dram tamen
niiiii,

ilexandrmam invaserat,
ejusdem episcopum,
ut
obnixe,

s. Prote-

Omni
unitati

igitur
t

circumspeclione

legitimwn
agebai

occiderat,

j ccl.^i;i

profulurus cnilcre,
ipsius

fiater cna-

idque

in

wniversa

JEggpto

rissime,
et

ut

spes

suflragatoribus
e\
clero

adimatur,

pessumdaret Catholicam fidem. Omnes Orienlis prmsules, quos consuluerat imperator , se Timothei hostes denuntiaramt. Hic tamen persistebat,

Asparis

\rimi, cui Leo debebat imperium,

Catholicus episcopus secundum morem veterem per orthodoxo non episcopos consecretur quia parricida ille Alexanalias a suis defensoribus deseriiur, aisi

Aiexandrinis

suo

auctoritate
corn/iriulm

fultus.

Argumentum

hoc,

quod

im

drina

ecclesia,
est

quaa

patrum honori
rectorem

el

suaa

resu

conlractum est, pluribus deducitur apud Tillemontium tomo ib" Monumentorum ecclesiasticorum
,

'iHMida
quffi

libcrtati,

sanandis omnibus,
fueril

male

gesta

sunt,
i\

probalissimum
Julias,

ronet

Leone rr articulo (56 et sequentibus, rerum gestarum serie partim vnno clinsn 157, partim 158 mtexta, quoS.Anatolio patriarchm successit Sanctus noster, sicut antea indicatum cst.
in
S.
,

secuta.

Datum

Kalend.
id
est,

Magno
Christi

A#B

pollonio
S.

Consulibus,

anno
satis

Leonis
iri

desiderio

fecit

[rctiiepiscopuf

nostn nopoh.

Elurus quvppe nihil obtinuit Constantir

ne

quidem eo

venit,

et

priusq^
S. Leonis

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
Oennadii manw per\ tnissent, jeonis Uttera ad Salophaciolus, quem supra landavir Timotheus tutit episCOpUS Mrcanrlrrlns rntt /<nn
<;

ipsa

intcllecturi

expericntia
nl

m,

qna<

muliitudo ai-ciohk

peccatorura
tur.
. .

effecit,

ad

effectum

deducerenDaniet
(171710

mus.

(Verosimiliter hic prmnuntial ccniliitnt nrhts CP. t quod OCcidit

m>'it\7>.)

E/n-

'"!'
,;l

'"'""'

Uo

recitatam modo epistokm 15 Etenim incuntc autcm mcnsc Judie xvn Junn; Irdit accideril ordinatio Timonl paullo post
S.

Leo

Quoniam autem divini qunque Agni sacriflcatorem oportebat esse Danielcm, qui jam ei priua
sacriflcaverat
et

corpus

et

aniraam,
;

Superii
au-

episcopali; thei Salophacioli Vicarius hanc vpsi terris in

xvni Augusti

cum idem
sit

Christi

gratulatus

die

quidem movet imperatorem spiritus tcm Gennadium quoque imperator,

scribit,

movet
et

ad

eum
ad

et

ejusdem anni wi epistola 139 al postquam eamdem ordmationem factam rssc ini, tum ex presbyterorum tum rr Timothei ptmsulis, diaconorum ecclesim Vlexandrinm scriptit intellexerat.

ut

acceptis

multis
et

ex

ecclesia veniat

magnum
18

Danielem,
vero

eum consummet
fecissct,

ordine

sacerdotali.

Cum

is

hasc

qui

pra-vidcndi

n< "' inter

S,

/"

epistola

enim 140

al.

10%
:

anno nolata hos it" deo exultanter in Domino de ter vos habetis affeclu, dum,
die

ac

<ill<>uiiitur

eodem Gauin-

quidem fUtura magnam habebat potestatem, pri- Gennadtum miim quidera spiritu praecognoscit futurum ad se
ad\ liiiuni.

piissirao, sicul

quem

Deiude
dixit
;

cum
jam
I

ille

jam

venisset

ad
ad

scripla

vestra

columnam,
sticas,

se
se

pridcm

desiderasse

manifestant,

et

pastor gregem,

et

grex ostenditur

riim ascendere

curas prohibuisse ecclesia;

amare pastorem. ln epistola autem gratulatoria, quam modo designabamus, Cum ergo, inquit, quibu* fratemilas (ua scribendi opporlunitales,
uiatur,
fccisti,

ne

finem

imponeret suo desiderio

nunc

autem venire,
CibUS
scalaa

ut et

(rueretur et

ipsum videret, ejusque presermonibus. Rogabat vcro, ut

ei

extiterint,
ut

sicut

necessarie,

es

more

per

filios

nostros Danielem presbyterum,

praedicendi

quoque adhiberentur. Frustra, inquit magna vi praeditus Daniel, hunc

ut

la-

et

Timotheum

scripta

dirigeres,

diaconum ordinationis luae ad nos ita omni tempore in hoc officio

itai/ue

borera

susciperes,
et

procuravit,

qui
et

te

ad

nos

movit.

Hoc simul
:

stuporem

perseveres

Scri/itu

Gennadium
lophacioli,
pta,

r/>istnln
el

Leonis prior <t<l S. die xvu Junii; deinde Saaliorum, de quibus actum, scrir
S.

Sacerdoli
ejus

stuporem quidem
:

mctum alTcrt quonam modo sic

:

cognovit
ejus
nisi

mens
enim,

timorem nutem, quod adventum neqne magno erat Danieli manifesta

lni-i'1

qum

acccpit

Leo,

et

</iii/<us

rescripsii
<>

coarlu^

ab impcratore, ad

eum

xvm Augusti; argumento

nadiu factum
tijins

nobis

sunt,

Genmgi-

uraquara
19

venire annuisset.
et episcopus, el qui

fuisse satis
</ii<iii<I<i

sanctimmi hujus Pon/"/ singularem

Cum autem
ni

sequebanlur acS.DanUlem sl 'J hlrtm

desiderio,

episcopum, multum
scalas,

rogavissent,

ut admoverentur

lantiam

ac

Catholicm
epistolam

impensum studium boni publici et anlequam priorem hujus illud exsecutioni mandari accepisset,
religionis,
Irrtnr.

ad

eum
:

ascenderet,

prohibebaf
sol

vero

invictus
iiiis

Daniel

imminebat autem jam

ebs

me-

eorum

capitibus, calidis

feriens radiis, et

curunt
16
1

videtal
tihi,

///

qum

gesta sunt

eodem

cvr-

reri,

Episcopus multitudinem siti ai aestu torinferius qiiidem archidiacono preces jubet

:

Patriarcham nostrum el Stylitam, de quq tractandum erit S. Danielem plwribus ad diem \\ Decembris, quo eum refert Martyrologium Itomanum. Ipud Surium hmc de utroque Sancto historia exstai ad eumdem diem
cikr

iempore

inter

dicere consuetas

ipse

autem cum
etiara

essel

precatus,
praasen-

ordmai
tem,

magnum
dignus,

Danielem,
el

non

presbyterum,
yere

simul

mulliludo de eo, qui

:

era

clamabat

Dignus.

Cum

sic

patriarcha

&ennadius Danieiem nominasset

1

sacer-

111

vita

Danielis

Stylitm

cap.

it'>

occasione
:

dotem,
t

el

e,

dixisset,

el

Libi

populus juslam
et
el

coliiiiiinr.
loci

1/1111111

(erat

is

idem a/nul ConstanHitn/mlim

1

Daniel ascenderat
'

Cum
illj

\,-

muii'
iiiu

propterea
per

emisil

vocem,
imposuit,

Deus desuomnia,
nl

dnminus
pertur-

per

me manum
suscepisti

ut

ad horum

veniss

cognitionera
ira

eral

autem

semel
erg0|

dicam,

signa

sacerdotii.

Restat
sis

nomcn Gelasius
baiu-,
tus,
el
.-

inconsiderate

animo
furore

scalae

admoveanlur

columnae,
el

potius

daemonis importunitate

commopercitus

etiam

sacri

particeps

Sacrificii,

Deo vocanti
Daniel,

adversus

sanctum

virum

(causa
'""/'

autem pratexebatur, quod non eam columposuissel

id,

omnino cedas. 20 Tunc cum

non
essc
i,,,

beatus cognovisset

hm
gr sca-

voluntate

illius

imperatori

quidera

fieri
el el

sine

Dei
.

numine, sed
facta

ei

quoque
poni

Renuntial quod factum fuerat. autem etiam Gennadio (is enim constitotus fueral episcopus Constanlinopolitanus posl decessum
renunlial
Auatolii)
:

accepta

quaB

sunt, jubel

caelestem
el

margaritam,
dal
el

divinam,

inquam,
et-

communionem
,;,,

accipit.

Deinde cum
Qeri
a

atque

ah
:

non
seu

fuit
ei,

exaudilus
qui

imperatore episcopus vero invidia motus,

quidem

dicens

recissel
"i

alia

omnia,
simul

quae

soleni

sacer-

dotibus,
dimisil

precalus

essel
ei

pro

mullitudine,

eos

rogarat,
e

concedens,

oon

solura

censed

Isstantes

sebat

Sauctum
pcenae
ira

columna
alios

dejiciendum,
Redil

dem
t

propter
;

admiranles, partim quivere laudabilem el praescientiam,

a

etiam
tolus

subjiciendum.

ergo

Selasius

miditatem

partim

rix

quidem,

percitus,
el

assumens,
here.

columna

quoque multos secura Sanrlum volens drlra

pereuadetur tamen
1,,,,,,,

ipse

quidem accipere sacerdopreces

el

niis

vero

praebere

benediclionein
el

Deinde narrai
defenderil
24

Vita,

quo modo

Deus Dar

n, rr

imperatori
replenl

quoque
el

significantur,

simili

nieiem

eum
sequuntur ista : Maet arbem magnas adorturas esse
25
/..

laetitia

admiratione
;'""'
|

17 Ibidem cap.

M ,
et

gnam quidem
iiii:m '.
(,
'

certe
a

narrantur vn Vita S. Danielis Styi apud Surium edita sub nomine Simeoms
itiatius
129, in

oum

Superis

accepissel

revelalionem,

maphrastcB. Leo

Diatriba de

Sym

im epi copo
uii

significal

Gennadio, jubens
imperatori

conteu

mm
ponil
,,/

tcriptis

pag.

inter plures

alias San-

tiore

precalione.
similia,
Beri
el

Quinetiam
bis
in

Leoni

ctorum

Vitas,

tamquam
S.

Maphrasta propnas,
StylitaB,

prasdicii

bebdomada
Sic

jubel
ri<

com
qui-

Vitam

Danielis
:

hoc

prmm

muneS
Ul1
'

supplicalioncs.

enim

polliiv
ii

"""

Dei

niluram
praeceptis

mitiorem

Uque

dem

Sancti

contemptui

habitis,

eranl

Latm* upud Sw aua consmliunt ^ordio Vit* Quemadmodum viris forUbus. Umc vero llin

characterismo

'^? W

^!T*

l5l
AUCTORR
J.

DE

S.

GENNADIO PRIMO, PATRIARCHA

inlcrprcs
peractis
-za
:

CP.
legitime
:

P.

causa sunt. cur isitus scriptoris Vtta plenam auctortlatcm tribucrc non audcamits. m
in
iis

nam

Omnibus post haec in Grmco textu est

4tc

in

e
-

Ua\xm u-;
Ex
ratia

prtVScrlun

rcrum

ailjunrlis,

qU&

talrr

alrum-

twv

vo^([i.o)v

auTio

tsXscOsvtwv.

Sanclum coutn/issr Ci>mmrmor(il. Xant displicet primo illud, quod supra vn propositione disjunctiva de S. Gennadio ponit : Episcopus vero motus. Cur enim invidia hic fil menHo? cum vir sanrtus potucrit ob aliam causam juqitc
r
i

clndo, hoc rrl siinili

nandum
quis

cssc

modo verosimilius de sacerdotio S. Danielis

hi s co "

Stvlita

ne ob tmtillam Metaphraslis,
fuerit,

vel alterius, qufc.

dicarc. S. Danictcm a
vidclicct
ris,

columna nmo, riidum, quia

auctoritatem, admodurn tam inusitatum ci esBtraordinaritvm accepti ab todtm SanctO saccrdolii rrrarramas.
24

biographi

modas

illr

nrmdt

rrat

adco

siiii/ula-

DispltCCt

tcrtio,

quod auctor

Vttm

S.

Da~

quia vanitatis periculo subjectus,

c

quia

non

nielis affricet S.

Gennadio mendacium
ascendere;

officiosum,
se jam

lam rr dtrino impulsu, (iuam

i

propmv

rolun-

Hunc

i/utppc

a/Jirmal

di.nssc S. Danicli,

inotu exortus

qum mcommoda

etiamsi

pridem desiderasse ad eum

prohibuisse
desiderio.
. .

sed curaj
rjuo

S.

suspicatus forte

Danicle noa habuerint locum; habere tamen, sit sanctus Pat/riarcha : ut niInl dicam de aliorum, qua fortasse ad S. Gendclatas

ecclesiasticas,

ne iinem imponerel
Frustra,
inquit,
. .

Cui Daniel

hunc
qos

nadium
aaa.

smt.
de

querelis,

quarum saltem

laborem ut suspiceres, procur.ivii, qui Le movit. Quibus subdit ista biographus

enim,
nisi

ad
:

Neque

caquc i/rurtssimu
i

tionc disjunctioa,
iiias.

tcumque

sese

npoiaiar in /iro/iostqa jam mentdonem fecir hac habeant, quee rctuhiiou

coactus uiissel

ab imperatore, ad eum
lia-c
ct
si

nmquam
mciiiiius

venire
est

annuisset.
:

oera
vi/ri

smt,
ttiatn

s.

Gennadius

quamtis

nias
esse

pcr conjccturas.

ridctar

Ytr

sunrins

saurii liubcant suos

mliil
isii

accusandus de invidia, dam almnde c.rcusari potest. Aliud etiam csi supcrms, de quo iiiiiv. arbitraVtlas scriptorem conrcnirndum

officianl

ncBVOS, corumquc sanctitati hunc tamcn S. Gennadio tmdt

ln-

pulare

quibus
storia

non ausim, quia circumstantim alia, drrt, in supcnorc biographi istius

ridruiur
uiiiv

mur.
quari-

essc

suspeclm

fidci

an

<om

22
dotii

Displicet

enim secundo
S.

ille

mirus sacer-

plurcs
lis

modus, quod
his

Danieli contulisse S. Gen:

Stylittt,

Imjusmodi stnl ut \tla S. Dam> cxaminari poterit ad diem xi De-

nadius fertur
nielem,
inicr
tilii

rrrbis

Ordinat

magnum Da-

cembris.

etiam
alia

non

per

cum me manum

prssentem, presbyterum, cui narrui dixisse : Deus desuper

imposuit.
. .

Restat

ergo,

ut

scalffi

admovcantur columns
hoic ordinatio,
si diccrct

etc.

Displicet,
csset

in-

quam,

qu nobis

probabiIII.

lior ac rcrosimi/ior,

biographus, S. Da-

nielem absentem a S. Gennadio desiynatum quidem fuissc ad sacerdoPium sed dei/nde ab eodem impostlus sancto Patriarclia Damcli pnvscnti
;

Collecta a Viro
;

sancto synodus contra

encyclica
;
;

snnoniam
pastoralis
;

epistola

vigilantia

miraculum

clcricus facinorosus

manus, eaque peracta, qua necessaria sunt ad consccrutioncm surcrdntis. quidquid sit de accidentibus. Cogitationem hanc mcam confirmo sequente facto s. Gregorius Nyssenus ni Vita S.Gregorii Thaumaturgi, qua\ anno {645 edita cst Parisiis, qu&que ibi habetur tomo 2 Operum cjusdem sanctn PatHs, na/rrat pay. 976 ct sequente simile exemplum de laudato Greyofuisse
rio
:

miro niodo punilus;

jus

ecclesiaB tcmpore hu-

Patriarcha3 Constantinopoli exstructs;

;

reliquise ab ipso translatae

visiones.

Cum

Phaedimus, inquit, cui divinitus

vi>

a Spiritu in-

E
S
bit,

minculissimas

Curdi

tinlts

liuroiiius

laiidul
Sal.'

sancto prascia (futurorum

crat, in
stes
illo

ijmedam

inerat,

(iciiinulium,

tamquamde orthodpxa

fidem atque

grtgtl q

tempore Amassensium
et in

ecclesiae anti-

ecclesiastica

disciplina

cumulatissime
45 ( J

mentm
illo

dum

nf

esset,

omni studio
potestatem
pneficeret,

laboraret, ut

magnum
ad-

nam ad

Christi

annum
de
fidei

num.

de

Gregorium
ministrntioni
id

redactum,

ecclesis

tamquam
alias

Catholicse

et

eci-le>i.tl
.

...

ut

hic

sacerdolcm
coepii,

disciplinaE

acerrimo

vindice

agitare

atque
latere
.

conari

sensit,

cogitare

inter

deformitates

cum
eani

atque custode nactus esset

penitus

qua ratione

posset, alias ad aliam

solitudi-

siam
lahe

illam

(Constmtinopolitanam)
ad

s,m0

nem
23

transiens.

deturpalam,
festinavit.

J evellenaam,

Dum

vero uterque inter se sludio

cerlarent,

aliosque pravos morea extirpandos,

ligi

synouurn

quadam

in

illo

quidem capere, hoc veio persequentis manus

. . ,

hac historia

eiTugere cupiente.

impetu quodam divino Phaedimus ad propositum studium provectus, nihil curans interjectum spatium, tpio ah Gregorio dirimcbatur, (quippe Hle aberal itinere tridni sed ad

m 9 Quas br&oiter quidem, pronuntiata, q fice tamen dc eo a Baronio Mro sancto conveniant, y apte ac msrito qucB jam dicturi sumus

num

fiet

cr

iis\

perest

etiamnum nobis

illustre

monum entu
^

Deum
panter

suspiciens,
in
illa

manus Deo consecrans eum,

esset,
et

precatusque ut el ipse el ille hura ah Deo respicerentur, loco impositionis, Gregorio adhihet sermunem,
qui corpore coram

sanctus placabilis istius odii, quo idem U hanc peslem P er8e perniciosissimam
epistola encyclica
seu circulari,
'/'"''

^.^ '"'"

Q0jn
11

;
'

nun adet
attri-

illam

ei

civitatem

destinans

mrniuria vel scholia Theodon canoncs ctc, unuo Jt'>'Jl> Pansus

edita,

Hulsnniattis

i.rwro-l"!"
titulo,
s
l
'

'

quam contigeral ad iUa usque ipsa tempora adeo simulachrorum errori deditam esse. Sic igitur jugum suhirc cuactus, omnibus POBTflfiC QVM FIERI SOLENT, SOLENNIBOS IN EO PEBACTIS, Clim exiguum tempus ad mysterium exactius cognobuens,
.

habetur

pag.

W84,

hoc

q^
fr et c san-

"\ Latine Gennmdii patriarchffl Constantmopoluani,

Graico

ibidem
eo

redditus,

cla-

cum

congregataet

synodi

ad

san
llin urbis

^
/;//

omnes melropolitanos,
epistola circularis

ad

Papam

aom*
^

scendum ah
rat,

eo,
etc.

qui

sacerdotium

ipsi

assignavehic

etc

tillemontius

proxime

j^

petiisset

Potuisset

dicere

Latinus

aaver citandus movet pag. 71 difficultates

DIE VIGESIMA
,

QUINTA AUGUSTI.
~

ib3
Alctore
1'atriarchir.

..

Ihironms
dicens,
J,. v

nil

unnum

450 num.

ri

fcrj

Tarsiir tn llithynia,

bit

quod concilio isn mterfuerini Domir ,'' ac sedis ipostolicm rl Geminianus epiecopi, concilium illud convocatom item t 11 " leaati' provmcUs. Qumnam vero opil e proximis
1

29

apag. 318. Temporc ejusdcm snnrn

nnns

ecclesiis

rata.

J
{

urhs Constantinopolitana fuit condecoEujua Gennadii temporibns, Studiua eccleet

""

eccle ~

er

siam

S. Joannis exstruxit,
r

monachos ei A.n
Thro,loro Lectore
tempore:

kic ille, sxtpersedemus ponat Baronio collector Vam concilium ipsum Conslanliiiopolitarefetre.
iuitil

milensibus

in ea collocavil, trsie

pag. 4655
S.

4. >i.

Thcophanct
,, i,i,i,

amo

',.,<,

collectore,

celebratum fuit

ac solidas nostriim institutwm. 26 Decorem ecclesiasticu/m

,/,
ul orai"""'

refragante codem quo discimus oeras S.Gennadii lattdcs; idque suf/iciat ad

,,/ circiter,

>">
e

1'urtsiis

Chronoyraphia, anno pag, 97 illam /mssr indicat

Joannis Baptista-, nam Pra^cursons templum eam vocat. Codinus De Originibus ConstantinopoUtanis,
//""

dicto

anno ac

loco excusit,

pag..~>i
:

nandi

Patriarcha impense etiam cordi habuit, quando, teste rheodoro lectore, quem supra citavi, pag. 554,
sanctus
ordinabat,
(>"/
/>r<>

addit ista de Sluilm tstms monastcrti /undatore

Plurimis illud ditavil

memoriler
PsaUeriiim.
jniro

nemiuem
memoriter.
,

qui

Psalterium
fecerit,

clericis

non scirel narraviqui

monachos mille in eo Lnstituit. De S. Alcxandro Acmnctorum fundatore, eorumque originc, pnmis monusirrns. ac wominis illorum ascrtarum
possessionibus,

atque

iiUnn
iii"

cltri

fa
"'

niiis

supervus

num.

(0

ex

eodem auctore,
refert

etymO, <<>nsn/i
pag.
dilfV.
dii

/><>tcsl tointis sei/

.
.

.ln n

mn

ilir

XV,

pag. 554

modo

designata

miraculum a
,

1018,
T)c

ct

"/"

Btiam

nadio,

PrmsuU nostro patratum. Sub eodem, ait, Genqui cujusdam manus exaruil pictoris
Christnm
Se.l

1'liirtlnis

rrrlrsns.

luudantur Stutnn/iorc S. Genna-

Jovis

specie

depingere

ausus

fuerat.

conditis Constantmopoli, FiUemontius tractat inlrr rn. </u,v COlUgit <lr ro-lctn SanctO : scd cum
illud

c.rniiatlins

piclorem

precibns suis
Viri

mox
i

sana-

argumentum
httr

nihil
oei

magnopert
rebus
ttb

<irmat
</rsiis.

vel
>l-

vit.

Vigilantia

quoque

adversus depravatos

addat sanctitatt ejus,

lit<t

eo

Elenmores ibidem indicatur his paucis verbis therio martyri ob quemdam ejus clericum Gennadius scripsil
In

/ilurihits

transcribere supersedemus,
oil

a<l

alia

prrrn"/// //.
spectant.

qiteB /<rn/iiiis

riiin.lru,

TnlnarStt/lttiv

hunc

modum
igiltfr

Miles

tuus discipliillum,
aul

cham

nam non
dele
:

servat.

Tu

aut

emenda

30 Apiul
cap. 34

Surium

in

Vita

S. Danielis
S.

Sanctorum
reliquias

stalimque

niortuus est
prsditus.

rlericus,

utpote qui

malis moribus essel

27

Factum
loco
ul

/"".

quod brevissime
urntionc

ibi

perst/rin-

menda- fjitttr.
rtnonpoteralj

/ilrnmir

c.rponitur

Vitis

Patrum
historia
/ihnii

antea u nobis mdicato, cujus facli

clarius

Simeonis Stylitai solcnni ritu translatai ac delatm a<l cumdem S. Danirlcm, linur rrm rurunlc iin/icratore Leonc, i/uriu Daniel ita allocutus ibidem narratwr : Si velis facerc mihi rem gratam, festina huc addureliquiie
cerc-

dicuntur

ac

distinctius

intelligatur,

iiim-

reliquias,
tibi

et
. .

/""
:

habet

transcribendam cit/ravi. Sic itaque Dicebanl <-t hoc nobis de ipso (de nost/ro sermo
'I.-

acceptam
fuerant
liquias

feram

rem mihi gralissimam, Cum autem qui missi

jubente
imperatore,
re-

Antiochiam,
altulissent,

sic

Gennadio
pluribus
Charisio

cst)

quod,
clerico

cum

molcstarelur

significabat

quidem
el
<-i

ma^nus
publice
ui

quodam

nimis

delinquente,

Daniel

Episcopo

urbis,

ut

praedicel
,

nomine, aceersivit eum Patriarcha ipsumque emendare conatus est. Cum vero nihil increpando proflceret,
riastica

annuntiei exportationem tabornaculi sedeat in rebiculo imperatons, smu

(

ipse

tenenfl relir\

permisit

illum paierna et eccle-

|iiias,

et sic

iter

(acial

cum

psalmis

hymnis,

censura flageilari.

et
in

cum

eas

deduxeril ad
illic

Lemplum

militiaa princi-

28
fteri,

Postqnam
aeque

^ero

didicit

nullo

meliorem
misso
sanip-

pis

Michaelis,

divinam

celebrenl

mystagc-

per verba,
et

ueque per

Qagella (va-

giam.
31

commiUil
tintndanduin

cabai

emiii homicidiis

magms
[erat

prosligiis
ut

Quaj

cum

peragerentnr,
miracula

et
,

magno

et

nb

en tr ~"-

"
'

punien-

quodam
cto

apocrisiario

suo jussil,
Miles

diceret
lector in

splendidissimo comilalu
ipsas
in

dediicerenlur

multa per
est

tlata:

martyri
oralorio

Eleutherio

enim
tUUS,
<-l
:

transilu
.
. .

facere

conspectus

sius

Charisius)

sancte
aul

Dei

Dominus
ea
,

Postquam

autem finem acceperunt

reliquias,
et

Eletillieri,

multiini

peccator
Venil

emenda
in

qua;
el

pertinebanl ad

ipse

Sa'

illum,

;uii

excide.

igitur

apocrisiarius
ac

oratorium, stansque

ante altare,

intendens ad

sepnlcrum
aii

marlyris,
:

extendensque
martyr
miles

manum suam,
significat

martyri
sancte

Patriarcha Gennadius
Christi

vo-

bis,

Eleutheri,

per

me

omnes qui simul consequebantur gaudio ad Sanclum ascenderunt, maximai cum suavissima anima in eosverbi&efludil gratias. Bmc nos iltln. Acta istius Sanct\ jam pridem apud <hr v, a pag. lustrula suiit tomO I Jnnuarn
cerdos,
,
.

peccatorem,
Ani

multum eraenda illum, aut prscide eum. In

quia
tuus

peccal
crasti-

i>67.

Si

nnirin

pcr

reliquias,

de

qitibus

jam
>

nimi

vero

mortuus
et

inventus

esl

scelerum

opifex

Charisius,

omnes

obstupefacti

glorificaverunt

Deum.
ctiniiist

Hinc
iu.'1'ii

roit/iciiur,

sanctum Patriarcham,
ni

milissimus,

superius

//"/".

justam tamen ieoeritatem etiam exercuisse, quando bon/um communt ei disdplina ecclesiastica hoc exigebant. Hllemontius tomo //; ,,, s. Genhadio pag. 70 referi Constan2
iiiriitm

est,

egimus. intelligas non totom corpm, sedpartem r uln/iiuin umn/itlrm, /nrilr cnnrilinlns rn modo de reliqtwis (Sonstmtmopolim IranslaHs Siexposita nmt, cum Vita tertia, sub nomime cujus wde* meonis Uttaphrastis ibidem edita potrsl rupul 15, /'>/ 985. Impcrnuir codem r,
.
<

Leone,

S
.

,/ulirritiinlr

Gennadio catheaWam patrriarchalem nln/uius Cnnslunl nupolim ttUOS

i

fwssc translatas, aflirmat

568
his

tinopoli

imssr ecclesiam
ut\

s.

Eleutherii

martyris,

ocrbis
el
i
.

Bo

Theodorus Lectarpag. (videlket Leone augusto)

;iliiiinislr.ni

Dcrosimilitcr,
'/'"'"

Qrmci;

mlt, senaloris inquit, honorant i\

censet

Byiantini;
iugusti,
et

,vii-|iante,

ilennadio palriarchatum
siini

l6j

Sirmio

(Pannmim
el
<!<-

mferiam
ejusdem,

ad

cujus

ecclesiam

spectare

historiam

wbe)
,

peliquiflB

sancta Aaaatosi,
est,

depositsa aunt

superius

narratam.

synonymi sacram Constantinopoli

'"'""'
""'"'>.

hujus, sed alterius Eleutherii episcopi , martyris mdem

At non

martyrio
esl

(id

sacra)

tribuendam,
iugusti,
[ci<>

ostendere
i\

quod hac mde

:{

in portiCU

Domnmi.

Lcijt
I

possunl,

qum

de

collegii

Cangius

lib.

Constantinopolu ha-

sumus
"/"

tomo

die
S

illustravimus
V.

ejusdem Eteutherii "

nhnstianm
,

a pag, t4l.

,,,,"//

S Sennadins

sub finem ritm

24

hnisse

Augusti Tomus

M
||

DE

S.

GENNADIO PRIMO, PATRIARCHA

/ussus fueril
dr-

CP.

CTORI
P,

buitse risionem

quamdam, qua

35 (Juamris vero
nibus,
dius;

slruere sancliv marttjris Irenrs ecclesiam,

hil spectalu

qmv mejus

dignwm habebat, sub successore

rea-dificandam : re autem ipsa istam ecclcsiam jnssu rjus fuisse destriirtnm ; ipso rrro nmitiin,
magnifice conditam sub dicto ejus successore, per s". Mnniainiiit n ntjus Yila, qiuv apud nos sub
:
i

mus
n.lrin

in duabus diversii l quas COUSUlui, Surtanis SCribitur ri / fUa tamen Graca Ms auan hl

codicc
\n,r
est
,

Ms.

udscripsit,

/y.7 quCBqut Papebrochius noste.r

,

sumpta
rewdJio;

ex

Ms.
ut
.

Jfl "
/

Medicaeo

H.

i<y

adeo

Gennadiiim patriarchan

'

iionmir Simeonis.
Januarii. die X,

Metaphrastis edita
liivc

cst

tomo

nue

in re tant\

momenti

"

res p/uribus nurratnr pag.

err/rsnv
inriti

smv

egisse partes suas vroh

rt fidei.

6N. Suidas autem

'Axtfauoc,

quod anno I6J9 Colonia Allobrogum excusum notatur, ad nomcn

in

suo

le.rico

admittamus,

Catlinlinr COnservatione n "' etiamsi hoc oetlemus

i

confirmatuin ex antiquiore ac melioris

ptore,
jus

nots>

Acacius (fuit
scribit,

is

S. Gennadii
illud

successor)

quam

sit

Simeon Uetaphrastes
s.

paa.

us

sub

toium

opus

suli

Gennadio

nomine

Vita

Marcelli,

Quidquid sit, nos huic rei gesta majorem haberetrm fidem, si antiquhrum serir ptorum testimonio fulciretur.
faisse perfectam.

monasterii
est.

AcometOrum,

arehimam apud Surium excux

ilanc laudai quidem auctor Honumentorum ecclesiasticorum tomo 16 a pag.54; indicai ta-

33 Illud rcro
vitiones,

ntajore

attentione

ac

fide

di-

mrn, radnn

se

eSSe

noit

pnssc, i/und

nihil

gnumest, quod de Sancto nostro sub finem oitee contigisse perhibet Thcodorus Lector pag. 555:
Gennadius,
ad
altare

circumstantiis

Metaphrasticee

inventionis

Porra

inquit,

descendisset,

spectrum vidit. illud exclamans

]

eum noctu orandi gratia dsmoniacum quoddam Quod cum objurgasset, audivit
ha-r
:

historicum de isto abbate compendium concinnant ,dr, auctor Monumentorum tomo

citato

pag. 55

sed posteri noslri [cta ejusdem Sancti iltustrabunt addiem \\i\ Decembris,
:

quoinscri-

in

verba;

se,

ipso

quidem
pe-

bitnr Martijrologio

Romano.
ifi

superstite,
nitus

quiescere

postea vero

ecclesiam

36 Alia

duo suni facta nbtatu dignissima,

vastaturum.

Quod metuens Gennadius, cum

esset,

Deum
vita

ardentissime precatus

paullo
fuisse

post e

quibus S. Gennadius uerum sese ac egregium /<dei Catholicm propugnatorem comprobavit Prt-

l:

discessit.

Hanc autem oisionem

tot

etnon phantastiram, snadent

oeram, tanta mala.

ac
perfido

qum

sub Acacio,

ipsius successore,

[nno 170 vel \7i Petrus Eutychiana kmreseos peste corruptus, sed nis, qui erat gener imperatoris Leonis,
ritate fultus,

mum

accipe.

Fullo

Zenoan

ctatur in

quibus traPatriarcharum CP. apag.44*. Yerum Sanclus Pnvsid noster alia egregia specvmma edidit, antequam e oita excederet, Uudii, guo erga orthodoxam fidem
Historta

mreticorum

luuiore, acciderunt, de

invaserat
ea

chronologica

extruso

ex

Vartyrio.

cathedram [ntiochenam, Sed Gennadius aucto

'

nlatr

sua,

qua

nalebal

plurimum,
ut ab

apud eodem

////-

peratorem interposita
tiose fuerit

effccit,

gra-

fiagrabat, plane singularis;

ut patebit e

proximo

causam
sinv

ejus

dimissus Martyrins. Ita vero impenst egit sanctus Patriarcha, w

paragrapho.

recitemus
ad simlio

sit. Sed oerba Theodori Lectom pagg. 554 et .7.7.7 Martyrius cum imperatorem venisset, honoriflce dimissus esl
.-

restitutus

atque

hortatu

Gennadii.

Reversus
lurbis
ac

autem
seditio-

IV.

Aeta

pro

orthodoxa
mortis;

fide

tempus

ivntiochiam,

Fdiu
episcopatus;
dics
S.

Macedonius
;

aibus
teret,

cum Antiochenses delectari, el Zenonem iis

episcopatui
.

favere

animadYer-

renuntiavil

coram

uniwi
et

dicitur fuisse
scripta.

nepos S. Gennadii

hujus

ecclesia

bis

verbis

nsus
et

Clero

conumaci,

populo iramorigero,
QUQtio,

ecclesiaa

contaminatae

re-

servata mihi sacerdotii dignitate. Quam irru sederit Martyrius, quando hmc renun'
'
.

..

iiit it il

,,-.. jsme iliiliin S (.tnn:i(lnw smr dnhin s. Gennadius,

Ar<> nirtnrum

""''

min. <umn cum qui una />um

S.

Marcello

abbatr
\,iu,,,li,i

ducem
,//

se

OC

Yariadantur
quir praclare
'''"

/'/'""/"/'""

rrlnhuil

,i

/,,,/,,,/,

ncm mperatorem
lniii

Conslantinopolitani, ea de causa exorto, ut Leoabstenrerct, ne oautaris tit/u

darri
labe
Pat/ricio,

quibus laudibus hic preesul l actn Sl '- ''i condecoratus ; xnveniel lector m Htstona chronologica patriarcharum Antiochenorum antetomum iv mensis Juliipag. 70 et 80.
.

Asparis /Uio,

reris

infecto,
lirs

nisi

Arianm hmorthodoxam fidem

i

37 Farlum aliml /,rmri subj n in/ini us. S Ih'"nadio pariter gloriosum. Postquam laudatus Marli/rins Sponte sna. sirai ndinins. r/,isro/il " U
abdicasset,
vntrusisset;
cit

in

am/ilrrtrretiir.

luvc

gesia scribitur accidisse

i/iia

eumque Petrus
:

Fullo

se

rursut
rt f* / "'"

aimn
aiiniiiii

fhristi
(69.

468,

dr

truclat
//>.

llaronius ad
/iuiira
r

\"S inlrriiu
VitO a/iuil

andiam
Siiriiim,

dati

ahhntis

ad dirm
tunt

lau\\\\
istn
:

S.Gennadius certiorem de hac imperatorem ejectus fuit Petrus, ac

Irijilimr rlrri,, s /inrsa/.

.'"

nns

tyrii,

Decetnhris,

nln

rap.

;i',,

pag,

$54

Posl abSCeSSUm MW" proui testatur theodorus Lector pag ;,;'''

in

Petrus

Ea
si

pes

vero
si(

non
filii

parum conturbabat
,

ecclesiam,

Statimque
positus

rarsus
et

impermm Arrianus
in

invasurus.

Aspar

sedem episcopalem tyrannice Joannem quemdam, qui antea

i

^"
u

enim,
itaque

ejus

mam miramlum
essent
et

pleni

cl tot;i domus, Arrii ins.imoilum amplectebatur. Cum tumultu, communiter conve-

fuerat,

episcopura

Apamiaj

ordinavit.

Qu83
ratori
^

11

""

nerunt,
runt
iii

ducfbus

Geladio
ut

el

Marcella

veneet
in-

Gennadius, cuncta u signiflcavit. Imperator vero Petrum in W' |,,,J "niii jubet. Qui cum id praescisset,
didicissel
\
i

cum

"

elapsus
lianus

exilium
(-.'11111111111

ad

Hippodromum,

devitavit.

ab

inhonesto
. .

Etfus

autem

loco

Jn-

/no

hoc ccepto arcerent

sic

imperatorem

Cum
quovide-

ergo
(jue
1

paratus esset Christi exercilus, eis

ostendit

Deus
de

ducem,
plura.

Marcelhim
Tillemontiui

quo

ihi

per

Geladium \llum, su.e dubio oenset indicari OennadiunK

oranium consensu ad epi tum promotus est. s, ,/,, desiderat plenioreta /inrum rrriim tlOtUiam, adri d,rlm //'>/'"""" chronologicam Antiochenorum Patriarcharum pag. 80 ct 84, ubi dePetro Cnapheo scu FuUoM*
et

juliano tunlw
38 Habes,
lector,
satis

pauca de tam

M*
stri

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

posterot transmisii histoin Patriarcha, qua ad A s huic Commentario intexere zisum quasque
"ria,

i55

addt

Suspieamur, mullo plura

1

vel olim

sertpta,

Historiam chrunologicam paullo antt citatamcon- ak suleapag. 64*, et diem \\\ Aprilit tomo i.P. iftius mtnsis, pag.369 et sequentibus, ubi de illo

"""

,-,/

certe

scribenda fuisse
antiquitatis

in

rint

qUa
,,,

obsoleta

laudem istius Viri, memoria nobis invideeo

jam pridem

tractavimus.
tst,

40 Reliquum jam

utaliquam de S. Gen- Reeentw

scHpsit contra doctrinam

Quidquid sit;

rebus

ab

praclare gestis

nadii lueubrationibut notitiam lectortsubministre-

mrrito possc videntur UgeS omnes, impsrator pro Ecclesia Catholica conLeo cum proGennadij didit tempore episcopatus casbabile videatur admodum, ab hoc Pratsule vel hujus cel prius suggestas fuisse illi dem

unmnncmn

mus.
S.

I'r<rfn- ca,

qum
.-

Cyrilli,

de

qua
.7

re nobis fuit

sermo superius

pr&ter Commtntationts vn Danielem, ac homilias multas, quas compotuisst eum retulimus ibidem num. B ex Genna /,
item

num.

calculo
,,,
',: i

approbatas

antequam

ederentur.

Hanc
Christi

iho Massiliensi; Marccllinus Comes vn Chronico,

Emincntissimus daronius ad
declarat
ei

annum
:

confirmat hisce verbis

Reperiuntur

quod accurante Sirmondo editum esi Lntetim Parisiorum anno 1649; dum pag 86 ad annum
\

Leonis imperatorft constitutiones diversis Lemporibus sub Gennadio datae de rebus ad cuUum religionis speciantibus, quarum auctor idem illi creditur

70, per Indictionem ac consulcs ibidem indicatum, Pauli inquit, epistolas omnes expo,

suit.

Asi alia
,

quadam

ePiam ab ipso

conscripta

Gennadius. Ad arbitrium enim episcoporum ejusmodi sanctiones edere consuevisse ipsum Leonem Imperatorem
cio
,

fuisse

colligitur e notis Si/rmondi

adFacundum

quae

post

hasc,

suggerente
facile

novo episcopo, promulgavit,

Academonstra-

episcopum Hermianensem, <lr quo supra num. 5 ; nam ad paginam 76 Facundiani textus hajc obscrcat : Hujus locum alterum ex libro 2 al

bunl.

Parthenium

proferl

Leontius

in

locis

39
I

Dc
ii

publico

Sancti

cullu

apml

Cnrms

lnis

de origine animarum,
h.
--yj

rewa8(ou

communiKuxwtmmob*
Ita Sirita

iillnt.

tnortit

supra nwm. /. Quibus oddi potest, Faeundo episcopo Hermianensi vocetur quod palus, memorise et Sanctus ut ticet Hdere inbonffi isto et 7 ex B tcr ea , qum supra /. num.
iie

iiximus

-:/.(..:

-p;: TcapOevtov Beutepou Xo^fou.

"

atmi

mondus,
net
,

Verum cum

texus

ille

Gracus
e

so-

Gennadii

Constantinopolilani
,

sbruoiib

'<

secundo ad Parlhenium
sit,
iiii

suspicari fortt quis pos-

scriptore recitavimus. Sedit Patriarcha noster ab

tllinf

scriptum homiliis annumerari

be.
i 3.

non

mnin
1,-rn

Christi

458

ad

/7/

secundum
"2

Historiam
;

debeat, quas composuit S. Gennadius.

ejus adversus simoniacos locuti
41

epistola

chonologicam ibidem num.

dies
,

assignatam

utra

sumus
773

nimirum an hodierna, an kvij Novembris concurrerit cum ejus obitu, vel an alterutra eidem conveniat, non satis nobis compertum esse indicavtmus in eadem Historia pag 44*. Pro dic tamen xmi Novembris videtur aUiiukI quia lucis suggeri ex Men&is magnis iuiir memorani <lc Viro sancto Ev e^vtj -rsXeiouin/riur iil </it<> -x: cst, iu pace consummalur indicari, eum tunc in Domino requievisse. Macedonius, quipostea adsedem Constantinopolitanam evectus esi fuitque hujus nominis secun,

Usserius de Britannicarum ecclesiarum

eap.

liquitatibus

(6,

pag.

censet,

Anhunc

lucubra Umt
'<"

nostrum Patriarcham
ctanea scripsit
in

eitari a Sedulio, qui collc

cpistolas S. Pauli.

Hmc

opinio

non apparet
ris

improbabilis,

quia prajtcr scripto-

Gennadij nomen, concurrit argumentwn serir

teste

ptionis,

Marcellino
ille

Comite

modo

citato.

Porro Sedulius
claruisse
id

notus

est

bibliographis. Fertur
:

anno 8IS apud Caoeum heterodomm

,

tamen, inquit,
ct

haud adeo certum. Alibi ro-

catur junior
820.

scribitw floruisse circa

disserit

annum
de
et

i/iis,

iiiritur

s.

Gennadii

nepos

fuisse

apud

De Seduliis
est

Labbeus

in

libro

Tlieodoriim
his

verbis

Lectorempag. 559, ct ibidem laudatur : Porro hic Macedonius erat summae

atque abstinentire
el

Scriptoribus ecclesiastinis tomo

% pag. 324

seqq.

Mnlius etiam

hac materia Usserius,

quem

districtionis
te

sanctitatis.,

ulpo-

modo allegabamus. Hiscefinem imponimus sylloga

nostnv Itislorica.

educatus
fuisse

sub dennadio
dicilur.
I)c

cujus eliam nepos ex

sorore

isto

sancto

Palriarclia

DE SANCTO SEVERO ABBATE

AGATILE IN OCCITANIA GALLLE
COMMENTARIUS

I.

PR.:VIUS.
cultus

Memoria
Gallia3

in

Martyrologiis,

solennis

apud Agathenses.
AgaSeveri
,

J.

"ofilia

/,

.,

Agalha boni
" l:
'

urlis

Narbonensis
urlis

StraGalliae

Gallim
tlicusi
i

Christiana
pag.
,

tomo
Urbs

in

ecclesia

el Plinio,

nunc Acuk,
elegans

664.

porro

hmc

S.

in Occitania, episcopajis

suh Archiepiscopo
el

iriniiini

ur

miraculorum
oarios
tnaris

Narbonensi
maris

estque

culta

in

Syria posi

traetus,

theatrum exstitit comitt ac

Mediterranei seu sinus Lugdunensis, paullq supra Ostia Arauris Duvii, vix una leuca
b

solitaria

duce divina providentia, eo advecti, ui oita suavissimum diffunderet odorem wi

territorio
.

distans
l

Blascone

in

septemtrionem
lego
S

'
,

Naruti

>one
1

in

ortum

(alibi

leucis

Sallicis)

ejusdem urbis urbc conderet

prmluit.
iisst,
in

ac
,

deindt

monasterium

eui

laudatissimt
trant
dipitur

;|

Bliterris

Moutem
,

Pessulanum versus
tcstc
,

in

lllud vero ad clericos seculares

Occitania
rrrl
'

inferiori
.

Baudrando

cuius

apud infra citandum MabiUonium

((

sunt

Plura

i/utr excepta parenthesi. recitavi iinciuci curtOSUS leclor in nova tdUione

.>

annotatione pag. 568. Vullam </< eeleberrimo hoc Yiro memortam

rtptrio

(56
ai.ctorb

DE

S.

SEVERO ABBATE
tipii.

3p
-.*.,

reperio in Martyrologiii Adonis

ter

ei Usuardi. InAuctaria tamen Vsuardina a nobis cum )Uirtyrolor/io aiiniinlinhir laudati l suardi cdila
.

Cilicmo

velamine contentus
pastus

absnm

xxv Auijiisti e c.rcreno : Apud civitatem Agathensem qui sancti Severi abbatis regali Syrorum genere ortus, divitiis magnis contemptis, arctissimse vitaj se dedit apnd preefatam orbem. Factus mullorum monachorum pater deinde plenus sanctitalis, beato in Domino tine quievit. \iliil opus est tmnuntiationes plures aliorum recentiorum Fasiorum congerere, videlicet Canisii,
die
,

legumine, puro potatur Un, Verba Psalm. mea. Ai\rn>n. mine. Paternii rebus \nniiiis, snisprorsus postpositis, intratcum paucis snh.liiis salnm ygei gurgitis. Psalm.
iiniir,

crudo

'

Dor

iiinic

Dominus
ejns etc.

noster.

t.

Os

justi
t

lingna

Dcmde
codice

sci/iiniiiur

ttc

kctionet

propria
libus,
ei

ex

Breviario
eeteri

iranscribimus.

rum
ac

scd
u.

licsponsoria
sc.rtnm
:

Petro de Natamanuscripto. //, Sonrli Yiimn habeamu versiculos tantum damut

,,

Agathensi,

Maurolyci,
j>u<j.

Ferrarii,

Saussayi
ui

in

Supplemento

Jam

impensis

thesauris
,

omnibus
brevem

1164,

Castellani; quibus adde

1'nrisicnsc
:

nowssimum

semet
cnnnis
iin

volens
et

superimpenden-

domum
sategil

guibus anniia S. Severi memoria notalur hac dic Et vero de immemorabili ipsius cultu tam certo aliunde nobis
ronsiui

Miirlijroloijium

sndibus ad

nianeii.liiiii

Stmere

ciiians

praisenter
t.

serere quod

futuris

pro-

desset
.iiuiiia

messibus.
veste
a.

Orationibus se

totum dabat
Ibi

hunc probandum suppetien peti neu~ tiquam debeani e Martyrologiorum consensu, ut

.

ut

01/

atque jejuniis
:

membra domabat.
,

curans.

sepmnum

Brevi diu

clausus tugurio
nulla
veste
uisi

/ii

m
3

ilircmus.

mulluin
ccclesiai

Deo

qinesivit

populum

OOicia

peculiaria

et

dieecesis

Aga-

cilicio

despicatum

velans

corpusculum. Raro

rar-

pubKcv

a partn Virginis mdcxvi , Ludovico de Valois \</othensi episcopo apud nos sunf: tn guibus ad N dicm xxiv luijus mcnsis jionitur festum S.Severi
thensis... edita
siih

anno
h.

illustrissimo

assumens pabulum maceratur Longo jejunio. Sumpta solel rare motus cutis esca domare Rara carnis. u. octavum : Ne laterel in tenebris lumine tit Sancto domus vas plennm ullra
nis

t.

confessoris.

Duplex
In tota

class.

Agathffi

eadem

die

celebris,

ut

sub

ejus
pulsis

regimine
illecebris.

plures
\.

in

Dei
fra-

celebralur.

vero dicecesi prima die minus

Vesperis prasscribuntur reci-

nominc
Plures
6

starent

Gratia

occnpata.

in primis

lerna viget in

bonitate

paterna

Plures.

Gloria.

vero

tandm antiphonm proprim e laudibus; psalmi cajiiiiiliiiii hymnus, ac versiculus <lc

,
,

In

iii

nocturno

ANTTPH.
littora.

Tynlieiia

sulstetil

'

MaGNIFJCAT ANTIPHONA A,LMlliensis gaude diceceMs oh Severi patris solemnia tranquilletur bellorum phrenesis regael fides, pax
\

rommiiiit.

Al>

cans aaquora, subit Arauri

,

Bic

Qxa

et

concordia,
dolus,

comjuiescat
fraus,
*
,

mater

Ecclesia

recolprcein

legeiniinteiuU '""" ;I

haeresis,

nostra

Deum

fessa respirant pectora. Psalm. Domiancbora ne , quis lialuiavii. Antiph. Post navale p culum Christus dilectum Famulum misit salutis bajulum a.l Agathensem populum. Psalm. Domi-

laudei
conia.

phronesis

Confessoris
,

narrans
mirabilis
pra-sia
,

M '" S|N

ne
lica

in

vniuie
,

tua.
situ

Antiph.
sit

Ha?c

urbs

in

fauce

Obatio.

Deus

qui

es
:

Gotbica

licel

sanctorum tuorum

confcssionibus

quav
ore

regna
t.

fatetur

modica, fide tamen Calhocalica. Psalm. Domini est terin

sumus
tuo,

ut

inlercedente

beato Severo

confej

ra.

Lex

Dei

'',1118

corde ipsius.
ejus.

u-

Et

non
lectio-

annua solemnitate gaudemns, a malis omnibus eruamur, el mternis gaudiis perfrui mereamur. Per Dominnm.
4
ac solemiis IN
Al

cujus

supplanlabuntur
oes

gressus

Tres ultimae
:

de
mi.

Homilia
piiecincti,
i

super
ut in

vestri
iv.

Sint Buangelium cOminimi conf non

lumbi
pont-i
'

Mvn/TIMM
im!
patria
,

INVITATORIDM
wiiimi. cnjus

dc

romniuiii

iuii

senator urbis Salustins

foderet,
prior

vivens
ejus

PRIMO NOCTURNO

Sancli
regali
vir.

Severi

Suia,

sepulchrum
bic

edocctur,
quiescerei
fuisse
:

quod

DUus

naialis

gloria

fulserunt
In annis

deranctus

Severus per
^

uaiahiia.
puerilise

Psalmus.
vitans
literali

Beatus

Antiph.
,

hoc clarescerei fuiurorum

praescius.

Doul

coenum
jcienti.

lascivia

recta

se

na prophetiae
verus.
i0.

dedil

illi

Pneuma

sophiae

*
:

Sesaplentti

dedit
,

acie

muerunt.
res

Antiph.

Sacris
,

Psalm. Quarc racans apicibus,

in

fre-

vin.

Praedicatur in

Di

Kcd.-ia,
l

quod
i;i111

moquid.

omat
e1 "

virtutibus

pernox
Tres
:

Dei

laudibus,
lecii.mrs
si

Severus clarel e\ aclibus. Naiu de Irium compendio sexaumta treci-ntis lialiil.us cibum
esurientibuB
Christi
.

""
I'

dedll

.-.mi-.

transcendil

moribus.

Psal.

Domine
primae

ei

divini
tres

doni

refectio

mancipaus

de

communi.
libro

servitio

per

dies sufifecit

omnibus.

t.

leguntur
ut
in

de

Sapientiae

Justus
ly.
i.

morle,
te-

communi
antistes
fidelis

coni.

non

pont.

Dum

Qui turbas pavit, sua munera Cibum dedit.

7

multiplicavit.

Gloria.

nerel

Beticus

Agathensis sedis
pia suis

regimina
so-

animamm
lamina
contem
,,lat,v "
s
:

An

LADOES
doctus

ET

PKH
,

EfolUS

\NTIPH.
solvit

>r0 '

ttniW

medicus
patris
'.

prffistans

phetiae

scientia

futurorum

niv

en ad

Bospes Ineoricus
;,llm
r:i

v.

ejusdem famina se direxit Redditur hic Imtus senis

ad
patris.

steria,
vii

per

susceptum

penu

kmine
pio

fretus

En
ai ri

a.

u.

Pero
in

Antiph.

Dominicum. Veneramlo confectum

confessio,
el

Severus trilicum Psalm. Dorainus

senio

ampliaregnavit.

Confesso-

" lr

pontifice
salulis

parel

Severus monitis,
Dei
chari-

et

sub
:

tanto
et

judice

semitis
,;||1S

per hujus
apice.
El
r.

pedem figit verbum antislilis,

rem purgal tum suum

,

raturum

pavescens

b
s;l11

Dco

commendal
Cffili

Jubilate

Deo.

Antiimi.

i' spiritum. proceonBi cives

'

"

Bnnatur
tinioris.

Hac

rirtute foris emittitur

aura
verns

puopere
in

viro

per hujus. a. ra. Conflrmatus SeDei censum exbibuit, quem

BMceptum
diatribuit.

turba
.|ik..i

paupere

disj.n

,,.,,!,

l(|l(

Sancti

cutiv

mente jam dudum lenuit, venerando complevil opere. \. Prmmia debenlur his, qui miseris miserentur. Sicquod mente Gloria. Sic <|n".i mente In II NOCTURNO antipii. Multo fra.Tain jejunio carnem Bufoegil ralio, cujus dalur officio

Sic

Sanclum ad patriam, hri " gressus regna clarisslma jam cum """" l"'" s Psalm. iii anima. Deus gnat SrU 111 Antiph. Benedictns rex summae glori, rum cajlestis curiae gau.loriuin fecil participcffl
obviam
deducentes
( 1
l

in

"

'i

contemplando
nedicite.

Antiph.
qui
.

omnibus,
vcrunl
ri.
a.l

Psalm supremum principem debetui Hymnus sanctus ;l> " Severum plenum virtulibus hodie
vir.

a-los

decoralum

corona
JeSU
""
l

CAP.
fr.

Healus

Hymnus.

l0 " a

spirilalis

refeciio.

Psalm.

Cum

invocarem.

An-

celsior.

Justum deduiit.

An

Benkoictus

Tirn-

..

DIE VIGESIM/V
IIPM
' |

QUINTA AUGUSTl.
ferenda

ib 7
.
.
.

ChriBtl mulfthnim Patroni nobilis larga

utcumque
Chlodoveo

conjicitur
posl

Anno
annis

Chrieti

iuctobi
J

virtus

exu

>

,i

li.i tfl

claudo pes
regerat<

datur

agilis,

lin-

dva

Vocladensem pugnam mposl

aic colorem leprosus

viaitur,

tandemque
obiit.

aliquol

septnage-

***

habilis, in aeterad videndum fll cbbcus '" aU cuncto proi s aa dabilis benedictus, qui nlim n " Ohatio at supra. Ad m Benedictus. spew et n brev.
,|

"'

narius

tium

Hinc SeTerum ad seculi sexti inipervenisse credimus. Kactenus Mabilloniut.

HoaASik M1

II(lN1

^^
A

de laudibus Qon poni

capit.

At legi possunt, qwB habentur apud nos i Commentario ad ipsius Vitam supra allegatam, ii\

qm
et

indicatwr

/nllh

^rww

junii

sECUNDis Vespems (kKtiPHON*

nrimis
capitulo
fit

psalmi

oita

migrasse

circa

annum orv,
de
Betici

woiyzne m-

C1 "

Ut
C

proprio.

m^comm
vinla
'

S Severi
naradisi

Antini.

de S.Bartholomaeo Severe, ceele-

gnatum.
oixit

Cetervm

tempore,

quocum
iii

Sanctus noster, ticut

hssc scribunt

?
'"

conserte

liliis,

angelorum
gaudiis,

eftuis

Vita,

mox refereVur Sammartham tomo 2

:

ejw

Gallia
Beticuj
uti

S
,n
'

accola
.'
,.

sempiternis

indute
ad

Christian* a pag. bl prioris editioms

floruit
...

consiliis
rI1111Il(
,

hanc
;ms
r.

nrbem
subdola

frequenter

\gathensi

ificalo
i

an.

cdliil,

;';

l.

labe

permansn-

',';
;; vu]

,,.

hm
Taathensi

Oratio, ut suis probatur publicu* ac solennis ad, urbe ac dimesi s severi in f , s

Dr aBsidiis

Justum.

affirmal retus Legenda Vita S. Severi abbatis et cujul fragmentum insentur Brevi* confessoris,
rio

ecclesia
Petri

^gathensi

el

to

Catalogo

Sancto-

rum

Veneti

episcopi

Equilrai.

Nec

du

Dies oero

ejusdem cultus veros

li-

ctiora hujus episcopi tempora proferwnt auc*

TanUcipatur m dici Tsanholomm, quod ibidem

.

propter

fest

celebratur die *x*

".'/"> "

aui V*

sancto

nostro

emortualk

fuisse

Galh* Chnsl edil qu* habent tomo supra citato coi 666 roihrca a 50, mhil ad, gunt eum ft
i

;*

fertur.

,/-,, de ipsi/us morte. Vos vnterim Sancti nostri dentes ,lr itmiim mortr. \ns intenm Sanctt nostn haobitum, durn certiora de eo documenta non

bemus,

circa

annum

Christi

quingentesimum
de
cap.
vnti

supra fiximus,

II.

Sancti discipulus,

tcmpus mortis, Acta,

;

ll

vita
'

fere cum Habillonio compendium habet Petorus

lib.
7,

Nata- prmkraliat

Ubus monastcrii
,

Catalogo Sanctorum
Vitis

NS,

utas

et

eorum

scriptor

cui S.
;

quod Gononus
l

Severus proefuit, ignotum institutum

cus in Vita castigatus.

lo-

/h

;;

apographum
p
nis
_>_
|

/'/'

\'itm etiam est eidem pranotatur, /,Petro Calo seu Calotio Ordi~ 138 Pr&dicatorum alumno consule nostrum

p ag

(S4.

Patrum Apud nos

ul

Occidentis

es

Petri Calo,

tomm

oi

hujus

memis

pag.
lertii

14.

Uic

scriptor

mm
rrater illa qu* de S.Mmnmnia memoranturim
miAd,uior
tt{

fiorueril

sub seculi

d cimi

finem, ac

Ibbatis nosPri sanctnnoVita

S.

similia referat in subslantia,

r at

ejus,

considerari

am merentur Matit in agro

idjutoris
Ull
et i

icta

Maxentii

Pictavensi,

presbyten, discipuii ejus, qui

Sanctus porro

dabimus regali Syrorum progenie

ctUs
dicitur
in

qu* anonymus narrnon apud Mabillonmm longe illo anUq N ,,|lhU Vtlam, qu* mcipn ejus
:

ortus,etc.
basilica

inra.iru^ande

am nomen

habuit.

S.

Marci

Jum noScd
ae

disdpulus qloria magistri fuit kvi Tunii, Vita ejus apud nos exstat ad diem quam praiclare S.Severus de eo m qua Vita,
ac

sap ims

Qdre

quinto

Kal.

Septembns

sepultus.

mtritm fueHti argumento rnni sequentia, dicmtw pag (70 : Traditur imbuendus, ut in eoproficerel erud itio divina, el ipse utcumque
.

qu<e

m, ,,,,,,,,,sepultur* adisU innotata ad i oco mraculum: . odnde sequitur hoc Arnamus i-epary ducentesimo nonagesimo pnmo ong dicecesis, cum Burdegalensis

>

de

jam

ad legitime certantium pervenire tnereretnr corooam. toterea salubri ac sedulo i sanclo Severo

commonetur alloquio;
que secularia,
iii',

id

est,

ul

fugiens

vitans-

cl

iricalera

sub

regulari

institutio-

mlorum lumine tuisset P^tu 8 tempor Qu cum st sepulchrum deduchis ad ejus Sancti auylium posm- F devote orasset, et fidehter cunclis, qui aderant, lasset, dentibus S. Severo agens, recepit, el gratias Deo e1 tim

Blauin,

mM

Christo donante,
ejus
diclis

valerel

assequi

disciplinam.
,

laetus

inde

recessil
i

Cumque
que

aurem

accomraodarel
doctrina,
ut

ejusita

eo

praavaleret
operi

ubertim

se

ippendicead secur Apud Vabill sdnprimum de ActU Sanctorum Ordmts tum

divino ccepil

naancipare,

cunctis

se

cer-

rll

Benedicti,
abbatjs o

pag

563

produtntur
ex Mss.

Vita

t>.

ae-

^ ^
IUS

auch n
,

uemious. nentibus,
formi
Vita,
|

veiut ?elu1
,vi

et
,,n

jam iuiurus m Ecclesia raturus iu r.nu-M.i laudata eiemplum. Dtind

,,
esset
,

^i *>., prassul

vm , on
iv,v/

Agathensis --

adversarns

D.

Ejusdm
:

M
i

auctor

r m PWawrtse ./,, Matiali;

''-,

it

wter
dotes,

; pra/eeiura

<'"'""'

naehus
ligiosam

na<
sencli

"-/"

-/sei,
'

auibus

ai

tamdem

/onte

dUMt / S Severum rfte re/ermtur his verbis

i,

/-v:

,//,

Fratribus

Sdeli

beetissimi sweri ec nerratione dignum

J" " ^T^. ^

' '

viu

""'"'''I

Nec mieligi-

f ! /"' "-""
""'

"
'"

mm, ,
i".'.

,/teriu

megieter
,

el

doctor

seripm.
verser
ei

/""m '
;'"'

',,,,,,,,.
ss,

m .".

!",

sanctiesimi

ec

Severi,
,

omi ,, operum
'

prud
secl

ssimi
,-

gent.um,
Incule

pr,

per

,
lil

,in,.

"
.'.

tni
,

iscipulus comprobatur.
icripta,
t

Ume
eide

uomine

i"".

eiauctore

bservai

aotenus Gntlielmus m.
l,u

Z; .,'"', enm Catem

,,

' ,

i58

DE
alios,

S.

SEVERO ABBATE
uuni
e.r

yraphos
j

quam

ifi

Historia litteraria Fran-

/u,u

diriis

rruul/s

apud monachot

p.

[i

per Benedictinos culgata Parisiis anno 1735;

t/imsrs

sub prmfectura

S. Severi

qu&
/I.iii

ibidem de

Qperis,

ex elogio

memorantur tomoSejusfundamentum habent ejusdem biographi, quod indicat illum

illo

a pag.

403,

\Q Apud Biographum nostrum num. o nosfrm dinsionis nurranlur tsfu : Slatimque ,','
navicul

usitata fueii

/"'"

cum qua
hus,
in

longius
sicut

patria

exsul

fioruisse cirea finem seculi sexti, lemporibus oidelioet

contigerat,

hodie

conspicitur

exteras nationes f'5r al intuenti-

et

Golhorum
iii

Reccaredi, hujus (de igatensi wrbe est sermo) cui, uti obsrrllispuniu regis

ipsius
nt

fluminis

mersit,
qui

per

cuncta

tatur

dicta
aliffl

Historia

litteraria,

Agatha,

el

cum

Jacobo...

in profundura suh. coa^quarelur Hermogeni apostoloin Dominum cre-

alveo

nonnullae

urbes

littoris

provincis

ejusdem,
s. Se-

etiamnum tnnc parebant. (Consule Vitam nuni. 6.) vori apud nos injra cap. I,
\3
tompore,
''""
'

dendo tabernas * codicibns maleflciorum plenaj iiiii ingenti pondere plumbi in allitudine
demersit.
S.

-1^
*
ca

marft <-f!cS
P

Hermogenem hunc
a/insloliiiit,

Xuii

iiilrtur

uuiriu

biographus
nisi

admow
post duo

1'uuluni

esse, qu\ est apud indirul Ci/mrlus n, r/

v :

manum
vt
niiiiii
i/ii/nn

scribendm
Roterii

Vitm S. Severi,

epistolam scribens,
iikii

ampHus
ile

secula ab ejus morte,

historici,
q rull

uurtorc.
uli

ui

ihiiu

furril.

quia, dum meloquitw de illo tamlnnc a sc rcmotus admurudrm llisinria lillrrunu

sicut

constat
i/isiiiii

sed hoc nobii ea vero quee scribit, nos pluribut

de

qua mox

posi

liir

deducimus.
v.

ipostolus

genHum%
quod
sunt, ex
Tertullia-

inunili.

cap.

I,

45

Seis hoc, qui

in

inquit,
Asia

aversi

sunt a

me omnes,
et

tomo
i/iium

pfig.

50, quee addit,

nihil

dicit

quibus est Phigellus,

niis,

Ilermogcncs.

de Saracenis, serius
eersus

illum

annum
de

72Q

non posse, Sed ego tantam temcollocari

Vites

nostro

illustratus,

Joannc Ludovico de la Cerda tomo : libro I, qui est De pree;

.

poris distantiam scriptoris

Roterio,

ter-

scriptionibus adversus heereticos, cap.

si,-

3,

paij. 9

minis
u

quibus

hoc

ille

meminit,
mihi

exlundere
videtur,

memorat

Miims
et

rsi

si

et
.

Apostolum
.
.

ejus
:

non
iiu

possum
scribere

qui,
de

sicui

quidem

aliqui
[pse

Phigellus

Hermogenes
de Apostolis
resurrrri

reliquerunt

eodem Roterio poterat annis quinquaginta post mortem ejus. Nec placet Jacobus Longueval in Historia ecclesia) Gallicanm tomo -. qui, postquam compendium exhibuisset
\

traditor Christi
5,

fuii.

Ibidem
cap.

li'.'/.

bro pag.

qUl

rst

l)r

mur camis,
et

608 indicat Phigellum

Hermogenem

non

credidisSe

eamdem resurrectionem
adscriptum
S.

ihr

s. Severi, pag.

108 affirmat,

eamdempauco
fuisse;

meuiiirioriim in epistolus iredecim S

o/ius

AuctorComr PauH, qwd

fuit,

post

ipsius

morlem tempore conscriptam

qua sanctus
hic

olim

Ambrosio
est

num

saltem asserere biographum, quod suo eliamnum

autem

editione

Operum ejusdem
in
in

sancti Patris

tempore oideretur navis,

iii

abbas
not

Parisina anni 1690 rejectum

ippendieem,
supe-

Gallias vectus fuerat. (Vide

8.)

Vitam apud

tomo %
ii

columna S06
observat
et

locum
: 1

epistoleb
i

iiuiu.

nus indicatm
iriim
lus,
fallacia

ista

(Phigellut

""""

posse,

non snlis iiitrl/n/o, indt elici n quo tempore \>ixerit biographus ille, multo minus, i/iiud adco vicinus cixerit morti abbatis
II

Nam

ilcrmoejcnes)
pleni
,

erant

quos memorat Apostosimulabani enim ami-

Severi,

cvjus

Vitam

scripsyt.

Navis

quippe

illa

quamdiu
serit,
riiuni

post Sancti obitum spectabilis

i-.i

permanlongo

nescimus.

quippe

ni

potuerit

tempore conservari,
antiquitalis,

monumentum
spectu
Vita,

tamquam pretiosum si aliquo modo suuavicula

si

ut adhmrentes <'i addiscereot calumniam facerent, aut per alios lmmilterent. Qui posteaquam nderunl manifeslalos se, recesserunt ab eo. Sed ad biographum redeo. 17 Pseudo-Abdias episcopus Babylonia, ivr "*
citias

Apostoli

unde

illi

/uiiiis

impostor,

ac notissimus
inlcr

non
iii

sint,

qua

de

illa

narrat

luruni colleclor.

nugarum uhu plura, qua

Jacobi

ac fabur dt Ber*

mox dicetur? Enimvero

Sancto adeo

mogene obtrudit apocrypha,

lib.
'il)
',.

Histories a/>osiolic$
Majoris,
1574
folh

propinquus

fuisset tempore; dubito an ita scripturus fuisset in suo Prologo : Vitam Fratribus Bdeli narratione dignum duximus indagare. Xuni i/uiii ii/nis erut indaijatione, quando ipse.
.

i/ui

csi

historia S:

rcrsn
:

cdittuuis
Di.it
:

Parisicusis
Ileniio.LM-nrs
:

uuui
Kcce
aliquid,

srribil

ei

novi iras

met,

si

iunc
et

mxisset,

plurima
videral
et

oidere
oel

et

audvre
e

nisi milii dederis deamonum cum geram, tenebunt me, et

quod mecruciati:

diversis

potuerai,

quee

non

audierat,

Pratribus
ligere?
fra

senioribus

Sancti

synchronis inteU
in-

pe

Sed Longuevallius maxime refellitur

I

AcciGni beatus Jacobus el cuni eo ilineris mci perge securus quocumqne volueris. Qui accipieua

bus

interficient

me.

(inquil)

baculum

er notatione ad cap.

Yiiu-

in.

i.

Urrat

interim nobis conjicere, quod biographus potueni scripsisse post medium seculi septimi.

baculum Apostoli, abiit ad domum suam. E| mora collectis liluis magici^, zabyras "' cervicibus el plenas ad Aposlolum attulit
liaud
,

15 Cujusmodi
'" '"'"

vero

regula

seu

civendi

ratio

el

discipulorum
eo
forte

impositas

et

ccepil

eos ignibni
prohibuii
'

"'"'

in

Agathensi Abbatis

nostn

ntnnusleriu

obser-

coram

comburere.
odor
mare.
ca-pit

Sed

Jacobus

'"'"
'.'jl

jfjlkifjtf.

fawit, sirui non prodii biographus, sic uobis aliundc ujjirmare in promptv. unn est: nec
fuit

Ne
tos,

incendii

(inquit)
et

n''^

n "' ;i "
et

appende
iii

zabyris

lapides

plumbum,

porro
i/iuv

MabiUomo
;
/

nam

sua preefatione,
S.

mitte

Quod
lenere
est.

cum

fecissel

Hen
etc
iste

jenes,
s

seculo primo Actorum

Ordinis

Benedicti

reversus

plantas

Aposloli

"
s

/irifiiiiiiiur,

postquam investigassel monachorum originem n progressum m partibusoccidriiiis ; de primariis eorum regulis subdit
et

affatim nui/arum

l'orro /irrsuuulus

|/"'"'

pluribus a nobis connenitur hac die

iii

x^

Augusn

S.

nostn Bartholomeeo. Hinc digressio prmsens

/Kiuciila
eral
iniii

incerta.

Aliis,
.ilus

abbatis
iisu

VOluntas;

inquit, pro regula niodus vivendi Miijo-

biographi

purum putum
ipsemet accepit

nobis
ei

commentum

quod

rrl

fcetentibus fabulosa
'

scriptae

et traditione conflrmatus; aliis leges imponebantur. In uno eodemque ccenobio

antiquitatis lacunis ; vel alius deinde hocipsw* rnni/ni rul W WC S iiurrulinni OSSUit. E n un rc

'

plures
\ai;r,

insiiiiiii

regulse
vel

scriptae

non

raro

obser-

?eri

riun
ipsi

Hermogene, de

qua nuperrime

dtxi,

detractis

assnmptis,

qua; pro

locorum
et

ac

lemporum
/ii,
iii

condilione

opportuna

videbantur.
rjuoe-

iiiiic

mcompertum maneat, an

Sancto honorifica non est, quam '"' pho nostro, siquidem scripta sit ab illo, Uabwodujnu Nihil in liuc invenisse piaculi

lum

biogra-

,11

in.

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

iillinli
.

i5 9
A.

rx eo videtur colligi,
i

quod

in notationi-

Anommm

yitam S. Severi intactum relinquai

q Ue dr

locum

ft
.

mCt
,//,'/

castigammus. Quid, quod navicuqua ex Vita mperius loquebamwr,

CAPUT

I.

/ habere suspecti; cum hujusmovideatur "/"/"" Beuinera marina non conficiantur naviculis. ,i,

Sancti patria, parcntes, peregrinatio in Gal-

Inimini
,,/,,s

SSt,

"'

rshihcnnus
et

Yilam.

quam morc

liam,

vita solitaria.

nsitato

dimsimus,

notationibus illustorare

conali sumus.

Oalvalore itaque

nostro

apparenle in
,

mundo
orta

Cap.
s.

i.

VITA
Auctore anonymo
,

ut

filii

Chore a

vaticinamnt

de

terra

est
ter-

Seva
paT

veritas, et

justitia

de

cselo

prospexit

supra

lria> ge ""'
"'

rigenas.
filii

Multi eliam

ex tunc

lonpe
et

laleijue

lucis

elTulsere,

qui suis doctrinis

exemplis uni:

Ex

Mss.
in

adversariis

D.

Perez a Mabillonio

versum mundun splendidissinun reddiderunt ex quibus oriens sol juslitiae Christus singulos
aut
certe

binos

vel

lernos,
est

seu

et

quanpluricli,

edita

Appendice ad seculi

primi
pag.

Acta

mos per quadra

mata
,

dignatus

mittere orbis

Sanctorum Ordinis
et

S. Benedicti

565

sua

videliret

pro

capitali

clemenlia

sequentibus.

cunctarun provinclarum illis dislribuendo prinut sibi seu hereditatum privilegium cipatum
,
,

plebes

hereditatis

conservarent,

perpctualilerque
,

PROLOGUS.

munirent.
ut sidus

Dc quorum venerabiu" collegio, velnovum mirabiliter prodiens, magni megratiarun aclione nominandus riti confessor cum a oobis Severus eflulsit. Huuc regalis Syrorun
provincia

Re
Auctor San-

i/eligiosan

sancli

ac

beatissini

Severi

vitam,

ex prosapia

nobili

gignere
a

meruit; sed
sibi
,

rlum laudat.

quam in Christo duxit plenam virtutibus, Fratribus fldeli DarralJone dignun duximus indagare. .-,,,;, confitendo Christun Jesjin gerninavit II,, atque ardore fldei Qagrando, non ut ui liiium sed super candelabrum posub modio lucerna
1
1

urbs
stitum

feli\

Agathensis, fcamquam

Deo

prav

singulare

beneficium,

congaudet
;

se
,

eum
variis

cujus Patronum peculiaren perius esl patefoclum, non infimi parentes

acquisivisse
divitiis

ut su-

aflluentes,

divinae

legis erant

fautores,

siia

universis

hristicolis

clarissinun
oliva

sui

boni

operis
virore

prabuil
pudicitiae

lumen.

Hic velul

speciosa

circumseptus,
multifaria
titubabat.

carnis

vitia,

pu-

gione arrepto Qdei,

dere
in

litteratione
ul

transfo
florida

locum inter turbas populares conUnon exiguun. Sed quod Propheta canenDonnte novinus, quod in generatione justa est quod nus senper in laude proficial Severi
dignitatisque

nebant

aullatenus

Hic,

palma

genus suum quot nodis

valuit

ad

sublinia

eri-

domo Dei permanens

singulis

fruclifera,

cunctis recte

gendo
iimi
i

potentissine

decorare

studuit.

Terrigena-

viventibus
tulii

temporibus
odoriferam

spirilualiun

charismatum.
,

pleniludinem deHic sicut cedrus

quippe dignissino germine dignissina proles nobilitaten mundi procedens lucen hujus
.

iu

Libano

exallata

faman

suaven
foetoren

sui

generis spiritalis

vitae

merilis

ornavit,
,

dum

virluium peccandi
nibus.
2

ubique spargens, putredinem

el

in

annis

conslitutus

modernioribus
ab

exemplum
*

coenulentis et spurcissimis abstulit homi-

factus esl senioribus.

4

parentes
.

quoque

hujus cosni

lumine
.

meuium
s/
;

lln

tamquam
qoii

bonus

palmes
cujus

vineae
atlulil

verae
in

lam

te-

id

est Christo

adhserens, fructun

per-

terrenis rebus nimium locupletatum recedentes eumdcm suum carissimum pignus superstitem re-

,r

;"
Miiinili

nuUalem
fotelur.
'

petu

marcescentem
.

liquor

avidiset

liquerunl

qui
pia

cum

se in libero

positun arbitrio f
cnpil
possel
scrutari
mllita-

sime exhaustus

applicalus

Deo

mentes sobrias
in

conspiceret,
in re
,

inlentione
qualitei

anini

purissimas offerl
cypressus,

animas delinquentium. provectionem ob multorun,

Dei
positus,
et

Hic ceu
spe-

tenera
el

BBtate,

-oli

Deo

culationen

et

in

sublime erectus,
hujus

obsequiun piae siderabal enin Pauli

Praeteril

devotionis

exhibere.

Con:

Apostoli

vocem
ipse

dicentis
io

pompam saecularem
templo
postposuit
qualiter de
sent.
r;i\ea

vanam
;

mundi

ex-

Bgura

mundi

hujus, quoniam
el

maliet

gloriam

ceteris

insinuans

gno
i

esi

posilus.

Idcirco

Iransibit,

immanissimo
solum
sibi

praecipilio se
et
illis

Hic

non

valuit,

exuere posquos de
irter-

concupiscentia ejus

Enimvero
in

Dominum
sequitur

audferal
:

Euangelio
baj u j a
,

credentes

se praemonuisse
et

Qui

'ivptus

perdilionis

ad gaudia sccum

non
potesl

crucem
esse

suam

me

non
ut

nae

felicitatis,
el

verumetiam
petierunt
ejuvi
ii
:

clementia Dei operante, perlraxit; qui ejus suflragium excunctis

,

meus

discipulus

fdeoque

seacularem
,

Severus
excessil
CCB pi,

bealissinus
infimtian
,

deserendo solicitudinen
adeptus
totis

nccnon
n

et

illis

prodesse polerit
quotldiana
intentione

qui

pueritiam
viribus

Deum
,

inhaarendo

in

conversacon-

nimus
.

amare

Inimad
i

Uone

imitari

eum

tota

mentis

ver ti bal

quoniam
libro
.

ipsorum

lantummodo
adnotata
.

cupierint.

Veniam
ne

interim

deposco

ab
...

omnibus
hoc
labo-

DUla
terris

,'

vilas

lenenlur

qui

in

lecloribus,

me

velut temerarium

positi

nil

prseponendo an
studiis,

Christi spiri
se

re judicent,
iiiiiiii

quoniam erga hunc Virum beatissidevictus nimio amore, ac caritatis inflam-

tualibus
angelicis
asiruil
lis
:

i.iiiarciii
.

civibus

coaequando
Apostolus
liberta-

secundum
Qui
,

quod
in

Jetcobus
lege
.

matus ardore, aggressus cndere Opusculum.

sum

istud

parvissimum

inquit,
,

perfecta

prospcxerit

el

|.ermanseril

uon
bic

ObllVJOSUS
eril

lacn.s

auditor

sed

operis

factor,

bea
lerla:

tus

in

suo

facto.

Timens

namque,
l.ostis

ne

praa

reno

patrimoni

anliquo
maluil

dec.Jcrci

queo, mundialis

vitee

esse

contemptor

sicque

i6o
A.

VITA
afTcctus

S.

SEVERI ABBATIS
l"-;eilicti
lici

ANOMHO.

sicque carnales

procul
Enter

se

pellendo
ilii

op|idi

murum
nsus,

delluit

impegisset

philosophiaB operani dedit.

haec

ad

me-

remigraUone
suo
navigio

haud
,

j.rocul a

moriam
Egredere
tua,
et

redit,

quid

ad egregium

cunctorura paloculns
:

cum
idem
tris

majnibni

triarcliarum
tu

Abraham
,

Doininus
lua

fuerit
el

piternum

ail

de lcrra

de cognalione
tibi

perveniens optabilem ei consecutus est portum. Regebal tempus strenuissime sanctae Agalhensis
,

Jj
'!

veni in
te

terram

quam monstravero
magnam.
verbis
io

faciamque

crescere in gentem

Fide
sanctis

ro

sedcm vir per cuncta laudabili stemmaie orlus antistes eximius

ecclesi

m,
niju
di

111

lem
re

?ero
.

cernens
et

Dominum
in

providentia
sistebat,

omnis
spe
el

ipsius

providentias
Christi

cura

permanerc
:

sanctum

suis

operibus consiste-

Bic

dileclione

roboratM
instii
;',

SCiebal

eum

pronildiibio

mni

solum
,

quod

plurimorum mentes hominum

ctu
diis

suae

virtuiis

olim
etiam

Abrahs
universis

promiseral
illius

complevisse

verum
ad

ad

csleslia desideria erigens,

el

theoritici
d

sequacibus

usque

con-

mancipavit,
etiam
pro

honeslis

moribus

suiiimaiionrm s&culi similia contulisse.

5
II.
///i

Qui
vexalus
esl

suorun
,

meritoi-um

magnitudine
dignus
eal

Quadrifaria

igitur

meditatione
,

ab

universis civibus

ut pater patriae
el

geniiate
de-

relinquere

solum
ut

statimque
verus

repentino

electus Dominici

gregis pastor,

pra?sul gloriosas
quasri

succensus
esse cultor
liqueril

ardore

fidei,

comprobaretur
:

Noverant enim non sua propria eum

qua3 Jesu
el
ei

evangelici
aut

pra3cepti

dicentis
vel

Qui

re-

Christi

domum,
et

agros,

possessiones,

ex

adverso

sunt fldeliter velle, investigars iniquissimis hoslibus occurrere

uecnou

omnia, qua* sua

accipiet,
divini

sunl
et

propter Qoraen

meum,
possidebit
fectus
et
li

cenluplum
:

vitam

a^ternam
ef-

aeriarum potestatum catervas acriter debellare atqne inexpugnabilem murum pro veritalis defensione sagaciter opponere.

lamquara

muneris Irapezita

magno assumpto

pretio

patriam postponil
vernaculis nava-

8
ejus
sius

Hoc

quoniam

cum

uonnullis ex familia sua

declamabal
nioruin

sanctitas,

plurimum non solum fieri vercm et matura ipprobitas

voluptati
,

inrtpn
|

hit

mdh

evectione
tola

que e\

mare /Egaeum mente voluntati

exorabat
,

conscendit.
arbitrio

Deni-

prolilebatur
carnis

quoniam
fugiebal
,

quiin-

se el

Domini
guber-

dem
dibria

exsecrando
ac

commiltens
nator ad

ut

eum summus
,
:

mentis
suo

levitalem

sapienter declinabat;
pontificali
apiee

voce PsalmisUe

ut cum me Domine in via tua, et in veritate laetetur cor meum, ut timeat uomen tuum. Exhinc immensam vasti-

iocum

canere

opportunnm deducerel posset Deduc

talium

virlutum
in

gemmis

clarus,

sublimatus,
debal
ut

grege munere divino

cunctis Dei
voluntati

resplenr

sol,
,

atque

parere
ope-

volenlibus
ribus
se

ipsis

seni|ier
in

serviendo

sanctis

tatem

illius
<l

sulcando pelagi per frelura Siculum c

iransivndit
,

prasbebal
vigfliis

exemplum.

Jejunio

vero

Tyrrhena
vescendas
solet
iluctuiiin

supergrediendo
(

in

genus

sicque pontum uimium atque expaquibus multorum involvi plerumque mortalium diversas marinorum
uMjimra;

prscipuis
lis
,

propensus,
singularis
,
,

oratione
instabat

laudabi-

horrendas

misericordia
pastor

tamquatn

bonus
bus

cura pcrvigil
quolibel

sollicitus

nc

de ovipossel
bj
tej

sibi

creditis

modo

inferre

expertus

est

naufragationes,

ul

sonora
:

damnum
11

hoslis

veternus.
dietim
,

Demulcebat

pios,

voce

clamando ad Cunclipotentem dicerel Qui descendunl mare in navibus, facientes operation

magi

in

Deum

proficerenl
suis

rebal

aquis multis;ipsi viderunt opera tua,

el

Doin

improbos nl resipiscerent a moribus el secundum Apostolum

,

iniquis

dures,

sn-

mine,
6
Galliam appulsus
ln

mirabilia

ejus in profundo.

perbos
fauce

contumaces
,

et
,

invidos

arguebat,

od-

Famulante exhinc
',

prospera
in

navigatione,

secrabat

increpabat
li-miriliu>
et

permiscens

temporibus
Eralipu'
\al-

Ootlioruni

delatus est terram,

quaj

quadam
fer-

lempora

Uainlimeiila.

Araurica

ab

Agathensi
Quae
urbs
in

urbe duobus

de pius
do
essei
,

caritate

fervidus, ita ut

compatien,

subHslit
kraurlt,

me
sita

millibus distat.

Septimania e poel

diversis

calamitatibus
,

afflictorum

oculus

aut,

quondam
:

exstitil

opulenlissima
piaculis
,

oimium po,

cscorum

pulosa
f

sed

exigentibus

incolarum

rege

Wandalico Geiserico
,

qui

universam

paene

maniis rum Quantnm vero

tationc

surdorum, lingua mutoclaudoruni. spes aridorum e1 qualemque se pra^buerit in ^-^

auris
, ,

Africam
rali.

fg

invasil incendio conflagrata esl miseDeinde ab Bunnerico principe Alanico crudelissimum pertulil excidium. Postmodum vero subsequenti lempore Attila / Avarorum ij rea pro

languentium
in in

in

susceplione
in

peregrmoconsoIaUone
ci\iuiii,

rum
et

consolatione
,

maestorum,

nii-rinriim
in

defensione

suoruni
,

redemptione

caplivorum
rnorlaliiiin

nullius

expuca* onUU-

fanus

et

nimium truculentus
sicut a
et

qui

quasi

omnes
arbes
,

re

valchil
factus

lnuua
csi
,

Omnia
Christo

sane

Gallias
reliquas

debellavit,
.

innumerabiles
evertil

bus
Talis

ut

omnes
1

lucrifaceret.

et
in

hanc

fundamentis
libris

sicul

namque
qui

ccclesia

Calliolica!

merebatui B8M
patientjsni

conlinetur

regnorum
preliosissimo
,

diversarum
el

genlucuedidil

rector,
et

caste
,

sobrieque

vivendo
ac

tium
lenlo

quos

dictamine

in

misericordiam

mansuetudinem

justitiam

sermone
i

insignis
h.
el

historiographus

seu benignitatem suis subjectis prajmonstrans gereret dc

nominc Rolerius
caredi
floruit

Hic

etenim temporibus
regis
in
,

Rec-

omnibus curam.
ergo
sanclissimus

hujus

Gothorum

honestissime
li>

Severus
nectariam habebat
ei

memorati
,

prsasuflde

tam

in divinis,

quam
semper
pcrdita

sciplinis.
aliis

Memorala

vero

urbs

mundialibus diquamvis his et

succubuerit,
redactaj

comperiens
ad

famam
,

cum
-i

devolione accessil
se
.

eum

el

cuncla
itineris

11

v n>
props-

inaestimabilibus

malis

tamen
ctsi

ad

instar parvissimi
iiiLTiiuiiai.'

oppidi

nunc
Altis

tulo

retulit.

causamque A quo
Dei
se

tanti

in

priscn

raris

incolitur ha-

sermonem
tilli

audiens,

contemptu mundi m*" timore compunctus,

de

bitatoribus,
sirao
el
,

gloria

tamen

ex hoc referatur
consplatori
et

fUlvi,

quod apud
ul
,

maximum
egenorum

habebal

"""
1

propitiatori

Deo

Fidelium

dus, ad ejus sancta detulil vestigia;

precibus

magnis
necessitati

i'""

suorum
terna
iii. n,

nunc

ct

semper

per

indeficientiu

obsecrans,
erogarel

ip*
'

sseculorum.

Amen.
lampade

sum partim
udn
de quo
obscurus,
agitur,

parlim

in
;

captivorum

l(

7
I

Virtutii

igitur

quid
fece-

[gatheiu
i

post
rit
,

hsc
ad
in

noster

Sanctus,

iioi fo

cujux

mcilium deducamus.
alveo

Dum

itaque

veloci

" reliqua r U r8 demptione dislribuerel pretium Bi quae habere poluit beati anlislilii ejusdem ani* ciira- commisit, el lici pro.suo remedio ut
,

impetu

Arauri fluminis

qui quasi juxta

maa

in

eleemosynis

pauperum

oxpenderet,

cnn

lacrymi

DIC VIGESIMA QUINTA AUGUSTLl

161
a.

rvmis
.
;

Dagitavit.
l(
,

Dohinc pro Dei honore manQ.1

Ndtitia Galtiarum in coce Septimania.

f

akontmo.

|j|

,.(;,!,

restituit,

proinde mercedis
in

coei-

Eorum

tragoediee seculo

Ckristi

quinto

exhi

F
v
'

lin.-iimi

possel

percipere
nec

futura

gaudia

bitm narrantur ab historicis.

g

'.,

niv n t;,.
mittens
petr0j
rn
1

Sed

cum

talia

sufficerenl

Xdest, Efnnnorum, quos postea Ibares vocatos

,

yersabat

illud

vlod ns
T -, \ .
.

manum
,,.,
ii
i |

enangeltcum in peclore suam in aratrum, et aspiregno Dei

a
;

fuisse

scribit

Ortelius in suo
:

Thesawo geogrdqui etiam

in

phico ad voces Huni , sive Hnnni

polest in vbce Abares.

statimque
ex-

i." ii i;i

qua longius
contigerat,
in

patria exsul

h Auctor
ut

hic

non

scripsit
Idisis

Vitam

S.Severi,

regioncs
.,],

sicut

hodje conspicialveo
in

tl|l

intuentibus,

ipsius
al

fluminis

quidam vium num.

i

ajfirmavit,
12.

Commentarium pr&~
filius,

orofondum
.

submersit,

per

omnia
Jacobo

coaequareApostolo...

Recarredus,

leovigildi

ac

S.Her-

n|

[)

qui Hermogeni, minum credendo

cum
ingenti
k.

tabernas

codicibus

malein

ficiorum
altitudine
Iata

plenas, cum

pondere
Capilis

plumbi

menegildi martyris jrater, floruit seculo 6 : qui ab iriana haresi ad orthodoxam fidem conversus, Visigotkorum gentem perduxii ad eamdem
fidem
Preeclara ejusdem
pii

maris demersil

siquidem ab-

regis

gesta

<

cssarie, leni jugo Christi colla submittens, mernii tyrocinium adipisci. Postmiliiiii.

Joannes
cap.

Wariana
f5
:

lib.

Herum
autem
6,

Hispanicarum

(4 et

de obitu
scribit

ipsius,

quem

aj-

)i;n

artiorem,

quam
Vir

rjeligens
i,

vitam

monachos duceret, Dei lilus uaufragum pelens

inter

figitanno604,

lib

cap.

I.

arundinem

legit,

ex

qua
'

in

artissimo

k Historiam hanc tamquam apocrypham stigavimussuprainCommentariopreevio

ca-

ipoo
iii

latenter

acsoiitarimn
litaminciptt.
i i

mam
:

pan issimum tugui ium erexit. in angustissiAssumplo sancto schemate ingreditur domunculam, aditum obstruens,
anlore
liilei

CAPUT

II.

.leniiiiii

rtmcalescens

solo

pl

babito
|{

lnpolum devotis pulsando precibus Servus inlrinsecus viginli dierum fidelis lerira non absque aimia amaritudine confecto spalio . requisitus vix tandem el ammi n suis requintur
sternitur,
1

Vvrtutes,
,

mona&terium, ascetarum

vn
...

eo

nu-

..

merusj mtracula,

vaticmm, '

obttus.

in

eodem,

quo

latebal
:

tugurio,
provoluti

pavimento
genibus

in

haBrens

reperitur

cujus

ex-

plorabant

na apud

cum eum

lacrymis,
exorla

qu

essel

tam

repentiExcelsi
integrila

Q ^perna

1
1

denique
i""
1

clementia
* ie
no<* u
suaa
el
'

eum

praveniente

immutatio
dcclaravil

dextera
el

.
"" "-

'"'-

mehus

"''"''

Quibus
tem
pter

arcanum

sua
,

devoUonis,

i'

conversationi

sa

mmum
sein|ier
iia

mentis

aperiens

quomodo
el

pro-

|,,il

impliiv famnlatnm,
'i

He>

|ejiin;in-

desiderium
iler

supernae

hereditatis,
lara

praemia

do,

adorando

semper adsistens.

namque
tingue

justorum,
ciens

assumpsissel

arduum. Valefa
ultra
'i .i

ergo

illis,

precabatur, ne

solilariam,
i i

aggrediebatur impugnantem inimicura qui sibi repugnabal iii hosteni re

,
.

propu
,

ex

(11,1111 iiiMMin-i.il Niuilll quam arripuerat, vitam iin iiui.u c inquietare

n praesumerent. aunu

rel

el

unde
.

se

solus
.

tnnc afiligebat,
-

inde

cun-

i>.

'

Cons.de
q.

qmnso,
vestigia

perbealum
esl
i

Virum,
, i

<* sp maxime/subvemrel
' i

Sed

a,

teslante

ter

pr
referl
.
,

[uutus

Iposini..,,,
0,110,1
,
,

ae quibus
ut
,

sermo
_
navi
iia
.

euangehcus,
i

mox
,

vocem
, ,

...

Donniii
,

inlwniis

audierunl
,

rehctis
, i

'"" >"""'' -''" "''"l"" 1 c,l,,as '"" ra '" "" scoiuii non Dotest, ei in\ m tenebris latere miscoum """' mm( \;\U'[, immen-a iiiin^ sancutas paulatim se
.

'

petibus

ol

secuti

sunl

,i. Dommura
,

c panter Salra

vatorem.
re ilhco
diei

1.
i

namque
.

perfectissimus
,

Dei opei

diffundens, rehcibus pennis cuncta pervolans oc"""" u cnnavii *p- Kxinnc de vicmis partibus dod parvus
i

'

'

apparuil
r.

Severus
iuia
,

ut nec
i

unius quidem
,

i-

reservaret victum.
.

Gaudebal
ner

namque
,

el

ex-

concursus virorum conounus vuuium viim erat c Vl,m e,,u et ex

IiH-iiiih
i

a<

enmdom
a

hei

ser'.

*
.

leinnnie
'

miilli^

hequenniamlitus
,

SUltabal

in

Dwmmo.
,

ejUS

-i.Uiam

in
i

lniiainr ''"""
l

Insius M'

enim r
'

abstinentis
:

npfor

eorum se esse adscnbendum noveral numero, de j quibus ait iiumam genens Redemptor Sic lui ,

OUOniam laninm diebUS ilillamahalur iiliinue """i " Dominicis nosi nercepiani Euchanstiam sumebal aj""" im v
1

,.

ceat

lux

veslra
, '

coram
el

homimbus,
nfilicenl
.
.

oieraveslra l.ona
qill

^ Palreiu vestmm,

ul

videanl

rseiin d escam. \\>-. li.e

\ero

recnri
'

a inlllS

ailllSteS
ilienl
, , ,

pretlOi

Ms-innis
'

""

BetiCUS.
'

CUIUS
cius ejns

Sllhernis
,

in
. ,

leci,

'

in e;r|i

r\

muc
,,!,.
,,,.,,,

n.riinsi-ens agnoscens

_ a la lem frugalitatem f
i*
1
1 1

,,
1

celeliralis celebralis

Mjssirum
a
(

siileninn-

iiuiim

paximalium
consueverat,
:

pain

AWniATA.
Psalmus 84 hoc titulo pr&notatur : U\ Bnem, Psalmus Versu autem /:' hmc sunt : Veritas de terra orta esl juslitia de cajlo proel
i

laiiniin

Christi

dirigere

,|,i

-ni\

ii,,i

sua

quam Dominica videbalnr impressa b inlegra auferens, duobus cum crustula

eos
veiui euiogiam c

Wiis Core,

iIilmiis

cum summa reveillo

rentia

intermittens

sumebal

es

pane

libi

ab

spexii
l Mare Egajum, immo Syriacum, oelMediterraneum, cujus illud est pars.

episcopo directo cibum

capiens,

usque

ad

alte-

nMs

diei

Dominicas
niius

productionera
ratia

jejunium
,

exqui

lendebal

suslentabatur
in solitudine

c Tacet inter ab illu dirimens.

1
i

Siciliam

et

Calabriam,

hanc

manna
,.<'

c elesti

quadragenis annis

con-

stitutura
|

[sraeliticum

suum
"

pavil

populum.
iniii

Huvacoinestlo

... n. Tyrrhena sequora sii r iiisiii abunde nota. j< crmini a sive Fusca uiiiucit ikuu. e Seplim. ,, Gothia, Ocoil ., ,,
i

cnicis arioua-

d comestio

|iuiii

Itmgwdocia wealur, quomodo a

Wato,
/,,,,
,./,;,

Vhigothh oc,,,,,/ 10-

re h
el c
i

mysleno

0
:

'"

''

ch
'""

' ""'"
mpiscenliis

-'"""
el

''""' ,l,vl

'

u " ls

,,/
,,

mlHUto,
*
'"'

/,.,.//
$,
,

<mte librumi
jU i
tatio-

tus

icedendo
i
e

corrui
s

)We m uhlorim pag *. } -.;,

'

ul

Severus,

crucem pams prtailebal cibum cruce perpeUm edom

ideo
8
'

promncin Gallm sub

,/ icdcm iM
,/,/

","'"
'

brev
;

I '

harbarar
/,

-'
nanlia;

"""
contritio

"'

"

^'

^Xn" '''"'
ips.

S
,

Tomus
I

potest
.

Valom

crnx

cor|

el

I.

,.

lalunis.

iugusti

1
ib-2

IV

S.

SEVERI ABBATIS
noveraj divini

laboris.

Talis
Viri

quippe usque
rara
et

ad

conaujnmaiioneni
refectio,

muneris

largiiate

>

*Uw

beali

insaiiabihs

om<-t

ncm conversam ob solamen

no fmssc transmissam. Sed
dies
Vii

mm M
>
sibi ,
.

>

auspicii
cuj

neni, ut profiteor,

videtur
.

exeessisse

equuleum
magis

crucis

suppJicium
,

quia

iunc

visa

est

de
Dei

ejus

novUate miraculi
antiquus
procul
j

A
ex

non
hostis

fanu-ra inflaramare
12

quando debuil
norainis
sui

sedari

mediocS
hoc

gratularetur,
cxiulit

Severus
erexit

vero
se

servaju

auctoii-

vnl.au.

non ra.niman..
.

martyt

Nam
a

ritatem,
m?releceliras,

quidaaj
,,,','

districtioue

austera

caruis cesecando
:

cinorum mililum l.aud

seruerat
n.iiii,

ccenobio
sllll|i

nomen

coutra

secutoris

non

senserit
tortor
et

quamvis per gladium, ipse tamen io se

se
et

|U od

ni | l((

maturilatem

venerat. Sed

dum

truculentus

multitudine

crudelis

carnifex

exstan
di^nissi-

serum devaslaretur,

xZ
con

custos

agri

de

propte^ angelicm

vitm

inunditiam

Deo

damno
pa

mus lincniiis est, gloria martyrii non privatus. Dno autem martyrii genera esse demonstrantur, quorum iiiniiii iii palam, aiterujm fero iu occulto
esse

^ " cum impetu

,lnlrl
i

lapWes
dirigit,

ad

dispergendos

ceterisque

volucribus
advi

11

"''"

volm

peiT

evadentibus,
jactu
Viri

insidiante
illius

rio,

uniiis

lapidis

passeris

perhibetur

sed

quod exterius agitur, veloci

inlcrius,
in
ij)so

contrivii

pedem, qui
Statim
sibi

sancti

famulabatur
celiulsa
petiit,

CUrSU linilnr;
prolongatur,
el

(|u<k!

diu

pmiraliitur

obtutibus
porrecta

et

ergo

fenestram

usque
ergo

mortis confinio ter-

ex

more dextera

minatur.

Non
Dei

aanguiais
a

tantum
et

effusiotie

contritumque
debilitatem
feral
.

pedem
Ai

martvrium, sed declinaudo

praeceplis

malis

adhaerendo
ad
baec

deinde suspeDdium conspectui ingerens, saan

aebili,
et,

insedit,

deflel

voce

expietur.

Quid

openi

m-

vero

de

exposcit.

Sevem
reni

Severus

pater

fonle

confessore

piissimo

illuin

.luvmiis an

non

dicendum erit? Martycertc utrumque dici

'?

pietatii
ei

exundans,
lant83

sanitali

pristinaa reformat.

Signura
in

Mriuiis

per

beatum
ridiculosi

Virum
sil

potest,
exstilit,

et

martyr
se

volucrem

et

confessor.
tenriB

Martyr vero lunc

admissione
bostia
:

demonstratum,

ne

infamare

quando
operis

audeant
el

in

positus ah

admonemus,
potens,
iiiiiiiini:

quia

licel

Deus
ipse

magnus
Sanctis

iniqui
viva

sequestrando,

tamquam
offerebal

omnl- r
in

tamen

operatur

mirabilia

gloriosus
suis

cor contritum

Deo quotidie

nunc

quoniam idem
illu.l

autem
in

sem-

idoirco confessor colitur et veneratur, quia pace Ecciesiae laudabili senio canfeetua, feliciter migravit ad Dominum.

per permanel mirabilis.

10

Nec

quidem
prophetise
terra

esl

omittendum,
eo

qao-

modo
rit.

divinilus

in

13
i
i

Opinalissimns

dum

spiritus e0u1se-

virtutuiu

llmcici

im
,

Salustius
in

in

urbis

Agathensis senator
se
constitutufl

ritis,

apud

raeinoralum

Agalbense

Oppidum

Monatierium
e/us
i/'

cum

medio
,

liujus vitaa

limine

./'

/fl?

asperitns,

pracipuum membrum Sevews a multitudine populorum visilabatur. Sed quia undique angustissimum esse considerabanl illud in quo
.

Uomrai

conspicerel

el

valde jam senio

:

fessum ad obitom
fragililalis,

declinare

serrtirel sibi

memor
Hic

humanaj
studuil
in

sepulcrum
beati

collocare

monasterio,
familiaritatu

monachoi um

degebat,

lugurium, conspirati # divina

zelo

gratia,

necconab

Indrem
occurrii

Apostoli.

non
sensn

causa
,

ct
el

armaU

Qdei,
cella

cum communi

ad

cellulam sancli Severi

,

adi enien

eidem

beato

devotione

congrua

benigniter

Viro

et

benedictione
,

poslulata

cum
PatD
Dei,

omnibus coostruitur
iii

pnes.

ii

basilicam, quae usque bealissimi Andreae Apostoli reliquiis de

juxta

cnramiiiiis
.iir

serrao

niiscerclnr

sanctissimo

venissel

narravit.
alta

Quod
?ero

audiens
suspiria

Vir

coratur
iii-

qua uon exiguovUae suae commoratempore, non tam pro se quam etiam pro
e

in

ab

imo pectore
advolvitur,

trahens

lacrymasse
beati
Sa-

perhibelur.
veri

Salustius

genibus

Stabilitate

universali^
ceeli

Ecclesia>

Callmlira.',

(|ine

postulans

cum

ingenli

suppli'

sub
I"

axe

consisiit,

die

noctuque
obtulit

orationis
geraiti-

catione sibi

referri

hujusmodi
pater

planctum

lam
tan-

iiiuiiiis
1

devotissimo
suspiriis.

Domino

cum

repenlinum.
ilera
ail

Dans

el

Vestem nullam
:

omnino
lectuji

prmter

in
a.i

lnciilinncm
ciini,

Severus proniinpens
libi,

gemitum,
;

Mysteriorunt,
oplirae,
narrare,
Is
(

cilicinam

babuil

stramenlura
glaciali

marmor
Cceperunl

immensam
a rae
.

virorum
tibi

constrictura

prabvji
ejus

Qetuum
deposcis
;

uberlatem
sed

humili
te,

que de
lluere

circuitu
.

quoque ad eum
<m\.rsationis
el

nobiles conu.

cupicnlcs
fieri,

obsecro
,

ne

gravioribus

primis

menlis afliciam
ultus

quoniam horror membra

,

percelu%

mnaulatores

velul

apes

prudentissimaa
i

verba intercipil

el

voUtando ad aiveai ium spii itale poscentes \ b Dci magisterio el eruditione infonnari el Jesu legibus obtemperare. Quid hristj plui centoDum ferme vel eo emplius in commune vi

habeant
ris,

sepuicrum
iiiii,

ipmd
iilm

quamvis haic ita se Imim cssc arlnli"iprsaparasli,

eflici

mm

sed

tuo

quem

bonoram Lacrymas
i"

tuoi

am omnium
,

optabas

lieredem-

tamen
quae

ut

dixi,

rationabiliter
tuai

com^

ventiura
peditus

fratrum
rector,

auctoritate Severus pastor ' c\et pius pastor invilus prnficHux

ce,
,

et

Arbiter

tunc

um
ti.

reri

11

"''

iirn

tu

Artioreni

denique
caMeris

normom

libcntcr

disce

amplei

Respice

Joli
rl

recte

vivendi
afficiebal

io

co

oobio
1

cum

adinveniens

carnei-

crudeli

inedia,

perdidisWi divitiarum numerositatem (iiiorum una clade percussam |n

inmstimabilem
grales
iiiiiu

copiam

calescebatque

simul

un-

x, v """" membrorum compages afflictione conin oratorio Unuo ?ero sive leclioni vacans aut
'

Qho, Domino referentem et David, amisso diu conviviurfl lavacri reci pis ie, aegatumque
:

reparavisse.
16
Aini.i

pselmodiffl

insistens,

pedibus nudis
substrato,

,
-

i^
i

tabulalu
stare

mard

morei generis
i

vero
el

beali

bnjus

Confessoris

insigne duoi
i(

gelido

con

miraculum

eral 14

inusitatum prodigium

dignum

Et,

ecce,
lalcrc

mus
Servi
sui
,

lidcliiim

intimare
Maii

auribus.
aestas
/

Quodam

'"'

sanclitatem
spcctabili
ui
i

volens
r

ilnn,

DeuS
1

non

pore

mnrlalibus

dum mensis

banc
oral
.

adolescentiores

voluil

clarescere.

Nam
ex

calogeri

tam
Sc\.

inciperei prima quotidiani opans

.

rl

comprobare

iur quoniam
<lr

ojuam
bi

mansueluj

labore jejunii

victi

lassescerent,

ei

"

mitisque

passer
illiro

quidam

humilis corimproviso advolans

el

alus

perpenderel

senex

m-

cmu mn.ii-m

^-

gumenus
ra ut
,

in

ejus

sedil

dextera,

cui

dulcissimam

bu-

g, tur synaxis,
fuerai

cum

vespertinalis OiBcii

persolvere>'

manitatem

exhibens, miiium seu triticum porrinianu, escam iib prmbere satagebal

,

vocans

unum de

fratribus,

cui

'

paine

j commissa cellai*um, prmcepil

conspiceret,
reficeret.
,jUI

quam

quos lassos esse

respon-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

k

i63
recumbant
in
,

Ad refectionem. Paail respondens cnconomus f.a.rum l.vs Qobtf sexag.nla trecentnru.n

:

etsi

membia
tamen
merita

in

sepulcro
Dei

tanti

Confessaecula

/lasohtho

Z
in

soris,

pei

gratiam

aeterna

LUi
Cnlior

i"

[* nes
|i;i

sunt

el
'

luM

,,rnnin
V.Mlll.s

prJCler
.

\i\iini

ipsius

sutTragatnris
1

per

Dominum
Patre
et

habere

|rn,:i

fcgnOSOll

piclllllS.

nostrum
S. Spiriiu

Jesum
Deus.

Cln

imn
\1\1i

qui
et

cum

itaque

Trinitalis

Severus
jubet,

vasa

tasterii

viviflcatore

regnat

per cuncta

BU0

conspectu

deferri

quibus aqua
in

im-

ascula

, etis

benedictionem

protulit,

panesque

trusta
in-

minutatim
trorsus
.

comminuens,

eorum

fragmenla

injecit.

Mira ibidem virtus Cnristi apparuit,

coepissenl

n)||

iM

immensum
\;is;

crescere

cumulum;
eructauniyersi
n

ANNOTATA.
Pnximnlius pnnls
csi

ista

t
,

singula

plena

obundantia
miraculi,
largitorem
fldei

ren

ln

qoc

ergo

stupore

mhcincrii
:

ooanobiH

istupefaeti,

Deum

cunctoexpleta

rri

recoctus. Plura de eo Ga/ngius in Gtossafio

iir

rum
eg|

bonorum
aviditas,

benedicendo

magia

ubi riimn
b
fuit.

nominis

islius

etymo
1

agit.

quam
vero

tamis beato

miserahilis
costui

necessitaa.

Panea

crucis

charactere signare,
in
lib.

moris niim
cap.

per
[a||0

triduum

eadem

augmenpra--

Gregorius

M.
die

Dial.

H
eicpn

fcnnnHMiioiuin

r.ipiusnm

-iil.stanliam

Dum quadam
naohi
obliti

Fratres

illius

(Martyrii
fecisset,

moin

rragmenta confracta, DU| tj diiiii multiplicarentur Poexpensibilia. eTja detrimenta senlirentur et talia agere Josub magnus Keper servos esl rII ,
i
,

panem

subcinericium
crucis

essent signum
crudi

imprimere,
ligno rignari
partiti

Bicut

bac provincia
ut

panes

solent,

demptoj
j.nii-

orbis

lerrarum,
et

de

quinque
parvulis

panibus

exceptis

coram suis disci duobusque piscibus, mulieribus, quinque satiavit

qui
.

per

quadros

qualuor

videantur.

SOtatW M( Wnliillmin Inr. c Per Eulogiam hic intelliyi panem bcnedictum,

colligo
r r

n
,,ni-Mfruopiam

millia
17

bominum
prsslal

sensu.
paniciaa,
ut

i<;

adbuc

opens
,

itimonium.
,.,,,

unum non parvum beati Nam, ut supra patefectum

et

d
n,

Id

est

dicitur
ubi

apud Mabillonium
editor

notula
e

marginali,
,

respexerit

ad

sti

|,rifiM-in

spirilum

haberet
ad

professio,

rnrcin apTO;

panis.

tatm

quarta

die

posl

peracto
explelo,
:

superiori
vocal

miraculo,
se

ve-

Grcyorius
79,
,

Turoncnsis
%40

lih

Mirnrulnrum
RuvnarHanoB,
quaa
sanCfi

spertinali

Officio
el

ceconoextra
deferri

cap.

coluiiiini

editionis

mum

cui

dixil

Bgredere

velociter
tritici

Ecclesia

inyuit.

Agalhcnsis

urbis,

janoam,
conspicies
n.v

trecentos
in

etenim
de

modios
quibus

Andreae npostoli reliquiis plaudit, plerumque

riosis
f

glo-

vehiculis,

jubeo

anno-

inlustratur

mirarnlis

quanlitatem,
,

possil

esui

sufficere fratrum quae ccenai molendina statim deporlari, panesque quotl vero reliquum fuerit, horprmparari
."i
:

Calogeri

sunt monachi,
sirul
ru/l

prmserti
Ctniyi
//s.

et
\\t\r

SBtate

rriicriniili,

tutlcm

loco signifirnniur adnlcscenliores

monaohi.
s.

tu

reo
diiiiii

inferatur

Dominico.

Nulla

ad

haec

in

me-

plura
11,

agnovit,
plevit.

mora egressus Frater prophetisata vera esse praBcepta comel sui spiritualis ergumeni
igitur

tomo 3 Julii, 1 [nnotatis ad cap.

1

ide

die

(8 ejusdetn

mensit

Vitee

Stephani Sa-

baitm pag. 534

lir.

b. uti

g id
ac
lalibus

est

exercitaior,

habet

notula
forte

muryiHegu-

i8 Tantis
morluut
claretcil mt-

virtulum
senio,
Vir

floribus

adornatus,

longaevo

confectus

Severus

viom
die

universaa

carnis

arripiens,

Domini mense
est
et

apud Egumenus,
nalis

Mabillonium.
oel,

Sed
seu

legendum

ut

rectius

scribi

debet,

mcnus,
jrriuin

/////c
i

vor abbatem,
et
'

monasterii prexe

TBCulis

Auguslo,
I,

vicesima
//.

mensis v,

quod

ix cle-

sn/ n ficat,

fnnnufti cst
potest

voce QrWCO

Kal.

Septembris

flentibus

monachorum

r^ou^vo;.
Cnrriiiii.

Consuli
hisce

Canyii

Glossuriuni

ricorum calervis
puli,

plaudentibus angelis,
ad caelos emisit
:

cum numerosa animam Deo

i,

multitudine pocarissi-

h Pro

(lirrinii

calculis,

mam
quam

sepultusque est in basilica

gnant,

ponitw

vn

notula

sancti confessoris Marlini

cum honore
,

et

laude,

talis defensor et patronns civium Agathenoperante divina sium "merebatur Uabere ubi
:

billonium vicesima quinta additur aliqua auctoritas

qui secnm pumarginali apud Mavm Kal.; sed non

1:

pro

ista

mutatione.

clemenlia,

virtutes

efficiuntur multae;

ita

ut qui-

cumque
rii,

Bdelis petitor ad

eumdem locum
rpsius,
se

accesse-

Nos vero hac eliam <(<< U tugusfi S. Severum dedimns conformiter ad Fastos sacros in Com* mentario nostro prmvio allegatos num. 2.
i

devota

mente,

puroque corde
dbsessi

quidquid

pe-

Scrihilur
////

ulihi

in

S.

Marci

bnsilica.

sepul-

tierit,

meritia

suffragantibus

impetrasse

tUS,
II.

rrliilniiiis
riiu,

in

Cniiiuiriilur
illr

jirwr
Sti

num.

gaudebit
statim
ut

Bnergumeni vero,
ibi
.1

dmmonibus,

Sed

uncinr

toi

ssculis

/<<>stcrior

perducti

fuerint,

auxilio illius
intinitis

mun-

danlur.

Mi-

consequentibus

miracutis,

n,

nostro biographo, potiores huic partes deferimus Inrn srnulhirtV ,in[t,,ln. ,j'i, jnrtc Cl l,,l fuii

hiimniinr

i)!-:

ib4

ACTA SANCTORUM.

DE SANCTO EPIPHANIO
PATRIARCHA
J.

C0NSTANTIN0P0L1TAN0
:

P.

Cultus e Fastis Graacis

observatio.

ANNo nxxxv.
\i,i>i

actum
1

Actum rerum
nec
lac

agerem,

si

collectionem kistoricam

intercessionibus
iii

ab hoc Patriarcha
ejus,
si

gestarum,
sedis,

si si

do hoc Palri*
ii)
.

ha

1-

decessorem
laudes,

exordiiim
ac

phai

annumgue
vn lns
ciiiui

mensem

mortis,

adjuvemur. Mitto dicere, quoi Supplemento nostro Ms. ad Mcnma typk edv ta Sirmondo-Chiffletiano, memoria hujus Pa\ arc/nr habeatur a</ diem \\ Junii, ,,,, addito
lainci,

non

rclc.rcrcm.

tempus Dc

gubernatione
/

transacVum,

Pltulo

SanCtl".

K(A

[l,v4j|M]

'Ew<pavfou

ns< ruifu r lectOr

r.,-y.

dzyyj.

Et

Historia

Chronoloi/ira Patriarcharum Gonstanti-

logium
cr

memoria Epiphanii patriarchse. Martgroirabico-Mijypliacum , quod pro nobis

hm/iia
.

nopolitanorum ,
daia,

ante
ct

tomum

primum

Vugusti
ii<>/>is

\rahini

l.nlinum

Irn n stulit

<v

pag.

63,

sequente. Solus

Itaque

tia Siinniitiis
niis
:

collegii

relictus est scribendi loous de />ul>/ir<> Viri cultu,

ci

onno
in

anirin

Maronitarum Romai alumMDCLXxxn archicpiscopus

\lartyEpi-

inspiciendi

merito possit.
esse

an hodiernis C&licolis accenseri Fatemur candide, m arcto nos

illum
sufjicinnter probe-

Vripolitanus

Syria; dictum, inquam,

rologium
phanii.
iiiliil

hac

die

xxv
ei

sic

scribit.

Memoria
in

positos,
:

ut cultum

Versus,

qui

accinuntur

\Ienms,

mus
sis,

inm

quia tamen cwn in Men&is magnis excu<>in Menologio Cardinale Sirleto

i

habent singulare.
('"iii

in

laudata

Historia

Chronologica

sir

Obm
""*'

inir reddito, diserte cultus

i/>si

tribuitur,
</a<>

c</ue

aliquid
illa
diiii

aliunde

nowrrvus

obstare,

minus

gnetur unus dumtaxai Kpiph.-miu-, <l<if,chi,t moveri non potest, an ea, qum superius de illo
'
,

palTvmi;
\

testimonia sequamur; probabilius n<>his

ihria

ii

imliis

suiil.

ti/im

/kiI

na rc/nr synonymO
seculo

ciim r sua possessione, quam habuit a tempore immemorabili ante Vecretwm Urbawi

videiur,

cowoeniant.
xisse

Neque

objicias,

deamn nqui

<.,</

sedis

Constantinopolitanee episcopum,

PP.

VIII,

non.

cssr

amovendum
.

$ed,

quoad
sir

antequam
Epiphanii
iiias

pOSSUmUS, i/isi l<irriiiluni 2 Meneea pr&dicta Patriarcham

<

promoveretur </ istam aliquando nomen habuil

fiiin

dignitatem,

Responde-

nostrum

quippe

monasticcB

oitee

instituto aggreas-

"'

hicproba-

niiil

riim

n/iis,
,

ilr

,/nihiis

ri, Ir

inlrr hotl irrims

gatum,
\iiiiin

dimisso
ut
s.

Epiphanii

lurt ulUts

Preetermissos

hoc modo memorant Imc die : Memoria sanclorum Palrum nostrorum Epiphanii,
Men;e
iirni
,

sumpsisse,

oidesis in

nomine, aliud Commentario prmio

i/ui

ad
vi

[iiihne

snh,

habetur tomo
,

Gennadii, el

Joannis arehiepiscopi

Conac
fe-

Maii
sis

II,

Corollario ad diem
i '

xxvm

ejusdem mtw
,

stantinopolitani.

Subditu/r
ista
:

elogium

s.

Mena?;

sequuntur
(in

Qna etiam celebratur

ouveopT4ovT
]

sequentibus : ubi tametsi /"' indicatum pag. 2*, non certo quidem constare,
/><!</.

et

'

'

siuiii

Grasco

est

praedictorum
iniereessio-

quale

nomen Epiphanius
aijitur
tii

assumpserit

conati

'"-

sanctorum
nibus
etc.

Patrum.

Sanctis

ipsorum

incn siimiis suadere, illud Polyeucti fuisse, dequo

Menrnis consonat

Menologium Sirleti:
,

Sancto
ll!l;

dicta Historia chronologicapag

Una
upra

cum
dicti

S.Mena,
snnt,
dies

et

sanclorum Palrum
fesli

qui

ru/nsi/iir

Yiinnir
\

rwris lnslnriris

COllegti

celebrantur,

quorum

Bollandus ad diem

Februarii pag.706et

seqq.

DE SANCTO MENNA VEL MENA

PATRIARCHA CONSTANTINOPOLITANO
COMMENTARIUS PR^VIUS.
.1.

I.

Laudatur,

et

patriareha
;

consecratur

S.

Agapeto

PP.

Vigilio

mulctatur poena

ecclesiastica

an

hanc, ut quidam volunt, in illum

retorserit.

ANNO
prcepo

DLII.

S. Men.

nodoi hii CP.

T
1

criius

hic

est

potitanum,
illustratur

qui
:

Patriarcha Constantinohodierna die a nobis

rccw
iir/ns

scribit,

Sanctum nostrum ex

presbyteratu

cujus

biogrophus
eo

pauca
sic-

Constantinopolitance assumptum fmsse ,, <"'' ejusdem urbis archiepiscopatum. Quibus

isin
iste

commemorat de rebus ab
ex

gestis,

cr

Liberato Diacono inferius citando

iii

patebii

narratione,

quam
ut

huic

Compree-

mentario

subjiciemus,

adeo

plurima
ille

Mennas praepositus yocatur Samson, genere

/irimiiur
c

xenodochii majoris,

11

'"

'i

Alexandrinas

susci
,

terierit ,<! ignorarit,

qum supplere
biographus

ac illustrare

piens

Calchedonensem synodum. Titulus ilu

,/nrumenlo,

""'

conabimur.

Tmprimis

num.

quod

alleijuvainus

vn

storia

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

s toria stantinopolitanorum,

i65
Liberatus
A i*CT<
J. P.
nll
t
:

nostra chronologica

Patriarcharum Conidenlidem

Anthimum

qum
:

inhocCom'

loco ciiato posii/iKim

mntar io memorahitur
ista

nam

ibi

pag.

65 sunl
et

xenqdochio Sampsonis mrias ConstantmopoCangius lib. /""/ "'>'' Bioyraphus etiam Sj, //s christianee memorat, in cathedra pasupra indicatus recte t iarchali Menam [nthimo substitutum esse, ut r /></ nos edita dicta Historia chronologica llt Vngusti licei ie tomum primum hujus mensis n m> proxime processil Epiphar n.irre; utrumque f eamdem Historiam a pag. 63; ,*. [disifi
notitias suppeditat
j <
i

Exemplar De aodoclii etc.

.

libelli

Biennaa

presfyteri

xe-

autem Diaconus memmisset de ejusdem //. \</n/>rii ordinatione, h<v<- memorat : Quo tempore rheodalus rex Gothorum scribens ipsi Pa"i pa3, senatui Romano, interminatur non
,

aboleret.

,ll,
t',,,1
-

^txittinopolini

profectx:

solum senalores, sed et uxores et Qlios lilias(|ue porum gladio se interempturum oisi e i'1'iiil imperatorem, ut deslinatum exercilum suum
,

de

Italia

submoverel. Sed Papa pro eadem

suscepta
,

causa

legatione
est.

Constanlinopolim

i>rofectus

Deinde thimo sede

ut

idem
/>ls<>

auctor scribit
.-

ibidem
ait,

de

\-

Patentibus,

principiel

bus,

Anlhimum

Papa

in

salutatione
inquit
el

com-1

/,,

ostenditur,
lib.

a vero
4

aberrasse Euagrium Schaecclesiasticee

lasticum

Historia

cap.

36,

auando Inthimo successisse Epiphanium perperam asserit, qui illum antecesserat. Ceeterum, qua noster biographus ibidem de hoc Anthimo, pluribus pertractantur / laudala n<si<>n<i Patriarcharum CP.;
ubi lector inveniet,

munione susciperet; ille lieri libollo probarel orthodoxum suam reverterelur. [mpossibilc
latilium

possr,

se

ad

cathedram
trans-

esse aiebat,

huminem
clam

in

illa

sede

gusia
rursus
stitii
,

vero

prcmillente
intentante,

Aumunera mulla, et
permanere.
in

Papa minas
se

hypocri-

ne ejus audiret pelitionem.

sede

tam fuisse, cathedram Constantinopolitanam frau dulenter invasisse, ac /> igapeto PP. propter
heeresim

videns

pulsum,
el

hoc Papa perAnthimus vero quoJ habuit, pallium,

discessit,
Iitvc

imperatoribus
gusta

reddidil

ubi

eum Aumodice
ante

ab ea m<>im fuisse, postquam l<>/> mensibus illam occupaverat. brevissime i/nquil Menas 2 subslituitur Ei
.

suo

patrocinio
li><m

tueretur.

noi\

elucidant
r >

biographi,

quem

/>ll>>

ipso proferebam. Si quis

,,i

palriarel

biographus.
tlll ,<

Sed //"""/

ejus

brevitas

ex
El

citata

rni
illa

tha,

Eistoria

merito debei

suppleri.

vero ad

autem plura desideiir rebus gestis Constantmopoli S. igapeto, inveniet apud Anastasium Bibliothecarium
itis

tjajwlo eorc-

tempus quod lio anni 536 factam esse, sulum characteribus eruere
65.

attinet; electionem ejus

<

mense Uar chronologicis Con-

de

Pontificum
"/".
"'

Romanorum
ad
S.

<

<

od m

Agapeto.
.,

conati

sumus pag.
I

jam

Mennam

redeat

orabio-

quo dci>
liam
Vigilius

Egregiis

aulem

laudum
sancti

prceconiis

irum
dir

n<>,

peculiari

exptanatione indiget
-.

narratio
<

letendii

himr ab

igapeto PP. condecoratum

Pontificis

fuisse,

araphi ""'"re/ert,

ubi

nimis breviter ac jejune hmc

Vigilium
Bic
/'/*.

PP

scimus <' ejusdem

epistola

ad

</ mter
:

S.Mennam
aliquod tem-

< </"' recitatur Petrum Hierosolymitanum, prima action.e quintee synodiConstantinopolitanm

transacta sunt
pus
affectus ab

Vigilius
venil
el
,

posl

Constantinopolim

magnoque
Augusta,

honore
efin
in

Menna habitm anno 536, InConciliorum columna Labbeum tomo signis vero illa laudatio quoniam apud nos habetur < citatq Uistoria, illam denuo huc non
suh
:>

exstatque

i>d

imperatore
sapiente.

ab

animo

'i~i

fertur

alta

Qnde dum casu quodam

.

Palriarcham

invectus essel

pcena

ecclesiasiica
1

eum
rill
/,

animadvertil. Franciscus
1

Pagius

Brevia-

trmsmbimus. Sequentia tamen,

Christi

</ sanctus

ille

Vicarius
scribit,

in

triarcha natione.
3
BC
<JU-

digna

hac epistola de nostro Paoidentur aliqua expladignali

manorum lomo
profectione

hronologico-critico Pontificum Uo> Vigilio PP. num. 2/ agens de i

e

ejus
:

Sicilia

ad urbem Constanliinquit

nflpolitanam
hoc,
,

Sed
,

tandem,
al

pag.

W,
ilinere

Ei

inquit,

ejus

additum
>u

esse

anno
;i
(

dxlvi,
111

jam

videtur,

mullum
per

provecto,

orritnnliir
lllu

credimus
iiuiiiiin
pit

quod

temporibus
orientalis

Petri

Apostoli,
ce-

-i;i

peloponeso exscens
perrexil
iter
.
.
.
:

terrestri

alium

umquam

ecclesia

Constantinopolim
e
i

nam

Belladem
tradit
esl

episcopum
forsitan
,i,i

El \,i

vel

manibus nostrae sedis ordinatum. sius, ad demonstrationem laudis

ij

[Hyricum
Lus
lib
i,

eumdem
cap.

liabuisse,

nin

Ingressus

Faautem
anni

rcpellendos
ut
illis

inimicorum

insullus

res tanta

Constantinopolim
1)Xnll
,

Vigilius

die

xx\

Januarii

contigit,
in
iiii

ipse

similis esse

videatur,

quos

1,1

habel

Conlinuator

Marceilini

ad

eum

in-.

quandoque parlibus
///

electio ordinavit.

ipsius Apostolornm priquibus illud manibus ao-

</ <!> adventu Christi annum. His declarantur, />/'. obiter scribit Vigilii Constantinopolitano

stree

Sedis

viMcel ordinalio
inhus
alterius

mdetur dubii aliquid relinquere, an ista immediate peracta sil maa " "' il ' Igapeli PP-, ipsiusmei S.
1

biographus.
a

''-

oidelicet episcopi, qui Sede Conslantinopolim proficiscentem r<ii<in / cile potuerit. Sed dubio isti occurrit Liberatus
c

illum

Romana

de pcena

idem cursim perstringit de hoeha <istr<> nec > est, nore, quo Vigilius ibidem exceptus intulit seniiiunii pa "" ecclesiastica, qua hic < PaPriarcham
Quee
'''"
1,

vbi

/V

Diaconus auctor si/ii<hr<>ns. quando i>i suo Bre""/'" apud Labbeum tomo Conciliorum col, 774, hanc ordinationem ab ipso Agapeto PP.
:>

breviter Theonostrum animadvertit, ita etiam Painsiorum phanes <>< Chronographia, Lutetits Tantis, mquit pag. i90} typis regiis edita.
i

ecch

<<"

l(lll(inim

cuitus
//..

indiciis

ab

imperatore
ui
a

deco-

ratus

yigiiius

immediate
Papa
eo
f

factam
)

ila

describit

cap.

l'/

111111"

munione

adeo animatus est, exclusionem menses qualuor

constantinopol.
:

com-

sustinenin

Vgapetus,

principis

favore

Mennam
,

pro
con-

dam

m, .;,.

episcopo

poenam

(Anthimo

videlicet)

ordinavil
in

antistitem

imponerel

el

secrans
"''

eum manu mdibus Deipam

Invr fuerit,

sua

basilica sanctaB

Mariae.

versionem
nes

in

animadex adverso Menas parem eum constitueret. Eoc ultmum

sacris agit
lib,
I

slantmopoU
'""''"'

Christiana
<

Cangius in Con2; /m g
,

oidetur suspectum,

ueJMena

affictum
"'7'"'

ob
"
/

ra 10-

qua contigit prmdictacon-

toratio,
4 1'tnn
hl ""-'

non

est

nobis exploratum.
/>

qui supra biographus duas assignat ra-

quas indicabimus ipsius Vitm scriptor ctim de eo > memmisset Vheophanes corrigx merensed """ hir, >/< tribuuntjlladum magnis Vigilii animis
twr,

inferius,

"'

>

ilmeris

ConstantinopbUtani
ut
ecclesiis

.1.7"/"'"'
,

tam Mennffi ab

'

''7'''.

iiiniirnm

prospicerel

el

qumnam

ratio

mtentiam, r impulerit Vigihum ad lilam

et
<

^naddunt,

<-

ferendam

'

i66
\
i
>

DE
Baronius

S.

MENNA VEL MENA PATRIARCHA

Vigilio
iii

CP.

roRi
p.

fcrcndnm.
roloijiuiu

i.

in notationibus ad Murti/hac dit \\\ iugusti, hanc isims piiuiv causam indicat Patriarches no vnflictm : Hic ad lerapus ndheesit Theodoro ep

Romanum

igflium
rei

communione suspensum luisse, ei Mennam parem sciilniliam tulisse

;

'

,.

n J[ Ml

Imjns

in

laml.ila

eiicyclica

nulLi

mentio

po Caesarese
Vigilio
n1 7
<

Cappadociee
Pontifice
literse

ob
sacris

quam
esl

causam

Romano

interdictus,

Nicephoro enfto suffragatur Theophunes, eo ionff<j cujus Verba anno antiqnior dxlvh m medium quia cum eo anno ea peracta fu.adduximns
. :

ejusdem

Vigilii
i/uiiiio

indicant.

rini,

non

debuil

Vlgilins

horum

in

sua

encyab-

romo

Conciliorum

apud

Labbeum

clica

meminisse.

At

vero neque

Theophank
Pagii

<iuain
.

ob

iii

Fragmcnto damnationis

Theodori pr&dicti a

crriiniis

auctoritas;
llai/iir

neque ratio
Itn/ur

trrort

atuam

PP. facte, kint ista in rem nqstram columna .330 : Teque >fennam ConstanlinopoVigilis
litanae

Theophanis nixa Baronii

Ilirn/iliaiicni
r.hi
:

argumentum
ulcm
/'/'
.

evertunt.
/i

ti

/nliuinus
indiciis

ai

sedis
,

episcopum,

qui

||nn

dissimili

cnlpa

Tantis

honorum
a

et

cultus

ah

omnibus metropolitanis <-i micropolitanis episcopis, ad Inam dicecesim pertinenlibus; sed et mos orientales, ve\ diversamm civilatum rainonunque majorum provinciarum episcopos, qui his excessibus, pro quibus Theoconstringeris

nmi

imperatore
in>
srv
fsi
,

decoratus
ui

Vigilius

adeo anhnamen-

commnnione

exclusionem

i|ii;ilnor

sustinendam

Menm
:

Conslaiilm<i|i,,i.

episcopo

in

Menas
ea

parem

dornm Cfflsarea Cappadociae qnondam episcopum condemnavimus pra-buistis assensum, hu,

irrogatam
,

qiicc

pcenam imponerel el ex adverso animadversionem constitucret. Ob itaque poenam hujusmodi tum quod de ecclesiarum anione <! concordia
,

maniore tamdiu
cationis

sententia
a

pro

Dci

consideratione
,

consulta

decretaque
,

feeranl

.i

Vigilio
,

non admisil
qni

docommunionc suspendimus nec unusquisque veslrum errorem sua prsevarisacra

implerentur

imperator

indignatus

agnoscens,

culpam apud
dilueril.
v < i

dos

propriam
sic

competenli
habet
:

satisfaetione

Suscriptio
gratia,

ipsum detinercnt. Ille impi ratoris iram veritns, ad Sergii martyris altare quod in Bormisdannn confOgil monasterio erectum a quo v\ revul,
:

\-

Deo jnvante,
sanctse

ipsius
I

Vigilius
Eto-

sus,

apprehensas
gravi
et

altaris

suffulcientes
|m.i-<-

columnas,
sc
fa-

episcopus

Bcclesiae
ii

alholicee

urbis

ceu
taxit
,ii
\

proceroque

-o

\alidus,

ma?

lmic

damna
Caesareaa

atque

excommnnicalioni
et

omnino
pariler
\

everiii

Demum
in

imperator

Theodori
municantis
xi\

Cappadocise,

buic

comurliis

poenitens,

Papam Vigilium
a

gratiam

recepil
ro.-aliis,

Mennai

Conslanliimpolilame

igilius

Tln-odora

an,LOi>ta

episcopi, vel aliorum praefectorum subscripsi. Data

junii

die
.

igesimo

aono

qui

sanctis

Aposiolis

Kalendas Seplembris,
perpetuo

imperante domino Ju-

sacer

pati iarchaa

Constantinopol.

Mena3

pacem

stiniano
/.

augusto

X.

latum

Rasilii

viri <larissimi

anno 25 anno II *,
,

posl

consu

icviiiuit.

id ett

anno

io

Pagius ad
</u<is
/"'

annum
errores,

Christi
el

552 num
Vicephoro

ol

Christi
bili

554.

Qu&nam
ct el

oero

rheodorus mtoleraalia

serval,

Theophane
ei

cotnr

audacia
hisce

impudentia adversus Vria /mnosa

missos
/mris,
ilaque
liiniur,

esse

capiiula patraverit,
itrsis
tiiniii

quasnam

scelera /><>in

allmiin tam
<|no<l

mt,
qus3

loci,

alterum quidem tem ln >'" nn srn/nns

:

nitiiii itiiti/nis

adjeceriti narratur
sit

Theophanes,
gesta

quam
sunl
<|H"
,

Nicephorus

fal-

Vragmento columna 334: ut non

liuc

ne-

anno
Vigilius

superiori,
i

ccssc pluribus ea

1/ranscribere.

Videri

etiam

scribanl

contigisse

anno
:

onslan
<ini

possum.
nitis

qum

dc

hoc argumento scribwni Baronec

linopolim
milites

adventavit

eumque anno
,

elapso,

uf

Pagius,

non
col.

Birtius

in notatione

persequerentur
tisse
;

sancti
id

Sergii

martyris
sancti
Pfi

ad
Mennat

ditiuiu

Fragmentum
magis

397.

columnas evei

cum
\

in

ecclesia

8 Jioc

expendi n nobis

meretwr

an
,

tri

accidisse

ipsemel

igilius

prodal

ul

anno

a Patriarcha noster sententiam ecclesiasticam Vigir Vigiiio PP. iii se latam, contra eumdem
Ittim

superiori

vidimns,

Becle

agnoscit
\t<it/it

Pagius

errasse

Theophanem,

retorserit.

Affirmat

Theophanes,

ul

supra

relatum est : negai Baroniits ad annum Christi 552, num. /G ubi contra Sicephorum Callir C stum in Hisloria ecclesiastica \ib. 17. cap. 26 hoec Eo igilius insolenlia progi s& </,< iiirm est ui et Menam a communione qnatuoi mensibus excluserit. [dem sane et Menas adversus illum fecit, rotunde pronuntiat, eum mendacissime hoc asserere. Credi fadle posset, id ab isto historicQ schismatico, atque adeo parum osquo
,
, i

fugam, et "I"' ipsi violenter M illata aniin 55i, ad annum 547 retulent. /,: saiis intelligo, cur idem Pagius, '/'"'' iiiii phanes conjunxit, ad annos quatuor sejunxt voluerit accia ci Mennae eicommunicationem <""'" tttitm r,'i7 Thtophane hanc el alia ad

quod

riiin

eumdemque armum
Pagium affirmarat Synodo quintapag.
Franciscus Pagius
r iiii,

referente.

m
is

Vorisius idem antt Dissertatione hisioricadt

:

quem deinde
i

secutns wl
Pontifi

Breviario gestorum
1

iti

vigilium

tsiiim

ncs

i/iiid

confictum esse, nisi toi ante idem tradidisset Theophact sanctus quidem. id cujus ouctoritatem responsu/rus fuisset Baroinus. cum nullam

pp..

auctorem

seculis,

uinitrs

pag. 297. tlomanorum tomo errantem hic Theophamem iiin-'

iii

Verum """
sintsecu
'""""'"'J"

'"

h.
si

ittliil

rariiin

tiiirlurilutr

ml
debere
"'"'"'

iilaiiiim

fcccrimus,

excommu nicalionem

dc eo

mentionem, non habemus exploratum. liespondissci fortasse idem, quod proferi ibidem adversus Nicephorum : Quod si ille (Mennat oidelicet) ausus ruisset, necessario plane et pra*ci|)ue de his habenda mentio eral in ejusfticini

qua

Tkepphanes,

d annum 554

""
ll
iinic.

Repetamm
recitata
\

itaque oerba Ob irrogatam

raisii
-

Theophanis /""' >' itaque pcenam

1/'/'""
'"
,

il)
C.lflOK*

iii^iiitiiii

excommunicationis
qui
.

dem

Vigilii epistola
ii/nid

circulari,

/itiliciur

Labbeum citatum
in

seu encyclica, queh col. 828 ct scCritica

'i

ralor

indignatus.

u'><i"i detinerent.

imperatons iram ventus

ira
illa
i/istinrl

ctc.

fugn>

,> ""
'

iiiilcm

^
.

quentibus.
9 Sed
intortam
sibi

Antonius Pagius
Chrisli 552

Baroniana
scribil

>i imperaloris, jalrulnr a</ tr rsari,

fuga
,

Pontificts,
t
\

nndrn u

"

a({

annum

num.
:

huic Baronii ar-

gumento opponit sequentia

ronius,

Perperam
cap
26

Ba
tra-

Nicephorum

lib/

17,

male

55/; quomodo accidere potiierwnt ab nicationem awno 547 lalam., et sublatam V occ menses quatuorl Facta itaque hmc sunt
ur
r rrtiiiiiniiiiiralitiiits
,

"""''J ""'""''^

dere

Mennam

Con^ianiinopuli

opi.seopum

i/uif

'/"""

''
n<

'

DIE VIGESIMA
I

QU INTA AUGUSTl.
phanis; tunc s-uspicio x/>nn>
>

'"7

iHicta *'

est;

"''/'"'

" llr "

'

lirrn,l, " n

'"'"

'"

""'-

jmtwn

rlieoh<v-

All
j.

\
\

in reliquis berras$t a recto

uo tempore

ejusdem adjunctis Theophanem chronologia Vramite. Jam vero sententiam ittam ecclesiasticam contulerit

phanes hac
reticorum.
ili
S.
Mciili;r

<

non Enimvero
re
rt

sit

usus srnpti* spuriis

aic

Theophanis
nffirla
6

mtatem

npomjphn
nr

indu/nn
,

lissr ges\

tra
l,

Mennam
irato

aliosque

Vigilius,

ob

quam

Ynjilii

discimUS
,

COncilio Contjrncralc acxest.

ir

imperatore,
ipsomet

ad

ecclesiam
Re/ert

confugit,

Stantino/iiilitniio
ii.
iic

lcrtio

quod

fuil

enim hoc discimus ex lum in ,., iTi Fragmento damnationis, ConcilioruJm Listola encyctica, editis tomo 7 Hmc Vigilii En828 apu d labbeum a colwmna data fuit Vonis Februarii anno56Z, siccyclica ex yorisiui et uterque Pagius recte colligunt ,
Vigilio.

nii/iir niiiiii

christi 680

celebratum

Vir

labbeum tomo
est

Breve

illud

Conciliorum col >>> uso. ibidem col. 984 et sequente :

exclaraavil
:

s;iiiciiiiii

concilium

Anathema
^i

iii>ro,

i]ui

dicilur

Mennaa ad Vigilium,
srripscrunt.
fuisse

qai

eum

fin-

xerunt sive
dicuntur

Anatbema
ai
'i

libeliis,

qul
et

aniw
autem

\w

Tusliniani

vmperatbris

Fragmentum
xrx

facii

Vigilio

Justinianom
sunl
falsi

damnationis

sm/>tm
:

est

Kalendas
>>,-

Theodoram
monstrati.

divaa

memorias, qui
simul
<!

de-

Septembris

anno

r,r,i

excommunicatio cero

Anathema
sancti
i/n

omnibus,
miIk
ili/jnsc

qui

falaar

ceprolata scriptam
triginta,

sententiam prmcessii diebus Julii anno 554, proui habet Frag

S36
his

verunt Acla
\h/r
iiiiis

universalis quinti
,,""'

concilii.

h,rr

ulrm

ilisscrni-

mentum col
rinta
dies

oerbis

Bt

licel

ahte

tri-

hactenus de
/'/'.

controversia prmsenti inter vi-

pro
vos

memoratis

excessibus

ab

i/iIiiii

n
ab

Patriarcham

nostrum
il/um

otnnino

Vpostolicee
,.,,

,.,,.

communionia removissemus ""11jncidii ergo excommunicatio > diem

551.

nobis persuadent, quodsententiaa

\>>i>ii"i><

Men-

xv Julii
\>
in

anno

nam non

nl>ri>>,

hoc advcrsns

revibrata

fueril

porro
ceteris
,/,,
,

Mennam
a rii,
et

huic excommunicationi
Vigilio,

11.
S.

eumdem
B

cum
ani

implicitum fuisse a
facile

ne

Ijforiertt,

Mennas cum omnibus

probari potest. Sam Theodoro adheerentibus

in

Mennas pcenitens
a

in

gratiam recipi- E

pitur

Vigilio PP.
in

tempus mortis,
sacris
,

an-

commmione
,,, ,,

suspenditur

Fragmenlo,

<>"

pa-

nuntiationes

Fastis
illustre

elogium,

autem > Epistola mcyclicQ etiam testatur, eosdem antea cerbo suita lospensos a sua communione, dumcol.329 quse ?erbo &e memorata exEa enim, tur qU i
dictis

num.

igilius

scriptor Vitae,

miraculum sanctis-

simae Eueharistias.

communicatione
e,

cunctia
aliisque

episcopis,
clericis

presbyteris,

diaconibus,

Constantinopoli-

dixeramus, poslea ?oc< eccle&iae tanffl pravHiau, die \i\ Kalendarum Septembrium nuper Ormi in BasiUca Pelri beati in teritarum
pni.hr;,
,

,/,

* p^icut Patriarcha noster, exoria gravi discor- prudeiUiT onentales et occidentales occaswn inter
,
,

}h "" n

im

siih-

iriiim
n iniii

Capitulorum
i<<<>

imperatoris, quo
Capitula,
fragilitate,
Vigilio
<<>><

famosorum, edicto Justir damnata hic oolebat <<>ex pertinacia, sed

<>-l

,.

scrjpto

(irmavimus.
est,

//"'

igitur

sententia

verbo

dem
ex
invitp
'

<>><

prolata ipsissima
tus
fuii

Justinianus,

morat tempore >>

tisse,

quam tantopere indignaquamque Theophan.es meprasuo nec aliam anno 5

ob
'>'
:

humana

ui

tamen
,/,,

//'..

ex formidine po n/>r'iri>r subscri-

psit; sic
i ,

<>><
//'.

est,

<<

pomtenliam

colligitur ex Fragmento, in
ita

quo

col

Nos vero longanimilatem ,,n i,, m largitate concessam, tam circa le, divina pene hoc quinquenqnam circa seductos abs te id est tempore, quo nio elapso monstravimus
Vigilius
,

scribit

ceniam pptikst de injuriis </ cumeodem "<Hlatis, acobtinuisse Catholioam mblata sententia, </ua n!"'!!''*' lifice eum sacru suspenderat. vigilius PP. id

m
,

Q UO d
re
,/,.

oero

><<>
f

ex pertinacic

sed vel

m
isti

Comtantinopolim venerat,
degebai
>.<<>

<'<

qumto
e

/>><<

anno
>

,ri

rr

r>n litate

humana,
cerbis
>/<<<

imprudentei

<<><
-

ita

se

habeant,

merito

,,/m adversus
>
'

Tria Capitula condito

subseri-

cludimv
i
i

ntum Baronii,

silentio Epir

tposuimus ex
nensis
ifrica

Facundi
tunc

ihn,ei

sum, ut potius
,

non solum contra o/68 yicephorum, sed etiam contra Theophanem len tantumque abesse >" illud a Pagio sit ever ejusdem ois roboretur ex eo quod
encyclicm desumptum,
:
, :

episcopi,

<<<<>

ad

Trium justinianum imperatorem pro defensione Textum ejus rec%\ scripsil Itulorum
,

uistoria chronologica,

qua plurm

./<>>

assb-

de Fragmento damnationis nihiletiam legatur neque enim > retorta per Mennam sententia hmc Epistola, neque > damnationis instrumento
sileri

'ToT^lpT
YiaUius latam
tiam
Iliim

.,

-v {

debuissent,

si

facta fuissent,

cum

<><

"

et

> Theodorum communionis suspensionem contra Men-

deposttionis ><><>-

que

isto

documento commemorentur tamgesta Con</<><

>>> scripto publice

promulgare noluen

stantinopoli,
S

Cctum*

ac

13 Pro his, qum deduximus > I"'"""

""' ,n
''"'"

sententia Vigilit ore prolata. hactenus contra adversarios

ve

sinedubio, Justiniani
,

animum magis

exaspe

nonprooaiiie

'/""' 'V"' ''"""' * ri r"'""'//'opponi possuni facto, quod Menn83 Synaxarii, quodex pufant. Primo, quiaelogium

coUigimusexipsiusmet cerbisw eptstola >c >< encuclica apud Labbeum rogamus pro el inquit, suggerimus, quol Deus doper pietatem luam pndem
,,,,

ooce

quam

Menologio Basilii imperatoris jussione collecU <''^il>ii quodque infra dabit/ur, hoc non
,

nayit
bari
,,.,

Ecclesiaj,

ul

eam nullorum hominum

permittas
;

lur

amplius
totius

insinuaUoDe
scandali

nec aucto-

asserit,

dicens

Posnam
pcenam

intulit

Vigilius
hic

san-

ctissimo

Mena

sacrificaiidi.

El

quidem

gau.inis suscepii

Secundo , quia, si hasc, /"" iesenlentia ecclesiastica Menna <<< illa gilium revibrata referuntur apud Theophanem, <"" "' "' ><> ipsius Theophanis, et <
I i

Theodorum allra vexare quoniam ante sexmeo Bdem sacra pnvai- inter abos communi ses sua prav.tate depo. abepiscopatupro tus est, el quam adhu. ridelicel paginam, sitns p W eam
Calholicam patiaris
;

^ietudinis
ejus,
sicul

vestraB intuitu,

*P**
pro

ipsius
o<lt,

textum
vigilH

i>
/</
.

hmreticis
si,

vel

schismaticis
><>

>

sionis

dictum

est,

pubhce

inquam,

sini <"<<>-

distulimus

f6

i68
AlCTORB
J.

DE
i/'///'/

S.

MENNA VEL MENA PATRIARCHA

ptctus

CP.
aliquod
profectus
eiian

16

crao

<,,./,;,,

Jttsttnianiw

secratus,
ipse

posl

tempus
,

p.

/,,/,/,',

ted abol
/,/

jubet idem

quod publicari jusserat, sustulit, ac integram Vrium Capitulorum cognitionem futn nv synodo reliquit; sicul volebat Vigilius. Menitaque,
,/,,

Constantinopolim
elatus

ab

imperatore ac
usceptus

Patri-

archa in honore habitus

ac
tulil

etbenigne
qui

est"
i'

levilate

sanctissimo
:

Menas

poenam

..,/, 01

Vtnnas
ni

facti
(n
r<

Theodorus, et alii factionis ejusepiscopi, fidei ac pmnitentim libellos edideac

i

non sacriflcandi

pcenam

suscepii

dens
tus

grasiam
c)/;;i

dtl

run(,
factis.

ucntam peJterttnl

de

injuriis

Vigilio
','"" 1

Ih/iIin

primm

pro/essionis

exemplari,
de

l,M
l

lamquam Dei pontifex. [mperator </ero ra Papam dimisil Romam injuriis affectum* El hajc sanctus Menas dum gregem suui
i .

gau-

PP.

inseritur Conslituto Vigilii

tutis
s

Papm

Tribus Capi-

apud
/,

-/

.,.,

Labbeum tomo 5, inter alia plura 888 : Libellum autem in causa col.
de quibus
piissimi

gilius

i,iii,,i

capitulorum,
constitutum
veslrae
.

quaeslio
el

nata

est,

contra
dinis
i,i

principis

Beatitused qui
focti

migravit. Qua de causa senteMtam MenaB intulerit, ufli a/ta / quoque nonnulla in ximus elogio nawata illustrantur. Ex supra diclis nuntiationibus conficitur verum ac lcg\
rexisset,

ad

Deum

i,'.

//'.

/"""

,/,.

hoc

an-

go quidem
,

nullum

feci;
,

atque

consentio

nt
.

omnes

libelli

cultum noslro Patriarchm debeH. [cta porro nostri sancti Patriarchm dam
.'(i

siini
.

sub

hac forma
injui
i

Beatitudini

veslrae

reddan-

quaecumque Beatitudini i, ir De fe\H Sedi vestrae factae sunt, eas quidem ,|iii,, pro pace Ecclesiae modis esl omnici se -. veniam eas fecissem velul ms festinandum

(]

postulo.

Quia
vel

rero

tempcu'e
a

discordiae

excommuveslra,
in

aicatos

non receptos
[n hac

Bealitudine

quod e tfs. codice bibliothecmGmsarem Vindobonensis, Sanctos mensis igusti complectente, desumptum est de / ,,_ tem codice plura hic non addimus, cum sMpiw alias per hujus mensis decursum incideril dc eodem sermo. Prmnotatur vero hisce [clis k/. / iuctor anonymus est, dies xxvn hnjus mensis
1

communionem

suscepi, pariler
;

veniam

postulo.

Et

sequitur ibidem

forma

fecerunl

Mennas
<

jtantinopolitanus

episcopus, Theodorus
el

Cappadociae episcopus,

alii.

Sed nunc ad alia

valde jejunus in narratione rerum;qm f ac cujus utpote dimiad ipsum Sanctum spectant ictorum partem implel narratione celcdiam berrimi miracuh. Quandoquidem vero """ sunt
est
:

progrediamur.

partes, Christi

producere
scripta
;

<'.

qum

dictus biographus
et

"</

H Quod """"
.

hac niu migrarii,

iin,

552 Sanctus nosler ex satis convenire inter auctonostra

sedis
i/n

posteros

transmisit,

nihil

eisdem
ab

truncare

gaudeo

enimvero

oblatam
</u<i<i

""/"

obitus,

,.

indicavimus
66*.

in

Historia chronologica

ipso esse opportuuitatem illustrandi ac confirman-

nuntia
M.S tfl-

pag.
ejus,

"/" die

etiam

actum

de

tempore
uti

isigne illud

miraculum,
oendicat,
.

inter

i<>i

alia

erit

ac de

emortuali,

quem
,

incidisse non

mirabilis Sacramenti
ir
\

Eucharistim, egregiumcer-

,
.

mbrem
.

circiter
/><"/.

ineuntem
61

placuit
d
in

x<>-

sibi

locum

acnarratur

<<

scriptore

io

ibidem

mensem
i"
<

itm infra /"""

:\

>

et

sequentibus.
"/' ri

Augustum, probabilius

existimavimus.

\iirm iiliim hoc

"' substantia,

<

liam-

ro obierit hacdie xx> iugusti, //"// certo constat. toartyroloEtenim tametsi """ annuntietur

si

dwersum
/,/,,-,,

circumstantiu,

gorius
,

Turonensis,
i, r

memorat qui eodem seculo

cap.

b.

ure-

floruit,

gio

Homano
aliis
su-

et

in

oariis

Faslis

Grmcis; alibi
MartyMindi

gloria
col

Martyrum

(0 editionis

tamen
nae

diebus
Imliri
:

refertur.

Romanum

Ruinartianm
,,,,,
,,,/,
,,/,,

proxime

sequenti
legi

Ul

roliii/iiiiii

r..ii-i;iiitmn|Mi|i

Menidde

discrep antias,
,

qum

ibidem

episcopi
.

Prmcesserat
1,1111

Menologium
die
,

Sirletia-

/,,,,-

/,,,,,,

una potissimum
infra
in

ob-

uiim

iii

eadem

laudatur.
oidere
est

.,,,,,,,,

meretur,

u\

dicam

innotat

Menma magna Grmcorum

apud nos
s. in
S.
1
1

<

hac die

Epiphanio patriarcha CP.,

rsibus
<

tfennam his

elebrant

Qum

Latine in hanc reddimus sententiam

,

Euagrius Scholaslicus , qui tunc etiam <"'tmiraculum hocinseruit sum Ecclesiasticm histort(B cap iiU Henrico alesio mdgatm, lib. pagg. UO et Mi ; adde Vicephorum Callistum,
; I

'Ov.i-. \j.z; h'i i/.y-.i Tr,: i/././.r^ix:

Mr,\,i:

fap l/j.i/.^-i
def<
cil

i/. ~.uy/

iiUxii.

Bcclesiae defecil

egregium decus
e
\

Menas enim
1s Sed '"
Inqiuill

ita

migi*ans.

ijii, hh. i: sum historim, cap. % illud etiatn prodigium narrat. Plura oide in [nnotalis dt lectionibus varianlibus. Ad tempus hujus insignts miraculi quod attinet Baronius illud narral ad
;

apographo Vitm, quam vnjru daturi sumus, differtur ad xxvu iugusti. /,, Synaxario aulem < Menologio Basilii impera jussione collecto, apud nos ad calcemtomi /irimi mensis iugustipag. 667 signatur die xxxv yi-.i- /.-.' Mrr^r, toj bofou ejusdem mensis : Mtjvi Mtjva ipy.iemo^uou Kwvo^owtiv Xdest: Eodem mense (Augusto, die ) xxiv. Memoria
nostro
-..<

annum
/irniriii.

552

uagrio

an

<

ero tunc

accidi
"'"
'

nonhabeo
strandis

wi

Sed
in

r/ promptu, unde confirmem ///"versamur "' quandoquidem

rebus
eo

qum memorantur
alia

biogropho,
/''"'

occurruni

nonnulla,

quorum
jussu

hic meminisse.

narral
y

de

Magna

ecclesia

h_
no-

[iia

-I

a sancto

Patriacha

sancti

Menaa

archiepiscqpi

Constantinopolitani

s tro dedicata,
,.,/,.,

Elogium ejus Grmcum, quod ibidem excusum fuit, more nobis usitato ita interpretamur /."Sanctus pater noster Menas, es quo imtine
:

nec non de Sanctorum dewlenniritu circumlatis, paulo latius daranda videntur. Cangius lib 3 Constantinopo/s christianm pag. 5 ct sequentibus multa
"'-'

reliquiis ab

Peravil

Justinianus

senior,

exstitil

presbyter

ec
ni

,,,,,

curio8e CQllegil

,/,.

ista

ecclesia,

quM
,
'

d,

'

si:i

'

<-"...!, ii.mp,,!,!, ,;,.;

h,i

ob

mi

suam
et
<|iii

electus

esl

patriarcha

Constantinopolitanus
,

consecratus
tiinr

ab

Agapeto

Romano
Roma,
afferrel
et

pontifli
al
,

Lemporis profectus eral

ecclesiasticis

con-

troversiis

medelam

Anthie

nonnulla delibabo. Sanct, inquit, Sophia? lhl1 divinaB Sanienliae augustissimum templum, augu. oonque vulgari agnae ecclesiae appellatione onsianlinopoh.an lum caeleris urbe qua3 in qnod P alrl excilata sunl semper praecelluit
..
<

seu

mumque
exegit.

haereticum

anathematizavit,

solio

liae

praesei tim

sedes

totius hic

Orientis

proinde primariura ""'" haberetur. praecipuum

. ,

ac

19

Verum postquam

denuo

reversus
fuit

essel

srnlnl nlrin diirlor,

,,,,

!///////"'

isli

eCCfoSUB

""

'"

Uo.nam, ac paullo

posl

mortuus, aUus

con-

fuisse

variorum imperatorum

nomina,

''

nliod

DIE VIGESLMA
lodfacii
/

QUINTA AUGUSTI.
'

siam
ft

nostrum propositum, Magnam ecJustinianeam appellatam ; guia absumpta,

inl

ll(
<i

optata

pace

Itelante,

immensae

ubique
quae

e1

ab
:

ivetoK
J '

ti
/.

narral pag>en
si!,i

'

'"

seditione
S,

Victoriatorum,
ecclesia

omnibus quando

graliarum
el

actiones

Deo

redduntur

publica

resta

paranlur,
ferant.

triumphi
ipso

U a meminerat
.
(

pag.

Majore

Conimpeeo-

quamdam speciem prase

anno Mennas
celebravil
sacrae
relicraiaa
v\
i

Eienim hoc

Rtan tjniona,
,

Conslantiana,
civitate,
el el

Justinianus
punitis

ima aona Junii

die encaenia

nm

|i (1

sedilionis
ccepil

basilicse

sanctdrum aureo

Apostolorum,

cum

)ri DUSj -

Qovam

longe
. .

ampliorem

curro

circumvecta! ab eo-

ann0 exaediflcare
03
conflagravil
quae
in

dem Menna
primo
protracta
esl

reconditm sunt.
:

Rem

ex

Vheophane
aedis

decla .

lioms m,,.,
a
,,
;.i

Magna ecclesia quintum usque

quaa

sediest,
*

/""/

/! '-'

proferamus
feria,

Julii

mensis die vigesimo

reliquiarum
ApOStoli,
sanctis

oclavo,
facta
<

terlia
,v-i

sanctorum Apostolorum
el

',

dedicationem,

facta

xxvi

consecralio,
l.ur.r
cl

sanctarum
i|ni

wvii
i

DecembiTS anno Christi duxxxvii (immo537) etc. </<>>hs Cangius pag. Prima ejus encmnia, de
'.>.

\lhliv.r,

Tlllinlliri,

s;illCti

depositio.
reliquiis
ratoris

Episcopus

vero
est,

Menas una cum

vehiculo
:

biographus, <i notantur c<<i>i>s J annum 537 , chronico Marcellini major Constantinopoli ab imperatore JustiEcclesia

qumque etiam

mtelligil

progressus

aureo

impe

gemmis exornato
ita

vectus

tres

autem
Qu-a

ctorum
atque

Apostolorum gestabal loculos supra genua,

dedicationem
celebravit.

IIUI|1I
( li,.

singulariter

in

mundo

constructa

dedicatur
(84,

autem

Kalend. Januarias
.

Vheophanes pag.
Decembris
,

occasione fuerimi

detecta ista corpora,

memorat

H 0C anno
septimo,
slil
.

ait

mensis
encaenia.

die

vigesimo
eccle
:

Procopius
lib.
,

de
i.

Edificiis

Tustiniani

vmperatoris

[ndictione prima

priora

Magnae

i,

cap.

peracta

sunl

Hmc
>><

de
hesi

tempore

de

Pagius

>

Critica

solno" autem
,/,,

eorumdem
\,-r

ibidem subCd-lu.

55%

innii.fi. abserrat primo,

Baroniana ad <<<<> " lajendnm <

'-

|nvssii

>ii|i|ilic;iiilis

pupuli

sanctaa

Anastasiae

lemplo,

patriarcha
el

M[ena

in

imperatoris

curru

sedente,

ipso

impcratore

Theophanis proxime recitato xxvin die Junii. Secundo, < dedicationem retrahit ad annum E Anno autem il, quo ea dedi550 his cerbis
:

m
4,

. i
(

piebem

procedente.

Dicii

hic

Theophanes
lib.
fi

catio

peracta,
el

Justinianus
Junii

quinta
in

Quinquennalia
inin-

e sanctae

Anaslasiaa
I i I
.'

Lemplo, de quo Cangius

noster
:

dedii,
cidit,

dies xxviu
vigilia
:

feriam tertiam

pag.

"/

biographus

scribit

et

festi

sanctorum Petri et Pauli

templo sancti
mihi
Int

Platonis

uter

autem

\>erius,

non

niur
Vractai

dequorum
lib.

certo constdt.
lib.
i.

De kac porro ecclesia

pag.
nt

Cangius
lector,

celeberrima ecclesia diffuse pag, 105 et sequentibus. S,

Cangius

(33.

U
\,i,r
,/,

Heliquum
auctor
><<>

est,

mppleam
>>></(>.

hoc

loco,

qua
Chrir
at-

habet. Baronius

ad annum
jam

552;

ftespirante,

populo,

quibus presmonendum te cenReliquum ><< est, ut Vitam exhibeam, prater quam noninvenio aliam apud nos n< Annotatis etiam elucidare conabor.
Habes,
de
swt

VITA
auctore

anonymo

Ex

Ms. codice bibliothecm CcesarecB

VindobonensiSj interprete

-1.

P.

0:
'

'5tOCJ

aofttpocj

MlQvSflJ

\>r.r,y/v)

i~:

lcjcTtvta-

^ F

amosus

hic

Menos

ecdesiaa

Constantinopoli- Sanctw
vir(l

ob

v;j

tou

(iaci).ao;

7cpes66tep05
,

Tq;
pfov

xata

Kuvctow-

tanffl,

Justiniano

imperante,

presbyter fuit,

nnluuilur | J|^JjJJ
arch. CP..
I

TlvoiitoXw
'/-:"/.:r
(

e/././r^ta;
08fiV
i'

evapeTCv
'.(,'

YM

&hM
T.Z
/.'.-.
;
.

tute ac pietate prasditus.

x>
,l,
i 1 1 1 1 1
1

Unde ob divinum viyen-

;;:,;;.
tt)v

x5tOU

SvO&OV

atque ortbodoxam Qdem constitutus est

xai
xat

cpO:;.::/
l(5v

nlcXVI

r^i/1'.y.zWr,
10U

izy^y
XpiOTOU
P6[*YJS,
tfflv

7TOIU.7JV

/:/,'.' IV
DfiO

SCpof X0)V

archiepiscopus, ac ovium rationaiium Christi pastor annis novem a, consecratus ab Agapeto Papa
i

ii

hr

/.

/.-.ccTSvr.Ozi;
Iv
/.7.'

'AfflWWJwB
e-l

IIxttx

Romano
,,i

b,

ostantinopolim se contuleral
el

>.

iysXQdvto?
&wcXijai{&v

K(OvatavTivou7:6Xet

SiopQoioet

ecclesiis

prospiceret,

anthimum

amoveret.

KaOatpdaet ulv

'AvOfiwu.

015to?
I':

"AvO-;;;
l*:-aTOk^
"Wxb?
""'
.

npdxepov
l'i

;ri:y;-::
.

YP z-^cjvtc;

quidem eral episcopus Anlhimus enim bic Trapezuntinus; sed ad calhedram Constantinopoli
prirao

:>

KnwTTx/Tv/cu-:/.A'.:t/.:::j
ttJV

V^.xOy;
Seur^pou

i'.zi-

tanam
o p et

Lranslatus, de

hmresi
el

ruil

convictus, ul

qui

tx
A'.
.

Ejtj/cj; xai
.,,;
:

/.r.

Eutychetis, Dioscori,
V03

;j;ih:
8e
ev

h./J-C,
,

tamquam
e

ei

dogmata sectaretur clesia perturbator a beato AgaSeveri

dignitate, ac
ei

uaxaptou
MtjvS^.
~y."sy
,

A^-r.T^j
AtatpC6ovtocj

jcaOatpettat

xai

ivxixaOtotatat

expellitur

sua

substituitur

KwvotavtivouTcdXet
,

'Aya-

Menas.
ratus
\

Dum
essel
'.
,

vero
et

Igapetus

Constantinopoli
sufficitur

moipsi

xat

xoivwjOlvtog

IxeTae

xetpotoveTtai

avT

ibidem

mortuus,

pOSl

^ih'

aiToj
11

BiYtXtoq.

igilius
,

OBtoq

B^iXtcc

ixETi

tiva

y.ccvcv

JtveX6o)v

Hi C

v"igilius

posl

aliquod

tempus d Con
imsa-

/(/m

KwvotavnvouwdXet, xa\ leoXXa

'.i: -r,:

tiu.T}Oe\<
:?:

-a:i

t;

tcj

tinopolim
peratore,
pj en te
i

venit,
el

magnoque honore affectusab

Augusta
.

Aj-;:j;t^:, lnr,;h^
ffuvtuxffiw

&t|)Xo?p0COVtJV.
t(J

ab

animo
io

effertur alta

rr d

OOev
Xr.

/7-,

xvta

5ieve%0e\^

jtatptip-

nde casu quodam

pcena
idcirco,

UvjvoV,
r,

oiouxev

ajTfo

7TiTtij.tcv.

'0

ce

PaoiXeb^

infensus,
ni

ecclesiastica

Patriarcham Menam animadvei in eum

senatns

xal icSaa

oufxXYjtoq

aov
v.x-.y.

jwmt t$
BtftX(ou

TcX^ptbujr!
l-\
-r,

t^?
tcj

imperator
ecclesiaa

ac

omnis,
fuere
:

cum
atque
altare sancti

^xXnjala^ ^avaxTTjae

TOtpi4p^ou
100

n^

B6pet
-rijv

omni

multitudine,
Slena3

indignati

Vigilio

"

()0 v

^gg^oetc 6 BtftXtoq
T0
I

cp-^v
a-Y(ou

propter

injuriam

patriarchai illatam

PWiXlwg,

^uy v u^
Tomus

OuaiacfJjpiov

tcj

adeo Vigilius iram

veritus imperatoris,

ad

26

lugusti

VITA
in tractu
n<
i

S.

MENN.E VEL MEN.E PATRIARCH/E

:

CP.

K.

AWONIMU.

sancli Sergii M.

Hormisda- confugil

sed
:

imperalor indeeunx
busto corpore)
evertit.
-

jnssit

ab

altari

auilsum

qui

flpoffta^avtoc ex6Xi)8ijvai outbv

ffnjptcu.

[AOptupos SepYfou, tcj ev t*T< 'Qpuioftoo, tcj {tan>fa n oupevta irce tou

|W/
^.

viribus olmixus (eral enim procera

Btatura,

ac ro-

'Om<
-<;>

(iioltfuievos

t;j; xtovoc, xate>cpet|e

;j.r;a;
,

columnns,
civilate

quffl

aliare

fulciebant,

(lao-raSovtas il Bofftaa-rijptov

Dein o
hic

eum exegerunt, Romam*

xat (Japj;

h&jmw
o 6

7 xp T|V rij ov icavavjv-; rr ; iciXew^

(

immo

potius

que

irc

compulerunl invitum
a-diiieavii,

w
dedica-rf,

J
=/..

(JouX6uvov i-t
III

tyjv P6j.yjv
(

dm%aYOv.
y.ai cf.v
,

permlserunj
olentera
e

3 Celebris
(]iiam

Menas magnain etiam ecclesiam, postquam populus in imperator

priorem
ecclesiam
e

OBtos
f|v

aoio'.;/:;

Mr vi;

ueYdXijv
tcj

xXrjcCav,
otaaet
rijv

PamXebs
tijv

^xaMiiipe
*potepav
4y(ou

^gy ^
fcvexa/.

transfert san-

sedilione
\ii,

combussisset,

xauo-ovtoq
Xi-rijv

bcxXYjafav

ctorum MM.
reliquias

supplicatione
el

templo

S.Platonis
Sophiaa

illuc
quflB

dein

vwe,
xoA

a-b
tfflv

tcj

QXatuvoe,
tfiv

Ufa
evar&xei.

ducta,

sanctoroiD
ecclesia

Martyrum
sanctae

reliquias,

-*

Xstyava
iv
T(T)
i-'-.

ocyiwv

uapt6po>v,
vacTj

magna
sitffl,

sancta

erant depo-

uivo)V

av[(.)

^vdXw
t? ;
(

tifc

av(a;

fc

circumtulit,

imperatorio cnrrui insidens, imcii ttatis

:o%m
[saot>.i(.>;

Spuatoc,
-aor,;

(JaoiXixou'

xafle^uevos
KpOTCOpeoooivtty

peretore

ac

gabernatoi ibns

ipsum

pi

y.at

SSoXltewe,

dentibns.
4

xfitou.

Sub hoc beato Mena miraculum

Antiquus
/.

accidit ?aide

IV

'E-t
,

to6tou

toB

[Motapfau
a;'.;v.

Mnjva

y.al

QaOuyj
iv

irmgne mieu ulttfii

f

memorabile.
tana

in
ut,

ecclesia ConstantinopoIL

Y^ove
a-;ii.>v

XoVfOO

RoXXou

"l\Oc;

icaXaiav
,

tt

mos

obtinuil
et

dum

particulis pretiosi

PaaiXsuoucY)

icoXfit

ouy.6a(vsi
Tt(x(0U

v( V oOai
ot;>[j.ac;;
iGOXSfltc,

&Y
y.a';

charistia-,

twv

corporis

sanguinis

remanserit

aliqnid,

quod

;j.pio<ov
|;.r,

toj

aV;v.aTO-

distributnm non rueril gt pueri incorrnpti h ex iis, qui ludum litterarinm frequentant, miltantnr, qui i
illud
iis

VaxO}J(vOt
r:i;j-TCj;

[j.ETaccO^v,

acOoccj:

^ Ta.

YivEoOat

Tcapi

tc7v

:;

/a[j.a'.c'.cacv.a/.:.

comedant.
\ilri;ini

Id

dum

accidisset,
llclirai

una cum puequi,

twvtwv, xai TajTa xatea6Cetv.

r >.0:
(

'(J-:p

in
xaXq
Tf,;
y.at

\ciiil

sedfl

|iikt,
.

paren-

;j.:Ta

to>v

za-.oiiov
to-.;

(iaXoupYOU

'E5ca(ev
B

tibus

causam
et

morffl

sciscitantibus
aliis

rem gestam
accensara,
immitlit
in

tJjv

odcav

o;

Yoveuat
ileiKev IXXotq

djv
xb

aWav
eiyj.

[ipa:>

exposuil,

qnidnam cum
ira
elloi iiiahat,

pueris comedisset.
in

wjwc,

Bov0avouivoi,
oiv
,

vr;:/:;,
'0

5f
-

Pnter autem ejus

correptus,

d-ooavtov
outou
Ui6pfOO,
v;

icatoiv

:i

qua vilrum

fornacem

pue-

Oj^j.toO:'';

ev

Tf

xau.vtp

evBa

rijv

BaXov
?:a ; :i

rum.
faclum

Mater

vero
posset

dum puerum
(ipsam
circuibat

qufflritaret,

ac

tov 7:a ;.:a

^Yjrouaa,

xaBbjctV
B&p6tv
)

ivi^aq,
oox
ir/;jj

'12;

&e t:v

invenire non

quippe latebat quod

[j.f (

-r p
(

(XeXYjOufa?
ttcaso);

fp

fuerat)

tolam

urbem

quirilans,

ajTf ;
(

t:Ot:
(

Y^Yove
y.al

"^Ta/cJ
*

Tf ;
(

neoi^et

ac vehementer k Qe
)

JCOTVIO >;j.ivr

>.j-;':v

XtOXOOOaa.

Post

tertium ?ero

diem,

dum

ad ostium

olli-

MeTOt

ci Tp^TtJV

f ;j.i:av
(

-aca
,

tJjv

Ojcav

t:j

i:-

/)SIM$
/p

cinffl

mariti staret,

pnernm Dominatim inclamabat,

e fornace
et

Yaanijpfou
rraroa,
t/
(

t:j

av:::;

eorc5oa

ovopaoTt
'<)

avexaXei
:i

acci-

lamentis seselanians. Hic autem, intellecta matris

t:T;
(

Ocf.vc;
oovei?,

ffTKCpaTTOuivT).
ey.

:f ;
(

f(OV^
f,

voce,

responsum
enregissel
in

reddebat.

Illa

vero

;j.r

T::;

Tf ; xap.vou
(

VTaraxp(vaw
-;v:;;ivr,
,

dum
i|i>iiiii

fores,

introgressa fuisset, videl

,

ce

Ta;

OJca;
xoJV

C'.aT[j.cj7a

V -

t:

;:i
z2
ar:a'Jy ,(

puerum

mediis ignis carbonibus stantem

attigerat.

qui

-aica
U.'J]

avccay.iov
';;

uviffOV

EffToiTa,

tcj

~jcc;

iion

Enterrogatus
dixit,

autera,

quomo-

zc:ca!/a/T:;
/.'.
,
(

ivepo)TCi)|xevo?
(

;-'.);

do permansissel
amictu

illsesus;

mulierem purpureo

i;j.;j.vf

YOVatXa cr
fOlTtoaav
(

nopO/Opav
x5tOV
TtOV

a;/ -:/:;j.-:rr v
(

bOr,XOI

indutam crebro ad se venlitasse, et aquam

Ta,
t;jt(.)

ojy;/a

-ac'

QStop

::i-;'.v,

porrexisse, eaqne carbones appropinquantes exslinjdsse;

6
lilur
l

tcj;
T

->.r 7'.auCvTa;

OvOpaxtOV

y.aTjviv'.v,

cibumque

sibi

prfflbuisse,

dum
/,

esuriret.

ilTi^eiv

aiTOv,
-'.of
(

ooay.'.;
,

ireiv6^
[o6ffTlVtavbv

Hac re ad Justimannm delata

ac matrem,
a

puerum

qui-

VI "(zc
-atca,
C'.a
y.a-.

st;

f v/Or
( (

t;v

[ikv

dem

Mena

illuminatqs lavacroVege-

rf.v

u.T)Tepa

tm XoOTpo)
IxX^ptDffE
"

Tr
(

r:a >.'.;; EVEC

aerationis,
Christianis

adscripsil

dero

patrem vero, qui

MT)V5

:inT'.;l|/Ta;

TOV

c:
,

cjcavcz,
iv

annnmerari nolebat, cidara apnd Picos n m crucem

nuiiiem
sic gesta

tamquam
egit.

parrilia-c

c>/.
f.i;

avac/:;/.:v;v

KptffTlOVOt^

ivavOj.r^Ofva-.
'\>.>,a

auxattj
'J"''
-'
1

Atque

-a'.ccccvcv

OveaxoXoociaEV.
cs
(

TajTa

uiv

'

sunt.

Mlortno

autem beaio Mena3

;-;cvv.

TeXeOT^ffOVTOCj
i;
(

tcj

;j.ay.ac(cu

MrjvS,

":::-

sufTectus es1

in episcopatu Eutychius, ecclesiae vir

AmaDei
fac

y&qIoQyi
"',-:

t)jv
tffiv

i-'.c-/.c-f v

Ivjtj/-.;;,
ivfjp

dbroxptoiopwj
xal
-/.+,-

seensium apocrisiarius,
plenus o. Ouoi-imi

sanctus, ac gratia

i/-v.>.r c:-/.;

Au>affoiy,

a-;'.:;.

precibus,

Domtne,

salvos

p*is

7.^?'"^

eouxac

wv
pca-.

tottj

v>/z\:,

KOpte,

a&aw
-irr,;
:
'-'-

nos omnes, animasque nostras libera ab omni infestatione adversarii, quia benetlinu^ es in secnla. AmiMi.

icovto?
(

f ;j.ac,
(

td
,

^ui5v
5ti

ar;
: -

i-'.6cj>.r ;
x$,

tcj

avttxeiuiveo

s5Xoy>jto?

j;

'AU.1IJV.

ANNOTATA
a

Sedit

ab

amo
.'

Christi
/7
:

536

usque
vn

ad

mm
incuni/ilrli.
li

annum

ri

quibus
dicta

Historia

Vide 552, atque adeo wno& sedecim Palriarcharum CP. apud nos adduntur mensi
(

''""""

idisis,
'

qum ibidem
AgapetU8
aB,

sunt

mwm.

et

:i.

'"

rolor/m
d

Romano
Vigilio

Conslantinopolim se contulerit, ibidem invenies num. diem 20 Septembris.

4.

Habetur

vn

Ua

plura sunt prmmissa vn Gomm. prm. % i. tnirtmur <i<- tiijjicultatibus intcr \u/Uvwm PI>. ac nostrum Patriar* cham exortit quomodo autem hic facti ptrnitens ah eodem Vigilio vn gratiam sit rtceptus, aHr rtiiiu est ibidem % 2.
e Ibidem

De

etiam plmribus
:

deinde seculis invaluisse, oorifieitor ex Ecclesiastica histo oirii teculo 44 ; nam ibidem lib. 17, Qnod qnideni miW cap 25, sacris qnoque, inquit, ssspenomero, quum puer admodum essem, et maxime a prima tetate in ' Is versari stndio baberem, contigit. Editione utimur Parisma anno 1680 txcusa, """ Joaiinc Langb.
Constantinopoli
qui multis
ria

IMorem hunc
xirr/ilmn

CalHsli,

g Euagrto*

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

t

171
A.

Henrico Valesio editus ita habct EcclesiasticiB histnn<r i,b. 4 cap. Fuanrius Scholasticus ab twv a^dov pspfftov tou a/pav-cou awiAa-coc Xpicxou tou eou Jjpfift Ivx-ou.dvci ut 3v V0X6 -ri '/,PW* frt 36 magnua numerus superfuerit. immacuJati corporis Christi Dei nostri ex sacris partibus (juoties ^dNicejjhorim Callistum dtafu/m dicilivr &q ircsiSav toX6 ti etc, ut cum plusculum de partidivinique corporis Domini etc. Agunt ergo de sola specie panis Eucharistiai.
,
!

ANONYMO.

immaculati

I,

lmpuberes. valesius pueri

jejuni. Addit Niccphorus vocxei?, Valesii, cujus tamen vocis nullum vestigium in lexicis offendere Kv-aov etiam lcrjitur in editione proprium ejusdem significatum reddidit Latine Vaiesius per xb plorans atque Ne.c porro

otui

ejulans.
1

Forle scribcndum XuYpwc.. idem quidem in substantia, sed m Hoc miraculum ctiam narrat S. Gregorius Turonensis sicut indicavi in Comm. pravio num. 2/. Ut alias discrepantias omittam, drcumstantiis dwersum, ftjl apud ipsum possunt; observo, historicum hunc prorsus differre in catastrophoi suppliuSB nuod a Justiniano impcratore inflictum alii memorant Judmo patri, qui filium suum injevn fornaccm ardentem. Hmc enim narrat Gregorius in libro de Gloria Martyrum cap. 10 rri-at in Ruinartianee columna 733 : Conclamabant eliam, ut auctorem bujus sceleris in ipsas editionis
,

projicerent

ut vix de ossihus ejns parvum flammas. Projectum autem ita totum ignis absorbuit relinqueretur indicium. Sed non video cur, relicto Euagrio , qui hanc rtm gestam iiuodammodo Gregorii Turoncvs,* melius rexewe potuit, prmferenda sit narratio r.aXla xal in editione Euagrii apud Valesium sic legitur de Justiniano imperatore : -cv jj.lv
,

rr)v

y.Y)tdpa

tw XouTpw

rrjc.

^aXr^-v^^;
,

<po)TioOdvTac

IxX-fipwoc.

Puerum simul
:

ac

matrem regenerationis

In Annotationibus vero ad libri 4 Euagrii caput 36, hmc exPuerum cum matre divino regehunc locum ita vertit ait , ponit par/. 108 : Joannes Langus Deoque dicavit. Musculus vero et Christophorsonus longe pejus ver- E lavacro adhibuit, neralionis Cbristophorsonus vero sic inlerpretatus est Nam Musculus quidem vertit si;uva\it teruut.
lavacro
initiatos,

clero adscripsit.

c Puerum cum matre dum esse non dubito

lavacro

regenerationis

tingendos

dicernit.

Ego

vero

locum

ita

verten>

Puerum
est,

simul ac matrem regenerationis lavacro initialos clero adscripsit.

Quod
jusserit

ita
:

intelligendum

ut imperalor

puerum quidem

illum

inter
:

lectores Ecclesiae

censeri
illa

matrem vero diaconissam

officia

ordinari prEeceperit.

Hmc Valesms

cui

respondeo

duo

clcricatiis ecclesiastici

rcrc

illis

collata sint,

aliud voluerit indicare,

potuisse matri ac puero baptismi lavacro ablutis conferri ; scd quod non vidcri sn/Jicienter confici ex verbo xAriP wos, quo fortc Euagrius nihil quam puerum ac matrem in cmlcstis hereditatis sortem adlectos fuisse

per baptismum.

Nicephori supra citati intcrpres, illa Nicephori h ouxfi etc. ita reddU : crucem egit. Sed male se torquet interpres, Veluti parricidam in ficum arborem, perinde atque in nec non ab seu h ouxaTc, prout a biographo nostro et ab Euagrio, nescirit per to h quia h Constantinopolim, in r/uo supphaa rcis infesn/nificari locum prope aliis communius scribihn: Annotatwnibus de hoc loco Svcense suburbium vocatur a pradicto Valesio : qui in rebantnr Clmstiancc sectwne 22 etiam meminit. Plura habet Gangius lib. 1 Constantinopohs suppliciorum volunt ab arborum ficcs ferentmm copia. Nam ouxtj a pag. 66. Sic porro, tnquit, nuncupatas Sycas
n Joannes Langus,

ow

f/cuin

arborem
llistnria
67.

significat.

Acta huius sancti

etiam pag.
*

Hcnschcnius ad diem 6 Apnhs a pag. 548. De eo supenus allegata tracia, Chronologica Patnarcharum CP., identidem a nobis
Patriarchen

illustrmt

DE

S.

AREDIO ABBATE ATANENSI

APUD LEMOVICES
IN GALLIA
COMMENTARIUS PRjEVIUS.

G. C.

I.

Immemorabilis

et

publicus hujus Sancti

cultus ex

Marlyrologiis et antiquis corporis

ejus translationibus.

Ai.
'

iixci.

fl, c

Sanetua

'" Fortu-

"?'
<lat

adhuc

tnUm lau-

fuissc,

M
et

agnopcre

miramur,

hunc
inclijtum

Abbalcm
hodiet^
vel

sanctitatis fama na die classin-<

Si miiuis binc oculo cernere te valeo. Est etenim vestri tantus mihi cultus honoris,

semli

noni

Ut pro
Qua?so,
sti,

me
beate

occurrat
,

hinc

tibi

missus apex.

decimi Martgrologiis
dic

cum probabilius
sanctus

mscriptum non xxv Augusti obic-

tamen

per dulcia pabula Chri-

*&$

Fortunatus episcopus PictOr viensis viventcm tanti fcccnt, illum adhuc ut apud Broiccrum nostrum lib. 5 carmine
-2

Me

quoque

commemores,

cum

dabis

ore

preces.

Munera credo Dei

si Fortunati sis

tribui mihi, pastor Aredi,

suam

dc

pietatc

cjus

cxistimationrm data

m
sic

memor, alme,

tui.
,

cpistola

metrica ad Aredium abbatem

:

sanctam p r0 me etiam
lutans,

genitricem

chare,

sa-

cxpresserit

Pto,

benigne

Pater,

verbo

tibi

ferre

salu-

Cuin redil

iste

pu<M-,

lciii,

Vos

itidem

genita; proprias,

redde loquentis opem. Paler ample, salutant

17AUCTORF.

DE
lulanl

S.

AREDIO ABBATE ATANENSI

Augusli

anwmtiant.
>!

Quapropter
islius

hos

.,,-

Agnes amore
]>rti'icrcti

pio

cum Radeguade

slmui.
oe-

sumus,

icta

Sancti

hodie

illusira,.

sanctus Gregorius ruronensis aliique

mus

teres

scriptores
et

eximia tjusdem
litteris

sancti

Matis
utinfra

Vamen non
Breviariis

ignoramus,
celebran
Gallim,
Sic
<n

in

gesia

miracula

mandarunt,

Um
sti

eumdem Sanctum

quibusdam G
die

fl |

xxvi

i,,.,

videbimus.
iugusti
''""""

solenniter

propter

festivitatem

mi:
tyroloi

Uor-

magis etiam miramur, hunc celebrem Virum im hodierno Martyrologio iu>,iinii<> non memorari, quamvis ideo non dubitemus, quin ab immemorabili tempore legiUmum cultum habuerit:nam sanctus Odo Cluniacensis abbas jam
l

inde

S.

Ludovici

regis

qum

die

xx\
sancti

ejusdern

mensis

occurrit.

ecclesia

Martini

Turonensis,

cujus

Breviarium

anno

tum habemus,
colitur Officio

seculo decimo
icensis,

Vita

S Geraldi

Comitis

i""
titulo

quam

Varlmus Marrier
ibidem coi
ti/>>/

m Bibliotheca
illum

ad diem Lectionum propriarum, n ibidem recitatur sequens oratio seu collecti Domine, misericordiam luara, Praelende oobu; ei
S. Aredius

1635 efc xxvi Lu

novem

Cluniacensi
beati

edidit,

68

tribue,

al

beatus

(\redius

confessor

donavit.

Insuper

nbvissimos
spectantia
ibi

Gallim
occv/rrii

nos dedisti
exorel

patrociniis
aobis.

adjuvari,

luus, cujw majestalem tuam

die

Christianm editores
istius

i/nter

instrumenta ad tontu/m
col.

pro

Per Christum. Eodem

OlJiciis

wn
anno

o/>ms secwndum diploma anni W62, quod

tos

ctus hic

Mas

colitur in

propriis
Parisiis
liabet
i

ecclc-

180

ducen-

sim
1677

et

dicecesis

Sarlatensis,

qum

solidos in

festivitate

sancti

Aredii

solvendos

impressa

mnt,

ibique etiam

oratio-

decernit.

Hinc colligimus, annuam hujus Sancti

tunc temporis
hic

nem
le

festivitatem

celeberrimam

(uisse.

abbatis,

antiquis
15

\l</><is annuntiatur in mardinis el auctariis Flori aliorumque, qum ad hanc diem in Usuardo

Denique

sanctus

propriam, qum si ;on iti iredii Domine, natalilia celebrantes, supplices rogamus, ul quem caelesti gloria jublimasli,
adesse

additionibus

tuis

concedas fidelibus. Per

Domiaum

no-

strum.
S.

Sed

Breviarium
q
ei

Lemovicense anni atem

S.

W25 E
kn-

nosiro
Bcdtr

illusVrato

el

Vartyrologio

c.enerabilis

Aredium
diem

tomum primum Vartii consuli posswnt. Hmc sufficiunt </

ante

apud

nos

dum
ad
Gallx

prmscribit,

Ludo\
dubie pl

/>r<>/><iii<ii<ni

differt.

n<i,l

immemorabilem
oerantiam
ex

S.

Vredii

cultum,

<!'><

perseinfra

nobis
-.

></i><>i<i

agunt annuum
Peyrone
Catalogum
Wensi
<>

recentioribus

inst/rumentis

ejusdem Sam
ochus
Tolosan
Sanci

cum Simon
'i>>

demonstrabimus. [nitio hujus Commentarii prmvi etabUsuardo mus, hodierna die /""" sanctum Matem
.',

>i-

lur,

in d

clas-

ochialem
exstare,
/</><> et

sa

od

diem

>-

r ,s

Martyrologiis
.

n<>i>

inscribi

/"""

die

xx\

ibidem

</>t<>!<iiiins

illum

Officio

du

ejus "/'"-/

idonem,

Usuardwoi,
Martysequente
die

celebrari.

Yotkeru/m,
rologos

aliosque

>s:<<ritnt

temporum

addit, >

Laudatus parochus huic nol\ <!ti<<-f>t Vabrensi hunc sanctum Abbar

sainl
Jfrier

frustra

qumsivimus. Sed
monet,
codiee

lem

vernacule
sainl

tsaire "'/
l<<s

></

Isen
ac
kTri<5

Sollerius noster in
stiiini
i

observationibus ad editionem
illum

Lemovices
nominari.
bilitur cultus,

ifrieis

vulgo

suardi recte

t/ribus <n<>

Ceterum ex
et

omnibus
pcrseverans
cjus
S.
Vredii

quatuor antiquis Quinimo referri.

Pratens
n

codicibus

Usuardinis eo

die

<iiiii>/ii<is

<i<il>>>r

San-Germanensi seu
Parisienses autogra-

quem tamen

>>

honorifica s<t<n corporU

cons

Benedictini

sr/><iliur<i

solicita

reliquiarum

phum
id
<

esse

contendunt,
Kxvj
:

ni
In
el

Kalend
sanctus
territorio
iste

mbri

vatiom
<'>

confirmabimus.
utrisque
li
>

Augusti

Mas
'

/"

ai\

iq

qum

post

hwu
<""'

annuntiatur his verbis

incti

Lemovicensi,

Comm.entarium prmvium
li

recudemus,
*

adeo

Vredii

presbyteri

confessoris.

Profecto

nostri narralur,
Vir
in

ut du

iiiirtiiniir.

hunc prmclarum Virum

autographo,
ed
in

deesse

Carofate-

utrum
in
I

hic

eccl

lino iur
l

tuardi

quemadmodum
nediclinus,
'

S.

Hilarii,

mt

Juliam
"</<

martyrts
'"

qui Parir"
I

tumulatus fuerit.

1748

lardi

rsas

posU opiniones abierunl,

collot
s
s,
,

'"'
"'

''

rM
'"

Martyrologium, quod
conservatur.

abbatia San Germanensi

unus

in

ecclesia

S.

Kilarii

""

mulum, quem
satis

alter in ecclesia
tfs.

quod S. Vredius <<!, Usuardo annuntietur ad diem \\\i iugusH, cum < antiquis ipsius ictis constet, eum die ejusdem m i/i editor ad hanc Vsuardi la e
i

Eliam

mirum

est,

assignat

Codex
icta

Juliani martyns quo > in

aa

>,

cujus ei contrahuntur graphum Joannes Schollz noster an o 1642 Bollandum Praga misit, primum sepultur

S.Aredii

cwm
censis
itu

indical
urbis

hac

aperta
celeriler

narratione
occurrit,
flevit;
cl

LemoviIrans-

ne lectorem an/nuntiationem >> sic Quod ad sanctum Aredium spectat, Usuar monet iiiiin deceptum fuisse oportel rVctis quibusdam
.

pontifes

Ferreolus,

auntio de
el

ejus

accepto,

su P er

Viri

sancti

corpus

diutissime
in

maxime,
inveni
e|

illius
fecil

Sancti
nostri

diversis
sodaliiii

ab

iis

quae

juris

publici

prascipuum
:

decus

Mabilio

vivum eum Cum autem corpus

quia
cti

ooc

seculo
Viri

aon

sancli

ad

ecclesiam sane

tomo 1 Actoriim pag. 349 bmc enim aarrant, Aredium i\ Calendas Septembris convocatis discipnlis,

Juliani
,

martyris,
Eeretrum
nullatenus

quam
el

ipse

fundamentii

ajdiQcaverat decrevissenl

deferendum
,

ibidem

tumulandum

eos

de

proxima
bora

sua

morte
posl

monuisse;
:

el

iu
i

quo
"'i""

hora secunda noctis

animam
si

reddidisse

quae

seno-

seu

levare
vir

jacebat, movere decrevera

1 :

cunda
das
solistt

noctis

secundam
fueril

mediam

enim

Dei

Aredius

in

ecclesia
a

sancti

BilaWi
Hl
- ll1

significet,

mortuus
sin
l

Aredius viu

Calen-

quam
cti

ipse

summopere oon longe

ecclesia

prasdicta

Septembris;
indicet,

lantum

secundam
it et

ab occaso Henologi
recedie

Juliani

a3dificaverat,

coi-pus

""

w
ab

alendas obierit.

cujuscumque

sepeliri.
7

htc error,

M<il>i/l<>nt,is

/>lrri</nr

Tunc

Ferreolus

pontifex

recentiores

Usuardo

San-Germanensi
festwitatem

effectus

triduanum

Lndix.i1

slupens e1 jejunium, atque

IM "
a

n"
N

dunt,

<'

annuam

""

S. Aredii

\\v

mino

petendum

admonuit,

quaenam

assel

luntas

DIE VIGESIMA.
r r
,

QUINTA AUGUSTI.
stimonium
urbanaa
nobililatis

73
per

san cti

sui

Vredii

super
[ajunio,

tumularursus

plateam
illud

Al

CTORB

corporia

soi
el
:

Peracto itaquc

num
pore
ferri

deferri
S.

nequivil

Hiraculum
/>'

de

cor-

G. C.

Levanduin
eDiscopus
ul
i:il

Si

portandum corpus accedunt. Bt Domini esl voluntas aul San^iu)

iiiic

ego

el

haec

plebs
Eral
in

cupi-

,,,,,.
111

iiih

dilatione
parle
l

levetur

au-

plateam cerdonum deignotum est, et adhuc Qbscwius mdicatur Bernardo Guidonis, >i>n />><>i laudatum i>ii>i>run> tomo 1 ejusdem niIredii,
n>><>

quod

potuit,

nobis

em
i

'loCUS
i

secretiori
sepelire.
,ii
(

ecclesi,
accessi

qao
ad
faci-

bliothectB
tia cipis
:

pag 634 de Sancto ilk

Iredius
alter
el

equenJocundi prinPelagiee
Slius

vo eDan
.

eura
I,,, ,i.i

umque
qui

senl
al a

Sanctus
Lemovicaa
in

beros,
beatea
aic

||i||i(rlMII
;|

,\.

celeritate

leyalur,

civitatis

,|n

n i,ii..

portaretur,
:

antea

nec

pluri-

unicus,
tus

Attano

monaslerio

m0 vebatur
,

jicque

digno
ubi

cum
multis

tionore
ipse
el

vocabatur,
S.

quod
in

uunc
capsa

ex

enim antiquiaomine Sancti,

in

ECCLESM
iiM-r'\ itiii

sancti
esi

iIii.mui,

sicul

vivens
crebris

villa

Uedii

aominatur]

tamquam
argentei

propul

sepultum

prio alodio requiescil

ra

miraculis
.,,.,

mirificavil

Dominus
sepultus
el

Sanctum
noster
Viwic
esse.

suum.
in

chritudinis super
cala

altare

suum decenlissime
mundilise
transferri
libris

collo-

aperte

dicitur Sanctus

ec-

Qui

in

testimonium

atque urbanae

clesia

sancti

Hilarii

audia-

nobililatis
vit.

per terrara Sardonum

ra
;

nequidige-

jnus duos recentiores

eruditos wiros, qui naraliter

Hujus
stylo

ta

in

quatuor
atque

rationem
explicant.
s

veterum

ictorum

intelligmt ac

sta

perpulcro

el

altos,
el

magnis sensiHujus
iibris

bus

pleno

habentur
Sregorius
octavo

leguntur ibidem.

primus esi Hadrianus Vahsius, qu\ i>i>- 15 Uerum Francicarum sive tomo 2 istius Ope., s l(s ;

etiam
suis

^redii

magnam

mentionera

facil
I

in

beatui

Turonei
Kalendas

lum

sancti
1

/'".'/ pag,

,,,,,,,,,

hfe
(

" mortem ei '" paucis verbis

',:;j
.

sepuUuram S. Aredii Tandem Turonos veMartini

Aredii

agitur

Septembris *

dam
1
1

vn

,,
,

||,.

festum

beati

quartumve
beati
ba-

rentia

Bemardi Guidonis narratione occurntur. postmodum E

hac
>>n</>i><-\<>
ei

Qas

juiias,

quo

die

translatio
el
ibi

corporis

interea
de

m
sespius
/>"

Marlini,
.

ordinatio
celebrari

episcopatus,
consuevil
egil
. .

dedicalio

Itanensis,

quo
titia

iri>!i>>

recurrit,

63

s|

;i

ej U s

paullulum
11

Galliarum
in
l|(l
'i

rncoriim

tran-

mu-

commoratus,
v

gratias

quod

anteq

scribimus
culari

Locus,

Iredius
in

monasterium

,i.,

nip paret,
sel
.

sepulcrum
Gregorio

anlistiti

condidit,
ej

villa
s

ejus

eral

pago
ab

Lemo^
sairi

,,i

permisi

ac

Turonico
repetiit,

episcoordinabealos
instituit,

Atani

vocabatur;
>'

nunc
istea

auclore

p
epi;
v i,

valedicens,

cellulam

tisque

omnibus,
ac
a

suam Martinum el
hi

i,;iii;

Hitarium

de la i': n h Mim desolalum

cum

Uanense omredactum

el

ad

paupertatem
triginta

tamento
i

rede

bonorum
vivere
posl

monacborum
nonici

in

locum

duo

a-

u teia

patrocinio

Marlini
ac

Uanendiebus,

sunl

substituti,

volull

paucis

praaposili
\

Nunc
ab

abbasqne <'i decanus eis ccenobium atanense iu i>emomonasti

babel
e1
,

Djmirum
oppressus
obieral
lus
.

vm

Kalendas
.

Septembris
in

dysenl
sui
,

icibus

auclore

ini

\r-v-

decessil

atque
Ji

monaslerii
i

ubi

dicitur,

decanumque
Martini,
ac

ac

subjicitur
ito

iu <o

maj
eji

rw

dii

sepulillu-

basilicae

sancti

circumpo
dedil

oppido
edir

est,

ila

ul

exsequiae

bus

aomen
K >,-<*
r,,,

idem
Gallim

originem

Vomtssimi

strarenlur,
'.i

Valesiwm
h ri'i-f B
$

secuVus
I
.'

est

Mabillonius
>"

in

\.>>>><t-

Christianm tomo 2 col.547 situm nant, monasti rii paulo distvnt

in

intnnm esli

Ubus SMr ub,

1,'tius

II /'

>>>'' "''i

cap.

:i

annum " ad ".'/'"" Christi 59i Turonos prosic scribU

:

mpus monastii
1

Canonicum mu:

tali

preeterpropter mdicani
1
, :

h%s verbis
. 11.1

uanense
^ i,!
1
,
1

fectus

ad
julii

celebritatem
celi

irlini

quaa

iv

sancti Aredii

... ,,..1. .,-., ocenobium, ab auctore

1

ii

-I-

bratur,

Gregorio
tnde
in

epi

copo

di-

latum

''niii

oppido

circumposito,

silum
' '

esl

\,i, sic

brevi
ius

moriturum.

cellulam
vocal
re-

pagi

Lemovi
conversa
esl

Gregoi

vertit,

Uanense monasterium sanctos omnibus, ordinatisque

Hilarium
lestamento
haeredes

Processus
collegium

temporis
triginto

heec

abbatia

in

Marti-

duorum
vide

Canonicorum
rtini

secula-

nura

ct

bonorum
Mai'ti-

nuiu
ctum
inter
1
:

Turc
qua
de
re

basilicae

BubjeU

instituit;
ni

Alaneusesque monachos
!

sub sancti
Paucis

praBceplum

Caroli

tutela
,

patrocinio
vui

vivere jussil

posl

instrbmenta.
1,1
-

diebus
euteria

nimu'um
oppressus

Kalendas Septembris dysoctogenario major; decessit,

sui

diplomate hic assignato, quod inter inChristiastrumenta ad tomum secundum Gallim

i

ejusque corpus in

monasterii
sacrat,

oratorio
,rat,
est.
a

quod
.

ntia
/

col.

t78

et
-

sequente

beatoJuUano
episcopo

martyri

Ferreolo

Lemovicensi
'atorio
S.
im

aumatum
"
Jul

Hic

Uer
col-

audU
hcari
Ms.

"V*
quod
Hilarii

Carolm '-,. m "'"^ hujw ml ac pius genttor m mus

'
'' '

mrator
,,.,
.

~.
totun
ac

roli

Uagni.

T," ,,,,","
-

sacrum

U'edii

eorpus t

codex
diserte

Pragensis

ecclesia sancti

pnmatum voiuii eum locum, consiho Buoruin gradum, quem invenerat, pristinum restilui in
jam

superius assignavit.

Hinc ancipites hmremus ob

notitim,
ei

oUm omnibus
Volens
,

bonis
igitur

pene
ibi

desolatum
tiluere

de-

penuriam
ctum

certioris

ex

diversis

illis

stitutum.

re

oacho'forfan

opinionibus

tantum

concludere possumus,
<

pum uormam
isto,,.1,,,.
,.,,,,
1

sed
'

nonnulli

obnixe acclamantes,

ibbalem sepultum fuisse

alterutro

iUic

urgere
inibi

Canonicorum
viclus
sive

regulam

rum

quod oratorio, oel Sanctorum sacello utrumque S Aredius antea adifica\ erat. 10 U rrrlr srnulrrnm \Stud Bffl. '" W'""'" s
'

enim
deesse

deacere

monachorum,
deesse

abundantiam
,,,,,,,.

aquarum
stagna
.

piscium,
alia

du-

ac

quamplura mona-

Gaufredus Prior Vosiensis ei seUanenculi duodecimi scriptor in Chronico suo apud <,., labbeum nostrumtomo 2 Bibliothecm manuscrir^
'"""/<">.

quit-

rnm

maxima pars, chk nccessaria. Quid mororl Vicil cui etenim tri,, anonicorum devotus, ordo
<

,,,,

duas

preabendas mancipavit,

unde quotidie

Ptor

libVor^m^mdet
U

^remter
jnus

JL
n

/,

aredii

trigin*
1

derentur
.,=,

Atano
cujus

monasterio
corpus ad

mata-

apposuu

iUequiescit

u-edius,

cel

abbatem,

uor ad decanum

mn ^^Jjjj- %
cani
51
1
1 1

'74 ArcTOM
G. C.

DI S.
sncristam ctc.

AREDIO ABBA TK ATANENSI

laHonis partem, ut ita dicamus, am ,i ad remotionem sacri eorporis ab antiquo
to,

sterii

Deindr Carolus recenset pri-

huic Canonicorum collegio concessa, eaque confirmat his cerbis : 1'mle ego relegens pie
rtlt</t<i

dum

ccclcsia construcretur rrl instaura

t*
'""'
'

genitoris
co,

mei

Pippini

lestamenta,
sinl

volo

ac jmli-

ut

in

per ierpetuum

rata
,

ac

perpetuanter
contradi-

lirmu
cenie.

cum

slipulalione s
iliis

snlmixa

nullo

Tunc

Canonids
seu

ma

Verosimiliter ha-c rcmotio scu prior sac.rar ligutarum translatio non diu post vnchoatum $ '" brandi episeopalum diffcrenda est, ut colli,
'

cum

monastecorpus

e.r

earUmdem reductione,

cujus annus
exprimitur,
ct

,!!"""*

rio ritlciur relictum

S. Aredii,

Iraditum

fuisse

moralo codicc Pragensi

dc

quemadmodum

colligimus ex quibus-

nunc agemus.
16 Jaiii sw/ir allcgatus Gaufredus in Chroni suo apud Labbeum toiho proxime citato pi sme certa temporis nota illam reliquiarum nductionem bretriter attingit his verbis

dam

posterioribus c/us trausltiiionihus, c/uas con-

fusas aut obscuras dislinguere vel illustrare

jam

eonabimur.
13 Gaufredus Prior Vosiensis m Chronico apud Saoraejusn- jjabbeum nostrum tomo S Bibliothecm manu'"i" uv

Patrii

Aredii

beatissimi

corpus
Chalax,

loco

pristino

solemniter

librorum pag. 284 quamdam saeri corpons translationem indicat his verbis : X\vente ndhuc Henrico rege, et Iterio prsesule, faCanonici S. Aredii Ransolia? monasterium scriptorum
,

refertur a

Guillelmo

Vosiensi

abbate,

Barthol^
et

m;eo Priore

de

Beraldo,
praesente

Seguino
et

Gulpherio
et

de

Turribus

Vicecomite

vente
ravere
;

Guillermo

Arvernensi
inclyti

Comite,
Clerici

recupe-

quam
ac

possessionem
,

invisere
lic

disponentes

Alibatis

solemmler glebam il-

populo universo. Codex autcm Pragensit m apographo nostro fusius eamdetn, ni fallimw sacri corporis reditionem cum patratis in ea miraculis
clesin,
ita
et

prosct/uitur

Reaediflcata

ilaque

ec-

deferre

referre

studuerunt.

Verumtnmen
Lemovi-

poslmodum

die

nd
f

hoc

statuta,
|

consexnj

ibi

divina

non

defuere

miracula

nd declnrnnda

venerunt ex diversis

partibus

utriusque
,

B merita

praecelsi Confessoris.

Cum pr&sul

censts iirrius anno 4078 mortuus fuerit, oportet hanc translationem antc annum 4074 contigisse. Videntur autem novissimi Gallieb Christianm editores tempus hujus translationis circiter assignasse dum tomo 2 Operis sui col. 546 de Iterio prmsule Lcmovicensi inter alia sic scnHoc episcopo nnnuente, Rninnldus cessit bunt
,

homines in mullitudine copiosn non solum de Lemovicensi dicecesi sed eti.mi de Pelrogori,

censi

Engolismensi
mirabilia

et

Xantonensi
Igitur

dicecesibni

cernere cupientes en, quaa

per sanctum Aredium

Deus
licet

operatur.

nnno

Domini
vide-

millesimo

cenlesimo
nlTuilque

septungesimo
convenil

oclavo,
cleri
ct

xv Knlendns
,

Junii

popnli

multitudo
tistes

aiin transiata

monasterium a suis majoribus destrnctum ex Baluzio in Hisloria Arverniae; quod factum anno circiter mlxx conjicimus., Laudatus Gaufredus Vosiensis apud Labbeum tomo 5 proxime citati Opcris pag.~326 aUam posteriorem ejusdem corporis translationem memoral his verbis Dominica post Rogationes,
et

sancto Aredio

sancto

Martino

Ranzoliae
,

Lemovicensis,
religiosis
pntriae.

et et

Sebrandus venerabilia an decanus Aredii sancti

personis
nobilibus
et
in-

cum

viris

signibus

47 Indielo

autem
electi

populis

jejunio,

de
riri,

comqni

H-

'

muni

consilio

sunt

spectabiles

corpus almi
trectarenl

confessoris Aredii

queererent
el

et conin-

cum omni
illud

reverentia

limore,

ventumque
derent.

populis videre cupientibus

osiencnni
BBla-

xvi Calendas Junii a Saibrando cpiscopo, Guillermo Vosiensi Odone Brantomensi Stephano de Castns abbntihus ttarlholomaeo de Cassanis
, , ,

Interim
et

autem
[

populus
in

exspeclans
J

timore
rii
,

reverentia

ecclesia

beati
,

quam

sanclus Aredius
illustravor.it
, ,

Bedificaverat

et

re-

seu de Escalanis,
ti

et

de Artigia
proprio

Prioribus,

beabasi-

liquiis

mullis
ut

orationes
Aretlii

Deo

per-

Aredii

corpus

elevatur

mausoleo,
innumeris,

solverat,

invento

sancti

corpore,
Viri

liiiiiiiiniile
lica-.

construclione parictum

novorum
aliis

Vicecomes

Ademarus cum

cum gaudio nd ipsius ecclcsiam igitur electi cum diligcntia et

rentes

remearent.
reverenlia

qua?-

simulque principes de Turribus pro consuetudine ejusdem corpus bajnlant 1'ains. Supradicti Gal-

in loco, ubi esse merito credebatur, invcnerunt sacrum corpus sancti Aredii in quodam

/ja;

col.

hic

editores codcm tomo secundo conquerwntur, Gaufredum more suo non annotasse annum, quo translaoio illa

chrittianm

sarcophago
Erant antem

nexibus
in

ferreis

admodum
Aredii

constricto.

525

pradicto

sarcophago
corporis

duo

vasa,
alte-

facta
lu/i

sit.

itaque
ex

tempus

istud

utcumque
qui

col-

quorum unum ossa snncti rum vero commendalum

bonorabiliter
Pipini
ptio

capiebat;
ejus ernt

cinereni sigillum

dchct

episcopatu Saibrandi,

awno

retinebat;

inler

quw

christi
et

//77 cathedram Lemovicensem

asccndit,

regis

camdem anno 1497 moriens

Gallim
ChrislianOi
licct

reliquit,

utapud
ihidcm

tiiulr

tnlis

Frnncorum repositum, erat:GBATiA Dei Pipinos

iikati
,

cujus

inscnhf.x hic

laudatOS

editores

hkposhit cohpus
18 Quibus
et
dii

Aiti

mi
convocaveriint,

col.525et sequentc

videre. Sed

hmc eadem

iM u0
*''

peractis
et

populum
almi
,

sacri corporis transltitio legiturin stro Pragensi, dc quo suprrnis

cin '" s
-

apographo nomentionem fchistoriam

sacros artus

membra
et

confessoris

Are-

ilr<iW p(

cum devolione
et.

revcicntia

qua

oportebat,
illoin
et

populis

ostenderunt.

Totum ergo diem

8
n

'"""

"/"'"'

hane

translatioms

noctem clerus
Transacta
[cura]
a
clericis

novam

transcribere ex Ms. codice Pragensi, ubi distinclius et fusim refertur hoc modo:Vo&l multo-

auten

populus (lehrcm deiinxcrunt. m.- iIm prima ctie

in

'

Malulinae

honorc
et

ipsius
illc

Confessorb

rum annorum
dii

curricula

cum

ecclesia sancli

Areeccle-

celebrarentur,

versus

hymm,
i'

esset lanla velustate confus;i,iii

quasi

ruinam
decreve-

videlicet

ad

intrantibus
sia3,

minaretur, convocato super

Clerici

ejusdem

quenteb
tati
,

tumolom sachum cujus modo hembra languentom

mohik
clericis

nE "

sat-

hoc

consilio,

runt, ut dictam ecclesiam de novo ad honorem Dei et beati Aredii patroni sui reaedificarenl, et corpus ejusdem transferrent, et populis illud videre desiderantibus demoiistrnrent. Jlmc et numero prazcedenlc allata spcctant ad primam trans,

qoolibet hkstituuntub a
,

poebint
corporis

ghavata,
ecce

cantaretur,

quidam
qiH

nervis

omnibus

sui

debilitatUS,

ibidem coram sacro corpore fueiat asportus, snnus ex integro subito factus proclamavit: ' lu e Ecce ego qui ex mullo tempore mlirmus
,

r;mi,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

l:1111
'

75
cog
c.

m
.
|

nunc per Dei misericordiam

.miti
.

el beali Areilii

sanctorura
ster

Ordinis Benedictini edita

e

eefc,

eruitno- Aucnrtu
r.re-

*um
. '

sanatus.
in

domnns lohannes Mabillonius

Galli
iu

relusto

1
|

l(lll
,

,|

decantalis

Matutinis

novem

le-

dice sancti

Helvetia,

quae

quidera

..

..
*

teiprasrntem ruw ttatwn

1 ( ) 1

Us

mun

cii

te

Dki m

i.audamus

gorio

haud indigna videtur, nec multum ab

.
,

eius

,.,i ir

quidam
Bt

alius

aegrotus,

membns om-

gemo
sim
beati

,nrtin"is.

ni
'

lestitutus

longo

,UA hli
'(

fatigatus
.'

concepta ad

tempore morbo insanctum Aredium

meritis

quod ahquffi phrases m ea pasoccurrant ex Gregorio Magno, immo et ex

aliena
:

nisi

Benedicti

regula

contra

Gregorii

morem
et
illius

subito

ejusdem

Sancti
In
ipsa

sanus
trans-

mutuatas.

Deinde

Gregorius
celebrat;

Aredii

miracula

ustendere,

^columia esl effectus. cjusdem Sancti merita, hlione a.l dcrlarandum miracula dignatus est omnipotms Deus multa alia enarrare essel lon^um. Propter quffl
narrationis

quoque

res gestas passim

Vitaa

nusquam tamen
alias
solet,

se

scriptae,

quod

ipse

mencui

minit.

22

Qnamvip

momentis

istis

reponi

posait,

varot

cweumstantias sushujus tfiquas utramque hujus translationis partemt picamur, remoHonem et reductionem reliquiarum ,,,, Porro nos distinctiorir ,,,.,. sr confusas esse. documenlis destituti locum et tempus karum j MS clarius explicare non posswnus,et

Gregoiiurn

hanc Vitam posl suum

,

ex

itinere Iio-

argwneniU

mano reditum
minim,
verat,
si

in

aliis
Vitffl

proindeque nihil esse e Operilms, qme antea exarfeBancti

nullam
,

Aredii

fecerit
rii

menMa
sicut

tioncm

loquendique
:

modos

Gr

toanslationum Atanensibus merito relinhanc curam Canonicis quoque testimonium reddere poteii' quimus. statu, mni ,/, pmsenti saerarum reliquiarum prorsus ignoramus, et tamen scopum no-

non
de

adhibueril
illo

qui

Roma

reyersus,

nbi,

rerum
beati

ecclesiasticarum
licet,

curiosissimo
libros

inda-

gatore
sicut
et

conjicere

Gregorii

riderat^

Benedicti

regulam,
loquendi

quae

jam

tunc

quem / s prafixum
qiis
ri

erat

celebris,
sunt

eorum
tamen

morem
non

imitari

attigimus

his

translationibus
S.
t et

nam ex Vartyrolommemorabilem et diu

t

potuissef:

alia

indicia, qua3 suadeant,

hanc Vitam Gregorio

tribnendam
<(

esse,

sed

urseverantem

' /

dere voluimus,

Aredii eultum dumtaxat osten,,,,-nf. ,,,/ Acta r,,,s exammanaa nunc ad Arln ejus c ra n, tttlUtld

progredimur,

monacho potius ahcui Atanensi, qm eam potis. ilUiiil ansimum ex Gregorii Operibus ill.-ri SimUIlieX (ireROrii OpcribllS coliegerit; quod auS ani praebni-rii |io ifi i- cam r.n-jiiriu a.lM-riln-ndi ipse enim Gregorius Aredium passim laudat, ejus*
il
;

que

Vita- bivviariiiin ilc^ripsit

sub linem

liliri

ilecimi

Historim.
;

El

quidem
loquitur
vico

miracula
auctor,
sedissel
111
'i
:

quaa

Vita

sancti nfotttR**' ""''"" s

II.

Duplicia

Sancti

Acta

compfwiium
et

Aredii
piunt.

subjunguntnr,
Ita

stylum

Gregorii

aon

sa.

eorum cx Gregorio Turoncnsi,

dc testamento,

dubium
Sancti

acsi alio

episcopus
in

aliquis

in Brivatensi

loco de epi-

quod nomine

illius

scopo
m.iiin

matrisque

ejus editum est.

Turonenai, quo scribit,

tunc

Gregorius

erat,

eo

non
Vita,
in

scripsissel
nti

ipse

GregoanniQuaB
in-

rius.

Denique
scripta
es1

hmc
.

ex ejus
saneti

prologopa,
Aredii

tet,

al

festo

versario

legerelur
et
alia
a
,

in
quffl

conventu
legentibus
foisse

fidelium.

E
Vabilloniut
tdidit tluas

ruditissimus

Ua^illonius
S,

wi

lueem
iubry

dedU
"-

omnia
nuunt
ctorem

occurrent,
hujus
Vitffl

duas

antiquas
rr
icta

Aredii

Legendas,
Fiacrius

qumum

alunii

Gregorio

au-

nam breviorem,
ctinus

quam

Benedieruit,

Hi^nc
I

tamen
nbi

paullo

posl

Aredii

exitum
scriI

Soncti

Ms.

codice

Majoris-monasterii

scnpsi^.'.

ii

in

e\ rcbiis narratiscolligimUS, lum e\

teslatur,
pai

mter
tomo

sanctorum
.

primo vulgavit
i

Ordinis Benedictini seculo alteram vero longiorem postea

capite ultimo,

ea,

quae

se

edidit,
sic

inalectorum pag. (94 et ibidemque pag, 493 lectorem de uPraque pr&monet: Huic Vitae (prius egeratdebreS.

sequentibus

n com tempi s conligisse pta sunt, mullo numerosiora fore, quae in de concludil spatia temprolixa posterum Bcribentur pbb

intra
.

porum,
Sancti

quae

subsequentur,
fierent
licet.

cum

frequentia

n Legenda
jicere

Uieronymi
quaa
es1

vi-imi

est,

presbyteri) aliam subsancti Aredii abbatis

tumdam

miracula.
sancti

Et

his

ad autem
regu-

omnibus

colligere

Benedicti

Alanensis,

Gregorio
in

episcopo

Turonensi

[adex

scriplam]

vetustissimo
nostri

codice sancti

Galli,

quo eam
ster

iu

graliam

excepil

Hermannus
;

bibliothecariuv
in

amicus noMiam ejusdem

primo Beneest.

aut lam jam tunc, id est, seculo sexto labente Atanensi recesequentis, in monasterio initio quam adeo lamiliarem habuil ille (uisse, ptan,
atucti
ir

Abbatis
diclino

Yitam edidimus
sed
hasc

Beculo
ct

24 nmnartio
dictimi,

consenthmi
Gallico

scriptores

UH

Bene-

araplior

probabilior

qui

mper
/></

Historiam litterartam
cdiderunt,

Fran-

Jj^jgj;
Iunlnr ncenr
liores
cltoi,

Dein pagina sequente oeterem titulum, ampliortrbus

his
titi

cim

idiomate
<>rcn*

dum

Actis

in

Ms
:

codice sancti
In

Galli prfir

'"/".

exhibel
incipil

nomine
beati

Jesu Christi
ronici

Prologus sancti
vita

Domini nostri Gregora Cn

Lemodicini

rr/umentanPur modum : Auctor hujus Vitat diffusionbus fere miraculorum, se fuisse testem oculatum
istius
'>'>'>

tomo 3 w hunc

Be nedi-

vnnuit,

episcopi

de

Aredii

qua ad Vumulrm

S.

Aredh"

recenter

defuneti
(

abbatia.

'"''mmprina
ram
'"'"'"
i,,

S.Gre-

Wfo Twofttnti

quispiam cyjm Mabillonio suspicari posset, prolixiorem illam Vi'"'" S. Gregorio Turonensi adseribendam esse. Sed Theodericus Buinartius Benedictinus, qui eamdem vitam post authentica S Gregorii Vuronensis Qpera recudi cwravit, m prmfatione
to

Ex

hoc

Htulo

facile

quoque genepauco tempore patrabantur. Ibidem miraeulis, v""' dein^ps per ratim meminil de annis spatia temporum, sive ptwHmis
prolixa
;

ejusdem Sanctt obitum S. Aredii coram sepulero propter muhitudinem s,ncontigeruni, eaque posse signiftcat. At qillatim a se narrari no<n convenit Gregono iassertio non utraque

hm

'"'

Parisiensem

suam istorum Operum editionem

:

ronensi,

qui forte

tonulum

^redii

numquam

"'""

sancti

Vitam Bi de suspicione illa sic disserii Aredu abbatis Atanensis Gregorio Turonensi tributam, aliam ab ea, qua? seculo primo Actorum

nihl

rl

tantum guatuor annis

ac

paucy men-

,,/ 9idm Sanato mperstes fuit, rltilnstn/riitrnsimt/.riiiiil.

hit

" hOM lUOUbratiOnem

*W

';<"'

DE
i

S.

AREDIO ABBATE ATANENSI

''"""

Al
(..

rTORK
c.

i/ni
i

iiliiuni/iie

iiiiiu

aliis

aui toribus

quii

nem potius monacko Atmensi tribuendam esse. kiidam eruditi wi ntur, bremorem S. Aredii Legendam ex his Actis fusioribus contra kd e contrario proxime laudaU Bene dictini existimant, bremorem Vitam prius exaratam esse, el alteri prolixiori wribendm materiam ii occasionem prmbuisse. Duas hujus opinionis sum rationes allegant, quarum una est, quod au ctor bremoris Vitm simplici <i minime qumsito
i

"

1
:

Jm replelum

'' enm qnam cnm

Spir
,n,.

^'ncH

P
. aul
,
,

^
i!ralia

'"""''"

r"""""" lans, iternm snper "erum

l>*c
ca] capm

paullnlnm
.,, ejus

circ ! """ ""l

"""

''

esWebat;
"
'"
"

nu ,,m
''"
;:
l

Kmhm
rilu
' '

qum
episconi Piscoai
eo.

,,,!

,,'

>

""""

ingrederetm ingrederetnr
,.,

cu. eum
'

,,""
(llr
.

' '

'"'"""-

stylo utatur, ubi contra scriptor amplioris erudi'"""'"' (l/l amplificatoribus

edmirai

,,,,

**
1

passim usita

'''""
' l

suamque lucubralionem textibus sacrm Scri'"' -"" lorum Patrum exornat. \lteram sententim rationem proponunl hocfere modo Si brevis Legenda essei compendium longioris, haud dubie bremator etiam contraxisset
ctat,
:

'""
o

"

se
,

;;'";'
!

"'"- ""-' ur ""'"" "" " ""

"
1

;
ii

.
,

"?

,.,.,,.,

Pere

,,,,,,-.
orati

*
,l

lem spectabat.
l)
''"

'"

"!

,ul

"

'"

[ejuniis

""""'" / "-

'/"" "i

aliqua vita prolixiore narrantur, et

JJ v
'

*"
ul

dePrecatui

1US

qum tunc
S.

;i

temporis
S.

turexemplo
compendiosa

placebant, ut probaFortunati Pictamensis, qui Vitam

i<n

magnopen

-"";
,

h ""-

*
^ ,ro
'-

eam,
i

omnis cnn

ii"^r
,,,
i

=Uus vinearum ad
acciderel

eS
;|||

Remigii Rhemensis
S.

Aredii

compendium redegit. VI Vita nulhm memorai miillius

;"'
I

""
1
|

,,,,
sibi

"'"-

""'

ab oratione cessaret;

,.

anum

raculum, quod posl exsequias

Sancti patra-

tum

iin i,i
<

d s ,DS e ?
.

f
|IM

v, e
!

"""'
Pr
"'

noAkm,
-

...

ad

ecclesias

B
'lujiii.--

Dei

Denique his omnibus argumentis conctudunt, non diu posi monem s. Aredii forsan
-''
i

esset QuW plura? ^ore Sanctornm,

'"

^Zl
lemeo-

tam m

Construxil
expetiitque

ni
"'
,|

'"

W.
""^ "
1

femilia

propria

tonsoratos i
In
ei

ll,;,,:

"''
liiuii.

"'"i'"'

icho

monachos,
T"*

itanensi

primam hanc
itanensi

ccenobiumque
qui

v,-

fundavii
Basilii

vero pro opero compositam esse quindecim vel mgintx annis posi obitum ejusdem Sancti, quandojam scriptasanctorum Gregorii Uagniei Gregorii Turonensisubi'/'"' /'''""' """' erant, et manibus

tam htteris mandatam fuisse; alteram

babihter ab
alio

"" """
?

Cassiani,

verum etiam
pegute,
singulis
lioc

reil

monacho

abbatnm,
1 I

monaslerialem
beala

vitam

^tituerunt,
v,clura
,mi,,ls
;|I(

celebrantuiv-estitum

muliere

"'

minislrante

'''"

laudibus
,l;

impedita perstrepebat; sed

tamen

onere
elsi

in

Dei

terebantur. Quidquid

sit

eruditorum de certa biographorum

assidue,

quid-

condiHone
ex

vel

communx

duo oenerabilia antiquitatM monumenta "'""' '""'""" etiam critid pro qenuvnis habeni '"' "'""" nnerantur. Quarrms autem ea circa substanttam seu prmcipua Sancti mventn icta r/ '""'"" " mter se concordent, tamen wnum " altero transcriptum non mdetur, ui facile
/

rssr

determinato scnptionis tempore, eruditorum consensu liquet, hmc

"" P ens exerceret, semper "" ,1 "- tamquam odorem incensi

rebat.
:

oralionem
acceptabilis

Dooffe-

"

foterea

ad
.

sanclum
quos,

1,1

""

confluere

Aredium coeperunl manus singulis cum

reddebal
;

in-

mffw^

ve-

Vllln

cruc|s
si

imponens,
rcurrere

sanitati

qoooec

n,MI

sjngillalim
pi
(

nomina
novi

scribere

yelim,

numerum
morare
111,11
;,

raleam,
.

nec

vocabula

mead

num lamen
n.ivciiii,

quod

picumque
De

sus

lector observare poteril post

'."<-t

""'"""'"""

huncComet

sospcs abscessit.

majoribos
qao-

prmmum,

quoque
ll;

ubi

uWumque

recudetur

innotatis ulustrabitur.

""

miracnlis parva proponimus [ter tempore cum genitrice dum agerel ei

.

Tamen

S. Grc-

"" "'"' r '" dabimus aliud eorumdem i'"'""" compendium, quod certe tribuendum est Turov '""/'"'" ruronensi, qui m Historia Fran'''"'"'" llb /> '"/" -' Pleraque S. Aredii qesta C
summatim ita narral Vredius """ (nimirum Chrisli 594, utchro nol9 >"'" consentiunt) terras relinquens vocanle Domtoo, migravi! ad caelum. Lemovici" ;r mi "~ 'ncola 1,1,1, ,,1 mediocribus regi. ";'' ortus P^entibus, sed valde ingenuus. n, rne doberlo regi traditus, aulicis palalinis ad"" J "" r '" r """ ll,,ir te mporis apud urbem rreve cam rir eximiaa
/

cli

Juliani

iii;ni\n.s
in

,-ni

h;.>,i,r;im

properaret, veEral

nerunl
lll(?

^espere
,

quodam

loco

autem

locus
infce-

aridus

el

absque

fluentis

currenlibus
ejus
Pili,

eundus. Dixilque ad
111111

eum mater
qualiter
'

aquam
[;

"

"""""
l

"

babemus,
1 -

ei

hic

nocte

prsesenti

,1,

" M|,lr

quiescere
l

"

;|

"'"

el

erigens
'-'

possumus Al ille prostratus in oraliodiuUssime preces ludil ad Dominum; el se deflxii quam manu rirgam in tem
.

rebal
. .

eamque cum
ad
se
esl
,

bis

anl

lertio

in

gyr unl

vertissel
;

laetus

exstraxil;
.

moxque
non solum

unda
ipsis

"i"" secuta

tam

ralida

ul

de prassenti

sed etiam

pecoribus aflalim deinceps

'

sanctilatis

Nicetius

epi-

"""
"'"'"'V raounu,ffi
'

BoIurn

ran,I,bus

^;;" "
1

P uerum

11 "" eliam in operibus bonis ac miceleberrimus habebalur in plebe qui

'"

Pr*dicatione

admirabiUs

pocula ministraret. ^ Nupernmo autem tempore iter carpens, uinabus ad eum plnviaa advenire coepit; quem ille cernens, qno paullulum super equum, in
1

j^ m$0

w*

i"
s
!

regis
'"

palalio,

nescio

11 ,rl "'" fegis palatio, secutus esl '"""i"" gWMi in eellalui de iis, qusa '''l" ,n "" P er^ent, confabularentur, expetiii f. Adolescens , beato sacerdote
^

!S "
1 1

?^n "'
^ '

cernei

"'

p" 88

quid in

'

debat,
11111111111

capul

inclinans

manus
ac
;

extendil
divisa

ad Doesl
'

Consummata rera
duabus
rlici

||;

oratione,
in

|>es

iii

partibus,

circuilu

eornni
i"
1

immanis descendil pluvia

l;l
-

super eos
descendit.

tamen

'-

si

fas

esl

gutta

Wistrimundo
den'"'""

quoqur
maxilla
-

*"'
i

corrigi

^eolmlml,

ab

eo

ac

in

Divinis

rancoi

wm

et alibi

abeodem exerceri 28 Cumgue ii hujus studii aagrantia " Mlr ''--''"' ""; ""' tonsurato jam a luadam d le psallentibus clericis in
!l

rmuminibu^

cognomento Taltonis, civi Turonico gravem inferehanl dolorem ex q

.

intumuerat.
,

Quod cum
super
fugatus,

beato

n."
|s

1 ue
inl1 '"

hl

wissel

mannm
dolor

locum
esl

'i"i"'

suit,
ai1

statimque

nusquam
.Haac

deinceps
ipse,
111
'i

injuriam

ecclesia

scendil

columba

de-

bominis excitatus
his

camera,

qua

i"

us est, retulit.
iiiii'

leyiter

rolitans

L)e

vero

signis,

quae

per

viriutem
sancli

; ,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

sancti
.

177

Juliani
in

marlyris

Martinique

confessoris
esl
,

Aliud
<

testamentum morti jam

Au.-trasinrum

1(

;l

ejus
in

manibus
Post

Dominus operatus
sicut

lnMeberti
,

re^

pi er aque

librls

miraculorum,
lias

ipse

effaalias

tus

est

scripsimus.

vero et multas

mo mo,

proximus condidit al-ctohe anno sexlo-deci- G. c

Christi
ul

[qningentesimo]
teslamento

nonagesimo
adderet.

pri-

priori

robnr

Poste-

nrlutes,
advenil

quas
Turonis
paullulum

Christo
post

cooperante
dixit
in

complevit,
Martini,
,

festivitatem

sancti

ibique

haud longa&vo
Lineri
,

commoratus tcmpore adhuc

velocius
gratias

nobis

se

hoc
;

mundo
et

redi-

aut

certe

dissolvi

vale

cens

abscessit,
obiret
,

agens
beati

Deo, quod priusaniistitis

mentionem Gregorius facit. In quod a nobis ediliim cst heredem constituit sancti Marlini basilicam Turonensem, ita ut per ejus Pnepositum omnia ordinarentur praecipue Atanense monasterium, cujus abbatem absque ejus procuratione ordinari vetat, Ruinarrioris

tanlnm

priori,

quam
set,

sepulcrum

osculan
accessis-

Hus post Opera

et

S. Gregorii
ex

Turonensis
sancti

col.

1308

promeruisset.

Cumque

ad cellulam
,

suam

sequentibus

archivio

Marlini Turoin-

tesiamcnto
Martino

condito

ordinatis

omnibus,

ac

nensis

istud idem testamentum

ut vn
titulo

ounc primum

sancto

Hilarioque antistitibus
ccepit,

beredibus

tegrum dedit,
notis
recudit.

monet, illudqut

cum

constitutis,

BBgrolare

ac

dysenteriae

morbo

gravari.

33
tum
I

Sexta
quae

quoque

segrotationis

ejus

die

mna

f>ost

obi-

lier,

u tn

ejus

Sancto

ab spiritu immundo emundari non poterat,

exsilite

saepius
ligatis

vexala a
per se
:

antea Sammarthani tomo 1 quod Cointiut '"'"' supChrktianm pag. 99 compendium ejusdem wnprotestamenti vulgaverant, inquo tempus illius i\
Galliee

36

Jam dudum

exprimitur
tor
legi

"""''"'

Aredius
pridie

in

Chrisli

lergo manibus,
rite

clamare ccepit ac dicere

populi,
,

Cur-

prcsbyler
,

testamentum

nomine peccanoslrum scripsi, reNovembris

cives,

exile

obviam

mar-

sub
regni

die

Calend.

anno
At

tyribus
ii

confessoribusque

qui ad exsequium bea-

xvii

domni
in

noslri

Sigeberli

regis.

Aredii conveniunt.

Ecce adest Julianus a Brivate

Marlialis-

Carolus

Cointius
Christi
et

innalibus

Franeorum ad

Privatus ex Miraate, Martinusa Turonis,

que ab urbe propria. Adest Saturninus a Tholosa

Dionysius
quos

ab

urbe
retinel
,

Parisiaca,

nonnulli

et

alii,

num. 6 hanc testamenti B hujusmodi instrumenta pro supposititiis habet, 1 ibidem tomo 2 istius Operis
59i

annum

synopsvn

alia

caelum

quos vos ut confessores et

Dei martyres adoratis. Haec

cum

in

exordio noctis
re\incla
est.

pag. 393 innuit his paucis verbis : Supersedemus genealogiae testamento, ac donationibus Aredii,
,

rlamare

ciepissel

domiuo

suo

ejiMjiie

inalris

Pelagice

qme describuntur
el a
:

Lab-

Sed

nequaquam
,

potuit

contineri;
bis

quae

rumpens
protra-

beo

vincula
perare
didit

ad

monasterium cum

vocibus
spiritum

ccepit;

moxque

beatus

Vir

Sammarthanis in Gallia Christiana nullius enim sunt fidei, fastidiumque pariunt erudito lectori. SaltemCointius debuissei aliguas hujus judicii sui rationes afferre. Pr&terea mi/ramur, novissimos Galli<f

Inler

Miscellanea

curiosa,

non sine testimonio

Mulierem
muliere
teciii^, Ei
a
,

veritatis,

quodsitsusceptus
suis ut
est

ah angelis. 34
tonligerml,
aiia

quoque
nequilia

in

exsequiis

cum
se-

Christianm

editores

inter

instrumenta
ei

niquiori

spiritu

vexata,

tomum secundum

sui Operis

col. /77

178
(

ad eam-

pulcro
ila\ii

infesti

dajmouii

emunes
e

credo

ob

hoc
potuit

Dei nutn tasdem in

dem testamenti synopsin censuram non rcfutasse.

37
(/iii.i

recudisse, et hanc

ovntii

corpore
quiae

positus

non
iuiius
oflicio

emundare,

ul

illius

hac

virtute

glorificarentur.

Post

ce-

Fortasse Cointius hoc testamentum refecit, teojt* conditum dicitur anno septimo - decimo re- """"'"

leljratiim lo,

veru
vocis

muiier (|inedam
ad ejus accessit
elocutionis

rictu

patu:

gni

domini

Sigeberti,

vn

sine

tumulum
de

certius

irrepsil

error,
sr</

quem numerwm certocum Sigibertus tot annis

di/Jicultates,

r)

" sda "

/i ' / ''"'

quo
pere

osculis

delibato,
Vihil

meruit

reci-

non
quee

iri/norrr/t.
(ii
'.'

hanc aliasque
occurrunt,

beneficium.

hic

dicimus

altero

illo

testamento

Wabillonius

ictorum compendio, quod in supradicto Ifs. codice Pragensi legitu/r id enim recentius et ex antiquis biographis contractum est, ut ipse col:

inalectorum pay. 61 m noiis ad hoc intomo st/rumentum sic solvere nititur Pra3ferenda lecodicis Vosidensis, in quo legitur anno xi ctio
:

lectoi

anonymusin
antiquis

fine

testatur his verbis

Vredii
in ea

Haec

iim.m

Sigibeuti.
Chlotarii

Nam

Sigibertus

Auslrasiorum
P

ex

gestis

sancti

sub compendio

sunl excerpta, Si

quid tamen
illud

synopsi notatu

dignum occurrat,
mus.

alia occasione obseroabi-

magni filius, solidos annos dumtaxal quatuordecim regnavit. Hic suboritur duPrima est, cur Aredius Lemoplex diHiciillas.
rox,
Sigiberti

Cum oero S Gregorius Turonensis hoc loco feceritmentionem testamenti, quodS Aredius coniidit,

istud

jam

bre\ iter

35 Mabillonhts
Vobilloniut

tomo

examinabimus. Veterum analectorum 2

testamentum
el

tempus conditi testamenti designel per annos \n tum indiscrimiAustrasiorum regis naiirii oumerabantur tempora per annos cujusvis
\i\

letrarchis,

qui

GaUicanum
Certe

imperium

inter

sc

/""/.

(8

el

tdUii

sequentibus

S. Aredii

divisum
!.

regebant? parebant?

An Lemovices
aliasque

Austrasiorum
Sigiberti

edidit, tibus

notisque illustravit,
Benedictinis

deillo in

Anna.

ibus

Brunechildis
a

ad annum Christi 572 num. 48 sic disserit : Hoc eodem anno Aredius no biles inier cum PelaLemo> ices nobilissimus
.

nxor Lemovicam
da

civitatem

Gailesuinel

germana sua,
relato
111

superslitibus
acquisiisse

Chilperico
in

si-

giberto regibus,
pai tionis

dicitur

exemplari
epi

gia

testamentum condidit in graliam cui AtaMartini apud Turonos aense nastei ium paulio ante ab se conditum 111 primis re 1commendavil anno undecimo Sigiberti fcm erectum eral Atanense monabasilicae

matre sua
sancli

apud Gregoi ium

Francicae
in

ruronensem
lib.

scopum
nini

Historiai
ipse

9,

cap

10.

Vredius
regis

aula
esl
.

Theodeberli
in

Austrasiooffii ia

educatus

qua
e\

palatina

exercuit.

st

arium

cum
ut

Aredius testamentum suum

condi-

38
diti

Alicia

dillicultas
:

petitiir

tenqionrefi

11e<

11,1

anno,
qui

jaox

dicebam,

undecimo

Sigi-

le.iamei.ii

quippe
in
.

Aredius,
10
.

rente
.

berti,

jlc
,|,JI;|

Arvernis et Lemovicibus dominabatur. testamento Pe vivente ac comprobante

,

dem
ante

(Jregorio

libro

cap.
<

39

paullo
sexto-

obilum

suum
>
1

qui

anno
urbe

niideberti
edidil

matre

pes
,

suas

omnes

contuiil
iancti

cceno
Mfartini

decimo,
i,

Curisti
ul

dxcj
ori

contigit,

testamenesl
.
.

bio

Atanensi

quod

Turonicaa

im

m ox
jaiu

n*ca

reversus anni

iasilic82

ejusque

Pneposito
V.

subjeclum

voluit.

Aiqui

iiim

ab

obito

Sigiberti

sexde-

Augusti Tomus

cim

<

78
efiluxerant.
:

DE
Verum
facile

S.
est

AREDIO ABBATE ATANENSI

solvere

UCT0RF
G. C.

cim

hunc
re-

berum

judicium

ferre

poterwnt,

Nos

int
b

nodum
versus
,

Aredius
ut

enim ei aula Theodeberti se lotum rebus divinis traderet,

in

re-

preelo subjiciemus ,jue consuctis annotationi/jus illustrure

utrague Sancti

lcta

jam

non

rum suarum curam

ne gium
esset,
sihi

Pelagiam malrem

rejecit,
,

vabimur

gra-

aliquod

acciderel

impedimentum
sibi

quo
prae-

ab oratione
inquil

cessarel,
ul

unum

tantum

privile-

viridicans,

ad

ecclesias aedificandas

Gregorius,

Postea

construendo Ata-

nensi

coenobio

manum
;
<

admovit;
m

tumque simul
testa-

VITA PRIMA
auctorc coaevo

cum Pelagia matre menlum consrripsit

ralum esse
bis
jussil.

dotando
j
1

monasterio
<iamenta

pnsica sub
i<

\iUu exitum
scripsit

Itaque ilm>

Aredius, sive potius

edidit.
,

anum idemque testamentum

anno \i Sigiberti, comprobante Pelagia
Christi
ipsius

Primum
ac
scilicet
,

dlxxi

vivente
ul

Ex

editione

Mabilloniana inter Acta SanctoBenedictini

,

matre,

monasterio Atanensi, quod lum

suas

rum
pag.

Ordinis

seculo

construebal

res

omnes

primo

conferret.
regis

Secun-

dum

Childeberti

Auslrasiorum

anno

m,
loqni-

549

et

seqnentibus.

ChristiDzci, paullo ante obilum suum,

quoprimo
i

testamento robur accederct. Du sulo po>turioi

iui-

Gregorius.
/

CAPUT
examinandum
relinquimus
,

I.

39
eruditis lccto-

ruditis

hoc

prolirum

S. Aredii

trsliiniriilum

quod

apud
Sanctl

'

Mabillonium tomo 2 Analectorum pag. 18, et iii appendice ad novam editionem Operum S.Gregorii Turonensis invenient. ittamen curioso lectori hic exhibemus aliquod ejusdem testamen-

V atna >
scentia,

V arentes>
virtutes

V ueritia
et

vej

"Me-

miracula.

quod ab editoribus novissimis post tornum secundum inter instrumcnta rrclrsnr Irmonccnsis rol. /77 cl IJS refertur hoc modo Ego Aredius presbyler el
ii
.

compendiwm

Galliee

Christianae

xi-re redius
vincia
,

igitur

beatissimus

in

Aquitaniae propl.i
;

So
bilibut pjr

uliima

pune
a

Ocridonlalis

j;r

i;;ilh;i;

e\
tis

urbe Lemovica
inter

oriundu^
militiaa

hnitae

nobilita-

Pelagia

sana
tibi,

mente,
sancte
,

integr9que
per

consilio,

do-

proceres
sfficulum
b
.

Christianae
,

faturus,
rideli-

namus
menii

Marline,

hujus testa-

secundum
cet

paginam

medietatem
aliam
in

Gricicuris

omni jure suo; umni jm-e suo

,

vero

medietatem

cum cum

regia

quoque uobilissima quodque sublimius bene

,

Chric,
.

stiana

prodiil
esl

parenlela

Pater
:

illius

Jocundus
tanta

c i

Attano
ie

consistentes

monachi

mater

appellata

Pelagia d

qnorum
lanta
eis
el

per-

nosiri

iii

pripeino,
ea

S.

Martine

defensante,
ut

hibetur

luisse

religiositas
ut

ritae,

Christiana
merito
ait
et

possideant;

videlicel

rotione,
inspirante,

monastefecimus,
pecpatores

observatio
dici

disciplinae,

de

quoque

rium
et

ijuod,

Domino
quos
aul
ibi

nos
nos

posset,
:

quod

de

Zacharia
in

Elisabeth

monaclios,

Deus

pei

Euangelista

Incedentes

omnibus mandatis,
in

esse ordinavit,
rit, stris
id

inantea

Deus ordinare jusse-

justificationibus
-

esl

tam

de

ingenuis,

quam de

servis

no-

[taque
ac

Domini sine querela nalum Aredium qualiler

fidei

Dei

pii
ti-

ti&

tibi,

40
relinqv

Commendamus
S.
e

honore

domne Martine, fecimus ordinandos. cellam quoque nostram in Medardi dedicatam, quae sub Gauvidetur,
<-t

more

sinceritate
satis

erudiri
esl

studueril
ipsa

talium
re-

cura parentum,
ligiositas

evidens
:

eorum

argumentum

quorum

studio
naturae,

damnaro
appellatur,
chi
,

vulgo

Exidoiium

et curae tanta
ui

pueri docilitas,

bonitasque

cum omnibus suis perlinentiis monaAttanenses te domnc Martine defensante,

Aredius
die
in

possip*eant.
tor
legi
ii

Christi

nomine

peccare-

jam tunc spem de se praeberel tn futurum magniflcam, qui puer tam ingeniosus esset, el ammam cei neretur habere tam bonam. Proinde l>onitas

presbyter

lestamentum
pridie
nostri

noslrum
regis.

scripsi,

eadem

in

ipsis
.

puerilibus

annis

mullimodis

sub

Calend.
Sigeberli

Novembris an. xvn

Alidius,

scintillabal

indiciis

tum cap

icitate

Lum quoque
dulcedine

domni
ilomno

ro-

mansuetudine
ei

ingenii,

morum

pariter
,

gante

meo
el

Aredio

el

Pelagia,

testamen-

amore

discendi
poteral

omnino
dilectione

postremo
virtutis
,

quantum
atque odio

tum

noslrum
relegi

confirmavit.
subscripsi.
el

Pelagia

nostrum

testamenlum Calpurnus, rogante

,

intelligere
toiins

vitiosilalh

domno
hoc
,

meo

Aredio

Pelagia

teslamentum

Itaque

puerili

levitate
a
la

calcata
>civia
,

adolescen-

sttrio^
juf,

Leo rogatui o domno Aredio el Pelagia testamentum hoc confirmavi. Nectateslameninm hoc rnniirm:i\ i-u-.-ante domconfirmavi.
i ,

tiaeque
sludiis

dcinceps
insistebal

pmpui

eruditionum
'

litterarumque doctrinis.
,

que istiusmodi pluribus

no Aredio
Nectarii

el

Pelagia.

Sig.

Adelfi subdiaconi.

S.

quam

probis

actibus;

ipsa
el

tam in virtulibus ammi tamen generosissimffl

praedicabilis
l|V

testis.

Hm,subscription es non nihil di/fermt

editionibus
inter
se

nobilitas

parenlelae,

illius

ab

aliis

duabus
illas
firt.

prolixioris
volentt

testa-

nuitas de
coegil
latinis
in

domo
aiihmi,

illum
el

p.n narentum

regiam

iransife
:l

menti, sicut
ni/rsiiim

conferre

ma-

Mabillonius heeret ad cellam in honore S. Medardi dedicatam, et pag. 64 circa imiir crm notat sequenlia Mirum est, jam tum
.

se

leberto e r sub rege Tl mancipavil officiis. Denique cancellaru

,

sortitus

oflicium

fideliter

ac

sapienter

muuste-

rium adimplebal
i

injunctum.
aetatis

oratoria
sancti

honorem ad Superos abierat. Forsan aliqui veterum hujusmodi instrumentorum peritiores reperient alias difficulin hoc testamento, de quo ipsi cum Comtio wlidas tamen rationes allegari cupimus) /ie1

ecclesias

hiisse

conditas

in

[nterea
in

Medardi, qui vix

ante

annos

>.

dum cum
jugiter

nus
dis,

eo

increscere!

incremenlo oinamorqu ** timor,

intima
|(

"

sanclilatis

magis magisque penelrarel

puram ac nitTdam habere cupiens Psalmwl80 Deo conscientiam memorans illud me juventutis Domino supplicantis Delicta
,

corafl

et

DIE VIGESIMA
et

QUINTA AUGUSTl
siln
illc

'79
,

irnornntias
.,,,,,,.

mcas
ac

su,

ne memineris; qui conscicntiam

sacerdoti,

omnes
illius

actus

causa

id

obtigisset

eumdem
inde

interrogavil
illa

i\

ihpbbs^is

remor-

quanto dolore dentis unius ei

attereretur,

faciei

par-

(j

er noterant
,i

fascare,
Christi

optimum necessariumsancto sciliconflleri,

,

le
\ii

IIN

ii

cnidam
/'.

Tum
sacra

Sanctus

r ,.i

Nicetio

Trevirensi

episcopo

ut

lum

illius
t (,

judicio

acta

de transactis poenitentia
iicentius
,

tan-

sanaberis
'i

in

conquerens indicalocum tumorcrmpie ilmanu compalpans; Modo inquit, nomine Domini nostri Jesn Christi,
doloris
,

mullum

liberius

tantoque

sanctiorem

dein-

virtute

beati

Martini,
licet
,

cujus sacratissimi

cor-

quanto de vitam ceps tentaret agere mundam habere posset oonscientiam ac

Cujus
pia3

prteritis

poris

piTPscntiam

indignus, devotns tamen

snper locum
dolor

securam
adsarcrdotis

adivi.
doloris

Qno
cjus

dicto

vexilloque Crucis
sibi

intentioni

ac

optimae

roluntati,

(ut

mos

crai

effigiato,

horlalio
accessit.
vit

quoque
Insiantcr

pra-dirti

sanclissimi

protinus

conquievit,

immo

verd

totus

absccssit,

namque
saeculi

illum

ut vanissimam

deseral
(ul

admonere curapenitus pomerant)

pala-

Lumorque
tatem
duxit.

snbsidens

pristinam

ambarnm

aequali-

decoremque maxillarum mira

Et quia

celeritate re-

pam;

inutiliaque

reputans

vere

tina declinaret ollicia, et jocos ac fabulas omniaque quae in aula regia jugiter Indicra gesta,

9
saepe
tini

mentionem
adibat ad

fecimus

ilineris

qno olwmmi

Tnronum
sepulchrnm;
egit,

revisendum

beati

Mar-

Hkraugel,

bantur

quantum
fugerel

noxia

cssent
et

ac

perniciosa

perpendens,
evitaret.

penitus,

modis
tali

omnibus
vitai

aliquando

parum quiddam, quod ibidem non putamus omitiendnm. Uxor

monetarii,
noniine
\i\

CUJUSdam Turonici
Viro
beatissimo
in

5
ti

Interea

cursu

ampullam
Viro
.

cum
idem

oleo fere

dimidiam sancto
deposcens

obtnlit

sanctilas

forti

constantia

perseverante,
illo

accidil

quadam
de
illius

die,

-M.i

olcum
iile

benedictione
plures

ipis

indkatur
.

ut per

plateam
nec eam

transeuntc,

columba
uila
,

cainsi-

sanctificandum.
alii

At

jactantiae

quantnm

rolumba

mera
R
deret,
lcret
,

aulae

regaiis

egressa snper capul

a

ille

se

abigere

ratione va-

assequendae, tantum ipse semper cupidus fugiendse, ne aliquid sanctificationis, virtuti

studiosi

i;

quousque
forte

pontificis

domum
rediit,

ad

quam

adscriberetur

propriac

benedictionis,

aliam

potius

tmic

tendebat,

inlraret.

dem

co,

unde

vencrat,

Sed nec tunc quiquousque nox

de chrismario suo protulit ampuilam, oleum quod

de

sancti

Martini

ecclesia

Luleral

continentem;

Imminens concludere diem coepit. Tum vero rereddito, nocte transacta, die iterum gressa,
ipso

c\ quo

cum gnttulam aliquam

alteri ilU infudisset,

.

ad ecclcsiam
pari

properante

cum
a|

clero,

advoiia

lans rursus

modo
triginta

capiti

insedil

illius.

ampnlla Dominica prius cruce signata quae nl jam diximus non plus videbatur esse quam iiinha, subito ad summura esl usquc repleta, atque
* l

per continuatos

die

Bescumque
sancto

ille

de

domo
,

ipsa

ens, hoc esl quoegredercim quo

,

insuper redundans adhuc

cessario
sacri
est

oleum
nec

in

vase

alio

ne

exceptum,
perditum,
videntibus

aliquid

favente
h, fta

Deo
Vir
ibi

regrederelur

uulla

territatione

recedens

liquoris
facile

atque

eflnsum

quidem
iii

Viro

verecundiam
ejusmodi
res

nou
per

modicam
tol
.
i

sanctus

persuasit,

nrtutem

ingerebat.
6
quoiindicium

operatam
creditur
lieliat.
,

esse,
ciiin

solamque admirari debere

pra^sumebat,
el

sancti

Sed

dies
II

Mariiiii,
ei

certe

Qdes humilitasque ipsius, quia

gloi

nnn frustra
eiTectum

l'orlasse
,

enim per
idem
esse
in

Imr

de

nrtute non
illius,

iam

praefe

Kographus
mijstice explitat.

ostendebatur
ut

quod
esl

sanclus

Do-

rebat
i

tantaa

expers csse non

possel

opera

minum,
iii.im

intimalum
integre

superius,
sibi

instantissime

is

effectus

precabatur;
sancti

scilicel

reformatam
baptismatis
videlicel

10 Alio rnrsum lemporc ad

beati Marlini

feslivitatem

ejusdem
epi-

visi

Spiritus gratiam,

quam

more

sibi

solito
>'\

Turones properavit:
tempore
,

^*r?tt!Jfn<
u$cit,

regeneratione
illam

perceperat,
alii|iiilnis

in

quantum
deliclis

quo
scopo
illnm
ex
\,ui

''11111

pervenisset,
clericis in

nocturno

itmo-

posiea

inria>so

amiserat.
spiri-

cum
gratia

ecclesia

psallentibus

ipse

Quod
lualis

enim

per

columbae
soleal
,

speciem
qui

gratia

orationis expeteret, accidit,

quemdam

iniimari
audivit,

Dullus,
:

Bdeliter
'

ignorai
in

ubi

legitur

Euangelium super Doipsum

el

diacon bus aspiciente episcopo ipso somno graa quo excitatns, ei c\w dormitarel blande
:

baptisatum

specie

columbae

correplus
per

ila

ivspondit
ecclesiae

Videbam

le,

pater,
ei

modo
beaio
'

desrendissc
lii-'inla

Spiritum

sanctum.

Sed

numerus

somnum

fores

e.inviiirutcm,

rum, quem
ad

numero cihijiii.mv \idetur annoDominus tunc agebat, quando venjl baptismum; el quando super eum Spiritus
(Ih-nim
in

\redio

Lemovicensi abbali
\''i

buuorilice uccnrrentem
.

\i\ clericus
(

ba

compleveral

el

ecce per

quemse

sanctus

ea

specie

esl

ostensus

numero
videlur

quia

perfectio

qua?dam
ritae

qno etiam uumeri denarii

:

in

energumenis daBmon exclamat, praesentiam terre non posse. Quo audi

i,i

.-\

Iredii

opus

iam

ex

tripliciter

contineri,

potesl

quoqne
in

per
flde

oon
beati

habuil

cum
recta

intimari
sanctae

perfectio
Trinilatis.

ac

sanctitatis

somno clerici quam ex voce arreplitii proximum esse Iredii ambiguum ecclesiam properantis adventum; staad
.

timque
oculis ad
caei

cum

abbatibus
,

i"i

secum

eranl

--i
.

7 Eoiik. quidara caligantibus

>

oniverso

clerd

pluribus
prae

luminaribus
foribu
i

accensis

Cffl-

cu ">

ueductus
Qusesivii

illwni-

aerumnam,
ab
^redio

di

si

stente

terrena, caelestem
:

cum
i

ingenti

honore
multo

rere
lastitia

beato

medelam
proprii

guam

idera

rando occurril
sacrisque
vigiliis.

Iredi

fta

cum

maDei
de
re
inae

miseria animique compellente, mox precibus

ootinuii
,

hominis

misi ricordia
lusis

g Qa gaudioque [audibus

ecclesiam
;tem

ingressi,

in

ad

Christum

magnifice

pariter

caecoque
rediit

petenti

prolinus
qui

impertivit.

duxere
velalse

11

"i

"'

gavisus
caecus.

videns,

moestus adve-

gaudium divinitus occursionis plurimum adauxil vh tus dii

Denique
bealissimum
orationibus
sibi
et

aerai
"du, n
6nfCui
''"-

per

miiiiii

operationis,
illius

dum

inflrmi

8
iolore
tta<",

Alius

nomine
occui
a

Guiestremondus
el
ril

''"'"^"
''"'"
i

g
a

pessimo
dirissime

ac

debiles
el

sanitati

restituti

com-

dentis
fortuito
,

attritus,

aliquamdiu
sancto
beati
scilicel

plures

aUis

cum admiratione ingentem

nihilominus
beati
tfartini

liber

eidem
3mpius

TuroMarlini,
sniiiu^

prolulei

iini

exultationem.
ad
,

018
1

revertenti
1

sepulcro
gratia

n
^eral
i

iio,n

aliam

m\

'"'

orationis
:

expetere

festivitatem

Turonicam
:

Aredius

beatus

expeli-

'J era
"

qui
"ia(

cum unam hominis maxillam,

( .

altera
.

in

ivitatem
,

cui

cum quidam
terram

paralyticus cru-

JJJ^

sl

"

lrill

oianente,

lumefactara

cernerel

qua

ribus

oniractis pei

manibus

reptans

ei

pedibns

"

i8o
Bx impiwssis.

VITA PRIMA
occurrisset,
ille

S.

AREDII ABBATIS ATANENSIS

masibi-

pedibus

jestalem Martinique

satis
,

supernam invocans cxpertam omnibus

blanda
crura;

mine appellat, eamque meritis laudibus ibidm

ornat,
e
ui

die sei/umti

oidebimus.
4

metque same
trectare
ccepit

virlutem

paralytici

manu arida atmox salubrem

subvesligiis

Anno

Christi 531 Tkeodebertus regnum

strasiiv (nlr/itus rst.

tacium
secuta

restrictio

restitutioque
,

dissolutorum

administramt,
i

illudque quatuordecim // i chronologi passim traduni

membrorum
sancti

lirmis

fecil

homi
BeaBUa,
si

In Martyrologio

Romano
dic

hic sanctus antit

r,

nem

consistere sanum.
Marlini

Fatebatur

autem
velut
:

ille

Trcrirensis

aniin niiai r

DecembrU

''
,

tissimus,

manum,
hominis

cum
ac

debilia

contrectantem
illius

crura
esse

toet

tum
'

asseberal
,

repulandum
ipse
in

merilis

virtuti

quidquid
operari
i.

reformatione

debilis

valuerat

\eque vero hunc solum,

collatam

sed

plura dc gestis cjus dicenda occurrent. g Hic rir iii Gregoriano ictorum compendio quod 2 Commentarii pravii exhibuimus, 1 catur Wistrimundus, ex cujus testimonio Gregonus Turonensis ihi nu,n. 34 idnn

miracuhm

per ingentem

illam sibi

gratiam

sanita-

refcrt.
b

tum

nullum pene occurrehtem sibi inflrmum, non statim reparato vigore remisit ad propria saenergumenis quoque tot ereptos da> iium. Ex
moniaca;
reddidil
potcslali
libertati,

Sanetus Gregorius

Turonensis

lib.

sertsibus

propriis,

et

antiquax
aul

racuhs S. Martini cap. U etiam istud prodt gium narrat his oerbis Sed revertamurad Aredium nosirnm immn etiam peculiarem, ui
:
,

3 demi-

fa

personarum numerus nomina per singula nequeant annotari.

ut

dicam de

beati

confessoris

alumnum,
illa,

cui

sspios
Hic
i

suis

pignoribus

cernere miracula

preestat.

12
alii$q\

Dum
vigiliis

vice
in

quadam
ecclesia
illi

idera

Sanctus,
inde

nocturfuissel

ad festivitatem
benignitate,

Sancti

cum
et

qua

solitus

ais

celebratis,

hmmiliter

caritate

pervenit.

Re-

cuiiscoruscat.

egressus,

visus est

velul

qnidara igneus globus

cellam.

grediens roro
sepulcri
silan

super suam caelitus

descendere
esset,

Sed

cum

ampullam parvulam de oleo completam secum detulit dicens

aliquis
in

sancti
:

Forlieali

" manifestus,
ait
ille

quidnam
tali

nomlum

agnovisset,
:

infirmus
aede

\ia

adest,

qui

uni
est,

ex discipulis secum comitanti

qui

Quisnam
fa-

Martini
accipere

benediclionem

corde
in

compunctos
loco
de-

hora ardentem
illo

quam cerno
a

desideret.

Denique
ad
dicens

quodam
te

culam

gestatt
,

[nterea

rem admirante, glovelut

sidera.
tecto
cellae

vota

mulier accessil

eum exhibens
:

ampnllaoi
Chri-

bus

ille

qui

apparuerat,

aliam
sti,

cum
tua

oleo

Uogo

serve

conscendens
expansis
coepit

remeavit
cselum

ad

Tum
divinae

manibus
gratias

ut
ille,

hoc
virtus

oleum

liuinliriinne

sanctiii
ait
:

ad

magnificentia?

At

ne

vanitati

subjectus
sed,
si

videretur,
placet,

immensas laudesque Deo referre, quffi se suumque locum dignata esset visitatione superni qui Lumen luminis illustrare. Discipulus vero, idem videral cura ipso, quidnam esset hoc curiosius perquirebal ab eo, quodque tantum cajliius

Parva

esi

mea;
vero,

oleum dc
oleum

sepulcro

beati

Martini

habeo,
si

ex quo hoc
ejus

permndatur.

Tu
hoc

credis

virtutem
illa

magnam,
dens
vas

<-\

salutem hauries.
iju;e

Ai

gau:

petiit

cxpleri,
illud

pre.sbyter
erat.

Ioquebalur

revelalum
leniler
cselesiis

beatissimo

Viro

mysterium.
inquit,

Cui
sile,

etenim
,

medium
basilica

Cumque
assumptus

de

lioc

Sanctus
mysterii

increpans:

Sile,

liquore

qui
,

sancli

fueral

ignare,

beatumque
nostrum
sidereaque

Martinum
limic
vi-

perfunderetur

protinus

ebulliens

oleum ampul-

dignantissima
sitasse

sua miseratione,

lam
ti,

nsque

ad

summitatem

implevit.

Quod

mabea-

locellum addisce,

luce

mican-

trona cernens, admirans virtutem confessoris

tem ad sedem remeasse

calcstem.

est gaudens. Gregorius lih. 4 de miraculis S. Martini similia uurrui ilc muliere paralytictt,
i

domum

regressa

Laitiliitus

ANNOTATA.
Lemovicum rel I.rmovica rulgo Limoges passim nota Gallito cimtas, qu& alibi Latine Lemodia appellatur. Deinceps <i tam celebres civitates nihil annotabo, nisi nomen earum ita cxprimatur, ut oia agnoscantur. b Uabeo pree manibus quamdam Ms. genealogiam s. Aredn. vn qua majores et consangvinei
a

qua.

per octo annos carrucs superposita,

confessoris

in

atrio

beali

conciliari

decubuerat. Sed id aliquo modo potest, << ibidem mentio fiat de

eo

est

plurihus

oiris paralyticis

tempore

sanatis.
^

CAPUT

II.

recenscntur. Sed nescio,

instrumentum mereatur, giam et testamentum ipsius rotunde rejiciat, ( % 2 Gommentarii num. 36 retuli. Certc ex anti
i/iiis

fidem <^<><i << i'mtis genealo-

quam

Ultimus Sancti morbus, notitia mortis

nenti.s,

fw-

biographis
ejus

constat,

illum

ex

iltustri stem-

pia monita, ohitus, et locus S&pwr

mate ortwm
svngulos
c

esse,

quod nobis
et

sufficit,

quamvis

turm mirabiliter assignatus.

avos

abaros

confidenter cnu-

mernrr non uwlruiiius.

//i

<<lt<i<iilnis

editionibus
2

apud

S.

Gregoriwm

Turoneasem
39
Se,

lib.

Rinoscindus

de miraculis S. Martiani cap. pater ejus oocatur. Sed mendoi

r vJurn
venisset
rilitcr

jam ad
irlalcm

senilem
posl

ArediuS beatissimus p" iibllu ^)' innumeros W- 0*00' lnliorcs

inl Imnr Irrhnn mOUCi sicill II u n n rl S i II sua editione, <i< m aliis Mss. codicibus legii Renosindus frater ejus, et ideo ad ampliorem S. Aredii Vitam, quam m \ppendice ad Opera S.Gregoru Tv/ronensis recudti, iinm notut. sc
l

ac

forliter

toleralos,
,

cum
,

jam

"'

,l|l|s
| l

octoginta
corporis

esset

annorum

praenoscens

jam
""

iDI

quadani imminere dissolutionem suis monachis tristem salis ila inde intulit tionem Velim scialis, fralres carissimi,
:

uie

'l'""

ex Mss.

codicibus

et

utrisque

Sancti

Actis

hoc

me Dominus
vita*
,

mendv/m
(1

correxisse.

iii

de laqueis deque laboribus nWIJj! ,l proximo dignabitur liberare. U" "'

a

Gregorius Twronensii i libro de i/loria confessorum cap. 404 malrcm S. Aredii codcm no-

audito,

mcestis

cordis

profundo
cneperunt,

suspiriis

''"l

gemitibus

tractis,

orare

ne

se

adnU

deserereti

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

_j
:i

181
fx imprfssis. feUdfer er hac tamx -

,i

galvationem

tam suarum
a
ille

ani-

deseicr
" l;l11
sl1

, '''

^
M
, ,

aliarnm

tnnltarum

Efomino

""

"

n
*'

|(

n
\

.,

corameatum, Quornm
ipse

comreso-

,:,,|,,,|s
l

lL0T
fl nfl

quoqne
ilnliMiiinm
Si

in

lacrymas

,|filinc
'"'
l 1

miMites

rclevare

dimiltia servum tuum, Domine indum verbnm tunm io pace [ta beatissima illa anima audiens intus vocem Surgc dicentis Domini amica mea et veni corruptibilis carnis Fincnlis absoluta, et de mundanis tcnebris in anras caelestis
: ,

consolari

me,

dilectissimi,

ve-

Libertatis

educta,

evocanti
aeternae

se

atqne

educenti
:

"

ra

^
.

gaudere debetis potius ac laetari, lot laborum coUteendorum mihi fructum

JjLalis

vocibua
pisti,

respondens
vincula

gratnlationis
Bacrificabo

Diru-

ait,

mea,

libi

hostiam
noctis
celln-

^"jr
a 8

desideratum,

miserante

Deo,

tempus

laudis.
e

secunda,
in

Deniqne cum jam hora videretur globus incis immensre super

qua
Sanctus decumbebat, de

U
in
|

Teitur

non
.,

longa
e re

intercesserat

mora,
accito

cum
gratalia

lam,
est

clo visus
nihilominus

f j)

gravissima,

angusUari

descendisse,

ac stalim ad caelum
corpore
collocato,
beati

morbum
viter
ccepit.

Tum
Astcdio

puero

quodam
illi
,

ascendisse.

hcidil

per

nohili

cuidam ac reUgioso viro mandal>

18

Tum
in

deinde
ferelro

cx
totam

more
in

composito ac locus
Psalmis
c,t

s*e

nnm

U|l

Dic

inquit
:

ut

ad

atque

P ullur(g

P"

me
!"

feslinanter
vita

venire

deproperel

quia

me de
suscipiet.

Hymnis
scipuii

pervigilem

Magistri
facto,
et

deduxere
ingens

di-

migrante,

ipse

pastoralem

bujus ccenoin

noctem.

Mnne autem
multitudo,
in

con-

h*i

curam
si

Domino
alterius
al

"volente

ac jubente,

venit

popuU
urbis,

sed

Lemovicensis

nii

nllam veniendi

feceril

moram,
sunt
et

hac lu-

Pontifex

superioribus

memoralns, no<*

-jyenlis

oon

videbil
ita

faciem

meam.

q u8B
ubi

quidera
ipso

raandata,

completa.

Namoufl

aliqnantnm

tendem

venit,

Astedio, remorante Sanctum jam defunctum indies,

mine Ferreolus d, nuntio de transitu ejus acceeo properavil iler pto, cum omni festinatione perveniens, et super accelerare. Quo tandem
carissimi
sibi

Sancti corpus

cnm

multis lacrymis co

ac

lamentationibus procumbens,
sibi

quam

maxi-

fe

?5 Cnm
tl

v.ro jam

desiderata

nono

sci-

mnm
in

(atebatur incumbere dolorem, qnod

eum

posl

Vu

<

licet

nionifa
.

...
t

Kalendas
Nrl .,, ls

Septembris c, adesset, convocahujusmodi ilios allocndiscipulis,

.

tem.

poslremis positum neqnivissel invenire rapei Dein cum sacratissimum corpus ad ecclesiam

Eg0|
r

fratres,

ul

prasdixeram,

commnnem
Vos

patribns

universis
,

ingredior
visceribus

viam.
tolius

moneo
adhortor,
inlimo
ar

vos

martyris .iniiani r. qam a f..ndam.Mt.< exstruxerat idem Vir beatus, deferendum de. ibidem tiin..iian.l..m, feretrum, quo vissent et
beati

affectionis

al

mandata

quamprimum
integro
ilUbata

jacebat,
19

Domi...

amore

affectnque
car.tatis

......

movere non potuerunt. ob irapossibihtatera igitnr

Ferreolus
et

movendi
panter
clencisque

iZ^
in SO s

de.nde
lldelia

mutU83
et

inter

VOS

corporis
faclus
suis,

Pontifex

stupidus
sibi
ipsi

**?* ^atur.

Dacta

sincerissime

custodire

curetis.

esset

tristis,

lam

Reauiem
,,.,,',.,,,,,
tate

Dost

mortem
de
Dei

jam
ac

ei

nunc Domini

eRo

opto bonicupio,

quam

universae, qm,.

r.u.venerat, muli.tud.ni

nostri
dissolvi

jejunium

triduanum
admonuit,
ipsius

indixit,
...

atque

Domino
sua,
voluntas,

miseVicordiaque
esse

conOdens,
et

petendum
Sanctique

mwnan
ambiguo

esset

et

cum
ac
1

Christo

eamdem requiem
vos

Chrijugiter

super
rnrsus

sui

tumulatione

stiuue
on,a,,.
la|lllI ,.
,

consortium
i

idem
operibus
:

quoque
incessabiU

omni

remoto

designarel

Tert.o
ac

taque
flepor

,M

,qui.vrc

meiaue
JJJJJJ

jpsius v

harum monitionum memoriam habete, quaeso, perpebeatissimi

dictis

moneo mearum

peracto

jejunio,

ad

evandum

a tandum sacrum corpns accedunt. Tum vero duobus tanlum summa cum levitate sublatnra -am, vocil.u* immenMs ad scpi

46 Talibus
Biciputtt
Mi. italn.

Patris

amarissime
conci-

rursum

circnmstantium

fltiorum

luctibns

atque delatum Sancti rirgaudiisque magniGcis Dei mirabilia el inisgni..,, magnificantibus aniversis. Bl vere
flcanda
totisque
et in

hanc omnes ernmpnnl in lacrymis, tatis ei vocem inctuosi clamoris : Cnr, pater piissime, C latos? Dinturna deseru ac d niios mmrentes
quidem nobiscum
desiderabilis,
Ina

BdehnmvoUs, dgnis
morte
esl

pmn

attollenda,
in
vila.

nrtns dhns
ttaque

conversalio
ai

fnit,

sed

tam
Porro

tam

dnlcis,

araissa

aec recupe-

randa,
tibi
l.i.a

merito

videatnr fnisse

hrevissima.
lardaverit,

coram hom,mbns e im eliami oram , terris, glorificatus pn m Deo o ui q :a3hs, glonatur m Christo cum u omma saacula sa regnat Deus per
Glonficatns
est
.

Patre vivit

et

dinturnitas

laborum,

etsi

prav
er-

culorum. Amen.

augmenlabit,
soUicitudinem

dum

pronirai.it

recipiendo-

rum quandoque
go
salv,
eril

merita

h
a

tuam impendito ouram,

praemiorum. ad nostra,
^uibus

Totam
uoxi,

ANNOTATA.
a .;rr,(/ or,

qn83sumns,

mronem,
8.
-

nmn n letorum ''',,.,

,

diti

cum
dt

libi

pnemiorum

i...rrim
ail

neDl

MoMr.

,:

dila.io

nori.ura.

Domini,

"

'ol^s
si

priucipaliter

tatar:

rerum

*
tebil
v

eorpore a vobis jam nun von vel hinc vos oporseparare, ne, rum prmsentior atqne IrisUores ustere,

me

ille

^^^J^Zt m j
b n,

m*

IM <***<> "'"'"-''
u,
,

r
'
'

"

'
S.Aredii
,/

',,.

rf*

.,,

, s-

nmm
.

':';,;'',;,,,.,,,,,,,,,,, Gallv Clmsnom

.

\
,

,,.y,l

'

fe

adj,

nte

spiritn

possim

esse,

quam
qumso,

pUus
cor

to-

me,

avtUIUO

meum

<
lllll^rilS,

diutius
ut

affligatis

in

carne.
vestris

Quapropter non

amyel

iMin<*. D, ""'""'

,/,,
,/

n.t
s

rf

jam

iacrymis,

<'"'"""""""'"",,

.;,.,.,

TCailllJ"^
:

,...v.^..-

""

omnem

soUiciludiin

::~
Deum

nem vestram,

dudnm

monneram,

"T^lStVXS mterahmerospag.Mku^FfrriolMV"'

rsali

emnipotenlem misericordemque projicite; cui curam essc cle vobis juxta assertionem Apostolicam
confldentia tota sperate afldentia sperate.

umovicens,
tdria

<<

Zrigit

TU

< ;

BailM
."""".

'""'" renerabibs, tt "'""'"" ,

":.'''",:::::'';:

Uis

pramissis,

ultimo
t

dixit

Nunc

psit.

""r Sed *pse Castella

TZiZn*dmr

hoc loc

^^

[82
Ei impressis.

VITA PRIMA
CUm saurlus
Breviario
illc

S.
IS

AREDII ABBATIS ATANENSIS

phum coronam. Quia
quanta animo,
nobie
(JUffl

gendus.

pmsuladdiem

Seplemet

hns

iH

Lemovicensi habeai Ofjicium

si consideremus promittuntur in ceelis

quffl

el

publice colatur.
e De

cenuintur

in

terris b.

mus

ni

ambiguo sepulturm loco sat multa dixi ei sequenr Commentario prmmo, num.
';

ANNOTATA.
a Ex illo loquendi modo suspicor, hanc \n lr S.Arediiin anniversaria ejus festkitatt ,,,,")" recitalam 1\ prmlectam fuisse. Hinc etiam
1

tihus.

VITA ALTERA
auctore

antu J,

ipsius oeneratio confirmatur.

esi phrasis S.Gregorii Magni eruditus lector facile observat. phus etiam alibi phrasibus ejusdem

Hac
ni

PontfA. Biogr*.

cis,

S.Gregorii

anonymo synchrono

vcl subaequali

et

S.Benedicti utitur,
il.

ut

Mabillonius

in margint

imttit

Ex

veteribus analectis, quce Mabillonius anno

1683
et

Parisiis

edidit,

tomo iv,

pag.

94
Sancti
natria,

CAPUT
parentes,
,

I.

sequentibus.
edueatio,
minisle-

rvtm aulicum

conversio
et

ad

perfectiorem
sanclif

PROLOGUS.

vitam, vantr virtutes,

laiis

publicum

indicium.

o,
Aucior
asse''

.Juotiens

Sanctorum
el

gesta

narramus,
ne in
bujus

et

in

eornm actibus
imitatores
esse

exemplis

mentem Qgimus,

vel

desideramus,

exsilii

JLgitur
ci cil

beatissimus
ulteriore
,

Aridius
Gallia
.

Aquitanise
ad

provin
respi

aerumna laqueo capti teneamur. Tantum superna a graiia illustramur, quantum

liato

igitur

e,

iii

quae

plagam

humicon-

occidentalem
a

parenlela

nobili
fuit,

generatus

Le

corde

ad

alta

Dei

conlemplatione
libere

modiae
cunctis
snis.

civitatis

oriundus

ut esset

luceraa
militibus
b,

scendere valemus.
ciiin

Ideoque

non

audemus
apostolica
vita

lidelibus,

Domino
ejus,

condonante,

possimus sermone vel tenui aedificationis panhistoriam

plebi
:

Pater

vero

cognomento Jocandus
Pelagia
c

dere

praesertim

cum
ut

genitrix

vero
vita

beata

vocitata
ul

esl

admonemur
virtutibns

auctoritate

de

Sanctorum
qni

seu

quibus

testatui
Za< bai
iaa

eligiosa,
et

imitantei

nonnulla

commemorare,
viros
sit

scriptum
vicerunl

exemplum
bannes
tis

Elisabeth

nisi

quod
in

Jc*

Laudemus regna mundi, ut

dictione,
et

gloriosos,

in
,

medio aon

eral d,

incedentes

manda-

nomen
Et

a-ternum.

memoria eorum in bene illorum permaneat in illud Memoria S.mctorum

:

Dei
4

ul essenl

aine querela.
fide
u

Nalus ergo Aridius atque nutritus esl in recta denique a parentibus Chnstiams calhi
.

> cuni

laudibus.

Cum

riculo
t-\

Sanctorum
gestis

ergo anniversario a cursolemnia celebramus, aliqua

aedificationem
Christi

religione

imbutus,

jam

pueritia?

annos
parentes

excedens,

aavum
rebat.

adolescentiae

cum

magua

industria
ejus,
in
Bta-

eorura

ad

convenientibus

Cum aulem
Qlium

cernerenl

Christianis in

laudjbus

recitare

Quomodo
fessorum,

igitur
el

omnium

paene

debemus. miracula Convictoriae

adolescenlia
dio
religionis
:

salubrem

viam adeptum,
litteris

ornatum,
in

tradunl

erudien-

multiplices

Martyrum

jam

dum
tus
iii

qui
iii

mox

monimentis litterarum liabentur do juxta qualitatem ingenii, vel

tenlaviraus
vita,
dii

inditae;

nos

mo.

est,

nniiii

tantum divina gratia inlustramirarenlur ejus eloquenliani

(

hunc
et

libellum;

in

exiguum aptare quo de ortu vel

beatij

ejus

verbis,

cujus

sen

lulcis

ore

mellifluo

seu

de glorioso sancti ac
obitu,
:

imi

Ari-

Cor senile gerens, nulli animuo tenerelur voluptati dedit, ne captus eerumna saeculi
flagrabal cunclis.

Confessoris

adjuvante
cuj

gratia
ita

Christi,

obnoxius.
:,

curamus sto, memoria ejus mundo.

explicare

ul

cum Chriin

[nterea

regi
ul

prmcellentissimo

Theothberto
eruditione
pa-

cum

gloria

celebretur

commendatur,
latina

eum
ergo
rege,

instruerel

^.
f

tnvenil
el

Aridius
el

gratiam

coram
tesu-

2 Sancti
'-"'"

scilicet

aostri

studuerunl

in

Domino,

cpram
ante

ferebatur ejus
i'i

sseculo

mlni amare,
diligerenl
l
.

m
in

legaliter

ac

perfecte proi-..iiLrlol:ili

monium
rius
/

ab
prior

oranibus,

in

lantum,

Cancellaadsistere
,

limOS

ul

una
r

canLilr
el

conspectum

regis

coheredes
'"i "'
1

hi isli
;i

efficere

parlii ipes.
in

Ple-

crescebatque honor
diem.

cum magno
probatus
habitu

favore

de

"'
i

vero
vel
5,

primaeva aetate,

nonnulli
in

adole-

Omni
tanta

ex

parte

vernabal
esi
,

in ni

auii'

itia

iii

juventute,

multi

senectule
:

miqui

A qno
quippe
ne

familiarilale

hl

'

dudum
M "
1

Domino adhaerere conati unl testamenta mundi toleraverunl

,

ul

felicitas

ejns

ingens

gignerel

odium.
:

"^ Ode
sed
P

quandoPlus
im

superbiam,
Ii.mii

diligebal

verilatem

ad

hristum

sine

macula

remearent.
operis

iliiiin

admirabantur.
,

Sectabatur
et
l" 1

'

namque
plicitate

aedifical

exemplum boni vigoris, quam multa

gloriae

cum

indeficienter

caritatem
Diligebal

mansuetudinem,

praedicatio

cum

militatem

Luraore

vanae

Praedicatoi

vero
:

corde,

el

ex

tota

enim anima, e1
bona

Dominum
"

ei

toto

tola

mente -^-

Doctor
di

gentium
Sapientia
Electi

perhibel

dia as

Stulta

eli "ii
:

Deus,

m
hujus
vero

munEt
il-

E
ribus,
verbis

raoque
iper semper

serenus
oper opera

conspectu,
factis

tranquiun 8
amplius q

confundat

fortia.

lud

mundi
in

stultilia

esl

apud
rrium-

ostendebal iat.
,

spem

suam

semper

Deuni

prosperis

mundi nou
posf

committens
nihilque

ori oral

frequenter
praeponens,

* cm Zl
"'

elevantur,

ut

adprehendere

valeant

.r.iip''

'!

amori

Christi

iii'"

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
sc '" fi"

i83
Aridius non poterat
,

mensejusprceptaclestiameditabamr. ,n ^. ll;l gestii Qon posl mullum tempons,

.

movere a

se

vir

Dci

<lo-

a.

Anonymo.

tt

mni v
,

iam
\

v.i

ilem

agerel

talem,
,

cupiens se vas
ac

nec sui pontiiiris ingrederelur cellulam. Cum vuro declinaret dies ad vesperam, redibal ipsa

r<

PYhibere
1

sanctificatum

metuens

fu-

qua venerat.
clero

Mane autem
,

facto,

reverlente jam

;;;':

";;:::,:l
delicta
.

>***.
fascarent;

Tre-

ad

ecclesiam

ipsa

super caput cjus, sicut

omnia acta adolescenlus nmspccln viri bcatissimi Nicen slia niram Denique commonitus .. episcopi confessus est.
.

prius
sicut

fecerat,

descendebat.

lpse secrete

locutus est,

Qua per dics xxx non cessante co, ,

^68
,,,,,

divinitus
oivitatis

per

praafotum
ac

Nicetium
saculi

lumba, hanc verecundiam Vir Dci pertulit, daut aperte lam supcrnam graliam praesagiebat
daretur
intelligi,

gpiscopum,
oblectomenta
, ,

pompam
palasocio-

furiens,
,ii

mundi

regalis

mel super iimi

Veritas discipulis
i

jam lunc divina largitione seSpintum descensurum. Unde et

lestatur

yanas

superstitiones

ct se

indisciplinatas

dicens

Si
,

quis
el

dili-

nim
nl

bbulas declinando,
ril i

sub

Regulrn
patriae

censupalraam
pceni-

gii

nii'

Bermonem
,

meum

servabil

Pater
et
di

contemplandam
Sicque
,

cmlestis

contulit.

3ibi

auslen

mponens
ni

et ad eum veniemus, meus diliget eum man ionem apud eum faeiemus ; quia

^ntiam
spirito8
j

ccepit

virililer

collucti

carnis,
si-

gnum

crat

ut

innocenliam mentis custodisset,

ei

fervore resistere. Proponebat namque futuri supadversus praesentes carnis ardores, D Im laboribus scilicet, secundum Apolicii jgnes.
p
,

visitatio Spiritus sancti adesset.

ANNOTATA.
a

jtolum

iii

vigiliis
in

in

jejuniis,

in

caslilate,

in

suavitate,
ficta.

patienlia multa, atque in caritatenon

lloc

urbis

nomine

significatur
civitas,

Lemovicum
vulgo
dicta

vel
igitur

Lemovica

clara

Gallia

7
. ad }ierffClw

precabalur
orabal
sibi

Dommum
diebus
panis,

pro doms
ac

cae-

Limojjrs, ui in

[nnotntis ad

Vitam primam

mo~
E

lesiiims,
a liinobat

Christum

noctibus,

nmimus.
I)

rtmiiur nr-

saturitatera

ul

posset caeleejus
je

iiiur confirmatur opinio Ruinartii rectecor-

Kofli
fti*
,

txciia-

sUm||
juniis

>ll(l

promereri
,

panem. Ora quidem

ejus

rigentis

mendum, quod

vn

aliquas Gregorii

Tu-

pallebanl
.

corpusque

valde

aridum

mens ejus aeternorum BBstuabal marcescebal Semper autem praesentis vitas termidesiderio futuram Domini sentenliam ac (llllll n t U ens
sed
i
.

ronensis ediUones circa illud nomen m-epserat. quod mater Sancti iin- observari meretur, c

ab antiquo
Pelagia
,/ns
,i

illo

biographo nogetur
die

beata.

Sedhme
quo
ista

titulum examvnabimus
in

sequente,

metuenda
esl
:

judicia

formidabal

sciens

scriptum
vidus.
esl

Beatus

homo

qui
,

esl

quod semper pa-

recentioribus

quibusdam Martyroloo

annuntiatur.

ctum

quod a Job diNec non ei illud Semper enim quasi tumentes super
timui

Ma

biographi
est,

ambigua
Quispiam

ut

oix intelligam, Itaq

tam obseura et quid har phrasi

/

me
:

Quclus
o
(

Dominum.
ei

El

illud

Apo-

nificare

velit.

"'"

stoli

-11111

limore

tremore Dei

vestram

salutem
ge-

forte

dicet,

hos

Sancti parentes

Za~

operamini.
jacebai
,

Ante
rigans

namque
pectuf ad

conspectum
tundens
,

uoclibus nas

manibus
,

lacrymis

oculis
.

caelum

elevatis
vel

charia et Elisabetha similes fuisse, nexcipias, quod habuerint filium, non Joannis, sed Aridii rd Aredii nomme appellatum. U nimis frigida
videtur allusio ad hanc dissimilitudinem

Altus

illiiiu

semper

respiciebal

quem

fortasse
limi bal

in

minimis delinquendo se offendisse

lacrymis

ac

cum

suspican possei

Hmilitudinem
,

in eo

cabatur
>

Davidica roce hmc verba enixius depreTibi soli peccavi, miserere mei Domine

quod mater amoo p r0

non haberent,
charia
et

S.

Aridii
i

esset

antea

sterilis,

et

m
in

secundum
ad
oi

magnam
illud
vidit,

misericordiam tuam.

Et
:

ut

diebus suis, adeoque filium Euang lio - Luca de /><legimus.

istius

semper
i

tendens
nec

quod

Apostolus dixit
in

ElisabetKa
fit

Verum

m
et

hts

ulus

auris audivit, nec

cor
di

tis

nulla
filius

mentio

sterilitatis,

)am

hominis ascendit, quod prmparavil Dominus

ligentibus se.
s
-

mpra
rentes

eorum

parentela

nobili

generatus iir

cebatur. Forsan
pro,

auctor indicare

toluxt,

hospaEl\

,.-

c
-

Ba3c

igitur

meditando
dicil

quanto
,

plus

eo dissimiles
his

ficiebal

tanto
in

amplius
qui

humiliabatur
:

juxta
se

quod

oetha
,.,

Veritas

Euangelio
el

Qui

humiliat

Uti

quod piunt

fume Zacharia ei micusJoannes m medw

i

erat,

filios

haberent: nam ex correctxo-

,>

exaltabilur,
plus
I ;

se

exaltat,
fuissel
,

quanto
proficen
lanta
iii
,

humiliatus
ul

humiliabatur, tanlo amplius

ei

nuinartii

memorato testamento ap
veterum analectorum
/>ag.

Mabillonium
-,.i

tomo

el

ctiam

quanla

fuil

mcestitia

65

colligimus,

Rinosdndum

fierel

venia.

profunda
I

benignitas Domi-

,,,,

germa nos S.Aredii/ratres

placet,

fmw. Eac

ul-

simplex

poenilentia

misericordiam
petrarat.

quam
lalibus

trequentique jejunio, Domino im a poscebat

,

Hma
e

De
facie

quippe
ei

per

Prophetam
,

Doitenihil

conjectura magis Ubetprobabiliorem libenter iheothbertus vel Theodebertus

factus
e$t

aham quamr amplexun smus.

teet

posi

iwtranf anno Chrti

minus

dicil

Dedi

timorem
Qui limel
pavebil

et
*

limuil

el

nominis mei
esl
el
:

pavebat.

Hinc

quemadi

lum
n

supra

ad

Vitam
noto

pnmam
..

rursus
t
,

rum scriptum
1

Dominum

annotavimus.
I

Irepidabil
est.

non
:

"

Et

rursus
Cnter

delictum.
11(1

haec
est,
a<

Timor autem
ut

quoniam ipse Domini expellil

D e hoc

passim

auctius

Cangti

Glossarium
la

consuh tomo 2 coL

431
>

Dominum

ple-

seauentibus,

Mnomvnatxm

ntur %lh

tfgore

deprecatus

ejus pcenilenlia ante

cellarii.qui sub sec

regum Francorum

sUr-

Christi

conspectum
iii

essel

cepta

Deinde

bis initia-

rmis,

Chrisli militia

se artius

stringens,

ad
,;,/
eril

uonnam
,J

irradiabal Ecclesiaa

Quadam
,

die
.

dum cursum
i/eniens

tenens h
caput,

purissi-

Zt2
,:;':;

mm

Uartyrologio

.;"'"";

qnapudSvr

tepr

Octobm

IIM
/"'"(ii

'

conscientia? .......

po

o
.

columba
plateam.

delapsa

de

fnn

camera

considens

super
par

ejus

pergebal
re-

cum sodem, comitata

Quom

SL '***

*'
$us

184
a.

VITA ALTERA

S.

AREDII ABBATIS ATANENSIS

Veritas

anonymo.

sus in his Actis uccnrrutit,

quiforsan ab impentis amanuensibus corrupti sumt. Cum non ha/>'"'beamus alia ejusdem Vitm apographa, ei similia menda in secunda nartius pleraque hmc ei horum ictorum editione reliquerit nosexsolis
.

ail

Centuplum
Et

accipiet,
alibi
,

et

aternam

possidebit.

scripium est^

Eleemosyna a morte liberal el qui earo recerit non ibit in lenebras. Haec autem qaotidie adimplebat; scmper ad eleemosynam Vw

conjecturis

ea

corrigere

noluimus

dummodo

vigiliis

sedulus
,

in

oratione devotus

in

liumilitate

mens auctoris utcumque mtelligatur. Hoc semel

leciorcin

prufusus
13
ctioni

in

caritate perfectus.
otio

monuisse

sufficiat.

Numquam
vacaret,
niaiiibus

indulsit

quo

non

am

le.

aut

opus

Christi

perficeret,
,

aui

certe

opus aliquod ageret

scriberet.

aut

denicme
decre-

sacros

codices
ul

Maxime

aulem

CAPUT

II.

verat,
ipse

in

vicinas

manibus suis morans illud, quod Apostolus

Sancti
reditus

dioeceses sacros codices scripserat, distribueret;

dixit, quia

quoj

ad

jpatriam,
,

vita

solitaria,
i

otio-

sitas

inimica

esl

animae.

Ad

ista

igitar omni

constructio
cula.

monastcrii

ct

quadam mira-

tempore
sterii

uon

cessabat.

Cum
ul

cellulam
,

aadificasset,

autem jam quo opus

monaccepi
ali-

peregissel

necesse est,

de

ipsius miraculis

quid, Christo

anxiliante, explicare valeamus.

Quali-

T
inpatrwm
nvernu,
'"'"
'

ter eleemosynis, vigiliis el

orationibus

se

DeiSer-

JL i uin deinde
,

andita

Vir

beatissimus

morte

pa-

ere-

Lemovicum consolatione BU83 tris pro matris mutalo saeregrcssus est. Igitur beata Pelagia
,

vus indniserit, praedicanda miracula publicaverimui alacriter de quibus multis brevissime credidinrai
:

pauca
14

uarrare.
Accidil

""'""'" "lucl1
'

cuian

uabitu
in

induitui'

sanctii

liali

veslimenfilium

homini Dei
se

Arvernisc

itev

ul

age* /iil

tu,

efficilur

Dei amore
bortatur ad
petiit,

religiosa,

bene

ret,

''o

irruente nocte,

cunversum
Vir

Dei

beatus
se

eremum

et

prmmium. Qni mox sain concavum

diebus
,

ad
tiim
.-i(i
,

manendum

aquam non inveniret, ut ^""* conderet. Cumque qnaererent

illuc
,

minislrii ejus

buc atque
in

et

non

in\ imii-xmii

xum
sine

retrudens,

ibique

ac
ri

uoctibus

Aridius defixil
de
terrae

arena
fons

baculum. Quo

retra-

cessalione

Dominu supplieabai
el

imsiem
ju-

foramine

abundans
el

exsilivit,

iovisibilem
giter

orationibus

precibus

repellere
,

ut
[ii.

(luenta aquae
i.i

undantis suflicerent,
ut Hlic
in

in

lantum

contendebat,
,

pugnans

ore

non
,

gladio;
telo.

irrigarent,
fuit

pecora biberent. SicVir

et

pri'1-ibus

imii
,

f.M-ro;

orationibus

non

iste

magnus
,

miraculis,

Moysi

typnm
in

Cunctis
i.iii.ii

momentis Dei ilagipraesidium, ut dignus post mundi labdrem

boris

cunclisque

gerens
18

qui

percutiens petram, aquam

populis

Mililinliiii'

pnrbuit.

possel
dies
in-

pervenire
inibi

ad
ad

bravium.

Cum
lilii

per
.

aliquol auditis
ro-

Dedit

deinde
religio

opcram
claros

comitesque

;ui

essel

cum magna
,

abstinentia

itineris,

quos
sane
,

reddebat,

elegil

ejus

genitrix

pedes

provolvitur,

Collecto
gia

ccetu
ul
;

omnium
sic

oralionum
solamen
<

suflralargiloi

^,

gavitque
iiii.Mn,

eum, exinde egredi,

ut

monasterii

cel-

postulal

venturo
el

itineri

ubi prospere aspiceret, in villis amcenis aedi-

pietatis

tribual

cum eisdem,
Dei
sepulla
,

liristo

dud

ficaret.

ce
et

ad

locum
sancla

ubi

sancti

martyris

Juliani
.

locum amcenum vir Dei Aridius monMterio repperit, de eodem saxo, in quo erat, reversus, adificando millium ibique monasterii cellulam fere Irium
II

Tunc

membra
tis
,

fueranl

accedil

agmades-

qui

secum
ul

clementis judicis volunlate

ad

sent.

Cumque

eum
sancti

locum
Marlyris

pervenissent,

aedificare

cum magna

industria

ccepit,

quod cceno-

postulat,

reliquias

votiva menbeaus*
ibi

biiun
Lus,

nuncupatum Atano a, ibique orationi inieuel incumbens lectioni, quo vacabat venerabilis
,

te susiipfic

incrcreiur; sed custos

basilicse

simi

Martyris pelenti
el

denegavil. Moratus

pau-

mater ejus, laborans per agros

:

alimoniam corpori quaBrebal quae vero posl conversionem vita acta sii. b. Deinde pollebat Vir beatusmagismagisque
. .

Lulum,

quaerens,

nec

prorsus

invemens,

progressus exin

accedil ad
,

locum,

ubi

peneramu
jara
el

iii

vigiliis, et jejuniis,

vel

ationibus,

atque

in

transactis Martyr a persecutoribus Lemporibus e docollatus fuerat, vis

long
ilim
'^''
rlin-

caritate.

Ccepitque

ejus

rama

divulgari,

conflue-

plenissima

devotione
qucul

de

eodem

loco
dicilur,
,

,H
i

bantque ad monachi.
12

eum undique
eliam

viri religiosi,

advenaB, vel

saxorum,

vulgo sUbulum
collo

in

smanum
pauperum
ad
,

quod

suo

gestabal

laJto

ani

Multitudo
.

sicul

apes
in

ad
lan-

pro
<

sacratis

sancti

Martyris

reliquiis

condiflj
ccepji
spiriti-

alvearium
-

ita

conveniebanl

eum

tum,
iiiii

i.i'

quanticumque pauperes confluebanl ad nullus vacuus ab eo recederet. Quid pluQuidquid ex possessione parentum nobilium
ui
, ,

t.iui.i

umque de eadem provincia remeare qui a maligi horum multitudo

,

bus

vexabantur

ejus

vesli
.

<

cum

magnis o*
M'll-

moribus prosequebantur
bantur
16
Lol

al

tantorum
Viri
ai

habui!

totum
ad

in

pauperibus
Martini

vel

in

ccenobiis
vel

uomina.
ergo fama
/.

praecipue
sancti

beati

Tunnnensis,
ecclesiam
,

ad
per

Pervenil

beati

Bilarii

Pictavensis
,

seu

pontiHcis
sancli
Viri

civitatis

illius

Qni

Hico
el

nini
-jUS

SUlS

diversas

ecclesias

vel

etiam

monaslerio suo omauri

,

vestigia

prosecutus.
ccepil

mox

nem
stoli

possessionem
in

dislribuit;

vero

argenti-

dibus

provolutus,
ad

que metalla
pra
!Ci

piuiii
,

pauperibus dispersil sciens ApoQabentes autem victum el

.

dem
sacras

tumulum
inibi

ab eo petere, Martyris remeare sancti

depoiptaret. Tunc

ui

tan-

;l

"
j i

ejus

reliquias

vestitum
iirnt

his

contenti
fiei
i

simus. Et.

Qui

voin

Hoc
gam.
lniiiiii

quod

omnipotens
iliirus, iturus,

Dem
ipso

largitus

diviles

in

hoc

mundo
diaboli.

incidunl
Et.
t

munus, cum

codcm eodem
<

..

tentationem
deria

et

laqueum
el

Desi-

Nam

reator
in
vir

..

multa
i

inutilia

nociva
el

quae

mergunl
Con Date elee-

nin.iciila

<

homine

interitum

perditionem.
est
:

est.

Cumque
ei
,
,

omnium ^ 'eodem loo> osiciid.-nsuum chrismanurn p^ Dei

'

Dominus

comila ^ \ oo

siderans qnippe
i

quod scriptum omnia

nii \is

reperil

diversos preliosos
fonte

lapides
^

mosynam,

el

munda

suul

vobis.

Et

quae

de

abstulerat,

ut

nura
sancn

DIE VIGESIMA QUINTA ALGUSTI.

sancti

i85

Martyris
ei

per
l)rl

diversa
B<*es

lerraram loca decla

probaretur,
et

tumore,

ul

jareiur,
.

Nl,i

mullis

Tum

vir

se sua lumina ablata roissent. a.axwmo. Domini Aridtas, oratione pro eo data,
intra
:

.i

ll ,i

.jriur.

Cumque

ad

rjei

oratoriam
n0

condiderat,
,

locum nunc, abi Vir sacrum manus cum

de oleo benedicto perungit oculos ejus

Inlinirel
fugil aii

quos cum

ex Qde,

mo* quidqaig morbi

fuerat, tacto

Deufl
esl

ibi quoque omnipotens gaudio condidil multa signa et mirabilia declarare dignatua

ongoine.

j7
f
sociis,

Nec non

prastermittendum
est.

est,

quod

Christi
iter

ANNOTATA.
a Jloc

am ulo

collatum

Quadam

die viator

dum

ftrr

non
abundat

pluvia

eptum incederet, flante vcntorum turbine, cum Aridium sic fremeret, ui. rivis talis circa
ipsum agmen
:

monasteriunt poslea transtit ad Canonis///;

G08 srruhirrs
tini

jnrisdi,
ni

ionr Capituli

S.Mar-

Imber efflaeret, et guttanec una perfunderel

alicubi

ac suos ministros

Turoncnsis,

Commentario

preevio di-

quo divisa tempestate, el ipsa aubiia aerem fugarent, dum pavescunt viatorem. Si igilur Conturbo se
verterel
.

ximus.
I)

ijuir

Hic aliqua desunl, ut pwnctis illis indicatur, aliunde mpplcre non possumus
Arvernis, id
sicut ii
tst,

i,i

lin
i,i,

omnium
i,i

tnare

el

venti obedierunl in lluctibus,

vn

irvemtam Gallim provin-

esl

tranquillitas

ma

raa
i-

immo

et

fideli

iitiui.
ii

seguentibus liquet.
ille

suo
ts

jussil

hanc virtutem <n

n<i

uiicntibus osten-

Julianus

dendam.
agns

iiiiiiiiiiimiiir die 28

martyrin Murti/rologio Romano lugusti, quo Acta et miracula

,i

Quodam temporecum ad maturitatem segetes aristas armassent, etjamse a-.,'gra\aia' meti poscerent

r/ns illust/rabuntu/i
c
///

Wartyrologio

Romano
hujus

dicitur hic S. Juliar

a cultore

innormitas erupil
in

pluviae, ne quis-

niis suji perscrtilionc Diorletiani

iisse,

marlyrium snh-

i|ii,im

frages colligeret, al

saisspicisgranalatenipsi

quod

die

i's

mensis

exammandum
.1

minarent.
facii

[nterea

suggeritur

populo,

erit
f

vigilias intercessoi

Sequenti

igitur die reliquiis

IlOC

loCO

tiiihratnr

rjir.i ,,,,,! \

// r

rnr fUtS

sanclorum apprehensis, opportune et venerabiliter palliolo serico Diacones in albis coopertis de

,

in

cujus dicscesi tunc reliquiet

itt

S.Juliani quieeonsequentibus

Bcebant,
/mlrt.

ex antecedentibus et

exeunl
riim
jussil

ad

processum

plebs clamat pro

incursa.

Quibus

Vir sanctus
est

nimborespondit Qui
:

g
iiiiin

Colonica idem est

quod

colonia,

qum ror
vn

$i-

dare.

aquam creari, potcns Tunc mox de templo

excisse
caeli

hunc imbrem
reducitur,

se-

,/iii/irai

prssdium, quod
Glossario
fusius

sufficii

ad alendum colosicut

progressi sunt, subito

claritate
se

srn

familiam rusticam,
licet

auctiore

aubes
renitas

sunt,

sol

in

funi/ii

videre.

mundo
ad

redditur,

ad

opera

cultor

Irabitur, el

manipulos

colligendos messor fru-

gibus invitatur.
19

\c

CAPUT
I >
1 1

III.

iUud

invmdaniiam
i

i|iio(l

^.'111111

prastereundum esl m simili causa csl m Nonjacu colonica ij sua in

Juliani

aver-

honore beati
ci

martyris oratorium conderet,

ipso vero orationem

AUa

diversi

generis

miracula,

ijuxv

Sanctus

ta.

imber gravis irrueret;

Domi-

adhuc

vivens patravit

oicam memorante, oimbas impelam detorsit, temlncum reppulit luiliiniMii pluxia alisces.Ml
!

vel
git.

sanctum virum Aridium cadens gutta non

Aililalur lioc
pagiu.-i
i|iio

teti

D, 'imi
Dei

a<i

profectum

sancti
se

Viri

atque ad altam

20
n

in

rcrinii nvsruiil

m< ritatj

miracula.
torio

luumsu*

ouadam

die

eodem sancto
quidain
el

Viro in ora-

orante,

Actardus

Nivardi
ante

filius

adolescens
altare
b

exanimatus deportatur,
oratorio beati

in

sacrum Juliani martyris deponilur

iil

quantam mirobiUUi credendum e possunt, ] pietalis Lemovicum aflectu tempore Quodaui complures nuper audit veniens civitatem teneri in carcere damnatos sententia mortis ergo memor Verbi Domini Aridius vinctos.
contemplationem
iliviniliis

subleyant

c<>>

agi

parentibus.

Rogatur,

vivus

reformar.etur
pietate

dicentis
i.i
:

carcei*e erara el
fecistis

venistis

ad

me.
meis,
possil

Domino.
cel

Tunc Vir reverentissimus

lacrymis

scili-

Quamdiu
fecistis,
eos.

uni

ex
si

minimis

motus,
,

vim

iugerens,

aspiciens

ad

mihi

cogitavil

quomodo
reos

caslum

Dominum
,

deprecatur.

Dehinc
puerulus,

appellal

liberare

Cumque
.

ad

requirendos
divino

appro
velut

infanlulum
fere

sed

corpus

jacel

exanime.

Hora
clausos
\\

pinquassel

r^uci^n

confeslim

aulu,

transacta,
ii

exsuscitatur
el

magno
,,ii,i

ferienlis
ostia

impulsu coufractaa
carceris

sera3,

dissipati

apei

oculos

loqui
tantis
l<

pos

inccepil

redh

us.

cardiues,

patefacta,
sunt.

et

omnia vinet

Slr

Qdelis

Miles
,

virtutibus
al

pollens,

et

compedilorum
solis

resoluta
intus

Eadem nocte
lux
el

Rralia

divina

tus,

sicul

Creator

omnium
de
ita

quasi

claritas

apparuit,
a

in

rerum
Krabato,
Vl1
'

Qlium
el

viduae
reddidit

adolescentem
malri
suaa

resuscitavil

lenebris emicabat,

custodes pressi

somno,
a

ad

inlsesum,

tumulum
.

sacratissimum
de
carcere

S. Martialis

Antislitis

Dei
-

Aridius

valuil

obtinere

orationibus
esse

,,,!,

fugeruul
Viri

ergastulo.
vel

Sicque
de

orationibus
liberati

SUI

apud

Dominum adolescentem
mulier
sancto
crucis

mificaliaben
in

beati

dB

morte

tuni.
-'
"''''

sunl.

Qusdam
occurril
illa
''

grande
Aridio

vulnus
sanari
,

23

exorans

Mivardi

Prosil auribus populi Dei quaa profuil oomiue Arteiledis, filia; praefali
ul

lui

lumen
JJJ
sset.

lllm
^
1 ' 1

vexillo

signata

illico

circum
el

oculorum perdiderat,
i

QUllatenus videre

pi

"

populo,

tumor
sine

vulneris
velul

aperitur,
petra

in

flie

deducta
ds,
iii

aimilitudiue
Pr greditur
titur.
:

nucis

minoris

de

ipso

ad virum Dei Aridium tnluminarelur, exoratur. Cum-

quaa

dilatione

sana domi

rever

que
,,,,,,
_.,.

Adjiciatur
Julci *simi
J;,,v

operi

res

adjecta

mysteriis.
in

Filius

quidam,

Ingratius
b

aomine,

grabato

(|lll

restigia, Sacerdotis ad se signaUs ejus oculis atque intra reddita, Dominura rogans, mos incolumis ad redit d uce pertracta, duclrix fuera

prosternerenl
vir

san tus

"^

faneri
'".'/"'"

exhibitus

patre,

tantum distentus

pati

iam

Tomus

28
V.

24 Exem-

"

[86
A.

VITA ALTERA

S.

AREDII ABBATIS ATANENSIS

creduntur. Vir aliquis de territorio Betorico
iraclis nervis vestigio debilitalus occurrit,
;1(

AKONTMO.
viriiiinn
^ii-

24 Exempla quoque juslorum avidius iustruunt

sequaces,

c
'""'
|

allernm morti

quam sermo pranlicaiionis multorum. Cum quadam vice properaret vir Dei Burgun.liam
regem
pietatis
b,

"

nasiermm concitus
Ariiiius

vonit

el

ut
:

sihi

nat,
l>

Vir sanctul

ad
cui

pro
ut

causa

invilalur sedulo a
ejus

8uucuiTeretf deprecabatursuflfragia
benedictione
tetigit.

suscepii

nr

Duce Anteslio
semiviva

diverteret ad

ilomum,

causam mercedis, oratione pro eo

rediit

Dei

"?*

fusa
'

filia

decubabal in lectulo. Qua)

spiritum,
ingressus

cum
vir
Uetiredil

cum

incolumis sancta manus aunH

ad

extremum

exhalarei

Dei Aridius
flcata

domum,
Ille

data

oratione pro ea,

domum
inlra

adipiscendo

remedium
qui
jussit

puella
filiam

quidam
aliu.l

A.lqu.rauir pagina qnod praestet gratia. Leonacter insania corporis ita demens
eflectus

de transitu.
gynagogi

elenim

arrbi-

cubienlum
ut
bffiC

resuscilari,

mortuam

non BSSe cre.leretur quam borribilis nimis non ferebatur,

rabies, cujua
etsi

uror

nimis

rinctai
ei

petenti se tribuit,

de morte reverteretur
pro
infir-

manibus ac pedibus alligaretur

lenlia

in vinculis

vfa

ad vitam.
25 Quffidam
utriusquo

oppressus
superadditus

a.ll.ur

ainias

constringeretur" /*,
el

mulier

nomine Bessa
digitis

boc

dolor

posns

collideret,

sic

mitate debilitatis merabris,

v;iiis

attractis,

incur-

articulis,

suis

gressibus

imbecilla,

prona
:

serus per-

crudeliter Oremens tandem ad sanctum DeiAridium nee mora aliqua, faclo signo perductus esl
crads
li-

tonas
i

precatur se sanari, devota supplex atlenuata

Aridius cruce a sancia
in

mox

fronte armatus,

ld

momento ab
vinculo.

hoste

antiquo

manu

tacla

cruiiini
Bl

tendit

beratur

simul
el

el

Qui

postea

Clericus
<

pagina

nervi laxantur in organa,

dintins

efifectUS est,

ad meli.ua npern ciim servitium.

cai.lic.i

|,.i-

pnestolaia,

tandem sese membra recognoscere meViri

sto

depondil

Sed
ut

mira

dispositione
divina

ruernnl
est.

sicque orationibns sancti

sana facta

omnipotentis Dci agitur,

a.i

quos

praemia

meliora

dod

invitant,

temporalia

flagella era-

Adsciibantur prsBConia
vuliius in collo gestabal

qu

juste

referuntur ad
credita,

diant.

palmam. Quffidam mulier propejnm morti

:

29

Bodem vero
in

tempore,

quo

Miles
/,

Chrati

occurril sancto Viro obseC.ruris

degebal

terris,

Ferreolus Pastor
sibi

ad guber- ***"!
[ftfai

Bmns,

ut

super hoc sancta'

armarel \<'\illnm,
Christi

nandam
vitate

plebem
Pra-sul

commissam
a.lerat
;

Lemovicum
sed

ci-

mori timens.

Cumque super vulnus

signum
femina

veneran.lus
febribus

(juotiens
BBgri"

deprimeret, repente mortui

rediit

sunt vermes,

ipse

pontifex
iii

urgebatur; aut aliqua

pro

incolumis.

tiniiiic

gravi dolore atterebalur, ad virum Dei

dirigebal
niintins,

conirach-"',,!!

26 Dum majora miraruln Sanelorum conspicimus, et amplius in amore Dei enixius converlimur. Puella namque de urbe Petrocoria d ad Dei ut de suis hominem veniens taliter contracta
,

Aridiuin

ut

eo

pleniu
pro eo
AJbba

ad pro

Dominum
Antistite,

intercederet.

Qui celebratis
venerabilis

nwmbriiiuin

vigiliis

obtinebal
et

pro

Pastore,
el

abjectus

bumilis

pro subli-

calcaneis

adbaesa

sibi

tangerel

crura,
:

longo jam
vir

me.
Bl

tempore

gressibus

condemnata
dimisi!

quam
quffi

sa-

quia

crescens pagina majora

in

tegit

miracula,
claro

cratissimus
dimitteret,

non
et

prius

quam langnor eam

mastudiose, an
prius

proferatur
Sterium.

medium de
aliquis
.

lam caeco

my-

pedibns

incederet,

Vir

lumine dcceplus,

lon.uo jiim

nibus
tiaberel

ambulabat.
in

Igitur
si

sciscitans

Christo spem,

se crederel

sanandam
oravit
:

tempore tenebris pressus crassa caligine nubilua, ad beati Viri cellulam pede tendente deducitur;
qii.Mn
\

quandoque.
fixil

auiem Illa genua Aridius in

in

omnibus lidem dante,

el

n-

sanctus

miseratus

ul

vidil

ei

visum
claro

terra,

prolixe

deinde oculos

pariter et

manns

ad

cselum ten-

orando restiluit, et remeat ad jam lniiiiiie iliustratus.

30
fuii

regionem,

dens,
quid

Dominum Jesum Cbristum

s&aB

Bde plenissima
dicil
>
:

Jocundum
memoriae.
Atto

esl

proferre,
rir

promissionis

admonuit, quae
petieritis,
fiel

Quid:

Quidam
,

quid* gloriosmn nomine Witrimundus,

dolorem
den*
venii

'

credentes
sed

vobis.

Et

Si

cognomento
linm
dolor

tam
ul

crudeliter
nulla

habueritis

tis,

fidem, non solum h&c signa faciemajora borum facielis. Cumque luec
ac

Lncurrerat,

intercedente
:

eum

pleno
su>

vigore

devotione
dixil
:

deposceret,
fideliter
,

convercredis
in

sanctum
devote
ejus

tunc ad imminens nnn relaxarel Virnm cum beato Martino occursum

,
,

ad

puellam
tuos

si

redderel

veniens

el

interrogatus,
et
illfl

cur
se

nomine Domini Jesu

per

Cbristi

surge

et

sta

su-

uua
vir

maxilla

videretur

inflatior,

pedes
bora.

et

mox
bjus,

surrexit,
sl

et
facta

solidati
esl
<-\

torqueri
iiiiii

dolore

ilenliiim

i:ravi>simo

respninlerei;
lactu
i""
1

sunt pedes et
illa

membra

sana

Dei

faciem turgidam

palpavil

lissimo,

dicens;

Sanaberis
Dei

Domino,

obtinenra
"
liiv

21
ni

[tem de eadem urbe, altera

ad
:

eum

venit

Martino,
ut a justo

famulo

Qdelissimo.

Itaque

mor

femina simili inlirmitale condemnata

cti

cumque sanrediil

Inchoatus
,

sermo
dolor

compleretur,

bit afllictat

Viri

mauu

attrectata

fuisset,

directa

ad

denti
lur.

reiunditur

cum

tumore

cura-

propria, et senior cucurril

viam, quam qod trans-

cendit juvencula,

Qua-ilaiij

muliei-

Hirovera

nmniiie,
Viro

CODJUM
mediaffl
fidelitei

Huotiens

a<l

alta

Dei omnipotentis aiiiniiim ele-

Turonici

monetarii,

cum

sancto

vamus, vilescunt animo, quae in terris conspicimns, accepta gratia diviuitus supernam patriam penetremus, ut puta Vu iste, qui tantis virtutibus
ii
i

ampullam
obtulisset;
et

cum

oleo

benedicendi
facto
qu;i

causa

adornatur, terreno contagio noo obfuscatur.

vir

Quidam

MS de oleo beati tmi continebatur, proferens de chi ismano //.

perjecta
olei

tunc Aridius alleiam jimi.ullam, in

crucis

sigoacolo,
r"
,

ad

cognomento Addo, filius cujusdam Proculi, beatissiini Vin vnul prasentiam SIC .lelulis, ut de vestigiis calcaneum facerel uec potuisset se,

gutta

ampullm media?
ut

tanta

inundationfl
;l
'

virtus

exsilivit,

oleum
diclione
mitei

tolleret,

nec

repletm benealiquid de redundanti

benedictio ajqas
b1
*

ampullffl

parari

res

infeliciter

glutinata

Lunc

qusrens a

periret.
el

Quaa utrisque
ille

sancto Aridio remedia. ai illesigno crucis superimposito, qui claudus genibus venerat, direclns pedibus ambulans, basium suarum rednctus
&ii

profecit,

qui

petenti dedit,

ete

qua3 merii.i
84
tis

est

vesli-

Boc
vir

quoque
nnles

paucis
cbristi

iniraeuiis

conceditur, ametur. Decrever

ut pro lucranda
ca
lestis

28 Adjiciantur virtutes operum, cfuibus vera esse

quippe

reverentissimus,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

i

187
A,

es ii s

festivilatem
accidit,
ut

Turonos ad beati Antistitis patriaa palma, occurreret. Denique quodam tempore

ad
prsefatam

A.tOHTMO.

ANNOTATA.
a

urhem Vir sanctus procivitatis

illius

neraret.

Igitur

cum

Pontifex

cum

De

S.

Martiale

Lemomcenswm

apostolo Majo-

Clero

in

ecclesia psallendi Officium

nocturno tem-

res nostri egerunt

ad diem 30 Junii, ske tomo 5

/.
I

Diaconus ejus oore enixius ageret, ..->..,. * somno gravatus cst. clesia caneret,
Episcopus
cerneret

dum in ecr...v> Cumque eum

r"..^.,...^

istius mensis, pag. 535 etsequentibus.

. .. trinr.-, ,.,-/ ../,>,. li nb Verosimiliter hic idem est Antestius, de quo Gregorius Turonensis in Historia Francorum
ll
I />
1

111

/>

Quare obdormis fraler?

ait:

Videbam

te,

dormientem, ait ad eum, Qui de somno evigilans egredientem foras Domne mi

,

S.

lib.

S,

cap.

27

sie

mcminit
episcopis
,

Desiderius

\ero

Du\
vcl
vil.

curn

aliquibus

et

Aredio abbate,

obviam beati Viri Aridii properanlem. Cumque Diaconus vix sermonem combomine plesset, stalim nequam spiritus in quodam
ecelesiam, ct
in

Anlestio

ad

regem Guntchramnum propera-

exclamavit,
posse.

se

sancti

Aridii

prtesenliam ferre non

dum
gii

Quo

audito

Episcopus
:

cognovit,
in

Domini Aridius adveniret

balis episcopus
ecclesiae

moxque

quod Vir obviam Abforibus

et

interdum significat agrum seu funmensu/ra $ua defi/nitum, ut in aucliore Cani./ossario ad hanc vocem exemplis probalur.
Pagina

Suspicor, hic simili

cum
ac

cereis

accensis

prae

modo significari locum certes mensw&, ad quem membra istius contracti cxtend Petrocoria recenlioribus Petrocorium, vernacu/e.Perigueux, urbs Aquitanice ad Illam fluvium sita, Petrocoricensis procinciee caput, de qua

occurrit,

cum magno gaudio

ingressi

exsul-

debantur.

talione in

ecelesiam
divinis

sunt,

et

parne tota

nocte
BBgri

in

Ofllciis

perdurarunt.

Nam

mnlli

vel

diversis infirmitalibus

adstricti

sano vi-

gore oralionibus
pria regressi sunt.

vel intercessiouibus

ejus ad pro-

plura apud Yalcsium

sunt.
c Istud lerritorium

et

Baudrandum

legi

pos-

32

Alio rursus

tempore cum ad eamdem

et

festi-

Betoricum apud geographos

vitatem
wmexpulsio- ciiira

Turonos occurrissel,

alicujus

paralytici

frustra queeswi. Forsan est corruptum ejus no-

dius,
disset,

blanda adhibitione contrectaret vir Dei Aritestabatur, quod sancti Martini manum viqualiter
dcbilia

men, vel ignot<us minoris momenli vicus, cujusmodi plwres vn his Actis memoratos i/nvenire non
potui,
f

membra
Tanta
collata
,

dirigeret,

et

sic

paralyticus
giis

sancti

dextera

tangente se suis vestivero

proiinus tlivma

direxisset.

curationum
ut
-

col.

Novissimi Gallice Chrislianm editores tomo 2 503 et 504 asserunt S. Ferreolum jam anno
,

virtus

gratia

illi

pramicuit,

quisquis inlirmus
tus

advenisset

pleno vigore sana

incolumis

recederet.
esl

Energumenis
ui

vero

tam

Christi575 vel 579 vn eatkedra Lemovicina sedisse, et anno 595 ex hac vita 7nigrasse. Hcec chronologia accuralius c.raminori poterit 01/ diem 18
Septembris, quo prmsul iste
cens% colitnr.
riim

jjeleris salus

reddita,
tot

ingentis

muliitudinis.

m Bremario Lemovir
infra rursus ex ipso

non pi-escribcrenlur
33
ilcaltsli
ni

nomina.
ut

Si

per singula recenseantur miracula, val-

lu-

de incongruum
tatis

non

est,

credantur
vir

tantffi

vir-

g Chrismarium hoc loco significat thccam sacrareliquiarum, quam significationem Cangius

ct

tne maijis

alloquia.

Ouodam lempore
nocturnis

Dei
,

egrcssus
vidit

cxcmplis probal,

quas hic

inclartscil.

de basilica,

peractis

vigiliis

glo-

senSU

riiiifirmaliitiir.

bum
fieri,

luinjnis

de

crelo

descendisse

super ejusdem

celiulam,

interrogal

est

ille,

credensque splendorem ipsum ab homine Vir Dei a suo discipulo, Quis qui cum facula per hortum hora tali
[nterea
,

CAPUT

IV.

ambularet.

ciim

ad* admirareiur,
desuper
vero

proiicella, et tre-

nus globus ipse

revolvilur

qui
;

apparuerat
ipse

ad

sidera

cum metu
poleslali

more expansis

manibus

divinas

luminis

Commiseratio Sancti erga

risiense,
et

afflictos

iter

Pa-

C graliam deferebat. cho, qui hoc cum

Scilicel

inlerrogatur
videbat,
visio,

monarevere-

varice

rerum futnrarum pras- f

eodem
claritatis

quid esset hoc

ut
taliter

dictiones per Spiritum prophetitc.

miraculum
larentur

tantse

beatissimi

sacerdotis
:

mysleria.
insipiens
;

Cui

spondit Vir sanctus

sce quia beatissimus
dignatioiic
lucis

Sile,

sile

cogno-

Martinus
;

visilat

pra-cipua
gloria.

et

ad

clos

hanc cellulam remeat cum

gratia pro-

H,

Lis

ita

gestis Vir sanctus

officiis.

jugiter intcntus

ma- Bmeficus
eo omnibus,

aebal

divinis

Non

enim

poterat

in

ftilgidae

Sed quem divina

ut illustrante
:

invenire fraude

humani
in

generis

inimicus,

nec

quod

tegebat,

dignum
ritium,
diceret,
fidelis

erat,

Spirilu

san-

deciperet,

nec quod simulalione fuscaret.

eleemosynis largus,
sedulus,
in
,

cto acciperel

?isitationem

sed amicus Dei cavens

ut
nulli

Erat quippe

in

oralione

iactanliae

prsecepit discipulo,

banc

devotus,
fusus,
tus,
in
in

in

vigiliis

humilitale

pro-

visionem

quousque
Miles
qui
ut
,1

mim. sic
toris

Dei

lenuit,
prascepit,

migraret ad Domiregulam Magistri Mediamonte in transfiguratus

doctrina
locutione
in

pracipuus
cautus,
in

in

sermone pacafortis,

conversatione sanin

ctissimus,

duris
in

passionibns
tentatione
,

bonis
in
,

discipulis
vitl^rant
,

nemini
ilur,

visionem,
a

quam
morqui

operibus

hilaris,

tutissimus,

dnvrn.l

r iilms hominis
1

hospitalitate

lalissimus

inter

odia beneficus

in

tuis resiu-geret.
ri s
lal
,1
1 '

Perpende
Vir

quauto i^ne amoerat,

prosperis
tentus.
to

etiam

et adversis

semper
esl

ccelum

m-

Dei

el

proximi

iste

accensus

caritate,

quod

vinculum

perfe-

revelanle
11

""

"'.

Sphitu divinitus meruit accipere Quia Deus ignis consumens est, Jacobo
qui
ait
:

ctionis,

Chrisii

perfectus,

sincentatem

cjuidem

aestante
1

Omne datum optimum

est

et
b

conlis
ejus
nihil

mentis vullus serenitate monstrabat, el [.leiatem N.l.il lenitate sermonis. in oslendebat

risn

"

donum perfectum desursum p atre luminum >

descendens

gravius,
ejus

nil.il

quippe

animo
fait.Si

prorsus trisUUa suavius, dementius, mhil erga

tiumiles

blandius
si

pauperem

vidisset,

sus-

tentabat,

divilem,

ad bene agendura cohortabatur,

i88
K.

VITA ALTERA
Deum
in

S.

AREDII ABBATIS ATANENSIS

nomine
quotl

ANOMMiV

balur,

invocans tostem
illud

pro

ipsius

38 Aliu quoque tempore

jusceraodi

cum

Vir

Dei p ro

U1

n
lu

cuncta haec
Veritas
>

agere,

jugiter
:

memorans

conditione

quasi

occulto

adventu

reirij

Euangelio

dicit

Beati misericordes

expeterel
parisii

praasentiam,
claustra

properavil itinere. Cmnq

fuissel

quoniam ipsi misericordiam consequentur. Nec 4 Veriinitamen dale rlrrmusynam, et non et illud Sicul ecce omnia munda sunt vobis. Et alibi ita elecmosyna extinguit aqua exlinguit ignem,
:
:

civitatis

ingressns,
el

''

popnln

iUt
f

urbis

hnjus

gravi
c,

febre,
ita

dissenteria
ut

rbo

pessimo laborabal

nec

numerus

corpo-

rum

i'i;c

multitudine infantium

morientium
turba,

>

peccatum.
35
Haec
,

pnecipue
jugiter

d^ebus u-sliman

singulis
|,ii,, .,,.,'

pracepta
eratque

memorans
et

enixiu9

Quadam
lius
iii

vero

die

dum

Pontiflce

civilatis

il-

rtc

prcesertim

adimplebat

pes

claudorum,

oculus

non
iMim

pavperilms

aerorum
solator.
,

Quem

vit

heredem manus?
exercitu,
in

orphanorum paler, viduarum conautem caecum non suiim vocavil aul quem debilem non ejus sustenta-

immerito venerabatur secum paucis diebus

ut

affectu,
caritatis

petiil

officio

retineret,

intcrcessor
Igitur

pro

populo

exsisteret

ad Dominum.
Dei
Aridius
e

dum

petitionibus

ejus

vir
ali-

Hoc
his

jugiter

comitatus

incedebal
se
tri-

obtemperare
in

voluisset,
taedio

contigil

etiam
,

Christum
atqne
his

conspiciens

quibus
nore in
civilatis
iiiuic
siit,

suis

eodem
vir

pessimo

graviter
te-

amplectere

gestiebat

indnmenta
sc tegere

incidisse,

scilicet

beatissimus
,

confidentisa

buens,

Christi
:

sub
et
,

inopis veste

mem
cum
ca?le-

Domino
illius

securus

solita

prece

pro plebe

bra credebat

ob boc cum Domiim SUO pecu-

exorabat,

niam dividens
Christo

suhstanlinm suam
ul

gaudebat

suis
ul

scilicei

quos blanda exhortasermunibus consolare non depietatis

sociare,

Christus

faceret

eum

nullus de

Dominica3
jussil
sibi

misericordia

stium

regnorum cohcredem. Sciens namque scriptum, quod illa bona hereditas, qu83 Domino Ejus namque monita apud custode servatur.
sibi

desperaret.

Qui videlicet
.

oleum

benesi-

dictum
alo
c.mis

exhiberi
111.11111

el

singulorum
in

cum

crucis

propria ora

oaresque

perfudit,

di-

suos nihil
ria,
et

fuerunt aliud

quam

divina

tnagisle-

ad

ros

Consolamini
(ratres,
Christi.

Domino,
vos
suos

et vicissim

fundamenta sacrarum Scripturarum. Dignum est enim, ut eum boni diliganl et imitentur,
moxii
ut

vos

adhortamini
dextera
Nolile
,

omnes
Et

incolumes
ita

restituif

ad

locnlus
noiite

timeanl

quem

divina

virtus

inlnstravit,

dicens

quseso

ros,

fratres
viriliter

mei,

donum
et

a Deo de

perceptum
ceterna

cum

doctrina
Christj

meldesisol-

contristari
et

sed

potius vos

confortamini,
confidite,
qaia
pe-

liflua

sancto Spiritu condita, de

et

de misericordia Domini enixius

potentia
restituil

derio salsa
licita.

beatitudine

semper

omnes vos divina

gioni
proprise

incolumes

36
opud regem Francur pro popula ni h
i

Si

consideremus quae

et

quanta omnipotens
operatus
Solrnl
est,

39
scirei

[nterea
esse

revolvens
.

in
ul

animo suo
scrutalus
in

ubi

regis

<"

Deus per Sacerdotem suum

xior

proli-

praesentiam

deberel es
civita-

pagina

slili

pruinuliraliir.

plorumqne
terre:

jetere,
te,
f

Relictis igitur
1

fratribus

eadem
carpebal

pessimi,
nis

male

blandientes

consiliis

regibus

paucis

comitantibus

properans

lenus
iler.

cedit

vocem Colloquia mala corrumpunt bonos mores. Quodam tempore accidit, ut popnlis tributa vel cencorda
subvertere,
juxta Salomonis a
y>

locnm
se

cognomento
dubio
:

Brinnaco
viator

Dum
bus
<l

procul
dixil
,

adsisteret,

sequentifebre

Regem
pa?ne
\

cognoscite
ilae

gravi

sus

regibus

fuissent

descripta,

qnse

conditio

pcrur^eri

et

ipsius haclenus linem

universis

urbibus per Gallias

adhibita.
pietatc
ut
Scilicet

conslitutis

summo-

imminere;
rabil.

sed

clementia

Domini

pro

respecta
libelios

pere

est

pro
ad

hac

re

Vir revepraasentiam

pauperum nobis eum

Ilnc

salubriler
secrelius

visitanlibus
Posl

rentissimus,
jiroperavit,

motus,

regis

ipioque
dies

retinete;

suggeslionem

darel

pro

civibus,
adscripti.

miii
Les

paucos

proles

ipsius,
a

qnm adhuc
Per
vir

sospi-

qui

gravi

censu publico
sit
:

fueranl

edicto
in

esse

videntur,

migranl

saeculo

Spin-

Sed cnm scriptum

Cor Regis

manu Do-

iimi

scilicet

prophetiae

cognqvil

Dei Aridius,
vero
ad
lo-

mini

quidquid

pcliit

sanctus Vir a rcge devotus

quod poslea probavit

eventus.

Cum

obtinuit.

cum
igitur
ut

memoralum
cognito

sanctus
'ju-

Dci

famulus

pervenisy

37

Accidit

revertente
U

o*\

de itinere,
scilicet

set,
ciiiii

re\

aih.Miiu,
,

cubiculum suum
se

[fi

redliu

quodam
die,

vico

Catuliaco

veniens,

eodem

introduci
in

prscepil

credens

ejus

oratio-

energuimir
Ixlierat.

quo
vacare

resurrectionis

Dominicae celebrarenlur
a

nibus

Domino

adjuvanilum
reddito
suis

Quapropter
salutalionis

cum
oflilll,|;l

sancta
ctis

mysteria,

invilatus

populo

coepil

san-

niirngressus
cio,
se
ccepil

fuisset,

ofliciis.

Celebrante

aulem
n
-i>

eo

divina

eum manibus
precibus

palpare,
,

111
'i

sollemnia,

puella

quaadam,

quae

dsemonibus
Viri

Dominura

postulabal

ul

petitioniiImi "

graviter urgebatur, i'\rlama\it,

sancli

non

bus suis rex

praeberet assensum.

Qui

''"'""

posse ferre pra3sentiam, quse

incognita

tamen nomen
juxta
peractis

ipsius

invocabat.

Qui

videlicet
pietatis,

morem
divinis

solitum

exercens

opera

modius de anxietate suae infirmitatis inter ||;r manus bi atissimi Viri ccepi el habere sam conditionis exposuit favente Deo, sed
.

sacras
' ( ;

'";
i'|'

mysteriis ad
diutius ab

orationis

porlum profugiens,
trexaretur,
ea

ut

ne
ne-

cuncta

regil

antiquo

hoste puella

inter-

quid

Dei

omnia disponil Sacerdos apud regem

et

suaviter,

111,1
'i

poposcil

1;|
.

"
"
J

cessor

adsisti.

Erant
qui

enim

in

septom

obtenln
libros

potuil

promereri.

Adjiciensque
pro

rex,

qnissimi
iiiim

spiritus,

dum

orationi

incumberet,

ipsos,

quibus
ejus

inscriptus

gravi
,

cens
sancti

quinque dajmonia expulit deprecando. ResidenLibus adhuc duobus, praecepil Vir beatissimus

populus
etiam
riri

regni

tenebatur
ipsos

afflictus

pro

respectu, vel
nl

statibilitate sua,
sui

m*i

parentibus

puBlls

at

ab

ecclesia

non

discederet,

donec,

quod residunm
corpore. ubi

fueral
ljjiiur

maligni mmucmis
preece-

nibus ejus tradidit, cendio concremaret.

jussit

auctoritate
receptis
,

|l_

adversitatis, expellerctur e

prunas
suis
,

parari,
ipsos
in

Tnnc Aridius quo facto

libros,

libris,

apprehensos

Vir sanctus ad ecclesiam

perai,
adhibitis

eam

stare
sniE

manibus
ergu

multis

etiam

'"

secum

monachis
expulsa

prostratus

cumstantibus
Principi
Parisiis

incendio
suee

concremavit.
posl

Obfen
lertium

orationi,
ni.i,

Domino

valuit obtinere, ut
,

duo

dffimo-

petitionis

causa,

diem
'

quae

residerant

fuissent,

qualiter

valedixit.

Quodam
,

vero

'li

1"

'"'l"

""

mente
propria.

sincera,

sensuque

firmato

rcmearet

ad

pervenirel
ante

hoc

quod

non suis uomilibus

eventus.

longe

dixerat,

illic

comprobavit

aeferente

1)1

K VIGESIMA.
cognovil
Vir

QUINTA AUGUSTI.
CUltiboa
stianua

189

ipse pradixerat, Sobiissefllios, quosjaroante Pansns deportanmagna luneris lurba Z cum aliquatenus ad praratam orbem nui dum populum civitatia repperil pervenisset,

dubio nuntio Referente procul

Dei,

COnsecratUS.

Quo
nrn

in

loco

populns Chri- a.ahoiom.i.

miseriam,
vel

inhabitans
inflrmitatibus
iliriiioniis

poluil

ferre
,

quia
nli

variis

subjacenl
;i-jit;uilur.

etiam
vopopulo,

ipsis

sissiilin-

C.uni.jUi'
a

luissel
et
ille

vir

Dei

Aridius
,

latenter

nigere
esl

rPdiens .' jj.^

dissenteriaa

morbo divino
. .

auxilio

li-

secrete orarel

commota

inflrmanrium
invosancti

multitudo
beratnm. 40 invenit
etiam

populi,

quemdam
,

de

suis

collegis,

cantes,
Viri

quia

nomen ipsius procax dsemonum lurba se a

proprinm
poterat.

gw

"""

gravi mortis periculo suonominc Constantinum tuos tuisse quos Nonnullos vero iacentem. reddidil incolumes suis orationibus erit> suis, al ille qui pessimo hortatur a
,
1 '

adventu celare uon

populi
irr-jiim
se
,

[gitur lum

eum

sequeretur
riens
111-

multitudo
sl.-lil
,

languentium, respiprolinus
,

posl

et

a.l

oratio-

Tum

deinde

studium

in

terram prostravil
al

rogans

pro

succubucr.ii
re tur
iret
lali

tajdio,

in
u1

loco

aliquo

commendatransita

illis

Dominuni
vexillum
qni a

juxta

fldem

illorura

essent

person,
liumi
faeral

cum de
mnrli

bac luce
:

salvati.
cis
in

Cumque ab
ilico

oratione fuissel

erectus,

cru-

cespitis
jnni

tumulo clauderetur
vicime

dumS.-.l

super singulos
variis

impressisset,
,

tum
ilii,

propn.iuus
solita
,

languoribus
spiritibus

detinebantur

vel

taxal
V,,'

beatissimus

misi patione

motus,

pietate

qui

immundis
,

vexabantur,

adjiciens

promptus, allevans consueverat, se(j ere

eum
in

supra

vehiculum
iljneri

quod
Qui

oleum
rentes,

cum benediclione
sanitati
pristinaa
liberati

Domino
ab

gratias

refe-

regimine ducitur alieno.

tertia
ictu

infirmitatibus vel

eum

videlicel
toedio
in

jam
,

die

insiste

dsemonibus
13 ,n
,

sunt.
re*

afflictus

morlis

percussus,

corruil

Qnps
bos

elegil

Deus ante constitutionem munsublimitas

toil

exanimatus
tissimus
B

terram

Vir,

quod dum cernerel beacompunclo corde cum gemiln el

:

despicil

reprobomm.
homines,
et

Bic

Vir

Tra

2jS

rw

sanctus
a

abjectus

inter
,

minimus
Sanin
f

lacrymis

enixius
1

oral
.

vaci

scepit.

Qui
.

cum

saeculi

conspeclibus

sed

maximus

inter

ab orati

surgerel

conversus
,

ad

corpus

dum
suos

ctorum
itinere

agmina
positus,

prselalus

manibus
aperire
;

suis
el

eum
non
evicta
.

palparel

ccepil

oculos

die
b

Quodam lempore quadam declinante ad

vico,
cui

vees1
el

posl

longum
redditur

horarunl spatium,
luci

speram,
B/toeno
.

Qec
jnssil
.

prbcnl
Ql

vocabulum
ponerelur,
loco

prada mortis
Incolumis,
tnitur

jam
de
vita

prisl

itineri

lerminus

qui

fueral

desperatus
:

resti,

sarcinas

quae [umenta

vehebant
spatium

congruo
aspectu,

sanitate

continua
sibi

qui

igitur
.

lento

ser-

relaxarent;

cumque

locum

amcenum,

mone
gantes

aquam
cuncli

poposcil

expendi
anxie
iqcus

cum
aquaa

va-

minime
procul

huc atque quia invenimit

.

illuc
ille

qusererent,
eral

qne propheti, gnoscens Vir beatis imus per spirilum

,,,,,,.

delectabile

manendi

vidissenl

co-

essenl

illi

postmodum
collega*

ventura

hortatur
sciebal

dubio
se

sterilis

sed
,

sanctus

Dei Sacerdos
ictu baculi

paterno

alloquio

suos,
el

qnibus
allocutus

paullisper

declinans

perculiensque

maximam
cens
;

injuriam imminere,
el
fllii
.

di-

terram
tenti

aqua
vasculo
a

prosiliil

abunde.
si<,

Q
ardor
in
1 ^

iox

pe-

\,n Fratres
injuriam
,

multam
;

credite

qos

in

detulit.

sitis

deprimi-

nac
ni

n octe ei

perpessuros
caBlesti

ed

confortamiliberari.

lur,

pallor

facie

fugalur

vultus
qui

rubore
111

confidite

qos

auxilio

Nec

mutatur,
tis

erigitur
d

pedibus;
,

el

"''

mor-

occasu
postea

imnatus
multoi

sospes

patriae

raesentatur;

aUqua renissimum

mora

cum
qi

ca?Ium

sidereo
in

splendore
tonitruo
sua

cernerelur,

subito

comsonitu

qni

um annorum
esl

duxil

curriculum.

n Adnectendum
tispmuipro- corda
mttimciarus,

virtutum

miracuiis,
'iiui
1

quod
jam

movetur terra, 111 tremorem gravi

tnrbantur
,.

ibililate

pra

convertitur

denique
letro

concolore

aii.lientium
patrisa
.

inlustrentur exemplo.
vico

Qubes
el

in

aere,

apparenl

e vicino

jungeretur

quodam

^rgen-

sidera;
in
e

quaa

raeranl

candore
.

perlucida?,

tomao

ibidem

Artemius
suggessit,

quidam
ul
:

unus

de
pri-

veriuntur
coruscus
licei

pluviam

concitaa

crebrius
:

mical

monachis opportune
bus parari deberet.

alimonia fratri

caalo
li
1

quod

rueral
ipsis

obfuscatum
tria

videcultu
in

Cui
el

ille

ait

Qussrite

oon

eranl

idola

mum regnum
vobis
rcntes

omnia adjicienlur Inqui1:1 lllam Psalmistse vocem autem Dominum oon deflcienl omni
Dei,
haac
:

gentili

dicata,
tonitrui
in

cum
ita

aera mlgoribus urgerenlur,

impetu
,,,,.,.

eversa
fundi

sunl

cailitus,

al

aulla

crastmum
ictu
ipsis

mta
igne

idolorum repemicante,
,

bono.
,

Sed
in
.

haec

me

accipe,

frater

carissi-

Eodem
quaa
qj

fulguris

sil-

me

cum
oculos

iiuminis

hujua

alveum

pertransieris,

v,n

ah

eminus

cernebatni
et

mgens
arbusta
lali

leva

invenies
nostri

locum

partem dexteram, ubi possumus nos

lemperare.
1

opporlunum
vel

ignis

parte

exustam concremavit,
impulsio
>i

vehiculi

ernta
ni0iv

^cuwrum
,,,i,

prostravil
11

Sed
-

U-

lamis

inopiam
sibi

amque
.

ad

lo-

cui
se
1

i"""

cuin

eumdem

prseceptum

venissel
pisces

repperil

sunt 'ul
tuentes,
,,,

Qullus
ul

inU vadere credident, me"'

erant

l[,

ibidem duos miree magnitudinis

adhuc maAridius
el

plaga

Dei

raper
suos

descenderet
orationi

mLo-

xime \i\hs.
ipsius
in

Qnibus assatis,

vir

Dei
,

ex

frequenter
tota

hortabatui
in

msistere,

refectionem parti

accepii
visi

plerique

et

oocte
ille,

psallendi
vir

officio

perdurare.

ex ipsis

asque ad
in

salietatem

sunl comedisse.

cns

enim
raa

obi

Dei
loco

Aridius ad
aliis
Ita

manendum

Sed
stoli

ille

cujus

Qomine
el
,

retia

laiaverunl

^poprae

diverterat,
c eteri

humiliori
tentoria

in

Quctibus,

illa

trahere
his

oon valebanl

fixeran!
,

videbatur, quo enormilate aqnn

remansissei

multiiudine

piscium

el

distribuil

esurienti-

cuncti

sunl

madefacli

ul

oihil

bus
'-

ciliimi

Wnere
BlOii
i.r

Dum
'i

iterantur
velul

virtutes

Sanctorum
Dei

fide-

V esUbus sed sanclus

ris

oon percurnsset; aquaa impelus ubi quam cum Dei Sacerdos capsulam,
collo suo

d<v

txpti

num menles
lh,llli

sitientes

profunda

myste-

reliqniis

appensam portabat,
superpositio

cirel

satiari
111

desiderant.

Quodam tempore dum

viam,
.

cumspiciens
stratorio
lis

comites,
req

palholo

positus

itinere

carperel

appropinquans
esl

ubi

^cere
at

debuerat tamquam.*
sensissel

0-

cuidam

vico

ergentomao
:

concionatus
.

se

ar dore altaclus,

nullum

tocus

m
ac

sequentibna dicens oe qoTacile Iranseamus bis inducatnr mora itineris. Scilipel eral hic locus prolanus, daamonum anliquea supersl iis

humorem. Neque

silendui

illod

ood
,

....,,,[,

congruit.

Accidil

quodam

tempore,

orto

nrftW mter

prcmun-

duos

igo
a.

VITA ALTERA
,

S.

AREDII ABBATIS ATANENSIS

rcgio-

AnoNYJio.

duos Principes bello

nis
et
civitatis

LemovicuiD
et

populus

morluum
idio
BfflC

tradere

Bepnltnrae,

cum eodem
revertuntur
his

ipsius

Ibrmidantes
redigere
;i

mcenia

rumpere,
:

exultantes
sed
el

domnm
alia

maei

alam
similil ''''

in

desolatione

destrnere

quidi-

igitnr

quamplurim*
longuui
est,

bus
tioni

directis nuntius

rege
et

missus,

quorum

quse
vir

per

singula prosequi

|,i, nilll

jam depopnlata urbs [gitur quidam ex ipsis, Domaesset in obsidione ricus nomine, qni cum aliis ad occupandam civitatem venerat, sanctum Dei Virum aggreditur,
populua

subderetur,

Domini Aridii
Mulla

propheUffl grat.a

ornatua pr

nuntiavit.
i.i

elenim

sunl,

quffl

per

miiii.i

omnipotens
,

Dcus virtutum
sspius

beatissimnm

opcra

flecla-

sollerti

cura sciscitans spiritum

silentio

eum,

ul
,

qnidquid per refulura

:

favil

qnffl

dum

revolvuntur,
intueantur.

sempei

velationis
ret.

cognoverai
ita

prffldice-

accrescunt
videlicel

quffl

miraculis

Sed

Quibus
vos

locutus est

Ouamquam
,

quae
sunt.

superius
In

hoc regem metuere Theodebertum scitote, qnod regnum ipsius nnper auferlur, iuiei imilur. \W\ autem vester hacteuus cilius multarum scilicet genlium augmenla adversus ilsciam

prehensa

* panca de pluribus eofc* terriB degens ut incola, poiu

1

hac

" ""*1

quam

caelestem

adquisiYil

palmam
eductus,

ad

oristam

remeans a relerendum
rivens

saaculi

Laqueo

non minimuin
,

nohis

reliquit
in

lum commovebit
nabitur
:

snper
videlicel

quem
pngna
filiis

rictoria

ei

dofran-

potuissel operari

exemplQm quani mundo. Sed dudc Iod-

obtenta

victoriae

gum
bis

esl

per singnla

dnlenter decipitur,

sed

nepotibusque snis

enarrare, prfflsertim
refertns

virtutum ejus miracula w\cum liber jam supra mo-

regnum
reges,

ipsius

traditnr

qnibns rapiuntur
a.l

stabilitate

gubernandum. Ceteri vero regnum Btare videtur,

pressi
in

dum
et

ariditas

poslnlans Gnem sermonem reiiciai sermonis nostri attenuata, \<| [ongo

interveniente
litate

articnlo

mortis

igndbi-

iiamiie paene defessa

n.a,
quffl

Sfflculo,

Sed

praefatus

Domavir

de

eo

succumbat non quod omnarranda erant, explicavimus,

:

ricus

litdlalures

regressus esl.
,

Xam quod
rei
,

B Dei
que
tus

Aridius

prsedixil

ita

postea

probayit

eventus. Sed inter

ei

liajc

cetera

bona

sermo quocolla-

nec ad ceiiiesimum quidem ejus vntulum opernm attingere potest, quanta in virum bea* lum operum bonorum ornamenta quffi sunt
qui
,

sapientiae

atque
el

scientiaa

afiluenter

iuaxima et preliosa supernffl

lulerit
iM in

remunerationis
restat
ut

conli-

erat,

caritatem

humilitatem snper omnia

prserogativa.

iioc

igitur

ad

possidebat,

famulos

qnoque
carilaie

gebat,
ribus
Incifer

sed

benigna
In
astra

uon ut servos afllid.ligebat. Quid pluinstar

termini

valeamus pervenire.
!

vcro

imila-

bilem
ejus

immorer?
inter

omiii
caeli

conversatione sna qnasi

refulgens

magni

Virum quam prfflferendum omnibus semcn secundiim Abraham exemplum benedictum, nempe Abranae benedictio meruii
!

lampadis
labatur
sibi

micabat.
ad

Semper

enim perleclos aemu-

liiiuin

Aridius

roro

benedictus
tradit

transferlur

io

bonum,
el

proponehai

semperqne aliorum \irtutes exemplum. Tardos eral ad lo-

caleste

regnum;

Abraham
;

heredem,

hic

nihilominus

hereditatem

postremo
,

Abraham
toaci*

qnendum,
limis

velox

adaudiendum,
I.ui-aiiuiiis,
pigil
.

eratqne

elee-

musvnis dives, carilale

,

liumilitale sub-

Aredius vero quod habuil pignus exhibuil l.abere in mundo, Domini quod potuil
1
1

iii

sermone
,

snbtilis,

ingenio,

promptns
vas
in

licet arbitrio

jurique

commisit.
ut

Sufficial
etsi

argo QSC

eloquio
Christi
i.j

llagrans

slndio

utile

nempe

dixisse.

Jam verS,
prolixum
digna

spero,

rustico sensn,
ajui
Buffi-

domo.
Plerisqne
,

sermonem
Sanctorum
luiura

duximus,

quamquam
narrare

convenit

esse

cre-

meritis

preaconia

nullatenus

nuorunt
/,;

vm dendum

nt

prophetantes
Vir

per

spiritum
gesla

ceremus.

<"" <"'"""-

pmplielia'

aprrla
el

rnnsideral
liic

diviuilu.s

probavit.

narrenlur. Ila
gratia,

Dei,

illuslrante

SUperna

Nunc vero tam ad audienlium Bediflcationem dignnm esse puto, quam et legentium^ ex hac vita ad Dominum mignwil si quomodo
pancis
verbis

per
qnse

revelationem

sancti

Spiritus

annun-

explicare

curavero, adjuvante Do,

tiabat,
vir

bominibns essenl

ventura.
,

Quidam

mino
in

nostro

Jesu

Chrislo

qui

vivil

'

VJIial
sffi-

e\ civibus Lemovicnm civitatis cognomento Nectarius, non inops rebns, sed locuples diviliis unicum habens lilium intelligente
, ,

unilate

Spinius

sancti per omnia

stecula

culorum.

Amen,

liealo

Dei

AWOTATA.
a

F
.

1'ainulu

SUbitO
Vir

illi

iikuIi-.

iiiiiniiiei

incursum.
iium
inorii

Quapropter

reverentissimus
,

nun-

Um

uini estsententia

direxil

parenlibus
.

suis

ut

antea

quam
aspein

Pmli,
iii

qui illam ex

Salomonis, sed ipostou Uenandro poeta desumpw,

33 protulit. indagan tam scrupulose
'>
i

puer occumberel

suo

praesenlarelur
uuritio,

notat

S.Hieronymus, eamque
non
illas

ctui.

Tum
sibi
:

audito

genitrix

prorupit

nin

m/ Cormthios cap.
ciiationes

/"' in Epistola iliasanr

Iacryrais

pro

sobolis

internecione.
B.
viri

Enterea

cum
jusc-

ctoris

pancis
sioni
ctoris

famulanlibus

obtemperat

dummodo
I,

scwern,

sacra

Scriptura

/""'
.

cumque
veritaa

proficisceretur
vi

nam, m
Et

praedi-

terpropter contineri.
catuliacus
vicus
esi

probaretur,

febrium

ingenti

at-

locus

'."/ / '"'

'"''''"^

tacta pneri

merabra solvuntur.
oculis

demisso capite,
esse

clausisque
El

paene

mortuus
rei

videbatnr.

quanam fluviim, ei sex leucis rum distal in Septemtrionem.

lu
et
i

* ?aTX Lntetia

Su,nc
ut

l,

"""lS '"

'

l l

cum
.

Vir sanctus

hujus

exspectarel
esse

evenfamuli,

vulgo
e

sainl

Denis appellatur,

/'""< / '""

tiim
ilico

cernentes

adolescentem
in

exanimem,
ad Dei

alesius

t/radunt.

,.

. n .

erumpentes

lletnm

vociferantes

Gregonus
lib. 5,

Vwronevms
3fi

vn

uistorn

qui

cum

sinnuia

feslinalione
Scilicel
.

venientes
pietate

rum
d

cap.

caiam inter alias populi

, ,

nominera
cipiens

properant.

motus sussacrata
.

dc hac dysenteria meminit.

puerum exanimem
antistitia

ad

reliquias

Laudatus
et

B.

llilarii

credidil

exponendum
el

qui

morbum,
loco
Itiut

Gregorius subsecutam
citato

hunc

regis

cni}

rrirl

filiorum
Si

ejus
,l
'

pro

eo

magnis orationibns
,

precibus

Domino

proxime
s.

commendavit
reddulit

ut

qui

\iMiin

de

sepulcro

quatriduanum Lazarura huic quoque pue,

commemorat. Aiidn mentionem (acit.

Notitia
cioi fuse

'"

'"'

^
^

.j

Valesius im

Galliarum r"i
disputat.
<

ro

subveniret
qui

propitius.

Consummata
:

igitur

ora-

" nomme hujus

billonius in indice ad

tione,
slituilur

exanimis esse
incolumis

cernebatur, statim reet

matri

quem

crediderat

ctorum

siiun,

e\

veteru tomum assig famam ejus breviter

^
verbis-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

/,

191

Areentomaus

vicus

non

longe

Lemo-

19 Mis
Inrent
,

iia

dictis,
:

cum

ornnes

llerent et

eju-

A.

AlfOHYHO.

Ecce hodie in manus restrat fosque matlos contolalus mecommendo Balutem animarum vestrarum mcntole ergo admonitionem mcam, et c
ait

ad cos

CAPUT
Prccdictio mortts

V.
Snnpli bancti
et

omncs de
agite -
nie.im
,

vobismelipsis
sapite 1
el

Haec

quffl

dico

assidue

hffiC

retexile,
retinete.
.

et

memoriam
ultra
.

r> ultimus immnmtut, Mwmu

marftu*

Pfl

monitdj

felix

ohitus,

sc-

^ ^ ^ ^ ^ ^^
am
jj

Bemper vobiscum
oranes,
qui

Jam
snim

Ari-

vn|

|m hJEC

ssenl
Vyk et

circumslabant,

ingenti ge-

mitu IIMIU

IIVU Qetu
:

'' levaUs,

consona voce
Pater
cupis?

omnes
vel

tle-

bant dicenles

Cur nos

deseris,

cur

tam

cito

nobis

recedere

Scimus

qui-

Litur
Sanctv
ianf"'

*"'""

Domini Aridius senilem adversa, cum jam mundi tatem, Jn-et Bquanimiter tolerasset, po Lctosque labores

dem
tua
11.
:

te

desiderare
oostri

cum

jam

vir

praemia,

Christum, sed salva libi sunt qnoque rriiserere, qnos deseferre

absentiam
tui

tuam
tam

,,,
^rtf cumulavit

ttdelissimai

dispensationis

credita
post

sihi

un-

similem
tii,i
-

numquam
ne

postea

,, dique

merita

coromolavil commolavil
pera,
post

*,

nraltap ucaa mulUphcia

nwn.achorum

cmnofco-

aulericor,

suj corporis carissimi Fratres, quia me Domichos:Scil B liberare laqueo nujus sa3culi in proximo ex eo seraudissent, haec Cum dignabitur. conversi tabefacti alque in angorem
_.,

exempla, posl dulcia vita rmnque mancipatum, et virtutum miracma aebonorum omnium pos, cum autem b b1 7e rgente jam mtate, I.,.,,,,,;,. jnm .IkshIuI.,.amplius octoginta, scirns annorum dixit ad suos monaimminere,

^^ ^^ ^ ^

pater,

cito

non possumus, quia nabebimus. Doleat relinquas nos orphanos.

piissimua
:

QeflentibuSj

ille

Pastoi

lacryrais
-

rigabat

e,
,

cum
volebat
la|a _

^^ ^^ ^^ ^ ^
jriri
|

IIVV

..v~

ncc a

(:

insl0

diutius

separari

Tandem

ergo inter
:

amaras mfim
ex

Nolite crymas resumens verbum dixit fletu vecontristari, et ne quajso nolite amphus meo; gaudere vos magis opor-,;,,, de abscessu
tet,

hoc

quam
spiritu
,

moerere, quia

etsi

corpore absens
si

fue-

,|

P0

Powu
4

Jne

cuncti

cceperunt

mmrentes
famulis

dicere:Non
tuis

conlingat, sed

ao-

^.

min e, hoc mlI ,tis ad

Christus
vel

videre,

ornatum
vernare
long.^

ecclesiai

magis anms beatitudmem tuam

VI

^ ^ ^^ ^ ^^ ^
,,.,.,,.

pnesens ero.

Ego vero

quid
el

yestris

mUitavi;

quam-

commendo
|d

psi que

curam vestram

bic

permittat.
diiil

crymis
5tra>

suspiriis

cum iaad eos:Nonnoille

.

JJ~^ ^.-^ ^ ^^
b

]ia

inulilis

sems
scit,

n on

Domiuus
qu0(])i(
(
,

autem

quo,,

7erba>

verg ente
,1,-

,,1

potius
ha?c

Porro
NoUte,
sed

ad

Domini ex hoc fiat voluntas. verba cuncUs mcerentibus art

fratres

^^
^

ffl

pa7iment0>

^
4
.
1

ocuUs
:

nr;ili;lt

^ppUciter gemens
,

quaaso,

mei,

nohte

m, h gaudete el exultate; percipere lempus desiderabam, banc remissionem

cupiebam.

contnstan, ohm hoc quia

al

S usnirans

Commendo
credidisU.
d

tibi

ne

Jesu,
igitur

g^
vero
in

Commendans
|j)S0

;ih

accep erat tafocatis ad

\ternii

UUs

itaque

in

angorem conversis
el

lenti

munere.
,,

qne suspirantibus,
detenUs,
',s

nihilominus

rei ambiguitate

so
se

extremis

positus,

discipulis,

amplexusque

per singulos

Qens.va-

moniti

tlrutru
pie m*

colloquio cessatum

cst.
.

[gi tur

nec
inlu-a

iii"r;i

aliqua

post

haec

levissiI)ni..l.:

ledicensq
,
(1

priKticit

dts-

,;,

t,|,n

corpori

la-.liari

ccepit.

VQS

HpulM

vocato
,,;,,

quodam
1,11,

puero
cito

prascepil

dicens

Pesli-

ideoqur
scere.

Jam ullra non lo^uar non videbiUs, faciem meam amphus el quiepace, etiam me senUle valete in
mnibus
ail
:

nii

pergd

ad

virum illustrem
ut

Asli-

ui

itaque
, nl

qui

circumstabanl

audientes,

,1,,,,,,

dieesque

ad

eum,

celeri

cursu ve-

m.it

quia
obilus
si

hujus

ccenobii
ipse

regiminis
E1

curam post
rursus faciem
ail
:

dies

mei
jam

recipiet.

fletu. genere solumamaras Lacrymas, ha3C ^crba ,,,, inter quidem nosln causa Dolemus tabant. ni odo r tu

lemperare

\v*

Quoniam x
in
lu.c

moram aUquam
sed

feceritj

meam
quippe

nuod nos
r'iusa

solatio

abscessus
,

toi

destituis,

^ed

Mia

non videbit
prmfalus

Nuntius

2
lun
cen
'

i"iin'i Pater

opUme,
,MFn,i..
;h|

consolamur;
etefat i,

jussa
causfl

complevit,
larde

AsUdius veniendi
adfuisset, Visajculo
ita

^^i munc
m
'' 1

vadis ajternam. huius laborem ad requiem

quia

post

''^^^
h
'

rrUw]

lacitam

pre-

occurrit.

Cum
Dei

autem
in

r.m,

Dei

jam
Itaque

supersUtem
ut Vir

hoc
ut

non
coBpe-

h>

cnm
sotus
,,,!,,.

lacrymi S
5ine

a it:Memento

peccato

es,

Reet

invenit.
rei

praedixit,

postea

probavil

eventus.

[nterea,

dicere

a"P
saiv

U(lj

,.,

m.-

curpore

morUs,
:

"^

ram, cum Vir beatus

luuiucni, tudinem,
.1

ulUmam
1

deteumberel
cessabat. w

B3gn

suarum existi'111111 mans, si ad flnem usque perduceret. Pernox in membris faliscentibus, orationibus el rigiUis, i' " spiritum ci raentem servire cogebat, et mmiuin toetus cupitum iter exspeclabat. [gitur cum
hanc
. 1

>','< 11 Dei opere iieu i|inu( 111 a i'i nec quidem consummationem virtutum

gonam -

proiecwr " i"

(

""

|)|imi

,,.,,,
in

cmlesle
tuis

tu es

Domine, -

manibus
ergo

com-

meum

suscipe

ecunme secun-

jam propinquum diem senUret, congregatis i\ Kalendas Septembris discipulis suis, quos jam corporc iiou spiritu reUnquere, dixit ad incipiebal
eos
:

'

"
....

uin.am
estis,

dilectissimi

fratres,

parvitaUs

meaa

"

TZ^ZSSt
sanctuin
:

refrigerii

el

consolationis,

81

fd

?uod

luum.

pra.parasU tiraenUaatnter hajc etiam

audire
res

sentenUam
Chrisli
jugiter

[veUUs.] Si

vere

monita
sullicila

amate,
quales

mei amato Dei Lremenda

in

TmZ

^^jtVim;
,n
,-t

iadicia
1111
ii

formidate,

eritis

die

|u!

1'ia-sfiilan.li

consideraUone

CUVete

aim
cupio

jaiu

gradior
ei
si

viam

meam,

sed et ego
esse

"=:- "-

honorifiea
.1

dissolvi; in requie.

Dominus

permiserit,

z anr-^ss."

.':'-

w-

:"r,:::

\ra.

9*

VITA ALTERA

S.

AREDII ABBATIS ATANENSIS

>

A.

ANONYMO.

ei

dens super ejusdem cellulam de crnlo descendisse, subito ad sidera desuper penetrare. Hoc igitur

plantalum
per

esl

secus decur

.,

etiam

baiam
d

ordine

Proohetam
et

sancta

ejus

anima
Viv

terrenis

contagus
ad

Ego vocavi eum

via
ejus.
:

liberata,

deducentibus Angelis sanclis,

revolavil
leeta.

suum

>

Hinc

auclorem
Bmiserat,

quidem
ctelum

benedhJ quoaue in ih
i, 0IllilllI

* n?" **' ""

'

6I
",'

directa

*l

spiriium
resonabat.
feretro-

co
*

diciiur

Timemi

lrt

'

luclus

et

Qetus ad

Composilum quidem ex que imposilum, ibidem

lulul "

more
...

corpus,
el

extremis, in die defuncZniT mr. iiinc et alibi

scriDtum
erii
.

US

Psalmis
rinr.unl uucuui.

"^-m
fuisset
el

erviffilem iimriisuoui

P.nm uim
populi

nymnis antam auiem

multi-

laborum ejus gloriosus

,wi,,m petuum
,..-....

kj
'

?
"

corona ejus
Viri

^
eril
' j

">

,,enediC -

'
i

lux

diei
:

iriuninii u

,,er * per-

exorta,
et et

tudo tado;
bis

iam cum jam imvn

convenil n<l ad nniitiom nolitiam

obitu
(

sancti
i

'."
,,l
,

n..i.f;...

Pontiflcis

ur-

tibus

.i...

..

.. ,

sufficial

.muassc,

nos
.

dfi

|(

feslidium

iogeram.

Lemovicinae
flelu

Verum

,,",,
et

"

pervenisset,

quo
llc\il
:

audito

cum
supei
ciirn

minetur,

magno
COrpus
mmiiii

noster quoque

7
t

lerminetur

celerique
\

cursu

occurrens,
,

seiC

sancli

111

diulis>ime
saeculo

(|iind el

ANNOTATA.
;i

minime

in

invenisset

ad

ecclesiam

sancti
.

Juliani

martyris,

moa cum quam vir

vel

Patruus

hujus
cn/
''''

Astidii

sanctus

aedificaveral

ubi

corpus sacrum jacebat,

deportare

voluisset,

nullo

modo
sancti

feretrum

nom?im P em SUI
h
"'''"

crm > erat s

.\r<> Aredins

GalRm Christianm
afflrmant.

editores

fomo

paucum

levare

potuerunt.
in

Decreverat autem
Hilarii

vir

Domini Aridius

ecclesia

anlisti-

c " m s A/l/'" s a Kalendas Septembris rnr " rrr " discipulos suos, nescimus, utrum
\

m
ob-

B
eujtu
tocuc

tis, quam el ipse suo opere aedificaverat, corpus suum sepulturaa tradere. 52 Tunc tristis valde Ferreolus Pontifex effe-

hora
"'''"

s,

'

nm,lil post

occasum
sequentis

solis eademdit
diei,

""
'"""

lm:;i

secunda

noram duodecimam
;

qui

poit
ut

nocturnam

incipiebat,

ctus,

induil

jejunium
per
illud

triduanum
ita

celebrare
ipse

cum
suis

Commentarii prmvii indicammus.

I

psallentio.
fokftcafuf-,

Quod cum
cum
ego

fieret,

cum
,

indesinenter

triduum
esl

celebravil

jejuait:
ul
il-

""""
Si

tnterea
est

peractum
aui
veJ

jejunium
hujus,

Domini
eal
.

voiunlas,

Sancti
baec

Ur
m
>

CAPUT
Qucedam
miracula3
Abbatis

quo
parte.

VI.

plebs
Eral

cupfmus,
locus
in

sine
se-

dilatione

elevelur.

autem
lanta

creliori

Cumque
facile
a

accessissenl

ad

feretrum,
celeritate

quat post obitum

contigerunt.

sancti

ul

eum

levare
est,
'

conarentur,
plurimis

mox

levatum
i,,,,,,;i

ul
;|

duobus porlaretur, quod

movebatur.
pontifice
gloriajn

llri

Quod

'i'"
I,I;|

ftderant
.-"'
1

cum eod.em
el
,

cernentes,

omnes cum
lua
'

lMunc

de

multis

exsullatione
:

ChrisU

miracuiis

qua3

ad

sacralissi-

ww

magnificabanl
ooera
|:

dicentes

Magna nnmina i, " ""r

c

mum
lU18 ntis
calce
,,,
I10 n
,

ipsius

corpus Dominuf
. ,

assidue

ejus qaai qas

meiii

mirabilia

sunl
1

operatur "pennur
''

vei vel

pauca
""

de ue

plunbus, piuriDus,
Christus

am

SS T ^icrum, "T

',
;'",.

;;;,,
'.'

lei

"'' "'"";"-
''^
}
1

z; f<
cui
noii

""

lep r"

'"'.

m.
Qetu;
fletus

._

declaravit,
,,,

1.

.,

I1II(1II1

em P^banl

,.,,,....,.,

Pae

valet
,
t

mens
,.,, ls

humana
1Illlll(
ll(

mter

M
slral
.

verba

promebant:CurnosPatuos
tradis

_
.

in

verbis
rna

erumpere,

,,,
,,,.,
instrumenlis

,.,,,

deseris
'

,,,

ll(

et

alumnos
ex

\
cum

regen-

dos

Ll1

cellula,

"

corpore

more
>-i
si

nomine
,

Baudenus,

tradito

sepullura3

praefatus

episcopus

reversu

ad

propria.

53 Comparetur
ut

iiaque,

placet,

exsequjis
sed
|

glo-

huqs

J,l>

5ancli

v"iri,

riam

biogra-

dicam
saeculi

mneris,
:

tnumphi,
tesl

inanis

quibus monasterii po sessio (irmabaregionem Uurgundiae adire uon distulit. Qui igitur expetens venerabilem el egregium ^ntislitem Syagrium Bduse cft itatis Episcopum a, enm
lur,

cliartarum

gloria

conferatur
huic
, confusii

si

po"

mn

etiam
;

virorum

divitum

pompa

Sacer
i'

opponil.

dotl

del defuncto to

a aequanda. an da.

ii,,.' [Ilos
:

"' orat m .11,,.. Ar.dium mundi ;,,, na exutum Augeli cum cajlestibus laudibus perirn:hl
;|
!

" plausibus

"
tur,
iii

nis

'"" precibus

imploravit,
1

^
a

eo "

quod honore
'!

"ejns

P"

"l' nibus

m
Qui

regis palatio hiabeba-

'

patrocinio
tueretur.

diversorum
soilicel

aemulorum
petitionibns
rir

insidiis
praefati

cellula

'-"'

perpetua.

Illi

posl

saeculi

pom-

a P.

">

tarl ara

Iruduntur: hic
laelus
.

monachi annuens, rentissimus qod negavil

pegali
in-ii

quae
:

petivil,

reve

sed
,

etiam
ad

auctorilate
re-

posl

smD
hen,
'.

mundiadversa
Illi

Abrahaa

excipitur.

amenta
el "

muuivil

et

regionem

divitiai-um
iu

P in s oppressi
,:

meandi

tribuil

el

defuncli
i

libertatem.
" l, "'" obtenta
l '

Cumque
fe

transisseal

praecipitantur
tl
,

'"" dies

Aridius
-

i,,
'">

.,;,,,"

plurimi, 'l"""'"'
.,,

petitione '"""

tinaret, ,m!

oppiM

"" Ml:
!:;;;;;,
.::',,

" '"-''
::;'"

gloria.

11,1

postremum

die

111

vico

,|", 1.1111.

"""""
iln-

";":'

,,,,,,
,)ro ,,,

,;'",""""' '-"'"""-'...,
;;"''
-

%
'

4r

\***
Stl
'"

**
,i,,
-

/,

u,

,:,,
,

****-*
QUI
' 1

,., |,:,n,s

edd d
" eum

repperit; et quid
l:.^,.,:.
:i

pe.ilionil
,1...

'

cl el
,

'' ^uiescere 8Cere

/ ! ''"'"" fecisti

l
"'"'"' gloria

,,:,',.,,.

...

sem P>terna, Ul[< E "e

'

"'

ea
suis

ei

percunctaretur
yacillare,

illa

Euangelica

ab

ipso,

cce| "
1 1

.""" ll ""
\"

promissione,
quia

"'

ubi

''

bope

el

fidelis, le

,;,,,(
.'

;,

Qde,IS ""

super
,

-" mpra
:

Ui,
sui

Hic
"

;r

multa
...

menteque lapsa ac furibundo causflDi statimque prorumpens in vocem,

silere

conslituam

men.it
" ''

audire
sicul

operis

[nira

potuil

quod
Qui

adultej

l,n

de

lalibm

pei

lll,m
i

er

'^ - Jnstus de angustia Bieremiam

-

>qui qui
>

*^+:T^ ^
liberalus
,'

gaudium Domini Salomonem

esl
p
i
i

fueral

ludibriose
.

inquinatus.
suig

dum

frendere
chrisJnft
*

dentibus

el

niim
[

'" quod
,
'

confidil

in h.

Domino Domino,
,

;::::;::;,;. "::::;

-:: 4 "r".-
.

el

eril

. Dominua

:,:.:',:::;::, ':::.:;;,,;::::

=U~
'

"!!

erat

^ *** beatissimus ?>^ ^ere

rir
(

se

morsibu

laniaret,
'

conA,i ,m S gestare Aridiui

''

ti* zz
El
il""

Sanctorum,
,

C
:

.v('
1

m J.

',

prajfeli

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

,.,,!

93
A

in,

npprchenso
inter

chrismario,

quod

se

merobrorum
soluia-,

compages
:

tocis,

quibua fu.-rant disse

projecerat,

neaciens

reslimenta

rcposuit.

anortko

adjungi

qni

videlicel

erigens e

pa-

Qui,

lurn

boc ageretur,

constipatis in

bus' onerare
,,,,1,1,

jumentum cceperunt.

unum Nam cum

resn-

vimento,
suia
:

solidalia

el

qui

fuerat

membris stetit super pedibus manibus exhibitus ad sepul-

constipatus,
Ai
.

onus elevatum fuisset, sacro pondere terra corruens Rressum ultra moin

crum, gressu
visi,

proprio
Christo

cum

ipso suo

parente

gaad

gratias

referentes,

revertuntnr

1(

Q on

potuit.

Quid plura? Supponitur

pondere,
pari

in alio,

propria.

(|IM

scilicel

suscepto

conditione

jdemque simililer in terra procubuit; qui dum nrgeretur, nullateuus stimulis cruentatus ni i,iiireddidil

animos

.Tiuruili,

quo

im|iic

daretu-

summ.tpeir est, quanta omniDeus sanctis suis in hac rita gratiaa suse contulit dona, ut ad majorem gloriae cumuluro ad suprrnaiu i;irn irtiiiinerenlur post triumpotens
|.i
1

.''

intuendum

liberatur,

causa
;;r,

intellecti

culpa
artius

facinoris

patefieri

phnm. [taque quidam

vesar

ex

monachis, nomine Gau-

[gitur

dum

raroris impetu

5ua3

domeres,
Ioii.ltc

de

lullero

Qiae

ageretur,

exclamavit

(juod

chrismario,

quod
vesti-

ab

monasterio Ambiacini c, arbe siium est. [pse vero

quod non
a

maligno

gtttatawmin
n

se

indigne

deportasse
adstrictus

dicebat,
:

cum
ulu

suis

spiritu
vellet

detentns, ita ul visn

quem

cerneret,
rinctus

morsu
catenis

ugit,

mentis essel

et

ideo

vehiculum
positus

non
est,

decerpere;

et

in

duabus
quasi

movetur.
1

Disi
1 ;

hactenus tollatur,

dedncitnr

ligaminibus,
die

peus

ad

jndicem.
Viri

_:

culpii

Quod
et

videlicel

scrutato

mar
devopuero
;

Quadam uamque
ductus
est,

ad

tumulum

sancti

deab
est,

supio

illico

repererunt,
vir

pro

veneranda
Nectarius

ibique
hoste, a

redditus

sanitali

pristinae,

tione ac

religionc

sublimis

adversario

quo

vexabatur,

ereptus

innocenti
slatim

cum

reverentia

nonoris

superimponit

[et]
vertit

in

servftio

omnipotentis Dei plerosque conquibus

ul

horarum solvunlnr spatia. Praefalus namque Baudenus, cum antequam spirilu perturbaretur

Nam
quo.l

catense,

miser adstringebalur,
patefaceconstipatse
divi-

sponte solutee sunt,

ret,
in

miraculo duplici
catenae

(utpote

nec

alio

polesl

Bestimari,

qui

suo

uno

momento
ut

sensu

non
iu p.-iu-

regebatur)
:iiii

coram
Qui
millia

omnibus
in

extensis

confringerentur,

atqne a da-monio obsessum

liber

gressibus
iioive

iiuii.

ilum
suis

unius spatio
velo-

na gratia
creatura
causa,
catenis

absolveret,

Deo
si

serviret,

cui

(iii.i.li-cim

pedibus

omnis ingemiscit.
fueril
si

Nam

quis exigente
rinctus
vel

citer

curreret,
iu

fatigato
:

corpore,
a

semianimis cor-

quamcumqne
adstriclus,

ob culpam
ut

ruit

lerram

cumque
ad

custodibus adsecutus

ronti^erit,
ipsius

pcr

a-ium
du-

fuisset,

apponitur

mansioni. Exacla

diluculo
sancti
iniii

consurgens,

sacratissimum

uamque nocte tumulum

se

pnblicum,
catur

qui

basilicaa

proximus

est,

ligatus;
fnerit,

mox
rens,

ut

contra

eamdem

ecclesiam

Martialis,

cogente
;

immundo
ut

spiritu,

obsui

ventum
,,||||n

confestim

prsesentandum
patefecit,

ibique,

professionem
spiritu,

solvitur

disruptis omnibus vinnec patilur ulterins teneri ad-

operi
:ini

expulso

maligno
quae

mede-

Stl ii-lus.

meruil

recipere sanitatis.
miiiui
et
alia,

60 Mirandis
posl

rebus
rero
viri,
:

plus

57
'
I

suni
Viri

transilum
est.

dunt.
i

Quadam
i

die
licet

hat

<

sancti
itio-

omnipotens Deus operatus

populis exspectantibns, ad

Hujuse fa-

ii iii ii

ii

m
sed

nirii

adhuc miranda succe- duo tniili et quatuor cotci duo mnti venientes ad anantur, lingua rogare non vaigitur

m
rtbundan
nat.

cemodi

causa

onns

lebant,

fide

peruncti

oleo,

mox
et

sol-

miliaribus
locissimo

virum

cursu

magnificum antedietum veperveniens, nnntiavil conjugem

periculo
detineri
si
:

vilur impcrante
i|ni

Domino
adorantes

lingua
:

mulorum,
qui
effecli

lo-

ccepernnt

et

fuerant

suam gravi
ro

morlis
ut

admonnit

feslinus

adesset,

vellet

quem vceam
de

elingues, protinus sermocinantur ad

Cti

reperire
iii

rivam

Qui

interea

confidens

Domisancti

ni

plebem. Elequippe lioc in munere acceperunt, ut quanto ii- virtutibus polleant, tanto etiam indignos
judicent,

miseratione,

puerum

qui
jussil

chrismarium
conoitus
in

se

ne

ad

inanem gloriam rapianlur,

superno.
[gilur qnatuor

ut
\ir'

riri

secum
familia

detulerat,

antea

dono non priventur

de
diversis

properare.
nis

Cumque domum
in

fuissel

ingressus,

om-

provinciis
prostrati

yenienles,
in

una
Viri

csecitate

luclu

et

lamenlalione
mortis

vacabant, eo
subjaceret.

damnati,

tunc

oralorio

exspectabant

quod
Quae
osteiiiu

tam

repenlinae
oculis

articulo

scilicel

clausis

indicium
ubi

moriturae

lumen, eventu quaerentes sancti toterea dnm preces ad sacratum

rnnt,

remedium.
oiTe-

tumulum
ilico

gutturis
fueral

apparebat,

gravissimus
rocis

ex-

unanimiter
aperil,

postulantes,

csecornm
lueianl

oiius

nodns.

Quas etiam jaro

oculis,

officio

OCUIOS
clausi,

qui

longo

jam

(.mpore
poscentes

obserato,

ac caligantibus
\\

nec

rirum suum
Viri
ilico

claro

lumine

adepti,

limina
ad
,

"iv poterat,
collo

ubi

chrism irium sancti

templi,
i,i

morientis

raspenditur,
in

mors

fugatur,
halitus
fortiter

\iniia

quidem
ejus

et

alia

ibidem jubente susigna

et

(umu.
,

statim
saluli

oculi solvuntur
prisiinaa

lumine,

spirilus

perna
virtutes

gratia
:

meritis

operantui
e

atque
etiam

ii

reformatur.

Quae

eruclans

inter

quae etiam
oleo

cicindeius

d exunsa-

ablato

gutluris
el

nodo,

quod

esn
cui

non

ai

eperatj
bat
sa

dante
sancto

uberlim
liquore

superranditui
illic

revomuit,
iii

res

itur ritae,

mors

imi
eocatis

multi

peruncti

diversis
ibi

januis.

[psura

rero

chrismarium,
ad

nantnr
i

infirmilalibus,

el

benedicitur

jugiter

cerdotibus,
Viri

irenerabiliter
esl

monasterium
omnia
mirabilia

sancti

ii

Domini Dei
lectum,

asterni

Sed
esl

el

ad

ejus

nihisui

deportatura
i

lominus
quaa
prfjedio,
ei

qui

situs

in

monaslerii

> H Se
;i(|

quis

singillatim

multaa virtutes
loca, vel

similiter

declarantur.
sacra?

Sed
reli-

sanclum ejus
opi ratui
,

sepulcrum Dominus
assidue
verbis
valeal

Jesus Chri-

per diversa

ubicumque
quo eliam
ejus

ejus

<

,--

stws

enarrare
Viri

quiaa

deponlantnr,
igna

delataa

faei int,

Quadam
sentia

die decreveral

mulier se sancti
ut

pra>

pluriraa

virlutum,

merita

revelante

esse

videndam,
habens

referrel

gratias.

Noordine
idcirco

Christi,

enixius efficiuntur.

Quaa

omnia ex
:

cturnas
""i"
1

rigilias

ceiebrantibus

monachis,

Babole-

onerosum
ea
his

duximus
o

verbis
syllabis

prosequi

et

quidam
gravi

Blium
ad

nomine
vulnere

Babolennm,
addictus,
sancti
Viri

paucissimis

complexi

su-

Fueral
a
:

membrorum

mus,

quia jam

cessare

collocutione
ut

feslinamus.

Portatm
wponiiur
l,,,v

parentibus,
qui

tumulum

Qnm

vero

si

per singula,
el

gesta

constant, nunc

dum

media

puer

pavimento jaceret, prorumpens in vocem,

in V.

nocte
sensil

enodore
luminis

curaverimus,

modum
ipsa

paucissimi vororsitan

excedimus,

el

pro

pronxi-

Angusti

Tomm

29

'94

VITA ALTERA
minus
enarravimus,
palara
illa

S.

AREDII ARBATIS ATANENSIS

quos mandialis deleclatio non inquinat test enim et hic gaudere cura sa?r regnare cum Christo nec duobus
;

nos

prsestant,

conspicienlibus

omnibus lidem multimoda vincula

V&leant

N "
i

'

&

'

)0~

compeditorum, quaa ad ejus sepulcrum in argumento rerum cernuntur appensa. Ex quil.us etiam
nos aut certe pauca, aut paene nulla

**
01

Deo
opera

dominis

scilicet

et

mammome.
induamus

DopoiionteV

!"

f^ 6
'

commemoraconspectu
et
ita

tenebrarum

arma

vimus,

per

id

dumtaxat
velut nos

hic'

quod
locum,

in

omnium

apposita,

omnes
tcmqualia

non ambigimus nosse. 62H83C quidem quamplura

innumerabilia
oiia miracula

omnium est lux vera, quae ffl omnem homincm venicntem in hunc m "T^ per Dominum noslrum Jesum Christura
Creator

W <m

infra

pauco
quae

pore
ve

constant

acta.

Illa

scilicet

deinceps

per prolixa spalia temporum agenda sunt,

j

suum, qui En Trinitate perfecta vivil e Deus in unitate Spiritus sancti per omnia saeculorum. Amen.
i

lm

mml

m\ M

patrantur.

q Uanta

j-

iant>

q Ujs

m0( j

sestimatiohe

com-

prehendere

valet,

cum

numquam
fieri

Praesulis

tumba hodieque restent tidie aegri ad tumulum

ibi

miracula.
Viri
:

Sed quoet a

ANNOTATA.

sancti

veniunt,

excubantes sani eftlciuntur

:

caeci

veniunt, et
liberantur
aui
:

Mc

est

Syagrius,

qui ecclesia

Eduensi

De j

inluminantur

da?moniaci
et
:

veniunt

et

perjun

veniunt,

aul

moriuntur,
vincti

etiam

Augustodwnensi diu prmfuit, et cujus icta ,i diem 27 hujus mensis illustranda erunt m
novissimi
col
b

diabolo vexantur

ferro

confugiunt, et solrevertnntur.

vuntur
bus

claudi carrucis advecti, consolidatis gressi-

Gallim 346 asserwnt.

Christianm

editores

tomo

ad

propria

incolumes
qui

Multaa
olei
li-

quidem B
vel

sanitates ex eo,

illic

crescit,

nia

Ricomagus wunc est urbs Galliu- in Arveroulgo dicta Kiom, cujus etymologiam et sv
cide
(76

quore perficiuntur.
diversis post

Quanti

rursus
detenti

frigoriljus,

tum
pag.

apud
et

Valesium

in

notitia

Galliarm

'

infirmitatibus

liberati

sunt,

sequente.

transitum
:

beatissimi Viri,

hoste captivi
potest

nam

libelli

qui fuerant ab pagina singillatim non

col.

Vovissimi Gallim Christianm editores tomo i 548 traduni, hoc monasterium jam pridm
S.

adnecti, ut

prceparet, et

ne infirmioribus fide fastidium dubitantibus sermo prolixior promul-

extra
I

ubjectum esse Benedictinm abbatim muros Lemovicenses.

Cicindelus

Vugustm
lampadem,

getur.
ficiat,

na2c
ut

clesia>

igitur pauca de pluribus dijrisse sufquasi de diversis fioribus in sanctae Ecsinu redolentes repleta multomm corda

hoc
patet

loco

significat

quemadmodum
aliis;

ex

Gregorio

Turonensi
ciianU

et

qui in auctiore Cangii Glossario

DE
i;.

S.

EBBA

VIRG.

&

ABBATISSA

IN COLUDENSI SCOTLE MONASTERIO

C.

COMMENTARIUS PILEVIUS.
Antiquus hujus Sanctre cultus, Acta, eorum supplementum,
ct

tempus mortis.

C
\NNli
VI
\ III

DCLdie-

DiversU
lyrologos,

busapud Mar-

H
Aprilis
dilatos

odie

nobis

agendum
et

sanctis
rii

e/nsilem

est de duabus nnmiiiis ac mnnaste-

aliquam

Ebbam solum
quod xxni
aiius

collocatam,

bunc secundum aprilifl Sanctus deesset, poterit de

ad

abbatissis

virginibus,

quarum
laurea

ma

lilium

oirginitatis

cum

martyrii conjumxit.
iitter

Majores nostri die secunda prmtermissos oet ad alium diem

tstis

vel xxv Augusli. Nos ad ilc lustranda earum Acta hunc diem elegimus, M primo quidem agemqs de S. Ebba tantum ovrgine,

utraque agi

qum
de

seculo

seplimo

de
:

ambabus
Sancta
et

floruit;

postmodum

""' cm

abbatissis
Elhelfridi

habent scregis Nor-

altera,

qum

seculo

nono

prmterea palmam

quenlia
tissa

Ebba,

Qlia

martyrii obtinuit.
-2

thumbrorum,

soror sancli

Oswalili regis, abba-

PHmam

Coldinghamensis inscripta est Martyrologio Anglicano Wilsoni primae editionis el ciialogo

generali
sinuii
Ferrarii.

riini

temporis ordine Sanctam memo' Martyrologi recentiores, quos hic transcrvet

bere supervacaneum arbit/ror,

initn

quibus Altempsiay
fVitfordunh
"'"'

sanctam
suis

Camerarius ejus loco subEbbam, ejusdem monasterii Colet

At

Usuardi

codicem,

Grevenum,

dinghamensis abbatissam

martyrem,

Danis
dicto
iu

cum

sanctimonialibus
el

nostrnm Ms. Floranum, aliosque oetert ptorcs Anglos superaddo. Ex his antiqui
tyrologis
s.
et

occisam; quae
refertur

tn

Martyrologio

Ferrario

\w

historicis

colligo

immemorabilem
olim
in
|

Augusli.

Ebbae

secunda

virginis

editione

cultum,

qui

"V

//

"

Martyrologii

Anglicani

sancta

vel Scotia

Ebba abbatissa martyr collocatur secunda Aprilis; et altera Ebba xxv Augusli. Reperimus Romae in
bibliotheca

tam

heterodoxus

anno

(6&7

erat, ut ipse Camdenus "" Britannia sua, quam i""' episcopato* edidit, topographia in

celebris

vn

Ducis Altempsii Ms. Martyrologium Usuardi, in Anglia olim auctum, in quo ad diem xxm Augusti est sancta Ebba, abbalissa in Scocujus ad dictum
iu

Dunelmensis Derwentum,
tes

vl

pag.
qui
nihil

606
prope
insigne

sic

scripserii

Trianguli
adjacet,
viculus,

apicem
nisi
Bi

loU

babet,

tia,

diem etiam meminit Grevequia arbitramur,

stei\

quem
regio

aunc

nus

vocant,

ab

Ebbo
nata,

*&
'

auctario

Usuardi. Quare,

Sine,

Northumbrorum sanguine

<\" :l

laiita

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A tanta
sanctitatis

195
A

opinione
ul
Mllc

circiter

annnm
in

salulis

dcxxx
relata
'
t

clarnit,
|I" |;|

solemni
insu,:i

apotheosi

Divas
ha-

prima instituere cmperit, an ab aliis antea institutum invenerit, Tdem dubium tomo 8 Monastici

"
'

'""

'.'

'"

lem P ,a sim dicata

inglicani

col

(050

proponitur,

Tabbs, pro Bancta Bbbae vulgus ,./,, Deinde auetor illc Merchiam Scotim vocitat. provvnciam describens, pag. 686 et sequente
quffl

ubi criUgit Capgraoius,

S.

monasterinm Coludense vel Coldinghamense intcr ccenobia Scotim primo loco recensetur. Xon sunt nobis ad manum certa documenta, quibus
Imiir dubitationem

tjusdem
ita

editionis

hanc smctarn
:

memorat

[n

vicinia

est

Vvrgmem rwr~ Fastcastle Hu-

dissohere possimus. \t saltem Hector Boethius indicat, hoc monasterium oetuesse,

castrum a Brmitate ita nominatnm, ad promontorium sanctse Ebbaa illius, quae fllia EdilJl||(lllllll

stius

dum
folio

m
n-i
per

Historia

Scotorum
:

lib.

apud
scapha

nos

hmc

refert

fredi

regis
in

Northumbri

patre

capto,

arrepta

Edelfredi Olia capta

raptorem divina

Ebba unica evadens ope,

scapha
S ospes

Humbro, huc
ritas

per furentem

Oceanum
et

delata,
reliqnit.

sanctilate

inclaruit,

loco

bumana ope devecta

ostiis

nomen

in mare absqne tandem in Fortheae ad promontorium, quod ab ca Ebbae no,

arrepta

Humbrum
ac

est,

ntibus
histoncis
gli

potius cohsulamus antiquos et Catholi3 venerationis testes, qui ab cos hujus publicm

men ad
antistite

qos
loci

tulit,

in

ten*am
velo,

exposita,
iuter

sacro

ab

acceplo

sanclimoniales

Anr immemorabili
sanctaa

tempore

Virgmem
istis

illam

litulo

ibidem degentes
aniisiii.i

exomarunt. Ex

Radulfus de inceio

esl onmerata. Mater tandem ac sacrarum virginum eiTecta, sese virtutum

Decanus Londinensis,
scriptores
typis

qui

mter decerh

inglim

anno

Ckristi
vn

vulgatus est,
i" 1

Londini primum Abbremationibus chronv(652

exemplar cunctis imitandum prajstans, probatis moribus ac sanclo vivendi instituto ad vita? exi-

tum
6
A/////

feliciter

perseveravit.
/"'

coriim
sic

annum
:

Christi 674

apudnos

col.

440

smliii
diu
iii

Hegina

dreda

postulans

Northanhimbrorum /Ethelmaritum suum regem Ecgin

Supradictus Actorum collector nullum verfacit de memorabili quodam S, Bbbae facto,

legitur

" miiit

quod
quos
Vita

B fndum,
Christo

relictis seculi curis

monasterio regi
\i\

Thomas
S.

servire permitteretur,

ubi

aiiquando
sancti

vulgavit,

mter qumdecim scriptores Anglos, Gale anno Christi (694 Oxonim ubi Heddius Stephanus comvus in
/

impetravit,

monasterium
antistite

sanctee
et

Ebb,

U////'/-//

prmsulis
[nterim

Eboracensis cap. 38
rex

Oswaldi
monialis
tius
0,1

germanffl

intravit,

velamen
suscepit.
in

sancti-

habet sequentia
per
civitates
el

ab

Wilfrido

Wigorniensis

monachus

FlorenChronico suo

et

castella
in

cum regina sua vicosque quotidie gansaeculari

dentes

epulantes,

pompa
ad

circnm,

annum

Christi

672 similia

narrans,
sanclae

eam-

euhtes,

quodam

lempore

ccenobium

quod

dcin

virginem
testimonia

nostram nomine

appellat.

Hgbc

cum anmmtiationibus veterum

Colodesburg dicitur, pervenernnt, cui prassidebat sanctiima malcr-lamilias nomine ^bbe, soror
,

Martyrologiorum conjuncta sufficiunt ad imme morabilem S. Bbbaa cultum confidenter asien n iliiin, i/ui iiimrii per deoursum confirmabitur ex ipsis Actis, de quibus mmc aliqua pramonebimus.
toiiiw hac
""'"'"

Oswini regis sapientissima.

nocte
tis

Illic

enirn

regina ea
Pilali,

alueptn

da-mone,
\i\

>icul

uxor

mul-

Qagellis

defatigata,

diem vivens exspecta-

vii.

mater-familias

Cia>ima vero die eluoMik', mo\ sapientissima veniens ad reginam, contractis

'"'"

lugustiJoannes Capgravius ex Ord/me Sanctorum Anglim f/esta in Catalogo hujus S.Ebbae collegit ex cariis antiquis monumentis qum apud cenerabilem Bedam et biographos sancti Cuthberti ac sanctm Etheli

niano

dubio

membris simul in anum stricte alligatam et sine regem adiit, regiqne morientem videns memorat lacrymabili voce, unde hoc miserabile secundum suam intelligentiam ei evemsset, 111.1I11111
' ,

dicens

audaciter

Ego

scio,

el

^ere scio,

<|uod

dredm reginm reperiuntur.

initio

Tamen

ille

collector

Deo amabilem Wilnidum episcopum

sceleris
(.'\-ilui

sine alicujus
et

quam
"/"/(/

operosius examinttre

Vctorum movet qumstionetn genealogicam, nolumus, cum nobis

piaculo

de sede episcopalus abjecisli,

;

evpnlsns

sufficiat,

unerabilem Bedam vn VitaS Cuthberti lomo 3 Martii pag. (02 scripsisse scquentia : Cum ergo sanclus vir in eodem monos
Dasterio

inde

reversum

Sedem Apostolicam adiit et Ipostolicae Sedis, cum scriptis

sancto
Petro
apostolo

quaa haiirt
ligandi
ha-ii,
el

cum
et

potestatem

splvendi,

\irlulibus

signisijiie

succresivivi

faina-

dum

contemnens spomala malis addens, in carcerem

insipienter

que operum

ejus

circumquaque crebresceret,

eral

Sanctum
lii.c

conclusisti.

sanciimonialis

nomine
e
1

l.lili.i,

femina et tnalei ancillarum Christi, quod siluui ir-cns monasteriuin

,

7 El nunc, fili mi, secnndum consilium matris Ulustre ipsiut :"''""'. fac; diMimipe vincnla rju.s, el sanctas reliquas
per

111

loco,

quem
el

Coludi

urbem nuncupant,
cunctis
regis
Osv/ii,

re-

qnias,
in

regina
sui,

de collo
sicul

spoliati

abstraxit,

et

ligione

pariter
eral

oobilitate

honorabilis
|

perniciem

arcam
est]

Dei,

per
ei
:

civitates
el
si

aamque

soror

nterina

Oswini
sicut

Km

ducens,
lueris

fidelem

nuntinm mitte
ilium

no-

qumdam
nostri
rius

perperam
i/n

leguni

majores
Vita

(quod
.

optimum
ei

in

episcopatn
tuo

ibidem

innotatis

observarunt.) Cla505

dabere
suis,
<i 11 ii)

dimitte

liberum

de

regno

cum

Thomas Elyenfk monachus in v Etheldredm apud nos tomo i Jun pag

itaque
1

de consanguinitate
1

S. Bbbffi

han

tradit

Potens

[ina
'

intravil

monaslerium
amila
el

sanctae

Ebbaa
el

abbasancti

Tunc secunmeam fldem vita vivct regina et non morietur; sin vero hoc renueris, Deo teste, non Jam enim rex obediens matri impuniti. eritis

quocumque

voluerit,

abscedat.

llss;t

[quse

eral

regis

Bgfridi,

caslissima?

factus

est,

e1

sanctissimum
sanctis

sacerdotem
el

Oswaldi
posii
'"' ln
-

regum germana) 111 loco, qnem Coludi nominant urDenique venerabilis Beda eamdem Sanctam
martyris

Oswini

Qostrura
i

resolutum,
regalis
.1

cum
se

reliquiis

suis

mii

libere

discedere concessit;

ina

sanahalur.

noslram
''""'

///

Historia

ecclesiastica

gentis
regia

VngloEcgfridi

Eadmerus monachus CanPuariensis

.

m
.

Vita

'""'

"'" imi

erutmuy;

Hb

t,

cap

111

etiam amilam

S
/

Wilfrtdi,
/

/s

hunc wnmentarium edendis num. 3 dubitat, utrum Sancta nostra hoc loco normam monasticm vitm
'

Vrmierea

Capgravius

im

ictis

post

,,!<

nostn aie \\i\ xprtr CUtR SOlam rJr/rru nl Stephar a ihuc carereni lucubrattone Heddii Iprilit /></ iptoris comvi, tomo m

quam

Hajores

o^rrr

nOStTO

eamdem

rem

aliis

verbis

exponii

sed

ibidem
istud

K)6
AUCTORK
f..

DE
regis matri,

S.

EBBA VIRG. ET ABBATISSA

tribuere carsic scribii
:

istud

consilium mdetur pcrperam

uninnis inintini
/./rrnsi/uc

Dnninii

<S88,

,/,.

C.

nnh

dum

ibi

post alia

rhronologos
Martyrologii

cowoenit,

ttiamsi
<

,//'

Rex aderat oppido conturbatus, et igne succensns ventum maribus

,

ingenli

furoris

collector

Anglicani

utraqm

quasi
tali

emittebal
allocuta
:

quem etiam mater

sua

Fumura voce est

editione
1
1

Non

usque ad annum sequentem distuleru est tanta auctorum concordia

esto

tui.

Ultio
nt

Jam tandem, lili, jam landem memor divina tuam, quam nimis diligis,
cernis,
affligil.
tuli

ihrm obitus', si Martyrologi annua sua annunlinlmnr rmnrliinlrm S. EbbSB din,, ln ,l

tl

'***

oonjngem,
mihi,
quia

Kt

fateor,

crede

lurrini

intni

editione

prima
i/ii,,,I,ii

Martyrologfi
in

bene promeruit

supplicio

fatigari,

Anglicani ad diem secundam

ntilrm
jrriur.
S. Ebbffl
tul

Aprilis,

altera
rr-

eo

qnod diabolica indignatione succensa, servnm Domini Wilfridura non timuit miris afflictionibus
insectari.

dtrni

n/rstninin

[ugUStl

Privtrrrn

Mmardns
tlir

.1

BucelinUS <'um, m
\iii/,isli
rrlr/,,;,,,,

Eadmerus biographus recentior nomen matris n /iln, quod utrumque

/>>

nirinnritint

\\\\
dirlnis

in

on-

IJnitlnin

nlns
.

\iit/s!i

rniiidr,,,
,,i

Sancttm
ultetiut vidtrt

tiquis

*
/"/

Wilfridi

Actis etiam exprimitur,

putamt, hanc ab ipsa carnali regis matre datam fuisse, cum > ni dederit S, Ebba abbatissa et Ecfridi regis amita, qum spiritualis ipsius mater dici
dubie

errorem

haud monitionem

inriiinrtinl

nt

inlrr /irtvirrmissns

thlntns
cst.

iii

/trivcedcnie
nrsriiniis,

hujus mensis tomo

niriini
)in

Porro
diebus
tiirin,

n y rologi

dmrsit

ii iii

ii

ii

Ins

indicare voluerint
nti

rhv

rrm
mil
tii

tntnnnni

emortualem Sa& mr nmrmiii CUJUSdam

ih/rlnr

potest,

et

quee inilio

Vitds

vnjra

edendai mater
Stepha\

friinsliilmins
riim,
\>
tlr

rlrralmnis sinrnrn,,, reliquk

\rlts
tnjrti
Sii

regni cocatur.
9 Itaque
et confirma-

i/nti

ni

tcslis

propter auctoritatem Heddu synchrom ron/idcntrr snnrhv

[I

t/insriinii/iir

irru.

nmrlis

,l,rs,

nns

n nflll
*pri.
'

iri/nu

protnissmin Majorum
/niiiiiis.

n'ostrorum

satisfacert roac

m"s

nostnr adscribimus hoc egregium facinus, quod

Imilir

duplicem

ejusdem nominis

in

Actis

ejus

omissum
i/n

est,

tt

quod Willielmus
Gestis

Malmesburiensis

Opere

de

pontificum
editionis

monasterii sanctam Ibbatissam illustramus txtm- E plo Artnri du Monsiirr, qu\ n> Gynaicco suo
,/itsii

Anglorum
his

lib.

3,

apud nos pag. 264

regina

Francofiirtcrisis inler ijcsta s. Wilfridi confirmat

utramque illam sanctam Virginem die \\\ luApud Coldingense Ordinis sic iiitiniiiiitii
:

rcrhis

Quid interim
fomes
*

Ermenburga,
dies

totins

mali

et

incentrix? Continuabat

ac noctes conviviis, dnivlati|ue triumphali pompa

'idefi lipsaQothecam

monasterium in Northumbria Aingliae provincia, sanctarum virginum et mariyrum Ehir.i* abbalissae el reliquamm ejnsdem loci monialiom,
Benedictini
quffl

chrismarinm

antislitis,

opimis
bospitata

gavisa
fuissel
totis

spoliis.

mira

constantia

et
el

ingenti

Spiritus

fervore,

scd

cum

nocte

quadam
amitam
ccepit

apud
di-

pro

castitate
\

servanda
ad

religione

tuenda decer.

abbatissam
diabolo
cere.

Ebbe

mariti,

medullis

tantes,

ictores

caelos

evolarunl

Coldingha-

infuso,

aliena

sapere,
Abbatissa

insana

nna-

naialis

sanctaa
.

Ebbae virginis
sancti

abbatissa? ejusregis
Angliae
refulsit,

Vocibus

ejas

excitata

accurrit,
Illa

dem
et

Ordinis

iororis

Oswaldi

quid
nihil

morbi
contra
:

haberet,

blamlr

inirrro^ans.

martyris,

quaa

lanta

sani litatis

gloria

aam jam
)

angustia valetudiuis vnce-m

ui

hac
crii

commotaa
ad

undique
in

pietatis

amantes ad
specu-

pra3cluserat

tum

Dei
fuit,

Pamula
ut

causam
viri

intelli-

imiii,

animatnm

lotius

religionis

gens, auctor nepoti

ret
;

beatissimi

redde-

luin.
lalvas

concnrrerent, quas

portum
ut

salutis

vewt
st-

Aposlolira
si

chrismarium ipse suis omnibus pnucepta ivm-sIiivIiii*; quod

secundum
prn-slaret,

Jam tantum
consuetis

restat,

Vitam S

Ebbas

collateralem

in

malo

suam salvam vellet. Si >ero regia perseverandum putarel animositas, quae

,

annotationibus illustralam, liinr Commentario prsevio subjungamus, tje-sta '/"' nlh rius Santhv Imnmn mtv nr /nnmris Inir

nmris,

i/

tulerat,

redderet
csl,
cl

ipsum
tunc

liberum
ipiiilcin

abire

sineret.

postmodum exami/naturi

Aclnm
valuit,
Ligiose

iv.uina

pnlchre

con-

et

post obitum
facto

maiili,

habiln

niutato, re-

dc

pcenituit.

Vunc breviter aliquid

'/'"/

dirriiiliiin
Slrtl
10
r

su/icrcst

dr
.

lcmpore,
Actis

^tiitrln

no-

nns

r.rrrsstl

VITA
infra

Capgravius
it tt ii iii

in

edendis

num.
cerel

lhr< obiit

/2 n
ii"

mortis
bonis

ejus

aperte
ante

assignat his

ii it

bis

Sancta

tandem virgo
plena,

Ebba,

virtitntibus

collectore Joanne Capgravio

Chrtit\

operibus

memoratum patrem
annis
migravil

sanclum

Cuthberlum

quatuor

ad

Dominum
uniii

octavo Kalendas

Septembris,
terlio,

anno Doffeec

Ex
et

nova

Legenda

Sanctorum

ingliOR,

nM

'

sexcentesimo

octogesimo

chro

Londini anno

4516 invprma

est,fol XCH

notaxis optime concordal

it.
'iiiiiiii

cum morte

S.

Cuthber
frequentibus.
Martii,
afj

Majorcs
etiam

nostn ad diem

\\

alios
rinti.

auctores
////"

secuti,

anno

Christi 687

Vabillonius
in

inter
notis

Acta

SanVitam

ctorum Ordinis Benedictini

S. Etheldredat,

ad

Sancla
oror
di
rei
i

virgo

quam

teculo secundo tanctet

sw

Ordinis

regis

Ebba bj regali progenie ei Oswi a Northanhumbrorum,

extitit.
el

or^,
i

\tr<

era
.

edidit,

mortem hodierna

Virginis

anno

amita
regni,

Quorum
lantaa

teroporiDUS
DobilUatis

683 alligavit. Cum oero incendium Coludensis aut Coldvnghamensis monasterii /><>si obitum

mater

decus
regis

Tradunl
pici

S.Ebbae contigerit,
rin

ut

oenerabilis

Bedain uistolib.
\,

enim vdr hiu

regis
iiiiain,

historiaB

Ethelfridum
e*

j *

Bernicioruro

^c

|i;i

crrlcsiastica gcntis

inglorum
in

"///.

25

Elle
iiii.un

Deirorum
scilicel

testatur,

erravit

Vsserius

i/ndice

chronologico
ubi

septem suscitasse sanclam Ebbani

Bicul

^ ""^

ad
illud

intiquitates ecclesiarum

Britannii \rum,

sain.

Alii

vero et
ex

verius,

supernis

^
^.^^
b.

incendium anno

qnoi/nc superius initio

ad marginem

collocat. Nos hujus Commentarii prmmorti nostree sanctm Virginis

Christi 684

sancti
al

Oswaldi

waldnm
et

vero

habetur, asserunt enilO Acca regina P ro^ g' t0S fore procr ceteros ex concubinis
,

Ban

2 ln

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTl.

A
,torum

97
totius

in

diebus
in

illia

summa

nobilium

ingenuitas

Tandem
,

vero

instigante

mali

inron- F.xCapcbavio.
leciiofaColuili
Chiii incolCB
terii
1

hahebalur,

"
.

alitiuain
IU

probaretur, aervitus 1 ua Christi (vKiiu.iim. gloriam se credebanl aU

tinmiliiatem

lore,

habitacula,
el

quae

ad

orationnm,
exercitia

imni
cta,

alia

spiritoalis vitaa
,

fuerant
,

Dominica;

Crucis

JLiens,

non

in

commessationum
illecebrarum
viros

confabulationum
sunl
el

ct

Sitit
et

indoisse.
BC ilicel

Ulraque lunc
sacrse

Domini

familia,

aliarum

mutata
allexit,
el

cubilia.

Vir-

multitudinis

conventus,
sparsim
sub per

ginum
cupido

species
virgines
in

inquieta
aiellse

virorum
de
cselo

jnnumerabilis

virginum
el

chorus

attraxit,

<|na>i

Angliani
atris

militaban*,

in

nno

loco

unius

cadentes

coeno

voluptalum
Dei

involnti Bunt.

Haec

divisi momatris pegimine diversis degentes, contra potestates tenebrarum glaoasteriis

siv

autem
lione

offensionum

nmiiiiui htrhat

in.jnria.

Bbbam sanclam quasi Annn antem ab incarnaoctuagesimo k

r.nimii

(hi
j

Bpiriius

accincti

prrnlia

castitatis

exerci bant.

Domini
id

sexcentesimo
quoii

mona-

lnrllIll

beata

virgo

Ebba

indefessis
el

gressibus

sterium
iiiinaiii
,

virginum,
est,

urin-m

m-noincuriae

sequens vestigia,
",,

regnum mundi
ii""'

Becu ii

pter
(|llt
,

cum amorem
e
'

juventutis contempsil

onrnem ornapro
.

Coldingham
est.
,

per

culpam
a

Oammis ahsumptum
inhahiiantiiim
in

Quod tamen
pracipue
contigisse,
aii\ ei tere.

malitia

fllii

Dei,

quem
c

mundo

corde

eo

et

illorum,

qui

xl

sancto

Finano

Lindisfarnensi epi-

majores esse
novei e 7
vinaei
11.

videbantur

omnes, qui
admonitio
el

s;m( .|;r

conversationis

velamen

accepit.
spiri-

facillime
defuil

potuerunl
Laraen

Dominicam lualem paupertatem

aDjeclionem.
duni fule et
vicit.

servituiem

nobiliiaii

pra-miii,

Non
preces

puniendis
per

di-

Deuni
suis

p<

divitiis,

honoribus sponlaneam
natalibus,

pietatis,

qua
a

correcli
instar

jejunia

fletus

gravitei

Claris

siquidem orta
et

mun-

iram

se

Ninivitarum

justi

judi-

offenderent,

formam moribus,
a

sexum

viitutihus

avertissent.

Erat

enim
.

vir

eximiaa

sanctitatis
.

in eodem nomine Adamnanns

monasterio
/,
ali-

quodam Scotorum typetebatur autem 3 Quo demum rege Eadano '/ in uxorem B ranno amolitante el b sui contemptum raptum VUam monastradieam persequente violenlia mi el Ucomampkci
-

qui in genere Scotus <pio<l ipmi commiseral

,

adolescenlia
,

sceleris

si

sibi

reconciliatio sa-

certodis,
,

<!

poenitentiae

aon

subvenirel

reme-

,,.

i,i

liftir

tur
d

ad

montem Coludi
el

^,
ejus

id
a

est,

Coldingham
in

Deo novit Beternis cruciatibus gravius a dium Quemdam eivo mairna- r.-li-ionis puniendum.
presbyterum
TMiiu
siiin ris
,

confogisse,

ad

preces

meridie

altum
trans

consuluil
<li\ii

el
:

scelus

suum cum
mihi
in

ge-

mare
et

st

'

erigens,
hosii

subjectae

vallis

alveum

ostendens,

fcdoli
:

inquiens,

curriMis

iriiiuo

continuis fluctibus

obstitisse,

vegetns

corpore

quidquid

imposue-

cooperante

Domino
el

mnnilionis praasidium

vir-

iibenter
;

feram
si

dummodo

die

Domini

gini
;i(
i

pra?stitisse.
3ua3

Babel enim
.

mons

Ule

fontes duos

salvus liam

solitudinis

eremiticae

conversationis
lalice

linuare,

si

totam noctem slando precibus conintegram septimanam abstinendo jubeas

l

soiatium.

Unus
;

''111111

ad
in

radices

ejus
ejus

per-

pertransire

oi

ille

Multum

es1

seb

biduanum

aul

petoo
ajstivos
i,

madel

alter

cacumine
multi

ad

calores

quandoque
sanctae

arescit.

Horum

haustu
,

saluel

triduanum satis donec redeam,

8
Abiil

esl
<!

Boc facito, quod deinceps agere debeas tunc

observare jejunium
sacerdos
in

meritis

Ebbae

debiles

in-

plenius ostendam.
igitur

tirnii

pristinam
beata

enim
cives,

e* his sanitatem consecuti sunl el sua3 congregationis Ebba virgo

:
.

Hiberniam

unde
rebus

idamnanus
re,

originem
ii.

duxil

el

eodem
.

anno bumanis

ex divinn
,

potare utriim

consueverunt.
Spiritu

In

hujus

vastitate

Quo
.

comperto
<!

Adamnanus
feria

quoad
ci-

\ati* '
ii

noi

deserti culiiim
diis

sancto

praevenla

religionis

vixil

die

Dominica
hoc

quinta
ex

solum

pfima instituerit, an ab anlecessorura stuinstitutum invenerit, incertum esl /. Nihil au-

bum

sumpsil

insuper

propria

voluntate

adjiciens,

quod

nocles

integra

ob ecrationibus
saepe

tem verius,
sata
-11.

quam quod
beatum

ibi

sobrie juste

el

pie

conver

Domino
transegil

cum
El

multa

devotione

rigilando

'!

crnlo spirilum, relicla

lerrmsancti

corpon- gleba, intulerit.

ttatiudmona

reatum
clatns
,

itrnum fun-

feminarum es monasterium dono fratris sui Oswi juxla riparu Dorwentioais g eique <-\ nomine suo Huminis construxil Ebbecestre, castnim Bbbae vocabulum id esl
i

Aiiu.i

autem

quod causa divini limoris semel ob jam divini amoris causa delecceperal quod <-\ el imposterura semper agebal
. .

evenerat, in vonece sitate emendandae pravitatis Bic tanconsuetudinis asum convertebal luntariaa

dem
rans

monasterii
(ll

ajdificia

dedil
ril
.

<.

quale
,

quantumque
<-\

in

se

olim

fue-

lachrymas resolutus,
demonstrabat.
ille

sublimiter erecta considelis vultn trislitiai

<iiiiii

starel

ruinis
ul

suis

manifeste
statu

nunc
tem-

indice

Quod inluens comes, quare

:

docet.

Mulato

namque,
,

assolet,
a

Qeret

inquisivit;

el

Cuncta, inquit, basc, qua3

est, nl ignis

porum, interfectis habitatoribns suis

nefandis prin,

cernis, mdiQcia in

proximo
frater

absumensm
retulisfj/lld

et in cipibus \ nguar Hubba subversum esl el plurimam nemorum vastilalem, <. animalium pascua,
sicul

cinerem convertat.
9

Qu od

hodie
In

idetur,

commnlatum.
monasterio
praefuit,
el
,

se t

cum ^.uUncio
Qui

ille

sanctas

Ebba
bac

HVlin

Idamnano;
ail

unde
mihi

nosset,

hnnn flammit

5
tu

Coludi enim

virorum

<'t

virutri-

inqliirebat.

Nupei
asUtil

oocturnis

ngdin,
vultns

absumtndwn
esse.

^Sfulgel.

ginum
1

congregationi

contigua
qui divino
<'t

psalmis

occupatus,
prfflcipiens,

qmdam

'i

"-

babebanl ibidem
fcedere

habitacula

con-

incognili
miliai-i

ducti

cum

summa

animae

spiritus

me

ne limerem, el quasi Bene facis voce alloquens dixil

:

b>

axhortationis inslantia,
Btantia
lll;

et

viris

palrem animi con-

exhibuit.
bilia

Hujus
h,

enim

sancts
fuil

Ebba

yirgo

necessarium
,,.,,
,

vigiUis

salutaribus

insislere

el

Etheldreda olim
gloria

discipula,

nunc

erraUbus
inquil
esl

sedulo
ille,

Dominum deprecan.

pro \<-

Eliensium
86

tantaa

magistne

rudimentis

subdidit.

Beatus

uce i
ab

consorlia
infantia

quoque pater Cuthberlus i, mnlierum velul pestem quamdam

ad

opus
tunc

cum cessatum

mulU el lib. quia openbus redimere el peccata sua bonis rum temporalum, es1 a laboril
dicis,

r| ;h|

hujns colloquia venire, babilantium informationem aliquol dies manere

vitaverit,

pro

appeUtu

asternorum
focere

libenus
curani

^me^

uimen paucissimi

S.quidem

consuevit.
lustranS)

, ,

,,

'

198
lustrans,

VITA
singulorum
casas
ac

S.

EBBjE VIRG. ET ABBATISS-E

inspexi,
el

lectos
si

similia

praesumens,
iram
Virgo
ossa

indignationem
'"

neminem ex omnibus,
iciniiiir
.1111

praeter te, erga

atemaniad peccata
vel

nis

et

subire

contingerel
fralri

\n

!"

Virg '~

mae suae occupatum reperi. Sed omnes prorsus viri et

Miiniiiii

beata

cuidam
sua de

""""
prfflcinien
s
'

inrpcni

inerii,

aul

timore

tumulo

""

levarent

domuncuiae, quae ad orandum n.mi, minc in commessationum potalionum, fa tuilat ioiium et ecterarum sunt illeccvigilant
:

oam
n
r.

et

noviter constructo,

cum omni honore

j

'^
transfa

logfiKliiin

Confraclo itaque sepulchro, ossa maxima ex nariT

'

|,

e3i edactecomgentes

inloco,quoViwosanr!l
fantastica
,

brarum
10
sicut rcveru

cubilia conversae.

pi;eee|.il, honoriliee collocarunt.

Unde
ca2lo
est.

habilatoribus
vindicta

loci

liujus

et

loco gra-

U
cium.
dio

Quadam

juvencula

vis

de

iiammis saevientibus praepaait

:

damoanm^
1

contigit

rala

Cui

abbatissa

Et quare
Et
ille
:

hoc mihi
pter reris,
111

revelare

voluisti?
,

non cilius Timui pro-

satjone unius oculi visum, auris imins uudimm b penitus quindecim diebus
perdidil

!''

HJ '

Baec in

oratorio

sanctae

Virginis

offl! 1,'"

pra
altan

reverenliam tuam
et
iuis
est.

ne forte
-

tamen hanc consolationem habes,

ii.rr
1
1 1

nimium turbaquod
aliquanel

dormiens,
et

culumbam
stare

niveam

super

descendere,

vidit.

Evigilans

aotem

diehus

D.eo

supciveniiv pervisione,

perfecte sanatam se sensit.

caecilate

Cum

quaedam mul
Virginis

missa non
liihiin

Qua

divulgata
paucis

percussa ad
apparnil
ei

oratorium
in

addnob

loci

incolae

diebus

timere,

se-

fuisset,
bis

ipsos

intermissis

facinoribus

castigare

cceperunl

veslibus

induta

Ecce

meritum universitalis protelatur exitium. Magnum nimirum illius sanctae Malris fuil coram Deo meritum, ad cujus
propter

enim

unius

molestias nsque

somnis virgo quaedam ai Graves ex ceecitate nunc perpessa es; sed ad fondicens
:

tem
Osse
collo

meum
Quo

descendens,
facto,

lavari

no

differas

saneris.

sanata
in

cum

gaudio

recesni
infixi
v\r

consolationem de

loci

sui

desolatione per

servum

cujusdam aucae
in

gutlur juvenis

suum Dominus dignatus

est edocere. Translata de-

Lumorem
in

verso,
preces
os
illud

cum

lotus

fonte

mum
m
11

ad caelos Virgine sancta, ad pristinas sordes

;os praefatee

Virginis

oralorio

fudisset,

ultionis clades involvit

in

m
decrevi,
,

subito sar
penitus

nus
quia
in

effectus,

quo

devenisset,

Haac

ideo

hoc

loco

inserere

ignorabat.
15

po$t

moi U m Sanelm abba-

ut

lectorem
esl

operum
in

Domiui
super

admonerem
lilios

Cuidam

contracto
debilia
acsi

Virgo

sancta
suis

appareoa

lerrihilis

emisiliis

hominiim

somnis
nde

mcmbra
prae

manibus

tam

for-

*>*

>

ne forte nos temporc aliquo carnis illecebris servientes, minusque Dei judicium formidanles, repentina ejus ira corripiat, et vel temporalibus

tiier
rel
1

altreclavit,

membrum
dolore

altquod
et

avelle-

nimio

clamans

evigi-

damnis juste
perditionem
sus
et
s,i

saeviens

districtius
in

esl

exinde
meiii

vel ad perpetuam examinans lollat. Convereremi solitudinem locus ille,

affligat
,
1

sanatum sc invenit. Quamdam mulierem miiiam et colli inllatione vexatam, Virgo sanei.i apparens digilos suos immisil in os ejus, et
lans

Langens

Linguam

ejus,

sanavit.

Alteri

sordo

et

qui
siiui

remanseranl
ad

orde soluli,

per loca
Et

divereis

compellente
,

dispersi.

quod

;i

contigil
fuit,
sil

ruinam

multis ad

castigationem

pro-

muto auditum, et loquelam reddidit. Muhereni deemone vexatam liberavil el alteram caecilate percussam lumen videre fecit. Venerunt caeli
,

et medelam. Liquel itaque, quam vitanda bonarum etiam cohabitatio mulierum. Per-

ad

fontem
loco,
in

Coludi
sic

mulieres
eranl
el

quaedam
:

sicul e

ili-

vqyso

merito

aliis

quidem
rasa

pendite
ritus

quanta

servis

Dei

praelia

malignus
,

spi-

aquam
dentes

fonte

non

reperientibus,

ceterae

earum

familiaritate

intulerit

quot

urbes

sua implere

meruerunt.
indignatione

Et

incenderit, quol monasteria subverterit, quol

daemum
profun-

cum

cum aquam

reliquae non cre-

ostendi

peterent,

corda subliraia
erecta,

el

ad

caelum per contemplationem

earum
Beatus
Lunc

solo conspectu ad iniquilatis

vacua inventa sunt. El cum domi venissent, omnia vasa suaaqua replela viderunl.
inclinatis

vasis

dum
12

inclinaveril.

Cuidam
Cutbbertus
intellecta

muto

loquelam
dedit
et
:

el

mulieri
in

cmcae

lu

ilaque

in

insula
in

Ferdoetsi

meti

oculorum

qua atmo
li 6S5

hydropicam
alleram
erexit,

specie co-

nensi

degens,
per

confusione

mo
non
Illm

Domini,
legitui

feminas

facta,

creditur,

lumbae apparens, trem perlustrans

valetudini

crebro alarum
:

verbere

\enp

sanavil

hydropicam
el

n,

celebre
suis

perpetua
r|
-

servis
|M

decretum lege observandum, quo non sopraesentja,

condidisse

restituit,

claudum
el

tresca

iUuminavit.
Puella
m.uta

cprporis

consortia
introitus

feai

coniraeia

a.l

heat;n.>

M;n

narum
rl

inhibuit,
el

rerum etiam
abscidit.
el

accessus

aspectus

earum, Sancta tandem

bonis

garelam p
beata

reginam

delata,

gressum
ul

recepit.

Cm

regina

apparens

prmcepit,

ad

sanclam

Ul '-"

Ebba

virtutibus

operibus

plena

Ebbam
reni
uii

pergens,
beata
ejus
ail

loquelam

ante

memoratum

palrem
ad

sanctum

Cuthbertum
octavo Kal.
01

iet,

Ebba
''i

sibi

Quo cum maapparens, blanda

reciperet.
'

qualuor annis
lertio 0, el in

migravil

Dominum,

oculos

faciem

palpans
quia

atque

11
1

Septembris, anno Domini sexcentesimo

tuagesimo
or-

bia trahens

Surge,

loquelam

pecepisu.
'i
1

monasterio suo

cum magno
n

honorei

Ei

sanata

surgens

benedixil

Deum

Juvenis

pus ejus Lerrae

,;J
1

commendatur.
euini
Culu.Ii
,

ln
l|,m
i

lll! "'

|ia>lnnliii.

,,a
re

euju
'"'
<[icc

dam imiliis annis mutus et tumbam sanctae Margaretae

Datione
ctae

mirabiliter inflatus,
reginae
el

a^
-

de

ventris

;lll,llil

""

quicB

po
cot

curricula

sepulchrum
el

ejus

i'

rl,mi1
-

medelam
renienti
digitura

recepil

ad

oratorium

sanc>

est.

Quod

cum

langentes
percussi

aperire
insanis

tenta-

EbbaB

beata

rirgo nimis

speciosa
posuii
se

IVI11
,
,

repenUna
diulius

caecitate

mome

apparens,
discei
11

legia

lll,,ls
1,1

agilati

sunt. Loci

igitur incol&eillud
,

Evigilans
ei

ille

suum in os ejus cum sanatum

sancla

vidisse^,

ecclesia

sanctae

Mariae

tuleruni

el

ad

"dianam altaris parlem reverenter deposue Erat autem sepulchrum illud ligneum,
|N ""'

apparuil

iterum

Ebba

praecipiens

'""

'

P* r

'>"-">""

"""""
'";''"'";"
'

"''""'""-"" '"" ""'"'""^

,:
' '

quo """"' wnfracto, ossa langons, subito

" lfi "

martyrem 7 peregrinando ^ stinus adiret. Esl autem mons Coludi, i.l.mi famosum, Iocus B aste mUquilus Co iu Scotia a Berewic rsusl
beatum

Thomam

Paucos die

;'
''"
^ l

;"
11

""
1

tans,supr
,,,-,.,
..1.1,,...

resitus,

" * ncoUstei
''
1

;'

'"

'"

"'

"*"*.

""

,iaPi"...'."..

,,,,,,,:,
atur.

" " "'

1 1

m,,,,,,,,!,.-!"""'

recclesimi,

ANNO-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

ANNOTATA
.,

'99

k ///> aliquid deest, cum ineendium hujus excapcrwio. monastcrii anno Christi OSO cnntingere non potueril nt

num.

(0

Commentarii prmvii
hujus
S.

demon-

,,/,/

melius

legitur
vn

Oswaldi

vel

Oswini,
Vitam

siravimus.
i

...'',

fojores

nostri

Annotatis

ad

\lajores

nostri Acta

Adamnani ad

tomo 3Martiipag 104 observarunt. S cuthberti u n g hac genealogia consulipotesi VitaS.Oswal"'"' N ,nl '"/" s/ "' Opere nostro
direais
v""'
est.
'

diem

34

Tanuarii ex oenerabili Beda exhibue-

runt, eumque ab altero ejusdem nominis abbate

distinxerunt.

'

llnsiniin
c

m
ad diem xvn Fchrnarii prmsulis Lindisfamensis Compost

Tstud monasterii Coldinghamensis incendium

Hcnschcniiis noster

mortem Sanctm
christi

aesta hujus sancti mtnlario historico illustratnt.

anno
ut

nost/rm contigit, etpropterea 680 vel 6s/ prrprram aiisrribitur, Commentario prmvio ct supra rursus mo-

d
nuni

\i,i

hinir

"/ scnptores passvm mermque rerum Scoticarum

nerunt.
e iia
venerabilis Beda

Scotorum regem appellant AidaEdanum, de quo Hector Bcethius aliir

nuimus
n Iloc s. Cuthberti decretum tamen legitur apud Turgothum Priorem Dunelmensem in Historia tpiscoporum Dunelmensium, quemadmodum
ilfordus UOSter in Hisforia ccclcsia- Anrjlo-Saxonicee
ii/n

appellat

illum

locum,

eujussitus
f

jN

ActorUm clariut assignatu/r. Commentario num, 6 opvnionem Hectoris

fine

ad annum

Christi 683

num.

(0 testatur, et

Vurgothi verba referuntur.

iianc mortis

Boethii

de hoc

dubio monaslerii exordio retuH-

epocham,
plerisque

tamquam

ocrosimisecuti

mus.
g
/.; s /

liorem,

cum

aliis

scriptoribus

hujUS
<'''

Britannia,

ram
i

""""
:

nnminis fhinirn ct oppidum in quibus Lexicon geographicum Fer/""' / '"' recusum, habet seI''"' 7
et (luvius

SUmUS,
p iiainl dubie
fnriim rcr/ina,
istius

hmc

cst

sancta

<<////.*

\<ia a<l ilicm x

ct

qumiKi
j
\
,
.

Derventio oppidum
riiiuns
I>ri\\.Mii

Albionis

mensis, pag. 320

Margarita ScoJunu imnn 2 E sequentibus Papebro-

adliiic
el

nominatur An-

chius illustravit.
q

glice,

Britannice
I

Dorgwyn,

in

Trentam

fun-

Verosimillime

hic
.

amdeno Derventio est oppidum in Orienditur.. lah parto Eboracensis Comitatus; nunc Auldby, ad
Ihivium
-11,1111

tistes

Cantuariensis

cujus

mdicatur S. Thomas aneximium martyrium

mtate
S.

die

xxix Decembris a successdribus nostris examiMargaritm

et

Deryentionem
Etheldreda postmodum
Eliensi,
sicui in

Cum

S.

prmfuerit
Vita
l<>'j"s

nandum erit. Porro ex S. Thoma Cantuariensis

r

colligimus; hmc mira-

celebri

monasterio

cularecentioreseculocontigisse.

sancta abbatissm addiem 23 Junii fusius oideri potest. imlr hic Eliensium gloria vocatur.
i

donationibus

De fundaUone cmnobii Dwnelmensts ejusque Vonasticon Anglicanum consule

et

Gesta

hujus Sancti
su/nt.

Opere nostro

addiem

tom.i pag.38

sequentibus.

xx Marin relata

W
C
I.
jDULO
'ilflm

SANGTA PATRICIA VIRGINE

CONSTANTINOPOLITANA
,

NEAPOLI
j.

s.

COMMENTARIUS PR/EVIUS.
Recentiores biographi,
aliique scriptores, qui de S. Patricia agunt
duplicia.
:

Acta antiqua

vi

i.

ririrr
S. l',i-

smplnrcs
S
;

antiqUOS,
gesta
I

'/"'

nu-

Constanlio

patruo

educata

est.

in

liberalibus

di-

qv

scn-

Wnntneatr'"'

arn

P
lus
tista

rabilia

Patriciae
illius

litteris

man-

daverum

itam

conscripsere

recentiores varii;

quorum prmcipui PauJoannes Dapaccedunt, Torbixius

:

Firmianum prajcesciplinis adjungunt ptorem babuisse fertur; (cm ei ahos qnod invitam Constantius illam
erudita,

Laclanlium

'm
%
t

8eripta

alii

Cuni

Regius
acta

episcopus
Cleantes

Aquensis,

virginilatem
adolescenli

Deo

Torent)

cuidam

nobUissimo

Hansus,

despondisset,

adveniente

nupUarum
el

7'"

qumdam

commemorarunt, BartholoWeapolir

lempore,
Si as

navi

clam cum
N.-:

aUquol

ancillis
:

eueccle-

Chioccarellus m episcoporum tanorum Catalogo pag. 30. Joan/nes Intonius Sunmontius tom. Neapolitana t Historia
'""'"s
"

uurl.K rnMV,,-.i.
aliquol
sacris

Imi

appulit

ubi

reliquiis,

pretiosisque
fores
et
,

munebasiUcai

ribus
S.

exornavit.
sil.i

Romam
an.iiflo

profectaa

pag.

344

editionis

secwndm,

Franciscus

de

P.-lri

al

reseralas

oranti
el

Conipsam

Magistris
locis,
" ls
111111

wi Statu ecclesim Veapolitana variis intonius Bulifon vn [nnalibus yeapolitar pag 16, Vicolaus Parthenius Gianneltasius
i

stantii

patrui

morlem aunciatam
capilii

fuisse,

a
,e

Libcrio

Papa sacrum

Historia

Veapolitana pag.

U; quorum

""""'"' "' breviter intelligas,

"'".

compendium ilaboex

femnt. [nde in Condiscedens sepulcrum venerandum multa ex tbesauro (ubi venit, slantinopolim
Don.i...

Palaaslinam

velamen accepisad sacrosanctum

Catalogo Sanctoricm ttalimadxxs lugusti, hoc modo S. PatriciiB Vitam enarrat: Patricia magni filio Constante Constantini nata, post patris excessum Constantinopoli sub

v"

"

pauperibus distribuil Lnsvi tempestatum,

ETierosolymam
fus
ui

ac
el

aavigaUonem
irentoruni

prose-

jacata

non
rur-

'

optarat,

sed
s

Neapohm

detta

esl

Non

mul.

agrotans, cum
se

<

200
AVCTORE
J. s.

DE
discessura
e vita

S.

PATRICIA VIRGINE
,

se

ad

diligenter praaparasset
signiflcasset;

ei

quo

loco

condi

vellet,

migravil ad

scriptam recenHores quidam habuere biom

cum multa

Sponsum, voce
cumstantibus
post stro

de

Calo
vin

illam

invitante

cir-

audila,

Kal.

Septembris

an.

n Officium de B jm,.,, '/"""' memorandum Osdem plane oerbis svnt trJ Ms. hmc Vita, prout ad nos fuittransmu
r,- /,,,,
,

''

Christnm

oatum ccclxt. Cujus corpus plaua

(Iriur

mutila

nam proomio
si

""

caret,
,',/,

tt

impositum,

duobus

indQmilis jnvencis

(de
Ni-

educai

Virgvnis

puerili,

eo enim orta
candri
el

fuerat controversia) in

eedem SS.
est
:

fuere comcripta

Marciani

mirabiliter

delatum

ubi

Grmci agnoscas, smpe loquentem inducit

tamen hmc hoc aucT* Vuctor, ut characterem homku

Patrtciam
,'//'

coenobium virginura ab Aglaa ejus nutrice exstructumunacum ecclesia s. Patriciae oominari ccepit.
Ail

aliosque more Grmcis usitato, non quihui usi sunf rcrhis, sed quibus utendum scriptor
si,,a,
ii
:

cujus

tumulum

plures

daemoniaci,

variisque

quo
/<<"

fit,

iii

im raro de/icliont

eJ!

tt

morbis oppressi curati sunl. Hactenus Ferrarius,

cui auctdres supra laudati,

oratorio

suspectus

Hmc

Ycta,

licei

quoad prmcipua
aliique,

sal-

modum
prmin
6

nonai
invtni
1,,

sint
inri,

probata, quia necdum

edita

tem
3 multa rnrirAnlninus xit
Caricciolus

capita,

consentiwnt,

quos

vidi,

edenda

censui,

castigandaqut

bene multi.

auctor exorbitat
in
1

Antonius Caracciolus
u lnr
,

Mu
s

II

11 1

is

crrlrsnf

rii/m/

Opere posthumo de u inr ru/i. 30 ttieoeriUS

dc
\rlis

Alter auctor

sta

memorim
Vir
\

posteritatis

anUquus, qui S. Patrici p. commendamt, st voea(<%J

^J

/;//ir/ ,

/s

scriptoribus

rrclius

ri

leonem presbyterum,
Karciani.
sr
iui/iiiImi

srmi,,,
oidetur,

s.s.

\, ,,/,,

,.|

p a triciw dispulare aqqressus est, multaquecoric iii ul, u/iis liuii recte, neque ex oeterum fitle rta; plura etiam, ut existimo, correcturus, si antiquorum omnium Acta prm manibus ha~ /iuissii. Audi quomodo disputationem suam exordiatur Sunt, qui asserunt, a oescio quo
:

rsi

ut
,

sincerus,
Patriciaj

ni-?*\
ie-

iri/iiiiiiii

cosnobium S.

ad scribendum stainr. multaque scripsisse, qum a

colciiiiiim,
iiniiiiiini

appulisst
dictis

virgU

nibus didicerat
facta,

prmsertim miraculaposi
suis oculis,
st

obitum
E

qum

virgines illm

ut

loquitw,

Graeco auctore sanctae

scriptara.

Patritiae

Vitara fuisse

conCerte

oiderant

Brevior

hic

in

gestis

describen

Ulinam autem
ea

ad

oostras

manus, vene-

auctore
i/ur /,/ns

randae antiquitatis
a

scriptio

pervenisset.

Grmco, minus habet compositionis, ideomeretur fidei ; prmsertim quod, qu& hic
narrat
i
.

purissimo fonte deduceremus ipsius gesta. Quanvel

breoius

ab
rsl

alio

itidem

narrata

invtiti

do,

Villanum
vel

non
et

admodum
sunl qui
ille
,

Gdum
Regius,

scri-

niantur
buS MSS,
intonii

eonis hujus lucubrationem habeo

iiiiiiiii

ir,-

ptorem,
montius,
oolo
lib

recenliores, uti

Sumvult

rr rollrrl /nlic

luinliil, tJWfl

Mansus,

appeilari
\i

Caraccioli,
S.
,i ii

quod
Severinm iio 4638

cum
fuit

Ms

LongobarUia

Cleantes Torbirius,
intei
iilos

sequi

debemus.
de
:

ego cerie

dico Cardinalis

collalum. qui

aumerari,
cap
i

quibus

Sen
eunca-

duo

irnnsiiiisii

idem,

tupra,

de

Vila

beata

Qui antecedentium qua

illo

Beatillus
s. Patriciae

ex

oetustis

monumentis
Vertio

monasterH

gregem

sequuntur,
sed

pergentes,
itur.

eruderata
in

dum

est,

qua
aon

y/""' corree'''

teram habu

setVitam

tf

Leo ille monachus monasterii SS. Nicandri, el Martiani, in quod beata illa societas Patritiae commigravit. Habemus ab ipso conscriplam Vitam apud aos Ms. iade aobis ini estiganda 4 \in candorem laudo ipsumque , quod promittit, prmstitisse et perspicio , ei gaudeo, ne omnibus recentioi ibus unus eqo coqar contradiceQuam porro desiderabat Vttam a Grmco au ctorc scripiam, mihi obtigisse wna cum Leonis
remus,
allero
esl
1 1

Quod si Greeco sumus deslituti Hic

ctarium quoddam,
recentius
inii,

quo

adjunctum wl i" narrantur mimulQ

posl
'<-

facta,

auctore anonymo, quod

Leonis secundo loco

edendam

nomineu
Adh&c
"//'-

plementi
riiim

miraculorum

subjiciam.

<

habeo de B Patricia, anno (556 Veapou impressum, quod ex antiquis kis [ctistotum

compositum,
alterutra

Vita
his

,,,','

possumus
1
,1,

enim in eo inveni, quod in non reperiatur. Unde eolHgnn non caruisse recentiores biographos,
nihil
"'

,,/,,,

etiam habuisse oidentur,

/""'

*"

rlniu csl.

presbyteri scriptione,

percommodum
^
il/i

accidit.

quam habuit Caracciolus, Cum enim recentiores

familia
:

biographi non alios assignent auctores, ea quibus sua hauserint, quidquid i/n antiquioribus
iii 'ii

ii/i,

legitwr,

addititium esse, recte,

ut

opv-

II.

Tcmpus, quo Sancta

palria
:

floruit

concludemus ; prmsertim cum aliwnde prom, n posse ut additamenta illa sint Veque mirabitur lector, multa de S. Paoera tricia scripta esse, qum in antiquis non reperiuntur, iui" antiquis sunt contrana , si consideranor,
1 1
.

institutio.

J Jolemus sane
scriptores

meritoque conquenmu^
ei

'/

oerit

scriptores

aliquos conjecturas suas

oeris obtrudere historiis,

levitei

fundatas pro
alii

quas dum
invale

acide
i"

arripiunt,

figmenta

illa

ita

scunt,

plures etiam fallant historicos, alioqui

qui non pauci, multa numentis sua se hausisse profitentur, antiquis no ns mandaverint, non modo in tn perta, sed iis prorsus contraria Hmc re S. Patriciae multa inveniuntur "/"" tam
,

""'" / '"'

<

/lr

non malos

Sunc qum,
Vcta,

habeamus
6
icta anliqua e Grieco trantlata

ei qualia de S. Patricia paucis declarabo antiqua.

tiores,
iii

nec suis temporibus

Primum

possent suspicionem

nec locis cong ingenerare eruaito

,

nobis
oir

iransmisit

Neapoli

P.

in-

n.

totam

illius
.

itam

esse
ut

fabulosam.
certa "

tonius

Beatillus

de Actis Sanctorum prmclar

pe prmcipua
antiquis

rementus, smpiusquein Opere nostro laudatus,

111,11,1
iii

1637,

descriptum
Auctor,

'"^,,,, ullo ri6iM relata sunt de S. Palricia sine

lector,

qum

oetusto manuscripto

folio

litteris

Longobardicis exarato
ut

ecclesim
esl

S.

Patriciaa

notat
se

Beatillus

ano-

imo iis non D pugnantibus. Constantini magni neptem, /"'''" Helenm /// S imperatoris filiam,

fundamento,

obscu

i^
flJrtj

.,,(//

aymus,
i
i

dicitque

initio

ex

Graeco

in

Latinum

Lactantii,
/iii/nn,
.

ilhanasii,

Vaxarii

hanc Vitam verlisse. Tncipit, ut idem testatur mundanae cogitationes. Dubium mihi non est, quim hmc Vita sit, quam a Grmco auctore
i

I, Liberio Papa oeste religion** Constmtii imperatoris, ejus, "' ""'"' mortem eidem revelatam, scribere """

Rhetor^ ""

)(/

,,.,,

Jj^,,,,,'

,"'

DIE VIGESIMA
A runt
iforicm
'"'"''"

QUINTA AUGUSTi.
i/"i>'l

201
venerit PalriaiciorfJ
-

awno 865
I
'

illigant,

quin
rr

et

imex

ante
si

annum Ml Xcapolim
Constantio
est

e rairicem

" / "/"'

nominarunt.
""""'"'"
se

Hmc

partim.
'

cia,

sub

>>rmt.

Nam
quem

eodem
illa,

illo

s-

auctore

presbytero
alios

hausisse

profitentur;

i""'"" neque

rone

anno mortuus

Constantius,

post-

enim

h/rn i
ta
esse,
<<

<lisceassignaruntauctorei antiquos, wnde 1/ //-'' Omnia iis auctoribus incoijni

Neapoli Homam, vndeque <<>nstantinopolim pro/ecta est, vivum adhuc rcperit Constantinopoli
:

quam

Grmcus enim num.

Patricia,

6,

reversa Constanti-

contraria,

08ten d ami

nunc, quapossum, brevitate atempore, quo floruit vvrgo, ductwrus

nopolim
/n/iiir

imperatorem
>/>

conscwntiee
/"/

rc-

rnorSU abslinuisse u coc/fnda ultcrius

i

nuptias

exordium. 8 Tempus,

msinuat. Itaque
Seapoli,

monachos nusilianos

quo

vixit

illustris

Palncia,

ejus

i/iuviii

iii

dum

eo sui> Cmisianii,, Patricia

mm
t/iei

bim

biographus
kis
|

Leo presbyter
:

non obscwre designat

Constantinus,
qui
et

pervenit,

a vera chronologia
lctis,

multum aberrare
/ircsbi/tcrum
scriibi-

verbis

Tempore,
appellatus
ruil
<-\

quo
,

ncrrssc CSt.
II
/,iis,

ons tans
i;1
i

esl

Constantinopolilanum

re-

/"
,i,i,

pcr

l.eoncm

ulvariti o um< nlt *

arrf>-

l,,i

imperium,
.

qua3dam
imperiali

illustria

temina
ex
mtelliPatricia.

fuisse

'//'//"/

Vcapoli,

quando
vocat

|l(lllllll(

patricia

genere

orla,
'

iirm
cus.
i/mi
iiiiin
i/in

nmriua
iiir
iiurcs

est Patricia;

/>,>>u >/><,

Gre9-

Bysantio

urbe.

Hmc

sola sujliciunt,

qanius

sub

</""

floruerit
.

imperatore

rwrsum ad tempus Longobardorum, habucrc Neapolitani, >">,, ad >>pe-

Solus enim Constantinus nepos, Heraclii thelita,

seu Cpnstans Monomvenvtur, in cujus

r>

Constantii imperatoris deducimur. Sunt, his Actis proburc inlunt. Neapolitanns

nomine

ni

passim

oariant

auctores,

ul

modo
etiam

srm/irr habuisse duces suos; ui unic

fuerat,
hazc

stantii niiii.

modo Constantem, aliquando

probandum Actaad Constantii tempora referen~

/"

Conslantiam appellatum mveniamus. Quod, ne Baro jnultis adductis auctoribus sim longior, ex Ohristi 644 >. / breviter confirB nioad annum onstantini, imperio Qlio ollato, inquit,

da, cujus
/iiin ni
;

'///"

uiiilir

quidem

>n

Aclis

/>-

rcrtius cr ilurr lnr asscrto rnnrl ,nl uniis,

Inrr

,i,l

lcmpora l.ont/nhurilorum.
Plu/ra

ml

impervum,

ii, ,jii,ini,

Constantis, Constantini itidem nommati,

queru

alii

Constantem
Constan

Constantium
:

alii

alii

rssr
n/niii
\-2

referenda.

argumenta oiden possuni

</ni

Dominanl

im

nos

vero

secuti

Theohujus
terI

phanem,
tium
i/ii

Consiantem

appellabimus.

Duo
t

Carai ciolum assignatum. \d Constantis itaque >>/'nm,

illud
.

an- exquaU
redu 1
l

imperatoris

nomina

expressit Leo presbyter,

no

Christi 644
s,r

adeptus
I

est,
/'
'

Patricia

m
.

>>->'
iii,

tribuit auctor

Grmcus, qui num.

/'///'.

itm

rrmlii.

' rnimbcllrniiiiii

,i,ult<t

'/'

miu/ru

.,,.,.,

uocai Constantium.
'.I

nomen
sub
</>>

scilicct

Constantis
rcl

apud quosdam,
Conslantii;

pud
impe-

Ihiinlc
,,

Cmislniis

Patl ida

' I

nnsianiini,

etiam

,.

[ctts

dicitur,

Constantinopolitanum re-

w
""

mag- gebat imperium, quod aperte nos deducit ad caempora, quibus imperatores Grmci, toto fere
t

riwm ConstantinopoUlanum, monachi Basiliani > <>mma deniiinlin stabiliti, <ln\ Neapolitanus
:

,/,ir,

,/,i,r

iii

[ctis

anUquioribus asseruntur cum

>>'

ynpcrio

Occidentali

spoliati,

Constantinopoli

re-

hoc tempore

conveniunt,
/iiri/r

ex

subjectis

infra

sideresolebant; non adtempora Constantini ma,. aul ejus filiorum, qui mepte dicerentur
v

\rl,s rriiihliis Irrlnr

/irrynrm

/'"/'" CX

Constanlinopolitanum

rexisse

imperium. Quippe

hr temporis epocha sponle corruwnt <. de quir bus inhil //' ictis antiquioribus reperirx supra

Constantinus magnus totum Romanum imperium tx tribus posi mmulos superatos administravii iiiiirin Constantini magm filiis Constantinus ei
:

diximui

'

quod de

Hetena confiturere
de

S.Patricia

admodum

fuerit chara ,

Lactantio,

[thanasio,

Vajtario magistris Patriciss,

qum jam

Constans
liu&
r.si,

im

Occidente

imperaverunt

uro
i

solus

primum
adeptus

m
est

Oriente

Constandominatus

aCaracciolo fuere refutata, et tam absonasuni verisimilia, si ' ne quidem fierent aliunde,

deinde,

mortuis fratribus

superatisque

tyrannis,
ro
si

totum

imperium

Jam

oe-

Constantim <</> aut Constantii mtate oixisset celeberrima, Patricia. Vunc quo orta genere Virgo
Jrs,

Patricia

Constantis, ul

oolunt, fuissel

filia,

nubilis illa esse non potuisset ante obitumpatris, Constantius circatrigesimum mtalis annumoccisi njiiur aucloris oerbis designari <> potuit, qui
:

13
/,,,,

utiendum. Consiantini magni

ooluere
recentiores,

neptem,

Constantis
ul
ail

/8-

itoteeii

'"-

primo,

'"<"" Carac- P^
^

ciolus, hujus

opinionis auctore
-'

Villano; at hmc

Romanum regebai mperium, non Constantinopolitanum, ul omittam quod Constantius illt

i,i i,r

sponte .'"//'"""

dictis.

Constantis ^onotheHassentitur
l

aracciolus,

iimi

rrnrrmlur

niisl.iiis

,i/i/,cllat u

/"7"''

//"/"'-

ratus,

opinor,

aliquid

ea

rfi

>

"'

""
ab
iis,

iiiiiii.

rimn, Orientale,

n'l"

tempore cocaretur imqui sub

filio

Grmcis,
i

quibus carebat,

inventum

fuisse

perium Constanlinopolilanum.
'tonfi

qui '""' Constantini

magni neptem fingebant.

it

10 Opinionem illorum. magno, aut Constantio ejus

Constantino
Caraccio-

nihil
lt
,

\rns antiquis reperitur, unde

Constan-

floruisse ooluere

Palriciam,
lus
sect.
i

re/utai
oariis

ulterius

argumentis,

laudatus ex quibus pauca

re/ertur ab
accessissc

hriur.

im

Palricia

Veapolim

<i/>i>ulsa,

longo ptem habere potuerit

S0 H
phi,
,ir

comproaui Constantini alicujus neptis fuisse mtate Comtans imperator, "''/'" ea fuit adhuc ante obitum suum tempore,
i

nubilem.
ex

ludiendi
imperiay

igii

antiquis
chos SS

mque
i

ac

recentioribus
ei

mona-

familia

S. Patriciaa
dicit,

veteres

ejus biogra-

Marciani; quos Basiliani enii eo, mstituli onsentiunt Veapolitani "" nte etiam tum imperatore, "' volwnl Constantio, anno aiuni 364. U S Basilius circa <">i,i, m Sasian 35$ ir / S59 cum S. Gregorio Vicandri
I
,

im
es

presbyter

genere

ortam
ril
,/,-

Byzantio orbe;
/'"'<"'

,-jus </cncrc

quidquam prmterigitur ortum dua

nec
avt

gmm
namque
aue
lr i
11,

ueraclii
'II'-

imperatoris,
posi
se
/

Constantis
reliquit;

multam
.

"" ""
/

"t-

tno

'//

er<
el

regulam

mo Pontica degens, aucis monachis uvendi normam prmscribere capit,

\

-" / --" /'"''"

i/ratl

ttantis 7"" ""' consanguinea C "" tertio, vel quarto, non est

7'""" postea

uberius

explicavit,

"'

discere

po

nninl
lcr i

,,,,,

divmare.
filiam

Unum
fuisse

itaque

illud

""
s;;/
-

ictis ejusdem Sancti tom. n Junii pag, Quo modo igitur """" 364 jam monaste '""" Basilianum Veapoli erai conslitutum? Quid
'/

auctoritate dipimus,

imperatoria,
,

familianatam /imp^atoalicujus
fides.

negamus; > - Grmco btographo

tn

.*

bant

Vugusti

i',,,ii

ii

V.

204
AticroRE
J

DE

S.

PATRICIA VIRGINE
vis

plo, in

pie

qvo S. Patricia sepulta, ut ibi dies suos ad sepulcrum Virginis transitjcrct uln ctiam quaadam mulieres Ncapolitanee sc illi a<ljunxisse ndcntur, donec monacln et mulierum pietate,
;

non ideo
tol

Constantis ftUam,

Lactantiique

discipulam
rationibus

aut AthanasU dicerem. Verum

stabilita recedere

oun o

ah cpocha
liccat,

et

prccdictione

PatriciflB
u<l

moti.

forlc

ct

illarum

ob dicta minus clara biographorum, qui multis locis non satis cxacte sunt locuii ,,/
ki sibi vclint

preabus

solhcitati,

alium locum recesserumt,

exponendum
oarii.

motus

abba:

monastcrio suo piarum mulierum congregationi rclicto, ut subditur : 24 Tunc abbas monasterii cernens gloriosum certamcn ejus, cl mulicres multas venientes,
V elamine
sanctae
religionis indutas
in

rtmt Neapolitawt
lus
<lc

est, prout jam exposue. Laudatus supra Caro-

stiani

Lellis cwm alm passi/m non primo eedificatam

ecclesiam
,

s. Seba-

sc<f

rcstaurntam

monastenum
vtrytnt us
-

eadem
B.

ec-

putat a diclis monachis, idem de monasterio dicendum. Nequc id maynam patitur difjicuitatcm.

c j es a
j

recordatus

sermonis
forent,

quem

Patricia

dixit in vit;i sua,

turi

quia

videlicct viri

inde migravir

quendi
scribit
$it,

nam paullo post oerba assignata eodem /omodo ecclcsiam S. Patriciffi (vdificatam
Leo

ad locum
quia

alium
placuit

intellcxii

Deo

presbyter,

cum tamen
et

manifestum
scd recc/,/ /s
-

plenus,

Domino,
in

ut

jam

amplius
ait

non

esset

ipsorum congregatio
el

loco

sanetorum
:

non a fundamentis terem SS.martyrum Vicandri

illam

structcrm,

Marciani

Nicandri

Marciani,
,

convocaiis

fratribus

clesiam restauratam,
se.

Palriciaeque
illi

sacratam

Eamus
raverunt

ad duccm

ut

ostendat

nobis

locum,

in

Etcnim

si

monachi

novam

a fundamentis

quo congregatio nostra liat. Bt abierunt, e1 naromnia, qua? beata Patricia dixit, ei ei petierunt ab eo locnm dum viveret sicut
: ,

ccclesiam,

novum

adificassent monasterium, w<icdi<-<iiun

dentur illam potius mis prmsidibus SS.

fuisse

antiquis

pixerunl.

Du\

vem
ad

|ii-<it,

ut

ubi

illis

placerel,

acciperent locum

a?diticandam
eis

ecclesiam
juxta
beali

Dei.

^icandro et Marciano, quam S. Sebastiano. llccc de hoc monasterio, m quo hodiedum degunt Sanctimoniales Ordi/nis

B Tunc

ministri
civitatis,

donaverunt
ubi

Locum,

muSe-

S.Dominici,
dcrat,

dicla

sufficiant; siquis

plura

desi-

rum
git
:

modo

monasterium

adire potest assignatos auctores Neapoli-

basliani

S.

Gr&cus oero adjumest. quo ab eisdem factum est monasterium Sebastiani. Hic locus diliqenter exponendus est:
martyris situm
In cont/ra cctaS. Patricise

tanos.
-i~

Post

verba

superius
:

memorata
rn el
ilecet

sic

pwsecoa-

<'/"

narn ex eo peti potest argumentwm

auitur Leo presbvter gregavii virgmes mnumerabiles

u l>i

Beata vero

Aglais

w"^*
(n

monastcno,

tem
lare
25
et

supra stabilitam,
rcrtiutis

quod dissimuMa1,

sancta

Patricia

requiescebat,
sicut

omaverunt
ecclesiam
et
iuiii-

non

licet

studioso.

ecclesiam
Dei,
et

omni
fecerunt
nijiiam

ornatu,
in

Veapolitani

scriptores
crclcsta;

Franciscus dc

eodem

loco

puteum,

ad s.Seba- gislns "" monas- num 140,

.

Statu

pag.

337,

et

Neapolitanm hb. Carolus de LelLis

vencriinl

ilulcissimam.

Aquam

hanc

/,m ""

Supplcmcnto Neapolis sacrm pag. 223, scribunt ecclesiam S. Sebastiani jam inde a Constantino

Verum hi nustrm dr non magis, quam propriaz suee sententiff sunt mcommodi namque, tlhs fatentibus, post tempora Constantini magni monasterium S. Scbasnnni n nionurhis, </<n pnus in monasterio SS.Nicandri tt Marciani dc<\cfuisse

mayno

mdificatam.

rcniam beneficio S. Patriciae adscribit Greem biographus his verbis : Aqua tamen carebal mo quod non parum sanctimonialibus nast&rium, atqutv inconveniens de longe erat laboriosum
,

temporc,

quo

floruit

Patricia,

aquam
gregali

baurire.
qui
in
1'nle

Sed
:

et

gratiam,
Aglais

dixit

nomine

Ubi duo vel meo, il>i sum

,

bic voluit ostendere suam tres sunt con-

ego.

Nam

B.

COITOborata

liabensque

spem m
oratione
:

OWr
locuni
foaitnvftstatini
,r '

tionibus bealissims
se
eis,

Patriciaa
,

virginis,
facta

vocans ad

bani.
ittt-

inhabitari cceptum.
ct

Aliud nostrm senten-

omnes
accepto

sanctimoniales
fossorio
illi<
,

incomniodut,
lib.

ccrtius
episl

monumentum. Nam
01

S.Gregorius siolarum m
tionem
facit

10.

(prout

ordo cpt-

w, dinms
potabilifl
el

et
.

Hic demonstravit aquam D.-n donante

'
. .

nova

editione
s.

restitutus est)

mcnQuo.

niemus. Quo
sens crruitur.

facto.

aqua

fuit

inventa

monastcrii

sebastiaui

Xcapoli,
:

iiiiiiinm

pretiosa,

qua?

usque ad
e.c

l"

ad

cjtis abbatrm Adeodatum ita scribcns rumdam monachorum ejusdem monasterii

Aquam dwino
cr
ut
<<>.

beneficio
</u<><l

inventam,
^

ad nos

fu

etiam

verisimilc

illa
:

''""
i' 11 "
i|lir_

relatione

monachos inonasterb" Gratterensis (al. Gazarensis), quod silum in Plaia quod Neapoli in est monasterio S. Sebasliani ubi domo (juondam Romani constructum esi Deo miserante, sicut dictum est, abbatis geiis se monasleriumque suum uniri magnoollicium pere poposcisse. Quam unitionem fieri ad lcmpus saltem jubet, ordmaturus, itbi Neapoli con. siitiiias esset episcopus, an foret perpetua. Ex t/tnt concludi necesse est, monasterium S. Sebasiinnt /uni fuisse nic impcruim Constanlis, sub
pervenit
,

Neapolitano
xerunt
illam

miserint,
illa

subjumgit Leo

impleverunt de
vero accepil
\ii

aqua
et el

duci

propter

vas vitreum, benrdiciioneni.

el

Din

aquam,
caBli,

bibit

ex ea,
eis

et

beneoisos

Dominum
:

offei^ebal
,

centum
varius

lidos

aurcos,
oalor.

opinor

quorwm

"""

tocts
l>,x

fuit

Beatissima
illa
,

autem Aglais cum

83dificare

accepisset nui-

'

arsttv^
.

iurii

rjtl

nera

ccepit

ecclesiam
fuissenl

Patriciae

cumque
in

construcla

honore Sa loca

|/i(/l())

ctorum,
vit,

atque
et

complevisset
oratione

omnia,

qme mcno
obdornu
his
ecclesia prop

cti/iis

Cum

imperio floruisse Patriciam supra diximus. itaque monachi ss. Nicandri et Marciani
S.Sebastiani
construxisse

B. Aglais

prostrata

m
bis

Domino,
:

sepelierunt

eam

in

ecclesiam
detrur
i/iic

dicantur
Patriciae,

et

murum
minum
alterius posita rticr

illius.

Plura Gracus biographus

sic

monasterium,
illu

idque

post

mortem

ri-

His

igitur

peraclis,

dudum
fateor,

ante Gregorii tempora,

adeo-

migravil,
virginis,
el

cujus

B. Aglais ad venerabile corpusi

sub Constaniio
ilccsi,

imperatore

floruisse.

26

ad mcmorata Gregorii rcrrattoucs.

c.v

fuerunl
hic
a

um
dit

ins rece-

ba, ac,
triciae

nisi

tnm mulUv.

Yita

Pa-

eunuchorum (duorum) Iirctumulum B. Patnciee. '"'' Vglais notandum ; quamvis

juxla
his

desumptm,
propicc

eam

serius

viaisse

persuadein

seepe

biographis

beala

oocetur,

""

rcni,

allalam

rattonem,
r/ui

illorum

tamen
logio
stris

illius
illius

cultum extare,

o/ititioncm concedcrcm,

Constaniini magni

filio,

cum sub Constaniio. mxisse putarunt, quam-

nomcn

reperiri.

nullo in Vranciscus de
/""/
;'-''

marty
".'/

in

Opere

supra

memorato

corpoi'a

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

.

203

,,.
.

socws S. Patriciae servata, ora in eoclem mmrat hoc modo : Duo ex eunuchis
(|in

ll|s

faerunl

aliti

cum

S.

Patricia, apostoliscilicet

31 Pateat universis quod nos Scipio Rehiha Aictorr Doi et apostolica1 Sedis gratia episcopus Motula- J s rum, reverendissimi, et illustrissimi in Christo ,iuUalrrn,sl ".
-

induli, et ca vwte
//)/s
-

nntricis

Aglay,

cor-

patris

et

domini

domini

Joannis Petri

**

Carrafre,

ig,

prope

aram majorem in

tabula
:

miseratfone divina episcopi Tuscnlanensis, S. Romaiice

Ecclesice

''um-nwrrci positam
'

dicit

hanc inscripHonem

Cardinalis

Neapolilani,

et

archiein

et nutrix Aglaya quiescit Hic dno eunuchi, quaterque chonis. patnciffl felix terque

piscopatus

Neapnlilani
et

perpetui

administratoris
et

spirilualibus

temporalibus vicarius,
Personalitcr

officialis

generalis,

etc.

nos

contulimus

ad

veneral)ilern ecclcsiam venerandi monasterii monia-

linm
cti,

sanctSB

Patricise,

conventualium
et

S.

Renedi-

ad

requisitionem,

preces

nobis orelcnus
ipsius

factas

pro

parte
et

reverendarum
monialinm de
Nidi
civitatis

monastesedilis

IV.

Templum novum
translatio

Sanctae gedificatum
ejus

rii
:

abbatissm,

nobilibns

Capuame,
rtliquiae
licet,
sae,

et sedilis

Neapolis, vide-

corporis

duplex,

reverendaa
et

Hieronyma?,

ibidem servatse.

infrascriptarum

de Summa abbatisreverendarum monialium,

Julia
4

scilicet

Vannella1
,

de

LolTredo,

CaiTafee,

Gaspara?. BSinutulse,
tia3
Isb,

Violantis

Marramalda3,

Lucre-

Caraziola
Aureliffl

1 ,

Camilhe

Piscicella?,

Paulre CarazioPiscicell,

Rrancacia',

Caraziolffl

V irgines,
sPfl(ri.
r.strncui
sia

quas

wt

piexa
B

gngatas mdimus, sunt postmodum,

monasterio S. Patriciae conBenedicti regulam amS.

Beatricis

de Sangro, Thomasia'
Loisia?
Carrafffl,

Garganre,

Victo-

n;r

Caraziolffl,

Ayossa?,

Carmosina; Cara-

quo

autem

id

anno

ziola?,

Loysia1

Hippolytffl Pisricelhe,

Mar-

ecclesiam SS. Marfactum non inrenio. Praiter Marciano prius sacram, tyribus Nicandro et
Palriciffl, priori constructa est ct alia ecclesia S. interiorem vocant : In </<""" magnificentior, Francisco de Magistris pag. 322, teste quai 11,

garila?

de

Tocco,

Blargaritffl

Capycis,

Laurce de

Sangro,
fredo,
JuUffl
tice,

Elienora;
Juliffl

de

LolTredo,

Joannrie

de Lof-

Caraziola?,
Sarrffl

Margarilffl

Caraziolaa,

Caraziohv,

Galeola

1 ,

Portiffl

DenCara-

Elienora? de Tolfa, Lombardellffl

,

de Sangro,
Liviffl

prohibilum esl ingredi,

in

nisi

bis

in

anno,

scilicet

Laurae Guinnacia1
ziolffl,

Poriia'

Caraziolffi,

die

vigiliae,

et

sequenti

die
fcslus

S.

Barthblomffli
S.

Clienoia

de

Sangi-o,

Martiie

Caraziul.r,

aposloli,
cias,
el

in

qua
die
:

celehratur
Coenffl

dics
et
fit

Patri*
sextae
In

Laudomiffl
drianffl

della

Tolfa,

Lamffl

Brancaciae,

An-

in

Domini,
diebus

feriae

Piscicellae,

Elienorae

Caraziolae,

Caiherinas

Parasceves
alia

ceteris

vero

sacrum
in

Caraziolffl,

alterius Calherina?
Silviae

Caraziola\ et CalheVerdellae
Pisci-

parva

ecclesia
et

cxtcriori,

erecta

honorem

rinee
cella-,

Caraziolffl,

Capicis,

ipsius

SS. Nicandri et Marciani. Fnit hivr ecclesia interior magwk sumptibus renovala anno 1549, ut idem auctor scribit pag. 14, 322 breviter describit hoc cujus ornatum pag.
Sanctae,

Constantiffl

Garloniae,

Victoriffl

Capicis,

Vi-

cioria'

de

Snmma,
Lucretiae

Corneliae
Saleotae,

Muscectuiae,
Victoriae

Laura?

Caraziolae,

Piscicellae,

Lucretiae

Minutnlae,
fsabellae

Mariae

de

Summa,
Lucreliffl

AnioniaB
Capicis,
Sabbffl

modo
variis

Habet

haec

ecclesia

pulcherrimura taher-

Brancacia?,
Lucrelia?
Bozutae,
Lncreliffl
,:,.

Denticis,

naculum, sive

custodiam

aeneam,

auro oraatam,

de
de

Botogna,

Dian;c

Caraziolae,

temperatam lapillis maximi valoris, ad preducatorum quinque mille. 1'irm, breviter dc monialibus s. Patriciae hasc tradit : Sanctimotium
niales
nilnl

Victoriae

Galeot,

Hieronymae
El
in

Caraziolae,

LoffredOj
''

Violantis

CarYafae,

Elienoesse-

Caraziol,

Juliffl

Caraziolae.

dum
Christo

hujus

loci

sunt

sexaginta

circiter,
in

quee

mus jbidem
trihus
Casello
ctive

una

cum
!<

reverendis
et
el

pa-

babenl proprium, sed in muni juxta. reformationem Clemenlis VIII,

cullu

vivuni

comet

Leonardo

Magislris,

Joanne
Caven.

Thoma
rcspe-

pro

eadem

gratia

Alexanen
etiam

C divino
duos.

octo

habent
(549

sacerdotes,

et

clericos

episcopis,

ac

infrascriptis

reverendis

30

Quando
s
'

anno
in;i '.

renovatum

fuit

tem-

canonni^ Cathedralis ecclesiae Neapolitan, vi.leliSramatico, cet vr-wv. dominis Joarine Prancisco

Kr

trfln

" /

'

"'"

//'"

corpus Sanctee a l<i<-<> sepultranslatum fuit ad sacellum de Capeciis,

|);ill

primo diacono, nardo Antonio

Nicolao
Milano,

Simone
de

Gallnla

primicerio,

Leo-

angrisanis,

Fabricio

Grasso,

Laudatus de Magistris paij. U Sacrum corpus inventum fuisse refert, intactum, al> eoque exivisse suavissimum et miraculosum odorem, ct cum jam fuisset renoriilrm

ecctesiee

inclusum.

Paulo Ricio,
Calamacia,

Pyrrho

Loisio

de

Avitabulo,
grisanis,

Gallerio

Sabatiho de

An-

scopo

vata

ecclesia

ejusdem
.

Sanctae,

qua> hodie

dicitur

Magistris epidicto domino Leonardo de Uexano, el ranonico, Jacobo Bieronymo Felice de DoCannavaziolo, Leonardo Campanili,

ecclesia
et
l|lr J o.

interior.

placuit

UR. Dom. abbatiss,

sacra

minico,

Thoma

Suprano,

Mattheo

de

arpadio,

monialibus
ix

ejusdem
moli

dicla

pignora

sub

Septembris
Carafffl,

Petri

tempore przesulatus Card. postea Pauli IV summi Ponfimajus

ea

^is.

ad
:

allare

ejusdem
ibi

nova^

ecclesiffl
pl

lransferre
1

reposita

intus capsulam
fuit

'"

dempto
capsulam
Hlll|
;

capite,

quod

asservatum
illo

in-

Bozavotra, Francisco Benedicto de Ariano, Lucio Joanne Baptista Coppula, JoanAntomo Romano, Perdinando Caraziolo, Joanne Qe Nl: ,,,!,,.,, pansulio, Pulverino, Joanne ardo Rendina, Jo. Baptista i, SaRotundo, Carolo de Amato, Scipione ^nlonio comparuerunt Bellante, Astorgio -'i
lernitano,

llK
''"

cristallinam,

pro

collocanfnil

siainam

5t ea
.

wequutum.

publicum instrumentum <l<'<l<i post Vitam ^ s Patticiaj Joaimrs tia/>iis<a ManSUS, rr 7

argenteam, sicut Hmc ille, Utriusque

po-

transla-

Thoma
Nidi
,

Jacobus Mana nobis excellens dominus coram magn -1 pro se, Morconi comes Cayetanus ejusdem monasteru Caraziolo, proteclores
;

denutali

peT

nobiles

eorumdem
ac
el

Capuanae,

et

respeclive
prancisci

sedilium,

etiam

egregmrum
CapuQ rom-in-

"""

Mcri
rei

corporis

certius

cognosn
est

quod ad
'"'"

r
hic
to-

(1

de

Guido,

Leonardi

inserere,

confirmationem oisum prout sequitur

:

ei procuratorum ejusdem monasterii, earumdem reverflrfaanomine stantia petierunl

rum

206
AucTonE

DE
abbalissa?
,

S.

PATRICIA VIRGINE
gloriosse

rum

et

mouialium
a

corpus

airirmantium

corpus

prafetfifi

JS

Patriciaa

virginis

S. Patriciain

cappella

cupata,
fuit

qua

ali.is

annis

de Capicibus nunnon longe decuisis

fuisset

reconditum
clesiai
i.i

in

dicii

cappella supra choram monasterii a parte sinistra in

quadam

(i

inh? nJISl

dcpositatum,
dictm

doncc

aptalum
ad

altare

dicti

chori,

illudque ex
aliis

relatione
id

anliquorum
ii|

majus
ferri,

ecclesias,

jam aptatum, commodum,

et

dictum altare majus et honorilicum transibi

dicentium
lexisse,

ab

anliquioribus

WP
<J

u .j

lfa
j

nte|

ac pariformiter

cum debita reverentia asporiari, et perpeluo permanendum eollocari ad honorem,

gloriam
rirginis
tioniinis

testiiicantium,

eosdem omnibusque aliis

ee

veneratos

fuisse"

consideratis can'
el

et

siderandis

per
et

qnaa

vidimus,

oculata

ini,.

omnipotentis
Patriciee.
inclinati,

Dei,
igitur

et

ejusdem

gloriosae

inspeximns,
sideravimns,
et

ex supradictis informalionibus
virginis

oon

Nos
et

hujusmodi supplicaannuentes,
de
prae-

invenimns corpus praediclum

S.
Patriciaj

fuisse

devote

esse

gloriosissiime
et

ibidein

missis

lamen

certam

notitiam

non habentes, sed

universis
in-

sepultum,
ei

ut

supra

reconditum
Dei, et

ad

laudera
dicti

volenlcs

plenarie de

circumstantiis
acla,

gloriam dc

omnipotentis
monasterii,

decorcm
Christi

formari, reperimus
positiones,
rever.
et

nonnulla

ac teslium
alias

deper
vicainfra

venerabilis
repetito,

propterea

nomine
procedii
veritasenin

sentenliam

originalem,

cujus

vultn

omne reclum
respiciunl

abbatem Antonium rium Neapolitanum latam,

sriptum

Soriceum,
exislente

tunc

judicium,

oculique judicaniiuin
lianc

penes

tem; per
tentiam,
his

eamdem nostram
tribunali

diffinitivara

uosirum,

et

curia?

archiepiscopalis

Nea-

quam pro
et et
,

sedentes

fi-i-iinus

politame actorum
senteiiii.un
legi,

mogistrum, per
et

quem hujusmodi
coram omni-

scriptis,

etiam

promulgamus,
corpus
pie

dicimns
,

iterum

publicari

decernimus

diHinilive

pronunciamus
fore,
in
et

et

bus supradictis mandavimus, tenoris sequentis, mdelicet.

sentenliamus,

dictum

esse

ai ve-

omnibus

Christi

fidelibns

Christum
prout
venerari

32 In Dei nomine.
Tiuiin

Amen. Pateat
V.
I.

oniversis,

et et

nerandum,
senli

ac

venerari

debere,
sententia

pra

pnnur n os
diss.

Aulonius
el

Soriceus

D.

canonicus,

nostra
:

diffinitiva

man-

*"

primicerius major ecelesiae Beneventanae

alteri inurta.

reverenFarnesii,

damus
et

necnou

licere diclis reverendis Abbatiss,

illustrissimi

Domini
tituli

Raynutii
Angeli
e(

monialibus
gloriosi

pro
in

majori
aliquain

veneratione

dicti

cor.

miseralione
ecclesiaj.

divina

s.

S.

Romanse
spirituaetc.

poris
et

cassam
reponi

plumbeam,
cuin
ca
et

presbyteri

Cardinalis,

archiepiscopatu
Ln

aptam
sic

recondi,
et

alque

qua
il-

Neapolitani

perpetui

administratoris
vicarius

decet

reverenlia,

devolione

simililcr

libus ct temporalibus

generaiis

Visa

lud

reconditum

ad
et

alium
et

locum

meliodicte

petitione alias nobis

porrecla pro
cl

parte

reverm-

rem,

ac

magis

honoratum,
ac
el

commodum
collocari

darum domiuarum
nasterii

abbalissa>,

monialium

mo-

ecclesiai
viis

transferri,

honorilice

pradictas
glo-

S.
:

Patriciae

de Neapoli,

cujus tenor est,

prius

orationibus,

lelaniis

per

videlicet

Reverenter exponitur
ct

vercndo

domino vicario, reverendarum abbatissee,

hujus
qualiler
ex

et vestra

coram vobis recuna e\ parte

et

reverendas abbalissam,
riam,
et

moniales
:

ad

Dei

honorem

e\lnbilis

hanc eamdem
in

no-

monialium monasterii
Neapolis,
dicilia-

stram
taliter
m;i

diffinitivam

sententiam

his

scriptis,

sanctae Patriciae
tur,

civitatis

proferentes,

omnibus
Soriceus

melioribus

modo,
vicarins.
Indi-

devotione
et gloriosos et

inaxiiiia,

quam
ei

etc.

Antonius
millesimo

qui

supra

beni ad
debito
sterii,

Deum,
ollicii

Sanctos ejus,
dicli

pro

Die

quarto

mensis

Septcmbris,

oclavaa

sui,

commodilatis
monasterio,
et

rnona-

ctionis,

quingentesimo
lata,

quadragesimo

diebus elapsis ccepit fabricare fabrieam

in

neclio-

cessanam

dicto

mutare
in

34 Neapoli lecta,
sens
snpradicta

et

promulgata
sentenlia

fuil

r>
.

rum
dicti

de

uno
divino

loco

ad

alium,
inservire.

ut
Et.

eo

possint

diffinilii a

per eumdem Neapolitanum

jiu

facilius

cultui

quia a latere

qusedam cappella, in qua quireconditum permanet corpus beatissimm dem quae quidem cappella cum suS. Patriciae pradicto corpore, propter mntationem praedictam remaneret quasi destituta, et in maxima incommoextal
:

chon

dominum reverendum inhunc actum sedentem pro tribunali, ad cappelr donno Boffillo Manco stante renerabili
lano,
et

ncarium

procuratore

dicti
et

monasterii,

et

dip

ctam

sententiam laudante,

de ea

fieri

petap
dicti

pubiicnm
monasterii.

instrumentnm
Pra^sentibus
Magistris

ditate,

el

deformitale

dictae

ecclesiee,

propter-

pro futura cautela Leoreverendo domino

Capritano,
venera<

ea

ipsa

exponens
<-t

ad gloriam, el honorem
preefalae

Dei

nardo de
bili

episcopo

omnipotentis,
raret

S. et

Patriciae,

deside-

domino

Federico

Regale
et

hebdomadano,
ac

dictam
et

cappellam,

corpus a dicto loco

et

comito ecclesiaa don

Neapolilanm,

magn.

doimiw
aie

removere,

ad

alium
et
sibi

meliorem,

honoratio-

Raymundo de Luna,
mensis Septembris,

aliis.

Eodem
pro
ip

rem
decel
silium,
sit

deponere,
instantia,

collocare,

petit

omni
ac
ut

qna
conposalio

quarto
tesimo

millesimo

qmngen-

licenliam

concecli,
praestari,

anxilium,
libere

et

favorem
et etc.
et

qnadragesimo nono, Neapoli, a reverendus pater exequutione sententias

nus

illud

facerc,

ita,

et

omni

Leonardus
preces

de
dicti

Magistris

episcopus

'

modo
visa

meliori

petit

Unde nos
vicarius

qui "supra,

tanus, ad
liter se

rever. dom.vicarn

perso

Anfonius
etiam

primicerius,

praenominatus
super
te-

contulit ad

informatione

desuper capta
ad
id

s.

Patricia3,

monasie dictum venerabile impedimento p stante legitimo

El

nore praeinsertae
pluri8 antiquis, facientibus,
descriptis
:

pelitionis,
el

visisque nonnullis scriproductis,

el

R.
in

D.
iiii
ii

vicarii.
iii

dum
in

essel

ibidem,
abbalissa,

owwwa
i

libris
el

Qdem
corpus
ac re-

reverendis

dominis
dicla

in

litera,

caracteribus

Longobardis

1,1...

dicii

n.onasierii
et

eodem

choro

m
sen

^
^
,

ex

qnibus

manifeste

apparel
fuisse,

rum
alta

lecta,

publicata

diffimliva

gloriosissimae

S. Patriciaa,

delatum

voce
per

per

me

infrascriptum

notanum
abbaliss a

conditum
candri,

in
et

venerabili

Martiani,

monasterio sanctorum Nilunc apposito, aunc vero

audita

easdem
de
ea

reverendas

moniales
verunt,

principales,
et

eamdem
Qeri

jententiam

.^

snb vocabulo ejusdem S. Patriciae. 33 Visoque etiam calhalogo Sanctorum,

praafata

pelierunt

pubhtui

in

quo
con-

S. Palricia

veneratur,

ac

diligenter

sideratis

testium

examinatoruin

depositionibus

strumentum. prasfata 38 Et subsequenter reverendns episcopns tissa, et

rever na *

.^t

^ mandaven

ln

mul nl

, ,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A mulum,
tleoatio,

207
,

oW
:

recondfeum

Ml corpus ejusdem

ajo-

taniis,

altisque

aolennitatibns
el

hujuamodi
lictam
ca^

ajle

mltorr

W./"/''

Patricte, aperiri per magiatroa fabrirjosissimaB S. per dictos hbricatorea fcumnlum et sic catores

rioaum
el

coppus,

caput

inlua
io

vaa

viireum

respective

tumalo

honoriflco

|j

/rri"

hujusmodi,

wu sepulcrum apertum
episcopus,
el

fait,

quo
ab-

wmfl

idem

rever.
el

dictae

revercnda

eodem altari majori ad hoc opus repom nillm-;.n et i.vimus, ibidem

in
,

confecto,

perpetuo

batissa,

moniales
S

invenerunl
consistens
*,

dictum
in

corpus
et

permanendum,

rioriosum
mlnuiis

Patricim

osaibus,

reliquiis
*

carnium minutim
el

ei

siccis

quae

qni-

venerandum ad omnipotentia Dei, et Sanciorum ejus honorem el gloriam, in quorum oranium, et singulorura li.lem ac
el
,

m
.,,.,,.

(|S s;i,

carnes,

ac

reliquiaj,

COllocato,
a

teslimonium pramiissorum,

ri.l

pcrpcluam

rei

me,

e t reposiun

fuerunl

intua

cassam
Bericea

plumbeam,
rubea,

moriam
per

has praesentee

uostras

teatimoniales

et

ioteriori
:

ornatam
repositum

taffetta

patentes literas

nostra propria

manu

subscriplaa,
prasdictaa
,

|il|II( l]|i;ita

qood quidem corpus, ut aupra, reel

,

infrascriptum
fieri
,

nostrum,
subscribi

el

curiae

-onditum

fuil

processionaliter

notarium
lique

el

raandavimufi
-t

aigil-

Iraosiatum,
oibus
pellam
'i

et

asportatum,

mediantibua oratio-

curiae

praedicta

inssimns,

fecimua

im-

lelaniis,
delli

de dicto loco antiquo ;i<l capvulganter nuncupalam Capici,

ecclesiam
et

pressione
ti

communiri.

Datum
sub

et

actum
a

Neapo-

in

licto

monaaterio,
vero

anno

nativilate

constructam

intus

dicti

monaaterii, ibi-

Domini
primo,
sis

miUesimo
die

dem permanendum,
nec
el

loco depoaiti
allare

quousque
ubi

aptetur

Btandum domaiua diclae

el

quinquagesimo Dominico, vigesimo nono mej

[ndiclionis,
Pontiftcatua

quingentesimo

Novembris,

decimae

ecclesia3

postmodum perpetuo stare,

,

per-

sanclissimi in Christo Patris, et

Domini
Papaa

nostri
tertii,

Do-

m;im V
.|

collocatum

el

repositum

debeat,
quibus
Qeri

ad

mini

Julii, divina

providenlia

anno
ad
td
,,

honorem
formam
bus
,

oranipotenti8
supradictaB
singulis

Dei,

et

gloriam,

juxla

secundo, praesentibus ibidem omnibussupradietia,

el

sententiae.

De

omniinstru-

aliis

multis

in

unmero copioso,
et Yicarius

testibus

el

publicum
rei

petierunl

vocatis, el

rogatis,
,

mentum
et

ad

futuram
a

memoriam, certitudinem,
publico
infrasoripto',

Scipio episcopus

quj supra.
sigUli.

caulelam,

me notario

Locus
Ei ego
Jo.

praesentibus
parello

venerabiUbus donno FrancischeUo Zopecclesis

Mattheus

Venetia

de

Neap.

publi-

hebdomadario
pederico
Regali

Neapolitanae,
el

doAn-

cus

Apostolica

auctoritate

notarius,
praedictaa

curifflcfue

mm)
gclo

hebdomadario,
Jacobo de

comilo
D.

archiepiscopalis

Neapolitanae
praBdictae
et

actornm

ejusdem ecclesiae,
Policastro,
I).

D. D.

Egiplo,
I).

magister,

quia
,

sentenliae
el

prolalioni,
aliia

Rullillo

Manco,
Marinis,

Joanne
Joanne
de

ac translationi
dictis,

omnibus,
una

wngulis
,

pra

Magno,
rentino,

Leonardo de Vaido, D. Jacobo Surde

1.

dum
et

sic,

ul

praemitlitur

dicerentur, ag
teati-

donno Simone
Paris
el
.

rentur,

fierent,

cum

praraominatis

Paulo

de

egregio

Leonardo

Anello

Messinis,

magistro
a,d

Maltheo Jovene
praedicta

fabricatore
el

bua praesens pro notario publico rogatus interfui, eaque omnia sic fieri vidi, audivi, et publicavi;
ideo has praesentes

deNeapoli, testibus
rogatis

omnia vocatis,
dictaa

patentes uteras,

Bive

hoc

pi

sens publicum
Nos

instrumentum
ac

36
Irontlalio te-

autem
,

audito
visis

tenore
ac

praeinser-

liter

scriptum,
el

propria

manu alterius fidamanu praBdicti R. D.

subscriptum,
el
.

te senlenliae
di

el

quoque omnibus hujusmoctiam

pcr
rela-

vicarii,

sigilli

ejusdem
dne

curiae

arlis,

11I

Mipra cninpilatis;

impressione
in.iiiii
,

munitum
1

confeci
,

subscripsi

propria

''ii'

najut

tionem
lide
ti

aonnullorura
,

antiquorum

nobilium,
et

et

signoque
!

et
in

cognomine
fldem

meo

dignorum
maliter

plenarie

informati,

certiora-

solitis,

consuetis signavi
el

praedicto-

de dicto

corpore glorioso.
ana

pontificali

pro-

rum.rogatus,
37
/),

requisilus.

cessi

cum eisdem reverendis

el

dominis
nonnullis
san-

episcopis,

canonicis,
fratribus,

capitulo

ac

venerandis
ctaa

religionum
s.

videlicel

fflariae

de Carmelo,
S.

Francisci,
s.

S.

Augude
utrius
sacri-

stini,

el

Dominici,
cura

Orfanorum
el

Mariae
el
a

oenerando Sancta corpore, aiiisque corpusi '"^'. mpk hoc nov* reliquiis, prou [^u *^"" idem auctor pag 923 tradit sequentia, qum itira\deal dem apud alios wriptorei inveniuntur exceptis nempe partibus, quas integrum corpus
l

Loreto,

una

populo,
nos

clero,

gue
sii;i

sexus,
dictaa

personaliter
ecclesiae,

contulimua
corpus

seorsim servari diaerat) in ara majori S. Patrici, vn capsa orystailina, ul ante dictom, ubi
legitur
:

ad dictam

cappeUam de CaglorioSae

picibu8,
virginis
siti

iiin

reperimus

diclum

Hoc
Hoc

S. Patriciae reconditum, el loco depocon8ervatum intus eamdemmel cassam plumbeam, consistens in ossibus, et aliis reUquiis,

Constantini neptis translata sepul Patricim divae virginis ossa cubant.

sanotum

corpus

legitur

velo

aureo
inter

perfacetera
postr
Qlia

otiasime

confeclo

involutum,

dato

prout in praeinserta

senlentia,

el

hmntione

pri-

gloriosaB capul vero ejusdem s - Patriciaa reperimus separatum ab eadem cassa et conservatum in quodam vase vitreo, ex eo
:
( i

ma

conUnetur

munera per Joannam NeapoUtanam lum

1

Calabriae

ducissara,
fiiil

ragis

Catholici,

raginam, o^iaa corpus super sacrum

Magistria
felic.

imposito tunc
. .
.

per

LeonWum
loco,

de

record

|lu

dictaa

reverendae
ornari

abbatissa,
racere
1

el
.

moniales
el

in-

temporis
tn

vicarium
ubi

generalem
prius
:

Neapolitanum
corpus

,,,n,l

"">

illud

argento
:

aliis

so-

per

quieveral

dictaa

eonitatibua
'''"'l'"--

pro

majoi

decore

quod

quidem
el

Sanctae,

sic

legilur

el

capul

accensis
cappella

multis facibus,

can-

J "^

P^ te
I

elevandum, el sustolsuh humeris multovm feligioBorum 3ic maxima processionaliter, Cttm ievotione asportandum, el transferendum ^wimua circumcirca dictum monasterium a
1

eli8

ab eadem

Eic olim corpus oequievil virginis almae Patriciee, major nunc habet ara.tamen
:<*

"1

duximus,

illudqne

Hias

Sancta
Patriciai

reliquias sic
In

enumerat
1

E%

sl

capilUs S.

capsula
dicta

eburnea
utebatur
Italica

Jj*
:

de

Ottone

diotus

nitentia

agenda.

quo [Oltone
,

pro p<eest,

vox

lar

S.
"
ll;

itaris
s;
el

de

''
,

Populo,

alias

[ncural

ira

tine

awrichalchum.
illud
et

El

ejusdem

sancta?
at

manna.
expoittud
'-

'"

ll

^"

m onaaterii

demum
parte
praeviis

pe.r

portam

magnam
plateai
et

Hanna

alii

memorant,

non
post

plateae,

leruni

summae

logradientes

orationmus,

le-

nunt, quid per illud mtelligani m foannes Baptista Hansus

Exponu

tam

208
AicroRE
J

DE
Italico

S.

PATRICIA VIRGINE
su

tam Sanctm,
ciis,
cuiis

termone scriptam,
;

liquescere

videtur

s.

spumescere
,

ubi
eral
,

sic

habel

Unum

et

ex

majoribua miraes ejus

aquae
instar

Cumque
ri.in

per aliquot annos negata'

praesentiaa
ea
,i
i

'iniii. "".

foisset

quod
nit

perpetuo

conspicereLur
liquor

pignorum
postea
Itii

uquescenUa
(

sepulcro

stiUare

purissimua

dita

aberior,
;nl ad

potius crystalli iu aqua

fuil

liquefacti;

Quandoquidem
imii
lii.itm
el

MP

, llul e
.

mi

[y

i" '^
i

itis

Poque
"'

qui

liquor
at
iili
,

uomiuatus
qui

manna
ax
,

quemadmocorporibus

aspectnm
Beata)

" incruento S 1,T,lin " singuhs

sexlis

Deo

dum
s.

Bcalurinnl

beatis
s.

feriis

sub

Andreee

Apostoli
s.
io

Amalphi
Nicolai

m Am
-

honottm
( in

Matthesi
Barii
et s.

euan,

oara

manifeste
nilul

cernitur,
oaturara

experiraentoque
posse,
sed
Dei

gelistae

Salerni,
episcopi

apiscopi

S.

dubio,

bic

Felicis

coemeterio

Nolano,
Moniales

quoPatri-

rumdam
ciee

aliorum

Sanctorum.
liquorem
quibus
pietate
,

sacrura

huoc

magna conservabant
dabanl
inflrmis,
,

reverentia,
et

magnaque
,

potantiaque lotum effici. Hoc miraculum strandum hic fuit occasione servati sangumisreliqua, ubi qwid dubii occurrerit, in i illa eluddabimus.
41 Franeiscus de Vagistris loco assignah fcn, in eadem s. Patriciaa ecclesia multai

Dn

,//'!,"

dsemoniacis

eo

sumpto

inii

oonfestim
cc.
t\

restituebatur valetudo so

Hmc

ille

Itali-

h
>";

cl

4
'

J
'

Plura de

liquore dabit
cu/m

Pergamus
iii

nunc
inquit,

mfra leopresbymemorato dc Magir

S.
Patriciae
,

seroari
cta

reliquias,

quarum

aliquas
t

,,h
ei

,,

Veapolim

allatas

putat

quin

fjtris,

sacris pignoribus snumerandis.

,

39
mira
'/'"

Dens
posl

molaris

ei

duae

ampuliae

limi

annos
ex
,

m
R

denlc

mitionis,
cta3

ejusdem, qu emanacentum ejus in Domino obdorquo qnidam eques Romanus Sansanguinis

Helena Constantini magni matre i^hi in.r ,/,,//_ tas. Potuere quidem illm a Patricia Veapolim ieferri; at nullum, quo hoc affirmem, i i
reperio

s/ lam

porfc"*'

fundamentum. Quodvero

aiunl

ab

!i

devotus

ex
:

ejus
qui

ore

devotionis

oausa

dentem extraxeral Ptur cum dente,

vivificatur, quasi

sanguis,

quoties conjuncrescit,
et

donatas, refutari non namque fam diem obierat S. Helena, antequafn nata potuit esse Patricia, etiamsi illa Constantu
Patricise

lena

liqueOt,

rubescit,
essel

ut volunt,
loco

de

recenti

gladio

extra-

cius,

et

singula

quaque sexta

feria;

imo

omni-

quiarum non agitur

aliis

U hinc oeritatem non impugno,

fuisset
filia.
:

illarum rell
id

enimhbt
atqut ab

potueruni illm aliunde

etiamsi
a
S.

bus

diebus

cernitur distillare, quoties Sacrificium

,

<"

deferri,

Palricia non fw>

in honorem ipsius Sanctae in ejus ara postmodum durescit. YLiraculosum hunc sanguinis fluxwm fuse wi Vita relatum invenies a leone presbytero, qui tamen non addit, quo post obitum S. Patriciae anno mi/raculum illud

offertur

rinl al/atee.

et

$ V. Nonien in Fastis

cultus Neapoli,

ubi

patrona electa.

patratum,
tigit,

nec equitem fuisse dicit,

cui id con

sed

hominem

divitem.

Unde

itaque

illas
.

faeli
niilii rii

circumstantias
est

cognoverinl

Veapolitani

lemoriam e
s.

S.

Patriciae

Martyrologium
Augusti
xac.ro.
his

Ro-

incompertum, Uem narranl auctores oased

manum
Neapoli

annuntial ad \\\
Patriciae

verb\

Veapolitani,

omnium,

ul

mihi

quidem

virginis.

Eodem
In

pronw
Catalogo
jut

ndchir.
iws

optime

Antonius
in

jam laudatus
80
sect.
t,

Caracciolus aliquoMonument, eccl. Neapol.

:

modo

Vrturus

in

Gynaceo

Sanctorum
Cardinalis
S. Palriciae

ecclesim

Veapolitanm,
achieviscopi

edilo

10
efjiuxd
tt
/'-

Excilus
}

cajus relationem hic subjicio Eama miraculorum ipsius [S. Pa-

Carafa
cultus

Veapolilani,
iugusti

n
ita

tricim ac

Romanus

quidam
,

generis

nobililate

tiuefterisoiet:

diviliis
.

pnrpoili-ns

(|ii.'iu

malus

genius ob.
.

sederai

veneraturus
imploraturus

ejus
,

sepulcbrum
petiit

opemel el
x
:

ad diem xxvi S. Patiicia ?irmemoratur go. Duplex. pmnia de communi Virginum. Blissa de communi sine credo. [tque nolantur h&c
(649,
:

impresso anno

que
'.

ipsius

Neapolim

ad
1

iuirr

alia

Obiil

\\\

Augusli,
quae

qna

die

ejus mo-

Patricianum

templum

accessit.

Accessit,
i.

nasterii sacrae virgines,

sanclum

illius corpns

do

Bealse

imperio
decessil.

oxagitalus dsei

injusta
ibi

pos-

possident,

festum solenniter celebrant. Nos

,

postera

sessione
riini

Plusculos
,

ille

dies

in

gralia-

celebrabimus
i:{

ne s. Bartholomaei aposloli
transfei re

festivila*

actione

moratus
.

cum

posti idie

reditum
sepulci
ibi

ad

tem quotannis
bus,
habet

cogamur.
\\\
Vugusti a /""""'
/
'

Urbem meditarelur aditum ad Beatae suspicione vacuum, lamquam pernox

rus,
facile

um

Celebratur

itaque

oratucogisaci o

idque
vetus

solenni
Officium

pompa
ei
:

per

octiduum,
vero dioea

"'

obtinuil
,

aliud
nl

lamen

callida
e

proprium,
totam

imvmswb
/''

latione
illo

machinatus
tterel

aliquid

scilicet

Neapoli anno

(556

per

corpusculo

possel

auferre,
bospitis

amuletum suum,
Vel
tor-

ae denuo
te
,

mali

inquilinus.

Yeapolitanam die sequenti. Celebran itidem stum translationis apud dictas sanctimoniales
Julii

ut

in

Urbe orbis
excitaret
suaa
:

principe,
,

iiberatrici

suae
l;I<>-

testalur Franciscus de Magistris

/""i

'"

basilicara

verius

[icrmissu

Dci,

illiusque

Ofjicium

riam
taturi.
iiin
,

Virginis

manifestiore
itaque
noctis

testimdnio
silentio,
,

exal-

simul
jicio

fuit
:

//""""'"'" proprium cum mox sl impressum; cujus oralionem h%c "

[ntempestse

lapide

Omnipolens

sempilej ne

i"

11

111
'i

'"""^

sub

quo beata
,

pignora

tegebantur
abscidit
e
.

auda-

diem
ad
iui

translalionis

gloriosissimae

vii'ginis

,|l|;

cter
furio
-ni

elevato

irginis

dentem
profluus

laudem
ut
,

el

bonon

dedicare dignato
in

laBlissimus.

Et ecce
,

gingivis san-

concede nobis famulis

titiam
,n
,

tuis

l^ hac celebritate

ac

\i\nins

furacem
Ule
,

manum
motus
,

ac

loculum

quemadmodum
ila

veneram ejus corpus

purpurat.
nis
i 1 1

Obriguil
:

el
,

ambulatioaccurrentipo-

terris

sua

intercessione

sublevemur

impos

quoad
.

illucescente
,

die

C83lis.

Plura ex
iii

Officio

non appono, cum

ex
ictis

omn^
"'"""

virginibus
,

sacerdolibus
thesauri

innumeroque
,

qua

rn

leguntur.,

sint

ilr*>""l''"'

pulo

sutTurati

restitutione

fuii

motui
conclu-

ftmcque
44

ad cultum

Sancta probandum

quoque
virgines,

restitutus.

Profluum
vasculis
ille

postea

sanguinem
qni
e

*ufliciant.

binis
esl

vitreis

religiose

Verum non modo debitapietate

s.

coluni

^J.

ei niii

BUi

mirificus

oruor,

regio-

politani

Patriciam, sed

et

efus

ue evulsi dentis

appositus,

ad

bunc usque diem

bem

suam,

totumque

regnum

ffeapolitaw"

/'""'"''""" J^

communin

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

commmire nluerunt, idque factum communi unnnihtm consilio anno (025, du xxvni menre publico instrumento omnibus sij OrfoJra, ifestata:quodtnstrumentum,utte8temin$pwrbis erga sanctam kanc Virgiqnis Neapolitana
nos

209
Palmiscianus
et

Andreas Basflus, Josepn Joannes Dominicus PeiTOiiii^

Aca CTOBl J.s.

1

mn

;.,

pietatis,

leclorum

oculis

subjicio,

post Vitam Sanctm a Torbixio jam Siquid in eo circa Patriciae parentes occurf ,.,.,.,,, quod cum anle dictis minus consentiat,

Mud
iu
i

prout editum

16 Omnes deputati preBdlcU ui supra publice declaraverunt qaaliter diva Patricia, de qua pramittitur originem trahil a Banguine, et imperiali progenie, quippe quia nnica exstitit Qlia
, j

que vitm

"'

Constantis

nati

ex

Constantino
post obitum

magno imperatosni

re, quae

quidem
patrni,

genitoris,

re-

licla haBres atantii sni

paternorum

bonorum sub
volebal

tutela Con-

poterit rationes .allegatas

Gquus

lector consulere.
,

dum

idem

conjngio

l/UJ tV

,i

dnlur

v
.

nomine. Amcn. Anno Jubilei a Domini millesimo sexcentesimo iiruiiicisione imo quinto, die vero vigesima octava mensis
45 In

Dei

ipsam copulare, fugam

ctonculum inde maluravn,

et
sic

quoniam
civitate
lia

virginitatis

voium susceperat,

Constantinopolitana

cum

universa
,

fami-

strufntntum

Octobris
simi
in

Indiclione
palris

nona,
,

Pontificatus

sanctis-

disccdens,
et

navim
ad
aedes

conscendit

pervenitque
ac

Cbristo

et

domini
,

noslri

domini

Neapolim,
ciani
se

ss
in

Nicandri,

Marexi-

Qrbani
Eholico
,

Papa?

Pliilipiio

;mno tcrtio regnante cainvictissimo domino noslro domino et quarto de Auslria Dei gratia rege
octavi
,

recepit,
divi
in

amplas relinquens
,

eleemosynn*
83dibus

monacbis
stentibns,

Basilii

affatis

quorum

sane

Caslelle,

Aragonum
Ungarim
,

ntriusque

Sicilim,

Bie,

rasalem

Dalmati83,
ejus

Croali
de

ac

monumentum designavit, quies mea in saculum saeculi

niam
'I

suum digito voce promens Ha'c re:

lempio

hic habitabo,
civitaa
"

quobaec,
IUC< <

Portugalliffl
Ainiii.

etc.

anno

quinto

reliciter.

elegi

eam,

Caeterum

quoniam

Nos

Joannes

Leonardus

Aulisio

de

Neapoli,

regius ad

contractua judex,

Franciscus

B Antonius Stinca de
blicus
cilise

eadem
regia w

civitate

Neapolis

iibilibel

per totum
,

prsdictum
ei

purcgn tm SiI

reirnum li.vredilarin succeS8ere forte ad illam spesore ctabant, divini cultus fervore accensa iniiio sui adventus virgmum prima monasterinm fun- E
,

ditns

erexil
,

nbi
-

religiosissime
vita .....

ac

sanctissime

cilra

Farum

ubiqne 1
publica

per

totum -

orbem

Apostolica

authoritatibus

notarins

habens
per

degens verbis et exemplari ""I lestia contemplanda animavit,

""iiivo omnes

uu ca> ad VstKiRo-

ac

inde

postea

amplam
que
per

potestatem,

mea

acta

qnsecum-

mam
'Pauli,

petiit,
ui

et

limina

SS.

aliorum

eligendorum

quorumciimque ad manus poni, scribi, et

,

id
in
,

me

cum maxime

apostolorum Pefri el devoie adiit, sacrataque

Liberio,
noslri
;

publiinfira,

monialis a
ea

summo

Pontifice

volens

post-

cam formam redigi

el

el

assumi faciendi

ul

ad

sanctissimum

Domini

sepulcrum se

lestes

subscripti
,

ad

hoc

specialiter

vocati,

alque

rogati

praesenti

scripto
el

publico

decla-

ramus,
dicto

notum
die
,

facimns,

testamur,
ad

cum
el

licentia

quod prcemajorem cautelam

generali
Decii
illu-

[devotione mota) conferre ac propterea navim iterum conscendcns Hiernsalem versus, * ventorum \i, divino nuiu rejecta Parthe,

Neapoluii

nopem
referta

rediit,

ubi

religiosissime

degens

unii;i

obtenta
strissimi

a
,

reverendissimo

vicario

charitate,

virlntum cumulis insignis,

san-

reverendissimi
archiepiscopi
praesentia

domini
in

Carconsti

ctissimorumqne
licitei

dinabs
luti
iii

Carrafae
nostri
,

Neapolitani

clausil

operum, diem suum feextremum, ei a duobus juvencis

repleta
fuii

Neapoli

templo divie
do
sancli

miraculose

ad prsescriptum relata

monumenin-

Patriciae
niHi.r
dicti,

quod
proprie

incolunl

adm.
el

reverendaa

tum,
lere

iu

quo

mlraculis illustrata

innumeris,
dens
e

moniiiles
el

Ordinis,

reuulie

Beneasser

ter qure poiissimnm extat

illud,(|uod post centum

alTectu
,

anle

altare
Christi

majus, ubi

annos,
viui

durn
vi\us

devolo

sim
na-

wtur
biHum

preliosissimum
deputati
a

unfrascripti

singulis

Corpus, quibuscumque noordinibus,

populi
pro
seu
platea

Domini

capite
turffi

extrahitnr
,

(omiruml
inde

prseter

omuem
qui

sanguis

scatens

opipare
qui-

liiijus
,

fidelissimm

civitatis

manavit

ad
1'eslo

plenam usqns ampiillulam,

die sui
,

sedilibus

uec non

a
al

fldelissima
infi'a

ad

dem

in

felicis

obilus

donec jnxta
inspicitur,
civi-

praesentem
sedilis
1

actum

vi lelicet,

platea

corpus

asservalur
ct
aliis

liquide

ebulliens
ipsa

PorlaBnovae

Marcus
,

Antonius
Annibal
,

Mormilis,

quibus,
i.is

innumeris
et

fidelissima
vivificaa

'"" llK

de

Ligorio
sedilis

el

Capuanus

mota miraculis,

quia

etiam

Crualias

I"'"

Platea

Sanchez,
"

don
,

Coppola
'

Montaneae don Alonsus Joannes Serius Sanfelicius, C;eJoannes Baptisla Surgente, Joanet

cis
;"i

Redemptoris

nostri

clavnm,

multasque

eamdem
47

civitatem

sanctas

altulisse

teriur reli-

quias

l {;

'piM:i

IMidrriciis,
sedilis

Josepli
,

Muscettula;
Filo-

Tandem

sanctam
ipsius
,

virginem
,

Patriciam

in

eiecHot

Pro

P^atea
,

Capuana?
Caracciolus
,

Carolus

tutelarem
ei

civitatis

ac

regni
,

patronam,
al

marinus
Uua
Jf

Lutius
Pabritius

Andreas

Pisci-

protectricem

eligil

ac

snscipil

hactenns

Bozzutus
l|||,|Romani
|-\iiiii,
, (

Don
01 et

Leonardus
,

^ccus,

|"m U Despotus
llh

.>

Aiuc
.\|i;i'

C[ et

JIUHo-

''"'"^

Caracciolus
'

quondam
,

Hectoris;

pro

pla-

Januarium, Aspren, et Sev-. ^^ Agrippinum niiuui,i.-,iiuii uujiiieviuui Buphebium .. n ..|-| Athanasium vernm, necnon et Agnellum abbatem , et Echabaerunt
sanclos
, ,

praesules
, ,

,(l

"

UrO

Portus don Ferdinandus Paganus, Hteronymus Severinus, Joannes Franciscus A^exandro, el Pranciscus tfele lutonius

clesiaa

lumen

Thomam

Aquinatem

beatum

Andream Avellinum, n beatum Jacobum de Mareamdemque obnixe humililerque rogant, chia

,

nl.i,,,.

....

.....

t^

;.

^,;^

P ro

platea

FideUssimi
Apicella

Populi,
el

V.

[.

D.

Antioohia

Romam

Dai
'

n es

Baptista

eleclus,

deputalus,
,

"

Petrus

du

.^ j
','..

de
| IM:|,,
"
'

Antonius Castrovillari Perdinando Procurator dictaa

Ar.

PerdiFidelis-

''.

M.

D.

Julius

''"""^
r|

Actorum

magisler

Cmsar Porcelli, magnae curia

Joan-

manutenere dignetur, tum m Catholicum regem Philippum quartum Qdei propugnaculum diu servel incolumem, nvii;.i.-m postea coripsam in antiqna arga regem sunm Qdelitale morbos ramem, pestilenUam, bella, roboret,
vare,
el

,,''"''''

thesaurarius,

"

Mu
-

notarius Franciscus de
Magliulo-,

omnes
intei

quam
e

longissime

avertal

Joannes
iugusti

Hieronymua
V.

dissidia

conciUel

servetgne,
;}l

ab ea, wvium ermnpen-

Tomus

tem

210
ronB
J
5i

DE
forte seditionem

S.

PATRICIA VIRGINK
extir-

tem
pet
,

qoamcumque
juri
et

funditus

magistratuum meutes illuminet

,

reddendo piwpositorum omnia denique pifBStet

susceptam
protectionem
,

juxta debiium

ei

erga nos maternum patrocinium.

,

Quam
praedicli
tis

electionem
depntati

et

VITA PRIMA
auclore Grseco anonymo, ab anonymo
Latinc reddita.
itidem

juramento
Euangeliis,
Stinca

confirmarnnt
et

ta-

sanctis

Dei

me

prffldictum

Franciscum
lica
,

Antonium

publicum
dictSB
,

aposto-

et

regia

anthoritatibns

fidelissimae
hfflC

civitalis

notarinm

rogaverunt

ut

omnia

ad

rem.

memoriam meis tabulis DonsignaUnde ad requisitionem adm. reverendarum matrum abbatissffl, et monialium dicti monastefuturam
sanctai

Ex

vetasto Ms.

rii

Patricis

factum
ad

esl

exinde de

prffi-

missis

hoc

pnesens publicum
srriba'
i<l

instrumentum
per

per

manus
ter

alterins
,

me

electi

lideli-

scriptum

signoque,
el

et

subscriptione

mei,

CAPUT
Sanetm
fuga, ne

I.

qui

snpra,

judicis,

nostrum

snbscriptornm
,

teslium

subscriplionibus

roboratum
decreti
,

vigore,
et

el

authoritate
milii

cujusdam

regii

licentite

cogatur ad

nuptias
:

ad

concessa?
et

describi

faciendo

omnia
et

instrnstipu-

ventus Neapolim, ac
stantinopolim,

Romam

reditus Con-

menta,
landos,

contractus per
stipulata,
el

me
me

stipulatos,

indeque Neapolim.

ac

stipulanda

per
,

manus
prout

aliorum

scribarum

per

-eligendorum

ex diclo decreto,

et licentia

mihi concessa

sub
B

" die ultimo mensis Januarii HDCXvm penes Joannem Antoninm Giselmum regium scribam manilati
,

JL et

oslqiicim
petita

sic
in

fuit

nutrita
a

crevit

B.

Patricia,
\i-

fuil

uxorem

quodam
ab
curia,

nobih

apparet.
et

ro,
testibus in

qui

cum multum

diligeretur
in

imperatore
et

Praesentibus judice,
copioso.
Lffllius

numero

Cpnstantio b,
ipsius.

poteus erat

anlfl
I

Tastius Vicar. Gen

te, electa
fuit

et

Fulgebat autem vir ille c Patricii dignitavirgini qod Qdens, nec ejus parentibus i
eis
fecit

48 Ubi paProna regni

Patricia locus honoraS

Veapolitani

nullam
sciebal

de

proposito

suo

mentionem,

Patricia
qistris J ..

Debebat,
/31, o
t

inquit
tractan
i

Franciscus
de

de

Masacris

pag.

asportandis

tior prce

It

Andren Avei-

rel, Q ulls

ipsius Sanctffl solenni

pompa

ei

proces-

thesaurum cathedralis pro possessione ad patrocinium orta fuit qusstio, an ipsius relisione ad
:

enim virginis amorem in Deum. VerumLamen ad imperalorem accedens, flexis genibus Si graliam mcoram eo, sic eum deprecatur veni, domine, apud vestram fulgentissiraam Ottriam, et excelsissimam magnitndinem ego vester
:

quiffl

debebanl

collocari

cum
prius

ejus

statua
et

in

loco

in

omnibus,
in

el

per omnia

femulus
IVilrin.-i

jussu

restro,

decentiori
Andreffl
trocinii
civitalis.

respectu
Avellini,

ad

reliquias
in

slatuam

B.

sive prfflcepln

.iHur
ita

nnln

virjm
ul

piihiier,

jam

possessione

pa-

rima

uxorem,

enim eam
es
\

diligo,

si

hti

recepti

respective ad uostram

electionem

non impetrem,
diens
in,i
,

sim

ita

disci ssurus,

Haec auvosoli

Locus

honoratior pcr sacram

congregationem die

wun
S.

Februarix
/>'

riluum anni 462'J

imperator,
el

illiu

petitionem adimpleri

S.

irginis

proposilum
boc
Qeri

serviendi

adjudicatus fuit reliquiis Indreee Ivellini i rbanus sed reclamantibus monialibus VIII
.

Deo ignorans Verum deceptus

,

pracepil
esi
ille

matrimonium.
Deus

vanus juvenis, nam

virgo
Patricie

summus
iiiiiiu

Pontifex

Patriciae

reliquias

el

sta-

Famul.r suae auxilium

2

praestitit.
lia
,

loco preecedere

voluit,

suumque judicium
dato
/iilij

Udiens enim
el

rtdonwl

confirmavit
Inliini
et

decreto

[postolico,

2
:

Octo-

tim quinque, quos habebat,

cavit,
alias

eunuchos ad
quaj
secrela

C bris anin (644, Pontificatus sui an/no 19

nliihrt
/nifil ul n g

quod
qili

qiiinque
sui

vir.mm-s,
cordis

inirlm

!.{)>;

pedissequm,
,,.

eisque

manifesi*
pra-

pag, sequenti fuse describit solennem suppfocationem, quee die vi [prilis anni 1642, ad

consueverat. Omnibus

igitur
se

convocatis

ceptum
v ,i.

imperatoris
:

contra

factum
scialis

annuncia-

honorem

fam patronm, fuit Veapoli Xos eo curiosum similiwm vnstituta. rciiim lectorcm remittimus, atque Ula mbjun
S
Patriciffl

wrbis

dicens
scitis

Cum

vos aperte

ommfl

fecta,
tia

desponsata

etiam flrmiter, qualiter a sponso e incorrupUbib, fui

ergo
ui

tnea puen

vom

qo nostro Jesu Christo, absii u conjungai sponso corrupi el omnibus, m muniter igilnr excogitemus ab roanus consilium imperatons atque -n.rrseparer,
,

?*

dendi, ne ejus

praeceptum

in

nobis
B.

baDea
Patncia
ei

^
j^

plementum.
virgines,

Qfflc

cum

dixissel

quam eunuchi proraiseruni Unde ad mortem eam non dimittere.

let

currenti

furori

tam

imperatons quaro

^
^
,,,

eam in uxorem petentis cedere, inveniri praecepn / veterem ituram

san juineis
catis

^ ?
1

suis,

olim se
et

vovi se
suis
bei

||,M
i

^
^

^,.

|M

suorum parentum
ac
el

re,
Petri

osculari
Pauli.
siii

limina

remilteno apo uni

rr0

^.

Deum
conlis
vellet.

vero

precabatur.
'I'""

^ ^

cognoscbal
cerel

abscondim.

quocnmque

, ,

DIE VIGESIMA QUINTA" AUGUSTI.

A
li

21
:

Hffc

cum

fecisse!

B. Patricia, de paternis

gf

angelicam

et

habitum monialem

hodie

nam-

6mw
''

""'-

jofnaffl

parvam rebus non commendans tutel, cum eunuchis, xilii

it

sortem
et

accipiens,

se

Buaque

que
tes.

parentes

tui

solvcntes

carnis

comrnune *"'wv0

procnrationi

divini

auexi-

debitum
suis

ct quiuque pcdissequis

latenter
se

de

civitate,

oavimque conscendens,
et

Dominum transmigranStatim ergo B. Patricia una cum famnlabus baBC audiens, Ded summo patri gratias remortui
sunt ad

gjgnavil

signo

crucis,

statim

requievH
et

in

ferens
ollicio
lis

cum

pedissequis

suis,

disposito
q,

super
el

hoc

mari
8US

perversus

motus

aquarum,

procello-

celcbralo
circuilu

summo

Ponlifice

capil-

leniHabitoque vento habili versus fcomam amoBnitate deporlabalur. Patriciua vero, ter cnm qni eam volebat in uxorem, ille, hoc est, juvenis cucurril ad imperatorem, eique cihjec audiens infortunium exposuit, peliitque cum tissime suum

in

tonsis,

sibi

vestem ab
Sic

antistite

sacram monaslicam induit benedictam, licet prius

operans,
et

viiam
retur.
radiis juvit.

monasticam, immo potius augelicam sequeigitur

B. Patricia

Romanos
;id-

meritornm illnminavit,

eleemosynis

ne qUerela,
Iriremes

se

a virgine deludi
tres

pateretur.
missae

ab

imperalorc

galeac
ul

Quare fuerunt ad

Postea Constantinopolim

iterum

esl

reversa,
(acultates

Roma

Com'"

Qavigandum
nen derenl
incixssuin
,

aptffl,
el

iibicumque

cam compreSed

affectans

maternas,
sniritualiter
"

atque
iiur

paternas
.

tantinopoUm
rrrertlt "'
/,,

ad

imperatorem
ipse
est

reducerent.

dispergere
lpsorum.

pro remissione peccatorum

t*l

aititur aliquis
I

omnipotentis Dei resistere

operator,
ci

\i

intrans

m
et

suarn
fulgcu^
et

cmap
fc

deque Neapo-

yolnntati
nulliis
ri;i

bi

enim

actor,

tatem,
paruit, Rpecie, tiones

non
sed
licet

splendens,

ul

prius,
el

est,

qui
i

possit

resistere.

Nam
vero

B. Patriprote-

omnibus nigra
essel

obfuscata,
\

siue
ila-

ingrediens
Dei

quamdam
illud

insulam,

sub

formu.sa.
ei
:

ouaic
illis

ctione

servabatur.

Nuncii

missi
nil

ab

imperatoris,
sunl
redacta?

Patricii

contra

eam

ad
re-

imperatore
rnn t
i

BBquor

transcurrentes,

vide-

Etihilum

cum
ea

couscientia

lll(i

posl

mini

per tres menses in mari detenti modo el modo illuc, Qatu ventorum impulsi, tandem multam maris verberationem reversi sunt, omnino de ea nec vidisse, nec audisse
...

morderet,
liiciriiilnm

videndo

in

tantam sanctitatis gra-

tiam abundare. [Ua vero

[noposuit,

non

in

lilationem opus

sed

sl.ilim

sua

patrimonialia
in

congregans,

unum bona magnam partem

nt

referentes.
i

quidem
vero

Conslantinopolitana

civitate

egenis dis-

s.nii.i

de

insnla

cxiens,

mari,

immo

tribuii,
;ui

reliquam
loca

vero

secum
r

asportavtt,

ulens
r

ipsi

Deo
,i

se

credens,

prad\

pnlim

appulit.
esl
,

Ubi
ii''"

nutu Dei disponentis Neade navi egressa civitatem

visitanduiD
alia

sepnlcrum
sancta.

v 'i"

\\imlam

domum

ad

quiescendum
re
in

ad spem, ut navim ingressa, iterum

et

Domini nostri ire, Accidil autem praeter

ad
Neapolita-

reqoisivit,
ftcere,

non

balneo cogitavit
esl
,

corpus suum
et

nas oras allaberetm

sicul

mos
el

uobilium,
sed

gloria
ivil

cum
ad
visi-

deliciis

outritorum
sic

ad
loca

templum

ANNOTATA.
a

orationem,
tavit,
el

sacra

Neapoli srnpe

cum

introiissei

portam,

manus

ejus

Loco
,

principii

abrasi,

substituit,
I.

neseio
est

aperta
iii

fuil

caritate

omnibus indigentibus, et abundanter rebus, quas addudedil omnibus de

paterno
lare.

quis

notas

quatuor
//*"

sequentes
-'
'

Nata
iiiii

Constaiiimopnii.
tibus,

""
eranl

nica

paren-

ecum de
clesiam
eral

Venil

igitui

ad

ec

qui

imperiali
seplirao

sanguine
litteris, ct

creti,
el

eamlibera-

martyrum Nicandri, el Marciani, ubi sanclorum monasterium, ei cum templum introisset, el de more suo orasset, abvocari fecil e balera ceterqsque monachos ad nunc ubi eisque Locum, convocalis, aspiciens
SS.

que ab
libus

anno
actibus

aelatis,

virorum

erudiri
el

fecerunt;
brevi

illa

omnia

apprehendil
et

egregie,

ob acumen ingenii,

requiescil

corpus

ejus,
/.-,

scripsit

iu

silice

lioc

elevel

mentum Grsecum quod fidem bjus aomen quod incipil ab illa

chisque
el

significat,
littera;

Hqc scientia theologia non fwndata est in Actis. 3. Eligens ipsa a tenellis unguibus Christum, el sub lenissimo ju suo collum ponere, diu noctuque in lege Domini
etiam theologiam.
satis
sollicite

monapatres
esl

cogitabat,

el

per

templa
in

sacraque
bonis
erat

loca

ail

Unum
locus

vobis
ille

notifico,

sancti

quotidie

ambulans,
Vestis
gloria,
i

semper
pretiosa

operibus
ei

venerabiles,

quidem
in

mihi datus
,

confortabatur.
ft0 n

non

cune,

'

in

sortem

ad

babitandum
diligenti
dixil

secula

vos
alibi

vero
requi

terrena

non

inanis
:

delectatio,

seu

locum
ratis

aabitandi
i.i

cura

vobis

deliciosa

balnearum
iniis

sed
.

hasc

mun.

boc

vaticinans,

fulgore

divinitus

danis

relinquens

el

vigiliis

et

Monachi autem hoc audientea slalim coUoqthum dissolverunt, Patricia vero partem pe
Mustraia
cuniae,
cxifil
sr
l|r|1
'

sanctarum
thfr
rlll
I|;I
i

Scriplurarum
Virginis
Vita

cogitationibus

insistebat.
I

,i

s.

non

abhorrent.
terlii
filii

PIo-

quam
de
ea

detuleral

monachis

obtulil

el

i,

mporibus
//"

Constantii

Constantini
el

Neapolitana
peractis

civitale,
/.

quam

plurimis a

.in

imperatoris ,

qui

imperator

fuit,

patri

'i'

miraouiis

statimque

asceu

successit.

manum
Videsis

cujusdam

recentioris
/</#-

oaviculam,

iter

Romam
il

ducens,

auxilio di

facile

agnoscas.
qui

Commentarium
et

tino

''"'

gubernante,

perei

innn
ingrediens
civitatera
.

Romanam
oblita
-

ergo

non

i,

constantii,
|

ei

Conslantinus
lii

Constans
ut

facere
el

consueta

pauperibus,
dispergens
sua

indigentidivilias

,,,,

idelicel
:
-

Herai

imperatoris,

proba-

hlls
;

viduis,

orphanis,

oimus.
,.

assign
Patricii

abundanter.
quaa
a
Cla
'"'

[nsuper

valde
in

mane
m,

una

dierum,
resurrexit
B. Palri-

patricii dignitate.

dignitatem a Con-

iuii

Dominica,
orto
suis

qua

Christus
surrexil
.

stantino
n,.
/ltl

magno

mortuis,

jam

sole

Summa
,

cum
"" n11 "
-

eunuchis

omnibus
Sed
o

el

pedissequis
in

cum

institutam tradunt auctores vaerai post imperatoriam, et perpetu consulatu, aliisque prafecturis con-

audiendum
:

matutinale

Officium

ecclesia

gi jun

"

Apostolorum.
i.inii.r,

cum
<!>

adhuc
intus
el

essenl
;ul-

ltn ,<ni
rrill
,

claus;i

"

.iirjrhi-.

ras

diumlus
est,

Pduci initio fuisse hac dignitate leguntur; deinde panlatim ad plurt paucisfutt atqut exteris eliam regibus non
posset.
uti

veni ons
iuU "~
01
'

reseravit.

El

cum
de

essel

oratio-

concessa,

videre

esi

in Glossario

Cangnadyoutoptr
nor,

insudaret,
Patricia

vox

caelo

audita

dicens

cm

patricius,

Porro hic adolescens deindeeham

><

Dei

dilecta

famula,

assume vitam

ncatur

Patricius,

nomine proprio,

212
!.

VITA PRIMA
fuissc

S.

PATRICI*: VIRGINIS
Commriitario

GRJtOO

nor, sed dignitate. Pater item S. Patnrur digni

talc palricius

prarm

ninn.

/s

AtlONTMO.

dicilur

num.

45.

d nec

Vivehant

igitur
crat

purentcs
ejus

Pulrieia',

itaque ut

imperator

pater,

scu

Constans

Constaniini

filius ;

srd patricius

dignitatt,

modo dictum. e Ex hoc loco

siiiatis
f

CAPUT

II.

disrimus

videri,

jam

roto

ca-

fuisse

obstrictam.
ijuia

Ita

rocatur,

Consluniinopolis diccba-

Postremus Sancto? morbus

et

pia mnrs.

tur

Honia nova.
Yidetur fugissc
Sancta,
;

non

ii/nornniihus

(jiud aijcrctur parciilihus

loris dtssimiilnnlihits.
tcs,

sr</

ul mcl/i

uu
:

Suspicor id propter COtnir

vn~

ct

bona paterna ad fugam conmodius

ubique
Vita,

sliliirnilam acccjita.

rnm tum

Multis

miraculis,

et

visionibus or-

ergo B. Patricia Neapolim a per mare ite tum propler niiniiiin alwiiii,.,ni;, m propter jejnnia, tnm etiam propter sabver^ mii sionem humorum in mari, vel, ul dicatur res
ducta,
quia

Sk

'

'

natur hmc
rrri
uiriiiiirriilitr,

inlrnliir.

mihi exiguam fidem mrIiim i/iiod (ih nlio hiojrn /ilm nmi

qum

verius,

frumentum
erat,
,

eral

in

spica,
ia
ei

et

lempu
moii

propiniinnm

ut
et

reconderetur

borreo cura
erat

tiiin

ijiioil

sivpr iurplr ron/irlu

cssr,

plurimo
incidit
in

fructu

Decessarium

appareut.
i

felnini ineepit,

acniam
ut
a

statimque

desiderio

Mintis

ccrtus

rttlclur hir
SiC

i/uamdam Wr
/>rriruliiiti

desiderare
luta

oexibus

corporis absoFertur

siiliim
iiiiriSSet

nigressits;

cnnn

/oriitssr

ante tribunal veri

in

Judicis

sisteretur.
b,

pOtiUS,

iliinii)

miniiissrl

\rr

i/uid post

itaque

parvam
f.orpns

quamdam
Doinini
el

insulam
nostri

qoa
E

discessum suum Conslaniinopoli

ut/rrrlur,

sctrc

vcneraliile

Jesu

Cliri^ti

B potuit
shi/icr,

sine revelatione dwina.

it/idem

Salvatoris colebatur,

colitur,

k Prmdictiontm hanc
sed

narrat Lco prt~

cntrts,
ic,

denominalionem
proprio

ab

ecclesia,
Ail
,

sumens ipse locus Salvatob immine

insulam
sua
eral

cum difftrenHa aliqua. Nam signum

futssc

appellatur.

hanc
de

deportata

liculu
:

srri/iluin,

sujiium

rcfrrt

B. Patricia,
dine,

ibidem

ut

consuetu-

tllr

noster

vero

litteram
ul est

Grmcam
fides,

>/ua vel

icferis

sii/ni/irriiir,

vel

Palnna,
rarie-

ma,

scriplam narrat. latc prinlirlmnis

sii

Vacillat
/nlrs,
:

ulcumi/uc har

lion luinrn idctrco prot"

vncredibilis

nam
i/n

potuii u-trumque

Sacrificio, cum devotione maximaximo desiderio peliii assumere corpus Christi. Quo faclo, et in ecclesia aliqnantulum trahens moram, vocans ad se virgines, et toiam familiam suam se sequentem, sic orsfl

celebrato

et

Iirrr

potuii

Cl

altcrnlrr

rirriimstiiiilin sijnt

est

rniinii

decipi; etiamsi ter fucrit dcceplns Nihil de his miraculis

I

ipsa prmdictione

neu

quos non voco

meT. sorores c et domina;, et vos alii, famulos sed filios, niinium huQagito vestram

mj*l
rfrfciJ

Lco preshyler.

mili

prece

benevolenliam,

ut

ali-

iii

lncptc

alludit

hoc

loco

ad cap.
i

16

i/iiinniis Xitin Mitm sii. quomodo mulieres

rcrlC

ihulrm

nl rl ln/l

pOS-

quantulum mecum silis sollicili in bac parle ad spero ctenim in hac nocte, intervuilamlnm
:

,rnrniil

(id

mane egressm, persr/inlrhrum Domini orto jam sole

valde
:

luiiilms

heaiissima-

Dei

Genitricis

Maria?

me

non
niane

iin

inirllnjiiiir
si

i/nomodo
surrc.rrrii

S. Patrieia
or(<>

valde
sole
:

surreseni.

jani

commendans, et B. Michaelis archangeli, et SanDominum transmigrare, omnium ad ctorum vos ergo, carissimi, meas intiilu caritalis Moneo
,

idque m Domvnica Resurrtctionis non multum ab ajquinoctio rcmota. Verum hoc imputttur modo loquendi minus proprio; non fict idcirco
iirisimilc,
<:

celcbrantes

cx.Minias,

\.i-

vanilas

non

decipiai
ac-

hnjns

mnnili.

Prai

manibus habeatis semper

ul

censas lanqiades,
nuptias,

cum

sponsns advenent

ad

n
diiin

Cum

quod paullo post sequiiur. adhuc essent clausae januae,

cum eo

possitis

alacriter introire. Cavete

sedufacial

basilicm

scilicet

Apostolorum,

quam
Quis

adibat

ad

audien-

ne juventutis (los de craslino in crastinum cendn 7os inopinate ad Beneclutem transire

sti

enim credai posl ortum solts in Dominica Reswrrectionis Domvni nrlmnl n ,n templum Ofhcium nonilnm fntssr
matutinale officium.
, ,

immemores paradisi. Considerate mundi creationem, el casum primi parentis, n^riles, et

posl

nondum apertum
o
vit,

'

><dr

quod subjungit
,

Deus multifariam multisqne inoilis, mines a peccato cessarent, eos admonendo

liter

ut

lio-

P el

Angelus Grojcnm
\r,jnr

eis

eas divmitus adveniens resera-

prophetas, et
culus.

eos

pestilentii
in

fldo

esl

buo-

potius

ornamrniiim
de

i/iiiim

rera

Habeatis

itaque

vobis

innatam obedien-

rnlrlnr liislmin.
p

tiam,

recordantes
expulsos esse

per
le

inobedientiam
para.liso.
et

Adam

revelationi

morte
fidei

scrtm miilinm

admodum
rationes

parentum >tshabendum existpnihil de

Evam
ptates,
esl

Scitote quoniain
illicitas

per inobedientiam

mandatorum,
quia
fnit,

vou-

mo
lns

inin

oh

>li<ins,

tum quia

mundus
el

universus aquis deluvii

ns

Leo presbyter. Mortem Conslantii imperatos Patriciaa Romm reteldlam narrarwnt reiores,

semel,

niai,

nocens

inventus
forsilan

Noe cum sua fanuna antiquum chaos in

ca. issiini

devastaius \\

quod

fictitium

esse

ex

h>>c

loco

ma~
asn<>n
<i><<><l

omnia
9

nunc

laterent.

..

nifeste
,j

evincitur.

Insnper ue
aliquave
Dei,
in

riv,!,,!,

tumore
,

Vestem

rtligiosam etiam
oideri
S.

S. Palricia

Romm
;

quo

ptam
addii
id

narral

eo

pn
>

<byitr

summi
lantes

factum per

summum
debet,

Pontificem,
<>><

bricontes

vos posse manus turnm audieriUs multolies cum ]h n Babylone post diluvium,

eirugei

superbia

^ ^m
w
u

'

dubium sattem
Krrrnliorrs nl

fictitium

posse resistere,

quaiiter

raerunl

LibeHo POUtifice faCtUm srn2 ex tempore, quo Virgo huni. quod abunde
floruit,
i

confusione dispersi.

Libido

rceda

Imgu vos non supf^

" nl1

^
'

esi

refutatum.

mat, Sodomaa qne &omorra5.

tnr,

considerantes
Ebrietas
,

deslructionem,
vobis

in

Sanctm wluntatem dubiam esse, <i>n>i contrarium habet Leo presbyter, notavimus m
iinnr

cum
vitio

Esau

secundo Noe prms istamm redarguantur. A.udiv

Lo tn

terlio
is

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

e(q uant:is
afllictiones,

2 i:>

et peetilentias

miltens Dcus

te,

in

inlirmitatibus
fons
saniiatis,

medicina
sit

sit

probalissima

</,

k.

GbjM)
d

corde

obedientem aibi populum ferael poyEevptii*, manu extraxil de seiTitnle. Deum ergo toto lenti animo cum timore, cortoto diligite,

vivus
lahs
tio,

fuga

dsmonum,
sit

civi-

taoi

suflraginm,
remissio

animarum passionum
salutaria

liberasit

peccatorum,
expulsio,
positis

portus

terrenlea mi<-il>i e! indumenli porea cogitatione Nam qui novas quotidie creat nime corda veslra. eas corporibus novis, quemanimas, qt inmndit deserto manna suum poadmodum antiquitua in uon patietur vos affligi rame nutriebal
|ura
.

nanfragium
adversitatum

palientibus,

cadorum
caplivis
sil

regni

ailitus,
in

iiberatio,

tribulationibus

mitia

sil

consolatrix,

omjuve>
et

nibus

petenlibus paratum
ut

flal

auxilium

el

men,

nomen

tuum,
et

Domine,

benedictum

I||1(|lll

.,i,,

dimisit
mittet

neque frigore, et sicut non sic nec vos disuum Jonam prophetam
calore
,

gioriosum exaltetur

collaudetur in secula seculo-

rum. Amen.
12
cens,

mori
el

fanmlos suos.

Insuper auditis

quoti-

Haic
iiiir

cum

dixisset

B. Patricia,
est

vox
Veni,

ab vocequecalesdfc

die quot

quanla
Filius

sustinuit

pro nobis peccatori-

omnibus

existenlibus
in

audita

l,n "iita,

bus

ipse

Dei.

Videns

corrumpebamur inslinctu diaboli

nec

enim quod nos morbo pessimo,

medici
liberari,

Benedicta
illam
in

regnum
ad

meum

e.

Videntes
lamles et

autem
el

extremis
sunl
spirilu

laborare, ad

poteramus sine
illa

perfectissimi
ffigriludine

adjutorio
ut
et

orationes
ore

conversi
el

exequias

pertinentea,

ab

perhorribiii

no-

simul,
ot
ac,

roncordanl'* [nof.Mvbant
a

stras

tollerel

aegritodines

manu

propria,

hu-

melodias,
ctu
,

spoliati

quasi
/

corpore
ista

in

inteller

meris suis

portarel

infirmitates, exinanivit semeli-

simul

ea

exire

de

vila.

Sed quia

hortaiur

psum accipiens formam servi. \o Missus esl enim ab arce Patris machinam suslinel et gnbernat, di
Virginis, Genilrice
i|">

eam omnes plorandi desiderium,

.

ac

debitum aolve-

qui
in

munnterura
iu

bant
variis

lacryniamli,

coronam
diversie,

facicntes

tamquam de
can-

Doribus

et

de

spiritualibus

cum

nalus esset
gloria

inelTaliililcr,

sua

tilenis et

landibus,

ab

receperunl benediclio-

/irginitatis
ei

permanenle,

praadi-

orbem terraPostmodum usque ad mortem pro nobis rum. ractus obediens, in crucem levatus eal AgnusDei, qui tollit peccala mundi. Moriens igitur el morcationibus

miraculis

illuminavil

nem, tamquam thesaurum donaium eis a Deo. E Tunc ad invicem cceperunt referre qualiter egreditur e corpore anima, et mundus ille pleinis corruptione quomodo flnielur: unrrabant etiam aliquid de secretis bonorum futurorum vitaa se,

te

sua

iiiuim

resurrexit.

mortem supprimeng, a morluia posl triApparensquc iterum el iterum

ascensionem
infnsionem
per
suis

cundffi.

13

Tnnc
plicans

B. Patricia
in

supra

sunm

pectus roce

bra- tiatasuisbrneai1
:

ante
eis,

suam
ui

discipulis

prfflcepit

iiua
In

modum
ad
te

crucis,

humili

Hettone,
cvlr
"

pto-

post

Spiritus sancti

imni

praedicarenl

creatur.
tieiiiiam
,

Pacem suam
iii

igitur

univeraum donans
patientia
ca-liim.
,

Euangeorbem omni
iilis,

manus

tuas,

Domine,

commendo
dilectam

spirilum

iiiimiiii

Suscipe
in

meam

animam,
tiel

et

pa-

quam semper
bi

tua

conservasti

confessione,

iii

ea

scilicet
in

suas

animas

trado

tiam

Gorpus

meum

quod

illssum

possi.lereul
bis
tas,

asrendit

islam quaa

palienliam
sustinel

habeatis
et

Vos ergo in VOpacem. Cariel

in

incorruptum
talem
a

conservare dignatus es per

virgini-

corporali contagione.
fratribus
,

Tu meis
sis

astanlibus

omnia,

humiiitas

cordi-

carissimis

ac

sororibus

consolator

bus

veslris

habeanl
fecerit

prlncipatum.
diligentes.

Abhorreatis

loqui superflua, silentium

Quod
et

veslra

manus
oleo

dcxtera

nesciat

laeva,

cuin
vestra
in

moriis habeani benedictionem per a te impositionem manuum mearum; ac super iilos manus imponens, ac benedicens eos, dixil il-

meae

jejunaverilis

vitantes
Illud

hypocrisim,
studeatis

eapita

hv
audil

cmgite.

igitur
in

facere

ab-

Dominus a Deo,

amodo
quffi

sit

vobiscum.

Baec

dicens

suis

operibus

aran! audiri di,

scondito,
Judicis

ut
eritis,

cum
in

aspectu

cuncta

spectantis

manifesto
electos
:

vocem
ore

illam,

qua3

super

Sanctos,

et

ab

Omnipotentis
Palris

procedet,

audiatis

Venile
cpitnl
a

benedicti

mei,
suain

possiilete

rejrnum,

cniisliiiitiinie
|icr

inumli

el vemea, columba mea imber abiit; et recessit, formosa mea, proxima tempus messionis advenil odor unguenlorum macula non est in te mea tuorum esl super omnia aromata. Et boc cumau-

Surge proxima

ni

jam

hyems

transiit,

YObis esl

paratum. Quod volns conccilal

,

dissel
- m
1

B.
1

Patricia

emiail

spirilum.

Tunc,
ipsius

ut

di-

clementiam
lorum.
11 HffiC

qui vivit et

regnat

in

secula secu-

erat,

chori angelorum duxerunl

Altissirai.

animam

in
pt

conspeclum

aha
et

pluia

cum

dixisset
,

B. Patrialiosijue
in

cia,
preeata,

eiinuebos
iii

vii^ines

adiinmeniio
erigens

ANNOTATA.
a
,

secum
manus

uin
el

nocte

vigilantes,
taliter

csalum
:

suas Jesu

oculos,
rex

Deum
qui

oravit

Does
ul

mine
sola

Christe

gloriaa,

dignatus

castro
i

Neapolim hae vict non fuit ingressa, sed Lucultano, antequam eo peneniret,
"/-

clementia

humanam carnem assumere,

rumperes
primi
parentis,

obiit.
t,

iiiim.

/s.

chirographum
"t

quique
iiii

De
Tota

hoc

mortis

loco

actum

in

Commentano

humanum genus eriperes faucibus primi draconis, suslihuisti mortem in cruce, exemplum
,U| *

in.
c

/s\
/'"'-.

'/"'""
.

S.

Vvrgini adscribit,

derelinquena

<iiH-i|miis

salutare

te

suppli-

/>

aiirmns

tsl

"""

Patricia?

Inserta
uti

hmc
et,
I

esi

citer

deprecor,

ut

meas
Pac
a

exaudire
sunt
,

preces,
tua
ul
el

non
ditua

lectionibus

Officii

Veapo/i

impressi,

qua

^cis meritis,
L n,,| ls
'
'

qua3 nulla

sed

sola
sicul

rnisericordia.

Doroine,
teiTenis,
inferni

postpaucasequitur, ad Deum precatio. inepteconficta, neque mulieri ad mortem

traqut

se pre*-

pwtate

segregasti
,

me
a

carnalibus

wmsangnineis
111:1111

sic
el

pcenis

meam
ubi
tibi

ani-

paranti congrua. Sandtorum Hicsant orandx modus humilitati

{ \

liberes,
''Oii.

in

consortio

electorum
super

tuorum
pla-

parum
e

esi

conformis

rn,,0(, '

Cuipon'
coilocato,

vero
inl
,

meo,
lere
ul

>fihilde his
esi

omnibus Latinus biograpnus

agnoscere
<

ne-

nUun
1

hierit,

ipsum
ad

quedifhcilt
/,,.-

Gracum

'Snare
|P 8um
111

divinam

gratiam
,

ab
spe

omnibus
el

nccedentibus
l(|

el

meum
cuiii

obilum
. .

celebranlicarita-

laudem

inain

ftde

circumstanlias confinxisse oidetw Uiquodhic verbum oidelur omissum.

i

omnes has,

ubiques breviter dicam, mot

sui

2I
K

VITA PRIMA

S.

PATRICIjE VIRGINIS
l.in^lulm
tns
i.i.i.s

GRJ

ii

ili.inl,!,.

luliun,
a nostre

.,

Amhiyho.

s;ineuil|e
,''"

eral

imperieii,

pueritia

ei

,,
1

ramuiatiii.i.

ffic

cum

caput m.

nomine Patriciam,
ii
,

cui

ac

studiosa
iii

cun, Lamquam
ea
ea

inin nr assistebamus cum iiii,'"" lg

i

haberel

en "

sii.|

ari

oouli
Licel

speculo

deleclabatur.

non spiritualiter,
permanere.
Igitur
et in

Mira

corporis translatio ad
et

templum SS.
;

M-

i.i

divino spiramine, posi

Credebat en mediante, quod nun'

ejus
'

mortem suam
studul
Puella

m0mfl! "

candri

Marciani

miracula

monaste-

riara

rnnn, ubi sepulta,

46

postquam
habitu

virginibus concessum.

prajnomi
i

nata,

Lellectum

arlium

continentiam ei liberalium, , aobili riro

...

habuil

dam
jDLdstantes
Posl
inU

Patncio
eral

petebatur
Llla

q UQ
'"'

nxorem de consenm
divina
gratia
el
tota

vero
aflfectu,

iiii

sacro

ac
el

venerabili
exultationis

corla-

imperatoris. dedita

trero,
,

quia

mortem
i i

pori

cum
el

tiraore,
illud

orationibus
quasi

eleemosynis
orationis
in

Sanctanutt
di\
llllll

iejuniis

crymis

preliosum

feretrum

circumstantes
beatissimse

ftomam veniens
lare

causa
quae

hoc secu'
moniali

manus
Patriciaa

pedes

el

etiam

indumenta
tactus.
el

conjugium

evitevit,
a

habitu

adorantes osculabantur,
et

assnmentes Ban-

assumpta

ratione

summo
esl

Pontiflce,
reversa,

una nobi*
Credensque

ctiflcationem

graliam

sensu

Tunc

in-

cum
ire

Constantinopolim
iterum
fueral
vel

6rmitates

fueninl
u

plurimae

curatae,

catervsa

Bierosolymam
ei

post
,

mortem parentum
inopinata,
vice
maris

dmmonum
serunl ad
tus
esl
a

etiam ab humanis
fugientes.
terra

corporibus

reces-

qu83

revelata

huc

tartarum
sensu

Aer

ille

sanctifica
illius

Quctibus,

nutu

Dei,
Jacel

secunda
ejus

una
i

no-

spiritus;

vero corporis

biscum
sula
,

est

ducta,

igilur
ibi

corpus

aqua etiam, cum qua sanctum illud corpus ablutum fuit, magis puriflcata esl ab eodem, quam illud puriflcaret. r<Kimodum corpotitione,

quam
ajus,

vocatis

SALVAToms,
I

enim

ejus

p.

.niiiiia

dc corpore
el

recessit.

nde
nnlu

cum de
luil

sepul-

tura

etiam

de

nostra

peregrinatioae
illi<-<>

pore
dis,

involuto

pretii sis

linteaminibus

ac

splendicirca
vigilar

.-itarcinus,
\, iiiiiim lis
,

quasi

dormienli

iv-

praraaraverunl rirgines lampades, el corpus iilud sanctissimum eranl soliicitae

\

iiiiln

quod deberem ad vos ^enire, ul dare. duos tauros indoraitos cum carruca, ct
impositb
, ,

'""ii
.

quia

uolente
lolore
,

\\.

Patricia,

ei
,

non
post sepe^

ubi corpore
lutis

vestri

lauri

cornibus

di

dixerant prae

atque

angustia

consisterenl

iUic

corpus ejus reponerelur,

et

moriem
liri,

suam

ubi

roluissei

suum corpus

nos ibidem
17

postmodum commovari deberemus

vitaa.
e|

toto

ascendil
posl
iii

Nam
solel

coram Deo planctus el ululatus. multam illorum lamenlalionem quod

,

tempore nostrae
Haec
recordalus
\.',i|hi|iiii
,

alia

cum
pi

audirel

princeps
Virginis

ab

ea,

jw
'

afflictionibus

positis

saepius evenire,

unam

est
el

de

imo

etiam
ilu

adventu
faclis,

illarum

virginum
hoc,
el

somnus
de dicta

rapuit,

nomine

Iglais,

dc

niirarulis

ab

ca

8tJJ
,

."
fl

vi
co

fuit

ni

rolunlas

providentia
ei

extraherentur angustia, sumrai Patris. Nam illiesl

aflectans

hoc

etiam
.

ridere
el

miraculum
tauros,
sicul

de

lauris

indomitis,
Aglais,
js>ii

carrucam

petierat andntiu stalim

'"""

divinitus

dormienti
irel

mo mane

surgens,
el ei

revelatum, ut sumad principem civitatis

pelerel

ad

Locum
[pse
ct

ubi

jacebal

corpus,

adduci.
clero,

vero princepsel episcopus cum

Neapolitanae,
tauros

facto
.

narrato,

ab eo

toto
\

populus
ui
a
I

totius

civitatis,

cum
ve-

indomkos
corporis

el

impositionem
trahentes

in

carrucam. Bl nbi posl carruca, tauri illam

ibi

sociabu que
el

illum locum

postea

nientes,
pra

corpus
.

illud

sanctum imponentes
cl

su
illos

sisterent,
alia

sepullo

corpore,
el

ipsa

caiTiicam

psalmis

laudibus

hoves

cum

una

juatuor

rirginum,

nnii
yitae

Irilms
resi.

indomilos

sequebantur
I

ferentes

carrucam.
'

eunuchis

servientibus
,

Deo,

ibidem
aliis

duum
duobus
rent.
i')

compierenl
eunuchis

tribus

virginibus

el

quam mirabilis e Deus in quaquam ducti ab aliquo

o

Sanctis suis
,

lauri
,

ds-

recto

tramile

el

ni

reversis

Constantinopolim,
Patriciae

ut
dri
,

pede

iii

ecclesiam
c

ss. marlyrum
,

Nicaaiu

consanguinei!

beatissimsa

faclum
Aglais,
oculis

narranarra
lacrymis

el

Marciani
uiis.

applicuerunl
vero

figentes

ea

Monachi
haec
.

nna
fuerunl

cum

eorum
:

abcou-

Siuiiiiiiiii

itaque

abjiciens

bate
.iiii

\iiii

ntes

valde

exterriti
.

vit

revelationem

astantibus,
Et

ex

\,iM

iiiii!,

adventus
recordati
.

lam
,

tauroram
el

cra&

m
B.

litanun

manantibus
pediebanl

dolorosis.

quia

noctis

tenebrae

im-

populi

mulliludinis

requirentes

facta
.

per
quaa

"-

ambulare
.

volentes,
et

cceperunt
excelsa

interim

dinem
Patricia

audientes

sunl
-'1111

verba

Denm

cantilenis

laudibus

voce

maduas

dixeral eis

el

ea

magna

^oce prav
mystenfl
ll

gnificare.

Postmodum
,

Aglais socias assumens

dicaverunl
1

populo.
el el

Tunc
laudes,
lacryraae

eucharistiaj

illarum virginum

velocissimis

pedibus, antequam
ejus cceperunt
ex:

celebrata,
recitali
,

cantilen,

>" 11 "

princeps surgeret, ad ostiura

misericorditer exclamare
pelle
I
:

domus
el

sacri

cum
nimio,

multis
ei

sudorivi-

Surge princeps b,
.

bus

prorasaG

es

desiderio

affectu
defati
rl
,

somnum

surge
de
,

ito

indue
el
libi

te

vestibus

dendi.
tione

Videbantur

tunc
,

ibi

ex maxima
populi

audi iiiMiium opus.

Surge
Longe

sume cum
mis

revesur >

membrorum

in

mulliludine

rentia

thesaurum
Lampadera

mm

sudoruo contrilione cordis conculcatio, sive confusio

el

suscipe

quae

supra
,

candelabi

um

po-

lacrymarum.
18

tuam
iiiiiiiiiii.iini

civiiiitciii

tecum

ct

omncm
Suscipe

regionem
lapidem

Tunc
mutis

.i).

facta

esl

non

modici

ww? ^0^ # jfc#J

.,

lumine
el

meritorum.
,

miraculorum
sus,

nam

pretiosum
tricius,
e1

fulgentissimum
imperator.
Miiini

quem
lii-

amisit

Pa-

loquela

auditus d, cajcis virguw ad tactum expedila,

surdis

m^

etiam
iii-

verbis

princeps

corporis

donabanlur.

Chiragram

patientes

omnia per omnia sibi dicorara <|uo virgo Aglais Oectens genua, taci, nos tres el alise duee Domine loquebatur lia nrgines, el eunuchi quinque in domo crescen
excitus,
-iii
: . ,

v^ paralysi, podagram, claudi ac laboranles morbo pessnnot Bmo, lepra vel aliquo alio parlem atiq horribili cum Qde ac deVol
, 1
,

sancti
bito

corporis

amplectenies,

et in

osculantes
illam

tes

cujusdam

principis

Constantinopolitani

qui

curabantur.

Daamoniaci

'"

depor-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A denoriati,
'.,

.->
i

fogaliqttfl

corporibua

dannones,
B.
Patricise,

maxinia

exclamatione
landabant
debita

nominis
liberati,
,

fiiusque

corpus
ol

el

Deum
cura

co-

lebant
ratione.
-

adorabanl

et

congrua
Ulud

?ene
ficle

VITA ALTERA
auctore

Peccalores

insuper

ad

cce dentes,

reverlebantur

cum

contritione
el

peccaabreel

Leone

presbytero.

toinm.

cbirograpbis
diabolo,

ruptis,

deletis,

mmciantes

suisque

suasionibus,

in

ra vivebant. Taliter ergo ortodoxa Ade postea ubi -, OniM-uiii rlomoritum ipsamet Beata silice, gloriosum sepelientes ejus digito suo,

Ex

tribua antiquis

Mss.

SCripserat
et

PRyEFATIO.

sanctum corpus virgines,

lotoque
clero

el

eunuchi, episcopo
,

BrD i Si

assiatentibus

cum

principe,

dederuni

gloriam

Deo.

Xius
numero

a,

et

misericors

Deus,

tu

qui

es

chi

,""

mitrnmm-

principem genu 19 Monacin vero accedentes ad locum alium ab eo petemisericorditer iie\o uo* ,M,ow " possenl rel.giose mo/ari. bantj in quo deinceps
Princeps

sine
:

Auctor
pr(pfat\'

iv.

reme, Petite,
vobiS(

***
cidml

ma
[

igiturtum ob reverenliam beatissitum ob rogamma monachorum, Patricim,

eis

omni misericordia plenus, qui dixisti ei aaouur vodis, et dabilur vobis, puisaie pulsate, et aperietur apenetur ei eg0 Leo indignU8 preshyter llccl0
,

me

opetn

Dei

implorat,

gen ua mea, et prosterno

(inl(l corde
,.

me cum

lacrymis toto
.

0Cnra

concessit,

in

quo

ab
e.

ei

lactum

te,

m(1() meo a(1 ineflnbilem ci eraentiam ad lneflabilem clementiam, Deus omnipotens, gratiam simul ui
b1

et
et

peto Det0

ad-

est

monasterium
Ires

S. Sebasliani et

Beata

autem
secun-

jutorium,
sapientiam,
rare,
< 1 1

tn

Aglais
( i

virgines,
ei

duos eunuchos,
ibique
/"

Deus omnipotens dones mibi sermonem ioquendi, ut cgo enarpossim aliquam divinam

iml

quod
\,i;mi

toeral

revelatum,

remisii
'

Constantinopolim,
iii

cum navicula omnea finiea

el

dicere

rationem
operiest.

beatissima
per

Patricia,

qua3
lui

multis

bonis

,,,1

monaslerio
ibi

beatissimaa Patriciffl

bus

inspirationem

nominis

operata
et

suis

eonsanguineis

construclo

splendido.

at-

Vide

humilitatem

meam,

Domine,

laborem

essel

honorem. Quod licel in aliis cum aptitudine, aqua tamen caeral .anctimonialibul ivii.ii, quod non parum laboriosum, atque inconveniens de longe aquam
i

ejus,

el

ad

sedificatum

Pauli, et omniura Sanctorum tuorum? Quia omne datum optimum, et onim- donum perfeclum de sursum est, descendens a Patre luminum, apud

quem non
ii;i

esl

transmutatio

cui

6sl

bonor

et glo-

baurire.
,|in

Sed
: i

el bi
.

bic

voluil

ostendere suam gratiam

tres

in sccnla
_

soculorum.

\nini.

dixil

duo
ibi

vel

sunl

congregati
B.

in

Quod

ego

Leo
b,

indignus
el

presbyter

servus
J" 1 -

quib

Qomine

meo

sum

ego.

Nam
in

Aglais

fide

Sanctorum Nicandri
fitanSj

Marciani

mullnm
fratres

gantibv
iciitihn

corroborata,
tissima.

habensqne spem
virginis,
facta

orationibus

bea-

vo bis
]

mtibus,
c

[et
(i

Patricise

vocans

ad

se

omnes
ac-

ripteril

BOPOres
(|I|(M
|

umsii
,.,.,,.,

amai.iu-s.
el

Dico
propter
i.

vobis

hoc,

txponit
b
i

sanctimoniales,
cepto
IIHs,
fai

oratione,
:

locum

eis,

assensura

fossorio
ei
<

demonstravil

Hic

fodite,

dicens
|]II;||1I

praebui,

devotionem,
Patri-

sanctiss i raara

n fanmlam
atque

aquam,

Deo donante inveniemu.

admiranda
inventa
qua.
tua

eiam
Chriel

babetis,

ritam,
per
eara

vel

obilum,

mi-

to,

quam
fuii

opera

Jesu

racula,
explicavi

quaa

ste!
iiiiMin
iii
i

aqua

statim,

potabilis,

ni-

sermonibus,
rirginibus

Dominus gessit, quod dicere audivj

l

Latinis

per os

pretiosa,
ritur
,

asque ad
B.

prsens
ad
el

cernitur.

de

multis

brisli

sancto

velamine
.

ic

peracti

Aglais

Dominum
alterius

indulis,

migravil
rirginis,

cujus
el

venerabile

oorpus,

per
et

eam

qua oculis Dominus

suis
gessil

viderunl
ad

miracula

quae

templum
;

sanctum,

eunuchorum
ad

reposita

ruerunl

juxta
nostri

gloriosum

beatia imse

Pati iciae

sed

tumulum
Jesu

B. Patriciae

laudem

Domini

precor vos, fratres,

m omnes
mihi
orationi

pariter

lamen deoremus ad
sensum,
Dei
d l-

Christi.

Dominum,
ni

ut

dignemini

aperire

propter
.

vestram
mi

m
el

ona

cum
esl

\\\<>TATA
a

[ntorio
el

qui
os

aures surdorum

dignatus
linguos

aperi-

um
qui

loqui
dixil

infantium

Poetam,

id

est

fictorem,

et

hic

agnosce.

dfeerlas
tori S|

facere,
ut

Nolo
e!

mortem peccaSan3
oatiel

Quit

enim credal integras turmas ad corpus defunctm

ductas?
b

mox dmmoniacorum
Vtirgmn fuisse
ineptissimus,

se d

convertatur,
hujus,
et

rivat.

ad-

9i ta tem

Sanctaa

vitam,

laudem,

qua

Hic vero,

st

ullibi,

est

nam
<"

bacchantem
sanctes
c
/'I

mdetur

delineare

mulierem
in

Deo esl prosecuta, summatim, breviterque studuimus carpere. Cetera miracula ejus ab aliis dosensum magis quam verba sumentes, eloribus
protulimus

irginis

tota
g

nutricem hac historia egimus

hic

Commentano

pravoio
1

3.

ANNOTATA.
agit,
;i

Oratorem

1'iiiicn a'"

">" m
",'
'"

Qm

non historicum; facta qumdam mvracuia, non cst mvrcutumo. u-wuam miracula, non est incredibile. v

llfvc
'

jirft'fat.in

in

aliis

M$S. omissa
''

'"'
,

-/

tar usqu,
'

ad finm disputM

in-

'<

"'
:

"^

''":]',

'

Commentario
reiro
>o
r
/

/ons """ '""' ''"'" r; '/""""-' '.""""'

"""""

n_L
itNt,

<'"''<<"'

<<""'"<

Wmlm

'""

"<"/

S "'"moria

Vartyvologii*

""" * habeatorm
'

'"/" """"".' '"<"/"'"/'";" ""<'.<"'"" '''""'"':,.':,,;<,,

'"/'

''"

"'<"' ""'"

"

,n

sensum auctore mvnus Lahnedocto, uotgue

;
.

"

c.

phrasim

216
A.

VITA ALTERA
Dc
SS. Martyribus
se

S.

PATRICIjE VIRGINIS
Patricia,

LBONK

plirasim exhibere non mtiosam.

li

commendaverunt
capite

PHFSBYT.

se in orationem

Xicandro

et

Marciano,
csl

el

iuelinalo

petierunt

benedictionei

^' ^

quorum
c
4*1

srn

uiu profitetur auclor,

aclum

in

abieront.

Opere nostro ad diem (7 Junii.

6 Egressi
$e

vero
ingressi

de

civiiate,

peiTenerunt

fratribus

ct

sororibus

rogatum

etiam

portura, et

sis

aUerius Ms. prafatiuncula testatur : at phraprorsus oitiosa fuit hoc loco jwoanda, additis
rcrbts,
et

pervenenmi \\ ct introeuntes limina Apostolorum, ibidem verunt, et post orationem completam

runt capita sua sanctm virgines
Petri
in
ecclesia

navein

m
' I

'"

c^
'

toion

H '^t

his

sorores

qutt

Ms.

excidisse vi-

deniur

apostoli,

ibique

sanctae

religionis

velamen
ei

''

indutae

sunt, et

feccrunt
in

commendantcs siint navem,

sc

eleemosynas multas prece Aposlolis,

ingressae

ut

CAPUT
Gesta
in
vitce ;

I.

Cumque
quae

reversse

reverterentur Constantinopotim fuissent vendiderunt orania sua

servis
suis
ii

habere potuerunt, cunctisque

donatis,

beata

mors

mira corporis
locum.

bertale
runl.

dona

raulta

censuum
vendito

impende-

Tunc
aureis,

beala
divilias
et

Patricia,

p.-iirimomo,
et pa-

trandatio ad sepultum

congregavit
teris

mullas

in

calicibus,
el

sindonibus

multis,

sericis

ve-

stibus.
-1-

empore quo Conslantinus, qui

appellatus,
fuit

et

Constans a
regebal

7 Et vale
verli

dicens parenlibus

d,

et

amicis
,

re-

" "ki
|

. |

Tetnpus,
fioruit,
1

quo
locus
11

est

Constantinopolilanum

disposuit

cum Aglay
,

nutrice

sna

et

cum
ad
ubi
In-

* m^
p"

imperium,
Patricia,

quaedam
vero

illustris

virgo

nomine
lempore
et

aliquantis de servis suis, qui

praefata

secuti sunl

eam

^?
.

mSS **? ritia pia

.

*"

ex imperiali ab
diu
:

gencre

orta,

c\ Byzantio
suaj

loca
suis

sanctorum
.

ut

supra
crucis

diximus,
fecerat.

tm

urbe
a

ipso
est,

juventutis

raanibus
gressi

signum

sanctae
placuit
:

Deum
D
jejuniis

secuta

orationibus,

eleemosynis,
insistendo

sunt

navem,

Deo
in

ut

sanctam *

noctuque
et

assiduo

non

animam
in

ejus tunc reciperet

via, in

qua

ibat,

cessabat

sed
fieri

Dcus omnipotens,
,

qui

vult

omilla
,

aagritudinem

validam
in

incidit. e,

Inter haec per-

nes
tus

salvos
est

neminem
conversa

vutt perire, digna-

venerunt enim
nasterium in

insulam

ubi
et

situm

esl

monostri

ad se
lolo

vocare beatissimam Patriciam;

honore Domini
ei

Salvatoris
fratribus,
viatico

namque

corde

ad

Dominum

in-

Jesu Christi,
cit

coraraendavit se
,

et

fe-

timas preces ccepit cffundcre Deo, ut corpus suum

ibi

confessionem

et

accepto

salutis,

immaculatum
sua Aglay.
4

virginitalc servaret,

una cum nulricc

filius

vocala est a Domiuo, saucta anima cjus

cepta
est.

cselo re-

Tunc juvenis
captus

Patricii
,

h
,

cujusdam
ut

amo
uxor
Patri-

Tunc Beata Aglay

el

nutrix
ubi

sua

coepil

plorare

!**
'"

nubereabim- re virginis
peratore jussa

pctiit

Palricia

sibi

amarissime,
poneret,
prae

cogitans

sanctissimum corpus
obdonnivil.

daretur.
S1 ,j s r] 1IM
.

Tunc Pater
> i 1

ejus

una cum
et
.

parentibus
ut

mgam
tatur.^
c

medt-

;t

;ul

imperatorem,
j

pctiit

nimia anguslia que obdormisset vidit in somnis

dicenlem
el
sibi
:

Cum-

^
.

miMi , itt

angelum Domivade, ingredere

:

mm
Jrai,

,r

;||v|

j0

SUQ

uxorem
eorum.
Aglay

imperator
Beala vero

vero
Palri-

ni /,

Surge,
et

et

jussit

fieri

petitionem
praefata
:

civitalem,

dic

duci

civitatis

et

accipies
:

ab

cia

una cum
qui
dixit

custodiens

praecepta

eo

duos tauros
sanctae

indomitos,
Virginis
ire,
in

carrucam
voluerint,
sepelite

in

qua
di-

Dei,

Qui vult post

tollat

me

venire,
et

abnesequa-

posilo

venerando
ipsi

corpore,
et

get semelipsum, et
tur

crucem suam
concilium

mitte
steterit

tauros

ubi
ipso

ubi

me,
Pauli
:

inspirante Christo

habuerunt,

carruca,

loco

sancium
surrexil
et

ut pergerent
et
ei

Romam
haec illa

ad limina aposlolorum Petri

cogitante nunciatum est
illam
silenlio,
ei,

corpus.
volociter,

Cumque
et abiit

evigilasset
in

somno,
lac/ymis,

civitatem ad ducem

proei

quod
patricii

imperator
filio.

annuisset
misit

dare

sponsam
venire

stcrnens se ad pedcs ejus

cum

dixit

Tunc

et fecit

omnia,
sunt.

quae

ab

angelo

ei

per visionem
audisset,

narrata
^
re-

C ad
re,

se

virgines

narravit eis
et

quinque, et eunuchos qninque, et omnia, quae gesta sunt ab imperatoheec

Dux vero, cum

benediceus
oblati
ei

hsec

gaudio

plelus, et
petiit.

Dominum,
fuissent

jussit fieri, quod

posl

omnia

concilium
juxta

inierunt,

ut

pariter

pergerent
concilio
,

Romam.
abierunt

Cumque
et

tauri;
et

omnis pooblatiomcorpus

^^
,

glldW

5 Iniio
Veapolim delatapradici
,

mare

et
et

emeintro-

pulus congregati bus,

sunt,
:

cum

cereis

smf9 4

runt

navem
in

in

qua

ingrederentur,
naucleri
in

aromatibus
lllud illud
111 in

et

tollentes

sanctum

euiiiihus

navcm cceperunt
vero

navigare,

ep
*fa

*~

navigantes
litanum.

pervenerunt Descendenles autem

civitatem,
qui
in
, ,

portum Neaponavi,
ingressi

de

sunt

in

et

adoravcrunt
urbe

loca
,

Sanof-

oyiuuia *< cum hymnis et consequebanlui fessionibus benedicentes Dominum quod angelus 0ni viderent, si verum esset, at.nMUi quutus fuerit ad Aglay. Tunc tauri illi

ponentes

carruca,

jw^,
-

^.

ctorum,
ferentes

eadem
el _.

requiescunl

per

mediam civitatem,
0UUUIUI UIU sanctorum

el

pervenerunt
.v el

naon
fi

ribns;

etiam
nein

....
miinera
tunc
divina
in
,

eleemo-ynas danler j
inspiral

paup*j^>.^^

sterium 31GUUIU

IUUIIIUII Nicandri

Marcianii
.

ste'

ingressae
_ .

sunl

monasterium
ibidem
Pali icia

1Ma1ri.ini

et

sanctorum Nicandri, et oraverunl ct post oratio,

ut 01 terunt in locum. ubi beatissima Patricia,_ nlltlllS et mus, signum sancta^ crucis fecerat, plebs,
ui

vidit,

dedit

laudem
et
el

Deo,

et

K1

'"

lirala

Spirilu

sancto

repleta

dixit

verunl
iininim

sanctum
illud

corpus,

cum

naaguo

^ i>oi
^
ol

ad abbatem monasterii,

simulque ad fratres ejus caterva sanctorum, electi Dei auribus percipite, domini mei, el intelligite sermones meos scire vos volo, quia in boc loco ubi manibus
, :

sepelierunt

gaudentes,

glorificantes

Jesum Christum,

el g cui est bonor,

secula seculorum.

Amcn.

meis

signnm
obilum

crucis
ibi

Domini

mei
est

fecero;

post

meum
et vos

sepeliendum

corpus
in

meum,
lo-

ANNOTATA.
a ouuaiauuuus, Constantinus,

cum rum

cnim de loco isto exibitis, et ibitis, non longe binc, in quo

congregabimini.
Et

alium
vos

qui et Constans, qm uwwwi

"bt

Ueracfa n*P[

et

itc-

cura htec dixisset

beata

Consule temporc

Commentarii,
floruerit.

exposuvmus,
/''' i)

Vi/rgo

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTl.

1

217

in

ad cap. /. Ht, c. Ubi etiam vitam t>r<Bcedentem patrem S. Patriciae simiUter dignitate ven imus
c

m dknitatapaPriciorum

qumdam

diximus ad

fama bonitatis ejus; et ubicumque aegroti erant, a.Leo veniebant ad ecclesiam beatae Patriciae, et ado- presbit.
rantes

ad

tiimulum

ejus,

statim sanabantur.

Sed

fuisse

. t

cide annotata ad Vitam pmcedentii occurrerit; Inr omnia eodem fcrc modo narranmi , qUa

consangumeis

patricium adolescentis cum parenUbus, I pater scilicet suis. i sequentibus siquid du-

quia Deus non dimisit sanctitatem, et opera, quae

beala Patricia operata est
in

vita

sua; (ipse namglorificanles se,

sanclificavil
fa-

que Dens, qui quotidie

et

glorificat
ille

voluntantem ejus facientes,

beala
1

mam
1

Patricis

rirginis]

multitudo
healae

langnenPatrieiae
et

111 111

veniehant

ad

tumulum

mpra

consanguineis ; ut ea vocc d parentibus, id Jam enim mortui erant paest. usus

est

virginis,

caecorum, surdorum,
peruncti
statim

aridorum,
et

qui

vexabantur ab spirilibus
cto

immundis,

ipsi

san-

/r/// ,,,

a lioqui

non vendidisscl

patrimonium
2 nu-

liquore

sanabantur.

oieum

De loco,
Vide

ubi obnt Sancta,

consule

quod diximus, ande languentes sanabantur de cicindelo b, quod supra tumulum beatie Paillud,
triciae

fc

pendebat, auferebalur,
,

el

qui

uncti

de eo

qua

de hac nistoma aixvmus

d.

fueranl
beataE

statim

sanabantur
rirginis.

per

intercessionem
quotidie
et

bonitalis

CAPUT

II.

fama omnes veniebant, cum oblalionibus, et cereis, el muneel gloriosum lemplum ribns adoranles sanclum
Patriciae

Crescebat

ejus

per

universum

orbem,

ejus.

13

Quodain tempore
quae
per

Monasterium uirginum Sanctiv sacrum

1;

varia

et

ipse vexabatur

gui Romo fuit quidam vir Romanus, ab spiritibus immundis, audiens dam iamone

post

mortem miracula.

miracula,
5iter

eam
se

Dominus
ad

faciebat.

Tunc
Paejus
et

jjkroft,
,J

currens, venit
et

ecclesiam

beataa

triciae,

proslravit

cum
:

lacrymis
diulius
el

ad

I _gitur
If.jiiocftis

postquam
migravit ad

beatissima

Patricia

e\
,

sv
tt

11,11,1,.

Dominum
ejus
in

tumulum
est,
ei

in

hoc quo

gloriosum

tumulum,
peccata
liberavit

ibique sna

orans,

flens, confilens

descendens Spispiritu
virginis.

Vjcandri

yenerabile
custodiebat
bus

corpus
die

posilum

beata

Aglay

ritus

sanctus

eum ab immundo
Patriciae

noctuque

vigiliis,

orationi-

per intercessionem

beataa
illic

Tunc

serviens Dco,

et beatae

Patriciae.

Tunc abbas

omnis populus, qui

quse
in

aderat,
fecit,
:

videns mirabilia,
glorificavil
vir

ejus, et monasterii cernens gloriosum certamen sancla?. relimulieres mullas venientes, velamine indulas, in eadem ecclesia, recordatus
gionis

per

eam Dominus
et se

Deum
ille,

hymnis,

confessionibus

autera

cum

vidisset
ccepit

absolutum,
et

clara

voce

coram

sern
,

is,

quem
intellexil
ut

beala

Patricia

dixit

in

vita

sua,

omnibus
cli, qui
Palricic-e
n,li,.

glorificare,

benedicere

Deum
beatae

1U

i;i

videlicet
,

\iri

inde migraturi ad
vir

locum alium

eum

liberavil per inlercessionem

forenl

Domino,
tio

Deo plenus, quia ptacuit jam amplius non esset ipsornm conNicandri
et

virginis.

Tunc bomo
confiteri

ille

ccepit
et

quobe-

ibi

psallere, et

Domino,
timens

in

loco sanctorum fratribus,

ait
:

Marciani,
ut

nedicens
,,,,,.

beatam
quod

Patriciam,

ne

eum

convocalis
ostendat
ll; ,i
,

Eamus

ad

ducem,

flaBmon
,

vexaret.
vir
ei

nobis

locum,
et
,

el

abierunt,

quo congregatio noslra narraverunl ei omnia, quae

in

monaslerii

Cumque vidissent sorores moram faceret in ille

:

monasierio,
fraier,

dixerunt

Ecce
in

sanus
el

factus

beata
;,i,

Palricia

dixil

dum

viveret;

el

pelierunl

per

viriuiem Chrisli
in

beataa

Patriciae

eo

locum,
illis

sicut

dixerunt.
acciperent
Dei.

Dux
locum

vero jussit,
ad
aedi-

rirginis,

reverlere
licel
libi

pace

domum
esse.

tuam,
ille

quia

non
capite

nobiscum
foras

Vir

ut

ubi

placeret

ficandam
runi
eis

ecclesiam

Tunc

ministri

donaveubi

cum
nato

vidisset,

quod illum

expellerent,
dixit
:

incUvos,

locum juxla
beali

murum
Sebasliani

civilatis,

modo
situra

cum

Ixumilitate

Rogo

Baonasterium
est.

a martyris

dominae

niece,

Ut dimillalis

me
cum

in

hac nocte revirginis,

quiescere juxla
virgines inPatricia
,,;,

tumulum
fecit,
,

beatee Patricicc

II

Reata

vero
in
et

Aglay congregavit
monasterio,
ubi

me sam.m
Deo

ut

loto

corde

m^o

aumerabiles
ttlUd
I

sancta

benedicam
sua3.

et

beata-

v,\na^
data
esl
ei

famute

;,/,,,,

requiescebat,
sicul

!a
J"

<'i,, ,,,/.

decel

ornavertfnt ecclesiam omni ornatu, eodem ecclesiam Dei, et fecerunl in

,

...
Et.

U
a

cum

haac

dixisset,
:

hcentia

dancnlm

impetrata

invenerunl aquam dulcissimam. ol Timc impleverunt de illa aqua vas vitreum benedictionem propter direxerunt illam duci
loco

puteum

sororibus

manendi
illi,

et

ostendil

miraculum
al

nara Dominus omnipotens eodem loco, et misit m

aliquid
in

*
,,,,,,

oorde

homini

ut

de corpore

Sanclae

dux

vero

accepit

aquam
caeli
,

et

bibit

ex

ea,
eis

el

be-

au ferret
suffl

cum
ei

honore
et
in

temm

nativitatis

aedixil
solidos.

Dominum
i!

et

oITerebat

centum
lumore

reverleretur,
trueret,

ejus

atissima
coepit

autem

Aglaj

cum

accepissel

munera
beataa

ilta,

a^liiicMn-

errli-siam

ean]
,:,

veneraretur.
i0

cum Cumque
degeret;

honore

nomine ecclesiam sempiternum in

ooclis
vidil

intempesta
el

Palriciae.

Cumque

constructa

fuissent loca

ccenobio
:

quia
el

omnes
ad

sanctorum, atque complevissel omnia, quae inchoa vii, beata Aglaj in oralione prostrata obdormivit
in

siluerunl

surrexil
beatae

homo
el

ille,

abnl

sepulcrum

Virginis,

et

tulit

lapidem, qui

Domiuo,
12

et

sepelierunt eam

in

ecclesia

prbpe

murum
"'""'
1

superpositus erat ibi, F um ,,,, denlibus ejus.

lan gere

abstulil

cum
ille

virtute
foit

Quomodo
quod
c

ausus

illius.

Carissimi
Patriciaa

Fratres,

beataa

redeamus ad miracula Dominus post obitum ejus quae

ut

caput

sanctum,

quolidie
inslruxil

miracula

faciebat?
statim

Spiritus
es!

sanclus

eum
ra

ei
:

dignatus est operari,

dio

lucernam,

quae

sub
at

mo-

factura

miraculum

magnum

eadeni
sanct!

latebat,
:

super candelabra

poneret,

luceret

hora.
capitis,
,
,

Cumque
subito
locus
rivo, vivo.

tulisset

anum

de dentibus

ommbus
erai

et

Dominus
beatae

omnipotens,
universam
V-

corpori

Patriciae

lumen virginis, omnibus

qui

effusu.

sanctam capul

tenens,

***Z plenus
ut

er^i erai

innotesceret.

Exibat

per

terram illam

aine

MMi

inaudita

res,

os sici-iiin,

32

Augusti Tomus

128

VITA ALTERA
,

S.

PATRICl/K
die
miIi.us

1RGINIS
periclitanlem
8

cum
pRKSBiT.
t|iio(]

et sine

earnis

s&Dgutnem funderet.
dictum
esl,

Sed tamen
iixle

tegmine in sepulcro jacens, carissimi, hoc

,

de doloribus

affligebai

dimissa

namque
esse.

medicis erat,

''

dicentibus

L.

nulli

incertum

sif
,

quia

morituram
18
Illa

sicui non cessat miracula facere quolidie Deus ah initio fecit et usque hodie et in sempiternum. Nam legimus, quod virga Anron <l fronduerat, et lloruit et frudificavit nuce, Dgura
, , ,

prosternens se

cum
ut

lacrvmis
ille
,

m
i

, -,,,
i,t,, ,,,

deDrecabatur
illam

Dominum,
et

qu
ille
:

muherem

de sanguinis Duxu,

daret

me

"

dicinam

corporis,

animae
se

susb

post

unum

Trinitaiis.

flle,

qui

fecil

oaelum,
[pse
in

et

fundavil

horarium spalium
ginis,
et

re\it

cum

lacrymis
Patriciae
:

inaria,

ipse
et

creavit omnia.
in

yelere Testain

orando perrexil ad lumnlum bealae

et

vir.

menlo,
ctis

novo quolidie non desinil

facere,
,

San-

coapit

cum

lacrymis

dicere

Sancta
h
.,,'.',

suis

miracula

et

quotidie
vult,
et

ordinat,

sponsa

Christi,
nihilo

virgo

Patricia,
,

qum

et
vull.

dispensnt

omuia

quniulo

qmimndn

seculi

pro

habuisti

ei

dereliquisti omnia

propter Christum, et ipsum

i

Lnmen

secula

foisii
'

ifitritus

ndrral oirgi,

"'"' s;

Redeamus ad profatum virum, qui illum dentem gloriosissimae Virginis tulit. Videns se de prehensum et conliisiim, timore mortis perculsus, se non posset, slatim ita nt de illo loco movere ohsiiterat sicut statua, et obstupescit. Tunc surrexerunt omnes in vigilia matutina, orationem, el matutinum canendo, invenerunt virum illum stantem, ita ut petram e, ut nec movere se posset, nec loqui. Tunc surrexerunt virgines illae, et ccc. perunt eum inquirere, quid esset? At ille non
\:>

iiK'

derelinquas,
ista,
el

oeque

despicias

me

in

bulatione

in

hac validissima

inflrmitate'

sed tu Domina,
sanati

per cujus virtutem

multi

infirmi

sunl
un.i

ut ego

dona mihi ancillse tuae cum omnibus, qui per le

sanitatem
sanati sunt

glorificera
te

Jesum Christum filium Dei lui, ei virgo Domlna. Bt cum tomplesset oral sm
ei ei
:

obdormi\it.

19 El upparuit ornata
el
;

virgo

pulchra nimis, gcmmi

trislitia
illa in
'

el

ili\it

Ut quid
est ?
el

te
ei

talis,

poterat

eis

loqui

pras

nimio timore. Sanctae

vexarel
illum,
sicut

illae

tam

fortis

llelus

et

oslendil

trac '"''"'-

l.ra-

cogitaverunt, ut dsemon

entea

chium
virgo

vulneratum,
iila,

naiTavit,

quomodo non
:

m
JJ?
i

'

solitus erat, et cceperunl orare pro eo.

ille

Tunc homo
confiteri, et

poterat sanitalem
quee
ei

reripere a medicis

<'l

<li\ii

sj

reversus est incolumis, et

eis

ccepit

apparuil

di\it

quae

r**

1
1

et

ostendit

ipsum dentem,
tulerat;
el

corpori tuo
et

numquam
in

Medicinam carnalem adhibeas; sed surge cilius,

:

quem de
ravil
icni
eis,

capite sanctae

Virginis
loco,

nar-

de oleo, quod
tiimiiliiin

cicindelo est,
linies

qui pendet
tiiuiu
,

suet

quia

de

illo

unde sanctum denmanavit. Audientes

repletse
,

per

meum,
et
;i

brachium
a

excusserat,
illsB,

sanguis vivus

sanaberis

<'.inn<|ii.'

evigilassel

somno,
ei

gaudio
sunl
esl
in
I';-

virgines

timore

Domini

abierunl
:

repleta abiit,

fecit

omnia,
illn,

quae
et

dicta
facla

orantes,

el

psallentes,

cum

lacrymis

clamantes

per visionem
octavo
die,
cl

virgine
ln-nedivil

sana
el

K>nc
16

eleison.
Bl

Dominum,

beatam

properantes

ad

sepulcrum, invenerunl de

triciam,
i>o

qute sangin"" "

Mm

'

vasoulU
,,,,

in~

cluftum cuito-

nndc deuiem excusserat, sanguinem vivum manantera, et impleverunt de sanguine ipso vasa ... c , , , Vlll, :l / ^ Q0 el tleruiit dentem lllum, et fecernnt
|

u ro,

per quam sanata est. Quadam naraque die dum

puella

venissel

iu

monasterium virginum propter causam

<
.

discendi

'

>

plummare

n in^<i;uii

nobilis

feminaa ancilla ab
per terram,
dia-

>i

locellura

argenteum,
et

et

um
omnia,
hoc
tus
'st

gloria

hymnorum
accideranl.

Uium ibi, cooperuerunt sanctum

reposuerunt
episcopo
ioci
illius

immundo
ei

spiriti]

vexata
<!

volutabal se

stridebal
:

dentibus,

per
?enis

<<^

ejus clamabal
lie,
el

ilcrum,
quae

nunciaverunt

bolus

Patricia

cur

quoti

laceras
<|H
||(I

Tunc episcopus audiens

di

me
,i

(.iini<|ii<-

vidissi-nt
.

pnelhe

iuonnslerii,

factnm mirabile^ gratias egit Deo, qui

visitare
est
,

aa

plebem suam.

Vir

ille,

qui

sanus
iiimis,

factUS

erat

magno
et

dccore,
sanclae

et

dives

apprehenderunl eam ligaverunt eam anle tumulum Virginis, el eam ibi; el statim discessil querunt
abolus

vexabal

eam,

el

dereli-

ab

ea

gratias
i.i.ui
iii

agens Deo,
regionera
e1

Palriciae
'i

virgini,

daemon.
>\

suam
quaa
fuissel

Laudans,

benedicens

prati
,

i.ni.

glorificemus
cessal

Deum

ex-

m
mml
|

Dommura,

beatam Patriciam virginem, narrans

,

celsum
[

qui quotidie non

suis.

miracula

facere

omnia miracula

Fecil
in

Gumque
Bericam
ejus,
iiiim et

reversus

Deus per ipsam. terram suam, direxil

ei

5 ervis

tn

ipso

altare,

ubi

quintanaB
de

juxta templo beata Patricim marmorea? in factaa sunt k

vestem ad
multa
alia

ornamentum

sanctae

ecclesiaa

aadificio,

una
ejus

praefetis

quinlanis
ubi

posita

esl

ad

munera, et sacrificium Deo vivo

quaedam
puella de

stolam
et

candioffe-

anguio
-..,

marmoris,
o

vero

esl
/

o
in

foramen est. puellarum ad laudem

Virginis;
el

ta"
rele^

rendum.
17
Puil nobili

prosapia, ab

rendam nderunl
ei

templum
illud

respicientes

marmor

fhndere

oleum
in

sanctum,

Voniaiu tx vnur sectione

g
/<

induta, manens in eooimium, el pro medicina corporis de brachio suo sanguinem g excusseral ipse (lebotomus h ferro, cum quo sanguis e
infantia
(

Bancto

relamine

videntes

glorificaverunl

Deum

omnipotentemi
hymnis,

|..,

monaslerio infirma

ct
ei

beatam

Patriciam
Nulli

famulam suam
Christiano

confessionibus.

incredibile

w
q

de effusione olei;

quia

ego

Leo

presbyter,
scripsi,

>us furrat
ejus
variis

aervum

ejus
est,

percussit,
el

et

brachium
abie-

nlam,

el

obilum

beatae

Patriciae

ocuw
Deuro,

Lumens factum
languoribus
ei

totum
<!

corpus ejus

tenebatur.
ei

Tunc medici

runi,

fecerunl

medicinam,
sunt

anare
ccepit

eam.
fundere
iii;i

El

patefacla

uon potuerunl vulnera ejus, el

cernens glorificavj e1 ridi, meis illud credentes beatam Patriciam. Quia non ei qnos Deus ommpo impiissimis judaais,
les

sunl

tens

liberavil

de

jugo

servitutis,

'"

putredinem,
renire

sicnti

aquam
se,
<-t

rivam*
coepit
<-t

Pbaraonis

per

floysen
siccis
in

famulum
per
sic

suum,
fecit,

ei
i

Tnnr
iniiii

fecil

medicum ad
eam,
ccepit
et

medicus
Mihius
magis,

medicinam
clausum
est,

imponere
el el

diebus
abiit.

multis,
Posl
q

mare rubrum lumna nubis

ignis
pei

pedibus

transire

caslo
et

profecit.

Reliquii

haec

noctem;
iii

diem apparuil non credentes

qui
.

eis,

mm
j

luiiierc,

dolere

sunt.
ipse
ipse.
rari

Lpse
esl

namque Deus,
secula

est,
el

el

qui

quam

antea,

iterum
ita

fundebat
ei

putredinera

El

apertum est, et per menses septem,

et

seculorura

cuncta
es
>

Namque multa
per

mirabilia dignalus

dies viginli

claudendo

se,

aperiendo quoti-

beatissiraam

Patriciam

famulam

Omnes

DIE VIGESIMA
Doet videto, et credite in attendite, \ omnes DOStrum .'-sutm Clnisliiin, Qt faciamus minuin ,1( """ faciamus, sicjussionem eJ" s '' dicta sculptile adoranlee, (|uando iili m (Vlllll
'

QUINTA AUGUSTl.

2I()
\

etiam significationh,habei apud italos. ita Joannes diaconus aureas quintanaa vocavit aureos vel inauratos circulos, quibus ditatum memorat altare
S. Stepbanis,

Lbomi

nii

sm

'.

|t

vnguit

Cangiut

>n

Glossario

ad

Qlios 5eque bantur e j g yfndictam

.

terael,
:

el

Domrajis

immiticcor-

vocem quinlana.
1

et et

ad jnssionera
increvernnl

Dei descendnrilia

Ad

fi|

deninj

rje
,

loco

suo,

laudcs, opinor, decantandas. Mgyptii cum Pharaone.

scilicet petris

^
de
,,!,,

,,

eorum ! mortui sunl in mare Rubrum. Sic marmore, ul diximus, potuit funderc jUo quia el pctr.e Clinstum rrnlainus,
11 1
,

n Fide

congrua
ita

ita

loquitur
si

auctor, quia inanima

iiiirllrrin
iliirn,/

Deo obediunt, ac
1'hrasis

rn,

roijnosvrrent.

tamen

est

praadicanl
IIM
,.,

el

credunl

in ct

eum.

Sic,

carissi-

Q os,
,i

qui

scimus,

intelligimns,
caali,

praedi-

cemu8j
QObi 8
in i

glorificemus

Deum
beatam

qui

dedit
virgi-

riCKFATIO DE MIRACI

US
monui,

hoc
[psa

tempore
pro nobis

Patriciam

SEQUENTIBUS.
Kabeo,
ceteris
illnil

Qem

intercedat

Q0S trum
Spirilu
runi.

Christum, qui el regnat sancto vivil

Jesum

ad Dominum cum Patre, et

secula

lector

benevole,

ut ante
siint

tria

in

seculo-

MSS. Ini/iis YiUV. Illiid svriifus

,

limirri ns /inv

Amen.

quod

stylo

erat

maxime
i

simplici, ratus
Allrrnni.
C

nhis

iiuii/is

rssv i/vnn n

uiii.

tri-

ANNOTATA.
a dc recessu monachorum, monasterio S. Seceterisque hic memoratis, tractavimus

bastiani,

non quidem puro admodum, et eleganti ; minus tamen simplici et barbam. ln hoc autem miracula qussdam invenio , qua fn duobus aliis non leguntur, qu&dam etiam sub
bus stylo est,
/nirin

adjecta,

3.
b Cicindelo,

quee Leone presbytero certo sunt

almd

Ms,

Cicindello,

aliud

posteriora.

Unde existimo anonymum quemdam

Lampade Cicidelum legit Caracciolus. Porro per dcindelum lampadem significat, Uti S. Gregonus Turonensis lib. 4 Histor. cap. 34, ti cap. 36 zditionis Ruinartian&, ubi h&c habet, in elogio Nam de oleo \ncfii Lugdunensis episcopi Cicindeli, qui ad ipsum M-pulcrum quolidie accen:

et stylum Leonis utcumque conexisse, et mwacula illa adjecisse. Qua propter lnvc ab aliis distinguenda, et tamquam

tempore posteriorem,

auctaria

qussdam
ea,

subjicienda
quiv

judicavi.
rclatis

Priori

auctario dabo

modo

miraculis

legebantur immixta, de quibus dubitaripotest, an

diiiir,

cri
in

iiiiii

oculis

iiiincii

reddidil

etc.

Perin

Leone sint posteriora

posteriori alia, quai subut ex apposita

per am

indice

pmfati

editoris

cicindelus ex-

ponitur cereus;
Vita
S.

nam

Eligii
5

hic oleum non fundit. Voviomensis episcopi cap.

i^'" *nt, et serius sunt facla, tempons epocha est mamfestum

47

(habrtiir tom.

Spicilegii

icheriani) Ceciudillus
esse

scribitur,

ac
.

lampadem
Cecindillus,

manifeste
qui

itidem
caput

insinuatur
beati viri
starel

inquit,

ad

AUGTARICM
MIRACULORUM PRIMUM
auctore incerto.

dependebat,

cum

die quadara parae con-

semivacuus, repente

subita

innndatione re-

atqueex semetipso divinitus lumine gignente accensus, plerumque deinceps el ardet et superpletus,

funditor

vacuus, si repletus cecindillus, non Si ndetur cum candelabro confundendus, ut ibidem

i

paiillo post

niriiir

confundi

QSpiritus sancti mstinctum agnoscere

iim tamen
inde
d se
i

non

satis recte hic

idetur auctorin facto temerario.

Pout

Ex

vetusto Ms. in

folio

ecclesiwS. Patrkia?
F

temeritatem illam
I

major
Xtim.

irginis

Deus permittere, sanctm resultaret gloria.

\

cap.

17 in

Invenit
:

germinasin

J-iraiit

septem
obitu

fratres

de

Britannia
qni

insula

suo-

Uritoiu

virgara

Aaron

domo Levi
qui
sunt.

et turgenlibus
dilatatis,

rum
tes
M
1 1 1 .

civium

non
eis
,

ignobiles,

inobedienin-

eorportt

tirts<

gemrais

eruperanl

Elores,

foliis

main,
1 1
1 1

patris

eornm
tale

destitut, et
ferenti,

moread
I

i>ul-

rnin

'

sraygdalas
SS,
7'"'
liat

deformati

An

in

eo

figura sit

sibi

ab

ractam iniquissime
ei

ab
divi-

hhrr.ih

IHnilatfs,
'iiiui
i.iiii

consuli possunt

interpretes.

Neinsi-

ea

maledicuntur
Bunl

ob
ut

maledictum

clara kst, ut ultro

ndriiiiiv ipsi

oculos

niius

coerciti,

horribiliter

paterentur

'//"'

non

impulsu Spiritus sancti,

fuissel
i

obventura fuisse, si ut auctor putavit, rem

omnes tremorem capitis. En qua foBdissima specie snorum civium oculos non ferentes, huc at,11,,,decurrentes erant, semper vagi a, et q ue

aggressus.

numquam
illum

stabiles

toto

paene

ea

abantur

orbe

Sanguinem

etiamnum

servari,

et

confunctum
l

sibi

cum dente liquefieri narramnvus Uubietfactnmipsumexpositum. trdestvenamsibiperchvrurgumaperirijus-'"' \imd us habet : Sanguinem de brachio suo Bik!
.

Romano. ia his duo Neapolim venerunt, Ugo uempe el Snido, qni cum per mulla Sanctorum
oraloria

ejusdem
B.

civitatis

perambutarent,

tan-

dem
quq
sii.iii

ad

praadictum
.

monastenum

nrgraum,

corpus

excuti
'

fecil

pervenciiiiii.

requiescit, devoUssime Patnciaa r..; iMim ad sepulcrum pro-' ejus cum -ul oinc vi'ini Iitii iii nrn.

Qui

'ebotomus

esi

oenai
ul

sector,

ut
rst

flebotomia
sv,il/,rl/uin
,

jacerent, et

cum

lacrymis

diutius

orarent,

"
'/""
1

tio

rrrnni,

rorul

oena secta
'''""iim.iiv
(

adstantibus omnibns virginibns ejnsdem ccenobii, interveel sobito Iik divina snper eos effulsil
,

id rsi acu pingere oariis

Hit

nientibus

meritis
liberati,

Palrici,

de

pessima

illa

Quintana pro
tiabet

circumstantiis

varias

passi

ad

pristinam

sanilatem reversi

"*

Mgnificationes,
'

mdetwi
r.

sumi pro anI

sunt(

\,i

q U od

iAwHi

mar

rructi,

oonvenil oivitas,

miraculum intuendura tota paene nonnuU. eUam, qn. eos alini el

riderant,

"

220
t.

AUCTARIUM
,

S.

PATRICLE VIRGINIS
ejm
sa

imsato.

viderant
iliis,

causaraque

Iremoris

eorum

noverant,

irum

tiiiuuiuin

deposita
el

esset,

orantibu
ana

alcnmque
ecclesia
sl

poterant,

indicabant.

Plena

virginibus

ejusdem
qui
iHi
el
e1

ccehobii,

lugentibus

erat
et

gaudentium^ nemine tacente, hinc atque inde clamanlium. Quis enim ibi clapersonabal
racibus

cum
ima

aliis,

aderant,

subito

obdormivii

m
ihj
i

Deo

gratias,

Deo

laudes,

apparuil
iiuiuia,

B. Patricia,

veste

mlendentig.

gemmis
dicens

ornata,
:

praebens

manlium, atqne
bus Dfi?

gratulantium

se

lennit

laudi-

poculum aquae,
el

Hanc
ini.it
,

aquam
sana
ei

[nterrogabanl

aulem

eos
,

aderant;
nia

qoomodo
eis

sanati

(uissenl

et

omnes, qui cum omsit

salva
a

eris.

Quaa

mox,
et

ut

ala-

cria

somno

surrexit, et

coepii
:

statim

cum
ago

ma"
libi

ab

per
et

ordinem
dicebant
:

audissent,

gloriflcabanl

gna TOce clamare,

dicere

Gratias

Domiuum,
tuum,
solus, et

Benedictum
I;

nomen

omnipotens
Pati iciam

Deus,
a

Deus
el

[srael,

'i

111

"' IS

mirabilia

m
in

qui me per famulam laqueo diaboli liberare dignalu

luanl

benedictum
in

sil

nomen
seculi.
in

majestatis Luae
Bt

el

tiiu

Domina

mea

sanctissima
el

virgo

EBternum,

seculura
est

haec

dicentes

anusquisque reversus
.i

domum
el

suam.

Nam
in

quas laudes refeiTe possum, de morte revocata sum ad

tibi
1

gratias, per quatn

vitam.
el

Laudes

ini

Britones, qui

sanati

fuerant,

reversi

sunl

semper, Jesu
le

Christe

Deus,

homo,
es,
sii

qui

terram nativitatis suae

Patre etc.

laudantes,

gloriflcantes
j

fauce

diabou'

liberare dignatus
in

im

Dominum noslrum Jesum

2

Christum,

cum
a

men tuum benedictum

que

secula seculorum. Cum-

omnes,

qui

convenerant,
gratias

puellam
01
in

sanani
sunl

'

faemina Quaedam nomine Zutia, patris cognomento Morlifera dicebatur, niti vexabatur, el cum per multa loca

quaa
n

vidissent,

egerunt

Deo,

reversi

dse

cum

laude raagna
trero

nimis

quisque
pnellae

propria

Sancloea

Parentes

prsefatae

una
et

cum

ipja ad
rni

rum
it

portata

foisset,

nullam
lon
Patiicias

meroil

sanitatem reul in

praenominatum castellum
laude
el

reversi sunl

cum
qui

cipere,

scilicel

D
suse

permiltente,
ostenderet.

exultalione
nostri

Laudantes,

benedicentes
vivit,
1;

merita

Famulae

Tandem
Domini
ad
,

nomen Domini
i

Jesu

Chrisli,

audientes

parentes

ejus,
,

quod
'"11111

Virgo

regual Deus

peromnia

secula seculorum.

multos

inflrmos
ejus

curarel

magna
qui
el

Gducia

tumulum
cceperunl
cta
el

eam

adduxerunt,
virgo

venientes
:

aNNOTATIO
;i

cum gemitu clamare,

gloriosa
lui

dicere

San-

Chrisli

Patricia,
te
;

magno
subveni

Discere
suis

hinc possunt

filii

debitam
atgue

parentivicissim

amore nominis
el

moti

venimus ad

bus

exhibere oenerationem;
in se

Jam cognoviinii111,1111 virtutem per multorum hominum safeslinavimus venire ad luum lutem, propterea
succurre
nostrae
Lribulationi.
:

parenles, quahtopere

pariter ac liberos tuos

cos

peccent,

dum

maledictis

prosequuntw,
>

9t

imprecationibus, quas

s&p.e

m malum

rorjuiN

s.'iiii.iiuii->

ergo

et

nos,
ul
Iseti

qu;rsuiuu>
effecli

que audit Dominus

f

duicem
salute

consolationem
hujus
faeminae,
nosti
1

tuam,

de

semper

benedicamus
te

noTalia

men Domini
miracula
rmii
cia

Jesu

Christi, qui

ad gloi iosa
est,

facienda

perducere
sequenti
11.1111

dignatus
ecce
diclae
,

lacrymis
apparuil

dum
nocte

repelerent,

S.

Patri-

AUCTARIUM

II.

jam

inGrmae,
dixil
:

cujus
Auilivit

corpus

Lorquebal

el

DoMiiuus
lacrymas
crastina

viditque
tui
:

gemitum eorum
.

parentum
idcirco
el

tuorum,
est

Miracula S. Patricice scrius facta,

miserlus

iiaiu

die

sana,
a

hilaris

ad propria
humilis,
el

rteris.
laeta

Evigilans

autem
au1
illam

somno
aut

auctore

anonymo,

ut

vidctur,

eodem.

surrexit,

nibilque

mali,

inepli,

sicul

priUB,
batur.
ivni,

loquebatur,

motu

corporis
ejus

torqueconspice-

Taiem

cura

parentes

quomodo e\ inflrmitate se haberel quae cumomnia per ordi111, sicul b Sancta audierat, relulisset, omnes virgines ejusdem ccenobii nna cum parenlibus ejus
coeperunt
illara

interrogare,

Ex

Ms. memorato.

11.

J- cmpore
i|ui

Henrici
sibi

a
Siciliae

Romani
nitebaiur

imperatori
subjicere,
III
''

de

el glorifigaudium conversae sunl Benedicium sit nomeu cabant Dorainum dicentes tuumJesu Christe Domine,qui audis voces spe-

tristitia

in

regnum
in

residente
et

urbe
c

Roma Papa
el

Caelestino

Ansclino

antistite

cathldram
Mfalegayca
.

Parthenopen
sanclte
Pa>>
t

lanliiim
gioriosa

iu

le,

el

ronlilrnliiiiu

iiomiui

tUO.

sem
triciae
1-

tenente,

nec non

Virgo

Christi,

ecce
,

tuis

intervenienlibus
;

ccenobium
A.dversae
,

meritis,

mu
iiia

quod opta^ iraus vidimus accepimus el nunc memor

iii

quod
nostri

pelii
sis
,

parlibus

puer quidam gubernaute pauperl d oriundus, nimia

pro
vilae

et

urgenle
neral
.

Neapolira

sustenlal

; 1

"

Nl

aei is uos,

iiM

precibus adjuti
el

aetei aa

sed

Lam
ul a

rariis

tantisque

premebalur solum

lan-

liabere

mereamur

haec dicentes
,

cum magno
el

guoribus,
officio,
11

cunabuu's
dignitate

non

aununi
1

gaudio ad propria sunl

dicentes
Patre

reversi

Laudantes

bene-

el

linguae
ita

nomen Domini
qusBdam
Argenti
valde
. ,

nostri Jesu Christi, qoi

cum
luis

temporis
despeclui
inedia
,

per
ul

tolum
prae

caruerit; sed ex corpus maculisero

rceditate

etc.

scabiosis

infectns,

sui

ab oin

Puella
''-'"

nomine
.

Gemma
.

de
1

castel-

haberetur.

alia

lo

quod
Q

dicitur

orta

cum
..

rabal

tantaque
ostiatim
sui

etiam lanta w miseria ducebatur,

Hic
corporii

'""'

'""" Saneta

ptennia,

;>

daemonio
,

ccepii

vexari
.

auae

ei

quolidie

nece sona
'i' 1111

cum

parenlibus suis ad
ia
,

perdui
portata
11.

el

per

multa

cmtalem Neapohtanam Sanctorum oratoria de

ad

teret,

quid

ederel

non

haberel

'
.

mendicando
Il> ria

eleemosynam
ab
.11'

qumrerel
1

rl
,

'"
acciditi

fuisset,

tandem
renerabile

ecclesiam

Patri
est,

iiriij.iii l<l necessaria

"" hominibus

poscerel

r,

iiin

ejus

corpns
pervenit.

cum

magna

devoti

hnmalum Et cum

ante

ad Bimo Spiritu sancto inspirante evenit, al ve iii.i, monasterium subsidia petiturus

.

Sed

1)1

K VIGKSIMA
cura
suis

QUINTA AUGUSTI.
"i"
to

22
annuil
lioc

Cfld

oum
mii
'

abbatisse
l;im
n( ,n

monasterii
ac

sorori-

pavidus

capite

se

velle

el

to-

inriio

miserum,

despicabilem

cer-

corde

desiderare.
Aliquol
|mmt.
visa

Quo

dicto

evanuil

Virgo
diebus,

'"'

|r

iuj

niMI

misericordiffl

modicum condolentes, ccepertfnl mceribus commoveri. Et

:

ab oculis ejus.
nocte
ctulo
cie,

autera
.

transaclis
61

quadam
quiescenli
el

-lormienti
esl

iu

^uo
ea
se

le-

J2| non

^nosioli

inilrmorl

dictum Quis infirmatur, el compatientes inlra monasterii ei

:

Patricia

rirgo in
,

pe
illi

Qgura

qua

eam
Sed

videral

cuni

in quo eum commorari fecerunl habitaculain ita venerantes, gaudebanl Ghristum Dominum
j

visibilem

ostenderat.
. i

mirans intenderel
i-:nvi
,

q n ibus

poteranl
si

providere

ul
tau'

singulae

vidil
ct

angelurn

pr0
F

magno haberent,
8ancta

ona

aliam

beneflcio
.

lem

aiite

eam
tuo.
:

cum in eam puer adum eam mente lota desideDomini rirca eam rnaneflrnnmam amvain i^tantem
,

npBBveniret.

Quera Sancta

excitans

dixil

el

Surge

puer

el

20

mvidial
ejus

contentio

glonosa!
cuills
i

sede
dit.

iii

lectulo

Qui

statim

surrexit, et se-

Ouasdam enim

curam vulneribus exhibebant,

ministrabanl
:

Cui
,

Sancta

Aperi os
viltam

luum. Quod
,

cum
el

ape-

*T*1>'"

LM

quadam

corpori necessaria
,

hse

invi

complicatara
,

quam
illius,
:

capite

buo

ra m anguentorum

el

balneorum habebant,
haec

gestaVeral

posui!
ip

sub

lingua

tenens
iii-

uiborum -'i potus. m ilia Berent, dum

Viderenl
,,..,,,.,
,

Dum

ab

illis,

et

bis

eam
gitis

ccepil

am

extendere

auribus

ejus
el

laliter

indigenli

proximo pro,

suis

impositis,

auditum
linguam

illi

reddidil,

lin-

Dei
,

opitularfte

misericordia
ipsa
el

caro
.

con

guse

officium

restauravit.

Verumtaraen,
tantam

dum
moleut

resiluil

scabies
sanilati;

conjacuil
ita

el

totum
ul

sancta
digiti

Virgo
ejus

pueri

extenderet, <lum suis

.

,,!,.,,

rcdditur

lactum
,

est,
in

auiiculas

aperirel

ei

,,;,.

ex

infirmitate
salutari
n, e1

temporali
anlidoto

accideranl

bre-

stiam

intulit,

lantumque
puer
a

dolorem
el

incussit,
suis

u
a)

^empore
;1II
| (

curarenlur.
quia
el

Resta-

voces

ingentes

emitteret,
sorono

clamoriEl
licel

.,

M
,

eo

nativa

debilitas,
:

auditum
eral

bus
pueri
iinvi

circumjacentes
clamantis
,

excitarel
,

B aniiseral

loquela

carebal

non

enim
,

hoeral

voces

attenderenl

quid

lamen
nnonio

minis

morbum
quod
autem

naturalem
oatura

subducere
.

aon

el

quid

puer ageret, dignoscere non valeclamores

de
sibi

nominis,
,

inlnleral

abd casse.

Vi-

banl,

tlonec qui

emittens
el
.

cum
aure

i-i

, i

puer se
quotidie

pustulis

scabiosis

liberatum,
sustenta
,

sanguinis,
cuncta
.

ore suo,

manaverat,
surgeret,

aitendens se
i,im
sterii
iiu,,,
,

rebus monasterii
gratias
El
licel

quae
e.

accideranl

cum

Creatori
servitio
sibi
el

omnium
desudabat.
vel

referens

la

enarravil
,

verba
nequlrel

im
,

Videntes
in

autem
puero
mentis
a

sanctimoniales
B. Patricia
in

tantum
patralum,

mi- ommno
coe-

audire
nutibus,
talia

explicare
poteraj
.

signis

raculum
perunl
et
in

tamen
ea,

quod

fa

iebat.

[nter-

pra gaudio
jubilo

pariter

Domino
el

exsultare,
ejus

iiiiin

agerentur,

quadam

die,

dum

ante

laudes DOmino,
I

Vir-

tiirmiliim
tioni

S. Patrlciee

virginis

sanclimoniales

ora-

gini

decantare,

factum

mo\

ut

auribus vii

insisterent,

dum Denm
puer,
adivil
.

deYOlissime

exoraipsura
il-

rent,
loi-inn

praediclus
oralionis

velul

domeslicus,

cumque
diversas

huc

atque

cinorum insonuit, Deo gratias referentes, m viderenl loquenad ccenobium properabanl et cernerent quem mutum agnoverant tem
.

luc
et

puerorum

more
picturas

oculorum

aciem
ei

dirigeret,
.

hmr

inde

inspicerel

subito

quem audientem omnes ananimiter

,

surdum
laudes

luisse

sciebant
dantes
,

Et
el

Domino
devolissima

ad

B.virginis

Patricice

imaginem,
capul

picturam

ii.

Patricise

virgini

mente

supplican
gratias

oculos
i

circumducendo devenit.

tes

ad
e1

propria

remeabant.
referens,
sed

Puer
noluil

autem
tanti

Sed

dum
,

ipsius

imaginis

vitta

serica

Deo,
inn
Mll

Virgini
.

benead
pro-

coopertum

et

auro

gemraisque
lactus

cerrferel

deco-

esse

ingratus

multo lempore
el

monaste-

Pjj^Smt(e ratum

dum
,

ejus

pectus

respicerel
,

monili
quasi

aureo
futurae
.

serviens,

tandem

sanus,
Maria

hilaris

adornatum
suae

nulu

divino
praesagus,
ccepil
a

pria g nobii

ivpedavil. Monialis

medicairicis

quae
satrice

haec

essel

moinvisic

qumdam
sic

nomine
addito,

islius
/

coe

abbalitSQ mo-

do,
r.

quo poterat,
[lla

monasterii

abbatissa,
ul

eral

affecfa

pustuli

vui

dagare

vero

admirans
soiendi,
ei,

ynm
quaa

factum,
esset,

et

neribus,
tus
se

vulnere vulneri

medici

penir
f

dens

eum anxium
hvr
m.Iiiii,

quam

brnatam
quB2

conspexerat,
fnerat,

quibus

valuit,

signis,

indicavil
\

Quam dum modo,

genua
Hectens',
sibi

eam

horrorem de ejus vita desperarent. Hasc videns ui generare Intuentibus, rogavil moniales, tumulum B. Palncim ante ponerenl
:

quo
pul
cis

agnovisset,
el

ca-

inelinans,

capul

el

frontem

signocruloqui
a

consignans,
Mira
,

Sanctam pro suo

1 1

modulo precaqui

deportata, complelorium ad quem ipsa B. Palncia, pliciter exorabat, al semiUs mandalorum Dei, a quebatur in
posl

sup

balur.
poteral
{,[

jara

rneres
el

nara

non
Deo,

innrmilatis
et

molestiis

se

liberaret,
scribl

voto
sui

sua Brmans
beneSancta
debi-

qui

auditu

loquela

carebat,

jurans,
serie

quod
iter
,

liberala
aiia

raceret

S. Virgine veniam postulabat, el ila ''11111 ulMu) deleclabat ut eum ne saspe in die
, ,

,-,,

miracula,

ab

ea

hoc

facla
1,1,1,.
el

ei

quoniam pradicla
affecla
se

abbatissa

a geret,

nemo
esl

tenere

posset.

Verumlaraen
invocantibus
se

quia

yigiliis
in

eral

correpta
in

somno
eccle

prope
1,1

Dorainus
el

oranibus

eum
faciet,

esi

el

vidil

soranis
in

stare

majori
S.

wriiate,

voluntatem

timentium
:

siaNeapolitana,
oiim Neai
lani

gradibus
episcopi,

altaris
el

^thanasu,
quasi

orationesque
Mla

devolione eorum exaudiel noluil ''11111 Dominus pnerum deiVaudari noluil

.

quemdam
alio.

ecciesia
.,
el

,lnil,lls
"''

cruciari
ipso
\

qui per

B. Patriciam

credebat,

episcopum se dulciter Surge, vade, dicentem sibi

ipsius
:

n^
se

quia
Ula

au
Sr,

Domino
oranti,
die

sanitati

donandum.
salule
sui
el

na

fa cta

es

intercessionibus
sanitatis

Palriciaa

ei

ac

de

corporis co-

expergefacta,

integrilati

donata

surreiefe1

''"->"
h "''

quadam
specie,

Virgo

apparuit,

in

muter

m.
,..

el

miraculi,

testiumcnie
qni
esl

senen, seriem glonosus

scribi scrim

quam

pictura

1,,,.
educitur
\

in sic

ad

laudem
suis.

illius,

Bmon atravit. Quam hmore perterritus,

r|
|

puer ex

insperato respiciens
stupoail
:

m
3

Sanctis
1

magnum
,

,i

TheOtonisi
i,

"

Ul
'

admiranti
via

ac
!

slupenti
Bl
iii>'
,

irgo

possiderenl

quidam

Uerrarum civitatem Dei eorum poslposiio

h
li-

aliqui

aircrrr
li

i" ln

sanus

lieri

qui

eral

ani-

more,

rapinam exercebanl

um per oirctmu lantes

vil<j

las

'

121
A.

Al XlARllM
el aliquando accidit, ut Cenluria, jn\ta Acerras,

II. S.

PATRICLK VIKGINIS
io

AM.MMO

i.i

in

rilla,

qurn didn

Tandem
...

reminiacentea

.:,,,,

tur

ma\iiii;un

rapinam

quod Deus
tur,
aubtiliter

eadera

basilica

hactenua

"

pecudum. Divisis autem inter se pecudibus, homines Acerras vinculis tene ferreis vinctos inhumane pertraxerunl el broso, ac horribili carceri manciparunt. Qui lum tum famis inedia, cum horribilitate carceris, cii.iin ausleritate multiplicata frigoris morlis amariludinem quodammodo expectababant se
facerent

hominura

et

insimul adeuntes,
discutientes,

atque eamdem
illius

J?

1 "* 1

foramen
perfosum
1

distillationibus

oircomquaque

^''N
'"'"

nmt. Quo viso, Crealori omnium

ras
tibi

laudes i"

reddiderunt, dicentes
s.i

Gloria
'
|

,,'"""
'

per Becula n:ilmlk per Intnm Dabuhs nnr tolam

cuncta.
.,,1... ui-l-in

Deinde Dulsatu ls
...:

Imjiisnm.lj

"

nl111 '"Hiii

;lIll

Domino
dantes.

singulariter
tater
lios

pro sua dcvotione

commenipsius

divulgabatur.
bras
tanti

Cumque

aurora
urbis

alterius

quidam
ad
clamare
nobis

devotus

S. Patriciae,

diai
,

effugasset,

praefata

exhortans
Virginis,

alios

vinctos

devotionem
coepit,
et

concives

mirncuii

mysterio,
wngillatim

T
,.

quod
sacro

clara

voce

dicere

B.Patriciam,

ad ejus ecclesiam

Virgo
et

Christi

Patricia,

miserorum
miseris,

miseralrix,

debant
>

Deus feceratl communit eP J*

liquore

'I'"

domina,

succurre

omni
ut

spe

humani
meriiis

auxilii
i

destitulis,
t

refove

debiles,

juva
tuis

magno cum gaudio mox m per varias

ad

prop.ia

remeabani
perungerent
salutis

,,

infirmitates

pusillanimes,

<

nos

te

vocantes

attende,

ente
ad

clemenlia

Salvatoris,

liberati,

ad sacrum tuum ccenobium cum

muneribus veniamus.
8
Hberali

Verum
el

quia

prope
fusas

est

Dominus oranibus
singultibus
lacry-

invocantibus

cum,
de

omnes percipere meuuerunt. [nter hajc, dum lalia notitiam jam dicti archiepiscopi pervenissent cum magna clericorum pompa ad prafalam
siam accedens
.

medelan

cum

eccle-

mas,

preces

B. Patricia

coram
obtulit;
B.

eo,
et

qui
ipsis

Pcad

celebrans
-i.i'
,

ad

ibique sacra mysteria devotissime rem Dei et s. virginis

,

trum

liberavil

carcere,

Patri-

omnibus qui annuatira

visitandi

In

eadem
oblati

gratiam
\

exauditionis
,

admissis,
.

die ad ejnj

Patricia

capti\

111,1111111,11

gralia

i-.

apparuil

el

sotutis

quibus Lenebantur,
liberavil

cum

bus accesveniam

serint,

de

peccatis
instiluit.

quadraginta

dierum

culis

ferreis,

eos
ipsis

carceris
,

immanitate,

perenniter

praebensque
tatis

ducatum eos usque ad nativipropria duxit, admonens, ne quod voveneglige ent.

IVti.Tiint
.tlmi
i[ii;iMiam
-

ranl
quas

.(. sic
.i

AWOTATA.
Factum Uaque hoc miraculum sub finemtt\n i/i<<> irui/mrc memorati hic princaa
:

tanti

remedii
tulerat
,

cum
el
,

tantis

periculis

opem

miraculose
eis
ris
:

rerebat.

Respondit

ergo
oarce

Ego
hoc

sum
dicto

Patricia

quaa

dum
veslras

vos

culi

angusliaa

vexarent,
statim
libertate

preces
evanuil

exaudivL
oculis.

Et

ab

eorum
tot
siclis

Praefati
teis

vero

donali

cum

argenIbique

floruerunt. Uenriius imperator, quem Baroimis hujus mmiiiiiK guintum, Pagius sexlum "miinii, coronatus est < Ccslestino Pontifice on-

processerunt
ipsius

ad

Lumulum

Virginis
altare.

gloriosaa,

nn

ir.n,

imperium cum vita deposuit

auctores,
Sicitiai

iffl,

quot

coenobii
,

cinxerunl

habent
]>n>

dicti

qui etiam

ilr

bellis

abeo

cum

gestse oarraverunl

quibus super ordinem rei Bemiraculum cantaverunt usque ad finem, nedictds Douinus Deus [sbael
sanctimonialibus
,

regno possu n
I

subjiciendo

ijvsiis.

consuh

Cirlrstiiius
obiit

iii

Pontificatum
(49$
die

Sicque devotioni satisfacto, ad propria cum gauet virtutes Dei dio rediere, extollentes laudes,
,n

rpiiis,

iiiino

octava

anno U9i mensu

propria

ad
'<<

ii ii

ru.

Sanctis

suis,

qui

vivil

el

regnal in secula se-

Ansriimis

gestomm
sergio
,

gloria
(iii

virlnte

culorum.
9 Tempore
olei
<
i ,

Clarus siic.Tssii

sr</r

\,'(i/iolil(uia)

cirw
''

quo

regni
,

Siciliae

rex

Frederi-

annum Domini ucXcn

///
ii

inquit

Ughellus

/"'

cus k gubernarel
stolica

hnbenas

residente in Sede apo-

archiepiscopis
ii

Veapolitanis ;

mortuum
Urbs

ditft

sepuleri mai

m
v,

Lnnocentio

Papa,

Anselmo qucque
obtinenle,

Nea-

n n
(l

/-.'/.}.

<

dfu

Ji

.".

politanum

pontificatum
in

miraculum,
solitus

Adversa,

communius
in

Aversa,

regnl
episco-

quod
/

olim

eccles a

s. Patriciaa
et

fueral

annual
annis

slendere,
eral

Deus quod jam

dignatus

Neapolitani,
palis

provincia Terraa Laboris,

mullis
est
ite-

sub archiepiscopo

Neapoliiano,
///

sed

ab 8JM
'"

[abentibus

sopilum,

jurisdictione

exempla
l,i,

habet Baudrandus
iimlr
nliniiiii.
'/""

rum
;jh,-

suis

Deus

Qdelibus

revelare.

Quadam nam,

Geographia
'

die

scilicel

Lduum
crucis
|

Sepli mbris
,

quse

esl

Oiiifirt

/iln/uis

''"'

ante

Dominicffi
,

Exaltationem
/
|

quintana
capite

mai niorea

qu33

conjunctfl

est

cum

lumuli

in

quo

sacriiin

corpus

praefataB

Virginis

quebatur, didicerit. Ad quod respondeoei """' S Bernardi tom. i iugusti pag. 33% "'" l,n "miracula S Bemardi, <> irsn/><<s oculatis
<'>

\ciu

requiescit,

cantalis
inslar

vesperis,
olei

per

suuio

foramen
emiltere,
coenobii

puer snri/ns
////
.-

r!

miilus dh

iilrri,
:

//'/'/''

/"'/'"'""
'' N
''

gultalim ad

ccepil

liquorem
prsdicti

cumque

objiceret

<i/n/n<s

Unde

11

''

1,

quem

nulia
,

aanctimonialium
nisi

quae

numquam
,

audierat?

Uespondit
Eacit

episcoput'
disertas.
<'"

percepisset
sui capitis,

qusedam
in

sanclimouialis velamen

Ab eo
itidem
i/rmi
f
ii

qni

linguas

infantium
rry><>ini</n
.

a Qi

quod

praefala

quintana
uitidum
aliis
:

posuerat,

m
iiiii

hoc facto
lnr
sil

oportet,

hujus liquoris

infusione
,

intinctum

invenisset. Quaa

miriiriil iiiii

mox,

cmii

velamen
intinctum

quod
,

reliquerat,

Pustularum
Theolonisi
epistola

hrnc

vulnera

lepram
>

sigW cat?
1

invenisset

vocatis
,

monialibus,
,

iniriiiiir;
g

quemadmodum
,

s,-,i/>i*

epreidicli i"

"

1,

ipsum domiiue
in ista

eis
,

iii\it ostendens Quid pulalis o hoc esse quod meum velamen, quod
,

id

est

Germani,
/i
i<>>.

'^'"""^
''"'"^

rr
<>/>

'/mnl,,,,,

ii/kiiu

Pontificis,

quintana

reliqui,

intinctum

oleo

invene-

Edmundo
.'/.

Martene

inecdotorum,
frequen

rim

cum

nnlla

Buper
ila

eam

ex qua
cidere

potuerit
,

foedari?

lampas pependerit, At illae hinc inde

,

'"/.

///

/////.-

regnum

Germania

"iniiii,

regnum
'/

TheotoniaB.

prospicienlfs

.linlissime

inter se
,

qualiler ac-

Theolisci,
riuiiiiir
h

Tuitisci et Tl

quandog Tidem rep tonici nomvnali

poluisset,

perlraclantes

quid

dicerent,

penitus ignorabant.

Glossario Cangii. fccerrarum cimtas est vn regno

iii

VeapoM

DIE VIGESIMA
A

QUINTA AUGUSTI.
ccpimus, non ut
comites,
sed
ut

223
vere
\i

pucop a lisa<l
'

il""" /'"'"""
i" 1
'' 1

vel

ii,i,.
(,,

"i'"'-l,iin
i

"'

"

'

SCCUlO

Kni

rmn

/Tinri-

COUVeTSOS

/.'/

his

putO

rr,'ci
fuisse,

rrm ru m

rri/)ll i,ii
l
%

wtoiusque Sicilfo occupabant,

bilma

factionis

hominem
auxilio

atgue vexasse
Ger-

ac

"

Ua

(lerebanl

ovm
sew
'"
;

Pontificibus.

Sam

icer-

Guehphos, seu

Pontiflcios,

asumque ad hoc
:

Afiwnum,
'nihus Suevis , ycpcr,,,

comitem amicum fmsse histoma Neapolitana illiUs

|

manorwn
captos,
l'nnli/iri

militoim

eos vero,

quos hie
auctor,

miserrimeque
/insxc
1 1/

Imhiios

describii

'"'
r1

iiiimiriini

rrn

1'nnl i/inhiis

inhlirlns:
rn ininlc
;

rnn siis/nmr nrmlisse

lircl

"'
.

rurns
,

illnrinii

r/nslnlis

rnlln/n.

\/nnl

snh

Mnii/rnii

ciinin

snh

iliiin

y
'

m
/>

\fartene coi 802 Clemens iv scribit g^ [cerrarum comztem pacem fecissc Sicilim rege a carolo .t ndegavt nsi, utriusque

antecessoribus contmgere potuerit.

h<>r

Heec dt loco

admodum
hl
est

obscuro,

circa
dei/n

initium

seculi

xui

Frederi//.

ntificr

constituto.

Epist,

298

tus

3i0 idem Pontifex fcribit : / venire noluium comitem Acerrarum ad nos parceremua eidem, sed nobis ponun 11 gravis nobis exiBterel ad videndnm, el iiuiii
1 '

apud eumdem Virum sangui-

cus

enim,

imperator

hujus

nominis

regno Sicilice defuncto patri successit anno li.iT. Tnnocentius iii anvo 4498 svmmo /'<<-

tificatui

balserel
uiii
' ,

\ (,

s|1 "

facerel

aliqnoa amicos in

cnria,
veeir

diabolo
|ih
i
,

cras
i

assisterenl
,,,/

cum
legato

muneribus
Pontifex
<!

iii(

l/s

.;/,,

$56

idem

admotus, eumdem tenuit usque ad an/num tnselmum archiepiscopum obiisse jam dixi mus a/rmo Domini 4245. Vox hasc leginonpotuitvnMs.Dequintanatti liquore hoc, vide qucs dicta sunt ad Vttam secun(246:
i

dem episcopo
Casertanum
el

llbamemi,
A,cerrarum

suo,

scribit

damnum.24.

conrites

vidimus

re-

DE
IN

S.

HUNEGUNDE VIRGINE
HUMOLABIENSI
IN

CffiNOBIO

YEBOMANDUIS
i

COMMENTARIUS PR/EYIUS.
I.

Cullus

Sanctse

Acla

ct Translationes.

N
<
I
1

T*

obilibus

orta

natalibus,

al

vitm

,i;

lesponsata

fuil

qui pari

eral

generis

clari

Hunegundis virnobilior, sanctitate awnuntiatur hodie vn Martyrog

logiis

tudine.

Qwo
invita

Dei

nutu
adolevit,

e\

humanis

subduclo,

poslquam
niterei
:

Virgo

variis,
ejus

licet

"'

Martyrologi*

nam
cuidam
illigal
i

Romnm, nuihi
dnii

Inihrniur

memoria.
In

Usuarpago
Vi-

ra
j

Eudaldo
conju
|io

jamque vultu eleganti jam mente nupseparentum prapotenli viro

Christo
,

Martyrologii

codex
iia

a/ntiquus
celebral
:

Hermienvirginis.

ussl]

esi

cui

pia

fraude

sua-

Virginis

memoriam
natale

sii

antequam
s,

mariti

jnre

potiretur,
eral
,

simul

Romam
."i

romandensi,

S.

Hunegundis
codices
,

devol

qud

obslricta

r.n^

pergere

Ejusdem

Martyrologii
,

irrs
ei

mdelicei

apostolorum

Principis

patrocinia

proraerenda.
die

[ntverpiensis

Ultrajectensis
:

Leydensis eo,

q UO(
ad

bi

consecuta

fuisset,

Rom

quadam
voti

dem
1

fere

modo

In

pago

Viromandensi
Christi.
aliis

natale

pede
,

ammi

Pontificis

provoluta,

se,

s.

Hunegundis
codicibus

pretiosm

virginis

Eju

nv
,.

dem Sanct
iii

memoriam
additam

quinque
reperies

m
'""
wi

UsuarUsuardo
Marty-

pandens, sacrum velamen devole Qagitatum Qua de re Eudaldus exacerbatus, -;i siaccepil
:i

niio

subsidio
in

relicta,

qua
Al
et

se
illa

censuil

con-

nost/ro

per Sollerium

illusvrato;

temptura,
slituta

Gallias

rediit.

rologio
SSt,

Usuardi, proul ab auctore conscriptum 10 non \rhcrnis tom. lnriis nncinhir

a

solalio,

virilileregit,

humano de seipsam in Domino

sola
in

conforlans,
,,.,.,,
,,,,!,.

Sanctorumque
\

suffragiis,
Ibal

pa-

Spieikgii
'/'""/

pag.

(30 eetus

edidil
/

Kalendavium
vui

tenera
ac
si

,,

,,

repedavit.
in el

per

viam per.

ni

preefatione

pag.
in

scriplum

fukse
Kal.

jam

monasterio

degerel

pane
pasoute-

putat

ab

anno

826,

h<>r

autem

pineribus
.,

permixto,

herbarum arborumque
corpusculum,
ac

Septembris

notatur,

Natalis

sanctaa

Hunegundis.
recenliores
I

Neque pmtermittwnl S.
Vartyrologi

Hunegundem
,

defessum refovebal lum restis modico pane,

lilllM
.

diebus

aqua parcissime
incensus
,

r \\m, \lenardus, Balmgem, '''"'"". Florar Ms Kalendarium Benedictinum '""". Irturus iii GynmceOj Caslellanus in Marl yrologio iiinrcrsni, Martyrologium denique Parisiense anno ij-jt editum, quorum urba ''"""nciiinrarr longum leiCCVpe lininn. eSSCl ^or, longiusculum quanwis, Andrern Saussayide S; Hunegunde clogium, quodpro Utorum compen.

tQierim

Eudal

lus

odio

puellaa

patrimonium
,,.,,.

incipit.

distrahere, hancque ad necem g Verum divinitus Christi Sponsa ab

evasil
libera,

jllius

insidiis

veniensque

in

patriam,
diriperel

omm.i
pio

sua

priusquam
Wariaa

ea
<i"

Eudaldus
Humbleriis
religioso

yoto

sanclaa
nl

ccenobio,

se que

simul,

concupierat,

munere

dio subnectam
:'
,

^fTaL
uon
ac
ples
.i.ii

pietatis

virtute

concussus

Budalda

Quintinopoli
,

inquit
virginis

in

Viromanduis,
claris

sannala-

posl

ex

Virginis

adversario,
a

1 '

'
,,

^negundis
>

qua
in
ipais

orta

admiratorem
poj
.1.

mutatus est:
orans
al

qua

m amicum vemam supbabere

lbU8

atquc

sancto
i

Eligio
.

Xoviomensi

pra3sule

quem
babere

uoluissei

icepta

incunabulis cui-

sponsum,

servum

saltem

dignaretur.

Pactus

224
At
I .

/E S.
igitur,
ui

HUNEGUNDE VIRGINE
Historiam
persecutus
est.

I.rlll

ctas

petierat,

coenobii

procuratrfr,

Post

Virgini

qusque
:

posceret

necessitns affluenter sup-

uccuLxxvm

m<:iix\mii

peditabat

tnstitutoque

hac, ni s a habent SammartZ^

,.
,

nenodochio,

quod

oensu
trans-

congruo instruxit,
igens,
est.

peribus sanctis
carnis beata

ntam

duodecimo Kalendas Septembris, Pelrm secnndus Bbbas Humolariensis, conflata

Bimi operis
theca,
s.

dcmum
cujus

exqui?

feliciter

nexibus exemptus
rirgo

Hunegundis

Pro

anima

reliqaias in

per
vit

sacerdolum
corpus
honesto
\

manus
defuncli

Sacrificium

Hunegundis salutare Deo

tnmula
astrinxil

inferri curavil per illustrissiraum

Z
que

Guiliclmum

M;,,"''

oiiiulit,

sno

in

ccenobio

funere.
.

Deinceps

vero

se

Novioraensem, cui Joannes abbas S.Quintini [nsulanus, JohannesPrayectensis, Johannes Aroasianus, Johannes Vermandensis

flnium, episcopum

severiori

itae

foedas

cogitationes
,

haud

secus

;it-

cnm
11

ex

clero,

tum

ex

militibus

viri

quc
anmii

primariiad.

mal;i

0|>ei;i

ilerlimins
(

rarneinqoe

macerans
in

stabant.

crebris

jejuniis

vigiliis.
el

Alque adeo
Gdei

sancta
e

Tum
aliara

Petrus
Virginis

abbas
costis

Humolariensis
XI

unam

meditalione,

devota
exaclo

operatione,
,

sanclas

Ludovico

Prancomm
ter-

sanctaa

conversationis

decursu

sanctaa

regi,

r.uillelmo

Novfomensi
el

episcopo,

anclionis
liit

oleum

el

divinam
;ij,iii

Eucharistiam
r\

sibipe-

tiam

denique

decano

cai

icis

collegialaj s

noinistrari:
I'tis,

quibus
(

magno cum
> . | 1

pietatis

sensu
el

Quintini

ecclesiae

concessit.

Confectum
in

hacdere
san-

eii-nis

1 j

cilicio

jnstrumentum
ctae

cinere,
fusa,
i

suavissimd odore
ad

immensoque lumineperlaela

anno MDCLXXix Huneguudis theca repertum

suis

cjusdem

est,

cum Humo
reliquias

Sponsi

caelestis

properavit

conspe-

lariensibus

redditas

Virginis

iniii.

Hactenus Saussayus.

quae ob bellorum
\

terapestates

diu

apud augustam
,

*
,,,,
i

niuiii

Cultum habuit S. Hunegundis seculo \ <<> celebrem postquam scilicet sacrum ejus post corpus inventum fuerat et honorifice translatum. corCorporis inventionem et translationem anno 946 /actain, Baronius notat ad dictum annum B s u ni his cerbis Eodem anno apud Noviomum in Gallia reperitur, el elevalur venerandum
4

eromanduorum
\i

detents

fueranl

illuslrissiraus

rimr

Pranciscus

Claromontius
habita
solen

Noviomensis

antistes &.

jusdem anni
lexil
,

Kalendas Julias aperla

:oncione atque
exhibuit.

iheca desupplicai:

ei

lione

populo
aliisque

venerandas
supra
\
et

Hac

de
i
<

saeri

ii

corporis

translationibus

MabiUonius.

quir

bus
dis

,
ii

dictis,

cultus S. Hunegunest,
el

corpus S.
puerat

Hunegundis
sub
rei

virginis,

quae

egregia

cla-

seculo sii/irm

abunde probatus
Vitat

sanclitate
:

S.

Efigio

ejusdem
salis

civitatis

stabilitus

Vunc

de

scriptoribus paucu

opo
ejus

gestae

admirandaa
scriptis

historiam

agendum.
7
Yiin'

temporis

aucior
6,
:

raandavit.

Consentit
vjrginis
uti

smr

scriptorem

nacta

est

S.

Hunc-

Pagius
plicans,

num
ail
is

remque
Corpus

paullo
S.
e

distinctius ex-

gundis
bii

Bernerum primum

Humolariensis ccmo-

Hunegundis
terra

Humolariem
narral

hoc

anno

elevatum,

abbatem seculo \ Quippe r-um moniales ob mores corruptos auctoritate regia, et confirmai/mir Pontificia
seculi
ea

Bernerus
.

Humolariensis

abbas

auctor
hujus
Hi5

coenobio
fuissent

Humolariensi
ul

circa

coaevus

Berta
auctor

Humolariensis
fuil

abbalissa

medium
,/is,

ejectee,

constatei
re-

translationis

Tpsam

translationis

diplomate Ludovici
et

Transmarini Francorum
seculo
2

storiam
Benedict
illam
tiinin
\ui

leges post

Vitam.
in

Mabillonius seculo
authentico,
ex

Joannis
:)

\n Romani

Pontificis (ulrumBenedictino
s

pag.

143

observationibus
iprilis,

prmiis
</<n<<

que
pag.

recitat

Mabillonius

confirmal
[)',7

instrumento
Idus
:

IQ25

ducta
.

Humolarias Monachorum
t/<i<i<'i"

quarto

irr/n,
i.iin

desumo

El

qnia

corpus
hoc

dis

venerabilis

j/irginis

quo sequenS. Hunegunanno, Deo volerra

Benedicti

colonia

consthutus.
sins
litteris

Bemerus Hunc autem S. Hunegundis. res

abbas

fuit

gett

consignasse,

probat
sr<-iiii<i<nii
<><

Mabillonius

lente,
est.
,iin,i

coruscanlibns

miracnlis,
decreti

<i<-

levatum

auctort anonymo,

qui

Sanci& iraw-

Hoc anno, inquit anno integro

ni

auctor,

id est

non~

lationem,
Breviter

mirdculaque
><<
ita
;

<<>

facta

conscnpmest

<<>r/><>ris

translatione

ostendo
>t

i</<<

auctor

Vito

luin.
est

obsemdt Mabillonius, nom facta Novembris anni 946. inno 954, <></ hunc iiiiiim iiutii 7. ce nt duU iiiiroiniix, epi copo synlebrata <-\ a Rudolpho No> iomeni
recte

ac primes t/ranslationis
lalionis
\
ii.i

etenim in Historia Jrawj/"//"/

:

septimo

i<i"x

>.

/->

His
\

praamissis

^
i

el

aclibus supradictaa gloriosaa

irpinis, ralum

duximus pauca subsequendo

in
i

describi

miraculorum

odus
die

inter

alia

in

ea

labilitum
cujus
i

de feriando
orpus haud

:i,i;i

[h/iii

translationis

primm

miraculorumttsta-

sanctas

Hunegundis

virginis,

pridem
sanctas
digia.

inventum fuerat. tn non decretum divina sunl ostensa prohanc synodum Baronius ex meCollegit
synodi
//<//<

seryanles autem

Historiam Bernero scriptam esse, /""'"""' ,r aUCtOr srrnt!,r Ini itsltilm is Sdl que
nis corporis,
iii

his verbis <><

ii. .11

el

translalionis
insignia,

ujus invenlionw descriptionem, simulqne

2:

mnriihi

!:',,,

nis

Uistoria,
inveniet

dicta

proS.
ceiet<>i-

miraculoi
[entibus

um

inibi

v divinilus declarata,

digia

fuse

><<>> ><>'<>

lectoi

Festum

agnoscere,

claro

slilo,

luculentoque
Iin
'

Hunegundis a Rudolpho Voviomensi episcopo brari jussum, im/cm i<<>ti Sammarihani

.v.

mone
bas

studnil

elucubrare
qui
'/'.

piaa

memoriaj domnus

Bernerus,
locejio,
j

!>"

pagina ^i'< < episcopis Voviomensibus. <>/!>cium novem lectionum insertum est Breviario
Quintinopolitano
:i

successil

disponente primus Hac fere UabiUontus

^<il><lit
.

culo
tione
1..111i,, \

pag.

243,

<>/>>

El

~ :l1

"'

utrobique
riirnititii

shins

ac

genins
quse
esl
ati

aisi

qnod
aurilus

in

lraD8
;inl

lir/tijiuis

corporis

translationes
Benedict.

;!<

miraculis,
.

leslis
<'ins

,,

breviter tci<<ri
,

Mi>illtiis,

seculo >

;cripsil
ii;i
,

cerlior
trecentis

nuctoritas,

onesaliee:

l(ltj,

2/4
:

//,

nttnit,

Ali;i
i ,

observationibus prmviis num. 4 /<<>r seu corpoejus Virginis translatio,

quai
to

quae

Hunegunde

anni

scnpla
s

est.

rj s

n) ui ,n

Idus

Junias anni
Insuli

mli

<\

Maau

Prudentei
esse
/ttiriii
I

stnir
i I

monet,
vita.

"'/' jorem
tt

'

'-.

cario
,,,,,

Humolariensi,

Gerardo
,

npud

auctoritatem
,/,//////

c*se

translatione,

""""'

'

Praejecti, Rainero S Veromanduorum Quinlini de Monte prope Peroet Waleranno s nam abbalibns celebrata esl. Rem fusius narral
-

</</>ci

Verum quantai

\ii

merealur i>u,> accuratius

<<<!<

w
llr

ga/ndxm.
s,

mdxime
scripsit

hauserit,

""

lIlnli

Qj

leraporis

scriptor,

qui

Berneri

iiiiii.Lini.il-

Bernerus,

insinuat*P s
pratfatio*'

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

prtBfalione
his

rib
Ai
J
.

verbts

Cnju

aggredior
prooi proul

Vit,
a

gestoromque paoea t< Qdelibos eoorrori

Inint.

descnoere, scribere,

comperi compen

fide-

non jndicavi hoc prmeedentibus Actis, tx quvbus ous fere consarcinatum est, adjiciendum. Qua consarcinaium adjictendum. Qum tamen m eo reperiam ad proposttum noslrum
conducentia,
nnii.
tiui

rORl

s.

famamque

vulgarem,

verk

plerumque

suis
ini

locis

aut

Commentario

post longiorem misctntem : prmsertim falsa neque meliorem, ex ttmporis intercapedinem

:

notis

Vitam.

.,,,
].,.

hauserit,
sola

assignat
ratione

fontcm.

Quapropter
ut

vel
ct

hae

non

ausim

certat

II.

Sanctae patria,

natalcs,

ac gesta

indubia tradtre, tnarral

qum

de vita S. Bunegundis hic

B la n

prtecipua examinata.

U cedit quod qu
ut

referat
in-

mo do
Hueii

/iiirn

probahili,

cum
;

Virginem
oratione
referl

longa

pariter

et

docta

,,, ponlifice

disserentem ab

cum

coram eam a
in

1 atriam S Bunegundis Bernerus abbas

ita

n
cilicet

Saneta
patria

declarat

Ergo

teltos

Franciae

jponso

desertam,
remeasse,

Qalliam

ibique sua

omnibus derelictam omnia distrc

quasi parentes

Vermandensis,
decrata
ret
soffra

praepollentissimi
iis,

martyris

Qointini
offe-

anhelabal

totis

viribus ul

non habuisset, quitamen eodem auclore, eam paullo ante Similia observabimus a<i malrimonium coegerant
tasterio iradidisse,

Domino munus gratum in odorem snavitalis. Qoo iii pago atque rilla, qoam Lembaidis nominant,

sancta

vjrgo

plura suis
g
tcfo
:

lo

prosapia.

Vita
nii.il

Honegondis generosa oata Rhythmica paullo brevius :

iata

est

posl Vilam

corporis

idem Bernerus memorim mandavit mventionem atque Pranslationem, in cucomx

us,

Hone
Ali;i

nomi

de

prosapia
oala

honum Mna
mliori
11

jus relalionc, > testis

bio fniini
,i,.

summam

prucul duiptio-

Vermandensi
Sui
roiis
i

pgo,

meretur.

Hmc autem

Berneri locobratio

praedio,

BOj <|ur

Bunegandis translatione desinil io desci ante annom cmlx\ palrata sunt, u

\fabillonius

Qnod
\,nn

embaidis vocai tnrba

rostica.

popolorom
ilaque

num. 3. iliam corporis translationem anno 1054 factam, teu mutationem, ut vocat, descripsil auctor quidem anonyin cujus narramus, sed, ut videtur, comvus tione cum nihil occurrat, quod legentium aut dubium ingerere hujus possit offen iere, riiuiii Historiam fide dignam existimamus.
observavit
: ;

tSt

Sancta
ro

in

rilla

Lrmttanlr,

irl

lamba
;ta

Veromanduorum,
Hemeresus
in
2

in

Picardia Galliai prdvincia

iugur

Viromanduorum
ab
s.

lib.

ad annum 650 binis

milliaribus
itiim

Augusta
distare
:

Veromanduorum,
hane villam
i>xi
a

$eu

Quintini,

asserit,

lambaidem vocans
ab
ot
illo

Lambais, tubdit

pauca,
parenKoil

10

Tres

tnodo

dictas

lucubrationes

luci

fam
prio-

bbvo

pertinuil
ul

ad Bomolarieoses,
credimos,

vmmajam

publica dedil

mii
alias

srruln

smpe lau lalus Mabillonius, /uii/. tr V, nr.l nl tm 1048,

i

tibos

Bonegondis,
io
i/r

donata...

dU0S

ecclesia

Lambaide
natali

consecrala anno mclix.

nubi-

ieculo 5
in

pag. 214

Duas priores itidem

iitrr

loco

zufficiant.

habemus
iiotato
;

codice Ms.
18,

Ms.

pergameno musei nostri, recte cum editione Uabillonii

exceptis,

13

Vobih
r.r

Francorum
i

stemmate

prognatam
<iiiui iltri-

tmilia
ns

jnrilr

dUUs
n
:

n I r>

mu
u>r

miraculo< i

itienle,

paucissimis
I

qum

s
'

lur

gencrosa,

ll

prosapia
el

Paullo

nutant.

eas lem
/n

ex Ms.

post

Bernerus
prodiil
ita

Dum

n bilibus

Christum co-

Claron
alti
el

e r

[rtesia,
b,

in

quo voces hinc

ubique
,

lentibus

mni

or linat

sensu

Uhythmicm
rl
:

i Itimum immutato hoc Ms jn numeros more nostro divisum, prmlo subjiciam

i

i/rnlr
'

smt

aw tm loquentem inducit, cum de Mtnnim I>n,iliinlrinx/,;;

parentibus.

Prmterea

;'"''

itu

ili

/irim occurrat,
:

in

quo hoc
le-

Horu
Serie

'"

s|

"u

de

stirpe

nata

ab aliis dissentiat,
intelliget,

idindicabo

ita

curiosus

non

infii

""
C
Hl"/t!imu;i.

qum inter Mss sit discrepantia. dabo ex editione Mabillonii.

icta,
:

at parentes tacent.

Vobilem igitur stirpem clare edicuni biographi, Hemeraus vero moi laudatus
qut
!

II
'''"""

Prmter memorata S. Hunegundis

illius
r,
\{S

Vi-

ortam affirmat Lambaidis domicellis;

hc

habeo

Vihythmice

scriptam
dicta

quam
Gain

on

significat.

olim

Cartusia Coloniensis

submisit
fere

trica

fontem
hic

enatum,

dum

nasceretur S. B

wtWMM

noster.

Umc cum
ita

ante

gundis,
fide tn

quod cum Bernerus

nmnibus consentit,

ut

videatur eam
habuisse,
Ijun
jil
;

aut lor

non adjungo, prout sequitur

fit

mymus prm

oculis
'.
/
i

dum Rhythaliqua,
se

exortu cujos sacro

tamen

Magnom
Nascitor

mirucolom

ulia
'/" "

tradil
'" '
i

paullo
charta

distinctius

teslaturque
B

fons jrfxta

porlam,
:

antiqua
em,
:

accepisse.

Remotum
ei
i

^quam vomens optimam

Ei
acllioc

fuisse

longo intervallo a
i

Virginis mtate,
colligo

uberlim

scatet,
:

ex

ejus

erbis

Miro

floens ordine

s "''

/iiirin,

nh,

dicil

Hoc

aatale

celebratur

Ubi ante nollos umquam Sperare possel aquam.

Qni
fons

Plurimis proQcuora.
Virlutes el
Ou:i'
'

nimis trequentatur

signa

multa,

Rosticornm popolo;
Kt

per ipsam
esl

Dominus

candelis
Virginis

illustrator

rari
1,1

dignatus

pro merito

mullia

temporibus,

Quo devote abloontor

Iulirmonim Atqoe
ibi

vendicanl
Operis
alti

sibi

privatam

coi-piir;i.

induslriam.

perfroonlor

miraculorumque variis poribus patratio videntur tempus msinuare **slaiionibus posterius Cum itaque non ma~ gnam auctoritatem
huic
scripto
inesse

enim celebraiio,

Sanilatis gratia

Umc cum

ille

auctor, penes

ail

manum

videam,

Tempus,

non quo

sit,

quem rei fidem rrlmquo, quo eam confirmem

est

nata

S.
;t.J

Henegundfe,

lugusti

Tomus

non

226
K
i i

DK
designani
iis

S.

HUNKGUNDE VIRGINK
Hemermus, quamvis auctorem, ,,, ,, . non nominet. In Augusta Viromandm pag. 65 ad annum 650 ita scribitur 111,,","" fuil in Hunegunde, quod aetate adhuc
beat,
>

ruRR

non
ex
(lam

biographi

nata

ueulo

facile
illius

colligitur,

imo

seculi

anno.

Chronologicm,
ilisciiliciuliv

Vatam seculo septimo non itcm, guo prmcise it hoc pateat, notm qumquas Vitm auctores
<

''"/0!

">\
"I (,

'".,1

niiuil.

sunt. 1'lcri/uc hnnjrnplius OS-

per

noctes singulas

quantumvis
ge tabat,

tenefo
el

infcstas

scni

famam

esse,

Hunegundem
de
e

S.

Eligio

Humolarias domo ad primas precaUom

grediente,
luminis,

Noviomensi

episcopo
:

sacro

fonte

levatam.

quem
el

loga

;..i

us nm
institaVvfc!

Bernerus num. 3

Hanc

sacro fonle ferunl eleva:

titio

ardescens nihil

laederel

tamol
Eligius.
cepil

Eligio pontifice.
. .

lltervero

Sanctus praesul
sancto sus-

ginalem;
immortali

qua

loties

iret,

rediretqne,

hanc, ut fertur,

baptizatam

semih

viridilate

Doreret,

etiamnnmmie"^

fonle.

Ex timida

hac relatione

auctorum,

quacumque
castitalem
eestu

alioqui in
runi,

factis asserendis

nequaquam timido-

colligo
fuisse
Si

mam
dum.
illu

obscuram admodum hujus rei faneque illi multum fidei tribuentamen \d fac.tum n S. Eligio, contigisse
.

florescat. Nempe Hunegunde, nullo carnalis corrumpendam baec immarcessibilem

in
:

tempestate

itT
affpph

lanrao.
vi'
s
i

lam eidem
ginitatis
</u<>

in

cmlis

donandam
Ulustre

esse

illibatse

ostenderet.
h<>c

sane
c<>

hoc

rst

/dcr
15 sed annut
ul

nondum episcopo, mihi esi cii, qum dicentur contim

iltera

probabilius, pro-

illustrius

factum,

magis hoc
/,v,

tetia

temporis nolq
certa
satis,

m
nec

Vita occurrit,

sed
Vita

fides

apud auctorem antiquiorem maneat penes auciorem

18 Refertur
nubili
i

legere.

prior

<
ubi

ad

annos prmiradii

natuHs,

cisc

determinandos
narral

sufficiens.

Hanc

jam

metrica,

quid

Romm

egerit Sancta,

Imc moiio
Extiiil

> utraque ita Sanctam tstatt desponsatam /issc Eudaldo, adokscenti nobili, et diviti. Verum ex verbis ////// dubium oritur, an sponsalia solum con<

'

limdn
'".

antiia

uuilrn

vir

gloriosus

t/racta fuerint

<<<

futuro, ut loqu

mtur

theologi, nn

iiis

prope temporibus
Martinus
:

Romanae Sedis

Pontifex eximius Qui Bfartinus Papa snm-ins,

etiam deprmsenti, seu ipsum matrimonium. Multa Kun/, qum suadeant malrimonium contractum. Primo enim dicitur ponswn
i

ab
dii

amplexibus omnino divellere, <>

<i
:

/>,/,///

poti
i:-

Et
Sicul

martyr egregius,
scriplum
gestis

<
iii

amantissime conjunx.

[ccedit

iter

invenilur

innm
ba

In
i

Pontificum,

Eudaldo susceptum, quod >><>n <lectsponsos, matrimonio nondum contracto Po

iii

entum quinqnc episcoporum ongregavil synodum.

stremo
Contra

ita

alloquitur
fuisse

r<>ui</ir<in

num.
tradita

m
sum
de-

iikii riiiiniiiiin,

initum
inquit,
et

omnino
sponso
devito

insinuet

Plv/ra

subdit
i

de

<i<n<nis

MarUno Monothequin
S.

velle

oieum,

///

dubium

esse <> possit,

Mari'-

juvenculo,
\iiic!.i
>
ii

quem
:

poslpono,

Cbrisli

iii

primum

designet.

Hic
<'

autem anno 649

ut

charitale

quo ducente atque

favente toto

n,l

Pontificatum evectus,

653,

probat
'"

iii

integra

corpore.
////

Sane
se

sponsa

s/xmso protrgditur
<l<<it.
:
<

gius ad

annum

650 <.

6,

ConstantinopoUmjus!<<

miiiiiiir

iniiiiiiii

sponsalia,

/"'

su

Consianits imperatoris ductus,

missiis

malrimonium; atqui
ci

traditam

csi. Eumdem Pontificem designat Breviarii, atque ecclesia San-Quintinensis lect. ttartinus itaque ex <<> Breviario recentiores alii c.r horum sententia oelum imposuil S. Huues "" est, /""' potuit Elir</<" gumli
/////;/
I
'.
:

matrimonio devinctam. Si itaque verbis auctons standum est, matrimonio cumsponsofuU

conjuncta,
nis.
.

</n<i>i

>~<>l>i

per profes ionem

religio-

quamaiu
iji.

consummatum
itidem pe\

non

est,

noruni

Solvi

dispensationem Pon-

i/iiis

jiim

cnni

episcopatus

cesserit

episcopm eam de sacro fonte levare; Eligii n<>n tanto tempore prmexsilium S. Martini, ut nubilis tum fuis-

plurimi docent, quamvis repugncnt an>'Fateor tamen non omnino certum mihi tum quta deri, mat/rimonium fuisse contractum,
tificis

qui

Hunegundis.
;

Verum

quod

auctor
oerbis
se

scribai

Bernerus minus
bus.
alii
i')

ii

prope temporibus, quibus

:

divinare
id
/<>>-

quiaqumdam habet,qum

loquendo est accuratus, magis favent sponsal*

''"

tHuuii
tassc
sutis

<i

Breviarii

memorati auctores
:

ex eo hauserint
certa.

res

mihi

oidetur

non

Hinc factum ut recentiores alii desponsatam, matrimonio junctam scripserint.

Cap.
3

narrat Bernerus,
S.

et

conseni
/'""'"'

n
VI

Hi
aliai uniijuc
rr,

Tertiam

temporis

notam idem

Vitm metrir

ctor

metricus,

Bunegundem
<<<l

cat

tenipu-

Tiiii.-

auctor tradit his verbis : Prancorum gubernabal

derelictam,

omnibusque
ita

sponso reditum necessanu

"
'/"'"
(

spoliatam;
el

snln

,i

incomitata per

in oertwm

Optime imperium,
Sicul

a\ ia

Bcriptum
p^ter
,

esl

in

charta

eo

coacta fueril < patriam remeare. l matwraut animo rediti m suum

''

Eudaldum
quse
... sic
v<

Quadam
Clotarius,

vetuslissima,

Ut omnia
venderet,
redigeret,

patriraonio
el .. et

el

jura
lon

hereditaria
posset,
""11"

\
1 i" " 111 "
1

magni
II,

Dagobeiii ,.. ~~~. ..

s/

|irinci|>ih. .-,-.

funditus

eam cum
Ai
..

supe
'''''

regnante ClOtario
primi,
1

patre Dagoberti magni

esi

tectili,

el

mancipiis

exlirparet.

iUa,

"'

srn
se

Romam
vclum

profecta

Hunegundis,

ut

pedes

cunctis
suje

equitibus velocior.
pervenit,
ac

prior in

charta oetustissima scriptum

tcsiuinr.
:

reperisse, -

ram

nativilatis

bona

st

ctor

S.

Hartino

accipere >>

potutt
628,
des,

/"""

mortuus

dicitur

clotanus unno

diu sciticet antc Pontificatum Martini. Vi"/'""". lector, quam male hmc omnia <-

Humolariensi, si fides auctori, sun nondum reduc e, tradidit. Incredibilio hmc 1 breviter dicam enim quis credat Primo deser bilem Virginem ita prorsus ab omnibus
nasterio

spon

cohmreant Quapropter ab annis Sanctm definiendis abstinendum putavi, dixisse conten siih initium seculi vn natam \nderi, ciiin i.us, eodem sccnlo floruisse, et demum defunctam esse.
ter se
17

dam

? Quis in animum inducat cem ejus curam habiturum

summumPonr'
fuisse,
<i"" '"

m
V*T9*

gratiose,

ui

<

li

auctor,

susceperatf

poterat
tim

Visvm

esi

gundis

pueritia

hoc loco tradere, quod de S. Hunerefert laudatus supra Claudius

iracundiam Eudaldi prmiidere r sibique <l reditum procurare necessaria *p

<<

indecens

fuissei

Virgini

Deo

wcr

'

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

amicus fuisset Eudaldus, cum ipso inGal Prmterea, quid in palrimonium re meare7 linil poterat Eudaldus, quid ipsa poterai HuSancta vivenUbus ejus parentibus, bonaque Ml|l ],-,
S(

_mihi
sanctuf
li

,-,/

bus

suffragari

quatenus
el

lli

||

j'

adesse Spirilus, qui

diluat,
ginis
el

facinorura

meorum ms
quaadam
Vir-

linguam

ad

enarranda

|lt

gesta disertam

efficiat.

~
t

,i,

s iraht
'

noii

/nissiiiis

'

plura

dici

possunt,
i
<

\rruin

(/

""'""'

necessarium

judico

hoc
cxi-

exe mplo

colligat

mquus

lector,

quam

auam
.

f"

lrl "

mereantur plurima ab hoc

tradita.

auctore

Quod ipsius tamen non debet, qum w minaculis sinii h ct. minime dubia abunde prohata habetur, relatis certius est, quod 20 Reliquis de Sancta
Hanegunde
fluril

CAPUT

ujusiMlitoH "" tl

monasticam oitam amplexa tit in Humolariensi rirqinum monasterio. Dehoc monasterio ita Ua
billonius

Sanctas

patria,

natales,

educatio;

despon-

Qbbatiua, "'

seculo

orlwn

tiatione

prmvia
,

Benedictmo pag. Wt$ m auicm Bnmolariense Bsl :

Humblieres,
prope

sata ab
liberala,
vita,

incunabulis, sed morte adolescentis

desponsatur
ui

alteri

adolescenti in>

monasterium
Aiinii-i.i'

vulgo

muros

quocum,

tempus

protrahat,

Ro-

Veromanduorum ad Suminam,
primordia
el

cujus

mo-

oaslerii

auctores ignorantur.

Tgnora-

mam

vroficiscitur.

iur
S.

Uaque etiam, cujus fuerit mstituli tempore Hunegundis, quamque ipsa regulam fuerit uonasterium sanctm Dei Genitrici fuisa ibbasacrum habetur ex Bernero num. 15.
ejusdem
recentiores

^ S ^nmma
nitatis,

el

incomprehensibilis
sua

providentia

Divi,

uirs Christi

cum ex

omnipolentia mundi prin

vcrsutias

licet

serius
/
iii ii

pud

fysam
,,

monasterii
carii

S.

Hunegundem
fuisse

oo-

debellaret,

ejusque

penitus

extirpare

i-

ibbalissam

mihi

disponeret,
;ill

eum non solum

ejus abslulit,

potenter

superavit,
ipsis

iem
Sanctot
pro-

guidemfii oerisimile
antiquos
circo
tst

anctitate; at

apud

i'"'

arma

verum etiam
sordidissimi

armis
a,

non

invenio.

Mortuam
iis

S.

annum 690

putat

Uabillonius

Hunegundem id mque
:

misi

icordiler
>

lam praeclaram conlulil virtutem

delerenl
principis

m
minia,

doV.

incertum.

Quapropter ab

abstineo,
in

ei

si-

Gerentque Christi luminaria,

lenebrosa. Tali

qus

lueranl

guidprmterea obsenandum

fuerit,

nolh bre-

pridem arma

igilur ordine

mundi
jubare
lux
el el

sceptra crudelissima

immntantur, omnisque porlio

satellitibus

tenebrarum
uilui
.

cum

suis

lanto

oriturque

per
b

pagella
colla

nova

gaudium

submittentibus
a
oli oi lu

regi

regum,

VITA
aiu lore

paulalim
dii ni

usque

ad

occa

um

hi isli

atum

esl

imperium.

Inter

qu

Pransplendida,
Christo
ac

mullis

acluum

insignibus
licel

triumphis mullis

famosissima,
:

sancta

Berncro abbate.
liile

lardius

occurrerel
coepil

lamen

nl

persensil

DoEx,

miiii

clementiam,

passim

pullulando

novam

/'

Ms.

Claro-Mariscano, collato
et

cum

nostro

alque sanclam
cujus

Deo
ii

Patri
:

prolem
msorlio
esl

gignere.
sancta
Eccl

jam
rii

sacratis
l

editione Mabillonii.

ntque
1,11,;,

jo

liri

li

dilatata

domum
sinum

palris,

atque
.

Trinse

cordis obtulil

populum, unitati unde sibi immai ularamiliam.

sc licel

PROLOGUS.
"D
c
ttofatio cttm
1

lus
3

impollutam consecrarel
tellus

Ergo

Prancias,

pagns

Verman- Hutugv
c

densis,

praipollentissimi

martyris Quintini
tolis, ut

deco-

nobili

thrpr
.

nata
offerrel

fertur

*-Jcatorum ac renerandorum
tio,

patrum

memoranda
callidi

rala

suffragiis

anhelabal viribus
in

qui

membra

el

versulias

hostis

Deo munus gralum

pago
sancta

od

rem

su

Quo
d
esl

in

fonte

I)

lione
s'/""'j

tan-

euangelico perculerunt gladio,

h "" ni "-'"
llT ""''
' , 1

inleriorem

nostrum
ex-

atque
virgo
,,,,;,.

villa,

quam Lembaidis
gencrosa
virgula
el
el
i

nominant,
nata
i

tti.

divino perflal
el

alloquio; nec

minus
veg

BunegunoMs
processil
el

pro-

m,
'

corruplibilem
ac
his
irii

noslrum gravi affeclum

inclita
tal

velul

furai

aro

"-"

materna,

finalis

col-

matibus
pj

myrrh,
:

thuris,

univei

Nempe ex
fpQnii

genus

vicloriaa

extilil

meniarii

dura

nobilibus,

Christum
ite

quo diabolus cum suis armis omn perdi lil toromium; el per ijuuu |n ii.i wi |i.iii-im.> m iii quod primi parentes vitaa sensere dispendium, per* id rursus in nugmen i | i
i

tibus prodiil
r e

parentibus

B inc
/
,

fertur

>

ciorutuiu elevatam

"" ab

-"- Bligio

ponti
i

lm
1

su

snpernum dilatatum est imperium. Eadem tura, quae ?iro gustum necis obtulit, eliam ^ctas virgines omnibus viliis parsimoniam
^". etquaa
'''

Vermandensis ecclesiai, ubi sumpsi! veri arrham, simulque veslem preciosam, imn
talis

Sponsi

signo

candidatam,
ctfslaa

el

fi-iumpho pa
talis

lustratam, atque
el

ordine
Ubi

regianq

wdere *.

primum
ul

facile

consensil

ut

sacerdotalem
jradibus

coronam
b

myslicam.

etn

mm
.

mater calaraitatis exi

reslitit,

teret,

per

Chrl U

septem

ptismatis

septem comprehendil
benedictione
con-

fortiter
et

zabulum

prosterneret,

dona Spiritus sancti,

flrmata
el

episcopali

Bororque
"

ma ter Domini
Bujus
i

Salvatoris gratis electa

graliaa

sanclo

chrismate
|

0hus

'""' Pl

""''t-

igitur divinaa

sorlem
calho\

undique

fulta,

vivere studuil juvencula

ul
''

',
1

""

?
1 l

Blorio
" "
1
1

m,

Hunegundis, ab immaculalo
prodiit,

dierrum curricula,
el

septcm
J bi,ei

septies
"'
"

,''',

"" n

ntero

renata

educata
aggredioi
proul

mo
icquireret
posl

EK y
,;;''
1

matris Bcclesi, ttmqae auca

P

cujiu

\m
a

enli
el

vita,

hocque du|
viia
cu

describere,

comperi

anima
itun

peraclum

^n^n.
"".
el

,;

obsecro itaque me principem sacerdotum ullimum veslri pi

I

carperei

ente
'

imum
i

sacratissim.s

v
228
llNPIK'

VI TA
ipsis

S.

HUNEGUNDIS VIKGINIS
h

genie,

incunabulis fertur
sed

esse

desponsata

IBB.
/i

consule
1

Commenta
esi

cottqualibus natalibus,
caelesli,

dilecta

terrestris

confunditur,

magis Sponso occultoque judicio

Virgo esse ado-

De loco, quo nata

Sancta, consub r
s
'

mortis confinio
4

claudilur.
coepil

probata
sancta
"'"'
,.;;
t

s/

"/^

Postquam vero
corpore,
desponsatur

"m

\ia adolts

"""

ad
eius

'"'"

'''"""

lescens
fecie,

candidoqoe
rursuni
stirpis

vullu,

cenii

alque

Dava

me

nobili

ttupon

Eudaldo, generosae
esl

a quodam, nomine homine, a quo variis

Episcopatum
r """' r '"

anno 640
""'"(B
:

'"'

""""'"

dotala

sponsalibus,
licei

cum

mancipiis,

el

villulis.

Quae

omnia,
placido,
in

parentibus

coacta,

\niin

tamen
sponso

ei

menle casta perferens,

qualiter se,
el

mediChristo

""" "'" """" amphssimus agendi bris quo colitur.

.

orditur r alu pul a!^ t

De
i,,
, (

episcopum creatum
locus

, '"

dabitur ad
uti et
et

labatur jam

animo,

sua

'"'"

habel

"" metrica;

traderel

dolalia,
sanclae

Deretque
Matris
ut
:

sanctimonialis
virginis,
insi

tur de desponsatione ejus prima,

b

quodseam
sponsi obito
fueril cov,
terisirnir

femina,
gniia
veri

sub tulela

Dubium

cideri an

malrimonium
;

velamine

capilis,

cum
Nigra
dilexii

adolescentulis

tractum diximus
hiis.

id

tamen

Regis valerel
Dlia3

esse

edicere

sum, sed

for
ei

ibidem probavimus.

mosa,
Nolite

Jerusalem,

ideo

me Rex,
iteruro

introduxil

me

in

cubiculum

suum. Et

coloravil

me onsiderare, quod fusca sim, me sol. Talis % intentio, et lam

versabalur
s.-.lula
1

quia deprsecla-

CAPUT
ttomam
profecta

II.

rum
lebal

exercilium

m
in

praecordiis

PuelliL',

Bosque genitricis
el

virginalis

hac

redo-

quid

egerit

velvm
susceptum,

vir-

Virgine,

radiabantque
successibus.

plurimae

virlulum

B
tiit

graliae

virgineis

ginum de manu

Pontificis

Deinde cum
effeclum
usa
piae

sanctum

mentis sme propositum

perducere,
potuit
sa-

pertuadet

ad

Rornam
pieuii
iscan-

operalionis vellet
s|K.nt^tmi
,

pro[
tiir

consilio,

qua

arte,

H,
asum,

ite

peractis,

el

paratis

omuibus,
riam

quaB ad
1:1-'

tacra

lo-

tentavit
l

ate

suav^er emollire, ac demulcendo subtiliingenii ab amplexibus omnino diveilere. Cui

blandis

vcl ad

victura,

forenl

congrua

cunctis

neranlibus,
publicam.
alacer

gratias

agentes

Deo,

pergunt
et

talia

alloquens

vocibus

<U\ii

dulcis-

Sponsus
la

pompa
Virgo

seculari

bilaiis,

sime,

atque amantissime conjunx,

>-i

quoniam

Chri-

extrinsccus,
labatur

aulem
cui
,

Chrisli

mnlto
quippe
Gde

stianissimis,

orlhodoxis
coinquinari

pareniibus genili sumus,

ac libidinosis
ei
1

lentior

intrinsecus.

Cuncla

commixLionibus pollui, velul gentes, quae ignoranl Deum, el si :ul equus, el mulus, in quibus non esl intellectus
;

uon

decel

nos

hristus
,

tribuebal
(

prospera,
inti

jam cum

vera

spe,

charitate

gra

ramulari

seinper

snam devoveba< animara; poscens Dominnm

Christum
corpus
sis
v..l

Jesnm
el

placeat

tibi

precor,

et

contestor

per
le

lacilis

precibus

custodire

cor ejus,

Domiimm, meum
accommoda
nosi.ii

salutare
:

consilium,

meisque

immaculalum, ne confunderelur
uptatil n-.
se

illecebroei

dictis

conjugia

el quaeramus mutuo qualiter Deo efficiamus placita, ul de nobi

Ore
qui
-

lacilo

mei

011

at,

Do-

miiiiim

prolegenlem
alli

cordis
sai clas

oculis

conspicicbat.
lcgiones

nnn terrena, sed crnli stis progenies emi rgat. i> enim nimiuraqne valel nos Apostolorum princi pem Petrum expetere, alqut loca sancta cin uire,
.

Sn;i\ issimi*
in
wiiii,

angelorum

evocabal

auxiliura,

sibi

adesse
divina

poscebat

omnera
Dei

cum chorum
el el

lachrymis
caeleslium

111

saltem

fusa
vila

super nos benedictioni

longa,
tn

Aposl
in

agminum.
rebus
diuiih

Bxaudilur
solatia

Pamula,

comilante

liat

nobis

salus

conlinua,
in

misericordia,
,

superni

respectus prome-

opulentia,

foecunditas

propagine,

pace
Ecce
,

ruii
sili

majora

saci osancta
:

ulique

prasidia
oroni-

turna

Lranquitilas.

Virgo

beata,
diceris!

superni
dicis
in

mox

adesse

pei sensil

quae

defensam

Regis
quasi

Sponsa,
optes
jara
libi

quam devoia

bus

incoramodis
.-11111

mundum

efflorescere

quem
el

con peclibus

Romae omni
sus

praesenlarunl
integritate
lidei

Aposlolicis
el

corpot'
1

corde
stercus
[ta

despeclum

fundilus

spreveras,

velul
'

Cumque
superl
rastu

peron nctarentur loca

1

urbis

Romm,

marcidum penitus calcaveras. Quid plura quidem est delusa sollicitudo nnplialis, atque
dies malrimonii.
r.i

cumseplus
illa

multa
arro^

cum 51 Sancti rum

dalibus

undique cu>
:

circumirel pignora
il

protelala parari

.-11111

debueranl
<!

prae-

vilans

ai liae

nuptialia,

prseparantur sumplus,

vehicula

stolorum limina.
prae

al speciem sola Sponsus eam eesiimobatrefan illa

ad Apo-

Lanto itineri
el

necessaria.

Namquiavirgo tenerrima,
aelate

nimia
ac

viae

lassitndine,
effecta,

velul mente
Coris
el

renointui

lam

voluntate

quam
el

innuba,
acquievil
(as

idemque
placido
resistere,

SAl >-

robustior

omnia
Ille

sponsus timoralus

Christicola,

urms
oculo
linae
:

Romae
haec in
ii

circuil al

orati ria.

ergo ruitura
Hienconinluitn

animo.
etiam

Et
ipse
ita

ut

cognovit

non

esse

corporeo mirabatur
clara

aedificia

urbis

ctEpit
sibi

auctpr

ilineris

esse,
ut

optans et
didici

perpetuum mansura mentis

moenia
caelestis caeleslis

exorans
affatibus

cuncta

provenire,

Hierosolimaj. Semin

Virginis

bealissimae.

sr

ob amorem
iis,

palriae

oiationibus, e

ac
el

jejuniis
vix

ante

Apostolorum
transiloriis
,

limina

solo

recubans,
7

ad

hospilium redien
rebus
,

[nde,
30

spretis
suis

relictoque
"'

^^
p^i*"

ANNOTATA.
rnni Mabillonio, flagrantiam. i/s. b Submittentibus, Mahilli/iiius. Hihiinlin.il 1,1, nus rcctc. Vcrum lcriusrulu heBc imposterum

cum

omnibos
.

pernoa
inedia

eral

" l,[
'

'

nibus,

corpu

el

macerans

e
|

omnia,
a Aliud
sicque
et

erogansi quae habere poli rat, paupi ribus putabatur, mon^icha efficitur qnae sponsa
,

terreslris a

copula cum
caslitas

omni

pi

mpa

^ejiciii

cum
tur
ral

superis
cerle

virtulum
ad

regina

diffum

1*

non nolabn.
c

Eral

opiave gaudens, quasi quod diu

idscriptus
"l"

est

Martyrologio
agetur.

Romano

Bi

possidens,
quae

unde

nec
tanta

momenlum

poter

Octobris,

de eo

De patria

Sanctee

relinquere,

cum

celeritate

meruii
veiui^-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

j

229
novimus, sed jam v. behnkn Quin polius sem n Abraha vhB Qde, terram noslram omnemrepellimus.
velul

^dveniente
esl

denuo die
pedibus
Ecclesiae
,

stationis

Apostoli-

e1
'

Dntrian1

-"""

'"

carnera

provolata

Antistitis

a,

sancts

"'""'
'''

"" :i

novimu
lieri

r atno IiCB3
?iri?initatem
iiii

niatris
'

oflerens

protectam

'Jorantes

in

hristo
el

Domino

ad

exemplum
se
,

Gesigillo
et

que cognationcm antiquam

peregriuos
nos

Encolas

et

Ki.r-

virginis,
.

exposlulans

sacrari

Bitemur,

exliterunl

patrea

castimoniee

el

capilis

velamine
Virginis
el

sub

tutela,

Q oslri
,

qui

hobis

lerram

viventium
ne

suo sanguiIdcir-

8ervilio

incomparabilis

Mariae

Cujus

ne,
co

vel

sancta

conversali

pepererunl

nissimam
.,,,.,

intenlionem,
et

devotionem pius

aodiens,
im

Domino
voce

ejus

menlem

illu-

sll;l

i,

intelligens,
in

Inchrymabili
,

admirans
fertur
:

quamdiu sumus in corpore amur a Domino, quia regionem nostram paradisum scimus esse, qoam acquisivimus nascendo in baptfsanctae
el

tantam

puella
es

sapientiam

dixisse
,

smate cum

individuae

Trinilatis

pro-

ngnedictus
. i

Domine
mentis
el

Deus
castaa
in

omnium
el

qui

in

0|

(l

firginali

corporis
fragilis

tuum

domicilium,

sexu

materia

me 10 Verumlamen tionibus mom mur

li"li'Ml

quoniara
:

Apostolicis

institu-

fUM profee"

ul

omnibus poscentibus
i|n;i>

ra..!,

numerosa

LauQem ergo libi loqnatur lingua omnium, quia dignum esl in laliDoniinum universorum. te attollere gestis DUS
operaris
mirabilia.

!
,

>\m\

,'l

ili.uihilr,

n|,is

proferamus
nnstrae
Iubb

non

moremur
el

diulius

gloriam

fidei

beatitudini

paucis verbis demonslrare.

Eqnidem
,!;,!,_

te,

el

glorificabo

Domine, super bis in aelernum nomen tuum in secula.

ad

lau-

Credimus
pio

quippe,
et

confitemur

ab que

princi-

temporis,

flne,

s
o

ei

conversu
:

castam Dei
es
.

Virginem
,

infit,

scriptum

spiritum

summum, et incircumunum omnipotentem esse

:

-uointer

ita

inquicns
.

Cu

as

puella

vel

a
el

quibus
fidem
te

rojato.notntn.liiiiivn

ori 8 advenisli
in;,.

replica

nomenque luum
Eslim
.
i

Deum, juxta quod ail Moyses Dominus Deus tuus, Deus unus
inquam,
genitus,

Audi
est.

Israel,
est,

Unus

genlis

pariter

designa.

enim
ipsis

no-

Deus
unus
Patri

Pater
Spirilus
et

ingenilus,

unus Pilius ab
utroque
sed

unipro-

ttr.

indicat

bilissima

stirpe

progenitam

el

ab

infanliae

sanctus

cnnis
\,i

ecclesiasliaae
haec
illa

disciplinae
el

lilteris

eruditam
,

cedens,
idera

Bilio
Pil

coaBtcrnus,

semper
in

mente
tali el

facie
r-l

sereni: sima

sungente

Paler
a

Deus, omnia

misso
qnajris
cicaa
.

vullu,
.

nlloqnio

m-;i

Si

I<-

Deus;
q

quo omnia,
,

per

11

'''"

omnia,
esl

el

Pater

Domine,
a

ego gentis
dicor

sum Fran,

ml

el el

factum

nihil.

alque
nata

Hiinegundis
i .

nomine

et

in

Hmc
el
111

tripartita

conjunctio,
excludil

conjuncta
et
in

divisio,

pago

Bducata
et

Vcrmanden equidem sum

velle

quo delata
parentibus
ul

huc

veni.

personis

unionem,
ita el

persona-

Chr
Dei

sticolis,

rum
sicul

distinctione
tres
111

oblinet

unitatem.
trcs

contra

meum

el

credo,

placi-

Personas,

Non autem Deos credimus,

confitein

mm,
pono,

sponso
et
.

tradita

sum juvenculo,
devincta
i
,

quem
:

post-

iribus

Personis

nnam
vero
in

Deilatem
natura

devito
el

Christi

baritate

quo

rnur.

Trinitatem sanclam
Personis
ac
,

credimus

subsislenti.

dncente
atque

favente

toto

sum

integra

corpore,
,

bus

unitatem

el

ma
(juod

me devoveo qni creavil universa, ntque fidem, quam requiris, ipsi servo integram. Quam si plane vis audire,
impolluta

menle.

[Ili

je late,
1:1

sul Hantia

Deitatis

Omne
absque
,

igitur,

duo

dividimus.
,

Al
in

ape
,

Trinilate

omne

quod
,

caelis

tenJsque

el

pandam
sim
atque
delata,
lica

libi

Pater

optime

quia

licel

barbara

mari

potentalur

vel

agilur,
el

vel
:

movetur, crea-

nalione,

lamen
qtue

banc
nobis

falemur
in

fidem

veram
est

(uram esse ducimus,

liim

fatemur
Dei

Deum

vero

so-

sanctam,
ab hac

Dne temporis
et

sancla

Sede

Vposlolica,

catho-

matre
Ecce

Eccles

quoque credimus in novissimis lemporibus conceptnm esse de Spiriiu natum ex Maria virgine, carel sanclo
Creatorem.
Piliiim

9
lungaqut

etenim

tua

sanctitas,

dum
Qui

nobis
a
tali

fi-

nemque
I11

naturse

humariaa

el el
.

animam
sepullum,
el

susci pisse.

tlcm
di~

exigit,

videtur

nobis

quasi

Christus

Sadi

qua

carne
a

crucifixum,

ac resurr
:

pramfjia
ijwtali

maritana
gnatus esl

aqnara fontis postulet.

perfrui
a

dum

rexisse

morluis

credimus
,

fate

el

in

alloquio, innuil
nlla

lalenter,
repellere.

quod

eadem

ipsa
1

carne
ni

lii

el

alterius

gloris,

aeminenj
de

fide

polesl

regio

Unprovriiinriiin

ascendisse in

caelum;
el

unde judicem

quia

fidem

non

erubescimus,
,

de

expi
nostraa
pi

vivorum
resurrectionem
in

mortuorum.
fatemur
i

rtncia
prajcipial

nequaquam

conrandimur

cum

David

Carnisque

inle-

jnhilare

omnes genti plaudere manibus, ei Deo in voce exultationis 6. Ei alibi noidem

,

gram,
ei

alque
in

rfectam,
pracsenti
ii

qua nunc
el

movemur
mali

vita,

in

ipsa aul

pro
aul

slram

conversionem
:

rex
et
,

ei

Propheta adorabunl

ita

boin
pro
ii.mi

bonorum

praemia,

priBcinil

Reminiscentur
aniversi
ejus
fines

convertentur
el

ad
in

suslinere

pcenarum

supplicia.

Pceniten
ac
1

Dominum
conspectu

terrre

peccalorum

plenissima
gratiara

Qde profltemur,
juxta
q

Domini
nnim.
|M

esl

omnes regnum,
ipse

familiae
el

genlium,
ad
ul

quoniam

vrini

secundam
dicil
iii

suscipimus,

ipse

dominabilur om

Apostolus
,,,,,.

ad

orinthios
c

Volui per
haberetis.

vos ve

Hoc

el

Dominus

Moysen,
parcerel

cum
poillis

secundam
fldei

gratiam
.

Hic

esl

" "

adorato

viluld
,

deprecarelur,
:

nostraa

thesourus

quem
.

signatijm

ecclesia-

|,ul

peccatori

respondil

Propitius
vivel

ero

symbolo
suscepimus.

custodimns

* eru,

Jitamen

^
1

vivo

ego

el

nomen meum,
terra.

Sic

10

implebilur gloria
:

mea universa
gentibus.
Et

coram
cnni
lis

omnibus
fldi ra

quod in bap coram Deo corde credimus, hominibus ore confilemur,

rl
'

ut
^ ua

"""

solis

ortu
in
el

usque ad occasum
bestiales,

magnum
con,

!m 'g

nomen

p v| "

meum

expressius nos, ad se

Deo tesliraonium

reddat.

^neflcos,
per

tamen

H83C

el

alia

hujusmodi

innumera

fldei

sa

'

versnros

prophetam
memineritis
inlueamiui
,

Isaiam
.

denuncial
,

di
,

cram enta

palam

omnibus

replicans

Hunegund

JJ

we
'

inquit

priorum
ego
ihvio
fai

et

,,

'

l:
'

,1(

'

quia
,

ecce
el
,

io

no

salubre comv i r go devotissima, auribus lestantium faucibus virgineis optabiel ,,. i, iura pra stitil
,

fonam

iu

n
lai ""
.

deserto viam
'"'

in

Qumina
et

le

silentium.

Tunc

venerabilis

PonUfex

summa

caDunl

bestiaa

agri

dracones,
atque

slru

Sedis
,,1

Apostolicaa

reputans non
virginis

sonare hominem,

Proinde
ffratuita

nos
pietate

Dei

misericordia

vocati,

potius
in

intelligens

ejUa

redempti,

renali,

castij

visceribua

sanctum resonare Spinlum Hunegundis; coram

cunctis

2
\.

3o
ii.i

VITA
i.iiui
:

S.

HUNEGUNDIS VIRGINIS
111

BBM1KRO

cunclis

Benedicta
in

(ilia

in a

exerciluum

quee

tua

mente

pura

Domino Deo jucundum

ergo

pmnitentiam
Meliori

Deo

praeparasti

babilaculum
Spiritum
templa
,

oportel

sanctum
creditur

secundam gratiam haberetis. An hoc detortum alu inguirant r locum communiter explicani
.

contristari

cujua

mens pudica
etenim
dicit,

.1

tane

opm

interpreT

tsl

esse

sacrarium.

testimonio

Apostolus
sun
i

factum a

summo

quia
el

caste

viventes

Spirilus
,

Pontifice prudenter tred\

sancli

ideo quisquis

det
te

templum Dei illum Deus. Multum enira

\rlifex

violaveril
esl

disperin
in

ille

summus

qui

operalur
suscipe
libi

venerandus omnia
Eia

omnibus, go casta
Beterno
ruptibili

dividens
,

singulis proul
,

wili.

Vir-

CAPUT

III.

eia

mens pudica
:

quod
a

proficial

oblala etenim

viru

cor

munuscula projecisti nnde suscipe nunc per nostram benedictionem libi

sub specie pietatis

Virgo a sponso relicta

se

redit

in

Galliam,
:

ub\

Domino concessa
le

dotalia

per quao
el

sponsam
II-

suaque

monasterio

tradit

reconciliar

Christi

in

aelernum recognoscas,

transitoria

contemnens, sempiterna gaudia comprehendas. le enim in lua mente qnid facias prospicil
,

tur Sanctm sponsus, ac

monasterii fn
et

m-

et

curator

morbus supremus,

pia

Virgi.

quam

decenter
ul

jus

ir

fines

comiteris
ipsius

altendit.

nis mors.

Propterea

ab adolescenlulis
.

diligaris, ve

hementer decerta
illius

el

>s1

od orem
>la
,
,

unguentorum
pro
te

cnrrere

festinanter

anb

semper pro con

el

cessis

Domino
qu
e

gralias

referens

concedenbabere
\

a
a

audiens
sponsus
,

Eudaldus,

qui
i

pridem
conti
el

vocatns

dis
,

humiliter
.

exorans.
possidere
Le

Bortorque
c

in
ti

fueral

cum

d
esl

mptum k
cuai

memoria
n;i
,

mcupiscis
rateris
in
in

in

ita
,

..

r-

Virgine,
anxiari

indignalus
ccepit,
,

animo,
in

cuncl

ui

cujus

sponsam
velum
,

Lerra

ejus

Jibus

volvens
e;mi

animo

m1

amplexibus perfrui merearis

12 His
dictis
in
,

perenni gloria
.

mia
inS<'d

icstiialioiic

nl

uladio

liansverberaret,
1

capitis

ac

reliqua
ac

timens incurrere
audita

periculum bomicidii,
.

rri-

dumenta
COMt
poi
i.

humilitate

castitatem

cordis

corsuper

lusque

sententia
,

quam
non

retulima
oportel
\

el

contemptum mundi
altare

signiflcantia

monis
micilium
''i

Aposlolici

quia

sanctom
1

sanctum
\ii
,

composita

sancius

Papa
o

benedi-

constristari
,

Spirilum, cujus sancta

juxta Pauli

irgo

ral
,

do-

atque more sancto

.

consecran
,

benedi-

vocem
Di

ubi

dicil

quod
ideo-

ctione
jure

eam
:

Christo
el

servituram

ut

poposcerat,
i

te

iver\le

lempla sunl
lemplura
:
1

Spiritus sancli
\

dedicavit;

conversus

ad

Dominum
hanc
,

rans dixil

Respice

Domine
.

super

famu-

que quisquis 1M11111 Deus

iolaveril

disperdel
esl ftusui

pcenilentia
ilmtin pre^
il

ductus,
|j
i

non

lam,
te

ul

sanctas

virginitatis
le

proposilum
Spirilus
casta
Le

quod
pru:

eam
suae
1

cuniiiijjciv
\
i

itaque
1 1

uunliis,
c in
italn

inspirante
in

suscepil

gubernante

cu todiat.
lui

sanctam
publica,

consorlio,

Sil

ea

Domine,
grai
,

per
is

donum
,

relinquens illam solam,

el

wa

dens

modestia,
ferveai

lenitas
nihil
el

libertas
diligal
:

in

subtrahens
Virgo
,
1
1

illi

omnia

tanli

itinerfs

charitate

el

extra

lauli

aria.

dabiliter vivere

studeat,

laudari
.

non appetat,

Privata

humano
cantica
:

solalio,
in
:

ccepil

ndi-

Te Limendo super omn a amel omnibus Limeal Tu ei, Doraine,

in

el sis

amando
gaudium,

in
lu

riliter

agere
ista

Domino,
pascuaa

cens

Psalmigraphi
iniiii

Dominus
loco

pasdl
ibi

moerore

solatium
ei

tu
*in

in

ambiguitate
,

consi-

me,

ct

niliil

deeril

in

liura.

h fensio
in

sis

injuria
.

in

pauperlate

me

collocavit.

Super aquam
convei
tit.

refectionis

educavll

abundantia,
dicina.

jejunio cibus

in

infirmilate
,

me-

me; ariimam meam

semilas
justiliae
in

Deducel

me
El
si

super

Quod esl professa custodial et hostem antiquum devincat, e1 viliorum sordes expurcentesimo
irtulum
fructu
''11111

propter noraen suum

am-

bulavero

get, quatenus
ginali
,

dei ore
,

ir-

mala
culus

medio umbrae morlis, non quoniam Po mecum cs. Virga taa,

tuus
ipsa

limebo
el

baffl

lampadibus exoi aclur et lectarum virginum consorlium pervenire mereatur. Cumque omni re pi ndi senl amen
ac
\
,
.

me
De
Inc

consolala
,

sunl

parasti

conspectu

meo
:

mensam
tua

Rursumque
,

Donunuin
via
Lua,
el '

exoran
iiin. ai

dixil
111

me, Domine
:

io

san< tus nis

antistes

di

d capul

sanclrc

irgi-

liar

verilate
1

Imtetur

cor
in

meum,
oleo

Hunegundis,

dimisil

eam

in

pa

tuiim.

[mpinguasli
inebrians
in le

capui

mciiin,

el

calix

luus

quam

prmcjarus

ANNOTATA.
a
s.

est.

Deduxisli enim
lia

me
Chri
ul
\

porlum
.

volunlati
prascedal

lua

obsecro

\iartinum
scribi

primum
nullo,
c<

fuisse

hunc

Pontifi-

el

subsequatui
sanclas

me,

merear
ii

pervenire

ad

op
11
'

guibusdam diximus
ut

v.

Baillctus

talum

Mariae
in

[inis

*en tium
luo
d

H
,
^

Vitalianum
lirs

dicit,
satis

opinor,

auctore.

uhabitare

ealeam
rogo,
n)

habilaculo

non

tsi

rta
1(111

relamenlo alarum tuara

ccepil

Seguenlia usgue ad fidei professionem pra> termisit Mabillonius, ul inepta, credo, nec Puella convenienlia. Videbii facile eruditus leb

hac expleta oratione,

ad

sola

a
.

proflcisa,

el

vOlunlalera
e1

Dei

Gallias
|

remeare
sibi

lustrans
'

devia,
fore
110

pervia

atque

osi eni

sempe'

totam hanc disputationem Bernen esse, non Hunegundis; majoriguc diligentia compositam,

Sanctorum
dereJicta;
gratia.

prassidia;

solatio
el

quidem
prolecta

um
Ctirw
it|

sed

iuffulla,

guam
(i

judicio

Puelles

coram
Quid,

summo

Pontifice

comilante
re
,

Eral

namque

pcrgens

ia

disserenti

attributam

guod omnia, guce

non tam
cei
a

quasi
ul

jam

sub

monastico

degens
anctus

regim ne
soli

Pontifice facta narrantu/r, mihi

ut

vel,
.

allius

cideniur,
III II

fidem indubitatam adhibere

Volui

debear
ad vos,

i.M-iu

dicam, quasi ramulans in remola

fe
lis

heremi
pane
iolo

f?,. ua
ei

S.
i>

Diebus
Cor.
1

quippe
Mi
>

uten

q
"
et

/'

prius

venire

parci

reliquis

pane

cineribus

con

li

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTl.

lirl
.|, ;i
i

23l
posi

1,111.

arborumque

pastionibus

defessum
Banclam

bus esse curabo

supelleclilera
,

el

mortem omnem meam

,

\.

Bbrnbro

corpusculnm. Ui refovebal Dominus dignatu

quod
esl

per

cum

rebus

ei

mancipiis
trado,

per
in

hoc

VBB

Ldnem *
e8
( l
,

operari miraculum,

authoritatis

testamenlura
omnipotentis,
El

perpetuo

ho

nostro silentio
mil

transeundum.
Eudaldus
se

oorera

Dei

atque

sanctm

virginis

prsdicius

nimia

indigna-

Dei

Genilricia

ronfirmans testamentum,
dixil
:

hu-

nfl

siomachalus,
el

contemplum

omnimodis

juscemodi
suscfye,

voce
Virgo

palam

<

me

nunc
in

:::,-

co mperlsset,

Id

l,

mM

non

;|I1(

,,,.,

giadio

sanctam vellel Virginera, sed msurgere, occepto consilio

ilineris

castissima,
luis

meumque
precibus

cadaver
impetra,
in

hoc

loco

lumulandum

ut
tha

quodam,

quem secum duxerat,

socio,

paternam remeare concite ad yemiens, H distribuens lem

lran smigrarel

disposuij

heredilaul

cum le Ur\ supernus ac cselestis sponsus lamum transtuleril virginum te

circumdatus
inter
lcstis
,

nuptiali

onerosa
ilaque

cilim

atque agni

vellere

niveo succinctus,
\ il
i

ad

propria.
ul

Eloc

pertraclans,
el

convivas mensae

Regis,
vei

particeps

volvebal
jura

in

animo,

omnia
venderet,

patrimonia,
<!

npparere merear
ergo devotione,

ultimi
expetiit,
el

bereditaria

Virginis

quoa
el
sic

ven

18 Obtinuil
cta

quod

cum sanpropria
re

vbi post pium

dere

non

posset, in

nihilum

redigerct;
el
s

eam
exlir-

animi
Cui

incolumis

ad

nbitum tepelir
lur.

ronditu9
t
(

cum omni
.

supellectiii,

mancipiis
equilibus
se

meavit.
ficaciam,

Il;il|ll(

,-imi

velocissim

expetotum
,1..-

i'

lli;lll

ccepil
in

carpere

viam;
<i"
'"

efferens
'''"

effeclum.

Dominus bene vivendi contu^il efejusque votum ad optabilem perduxit Nam devotus Deo ultra quam fuissenl
ratissimae

perficere
loso

opere,

conccpcnit
lati

sluduil

subministrare

Vir't

C o rde.

Quod

sinctam
quaj

Virginem
scientem
Itaque

re

nein

gini

pariterque
prsebuit
Christi

in

slatulo

neuodoi hio

victus

quaquam
cor di S
i ;

potuit,

Deum
curavit.

omnia
Dei

vestijus

alimoniam.
,

Pultus deinde

muivitte

hospilio

locare

Vncil

timo
in
ii-

la

virtute

ac

deducens
exutus
perfunctus

tempus
esl
pi

(jjvino

instinctu

permota,
ul

alque afflalu sancti

pedes
cunclis

hujuscemodi
seculi
.

operatione,
ac

Spinius
,,!,.

rigorata

erat

equi-

contagio,
il

luce
sibi

trans!

ei

curribus

velocior

efficitur;

immo

per

iloria

audii
b

de

supernis
el

vocem
quia
te

alloqui

antevolans, veloel aliam u,-,,,, gradiens, omnes currus. Denique prior ad terram ra omnia sua pro voto, el nativilalis pervenil
i

Eo

serve

bone
upra

fidelis,

super

pauca
eris
\

fuisti

fidelis,

multa

constituam,
i

m
,,

itbitu
,
; ,

ni IM !,r

loco,

quem
Genilrici

vulgo

dicunl

Bumoadvi-

i,,,,-,
t

Dei

Muriee,

seque simul,

decem civitatum. Tunc beal irgo Bunegundis mentem sanctam cum oblatiom crificii per sacerdolum manus Regi regura Chriprinceps
sto obtulil
,

optaverat, servituram
contradidit.
\,i
hi.iii

yoibi

Christo,

dum

dej
locai
i

os

subvenire
inter

illi

reret,
n,

san

i"
.i

angi los, ac
'iiiiiniMi

ejus

sp ritum

chojussil

posl

multum

vero

temporis

prosecu
tlevc-

ro
in

ca3lestium.
deferri

Corpus
se

vero poni
infra

hu
" "'''"" ,; " r
l

us

Eudaldus ad
praetulil
in

volum
nesciens
,

explendum
po

feretro,
el

ac

ad
<-i

fecil

monastesepulluraa

,i,
et

seque

omnium rerum
,

Virginis

rinm,
jam
trans
[oco,

iu

condigno
cujus

optato

tradidil

dominum
omnia
tam
vi

quod

,.-,1

cullum Dei
Qui

ei

sancta;

ejus

Ge
\

19
iiaa
,

Posl
el
.

abscessum
sei
\

arctiori

se

submisil
deflens
.

Pietat Sancta
/.,.11
1

oitncis
,,.,,

lulamina.

el

audilu,
ridii a
,

cum quam
us

cognojrissel

eventum
acta

Chi

isli

ilio

puniens
peracta

atque
opera

visu
in el

didicissel

co itata

seu

nociva
ac

jam
vigiliis

antu
crelantis

Virgini
cuiii

svei

jemetipsum,
venei
\

se>lens

brisque

jejuniis,

macerabal
qui
tn
cceperil

lacilus
el

mirari
per

coepit,

ligalum;
,|in
|

memorans
.

quia
sali us

ooo
erit.

qmr
;

quanla

sani

lam
tulit

irginei
i

Dorainus
iil

sevi raveril

hac
fidei

denique
operatio-

operalus
lau
ii

rniracula.

Unde
ne

quales
,

oiox
.

sancta animi meditalione, ac devota

n.
t
>

Deo
tactu

qui

ab aclu
in

moriens
vitaa

mundo
suaa

el

rivens
fertur;

liristo,
10

loium
plerum-

nlo

eum

custodivit,
el

peccarel

san-

e mpus

duxfsse
el

ad

ul

ciam

Virginem,
merito

furentem

in

reversione
igilur

non
(ru-

que

videretur
:

causari,
ii
1

dicere

illud

propheti-

permisil
,-

occumbere.

Dignos
bis
,

cum
esi
:

clm
rat

pcenitenliaB
in

perogens super
,

quee
,

gesse

Virginem
laudibus
faciem
,

non
arel

poteral
vel
;

invenire

quibus

meus prolongatus habitans cum babitantibus Cedar multum inatur anima mea a regni caalestis patria.

Heu

mihi

"'

incolalus

eam
ejus

extolleret,

quibus
rel

muneribus
'
videri

Cupio
fontes

dissolvi

pro
aiebat.
ila

certo",

el

esse

'-111)1

Christo,

compla
el
iii

ul

ab

mullo melius

Sicut

cervus

desiderai

ad
t*',

mereretur
dere

ipso

pro eo

preces Christo funsalubri

aquarum,

desideral

anima

mea
^
1

;tl

dignaretur.
,

Tandem
in

ergo

reperto

D eUs
vdii)
.

sitivil

consilio

semi lipsum
obtulft;

humilitale
prostralo

cordis,

corpo-

risque
ro

ei

ac

corpore,
vultu,

coram
de
;

Dei

quando veniam, mei? [ntroduxisti

glorias,

anima mea ad Dominum fontem vi le faciem apparebo et

enim

me,
lu,
el

Christe

res
in

altari

Dei

Gi nilricis
:

Mariae,

veniam

,.i, ,,,.,

m
:

cellam

vinariam,

hoc

esl

commissis
re
i

expoposcil
\

conversoque
poscil
sibi

quo
mulha-

misterium

gloriosas

passionis

ordinasti

in

lel

,; o

celebs,

misereri;

me
,,i

charitatem
venire

dum

per proximi amorera, oie ad dileclionem.

te

'bere

tumque precatur, ut quem pridem volueral sponsum, sallem lunc dignaretur suscipere
terYum
17 "

tuam
es t,

fecisti

Et

quia

iaevam,

pra?sentem vilam,

opitulante

mihi

suh

jectam

habere
tua
,

consj exi
esl

amplexetur
S on. tn
repeilas

me obsecro
ul

Quoniom, yuomam,

lnqmi inquit,

me

aa ad

injuriam
nec

cor""-

dextera
,-i

quaj

eeterna
le
1',

beatitudo,
toto

vide-

*' e

raptibilis amatoris non ";;;; ?.)" ^oalemcumque personam

>,
i

postposuisti,

mihi

merear,

et

videre

in

aamque
diutius
a

potentem,

aul
et

infimam
Creato-

corde
,,

meo
s
,

exquisivi
tuis

ae

me

"
IftTt

proeposuisti

sed

Regem
Virginali

seculorum,
,

mandal

Non me permiltos,
praocipe venire ad
,

Domine,
te
,

rc n
l|r
'

omnium mihi
''iH
-

praetulisli

tibique
:

Hi

toro

adscivisli

ecce
et

Sponsum mequaa

eparari

sed

quia larDores
ad-

riente tua

gratia

el
.

ineffabili
el

misericordia
putationis
a

"" ,l
111,1

atque
"'

mea

gratonter
-..1111,11
,

offero

illi,

lotalia
in

trade

ll
.

"

'"

E 8o.
cor P u

iororum inquam, dum

,

egenorumque
advixero,
procurator

Sponso vero Je d olimoniam

apparuerunl in \rini. Dormire

terra

tempus
el

corpus

meum,
sed

labore

quieluce

dumque
in

hbc

mviv temporalitei animam meam ad

exposco.
Vdheesil

oro,
te,

vigilai-e

de

gostavero,

tuus

exteriori-

Deus meus, aiternaJitei quippe anima mea posl te, me

suscipiat

232
A.

VITA
dextera
tua,

S.

HUNEGUNDIS
Do-

VIRGINIS,
Kalendas Septembris

Bbrm

ii.

suscipiat

quia

iu

le

speravi,

oibus, octavo

ffioigmate,

jam

tonc

C
inciperei
focie

ad

raciem

bonor et imperiom "per~omnia se7uW 1,1

Amcii.

ceroere.

L ^ seculorun]

JU

,alio
'

tnorbu6,etpia
prajparatio

20 Quadam namque maims extensas teoeret

mitatis

die,
in

dom

solo

recubans,

oralione,
ac

percussa est
aestu
inflra

ANNOTATA.
Von
esse

nimia corporis gravedine,

corporeae;
et

magno

sed

consolari

meroil

angeio-

verisimilc,

rom
quos

praesidio,

invocare

Sanctornm omniom 9uffragio, noo cessabat, etiam io aegrolo

ham reversam diximus 2; unde qum

Virginem solam mGal

detoto

corporis

ergastolo.

Verom
Malris
ei

astanlibos

circomqoa,

que
a<l

otriosqoe

sexus

Christo

famolanlibos
virginis

qoi

Uinere referuntur fidem non merentur li Hujusmodx res non creduntur, nisi nitantur testimonio.
c

meliori

decessom
ingens,

tanlae

atque

'Kiw,':

Fidem suam

liberat auctor,

nere ex
lor

dum

vicinis,

longinqois
el

regionibos
eral

do:

dicitfaixu

mceror,
se

singullus

omnibos
solatio;
io

qooniam videbanl
cel

frustrari

nimin

li-

essenl

G lenti s,

qood

ejos

semper
[nter
sibi,

caelis

devolissimo
versa
ad

toerentor
qoi

patrocinio.

hasc

con

TRANSLATIO
Corporis una

eos,

assidebanl

preshyleros,
i

dnctionis
ini

oleom,
dari,

sibi

et commonionem sanctam Dominomqoe soimet misereri

cum

miraculis,

tolis

viribos
et

exoravit.

Sic

Sangoinis
fa

vialicom
velot

decora
i;i

ie,

landem Dominici Corporis somens, roseo volto, el praesentanda Regi regom in

conclis
:

Auctore Bcrncro abbate.

^"
.

thalamo
el

imperat

personare dolce

Ex

,,

Qlare-Mariscano,

collato

liymniuicos psalmodiae

dicebatque loter
cinere
:

cum

codk*

era qoasi
o,

prominens e*
toa

cilii io

el

Adsum
piis-

Ms.

et

edilione Mabillonii.

Christe,

famola,

veni

rogo,

1U\
ora

siine,

atqoe benigne

me

soscipe.

PROLOGI
voce

S.

Comqoe

in

hojoscemodi

ab

no-

mon

s.m.tie.

ctis
n
1

media,
1 ;

asqoe
i

ilico

iii

ad horam diei tertiam perimmenso lamine odoi suai is

percolit,
iia

M
tens
tor,

a( oalia

<ii\

inae

pietatis

qoibus
propalare

omnipodigaa
scruel

simiis

aslantiom
prae

ora

vix

possent

Deus

merila
fideli

joslorom
ignavia

istere

sami,

lumine, licel essenl vigorali bal atom spiramine. Namque vos cum
c

dom
a sui

devotione

mens humana
qoa
el

tatur,

Lorporis

erigilur aniraus;
ipse

magno lomioe eliam

ilom

ferlur

descendisse,

quae

qoia

ejusdem

condilionis,

subsislil,

omnibos lerrorem intolil, minos ulli se copraebuit. Sed quid aliud videtur edi cere, quam qood fertor proloqoi cuique sanctae animae? [nfit enim Surge propera, amica mea, columba mea, formosa mea, el veni amica videlicel p imba pei simplicilagooscibilem
:
:

foisse conspicil

quos

mirator,
I

quibus
ola

oulla

me-

ritorum
gratia,

praerogaliva
tanta

divini

muneris
c

virtotum
haec

iosignia

superna
fidem
cultus

:essi

clementia,

ad

promerenda
circa
forti

exciiat,
<

spem
lia

roborat,

atque

divini

ad

bene agendum
Bdenlius
perspicil

annisu exeril
ad
forlia,

brachia;

tem,
eora
,

formosa

per

morum
iJ
esl

pulchritudinem.
praesenlis
el

Jam
triboite-

tanloque
gloriosios

prorompil

quanto

hyems
:

transiil,

vilae

sexom
quaedam

fragiliorem

clara
i

lalio

abscessit,

imber

abiit,

ii

rom

loce
n

splendenteoi
;i

Vggrediamur ergo

rum

Surge
i|

columba
ii,i',

amica mea, sponsa mea, mea in foraminibus pelrae, in

i 1

et

veni,

qualibus

itii

<.

perspicua narrarc

rai

caverna

racula, qoaa

esl

iii

Chrislo,
ilem
:

el

in

proteclione

ipsius

sublilissima.

El

Quam
Oculi
es,

polchra
lui

es,

amica
im.

mea,

quam
tota
in

pulchra
pulchra

esl

colum
<'t

[deoque
esi

dilecta
posl

mea,
:

macula non
de
esl

te.

[temque
de

pauca
veni

V*en:

Dominus in bealissimae virginis suae Hunegundis translalione dignalus esl demonslrare. Ulile qoidem doximos, qoatinus lucidiorem ,M| us reddamus hujus descriptionis textum, " oflicii nomina personarum, causas rcrum, lemporum norum rtumernm, simul etiam seriem
i'
1

;|

Libano,

sponsa,

veni
sacri
,

Libano,

hoci

inlimemus.
levitatis
;i

de candiJalione

baplismalis

sanclam Tride
:

gravitas Sicque Ijt, ul persooarum oolam abjiciat, cerlissimse ralionis cao-

nitate

m
esl

confitendo
verlice

quia

coronaberis
el

capite

Amana, de
de

Sanir,
<t

Hermon

hoc

esl
,

lumine

lucernae,
Christus.

corona

consecrationis

annoruni finilos temeritalis macolam diloat, namerus aliqaid oobis io eodem oumero myso cum innuat, temporum quoque eriei miraculoroni

quod
soror
i

Vulnerasti

qoippe cor

meom

gloriam ao|

mea, voloerasti cor meom io uno oculotoorom , et in uno crine colli tui. Ac si
dii a
i

apei

le

[nclinasti

majestalem
caslestia,
in
illo

ad

Le

in

illo

uno

oculo,

qno

plos
el

qoam
uno

lerrena

prospiciens

elegisti;

crine,

qoo
di-

oroari
lndoisti.

iovisibilibos

quam Lemporalibus
parti

Ergo
ni

quia
iii.n

optimam
percipieos
taedio.
i'
li

elegisti,

m
.ii,:iii

est,

auferatur a le;
in et
iiis

intra

in

gau-

optasti
i

Domini lui, dio absqoe

saocla atqui

praemio,
aliis

qood

hujosce-

an

ma dulcorata solami-

DIE VIGESIMA

QUINTA AUGUSTI.
tc vel

233
A.

leviter

mox

advenit,

non esse agendum declaravit. Nam non casu, scd Dei providentia
,

BP.UNKBO

ARB.

CAPUT
qwrendi
:

venerandus prcsbyter Giso

I.

Quintini
ijui

et

Victorici

sed rem usque sanctorum martyrum ad eputcopi pignorum custos idoneus, consensum

jam

dicltc

praecipitationi vix

finem

imposuit,

differt.

Corvoris

occasio

ejus

inventio
facta.

el
:

eorum
:

moliminia vehementissima increpatione

coercuit

Non
lcvari

inquiens, debeat

rationabile

videtur,
dioeceseos

translatio

OC mirabilia

tum

ut sine auctoritate et conscnsu

ponliflcis

hujus

corpus

Virginis
JuJrat
Berta
ftlis

videlicet

ne, quae multo

tam beatissimaB jam tempore

exfurlivm
trans-

ig'

tur

quaedam
quae
in

sanclimonialis
sua

femina

fama

virtutum

longe lateque

plurimis clara

lauda-

Berta
ui
,,,,

nomine,
ab

juvente

parentibus
fuerat.

stiterat,

hujus subitaneae ac vclut

elogio
vilescat.

abbatitsa

ferunt,

cogentibus

cum

viro

juncla
in

lationis

Tali
,

vero

ordine eorum

monialium
mores tmtai
torrigtre,

hac

luce

subtraclo

statuit

corde

a
b

servire marito. Nam mulsuo non amplius morlali dilissimis viris ad ejus conjuet lis riobilibus
,rn

terminum posuit atque duos dies iia apertum scrinium,

nisibus
niiiin

per
in

triginta

et

quo

bealissi-

corpus jacebat
vigiliis
die.

intaqtum

observantes, sa,

im
,

anhelantibus,
in

vix

armcorum manibus

ela-

crisque
pi

nocluque

incubantes

episco-

urbem Remorum b ad beatissinue Dei penitrici^ el semper virginis Mariaa tulelam eonfuCui postgiens, aipitis velamen devota suscepil
psa

modum Deo disponente

cello,

contigit

huic praesse loimitabilem

absti-

ubi

nostris

lemporibus
Fuii

cunctis

diutius
nentiae,

peregil
victricis

vitam.

namque

mirae

adventum praestolati sunt. Non ntique sine causa hanc dilationem omnipolens Deus fieri vo'uit, sed ut quaui coram angelis cunctisque justorum spiritibus jam cum Christo in caelis regnantibus clarificaverat, eam etiam in terris hominibus adbuc carne corruptibili et peccatorum
,

patientiaB,
,

amatrix pauperlatis,
operibus
de-

mole gravalis vriierahilem dcsignaret.

6

E
tanta

devotae
dita
,

humilitatis
jejuniis,

misericordiae
et

Erat profecto per

idem
prae

tempus
niima

plucffu-

vigiliis,
:

orationibus

conve-

viarum
sione

inundatio

ut

aquarum
cultores

nienler
niales
,

mUMita
quae

verumctiam quasdam
per
misera

sanclimo-

nequaquam
ncque

valerent

agri
nisi

terram

Corpus tum, fuyalis imbribu

ijenli

luce co-

inibi

carnalis desiderii
,

excolere,

sementem

cum

desperatio-

ruscat,

lenocinia

lurpissime

volutabantur

crebris

exhor-

lationibus ad
stoli,

sui imitationem juxta monita Apoarguendo, obsecrando, necnon etiam increc

ne jaclare. Eadem vero hora eodemque momenlevatum est de sarcopha-ju, to, ulo perculura quae sita erat secus locum sese per fencstram
,

nndf

yirri
rit

m\ itabat. 3 Sed sicut semper contraria esse gravis justorum moribus reproborum
pando, continuo
,

sancti sepulcri
solct
eis

splendidissimus infudil radius

so-

vita
facta

lis,

qui

mirabiliter effulsit
:

super corpus

bcatissid

m, c
late,

Virginis
<

sicque fugata
celeritate

omni nubium
serenitas

qua-

est

eliam ad videiulum.
et

Unde per multa opproinsidiarum

jacula,
quaa
sanctissimae
virginis

ii

iii

tania

rediit

aeris,

rtndi

nascilw

bria
Mcoito,

maledicla atque
,

ac

si

pro

corpore almiiicae Virginis alius

in

quasi
viei

el

intorserant

quia
in

amore
loco

sol oriri
sibilis

viderelur

terris

ac velut sol

iste

Bunegundis
ejus
sacri

hoc

detineri

videbatur,
ausae

de

suis

vocibus

proclamaret, se

non posse
in

corporis

absentia
d.

quaadam

sunt

non
ta

ministrare

Instabilem

lucem

terris

cui

commentari
tia

flgmenta

ad

requirendum
fidelis
ibi

Hujus namque rei gratanti corporis sanctissimum

provocalur, dicens
esse
csset
silu
.

stabiliter in

caelis

splendet lumen BBternitatis. Tanest

denique
,

claritate perfusus

locus sanctissimi
,

Ihesaurum

intentio

corporis

ut

incertum

foret

intuentibus
fulgerel,
asl

ulrum
dic-

non eam
si

oporlunum

locus

isdem fraudatus
Matre,
.11111.)

amplius manere tam sancta et gloDominica3

radio solis ne divinse

istius

materialiter

an lumi-

claritatis.
ita

Fa,ctumque
jacuit
ut

cunclis

riosissima
i
HtrUi

bus,
[ncarnalionis

quibus

reserato

mausoleo, pie

[gitur

none
,

quaerenlibus
ivcc.lerct

conspicabilis,
fulgoris.
el

corpus
im

gentesimo
gnante
,

quadragesimo
quinto
die

sexlo,

Ludovico
Octobris

repost

vis tanti

numqiwm omnino Nam a pectore et surpulveris,

;

k-

gitat,
t

Nonarum
crebras

sum

pro minuliis

sordibus

nitenlia

plurima jejunia,
C
tas

post

vigilias,

post
his

mul-

resplendebant
i.iiii

framina

margarilarum

et

quibus-

lacrymas,

eamdem noclem cum

quas
,

omnipoluit,
nn-

clarissimis scintillis

erumpentibus aspicientium
lumine
ul

bus,
111

quos Wannii

vel

ad

hoc

pfovocare
et

iliiccns

pcr

uberes
ut

immensos

reverberabantur obtulus. Cum eodem etiam 7

est

tanla

adspersa

miraque odoris fragrantia

bres
lKlln
H1,1
'

lacrymarum
bumiliter

omnipotentis
,

Domini
ei

clemenVii'ginis
:

min
,

odoris fragrantia,
suavit
ita

omnium

adstantium
Quae

perfusum. sanat nKirbos

imploravil

sanctae

nares

ineffabili

replerentur.
.

omni
variis

sacralissimum

corpus
peracla

revelare

dignaretur

temppre

quo

jacui!

quoliescumque
videre

lactoque
Bdelis ac

mane Deo

posl

Missarum
quaesitura,

swllcmiiia,

infirmitalibus oppressis
(

ad

ridendum revelabatur.
poterant,
ilico

devota

femina,
est

pretiosam

sacri

uam

quicumque
inflrmitate

hanc

qua-

corporis

gemmam
:

studiosc

sarculum
nihil

cumque
i,
Nl(
t

detinerentur,

sanabansese

arn puil

factumqne
quae se
ut

annuente omnipotentiaa
vciiiaic
pcicntiiius

isdem
q\

praedictus suavissimus odor

in

sua-

Diyinitalis,

in

semper
est

melius reparatus

praesenUum

consuevit,
f

quod

Qdeliler
el

quaarebat,

replebat olfactus. In hac ergo tanlaa

lione fiiclum
na regione.
texissS

Malris

mvenvici-

ter

inveniret.

LaBta

siquidem

gaudens,

magnum gaudium
teilus se

m omm
clarum
Virginis

potenli Domino gratias retulit, qui concosei. quod cum diu lanta animi anxietate jam P^ulaveral ii,,i itaqae multum hilaris el nimis ^ttltans, el quasi quadam immensitate Istitia
511

Laetabatur
:

lam

dio

sidus
caeli
lia

exsultal

aer
fore

tantaa

serena se
radius

adeptum
pra

nubila;

obsequium

"'"'i^,
^i"' 11 "
lnser endam

totius

consiUi

gravitate

postposila

/.

tubus;

gratulatur

supercalesUs

cn corpons arbeatorum turma

animai

aegis

aaternaUbua
levare

ornamenUs
moUebatur

perenniter

spirituum,

quod videlicet,

de ciuus jam

aubilo

cauestem
qua3

^argaritam
;>

Sed
'

affuil

divini

disposiUo

consilii,

r,lv:

eati
,

corporis

pignora
V.

aliquid

inconsidera-

adhuc

memnra, gaudent societate, ejus profecto sancla resurrecUoms omnium pro Bfabili laelitia in die ^enerari conspicrunl meriUs glorificanda, Qdeliter tumuh spelunca. ... angusla
31

Ad

lugusti

romus

i3 4
\

TRANSLATIO PRIMA
a.i

S.

HUNKGUNDIS VUUilNIS
dicit,
la-t.i.a

Rl

I!

laudes

itaque

referendas
si

valere

credi

quod
sit.

sacri
llla

ABB.

corporis invcntione

curutus ad

mus omnium
noliliaa,

tftlin

l "

Conditori,

tradantur posterorum

vero

nomine
a
in.luit

sancla
erigit

apertwn
pulcrin

se-

moniacus

Dominns miracula operari vOluil in inventione sanctissimse Hunegundis virginis siia>. Nam |ui lam daemoniacus per manus amicorum qui spem curandi eumdem, quem duqusa
,

audilo
bra
ter

dictu
,

cilius

caput

lecto
,

Vi "
'

"''""'

componit
pet.it.

vestem

ecclesiam

fugatam
redditaro

ad se reversa superna infirmitatem compcriens,

sanititfem,

Cumque

,T"

nZ
'

et sibi

cebanl

in
,

sancta

Virgine
et

firmn

ttde
iter

locaveranl
totis
eiri

secum
9U83

lacita

volvena mi
ei
| ;

adductus
bus
tis

reluclans
.

proprium

retur, omnipotentiae difina

tulit,

gratias

i
,

impediens

tandem cum magno labore mul-

atque

ilico

unam

proprielalis

prementibus in ipsius bealaa Virginis eoclesiam impnlsns est. Qui dum per manus et brachia versus
allare

lam

nom.ne [sigildam, beatissimm Bunegundi pro percepto beneficio sanitatia

,

nnV
,

Nll -., u

.ni'

traheretur
,

quanto magis
majori
vesania

eisdem
diu
e1

ad-

tis

astantibus tradidit
et

sicque

ab

.11..

innrmitata

propinquabat
impellentium
tes,
altari

tanto

arreptus,
luctan-

convaluit,
11111111

postmodum
Dominus
quae pro

diutius

vixit.

nisibus

resislebat.

Qui

peracUs,

aJiisque non

paucis

miraculoroin
voluil gloriani

ad

iiiiimuiu

vesanura
inde

superant,

coram
in-

signis,
5U83

quibus

declarari

statuunt.

Quem

promovehtes ad aspi-

Virginis,

multiplicitate

suiincon,_

ciendum sanctissimi corporis

flectere

tumulum oculos
subvenire
Berta

gruum existimo
seri. ctis,

huic pictaciolo

ad nnguem

cogunt.
saspe
dicta

Quorum

desidjsrio

cu,

Nam

piens

sanctiraonialis

scilicel

omnipotens Deus quantam suae famulffi

infirmitatis

nt

ostenderel cnnconcessil gratiam

iu

retecto sepulcro,
cia

videndum velum, quod supra saneis

curationis, tantus
viiia

eodem tempore
domus,
in
in

bac

eadem

membra
,

jacebat,

copiam

tribuit.
el

Quo
omni
nullo

nimias

grassabatur

morbus, m
jace-

viso

qui

torquebatur,
saluli
est

continuo sensui

nulla

paene remaneret
:

qua non

prislinsB

redditus;

moxque jam
omnipotentis
Virginis
gratias

ret inlirmus
lania

qui omnes

pradicla sollemnilate
beatissima Virgine
o

cogente

in

lerram prostratus
per
beatas

Do-

sunl

celeritate Banati, ni

miui clemenliam
oravil
,

meritum exreferens
,

levata

detumulo, nulluseorum iufirmusremo

Arccssito
ise

de

recepta

salute
:

de
sa-

tur in lectulo.
11

futura
nitatis

custodia

deprecans
,

qui ad

perfectaa

deniquc
Christi

Rodulfo,
ct

Noviomcnsis Tnmkki

indicium
atque

uon post multum tempus

,

cum
plu-

episcopo

n devoto;
o,

ex congregatione i^"
,

luminaribus reversus
tulit
,

sanctse

Virgini honorera dereceptae

,

beatissimi

marlyris

Quintini
,

convocali
plurimis
festina-

in

lestimonium
suis

salulis,

patribus

Gisone

Rolbcrlo
,

aliisque

res

ex

vicinis

secum adduxil
.

anno, quamdiu
luminaribus,
misit.
el

adviverel

eumdem

seque omni locum cura

pro-

magna devotione
tur

repletis

diu

dilatum
itaque

ut

fiat

officium.

Poraclis

Missarnni

amicorum lurba

visitaturum

solleraniis,
ililur
ail

mente humili ac devotis animis acce tumulum, in ipso adhuc jam dicto di
caput
ut
et pectns

9 Boc
item
cieca.

mine
moi
H

in

quoque intervallo quidam rusticus, noLupus, qui adhuc superest, el moratur castro q.md ilicilur IYrona ;/, acces>il CUm
,

vinitus infuso lumine circa

beata

Virginis
sui

tam

clare

radiante,
posset

pro
intueri.

nimietale

nequaquam
Novembris.
quibus haec

pleniler

Levatnr septimo
carissi

ncinus.
<7

naturali

lilia

qu83
suae

vocabatur
niolestie

Allindis
istius

ambo
oblusis

autem
Idus

sanctissimum corpus de
Nobis
beatae

scpnlcro
,

pro

aegritudinis

sanctissima3

autem

fratres

Virginis

poslulaluri

suflragia.
;

Nam
filia

pater

mi
sta

Virginis Huncgundis ge-

audilum modicum tempus

auribus
amiserat.
>

perdideral

vero per non

oculorum
igitur
el

corporalium

lumen

aliorumque Sanctorum [terplurima exempla ostenduntur ad legendum, proponunturp adiou,

Supplices

cum

uimia amaritu-

tandum,

sollerter
,

intuemlum

forliter

dine

llcntes
,

omnipolentis
quatinus
provenirel
Al>
illo

Domini

misericordiam
bealissimaa
:

dum

est

ne

ipsorum

expertes operum

|la

implorabanl
Virginis
et factura
eis

per

meritum
die
el

reraedium

salulis

quod

perenni vita alieni efiiciamur a commnnl Sanctorum omnium. Pulsemus ergo intimi
suspiriis

tehtii
cordiB
ipso

est,

namque

pater au-

aures

piissimi

Conditoris,

quatinus

dilum,

el

filia

melius

habere

meruit

visum.

nobis

donante,

quod jubeti

efficaciter complere f
:

Eadera quoque bora suprascriptae inventionis, quidam paupei spiritu, noraine Adhelboldus i, jacebat
oinni
-iii

valeamus, quod salubriter monel iliu districti examine judicii non

,

til

venturns
is

in

in

nol

invemal

mcnihrorum
vicinio
,

officio

destltutus,
,

ot

pro
el

quoddamnet,
qui

sed quod

cum

sute redemplis

mw
ei

exitns

die

transacta

Corporis

ricorditer coronet Jesus Christus Dominus

noster,
vivil

Sanguinis Dominici sacramenlis munitus, cunmox ul videbalur morli contiguus ctis quiMjue
:

cum
el

Deo Patre
gloriatur

-t

Spiriln

sancto

regnal

Deus per omnia

secula

audivit signis

concrepantibus
,

tanti

somatis
,

ora
in
.

lorum. Arnen.

ma

perspicuum

surgil

lectulo

nullura

motu membrorum ostendens infirmitatis indiciurn gestiens curritque ad templum sanctaa Virginis etarreplam suis unam ex oviridere sepulcrnm obtulil in munus el bus hanc sanctie Virgini
,

ANNOTATA.
a
lnifis

a,il

Irrs

cirnfrr lineOS
et

'/""'
,

"
"'

'

nostris exciderant,

omnino ad sensum
Ttemis
ta
-

al>

infirmitale

prolinus

convalescens

nullam dein
tripudio
ba1
Bui

Mabillonti> necessarim, supplevi ex editione

ceps transactee moleslim

io
mulier ad tx-

sensil injuriam.
,

b
nimi
ex pe

Consecratam

Deo

Pe
. .

Eodem
vidua
quaa

vero
,

quasdam
segrota
,

adhuc reboante nomine Wibui

ante
pro
exitus

tradil

thenone cx recentiori monacho vn observationibut priBviis

Uumo lar J^^

num.
.

trema
Cta,

dedu

paullo

lowius
c
.1

aliiquc

ctatione,

divinis perceptis
et

Sacramentis, perpcenia

MabUlonius, continere invitabat.

ii

mulli.

tentiam
tibus

lacrymabilem confessionem
pietati

sacerdo
Hsec

abscederel

Bertha,

solutiusque

po^
i

divina
quid

fuerat
laBtitiae

reconciliata.

vivere,

fingebani

corpus S. Hunegundis

populi exsulianii- plenas

interrogal
ille

voces persentiens
vellet,
vel

iiasirni) siin iion quiescere.

sibi

strepitus
in

cuperdi-

eLudivico,
i/iiinn
,,/,

tcilicel

Transmarino,
/></ hl> J
'

"J "^
hht
.

ll

jus causa

festivitatis

tanta

populo

leetitia

anno93Gusque ad954

statutl

sonarel

quae

statim

circum tantium

relatu

hnii.

3 Compendii chronologia

posl

., .

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
f

35
\

PoStposita.

it"

uPrumqw Ms
recte,
ut

Mabillonv
re

ive

aliquod uervitium pro

essc

BlBHl

proposHa,
rolliililiil'-

minue

ex

ipsa

facih

eadem
13

silva

eidem sanct Virgini

beala

deferendnm,
increpare,
ih mirnbiti
"""/<

nulla rati c

Perona,
1

Habillontus
'"
i'"'"
11 '
1

Parrona
wrbes

Perona
mwnites

est

Quos per
a

me consenserunt. am
i

i|

Virgo
curavii

" urbt ii"""

" '"'

Somonam

fluvium
illo

atque
libere
iii

tanta audacia

coercere
laeti

Nam dum
,

mui/nn-

eastrum

vocatur,

ut

s>r/>r

tanta

silvarnm copta
Dei

potirentur
terribili

subspecie

Mrtporereperiuntur nominatm
/" codice nostro h (Ufindis.
\ts

eadem
,

Virgo, cur
rogans,
:

pastoribus
sibi

Iflindis,

\hi/><iin

apparuil

eo que
h
tei
i1

Irnclum

subripe
ge-

nius Ifflindis
i

rent
slabal

silvaj
,

virga,

quam manu
illa

Adhelboldus, itaMs. Aliud, Adelboldus; Mabii -y[n., ijiimr

corporis

pi

pcus

sicqm

mnis

porcorum
Btnmoarriiter

lonius adelbodus.
k E6|mko<
/.,
l
i

multiludo
aspectu
laiiense
puit.
i

huc

illocque

difftisa,

irersus

m
nde

mastei ium

praecipiti
,

cnrsu

idelicet libertate dona/ns,

"I
est

factum

esl

ul

ex

quibus

domina
hos

j,,/,.

pjctaciolo,

schedulee,

scriptiunculee

redditus

silva

habere

prius

non

poterat,

Cangium ad vocem
Episcopo,
ita

Pitlaciolum,

quod idem
\]

est.

postmodum familia cum magno

monastertum
per
divisi,
iurei
a

ipsius

jure quieto
\

possideret.

impetu
1
1

llam

in
a

n
sito

Mss.

Mabillonius

plateas

curtei

<

invicem
iin

denique
,

Rodulfo
postea

Noviomensis

ecclesiae

ar-

nnllo

umjquam postea sunl

testi

requisiti

chidiacono
iinir
nl

ejusdi

ecclesiae
loci,

episcopo
ita

plurimi

nt,

ex

quibus quaeInce ac

quidem ad expositionem i/ss. inventum, me latet.

an etiam

dam
ex

iihiImt
esl

nomine Dodisma ouper ab hac

.

Rodulphus

certe

subtracta
ei^

quae

pei

interfiiissi

armu 946,

j{

quo facta translatio, nondum ec siam Voviomensem regebat episcopus, ui probaTransmari ecclesias Vermann- diplomate in,densis ac Noviomensis episcopi, quod datumest
anno 947,
vationibus
>i;;
i;

-h.iiii

porliooem percepisse veroci

fere

.i- -! ii<-

ne fatebatur.
li

Eodem
cujusdi

tempore
exortus
.

nobiliori
i|ui

genere

eral quidam miles oomine Magenerus

libidinem mi,
i

i,i

et

recitatur a

Mabillonio

vn

Obser-

monastei
illectu

ii

pul-

ad hanc
|

translalionem prceviis pag. ,/nl nlrm \hihi llun U S tom S

i

critudine
inii

[uaquam

se
igitur

abslinere

podie

ab ejus amplexibus.
solilo n

Dum

quadam
sancta

Ann.il.

Benedict.
el

pag

i84,

curam

sacri

corpoTranseccli

more
sius

Eisterium

peteret,

ul ei

suae et ipvir-

ns elevandi

transferendi
postea

ab episcopo

carnis
mn

voluptati
io
.

satisfaceret,

maro
lum
scopo,

commissam Rodulfo Noviomensis

archidiacono ,
qui,

undis

atrio

ejusdem
\

monasterii visiincre

ejusdem
e

ecclesiaa

epi-

bilis

apparuil

eumque
erubuil
b

ebementer
ad
el

adjunctis
,

sibi

itione

S.
id

quo pergerel
tis
i

requisivit.

Qui
;

vocem increpan
se

Quintini

Gisone

el

Rnlberto
esl

presbyteris
vii

valde

confusu*

ab opi
el

r<

ai

hoc
bris.

anno

946

executus

Idus
a

Novem
Bernero,
950,
ut

io

compi

accessu
it.

simul
Prasdicta

ab
n
a

actu

Suspicor
iii

tamen
iurriii,

scriptum

esse

nefando ad
ctimoniaiis,

tempus subtra^
velul
tabili

aule

sanriro
rati-

prmii

Mss.

tpiscopumque tocari Ro-

dulphum,

quia

postea,

n Flodoardo
est.

t/raduni

anno scilicet Sammarlhani in

contemplam
quasi

pulans,
se
al
i

dum

acerri

episcopis

minatam
armata
,

Voviomensibus,

episcopus tjusdem ecclesice factus

ecclesia

antiqui hostis
lidilate
,

insidiis

dum ingemiscerel eumdem virum calrevocare

tentavil
:

qua

potu

Giso S.Quintini

thesaurarius,

Uoi

AfTabilis, inquiens, amice, cur

1

me spernendam pu\

decanus fuisse dicitur ab Hemereeo in iu gusla Viromanduorum ad annum 947, pag. 9% p Uicpauca verba ex Mabillonio fuere sumenda,
bertus
<i<itr

Non
iKni

te

risio,

quam
le

idisli

abstei rea|

qiiin

luii

praesentia

Bunegundis,
avertere
|

sed
a

filiqua

de

eemulis

meis,

cupiens

me

Ha

deerani in

\tss.

dato
lo
,

indii io,
is

aliorsum clancuium
intei

spui
'

missum

nefas

iterare

tempi.n
15
i

CAPUT
Uiracula

II.

negundis

obviara
in
'ii-

venil
in{

el

baculo
percussil

qucm
:

nu
exS ai

lenebal

uine
,

qui
i

Humamox
latus,

m
nit,
;

/'"-

Sprelis
i

corruil

el

in

>> eo

m, i

ibtUf

qucedam post

translaiionem

facta.
liinMt
:

lem

iniui

'

lore

ritam

cujus coxa anno inle ro

iputruit.

ante

obitum suum
oflferendum

tern
iiin

Pro cujus
donaria

tamen curatione
ad
velul
.

Uis
imis
laiianfei

praemissis
virginis

de

Vita

el

actibus
,

saepedictBB

studio

maxima

gloriosse

pauca
quae

Hunegundis describi subsequendo

ralum

du

ci

sanctaa

Virgini
stercora

praeparanlur,
rejiciuntur

quae

immunplurii

miraculorum
dili ctoa
,

dissima
ii.

Nom
,

iisdem

insignia,

Dominus
dignatus

per merita
est.

suae

m
1

nummorum
!,!,!

offerentibus

lurbo

Pamulie operari
gressi

Nam

ea

qua?

ag

i.ini.i

exogilalione
.

pra dictam
nulli

oblatio-

sumus
etiam

desi ribere,

quibosdam
facla,

noslrae eetatis
:

nem
talium
incredibile

dispersil

ul

de

referentibus
111111

m\
blivioni

valuimus
virlutis

taesi

quid iuam
videri

de

ea

appareret.

Verum
Dei

nulli
\

innumera

quae
,

per
di

debet,

quod
de

sanctam
Petro

ir-

""" IL

Iradita

non

essenl

satis

ginem
lovum
capitnlo
,,

suis

hostibus mile

visibiliter

apparuisse
'

reluli-

Pw
si

lilteris

man

lari

potuissent.

Qnum
esse

namque
factum,

quid
in

beato

guum,
1

quod

conslal

mirabiliter
esl

principe

libro

c onsequenter

brevi
q
poi

locutione

narrandura. De-

vigesimo
\n
i

quarto

Dialogorum lertio sub sanctus Papa

i

m
le

""i

"'

"im
torti
iri

lam
slate

tempore
Qdentes
\
.

homines
audaci
,
l

pen
sita

ius

nim
su

quod
nti

isdem
atque
1

venerabili

Pe

m1n '""

i]

ui-

sanctaa

irginis
in

quae
.

lilo
i

citius

in

cn<

Duviuin
,

stanti,

Sambram
ini

b,

villa

quae

di<

ilur

De dmiacus

pessi

eam

ais

pi

od im

que

,,

2
A.

36

TRANSLATIO PRIMA
cito surrexisMM, increpavit d.

S.

HUNEGUNDIS. VIRGINIS
Apostolum cor insipicns obscuratum est nuerunt in cogitationibus recepturos
,
, '

BRRNRRO
d

que cur tam

ABB.

46
quac

et

His

breviter

traciatis,
,

poslremo
vir,

ad

ea,

?*" D

Coecus adlem-

ad

horam

intermisimus

plum

SanctiB

narraturi
,

redenmus.

Quidnm

quod supcrcst, Gunlardus no:

ta corrigantur, erroris te rnrrinrnnt 111* vrnric les,

mii sui

______._

mercedem
et
[

postponcnBdelibnj
ildelite!

eurofut

mine oculorum lumine privalus, causa audiendi Missam ad sanctae Virginis divertit ecclesiam sed cum Missarum sollemniis ibidem olliciose januas inveniret die peractis, mediante jam
,

ad propositum redeamus, animis, quod oculis nostris

referamus.

Ps ac vidimus,

19

Anno

igitur ab

Incarnatione

Domini
beaUe

gentesimo
ginis

sexagesimo

non-

quarlo, die

octavo Calen- N?' !|

,an

obseratas
vit
in

ecclesia.
,

in

porticu

foris

se

prostra-

darum Septembris,
virtute

festivitate
,

scilicet

vir-

terram

diulius

orans adesse

sibi

Dei

mi-

Hunegundis, hoc
factum est
villffi,

eericordiam. Surgens autcm

post multas lacrymas

de quo loquimur, miraculum. In lerritorio

quffi

.Jivina

^l ^**

n;im

ab oratione,
e

coepit

oculos
vidit

manu
e

tergere,

resti-

que cujusdam

tuto

visus

sibi

officio,

tentu

sancts

et

piissimae

omnia, obHunegundis virginis.

clare
:

messores in ipsa

dicitur Sasnulflcurtia festivitate frumentum

secabant'

Qui

mox

la^tus,

muliei

Mulier,
indigeo,

dimilte

me

gressussuos regenti ail nunc enim te trahente non

i

quos presbyter eorum, nomine Lantfridus, fol quenter pro hac temerilale redarguerat, dteem
se

synodo

interfuisse,
ecclesiffi

in

qua ab
/.

episcopo
festivilas
ipsi

Node-

quoniam, Deo gralias, receplo lumine quod milii pie obtinuit intercesperfecte video meae dileclissima^ dominffi Hunegundis. Ilaque sio
,

viomensis
voiissime

Rodulfo

hffic

celebrari jussa

fuerit.

Sed

suorura

vicinorum errorem
posse suos

seculi,

dicebanl

se

ingenli

leetilia

perfusus, laudando

Dmm

solos non

reversusest

hanc
vicinos

fesii\iiaiem

celebrare,

dum

cunctos

ad propria.
17
ciaudits gres-

viderent

necessilates suas
ui

operando
Rotipse

Est

et

aliud

magnffi

quod sumrecipit: mo< RotberlUS noinine Quidam quoque vir muita miradeslitulus, scabellis, ut moris est fficio pe( ], im cula omissa. _. ... _n ___..__._: ._.._ ejusdem Dei Virgims sollemnitati glotalium R potuit, festinavit interesse. Qui in riosffi, prout
,

abscondi silentio

virtulis miraculum, non esse congruum lesti,

implere.
gildis

Unde
,

contigit,
prffidicti

quffidam puclla,
presbyleri,
sicul

nomine,
ex

nobis reiulii
sores

sorore
et

neplis, jam
spicas,
ipia
1

dictos

mes-

prosecula est,

'

de mauibus
se
in-

eorum
clinasset

ceciderunt,
,

colligebat.

Cumque
colligeret,

ut

spicas

studiose
recenti

unam,

eadem
infundi

ecclesia
silii

diu

remoraius,
suis

gratiara

sospitatis

dum
rct
,

lerra

levaret,

sanguine
sanguis

madidani
ille

peliit

miserabilibus
meritis
bealffi

membris.
virginis

invenit.

Tunc mirans,
aliam

unde
sic

ranf-

Tandem, Deo miserante,

Hunegundis
tati
et

projrril;

niliilnminus

colligens, eo-

intercessione,

perfects incolumi:

dem
quas
tuno

cruore
,

madentem,
deinceps

tertiam,

quartam

palam cunclis meruil

,

reslilui

sicque factum

quintam
tremens

et

usque ad
ad

faslidium omnea,
videbat.

est

ut
,

qui

contraclis

nervis

curvus

adve-

collegerat,
et

sanguine
pallida

plenas

Unde
qni
ei

nerat
tus,
ciat

eorumdem compagibus satis apte solidapostmodum cum gaudio est reversus. SulVinos pauca narrasse
permilteret,
:

nimis
in

patrem suum,
et

forte

campo

erat,

cucurrit,

quid

calamus autem nostrae

contigerat,
ris

indicavit.

Quam

paler

velut

puella-

descriptionis plura dicere posset,

poris

opera
sa.

per

incuriffi

temsi licentia quamvis mulla miraculorum culpam sunt negligenter omis,

verba aarranlem durius increpavit, opus suum redire admonuit. Sed illam ln> se rem habere ut dixeral mentem, atque ita
levitaiis

et ad

qui dileDeo nostro virginem et famulam suam Hunegundem ctam cujus meritis el obseiia glorificavit in mumlo, cratione pervenire mereamur ad gaudia cslestis

Agamus ergo

gratias

est, afllrmantem, ejus pater per campum secutus plurimas spicas iiiiuulalione et ejusdem cruoris

madenles collegerunt

et

quv.sirruut

si

lorle

m
sibl

eodem cnmpo
aut

aliqnis

ex messoribus manum

patriffi,

in

qua
gloria,

ipsa

feliciter

exsullat,

et

cum
can-

digitum

incidisset,

unde sanguis
stuperitibus

ille

pn>

choris
tat.

virginum

canlicum

novum
virtus,

Domino
et

Ipsi

honor,
divinffi

poteslas.

20

Quod

omnibus

atque

cum
eis-

';

Amen.
C
Sequens
auctor
f
:

18
OUS
j us
,

In
/,

narrandis
tota

operationis
est

mirabili-

mi-

ille

mcnlis virtutc

Utique laudan:

magna adtestatione negantibus, quasdam es presbytedem spicis ad ecdesiam detulerunt; el ei spicas invenientes rum ante altare staniem
,

pj

mm
F

raouhmvidil

cui

cantal

Prophela

gratulabundus
,

Bene-

sanguine plenas dederunt;

contigerit

et

quid

eis

in

campo
r

dictus

Dominus Deus
solus.

Israel

qui

racil

mirahilia

per

ordinem

indicaYerunt.

Sed

Unde nos loi i- viribus laudemus et eum, qui sibi Ddeliler servientium sed sicut gloriam perire non palilur merilorum
magna
benedicamus
ffiternaliter
ita
:

exsistere. o> sby sbyter refugiens lantae famae auclor a iqnw Si super hoc, quod dicilis, amplius xit

eos gaudiis facit

inleresse Cffilestibus

etiam ad

temporaliler

per

quffidam

mira

eorum

non ridero, populo incredibilo hoc grossiores qu^ non audeo. Cum i bffic diceret, summitatibus granorum fluxerun lacrymffi ex
guinis guttae,
larunt.
est,
tibus
et

pra?

"'

mcrita
turi

memoriam
,

reducit

hominibus. Narra-

ante pedes

quod oculis nostris vidimus, masiquidcm gnuin miraculum divina vjrtulis, non dubitamus in quorumdam mentibus generari BCrupulum dubitationis
,

Quo wm>, pivsbWrr

deficiente
:

ejus in terram peitu Innlu treinorc

ut

spiritu
cl

vix

genibus

'""'

stare poterat

quod
timuit,

prius limebal

quod

esl

proh

nefas

pessimum

care,
tia

postmodum
ad

plus

ne

sua

***
=

genus infidelitatis. Caveant crgo vinorum operum ne damnenlur cum his de quiSepulcrum patens est bus loquilur Scriptura guttur eorum, linguis suis dolose agebant, venenum aspidum sub labiis eorum. Qui cum viderent
, , :

derogatores di-

tardius
faclis,

notitiam

pdpuli

perveniret.

his

populum

ad

et pro sua

inobedientia

ecclesiam eos increpans, no

w1*<M

^ ^
|0II

num
tiam

eis

miraculum
nimius
sua
Egressi

patefecit.

Quos
,

l"

miraculo
pro
reddidit.

timor

invasil

el

ad

Dominum
et
h,i

Jesum

ea a notitia

innumera facienlem mirabilia, possent occultare non populi

calumniari

lemeritate

agendam P rom "

pei

tf

W|

pessima
:

mente

centes
ejicit
ciis

In

Beelzebub

temptabant dida-moniorum principe

falsiloquos
,

per

rura, per agros,

discurrentes,

denique ab ecclesia per viarum exilus

cunctis

quaque
tiabant,

vicmis

s
. .

dffimonia.
suis

Nos vero

et

infeliciler

vacantes

quorum

mendasecundum

ad

msistcre amplius crvplo operi mi et divinum venirent, ecciesiam

ne

^ ^
,c j

cernereni-

, ,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A cerner
fiinia
c*

237
in
sequentibus.
et

Ouibus
'

omnibus
,

nimium
acsi

exterritis

Ita

Ms.

etiam

Mabillonii

pervolante

paganos

fugienct

editio

in verbis

dissidet,

sensum

habet

A. Bkrnbro im- ABB

^
b

^^

pr0 prio
ira

cxturnabantur,
veniret

ne

per/cctam.
k Fugientes,

su%r'se
pr

crclitus

Domini
ruslicus,

suppliciter

mendose Mabillonius

rugientes.

2f Quidam
in
Hriu

ilaque
villa

Rotbertus nomi-

frumentum in area virga eadem qai ho audiens, proprium opus se

promisit,

TRANSLATIO
Altera

fff Surum
airij/" 1

Qagellum projecit
esset
,

sed stul-

scopam arnpuit, et ouasi hoc tU s verrens, frumentum adunare coepit circa aream
levius

cum

miraculis

ullio .livina subsccuta est. auam vesaniam slatim brachium diriguit, et divino verNam mox ejus se reum, in terram cecidit, rlamans

auctore anonymo,

bere tactus
se

esse morimiserum, sese sub omni celeritale quod toctum prmdiclum timorem auxit. turum vero circumquaque discurrens, san:

Ex

editione Mabillonii.

Presbyter

manibus ferens, vicinarum guinoientas spicas in factum fueral quo.l prcsbyteris, ecclesiarum Qui omnes tanta- novitatis signo turnuntiavit.
bati,

I^anctorum miracula describere, eorumque

fideiibus
,,,,.

facta

Pnfattobre-

insigniaobposterorum notitiam chartulis imprimere,

debel

" Hr,nr,s

convocatis
el

suarum
cereis,

cum' crucibus
dis

parochiarum pnpulis uno facto agmine, nuvotis,

pedibus

cum

Bupplicibus
et

cum

illo,

Nam

non pigrum judicari ab omnibus adprihonorilicum simulque neccssarinm. fabularum menia? dum recitando fatuorum
.

diriguerat, B cujus brachium

cum

puella

spicas

auribus

in

malum

pronis

ingcrunlur

illectUS

ad monastesanguinolentas in manibus ferente, sanrta- Ilunegundis cele.-t rium sanrla- Mariapervenerunt; et Buam culpam confitentes,
riter

animus torpet, mens hebet, et corruptionis perniciosa licta deorsum fluit,

propria luce

re-

lenoci-

ma

concupiscens,
sicque
per
fit

probitatis

tramitem insipienUum

derelinauditis

in

terram prostrati
petierunl

ut
:

fralres
et

pro

se

orarent,
est.

quens;
nain,

ut

cor

humiliter

quod

fectum
signo,

Eant

hiuitatibus

proclivia
trahi,

gradiei.

oectat

cate-

ergo,

qui

non
in

credunt

huic

et

calum-

qua

valeat

tartarumque
merita

niam ctum

faciant
csi

illi,

quod similih-r io sanguine fa^gypto sub Pharaone. Nos vero

qui
mirabilis
est

mergi,

Verum Sanctorum

demum imdum divulgata

benedicamus
suis,

eum,
Israel

in

Sanctis

virtutesque eorum In au(jitum populi proferuntur, mens de morprofectus gratia nuntiantur, fideUs
tls

Deus

daus

virtutem

et

fortitudinem

somno exsurgens ad vitam, de

exeril

tenebris
:

infi-

plebi suae.

Bencdictus Deus

in siecula saeculorum.

delitatis

Amen.

surgensque
,;,!,,

miaiis

conbracbia ad studia sanctitalis prospera, inardescil ad fortia, ad praacavet, piaa intentioms prascipitia

iter

arripiens.
libero

Talilerque
festinat

perdilionis

nooMs absovitaj,

ANNOTATA.
a

lula

pede

ad gaudia
valeat

caeleslis

Mabillonius
ob

twm

codice
sui

nostro

Ms.

Qujc

qualinus
1
sI
,.

Deum deorum

videre

Sion,

famulam pie Sed'in idem reeidit. est operari per gratiam. Flub Sambram. Sabis est, Gallice Sambre. m l'irar>lia prope Capellam vius hic orilur
Dominus
lantam
,

dignatus

est
r
',

in
|,

apecula pacifica visionis. dilectionis caritatem ltr es

Quocirca ve-

audire
Christus
rirginis
:

ni.raculum,
in

quod

quoddam non Dominus noster

Jesus
Bimas

mulalione corporis saai sanclisHunegundis sua dignaUone voluit de

arccm,

inde pcr
MosfB

Hannoniam
ut
est

fluens,

prope

Va-

murcum
quit
'

miscetur,

habel

Baudrandus.
rusticum,
ift-

demonstrare
occasionis

qua
e

videUcel
vicino

mutatione, quia
nobis
oblulit,

arliculus
tffidiosum

sese

c Corlis,
111

Curtis, cors,

alrmm

Glossario

Cangius,
ln
hic

stabulis et aln- aedi

licet

non
lia3
sit

fiai

aliquantisper obtentu reverenvel

^

ticiis

circumdatum.
habeat plures,
/

hac significatione ,

fecta, immorari, ut qualiter ad ftdeUum insa mutatio,

consummata
luieus

JS

notitiam

alias
ii

sumi

oidetur.

.,/,.

citato

ca/>.

hmc habet

rius,
illc

cujus mcnte
rcrba

mim

auctor videtur ml Theodorum prtri

Gregoaberrare;
S.
:

Ucet imperitis queal

pervenire.

Babel

emm

merConsiliuw

:,.,',;

lli;i

devotioms

Conli-

Anno

fadlnr

Dominicje

affectuosa intentio Incarnauonis mil-

berle,

quare tam cilius Burrexisti?

non

pro

w-

lesimo

sed pro approbatione operis, ut patct cx his sequentibus Gregorvi cerbis : Qna 111 re quid idem beatus Apostolus servienttmn sibi voluit, nisi prassenliam sui respectus
crepatione habuit,
ostendere
agerent,
:

monarchiam
",,,,

Mit Duinquagesimo primo, Ilennco honoral or gubernante opiimo pnncipe quoqne Ma- tktca, ./.geniiore, abbale
i ,

regm

...n.-nnn

,._,- ineunt mona-

*wn
,

,, ?1S

rtV.n
,
'.

'-

C03

a
beati
,

,,,:,,

,..,-^0.
-ub

vfaum

eal

fralr

Beuftd.cU

quia

quidquid

pro

ejus

veneratione
sine

Domino
sna,

miUlanlibua

quatenus

wrpue

ipse

hoc pro

mercede

retribulionis

domina,

Hnnegundia,

kodUi suppe^,

intermissione
e
iii,-

semper videret? rursum m oerbis differt ediHo Malnl-

lonu,
f

scd idnii est sensus.

sequens mwaculum postea prtocedentibus additum, quod ex hac vn illud prmVidetur

fatione
faoile

f^stnrror.rrsoS: ghgewn m ems

co

lector colliget,
.

wi oiUa Saac st diceret *nulphi; curtis tnimpro villa etiam seepe sumitllT ab iltius <rri scriptoribus,

^ Z2 S*T rori XSentaflonncmu^sed^us1

aspic

g Sasnulphicurtis,

admodnm

canssHnum

th^m*jt
.>

vcro dmciolun.

mnpraiiei

ferre,s

h Rudolfo; hic idem, qui archidiaconus eorpus Sanctes elevavit. Statutam hanc festwitatm

cWMBptnm
'

awne P rcln.m.

nno 954 dicnmus

Commentarii wum.

i.

t.MTt l| terei aner lonibiib

mechanira'

238
a.

TRANSLATIO ALlKkA

S.

HUNEGUNDIS VIRGINIS
1"-

anonyko.

mechanicae machinationibus.

Eidem quoque aliud majusculum superpositum exslabat scriuium baud-

""i"-

asque
iimi

perdncam,

omnipotentis auxilio concessa mihi

fretus ad

quaquam
niinis
ii
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
1

tantum

/"*?
'!"''

minori
attentius,

sollerlia

constructum,
el

ligami-

ol.laiionc.

Quod
el

cum

audissenl

identidem

ferreis

clavis

quamplurimis
industria
facile

exhilarati

sagaci

cura

ac

al-

reddiderunt,

m
lan.

monarhi monachi, Crea tor ,

e

n r ,

*
'

pri

ssione

sua

virum

trinsecus
Captiosis,

vallatum,

ae

videlicel

pateret
(jiiip

dixerunt,

divinitatis

praerogalivam

fraudulcnlisvc iii^ouiolis.
cupil
.

Pra-dari

cum
i

ve neraZ
jue
[

l.oc

tanto

repentino

i.

pe

minime

qui

sic

thesaurum
tectis

suum

ocTali

imllO.

mJl
V
,-,.

l0

cultis

atque

Qrmissimis

recondit.

Quid

opus

csi

verbis?
fecil

Sumpto

siquidem

siquidem

moilo
fuisse

corpus

Deo

amabilis
his,
a

virginis

rir

ttta

negolio,

componi
...

loculum

conditum ab uobisque retulernnt, accepimus

inventionis

Bunegundis

qui

viderunl
scilicel

ghfario

longum mensura duorum

continua

tempore

semicn
i

bitorum,
cubitali,

altitudine

ab

utraque

ri

""^.
lte

atque
esl

translationis

ejusdem

virginis,

utrimque

ab

lateribus Bemicubitali

,",,'-

qua?

celebrata

anno [ncarnationis
,

Dominicse
re-

liqua
instar

structura

aongentesimo quadragesimo sexto

gnanle, Berta femina

Ludovico
lunc

in altum tabularum expressa

opificio.

decentissime
,

\r
sculpta

caalato

atque

Deo

sacrata

lemporis

elaborata

in

cujus

superflcie

opuscnU
ima
polifij.

tionis

Humolariensem regcnte abbatiam. Cujus inven necnon et iranslationis descriptionem sidivinitus insignia, inibi mnlqne miraculorum
volentibus agnoscere
.

sanclorum Apostolorum
jines
labulatis
ter

atque Prophelarum cernuntur express, perpulcris atque

fulgentis

auri

et

splendentis

argenti

declarata,

claro stilo

lucu-

ternis
cl
iii

utrobique in ordinem

digeslis iconibns!
-

lentoque
riffl

domus abbas
luiii-

sermone studuil elucubrare piae memoBernerns, qui Deo disponente

siiccfssii

S.-d
dis,

uua froulinin im .
EHgii
in
;

<

<n.

!;<

lliii h .-,in

sanctique
Virginis

Noviomensi
altera

antislilis,

ejna-

priinns

locclln,

pulsis

ob

obscena

dem
noslri

baplismo

palroni,

conapicilnr

carnalis
nialibus.

voluptalis

lenocinia,
ista

qusa

ibi

erant,

moiptum

dignius elevata
majestas

vero

Christi
r

Domini
expressa,

At nos

interim

omitte

cernitur
et

satis

eleganti

opusculum,
igilur
palri

proul
,

((ciioIhIic

ul.

valemus, intendamus. pnomisiuius siinul

,

Cura

cujus
iii

regnum
ul

imperium
piura
est,
?

sine

(ine

permanel
denique,
ope
veloli

cum
quo

saecula

ijuni

Aeceleralo

Spiriluali

ad

inviccm

pcrlrai larcnl

Sl

simulque,

dicium

laute

consummato
lempestale,
res

modo ad effeclum perducere possent, quod quidem summo affectabanl desiderio, ncc tamen inchoare
contigil

domnus abbas Macarius,

prmlibalum
strabat, vitare
esl
.

qui ea

loci

Humolariensis

admini</

praesumebanl

fortnna

loci

summii
praevidente
sancti

domnum episcopum
cural
.

Noviomensera
il

in-

arridente,

Dei

providcntia

omnia
Imr.uo

icinosque
cirar.liiui

adscisi
<

abbates,

<i..m-

quemdara

vinim

dc

Quinmerca

num
\\,

nl<'lir<'t

[usulanum,
vicarium,
de

domnum
domsancti

iim

gloriosi

martyris,

mercimoniis

atque

tiiiii

sancti

Praejecti

alque

tioniluis vitam

suam deducentem, aomine Balduiquafinus mutuas

siln
i

nura
(

Bonifacium

Walerannum
et

Monte

num, cause devotionis animaeque profectu aostrum

adiisse ccenobium,
i;-<-iionis

x)uiniiiii,

necnon
clericos

alios

quamplnres
<!

Viroman-

ob-

d<

asis

territorii

satrapa6
huic
i

milites.

Monachoj

icniu

fratres

dignarcninr
pciitionem

suaui

l.nuiri

socic-

quoque
net,

ac

aclui

interesse

commonoti-

tatem.
3

ae

scilicel

Lam

arum

pignus absque

Quam
11

fraircs

cum
illnd

patre

libenii
prffi

,!.i

teslimonioque

honestarum
furtivum

religiosaruraque
vel

qund promvei itaiduuiins

aniiiio

amplcrtciilcs
i

propter
:

Doniiin

poi sonai
i-i.ii
-i

am tamquam
ad
conslituli

ignolum
Ul
in

tra-

cepliim,

"

dicitur

Dale

'i

dabitur
,

\..i.i>.

et,

mutarive ergo

clanculum

videretur.

ventum
quo
i

mmiachus

Eadem
^obis
foras
, :

raensura,
'i
:

qua

mensi
ad
beneficia

fueritis

remetietur

esl

termini
volante,

diem, qua

agi
e*l

Omne

quod
el

me

veail
loci
,

oon ejiciam
ul

habebanl
aobilium
turba

haac,

ama
fll
,

alter

societatem

moi

ia

velocior aunlius,

conventus seniorum,
rusticorum
confluil

occursds

monachi
iiic,

tanter
saecularis,
operilui?

impenderunt.
eral

Nam

vir

virorum

ac

remiaarura
Nec

licel

reli jioni

intentus,
lidei

mi-

cum
:

parvulis

gratulabunda.
pro

Sericortlii'

opcram
exitus.

dan>

deVOtiOrei
|

nera

cordis

intentione

servabat,

sicul

immerito <i honore

existimabanl
debito
lantaa

elenim
Matri

reverenlia
si-

impendendo,
el

modum
eodem
]!;,<

patefecit

Sumpto
inlectus

loco,
i

postea

devotus
m

exstilil

enim habitu monachus.

mulque
forfaclis

intercessione
/

se

palrocinandos,
.

pro
fore

suffragia
tnti
i

postulantes
ea
loci

veniam
adhibitis

se

deniqn

familiaritate

h imo,
.

monaquasi
ul

uluro
phyl
tcii

re

iei

ttur

gloriosi

Bterii

rrequentare

curab
c\

claustra
I

ui

j .i .

a.liius,

sublevantur
ligamina

moll

ffl

aller

Adam
|

factus

Eratribus

ade

accidil

cum

cunctis

ferreis

5aga<

'"''
i

veniens
,i
i i
. i

tratres

susurrare

super
rel esl
,

memorato
fidelicel
;

evelluntur

opercula,

panduntur

prelio

soniaus

atim
,

animadverl
cei

Sed quia inne

cunabula
:,

iperi

pavebanl

;tum
ei

Ceterum

omnipotens

Dommus
.

volens

sua
fllI/
,

juxla
in
c

Euangelium
divino,
ul

inluderenl
el

dicentes polu Tunl

opinio
.

Quia
ra

Sponsae
suae

honorare

membra
in

occulla

disposilioms

at

Bperuni aedificare
esi

non

praerogativa differri

fecil

mulationem ossiom
"'

huraana
ai

instinclu
el

felicium
,

diem
i

usque
diceceseos

terlium,

hujuj
piscopr
s

',"

commotus
honorare

praefalus
anctae
\

homo
irginis

cupiebal
Lus

enim

ipse
ii<
,

esl

occasionis,

evenlu

quiplocus.

convocavil

in

cujus

procinclu situs
regio
impeidilus

esl

aiorum
libans
:

ccetum, Quoni
ex

hujus
,

alloculioni

primordia
percollo-

nomine
atque

Humolarias,
ae
venil
:

obsequi

inquil,

patre

venerandi,
3erere
irginis

id

praefalum

pendo
quia
(

vobis

quosdam
dominae
posse
si

vicissira
\

minime
l

quam
pcr
,

ob
sicul

rem
eral

diem consliiuiuni compul

<

velie"

corpus
e

sanctissimae
,

Hune
I

,!!,,

pra-siol;iri

iri.luum.

ollocalur

8
.

orundi
i

aostr
i

facultas

subpi

venerandum scrinium
per
hii.m

reseratura

niim

ponere loculo,
:,,,,

corde exhilaresco, opempromilto

altare

bases

ligneas intro

ancta

nclor
"J Bemperq

pro

i,,

,,i

concupitum

initian
tale

opusculum dummoremini. oe Sin

.

videlicel
el

Dei

genitricis

virginis

Mariaa;

allare
[ntei

sanclaj

Hunegundis

aequaquam
,

inceptare

audetis

opifl-

honore dedicatum.
titudinis
millia

lenique
i

devow m
britatem
curreatia,

.,,
|

jiper

me totum oegotium

acci-

ad

lam

laram

cel

DiK VIGKSIMA
ja

,,.,

QUINTA AUGUSTI.
rniiiiu

i3q
imminente
ac

lnrimi
sanctffl

omporaa
actioni

mole
suo

debiles

nitunroga

sexus

utriusque

premenle,
idiotis

Irohiko.

interesse,

ntpote

vel

ne

fragmina

margaritarum

coram

at-

huic

Domini

misericordiam
divina,

quisque pro

mrati

que

imperitis hominibus, pensare nescienlibus, homines propter homines contrectarent, eo quod

dicilur
galis
[saias
milii.
et
:

^"unde
fj""f" c,,
.

accidit

quemadmodum
puellam,

Nolile sanctum dare canibus,

et

ne spar-

^lnntate,
1

quamdam

nomine

margarilas
:

vestras

ante

porcos.

timle

ait

,rtrS*Vstenum deduclam
dicitur
inter

,i

m'iMi

eoileptico

morbo invasam, cum amicoin

--

Secretum

meum

mibi,

secretum
:i

meum
ilexlris

Obseratis ergo Ormiter ostiis, quacancelli

,

esse,

vico natam,
sitos,
et

qm

Herleius

a sinistris

amdem cryptam petentibus

super
; ;llll .|,

Somena ripam
Quintini

medit
Bumolariense

aditum pandunl
tantibus anirois
sitabanl

circumdant beata munera pavi-

castrum

monaslerium
appensionem
5 pasmOS,

epileptiam

autem
corporis,

Graci
qua?

vocanl
passio,

enim,
a

ob exbibendam reverentiam Ha quisnam eorum dignius contingere

concessa

menlis
el

el

haberel
sed

Christo

iam preliosa donaria

tradere curam
abbati
*

id

conlractinnes
iste

membn.nim
melancliolico

wwvM

demum
eral

cohsueti

hanc

ad-

curant

bumore, fit fusi per membra, fellis abundantia ox est id Celerum dum per phantasiara. contingit autem reddendo remedio templo fo pro sii.i
autem morbus
ex
)

ministrationem

domno
nalu
religione

Gerardo
astate

[nsulano,

ofinor.

quoniam

major,

provectior,
piisque
'

mo-

ribus gravior,
proclivior.

devotior,

actibna

Ut quid moras
praedictus

innectimus

Suscipiens
subje-

pueliula
set

injecta,

sistitur

coram

altario

sanctae

Marjse

itaque
ctione

abbas

cum
,

bumilitatis
lacei los,

V i r g,i>

incomparabilis,

quatinus ejus
intercessu,
Eral

interventu,

confTatrum imperia
sollemnius

exeril

sanclajque
sequi

Hunegundis

pristinum con-

que prsparal
Miiinninr

adversus
reverenlia

votiva
ossa
\

bfficia.
felicia,

mereretur sospitatis gradum.

puella
quielis

enim

ipsa,

summa
in caelo

cum
in

de
ut

qua loquimur,
cujusvis

non

adeo epilepsi opprei vim -a admitterel

i .

locanlurque decenliori

cuna.
degis
in

felix

irgo

quse

quoniam
neraris in
cui

fulgida

gloria

R
l

vexalionis
enii
r6]

corporeo monstrans

gestu.

Profltebatur

terrena aula!

vere

felix

Virguncula,

se

prae

nimia graved

morti adpropinqua-

gpiriiumque

propemodum exhalare
in

Qua de re

confluentia
pietate

populi

simulq

marum imbres mente imploradcns, Omnipotentem cum devola

,

conversa, admirationem :ompassione compuncta, lacrypugnisqim prrtus tunfun.leliat

in Sponsus ille caelestis arridens locutus e Veni,soror mea, in hor Salomonis epithalamio tum meum, ul comedas fructum pomorum meorum, sponsa mea, columba mea, immaculala mea,
:

\.in de Libano,

veni

coronaberis.

fetix

in-

quam,
CU m
,,,.,

Virgo, quae Sponso vocanti

reciproca voce

miserandae mulieris liberatione. At puellula, nec ad momentum pcena multula inaestimabili

i

virginum
: I

choris

adplaudens,
te

respondere

i;i

pro

meruisli

arremus posl
id

in

odore

abat,

diris

vocibus

oratorium
capite

spargens,

sese-

tuorum,

esl

in

fragrantia

unguen tuarum

que manibus reriens,

cunctis

vacillante

mirandum
requie,

virtutum.
viri, <|ui aderant, sollem- munera Saih Nam bi summopere cim oblakt munuscula. peragunl nja adefflagitaverant, ul eis concederetur mutatiom

per

biduum,
praaslans.

nulla

occiirrente

8 Igitur duo militares

spectaculum
afflata

Plebs ergo

ftdelium

supero
qua-

spiritu,

abbates

cum
alma3

rratribus exorat,

tinus

caritatis

obtentu

miserandaa
virginis

mulierculae

esS6|
\n,.
r

sanctaque
jgitur

ossa

propriis

conspicere
Godefridus,
Virgini

oculis.

darent
ossa,

copiam visendi
si

Hunegundis
aliquo

eorum, nomine
sancta

senior,
in

forie.

favente

Christi

clementia,
tanta.

pallium

decenlissimum
alter

contulil

raodo
nini
iiiini

miligarelur
igiiur

incommoditas
et

Concesse-

nmnus;

vero, nomine Rotberlus, cognomente

eadem

ipsi

permoti
quin

bumanitate.

Vnguillula,

seipsum
serviim

ob devotionem per cervinam

ol.mlii.
I

ergo? Dicam

an

sileam?

iiam
11 1

prasdicanda virtulis evidenliam. intromisso conspexit, oculus ossa

corporis

immo panNam statim

verlice,

corrigiam g
sei-vitutis

at.j.ie

in
in

exhilutionc
villa,

hortum jure pn
Fratres
oflicia,
I

tradidil
d

quffl

Marceia fertur.
divina
Daj

auten
e1

terrena, sed
ut

totius
,

compago
prislinus

recepit

optatam

salutem,
esl
.>
I

persolvunl

venerationi,

dece
dili-

interiil
:

dolor,
,

sopilus est

languor,
corporis
populi,

avulsus
status.
(

sa ii s

jdonea

lauso

igitur

tandem cum
ergasterio
h,

luctus
ciuii

rediil

gen\ia
cereis

solertiaque
el
Iffilis

honorabili
el

cum

vidissent,

qui

adslabant

benedicentes

thuribulis

crucibus

gratias

persolverunt

Domino
divinae
et

Deo

universorum,
el

puni
i

adprime
pallialis

mentibus,

de crypta erumbyssinis podenbus,

qni
vult.

suos miriflcal

Sanctos sicut

vult,

quando

es

albis,

monachis, more patrum fere

capacitas

Hujus
Christus

autem
per

operationis,

quam
Hu-

trum
9
erai

bajulantibus.
vrrn.ii

Dominus
el

Deus noster dignatus

gloriosae
virginis
tol

quia
ul

basilicae

aon

ad

noc sacrum corpui mgruenlr fOpUtO, fXtra eeelesinm

.

esl

ostendere

merila

sufBciens,

aegundis
exstiierunl
deles.

ad laudem
testes,

gloriam
conligil

suam,
lunc

revera
ii

rrr..,rvr
|

H.

iu

aem confluenUs vulgi mull tant.un quippe COpiOSU UtriUSecclesia

referta

quol

adesse

,,.

sexU s

exstabal

confluentia,

deportatur,

utpote

prastolante,

pro

quo
fueranl
se

venerat, sanctitatis
va
e-

super hoc facto abbates cum monachis congaudentes conferebanl ad invicem, conyeniens
[gitur
'm /,,",
ibbatem:

dona
bant
(1IM

nuod nec -esluntes

egredi,
pei

.le^olionis piguora

qua
in

ingressi,

ostiola.

"
j;
'

sse

mutalionem
prsesenliam

ulterius
praestolari,

differri

aul

de

iv

consilio

inter
latere

habitp,

per

osttum
esl

ePiscopalem

viso

praecipue

Lsdem
scopi

cryplffl

dispositun),

qnod

boc

lanto

dignoque jam
jam

rel ilu

Ppulus

longa

mora
lassus
,

protractus

miraculo, ne scilicet diulinaque

. i

pervium eunlibus

ad

capellam

sancti Nicolai epi-

e*speciatione

pascere
consilio

es

videretur

lum
,,,,,,

confessoris, per claustrelrnira sanclitatis sicque pei venerationis loculum; efferunl

manes.
feruhtur

Communi siquidem
beata

atque decreto

ouamdam
teriumfral
rante
,>t

poslerulam
ejectum
i,
)

ejusdem claustrelh,
per

ma-

pignora
in

'ndividuaj

Trinilatis
ipsius

cryplam sanctaa e1 retro bonore dedicatam

in
.

factam,

pomerium atque cimiigno quod

ad

alium identidem aditum

TOdeni
:il

monasterii

Lribunal

fabricatam

po|

perducunt.
Hesiaa,

Sed

rursus

atrio,

'i"''

contiguam

Hoc
.

equidem gemina pro causa

scilicel

proforibu

gente
luc.a

ruslicana
a

redun
;

" I|I:|,V

sluduerunt
offenderenl

ne
ii.'

\rl vel

!ll in

aliquo
lii-

dante,

fb

cu

genti
sancti

per
Michaeu
sitam

r;,MI

sanctil

munera

iiiiiiio

secus

capellam

aichangeli

240
A.

TRANSLATIO ALTERA
extrahnnt.

S.

HUNEGUNDIS VIRGINIS
Deus per omuia
siecula sacculorum.

Amortuo.

Tandemque impenso mullo et grandi labore, jamque defessi in campum culium, prope xenodochium monachorum jacentem de,

sitam

ferunt lignea

quo
atque

in
,

loco

quadam providentia mcnsa

thesaurum
,

ANNOTATA.
a Henrico, societatem
filio

extensa

sanctum
locare

in

eum

de-

ponere

Roberli rcgis, a quo

festinant

cum

reverentia

tamen, ut dignum erat, quatinus ab omni exspectantium, sed et desideranlium mnltitndine adiri
et venerari

absque gravedine poluisset. Siquidem

popnlatio,

adUetum anno 1027, p ro bat p ad annun, W28 nun, 4 tt seq Hegna^it <ffl post patrrm usque ad annum mo, quo ,

fo

obiisse

vult
11
:

laudatus

lanta
ius

pullularat frequens

quod nec
sufficiens

to-

nun,
U

cum anlea

villse

capacitas ad

capiendnm

Pagius ad annum lol Philippum fili n

erat,

fecisset consortem.

sed

circumquaque populi per agros vagabantnr quo paclo vel ingenio, quave ex parte templum adire quirenl
incerti,

Macario. Multa

prSBSlitit

sterio suo

dem

loci

to
relalwmqxxe

Cum
,

Macarius, quaa cx ejuschartario alias Deo dante publicabrami

',

commoda abbas

Humolariensi mona-

ergo

dies

jam

inclinata

esset

ad

ve-

perum
sus

sole a
.

meridiano fervore
f

tepente,

rur-

ripyratnxdi retro al-

p at| e>
..
'

nim
.
.

inquii ud hune locum Mabillonius. Quilom. inalium Bened. pag. 528 eum Bernardo successisse
scribil, sed

ra tril)us resumtis
,,
,

ceroferarijs et
SlCUt

annum non

tare

imponi-

indicat. Omnino autem

in

'

U( ll,ns
.

Mdutl
reversi

veslimeillis

allus,

priUS,
in

tur.

gloriosum
principio

revisere

satagnnt

loculum.

Nam

pmtermissus est apud Sammarthanos abbaium Humolaricnsium.

c Anaglifario, id esf, sculptorio.

Cutalogo

pancis inibi

relictis,

Fuerant necessitate cogente, perqui feretrum observarent, et

,

eulogias atque

oblationes susciperenl

utpole po-

d Episcopus impeditus translationi non adfuit. e De reliquis hmc notat Mabillonius Abba
.

[i

plurimum gravedinis simulque molestiffl i.iferente. Sumto igitur cum diligentia pretioso tatorio, eliamt umvulgo in vola grassante,
pnlo

sulanus est S.Quinlini de Insulaad muros quondara, nunc intra muros AugUStaa Veromanduorum. Abbatia

S. Prajjecti

propc
id

cum honore
modica
tnrba
in

digno et
eos

hymuidica

pompa

non

S. Quintini prope

urbem Peronam.
est

abbatia

de

monte

comitante,

sanctas

reliquias

fForfactis,

criminibus.
forfait,

Forefactnm

c-

sanctam Dei ecclesiam inthronizant, ac in sacro peribolo retro altare sancUe virginis

referenles

nnn,
cat.

forfactum,

Gallis

crimen

signifh

Hunegundis
dicimus,

inlra

digno

pyramidem, quod nos oraculum cum obscquio componunt ad

,

honorem

Domini

nostri

Jesu

Cbristi,
vivil

qui
et

cum

g Cervinam corrigiam collo suo imponendoin signum servitutis uti factum alias ii\ apud Cangium, a<l oocem Corrigia.
:

coaeterno Patre et sanclo

Flaminc

regnat

h Ergasterio,

id est,

theca.

m
.1.

S.

GREG0RI0 G0NFESS0RE
ULTRAJEGTI IN BELGIO

ULTRAJECTINiE ECCLESLE RECTOBE

COMMENTARIUS PR^VIUS.

I.

Sancti cultus;

Acta

slirps,

patria

an

monachus?

ANNO DCCLXXVI.
S.

anctum

Gregorium
ecclesiee

Frajectensis

ad nhe.
.

Gregorii

oultus

s
etorum
gusti.

1,1/n
Iiuiii

moderatorem
illuslrem
,

nata-

splendore
meritis

cirlutibus
varii

in

illuslriorem

San-

Vonar Mimigardefordensem Westphalia tev eocant) in scopum. discipulum olim suum. Docet id Altfiy dus Monasteriensis itidem rpiscopus m ite

seu

steriensem

Liudgerum nunc

Fasti

Nec
etiam

memorant ad diem \\\ modo natalis, seu mortis

translatio,

Audies,

S.

Ludgeri
pag.

per

majores
sacris

nostros edita
:

tom.

Uartii
in
sicut

649 his

verbis

Era!

S.Liudgerus
eruditus

sed

corporis
legitur

Martyrologiis

Scripturis
iii

non

mediocriter

inscripta

ad

observarunt dictum
sniicii
ruiiii

ad diem m Junii, sicut majores nostri in preBtermissis diem. Verwm, cum de legitimo
11111111111

lium
aperte

ab eo composito de Vita eeneramejus doctorum, Gregorii scilicel el Albnci,

libro

probalur

sed

et

primordia
,

S. Bonifacii
alio
,(l "

subpriri
varias

possit

du-

bium,
lur

annunliationes

ex

Marlyrologiis

advenlus atque ordinationis quas fuerant m Opnsculo praetermissa, pulchro sermone ipse
scripsit.
,

accumulabo. Prestermitto itaque ad additamenta Usuardum varia, alia occasionc partim deinde adducenda in
.

non

quibus

sex
,

locis
ui

diversis
est

ejus
in

reeurrit

memoria
stro

oidere

per
:

tum

Sollerium edito ad uiium atque projero

iii

noUsuardo diem memora-

Marli/roloyium
natalis
sic

t|j Volanus item ad diem kxi Augush ."" '"'_ Usuardo aucto de Gregorio ita habet : instructor sancti Ludgeri episcopi Monasteriensis Vitam subdens ejusdem Gregorii primi, qui lud9*P" conscripsit. Manifestum id facit ipse sespe B i" Vita, quam datwri sumus, in qua gorium presceptorem suum oocat, el Ul1 ,.
( I l
.

lioinaniin,

i/iin

breviter Sancti

nin
Et S.

28

sr

vitm scriptorem his verbis

indtea
r"
)

ti

riptor

Aetorum,

annuntiatur : Trajecti s. Gregorii episcopi 2 Vitee scHptorem nactus est S. Gregorius doctum, sanctum, contemporaneum, atque in mul tis testem oculatum, sanctum mdelicet Lugderum

inilu

modico
ipse

Ludgero

Gregorius

lJ
1(l

Auguslini

iradidit,

quem

Enchiridion,
.

Manuale,
3

nuncupavit.

Vitam

hanc ex manuscripto

ecclesue
densis

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
1

24]
recte

,,

primus tdidii Christophorus BrowerusSo:

errare oidetur,
i/.s

modo
:

intelligatur.
heec

r
<></

Vita

mctobi

detatis

i""'"

"

'i.

lm
.

nostrm, notinque illuetramt dcnuo typi* subjecere Surius

ex quo

</-

paullo

anle

mdicata

leguntur
esl

pro-

adwAuguOrdinis
2,
part.

positum
bebal

nostrum
el

QusBsitns

lector

dum

,;,;,,,
iJtf.

,,

yabiUonius
tdidil
et

vn

Aclis

Smctorum

Bonifacius in monasterio Palatiolo mensee accum)

partem primam </</ S. lioJSggKBi maxime pertinentem Henschenius im "^' diem \ Junii; ita ut fere n s Bonifacii ad
; ./v.
.

s 'ftnedicti

seculo 3

BenedicUno,

juxla

Dei

providentiam
,

invenlus esi

irhrliis

puer Ci

troi iiis

allo

cjusdem patris sanLeidis,

scripsit

guine procreatus.
inr

Qua
cap.

pm
a
1

oculis habuisse cide-

foannes

Gerbrandus

dum
:

lib.

possit eam tuperfluum mderi

id Operis nostri

hic

recudere,

nisi

Chronici
lectore,

Belgici
inveritus
,

hmc

Queesito

mstitutum omnino exigeret, et aliundeadjungendaoccwrrerent, ad Sanduadam ctimemoriam illustrandam conducentia. Dabimus

itaque illam

annoriiui

alto

esl puer egregius quindecim ejusdem palria- san-iune pro-

creatus

nomine
ergo

Gregorius.

Hi/nc

cap.

dicit
dice-

pro more nostro

ex eodem

vn

capita divisam,
et

BeatUS
cesis

Gregorius,

Almanus

genere,
in

additionibusque
/nr,

marginatibus,
Ms.
alio

observationi-

Trevirensis.
I

Wilhelmus
iu-

Heda
111

Historia
/nn/. ,V\
Im .iiicns,

itlustratam,
_

nobis
Ms.

communi-

Bpiscoporum
Inrr
luilcl
1

llrajcctensium

r.ic<<<.rio
ii.iIk

-qIq

periiniiifim

atque nriiu/m

collato

cum

liu<lcccnsts

exemptari unliius llc<jula-

liivni
.

mm'i.'--iI

gente

m
ct

alto

procreatus

saoguine
Treoiris,

Heec
vel

me

rntm S

Augiistini dioscesis Paderbornensis,

initio

quod
<<n>-

dubitare vix sinunt,

111

quvn

cel

certe

rii.il/iliir

quidem mutilum

est,

et

im

Ulis partibus
ciiiu
111

natus fuerii Gregorius,

avia
.

texlu
ei i

s&pt contraclum, i/nterdum tamen auctius non raro concinnius, quam Fuldenst

mc

idela

iimni

ruilrin
n/iii,

irnrlii

maxir hujusque soror $. irjurmii uhhul iss,r PoTTO

.

Aliam S. Grcgorii Viiam habemus

Ucibus
Hss.,

vn

duo-

belle

inter
S.

se

consentientiscripta,
</<<<

ad Galliam Belgicam pertinuisse norunt erudili; tempore autem, quo natus Gregorius,

irrin-im

bus,

'/'"'

ex priori,

per

Ludgerum

regni Francorum lustrasiorum pars erat,

B videtur contracta;
prior,
i/ii.

nam pleraque

continet,

nunc
111

"'" Germaniee adjuncta

n

est.

Si

itaque

sed

brewus, nec quidquam fere superadsii/n

pro illoru
Gallia

Quapropter inutile existimavi illam edere,

Belgica

lemporum usu loquamur, Francum natum dicere necesse tst' sin t

,

quid

tamen priore
id

Vita

clarius

enuntiel

nolisfoterit

indicari
varii,

De S

Gregorio agunt
in

pr&terea auctores

quorum non pauci

prout modo dist/ributee sunt proi <>>< << lllcmaniuisseu Germanus dici potest. Ex dictis facile perspicias errorem illorum, qui eum ei inglia
nniiliiiii
r
1

Commentario hoc erunt citandi. Quibus prsenopertatis, *></ illustranda quaidam ad Sanctum
tineniia,

/mliirrrr
inl

il

liun /<u '/..

\

</

u <ul cl

/.'./

//;//

us

isiiiniiril

iiiiiiiiiii

Chrisli 725 iuiin. II

Hac
S.

quce

Vitm auctor

<</

prmtermisit

<</

obscurius

indicaoit,

accedimus.
S. Gregorius regia

autem opinio etiam confutatur ex Vita Bonifacii per Henschenium edita tom.
111

tertia
\

Junii,

rpe natus est

Genw
''i" "'
1

Francopajg.

1/11,1

pag.
/n

182,
,,c
i

""/"

inter
,i

socios Bonifacii
,niic rnlii r

S01

rum,
1,111,

1
est

variis

locis a

majoribus noslris proba1

rr

ii/rin

n is

nillrrhis

hrallis

Henschenius tom
S.

Februarii

231

Gregorius
i/c 7

ex

nobili
dit ta

prosapia
suffit

Francorum
,

H&c

m
eral

[ctis

Sigeberti

Francorum Austrasiorum
primi
filius,

Sancti patria
\

iant

reais,

gui

Dagoberti

pater
S.

vero
SigeS.

Dagobert\ secun

ii,

eam ab eodem

berto usque

ad <;regorium deducit hoc modo.

habuii
11,1111

Sigebertus filium
//</',

Dagobertum secundum.
/irulcin,

/ir.rlrr

rrli</

/Hkis

lnihiiiL

S.

Irminam
Treviros

virginem,

monasterii
ct

Horrei

apud
sew

dubium quoddam priusquam rerum aesta11, riim contexamus cJironologiam. Maoulonius su<<< pbservationibus ad pra laudatus Acta s. 2 probare conatur, Gregorii prBoiis num. S Gregorium monachum fuisse, Ordinique suo ad111,

ci

iic

\,i,r

instituto

examinandum,
t

" ssr l"^"""

"""'

H "~

/,.//,,,

primam
S.

abbatissam,

Adelam

iddulam
mariti

Gregorii

aviam,

quee post

obitum

scribendum. Prasclaro Ordini virum sanctissimum non iiirn/cii, heque nego rationes essc, quaz id

monasterio , de quo in Vita, Abbalissa pnr/mi iddula autem hdSC antea \lbertniiii peperil filium; qui S. Vastrada matrimo'" junctus, genuit Sanctum, de quo agimus
Palaliolo
.

suadeant; cum tamenalii dissentiant, pro instiiuiu nu.fr,, examinandum est, an id omnino per suadueant
sequar
.I111111

Quod dum
:

oestigia

ago, ipsius UabiUonii Gregorium, inquit, monaseu

Gregorium
sr

aliosque plures,

ut

ex

Vita

pate-

ac

monachorum palrem
Utis
nulla

abbatem
lametsi

fuisse
in sub-

bitinjerius.
nidetur

Porro horum unus aliquis pro ert

ilbericum
;

argumenta nou pauca persuadent,

jectij

Gregorii

in

sede
ita
S

ItirajeI

ipsius
Qat.

monaslica

professionis

ctina

successorem

hic

enim
ab

in

nepo Gregorii

vocatur
ab

illfndo.

De sancta
.

Vastrada
/'".7
>>

Gregorii

matre

actum tom

Julii
1

Idsane argumentum non ,'<>< est conini Mabillonium, cum monasticam professionem silere non soleanl biographi. Verum ille opiniomentio
ncui
dis
siiiiin
<

180,

Reliqua

Henschenio probata
vel in

lib.

ide-

sir

probat

Quippe
S

1-

adolescens ruin-

possimt loco supra assignato,

tribus
n

Diatriba
item
in

lilterarum expers

Bonifacio adhaesit, rebus,

sive

>'<

Dagopertis

2,

44,

stitutusque

videlur
Bonifacii
,

in

monaslicis
el

in

pmliminari ante
20.

tom.

Martii

cap.

comitalu
sive
111

sociorum
,

'

/'".7

lius
''

geriealogiam traduni CoinAnnalium Francorum pag. 547, pag. \labillonius in notis ad Vitam Gregoi

Eamdem

ccenobio

Ordorfensi
dicitur
.

monachorum, quod primum S

in

tom.
ihrr

.7

Bonifacius
si.

aBdificasse
in

sive

Prilislai

i<

ii

Nam
,

monasteriis
,

ab ipso conditis pueros

epistola
^^

531,
'"
1 <><

itaque

pluribus
Cetei

firmare
-

supersedeo,

fuissc

educatos
iii

patel

ex

17

in

qua
Pri-

lum agam
i

um h

orgius

ab

[ubel

posl

mortem
sinl

igberti
el

abbatis

iiJiun
.

/j
^
''
1

111

nebus Francice Orientalis lib. iiiiin.. ^lbe11 scribi riom primum G " nominatum fuisse, idque colligi ex ejus
1 ,/,.

om

tislariensis

Wigbertus
magistri

presbyter

Megingordui
u<><

diaconus
ttabillonii
s/s
//////

infantium.

primum

argumentum,

ad quod tantisper subBoni/acio

\""

/"'

S.

wegorii
''

nihil

Ludgerum seripta; at ego in hujusmodi me invenire fatei

fuisse
:

Vita

8
miiiii

idolescentem
patel
>>

adharsisse
<<>/<
1

Grego
/ ndetur n .: lllllllletur

''"''''

poirtfl

Germanum
Francum
Tomus

'"""

"/".

alti

Gregorium scrir neuPrum a oero abS.

Vita

ar Q uintnio

<>>

>>

uniiiiu

Bonifacium

secutus,

ut ab eo
.{>

sejunctus

comobio

lugu8ti

V.

42
luderetur;
i

DE
avia,
dedil
1111

S.

GREGORIO GONFESSORE
abbatissa,

nam Addula
pueros
el

quod verum omnino

jectense jectense

est,

ted

Oregorii
dimisit
ijnoii

&nm
D

equos
in

el

eum

ire

cum

sanclo
,

mngislro

opus,

camobium camobium

probat; neque evincit monasterhmt

fuisse Benedictinum /
destinati,
'"'

compleverunl
ejos.

Bimul

usque

ad

sanctum
ct

rlt*'
con-

martyrium

Quid opus erat pueris

erat

equis,

onem frisonum
'"'"

frajectensimonachx Benedictini ad
erani
l'"" n

tirocinio includendus
itu

Bonifacii

institutum

Gregorius? Tn fuisse Gregorium,

""';

ommbus
''""'"'""
ui

',,

opus

Gregorius

ecfi

ecclesice

certum est, ad virtutes scilicei Euangelii prwconi necessarias. Non asque certum est, ad citam
instilutum fuisse
lius

admh

rtohca,
pedire,

monasticam
I

nullum enim
oestigium
;

omnes, singuhs adoperaZ magis <i ,,<> ghriam judicabaTL

:

il-

Vnstitutionps in

ita

apparet

>n

huc illuc destinabal admisero oerum ex eo satis

:

toium

hoe

/Jt

non dicam inusitatum esseper labores aposU ad nitam monasticam quemquam erudire. Q m cawobio institutus dicitur, non tantum >rct in Vita, sed plane mdetur \>fundi
<>>:
>:>

certo infei

possum,

Gregorium

Ordvni

S. Benedicti

adscriptum

kZ

ubique exhibetur
<

>

opere

II Abbas </ui<i<> vocatur Gregorius nasterio prmfuit Ultrajectmo : neque ex eo tamn certum fit, momachum /mssr. seu Benedictiwa
.,.

Uico
ipso

Bonifacii

adjutor, ubique

canonicorum

etiam itinere

chatum Gregorii Ycrnm audiamus sequentia.

9 Certe,
argunn aliud MnlnU
U 6
:

Uomano. Umc igitur mihi oidentw

Gregorius
fuil

motia-

prespositi eo tempore etim

ct.

abbales tocabantur,
ubi
in

monasteria

vocabantu

inquit,
el
,

in

ecclesia
,

Traquos

vwebant canonici. Quod n* sim longior, una tantum exemplo ostendo, qumiis plura nn iirsmt. ConcilU Turonensis m
(to-

communi

jectensi
ipse
libri

abbas,

pater

monai horum
Sic

instituebal

informabalque.
Liudgeri

enim auctor

de

Browerum cap. Gregorius Liudgerum paterna in monacho

vii.i

s.

apud

rum monasterio
/itnr

Bollicitudine
,

erudiisse fertur
ita

Fal-

Sirmondi pag. 300) canon xut hoc notatur Htulo ; [)< canonicis, quisubABun \i\lllil in HONASTERIIS. Tta nulnn hnhrl Smiili mOdO IBDA ics MONASTEniORCM in qinl.ii nonica vfta anliquilus imi. vd nunc videtur essc,
2

mo

editionis

''I

Mabillonius
<lirilnr

nam

ibidem

Ludgerum
1

sollicite

suis

provideanl

canonicis

etc.

Cekbra-

rruuii^sr

\lruiniis,

nnn

GregOnUS.

'/

inni

do

Gregorium cero pertinei </u<><i subdit ex i///Wr S. i udgen in h om. m I

\

hoc concilium sub imperio Caroh magm anno Christi dcccxiii, ut. notat Sirmondus. Quod
est

igitur

monasterio abbas preefuit Gregorias,

[uissr

mo-

Unriii.

pag

664,

cap.

: llli

(parentes
viro
s.

sciiicei

nurliiim
12
I

nnn
iniln

r, ;;

Liudgeri]
(Jregorio
,

commendaverunl
discipulo
et

eum

venerabili
Bonifaeii

siniilr

fuisse

tndetur
,

mona&ttrium *m
<lr

*\

successori

llru/rrtinuni

Mauii/iinlr/nrilriiM

i/m>

)l

marlyris

Domino
;

nutriendnra

qui ago
ii

libcnter
pueri,
i
i

eum
rus

siiscc|ni
illuui

et

comperia
Crei

itate

tom.

studiose

erudiebal
in
(

itaque
.

nachus anonymus Werthinensis apud Bollas ii! Martii pag 625 ita cecinil : Ei (S. Ludgerus episcoprum dictum mouasleriun
I ,

proftciens
ilari

limore

Domini
se

el

depositio
vei ba

habitu

notanda,

inquit,

hsec

in

Trajeeto monasterio totum

arlis
spiritalis.
'
;

contulil

Bd

slu<<>

iliiim

intelligamus quale

nasterium
lor,
scipuli
,,,,11

illud,
in
illa

subjungo
schola

sequentia
el

Gregorii

alii

condi-

iiiiinics

el

prude
i

tes.

\i<>ii<i<lmir
,

Benedi'

Vado Mimigardis Monasteriun Itoc ctericorum erat non monachorum : fundavit i<l S. Gregorii discipulus Ludgerus : cur igitur monasterium, cui prcefuit Gregorius abbas, monachorum fuisse concludere necesse estfQuodaatem Ludgerus deposuerit secularem habitum sw nam ti tkGregorio, nullum est argumentum
clericis

fundavit

condiscipuli

ot

aban
schola
hic
palri
?

'ore

//-

rin
iiuila

quilibet habitum deponunt secularem. Cum

lorumne monasterium hujusmodi, sednolim Dnde Mabillonius

:
(

esse prolixior.

Plura occurrunt Subdit

I

itaque,

falente

Mobillonio

in
n.it

ictis

Gn
cum

monasiicaa

professionis

mentio;

Grego
quanto

ceteris

uno,
el

tanto
>iicis

<'i fnil monaidterlendum rst. h&c post adducta <>, Altfridi verba non l<<ji subjuncta m Vita Ludgeri : sed dici de Ludge-

dignior

el

acceptior,

eodcmque sequaU cum ceteris \iiiu semper contentus esset, ut

24,

veslimeato,
in

Vitats~
(

eruditionibus

illuslrior

gilur nuui.

monachum

fuisse

Gregorioni es

ro

til>

ilcuini
Vitinu

institutione

ex

\n<jli<>

reverso
Tiinc
\|-

Audl
.
. .

mrnmriitam
iia'1'n-

num.

I"
direxii

allatis rationibus deducere nonpossum; necaM, quibus id probem, ad manum sunt. Cola imui religiosi nri Gregorium, ut Bonifai discipulum ; ut suum etiam, si velint, non rt-

chuinus
pervenil

necessitate

c<.mi|hiI>iis

Ludgerum
cursu
,

fragabjor. Quin
rti

ei

certam esse professionemSan

ubi
rertis do-

Diivcius
ad

LulgM-ua

prospero

patriam

suam, bene instructus

:

haGre-

monasticam lubens admisero, cumenlis probalam ndero.

bens
gorio

;ecum copiam librorum

ci

eratque patri
et

ceteris
fuii
ci

tanto
iii

tunc

dignior

acceptior,
illu-

quiiiiio

monasticis
l<>r<>

eruditionihus
dedisset

strior.

Vellem suo quatque

rt

Habillo-

nius,

i/inr

inl
t/<

\lrui iinin

referenda erant,
>*

Gregorium non

ad non uitulis-

II.

lltrum

S.

Bonifacius

^5

annis

m
es

Ludgerum verum sub tlcuvni disciplina. Una igitur hic quod abbas in<<t,<r Gregorius, manet ratio altera, quod quod schola ipsivs monasterium
set in ccenobio Trajeclensi heec
,
:

Frisia

prsedicaverit,

antequam

naeius

exanudiBcipuIum Grcgorium? Ubi etiam

natur quo
gorius
;

anno Bonifacium seculus

hujus
ajtas.

Grc-

Ludgerus sub ejus disciplina deposuerit habitum secularem, de quibus ><<> agam
10
tl

et

Postremum
>n

Mabillonii
tt

argumentum

est,

Ui

<

quod
bus

diplomatis Pippvni
in/nr ur
(';.

Caroh magni, quiconftrmantur,

/il

rrrlrsni- Trajectensis privilegia

iiiii

\itir

S.

Gregorii

num.

ita

srnf'" r:

Moiiacln.i

in.llic u'Nlil

,<>,<n>:

Cum

ipse

elertus

Dei

Bonifaciua

martyr
tredecim

DIE VIGESIMA QUIN TA Al'GUSTL

B
IK
j

243
ignorare

:lllll( ,s

peractas

io

Presonia
laci

prffidicalio-

ommoratum,
/"/".
///.

nikil

potuiut to- Au cto b|

J

auibus

in

ADStraJi
et

parle

Almari,
solitanos

pau
sa..-

//,/,/

BOfi
,n

"7
an'.
.

eiflogelicos,
gegsioneni

propemodum
tribua
in
lo

///////

partibut a Bonifacio faere qesta, admitlent adi "/ ti //"" eolligo, si peJ
////s1 1

IIU

soam
'"

Willibaldo
rebui ad
1

recedendum

sit,

vel

Ludgero,

VOCabula
irril"'"'

locorum

suut hmc.
''

'.'."("'"wm-iI:

PP 8

,1|1V

,t,l( '"''

liabitavit.
ifl juxta
*

Secundus
nbi

vocatur
habilavil

Primna voul " 8e plem Allingohem

tribus:

111

ecrantibus adhesrendum po-

amnem

Fehta,

annis

Ludgero, quam Willibaldo ; prmertim cum memoriai lapsus duos in Willibaldo notei Uen schenius. Quarlo Frisiam, in qua eo tempore
/'"-

primum coBpit habere discipulura quo Gembertum. Tertius locoa appeUatur Feune
Usa
iribus
,|ui

simililer

propior erat genlilibus et paganis, ubi hos inquam annis mansit. Posl

ubi ab Radbodwm Bonifaomnino distinguendam a Francia. Ilis prmmissis, hanc tredecim annorumprmdicationem

Trajectum,

jjedecim
,.,

annos,

dum admonitus
Orientales
set cic.

Dco ad HasFrancorum

[huringeos
:

regiones

probare aggredior, Serarium secutus. 16 Uosce tredecim annos tam distincte asse- mtredecim rit Ludgerus supra adductus, ui non invenerii anni ctore db
Cointius, daci

sioncm
ull

Gregorii

in

Subdit his cerbis converPalatiolo monasterio prope

quid reponeret,
fuisse

interpolatore
"/..

nisi totum hoc abauLudgerb adjectum; ne~

'""

V"'
hic locus eruditos
scripia

aliud

reponi

potest:
nec

nam

testis

est

U
,,,,/

romi
Vita

nonpaucos, quod
Boposse
existirheni
n

omni exceptione majori

potuit,
1

mendum
<

irrepsisse

nwli

m cum
nifacii

R illibaldo et Othlono

patet textum

inspicienli

U vero h&c
divei

pufant rui

conciliari

non

omnia opusculo Ludgeri, atque

iicm exemplaribus, adjecta esse,

nMcultatem
pvqnare
,;

perspexii

Sicolaus

Serarius

\ioguntiacis
,/,/,

Ub.

3,

nolatione 54,

quam

tar

quis enim
est,
iii

risicto

B
terere.

conatus est submovere, ac tredecim pr&dicationis annos S. Boni/acio as i/n iubertus Mirmus \d bremus Fecit

non fii verisimile: Germania, u/nde ".. vita producta similequidin Vitam Gregorii gratis intrudat,
<

moram Bonifacii i/n mquam, credibile

deesseni
1

Frisia /<<jt
<>
est,

longiorem? E

etiamsi

omnia
anni
edita

Belgicis

ad dtem
1

Junii,

<'

llfordus

alia
ill,i

\ta.

Uulto minus corruptio

Annalibus nni,!. 11. ai Carolus

micis
le

ad

annum
'1

697

verisimilis

apparet,
<

cum

hi

tredecim

Cointe tom.

Annalium
dis-

Francorum ad
widicalionis pr&dii
tere

annum

745, a

num. 64 operosa
atque
Frisia

asserantur quoqui nh Henschenio ex

tom.
1

Vita

Bonifacii, tertio loco

tribus

codicibus
\
tres

Uss

putatione Serarium

refutare,
in

hos

tredecim

Junii

a pag

(M,

quoquehosce
i>.

Bonifacianm
eo

annos ever-

codices
(,,

corruptos dicemus,

quia

>.

narraadven-

denique rem deducens, 1 tolum hunc locum ab interpolatore quo<h< corlan ium 1 licet, pro tre le im , atque amp restituendos. Paqius ad vcro tres a^inos
conatur,
i

iu

Bonifacii ad Willibrordum ex '" iis leguntur ba h ''

1
1 1

inglia

Cujus

WiM-

ilubri consii

ac pateroaa

jam admonitionu
Tricht

prmcepto sanctus vir confestim devotus oblemperat

num

1U)

num.
S
Bei

n>

Serarium

solide

Cointio
S.

secumque
bernans,
lirpat.

rnBDEcm

lnnos
sibi

impiltermisse

re/utatum pronuntiat. Mabillonius in Actis

nijacii sec.
\
1

Bo-

(Trajecti) ecplesiai

commissae moderamina guex-

pag. ii idem
rii

idolorum spurcilias ubicumque potuil

Uennotat. aliis lo> schenius etiam tom. 1 Junii 1 ChronologiaviteB Bonifaciipag. \54hos tredecim annos <> udr virorum mittit. Magni quidem facio tantorum
Licei /'"

Fseudo-Uarcellinwn < Vita S. Swiberti, Joannem de Beka, et Wilhelmum Heda, Vredcrcu itidem annos asserentes, non allego; hos,
quia
17
facii

recentiores

sunt;

illum,

quia
Vita

^poBon\
tentiuni

judicium; non

tamen
illorum
tres

inducipotui,
sei

sine exa

sititius,
.1//

mine diligenti

iubscribet

his

auctoribus <> dissentil

o^ueprolredecim,

Unuoprom
ie.r

annos substiluendos <quamquam Pagius confideaividetur

vix

'<"

secundo loco ptr Henschenium dataapag. '"">" Conscripta ea esi per presbyterum Ultra- ,;;""'"'
acu tempora,
:

dica

emendalio
auctor

cerla
in
,

quia errare

Liudgerus
potuii.

coaevus

hac
lector

re
si

Veniam non

itaque

dabil

paullo
edilUTUS

jectinum non d ait prologo num. uostra tempora missus

'<
,

utw
p

M
esl a

vero
!><'"

non

multo ante

fuerimprolisior;
terire
suiii,
1."

namquedere

agitur,
'

quam pr&

licct,

'/"'''

interpolala sint, sincera.

i'r,
/
.

quidam sapieareipsa el nomine Boniel lissimus architectus autem 1. < 7 primos Bonifacii facius, Cap irism labores fm oerbis enarrat: Cum ergo ,,,
inniis

/.,.,

,,

Coin
pi

ii

'

respond
tredecim

bonorum dr
.

iliis

abundassel

c epil

agere
el

pwni
"O'1'i/JH

comt-

ea

colligam,

qum

oidentur,
:

[m
perarel

11!

exirel

de terra nativilati
in

sum,

pro-

prfflno'flm/a.

hosamossine scrupulo admittendos paucatamenvelimpr* >ala quo res clarius elucidetur.

ad
El

lisset.
1

locum, landem

quo

.mmolari

Dommo
mare

occasionem

aactus,

Primo

Willibaldum

Vit*

S.

Bonifacix
ensis

-<<
,

<

Ptorem,

sice episcopus is futi

1/

ai

MtCointius, sivepresbuter
hiepiscopo,
"/

wuntimsu
ejus,

b iln<>-

Frisonum msuhs adveclus esl Trajeabi evangehzavit genubns cto oppido apphcuit; idil a, multosque idololatrii Dei, regnum
Iransfretavil,
verlil

Uenschenius,
discipuUs
ipsis,

ad

Christum.

-/-" scripsL,
commorautibus,

sicul

secum diu
scribe<

ser

repugoassent,

Sed cum plerique senUens alhleta Dei

adesse,

procaci-

aondum
.a-

vel

illis c

ad quos
<

"'" lempus
triam

passionis
ul

reversu

es

referentibus,

pererat,

testatur

suam,
eidera

curam

mterea
sanctus

suorum
revelaret,

gereret
ubi
i

prologo;auibmsimiliasmpeperde **morat, ut patet ex Commentario

><
,

<<-

donec
mioo.

Spiritus

ei

lctu

Boni/acii
.

die

.1fuisse

"

l/, '''

mquam

Frisia

Henschmii Secundo non Willibaldum,

tjus
I

qoando martyni
,,

coronam perceplm

a Do-

mdectm qutdem << exprm

r
//'//'////.s-

msinuatur
9

<U<>

longius

/' milibaUo

tpitcopo

perspicm tx

;"

"

tm

v-

;"

quo
<l<tr

nm
n...r, s .

m,

tm pmlri^s.
s.

poiiu*.

L,a,j,n,,n

l,aju*

-'

'"" "'"'";", ,",';;.

f*

"""

'

htaw.

1o

244
AUCTORB
J.

DE
/uisse.

S.

GREGORIO CONFESSORE
non
dissentit
:

titam, in

qun fructuase laboraverat, mox desertu-

quod

s,

dmentirei
re

S.

rnm
18
a

alii*

i,!,,!,,!

Willibaldo

hac in

standum 1

Mm

ntc rtegnli
Williba

nunc ipsum Willibaldum, cuius aucioriiatc maxime nituntur adversarii. Tlle nnm. 17. apud Henschenium pag. t68, cap.
.'.

Audiamus

probavimus.

Vunc ex mate Boni/acu

probare conabimur, aut ceru matl ejus nobis non adversari ostendemus.
20

nostram

senientlZ

ita

scribit

Prospero ventorum
temporis
diu
Frisies

flato

pervenitad

\uiio
iii

Dorstai

(tunc

ibique

aliquamdiu
exsolvif

commoratus,
noctuque

annumeratum) debitum Domiprsconium.

impetu
,

hmrtio

722, post resumptos cum $ convertenda Frisia labores

WiU

eodem

R Ulibrordo

ad episcopatum postularZ
aberat ab

im\\S^\

no
stilis

Deo

Sed
h"-

Bonifactus,

non

longe
si

anno

(juoninm gravi
exoria

ingruente paganorum

qumquagesimo,
colligo ex

hunc
cap.

non
2,

inchoaterat

dissensio,

gloriosumque
re

ducem

inter Karolum principem Prancorum, ct Radbodum

'\

Willibaldo,

num.

s i(

hcntc

Qui (Bonifacius) etiam humiliter respuem

se
el

'Mi

Presorum,
;

populos

ntraque

parte

per-

minime
rebat;
lescentiaa

dignum
ae
sibi

esse

episcopatus

^radn

refe!

turbabat
quffi

maximaque
Rndbodi
facta

pars
in

ecclesiarum
Fresia

Christi,

Francorum, prius

subjecta?

erant
,

adhuc
esl
.

tanta dignitatis fastigium, adom annis constiluto, imponerei

imperio,

incumbente
expulsione,

perseculione
vastata

ac
ac

deprecatus
juxta
pi
i

el

poniam
rectitudinis
,

quinquagesimi

anni'

servorum Dei
destructa;

eral

cai

icae

normam
esl
.

necdQm

idolorum
fanis
,

quoque
lugubriter

cultura,

extructis

m-

reciperel

Betatem

testatus

m
ab

omni
hujus
t>o-

delubrorum
vir

renovata;
nequitia

tunc

se

penitus

excusa lionis
ivtnlcm
:

tergiversalione

Dei

perspecta

perversitatis
,

pervenil

gradus
cat
tit

celsitudine

declinaret.
n,ttc

Ido lescentiam
quinqUQ
noi\

ad

Trecht

ctatis

ibique aliquantis expe(Trajectum) Radbodum advenientem regem diebus

,

oninrin
scnsiis
iii

aniios

exigit

nam
ijiinil

adolescentem
ego
riiin

fu\

allocutus

esl

at

multis

illarum

circumvallatis
sibi

ac fu-

/tiicinr

notis Mabillonius, qui

annos eihoctemhis

conspectis

terrarum

partibus,

ulrum

porc.

irihnii

\%

verbiseoniri

turum
enarrai
nique
<i;i

prsedicationis

ospiam
sic

patesceret
vn

locus,

ponere

perquireret. Post
:

pauca
vir,

reditum
sterilem
ei

\ngliam

Sanctus
terram

dura

aliquamdiu

non possum. Cur enim dicii needm plene quinquagesimi anni eetatem se recipen, ti nonponiis se multum ab mtate memorata distant
cur.
iiniiiain,

Fresorum

inhabitaret,

eeslatis
;

aliquantulum

tempus
migravil

praeterirel

autnmjam ariel

illud plene,

nisi posi
essei

breve tem-

/ins
tiui

quinquagesimum annum
imii
iniic essei
t/imtl

ingresswus,
id

caslestis

rore fcecunditatis
.
.

reliqueral
:

arva;
anni

ingressus? Confirmai
ordinatus
episcopus,
legatur,
aui

StraII

ad

natale.

solum
etiam

ac

monasterii

sui

rius cr co,

onim mOX

sri/urnli Q Crri/nrit,

secreta

petens,

ibidem,

secundi

hyehie-

Romano
getatis

Pontifice

nullam

mem, tripudiantium mando transegit.

19

fratrum amore susceptus,

Willibaldx
relatio

excusationem protulisse
scilicet

quinqua>

gesimo
.

tunc anno
iinno
i

impleto,
in

Hitc

fatciir

t/rede:

choato. Si
/icrci/n iutl
irttilis
.V/

iitn/iir

704

Frisiamvt
rirru
niiiniiii

quod

gi

r,,n

annorum
hmc

morm parum
oportet,
leviter

oidetur

consona

mnrni simni
rrl
/>"_>.

n rlmni r ril

Frisia

minn
cntn-

sed meminisse

quod ante monui,

Wil-

071910

"""
ail

nllcrinr fOStqWM
''""-

haberet
iirrta.

Ubaldum
x,.

potius perstringere voluisr

presbyter fuerat ordinatus.

i

His quidem obstan

llr

Quod itaque preBtermisit Willibaldus, ex relatis modo auctoribus supplent/nnirsi: namque non hoc tantum, sedetmulta
f/uam
cnarrarc.

nlrlur

Iri/tilm

t/iitfilnin

rrl iriihhnn
<i

tuariensem

archiepiscopum,
Willibaldus

quam
cap

Bonifaao

obitam

narrat

Verm
<""'

alia Bonifacii gesta a Willibaldo silentio involuta icta Bonifacii omnia cssc, facile perspi&iet, qui

respondeo,
relatione,
rrhiis
in

legationem
ui

hanc,
narrat

quam

ex aliorum

fatetwr,
gestis,

Willibaldus,

ab
in

Henschenio data evolverit. Porro adversarii iii siiniii primis assumunl h&c verba : qubniam gravi ingruente paganorum impetu Sed

inglia

rectius collocandampoii

rcm

etc.

\am
jiost

1'ai/ius

loco nssn/iialo contcndit.

i/n

con-

Frisiam adventum hoc bellum persecutionemque fuisse exortam\ ex quo deducit, non nisi anno Christi 746 in Frisiam
iinno
Bonifacii
icnissc
csl

Ingliam: minus namquew oixdum presbytero rem tantamfursst imposiiam, quam impositam fuisse, ubiindustriam siiam iii Euangelio prmdicando jam probamat. '/'"" Ex quo responso corruit argumentum,
rnliinni eFrisiain
risimile est

,.

mbillonius
irntinn,
i

in

Boni/acium, quod rontrarium. cuin sic non expleverit Bowifaui peregrinationis annos, quos habet Wilipsi ePiam

Wiilibaldo

lon, nct,

setir notispag. 10 contra nostram hUjUt r.r co quod BerwalduS,

Iri/almiiis
ctor,

Hoin/nrm
,t,/ur

ilrmti iitlnntlif rtiin

uliis ""

abbas Glastoniensis tantum

Ilrrtr

factus
'"

Ubaldus, an/no
Cointius,

scilicet

7.',',

vel

7.7.7

defunctus.
vn

,m

7.',.

riun

irlulc
ita

l!<>i"l<"

"

ut 40 hos
contcniltt
ei

an/nos mveniat,

Frisiam

icntti,
rti in

nostra

congruit; non
sc
attigisse, si

adversanorum,
plene v""'/"'^

appulisse
inter
,1,11,1

anno

715.

ct

adventum
saltem
iiiui

persecutionem

COUSequenter exortam an
debet.
Ve-

inepte

dixisset,

necdum

gesimum annum
i

tantum, quantum
.

mcompletum interponere

nl it
Jl

,,'
.

nii

rn a-tntr abfuisset.
nr./iiincnlnni.
(

cur esque plures anni in terponi non possint, cum aliorum auctorum id exigat relatio. Totum itaque locum sic exponendum c.nstiiiir,. {,lt riitiiin Bonifaciimemorat Willir ciimijiic hiihins, locum deducit Dorestadium, eo tempore satis celebrem, <lc quo in notis Quid cijcrii iii Frisia, quantoque ibidem temporesubOmstitcnt. r iii nmi snhs habcret comperl U ,,,,,,, transilit. Denique occasionem reditus, ip
i

inn

perspicio,

lliinnin

>/<'
.

""'

C0

**

fitf

Iii.iii

rrm /,r,nl,

r.nini

mirr

deSUmjtUTdO
est

no,

quo
oitai

Gregorius
S. Gregorii
Vixii

secutus

Bonifactum,
es

accuriitins

cnr proponendujn, quanto ad

giam

stabiliendam magts

cessarium.
completos.
at rrs
mili,

Gregorius

annos
varii
iluhiu.

78,

se

Repugnani quidem
nilrlur ntinuuc
ex
Vita
el

recen
1'"/"'

ii

ba

S.

Xiudgeri

num. $8:
meritis
rius,
el

Xalibus,
beatus

rumque reditum, qum

discipiUis

ex ipso Bonifacio, vel ejus

quit,

successibus,
el

vitas

^ ^
a(j

discere

potuit,

exactc

describit.

Mo
qu$>
\/
aliis

meus,
luaginta
iuii

prsceptor

Gn
.

dum
i"'* i"'

semp
''""
,

rem hunc Historiographorum

ilaw

t/ransiliendi

metius crescendo

proflceret,

vnniis compcrtu
ita

nOTUMt

crml,t,
;

,,,iinrs

annorum

aetatem

pervemrt

autem

vntelligimus

Willibald/um

ab

dies

oua

militem

suum

Domieus
melio-

DIE VIGESIMA
"

QUINTA AUGUSTI.
pre
/><>tc

--P
tcribit
:

,eltorando triennalem, quem rhnin videlicet '""'/ uahiilnimi* nii '""" locum

subvehere

vellel

ad

sublimiora;

oujus
Hassos
:

Vitam non
el

id

ergo aliunde
agere

auctom
. &.

contvnuosubiii

colligere debemus.

Tempus autem detignat, dum

itei

notii intelr

ad

Thuringeos...

coepis-

mtatis anno morbo cor///""" septuagesimo /!' ,7/ uti et Bollandus im ictis S.Ludgeri reptutn fuisse, ltrs 1 '"' tamen Mnhilln'' :il " rl " l ""' tom i" ], linadditionibusad8ec.4part. 2, pag 599 et niu
'

sbt

oatotw Derois noti obscure primum ad illat pror,r,s ,/<, ,s,t. n,i m/ir,tr Pr
.

,.

r,

.-

Tunc, inquit,
lioni

electi

Dei

iter

deside

ratum

peragentes

venerunl
sni,
el

Thuringiam.
ad
,

Porro

uptuagenarmm obmse
I

putavtt.

ad augmentum
tanta
at

,,.,, comprobandam

v septuagesimo mtatis anno fuisse morbo

mentis eorum conslantiam

paupertate
ibi

tribus aliis supervixisse dubitare correpvwm, ac '/'/"/ wi duobus codicibus i, a/ia, N., ;/
i/ j S

el tonganimitatem , in inybnbrunt populum illum,

vix

ullus

haberel
colligas,

unde

viverel

Eai

habeo;
el in

dum rem
vitffl

ita

znarrat: Talibus sucbealus

invenerunl safw

-gg^bua

merilis

Gregorius
.

dum
jam
in

dem fuisse peregrinum :

dicasset,
dia,

Bonifacium adhuc ibinam si ante ibidemprm-

gemper
,

melius

crescendo
venissel
justis

proflcerel

el

jam aliqua haud dubie habuisset subsir

uti

1(1

IAX

annorum
cunctis
venil

8eratem
hoi
'l

tamque carus
haberetur
v|limi

notos aliguos,

revera habuisse constai

Deo quam
oinn ibus;

bus

itinere

llies

in

11,1

" lllll|,m

DoTa-

tecundo anni 722, cum paullo post imanaburgi monasterium exlruxerit, ut narratWil

minus subvehere
|lh
(lll

vellel

ad

sublimia
ejus

remuneralio-

prjemia,
erg

quse molestia
etc.

meritis

debebantnr.

quam paralysim hmc significant, medici vocanl septuagesimo mtatis anno paralysi tactum fu
corporis,

libaldus m ejus Vita cap. 3 : omnino ergo admittendum oidetur inprimo adThurii nere Gregorium sub disciplinam Bonifacii se tradidisse

Tam

clare

u t nulla
prope,

v""'

indigeant explicatione, sublata particula rem ut"/"" / ludgerum addita

{

cumque dubiam
additur
tentus
gstatis
:

relinquebat. ergo

Post

pauca
obitum
itaque

oero
-1111111

Tribus
illa

annis ante
Obiit

primum Bonifacii in Thuringiam nequeid anno 7 i'i ex Bonifacii Vita con- multum c e stat, atque admiUunt passim om/nes illo ete- jJ nim anno a Gregorio U mense Vlaio Uomamissus E w Germaniam, per Longobardiam ilpium
28
itqui
iter contigisse
:
.

est

infirmitale.

anno

fuga,
ca/>.

incognitosque
2)

(ut
el

loquitw
confinei

Willibaldus
ter-

aendus

septuagesimo tertio. Veque aliter intelli Wilhelmus Heda in Historia episcoporum

vn

Rajoariorum,
in

Germaniae
est.

minos...
ex
his

Thuringiam
sed
ex

progressus

Telum

Ultrajectensium
,1,'in

Gregorio hmc scribens: Tan-

in\

aetalis

suaa

anno gravatus

paralysi,

e!
illa

continuo

triennio

per

summam

patientiam

obtusum, intorquet Cointius oiarum ratione probare nititr de secundo ad Uassos itvnere locum intetr
cerbis,

num

79,

ub\

jam resolutione sua, per triduum mortem Buam ante preedixit, el ad altare ductus sumpta Eucharistia statim expiravil vm Kaexhaustus,

inslante

ligendum
sterioque

\ civilate, inquit,
longissime

Treverica rnona-

Palatiolensi
Alpi

absunt
est;

Roma.
al

Longobardia,

non

lend

Septembris
rrrn

Hmc
imirt
\

Gregorii mtas aliunde etiam

Armabitur in sequentibus
2.}

oxt longe adeo ab Hassia et Thuringia E ma, eoque tempore m/ulto latiusquam hodiedum

.laiii

rssp.

77'-'

prnhiihnmis

i.

rt

ml ,

Gregorium anno mh rrsan u

1
I ,

crtciisn.

rnim.

iit

Bonifaeium

Ex quo

deducimus,

niuChritti

nam

obiisse

natum fuisse amno 704; septuagesimo tertio inchoato tantum,

exnncit illud prope,

Hassiam
itis

dictumque monastenon potuerit priusquam m Thuringiamque pemenirel Vam transabesl

'ii

Trmns,

uenire

Bavariee finibus ad

Uhenum

deflectere potuit,

um, autem

completo,

apud

ludgerum additum, ex quo patet alium biographum de70 annis inchoatis mtelligendum esse, ihun dicil paralysi triennali correptum, cum jam
ad lxx
inii

annorum
t

venissel

aetatem.

Gregorius
Vita

au-

pcr eumque descendere Spiram usque aut Moguntiam; indeque ad dictum sui Qrdmismonar sterium excurrere, aut per Alsatiam et Lothahodiemam eo devenire; imo id eum ringiam suadet itvneris commoditas. Deinde m se,

mlhirrrrr ra/n!

Bonifado ""?"< IBtatU dedmO

clarius exponit
i

cundo
3
id

i" 1

Thuringos
a
iin

itinere ex

Frisia suscepto,
:

i/niiiin.

iterum
k*s.

memo:

nonminus
iirr

oia

deflectere

dcbuisset
:

nnm mp.
Qui
stalim
in-

nitn
per

iii

codice

Itrajectino,
a

his
et

oerbis

Qui

ilcsrrilni

Willibaldus
ad
9j

idem

tempus nuper
adhuc
suffi

schola

palaliorever

proficiscens,
scribitur
^,,/s,

pervenil

lonim

cui

aomen
oull

508,

laicali ajtatis

babitu

quasi

quintum

deci-

imanaburcb
excurrisset

itaque,

ut

Coin-

mum

ait etc.

annum agens, Dei instincln veAtque in hunc mtaiis tempore conversionis

annum
duco,

Hinc itaque rfeconsenHuni eruditi. Gregorium Bonifacio adhmsisse anno Chri

sH749, eodemvlane ratiocinio, quo illi anno madjunctum wlunt, quiGregorium annomtatis Mptuagesimo de/unctum putaverunt. Quapropter
quidquid aliunde adferri potest,quo probebur hoc anno adhmsisse Bonifacio id etiam mtatem 73

ad Palatiolense monasteminus a recto itinere deflectendum Mhil itaque h< erat, quam vn prmcedenti gumento pro utravis sententia concluditur. PrmGregorium anno terea num. 84 probabimus,
iniir

rium,

non

cum Bonifacio Bomam profectum, ibique gessisse quadam, qua cum mtate non conveniuni natus tum erat, st (6 annorum, quot annos
723

''"'"

pr

tnnorum confirmal M Vunc rr Hta

i

Gr<

rii

i^irmin.

<,
ti<j.
in-

Bonifacii

discipulum factum anno Christt

Imhri

7^> Bonifacio se addidit comitem. Ex qutbus omnibus concludo anno 749 Gregorium Boni/aepocha stabir cii facPum discipulum. Hac igitur stl pro tredecxm prmdicatwnts manifeslum lita,
in

Vton

3ita
relatos)

S.Ludgerus
a

Posl
in

hos

Frisia annis,

non essePres%lb>s

qutbusse-

laam

iredecim

annos

(prmdicationis

Frisia

"""
et

dum admonilus
Orientales

Deo

ad

Bassos

cunda vice in Frisia prmdicamt, substtuenaop stnt >" sed addendos omnino, cum ht ab tUts
stincti.

Francorum ""' gore ccepisset lucrandorum Deo populorum caus a. pervenil ad PalaUolum monasterium virThuringeos
regiones
Treviris

Ktomn prope

civitalem,

ubi discipulum

mmorai auctor,

^fcftGwgortom, ui ibidem refertur S mde oenerH Bonifadus, uU

hqua nam qumdam m prmceacnwu nin spondendum omnta tpsws mb ,, jam suni dissoluta Von lubet tatnen ^""" ne tn >erba huc transferre,
26

Vunc ad
:

argumenta

Cotnto

re

^^ ^
.
(

disputaHo;vimeorumnondecltnabo,m

^ *JJ
ritalis

'

246
\l

DE
psa Gregorii

S.

GREGORIO CONFESSORE
auctorum eliam antiquorum tenteni pus creatur, ex Willibaldo apud nos * num. 32, die \\\ Novembris annn nulcinif*
'

lORR

rtiaus

J. s.

studiosum. Vum. 82 argumentum desumit Vita, quod ddeo placuit Pagio

,

prolato

Christi 746 num. n> ut hoc uno certum cxaerx asserat, pro annis tredeciiii, ires esse subslituendos. Esi autem ejusmodi. Num. 1 in Vita Gregorii ait Ludgerus de Boni
:

ad annum

mibV*
prmter

'

/"''"

-''-/
s\

menses

et

dies recte
<</.

,1

assignatos,

mws
30.

u,//,/,

~
J

,,

31,

obiii

anno

facio

Qui
regis

in

diebus

oobilissimi

principis Frah-

annos tantum
29
/;

5?

corum
ciiirn

Karli

(Martelli)

dc

Britannia

et

Viderunt
descnbit.
alio

eruditi

rrsar " adversarii

ui

gente Anglorum clarissimura quoddam' sidus Franveniens

oin
iiiiiin

""' "<"

bremorem
1/

Wtcopatm^
ab errorea
/'"

fuisse

elc.

Ergo,

704 t

inquiunl, non cenit m quo Carolus Hartellus puer

judice Cointio,
nihit
in

c "'" s

vero

quam >VMibaldicaL>** ""'" Willibaldi t+ +

eum
'"""M
^"wT

cusarent,

eral.

Hic
i/na

Ludgeri

locus,

litem

audire lubei
ita

oranem
////,.

dirimit.

m. me

Unum pro , Pagium ad annum 7/9 num

de

confugerunt.
hoc

judice,

facit

ad
<<-

scribentem
:

Willibaldi
pro

ci

OiAln'
r

de agitur.

ATon

enim

Frisiam
in

calculo

Uterqne
improprie

episcopatum
usurpant,
II

conciom

iius tenisse negat,

cerumid

aperte

num. 3 asseFrisia

munere
dicunt,

eumque
praeconero

episconnm
Rdei
le

ni Ludgerus, cum jam tredecim annis

laborasse aflirmat,
8*3

quem

Gregorius

gatumque Sedis
distinguenda
a

apostolicae

per Germaniam
esl

crea-

Frisia

igitur

Gallia,

1-

vit,

quia

Euangelii

praedicatio
el

inter

prad-

ntnis tamen

pote

extra fines Gallorum posita,

ac dominanti

pua

episcopi

munia,
sit,

enii
uiiii
.

m
ia

quandoque
oera,
Bedil

apostolalu
Wil-

Vria
dis-

tunc
cta

ibidem Rodbodo Francorum inimico subje-

vocatur.

Subtilis

qua
nda.

sane mterpretatio , modo

<>

Siquem

moveat,

quod
est
:

de

Britannia
post

venis-

libaldo conformis

U
in

eao

in

primu
ri

se dicalur,
///

verum

id

nam

reditum Carolus
ilh
igi-

non

intelligo,

cur dicat

episcopatu

Vngliam, ea rursum egressusest,

al

dum
Quid

R prvncipatum obtinebatin Gallia; dem significare boluil Ludgerus.

iur his oerbis,
inquies, coluit?

ne hoc quir

legationem apostolicam significare velit; hi te loquendi modusnonesl proprius, autaquo-

quam, quod
si
11

scio,

usitatus.

Deinde cur

peregrir

Bonifacium
Caroli
ibi

gen

Unum annum
1

illud
,

pro-

nationis annos
/iriiim
111

distinguii

ab annis episcopatut,

tempore
Galliam,

Germaniam
Ihrinil

missione episcopatm

principis

oenisse

Trevirim

riinnirrrl
iiiiniis

iiuinis'

quidem
eo

uih rruin,

n,\

Gregorinm 01 adh&sisse^discipulum , atqut ab eo tempore Bonifacium Francis innotuisse. Plu a ad hunc paralogismum non repono, quamvisnon
(tesini;

peregrinationis
ai

pertinen
sr n Irul iu

primum
Willibal

Frisiam;
ilus.
/iiiiiris

non
111

oidetw
l'm/11

respexisse
.

iiiurimr

qui
i

illildUtr

iimn.
se

quod mirere, mox num.

refutai
his

$4

Covn
Lv.

tius
riis,

ipse
iiln

oerbis

Bealus

sii

1111 nsihiis rirriiiiisrrilnl. rum inlr triUI ad monasterium suum Bonifacius, ibitjue anr

Bonifacium)

bus

Winfridum (mutato deinde nomine, in Pranciam venisse scribit iu diemanifeslissini< j lolalni loijui se de Caroii
,

nn circiter
iinriii.irits

<<><

dimidio permanserit Quid,quod

/>c rr</ rt

nr sir i/iinlrm
sii

'ill

mil ton

is

iininis

rnihihis

posleriori

advenlu.
/irinui

Uic
i

igitur
n
I

locus

litem

omilc

nem
,//

<lr

(iilrriihi

nsiam non
nn/nc
C.r

iliiiiinl,

Pagius ab anno 7(6, 7" bubi inli discessisse, usque ad 755, quo obikse, m tpir /miri irriin Willibaldus cap. 3, <"
'-'

SUprO COlebai
,

<'<>inlt<is;

hor Inro

correctione
////

/<i< i<-ii<i<i

triura

annorum pro
r<i<jius,

Lredecim

notitiam
<ni

haurire
746

/><iiuii

m
nihil

exi/u-

scopum consecratum referi pridie Kalendannn Decembrium ergo dubium <><< cidetur, 7""' uh m tempore episcopatus annos numerare vsm
: I

siiiiimii
i

iiiiuiiin

Kiim.

16;

sed

rlim riim

iitcnsrs
\

cl

ilns h ullii

SOVSJttr

jir<i/i<isihnii

noslrum
iiiiin

Quod
:

objicil

pr&terca
annis
a

bris

usque

<l

.inun

recle

enumeret; tuecsou
suffstr

citatus Coiniiiis

78

Allum apud auclores

his

ratio

ad

ui<i<i<ui
<j<ii<i

auctoris perspiciendam
i"

aiientium

esse

de

rebus,

tredecim
esse,

re potest.

enim clanus?

decursu
,

Vm
^n
-

Boni/acio gestis,
sii/nii

falsum
;;

patei

ex

prolatis

describit vnilium peregrinationis, initium

bit

<l'

cr
i-i

2,

</

u/iiui

Uenschenium

Bonifacii

episcopatus

sub finem enumerata

et

\,m.

vita

-'.

potuil f\in pat.

<

[dolorum spurcitias ubicumque vita% multos idololatrise dedilos

i/r>ii<iii<<iiis.

enumerat
ait,

igitur

respiciemus nisi
<<

annos episcopatus; qw ad episcopatum anteto

in

convertit ad Christum.
28
.

scriptum,
sententia

sedil

episcopatu

>"'""
:

Validius pro

sua

qiiud

iiiiiniKjiic sententii Irgumenlum tumunt proponii niim. 66 ex

argument/um, nonsatis commodum,

et

ad peregrinationem ante indicalam respicwu*, cum dicit, Quadragesimo peregrinalioms

anno revoluto? idde <i><<( apostolafus umi possii /> unno 749, icxx Nocembrts;
literm,
</<(<<is
.

Willibaldo
Ul

Olhiono,

/-

desun

\C
i)l

annis pei
intlliun,

tee
t

Bonifa\ ianes scriptoribus

unum
ui

rmpou
post

debo Willibaldum, tempore fideli

libaldus

quem

Othlonus
est,
ita

longo

ad auctori-

tatem ipsius nihil adjiciat ponderis

Wil
esse

pradican Uoni/acio potestatem """'" 11 per Germaniam tribuil Gregorius quod autem lir1 anno 7/.'/ mense M<"<>
<

_
;

'

Bonifacium
inde

martgrio
eju

coronatum

gius

<<<<<

voce

dalam

Boni/acio potestatem
ig

anno 755 qiuidragesimo

revoluto,
745, Consequentia
///>

peregi inalionis

anno

deducii peregrinari
esl
l

c&pisse anno gitima, <> inficior, mo-

iberra t Vovembris748, plane est fictitium. aui 6, "" episcopatus calculus annis 5 notis observal Uenschenius

.^_

antecedens nonsii quo tmlt Cointius

erroneum, eoque modo,

irio
sit

30
d/ucti

Perearinationis
sunt,

anni etiam
l

<>"

recl
tttiiiCll '

,-'/

'

intelUgendum.

' i<" diximus.

Dubium
inte

I
i(lif

1*

Uespondeo <"<</< calmlos Willibaldi esse erro""" peregrinationis Boni/acian&, quam ticos <{,, copatus. >pa " id ita tendo. Scribii D '/" Willidaldus apud nos iom. 1 Junii pag. 72,
-

se potest,

quam peregrinationem
Mihi
,

"i"
ih

libaldus.

'

breviler

''"'

/wsireiuum
alia
fuerit

illum,

</

Romee

incnoat
/(l
.

Germaniam peregrinationem

intelligere, '""

oap

i,

i.

~>'J

Sedil... in
el

episcopala

annos

x.wvi,
,

menses

sex,

dies
oel

sex; obiii

autemdie

,,///.

anno
alii

754,

755,
</<>

1 <<

Willibaldus
lubet dispur

mterrupta, tum quod erroi peregrmationis annis subdiicen logicus in ^ episv^ missus t idem sic fere sitqui in annos
vrrepsii

multique
lurc

volunt,
sit

dt

Vamperegrmatio hacquatuora
piscopatum, quatuor item

-^
longtor.

cuiii

uiu.rime

ambiguum,

oariantibus

anms

DIE VIGESIMA.
,,-.
fi

QUINTA AUGUSTI.
ul

47

tamen
///

rrn
/'<<

te

subducas, wno

uperius

dictum

esl

(conseorationem Bonijacix iicron

Bacro

^,,

,,,

matione,
ut

quam

in

episco-

narraverai
est,

num.

16)

grada

Bublimalus J.s.
electo

crratum. Vt '' erroneo JL-Vitfito,

oata futrit
atitfforflaSj
'lioii

erratum fuisse autem computu tanta quantam pro tredeeim prmdicationh

est,

Gregorius
infuligabilis

pracepler

meus,

magistro
et

comes
Ollllli

permansil;

intrans
ui

egrediens et
xrrii|nT

pergens ad imperium
in
i.|m-iv

ejus,

tost

ihirmmr afMIM prOlulimUS, <<>nirll, ,/<> /<obstare, quo mir ex quo deducimus, nihil concludamus, treaecim hos annos Bonifacio
""'/'"'

ul

SOlebaf

l.nnn.

Q u ,d
in

Romm
ita

egerii

Gregorius, supra mtatem maturus,

:

ac Germanim apostolo omnino aajuannis Bonifadi Mcandos. Porro Willibaldum in merandis in errores quosdam incidkse chroffitim

hoc

commemorat idem auctor eodem itinere, meritum

suaeperegit,
el

Ki

qod solum
el

huroilitalia
est
in

ob-

edienliae
di

nt

dignum
suis

juniores sub-

senioribus,
plura

majoribus

noloqicos,

mirum

rideri

non debet

quamvis

hi

etiam

volumina
illic

sanctaram

omnibus; sed Scripturarum

per
(

potuerinl irrepere per audagrrores postea etiam quemdam interpolatorem, cum numquam eem decnrsum Vitm, quid quolibei anno gestum

largiente

Domino,
modico

de

ad

profectum

acquisivit; et secum in proprium discipulorumque suo-

rum,
el

non

labore,

advexil

domum

Sed

sm n0 ta relulisse conlentus, Similem lapsum chronologicum notal Henschenius ad cap 2num

Willibaldus

memvnerit,

res

ipsa

pueros duos

cuin

consensu

magislri,
videlicel
et

di

j., s

scipulatum sunm,
cirvinum
ut.

Marchelraum

Mar-

de

gente

Bonifacium de Gregorio n tamquam 27 multis postea defuncto loquentem mducit, qv/i Hmc paullo longius deduximus, annis supervixit. ostenderemus non esse corrigenda iota iii lani
//A/

\tabillonius wi
f73
h

Inglorum secum inde adduInnalibusB tpm.2

\

pag

.,

/,'

profectionem

referenda exisHmat, non

ad hanc
Gregorius

secundam

Gregorii

quam

ut

chronologim S. Gregorii fun-

nondum
non
bi

Quo annorum
:

tempore,

mquit,
vvri

quindecim,

discipulos

habere
si-

ponercmus, alque etiam ut S. Bonifal<<i><> 13 annorum oindicaremus gloriosum Vobis perpcram a multis expunctum inn. In i<r m in omnibus prmvoit Operis nostri parens
dniiirniiii"
,.,,,

polerat.

l/.

pace

tanti

dixerim,

Bollandus,

in

Commentario ad Acta
pag
63/,
%ed
ille

S.

Ludgeri

tom.ia

rem bremter tantum indicavit. Ceterum juvat monere, hunc ari Commentarium non rectea Pagio atii
Wartii

nomine Henschenii

ineodem numero repugnat: nampaullo ante dixerat, Gregorium anno 722 cowoersum, quindecim fere annorum adolescentem Quomodo igitur sub finem anni 728, cum ordinatus est, teste etiam Mabiltonio, Boni/acius, nondum quindecim erat annorum? Deinfalso nititur prvncipio, quod nempe non cilius adhmserii Boni/'"'"' Gregorius et aperte cum ludgero supra citato pvgnat; ut patei exverbis ipsis nam in tertio ftomam accessu non est sacro sublimatus
;

III.

Clironologia

vitae

S.

Gregorii

usque

in Bonifacius, sed m secundo. t.r hoc itaque tam claro Ludgeri testimonio, quo Grego-

ad episcopatua administrationcm.

vinmjuniorem adhuc
jvriuiii

Romam cum

Bonifacio pro-

significat,

firmatur tpocha.nostra dccon*:

H.ujus
feiuj

moravimus
annos

chronologim fundamenta qumdam me Probavimus bixisse lenti.

incompletos,
7',;

P" wrtt*/i

78 $ed

ulterius probabimus.
r,

Vatus itaque

mortnum anno 77t'> esi amo,

na
palatio,

rsione Gregorii anno 7i9 stabilita etenim qui annn <vta'is II comitnri potuii Bonifacium in arduo apostolicilaborisiHneret potuitpostquadrien nium, jam juniSres quosdam kabere diseipulos, secumque condiscipulos Bonifacii

Bonifacium secutm 749,

u
partim,

annos fere
nt
Vita,

quos in don verisimile est, partim in

i5,

^' finem ejusdem anni 723, <<! initium sequentis, recersus cum Bonifa< Hartellum Ponlificis commendaiitiis ad
1 i

',''',',

',,,'"

,7,

Francomm
pulos

prineipem, oariosque

Germanim poprincir

uthabet
(

transegil

Bonifacio
ibidem

in

Eodem anno Thwingiam profectm,

ac

749

cum
pluri-

instructo,
:

eumdem cum magistro

gravem

pem
nifc

accessit

paupertatem,
ntiv
si<-

iabores

pertulii

apostolicos

cujus impetrata protectione labores Hassia el Thuringia repetiit Hoin

nite
et

mos,

apostolicm

jaciens

fwndamenta.
la-

adfutore Gregorio.
Vita

Iww
torus

720 Bonifacius
///

Ftisiam,

WiUibrordo suppetias audita Radbodi morte,

ut

adhoc
<<"<<
el

circiter tempus referendum putem,

Vamque quod
quoque
tantum
Blium

te-

ludgerus
proficere,
Qeri

in

num

: Ccepil
iu
et

tendit comite

Gregorio,

suadei
exhibet,
Vita

Vita,

qum
seir

electus

adolescens
aelale
el

Gregorius
sapienlia;
ul

discipulatu
in

ubique magistro
licet

adhmrentem
Prmterea
iug

initio

e|us

conversionis.
i:

in

num. 48

di

amabilis
'11111

magistro,
:

quasi

anicum

citur

civitatem,
iUa irradiavil

el

Trajectum, antiquam cum Dorstad, vicum famosum parte Presonim, quaa tunc tempo-

jan adjutorem fidelem illum baTenuerunt h\ labores bens in omni opere bono. Gregorium annos plures, usque ad obitum saldiligerel

ns chrislianilatis
,in

nomu\e censebatur;
attamen

qui-

postea
'<",

factum,
iniiio

oerisimile

facit,

""'"
/""'"'

Bonifacio profectum.

Vnno722sub

Caroli Martclli, quem ex communi auctorum calculo anno 744 contigisse dicit Pagius ad eumdem annum. Interea temporis presbyterum

tem

>r/

Thuringiam, """iijKn,,.

723 rum uiagistro reversus esl tribus 111 Frisia peractis annis, in

Bonifacio consecratum esse Gregorium

>i<iinu<o

existimo.

Quo autem

1 id

factum anno, non

inverisii

me-

yuoj //,, incompletos

'/"" '" /

puto propler multa et magna, Thuringia perfecisse dicitur Bonifacins,

mteq% v"m
:i
lii
'

Romam

sit

vrofectus 11
:
,

,.

>'"u1

7-y;"ni,

r si'run>
17

.....
lumifnriuHi.
epir
'"

morai consecralum cvrca annum mtatis 30, Chris Q" referendum puto, quod ail Lugderus num. 7
/fcw
.'

ludgerus; non

1... 1.1:. i: 1., ni.ifl r.v*Similiter et fldelis discipulus ejus Gre.

i-.

:J

" MI1

ordmandum t Romam
num
'"

comitalus
va

est

Grehabei
[ue

gorius adjutor
gistro
Christi, ractus

infatigabiUs
in

...

opere Dei
et
:

cum

raa-

to

mtatis
Viti

aqens (9

Clare id
...

permaiftil

custodia

educaU.

8 S** "

. aum S. Martyr

Bonifacius

Romaa

ilo-

9* -"

cux maxime gresecundus pastor commisisse ndetur Bontfaoms, curam

quando

*
/m /n '"""" "-"/""'" ex quaetiamdeducem**
cess

24N
I I

DE
tertio

S.

GREGORIO CONFESSORE
monem pnmorum episcoporum //,,,,,, sinm. Bomfacius itaque post oerba modo rT' Q,a sicpergit :
Nunc
autem
Coloniensis
episc
illarn

ORE

quando
34

Romamprofectus

esi

s.

Post continuatos plarimis annis in

anno738. GermaFrisia
S.
ai

Deinde Vltra-

jectum misus
<<l<
i

fo

nia labores, excolenda Gregorio data est citerior, occasione, ut zidetur, obitus

Wilpri

Hbrordi,
Cl

egregii

istius

gentis apostoli,

otll

mi

De cvjus anno emortualt inter eruditos controverso, hic non lubet disputare, neabducar longius : examinabitur itle suo loco. Preedicationem Gregorii in illis parlir lnis ita enarrat Lugderus num. 13 : Ad hasc autem universa, non modice adjulus est (Boni facius) ab electis discipulis snis, post magistrum
episcopi
,

Irajectensis.

sedem
)ect\

prafeti
','

episcopi

""" ""
ad

""'"

mP>

Clementis

(mm

nomvnati,

Rhenum sedem
dixerat)
et

qmmZ^
proptei
eccle-

episcopalem
a

""""
siln

Vlstot*
:

cowifoZ*!

Sergio Papa
dicit

usurpat,

ad se

perlinere
a

fundamenta cujusdam destructae

siolae
11,1,1

paganis

quam Wiilibrordus
''
1

clarissimis

pradicaloribus

ci

columnis
civitatem,

Ecclesiae
el

m ^
a

dirutam* usqne
ei
.

acTso
proprio

11

"

Trajecto

reperit,

eam
el
n,

Dei

qnorum
suam,

unusquisque
sicnt
el

re

io

labore

fundamento
consecravit.

construxil

nem

lucifer

mane oriens,
sua.
el

nonort

illu-

S. Martini

Et referl

quia

ah

Bnti-

minavit

exemplis
Dorstad,
quaa

doctrina

B. Gregorius

Trajectum,

antiquam

civilatem,
ilia

vicum
parte

fa-

mosnm
soniae
,

cum
tnnc
lil

irradiavit

Pre-

quo rege Francorum Dagoberlho wsTellQmXttu jectum cura destructo ecclesia ad Coloniensen parochiam donatum in ea condiiione fuissel
m

temporis
est

Christianitatis

episcopus Coi
Christi

msis
,

gentem
el

Fresornm

ad

Bdmn Qdeni

nomiiH
ripam
soiuiin
regis.

censebatnr.

(alii

idem

iisque

in

convei terel
el

Occidentalem

fluminis,
eral

qnod
diebus
seu

dicitnr

quod
mansil

ipse

uon
ad

fecit.

eorum praedicator Non praedicavit,

Christi,
sed

dod

Lagbeke, ubi confininm

;ic

Chrislianorum
Frisidm,

Pre-

convertit

Preseos

fldem

pagani

Paganorum,

cunctis
vn

Pippini

gens
Dei

Tempus, quo missus

Gregorius.

Bataultimis

Pontifex

Fresorum, usque quo Romanae sedis Sergius

transmisit.

renerandnj

supradiclmn
prsdioanillam

m
cerbis,
est,

utcumque

insinuatur

servum
d ii iii

Willibrordum episcopum ad
Qui

Verum necesse non rem usque ad coronationem anno 752 /acunctis diebus Pipini.
differre,

supradictas genti
iii

tem,
lii.

praefatus

sum, ad

fidem

Christi

conw

rtani
rri
lus.

cum jam
uti

ante Pippinus a multis

ejus
in

Ei

modu
ntiii
sil
,

vuli

Coloniensis

episcopus

vocaretur,

pater

Videtur enim

missus

Carolus MarteVFrisiam non diu

illam Bonifacii

SUpradicli

Willilirordi

|ir;nln-;iluns

mIh

conlnilie-

re,

ui

episcopalis sedes

subjecta

RomaGoi

postffiniin

Carolomannus ecclesiam

ad constituendum episcopum commpndaverat, circa tempus, <i"<> idem Carolomannus , monasticam oitam ducturus, principatum reli iiim nominet Pippinum hic solum, et ifiui; niiiii. // principatum Carolomanni et Pippini
cur/B,

no PonliQci respondebam
fleri

praedicans
ul

gentem
,

Presorum

credidi

quod
legalio
et
(ial

majus

et

poiius
el

debeal

praeceplum
Papas
,

apostolicm Sedis,
venerandi

or-

dinatio Sergii
dicatoris

el
,

pra>

Willibrordi

ut

sedes

episcopalis

subjecta

Romano
,

Pontiflci,

praedicans

genlem

quo smpius cumBonifacio aulama Gregorio frequentatam memorat. Secessum Caro* quapropter lomanni anno 747 illigat Pagius
agnoscat, sub
:

Fresorum, quia magno pars illorum adhuc pa gana cst quam destructae ecclesiolae fundamenU
diruta, el
a

paganis conculcala,

el

per negligen-

circa
gorii

cumdem annum

747

missionem hanc Gre-

tiam episcoporum derelicta. Sed

ipse

non

consentit.

ad ecclesiam Ultrajectinam contigisse existi~ mo , aut uno fortasn aut allero anno cilius, quod definiri exacte nonpotest. Verum alia hic oritur
difficultas

Sed modo paternilalis

dignemini
yobis
didi,
:

vestrae judicio mihi intionn

sit

et
,

si

hoc juslum
illi

responsum,
episcopo
ul

ei

placeal

quod
el

Coloniensi

red-

examinanda.
vn

vestra

auctocitate

roborare,
illa

praceptnn

4
'i

episcopus Bo U signaiu8
(i
.

ad Stephanum Pontificem sic scribil : Princeps autem Francocommendavil mihi sedem ilniin Carolomannus i,ini ad constituendum et ordiItrajectinam oandum episcopum, quod el feci. Quis fuerit
35

Bonifacius

epistola

97

Sergii

Papas,

sedes
si

Sit stabilis permaneat.

enim.potestis nos,

vobis placet,

adjuvare,
jubetis,
el

si

scrinio ecciesise vestraa

exemplare

WiUibrorn transmittere quidquid praefato episcopo

ordinato sanctns Sergins

ret,
ul

praeciperel

el

consciM
contni

ille,

quem
i/iinii

Bonifacius

se

constitutum
explicat.

dicit

ex auctoritate
el

sanclitatis

vestr

episcopum

Ultrajectensem,

hon

Idul-

dicentes convincere,
aliter justius

superare valeam.
veslrm
ridealur,

Si au
consi

phum,

\\n

Tulii
a
in

dedit

Papebrochius cum

sanctitati

Botulpho, ordinatum

Uenschenius,
(02

quia
e<

Bonifacio suspicatus est Vita tom. m Julii pag.

intronizatns
est

paternitatis

veslrae

mihi

insinuare

dignamini

Tfajectensis
:

Bonifacius circa annum753aui ''""' cum scribat ad Stephanum anno '>'sequar.

Hmc

dicitur

ai

mihi

hoc minus
idulphi

verisimile,

tum
Vraille

Pontificem.
recitata epistola. colluii* I'"' Trajectensiufn diis, implexa episcoporum primo manii

quianulla hujus
jeclenses
esi

inter

episcopos

37

Ei

'

1,

mentio,

tum

guia

quisquis
i

fuerit, nisifueril ipse Gregorius, hoti

ifiiiiiu

idetur un-

sio

evolvenda

est.

Hinc enim

pacificam possessionem adeptus, contradir centenimirum episcopo Coloniensi, sibique eccle-

est,

posl Willibrordi obitum

curam iUws
legato

commissam Bonifacio,
non
ut

utpote
ui

*P
or

siiim

Ultrajectensem subjectam esse contendente ui narral in memorata epistola Bonifacius. i.nstimo igitur ipsum Gregorium a S. Bonifacio <l>signatum episcopum Ultrajectensem , additumque s. Eobanum ad munia episcopalia exercenda, e\

ipse

eam

perpetuo
ibi

episcopus
ei

s.

sed ut

episcopum
aggressus

constituerel

Rem
ce

ille

est,

(quo

praicise

ann
'"'",</<'
,

quet) episcopum designaoit, sed

'" /,r/ "

<'

quia

"

consecratione Gregorii abstinendum

sibi

litem cum episcopo Coloniensi, qui Urajectenconscntirein consecrationem episcopi quod Vttrajeclum el Frisiam ad sis renuebat, sedeni sniiiii pertinere contenderet. Omnia hmc

putabat, ob

h episcopum Coloniensem, terminarelur nando abstinens, donec lis interimui legatus Apostolicus administrarr^ rexit ecclesiam tum per se, tum per quem episcopum fwisse designatum i""" n iiiirllll (/'//" aliunde, Vicarvum suum, eidemque kJoj

''""'"'

per

^^
,-"

intelligesen

epislola Bonifacvi

adStephanum Pa-

S.Bobanum ad functiones

episcopalei

'

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

coMeoraVum. Secundo ehrum mdetw ex epistok, S.Bonifacium nwnquam propne fuisse episeoquamvis Ua nominatus jurpum UlPrajectinum, ritafnulfasedauctoritate legati ipostolici eam
eccleriam
epietola,

240

mum,

Oregorium Tnqectensi ecclesia auctoae episcopum. Tot testibus fldes oideiw J s adhibenda. Uis adjungo, quod supra ex Lwi</rm retulimus, ubi cwitas
prafecil
-

beatum

commissa

f.regorio

adminisfrasse.
de

Quippe

clare

didt

in

Trajectum dicitur,
ut
igitur

sicuti

Lullo

ttogunlia.

Sic-

episcopum a seconstitutum; eumjure

illius

Lullum

HogunPmum

creavit episco-

statutum putabat,
peltabat

confirmatione vnter-

pum

Sedem apostolicam : quomodo ergo illam teelesiam tamquam propriam sibi usurpasset, non rrspnnsn Hrspnnsnm uutem exspeCtatO Pontifiris
'>

wous a<ll,c, rt mtate quidem Gregorio minorcm, sic et Gregorium statuere ooluit episcosed injecto obice, post

pum;
esl

mortem

efus tantum

cnnfirmalus.

Pontificis venit

/-<>'

mortem

Bonifacii,

oel

quod

litterQBonifaciiseriusperlatmsintadPontificem, 753 m Galliam profectus legitur, oel , anno

(/

40 Hem abunde jam probatam, quia multo- *tkm u rum persuasionicontrariaest, lubet ulterius oe- e nsl0,a s
i -

q UOd
luerit

Pontifex

antequam responderet, audire uoepiscopum Coloniensem, oel quacumque

mortem Bonifacii
Vita
:

risimitem facere ex epistola S.Lulli Moguntini Lu '" dein archiepiscnp, ,i fjretmriimi,

'-'

<i<<riiim

<i<><i,

tet

vivente
lectu

adhuc Bonifacio
dignissima
sit,

esse

scriptam

p Eam,

dlm de oausa, 38 VenUse pos\

/V/ifi/i'""

quod
Gregorii

et

laude Gregorii ple-

Stephani,
hi
iiu

colligitur ex
scribit

responsum num, 20,

bntuhiil

Ludgerus

minime legendum est, quod oarrante, didici viro rabili

.

iMiuiii

sancti
;i

magistri

Sed et hoc silentio Marchelmo vene. quod post maripse quoque B. Gre.

totam juvabit inserere. Edita illa habetwr Bonifacianas i5, hac inscriptione prmfixa : ciarm Christi Ecclesiffl lampadi luciferae
na,
vnter

meoque
tori,

in doclrina divins legis devotissimo adjuduplici

Gregorio

presbyteratus

abbatisque

honore
suflragio

cum

prxcedente

gorios
ii

Slepliauo
el

apustolica;

Sedis

prasiile,

et

decorato
videlicet

ii

iliostri

peligioso

rege Pippino suscepil auverburo

Dei
in

matris
bilis

ctoritatera

seminandi

Fresonia

charitatis,

meritorum extremus orthodoxae Ecclesia? alumnus immarcessiin angulari Lapide utriusque

Lullus

propriorum

1;

ndelicel

dum ad

epistolam Bonifacii

respondens
est,
1

Testamenti, saluti/eram

salutem.

E.r

hac inscri

Stephanus, eatenus saltem Bonifacio assensus

ptione colligo

/".

quod Gregorium confirmaverit

trajectino, relicto forte
niensi

in

episcopatu

1-

h&c
lu^

scriberet,
antistes
est
.

adhuc dubio, an a Coloordinari deberet, eique subesse, quod

ericit

Lullum fuissepresbyterum, dum alioquin enim solel scribere Lului in t7 et Sft oidere Hinc est.

certum
2,

demum
rii

Coloniensis;

nam

itbericus Grego-

ante mortem Bonifacii exaratam esse; iiiiilum abbatis et presbyteri Gregorio tnqualis
ei

successor ab

episcopo Coloniensi consecratus

ordinat.

bui,
est,

post

mortem

Bonifacii

tribui

est.

Pagius adan/num 755 num. 10 successionem

1

dum
.

ecolesiam

Ultrajectinam
oivente

regefrat,

undi
re-

episcoporum

Itrajectensium

ita

Post

probari oidetur,
auctoritate
et

eam jam
tamen

Bonifacio
lr<jati

Willibrordum sedemvacassevult usque ad

758,
'/'""

anwum
post

Bonifacii

Aponv/nc

S. Bonifacios,

ut ait
ei

nwm.

ll,

stolici,

curatoris illius ecclesia. Ipsam

id

Willehrordi
tis

morlem
est,

alium

episcopum ob genpotuil
,

audiamus epistolam, ex qua

tiifestius
:

ipsum

fiet

matuae

ferocilatem falsa

subrogare

oon

qum

ratio
rt

apertt
oicinis

quia
into

Gregorius
fere
illo

Trajecti

in

41

Fido gestante gerulo

delala

munera
:

largitatis

inquagt
" rhs
1U

regionibus

tempore fidem
scribit,

ad

me usque

peiveneiunl
tuae

sed

el

SUavis-

de

mu ~

promulgarit.

Quod idem auctor

Jam
oero

Bonifa753,

Minii'

benevolm
vincentes

caritatis

salutationes
pariter

omnc
Deo
.|iii;i

rihns

aGre-

gOi i" missis

nnin factum tpiscopum

refutatum
esl

Ultrajectmum anno

miiniis

more
et

solilo

comilahanuberes
-r;il.-

probandum

est,

ut

me
n<>-

iur,

quibus

audilis
egi

perceptis,
ul

probaturum
ii 11 111

dixi,

nifacius statuere

Gregorium fuisse, volebat episcopum

Bonifacii
id

quem
1

piissimo

primitus

gratias,
ilelul.is

decuit; et de,

Itrajectir

imlr
te
111

ir.ilernilali

lne

rnlilnli

39
jjrtgonum
friut desi-

Aclis

S,

tom. vero

Tunii
in

per
B
ul

Eenschenium
pag
182,

editis
:

clare

dicitur

V4ta

minore potestate fidelem sciebam, in majore citius Qdeliorem comprobavi. Cdmperto igitur prosperitalis luoa successu, aeger animus utrium-

VUUm

num.

pro.

Sanctus
qii'm

Bonifacius,

que
hs,

egil

gaudebal

de

ascensione

cari

soda-

priiilcns

dispensalor,

roiNituit
gregis

Dominus
commisovile

sed

contristabatur

de

divisione,

quia
is,

hoc
qui

super familiam
si

suam,
;

procurans
oullo

intolerabile
prea
cfflleris

apud homines videtur, dum

plus
diligitur,

providentiam

oe
,

pastore

protegente

repenle

subtrahitur,

post ejns (liscf.ssiim

lupi rapaces invaderenl

qaamvis
spalia

pro

certo

sciam,
pnssunl

quod nulla
.

terrarum
Christi

Dominicum,
jectensis

beatum Gregorium
sedi
prasfecil

ejusdem Tra-

illos

dividere

quos

verUS

ecclesiaa

pastorem. Othlonus

amor
ste

indisrupio germanitatis

vinculo
rallere,

oectit.

Tete,

Uabillonium seculo 3 Benedictino part. 2 /""/'-' riunus. et ad tempus accommodatius,

''''"'

i""i

Deo,

ne

videar

adulando

quia

explical

Gregorium

ad

Triech

epi<ii-

scopali

ord

consecralum

direxit,

Quod

quantum mentis possibilitas attribuit, inBoc aulem subnixa affectus amore diligo terni prece humiliter obsecro, ul ounquam semel in
pater,

consecratum ordine episcopali, corrigetur postea. In supplemento ad Vitam S. Bonifacii a presbytero Hoguntino exarato, apud Hensche""""/""/
1,1

di

Christo
stro

coeptam

caritatem

desidia

lorporis

in

no-

pectore

frigescere
ignis

scintillam
focatain,

tenuis

sinamus, velul parvam lurva cinerum Eaviila sufreniamus

a

m,

cap.

ita

scribitur

StaUmi
pro
ecclesiffl

ne

in

derisura

praetereunti-

ips
1

mpore, ut sancius vir (Bonifacius)

Trajectensis

bus, cceptum
cil

ffldiftcium C

considerantibus turris

,),M
^
1

"" ^iur occubuit, "" 11 cum suo episcopo

scriptura

lerseveraveril

asque

in

Qnem,
ccepto

"'""'
1

Ucnschenius)
illud

(Gregorio, ut recte rapuerunt sanctum corpus,

hic

salvus

erit,

nec
sed

quilibel

artifes

de

opere

laudatur,

de

perfecto

vlueruni

ommno

apud

se

retinere

Non

meam
(jiinc

mediocrilatem
mirari

quamlibel

Hoc aulem Btate jumorem,

otdeo.
'l"^'"i"is
"

designatus esset ante mortem Bonifacit

Gregorii
i/s-.

'''" S.

hmc

lego

Cum

sanctus

nifacins

diem
lugusti

sibi

prfflscivissel
V.

imminere extre

Gregonum a non possumus designatum ecelesia Ulirar oivente Bonifaeio eodem svr jectina episcopum, cum LuUus ab merito graduque mmobrogatus sit Uoguntma)
36

Tomus

rem

"

2bo
AUCTORS
I

DE
scientia

S.

GREGORIO CONFESSORE
/tdeliUr monita sequ&renbur ! o?e Grec neeessaria, sedad eautelam data,
ipse
'

rem,
lus)

(itaque adhuc presbyter hmc scribens ImIt inferiorem, absque ullo dubitationia scrupulo et servasae, el servalaram esse scito.

'

sccni.ts s*4 **$

9x tota Vita
iniisse

est

^
*

"""

De

manifest "'"'
aegotium

tua vcro
,llll)il <>-

vitea

gravitate,

mentisque

stabilitate

nihil

mterim Lullus : 44 Quamvis hoc

nistrandi
ne

/V/ ''""

te

42 Muninmus

eum

horlo*

Apostoli

non prsceplum,
quia

spiritali

orantes

juxta armatura pro invicem ut

episcopatum)

'""

liquido noverim
-'
ei

lucrandarum animarum,
aerviendi

pro

muitum deprecatio jusli assidua, Jacobo attestante, apud Deum ralet; et eo diligenlius haic insislamus, quo vehementius nos
sarvemnr,
variis

stud 1 10

plicius

Deo
durus

mulii-

tamen
capulus

mement
exasperat!
ei

mollem
propter,

manum
care

quia

collega

jam

dudum

''

'

nn
/''//''"'

tentationum

telis

impugnari
la'va

non

ignora-

prajceptor,

(clarum hinc iterum, ante

mus.
cilla

Dextera

scHicet
cessal
:

fortior
et

laavam infirmiorem

a.ljuvare

uod

dexters, sicut andesinet

Luae
:

Gregorium curam sum ecclesim omnibus operibus tuis memorare

et
te

suscepist

aovissima

tn

domins,

deservire

aon

id

est,

in

meam

instaluliiatem

bons

vjtae

exemplis

a>iernum non peerabis. rostinatio *! autem veniendi, propter multiplicem tribulationem

jugiter,

caatigando,

corrigendo,

absentem
ut
tibi

corpore, spiritu

admonendo, quamvis tamen prssentem, siovitffl

quam

Deo

gratias,

sustinemus

mihj

moris est, ad melioris

et

perfectionem
Imnnli

undique denegata est. Hujus muneris magoitudinem noli intendere, sed devolam menlem dirigentis

deducere non desinas,

tione,

ego

tibi

devo-

intuere.

Antiquaa

familiaritatis

Qdnda
sen-

quantum rires suppeditant, fidelem famulatum in omnibus probebo. Exhortatoria mediocrilatis meaj. verba, quamvis fatua el su peillna videantur, obsecro, ut non moleste a lus
canlalis collegio
sola
teria,

frelus libef

mihi hac apistiuncula

quamdam

tentiam

(a

te

collci/n)

recipiautur
sine

carilas
quffl

exigebat

scribens
vincit,
et

ilictandi

qua maesl
, :

apud nos habilam, quando impida dicta Dei communiter rimabamor breriviter tangerc; nequa(|uam lamen ad Lua; pura reiigionis persunam pertinenlem, cujus lu-nc ivfrequenter
cordaris

dum

legitur,

sed

ad

quemdam
qui

schiamaju-

omnia
vincit,

sicul

scriptum
ainori

ticum
rare

neiandissimum
solebat,
*\

pertinebat,
se

semper
:

Amor omnia
lata

nos cedamus

ab-

oihil

terreni

accepturum

cum

omni tumoris superbia. Qum sequuntur aper-

subito

improviso,

velut

teindicant, seribi hmc ad episcopum designatum,

ct

episcopus

apparuit, hoc jam

forraidabo.

uovum maxima

phantasma,

ex

parte

in-

ecclesim rectorem

testalem,

namqut per terrenam ponon aliam intelli/ji quam cpiscopnlrm.

:

turum

esse

(Videtwr

tacile dehorUai

a consecradone episoopali suscipienda, necomoi

no apprnhnrc
rri/imcii rrrlrsnr n r.reimnn ossmn/ihini.

paic/nt inferius.

43 HfflC

sunt
direre

suasoria
noii

verba

quffl iu

sine

meo
bona)

jurlr

i/nm

sif/ir

inrirrni

ilrrlnruirriiiil.
i<-

nUm,>tutn

peririilo
rali

pussum,
qua

ul

hac

tempo-

temporalium bono.

potestale
terresiri

(administ/randi
sentenlis

episcopatus

quantum ab episcopali rum ut Gregorius, ita

in
se

fasligio abhorreronl
ei

ipse

Lullus onus

hot
hit

el

ditione,

auctore

rum

ri

ii -

"rias

uteris,

Dominics
:

sonantia
do. Et
ie

Rcgnum meum
Apostoli
:

Deo, jam nunc semper memor sis non esl de hoc mundiligere

suscipere tandem
fieri,

debuii

Porro guod

episcopum pra
gioris

msimuei
se

esse aliquid terren

cipere; declaral
significasse

per

terrestrem dilionem svr

episcopalem
Legenli
fastidium
Lonoe

illud

Noliii-

mundum,
illum
in-

ditionem
prolixitas

ea,
aliiul
:

quaa

in

mundo
nisi

sunt.

Quibus verbis
vestrae

sermonis

quid

innuitur,
Eo

aperte

dixisse

gignat,

(nam
multis
epistolaa

sapiens

paucis utilur verbis,

sicut
et

stuilns

telligimus

illum

nolite

oculum mentis
ruina

autem
istius

btigatur,

ego)

ob

quem
cadere; sed
cite,
in

quotidie
illum
Lolis
est,
et

ipsa

sua

cernitis

rubiginem
indulgentia

emendando
delur.

abslerge,
tibi

toia

mentis

intentione aspiqui

meique
ad dignetnr
hic

erroris

Deus

quod

illuraque

viribus

diligite,

ante

salutem
:

tuam
ct

perlineat,

clementer

inspmtw

omnia secula
lis

per omnia secula

et

immutabiQuid
el

cum grege

libi

commisso

manet,
sed

qui

futuro
sibi

prsterito

tempore caca>

ret,
est

esse

enim hnjus

semper essentialiter esl mundi fugitiva felicitas,

nisi

pastorem, seu episcopatus rn pastorunvta constitutum dicit) incolumem Pastor

gregis
custodial.

Propria

manu

scripsi
eris.

hasc.

Observa q

duca

prosperitas,

vapor
et

e1

furaus?

tnler

prscipiuntur, et salvus
pie juxta ac libere,

Hactenus S.Lu

temporalem
i

prosperitatem,
distare

aaternam

felicita-

iii

mullum

quis peritorum

ignorat? Difrui

scamus
SBternam
ballos

igilur hac

Lemporali
el

potestate

prffiter

felicitatem,

in

cujus

comparatione
pretiosa,

Ex lonqiori hoc monumento nwnc dem Vll' n"' episcopum illum, quem a se m seae """"", jectina statutum scribil Bonifacius,
'<

'

'

11

stro,

Qobis omnia
farre

vilescant.

Vestimenla

ca-

esse

a S.

Gregorio. S.

.ullus designatus

est

""

pastos,
,

accipitres,

falconesque

cum

episcopus

Moguntmus
1
' .

ante obitum Bo "_'/''";

ui

CUIVIS uu^uiiMi* curvis unguilms,

lauouica latranles

uauco, uuiiai uuj ua-W canes, scurrarum bac

exqnisils
rulilanlis

iihm n 1 << " uin nrs " i< "". omnes iconsentiunt, awno,

oidetur,

7oo.
i.

cbationes, apores
Diiiiius,

cibi

potusque
aurique
mollis

dulcedinis
8per

autem
non
i< la

scripsit

hanc epistolam, nondum

:

''"'

argenti

pondera

signatns episcopus
serius,

trgo

illam

scripsij

sa lieia
(

ne

sii

culcilrffl

pausatio,

mollia-

quam anno 753:potuil

itqw rr
<

auie
'"'"
,s
'

que cervicalia a viris potius exhibeantur, quam a Qammeis pueiiis. Ante omnia, Lneauta Eamiliami.i exlranearum fsminarum abscindatur, quia
^;\*\u'

psisse aliquoi annis citius.

/n<<< i patet,
,

''

i/iii/iiii gregem

ii ../..... Ultrajectinum,
i

'i"
-11111 in

seducimur
tentalione.

incauta

securitate

peius

quam

aperta

Tumuituosam ministrbrum mulquia

illa

litudinera
i

clandeslina divinarum Scripturarum elofovea

clesi lesim regimenab aliquo jam temporecomm '.nrssr Gregorio, dum hmc scriberei Lnl fui ve *, Bonifacius, qui anno 753 y siofn ad Stepkanum, UltrajecM ep\
'>

m ^
{

i.i

expellant,
i

omni

custodia

est,

per

quam plurimos

miserabili

ruina
miles

conspicimus
infestissima

corruisse.

Nam

sffipe

robustus
forlius

tum, de alio id scribere non potuit, g Gregorio, cui et temporalium bonorum strationem, etgregis curam commiserat 9
.

^
. .

telorum
liberos

jaculatione
videtur.

eo

impu-

gnatur,

quo

invietus

Utvnam

episcopi

'"" pacificam episcopatus possessionem Bonija ptus sit Gregoi ius posi mortem
ritate

'

'

omnes tam

haberenl monitores,

tamque

Stephani

Pontificis

<"

"'''

'""'

^ .^;
ni<l"
f

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

I

25l
Ultrajectina
s,/

atque

ideo

mmfoe
ecolesim

PonliftcM

BonifacU, qui euram gerebat,

ui

legatut

iempore

WillibrorM ecclesia
<i<io,e

eam

non AUCTORI
essc
J

hoc

fuerai subjccta.

einn

subjectam

S.

administrasse, utjam disrimus. tempore mdeatur pmillo /iro/t.cius deducere OpOTtuit, guia a UlVC quod sciam, fuere explicata. lirinll r hactenus,
,

debere eontendebat,

ut ante

enarrammus.

48

Quam

prctclare

S. Gregorius,

m
,,</

jurit-

S.
el

lebuinwi
llarehrl-

dictionc episcopali post

Qeterum quo anno- designatus fuerit a Bonifacio \ideturid factum ante est incertum. ,;,.,.,.,, nns,

Sni
IV.

quo LuUus constitutus eat orchieVoguntinus ex memorata Lulli tpistoleopm neque tamm nrnko citius oontigme oidel ,,. guod auotores alii msinueni id factum non mullis annis ante mortem Bonifacii. esse
annt" 753,
:

matus, munus tum /><, discipulos et adjutores suos, riorem Frisonum conversionem laboran
traditurvn
trans
Vita
/',<

mortcm Bonifacti confirsuum exercuerit tum per se

ulte-

vncia > primis

Frisonum

fsalam,

quaj

nunc Transisalania, oulgo

Overysel, dicitur, ac Davenlriam habet metropolim, sub Gregorii ponHficatu luce Buangelii </lustrata est per s. / tbuim/um seu Liafu inum, n

Marchelmum,

nli<>

nomine Marcellinum,

istur

Gesta

in

munere
oL>i

episcopali

tempus

tus.

a Gregorio missos. Res tota narratm m Vita S. Lebuini Ms., quam accepimus ex bibliotheca monaslerii Cunouicorum Heijularium S. \,n/ustibaldus narrat in

anotiis

Bonifacius,

glorioso

coronatus

mar,

propc oppidum Segeberge, (/uam etiam HucVita ejusdem Sancti. Quee <><i
attinent,

tyrio,

transivil

ad

Dominum anno
est;

7~>3

si

S.

Lebumum
ejus

pcrstrinrjam

bre,,i<r,

,,.,-

i//,/'

scriptore

standum

licet alii

grar
affifr-

,-rs

itidem scriptores id an/no 754 contigisse

de

ment.

quo,

cum

<iiii/>i</uu,u

<i<lu,<>,lu,n

sit,

B ner

res

oerto

defini/ri possit,

disputare />luri/>us

superscdeo.

\lortuo
'"

autem
Vita

Bonifacio

confirmar

ms

'/''""""

episcopali jurisdictione est Grego-

Dicitw /<<>. t,,plici visionc a Deo monitus, Trajectum </ S. Grcgorium venisse, ab coqnc cum (jaud,<> <,,<ptus, rcvclationc itidem prmvia; atquc <,</ illas gentes <iiunssus. \t spectantia ad Gregorium latius ab auctore Vitas audiamus : Venit igiiur
e.r/x,,, <,<</<,.

Actis

lattus

rius; uti
silenlio

habemus ex
magistri

num. 20
cst....

Sed

et

hoc

minime tcgendum
sancti
,

quod

post

marChri-

lem,

(Lebuinus) prospero cursu ad Trajectensern civitaadvenlum ejus pnecedenti noctc hoc modo
qni

tyrium
sti,

a quo
ejus
,

per graliam
,

S. Gregorio,
jectensi
tur.

pro

tunc

sede

vacante
(ita

Traloqui-

et

meritum

sanctitatis

nationes
gorius a

illuminals

sunt

ipse

omnes confines quoque B. GrePrasule,

suscepil
in et

ecclesiaa

vicarius

prssidebal

Stephuno
el

apostolicae

Sedis

vis sedes propric

quia non erat consecratus Gregorius, quam non vacarei, ut ante diximus)
revelanie
:

ab

illnslri

religioso

ctoriiaiem
in

seminandi

rr-c P.ppnm verbum Dei

;m:

Domino
rio,
decorusf,

visum
vir

esl

enini

B.Gregdhabitu

Fresonia

quod
el

quidam
placidus

aelalis

grandfeva;

qua,

primus S. Willibrordus
in

cognomenlo
illius

ar-

\uliu

beato

Marcellino diutiquc

ohiepiscopus

conversione
fldei

gentis

initiavit

radimenta chrislianae
deinde

cum
opere

disci|miis

sms

quondam S. Wiltibrordi, contemnends auctorilatis, onus

scipulo

viro

non
tanla

senescente
in

illo

in

Dci,

el

stabilito

bajnlandum
mole
tentavisset,
vesligiis,

imponeret
:

episcopatu
et

alio

rniiiiuii

loco, qui nuncupalur Trajectum, nomine Wiltaburg, et migrante ad Dode liac luce ,' successit S. Bonifacius, idem
et mariyr.
.

procedere

quod

quoddam ac juheret cum cum Marcellinus

sub
onere
Vidit

grave
facere

cespitantibns

hinc

m<le

ad lapsum

parabatur.

ergo Gregofe-

archiepiscopus
jectensis
cui

(ecclesieB

ut

legatus
i

apostolicus
pius

nempe Traouram gerens:)

ha3res

rius

juvenem
cursu
vir

quemdam forma pulcherrimum

accedere,
oneri
lerge

stinato

praibere,

ac

(Gregorius)

ejusdeoi

Fresonum pasior et praedicator ordinatus a Domino, et a principibus supradictis ecclesia?

gentis
Dei.
le
1 ' >

sub aiole laberetur, satagere; quo ne tantus imposilam molem anilis viribus al factum est, quocumque liberel deveherent, sub qua paulo
ante
rabat.
i'.i

Eademque
111
'I

charitate,
siii

sicul

el

ftdei

flnnita-

beati

Marcellini

virtus

succumbere
die

propeI'

praM|i-c-siires

saiielu.s
el

Mil.licet
et

Wil-

Hbrordus
facius

archiepiscopus

confessor,
,

Boniet
siraul

Suam visionem
B. Marcellino

cum

altera

S. Grego-

mittii
/'/.

martyr

atque

archiepiscopus

larga

rius

narraret,

ambigerentque uter- dcm

novi
insinua-

randa,,' IsalaIIKIIII,

melliflua
ni11
'

erudilione,
el
,,<

populum
adjutore
notis.

irradiavil

que,
ret,

quidnam
bealus

chorepiscopo

suo Aluberto.
oere fuisse
scilicet
ei

De

Uuberto
i7

agemus
lns

forma
Vltrajurisdiillustris,

/'

patet

Gregorium

visio hujusmodi Lebuinus vir ntique adhuc juvenis, eloquentia procerus, venustus aspectu, admodum gralus introiit. Et cum el
el

'"'""""
''"""'
n(onttcra-

episcopum

munere
alioguvn

sanctis

illis

apostolicis

riris
;

causam
B
iu

ordinempra
proMai

chorepiscopum ad nunera episcopalia exercenda assumere sibi non Poluisset. Numquam tamen episcopus oocatur a
,

episcopali;

que
ruit

sua?

legationis
totus

intimasset
resoiutus
el

Gregorius
lacrymas,

mentis
in

Islitia

amplexus
Ule,

ajus,

madidos oculos
inquit,
esl

'"

'"'"-

quia

consecratione episcopali abstir

im

cellinum
sus

intorquens;
qui

Hic,
te

formo-

"""

tistinuisseaconsecrationesuscipiendaGr*iltfndus
:

mvenis

sub

onere

convertenda
Hic
est,

Bonum docet 2h ^verbis

'"'

Vita
fueral

S.

Ludgeri
sed

<<>/>

gentis
id,

Saxonicaa
tu
tuifl

lapsurum
viribus

erexitl
fretus

qm
sua

Non enim
in

idem Gregorius
presbyteS
oita

quod
qui

aequrvens,
valebitl
iter
i

-'"i""" episcopalem

ordinatus,
//
,,,

sancliiate,
est,

eloquentia,

probitate

Hw
ein
ilum

111

Pwseveravii
.

gradu.

Lebuvni

suis exemplis

pervium prmbebil
patria

^dicitur Beatus Lebuinus Gregorium sa2T*1" ^utj qui tunc temporis Trajectum N """'epiacopi vice
l

libus,

qui

paradisi

spolialum

ffiterniscastrisfelUrevehet.EtosculansS.Lebm-

Tdem ,r '" "'< Ms. Lebuimi Vita asseritur. Plura ; Z^^f^o, cumres clara sit ex ipso Ludgero, rn """"/'""" oocai episcopum Ratio, '"'' " .""""/"<" ronscrmr, """"/""in OolueHt, oidetW futiI,s ntmorata oum eniscono Colonics,, <<
/

presbyter

rexit.

oum;
qui per
te

Benedictus
tot

sit,

inquit,

per

seva

Deus,

S
tO
,

ad Marcellino sibi in sodalem

a.l
...

spatia terraram mariumque rast.ssima sic, Bl salulem destmavit. sum plebis oremque praw a.
lOCUffl

desUnatUm desUnatum

ir.u.M.HM, transmfeit,
.

.,

iwniirr

^-'',

..ec

^^

adhoriatua
.-

'"'"^

'

u"

daciam

252
AUCTORR
J. S.

DE
polius,
ipso
se

S.

GREGORIO CONFESSORE
suae
fore
in

daciam formidaret, quin

in

anchora spei

lius surrrssissrl

Mhrricns.
Altera

ijuoil rrrl

Deum

toi

translata,
,

afa

adjuvandum
expectaret

Augusti
billonium

obierit.

ratio
S.

est,

ou '*??*

fi

confiderel

praBmiumque

laboris

B3ternum.

annis
alios

in

50
qui id egregie
priMslitervnl.

res

Uanc Gregorii cisionem apud non lcgi, ct oratorcm utcumquc

nucto-

tur.

Tcrminunlur
Bollandus
iiisi

Ludgerus uptm i Ostergoa Fristes parte laborasse scrT '"'

hi

movit,

quod

anno 7M.
682;

..
\r

redolere ri-

tradit

pdg.

neque

eo

quo quidem minus certa oideri potcst, falsam tamcn csse non recte concludes, Genspordetur, ex
ro,
ail

rnlrtur
runi

nnnn

j,sl

nmrlrin
profectus,

GregOrK
ecclesim
7
.
/,',,"

pnus

thurniriiim

quam

missus

Marcellino

comite

Lebui~

remdificawrit ,

aliaque

confecerit,

nus,

Westphali, pars vocatur Saxonica; nam Saxonum, etiam nunc Transisalanis contermini,

provinciam videntur inhabitasse. Quam sua se missione gesserit Lebuinus, quoque modn ecclesiam Daventrim mdificaverit, combustamque remdificarit, dicetur latius in ejus Actis ad diem xn Novembris, ac rrfrrlur hrctuiir

cam

tempore non poterant confici. Heec fere Cointm recte quidem, non ita tamen ut satisfaciai Pcdo Qnaproptcr r, i/isms 53 Pagii
pr
rrn,
bit

egregie

in

unnun, 784 nnm. lla scn . kk^\ Hic esl annns sejttimus, .-\ : U o Lnijpern Ostergoam ab Albrico directus est. nectc.
ilnluco.
l\ .|

Ad

Ad annum
iiim

777

riter

in

Vita

S.

Ludgeri,
tbm.
S.

Lebuini

vn

illa

mis-

/irr niiliiinniini

num. 2 admittit consequenkr r/usilrm uiirn l.inli/rrnin COnSt

et

sione successoris,

in

Martii pag. 645. Bol-

Ludgeri memorata pag. 634, num i:> hanc Lebuini missionem contigisse putat circa annum 765, cui non repugno. ilios insupcr habuit adjuiorcs Gregorius sanctitatc /7landus ad Acta
lustres,

siim.

presbyterum Colonim, Eodem num. 2 ex

Gregorii

in Ostergoam

Vita

Ludgeri

tcribii

eum adhuc diaconum

Vlberico

inissum

cs-<c

nuncnlnmii

nb

quales fuere

S.

Willibadus, postea priqui,

audiamw i/uantu /rrrni Ludgerus Tntt ordinationcm smm ininn 777, JUXta ipsiiin rlmm fm/ium factam,
Altfridus

successore.

Nunc

mus

episcopus Bremensis,
legitur;

quo

Gregorius
in

Trajcctensi. ecclesim prmerat

tempore,

Frisia

pag. 645, cap.

ci

preedicasse

S.

Ludgerus ejus discipulus,

ei
ii\

.ilihas

S. Ludgeri tom. m HartH^ a num. 10 hmc tradii Sed Gregorius migravit a.l Domimim, et

/n

Vita
2,

S Albericus discipulus
aliique,

episcopaPu successgr,

suscepit
ipii

curam
atque

pastoralem

Albricus
niin

aepos

ejas,

Hexil eccle-

siam

iti<<

jeclinam

nn-

agendum. :,\ Quot annis ecclesiam Ultrajectmam rexenon explicat , Vita S. Ludgerit Gregorius, rus. Wilhelmus Heda in Historia episcoporum Ultrajectensium in Gregorio, eidem iribuit nnde quibus suis locis actum, oel

venerabilem
quia

Liudgerum

iu;ino
est,

dilige:

bat affectu

eum

ita

allocntus

diceas
es,

Nunc,
ut

fraler

meus

dilectissimus
:

peto
in

desiderium
s.

meum
iisque

impleas

locus

enirn, nosti,
lo

quo
opere
r.ivit
,

Liafwinus

presbyter,
ad

quem

in

nos 22; quos completos fuisse necesse

tus Bonifacii contigerii

est,

siobi-

Domim
iiin

morlem
corpus

persisten

labo-

awno

7.7;.

swi

mortuum statuamus Bonifacium,

ut
iiim

anno 755 incompletos,

de

sacrum
est

ejus

sepullura

legitar,

in solitudinem

redactns.
studeas,

Quam
et

oh

rem

peto

ex

obilus

Gregorii

tempore

colligimus,

ut
cti

eum
54

restaurare

super corpus

San-

ii ii

52
morluus anno
TtS
.

n c agendum. Mortem S. Gregorii in

ict&s
S.

eerlesiam
Dei

rea-dilirrs.

anno

Ludgeri pn;/. 031, ijuam in lota hujus Yii.m chronologia ducem secuti sumus, celeris, ut existimamus, Bollandum (quem Henschenium pututiorem. tarunt) secuti swni vn hac parte Cointius ad <lictum annum num. 80, et Mabillonius in notis ad Acta S. Ludgeri sec. 4 Benedict. pari. I, quamris lii primo alinin nii/rrssi fuispnij. 25, srnl iinm. 1'iii/iiis ml ru iiulrm iiiiiium uiiin. 43
Bollandus
hmret dubius inter
(ut

mnexuit smpe memoratis

770

igitur

hmulus
quaisivit
et

Liu.l-oms,
in

mngiMii

jussis

obtemperans,
corpus
sancti,
loci,

loeo
:

prumomised lamen
esse,

nato

non

invenit

miia
pit

spatium
construere
et

quo putavit

illud

co>
imei

ecclesiam.

Cunuiue posm^et
erigere,
in
,

ses,

parietes

conaretur Liafwinus Liudgcre

apparnil
dicens
irsl:i

sacerdos
Frater

Domini

somnis,
ferisli

dilecli.ssime

bene

annum

770

ct

777.

Verum,

taceam

illationrm

/trorsns

inrrrsam,

nnm

si22uniu completi sumantu/r, mfert obiisse anno 776; si incompleti, 777. cum contrarium inferri debeat) fundamentum pro anno 777 leve est;

rando Dei lemplum jam dudum deletum a qowwji "" tilibus. Sed et corpus meum, quem erexisti, pane " invenies snb Australi, WOr Immalum. Lind-jerus i-ilnr maiie. Domim " in i" " dibus invenil corpus Sancti
1 1

gen-

-i

expletis,

,
cit

nsione

praedicto

el

collecta

multitodme

ie-

nam
ejus

conlcinltt

ilicni
sit,

obitUS

cssr

inrrriaui,

cum

slralem;
viri

transvehi bases ejusdem aedificii in P el ila infra ecclesiam collegil W****

arlem *

ffl

prorsus

oerisimile
illo

obiisse \\\

Augusti, quia

Dei

perfecta est

iia.pie ipsa

ecclesia

el

memoria
.1 ii

die celebratur.

tus incertum esse

iinir niiiisis

ponamus
\,

diem <>/>iunde evincet Pagius

At

secrata. Post pauca,

haec
jervoj

misit
Dei,

Albricus
ul

hmc sequuntur cap.o eo Liudgerum, et cum

n ilirm

lioni/ucii cinortuatem,

quo

episcopatus
esse

Gregorii

statuitwr

mchoatus,

rias

culluras

lolorum

destruerent fana deorum, genle Fresonumj ...

altulerunt ei ibesa delnbris inveneranl
acce
r

Gregorinm, quod necessario erai probandum, ut pro anno 777 aliquod haberftur fundamentum. At ne hoc quidem rem faceret certain, cum duluum sit an anno 754, an 755 Bonifacius sit martyrio coronatus. Laudatus supra Cointius duas afjrrt ratinnrs, rur nnnn 770 mors Gregorii oideatur affigenda, quibusque inductus priorem mutaoit sententiam. Prima eumiiiir < v pHvilegio Caroli magni, dato cn-tesim Ultrajcctinw vn Idus Junii, anno rcijni sui nono, id est Christi 777, in ijua dicitur : Ubi vene-

mortuum

jussa

complenies,

gnum,

qnem

in

^
,

* partes imperator Carolus duas PJ ^ |V ai tiam vero partera prascepit Albricum cipere suos. Ilirr peracta """' '"''""""""^innitit

geri,

qum

statim ibidem
credibilia
scrihit

subjungitur,.^
nec p
776
anni
*\
initioiB
fj
^

Pagius. Nec suis consona

igitur,

ad annum
Christi

^
coes
sie>-

<lum
xisse,

dicit

Cum

r.regorium

usque ^

mensis

Junii

sequentis

rabilis

vir

Albricus

presbyter atque
:

electus

re-

ctor

prxesse videtur
oidetui

obiisse

anno prmccdrni, Gregorins, cum jam m locum >l

ergo
al>

mense Albricum ^ ^ se sit verosimilius r/c. s,r enim ""'""^^,,,,,^"" "' moraoimus, a mense Junio usque
eique

eodem

;/(1

ejusilrm

ii, iii,

/irracta oportuit,

'/"'"

''

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

5i quisdicat, utprobaordinaiionem Ludgeri peragi '/"liirr " Ihrrmhri, >cl clinni iiiihn niini r ninr.r n '"' h ir s '.',,,,, riim 8eptem an/ni, quibus inOstergoa

233

uiuissr. patebit legmti,

' '

sive

diversus

diei potest,

uterque tradit.
GregOrfo
.

idem certe de Gregorii reliquiis auctom iuetor Faderabi Belgiipag 5 vn ' s * OSSerU ejUS 0880 COmhhi m Irmplo
,

ofsa^lervar,

I ''
(

mlucrtis,

iiiin fiirriiit

complrli

nr sic quir

'
(

Irm/nirr inlrniipirn siiinlr /irl, lnrr oinniii peracta. Quapropter nop est cur a fafasc
fircgorii

aliquando etiam S. MariaB.el com- tcribwu munius S Bonifacil nwncupatO, riihjo Oiiil-munstcr ul ail pag 58. His aulcin ralmnihus rem
S. Salvaloris
,
, .

confirmat
noriflce.

Elevata
et

Ultrajecti

D.
lignea
iv

Gregorii
reposita

ossa

tabilitaab eruditis

temaue

chronologia recedamus, morremoveamus ab annb 770,

alium

anno mgdxxi,
cardo
bel

in

capsula

ho-

Lustrata

anno

mdXcvti,

Junii

a Fol-

diemoue

tmort/ualem
._

autem xxv Auqusti. Vixisse 1 ........ M G* t prohtiiinnr. tlir ,nii/iletos

:
,

guaramus, quam annos 73 saltem

Bffonlzima

ecclesise

decano;
ifl

sic

entm
I i

ha-

ecclesia
:

n//ni/'in subjicio

ejnsdem mcmoriale. Quod ex ipso \nnn uri.vvi I rliA Anno mcdxxi, niAnc mensis Aprilis diexvn,
i ,

i-

i t

hora

romplrlorii

invent;c

el

e\tract33

lu.-riiiit
,

per

venerabilcs

ilorninos

Iloiilirnj

ili-cannm

Lau-

rentinm
ilnm
g V.

Wilhelmum,
,

Andream
sive ossa
a S.

Veer,
S.

Ge
SalvatbGregorii
tertii
.

Zelinghen

canonicos

ecclesis

Corpus Sancti utrum trnnslatum Ultrain

ris

Traject.

reliquiae

S. patris

jecto

Suslcrense ccenobium
:

reliquiae

episcopi

Trajectensis

WHlebrordo

Ltrem
locis oliis

apparitio post

mortcm.

de

et

ex

tumba lapidea subter gradus septentrioipsius

,

nales chori
nii

ecclesiaa, et

deinde mensis Jufesio

die

quarto

qui

fuit

pro

S.

Bonifacii,

hora

vesperarum, ruerunl
D.
ii

iudgerus udgerus
s

num.

30 scribit,
sub

Gregoriura Gregorium ad

ec-

capsa

Matthiam gnca decenter reposita, pnesentibus

reverendum paBiduanensem episcopum in

per

DD. E
Ge,

clesiam
u
.

Salvatoris
obiisse.

finem
in

oita portatum,

Henrico
rardo

decano
praedictis
,

Laurenlio,

Andrea,

et

Sfl-

(Uim nlitpn
\raniloivm

tliii/nr

tlicm

scribit
srnltl
,/,,
.

Joannes

tadem ecclesia de Beka jam memoratus; conSepultum

in
llnlti

Henrico

<le

Compostelle

et

wlunl dd

cce-

M illirlmtis
in

GregOriO

"I

Stt6-

supradiWaltero Grauwert, canonicis ecclesiae nni quideni reverendus paler D. Matlhias ct;c

noMum wfflinumSwkren-

\nnaiiiiiis

lamcn Leodiensis
sil

ecclesite

oa

episcopus
rcntia
,

pro

majori
vere

dictarum reliquiorum revepcenitentibus, confessis et

tribus

betur,

quod sepultus

in

ecclesia

Susterensi,
:

omnibus
eas

virginibus dedicata ejusdem diceceseos sacris ubi ei s Wastradis maler ejusdem Gregorii reBartholomOBUs Fisen in Floribus ccclequiescit
snr Leodiensis

contritis,

cum
Maria

Pateh
,

totidem
tiens
,

Ave

veneranlibus

lotiens

noster, et quopoe-

dies

indulgentiarum,
in

de

injunctis

ad \\\
.

iugusti,

hmc de Gregorii
in

nitenUis misericordiler

Domino

relaxavit.

Eadem
ri&etwr ntroue loco ser ~

corpore

memorat

Sacrum corpus
est.
,

Susterenensem
locum
,

habentur
57 Ihrc
riilrniiir.

in Batavia sacra pag. 90

partlicnoncm

aveclum

Eum
cum

quam
\n.ii.
ctii

in

Leodiensi

dioecesi

viveret

quamamasan-

ibique
ae

frequens fuerat,
in
illo

oh eximiam
coenobio

quidem cum preecedentibus pugnare Utamen non video cur Ultrajectinos ... oel Susterenses mendaca accusem, aut etiam <ie,
.
.

'i

vari pcu r
is

dignitalem

jam

tum

ceptos
iiim

puirni.

\iin riiim dicunt Ultrajeciini

to-

emicantem. Idem auctor in

diensis lib. 6
aede

Historia ecclesieo Leo:

Gregorii

corpus
S.

ibidem servari, Greg

sed eodem

ad annum 900
terree

fn

eadem, inquit,
colunlur
.

modo

de

ossibus

loquitur auctor,

Zusteriensi

conditi

sancti
.
.

praesules
iiuilia

Ullrajeclini

Gregorius et Albricus
id riiam
'i

et

quo ante locutus fuerat de retiquiis S Bonifaeix Fuldam p ag ;,s. u constat corpusS. Bonifacii
esse translatum,
i
I

mirarula perpelrant.
g

n//irnmf
O/icrc

Ar-

ibique
/i<>n

honorifice depositum,
I

ita

noldus llrrlsu iiriimis

iitt
iii

MS.

tili./tm

\ri,s

nost/ris

laudaio, quod dereliquiis

ibidem servatis composuit.

Neque

aliter

fere lo-

quuntur
denses
consulti,
rii

in rpistolissuis

Susicrrnsrsac lluntmun-

quidam,

nostris

majoribus ea
nideniur

de

re

quipro

certo habere

S. lirc-..

nui OSSO ,/irrJum. m imrcm s" certe coi poris partem t possidere possinl que et S. Gregorii sacra quajdam ossa habere possunt, priecipua uenerandi corporis parte ad y memoratipn oirginum cosnobium translata. Suaj e idsingularis Gregorii in illo camobio eulttu,
ll

r.ijrrl

corpus servari vn dicto monasterio, loculumque riitim ostendunt, im quoputanl depositum.

Addwnt,
colunt
sti,
iii

illius

brachium ad templum
Ojftcio

nostrum
Afugu-

Rwemundense fuisse translatum:Sanctumautem

patronum
singulari

xxv

non aliunde ortus oidetur, quam ex retvquiiseo t/ranslatis. Certiora tamendarenon possum documenta, quod illa, dominante in illu Quapropler /">',< deperdita partibus hmresi, rem in ambiguo relinqucndam existimo. Piaxxa
qui

atqueiterum cum S. Alberico xxn Septembris. Accipe, qua ea de re scripsit P. Cornetius de Moor Societatis noslree t tunc habitans Rure> niiinihr, a t],in snsttra oppxdum mm/iriim i/iintuor
itiiiiiim

Hemerotogio Rornai Christiana adxxyAugusti

scribit,

maxiUam

S.

Gregorii

txponi

publica

oenerationi in sacelio Paulino ccclesiai

leucis

Belgicis
et

distat

0od

ad

majoris GeleniusdeColoniaAgrip.magmt. pag Wiltibrordi ti 646 in thesauro sacro sacelli

reliquias
iilms

SS.

Gregorii

Alberici;

et

hujus et

Bonifacii,
gorii

recenset

reliquias de brachio S.

Greco-

iategrum
foemore
c

Wl
"l"n

hahemus os sive tibiam, e orure dislinguere non possim. Accepimus

n..luli;.m

episcopi

Dllrajeclini.

Hiraculis

itidem

ruscare Gregorium
da,

scribunt locis

assignatu He-

cmol.io Siisirncnsi

vii-iniim

abialiquandomihiinparvotabulatorelro
:i|,|n
'

summum
sandapilaa

Fuen; al nullius in particulari factuni tt mentionem; neque ulla ad meam pervenere notitiam.

"i

choro, ostens8a fuere capssB ligneai duaj,

inornatai,
in

fttdes

et

quales

communes

mriuales,
servaniur.

quibus Sanctorum illorum reliquise

Gregorii
,n

Subnecto denique appantionem Gregorn num. to \& cap. Vita S. Ludgeri relatam ordme vicis susb io igilur verbis : Liudgerus
58
">'.

tn

jw^^ ^m
.
,

nus

MSaera tamen Vltrajectini, cum

1

ossa

sibi

vendicant
t

dum

seilicet

curam per

vices habehai

"*"**"
psai.t

Batavia

saera

tum

in

'"'''ato Bclijw.

sive

wnus utriusque auctor sit,

temponbus posi rii Ultrajectini) noclurnis quas sempei el orationes speciales, modiam,

\crat.

,,,

25 4
AbCTORB
verat, S.
...

DE
solario ecclesia
sancti
,

S.

GREGORIO CONFESSORE
[orum
fctura
el

Willibrordus
solehai
:

construxeral
ei

re bas

uhi

norte

Salvatoris, quam membra quieti daqnadam venerabilis ab-

exemola

iramorlalitate,

ctum,

gaudium

Gregorius

per

visionem

apparuit,

dicens

nereamur intrare.
ar iente "

mam rlmi nctn "*>*l BecundumT *ljrl " & Domini osi Mm
el
''i

!!',"

Fraler

Liudgere,

sequere
ipse
in

me.

Quem dum
quasi
clix.il

Ad

se;

queretar, ascendil
nae

locum
et

eminentiorem

*****
Ptemum

jactavilque coram eo parliculatim

et
eis

membra:

Bnnuna gratia Ghristi ,, graua Ch.isii intrav^ Perennem, uemo , , n

,

***
...

illud

perven

1**
m
'

"""'
>

''

*>

veslimentorum parles
acervos.
dixit
et

quoniam ad
condili

illud

Collige
eis

in

initio
,'
(

ex

Cumque
ei
:

congregasset ex
ista

tres

dilons proposito primi bominis

cumulos,

Distribue
satis

bene

in

opere
eura
fa-

"MT,n,nl,
q
,

sumus ei morlem, RedempE

ad
'

2
'

r'"' _

"

visita.ionc
in
... in

Domini
signaculo
cto

ego

tibi
el

dabo

Et signavil

perve nturi
spe i)e

die

crucis,

abscessit.

Cumque mane

Dwi

!,,

T"! "" '

N
'

*;.
pairura

certissima

somnium retulisset pneposito monaslerii Haddoni nomine et rrcleshe custodi sanctitate

,

...,.., diebus

,,. morVnii.

hortamenta
'-

sequimur

spiritualium

,,m

i"

T
E

nobis

maxima
'

et ipse
Illls

prredieto

Marchelmo...
,

Confestim

ad

haec

Mar-

gaudendi
"'

causa

sii

eventus, exorsus est, dicens Tres cumuli, quos congregasti, trium sunl gubernacula plebium, quibus adhuc pastorali le oporlel pnee>se leuiiuine. At ille dixil Ulinam in loco mihi credito aliquem Domino fruclum faciam. Quu lnrc u/i/ia
quaa
: :

chelmus, ea

""";
sanctae

postea rei

probavit

ur
.

""'"
.

^ixi.clare

tesl

Scr.pturaa

spintalibus

patribus

impendendum. el posl prajcepta Dom eorum jussis i.ilnl praeferendum paucis iam apenre curebo, ob cujus reverentiarrj ei d gnam memoriam oanc prafatiunculam
nica
,
: .

merito

bonoren

prajmiserim

pauca de
lia

]j

non potest COUlK/il luincii pOSt /ncs/n/lcriiliini n Ludgero SUSceptum, i/iicni cu dignitate auctum diximus sub /inciu (iiiui 77", irl iiiiiiiini seguentU
dici
.

riiio

anno contigerU determinate

innumeris benefactis ejus, donante

el

m.
scri-

Christi,

meritis ipsius

suffragantibus

bere incipiens.

CAPUT

I.

VITA
auctore S. Ludgero episcopo.

Gregorii

eonvmio

laborcs

Apostolici
et

cm

S. Bonifacio in

Thuringia

Ikssia.

Eisl enim mihi sermo

isto

de

tlomno Gregorio
:

Ortgoriv

Ex

Ms. Fuldensi

abbate,
ei

editione

Broweri

el

collata
nobili
lale

praeceptore
a
el

meo

ab infantia
progenilus,

qui

de

stirpe

Francorum
sapientiaa
b
in

nobili-

riim Ms. Bodecensi.

mornm
seculi
01

documentis

nobilila-

lem

Qavil

omnibus

ac
el

iuperavil

PRCLOGUS.

Quam
iii.n.

utique

spiritualem
a

nobililatem

pru

len-

asseculus esl
el

S. martyre Bonifacio archie;

piscopo

magistro suo

qui

in

diebus

Qobilissirai

S, acrarum
r<n(uales
lilres

principis

Scripturarum

praeceptis

monemur
,

et

ut

diiigamus
el

Dominum
uostros

Francorum regis < Karli de Brilannia gente Anglorum clarissimum quoddam sidos
^eniens
,

ex

luto

corde
ipsos

diligael

hono-

Pranciam
Pippino
quasi sol
virlulis

raus
illos

randi.

proximum
magis
se

lamquam
intenti sunt,

qos

m
qui

sub
regis

regibus
Karli

Karlnaono d

et

ejusdem
rutilans

gloriosissimis
e
, ,

Gliis,

proximos

veraciter

arbitremur,

in

sanclitate

expandil radioi

spirilalibus

quam carnalibus,
usipie

su?c

et

atque ad eorum
\

promissa,

m
non
el

praedicationis
i>.

omniaque
melioravil

propa
r

diem

u< -

regna

vivens

corpore
et

largissimis

dapibus
el

issimum

piis

operibus

praeparare
exlollil
facil

cessant.

docti inae suae

reficiens,

iu\c

vila.

Quos non carnalis generatio

spiritalis
re.

inaniler

sed

Atque post
iiua

transitum
,

regeneratio

fructificare

profice-

sanctura martyrium

suum de boc mundo eadem Francorum regua

suoi

per
per

Caritas ista,
lidei
,

quamvis omnibus domeslicis Caquae

sanctis
esl,
:

discijuiiorum

um
fecil

in
,

exemplan
proficera

tholicae

per

dilecl
el

em

operatur

Dominici

seminis

[ructificare

el

maxime tamen
stris

patribus

praepositis

noad

usque

111

bodiernum diem.
Ecclesiae

toter quos
esl
:

B.

GregoriM
in

exhibenda
dicens
laboranl
et in

sicut sanctus

Aposlolus
ul

columna

Dei invenlus
/

qui

diebua

hortatur
eos,

Ro
inter

fratres

noveritn
vobis
i.i

religiosissimi

Prancorum
el

regis

Pippini
esl

succedena

qui

vos
,

el

praesunl

magistro, genti
iii

Domino
dantius

Fresonum g missus
Bonifacio
coepil
el

praedicator;

monent \os
caritate
eis

ut

habeatis

illos

abun-

magislro

marlyrj

B. Gregoriua

propter
esl

opus illorum;
isla

pacem
prae-

hoc

modo

adhaerere

discipulatum h eju
martyi

oabele
positos
nisi

cum
iii.

Quae
plus

Qotitia

qua

subire.
:j

tro

caeleris

nosse

praecipimur
el

Cum

ipse

eleclus
i

De.

Bonifacius

ul

eis

et
sini
ri

viventibus
era

debitum

obsequium
eoruiii
> i

intentione

honorem, impendamus
;

posl

tredecim

el
il-

cationis,

.1

profulura
a

exempla
ad

posl

obitum

pauper

annos peractas in quibus in Australi parle Laci Almari n solilanus pi-ojieniudum Euangelicns el
,

Fresonia praBdi-

frixb

ai

lorum

iiuii

solum
ea

raemoria

nostra

numquam

sanctam
quoi
iiin

jes

>ionem suam
in

.1

ibus in locis peregisss*i

recedant, sed

etiam
ui...-

aliorum
el

aedificati

m
noa

vocabula
/,

locorum
ripa

sunl

iii'

''

Primus
ubi

\ (|

"

indesinenter ser

repeti re

dilatare
fieri

caturWyrda
annis
juxta
inis
:

(luvii

Ki.cn.,

septeffl

cessemus?

Quatenus

id

veraciter

valeal
spiritali-

habitavit.

quod idem Aposlolus alio loco de ipsis bus patribus oostris hortatur el dicil
intuentes

amnem

Secundus vocalur Fehta m, abi babilavil

Atlingoheffl

annis

iri-

Quorum
fiil-

exitum
qui
iu

conversationis

imitamini
vesligia

piilum
latur

quo 11. loco priroum coepil nomine Gemberlum. Tertiua

Felisa n
.

babere
locus

disci-

app

"
fl

dem;

ut

p.asenti mortalitate

qui

propior

eral

genlilibua

paganifli

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

jranis,

255
scriplum
:

ubi

trilms

similiter

nnnis mansit.
adi
titus

osthos

quo
fton

m quara
aii

tredecim
/'
< i

annos,

dum

Hassos
.

Thuringeos

Orientales

regiones

est Aqua multai auct. s.Lobpotuerunl extinguere caritatem ; puer Grego- cbhoipisi nus in proposito suo permansit et dixit ad Adsicul

iret.

Sed

Fl , lll( ol

,n

iter

agere r.ppissct

lii<;rnn.lorum

Deo

dulam aviam suam

ut
equitare

Si

non
eo,

vis

mihi dare equum,

.mii.niando

mopopulorum causa, pervenil ad Palaliolum 7 civitatem, Treveris prope virginum Qasterium tunc praerat abcui Mosellae, n|1 , Quminis

possim

rum

pedibua

,,., ..

:I

nomine
Quai,

Addula

religiosa

valde et timens

absque dubio vadam cura illo. Sic ergo altercan do de ignoto itinere diutius disceptabanl ad invieem sed tandem praevaluil carilas elecli pueri
:

peum.
,
.'i

cum

vidissel

athletam

Dei peregri-

Gregorii,
vicil

et,

ut

dignum

erat,

carnalem
ergo

amorem
Dei

egentem,

gratulabunda
Iraplens
ct

juscepil

eum

in

dileclio

spiritalis.

Videns
eral
1II1
|

ramula
equos,

hospitium
neni
jfle
iii
:

suum,

Dominicam
Bonifacius

adhortatio-

Addula,
flexil.ilem

quia

prudens
dedil

faemina,
POS el

animura inel

Flospes

i-rnm

iii\

r.umque

pu.-ri,
ire

di

gacer sanclus

viator

secundum so-

misil

eum

cum

sancto magistro
/.

in

opus, quod

llM1

risset,

u(
Dei
;1

morem suum Missarum mysteria pereomni die agere consueul propemodum sederonl ad mensam ipse scilicel el ancilla Addula abbatissa cum familla sua Cceperunt
;ni

compleverunl simul rium ejns.

'

usque ad sanctum
pius
et

marty-

[ntelligis,
sil

lector

prudens,
in

quem
boc

se- tfwdem
ii9CtPuiu>

cutus
ut

electus

puer

Gregorius

raclo,

i,i

iii

ipsum sanctum
sanctae
'

convivium
accensa,
qui

plus

quam
quo
el

iiii-'iiisiiiiiv

p;irciiiilni<.

omnibusque
erat,

propmvide-

epulas,

solatium

Scripturae expetere,

quis,

et

ipsa,

qua-

pra?sens

resistente avia,
spiritus

gere

Qdes

audientium
in
fleri

spesque
vult

tam suhito mularetur.

tur

[dem
operari

enim

charitas

renovata
salvos

Dcum,
et

omnes
veritatis

miln

in

hoc
el

tunc

puero,

qui

ApoDei

homines
venire.
4 Tinic-

ad

agnitionem
et

stolos

Christi,

dispensatores
al

mysteriorum

ad
(pi;i-!iiis
/\

illud

inflammavit,
relibus
et

ad

unam vocem Domini,

Redempto- ^
palria,
el

B
Palatiolum
tmienli

ost

leclor

ju\la Dei vo-

relictis
1

palre

seqherentur

lunlatem

mimmiIiis est

elertus

puer

GrevuiuH.

em. Contemptis
retro

igilm
relictis,

p trenlibus

om-

qm
inn-

lempus nuper a schola et palatio reversus, sub laico adhuc habitu, quasi quarlum tlecimum, aul decimum quintum agens aetatis an suam, id ad aviam Dei instincln venil llllm
per

idem

uibusque
poterant

quae

carnaliter

blandiri

menti

adolescentis,

secundura

Psalmistaa

dictum B. puer Gregorius propler verba tabiorum

Dei
ei

secutus

esl

vias

duras.
ul

Durura namque
in

erat,

esl

;ni

matrem
esl
ei

patris

sui

Albrici

/'

supradi;

valde

asperum,
in

qui
el

patris

domo mulnulritus,

ci.mii

abbalissam

Deum
liber,

timentem
qui

Addulam
aelatis

da-

tum
iinnm

divitis

jocis

deliciis

erat

tusque
ccepil

accepta

benedictione
suae

legere,

el

juxta

modum
indolem,

bene
conet
Le-

perlegere.

Fntelligens

vero

raagister

sagacem meneura

tem

pueri

bonamque
his
legis,

ccepil

peregrinum el pauperera bominem sequeet nesciens quo irel in tuntum ei obrelur, ediret, ul omnes alios homines et potentes sajtamquam surdus non culi, et proprios parentes
;

summata leclione,
dicero
gis.
:

vei bis
flli,

moderale laudare
intellig s

audiret,
in

dummodo

illius

praeceplis

obsecundaretnr

Bene

si

quaa
ul

omnibus.
111

[pse
el

autem adhuc
loquens
legebat.
legis
'

lemporis

sapiens
se

par-

iiin,-

viiiiis,

ui

parvulus*,

scire

professus
in-

poferii,
incitavil

est,

qua3

Dic mihi, inquit,

[pse

quomodo
a|)

Quanta enim auctor tas lucebal jam luturo marlyre Bonifacio, oestimare qnis immutalione subita qnu' <-or pm-ri tam " Aul quis ardor carilatis ad obediendum
mentera
juvenis
sil
I

telligis
iIki

qu83

vero

repetebal
legere

exorprius.

ignoto
subito

magistro
oblilus

inflammavit,
bristi

ut

lectionem

suam,
ita,
tili

volens

sicul

sui,

secutus
subslantiaa

pauperem,

Praeceptor
et
iii\ii
:

autera

sanclus
:

distulil

eum paululum;
ul

omnis
fecil

Non
tuam,
ri

quaero

dicas

mihi

le-

mundanae amor auri

et
in

inopem?
non
fecil

Non

boc
praenihil

el

argenti,

cupido

Gtionem
,-ii.'-

sed

secundura
mihi,

proprietatem

lin-

diorum
rl
.,i

superba
sed

jaclanlia,

quorum
trlifes

tusa,

secundum naluralem parenlum

edissere
quae
est,

luo-

causa,

hoc

sumqui
singulis

nim
ille

loquelam,
palione

legis.

Hac
uon
Vis,

m us,
omnia
prout 6

unus
vull.

alque
in

idem

Spirilus

Dei,

convictus,

confessus

quia

operatur

omnibus
iter

dividens

posset facere.
lili,

Sanctus
tibi

vero

ail

Bonifacius
inquit.

ut

ego

dicam?
ait,

Volo,

Tunc
U*i-tmfaceret,
cce-

Tunc
,.|

electi

Dei

desideratum
menlis
in

peragente
"

B.
'"'II

BonifaciUS,

Repete,
discrete

nb

luam;
esl

ei

lege.

exonlm Quod dum

el

renerunl
nl

Xhuringiam
ad
e1

Porro ad

augmentum boni
eorum
contanta

comprobandam
longanimitotem,

exorsus
pit

sanctus
el

magisler,

clara

voce

stantiam

paupertate

praedicare,

matri
fonte

el

omni

famili.

Quae
in

priuicalio

es

quo

processerit,

claret
el

conversione
traia

Gregorii

ingeniosi

pueri
quae

saj acis

haberet, inTenerunl populum illum, ul vh ibi ullus parura quid colQD de viveret, nisi de longinquo iii M ,.| ad modicum lempus sustentarel penui,
,

Bon ab

humana facundia,
sed

frequenter ad
gratia,
se-

leaipus

deludit,

ex Spiritus
Euangelii
Quxil
in

sancti

cundum promissum
wjUBB
\i\;r

modum
tanta

fluminis

suam Nam tola illa regio, in conflnio paganorum rebellium posita, illo tempore m vastata; qu tamen penu erat, el bostili manu
riam
ria

de

ventre
pueri

doctoris

etcorpruvirlute
el

nequaquam
id

terrere

poterat,

ministros Christi,

^ns

ac

docile

Gregorii
ul

ut ob
ais

velocitate

penetravit,

ad
el

unam

incogniti

eate-

mne

itiaren! sublerfugerent, quo minus an sed juxta exemplura apoconsilium Dei

:

""' magistri
visceretur
el

exhortalionem

praBdicationem, obli-

stolicum,

cceperunl
sibi,
el

laborare
eis,

manibus

suis,

qua?

'"^
'"
:

comple

""'
"

"" :r

parentnm et palriae, ipsaque bora, ;el ma psler sanclus praa licationem nolens ab eo ullra disjungi, ivil ad aviam prajdictam abbatissam Adduvenerabilem
;

opus eranl

qui

cum

illis

erant;
suis

m-

que permanere;
ciiin

illo

populo
el

in

Lenlationibus

Ormiter
invitare
pei

circumquaque praedicando
[0 his

ad

cmlestia

regna.

ergo

sludiis

'""'

dicens

se

velle

cum

bomine pergere,
discipulatum
constricta,
fleri

el

rantes
eis

discendos
" "
, 1

divinos

libros

ejus
ilico

secundum formam animo el n cor

1

primilivaa

Bcclesiaa,

eral

una;
qui

el

augebal

Deus
10

"-

^
1

At

ipsa,
et

carnali

affectu
iioc

quotidie

multiphci

uumero,

salvi
.

flereni

"

'"

8um,
rau*a

" ln,:

omnimodis
inm

posse

re-

idipsum.
7

utiqiu

unsM-l

homiiicm,

neque

Tunc

fama

sancli

magistri

el

ratnri

martj

,,.,,,

ris

2b6

VITA

S.

GREGORII CONFESSORIS
Euangelii, Justificata est sapientia a tiliis su 10 Ivedierunt elccti Dci iterum ad sua
C03ptO
in
;

Auct. S. Lud- ris Bonifacii ceepit dilalnri, per omnia Orienlalia gkroepisc. regna Francorum. Coepit quoque ei electus adoApustohci in leseens Gregorius in diseipulatu ejus prolicerc wihunngia, (ate (>( 5 apientia ; et in tantum amabilis Qeri magistro,

Jt

opere

s.nc
et

ulla
i

haesitalione

Thnringis

Hassis,

ut quasi

unicum
illum

lilium

eum
in

diligeret,

jam
Dci
de-

raaxime

opus erat doctrina

et

illorum,

^Z^l
b
vicinj

nerm!mL

"

L "*

adjutorem fidelem
bono.

habens

omni opere

tem paganorum
tem hoc
sua,

indoctam
propter

plebem.

[biq ue

1
sata

Hic auiem tanlus profectus

initiatus per

cleclorum

perunl offerenlibus,
suscipere,

amorem
loca

Dei

et

* h

non
licias
yitae

est
;

opulentiam
securitatcm

et el

mundanas

animarum suarum, modica

et

territoriaque
et

neque

per sed

prosperitatem

in

eis

ecclesias
sicut
ct

construere,
in

fame et nudilate, cl laboribus multis. In quibus omnibus et opere manuum vivere cogebantur et nonhumqiiam vicinam
mortalis;
in
;

quoque

V
>.
.

opere,

prajdicatione

cum
quibus

benedictione
locis
est
ct

Dei

De
niinc
lar

unus
alius

iu
in

paganorum
u
populo
atro

persecutionem ob
in

metum
;

morlis
ibiquc

cum
u
in

multum pro(ir n T n ri n-ia m

1

Erpesford

bb,

Bassis

Fridesh-

simul

ci\ilalem

fugere

cum
loca

cajteris

nonnullis,
cultu

quos

initiavenmi
creya-

pane et angustiis, per dies plures habilare, donec collecia multitudine sua, cives manu validiore

elecli

Dei, et excoluere
divitiis,

divino. Tunc

runt

crcvitque

numerus
proficiebai.

discipaCrevil

eos

ilerum effugarent.
gerebatur,

Hoc ergo cerlamen,

inler
liinc

lorum,
eliam
magistro

ac

virtute

operum operum secundum

Et
sic
in

quoniam per innumeros

Christianos

vicos
idcirco

Paganos et et inde main

soli-

beatus
in

adolescens

Gregorius
virtute,

cum
el

suo

omni
;

decon
magistri
se-

gna pars regionem illarum redacta erat

tudinem.
8 In tam
atque in
iia
:

sapienliaj

divinaj
didiceral.

formam
bis
clectis
et

a
forti

quo
in

omnibus

autem,
in
./'

ct

periculosa

in

diebus

cundum
dedit

Psalmistaj dictum,
virtute

qui

Dei legem

illis

decertatione,

tanta

nntia

tione

dimicantium

pugna, et perlurbapopulorum, cleclus pastor

cessare
sui
:

operum, dedit
et

benedictionem
:

jn multiplicatione

profectu discipulorum

et sic

Bonifacius
et

numquam
gregis
paratior
et

potuit a

cuslodia,

ibant de viriute in virtntem cotidie in melius

proficientes, et crescentes in

pro-

instructione

verum
luporum

tanto

fuit

omni operc

bono.

conslanlior

pro

ovibus

suis

animam
frequenet
lide-

suam
tius
lis

ponere,
vidit
el

quanto

rabiem

atrocius

imminere. Similiter

discipulus ejus

Gregorius adjutor
faclus
ila

infatigabilis

ANNOTATA.
a

in

opere Dei

ciiin

magistro permansit in custodia

Christi,

et educatione
stor.

gregis

secundus
Ghristiana

pa-

Stirpem
ln

dedimus

Commentarii num.

i.

Eo usque autem
graliam
;

haec

gerebantur, donec

per nus

Chrisli

triumpharel

maEt

omnibus, quod omissum additwr i/n Ms. Fuldensi.

b c Carolus
cet

eral in impmsis,

et

pax

plena

Dei

ecclesiis

redderetur.

hic

intelligitur

Martellus,

'/"<

lir

erant magis ac magis cresrenles ac prolicientes in

rex
el

non
hic
et

fuerit,

sed
alibi

major domus,
vocatur,

rex la-

opere
seri,

Domini,
pigri

sicut

in

praesentiarum
illas.

cernitur

men

smpe

quia regimfn

considerantibus

regiones
in

Sed

quid

nos miDei
di-

auctoritate

quasi regia gubernavit.

et inertes

pace
vix

Ecclesice

cturi

sumus, qui non gregis lucra, sed commoda

qua?rentes,

nosira semper
dia

umquam

in

custo-

d Carolomannus'et Pippmus Uartelli /lliiposi mortem patris regnum administrarunt, donec Ca"""rolomannus post multa pmclara facinora
(ikiii

ovium contra
in

tralum
dixi,

luporum vel unum laminimi sermonis emillimus? qui, sicut pace Ecelesia; pigri sumus, et somnolenti
rabiem
gregis,
in lucris

seculo remisit
elevatus
est.
in

Pippinus vero deinde ad revirtute.

gnum
i

e Ms. Fuldense
i

in

custodia

vero

carnalibus ni-

slrenui et pervigiles? Isli aulem, de quibus loquirnur, in lanta perlurbalione, el bellorum certamine, non solum in sui intima et casta
iiiiuni

rancorum habet Ms. dictum, quod editis omissum. g QuibusFrisiagentibuspradicaveril

et

rursus

Gregorros,
in

(/aomodo Bouifacio smrcssi-ni, riictwn

| 3, ct 4.

Com-

cuslodia

mundis
in

cordibus
gregis
ct

permanserunt ,
discipulorum

sed

mentario
h

etiam

lucro

docuet

mentis
propria
plicati.

tanta

benedictione per

Dei

dilatati

sunt,

"' Bonifacii discipulus factus sit, ingressus sit, discussimw Ordinem Benedictmum

An

ita

vigilantia

Dei

adjutorium

multi-

/
,

Commentarii
|

9
ti

Tunc

ad Ca- eleclum Dei

fjusquc

rolwm Martel- pulos

lum,

el prudentiores Francorum, qui martyrem Bonifacium, cjusque discivenerabilem Gregorium et socios ejus, in

priores

tario,

nr his tredecim annis fuse egimus in ab |2 qui inchoandi videntur toto

:

'''"""", "-

no 704 usque

ad

finem

fere

710.

ita

"'

im.

tanl;l

V rtu(e
j

opcrurn,
,,.

et

forlitudine

constantiaB,
eis
el

incompleti. Sicui autem tisfaciant, potesl aliquot

non rationes nostrm

nosse et

intelhgere

pniuerunt,
die
in

cceperunt

prcedicalionem

m
:

Frisia,

annis senus "" tS hos annos ei

in

""

qw

sua oflerre diligentius de

tantffi

diem,

el

laudera

rrrr rr temporibus vaHis, quibus

cavii Bonifacius

Frma

bealiludinis

et

anitatis,

corum seniorem y

videlicet

apud regem FranKailum, non celare.

sed hoc menti auctorxsrm

..^.

Ccepitque ct ipse rex virum Dei Bonifacium velle videre; jussitque eum venire ad se. Qui cum
scnisset, non slalim in inilio honore sibi comli gno recepius est a rege, sed sic competenter dilalus quia fuerant quidam pseudo doctores <i
;

cap. "' Lacus Aimari vn Vita Bonifacu quasi mare oobile, baldo oocatur Elmere, Germani c Henschenvus. Smus est maris
/,

Metur

conforme

l%0 Hollandiam maxime borealem, </>'"' ^ nuncupatur, el Frtsi Frisia occidentalis

.

ho

adulalores, qui
ejus obfuscare,

famam
et

gem. Verumtamen
z

nor hominis Dei

stigare

sancti viri, et discipulorum impedire conati sunt apud reex illo die crevit amor et hoz, et discipulorum ejus, apud
et

diernam
jectinam,
ii

ab
vn
il

austroverohabetprovinnamu^
vicinia his trn
e

qua aut ejus

Bonifacius.

is
1

laborax

, V(l( r

omnes qui fidem illorum

inlerius

vitam
:

scire,

et inve-

desiderabant

et,

juxta

dictum

wyrda, xtunc Wurda aut Woerda ,1,-n, duabus drciter leucis mfra ad Rhenum veterem, angusto sita

'"^,,,,
'

/
(//

<""
rto

DIE VIGESIMA
n/ ib iftiientem,
'

QUINTA AUGUSTI.
quam
runl
hii

2 &7

quod aqua Rheni per Vahalvm, maxime im mare deeurrant 1 m et Leeeam Werdampulami designari inOer ColouMlonins
n%

igitur notiflcali sunt

in conspectu

regis, redie

LUD-

GERU IPIIGQft

^
(l

el

Wesaliam, sed

liaec

extra Prisiam

sita

est,

dit

Ordorpense,
in

Ccenobium twne Ordinis S. Bensdicti <<<,<ii, </u<kI structum scribit Willibal

loco
i/n

Henschenius: quin etlongiori inter cU n otat

dus cap. 3
ita

iiui

dicitur
:

Ordorp.

Ad
seu

quod
Orro

miloa laeu mingohem,

memorato
ait

dissita.

Mabillonius

notis

Ordorpense,

Henschenius,

fuil

ra

parle

dorffense

monasterium

Ordinis

S. Benedicti

|am lgo Goedelandia dicilur, ubi HolIandiaJ quae " wesopam Pihia seu Vecla (vulgo Vechl idum
QnVio
1;.

Thuringia ad Oraham seu Oram ffuvium, haud longe ab # Erfurt (quod hic vocatur Erpesford
oppido
a S.
loni
,

daas
ni
|]

partes
lllt

secatur,

qui

fluvius

dein

qua occasione
cap.
23.

in

Michaelis

honorem
MichaeUs

|;iI||
.

in

mare Anstrale.

puhta amnis
in

'"lo
'

influit

non procul Flevum lacum, qui Frisios

in
illa
est

Mabillonius Vollenhovio opa

lioiiii.irio
lil>.
I

de.liratiim

fueni,

discimus exOln-

Vempe

propter

Ba-

'linmii
v

At Vollenhooium oppidum
sunt

et

Fehta
parte,

Ule

Transisalaniai

archangek apparitionem factam Bonifacio; ui ibidem refertur. Hoc camobium structum anno 724 KOirnhn \1111nl. Briirihrluus )lnh< I hiiiu ii,
iishirnr iirm
111

,,,

Frisia

moderntB

proxima

quousque

Hassia ejusdem

Ord/i/nis

ccrnobium
Mabillosed

oideturpenetrasseBonifacius. Ulotempore necdu n potius Orientalem dicti lacus !,/,/,. quod ad partem
hacsitasint.
u
.

condidit,
111, is
111

qnod ad annum
iiuiis

7::j

refert
alibi,
:

Awnalibus;
non

alia

jam

\<i,i

Bonifacii

illustramus

de his itaque

m nononnemini videtur Wilsen ess malim ego intelligere VelTransisalania (li( ni;l Nomen forsenprope riarlemum, ail Henschenius
peiisa
1

satis.

tasseeccidit.

CAPUT

II.

B
clor
7

Ditsimm
,
,.

2 Auc contigisse
v

anno

7(9.

Au.

secm

Ua habet:
in

Posl

apu 1 Hsnsch miwn cap. 2 num aiiquantum temporis, a /</"</

angeiica,
ul

Bonifacii
Gregorii

archiepiscopatus

labores illius

et
:

,sr/7//r(

Angliam,
,

crerlitur

viut

aliorumque

ejus

discipulorum

sione prajmonilus

Romam
Vidt

perrexit.

Indeque,
ubi

m bdit.
,/
in

in

Germaniam,

postea
dicta
.

ad
-'.

Willibror-

ordinatio

Bonifacii Romce,

quo

cum

comir-

Frisiam.

probavi-

tatus Gregorius.

mus
profe
p

h-ec

contigisse,
.

cum Roma
Gsrmaniai
>

wi

Thuringiam
nota.

'"> est

tfossta

provincia
vero

est satis

latius olim extensa fuit, mul quam kodiedim; regesque habuit, qui primis Francorum regibus non parwn negotii facessiprovere. Faerat rehgio Christiana jam iis in nnciis promulgata; sed multi in hxresim lapsi,

Thnringia

I nterea
Dei
nill
ttUS
i

dum
facio
,

hasc
el

ita

geruntur
ejus
,

ab

electis

Gratiosus

Bon

discipulis
K.-irlo

successenrlin.m-

apud Frant
itfn

pi

iii'

ipei

m
ei

pegnq
Pippinus
,

patri

ivli-i.>i

lilii

Bonifai

patre

debilum
de
in

universa? earnis

persolvente
pli
nii,

el

transeunte

hoc raumlo.

Tonc
eis

vel ni

idololatriam fuerant relapsi.

Palatiolum,
locu-s

patri

succedentes

regnum,
major
pairi,

qoia

amoenus,
tria

ab
in

urbe TreS
>pl

andique
largita

per

gratiam

Christi
fuisset

quies

eral

rirorum
Irionein,

passuum
olim

circiter

millia

\m

bellorum,

quam
,

cosperunt
oilic.a

virginum

Bene-lictinarum

cceno-

oppklum et collcgium canonicorum sfflcularhim, quos Poppo archieplscopus eo inmxxxvh, testante Browero duxil circiter annum Ita Mabillonius 3 BeneUict. pan. , MiUonius sec. B Benedict. part. I pag
Lium
,

nunc

ejas;
Uvlio

Deo, religionis inspirante in regno suo, meliorare. roepil el el inteniius quaerere disi fulurus martyr el au dire w. Bonifacius mlius approximar. cceperuntque fre

hoc

quam

fecissent,

el

:
',

<ihi

pia hac ahbaUssa mderi posplura de l

'

prarficare

^ecundum da am
iv,
ra
>'l

^.^J ***j^
*
o-

populum
-,
,.

" m

^ "
1

^
1

"

11

"'

r.i/v.

providenliam.
et

I....I.

,,

.'111.1 <"'< venerunl

>

De Alherico

stirpe

regia

Gregorii

consule

populum
cerenl
el

apud reges supradiclos, -o Francorum, ul omnes una

61

omnem
<h-

voce

commentarium
t

/.

.Vou ita hoc intelligendum,

conj
111
:

ac

si

semper fuisesl

mmil

-'11'

irim Ultrajectum missus

postea
et

m
e,

esse
,

digiussiconcordarent B. Bonifacium omni Donore, excec ct episcopatu qoos et adulatonbos,

aoribus
el

Ore^orius,
"/

non manente ibidem Bonifacio;

>

hic

superio P

dixi;

qoi

eum

Frisiam h

liernam sine Gregorio profectus, ibi-

mo .Ui
lector
iloi.n-

suut; ^ed
aire
,l

1.
in

'/'/"

i///-/ ,r,i,

coronatus

est,

ui

omittam

cett ra

^-252."
qua
e

Interficere

ahquando

"

-^
nequidquam
obsisli
:

fidelium

Vxatitaquecjnjunctoanimoaxlconmrsionem inlaborasse, etsi loco quandoque separati. Initiotamen concersionis semper Bonifacio adhm'
1

;'''

"' ,l '" el

brachium
tura erat.

h polenliam Dei" generalioni,

';

iisse

idetnr Gregorius.

n
I

uinr
I
1: >

ipsi

soli

coeperunl

conrad.cere
1

nHbus
archie-

" Ms.

Bodecense,

ibi [iie

in

arcto loco aliquo per

eom

blasplie

9'

dies plures
u
Ifs.

habitare compellerentur.
editis, e litis, sed legitur

n,v

non

esse

enm

^; P luerUI" dignum ep.scopalu,

'"'

pus

Fuldense, dimic tiione pugnantium.

in
ut

y Videlicel
tfs.
(/

Mwlomissumeratin nissum eral in

est
.

Ltai,
sanjoris

consiliilatoi, oonsim

Cro/tt*porro Ac

Martellus,

a multis,

pienliam
'!""

uei

<

^^
tant0

quam clenc

^^
,
.

;''
)||0)
|lt

"
^'/<

*.m
;|

rtM seq BodseenM AJo tnteivoiiif wyueiUto v ,%terponil

quia plures
ibi

fa

pi,

"* ^nSItumesl qmbus nomen

ceruunen
venirenl

||u o

amp iins

immerito, eum diligeretm

'""

"-1--,

lem erant, qni lidem

illo-

rum

'"' Facta autem hac sunl postquam anno sed 'MBonifacius Rom* ordinatus esl episcopus """ '"""" ordine temporis reiulit Ludgerus.
:

coran

regibus,

in

;,a

Rursum

Ms.

Bodecense
V.

interponit

Post-

;:r:r.:::'::r. ,::=.:
1

'runl

'

:;:

Augusti Tonuts

tbS
UCT.
S
Plfl
i

VITA
iniii' ;ni

S.

GREGORII CONFESSORIS
cmleslia

.M'-

rual

invicem,
ex

ilh

seilicel

perversissimi,
el

magisLrum
miis,

qnos Dominare nolo,

nifacius
'i

una parte,
disciptilis
el

sanctusBoGregorio,
ata

nibus

P ro

pracedere sannis
qui

merueront
"i

ex

altera,

oum

suis

coluntur
i.n.i.i

ab omnibus,

D ei habenm
'

ii,

Bociis
,

ejus;
ei
;

dum
ipsis

oonfusi,

refulali

omni
ad

r..n.

Deo nosse
el

ienalu

vitam itiorum potuerunl Cernj

r| et

ab
el
,

regibus,

inde
futurus

discederanl

'*"

InteUigens
boraine

'"

diligens,
el

quanta
quid

adversarii

S.
ul

Bonifacius

marlyr

uno

charismn!
'" ,11,
'.

foerint;
in

pauper
ad

aoc

pervenirel

absque
el

ullius
in

contradictione,

soUtarius

dudum
Non

Fresoniaj partibus
surn
recerit

''"'

ona

omnium

?ooe

eligeretur

episcopatus
<

su-

tempus
siaa

fuerat

ostensionis

blimissimom gradum,
polilana
el

rruclaai
se

Magunliaa sedes
a

metro-

Dei.

autem

foT

ipse

haec per

ecclesia

ei

daretur
'die,

regibus

providenda
sapien-

secundum
'""

po lnil
1

Apostolum,
.

gralia

Dei

cum

regenda. Ex
ipsius
"iimi

eo
i

quantum
regibus
,

clarueril

uniYersa
propter
islri

iia

regno

Francorum,
ad
in

quantasque
correclionem

lum,

H BtabiUvit. [gitur, quia communem laudem discipulo

a

JS
Me
/
|

synodos
populi

cum
postea

religiosis
instiluissei
est,
;

Bonifacii, M.in,

proposito

itinere
id

oarraUoDi

non
in

iato

Opusculo
solis
etfulel

elapsus

uunc ilerum ad

redeam,

modo dicendura
seril
in

dura
ac

modum

digressus sum.
15 Tunc B. Bonifacius martyr futurna benUbus reiigiosis regilus, cum consensu senatus el u populi Francorum, missus
niani

templo Dei

praadicatioue sua,
effugaril
el

exet
in

emplis,
haereticae
hi.riio

omnes
(ic
,i
[

uebulas

infldelilaiis
ista

otnnh

"

pravitatis,
siciin'

quoniam

omnia
el

iji-,11-.

si-npto,

plene

lucide

manifestantur.

ordinandus in episcopatus gradum gorium Papam srtinm a primo; ibique

.

i<

ei

no

modice adab eleclis discipulis suis, posl magitabore <-i ego- jutus esl iii iii strum clarissimis prsedicatoribus, el columnis Ec01 Dei clesiae quorum unusquisque civilatem el R mem suam, sicul lucifer mane oriens, illumihsec

13

Ad

autem

universa,

non

men
simul
oli

suura

modo

omnibus
el

notum
el

ei

divul
episci

cum
sibi

benedictione
lingnm,

gradu
gratiam
esl

facundiam

labiorum,

ii

iii

Deo
cabulo

donatam,
Bonifacius,

inditum
qui

ab

apostolico

Pontifice

antea

Winfridi
vir,
-

vo-

m.imi

exemplis,

ei

doctrina

sua.
el

B.

Gregorius
Fresoniae,

censebatur.
el

Sicque

sanclus

Trajectum, antiquam civitalem,

Dorstad
quce
/.

vicum famosum
parte

du
el el

decoratus,

nomine,
Pelri

coram

omni

ctao

cum
esl

illa

inradiavil

famiUa

beali ipso

principis

apostolonmi,

tunc

temporis
id

Cbrislianilatis
in

ooraine

cense
iiu

coram
ul

Oregorio

Papa
et

proslravil
Pciri

batur; g

u*que

ripam Occidentalem

oravit,

propler
in

Denm,

minis, quod

dicitur

Lagbeki h, ubi confinium erai

ibidem
tione
praesens

ilico

ipsa

ecciesia,

amorem S. cum supplici

omnis

devnqni

Chrislianornra

Presonum ac
regis.

diebus
iiiim

Pippini

politanam
constiterunl
lis

civilatem

Paganorum, cunctis Maguntiam metcocum maxima parte OrientaLullus

i

pro

se

Decteret
el

genua
Petrura

clcras,

aderat,

unanimiter

omnes

orarenl

Dominum,
Mi.nvi.i
fine
'i

bealumque
auxiliatorem
placabili

intercessorem
suae,
ut
el

m
hono
coj

Prancorum,
,

qui

in

parochia
/

orbis

illius

el

orationis

incoluit.

Megingodus
sibi

venerabicivita-

Deo

terminare

mereretur

pater

el

pastor

gregis
suis

commissi
in
el

irin

ii/.rliiirg

cum
electus

ailjar, nlii<

sua

sorte
il

cludere dies suos. Qui etiam omnes, inspirante Deo, unaniniilcr ciun siinima devotione, inolinantes
se

sale

sapienlise doctrinae
/

uae

li\ il

cuslodh

coram

reliquiis

B. Pelri

principis apo-

Willibaldus

Dei

antistes

episcopatum,

stolorum, compleverunl petilioncm

tione
el

ejus, sacra

on

quod
iii

auncupalur in Hehstedi in parte proxima nobis Baguariorum; id esl m in Nordgoe similimodo,

pius pater a fundamentis illud erigens melioravil

pasloris el gregis fusa ad

Deum.

Qaa3

oralio

cum
inrrii

msanctis merilis ipsius conveni6ns, quantnm

apud

Deum omnipolentem
ejus,

lestatur sanctuni
senectutis, eiiam
'

et custodivit.
baldi

Nec qod

el

germanus
n

praedicti

Willi-

martyrii
1

peractum indiebus
corpi
ris

uomine Winnibaldus
B.

presbyter, magistro
et

111-

iiiiina' imbeciliitatis

ui,

dui

''

,|

,l

meo
posl

Gregorio

valde
el
1

carus,

ipse

locum et
qui

piia actate positus,

lllllllllS.

vivere in

hocmundo

aoo

ralerel

regionem

aam

sancte
"i"''

feliciter

iliustravit,

obitura

suum,
o

vivens

teceril

magismiunus
ex

16 ctus

Ecce
Dei

quomodo

sapiens

architectus

et

el

raculis ostendit.

pontifex

Bonifacius,
el

non

super

naidam
,;

m,
|

14
icii

stnriiii

vrero

venerabilis abbas,
,

arenam humani
sed

consilii,

superba? contumaci,
consilii
1

iis-

ttpulorwn va
i>

aumero illo electorum Dei nniiH sii;i |i..-i ni.irlM iii ril
canna p silva modis inculta
Oriente
in

quantum
iiini
:

profece

super
idcirco,
ac

tulissimam petram divini

humilitatis,
eedificavil

el

;|

Ma.L-i.slri,

Bo-

poslolica?
Ei

l"!"""

v,l: "''

testimonio
ac

eral

usque
ad

ad

"-i qua? prius omni desertum 7, nunc autem ab Occidentem, a Septentrione

dum

venirenl Qumina
,

bumanmaflTe
N''"
11

sitatis,
licae
1.1
.

perturbationis
el

flarentque
;

,Ua
1,11

tenlalionis.

calliditatis

el

imi-

^
"

asque
milibus

Meridiem,
boc
prae

eccl^siis

i>-'i

el

electis

pal-

domura
quia,

ejus,

non

monacborura repleta
meruit
condiscipulis

est.

Qui
a
ul

mi

abbas

privilegium
suis
,

eliam SturDeo el s

re;
eral

secundura

Domini
,

eam potuerunl dictum,

!

lll"M--

'^

super

magistro

ipsum
ad
el

l>-

Christus.

cum, ram
el

quem
corpori

magister
suo,

sanctus

elegil

sepultuinitiare

patronus
ii,

"i" Qrmam petram t' Ml Noster modo intercessor, consideravil l"' apud Deum,
11
'

i"'

';'

'

'

|1 ''|'

possidere

mererelur,

quanto
sil

periculo
infirmitas,

Banclum
ipere
:

corpus
et
in

eundem de lioc mundo quadringentorura circiter monachorum, exceptis pulsantibus el aliis minoribus personis, quorum numerus multiplex eral valde
Bcare
,

ejus martyrizatum in eodem tantum provi hei e el glori locum ui ante obitum suum

tuta

non

humana miseria semetipso pos in

,

Hl
.

duciam suam, adversm, sed

liorum
solidavil
ati
1

juxta
ai

morem
militatem
in

superborura
aposlolicain,
j

^
divinm
ecctesi_

Dei
el

recurril

largitate

ricordiae,

devota

supplicatione

111

ipso

monasterio,
el

posito

juxta

paler extiteril
electi

praeceptor.

Quvium Duo autem

Pulda,
ex
illis

Apo st spem suam. Sic enim ei orumque successores el coha?rei

in

^ ^ ^
:l

Dei,
isnna tione

omni labore,
eccli siae

el

tribulatione

^' \

,,ci

Dei,

magistrum absque
ii

Wigbertus s, el Burghardus, ante migrarunl o seculo. Sed non sunl il palma elcclionis niae, dum ad r<

Dei

sine

intermisfiom
qea quaa
-

r,s

omnia
eranl
a

potuerunl

implere,
Eia

Domino.

s pra?sules

fltor praedican
i

^
es

popa-

DIE VIGESLMA
A
nnnuli

QUINTA AUGUSTI.
m
dum
jecto
>:,(

Dei,

eodem

honore,

et

pari

gradn

ad

Leccam,
De

riPum

el decorati, aspicite, el inlelligite, hoc secuto eiemplum jusl! hujusaahominis; ut,cum

jectina,

quatuor

circiter

in prowncia Vltra- kvct.s. leucarum tpatio Vllro

'

adsumite
jj
;i

distans

eo agit
~i\

Hdrianut
.

Vale

)r()|

el

elecli

bb

Ecciesio

Dei,

non
e1

Votilia

Galliarum pag.

eo corrigen-

mnneritms
.

obcaecali,

ad gradura
acce
lerilis,

episcopatus,
juxta

lv

M i'ii sanclum
instituere,
in

formnra
valeatis

eius

/08

rructumque adferre
itinere;

quod oppidum hoc cum castello Batenburg confumdat; cum Batenburg castettum sit inGeldria ad Hosam sex fere leucis inde dissitum
dus,

permansnrum
\i
.,..,

vitam ajternam.

est,

ii\

editii

legebatur

idem,

ted

roi

El

in

illo

quoquc
sicul

dum

S.

martyr
est,
pra?ce-

nus
h

recte.

</""

Bonifarius

Romae,
elcclo

superins
B.

dictum
bb

Lagbeki.

Putant

interpretes

omnes
illas

/<<<

BJJJ^"',,/.
<

idu subiimalus est,

pior

Gregorius
infatigabilis

Leccara

designari.

mihi,

qui

partes

'"'-

meus

magistro

co-

jrtgat

Roma

rediens, el perCrm ansil; intran ffles p imperium ejus, sicut semper solebal in | gg n8 Bl non solum in /hoc codera on ,in opere bono. susa meritum humilitalis, el obedienliae ilinere senioribus, peregit, ul digaum esl juniores subdi majoribus suis in omnibus; sed etiara plura
;

smpius perlustravi, hoc probari non potest. Von enim ripam Occidentalem habet Lecca, ab
Oriente fluensinOccidentem;nec Lecca Christianos Frisones separabatapaganis. idde, quodno

men
niat,

rivi,

Betgice

Beeck,

Leccm

minime
el

con/oe-

flumini

utique

satis spatioso

magnarum

t ,i

voluraina

sanctarum Scripturarum
acquisivil
;

iargiente

Dopro-

m j

(l

uiic

el

secura

inde

ad

navium \dum itaque ad Orienpartem ditionis UlPrafectmge hoc fluma occurril autem flumus modicus, eiiamnum de
talem
lange
tiatus,

fectum

proprium,
labore
II
iii

discipulorumque suorum,

non

beeck, id

est,

rivus

longus,

vulgo
solet,

nom
paulu<<>

modico

advexit

domum.
magistri,
videlicel

Sed
in
el

el

pueros

B duos.
smiin

consensu
cc

discipulatum

qucm corrupto, ut m aliis lum nomine ab auctore designari

Oritur
ille

Murchelmum

Marcuvinum
secura cc
in-

ex

oariis

fontibus,

conjunctisque

\?

germanos dd de
de adduxit.
[jginsissimo

gente Anglorum,
seniore
ui

De quorum
el

Marchelmo
est,

re-

sanclo

viro,

dignura

dosanmeri
Petri

Dan te

Deo,
felix
el

suo

loco

aliquid

plenius
videlicel

dicam.

aquisnon longeapago Scharpezeel, atquea Medecurrii versus Amersfordiam ridie in Boream Ult/rajectinee ditionis oppidum, quam eo tempon sub ditione paganorum fuisse cistimo, </</<<</ nutla
<

Tuoc
cius,
tis

comitatus,
ejus

magisler
electi,
clcri
;ir

illius fiat
i

mentio
locus

discipuh'

et

propriis
S.

Hic

hactenus corrupte
:

videtur

<

iur-ivrs^ioii

omiiis
el

familiaa

editus,
te

omnes enim habebant

Fresonum
igitur,
I

Cum

raaxima par-

commendati
flomum,
ln
vi.i

Deo,

sancli
el

ejus,
s

reversi

sunt
die,
in

Chrislianorum

Quis

autem

credat
issc

crescentes,

proficienl
el

ea

iljo

Christianos

omni
Dei,

opere

bono;
ipsi

docentes
ibant,

instruenles

qua

non solum
eliam

populum
reges

et proceres

Francorum,
sapientise
sic
in El

sed

ipsos

religiosos sale

divins
,

non
el

mediocViter

Ms i/\ Fuldensi, Orienlalium Francorum alium habet sensum : LuIIus cero i' maximam partem Orientaliura Francornm pradiRestitui
in

Uoguntiam?

prout inveni

nostro

condierunt.

consensu

unanimilate

im,
9

ei

cuncli populi,

per orane
lie

regnum Frandetri-

cando converlit. Q ferenda Porro lullus

citacimus,
3
S.

\e

ceteris est preeI

hic,

cujus
in

litt

corum ff caeperunl quoti

menla
lieri

magis magisque
el

Bonifacii

fuii

archiepiscopatu

Jiabolo,

el

incrementa Ecclesiaj

Dei;

Moguntino successor
Bened.
pari
9,
<

De eo agit Mabiltonius pag. 392,

u<et

QBreiica
fiuVs
iii

praviiates

non

apparere
uc

Catholica

nos

omnibus

rutilare,

religio

raunda

el

immaculata ionge lateque clarescere.

suo loco k Megingodus,

thi-.

in

Bodecensi

Megingo-

ANNOTATA.
c

xllum S.Burchardo inepiscopatn Wira gensi successisse, scribit Eckhartns ante laudatus
in

Commentariis
220,

de

rebus

Frai
,

iMortuo
majoratum
hicpostea

Carolo,

dbmus
<<<.

anno Carolomannus ille monackus.

7',i

successerunt
et

in

Pippinus,

MegiHgaudum vocal; ubi plura de eo inveniet curiosm lector. Huic una

tom.iapag.
Lullo

et

Vitam
sed

S.

inscripsit
xtocat.

Willir

b Ms. sapienliam.
<
I

baldus,

Megingozum
Cwitas,

ini

aii

anno 72
ei

m$
assignanda
,

erat,

sed

agv~

Hujus

Acta dedit
colitur

Solleriiu

ad diem

Ju-

"
d
r

de <<< </ sede

/,/,

quo

cujus episcopm

Ms.
/"

(|ui.
i/..

hic

cocatur
heec

Hehstedi.

llias

Eysladium,
vel
ae

Byste-

nostro

sedes etc.

Faclum
sil

id

gradibus
promotus
in

el M iguntim metropolitana anno 745 lccipe breviter, Voguntinam ad metropolim

,

ii,,,,,

Eystettum,
est

Eichstadium,
in

Aichstadium.
ad

Sita

urbs

Franc

circuto

Ue

mannum
Mognntino
se

Huvium,
teste

cpiscopaUs

sub

archiej

Bonifacius.
a

Germaniam

Gregorio
incer i

inno 749 presbyter //. ab eodem

sedi
affi-

Baudrando.
hic
est

Uaque
lattus

Baja

Bavari

(qui

Baguam)
proxima
ali\

sumun-

""" 723 consecratur episcopus nulli

irchiepiscopus dein
"
:,,/

tur; Bavaria tamen

scdis

per Gre-

m
non
cia

fd
re.

est,

ita

Us

nostrum,

legeruni idem,

'//.

demum

anno 745 ad

Koguntinam

e;

explicat

emm

antej

".

metropoiim constitutam, electus a Frannbus,

parte Bavariainobisproxima,
Vortc
-

xdest,
li

m pi

atqueaZacharia Pontifice conde

his fust
,

Baudrandnm:

Disputal

Serarius
,;;

in

Mo-

Nortgovia,

,..

Bohemiam
extensa
,

J
K

tum in Bataviam missus Gregorius ^soriug, diximus in Commentario pmoio S. ' otim, ut quidam volunt, Batavodurum, "//< Wyck teDuersteJe, celebn erai Gre.

Q*a anctoritate

Northgoew, Germanias provinc.a inter Danulnum duvium el Franconiam Palatinatus supeno in qua nunc
.

"" tenpore,

postea
el

vero

""/-"

eversum

Vorlmannis < Modicu

a

saspe
o

Francocomitatus Cambensis, el pars t aW RedniUum i,.,,,, trans Rednilium Quvium, ad ortum , quam Nuremburgens.s burgraviatus pars mites periennt. reri eju
BavariaB,

nim
nui

Wiunebaldus,

aliis

Wunebaldus, abbas fmt

Hey-

i6o
1
1
,

VITA

S.

GKKGORII CONFESSORIS
:

LlDCRRO
RPI8C

Eeydenheimensis in du*ces\ Eystadiensi cujus ActadeditMabilloniussec.8Bened.part. tapog. /76\- nos dabvmus ad /s Decembris, quo ejus celebratur memoria.
o
siniiiii

lonium.
S.

Swiberti tom.

Laudatus Sollerius, Bolland ',"'"'"

i

Martii

secutus
!"',""' tertia

ckelmum
profectus
itinera

anno 738,
esl

cum

S.
et

Bonifacius,

Romani
S. Greirc

alias Sturmius,

abbas Fuldensis,

de

pulum factum,
Gregorius
Vita
//.
S.

Ludgerum
favet

duo

quo laudaPus Wabillonius tomo assignato apag. 267; nos de eodem agemus ad 17 Decembris, cultui ejus sacrum. Bodecense, Buchonia rectius itaenim \ts. p in qua ad Hpam vocatur silva illa, fluminis rnhhr conditum Fuldense canobium.
: I

confudisse;
///

UU

""

""
V '""'

sentent
/

hic

nominetur Pontifex'
puto.

mc sequendam men
dicitur
:

Rem

explicabo

Ludgeri srnpe
Misil

p auc u
%

mcmorata

cap.
eliara

t l

(Gregorius)
a s.

cum

/v

lioilrrrnsr
ita

deserta.
In
editis

(Lebuino) el Marchelmum genere ortum Vnglorum, el

Librordo
ni

servum
instructum

Dei

de

r
s

Electi,
s.
,

Ms.

habetur

episcopo* Wili

electis.

pueritia

sanctis

,!,.

wigbertus,

abbas aliquando Fritislarien

prvoatus obiit.
tom. 3
Vide
icta

eum

praponerel

populo.

uinc

willil

tis

dein Ordorfensis,

discipulum

illustrata

per Sollerium
uti

[ugusti a pag.

Hujus
nsis

sru

Burchardi episcopi Herbir Wirceburgensis Megingodum cui

S.
,

fuisse t utrimque dicimus. i/ /;/. landus in ictis S. Swiberti memoratis pag ,~n num. i-j opinatur, vnslructum a s. \y,ii',iir tn i do Ultrajecti usque ad annum circiter 45
' t

tuccessisse

diximus,
I.

icta

dai

etiam Mabilloaius

dein

Romam
venisse,

m/issum,

ibidem

Gregorio
inglia

anm
/;.

n-t.

Colitur S. Burchardus die li Octo-

738 adhmsisse.

Ego oero existimo ex

ibique

bris,
i

ad quem ejus Acta apud nos dilata suni

\is

mam
siim.
hiiins
iii>

Bodecense jubentibus.
et

ab
Ms.

roilrm
ii

ad

Gregorio adjunctum anno Itrajectinam scholam

circiter

ii

Senatus
ei

populi

habei
vn

nostrum
.

Ful-

ubi

S.

Willibrordo ab anno
sit

7M

dense,

tamen omittitur
esi

editionibus

quas

moribus
15,

habemus. \ Lapsus memoria

rio
\

mtatis

institutus apueriiia, idei mii Hi : mortuo autem S. WH-

auctor;

nam

a Grego

librordo ibidem sub

sr.

Gregorii disciplina mansitadhibilum,

ii

ordinalus

esi

Bonifacius.

laboribusque apostolicis ab eodem

est

Mendosum hoc putai in notis Mabillonius; quiajam ante Bonifacius, oocatus legitur; nempe iii litteris Pontificiis anno 749 eis datis, et inreligioso presbylero. scriptis Bonifacio Ua lauilutns
7
/.'/.

non

dubiu/m. Rationes cur

ijiins

ita

sentiam, sunl

rurnr.

hmilrr
o

<

ipliriihn.

I'nmn, sn
institutm
statim
<

intelligitur ,

cur potius a Willibrordo

dicatur,
ii.l

quam

Gregorio, quod ab hoc

sit

aucior
iiln

iii

innalibus Benedici

ad

annum

Willibrordum
Willibrordus
ir\

missus. Deinde non

ab

illo

anno nomen

Winjridi

mutatum

S.

adolescentem,

seu puerum,

ul

Confirmatur hoc ex inscriptione epistola Venerando inter Bonifacianas 35, ubi legitur Dei fanmlo Bonifacio sive Wimfredo pre sbytero. him itaque a prima in Germaniam missionenomen eidatum Bonifacii, Dici tamen potest, jussisse hoc tempore Pontificem, ut wlo Bonifacii nomine passim uteretur, idque ab auctore signi atum. Res non majjni esl momenti.
i

Romam
sic

missurus

fuisse,

quem,

ul

w-

pra dicitur,
pulo.

instituebat,

ul

eum

proponeret poet

Tertio,

omnia

inter se,

cum
esi
\

dictii

Ludgeri
to,

belle consentiunt, nec necesse

Ludgerum duo
eetas

Bonifaciiitineracon/udisse Quar-

Harchelmi
ut a

hoc

\,

ipsum
circa

exigere

videtw
765 Har"'

Etenim,

diximus

annum

chelmus
qu\
ih,

Gregorio missus

est Irans

Isalam;

/.

Iu
es

hir.LMlale

*!

sii|"|ilii'.iliuiio.

Itu

Ms
Ms.

<<!,

num.

insinuatur,
:

Marcellinum

habent

in

largilatem etc.
aliis

fuisse granda3YB aetatis

non fuissetaulemgran^

.i.i

Qujus

ab

omissum,
lugusti
bis

habet

no-

striim

bb Bailletus ad 25 3 srnhii. Gregorium

Gregorio

num

cum Bonifacio Romam

tubjunguntur, ad

profectum
C
,1,-r

rssr.

a qua
refert.

hic facta

Quo auctore non indicat, cum biographi oeteres neque divinare possum
secundum
de
rst,
,

anno 765, aui paucis annis etiampoanno 738 puer circiter i-> annorum wirio adhmisset; namque adhucmultum eetatis, " fuissei ab anno quinquagesimo numeros subducenti. Si oero dicamus Gn discipulum factum anno 723, decimoquinto tram tis anno jam anno 765, si non serius
,i,rr<r

mtatis
si

slerius,

nihil ea

secutus

Conjecturam opinor, quod jwnior in primo itinere oide

re

habeani

retur Gregorius,

quam

u\

discipulos sibi
significat

aggre-

gare
i

possei

Ll

manifeste

Ludgerus,

eodem hoc
B
rsi
.

itinere
a3
.

ommia

facta esse,

dum

Isalam fuit missus, anmum agebat quinqw nniiii septimum, de qua atale dia polest. grandeevam. Habes rationes, cur putem adhasisse, P os chelmum anno 723 Greg MS .. que Willibrordi discipulum factum Q
i

Bonifacius
id

sacro gradu

mblimalus

est,

di potest,

quod episcopus
qualis fuii

tot

curis

ei

Novembris.
jinii

consecratus anno 723 die 30 Ostendimus etiam in Commentario iihrn quatuor annos sub disdplina Bonifaepiscopus

distentus,

ndeatur eum instituturus

tis

Willibrordus, fuisse ante

annum

14,

aui

(5,

cum

<" ante illam atatem

hoc
trai

cii

fuisse Gregoriura,

dum

hosc facta

sunt.
ut

vdcon-

Irm

itaque duptex

hoc

iter

Romanum,

oirtutis poni possint fundamenta. omissum ild Germanos, ila Ms.

jecturam i/n sua de eetate Gregorii sententianon improbabilem proposuisset; non ut rem certam
%ime

nh

editoribus

ee

i/v

Bodecense,

Et

cos

secnm

biden

;i-

antiquorum auctoritate enarrasset. Ilarchelmum. Alio nomine Marcellinus dieiqme apocrypha S. Swiberti Vita suppoEgil de
illc

sumpsit.
it

///

\fs

Bodecenst adjungitur

Prasaica

... niihih

illis.

est.

eo
cst
.

702
,

1'lrni

SolleHus tom. 3 Julii pag. quem cum S. Lebuino >>'

hodiernam
/',

Transisalaniam
rirrn niiiiuiii
7<>~>

missum
.

narrammut
/niiillo

nhjiir

'Hll

forlt

serius,

missis

perperam ab eodem distinctus in preel apud Habilseculi 3 Benedictini part.

-'

apIIT

DIE VIGESIMA

QUINTA AUGUSTI.
i<-

261
oluli >ne
:

(ratrom

interfecl

-/.

exemabsolvi,
cibis
11.

ploque
i

posteris

profuluro

>i

jussil

eos

Lddgbro
KPI3C.

balneari,

\rsiii,ns

indui

mundis,
ulterius

atque
:

refici.

Tunc
el

ad

se

ductis
ul

praecepil

dicens
lale

4
in

CAPUT

III.

cavete,
,

non

malum
ca-

perpetretis
El
jussil

ne

detorius

vobis
,

aliquid

contingal

11:

pace

deduci

admonens paterna
suis
i

Jnsignu
nitas

Gregorti

in

condonundis mjuriis lrdatus:

ritate,

ui

;i

caeteris

propinquis

caule se custoad
brnc
Lse
<li-

direnl.
cturi

episcopatus Vltrajectensis ei
discipuli
:

Quid
siiinii^,

nos

modici nec

infirmi

qui
ubi

minimi

verbi

ionera

vorii ejus
tutio

eorum

egregia insti-

absque
lemus
'

ultione,

facultas
perfeclis

suppelil
lalia

virtutes alios*

Dum

de

cognosi imus,
1 ti

pensemus, ubi
quae
iii

nostra
tale

infirmitas
vel

prostrata

eat,
:

numquam
magis
obtin

aliquid

menle concepil
dicere.
lai

Qere

libeat,

quam
qui

aliquid

For-

Ocii
.

quia
,ir

adhuc
mogistro

fralrrt

'"

llllll(

s.

usque communiter el mixtim Bonifacio, nunc el martyre

discipulo
ejus,
;ta

silan

bunl

nobis

veniara
in

rymae

apud

pium

judicem

Deum,

meritis

fiduciara

e
(|li;r

Qregorio
poiui
,

electo

raodica,

r\

magnis,
utilitatera
literis
1?.

de

>an

e el

con-

habere non possumus 20 Sed <i hoc silenlio

minime legendum
viro
fei

est,
<li-

desiQH'i'ni
l>u$
1

duo

oce.isi

"

vers aiione,
pl,,,,,

ob

audientium,

exemcuravi,
et

quod
dici
111,11
.

Marchelmo
cujus
',1111111

venerabili

narrante,
1

lalTonibU'

futurorum
specialiter

commendare
Gregorii
facla,

superius
sancli

memoriam
;i

Quia
per

posl

Itraji

nus;

deinceps
luleSj
,.|

vir-

magislri,

quo
ejus,
.

gratiam

salutiferae
,

praedicalionis

documenta,
interesse
1

Christi
fines

el

meritura

sanclilalis

oranes
.|

conR.

goibus
raj
gl
;

erudiri

licel

indignus

el

me-

naliones
;>

illuminatae

suni

ipse

nie

,i,

infantia,

paucis

aperire

negligam

Grregorius
ei

Stephano
el

apostol cee
re
;e

Sedis

Praesule,
d
:

primo

euangelice
(juo
1

de

dignum et mcmorabile opus, ab ^o existimo, intimandum peractum, indulgentia inimicorum '/. el remissi

ab qua

illustri

religioso

Pippino
ift

auctoritalem seminandi
111

verbum Dei
,

Presonia

primus
e,

S. Willibrordus
in

cognomenl
illius

mirabili

caritate,

el ei

posteris
fratres

proraturo
nobiles,

exemplo,
el

chiepiscopus
vii

conversione gentis
1

initia-

implevit,

Fuerunl
generati,

eximii
alii

rudimenta Chrislianse Qdei

.

ura
1

discipuli
>i
.

de

patre
el

el el

de

matre

ejus

nati

deiiulr

senescent'
111

,,,

111

oporr

ei

stabilito

fratres,

tempore
minores;

viribus

secundum
eral
,

saeculj
iu

opatu
ei

loco

ipii

nuncupatur
t,

Trajectum,
ad

dignitatem
sequio esse
qui

quibus

necesse
esl

obali-

alio

nomine Wiltaburg
de
hac
luce
el
,

el

Dog

majorum.

Faclum

aulem
a

ut

nmiiiiii

successil

S. Bonifacius

r\

majoribus
in
.

fratribus

honorali

rege,

mitilluc

terentur
ei

longinquiora
el

regna

Galliarum;
peracti,

idem archiepiscopus \ih candidum ipse

,

martyr, quem
el

oculis

meis

canitie

decrepitum
vitae
1

subsequi
yero

inhrerere

necesse eral

junioribus
et

Diiin

posl

spalium
placerel
suis,

tempdris
el

plenum virtutibus el dule tempore in ejus discipulatu

,

merilis.

Quo
mepius
prae-

ul

mperius

parentes
licenlia q

visilare

patriam,

accepta
fralres

moravi,
etate
h Er es

i>

Gregorius
fueral

prmceptor meus ab
cui
el

ineun-

senioribus

duo

uterini
ire,
el

enutrilus,
gentis
a
iae

successil

prajceptoris
-ihnii

mei Gregorii coeperunl

5

propo-

ejusdem
Ei

Fresonura

pastor
a

carpere viam

ul

ad

Pranciam,
amplius

id

est,

nairenl

dicator

ordinatus

lurale
111

solum pervenire
juvenili
in

potuissent. Qui

dum

supradicti
ni
ci
iil-i

Dei

Domino, i Eademque

principibus

cbarital
ii

\i;i,

audacia

securi,

quam
crudeli

Ormitale,

qua praedece
orchicpiscopus

san
h
<i

oporteret,

quadam
el

silva

latronum
sunl

c tus

videlicel
el

Willibrordus
Bonifacius
i

manu
tam
c

circumdati,

occisi

lugubre
qui
in
in

nunlium
iihlocis
111

dominos

Quod slalim eorum celari non

non
modi-

confi ssor,

martyr

atque

archiepi-

scopus,
irradiavil

larga

melliflua

erudilione
et

populum
adjulore

potuit,

dicbus principatum
liabuerunl
,

simul
i,

cum
qui

chorepiscopo
Brilannio
el

cum
19
gii-i

ipsis

-im

Aluberto
veniebal

de

gente \ngloel

Quod

audierunl
suos,

miserunl

circumqua'

niIII
.

magnis

ritae

meritis pollens,

eaani-

caph

trae

satellites

qui
<i

eosdem
i

lalrones

car
el

,|

MI

benevolentia

juxta

vires

Domino

studuil

aiftces
funlofi irndi.
'OS.iJlllllidl

exquirerenl
el
:

comprehenderent.
ligati

Qui

inventi,
uucli

comprehensi,
ei

stalim

ad
pce1 .
1

marum lucra Q UOt

.,,
j

acquirere
,.|

m;m

in

discipul irum
B.

muItipUci
rii

Gregoiise i-'<.

sunl
''i

licel

digni

haberenlur
l>

omni

bencdictione dilatus
biial
a

esl

II;|
.

crudelissima

mox
<i

morte

interfici
Iratris

Deo
vitae

ei

datum

fuisse,

Gregorius, nemo qui ejusdem

voluerit,
el

du-

""ii

ob

reverenliam
,

amorem
.

eorum
in
si

Viri

merilum
sapienliaa
h

pensare
ejus

pre

iomni
llm
'

Gregorii

cogitabanl
.

ul

eum

aliquid
,

iinui.i

ihesaurum
esse

investigare.
1

consolarentur
liomicidas
.-i

'psos

<i

mortem carorum inlerfectores eorum ad

posl

Propterea

el

>c

dignuro
suos
"i

memoria

ejus

dominium
,l(l

praesenUam
sm
el

pervenire
sm

facerent,
doloris

ut

quaUter mi.i conversando,

dilexeril;
,,,.,,.1111-:

discipulos

simu]

cum

eis

communi

salisfacti
' 1 '

miligal
s

sui,

singulisque
111

educarit, el fiUos pater lanto charitalis glutino junillud

'l

111

vellel

morte

ips

interfici juberet.
c
<-\

Qnod
juhenstul

apostolicum

sanctum

el

praa

fecerunl;
irnaliter

duos ex

illis

praesentai

dumtaxal
saiculi

cogitantes

secundum
inimicis
vir
el

1,1111

sapientiara

hujus,
.

quae
ul
I

pie

||;

" V|,|V

non novit.
;>

[pse vero

eral

spiri-

I;iIk

d ctus Buangelio ejuj

'"

Don
in

Jesu

bristo,

sanclo
:

quo

didiCeral

scriptum
facite

Diqui
in

A
''

" ni111
3

inimicos
vos;
.

vestros;
111

bene

his,

ore profer darum testimonium, non lantum es el mdificalionem audientium, sed opere IV ad quod ostenderel veritate od imitandum cunctis genlium a -111.1111111 d e vocatione, el elecUone Quomodo tn opostolo dictum constat, B Petro operatur juel omn. gente, qui Umel Deum, nim e^ una qua Ni illi. esl acceptus
i

slitiam,
i,l
l( .i

sitis

Glii

Patris
el

vestri,

qui

gente

ejus

eranl

discipuh

congregati

rs|

spiritoliter
el

'-,|,:i||s

eos

gratanter

suscepil
<i

ex
Ii:

omnium
,.,

vicinarum

ulrimque,

<i"

sua

salute sempiterna,

lanta

nationum QoriBus adunalarfiua familiaritate el mansuetudine

,|lir

,;

iGi
kUCT,
I

VITA
spiritali

S.

GREGORII CONFESSORIS
clarius
el
el

S.

qne

illuminati sunl

ut

luce

dade

D6I ia>

plici

vero

vestimentornm
e*

petnr agnosei,

quia

de uno
/.

usu,

patre spiritali,

atoue

monstravil exemplo

matre omninm
adunali.
stirpe

auditoribus
pra3ceplis

""
,'.,'

>'

charitate

generali

sunl

mone
ejus

,l,,r,ul

Quidara

Francorum;

enim eorum eranl de qnidam el de religiosa

el

Dei,

1,
8l,(1

nobili

Nam
ejus
el

legeral

scriptura,
in

genle
planla-

Petro
et

admonente,
siolo
a

Non
Paulo

Anglorum; qnidam vero

tiofte

veste

de Dovella Dei
,

pretiosa

diebns noslris
qui

inclioata
el

Fresi
ariis,

m
el

adhorlanle didicerat
esl
...

'^

el

potus non

num;
vel

lam aulem

regnum
Spirilu
.
,,

de Bagu

Suevis

Dei, sed
sanclo
,, l:

S
De

/.

pax,
vero
'

gaudiumque
,

de
;

Dens mus alnmnus. ^2 Quibus omnibus

que dt
iiiiiiin

quacumqne natione ei genle misisse! eos quorum minimns ego sum modicus el miir-

111

9uid

dicam?
ul

2
m,"!

temperamentum,
^postoli

vix

umquam,
vino

secundni

dictum,

modico
i:

undecumque,
pius

quasi

ad
1

uteretur

sel
'i

aqua mixtum
adimplevil
subjectos

o\ Ile

c ille

ii

pater

curat

gorius

et

spiritalia

nnlrimenla
corporalia
el

el pastor Gre* doctrinarnm et

tanturn insBnJ

hoc

apostolicum

dicium;

sed

omnes
iniii,
ui

ei

sibi

eloquiomm
devotione
ratus
a

Dei,

el

alimenta
:

eadem
inspi-

vehementer semper

numquam
inferni

adrno

ebrietalis

proouravit
exarsil
el

malum

donavil
in

el el

ila,

incurrerent"

sed

velul

fbveara

Deo,

amore
pene

inslitutione

pracavcrenl atque mdestruclione,

tarent.

discipulorum,

nnllus

praaterirel

dies,

25

El

de

vitiorum

quo non
sedens

primo
singulis

mane

omnium
,

paterna

solicitudine

conprout
el

ur-

quibusque

venientibus,
vitae

tutumque Bediflcatione in propheticum illud frequenter

mtl%

sua

prajdicationi

qnisque inu.iMi
iiiin

qusesivit,
('io.|iii,i

pocnlnm
Dci.

proferre
el

propinare!

Posm
dissipes

te
,

nt
el

evellas
aediflces

el
el

destruas
plantes
;

I|mmiiiii

quoque
erant,
ul
,

disperda
auditores

discipulo-

volens

ejus

plurimi
el

tam

nobiles

lantoque
ad

suos

omnes dictum
snrgil
nisi

hoc
el

inlelligere,

praedili

ingenio
el

quia

nnmajdiB

doctrina

Dei,

arcem
disci-

quam virtulum
ficium
,

decor

episcopatus

bonorum operum
labes
el

merilo

vocarenlnr
ajqualiler

el

venirenl
el

vitiorum

plurimi
plinali
.

vero
el
si

eorum
non
n

imraunditia

edocti

destrualur.
el

lanlo
sran!

gradu
exigui
;

sublimali
sed

sunt,
et

mei
esse

itis

tamen
Dci

scientia
el

Sed el apostolicum illud omni laude dignum lestimonium citamentum charilalis Dei -i proximi,
,

gloriosum,

propter

in-

atque
in
:

charitale

exiraii.
iil

Operaa
11

prelium

dignum
sniuii-

de-

siderium
clnsione

regni

caeleslis,
s

frequenlissime
solebal audivil
il

Milrlur,

con-

qii(>(|

iiKnlo

\aleam,
el

prajdication

suae

aplare

Quod
in
coi

lornm
latis
///

teslimonia,

suis

in

locis,

sffena

chari-

oculus

aon
se.

idil
,

nec auris
quae

que

aon

Gregorio,

profectum
iiiain

abscondam. [nterim lamen de n. quaa cceperam pauca de mullis ad audienlium, proferre conabor; qno.

bominis
tibus

ascendil

pra3para\

Deus

diligen
liis

Sciens igitur

prsedicator pius,
scilicel
<\

dno-

bns
co,

leslimoniis,
intentis

prophetico

aposloli-

peccati
viri

reus esse
el

p trlim isco

si
,

de cognitis
vel

auditoribus

multum
Spiritus

conferri,

per
el

tanti

n,

Lara

profuturis bonis

extn ma

charisma

abscondilurri
implevil
caelesti
!

sancli,
el

quod

quae lam narrare uon incipiam.

I

Prophetam
secundum
abiit,

Aposlolum,
sua irtutum.

idcirco tam

Eral

enim
in

vir

ille

venerabilis

sedulo
oraculo,

i
el

prasdicalione
\

hoc

usus

esl

itiarum cont mplus, oura

di\
i

Sapientiae
speravil
boi
a
il

dictum, Qui posl

thesanris
in

aorum
[deo
i

non

nec
sunt

hortamento

pecuniae.
el
eli

stabilila

ius

Deo
el

mosynas
utiqne

ejus

di\ ulgal

ANNOTATA.
a
ii

ecclesia

sanclornm,
novi pal
.

Noveral
veritate
.

scriptum;

et
\is

opere

non

sermone casso;
:

Bodecense adjungit suorum.

in

Quia
id.
rei

radix
i(i

esl

n
iii

eam foi eam exh

Sicul

omnium malorum cupiditas quasi immane praecipilium

, 1

ei
in-

Mox
Ei
//'

Ms.; omissum ab
.

aliis.

c
.1

i/s

iiiin

iii

edi

irruil

el

prsecavebal
.

in ei

omniavari
,

bus.
(|ui

animam suam
,

enim cupidi pecuniarum venalem habent,

pei danl

Absolutione ex pamis scilicel purgatoriti pff heroicum charitatis actum, ad ipsorum refn-

timent
sic

ne
et

gerium
e

Domino offerendum.
i

prodanl
Vir
ille

el

Incra
foi te

lerrena

metuil
ea
,

in

\is.

Bodecensi
;

sanctus,

ne

abscondendo
\\
in

archiepiscopus
f

Cognomento ClemeM quod oidetur praferendum.

:

custodiendo
aliquid

perderel
i

ca-lestia,

idcirco,

quoet

Wiltaburg

guasi civitas Wiliorum. Ua

i

nom

Liescumque aui
paupei ibus

vel

o argenli

poteslalem
curavit,

natum prius
i

fuisse

Urajectum

testan

devenerat,
Euangelii
sibi

stalim
;

expendere
Vir
raceret;
ubi

,irii

dislribuere

ul

euangelicm
e1

cundum
rizarel

mandalum
in

Ihesau-

trajectensium egimus

De successione primorum episcoporu 3 Commentarii: r"

,

'

Lhesauros
el

caelo,

nec erugo

nec

non
[m-ir

Linea demolilur,
tur.
et aoi
r.i

fures

non

effbdiunl

furan-

exprimuntur, itl Dadanus, idulphus, tantum fuere coepiscopi,

es.

Eobanus,

quoniam totam spera

coilocavil
in

suam

lara

(irmiter

episcoporum adjulo)
h

expedite
ei e is

cajlestibus,
,

nihil
tei

enm
e1 h
el

Irchiepiscdpus

Eodem
quo
ipsorael

sensu

""/'"'
,

"'

poluil

nec

inretire

quod de
iebatur
,

renis

imiis

Henschenius,
affixus,

Bonifacius,

necdum
!
i?

cadm
virum
piiim
cis
el

tlelectabile

esse
el

in

mundo.

sedi

ab

Poniifice,

"v
en
su
'

venerub lem
cailesiihus

eleclum

mansuelum

miis,

vocatur

archii piscopus,

quia

ad
alleri

Lcrrenis
el

semper intentum, el de caduquod el babitu minus curantem

I

conversionem
ctns.

ordinatus,

nullique

monstrabal
24

ai

Lu

episcopus

Bonifacius ita etiam oocatur, Vam sedes Uoguntinus.

l

>/<""
l

ar

/"'!/"

Nullum
//

in
i

eo

lorum

invenil
,

supeilluitas

ab

mitio archiepiscopalis non fuit,

'

< l

sermo
IIIS.
,-l

Tvm
'"
,

jHllllS
.

UinperanliQ

el delra non jaclantia ctio, non otiositas sermonum; sed uno, eodcmque aoquaii ciiiu cajleris veslimenlo, el ictu <! semper conienlus eral et vi ex hac linguae munditia quanlaB puritatis Lae innotuil foris
el
ii
;

vestium

/'"' norem tandem elevata a Paulo Idus &" datam anno Dommi (559, I ecc les breve fuit gaudiuni. Ulinam qui illam Wj^ nunc infestant, prmclara Willibrordi,

cii,

Gregoriique

exempla

respiciant,

dileclione cor ejus

intcrius

pienum

erat.

i".\

sim-

que erga

Romanam

>"' Ecclesiam imilentui

iiiini

DIE VIGESIMA
obedientiam Vs. Bodecense ihiberto
,/

QUINTA AUGUSTI.
Buangelio
,

263
se

parvulo ad
-I

vocato

adhuc

rudes

kucr. 8

Adajberlo
S.

sed Alu-

Apostolos suos,

nim
regni
,

lp-is

fiimul

omne homi- luoobo

BP,SC
-

riiinil
01
'''' /y

voea tui
,,

vn

Vita

ludgeri,
.

;////

/,.,

rfe

60 Innlnninr

in qua Ymnl mlnva

nnm
111
1

genus,

.1111

c&slormn
;

qualiler intrare

debeanl

admonnil

dicens
el

\men

dico

vobis

ll( |,

ml

yenerabilis

de

terra

Jl.m oomine,
,',
.

ad

abbatem
plebi

Anglorum, HuGregorium, cupiens

iilius

conversi
intrabilifl

fimriiis
in

efficiamini

sicul

parvuli,

uon
'1

cooperante
.

partis
in
;

in

'11111;.

ium

regnnm caelorum. Boc familiaribus el com extraneis non

.
;

seili-

i(i|(i

. (

era nl

enim
el

rudes

flde.

Quem

abbas
1 1

mel exercuil
M-iplina^
,

sed

assidue

nisi

ubi

dlstrictio

f ius
,

libenler

susrepil

el

comperto
sibi

et

correcli< nis

inter
iste

subjeclos

aliud
et

ul

bonu
.

doclui

suasil

coepi co-

exigebat.
liens
el
,

Sed

dum

Vir

lam lam

humilia

pa-

m
,

,.,,

,,

mim
in
: i 1

fueral

idem
.

Gregoriu
sed

ad

pro

amore
poluit,

dii ino
,

contemptfbilia,
voluil
in

r|

..

u i lim

episcopale

dinatus

pre byterii

mi.i'

personae
el

indigna

el

ferre

aequa-

perscveravil

gradu. Vir

igitur

prudens Ui
Licentio
el

nimiter
ejus
iiiin

evenil

hoc,

qnod

diebus

L
.

.,,|

h;,v

scias, inquit,

me cum

con8ilio
ulll

episcopi

mei

huc

transmeare,

mitte
ul

meab

fratres

Qdeles... ad

episcopum

meum,
1

pene omniiius, qui eum noverant, incognioon erat, quia pene omnes hi, qui tanto viro impendere noluerunt, honorem debilum
ultione
sui,

eo ordiner

ego

et

illi

lali

enim
;orius

modo consensum
libenti
.

divina
coacti

percussi
el

sunt,

el

ad cognilionema
:

"

ppgebeo.
j,'.,.^
,
t , 1

Quod abbas
eura
.

Gre
eo

audiens

licel

invili,

reducti

ul

palam daBub divina

inferre
atei
).

aliumque Liudgerum ad Sigebodum nomine forliorem ,,..,,,,,,,! de quo Alubertus dixerat. Qui eumepiscopum, Muberlum ordinavil episcopum Sigebodum ,!,,,
el

cum

retnr

intelligi

scire

volentibus,

quia

aetale,

custodia

fortiter

intus

protegebatur,

quamvis
qui

lerdum
\

ante

oculos

hominum
ia.
.

superborum
Sed
qod
,

ideretur

indigna
.

opprobi
el

hoc

presbyterum, Liudgerum Posl anni anno inin jjli C

I

diaconum
vero

el

manserunl
rever-

lendere
proficiel
(|in

volueril

imitari

mediocriler
;

circulum

ad introilura regni caslestis

praecesserunt,
<!

dum omnc>.
paterentur,

,,, lll( ...

,ui

missi

erant,

Domino gubernante, per

Gregorium;
valde
in

eamdem viam

talia

yen erunl
ii

ad
eos
.

abbatem
gavisus
eo

qui

benigne

mdum
ibanl

dictum
a

formam
multas

Apostolorum,
gaudentfls

qui
'i

adventu

eorum
in

flagellati

conspectu
per

concilii

,.,

mans ii
i/s.

cum

Alubertus
ninniiiiii

collaborans

opere

dicentes,
in, s

quia
in

tribulatioues
l>.

oportel
h

Doniini.
k

intrare

regnum Dei
quia
inter
ipso
,

n,,<lrrrn*r

viriuiiim

charita-

2'

Verum,
esl

virtules

maximas, opus
e!

eleemo$yna.

eleemosyn%rum
1

ab

Domino
01

redemplnre
liptura-

/,
ri
i/s.

suevia
satis

scilicet

promncia Bavaria pro-

OOStro
ctsc

onl nalum

el

sansalu-

ninii
111

nota.
Claritalis
'" /

novi

Teslamenti
laudanl
.

veteris,
.

hoc

opus

nostrum
\ui
aliis

liferum
Ms.
/ ;
'

e1

glorificanl

de iargiflua eleead
.

r.inii

legihir

in

"

rai

non

mosynarum
posleritatis
el

dalione

B. Gregorji

memoriam
pauea sunl
virlutibus

item

"/

imilationis
Floruil

exemplum
enim
in

Vel

wi

Ms.

"/"

habent
ex
et
i/s

etc

proferenda
.

Vir

ille

p Dedi

hunc
habent
n
1

locum
est

Bodecensi
ilii

cujus
w\.

ahis

muilis,

sed
fuil

maxime
semper
,

eleemosynarnm sacra
intenlus,
in

sensus

concinnior

amplior.

cum
ei

puriflcalione
ui
iniiii
ia

lantum,

Fuldensi
iiini.
1

superstititio

vestium,

omitr

sibi

auri

nihil

argenti
r<

prater ecclesiss
sei tfari

ii

oliosilas

sermonum.

necessai

minisl

ria

umquam
substantia
el

voluisset.

e d
busqu

el

de

alia

sua,

eadem
;

be-

oignitate
l

largus
hrisli

habebatur

dilatatus
el

pauperiniel

semper
ea
, .

proficuus,
victu

pius

CAPUT
Aliti'

IV.

hilque ves
\

sibi

ex

exceplo

quotidiano,

!i,

iimplici

voluil
in

reservare,

ponens

spem

vnlutcs

trifinitilis
:

paratystS

fulum

juam
dicii
.

totam

magis
in

tremendi

exarainatione ju-

quam
ri
I

prascnti

locupletalione

thesautacile

,,

pmdicta

obitus.
p,-

,,i

diviliarum
hrisli

mundi.

Edeoque
potuit,

tam
quae

amore
.

omnia
ore
Aii
el

largiri

ha-

L)ebal

ex

cujus

exemplo
:

E,
.

quoniam
quod
"n
.

superius

uno
vir

operis

teslimo-

,i,

quaa

faciebat.

namque d
el
,

eadem Quod
fide

didice-

supei

nin,
jjj
"

i,,i,i

religiose

Dei

Gregorius,

YObis
,1,,

date

eleemosynam;
Patres
in

ua
ei
a

munchari-

iiatort,

'

ll,l,ll

itni

Dominicam
multa
bonoi
p1

orationem

de

remi
defe-

.11,11

^obis.

Consideravil

eadem

implevil

operum
illud

insignia

,;,,..

sanctos

veteri

Testamento
frucluosis

Deo

raonstrantur,
cil

libel

referre,

qualiter

donalos,
de
elee

in

quolidiana

conversatione
<i"i
ei
;

sua

de

omnibus
derogaebs

eadem spe operibus synarum

unde
el

remunerationis sempiternai,

semper
Propheta
devotio-

obtrectatoribus
banl

suis,
riUis

aliquando
qualiter
<'i

fuisse

sollicilos

in

Psalmo

S.

propriis

insligati

non
,,

bealiludims
posuit,
el

lestimonio
:

hujus

operis

quasi
sea
;illnl
i

pro
quasi
'!

detractoribuj

exhorruit,

odivit,
<'i

dicens

Beatus, qui
in

intelligil

super
il

amicos

el

adjulores
Psalmislse
el

semper amavit,
dictum,
quasi

egenum
Dominus.
sanc to
tinguii

secundum
eos
os
;

Tamquam

Sed

eum pauperem eodem opere el ahus Propheta de

die

mala

liberal

Jurdus
aPeriens
sal,,s

non

audiens,
.

suum

benigne
eis

mutus non cum eisdem conver,

laudabililer canil

el

dicil

Sicul

aqua

ax-

ignem

ita

eleemosyna
ipse

extinguii

pecca
in

esl

uihilque

negavil
ei
.

quaa

amiois

im-

tum,
ne

Dominus quoque
Sanctos suos
efferl
el

pro

hoc opere
sua
el

die

pendere debuit.
'wgiente
P "
.

Unde hoc
munditia

nisi

gratia superna

tremendo,
benedicli

gratia

benedictio-

praa

mentis
parvulus

egregiae

\''""-

sempilerna

extollit,

dicens

VernUj

quod
,

tamquam
tam
teti

tam

oblivioQeri

*" s
1,111
'

injuriarum
Sagitta

lenax

virtutum

va-

enim
aures

aermonis
;il
.

,,|,ls

corporis
^eraciter

non lantum sed eliam cordis au-

Domini

regnum, quod quia osu ab origine mundi Yobis paralum esl uUvi, ei "< dedisUs mihi manducare; e rivj operuisiifl me ei rui,
Patris

mei,

percipite

distis
etc.

mihi

bibei-e;

nudus

lv

penelravii

el

illuminavil

ubi

">

Tai,.

B.6regorius

ie

ulroque

lestamento,
111

264
Air.T.
S.

VITA
doclissimus
praecepla,
erat
,

S.

GREGORII CONFESSORIS
el

in

quibus

intelligendo

pee
fa-

antequam
ritn

[pse

veniat.
,

Quod qnam
probavii

rietrando
RPISC.

divinam Scriptnram legens

praenosceret

rei

"""'^
ein
"'""
'

verlil

in

opera
fiictor

et

non
in

auditor
lege Dei
el

obliviosus

tridno vel dui

qualridno
et

transiium
filius
,

ctus,

sed

operis,

semper
.

erat.

optatus

electus

ejus

\\\L

Eiamililes
mite
clara
libus,
,

Christi,

audite

intclligite

el el

assuprae-

pinate,
tali,

cunctis
ejus

aescientibus

excepio
ante
nr

r>T

"""
1llr

exempla
u1
et

Pairis

hujus

reciissima
in

qui

adventum longe
illos

7'

aobis / eliam adhnc

corpore
ea
,

viveninde

30 Tunc
tuor,
salubri
in

continuos

rres
et

die!

intueniibus

ac

diligenlibus

comm.mi

utilitate,

m
^-

tolius

hLF*' *
"
'."'

crescal

gralia

Dei,
illi

remedia,

unde

vuinerum nostrorum creverunt lantarnm virlutum

largiens
el

aegotio,

dum

ducerent,

sano

cumque
nii
ei

desiderabant
dies

invicem

ornamenta,
28

extremus
el

conferentes^ "
hujus
d
1

mortulitatis
saluti

Talibus successibus

vitae

meritis

bealus

am
tes

regni

"

perpetuae

pradeslinV,!
desid 61
diuiias

propc 81 genariu ripitw

9

abbas
s

meus

el

praeceptor

Grogorius,
proficeret,
el

dum semprope jam

adfuil

Circumsteterunl

eum

discipuli

ejus,
'

per
,

in

melius

crescendo

isicor;

l(

S eptuaginla

annorum
hominibus
vellel

g aetatem lam carus Deo,

adhuc quamvis infirmum Palrem nmi h;il "' n '- H di ptando

^
in^
'

dicere

ad

quam
in

cunctis

perveniret,

dies,

cem
[pse

Non
vero,
,

moritur
viribus
,

qua

militem

suum Dominus
ad
largii
1

adhuc melioran,

hodie; non moritur hodi adsumpiis, quibus raluh

licenl

do subvehere
rationis
ei

sublimiora
,

el

remuneejus de-

Hodie
dictis
a
,

inquit
jussit

volo

am

habere.
sancli

ii

praemia
el a

quae

meritis

se

ante oratorium
ci

Salvatoris
,

bebantur,
esl

operibus
corporali
h

fructuosis.
in

Tactus
latere,

itaque

discipulis

portari,
et

oslium

aperiri
sacri

ibique

ea

molesi

sinistro
el

quam
eadem
Deus
e

oratione
et

facta,

communione
intenlus,

Corporis

paralysin
moleslia

medici
el

vocant;

crescente
dies
,

Sanguinis

Domini accepla,
caeleslibus

aspiciens

ad

alta-

ingravescente

per

singulos, se-

re,
\1\1i

mente
cui

ad

Domhiuni

B cundum Scripluraa
ftliura
suiiiii
111

lestimonium
palriam

flagellavil
,

perrexit;
:

tanlo

lempore

sincera

mente
noslro sancto

ser-

hac

peregrinatione
ail

quem

praestante

eodem
Patre
el

Domino
Spiritu
saeculn

Jeso
vivii

cino eral recepturus

niiifi
:

caeleslium mansio-

Christo,
el

qui

cura

tribus
est
illa

replus
i

enim annis ante obilum suum, arinfirmilate. Sed eral langnor talis,
i

regnat

Deus,

per

omnia

saeculonun,

Amen.

ul
,1,1

111

primis

ambulare
proprium
,

posset,
et

vel

manu deduci
suoa
i/s'.

ANNOTATA.
Bodecense veneraiionem
ita Ms.
ipsius.
editis.

profeclum
[
1

subditorum
est

el

I" [ui

quae

ad

aedificalionem

pertinesed ausa

bant.
sicut

Quod ulique agere non tradere semper solebal

,

oblilus;
destitit

b Dei
c

Caelorum legiturin
\Is

non
et
,

idjungit

Bodecense,

et

memoriae

fnleli-

ditoribus
lniis

suis

libros
\;iin

divinae
ri

legis,

monita

ter

commendanda.
:

aeternae.

condiscipulis

melioribus-

d Ms. dictum sententim Christi prmponit

Aii

qne meis
k et
imlii
.

in

tradidil

eadcm moleslia plures tradidil libros; modico Ludgero k librum S. Augustini quem Euchiridion id est Manuale, ipse
,

namtjue,

quod

deest

in

aliis.
tdi-

1/" e Ms. Fuldense legens, ut posui derunt, legem verlil in opera. Et etiam

omit-

nuncupavit.
:".)

titur
ita

ii\

utroque
111
c.i:

Ks.

Baec

ngendo B. homo

Gregorius
ipsa

el

Nobis
patcl

Ms.

Vobis

alii
,

habenl,

non
post
se-

membraagro- b profectn spiritnalium successionum in ' """" ludine sna numquam desinendo, auxil

aegri-

vt

noslrorum
scilicet,
,

quod paullo

'"
1

per

sin-

quitur.

'

gulos

d es

sanae

menlis

sapienlia

licet

imbecilli
re jni
iki

Tnchoato
rio prmvio
h
. i

sed

nondum
<

impleto -

pi

adictus

corpore,
caelestis
tio
I ri

el

quod sibi suisque ad ingn gaudium proficercl sempiternum, Ter-11111

septuagesimo

ut probavimus

Comnaitor

2.

tandem an " more, IUVM

, '

nchoalae
1 1

apgi iludinis
...... transiit,

quasi
1

au-

//;
.^

i/s.

Bodecensi Physici.
.,
,

'i I

11

'

'

_ per ignem
j

1,

11

., corporis fati^ ^,.

gatii

purgatus,
erat,
essel.

ad

id

pervenlt,

ut

ubicumque
porlare

ojuis

inter discipulorum
E1

cesse

nec

manus lunc quidem Vir

cessavit,
aut
caele

ne-

^enerabilis
aul

ab
suae

opere Dci
legere

umquam
coram
,

sed

divinos

.... ^ Ambulare Ms. Fuldense, Bodecense deafflutrumque sine etc, quod ab aliu junctum. Cuik Ms Bodecense : Mihi omnium minimo '" "" 1/""/ Ms. Liudgero. Hoc laco gero.
,

bulare ;

/i

libros

se,

pro
lia

eadem
psalmos

mentis
canlare

mani/estum
1

facit.
li"-

exercitatione
:

ad

Alb&ricus

nc/><>s

Gregorii,

non

"'

sicqne ad extrema perducto imbeassidue fecil membra corporis, quae jam tunc leclo semcilla per

quibusdam Scotim
cessor Gregorii fuil

aut
in

\ngli&

adscriptus,
lt '"' "
1
1

episcopatu

suslenlare
,

nei

it,

candida

facta
ul

sunt,
inno-

ac nitida
tesceret
IIIlli; intus

ad

inslar laclis
in
.1

vel lanae

albae,

epi& administrando, Colonim consecratus Vovembns, ale ' Cultum habere dicitur
'<

^
Hllt

videnliljus
I

quanta
Ul/UIIQ oculis
, I

mundilia
" Dei.
1

spiritus

ilc

llcllil

inill haberelur
el

(II :il coram

Tunc lUIH
ibidem
,

ccepe\<^
<
<

1111,1

conqneri
alriusquc
transiln
elecli

contrislari

qui

adfue-

agendum. iii-, Nempe slirpis ac generis l/uum.->. it<in|" III ""I" "/ notis \tabillonius. U ego domum
cn pluribus
1

sui, s

"/"/" (
(

111

(/
.

nini.

srxn^ necessarii

amici

tam
tolius

il'

sterium Ultrajectinum
gorii discipulos

intelligo,

omnes
"'
'''
.

.jns
/

<-iiius
liiii

imminente, quam
Albrici
/,
;

de

larda///

sperasse,

llbericum

^
/M//i

/M

lione

ejus

in

<ino

recto ecclesim
tiii

successw Itrajeciinm Gregorio

domus
in
,,11,
,i

spes

magna
regali

incubnil

qui

Lunc
,

tempoi
!

is

rci

era

successil

ltalia

eral

servitio
esset

occupatus
coepit
<'t

ne-

notum quando
!'"

venturus.
jecurus,
ccepil

Haec audiens

pater,
|

dileclus

Gregorius,
sei] so

condode
filio

ere

moerentibus
el

de

Us. Vnliense n Aliquid, ut habci minus <-<""/"^ illud hactenus posuerunt Spintu jungitur in Ms. Bodecensi """J' //ir futura /"" lante ex >/<> colligas, smpius
.

tditoW

solicitus,

consolatus
corpi re

eos

sicul

frequen-

Gregorium.
11

ter

sanus

ante
n
,

solebat,

inler

communia
ac
di
,

colloquia,

prophelicura
Nolite

aliquid

in-oferre
,

Familiam mtellige Ultrajecti congregatam nam de carnali famim

:

w
'"

,,

^^
ng

cere

limere

non

transibo

inquil

ra

tunc

/inf

Sancto.

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

265

DE

S.

EBBA MART. & ABBATISSA

CUM MULTIS EJUSDEM MARTYRIl SOCIABUS

.

IN

GOLUDENSI SCOTIiE MONASTERIO

c. C.

SYLLOGE HISTORICA
ab Distinctio hujus sanctae Martyris
alia

synonyma ejusdem
marlyrii.

ccenobii abbatissa,

I.

tempus

et

modus

IHRODCCCUU

UT
n,7
,

DCO

LK<

hanc Amoldus Wionus ejusdem rem cum allera

iissa et

sanctam Marty-

stanti

fecere

animo
et

quo

facinore
a

dnplici

lau-

nommis nhbaconfundit,

reola

virginilalis

martyrii

c^lesti

Sponso

sancta
,

mgmeperperam
ritee

dum

donata? sunt.
nasteriensis

Rem
in

totam narrat Mattluieus Weslmocujus verba nos

g
/24 et
Fuit,
/2.7

quam
B

Ub

&

ligni

cap. 28,

apud nos parte

:

bistoria Anglias,

fftonw

\ecmda
Ebba
occiso

istius

Operis pag. 516

sic scribit

Sancta
patre

postmodum referemus.
'.

Ethelfridi

Northumbriae

regis

fiha,

Deinde Camerarius ibidem pag.

abaltera me-

Coldingensi, monasticae regulae in coenobio

in finibus

de
alia

S.Ebba seniore h&c subjungit

Ebba
virgo et
abbalissa

scio,

Kw dkMnstt.

quodest
ita

Scotiae, colla submittens,

in abbatissam ehgi
circiter
,

eo

se gessit, ut

sanctitatis suae

tandem opinionem; anno

inler

et

ob
a

Oswaldi et
tos,
cla

Nortbumbria orla Oswi regum soror, quae apud Scoiilololatria,

dcxxx

relicta
fuit

fidem
,

Catholicam
de

edo-

Romana
illa

Sede

Sanctos
sibi

refern,

pluraque
Ilcec
,

in

insula templa

dicari

merucnt.

ne

in

Danorum inlidelium libidinem

et

incurrerel

nasum

superius

labrum

sibi

cultro praescindil

quod ejus sequuntur. religione tuenda forliter

exemplum

reliquae

moniales pro

casta

qua Boethius : Ebba unica Elfredi filia capta raptorem divimare in scapha arrepla na evadens ope absque humana ope evecta est, ac tandem in quod ab ea Forthaeae ostiis ad promontorium
sub

annum ncxxiv
,

Tandem omnes

> Ebbce
sacro

nomen ad nos
ab
antistite
loci

tulit,

in

terram exposita,
inler san-

injectus.tamquam monasterio inclusas ignis ab lioste hostias absumil. immaculatas

1 Wionus
rum
gint
alia

accepto velo,

vir-

multos errores,
cusari

hoc perturbato elogio committit qui inter se conciliari ><! ex:

effecta,
,

ctimoniales ibidem degeutes est numerata. Matandem ac antistita sanctarum virginum ter imitansese virtutum exemplar omnibus

tynony-

ma twpiur
wm/Wii,

nam primo prtBter m ui elogii testes ibidem citat Bedam j Anglorum lib. i, ecclesiastica gentis
nonposstml
ubi sanclus
niore,
ille

alios

hu
i9,

diim

praeslans,

probalis

moribus

ac

sancto
perse-

Histona
cap,

vivendi instituto ad vitce exitum autem virginis Ebba2 vcravit.

tyris
fit

feliciler
illius

et

mar-

modo autem
potuisset

scriptor meminit de S.Ebba seQuocujus Acta superius illustravimus. oenerabilk Beda mentiomm facere

etiam

de kac

S.

Ebba juniore

et

martyre

Sanctas homonymas aliiquc Menologi duas hasce distingumt, ac diversis diebus annwnpassim
timtt uauthicmanifestus

diem.

Etiam

commemoratio ad xxv Augnsti Ferrarim, Menardus, Bucclmus

Wionierror ulterum
p

qmplus quam centum annis post obitum Bedce allcpalmam martyrii consecuta est? Prceicrca qui marWestmonastericnsem , gat Matlhamm 870 tyrium hujus S. Ebbae junioris anno Christi hic ridebimus. Quomodo igitur affigit, m infra convcnire potesi annus 870 sancta Ebbas seniori

'

Quomodo denique Wionus asserit, S.Ebbam seniorem anno 630 propter publicam sanctitatis famam ab Apostolica Sede mter Calites relatam esset, fuisse, r ,,i tunc temporis adhuc juvcnis
ii

refUtatione nonindigeat. parachronismum 5 At Bucelinus m crassum xv^ Augusti elogium umlnpsus est, dum die cuuu/uc ab hodierna S Eblxr senioris concludn, Migravit ad Sponsancta Martyre sic distinguii obitum sancli Culhbert. anno
:

^jjjjj^
>
.

lni

illurseculo

Hndecima:

sum quarlo
Chrisli

ante

tt

usque ad

annum

Christi 6S3

ritam

protra-

"rii.

in

Commentario prmio
Camerarius
rirtutibus
in

ad tjus Acta

superius ostendimus.
3

David
aliisque

Opere de Fortitudx

"uam Camerorii
ttt)

'"'

que hanc

Sanctam s diem secundam Aprilis, apud nospag. l%% /"'"' sende hodiema Martyre ejusque sociabus ita
bit
:

Scotorum melius utramad distinguit, dum ibi Ub. 3

cujus DCLXXXIY sive i.xxxv confundunt cum gestlS sancte storiam nonnulli n niartyejusdem coenobii abbatiss...Ebbie II de qua sum..xx Christi ris. quffi claruit anno Septembns. Sed dum perius egimus ix Calendas rfiexxn AugusU ;, calendas Septembris aui junioris et martgns, leqimus elogium S.EbbaB ibidem biseurnadauod Bucelmusnosremittit, diserU e.r r rcssum Hlr rhrist, l<>7<>
nimiriiiii
:
;

hi-

Sancla Ebba
castitatis
(|n;e

virgo

et

martyr,
Scotia

abbatissa,

dcm nnnnm parachromsmus Utrum hic repetitus venimus haclenus an auctori impntandus sit, tupoarapho ' sit error itle chro,,. Al cujusoumque

dono

et

martyrii

in

ceteberrima;
et
,

Llog^errantemmographum^el^
Heredia Benedx secutns est Antomus de non solum numens Aracnnus Hispanus, qui
nil -aute

9ippe

incredibili
alTectu

animi

magnitudine

erga castitatem
fidelium

ut

etTugeret

non impari, Danorum inipsi sibi intemperantiam

,

arrepta
,(1

novacula

nasum

labrumque

praescidit;

que sno

exemplo

ceterae virgines
\

omnes con-

positis

hoc

martynum

S.

Ebbx
38

ei

anno

Augusti Tomus

266
ifJCTOl
G. C.
'

DE
isie

S.

EBBA MART. ET ABBATISSA

*

anno
rtini

Christi millesimo septuagesimo

afhxit. Verfw-

,lll,no

traderetur

Hispanicc

chronologicus aut

paganornm

typogra phicus

B "erel

ut

virginalem,
in

mil y srlciil.i

eentorum avmorum error ultro mox in oculos incurrei cx iis, qua jam dc probahiliore martyrii

convocaiisVoWs

U padicta iam
?,

'"l"' nniversis,

Advenorunt
pagani

hanc cem nm, vocem prorupit"

*(
dic

UliuS anno rcfcrcmus. Michael Alfordus noster

nuper
et

Wl)
totius

ad

parles

nequissimi,

nam anno
Christi

clesia

MB

Anglicanm ad annum

Annalibus ecChristi S69 num. 4

in

huma^tafo

~
ignari
,

'I'"

loca iv K ionis

sexui
ajlali
t

muliebri

tempus hujus

martym sensm
pleriqne

inveshgat hoc
narrant,
et

moin

hujus sin-ula per| U8 irj nec parvulorum uiihinn''!!',/

""'

do: Auctores unum annum

Dicturus

conrase

feminas

mulia miscent,.quffi rerum circumBtantiis accurate perpensis, melius distinguuntur.

ccclcsjas et personas ecclesisti sanctin ales el obvia

si

,'""
ru,lnt
-

consumunt. [taque decreveritis, spem

concipio , quod
el

f
.
''
'
i

consiliis

meis

sm modo de illustrissimo plurimorum martyr.o, monachorum prasserlim et sanctimonialium

;

cerlam

de

clemenr

barbarorum rabiem
virginitatis

emL-

lebimus,
dire.

el

perpetua

qui

pro
a

orthodoxa
paganis

fide,
,

et

instiiuti

sui

DUdidSnT cusiocongregatio
m;,l
adso-

professione
s

occisi

omni

merilo

in

9
CerllS
vrl1 ''

Cui

cum

universa

suas et onlinem dividuntur.

fiat,

virgmum

Ut hoc dislin-

promiSSlOnibUS

m^.l
"*lj

spopomhsset,

srse

ctius
ulii

anno

exploranda sunt Danorum vestigia; octingentesimo sevrjesimo nono, ubi

vel

non sequentem annum mulla retulerunt, quae cura rebus hoc anno geslis stare non possunt. Iia peccarc videntur Wigorniensis et
fixerint.
illi

sequcnti

pedem

sedem
111

omnibus obtemperare praeceptis, illa '" mirandae animositalis Abbalissa palam cunctis
rorilms

IIoc

exemplum

caslilatis
illis

videntur observasse, qui

prabens, non
verura

solum
etiam

sanctimonialibus

proficuum,

omnibus succedenlibus el eeternaliter ampleclendum,

siiiu

successuris

virginibos

arrepta

aovacnli
denles

Westraonasteriensis,

qui

annum

dccclxix
fere

paucis

proprium cum
praecidens
,

labro superiori ad

transeuntes, in
tyria retulerunt.
7
vel

annum dccclxx omnium

m
k

mar-

que

horrendum
universis.

de

se

sp claculura
faclnra

adstanlibus

praebuil

Quod

me-

Deinde
his

numero sequente rem suam

verbis
:

prose-

morabile
iur,

cum

congregatio
u

tota

Sed quoniam illi fatentur, sociabu BUquod est verissimum, Danos, reliclo Notliubut martyrigamiensi agro in Northumbriam hoc anno perum, rexisse, ibique hiemasse, et anno integro raansisse; bene inde possumus eorum crudelitatis argunifiila an-jpere nam otiosos ihi non mansisquitur
:

S70

cum

videns admirare-

simili

de se opere
vestigia cra

singulis perpetrato, ma-

terna

sunt

insecuta?.

Et

liis

ila

gestis,

cum

mane

stinum
ut

illuxisset,

supeiTenernnt

tyranni

nequissimi,

feminas
simul

sanclas
et

et

Deo

devolas

ludibrio traderent,

ipsummonacon-

sterium spolialum
spicientes

ignibus concremarent. Sed

illam
-i

se,

absque provincialium injuria, quffi mox dicentiir, salis oslenilent. Danus ilaque superionec

Vbbatissam

et
in

sorores

singnlas
a

tam
plania

enormiter mutilatas,
pedis

suo

sanguine

re

anno ex arce Nottingamiensi pulsus, Eboracensem provinciam ingreditur, et anno sequen,

usque ad verticem
recesserunl

tabefactas,
illo,

cum
nimis
brerece

feslinalione

de

loco

dum
per

ti

qui

est

octingentesimus sexagesimus

nonus,

longum
ve

silii
1-

videretur vel
s|

ibidem etiam Sed

ibidem

mansit,

donec

navigandi

ad prsedara aiio invitavit.

tempus illum Tum prmter alios antiv

tempoi

atium

demorari.
igne

inde

duces
suis

praedicti,
ul

pra?ceperunl

salellilibus

quos
gcri

Anijluv. scriptorrs opinioni su

furrnlrs,

iul

nefandis,

injecto
el

monasteriura cum
con*

hanc chronologiam probandam

Hovedeni,
qui
in

allegat verba Ro-

omnibus
siris
illa

oflicinis

ipsis

sanctimonialibus

apud noi pag. U6

dccclxix
tegro

exercitus

Francofurtensi de Danis hmc narrat : Anno praedictus rursus ad gentem

editione
ibique
el

cremarent.

Sicque

exseculione

completa
et

mini-

iniquitatis,

sancta

Abbalissa
ad

omnes cum
gloriam

Virgines

sanctissimae

martyrii

Nortbimbrorum
permansii
et

profectus est,

anno

inocci-

pervenerunt. Huc usque Mattheeus Westm

riensis
,

debacchans
plurimos

insaniens,
mulieres.

ex cujus testimonio colligimus immemora-

dens
his

perdens

viros ac

Ex

bilemharum Martyrum unerationem telpubhem

smctilatis

denique postea concludit, istud monialium Coldi/nghamensium martyrium probabilius anno Christi 869 alligandum esse. Vamen alii eamdem sanctimonialium ceedem usque ad annum sequentem differunt. At nos propter exiguum wnius iiiini discrimen de hac chronotaxi diutius disputarc nolniniis, ct idr.o supcrtus ad marijinrm in
principio hujus syltoges

famam, quam tamen

paragrapho

te,

i/urnlr ronfirmabimus.

II.

Vindicata

harum Martyrum
et

sanctitatfo,

incertus
natio.

carum numerus,

conlrovcrsa

utrumque hunc annum

nolavimus. 8 Porro Vatthaus

occaslo-

ribus

hislonarmn
nnn /""/.
in

Westmonasteriensis in Floiimio WOI IrancofUTli uuct t>t

\\T VV itfordus
rlrsnf,

Martyrologio Sarisburtensfs ''''"' unno 1526 Londini quod

in

,,,f

>YnM)
'

ij.

Mmetmoduin

jn-cssis. pressis,

U\l Uii

nr.r.a&ianam occasionem
:

mndum modum

huiiix hujus

marhivium iiinrti/riiim
qusti

liuruin imrnm

monialium tmimuu

<>' p

caidis ila

exponit
Scolia

cuerunt

Anno graliffi DCCCLXX appliDanorum innuiiiria multitudo,

et

Vnglice

annumtiat, easque

tituto

rum exornat
il, s

Hunc

quorum duces fuerunl Hinguar

perversitatis

Iluhha

,lir;e

que recentiores

Ferrarvus, WilsvnuSi '" "' ,,////'""' Martyrologi passim ,

l
.

lnii

liomines
Angliae

et
in

Ibrlilinlinis

inaudiia ;

qui totius

fines

exlerininium adducere

conantes,

jugulabant,

ct senes quosque sibi obvios malronasqne sanctimoniales seu virgines ludibrio tradendas mandabant. Cumque per omnes regnorum fines tanta tyrannorum irama-

pueros

adde ,, /()//( <_"' iiiiin num lamuariensem ct inmctum fiaei Cantuariensem n mvtvwr eccte dejensorem, qui seculo ix Historiaj synonymas I inglicanm cap. 14 duas
monasterii abbatissas recte distingutl,
posterioris stralagema
'

Nicolaum Harpsfeldium

'"'',^

nitas disseminata

mensis
cui

ccenobii

Ebba sancta Collinghanabbatissa melnens, ne et ipsa,

fnisset,
el

tem

sic

obiter

ad conservandam j De commemo indicat

:

(/

solicitudo

regiminis

cura

pastoralis

comlu-

mus;

missa

fuerat,

cum

* Ungamensis coenobii praaside Bbba ra valde mem0 cui jam el altera hn8
.

jara

^ ^ ^
toto-

sibi

subjeclis

virginibus

praefuit,

quaa

cum

aliis

sanctis

rirginm

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A

2 67
A.
.

$\

Danis

maffna

submisso, conflaigne 8 rll( ,i,i, *l ran de quihus quidam siratagema quoddam admiratione dignum Iradunt, quod ab illis
.,

Dacis

'

capila duputat,
nis
licuerit
se

an feminis aut virginibus Romaipsas

occidere,
<"

roiu

hvstium

Ubi-

o. c.

rftnem

moniaies

Vwnc m mcwgi/ne assignat historiarum Matthmi Weslmonasteriensis, plores nos hanc historiam supra retulimus. Prmr ei ,1,10 lirrn n ar allonc observamus, illas ,,ir i" hac (haud dubit ea veteri historicorum le.Lendom
relinquo.
>'

rat ac impedirent. Vrvmo sancttu doctor videtur hmrere dubius, et cap. 16 libri

primi tamquam angustiis

ut

<iiiins<i<im

coarciatus,

ibidem loquitur, ita dissent : Scd quia non solum quod ad dolorcm verum eiiam quod ad
,

libidinem
polesl,

perlinet,

in
tale

corpore

alieno

perpelrari
fuerit
,

majorum) appellari san stimonio vel tradilione /><>< intrepido Catholicai /<</<> defensore, tas ,/A
c <>Quisub duro Catholicis Elisabethm regno post annum Londvni < carcere mimum captivitatis

quidquid

perpelratum

etsi

retentam
exculit,
faclura

constantissimo

animo

pudicitiam
;

non

pudorem

tamen

inculit

ne

credalur

mortuus
f

est,

ut

lr

/ihistrtlins

upwl J<><ini>rm Pitseum in Opere Anglim scriptoribus ]><uj. 78i licet

v idere.
tl

quod fieri furtasse sine carnis aliqua voluplale non potuit. Ac per hoc et qmc se occiderunt, nc quidquam hujusmodi palerenlur. ijuis humanus alTeclus eis
voluntate,
nolit

cnm menlia etiam

qw
tatit

i!i

Scotos et
ipsi

Quinimo sanctita.t illarum Virginum /<</ Anglos </c<> pervulgata est, ut posim
rc<jn>nnm scriptores hoc

ignosci?
facinore

Bt qua?

se

occidere

noluerunt, ne
,

suo

alienum Oagilium devilarent

quis-

suw con

heterodoxi istarum

(|ins cis lioc

crimini dederit, ipse crimine insipientize

urtandiBcau-

egregium facinus suspexermt,

etexpia majorum
hujus
facti

DOn

Ciircbit.

suorum
ducem
miniiini

consuetudine
<>c
sanclae

Abbalissam

t4 Deinde
probat,
stilatem
innlicics
etinni

sanctus pra-sul
violato

appellaverint,

<ici<i-

variis argumentis rurua per stuprum corpore, ca-

arguosten-

Uichardus
Floribus
lil>-

Smitheus
lnsi<iri<r
>.

e/nscopus

Cal<l>c-

mentis

ill<rsrtm

servari

posse

ci

ideo

dot,

donensis >

ecclesiasticm genlis
2,

Christianas in direptione
cup.
:

Homana vim
E

inglorum
rege pag.
regis

3,

<<>/>

^<'t-

sub Ethelredo
:

passas,

qum exemplum
11)

(80

testatur his
accidil
illud

oerbis

lempore
Ebbsa
et

Hujus eliam memorabile facinus

,

noluerunt,
his

cjusdem

Lucretur gentitis imitari liliri primi luudat

feminae
vivunt.
,

verbis quae

Non hoc
similia

Christianae

fece-

sanctsj

abbalissae

ColdingamiaB
facto
a

quae
ut

so

runt,
sc

passae

Tamen

nec

in

roiilms suis

verbo

et

persuasit,

ad

ultae

servandam
et

pudiciliam

suam

Danis,
a
1

et

nasum
quas

rihns

ne aliorum scelecrimen alienum si quoniam hostes in eis adderent sua

sunl
,

labia

sibi

pra&ciderent,

ob quod
alisnmpla

Danis uua
siint,

concupiscendo
ipsis

slupra

commiserant
Ciislilatis,

illae

in

se

cum

moiiiisleno

llammis

homicldia eruhesccndo commiltereut

intus

Baronins

anno dccclxx

asserit

fuisse

Chrislianae

quippe

gloriam

Habenl teslimoninm conoculis

recle

forlitudinis

marlyres
si.i

exemplum incomparabile, el esse inler cultu martyrum ab Ecclereceptas el

. .

BCientiaa;

habent

autem
ne

coram
ubi

Dci sui

qgc
qoii
h-iris

requirunt

amplius,
habent
1'iim
,

quid

faciant,

celebratas
ex

Iloc

sanctm

Ebbae
in

facinus re-

amplius
ilivimi',

devienl

ab

aucioritate

ferl

Protestantibus

Bakerus

Ethelredo, et

malc

dcvitanl

offensionem su-

Stous nnno dcci.xx. qui

12

cam

vocal

SANCTAM.

spicionis

humanae
ex sequentibus
ipsius

Insuper
hoc

ex

heterodoxis

Guilielmus

Cam-

15 Denii/iic
dit,

capitibus

conclu<ssc,

nem
vel iniitilatin-

\psn

denus

heroicum

tilarttnt,

wietur laudare,
pag
[nde

dum
sic

<>>

sanctimonialium facinus descriptione Britannim

occisionem sui

ad evitandum guodet

686

de

<//<>

obiter

mentionem
urbs

facit

ms corporis damnum prorsus illintam cuidam speciosm objectioni eorum, qui

putant,
Quis

nem

sui tptiut

in

pc-

Coldingham
nrbs,
secula

cernilur,

Bedae

Coldana

et

c.iin.ii

Plolomaeo
virginibus

fortasse
velalis

Colania,
sacra,

multa

riculo consentiendi peccatis alienis illam / tandem cap. 25 sic subtiliter respondet

ante

quarum
et

ergo

lam
vel

malus
quia
in

error

obrepit,
peccavit,

a\

homo
ne
in

pudicilia
ciiui

lilterarum monumentis consignatur, qnod

,

se occidat,

Ebba

quae

praefuil

siBi

nasos

labra

eum
cum?

peccet

inimicus,

eum cum

vcl

vel

pcccatorcm

vel

praeciderint,

dnm
contra

pudiciliac

polius

quam
i/

formae

consulerenl

Danos,

qUi lamen

ipsas

cum
<i/ius

monasterio
auctor
9,

iisdem

Qammis
in 1605

involverunt.

peccaturum ipsum occidere non audeat inimiAi enim timendum esi et cavendum, ne hlmlim hostili subditum corpus illecehrosissima

hmreticus

Hisioria

Britannicm
recusa

ecest,

voluptate

animum
inquiunl,

allicial

consenlire

peccato.

qum anno

Unn<>>i<r

apud nospag. 74 </< cura servandm mrgmitatis aUumsilet, et ibi tamen eamdem Danorum crudelitatem

ex}

,i

his

verbis

Eodem anno DaColdingham

in

norum
sibus

injuria

monaslerium

de

jam propter alienum, suum peccatum, antequam hoc quissed propter que committat, se debet occidere. Nullo modo libiduu quidem hoc faciet animus, ut consent.al n uco alicna lilmime n.m-.iai
Proinde,

non

al.com

carnis
potius

suae,

aMtralibua
o

Rnibus Scoliae situm, sex mille pasBerwico versus boream distans, spolialum.
incolebant,
quas
oi
s

ejusque

sapienti, quam corpons

Facinus et

concu-

piscentiae

subjectus cst.
si

Hocfeminaa
ejaa
loci

cum

Rbba

16

Verumtamen
scelus
sicul

detestabile
se

dam-

firnrsus illicilaui tSlt

abbatissa

Danorum

prascepto

incendio

nabile

est,

etiam

tadUasunt. Forsan hic scriptor hmreticus illam ^morabitem Virginum fortxludinem prmtermir
s>i.

cidere,
ita

rerilas
ut

desipiat,

dicat

ipsum hominem mamfesta proclamat, qu.s Jam nunc peccemus, ne

eo q,od pudicitim

oirginalis

inimicus

esset,

forte

postea

Wittudmonialium facinus improbaret. U qum^nfueritcausasilendihuichmretico.cujus ^tontatem nihili facimus potius audiamus

,

hn.icidium,

peccemus; jam fmt, posic ...

si

nunc

perpelremus

.nn.li......s

adui-

terium?
ut
esl

Nonne

tantum dom.nalur
potius

miquitiB,

non innocentia, sed

incertura

peccata

eUgtour,

MddoctoresCathoL
tiant.

de facUs hujus,
R

/>

sen-

48
Ifatnji

Cum Gothi
Ubidinis

nctores
flagitia

mvasissent,
>

taton ^Uer.um quam Nonne satius praesenti homicidium? cerlum de commiltere, quod pffinilendo sallagiUum est,
satius

de

sartc-

'''

""'"'

y *"

perpetrasseni

di-

netur,
eos
cati

quam
non

tale

facmus

ab.

locus
.

saluons
opter
'

fay urbis?eaoccasione
libros

smP**> m "

tusAuguDei

pcenilenUai

de

civitate

coV

Ubro primo

istius

Operis per aliquot

Haec d quaa non ahen , eas vel causa. ne sub altenus libidin. devitandi
relmquilur ?

P c^

excitaUe

268
AUCTORK
G. C.

DE
suse
forte

S.

EBBA MART. ET ABBATISSA

sibi,

excitatse

consentiant,
putant.

vim

qna
a

virgine idein fecinus ausa

eoque spe posita, ejus adjjutorio nititur; abait, inquam, ut mens talis quibuslibel carnis voiupi quinusiiDei voluplatibus ad consensum turpiludinis cedat. Quod si illa con-

inferendam menie t.nnsuana, qus mentc Christiana, qua3

moriantur,

Ceterum

absit
in Iri

dam
runi
,

fuit, el

alise

m in

ueo suo (idit, Deo sno nun,

aui

ut

nti et Eufemh >'" complures. au .,, ', '-qMBoidFaJJ:

:

bcaia

Kl.l.a

,.,,

,.

\" prater nasum etiam labra sibi prajscidit nia in communem legem non cadunt na lmitanda proponuntur, quamquam

Mm
ra

cupiscentialis

inobedientia,
habitat;

quae

adhuc
nostrae
,

in

memmagis
Vi-

inter

bas

et

illos

discrimen,

magnuni quos nulla

bris moribundis

praeter

voluntalis

exteraa
l.at
;

premebat; bas praesens

error aut etiam haeresis

pericnlnra

legem quasi lege absque culpa est

si

sua
in

movetur

quanto

ur Re -

illos

impellebatul

corpore
in

non

L
i

consentientis,

Spiritus sanctus irahebat firmabatque,

qui

absque
hir

culpa

est

corpore dormientis?
preesule
directos
<lc

pra sexum tentarent.

des,
ipsius

nb

Hipponensi
aut
et

$ui

infectores

interfectrices
iis

gravi

peccato
r/fiii/iiun

condemnari,
prtjcclnilt

omnc

c.rcusutionis

Augustinus ibidem cap. 26 objidt, eoque pOSitO, r.rcrHnctu smcti ptionem a generali pr&cepto admittit in kunc Spirilus, modum : Sed quaedam, inquiunt, sanctee feminae tempore perseculioriis ut infectatores suse puS.
m.si
fiat

Eminentissimus daronius in [rtnalibut et-ti ad annum Christi sjn nmrtijrinjn *""" s. Ebbaa sodaliumque refert ex Matthao We.simonasteriensi , et postmodum num. U lanctat '"^1
19
i'.

clesiasticis

Attamen

illas

Virgines defendil

kac apologia
,

ms- sibi unicum casum

tasse

audaculus

quispiara

qui

sanclas

Virgines

Cnristianse
ter

fortitudinis

martyres receptas,
audeal
(lominus

exemplum incomparabile met cullu marlyrum ab Bcclesugillare

,

sia celebratas
sit

quod cnm nemo

,

dicitiee

devitarent,

rum
ctse

se

tlumcn

rapturum atque necatuprojecerunt, eoque modo defun

in
in

membrorum suorum
fuerint.

ipsae

de

ilHs

adeo prodigae
dicari

Cui

modo
quid

sat

illnd,
lit

diju-

sunt,

earumque martyria
celeberrima
:

Catholica Ecclesia

ab

Ecclesia,
vel

quaudo

divini

imf]ua>
cpi

veneralione
'

frequentantur.

De
,

his

petu

Spirilus,

humana tantnm
recensuit
inter

audacia;
martyres,

nilnl
sise

temere audeo judicare

aliquibus

utrum enim Eccleut

Qde

dignis
sic

testificationibus

ea-

non has membris

pepercere

lantum
suis,
,

virginitatis

salvands
sive

cansa non
,

rum
Quid
|.ia\

memoriam
si

honoret,
et
fieri

divina
potest,

persuaserit
ut
iia
sit.

sed

alias,

quae
sive

praecipitio

tiva

auctoritas,

nescio;

aquarum
sensu
colit

vorlicibus,

etiam
gratia,

ignibus
tpias

dedew
con-

enim hoc fecerunt non

diviuilus jnssae;
sicul

humanitus deceobenobis
flas

corpus pudicitise

servandae

uno

sed

nec errantes, sed

aliud

tam

occidentalis
et

quam

orientalis

ecclesia
Pa*

dientes,
est

de Sampsone
intimat

non

martyres,

sanctissimi
praedicant.

utriusque

orbis

credere?
ullis

Cum autem Deus

,

jubet, seque jubere

tres

defendunl

et

Vox

illa

apud

saa-

sine
in

ambagibufe

quis

obedientiam
pietalis

clum

Ambrosium
virginis
ut

crimen

vocet? Quis

obsequium

accu

Pelagiae

Antiochenae

adhuc clamans auditur sancUe eadem necessitate

dispendium
nolunl
paterelur

et?

Sed non ideo sine scelere facit, quisquiss Deo immolare filium decreverit, quia hoc Abraetiam
Laudabiliter
fecit.

conslrictaB,

virginitatis

Moriatur
nuir.

scilicel,

vel

si

licere,
el

ham
est
,

Nam

et

miles

cum
lege
esl

Dcus
ablnii.

ivnmlin
Pecit
illa

non

ouYmlilur,
dixit;
el

fadUUS
td

obediens
est

poleslali,

sub

qua
nulla
nisi

legitime
civitatis

constitutus
suae

Bdes

quod
lotius

sorores

hominem
deserli

occidit,

ipsum
simili

facere
in

persuasit. diversis

Pranermittimus
orbis

relegert
qnffl

is

homicidii;

imo

fecerit,

reus
si

singulas

ecclesiis,

imperii
sponte
Iniinaiii
si

atque

ronlempti.
fecisset, in

Quod

sua
effusi

aiimii
sibi

forlitudine

sirailique

fecto conciliave-

atque

auctorilate

crimen
nisi

nint

coronain
diversis

marlyrii.
colligere
ipsa

Sed cum
liceat,

paucas
t&-

sanguinis incidisset. Itaque unde

injussus,
si

punitur,
fecerit

spicas

ex

ex

fertili

feceril

inde
est
,

punietur,

men agro
examine

martyrum,
es

nobili

tecunda

martyin

US.

Quod
magis,
ex i/nfra

ita

jubenle

imperatore,
illo

ribus ecclesia

Anghcana amptam messem

oactus

WM
'F
|

quanto
excepto
r*

jubente

Crealore? ln

versantw kodiemw Martyres

dicendis apparebit.
ni-iiio nemo

casu nostnr,

sanclarum

Virginnm,

sicui

18

Cmn Cum
rita

mains magts
sit

mrmbrorum suorum membrorum

,

contenua, lunc insiar apum monasterii alveari insigmtffl w inm caalo cum sponso duplici doetuswufs noc emmennstrmn boc eminentissimi laetantur. Ex
ias Cardinalis ratiocmio concludimus, Coldinghamenses ab Ecclesia ante pro veris Martynbus nao
i

quem

i;<

quam

suw

ilominus
corporis

rixlrm

/inrcrpto

.^
l

noster

prohibetur mutilatio sui ipsius,nisi katc

servationem
totius

ad confuerit.

necessaria

memorabile
20

iwir
part.

Rdderus

noster

cup.

5 sive pag.

in

Viridario

Sanctorum

lebrari.

licitam suiipsius

mu-

tilationem ab illicitadistinguens, illud ipsum $an-

sis

narratione Matthm Westmon omne aliorumqne quidem eruimus,

Ex

^ ^^]
,.

rw

ctarum Virgmum nostrarum exemplnm profert,

et

illas

Coldinghamenses
sufe fortiler

exemplum
imitatas

.^
*
-

hac

dc

re

sir

disserit

()iiL'fiiis

factum, quamvis se

Damnalum ergo oh castitatis amorem

:

bati$$m

viro privarit, et

aliorum, qni vel Origenem

sunt
;

pra>-

ccsserunt vel

secuti

et

consentiunt
juris

sacraet

necdum scimus, utrum tunc m ft earum magnus an exiguus fuent Pietatejcotoru^ 3 de

-

W ^
fut$$e;
'

,,

(/

rum Littcrarum

inlerpretes

cum

divini
,

humani consnltis, illos yravi>sime peccare qni se quacumqne corporis parte seu oculis, seu manibus, seu aliis mcmbris truncant, nisi id Spiritus sancti impulsu factum constet, penes quem potestas est vita et necis non unius tautum iii. nibri sed corporis totius. Sed illud singulare ut is, qui est et extra communis legis sortem
,
, ,

""" " etimonialium congregattonem suam P r0 et hanc opinionem e, luern u inr hac ratione : Porro qnaa
ginum
<'t

elogio

Came rarius s. Ebba

lib.

pag.

contendit,

^ros^
?(J|I

ir-

fl(J

M .idere
urbe
seculis seuuus

est,

Martyrum multitudo, -^.;' jfi;1 ,;,h ao quod bsec Coldingamiffl piolonWB

antiqnissima
accepit)
velatis tw

sc.iur

Coldinga m,
crat
,

Coloma nomcn

ut

io(jug

iigatus

pra^morsam
Eviratus

sibi

linguam
et

in faciem
,

exspuit

virginibus tu^iuuius

sacra

un."

elTrontis

meretricis;

uti

illud

quod
,

narrat
quas

Joannes
sibi

de

virgine

Alexandrina

am ScoUas fnit una ex amplissmns Edgarus Scotorum rex mis, quam

anno regni
sui

jtuqufl

m&
ni '"'

oculos exsculpsit, et

Jacobus de Vitriaco de

septimo,

hcet ja

^ ^

lXXXj|

^pl&mi

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

.

269
Saxonum Qorea fuisse, une eodem jnre Anglorum
hoc anno, ut virginem
obliteravit
TORJt urcrc
''

alix ii

extenditque.
11 '""'"

Non
/'"'"'

oideo,

"?

iyubniiilnm

Monialium
1

istarum

quid hie diu prmce-

Deo

sacras

Virgines

controversifl

iliximus; sic

Edgarus octo 'tJulinii'''!"" Scotorum rex, qui seculo wndecimo amm mu$ '""' / "" r ''""" "" n s '"' / ""'/"'/"'""
.

juris erit

Ebba

altera, quac

castam
tate
-'-'

exhiberel

Chrislo.

crudeli pie-

asterinin

'

'

|.ulcriludinem

suam.

uHw

illam

movmliiiin
Virgines

congregattonem se~

Vmim
Scotis

hiiiilatim

Camerarius casdem Mar- nn Scotu

ad-

3p

ierun

nosVrm martyrium subnono, quo Prmterea seculo valdc numerosam fuisse. t,

"/''"'

tyres

suis

adscribit,
,

n
i,,,\

posl

conlraetnm

leribmia

llnrniin

n/mloi/ifim

i/unm

sa/,,-a

rmtavi.'

'rpinnn sr
aravit,

nmiiaslr n 11 m

,/mua
Beda

,,,/,<<

<lcj/n-

mus,

liii

8 de Pietate
1II11111

Scotorum pag. f2i emi

deceptum
bas

discedenlibus inde ob desolationem plurimis

sicut

nciitissimiim
(Jnura addo,
\iiiiiiIiii

srri/ilnrrm rr/rl/il lus rrrbis

tocolarum,

venerabilis

l<l>.

Historim
tettatur,

Baronium

dubia

de

his

tcclesiasticm
,

gentis

inglorum

Westmonasteriensis
persuadeat,
ill"-

aarratione,

qui
fuis-

nos

,,,

vita

alterius

retulimus.

Igitur

S.Ebbm senions supra numerum ingenue fatemwr,

nobis

m
se
,

lectori

Virgines

Anglas
tn
,

Danoa
sed

applicuisse
veluti

quidem

Scoliam

harum
.,,

Martyrum hodiernarum
ywic
"i"
1

ignotum

scribit,

Scotia

preetermissa

Angliam
Eequasse.

aggressos,

angliasque

monasteria

solo

X.

momenti qumstio moMnrii/rrs Scotis an ut/rum snlicrt lnv r c~tur nrrrusrri ilrhrant. AlforduS vnstrr Ann ecclesim Anglicanm ad annum alus iu Annalibus 869 num, tsitum ccmobii ColdinghamenChristi
minoris
.

sed

fallitur,

cnm
etiam

consiet, Constantinum

Scoto-

nim regem
Hnejar
iisdem
el

secundo
*

cum

hisce

Danis
et

Slnbba
in

manus
,

COnseruisSe,

ab

'al. Hubba

martyrio
(

coronatum

Coldingamia;
fuere
el
)

etiam
tfercia

abbaliam
Scotiaa

qua

Virgines

in

has sanctas Virgines nostras poccenosuis ita nndicat : Dim supra puhirihns ad Coludi urbem positum (il;i He.la illud bium collegio locum vocat) illustri sacrarum virginium autera in Northumbriae regni 6 Esl Qoruisse.
,s

assignat,

tt

provincia fuisse semper,

ibidem
rssr

superesse

vesligia.
a,
:

qumStiO

dc trm/mrr

indagare

Coldinghamense
fuerit,
ut

non lubet semper Scotnr

adhuc ejusdem hmc Vobis mdetur nmn,r, ,/, <>/>C- si enim camobium

tremis,

ct

Meirhia-

provinene,

spertahal.pie

hoe

oult

Camerarius,

annumeratum hm Vartyres S.

omni
Scotiiv

lempore

run

esse;

ad Northumbriae principes; jam annumeratur. Unde qui recentius scripsev.iinni, Danos in Scotiam etiam profe debent, eo profectos, quod intelligi sed

adscribendm erunt; s< rrm provincia Verchim tunc ad ingliam pertinuerit, utcontendit \lforilns,

emdem

Virgines
igitu/r

Sanctis
tas

inglis
sive

poterunl

Sive

Anglas

Scotas
tota

tunc' Northumbriaa

regno
dixit,

accensebatur

nemo
nltra

appellaveris ,

non re/ragabimur.

Ulvnam

enim

antiquorum

progressos

nunc
adverti

autem
cupio

Danos hoc anno ad Scotos pertinet.

,

Scotorum
antjguo
rrtnr,
,/,

inglorumque natio has sanctas

Vir-

aineset Hartyres (sive

Quod
quaB

ideo

ut

selectissima

lilia*,

mox Danorum manu

:

ea.lenl,

n.m

alum.le,

ti pio cnrnmi/iic pntrnr, n mn,

\nglm sive Scotm fuei majorum suorum more veneraunplorarel

reliquiis,
!

''""'

qnam ex Anglicanse ecclesiae borto in clum hoc enim supra ad sicul anno missa cognoscantur annum sexcentesimum octogesimum lertium Ebbam
Ethelfridi

sacris harum Martyrum adposthumam illarum gloriam

almque
im-

spectantibus nihil
i<

amplius
/miiimiis.

sciamus,

huic tyllogm

finem

Northumbrorum

regis filiam
et

Coldingaibi

mensis

monasterii

abbatissam,

plurimas

DE

270

ACTA SANCTORUM

DE
J.

S,

MARTIANO ABBATE
COMMENTARIUS PRvEVIUS.

APTVE JULI.E IN PROVINCIA GALLI M

P.

Cultus, oetas, tcmpus niorlis,

Anno
THCITER

Vila

undc cruta.

Pramissa hci
imlitia.

Apta
nihjo
le

Julia

Gallim

mtlgo Apt, Varbonensis

,

antiqua
et

wrbs

episcopalis

Majestntem tuam, Domine, suppliciter exoramus

sub

hodiema
.

Aquensi
est,
et

metropoli

in
.

Provineia

ad
sita

Cahonem

sicutbeatusMartianusabbas.tuaadjuvantep mortaunP ad ^amexcitavit;itainnobis,tnaTivift:

jante
gratia,

ftuvium

spiritalem

resurreclionem

leucarum aliguot intervallo ricinas habet Aquas-Sextias [venionem ac Cavellionem. Hmc pauca suffi.

Coulon,

Domimim uostrum. i An MATI tim h IIuims.

Defecil

efficiai

ivr

JUOlHlu

Abbas

riribus,

cienter
S.

indieant silum
ac
meritis

loci,

Wfrtr

r.ujus territorio

Dnm
Bl

peteret ccenobium,

Marlianus
nosse

abbatialem
desiderat

suam
ista

exornavit.
<Ie

Siquis

prmfecturam autem
adeai
et

quod erai incognitum, Hoc indical prodigium.

Ubi jacel demortuus
Suii rupe stratus concava,
E

plura

civitate;

Votiliam Galliarum

Hadriani
breviter

Valesii,

lomum
pag.
loei

prvmum
349.

novee editionis Gallim Christianm

Ejus
\

iin

formosior

Lectore
siin.

itaque

instrueto

de

idelur oris dignitas.

hujus
publico

s.

ate,

proxime agendum nobis videtur de euUu, quo in ipsa Aptensi ae vn territorio ejusdem solenni riVu
Marliani

Clerus eo progreditur,

Multo sequente populo, Pignus sacrati corporis

i
i

honoratur.
2
pt

portel

iii

basiticam.

Ut

/"/"/

obatur so,

rumdam
mdelicet

dicam de annuntiationibus quorecentiorum Vartyrologorum, Saussayi

in
,

Virtus, lionor, lans etc.

lennis cullus

quo in
Aptensi

eccle-

sia ac dkecesi

Supplemento pag. HCI Ferrarii in \nm catalogo Sanctorum, ac Castellani In Supplemento pag. 703; publica, hujus Sancti teneralio probatur apud Mabilhnium in Actis

Lectiones quartt nocturni in infra Octavam non impedita

'""".
'"

ipso
Officio

festo,

pro
leci

die

novem

in

die Octava, indicantur desumpte

ex

monumentis Aptensis
riniu
i

ccclesim, continentque

histo-

Um

,,,,<

ac miracula.
l

Sanctorum
parte prima,
Marliani
drali

Onlnns

s.

Benedicti
ubi

seculo
:

sexto,

pag. 94,
nrbis

reliquis

hmc leguntur Beati etiamnum iu ecclesia cathereligiose

mtate S. Martiani non satis determinate nobis constet ex ita ejus aliundt iaUirn nntas Q u il^/mii r/i ,in/n,j irus criirn rnnilht/
i

tiamsi

de

wm

Aptensis

asservantur;

ubi,

sicut et in toia dioecesi,

festivitas

ejus sollemniler
est, sicut

celebratui

diexxi Augusti. Unde mirum

ai

mur, quarum subsidio statm pmterpropter possit de tempore, quo oixit, In nova editione Gallia Christianm tomo primo, columna 376 et sequ
libus
serie

ibidem additur
in

mertto,

nomen
neque
(532,

ejus

non solum
Benediiptense

tractalur

de

abbatia

S.

Eusebii,

ac

dt

Martyrologio Romano, sed

ul

in ullo

abbatum,
isti

qui

eidem
abbas
:

prmfuerunt,

Primus

ctino recenseri. Vypis

edilum Breviarium
sancti

oero

monasterio
noster
e

assignatur ibidem

anni,

manu

adscribitur,

AbbatU
Ofji-

S. Marcianus

cujus

tempus eruen
<

'-

nostri festum

recitandum prmscribit
:

ritu duplicis

cumque
ejusdem;
tione
nobis
:

licct

tempore
sic

fundationis

abbatia

minoris,

cum Octava
nec non

ac subjungit ejusdem Aptensis,

de

qua
Vir

disserilur in laudata
uibil

cium
clesim,

Inler Ofjicia autem propria cathedralis ccdioscesis

!><

hujusmodi monasterii exordiis

uobilis
el

certi

anno (664

suppelit.

eruditus

D.

de Repulal

impressa Aqu\

um

festum S. Martiani abbatis legitwr ad ritum duplicem primm classis

:

mcrville

Quintino,
ad

ejus

primordia

referenda

saltem

Qnem

seculi
i-jnsiJLMii

vm.
lori

Qn'PP

fl

cum Octava u/nde sequentia delibare wsum in rem nostram. 3 iiymmis adprimas Vesperas sic habet :
Sanclut hic
Lerili

est

nomen

sancti Mai-ciani, primi

;iM>;iH\

inscribilur perveluslo

Martyrologio, i
,

quo nuUai
contine-

Sanctorum
tur.
iiuii

seculi

noni

aul
est,

posterioris

conjugio,

Vero
,iiu
,

propius
posiea

lamen
stetisse,
aliis

boc
in

monasleriuni

Multisque

fusis

precibus

sed

Saracenorum
'

Mirandus infana orilur

[n oppido Proi inciaB.
iii-

procella
tniii,

quas

tol

sacris
el

locis
in

exddium

;|1

deslructum
hoc

fuisse,

manus
tacite

laicorum
vel supptr

Martianus solidaa

devenisse. Admittitur

ergo

ibi

Perfectionis cupidus,

nitur,
stetisse,

monasterium
',.

Dai luculenta praedia, Et vana Rpernil gaudia.

[ntentus exercitio
Humilitalis providsa

Sed Mabillonius
,1,1

temporis saltem Annalium Benedectwo-

tunc

rum inmn
ejusdem,
etsi
tiaec
,

annum
affert,

ChrUti
ita

(004,

""'"

''

ad nemervillii argumentum, ac confirmat

quam

ibi

respondet

rer

E morte natum

viduae

probabilia sint,
s. Eusebii

non

tamen
ejus

tanti

'"
'*

Signo crucis exsuscitat, Patri perennis gloria etc.

tui

ui

monasterium
Quaproptei
nobis

esse "'

quitatis

evincant.

Ao Magnificat Amhmi.
tiaui multis

Sanctitatem servi sui Marprodigiis.

opinionem,
petant.

dum

certiora

vulgatam sequua argumenta sup

Deus

lestari voluit

Oratio.

6 in

DIE VIGESIMA. QUINTA AUGUSTI.

A
,,...

271

atatt

<-

Sanctorum Ordinis S. Benec jn Actis ..^ guasupra incHcavvmus, apag. 93 has suat
rero

ttnt

M n on
i i

is

profert

rationes

fn

Vita

licel

lempus
v.r

X.Tir
SlJ peroB
,Jj
fl

"uii

exprimatur, quo ipsum tamen ebiil

,
,
: ,

beatus

iste

ad

scculi...

undecimi

VITA
Ex
Breviario Aptensi
edita
,

Nl

je

preeter

^ptensis ecclesiae

rraditionftni,

probanl

quoqne vetera instrumenta

,

Dionasterii

sancli
fuisse

Ensebii

cujus

conditor

ac pri-

lDDas

memoratur. Certe ipsam loci

apud Benedictum GoVitis

dOWatiowem anno lentum, quod

stiana

mv

factam fuisse,
in

indical

vetus

nonum
dentis

lib.

\ de

Patrum

occiin
se-

Sammarlhani

Gallia

Chri-

et

apud

e\
'""''

cliartario

'ju.Mhmi monasterii
in

vulgarunt.

MabiUonium

recusa

Ulud
col

subjungii Mabillonius;

nova aulem

Actis Sanctorum
culo vi,

Ordinis S. Benedicti,

tditione Gallto

977'
)

H'" 11

'

Christianm idem etiam habetur donationem (itapergit Habillovivente

parte

1,

a pag. 94.

nius

Marliano adhuc

faclam fuisse con-

loci n ndatorbs dicanlur, jicimus, n.uod donatores quos bene judico, prsecipui inter illos s ii vitaa auctor, fideles, quorum adjutds ope i.,,,,!;,!
j
,

artianua,
fuit
(l

religiosns

Benedictinus, vir eximiee Sancti pueriej

sanctitatis,
*o>i

qui

ortus

castro

Sanione,
ex

lia,

ac paren-

construbre monasteridm etc. vir sanctus cobpit obscura s. Marliani i\,v mnt conjecturee, quibus
,ritiiinr

\pirnsis,

rogni
sed

Arelatensis,

paren-

iibus

plurimis opibus,
fuisse

implioribns
Esl

virtulibua

erudilus conatur
vcro

atiquid lucis

affcrre

abundantibus
castrum
olim

dicitur.
el

enim

Sanio a
et

deinde
mortis.
7

superaddit
diu

sequentes
postea

de

tempore

fortissimum

ineipugnabile,

ab

Apia circiter duobus distans sladiisi. Parentes

sancti

ii.iini

tamen

vixit

Martianus,

igitur
iiiiilms

Martiani
et

sine

liheris

degentes, vir-

Wfudrttnr cum Durandus, qui primus i>>>t ipsum abbas fuit, pnofflortiitu aimo mw episcopus Venciensis electus sil Quajtoni

pollenles,

temporalihus bonis compe-

teuter locupletali, continuis precibus prolem potius

virtutis,

re

M,iiii;ini

piiiamus.
circiter

obitum Durandi quippe regiminis tempus annis brevem enim concludimus quinque
circa
:

annum

mx

contigisse

spiritualiumque bonorum
a

quam temporacrebris
oratio-

lium

heredem futurum
(MiTiini-Mii-.,

Domino
.-i

iuhiis,

gemilihiis

lacrymis

popo-

faisse

ejus

administrationem
Si

inde
mlvj
ipse

conjicimus
ecclesiai
v"en

scerunt. Et

qunii
ciensi

ad

annum usque saltem

quidem
el

Nam
lalem

non sunt fraudati a desiderio eorum. landem Marlianum uomine, diu oplatum, qualem
Cacie
el
,

pnefuerit.

idem

sit,

qui pro
aliis

decebat

sanctitas

el

opera

eorum
Mar-

eo

immiiie

connlio apml
treuga

sanrtiim

/EgidiuiD

merebantur,
tianus

genuerunt.
rutilans,

Eral

autem
liilaris

infans
el

confirmanda
viginli
el

pace,

interfuerii

cum

aspectu

jucundus,

uno

tibus Gallicanis.

diversarum provinciarum antistiJacobus Longueval tomo seplimo

Gallicanm,
lib.

sermone
ut

moribus
divina

ornatns.

Decebal

enim

eum

quem

perfaderal

gratia,

in-

Historim

ecclesia

(9,

inier nlia

terius

exleriusque

relucere
gratia,

faceret.

Tanta

plura, quatsine

dubio quia ad
ponit pag,

annum
i

determvna-

denique
gratiis,
1111

prsventus eral
ut

lantisque ornatus

tum accommodare non potuit, accidisse seribit anno circiter

S

ab

omnibns
igitur

singuiariter

amareatque pia rjus ope~

'cessus
spiin erem n m

WW,

>>

monasterium

rettauratum fuisse per dominos quosdam populares ; quod, sicut subjumgil,

Eusebii

iptensis

Transactis

ahlaclationis

suae

puerilihus

annis

innocenter decursis, tolum

in

conditum fuerat
abbate
:

a S. Martiano,

sed sciri
hic

haud posse,
Abbas

primo ejitsdem quo determihate

Debuit
at-

ritum

suum

transtulit
in

Deum
liminibus

suum.
in

Nemo

tempore suo
ei

visitandis

ecclesiarum
oratione
bo-

tempore
xisse,

sancLus

oixerit.

sacrorum
et

locorum

attentior,

nemo

ante ultimas Saracenorum grassar Hones, sub finem seculi noni. Ex his perspicuu/m
inquit,

ferventior

devotlor.
Bed

Scholis adhibilus non

lum

condiscipulis,

etiam

magistris

propter

fit,

tempus determinatum oitm ac mortii S. Mar-

egregium
sBtatem,
disciplinis

ingenium
stuporem
sibi

et

saaientiam

superanlem
igitur
ei

tiani

tam obscuris obsoleke oblhionis tenebris woolutum esse, ut si modicum aliquid lucis
sit

inferebal

Liberalibus
cogilavil

suflScienter

edoctus,

adhibere eisdem tentateris, solis conjecuuris agenda res

/

lento

duplici

credilo,
illud

videlicel

naturae

et

quandoquidem ccr""" documenta non habemus, sancli nostri Aobatis obitum supra afllixerimus anno circiter millesimo decimo, cum Uabillonio.
Hinc accidit,
ut,

gratim,

duplicatum

Considerans
bat,

autem
vit.e

se

Domino suo sicul Domino

,

referre

desiderasasculo,

non

ita

perfecte

posse

adhaarere

in

captus amore
tibus,
.I

solitaria?,

clam

reiiclis

paren-

Sancti edidit Mabillonfus t Gonono, ac notationibus aliquot elucidamt. Eam vero se

isse
y

Vitam

deserta

loca

petivil

el

incoluit,

niiiiiiiii

Christum
n

pauper
loci
.

ipse el

pauperem oudus sequi

quantos
iu
da>silis,

c\

antiquo

Breviario ecclesiae Aptensis,

lib.
I

coapit.
illis

>

eel

bujus

edicere

"" ""f idem

ocddentis,

Gononus
ubi

de

Vitis

Patrum

desertis

ffistus

frigoris
el

hmis

el

illam

profert
1

Porro auctorem

monum.

illusiones

moieslias

sustuleril
;

eas

"^w > synchronum

ojwre
(/

fuisse Sancto,

ipsemet
,n

indicat infra
loco

non apud nos mm.5,

uunc Petra
sancti
lo

meditandas rehnquimus us, qui qoo ignorant e p diaboius perti sunt, quanlo odio proseq
sohlarios,
" 1(,(l "
'"

Hcit,

^n\
(/
'

Min

etiam

hominum
lerris

dicitur.
tl

Cum vero pmter ea, qu* qu* dicenturin Aimotatis,

,
.

m
Vir

consortia fogientes,

el

quodam
annorura Cnnflrmt
"":

angelia
De. per

xercentes.

nihil

Postquam
solus

niuUoruni
babitassel

quo lectorem detineamus; reliauum *,...:,,' "/'""H tst ut iilam producamus.

'"""'"'

singulare,

fcurricula
taiuliMii landem

eremo

^ogmlus, naiUriwn
quoa quod
adjutus
P*"
!

(liviiuiiis divinitus

inspiratus, msniratus,

considerans
.

sibi

ipsi

solummodo
conslruere

prodessel

fldeliura
c.

ope
ipse

ccepil

monasterium
Decessaria

lapides,

aquam

et aiia

latomis mireiigione
e!

Dislrabat.

Cum

ergo

sex

monachos

sanctitate

272 A
Banctilate

VITA
conspicuos
patris

S.
,

MARTIANI ABBATIS
secunlica

secum

assumsisset

sanctorum
corpas

Auspicii

et

dum

Cast H

sancti

Benedicti instilula
et

eos vivere
vitflB

civitatis

quondam

episcononim

^
d

^'

"
'

docuit.

Ipse vero duriorem

seclabatur.

austeriorem

sacrum
nnranila.

niailj

deposuit.

modum
per

Nec

r,J ''i,

Asperrimo

enim
denique
in

cilicio

semper-

Nam
vexati,

febricitantes

nii-

^
18
i..
1

) ' llrirn !

&

utebatur,
in

super

nudam
el

jacebat

humum,

guoribus

ad

sancti
P
t

Confe
n pn P ,e "e
i

noctabat
et

oralionibus,

solitudinem
,

concurrentes,
fcstiviiatem
h

curati

COr

sunl

silentium,
in

aliasque austeritates el poenitentias

ecelesia Aptensis

Uberati, Rjty

cclcbr

quas

eremo
Licet
viclu
,

exercuerat,

monasterio
esset,

non
nibilo

quinta
""'
Vlr

Augnsti

intcrmisit.

monastcrii

pater

minus pro
cinulam
vilia
et

fratrum

cum magno
non

labore

sar-

lum

c tns ? . custodivit.
l

"

cum octavis .1 nfT SMnP 'irginilaUs

JSj
"

geslans
abjecta

eleemosynam
exercere

petebat,

aliaque

offitia

dedignabaa
esl

ANNOTATA.
Sanionis

tur.

luo reddtt.

ntam

cum Aptara proficisceretur domo cujusdam optimee viduffl hospitari </, quae clegantem puerum el hunc unicum babebat. Quem cum vir sanclus vidisset
4

contigit

Quadam eum

die

castrum ecclesia
,|..;e

Aptensi
,

assertiun
,

in

van.s

diplnmatiliiis,

CilMui

Qcum Aptensium a Sammarthanis obsemti Mabillonius.

b Dictionarium
/70-f

laudantor,

oplime

milteret

petiit malri quatenus permorigeralum indueret. llla, ut eum monacbi vesle unicum hunc tantum babebat lilium, tam
,

Trcvoltii

Gallico-Latinum r/norf anno editum signatur, tomo 3 k mt

,

stade habet

oaria,

quorum
quee

hic meminisse

anlem
valde Bpectabat,

et

bonis

moribus ornatum,
recusavit.

quemque
fore

abs

re

fuerit.

Obseroat

itaque

stadium

tstt

diugebat,

baculumque senectutis
Paucis pro

ex-

mensuram Graicam,

contineal pasi

honeste

mensibus

quibusdam negoliis ad dictam civitatem se contulisset, contigit puerum inflrmari et mori. Mater lacrymabunda el gemens
transactis,

dum

geometricos vn longitudine, vel 625 pedes : om octo esse ad conficiendum milliare halicum. Deinde duos nominat auctores, guorum unw

per

vicos

(ilii

morlem lamenlabalur. Veruui

esse
in

CUffl

rescivisset

beatum Uarlianum
Dei
sanctilatem,
in platea

orans viri

(ide

tuum puerum
Dei
quaBsiisset,

posuit, et

non morcum diu Virum

urbe,
,

computat, stadia 20 conficere unam leucam Gallicam; alter vero computavit stadium contimt 600 pedes ithenienses, qui paulo plus con

plena

quam
tricos

/>c<lcs

.~>(Ui

rcyios

mcnsunv

Galltav,

iilijut

adeo stadiwm non contenturum

nisi passus gtoim-

tandem

eum
ille

inveniens,

muliis

lacrymis et precibus coactum, ad

locum, ubi puer

:

diversarum
temporis,
c

US.Denique hisce superaddit, fuisst mensurarum pro ratione loci

titulo

ac

quando petieram tibi, dedisses mihi Glium tuum, modo non fuisset morluus. Tunc miseralione molus, praamissa oratione cum lacrymis, mortuum vitaa restituit, ei iiiitn tradidit. Tunc omnes admirari, tunc
morluus jacebat, adduxit. At
dixit ei

Si

Sub

"/

patrocinio
castri,

S.Eusebii, ttin

territorio

Sanionis
111

Vide

Commentamn
accidU,

pre&vium
il

Locus,
vn

quo hoc miraculum

quinta
de
diei

m*

Deum
iiiin

benedicere

et

laudare

coeperunt,

qui

lan-

minatur
proprit

lectione

octava
faeta

miraculum per servum suum operatus

Viro

fuerat.

S. Marliani,

quo mentio
in

Stalimque maler, qus antea

iiiiiH.i

Dei

postulanti

Commentario
ctse

preetnd,

cidelicei

suburbiosan

recusarat,
et

nunc
Vir
et

snppliciter rogat, ut
ei

accipiat,

monachorum
duxit
,

habitum
,

Lradat.

eum Quem

Martbae.
In
Qfficii
:

proprii proxime indicati

\t

benigne
nasterium
fecit.

suscipiens

eum secum in motonsurato capite monacbum

Dei

sc.rta

dicitur

[mpraasenliarum extal
ubi
ipse

sacelluni id

ea territorii
f

regione,

mortem

obierat. banc

q
obitus, ac de-

5 Beatus interea
gisset

Martianus

cum multos
esset,
die
ei

colle-

An Stephanus, sedem iniit, aul certe decessor

qui canonicos duodecim
in
c

ia vir sanctus, qui anno

ejus TheoooricMi

monachos,
a

et

jam

senex

vires
re,

munem
Nota

vitam agw
est

positio corporis.

corporis delicere

cceperunt.

Quadam

cum

ecclesia

Aptensi

instituit.

Muhii' 111

'

rerteretur
11.
1

civitate

Aptensi,
ad

simplici

baculo

onustus sarcina
circa et

rictum

fratrum ordinata,
deficere
loco,

De utroque h<>< pmsule agitur in no Galhm Christianm tomo /. column

circiter

mediam viam
sancli
licel

constitutus,
in
t

phanum cum
diem
6

titulo

beati signat Castettams

el 1"

comit,

brevi

interpolatione lacta,

qui
feli-

Sovembri
I""
se
,

etiam

nunc Pelra

Mariiam

dicitur, solatio
esl

citer exspiravit.

Qui

humano
per
potius
tria

destichoris.

g Auspicium gentis suffl apostolura episcopum agnoscunl Aptenses, cui

tutus esset, angelorum

tamen comitatus
sed

nnm
Eorura

successisse
reliquiffl
,

dicitur

Castor
in

initio

Nam
tenlia

et

campanae

circiter

milliaria sine
actffi
,

hodieque
hic
i.ullnr

ecclesia
s

humano adminiculo,
peisonuerunt.

divina

po-

aaservantur

prout

notat

i/'//"''"""'

Concurruut
:

fratres

scne

cupienles quidnam esset

venicntesque ad locum,
ad
el

patrem mortuum deferre

runt.

monaslerium volueAptenses
cives, sed
et

Tunc superveniunt
niiiio

ChristianQ 8uli potest tiova 349: uti ettam 7"" '.,,,,, allegata, columna tomo spicio dicta suni apud nos ap, J (:>'>. S.Casior habetur a pag
die

"''

corpue a
I

potuil

moveri,

donec

Apterisis
in

stellanum
h

die

24 Septembris.
in

antistes

advenit,

qui

una

cum

clero

basi-

Dc ea egimus

Comm

prav-

PE

::

DIE VIGESIMA QLINTA AUGUSTI.

273

DE
IN

S.

GURLOESIO ABBATE

ORDINIS SANCTI BENEDICTI

KEMPERLEGIENSI MONASTERIO BRITANNI^E MINORIS

S

E
tempus
,

j.p.
ac

Notitia

loci,

Sancti

praefeetura,

cultus.

ammarthani
ho
iuvii.

tomo
:

GaUim Christianm
kujus

bus.
sui

Quem

oblatnm cum

ineffabili

praedictus

Con-

lohha hujus

s
daos
dicti
:>
,

pag.

554

monasterii
Armoricse
(ritli/t>

locum

ita

(Alanus)
dedit
oi,

exsultatione

snscipiens,

praesente

describunt

inferioris

civitas

Orscainlo episoopo fralre sno,

galliae,

Kemperlegium
.

Kemperle,)
,

iulcr
,

sicut

el npiiuialilms Cornumente conceperat, totam insu- E

amnes
in

Blegium

scilicel

el

[dol

con-

lam Guedel
3

etc.

stracta..,

qua

monasterium
Ordinis

Ordinis S. Benein Actis

Qno

anno

accideril

ordinatio

S. Gurloesii

<nisdem

dicecesis

Corisopitensis.

Mabillonius
seculo

perhibei
ziiim

Chronicon

Kemperlegiense

apud Balu- ""'"""

Sanctorum
pag.

ejusdem
et

n,

parte

107

sequentibus
initiis,

oaria de hoc sancto

Practal

ad annum W2'J
perlegii

supra citatum pag. 5%i. Hmc enim habet Cuniolmim sami.o Crucis Kcm.

Abbate collegit,

eademgue occasione
ac
sanctas

de

ab

Alano
inibi

Cornugalliaa

comite

aedifica-

memorati

monasterii
,

restauralione

tur,

atque
poniificc

Guorloesius
//""
.

abbas

ab

Orscansicui

MoiiiisiiMinm
giensis,
lunl,

ini/ini',
a

Crucis

Kemperlevo-

do

benedicitnr.
/>u</

Chronico,
,

quod

multis retro

seculis

exstitisse

tcstalitr

Mubillnnius
in

109

COnsentil

Gur-

hoc unilocimo serulo aovo

oedificatum
ejus

inounte reparatum

ac

herdenos
factis

de

fuisse,
,

nemo non
ad
cdnstat,

agnoscit.

De prima
iiiin

fundatione
solet,
nibil

quaa

seculum

sex-

psus

revocari

certi

nisiquod
loco

nem
l\

quam donationibus ab Alano iii.|iiiijii Quamquam in hoc graviter lainii quod hunc annum sicul el [ndictiocn atque Roberti regnra cum Leo
data,
,

Gnthiernus,

sen

Gurchieraus,
inter
:

qui

eidem
kcta

pontificatu

conjunxerit.

Orscandus

seu

lt#-

primus prafuisse dicitur,

loci

Sanctos etiamnum
ejus

imironos recensetur

sed
lalia,

prorsns

riscandus consecratus episcopus Corisopitensis an//>.':'. 110 mnrhiiis inuio 1074, dicitur apud

ignota
tar,
iii

sunt,

iiui

certe

quae

non

meren-

Albertum de Morlaix
lniinnf
\rnitiriftr
.

wi
/

Opere
n

de

Sanctis

i>n-

lucem

aspiciant.

Ecclesiam

sub ejus noCorisopitcnsi

sru

mine

anno

lxxxix
iiu.nl
1

Benedicto
v.

Operi

attextus
172;
$ed

est, in

episcopo

dedicatam

fuisse,
a

discimus ex
C.

Chronico

pag.
/ol.
cti

CatahgO, </iii Ctdi prsssulum Corisopitensium Gallia Christiana tomo

'
,

Kemperlegiensi,
editum
Circo
esl

Stephano Baluzio
pag.
reliquise

554

scribitur

consecrasse .

ecclesiara

san-

lomo
Lempus

Miscellaneorum
inventse

Guttbierni

circiler

hlxiv,

quo
sii

idem

dicuntur
capilis

manis
Irr;
r

migravit.
rn
iiii

Uter annus

anno ab huverus, an neuccenobio sancti

ejusdem Sancti
"

cum
,

parte

sancti
el

noloei,
11:1111

et

reliquiis

Paulennani,
el

GuemSympho-

im inln m

rr/iiti/iiiiiiii^

n iirliirihus UO\

riiiinuiis

Gallim
seu
in

Christianm.

De

el

Tenennani
el

Guediani,

el

Guenhaeli,

Salvatoris,

Rothanensi,
injecta
in

oulgo

Redon,

cel

'

rl

Winaeli,

aliorum.

Qui Sancti fere omnes

Bhedon,

dicecesx

Venetensi,
fuii

ac abbate ejus,

"gnoti sunl
-

Hmc

Uabillonius.

guorum
Kemperlegienpossunt
i.

superius

mentio

consuh tumo
4

Scribii

deinde de monasterii
xi facta,

Sammarthani
7'JS,
rl

Gallia Christiana tomo

Itritrtlirtini

sm reparatione seculo
"'''"'"

ejusque auctore

a pag.

lunales

Cur
sanctaa

vero

inditum
inde

monasltrio fueritnoaccidisse

pag. 540,
\

ei t<<"t<<

% pag
ad
lctis,

""'"
11

Crucis,
ille
,

memorat,
,

Porro,
iOB

"i in

Gui loesium

revertamui
esse,

..
\

'i'

"

Uanus
taeral

gravissimo
sanclae
,

morbo
crncis
,

quo

af-

Mabillonius
pag.
egerit,

qum supra designavimus,

sibi

""'

ltus

virlute

cujas
fuisset.

speEt <<

fatetur

incompertum
vita
sanctitate

quid

''"'"'

Per

somuium

videral

liberalus

exceptis
fulsit.
1

ae

miraculis,

"""'

producit

idem

auctor

instrumentum,

wrherdenx monachi Kemperlegiensis brevi h\ "" '""'ititi monasterii qumsibt cidetur conscri'' " " r "i" \u ubi etiam memorantur donaria,
. ;

trumque probatur primo ac breChronico Kemperlegiensi, quod artU riiiiiiiin pag. '-"-'. MLVii. Iransitus sancti Gnorabbalis monasterii Banctaa Crucis Kemperloesii
quibus
:

l,lhv
,

camobio conccssa sunt. Primusitaque prmfecturam gessit Sanctus noster. sicui e ''"'" inst* ...* "/" vastrumento narrat...,,, Mabillonius his oerbis
'"

" / '"'

tegiensis

Secundo ex

Gurherdeno,

quem

si
:

'"

$0 scribentem recitai ibidem Uabillonius Crucis sanctaa Gurloesius, igitur ctus

Sanquin

eccli

A.l
lli;r

i" ^--i. i.-n.

.1

igitur huic
ei

monasterio

rii

sum-

primus abbas
que
,n
111

exsistens,
el

eam

annis

viginti
pei

"nestatis
electa''
l
'

disciplina
sancti
et

sanctus Gurloesius
Salvatoris,

quiete

pace

bona gubernavit,
miracula,
plura
sibi

quem

es|

de

ccBuobio
ipsins
loci

abbate

vii.i

Deus
morte

miiii.i

ostendil

nunc quodeclarantur

u Vau no
et

fratribus

assentienti-

.|ue

in

osa

quotidiano

in

ejus

ordinatione alacriter
1

exsistenti-

Oe hiyus autem

Viri gestis

plura
39

non

'<

Augusti Tomus

*c

274

DE
qua
inter

S.

GURLOESIO AHBATE
pus
ipse
erat.

Auctorb
J.P.

serescire, affirmat idetn

sequentia,
refert

ex

lctorum conditor, quam Gwrherdeno, quem

ut
81

iiuic

sollemnitati

interfn
dicitoj
Al;

agentem
ses,

de societate

inita,

pramittit

idem

innalista,

Rotonenses
stc

quam

Hervens Rotonensis
tentavit,

Kemperlegien abbas seculo se:

comes cum duobus ejus r el Mathia. Secundo, de Gurloesio numerum referendo aetum quidem
Hoel
"//
,

'

^"
fi

et

grfitd

Wi
:

////<

re

quenli

riolare

rmim
ecdrsia-

peractoi
>m
ait

"'

Sciendum
Salr.ru

.s/""/ "

teste

Mabillonio
sancti

Quin

et Bollei

_n

estauiem, quod
ratoris coadjutor
cis*exstiterit.

Catuvallonus
fumlationis

abbas sancti
siin-ia-

Pontifice
'-ii.i-c

Gurloesii

canonizalionem
,.

r.riiciiirimii,

iiiMiiuiix

?
''
11
'

Urbani

Guiioesium

Priorem snnm sanctum abbatem transmisit. Qui etiam fraternitatem, quam ab abbate et fratribus in vita et in morte recepit, atqne eis quoque donavit : quod pactum usque hodie scriptum inter utros[pse

enim
ad

eum
se
iil

datae

epistolee

(ragmento, de

in

quo puiif." n
.,'/

Comiti

praestare

non posse respondet,

qui
rita
el

nisi

testes

idonei,

miraculis

SancH
ferant

cnjus

canonizatio
inquit

petitur,

teslimonium

Porro,
loesii

Pontifex,

qued

de

beati

Gt
iu,h.

que reservatur.
4
i//,//////

celebratione
expetisti,

ab

auctoritale

aostra

signavimus
iimhs
[i

ibbatis modo emortualem sancti laudato Chronico Kemperlegiensi.

cium
cai

non

eadem
nisi

potuil

racilitate

>

concedi.

Non enim Sanctoruin

admisceri,

quisque
adsint,

debei

difjicultas

aliqua

se

obtulit

Mabillonio cvrca

bns
visa

testes

m_
ei

annos pr&fectura
i.iiiicn
\
1

ejus,
1
1 1

quam

sic

'i

qninqne

proponit ac sol annos regiminis

At

ejus

miracula
synodi
re

suis

oculis

attestenlur
asscnso.

plenariee

communi

firmetur
nobis
hic

solummodo
inter
sius
1

concedil

Gurloesio

Gurherdenus.

Quid
iiim
1

de
-1.

liac
iiii,-

factum

fuerit,

incomper-

annum
abbas
el

xxiu
anni

(immo xmx,'i
dicitur,
el

quo

Guiioeulvii,
diili-

ille,

Observare

juvat,

institutus

annum
Sed
si

ctum nost/rum, causa solennis canonizaiiom

inti

octo

intercedunt.

haec

necdum inchoata,
rnui titulo beati. 7
Tertio,
beati

<i

laudato Pontifice
cultus
el

noniinari
g

cultas
'

nullum
tribus

facessel

aegotium,
annis

Gurloesius
re-

dicatur

ante
al

obitum
liberius

monasterii
vacarel
:

Gurlnrsii

m
1

njjinniu )r

gimen abdicasse,
ab ipso
fuisse
el

Deo

quod

Mabillonius,
monaslerio
ra
ejns

apud

Britannos,
legiensi

potissimum

m
isl

praestitum

ex
ejus

eo conjicimus,

quod
col-

Kempei
in

inlermissus
Ejus

Johannes,

QOnnulli
uti

proximi

successoivs
fecile

hodieque celebris

perseverat.

lumulusa
cernitur,

ter-

idem
6

fccerini,

e\

laudalo Chronico

eminens
effigie,

sacello

peculiari

c_d

ligilur.

qua?

illum

sacerdotalibus

yestimen^bba-

Superest,

ut

puhlicum

Viri

cultum ab im~
1

tis

ornatum
thecis

repraesentat.

Sacra
loci

vero

beali

rbani PP memorabili tempore ante decretum 111 probemus. Primo, sacrum ejus corpusele11 iiuni ut perhibet Chronicon, fuii anno (083, quuil toties jam allegavimus, quodque ad istum
\

tis

ossa siinul

cum

aliis
,

patronorum
fidelium

reliqjriis,

in

reposita

maximo
die

concursn
.

celebrantur,

maxime
esl

xx>

Augusti

quo wlCastolr

lemnis

ejus
<n

festivitas.

Merito

itaque

annum
corpii<

sic

habet

pag.

52:i

Beati

Guorloesii

Adde ex Mabillonio, rem accidisse eo tempore, quo Benedictus, Hoelis connii- frater ex monacho Landeveoecensi abbas
de tumulo
erigitur.

^u/iplemento ad suum Marlyrologm S.\muniversale, hac die, pag. 703 annunliat LatineetGam loesium, mlgo S. Urloux, uii

Imms

ipsum cocat.

Kemperlegiensis simul,

et

Namnetensiura episco

1)K

DIE VIGESIMA

QUINTA AUGUSTI.

275

DE SANCTO LUDOVICO
CONFESSORE FRANGORUM REGE
PROPE TUNETUM
IN AFRIGA
.1.

COMMENTARIUS PIUEVIUS.

I.

Notitia

primorum trium

Vitae

auctorum.

B
Fakm' mcclxx.
frimus YiUim
I |

Sancti
juxta
imii

Ludoviei, Regis vere Christianissimi

doxis

ac

maximi,
;

res

pr&clare gestas
iis.,

majoris

Ulustratwrus
edita,

scriptaqux de

parlim

S. ludovici

tomi>osuil
<Kau(ridu<
tjus

partim omnino inedita, oel idiomate antiquo oulgata, latino Gallico tantum sermone editurus, lectorem preemonendum cenHjj
,/,.

amfes,

ictorum

scriptoribus ;

ut

quantum

$wt-

riu

mereantur fidei, in ipso operis limine guli Primus Vilam S. Ludovici scribere intelligat aggressus est (rater Gaufridus de Hello-loco, quo nullus id prmstare potuit, circa ea certe,

vivondi praebebat exemplum lanto adlmc percipimus suavitalis odorem quanlo ipsum quem vivum pura mente dileximus revocatum ad patriam recentiori memoria retinemus. Verum licet de ritae modo, quem sui Redemptoris beneplacita prosequendo servabat, cupicntes tamen, habuerimus in parte notitiam quod modus hujusmodi nobis plenius innotescat, ns pntissime, qn.i' MvnMius ajirliaiilur, d.-vo111
beate
,

tionem tuam rogamus,

Apostolica
tisfaciens
tibi

el

hortamur attente,
quatenus
ooslris,
el

per
sa-

scripta

mandantes,
in
suis,

qum commemoraioit, aut fidelius, aui rectius nam ad annos circiter wginti conscientim ejus moderator, arcanorum omnium conscius, utrius;

devota solicitudine volis

praedi-

iiiim

vivendi
i'l

modum

omnibus
nil

singutis

actilms,

observantiis

ullra

quam

fue-

que peregrmationis
111

transmarma
nihil

comes,

atque

nt

addito,

sed veritatis
el

purae

servata
tuo

substantia,

supremo

agone adjutor,
11, 1

ignorare powrtutes,
item
fuit

seriatim
citius

nobis,

secreto sub

sigillo,

quam
non
iv

ttiti,

quod

egregias

sancti
altineret.

Regis
Vir

poteris,

per

certum uuncium scribere

tanctaque

ejus

opera

postponas.

\foluraus autem,

quod apud
Dat.

te

verbum
officii

nhr sancta, tensis apud

rwe
ipso
bis
:

sicuti

testatur

Guilielmus

Carno-

remaneal

nemini
Satisfecit

referendum.
a

Viterbii

Chemium
pag.
i66,

tom. 5
qui

Gallicm

et

Scriptorum Histoprmcedentia, ex
his

Non.
;

iMartii
1.

suscepti

uobis

Apostolatus

mandato

Pontificis

wr

pius
svn-

Gaufrido
Licet

nota,

partim

canfi/rmai
et

ver

Vitam
qui/n

conscribendo ,
etiam ipsius
purse
Nil

neque dubitare possumus

ultra

autem ad honorem
ipsius

gloriam Condigloriosi
satis

oolwitati obtemperaoerit,

toris,
et

ad

commendationem
famae
guae

Regis,
sulBcere
per

gula enarrando,
sed
veritalis

quam

fueril

addito,

ejusdem

testimoninm sanctitatis,
sanctissimaB
ac

servata

videlur

odor

ejus
sanctae

nbique

auctoritatem
de
sufficiunt

hujus
:

Vitm

Bac ad substantia. demonstrandam abunde

loco
.

orbem
pater

diffusus;
aoster,

ea,

memoriae
frater

qui

plura

Gaufrido
supra

scire

Lolius

religionis

speculum,

desiderat,
fa,
V*OS

adeat
ntirriin

Echardum
I

assigna

Gaufridus
'i'
1 '

de

Bello-loeo,
et

Ordinis

Praadicatoruin,

iJniiinix

quando

srrinsrn!.
/"<

confessor,
uaa

ad
,

conscius secretorum oirca Hnem mandatum domini Papae Gregorii

quibusque
biographus.
3

maxime
Ponti

scribendis

intenderit

sicut

patuil

propria

manu

subscripsil

et

scripta

Rccitala

\stola,

ut

vidimus,
ejus /"-

" r " tU

'

reliquii

cobus

ipsi domino Pontifici destinanda etc. JaEchardus im Scriptoribus Ordinis Prmdir

scripta rsi
Uficatus,
/,,,11
1

mense Martto, anno id esl annc Christi

pnmo
/-'"-

neque duinchoata
<i"od

,
(

''"'""""

lom,

magnarum
'''

pag. 70 parlium probal

1,

Virum
sancli

certe,

inquit,

idetur quin Gaufridus

manum operimox
(272
''"'"

quadam

Regis

Ludovi-

admoverit
videtur
1

Eodem
ita,

igitur
fort

anno

U
:'

judicium,

qui

suae

eum
est,
:

voluit

arbitrum,
nobis

sequenti

'

'eratoremque
obtrudere

conscienlim.

pluribus proseqw
ne fabulas
1,

nihil attinet

De materia vero

pndam e
nin

Verendum itaque non

\>oluerit

quidem

ooluisse

sed nec exdggeGaufridus prmclara sancti Ludovici

\

de hoc auctore tractata Guilielmus Vangius, 5 pag. "/"" / Chesnium tom ,/uu nmi agemus, habtet $26 ui proomio ad gesta S. Ludovici ita
Pratei-

/'"""""

""""".

eruitwr ex litteris Gregorii scribendi prommciam eidem

recitat
Christi

Pontificis

Gaufridus de
ea,
quaa

Bello-loco

Ordinis

Prmdica-

demandan-

lorum
ipsius
MII

ad

mores

perlinebant,

Vitam

Utteras has "'""""

mcclxxii,

Odoricus Raynaldus ad num. 59 vn hmc mo-

praKoRegis sanctissimam, absque jestis secularium, prudenter ac re,.i aegotiorum Vitam per cribere procuravit. Patet id
B

legenti;

licet

attmgat enim breviter quandoque

fttn

aerstringii

quidem quidem

/"""" admodum. Sed ne

exeratta
ita

ttirtotum

cxacte

recen-

276
AUCTORK
J. s.

DE
ut

S.

LUDOVICO REGE
Telirw Scriptorum insrruit,

recensuit.

nihil

aliis
I

fecerit

reliquum.

statur id citatus
i/ui

num.

Guilielmus Carnotensis,
:

ex

quorum

Chcsnius n editione denuo utrumque

relatisibi verbis
aliis

de quibusdam in vila, tam

hmc subjungit dignis memoria

et
in

Quia tamen
qiue
gessit
in
,

mus,

in

prosperitate

regiminis,

quam

adversilate carceris,

angusiia suaj mortis

vel

aliqua sunt vel

dimissa

penitns,

omissa; ac
et alias

atque In capita, numerosque dvois notationihus illustrabimus. Cum autem C T* mus Camotensis Sancti vitam scnhrnihu" ^" susceperit, sed ea tantum enarranda aum rat a Gaufrido pratermissa, vel < w
'

satia
1

de miraculis, (|u;p eirra ejns sepulcrum, ad divinae laudis, et meritorum ipsins Regis declarationem accidisse noscuntur; de iis pauca
recolligere
brevi.

posita

ejus

lucubratiunculam
ut

non

u\

iiiini

alteram, oerum

pnrln
iicni

dahiiiius.

appendxcem ad Vitamprimm Porro laudati Menardus el

Opuscula, ediderunt
sub hoc
tnni

studui,

et

praesumpsi

adjicere

stylo

snius, post linruin

Ch
-

retofo.
lt

quorwmdam miraculorum
fiacta

4 Hivc
suppievit Gui-

rerba sponte me deducunt ad alicruni

Miracula

in

domo

fratrum

Prsedicatoroin
:

Uelmus
notensis
'

S. Ludovici biographum. Car- v idetur, a Gau/rido, e.r Re-

gis sacella-

r [a

nij

eumque proximum, ui certc, quorum scrinQg r rvenerunt. Quippe eum scripsisse s _ .//.
iis

fuit

Bbroicensium praesidio B. Ludovici confessoris am prima ecclesia in regno Franci dedicata

ln

nomine

nus

non multo
tuum
iihi
111

"iiirm rssc

ii/iccm

mortem Gaufnai existimo, morGaufridum ante Gregorium Ponpatel ex citatis num. 4 Guilielmi oerbis,
post

anno Domini mccicix, dt kac aiitcm na loquitur Echardus tom. 1 ,1,,-u

sancti

Regis,

Operis pag.

884
sit,

An

appendix.
vix

ilh,

, <

, ,

1
1

..

mi lucubratio

me

latet, el
:

credam ad eum
Ebroicensium
acribenda.

de

Gau/ndo
tiiiu

uti

defuncto,
:

de

Pontifice vero
ulterius

annum

usque

pervenisse

unde

ciniiii

uivo

loquitur

ex quibus

nosirorum
ret

diligentiaa

videtur

potius

eum scribere aggressum esse ante mortem Gregorii anno /27o" ineunte defuncti, secwnH duni Raynaldum ibidem, aut certe antequam
deduco,
,

ihfc Echardi conjectura

:

oerisimilis

mihi appa-

prtvscriiin

i/u/a

recensetur inter
dovici

testes

Guilielmus Carnolemit non pro canonizaliont S.Lu-j

Vita secmda suspicio mih\
(282,

mortciu

pore.
111

ipsius cognovisset; sed hoc satis de temDe Guiliclmo modo audiamus Echardum Opere memorato pag. 38 i : Frater, i/nquit,

interrogatos,

quos recenset
11
:

loco edenda a
est,

num.

ex

quo

morirni

obiisse

ante

annum

quo

inqv/ir

Guilielmus Carnutensis
vitaie

Gallus,

Carnutibus
priores

civitaa

quisitio

ad canonizationem
1'hilippi

facta. Inoenitw

episcopali
in

clarissima
Gallicaa

ortus,

dem Guilielmus
ininisirns

aliquis Carnotensis inter melli

IV.
ijui

annos
et,

aulaa

regiaa

sequela
illi

consumpsit,
sacris,

per errurem
I

III srri''"/.

fuilque
n(

Ludovico
aiinii,

IX

sancto

Regi a
priori

hilur Ujiiid
1205
ne,
:

Murirniiiiii

nmi.
illml

[necdotorum
eSSel

capellanus.

Unde

in

ejusdem
ei

al,

riim

iimncii

sahs

DOfnmir
sit,

Regis expeditione

sacra, in
et

ipso

carcere

fuit

alius

hic esse potest a

nostro. Quidguid

comes individuus,
perito
officia

cum uno
coram

divina

ex nostris Arabice eo, seu etiam cum

eo persolvebat. E Terra sancta

sus ab

cum Rege
in

rever-

miracula illa edam, nomine auctoris inetrti, pro appendice altera ad Vitam primam. 6 Non multO tempnrc psi pru-dirios <m
iihrriiis
srri/is,i

eadem thesaurariam
obtinuit,
:

pinguiorem
ei

quaRex,

de

prmclaris

S. Ludovici

rebus
de

gesfo

dam

ecclesia

quam

concedens

Iste D. Guiliclmus ludet ceu per jocum, dixit modo de ista sua thesauraria per quinque vel sex aimos, el posl religionem intrabit. Sed jocus

gis,

111

Guilielmus de rocat in proamio, se

Nangiaco, scu
nos

Mw
m-

Vangium

verum
que

fuit

vaticinium.
el

Nam

eo

beneficio

quhi-

dimidium potitus, licet diclum Regis non animo tum obversaretur, seculo nunlinm remittens Ordinem Pra'ilicaiorum amplexus
annos
est,

vocabimus. Monachus hic erat Benedictinut leberrima abbntiee S. Dionysit in Francia,cm ipto temporaneus item S. Ludovico, mtate tamen minor, nisi ad senectam omnino decrepitamp^
,,, (l , ... venerit.

Emncitw v ,
Dionysii

id ex mortis
in

ipsius

tempon:

nam
tia

Michacl
S.

rdibien

Historia Galhca ao
exts\
1

uec
ipsc

nisi

post

plures a volis

annos
heec

verborum

Regis

est

Deo nuncupatis recordatus. Narrat

Caeterum
nec sic

circa
ctu/ra,

pag. 200 eum obiisse initium mni 1304, deducta ex

eo

j
fl

Guilielmus rmm.
reliquit
:

14.

C sanctum Regem
Bello-loco

socius adscitus,
est.

nam nostri Gaufridi dc cum eodem Rege semel

4300
at

quod Chronicum suum finierti qum quidem conjectura est mtnus

per secutus individuus

sacra

In ac

expeditione Tuneiana moricnti

ministravit,

astilit

ad

ejus

ossa

nere

Tuneto tolo per Italiam et Galliam iliad S. Dionysium usque, donec sepultura?

"" r certum hinc ducitur argumentum, '/'"" dictum annum non esse defunctum, est ad dicta nostra confirmanda """"'' Lu.lovic ,111,1, usque ad 130i
.

iii

data fucre,
vigilavit.

cum
his,

fratre

Gaufrido
ex
ipso

indelV

orans

,cl

Ex

quce

Guilielmi dedu-

anno
rici

cta sunt

Opusculo, facile intelligas,

non pauca

junior fuit Ludovico, innum, '/"" 1304 diem obiisse. memoratus i gesta conscribere ccepit

S6vel87, adeoquevel illos expleni etiamsi certum

mgm
^
.
.

de sanclo

Rege scirc potuisse Guilielmum, i/uoi rri Gaufridum latebant, oel ejus memoriee exciderant adeoque et summam fidem mereri qum
:

rniric dclcriniuurc nnn pOSSUmUS 1297 solvit, aniequa

rum catalogo
cti

fuit

adseriptus,
utitur
Quitoi

per

hunc auctorem litteris swnt consignata. FallUur tamen Echardus, dum dicil Guiliel111, 1,11

abstineat.

quo

in

Chronic
iltod
'/""
1

^f*^ ^ y^
r ii iii cum
ii

"l"

ls

'

'"" tw
j^

Historiam
tutibus
el

absohito.
aiiiinin

rinn

Gaufrido

iiincrc

pcr Italiam

et

ridclnr anlc

1282,
S.

exa

ih

,o>-

.-^

Galtiam ad ossa sacra oigilasse : nam constat, utrunK/ur tii Galliam fuisse missum a Philippo
rege,

miraculis

Ludovici
vn
<

g^fll

ptum,
tom.
bis
sancti

ut ipse

eodem anno

iro

^
racolis

prmsquam
/

rex ipse
Vide

cum
n/um.

ossibus paternis
//22.

ex A/rica discederet.
.')

pag. XI Spicilegii Acheriani vita inquisitio flt de Solemnis

regis Prancia? Ludovici
in

triusque auctoris memorati

Opusculum

neque
:

prir-

qwynm
scula
dice

Opu-

mus
aniU)

in

lucem publicam cnnsii

/015
rir

ti/pis

Parisiensibus

mquisitionem tacuisset
sti

Histona,
Circa

"

^
.

lim

^^^

r i,n
/(/f(
,,. /S

edeniuv

mu ai

cum
u

aliis
:

lorum.

rinntibus

Mcnardus scriptis ad sanctum Ludovicum speutrumque deinde tomo S Historice GalClaudius

clanssiinus

facta. Exislimarc igilur

licel,

4280 gesta S. Ludovici pe climn fuisse consignata, aut forte

citvus7
\iii'

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

Mcn

277

nuntore
,nli n

audiamus,
Ilislormm
''

aua de
snain
:i
' -r

A
scn/' r jus

ni/msaiir
""'""'.

nirntis

derantur, lum ad confirmandum elucidandumve, auctorb qU& r,m /i rinal nnir nul ujrunt dUt rlnrnlnltone. J> B

lS.
idovici-

'Crl/ V""' <'l '""""''^"mhnii pr&fatur

irs

""" '""'
:

l""l

Regum
qui
|

el

principum

'"""
gesla
"','

1"

rdatione
^'
,

dignissima,

antiquis lem-

|H.ni"'-

H '""' n
( (

^
,'.|'

1III||;IM;)
..

meiQoria
.

auctor scripsit Chronicon de rebus per orbem gestis, quod subinde etiam adducemus. Ceterum habetur memorata Nangii Historia antir 7"" r i""" Gallorum uliomate exprexsa, ewjur
hlri "

videreniur
^

gerel

^
.

',.

edaci vrtu>i;.ic

onlin-

diligentia

historipgra-

Ms.servaturmBibliolheca regia Parisiensi. Momitnos eadere vir orbi litterario notusR. P.

Stephanus
Souciet,

Pl,0nim
ad eX em
-

tuduit

lilterarum

traditionibus

tradere

ilnm

Cum enim
brevis

modernorum
,

regum
exhorta-

storia contidit. ac

qui illam cum Nangii u<describendam cnrasset, si ab

''

aC pr
..

-nnni talia
njsi
ipsi
el

recitantur auribus

quid aliud

quaedam
el

el

taiita

'"" /"'^' "'"' ff (/ ad alia progrediamur.

v "'"/'<

scf^p^M

# ioiU

Ho

'"ut

per actus
ipsis

consimiles
vita

effieiantur

ma-

mnimi
(,,,'.

moribus

se conforment.

ego
ti

frater

GuMelmus
in

de

Nangis
vestigia

ecclesiaa

D ionysii

Francia

indignus

monachus
sequi de-

II.

Notitia
:

Vitse
II

Ms.

secundo loco edena

Joinvillio

historiographorum raedictorum
g iderarjs
(

quia lamen
,

scholasticus non
scinitia

eram,

imo

dae
ptae

item
,

istorioe

conscri-

mn(lir .

litterarum,

ad in-

quae

huic

subjungetur

pro

vita

star

iUius
i

cmT
.

scripturarum

curecolendaj mulieris Ruth ad agros spicas inde recolligens me,

tertia.

temium
(|l

d
l

suum doctorum, quas nobis post tergum igitur, Congregato reliquerunt. jnduslria mihi unius libelli maniplacuil egi
coU
(

M,
esse

vratus

sum
i/n
.

mhementer,
jwris
,

cum

magna

sii

E
vita
alia,

;im

gestis

sanctaa

recordationis
Fpanciai
Ecclesia

et

bome
cu-

Gallorum
diligentia

antiquis monumentis

eruderandis
a con-

|||(

mnl

i;i

Ludovici
vita

Regis
in

gloriosi,

publici
S.

hactenus

factam non scripuiaconr

rg

jus
rillll

inclita
,

extal

bonornm

ope-

Vitam

Ludovici

quam

constal

a *

nni ia, in

exempium mihi
Gilo

et posteris

preapa-

conscriptam. Ea fessario regvnm Margaritm fuisse sunt historici odrii, ut opmor, 7"'"/

rata

8
j

(componere ). Dominus enim

noster

de

aemis
ejus

commonainchoans,

dudum usi qu&dam fac ta

referant
ceteris

qua

ex

illa

oidentur

nmtn
nter

chus

principia

gestorum
,

dcsumpta. Pr&

<te

^ Kmo
'

terminare non potuit. esl quia morte praaventus Ordinis Bello-loco de Gaufridus Mll .. vero ea , qure ad mores pertinebant, Prajdicatorum
i

dominus de I" componendam. historica Francimpag.

yitam Us.in

tamen hac Vila usus esi Ghaixe ad Bistoriam S. Ludovici Jacobus le long vn Bibliotheca
358,

num. 7438 assignai

Vii.mi

ipsius
el

Regis

sanctissimam
procuravil.
alia

prjeliorum

negoliorum
scribere

absque gestis prudenler secularium

,
,

bibliotheca Colbertvna,
est,

qm
in

hodieesse

dum
theca
t

regim conjmcta
recte,

quam hanc ipsam

:

ac religiose
,!,,,
;1(
,

Et

quia de praequa?

suspicatur;
regia

opmor

eam enim

biblfo-

Rege

nonnulli

aliqua

scripsernnt,
,

conservari,

nos

docuii ante nobis jam

lauda-

multorum notitiam non venere

.

ego

omnium
in

Us

P. Souciet,

qui

eamdem

aliunde
Vitm >w-

quorum potui, ac prsedictorum iuctores perirent. anum sludui eolligere, ne / """'"' quibus prmipne usus est hic auctor, fuequibusprmcipne usm i
tiem,

fragmenta

tl

Qaufridusjam laudatus,

et

Vmcentius

Bel-

cwaveral descnbendam. Auctor hujus mnotemine quidem ignotus est : ai liunde ita possii ejus in scriben non sdt, ul dubia esse ^Z^WiLVe ex Ordvne Mnorum, omnino perfides.

fisseei

-jjysr.fflSvf
' '
nibus

wVSs=H=jk
r

r;;,;::r:::;l:;:ii";;r;.:::;,:::::
t

trransmarmis

exaratas: nam

r
*>

-,

-"-<
S.

k"^>"
<

'illu htteru
,

;";;;";:-

SS-3Ti- :rt::: ;;:,

\:::,::: Parmenses
Ludovici
*

r::!z.
,

-,-;

( F

mstoriaubiqufi

reperitur satis
posit

consona,
<<

ut

ap-

fJ

jr

colKget.nondelumeNangiomstrumentaidonea,
ad Uittoriam S. Ludovici recte consmbendam. faclie re r ,ue fume, ac fidetem

"ZT:Z%7i>7%" S rzr '"';""/"

ei

Blanches,
:

wrg

/*

rlarissas

in

mbw
,, : ( ,o-

;;;;;:;
i

:^:

;',,:/;;::;,,,,
,,

n
pt,

Etecim
<

,;,,,
'<'

c(mfemoMt hwrtj..

regm*

*w *
I<

f^ndie,

L ,'J, -'-

,,

mtori* eum tafnt

<"'-

V*

mgm*
,

'-,,_

m
,,

s.

^,0.,
,

'
kie

<<">"

::.' ;;;;:: :;;;:;;,;::

ta

Tvoluitinsuper

hUtoricwfactapler^ue

,,.,,

,,,,,

,,,.,,,

,.,,, ,,.,.,,-

<< , 8 . pag. ecriptore, 1 Qapropter ab ea mtegre reeudenda abstmebo : "' '" oA /-, Historia, fkri "fiHU ,, ton* edendi, desir ea,
,

,,t

atmum

exactw
esi
/

r.

rn

m
'

kujUSCe
,,,,..

',,,

Vti

mm

quo u> usus .:>'.-'s

-^"JSTSSSS! n
<<<<"<

,,
"'

<,
,.,.

IptU

mstrvmmt*.

q"i<

7/

,,.

lct

^^

278
rou
j

DK
ipst

S.

LUDOVICO REGK
tus
esl

auctor
f

abundc declarat
c,,ii,is
.

Sarratenim num.
rf

auctor

Acia omnia

isihii

>iniihs
iiotaiia

ci
.

offerens
sidel

mtraculis
af<///r

habitu Franciscant librum suum Pontiflci au

capiti

n*xni
Con "

Sancti

multis

wi

/-//nV/

luiare

imposita,

//,/,."

'

examinata mptus //< probata, parlim Pawsiis se accepisse, pariim Utiiuii jntssc transmissa, Quvn ei nomina testium juratorum num. 7 producit, t/,>s inter
ipso etiam Boni/acio
1///.

Soucietus,

ir

in

Aisce

"'" / "'"".

Dcrsatwsimiz.
'

manitate

et

industria multum adiuti

'" / " x/

"'

15 /'or/-o conscripsit

hanc

Vitai
",'

mate Gallorum antiquo,

/>/////;

so,i,ir

'"

"'"'

,,.,

reges, episcopi multi n abbates aliique //de dignissimi, Regisque olim domestici ac familiares, i/mos lcctor loco cilaio vitlcrr poterit. Ex quibus janlc perspicias humana industria ha-

duo

e/ws

"<<//

multum

','/".''

recedit a

conscriptam

a Joinvillio

Historiam
:

'"/?/''

''""

/,

editonbus Menardo c

ut

hcn

itntt

poSSe
c.r

ntoii niiicitla

rcrliorn

i/nani

ca

jiicriinl.

t/iii/ias

lnrr

S.

LudOVici

I""

fuit

corruptior. Contuh quoque hum idioma cum //,, Villehardouini latoma '""' ihsioro, Villehardouinx perCa perCanaim cihia. edita, scriptaque sub initium seculi w
1

lW

Cangio

at

orthogra^

composita
rtiitt

sm

utpote queB ex testimoniisjuratisviro-

jus barbarie cum phrasi tam orlhoaraohia

pmstantissimorum,

testiumque oculatorum
rnlctunus.

fuere conflata. Restat

itntttctUs
13
ficUUU
r

an

recte

mo-

tum jam

recedit.
ct>

lam aiillicnHc/s scn/iior /ncrtl USUS. Quam >n scribendo secutus sit regulam
ipse exponit
his

Exquibus colligo GaUorumia" srralo non minus mutatum fuisst

,,ili m ccr,,,,,,,]^'"'^.
erit

pOStremis htscr scni/is

inutile
id

observasse

ad discussionem

num.
autem
per
aer
quiii

ttvh

:>

oerbis

In descriptione

Joinvilliani,

quam mox aggrediemur

ut

stcutua
auctor.

est

Stulu&au,
ita

rerum,
est,

quas omnipotens

venerabilem sanctum

Dominus noster Ludovicum operari dimihi opus esse

scribendi
11I

tem hujusce Vitm simplicissimus est, dixerit auctor, se magis laborasse,

Actis

ut

tert

gnntus

uon visum
uti ac

omnia k
,/</-

esl

co-

inventa

exprimeret,
ut

ni hilque de suo

elaborata

compta
intelligi
:

methodo;
quid
quae
1

jiceret;

quam

etiam
aul

(proul

cupio)
nl

11I

ad-

""

rel

mde
I

singula eleganti scrmoni factum csi 1 ipsius lucubraiio

,

jiciam
ri
,

subtraham
scribam
.

rerum
,

ea

leporis habeat
16
ilant

at

plus
I

fidei

mereatur
,t

fideliter
,

quemadmodum
.

inquisita
a

n/ilnr

/taitr

l,r

mhlil

rus

mOl

sunl

descripta,
<!

probata

examinataque

curia

perspexi
rci.

id fieri
1

Romana,
bos
esse
scii.

approbala,
rnlcm

omnes
scribendi

nliiiucani.
es

quo certiorem apud proHanc secutum

ipsis

queedam, quoa
iiisi

nonposse, quin immiscerenlut atinas aures quandogue

1

recedere

xtellem

simpliciau

loris

re-

methodum
ubique

scriptis

eluce-

latione,

ejusque phrasim

mutarem

frequenter,

describunturmiracula, inquoagnoscas inquisitorum mterrogationes, eorum, qui examinabantur, testimonia, adductas probationes, quee objici po terani soluta : quin illa etiam, quee miraculi evidentiam oidebantur minuere ita 1 existiques in zamine mvraculorum a libel,

ma imc

1,1

Hoc

milit

ri

relatione

lirtiai

ntirioris

putavi illicitum, preesertim gw lucubrationem non edamus,

an sensus aucto
Itaque
delicatas

nt

lector frequenter dubitaret,

deliter
sit

Lat\

isus.

ni-

mis

uitrrs

o/fendere subinde malui; atgu

facere
.

i/ainr jacturam
fidei; ratus
i/r

quam

simplicilatis

il

id

prudenles
Ludo^
ici

non offensurum, ugesla miyiu

usut

lionibus fuerant Latine exarata, ab

/i

aut

preeclara S,
si

Gallico idiomate reddita fuisse,

/acraitl t,r<lir;

eodem quo
srn-

habilura,
est ""' tor

stylo efferantur simplici, guali

Cratitiiialii
hciii/is

ori/titci ri, i

Gallus,

quam
1 1

tiorx aut
1

<

miraiii/is se secutum docei > prologo ad miracula ,. (66 his verbis : Quorum miracuiorum oro\o Qdeliter hic descriptus esl ,el sub.

jectus;
1

utique ordo quam examinis, miracula perlegentx erit manifestum. Itaque i/isti canonixationis lcta, ipsa eorum, qui initott

aiiis

Uoc ipsum de rsione Latin >o, agam, l ctorem hic prasmoneo rum heec Vita, quam secundam S. Ludovici tamvocabo, quod edenda si locosecundo,
tiori
,ir

quo

'

cipue

oirtutes

Sancli

continei

et

mira

terrogati fuerunt,

jw

nia fideliter ab

aucion expressa in hac Vita existimo, nec quidquam extra prmfationes de suo addidisse, nisiortitiirni
/its
1111I11

terumres ejus presclare gestas ordine non enarrat, quamvis historica non pauca hincindereci 17 sub inii Circa idem tempus
,

cet

seculi

%i\

Historiam

de

gestis

S.

Ludovici
nllic"*

qualemcumque

in

oirtutibus
Vitee

enarrandis.

composuit Joannes
'l'""

Jovisvillce

dominus,
ac
/"""''
'"

summa
nilr
7///

hujus
\n,r

auctorilas

abunde

oiveret,

admodum
>

familiaris,
v*o

fMp
poflW

"!

videtur probata
1

expeditionis transmarinee comes.

Iwei
ai

\\

lni/iis
i,i

ecgraphum acceperimus,
/;.

ptum
h
II

docci

attito

1737 transmisit.

P.

Ste-

III

phanus
Vita s.

Souciet,

adjectis

cgrapkum

sermone Gallico notahic

tiusviri gesta, quia td enarrare egregix tam S. Ludovici minus pertinei logiam ejus, ac gesta nosse desiderct adeat
,

tionibus,

quas parlim
Ludovici

Latine
Regis

reddo

B83C
esl

gium,

qui
s.

ea

preemittit
a

observationious
conscrip

Pranciae

transcripta
pertinel

Historiam

Ludovici

Joinvillio

ex

manuscripto
de
Senicourt
Bic
P.

pulcherrimo,
causidicum
illud

quod
in

ad

D.

Parisiensi.

perquam
Souciet

supremo senatu humaniter comSocietalis

Eatamen, qurn ostendunt, qaantaejus **? non judicam praitermi sii fides adhibenda, c$ da. Vita secunda, de qua jamjam
ter fert
165

modavil
'"I
1

Stephano
reliquil

Jesu,

testes

"'

illad

aminandum,
ptum
ailidij

hoc

est

quamdiu voluil ad ipsum exdescribique curandum. Manuscri in 4. in membrana pergamena,

examinatos de Joinx illium; atque

Vita
ipse

s.

adovici
1

Join

narrat, sc ab

inquisitoribus

.Diony
sl
'*
.

p^
liin
.^

PO

ime exaratum characteribus Gothicis, qui videnturesse Lemporis ipsius aucloris. Pronli opetopiarium emblema; mafis scite appictum esl
jusculaa
distincla?

se

oocatum, ibique de Vita sancti latui terrogatum : ex quo mUlligimus non multa Jotn vtu quisitores, de S.Ludovico nU Vita secunda cognita. Memorata
testimonium
recitatura,
'. :

negis

inr

/;/J
'

per

quam
illud

elegantes
initia

coloribus
ita

auroque

Joinvillu

de

ej

capitum

exornant,
sil

du-

bitem latum

quin

ipsum

fuu principi, cnjus

in

exemplar, quod obmandato Vita bsc fuil

fronti

composita.

emblemate

appicto

delinea

ej

,m Uege familiaritate ita loquitur e " Rege fuit per annos triginta qualuor adscnptu.. ejusque familia3 lis familiariter, mantfest historia fiet

*u

^
sa.
,
'

'

tola Joinvillii

"

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

(

2?)

ipse smpe *nuuvnta cumcautione scripserit,

\,nn
258,

20

'"',

De

via,
nihil

inquit,

quam
qnia

leniiif
nii
in

t netum
.

profecturus,

scribam;
aul

non
hoc

qno jam

Aliud argumentum mox tubdit Cangius, aigtorr rem plane conftei exisHmat, assenti memorato Diarii eruditorum auctore. Fw " Ufra r " h "
"d

,.,.,.
j,!,,,
;;

ponere
,iii
,

\"i"
(|uo

scribere
iion

argument/i

de

irriunisi

-iini

\nn
sed
i

/'"' est. Scripsit anno iu:> Joinviilnm ml imloiiciim Huiiiium Francim regem epi

quam

a nilnl scribere
"
'

voluerit,

quod prmsens
:
i

stolam,

quam
I

profert

atqui

illa

epistolaalioscri-

,1,.,

,.,,,,,,

frequenter contrarium

pta

est stylo,

atque idiomate magis antiquo

ndoi
ici
:

quam
extat,

icribere
.
,

",

non volueril nisi ea, qum el ipse U M i ex aliorum relatione, quam putabal oeacceperat. Uinc lectores monet sub finem : Et notum (acioomnibus exigui fiis oerbis
lectoribns ea
,

Historia S

hmc igitur
poHto,

foim

illio ttylo

atque

idiomate

tam

quam nunc

non

fuit

composita.

Fateor eam ratioeinationem

hnius libelli

quae dico

me vidisse,

atr

vera esse, eisque irueexeo (Ludovico) eognovisse, e* auEt alia, quae non nisi ,;,,,!,., credenda.
(hlll

non esse contemnendam. Experiamwr tamen, an nodus rit omnino insolubilh Rem paullo altius repeto. Claudius Fleury in discursu ante tomum wii Historim ecclesiasticm pag. i\. agens
idio

[estor,

i""i M

,;l

sensu

excipite,

si

placeat.

grammaticali

seculi

sn

et

sm,

ur candidus, de cujus in scribendo fide duquamvis in primis Sancti hiiin-t non possumus
ik,
:

minus
',.,_

sil

accuralus,

qum

ipse

non

ide

dium grammaticale eo tempore udeo fuisse negleriiim pro sermone vernaculo, ut voces nunc hoc, iniiii alio modo scriberenlur etiam ab eodem aunli
iir

tlm
mi/M'".
rii

etsenex enarrabat. non desunt, qui dubilant, an hodiedum it 18 habeamus nistoriam Joinvillii, qualis ab ipso

inlrrr est

Ml

lltslnrui

illrlnir<lmi n
<

Constantinopoli capta

Idem observavi
poterii

in

Vita

S. Ludovici

per reginm *

mscripta:id

RfoJ7- fuerat composita

[tylo
i

Existimanl

elegantiori,

quam

enim exstare nunc congruat mtati. illius

etiam

lector

mecum
im

perspicere

instrumentis
dovici
i'"<i

notis

Henardi
lubet

J. fl hac
15

m
,,-,

pin i onc auctoritas Historim Joinvillianon parum labefactatur ; operm pretium vide-

citatis.

Unum

ad Vitam S.Luadducere exemplum. E

rrs

accurato examine diseutiatur

Edidit

primus hanc Historiam P inepislola ad Franci

tata

niut de Uieux,

cum

Gallim regem, >>-

apud supra memoratum Jacobum le Long ,s fatetur, se ordinem Historim mutasse, et stylum \lenardusanno4647 eamdem Historiam ex
atque eo quidem stylo, uti manuscripto 1,1. quo a Joinvillio fuerat composita. Cangiusanno4668Menard\ edilionem praslo Paiinensi subjecit denuo, atque observationibus ubeedidit,
rioribus,

documenta per S. Ludovicum /Wwe data. Consideremus quam diversis modis Dec Gallice sit m arata o maxime obvi Primum Diu, tum Dieu, iterum Dieu, rf. Diex. Eadem vox in epistola Joinvillii Can356 proferi
i i

'

</'"

objecta scribitur Des

ut

n
in

frequenter alibi.
multis
id
ali\

Banc scribendi
cibus
facile
est

differentiam
oi
:

Veque

usitatum

erat eo dumtaxat tempore

ris

sed eliamnum, tn htteBelgico,

I

r
scriptis,

tum idiomate

Ueo
ex

frequenter deprehendas

magm

quam Venardus
illustramt:

jectrat, ac dissertationiin

voeibus

im

verum

preefatione

ad

orthographim
ooces
solenl

quibusdam scribendis varietatem, ignorantm vel neglectu

moneti

seanimum inducere non

posse, ut

v uia

qumdam

dtversa

rrnlitt liuiir II islnriiim n JoinvilUo fuisse rmisrripiiim idiomate, pro tempore, \quo oivebat auctor,

ctione

exprimi. Hoc

htterarum conjunprimo prmnotatum

'///
.

oportuit.
:>l

him polito, idquepropter rationes, quas inelogio assignarat. foinvillii part. 2 Operispag. t9 et

Mirriint. ijuod obftcrrari

Ufii

affirmat "/'"'

penitu

dominus
iiim iis
lli

Fleury loco

assignato

mdelicet tan- endam

Seu auctontas,

se

rationes

Cangii
ut

auctorem Diarii eruditorum,

>ii'iii

induxerunt ad sxni Januarii

temporibus fuisse litterarum ignorantiam nris srrnliinlins rliinn nnln I tlms. iil/iminnparte
,/ r

(668,

agens de hac Cangii editione pronunrssr

II

fori

r<

legere
riim

nosi

scribere

ea-

iturrl,
Dillio
,

rrrlnni

islnrniin

inriiinrnliiiii " Joi

mi fuisse compositam eo statu,

juo eam

hodiedumhabemus.HisassentiturBailletustom.2 in tabula critiea Auctorum ad xw lugusti, Jacobus

vero,
le

qumdam scribenda q Ue esset, id fecisse per mrum quemdam ecclesm ex F senbebat. P eum, qui eorumnoi
causa,
epistola
i

epistolis

Petri

Blesensis,

quibus

non paucm

imiij

loco assignato,

aliique multi

e,
,

Cangii

rationibus,

quibus nihil

nnrm additum
tetrt.

conm, opinioni nequeo acquiecangiut,

ii

19'primum
,.!?'"
''""" f "-

ait

'/"/

<!<

ie

la

id mferri posse ex < Oroix du H

<
<i<
le

periti, e

ocLurrunt principum mrorum ac mulierum no nmine conscriptm. Ex quo dubium min\ non codetur, quin illi, qm plusculum Mterarum erant gnovtrant, nequetamen orthographie satu /,/,, juidseribereteUent.q
subire debel

Bibliotheea teriptor

Vr

rat,

sibi

' *M
fuerint

ffwror
/

,
Menardi.
Croix
ii

seriptam

argumentum
de
fa

ihil

prorsu,

sent rectt

ad defeet comgendo,
'"'

fr^^ff^
ulos,
:

teek

r^^
<
!<"'
'

<,<
'

<<i"'<
'

tdilionim
rs/

^Jmmi Piessn
*
'"
' '

<l

tr.si,

<

enardi,

faet

Etenim, Bibliolheea Uaine /,-,iinnis 33 ante eesl. anno iW. Car ,

editione Pictariensi.
sibi
t.

/ unt

'"'"

'

"' "'

"'"""

/"""
'"/"'

'

>

^^
'
,

'"''"""'

""'";""'

""' '<:<<

,'.

ma
i

celle.totoorettersecul

<

><

v<

ttyluserat
ifil

mutatus,

mt
e

Wistc
riptam.

que tmpor magnam acctdm

"" ;;;;'", '''"''"'',

"'
,
,

,.,-,,

teri
.,,,.,/,

' i

-
" """"
'"'"'is

-/,,,
\lt

*i
"

habuismanuscript dicil , ipso libri .1

secnnftra.

mate GaUtcoscrtbendo. phr

MIM
>,,<

-'""";
;
/'/''"'

r.,,,,,1

Galhct rcdd*

tradere

nntiqnnn.

otusguead

oh K inalc, suivant Vorigmal ancien it '/""r. Cm igitur idm Francisci Grude

"'
tcriptt
,',,

utrumqueauetoremsttdtfferentia.Bdtaiinujm >. //,,

potuit

esse ;-

,,,/^v, vtterum tcrxptaruma

/,..

nymii^m
,,,,

S^SS
,

"

,',

rf

/ .

"

tom r
/--'.".;

mOTSel

^ "/""
ill.Slil-

8o
AlCTORR
i. s.

DE
uti

S.

LUDOVICO REGE
distat

absolmse probat MarUnius,

a

multum

antiquionutitur prthographia quam Joinvillius. Medius tum tempore, 9110 scrip8it, tum orthographia, quautitur, est confessarius reginm in Vita S. Ludovici ante "/ata. Qtfi A./.v idiomatu Gallia mutatiosic

barbarie

Villehardpuini,

de la tres noble reine da r- 06 " " reine Blanche, qui fusl " QU e dBspa Le pere el la mere o'avoien! MDlu/d merveilleusemenl 1'aimoienl * et av
Qlle
la

du^
'

'

l:

l;

ll(,

!i

'

la

te

L'on

la

plus noble

aam^
tolvem

hep

'

nes
ctat

bratcr utcumqm
;

cupit

cognoscere,
Leibnitii,

mspir

codicem diplomaticum
rfisce^

anno (693

Conferamus nunc cum ?" phrasi '/""" ctorum initium Historim, de C uiUs
terre.

11

""

tamus,
28

nec

diflieulter deinde

ex trw^rwmeniw 61 roJfafu /"v/rr mutationem idiomaUs, in lnicac diplomatis eodem fvre icm/.nrr scriptis

Hannoverm editum

tomCanoti.
ETis

ar

Menardum: On nom
veraine
Esperit,
Trinite,
le

Deroiftto Historim tum nrmf,"'"'"'"""

de
la

magnam
non
scripta,

tress tinu
le

styli

oarietatem;
/vy/r,-,n

quim
<,,-,,/

et

deprehendet
tem/?us

Pere,

Filz

//^//.v/

,/,,,/rw

et

/,,

Amen
de

Je Jehan

qum

quo Opus suum absolvit Joinvillius, magis fortasse, quam Jomvillii Historia
et

de Jonville l
foys
et

^ISH, m[
""

ueschal

Champaigne,
la
el

escrinre
tressaints' fa*

diger
ditz

en
de

memoire
Loys

vie

ad hodiernum scribendi deantwraccedere.

,23
.

loquendi

modum n-

tresdigne

tressainte

memoire
ce

gneur saim

roy

de

France,

'"''/"'

de slylo

menti

spectmmis causa partem instruxxxvn, quod primum pro/ert anni (345,

quo
Pag.

vys et ouy le temps et espace de six ans entiera estant cn sa compaignie ou sainl veage

a!t "

Historiam
69
ita

suam

et neleri!

regi

obtnlit

./<>/ r,7/,.s.
:

nage d^ouimner,
venus.

et

inchoatur fmdus Vrium populo rum

Dieu,

Lequel

livrel

Au nom
la

de

Amen.
soil

Comme
debile

dcpuis apres que fusmee esl divisfi en deu* pariies

parle,
sainl
et

il

soil

que
es,
el

La
ledil

preraiere

parlie

memoire de 1'homme
que
facilemenl
long

enseigne commenl
soj
regii
ei

el

transitoire
les

seigneur

Roj
el

Loys de

de sorte

B
11

mblie

cho
ulile

verna selon Dieu,

et

el

nostre

mere
son

sainte
1

'i

'

doibvenl

temps

durer,

estanl
la

au

prouffil

iiiiiiif

royaume.

necessaire,
quilute,
ples
tes et

que ce qui est pour pour Lhonneur et

par escript
rj
,

paix

et

tran-

conde
faiz

partie

parle
affin

de de

ses

grans

chevalleries

el

profficl

des

peu-

d'armes,
et

trouver
el

l'uo
1

apres

l'an-

soit

rc.liL'.-

rette
el

Cause
d
1

NOUS
el

tre,

pour On

esclercir
liront

eslever

entendemenl

Paysans
raisons
ces
les

d'l
.1

de
a

Schuitz,
toul

aderwallironl et

de ceulx, qui le
Les

et

oyrront.
el

Par

lesqaelclore-

dni

scavoir

ceux,

qui

Choses

pourra
nuJ

veoir

rimjjnui>lre

oirront

presentesr,

que

considerans
temps,
el

pre-

ment,
vivanl

que
dfts
a
l;i

james
Le

liomme

de

son

lemps
el jos-

voians

occurrences du
en
paix
el
:

pour

mieax
tanl
el
el

commencemeni
n'a

de son

regne
el

demeurer
mie " nos biens

el

anion,

aussi

pour

ques

lin

vesqu

si

saintement,

juste-

deffendre

nos

personnes,

mentqu/ilfisl
res,

nous

qous

avons

perpetuellemenl
foy
el

nunc lector consulat et ouutrumprmcedentium auctorum phrasisdurior,

Oculos
deterior
,

inviolablemenl

par

notre

bonne

serment

orthographia
antiquitatem
lio

idioma

denique
<<
l

magii

mble conjoincts el asseurez, promis el jurez de Dous assister, favoriser el ayder les uns Les aulres a\ec rorps .-l lii^ns nos despens de.lans cl dehors nos pais contre tous ceux, qui asenl de force ou voudroienl user a 1'endroil des peri\

redolens,
:

quam qum
,

adduximus id certe mihi non Unde consequi oidelur non defaisse

Joinvillii,

appartt.
q\

miate

dura,

gui noverant phrasi non magit orthographia non magis corrupta, idioma

sonnes
corps

el biens de nous on des nostres; et si aucun dommage advenoil aucun de aous ison
.1

tenonmagisjam barbaro, historiam coiw Quibus prmmissis ad rationcm Cangii faci

responsio.
26
lo

.'i
,

.1

sod

bien,
a

nous
ce

lui

assisterons
lu>
soit

tant^

que

faire

pourrons,

que cela

re-

Stylus epistolm objectm

<>

differl

sty-

JJJJJ

compensfi

quuntur

amiablemenl ou par justice Qum seejusdem sunt styli, ejusdemque ortho-

hisiorim nisi sola orthographia; easdemei

j

graphim. Fallor tamen oehementer, nisi hmc aut magis etiam accedant ad modum r mque, scribendiGallorum hodiedum usitatum, quam scri/"" Joinviliii,
'-''

utrobique reperias ooces, eosdem se evprimn modos, ita ut major similitudo styli epistolaris cum historiali desiderare non debeamus. H >1~
{I

feri orthographig,,

eaque deterior estin

epislole

qualianunc

extant.

lubet

apponere.
Itlto
,

<< edilis ab ipso Cangio specimen Dedit hic post Historiam, aliaque ad

quam in Historia. Quid itaque hinc concludemus? Idunum t meaquidemsenlentia,JoiniriUwm, minus orlhographim peritum, non habuisse cur^
ut
oilia

S.

Ludovicum -pectantia,
de

pag

(69

Vitam

ih[gneex

orthographica corrigerentur
ejus
litteris

in

epistofa

tabethm S. Ludovici
Harcourt, Historiam suam
tr

sororis,
ut

scriptam
opinor,
taltem

ab

qua
se

regi,

acceptis,
:

mox

eadem du
Iliri ""

idque,

antequam
ui

respondisse

dicil

diligentem
debehat,

vero

exarayeril probabili

Joinvillius,

adhibuisse ut
poss*

ortHographia

Historim
essel

>""'

'

oerbis
'"/''"

adducendU
potert

Vudiamus itaque iltius idioma magis sit barborum quam JoinvilUoc modo orditur : Nous avons proposfe d'e'" Nlr ni "' de noslre saincte e! benoiste dame
1:1

conjectura an abbatissm

multorum oculos subire

ad
id

7""'"

t"'''
(

\sima, operaque

correctoris

cujw

m
1

usum
qui

fuisse:
id
;

neque enim

pore,

""

defuisse "" """'"""".]'

/

eottmr

Hmc

responsio

sufficit,

dictam tiquis existimet

etmere madame
?neste
de

[sabeau
le

de
roy

monsieur

France, de Sicile

la

refrere

son

ttoriamaToinvilliomanupropriafuisseexaraia' Verumlongemihiverisimiliusvidetur,eamaoa
quodore\ quopiam, eo dictante, conscriptam, nunc ostendam ,, regem twj 11 Joinvillius in epistola ad
,

gerraain, selon ce que Dieu aousdo >rasagracea l'honneur de uostre seigneur Jesus-Chi ist, el de celle benoiste saiqte, el a 1'edification de la saincle

egl^
ct
el

1,

Premieremenl
quelles
iens

nous

dirons

qui

elle

fut,

cum
pag.

\. 2

apud
dicit,
se

Uenardum

Historim

V rm
"'

^,

de

extraicte. Nostre

saincte

mere
de
fust

dame madame
et

[sabeau

fusl

exstraicte deroyale

componendum,

rogaVum regina, scribendumque libellutn

'""

mi.
f

lignee,

fusl

Qlle

de

tres-noble

aoy Louis
et

France,

qui

fust

lils

du

roy Philippes,

sanctissimu ctfs, dictisque dignissimis ac Ludovici Quod humillime , //"/""

IIH'.

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTl. ^'

/

281

m
his

implcturum promisi. uro viribus meis Historim id se faccre assrrit nrezfatione

adcptus sit sub finem anni 1314, potuit Joinvil- Au.tohr l s> lius lhstnriam suam novo regi offerre circa ini-

Ggo Joannes

Jovisvilla?

,lUS

Campaniffl

scnescallus

scribi

dominus, macuro, atque

dictaque
le-

tium anni 1315, ut

sui,

e.v

ea disceret abavi potius

quam

patris gesta imitari.

Hmc

breviter

-v commcndari
ri

Vilam,

factaque,

nam

SaB
C
r<l

'rna

(l"!iiini

sancti

Ludovici.

Viden,
itidem

ToinvilUum

alicna

manu
aliena

scripsisse?

Mi-

Uur non debemus,

usum

CSS

orthoqraphia "' Historia itaque epistolam illam

'/

conscribenda. Scri-

ad rrgcm honoris

aut certc UbeUione usus manu perito, quam quo usus alio, eoquc minus faerit conscribendam, jam argu,', ,/ Historiam Cangii planc corruit. 1'nrtcrea ne vrpropria,

ad fidem Historim conciliandam parum faciet, sive aliquotannis citius scripta sit, sive serius. Celerum Historiam JoinviUii, uti lcriiam sancti Ludovici Vitam, duabus prtecedentibus tubjicu mus. ita Latine redditam ut facile auimadversurus sit lector, nos curam majorem habuisse omnia Joinvillii dicta e.tprimendi, quam stylum
expoliendi.
.

mn tum
risimile

quidem

csse,

stglum Joinvillii

esse

muIII.

ratiocinio osteudam. jlllt/nl hm, Tola Joinvillti Iwubratio, qualis 28

uUerttw projfllur Joinvit

Aliae

quaedam
alii
,

Vitae posterius scriptae

brlitr,

eodem conscripta
:

est

stglo,

nunc haeadem or-

auctores

qui

gesta

ejusdem

Sancti

thographia

siquis

igitur stylum mutaverit, vel

memori_e

prodiderunt.

non l siylum 0eri muta-

eliam orthographiam cesse est, id factum

tantum emendaverit; nesit studio magno, magna,-/

aue mdustria 1
,

ab
4

homine non
cnt

n f hm

imperito. Jam nun TninvilXV,

VCl

T)
*-

rmter

Vitas

modo

assignatas,

aha insuper VitaS.ludor

j
KrritltfB "*.

/jMS SCriVSlt,

SCCUlO

XIV,

Vel

SeCUlO

SC

,/

Z
1

/,/7,

mt ,, horum mtihi nt nu,n teoulo x,v __ra habebant

NriM,

Auolor rfta est achu, : tentpu,

,,*,,,
?->

vm

kmc scnpta

est.

delicatai, -I
.

m
;

gimpiam
/

u m scculOM, nlrm c-/./nw nntc siiiptum. Si quis SUSVlcel nr unie wrwtnin. r 1

'
,

iniiiuni

sumvsisset

eorrigenat

laborm /;/,,.,,, n tiiu non aiu l%oi wm

eruditus

tm;
/"<*

at

ta po,t canomiauonem

m m
o-

Ptam
u a S.

,>.,.

esse conncio : auctor certe vxdetur parum j , JLudovico abesse, si modum scribendi con-

M*
,,,,

l,lrl

'""!'"'

mKhiU

<Ji

sulas.

iTe
xr

n^
,,

1'^um parteJ Commenlano

Cetrrum gesta Sancli pauca complectitur, inseremus : nam

,,.

,,,,.

seculo

non
Ceter

fwh

laorumOP cr,l,<, ,,,*

VOtest. las

inJotnrdlu Utstona

auasdam. eo Umpore

~^ ,~.
r,
,

**
uas

m/auctonsanonymi, cura
/(

,,,,,,,,
le

Soueiet
Lontj in

^Jj^, ?
Cta

no4is n-anJssam. de memorata ja,n aiiouoties

1Wnc
domini

MlCl
sancti

Si)n .

poris occurrunt, ab illa exulare.

et

in alvis

mentis eas

Verumrespondeo, quibusdam ejusdem temporis monunon invcniri : adcoque id ortho-

Vita

et

prsclara gesta

LuJc-

vici, Gallire regis.

sam

graphiee aut dialectorum varietali

Cum

igitur

non probetwr, in editione

adseribendwm. Menardi
ne

Hic Vitm titulus, quam impresdocet Parisiis in octavo anno 1000. Notat deinde in hac Vita multas repcrtrt ctrcumstanhlioma, innon reperiuntur qUffl alihi tias
:

stylum Joinvillii

mutatum; idque
habenda est ct grnuina Mmardus cum
:

qutdem appareat quidem appareai

borr tdita,
bratio,

vermmile Historia ejus laHtstona ejm

,

quit,

illitis

antiquum

fuit

servatum.
liac

Non

notat

hic auctor,

quo

circiter tempore
.

ut

vcra

JomnUn
existtmayti,

l<u-

qualem
\ls.

7"'

^jj

Ulam rr

edidil,

ul

rdtltoiii

Pictarimsi

m-

tcrpolaue ac

depravatm opponeret. Menda tamen

hinc inde aliqua in

psisse,

hanc ctiam editionem xrrtr conprobabimus suis locis. Nunc tempus

hujus

possum hunc aucoavum, Ludovico ctorem S. Ludovico non fuisse coeevum, nam et magis accedit ad stylus ct orthographia multo hodiernum scribendi modum, quamstylus etorrf

Vita fuerit
^

(/elrniininrc
.

^ Wmrt*

satis

colligitur

thographia Joinvillii

ila ut

integro seculo

vi-

scripta

Historim

exammenms.

tlrn possit posterior. Porro,

ut singularia qua>-

'""ims
'

amhujus
,,
, .

Cangiustn mrmorato JoinviUuclogio pag.21 ostendil, Historiam S. Ludovici ab eo conscriptam

29

dam
ct

conttitrt.

qum

t/ufvdam

non

satis

in aliis nun rrpertuntur. ita quin et conlraria crrta

,

sub

"^'orr
'

I0

'oco eden-

ex verbis ipsius Philippi pulchri, Post hiec bonns Rex (S. Ludovicus) vocabat. Philippum (III) regnantis nunc regis (utique PhilippilV cognomento pulchri) patrem. Ulterius probai laudatus Cangius, perfectam

regno
/2

'""".

Vita auctoribus magis probatis. Quapropter hac commentario , vel annotatis, utar dumtaxat impresln id expedire videbilur; cum autem

samhabere nonpossim,

citubo

eam ex Ms. sub

certr

1305, fuisse Historiam post annum niriiunrni ,,,,/, n i.unlmiis dr Dtimjnrrrr

7"'"/

Laudatus le riomine Vitm Ms. anctoris anonymi. S. Long pag. 3.10 recensct etiam biographos
7"' seculo xvi et xvn illius varios, subinde adexararunt, mter quos Lassere, 7"' Vitam S. Ludoducam Ludovicum
Ludovici
1

nulrm

Ulo anno

llvc satis certa. An'""" autem, quo absofoii Historiam, non eadem quidem certitudine determinare possumus, pro1305 defuncti.
babiliter
Historiir

idim

mum

vici

Gallice conscriptam

cum

Vita S.

Hierongmt

tamen
rcgi

assignabimus.
cpistola
rt

ipud

Kenardum
Lu''"'

preemittitur

dedicatoria,

''"'"o
7'"'"' !"

franrnr
rontt VOCai
S. 5.

Ntirurnr

inscripta,
(rsi

anconjunxit, qumsimul Parisiis mtpressmsunt ac mrsum anno 1588, quam edilionem no 45-iL thtdrm invei citaho. 'lieliqnns curiosus lector
, a d ros mihi
/csitiil

iniiim filium

Ludt.vici. l-UUUVlUI.

Kw

_!

rssr quam Ludoricus ms, modo rrru si, niscri,>no

}>" r*"~ _ ..,; Hutinus, seu decv-

recurrendum non puto,

uin

non

V"" ;w*

cotlot

vrrom
ubi
ei

ntitrn,

demum prmcedente
g
'
'

Historiam
pr(B

wderi probabimus in
<'"''

notis

ad epistolam, vnfra
objeeta

LudOVlCl
,/,/,.,,,,,.
'

composucru n<
ac
(le
/ fl

seu posirmi duo relujUXS biographi.

Historia Joanilli,

dandam,

dihemus.

Cum

itaque Ludovicus
I

Hutmus regnum

f lUeail

nitore Gallico perpolir chaizc, et D. Fran40

^^

Augusti Tomus

82

DE
Timoleon de Choisy, quorum
c.alha tatu noiee sui.
a
in

S.

LUDOVICO REGK
csi

ciscus
J. s.

hicubratio

nos

Primus usus

stra

cainmm pag, 244, quod exactim imeetia^ non intcrcst. QuamtU igitwr *
/*,//,',

monumentis
sitis,

cr

Tiltemontio diligentissime oonquir quibus Historiam ragis Ludovici l\

immt.rlis ,, /itiitcs, i/uiv

auctontatem

t/i/ii/clcr
iii

cniiscrijisn,

variis

mund\ partibus
:

eirea

eadem tempora
</
s/>c-

mtatem suam diu dcntibus, non ,n,, nm habeai apud , m rch.is ,i s. Lndovicnm tpectantibus tmere debet fidem, quam adhibere
ctor,

rebus,

'",""'

Z*
'

contiyerunt
ctant
Ih/nii.
ail

rcriun

so/wj
eo

rirtutcs

Sancti,

si/iichmno, pio,
i/iitn

c,

sincero

Vitam privatam,

aliis

enarrandas rc-

quod
haiuLZ

oporlutt,
,,
I

Vangium multa
Qwi

ex

Edidii hanc Eistoriam Parisiit

tti

dUobuS rnliiminihiis
jinn
vici
r ii ni.

,/rln,

awno 1688 immcn SUUm

S.

diximus.

pbwa

dt eo desidem

ihijrihim

riliiliim.

prmfiwit.

Altcr

anno 1690

\tiuni

Ludopublir
ex

typis

item

Parisiensibus
esi

emisil
et

38 Flnniil tlcm S. I.u.lnvin tempore Miinlunn1'ans Ahi/Iiis. mcl,s Benedictinus,

ei

Brevior hmc

prmcedenti,
:

mvnus

</<

i/csns

Regis

sanci,

m
u

Viijj

Historim

sm

/',''

acta in
,

rcfercn<lis Sancti i/csiis

/nirtiliv,

ntim

ririuics,

smiit.

Verum notare
scrthciln
n/,scrrrc.

hic juval mirabilem

fnm
.

iloni

iiiii-

/invri/iiic
o(>

tlcscrthcrc
sc

ooluit

nri

rr,ciir.

hic

auctor,

eamque
1

causam

animum ad
in

pauds
rcm

ur

ipsius

inconstantim mlr>l in nt\Q lrri

scrilicnilom lninc
fatione,

ilmii a/i/ni/issc,

nmncl

/>nv-

iiiciiuiitm

,/m/mii.
>

quod hanc historim partem Chaixius

/invlrrmissam. Ilnriun n/icrn nhir
:

ip-

dovicum, toim
r.rtmia
,,,l

$e falcrclnr

Laudat frequenter S.Ln. justitia, tum pietate, ivmab

:

stniclilnlc

i,lc,

l,nr,

$\

,,-,,

at eorum sen~ hoc commentario, maximeprioris Irniitiin civcc tinn sci/nar. Haclcnns <lc /mn/rti/ilns

ns /,rrrcnrrtt c/ns
citmilcm
/>./

lltsmrm.
nccrhiss, ,

rrrhis mbindt
IS.

tii

tnrchtliir

I-/ S
tcmpore,

Vunc
l.tilcm

ct

hrcnier e.ramiriahimus, i/uam auctorihahcrc ilchcnnl Inslnrici i/uidam coai

i

r,

383
dedit
.
.

Eodemque,

mquit,

Rex
frairi

Prancorum usus odientium

comitaturo
qui suo.

regnum

Anglis

ijimciini

scripta

frequentius adducethus per de-

consilio,

Pictavise

Amphnln

ciirsiim.

33
riptores
\.i;i'

Godefridus
(

Guilielmus
t

Leibnitius

imn

Lipsise

avclor oa\ Chroniei sub

' >

iinnn
rici

1698 edidii

monachi

Chronicon, sub iiinm Fontium ah

1'J'il

perperam notat lc nomine Albe-

Banno Long)

fratrem
ctare

ejus

ex
.
.

ad regem Angliaj, rel ad dono ipsins, de jnre speparvi

dignoscitur.

pendens, imo
qui
el

potius
fldeli-

vilipendens
ter
in

coroitis

Richardi,
militavit,

Deo

Idamo

nomine Alberici.

ad annum
Stcrttcnsis

Christi

perductum.

usque Hujus chvniinlinis Ci-

Terra

sancta
jus

Prancos

ca-

ptivos

liberavit,

vel

vendicationem. admirari
de
et

Unde

nici niiclnrcm
tit

imn

/nisse monac/niin

multi

non

salis

potuprunt
hoc

iim
consu-

innntislcriO Iriiun Innl n>

a pa>/.

355 memoratus lc niCUm reyulamn fiussc llnn ml Mnsuni

i.coiltcnsi

m rnulrinht Long, eumque canoin

corum
lentium,

oobilitate

permittentium

rnriis

rationibus probare nititur,

potest
rcsish.
l.cihtiilit
,

qui mala pro bonis lam ingratanter el impudenter reddidemnt. //"''. similiaque, /'tisius (le lict/c, t/itcm mcnlis stv/ic Itiiiilihns r.rnrnat,
cn/iisijiic

t/tnhiis

snnc

ili/jicitlicr

hlciu fcre
>/ui

preeclara
Ilc /

facta
C
llhl

dictaque
sttis
l0C\

crebn

jam
Opus

fticrtll

/inhciiim

ctltlnns

/n

rmnniriimnil.
ilcsutit

l h

,1 1, 1

privjiiiinnc
in

Chronico pramissa
bibliotbecae

ita

tlisscni

, imrs

i,,ilh,

i/ni
iti

illa /<ii

confutarunit
Pflrv

coiinv

Augustae inscribitur:
DIOECESIS

im
sit

miii /iniulcris
cl

lnsrc auctoritatem
,/

AlBERICI
diensis
,i,ii

HONACHl Chronicon; ex conjeclura opinor viri \i codex Garaemontanus apud Parisios

Dioecesis

TRIDM FONTIUM

LEO-

crislimtiiitrs;

mcnln

nlrm. utpoteqUitm
'""

diversa de eodem Rege enarrat, ut si ejus mniln iii/iishnii pUtCS, modo /,// scrt/ilii lci/s
,

habet

Catalaunensis
Caroli

forte

ex
In

justissimum.

Bibliotheca

Cistertiensi

de

Visch.
et
:

36

Qucmadmodnm
satis
l',,li/ircs.

in

llr ,c,i
;

siniriis""

'

Leodiensi
(MIIII

tamen

dicecesi

vixisse judico,

meos-

non

mquus subinde
c.mncnil
;

Parisius,

""

'''

'"

fa.flf

"*
[

judicabil

credo

quisquis
et

librum

legel

summns
,,clrr

cnrumi/nc

administm
scriptores

ft*

que adeo multa habet ,11,.,!,., Boienses, et vicinas.

l0C0,

minuta

circa

res

Leo-

hilcm

nec raro hac d

/'"'""

C0I&&
<'*'-

Quidquid sti de qUO htc atirlm sm/isil, rmvrus ccrlc ftttsS.

vapulai apud Baronium, Iisi,iic llmhcns. \rrm nnn snlis mnsltil.

n, iit ipsi

tf

I'

scrnlcliir

LudOViCO.
1244

Irf

cnlln/tluc

n Iciiiih/ nc

Parisio

imputanda

sint;

""

ex eo

quod anna

scribendi finem faciat.

esse

Historia a
scrla.

sni
tius
h,i
scl
iii

i/itiit

Operi potuisset

immortuus,

cer

fuennt malevolo quopiam deinde W' <le lllutWb ccic Joanncs Pitsrus
tul

<-

nl

probaPur ex eo, amplius auctorem

quodabanno
citet,

1228 nulcitas-

scri/Umihits
nhttiim,

iiiiniim

1259,

</<>

'V"

cum antea
Si

rarms.
asserii
,/s,

nlt/uc ali fcrc Chrniitca cnm,>tlssct,

clarat
scripto,
nihil

pag. 888 aubium suum ab Basc tamen el simiUa Bimm

;.n

hac de

?
.

ipw

tlicluin
inl

enim oixisset auctores, quos citasset posi nan defuissent ndc cnncltxl. t rchus nniinin 1223.

memoratus

le

!.<></

ab

aUis

illfi

ralsa

adscripta

wm,

ausim
sit

certo

aifirmare,

maxime

cura q

'

rumdam
edita,

opinio,

eam fidem Ludovicum spectantibus deberi, </"" debetur auctori comvo; licet m reiiiilcrmrihus tmu rtinnlriii 81 tiud nci lntciit lius omnes tribuant. (ctcrum ciiahn illud Chromcon sub ruli/tin iiim nomine Alberici.
S.
,

i/>st

Incorrepta,
...

multa ejus scnpla et imo corrupta

,

w
n
'"

depravata
existimet,

:M
incentiui Dellovacensie S i udo\ ico
\

1'rivtcrcunthis hoc loco

non

cst

Vinccnliiis

Iiclloracmsis,

lnsinricus ex sacra
cltorus,

Pr&dicatorum
fa-

1'amiim.
iiiilmrts

S.

LudoviCO item
ct

cmttcmporaneus,
ttli

tiisii/icr

sulJicicntcr crut-

vris

iur cr
toria
stitilm
Incts.

epistola,

quam ad
filii

iict/cm tlci/n,

consolaejus

de morte

ludomci,
cssc

quodque Hex
ut dicetwr

promovere
Iic/iincliim
\

ipse

sategerit,

lumniandi manoriim Ponti/icum scriptoribus, hoc ntio loquentem audire Ecclesian nullusde nimia m Romanam rfiw, Casimiru habere potest. tiasuspectum cotom. 3 dc Seriptoribus ecclesiastias m.n secat, nm r cn s,c hahet : Omnes omnino morlahum 1|sM , git, ac Dnlli J bidi f ' rigidissime noB aut condonare

lucem prodiisse. Jam riv male . Parisium solummodo no licentia accusan '< ""''"'^,,,,^
'

irn>

M tewaW^i

^^

^
,

huiic
tle

tinnn

(264

COnjicii

non

episcopia
noii

sciUcel

i""
,

|||:|
1

-"''
.

|1;l|(

Echardus tom.

Scriptorihus Ordinis Prtvih

regibus,

imperatoribus,

imo

ne<

i-

DIE VIGESIMA
;ii)i;i!i

QUINTA AUGUSTI.
dit prm ceteris consentit.

283

proprio*

At

tanquam

furiosus
pi.i K u plaga

quiaviafcor ruwfi

Hmo
fidt

njam
'

"I

adrivio, quaariVlO,
,

ex
,

u,u<iiuiiiqiir quacumqufl

seu ra

riiurr* Vitam,

* seu Sittoriam

itaque mePripam ircmm omnino iignam ' s.

.rveneril
fuat

Iros
1111 il|j

Rntnluave
,

ferat

\
,

ho&pea

!n

hosti6
ir
(l(
,

m si
,,||

iion M0M

puu iii-i ii uogris luiaouuiu placuerit, Qagris misellum

emstimamus. a Prwter 39 crmwr auctorcs huc Utque memoratos.

> :

ftOt|

aliiqm
';'"'"''

mulli

^i (ll in
.

lorisque
|

;|

I|

procul mulclatum PoiTQ, mquit poat pauca, eXCU-

male

domiQem,

ac

dealbare

quem

putant

oelhio-

desunt adh/uc alii S. Ludovico coeevi, aut suppurcs m/sunt praitc.rea instrumrntn i/imm plw rima eaque maavme authentica; celuti im.lla
canonixationis
Vitee-

% "' sl
.

''

u'

nem
ter

nititur

WiUielmua Vuats

Anglus

presby-

Cujus productis verbis ita respondei mter dicam, onde vis a qnoqnam r\malia : Unum Mattbseum Pariaiensem fuissari amqu&m possifc,
se

rmqut multm
ipsum

iis

(emporibus scriptm,

compcndium complexa, littttum per

alios

Ludovicum,

tum per

omnia

hic enumerare prmtermitto,

oerum hmc quod smgula

:

ingr&tissimum,

nrolmt deinde SX infami

ac superbum monacbum. Quod plagio, quo Clirontron

llivc

swis locis sim

indicaturut

Ex
iii

his

itaque ordine

clirono/oi/iro supplebimus
Sanct/i gesta,
te

hoc rnmmentario ea

Houeri
,//,
ri

de

Wruilorer pro 8UO ilrsm/isrrut.

qum

tn

tlis

cilcmlis

minns OCCUTOr
:

Uinc eolligei Uctor, plwra hujusmodi. nnii niiiiiin pro certis habenda, qum in Historia parisii de S. Ludovico reperiwntwr scripta, prm srriiin ulii ilr controrcrsiis ai/itur (ial/os inirrct
inglos;
t>i"

swnt exposita,
denique
icta

cel

omnino prmtermissa

exhis

controversias hinc im/c orrurrentrs trnitu/nmus;

ttc

S.

nms

elucidafii/mus,

Ludovici, quantum poieriquod jam aggredimwr.

aul

de

modo agendx cum summo

ilc

i'on-

37 Cciriiiin
.idjoci-uUniur:

qum

sancto Rege Uistorim suee

ac partium studio;
i

inseruU
ViS

bile

cacuus,

quamsiut,

jy. s. Ludovici parentes,

fratres,

et

so-

non en sim/ilnilutr
reliqui fere
rrs
ijcslus

rrlniru m

srn/ilu

qiin

auctores,
S.
i.iniiiim
rrj

quos
n
ir

enumera/oimus
rc/crunl.
:

rorcs

an precibus S. Dominici,

rccitato-

luirlruiis.
Uniirii
sil

Ludovici
inhi

"<>

que

rosario obtentus?

in/riilur

riim

uiirtnr
n

COaVUS,

urr siis/nriiri pnssi m us

il/n /uissr

quopiam deinde adjecla. Verumtamen ne Iicbc quv ,i,ni omnia proferemus svne delectu aliquo, cum liimiiis quandoque referat personarum sermocinationes
srl.

vTlorii loriosissimus
Gallise

s&nctns
vnquil

Lndovicns

Rex
ac

Vita

secunda
reli-jri

quondam PaterS. num. 10, t-udovicl

[n-a-stantis-

tanta fiducia, ac si rei gestm ipse affuisirr/iin/iir nmuiii /inrscns lillrris ru nsu/ nnssrl ;
iii

patrem

habuit

cliristiann

'" "'""
/

simum,
r/iisilrm

i/iniiiiiis

ns

iinii

imi

Iniiiiim. sn/ n irrisi-

aomine Ludovicum, rniclinl imin n n iul,/,, nrhiinm. i/namGalliaB

i

regem

milUudine quoque
turcautela
ParisU, ne
historiis
riu.

subinde aberret.
est,

opns

Uagna igir ut recte utamwi Uistoria

m
"""
Poil

septimus perperam dicatur

et

nymi;
'"'

insulsas ejus meditationes pro veris Qua prmincauto lectori obtrudamus iilriiiur ci/ilmnc <>/>ms /',/ nsir //w nnni Hiii;

in Vita Us. anorevera undecimum fuisse probet Spondar """"'" rl "'"" / --' """' " hoc """'"'
;

&utem

(Ludomcus,

de

rui subjecta

sunt ejusdem auctoris additamenta,

nominis rex octavus vulgo dictns; sumpto a Ludovico pio rege ri

lilio
sii

quo agttur,) initio numeel

imperatore,

seu

instrumenta,
iuirr

quibus
S.

etiam

subinde utemwr.

Caroli

magni

cnm tamea
regnarunl
aul

revera

dicendus
stirpe
sinl

38
thilippus
i/in

auctores

Ludovico

r/ns /irwr/nriis

iirlnlrs.

i/cslui/ur /irnnrii

synchronos, /m

ondecimns,
tres

quod qui prima regnm

Clodovei
.

Meet

n.\ ingia

iidem

fmuku

steritatis
rliniii

memoriee
/mrlil-

commendarunt,
l.nlll.
l'/l
i

numerandi
UOUSkeS,

Ludovici,

sive

HLudovici,

QLudovei,

vel

siinl

ilnn

li/i/m S

n Guilielmus Guiart, qui Uistorim sum metro alligatm non pauca de sancto Ludovico inserueruni
C

Luduini priscis auctoribus auncupalj. GauChristianissimum wt, ChnsUamssimum ;iteun fridus num. ,iiin que sanctissimum. iuctor mcertus apud
etiam
f /

/. ai

historia PhiUppi Mouskes

utA

in

biblio-

tom. S
>"'" 1 "'
--'

pag.

ejus contvnentiam
;

conjuga lem
el
' '

theca

regia,

ex

Labbeo'

habet

le

Long pag
Canin

*"

"*

Uv
s

356;
usque

inchoatur a

raptu
:

Uetenm,

deduciturque

sancUtatis,

omu

ff diebus
m.

"

,licus

m'

viUb

se

non masua
adii
s,h,

adannum iui partem

poli,

illius edidil

cnlavit,

prterquam cum amca

uora

puspost Uistoriam Viltehardowmi de capta Constam

pr*/ol
do
C

H^o
/'"'""'"'

matrimomo
lib.

copulata.

Bel-

apudquemplwra dehoc

/!!/.

auctore

lovacensis

30 cap
' '

Umc
/

sufficiant
'
'

ad
"!

lector

mvemet. Laudatus mopost

**
S.

//;

'"'""""'

;'""'

n'

,nn
per

item

edidit

Uistoriam
totam

S.

Lu-

xme
ra

posterionbus mtm annis

vn

cxpedxtiombm

dovici
/inrlr mi
"<i

Joinvillium
Usui Usm

scriptam,
Qujart,

illam
spectat

'""""
de

Mtgenses
patre

susceptis

apparuit.

Qm

plvc

Historim

Guilielmi

qu*

Ludovic.

desiderat,

ea mvenvsi
e,us

S. S

Ludovicum.
sancti

poteri itaque rtobis itaaue nobis esse poterit

allir

''"'""
//"'"

hmc Uistoria;
sit,

quamvis enim metro

cirtutes,

"r"'< ^ctores rr/rrrmiis suo loco^

ii

Gallos,

nos

obitum

paucxs

Regis

resque prmclare
initio

gestas

historice prosequitur

ab

regm ad

"""''""

""'"'
"/"'''

usque, Docet i/n prmfatione ad lectorem '""" memoratus Cangius, auctorem finem

sui,

imposuisse ad
:

'/""

vivebal
,

s
-

Ludovici

ita

annum /~i<>7 qno, <"annis cidelicei 37 post mortem Sancto oixisse ui cum eodem
.

num. (0 habei Vita secunda, m fiUam jioam Blancham oactusesl ^; honoratam regis Hispanise, nimtrum ilphonsi \ inu Ludovico jam nupta fuerai Castellm regis, Umc ilberici ad /-'"" "' tradii Chronicon ui, anno
Matrem
ui

beatus

R.

'

swndem annum
mdovicus
Blins

pag. 118 I"- verbis

franciae

duxil

Inno mcc... Blancham

i

''

""7""' aliquoi
s

rrnr certe
forte

nniins rr nsr in/ iis annos eensendus

n

sil sii.

QUOO W Quod a

BUam '"""
re

Alphonsi regis '' ~

Castell,

aeptem

rrm

mtate, ut Sancti ge-

*t*spectare im,

,,,

Jni m,r

Ln

regum angh&3 BiehuA ^ auctores passm dibus hanc regmam exornani

oanms

inj,

ex

soro-

a8 4
AlICTORR
J. S.

DE
:

S.

LUDOVICO REGE
minc Dagnhcrium
:

omnium mulierum sui temvenenmtque omnia bona regno Pranciaj pariler cum illa. Plura deprmstanma liac S. Ludovici malrc hic non addo, /rcquenler enim de illa scrmo recurret, atque ad annum piissimm ipsius mortis non dimittemus omnino illaudatam. Hisce parentibus natus est
HffiC
fuit

commcmlat
poris

/;/ lns

,/,

prudentissima,

mam
tribus,

ignoli

nominis
,/
,

rsabellam
>'<"'

qrn

mtatem oirilem
llphonto
:

mtu -**moti. Vekrrm *

"~
/

i)

herto

nempe

ct
/;.

!',"""""' r Carolo suic

dicentur plura
bella

utietde
r,

Elixabeiha
.

sanctus Ludovicus.

42 Vratres ipsius
fratret

ct

vestigcmus.

Fragmentum
cditum

sorores breviter item inVitm Ludovici 17//. ex

<i

veleri codicc Ms.

2.V9,

Chesnio tom. 5 pag.

cnumeral sequentes lioc modo : IIujus Ludovici fuii u\or nomine Blancha, lilia regis Castellae, ex qua genuit plures filios Philippum scilicet primogenilum <!<qui iu pueritia esl functus, sanctum postea Ludovicum Robertum Atrebalensem comitr-m Alphonsum comitem Pictavensium et Johannem qui puer obiit et Carolum Provincia> comilem postea Siciliaj rer
,

sancHssima femina, qum ei , " n/'lll llit/, ,/.,! ,1 locum habebit ad . xxx. Augusti ScriZJl quidam ex Ordvne Prmdicatorum, aliigueZi ti, qitos citat Arturus a Monaslerm ,' ZJ "'' njiulogio Franciscano pag. :v.,o. tyrologio :m, ,,,/,, n Q uibus devnde urcessere, volunt S. Ludovicura Ludovicum
stro
,.,

Dominid, recitatoque a Blancha iiam,,uc Dlancha matrt ma tri

ut
facile
u,
,

mJZ
pret

sario

impetratum fuisse, quod, nbus prorsus ignovim est, ita

Collcga mcus Cuperus

Vitmscrkh.
tx
,/,,-.

corruct.

pnvno ad
404 post

commentam

icta S. Lomvnici tom lugutMm Echardum Dominicanum ostena cum gestis S. Dommici connecti non posse, atqut
f

gem,

et

niiam

Ehzabeth,

Scripsit

hujus

frag-

15

mcnti auctor sallem post ranonizationcm S. Ludovici, nam sanctum oocat adeoque niirari non debemus, si prmtermiserit aliquos in pueritia dcfunctos. Memorati auctoris vestigia sequitur Gerardus du Bois in Historia ecclesim Parisiensis
:

ex ilano de ...,r , ~.*w V u ^ui/mm/.m;, IHI'limt n Rupe, auctore fabuloso, incauk reccntioribus desumptum, quod satis erat ad fabulam conlulandain. ijh
18
S.
iiiii

Neque vero hmc mvnus pugnat cum Aetk*****

Ludovici.

Audiamus
qui
in

breviter aliqua ex

Tho*

m,n f*

Halvenda,

Annalibus Prmdicatmm^'*
pag.
186
in
/-/-

ad

annum

clinsii
:

(215 cap. 24,

Erat, inquit,

tom.

pag. 309, sir

smhcns

Plures liberos ex

ra de his narrat trimonio Ludovici

prole,

Blancha

ma-

Blancha

Philippum, qui in pueLudovicum, qui postea regnavit...; Robertum, qui Alrebatensis comes fuit Alplionsum, qui Pictavensis comes extitit; Joannem, qui puer morte defunctus; Carolum qui primum comes Provinciae ( immo Andegavensis, deinde et Prowncim deinde Siciliae regnum
niia decessit;
;
,
I

regina suscepit;

annis jam

nllra

duodecimsine
"//'.'/''

qUOd
r.si

aniin

(242 rrl 1213

<<-

ro prolc non caruisse Blancham eo tempore,

riim

cia-

auctoritate scriptorum synchronorim:

in

Albericus enim
lippiim
iniii

Chronico pag.
\1II

i85
,

refertPk
rl
/rfl-

liiilmiri

priiiini/riiihiin

s.

Ludovici

natu

maximum
si

anno

liii

adeptus
iii

est

et

Elizabetham
cst

liliam.

Vnus

certe

filim

comiiis
fieri

.\ncriirnsis

desponsatum
prole tunc

fuisst,

hac cnumcraiionc

prmlermissus.

quem Al-

guod
iiiia

certe

non potuit,
ut

itstir

habui
citur

Dagobertum vocat, alibi Pnilippus Dagobertus est nominatus. 43 Audi itaque Albericum vn chronico ad iii iii 1226 pag. 522 fratres S. Ludovici, qui vivebant, dum ille corona regia insignitus est, suo ordinc enumerantem Pralrum ejus, inquit, Iiim crant nomina, Robertus, Joannes, Alphonbericus
ii iii

fuisset Blancha, et intra breve tempusnflfui

fuisset

Ludovicus,
ipui

in/erius

habel

Ualvenda,
fabtlli

1'lura

non addo ; nam vmperitus

i/"/' rm/iiiii.

hujus
fefellit

auctor,
tos,

aliosque

incwr

occasionem
:

riiniiii

,/iiml

confingendi hausii ex "/""/niiiirri s. Ludovicum filiumfui*

illius
.

56

mini

mii rimiiiii
:

ejusque parentes

diu

prou

sus

Dagobertus

Carolus

et

soror

Isabella.

caruisse
,i,in,i

qum cum

falsa sint, structura hocfufr

1'lniippus

meminil ad
ninr

omnium natu maximus, de quo idem annum i%44 pag. f85, jam obieral

n to

siinani rnsiiriiiin rcciiandi

nixa per se concidtt. Hinc tamen pw* consuetudinem nonun?

Dei

Mariir

patrem, ac scpultus erat in cclesia heatm 1'arisicnsi, ut patet ex litteris Ludomci

probamus; nec negam/us S. Ludovicum dono siiu/ulari Francim concessum.

S V.

VUI

mcmorato domino dn
in
,/uihiis
iin

liois

recitatis

loco
:

atato,

loquitur idem Ludovicus

el

Annus

Sancti

natalis veterum auctori-

Noverint universi

praesenles
nostras,

raturi

quod dos
regins
inslitui-

pro

salute
et

aniina-

c\

Blanchee
imsiri,

tate stabilitus.

uxoris,

Philippi

primo^imiti
in

mus unam
Pansiensis,
lilu

capellauiam
in

errlesia

hcala-

Maiia-

D
iiim
iiim

ies

S. Ludovici
/iistnrirnriini

natalis

certus

est,

'"""""'

qua sepultum est corpus ejusdem

iiii/ur

conscnsu
ilic

receptUS
I

.^u
ng

/in'

n^

1'

Philippi. Duos alios mors immatura anno 1232, ut ibidem pag. 542 memorai laudatum Alberici Chronicon hunc in mo~ ,inm : Duo de fratribus regis Ludovici Frannostri

rimii

Sanrtum

S.

abstulil

sru xxv Aprilis,

tradwil

UarCl auctores oum anttqw

neoterid

De anno tamen,

quo

illustre

Sidus

ria.',

Joanii.-s

srihrcl
s.

rt

Dagoherlus

iiioriuiiliir.

Francim exortum, non consensum. Quamvis enim scriptores,

sPremis hisce temporibus floruerunt,
in

eumdem

reperw
7"' F

44
octo, sororrs

Hos

item

Ludovici

fratres

numerat

mam

>

iuat

Vonfvii

Chai "/ ,. Historia S. Ludovici pag. 51. At plures enumerant alii nam filiam anno 1205
:

s ,,/,,,,,1,1 sententiam; credantque hodiedum onw^ S. Ludovicum esse natum diti plerique,

iinhini.

ri

filium

Stephanum nomine adjungunt

et

1215

id

lamen non moeni

eruditi

satis firmatum,

prmcrilenlihus

/mtres Scasvola
Historia

marthani
a

u,

domus

Ludoricns SamFrancicm tom.

\

neisquc rationibus stabilitum.

Quapropter

Labbcus autem noster, qtfem et ,,!,, sequuntur, in Tabulis genealogicis domus regur Francim apag. :,j, undccim nmnino cnu
505.

pag.

guod senm nanl mihi oelim examen illam iiuprr receptam ad novum antiquorumauctor%tate,R cem, statuamque ex
Galli,
nlriiiiir f.unuttesvmu Regi viucumr sanctissimo "./' anrms fuisse "''''""'^' ab hoc enim totius Vitm dependei rII
i
,

'

merat Ludovici VJU ex Blahcha liberos, filios novem hoc ordine. Philippum Ludovicum, Robcrtum, Philippwm et Joanncm gemcllos, ,\lphonsum, Carolum, Stephanum, Philippum cogno,

anni Hdelicet I2t5> wctortv disceptationem veniunt, aliis vn statue alm illwm s. Ludovico natalem
-

47

[hl,J

tantu/m

'

rt

iiij'"

^
iuiii'

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

" fl
.

2 85
Gesta S. LiidoTici conscripsetempore. ihc ergo auclor
ll
J
I

licct
.

*'
,

,IC1
.

?
1

" 11
'

etiam antiqui, annum rjl-i illorum tententia satis ex in . Jam vero pauci twnt ex re/utatibur. , ,/, \pso natalium anno loquuntur; illuin insinuant, dicendo qua esset

quidam.

postquam
rat,

Vangws
eodem

11)111

ideantur,

aut

fere

Nangivm
est,

sequi potuit; oel n tum secutusnon tam propinquus non erat anno natali, ut

vero

aberrare
50

co

notandum, coronanunc in fsc anno /22tf. " l apud omncs Dominica prima idventus : itaque fagoA cst ... mtatis annos omnts ,/ni plusquam duodecim dum coronabatur; advcrhiiuni Ludovico tempore duodecim UT ,,,,,, tSU5; qui eo eidem anno tIuih annos implenssc a/Jirmaut,
j -*!

ume8t adeptus, regiaquc corona umreg n

Diligenter
igitur

Potuit

certe

non potuerit. hic anonymus

quos omnino
igitur
hic

inter

fratres
ma-,

uiirr ejtudem

S. Ludovici

prmtcrmittere

Philippwn

natu

dbbalta

ximum,
tur,

aliosque,

ignorasse

ftymueannum
xddt

uii

cum aliorum
omittat.
sit,

nativitatem memoret,

horum
satis

vero

Cum

auctor

non

idoneus

cujus testimonio hanc

testimonio opponii

rsm definia-

mus,
cujus

illius

noniumalS. Ludovici

tcnus cjusdem abbatim monachi, item anonymi,

''

Vribuwni troainantur : qvi oero duodecim annos iiruiri admodum faveni sententim, ,i: itf)r

Opusoulum
tom. 5 a
:

de

gestis

tdidii

Chesnius
Ludovici
gis
in

j>a<j.

395,

ubi

sic

exorditur
filius

proferam, qumpro incompletos. Bis prmnotatis veterum testimonia, opinione inveni, u traque nuiurro rriu nrlurus, irsliuui sqIo linnrn maxime consideratwus, qui quibus, ui
se d

nC ertum

sit,

an

illos

complctos velint, an

inproojmio

Sanctus
dicti

iste

Ludovicus nonus,
regina,
patri
:

supra

ei

Blancha

filia

re-

Qispanim,
regno.

xm
mox

eetatis suse

anno

successil

Et

finito prooemio

Sanctus igitur
patre
/

isle

Luilovicus,

xm

annorum juvenis
Vides,

suo

eiium

inter anliquos,

W
\g\ut
Ifl

Nangius
/<""
:

in
/'".'/

hac in re simt prm/erendi. apud ChesVita S. Ludovici

:i

Cbristianissimo

orbatus.

opvnor,

quam parum

de

natali
S.

anno S.LudovicieoncorDionysii
:

nium
/ //s

5,

-~

/""''"'"'"""'
ejus
filius,

B /iSVJ I
o

nrbti
BUffl

Ludovicus
aiii.iiin

"""" '-'' qui nondum

regni
,

deni monachi abbatiee

ex

quo colligo

IM

Chromco

Btalis
4226,
yiia

duodecimum
est
:

atligeral
,

TMiCn

Francorum
ut

festigium

adeptus

idque

mox

addit
lcctor

huic

consona
looiSj

anno eadem

illorum auctoritatem ab hac controversia aman- B dandam, aliosque qucsrendos auctores, qui magis de hac re fuere instnn " Guilielmus Gujarl apud Cangium pag. i33 habuisse annos asserit, S. Ludoyicum necdum
:,i

o/ino

>

vnveniet

variis

ubi de aitate
contraria.

GuilU Imu

Hcgis loquitur
sentenlia,
\

Ponderis aliquid haberei Sangii

ipse

nisi

dci/nde scripsisset

exarato: Hl h quidscribat in Chronico posterius inini iii co Ludovicnm Sancii litulo condecorat, (juodnon facii in Vita. Tn Spicilegio icheriano
editionu
gabo,
,,,, nri

quando coronatus est favet itaque hic auctor """" 1245, seu recentiorum sententim. xiv. Verum, cum scripserit tantum initio seculi
iluniirriiii,
:

persccognoscere non potuil annum natalemS.JMdovici.

snl

illuiii

arri/irri

ilrhnil r< nlns;

iiri/ur

novm,
34,

quam
relato

m
ad

decwrsu

semper
/226
< -

alle-

improbabile
,/,

esi

priorem

Vangii

sententiam hac Guilielmus

I

/""/

annum
jji >j*<

Ludo

,,

fnisse
ni

secutum.

Demde
filiis

erravii

\tu iioiiii, ,lll obitu,

in

rioc modo hoc iiiuuu

prosequitur: Cui suc7 -<<^<

"./

Gujah

enumerandis

Ludovico
Poematis

III

su.

Ludovicus filius ejus, et per sua? industriam el prudentiam venerabiUs matris ...... _ coronalur, anno statis suo quarto Blanchaa
cessit

regnum

perstilibus;
t

nam mox milw

1.)

scnbit,

decimo
procemio

non

implelo.

Nangius
se

igitwr,

qui

\n

rrurto,, quatuor filios a dc/unrto i.udnncu \m /,./!, r. ...1,... :...., llfonsum, Carolum Hobertum, illniiauin. (.aroluiug Ludovicum mrhniii riimu imu Joannes, s\ PhiUppus 1
:

adVitam

asserit,

spicas

metentium

rloctorum collegissc, sive ex

aliorum scriptis suam

alios incidit doctores,
,

composuisse Hisloriam,
11111111110

in

non pos~ cognomine Dagobertus securi ergo esse """ "'"' crrurisst '" """" natalt S. Lusumus, quod non paucos dovici designando. Prasertim
:

ursta .v Ludovici colligebat, quandogestaS. Liiuuvin coan rum

</< in

uo <>< alios

dum

<<<<>< errores
.

chronologicos -

hoc aui

itrikm Chr
Visos
tulii
111

SUUI ; '
nori
r>r</i\

,,,,
.

ho, /,/m
<lruiuiu />rw-

pottmu*.
tantum

opr* prel

ndtrew
ll
.

.. II,Ul illlll qu\ factte

I

ndere

irhilr

Jrm,/

11

udn

,ur testimonio

._.......

IOS A n nnm auctom opponam nurlnrp.a ahos,

illis,

quos

C rat srruius.

in Vita Sancti componcnda fue~ Quamvis itaque secunda scriptoris

adversabuntur
Trivetlus

recentiorum
Ordinis

sententtm,

quantum prodest poeta memoratus.

Sicolaus

Prmdtcatorum

sed eideni aitversmtiiu

Vicolati

sentenlia priori,

quam

deseruit,

sit

prasferenda;

adeoque
miiii.riiui

Vanqius
opini

adversari

magis
prodesse

mdeatwr re:

quam

01

ar

usqnead annum4307, ckr0 nicon suum produxit Poema mum r<" usque Gujarl quo
'

vettus. (!"lirliiiUS

tamen auctoritate hujus scriptoris, cujus chronoloijiam smpe ..y ...... 1,1,1, , ,,,,,-.,, ,, gW ui abcrrantem vnveniemus> Hac de

ts iiiii/iii d Cangio tiiriiiiu*

I

!<<<<< 3

,.,

/,..s,

,11,1111,1

" < obn amos ctrctter

:

dr

septuagtnta,
/'

PofUo

Ungio, cu/us prior opvnio multos forsan movit ,>;, s.Ludovico natalem statuen*d
i

Echardus tom. pag. 564 ; ita ut mtas

putai
lis,

m "'
.

-,,/

rwil ca 1
1

'

legissenl ipsius

Chronic

liupost

ac mqualts saltem

**^J^^%
^ronograph
:

mtoriam editum, lapsusque

..

ejus chronologicos

debeat esse

etont**XTitascribii
i>

^
el

Moritur

perspec.-*

CTcoT
Kvittdeii"tfofMMwn
1115

i- Sententiam recentiorum historicorum cla"* s "" r lnnl " Chronicon breve S. Dionysii, scrir

Ss
essel

/''"'"

fl1'

auouijmo mouacho Benedictino r/usdem

atque editum
pag.
195,

"/'/"'""',
''/'''/"

ab Acherio tom.

3 Spi-

"
/'"'

in
:

'

leguntur
liin

qua pag. 196 ad annum Hoc anno natus est LuJo

<"/"'/
Bfarci

ficus

Rex
in

(fllius

dicerc)

Ludovici
VtAil

re gis,

Guilielmus de Podto poraneos S.Ludovico. " imw /"";"'" ""'i qui Chr \ruiii. <diSi Catellus posi / iuL im, v 1,11 Tolosams, pag.85 te comitibus storiam de Cui lu stc pcrgti
lata
'

tus SLudovicus, cor annorum quatuordecim.

Regem

cum

icctpe

contem-

festo

sancli

Euangelist.

hoctestimonio clarvus, modo auclor talis sit, ui e Jns testimonio tuto stare possimus : hoc itaque
"1'iniimu.
<<>u
si,

Zd Erautemffltatisquatuo^
regere.

ludovici VUl morte, rimogenitus suus successil

regnum.

Produxit anonymus
.

ille

Chroni-

cosDil

ConsentM

hutc

nm

M
/>s

h ren

,/,,/,

nsi/ur u,l uiiiiuin {292,

iZsilir
lZ
fere
.

on, prmccdcnti

sub^Jtu

fen

tncertx

'/'">

eonjeetura ficri potest,

circa

illud

tem-

tcripsisse,

sub

finem

mdelicet

seculi

xm,

Ludovicus BUus annorum quaiuordecim

cui

vnu,^ mtus,

2
Al
.

86

DE

S.

LUDOVICO REGE
IMG Ludonc, /m Ludovici
pulto,

KiRB

J.S.

Finem hk auator imponit Chronieo ad annum HN

1312.

Ludovicum
('

\iii obifa, ,. \1U obi puerum, 1,1,,,,,,

0uo
,

B8 Antiquior
:

Utroi/uc

Vinccntius
,

licllorucc "

incenfc

,,mmm "
vigilia vigiua

riventilnts.)

am,
ner per ... vacante racanta

,,ni ""
;

sw,
nitm.

S. Ludovico
////,

familiaris

de

Bi

llovaconsis,

quo

egittlus u*

s. Andreee S. An,iiv,,.

,, K

Apostoli Apostoli

>nymui

30 Speculi hislorialis cap. (29 2.9 de morte LudoviciVIII, et mtate succedentis in

34,

'" Suessionensis
;..l

episcopi, eniscoDi M"^"|".

nN

rm

'"

regnum
eruitur,
migral

s. Ludovici,
ita

ex
:

qua annus

ejus natalis

scribit

Aimo

ibidem ad Chrisium Hocerroris convincemus suo /<>co. Post paiuca de /ilio adjungit : Ludovicus itaque primogenilus
ejus...
BBtatis
ci

Domini mccxxvh (Ludovicus VIII.)

sl, mill rrour ?' coronahoms circumstantias quas hic exactius prosequitwr, quam ullus alh* 7{? mus suo loco. Cum itaque natus ,',"
.

r,,num Franna.

sode

T 1W
18
J

wbi

'-.

res

sii

coronatur
suae

iu

Regem,
in

qui
festo

uv annum
sancti

completurus eral

Mar-

natus item esl anno Wi patet numeros subducenti a * X v w,/ 1244, usque ad xxix Novembris anni fftc ergo testis sit primus : cujus^verlTl
nico TuronensiinChroniconBritannicumtr ta lector inveniei tom 2, col.359

cus

KxvAprilis,

proximo sequenti. Vimcentio plane consentit biographus anonymus Gallus, de quo

euangelistaa

ck*

mm.
re

Historia

32.

Errat
Regis,

uterque hicauctor in tempo-

attamen natum censent anno subductione patet, neque certo sequitur ex hoc errore, quod item in anno natali erraverint. Vrmcedentes, Trivettus
coronati
iit

1244,

ex calculorum

tannim domint Lobineau B6 Alterum testimonium, idque irrei bile, dicet Margarita reginm confessarius que S. Ludovico synchronus : quamvis huk stimonium wrefragabile non putem ab atal
auctoris, sed vel maxime monumenta, quibus hac in

scilicet,

et

Guilitlmus

natales

Regis

sancti

de-

quia
re
2

ea
nega

ducunl

inl

annum
m/ultis,

auctoribus
ut postea

quod contrarium est qui duodedm annos simplir

1243,
et

fidem

possumus
tuni

diximus enim

hunc aucton
1

dicunt,

adeoque

illi

errasse

censendi,

scripsisse

ex lctis canonizationis secundum

testimonia,
ni-

magis patebit, sed uno potius anno, quam duobus. u< itaque auctores prmponderani facile unius Gujarti testimonio sed neque ho:

jurata oirorum prmstantissimorum

hilque de suo addidisse prmter ordinem, ut testatw ibidem. Quis autem credat, de
se,
nisi

ipn

iiim

tanta

videtur hac in

re

auctoritas, ut tuto

Sanctt aliquid ictis canonixationis insertum luit-

rem determinare possimus; nec plures huj% iii chronographos lubei adducere, cum solo auctorum numero non sit dirimenda controversia hos autem adducere placuit, ut pateret^ quam facile erran potuerint, qui pro anno /5/5 sunt producti, cum erraverint etiam illi, qui n stif. sru natalibus s, Ludovici magis fuerepro:

certum

Quis

dubitet,

omnino, et minime dubiumi quin consulta fuerinl ipsainttru*

dies
in
el

menta aulhentica, in quibus erat annotatus, priusquam

aliquid
de

annus

natalit

ictis

canoniiQr

mtate

Sancti

scriberetw,j\k~
'

ratoque
cto

testimonio confirmaretur

Sescii proft-

pinqui.

54 Hactenus mqualibus fere utrimque

aucton
aluu
n

momen'

tis

librata

<

ria.

Vunc cum plures mihi

/:'/.7

quanta cum cautione hac in re procedatur, rr/ leviter de eo dubitandum existima 1/111 igitur auctor quid dicai de '//"/' S. Ludovicij dum pater ejus anno 1226 mortem
,

iui
l

manum

non

sini

auctores alicujus ponderis,

ujji-

diamus
sancti

Rege

inquit,

Galliae
'i

patre

venerabilu
defunclo,
nalos
'" ;illi

tnnum tHA

pro natalibus S.Ludovici onno gendis testimonium dicere possunt; producam -;. </itih,is /nlrm nnjurr WX pOSSUmUS, '/'"i/iii

Ludovico
hiic

modo,

lin

diximus,

solus
paullo
sua?.

mansil

beatus
iliiiii|,ciiii
,

Rex,
slll)

annos
luli'l;i...

plUSq n.MN

que

voci
l-Ji
>

con ona testantur,

niiiinln fuisse

sanctum Regem nnHartene

scriptore-

Consentire

hunc auctori
VIII

pracedenti,
.

no

natum. Edmondus

mortem Ludovici
dovicus

rnutii/issc

'/"<

tom. 5

Collectionis amplissimee ceterum

ii

rum
qim
nici
i/ni

''//.

'.H7

ex

Ms. codice

bibliolhecm

annum agebai mtatis decimum clarum est n manifestum Xtaque aa

ui/iriiiui testem. progredior iisirin.
:;:

u
ifi''""
1

'<<'"///

Chronicon Turonense auctoris quidem

$ed

anonymi,
;iii

editor observdt

ibidem,
s.

Cano-

Edmundus

Martene
edidii

tom.

CollectioM
illustn

cujusdam
!|is;i

Turonensis
creatione

ecclesiae

Martini,

amplissimm caria

0/ uscula

miiinii

incceptura ad

annum

quo vivebat, protraxit, //"/"// ;/<//anno mccxxvi legendum mccxxvii, r/uo usque protractum legitur. Auctor oero in exposuit, quos 949, postquam preefatione col
tenius
:

mi.wm,

secIpro

Bemardi Guidonis, episcopi Lodeve) dine Prmdicatorum, viri pro tempore suo dt Scnsimi, quem Jacobus Echardus tom ndU jam floruisseos\ ptor. Prmdicai apag.576
1

sub
1334
ierit.

finem

seculi

xm,

quamvis anno
^

rrhns antiquioribus secutus sit auctores, "-/ subjungit : Ceterum ea, qua subjunximus, par111

supremum diem septuagenanus cir Posi memorata Opuscula Bernardt

Harlenius
edidit

tim
bis

alibi
\ 1^;.

digesta

reperimus,
el

alia

qua^dam

;.

do-

539

ex

Ms.

bibliotheca

sunl

alia

certa

relatione

comperta.

Xiinirriiin

monasteriorum
sed
/'

//"<//""' / '""

Cum
aii

itaque

/><iulli>

ante

asserat

idem auctor, se

fraWum Pmdicatorum,
scriptum
docet
.

Bern f^ ab ipso etiam ^

<>l> l<

usque tempora temporum seriem texere sluduisse eaque, qum <!> S.Ludovici '"/<<//</tione, secutaque /"<" ""//" 1-2-27 regni lurba,

siiu

/.'.

auctum deinde Matthmus Texle

"'"
/,

"""'"'"^,,,,,,,

/"

^ "'
s

tione

memorim

//<"/<</<"".

exaravit; facile
et

postrema sint, '/>"' mtelligimus ea, qum de mtate

Ludovici
retulit,

fl erudita de loco natali S. Ludovici ^ u ediderai Echardus ante Op dem jam

^
''

worfl
/(

./

tum
dein

pag

vi

coronatione S
relalione
certa

inter

visa,

addito

Bernardi, "''' me Sed cum ibi occurrant

ex
Hs.
'

aut

comperla

computari.

Hunc

dam

lypographica

Uartenu

/"'"" s

wr auctorem prmferendum reliquis omnibus, quos citavimus hactenus, in anno natali&.lSbr

dovici

citaho. itaque col. 544

agens de

mon

^
^^
,

ui plurihiis
:;,:,

designando, clarius ex /irohun ilchcnt.

dictis

est,

quam
et

sdacensi, in honorem S. Ludovici/ nem dat chronologiam prmcipuorutn sturuiii. totam huio loco inseram,
lector,

tuto

ludiamus itaque quid sequamur. Col. 1069,

hu
relato

statuat,

quom quam

ad

annum

deducta,

""' c simul habeat chronclogtfw ac

exacte

omnia

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

,,,,,

287
,

guod secutur, sumus siuu/ur

Inris locit

COUcon-

,.,,.;.

,,,./,0,,,,

rtgti

tduCdbantw ^
J- s
-

frmaturi.

parisios,
riosissimf
1|llOI|l

Monasterium, mqutt, de Pyssiaco proquod incoepil randari in honore gloB.

confessoris

Ludovici
a

Regis,

piissimi

i,

Regis

Francorum,

domino rege Phiregaliier

el

mfantes, tcribtt Chetnius vn intiquitatibut wrbium Gallim pagina Verum excrevii deinde m oppidwm modicum, quod Baudrandus in Geographia ad tocem Pisciacnm, ita

m.

lipp 0i

lain

insigniter

quam
Regis

poten-

breviter

detcribit
in

Pisciacum,
insulae

Poissy,
Prancise,
sex

oppi-11111

WVt anno Domini

S.Ludovici
av i
sui, piissimi
''l""
1

mccxcvii

audita

canonizatione

dum
ponte

Galli, lapidc,

provincia

'I''

Prancorum quondam Pyssiacum natua esl in hoc

bapiisma
suscepit.
N;>ins

ad

Sequanam fluvium,

mundo,
,,.,,,

el

sacrum
B.

est

distans aParisiis iu ortum aestivum Rothomagum versus,...estque una leuca infra confluentes Oes j ffl
n, iv
ii

festo

Marci

Enangelista anno Domini

fnit

:xiv.

Coronatus autem

in

Regem Domimccxxvi,
completurus

S.Ludovici
11

Sequanam. Ac r tempore qu\ Pisciacum fuisse, >/ii>ilr describitur

sutis
,
1

Qica
aetatis
,

prima
vero

Advenlus, suse anno

festo

anno
xiii
,

Domini

Clirsino.

quem

Roberti
uhi
lis

r;ll

sequenti

S.

Marci Euangelistae. Cru-

ColUgitW r r llrh/uhln apud Chesnium i><m pag. mrmoratus auctor sic loquitur : Sedes
regis
'1 ,

//

65,
1

lVM1
tone

* transautem assumpsil pro primo passagio anno Domini mccxliv, aatatis vero suee marino

i*i>ciacus

dicta,

supra
est

Seqnanam
oppor(una.
viris

posita,

Pran-

corum
nasteria

regibus
tria

salis

In

ea

mo:

jam completo. Transfretavit aucum anno Domini mccxlviii ice tem pnma jam xxxiv annum altigisset rnlatis. Rediit autem auno septennio mter oioras exacto jam
annu
trigesimo
\
,

ab

antiquis
sanctasancli

didicimus
aliud

facta

unum
E

iu

honnrem
tertium

Mari;i',

sancti

Joannis,
quibus

Martini

confessori

lll( i,.

unum

in

bonore sanctaa
(Robertut)
in

Marise

Matris
el
a

Domini mccliv.
ce

Transfretavil

autem

secunda vi-

Domini rex bonu^

novo sedificans, auro el ar.u riil(i
f

assumens,
et

anno Domini mcclxx,

seculi
in

ubi et

pertransiil
in

mare
castris

illud
sitis

ornamentis

clericis,

praesentis

exercitu

Domini,

honorabilu
</<)

reddidit.

Ihrc

apud

Tunicium
autem

m\

Calendas
aetatis

Septembris,

anno

circa

initium

seculi xi,
11

regnavii Robertus,
rt

Domini
Fuii

pra3laxato,

vero
et

canonizatus,
aniinlaliis

lvii. suae anno sanctorum Confes-

itaque,
atibi

etiamsi

Gaufrido
/>ro

\illa

oocetur,
his

usu

temporis,

Nangio castrum, quo op><<>/>/<i>iiim

siniim

catalogo
111

per
diclo

Bonifacium
die,
in

Pa-

pida

modica

nominibus appellabantur,

pam VIU
yeteri
,

Wus

Augusti,
sui

Urbeanno

iirtur /iiiu

tiim Pisciacum fuisse

</

ea fere

Ponliflcatus

anno

secundo,

amplitudine,

nunc cemitur,

<iirt</r

che-

Domiui

nccxcvn.

snn

>ir

tempore

l<>n>/r

anteriori sunt intelligenda.

m
tlamuf
te-

comptndium opinorj leclor, hoc 58 Vides, chronologicum studiose rssr compositum, omnia /// //// ^ ue aplisKimr sihi iinnrin cssr c<><>
.

//.//'/ cfppidum Pisciacum spectabai >/ dicecesim Carnotensem, >n</r etiamnum spectat, quod > dubium vocarinonposscattpag. 7 epistolm <iv

vcl
11,

kas

notas chronologicas alibi descriptas invevel

mox laudandus
rr
/intrst,

Textiut,
r/,it
lib.

impigro studio in singulas insingulasuo tempore mvenerit quirere Si autem $in ipse notaiu. nullum fuit errandi periculwm investigavent singula, >/>! videret VitB S. Ludorr

debuerit,

mrmiiiissr. Ont /ilnrn

atque infra juvabil <liilr Imr Qppido,

5 de

Mobillonium
ct
>l

Re

diplomatica
>

>/>.

115,

Adrianum
vocem

Valcsium
sie

Votitia

Galliarum

rici

rectam deesse

<lir>>ii>il<i>">.

<

sic

>/>u<lrm

siis/iinin

possumus, ririim iiortiim. irtiiti S.Ludovici //// propvnquum, atque < id wnice m. 1 tentum, exactam daret chronologiam, >

enim /><>t>s nominari eoniendit; t nosrecepto magis hodiedum vocabulo Pisciacum nominabimus.
Pinciacum,
oo Nullus,
1

dixi,

dubitare
nostro

Didebatur, </>
s.

,,>

nuper
'

>

memoratum
esset

oppidum
:

i<iiil>us

Ludovici
tt-

('''"""
c e,
'

gestis iiiuiis liiimiiiis

ordvnandis fuisse deceptum.

nobiljtatum

hoc

demum
esi
:

Habemus igitur

Pres testes,

omni erceptione

<<.

culo res >

dubium
<

ooeari

ccepta
se

quidam
s '"

jores, '/uiiius luii,

credimus S.Ludovicum mundo natum fuisse anno I2U : utijam dudum scripsii Ludovicus Lassere in Vita ejusdem Sancti, Vita S.Hieronymi a^juncta, pag. (68. Quod autem eruditi Galli, aliique contrarium scripserint, factum existimo, quia hos auctores, nuper e tenebris trutot, non oiderant, aut certt maluerant
tritajam mta incedere,

enim

eruditi

existimarunt,
diacesi,

locum
pago

natalem

invenisse
ubi

atque agro Brllo>

mcensi,
comitatus

natum

voluni

quodam
seu

Claromontii,
Gallice

quem
dictum,

Neuville,

Neufville-en-Hez

Novam-villam

vocitabo. Ratio recedendi recepta

tia

dudum
tom.
2

stnttn\i<>-

explicatur

<<

Uontfauconio

ne vn

verum

quam operosa disputatiomquirere. it mro mihi ita agere

quidem rem
a

mentorum monarchia Francim

tales
:

pag.

(24,

ub\

non
'"

licuit,
-""'

> ne paucis

absolvere,
vir

fatetur posteriores scriptores Pisciaci statuisst naVominum Maillari verum S Ludovici

sufficienti

ratione

doctissimorum

rorum sententia mderer recessisse.

Parisiensem ostendere asserit, Nullum

causidicum
dicere,
,.,,.

<

dissertatione

Hs.

auctorem synchronum
nalum.
Hatc

eum
Altera

Pisciaci

esse

prima

eorum ratio petitwr ex tribus mgenti tamen temporum mneteribus chartis,

S

VI.

Locus Natalis Pisciacum, contra pau,

tervallo
incolis

cob bodiernos
niatus.

cx veterum teslimonio fir-

loci

ab mtate S.Ludovici remotis, per quas memorati immunitas conceditur

nati

cecHgalibus < gratiam

vicl,

apud

ipsos S. Ludo-

qua item immunitatt

id

gavisi dicuntur majores

eorum, quibus

privilegium
oiri

conceditur,
.

Quod
vi-

A
0/,/,,

**-lteram -"I
.

11 hic

llll/l mgredimur
.

..

disceptationem,
nilrhutur
ntr

pra*-

Qullum, detur dubium.

rrrut.

inquii

Montjauconius
Tale
fuii

relinquere
illius

rr,/r
;;;;
,,,'
'<'.

""
"
s

W/
'

absimUem, dt loco mdelicei

r
iliihiiurr

natali.
lufr

cum fundamenla
natum
Ve
,

de

Porro judicium
erat et alios

sententia communis "" "" erudltl,

fudicium, nondum 0-

quod

notlra ttmpora, s todovicum

asserentibus

passim
tste

truditM,
Pisciaoi,

in eam opinionem

^od

mundo
ms,

datum'
castram

olim

noi,

fuisse

regxum,

wrum era movit n r. Matthetum Texte Pradkatoram, ut EpUtotam, ditum ex Ordine

seu

288
AUCT0RR
J. S.

DE

S.

LUDOVICO REGE
baptixari oolebat
ignobili, do,
ct
:

scu
tales

Dissertationem Gallicam soriberet, qua naS. Ludovici assereret Pisciaco. Dataesthmc

Octobris anni
4735,

parere oohus

quam
>

'""

destinato sibi
:

qua fundamenta adversm parlis prorsus enervantur. Verum ctuit quidam ex adversariis, minus forsan decoepistola x\
.

adna " r "'

r"h "

""'

palatio
locus ut

Nam
!

"'"

comitati rral '"""

nr.ro, >,

tani

facile

manus dare,

aliqua

><

domialienm potxus, ,,,. """"" nlunt Udovil'" Olaromontii, nondum coroZ'

Textius paq. ir, TexHus pag /"
'
/,,,.

in

ostendit ostendil

//','!"""' "'

poncrcnt;

dcdn Epktolam ad litlcras Domtm Vailtart responsoriam, viu SeptembHs Junii anni 1737, qua anni 1736; ac tertiam respondet ad objectiones quasdam domini le
alteram
\

sunt incredibilia. Si fingas natum vicum multo citius, quam reliqui

tur infantes,

'esse

si

passim

cha

Bcuf

hisce ct alim postea accesserunt, quas in : Mercurio historico curiosus lector invcntct. Qui

atque hanc esse causam cur^w? : ne cel sic quidem t credibilis. Quis enim credal adeo salutis

domo

abfuerit

itaquc

rcm fuse /irriractataiu desiderat, mcmoralas consulere potest Epistolas, ex qwibus ea nos mutuabimus, qum suffieere oidebuntur ad naiales sancti Regis Pisciaco asserendum, quanta
vttlcrc

negligentem fuisse Blancham, ui natumante suctum tempus filium, adeoque majori

Ir'""

periculo obnoxium,

ad quindecim

leucat

poterimus claritate
61
Ontenditwr
s.
,,,

et

bremtate.

BapHxatum
S.
:

tcclesia
coavoi

EJ22"^_
tum

Hgue

Pisciaci esse S. Ludovicum Harim biographi assermt oarii, at, negant adtersarii imde consert

ferendum curaret, ibi demum salutaribus undii abluendum, cujus baptismum accelerandum sisset partus prmmaturus? \deone sui dissimiltn fuisse prudentissimam prim ipem credi potetin

gum deinde mortuum

tifero

peccato
objiciat

in

salutis

maluii filium, quamn discrimen adduetm,

negligat,
ipsaque d
sant

,/ncns -cssc,

nt

ihidnn

sti

natus,
cssc.

quod

fate-

modo
,,,

salutis discrimen

mtir Ittnc omiiiiin ccrtum

non
illud

Experiamw

eumdem

filium?

Hmc

tamcn an ex modo, quo

referuni Gaufri-

B dus
t/tir

dibiliasu/nt; adeoque el incredibile, natum

d<-

Bcllo-loco.

ex eo Nangius,

Regis conscientim arbiter, iprobabili certe conjectura

comitatu Claromontii S Ludovicum,

baptia-l

tum oero Pisciaci. Plures hujusmodi

ration

illutl non possil deduci. Gaufridus num. 53 laudatpietatem Begis, quod diceret prmcipuum honorem sibi conligisse Pisciaci ex sacro baptismar
tc
tht

laudatis Textii epistolis lector inveniet, nosadalia

argumenta progredimwr.
63 Guilielmus Carnolensis,

num.

reftri,

nanl

suscepto,

et

mox

subdit

oerba sequentia
alicui

sanctum Regem jejunare solitum

stolorum oigiliis, etiamsi aliavc ubi degebat, non
tjtic
1/1111/11111

omnibut

Lpo

Undc etiam cum

mittebat,
el

secretas litteras

familiari

in

diaecesi Parishm,

es

causa aliqua

volebal

supprimere
sive
B

esset

jejunium
t<l

wh

nomen Regis, Ludovicum de minum 1'oissiati se rocabal

co

Poissiaco,

dolo-

interrogarent, cur

faceret, guod

potius eligens aliqua

baptismatis

denominari,
Plus
clare
edicit.

quam ab
Clare

sua

prmceptum jejunandi in quibusdam nigiii\ dcm iiim cssrt, ncfjcm ntt reposuisse : Qood
C;inmini>i
tliiecesi

de
lm-

civitate

famosa.

hisce oerbis

vnsinuat audicit,

oriiiinlus

<-\

ishhnt,

in

i|n;i

ctor.

quam
de
et

nomen
usitatum

jiwnodi
I/ISII

vigiliae

jejunanlur.

Hoc
Bege
:

auctor
itaque

illt

ei

Ludovicus

Poissiaco

Regi

fuisse

procut dubio audioit

s.

clam

quandoque,
susceptum,
insiniitii

gratum propter baptisma Pisciaci

PS t,

Ludovicum non
rrut

esse

Eligens a loco baptismatis denominaii.

dimcesis Bellovacensis, sed

,
j,

ii\

natum in Vo\ diacesiCan

vocem
oriDnda,
ortus,

oero

eumdem Ludovico
locum
:

fuisse

baptmna-

qUa
,,/(,

Pisciacum
lector,
>. et

nam
<<><<

narnque a baptismatis loco Pisciacensem se usitato oocabulo dicere non poterat, nisi idem esset locus natimtatis. Quis
ns
ct

nativitatis

lc

significare

cum
et

natus, seu

facile

advertel
2,

jam
S,

ostendil

fltftow
s''/'"'"'

Epist.

pag.

Epist.

pag.

vi i,,.

tihsrrro,

Parisiensem

se dicat,

quia Pafuerit

rtsns salutaribus undis ablutus, si nntus? ita<iuc nrr s. Ludovicus ss

Rom

Pisciacensem
natus fuisset

propter solum baptisma dixisset,

,n

si

potest consulere : ne, dum ad objectiuncuk dhct respondemus, tmdium pariat disputa mmolem nimiam excrescat. '" 64 Memoratus Textius Epist. I, r"
1

/-

ol ""
l

i^l

agro Bellovacensi. Cur igitur, mquies, Gaufridus hanc sotam istius nominis rationem llegat? Quia scilicet hmc sola conducebat ad pietatem Hegis oslendendam, quam hoc exemplo

producit
0)
;,,,,,

testimonium

ex
datis

liUeris

Philipp

cognomento pulchri,
i,

Nealpho

mense
/

Domini

mccciv,

s.Lodovici
pisciacense,
statur,
.

am

sui

fundat

quibus "' monasterium

se

"""" r
/r '/"""

commendabat; deinde quia sola fortasse hmc ratio mpellebat Sanclum ad utendum eo ryomme. Vam etiamsi id nomen ei conveniret ob nativitatem,
non
ob baptisma;
fieri

quarum autographum
citat

""'
:

atque ex quibus hmc

Q0S

verbe

st<

q U0(j

a_

memoriam

revocantes

exim

poterat

gratia baptir

dilectionis

smatis sola Begem impellerel ad eo utendum, a quo alias abstinere potuisset, Sicui hmc subtiliora

(Juem
\

affcctum, el inlimae alTectionis ,,l " ,oU, .. ln-ain^ roniessor e _ T ., M

. |

>

!'
!

appareant,

cideat clariora,

</

mox

sequentur,

s\

im

k,. x

Francorum
Mariaj

avus

noster,
in

"

beataB

rillffl

Pissiaci,

q a
e

Ni

argumento.
itim

Vumc ex eodcm baptismate argumenilli

tus
tis

fonte

baptismatis,

Chrisliana?

Cdei

desumo contra adversarios.

baptisma Pisciaci
<

62 Fatentur
''"O""'/''"'"

susceptum,
Belloi

nostrs primordia suscepisse rillam ipsam onmiNis si b locumj

vitae

dignosa

^ i^
^.

natum vnterim oolumt

vaccnsts.
utl
at

Nova-villa agri
/ntiuti

senlis

commodis
Ludovicus,
c<cIcm;i ni
: ,

fungeretur,
teste

"""

quindecim
/itiruiii

lcucis

Pisciaco distante,
/t<t>/.

Amabat

nepote
<|"
;l

tp**

Tr.rltns
tiiitiin

luudtil ns tn

li/itsltdti

17

srttirr itsrnt

...
et

"I

""'

hmc probabiliter

dicantur,

etsi

baptismatis

amabat
susb

oppidum,

00
^ /;/
,

dcrssr fmxerimus probaiiones alias, paucis accivcl iitittim esse S. Ludovicum circa id temt

ipsam originis

locum.

Hmc

u^quaiA

/ins.

quo
tnit

passim infantes nasci solenl; oel citius

smiis.

eo,

dicamus necesse

est.

Si consueto

fere tempore, aut eo serius, in lucem editus est : quis credat Blancham, matrem piissimam, tanlo

natalem ut locum S.Ludovici " dubium. Scio quidem huic i iln esse opp mento qumdam a/> adoersariis vocem originis, qumdam etiam ctrc

quam

^^
-

oni it

Gallicam
lica

tntcrraUo ahjntssr

ti

loCO,

ht

/iliuni

sutim

omnino exactam; ud nos nou sprrlal. r' ''<''""

<>

sr<

^
,

sll ,i<

"
fl

'

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

C larastnt
:

280

ncc objccta circa vocem

Originis tanti
j. s.

ipondcr/.;. ' hic

commemorari debeant. Suntl>alcl,n c/nstolarc])(Uj

l( ,

]""
/|"

,' rc
'

vrrbaexaliarlnhppi
Epigt
,

quiel Uturathatee

VII.

Pia Sancti

puentia,
et

et adolescentia

'Zm anittimeadnotPranmuit
(r
,

praeclara educatio,

institutio.

ola

pratereaad conVroverttam dtrtmendam vel debent urba Bemardi Guidonis

sujkeere

Zn
C

57 data

Qui ap
'i

'yssiacum nalua

esl

in

muudo,
j
'

sacrum
fiiximus

baptisma

suscepit.
et

foc

D
-Lf
nis

'

puentta

S.

ludovici
aliisque

patiffa;

oro<mtn.

m
,

Sanctd
1

Ludo-

*e S

a dovii <>
Slllis

auc.or pius,

doctor,

comvus,

Vitm

scriptoribus ,

illius

temporit auvitm

piMitid:

prmced.

Tali

wro

ctoribus, ex quibut

tamen abunde intetligemus

reliqumque
VIII

pottumus de re, in qua non // m abroaare non )*auctore* synchroni Accedit ad hanc le trrant '''.'/,,',,,,,,, confirmandam monasterium ipsum in
'

sanctam

eam
ca
sic

fuisse,

confur-

mem.
de
-etatis

Bonifacius

Bulla
:

canonixatio-

breviter

loquitur

Ab
/
k*.

ineuniis

Lu(j
scd

vici
.

fundatum, nonvn agro BeU

..

primordiis Dei
dilexit.
,111,.. It
1

Pilium tenera
scriptores,
f./>..,..* J-v*.rt.

mentis afTeA </.1 edendi,

1
,

/M/r''//s/,

/''.''"" '" tfMEcesi

Carnotensi.

Qum

!!>* ctione

Vitm

..

infra

natales S. Ludovici siiie mihi sufRcere videnturad atserendos, nec plura necesse //,/ ,//////" Pisciaco /ilura lamcn lcrlur iurciuct 111 laatlalis tnhlrrr
csl
;

omnes commendant sanctam

sed
c.r

Ludovici pueritiam

illorum verba
iini,

huc
111

non

transferam

nam
ailtW

Joinvillio salis colligere postumut,

quan-

irrtn
a .i

epistolis.

Restat

ut

breviter

respondeamus

Iiiiii

jaiu profecisSCt

snrnha Sa uclorutll
27

argumenta adversariorum. iWa proferwntur diplomata, aiini alterum (468 ,, est

u,
1

mtatis

sum decimo

tertio,

quando corona regiafuit

quorum
i'n~>
t

pri-

insignitus. Narrat
ilr

num

maximam
111
:

t'r,jt

fuitse

tertium

l)ci ojic fidiiriain.

i/aanilo

Kiirrosn ncto Uissir

A<1
te

mwn tnto

pro tempore aliquo a oectigaincolm Nocm-villm in gratiam lious eximuntur majores nali; additur et Ludovici ibidem S. immai.. fuisse gavisos. Duo UlOrillll IWIllll Hlorum eadem immunitate f w,w yw V .w VV . .
(604,

quibus

Sacrificio

hmc audicbat rerha animam meam, Deus meus, in

inquit,
<le

levavi

te confido.

Cum,
in-

semet ipse tuec

,

diceret

propter
'

irima

diptomata
i

sunl

Ludotict

\i.

tertium

nenric
siinl

/i

nuam,

obsecro,

lnrr iiislruinriiia uilrcrsus

vim habere posprobalioncs )am

sen-

gens onus, quod suscipiebat. Si verba Latina, ^ J J 1 I n bremter prmlecta, adeo ad Deum raptebant Puerum t quod ex ipsius ore audivtsse vtdetur Jotn.,//,,.. Domino i//////s, Mfi' est jam ilnrliK CSSCt. II necesse cil iiin, doctus esset a DomiHO
.

adductas,
iciiiiaiii
'

receptamque communi consensu Etenim primum duobus seculis

cum

iin,

iimidio natalibus S. Ludovici est

inde

posterius; de-

iii

in corde suo disponere, solicitt suo ambulare, conversationemque suam nflo habere. Quod etiam ex sequenttbus Joindones
iin,

memorata diplomata tolum narrant, quam rationem allegaverint mcoloe ad exemptwnem lianr impetrandam qum autem solum narrtiiiiur hoc modo wi /" uri/m m diplomatis, factum tihniiiir reddunt. improbabile probabile non jjnde ex diptomatis lantum consequitur, id /<*:

//////
ipsi

verbis
in

fuil

inquit, Uaxima manifestum fil Deo spes ab infantia. Spem enim maxi:
,

niiim

/"//'

liiirnirs

smr

fnh" //'",

inramorcfladiligi ns p\cr

granti, sine humilitate, aliisque mrtutil

ctiiaiuiii
tjiu,

fuitte eo

ijiniil iiiinis

tempore ab incotis Vofl3 oillm, cupiebant, facile videntur credinescit

mtate Ludovici Eximias hasce oirtutes sed moribus jam senis, primum quidem pueri, divina benignitati, atque eximia in eum lideinde et bcralitati acceptas referre oportet,

68

imilris

eum
iii-

',.

slitatndiiura

disse.

Quis

enin\

qum

sibi

somnia ex

le-

mstitutioni
matris,
uti

praclarm ac sanctm

prudentissimm
:

non fingat amor patrirn immoderatus? Si itaque Ludovicus Kl exemptionem \sit incolis memoratis, si eam gratiam prmsinii Henricus IV, magis eorum inopim consuvissima smpe occasione
luisse
"''-

agnotcmt biographi

quibus
/i

et

aii\

auctores

consentiunt.

Innocentius

summus
fir

Pontifex vn epistola ad Blancham reginam ,,,1,1 pag. USsic loquitur de cura ipsius
/

videnlur,

quam

fidem
:

omnimodam,
Textium

habuisse
satis

eorum quod

relationi,
ipsi

llls

prmclare

instituendi

Proptei

quodomnium
bonitatis

citatis

ftdelium linguaa ipsorum (filiorum

iuorum) laudeq
pariter

a/iihi

oerbis
ita

innuunt,
simile

dum sotum
Joinvillio
pisca-

nn,

exultalione loquuntur,

tuaa
sic

'/""///, rem sibi probatam Acdpe

fuisse

relatam; woti autem

resonantes praeconium,
limore
salutaria

cum
et

eoa ab infantia in

factum
ini/ait,

Domini erudieris,

amore, quod semper

ipsius

"""/.
lor,

(55

i-iiii,

pauper quidam

qui comitis Piclaviensis uxori dictum venit, se

comilem em

rirumniM-m Piclaviensem
illa

iiieriisse liberasse

^.irncfiionim Saraccnorum
riginti

ma-

111,1-

in el rec ta Umc commw beneplacitis continue delectali Blanchm ,,,-,, fidelium voxde institutione omnium -/

diligentes

ruerint

,.tque

iradi

il

libm

Pari-

filiorum.

L
'"//'/.

credent adv erearii pen r

niaiiniin
s, ii,,n

fume

*?
. ,

Att

m
ci

<

mate

miinviMim
;.'

nnr
''

'

Saracenorum mani-

auod

'/'T' ' admmistraltonem

ob
.

tcgm
,

ati
......

--

>iwvu.-vivu lu II,

iit!

ii

ini OlllUlt.il

nni

Sll
II III

,MI/IH*Vi.w
,.,

/t*vOI

ud
//"//

potius allegatum,

repudiasse,
r

u,l

bona fortatte fide, titulum incolarum paupertati pii

ii.

igitur altendens
,,,,,.,-

prudens domina
regis

Blancna

re

,,,,,

istius

gloriosi

Ludovici,

ipsum,

'""

''"' id
/i

"""
"''"'""
'"''

Quod si omnino contendant adverpersuasum fuisse Ludovico w. ei

;

qu

i;,mii

regni

regimi
suis

aeesse debebat,
Hiiis

quemque
dili

etiam
!,,,,,

prBB

caeteris
el

ardentius

probare

ulterius

debebunt,

ipsos
cite

ante

posl

obitnm
in

patris

attenUus

nulriri,
solli

'"

"

errori

non magis fuisse obnoxios, quam

a nobis allegati;

diligentius

custodiri,
[p

omni

bono

magis
per
in

/"""" auctores
''//'"''

quod numquam

informari
,,

amel

namque
el

eum
qua3

exemqusa

poteruni

h
,,,,,

bona
suo

documenta
xedebat,
regimine

informabal
per

us,

piacere

bonus
el

pnnro-

ceps ;
,

contraria

placere debeat, etiam evitare. tpsum

ii

ejus

nforman(ium

iugusti

Tomus

v.

U
,

290
AOiVlORF.
.!

DE
in praedictis

S.

LUDOVICO REGE
que
jusserit

dum

committebat

illis,

quos ad praemissa
*><!>-

hymnos qnosdam
quos
ipse
et ille

5.

esse sullicienlcs et idoneos acstimabnt

de

,j,nc perdiscere,

69 Insignes

hujusce mstitutionis fruotus

quosquc

coram
cut /"
/;

Vir ~

Hex

quandoque
I

^* Canem
,

qua

ubercs

neclit

auctor,

morcs sanrii

Adolcsrrntis

ilcscn-

rct : qua- ibttlcm cap.

''"

llm

"""'"'f-

hboris sui

oens U sque ad vigesimum circiter oitee annum, quos ct miln lnr prosri/ucndos cssc ccnsui nc re,

us

lector inveniet.
71

fJ

^ 0SII

gninegotia harum rerum ftarratione deinde essent interrumpenda. Sic itaque pergit : Bonee autem
indolis

adolescens
magisterio

Ludovicus, Spiritus sancti

,

jaoi

Quibus magistris Blancha demandm craiii educandi, httensque instituendi s dovicum, auctores comvi non cplicno """""' mtatU decimum quartum
habuit
s,/

edoctus

sciens

bonuoi
in

esse

homini
profi-

V r,v c P
't

cum ab
se

adolescentia
stiidin

sua

portaverit
dedit,
in

jugum Dei
tantinii

Miliilnin
ut

totuin

ciens,

licel

esset

juvenis

regni
in

administra-

deputatum, qui adolemnt Hegtslaten ubique adhmrebat, quemqueip rebatur t discipulus magistmm. Habemui ft c.r Bulla Canonizationis citata pag.
,,,

u2r

tione.niliil

lamen juvenile

gessit
,

opere, qnin
jubentis

sic

potius

cum adolescens
,

essel

et

aetatis

loquitur Pontifex tiinponnn, idem Rex

Cumque per incrementa Betatis annum quartum

:

di.-

adhnc sentiret ardores spolians jnvenem, senem indnii, relinquens quod eral, assumens quod non
erat.
ci

cimum

attigissel

praedicta regina

(Blanch

magistrum proprium deputavit,

litterarum
ret.

qui

eum

scienlia

Ccepil

uamque
notitia
et

in

primis

adolescenliae

annis

imbueret,

ac

bonis

moribus

informa-

litterarum
proficere,

sub

cnra

magistri

humiligratio

Ipseque Re>
sic
illius
ei

nh ejusdem magistri

fernla poexistebat

ter

in

morum
apparere.
,

honestate

situs,

obediens

ci

reverens

sns

omnium
assistens

oculis

Libenter

etiam
se-

sicque

humiliter reeipicl)at

tlisciplinam, qpod
laudabiliter
in

frequenlans
ilnliis

ecclesiam
,

devote

Dei
,

servitio
ct

superna praeventus gratia

utrisque.

profecit

omni die Missam

,

Horaipse

ca-

B nonicas cum canlu audiens

dicebat

quas

et

etiam
clerico
, 1 1

cum
,
,

capellano,

ad hoc
ludos

sibi

tam
et

deputato
nibus
bat,

cantilenas

mundanas nec dicens

illieitos,

1^

audire voleus

vitabat

ab omabstine-

inhonestatibus
rmlli
,

et

turpitudinibus
fectis

verbis eos
,

vel

injuriatus,

nullum
in

viluperans
dnlciter
rali
,

qui

eum
,

olTendere

videbantnr,
pluindir

1 circiter &talis ded- wa prwccptorcm habuisse non videa,tur sibi uni dcputatum lnnc tamen inftrrt non dcbcmns, eo tantum tempore scientia rnriim imbui cceptum. QuippejamannooBtatisdtcimo tertio, dinn coronatus est Rex, non ignam fuisse videtur lingu Latinoi, quod verba U
l-i

Quamvh

ante

11

ijiiartiim

reprehendens
nihil

loqnens

cuilibet

Latina, citata
inrns

quod opud

Callos

obs/ervantito

est

num. 67, mentem ejusad Deumefemrent, quodque jam hoc tempore Horast
recitaret.

riuni,

sermone
cludil
lnijiis
111

per juramenlum asserens, communiter utebalur. Demum

:

humano
ita

Habuisse igitur

cidetur antt

hot

consic

tcmpiis magistros

cum
tum

fratribus suis communts,

liberalibus
iirtilms,

auctor
sancli

Longnm munus
sancta
incepit,

esset

exponere
qui

,/m

pueros

regios

tum

Regis

primordia,
sieque

scientia
a nno

operibus

sanetilalis
ul

mare meruit,
tris

consumnullatenus dimiltens legem maingerenlis,

se

litterarum imbuerent; ahcimo quarto proprium accepisse,

alatis

qui

suae,

sibi

pluries

plus

velle

institutionemadolescentisRegisuniceincumbertt. Ceterum Waddingus in Annalibus Miriorum nuper

recusis tom. 2pag. 162,
ribus,

eum mortem
perhibeatur
Caruisse.

incurrere temporalem,

quam ipsum

cummultis

aliisrei

snuin per morlale peccatum ofTendere Creatorem,

in omni vita sua criminis letalis contagio Hactenus auctor ille anonijmus ijuidcm,

Ludovico attribuil Vrtodvcatores et Hinores, quod antiquorum aucloriiatt quamvis /'"" rnn/irmarc non possum

magistros

S.

sed sincerus.
70 Nangius apud Chesnium pag. 327 sancta Lu-

rcm Blanclnr reginm charos

Minores, necminori deinde
S.

fuisse Pr&dicatores
in pretio

el

fuisseap

hoc modo enarrat : Qui dowci primordia snmmse ingenuitatis puer, velut surculus e\ duleiiiua

Lndovicum.
F

abscissus
,

arbore
et

in

primaevo

Elore

radi-

cem Bgens
tlores

ccepil

odoriferos

gratissimcc

pueritiae
el

emittere,
matris

sub
suae

disciplina

egregiae,
quae

venerabilis

Blanchse,
el

eum sub
edninfornobili

VIII.

Mors

Ludovici

VIII

ejus
flln

antc
le-

protectione curatoria
cabal
,

prudenter
ad
pectoris

diligenter

mortem cura de
stamentum
:

successionc

liberalem

animum
vero

sapientiam
sui

mare.

Ab

Ulicitis

motus

S. Ludovici

coronatio.

reprimens continentia, spretis imbecillis aetatulae discursibus, sapientum Iractatibus corde ultroneo
inhaerebat. Si
;nin-

quid
,

vero probilalis

vel

prudenliae
,

captabat

pronl

lempns

dictabat

sagaci
initio

B
vii

audrandus
ita

in

Gcoipraphia
:

ad

memoria?
rcgni
raia,

protinus
sapifiitia

commiltebat.
a

Unde

;ii>

penserium
pensier
riori
,

scribit
fuit

Monpenserium
in

**
_

m +
infe-

sui

Deo

sibi

divinitus inspi-

eastrum
prope ,*ope
VIII

Galliae

Uvernia
in

quam quam ita el sapientia habere voluit, et undecumque poterat, fariehal. Amlieral qui<lem de qUOdam uui'liL'1 peratore, qui fertur dixisse, minus fore malum, imperalorem seu regem haberc malum quam
consiliarios
et
,

assessores

lam clericos,
\

Aquas
rex

Sparsas,
Pranciae

laicos

electissimos

lam

fidelitate

Ludovicus
colle,
tan.ei.

anno

J m ^
j

Novembris;
nln
titulo

nunc
ejus

omnino
visu

dirutum
vestigia

laiiiiim

eiiamniiMi

insignitur,

'i"'
lot
'"

.^ n

^ ^
^

ad
obiit

1226,

pag.

0
;

consiliarios

maios

qnia

de

facili

plures
1

iinum
ita

Ludovicus

vm
quae

Abbatiam
non

dicit,

obsidiona

attrahunt

uon

plures

onns.

His addit

se-

sier appellatam;
{

multum
faituui
.

cu/nda singularem erga matrem observantiam ; honestamque subinde animi relaxationem, in qua tantopere ab omni levitate abhorrebat, ut armigero cuidam vetarel profana canere, cum-

ivenionis)

distabat.

Sed

,,/.

eo,

quod Monpenserium prope scnp locet, cum omnes etiam coavi

,

es

dicari

/mssc

Alvernia.

Kac

de

loco, q

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

/

291
tndeamus,

Vi/c

S. Ludovici

pater.

Nunc bremter poexpcditionem,

ct

mm

arccatur.
filio

Nwnc
suo
ct

quo pacto

Lucon-

\i

roRi
s

im
morkiii
'-'.

eius

in

AWigcnscs

dovicus

successori ante

mortem

j.

ilberici
"i(i

audiamus ex scriptoribus comis. Chroad annum Christi /22/5, pag.

lla

suluerit
llli.n 76 Non ignorabat quosdam ex preecipuis regni proceribus fcedere'.nuper junctos esse in regni ante mortem luramehto pemiciem hac <!c causa paucis ante obitum
|
,

111

rc fert
scilicet

'

Curdinalis Francim

Roma,

scdis
'

Apostolicm

legatus

cruce
valido
si-

obstringit

navit
via

rcgem

Ludovicum

cum

exercitu

diebus

juramentum

exegit

ab
:

omnibus,

qui

pi

oa

tes,

cmatus
\,u

Rex Ludovicus cruce exercilibus super Albigenses cnm ac Avenionem obsedit <i\ iUilem
Albigensium.
,

mgrotanti aderant, proceribus

et

quod quale

fuerit,

suis

post

multam
civitatem

de

suis

amissioncm,

et

mulla pericula

hjtatoribus

ipsam potenter obtinuit, de ea et hasicut volnit, triumphavit. Tota ejus,

circa

a quibus preestitum, docent ejusdem regis litapud Cangium in obscrvationibus ad Historiam S. Ludovici pag. 53, quas huc iransfero : Ludovicns D. G. rex Francorum, universis omilcrw

cis

et

fidelibus

suis,

ad
et

quos

lilterae

przcsentes

Dr0vincia
,,,,!;,,

Tolozam
et

subjugala

fuit

et

sub-

pervenerint,
universitas

salutem
vestra,

dilectionem.

Noverit

duos etiam episcopos

,

dominus
in

Re\,

unum
reno-

quod dum
corporis periculo

nos

apud

Monconti-

in

Avenione

unum

Carcassona

pencier gravi
gisset,

valetudine

laborare

yiyi i

timentes de
,

regni post
,

decessum
praehai.no
et

contra AlbiI

Y, Deinde, cum reverteretur vn Franciam, obsidione Tolosce dilata, Relicto, ut narral GuiUelmus
terraa

nostrum
salubri

provida
,

deliberatione

et

consilio

maiidavimus
et

dilectos
,

fideles
et

p( fl ;

(S

morbn

Podio Laurentii cap. 36, custode domino Imberto de Bello-ioco viro bellicode
labori
:

nostros

praslatos

barones

IJituriccnsem

Senonensem

arcliiepiscopos,

Belvacensem,
,

Novio-

Mcwribil,

so,

et

disposilo

cum manu maxima

et

bella-

mensem
Boloniae

et

torurn

vencrunt rex
postca

legatus

per Alverniam
rex
aegritudine,

cpiscopos Carnotensem comitem Montisfortis comilem de comitem

,

viam

suam.
ul
'

Praeventus

autem
fuit,

Sacro-cajsare,

et

Joannem
ut
,

de

Nigella,

eosque
nobis,

quam,
tam
,

dictum

gcslabat

occulvitae

rogavimus
se

adjurantes,
citius

jurareut coram
si

cnrsum
re

Montem Pancerium prajsentis tempoDomino sic volente septimo Idus Novemautiimnah, mdelicei
apud
complevit,
,

quam

posset

de
majori

nobis
lilio

hnmanostro
et

nilus

contingeret,
et
fide
,

Ludovico
et

fidelitalem

homagium
facturos
,

lamquam
quod
fieri

domino

brisdie

Sabbati,

ut

habet

pag.

522

Albericus.

regi

bona
ipse
in

procurarent,
,

Veneno
scribit
alii

regem potatum
loco

opc comilis Campanim,

ut fama refert, licet

quod

quam
,

cilius
etc.

posset

corona-

citato Parisius,

asserant,

Ipsum non veneno,

sed

morbo dy-

senterico expirasse.

Contendit
:

et

bem jam mortem oppetiisse

narratione tot
Parisms,
ui

ante captam urverum in tota hac

detrahat

Actum apud Monpancier retur mense Novemb. Hmc prudcnanno mccxxvi mortbundus lunti securitatem filii ter ad
regem,
dovicus.

scu errores seu mendacia miscuit

sibi

omnem

fidem

eum

jam rondidcrat aiwo pi quod memoratus smpe Chesmus mdenti m:>,

77 Testamentum
seruit

qui tesU twn jiim

,

i'

ondiderai

apud Catellum in HiTolosanorum a pag. 327. paucis commemoranda duxi, tum quia illorum m ictis fn mentio, tum ul perspiciai lector, quo 111 statu filio suo S.Latovlco reliquerit bel imii contra Ubigenses diu gestum, sed necdum ad liiinn perductum, Ludovicus viu, Cujus,
refatatum
storia

mdebil lector

tom,
illa

comitum

Hm

cx quo

Scriptorum Francim a pag. 324, descnbam solum, qua ad S. Ludo-

vicum
quit,

volumus

ejusquc fratres spectani : pru-np.mu quod

,

Pnmum
f.lms
1

vn-

-i

noster,

qui nobis

succedel

In

reg

n,

habeal
nosler

totam terPnilippus

ram,
piae

quam
tenemus

cnarissimus
tenuit,

genilor
el

inquit laudatus

Guilielmus de
ad
terras
istas

Podio, erat provere,

si

positum reverli
subsequenli.

viveret,

Addit idem

auetor factum pio

re-

gedignum,
C

ii

itir

ludomci conUnentia conjugaUs egregie commendatur, h m modum 7:; E?al autem quod revelari posset, ut dicebatur, sicut fremime aagritudo ; quod usu audivi a vro sentiens vir referri fide digno
auo
: ,

eam tenmt et domam.s, excepus nos domanus, qm per et feod.s, et terris, illii paginam excipirous. Hmc S.Ludovia pnesentem portionem trmm hereditas : post quam subdit
recordationis
in

sicu!

feod.s

et

fiUorum, Ludovico

mate proxv

um

hmc

'- : Volumus siquidem Hlins nosler secund us nalu

Attrebi
H
in

^t
qui

ton

feodis

et

Jioconli-

nobilis
erat

Arcambaldus
,

de

Borbonio,

qui

in

ejus

aliam terram, quam

a
sa vo
si

doma ... part e malro

do-tahtio

societate,

juvari
V1 ,,

regem
.

amplexu f;1

sabeth possidemus
superviveret.
tenebit,
s

.-,;,,

pajsimiJ

mnil
uon

spcl iosam
regi
se

^ne-

Quod
n

idem
dece dere
el

e^ mm ^J^ AUrebat
l

amus quod
l

otam
e

,.

nost

esium
od

^osam, atqu
ac

foctam!

qualiter

offerret,

hjerede
.

jolumus
,

S ed

^
amhhe
thalamum

loquer^etur,

quod

Ubidinis

desiderio,
dorf.

tota terra Altreb.

ret,

,.

infirmitatis
a

auxilio
eju

advenisset,
II.

ad
el

filium

nostrum
redeat

regn

no

m
h

.
-

cu.uru.anis

fecit

libere

Integre

Ob
fi 10

***
**
ulio totr

introduci,

aspirantem,
t;

quam rex qLivil qua3

sicul

evigilans
esset. et
erat,

cum
qua-

nem
riens
t

su

Robertus

ai
,

atque

qui,

edocta

ad quid
ail
:

probabilvus
6

?dveneral

reseravit;

cui

gratiatus

rex

Non

de
i

Teneramunda,

^^^^^jJL 2hcei
tai

hnc

ortus

Mm
aul
,

01

.
ntius,
tx quo

"""".

puella,
et

modo;

Qim convocato
,

peccarem
dicto
l

mortaliter

gusto
velint

cc
alii.

ereci

viro
-ifice

domino

'

Arcambaido

man davi1
re,

eam
el

n.u^u,
alios

autemiste, et
qui

lignus qui

tanta

virtu e

se

regebat,

pos-

n rtio fiho legax il sequei hus n e m lumus el ordinamus quod el comitatum Andegav.a tolum beal
1

19

terM

aliqua

**
I"

Irrmt

pridmur

,,,

Ipiem im*

suis.

Erai

K.

*
s

l" e

J" ,'

,' -

m, '"i

corpom

.,,.,

olferenda,

mors ,-

'/'"

'/"'"'

l'"'"

vl

'" l,nl

"

292
Hvctorb
I

DE

S.

LUDOVICO REGE
etiam,
ni

set,

hcec Carolo legaia scribit. Obtinuii quidem hunc eomitatum Carolus post mortem Joannis,

qnod

nullus

de regno
poliari

'""

aliquo jure

suo

n,n n
'

,,p

buit
n

sed liberalitate s.Ludovici, non

tris.

testamento pa-

duodecim
prius
tur.

parium; uec

jlI

'

Alphonso, quarto tum /ilio, ha-c legavit Ludovicus : Uem volumus ei ordinamus quod
quartus
ei

aliquis

bii^
1

"'""

lilius

noster habeal
io

comitatum
et

PictaviaB,

per annum cum hmc omnia sibi f' tunc primum ad coronationem
Et

denunciaretur

^'
Bm
.

^^
i
"

'""'"""""^

totam

Alverniam
suis.

feodis,

domaniis

cum

dabunt.

e n,re
'"'^

Regina vero, de
et

non

^
**

pertinenliis

Obtinuit

phonsus, sed mortuo illo mox rediit. Au<iiamus quid de

tucrit

hunc comitatum Msine prole, ad coronam

aliis
,

consilio

ne

mora

clero,
poterat,

perieulum' parerct* '",,' "" *' paucis ex proceribus'

'

""'""^
''""
lul

''"
S
",

filiis

staet

1U

fecit

Filium
in

suum,
die
se

"

Ludovicm

Itcm

pueru

volumiis

inquit,

decennem,
coronari.

Regem

pracipimus quod
( erat hic

S And

?'

quintus

Glius noster sit clericus

PhiHppus cognomin^ Dagobertus, dcpueritia) et omnes alii, qui post ipsum nascentur. Natus est autem posi quintum, factumque testamentum, solus Carolus anno 4226 in exitu Marin. >,i habel Chronicon S. Dionysii apud icherium tom. Sptcilegii pag. m. Vennn non placuit /ortassr Carolo clericalis nta;
functus
in
i>

Juidem ^ab h ronatione, dux Burgundiae, comes Ca m [M " l$l comes de Bar, comes de s! Paulo
" '
'

Subtraxerunl

^ ^

tannia>, eJ
biles

^"
""

ad

fere omnes, ut breviter coronam speclantes :' qui

dicaT^
'

",'',!"'

praparaveruiii

ad

pugnam

quam
ille.
/,/>

ad

oa

concordiae unitatem. Hactenus

81

Vincentius
cap.

Bcllovacensis

80

quapropter pia S. Ludovici liberalitas devolutam ad se defuncti Joannis portioncm Carolo concessit,
<>t

,i

Hist.

(29

brevius

declarat
his

procerumm^m^
:

videbimus suo loco.

loco assignato.

Qui

reliqua
illud

hu~
</-

jorem partem abfuisse rum baronum Franciae

(regina,)
patris,
el

oerbis

Plures majorocat

ad

coronationem
Praa

jus

testamenti iegata videre desiderat,

sed

venire

recnsant.
regni

lolore enim
ibi

ire poirst

desolatione

non

rocanl

Ludovicus Blaneha, rt VIII, cui posi obitum suum regni administrar gnum adminitio deberet incumbere, donec ea mtate essei filius strarc jussa, iii siuis, illud per sc administrare posset : ve~ convncal magnates >t 0- rum anir obitum suum coram archiepiscopo Se<
1

79

Non

p-E
,.,.

caverai

testamento

suo

dio,
ri.

sed

magis
scilicet

ibi

intendunl
sprr,,,s<,s

lacrymis

el

Hic

erat

prmtextus eorum

qui modestius agebant : im,,, alios tantumnn classicum cecinisse, patet ex preecedentibus dictii
vlrs hic, lccior, inilia turbarum, </ ktim explicabimus ] seq. Verumtamen non obt hac (juurumdam /irincipum absentia, aulicorum

ronationtm
FiKi

nonensi,

episcopis
oelle

declaravit,

Carnotcnsi se ut rcyina Blancha regnum

.

Bellovacensi

et

pro

filio

suo
suis
scribii

litteris

testati
/'.

minorenni adminisVraret, quod illi sunt, ut ex <ii,</,s monuGabriel

col.
:'.

numerosam
<l<<\in
I
:

satis

turbam

inauguratiom
Chaixius
lib. 5,

S.Lu-

interfuisse contendil

num,

mentis
mulier,

Daniel
m<,rt<'

in

iiisi<,ri

Francia tom. %
luctu
ex

Blancha,

virili

animo
n<>n

mariti

contracto

num. 2 inter proceres, qui adfumnt, recenset loannem <!< Brienne regem Hierosolymitanum, palriarcham Hierosolymitanum,
ei

prmpedita,
ra prima

proceres convocari jubei Jiemos, ut coronatiuni Ludovici fila sm Dunnniregni

mox

Adventus
rci/ina:

assisi<rr<<i

Verum
c.rcc/jcrc

non

iis-

dinalem legatum Pontificis, comilem Bonontin sem patruum novi Regis, comitem Droeensm, comitem Blesensem, tres fratres dominos de Coucomitissam Flandriai ei Campanies Hjis consanguineas : </<m< et ducem Burgundw, comitem Barrensem, </<<<>: adesse noluisse scrilril
ci,
tic

dem animis
Sed,
"'

mani/utiim

proceres,

scribii

coeevus

auctor

Chronici
i<>m.
">

Turot'<>llr~

nensis apud

Edmundum
Britannios

Martene
comites,
ad

Ctionis <iin/<hssim<r iclrrnin srr//>l<>rn

Campaniae
chiaB,

(
alii

m <<>/. rmno

(070,

l'<ir<snis.

1,/,/n

rr

PhiUppO
via
fuisse,

UoUSikeS,
ut

COmitM

Marre-

Campania jam
mandato
i:r</is,

m
n

adcsset;

m
,!l

et

Pictavienses nec

coroiiamentum
nec
nisi

pnnreginai, pr&sentiumque
"

gium

evocati,

venerunt,

verborum
nuntiis
facieKr.ui-

contumeliis
\ml;Ii;i'

excusaverunt.
de
<lif

Cmmo
ei

cum

cipum consilio recedere coactum , </""' / " omnibus esset <</> recessum <</> obsidione iwnwWj
sublatique ab
ctoribus,
cile
<<<
i

in

<li<'ni

convenlicula

<></<n

<<-,

///

suspicionem. o*'
citatis
"' iU
'

bant, ei
el

a.l

<le>iiuendum Re.-em
Angliae

submitlendum
regi

regnum auxilium, suumque

a<l

quidem non consonant

""'

<nn,<in<>

consi

lium,

promittebant.

minoris momenti, neque determinari potest, veriorane sini d

res
<'si

J&

80 Matthmus
llH
r',i-

Parisius

hunc

annum

(226

lippi

Vouskes,

<>

ttatthan

Parisii. Vnutn

pag. 234 rationes recenset, ol> quas <>/<i<maics plerique adesse coronalioni recusarenl, et /<lnres a/>/nissr
itaque
refert.

certo

haben

debet,

mullos

preecipui

82

H&c

/><<,<<,,<<

absentia,

turbarum w "
//'"/'" /'"'" /
'"'

.^
Stlff

0'

Verba ejus subdo

rege

Defuncto
ejus

Francorum
fecil

Lodo\ico,
gcneraliter

regina

Blancha
io>,

convocare
>\

archiepiscopraelalos
;

gno oriturarum pranuntia, '""". quo minus inaugurationem statu Presmittenda /"'"'" peragendam curarei
n<>n

"'

episcopos,

alios

ecclesiarum

alia

ccercniuniu,

<>,
:

tcni/><>rr

'"' /s

'

/
l

cum
rr-\^

magnalibus
ad
defuncti
tertio

ad

coronam
pridie

spectanlibus
I1I11

ut
el

non

negligi

solita

</</>/

'"""f|' !J Ludovicus 00 ala

,

venirent

ci.r-aiiiiK.urm

l.<nh\ iri

-111

<n,n<<n <ir<<>

,,<,/</,

<u, <//<<

nondum

er ante

Parisios

Calendas (imo

He-

mos

dma
de
el

Kalendas) Decembris. Sed pars maoptimatum, ante diera praefixum, petierunl consueludine Gallicana omnes incarceratos,
comiles,

Factum <</ < urbe Suessionensi l Chronxco /<<il,rms ex ronationem, pag. 800 apud Vcherium tom. 2 Spicilegii
nis.

dovicus,
M<-i

inquit,

adhuc

duodennis
in

dicli

praecipue

Flandrensem
o

Perrandum,
libe-

Qlius
a

Suessionis

promolus

militom,
episcopo, q
s
.

ei

Bononiensem
qui
in

R.eginaldum,

carceribus
regni
in

mis

rari;

subversionem
sub
arcliori

libertalum
cuslodia

jam

sedes

domino Jacobo Suess in aemensis vacabat,

De cmremoniis,
7

uni

regera
// " /s

per

annos
juas
<!

xu

vinculis

consecratur.

""
multa
lhss "

^
^
,,11

"')',/"

tenebantur
terras

Petierunt
ubi

insuper

quidam
pater

eorum
Loj.iiii

restitui;
illius

quas

<-jn>

equites, creabantur milites, seu ro Cangius in Glossario vocum Lalino-ba

<l
<

do\icu>,

avus

Philippus,
occupatat

innllo

<<rrm

Miles,

>/<<<r</,
:

n<<

"'

'\

tempore

injuste

detinueranl

Vdjiciunl

25

</

Toim

illium

intelhgw ex quibus tatdw

DIE VIGESIMAQUINTA AUGUSTI.

/ observatas. Tn memorato eoidem sempe/ U col. 74$ hmc habei circa perGlossario tom ''' " /""' militem : In hisce sacris '/""'
,

293
Ai
J
1

itaque
bris

quidam, qu\ primam nccemdesignarunt. Neque obstare debet nummus,

recentxores

rona
9

sonas,

quemJacobus de Bie
fol.

exhibet
:

r.-n-Rinoniis

ciu.^nlum
;il,l|
'

militare
i

conferebatur
1

no-

Francia metallica

hunc

m modum

vo
i

militi

:l1

"

,ri,,( ''l n4

a"

magnate, data,
sacra
faciente

solemne
,

erat,
;nii

alapa

militari,

0j

sacerdote,
militiaa

ensemque
ab
in

benedicenepiscopis
et

[nterdum
ipsia

cingulura

abbatibus
vestibua
ce
i

conferebatur ab

ipsa

ecclesia sacris
in

Indutis..

Neque tamen semper

gladius
ipsis
1

his-

occasionibus

tificibus

mi

lh

acciogebatur; sed
ii

ipsemet

interdum miles de

a ii ;i

acceptum
dignitatis

lateri

suo aptabat, siquidem maprinceps

S.

ioria

essel

Cum

itaque

non
gla-

exprimatur,

quo

Ludovicus

militia

dium

acceperit,

$uessionensi

cel ab episcopo tierisimile est, traditum esse, vel ab ipso Reye >lr

altan fuisse acceptum

ftmi*
1

"?'"""

ti

eoriniaiut'

ob tfiscopo

Sutstinntnsi

donatus Ludovicus, ReSacram ampullam, jus chrismate inunguntur reges Francim, ab abbalia S Remigii usque ad ecelasiam beata Vir ginis recenti stiparunt equites armati, cum ad
83
UilitiO)

cingulo
se

m os

inungendm

contulit.

'

''''""" '"'

ritasnummi,
'/" IS

auctoribus comvis cedere debet anctode cujus mate non constai

.

securitatem,
1

pag.

tum ad magnificentiam sed cum eam ibidem 59

:

ait

Chair

ab abbate

traditam
id errori

aii

in

manus

archiepiscopi Senonensis,
videet

tur, qu\

pulavil

Philippi s

Moushes attribuendum

credere malii sacram mclionem biduo post coronationem, seu 1 Vecembris, sicut in nummo notatur, peractam cssr, quod eruditis Gallis discutiendum relinquo. Ceterum estas hoc tempore deducitur ex disputatis \ 6 de anno
1

Ludovicum auctum

fuisse

coronatum ab archiepiscopo Senonensi, cum conr ttet, id prastitisse Jacobum de Basoches Suessionensem

episcopum,

suffraganeum

archiepiscopi

Remensis, ut

hodiedum omnes admittunt. Ceere-

quam uti et cetera, citatus num. 57 Bernardus Guidonis recte exprimii his verbis : Coronatus autem fuit in Regera Dominica prima Adventus, anno Domini Mccxxvijsetatis vero mae anno xiii , quem completurus erat in sequenti festo
natali,
s. Marci Euangelistae

monias sacrm unctionis et coronationis late deubi eas Ludovicus Lassere a fol. (69, scribil
fwriosus
Joinvillio

lector inveniet

Unum

hic observo

cum
H IX. Potentes regni
:

num. 27, pium Regem, non ignariiin, quantum opus humeris suisimponerelur, quantaque ad regnum recte administ/randum mdigerei

S. Ludovici adversarii

initio

origo

turbarnm

et

conspiratio

sapientia,

fiduciam,

atque

omnem m Domino collo animo vn Deum fixo repetisse

.

principum adversus Regem.

verba Miss& ex
7i

Psalmis desumpta

Ad

le leva-

animam

meam,
aullus

Deus

meus
in

in

te

confido.

Et

Bomvih

ma
|

Domino, el confusus esl Eccli. % ita nec sua Ludovicum tpes fefellit, uti ex dicendis fiet manifestum. 8i Annus, quo coronatus S Ludovicus, cer'. quamvis in ea designando erraverinl ausane, sicul
speravit
ctores

\Jesta
qentes

S. Ludovici

regno

descripturi,
bella,

vn-

Multoi
I

'

"-

mox

turbas,

dissensiones,

maC-l
/l"

rum
'

foraque his omnibus Regis pericula referemus. Quapropter paucis lcctorcm adsingula minusat-

adv,

aliqui,

etiam
[nfra

Synchroni.

Recte
patris

Vangius
obitum

pag.
anno truiln

327

mensem
domini
sede
videlicet

posl

Hemis

prima

Dominica
patris

Adventus
Jacobi

per

mauum
el

tentum pramonere oportet, hesc Ludovici culpa non fuisse exofta, adeoque nec ejus laudi obesse; quin potius ad summam Regis gloriam
gnopere conducere, quod regnum adeptus externorum hostium bellis agitatum, subditorum ei olientium principum conspirationibus scissum,
illu

venerabilis

Suessionensis
itus

C episcopi, vaci
anctus
mini
fuii,

Remensi, cor

in-

anno

ab [ncarnatione Dosexto.

millesimo

ducentesimo vigesimo

Cui

consonant

Chronicum

quoad omnia Albericus pag 522, et Vuronense loco jam assignato, alii-

que pluiimi

antiqui. Prceterea, qui ossignant morti Ludovicx VIII, el s Ludovici

-

annum
30,

1227

Ua demum pacaverit, ui nec hostes txter m nec interni quidquam ultra movere ausi sint, eamque reduxeril concordiam non $uo,sed hoquod spestium suorum impendio Verumtamen,
1

coronationi
cap

,/

primos

ut

Bellovacensis

lib.

magis agitatos,
dovico imperix

'-' !

'.

et

Chronicon

Vndrense
paullo
S.

loco

num.

82

regni annos, tumultibus hisce fatemur gloriam conservati LuBlancka regincs majori ex parte
1

ntato,

quibusdam refutanturex epislolis ad

cham anno
hs
"'
ei

cum

posterioribus,

attribuenda

esse,

iijjus

mandato gereb
adolescentem
I

1227 scriptis,

Ludovicum, el Blanmultisque instrumenre/erendis,

ita

omnia

ita

tamen

ul

nec

geslis,

ad

illum

annum
esse

huncenim cidebiofnni laude oporteai spoliare; ubique pra mui ubique cum matre agenlem
.

"'

de

re

nullum debeal
.

""'/'"

certa esl

nam cum
incideril
i,,,/,,.,,.

fuerit

dubium Dies Dominica prima

asserunt,
il-

Wj ubique strenue
nrnlrm.

ei

prudenter
hosti

Il-e

wwntus,
"'t'"'

m
anno
s.

Joincillius,
in

aliique

re/erendum
.

est,

prO quos simulcum regno

eo

\\i\

Vovembris, seu
necesse
esi

sii

s.

udovicus
l

/"'"i'1'lnnn
''"""'""'
K

[posloli,

co-

esse \postol\ perviqilio S Indrees Vovembris, ul cum Chronico Turonensi as srr """ n Chronicis variis Corrigendi

erat multo jam 86 Prmcipuus Francia hostis intentus in omnem tempore inglus,

<>

**

recipiend*

amissas

in

cum

Vormanniam,

Galha provmcm. multasque tram

QW

provincias

294
Al
J.

DE

S.

LUDOVICO REGE
uli et

CTORE
S.

provincias possedisset rex Angliee, iis fere omnir bus per Philippum Augustum S.LudOVici avum

pnratus
iii

crat

Joanncs,

Henrici

III

hoc tempore

Anglia regnantis pater, ingli eds injustc creptas contendebant ; Gatli oero asserebant jnre occupatas, quod Joanncs Angliee rex Gallim regis pro dictis provinciis vassallus, duodecim Franciai magnatum, quos pares vocant, judicio damnatus, iisque mulctatus essrt. Bellum quidem cx hac contentione ortum, induciis quandoque fuerat interruptum; sed pax necdum coaluerat; nec desinebant Angli quaslibet drripere occasiones recuperandi provincias olim suas. Heec breviter ad liiccm sequentium hoc loco deducta, plenius cnarrata inveniri possunt in hisioricis variis, qui illa pert/ractant tempora; uti ct ca, quee dicentur
de aliis principibus. 87
"i,,,,-

tum vigebat contra comitem Y'i " "" "'" '""" TohsalL bif/enses, qui smpe quidem \ncti ""' " '' tionum suarum parte spoliati erai ''"' superari a tot tamque numerosis /"""""" dum potuerant, Principes
r
'.' l l

magnates Pictones. Prater

hi

omnes

nebant contra Ludovicum

sotlicitare

Ca"

nec ormt

**T*
'

alios; qui

eorum transierant,
que
iis

necdum vlan certe jam vacill l

si

^ aWw
'

conjuncturi erant fcdus sibi existimabani utilius.Cum hnr

sc

demwm
si

'

'"'"

f Wl
!

conferantur \>ires /,v, les eo tempore irant in Francia manil'1^ !"' pdrebit oera dixisse Joinvillium num. ciun aliis biographis, cum afRrmaruni omnim cessariam adolescenti Regi fuisse singularem Dej protectionem ct opem, ut tot, tamque
hostibus

cipum potentia

"'

'""'"

Sccundus

S.

Ludovici

hoc tempore hostis

clericus,

potmibut

non

succumberet.

Vanc

examii

Britanmoricce

erat

Petrus Britanniee krmoricm comes, cogno-

nia

i<

mento
mitis
naiiis.
see

Mauclerc seu

malus
regia

frater co-

quando hicc cons/>ir<in<> fuerit primum exorta quaque de causa principes contra dominumsum
et

Drocensis,

ac

Ludovici

VI

stirpe

Regem videantwr
90

insurrexisse.
conspirationismn
uncloritalein,
pc

quicomitatum Britanniee conjugio comitiS'

<)i

Adeleidis obtinuerat tempore Philippi iugusti.

cinn depingit plwribus
1,

(i/in

Prima ac pr&cipua ratio fuisse didetur, quam ut

Regis, quee
[iK/usto,

m Jl

Vir crai,

Lobineau

in

tentiamque
Philippo
rent,
tentiam.
/urti

mirifice

aucta

trat svi

pwrh

Historia Britannim tom.

pag. 207. ad arma

S. Ludovici

avo,

imminui-^^.
po-

naius.

ingenio

summo,

sed

quam ad bonum
verbis,
in

prociivi;

ad malum stopius parum sincej^us in

submissus
vicinas,
c.t

illiusque

depressinnc suum
sihi

augerent
injiitte,

Hinc terras
ahlaias

^^
,

t/uusilam,

fcsderibus inconstans, juris sui atque

jactabant,

volebant

restitui,

regniawl

uuciorituiis

studiosus,

ac

tantum,
ita

Imsa esse a preecedentibus regibus conqvm:

uhi id exigebai

necessitas. Possidebat preeter Bri-

bantur
tione

uti

habet Parisius num. 80 citatus.Pnct

tanniam

civitates
et

quasdam

ut

et et

tcr huiir

ttnnrti

alta

rtilin

nrcitilnr cr amlntradit

fortitudine,

ingenio

oafro,
essel

opibus,

comitis

Britanniee,

quam

scriptm

commerciis cum regeAngliai

tcrtiin iir.f ipse

metuendus. Ce-

agnovit apud Joinvilliu/m num. 31,

eodem tempore Chronicon Turonense; sedrespaullo a/ittis repetenda. Chronicon Alberici pag. W8
ita

nulliini

si//i
:

ftussc magis

inimicum Petro Britanr

habet

Anno

mccxiii

comitalum
regis

Flandrra
Portugalcorailis
el

ukv comite

rationes autem, cur in

regnum cum

sortitur
liae

Perdiuandus de Hispania
cui

aliis conspiraverit,

mox

explicabu/ntwr.

filius,

data est

pritna

(iliarum

88 Tertius erai Theobaldus Campani& comes, comeeCampa- ac deindc Xavarrm rex , Uegis ilem consangui"'"'

imperatoris

Balduini,

Joanna
et

nomine,

in

u\ocoistius

rem,
mitissa?

ad

petitionem

instantiam

veteris

neus

opibus ac
atris
ei

provi/ncia lata

potens.

Uunc

Flandrensis

(Mathildis)

amiUe

principem
nri
:

passim coloribus depinguni histojactitatu/m fuit

eo

quin

tempore, Lu-

dovicum
vidimiis.

habent,
<<<<<<

opera veneno sublatum, ut pr&cipui auctores coeevi id non neque ullam hujus suspicionis mentioVIII

ejus

Prsedictus autem Ferdinandus, nandus, seu Ferrandus, ut vocant alii, ootenta pcr uxorcm rlandria, rum nilniic l\ //"/"''"-

Fernandi.

Ycriini

torc,

aliisque principibus

confaderatus, bellm

gessit adversus

inveni
ti/iiiil

t/iiiiin

apud scriptores antiquos, prmterMatthmum Parisium, rumores quos-

Philippum lugustum Francor\M regem, a quo anno 4244 celebripr&liocumprwr bocipibus confoederatis mctus; caplusque cum
noniai comite
m
et

malignos Kistori& suat inserere consuetum, et Philippu/m Mouskes poetam. Crediderim ita</</<' hanc famam ab inimicis ipsius sparsam
libet

carceri

mancipatus
narrat
noluit

fuit,

"

eumdem
re

annum

1244

ilbencus,

fl

que plwrimi.
Philippus
VIII

Voluit hos

comites carcere

fuisse,

quando db eorum

recsssil

fosdere, atque

lugustus,
ejus
filius,

aliquamaw
carcer co

apud paucos fidem

ciiiu

invenisse.

ea videntur suspicione caruisse,

Rex certe reginaque quod susceperinl

dovicus

donec

postea

contira

confcederatos principes dc-

Flandrias occasionem dedil comiti Br%tan\ Sole b<m tro comitatum Flandrim ambiendi.

fendendum. Ceterum, quamvis Theobaldus comirtutiiiii Campqniai obtinuisset Philippi favore

Augusti, ac protectione Ludovici VIII, u\ aitChaizius pag.
i6,

tempore matrimonia , quee bona

fide fueran

dum

contracta

et

consummata, non
aliquod,
7"'"

rar
.

propter impedimentum
dei/nde

J
p

retinuisset contra patruelem suam,

sc

deteclu/m.

Porro simile quoada m

esset

qum
plwra
oico

citin.

ad

perlinere contendebat,

de quo

mentum, quo mvalidum

<ln<r

conjugiu

dicenda
VIII,

sunt inferius ; tamen iteratis

jam

vicibus sr

minus obsequentem preebuerat Ludoiiti ut occasionem queerere videretur eximendi se prorsus ab ejus imperio 8'.) \<i Ims accedebal Hugo de Lusignan MarchieB

Ferrandi cum com itissa p^ certe pig ...^ aui invenisse se putabat, aut enim ^ trus Britannim comes : obtinuerat quiae a Pontifice Honorio UI, non .,^
comitis
,

ttr,

probabo, quibus matrimonium

sed ut examen
stin,

jarn

"
, .

,-

comet Mar''"'"
""'"
'

comes,

qui

mduam

Anglias
111

regis Joannis,
i/n

eamdemque matrem
regnantis
ris,
,

Henrici

Anglia tunc
trans

duxerat

uxorem,
:

amplamque

institueretur de itUus " invalidi -, *i*nhn.i matrimonium, ut mval cusabat ,,,/,.,,,,,,////,/ consentientem ducer

^Qfm
.

Qrn iti$-

Joannamsibi

nes,
,

ct

i0

Ligenm, tum ex parte sua,

habebai

tum ex parte uxo-

noc meditabatwr, comitatum Flandnm

cwnAlbigensibus.

oidelicet preeter comv ditionem Marchim, provi/nciam Santonensem, et Engolismensem, cum parte provincia) Pictaviens/.v. iits accessit, ui i/nfra patebit, Barri comes,

adepturus.
91
<,,i,.

tatum

lovico Lua Innotuit totum hoc negotium

ut
de

molimvna
comite

heec
e

disturbari

^ .^.^

V$'

coepit

FlandritB

carcen

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

intercedente
regis

295
et

morle,

post

obitum

magnates Pictonum,

comes

Barrentis.

Audi am
:

ue col. 1070 manu mulieris et

o-Lione
et
alii,
,

i-

s.

i
.
.

r
I

partn

rcm

enarrcl

npuit
col.

marienitim
1069,
ubi

consmo
nulli

sinm
terra se
el

iiicenaiur
! ,

magniitum

Pictavin

Qoilectionis

amplissimm,
/nissr

ordini,

sexui

vel

selati

parcentes,

quemquod

prspcciiniiliini

[rcniortensibus

urbis

cumque
in

mari capere polerant, rapiebant;

regi

ruinam. Lmlorico VIII mnros eorum assiQcguitibus oppugnante; nisi a baronibus Fran(

tantum

Angli;p
ejus ad

suhmillcntes,

Ricbardum fratrem
lerram
oppidis
regis
,

Rupellam
,

aliamque
auxilium
in

,,ii

contra

tnrbaretur
' .

negotium.
.,1,

regem occulte conspiraverant, Nam cum Petrus comes

.

Franciae

destruendam
factis

in

vocaverunt

eumque
Et
ct
,

homagiis
:

suis

jl; il|||i;i

Honorio
inti-r

Papa

litleras

impetrasset
ci

receperunt.

inferius

Thcobaldus

'.
(

|,\,,iiii.

riTi-Minhiiii

i-.iniiifiii

.]n-

nauos
qui

Campania'
ad

Henricus

Barrensis comes,

|ii|||i;llll

comitissam

Flandriae

celebrando,

e!

etiam

contra

ma t r jnionium
gihj
j

accusaret,

eamque
;

consentientem
rex
iratus

Regis

regem conspiraverant, et in conductu parlamentum venerunt, ibique cum

fralre

desponsandam
alidiens,

praeordinasset
operi

Richardo
regni
fanda,

regis

Angliae,

et aliis

ejusdem

nec

nefando

consentiens,

nuntiis,
el

baronibusque Pictaviae mulla neconsilia

Ferrandum comitem xl millibus librarum Pariredemit, eumque in sequenti nalivitate s i en8ium ab eo et baronibus Flandriae receptis Domini
mimiiionihus " 1UIIIU
et

acerba

contra

regem Franciaa

tractaverunt.
94
vn
.

Hesc

obsidibus.
...

carcere
t

liberavit
,

ducatu
,

cwm Hichardo, qui jam ante, fuerat agunt item \nnhanim ad Anglos spectante, tra- cumAnglisde

(Blancha

pactum
ob
'i

ilhus

exsequente

ut

dicecura
uliis

ctabantur
piebat

qmdem,
,

et
:

pars utraque fcedus

at

cu-

mi
i;

hoc
contra
,

Petrus

comes
,

Britannise
muiii^qiii-

contra

Regem

non
illi

tam

cito

de

fadere: molir mtina ngii Anglia.

;im |,;,ni;r

M;nviii;i'

ci.niiiibiiN

conditionibus fcederis Richardum

cipes convenire potwit,
bal
cus,

inter et

prin- e

baronibus,

omnes,
in

rege

non

exceplo,
fovens

quod

jam

intercede-

B conspiraverant
e(

sicuti

dicebatur,
nuntios

Avenionenses
el

cum

Pictonibus.

Xnterea Rex

inglia iienri-

comitem

Tholosanum
ad
eos

tantum

adjuvans, quod
ribus

suos

cum mune-

airipuit tentandi

hac procerum rebellione audita, occasionem magnates provinciarum, quas

cssc

[ransm Ltebat,
sese

recipiens,
|ir|i;i|

eorumque munera, nuntiosque suspectum regi el omnibus exhi65

suas

rontcudchnt. ltem
pag. 234
partes

narrat Parisius ad

annum
rum,

(226

hoc

modo

Rex autem

iynglorum,

audiens

dissidium

hanc conspirationis causam non amplectitur, quam in recentioribus solum

92 chaizius pag.
mairimm,

misil ad

procerum praedictqtransmarinas archiepiscopum

el

Eboracensem Walterum,
militem
-11111
,

Philippum de Albineto
legatis,

nU rtorihus

legerat,

,i inissu

rus

ut

opinor,

si

aliis

solemnibus
Andegaviae,
subjici

ad

opliet
:

mmim :

""'"'"
1

J"

''' 1
'

dmnJ'

hoe rhronieon considerasseh Cur enimnon credmnas nuctori synchrono et sincero, in re prmnec a scnim. qwt ncc ab usu illius temporis
,

mates

Normanniae,
qui
sibi

Britanni,

Piclaviae,

de

jure

tenebantur
,

postulans

cum magnis

pollicitalionibus

quatenus
a.lm.t-

vafrocomitisBritanmmabhoiretingenio?Etenim, iU alia prmtermittam exempla, Alphonsus rex

Legionensis
a

ad eos ipsum
tere

ronire cupientem,

fldehter

dignarenlur.
ut

Ua-r

Anglus

hoc
Et

tempore
sane <-

duabus
et

mum
un

deinde
amita,

uxoribus Tharasia priBerengaria Castellana S.Ludoita

moliebatur,

amissa

recuperaret

pridem pontiftcio mandaio Porro assentiri non possum opinioni Lobineau, qui in Historia Britanniai
non
fuerat

separatus.

gens regno malum mmmere ndebatur: sed Dominus, qui dissipat consiha gentmm, dilectum sibi Ludovicum a ruina servavit, lotaque hmc tempestas brevi evanuit, ut jam narrare aggredimur.

pag. 2/0 rrrha citata,

set acsi

Cum.

literas
ila

impetrasaccepit,

super

divoilio.
<>

celebrando,

r;

matrimonium jam declarasset irVA Hlum. Ciim riiim aililnl aurmr h<vc rcrha etiam malrimonium accusaret, matrimonium necdum erui examinatum, necdum a Pontifice
Poni
c :

x.

Protectio
et

summi
obtenta
: :

Pontilicis

Rege

Iriimnn,

postulata opUS
nnil

comes

Flandriae

/uissrl

llr, til

11 11

11V

coiinll.

Idem

rei exitus declarat, cum juncti permanserint. Uaque mea quidem sententia nihil impetraveral comes Britannim, nisi ul matrimonium examina-

vinculis exemptu^
dissipata
:

principum conspiratio
conatus
elusi
:

Anglorum
iisdem.

in-

wtur,

divortium, si post legitimum examen repertum fuisset invalidum. Ceterum qua de causa matrimonium dictum
ac

procederetur ad

ducise

cum

,,v "".'"/,</'

comes

invalidum

esse

contenderii,

tor

uprimit.
Litleras

& Rr
denlia,

*gi
prmditt,
nihxt
pi

tate

prudentm, ac

r,

93

|M Gallice M6Gallice
'"'"".
''"'"s

faderis, signalas anno memoratus Lobinelu loco assiLobineau loc quas asseril eodem tempore fuisse exQr

hujusce

fortitudine

dat

imminente,
riculum

prmtermisemnl ,

quoa pru

Priores sunt

comitis Britannim, quibu s se

ac fortitudo suggerere poterant aA amovendum. ln primis protectw

roin
ihl

r
COm >"'

ver

""-/"'
"'""

Britannim excepto*Hi itaque tres comites,

s

ta

ad

Begem,
tom.

reginamque
i

epis

duces,

rni,

^dovico

,//,.
:

rei,

conspiraverant mven,, obsidione Aveniol

mrtenium

Collectioms

P^
illustri

"' antea

accesserunt, mortuo

servus U* sonat : Gregorms episcopus Ludovico Christo Qliis ia vorum Dei carissimis

IM

i,i

2<|(>

DE
Regi

S.
e(

LUDOVICO REGE
fralnlms
ejus

AlCTORE
.1

illustri

Franrorum ac
et

B.

niatri

omn

s.

suis

salutem

Apostoliram

benediclionem.
sicut

A
,

quam
Regis.
eis

reduceret msi
A.IIkcc

memoria
excidere

uostra
Gdei
ei

non

poterit,

ner

debel

cogeret, neque cum pcr gratiara ac V oh!, comitibus Flandria

l

fiscum

lm

devotionis sinceritas,

quam

re-

Scaldim restituere aul

educere,
Disi

ges

et

regnum

Franciaa

ad

Deum

et

sacro-san:

nes

novas alicubi assensu ac

liJ!

ctam

Ecclesiam

noscuntur

hactenus habuisse

quorum sinceritatem Sedes apostolica favorabiliter prosecuta, reges ipsos et regnum studuil semper
multipliciter

numquau. uceret. iddit has conditionei mense Apnli, sed comitem in car*
usque
'"
//,/s
'

Nunta .0

"

ad

honorare.

Vos
debet

quoque,
prospicere

propter
viduis

tempus supradictum, ,,,,, conditiones jurare recusarunl,

facere voluerunt.
ejusque
pactis firmiter
:

F/

commune debitum, quod

et

postea quidem bat

i

Verum
j\

tenemur prosequi speciali, pupiltis, lili ex eo quod tu Rex devotione sicul sanguine tuorum successor et haeres, negolium lidei
affectu
,

Ludovico comitem

uxorem
sibi
in

eum

hisce

adten
secutis dtindt
instrumentuin
in ,.

stes

conjungeret

neque comes

prosequi diceris.

..

contra Albigenses haereticos.

Cdii.sidcratiMiii'

..

turbis spem
comitis,

ejus fe/ellit.

Ceterum

Hujusmodi
cationibus

iM-n
vestris

nulucli,

suppliet

factum Tnsulis mense Januario,

in

clementer annuimus,
familiis,

peroniui-

hmc omnia fusius legwntur,

nitium
<8

invenies apud

bus

sonas vestras cuni ipso regno, bonis M-sins sul beati

peotectiimo
cinio

et

Petri

et

oostra
patrovi

Nunc

Mi.scipimusei
etc.

[ua^entis

scripti

dentiaque

Codice juris gentium pag, m. exponamus quanta celeritate, Ticx ac regina lolam conspiratio

communimus
Pontificatus \liiim

Dalum
anno

Lateranis

[dus

procerum
327
iin

ante

dictorum

dissiparint,

motutqut
tda
bhdo

fcf|

'il

Maii
J227.
iul
15

nostn nostri
die

primo

Christi

excitatos sedarint.

Vangius apud Chesnium

:

""M

todem

epistolam dedit Pontifex

rcm iiurrurr aggreditur

Eodern

Romanum
111

sancti

Angeli

luiu

Gallia

Pontificium,
:

Cardinalem, lei/aqua idem negotium

ibidem
col.

ejns
/:>//

cunr

committit

quamque

lector lumiiri.

Porro lcgatum Pontificium

(4226 miirr Qallorum veterum) quo coronaloi fuit Ludovicus Rex, Hugo comes Marchis, et Theobaldus comes Campaniae, nec non el Pelroj comes Britanniae, contra ipsum Regem et domi-

egregie

partes suas implevisse, etidm anle acceptam hanc epistolam Regisque lateri ubique
,

num suum
runt.

conspirantes,

foedus ad

inviceni

inie-

Unde comes
qui
ei

BriLanniae ex consensa
licentia

comitis
co-

(ul/nrsissr,

ilccursu /inlr/ul. Crnlilulr est itou

rjus
nu

Campaniae,

absque

imo

contra

imiinu

rii/nissr

rhu

'

hni

luin

iul

rc
vn

iiiin-iiiiiis
fiilr

rebelles,

tum ad animos nutanlium

seditiosos

confirmandos. 96 \liiiil conlra

praeceptum regis jam defuncti Ludovici de terra Albigen>ium mlierat, ciislHlim \nrinu 1,11 111 quod sanctum Jacobum de Beveroo

luntatem

pr&sidium

ribi

aominant,
yicus
iiiu

quod
ante
in
,

ima

cum
sibi

alio

(in

Pertieo,

hlnndriw
mitlit

prudens regina paravit, dimittendo t carcere comitem Flandria : de cujus liberatione Meyerut
111

quod Belesmum
poieral

dicitur,

rex

defunctos Lodo
proul melios
Sed

custodia tradiderat,
et

carcere di-

[niiuli/iiis
:

lliiiulrur

iuI

11111111111

(226

ita

Qrmabal

victualibus
in

muniebat.

scrilui

Bic

( S.

Blanchae
11 suum
11
1

matris

11

11111 un.> vinculis

Ludovicus ) intcrventu prscipue comitem sobrinum iii" |m -i .iiiii''-' duodecim ac 111 .'unn solvit, post annos
Ferdinaradum
'

confcederationem

et

regoum

suum

eoruni

machinationem
venis
\
1

pessimam
1

dovus Rex
jurans
.1

adhui

11

11

.11

11

1>

ii- 111 '. .11.?, l peragnoscens,

1

iivi-i'"! asseruil

quimjue

inciiM's
esl

quam

fuerai

captus.

Dimissus
qui

forlitudinis suae,

quod defenderet

se de omuibus
illos
incre;

UUtem

ad

Epipliiiniam

Dounni,

ideoquc

habitoque
dibilis

cnm
I

suis consilio, contra

morem
ptionem
in

servanl
iri

Komanum, conferunl ejus redemannum vigesimum septimum. Sunt

fratris,

miiltitudinis ducens

exercitum,

usque
pr
sedis

"

qui Alphonsi
Lusitania

qui

regnum
simul

ea

tempestate
principis

Quarerriam de Rex siquidem

stolicse

arcetio

'

quantocius

sravu.

d*|

Romanum
legalum
iiinm

Cardinalem
Francia,

ipo-

oblinebat,
putant.
reginae

Joannac

lunc
as

in

auro liberalum
sit
)

Alii

quod propius

vero

Uolonia-

suum, oec non

fratrem
comilis

^rJJV ww
Driiann.

,.

r;

BlanchsB
eral

ejus

tantummodo precibus, quae matertera regisque mater, condonatum

postquam
supra
ipse,

comitem
in

Drocensem

mcmornnt,
cis,
\

uxorque

in

leges pa-

suo habebat comitatu. comes Campaniea exercitum Regis

Cum

autem,yi<s

r&mm '^
a5,
hiffl Marcm

meminimus, rellgiose jurassent. iii.i redemptum habei Chronicon Turon citatum num. 90. Nequt hoc dubium nidetwr, ctiiu /uiciiiitr Joanna comitissa in charta sua, tdita u/uii/ Miiririiiiiin Cotlectionis amplissima
cujus

minumque suum
rensque
m-jhuiiiiu'

naturaliter P erlimesc

ei

Regi

Franciaa

a comilum
resilint.

consurl.o

celeriler

^uei
hilari

M |lhl

benignissimus
recepit.

ad

amicitias

pristinas

tom.

col.

iw~>,

sc

aiijutam

fuisse
tl

in

redi

mendo marito suo

s
tionibut

auro

abbatis

conoentus

Vedasti.
9*3

Conditiones autem,

quibus
has

rus

\ui

dimittere

statuerat,

tum Ludovirmemorat ad

obedientiam regresi "' te, "< << en r.nrrniM ''aiii/niiiur riim Barrensi w u,. ""''"'"^, l1llU ndebimus, quamvis de to non n ni, r '" ''' ,;/-'" jius, auctores varios in illlL
99

comtt

Primus

ad
<

'

'

zius paa. 67

/""" aliique recenliores

pro)^

lin/,

ml/iiir
,11,11

rcriuuiim,
circa

Duacum oppidum
in

aliquot

adhuc annos remaneret

nobilitas
-1

uics,

m,u

ille

MartiM /'^,,,
trans i>

inanu

Regis,

omnis

praafecluraeque

pumu own pania cum

in

' txercitu degeret

<><

hoc

'"' iOI
,

Flandriae
lu.nc

) ( jurarent,

in

posteram
comiles

comites

ctaviensi provincia,

dicendurn

pacem

violassent,
parie-,

se
.1

deserluros,
in.- jisi;i;

Campaniam
Choisy
ejut

iCtu ex fallact conjt

^^ '^
'^
ttSl

/"""'

regisque

iiiiaiiin.s

v pn xn

fictum.

/""/

''

amorwus "^
.

nes
forte

Galh.-e iiax

foret

composita.
in

Quod
se

si

quis^iam
de-

reconciliationem

attribuit

<"'

"'"'"

Dobilis

huoc

modum

obligare
pelleret,

Blancha,

pulchritudine
projecisstt. At

a
>

jut ne(

'""

trectasset,

comes

Qlum

Flandria

bona

moa

de

manibut

^,

,,

DIE VIGESIMA QUltMTA AUGUSTI.

(ni(i

297
Chinoplaceret
j.

*
ffl

auctoribus

notum,

neque

eredibile

subsisteret)
miiin
iTi

rtwl

ftngamus

eomitem,

erga se, faqrasse, similem regina intogerrima sperare non poterai Blancha
jclionem

msano hoc amore hominem conjugatum,

mandaverunt ei quod apud Turonensi Pro\ mcia, si suffl

adventarent;
Fecii
limites
i<i

s.

voruntali,

,n

eo

scilicet

redueerei

exercitum
diis,
'"/
-

Veram

igibur hujus reconciliationis

circa

JLionem < Utonem ex

Mgi

'' auctore,

cujus >
._

fere

sub oculi
,

tutmdos,
lnic
,

"'
-11111
,

habei
.

relictis tamen i>rassiprovinciam Pictamensem Chronicon luronense : Sed

Rex,

mOX

assit/iitifitmiis

///>/
..-

/<////

//////><//

uica

/,//////
1:1

Xinit/ius

nam
1

a<l

diem
per
se-

jleqteprogressum exposuero exactius,

describitur a
I

quam
qu\

n..-. prsflxam

nec

personaliter
mittere
suis

accesserunt,
roluerunt.

,-,

__. nec

Nangio.

se

ipsos sufficienler
citati,
el a

Unde

|,/,,,-

Chronin

Turonensis,

eidem

cnndo
ad

affinibus

persuasi,

...

mglis hoc

rf

r M'l'l''"'"'

lic

x
_j s
.-jg

anno ftnem imponit, motum Regis reginariim exercitu sic exponit : Anno mccxxvu Martii, scilicet die Sabbati, venil TuroCal.
.

|.

rx

prancitB
Miiiniio

Ludovicus

cnm
,

Blancha

matre
hic

Regi9 domini sui parlamentum mandaveruni ei quod Turonis coram Ipso libenii animo comparerenl sed mandalum de <lie in diem adimplere differentes, quod nimirum sin,

quod accedercnt

B\

armatorum

exercitu.
<>/<<

Vihil

cere

non agerent, sed exercitum magi

ere.

mor atus,
rcbellibus
1

ad partes
degebant,

Pictavim

quidam
:
'

ex

amox

movit exercitum

hinon

IIU n0

iiliiii". a otem,

mquii '"V
deinde

auctor, apud >

'

i.

udun

feclI1Sj

apud
-11111

Cainonem proLodunium (in Picta'

[n crasti-

'

rirllsl

provincia)

Brilanniffl

el

Warchiffl

comitibus,
Carcaii

Curcelio
i,.

eorumque fautoribus; apud Ciiarreiam (quod Vangius supra Quarerriam de nominat, neque l<>n</e l^oduno abest)
X \

non perspicere Rex, tamen onvnem 'juris formam servare. Stc entm pergtt Vangius : Rex oobilis iratus vehementer, communicato cum -111 baronibus consilio, ne aliquid contra jura
102

Non

poterant

id

ejusque

constliarii,

11 111

voluii

/i,,

edunl
ac

Vindocini.

iinii-

lur

agere
to

eideretur,
Et

tertio

jussit

eos sao

parlamenperpen-

interesse.
el
,

tunc primo
sui

slultam

suam superE
et

|V

p er

dies

intervenientibus

uuntiis
se

lenuil

biam,
dentes

domini

Regis
i <

clementiam
humiliter

parlamentum
u,,n

Hoc loco haud dubie ad

comiles
adesse

invv-

mandaverunl

devote

omnes confcederatos principes, sed Britan

ei

quod
ipM

nnv

MarchieB

recusarunt,
I

ac

prssenlinm

per nunlios

ad

enerunt autem cum Rege egerunt Regem Campahim ei Barri comites, quos ibi-

Vindocinum *, si vellet, in suam <-t de omnibus, qua? comparerent liurfccerant *, cmendarent. Quod ut ore
apud
, ,

promiserunt
[innit

opere"

compleverunt.

Rex
aolens

vero

IU

1.

nl

dem adconcordiam revocavit. Varral heec idem auctor, '/"' '/" prosequitur : Theobaldus enim Henricus Barrensis comes el comes Campaniffl, el io condu,|,;i contra regem conspiraveranl
,

eral

innats

mansuetudinis,
ipsis

malnm

pro
el

malo

reddere

pcenam

conspirationis

inobedientiffl misericorditer relaxavit.

Chronicon

i,rii
et

ctu

Regis
;i

(seu

obtenta securi

accessus promis-

Vuronense post relatam comitum Campanim Barri submissionem, sic pergit : Qao facto
\

,,,,,<

parlamenlum
regis

venerunt, ibique

cum

lti-

iiniiM iiiiiin

rediit,

itinere

jam

dicto,

a-

chardo
regni
i.iii,!;!

fTalre

Angli,
contra

el

aliis

ejusdem
uePranciae

nunciis,
.'i

baronibusque
consilia

Pictaviaa

multa

tationibusque pramissis, munitionesque muoiens, ad defensionem terraa ducentos mililes, (quisinguli

,,1

acerba

Regem
alio

habebant aliquoi
gregorias
Britanniffl

servientes
I

ut

oocabant,
sic

traclaverunl

Sed Dominus cujuslibel eorum

,

m-

rsi

milites,

reliquit.

Dumque
comiti

tem
ii

ita

mutavil
,

el

divisil
,

ab

pod

singu-

Rexrediret,
dentes,

et
el

Marchiae
eos
et

pro

se

aliis

inconsullis

infeclo

uegolio [fes-

quod
,

universi

singuli
labiis

onanimiter

deris)

desolati

apud
de

Thoartium
Maio-leoni
)

(in

Pictavia)
regis
s<

dereliquerant
cap U
l
(
|

loquebanlur

movebant
conductu Vindocinum
homagiis,

remanserunt.
:_
1 1
;

tnterea

Richardus frater
qui diu

_n

conductu

Regis (seu

salvo

1 ,

el

Savai icus

ipuis
.

muniti)

xvn Calendas

Aprilis

num magnalibus,
comitem
extn
taverunl

expectaveranl
Barrensi
.

Campaniffl
iros
;

el

Thoartii

comitem morabantur
in

qui

111

pervenerunt, ibique coram legato, pacis devenerunt. 11 iii- modum

1
1

ractis

capere
,

tena

103
i,vni

Rex
-iiiiiii

sed

compertis eorum
.

insidiis

clam

Thoartio fugientes
gi
1

se

omnibus homagiis

Re-

in

comitis

Ludovicus Johannem fraPranciffl puerum octennem xolendi fllia PeBrilanniffl desponsandum promisit, ei-

hiC
tis.

mtmorn-

ranciaa

sulimiserant.

Hmc

illorum

perfidia

q Ue

i\ndegaviffl
Britanniffl
et

comitatum

concessil

dicloqui
.

mtanttsimpulit, imo coegit se Regi conciliare iiiin immerito enim sibi metuebant, quod hinc perftdiam, inde florentissimum Regis exercitum tnitr sr positum uemereni
Hll
<

BouAndegavensem * enomanicum geiura cum pertinenreginaa Berengariae posi mortem exceptis homagiis, usque ad xn annos pra M
comiti

urbem

Bellum-fortem

Baugfi
B saufort
te

sl

m.his

//./, llnr

iiilnrrr lulnrrr
/,

lin/ix llnjis

relrrihilr, eeirrnnir,

i/iii /////

/////Imi

dicto

puero

dereliquil

el

insupei

sanctum
S,

kit
,,
1

tempon
i,l

l
,

itc

el

JlUgA w
inflicto,

lac

ladtBm
'castrum cun
i-i e

i
ilali.

f*dm
1

.e>

imii miti

peduior
malutl
/

erat
ui

ad

alios
1

subigendos
..

ma.
,

Sed
-

haeredibus
'
,

;" n '"'"''",,', m
'

lamea
>\ ron

la

Petrlere

"

.mr mngumts effustone Rex facere, 11 auamvtetarmis ludtamus itaque quo pacto %d
consecutus
ciliatio
tiii

,111111 i\il qniuavii

tluir
/

nmili

aonavn /"" .,< /"" "

perpeiuuni
''

hrr mL't R
is

Belesme
,li,h>-;i\i(

tpmnnda servana^

ruin suo Joiiniu,

""//'/

ea

essei

BflM

Am&

rlu.r

parlamentum
6u8
lll
<

convocari,
ui

adhuc

agens

in partir

/r/ ,,

,
,

parte sua

quadam

xtidem

oppxda

/</'"

Pictatico,
'

patebit ex

sequentibus.
inquit auctor,
ejus

Quid
lon-

Horas
adversus

nectunt,
eura

regiumque exercitum
:

!i"<*
1:1111

amovere cupiunt
el

Sed,

qui

messe daturum ,/,,./ dominus lobineau in ir tom. 1. pag. -/- Por

//,

promisil, uti ex

monun
Uisi
'

mmm
i

reginam matrem

con-

Ulud impeditum
post
,,,/

fuii

morle

Joannts
<

foBderati
l,,s

ruerunt,
ad
ejus
pai

Regis

mandatum
<l<<

vilipenden-

seeuta

Reliquas hujus pact\

'''

lamentum

venice penilus con-

,,,1,1

^aentes, (nempe

quamdiu
\

cum

,,, '.,0

laudatum Mereota,

Lobineau
ail

loco

dutm
42

lnrunen-

Augusti Tomus

298
Auctorb
J

DE
,

S.

LLTbOVICO REGE
fratcr

Turonrnse
ciaB

dotalitium

uxoris
et
,

sn:e

regins ijuonregis

dam Anglix, ncc non

Lniioviii
,

pactiones
remillenli

Fran-

patris

sui

penitus et
,

CUm P.clonthus consecutus Chromco ad annum (337 paa memorat :rr,ur P6gi s Vll}ili:i
in
.

ijuittanli

inlinilam

penmiam
remissa,

erogavil

i-t

sic

qui
tes

ante

luennium

Reola.n

^
\

rs,>

.
tCH
,

'

^J
v
'

(H.ol,,,,-

eos

scliismaticos,
et

pcena

recepit in
1

gra-

cnra Burdegalam contra

n
{

n,,>rn

tiam

absolvit.

Uartenius
(34
i

tom.

Collcctioms
quiqtta

--t^per^cognato!
joc.

amplissima; a
bus pax
tio

col.

cdidit roiuitlionrs,

dom.num,
,st
in

fZu^
co,
In
,

r,

et

Britai
sic

"'
|

cum
habent

connlc Mnrr/iur suncila,

:

victus
]

bello, et

Angli,

sic

Ludovicus
et

. . .

nos de
n.

asscnsu
pe

" lr ""-

^tmrnm
fiilrm
11,

et

voluntaic

carissimffl

matris
Qdeli

Qostraa

Mtam mor
luissr.
,ln

Francorum
Lesignano
carissimus
vensis
si

Hugoni de comiti Marchiffl concessimua quod frater noster Alphonsus comea Picta
dilecto

nostro

hur

eomes post pacem s,,, hoc modo probari

,,,,
lpn/i
, in
(

^
u

,, ;///

(Irmiinr.

Creilitlrnm tnmrn

Elizabeth

liliam

dicti

comitis
.

Marchiffl,

quasdam /utsse, cum de hac vietoria Chromcon Turoncnsc, sotum referei

tetoni,

rem
cat

Romana Ecclesia concesseril habeal in u\oel Hugo primogenilus ipsios comilis du,

cum lUchardo ct Pictonum magnatibuspac que mox subjiciens paci cum comitibut
sanoitm,
his verbis
;

in

uxorem

Elisabeth

carissimam sororem no-

ajtai
n

Quo
regis

faclo

Rex

per
el

stram.

Verum coryugia numquam coalueruntj quod ante mtatem nubilem horumpu&roTumali

exorta: sint discordia,

cum
et

RiChardo

Iratre

Vngliaj,

Savarioo

de Malo-Leone usque ad festum

saocli

Johannis

Heliquas pacis conditiones

cum Hugone

Thoarlii
festi,

vicecomile,

uaqu
dalia
bioc

consukrc, Pacta item cum comitissa Marchuv <lc cjtts dotalitio haJbos ibidem qum facta signantur mense Martio col. (307, amii (237. Col. iintnii (309 litter& extantquorumdam nobilium, (jin eodem tempore \ih<i<>cini jussu Marchiee comitis itci/i clientelam jururn ,,ni quibus intelligimus quanta celerihiir tota h&c conspiratio sii sopita; namque x Ealendas Martix Rex primum cum exercitu Tulector

ilmlrm

potcst

quindenam
l,i

ejusdem

trcugam,

inde sacramentis, firmavil.

Verum Hugo
ii,,lnr,us

ThQtsr-

rirrromrs
rl

nm,

nm,l,,

non
Ul

R(

pcpigitt snl
clientela,

sr

oiunino

SUbjeCtt,

seu

Keg\

/iirmit

homagio ligio, ui vocant, mense [prili anni

1
1

Mnrtrninm lom. Collectionis uin/ilissimir nt i 1210. Firn tamrn potest, ut primo inducw, deinde et pacem miverit, auctorque, qw hk
smhrnil/ /inrm
Irl/rrissrt.
frrit
,

ronrs rrnil; nnlr finrm rrro Mnrlii i/imlnur

tcntcs

/io-

nilul
lll

adhuc

it pact

ifl-

comites
et
ilr

Campamei

nempe,

Barri,

Brir

Kl post,

Jiii/ u.it,

l'l ;i!iri;il,i

ivmeans,

tanniai,
ftrdrrr,

Marchim, non modo ab Anglorum quo Irnctuhant uiulsi, scd rt Itrji

,

milites,

fjuos

ad luendam

terram

reliqoeral

vocavil

iiui/ur

postquam Richardus
ut

vtliUUuwr

LudOViCO /urata rlirnlrln uhstnrli,

glis

rl

rnni

\n-

hus quibusdam,
Vrrlrhilt
,

videtur,
r 11

inferiorem
pOCtUS dt
"'./"'s
:
'

Irurlurr rrmil /irolnhiti.

rcijno

Ilu

trni/,,sln<

hnr,

in,l 11 rius

V.n/r

tSt,
'

qum

Henricus

4n~

ruinam minabatur, brevissimo tem porr SOpita, Deo i/ilrrliiin sihi Bnjrni protcgentc. 104 Restat ui rnurrrinns, quem Anglorum molimina hoc Wimo hahucrint c.nluin. S/irrarrrnnt
i/h

deinde
Parisius

vn

Angliam
loco

reversus,
citato
hcec

v ''""

mox

habel

'

tempore,

glia ir> nihil

'"'"'

rr

hnr

rrjui

Cul/iri

/>r

rlu hal nnir

i

,,

mense Maio Richardus frater regis venil 1 Angliam. Ua non Henrici modo regis, sedi chardi ipes Iwcanno elusa. Ludovicuswro, pacm
omnilnis, riim

,/rns* si/o

lnrriini.

turbis
tus

li,'

a-

ab Ilrnriro
/>roi iiirois,
/11

Yulunus riiim num 94 missos \iiijlor TCge Irijnlos ml snliciluni/ns

sui /uris rssr roiilriulrhnl
.

mntrrsun PaHsioS

tSl

aperta hottium suorum repulsa,

insiiliis

at occultis

wnwi

i/iins

Uiiol

iirrilnin lihrrnlns.

rjjriliim ilrdinnl,

nnrrul 1'uristus
ecrbis
paschali,
:

u,l

nnnuni
tempus
Ebo-

(327

pag.

233

hds

Per idem

inslante

solemnitate
el

archiepiscopus

episcopus

Karleolensis,
nuncii

cum

Phireversi
Missi
,

lippo
'

de
in

Albeneio

milite,

regis,

snnt

Angliam de
eranl

partibus

transmarinis.
illarum

gXI. Gesta conlra

concessee
ralore
:
:

Albigenses;

decimae

&V

qui.i.Mn
i|ui

ad

magnates
ad

regionum
e\

i'^)^

cum

Frederico impeAindata:

de jure aptiquo

regem

Angliae

spectare

abbatia

Regalis-montis
in

tenebantur.
regis,
niiius
ut

Quibus
eos

propositum
inducerent,

fuerat

parte

blandis exhortationibua

cum promissiodictum
,

nova

procerum

Regem

conspiraiio

magnis
ad
ill"s

quatenus

occultaque ad

eum capiendum

macbinatto.

regem
diu
et

venire
ut

recognoscerent
inaniter
regis

cnpientem reciperenl domiimm naturalem. Sed

et

ne

verba
parles

prolrahamus,
illas

anlequam
,

nuncii

ad

pervenissent
(

Fran(10

corum Rex, matre

ejus partes suas interponente,

cum

baronibus
.1
1,1-1. 11,1

illis

pacem
jus

fecerat,

eorum
fa-

J\nno
niiim
cos,

in

i/uo

rrrsnniiir

I--'
,

10
u

homagia susceperat; distribuens

,

ipsis affluenter ter-

/uit

bellum

contra

ilbigenses

ad

Regis

perLinenfia

ciens

sibi

de

mammona
cujus

iniquitalis

amicos.

Co-

remissius propU Memoralus ante Guilielmus

scd

de

'" / "'
''"

mes vero
regi

Britanjjia^,

Qliam nuncij petebanl

per
iu

dedit
runi

malrimonium copulandam, nunciis regia responsis, quod ipse -11111 Rege Franco
fcsdus

in pag. 85 de gestis hvjus anni quo sequenlia : Anno eodem,

"

sf

supra

pacis

composueral

quod

nullo

modo
Bri-

potuit tiolare
;e

Ex

quibus facile

intelligas,

fuisse Ludovico, nt

setere

nimiscum

mnrr Gallorum, qui annum Bomano Imni u Paschate, more autem sequenu no suh initium anni (327) IIKI 0 ir.riri..'. npw castro Alta
(326
< '

tun

^^
jnvadilll''
1

..,

munitio,
a

qua?

erat

in

lannuv el Marchia} comitibus ageret, admeliuselu dendos regis Anijliiv Gonati regi* Anglim 105 Quid landrm Richardus,

tur

Tolosano, el com.ti, succursus reddidil se eidem "'i ri morlui s esl iclu quadi-elii ibi

comile

;ill,|,(|

"' ,n
.

ihJ

u,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

reoli,
te

liomo nobihfl

dicecesis

comilis

supradicti.

Agennensis de parImhertus dc Dcllo-joco,

vidctur

idem

legatus

ei

obtnlil
si

el

promisit

pranlictum tempus,

negottum

usque ad AUCTORE tantum duraret, J. S.

pro volunsicut

aui a

Ludonco

VIII ibi rcltclus fuerat,

decimam
tate

memoratam

espendendam
pcr se, vol
illud

abfuisse, cum parte forsan copiarum eo tcmpore militarium; siquidem vidvmut kune circa menAprilem oeoupatum fuisse eontra Ttichardum

sua, qnamdiu

per

suos,

negotium exigeret,
Qda.

tm

Gum autem
irium
et

,1/"//""'.

'/'"'"'

a0

c0 victum

rctulimus

num.

capitula

bona hujusmodi facto legali quxdam pfovinciarum Rlicmense videlicet,

se

curaret

prosequi

post inducias cum Iiioir bcllicosus, l,,) pactas eo reversus, mox damnum repaehardo

Turonense,
ne

Hhotomagcnse
dictam
se,

opposuerint, et
solvere,' ad

compellerentur

decimam
et
sibi

ravit.

Sedem Aposlolicam pro

duxerint appellandum
: ,

adhwrentibus

tinbtrlus vtro

que

<07 Sic cntm pcrgit dictus auctor : Ipso quoluebalur * castrum quod dicilur iiMuptire

nos audilis super hoc quiprocuraloribus,

et

busdam
evidenti
clesiae

capitulorum

Cardi-

Btsstdam.
[

*f

niuniebat

|a Besseile

quod dominus Imbertus in icstate sejam computaretur annus quenti obsedit, cum in quo comes Tolosanus poDomini mocxxvii viros strenuos, Pontium de suerat munitionem
Besscda *,
,

nale pra^dicto:

consideralo elenim
et

quod pro tam

negotio Ec-

necessitate,

tam

utili

Dei,

dictus

legatus
potuit,

statuere vel ordinare

tum jure legationJB quod expedire videpotestaet

Villanoca,
bellatores

ct

Oliverium Narbonae,
die

dc
in et

Terminis,
exercitu

et

alios

bat

tum etiam ex eo,

Ecclesia
,

quod specialem

mullos.

Erantque

dominus
Tolosapluri-

tem ab
statuemh

archiepiscopus

episcopus

Romana receperat ordinamli quscumque secundum datam sibi

videret

nus,

quem quadam
illi

transeimtem

cum
Et

Deo prudenliam
dinationem
regi
ipsius

ncgotio

expedire
et

or-

bus circa villam

de intus clamantes,
vocitabant.

Diaboloqui

ex ordinc
et

legilimam,

san-

rum

episcopum
;

infldeliter

ctam ex causa, nec non

de
fratrum

promissionem factam
Bituricensis uoocilii,

cum eo eranl Audilis, inquiunt, quod vos apcpiscopum? Utique, reDiabolorum pellant, verum dicunt ipsi cnim sunt spondit ipse, et
:

de consilio pene totius

diaboli

ct

ego

sum

episcopus

ipsorum.
nocte

Quod
fortiler

duximus appronon solum lirmam, sed ratam et gratam habemus eamdem; volenles et statuentes
consilio

nostrorum

bandarn,

et

(eattrum)
capitur, et

cum

machinis
et

expugnatum
peditibus qui
inventi

militibus

fu-

rientibus

partim
vulis

non paucis, gladm, parlim

ct

ceteri,

sunt,

auctoritate praesentium at tibi secundum dictam promissionem a memorato legato eidem patri tuo factam, decima integre persolvatur. Dat. Later.
,

BUdibus
pius

ceciderunt.

Pardabat

Id.

Novemb. an.

1,

id

est

Christi

1227.

Ponti-

autem

mulicribus
Hffiretici et

episcopus

ficcm recte utilitalem Ecclesia prestulisse exaygeratis

operam

eruendis.

vero

Geraldus
,

de

Mota diaconus eorum,

alii

ejus socii

flammis

ignium sunt COmbusti. Htec posleriora ct qua? dcindc de bcllo Albigensi/um rcfercmus

cr Guiliel-

quorumdam lamentis, exitus belli suo loco referendus abunde docuit. 110 Hoc itcm anno S.Ludovicus, curante l.udovicui /<rmatrc prudentissima, fosdus eum Frederico im- dus mit cum
a palrc initum,
ejus
Frederiru imperatore
,

Vita Guidonis Gregorii i\ lom. 8 Soriptorum Tlalies pag. 571. Ei hbrr Prsclara Prancorum facinora mscHptus, apud Chesnium tom. 5 pag. 77.). Reliqua anno

mo,

habet

etiam Bernardus

peratore
nt<>,

sequenti.

renoravit mense JuHenrico Romanorum rege fil<<> mense iugusto; hoc autem statuebantur qumdam utrique parti utilia, cavebaturque ne imperator se cum Anglis contra Ludovicum coujun-

cumque

108 Porro
k'cr|fxi5tici

occasionr

hujus

bclli

orta

est

in

gerct;

utt

tradit

tom.

2,

pag.

179

<lu

Tillet

Oal(\.d('ima->

non exigua obmurmuratio vont)'a reginam, legatumque Ponlificium. Rem narrat c.r
regno Galliee
litteris

in

Collectionc

traiti/iiilliUitrm
/toc

traetatuum. id erat ad Utile rri/ni, a/iunde satis perturbati

opftllant
P<i<\f\crm;

Pontificiis
iiiim.

Oderieus Raynaldus ad

annum
De~ Ludo-

IW
rico

<t

56,

quam summatim
nrr usi
:

aceipe.

<rn,r rriinl ni concilio lin u

VIII

<(rrimit\

persolvendm ab

ecolesiasticis

ad bellum

eontra Albigenses

promovendum

dem

usiim

S.Ludovico exigcbat

hasce ad eumCardinalis le-

tempore; eelim tamen advertat lector, rem peractam fuisse, priusquam Fredericus anathematc /icrcuteretur a (ircjorio Pontifice, r/uod codem quidem anno factum tradii Raynaldus ibir dem num 99, sed festo S.Michaelis. Notare id volui, ne quis putet S. Ludovicum cum homine,
fidclium

qatus,
siasticos

atgue auctorttatc sua compcllcbat ccclc-

communione

privatO,

fcedcra
1232,

iniisse

ad earumdcm.
litteras

solutioncm.

Quidam

td

idem obscrvan poterit ad annum

hrec

</uando
quoln<t<il l'h<L

gre

/erentcs,
et

appellarunt
dederunt,
hisee

ad Pontificem,
cleri

ad

fatdera renovata.
Id

qucm """

querelis aeerbissimis

111

hunc

annum
illustre

iSSfJ

revocanda

refertas.

Emollitus

lamentis

Galli

que mdetur fundatio abbatim Regalis-montis, He<jts

tiain Re<ial\*-

Gregorius IX, legatum, gravibus verbis objurgatum, desistere jussit a coeptis. Verum re
deinds

adolescenlis

pietatis

monamentum;

monlis,

maturius considerata, auditisque legati rationibus, <imm<is,/tie mutaoit sententiatn, S. Ludovico contra Albigenses in usum belli,
9*rendi, concessit, datis

tempore auctores non omnino conAngelus Manrique m Annalibus nsterciensibus eam hoc anno refert tom. S, pag.
quamiois de
sentiant.

346,

ubi

sic

loi/uiiur

In

f.lir.mologia

quatnoi

quas ad [onftrmationcm dictorum cx Raynaldo num. 61

litteris,

ad eum

abbatira,
tur

hunc

sequenti

annum concernentes, memoranAnordine. Tum hmc citat verba

:

" hictm *I MxtRtgi

1

fu

UC transfcro : <09 niustri Regi

no mccxxvii sexto
Francia.

Kalcndas

Marlii

fundata

est

m
' ^

Cum

dileclus

filius

abbatia
hic

Regalis-Montis.

innum

non

inchoari

toi

Romanus
A. s.
bi
i..

S. Angeli
concilio

diaconus
Bituris
*

Cardinalis,

more

Gallico

a Paschate, indicant sequentes

\f*ri(il\ii_

lunc
|,;u ,s

pro

negotto

fundationes,

fldei
clarffl

convocato,

consilium

accepisset,

"'"
1

'
^ "
1

memoris
sibi

rex

Prancia

pater

tuus

ipsum

assumeret,

decimara

om-

""""
n,s

ecclesiasticorum

usi iue

,Hv,l[ll ">i,

'^Piratus

proventuum sus legatioad quinquenninm, s. tantum duraret oflerret eidem; et rex divinitus ipse assumpsisset negotium supradictum,

fundationem narraveni monumenits wt>neonno exstruchonem abbatsm rit. ffangius mox citandus Qu* tia inter se refert ad armum Christi MO. Mannque : i-one conciliare conatur laudatus anno construJ coepta, per tnenuium
pag. 7S
t*28; nisi id in
aliis
ffidiflcia

mense Ifato cur Chaixvus

qum diountur eodem anno factm et Junio. Unde non satis persp\

hoc

adulta,

3oo
AUCTOKE
1.8.

DE
eisi

S.
,

LUDOVICO REGE
tunc

adulta,

nomimn omnino con8uramata

accipere

Annn Domini
vicus
ite\

mi:(.\\\,

regnJ

stti

primum
tcmporc.

quarto,

monachos

potuerunt.

iia-c

de

PrancifB,

juvenili

ardens"^
-,,,,

Lndo-

[)

Xunc

ctiam

discutiendum

suone,

an

re,

utpote

cujns

anima,

sicul

.-*J

patris mrc htoc fecerii Sanctus.

nonexboui
P ater "

112 Ludovicus viii apud Chesnium pag. 325, irstamrutn SUO lirrr staliul : rr.rterea VOuostri tfretiosi
,

aqnarnm, desiderai.at a.i Bumptuosam et admirandi

scopatu
qni

Dominum
Bellii

mT
i ,'"

^
l '""

operis abbatiam

Belvacensi

prope

tem

,"
"

mento

a<l id

d vutatis

,n

lumus ui omnes lapides coronis nostris, VP

,
.

qui
,

sunt
.

,
'

exlra

roronas

venilan-

mine

Cnimont dicebatnr, qnaj modo b nominatnr Monsregalis. i qoa

abbatem cum
ad

hv,
aJ
de

tur,
batia

ci

de

pretio

eorura

construalur
in
,

nova

ab-

novilatis Buaa

\Z>
n!"

monachis
i

de Ordine sancli
Virginis,
et

Victoris

honore

beatffl

dine Ciflerciensi
inslituit, et

serviendum

Im

Mariffi

omne
vel

anruni
aliis

qnod

est

in

ecclesiam

m
' orp,t

coronis, vel
ter

annulis,

jocalibus,
abbatia).

simili-

namenlis
divinis
b

ecclesiasticis

intrinsecus constructatn mirifice decoravit.

Dei
cullores,
in

Qt

vendatur

ad

opus

praedicta?

Euic

landibns monachi

eadcm
hl|r|
.

ii/linnr /lotns

smr

rolunlati salisfmssr S. I.udo-

sidue

commorantes, per
devotiusijue
Ingentia

inconvulsa tempora
,

vicum Jundando abbatiam Regalis-montis, scriC.allnr /niril rain Iralnhns ^miiniarllion is Imn
',

Iierius

vacarenl

i-i.|.

(iro

(l

ma

el

pradia,
erogavit.

unde
De

possenl

sustentari

Christianm
Choisy pag.
VIJL potius,

pag.
18
:

776'.

Chaizius
si

pag.
est,

78,

ct

raisericordfter
liatnr
inioi

sumptibus

huic

h-

quod

verum

Ludomco
refe-

condendm impensis hmc

f8
:

tradit Vita secmda

<i<iain

rciar accepta.
Imiirri ar
,

S.Ludovico, fundatio Verum dubitat Gerardus du

Bois,

au

aliani
S.

ahhatmm
Ludovicus
2,
ritata
:

ii

/mlrrai trstu-

niruii

condiderit

quippe
ita

in

Hi-

qua ai.iuii;, tantum esl operi non potuisse per quemcumqnc alterum illarimi pariium, aisi per Regem; credanturquc snmptus el expensa solorum aedificioroin
ln

credatui

fieri

storia Parisiensi tom.

pag. 999
:

loquitur
(

excessisse
i/inr

centnm

millia
<<>

librarum

Parisiensiam

post rcrha
tia)

tcstamrnti
est

Illa

porro
ejus

ahbain

ingens erat
Itnliliis

tempore summa.
r/usi/rm
nlilniiiiv
tnirit

exstracta

Ludovico

IX

lilio

445

anaims

la

dicecesi

Bellovacensi
esi
,

anno
nl
alii

mccxxk,
Locus

Regalisque
in

mons
gio

dicta

ani.

exislimant,

Brie-

deinde S Lnd6vicus eo usque, ut sexaginta witrm monachi iis sustentari possent. Littm
jllSCC

**

pago
abbatia.

prope
seu
//"'

Liciniacum.

ilieebatur

Ulli/mcnll.
r.r

rl

ipsiUS

"

mlnlmnis

teStt

Ivernetum,
psit

Bibernale,
Gallice
jit

unde
vocatur
in

nomen

sum-

dc i/ua

hrcns
sancti

aicutm
~>l'i

C.nllia
:

[verneaux, Ch ristm na

Martenio tom. i Collectionk amplisma col. /267 : Ludovicus etc. Notum Facimus qnod cnm nos ob remedium animae claraa memoria
cipe

mor

citata pag.

his

oerbis

De Hibernali,

Ludovici

genitoris
,

nostri,

et

ob

remediim
malriJ
1110

Parisiensis. Augustini, dicecesis htvr ahhatia r.r tcstamcnto Luilovici \lll I trniii funijalu sil, iin slii/ain/iiiii iillrrias rrh in/ an nli-

Ordinis

animae
nostrs,

nostraB
el

illustris

reginas

Blancha

etiara

antecessorum
BBdificia

nostrorum,

nasierium
fundari

Regalis-montis
el

Cisterciensis

Ordinii
parts

torihus Culliiv clirisimmr hodiernis,

id

cum mihiad

fecimus,
,

pro

majori
asterio
b

\bprohuntlum monumcnta non suppetant batiam vero Begalis montis munificent/im regim

constrnximus
tis

reditibus eidem
Pari
"

S.Ludovici potius no. //" rationes persuadent.

deberi,
\\.\

quam testamenlo pater-

annis
tis

addimns quingentas libras apud templum Parisius

pei solvendas,

enses
tribus

iingulis
'

in

compoS;|

ridelicel

in in
,

festo

Omniura
id
I

"in

sedmunificen
propria,

usuS. Ludovicum non est, rum fuisse bonis paterno testamento relictis ad condendam abbatiam Ordinis Cisterciensis, cum condi ex Ulis ooluerit abbatiam Ordinis ille S. Victoris; prmsertim cumabbas S Victoris inter Deinde statutus. exsecutores testamenti fuerit

Credibile

ctorum
festo

tertiam

parlem

Candelis

esi

Virginis

puriticatas
,

in

quo

solemni

rito

candela3
partera,

benedicuntnr
et
in

ut

notat

editor)

lerliam
'-

Ascensione

Domini
reditibus,

tertiam

i;l1
i

tem,
ctas

donec

assignaverimus eidem monasterio

in
vel
in
;|(I

di-

qningentas libras
Bestimationem

ler
'

||IU

auctores
lis

co&vi gloriam
S.
wi

fundatm
tribuunt,

abbaHes iicga-

ad

montis C Ludovicus

LudoYico
Charta

imo

et

ipse

insatnemus.
tione

virornm bonorum, <i""de Subtrahetnr autem tantum

m>
eis ni
1 ' '

inferius

citanda

sibi

mi

prasdictarum
vel

librarum,
fueril

quantum

fv/ndationem

attribuil,

nutla paterni
'/'""/

testamenti
licllo-

redilibus

lerra
.|nol

assignaium.
prajdictis
a

i'

mcalmnr
lOCO

jarla

Quid?

rrlirla

/inr/nln

Irsl Q

GaufHduS "''' nm nln hmm nh

}

gimus
liiuis,

siquidem
ci
a

de

qum

hu/iis

aliis

reditibns jam

nobis

abSatia fundatione excludai

niim.

Verba

ejus

accipe
el

nasterio

sexaginta
resideant
Parisius
in

monachi

^JJJj "
;

20

Praeterea

ab ineunte aatate domus

ccepil

sustententnr, qui
cto

monasteno

monasteria
i,iur;i
126
;

religiosornm

a3dificare

quamOrdinis
pulcritu-

Actnm
II.;

anno Domini

wccx

jnier quae

specialiter

illud

praeclarum bea

mense Octobri.
Tanto
-

Mariae

Regalis
et

Montis

Cislerciensis

hanc

abbatiam
oblitus
:

amore

pros

M c^* *jijl
.

.,

monasterium,
dinis
ihin-

ecclesiam

admirandae
et

rst

Lndovicus,
e) us

qutAtm ut me in expeditione

de

proprio

suo construxit,
Quis
dicat
S.

copiosos red-

marina
in
i

/nmi

nam
ejus

et
re

a n "

^
^
.^
inllht
/;i/;

'

assignavit.

Lndovicum
si

de
sni

astois

prope

Damiatam

pFOpriO SUQ

rmi .irn rissr aliliaimm.

/nilris

monilibus, quez sua non erant, ad Dcnii/nr Cistercienses fundatorem Rcgalis-montis

id s.

usus est?

ei o prmdia qu&dam abbatim donando; malre ad . iccone pro eadem abbalia

titteras;

,eat utrumque instrumentutn

Ludovicum solum agnoscunt, uti oidere Ucet in Uenologio Cisterciensi Claudii Chalemoi pag. 280; neque alium ego agnoscendum existimo, licet fundator prescipuus dicendus rssrt. Ludovicus VIII, si ex testamento ipsius abbatia
essct
c.c

hOC COl 1306, <"7"" s'" / rr ,/un itrai Irrmi inlrllnjrt "' 1 !,< Ceterum .,.., i. fuisse. c * ur} ge reditus abbatim auctos $w a{ a i/iiani frequentisstme iiniii oihmm.
tas

Mortriiias,
. .

'"i" 1 e

'

..

ctus,

illustria

edidii

charitatis,

fundata. Hesc de auctore fundationis, qum sequentibus etiam confirmantur : nunc modum

funddtionis accipe. 114 Nani/ius pag.

830

de

ea

sic

loquitur

ofnniumque virtutunt specimina, secun edendis, prmsertim in Vita ,/mlrm LudOl l.n/rs lOCis itinis. monOi sta/c rnjia ,n,,s r rr sr/msila.

^^

fWf

'

'

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

nof\
rr<<
/

3oi
,

nu
(

istmntrm
r
l

<r</ns

srrnrnirm
l

Btra

suli

Bionte-Leterici

sciens

fere

omnes Aoctobi
Cbatn*s

^"iw

flexis

'"""

'"'"'*

''"'"

l"' lnl '" s

"l"

barones
paucis

Franciaa in
militibus
,

malum saum machinari, cnm 3i

quos

5 eakemgue
Znoionibus,

gestanlem, divmis officiis

leclionibus
die

sacris,
o

secum

duxeral

aolnit

nocluque

remeare.
tiiin
iiii
,

Sed

congregans
mulliludine
app.-ii-nlii

mi

/"V

omnia denique Religioms exercitia pan modestia obeuntem hisce enim exeriir nnatione <>> ludo ad aninvum relaxan/(i
:

vallatus
bellico

undecumque exerciarmatorum cum ar,

el

l';ni-n-

honorabiliter re-

peilaMt.

iniiiii
,

fit

l'm

isiriisiinii

hrtitia,
trstari

liege

ltrr
),"'',',,;

sancius

utebatur.

//""
'"'

de fymdatione
dixisse suffb-

recepto
iinl.

illam

cuso

nummo
/'"^

volue-

abbalia,
in ipsis

qua /'"'""
regni

Hberalitas S. Lu-

illiusijiir

mrmorinm

consmare.
/"/

Num-

( i

vin

turbis enituit,

miim
fero
:

liiinr

rr JOCObO de

30 Imc trans-

'.,,

mam
117

nam ad novam procerv/m eonspvrationem hoc anno revocamur

nr./i

sanguine

proximus
utpote

erat

Philippus
Philipirai

Bononi(B
!',;.,
,n

maritima

comes,

filius
:

!<"/"<"

"

s. Ln.iovi.-i

patruus
nuptiis

obt

cutnnt^i"
_aribn>
tpirai

,n e

comitatum
(

Bononia

""

Raynaldi comitis, lleijnia i it srn driacomitecaptus fuerat, eoque dimisso

rrrr
\

Hathildu fiha qui cum Flanin

oar-

Rtqn

retentus,

quamvis,
1227,
id

ui

ilbericus
<<>

chronico anno
oomitis,
<"

multi pro
videtur
wi

affrmai liberando

laborarent.
lippi

Factum
repeteret.

,.,,,,,

Reginaldus e Voverai
negotio

gratiam Phir carcere dimissus

ipse

haud dubie
sua spo-

Philippus,

quam

facili

ditione

Hariposset oioo Regmaldo, nec quidquam moreginam, quam ntse mdelur contra Regem aul
,/,
,//,,,,_

inrrrt.
circa

\l

Kn/

hl n s

trstr

\lhnim
dimissum
VOlUHsignetur,

sequens
id

Pascha
rsl

(post

Flamlriir
taria,
ul

rimiitrm,
dicitur,

niini

(237)

vitam

morte

DniviU

Quo frapartesreui

uo jam
hrUiiiin

liberatus

Philippus,
.

mox

in

nullum tempui licei m eo ad /""" Regis reditum, """ autem ad rcditum al> t peditione transmarma, rejerendum esse, colligitur ex duobus. Primum
Porro

nummum,

concessii

fvderis dux
Ratio

factus,

ail

i/uiii,

teste

Jacobo de Bie,

pag.95nummum
habetw
effigies

inter

Joinvillius
nis

num.

2$.

hujusce conspiratio-

pretante, ab altera parte

Blancha
d

non alia oidetur fuisse, reginam ab administratione

quam

ut

Blancham

reginm,
cta

regnique
redeunle
</""
Regis

administratricis,

ques

regni deturbarent: perspexerant conatus suos ejuspruquippe satis denlia atque constantia setnper eludendos, quam./,

erat

ab

Oriente

Ludovico

Deinde
de-

Lutetia,

figura

mulieris

magno metu
Parisienses,

functte
riiim

pedibus

advolvitur,

insinuat faRsgis

nia

rinu

filio

regnum

ad/ministrarei
.

Scrir

modo relatum,

quo

iniiii

comili
illud

regnum ipsum quidem auctores aliqui Bononia promisisse proceres, alii etiam oblatum fuisse oolunl Engelramo Cociaci
Regis

periculum edocli,

11

reduxerunl incolumes. Quid principes demde m<iln< sint, suo U">< exnam l"<- finem huic anno imponimus, ponemus
illum
:

domino,

consangumeo, comitumque Britannia et Drocensis avunculo : oerum credibile lum rsi, ul smrrrr <ih ns (iclnni fuiSSS, riim
coivn

(juo

duplici periculo
est

felioiter
,i,i

ereptus,

Rex sanctus <i>rino favore quod perperam confudii

(227, ratus

r/nr ad
Uructas

"" '"""

has

insidias
i

auelores ea

de

re

sileant

s'

itaque
jactata

talia

"" pacem oum

\iarchia

r,

quandoque ab wno alterove forsan rini, oonsilium fuisse id principum

iinn

fue-

hiininr comitibus initam.

existimare

possumus
Proceres

ns
101
intani

congregati

suni

Corbolii,

ul

ioribit

memoratus

Joinvillius.

Verum cum

adXII.

oerterent

vsrtam
duninr.

ex pracedenli conspiratione, oim aminus sibi profuturam ; occultis insir

rat/i,

Gesta anni

mccxxviii;

niTiirum
:

in-

ducifc annusc

cum
pax

Anglis

gesta

contra

diis

iiiriniiiiii

Regem tentaverunl
i/

capere,
Sl

lunlr
''""
bei

inlrhrrt

riluisiin
wi

n nh/ u

'I

rrllrnt.

Albigenscs
composita.

cum comite Tolosano

habereni
Vita

potestate.

Ms,

anonymi,

Excurrerat, ut haLudovicus comitatu non

"""/""
""""'"'

iureliam oersus,

oum
ut

insidias sibi strui oidetur,

/'
,

ab aliquo cura,

comitis

Campanim,
/"<"

nam

in

eum omnes
Regi

sxacerbati,

Quod,

maxime inquit Nangius, eorum

""
/ ''

A. *.nno
ralitatem

(228

quibusdam
s.

donationibus
ostendit.

libs-

"-

suam

Ludovicus

ae^ndissima
/""

consilia

denudassel

Vonitus
;

mis

abbatia

Ordinis

Premonstratensis,
Galli

<lr

rr

y.

mUherj

gressus
N
''

oero

prOLudOVlCUS, /rsliniis rr<,rnlil u r usque ad Montem-Letherici*, mir

iil

latini
^rniiii.

Gaudiumvallis,

Joyenval

quam nomma-

1'orisms,

sihi

iiml rn/ ur
llli,

smf

su/i/irl

ms ><
regir

""'"' Parisienses.
"""
''""'

audito

Regis periculo,

armati

""""/'"

Regem, ingenti multitudine nmi sinr faustis acclamationibus reduxeParisios, uti fere narral Joinvillius num

fundata ab aliquot annis a Barthoiomao "<>it Vartede Roya Francias camerario (ui '"/n fuse probant Sammarthani tom. ,, /N haud procui ab opChristiana a pag. \57)
I
,

pido

v Germani

in

laya,
;

eoncessit

locum

<>

iudi

Vangium
'|"

pag
,,,l

\2&

Invidebant,

""/"".
ler

(prmcipes)
tutelam
die

regina
Filii

Regis

regni

el

Blancba mavidebatur habeessel

;>i"
111

Charmolendinumconstruendum uti invenies ex Colr i >< data apud \Iartenium tom n, hur de /,., ampUssima ool. (249 Deind,

monachorum
iai,

hospitibus in oppido

S-Germamm
el

re

Unde quadam

cum

Res

Ca-

iirhmim submmistrandi

culcitfas

cm>
sinos

r
302
AUCTORl
J

DES. LUDOVICO REGE

col.
Si "
'

smos, ut voct,

dem

mi.

remmi u lc ckartam ejus ibiPrmterea statuta ludoviox VIIl

\

n " ri|H
!'

'

P atris

,,us

adjungens quibus termims Chrii debtla Judmis debermt pcrsolvcrc. litteras cjus nac de re habcs apud citatom Martenium a eol.
/224.

usuras

Judmorum

eonfirmavii

cor

auarit,

* *. manum
e

lmm*

i""-n, debeant
ad

apponen,

B"* ?*,
,
,

'

^
ler

partibua Alblgensium
stal

ha^retican,

2+*
''

Intra

terminos

ni
'

peimi

Qumdehisnokuee

honori

sufficiat,

eum adaliasit

qN.
Ddea
ibi

progreditndum.
180 Exspiraverant mdueim anno pmccdcnti ia cum cum Angiis paetm. Verum hm ut rcnovarcn Anglis in an pctul a S.LudOVICO Hcnricus Anij/ur rc.r nufn n
fis

P eslein

"' lam po ,ente P wstirpes eamdem

"'"
'

roras,

omnino depereai
amittatur
ac

tenen.

Z^T ** r
1
',

Gatholici,

,'',,

* '

|ll;

ad

apud Martenium
eol
ftf/,

editis

tom.

Colleetionis
sibi

amplissimm,

in

quibus

ocamagis pn,,,,,., ., Nabuchodonosor rex legitur "' quicumque blasphemaret

ujj^
decrevisse

""

'""

ait id

Gregono XX
tfco,

Pontifiee

mandatum.

-
e-go

Deum

\,'

peh "
.

etAbdenago,
rex
d

et
.-

Eas a Ludoin

domas

rogante

item

aliemgena,

*T fij
israel

Pontifice,

num,

eoncmas

an-

ediiiv.

mv
cum
ediiis

docent litterm ibidem col. im, tt datm signantur mense Junio anni Hujusmodi inducias itm factas reperio Guilielmo archwpiscopo Parteniaci

qua

mi

';"" sttenissimorum
l

Deus tn princeps

Sl

Chrisl^TC
i (l

progenitorum successor

"'

forte

"'"

"

domino

eomitu Marchies, ex litteris col undc mtelligimus magnates Pictonum Anglis adhuc adhmsme Porro negotia non defuerunt S. Ludovioo etiam hoc, et sequenl^bus annis
.(

clicntc

im

consuramationem negoUi reservavit, sphemos ipsius devoti principis

plebis?

el

secreto

fe
,,

o,,,,,

officinm

geU

Addit sr remittere petitum a neqe s Cardmalem, lation quam ante

!
tn

Hisce currcntcm

potetteU
s

sua

sponic

Lu.luvin,,,,

magnopere wirandum, cum eadem ab auctoribus antiquis minus exactotemporis ac rerum gestarum ordim
enarrata.

partibus bellum qerendum fuit, ,/uo Adolescenti sancti constantiam exercutt dwina providentia. Aucturcs vcro qui hascc turbas rc/crunt, adco inter se discrepant, uf quamvis a pluribus hmc enarrata sint, aut ne >/idcm duos mvenias, qui sibi onvnibus oonsentiant. Neque id

nam

tribus

dcmdc

regni

exmtabat Pontifex. 188 At vcu comes Tolosanus pnrtcrmitlchal quo rnn sua m,
,

nihil

n tn

SUOrumqw

!/

bigensium rcslitucrct. Dannu, ,,,,, Ulm"^, narrat memoratus antt Guilielmus ,le Podio^w Laurentii cap. 37 hoc modo : in seqoenti
liyeme (id est eirca initium anni sirum sancii Pauli redditur comiti Tolosano que circa tempus paschale succedens, coi
i
!

Item. recu,Cta

Pn

pen.vii castrum

Saracenum
capile
castri,

'

Joinvillium huic confusioni

obsessa
et
licet

el

conclusa
.

motum,
c.ritiim

oeeasionem dedisse ostendemus ad annum i/ucntrm. nd qucm spectare bellum in Campania, oeltumquecontra Britannim comitem ei Anglos gesium, ibidem ostendemus. Nunc prosequemur betium pro fide Cathoiica contra Albigenses profelicemque pariter ac ghriosum
ipsius

muniiione
fuisset

in

Um

feslinatui

succursus per terrarios, ei alios, qoi conii" l|s haberi poteranl (nam dominus Guido de Monte-forli saucius sagitta apud Varellas inier'

fi,>f

ieral

paulo

ante)

veruni.
I"
L',;i,,iii

Exterius

ad obsessos perlingere nequtvero eos comes Tolosanoj pa-

concluserat,

subjungemus.

cum

propugnaculis
venienl

facien

121
contru Albigenses,
'

Pax domestica, post elusas procenm, m-

defensionis habentibus ad
Lrinsecus
et
e(
:

ntrosque

occasionem dedit Ludovico hoc belh "" "" perduccndi. Yam paccm hoc anhot lante Pimno /mssr cum proeeribus, licet tifice, promomfida itta esset, ac brevi m bellum gravissimum tum eruptn loco probabimus. Gregorius Pontifex etiam
:

as parta,

mclusos; quo eliam Narbona)

Tolosanus,
qui
et

arcmV

episcopua,

Carcassona
esl

episcopi

convcnerunt
de
rat
in

reversusque
post
:

dominus
B<

Imberto

Bello-joco,

captionem
ad

terram

snani

tempus

acciirnt

eliara

tah("
1

hor-

archiepiscopus Bituricenais collecta mano

\

Brmato-

'

'''

Gatliam remittebat jntelhges id ex litteris Pontificis apud Raynaldum ud annum fllfl num. W, quibus sic Itegem altoquitur : Negotium, quod agitur adin

ad

'"'l'

"'" negem ut in id bellum incumCardinalem S. Angei, legatum suum

itrg,s

postulationem

i>.iatura. rum, .|ni venerat suam provinciam potwrvM Verumtomen obsidionem solvere non Quin ci Matthmus Parisius ad hunc <""""" pag. 240 mksos ad sotvendam obsidionem "

S.

Ludovico (.allos a comitc cmsos

scribit,

"ty"

rersus
et

ter

All.iLwn^s luneliros,

eadem

hac

mstate

sed

fidtm

"""

""*
<""'

nc-Kolium

esl

pacis

orthodox, pro qoa semper stelil regnum Francorum lamquam in ipsius soliditate fundatum; el progenitores Lui personas posuerunt et bona, causam ad lionorem
Dei
ac
*

Mei

retur
tra

Parisius

iis,

Albigenses gesto;

qum refert nam ubique

de belto
se

Gatm

""'

hmreticis vero faventem narrai aliisprorsus ignota, ita ut hmcvidenp stnt r/us Histiirur nl> lnrrrlicis postca intrii."'iiiiiiin.

exhibet,

/""'""/" (

^#
fl

praadicti

ejus

devoUo

gloriam prosequenles uuiverso mun.l.. specialii,-,

,

ita

quod
tervore
tiroa,

423

Quo porro

se

Galli

verterint,

" /( '

r '/'

^
tl

nunci.-.inr.

Bujusmodi
rerua

autem

devotionis
pater
eal

succensus,

runt obsidionem dicti oppidi sr solvere non f'*S paullo in/crius sir nirmorat (iuilirhiiiis

"

recordationis

inclyta

nguan
'

diique

consiliiiin

praslatis

el

baronibus,
(|I,V "

Bl

braelila,

prosecotus
feliciter

,,,m
>

60 que imitator devotionia eidem negoiio dicare

Bubmillens
viriliter

memoratum, ei iUud ,rnrm ''" "' Buperna

negoouotuas

quo

pmeoW
Tn

inclusis

suis

non

poterant

subvenire,
I

*J
"
.'
|

migravil

ejusdem,
ccepisii,
..i

primiiias
charitatis

humeroa,

Montegium vicinum quod obsessum, cum diebus aliqaol expngp noo ruitque sent*. in deditionem ceperunl lm de vir ntiio de Cauda, cum Olhone
caatrum
'
||
:

dem

'"

posaea

quod

perftcere

et

aliis

;.

palre

Luo laudabiiiler

militibus
capite

iii

captus.

Ceteri

aniem,
cj
^ l

J ^
^

extiiii

inchoatum'

Super quo mus, qui

et

erant
hil

in

omnipotenlem Dominum collaudaUIji lam pium inspiravit affeotum suppliciter deprecamur, ut felicem exitum
per

castri

Saraceni

inclusi,

prorsus, quod comedereni,

se

superesset,
re.. c

"

tes

salva

vita,

castrum
et

bostibus

suam

Eralque
1'ai.i.

misericordiam

consilium

quod deberenl

r;.^!" 111
'" llU

largiatur.

Et

quidem

cnm

protinus

obsidere,

propter

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

\

3o3
peccatores.
Et

runt apud
r um

Vaurum.

Hactcnus auclor

ad quohic op-

fectabat,

ut

viverenl

inlcllKjcnliam

notandum per

hoc qui.lem, iucrona

1.3.

castrn

significari, p$r capita castri, /oca ,/a wiimia >"<"""" /7/ '/'" r proprie castra dicimus. onoidi Gallice Lavaor, quo cruce-signaVaiirin" autem
-

quod factum erut, niultum ftd propositum episeopi, virorumqoe similium pertinebat, ut ista vexatio adverss partis darel auditui intelleclam, quod et
de facto sequalom
127
iiis

est.

rit,

rrnissf, oppidum tos aU postea episcopali dignitate omatum. sa dusitum, postquam eo cenerunt cruce-signati, mu24 Tolosam ipsam aggredti statuerunt, tato eonstlio, uuidem quoit urhcm ipsam protmus rolueon expugnatam fuisse nnt oppugnaro, quam ab ipsis
cst
1

quinque

leucis Tolo-

cont/ra

Tolosanos

peraetis,

Galli ar-

Detntnvaduni
'

ma

sua verterunt contm eomitem

Fuxiensem,
abscedentibut

lllw " em
"".'"

n >-

fcedcrc

jwnctum comiti Tolosano,

FuT}fU '

tamen cruce-signatis, qui ex Vasconia sc copiie S. Ludavici adjunxerant. Quod ita re/ert idem
auctor cap.
tionis)
litee,

39

Peracto igilur
oegolio,

tals

(scu

oasta-

gsrperam scripserwnt aliqui. agrorum astatione defatigare agcolas continua

illius vn~
i

Verum

hujus
plebes

pralati,

barones,

mi-

et

Vasconia

ad

propria

redierunt,

qrasi sunt, ut vexatio daret intellectum, quod Uliciter sunt consecuti. Vastationem hanc fae
i

residui

cenderunt, terram
xensis
dicitur
nitie

aulem manu forti versus Apamiam * asusque ad passom Barra Fuinvadentes,

et

Pamiers

ctam cssc
j.
,

anno 1238 tempore

prmmisit

mstivo,

clarum
87

est

comilis
sancti

juxla

locum,
in illa

qui
pla-

/V|

,,,/

anctorcnam
a

cap.

Besat-

Joannis de
tentoria

Virginibus
mullis
,

sedam
ttalis
s

dicii ii""i

expugnalam

Gallis

tempore

figente,
et

sua

noctibus jacueobi erat

(227; tequent/i
deinde post

oero hieme Castrum

punt,

positis

munitionibus

expe-

Pauli,

Castrum Saracecomiti Tolosano redditum. Quo facto circa

Pascfia

Toiosam agros vastare cceperunt cruce-^ignaii. Hoc notandum /ui'. quia auctor ambigue locutus, i/n trrortm induxil aliquos, cum circa tempus hujus vastationis,

factam

jmnia

tbbncm

tum circa pacem secutam, quam awni (229 probabimus inferius \mn- rem ipsam ex auctore memorato audiamus. r, quod magis 38, Verum, inquit cap. Domini mcgxxvii qui disposueorgebat, auno lalare (id est scindendo oastaro) vineasTcinitio
i

Porro Passus Barrse locus cst angustus inlramontes, quem defendere facili negot&o poterat comes, uti ait Chaixius pag 99. Hiinc factum ui non processerini ulterius. Qyo autem pacto comitem Puxiensem posi pacem cum E comite Tolosano factam, ad concordiam adegerimt, vnfra breviter dicetw. Vunc vero narrar
diens, revertentur.

bimus,
hmresis
dovici

quomodo pax sit composita, qua jugulata ilbigensium, summa adolescentis Luquamois hmcperactanonsintunte
1229.

gloria,

,.

;1I1

annum
128

losa-

civilatis

primo proposito recesserunt. An-

Reversus
afjirmat
.

Uoma

hoc

Ms

assignatus,

'debet vntelligi

de

mendum irrepserit, non vastatione, quam re/ert, nesibi

nisi

dem

ilbericus,
misit

awno (228, Romantw S.

ad pacem

ut

iln-

PaxTolotanU
1

ingeli

JJJSjLjJJf"
Sle[ilis

Cardiwhs
nis

uhimtem

i.ruiuhs-silvm,

con-

vnho

auctor eontradicat,

sed de comilio seu dispositiout

sentiente procul

dubio Rege,

Tolosa-

/.

ne vineas vaslandi,
convocalis,

om/nia sibi cohmreant

: Et

inqnit,
praalatis
ei

viribus,

undecumque
.

adet

offerendam, quam illi avide sunt amplexi. Rem narral laudatus Guilielmus de Podio cap.
39
his

venientibus
po
h'.ii;

de

Vasconia,

archiepisco-

verbis

[nterea

venerabilis

abhas Gran-

Bui'degalensi

nec

non
.

dis-sylva?,
cia
,

uibusdam
plebibus
tatis
,iiimii.

episcopis,

atque

baronibus
festum

cum
Nativiiter

dominus Helias Guarini venit de Pranlegati pacem dfferens Tolosaauctoritate

quassati

suis

cruce-signatis

circa

nis,
paci

qui

muliis

vexationibos
el

sancti
ri
(

Joannis versus Tolosam

sunl
in

dirignnl

consentiunt

faciendas,
circa

sumptis
*,
*'t

praalibalis *

Ireugis
el

t.

[nduciij

castramelati
,||

Loco versus Orienet

miscentur
sit

colloquia

Vasegiam

quod
id
civi-

vulgo >in(

,r-

leni(
iiiui

jj

(1 |n|.

Podins

Awnenci,
ad

inchoa-

in

rrain-iam

onlin.itur

eundum,
Meldis
in

locfts

;,

parte
latere

superiori

vineas

demoliri.

Quibus

conveniendum
tate

primo

wil

Bria,

primo

demolitis,

locum,
caslra

qui
sua,

dicitur
el

comitis
jussi

Campanis assignatus,
provinciaa

affueruntque

Mons
plici
r.

Audrani,
labore
el

Iransferunl

tri-

tam
illic

quam

spontanei archiepiscopus, ejusque

damno
qui

adversarios

infestabant;
-lalca-

suflraganei

Narhonensis,
el

venerunlque
e1

habebanl enim viros piunmos, qin

bant,

comes Tolosanus,
qui
in

alii

viri,

cives

Cop

ilem

alios,

lurribus et

muris forliarum

losa3,
tis

forma

pacis,

seu
;

aliis

instruroenibi
Le

picas

(seumunitionumextraurbemsitarum)a\estYuendis ferreas applicabant. Item et plures alios, qui

lerendis vineis insistebant.

inde

formatis
alii

nominantur
pralati,

eratque
fueronl

tus,

pluresque
iraclando

qui

evocali,

abi

pacis

modnm
etiam

diebns

pluribus

126
Jni/i{

Quibus
audita
el

bajc

eral

quotidie

discipbna.

in

esl

moratum.

Ad/uii

comes

Campania
sicuti

aurora,

celebratione
prasmissis
in

Slissarnjn,
ac
et

sobrie

Hignati,

prandebant,
ijuentibus

balistariis,

subsemilitiam

praeparatis

prajlium
civitatis

patamquam tctexChcwtaabbatuGrmdi^ilvmdepactisnnr edidit Martenvus ter Regem et comitem, quam

arbiter pacis conciliandm,

aciebus,

ad
vix

propinquiores

vineas

acce-

debant,
Nioanws
'i

adhuc

somno
ad

excitatis

civibus,

Anecdotorum a coi 943, ubi res peracta ihmur cum oonsilio comilis Campanias. Instrur
tom.
i

inchoantibus
rineas
acies
,

inde, versa

castra
pauli

facie
i

con-

nuntum
rio

autem
(228
si

notatur

factum

mense JanuaGallico,
u

terendo

remeabant, quos
miliiares,
el

sequequolidie

aiwii (229,

more

wdelicei

bantur

hoc

ordine

annx mus.
129

annum aprima
Meldis

Januarii mchoe-

procedebanl
,|rl11
i

donec

fere

trium

tempore ex omni pene

M.-iiiiin

mensium comLatere fuil consumpius

Verum pacta

non

videntw

roetum.
''"'n
,lu

quod

dicebal

episcopus,

lalando

quasi

fugientes

redirent,

miro

mo-

fugiendo

nosiros

adversarios
invilahantur,

superamus
at

c ttversionem

enim

humilita-

bm,

quibus
ranl

sublraiiebatur
iicul

propter
saiubriter

quod

con-

mullaque iis adjecta esse Parisiis, JJJJJ qum ad hmresim extirpandam visa sunt efficacio- ,-,,. Quippe instrument/um a Martenio editum ra, Panpauciora contvnet, quam quod factum esi exCa sequenti, quodq\ iprili siis mense
Usfecisse, satisfe
tello

superbu-e;

subtrahitur

subjiciemus.

rotanU,
affectu

quod

nimietate
in
lilios

DOleral

nocuisse.

Boc
af-

tenix

pius

pater

agebat,

qui

tamquam

lmi ^or

Dei

non mortem. sed conversionem

iw Podio, et Albericus ad annvm qum tam nibus pacis inserta fuisse affirmant, exacte

mstrumentum Ma Guilielm non memofat omnia, qum

Prmterea

?04
,

DE

S.

LUDOVICO REGE
receptatoribus

legjmturin instrumento ParisUs facto. Exsed

eorumdem
super
el

J. S.

vstimo etiam pacta Parisiensia non per abbatem

Becnnd
faciet
""'" d"
'

nem,

quam
^cilius

hoc
Ils melius

""'" ""
l;

Grandis-silvm,
fuisse

per Petrum

de

Collemedio

ut

iIJh, haeretici

composita, id enim scribit Albericus in Chronico ad annum (229, pag. 528 his verbis :
Btec
'-i

fonna

pacis,

quaa

fuil

pertractata

per

n.n, promisit quod solvel usq , duas marchas argenti, ei ex exin.i tuum uiiain aui ,,,;;:::
,

*,i

.'.

...'"

**

magistrum Petrum de Cotlemeuio, et disposita inler Hr-iMii comiiem Tholozae. Post qum prmei cipuas pacis conditiones subnectit, quas integras dabimus. Pacta autem Parisiis absoluta tradii citatus Guilielmus de Podio hunc in modum: Deinde profecti sunl Parisiis, ut in prsesentia deberunt omnia consummari, omnibusRegis reconciliatus que ad calcem diciis el sigillalis fuit comes 111 die Parasceves. Porro Petrum de
,

i-

,|
:

"

|,l,m

loci

vel
,

;
|

condemnatus,
gulis dabtt,

ita

aP quod
dari

ipoti ;',,;,. :;,';;:' eril de

si

>

plures

cenerii

,.'

vel

raciel

tantumdem
e.l

iTi"

non
Bi

manifestis,

el

credentibus,

receptatoriC
el servarifacii

fautoribus haerelicorum servabit,

secundum quod
ordinabunt.
134
in
bil

dictus legatus, vel Romana

EcdesL

Item

Collemedio,
se

cujus

maxime opera
diximus,
S.

perfectas fws-

terra,

sembit quam ipse,

'

'" el

5W
sui

in

M
manu

pacis conditiones
,

lem
rius

el
111

magnae

litteraturse

vocal

Chronico

Bertini

Virum venerabiJoannes Xpeapud Martenium

lenebunt, efjw,
nostra

servari
.

in
el

terra,

quam
*
1
1

nos

tenebimus

Ruptarios

expellet,

n
el

puojel

animadversione

condigna
ecclesias

debita,
viros
a

recepta-

Anecdotorum col. 740, ubi et archiepiscopatum Turonensem, aliasque cathedras ah eo

tom.
3
recusatas
te

"m
deftendet
bertates,
el
el el

el

ecclerii
el
jui

deffendi

faciel

suis,

fuisse

asserit,

et

Aposlolica
fuisse
in

auctorila-

immunitates, quas habent,

faciel

conseroliii
:

ad

Albigenses
scrfbit,

occupatum
ita

partibus

eisdem,
caelero

Qrmiter
claves

conservari

el

oe

di

Tolosanis

ut ei

cum

ob

doclri/nam,

in

lerra

ista

Ecclesiae conlemnantur, servabit,

el a

tum ob rerum notitiam hoc negotium commissum

fuisse

sententias

excommunicationis

sau

videatur.

Vatione Italus

erat

ex

oppido

servari faciet, et
vel vitari faciet,

persuos. Excommunicatos
sii

vitabii,

de CoUemedio, factusque deinde

esl

archiepiscopus

al

in

sacris constitutionibus

con-

Botomagensis,
ini

ai

Cardinalis creatus ab Innocen-

tinelur:

iv,

//'/

scribunt Sammarthani fratres tom.i

:>S(>.

132
anniini

El

si

aliqui

in

excommunicalionem
ex

pei

Gallur

i'liiisiuin<r /Kif/.

contumaciler permanserint,
ad

lum

idem

Raimundus
Xlll.

mandatum

Ecclesiae

ipsos

Pacta

inter

Regem

et

comitem

Tolosanum.

sinnm matris Ecclesiae redire compellel, pamlo omnio bona sua mobilia el immobiliJ de salisfacianl tenehit ea, donec ad plenum excommunicalionis riocausa, pro qua fueruni
culo inmxlati
,

el

de d;uimis
praedictae
el
I

thitis

occasio

11

acta

//"'

edidil

Guilielmus
a

Catellus

in

Hi-

communicationis
suos
institulos,

faciel

omnes
ipsa

Baili?os
inslitulio-

Haretid
vestigandi,
itsque
I

in-

tfaria

comitum
tom.
\i

Tolosanorum Conciliorum
et

pag.

332,

qua
ut

instiluendos in

inseruit

Labbeus
heere-

ne

iurare.

ditii)

q
ita

omnia
si

supradicta

fidelitfi

mnitiS ex-

pag
...

\I5

ea

nos hoc loco

recudemus,

servabunt,
perti

quod,
pro

negligentes

in

hw
el

fe
w

purganda

intelligat

lector,

quanta s&ceritate

cum

fuerint,

eorumque fautoribus
s.

agendum

judicave:

culpabiles
Si

modo delicti omnium, exliterinl

[nstituel
in

punientur,

punianlur
Bailivos
aulliu

amis
i"
,!|

Ludovicus.
sanctae
gratia
el

^iini

autem hujusmodi
Trinilatis.

En

ne

bonorum.
sed

etiam

nomine
vicus

indivfduae

Ludoani-

Judaeos,

Calholicos

terra, el

lv '

Dei

Francorum
pariler
el

Rex.
fuluri

Noverinl
,
1

pesis suspicione nolatos, et tales prohil

sui.i sun i

i"

versi,

prajsentes
filius

'i

""

oum

adn admilti ad
vel

emendum

reditus redilus

civitalun civitatun
-

Rainiundus
Tolosani
,

diu
c!

in
\

Raimundi quondam comilis excommunicalione persislens

ulens
esse

villarum,
forte
talis
el

caslrorum, vel pedagiornm instilutus ment, ignoranter

expe
'"'' ll1
-

hri,

longo Lempoi

concha-

enm,
Calus
133

puniet,

dum

super

hoc

fueni

tumax mino

el

rebellis,

ad

cor

lamen
sancti

red
el

faciente,

ad
nostri

mandalum
Romani
(\r\ou-

Ecclesiae,

tlem
boni

promisi!

idem
cl

Raimun
praeseui

nnodl'et

jmi amici

\ngeli
et

diaconi

omn" nnia

mobilia

jura ecclesiarum

Cardinalis,
venil

aposlolicae
el

Sedis

humiliter

nimium absolutionem suam

legali,

clesiasticarum persi esiasticarum personarum aa plenum a r ciel restitui laciel ad

i

suis
illa

i |

0.

i^

petens,

graliam
et

el

misericordiam

Ecclesia?

et

quam

ipse,

el

sui

tenebunt;

videiicw,

nostram,

non

judicium

poslulando.
Ecclesiae
el

Promisit

ecdesiaB vel

aulem
et

dicto
.

legato

nomine
,

Romanae,
,

primum adventum
conslabii
juri vel

personae ecclesiasticae wi cruce-signatorurn,

spolialos.

teue

^,
^,
i

nobis

quod
de

Ecclesiae

nobis

el el

ha;re-

eos

De
vel

aliis

au

dibus
;nl

aostris

caetero

eri!

devotus,
el

usque
haere-

corara
.1

ordinariis,
1

coram

tuco
Proin

mortem
,

Qdeliter

adhaerebit,

quod
.

Sede
ipse

tolica

delegatis.

reticos

e1

eorum
terra
si
,

credentes

fautores
.

el

qnod
solvi

solvel

imposterum
gre

integre

decimas,

ceptalores

in

quam
tolis

ipse
vii

el

sui

tenenl

et

fac e1
el
;e

tenebnnl

mper
in

ibus

expugnabil
allis,

milites

alii

laici
-

mw, lis suis bonn a decimas noo habeanl

menl
et tenebunt,

non

parcens
nec

lioc

proxii
et

consanpurgat

nec^

el

guineis,
bil

amicis,

terram

tandem
el

et eos habere, sed ad

,disp' ecclesias juxta

ab

haereticis, ethaerelica

roeditale,

juvabil

ipsius

legati, --<-

vel

Ecclesiae

RomanaB mteg
, (

^
,,

etiam
tenebi
faciel faciel

purgare
s;
sine
el

el

deflfendere

lerram,
juslitiam

quam nos
debilam
el

.lur. tentur.

,|

BtrfS

promisil

quod

134 Pro damnis

ecc clesiis,
bilibus
vcl
vel
viris

vero

dlatis

'

m
i

mora

de haerelicis
suos

manifestis,
et

Qeri

ecclesiasticis
...
1

supe

per

Bailivos

virililer

polenter,

ve

destruclione

[nquiret etiam diligenter, et

niendis

inquiri^faciet
,

de inveet

aliarum
Qeri

rerum,
<\<\"'\

exceptis

pai iiiii. castrorum, Ve' inunoDu

**-

',.,,,
.,

(l

barelicis,

credentibus

fautoribus,

quibus

restitutioi

sicut

^
rin"
1

DIE ViGESIMA QUINTA AUGUSTI.

solvet decem millia marclianim argenA clum est,
'

3o5
Montisfortis
,

patrl

nostro,
eis,

comitibus occasione
oobis
et

et

adhas- Adctohi
J
-

tj

UU o< *

idoneis, et Qdelibus, assignanda bonis personis, vel Ecclesia Romana , ipse legatus eliget,

rentibus

hujusmodi
,

quod adhae,

serunt
lihus

Ecclesiae,

palri

nostro

comi,

rum
dent

quantilatem praidiclani de bonoram Bdelitep et proporlionaiiter , consilio

juxta
,

virodivi-

Monlisfortis,

adliEcrentihus

eis

non

quanlilatem
vcl
ipsi

damnorum,
vel

nec

pote,

gravabit, sed benigne tractabit idem Rairaundus eos lamquam amicos, ac si ei contrarii non
rui

runt' ipse

pro
,

damnis mobilium
villarum,

vet

enl

axceplis
et

baerelicis,
et

el

credenlibus

ip-

desiruclimie

domorum
superius,

sicut
illam

ex-

sorum
illud

Ecclesia
illis,

nos
ipsi

huniilitar

faciemus
,

pressum

est

ultra

summam
Cisterciensi

am-

idem de
et

qui

Haimundo

contra

plius conveniri.

nos,
abbatiaa

Bcclesiam

adhaeserunl, exceptis

illis,

qui

135
lia

||

Bolvel

duo milinde rediin

marcharum

argenti,

ut
et

emantur
fratrura

pcienda

tus pro refectione

abbatum

capitulo

generali.

Abbatise

Clarevallis

quingentas

mar-

refectione abbatum cims ad erncndos rediius pro qui conveniunt in feslo Nalivitatis et frairum
,

pacem Ecclesia?, et noslram non veniunt cum codem Raimundo. (38 Nos autem attendentes humilitatem ejus- finacomitu dem Raimundi ei sperantes quod in devotio- """ i ralre ""'"'" ne Ecrlesiae, et Qdelitate nostra perseverel fidea.l
,
.

uter,

voleutes

...

...

munio fun-

sibi

facere

gratiam,
io

uliam

suam,
et

Yipjiihs
:

abbaliaa

Grandis-silvae

mille

chas

abbatia
Candeli

Bellaj-pertica?

trecentas

marmarchas, eisdem

quam

nobis tradet,
nostris

trademus

uxorem nni de
Ecclesice,

fratribus

per dispensationem

abbatis
nasteria
illatis

ducentas marchas,
,

ad

dicta rao-

dimittemus

eidem

Raimundo
lerra
:

totura

episcopalum
Guidonia
L,vis
ii^

construenda

tam

pro

damnis
pro salute

Tolosanum,
ejusdem

excepta

Marescalli
post
et

in

rcbus mobililjus,

quam

anim
,

Marescallus tenebit a nobis

*, qnam morlem autem

suae.

Raimnndi
frairis
et

Tolosa

episcopatus Tol<>-

L
Kda
j" da
'

H
peounfo
nd cu<>/>-

136

Item sex millia

ad
.
,

mairliarum sol\H
,

<|iia>

sanu
,

eril

nostri, qui

hafyebil

Qliam

suam
ipsis

re tinebuntur
e) g

muniendum
|.;,

inforliandum
el

in

uxorem,
:

liliorum

susceptorum

ex

custodiendum castrum
nf)S
()| (l

Narbonense,
c(

alia ca-

stoditndn

T |,>-ia-,

nnstra

strurilale
inferius
:

si autem duobus fraler noster, quod absit, morcretur sine ftliis ex ipsa, Tolosa et episco-

d " ctl "

tttqut
dos

akn-

ipnehimus u
continetur,

usaue
el

ad

decennium,
visum
nieril

proul

patus

Tolosanus
nosiros
,

revertentur
fllia,

ad
alii

nos,
lilii.

*'t

haerelilia?
,

sicul

expedire

su-

des
vel
sis

et

vel

vel

Ei.mimien- pradicta
,,llM1

vero

viginti

millia

marcharum

solvct

haeredes

ipsius

Raimundi
:

nihil

juris
Qlia

in

ipfiliis

binc ad

quatuor

annos. Item

quatnor millia mar-

poterunt reclamare
fratre

etsi
,

ipsa

sine

charum
bus
magistris

deputabuntur

ab

ipso

Raimundo duosex

ex

nostro

moreretur

Toloso
,

similitcr,

et

ma<iistris

Tlirulo^in-,

duolius Dccrelislis,
et

e|iiscnp:iliis

Tnlo-.tnus ad
:

nos

et

lianrdes

no-

liberalium arlium,
.

duobus magistris
.

slros

revertenlur

ila

quod

orani

casu

conlinet

grammalicis

regentibus

Tolosae

quaa

divi-

gente,

ad

nos

<'i

liasredes

nostros

Tolosa,
et

modo. Singuli magistrorura Theodenim- hoc marLogiae habebunl singulis annis quuinquaginta annualim decenniura scilicel, chas osque ad
oterque magislrorum

episcopatus
terunl
filiae

Tolosanus revertentur,
jus

nulli
lilii,

poaut
ejus,

ilu

aliquod reclaraare,
ex
fralre

oisi
el

descendentes

nostro

Qlia

decrelorum habebunt

trigin-

sicul

est supradiclura.

decennium, singuli magita habebunl viginli marchas usque ad ariiiim stri hoc loco, iinnn lubet decennium. ulmrrrarc ritatem Tolosanam ex his legibus ortam esse, conmarchas

usqne ad

139

Item
,

dimittimus

nensem
scopalu

et

eidem Raimundo Agen- -"' de epiGaturcensem episcopatus

:

rtlin-

qui niln

ad

Albiensi
esl
*
,

dimitlimus

eidem

(irmatamque anno

ii>i~>

ab Tnnocentio TV sum-

quicquid de Tarn
civitas

de episcopalu
videlicel

Albiensi
parle de
ex

Raimundo citra Quvium

Gaillac
*
:
i

ex

ei el

uiim.
i

Galliai

mo

Hisloria habent Bulmus im pag. 494. Hinc miversitatis Parisiensis tom. nummum cuderunt Galli, cujus alterum latus
Pontifice,

ut

Albiensis
esi

remanebil

parte

noslra

,r</

7'.ir-

*>'.

quicquid

allra

Quvium illum

versus

Carcas-

,,

i:

alteBlancham reginam regni moderatrieem Hoc Jacobus ruiit Tolosam dpcentem exhibet. de Bte wi Francia metallica fol. -20 reprassentat
.

sonam in eode mepiscopatu Albiensi, 't nos babebimus ripam el aquam ex parle usque ad mcd.um fiumen, el idem Raimundus similiter haI

beal

ripam etaquam ad medium

,

Qumen

ex

parte

hoc

modo

sua

salvis

juribus
iis
.

et

haereditalibus
parte

aliorum
facianl

dummodo

de

qui ex

Raimundi,
ex
ooslra.

quod debebunt, el palum Calurcensem

do
excepta
qua3
civitate
aiiis,

similiter

Episco-

dimiltimus
Caturcensi
'

oidem
.

Raimunfeudis
.

ei

ei

haimii

in

eodem episcopatu
suaa
:

rex
et

Phisi

lippus avus noster lempore morlis

cius

di-

Raimundus
procreatis
SU83,
,

sine

Qliis

de
tola

legitimo
lerra

matrimoremanebil
in
ita

mi

decesserit,

flliffl

quam

habebit

frater

noster
ea
.

uxo-

rem
iniiii

el

haeredibus
al

susceptis

ab

quod
ple

dictus

Raimundus
jus,
quae
et'

verus

Dominus habeal
in

liberum
do

Dominium
ei,
salvis

supradicta

lerra,

dimitlilur

condiiionibus
.

supradiclis

tam

civilale

Tolosaa
alia

el

episco

paiu
rriiii.it;:

Tolosano, quara
,

de

terro

superius nofacere

ut

morte

pias
,

eleemosynas
supradicla
i

""'''"'"''""

l<e,lr "'"><s

ahSOu, l tionem
'

7'

,"
(

rr '-v ""-

m
j!

?
"l

ad pacta ftem, statim post suam assumel pro penilenlia crumanB Domini iegati contra Sarracenos, ultra mare infra biennium Ibidem per
:
,

possil

secundura

asum

el
:

consuetudines alio-

lum baronum
dimiltimus
ei,

regni

Pranciaa

omnia
Uco

salvo jure Ecclesia3

esl

rum
|40
(

virorum, sicul snperius

rj

expressum.
pertinentiis
pertinentiis

P"fH|iien m(ini
;

integre

conlinuum

moraturus.

H,

nde

virJdiToI

um

"' tc

m,

qui

adhseserunl

Bcclesiffi,

nobis,

vmm

de

Lasbordes

cum cum
13

sms
suis

alia R*gi,alia

^f^
Verftll

dimitli-

Augusti Tomus V.

3oo
AccruuK
1

DE
secundum
ordinationem
regis,
ct
el

S.

LUDOVICO REGE
innno
diruantur
Bupradicta.
143

dimillimus,
rise

l.ona-

muri,
el

et

[mnieantux

palris
,

nostri Ludovici

comilis

Mon

fc

m
d_i
et
.

oia

lisforlis
iia

episcopo Tolosano,
<juod

tamen

episcopus
,

de Luers, TolosHnus pro Vitilio

0.

Promisil

juravil
se
el

nobis!

prasfatus

Raimundus,
bona quod
e

Ormiiar
sine

ga,0
l

ridifolio

faciat

Raimundo
,

quod debebat
ejusflem

facere
faciat

servalurum
ingenio;
bus,
:

Qde,

fraude

'"

"

%
"^l

comili

Monlisfortis

el

filius

el

faciel

'""^

bona

quod debebat
dovico
vel
tis

facere
nostro.

bonae

memoriae
alia-

regi
a

Qde ah

Lu,

vasallis,
fac,et

Qdelibus suis
'""

palri

Donaliones
vel

noliis

paire

nostro,

comitibus

Montisfor-

l Tolosanos,
llhl1
'

tf"
alios

emjurareomaJ
,,,,

Ltr*Z
mJi"" '"
1

ct
el

homines terrm
juramei
lloram

factffi

non

tcncanlur,

nec
in

idem Raimundus
Rai-

''

addet

velsui ad eas leneantur

terra, quae ipsi

dabunl
dus
contra
lacto

operam
ea
:

efficacem,
el vel
si

mundo

dimiliitur.
faciet

Raimundus
Gdelitatem

De omnibus supradictis dictus nobis bomagium ligium et

,

"'"''^

quod idem H;
sunl

ipse'
,

n,',,,'

Qdu8

prasdicta,

aliquod
ejus
a

praedicloruni
absolati
et
,
I

secundum consuetudinem baronum regni Francise. Totam aliam lerram, quaa est citra Rhodanum in regno Francorum et omne jus, si quid ipsi Raimundo compelit, vel compe,

2
iL
Qofe

de
ipse
el

voluntate
eos

nunc
gio,

absolvil
alia

fidelitale,

homma.
ip$j

omni
ei
,

obligatione,

quibus

centur

et
,

adhaerebunl
nisi

Ecclesiaj,

ei

lere

posset
el

in

ea,

precise
nostris
in

et in

absolute

quilavil

nonira ipsum

infra

quadraginla

dies, posu
vel
juri

nobis,

haeredibus
quae
jn>,

perpetuura
ullra

Ter

quam
steierit

fueril

monitus,
Ecclesia
et

hoc

eraendaverit,
iis,

ram
niim,
pelil,

autem,
ei

csi
si

imperio
ipsi

omne

quod
posset
legato

RhodaRairoundo comea,
precise
el

coram

de

quae

ad
tii

siam pertinent,
ad
l

jure coram Rege de

vel

competere
quilavil dicto

in

Regera
ii

perlinent.
tola

absolule

nomine -Ecclesis
qui
fayditi

in

Et
in

terra

ipsa

quae
,

dimitlitur
eril

ei,

mRju-

perpetuum.
141
txsuies causa

cidel
,

commissura

Regis

el

idem

mJ

Item
et
eis,

omnes
illa

indigenae,

fuerunt
slr0
(

de lerra
vel

pro Ecclesia, pro

Montisfortis
,

patre no-

mundus in eo statu, in quo nunc est, gem, ei quoad excommunicationem,

alia
,

quoadReet omnia
pa-

Eccicsiavel

comiunus
propria
nisi

el

adheerenti-

quee

fuerunl
iu
in

stalutn

rmitrn
vel

ipNum, H
postea.

"""" ""''
""".''',,

"""
.

bus
dera

voluntate recesserunl ab eahaerelici

ra

iivni
iiii-

suum
etiam

concilio generali

vm>-

terra,

inveniantur

ab

Ecclesia

juramento

ipsorum,
,

quod juvabMl
,

,i,

condemnaii,
slinum,

integre

resliluantur

statura
,

pn-

Ecclesiam
res,
alios
,

contra

haareticos

credentes
, 1 1

fauto-

idest
icriptf

pro-

quoad haeredilates, el possessiones propatre picr illa, si qua ex causa donationis a

nostro,
forlis

el

receptatores

eorum
baaresis,
,

conlra

omnes

qui

occasione

vel

contemplus aexisterenl
in

vel

nobis,
Si

vel

comitibus

Montis
qui

communicalionis
Lerra
,

Ecclesiae

conlrarii
el in

hamierunt.
in

vero
,

aliqui

hominum,
Ecclesi,
,

quae
,

dimitlitur

eis,

terris

aliis

sd
61

remanebunl
do,
noluerinl

lerra

quae

dimiltitur

Raimunel
,

pradictis
eis

el

Regem

juvabuni contra
ad
;

omnes,

redire

ad

mandatum
vivam
si

facienl

vivam

guerram donec
el

mandalam

nostrum,
idem

specialiter

comes
vel
et

Fuxensis
treugas,
lerrae

et

alii

Ecclesiae

revertanlur,

Regis
de

renovabuntm
&d

pacem
su

Raimundus cum ipsis

el

faciet eis
faciet,

guerram, nec
sine assen-

anieni

Ecclesiae

nostro,

pabuntur,
clis
rostis

eidem remanebunl lamen prius omnibus

muris,
et
el

eorum occuRaimundo, des,

praedicta juramenm quinquennium ad mandatum Re aulem orania su|.radin.-. 145 rt n,r, el Ecclesiae, el nobis pleni.i> n Lradel

quinquenaio

,.

inm^'<'!;

meini>
el

munilionibus
nisi

et

fortaliliis,

fossatis *,

vel

pro secuea relinere

el

pro securitate Ecclesia3, serventur, in manibus nostris castrum Narl stra,

ao-

[niok

nse.

rilale

Ecclesiae,

noslra voluerimus
po>,t

quod

usijue

ad

ilrcenniiini et

anpii.silioncm,

lunr

mus
[tem
.

el

tenebimus usque inforUabimus,

tradel

ad
si

decennium,
fueril

nnB
expedire.
i

visum
eapui

cum
,.

redilibus

proventiln^

ipsorum

castronnn

nobis

pro

securilale

Ecclesiae,
>."

retinebimus ipsa.

oostra

manibus
de

nosiris

ra^in

mwriTolosop
triginta

idem Raimundus faciet dirui muros Tolosae omnino, el fossata impleri juxcivitalis [,\ mandatum, voluntalem el ordinalionrm li-ja
142

tlem

Btram

Monte-acuto,

Penam
'

de
',
'

A^m-i

castrorum

tl

|,,.

||,ontur

fundilus,
et

el

replebuntur

fos-

Bupeperusii, P castrum de Ver d decennium tenebimus ea,

caslrum

L,

de Cordis Villo Muri

ita

caiinuji*>

^
.

"P*'**

quod pnmi
P
'i
'

;ii;i

tringinta
:

villarum,
videhcet

castrorum per ipsum

,

,,,,1,,,,,
i

Raimundum
siionovo p 0(jj U1
.

&viguonet

de

la

de Cade Fano Jovis Besseda de Avinioneto *

,

dodm queannis solvet idem Raimundus miHe custodia?, quolibol anno pensis
las

^
-^

libras

Turonenses,

n
lenere

:omputaiis

in

PuyLaurenl
aabaieinB

p^ebia
,i.ni

SanctO Paulo, de de Gaillaco de Monde Verdueno *, te-acuio \ de Podio-celsis * de Montede tastro-Sarraceno, de Moyssaco *
Laurentii
*,

de

millibus
annis,
'"
l

marcharum
voluerimus
custodiri
'

supradiclis
laciemus
expensis

yauro.de Rabastenliis

si

iis
iii

Nos tamen
e

potenmus
caslrum

Si

placueril

fc*

<?

Hoissai

Alliiiuo

de
*

Monte-acuto

de
*
,

Agenno

*
,

de
dictis dictis
,

bis,
vi.irii videUcet

diruere

casu* quatuor^ castra

i vauri, Ver unun , e. praedicla sunu

de

p
,; ''
lri

Monlaubaii

rinul

condomio*, de Saverduno
anolio
Villa
,

de AUa-Ripa, de
Alla-villar
,

Condom
Cbasseneuil
i.

de
de

Pugeolis,
Layrac,
legali,
et

de

de
ad

no\ uovi,
,

de

Vi ViUo

muro,

Pelrutii,

de quinque

aliis

voluniaiem ipsius
gjne

nec poterunl remdificari

etnostra, nec alibifienl
inforlialas
si

pter boc non diminuetur Turonem quingenlarum librarum ei

ei

u
(|

^
|1(1
,

^^
do A
,,

.
,;
'

muni-

voluntate Ecclesiae,
rortiae
*.

provenlus

"""

novae

Villas

poterit
terra
,

facere

idem

tamen non Raimundus,

ei
:

bene
in villa-

mimi

castrorum; percipiuntur, erunt percipiur

ei

""""'

Raimi

pJ

^
.

casiro-

voluerit, aliqua

quae
vel
est,

dimillilur

si

vero

rum
'l-

castrorum,
essent

quae

debent dirui,
*
,

ut

di-

lorum

suornm et nollenl diruerentur, idem Raimundus faciet eis q, 10 j nec pacem vel treugas sine a mv.imi guerram sensu Ecciesiae, el nostro cum eis faciet, donec ctum
,
i

hominum

'

decennium autem resiiiuemus

,,.
el

'

ll, l;
;

'''^,',,,,,

Corduam

dicto

undo i {a,nl

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

vis

3o 7

ronditionibus

Mi|.r.i.liciis,
el
'

el

Bi

prasdicta

onmia
Kn-

quantum ad
penne
in

Eccleaiam,

nos fuerinl

observata,

penam

autera de Albigewo

tradei nobis infra

proximaa cum aliis castris detinenlendas Auguati a nobis nsque ad deconnium. dam non poterit habere usque si vere illam
147
ai l

quo eunt, Auctom breviter accipe; qnia oarii in eo designando hal- J s. luevnati sunt. Aclum Parisiis, inguit, anne Domi- w>moh s, " fpfr " rf " ni uccxxvin mense
-

150

Innum tamen,

kmc peracta

Aprilis,

regni

vcro

nostri

lerminum

illum,
fleri

tunc obsideri

faclet,

e1

\i-

ttiudcastn
itgi

?an
beat, q
i

gaewam
nec
tenel

tamdin,
nec
tenebit,

quousque

eam

ha-

anno terlio. Ejj tertU) regni anno, qui tantum vnchoatns cst mcnsr Xocembri anni /228, clarum fit, annum I22S hie rignari more Gallu tunc usita,to, qui annum a Paschate exordiebantur,

pacem,
aam,
vel

treugam cum ipso hciet; donec ipsain babeat,

hoc
retardetur
a

atque errasse

eum aliis post Bernardum

Guu-

donis,

quem
fuil

non

tamen

propter

percesl

ad annum
ciliatns

Odericum Raynaldum, dum (228 num. 35 kme scripsii : Reconcitat,

griuaiione
:

tronamarina, de

qua

superius

or-

Raymundas...
fine

in

die

parasceves

asque ad annum si el dinatum Kalendas Augusti tradideril ipsaa

ctam

integrnm post
nobis
in

sancta
xati

in

prmcedentis

anni
rero

prmdi-

Mccxxvin,
ab

inchoante
incaraaii

Domini praetaanno Domini

diviai

Penom

de

Albigesio,

eril

condilione

mccxxviii,

enim

Verbi

die

jnpradictornm

ca8trorum,

scilicel

quod

redde-

miis ei, quando reddemus alio castra:si veropost anmmi pnedirtum i|is;uu lVu;uu d. \IIilm--io nmi assignare, ex lunc eam tradet Templapoterit
rifs

annos auspicatur anctor. Neque id tolum emneitm ex anhis regni, s?<i etiam aliunde manifestum
,...,. ,

llin

rn/nl

ul

,,,

rj s

rr

\lherieo

dixi-

mus,

CardinaHt
in

S.

Ingeli
tit

anno

lantum

(228
fieri

ve\

Hospitalariis,

aive aliis

religiosis

in

elee-

Romo

Galliam

revtrsus,

quomodo

mosynam
mii
se

perpetao,
ex
%

salvis bsareditatibus

eorum,
ad

potuerwnt

tenent

parte

nosira,

possidendam
:

voluntatem
diiione,

lojiati,
i|>si

(jnoil

b nec de ea

facianl

el Ecclesisa Romanae taliconnon alienent ipsam de mann sua, guerram diclo Raimundo, nisi

tres ad paeem congressus, Basegimnimirum, Ueldis, et ParUiit ante mensem \prilem ejusdem anni? Quomodo oongressui Ucl-

densi interesse potuii dictus legatus ante

/225,
cta

aut

certi

circa

ejus

initium

annum cum pa~

de mandato Bcclesise.

148 Bt,
remptaru;

si

non poterunt
sine

aliqui

religiosi

inve-

niri

qui

velinl

eam babere,
el

diruatur omnino,
Bcclesiaa

mense Tanuario sinl su/naia? Hic annus elarior est et certior, quam ut pluriims probari debeat. Error autem natut
Meldensia
igitw
i

Eoipita-

nec possit reaedificari

voluntate

Ro-

////

loco

Guilielmi
/-'>

<l<-

Podio male
iO his

intellecto,

niana
aec
vel

1
,

et

aostra,

ipsius
i\r

Raimundi.
vel

Ilem donobis,
aliis

quem num,
clare liunc
bis
fine
:

exposuimus,

quamvis alioquin
utens icrin

Bldum, aul
iiTueniluni.

diclam

Pennm
,

Alhigesio
,

iradai

aniiiiiii

dcsitjncl ai;>.

Templariis
,

?el

Hospitalariis
esi
:

re-

Post
arini
,

p.ic.em
(

autem

Parisiis

celebralam
diebus

ford'.

de-

lenebimus prop'.er hoc obligatam Penam de Agenesio et castrum Narbonense. Et si etiam infra duennium * ilet
ligiosis

sicut

dictum

utique

Gallici

paucis

ante

Pascha)
se
Julii,

in sequeuli

per

magislrnm
leguli
,

anno Domini mccxxix menPetrum de Collemedio,

fuit

Penam
riis,

de

Albigesio

Templariis,
ut

vel

Hospilalaesl
:

gerenlcm
Toloaana,
Ittu/uc

vices

reconciliata

civilas

vel

aliis

religiosis,

dictum

lanto

comiie

nondum
cst,

revcrso

de

Prancia.

tempore posi
liimns,
aata,
Ei
sel
si

si

voluerimus,

decennium sumptibus ooslris leneduo costra praraoraiilla

tempore
disluleril

dubium non
comitis,

i/uin liifc pacta,

recon-

ciliatio

secutumgut
(229,

Tolosm ooncilium,
si

quanto
posl

tradere

Penara.

deci uuiiiiu

acquisita,

Pena de Albigesio non estamdiu post lempus memoratum teneilla a

peractasim anno Dontini Januario exordiamur

annuma mense

bimus post decennium

essal

duo
i

castra,

quousque

ipsa

restitula,

el

essel

oatA, sicul superius esl

axpressum,
c
1

U
''''

( .t

El

nos

absolvimus,
ToIosajios,

quantum ad nos perel

XIV.

Comes Tolosanus
:

Ecclesiae

cum

suis
:

tinet,
''
1

ci\cs
'i"

alios

hominos
b

ter-

reconciliatus
lcges

comitis Fuxiensis submissio

haeresis
,

;im
el

iDS
aliis

Raimundo
comitibus
et
\'l

dimittimua,
factis

jurar

fian*

mento,
pairi

obligationibus

aobis,
vel

ad exstirpationem

ct

pro f

el

nostro,
eis,
;i

et

Uontisfortis,

aliis

libertate Ecclesiae pcr S. Ludovicum latae.

pro
v el
allls

poena,
nostro,
,

incursibus,

quibus

nobis,
vel
,

patri

episcopo
ilibus
in

Tolosano,
Montisforlis

praelalis

vel
si

se

obligaverant,

umquam

dominium
:

ipsius

KJonditionibus
comes communicationi*
Sll r

supradietis

Baimundi vel patris ejus reverterentur salvis in omniims el per omnin eondilionibus supradictis.

Tolosanus

cum
vinculo

suis

utrimque firmatis, Raimuruiut ritu solemni ex- comesTol

atque
i-cclc-

tolutus,

^ 1 autem
sentem
tt

prmdicta

omnia
nostri

rata

maneant,
et

proe-

rcconciliatus fuit ipso die Veneris

kebdomadm

J"JJJ*J^

paginam

sigilli

auctoritate

Regu
mcc-

sanctm.

De quo
laurentii
ut
in

ita

smpe laudatus Guilielmusde

89
:

uunis
'

charactere
Aciiiiu

tnferius
Parisiis

annotato

fecimus

Podio
Parisiis,

cap

''"" IIUI11111

anno
vero

Domini
oostri

praasentia

Etegis

Deinde profecti sunt deberenl omnia

calcem
dictis
*
,

xx vui,
'".
,,;i

mense

Aprilis,
in

regni

anno
uomiSi-

consnmmari,
ei
sigillaiis,
el

omnibusque
reconcilialus
qui

ad
fuil

i.

daetii

astantibus
supposiia

palatio*nostro,
el

quoram

sunt,

signa

Dapifero

aullo.

rasceves,
' s

mm
el

snum
111111

Roberti

buticularii,

signum

Barlholomiei

sententia

innodati

comea in die Paeo eranl excommunicalioEratqae pietas (seu res

rirum
tol

camerarii,

M,, lm

m,,,,,,,

constabularii.

Da-

conmiseratione
qni
'"""
slitisse,

digna)

lantura
p<

videre,
r.

rocante
'"

" '" s

m
oo ct

WM

Hactenus paexplicit. quibus hmrere diulius nolui explicandis ca8tria ibidem memoratis : nam omma '" Occitania lector faoile intelliget, licet
cancellaria,
'''
(

tempore,

nalionibus
*

duci

nudum

...

camisia
Branl

et

braccjs,

el

Indusio

nudis
,lo
,

pjdibus ad

altare.

praasentes

ad hxc
legai

Romauaj
noster
in

Ecdesiai
rei

Cardinales,
el

onus
in

";

'V""

di/ftculter

invenvri
ei

pottint,

quod
I
.

l|s

no

Francias,

alius

qumdam luxatm

sint,

""""" niularm,,,

fortasse
/

qumdam

^ngliaa
/,

episcopus
.

Portuensis.

rorro

comes Raise

irl

,nnino ,,nr

W >i

/s

hoc

modo

Ecclesim restitutus,

utlro

obtuHl

3o8
obtulit
j

DK
srrruinJiim

S.

LUDOVICO REGE
doet

m turrr

l.upura- l>arisns,

ipso

faclo

ex lunc
et

in

eo

pmcipua pactorum ra\ ita essent exsecutioni manduta, ui memoratus auctor habel cap. iO.
Docenl
id

qnoad
fuit,

dob
ila

regnum Jin
pr0

nomrnm" nosiiD,,,

onmimo, lo

ent
lUDf

qnn.l
el

nullo

rtttim

Itllrrtr Hrt/ts upiitl

Itce

Cnlrllum
in

ptu/.

habiatnr

litum,
rere

338; tcrum rutn

Cisterciensibus
/unt/ti
:

a/>utl
.

Cnlrllum
rusilrm
S,

itomtnt-

bus iihsnliim mutili.hr sinl

r.r

Annulilnis

P CT

Manrici
rtc.

tom.

pag.

852 subve*

~
154

conlra

Nosel noslri racere poJ! eum, et occupare tL'

ei.

'''

P ace

r,

dimisimus
"'" dcm
,-,,,,

\ddit

m ^"

,,

**
"'
,,

'"-

""

EcdeSUB
Ludovicus
Noveril
filius

s ,i,

srrurihitr,,,

"C
,,,.
c
:

152 cuftodisndum
,r
,

universitas

statuta,

sira

qnod

Raymundus,

Raymundi
in

quonno-

factaque Porro Guilielmus

Parisins

II II,

:ll,,

dt

dam
slra
el

comitis Tolos;mi

remansit

Podio

prisione

obtidibut Regi
tiradit,

fert,

quid demde Tolosm peractum

celebratam
in

"p-

io
,',.

Pansns apud
propria
securitate,

Lnparam ad
et

petitionem

carcorc

de

ipsius

voluntale pro
nostra,

suam, pleniori Ec-

m^ml,
quenti

Poii

flne

anni

anno

idem Raymundus Qiiam suamin poiestatc nostra apud Carcassonam ounciis nostris tradiderit, et decem caslra, videlicel castrum Narbonense, Pennftm io
clesiaa

donec

mrfgislrum
vices legati,

Domini mccxxix mense Petrnm de Collomedio

fuii

m*
',".,''"'

nU'"'
)

rrconriiiaia ci\iias

Tui,

snn
'

mile

nondum
propria

reverso

de
in

Francia,
prisione

qni

'

j,"

iuntate
sius,
et

remansit

Regi
el

iii

151

Agen
ciis

Rupem

etc.
ita

nostris

assignaverit,

quod

cum

nunBliam suam, el
similiicr
esi,

donec
tradita

muri
in

Tolosee

corruissent,
fueral

vlll,

proul
filia

pace

ordinatui

dicta
et

castra,

sicul et

preemisrum

tradiderit,

esset

ejus

de hoc nobis,
Cardinali,

Romano

sancti

Angeli diaconsli-

bens,
diixit
viaa in

Regiis

nunciis
,

Joanna, aovem annoshi. Carcasson, quam postai

Regis
,

cono
terit,

aposlolicae

Sedis
iibere

legato

Alphon.Mis

Irater

comes

Picl*

idem
de
llugo

Raymundns
Guido
novo,
Rois,

revertetnr.

autem

reverlente,
Castro

de

Cavellione,

Eo Ray-

uxorem domino Rege

quffl

Faclus ergo
in

miles idera

comei
im-

festo

Pentecosies, mo\

mundus
lilms,

Berlrandus
Hugolinns
Isanus,

de
de

MonPonte,

pletis,

pacta

fuerant,
post

ad

propria
dies

esl

kse

de

versus,

quera

non

multos
pro

legalns

Ernaldus de
dus

Calquino, Pontius Ortolanus, Ernan-

quitur, pramissis

ad

terras

diruendis

castrn

de
nus

Burranus, Miromontc
Garini,

Raymundns Raymundus
de de

de

Dernardus Ponte, Ilispa,

crnce signatis cum

turi eranl
<pie

indulgentia
nisi

infinitis,

qui ven-

cum armis
ibidem
cui

pax intervenisset. Idem

posl
Bestalem cond

Berlrandns
,

Ganingucs

Petrus

legatus

Tolosas

de
de
ro,

Cociano
Villa

Petrus
,

nova

Petms

Monlibus, de Tolosa

Raymundus,
ct
lilius

filius

senescalli

Bernardus Moranensi, Hugonis de Alfaiad

lium

celebravit,
,

interfuerunl

Narbonenas,
,

Burdigalensis
episcopi

Auxilanensis
,

nrchiepiscopi

ei

mnlti

ct

alii

praelali.
alii

[tem

adfueronl

Hugonis
Ecclesi,

Joannis, qui
et

majorem
re-

securitatem
obsides

noslram
Nos,
in

remanserant
hostagio
conslisit

comes Tolosanus, niensem, barones

consules
alius

ct
et

comites

prater

inI

seneschallus

Carcassona),

cum eodem penes

donec
nobis
,

Tolosani
,

duo,

unus

de
in

cnilate,
loiius

fil

manebunt
terii,

et

eidcm lcgato
dirulum
.

de burgo
ceteri
fecil

qui statuta

pacis
,

nni-

quod
ad

meosura
\'x

que
.pi.nl

de miins Tolosanis quingentas taysias * . . .

quae
circuit

us

versitatis

animam
illud

jnravemnl
lota

el

tam
et

oomi
fecernnt,
in

in

parte

illa vi-

quam
et

approbaverunt
lerra.

pedum

delicet,
a.l

easlrum

Narbonense.
fossata.

Ita

idem

postea

Statata

hot

ipsum
sinl

castrum
el

liber pareat accessus,

et

concilla
Ecclesiee
,

pro

exslirpatione

hmresis,
facta,
a

etlibertatt

repleta

ibidem ad plenum
de

Quod cum
(ct)
dicto

mense
\\

Novembri

'" /

1
''

"I""

faclum
legato
tur.

fuerit,
conslilerit,

hoc

nobis,
libere

Labbeum tom.
vero

Conciliorum

col.

ffl

iidem

obsides

reverten-

ln

cujus

rei

tesiimoninm

sigillum

nostrum

Tolosm a legato contra suspectos Guilielmvmtt invenies bremler apud citatum

dt

hm*

praesentilms

duximus apponendum. Actum Parisius anno Domini mccxxviii mense Aprilis. Eodem oidelicei tempore, quo pacis conditiones
litteris

podio enarrata.
155 juratis a comite Tolosano] ut recip pacis conditionibus, supererat, ditis corm hmreticis occupata, ac rentur loca ab partetutum xiensis domaretur , ne qua in Ih.v. Ut hoc faCUMP h,r,rhr,s rrrr/ih,r lum
.

ejusque

ftUtti

implerentur certius. Ex his porro intelligimus comitem ipsum ohsflrm fuissr ; nrt/ur n liherum futsut sr

firmatm sunt,

/'"

suni adjectm,

illm

ptt*
F

post

Parisns,

assumptam hanc cond,itionem discedere priusquam filia ipsius ct castra Ite.

sct perficere,

comiti

Tolosano donavu

'

gis nuntiis essent tradita.

fjus

homa-

153 Addii ibidem laudatus CaUllus, servari intabulario Carcassoncnsi litleras Haimundi comitis,

giwrn Rex ml> condilionr

qum comiti Fuxiensi jam erepta erant Na donec ille Hegi esset recondliatus. maao cap. 10 hoc Guitielmus de Podio olim p quod comes Fuxi, qui adjicio
-i ,

'"'""*"

^
i

quibus declarai

iginti

cives Tolosanos a

patre

Ipsins

Regis

pacem
guerra,
quaa

exquisie rat

si

donec memorata pars muroriim Tolosanorum dejecta esset, fossmque impletm ; eosque obsides jwrasse, se, simul ac Tolosam reversi essent, cwraturos ut reliqua pars murorum dejiceretur, fossmque implerentwr Quod jam foctum est, inquit pag 529 Albericus.
latos fuisse Regi obsides,

no
ficio

suo

comite

Tolosano,
in

nec

invene

lebat,

remansit
pacis

tradente
11

^ ^
^
lllll

^"
*

|l;i

lerram,

"i"

" N i"'
l|li;l

Barraa

fuerat

acquisila,
tenuit,
et

comiti posuit
' l

Tos
ibi
;

quidem comes
donec
processu

J
i

temporis,^

H v|,| "
(
i

""
',',',,,,,.
i

^
iniii''

antem,
iii

inquit, praedictus Raimundus dicta omnia nos, ei iscciesiam quantum ad Nos, et Ecclesiam non servaret, aliquo contraveniret, Nos ipsum ex lunc w\

ra,

reddendam eam el
156

ei in

quanuonnior"
vita

"

sua

tenuit n '"

Brevi tempore

tubsidio

^^ y

n)0 j
-

nnorUjn orurn Toto

ni(

-"" tnb

9n$

0>
.

de
,,

voluntate
init,

sua iu eo statu reponimus in uara uomagiuiu antequam homagiura reciperemus ipsius,

,

comitemgw jectos fuisse Albigenses, y- ** adpacmcoactum, adpacemcoactum, mteUegiitvu*

mm

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
1

309
ivcron
.

barin
i

ad hunt
n
j

amwa
tate
tle

pag

530
sunl

Dehinc,

mviri

tem
'\

invenissel
eoepissel
:

"

g|

:r

profecti

exercitus
el

cruce

ul

adversum se in campestri praalio, esl quod Tolosam, el episcopaii>i

s.

Ulxtul')""
nlnri;

,rf""'

cfinin"

ri

SLaiorum *Jj tcg H

,s 'lii l|li;
j

n " ll,:l
bellalorea
nostris

Albigenses,

omnes
el
licel

lum Tolosanum
nulli

in

vila

concessum lanlum,
nullusque
ibi

Tholoza,

recepto

episcopei

possel
haeres
,

hsaredi
vel
Qliffi

suo
susb

relinquere,

Palcone,

adjuncli
el

sunt,
el

eju

pllum
filia,

possel
ct

jus

icullates,

assultus,

gravamina

reclamare,

nisi

soli

-\

ipsa

fratre

ejussuffi-

.,.

5U8 tinuerunl

ante

caslrum
eral

de

Tabara
est.

lota

dem
cerel

Regis tantummoilo descendentes.

itm

*
n

lem
ndens

oeo
se

dante
qui

recuperala

comes

ad

ue
|.

puexensis,

fortissimus

advi

mare.
mille
aliara

pcenam, eum esse qninquennio uhra [tem quod se ad solvendum viginli septem
[tem quod lotam Tolosanum versus
oltra

11IS

non
paci

posse

eva.dere

manus Tholatibula

marcas argenti obligavit.

lerram ullra episcopatum
infra

ozan orum,
ip9fl

qui

sciebant

omnia
.

ejus,

el

landem

consensil
se

el

ad

consilium

Orientem,
vii,
et

Elhodanum
dimisit.

't

Regi
de

quita-

Quin imo se principnm misericordia Regis commisit, ui discimus suaqw pace cum comite Furr chatta S.Ludovici de Col( ;,-, quam edidil Hartenius tom,
calholicorum
habuit.

Ecclesiae

Taceoque

csleris,
si

qnorum
factum

se

supposuil

gravitatibus,

quibus,

ca-

ptns esset, multatus plurimum videretur, ut, quod

est,

seu
I

fuit,

factum

credalur
ille,
el

non
oisa

per
Tantx
est

hctionis amplissimm,

col.

1232,

cujus koc

est

exor dium
(acimus,
Puxensis,
rje

quod

gralia cic. Ludovicus Dei cum Rogerius Bernardi

liahito

Notum

hominem, se per Deum. Ita sane momenti kasc pax non

Gallis,
<ii

recte

immerito

tractatu

cum

dilectis

comes noslris ma-

ejus

memoriam conservare

coluerint

Collemedio, el Matthffio do Malliaco, gi 8lr0 suos, el sua, el suorum, el *e supposnissel

,

cuso numismate, cujuspars una exhibei Blanches //"/" "' quod illa esset regni moderatrix : nlie, '

,,;,.

tenel
Qonffi

el

habel

nunc,

et

tenuil

ipse el

pater

pacem ipsam repressenlat hoc apud Jacobum de Bie fol. "20 :

ni/n latus

modo

s|ll

miscrationi noslrae,

secundum tenohoc
confeclarum,

,.,.,

litterarum
se

suarum

super

el

jurassel

mandatum nostrum super boc per

:

niiiiiii

servalurum

nos etc

n<

dt comitis sub

jectione

157

Quos

autem
hic

leges

S. Ludovicus
:

comiti
sufficiet

Uogerio
comiJi
I

dederit,

mox
de

subjungitur
:

mpendio
i

Pradere

Nos,

inquit,

misese,
et
ei

ricordiam
aais
i

talem

consilio
prffisens
in

nostro
,

pro

Rejtdufff
ei

fecimus

ad

videlicel

quod

perpeluum pro heheredibus suis dedimus e annualim, libras Turonenses rediiagio mille
. . .

el 6it,

jpse
el

propter tenelur

hoi

homagium
heredibus

ligium
nostris,

nobis
el

fe-

facere

here

des ejus similiter.

Mun.T.
1

Deinde comes tradere debebai

niei

<iuu

castra,
'.

scilicet

Montem Garnerii

Lor159

LonlM

aatum
pedire

qua Rex

tibi

rttinere poterat quamdiu exvidebatur, sed << vellei reddere,

eo
statu,

Chaixius
<^<<<'
t

temere

pan (04 aliquid dubitationis dejure per Regem kacoccasione

rei

rt/r^
Ju&*nu
^,,,,^-,^,,,,

reddere debebai <

dideral
nniin.
:

castrum

etiam

eodem modo quinquennio annuatim comiti concedii Ludovicos quingentas libras Vuronenses. Prasterea non
sed
licebat
.

quo comes tra~ Puxi ad qui/nquenrestituendum, eoque

in

acquisito
scopos,

oerum <<
de
<</<<

conciliaque
/>>>"

fateatur Pontifices, epvfustitiam agnovisse, non

exislimo

kis

Adiudicaverai

concilium

Chaixio fuisse cognita Lateranense ro\Ionlis-fortis

:

mitatum Tolosanum Simoni

comiti,

comiti

munitiones
nec

novas

trigere,
Ecclesiai

nec
\>el

veteres
liegis

restaurare,
recipen

inimicos

Votantur autem keec acta apud Melodunum anno Domini mi.cwix mense septcmiiif snnr eondiliones multo mitiores sunt, bri quam ques comili Tolosano imposita Porro eodem
ad Regis misericordiam confugit Atlo Ernaudus de castro Verdunensi, quod Ludovico traditum eral ParisiensU supra tractatus ci
tempore

< /'"''' ,s /"'" exauctorato Raimundo seniore Vontis-fortis comes, </> imalricus successeral >'<,, fura sua per se defendere non posset Ludovicum pOr /rrlu nrnini. rn ininsliilil 1

,rr,n

Ludovici,

'<

scribit

scspe
:

laudatus Guir
ei

Uelmus
t

de

Podio
tom.
sic
i

cap

34

quod
litleris

ipsum
a

declaravit

eodem mense
habent

iprili

tfor-

enio

editis

1225,
forlis
,,!,,.

</"
etc

Collectionis amplissima col Imalricus comes Montis :

veslra,
clarffl

annos iingulos concessit per chartam apud Martenium oifatum cot (234; similiter Guidoni de Gornaio, ab ilbigensibus excmcato, pensionem annuam assignavh col. (230, </<' liberalitatis Regia
memarati;
kuic

qumquaginta

libras

>

Noveril

universilas

noa

ad

absolute

quittavimus

memoriffl

rjomino

nostro

ueredibus ejus

Ludovico Francorum regi illustri, perpetuum, quidquid nobis in

vel

juris

competebat, Tholosano,

competere
de
Albigesio

poteral

in

coel

tounera
168

breviter

hic

putax

ifutniiaiitfa

mitatu
><>>>

vicecomitalu
'

Biterrensi,
:

pmodver
Pwiano

Seque pmlcrmittcnda videntur, tiehnut </< Padio Laurentii prudenter observai

</

tota conquesta
in

P^tentes
nos,
irel

.*

quod
,,,!,..

rebus smpediclis nihil

de
pace,

|uns

he-

impositum, pacemque cum Volosano comite factam, agnasccns singularem

/iiirm

bello

Qostri

celero

etiam
cus

pro

llr

>.

protegentis
:

regnum
primis
prolixa

S. Ludovici, in

his pro-

Rex Prancorum
nostri

poterimus reclamare, nec quam dominus noster Ludovi doillustris fllius supradicti
recil

rideniiam
nuspiciia
'"'

[n

enim,

vnquit,

ipsius regni

mini
Nr
,

regis
sil

cum
nobis

R.

comite
alns

T
de hoc

de

Lam

guerra

ipsius

comitis,

facturus
ipse
n.

in

poslerum cum

terra,

Deus ejus pueritiam

honoravit, quod de

pluel

Q ec
lur
,.,

dominus
nisi

Rex
ipse

propter

tene-

nllllN

condiUonibua
,

in

pradicta
se
si

pace contentis
sufiiceret

aUqno,

prffidiclam

q'^oneni
flfl

ntlentis
1(1

onaqusque per
pretium
.

sola

quasi

Rdele serviUum nostrum

liberoUtate
sua

JM

'

rcdemptioni8

Rex eumdem comi-

nobis

velii

aliquid elargin. tta

[malrir

DE
Aui roRi
J

S.

LUDOVICO REGE

pae ,, i, ,,.</ piiius Raimnndi

tractatu

iicUn
,

^^
, to

une opponente s C
,

munim
,(
'

'""""'
**6ai

,,,

y ,/ v r

/,,,.,,,.,,.,

,,.

silu

'-,,, quod er p hnsnilu. ..

,.,.,;,;.'"'""
I

--"n,

''
,

N|||;i S, Il88
.

,,,/
hnl

"I

la

,,

,/.

,.

';''

i-

>,..,!,

perpetuum,

s,

pro/ef/j

,//

/la/nnssci

[ddit chair
/

sides

"' M "' ,uri mwr

,,,;''

"7, <">
",/,,'

sti,

;"';'7

**

r>,"s ,7 / rtiimim prwter urbem ilbientm ,,, ,,.,;.;;.

,

-'

'"-'

,,,

>W

,,,,

,'

'

-i..n,i,
i

,.,

.f.di

,,

qui-

''

ii

;,"',,

. ' ,

'"'""~"""

dispni.
,

",;;;;;;""
,l

""";

>,.,., Mlm

Gasfrensem.
160
dia

(l

roaiedictioni

proxima

m,,.
;

nova dircortemina

*. v
,
poetor
,

,,

./

kunc
,.,

n,;:::;

"!;;;.,.r

asr?!
^
, i
,

"'" " ::

prai

awonenw,
"'"'''"'
'

,/,

B c
,i.,
, ,

<'"

,/

eom,

,
.,

,//,
,

"'"""" ""/""

,
;,:.'',

'"""/.,,..

/"""" ,"""- ./'",/'./,. ,.

ntonin
li

"^

lh ":
i i i ,

'"

""""'"-' * h.
1 1

.".""
,

s,n "

,: :;, ^icitur;

Mallem
1

:" ;

."j" "'

-.

quam h

esse

,/,,/,

Judajos

Milli.Ul.i

quenn um Kegi pendere Vmilhanum Ruthenensis '"""" a Uege restitutum

Regi urbe Cadurcensi cum feudis inde dependenMus, ac Fano S.Anlonini '. remissis vero comitx mille quingentis libris, guas ad quin tenebatur.

**?; vd
,ll,,,l
f:
|,

Ma,Ie
"-""--

'apellanus,

Clerici

" 1| l,lir,,m
'

coronas

quoque, si modicas prope

Milites
:

prodireni

i,oi,

occjpitis
1108

occullabant.

enim rarosuoslil
ecclesias,

Prmterea

provincim
re/ert,

oppidum
ejusdem

ex

comitts declaratione

in

q n,m ll,,lr 'i ,sl decimas percipiebant, boraianm suorum fihos praasentabanl Et episcopi,
:

clericalui

pfferebanl

sed ad

dicto

Addit

et

alias

quasdam

tabulario inventa controversias intei

qoalei

|,n

u u v " lr
'

'

P terant

clericabanl

'.

"" lll,
l,;

[psi

poqoe

i.,.

'

gem

tl

episcopum
in

arbitrio finilas.

nonnullm

Biterrensem ejusdem legati Obortm sunt etiam difficultates exstirpatione kmreiicorum, ac postdiscesserat

"

dominationem contemnentes, proot iiben emine prohibente, his aul illis horel
-

wnaaag

adbearebani,

et

he3relici

in

tanta

reverenUa

i,-

quam
'i

inde

legatus
interfecti

ab

kmreticorum
Pro

fautoribus

fuere

aliqui,

quibus

consimilibus,
eap.

habebnnl cimeteria, in qoibu, 9 nos UKreticaverant ', pnblice tumulabant, a qnt bus leclos integros, el vestes
pecipiebant, quibos
''

bebantur,

quod

i.md>|
'

narrans

(0,

inquil Guiliehnus de Podio hmc quaa in illis diebus comrafssa

largius

quam
ad

personis ecclesiasticis legahaotor:

"

ipsi

nec

excubiaa,
hotno

fuere per minislros diaboli credentes hasreticorum, comes Tolosanus de crassa aegligentia, el apud

oec ad

(alias

'

cogebao-

uim.

tur,
cis

Siquis etiam
inveniretur,
parte

de guerra
tutus

gradiens
erat;
sic

tm
pw
paoa

Sedem
pliciler

ab

hostibus

apnstoiicam, et
diffamatus,
et

Regem
eliam

Prancia?

fuil
.
,

multi.

magno
sua,
positsa
et in

diabolus

per

illos

len-am
.

io

redargutus

bsec

velul

enim committebanl qui rellenl redire ad guerraa eomilum, el malorum prasteritorum reducere recidivum, qno pace tui-bala ipsi posaenl rap
solitas

suum atrium
el

possidebal
erat

eranl enin

tenebrsa,
bestiaa

facta

nox

ignorantiB,

illa

sylvaa

diaboli
vidit

perlransibant ff*
coev>

ctenus

auctor;

qum
ut

atque audivil

exercere

el

hreticis

favere.

erum
: ;

ui-

memorans.
164

magnopere pro/ecerunt malevoli nn '""<""' /""/'"""" mumou illi nam s quamvis non semper mque diligentem se pmberet comcs in kmreticis peruquendis, integrum Uir //"" """ erat. non /. at, nec tntum ad ballu.m vd.vn tutum ml bellum redire, quamdiv. prmcipua ejus castra occupabat prmhil
''

Emc mala

efficaci

remedio
Hbertas

exstingus-

rentur,
stica,

exsctnderetotr hmresis,
,

eccfawr
ii

*JJJJ

miserum m modum a laicis oppressa, ,,,/,/,,,., r. splendorem pristiinum wndicaretur, ntt/ue wcommunicationes non contemnerentur, utsoltbat
,

sidium
164

Jlegium.
//"/

aciti
i
, i

ha

n,

itirpari capli

Ludovicua pari nominis sui gloria ac opermpretio, finem imposuit huic bello : quo ad finem perducto, felicius maforique cwn emoluinento promoven pot/uit /></-

igitur

modo

s.

lum aliud
n fam

contra

hmreticos
\a id

aesiuuios. destitutos.
-

ucrpium Ccpplum

principum favore fuerat vnibio hujus Hujus

mmo

prmetaras leget condidii S. Ltidovitamen notandum, has leges ecclesiastir cis non emdatas, quodsui/ori non esseputabai S. Ludovicus, ui suo hco mdebimus : sed impositus esse laicis, ei eorum magislratihus, m <<clesiasticorum fura opprimereni oel opprimi p&
fieri,

"//"

cua

//"

"/'

i"

provincia
'

Narbonensi,

'

el

Albiensi,
.-i .-i

Rulhenensi, lln*ueusi.

Caturcensi. Airenncnsi Caturcensi, rVgennensi

terris

difficesihnd dicecesibus,

us, '/""' manifestum est tum ex iis, '/'"'' prmmittimtur apud Catellam et sequuntur, '""' /....,/..,. n- in .,,,,,/,,. , tum ex legibus ipsis, in '/'"" /,,,.. ,,,.,< ex inscriptione w w"-

terentur.

ui

.,

..

quibusdam
ii

niira
aii

Rhodanum domni comiprologo

inlra

bus
se

/nraiif

barones,

el
:

vassalli,

el

boaai

wlla>i

Tolosani,
"'

ui

m
\\\

rum
tium
iiiali.

adjungit,

Guilielmus 70 annorum

oe

kas leges servaturos

nullibi jurare debente*

in

spaerat

clcsiasiici.

quos

nc

(/n/rin

lus

legibus

'''"

fiiifii,

dignoscilur

habuisse.

Tanta

vis

umquam
ci

alioquitur
deberent

Quomodo autem

ecclesiasfr
li>n rl,n ^

causam <uin peccalis populi, tum prmlatorum ac pnncipum negligenHm attribuans mtatorum prvncipum attribuajns " ' 'dici ctus auctor, illud hoc modp describit ibidem: olim, qui 162 Dormienlibus enim vigilare
cujus
/
'

sr gerere

exstirpandis

'

'

'

'

apostoliem Sedis legatus ordinavit eum /"""'"' cum eoneih xl Tolosano, uti invenies apud labbeum tom

t,

ui

quorum
ar
ini

quantum
>

buerant, latenter tioslis antiquus in terras illaa deb iiii"v perdilionis perditionis fllios homines introduxit, introduxit. miseras, .iliriiirquidem speciem uictuus, fiituticiu .nihabentes i|Uiucui D|icwoiu pietatis, virtutem ou m tem ejus abneganles, quorum sermo, ut cancer
_.

Conciliorum a col fSS. Porro hmc S /'"''' statuta missa tuni ad eos, quibus propter i sini VkMaensvum eraatt nnatxaaria. Cofoarlius cui* sim Obigensvum erant neoessaria. Cossarl

Lodoviei

Inhlir,) Labbeo
ilovici

c<hl<n editoi

i/c de

Regis

litteree

us imlal sc,/iicnlia notal sequtntia sunl non -^ datas

.'

l|r '"
!

N '"

"'

rpens, serpe

infecil

plurimos

-i

seduxit,

sicque

ae-

nense^ Lanlum,

sed

etiam

paribus ad Cadorce'
ges,

Dlfc:

K.l

SIMA QUINTA AUGUSTI.

Conciliorum a
ioj 167
oniverBia
col.
; .

3.i

nuteoenses, Aginnensea, Arelaleuses, ul ex vaiu .jj-^eniplaribuaagnovissoso docet Calellus,: addo emplaribus agnoviase^se uouetujiMsiiuo

l,uuovicus Lndovicua
civibus

uei Dei

graua gratia

Francorur Francoram
,

Rex,
lillrli-

J
/

s,
1

Nemansenses, nl intelligo ei Sirmondi ei manuscripto. Imo, et ad alias cwitates S. Lunostri ""/ su/i/rri/is, tfwas iibigensium hmesis infeeeRntteosubjtctas, o-u.ua '""r"'""""

"

Narbonensibua

el

aliii lUS

Hbei

bua

suis
'

per
el ''

Narbonensem dioBcesim
bupteutes Cupientes
illi
111 in

coi conatitalis,

Immutitalibu$

""'" Balutem
thi

""" '"! dilectionera

noslri

primifi prii

CtU(juo

(ruantur
'..
i

e---

'.

tll

missas

esse existimo, eola

in singulis esempla-

al

regni

primordiis
el id

servire,

ribus

inscriptione mutata,

regnnm recognoscimua,
Biderajnna
dedil
i>n

quod
qui
Dei,

sumus, denobia cnlmen

io

tatun
rt

pag 840 ipsis stalufis pramittit Vwttonensibue prmftgclarationem furamenti a <|u;i' Ououi;im ; cerbis eonrcptam his
105 Catellus
:
,

ad

honorera

ipsiua,

honoris,
i-

quod Ecclesia
teropore

quas

partiet tri-

longo

fuil

afflicta, in

stiti

,hbrMiit

.,.,..,

a(j

Bolidalionem

Qdei,

el

ad

salulis

bulationibue

innumerii
,

conquassata,
feliciter

nostro

,,,,,.,.;,.

pramiom
sunl
el

promerendum,
procuraiidB,
,

diligentissiroe
ul

dominio honoretur
de
nnis

el

guberneliir.
consilio

Unde
statui-

proniovenda
B
n
i j

poasinl

condebel

magnorum
,

pi

prudentium
el
,

saJulorem
.

effectum

quiiibel

Qdelis

quod

ecclesisa,

viri

ecclesiastici
,

in

ter-

hlll

Btudiosias

laborare.

Binc

esl

quod

cnm

ris conatituli

prsdictis

libertatibus

el

immunitael

.lomimis
|rl

hajreticam

Ludovicua illuatris Rex Franeorum conpravitalem extirpandam in parliet

libus
eia

utantur, quibus ulitur ecclesia Gallicana,

Du8

Albigesii,

pro

retormanda
el

Qde,

el

pace

plene gaudeant secundum consueludinem ecclesim memoratee.

168 El quia ha-ivtiri Iohl-u i.Mnporp
in

tenendn,
clesiaa
(

pro

liberlate

immunilale
el

sanctse

Ee-

virus

suum

h.irrlin. per

Calholica

Qrmiter

inlegre
suae
et

obaervanda;
litteras

vestris

partibus

efludernnt,

Bcclesiam
:

matrem
ipsorum

poUttalt

'ii

i,.

solitfl

clemenlia

majeatatis
,

oni-

aostram

mullipliciler

maculantes

ad

civibus
|irr

Narbonensibus
diocesim
infra

aliis

fidelibus

extirpalionero stalnimus,

Narbonensem

constilutis

dcslinasset

gecandum
D

formam
gerente
Sedis

soriptam; domino

P. de

Collomedio
apostolica}

vices

domini
el

Romani

tunc
:

quod haarelici, qui a fide Catholica deviant, quocomque nomine censeantur, pestquam fuerint de hroresi per episcopura loci.vel E per aliam afjclesiasticam personam , quae potealatem
habeat
,

Ha damnatl, nianfui
eccli

;>u-

legafi

praesente

requirente

condemnati , indilate animadversione debita

Ordinanles etiam
bssreticos
el

Daminus
Qonsules,
patrian

Aimericus
el

vice-comes
al

Narbonm,
domini
e!

el

puniantur.
169
,

aiii
,

rw>'-,
in

milites

Narbonensis
P.

Qrmiter decernentes
vel aul

nenxa
i

re-

infrascripti

pra&sentia
,

Dei
sui

ne

quis

receptare,
favere,
si

defensare credere
contra

quo-

ipiat

ei

de-

graiia
corj
,_ri,i
; ,

Narbonensis
ii

archiepiscopi
praestito,
litteria

capiluli
et

modolibet,

aul

ipsis
r.i

quoque
praedicta

umnibu

juramento
firmiter

se

omnia
el

sin-

modo
facere

prmsumat.

aliquis

i|u;i>

infrascriptis
ei el

continentur, proinviolabililer

pra&sumpserit,

necad
ca3lero

testiraoninm,

nec ad

coiserunl
;

Qdeiiter,

honorem aliquem de
sit

admittalur;

oec pds-

i
Vi]Vt
.

iionorem

Dei,

Boclesim

perpeluo

obsep-

facere

Lestamentum,

oec successionem alicujus

ipsius

hmredilalis habere.
Tiim
recitatis
in

Qmnia bona

mobilia

ei

166
h!i

Hegis

statutie,
:

subditur
ilaque
Ai-

bilia,

qu sint ipso

facto publicata,

decemimus

juriutt

;uromew/um
mericus
oi

hunc

modum
terram
el

Nos

ad ipsum, veladposterilatem ipsius, nuliatenus reyersnra

170 Statuimus etiam
al

Dei

gralia

rice-comea

Narbonaa per
Bostram de
aucloritate

oos

successores
el

aostros,

rolunD. M.uftegis

mandamus,
el
alii

ul

barones
ooslri,
laiei

tratui

"/'rliir.

late,

expresso
Racliino
in

mandato
tenentis

terrm,

el

baiUvi

oostri,

subditi

hicrehgtft

eot
et

ih;n

de

vicea

domini
qui
ex

preesentes et futuri, soliciti sint, et intenti lerram

ecclesiasti

Prancorura
iiiiniim

partibus

Mbigeaii,

parte
el

\^y-:ur
cipientes,

bmreticis,

el

hmretica

fceditate.

El

pi*83-

mt

Elegis

mandavil omnia prmdicta jurari,

quod

praedicii
el

diligenler

ipsos
el

invesli-

firmiler
gula,
stria

observari,
iii

hsc

omnia
lilteris

prmdicta
D.

el

sinilltt-

gare

studeant,

Qdeliter
sine

invenire;

cun

sicul

prmdictis

Ludovici
wsis

invenerint,
sonis

praesentenl

morae

dispendio per
al

Regia

Francorum
atque
,;,,,
I,

continentur;
intellectis

etiam

eccleaiaaticia

superius
el

memoraiis;
lisreai

eis

etperlectis,
teris,
ii)

plenarie

iisdem Ut-

piasenlibus

de

errore

condemnalis,

domini
eliam

Petri

de

Gollo-medio
Sedis

gerantis
lagali,

vices

domini

Romani
el

apostolicae

omni odio, prece, precio, limore, grntia, el amore poatpositis, de ipsis festinale faciant, quod
debebunt.
iti

praesente

lomino Peiro
capitulo

Dei gralia
promitr

archiepiscupo
linms
"'

Narbonm
Qde
qos

suo,
in

\rvmu
hmielicos
:

quia
qui

honorandi
ad

snnl,

el

munenrtlicum
nia
pei

bona

observatui-os

perpe
,

m
taclis
ju-

bus

provocandi,
Btatuimus,

aullatenus

umquam
consules,
i

Gontraventuros
gratis
et
al

dum
cenl

solicile
el

ioveniendum al capienexerdiiigentiam snam

ns,
el

wlvalw

sacrosanctis

Euangeliis,

bona

flde et

ro

mandamus,

Ql

ramus,

ef

nos

miUtes,

probi
oobis
ile
,

bailivinostri, in
retici,

quorum

bailiviis capti

raennt hrn-

tominea
e
"

civitatis

burgi
el

Narbon,
milites

pro

pro

qaolibel

amveraitaie
"" l:lln
'

oostra,

Narbi oenses

hasresi

condemnatus, osque

hmretico, poslquam raerit de "" solvanl a<

> ,

" l:

el

voluntate

eornmii.ni
el

supradiclorum
Bicul
in

duas marchas integre capienti

posi

biennium aurvplari
p,

,l;n

mnia
Htteris
visis

prsdicta

singnia,

prmdi-

tem

iin.iiii.

>,ls
ll

domini
etfam

Regis
iisdem

Froncorum
litleris el

conlinenperleclis,
in

173 sane quia ruptarii solenl

el

devastare, ac de-

"'1

"'i' "

plonarie
..,

intelleclia,

nos

obaervaturos

^IMMuum,
.''"
I;i,lls

nnliatenus

umqi umcmam

conli-aventu-

quielem Ecclesi, el moiiri terram prmdictam, statuimus, u virorum lurbare ecclesiasticorum illiaexpulsis, pax perpetuoservetui
:

llantur

omn.no

ruplariis

corporaliler

n '"" ls
P r0u
'

sacrosonctis

Bnangeliis jumililes,
.

,,,,,,

&d

quam servandam
quia
cloves

denl omnes operam

con
ol

leneri,
''

siom

oonnulli
qui

consules,

eflicaci

m
\,i

Qes
l;ills

praedicti

juravernnl

Ber-

173

hrnc,
illa

Ecclesia

excommumca\tur

'J! "'"-'

IfliSSB

Hoc modo et juratum cssr tivitaiibus, ad oum Reoia statuta fuere c,moigere non possumus. lccipe nunc
''

tta

runi

in

terra

contemni, Btatuimus,

excom
sancuo-

competlantut
absoluh

municati
nes
,,,

vitentur,
5i

Becundum
i

canonicas

a ii qu

p ei

annum

.,

'

Ludovici constilutionem laudatissimam,

''

"""

DOrilS

mlrr
et

sr

COllafis

r.crmptii-

excommnnicalione perstilerint, nn redire ad ecclesiasticam raiiter compeUantur

lalem

conlumaciler m lunc lempoex

-

taiderunt

Labbeus

Cossartiue

tom.

\i

atquos

malo

non

retrabil

ln

Dei,

saltem

3,2
k\
<

DE

S.

LUDOVICO REGE

I011B

J.S.
I

saltem poena temporalis compellat. 174 Cfade ^rscipimns, qnod bailivi nostri omnia

bonorum

bona
lia

i.iimni

post

excommnnicalomm annnm capiant nec eis

:

mobilia
aliquo

ct

fmmobiresti-

modo

tuant, donec prsdicli absololi fuerfnt, et Eccfesim

satisfecerint
:

xv
al.a

Arino

nec tnhc etiam,

sane,

nisi

de nostro speciali
Ecctesia

mccxxix constructa domus

Catlnrina
Vallis-scholarium

ecclcsia

et

mandato.
175
laici

Decimae
per
statuimns

quibus

rait

longo

quadam

disscnsio universiiatis

dtcimai ""n Imbeant

tempore
data
tur
,

malitiam
et
et

inbabitantinm

defrau-

nsicnsis, qua? deinde exstincta.

ordinamns,
amplius
laici

ecclesiis
.

qnod restituandecimas non

babere
servari
el

detineanl
tant.

sed

Ecclesiae eas libere

permit-

vXerard yJerardus du
Basc
:

Bois
rap.

in
y.

Hisloria

176
lnvc ub
tniiiii-

statuta

inviolabititer

jnbeei

ecclenm
'

nsiensis
tharinsa

lib.

/.7,

num
esl

;,

....

mus
bonae
stris

mandantes
uiia-,

qnod
ista

barones,

vassalli,

Anno mccxxix
hujus
vici

bus iiaigistraiilnis
litr.

exstrncta

ecclesia
"^'H
'
I

juren-

jurent

servare,
deputatis
in

bailivis
:

noinfra

Vallisscholarium.

ad

hoc

execuloribus
fuerint

qui

Ordinis

initio,

Tum, commei num. 7 docet eeet

et

mensera,
publice,
rent

postquam
et

bailiviis
et

conslilnti,
ju-

memoratatn

liberalitate

in

loco

publico,
;

die

solenni,

maxime
a<l

constructam
obslricti,

esse,

quod
fide

sumptibus S LnT quamvis alii

operan
repetU

ha?c

servabunt

el

racient

ab omnibns

ooto

id

suam

etiam

bona

servari.
,

Quod

si

non

fecermt, pcenam

bonorum omninm el corporis, poterunt formidare. Noverilis etiam quod ista slaluta sic volumns observari quod eliam quando fraler noster terram ipsam
, ,

Occasionem coti faciendi pugna Bomnensi, et Philippi iugusti riculo Forte, inquit, quidam viri diam regis ex oflicio addicti, quos
tulerint.
:

in ea
ad

ve-

cnsto-

usiiato

hu

tenebii, jurabil

hoc servare, et quod

faflfct

a suis flde-

temporibus

vocabnlo

servientes

ivlms
in

vncitatmni

libus observari.

Ut
,

autera haBC statuta flrma et inconea

sigilli

dnm
pnuna
nensis
in

Philippum
|iositi

Anguslum
a.l

regem
regis

BovineDsi
n.ivi-

cnssa

munimine fecimus communiri. Actum Parisius anno gratiaa mccxxviii mense Aprili. /(/ est, more nostro, anno
permaneanl
nostri

coiiiilabaiiliir,

custndiam

pontis

intellexerunt

periculum,

qni
si

acie
e1

vita?

discrimen

adierat; et voveroot,

MCCXXI.V.
177
I.audalus ub
ha>c statuta S

-aivus
S.

viclor evaderet, exslrucluros se

ecolesiatn
post,
Nft

Hanc

Ludovici

constiPutionem

citat

Deo
rege

snii

nomine
et
liis

sanclaa

Calharinas.
rei

Paulo
sonl

Ludovicus.

anno 1248 celebratum, can. xni his verbis De contemptoribus excommnnicationnm quantnm ad eos, qui sunt in
conciliiiin

Yalentinum,
:

incolumi

victore, voti

facti

que
fnit,

tamen
seu
fidei

(idem

liberare

adeo

promplaoi
Itaerint,

voti

persolvendi

immemores
non
IX

regno

Pranciae,

observetnr

illa

constitutio,

Coa

seu
certe

exsolvendx
ad

racultas
i

suppeleret;

i-n.Mis.

Eumdem
in
tit.

arliculum

urget

Tnnocentius

res

tempora
i|iiml

adovici

protracla

est,

iii

epistola

ad Blancham

reginam, edita

Ainnt cnim,
i

mililes

a.lierunt
ecclesiae
el

Regem,
sub

(\m

Baluxio
bonensis
dovicus
et
fnli-i

appendice ad Concilia Gallim Narxix, a quo hac de causa S. Luverus

Ecclesiae
in

otestatem

exslruendm
fecerit,

nomine
indi-

sanctas caveril

Catharinse
el

ipsis

locum

uocatur,

zelator

honoris,

canonicos
illius

Vallis-scholarium,

quimu

conservator. Sane

omnibus

his gestis,

ministerium

ecclesiaa

commilterent,
litteris

statutisque
sancti

contra

ilbigenses

mirifice

elucet

178 Deinde
siensis

productis

Guilielm

/'<"'-

s,

1**

Regis
,

servandam
snr
.

ardor ad fidem Calholicam conrestituendamque libertatem Ecclemagistratus

in

episcopi,

quibus

concedit facultatem

ee-

prooW

clesiam

construendi,
ostendit

eam
:

per

laicos

in

illis

parttbus
de Bello-

beralitate constructam

/'Uegis potissimum Vecroug* esse, ex verbis

misere tunc
loco
,

texatam.

Unde Gaufridus

sequentibus,
pro animabus

tmprimis orare debemns

Philipai

qui Lndovicum

multis similem

exhibet

illustrissimorum reguro
gatrctto
el in

Josirn regi ,

hinc comparationem
:

snam non inconetiam tum

Lndovici
runt

pro

vicloria,

qoam
ad
Qlioi

haDDe-

grue confirmasset
Josias idola,
et

nam sicut adolescens

de

inimicis

regni

conflicto

pon
P
pri

atque idololatras extermvnamt ; ita adolescens Ludovicus hmresim , atque hmreUcos

est, felicilerque

Bovinarum anno mccxiv, Ludovicus, Rex sanctissirons Ludovici, dicti

.

qoi

exstirpare aggressus
ct

exstirpamt, ut

in

Francia
(>

refulsit
e1

sanclitate,

gralia simol

e^
q
I

de eo dici possint verba Eccl 9 de Josia pro: Et tulit abominationes impietatis. Utmam florentissimum Gallia regnum, uti multos hactenus
lata

i"i

voluil

ordinavil

anno

mccxxix ,
p ns

pro

animabus

regum
hujus

prasdictorom

ecclesia nostra
In
siaa

sequ Hisce auctor subjungtt

fundationis ad portam qnoi'om lapides, in

fl

habuit, atque
cessoi

etiamnum habet,

ita

semper habere

memoriam
visuntur

pergai hac in re seu Josia seu S. Ludovici suc-

duo
est

parte
ei

insculpta

imago
,

sancti

kudovi

inde
:

duobus
el

salellitibus

qui

ctawi

Btipati

in altera

cernitur
el

canonicoa
cataphracli

f^ W
nuu^j
|||m

cappa

indutus;

binc

inde

quibus
vientes,

haud dubium
quos
IBIUI

esl

no ignatos esse
[n
'

supra

memoravimus.
de

domo canonicorum
(II III
r.->i
' I

Valle-scholanum

con

usaeuni-

Solebanl enim n

eam juvenes
.

n
qoi

**^
:

..

duo-

decim
bns

numero

domorum

ex pluribns locis suroplibus alerentur.

lilleras

''

"''''

p^j
'

venUtabant,

illicqne ad

sacras
ei >'" c

m
''

||M rlll

i^

commorabantur,
dlCtUS
ain

iique

ad

grados
de pia

^io^
'

demiac admittebantur.

Ua

179

//'/7'"

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A

3,3
Castrnm-Rufam
,

ponW
totoPhiliPP

n \i,l<iur,um tnm Honasticorum, lieligiosorum prioratum ipsum S. Cathaag 893 scribil g p ;,' vallis-scholarium hoc anno fundatum fuisse
a
rni

179

Mppolytm

Helyoi

Historia

Ordinwm

eulgo
si.mn
elesia

nune cocatur
ichn

8Cu

Cha<'<ir\

AfCTORF.
1

fnvirrea

,..

prmbendas,

Senonensi auctoritate Pontifi

< s

ex

iipridemM

gratiarum actionem de victoadjungens ooto per Philippum emisso satisfactum jam fuisse a Ludovico regtm fundatione abbatim m honorom beatm Mag.Ludovico
in

memorata,

parochidrum quarumdam augeri misit. Donationem etiam Simonis Mont/orlii dudum defumcti, factam monialibus Oktem,- *,/,,
reditibus
S.

Pontii

dicecesi

tiassiliensi ,

confirmavii

yjH
.

Jwamentum

rill

vvrginis prope

Silvaneotwm

erectm,

quam

Victoriam nominavit.

Verum,

si

eoto salisfactum

vidum memorati mox Theo baldide Blaxon pro castris, qum obitus tempore oir ejus tenuenn susrr/m <_>,, hrcoiter enarfidelitatis
.

uU f
,1,11,1

memorata
condendo,
pag.

abbatia
ipse
\it

constructa,
Philippus
citata

ootum jam
di-

pridem

expleverat

abbatiam

ex
ubi

Gallia

Christiana

apud Martenium tom. Collectionisamplissimmacol.hu usqueadcot

i

rata,

chartis

confirmala invenies

patet

923,

instrumentum

Ludovici

189

Vata est hoc anno gravissima dissensio in

/

'/

rn

dicitur, abbaquo expressi Hinc Victorim /"'' Philippum fundatam i,, norrigenda mdentur dicta Historici Parisiensis usque ad tempora S. Ludovici non vmplein. nisi ru proferri possint mstrumenta, quibus tuto crcdamus votum duplex fuisse factum, are-

vmcitatur,

wniversitate

quam perperam ad
relulit

anuni\ ersitatt

num sequenlem
fuse

Vangius.

Varrat

illam

ge

philippo alterum,

alterum ab ejus militibus.

Cmsar Engassius Bulmus in Historia unitersitatU Parisiensis tom. 3, a pag 132 noi sam paullo brevius referemus, et quamquam ad ali quol annos protracta sit, lotam hic usqne ad ftnem enarrabimus ilbericusinChronico adhunc

porro quod attinel ad fundationem prioratus, Uelyoto adstipulatur Vita Gallica anonymi, qui
in i,r

annum
nimis
el

pag.

580

Bellnm,
esl
el

inquit,

pessimum
pro
oihi-

crudele ortara
intei

Parisiis

intrante Quasalis

n
siam
larium.
180

fundationes
el

Ludovici

numerat

Eccle-

dragesiraa
lo,
el
,

clericos

laicos

prioratum

sanctse

Calharinae

Vallis-scho-

qui

tenebantur
illud

illud

extinguere et repri&ua
in

mere
Adstipulantur
Bois
his

ferocius

instigatione
,

odium
insa

episcopi
.

utcumque littera Parisiensis supra memoratm, apud laudaeliam

rrrhis
:

clericorum
regina
tus
et

incitaverunt

el

inde

culpanlur

dominus
:)

iardinalis (S.

Angeli,
tol

legasunl culr

i,iin

du
Qeri

Universilati

vestrae

aoin

Apostolieus

sed

quot sunt capita,

oerba

iiim

volumus,
et

quod

oos

dilectorum

sententiaj.

Umc postrema
ab

indicant,

Domino fratrum et filiorum de Ordine Vallis-seholaiiuiii

viiia'

pam non

piis

devolis

petitionibus annuentes

di-

pietatie

intuitu,
in

domum

construendi,

el

ec-

clesiam
el
riini
ei
ei
iii

sediftcandi

parochia

Pauli,

plenam
prmcipue
exo
ei o

liberam

concessimus
sil

potestatem,
pro
defdnctis

omnibus in reginam el legatum, quibus episcopum Parisiensem addii Parx conjectam fuisse. Sed pergamus cum llberico : r multos tractatus, cum uon possent in integrum ad pacem reformari, paucis remanenlibus
i

pium

el

salubre
pi is

in

civitate,

exierunl
.

pro

eorum
facimus
i

salute

eleeraosj nas

aentiores
revers
s
,

magislri

omnes alii, quibusdam ad

in

maxirae
patriam

emi-

saam

hoc

ad
ici
,

petitionem

servientium domi.

quibusdam
infra

itinere

Romano
sunl

mortuis,

Regis
animffi

.11- 1. \

arma
r<

ferentium
gis
el

qui

salulilii

landem
r

triennium

reversi

quicumque

li

Philippi

nobilis

praecipue

voluerunt, omnibus dissentientibus

pacificalis

Hmc
cle-

ejus

Ludovici

defunctorum
fratrum;

providenles,

anam
Domi
183

auclor synchronus

at

notandum,
i

pro

eorum
opus

redemptione
aobiiiorum
divinis

fabricaverunl
ut
in

ecclesiam

ririiiuin
iii

nomine intelligendo
sequentibus palebit. Malthmus Parisius causam

ademicos,

ad
ii"

dictorum

eadem

famulantes
el

orationibus
tor

regum jam dictorum officiis animabus tenean-

dissensionis

occa-

narrai distinctius,

omniaque fusius prosequitur;

subvenire,
,

per
sicul
ei

hoc
in

anum
vita

exhibentes
eos

argu-

sed cavendum

iiii-niiiMi

quod
ita

sua

Qdeliter di-

lexerunt,

posl

mortem

ab

eorum

amore

Bx his colligo ma cum ecclena domum novam constructam fuisse dictis canonicis ; adeoque ad utriusque constructionem Hegis munificentiam concurnsse. Deinde ne ecclesiffl quidem fundationem uni Ludovico attribuendamesse Existimo igitur fundationemcumpriora'"'tum eeclesim ab aliis cmptam, S. Ludovici Hberalitate promptius fuisse perfectam, mdeque
non sunl
separali

lectori, ne acu dh a wi legatum Pontificium pro oraculo ha/ "" nam perpetuum titivm, ubi quidminus recte faclum existimat a principibus

reginam
/

et

nm,
'/'"'

id
"

uerbis

in

immensum

augere,

factata-

malevolis
fere

quibusdam conscribere,
voce probata essent

jj

oommuni
"J'

omnium

Hac

h "' '"" """' preemissa, accipe

qum hae
ante

narrai ad hunc
""

annum

a pi
ei

Bodem anlertia

""/""

feria

secunda
diebus

Cine
ludis

res,

quibus solenl
exiernnl

clerici

scholares

factum esse, ut auctores comvi de hac fundatione wnmeminerint, quodnei !<< mchoatasit, nec

riipso solo ad exitum perducta. Dominus Choisy

/""/

Regem rogatum, utprimumtemplilapidemponeret, WQoccasiofuissemdeturliberalitate sua fundahonem pipmovendi ls Hoc item anno S Ludovicus Theobaldo ''' /;/ """ quasdam aundinas concessil apud hli"' lh ""- in provincia Pictavknsi oppidum, ad us "' consuetudines nundinarum Andegaven"f um annis singuiis ,,,, dies octo dnraturas GonJ / "'"""" compositionem cujusdam controversim "
ex
\is.

Vallis-scholanum

refert,

quidam clerici ab arbe siacensi versas sanclum Marcellura, propter ludis ibi intenderenl al commoditatem adis Quo cum pervenissent e suetis
vacare,
, ,

Pari

ponendis
'>"

aliquamcUa
suave.

se

recreassent,
in

inveuerunl

casu

nnum oplimum
Ubi de
prelio

taberna

quadam,

el

al)
el
i

'"'" '" ,lllin

inler

clericos

potantes

'

caupones
"'

vini

contenHone
dare
el
-

suborla,
la"

" lSl!Vm

alaP as

ca P ,,los

''

niore,

quousque
vulnera
fustigatos

homines
de

vilke

accurre

caupones
sed
el

liberaverunl

manibus
clericis

repugnanlibus
el

clencorum; mOigentes,
fugara

bene

egregie,
s

eos

in

";

'""1'Hm.i,,,
r/;/
,

de

Calviniaco,

el

bui

"

ambiguum, utra pars majori

.

stn-R adnlphi

Hadlphi,

mHit
in

injuHa
Biturigibus,
ac

,,,,,

affectc

um

academm

Casteau-Raonl

*/*

ho,

'""'

J "l"

Tomus

V.

3i4
AlCTORE
J.

DE

S.

LUDOVICO REGE
pulationibus
universaliter
'

s.

quod

sfiiiim.
rlnin

subsxdiumillisa vicims fumc allatum 184 illi autem lacerati in civilatem pevertentes commoverunl sodales io ultionem suam.
,

de '"

,;,h tali

i,,,J,mi

enim nim
^ione, sione

mMm
quod
in
'

**}**
exhiberi

poatulanto,
'""

sibi

ridebatur,

per satellites compescerejuheret

r

Qui incrastino eum

tam

""""
levi

gladiis

el

fnsiii.us

ad sanctum

qnorumdam
universitatis
;

" ,Y:| "

cnI,)

MarceUum
ponis
lia

contemntihiii
Drajiudicin

venientes, et domura
ingredientes ;
vasa

violenter

cujusdam cauomnia vina-

rum
darel

transgressio

conlringentesg
', Et

vinum per domus

per
viros

pavimentum
quosin-

qni

dilTundunt. diflundunt.

proredenles procedentes
aut

pk.leas, plateas,

culpam perpetravil cum tandera omnii la tandem

facte
esl

cnmque tovenerunl
vadunt;
Prior
inliii^:

V omS^i^fM^l^^ iusUUa
sedLparaara da
.

**

"^*
*''"

'

ir

'"

" ll1 """'

eis

mulieres aoriter

"''

''

set,
ei

iiniversalis

discessio

.,

et

ptagis sancti
111

impositis semivivos

reiinquunt.
i.omi...
i

scholarum
el
r

"rinn,
i

dispersio-

yero
ii
1

nibus

HarceM, cum tantam ri Mimni injuriam cognovissel .ll.i...., illatam, quos

11
'i

cessanl

"i

ctrina,

discipulorum

i.

,,t

defen-

c.

unus (amosus
cai
eis

...

in

dere
le a,<)

^ d^taTiimm^rN^
disciplina'

'""" nni
'IU0

,|.
''

,i",

tenebatur;
rl

querimoniam
['arisiarensi

coram
de|
t,

Romano
qui
si-

''piscopo

mul ad reginam,
missa
raerat,

cui

tuiu-

pegni

dispositio

properantes,
praeciperet

rogabanl
vindicari.

comeam, ut
lict>

hic auctor, quid petierint magistH lull denegatum fuerit a regina oerum ider cruert utcumque possumus ex litteris Ponti/ids
:

scopos

Cenomanensem

ac

ad Sifoanectensem ei

rpiar-

talem
bat

injuriam

Non

chidiaconum

Catalaunensem, quos

tontroxt

hic segniter agere : attamen non crediderim, proui eam egisse describit Parisius, utpote aum mulier erai non prudens

quidem regina

hujus arbitros dabat Gregorius, in quibu Raynaldum ad annum 1229, num. 55 keeceoi curare jubet magistris, el scholaribu
:

mmus quam
procacitate
posilis
illico al>

fortts
el

At

illa,

inquit,

muliebri prav

tedictis,

de

daUs

damnis,
restiluta

el

irrogatis
solita

imnriis

simul
el

impetu mentis agilata,

ruptariis
ul

congrue
ac
a

satisflat,

ipsis

liberlate

civilatis
II.

quibusdam
sub

suis dedil

clarm

memoriaa

Pbilippo

rege

Pranconan

mandatis;

omni

celeritate

armati
nulli

concessa.

Concesserai

Philippus

Augustus

urbe exeuntes, hujus violentise auctores,

sione Hmilium

parcentes punirent.
iii

Xmo mandatum
et

crediderim,

turbas sedarent,
is.i

seditiosos caperent,

non

turbarum pnmlegia univen quibus foro laicorum eximebantur academioi, atque ipsorum securitali egregie consulebatur;
se

punirent indicta causa.

Verum

illi

ultra progressi sunt,

dum moccidunt.
eranl

(mdesis Bulatum a pag. %.) Hmc revocato. oidentur vn posnam tumultus ab academku
excitati,

indeque innoeentes essent

nocentes
iudi

etiam

iwoadunt,
;

mlnerant,
qui

cum

ea

restitui

cupiat

Pontifex,

cvmr

1'arisiuiii

iili

autein,

proni

ad

omnem
tatis

crudelitatem

exequendam,
invenerunl

portas

civi-

que conquererentu r apud Parisium mox citatm quod... jiiorumdoctores; Indignum esse.
. .

cum armis
pr.ii.it.

egressi,

exlra

urbis
qui

dam...
dundaret
possent,

Lransgressio
oniversitatis.

,,.

praejudicium

totius

re-

nurnia clencos
violentia
runt.
nis
I

multos ludis

iiiieniifnies,

Cum

oero

impetrarentn
consilio

Qui

enira
,

muverunt
Iriae,

llam penitus culpam habueseminarium tumultuosi certamierant de parlibus conterminis

ut hesc

renovarenlur, communi

discesserunt, facto etriam juramento non redeun

Sed quos
gis

iioc

quos vulgariter Picardos nominamus. non obstante lictores in eos irruenles,

,

diParisios, nisi satisfactione obtenta. Dequojvr rainrnlo l'onlifr,i in cilala mOX epistola Sliiilinni
.*

Parisiis
lo

revocetur
.

non
ex

obslante
iribus

alicujus

pinou-

inermes
alios

viderant

el

innocentes;
,

alios
alios

oc-

juramenti

cujus
,

wmitibus,
.

qu
vi-

ciderunt,
verunt.
in
i

vnlneravernnt
eis

atque

pla-

debet

habere
el

duo

videntur

deesse

justilia

impositis

spoliantes,

immisericorditer

tracta-

delicet,

judicium, e
praestare

quibus

videtur

minimfl
Bfl

Quidam vero ex

per fugara evadentes,

[nventi

proce sisse

bujusmodi jurameDlum.
inquit
Parisius,
Becoles

vineis et
i

cavernis latitabant.

sunt au-

Pontifex.

.-M

inter

vnlneratoa, dno clerici divites, et

interfecti;
el

maerat

187
raosi

Tunc
Anglici,

recesserunt-,

^,

auctoritatifi
re
iii,-.

quorum
naLione

unus

magister de

Alanus de
de
el

Flandrensis,

aUus

Norman-

gister

Nicolaus

Frenham,
Radulphns
I

magister

joannei

Credibile e&t id factum esse,

quod eos ca-

Blundus,

magister

Maidenslon,

tentarent satellites, illique resisterent. Porro hanc rinhui quorumdam academicorum perpe-

magister WiUielmus de

slmo,

muUi, qu

tratam
qwi
sr

fuisse

prmcipue
regiis
litteris

ab

incolis

S.

Marcelli,

satellitibus

oidentur conjunxisse,

intelligimus ex
S.

Gregorii

IX ad
Cum

canonicos

na longum essel aumerare. Ex his de alus receeser conjectura. Quo autem bus fieri potest 8 Quorum tamen maxima P** bremter accipe metropolilanam vitatem Andegavensium
:

ft<

Marcelli,
sic

apud Bulamm
criminfl

editis
:

pag.

(U,

vn

ctrinam
alias

elegil
el

quibus
pnblicaa
EaciUlas

loquitur Pontifex

intersit

rei-

urbes

Pfln*!"*' ait universalem '"'' regiones adjungunt.

,
''

ue

maneanl impunita, eo quod

tribuit

dum

Guidonis, prout nuper

Italim
alii
\

editus

estw
-

veniae

incentivum
Parisiis

delinquendi,
et alii

ptores

Unmane flagiUum, quod decanus,

de
villa

quidam
schola-

Remis,
aUi

s.

Marcelli

occisione

vero

tom. 3, Indegavis, alii vero [taUam, vel Hispaniam,

studii

"

'

in

8
i

sive

^^

nimi

perpetrasse

dicunlur,

oolentes
per

relinquere
kpostolica

indiscussum,
ripta

discrelioni
al
si

vestraB

mundi proviucias causa quoque magistri, el ti

runl
el

sunt

P
-

scholares
.

ruo
--

mi
^
.

mandamns,

inquiraUs super hoc solicite

inveneritis,
nt

rexerunl

iirin ibidem.

ii".'" Habes,

veritatem,
Ulteras

qnam

nobis per vestras

relatione

Qdeliler

inlimelis,

ex vestra

c ulpa contigerit,
s, est
/'/<

sufficienter

Conquesti do ctore
!'<'
i

procedamus exinde, prout secundum Deum viderimus procedendnm 186 Quid oero doctores, rectoresque unioeri6 sitatis egerint, his perpetratis, sic narrare per5
instructi,
gii

sionem florentissim& non adeo clarum ew, utrique contendentn* iir/inirr

acria

ylacuere consilia, cum moderata na Vullus certe S. Ludovicum sent

m<W*
(

.,.

Parisvus
,

Hujus
aures

,nit,i-

iiiiii

;ni

autem Lransgressionis enormagislrorum universitalis

pervenisset, conveneruni
.ji,,;,.

omnes
i""
1

praesenlia reel

"''" '. J cusami mt/iquorum; muln l rtgtU no vpsx I et episcopum Parisiensem, tum, minori reprehensione digni. odo M '/""''""/',,, iss \,iiir bremter referamus,
se nsio hosc

fl

el

legati

uspen

lectionibus

dis-

ublata

sit,

studta

DIE VIGESIM/V QUINTA AUGUSTI.

k

3,5
I

cata,
,,'

guamquam anno tantum

ui

(384
et

fuerit

qnem

riutli

rhli

auctores eonsentiunt, de
re

patet

ex

vgetn
"'"tionttn
[ji

litteris

Pontificis kac

scripHs.
:

Uatthmus
procu

parisius

hmc solum memorai

discretis

Tandem

Deqnaquam Bcholarinm gao U Libertale. Ita Ponlifex, qui arbitoum agere maluii J. quam judicem ui ipse prmmonuerat ibidem hu verbis Unde cum snper dissensione ibi diabolo
profitentur,
.
.

l'i>HI

s.

fanUboa
f; l(

personis,

-ns

(|iiiiiisiam

pro
es!

elaboratnm est, ut tempore .ui-.-iiiimis uirocle

I

insligante suborta, stodium enormiterdislnrbante, quaestiones ad D08 delatas audiremns, diligentei

eas
potiua

biqne oolpiSj
el

pa*

civibus reforraata;

Bcholarium nniversitas revocata. Laudem reuiinrrsiintis prGBcipuam S. Ludovico trisll ,,,<

1,,,,/iit

sententia

provisionis moderamine, quara jndiciali de fratrum nostrornm sententia do

sopiendas.

quidam scriptores ejus Vitm : al negari partem non minimam hujusce glorim Gregorio U Pontifici tribuendam me. Etenim academicorum disccssu, oarias Ponti/e.t\ audiio
scripsit epistolas

190
fex,
ut

Va/rias

prmterea epistolas scripsit

Ponti- degem hortai"i

.

Remox gemetreginamad id hortatusest, arbitros com:

ad studia restituenda

academicorum quieti consuleret, quas apud Bulmum dtatum invenies, Accipe tamen, quid Regem prmstare ooluerit ad sopiendam discordiam Serenitatem iuam rocramus, mimrmus, et exhortamur in Domino, quatinns pro:

"

faveat

qut
privilegia
-

ponendm dontroversim dedit, c/nscopum pnrisicnmquit Bulmus graviter redarguit. Quod, sCll
i

^.miionim
te

inorum

secntiis
el

exemplar,
regis

exhibeas
privilui eis

scholaribus

(avorabilem

benignnm,
avi

pag.

186,

discordias
alio

alerel

et

foveret,

occa-

legium clarae
innoves
el

memoriae
el

Philippi
focias

sionemqne

transferendea academiaa

injecisset.

observes,

ab

aliis

observari.

Sedparum
pitiiliim
ni ei

initio profecit.
:

Causam hanc assignat

cancellarius
,

Hospitiorum
gistros
el

quoque
dnos lnn.
sive,

taxationem
i

per

duos

ma-

Bulmus riiains

Episcopus,
iniquo

el

ca-

boc

de

consensu
fldeliter

Parisiense
capitibus

multis

ab

ferenta animo suam academio jurisdiclionem

,

magistrorum electos juramento

faciendara
interesse,
vit
ini, :

prajstito

si

burgenses

non

curaverinl

licenliam
rii
,

limitatam

fuisse,

malebant eam
Etaque

alio

per duos

magistros, sicut

fieri

consuealias
ni-

quam

sibi

ab ea
in

imperari.

re-

eis

sine dillicullate concedas,

hospitia
est,

cum

vocationj
soli
ui

el

restitutioni

integrum

attulerunt.

Ua quidem Bulmus.

moram U oero,
:

diu
si,

cara

conducere cogerentur. Et
ul

quia

honor
laribus
ivel

regis

justitiam

diligens,

injuriis

Qquum

tius
illi

tantorum oirorum mentem mir interpretari volumus et rectius censebant

est,

adverseris,

emendam,
taliler

quse pro injuriis illalisschofacias

dicitur

ordinata,

adimpleri;

pre-

severilate potius

ad reditum cogendos, quam

:

monita

impleturus,
uberius

quod
merito

propiliaet

henignitate attrahendos

liinr

umrnm

iiri/is

cle-

tionem divinam
dare. Acquievit
CtUS,

exinde

merearis,

nos

mentim injecerunt,
runt, '/"' invenies
sed

censuras, aliaque adhibueiijimi

mansnetudinem tuam

possimus

commen-

Bulmum

loco assignato,
res

incassum

illa

ilriiiiim

confei ta

omnia. Quo autem modo sit, audiamus.

140

recte monenti Pontifici Rex sanmUtatOqUC non suic iiiai/iiii umdcsmr Inudc

consilio,

quod magnorwm oirorum

auctorita

189
iiiwt itges

Bulmus pag.
bienne exilium,

hmc

memorat

Anno
Non
in-

mccxxxi coaperunl
p 0S
(

mus83
el

Parisienses
disciplina

reflorescere

cuius initio fuerat, florentissimam universilatem, quam prmceps aliorum iracundia dissipaverat

rmrQnt:

revocari.
el

mansuetudine
191

sua,

et

clementia
sil

restauravit,

ante
iio

tameo redire

volnerunl

magistri,

pristi-

Hoc autem quo mbdo

,

exsecufats

audiamus.
'i
i

labori

incumbere, qnam
Ei

sibi

satisfiei el
el

de

joriis

illatis.

qnia

episcopnm
dissidii

cancellarium
esse crecoerce-

iensem
debaol
ri
,

praecipuos

authores

Nangius apud Chesnium pag. 330 hmc quibw dovico noi ram memorat : Videns autem Hex rrauci;p Ludovicus, quod sludium lilterarum el
rem
philosophia?
,

"

beniislitis

eorum potestatem certis Bum Pontifice pelierunt.

esl

finibus

Simul

quoque
lectio-

cunctU

aliis

per p"od praminel

thesaurus
el

ilenliai

qui

prmvalet,
cmpil

acquiritnr,
dol

reformata
nes
ae
.

oniversitas,

el

multifi

constitntio,

recessissel

Parisius...

graviter

circa

licentias
,

omnium
liospitia
ei
.

facultalum

disputationes

bona
.

scholariura

torbalores

academia-,

ih

i'ju>m<uli

ah
quae

.-.i-

metuensque Rex piissimus oe tantusac lalis ihesupra dicto, regno suo elongaretur. saurus a clemencleri.-.^ mau.iaiis iv.iire, redeuntes j am
.
.

,,.

c dem
inceps

Pontiflce

Sregorio

conditaa

snnl

de

tjssime

recepil
clericis
//'/

el

ab

ipsis

Bui jensibus qui Iquid

fecil

legum vices obtinuerunt.

illo

td

saltem

boni

ante

forefecerant,
fere
ei

ipsis

celeriter

"
tx

malo

profluxit. Leges
facile
esi

istas subdit

Bu

emendari.

alii

Privilegia ttiam a Phir

quibus
pariis
'""

perspicere,

aliquid utrius-

Uppo Augusto unwrsitati

el

concessa
verba

renovavit,

que
,/ /

qmrelis dalu/m a Pontifice, Exem accipe Pracipimus autem, inquit, al

sic

confirmavit.

iudi

ejus

apud Bulmum
pariter

pag.
e(

134:
mturi,

Noverinl

nniversi

prajsentes

Parisiensis episcopus

castigel et

excessus,
maleficia

quod
oon

Nos

chartara

inclylai

recordatioois
regis
iilu-

scholarium

servelur

honestas,
.

Philippi avi
stris

nostri
in

quondam
ha?c

Pranciaa

remaneanl
1111,11

impunila

sed

occasione
in

delinquen-

inspexisse

verba
tradit

"00 capiantur
i

ullatenus
suspicio

;entes

Imo

si

Uppi

diplomate,

quod

Vum recitato i'i>>Bulmus a pag. 1,

''"

lllni

mquam

fueril

orta

probabipraestita,

noneste
Qlibus
hl:

delentus,

idonea

caulione

carcerariorum
si

exactionibus

dimitta-

praedicla omnia subjungit Ludovicus : Nos aulera aoctoap|irohamus et volumus, .-i si.mlli nostri aomihis characlere inferius annoregii
ritate
el

forte
sil

tale

crimeo

commisit,

quod
in

lncceratione
' ,

opus, episcopus
:

culpabilem

;inviv

detinebil

cancellario

babere

proprium

^fcerem

^'w doctomm

Patei id datum esse Neque minus est manifestum "ul 'i'"-'-rlns alterius partis mandala esse, qum P pauca sequuntur : Inhibemus autem expres111

penitus interdicto

Hme augusd, regni vero oostn an. 3. S.Loaovico Bulmus prioilegia dtcta a putavii i.'^ " '" PJ confirmata fuisse anno
mense

Verum occurni hte quo Ludovici diploma notandm error > anno, apud Ponlemdatum ponitur : ^ctum, mquit, Hccxxym Bleaudum anno Dominic Incarnalionis
tato

prajcipimus

confirmari.

scholares

11
'

pei

civitatem armati
el studii
.

non

ince-

'"
f

mh

tertius

regn\

'''

lurbaiores pacis
El
,11,,

aniversitas aon
5

"

Vovembn anni

ligo,

,1,,;

"

,,,

Mllllll

,,

" ,l " ,|

ml

_,.

cholare Sl aec
ali-

Demde nont iuguslo ejusdem annv

tantum

inchoatus

fuii

'""/'"'

"""

'''"''"''''"

"""
-

wholas

Erequentant,

oec

magistrum

curPontifex, qut

vanti epistotis merir

tionem

,<

3,6
AlJCTORK
J

DE
cit facit
.

S.

LUDOVICO REGE
tunc

Honem
id ipse

tigmficet

horum privi legiorum privitegiorum, mmquam numquam ~ ea ca confirmata fuisse a S. Ludovico si ,

,

jam fecerat anno 1238 ; prmertim cum m id non paih... conduxisset ad Ludovicum indur irum ...,., ,,,, UUUUfluuII1 ,cendun, ai confirmata semel privilegia renovar

comitemque Britanniai Britanni Re* luto incedebai

.,,-i

.,
,',

'"

8TMiam

"

auctor piemagis quam dilucil^^ r I93 A///// ,, mhil prmter lur,- ,' ''"""""" de bellis cum comit, n'-',

mm
""'

Bt

fi

""

academicis is

luroarum videntur turbarum naentur

ordvnato
>""

Ceterum de quidem ""

i

pretio

hac

r/ Ki ni

mpartemoremgestum
i

'"
mccxxviii

fuisse abrogata. hospitiorum nihil

'

dierat

vel viderai

''""

""'
'

nullibi

ut

'

aliis scripta

perleaerat

,,'!"""''

''""'

"''

cum

futsse PonUfici.

s.

XVI. Utrum
habuerit
r.

anno

Rcx bellimi
bellum

cum

BritanniaB

eomite?

npanicum

anno

mccxxix
interruptum.

fuim opemaximecomitis Campanim, oentaque tandem ''"'"'i'"". quod Campanus ipse smpe in Campa""' procul du io rr,n n "'"'" ''''"' ""v" m ? rasse ommes illos extstimo, qui ex hi& '/'" CX hii Jmnnlln Joimillti
i '

Zl Hinc mirari """ ***, <Juod dc bello, cumBritannieica '"'"' '"' """'" "'"/"<" gesto, nihil mem Qriart tmutss senex, quam superatum
i

sequep/ofitel 'Tproll Ludovico viderat el audiJm auaHerat.

se^Xe^ ? *
9

inchoatum,

factisque

induciis

bellum confinxerunt anno 4228 gestum brevique finitum, quod comes se imparem Hribus cerneret. Yeque enim mrisimilia narrai Jommllius hoc sensu intellectus si enimRegem certo superassei comes Britannim, nisi suppetias
:

verbu

'

T> Uellum
Bellu
iii

iiiuic

ti*8

CO

comitem Britannia
i ii

quidem contra Theobaldum Campanim comitem, occulte vero contra Regem, gestum enarraturus:
aperte
bella prosecuturus , quibus Petrus comes, Anglorum opibus adjutus, S. Ludovicum impetiit, diligenter exami/nandum iniiin , iii tempus, '/"ii hmc fuere qesta
et

magnatibus Gallim

cum tfecentis equitibus comes Campaquomodo credibile est hoc comitis Campa nim subsidio ad tantas angustias redaclum fuisst Britannim comitem, ui se cum exercitu rn
venisset

nim,

deinde

n/irrr i/unlrui
miiiln
i,,i

/inlnrrn

,ul

loCQ

lUliOTO

'

'Jno-

in

memohi ni

Britannim

proditores,

qui eranl in castris

ei

regiis,
in

ranl

adventum Campanorum
tempore
194
i

non

significarunt

hodm

ii

'

iiim

etiam quoties hmc bella

auctores
Irrr,

resumpta. Elenim,
in

Sed frustra
loqui

utbreviter, quodsentio, eloquar, videntur hat

n-

illiiim

recentiores

non parum ab antiquis

hrlhu/iir /i/nni, i/imiii

Bntannim
\0

hmc qumrimus nam Joinouod contra comu Rex gessit ab anno 1229, annoque
:

de

bello

r r,i

gesta

Sl

nt

imiiniir
:

describere.

Varravimus num. U8 ocultas proceriiui insidias ad Regem in uia capiendum, quas ilrlrrlir: dminiis u rmiiilr Cnm/iii n nv nU/iir n
,

Itus
i/iiinl
,1,1
:

iiiim
i

in/nii, persuadet ipse Jowtnlr alioqui nihil de belio hoc narratset,

ii, ,,i

rri-.iinilr

CSt: ilriinlr /,n,!n hrlln

ml-

Tunc
,/unil
.

\w\

tuto

incedebal

pnr
/n

regionem
r.riliiniiin

Vonquievere hic proceres, qui Btancham omnino ab administratione reinirhniil amotam, ,jiu sed vim fraudi miscere statuerunt, " Regem nbi tubjicerent. iccipe iriim Joinvillii, hmt describentis num. 29 : Accidit, inquit, ut barones Prancis in anum coirenl Corbolii communique consensn inler se id
Rege elusas.
iidin
,

SUam,
jiiiiiiim

irriiin rsl post

hrUuin

pax aliquot annorum successit; non item posl bellum, quod anno 1228 gestum fingv
rui
liir
;

lunr rnini
sri/nriili

iiiiii/is

i/iimn ullo aliO Irm/inir "

proditoribus Regi
1,1

metuendum
inur iinim
.

erat, bellaguenar
,/riiiiinr
Iiriniiin

siinl

W
i

Chronico

[Iberici

in

quo

ne

verbum

quidem

(;

efficere

machinarentur
insurgerel
:

ut
al

comes

Britannis

in
in-

Regera
signiler

atque

bonum
ipsi,
illos

Regem
se

proderet,

promiserunl
sique

ad

gis

mandatum

ituros,

conlra

Reimnc
,

de fictitio hoc bello anni 1228, omnino lur. iilrm hiC hrlluin rr/rm fl JoinvilUo ipse refert ad annum 1280 pag. 535 conira

wwj
1

'

'l""

Anglim
lnir

et

comitem
:

BritanniaB

comitem

ad

bellum
,

vellel

mittere

mhii
ihn/iir
S.

Nullus
,

Britannim geslum, autem Bdeliter juvii

i

Rcd,ci
"

secum non deducturos nisi duosequites, ut comes fecilius Regem ejusque malrem... Quemadmodum promiserunl mesuperare possel
singulos se
,

gem
iui-

Pranciae

sicul

comes

Campania3,

ai

annus 1228
:

a bellis
hr/lniii

domesticis
C,u/"'>"-r

vaear
'"'
.

ril

LudOViCO

luim

morato

liritanniae

comiti

barones
;i

illi,

ita

eliam

mccessit rebellio

tantumm* comitis Britannim,

1229, ut

comes subvertfsset el subjugassel Regem, ejusque matrem nisi adfuissel divinum au\ilium quod eum
praestiterunt.

Et

audivi

multis,

quod

choatum
195

esl

anno
fuil

mox

probabimus.
"'" s '

Ikllum

(!'

ilbericus,

qui
in

que

exactior
>

hoc tempore flormt, n temporibus

panin

<*

numquam
sione,
in

desliluit.

Quippe divina quasi

boni
.

permis-

primam

magna

Regis necessilate,

gran-

comes Campanias Theobaldus miuiiis esl ad invisendum Regem el revera profectus esl cum trecentis omnin [uitibus cor]h,v\praavalidis, ei veneimnl in tempore, Deo Sam hujus Campaniaa comitis supsit gratia. comitem Britanniae opportuit se Regi depetiis, ejusque inclamare misericordiam Res dere i|ui \ nnlici.im niniimr appelebat, considebomis
dique
ejus

angustia

Campaniam principum expei Joann S collocat anno 1229 posl quindenam pn viguisse illam Pomtui aii anno 1230
ca fam ante nimirum discordiam auctor nis g , nm, ,,,,, ,,,,,< n.^, cujus VndrCnse, Chronicon
. <

*W *J; lM

lit>

pum

item comvus fuit

anno etiam
in

1229

mem

mitem Flandrim
noniensis
,

litionem

com
<"'"'
^ iiw

qui

Campaniam
id

devastaoa

r; ,l.;ii

vicloriam
potentiaa

quam

fueral
,

consecutus, opus esse

i

bellum alligat utsmpea hic lapsus est in chronologia, en qilm narravimus de pace cum l l9 ..

Nangius,

qui

Qampa
iillllir

h,.i
ni;,.

favorisque

111

fortem

Campainviseret,

comitem

permoveral

ul

ipsum

finem anni (228 nim, fii

Trecis,

prmsenu

'"''"^'^
<

rn-

ersuadent,

P
n ,ii""

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

nlnil

17
eal duci
coti
in
\i
1.

f0
.,.

tmpore needum
de

bello

fuisse

implunr

gium,
comilis

el

tmpore,

</""'

"" / " rto

im "-

Conrardua de Rista alligatns

Borri

roRi

prajjudicium.

ffuce sofu

nec plwribus probanda, etdamsi aucto^aliquipaulloremotiores ctrca id tempus non confirmabuntMT etiam ex serie rem1)en ian i m deducenda. ittamen jam anno g68tarU bellum principes nam i28 pwparabanl se ad
,/,,,/,/r.
: 1

Joinvillius,

gui hmc
belli

erratii

vn

narrai a num. 32. causa assignanda, cum

ftlia

Verum
allegai
Bri

nuptias comitis

Campanim cum

comitis
.

tannim a Rege impeditas, quod /actum ut suo loco probabim

198 Fcsdere

comes Bononim,
'

gui factionis erat antesignanus,

ulrimque

conflato.

guid hoc
/>>

FadaraU
prindpi

Cal'""

burgum maritimum castro munitissiColasium lirmissimo circumcingere ,' munivit, el muro Chronicon An,, memorat anno 1228
ftj

actum sit anno, bremter perstringit Albericus

\>erbis
:

Posl

quindenam

itaque sancti Johannis,

hinc
parte,
circa

Uani
niatn,

id

est

initio mensis Julii,

inde

innse tom
-

2 Spicilegii

icheriani
est.

pag.

S67

sunl

principes
'

cum

sua
el

wc

e t alios

se

muniisse verisimile
belli.

lccipenunc
S.

rum

resederunt,

epud sanctum

TornodoFlorenti'

Tonneii'

torcs

hujusce

num
_

* concurrerunl

ex

parte

videlicel

Burubi
et

SUFlorentin
'

196
apud

Joannes

Jperius

vn

Martenium
seu

tom.

Bertim idecdotorwn pag. 708

Hoberti

Chronico

gwndim Campaniam
exercitum
ad
licel

ingressi.
in

Comes rero suum

Trecensi,
sua

e.

se

con-

junxeruiii

congregavil

civitate

^obertenses,
milis
f

posteros
Regis

Druidum
gui
'

co-

eura

Rex

el

pegina

mater

renerunt,

hujus
,

tumultus auctores
traxerunt,
:

vocat,

Phi-

utraque pars
nbbalibus
el

multa
el

expenderil,

medianlibns
el

palr

11

lippom

kguit,
se

avunculum
verbis

Bolonim
sibi

tamen

religiosis

personis,
el

comitem ad
,,

promittentes

re-

Rege
bus,

regina

matre
mala,
de

ejus,

insuper orationiintendebant,
inducias

lll]m

prancorum

qui

eorum

frivolis

omnia
el

quse

facere

minus prudensassensit, et simul in comilera Camjheobaldum insurgunt. Causam auctor <l||;|I1|;|

.

perfecerunt,

sic

die in

diem

dan-

do
ad

el

accipiendo

molus

suos

cohibere

ridentur

/,

subjungit,
:

prmtextumque, guo ittebantur,

illo

his

Mrbis

[maginabantur enim
posse

devicto,

se re-

nram

facftiler

obtinere,
qui

quia

ipse

poteneis,

lior eral

tolius

regni,
ei

non

consenseral
regis

tempus Sed plura memorai ad annum seguentem, guo motus hic gramus erupit. Contigisse tamen hoc anno oidentur, gum narrat de hoc bello Nangius, guamms vastationem et op-

ei

imponentes
in

mortem
el

Ludovici
ejus

nuper
fer-

deftmcti,
ro et

eum

in

lerram
vocat,

irruunt,

pidorum conflagrationem, qum majora fuere anno seguenti, amplificarc mdeatur, guod ea
facta fuisse
intelligeret,

igne cuncta

vestantes.

mp
lus

$g hoc bellum

item

Guilielmus de Podio motum Rober-

ignorarei

oero

bellum
328

deinde

recruduisse.
;

Uem

narrai
Franciaa,

pag.

hoe

tensium,

consenlienlium
explicat,

Philippo.

Verwn

nulr

modo
comes

Quidam
Campaniae
Regi

barones
contra
ai

dolenles

quod
et
ipsis

accuralius

comitem
eo.

Campanim
ilbericus

Ueterint,

quam

guinam eproceribus vn guinam ocro pro ad hunc annum pag. 532,

:

comitura
foedus,

Marchiae

Britanniaa
inierat,

voluntatem,

quod cum
el

Ludovico
consilia

adiuesisset,

eorum
infinilum

cujus verba

subjungo

pore

quibusdam
Philippus

Siquidem hoc eodem tem occasionibus adinventis comes

,

nefandissima

Regi
et

denudasset,
intranles
rai
i,

exercilum
ii"
1

collegerunt,
in

terram comi\

Boloniai
ctus

el

comes

Robertus
seu

praedi
i>>

ampanisa
el

fortitudine

castella,

illas,

[de
el

Brana,

eum

vocarat,

vicos,

municipia
ita

igne

conflagranles

rasta-

frater
,

(seu fratres ejus, kiter guos comes ab

Iperio

verunt.
les

El

terram illam debacchando destruen*,

Britmnies
cognalio
111.

etiam

recensilus)
Cocj
,

et

Dsque

Chaursiam

quaa

sita
,

esl

inler

'

Chaourse
tur-Seine

eorum
ejus
iii.i
,

[ngebronnus de
cognatio,

<!

ThoPaulo,

i-

frater

comes Hugo de
co
el
-

sancto

et
Bis,

omnis
el

etiam

^ivernen-

Sequanam ' el m bem Trecensem, imo Barrum inter ei Tomodorum eam obsidentes perrexerunl coeperunl magis
Barrensem

dllam

super

omnes

cia,

comiti

magnates de FranCampaniae adversabantur, el quoniam

fere

barones

fortiler

impugnare

Hic finis etpeditionis

ex
</"<>

hujus

nuiii

111

Campaniam,
res

dux
1

Durgundiaa

Gliara

accepil

prmdicti

comitis,

narral de hoc bello Joinmllius

lactus esl

de iliorum sorte

His

annumerat paullo
hoc
.

torum annorum
narrationem,

gestas

in

gum guamguam mulunam confuderil

colligo
ea,

ante Barri

197
ral

comitem. Matlhmus Parisius eos

adhunc annum non

esse,

pertinere, sed
U,H

modo enumeHabebanl
<iuo-

anno sequenti facta

199 Causa,

ut ibidem ostendemus
I I

ad

annum

(230 pag

25/

que

Hmu,

hoc tempore guerram ad invicem omnes mapates Galli, sicul dux Burgundiae, co mes Bononiaj, comes de Drius comes de Masco comes lancti comes de Bar, Pauli
fere
'
,
,

cur recesserint ex Campania \onem guorumderati principes, pra Begis cum exercitu dam, duplex assignatur properantis mandatum, cui aperte necdum auwio dilionis comitis Bodebant
:

11

apuante,

Cuuri

rarau
iiiniii

de
alii,

Curcj \
qnj
jurali
iingliae

Robertus
el
,

de

Curlenei,
ul

el

confcederati eranl,
el c
ili

ticebalur,
llrm

regi

Britannim

""

(Petrum
Romitihus

oocare oportuit)

bellum

in-

Flandrim. Utramgue << auctoribus ad clariorem rerum nolitiam antiquis Campani, insubjicio : Videns autera comes Vangius, baroniim tyrannidem increvisse, qait
noniensis per comitem
nuntios

wxerunt
'"

Campaniensi

ei

Flandrensi,

ad

Regem
mitlere
sibi
ul

Ludovicum
procuravit,

dommum

suum
ei
el

""

'"V"""'

mes fuerit mter fcederatos, am mihi mdetur guidem nominatci

:

tempestive

significans

mm

mala,
Lenus

quae

bar

Franciaa

inferebant,

loannes Iperius, sedprmtermiltunt Pan " Ubericus Jam oero guinam comitem

rogans eum,
se

dominum
el

ipsum

Regcm, quaterram suam, quam in ejus

suura

"""/-r

adjmerint tradit

llbericus

loco as-

dedecus

vaslantes

inlraverant,

defendere

digna-

1.

inte

dixerat

r >,- "'
e
i i

'""

ieM

,,,, Maithsus,
c 1 c

baberel

auntios,

^
"

'

"

"""
per
'"'
'"

'

,'

ans
''"'

eis

suas
"'

l.lteras
'

^*
'"" t

palen^,
.,',/.-

,"',

l""""

Barri
'.,"'

'""-.,l

i'"'-

a-

>renl

slare

Sed quas. senu

3i8
Ai
.1
'

DE
i

S.

LUDOVICO REGE
eli ini
'

10R1

vl

wmictaii

oculis

S.

Regias

litteras

ridenti

erat

audientes,
re
''"
'

avunculua
''liaii. l,

ab

obsidione

praBdicl
;iii.Ii\iI

viUaa

recede-

suaiu
lllll.MII m em
\;i|,|> vahh.

'..lii.Timl.

Qaod
,

iil

i;r\,

ammu
Iter
in

au-

Bicul

decuil

cullccta

mulliludine

mililum
arri-

tensibus

arraigi irorum

ac

satellitom

armatorum,
barones

""
1

piens,
forii
et

""'i

11

'

adversus
extento

dictos

manu
animi
>><!

[mtcim,,,,* P circumventum a Rege venian, petens " "

.

la.sain,

" ,r,!e

brachio

cum
,

indignatione

Jfy m libet
'"""'
'

M """
satvs

redierunt.

properare.
id est obsi-

Cujus

adventum

agnoscentes,
*

pora non

dione

ipsum minime exspectantes a sede quantocius recesserunt Quod Rei iil veraciter comperit, Pansns remeavit r,,,,*,,,,,,/ van^to Joannw //>ccitatus, qumdam tamen addens non prmtermittenda iceipe ejus oerba col 709 : Tandem Theobaldus Campaniae comes conlra tantam ini-

''/"" / "

Hacu^Z^T' * distmguens JJ
'
.

""'

111

1 Zj m
l

B "
ra
:

"

".

gratiam ratiai

Robertenses

ife

"'
'

""''""'/'"

Pax nondum secual

bellum sequeni
''"'""'
,/

Raawe mducim hoc ar """" sokm sunt cum Theobaldo Camnanim '"'
crttdui*.

pra
t

dicit

ilbericus. *

tlb mal ''"-'"'

factas:

'

c <Msaque illius cau&a

micorum potentiam resistere non valens, ad Regem, ejus matrem confugit, sicul vasallus ad dominum, petens eorum auxilio defensari. Con.'i

nam arma
''''
''"''

Kn item c m eum aperte

"

Ur

r
st

*
/;,,,

non

"'"

"'"'"''

'"

festim

iii

civitate Trecensi

cum Rege
et u.
.,

regina mater qui contra deI

T
,

principac

'"'""

'"""'"
serio

aiverso,
rent,
,

cum qmdam

-* "

advenit, '" lll, " n

, ;
|

mandans omnibus
s,

Ludovici

singulis,

Campania. guerrabant,
quis

guerris

sisterent, et

eorum conlra Theobaldum

deponere
per

quidam lomUann^ so^ZZ ne apert ierentur rebelles

Pontifieis de hisce turbis

ZlZ
1
"

c
ad

am-

ras

comitem vellet Theobaldum paratum

paniae

datas I

querelas,
stare
facere

ipsum
de

Decembris,
{229,

mvemes apud Raynaldum

:,<;,

omnia

,,,

judicio;

Rex
200
im iu

quoque

se

vassallo justitiae

paralum oflferebal complementum.

suo

quibus confirmari temporis a nobis data

num.

ilteram,
Iperius
:

quam
sed

dixi,

rationem

ibidem
ex

tradit

juvat

eam

describere

Uinte,

Chronico indrensi, cujus auctor omnino comvus, Bonohiim paullo uberior, quamvis alioquin quoad m popurem sibi consentiant. Spicilegii tom. 2, pag. 868
ita

XVII. Bcllum

contra comitem
,

Britanniie,

habet ad

annum
equitum

(229

Eodem
.

temi

Per-

Anglis foederatum

sub finem anni nccxui

geri
coeptnm,

uandus
Grevetin

comes

Plandrias
et

el

Hainoniae,

collecta
et
'

excitatum, anno mccxxx

multitudine
i

curruum quadrigarum, ante Augustum per Sreveningam

transilum
I

peditum

tciens

terram comitis
\;\m

Boloniensis ni-

ilines

mis

hostiliter
tota
mII.-i

intravit.

castrum
,

de
cui

cum

subjacente
in

incendil

Merch lem de

D,
ciem

uiii

inrhir
iii

modo

relatm

ad tempi
pernir

i i

Oya conflagravit, in pastum equorum consumens segi tes solo tenus ubicumque exercilus feci, transitum, domos incendio, homines el eorum bona direptioni truges vasitam
, ,

Capella

Campania, bellumque, quod contra comitem, occulte tamen in Regis

iiiiiiu

niur

:"

l I

r:: ''
!'

I I

'

gerebatur,

quiescit,

apertum jam
minm
id

batur
grave,
1'rirus

Ludovico

bellum prmcedenti non

</<

na

minus periculosum.

Moliebatur

stationi
lais

fideliter

exposuil

totum

castrum de Caconsun
solotenus
viris

Britannim comes, principibus,

cum
el
iii

recenli

munitione
comilis

incendio
et

set,

odium

suorum

prostrasset, nisi
'iM.
i-

mediantibus quibusdam
.

pali-

paniam oastaverant, foedere conjunctus, y"""ns memoratm Campanim oastationi probabilnu non adfuerit, quod ita videatur inter [aderatot
principes convenisse,
starent
ul

el

discrelis

pretio

mille

quingentarum
vini

dum

illi

Campaniam
inglorum

tft

brarum
mitigata
bonis
illos

viginti

doliorum

ejus

ferocilas

aul subigerent,

Petrus

fuisset.

Abbalia quoque
allatis

de

apella
fuil
,

pro
el

ibidem

enormiter

laesa

dio suffultus, dilionem invaderet Regiam hr rruni inducicB, i/iins mense Junio anm Iws
ii

lamen, quibus
Gisnensis

fueral

praesidio,

ingratos

in-

Ludovico
rege
'

iii

annum
99,

pactas

cum
:

\rini.

Denique transito amne de Newena, terram

.
. .

Ain/lnr
scripsit

narrax imus num.

H9

neq
'"

comitis
sini;

intrare
sibi

el

demoliri
el

dispopolenti-

tempon

diciarum

sed

deficientibus

nobiiibus
,

bus

qui

eranl

in

exercitu
consilio,

comilis

Gisni

duciarwm opem ab s, pmstitam di rum

:

inglis comiti Britanma

in

/"'<-

errorem lapsus
piimis
et

est

propinquis,
ad
propria

mutato

exercitum
prius
a

remeavit,

acceptis

reducens imrgo de

'' r.r

chronologia
v

Vangii,

S.L n ovl "

'"

Wilhsand quadringentis libris ne combureretur a Plandrensibus ... Hbbc autem omnia, sicut dicitur,
Blanchn

vrtvnou, << ubique fere erronea, tum narratione apud Joinvillium,

Gallos
>>'
in

qw
ul

con/usarwit omntt /w

auctores

oarios

deduxii errori
/""' ,////
scrt)

Blantia
ihIiiiih
la

'

Frani

iae

regina
el

ejus

compatriota

in

prima
wriis,

S. Ludovici

tempora,

Boloniensis

Gisnensis

comitum

machinaI

>r irrefragabili

aliorum

mrm
.

inii,
i

pro

eo qued

super

terram comilis

ampai

aien

Subdil
iintr
iii

ea invila, aciem comes Boloniensis direxit. mox similem expeditionem comitis /"-

JovnviUtus-si auctoritate disjungentur, >/ '"' male conjunxtt. I" " rerum memoria u "i mitem Britmnim nec adjutum ab '^
s

ditionem comitis S.Pauli, oerum minus felicem, </>i dum nimis libere prmdarentwr i lan,lri. non pauci (uerint ab mcolis inlercepti ei
occisi.
2iil -"
'

>"'''

Hrii'

bellum

mtulisse

ante ann

^ ^
(/
s

>r _

,lr>i>l.

Hmc

ille

ad Iperium redeo.
....,.,,.,. Boloniae

Philippus "'"|'|"'col.
el
ei

UVIUC9, comes,
si

llll/llll
i

mauit

iulu loco

probatur ex ipso, qu\ errandi nilir r """''"'"J^ '""'"' Vangio, >><< dical bellum ^ itknl "'' ''""'/'""" illatum fuisse posi motum c anno, Ijuem ipse (228 dicit, tamen -' I ni'"

mlll.

ili

mgnato ass
justitiam

709,

videns quod
plus

contra

Regis

tm

dicere

debuisset,
est

,i..i.
1

'

/r

/,,' 1/ I
,

('"'"/"'

<

Campaniam
i

mandatum
bene tutum,

guerram
esse,
ei

duceret,

demonstratum
rrr "'" fuisse, "'

supra, et fatetur
induciis

.,

/r

,, /

fr

iinr

non esset

nec

bene

hocujus

bellum

tantwn

rup t0

nestum

contra

dominum

suum

K.-em,

non autem pace facta abrup

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

,,.,.,
/"''

to/um Britannia rebelliones fingunt, 'qvatuom comitis sed diutumum, nisi mieum bellum, Iw non intermissum, cum S. Ludovico gesPndueiisque
wrili
ufB

narrandarum deeursu, mdeque manirn " rr /// "'s ''"'" '''"""" '/"' tre*>

rae

suae,

pemisil

eum

in

regionem

raam.

Wcfa
,,
j.

rr '""' apparatu,

guantum Ludovico btllum

autem,
dixil

s.

raretur

ex tempore

quo comitem BriParisius,

colr

tannut

Ingliam venisse

legisupra,
interfuisse,
rit,
si,

eum

bello

Campanim
citato

probabilius non
fieri j>,
in

posi

primam

a d smguinis effusiomm

lidimus 40.

conspi rationem non pervenit, ut Nuncremipsam narrare aggreoidelicei

, .

quamvis id aliquo modo

[ngliam
re
et
$il,

factis vnduciis,

cursu
se

Bri

diamur
203

Henricus

inglia

rex,

conspvrationem

indeque w Porro, quidquid ea de et pecunia accepta,

tanniam,

contulerit.
[nglia,
ingliee

redux ex

transfretaturo

Kloruin

'"'

Qallorum procerum edoctus, rursus in spem vnprovincias in Gallia amisductus est recuperandi
tdere

rege

ferocior
si

redditus,

ad

bellum
licet

paravit;

imo

Vangio credimus,
ril

ex

dicendi

iiaque jwnctus
el

Mfliam

,.,,,,..
nlllll ,,/

uti

fortasse

cum Petro Britannim cum aliu fcederatis;

minus certum

minus
/"

verisimilc, ditionem
at

Regis
uti

prior infe-

stare coepit,

non impime,

ex

sequentibus

oarii

scribunt,

etiamsi

i,

,ui

fosdus

guod

/mrlinn

solenne juramentoque firmatum, rum Hritanno, cnin iiliis ilrm

Ludovico

208
nns.
jussit

manifestum Von latebat Regem

nr./ur
,,/

audax comitis
.

fad/

mulhim

Hvit

Sed

i/Iiuii

ndoi

pepigerit)

bTttmoutli

inferendum se ipparatum ingentem deanno 1229 paravii Parisius ad dictum annum Matthoius tcribil Sub eisdem diebus, instante pag -'<' hot modo Michaelis, rex toglorum Henricus con[eslo s totara apud Portesmue nbbilitatera gregavil
i
'

ad bellum

Velodunum, ubi ibidem rationem factorum redderei coram judicibus a Rege assignatis Domimca post \atalcm Domini. \lisii ad judices
congregatos Petrus,
qui significareht termvnum,

mult tatur

ad

iv,

iii

Anglis

comiles

videlicet, ac

barones,

et

nimis brevem quique pro consuetudine regm Gallicani quaaragvnta dierum terminum postularent;
esse;
i

comparendum

assignatum,

njililes,

cum

tanta

equitum

peditum
etiam

Lurba,
cre-

deticet

quantara
diiiir

oullus

antecessorura suorum aliquo

men

tempus sic produceret Addidil scriptum, quo explicabal querelas

ut
ui

ta

tempore

congregasse.

Qbi

venerunl

injuriasque,
illatas.

vocat,

sibi

Rege

reginaque

Walii.v, Galae Walliae lanta militum ei armatoel rum raultiludo, quod admiralioni omnibns haad
niiii

de regiombus

Hyberniae,

Scoliae,

neque regina scriptum comitis ostendere voluit proceri bus Frant ra comes loquitur in
judices,
/

Verum neque exspectaru/nt

bebantur.

Proposuil
copia
in

oamque

rex
ul

cura
terras,

lanta

post
erat

dcscribcniiis
<i<l

/:/

rcro ncceasarinm
advt

*</

nnn

armatorum
pater

Lransfretata,

quas

ferendum judicium
hisce comitiis
fuil

litem,

amiserat,

suum
el

dominium

revocaret.
regis

quale

in

latum
ingliei

Etenim

cum

Denium nim principes

ad

mareschalli

milil aa

constaret,
se,

comitemcum
ei

rege

fcedus inivis-

aaves venissent, ut victualia ingererenl

et

ar-

quod

non licebatper tractalum Vvndocini

ma,

adeo
ad

paucas invenerunl

naves,

Bcerenl Quoil
esl

medietatem
,iii

exeroilus

non suftransferendum.
ul

ruiii

regis
el

noliliam

pervenisset,

iratus

Rege factum, ut diximus num 103 : satis rrnt manifestum, eum excidisse jure per dictuia fosdus acquisito, Regique licilum esse occupare
riim
cesso. Xtaque

vehementer;

crimen

totum

in

Hubertum
mi-

de

Burgo justiliarium
vocavii
ci

refudit. El

audientibus cun-

omnia, quee memoralo tractatu comiti erant conr cum nihil statutum sit in hocjudicio

clis,

eum
quod

vetereu
hunc,

proditohem;
prius,

properans

sicut

procura-

defectum,

* rogina
v||| nii

pro quinque millibus marcis, quas Francorum acceperat, ut suum propoimpedirel el gladium, quasi furia inve:

ctus,

rex

educens,

voluil

justitiarium

intertlcere.
alii,
a

contra comitem, nisieum excidisse omnibus, gua oerat, non mi indegavia dicto /oedere a R erat cur postea conquereretur sibi terminwm com parendi non fuisse prorogatum, querelasque suas principibus, quibuscum adversus Regem conspir rabat, non fuisse exhibitas. unr firmabuntw
,

s '"'

comes

Cestrensis

aderant,
discrimine
senlia

sese

Ranulphus, et interponentes, ipsum

Ai
ira
ille

!"'

litteris

comitis suo loco inserendis,

mortis
se

206

Cum

itaque

judicatum

esset,

comitem
in

,,,

servarunt.

regis

prae-

spoliari posse omnibus, ques a

Rege acceperal

obsidio

ernitxtrque it, ih-

sublraxit,

donec

regis

deposila

ani-

provincia
csset tico,

indegavensi,

imo omnibus,

qua

/"-

"Him
l!

miUgaret.
" variis,

Accusatur

idem

Hubertus

de

dere Vindocinei

t,interqm

quod pecunia reginee Blanchm wrruptus, conatus regis Anglim impediverit, tuod dixisse sufficiat ; nam id examinandum non suscepi, Redeamus ad Parisium, qui ila prose""i"
'/""'"
-'"'
1

oppidum munilum ei non ignobile in Perquod Belesinum, Belesmum, alias etiam

"/

Bellismum,

Bellissimum

oocant

auctores,
:

Gallice Hellesme, illius obsidio decreta est

quam

m '''-"

Applicuil
'

interea
(ita
vir

in.

l;

" 11111

Henricus,

hicauctor)
PWuriens,
'

in portu illo comes BriPetrum perpetuo errore quidam animo sedili sm

,v aliqui recentiores id fam captum annoprah cedenti per errorem scripserint. iudiamus nunc
cx dictis facile corrigemus.

Vangium, cujus pmposterum narrandx modum Pag. 328 apud Chesita

"'
''"

vu
iii

[dus

Oclobris,

qui
c
el

regem
luclu,

consic-

nium
(

lll(V|v

debuil

terram sub salvo

inler

P osl

rem enarrat : Evoluto siquidem postea """"' procerum in Campania mo-

1,1

condictum

tueral

eos

sacramento

''''"'"'m.

sed idem comes cum^aliis de exercilu

regi

aederuni
lM|
|

consiliura,

""
l|

ut

sequens
nyemali

Pascha,
iter

qiiia

differre! negolium periculosum eral

do relatosj aon longo dierum ejusdem anni curauxiho fretus Britannim Petrus comes riculo, baronum Francias ad tantara deveml et consilio

.''"

"

,lr

JtT:"
,."

m
1

tam ardnum
dedi

expedire.

Quo

I|,VI1||; ""

nibus

ad

propria

"^

"

11
-

El
;

justiliarius

cum
regi

rege
fecil

pacificatus

dominum suum Regem Henncum regem Anglin in auxilium suum cum maxima muiutuFranciae pudine Anglicorum adversus Regem
superbiam,

quod

contra

Ludovicum

iterum

insurgens,

Cotnes

S,.
,

""''"'

Britanniea

uomaa
-

gnalurus,
vires
s.is

mare
Regis

fecil

transmearc
.ui..,e,.ie>

El

tunc

|uxta

'"""!
>

homines

reddidii c
'"'""l"'-

de
in

Britannia
Anul.a.

el

rex

,.x,,vii..m

.erram

chnsed

toium jus

siiiini

El

datis ei

,lianissimi

Francorum
illi

Ludovici

hosUIiter

m.llilM.s

mar.carum,

ad

custodi.

er

intraverunt.

Hm

jam

statueranl facere,

exsequi

320
A
1,
i (

DE
qm tantumpolmruntposl
<<>.

S.

LUDOVICO REGE
Indegatri
ei

fORB

S.

qum
:

subjit

qund bren expugnatur.

capto Bellismo, ut ex rei seriepatebii 207 Std ad lantse prasumplionis vindictam Rex aestuans zelo justitise,

Beltismi

execrand
el

fervore
iilius

animatus,
malitiae

primo
esse

comilem
militum

Britanniae,

qui

capui

videbalur,

disponena
ocius

debel-

,are .

bellicosorum
se

Franciae

phalanges
convocavit.

robuslissimas ad

regali edicto

Quibus circumseptus el yallatus, adversus pra> dictum comitera, ui ejus pepellerel tyrannidem, n>, H{ ;hl caslrum, quod Belesinum dicitur,
\
-

properavit.
vico

[Ilud

autem
dictum
sed

castrum
est,

defunclo,
in

u
ad
re\

ceperal

custodia,

Rege Ludocomes acreddere non eolebal

a

idem

affirmans illud

suam
ille

jurisdicliotfem

pertinere.
i

Xmoad comitem
docinense,
l i

era pertinebat per fatdus

inilico

si
1

hoc

non

violasset.

Rex

obsidione cingens,
lapides
1

erectis

petra
coepii

machiDia

riis

'

grossos

jacienlibus,

ipsum
diebus
;il

roi-titer
l,s
-

expugnare.
esl,
111

ade
11,

paucis
intus

revolu-

iltera

'"'""o

fiharum,
'"" / "'"
liegis
:

qui

quibus uries

defenden,

significanto

'"""'

(ll

"n

castrum
diu
ejus

prras

eranl

promptissirai

Regis

!'.

exercitus
'i 11

chinas

rortiludinem
imiii

admirantes,
resi ;tere

videntesque
potestati,
ei

humero, quia Dellismum r munitionibus magna ex parU

altera

tral

" 11

denudatum

integre

possenl

veslita,

quia

\.

evadendi racullas <!> ex aliqua parte poterai subvenire, rogantes ea qua3 pacis sunt, prajdiclum caslrum in brevi tempore necessilate coacti Reg ae excellentiae reddiderunt. Jam enim castrum ictibus tormentorum concussum in ali1

'l

""'

degamm
traditum.
acta
sil

sine

'iniia

pugna aut murorum

notatur i229,

ruinaltm
r<

innus

guod

ante Pascha

currebal Gallis.

guo usqueiM Vunc prmtermissis C

1230,

anm

11

'

sui

parle
obsessi

ruinam
igitur

rumque in his erroribus, interim Britannim comes,

209
illc

videamus quid

imminenten
el

minabatur,
reddeplu.

r[

ideo

pavilantes

quasi injuria affectm,

litteras
<l

[ngloru
misit,

formidolosi

banlur

foedere ferocior ,

Sic

itegem

quibw mtbft

caslrjim

conlra

spem

rimorum tam propler

ab ejus clientela recedit,

</</

<

ruod

beltum
notis

indicil
Joinvillium

inexpugnabile

videbalui

situm

has Utteras Cangius

11.

<

ad

ualuralem,
rorlitudinem
,

tum tum

propter propfer

murorum
dovicus

el

turrium

defendentium
sibi

quas ad prmcedentium tionem huc transfero niversis

:
1

etiam

confirm
hiie-

prtesentes

probitatem,
regia

paucis diebus
subjugavil

Rex LuQuid-

ras

inspecluris
sal.
<i

rortiludine
in

quid

mond

dux Rrilannia?, comes \"'is hic breviter Ducis

P.

Riche-

titvlum

i/ero

castri

defensores

regiam
sua

majestatem

mmi

Petro,

<>

n<

<

comitem

cocassel

deliquerant,
misericorditer
,aclura

Rex
h
'

benignitate
,n,v
-

inclyta

eisdem
tolum

condonavit.

Hoc

elenim

mns
cepto
lieris

quo adeo vehe;iL'" r "- ,in mcreverat, quod ex prasreginae Blanchae matris domini K legis, miiadraodum callidae <\ ingenii perspicacis,
i

"'"

ignoro hunc ducis i<i<</i ejus temporis Britan111 e principibus quibusdam tribui verum <""i
:

hyemali,

plerumque ab illius temporis nominari inveniam, et ducis

tempore
sit
et

historicis

litulus mullo

pot\

Philippo
vocabo.
1

/' /</<<<>

Brilannia

princijn

concessus,

hoc <<
" 111

i<<<i<r

vocam

hat

quae

ibi

erat,

ignis
licus

in
.

circuitu

equorum
sed
:

fuil

deinceps
:

\"<" ,|S

litteras ipsas audwr

census
</<

non

mo

ne

prae

multitudine
erravit,
Et

mus

Noveritis
T.

'i

mitlimoi

Regi

Pranbas

interirenl

Ua

Sangius,
el

dum

rege

inglim
Anglicis,

/<<

interposuit

tuni

Anglisa

cum pudore
transfretavil

ignominia

rersus

Angliam

Templarium lalorem Rex adjornaveral Britannia? ;i-i Ddmin cam posl nalale
per
praasentes
litteras.

pra"senlium
"

comilem
1

apnd
iar1

cum
"'""

suis

Regem

Francia3

pertime

dunum
i

cui

diei
iiluc

ipse

dorpinus
.

Rex

noluil

yelociler

Hoc etenim tempore non

proi
/,-

omes
quia

misil
ei

'!

Regi
.

mandnvit,

"

-i"

rnare

transmiserat.

terminus,

quem
non
hoc

posueral

non

eral

comp^"
e

208 Capto Bellismo,

ga\

um

Gal

tens,

occuparent reliqua omnia, quibus per sententiam prmdictam mulctaius erat Britannim
//.

propter

de qua Iraginta diebus, lerminum coty* .-'1111111 requisivil

eral

lentem ab
i.,

illis,

qui

eranl
.

1
el

Rei

ibidem

comes, nisi illa eodemjam tempore per alias copias militares occupata essenl Certe indegavum

u-ikImmi
scribi

quod
et

debenl

propler
suas
ei
li

hoc
el

co

fecil

omnes querimonias
mater sua el sui super quaerimoniis
^

mjj"

eodem
noj

fere tempore

Hegi

restitutum
1

cum

tota,

quas

Rex
illud

fecerant,e

rbem enim indegavensem anno 1230 per Regem occupa<. teslatur Chronicon indrense num 243 e\

prox incia

indegavensi.

plum
qui

tditum

|l;l
^

eranl

loc

Quod scriptum,
noluil
el

sicu

ctum
oslenderetur baronibus
ciae

regin fl

q^

num. referet expeditionem Regis, mstatc proxima " "'<"" 1 mdeatur in <,< indegavum jam '"'"' udovico fuisse subjectum. Tiiletius quo
Parisius
.'//
1

andum.

Deinde

Matthmm

probis

homininus

,m

!r

eis

im,.

intelligi

votanWJ^
'"'^

suam. tionem

Comes
.1<i"
inj

numquam
s,
,
-1

potuil

habere
r cl ' s

"i

malis

sibi

que
;li

<

Collectione tractatuum

pag.

/7'4

scribii

gem
saisiri

et
*

suos

hoc quod

ipse
.

Rex
quoi
|l,nl
i

Bellismum, /<</iir oppida hie tempore per udovicum intei cep 1. De .,', Chaixius pag. i% indegavum <, aliis dis hac hieme occupatum </mns refert, liel/lSIHt <>irii/i/iliniin,i mlr rctnlissd ,l iinnun, edentem. Umc autem, </<< </< occupatione
1

indegavum,

eumdem comitem
in
.

de eo
eral

^ vA ^
de

indegauia simnii ca iriMn suum de Belismo, quod snam reci rram tenebat, obsedil el
lenebal
.

undc

"

^
^^

t<

'1

bomines
malis

suos
-

fecil

interflci.

""
|uris,
,

aliis

fecil

Rej

ine

deftcta

^ ^

-11111'"

DIE VIGE8IMA
fecisset,
81

QUINTA AUGUSTI.
i

$ 2]
,

aine^Q quod numquam

ante,

fuissei
nisi

(ita

Macloviura
quinto
Noi

mlga
i

adjornatas

perHegem, nec

nec post,

m
di
id

90eal

auctor)
exorcilu,

Multi

quoque
procui

de

.1

5.

di<m. Propter has injurias, el ad dictum poluil comes non quibus de !,!,;,<,

propter

regem
laesione,
io

sequi

uoo

vaJentes,

babere

applicueru

locis: sed
ac

Deo

em endalionem
9fl

mandat
plus

ipse

qod

lenel

pro
el

comes bomine
'

Regi,
buo,

quod imo ab

absqoe
ad

rerum

diminulione,

pegem

Britannia penrenerunl
el

Comes autem
bi

homagio suo recedit, uemes diiBdationem

,

in

Al iii,u

anno

graliae

(id mccxxix

boc recessu intelligil est hellum indicit.

die

Brilanniea
piens,
castella

regem reverenter
ei

cum

re susci-

tradidil
:

municipia
Britanniae

Dominica
lector,

in

nobilesque

multi,
el

ad

eura
ei

0Clavis

B. Hilarii.

Vides,

opinor,

arro-

venientes, juraverunt.
nobiles

homagia

fecerunt,

fidelitatem
el
alii

gantiam hominis, qua primus e proceribus bek tanta eral fiducia \nglo/'.,, aperte indicit
:

Indreas lamen
Gdelitalem
caslra

de

Viteri,

viri

pauci, ad

regis

venire

conlem
ei

rum,

procerumqut
vero p

occulte

conspirantium

n<

nentes,

munierunl
virililer

sna

alimentis,

ad

simum
facile
ipsi

hoc

fuisse
si

pugnam

sese

praaparabanl

Rei
.

S.Ludovico bellum,

intelligimus,
a

conspe

Franoorum,
cerlitudinem

cum
:

de

advenlu

lofum

mus

nullum

fere

principibus
fideles

didicisset,

congregavil

exercilum

randum
pania
ad se
hssc
et

fuisse subsidium,

cum

Uegi

Cam-

valde copiosum
et

atque micanlibus undique

Flandrim comites satis haberenl negolii defendendum. Videamus itaque quid post
ubrisque

vexillis,

ad
caslra
ul

indegavensem
metatus,
progre
ibi

pervenil

civi-

tatem.
o
iii

Ubi

moram
regis

pi

ab

gtstum

modicam,
Pictaviara

mm
Rei
ej

Ajd

prmpediret,

vero

dum

apud
ibal

urhem
es k?
i

Nannetensem
Francon ""

Anglorum, majorem exp 1V "" "

X "

adhuc
clebile
;

numerum

diversh

XVIII.
'

Prosecul
:

Ili

Britannici

anno
Bri-

"****
quoddam
obsedil
cis

n,m

sno

muncipium
urbe
levi

Bodum

appellalum

mcgxxx
tanniflB.

judicium contra

comitem

ab
,

Nannetis

quatuor
illud
i

xiv

distabal
.

atque

conatu

coe]

il

el

subvertil
iin

el

ad

Vndegavensem

rediil

ivital im.

auctor
<

\nglus,

ms

res

ibidem

B
Qui

Lud pico
ello
\r

'/"

animis opilum.

212 Accipe

itaque

qum

ht

pr&pararunl ad
essent

id stren

catis

ad

quibus
est

adversarii
hic

ex pr&cedentibus
r

regni

proceribus,
sed

iis
I

etiam,

qui

notum

Breviter
S

tantum mon

banl eomiti,

non

adversarios

numerandos non esse, Raynaldus ad annum 1230 num. 30 nommai ex Uernardo Guidonis, comites nempe
Lndovici
/</////

aud m

tulit

et

Campanum,
qui

ac
\iaio

ne

\larchim qui-

comes Campanim, ui habel ilbericus su fortunam a Regis fortuna dere cxht\ inquam,
bus,

dem comitem,
intentus
g

mense oidebimus;
itur
ut

fccdus

cum
hic

liege

exercituque

florentissimo

aongn
fe\

quamvis
potentiam
Regi

magis

partesl
i
r<

suam auopem pr Bstaret, i< < n!n erant plurimi. Matthmts Parisius ad < annum 1230, pag. 25i regis [nglia
fu\

lia,

oel

ceru eodem

iam

<"

rinceram

in finibus Pictonum
teste

<

Vales\
H

talliarum

pag,
i

^nglorum Benricus in sblemnilate Paschali, apud Radingura ?il exercilum copiosum valde, omnium videiicel
ila

describii

Rex

cum Hugone
proui
illud
i

Ue

fadus

descriptum
Collecti*

invenies

apud

i/

niumtom.
Deinde
<<

nobilium
militare,
el

regni,

qui

sibi

debebanl

servilium

castrum

Oudon,

quod

Bodum
"'
''

supra
dictum,

aliorum
Qui

innumerabiliura

m
,

regioni-

bus

diversis.

inde castra movens,

ad portum
univi rsa

si

ini "

Ml

multiiudine
ere

lit.

ubet

hic

m-

tensi

ad

Humen
in

Ligerim,

verba
l

M
:
i

<

vn

Ypodigmate
in

"
p dovicu
'

'

hunc annum

Auno, inqmt, mgcxxx

Britana

com

efe

Henrici,
<

Henricua
ttiara,

Vnglorum
adente
terras

Nanm
terea
tui

desidebai

um

Pelro duce per

-iii-

Bri

nnim,

ul

Rege
i

fudicium contra comilem

Britam

irum

patrera
injuste abratas
erat,

curat,
:

quo
I

fure

ei

>

Uela

toribus
inf rmos

repeteret.

tur

ac regem

ims
humiliter
vi

pauperes
ex
is
i

el

observat,
'

ne quid
"

cum tanU

/////<

itans

leprososque

<

divimus, moliri
dicta

pnas erogavit.
""/'".
<n

Hmc omitminori
i

compendio

ex

comm

<

inlelligat

lector

non

nim
l
I

deducenda.

qnam potentia ad hanc expeditiom Pwmsse Henricum; indeque non dubitei simi'"'
i

M3 Chronicon
"""
ita
in
el
-'

indrmsis
s i'>''
: 1,

n "

istmt
s

apud ad ""
sa

fl

a s, Ludovici

ta

cita

habei
o
i

Eodem
iae

anno,
,

soluto

" s,r
"
''

pietatis

ofliciis

conspersa
qloria
/<

est,

quique pie-

el

re

Mih

debaccbante

princip

""" minus

quam

bclliea

gnj
e

optimati
i

Ludovico adbuc
io
'

aveni,
raonitis

,""/'

mperamt,

Vcrum

j? dior

^miculo ad Parisu

/ non injucunnarrationem regre'

con

quam
el

eornm

adumrenti,
)imili
,.,
el

fccdus
,,._,.

debitum

ndelilatem subtra-

Anglorum
Rex

Benrico
in

fcedus

m
co-

U{
8ms
'

to

autem,
,,

mqnit,
applicuit

procuranlibus

Brit,

opud sanctum

nauUs Machu

euut;

cura
Bl

copio

Lercitu

lun.n^n
aciem
piosam

adducuni

contra

Ludovicus
'.:.

lugnsti

Tomus

32 2
P ,os,m
viriiii.M'

DE
de

S.

LUDOVICO REGE
et

ommin.s
et

finibus

s...

iii regnj

eolligens coliigens

instrait,

ihesaurum
el
aliia

patre

avo
ex-

Dollectum
|lnni
,

mililibua

alipandiariia

pbera

tadegavenseni
el

cum

quibusdam
ea

tnvadit,
,,,

corniti

Brilannico
proditionis

aufe-

Anceinsum anno HCCXXX niensc Junio. AMenisum hccxxx menae Jonio. n Bftft] tdem h%o est quod tutela, qua eum excidUsem nwtiant judices, qma jure uxorie comitatum posssdebat, w quem filtut e\ debebai succedere 5 Prolato hoc judicio, mox quidam e ,.
;

,ii llril

eo

quod
i....

totius
II...;..

dicebaaccot

gnatibus Btitannim
HCtlillUP
C
ll

partes
aC.

comitis

deseruerunt
/,r

DMnKAMim

II

C llllll

tiilcliliilnux
"<"in,

mism inm

.,
,,n

.,

,-<- v
temporc sint captn,
his
.

EistoHa hrilnnnnv hh.

f,

,i,p.

/:>

/,

///jf _
'

tm
do
Diiiloh

mem
. .

<"

tnparchas,
*
,

Andrum

Vitriaci*,

Radulphum

Vnr,.

Vangius

pag.

829

oerbis
.

ftei

magap-

cui

exoirim congregaio Adou * vooabulnm est,

.

us.|iic
ire

;ul

rastrum,

cilius

cum

Gaufridum Castn Brientii', //,>. rioum de Avaugour, Gilduinum Dolee, Gaufri dum incenisii Hichardum Mareschallnm
,

Filgeriarum

Hinw

pai-.iiii

regio

feslinavit,

Quod
ad
duxil

obsidena

circum-

Oliverium

de

Coetquent
*, et

seu

Coiquen,

quibus

quaque, in brevi tempore per fortitudinem

expugnavit.
Cfl
I
I

suam
Ca-

adfungit lobineau loco

Quo
*

capto,

aliud,

quod

rum
nes

Leonensem
illi

mox assignato cum Joannt

GuidemaVolensi
I

ffl|

Btiauciaus
iji.i

nominalur,
ante

exercilura.

Sed

ejusdem urbis episcopum

Verumtamen non omLmlovico clientelam

ei

cclsura

iiimi

paulo

defendere

conabaniur,
fortem,
afferentes,

wsei-

eodem tempore

dentea

Regis
:

FrancisB

exercitum
castri

oimis

fidelilatem juraverunt,

sed

citius

alii,

alii

se-

timueruiii

nnde
castro

clavea

psos

cum

Regia benevolentis

tradiderunt.
se

Quos statim
niiii.

recipiens,

quidquid

in

delique:

sed

eisdem, ul pius et misericors condonavii raslrum rnimii-ns sua gcnte, longo poslca

alii sequenti Homadomini dai Martenius slulini posl nicmoriiliun nmlra conulcm juilicinm, factumque est in castris apud incenisium eoilcm menseJunio; homagium vero Hadulphi /</
,iiinn

rius;

quidam hoc anno,

A/n/rcir
Vitriaci

tcmpore custodivit.
tonniai
Anconii

Lobmeau
numerai

iti

Uistoria

Bn'

tom,

i,

pag.

25S inter capta

hoe temBrir

geriarum domini, quod ibidem habetur eoi <>it><<> sequenti mense Marlio; Guidemari
nensis,
et

i:>ir>,

Leo-

pore

oppida

etiam

incenmum

oppidum >i'i Ligerim, novem leucis, si Baudrando credimus, Vndegavo dissitum oerhiiniiir

Avaugour mense Maio ejusdem anni {234 factum csi m, ibidcm mvenies a col. 4248, quibus et juramentum fiUenrici
de
.

sus

Sannetas, oilatque ad marginem Vangium. Verum cum neque apud Vangium, neque apud iilhim auctorem aniiquum id mveniam, affiriiiurr
iiini

delitatis

Tinger

mense Junio factum a nobili quodam, nomine, mox mbjicit/ur. Litteras quode

que Oliverii
uv
tom.
Mnriiv
:'

Quoquen,

terram

suam

Regi

ausim

quin potvus exislimo

aiiis

Anee-

subjicientis die

Veneris ante Purificationem bea-

nisii

dominum eum
adhmsisse,

Ludovico

ui

ipse

Britannim proceribus Lobinean refert, et diximus

contra

Virginis,

mvenies

<>/>"<i

Lobineau
Hasc simul

Historia Britawnim col.

402.

im: suo loco referemus

Judicium,
ii

quod

supra

iii

eo)

hoc loco commemorare visum est, licei qu&dam rius, iii ihn, peracta siht. Ceterum laudalus

Vra Ihihiini ir
iii

pro-

iiriiiinnui- comitem mstitutum, edidit Martenius smpe memoraPus tom. i ColUctionit amplUsimm

Vrgentrmus

scribit,

Regem usum

esse opera

iiiiiiu,

col
(l

1289,

ci

Ms. Colbertmo, sub hoc tituk

Ju-

"""" foclum iii castrisjuxta Ancenisum conlra Kmtem Bntanmaa anno Domini mccxxx mense Junio. Atque \ta sonat Galterus Dei gratia S :
'"?"'""-'-'
Fern
i

ad dictos nobiles sibi conjungendos, quod non negaverim; sedmissum ad eos episcopum non exislimo, priusquam judicium contra comitem esset prolatum </<nam autem cum singulis pacta fuerint, videri
;

Guilielmi

episcopi

Parisiensis

^
.

nen8IS

archiepiscopus,

Salterus

eadem

gratia

H
i;.

potest locis assignatis

I'

lu

comes
N|N
;;

Suiueimug ,,, ti,

,

Parisiensis
'

episcopi,

baldui

comes
'

ir
;

\;'"
,

lesens,s
;

?
:

^
.?

M6 Hmc summa
rime,

oeleritate,

parique

fortitucuf a

Campanim, c *

prudentia 3

pw*'

ac
*

felicitate

''"""">

**
'"' r '"""
r
'

Joi***
''""'
' j

m^

inlra

spai
bul
-

destri*'

absctdH

ll;.u-

msis

fs
,',
ce-coraes
tes

nppw^
'

""

M Dte
",

"

''""'"*

nisi

":;:;
,,

;l

,:;,r
et
,;

r
aUi

;::::;
i, :ll

jst*
'

Belli-montis,

z;T' ^""''"'"'/

mr<
<r
'"
<>

,'

ouorum
,,

,,

pompam potms

*^
""''"'
<

rerumbem
t*

.1 S
'!"
,.

,h "
,

'""""''

auam
""'

:'

T'
'

lUL
<

H,,,,

"""

smcerum Regi prmstarent '"'' rabi postmodim e

'"'"""

aur

111

parpetuum.

Nolum facimrw

domino
corum petma
'I'
1 ' 1
'

;,':::;
,.nnm,
1,
;:

iUustri
M

iudicavimus

c
i

'

"''

"" lr
'

'"'"
rfier

s ,rs

''

,:,:

''"i;,,,,;;::;:""

;*
'

^
/

n h """'- nque novum

'rr
/-//
,

-^

recedere,

quia

posi

eidem
|i:ul "

domino
-am

Regi

rorifocerat

"

Uj ""

omnibus

ndbw' iM

dt^
..

^ense ./""'" recmim> relicto ad fines tuendos pra* V''"" ''"' eodemque mense m castris apud Pontem dt
>""/'"'
'

'""'

''''"'

/ 7 " r/ " r, " / "'"-

in

Campaniam molt+ ,v,

,

^^

*f
"'^'
I,

""'"

::;r:i '" ls bm
'

=
"""
l
i

,rmllls

^'ST:
:

annuam

assignavit
ille

Raymunao
"""
"''

poDl

'

'i^"i-'t.

'""""";
Nrl

ah

ei

auitti "fth
;

"

agio,
id

,,,,,,::'
quod
'"'"'

'T '"

^
'"^

2T" 8Cnptan
enS
1

'""

'

facere,
'"

ll,h,s

"" K
1

^ *.
!

fecimus

'"'
Actun

S
,.,,, Wi
im

uil

Jhoarcensi, donec SrS_J_ recuperasset, quod

roiii

casbrunx
<<>

oet

Pictonibus

'"//'
"'

''"/

mterceptum
MarfsniiM
'"/
t

cAar/flwi
/:'/':'

Au/w
\'""'

'/"""""
/''''.'/'"'

"/"/"
'/""/

co/

"/"'""/''"

lempus
////.
//////,/

relinquemus,
recedente

ut

videa

quibue,

LudovicOi
'-

astri

J,

'""'"""/""'

/"'"

"""

rrfe6fl^r proficiendi

"'""'

uoapparatu effectum dederini

.17 I6W-

'

"

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
-''
/,.,

3*3
Innumeralifflbn.
el

'"""'";

,,,.
::,

,< Regi
;

Ludovid
i

nita,

el

nobiUbo,
Irmimte

vel

l
I

c CTO Rl
s,

'

/<.'<

laU,

ve

(.<

atumii

I.

*""
patnel

hmot

""""

'""'-,,,,,,, ,,/,,,,, ao eoqut '. ..;,,,. .,,,,,01-c. mmtn

.

ed

eitrenwni

redaeU.

paupertwiem.

Cow

ri

,<<.','<"'""

',','"
.

,,,.

.M'"<'""'

N , an.
l

vir

noh.lis,

Ckronieon Andnnse m miientt IfljJorom <itmbeniit apai kcherim tom. 2 SpieiUgi*

/mj. 6
co.ngu.tati
:
,

F*.''t ""
''

vv

Ler
'

ejus,
-i

relicti,

castellls
...

Bri-

Sicque
calore

Angli
(BiiaUii

in

angulo
et

JMtanma
lam

,-..,.
ol
"

\n,inn
>

erctati,

.
et

- OT!
,,...,.

',32 "
lui.
.

'-.

"

lacientee.
.

Veut

quam
cibna
a(1

potibu. iJimueU.
varitaqne

expoaU,

raorbui

mnlUpfc
,

oeroototjem,
el

"
''"'

|mm[
.

,.,,.,,,
rcgi
,,.
l'.
,

emtlboi
.,.,

nae

dederunt

'

nte9

n UIll
'

prop ria olterioe

innun.eris,
auri,
Iro.tr.

redieront;

in
omoino
de
re.

pr.us

'

>"-"""'
'""
,er
-

" ::
a
'

""",

:r \ ',,,,
,

,',.,
'.;

stID
.

,,,ia
,,
Id

equis

el
eti,

rirtuabbu.

con-

Bomptis,
tulerant,

,00.

Angli.

*
....

ll,.,
o,.i
,,

d.

Burgo
Ibre

at;
i

tandem

Angto-

mfeii

,i

'.,.

Pericnlo,

boc
mili-

rnm, qni
propri.
;'"'/"'"".

cura

U.

.dwmerat,
',

aodiente.
i

verUtur.
s

Ua

/
-

,,.,

pro

pau Lod

"""" s pnedtcu, tcs

"",,,,,,, posto ai eri

'

...,.

r*

ctmipeeaiem

postet,

coneo,
'<<"
/
,

,,/,,/,,, .,,,.,,

-; r: """""
<"

SL " ""
.,
, ,

,""

'"';;,,.,

"."'..,,

.,-

210

nesun ai

geeta. ho,

relicii ab Hi n

rico

ducc.<

-
iostilia-

''"'""'""'-

";'

Normanni.
',

exlurbarent

rlos,

,,,',.
'"

''.""

"'

'""
'

Huhertos
.

"""

raderel
sic Sic-

.,...

soos
"-'

'.

mortem

; oltr

":,,,,, volnntote.

,<<<< /r"" pr*fecto ,/. po.t ejus iueewm Parutiu hvne etutn. Narrat ii iUai parUbo. rfm : Post recemum regi. Anglornm ea tonsmorini., come. Ce.trite et alii principe.

populo&ttful(
crcurrii///

'"
1

u'
1!

'""
,.

ctella,

..,..",..
c

'.""

^ulSLS ,,,.
'

"l..'
I.
,.,..
.

'..'".

i.

w
feceront
,.,

,..".''..
in

"

"""';

insos
occaei

.,

,.,. S
'

'" ,'-/ /.'""''"

LllaFulc
r
',

no "'" "".""''';." /'""'" Porro cnn ca/"'-'

'"""

""". mMatm h*c

raorara
"'

ea

et

cepernnl
lllod
,

et

eomplanavernnl P
.ubvertentea,
vi

et

im

".,
,

"-

'"'/

",""/;;""
'""" -""

:,,.,,..

""""
c

'

'""v/'';;;;

""'"""""
Eode
-

'

'

A ""
"

Z
,.;.,
'

.;..

...

nS i
,
-

cum g ritaunmm

^.

,.,

319 hieverbti
,,

bi^cLtellum
'

Pu,,....-......

eo

cora-

'i

|.'...,

Belesinum castrum

expugnavit,
'.",

mes
*'re;

,,,.

^.^
,.
rf

,.,

llM

,,,,
,,
.,

deVim-is
ducens

l,l..
P.
,

,, v

I.

Haye
aegi

i, eara

....,
'"

pauco, dies
"

'

dcmi
'

""

.'

Pole

".

,"
,

'""'

""" """" """":;";

-'
''<<,< iu7 ,.'" FUgeriamm iomtno; '

,,

"'"
-

izrJSZTtirzz. zi "".;.; '"""""

.,;
,.,

tZ **

.'

""-

""""

'"

,,,,,,,,,

/,

,,,

,/,,.
135,
,

seti

.1"".'"'"
,'<<<<''

"II"-"""
,,A

Chaiiius pag,

His

ita

gestis,

><"/"<'

An "
cum
ra

Ifii

i&el.uui

glorum,

per

oonsiliura
x

Huberti
per
esl
i"

Burgo,

occvpaf, ifetn

Britonui.

Andegaviara
in

X 1X.
in

Prosecutio

bclli

m
,

ramnaniaCampama,

aesta t

redttin dn-

Picteviamtransiens, profectua ,< ,,,,</ "<< ,

giis,
in el

."'''''.

Gascomam, " "" BOma

l

Regis Rcgis ibidcm

comiliia

man

. :

concordia con cor<\h

dcmum demum
ct

secuia secuta

iv

me

sub

securitate
h

disposita,

redui
to

in.H, P M.n

ubi

quadam

Pictaviam, abi

multorum

.uscepit.

contra Judaeos statuta.

hac

quoque eqailatioue obsedil

e|

rex

Mirebelli

cas

i,,,,,,,

cep j,

laudabili

virtute

iVnglorum,

qui

assulius

audacissimos
el

iterantes,

yiolenter inclusos

subegerunt,
'

Hirebeau

omnes in vinculis quod micum in abduxerunl Mirabellum, Henncus, tola kac expedilione oppidum cepit Posi hmc est ii' iii situm
recedentes,
*

contra aaia N, ':;;::;::":;,<;<"'-'"''/"''""

,
-

coimtem
-

rdtffl

>.hitn<,

Pictatiensi

provincia

P
fl
<

.'..,

Parisius,

Henrici

cum
ittiJ

lanto
agentis

exercitu,

nli<i'ii!r absente

emiu

,./,,,/,>.

post

qua

gtottotws:

procurante

ttiam

LudoYico,
ejus

desidia

acnter

perstricta t

^nglorun
ariis
ibi
...i

Tandem redilum ita describit : rebus nse Octobri, disposiUs

custodiam
s,
el

hni

Ludovico,

*ntf

fuenmtt an irm adhw

tema
mille

.Uioi.

dimisjl
sli-

miiiles

quinge
super

sementes
constituit

gT^S^ J
l

8piran(t6u8

^"
(M/ ,,
(

^
,.,

-'"'
'"

,/,s

coams

fW?

""

manfeVloen-

pendiarios,

quos

principes

co-

^ium

mitem

Wilel Cestria Ranulphum Willielmum, quibusdam lielmum comilem, cum albemarliffl

aliis

wt
""'
/
;

^ t^ ^ ^
.

//ir(/ ,.

m
i

-ato

utrim ue

da
t
.

u u ,,_
.

ngw
{lhtn

vlris

h,li,ini,.,s,

,.

u,

..p.T,

...;..

im.

!"-plu-

^
'

s|imMi

nl

,,<,,,<
"'

lectis

sicque
maris
Cai.

rimo
vii

rex na^es conscendens, apud Portesmue applicui. uifl Novembris; consumpta peounia
pericula,

posl

" //

"""

fndere, Zampani* comUi P

,

"
'

^J^"
,l

;,

slaU.

NaUif

Domm.

..,,.,..;..

H **-

r(//(/s

'

324
Diix
I

DE
voro

S.

LUDOVICO REGE
corum
crudeles

cum comi 1,
(pater
i*

Campani,
erai

ei

Simone

pnediclo
et

Regi

adhmrentium

de

Jowilla
vel

Joa

Jomvitln,
comi-

jmpii
rheobal
e

derehcto,

tamquau b
111

contra

comiten,

,.*<
, mali

4eonm;el
perati

multis aliis vel tansunt

io

Campan.ea

qm
quasdam
el

Regi

adharebat,
,,

Barri

amp quoddam castrum

super
villa,

arma
captas

novent

mumtion.
vero,
v.IIas
,,

qu

destruxerunt

Damenacum
quasdam
el

,,,,
,,_

diritur

mavemn,
,,

monasterfum super Sauz, contra enrn ftr Barri eodem anno penitus tmod
;

pacum,
mos
el

ttjena
beat,

ecclesne

Medard,
villis

Suessionensis,
ei el

Malthmo confcedeBarri ;,' ,1, Maidieres contra comilem pontem comes el confregerunt; comes autem Campania,
irM(
tem
Metenses
duci
,

igne

vastavernnt,

tionibus

mihtum
ul

rotactis

domibus, permanentibus

m
,1

,,
iniegris

cura

rebus

umversis.

||[|(||||

ceniitem

sancti

Pauli

damniflcaverunl
ii\

prmcipue,

Hmc lite auclor, intentus descnbat damna ecclesiasticis

hoc belio ex
cujus
aliis

in

muIUs
LmJovico

Hmc

facta

ante
seu
eo

bellum
fere
:

Britannia

lata ; sed gesta in

magis
de

dilucidt

gestum,

tempore,

quo

prosequemur.

ixpugnatum
,..

ex quo dubium
suos
oocaverit

Joxnmlhus,
principes

dicla

hoc

bello,

m
w

Ludovicus

vassallos

ad hunc
ita

annum commemoranda
convenisse

dixi,

num

M
-

ad

illam expeditionem tempore hiemis

susceptam
re-

inter

ait,

ut pleriqut
'lunt:

certeiliinonvidenturadfuisse.
,

,,,

cum
a<l

cognovisset

Ludovicus
tanta
<a

di

gem
it,,/i\

inglim

transfretaturum,

principes
resistere

p$r Franciam invaderent Briam et Campaniam, dux vero Burgundim partem Burgundim sum oppositam mgrederetur, ut, vastalis oppidis plerisqm
convenirent,

ictoritale

arma

oocaral,
Secuti

itlamque

Campanim
De

imperio

non

sint ausi

itaque

suni

metropolim
iis,

conjunctis \)iribus oppugnarent.

/u

[ndegaviam,
,

sepositis

tantisper
:

inimicitiis,

rebelles

puniri

possenl

verum
</<>

evoluto

quadraginla
Uegi

dierum

intertallo,

militare

tenebantur

oassalli,

tantum Ludovicum

truerunl primo <ll< omnes, qui occuite <<<< Brilannia comite conspiraverani Porro ilios jam
decessisse

Francim, 1 loquilur Joinvillius, seu Picardim potius, /"/ tractum lianum Campaniam mvaserunt, hmc leguntur '" Chronico Fiscanensi ad hunc annum apud labbeum tom. 1 Bibliothecm pag. 327 anno facta esl discordia inter comilem Campaqui ex

parte

mense

Junio,

coliigi

mdetur ex
Petrum
Post

eo,

nise,

et

Philippum
qui

quod nultus ex
\iatthmm Par\

iis,

quos decessisse a Rege scribit

licio

tem

Robertum

comitem Bolonise, el (J)ruidum f ) el alios

tfalronam
',

comioobiles

contra
nisi

Bri-

Pranciae,

Iransierunl
villas

el

comEspemt]

lannum
maluerit,

lato

subscripserit,

quis exislimare

busserunt lotas
libus
ten,
",

de

Sparnaco
",
el

',

de Virlucomi-

eos

mbscribere recusasse.
r><nir<i

korum

el

de

Sesanna
et

fugarunl

Sesanf

recessum,

latumque
et

Petrum
sua

judicium,
suai mr<i

Campania?,
.

in

redilu
et

obsederunt
'.1.

comites Flandriei
Vuentes,
"'/''
et

Campaniat,
<<<i

<iiti<nii

de

el

de

Pimes,

ceperunl
His

el
i

suc-

veniam

vedeundi

petierunt
ipse,

censa est
cus
/<</

lurris

de

Pimes.
:

consonai

impetrarwnt,

quos

Uex

dispo-

535,

dicens

Cseleri

autem

principes

prius
circa

omnibus,
ut

cum

exercitu

secutu

im

comite

Barri

adunali,
Philippus,
et el

quorum
el

capul

eral

finem,

exposita
<

Hac ita comvomm sciipiorum auctoritate nunc

videtur,

mensis

Junii

comes

Boloniensis
Sezi

incenderunl

SparPimei

nacum,
sillas

iam,

Virlulum,
tuiTim de
tocis

quasdam
'

confirmanda.
ll,l!

'""
""'!
les

'

Matthaus Parisius pag. 254, m odo describit Habebanl quoque boc gnerram ad invicem omnes fere magna.

Campania,
.-i

Fimiis

ob-.

sederunt,
vastaverunl
r
i

in

mullis
el

terram

Campanisi
:

prajdando

spolia

abducendo
suas
timo,

sed

Ga,,iaj

5icnl

,hr

"

Burgundiaj,

comes
Mascu,

ajffi,

comes
|,;mh
'

de

Drius,
'''

comes
i5;

de

Bonocomcs

ipse

n mi,
r/ //, s

comes Campaniaa villas anlequam illi advenirenl

,.

incendebal

De

sancli

comes

"'-

Robertus
e1 rl
1

de

Curtenei,
erant,
al

et

Engeramus de Curci, mulU alii, qui jurali

regi

urbibus ab
ppida,

ipso comite incensis consenlU

J<-

32|

,,

lna

,,

mm0rata
'

contoderat,
';

dicebatur,

Angliaa,

oidelicei

UU A
'

Spamacum
<

in Campania ad

Brilannia

"'"""^

Campamens,
,;i

?-;
el '

bellum

Plandrens,.
1, "
,

indwerunt coQui omnes

Uatoonam,
,;, BOnl
i

Vertusium
,

eadem
ln

provvnc
ab
nl
,

mpN, '"
;

lcen l,a
1
.

Rege
in

lls

a m oMlone ***
.

excubns,

revers,
illos

sunt
ire

comple quadragmta dierum patnam suam. Quos

potuit,

7"-

Sesmam

,,,
tl

ign tradUa a maf snl imtl auctoribus credere, qui < referunt

/,,

ab

hostibus h

combusta
>>,
,,',
.

Rei

cum
si ej

re

aon

secutus

est,

^
intatn

ut,

possibile esset, *

eos discordes id concordiam 1iLu.uid.11

,,'
/,.,,,.

oca

<

duahtt*

parlibw ik1

<ltilt<lt

Chromci S Hedardi Suessionenimuncn sw, qu\ uem est synchronus, apud icherium 8 Spicilegii pag. 190 hec << prmcedentia qumd Lfirmai his verbis M ccx n,!'. ricus A fiiin magno exercitu Anglorum 111 Britanniam minorem cuntr.i Regem Francorum Ludovicum puernm, Petro dicto
iuctor
I

exemln campaniam ingredi p< antequam ibidem esset comes '/'"' t\ Theobaldus, cui animus <i ma defendenda non ;
tamen ,'
,

mm

'"

"'''"""

""

!
'

'",

littmTAM
;

'

<

,/,,/

'

^"

citata

rr

J ^ """'"
,
]

'"'""

'"""'"

e<>

Pa . supmiis

"" hosteS
/""'
-

,h
'

,,
'"'"'

"[]
:

$ic

pwsequentem
sunl

Sed
nulr{

cum idem
lalenus

it-\

nobiles

ad

pacem reducere

potuisset,
hostiliter
:

ingressi
n.inihvs

cum
ferr0

111

'''i

Mauclerc
profecil
.

hoc
mullii

racienle,

transfretavit.

sed

nihil

siquidem

ex

suis

amissis diver-

m '

terram
el

comilis

Cam-

"' " r
,

'"

""

igne

de P opu,a"

Francorum
ro
11.

fere

cunctis,

Rege
minoiis

Ludovico
contra
et

pue

Lerram
el

Britannim

tre

!
.

rcem
ini-

ucentos SUD captione ? ecim P^emerunt. Quod

pognovisset,
l

coni luserunl

'''
.

Anglim,
os

comitem
(ii.n

Britannim,
exercilu

'"""'"''^

cajteros

illius,

quorumdam

"""

cum comes Camcampnm per fugam desuffi-agio

, '

"""

Fran-

''"'"""'"'"""'^
liosu-s

deslitutus.
'

Quem

fugientem

acpiter

inseauente

ijuoscum-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

(scumque
allingebanl
in
>re

325
ptembri
,

gladii

proster-

thmus
ad
ejus
illius

Parisius, m<

co

\ nies
?

ii,

ui

cessabanl
Parisiacaa

donec
nllerius

ipsum
cursu

comilom
in-

colloquium
.

Rei
qui

Prancorum
riri

el el

regina

mater

p 0r tos Lserunt. Tunc nolentes

fra

civilatis

rapido

cum
regni,
im

irabilibus
posl

magnatibos
regis
trntc.i

insequi

illum,
lotrfm,
el

mortem
,

Ludovici
nl
,

w
'','..

IM
,.,

campaniam,

spoliavarunl
,

eam
viles

habueranl
Ubi

ad invicem

esl

ya

municipia complanantes
extra

poni-

dictum.

de

pace

traclantes
esl
,

lalem

concor-

succidenles,

ecclesias

intaclum

diam
niensis

(lrmaverunt.

Provisum
praefatis

autem comrs
causa

fcatur fiscanensis iiiri

. . (

POrrb prmanm hic a Partsio reiiquerunt. |H etiamsi fuga comitis Theobaldi, honarr atum, pertinacia nonnihil uirtiumque in persequendo exaggtrata, confirmalur ex verUs Chro
i

Diter a
,

procenbns
qui
.

ul

commuCampaTer-

hujus

discordim

principalis

extiteral
rae

cruce
subirel

peregrinationem
ad
contra

sanctm

militandum
inimicos
<!

ibidem
Crucifixi.

cum
El
tactis

supra

adductis

Bl

fugarunt
in

.-.'11111111

militibus

(1Illl

m Campanias.
evertendis

Deinde
licenlia

tanta

hostium

praeterea

Rex

Prancorum
Euangeliis,
jura

mater

ejus,

urbibm
Comitem
i/r

verisimile

facit,

sacrosanctis
gulis
nes
el

juraverunt,
el

campo
<

fuisse

causa odii
refutata

pulsum. Ceterum, quat comitem subnectit Parisius,

redderenl
terrae
illius

sua,

quod nquod omnes bomiconsuetudines,

oag
(36

secundum
lii

rectas
I

/,/.,

mni
""""
es,

arenl

Pervastala
urbem

fere

Campania,
fcederali

<"l

monumentis ex
ticularia

oariis,

qua

citat,

queedamparcomitia
at-

Trecensem

accesserunl

princi<</!>>'

explical

circa

hcec

regnx

adventu eorum

que

,,,,

opem
'
,

pelierunt

Simone
32
vn

do-

nmin

narral

num
ille

ejus

filius
1

Joannes
suis

pacem Ibi conciliatam intei mites FlandriQ Campaniaque ei Dononim comitem deinde comiti Bononiee omnia fere,
asserit,
.

jQinvillius

tempoi
civitalem
in

um

urbemque
,,rr,

defendit

tam

fortiter,

ut

principes
sint

magnam pecunia summam

torio

pro

vastitate
illata
:

oppugnatam
thie/s

nequidquam
1

coacU
pratis

efus per
Lotki

comitem
arbi

caslraque conjungere

cum
item,

cem item
cersiam

Flandrim ei comitem
quibus

duei

dam

contro-

r >>

vastatis

suam
:

impaniai

ransibat
cesseral
/,,

omn
endio
interim
,

tx

Burgundia acJoinvilin

Bononiee
erat
5

permisisse,

regina

Blancha

U
rc ixirnil

ex

relatione

adjuncla

Ludovicus
l

ex

\ndibus

Picta.

Jocmnem comilem Cabillonen>< domino suo

rnun

ub\

CWCO
Chaizius
9.

menSCm
ex

habel
antiquo,
legia

Julium instrumento
'

""//.

//"
finis

<'/>>n:nis

nli/iir

i'n
licet

/><//<<

i'mn/,,i-

nico

fuit

impositus,

odia

necdum

apud
</>

Fanum
incolis

Maxentit
'.

privi\

essent ablata.

confirmavit

Viorti

ejusdcm
audi-

Eodem hoc anno

his comitiis,
vel
in

1230,
ui

/
'

nncitB oppidi,
taque
exercilu

Inglis

antea
1

aliis,

prceptacet

Chai-

vaslatione

Campaniee
atiprincipes

properabat
as

cum
autem
/>><-

opem
castra,

laturui

Campaniam
<

ziopag 140, mense Decembri quaidam rursum contra pibusque fuere statu
I

Meloduni coactis,
a
;

Hege princitiatuta
1/-

bereni

ei

poslquam
tetendit,

novil

eos 33,

ibi-

bericus

in

chronico,

factaque asserit
m<

Ueloduni
Spi-

dem
suis
sis

esse,
recla

inquil
ad

Toinvillius
ut

num
prselio
|

cum
ip.

mense
fuere
cilegii

septembri,
habita
a pag.
:

quo memorata
ei

eos

cum
,

edidil

[cherius

tom.

decerneret.

Pr<
.1

ho
libello
posl

606,
:

apud quem
utra

facla

notantwr

ipsum

prece
se

supplici

rogarunt

ut se

mense Decembri
satis apparet.

veriorsit

epocha,

non

diparelur
paratos

recipere

agmen

suum,

Statuta
sunt,

interim

ipsa ex

lcherio,
:

pugnam inire coritra Campaniae comiducem Lotharingiae, omnesque eorum mililes, trecentis numero inferiores equitibus quos ipse, comes, duxque haberetit. Respondii iis Rex neutiquam eos cum suis <litem
el
,

ubi pleniora

dovicus
universi

Dei

Luhuc trans/erre lubuit Noverinl n>'\ Francorum prmsentes pariter el ruturi, quod nos
gratia

pro
lionis

salute
regis

animae

nostraj,

et

inclytaa

rc
el

Ludovici

genitoris

nostri,

micaturos,
ceperoni

s<-

oon

prajsente.

Quod

nt

per-

cessorum
litate

nostrorum,
regni

pensata
nostri,

etiam de

ad

hoc

uti-

confusi, ei proceres, derepenle fere ngniRcarunt, reginam se inducluros libenter

totius

certa

roluntate
stro-

nostra,

el

Cypriadpacem cum Theobaldo

ineundam.
226
<**

Campani comile

rum statuimus,
daeis

de consilio communi baronun quod nos el barones nostri

debita
:

Ju

nulla

de

caetero
in

contrahenda
loto
<i-niii.ii

racie-

rursum JoinvUlius disjim tempore per errorem conjungere : nam serius

Videtur
hic

mus
\

haberi

nec

aliquis

regno nostro
:

iril

relinere

Judasum

alterius

el

Wflw
/'"".
'''"'

esse litem Theobaldi cum Cypri regina tuoloco ostendemus : itaque intelligendus est de

ubicumque
ipsum
licite

aliquis

inveneril
poteril

Judaeum

capere

tanquam
fecenl

suum propnum
Judseus

quam
Subdii
iis

ipsi

principes

cum

auctor citatus
nulla

reposuit, se

de

Theobaldo inir quod boiras id pace audilurum,

servum,
sub

quantamcumque moram
dominio ve\ alio nsque nunc Judaeis
lerminis,
ridehcel
lertia

alterius

regno.

D
sol1-

vero,

quaa

debentur,
in

wquepassurum,
Pania,

W
s

nl de ea audircl comes Camdonec comilatu Campanise excessissent. faruerunt fcederatx principes mandato Regis, narrare J mllius. Qui hisce turbis

ventur tribus
sto
ti

insumti
in

"h<iu>,ii

W
"""

Omnium Sanctorum
restoOmnium
sequenti
pars
!

pare,

sequenet
,

Sanctorum

lertia

pars

rn

alio
terlia

festo

Omnium Sanctorum
^ero
c

residua

rr
"

'"""

pac em

rheobaldi cum regina Cypri: regina Cypri hujus belli causa fuissit

De Chrislianis
de
debitis

statuimus,

quod

nul
tnntientibut

ndeatur,
r*gina

Cypri

pactumque Theobaldi cum postcrius, pacem inter Theo-

las

usuras

ahendis eos faciem

nostn
ullra
el
iisiir.i^

habere

nos,

seu

barones

autem
au
111

adversarios subjun<!>< umque hanc constat hoc anno factam. CXrca eosdem dies inquii pag Mat-

,/ baldu "'".

principesque ejut

intelligimus

quidquid
bar

-1

soriem.

Ila-i-

uwc

lem
terra

statuta servabimus,

feciemus servx
10

nostra,

el

s nostri

terns snis.

i:t

si

326
si

DE
bari aes

S.

LUDOVICO REGE
ipsos
.

aliqui

Qoluerinl
.

hoc

semre
alii

s.

ad
stri

hoc

compellemus
aliqui

ad

quod

barones do-

cura posse suo boua

Ei
si

Bde qos juvare

baronnni
oostri

tenebun-

tur.

in
alii

terris

invenirenlur

rebelles,

aos

el

barones

juvabimus ad

servi
sei

XX.

Prosecutio

bclli Britannici
:

compellendum
ii.-n-

rebelles

pradicta
illibala

statuta

anno 4251
s.

autem
,,,,!,

in

perpetuum
beredibus

roluimu
el

va-

induciffi

triennales
:

templum

Dionysij "

n
sin

nostria;
se
el

barones do-

rcstaurulum
canonic.
translati
:

urbcs

munitionibus
ad
aliam

similiter

concesserunt,

beredes suos hoc

aucta

S.

perpetuo servaturos.

Subscripserunt omnes eadem

in

Laudi

eccl.
i,_

forma,

m du
:

gua sequitur prima subscriptio Philippns comes Boloniaa

sunl
.

hunc
quaa
Alte.

nuptiee comitis Campania;

cetera

ea,

peditae

anni

J252.

praemissa

rolui

consului Marchiae

et

juravi.

Bgo
,

consnlui

gundiae;

eadem rolui Seguuntur Hugo Dus Burel juravi. comes Campaniaa; AmalTheobaldus

Hugo

comes

tfonlis-fortis

Franciae

constabulasuffectus;
;

rius,

defuncto
de

Monmorencio
Barri
A.ugi

nuper

lngredimur annum im, prmccdentibus dem mvnus turbulentum, non omnino

quietum
glia rti
S.

,,;

tamen

Roberlus
Bfenricus

Corteoaio,
;

Franciaa

bnticularius
S.

Ludovico.
in

Parahat
Gallia

se

Henricv
exa

comes

Hugo comes
;

Pauli;

ad bellum

promovendum

Radulphus
lonensis
;

comes

Joannes

comes
:

Cabi-

[ngerramus de Cociaco Guillelmus \nc comes Lemovicensis Archembaldus de Borbo;

cHone pecuniarum ingenti, idque jam mentt Tanuario, quemadmodum ex Matthmo Parisio disces u<i hunc annum pag, 252. Ludovicus
hisce auditis,

nio; Guillelmus de
n

D(

lopelro

Guido

<le

Dode
,

principes rursum convocavit

pos]

mnopetro
iaco.

Joannes de
ii.

Nigella;
,

Guillelmus

Pascha,
firmaret,
sulerel.

ui

ei

pacem
<!<

inter principes

regni

sw

iv

autem
et

inguiunt,
pro
salute

roluimus

rt eos

bello

inglo-Britannico conin

consuluimus
nostrarum
,

jnravimus

animarum
Adjunliter

Vradit
verbis

lm-r
:

ilbericus

Chronico png
juvenis
Ludovi-

et

antecessornm nostrorum.
liv.r

540 his
cns

Rex

Franciaa

Post
n

tim b
.

ita

prosequitur:

consilium

suuin

habuil
/><>*i

Parisiis

Dominica
pace
reel

ctum

esl

insuper

quod
de

omnes
debilis
f

Judaei
suis
,

Jubilate (seu tertia

gni
el

Pascha) de
comite
sunl
treugaa

quascumque
ctorum
eis

babenl

ostendanl

principum
el

el

de

Britanniaj
io

dominis suis infra

,

instans

stum

Omnium Sanlitera
illae

Angliae,

ftrmatae

trien-

alioquin
uli

non

valebunl
Jiidaei

nec
dei

nium.
ducias

Dubium
celit

esse potest,

quibuscum

firmatasin-

ex lunc

poterunl
,

ad

petenda

Albericus,

suspicor tamen eumin-

bita sua. Nos autem ul praadicta omnia ral io perpetuum permaneanl el inconcussa in eorum perpetuam memoriam el testimonium sigilla
,

comite Britannim
hisce

no-

teltigendum esse de induciis cum rege inglm n m trienninm factis men lio sequente, nihilque aliud velle, guam <
comitiis

stra

praesentibns

literis

recimus

apponi.

Aclum

apud

Melodunum, unno Domini millesimo ducenlesimo trigesimo, mense Decembri. Umc contra
usuras,
"">>

faciendis,

sumptum consilium de in suadentibus eas cum Drocensi comik

ium aliisprincipibus,
$

Britannx fratre,
labefaclari,

quiesgre

aliasque

Judmorum
insinuant
recte

injwrias,
Ludovici

statuta

oidere poterant, pari

comilis Britannim nimium

mediocrem
"' ;

solicitudi-

adminislrandum malaqueomnia inde eliminanda : prmsertim cum facta sim tigente adhuc bello Britannico quod
,

"""

ngnum suum

precibusque saltem,

cum

alias non

auderent,

ejus

causam agebant,
<'lnuz/us

Huic conjectu
i.

nr
(jlo

consentii

pag

150.

232
ct

hujusmodx procul
'"'""'
Sl1

dubio erat,

ut

omnem
i

Regis

Attamen certum est, iu<i.iri<is cum Britannio />>< tempore factas non ess.
:

"

""' deposcere rideretur.

gestas addi
,/

eterum

annoaRege
1

potesi

"""'
"'
l

''""

'""

ad manda|

poslerius
ritin

qui/i/ic

S. Ludovicus

tempore estwo

ingenti
cam/j<i

agmine Britanniam
inducias
initurus.

legituringressus,

'"

Uibena
nrenl

j w
"
''
,

&
'

de Monte Albenaco
'
,

lauro
el

prmcivil
!

in

Aud\

Matthaum
eosdem

de

'"'
|

Parisium, expedilionem
ducias
iics
,

Ludovici secutasque wv

"

WJdto
A '""
<

"'

Puj
l

/ I;
;

,
'

inquit,

movenl de
piscopo
frater
filia

describentem
(ik/iiii.

pag.

253
,

Circa

""'"' ,s
'

/"'""

'

i//'/

''"'

desPonsala eidem comitis Tolosani

mense

Junio

Rex
ul

Prancornni

RegU

promovit

excrcitum
*

copiosum

Armoricanani
ivlrn-

"""'"""'"

Tolosanum
ndi,

h
vost

Brilanniam
Henricus
mites,

expngnaret.
Brilanniaa
in

debebal

^rtemRay

succedere

idper mtatem

Sed cum ejus adventom Ranulphus asti el

I

ipse prmstare

qui
,

liinhus

illis
,

militise

regis

Ingloruni

""""
'"'

""'
'

/(
'

"

gmvnas

prmeranl
S. Ludovici

cognovissenl
El a

Regi

paraverunl
ejus
el ei

msi-

SGal^ChristianmnuperrecuZtZ
taecclesi*
Vniciensis col

habei

dia

venienti.

tergo rhedas

vehicula,

quaa

arma
,

ferebanl

cum

alimentis
,

machinis,

invadentes

ceperunl
,

omnia
sunl
,

el

machinas
equos

^
s,
'

"
''

concremantes
ginta.

lucrati

ibidem

Deinde
<|ua>i

Franci

cum
,

Britanniam
simul
el

cognodebui
i""
1

scerent

inexpugnabilem
habentes
Begis
Philippo
rr-i^
in
<!

principium
rantibus
r\

suum
parte
el

suspeclum,
comite

"

Prancorum

archiepiso

po

Reraensi

B nonieD!'^
comitibus
I

atque
tannias
lutae

ez
el

parte

Anglorum
hoc

Cestrim
treugffi
,

consentienlibus
l|llM

-iini
,

nales

inter

dictoa

juramento (Irmalffl Joliiregea m Nonos

irgentraus 280, n Lobineau

'"

fiirisitis.

ctn

consenliuni

Histo

storia Britannim pag

}><]

DIK VIGKSIMA
I

QUINTA AUGUSTl.
ckoro postica, conspici '"""" msignibu .'/'""
I

3 27

m
llinl
,

Inducias ..,, 'Britannia oppidum, ex antiquis rnonuis

vn

castris

factas

prope

Fanum

testatur
1

Castellm

vn

conjuncta

Demum

no/""

J.

S.

refert

laudatut Lobineau

",1,1,1

, ,,,,

'""/

Imr iriii/imnn,

/,r r

Eudonem abbatem
Walthmo
/

eue, a festo nimirum S. Toannii nium conclutas >>< 9984 usque ad idem festum naptirta hujus ium condiliones recitat, quibus /1)V
;

tempore
ail

inchoatum,
/irr.l ri
,i

sub

Vindocvnensi
I

finrm

i,

,limrii,n

h ,/<

r ,n/>nr>

itii

m ducia
t

facta

vnter

quas

pracipua

tunt,

clorum testimonio confirmat. 236 Pietas S. Ludovici juxta

r/i/rrl
/

ac

libera
fuStitia

Urbet quai
ilnni

Britannia mduciarum tempore >liccret ditionem Itegis vel comitis Marlr edi << nobiles Britannia furarentse cln>r, quod wpttm olfedientiam comili negaturos, si molaret indu,/

comili

,,/irrr ,,uln
in

rrlnln.
/<//
r

r ,,/r'n

,,-,;,

iiiinnl

rrrn/lnr
cas,

m,

,/ni/il

narrul/iinns

\hr,-

dinnnaquf
txactt

incolis

Avranches, urbem

Vormannim

fuxta pentat
/,rr

ring,

quod Fanum

Ubini

traderet

comes

in

BrUannitt minoris, munierat Res rlus: foSSCS iinlrni COStri ilnrrmhr fiirranl
limites

m anw
mortuo

comilis Bononiensis, qui illud Hegi con-

mnaref,

induciis per comitem

infractis.

Verum

deinde Bononiensi
i

laininf niilr /'/'""

o/7'"//

m/ <>

comes Brim pOSSeSSlOnfm hujUS

comite,

hortum episcopi Abrincensis, qui 1 ne damnum ex hoc pateretur, ttex justissimus illud, assignata pecunia summa in annos singulos recipienda,
iniir

resarcire studuit
dedit
Parisiis
1
:

recuperavit.

\ddita sunt

quadam

in

fa-

quas
{254

iccipepartem litlerarum, mense Vovembri, quasque

Dorem
,icri

Marchia comitis,
possunt

apud
\nnt.

qua aliaque latiu memoratum Lobineau

hes

Uartenius tom.
loco
iiisrriut
ii"111

Colleclionis

amplissima
inquit,

col

Noverint,

nniversi,
iilius

assignato.
qitt
lniit,

Ceterum inducia
rasi/nr

juramento utrim\m/li,r
ral,r<

quod quod
scopua

recompensationem
el

damni
(Juilielraus
'

finiuil-r

rrx

hOr

dilectus

Bdelis
incurril

noster
in

epitiorto

hrri

juramento firmari apud Martenium tom.

ac
col.

jussit,
1

sicut

oidere

ilbrincensis
siio, in

jardino

suo apud
ad

Collectionis
regis

am-

Ahrincns

quo

fossata

caslri
iieri

nostri

B plissima

1254,

ubi

litteras
re

Anglia

dem
nensis

villam
el

infortiandam

fecimus,
libratas

eameidem
Turoejus

tjusqut

ministrorum hac de
quies aliquot
itaque

scriptas publid
S. Ludovico

dedimus

assignavimus duodecim
,

juris fecit. Sic

annorum

monets
in
festi

percipiendas
el

ab

eodem

et

parta.
iiiiiiin
>t

successoribus

libere

quiete

singulis

annis apud
,

rebus bellicis consecutus,

Abrincas,
ipsa
siti

praepositura

uostra

Ibrincatensi

majorem
iiiirm
.

ad pia

opera
>

nactus
etiam

est

opportunibelli-

die nostri

Michaelis,
///"

per
item

manum

praepo-

quamvis

ipso

tumultu

^brincatensis.
,

an/no, praiter

eo
lauronrfijiH

hac nequaquam pratermitteret.

riiiim

itinera

Von teferam varia, qua) ad nicina Parisiis loca, ad

nr provincias paullo remoliores inin

urbes

indegavum, ejusque castrum novis munitionibus auctum cura S. Ludovici, narrul Cliiiizius /vn/ {55 '"' '/'"" u mr
alias
civitates
'
|

stituere
lii

solebat,
pietalis,
111

quibus eximia
liberalitatis

semper da
:

,/,,/, /i

ensibus
uta,

documenta abunde descrir ptasunt, iin/iir nil certum chronologia ordinem reduci possunt. Verum enari'anda hoc 11110 ocriiui

tum

damna omnibus exacte nominalim duabus parochiis, qua fue.

additque

ijnin

lnTr

Actis

infra edendis

rant demoliendss.
lector
>lr
/,i

Ex quibus conjecturam faciat

et
."

aquitate
i/riius

justitia

Ludovici

/"

ope-

nhiis

aliis

exemplis certe innumeris

rnirii
Uo,

iTsiiiiiruim

templi S
/iirln.

Dionysii ejus consi\aiii/nis

,

rjus Vii<f docemur, diligentissime semper cavisse,

niniiijii riilnh/iir
iniiiiiii,

Cli/nnnn
icheria
:

ne commoda sua
iliiin.

in

alienum cedcrent incommoid

s'.

ad
111

(234,
/////

tom.
re

Spicilegix

pag. 35
Regis

ilr

memorat sequentia
sancli,
sancti
Otlninel

Con
in
;

2M
trm
n,i

Porro degebant
canonici
loCUS
s
'

temporis circa castrum

Laudi, ad

eanonicot
laudi
ferl
i

S.

rilio

Franciaa

LudoTici
snl.

religio

memoratum
rni/i

quorum quic-

frwn

Jorum
Prancia

virorura

monasteriura
;i

Dionysii

UU

ivuo\atiir

lilmtt'

rlciin-nlis

ecclesiam

COmmodUS, tOS Germani, dependentem ab abbate

SOtiS

"""

ad

rssrt

ommodiorem

hoc

ciiiin

propter

monachi facere uon audebant dedicationia mysterium quod idem moantea

,

S.

Albini
,,
,,i

[ndegavensis ,

transferendos
S.

curavit

consentiente abbate

ilbini,
litleras

ejusque
i

nasterinm
senttt

Domino suscepisse. His conauctor anonymus, de quo riji num. 34,

noscitur a

con\ '"'"

quorum
Martenius
:

hac
col.

de

re

laudatus

(263.

ex

quibus

huc

additque

consultum a s. Ludovico hai de re Gregorium i\ Pontificem maximum, qui non

obstante
nlisrri

transfero sequentia
et

Noveritis quod,
S,
infra

cum decanus
in

capilulum
sua
. ,

ecclesias

Laudi

Andegavensis
castri
el

templum,
7"""/'

memorato dedicationis
Porro
.

ecclesia
i

quaa esl
sine

clausuram
castri

\ndi-

scrupulo, jusserit
VoriOll

restaurari
11111I11111

in

modo

lo-111111

ansis
officii

ejusdem

periculo

/irr

monastei

\ini

detrimento,
.

non

possenl

rnmmode
uti-

""" intelligendam esse

domum monachorum,
qua
:

sed

commorari
dovicus
liiaii

excellenlissimus
gralia
terraa

dominus noster Luw>-\

illuslris,
officiis

'"""" lemplum, pulum movebat,

ut

ex dedicatione,

scru-

Dei

Francorum
el

vocem autem satis enitescit fflouasterium non raro pro templo sumi, videre "' rl < Glossario Cangii ad eamdem voccm tiichael Felibien in Historia abbatim S. Dionysii pag, 227 frivolum hunc scrupulum de de'"'"'""" tempix per Christum abbati excussum '" prudentibus, eumdemque a S. Lu'

totius

divinis

volens

super

hoc providere, dictos canonicos ad ecclesiam nobia consenSermani translulil oostram S

.

tientibus,
ces

quibus
el

super

hoc suisque
nostri

porrexeral

pre-

suas

ii"-

eidem
capituli
el
.

successoribu

communi assensn
,!,.,

concessimus

eas-

libertales,
el

eumdem patronatum prabenel

'"""""

ejusque matre Blancha ad restauraaggrediendam inductum : addit dubium """ esse, quin partem sumptuum prastiterit R s """" quod abbalia quantumvis dives sums
'

M "'".

darum
dicta
etliis

donum
S.
,

idem
,

posse
el

per

omnia
el

in in

ecdesia
personis
S.

Sermani
ipse

in

canonicis

qua?

el

antecessores

sui

in

ecclesia

Laudi

bactenus

habuerunt.

Cet

"
'

* ferrt

'
|

Quo
,

nonposset operis tanti tamque magnir inquit, comprehendebatur pars ecpostica

,

data notantur anno 1234, mense [prih rrrm migratio canonicorum fam pracesserat,
littera

''

,8B

Cn oro

chorus

el

pars

laterum.

,"'

"'"/'"'
""

fere
''

in
111

choro, 1 transversa temsuppedaneis altarium partis

hujus hoc >> ponit Chaisius. [d gesta duo; nimirum abbatx l/ pensione, </< ciaccnsi >>< Flandria pro
,/,,,
,,,,/,,

demum addenda

r/

3*8
lovicus
j. s.
I

DE
comitatu
col

S.

LUDOVICO REGE
UO
i

HI, terrm

Disturbatis
a

hoc

dam

it\

Hesdvni

datm,

apud "'""""
'

que

comite

Theobaldo
<u
<< ,<

,,<,

(25*

a~

mibusdam ciliatus, apudChaixium pag

ous
,.,,

ionibus,

Ludovico recon-

147.

Verum similv
. .
,

non

vacal vacat
i

itaque immorari, mmoran, n r _ quo item non mfilU progredior,

. ,

ad annum

mcurrisse mcurmse odia proeerul' qui has mplvas maohinati, eum partihus /,/ gts abducere moliebantur. Hinc revocata

rum Margarita, mirum non est, nairum

hisce nuptiu uxore ducta Uberico supra

modo

"

'"

memclaT

1 1

niuni
238
i

narranda.
i

ontigisse

anno ffl% opor

'"'

anno

Joinvillius

nar-

h m r """""" /"'" '''//""' Cgpn vn *. Campaniam ,, /""' mdebantur oblmoni tradita, ipsaqne ! Galliam wcata, ut litem moverei ih,', Origmem hujusce controversim Theob
i
i

1 1

iii

ii i- ,i

.-...,

...

'

'

."--

nio comitis

Campanim
Regisque
aliquol

ct

Cypn
Chaizio

reginam

qui
<.,./,,,/,,,,

cm
,,

filia

comiiii
,edito

Britannim
:

tentato,

erant,
tt

breviter

accipe

patmks ,_

quamvis auctores non

secuti,
id

pag.

197.

Henricus
filios

Joincillium

largus

comes Campanim
rttajorem,
ei

timaverint,

dixcrint
,.,.

causam
,,
;

fuisse

helli

Campanici,

eamque qua de
co-

natu

minorem
de quo

cognomento habuit Henricum natu Theobaldurn

Henricu
mccessit, pro-

patrem

Theobaldi,

agilur.

am j

ror
*

eorum mani
Theobaldx
,/s

nior patri Henrico in comilatum

fectusque in

,,

ex mo\

Campanim
,,,
:

annui
comilissa

g.

540
de

ita

scribit

Chronico </'/ Obiil Agnes

Sequenti

bus relictis
de
baltir

filiabus,

Terram sanctam, ibidem obiii duaquarum major natu kmc

hxtic tia\

qua agilur, Cgpri regina. Deberi

paterna ditio,
:

Campaniae
(232

quinto

[dus

Julii.

autem anno

novo comiiis malrimonio

(

defectus
,n

sed objectabatur natalium quippe pater cus uxorem

ilmarici
regis

ampaniensis duxil
Erchi ml aldi
bi

fsabellam

HierosolymiB

iii

de de

marito primo

n
ii
i

el

hac

de

causa

quorumdam
esse

Thoron
<

nupserat
di

Conrado

Varchioni
\e

odi

vero d \bium

non

Wonfcrratensi,
;

oque
!

fun

ma

quin
/mhi,
,,i

malrimonium,

quod comes
litis

inire

medita/,,i,,i,r

imo,

ad

te\

cum Heni
Qua

ico

<'</<-

Britannim, medium
ipsius,

comile

nuptias transierat.

de

causa

,,,;,

obilum uxoris
I

sequensque

sub finem

anni

/-

>'/
.

nel

matrimonium id habi batur illec, mortem Henrici comitis, prmttrita

filia,

[delcide ipsim

anno 1232

id U

Theobdldus
pi io\ is

Henrici
.

frater

comilatum

dus hic
ego

Galliei
/

malui

ad

,,,.,,<

quod

roris.

tam fuisse

udebimnt
"' ""
"

U parum
'/"" m/

nisi

/'

Verum hoc tempore, molientibui odio Theobaldi. lis n anno demum /:';. a^enteLudovico, narrabimus
ipibus
; ,
i ' .

certum
"

fi(

pou

st.

Rem

<.

hmctos,
u

'

/01

iovi-

wmm

iro/cram.
'"II'.
</"<

imus
<<
n

frndi

coa-

Friderico imperaton renovarit,

.

dequonum.
apud

110:

i/'"'-

nw
De/uncta itaque
> ,

(iinpiissi

nm

coi

1259

[gnete

,,,

am
in

annuam

valeludinario
<

Pan

navii

perpetuum, Verum

fuit

conditio
"

eral

cimina, qnm, quodUgi 'umenlis, omnmo mis habeantur consignata ,/./. alioquin tam frequentia
i

toinciUium)

[ct i$ cjus S
.

'V,
,

r,

<

je

munifi

quaquam
i

udo-

probeintel igens,in quantam

,
i

Theobaldi
/

'"''

'

XXI. Controvcrsia
archiepiscopo
Ore

Regis

cum

Theobaldo

"'"' / '"''

"'""""^
e te,

Theobalde
el

Campaniffi
e

intelBri ,,.

Rotomagensi,

ejusque suc-

promisis
te

Oliam

Peti-i
,

"
'

duclurui

Maunlio.

"

"
l

"'"-"
-

"l

quam
regno

i,i

" ,m, m
'

'"

Salliae

charum amas,
i,
:

,,

1(

!*
l,;

Qli0 em
,l,,hl

fa

"
,

nunquara inveni
III

qui
,,-

,nfer re
li::
'

^oit.

p
mi
scentis

hrlhi
,,n
,

quibus prvncvpes
i.n.iiis

,.//<

""!""J
'"-"'
""'""<
1 '

""
'

leriorem

,,, ///

icura
,

""'''
,

'

'T_
' ,

la
rt

V"
//

Cha-

-o

"/""""'

t
V

opii

fuere

animum
r, ,,,;,,

controversim non minori

v""'
/.'"

/'"

affecere

mo
eJUS

/( ,

;/

'"'
11

joio^r,

quantam ^etauctontatemjuvenisiltZicus.

inteUecih Castrum-Theodoricum /; "" kctor colligat,

Ve

/,

Prior fuii cum archiepiscopo

baldo,
rr

ab

anno

Muriiio

deinde

anno probabilius finem

1227, '/""' '""' recruduit, atque narrai accepit. ttes

l0e

Chro-

Dlfc:

VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

Labbeo tom.
hoc
/.

3ag
et
tali

Chronica Rotomagensi,
Bibliotheca

edito a

pluries
esset

barones

suos,

consuloit

cos,

iraid

<

roiu

manuscriptorum,

atqut

modo

agendum super
archiepiscopi
,

responsione
citatus
fuit

ad annum 42t>7, a pag. 374 : Hoc dominus Theobaldus Rolhomagensis archiepiscopus voluisset adducere marennuni (seu
exponitur

gensis

[tem

Uothomaidem ar-

j. s.

anno

cnm

chiepiscopus

et
si

praesentibos

baronibus

qamiin

tum
curia
nihil

fuil

ab eo,

de aliqua re respondcret
et

lignum
,

tBoHfidis

construendis
fecerat

idoneum) apud
fleri

domini
nihil

Regis,

responsnm
teneretur

fuit,

quod
un-

Rothomagnm,
I,

quod
,

in

foresta*

audierat,

de

quo

sllv

respondere,
,

Vau-dc-Br.pI

s ,ia

ile

Loviers
illu<l

ballivus

de

Valle

Rodulii
rei

quia

tenehat nisi

propriam

ecclesiam

deti

marennum

arrestavit*,
loci
,

cnjus

facta

de
nes

dominium

suum
suorum
habito

tenebat.

denunciatione

episcopo

episcopus seu

illum

per consilium

Unde iratus baronnm conflscavit

saeculares
:

Rex omunde

excommtmicavit.
municatione

Ex

hac

occasione

excom-

archiepiscopi

possessiones
tractatu

Prancorum traxit eumdem archiepiscopnm in curiam coram se, eo quod fecedicens quod injuriatus erat ei excommimicari eo inrequiballivum suum ,t
Rex
,
, ;

dommus

archiepiscopus
suis

cum
quaa

episcopis

omnia
in

dominia

el

castella,

\w\ tunc
conri
iii-

habebat
clusit,

archiepiscopatu
tanlummiHl,.

suo

interdiclo
:

r\r<-ptis

riuiaiilni-,

lonprmonlto

sito*.

Item

conquerebatur
ceperat

de

eo,

quod
illud

idcm
quce

de
et

exulavit
infirmitate

ad

curiam

Romanam

profecturus,

archiepiscopus
est
in

foasium de Villeta,

detentus

parochia
pertineret
et

de

Loviers,

cum

foagium

Romanam.
mine
Gallicanas,
rcstiiuio

Impelrato

Remis, misit ad curiam autem, quod legatus noveniebai

,

ad sc

ratione

feodi,
illud

quod

de
ut

ipso

tenebatur,
advocabal
tetligat

miles,

qui

tenebat,

ipsum
in-

Romanus, qui tunc causam audir.-t

per
riiruri-m

ad

partes

archiepiscnpo
pn-

prm-

dominum. Hanc accusationem

jusiitia,

legatum ar-

lector,
aliis

umcdam occurrunt
focagium,
usitatus,
focis,

notanda. Foain

chiepiscopus
bilium
et

plenariam

babuit

restitutionem
tructibus

moinde

/jium

census cst
qui

nio

pr&cipue
pro
ac

exigitur

Normana domino

immobilium,
et

cum
in

perceptis*,

reportato

civitate

RothomaRodolii,

fendali

singulis

seu

torum,

lenentium suorum,

domibus subdiinquit ad hanc

eidem
auseu

gensi

marenno per capellanum de

ipse
ita

Valle

quod
to,
istis

arrestaverat,

el

archiepiscopo

reddi-

vocem Cangius
probat.
etori
villa

Glossario,
seu

variisque exemplis
villata,

remansit

archiepiscopus

Villeta
,

autem,

cst

adunatio

plurium

mansionum,

Jesn

Conquerebatur itaque Rex, quod exegisset censum memoratum a domino n/la: cujusdam majoris in parochia de Lovicrs, </iii census non archiepiscopo sed Regi
architpiscopus
vur,

major.

in pace ad laudem Hactenus dictum Chronicon. 244 Verumtamen cont/roversia suspensa

querelis
Christi

omnibus Domini noslri

de

pou,U

nia in
'ii

tius

fuit,

quam

finita,

etiamst
in

finilam fuisse
tx ipso

re-

scribat Claudius

Fleury

/'-'

Hisloria tccltsiastiId probatur

legatus
Kft

ca ad

annum

1'nnlifieU

(282,

vassalus.

quod dictm villm dominusRegis cssct Nunc ad auctorem redeamus, qui sic
:

Ghronici

auctore,

qui

ad

annum

(234 re/ert,
a

bona archiepiscopi, hujus successoris rursum

prosequitur
243 Item
R<

dieebat

dominus Rex
facere

quod archiein
fo-

Rege occupata fuisst hisct iisdem de causis, quibus et novai acccsscrant. Idcm manifeste c.nncitur

ijtm

piscopus
resta

non

debebat ad ad

marennum

ex

litteris

itomani
i

legati,

de Loviers,

usus usus
a

aliorum maneriorum,
manerii

Martenius
/525
'

tom.

Collectionis
totas siatu

quas tdidit amplissima col.

re-

f-um

II,
\

Qisi

lantummodo
iiim
,

iM.iin",

inquit
agri

Cangius
in

de Loviers. laudatus habitatio

,

hasce itaque

hoc loco describam,

inde bonis archimiseratione divino
apostoIicsB

ut patcat.
licta.

quo in
:

controversia fuerit

cum

certa
:

portione

manendo
pro

dicta,

Gallis

sublatis hinc censuris,

restitutis

Manoir

quomodo
itaquc

consueludinibus

nostris

episcopo
S.

Romanus
Cardinalis

municipalibus vulgo
di

accipitur

praecipua feuli-

Angeli

diaconus

Sedis

dorao.

ratio,

cur Regis minister

veheretur
probasset

gnum archiepiscopi
quod
fuisse

detinuerit, procul dubio fuit,

:

illud

Rotomagum
si

deerunt,

qui cxistiment,

consultius

unde non facturum

lici-

omnibus prssentes inspecturis salutem < Domino. Noveril quod universitas vestra, cum Ludovicus Rex Francorum iiiustris bom temporalia venerabilis palris Th. Hoihomagen- f
legatus,
sis

archiepkcopum,
cssc,

id sibi

archiepiscopi

saisiri
,

fecisset,

occasione
inter

<

ip*

tum

priusquam
Sed pergat
dorainus

ad

excommunicalionem
:

quarumdam
ipsos,

causaruui
preces

qiue

vertebantur

"

processisset.

auctor Chronici

Hem

ad

uostras

bona

prsdicta,
oostra

pro-

conquerebatur
scopo
,

eo

qnod

Rex de dicto archiepiexcommunicaveral decanum,

de
<'t

curatoribus
ipsius
'ii
(

archiepiscopi
,

prssentibus

nomine
recre,

archiepiscopi
'

in

prssentia

Bounnj

et

quosdam
fecil

canonicos
ejus.

Gornaco*,
de

qui

sunl
ipsius.

ii'

sub
,l,an

protectione

patronatu
,

nec

quod ex hac recredentia uullum jus aliquod damnum vel prffljudicium Regi
ita

Rex
et

eundem archiepiscopum
non veniebat ad
pariturus
,iin

quod
quffl
ei

prsdicto,

nec archiepiscopo
generetur.

vel

ecclesias

Rpthoarchi-

PesPonderet,

quare
juri
sicut

scacarium
et

magensi
episcopus

Utetur
Si

autem
vero

dictus

responsurus,
objicieh.iniiir,
iC|

de his,
,

rebus
res

sms.

contigerit,

quod
tene-

episcopi

harones

Hr\
bitur
fuerit

vellei

memoratas

rehabere,
res,

non

ebant in Normannia. autem in Scacariura ^ormannia vocabatur suprcma curia. Gallice

sscniquier,

archiepiscopus
,

restituere

quibus usus
parte
.

et
'\

tunc
parte
el

omnia
ipsius

tam

ex

Regis

qmr.

bis

m
istas

annum
causas
fuil

considebat ad

quam
;ni

archiepiscopi

quantum

cnnirocersias

dinmcndas. Verum

rcdcamus
<

ad

interdicti
in

excommunicationis
in

sententias,

Chro nxcon
citatus

Propter

archiepiscopus

erunl

eo

statu,

quo erant, antequam ab

fuissct

coram
ct

paruit,
ln

dixit

curia
'''

ipsius

Rege apud Vernonem, el :omquod non tcnehatur respondere de istis, tum quio quffldam ea-

archiepiscopo

suspcnsum

interdiclum,

et

excommunicationis relaxata
cis,

sententia sub spe

pa-

"""

''<"'

11

111

CQpIa

Lum quia feodale nihil de eo, pro quo teneretur respondere sua de qua responsione Rex <( resph-ituales,
:

B ' na

^alde
"s

icaii

M '"'" ls

fuerunt,
pacatis;

't

recessil

archiepic<.n\ocavit

in omnibus jurisdictione nostra, videqugd per hoc non videamur approbare c;msa si reprobare sententias memoratas, faventiletur coram oobis, quod justum ftierit, cujus rei testimonium sigilium nociemus. [n

salva

licel

uon

ande

Rex

strum

de

consensu

partium, prfflsenlibus
46

litte-

4 iiyust,

Tomut V

ns

33o
ris
J.

DE

S.

LUDOVIGQ REGE
bus pro
'/"<

s.

",

Datum apud Mcloduduximus apponendum. rigesimo millesimo ducenteaimo u,u m Kalendas Novembri ...... sed pruCausa itaque non terminata,
>

tuffl

voluntatis arbitrio spoliasti,

//,,,-

ea pcr

ministros tuos faciens detinen.

Pon(i/

occupata

* mtelhgimus bona archiepiscopi fume, </n>a lJJ$e se l{( l/ls ^^. Regis examini
,

subtnittere recusabat.

exortu

quibus

gradibut

ad

mterdictum
.

pm
id

ra

Discimus

ex

c/n i-

''.

de Ambiachronuon Rotomagense, Theobaldus archiepiscopus in Festo sancti nis Rothomagensis

Firmini
sil

stolts

ejus

hac de

re

scnptis,

quas tom. 3

Spi-

in

conflnio

diei

el

noctis,

diem claufuissent

feliciter

extremum.

Huic,

cum duo
it

,,',,.,.,

ce dcnte altero,
'

"'1

mi

MaUr

msermt Achenus a pag. M. Primum, quod Rotomagensis ecclesia beatm Virgvni sacra, hanc bonorum ejus occupationem in 9inis ">l urim " cederc contendens, omnes ipsiut
cilegu
l

..,,'

gpiscopus Cenomanensis,

quocum discoroccasione,

iUn

,,<,,

renova ta, hac ut apparet, ad anChronicon laudatum Moposl decessum Aliciffl abbatisssa , /333
////;

imagines, loco suo amotas, humiliori loco innaw ecclesim deponi, spinisque circumdari justit,
post

tradii
;

'

Mouti

Qasterii-villaris,

celebrata

fuil

electio

in

eodem
clectio-

monasterio,
f,nt

el

(uerunl

dua

elect, et repraesentata
,

de imaginibus Dommx nostri Servatoris quindecim dies faciendum monens, nisi aliud juberet. Deinde sacris mterdixil omniaRegis sacdiu n, dicecesi Rotomagensi rita, nisi itex

idem

eleclio

Mauricio

archiepiscopo

qui

ipse

prasens

cssct

,111

examinavit, proui debuit, et

fuii

comperto, quod
in

Regis mi,str,,s.

vel regma : omnes insuper eorumque familias. Tandcm dir

:

noii
,

scrvata

forma

concilii
1

eligendo,
el

vina cessare jussit per totam dioscesim

ait,

[taque,

irril.iin

electionem de
,!,
|1IM
,

ntraque factam

capi-

reddldit

eJjgendi ea

vice privavit, assignavitque

B eidem
n
,i

capitulo
se d
ipsa

Leciam de VonsemonDon obtinuil abbatiam propter conabbalissam

nullum ibi divinum officium celebretnr, nullum ibi ministretur eucharisticum Sacramentum, praeter baptisma parvulorum, et paeni- R
tentias

morientium. In qualibet
permittimus, non
et

tamen

parochiali

Iradictionem Regis, et ipse archiepiscopus excommunicavit omnes moniales adhaerentes Regi in

ecclesia

ut

sacerdotes
exclusis

semel

in

hebdomada, januis
diebus
festis,

clausis,

interdictis,

a0

fccto,

<!

contradicentes

prffidictae

AbbatissaB.

voce submissa

legani
ei

po-

pulo rntroitum,
246

Epistolam,

Evatogelium,
el

denl
e

Deinde
ln

anno
lulii

1233,

ut

prosrquitur

au-

populo panem benedictum,

siastica

eis

mandata
statu

mense
junior

saisivit

dovicus

regalia

dominus Rex Ludomini Rothomagensis

arcbiepiscopi
,

exponant.

//<'<

eo

fuert
"'-

archiepiscopi
snpiTiiiv

proptcr

causas, qucc expressrc sunt

,

tempore Theobaldi
alias

el

mensibus circiter tredecim, nempe " vigilia S. chaclis, seu zxviu Septembris, \isque ad xxy Octobris sequentis anni, "' nrrai Chronicon Rotomaaense.

propter

quasdam
archiep.

causas

propter

quod
et

dominus
totam
inccpii
ravit

Roth.

Mauricius

supposuit

248 Allaboravil
gorius

prto

ceterk

diligentiw
ut

Gr

dioecesim

Rothomagensem
-anctorum

interdicto,

IX Pontifex
iolleret;

maximus,
>/<

hanc dtscor
ejus hae
""/"'
''

interdictum a vigilia S.

Michaelis, ct du-

diam

citavimus jam
occupatione,

primam
'/""

osque ad fcslum
el

martyrum CriQuia
tunc
3
,

de re ad

Regem epistolam,
episcopi
hesc subnectens

ata
'"

spini
ei

Crispiniani

anno
sua

revoluto.

honorum
restituat,
juris
in

hortatur,
11

"'

reddila

sunt

bona

cum omnibus, qua

intermcdio.

recepta

inde
hic

fuerant

tempore
ex

Sic

prmmissis

et

Si cerba adversus aliis

1

"

auleDQ

'i

eumaem

brcciicr

auctor

qum aliunde magis sunt

litteris

archiepiscopum
ponit,

regalis
ei

explicanda
quet,
cusassc,

In primis

Pontificis

lir

faciemus
a sc

justitiae

excellentia se habere proplenitudinem exhiben.

)lauritium

coram

Kci/c

respondere

re-

Signiflcal

deinde,

ait

ibidem
et

Raynaldus supra

vidimus de Theobaldo, indeque ad occupalionem bonorum ejus processum. iudi ipsum Pontificem hac de re conquerentem

supra

citatus,
pis

Parisiensi,

datnm

provinciam,

Sylvanectensi episcorcgios administfw ut

tpistola
\i

ad rcstituenda
censuris

erant, archiepiscopo, qusa occupata

apud Raynaldum

</

annum

fS35
fratris

num
nusiri

cogerent. scripta

iiquidem

venerabilis

Ro,

noimur
tificatus
si

m
,

Porro hac Pontificis Kal. Decemb. anno

><l

/'"-

thomagensis archiepiscopi

recepimus questionem
habeat, de

Grcgon,
ril

esl

Christi

/->'-

Q ll(B
s e0
>

quod cum
post

in

spiritualibus el

temporalibus nullum
antiipsius

vera

subscriptio,

ut

verisimile

l<>

Deum

prater

nos

judicem

quod
prima

secunda

Gregorii

epistola

data

legatur

qua

Rothomagensis

ecclesiaj

libertatc,
tu

ac

Kalendis
referri

Septembris

anni

sequentis,

adeo

consuetudine

hactenus
ct

observata,

quorum,

dam ductus,
liis,

utinam
qui
el

non

seductus

consi-

contra

praulictorum
,

progenitorum
et

tuorum
ecclesiaaf-

consuetudinem
sticos pio

ecclesias

viros

mensem Novembrem istius ad RO' non possit, necessum est, Chronicon "'"''""''^ serius tnmm/mse nno """" rem anno /- quam gesta rit, finisque controversia
sed minoris momenti pertraci quam ut pluribus cam crepantia, pacu lubeat ad Gregorium itaque redeo

ann

semper

prompto venerabantur
praesentiam

sit

impositus

h&c

es 1

fectu,

ipsum ad
voluisti,

tuam
ul

evocans,

eum

mducere

excommumcationi!

super eo, quod in quosdam sententiam promulgarat, ac

rero,

quibusdam
deret.

aliis articulis

Et

quia

ipse

eub tuo examine responnon solum juri suo pcrisubversionem

efiicere

249

lUscc

ad

Regem

litteris,

acnon

culum, verum
clesiasucs

et.am

rnetuens

cc-

hberlatis, id

denegavit, se
Sedis

ac

bona

ipsius

ecclesue,

protectioni

hca supponendo, motus ex hoc graviter eum, .psum domibus, villis, terri
,

Apostocontra

deinde addidit Sepw res, datas, ut jam diximus, Kalendis quibus laudata p\ bris armi comm regum m E<n <,,, ,,,r,,,ir, od
exafatis,
alias

Pontifex

./in""'

fiinW'

da
stra

vestigia

hortatur

Ludovicum,
:

hisce

"'
,

redditibus
spcctanti-

verbis concludens epistolam

tibi

Ergo

ut ^"""

et

possessionibns

ad

ecclcsiam

suam

benedictionis

QUo

benedicerc

tjelectfl

tur,

DlfcL
,,1,11

VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

pietati6,

33,
dies

[imlMHI

deputans

operibus

conlra
u\ est,

Regem

insistens,

paucos et

tttT,
'

malos,

j_ucrow

,,.,

||

i;|(1|lllil1 i

magnnm uatura genuit, etiam edidisse m videatur, vota nostra circa pevemairis
Ecclesiae
et

aniictionc pipnus

.piscopatu

peiv-.u,

mi

succedens Robertus
e1 sic

pacem cnm

Rege compo

vl iiiam
jj

devolionc
quaB

proseqnere
venerabili
turc
effica

ab interdicto dioecesim absolvit.

Hmc

paullo

mja

preces
nostro

monita,
fiducia

pro

latius

deducenda

wrum pauca prius

cirea tem-

fuatre

archiepiscopo

Rothomagcnsi
sic

ceisilndini
ci

secura

replicamus,
at

promplitudine
sibi
el

completurus,
ecclesiaa

absque
per
te

mor
restitu-

dispendio
i

suaa

pus inchoatce controversia;. 251 Illustrissimut Spondan idanus in ContinuaUo- faWtini hane Annalium Baronii ad annum 1234, nurh 3, '""'" n "" ebdem illo anno primum concilium hac de re '"'
celebratum
tcribii

iiai

omnium
/"'''

6ublatorum.
recitans
!"'

Hactenus
liteiia

rius
iiuui

""/'"'
1238,
1

Raynaldus
:,ll|s

""'" 62,
i'

Gregoad anreginam
,

apud

Quintinum

quem
re/utat

una cwn flememo, idem

Vvroiiiiiiu/iioriiiii

scribente

m
T20
,

Augusta

illusiniin

pag.

Bl:in"iin
,,,,

'.-"

11

''

''"ii-.ili;uios

solicilavil

ut

'I

Regera

ad

erepta

restituenda

adducerent.
kCB
lillrriv

Optatum

riilrnliir

hahuissc SUCCCSSU m

episcoporum Parisiensis et Silr jfpera maxime quibus Pontifex concordiam convanectensis,

dliandam
aniiiim
alteras

Conciliorum col. U5 tequentibus oerbis : Quort autem anno mccxxxi hoc concilium assignent lum Spondamis, tum Ilcmeraus, parum probabile videtur
:

Gabriel

Cossartius

noster tom. xi

cum

in

insirumento inquisitionis hac dc

re

detegaoerat.
S
rn l'

lllustrissimus

tngelus

factaa

anno

ccxxxv,
testes
,

editm

Louvetio

in

Hi-

Uanrique tom
1233$
c/nsco/io

Innalium
3

Cisterciensium
recitat
et

ad

stor.

Bellovac.

omnes

dicant
his

scditionem
conciUis
concilia-

binas
.

litteras,

Bellovacensem
prartmil,
ri

qus

occasionem

Turnacensi
abbati

ahhnii

Ponet

accidisse

tiqniacensi;

alteras

Sabigniacensi,

ista

possunt?
esse
in

anno mccxxxii. Qui Neutiquam certe, nisi

dicamus
alios

11

Parisiensium innriori fratrum Pradicatorum Begem scriptas, quibus Gregorius pracipit ut illi hona archiepiscopo reslituenda, inducani ad
Si

alios

seculos
:

Romanam
Galliis

anni

ralionem,

Gallicanam
lium
sclue)
liujns
posl ut a

enim

(ubi

annorum
,

ini-

ducebatur

festo

[ncarnationis

aut

fbrte

illi,

Parisiensis et Silvanectensis episcopi,

infra

mandalum Apostolicum
niinum
Pontifex

praefixum

sibi

ter-

exequi
x

ncglexerint.

Dedit

has

litteras

annus mccxxxi quod celebratum esse oportuit paulo quam Bellovacum Bex ingressus cst, adhuc
labebatur
,

Patempore

concilii

mdeque

Kalendas Novembris an/ni 1233 : laudatut Vanricus existimai rem tuis

\i

sediliosis

pivnas

ivpcteret

quort

prirtie

Pnrificationis

B.
,

Virginis

faclum

esse,

discimus
feci.

Cislerciensihus udscrihcnduni.

cyo prohahilius
lit-

r\

inqnisitione

cujus

ante

mentionem
(234

Ita

mvnor, triduo post scriptas hasce a Pontifice

liras,

Cossartius
at

recle

quidem

annum

improbat,

ieu

\^

Octobris,
et

tyrum Crispini
cordiam
dictum

Crispvniani,

initam,

qua

sanctorum maranni (233 conRex bona arcKiepiscopo

festo

annum
rc

seditionis

Bellovactnsis , primique ed

mtituenda
Woversia

curavit,

archiepiscopus

oero
in

inter

susiiilii.

Ceterum quidquid

hac

con-

non ei, sed onsiliariis, reginmque adscribendum, cum Ludovicus liberam regni administrationem necex parte Regis actitatum,

non recte assignat. Vam prater Nangium vn Chronico anno (233, ei Vincentium Betlovaccnscm jam citatum, etiam Ubericu Chronico pag. 543 signat annum (233, quorum auctorum wntrmia sinndum nmmno ndede
concilii

tur,

ruerint,
<"'<> ditio

dumper

iviairm cssct adcptus.

tum quod duo posteriores hoc tempore /tofam quod illorum dicta consenliant cum etentm cum se Cossartio instrumento contigerii ante Pasclm ann\ (233, adhue
:

latehatur
i.ii/Ii

in

linllia

uniins

m%,

i/nrm

tCSl

S XXII.

Controversia

cum

Episcopo Bcllourbis civili.

vaccnsi

dc iurisdictionc

illius

memorata inquisitionedesignant. Confirmabitur hac temporis ratio ex epistola archiepisco/" Bemensis posi pauca recitanda,
in

252 Aliurt.
quort in
illa

1111/1111

Cossartvus,
nulla
in
sit

inquisitione,

mirari sublt, non autem mentio Quin- afW0 ***

taroen
fll

N
^ntrnvcr^
'"'"

tinopolitani

hujus

concilii,

qua

accii
testi-

'

tcdum

finita

erat
,

discordia

cum
altcra
,

lioto-

pata

et
:

minutissima
slatini

omnium

narratio

nun/cnsi

nrrlur/nsru/w
episcopo
,.

</unndo

cum
prm1
.

bUS

sed

Noviomensi
nlci nisi

luc.ilnr

iniUum.
istud

Bellovacensi
/.,/.,.,;

Uel-

Ludovicum excepit,

Hinc
,

suspectum
in

mihi

haberetur

rimiim pr

nec minor, nec segnius agitata. In hanc piissimum Regem, atque ecclesiasticorum wrorum eultorem exvmium, induxii acre studium scelccedentt
r"

. _

bac

causa
es

>_>_>_ltn_n concilium,

Cin sirmonamarum

wndicandi.
auctor

iirm

summdtim
temporis
ac

ac breviter narloci

'"'

illius

Vincentius
lib.

Bellovacensis
rn l'lu
'

in

Speculo
:

historiali

80,

Remensi tabulario excerptarum flde quidquid sit de schedis illts, prorsus fictitium esse concilium, quod hac in cauQuintinopoli primo dicitur congregatum sa evincunt littera moa recitanda : m illis enim

schedarum

muniretur.

At.

(37
esl

lus

rrrhis

Anno

Domini

MCCXXXJU

lA

dissensio

inter

burgenses
conlra
sunt.

Belvacenses,

'""""iliiis
|,lmi
11,1
'

insurgenlibus

majores.

Unde
loca

'v

majoribus

occisi
et

Plurimi vero
regni

non modo omittiiur illud concilium, sed tatit ostenditw vn Voviomensi concilio primum queHegem exposuisse episcopum rrlas suas contra Bellovacensem. Fuerit igitur wi Fano S.Qutnconcilium celebratum anno (234, ut ettam Marlot significat in Metropoli Remensi tom. % oerum hae de contropag, .',/:>, non repugno
i,ni
:

''""'
'"'

oinoribus capti, n mancipati, ad

per

diversa

altimnm

vero

multa pecu-

summa
fucto

redempti.

Namque
faveret

Milo

ejusdem
in

|"' ll|s
''"'

episcopus

tanquam
superior

minoribus

rcrsin in SO arliim rssr. id SOlum nr./n

,\unr </nn

suspeclus

habebatur.

Rex autem

Lualtri-

0Y1Ctt8
1

lanqnam
dhibuit,
Btt

judex
Milo
in

manum
vero

occasione hmc contentio orta sil audiamus. r. mrlotus mur laudalus eam ita
ntl
.

^ nnSs
(

"

ft

et

ob

boc
fuit.

episcopatus

pluribus

toterim

Rege

Belvacum

profecto,

ut

poe

interdicto

prmfatus
obiit.

P^opua
''

Romam
ejua

proficiscens,

itinere

successor

Ganfridus

eidem

causs

usdam, qui nas sumerel de seditiosis 1 civcm Crelliensem ' ei invidia lll( tnmuitu qno6 a Rege major nrti constierant,
,.
.

;uni ,
(

r ,,,

luliis

33a
lutusesset,
J

DE
cnm
inpplex
suis
el

S.

LUDOVICO REGE
sis

riginti

juralis,

qui

ei

auxilio

in

baronia,
par
rel

el

...

feoduro

homagij

legii

debebant,
episcopwfi
ofliciariis

Milo

de
eo

Nantolio
pctin,
"i

Belvacensis

aobis teneat,
quoil latere,
sii

quod
ei

habet

dfl

nh

p.ma

ab

80

apud Belvacensi Franci, vos

ignorare
ubi
:

credimus'non
circa

exigeretur,

quo

jus

episcopale

paucissimos

iUajsum

illibatum

permanerel
flecli

prema
nequit.

iUud
in

siquidem

factum
rabie
el

Belvacense,

diabolica

potestate

precibus

Verum,

stragem

hominum
el

ita horribiliter

ebullivii

quodcpiscopuspartibussuisdefuissetindetinendit teditionu

horribilius

in

damnum
Pegale

vfflm,

et

personarum
oisi
i .

auctoribus,
<<e

id suo

nomime

fieri

detestabUius ac
\nlenle
qualiter
illo,

insBstimabile

ebullisset,

ittllil, alim/iie /rnt,

mnr ront/urrrntrm audiemus episcopum. Qum enim post hmc secuta

t/uilnis

DominO
sit

pro. I ,

apposuissemus
,

processuro
si

el

quomodo
nos

de

tunt hoc anno

Dominica

narrantur im epistola Henpi Remensis eodem anno scripta edidii ante Watalem Domimi, quam
,

W3
i

facto
esi
el

de

quo

ipse

episcopus

inculpatus

Deus
curia

novit,

erga

ipsum
el

habuerimus

qualiler in

principio,
jus

postea frequenti sime

Harienius tom

[necdotorum a

col. 975,

quam-

nostra
el

obtulerimns

eidem,

proul
sine

de>

tionibus

que huic loco majori ex parte innectam, observaquia tamen quibusdam elucidatam, tcripta a pnrir Ludovico contraria, nata esi sinisirtnn generare de ejus facto suspicionem.
Sic

buissemus,
Bubterfugio
,!

per

quos

debuissemus,
vellemus
singula
yos

omni

faciendum,
seriatim

nniversos
scire

singulos

per
:

totum
ui

Tria

hinc colligimus

primo Regem,
facere,
ul

tuprt-

itaque habet post breve exordium

251
1
1

mum Dominum,
septimana

Bellovaa seditiosos compescuisse

id
certe

praeterita

prima

Quaparte
exposivideli-

ti

punivisse,

quod

conten-

dragesima?

nobis,
*

totique

provinciali
ftiil

concilio

gem
ifi
-

apud

Noviomum
!

congregato,
Belvacensis,

ei

prmtermisisset episcopus Secundo videtw tam severe episcopum tractasse in exigendis expen
debat,
sis,

eOTk

episcopi
B
ta

ecclesiae

gravis

quod

ipse

in

facto

esset suspectus,

Noyon
contra
quuil
cei

adeoque
iu-

dominum
cuin
in
in

Regem
civitate

querimonia,

gratiam

non

mereretur.

Tertio,

et

maxime,

episcopns

HrhaiviMs,
Belvacensi
',

ejnsi|iie
el

prsdecessores
singulis,
el

in

i/emde facto suo respondere non detrectasse coram judicibus curim sum, detrectasse coram episcopis

omnibus

hominibus
proul
'

civitatis

rationem

facti

sui

reddere,
urbis

quod

ageretur

omnem
carta
gis

jurisdiclionem

habeat, Ludovici usus

apparel

ei
re-

de temporali de

jurisdictione

Bellovaa

bons

memoriael

quondam
publice

Prancorum,
ipse

ea

fuissel

ac ac

observatis,

manifeste

ac

prsdecessores

sui

pcr
el

se,

per baillivos

suos
circa

hactenus
feslum

pacifice

quiete;
beataa

dominus
Virginis

Rex

Purificationis

qua judicare nton erat episcoporum. Hisct redeamus ad epistolam archiep Remensis, ex qua discemus, quid in concilio Noviomensi hac de re fuerit statutum 256 Undc, inquit, nos tractatu habito diliLicel

nittitmtur

nuper ante praeteritum, occasione cujusa

genti, episcopi

faclum

esset

notorium,
episcopi,
el

tamen
,

ires

dam
ibidem

maleficii

quibusdam

Rrgtm mo-

hominibus

civitatis

nostri,
et

videlicel

Suessionensis

Laudu-

perpetrati,

cum

mujlis

communiis
licel

ad
epi-

nensis,
concilii,

Calalaunensis

auctorilate

civilatem

Belvacensem
esset

accedens,

idem
facere

ad

dominum Regem,
ul
el

civitatem

scopus
baillivos

paratus
suos

idem maleficium
facinoris
el

per

vacensem,
iieha-viiM-m ex

ipsi

Regi

denuntiarent, quod
;nl

juita

qualitatem

puniri;

urbeni
de

acce.leli.mi,
el

iui|uirendutD
el

posi

multas
Regi

supplicationes

moniliones
factas,

eidem
idem
el

abundanli

justilia,

usu,
certa

spoliatione
el
ibi-

domino

ab
el

ipso

episcopo

ne

episcopi

Belvacensis,

exposita

die<

Rei episcopum
risdictione

ecclesiam

suam

juslitia
e1

ju-

dem
nati

inquirerenl
fuerunt.
in

de

omnibus
illis,

diligenter,

desli-

ad

ipsum plenius pertinente,

possederat,
el

quam
et
'

Qui rocatis
el

qui eranl ea parte

in

bdctenus
ciyitalis
>.

pacifice

spoliaret;

homines
fecit,

Regis

civitate,
,

civibus

communia
injunctum
nobis
el

lunc
lide-

mille

quingentos
*,

plures
dirui

capi

administrantibus
Iiter

mandatum

sibi

r.

exiliu

alios

eibannivit
'

domos

fecit,

catalla

adimplentes,

inquisilionem

concilio
L30Q

relegarii
I i

hominum
scopum
per

episcopi

publicavit,
justilia

eumdem

epi-

moblli

iurisdictione el

spoliando, ibique

quinque dies existens

sibi

expensas quinque
libras
r.i

rmn
C

dieruro
'''
''

MQne
M;|

ad

octingentas
persolvi

Parisienses
licel

episcopo

petfit.

epi-

apud Laudunum * circa Dominicam, qua cantatur L/etarj Jerusalem, congregato sub sigilfis propriis reportarunt. Habemus hic secundum hacde re concilium, tribus hebdomadis post primum, lauduni coactum. Quid autem ibi sit aclum, mox
,

scopus breyem diem peteret, tanquam de re gravi et penitus inaudita, ut super hoc cum suo capitulo
ictaret;

ita

subdii epistola

Unde
hilominus
tes,

rei

evidentiam

attendentes,

ni-

denegans,
rl

idem lamen dominus Rex hoc facere eumdem episcopum civitate, redilibus,
ad

episcoporum

relationem

consideranpra
:tis

vidimus

quod dominus

Rex,

omei

proventibus
Pancis

ipsam

ecclesiam
:

spectanlibus,

nibus,

contra justitiam

spoliareral
:

episcopum

exceP l
bal

mobifibus, spoliavil

quare petesua
a

ecclesiam
scopi

Belvacensem
fuerunt
parte
es

propter

quod

Lres

epi-

idera

episcopus

pro

se

et

ecclesia

missi

ad

dominum
quod
:

Regero

mcel

nobis et toto concilio, quatenus super his concilium

;i|
'

nendum
ecclesiam
nilus

concilii,

episcopum

"""' :i
i
1

curaremus.
episcop\

reslituere

dignaretui-

quod

ipse

mo-

"'
ul
fil

acrt,
"
Sllllll
/

ua occupare debem
re,

querelm, similibus, stylo exaggeratm, non

Uctoris

adversus

nn/m,

facere

recusavit.
se

Videlicei

quod

episcopo-

rumjudicio
,n

nunquam

subjecisset,

neceoshac

ttnaat panter ad raliones,

animum, ut non mqum Regem impuleac nihil

controversia judices

uttanta oum

teveritate procederet,

Sed prosequatur postmodum eidem

agnosceret compelentes. \^<" n "" epistolm auctor

:

domino

Regi

fuissel

per

addecanum
apud
pag.

ei

capitulum
in

Uarlotum
547
:

Quod

laudunensis eccles Hetropoh Remensi tom i episcopus, mquit, Belvacen-

supradictam
iu

concilio

quod cum facere noluisset, * urbera po apud Silvanectensem

(en
tertium
concilium

lande
SenUs

modnm

congregato

ICI

!)IK
orchie
ecclesiBB,
pronrissuin
v
b

VIGESIMA.

QUINTA AUGUSTI.
salisfactione
?el se
sia
el

333
restitatione,

,,,

me

potn

el

consuffraganeos
extitit,
el
si

\w-

(acta

vel

revoearetur **<*

conditum
i>

Rrmtler

relaxaretur,

ain

episcopie,

quod

dominus

non reslituissent eamdem , es tunc et ecclesiam El exinde sicnl eramus provincia inferdiceretur.

m
,

Sedem ^postolicam appellavit ,s ecclesiam suam, el interdictnm pro eccle^

latum,
el

jnfra

vindemias nuper

praterilas

episcopum

sua

statum,

in

quo
p0 st

eral

otinm
Catal

sub

domini

Papaa

protectione
.m.m-u,,.,*

ponendo
;.|,|,..||;

launcnsis
Belvacensis
61

t,.,,

,'i..

Hogem accessimus ipsum ut eumdem episcopum .-t monuimus, nea on el cum nec morestituere dignaretur ecc lesiam
||H|
a
,|
(

|nn iiiiiiin

.-l

pro

Imbianensi,
pro

Silvanectensi,
snffl

Attrebatensi

episcopis,

voluntatis

arbitrio
'i'""
1

coram
hoc

nobis

el

coepiscopis

proposnit,
:

nitiones,
.

nec

supplicationes aliqnas
in

exaudirel

interdictum

,s
;l

Tandem
|iiiii

concilio

ta

sanctum

(quarto Quinlinnm

relaxarent
ipsos

pradictum
procederem
prorupit,

et

ne
ali-

hac cauNtoviomen
,

propter

contra

in

congn
Belvacensis

quo,
''

111

vocem
.-.

appollationis

spreta
racta

mtes Suessionensis,

Catalaunensis,
.

appellatione

Belvacensi
inter

episcopo
angustias
,

ante
posilis,

Tornacensis
j

Utrebatensis
tribus
,
,

iiiiniliii

Morinensis,
nensi,
lorie
,1111,1111

(el

aliis

videlicei

Ambialittera.

cum dam alii

"'"""v,,
i

nobis,

has

quiposl

episcopi
tractatus
"in.ii.

adhjererenl

eisdem

nunc

Sylvanectensi
excusatis
,

et

Cameracensi
absente
pro
negotiis

eum

'

temperamento
instanlia

interdieti,

forumm

el

Laudunensi

qui

;i||n

possemns eos ad anitatera

redu- nec

Romanam
dominns
in
:

adicral

suis
.'t

pro-

cere,

tandera

eorum

devicti,

dictum

carandisj

Qrmiter promiserunl

omnes
octavam

singuli,

relaxavimus interdictum.
- ,;
i

pod

nisi

Rex

se

emendarel

erga

ec-

iudivimm
gratias

supra,

capitula

oathedralia
S.

Rex<

clesiam

Belvacensera
,

post

Omhiumponeretur
polesta-

interdictum
vicos

admittere
egii

noluisse.

Hinc

Lndoper

""""

'"'

sanctorum

provincia

Remensi
archiepiscopo
dictandi
a

capitulo

Laudun*nsi

mterdictum
iriii

dantes
totius

mihi

epistolam

auctoritate

concilii,

rorraam
dictatam,

verba
dicto

jam
sic

interdicli,
ipsi

ad

el secundum formara mandatum meura in

me

in gua post mentem tuam de hoc inter- E exprimil : Qnde quam plurimum admi-

superius recitari carptam,

citata

suis

dicecesibus
,

ramur,
nobis
a

quod
nullo

suffraganei

Remensis

provinci,
contra
in

ponerenl
111

interdictum
111

el

facerenl

observari

sic-

jure

deficientibus,

lanto

ego

mea

dicecesi

ponerem
dies

interdictum.

nos

malitiae
e1

acqnieverinl
regni

aliquorum, quod
,

nosui
.

1:1

nmi

interim
:.

plures

ml

iractandum

de

strum,

praejudicium
,

interdicti

|i;i.-'

fniss.M.i

iiomino

po
dfOysc

recepli

tandem

Rege el eodem episcoapud Bellum-montem in

praec pitantes

sententiam

ita

contra
Et

nos

el

jus

nostrum
zelo,
in

perperam
quanta
,

processerunt.

utinam
eo
atti

crastino

sancti

Martini

hyemalis
Catalaunensis
episcopi
,

interraimus
.

quanto
aliqui

afTeciione

moveantur
ilis

ego,

et

Suessionensis,
el

Silvanehabito

hoc facto
[n

bene attendei
nostra

singuli

ctensis,

Cameracensis
pace

ubi

que omnes.
estis

quo tamen
jura

vos, qui

saniore du<

tractatu

de

atrimque,

tandem

non potuil
dictis
fra-

consilio,

opprimere
el

non dnxiinet

provenire.
tribus,

Unde habito
ibi

tractatn

cnm
se

stis,

sed

juri

regio

favorabiles,
gessistis,

qui

aderanl

quia
el

Rex

non emenBelvacen
concilii

jniiis

contrarios
vestris

vos

es

eorum quo vobis

merito

daveral

erga
..\

episcopnm
,

ecclesiara

ecclesiis

regalem

gratiam
igilur

obti-

sem

potestate

quam
in

auctorilate

nuisse debetis.

Rogamus

oniversitatem veel

habebam,
auctoritate

interdiclum
pFaedicta

dicecesi

mea

ponens,

stram,
ni,

mandavi

singulis

suffraganeis
/
-

amore, quo nobis exhortamur, ut viam istam

ei

in

n jno tenemi-

conservandi jura
constanter

Remensis ecclesi, ul
""" interdicti ib\
tHn omissa,
-'>
iv
' (

interdictum ponerenl 01 curiosus lector inveniet, ego,

:

i]n.i

incedere
.

ccepistis,
.

atque
fa-

viriliter

leneatis

scientes

,|nod

nos pro
el

prosequor cum epistola

cto

isto

paramus
per

nuntios

providos

discretos

Qui

omnes

interdictum
qui

ponentes,
propria

ex-

incunctanter

hoc

ad

Romanam
in
.

curiam
regni
aliqui

denostri

i""
'

Noviomensi,
putra
^ 1

voluntate

du-

stinandos,

ne

procedal
ista

tantum
proul

,lls

promissura
'

suum veniens,
ipsum
sua
suis

mandaconcilii

detrimentnm
111. s

malitia

contra

'"

"

''

'

M m

noluii

obedire,
,

interdictum

conceperunl

Actum apud

Compendium an-

njandatum
eis
'

meum

mihi

auctoritate

qo
tio
,

Domini

millesimo

ducentesimo Irigesimo ter-

concessum,
n"
11

auctoritate
in

posuerunt,
dicecesibus

"' n:iv,

el

praeceperunl

observari

Verum

quia

capitula

cathedralium

mense Decembri. Hactenus Ludovicus. Ex quibus perspicias, Regem non min/us conquestum quam illi fuisse jura sua leedi ab episcopis,
quererentur
id

wciesiarum
''"' llin|
.

Remensis provinciaa contra interqnibusdam expressis cansis, Sedem Apoappellarant,

feci

factum

Rege.

Ralio
cimlis

Ludovici

huc
censis

reduci potest.
res
est

Jurisdictio
feudalis
:

Bellovalis

Bl0 '|cam

conciiium
die

convocari

regni

at

vero

de

n
:

jpua

sanctum

Qulntinum
lm-

Domini;
ex cor/ne scriptm

(quod quintum

Dominica ante hac in causa,

feudali

agitari

debet

apud
reddere

feudx

dominum
renuerim
qiiii

cum
curia

itaque rationem
regni,

non

in

'""

,l

'

capitulorum

mmaU *versione
nos rl8

Utterm) ibique cum speraet episcopi Noviomensis

injurii mihi

sunt episcopi,

ea

tractare,

quidam

de

coepiscopis
el

de re sibi arrogarunt judicium nuntios 2112 Porm, uti Rex

suos
ita

se
et

quam quadefertw
episcoa

licet
;1

interdictum
subditis

po oissenl
prajcepissenl

servas-

j '''"''

r|

suis

observari,

primum Romam missurum p\ causam suam Gregorio

his

dicit,

Pontifici

commendani
humiliter

re

y o| ti lim
ex

a instare, cceperunl ^ ctationem interdicti cceper Utlera Sanc mctiiatis vestiiB ad ipsos directJB,
a jus
ef

verbis

Unde
in

Sanctitati

reslraa

supplicamus,
ecclesiae,

quatenus

desolalioni
nostris
celeri
scienti

Belvacensis
manifesta
est,

ed !""'''
..

'1'iiluis

justitiam

ecclesiaa
effici

conserforliores,

quae

partibus

^bueruni
e1

nnanimiter
fuissent

paterno
lubriler
(|.io(l

compatientes affectu,

remedio sas

*****
Sf
'' T

perlecto

ibidem,

quasdam
Belvacenpro

dignemini

providere,
oppressioni

pro

certo,

InlU.

sis
'

'\'U-

vm
"

pratendentes. ^ uod pwBsentiens

Q ebis
8
ei

non
per

potesl

dictae

ecdesis,

episcopus
ne
.,,,,

,,,,,

'""<
l,ri.

concilio,

interdictum

subveniri.

supremum Sanctitatis vestra? remedium ictum apud sanclum Quintinum DoNatale

Ita arehiepiscopus

8
!

tum
'

sua
01

latum
,.

,llla

'

el

ab ^P" 8
;(

observa-

minica

ante

sihi

1,.

,.

(k

nHnu

Kl.j,

muawiii

Domini anno Domini, Remensis ad Po

ficem,

33 4
/i
j s.

DE
Porro
hat

S.

LUDOVICO REGE
^rdiclum
,r

ficem.

faa*

^to

"''"""'^
iffci

/"""

rw
censux

,,,

^
/

/m////s ,,,,,.,,.,.

eluccsci v'"" eptstol* verbu ctenusprotaiis. Verum ne gm ex cidentur, quam pIui significare

ma^

^oKd mp **"""*
errorem ducantur,
,</'"""/"Vt*w.

inm supplendam
!<>
col,

R
,'
/,,

,,-

inquisitions

<"">"

mm
Dn

'-;'
ubx

apud memon
testu

B
/,,.
,

ocmus
die

sequenti

die

Luna

vcl

Martis
;

Lmta
poutfo
,

significant,

m
siml

iffe

congregati
rexit

sMwvfiiii

254

^/M^^.^^s.mNr,//',.,//^,/,//-^^'
cfaUate
a

swj

et

omnes cpiscop., ei cap.iul, J M. Simon de Arceia (decanus \mi, mfn

,.,

,,,;l

*r*

proposuil

es

parte

Belhvacensi.

1d

elaratum
edidii
/, imil

Ludovico
Loisel

vn

nerum est, per chartam,

275
'

el

de<-

cebat,

in

pleno
:

concilio

capitulorum, ut prmdictas causas

fuit,

di
ct

quam

quasdani alias
Belvacense
scopo

inter quas

quod
ab

negotum,
archiepi-

mtonius
b

m Uonumentk
/><></

agri,

tempore

mandati
interdicto,

facti

Uovacensis

cerumtamen

de
:

ponendo
el

relatum

iun
in
c

ad

Sancimus quod semper

reninr,
jiiri-

,,, restrictione aliqua. Verba regisaccipe^ majestalis excellenlia , e* regiae igitui

curiam

dicebat,
se

quod archiepiscopus
intromittere
in

h
se
|

episcopum querimonia3 u.-mo sit i:im pra-sumptuosus,

ad
et

perfeut
Ao.

ciUum ulterius Hinc habemus,

non

debebat.

episcopi

ecclesi,

scilicel

de

faciendo

negk curia examinaii <ultem cosptam quid autem ibidem actum /,non invenio. Attamen suspicor id causet rit,
litem
:

juslitia,
,!,,,_

introraittal
| ,

apud

Belvacum,
remanserit.

quamSed
si

regia
certe

non parum
idem
dicit,
testis

profuisse, atque episcopos

<lc

plc~

ai
iii

n,

episcopo non
absit,

rosque hinc melius

[tem

retota

fuisse mstructos.
ita

forte
c iY es
di
:

eo,

quod

remanserit,
suis

tunc

ipsi

post

pauca

prosequitur:
de
Arceia

uabeanl
quia

licentiam
est

concivibus
eis
fteri,

facien-

quod

appellavit

Simon

mclius
Geri.

lunc

ab

quam

pro
ciae

capitulis

calhedralium

ecclesiarum

provinerat con-

omnino non

Cum

itaqut

Rex Bellovacum
multis communiis,

accessisse dicatur ibidem,

cum

cilium

Remensis apud S.Quintinum, ubi provinciale congregatum die

ante

Dominica g
:

quibus ineumbebai BeUovaci sontes punire, id non faciente episcopo; ><< d/ubium relvnquitur,

proxima
(raganei

festum

Natalis

archiepiscopi

Domini ubi Rcmensis, exceptis

et

sufar-

quin
et

illi

Regis opem

implorarint,

deesse

perspicereni

ad seditiosos

quod sibi vires comprimendos

dicidur
epi-

chiepiscopo,
censi,
in

episcopo

Sucssionensi,

Caraera-

dixerunt, quod
diceceses
:

male posucrant
mclius
per
se

interdictun

puniendos.
Deinde

suas
se,

et

volebant

revocare
Ki

eodem
fuisse

wum.

254

per
\ii,

quam
ipsi

revocaretur

superiorem,
ac

arcu epxsiolam archiepiwpi.-

scopus paratus

ad seditiosos puniendos.
exhibuit,

rpiscopus

Catalaunensis

pro

pro

aliis
:

di-

Verum

se

tantum paratum

rum
:

Rex
neque

quod
in

revocarcnt
contra
aliia

interdictum
vel

et

ne

advenirei ad id ejus loco prastandum

archiepiscopus
cilii,

nominc suo,
re

auctoritate con,

Ludovicus

manum
suis

admovit,

priusquam, inquideclarasset episco-

aliqua
se

eos

procedcret

appel-

sitione facta,
/iuiii

ipsius consilium defuisse,

labat pro

ac
iis,

pro

ad

Dominum

Papam.

partibus

quod

fontes

non
oere

Hactenus de
re

quto

fussisset apprekendi, ut refert Vhaixius pag. (70.

troversiam nctitata sunt,

anno 4233 circa hanc con? qum prolixius cxponc-

Htc
o/jicio

itaque

erat

nodus controversnB;
negabat.
ieculari
in

visum

est,

suo defuisset episcopus, quod Rex contenille

satis

acourate cxposita,

tvm </uod ea hacteuus non invem qum fa*wi vel maxime,

debat,

rmi
curia

Hanc autem
episcoporum

controdice-

aliqui

versiam
bat

in

exammandam
episcopum

LudoYicus,
ubi

uon

condlio.
jurisdi-

qumdam hac de rc scripseruni s. LudoVunc brevius describvvico parum honorifica. mus, quo tandem modo eontroversia fuern
pars
verat

Tcrtio

dicitur Ludovicus

finita.

Non ita id vntelligendum, sicui perperam intellexii Raynaldus ad annum Christi

ctione tpoliasse.

uiraquc ad Pontificem suos

ut

destina
''"'i'"'
',,

nuntios,

supra ridimus.

/"'"'

1334,

iinm.

/:',

ae

si

S.

Ludovicus
in

episcopum

jurisdictione,
exuissel
(

urbisque

dominio

perpetuum
et

dumtaxal
auctores

quod jurisdictionem
reliquissei

faouliatem
nis

liberam
cerba

non

ad

seditio-

prtBterita

suo

nomvne puniendos
quibus dir
nolim
spoliasse,

Simihter

paullo

inferiora,

>"<

n<r episcopum

civitate

amptas, sicuti accepit Roynaldus ud annum \m, num. 37, ac si episcopum cimtate eje'. \d rnun aperte fakum est nam episcopushbere ad urbem veniebat, quoUes ipsi erat '" """" Verum intellige, urbem regio prasidio
: /

quid Pontifex, post acceptns tam nelitteras, contra Ludovicum episcoporu/m agendum, gisque nuntios auditos, hac in rc c "" m Regique rescribendum censuerit : ut l<>>"hac Pontifex de tota utcumque elucescat, quid Epjstolom controversia, factoque Regis judicarit. Haynaldus aa recital magna cx parte Odoricus regw < qna laudata annum (234, num, 12,
audire,
FrancieB pietate,
in

acres

f0nnjff

Ludovicum

horum

devotione

quam

laudibus

extollit,

regno succcssorem eumque demum ad

non bibbi "'"'/""

*****

cum

ecclesia

Bellovacensi hortatur

hisce verow.

tervatam fuuse ad tempus; nimirum donec vendttis quibusdam minoris momenti episcopi hotiw,
ess "

receptisque

i""

1
'

episcopatus "'"""" '/"""

reditibus,

soluta
ut
vo-

omni regno desiderabilis sit '^r|US q, et popuU proftciunt, et honor ecc Belvacensi cum stoditur, ad concordiam

Cum

tranqmuiw.
l

pro gisto,

'""'
g

sia

faciendam,

'"

mpubus quinque dierum Bex

Ivere detrcctabat episcopus.
,
(

exe-

,,,-

Z emscomvn
1

animi per procures,

.
.

tui

mansuetudineni

inwj

Vnde
,

,,,..,.. /'"".'"""" mamttnn* /-/' facta, /;,,,, apud Eardm ""'" """ ' Concihorum col W<>, nihil al, C o 7"/"'"' ''-' wjMUtiam, seu jus puniendi s*-

tecum coaluit, ... .. aneciu enim dilectum

misericordia, quod enites conspeclius clarius, et

,.,-

Pftrui

Collcmnl.o
clesiffi

niium magistrum B uuu.u noslrum prmposUUi .ap.-llaiium

*

ctrnm

!
0011

Vtmo
;.;:,

S.Audoman
tibi

virum

'''"' '" "' '/'"""/ dJPopores*tuai

264
'

damna restauret mmoi " '"/"-- <->^<'<. ,7 ';"" ,;;'"'" """"""'/':", >cxactam,
f.

ill0i

'Pwopo

reddat,

circumspectionis

\^m m
latorem

expert, ...^imus, fidelem novimus, ni.-k-...

^" r ^ ^ "''^ quem

llu,
<(

"7"
1

Illin

et

^
.

hvl
.,

'bi,

urbisve

f'-"indusiria e1 de sua prudentia, mtei notitiam c*lsitudo regalis, mediatorem

'

"

dictam

ecclcsiam

'Ccriur.

quomodo

consiUis acquiescens,

duximus deputandum. januam benevolenlia

DIE
,

VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

el

333
a

lementei

aperias,
,

eam,

libertatem
Qrmitatis

nuperrime recusai imter inst/rumenta

quippe ex hisce
ihim
.

coi

\3ffi

wj*
''""

'
,

m>
D,

(|lll|llI

re grni

Bolium plus

spiendoris,

tamquam

Eta
te

Chn

tia

)il

discimus servientem quernr ' nrubuiit lunr Irm/ioris. H rfijin />>

litteris

s.

|2
"!?
1

;.

amplectendo, ita quod in antidotum pietatis lur ecdesiis PonUficatus Wprilis [du8
'

paratum

ratore prcedicto
fwisse
srs

in

oppido Brvoatensi
VIII,

'

statutum
Brivaten

Brioade

etc.

Datum
an

tempore
itc

Ludovici

quod
esse

* vni P

aostri

querebantur

privilegiis

ecclesiei

sua con-

W
^

iius 'negis
l<B$a

f*Minclamai pro episcopo, quam jura queratwr, acerrimus alioquvn ec<'/"'*"

Wfl

rnisericordiam

iniriiiin.

discussa,

veras

Brvoatensiwm

querelas
jussit

Usiaslicgi J

libertatis

mndex

Gregorius.

ilnnum
,,/

tequester,

itmere Romam profectum, in ilbericus atiis scribU cum

'

^
.

autem quid ttatutut a PonUfice paPetrus de Collemedto profecerit, pacem needum secutam Uquet. ii constai uUonemque Bellovacensem episcopum
,,

repertum est, servientemque amovere Ludovicus VIR Verum morte i"* interceniente, id facere distulii procwrato^ regius. Becwrritur igitur ad S. Ludovicum [pse autem Rex, inquii procwrator, benignitate regia motus el justitia el aequitatis debilo volens mandatum patris ratum et Qrmum baberi, et eccle,

<

obiisse. in
:

Mortem
Bellua-

-i.ini

Brivatensem
observari,
.

cum
in

suis possessionibus

iu

ea

Chronico ad
Milo

[ibertate

qua
\

manseral
prscepil
.

temporibus
e1
,

iiiiilinil

,.;;.

pag.

551

his

urbis

retroactis

mihi
suas

nva
titteras

oce

eliam
ut se-

episcopus apud Camerinam civitatem ItaHae quem Gaufridus ld episcopum cliposl morilur habuit, r|llll QUm mione contentio finem non
,

super

hoc

pa,tentes

direxil
a

cundum
tensi
-i.iiii

inquisitionera

prasdictam,

villa
,

Brivaecclein

|ir;ii.iiiiiii

servientem :imoverem
'-11111

et

i,

tjus

successore renovata
nisi

sed nec hic

effecit

Brivatensem
libertate

suis

posses
. .

ionibus

quidquam,

quod subditos suos sacrorum

Obitum

praedicta

conservarem.
Sic

Actum

anno
con~

nterdixerit

mtem
:

GaufriSi,

ejus-

uccxxxin, mense Junio.

bat nec terroribus ,
irnriii
/irii
,

qui

na minis cede-

uccessorem memorat
i,

ilb&ricus

ad

annum
episcopus

ubi

iniqua jwrique
faciles

wo

lllir

modum
posl

Mortuus

esl

existimabat,
iiu/iiilnlr

justitia

manus

Belluacensis
SCO p lls
.

iir

quo Gallia Christiana

quem Robertus decanus (II epiSammartha-

ihihnl

rn

rnin/irrlii

268 Pietatem
reliauias,
claravii

item, qua

sacras

p\

\sequebatur
egregie
de-

,-,

%
s.

fratrwm in episcopis Bellpvacensibus pag. Cressoninler alia hmc habei : Robertus de

hoc anno,

ul satpe
vn

alias,
1

tewnmeia-

Rea sanctus
'/'"'"

jemum

concordiam ac

pacem
ac

iniil

cum
Requaa

siim clavi,
tigit

ut

iw entione amtssiom thesaurum pretiosissimum

ilberici

udovico, el anathema per cesim promulgatum revocavit,

._.,.

decessores

in dioe-

custodii ecclesia S.Dionysii vn Francia. Res con-

cum

ipso

,i,m
,1,1,111:1,

1233
/ii, i/.

ex Chronioo

composuil
;iii

super
bbvo

iliisve

juribus,

lirm

543

licet
r

eam

ad eum more Gallico

3ibi

omni

vindicabal

Subdil

dein diplo-

mo regium,
tpiscopo

quo

Ludovicus

circa jus gisti

cum

composuit.

apud

Lucam

Ceterum exlitteris Gregorii, Waddingum posttom. I Annalium

\ angius, quod ante Pascha fuerit peracta. Porro laudatus Nangius apud Chesniumpag 330 factum enarrat hoc moSequenti anno sanctissimus clavus Domini do

ad

annum

(232

retulerit

jicio,

32 conin Regesto Pontificum a pag. concordiam coaluisse anno 1237. Sam in lerdiclum, quod, ul aii in epistola ad Regem,

\Hnorum

ui,,,;
ci

de

illis

ex quibus

corpus
,

Dominicum
d

crul

affixum
Calvi

dicitur
regi

exlitisse
el

qui

tempore
is

roli
,,,

nimis
-iinni
,

pra&propere,

el

ex

abrupto
ad

fuerat

repo-

eadem

sancti
cecidil

Franciaa Dionysii ecclesia dono ipsius

imperi

Romani

per-

suspendii

Pontifex

octo

menses pro
ex epv-

manebat,
gentibus
[nt er

de

vase
:

suo,
et
sic

dura

daretur
rait

fme
xiiiin

pacis et

concordim ineundae,

i/nquil

ad

osculandum
die

perditus

Inm Waddingus
inini octo illos

ad episcopum Bellovacensem ejusque capitu: suspicari ergo merito possumus

mullitudinem primo M.Min sed

;

osculantium
inventus

terlio

Kalendas
,

Aprilis sequentis
.

mul-

menses concordiam stabilitam

Pontificis
littera

Ita
I

lentibus

miraculis

ad

praedictam
in

que
C

<,

memoratm

scriptai

ecclesiam
sancto
Si

cum gaudioel magna

esl

exultatione
clavi
.

die

mense Septembri anni 1236, ad annum sequentem pax videtur referenda, nisi sub finem

m\
"ii

Parasceves

allatus.

Hujus

sanclis-

ami.ssione
el

Molor matri

H
ejus

ronipassi.

qu;i-

in

rj.sr,

jam

fuerit

sctncita,

quod minus
eo
:

est

Ludovico
,.,,!,,,

reginm, ac

multi

verisimile.
tutela

Discordia
diu

igitur,

</""

Ludovico iub

constituto

oiguerat,

benas admoto, brevi

exsti/ncta esi

ad regni ha neclitescum

episcopistam diuturnas dei/n videbimus.

vero Audientes omiltendum. ,1 pretiosissimum theRex el regina maler ejus tam veliemensaurum in y^" suo misse perditum, penitus Dihil doluerunt, dicentes quod sibi tei

puio

potuissel

nunUari,

unde

possent,

lebereni
1

KraY iUS molestari.

Jenis
XXIII.

[Uustrissimus

autem
praa

el

pius ju-

Rex
SU i

Ludovicus
civitatem
statim

tandem
terrae

dolons
se

dicitur, se Kn itudine exclamasse

malui

maoplimam

Reliqua

anni

\2o7>

anno 4254

,,., *

mortuis
1,1:1

quibusdam principibus,
Campaniffi

concoret

hiatu viros

funditus pemsse.
et

0ui

eloquentes
qui

eruditisj

simosalateresuomitm,
abba ti g
,,,

intcr

comitcm
facta
:

Cypri

ei

conventus

sancti

dolorem et Qetum quos inDionysii

.

m*

reginam

mediantc Rege

alia quae-

consolabiliter

contrislatos

.uuhrv.a,
Ipse
.

verbis

boms

dam ad auuum 4254 spectantia.

consolatoriis

levigarent.
voluil

quoque
discreta

pro-

oria

persona

venire

sed

suorum
clamari
|ubet,

considcralio

permisil

Qui

confestim

voce
hra

pnBcpnii per plalea

securus
libras.

civitatis

Pansius
cito

ttHm "
','

jura

ecclesiarum illmsa
testantur

vellct

et

illibar

, S j

invenent, guis clavum Dominicum

el

rao

Ludovicus,

littera

'/""""" domini,
""'"'"
Qt Vtc

Regis wi

irchembaudi irvernia procudatee,

da1

de

vita,

de

flsco

ragio

percipiei

cen

um

dam

subdti

auctor de

hoc

ipso

anno (233 mense Junio

,,,
2

dolone universi populi,

sp er,i,,ii
toi

ad Ludovicum
Ife.

eduai

post

Gallim

Chrisliana

hanc histonam ex

anHqyto
nbe

1,

DE
-,.
|

S.

LUDOViU) KEGE
absois

roRi

uberius narral

Hichaei

Fetibiett
';
.

in Historia

conjunclnsest,
fcatrem

ei

-"> asque ad 232, UionysH a pag. postquam exposuerat, quomodo relalus sit ubi nd templum S. Dionysii sacer clavus, de sancto

batim

S.

censem)^
Petri
mihi
nuil

comitem Robertnn

archiepiscopi
,,,

Britannim comitis),
sepultus
est.

Remens*/ " sls

'

"
le '

f,"

Qui
c>pri
.

de
p ;U v

medio

Ludovico
i

subjvmgit,
.11.,
S.

eum

post

aliquol

dies
ii ...

ve-

cum

[m^
"*
'

'

'"'

regin.-i

nissead abbatiam
testaretur
illustri

i.r .kiiiiVi >iiii,.i utgaudium suum de sacro clavo invento, eumque cum
/. Dionysii,

!ni.iifantikna instigantibus,

"''"

farer-V
'I

et

,^t

< '

consilium

K|k '"'"

cunTluxilio^

tibus,

comitatu suo

veneraretur.

Hbc

sufficiunt

suum

ad eximiam Sancti erga sacras Reliquias observantiam declarandam plures autem kistorice circumstantias apud assignatum auctorem curiosus
:

,,,,:;;; parna cessent regvna Cypri, mente TheobaZ

ejusve posteris,

calunrniam movebai contra consohn-n consul "'iinm comitem Campanias, Quibus autem conditionibus 272 con,w. 1" 1 ""->
<

^m

tector inveniei

mox

refert

his

verbi*

270 Albericus

koc awao
/'"' scribit

i/n
:

Chronico pag.
obtinnit.
i-

543
StUr

um

fcoK-

dr

S.

Ludovico

Terram de Mallione
inglias

{onii oftftfwl

eoflem

anuo

inoriim
.

s,i\;irico,
,

anerat nic Savaricus partious

regts,

quadraginta millio libraZ habuil ... instanli pro debitis et expensls et miilia quobbel anno. **> uu Hisoe d umussim o amussim consel txt Jomo\\l%us num. 33, addens dno
:
,i...

ilbencus

Unde

laudaZ

vidimut num. 93. De Malleone autem, seu

Malo
notidioe-

lia

quotannis

solvenda,
reliqua

in

terris

Leone
tia

hcec

scribil

Idrianus
t

ac censtbui
millia a
pccunio.

Valesins
in

vn

Galliamm pag. dii

Malleaci nsi

Esl

Pictonibus
,

assignata fuisse; Kege soluta pro

feudis,

quadraginta
emptis hao

comite,

cesique

Malus

Leo castrum

non-

qum mox

uuUis contracto nomine MaUeo appellatum, vulgo Mauleon, clarum velen monasteno monachornm regulam /Vnmistini sequenlium, mtihnc rum reLMila.n S. Augustini sAminnlinm quibus
II

citabuntur

hum

ex authentico instrumen Cangius in observationibus ad Joinml

f6 recitat litteras S. Ludovici
.

pag.

suus
ins
\iii.

esl

abbas.
vel

Esl in

alterura

castrum
Subola

el

MaNo:

......... ...... /.,.... /..,. bus pacts condttiones continenPur, quas ex huc transfero : Excellentissimo el karissimo

,,,.
'
'

to

do'

Leo

Malleo

vaUe
ab

apud

mino suo
-'

Ludovico

Dei

gratia

Francorum
,

populos,

Reet

Mauleon
fuil
,

similiter
et

nuncupatum
castro cogno

'

eadem
sibi
-'i

gratia

R.

Ca^

salQtem

cujus

dominus
est,

qui

eo

dilectionem

sinceram. Excellenlim

veslrffisop
subscri-

minatus
tn.s

Savaricus de
...

Malleone, quem
de bello
..w.
capite

PeAlbi-

plicamus,
[iiis

vos

requirimns,

quatenu-

monachus
regis

capite lvi libri

el in

litteris
!)',

vestrum apponi
_
i-.i
i

raciatis sigillum. La:

gensi

commemorat,

inimicum
asse

dovicus
nniversi
nobilis

i.-i

Ecclesiae,
rit.

Anglia

seneschallum

raisse

praesentera

Prancorum Rex Noverinl paginam inspecturi, quod

*

Itaille,
S.

ex cujus sententia

posteriushoc ca-

mulier Elipdis
aostra
ei

regina Cypri

io

pra>
dii

sVrum

hocanno obtinuil Verum id mihi probari non potest cum Savaricus de \fa
Ludovicus
.

sentia

constituta, quittavil
fldeli

carissimo cod-

sanguineo
ei

nostro Theohaido Campama

lo-Leone, cujus crebra mentio /ii in oariis antiquorum auctorum Opusculis apud Martenium

BriaB
.

comiti
\'i

palatino,
se
el

omne
in

jus,

quod

ha-

bebal
paniae

dicebal

tom. 5 Collectionis
et et

habere

comilalibus Cam-

rursum col

arii/>lissitna>

ibidrm
,

<:<>/.

S7<J,

ei

Brim,
jure

pertinentiis
*

eorumdem,

et

Piclavinus oocetwr
.

eumque

de eodem
Bl

se devestivil
dictas
el

in

mann

nostra.

Pictavia seneschallum

et
i

nes

memoratum inveniam
lod

ubique inter Pictonde depriori castro

> etiam ratiovn

dos ad

pciiiionem

reginm
tldelem

invesUvimns

Ubericum intelligendum existimo,

sconimpartibus,
bant.
//'"
,lo dr

de eodem jure

dilectum

Dostram
dicli

.\r-

secmdum situm sit quam ingli

'

chembaldura
salvo

de
(juod

Borbonio
si

posterioribus Va-

hoc,

nomine dictus comes

comilis,
sine

decederel

Cnlter, "" rn

hoc tempore obtineitem anno Ludovicus excepit homaaium

i

haarede ab

ipso

linea

matrimoniali descendeote,
reginm, quia
poteral
pos-

pro feu'" ^;"'""- "' '" / """- apud Martenium tom. i """- ""' """"'" sequen,;'";""'" '"' u ni transeamus.

"7""'

comxtis Blesensis

,.i

supradicta non
set
,,,

obessent dictm
comitatus,
jus
...

petere

dictos

sicul

inle.

pr0pter suprascripta

suum
...

minueretar,
'

v.d
'lo

C
ampania pacem
i

.,-.

,/,,,.,.
,;'''''',
'

...

augmentaretur.
assisiaa

Promisimus etiam quod quanm.ll.um

libranim

,,..,,.

diiariim

lerra

"
''"'

TheobaU

um n
Qirut
I

,' ,''"'"
;,,.,;,:.
,

,,,

,,,,

,!,
el

regin*

ira,
el

do
in

"'"

';!";;:;:"""

""'""
"'

'"'

'

""
'/

''""""

';: ;'',,''"'"';''''';''/'-'/,-,,,/,...

* *m,
x
t

faeiemu.
et

scribi.

rigilleri,

""",'"'

"

''";' "'"'""'''
1
I

'

,,.;';,,""",
,,,,,;
]

Primnm
1

emnu> a9 ., ,,,, ln , ,,, b reddentur. dctnm ,, septembri toc .ord

^^
,,

**
"

ates
i

gr,

wam.

ryi

;,.'"""

"'"

""."

tri-

iLc

Mrnit

Ludovicns.

m
;"

:J
::::;.": '"'",""' 3 ''"'
*

'''

''-T'''"''''

'"

;;;:r ;;;;:: ' idtibi,

"";

racile destitvra

*-t-- ;"-"- quemadmodum .,,,,,:

fumct,

tradidit

u+M
llbericus
...

prwtcl

fliuri &ui"

-'
../

sol

i"

*-
i
' ,

'"'"""

(inil

L'l
'"""""

ad annum
eo
"'

scripsit
/

rr

quommdam
ndita
/

tempore

t236pag"/"""""
'""' Jotnw

?(

fuisse,

._..

/ '" /"''

hnhct

'"""" ;;",'" ,."-.';:"" s ,'" "'pag. 650,

:

^mqmhacd

lius

/"///'

baldi, quas

evmcimt pmcedentibus
34
. '

litterf subjecit Cangius

ipsius

,ed

r>Uia'2

",

""'""" ""tdic,

spersa

etiinvidia

contra
tres

,T ,.,";";'"'"" """ Franciffi comilerSmnan^ tl?< h:ir " ""

Cum
Il

""

"'''

*>*
Britn

'"""'"

Ego Theobaldus
rac

Campani
tc.

,,,

comitem
(oui)

AtK!
sm,,,,,.,

T V,,M,,,,
,'
.

ln

"

'
"T"

.,,,,,

Lfidunensem, U

comes palatinui notum '-' domino meo Ludovico Regi Diillib n "" lllust " ^ndidi pro '"-',, Rex rnih.P^ i .. ("ibns idem do. satisfecit, mea comitatus Carnotensis la
carissimo

quod

Cbarif"

BloH
Saiioan

"""

'ti*''ssonbus

comitatusBlesensis;comitalus
Sacrocffsans
^ 1

" 11
'

;
Linen-

iine

suis

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
,

33 7

Hnentiifl ^uis

ef

vlcecomitatus Castridunensis *
81
111

cnm

ido

;1(1(ll

pertinenlus suis,
.

omnia jura, qurn inpradictis

feodis

bianensi
juratos

episcopo, ot Theobaldo amarchidiacono in Majorem, Bcabtnos

s.

Belvacensi

kwson
J
-

(liil(

et

h:i|ii

|i;illl

;im

quam
,

in

domaniie paRegi

communi8B
illataa
,

Walariei,

',..

prffldictorum feo
suis

lorum

eidem domino

nacbis
tratai
,

rt

profanationes

ob Injurias mosb ipsis pi

habenda in perpetuum ct teretento mihi eo, quod habeo m comitatu Ben da, quod movet de Particensi in feodis et domaniis, de carnotensi, el quod comea Carnoten r(ll
l

|,

sredibus

ita

ui

i><niti/iris

voluntati fuerit

faclum. 2H\ Odoricus

iiuni
i:>

Haynaldus
Pontificem;
($8$)
,n

ad

hunc

annum

/"
""

(1

profert S. Ludovici epistolam ad

|i(l|

(k

jomino

Rege

tenere.

[n

cujus

rei

testi

Gregorium
'"""
64

monium
poboravi.
llirll
<

prasentes
//'""

litteras

sigilli

mei

munimine

IX "n iii

(aliam

txhibuerat
Pontifir

''""ZZlH

qua Rex sanctus

Actum anno Incarnat. Dom.

Cypri
litteris

,.

gept,

Mccxxxrv, venditionem etiam ratam ha-

crm

nll

regina
loco

apud Cangium
dictam,

recita-

ilS
:

assignato.

Raymundo Tolosano coquondam coVolosam uiirii Rhodanum ntam, quam tnirtuii/ parisinisi Haymundus vn perpetuum ohiterato
vo,,ni.

mit\ restituere

dignaretur ditionem

7i

prater pacem
philippi

jam

relionorum

dicaverat.

DUOS anlcm

in

Imr ejnstola privcipnc

rtliqm

rfta

principum motuscontra comitem

,,

Campcmia post Bononia comitis, quem vaua

regni

$pe lactare
,r

id

Guilielmus

non destiteranl, plane concidit de Podio Laurentii i/n

.

ad movendum Pontificem. Prima crnt, quod Mymundifilia micapatemm dit\ hcrcs ciiui Alphonso Hegis fratre matrimonio
allegat rationes
cssct

copulanda.
:

Vlteram

hisce

exprimii
ex

ver-

Motus quoque RoChronico cap. 39 hvs oerbis oertorum, consentientium Philippo comili aspiranii

bis

Attendentes etiam
illarum

quod,
didicimus

sicut

pralatoin

rum

partium
,

testimonio,
ad

regno,

ejusdem

Philippi

morle

extinguilur

haereticis

perquirendis
et

et

perquisitis

hono-

naturali

Certe

Inilmrrs

rminlis

Hugo Burgundia dux, i/nter poCu m ;m n nr iiil r rsn rms jUTOr

|
.

rcm Dei
habnil
.

S.

Ecclesias
el

puniendis

vigilantei

mento
ilhihi.

se

obstrinxit ad n iarcienda

damna
et

comiii
ite-

Rege ad id
et

coactus,

cui

fidem

Ex qua ratione rfiF scvmus Raymundum, qui submde tum a Pontiiii iicijc monitus fuerat, ut in exstirfideliter

devote.

ii

ii

rutn
tjiui

jurat,

prades pro summa peeunia,

assignat.

de
in-

panda
linr

hafresi

diligentiorem
in re se

se

praberet,
ut

talem

convenerat ,
111 f

Qua

latius relata

tempore ea
ab

prastitisse,

Regi

xnn.i Uctor
iruiiim

tom

Charta prmfati comitis apudMarCollectionis amplissima a col.

defuncti

fisfucrrri.

Gregorio
,jciiiiiii,i,

Porro Ludovicus jam rogaverat annis aliquoi eamdem R

linr

Post
tis,

mortem item Philippi Bononia comi

Mathildis

i/iitint

flagitai

epistola.
se

Verum

re-

cum

uxor de hereditate

sponderal
illam
sniii

anno
illis

(282

Pontifex,
invalesceret
ut

ditionem

controversiam
soque
ta est,

iissa
col.

haberetcum filiasua foanna r ipLudovicum composiut habemus ex litteris conventionis comi Mnilniiiis apud memoratum Uartenium a
Rege,

Raymundo non
iii

restituere,

ne haresis rur.

ea amice per

partibus

quod mecr ipsis

lit-

tuendum
('//.

m/ultis

rationibus docet,

lector
a

i/ntelliget

1243;

irruni

mcnilnsc
cr
ipsis

i/l.r

t>uit,ir
sitt

aiiiiu

Spicilegii

pag
.-11111

apud Acherium tom. 3 604. Pauca accipe Pontificis

(230

scripta,

cum

clarwm

w
usuris
ii
i

Sed

tasessepost
>~'\

mortem Philippi comitis. Contra injurias Judaorum,

staluta

adhuc recens
qui
facile

el

tenera.

possel

lerra conversio adeo sit quod ej mutatione submcurrere recidivum; et recidiillius

fraudibusque graves erant

tlaluii.tt ittnl

Christianis vn Gallia,

m
ne

languores

interdum esse soleanl

esl
l;l

prioribus

jnnt

aliquot

tum

per
facta

S.

Ludovicum
<,

viores,

accurata
i

sollicitudine

pracavendum
maculavii

tnm per reges pracedentes

luiwii

eramt,

morbus,
in
a,l

111

'"

&raviter
possit S.

Christi

framum eorum
siiin

i/njustitia

injiceretur

llia

rur-

Ecclesiam,

ipsius

refluere

corrupte Pontii

hoc

iniiiii

contra eosdem a S. Ludovico de\Iartenvus

lam.
fcc. tur.

fa
ciiui

priores

Ludovici

preces

creta
col
tiir

1 tom inecdotorum 984 quibus terliapars debitorum remittvChristianis : cavetur ne Christiani capiantur

proferi
:

Posteriores vero effectu non caruisse

aiino
scijucnii

Raymundus
ditio,

clientelam
P

juraveril

Frederico

imperatori pro Marchia Pro-

oo debita
tes

Judaorum, neque ob eadem heredita

t

,/nti

nomine memorata

imperio

suas

rmirrc
<<

cogantur

ne

gnora
severe

siiu,

eo tempore intelligebatur. Scribit hoc

Gode-

accipere

promunera acdpiantad horum exsecutionem curandam Praceptnm esl

Christianis hibetur mi/nistris regiis, "<
'

liceat

Demum
:

,||J!

"

baillivis,

quod

ipsi

oibil

capere

prasusicut

Uonachus in Vnnalibus ad annum (235. 1" Waddingus tom. I Innalium Minorum fitndatic tniiiiiin n,i num. (6 sequentia hoc an(234, """Jjjjj" no scribit wi rem nostram : Ludovicus sanctus
fridus

m:illt
''

pro

supradiclis

Qdeliter

adimplendis,
.

Gailorum
mii,

Rex
hoc

oh
.iniui

inlimum

in
el

Franciscano

;ini111

habenl

dominum Regem
terras
!

et

sicut

diligunt

fbndum

locum,
in
>

quem

wrpora sua,

Kehun

omnia mobiiia sua Gonfir"""" item Imr anno S. Ludovicus fundationem itonasterii 1: mria de Bello "-</'. quod monia/,/mk Ordvnis Osterciensis fundavit Uobertus de Curteniaco*, ejusque conjux prope Mathildis
"'""
i

inhabitabanl

multo
sancti

re Germani,
el

ab illorum comparavil ab
ad

in [ressn

urbem,...

abbate

monacbis
proprietas.
sigillo
,

quos

spectabal
littera

Venditionis
i,
t

emptionis

regio

ii

.t-

servantur apud

eosdem
Bt
nl

monachos
totum

datas

'
:

sieuli habent
2,

novissimt
col

editores

hoc anno,
ditionis,

mense

Aprili.
el

hoc

7en

"' ,,nv

Christiana tom
injuriis

2/3

Scripserai

emptionis
consisteret,

concessionis
PontiOcis

aegotium
judicium
tarias

"""" praterito Gregorius Pontifes

'_'""'
s

de
"''
s

abbati

ti

ad S. Ludovimonachis S Waterict

Qrmius
ihrti

Sregorii

intercessil

Hisce
il

idem

auctoi

subnectii
'"'/'"'

variisque Htcrilegiis ibidem " <in/>us P^petratis, li<>rt<it< liegem, cwrarei sacrile'/'" '//" debito supplicio expianda. Epistolam

uiiiiiuslrrii

ilatat ioUSS,

OpUS templl
De
liac

intermissum,
item

de quo suo

loco

agemus.
lector

fwndatione
'/'

consulere potesi
Historia

Gerar-

"/""/
c*

liiuilulmit

Murtrmiiin

<t

COl

978

.'

dum

Bois

ecclesia

Parisiensis

col.

98%

invenies

latam

sententiam

tom. Ipag

Augusti Tomus

47
V.

XXIV

338

DE

S.

LUDOVICO REGE

m
genda
in

Juvai
stnt,

hu-

$mmvnare quo
sorUrit
:

qum
6
relig

s.

Vita

wm.
1

Nec
qui
3

XXIV.

Piu
niu...

Saucli
:

exercitia

inatnmo-

paeUi Gaufridus de />>// prartereundum i

, ,,

,,
''

de

quodwu
|1
l

nam
,,
i

felsis

relatoribus
,,,.
,

diecordifle

sopito.

*.

" ,,

"
,

hic

Rex

ll:iln

nram mhuh concubinafi babebat, cum quandoque peccabal cou cia ?el

quibn

Sanctua

a lu-

nt rLuchat

\.
S

hoc lrw]wr c hnc inostr

S
a

Ludovicus

secundnm

admiratione,

chr
abitin

logiam

</"<"

ginti

autem

annorum

lactus

v<

P urf

^^^^'
oants, honsqut

in^u

noMtta

f*

***

^
.

dissimulanie

<"'"

quasi
il|;l

i|m _,
Regis

* *t cum umu, eam redarguendo dom ,,, M

.

*
//.

|i;n

'

>

domini

audivi.

igiam

nhn
^adicuni

nnr.titnut.
'

vartt orattontbus

ca'

occupatum futsse : verum quia // , j hmc abunde tbtdem descnpta sunt, non luoetea " .,,,,, memorato [ccipe itaque w '"' huc loeo
nanteu r(anrfis m
"i
,

>""
v'"' *

consonptm,
s
-

num.

tS5 de

casMate,

inteara/"

'

'

auefore m '"

tnimiiium,
'

'//////
'

aonestis
.

ammi
.

relaxa.

"""" Uonihus substitmsse vtdeatur Rex sanctus

n R
fClu vero
ctiim
ii,
1

Qm&
,,

..

Ludovia circa ulam fama, scnbu ffiMftlta Omnis imi ra sancto Rege purili < aeque unquam lempore adolescenti
.

'

ae-

'

inffutl. '

ii

aisecundum cuiusdam Iillin sapientis mentem sic ab amore mun|

,

,., sapientis

qme
i '

lempore
'

i,

iiiu
i

jeoara

oihil
,

sic
,

robora

aihil

ita

animum contra ,.,. liommem excitat,

v

,,,,,,., tentationes
,

diuque
tiKTiuii

neque ollo tempore memoralis leraponbus cum, eo ruerunt, cum ipso funnni conversati, videre poiuventutis
,

'

,,,,.,, aajuvat

...i

aa "-

au

percipere beato
,

Regi

iuu

ullara

fa-

opus

bonum,
iste

sicut

sacrarum

studium
,

lilterarum
'|

miliaritatem
iili;,

aul
alia

conversationem suspectam cum

sanclus

Ludovicus

Re^ attendena
in

||ihI

femina
de

quam sua
.

nunquam
verbo
i

dici

audiio

prmmisimus,
Domini
lecl

Regem
cunctis

libro

Legis
tej

juxta
b

7erun1
parte

incontinentie
laedi.

vel

ejus
u

liac

pra&a ptum
;tud

diebus

ere

famam

//"/

auctor,
avtat,

npta Gau-

insistebat,
et ori
el
al

babebal
eati
-

enim

tfdi,
'"

quem frequenter
igttor

rton

eranttn

Bibliam
,t in

glosatam,

^ugustini
libros,

aliorum

Sanctorum
legebal
el

quibus

legi

coram
intra

se

multociens
el

mhtl velle Gaufndum, credulitatt bom ilhus Rehgwsi auorati '"""/"' "'/"""" '""^"" i"' ssr
'

Ema

faciebal

illo

medio
el

tempore

prandium
per

Bomnum diurnum, usquead ^esperas,

patus.

multotiens
gi-avioribus

somnnm
occu-

aisi

fuissel

/""' / ''""" wno rcgma> narravme, wf V""'" joco audierat : adeoque famam d. '"'""" sparsam non futsse. Stc utrumqut tcr*

(Brevem
solebai

autem
posl

captare

hunc somnum Ludovicus recitatas a prandio pn

Matutinas de nocte
solir

ptorem
"'"'"

^ ^e
"""
:

facile coneilies.
" v

"'

'""

nowas, quod mrgtrtad

id sibii

"'/''"" / "

enarratts,

temports orao
''"''"'""^

iumsentirei
etiam

postulat,
feciebal

ut

yusnuptias referamus.
CAesnittm
pag.
334

temporibus
vel

ad

Vanoitw
narrai
vici

opttd

ae

m w

irocari

aliquos religiosos,

alios

honestos San-

^nno idem

Domini

uccxxxiv,
aatatis

regm
-

viros,
i

cum quibus loquebatur

el

de

Deo, de
de
:

Regis

Pranciea

vm,

eorum actibus,
Scripturas
el

el

interdum

nistoriis

cupiens

Rex de

fructu

venlns nu

pro^
p
p
.

de
in

vltis

Patrum

habebat
vel
;i-

etiam
1

libenter

secum

mensa

praelatos,

solio

lios

clericos,

cum quibus de Deo

qua3

loquebatur
in

in

aliquem, qui posl non causa libidinu, Kl optand, uxorem ducere cogltavit.

surum

ipsum

m regm
i

resideret,

mn
e
,

i(

mensa
torip
ubicu1,1,11
.i

loco

lectionis,
:

habetur
die

conventi-

Galterum

Senonensem
de

archiepiscopum
'i"

^
]
.

bus religiosorum
capelianis

omni etiam
in

dicto

Complecamecerea
le-

nnm Johannem
mitem
simplicero>,

Nigella

militem suum,
in
11

capella,

redibal

ad

Provinci,

hominem
ac

5r

ram
gebal

*,

rancque accendebatur una

quantitatis, el
Biblia,
vel
in

candela

rectum,
ipse

timentem Deuni

magnm
iii

dum
alio

illa

dm-abat,
libro
:

Ipse

dans ei,

quatenus
mitlere

Bliam

suam
volebal

Margan
ducere

UX0.
^.^

jacro

siquie*

nem,

quam

dem Deo
rait,

erga
erat,

Dei

sanctum sermonem, utpote qui

devotionis,
tantae

rem,sibi
praxfetus

Rex non

differret.

Q ul

lanlrn

reverentim
ser-

quod multociens in capelus religiosorum

in

monem,
lectionera
tibus bal
iii

scolis

qnornmdam

sacrs

Scriptnrm

rum secundnm
metuere
accepta

comes leatatusesi quam Hliam suam,

Euangeliuni

iralde.el
a

^
iia

nu ntio'"

rudimentis

bus,

Hac qua

humiliter sedens inferius, aliis sedenjcamnis el locis superioribus, audieilk de piis S. Ludovici exercitationir
ui

docuerat,
a

erudierat, e gretulanter.^ Iradidil

licentia,

parantibua

regu

garitam

wcii

infra edendis confirmantur oariis. Quin el longe plura et illustria non

hisee

Actis

chriorem,

Dominum limentem, wn sm perornatam, omnium mulierum

psiliorem,

puellam

facie

pulchram,

se

^ ^ ^^ ^
^ ||ir

^ ^

adjungi possunt, cum qum mentem pie paseunt, qualia sunt supradicta; tumetiam 1** "'"" corpus 'irr.cn, 1, t\mi impensa
:

minus

Lndovico

Regi

ceueiitis

^y^^
'
.

aerunl

Quam Rex, paucis dienus ""''"'"'"^ msem '"'i"'" Ul apud Sen ",!,,,, m '
1

trequenlerReligiosis,

pauperibus, mgrotis,
ez
oui6tts

aliis-

timam,
e1

ut

Prancorum
diademate

dominam

''

1MII

ii.-i

que

minUteria

varia,

pia

s.

Regis
:

Galtero civitalis
regah'

Senonenais
feoil

arcniepiscoi

^,
(10
,

humtlitas,

atque

immensa

charitat tluctsc-it

solemniu
>'/"'

mhmeabundeenarratain
iui inveniei

Actis leetor studio-

Sic

Nangius, cui alii auctores constntium, tum quoad i<><}>"*

'"

" ,u """

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

/

cirdumaiantias ab eo relatas
illr

attamcn pauerat
S.

Ca

'/""'

<inr!rnntsit

<i/indc 5/i/i/cnda.

juineus
dovicns
in

\Iargaritm
ita

Lu-

33 9 '"" "'""' ichervum tom, 8 SpicihaU pag. 496 Verum prmdictis non consonant
''

quarlo
esset

gradu,

ut

dispensatione

rnLr

'

ad matrimonium contrahenPetiit hanc dispensationem Rex sanctus, ,1,1111 pelilamque concessit Gregorius Pontifex per litn Vonas Januarii hujus anni datas, quas ,,,,, Odoricus Reynaldus ad annum 1234, itai rec
Ponlificia

opus

scnpta legtrms a fratribus Sammartha Gailtm Chnstianm pag. 586 in Joanne de Hontlanr epiSCOpO Mmjnlonr ,,si : Ex regislris nt

Qm

''""""

episcopalibns
l

constat,
...

ipsnm
templo
s.

'7"' '"/"""

(Joannem
B

sacris

operatnm

""

Ma

?
1

Tabulis,

dum nuptiarum
Mtargarita
Qlia

Ludoi

l,,,ll,,,,;,s

cum

niim

16

Ex
'

his

porro

inteltigimus

quam

pia

n """
tet

Provinciaa

ratione motus,

mdovicus eorporis tum

/r

"'''

potuerini
altiUS

ad hoc matrvmonium processerit '""" ''""""' Margaritm cum animm dotes etiam Hegem impelleac procul dubio quoque impule
nirnlriii

Kalend.

Raymundi Bere Novemb

esl
\t

Lragonum prawente, celebrata quisexistimare, hmc intelligen tnmonto per procuratorem contracto.

ma-

fliil.

liinirn in

rrnil

/,,/,,

,,,,,.

tervalionem
Iminiii.

partibus

Tolosanis

prm

oculis

qnidem cerisimile puto, cum, prmter auctorum eonSi Uiquusetiam nummus doceai ma-

nt <d

trmonium

in

Verba Pontificis,
itaque de

qum

pe
le,

Cura
el

matrira inio

hoc doceant, accir contrahendo inter

urbe Senonensi contractum. Vum alterum effigiem habei Hegis;

sic

ah-

matrimonium
Jacobum dc
iiic
/<>/

dilectara
Qlii

Qliam nobilem
uobilis
di< ta

mulierem ....
quarta
prius

reprmsentat,

aa
jii

apud

y,

tam

dilecti
:

v\r\

comilis Provinciae

Iraclatum
aitatis

quia
te

nobilis
jii
,

con9anguiduxisti

linea

contin
ipsius

non

ad
,

consummationem
(joam
I

mati imonii

procedendum
I

super
matrera

lioc tu

ad

Romanam
nobis
nihil

recurrere nunlios ad

;i

le

siara

im

per

humililer
tio-

snpplicans,
illiu
.

al

cum

magis
tantus

conser\

tei r.v,

pro qua

sanguis elTusus

est,

operetur, salubre

consiliura

apponere digna-

IVIIIIH

283
cessitas

Licel

igitur

nihil
ra

aliud

amplius, quam aeinducat;

.

dispensanti

ad

dispensationem

attendentes

tamen
id
,

quod
pro

orgens

aecessita
ex

el

ewdens
iiiim

alilitas
el
,

exposcit,
qfuo

cum

hoc

pacis
esi

Qdei

multo sudore labo,

ratum
ac

el

multo

labore
quae
.

sudatum
rolut

proficeret,

terra
luxil
el

prmdicta,
el

olim,

deserta

et
et

invia

languil
a

spinia

eam replentibus
videtur

nrlicis,
stiis,

aunc
cujus
,

snis

respirasse

angui

285
h<cc

Splendorem
peracta
sunt,

tempori
refert

congrtientem,

quo
(89,

de

virtuti

recidivo

timetui

melius

Chaixius

pag.

varia

conservari
aabita

cum

Iratribus

nostris

deliberatione
serenitati
dis-

qnem

lector curiosus potesl consulere. Addit

mcijinrIiiip
il,

diligenti

de

ipsorum
praesenlium
aobili,

consiiio

auctoritate

concedimus,
si

ponendo
aere
stante.

ni
,

cum

dicta

velis

contra-

raleas,

impedimento hujusmodi non obTerra, pro qua tantum sanguinis effuswn

alia est,
ilh

moratus auctor ex USS., quosdam eo tempore miliihi donatos a Ludovico, quosdam strumis laborantes de more regum Gallim ab co contartos. Porro ad morem aliorum quorumdam m-

gum
didit

tangendi
pietas

hujumodi mfirmos
Ludovici,
rc

li</.<d

ad-

'"I

quam

ditio comitis

Tolosani

quod
;

hic
ln
'

ex

Nangio
iniir-

provincimque

wi quibus gra nsium qua necdum penitus criini expurgatm; ad quas in officio continendas i'1'iiiiim conducere poterat, si arcto fosdere cum Promncim comite Rej jungeretur. Umc

vici/nm,

<lcs<Til>rrr

nhs

nun

/ncrit
i

laiijrmlu

mitates,
iiiiiini-

quae

rulgo
lis

rocantur,

trumte

curan

FranciaE
,

regibus
pius
voluil

Dominus

conroOeuei

tiiln

gratiam singularem
reges
alii

Rex

praater

ceteros

"" /""
,

modum hunc observare. Cum

sui

s
-

Ludovici in

nuptiis intentione,

quiarstu

enim
priata

reges
locura

praadecessores

langendo
luec

'""" fidei conservandm ac p) dio semper mstua\ il

' '

"

'

solummodo
el

morbi,

verba

ad

appro-

consueta proferrent;
sunl

qnas quidem ver,

B8j

Quod
:

attinei

,ui

alias

matrimonii
Bellovacensis
\

cir
in

ba

sancta

atque

calholica

aec
:

tcere ipse

on

cwnstantias
Mgft

iempus Rex

designat
ii.iun.r

Wu/o
^

suevissenl

aiiquod

signum

crucis

super
di-

ut

I1II(

Do -

11

""

mccxxxm
.

"orem
1

Ludovicus
comitis
.

accepil

scilicei

Margaritam
\

Provii

consuetudinem aliorum boc addidit, quod cendo yi ba super locum morbi sanctte signaculum imprimebat, ul sequens curatio
i

vir-

1;

""

circa
11

Dominicam
el

quae Senonis

tuii

crucis
li.

atlribueretui

potius

quam

regisa

di-

inii.

Parisiis

renil

circa

Ocl

Ym.i

coronatioHistoria
ab-

28C

//'/

ille

apud Chesnium pag. 369

Gau/ridus
>>m
54.

"t-

,,/

tan

^"" Peractam
""'"'
s

scribii

Felibien
233.

in

quc eadem

habet

Guiliel'
hibita

Qionysti
"'"'

pag
i,

qum

erat eo
:

anno

Domiti

""

iscensionem
SeU
(88.
"/
t

Domnu
Mnii

nuptias
r.

mns dc Peyrai >n intiquitatibus sacelli Frandm pag, w.< erroris accusat utrumque
ctorem citatum, ./-/ icmn
1

au~

KXVIl

ei

probat,
ges >"

Robertum,

et

Lu-

''''

'" Chaixius pag.

"enonis

Vramqm cmremo
Senoabbas

tangendis strumosis

peractam
lnicriiiii

archiepiscopo
Clemenlis

wltero,

passm tradunt
cum

o,<rior<s. Inunctioni

signum crucis adhibuisse, adeoque S. Ludovii-iiin imn fuisse primum, qu\ cm adhibuerit,
At crediderim,

?
'

'''.'/'""

Odo

Oionysii

episcopalibns
r/<i$<i<>m

ornamen-

rum
satis

omisisse,
cst

/</ reges atiquot ante s Ludoviab eoque rursus adhibitum, quod

-

Wmadmodum

habet

abbatim c/n-o-

dd niiciorcs nostros excusandos

ncquc

cnim

,p

DE
AucronK

S.

LUDOVICO REGE
mnltos ann amice composita, utisuo hco narrabimus.

Mmdiewii
tam
fuisse

tigmmerueitanulhunquamrege
vn

duum,

et

controrersia ipsa

posi

hac cmremonia fuisse usitannlr Ludbvicom tanSubdit autem prmcedentibus Chaixius, at cuidam, qui Regis beneficentiam,

m densa turba amiserat, damnum retarciendum curaverit Veque wro prmtermittcndum, pium Regem Tobim mmulum, cum regir nauxoresua tribus noctibus orationi insti\
equum
prinsquam ad
narrai
Vita

XXV. Bcllum,

finito

induciarum
.

trienn' ""
rt

cum

Pc(ro
^
_
:

Britanniae

usum matrimonvi procederet, hoc tam Ei num. (34 conjugio prognatiposteri hacienm regnum tancto hodiedwm ,,//,... atque obtineni obtinuere,
ut

secunda

renovatum
inducias,

_
ct

,,lc

giisque

coniitis subjectio

post
-

novas
{][m] _
fi

pax

illius

cum Rcge

opum
nunil

ac

provinciarum

amplitudine fhn

donam
lio?

Britanniae

comitatum

cesserit

Marga
lis

Margaritm reginm co287 Ut breviter de jnatione perstringam aliqua; habebat eo tempore

lias

comes fiRaymundus Berengarius provi/nci quatuor, qum totidem postea fuere reginm. xiii maxima erai Margarita Ludovici conjux;

I nducim
pigerat
S.

quas

anno

(234

in

trienni ii

ii).

pt

Ludovicus

cum

Ludotiau

rege

Anglia

iimoi)grtd\kr

secunda
nupta;

Eleonora
tertia

Henrico

inglim

regi

deinde

rico, ac Petro
lt<><-

Britannim comite, finem

liabebani

Sanctia,

quam Richanhix

iim-

frater

gio copulavif, quartaBeatrix,

Romanorum deinde rex nbi conjuqumCarolo Ludomvnimo,

obtigii

vifi

iniin

Sicilim

poslea

regnum

anno ad /rstiuu s. Mnuuus Uaplistm : hortar tus quidem fuerat Gregorius Pontifex ufrumqut regem at renovarent inducias, pacemque itmum stabilireni oerum cum Pelrus Britan,

adepto,

uxor

Raymundum Berengarium
:

nus,

homo quiescere
populando

nescius,
ditiones

mducias
nobilium

subindt
Britan*

pro dote filim promisisse viginti librarum millia hanc aulem mm(80 tcribil Chaixius pag.

molasset,

mam

ad

quadringenta

fere

librarum

millia

hodiernm

monetm

reducit

Ludovicus

vero

nu-

norum, qui Ludovico fosdere eram conjuncti,ul apud Chaixium pag. (94 narratur; tatis per* rpexii Rex prudens, pacem sibi sperandam non
esse stabilem,
nisi

ptiarum causa uxori concessit civitatem Cenomanensrm, geminumque in Pertico castellum, sicinecdotorum utt ejus litterm docent tom. 4 Martenii : at hmc deinde Margaritm amore P ermutavit,
nuptiis
certe
ei

debellato comite

Clientesigit

tur prmcipes,

aliosque ad arma convocans, m-

auxit.

Porro
iltera

auspicatissimis

hisce

gemin
eral

inus

exstincta,

sopita fuit.

inter comitem

To-

gentem conscribit exercH/um, finitisque induciit Britanniam ingreditur. Quid autem ibidem fecerit, summatim referi Chronicon S. Florenii/i apud Marlenium tom 5 Collectionis amplissina col. (446 Ludovicus Re\,... inquil, dimi?
</ :

losanum comitemque Provincim, propter susceptam a Tolosano Massiliensium defensionem , quos comes Provincim subjicere moliebatur. Videsis
hac de
re

cavil
pit

contya

Petrum
Brietnii
*

comitem Britannia,
,

el

ce*

Castrum

et

castrum

Odonis

',
llri.nil

Chaixium

Hb.

3,

num.

Uterqut
ejut'

redditum ei fuit Castrum-celsum a dicto comite, dum idem Rex esset m ejus obsidione, at
et

QudOD

rmisit

judicio

Ludovici,

totam
stavil
,

terram
et

comilia

circa
el

id

locorum

deva''"-

apud laudatum Chaixium pag. (87 verumtamen concordia hme namdeinde ad bella sunt refirma non fuii
ris,

que

ma

instrumentis
:

villas

succendil

combussit.

Hmc

versi.

288

Altera

erat

conProversia

inter

ipsum

dem; sed errorunius anni esi i/n hmc mque ac Regis nuptim affigantur anno4235i cum anno 4234 tint peracta, m [Ibericut *fl Chronico habet pag. ">">/, rem breviter item
perstringens his
oerbis conlra
:

tempore, quod

Ludovicum,el Jacobum Aragonim regem,

rei
'

quam Raymundus Berengariut

hortatur

Postea

prasdictus

Rei

guerram
illius

babuil

Petrum comitem
qui

tratrem

Ludovici

socer,

ipsum

Pontifex.

Litteras

Pontificit

ad

Gregoriut dictum Pro-

Roberti
sibi

(Drocensis)
jubjecissel

nuper

decei

quem cum
to

non

absque delrimenel

Christi

1234,
sicul

m recitai Raynaldus ad annum num. 17, e quibus rem accipe

esl

aliquo,

receptis

obsidibns

munitionibus

Cnmi

uobis
Christo

pro certo
Qlios

relatum,

inter
el

el facta pacis compositione, ipsum adduxil Paconr risios. Hmc ille perpaucis : ex quibus tamen

charissimos

in

noslros

Francia,

firmantwr
scribit
el

Arragonum
ra

reges
is
,

illustres,
el

super

Carcassonen
,

aliarum
sil

dominio terterrarum vicinao,\

utcumque, atque augentur ea, Matthmus Parisius, rem fusius enarrans, distinctius, cujus contextum hisce subjungo
id

'/"'"

rum
tur
-

discordim

materia

exorta, et

hoc

290
stis

annum

(234,

pag.

278

ita

de

'/'"

majora

emergere

nobilitatem
ci

guerrarum pericula formidenLuam rogandam duximus attenper ob

Apostolica
tibi

ab

auctor utraque parte loquitur dictus

Eodem
quo
rex
et

anno,
inter

instante

Nativitate

S.

Jobannis,
in

te,

monendam,
quatenus
el

wripta
Apostoliprasfatos

tempore

eranl

expiraturm

treugffl
el

Bri
:

mandantes,
caj

reverentiam
ad

tannia,

Prancorum
misit

Anglorom
mili^

Sedis

nostram,

personaliter

Anglorum
Wallenses

comiti

Britanniffl

''.'len>,

iiiM.nin.

an.mos
eos

n.)

pacem

rc-

ucere '

''

orta

J ,al;

"

inter

discordiam,

juxta
stu-

miora
treugia

duo millia; qui terrm iUius Francorum, autem Rex communirent.

congregavil
suis,
el

mflr-

""

'

Domino prudenliam, amicabUi

sopire.
'

evolutis,

exercitum
qu

copiosofl

compositione

Subdit epistolm
coUocasse,
...

Rayin

nal "
ea

n
dcm

omnibus
regis

viribus

lam

casteUOBi

,IIIU

"mitem operam

feliciter

comitis

Britannis

obsidione
et

vallavit.

MililM

mu

controversia

extinguenda

rei

im o-ocet, cum ii motns apertum bellum rapaniil w htem non omnino /uisse hoe
tempore exstxnetam,
per

exi-

Anglornm

vVaJlenses

venienUfiM

Francigeni

occurrentes,

equos
,

quorundam
et

stium

suoriim

peremerunt

pem* ex equiUbus
bigas,
et

mentar

mdebmus,

decursum hujus eombdlnm tamen fuit xmpe-

multos
la
,

reU*
wv

facientes

clitellaiios,

quibui nctualia dffcrebanl.ir

ariua,

dcnies

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

((W

34 i
contra

caperuot,
eig
,,,,,)

equoa

el

spolia

rapuerunl

et sui

ut proditioncm

inquit,

regem
collo
,

factam,
^enit

Ai
J

CTORI
S

modica
sunl

inferentes,
rcvn-si.

absqne
fatetur

sub

qualicumque
se

schemate

palliaret,
in

ad
et
ei

j?
..

ionfl

;i ,i

propria

iim- />n>ri

<lu-

Regom Francorum laqueum

proditorem
esse
,

gerens,
reddidit
et

fotrimentum,
.

quod

acceptum
eu

Al-

recognoscens

.*.

M
y,

Britanniam

totam

cum

mnnicipiis

castellis

-qi

^ex

Francorum,
divisis

damno

sibi

il-

Cui

Rex Francorum
nequissime,

dicitur

respondisse

Licet,

|to perturbatus,
HriM"""'

prudentius

bellicis

agmi-

proditor

mortem
tuae

promerueris
nobililati,
al

tur-

Dltf
'

iniuui
j

exercitum
divisil

suum admodu
ul

ametrium
collatis
:i.

pissimam, parcam tamen

el

mas,
ita

iivs

legiones,
Britanniae

minori

dabo Britanniam

filio

tuo

ad

yitam

suam,
terrae

n(

.,vini

comes

omnibus

utposl
Ii.tiviI.-.-,

mortem

ejus reges

Francorum
rer/m
liei/i

tlllua

virilnis
.

resistere.

Undique

Biilani.i.t

.,,i

.i-

insurgens more

leonis,

qui,
el

m cum

n\

Nnl<

r\i-l;ml

Sirut

alpiigit

ab

Iseditur,

acerbiua
vi

bacchatur

in

rebellem,

Britannos grain

0"-s mansuetudine aliena, ita manifeste hallucv natur in historia hoc loco Parisius neque enim
:

afflixil

contrilione.

Comes

autem

arcto

Petro comit\
tns '"
'"
, '

dritannia hoc tempore erepta penifilioejus

in

Dositua,
,",,,,,

treugasusque ad feslum forma postulans iali JUD

Omnium
cui

Sancto:

impelravit

ut

el

m terim,
,.,,.,1

si

rex

Anglorum,
vellet
in

confcede-

nim
VI
sll
,

corporalitei
ins

ejus

succursum
obtinendis,
cater-

1IIIV
i,

p ro

Biquidem
Regi
re*

treugis

i^jj

forma
:

tradidil

rtella

optima

quod

si

Francorum (ria Anglorum infra

terraa

,,,

memoratura
terram
ex

ad
,

liberationem
ipse

suse

Bon
B

V enire1

corporaliter
Britanniae

tunc
'-11111
,

Regi

Franet

ad mtam tantum data, Ua eam debereni succedere, ut pluribut mox dicetur << Utteris comitis Vunc audiamus o, quid ei cum rege Anglia posi h&c intercesseril negotii L,,,i Comes autem rebus omnibus al prodilor spoliatus, per internuncios regi Anglorum ^ddidil bomagium mum, ei pridem v ll! '" manu sua omnia jura comi''" ,:i rex
/
<

"'"

Oallim

reges

iniii

nb An-

glo

spoliaf/ur

comita
ftomufi

'

,,,111111

totam

castellis

tis

Britanniae
el

in

Anglia

(puta comitatum
illum

Riche-

vininis,

integro resignaret.

identur

cmitis,
i

de

mense iugusto quo Lobineau in

233,
seu
et

induoto fanam instrumentum Historia Britannia

Hee
7,

mundiee)
wiii
\

honores

ad

spectantes
,

Comes
ipso
ta-

idens
praa

mala
dol

sibi
1

multiplicata
infren
1

in

se

besi ens

mare pael

lwl

1.

pag.

lib.

num.

cxi,

eo

ravil

insidias
111

mercatoribus,
aquis
juxta

aliis

facientibus

mense notatur, quo

$1111$

promittil secontrox
scilicet

cognomen

suum,

matris jullicio pro

,1,1,

cum nobilibm Britannis Regis reginebque permisswrum et pr&des assignat cautione servandi mducias. Pactis hisce in.
,

Mauclerc]

rapinis

injuriosis

intendebat,

pyrata
tior '"

factus execrabilis.

Quod hic memorat, iracomitem Britanniai Parisius de excursio,

Ht

1:,

/,/;

lemronriliiirit

nibus per mare contra

steriora

Inglos susceptis ,
re/erri

ad'pO'

purr

ronrordiam

m.rr

Theobaldum

forsan
n

tempora
alibi

debet

nam
>

id

1/111,1111,

Campania comitem ejusque patruelem Cypri rent supra niirrui iinns Sed ad Parisium
iini
_i

mpore factum
,

non lego; factum

trc

alio contra

Vnglos bello postea refere-

regredior

autem
Britanniaa

in

hunc
milites
:

modum
regis
a

conflrraa-

nunc \U breviter enarremus, quir bus conditionibus pacem comiti concesserit S. Ln-

mus
Angliaa
et

Restat

Comfn,

cum

m
ROUll

tis,

comes

dovicus.

Inglfa

Wallenses remisit in Angliam

monitus
rel

quibus res
regni
quia

pras-

esl

ne

ultra

thesauros

effunde-

295 Litteras Petri Britannim ducis, hunc enim Lobineau Gallice edidil /,, s Ul lego titulum,
i

onditiones,

pax
sa.

pro

defensione
111

comitis
,

Britannise,
foedus
e

jam

Historia

Britannim

i<><

pag

233,

ex quir

?ersus

arcum pravum
,

Prancorum
ad
ejus

nl

diffu
,

cum Rege Anglorum

iniil

bus

habemus sequentia
ejusque
:

Jurat

clientelam

Regi

Ludovico,
riim,
,.,

matri

Blanchee

contra

quos1

pacem veniret
posl

nihil

expectans,
[pse
is

nisi

ui

cumque homines
rege

promittit se fadus

non

thesauros Anglis

exhausisset.

siquidem
.

co-

mes
,

parvo

,.
,

emenso ;:;:;;

tempoi
'::::;":

spalio

in

Anauio

nec permissurum, ut ineat filius, /<'>" inglim, ejusque fratre Richardo,

aul

;:r,
,

,,:;;:

i
1

Rege Francorum
ye

oblmendis, quidquia
effuderat
i i

m
,

v
,,,
.'/'

x
Ua
!

aabuil

argento
fleri

petens
,

sibi

re

,,,

'"

nrruc uitnt /'"/

inui
rliuiu
<i

itra

oana,
"''

<">

, ro anio

mtuUonem
n.m
iUit,

xv

marcar
res,
,

quas con-

ntlrnln'"'"'"

n <<</ "
'

<<

r"

'"

<#.'"".'/"
1

,
'
'

i,i,m,t

,,,;,
,,
,

haa

lil

m
q
I

'>
>"

>.
'

"
'

,-

,
-,

,,.
,,,

Dl
snper,

obten
ad

/--

, ,

rel

,
,

**
'-/

Regutn,
'

^a

efensi

,:,,,.,
j ain

non
,,,

snfllciel

Ingto
ivit,

taesanri,
'

,,,1

,,
expensis ,ensU

mpr
amp)
hoc
Britanniaa

jue scrcarc poteral

:',,,,' ;;";/';
i

'ol

,, '.aborosi

tiliter

faligari.
,

Sed

si

comes
viiis

suffi

* "^"l.^fjL, comitatum filius Petro

meSj
debuit,
iradito

IV|V

crederel
tol

ipse mitterel
el

quatuor comites Vnglise

armatis,
illius

n ""
renl
i

militibus

qui

suflice-

,, succedere aebebat. AaLaurenlii cap Podio /'"' Guilielmus de dit a d verbis 30 conditionem aliam sequentibus
l

fli

;"

"

ad

defensionem
aii.iicns
,

lerrsa

contra

rancorum.
*93
ii;rr

comes
in

Britanniae,

iratus
.

Verisimile est,

nre materno filio ejus, quinquennio, ultra mare moraturus ibi comite asoel crucem ah ipso

comitatu

fege
,,
lrfl |.
11

recessil

et

transiens

terram

suam
;

con-

sumptam,
,.,/

ut

mquiores pacis condiUones obtineta

ad

Regem
ub\

ndelicet,

Pai Francorum confugil Porro fceduspacis sancitum

r,J, lr
t'm
ta
"

U,
s//

,o

,:,,,

""'""""
fi,o

conditione pacem e\ fran*>,essisse:crucemcerte tuscepit iterque .t ,,( nlunioi rum aliis Galhfc
i;r,,rn,

etiam

>' 0i

,'

,"

,,,,

mtm

,,,,,. :,,:,
i

,,,.
i

,,

ctr-

"''''''''.',',
'"''"'

m*

,,',,/

j
ii,

>>'
?t

*..

7<6.

, ,/,,

/,

iudiea

Brfamom

'"';: trabal. ad

,, ,

'

fm

' ;

342
296
|

DE

S.

LUDOVICO RLGE
r$
fa

.1.

riir. tl

dO

I''

autem probatur, errasse Va~ Britannim omnibus a Rer ifiumt quod comitem admu 7"": ererom Bnfanroaro tf/Mim rfmnt v it,donecfiliusipsius Joannes ad nistra m cttlegitimampervenissetmtatem, quaeamper sead'

audum cum
ia

S. Ludovico

junctm,
,

vabal
ci

tam sancte stnan Ludovicus, uxorem duxit

sed neteiw
ea
s

'/"'""

n-

nitanno
lobineau

t2S7,

ut
2

eam autem mtatem peroepatei ex ejus litteris apud

835,

Inghm regis Tsabellam, seu armaque cum inglo conjungere Francim regnum, si cr.
hmcreferenti.

fiU am

ElUabet
voluit

cont

\latthmo

i',!""

Etenvm
ergo
u

relatis

magna
pag

tom.

col.

quibus confirmans
aliquoi Britannim

pompa imperatoris
jungit
:

nuptiis,

verborZ

eompositionem patris sui cum

nobilibus, ita loquitur
:

Misil

hmcZ. 7*
[m
'!

Mv
Ul

Hicnemonaitu Richemondiae

eiu. elc.

esduxBritanni, uiuum, !'" hrnc uw omnia, quaa

robur obtineant,
el

cum aliis donarii cuam wuua iv-nn Franeorum eliam contra Regem r .iiicoriiin
leopardos...
i

inus superius exprimuntur perpetuum

silinm silhim

el e1

promisi! promisil
detinel

auxilium
el
.

pron promptum con im C(J opportunum

injuste,
el

DOS

te

legilima

constiluti

probata

co-

jura
in

sua

riolenter

praWpae
damna.

ram excellentissimo domino uoslro Ludovico D.G. Prancorum Rege, el ab eodem in liominem reAnsimus .. uanc co
.

perniciem

pegis

Ludovici

anima?
confej

tionem.
se

Qui

moriturm
el

manifeste
in
r

Inexpiabiliter

peccasse
,

loram
essel
in

m mccxxxvii, mense Novembris

que tempore Petrus admmislrationem

lllo

ita-

retmendo jura sua

terram

postea
.

cum
quse

AngNa'

Britannim
ilo

suam redditurum
uescire,

omnia

dissinrolal

cim
suit.

ipso

mitis,

duei

depotri-

\W\
mini

Prancorum
,

plus

muliebre secutns
f

Verum
Regio,

priusquam Britannim
accusantibus

adminisi/ra'

consiliuBi

quam normam
postponendo

(astitiae

limorem Doiratus

lionem deponeret , defendere se debuit

bunalx

coram

ultionum

Hmc

eum

nobilibus.

De

$uo Parisius

Vehementer sane mira

quibus accusati
l,n

ronsn-

laudatum
i

Lobineau

in

Uistoria

Britannim

tom

/""/.

-
grediendum.

nam

mihi

ad

annum

nonomnino indoctum adeo sui oblioisci, u modo sanctissimum vocat, modo justissimum mi* ra metamorphosi eumdem hic describal veluti
injustom, ac timoris Domini oblitum, nuisci rcm hujusmodi oomilus hommi bilioso frequen*
esse

seqw

..

VVVI

XXVI.

Anno
:

1255

1Cn-..

,.

exactiones
Frederici

qua am
sorore

ac f refutatione

At

missis his sordibur,

non

indiqent,

ad proposili
armorum
Anglorum
directi

s(nihi

redeamu8t
Plura
.

abrogat83
rcgis

nuplia

cum
ad

B99

dt
'"''

confunctione
imperatore regi

contra
obtw-

Angli83,

moiitionesquc
:

arma
per

Llldovicum
ta,

ad

annum sequentem
:

contra

Ludovicum jungcnda
impeditae
.

nuptiae

oerbis

Nuncii.

ab

imperatore
iii.iihI.iI.i

Regem
po itae.

ti

mensescom-

gem

vi-unMik'.-,
;

i-itii-iii

ciiin

liiteris

desuoin

tulerunl

n(

scilicet

dominus
Corimbi.u

res

fralrem

Hiclianlum
ratorem

romilem
non

ad
ul

ipsum
ipse,

impecnjus

mittere

differret;

A mo

circumspectam
/,

.'.'.'

S.

Ludovicus
de

bona

qumdam
eique
in

perin

rat,

super

prudentiam fama Regem Prancorum

in

late

praedic
:

militarel
illius

*j

nia

<(

cum

Simone

Pisciaco.

dominus
rires

imperator

adjutorium
el

omnes

hibtta

feudum concessit castrum quoddam '"'' '""

1

Vormaniris
et

imperiales

adhiberet;

hoc

adeo Blrmtantum
jura

'i

rcre

danter,

quod
fines

res

Anglorum
recuperaret;

non
sed

dttibus aliis,
;

ui

oideri potesl

inejus hac de
Collectionis

sua

Iransmarina

reslanratB

"/"" /

Uartenium

am-

omnibus,
diens
gati,

pristinos

unoMque
el
i

dilataret.

Au-

ebanlur hoc tempolodunenses, aliique,

reculas suas

autem rex
pnehabita
essel

simul

deliberatione,

responderont;
te.

num
(

portantes,

onibus
i"" s
o
I

gravan quibusdam,
ac-

quod
neilum

tutum

necpn

consultum, tam
1

re
:

el

'I"

omim vocabant,

sibus -unr.r ac periculis exponere nanifostus

el

cum

uni

autem ad sanctum

ies penitus ohibetque ministris suis,

her nnium
Sed
,

ni

comprobetnr

in
si

m
placerel
rell
l

posl

regem

re

ponatur
riali,

excellentia?

impe-

Chartamhndoyklhac i*f,
'

m mtmque
<

de

re

tra-

alium,
ejus

quem

ad
mtait,
di-

maioribui

rcgni
,

ad boc vocarejman^

dalis
ci ei

obtemperantes
ejus,

--

ei

omnes

'"
';'
:
'

9ua3

autem,
bonitates

subjecti

quidqu
^uncii

m
rediernnt,

adjnton.

'"""V
"

'

efrandere,

mularent.

antera

';''""

'

"""
'

ericorditer
I "

pro-

audieu
relaturi. relatui

r:
'

"-'

" q limebamus Umebamus el " ntur inju alute

Quod
!

lominum suum [ngh : ingh

rf.
'

audite

*tate
-

M
n

cau,

tur

letur
Gi

cum

u
'

hu-

decemin
s.

;"

:::::'!'

v*
Eodem
in

^^
quo
'"
'

a-

ttf

,
i*P*etate
u,
'>

;;.

sua

n,

misi ros

300
ratoris

misericordia

anno

(935,

iredcr icus

imperator,

faede-

rex

periculum reqm Gallici ,hium Anglim moliebalur connubium

Lndofico
itetn

&M

,,

DIE VIGKSIMA QUINTA AUGUSTI.

, _

3 43

oerimlotum
discussii

sed Henrici

consilia

toterbi

pellere,
altera
el

quorum
potioi

dtera

para

Ponlem-fabrici
i

'.
! I

l-llll

Zhnim r
"""'',
'

p aris io
pl
.
.

Rex sanolus. Habemus id ex pag. 985 : Eodera tcmporc,

Waltero
Hl
'
i
.

Culmisiacum
in

oncessil

conclu-

ditque

numquam
cives,
ira

urbem
sibi

redeundum,
Qat,
iii^

curante

Karleolensi
flliam

'

epiVi-

de

injuriis

cumulate

satis

donec non conpotesl

prleol

""'"^

WP

|V

Hemicuj

sibi

comitis
Qdei

tenti

enim
clerici

ullra

quam

dici

|'olllh"'"

"
*"juone

,pont w $nsi$
o

Pontificis

inter-

jttramento
Btoimo
el

ubi

subarravil

Sed

mll ,,,iu

consilio,

propter quai
a

j"

,<',.,,,,

rencornm comminationes,
pater

proposito

.._j,
it

lir

exhaeredaretur.

Uem
quo

confir

odoricm Raynaldus ex

litteris

Pontificiis

communia antiquiores abolere sluderent, archiepi scopum pariter expellunt, reditus temporales iiiv.hIiihi castrum portaa Martis expugnanl quosdam e domesticis interimunt, pro quibus analhemate feriuntur ab archiepiscopo His subnaturales
,

eflerbuerat,

quod

judices

iniitinii

m6i num
yrigorniaa

,
pro

n menapud
manife-

jungit auctor
iii

pistolam Pontificis,

qua memora-

,,.,,,,,

Pontivensis

damna

describuntur,

atque excommunicatio
sed
<>
i

parisium
.

substitutes,
_

quod

alioqui

contra cives lata promulgari jubetur per

rim

m
lea

r ,j

cum

nihil

ad Ludovicum spectaret de
ludi

non modo Remensem,

etiam
lnnr
i,

Qomitm
Cumml e
9ig
i.i,,,,,,

vigorniai

itaque

Raynaldum
Pontinenspopondissel
sibi

dioeceses.
;

Henricus

Joannam
se

comilis

duclurum
duplici
,

sacramento

\cnun ante has Pontificis litteras, epir provinciai iinnru<,i-< in festo S Maries Uag,\

r,

ibito

cont

i-

vm
flliam

cognationis

rinculo
i

junProdato

dalenm
i

concilium convenerunl Quintinopolim,

sua
n>

;ill

cbmperi ssel

Mienoramque
,

th
o
.

atque nn,m
lii
.

regem prtocipw
<>n wi

vnt,

nnciBB

accepissel

Pontil
.

prmdicta omnia

lacramento,
,,,/s

cognita

causa

absolvi

jussit.

Chai-

pag.

205,

citatis

his

auctonbus,

narrai

mafrimonium,

notpra procurant nihil col iis attamen minato, inil vm fuisse nisi pactum de ineundo matnmonio, liai potesl,
:

exisHmem, quam ipsis displicereni episcopis. Concilium hoc editum habemus '"'" apud i""" col. 504, i"> apud Harduinum n ton
i

imn.
tio

7.

col.

257,

iii</<>

decreta
rii<-h<

est

supplica-

Regi
/'

facienda super
'/'
l

quibu dam,

S6U

sponsalia

(iliam
lnl
_

Quod attinet ad Provincies, quam, relicta Joan comitis Ludovi,/,/' Uenricus anno sequenti
fuisse

conclusa.

quibus
gpiscopi

"
res

'

/ riaslicai

querebanlur
-'<'

'

elucescat,

accipe wpplicationis
col.
:

cus

tam

honorifice

per

Galliam curavit deduParisius

pag.
270.

partem ex Domini mi
dalenae,

Hardumi
i

editione,
Octavis

Anno
Re-

\\\^

in

beatae
i

Mar

n habel cendam, ad Uisce enarraUs,

idem
lites
.

fuerunl

apud
,

Melodm

dominus
I ,

revocamur,
principi
s

dissidiar
astir

mensis
si s
t

Suessionensis

Laudunensi
capitulorum
qui

alalauneu
Moi inen

qm
,-,

ex

dissidiis

nata

dwm
>

\,r.

Silvanecl

Gallia

juri

"'""

acriler

tuen

episcopi,

cum

nuntiis

cathedralium
adfuerunl
ibi-

motaRt-

mr, seculares vero contra laborant, nejurasua mminuantur. 2 Hetropoh Remensi tom in 304 Marlotus 34 discordiam hanc pag. 348, seu lib. 3, cap cujus retationem ii\ pauciora con narral
,

Etemensis

provinciae,

Lunc

dem

el

supplicaverunl

es

parle concilii

domino
proRegisupplicant,
<i<

Regi sub hac form

304
vinciae
i
,i,

Supplical pro

lolum

concilium

Remen
in

is

ecclesia

Rem m
civium
quibus

el

archiepiscopo,

tine

Cretraham, alque aliwnde illustrare conabor Regem <! episcopos prointei sce inquii
.

,,,i!iin

Res

praastel

auxilium suum

emen
.

dandis
notorii

exce
sunt,

ibu
el

Remensium
eidem,

qui

vinciae

Remensis

discordia

de

qua

egi

-'-'
:,

apud
sunl

Atreba-

magistratus
excutiendi
tantara

populares

nacli

occasionem
prorupere
moverinl

penitusj
.

tensera
oicati

expressis

p,ro

el

jugum
nullimi

ecclesiasticm

jurisdictionis

in

per

provinciam

Remensem
cum
dictas
in

denunciati.

excommuDc

per aliquol
ut

urbes

Belgii

auda.

excommunicatione
credere
auctoritate
,-it
:

scilicel

dominus
cives

ciam

lapidem
ad

non

quo
Ele

archiepiscopo,
eccle

Rex debel Remenses

protule-

rem iim concupitam

exitum
\>'l

perducerehl
pacatiores
in ul

sententias

menses
C
lurbido

haud

segniter,
statu
.

hoc
i"
1

provinciaa

se

ii

ibuerunl

et
;>

rarum
Elegis
>>
ii;i'

rerum cupidi
sic

versute

stabanl

partibus
principis

dominus Rex aliquam hmrebal facere inquisitionem Circa hoc punctum neque enim Rex seditiosos cives controversia
nec

super

hoc

debel

Thomam
clericorum
schedae
. .

de

Bello-meso
i

prsepositum

turbas

ientem specie
urbe expellunt.
per
id

tuenid

libertatia

ab

iinni

veteres

gravem
scabini

quoque teminter

ad satisfactionem archiepiscopo sed de re cognopreestandam cogere recusabat ' postmodum factum oidebimus. tcere volebat, domiconcilium, q iirm supplical
fovebat, aut
:

cives ad

305

faclion

pus simultatem
et

exarsisse scabinos

Remenses

capitulum,
;i

quod

census

oppignerasarchie-

sent

civibus
,

accipiendos,

inconsulto
-ii

respondere lellal nus Rex non c< Remensera super homicidio, vel alio civibus ipsius, personam langente
i,,

ai-chiepiscopum

gat

crimme, Remensisui

piscopo
[ul
el
'

qui
alii

decimam
domini
solerel
iinn

partem

vendicabat
assi

curia

sua,

cum

sinl

jusliUabaes

ac

temporales
in

cujusque

Qdeles
fueril
ni

nec

quaa
:i1
-'

lieri

bann
archiepiscopus
inhibitione
pi
i

defectu
si

non etiam super aUquo aUo, cum Rei s nec reputel eum dom
;

ni

ni el

tantum

conurbis

lefectu,
iuos

non
in -i"i

colligal

diem

coram

ipso

con
eos,

qtterebatur,

J
P'Hni
.

intercedebal

,,,,

cum
ipsi

nullo

fueril

defectu

erga

pwochias ex Buggestu publicata;

archiepiscopo
veluti
as

sed

et
,

capitulum
divulgabal

el

cum
,

excommunicati.
factam

Rem
a

supphcat

suppetias

ferens

concilium,

at

banniUonem
-lc

domin
Hcm.-.ifacta
'

Remen
1,lls;i

jus

"

quod
JuEgiia
sancta

charta

habere communitatis non Willelmi hujus non memicapitulum

obten
quaa
.

ihomn
duo

HcllomanM
revocel

ranonico

subdiacono,
est
li<r<

eo

modo, quo

invalescentibus.

tandem

obtinueruni

episcopi

II
'

Sede
judicia

aposlolica

commissione
,

8C!*ittorum

rescinderel

diem

illis
,

de

Qontiat.

cives Hoc rumore per urbem sparso III mrorem vorsi domos canonicorum diruere osdem injuriis omnes extra urbem
,

(,

lacessere,

eVlJs

episcopus coaclus non fuit exiho Regis, ei revocatus ab '" Beilomanso, qux vn concx Thomas de apud Harduvmm 030 Quintinopoli celebrato, Remensis, eoclesiaB vocaiur Pnepositus

nam
in

causam

curia

ndeW
'

rum

'

344
ArcTuns
J.

DE
fti \ic

S.

LUDOVICO REGE
totnm dominium ejus, situm m Remensi ita lamen, miod exhibeanm?^ mticum et baptisma. Ex nunc excomm,, '"''"'"""lliir;,,,,^ omnes episcopos, qui poenam hanc non ohZT vermt el m suis dicecesibus
vincia
: '

cum

s.

hinc hine
tf|

adeo ut promdtus; ad eam dignitatem mdeatur corrigendus oeniat Marlotus supra corriget

tantum

dicatur

canonicus,

terdicimns

prmpositum jam tum oocat, prmpositum regto mdicit, dieit, cum hic regio iroquod factum non exipcno dieatur relegatus,
qui q ui ibus expulsum )us
et et

et et

observari

fecerint'

publicaverint,
beali

ei

publicari

recerint

stimo t nisijudicioprmvio
306
(Utibtronum tader, mo"<"'

Andrem,

quod
:

prafigimus
;ih,,s
;i
,

ticulis ,
/

Nunc omissis reliquis sui^hcatmma arde quibus Rex deinde monitus non fuit,
quod de
iis

nam
n;.m

ITNl ad dictam
in
,

pumV;m<l:iiu

lllMII

nl]|||( v

excommunicamus,
n..n

^ J
|1I|M

Z
..!'

suspendimus,
,,

qui
i

or(llssr

se statim

pnn/accni,

suhfuerit
proedi-

ol.-T\n\cniii

,|, ( -|

mnino

dictam

jungam quid post

secutum
cto,
:

hanc

mpplicationem

tionis praefixo.

Ex
ubi

diclis corrige

Claudium
17 pag
/<

Fle*.

Pacta autem supplicatione

modo

ry
lib.

H\

ecclesiasticm

tom

dixit

dominus Rex, quod super noc

:

habe-

80,

158,

perperam

dicit,
.!,

archiepiseor,,,,,,!,,,
,

ret consilium
,,1,.
i

et

habito consilio, respondit,

volebal

quod
super

pum pronuntiasse

intrnlictum
,

ll(h

plenius

consilium

habere,

et

IIM

adsignabal

sumptionis
audito,
fatis

beatse

diem ad craslinum quindenae AsQuo Mariae apud Melodunum.

rum suffraganeorum ac si onvnes consensissem Ceterwm non constat mihi ex monumentu, qw

mdi hactenus, an
interdictum
reipsa

promuU
sen
alio-

dominus

Rex

el

aicli

episcopi

cum
in

prse-

nunciis

capitulorum, secesserunt
,

partem,

gatum fuerit ac servatum; an rum\episcoporum mtercesstone

,

oero,

seu spepacisaf

boc convenerunt, inoil ei in habito consUio diem illam colligerent; sed super duobus articunegotio Remensis eccleprimis, scilicel de lis
siaB

fulgente, ejusdem promulgatio fuerit prmtermissa,

309
fuisse

i/ certum est, causam posl hmc brevi terminatam, atque eo quidem modo, ui

ted

nin

/'irlim (i^m.
lo ptrfitf

el

archiepiscopi

el

bannitione

Thoma

de

Bellomanso

canonici
< 1 1 1

Remensis,
rui.ini

monerenl
ik.mino
concilii
r

do\{r^-,

neque libertas ecclesim quidquam oideatur passa, neque auctoritas Regis, qui Remenses cogere ai
satisfactionem noluerat,
lu
:

minum
super

II

<

"j

\\[

i"jivs-i

nisi causa cognita

,

I-

illis
.

duobus

ipsum

ex

parte

mospon-

uuerunl

el

diem praefatam ad audiendam

Regis
collegerunt.

modo

sionem
fuerit
hiiii

doraini

Regis

responsio,
a\

Qualis autem apud antiquos auctores

invenio

secunda monitio,
facta
fuil

prmsentibus
Septembris

i/uiii imn rwlcin inre imminuta ojiinor, quo litem ab initio terminare Rex scrn ctus non recusavit. Etenim Ludovicus, audita utraque parte, jura qumdam temporalia ordinavit, quorum ad ipsum, ut supremum domi.

episcopU

variis,

mense
de

itiim,

spectabat

cognitio,

ac

damna qumdam
reliquo-

Apud
iii,

sanctum
el

Dionysium
,

de
et

uegotio

Remensis
Tlio-

resarcire cives jussit. Deinde cognitionem

ruiii

ecclesiae
e
,

archiepiscopj

bannitione

omnium commisit duobus

Ucei abbati
S.

oiris
tt

ecch
Petro
illi

de Bellomanso,

idque

de

aucloritate conci

Dionysii,

ie

l0qUe
!gt?e'

quod Compendii habitum est mense Augusto, quodqut prmcedenti apud Harduinum subnectitur, una cum monitione secunda. Vertia monitio ibidem nonponitur, atfaCt "'" iubium. Subjunguntur vero col. %t iii in concili\ Silvanectensis quod Rcla
'

Collemedio prmposito

iudomarensi,

ut

de da~

mnis utrimque

illatis

inquirerent, ac
.

reslitutio-

excommunicattona faciendam curarent etiam coramipsis examinarentwr , debitaquepro juste latis fieret satisfactio , nulla pro latis in-

nem

juste.
<

Hmc omnia

latius

deducta inveniet

lector

rchiepiscopus convocaoerat feria

tertia

litteris reg\

ante festum
tens
i

S.

\Iartini,

atpcBna bona
et

et

compemoni-

quentis,
*,

mense Januario anni st(nolalo tamen ibidem anno 1235 pro

illius

|,lr

dilatione,

ordinaretur
'
'

statueretur

\Uco

temporis) quas habsmus

525

;'""",

dom inum
l1

K
"

Re em

"""

Pareret

"'""'"V ' l eceles

ll

fact,s

suP er
'

wgotio
/'"
/

archiepiscopi

"

ll!

"''

f '""

Remens,s
r "!'"
:

w/ "
"'
'"

Gallia Christiana tom. lapag ,, Confirmantur prmdicta

ex

litteris

dictoGallio

npliut
de

menBello-

rum
,,,,
,.,,,.

aM
J0
:

delegatorum,
<-

eadem
lilteras
,

lr
'

"""-'"
/

Thomm

christiauacditis
Hll(I ,,,

"'""'

'"

''^V'""";""'"'"'"

Ho [am tum oideatur " h " '"'" /imcuiia inu,

egisse episco-

rr
,;

'-"''

v"'"'"'"

'"""""

lit
lir

Ifr/Miw-

Omnibus
gratia
sancli

prasentes

Dionysii abbas

Petms

*?'

tH

"7

"V

^atius non '" '""

"""''
'

de

collemedio
in

iudomari
lon
,

prapositu
i

* ui
illi

modera-

lutem
Q
|

Do

^overil

universilas

hr

'''

Vtotou

ml nos

de mandi

Regis

Rem
f.|/'ll'l|-

r,

i"sn?r=s"^s;
i"'
11

bus
dere
Placuil

ut

=--=
cum
'i"'
1

^ episcoporum submissa

memoralis,
juxta

vellemus
uper

"
J P
5

voce

celebra

episcopo

formam

litterarun
prajmissis
el el

ordine

judiciario

domino
su P]
disposi

archiepiscopo
se
li

civibus
bassffl

'

sr
Zu
vimu.s

'-v".
8 ""
'

>td

,,/,',,',

iibus
,,

..

ordin

altae

'"

'N

>"

el
ii,

oostr*,

super
i

prffi^i
'

cives

labiliter,

quod
,

juraverunl servare ordinarem us nos prsefati

.

^
(|h

^
.

btin ,

poneremus
'"

el

qui

non
,

juraverani,
el

"

stare
''

mandatis
,

Ecclesiffi

servare
in

fl

u;

de,) *ant;

staluimus

ordinai

K.rnum

islam

r..r

^onp.roritmoSittonfbn.SS-S,

^ ""
m-

dinata
;

tam

in

pecunia, quam

aiw
l

^^
uum
nflin

^
tfl

nos

ne prajdicto archiepiscopo vel or.linaliunem 'nostrnm

,

8iminler . .

jer-

dispositioneiD
vare

DIE VIGESIMA
?ar
[oviolabiliter
el el
.

QUINTA AUGUSTI.
ret,

34 5

lenere.

Nos

autem propter
poterant
st

Odoricu
sibi

Raynaldus,
visus,

ex

litteris

Pontifiok
la

tocrow

-jncores

odia,
el

qurn

suscitari
q

inter

id eruisse
tiim
,i,i

legem

S. Ludovico

archiepiscopum

burgenses,
propositione

dominus
,

scripsit,

de
:

qua ad annum
iniquiorem
auctoritatem
artibus

1236,
legera

num.

3i

eorum dem
jicebantur

ex
illataa
,

injuriarum

quse
facta-

loquitur

Tuleral

adverconsUio,

el

excommunicationum
stricta

sus

prajsulum

procerum
ad

um
.

.|

,|u,)(i

praedictorum

cognitio

po-

politicorumque

subornalus

Ludovicus,

lrl

l(

mentem
,

gravare,
nos

ipsorum
partes.

consensuimus

qua
rerenl
suris
fligi
.

vetuerat,

ne ob bona

subditi

ecclesiasticorum

voluntati
nllllll

in

recipiendo
inter

ordinationera

om-

tribunalia
.

ad
si

dicendam

prffldictorum

Deinde

hi

el

causam accersiti corapacontumaciam deOgerentur cen.

ut damna archi ita rem composuerunt, httri episcopo illata curaverini restituenda, civtsque excommunii atione absolvendos, guorumdam pravia, non item aliorum, lcta satisfactione
,///

eorum
.

qui

eas

inllixissenl

vel

in-

curassenl

forensi
.

satellilio,

donec
ea

revocataa

ac idissolutse
las

essenl
,

occuparentur.

At ne dignilege
iilius

ecclesiastica

atque auctorilas
obsolesceret,

admozelo

,ui

sub
ita

initium
lis

mensis

Februarii
i/n

anni

dum
Regi

depressa

tuendae

qua sum etiamsijura mii apparel Regis moderatio, qui, tamen, post tot, regni fortiter tueretur , eodem tamque acres episcoporum processus, animo fuismdetw ad jura Ecclesia defendenda, curanatque
illa

fuit finita,

incitatus

Gregorius,

gravissimis
.

litteris

Ludovfco
auctorita-

Caroli

magni
qui

Theodosii,

ac

Valentiniani

imperatorum,
tem
extulerant,

adeo
suaa

episcoporum

nec

lamen
<

majestatis

ob-

,,.

scuraranl
proposuit;

splendorem,
monuil
libertate
edilas

sed
a

auxerant,
ac

exempla
le-

dutnque,

ul

damna

illata

resarcvrentur

proceribus

ges

cum
:

ecclesiastica

pugnantes

rescin-

derel

denique qua

objecit,

latam ab Honorio sententiam bujusmodi legum conditores analhe

WVII.

Proeerum

Gallonun
,

conspiratio
judicia
:

matis

laqueo se irretiebant.
litteras,
:

Hmc
vn

ille,

subjicien

contra ecclesiasticos

eorumque
S.

mon Gregorii

quibus
dicit,

mductus
quid

est
-

neque

eam opinionem utrum lex aliquando

citati

hac

in

re

egerit

Ludovicus.

fuerii
:j|3
tificis

<

oi
-'//.

Chaizius pag.
litteris
-

umquam
,vocala
-

apud
ac
:

Raynaldum,
pag.

eadem de
ni

legt

jLiites
ins
molimtno

supra

relatm,

quibus ecclesiastici juveexercuerunt,

efjicere

Ludovici,
////.

\natuque Pontificis,
:

ea

revocan
Inrc

Ludovici

constantiam
.

narrat
oerba

demum

2/2 Gallice

iimi
,ii:n

potuerunl
jura

moderatissimus Prvnceps eominuere conaretur, aul id motienut

tibus consentiret :
i

verum non eadem fuit regni um moderatio unde alia exorta esl con.

troversia,

auctoritasque episcoporum

ind\

Non ?ideo tamen hajc omnia molimina) effectum (Pontificis habuisse; al solum posl nndecim annos idem decretum fuisse renovatum. Choisy pag. 15 ait Rex eam execulioni mandari jussit, quin el posl aliquot ansubdit
:

Rem exponit Chaixius pag. 2/0 huncferein modum. Congregati sunt Galliarum
men adducta.
Dionysiopoli
ius
, ,

iki--

eam
relatis,

renovavit.
SO

Claudius
53,

Fleury
ex

Historie

ecclesiasticai lib
te

iisdem

preesente

Rege,

ut

ouh
i/n

quod tamen ex dicendis oidetur

conscripserunt
i/n

sanctus

hmc Gallice mbjungit non revocavil decretum suum.

i/n

eodem fon Utamen Rex

Xta
illi

certum
/"///

Prolixam ibidem

e\

auctores,

hoc Hbi consoni

ivico

quod legem

pro

ihi

summum

Pontificem,

gua querelas
.

du \am
tes
iii

"
eo,

^.

Lud

latamputent;

at dissentien-

suas

exposuerunl

contra

antistites

proisertim

quod Raynaldus
eloquar,
c

de revocatione

tantum

guod nihili facerent tribwnalia civilia, omnia'/'/< ad judicia ecclesiastica pertraherent Rogariini

sileat,

alii

vero non revocatam fuisse temere defir

niant.

Ui breviter
ilc
i

gummea,
.

consideratis
I

igitur

Pontificem,

ut

sua,

regnique jura
ipsi

timni/nis. Imc
iiii

."

scn icntm

ilU-ci

/iulu.

manda
/

curaret,

quemadmodum

legitima

hc memorata unquam

lata fuerit

S Ludo*

s\

jura servata << U nl id iebant demum, manerel illa juris perturbatio , idnec se pasnec Regem tua

vico; contra satis certum existimo, eam usu non jmssc receptam; ut vel lata non sit, eel, si lata
/uii. ciiu
:!ii

swos,
"'"/'"'

Uisce
inler

litteris

sigilla
e

nomi-

fm

rit re\ <

addiderunt

mginti

sex

prmcipuis
n

"'/"'

quos dux Burgundim, Marchim, Campanimque, qui Navarro} regnum jam erat adeptus Regis lamen '"' /""",-,/ nec ngillum litteris erat appositum,
proceribus,
comttes

Incertum esse, utrum dicta satis lata, S. Ludovico fuerit

i'd

lex

unquam
si

'" l
'['[[

" / "/ "'

evicero,

ex

tiltirii

Ponti/icia,

Britannim

ostendam
,,.

</

Gregorix
sit

non evinlatee legis

ciiin

aliud ""/'

fundamentum.

'"''/""
e

suspicor, idproceres fecissesine

Reg<

iudiamus itaque oerba PontiHcis, Sed colligunt auctores memorati

:

quibus id
inquit
tu, usi
lili

ecce,

dissimulante.

Litt&ras

has scriptasmense

num
...iii
,

34,

audivimus
el

el

dolemus,
ex
a
:

quod

'"'

Mclesiastica lib.
r

asserii Fleury in Hti 80 cap. 53. Unde effectu non videntur; nam secuta brevi cona
tjtst
ei

"""/

diarissime,

regni
quai
in

barones
vos

malorum
atero
alute

con-

Ecclesiam,
reg
n

sanctificalio-

,,,

ravil
\

Glios,
offerl

pro

vestra
Patri
.

imin
li-

I""

Rerai ns impositus. Finitas autem

lurbis

Bellovacensibus

maculatum
servitutem
velitis
S

mum

iugiter

Deo

moratas
suspicor
1236
i

lites

cupientes
rocari
asterni
.

redigere,

quasi

jam

<" r '"iitc

Gregorio

Pontifice,

verbis

Qlii,

sed ancill; vos

a

immo Sponperpetna

<jorici
"''\ l

Raynaldi
<

ad
.-

annum
Rhemensi

num.

am
ii
i

Regis
,

quj

servitute

'

"/-//
.

Prajterea
ac

episcopo^l capitulo
.

liberavil
i,iu

conantes
vel

miserabiliter
destilutione
sii
i

ancillare,
potius

com
conlra

Be ov acensibus
,P "
|l!

Suessionensi
Ecclesiae

slatulo,
Ei

"
''

!"
ndam
""'''

n!i',i!

'"" "
:

injunxil

salva

di-

libertatem
stis,
ul

gleslb,
vestri

diciti r,

firra ivi-

racilea

>e

ad

pacem cum Galliaruro Rege

bomines

juri
aliis
.

"""';

prasberenl

ecclesia ticorum

hominibus, aul

in

foro

non

icuni
tata

i,

"

proceres regni sinefiege;at plus a factum existimam aliqui, qufid diligenter

atur

ecclesiastico
in

(udex

ecclesiaslicus

quin imi respondere eos ob contujnaciam extiam

tulerit,

loco

ducutien lum.
'".'/"'/

Primus,
i
.

quantum

ap

eommunicationi

liujnsmodi
sen

Tomus

48

<

'

346
1M
i

DE
Dtiam
;ll
|

S.

LUDOVICO REGE
rol

nTimi

oocupationa

luarum,
i-

cofue-

pag

864,

notanturque eodtm
fftho
fleois

,1111

a e&i

,
;

qunrnin in -i.-.i.n.-.m rum nnt/ in contemptum clavium go/qnai doh possunl polentiffl
,,.| ;|N
,

excommunicati

mmse Nwembri.

,.

mani/fistum
./,,

adver-

inferi

prawalere,

rwwi '''''"'''^'"^' ctwn, wl quia Rex

el
/

/u

1IV
8

,,,<,

sunt oerba epistola Pontidata quibus coltigunt legem fuisse latam

cogBtur.
//"'-
:

tegema senon
si

ipsum monuii huiusmd

decretam,
.

fuisst

oel
, (

um?uam

quiaill
,',',

lata fueril

n,

/( |

//(/(

<,
/M
; ,

/,,

epwto/a
""'

Pfteroii

adp rcce
in

Kal.

MartM an^

gorii
/,s-/,/rN

abrogavit. Neque

enim tam miquo

ut,

animo
in

erai Gregorius,
si-rriiuirn,

quos kgehu.

.j;i

/,,,

uiiriicriuruni epistolam

sicui

jusmodi

redigi

querebatur

qua

idnon

evinrinii

eam vnUlligunt, si nihii aliun</,Verum, cum /<<< modo obstet siobstarct. lcninim antiquorum omnium, sed productwri qteoque simus auctoritatem non contemnendam, qua negatur disertis oerbis, legem hujusmodi a fuisse latam; examinanS. Ludovico umquam
$oriptores ritati

arma quoque eripuisset, quibus uniceliber suam tueri poterant. Imo legem hanc,
fuit,

iW

versarii,

brevifuisse abolitam, fateri debuissent ad si voluisseni facta hoc tempore comoa

nere
Videri

cum
lib. 6

iis,

potest

Fleury
(8,

qum anno IW facta lib. 82num.55,

referwt
et

Chal

dum exactius existimo, an verba Pontificis id omnino cmncant; ne dubia pro cerlis amplectajnm, idemquenobit contigat, quodcontigil scriqui corpus affirmaru/nt ptoribus quibusdam,
S.Ludovici Parisios translatum,
facii

tius

num.

ubi narrant conspirationem

similibus Boni-

procerum quorumdam contra ecclesiasti hancipsam judicandi de rebus civilibus tem illis eriperent. i/ vero tanto molimine opus non erat, si jam hoc tempore lexilla
i

tunc
fut

VIII

litteris

//<

errorem

abducti,

proui
/'<<//-

rat

lata,

nec

deinde abrogata
urgendis

neque cnim tam

noluissci
;

referemus
1,/ins
j.
:

94. Expendamus igitur verba sicul Communi, vnquit, staluto,

,
.

negligens
revocare,
Regis

legibus suis erat Ludovi-

dicidi-

cus, ut legem,

quam

tot

minis Pontificis

tur,
citur,

flrmavistis,

ut

etc

//</<

oerba,
lata

sicut

sponte sua sivisset mtercidere

fuissei tanta,

ne>

declarant Pontifici de lege

:

non certo

constititse
!,,,,,

adeoque

<<

ejus oerbis certo

mfem
pro-

rem neglexissenl re gni proceres, jura sua contra ecclesiasticos acrv

ter

mcuria

potest,

legem fuisse decretam,

nedum

defendere consueti.
ul

Hm

rationes hujusmodi
sit,
:

Jam vero si lex lata fuisset, si promulgata; dubitare nonpossumus, quin antistites
mulgatam.
l.nllnr

cidentur,

legis
si

rogatio incerta

legisvero

abrogatio certa,
317 Regnante
(329 celebris
clesies

hmclata

fuit

quodirrcfnt
Valesio,anm

rrluhnnr nnniinr iluhiu ul

/'//////./.

shj ficOSS6 i

ijnlnh u urlorilnte iiiinr nni /irinabo.

im

Crcgorw
r<

nautille huens
illa, sicul

suis

insere-

Gallia Philippo
disputatio de
lil

m.n debuisset cerba

legem

dicitur.

Deinde,

fuit

nii

ipsam

uerba
illam regni

Gregorii,
n

sic

decretam fuisse non evincuni multo mvnus probant, legem

decretam
:

sul\

potest illustrissimus
a

Gallicana ab ipso rege indicta, de qua <Spondanus ad dictvm

Ludovico

potuerunt
Utteras
ita

enim
supra

annum
trus

num.

zi.

Egit

contra

ecclesiasticos Pe-

proceres,

quemadmodum
jnhrirurr
j

relatas sine Rege scripserunt,

hujusmodi de<<l

rrrinm

s,,ir

lin/r
i

anno
non
tam,
Regis

1247

idebimus
sed

imm U, quando
:

eOS

/mssr

de Cugneriis advocalus regius, eccl corum vero cum electo Senonensi causam <</" Ug inlml u nr nsis rnisnijiiis. </</ l>rlms Hrrlniinh
I

eis

non modo
decrea<-

purpwam cardmalitiam
im

deind>

/"'

'"'

consensit,

etiam

restitit

S.Ludovicus.

disputaPionem postea conscripsit,

Bibliotheca

quamha
Margarini
t q
n
ii

Verum,

vnquies,

putwrii

Pontifex legem

Pafirum
<

ex

editione
a
col.

eamque decretam
consilio.

communi procerum

Biqnii

anni
citabo,

(576
licel

tom. 5,

884,

Respondeo neutrum pro certo afiirinur, a Pontifice illum autem falli potuisse <"" ri fama fortasse per Galliam sparsa,
:

illam

aliis

editionibus t
</>"
'"'

ttiam
"'"'

habeatur.

P^rester

abusus aliquos,

"""'s<///r

procrrum.

,,<,s
:

l.ulhn-

antistitCS

0,1

ipsum
/'/"</<
(

pcrscripserini quoad secundum factlm errorem potuisse obrepere,

vero

quod
,.,
.

nostram non faciunt; scopus, quem sibi /msurnil advOCatUS rr./ins. rrnl. Ut ecclesiastici excluderentur judiciis de rebus cipilibu inqutepatet ex ejus verbis col. 883 : Secundo,
hatf
qu0l
.

pro-

ixriiinir,,,
'!'"
ille

proceres

vuijrni

s<h<

, nsr ,,,

al .

|l( .|

,.,.

Bpiritaalium

el

Le ei

ora-

mtertm
"'"

sibi

putarei

dissimulandum.

lium divisio,
poralia ad

al

spiiitualia

ad

praalatos,

tem'."""'

vtdes,
'/,/ ' /

opvnor,

'"'-

erudite lector, legem, de qua I"'" 1 """'"! prorsus incerto

et

regem, el barones pertinerent, Bertra* demdeprobare conatus esl. ConVra vero

dus

'""'!"?
'
.
,

''

/"'"
-

'"'

0Ufln

n" ,,;:;: >

:irni

''"" /l /n " ^ Xmpnmis auctorum sxlenUum, prmertim Uatthcei Parisii 7'" mterdicti Remensis et Bellovacensis ad Tn'"""
,n

^
non

pauca

sunt,

qu*

*mtm
de

su<t-

excludendos
ciant,

miilin probare aggressus est, ecclesiasMt temporaU, non esse jurisdicHone

tm

meminit,
nl

nec ullum

hac lege

oer-

""

l,r '"

"

'

""""""

idem

Parisius

'"''"'''"""""''^
*-

n,amo4Wfaclam,

';"'-' Ws<
feri

Secundo faypres eodem hic anno a Gregorio

simUem nonta-

atque inter alias rationes, qua ad nos <' Theodosii imperatoris, afferi legem voluni "< conVrariam a S.Ludovico conditam conpr S Ludovico oersarii, eamque asserit r procerum ab eodem

matam, moMonesque

pressos.

audiamus, Sed oerbaviri doctissimi pr consessu ad regem augustissimo principum

ImquibusdamZ
;,

laudatus

Ad a,endam
,:,

Haynaldus ta Regis

hU

lata,

necdum mtegro
899
ita

seculo "

tempore,

"'

bis
"

cersamur, evoluto.
348 Col.
,l.,ius

pietatem,

cum

loquitur

PraBierea
t

Thejy
'

lertW'"*

,,;""",'"

"'""""
n " l,VM

ta^Jr?^!

5I&^^
Lxrs.* ""' "'""""
7
s

m,

^
''

-'
'"

n ""

tot

* ^P^;
i^oriua,
tom.
5,

infterator

talem

legem
sive
litis,

JdU
I

^umque

uL
ab

habens,
initio

petitor

*; -,
ince
.i

fd
si

decursia

"i""'

*&
Ghesnium

perimi

sententia

judicium

elegeril eieg^

dubitatione cessel

sj

alia

pars refragamr,

ii.l

'!"

scoporura judicium cuiu v

sermone

li"g

a^

fera-

AUGUSTI. DIE VIGESIMA QUINTA

.

347
*

llm
1

Quam

legem

,,,, 08te *

oarolus ~*"
.

magnus, 6
.

Frmtma

disputatwni*
valcsto

ty<>
mnsoojns

" m~
( i

,:

s
-

Vo ra

dtm vub PhiHppo

,,,.,.,.,,.,,

vrepta

J }

,,,,<

prfficipimns,

rfc

'"""

'/

,,

oictona cesseni
-

''" s " "

''""'"
5

,.\,nt Ztabai a Lndovic '"""

(l ''

LlUOVH'0
',, ,',<<'

ronaaam uM
bus, *

"''
;

.,-,,""

adducttsqut

mHlltg*
,,
gji
17]

"/""""
'""
'

"X *

p^
in
lib.
-'.

s pro S 7i^ '7"""/"< "><

[^^ ^^
0j rt ,
/

kmcepi

GaJ/ta,

eomttlerc
et

/"''*'

Lttdoweum
disctr

'

KSU
'

Carolun

P>
L

nci n
I .

"'
el

**"

ftomaseinttm

Vetm
8,

Vova
140

Eccksim

'"

...
,

(.,-

s.

per

plvnapari
tractantem

<"/'

eruditehmper-

'

;,;,.

estr

Per

Ludovi-

"""
habemus
t,
in

''""

?!

,.,

privilegia

promptu.

T
I"'"j '

'""','- Kodoce
s

'i

suscepta XXVIII. Rcgni adminiBtratio

ria

va,

f <^

"
.

"/

,,,

Carolus

mcgnns
ii

umnm
Pni-

anni

1256

motus
:

rcgis

Navarrse

,J, " n

,,,,,

pulcher.Lud
Plnr

msel
istam

"-

',,,-..

Bccle

alioromquo
doTici

principum
Assasinis,

periculum
quibus

Luvaria

ab

ne

;;,,,,,,,,,-. Mfia>
,,,,.
'
,

,,,,,,

.,,,"<,

elvicidantur.

,eteit,
>ec

Ui
;.,i,

essetvernm,

anod

per

stros

* kmmm. m* hoc

OM
',
'

Lndovicum m"'"'
i
'

**-"
-''"

,,,,
..,,

qnem
fnm. Si
alie

Pranc

Instr

,
,
eel

enim
,

sicnl

proponew
nata

msupUse ,,'' etaHt ,

,

"

j"''';
'"""'"

,:,

wm

,,.

el

revo
sqn.

xx^

r
,

tistnd

insepantbile
el
:

idejerasse,
,,

per

canonisan
dicere.
potesl
,

^T X
non
potmsset ot
si

acorona,

eaqnt tat i,/ /, eompletum, '"" "' '"'"" ,,-,.,. "' '"', ,,
i

,:,.,,,,,,,
:,,//

'

'

"".'"'"

'

,,,,,-,.

'"'"

,,!
,

epharinm
clto

Bl

dcatiir

pmnitere,
legitnr,

res,
i

len,

qnod qno

M *

r
,

re

,/"'

"""
tee
I

seo

'-"'

,,,,,
,,,
.-

,," actomproregm
'" '"''

"''"";'"",";:

'.

,,-',', ,,. legilur kane Kbartatm

::;:,,,;;,::',."-'"' ler laieo, ,

,

'"''"'."'"

'""""^:,";:;;
'"'"""

lirr

,.
,,

.'.' ."'
,

"

"""

Z
'

2S '''''':"'""::",;,::";:,:::; ;:;::':::::".'"'"

; -,

,,,.

''",."'''""/

"';;
"",',',

319 ,,<//,,'
'"""""

''""" '"'""' ttte perS.lndovicum, ' "m, "' "'"".

:

'"''""" '" '"" "'"' ""'/"""'"' '''"""',"' '''"'";' adeoque legem, de

/
'

qm

^
<

-;/'-

".'",:'",;".:
Cardmalis Ber-

rte

ea

trandi,

Opusculo docHssimt sed, iis prmtermissis ,

q

ipsim

penodnm adjungo,

f '"/"""
'

mt

' ''""'""' '' '"'''"""" ;" .; ,'"""""" ,,, ' ;"-"'" ,,, "' 8 ..'"""'.'; ,,,,, , mtom cka ,','"'""' ''"""" '"",:;,: b : : rteL ?. '

, ., , ,, , ,,
,.,,
(I

/""

";;:
'

,
"

"""'

v"'''"'

""

',

uJ

"'","'

"pr

'-;

.TZ^
,
-

/"""
'.'.-'
i

/,',/'"../"
,

''',":"',;;

<"

/;

"

de conspiratione

nobilium contra

clesiasticorum,

u
Tta

pratensam illam rico conditam

;i

legem

hbertatem ec><. oerisimile magts eaqut L Q " sse mmquam

',,.
,,<
'

,,,'''''/""

"''":;'',;";;;,:;:;:''''/'.-' ,,u
-'"
,

, ,,/, /
'''"
'--'"'"

,.,,;,

''"'"

enim

hoc
: :

multum
quia

conatus

^ habet col. 905 suo B. Ludovicos esl

-

'""".";":

,..i

'","""'"

lempore tempore P

totms majores " cum .uajuioo baroues

ad lollendam ad
i

re-

</""<"

iBderassenl gm se contederassenl gai sec . Bbertatem., el on

istam
i

"""
/"
I

''"''"
'

fc'""'";""

oimnti S
'

Joamam Flanana itonWorwiM Lr '<""/'

'

'

'

,
'

,,,,.;
,
o

Lebat W*"***
{

,,

hll

'

"'"
L

lesimam
'..;: ini
j

bonornm
||im; ipse

,',,',
>

nunqnam

iimiii|m,iim

eis
<

adhmsit,
Qnaliter
i...

sed
!,,..<

"

eos ab isiis

compescuit

el

hanc

Iiln'1noei

jiri^/ilii'

U S.Lm
,

""'

tatem

Ecclesiaa

confirmavit.

quatur de conspiratione
dicai

Quamms auctor lo""" '""" " anni iUI

t

"""
""
"

;"',;,.,,.,..','""" "

'"';,,
'<

'.,,'. I
",,
"

'", "v '"""';

eimflMl v<
'

MnntliilllJ .."'/'.''"

""
""""

taquam
legem,
i

eis

adheasit,

wdetur ettam nea

"

ijun

de

qua

agitur,

ditam

ma

hac disputatione
iiullliis

cluditur,
niiirrr.

auctores

nlnulr """"

num "-

US
<n>i"l"<

Ludovico conmamfeste con""" moa?

"''

: ,

pi
,,
,i

promitiaet,

:"""::"';:::,"(:';
.."/.<<'.;
/-</'-

S
*
r<!i^
'"'

CiW/l OTOOO MH/" 't> " '"-;,::,,

,

'?

, :;,r,x/x:
,

*.

/;,,.

W
i

.el

i.iL,

wocal
fumet
^ttissei

J"

Ut
/l#
.

dequ ospe

actum

mj

n/ dubinm si dttMiun

S. S

Lndovic.

""''^
J//nil/lll ^,,,,/,

'"' /-" W' .,/,,, imrtnmofito iwperfieo

oium, guo /. rneodosiono, judictaqneeptscofiducia vn ponimconfirmabantwr, neque id tanta

^^^

/1(//

/w
a

eotutmi
tpiscopi,

regis

procerum neque actor ngto

ac

loties
<'
''"

repetnsseni

se

dwonm

"'""""" ssT '-

,p

348
... j.

DE
_,

S.

LUDOVIGO KKGE
aicia dicla
I f .,

roai

ndatam regia sedatam

(Jllt
.

s.

,,,,1,-ni,
D

quo : verba ejus subjungo : Anno ..... ,1. ,._! .!.__ orta est disnira .): iYiii'costes
,

lamentabilis

in

civitate
I

aurelianensi inter
eives,

pecnnio termino prmflxo pecnnia termmo pnBflxo non .._._. IJ..v Rex D Francias qnosi de |nre praedicta feuda, el appropiavit.
,, luta,
:

[,.,. .,,

..

""''

"

ibi

clernm,

(seu

scholasticos

el

muliercula

qpjadam incentivum seminariumque discordi sns tumultus venticepil cjuoanp Eatenus cilante.
latus
a

solum Ludovico oppignorala, se, jam probammv.

oillium.

Feuda %u

sed

incremenram,
preeclari;

quoa

occisi

sunt in
,

civitate
el

civibus

scholares juvenes

illustrissimi

ge-

nere
chia,

uepos
comitis

scilicel

comilis

de

Marregis

Cum tamen fama eo tempore / oppignorata fuisse; mspicari quis posscti baldum hanc famam sparsisse, atque
elian

instrument jAenfias, t/mtwfwe Jle^is testimonio apud

undit*

nepos

Campani,
alius

scilicel

tassenodum in scirpo
dicta

qumsivisse,

ratus se

Navarrse,
i,-

propinquusque
el

consanguineus

comi-

feuda

incusso

metu

facile

receptw

Britanniffi,

quidam
baroni
.

propinquus conde
in
alii

Rege,
sit,

anguinilate
Ajchembi
ld
1

nobili
alii

Erkenwado
Irucidati,
el

Bur-

quem pacis amantem noverai Ouid^Jd hanc wnam fuisse e causis hujusce
tum
to

' .

el

multi

qraorum aliqui
alii

Rumine
rero
el

facile

assentior

llberico,
el

qui
aliis

ita
'

iwbon
1

proseai
-

igeri

sunl

submlersi,
,

qui evaserunl
?ers
s

IJnde
culis

super

hoc
esl

super
eos

quibusdaro
Cnj
in
rej

arii-

in

speluncis
.

vioeis

di-

mota

mtei

controversia.

flde

laiiiniiiv

dilitescentes

'

morlis

discrimine

terim res
el

Navarrffl

Qliam

suam, quam
suo,
Qlio

sunt

erepti.
zelo

Quo

audito,
e\iii

episcopus
a
,

civitati
el

sub quibusdam
promiseral
Pranciae

religionis pactionibus,

finriiis

justitis,

civitatc.

ipsis

stella
to

pro
,

Qlio

dedit,

inconsol-

male&cloribus
supposuil

excommunicatis
(nsuper

civitatem

ipsam
prssno-

Rege
quffl

Joanni

comi
scandali,

interdicto.

magnates

ui,
tota

causa fomes
fuil

extitil
,

tanti
ita

qao

minati, audientes

suorum stragem consanguineomultos civiura,

gladii

terra

commota

el

paratae

atque

rum,
line

ingressi
judicii

hostiliter civitatem,
,

instructffl

fuerunt acies hinc inde,

invadere.
is

quod

se

expectalii

m
a

muino

ore

trucida-

cogitabanl

runt.

AHos

quoque, dum
clitellis
el

quibusdam

nundinis
ni

328
in

Quami
motu

pHmas
egerit
,

vn

hoc contra

Lu
1

lovi

remearent,

sarcinis
itinere

oneratos, ensibus

partes

Theobaldus,

adhuc
ril

cruentatis
innia

in
,

detruncamnt.

Nec

seditio

donec Regium
voluntates
,

mandatum
factis

/anum cideatur ommemoretur

cipes fcedere sibi

ui plerisque
,

auctoribu
et

habuil tamen
r<i/>n

aliot prin-

pei

atrarumque
,

partium

com-

conjunctos.
n>l

Eosuna cum
,

tem-

positionibn;

lumultum prudenter temperaret. Sane

pore

quo

motus

erumpere
eodera

mcmorai
.'

non exigua oput fuii auctoritate ei prudentia ad motus vnter potentissimos prmcipes el nobilem emtatem comprimendos. 323 [Ibericus in Chronico ad annum
fios
I

Matth&us Parisius

hunc annum
1

/m,/.
.

hunc
pore

modum
an idente
ad

Inno
.

liam

^erno lemmagoaies

insurrexerunl
,

multi

accincti
1

praelium

ui

bellum

moverenl ad-

pag.

550 hac scribii

posl
'"

Theobaldus comes CamMisericordl.

,

ersu.

Etegem
regebatur.
e1

Galliae.
.

bidignabantur enim pod

Sallia
.

arma

paniffl
,

Pascha

Dominica

Do
cujus

regnum
liebri

regnorum
famosi

scilicel

consilio

muiriri

MINI
lo

regem
Sanctio
septiej

elevatur
sine
el

suo

Navarrorum barede mortuo

avuncuin

Erani
,

autem
ad
res
,

insurgentes

el
;

praeliorum
scilicel

exercilia ab

foesauro
invenisse

decies centum millia

librarum

annis
esi
,

primis

educati

Navarr,
de

id

dicitur.

Tanti

thesawn

innentio

gnique accessio, principis animum elevasse

tur,

atquecffecssse,

ut

m
a

chia

comes Campaniffi comes Britannis

foedere
illos,
el

comes
,

etiam

Uar-

el

alii

potentcs
colligati.

quam
Videt

ipsum Regem,
ruina,

cujus
,-

oenepcio servatus
><ii<in<!

plurimi,

sacramento

fuerai

ingratus
etenim

triumviros

</<"

coronato

Ludovico.

mox

petempor.e,

quo comes movere

.

ccepit,

"""""" consentiunt '""'""V";; cennus Bettovatensts,

ei

Vvn<>

Philippus
vero,

Vangius

asstgnant ranorei vn lempore

'

""i"

M5;

Blancham regni admm stratione spoliarent, rursum ad arma convolare, regn i administratime ad Ludovicum translata.

arma sumpserant,

ut

alu

iique accu-

Speraverunt

illi

desujnando

annum

1236.

jwenem Regem,
duces,
1

fortasse se plus effecturos apud quam efRcere potuerant apudj

litteras,

"""""" r
"" ""
'"'''^
'

'

'"'"'""" >"<r de temTheo baldu*

'"'

mox oidebimus. Porro

quibus
<

sevararLZl

*
"'
'"'

"',

L
,,
:

ZtuTa '.
,

;''

, ""'"">'<< onscribere,

'" srl1
7

"

6>
h

'

V";'

rrA

lilZnZdiui """'
'.:,

"
i

'"'"

or, Varchim comes, ejusqu Campa (1 Britannim, auxilLm promittunt a ni* .umque, qui ei bellum inferret, traqu latas mensl iprili t assignat smpe laudatv

consilio

'"""'"""

lJ oss umus /""/'"< ! .

scutom.4,

pag. 237.

U
a

fallitur,

'

q
c

*h

putet

data

postpacm

Theobaldo

!/Ln
txorsus

"""'"'"^
a!! ,,,,
1

l""l

'''"'

dis-

dam

hisverbi*'
baidus

'

htsce

""""'"
''''

Campaniffl

colligens

xxx
;;;;
,

''

i,,,,, l;

exNavar:
,,ll;,
'

feuda

sua,
isn,

qua
1
,

'

'braran,

..,,,..;,,

eidem anle
^iicei

Z"

.1
,

* -,
l;ivil ,1
-

exercitum, >;,,, ..,,.,, n,,,,

adversus donu

1 '

'

Re3t

agnoscens, IU9I DUO

,

regni v/ ..-

y^
1
.

ducibos
e*
^

'""

'

comitibus

convocatis

Parisius,

lllinl

?:
-

,::;;'

'
Jl

^"gaveral

,:;,;;;;;;:,

Sacrl

noten8i
1

ris,

Sancai

sknctodoS
comitatn u

vice

;;r;

y
"'

tum
a.i

(:: ""

ipsius

mus
ccepit

prffldiclum congregans, contra " "' reprimendam Buperbiam, secum cum bis, qui Vicinarum
, 1

comi
'"

^
.

'

;,,,,

"

,>

yendfl

num

Castri-Li tastn-flnn

celeriter

profidsci.

Sed

postquam

ao
,

rersua

Windoci-

mes Campaniffl

veridica

comperii

relatiom

num

DIK VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

I

3 49

niim

suum ligium

Regem Francorum
attendens

levare

caj-

fex,
,/,,nii,

'"

expeditio transmarina

contra

,n/,<i,l,-s,

iveton
J
-

fflneum

prassumpsisset,

Prancorum andeberet,
peni-

JVj, H
jgnora

Miiuirm, quid
bat.

ogere

Theobaldm cum multis Gallies prindpibus siini/ihi rinrr rinmil. < //// \llirnrs n<l
11111111111

landem bonum
esse

babens consilium

1235,

pag.

555,
ut

magnum

inde

detriinstitii

cum re mutasciens non Bl aalubre, Regem temad dominura suum pe consilium, delegavit, mandans ei el obnixius s ,, iii ,,,, el indignationem, quam adverturpe
s

mr 1,111,
,1/1,1,/

acciperet,

epcacissimis precibus

Ludovicum,

rem

componeret.

iccipe

ilaD

,,,

finem ejus litterarum apud Raynaldum ad annnm (236, num. ',~ s.'iviiii.'trm Regiam ro\

SUJ

,.,
jn

conceperal
r|

deponere
po
se1

dignaretur
celerius
forteritiis
.

El

gamus

per

aspersionem
tibi

sanguinis

Jesi

Christi,
ijua

ocu ij 8
rlll(
.

gratiam
villas

invesui
.

m
q

remissionem

peccaminum
contingere
praefati

injun jpntc

duas
" "

cura

lenus ne Terra sanctae jactura,

1

quae propter hoc,

.

fl

rll|( ,'i

uravum
,,..

super
in

Sequanam

el

Moslero-

absil

possel
a

de

tuis

maniet

Hontereau

mfa
Qfl
.

signum subjectionis omnid'Jone absque raquietatiotradidil in perpetuum

possidendas.

bus

requiratur,
cruce
in
1

regis

(Navarrm)
disi
1

aliorum

signatorum impugnatione

tens,

pmUonnc
idMnn"
rt

;lhl|li;i
|i( .,

Nam
,

quemadmodum
ita

in

pacem
el

gno procures

taliter

Rei

quod.
't

.^

e)

rmperbos
el

justitiam

sibi

in

subdipieta-

crucis

negotium
lua

valeat

promoveri,
propitium
is

tu qui
ligni

humiles
lrm
sj c

pacifico

noveral
,

o\

hqc

illuiii
,

merearis
el

babere

igitur

comes Campaniaa

qui

per

suam

pro

salute
,

totius

humani genei
corporis
.lulii

in

japerbiam
[pgnjn

dominum
bumilitate
pacificare.

suum
praevia
El

Regem

offenderat,

patibulo
Ii.il.

proprii

sustinuit
\i\
K;il

cruciatum.
X.

3U8
.,iiii

sine aliquo congres-

Il.'i;i!ii;r

ailll.

Eodem
et

su

lll(

lunc

Rea cum gente sua

Bellovacensis

die

Gregorius

litteras

dedii
ei

ad

Varisiensem

isias
lib.

remeavit.
'"/' 1,

Hisce

consentil

Li/ngonensem
/,.,

episcopos,

abbatem

Claree-valin

30,

>>"

quas
lns

recitat

illustrissimus

Manrique

\r
-i.

[.17
II

plwra
aliisque

habemus
auctoribus

ex
:

supra

laudato

nalibus Cisterciensibus
in
iiiiirm,
iiu

ad hunc

annum

cap

p
,

ilberico,

nam

ei

gratiam

post

recitatas
:

litteras

ad Regem
de
confi-

uqutmiteritordtaRegi

rheobaldo concessam
nillfllllll
..

aliorum rogatu, ei ipsum suaque misericordia Regis submitteSed tot, in docent oarii. Lwtfi llbericum
se
: f

srri/iins,

rtis

alloijuitur
,

[deoque vobis
aucl iritate
scripta

quorum
dimus
ejn
,

prudentia
per
basc

zelo

el

Apostolica

mandamus
matrem
quaa ex
toti

q Uit
rel

et

tantis

(honestis
;nl
,

p n soni

mediantibus

quatenus
noc

ad

Regem

ipsum
.

el el
.

reginam
mala
sed
,
,

\;n,ui;r
el

\i'iiil

nii

-n icord

1.1

li

gis

el

pei sonaliter

accedentes

se,

terram suam
;

el

quidquid
1

peti

batur,
dicta
,

ei-

non

solum lerrai
possenl
.

sanctae

etiam

quod ita dem submisil miui omnino Regi quitlata

ipse
ei

solum

feuda
sed
el

regno

Francia?

contingere
ad

prndentius
vel

in

perpetuum
in

exponentes

eisdem
rege

ipsos

pacem,

treguam
eHicacius

Rex
Brai

babuil

custodias

suas
,

Monasteriolo

CU m

eodem

Jlavarrai

ineundas,

in

super

Sequanam
de quo

qua3

lamen
S.

postea

inducatis.

regi

NavarraB

reddidit.

Auctor

Vites

LudooppidaCX '"

\ui

anonymus,
miiiiiim
\ISS.
,1,

num. 34,
!

omnimodam

himr Theobaldi subjectionem confirmat,

i/iir

329 Rem "I, his Pontificis delegatis confe- Pontificis ; in 0*' rrri ctam, scribit laudatus Manricus : quod oerisimile faciunt temporis ac re\ circumstantiee. Manda\
ex in18 Ludovicus, inquit Choizy pag r r strumento antiquo, ut nobiles regni ad Fanum s Germani in Laya adessent tribus hebdomadis circa dl m oclavum Juposi
I
1

niiil,!

LudOViCO

"' T " ""/ " t

riis

narrat Chaizius,

qui

addit

pag.

223
ipso

iiui

oppida

concedere Regi

debuisse,

ab

Ludovico eligenda; ad
<i,ini,
,1,1

h&c obligasse se Theobalimplendum votum expeditionis in

Inrnn, sniirliim.
rcirnii
.

atque

n u rr r,n << /<r<r ad manendum ibidem, vel wi

</<>

sr

,,/,sl

Pascha eo anno essel \\\ Martii. itaque post dies aliquot Rex cum exerciUi
,i,

,,

Si

Vir

cenam
IIU r

discesserit,

eum

legati

hi Pontificii

inve-

ad septennium. Itaque si oppiTheobaldo Rex deinde restiPuerit, ut habet Albericus, id alia de causa factum m
<in

Naiiirnv regno,

memorata

detur

i/naiii

quod

ea

non omnino abdicasset.

potuere Vicena agentem, quod faclum fortasse posi remissos priores Theobaldi /'v 1"-':'. Epiquos '" auditos narrat Chaixius pag suni xym Tunii, stoltb '/""' Pontificis script B
exercitus dtcem diebus posi terminum collectioni dubium mdeatur, quin ita "' ignatum
:

Hinc merito dixit

dio

ad laudem Guilielmus </< Polaurentii cap 39 Comes quoque Campaniae

:

Theobaldus

quod Ira stimuium calcitrare. Quippe noverat Rex sanctns non mmlii suh/cclis parccrc, sed ei SUperboS
sensil
,

durum

sibi

fueril

con-

fogali
,,,-,

pontificii

venerinl

vnter
et

discessum

Ludo-

/,,

S.

Germani,

reconciliationem

debellare
ruin

sensere
,

id

triumviri

illi,

toi

turba-

omnes coacti /uere diverso tempore se, suaque omnia misericordiei Regis permittere. Britannum supplicem vidimus ante biennium, nunc Campanum, regno etiam auauctores

qui

Congruit itaque tempus. Rei etiam horum circumstantim suadent, multum precibus quod legatorum tribuisse Ludovicum, cum mi a erga Christi Vicarium esset observantia, concorPontifei precibm tam enixis
Theobaldi

m-

m quod

diam

flagitarel,

tum quod inter pacu conditio-

ctum,
denique

fupplicem
\larchia

item cernimus : Hugonem comitem post annos aliquoi

"'"/'"/ iuo detrimento Regis misericordiam implorantem ndebimus. Quihus hrcnlrr nbscrcntis,
"''
,{

adimplendo voto <</" nes nia reperiatur de tantopere desiderai tionis transmarmm, quam probabih admodum conjeclura Pontifex. Unde conditiones consilio hoexistimari potesl, pdcis
,,

propositum regredior
- x

legatorum
1,1

Theobaldo esse
n

impositas.

Attar

hto^
UvidttuT

'"'"
s

"''"

inm

ilbericus

supra

dicat,

n ,r,i

omnino certum
Neqne
"
I

dicere non

ausim,
dtcere,

qwa
ab-

e
'

**se,

honestarum personarum factum ad sanguinis effusionem non pervenire['"' neque easpersonas nominet; non abs re erii ""i"irnr, quibus hc potissimum debeatui r, - i-ninii hujusce motus bellici ad Gregorium
ut

"

/ ''''''''s

'""",

auctores antiqui rem

330
rn

atis explicant.

dubitavenm
auctores

iuctos

recto

tramite

ahquot,
i
fl

J^^
a hoe

ouoa

rlunzius

pag.

W,

Daniel

Francim tom

Pontificem crat perlata, seu per ipsum Tiieobal'"'" sew aliunde. Itaque cum vereretur Ponti-

f. 85, Choxy a /-/ 8 pag guiintrepide asserwnt, Ludovicum, perrcxtsse contra precibusgue Pontificu, Theo-

Wto*

iM

DE
A\
J
i

S.

LUDOVICO REGE

roni

I'

'

'

{'*'

i/

,-t

' I

f I

1/ /'

(1

f\\

qaam
tere

prscepta,
in

qod
ul

prffltermieil

mandata

mit-

rMiw, quod prior vox

[rabica

provincias,

curarel

exercitnm
coronae

sunm
in

egandum. Jussil s Germani in

posl

vassalio!

adesse

principem ; a/tera montem significet tem hujus principis variis nominibu

tur
<>l>

V^J
"'"'"
."

aUr

Laya

tribus

hebdomadis
ut

auctoribus

latinis

ei

Grasc'*
'

Pentecostem,

id est,

wii Junii,

jam ob
auctori,

servavimus. Si ergo credere lubeal huic

Cangius ad Joinvillium pag s'r w a' sessin sua //// //// ,/,,-/, V moemoi
judeeo HHassissim, a Guilielmo ab aliis Hanscsisio* Ash.Ih.s sos, Arsasidas, ei ffakesinos
,

""
\

Rc
tebat

N/////7//.V

/////-

mii

.///////.

cum mandata mit-

aV' "'"""""
ss|sslllos
:

fam videral neglexeratque Pontifids, vvm ejusdem mensis in Ttalia scribendas. Porro, m hic auctor a recta temad principes,

Turio ''
\n

porum dimsione
S.

turpiter

aberrat,
qui

ita

mente

Ludovici

aliena

narrant,

tum frequencontemnentem.
finx

ter
'

tmliicitnt
"

Pontificia

monita

nomint Grmci passim Chasios vel Chasisios voc t ^""' " vero vulgari magis nomine Assasini quod eorum nomen ad sicarios attos/ioetT^T' '""""" tum est.
'

v '"'"'"
est,

''"'/""''-

quobellicus hic motus

tus

ita

scribit

Anno quoque
clinante,

Uatthams Parisius pag. 295 : eodem, aeslivo tempore jara deilli,

333 Principes istius populi octo enumerai "" Eerbelotius pag. 505 ad oocem tsmar "/""' quos omnes simul principatum
rfafos

nobiles

qui
facta

Francorum

tenuiste

regnura

ad annos 474. Primus

Sabah

perturbare disposuerant,
positione,
...

quadam

eorum vocabatur
qui

pacis

com-

homo

nefarius
ccepit.

gratiam

Regis sunt recepti. Tta cele-

bus inhiare

brem sedatus est tumultus, et for. priusquam comites Marchia et Britannia mtentionem suam aperte declarassent. ul Vodem hoc anno Vangius cum aliis
Kcgis

princimn Tlujus autem initvun

1 '7

'////;/

..,

"""""'/
'<:":;

tempons scnptonbus narral grave ritm pe>erat princeps * ?. Ludovico cr

ie

anno Hegirm 183, christi (090 anno apud Elmacinum in Historia SaracenZ '2 ad annum Hegirm legitur, Bathmos iidem cum Assasinis ex iisdem moribus

ra
Ini

T
.

''"
'
'

Vrl "

m "; " "

"""
"'

movere capisse, ac castra invadere tium autem 1, Herbelotio memoratum Vusquet quoprincipatusstetit,satiscongn
rent, se

'

tenl

Inl '"
vici

" "
Vetulus
misil
ul

"

'"'
.

"""-

"
in

""
Gestis
,

tum
vero

est

prvci!
///

ior

succtnctius
:

enarral
////.

quam

:astrum

eoZ

Ludo

capto excisi sunt,

darum
'icum
:

iu

de Montanis rex Harsaci Franciam uuntios Harsacidas,

ridebimus postea; ad hunc

.

anni
/'//.

ipiens

oc iderenl
abirenl
i

Regem
,

annum ab anno (090 facile n hi adjuncti, modo aliquoi menses

///

addan-

Frani

iac

Ludoii

sed
''"i
-'
11

dum
"
:

Deus cor ejus

1 1

,;i

'"
i

cogital

numeros subducenti patebit. Nunc regionem accipe, wnde manipuli illi sicariorum
mnnpr/junr,
''"i

qod

occisioalios
ul

lm " 11

et

nnttens,
;|

unde posl primos quantocius mandavii sancto Regi Ludovico,

1

mores ^>nn,i

//

auctoribus, qu\

illa

prmsentes lustrarunt.

se
i{.-\

i" l,M|

nunliis
rec

Joannes Phocas

Ttinerario Terrm
ante

sanctas,

custodirel
1

proptei

quod

<,x

lunc
.

quod Latine
Vaii, """

edidil
reiaits relatis

suum

Papebrochius
t<>ns locis

tom.

dfligentius

rp

/,/,/,.,

,__

cu todi-

pag. 3, '"! o,

mantimu maritimis

ab Antmao [ntio-

lm

"";;

']

ovenit, quibus

/MI ,,,,
propri ffl

,,,,.

s .,,'

',
,

!,,,,

'
.;:,,""'
/."...
'"'

'"I

,.

tenax

De

"

'"'""

""'

"eoi
r

primasoccn,
:

m,

;,.
19

"

|,:

,;.;;;

vOUiucm

/,,,,.
,

::::r
",'

r:T";"""
'"''"""; /, ""
/

""

imperio

"

i"""-'inore
,

'"'"'-' eos
ipso

ensibus

tnr,

*
i-

leoatom
obtr

D.

rWom

ant.

tentiamouc /,
r

,,',,

;.,,,,;,,;
,,v ,,/, ,,,,,, .,,;',

'::;::
"

"

'"'

paw mortem oppetunt, m "-""" .".". m '"""" wse, el immortalitatis perceptionem e

-

""

"-

^
.

''"/

';'"'"""-

stimant.

,.

,,,./<

dilim
-

commemorai QuavroBter
gc paullo
-'

%m
'
.

"

"

m/' el
""'
!>re/

"" s
0r

P
,,,,,,.,,

''

>,,,,!,

,,,,
,..,,

,-

dilLuk

.,

,.

,,,,.

in Mslor.
""'.''"""

""""-

,,,; ;;;;;; "'

y2i "'"'""

lib

'"

"/"""
,.,,.

"

Midem
. tem

castra

Ui
ilr
,

/i,,/, ,,.,
.///,,,.

lH

'"""/"/'

,., ,, ,, dHerbelot , '"

t

'/"" /'"'/,'
,

oppida, hominum uro supn ,'/-','" //,. ,/,-

.,

/;,/,//., Bl notheca

inibii8,

hel Gebal,
f

P Ssa ''"""^ anno 1697, variis locis alit "","'"" '"'* torumque principibus Paa 4V Srh! """"'" ttli deductum dicit a "
icript

T
'

quaj,
!

,,,

'!

"""""

trac

Scheik '''"""""^ "'

(|

.'

mtaradensem Phamicia Pham icia circa urbem Antaradei 1 u/ Tortosam collocal qum, aliaqut apu< eos s ^oribus Vssasinomm relata, cum dictis Jo\ / / ""'"' ures ilHu* r "" s ""'"" eademque apud ph.
< '

m
''

'

montosaj
<

iv,

BUDai^r njaxime
i,,

""'

temporis auctores invenias, e quibus Spondanus """"'" Chiisti (284, Chaixius ////,/ -<*'

"-"<"
"'"
miis
,,u,u
'

Hu

'

elevataa
/

Historia
ita

<<<"

Us

ihrm-nirT"" """
'

""'

''~

scribii
religionis

h,

..."

""""
'"
'''

yi

ri

infaustai

principium

eorum 'ii habuerum , a

Sum "
locus
'

'''

n diligentcm d ""//'/// """""'" instiiuerunt. instituerunt. "'"/""'' 33s / " /"'/ lamen istis adjungere aliquid Lubet IHBPtt //''' '""""'' ""/"'' tenebm eruto, quo cmca "<" Ass "* """'""' obedientia, qua in mortem
aliique
.

.,

''

'l'"

Syriam

me dubiam

sc

ur<*ci pilabant

fiat

credibihor,

DIE VIGESIMA
>ir

QUINTA AUGUSTI.
ad plenum volunlalcm
denlibus,
cullellos,

35
implerent.
Quibujs responsingulis
tres
J
'

imo t e scat,
principes

guibus

artibus

fraudibusgue
ut

''?.,,,,,,,,.

ir
]

"

improvidot morlis contemptum induce,/ tantum rijr , fadovicus Antonius Muratorius tom. 9
Uli perversi,
.

praesto
el

eos adesse,

dabal

ad interfectionem
decreverat,
-t

hominum, ad
ipsis

quae-

cumqne
inlreplde

loca

cum
morte

se

cultellis

rerum Scrjptorum

Ualicarum

edidil

<>><i<<>

1726

exponebanl,
el

neglecta

Francisci Pipini Oroartemposteriorem Chronici

gui floruii >ii><> seculi xrv, nit pradicalorum, hca sacra lustravit. Bic (330 e ann0 at eorumgue moriJf ,/,. diiione Assasinorum, de arte husconsentiens auctoribus jam citatts, illam obell,r< '"' temerariam orincipis, '/"" inducebat, scribit col. 706 seguentia:
'

bant
data

per versutias

astutias

domini

sui

manpropter

complere.
longe

Promittebal

enim

eis

hujusmodi
rentur,
(Ine

exequutionem mandati,
eos

etiamsi

more-

majores
in

delitias

habituros sine

post
illae,

mortem
in

patria

sempiterna,
enutriti.

quam

essenl

quibus
tale

fueranl

dientiam

tem
tur,

propler

hoc

mandatum
a

veluli
el

aumoriebaninter

Qui

0a bebal
n
,i

itaque

sem

isle,

vir

quidem

religio-

martyres
a

reputabantur
iiio

suis,

san-

;l

observator, regulae infaustae quamquam amoenum viridarium, palatiis marmoel Ji,iM

muris
perornatis
et
el

ctos

populo

fatuo

in

multa

reverentia
qui
ditabat
occisi

babebantur.
eranl
ipse
Si

Parentes

quoque
el

eorum,
magnis

re j Sj
oiitis

operibus

diversis,

poly-

senex
servi

multis erant,

mu<>/>

cbloribus,
,,,,

caelaturis

variis

laqueatis,

neribus.
re. eis

liberi

permittebantur abi-

Dec

miiii,

antemurallbus circumclusum
.

IIiscc

wbtlit

rxrmpln

t/nti-dtun

principum

gran
ees

autem
per
p

muri testudineati

et

intra

testudi,

occisorum,

'/ brevitatis causa omitto. Lubet

q
j

conducebatur vinum, lac, mel qua3 in medio viridarii orieaqua ,,1,,,,,,, el etiam intra ipsorum murorum temi et omni genere sludines de omni genere cibi, In eodem eliam regales. lecli quoque
flstulas
.

i:i;i

restium

himni exemplum wnum temerari&i adolescentum illorum obedienties huc transcribere, guod el Sanutus referi lib. 3, part. w, cap. S. E oesanaqw 338 Erant autem in lantum, aii col. 705 '"'" domino suo obedienles, ut nil ad o eis grave
. ;
'

iir

g.gpccie

viridario

ompis
in

herbarum
quo

et

arborum maneries*
el

essel
late

quod
ejus

non

ini.-n

animo,

el
I

ardenti volun
tantur

habebatur;
h;ii

uutriri

custodiri

filios

rusticorum

suorum, ex
usque
EUgebal
incessus,

quo

manda primum
anno-

ad

ricus lulo,

loqui
nlll
,

didicerant,

quo
el

ad

aetalem
illos,

nutum perficerent. nde cum HenCampanis comes rogatus ab ipso veper teiTam suam diverteret, vidil q
i

xx pervenissent.
actus,

autem

quos

aspectus,
juvenilis,
Iritii

quanlumcumque
(uturos.

dierum turrim excelsam deamhnlanR cum eodem vetulo, in cujus summitate juvenes albis
una
tunicis
lu>,
;ui

audaciores

praemonstrabal
in

Nu-

insidebanl

quumque
obedientes
ipse

interrogarel
liaberel

vetu-

omni eranl lingua facunidiomate inin omni pueros ipsos ,1,, el qU quod ii soli eosque dogmatizabant struebant, salvareotur, qui adimplendo vetuli mandala moraulem
i

eorum

comes

sic

suos

subcosupra
stalim

ditos,

quemadmodum
eranl
,

suos,

intercipiens

mitis
turi

responsum, duos ex juvenibus,

sign
i

qui

iiii

noto

voca^
,

il
;

qui

tui

essent,

asserentes

illum

Dei

esse

prophetam.

sese

de

turri

praecipitantes

collisis

ad

terram
auctor,

336
tisu
,

Deinde,

relato

speciosarum
verba

puellarum

corporibus,

animas

exhalarunl

Tandem

atfolescentibus in

oiridario concesso , docet

uln narraverat,

</<>

pacto tributarii /acti essent

impostorem
diso

illum,

</><>

in construendo hoc

[lcorani de parar mridario imitatus erat,

/iimssc.

atgue adolescentibus persuasisse,

hunc

paradisum, de guo Mahometus > ilcorano loguitur : negue ingressum istius \>iri darii aliis permisisse, guo scilicet melius tegeretur impostura. Ib hisce omnibus <> multum abludit Marcus Paulus Venetus cap. 25 de Genipsum
esse
tibus orientalibus.

atguea \lahometo ad Christum coneorum princeps, guogue ><>doidperfidia cujusdam Christiani fuerit impeditum, subdii col 7os eorum excidium per Tartaros;nam Tartarorum ei Saracenorum mgut
Templariis,

verterese voluisset

ac
ct

Christianorum
post

tritm

tnsidiabantw

tgue

eorum castrum prmipuum

triennalem
atgue
illum

> /562 obsessu

obsidionem
ita

Pluratamen additdeindi
pueri,

Pi

lualium,

concludii

captum defectu narrationem

violentia
fa-

pimus
esl
,

Quum auiem
viridario
uutrili
eis

inguit,

ul

dictum
peryenis
virida-

iii

ad

annum
polione
se
,
,

xx

suam : Polili infamem m

i

igitur Tartari

oppido

srnt

data

lethargica

extra

sateilitibus

gladiis

num
diso

portabantur,

quos

ad

vetulus

jubebal

dicio

iltins

perfidae

vetulum tum omnibus suis trucidarunt. Sicque divino jugegentis defecil aomen el
universa De

adduci

Quibus
ubi

quum
in

dixissel

quod
lurri

de parafaciebat

nus,

Tarlaris exterminantibus

tem-

exiverant,

quadam

eos

serpentum el vermium aspeclu, gnoquc eos jejunio macerabat. Dicebaturque quod ille erat horrendus locus inferni, ex verius autumabant, sese de paradiso exii entientes scilicet squallorem borrorem et
includi,
iissimillimi a

maeis,

pore excidii consonat Marcus Paulus Venelus cap aliguot annis > 29, aliigue, guamvis alii id exactius discutere est opere collocent, guod

quo
tam
in

viridario

toci,

et

sustinentes tam

arclam
qiiii.ns

cibi

penuriam

posl lautissimas

epulas,

pretium , dictis autem manifestum est, guanto sanctot 339 riculoaperfida illa gente fueni S.Ludoviinpe cavendum CUS| negue immerito sibi ab illis periatlo mortem sibi ptiUi l>> audierat missos esse ad masse,
i

mtre-

J***J

fueranl

enutriti. Hasc

secreta

erumperepo-

machinandum
,11,

Nomen autem
<

iuerunVpost excidium issasvnorum, ideogue > cethlnlia vnlrn nnn ilrbenl. eliamsi <> repc-

missi

loliipag.

erant, 505 Bibliothecm Orientalis

principis, a guo memorato catalogo Herbeest

Alaeddin

rianturapudauctoresillos, gui
ftorebant Assasini.
l,Q
.

scripserunt, <!>
fuii

Mohammed,

gui

ultra 85

annos principatum t+

Sane mirabili opus

astur
ille

ut

adolescentes impellerei

\ieterator

ad

uii,

pfl

qiuv ipsos designasse facinora, ex auctoribus tonstat.

.

adeogui idem fuerii necesse est, Lusuperbam legationem deinde misii ad defuerui agentem. Vo dovicum m Syria
isse dicitur,

qui
,,

dicereni
/, /S/

divina

revelatione
:

has
\d

33 7

Quumque,
Duntiari
eis et

inguit

Pipinus,

ad

aliquem

,,,.

,// N

Jclrrms
coeevi,

irimn

S. Lun/<>r>r-

Prinnp^

pccidendum
s
,Jii|
.

per mundi partcs eos

faciebat,
in

mandare volcsi

""v'.r )1(i

roferno

egredi,

quod, paradisum

volebant ex
reverti, ejus

adeogue fidem > retur.-prasertimcumconstet, id factump

mctores

m-

Assasinos.

Hectius

Mi philosophantur,

<,<

mc

gula-

'

'

352
ii
i

DK
Dei

S.

LUDOVICO REGE
oJstolli,

roii

autarm
.<,/., tibi

protedionm agnoscwnt,
dubitare
Dei

dilectom

in

Bpectaculo
ille.

vanit.u.s
in

,,,

J.S

Regem R,
,,.
'

inter tot pericuta ab interUu r tol pericuta

vmd+I

lhi

nrnt,

sicut

,ui

equo
illi,

\,r

possumus,

qum

,p$e
N

aere equitavit;
scarlata
gjila

et

Bicul

super cordiimT qui duos bo

jovics /
concc/in
ii

,,,,

V"'" eryd ,,> ad virtutem ac pietatem

/<"'<"<

veslitoa
,

fercula

stimulos.

Chaixius pag.
sione ortwm

cornicantes ad quta apponebanlur Regi , me

equitabanl

W
_'..'/

dissidium mmium

dicit,

quod
Regi

capitula
in

dralia

sermtium

aUquod hac aliguod ha* oc7 qumdam eoihL

similibus
,/,/,,''"
'

XXIX. Gcstaanm 1257

berti
Artesiffl

icv-rr
,

scn

: d^ nupliffl RoFrederici

prmstare

comitis

insidiflB

scoporum 343 Diploma

berto

detrectassent; at res breoi fuit composita.

interccssm*,

Ludovici,
concedit,
in

imperatoris elusse
et

aliaque

eodem anno

[rtesiam

quo fratri $uo no> publici jurit fecitAu.

l

'itecor*

bertus

Mirmut
atque

Votitia
res

ecclesiarum

-1258

facta.

pag. 602,
biliatur,

quo cum

Belgii q
sta-

illustretur,
S.

tempus
in

eximia

Ludovici

fratrem
:

Uberalitas
iijequentibus duobus annis
facta

appareat,
gratia

illud

huc

transfero

Li>
fa-

non

occurgesta

dovicus Dei

Francorum
claran

Rex.

Notuni

runt

multa
|

quapropter

utroque

anno

cimus,
ster

quod

cum
el

memoriae
in

genitor no-

quamdom
dam

"-

huic

innectmus. P
varias recusatas,

Ko post ca

Ludovicus rex
.

Francorum
parte

testamento suo
assi

rat dirttiu n-

thedras

tandem suscipere man-

ordinaveril
rii

pro

hereditatis

dato Poati/u iscoactus fuerat archiepiscopatum Ro-

tomagensm,
idui.
,.....
i

ut,

fralri

nostro

Roberlo
ex
S.

terram
parte

Atreba
matri
el
!

apud
ei

Sammarthanos
qui

quam idem
liabebat,
el

genitor noster

pag. 586

Verummox
S.

controoersia fuit

Atrebalum,
decessum

Audomarum,

canonicis

Mellonis
et

Pontisarensis ,
qui

posl

matri

Blancac

i:

jurisdiciioni ejus subesse

correciioni detrectar
oarias

bant

Non

defuit viro prmstantissimo,

Ludovici controversias arbiter terminaverat,

cu-

Francorum, Hesdinium *, Bapalmum*, el Lens* cum eorum pertinentiis quae ea lem domina mater nostra tencbat nomine dotalitii ei par,
.

ra sancti Regis : *<->/ electis ejus voluntate arbiii is miri utramque litigantium partm, causa
archiepiscopo adjudicata
est,

te

[sabella3
fratri

a*. iae

nostrae

moventia
chartam
[salvis
et
ibi
el

nos
con-

eidem

nostro

per

praesentem
praedictam

canonicique

ei,

ut

cedimus
el

tolam

terram
quaa
genitoris

feudis

superiori ordinario subesse compulsi. Litteras con-

eleemosynis,

Lenebunt
nostri)

reddentur,
beredibus

cordim. datas
nis

die.

Jovis ante Nativitatem B.

Virgi-

sicul

lempore
terram
antea

anni I2S7,
Vangius
illa

rtcitai

Acherius tom.
332

3 Spicilegii

suis jure

hereditario

possidendam.

Ita

quod lam

pag. 649.
'341

pag.

qumdam memorat
facta

<'<r

omnia
,ii

qum anno ad annum

(238

putaoit,

sed

(237

sunt

retrak
:

iKiui

certiorit is documentis fiet maitifestum Chronologiam Vangii non raro aberrantem

Urebati, S. Audomari*el \n;r\ tenebamus, quara illara, quam do* mina mater nostra oomine dotalilii possidebat, tra cum eo jui e, quod eadem domina mater in emptione habi bat, quam apud Villanas fecerat,
\\]&m

quam

sita

in

feodo

Lensii,

lamquam
iii.iiiiu^

hereditalem suam

fam ostendimus. Verba ejus interim audiamus Annis duobus sequentibu a s>ibi |n>u uu pace ab bus suis, quos omnes suppeditai
:
i

habeat.

Mft Et 3ii ui
cit,
el

iji.^u ipse

i_um.-> nobis

homagium
i

ii

iii

-...!.. ligium
!

inde

fe

'

'i

^
1

heredes
facere

ejus

nobis

el
el

heredibus
nos
in

nostris

11

in

regno

suo

pacifice

Rex

Ludovicus.

similiter

tenebuntur;
matris
terrae

prffidictnm

:IM "
^
1

duodecimo
-

regni

sui,

scilicel

anno
fra-

dolalitium, grato
el

nomine

nostrae,

loco sibi

""

"

Vl

".

dominum

Robertum,

placenti ad

aequivalentiam

con>

lrem su m majorem natu post ipsum, apud Compendium fecit novum militcm, quem paulo ;illlr LbanU, Matildi nomine, le.
' :

B1 1
.

fecora1
''"'"
'

maUnmomo
""""'
"
litteris

copulari

""'
'

obtenta
ut

mulavimui eidem dominae malri nostrae. Idem autem frater noster de praedictis, pro parte ter r, quam habere debebat, se habel pro jus a nobis v lo *. Nec ipse nec heredes
i

/,rr

Gregorio

Pontifice,

redibus
petere
taUi
;

refert
/:
"

Uaynaldus ex
;

Pontificik

ad annum
Lo

ampUus pro neque petent. Quod

nostris

parte
nl

terr poaiunl
F
stabih;
s

perpetuse

'. dicens Mathildem aucis tharingim filiam, quod de inferiori Lothai

robur

oblineat,
el

prasentem
rej
ii

paginam

auctorilate,

nominis

charactere

Arlesia

nam eo nomme tum oassim vocabatur Brabantia El lunc, ait, eidem fratri v "" Atrebatum, ac totam lerram d Artois con"/''""'"'"
|,,lr

inl

rius

annotato

fecimus

confirmari.

Actum mense
in

pud

Compendium
regni
nostri
IJIIIMIllll

anno

ccxxxvn,

a-

hareditario
"

in

perpetuui
Franciaj

ssidenutriusnobilitas

oani

nostro, UUOIIU,

"

quorum
nullo.
nullo.

anno xi adstantibus UUIIIIIIU ".|'| nomina supposita

Roberti Almarici

paiauo
5,

^J

re re

tola

regni

Dapifero

mandato
congi

regio

perurgente,

merario
Data

Signum Signum

buticnlani.

W"
-

constabuiaro.

/";
to.
[

Po

vacante

canceUaria.

Ludovicus.

Bx hu

h genticelebritate
"' '"

per

Xr noomtas
Qlia
nl

W* "u
'

'itnta
,

utrwqw mnusque
'

('<,/,,/,, ""'"

(uerit

congregata.

""
'

Hbericus ad

annum
:

,,/,,. n on modoconcessa csseRoberU /-" posi implelum ".'/ aeoeoaniwr ' debel tur post impwwm oigesimum .. taPs&e.QU adjuncta esse JP* mtatis annum, sed liberaliter obve .. ei tantum posl matris obitum debebani
ei

Apud

Compendium
omni

fodo describens
Pentecostes
1:1

Attamen neque

hic

stelii

liberalitas

'

in

octavis

in

rrequenlia

nobilium

Franmi-

nam et pensionem quotidianam "'I'"' librarutn Turonensium, ei annuam 5000

"
nllll

^tns,

cingulo

m narral urbe Pisciacensi* ei assign /""' P 2 m ,r instrumentis antiquis, pag

assignat Ulletius pari
,
.

W
<J

(pag.293.
ratio
alia

,,u
-

von

deerat

Bdovio
I

,^

rtll

i;

llh
.

qni

dicuntur mi-

nobiles

omnes ad nuplias,

de

qutbus

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

Sed, utianno \ Ui dir A cotigvgatosveUet. providentia ab vristdm Assasmorum trepiftd erat, ita hoe anno gua etiam prudentia se
,

3b3
[ngressus siquidem

niain

Curtineti

*.

Franci,
bus
pegni

regnum auctorb
baroniet
J

ab ipso
mscepti
Si

Rege
etiara

ct

matre sua

el

s.

ptus

ratanter,
in

bonorifiee

'Coirienaj

munire
ini

voluit eontra vnsidias imperatoris Frede-

joeunde.
tentiam

quas
peperit,

adeunda
Vides

hereditate
el

enim Fredericus hoc anno </ BapHstm, uti pag 800 tempus festumS.Joannis designat Parisius hac vn re Vangio prmferendus, kndovicum cum aliis quibusdam principibus ad
inoitaverai

difficnltates

per

Regis

mandatum
/>,,,,

po-

penitus

sunl

amota?

Balduimm
s ,/

favoreet mtxilio Reyi*

c,n,sert.,,,

,,-

eommm e

colloquium; quod

<>>

recusare
ne sc

noluii

re hereditario debita Quid autem ipsi prmstiterit S. Ludovicus ad imperium Constantinopolitanum

Hex pacificus, ita studiose

cavit,

Frederico

inermemobjiceret,
dulentum,
,/*
,,<>,,

cum mgenium hommis frauconPractumque nuper cum Vnglo /<e-

defendendum, postmodumvidebimus. 347 Eodem anno, ail Ueyerus, mense Octo- quorumuam bri Joanna princeps (seu comes Flandrim) so- matrimontts
bolis

ludiamus Vangium, loco ignoraret exitum enarrantem : Unde Fridericus, Romanus imperator, qui Regi Franciaa inquit, Vallem-coLudovico mandaverat, ul usque ad
,,,/,,

procreanda
nupsil

cupida,

de

consilio

Ludovid
Sabaudiae

,l,t

rei

Regis

Thomm

fratri
el

.comitis
Siciliaa

peginarum Gallim, Anglim,

avunculo
ante

quem
tere

ad

(Idelitatis

jurainentum

Rex

admit-

vauconieurs

loris

Barrensem
omitteret,

oppidum Campanim intra comitatum ad Mosam sitium) ire nullatenns

noluit,

(istius seculi, de
illam

cum

ipso colloquium habiturus, audiens

quam in pacem jurassel anni xxv qua egimus x.) juravitque in apud Compendium, factam pro pedem-

quod

Re\

Franciae

duo

millia

militum
el

bellato-

rum
dium

cum

innumerabili

peditum

servientium

multitudine,

quds omnes
in

secum
vellet

apud

Compencomitatu,

habebat,
Regi,

suo

ducere

mandavil

quod

nec
ipse

nec ad

locum,

quem
milites

ad diem prsfiznm, nominaverat, valeret

qui
tantse

ptione comitis Ferdinandi. Hoc pacto comitissa Flandrim, cujus cum Simone MontforUo nuptias anno prmcedenti Ludovicus impediverat brevi sponsum kabuit Regi non suspectum. Vupta item hoc anno, Rege assentiente, Joanna comitis PonPivensis filia S
rici
.

Ferdmando

Castellm regi, S Ludo-

advenire.
bilitaii

Unde

FranciaB,

noli-

intererant congregati,
se
singuli

accepta a
loca

Rege

nea,

consobrmo, cujus et ipsa erat consanguiutpote ex Ludovico vu ducens origmem,

uti

centia,
nini.

ad

sua

propria

recepe-

ejusque proneptis,

refertur in pag.
S30.

Actis S. Fer-

[mperator

quidem

Regem
quod
et

paucos
toto

ducere milites
fectabat,

sperabat,

secum animo af-

co quod, ut a pluribus dicebatur,

malitiosus et scductor
in

admodum
ciaa

quemRegem FranSed
nefanda
cogitabal

Hanc auiem nuptam scribit pag. 285 aberrans Parisius, ex quo narravimus num. 300 ejus matrimonium cum inglim rege Henrico,
Maii,

dvnandi

tom

vn

Alphonso

Ferdinandi

filio

el

in

regnum
impediente

moliri

satagebat.

oetante Ludovico, fuisse prmtermissum.

forte

Ex

quibus

consilia,

qus

conlra

pegnum
propter

Ftanciee

Dommu
valuit

servum

suum

Reaon

gem Ludovicum, quem

slabilire.

ubique
lector,

protegebat,

Hegem curam habuisse, ne diu sine conjuge manere cogerentur illa, quarum periculosas regno nuptias vetuerat;
inferet,

non male quis

iudis,

qua

Gallorum de
de

Frederico tr,/iorc
uti ita

sensa essent Lmlnviri ii :

nam
qucnti
siouti

et

Mathildis

Bononia comitissa anno

se-

Hex

sanctus,

abrumperenoluit,
temper sibi cavit
346 Meyerus
iiaidmnum

amicitiam cum eo temere prudenter ab ejus insidiis

ilphonso Lusitanies regis fratri nupsit, narrat breve Chronicon Turonense apnd
2 Spii ilegii

Acherium tom.
348

pag. 196.

Pmter

alias

litteras,

Gregorius

Pontifex comitemTotoui

in

Annalibus Flandria ad hwnc

loquituT
i

hortatorias hoc anno ad

Ludovicum

scripsit,

""" a<tpa"'"'
l,l(iucit
'

(,,
l

(237

v'iui
in

Constantlno-

toiitmmh
tat:

" ,ll;in "-

iniperator
in
;

Balduinus
el

Galliam,

acce,

Tolosanum averteret a defensione Has.\i, siliensium contra Provincia comitem.

comitem
etiam
Pontifex
ot>

pitque el

Flandris,

in
,

et vectigalia

jusque

suum

Campania pes suas quod Ln Namurcenope

ad-

perstrmgit
ut

Tolosani

comitis

facinora,
tots;

ques

rursum fuerat excommunicaillum

sem habuit comitatum, Ludovici Regis versum (sororem suam Margaritam

)

rogatque pium Regem,

male
heec

ten

comitem

tata

emendare

cogat.

Epistolam
35.
:

recitat

Raynal-

Vianensem
,,rn

defendit,

el

comitatum
pag.
562,

obtinuit.

M-

dus ad hunc
fuisse

annum num

Porro
ei

cwra
wi

consentit

mortemque
et

Ludovico existimo

nam

pacem

Joannis soceri ac tutoris Balduini, qui

imperatoris
t

nomen

adeptus erat adjungit, comitatum Vamurcensem non sine sanguine aliqnorum ncuperatum docet, quod soror Baldumi bTar'/'"'

comitem Provincia et VassiUenses factam, tfraduni Annales Vassilim Joannis Baptistm Guesnay ad eumdem annum; et sequenti anno Pon
ad preces Ludovici episcopo Pramestmo tifex mandavit, utcomitem Tolosanum, emendationem spondentem, sub conditionihns ,/,fn, ;,/; <,<,>,Epistolam ipsius municationis vmculo solverei
hac de re mvenies apud Raynaldum

'/""'"
l(
'

Iratrem nec
fratre.

cognoscere

vellet,

nec
testis

i"'"

Hem totam confirmat

habeocu-

atus
,

Galterus

'""

""".

Senonensis archiepiScopus , cur Balduinus necdum imperator

dum
,

ui

""" ""''" \Ieyerus, sed heres imperii, in Gal/ """ oenerit, prmstitamque << a Ludovico opem
teponit
''"">

tS89num.7i, qumdataesU
id est
Christi
(238.
iddii

Idus Junii

ad ,,, anno xn,

iGregorio,

ad gesta hujus anni

liceret

apud Chesnium pag. Du[d.-\ auiem adveniiis

scilicel

(08

hunc vn
de

>-

ipsius causa

dicitur

Chaixius pag. 240 concessum Ri "' '/"' ejusque consanguineis

Gallim episcopos,

agere cum

''
J

llllM ''

ni

Rege
parte

Ludovico,
patris
et

cu-

excommunicatis, jussos quoque ab eodem

tifice

Pon-

||s

sanguine ex
1

utraque
el a

matris
ejus
e

lentius procedere,

quam

""

"

habuerat,

prudentissima
duxeral
in

matre

fecerant hdctenus,
rius et Ludovicus.

Mancha, cujus neptem

Qobilibns
s

nxorem,

ad interdicti sententiam ferendam Jtamutuisinter se certabant officiis Grego,

etiam
suigj

pegni

Francim
,

baronibus

consub-

n 8uinais
J
8TU8
'"

(i|[1|i|

necessilatis

arliculo sibi

!'''"'

^
'

Peteretsubveniri:aliainsupercausa
hereditatem
^ecesserant,

u rn|r
cei

fratrum
adiret;

suorum, qui sine marchionatum scihel

wamurcensem cum

pertinentiis,

castella-

Ludovicum tnducUu tum inno (238 Pontifex regem hortatus Gallim, tum Henricum Anglim ^YtfsTK </,esi ad inducias, quarum instabat finis, < mtiiiil ad eUmdem quenniumprorogandas, ' refert num, num. 88 Odoricus Raynaldus. BaHo i'ont

Augusti Tomus v.

49

tl/icis

DE
354
AUCTORB
J. S.

S.

LUDOVICO REGE
Chnse

S
t1

fi^crm

n m

utroque

regno juventus

Obtemperatum PonHfici a regv confeno ad anmm colliqitw ex MatlKmo Parisio

Syriam ad
posset.

debellandos

Saracenos

annwn iim post relatas Roberti Bodem fere anno alter qwtur
:

nuptias Un u
Regfc
fratw
.

phonsus nuptias
comitis

suas

L
w

Tholosam.

'

.,,

ys

lhlli

regis

inglim legatas,

hoc tempore mihtta donatus, aut

heroditatos

oum r.ii Rai *j Necdum tamen Alphonm

fecil
,,,

induciasinterutrumqueregemfactasdurare adr debuissepertriennium. Variasitemhocanno h proborwn wrowiwofig ,. eontroversias lerminavil Rex, pads mque ac arbitrio
nllll

sum mmus, qnod anno

posmtiwm

Demum htteras Hegis, quibus mtm Auowto hujus anm terram quamdam in ,.,,.
mdebtmus

mi

foc

tuwn posstdendam
Piperacensi

concedii
S.

ecclesim

/;.

w,,,

justitia

amantissimw,

quas

partim

recensitas
lector

Ordtnis

iugustvni,

invem

apudChaitium a pag. U3 curiosus tactam niet pacemitemopeha&oyiti

inve-

inter

Vale-

ranumLiinbwgicornitemetepiscopumLeodiensem, idem >mcuicomet Flandrim ferebai subsidium,

ctor refert.

instrumenta tom. 2 Gallim Christianm col. 89 inclusas Utteras Guidonis episcopi ClaromonierL integras cidisse tes sis, quieas se '"'
porro Guidonx episcopatum
dovicus,

lluir

petiisse dioiturS.lM^

quod parum
ilc

cerisimile
illius mtate

cidetur,

,,
vn

350
i

iuma jam usque

/"/"".
"'
,i

vn

Orientem

percase-

r.r

ns,

i/nii-

minori

narrantur

.ii

ril

Ludovici

sjus

opem etiam
contra

barba

ieo

au-

ri

Saracem
isimei

implorareni

Tartaros,
torrentis vn

nhuiii petunt

plurimas

Ewopm prowncias
/"/.'/

memoratotom. 2 col. 277, tum ea negatis eiiem aBlanchatunc regnwn administrante regalibm itn iii plura de eo dicturus non simadannum 1250
ijim /uii electus.

oontra Tarta-

morem mundantes. Narrai hmc Matthmus

s/i/x

Parir
:

ad

/'///'(

annum
sunl

348

his

oerbis

In

diebus

iliis
:

missi

Saracenorum
:

legati solenei

jem Prancorum

nuntiantes

vera-

!'.

,]

. (

monte,
el

uplicantes, principaliter es parte Veteris .ill II II II mn<1<1n(Vi genUS monstruoquoildain rrnnnc limiiiimiii lllllllst TllO1
1 1
1 1

X XX.

Spinc.i
,

Domini Corona
in

S.

Ludovico

s ,

montibus Borealibus pro<! spatiosai terras, et opulcnia- Orien rnpisse, Bungariam majorem depopulasse, ns occupasse

donata

atquc

Galliam

inhumanum

portata.

ex

lilterasque

comminatorias

cum

legationibua

ter-

ribilibus destinasse,

Addii deinde,
<i"<i

explicatis utalio

B
rrm
sed

cumque Vartarorwm moribus,

loco nos

alduinum n hujus nominis dein imperatoConstanUnopolitanwn vn Galliam venisse,

receptwn
suo
a Ludovico,
et

prmstabimus, subsidium a Ludovico contra eos, utcommunes hostes i><>siul<is.sr atque etiam ad
;

n non modo hononfice

adjutum
occastone
inlclirrl
ei

comitatu
346

Vamw
Hujus
thesauro,
cl

regem inglim eorum aliquem destmatum. Verum enimvero /"/"/' aberai is Sancto animus, ut quidquam prmstitisset subsidii Saracenis, con,

recipiendo,
iiiiirm

num.

jam

oidimus.
ingenti

adventus
Dumiiii

sjnnrn
Ludovici

fnronii,

/iirUHrm
ooluii

tra

quos prmcipuos regni suipriricipes brevi pro-

regnum Gallim honorare

do-

fecturos Imtabatur.
:v.j\

consulit

liuiir
iir

icem

annum num. Cumque modum

:

Exactm sancti Hegis jwtitim specimen ad 22 referl Raynaldus hunc vn

s.

minus. Vam imperatores Latini, post mortem Balduini i. ejusque fratris Benrici, qui ""'"'

ejusdem seculi
trr

mperiwn

Orientale adepti,

jorti'

Ludovicus
,

Prancorum
sibl
,

Hei

pecunm

Jv

Sedeni niioslolimuii

cmisnli rel

qnul

ob

gnam
al)

pecunis
a

im

Judsis

exactam

maquam
facti

i|i>i>
.

Christianis
es
el

osuris

malisqne

artibus ex-

sustmuerant cont/ra Grmcos et Bulgaros Hbi i adversantes, paulatim eo inopim redacti erant, sacratissima qumque pignora obligavervnt adpe>""/"' riiiiium sibi comparandam, qua adeptam
n,

tortam

par

credere,

ad excutiendam
eas

dignitatem

religionem

agendum
pro
I

incnmberet,
,

pecunias,

necessitate oppignorata

utcumque tuerentur. quoque fuit spinea

I

coro-

quarum domini uon invenirentnr

da
auxilia

impei
I

"

" io

vw.u Orii Qtali

comparanuKiiiouuH redei ivandas i<-

ad

qum Ludovico devnde na, delata lillllllllll jnn rCllrill/llll lir III redempta ac vn Galliam fuit <!'<
mandato Regis
fait,
et

donata,

ab eogue
Hem

tow
ar-

Subditidem auctor epistolam Pontificis, qua Balduinum imperatorem, atque imperiwn '/"" "7' V " H""' Orientale eidem commendat. Compendium epiUolmtradit verbis suis hujusmodi laudatus aujcripsit.
,

Gallerus Cornutus VII irjiisru/iii>i Senonensis, 7 chiepiscopus " /'" m " 91 *, qui receptionicoron&e
descripsit

"'

cmremoniis prmfuit,

ita

"'

" (/
<

"
11
'

/(

''"'

storlcos

recurrendum nonsit, qui

11

'<" l

l:

Egil

etiam

cum eodera Rege, m

Balduino
ad
fore e

Gallicani

prasnle.

trigesimam
proposuitque

annos tres pen[fnmini

gratissi-

derenl
.

si

illud

rem imperium

enarraruni Subdamergo /"""'LUQOVICJ '/','/" i/iin rnm eximiam Ludovici erga sacra qU a cum rr, ,11111, tum rti j, mrir passionis pignora pietatem,
riam lector sludiosus
intelliget,

relationem

Galteri,

ts

schismalicorum

po

P r(*

cl$ *

'

tentia

eriperetur.
et
:

De trigesima nihil impetratum

difficulter

men dimidia
ctisque

fere

parte,
et

"""' quam ex " rilr

l

imenio,
Ludovicus

oero

id

obtinuissei

ipse

authentico breviiis

'"'" K distrinctius <'"" n

oerumtamem Ludovicum opibus Balduinonon defuissepatebit vnferius.

;

suis

notationibus quibusdam

prmous a

J"ihr

mpticB
i

t/

fralrii

W
mitlS

"'

"

9^as addimus

nu.

"/***

S. Ludovici c

filiaco-

I, ,,,:,,,,,

riorm rei intelligentiam. riorem n , Constantinop' :,i Cangim post Historiam "" instrumenla qumdam, tanam edidii
,

.1.

La,'ll

illilJ

11

"

vici

isque

Porro Raynaldus ad annum

'""'"'
ul

'"""
" lla

tm

parum matwa

rrrum
res,

ihiUis
re,

ai.no

num

',r>

tco

Septemb.die
iiiiiis

Dmi.im MCCX prmau1 quibus referuni

"l'l".'"""' n li( Venetis, /""''"'^'^
,r '""
i(ilil
'
.

^iploma, quo
comitiB

Gregorins

n,m

alphon

coronam spmeamprimo
personis, parbvm

tlll

consanguinitatis
-'.
l-n.,.Ml

Tolosani, quarl conjuncta, auptias oonflcere

tcinpurr

adu'

pos

l,r

milm

A UJeri(m

Verwn cum wansacto jam <""/"" iiirmhv pecunim, eadem essei

tibus

re $t\
/in

,
,

DIE VIGESIMA
A
(v

QUINTA AUGUSTI.
1111

355
,

lumma,
'

mmi*wn

tredecim

millia

tqntum

"

imponerel

capili

triqinta
'

quatuor hyperpera

(momta
iliiin

erat in
est
<i

jndicandis omnibus osten- iucroii

QfQco usitata) mutuo

"ir"""
'"

nobili

dendam. honorem
Oalliam
gel
,

Gaudebal
aujusmodi
in
,

igitur

quod

ad

exhibendnin
praele
flde

s-

suam
ipsius

Deus

y'
c

n r(0

\icolao Quirino ea conditione,

ul sacro-

qua per
el

clementiam
salntis

peemia
lartiir
.

Constantino tancta si vero usque ad yovembrem sequentem ,/, reddi non potuisset termmoprmfbo, por.

dtposito maneret

flrmiter,
i

cultn devotiasimo

nostrn

mysteria

elebrantnr.
[gitur

356 itc\ duino,

stimabile
8

referens grates nberrimas

Balinaaociui

quimoa
'"
'

Venetias,

ibique

servaretu/r

ad menses

gratanter

annnit,

se

mnnns

illud

'"""'
1

It0

inr.
ita nt

postquam dupi Venetiarwm fuisset osten intra illudtempus, redditapecunia, de-

Rege

receplurum ab Conslantinopolim
el

ipso.

MitluntUT

"''"'"i " 1 ""

pro
rratres
scilicet

complendo
Ordinis

nePrseprior

hcfttrestitux

rAlioquin, mquiuni proceres xicoquatuor mensibus, prolapsis ipsu laoQuirino, plenissimam eamdem sacropotestatem habeas
sanclara

gocio

Jacobus

andreaa
alter,

dicatorum,
fralrnm
cta
,

quorum

Jacobus
in

ejusdera

Ordinis fueral

urbe pradipideral
,

coronam
el

habendi

tenendi

vendendi

uhi

coronam ipsam (requenter

circa
illam

et

jjienandi,
g,
f iis
,1;,
ii;

quidquid

iii>i

placueril
taclis

fatfendi,

ea
bal

qus
Mittit

eran!
eis

optime

cognosce-

omnia
el

juravimus,
atlendere,
contravenire

sacrosan-

etiam

cum

Balduinns
patentibus
ut

nuncium
litteris

Dei

Euangeliis,

ct

observare

bona

flde,
erit,

non

aliquo

Non

hoctempore, qv/i verum dixisse sufficiat, Hlum a simonia excusel eo tsmpore minus adhuc omnibut cognitam fuisopvnor,
:

modo. contraetum

spedalem flde dignum cum mamlal liaionilms quibUS

,

nimciis

Hegali-

mcta corona tradatur. Posi multoa itaque viarum anfractus ingreilienlcs Constantinopolim

tesimoniam illam, que$ wi distractione reliquiarum committitur , adeoque fieri potuisse , ut boR na fide hujusrnpdi conirucium titircni proceres ittamen non ea Constantinopolitani et Veneti.
fini
ii

mino prsparatam.

pium Regis propositum vi.un a DoTanta enhn barones imperii arctaveral angustia, quod sacratissimam coronam pro ingenti sumraa pecuniaa compulsi sunt Veinvcniunt
al

nelis

obligare.
illiim

Civea

antem

Venetia),

qni

the,

inscitia Ludovici

quemadmodum
.

rclationr fi/i/iarrbit

ita ui

ex sequencorrigendi smi au-

sannim
corona

imltilem

pliirimnm

al]'ccla\crant
,

hanc onlinnerunt conditionem

sancta
per

apponi

quod

nisi

ctores aliqui ,
aiiiiuin

f288,

interque eos Matthajus Parisius ad pat/. 325, tjiii nn/irudenter scriPersolvit

redimeretur infra

heredem imperii vel harones lerminum videlicef solemni, ,

pscrunt,
do\
-

Doniintcif passionis i/nstrumenta

ille

i<

'

oendita fuisse,
.

S.Luquidem pesibi

tatem SS. martyrum Gervasii el Prothasii ipsa ita caderet in comraissum quod illa pignoris
:

riiiiinni

qua oppignorata erat corona

solultoitr
rorinitnii

data

obligatio

rrriini

illn

sarrosuiirltini

non

pro

emii

at

polius dissolvii
effecit,

nnn. ac
iilinnis

nedonumsibi datum mcideret, quod fieri necesse

.

contractum simonia in ma/nus

crat,
nisi

in converterelur pecnnia jam soluta. 357 Apposuerunl insuper

titulum

vcnditionis
"'" envi

qnod

illml

pignns
Ba-

inEestimabile

Venetiam
domini

interim
sui
el

transferrelur.

"'""''

rones,
silo

iectis

litteris,

sancto
imperii

propoplenina
,

pecuniam illam pro dalduino restitv/isset : id itaqueprimo nolatum volui quod mani/estum fiet

Regis Francorum
,

heredis

inlellecto

ilevolc

adini[ilen(

rnainlatum domini

mox danda. Devnde ex recitato contrnciii apparet, quomodo intelhigendus sii hiriu Galterus, dwm mferius dicet, sacroex relatione

Galteri

giM-entes

m
.

votis,
si

ut

i\v
,

bus
rel

educta

licri

p -'i

Venetorum manim honorem cede-

ecclesiae Gallicanse
,

Cangius inter instrumen-

siuiriaiii

coronam Venetis obligatam

fuiese.

Bisce

ta

HistorieB Constantinopolitanoi subjecta, pag.

vratnotatU subjwngo partvm

ehiepiscopi
,

retationis Galieri <ir-

quam edidit Chesnvus Senonensis qua Scriptorum hUtories Francorum, auctorpag. 109 sic prosequitur
tom. 5

3 dai tenorem litterarum, quibus proceres Constantinopolitani fubeni Vicolaum Quirmum, pecoronam spineam reddere. Datee ctintti recepta, jiirriinl //"' lnirrir mriisc Dccrmhri tiuin {288.
/,c

'

358
'" Ml

Perpendens
1{,
'

igitur

idem
ipsins,

Balduinus
(le

devoDicit
in-

quo intelligimus

legatos

Lndovici

circa al

""

ronom^dtowHs.

gis

et

ma,ris
facit

sacrosancta

tcm/iiis

venisse Constantinopolim; corona sacro-

iuiovko

8P mea

corona
se
in

eisdem

mentionem.
banc

itaque
ctosos
iatis

novisse

relatione veridica,

proceres

iiitm

tancta necdum Venetias delata, quamvis secunconiruci in procerum cwm Quirino jam eo
ti

arbe

Constantinopoli ad

calami-

delata esse potuisset, Dei/nde ex hac epistola eolr

lit/i

inediam

de\eni>sr

qnod

iiicouqiaralnlrm
tolius

/iotrsi

t/uo circiter

ejusdem anni mensedata

coronti
snnctissiiiia.
,
:

jhesaurum
unperii
aai
ris

illum
eral

Coronm
et

Domini (quaa
specialis)

jurril

LudOViCO rmlcni
rri
cltirilatc
.

(Jui-

titulus

gloria

oporte-

hus

/iro

hrccitcr notatis

at/

Cal-

alienis

vendere,

vel

ad

minns

titulo

pigno,

qaatinus ad
(

''

Unde ardenter babebat in votia Dominnm, Regem, ronsuiiguineiim beneflcum suum, necnon ad regnum Fran,

obUgare.

qui ita prosequitw imiin redeamus 358 Conveniunl ergo bum Venetis,
iii

ut

nun- portantQut
VenttUu

regales,

quornm
Ulnd
sibi

vita

et

babitus

religionem

testabantur, liam
,

sacrosanctum
solemnibus

portarent Venenunciia imperii

,

W83,
1:1111
.

de
(V|

quo
gloria

parcntes

ipsius
1

utrique processe-

adjunctis

Inijiis

specio.s;e

vmiiKi

lls

provenirent.
,

honor imrstimabiVerura, quia idem

prssentibus etiam
iiur

magnis civibus Venetornm.

Si-

loculus

sigiilis
el

procerum
tam media
circa

non sine

laeri-

Balduinus

perceperat , quod si fenderetur pecunim precio

,
,

tam preciosa res

regis

oiarnm

Duviis,

ejnlatn

publico
sacri

defertur
pignoris
,

ad
le

conscienlia

navem.
jpaius
l,.|

Comites
conflsi

itaqne
,

'fcderetur

affectuosa
ut

prece
illud
,

cum
gratis.

lacrimis

eidem
ipso

pra-sidio

hyeme

qme

so-

aupplicat
,

munus

honorificum
Bi3
a

ab

esse

nautis

invia,

Nalivitalem

Domi'

"v

'i"'

lv

dono dignetur
''

et id

anditis
lieri
,

oj

maris

lluctibns

se committnnt.
imperii

Vastachina

rus

1!lx

piudenlrr
s
'

iiikdligeiis

Domino

vrl(1
,.,,

pessimus
noveral
el
,

zelator

,mPa,t,or per exploratores

''"' " s

ui

"
(
'

hoc, quod
gesserai
in

ille,

qui coronaiu eau-

de
,

iransferenda
qualiter

corona.
nnnciis

Anxiua
poasel

"'
llM

i"'"
;i

nobia

opprobrium,
reverenter

volebat

iffitur

intendens

eam

&uia

Qdelibus pie

et

honorari
eara

wriSj

donec ad judicium veniens,

suo

per diversos Binna maris, qnibua traneripere copiam galearum dispergit t Uuri Mdci.aniur
,

, ,

'

356
AlCTORR
J.

DE
in

S.

LUDOVICO REGE
ni-

sed nunciis renientibus

hil

nomine

Domini

jus pretios
tatur,

gemmm
caetus

thesaurus
in

S.

contrarietatis

obsistit.

tograliuntur

Venetiam

occurrentibua

Senonls
populis
t

dep0N D

ovanier
se

recepti,
io

beatis

imam coronam
capeUaa

cum ?aMarci

exultat

omnis

hominum
in
sola
pnill()

Bignato

thesauraria

beati

Euangelist
Relicto

cum

diligentia et devotione
fratre

deponunt
thesauri
f*_ festa-

sexuum el mtatum. Rex undis pedibus,

fratre suo

sinaT
tia

civitatis

U
1

y ion,_

indutus

tunicft

ibidem
frater

Andrea

custode
,..

nobilis,

Jacobus

cum

nunciis

.,n,.ii imperii

, e sacrum

stinanter
i.im

ad

Regem
,

accedit,
fideliter

rem gestam
exprimit
et

el

dum.
jectis

Roberto comite humiiinin """""'I" onus humeris suis suscipi Prosequunlur el prascedunl
-.
1

""

MiVlllH,,
1

"

"
1

imhi'''""
' ,

oegocii Hegi

regin.
..erretum secretnm

calceis

Exiil

obviam
ih,,,..^,,'

jocunda
..,.,
'

can.i.Mii ambo. et Gaudenl ambo el

omnes. omnes
.

quibus ouibus

id

clericorum
clenci

conventns conventus
religiosis
,

U|I;K
,

processionaliter
sericis

^,, '?
'

communicant, mino quod ipse, qui

Imtilia
,

ineflabili,

sperantes in Do-

matricis ecclesiae

ornati

cceperat,

votum

eorum
et
,

cum
runt,

,,
,1,

cetens
el

sanctorum

corpora

feliciter

consummaret. Prmparant
itaque

reliqnias

quas
sancti

imaginatur
desiderenl

359

ouncios
el

solemnes
imperii
el

devotio,

tamquam
venienti.
et

hominum

Rex inde enm

curat
ifl

discretos

cum
eos

fratre

Jacobo

nunciis

Domiim

occurZ
iaada

Hn'-

Certalim
palliis

concrepani
civitas n

mittentes
niios
ri8

Veneiiam instrnctos plenius

ad

mu-

Domini, tapetibus
preciosas exhibet,
ei

liatn ftrri

ornata
el
:

de

pecunia

redemptionem

sacri

pigno-

campanis
plateas
in
.it.*_:.

organis
cerei

pesonat

obtinendam.
si

Dnperatori
.

Priderico

scribitur

populi jocundantis
tortilibus

applausn
et

cum

,,'

ni,

opus

sit

aunciis
,

Regalibus conductum,

delis

per

vicos

singulos

consilium
niiinl niuni

conferal
,

el

juvamen.
Amlrivim Andream
divina

Wnnlinm Venetiam
in

frtilrom fratrem

Expedite vemv<>ninnt cum inveniunt i>nm

tunc
ile

ac-

cendnntur.
CtAnVinn.

Deferlur
...

ecclesiam
,

prothomartvris

Stephani

populis

,,.,..-,

detegitur

el

lantm causa

io-

thesauro.

Procurante
parlilius

clementia,

cunditatis aperitur.

temporis

illis

ni"-'ori;iliaiilnr

nali

363

in

die

crastina
iter

Res

versus

Parisins

regno

Francis
.

mercatores.
i

Exhibitis

sibi

litleris
li.

bem regiam
deferens.

dirigil

suum,
bonore

insigne

m> mcalum
Becajua
populo
'lilur:

Regalibus

<i<

mutuo exponunl pecuniara ad

Redimitur
,

Omnium
qui
venit

voce laudatur dicentium

in

ofa

bitum non
,

nunciorum.
Venetis

sanctum

pignns

nedictns
ministerio
neris

Domini,
praesentia

dolentibus
lis

sed

pro

conditionibus
sigiilis

ini-

regnum
B.

Pranciai
die

lanti

mujuxla

valentibus obviare;

Agnitis

pro-

exaltatur.

Octava
in
,

extra

muros

cerum
ctus

vasculum
se
riae

sanctrn

coronae

suscipiunt

ecclesiam
ini

Anthonii

campi

planitie

construiprtB-

nuricii,

laboribus
,

committentes.
,

Condu-

eminens pulpitum
.

astantibus

pluribus
indutis

securitatem

ubi

decuil

per

imperaloris

latis

ecclesiai

conventibus
,

sericis,

ministros
neris

babuerunl
,

Protectos insuper divini

in

mu
con-

exhibitis

Sanctorum pignoribus
,

in

tanta

popn-

praBsentia

nihil

ria

contrarium
aeris
.

[orum
stratur

frequenlia
ioculus

quanta
pulpito
.

Parisius exieril
diei
felicitas
ei

Moncau-

tristavit.
stilla

Nulla

eis

intemperies

nocuit,
,

nec
sus-

ex

pluvise
in

cecidil

super eos
pluisset

licel

ipsis

nniii
I

praedicatur. hsec
fratre

ceptis
4

hospitio,

pluries

abundanter

Post
et

intra

muros
discalciatis

civitatis
,

inferlor
,

rurtwoA).

Troies

Pramittunt

nuncios,

qui

jam

usque

Tn

Rege

suo

ul

prius

el

munus
360
eo dclata visitatur:

sacratissimum
Exhilaralus
n-atribus,
! et
l,'l I, ,, ai chiepi
I I
.

nuncianl adveni

prseter
jn.ii.iii praelati
. ( t

tunicas vestimentis depositis.

Omneseiiam
,

BUa

(l

nom

lllllll

IKI n-i

,
i

plurimnm cnm matre * " Qssumplis secum Galihcro Se,,., 1>^. % opo Bernardo Aniciensi <[)!,

Rex

cum
iiiiii
.

iii;i ii^io clericis

<( vi

iii io viris

i.ii_i''i', religiosis

,,.,,.. necnon per urJm

militibus,

nudis
.,

pedibus antecedunt.
-

scopo, babere
1:1
.

aliis

baronibus

et

militibus,
occurrit.

<|n<is

urbem per gaudiorum

jocunditas,
in

quoi

signa

ei

.,

Quanta
indicia
sini

(ertur

conspectn
enarrare
Matii

Fenientium
[n

nsa

subito

potuit,

festivus

\ii-

nemo
Iam

sufficeret

pontiflcalera

eccle-

^uaa

per

quinque

lencas

dislal
,

Senonis
,

beatae
.!

Virginis

inducitur,
ejus

ubi

persolutis

't

Villanova

archiepiscopi
ral
,

dicitur

thesaurum
:

Deo
(ii Mi

beatissimm

devotis

laudibus

tpiem desideravi

cum
sigiUa

nunciis

invenit

conciri

thesauro

nobili

solemniter ad
in

Regis
capella

pala-

Bignatum

vas
ari

ligneum
nuncii ad

reseratur,

apparent

tium
..
1 1

revertuntur.
Nicolai

Collocatur

entenm

baronum.
el

Attulerunl

autem

cum

multo

gaudio

Domini

co-

prajfati

sigilla

"8
erat
ra

patentibus

Regem
ipsorum

procerum cum litteBalduinum. Pacta

sigillis,
,

rona.

368
exiil
i.iiii

IIi-

itnque

solcmniter

peractis

Parisms,
ui

collatione
sacraa

cum

corona?

vas signatum

inve

m
.

ve-

i'sse.

speclacufama celebris, divulgatur insigne deinde per rePrimum per loca ricina
,

mota^
361
ac Regi
profecto

civitates
.

et

villas

concurrunl

festinanter
felicitaus

Fractis
sigillo

itaque
ducis

signaculis

bujusmodi
ad

non

nec-

;,

gaudium

videre

desideranl
,

causam

Veneliae,
fueral

.iuud
,

oslendnu,

ceriiimlinem

appositum

majorem argenteum vas

prajsentium

teinporum

el

totius

regioms.

Qma

redudunt.
RII,,,at0
,

inyeniunl
in

uto non
ex

conceditur

eis

ridere,
ad

quod cupiuni,
i""" 11 "'
con
,

de anro

P^cherrimum,
''"i"'

quo
,

purissimo loculum sancia corona (acebat

causis

aUquibus abscondito thcsauro

consignato
,

Bdeliter

certatim

campos
pulpitam

i'i-"iiio

Msa

,,.si

,,i,

omnibus
invix

,u
,

:,,l,

,t;,,

"

specta

""- inffistimabilia margarita. Quanta J^lione, quantis Qetibus el uspiriis

1;

Qunnt,
Mi,

ardenter
t:<i

deosculantur
^as
Ibi,

exhibilun

credendjimp^
'

fuennl
1

Rege,
(

Qde dignissimis,
matis,
;,
el

per virlutem sacn

n.l.-n"i

el

'"'"'7 ":"
;

re^ina,
,

el

aliis

propter

.l.-vui.nmrm
esl

norantur

"
.

Il

""
1

11

"1

aspectu

F0 rem "" n """

n
;
;

m,m
^
1

** m-'
;

pr

languentea operatus

mulias

rirtutes
cui
est
i

devotum

,,,,,
coran,
e

-i-,,i

Dominus Jesus Christus,

Galterus testis tddetur tum
,

" "-

'"

"-" '"- coronatum

diefe.

Do
nau-"

Uactenw

ooulatus,

euju

Post

mihi sufjictre

2? ^qpodh
martyru
368
c
'

,';
tocentesimo

cognoscendam

es,

completum.
igitu,-

inhisccpietatem,

ad hutortam ^ tum ad extmiam ,.,,,,, modestiamgue svngutan

ut

^ ^ ^

Anno
'

mmesimo

mendandan,

ita

rdkii

lubeai
antt< l

"".'inob,,,,,,,

w.

addere,
Regis

nisi

mmtmm

a uum
'

martyri,,ta.

effigie

migniPum, aluro

^
laW

"

'

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

ejiudmtogis, ante coronam vn genua provosie exhibentem, apud hirobum de hiii. pietatm juti, pietatem
llic

35 7

praterea
rai

proferebai Balduinus,
qu\
ita

n,

auciom
J

memoratus auctor,
hnjusmodi
Imperii.

prosequitw
adolescei

fol

Verbia
heres

tristibns

tnrbatur

ram,

Unde frequenlius Regem Prancomatremque ejus, el amico mo circuil

ii.n.niiir,-

sollicitus,

interpellans,
el

miserabUiter

obsecrat,

ul

sibi

subveniant,
Prancos

imperium
el

mania, quod
foeral

per

potenter

gloriose
in

acquisitum,
infldelium

dod permittanl rursus

'

Grav
* i. e.

corum
oxnibel

redigi

Bervitutem.

Littei

ichit-

maticoroni quibus eju?dem im rii necessitati succurrentibus eamdera concedil indulgentiam, quam in sub idium Terra sancta pro-

Papaa

Gregorii,

ftciscenlibus

:esseral concilium generale.

36s

Al1

I|;|V

tnesauris suis
titates,

movenlur Rex el regina, de prtmoBaldui magnas ei pecunia conferunl quan- ntagminteut'

Ipsi

stipendiarios

quearunt

el

milites alios,

quos

noveranl

r*dtriei sociant 5J.JJm dissipato.

el

egregios
ejus,

bellatoi

Nonnulli
Bl

de

consanguineis
affeclus
,

quos

pietas

carnalis

induxerat,
pollicentes
,,,,.

eidem
se

se

jura-

mento

confoederant

gXXXL
politano

Subsidium

Balddmo Conslantmoexpeditio
:

,,,,.

.,,
Balduvnus,

insum v
opio

nrn

mbsidiiti

Jj

datum
sanctam

procerum
abbatiae

in

adjutus
/L'->s

misii

Terram
li-dumi.

fundatio

Ma

tuniensi,

ingentem exercitum anno Constantinopolim, duce Joanne iir- e quem Ipse mde sequeretur ma\
l<

bus cinctus

copiis

militaribus

Vcrum

primum
est

illud subsidium

ad

nihilum fere

redactotm

V,kIiiihi:
UtMminpm\Omm,ilaim
,,//,,
,,

ii

m. 346

'lll/i/iri

<lr

riiii-:,,

/;/,/,_

culpa Frederici imperatoris, qui transitum primo negavii per Lombardiam; deinde, transitoi exer''""' concesso, 'iiis
ita
rrr/,i<,.

imperii

Constantvnopolitani
/
,

heredem

ducem detmuit,
exercitus
fere

</<> /ir<r

dolore

niiniriun ni Ludovicum mbsidia imperio defendendo postularet, el lirreditatem suam adiret. //<>< eum <</" s. Ludo\ici consecutum diximus; restat itaque, m hoc loco enarremus, </<"</ ei </</ imperium \<irn</iiiii
contulerit
iiirr,
ir
ii</

totus dissipatus est,

m non nisi pauci per ingentia discrimina Consta/ntvnopolim pervenerinl n latius enarrai
:

Cangius

in

Historia Constantinopolitana

</

anteeundumip''

iiiim (238,

quem
i

consule.

Rex sninins.

Verum

juverii an\
vn
></

369 Balduinus hoc infortunio

nondum
/><</.
i

fractus,

quantas miserias Latinorum imperium esset redactum. Va/rral

"<</<-

Orien
/n</<r

anno
sirum
pra

1239,

habet

llbericus
, ,

573,
1

casu-

de

Namurco

Ludovico
millium

''"""'
[vnopolvm
,.

Re/

mciaa

tus

Galterus
:

a/rchiepiscopus

pag

hoc

modo

facerel

Dura in partibns Gallicanis (Balduinus), hereditatis propriaa

,

W8 moram
deten-

qumquagmta

bbrarum

Parisiensium

,.

obUga

Quapecunia, aliisque tmbsidiis tum a Ludovico, tum ab Anglia rege ac summo Poninvadiavit*
tificedatis,
,/urn,

\it

tus

negotiis
el

el

in

petendo
de
aures

subsidio

soliicitus

ingentem rursus cotiscri psit exercitum,

plurimum
cepil

intenlus,

partibus Romaniae susejus,

et

nuncium, qui

animum

su-

comitantibus quibusdam Gallia) proceribus, inter quos bellica laude prescellebat Humbertus
Bello-joco
/><

biUs
vit

rumoribus percn.it, et lurbavit. enim proul erat, res virum

,

NunciaiUustrem
juxta
:

i/r

Htaris prafectus,

Francia deinde supremus rei mir salvum perduxit Constantino-

r:

Johannem imperatorem socerum Uu;v debitum subtractum vitaa

' (

suum
mortah'
.

na-

polim,
i/iirm

transitum
/-/.

statum
al-

Ludovico petente,

tandem concedente Frederico, negare ausum n<m

"
,

Constantinopolitanse

civitatis

el

terra
nrbis

fuisse,

terins
'"' li:i1

siquam extra
ita

muros

ejusdem

hape-

datus
riini

scribit ex conjectura valde probabili / Cangius pag. 148, quem, uti ei Albei
rr
l<<l

per

incursus

hostium

arctatum

<lr

latiuS <<>ns Irrr

Irrlnr

poterii

'.

ailus

v\

oppressum,
aditus,

paterel
rl

quod u\ eis ad campos [ntus autem nxor sua, proceres,

egelinni

"'"" hsecego tantum

memoranda <in quatenus

cujus

^ulgus,

quotidianis

alimentis

Dishostiles

parrebanl
""[...(ns
,

etenim

libere

per
in

regionem
urbe

non

permittentes

deferri
al

w-

ctualia

congregatis lurmis Constantinopolim obsiderent.

.

hoc

animo,

ipsam

potissimum liadjutum Balduinum Grmci etiam <> ignoraverunt, Audi itaque u/nwn Georgium lcropolitam cap. 37 de hoc subvnquit, ad Pransidio scribentem : Balduinus ct conjunctum, corum Regem sibi afiBniiale
spectani
</

Ludovicum,

beralitate

et

munificentia

tfufno

,,,,
.

'

|M

-"

uiuiua

uoviuu auguaws
noclu
el

ci

iu-

i .

*pw
"ye

metuentes

pericula,

ve\

alias

rarrel
se

contemnendam
,,il

poscil

Fil

voli

compos,

et

in-

muros civitalis exibant, v, anim ilisnimina lu-n-nlrs

.

per

mare
nielnni

breve
in

propter

ut

tempus Francorum sexaginta Uomanos arma caperent, lecta sunt.

raillia,

Quo-

certioribus
^
1

periculis
si

exponebant.

Propter
circuirel

quod
ob-

''

"Ubium, ne
'.

nrbem
in
pi
.

hostilis

:ll||(

iinn

invenirenl

proceres,
.j

quos
i~

ad

^"Onem murornni
'""

muani

deinde iter terrestre in Thraciam describit, beUiquesuccessummiliosatisfelicem, licei deinr de, exhausto eerario, ineasdemangustiasrelapsus

rum

.u -

n. ul
<></

eolloeaivnl

*" liahluniwi

2*^
'" lnl

su^cere

poterant
>>,

Ludovici
;

370
riO
'"/'"'

Dum
*<* si

hi

in

Grmiam
l,ri;

'isrrimr,lin,

,,rrlr ,/ u n,

iit/mlr r/in

nr,rll,

<>/>rni

tendebant, impe- Expedit lu Galli* Pr0

"""/succuneret,

vo tis

habebat,

quam utmiseris
Sed
et

'"'" VOtentes,

oppressos sublcvaret

alias

saera,

possent,

Synam petei t, taea Saracenorum mambus ereptw

ri.

358

DE

S.

LUDOVICO REGE
liheris

nua etiam occasione liberalitatem suam deDe hac r,(H passus non est Ludovicus. hunc annum pag. 572 0*41*10110 foi tcribit ad Ad succurrendum Terro sancta mo\lhericus comes BarBBState liujus anni Henricus \l'Iril i i

appellari,
tia
////f

est, Maiouumn " r| " nactenusque sub stnctmr, "I observi Ooret. lilancha autcm .,,,

empta

donatum

"

"""
u(

Sanctiim Mariam regalem

Itucris

/""/

, (

ttoms
608.

in\

Burgundiffl,
et

comes
Hritaunia'

Nivernensis,
(

rax

\;i\an;r,
,

romes
suo

i'ctrus

//////-

apud Summurti l<n ,s t, anos tom, Notantur autem hm litUrm'anno m mense Martio, quamvis fundatio
hOi

T
\

,j,n ,,,
)

eomitatum .1111111111 filio COmilUl "'" Joanni /iii"

fratre

jam ,/""'

iwtynt+voresignave-

rior esse

non possii
Mtterm
ut

,-ut

nim

Malisconensi

autem

m
le /r
. .

Matisconensem Ludovicus, Oreux, pecunia ad iter instruxii S. millibus librarum pto ejus rniiiiiui" decem numeratm pecuntm, et annuo censu Itorarum mtfut
i

comitem,

Hunc Joannem de
comite.

373

Num

dotationis

s.

anno wmu

Ludovici
/,/,/,.. laudati
.

nuswntnvr, notantur,

quas subjungo ex suojungo

rardo du Bois,

7. "'

mtm

piam

/;,, //s

,,

'|,

reginm liberalitatem ex his

lector intelliaat*
Trinitatis. Trinitati

nomme
facimus,
sia

sanctffl

e1

individua 'ldividuffl

scribunt scribuni

Sammarthani Sammarthant

m
in

Historia aoHtstorta rfo-

Ludovicus
Dei

\m

Dei

gratia

Francorum
ol,

Rex
in

\ v

,,,us

Trancim tom. I, apag.526, adduntque mulitionis litteras notatas esse mense Februario anni

quod cum ad ampliflcandum

servitium,
et

remedium

animarnni
illustria

more
emptio
fecii

scilicei
sit

GallCco,

ita

referenda.

ui ad Mentionem

annum
hujus

catissima

regina

domina et mater mea Blancha Francorum ea devotione sibi

pro
salute
regii

divinitus

llbericus,

prmcedentibus
est,
*

Ibi

notandnm
in

quod
,

nullus

Hascon

erat
cia3,
et

Maliscone

nisi
iste

subjungens comes dominus Rex Franista

inspirata
nostri

animaa
clara

suae

alque
el

parentis
ir

abhinc

Ludovici
et

memoriae,

nec non
strai
,

antecessomm
,

ejusdem

genitiicis

ao-

quia

nou

solum
totum
Regi
,

cum

uxore,

sed

et

nostrorum

monasterium

juxta

Ponti

alii

haeredes

vendiderunt,
vel

quidquid
ibi
.

saram
nis

habebant, domino
rant
;

babere
praedicta

pote-

constituerit, moniales Cisterciensia Ordiibidem collocare intendens. Nos cum eadem

specialiter
/////
///

autem

uxor

marito,
vendit.

expeditione huc occubuit,

mortuo totum

genitrice
serviturae

nostra

personis,

quffl

ibidem

Domino
provideperpePa-

sunt,

volentes

in

necessariis
,

re,
ffon

loco

praedicto

assignavimus

el

in

371
i// ijiki

patiebantur regni

negotia,

u>i

Lndoopere,

luam

eleemosynam
annui
'

dedimus
in
fiis

centum
terminis

libras

partem

vicus
esset,

hoc tempore hujusmodi expedttioni mter-

ases

redditus
singulis
infira

prspositura

aoslra
Hani/

quoqtu
hahuit.

partem
rei

tamen

habere

voluit

//<

Medunti
das,
ni

anni

percipienDotaifesn'

mi

/nlri

exaltationem suscepto.
militaris
misit.

Quapropter sum~

videlicel

octavas
:

Ascensionis
infra

mum

militaturum
fortis

prmfectum, regiis stipendiis Memorat id Albericus loco

:

quinquaginta
etiam
matris

libras

octavas
libras.
et [n
b
*

Omnium Sanciorum
positura

quinquaginta

pra

assignato his verbis

contniit
\i<:e

Comiti

Almarico
sua,

Montiset

Mellenti de

voluntate

Rex
in

Francis arma
provinciales

misi
illit

ejusdem
sidel
prffldicto

nostrs,

quaa

Mellentum
libras

pos-

euui

sna

nbseijuiuni Crucilixi,
|

dans

ratione

dotalitii,

centum

dedimiu
terminos

iriginta

duas

libras

Parisienses,
venit.

monasterio

percipiendas

ad

ille

regratiando

ad

pedes

ejus

Cetc-

supradictos.

rum infelix fuit hujus

cum
temere
alii

expeditionis

exiVus;

nam,

374

IJnde

volumus,
ipsi

et

prmcipimus,

quoil
./iiw^*
|!
..rn<j/.

ab

aliis

sejuncU
comes,
:

Dadunt,
conensis,
aliis

perierunt Barri
aliique nqbiles

Saracenos ineomes Matis-

qnicumque ernnl
Mellentum,
cUv
eccl.-sia',

prspositi

apud

Meduntum,

Uontfortius rcro
deinde,
in
:

cum
iti-

tempore prfflpo^iturm suai didictum reddivel ejus mandato

contradictione
prfflnotatis;
vel
difficulla-

nobilibus
ingl\

captus,

ac

opera

tum
le

sine

qualibel

chardi
racenis
\lm

liberatus,
tepultus

reditu

occubuii,

persolvant

terminis
in

pro

singulis

honorifice

Romm

alii,

pactis

cum

Sar

vero

diebus,

quibus

solvere

distulerinl

eum

mduciis,

riis

emm

vnfelix hujus expedilionis exitus Templaetiam < Hospitalariis vmputatus fuit; hmc
t

redierunt. Porro, si apud Parisium citatm ad annum

fides

redditum
die

terminis

memoratis,
Parisienses

solvanl

qualibel

1240

quinqne

solidos

uomine

poaw
fo-

eidem
cerint
el

ecclesi,

donec

integram
Iiem

solutionem

redditus supradicti.

totum bladum

llllll

ibulcn,

legunmr urba
ftex
;|

Praterea

sciatis

totum
et

vinu
*,

terra,

quam sape
apud uon
nostris,
el

dicta do-

quod dominus
s:i,,nim
^
1

Pranciaa

amovil

omnem

the-

iiiina

mater nostra
el

babei
castellis
;

Stampas

""

11

Templo; quoniam Templarii nec

Francos
in

Dordanum
tenel

qu
octo

'Pf

Hospitalarii

noluerunl
qui

hoc

discrimine
legat

nomine
bladi,

dotalitii

nec

bo-

adjuvare.

Hmc

latius

deducta cupit,

dios

quos

auctoresde expeditionibus fransmarinis ex proagentes : nam mihi ad res gestas s. Ludovici

rardus
Hluncha funitni nhbatiam.
S,

solebal

percipere

Draco apud
el

de

Bello-monte
,

mm
,

Pontisaram
concessimus

P"

" l,,1

monasterio
bus

dedimus,
...

cum

onmj^efflc-

supradicUs

puiara
el

perpetuam
nostra

du
2

Bois
'""'

Historia

ecclesim

synam, eadem domina

et

matre
ista

^
supaoi
'

l:'T" vxlx
;[

"'"'

\ l Blancha
;m
"'

"" srn/"'
Ludovici
,,.,.

Aimo
Regis,
,

concedente,
quffl

ef

quitante

omma

"8h. mater
,i11

Pontofse

;;

tt
'"'
.

,v

Haubuisson

: loco, qnem

"-

vulgq

&
'

cta,
,.

Malum-dumum
loco

;";""" monasterium,

Quod
,,.

**m **&** mm** anno

ut etc.

ad

suum

pertinenl

dotahtium,
u,r

Actum

[ncarnatioms

r:.L DnilHatia
.
fl

quod

nomen

l.a-

ccxxxix.
M.i
\lia

Regni

vero

nostn

"
"

,l

"""-

'"'"

dum
l

deinde privtlegta
:

/""'

*>J

/ """" ;""""'" eod "" '""'" deinde Martet

frassubjicit, quibus prmfatum

o
,

r!udov1 c
,

r
,.,

ilnlil

Ludovicus

uum

ei

0OBI

"''

ne

seculan
il

exemii

anno
et

(244
su

""" apua
s

/(///(/(/

, s

'''

"'"' llr:

"

'"'

m.

n,Ur'
prmc

ospag.604,

bpn ^g"

ubi

^menmonasteni dwersa utcumque

tum

circaloc
a

tZFZ?"" ^^.-miocoA /i quod, postquam terra de Malodumo

bertoe1

ann\ /-' ; esse voluil per litteras bene/i^ Vides ubique 603 recitatas. essent, ncum, sioepia bella gerenda
divinus promotendus.

^
|II( |
(1

OtoUni de Coslro-Raynaldi

ac

Ro eorum
a

DIK VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

Gualterus

35(j

Senonensis

archipraesul

qui

in

regni
satti

iucroni
J

adminislrati

priraas

obtmehal.

Quod, ut

probabiliter,
tipratani,
o

supposita veritate narrationis Caninficior,

ita

dictum non

cum

rei

adjun-

XXXII.

Libri

Judaeorum

Thalmudici

eta

Senonensem designent,
oiro

temere assertum
facile evinccni

Gallia cononem praestantc Ludovico, in _..: * k.,: fi.lllfabclla combusti gregati, damnati, ct
,
.

de

fama mtegra, dicenda

nomrn
arrlur/usro/,, episcopx

dc

his

rcfutata.

n onmrahal non "/norabat non expressitf Ne, ut conjicio, r.r rrfaiionr non salis crrla certam in tegerrima fama antistiti aspergeret maculam. Ve,-,,,,, secus evenisse ndemus notam enim GaU
Cantipratanus.

EnimoerO

Cur

igitur

Irro,

ranii/iir insn/ nr,,i

ra,/,r
I

,irnm

negaverii innsla,,,,
/i/!rr/,rrs

E,tjregtam
CanJiproWni
rta(fo

S.

Ludovicus

opcrajn
vn

navavii
biographi.

ad
\t

(lnni

'anl i/,nv ,

rrlalmm

aclioc

Tudaorum libros do$:dequa tamen tacuerunl

infamcs

Gallia

abolen-

cessit
i

Bulaus

Juvat itaque

historiam

totam

ejus

Thomas Cantipratanust
/inrr.
,lr

qui

eodem vivebai temr

at

flovici

re

airinii/il,

sr,l

ila,

rrrlias laiius-

Ml,

juvat

tamen

verba

ejus

audire,

ab alio

ea qua labes consiliario s.Luperperam a/ficta, a qua nec ipse Sm ornnino immunis essel, detergatur, et rlanas eluCeSCOt.

co enarrare,

icriptore
ritatt
silnirii

temere

jam adoptata, majorique teme

prmcipui sancti Regis con
Ui

ad infamiam
ri/ilicala.

378 Jacobus Echardus wi Summa suo auctori oindicata pag 572 hanc

S.

ThomtB

ttonumenta
/ '"-"'

historiam

'"

nru

histOfia
fabella
lib

irlal /mir

elucidandam
suggessit

suscepit,

aui

poi/ius

illustrandam
litterisque

Tue J amexa

falsitatis

convicta,

explodaVur
et

vnsulsa
i

editis

de

ea

monumentis,
lectori

iccipe itaque
,,

Cantipratani
Vnii
el

oerba

de Apv-

antiquis,

qua lucem nondum

oerba
si
:

aspexerant.

Audi

tms.

cap.3
miiu

ipse

alium

archiepiscopum,

y US

ibidem

Gratum me

facturum

rirum literatum
dicla

Qobilem, circa

quem
verbis

talis

vin-

existimavi,

perperam i Bibliotheca Pra* infert Jacobus Echardus tom. dicatorum pag. 2~>o, quod Cantipratanus se hoomnium qua sequuntur, testem oculatum r nisi se prestet. Neque enim quidquam asserit,
Dei
contigit.

Ex

his

ne librorum vo
etsi

omnia in causa Judsorum ratioThalmudicorum gesta, regnante dihic

Ludovico,
gravissima

reperiret
vix

co

raagis

quod,
sive
sive

raerint,

quidquam tamen
Odorici
Rainaldi,
prseter

,1 II,

in
in

Annalibus
Conciliis

ecclesiasticis

Philippi

Labbe
e

epistolam

aliquando archiepiscopum vidisse,

dictam obtigisse narrat
ni.
ijis
:

cui illam oin-

[nnocentii

IV

ad

eumdera SS. Regem habeatm

i

alia

se

mdisse non

di

Ea
j

;i:

tem
,

depi

omo

codice

Ms

Soi bonico
[

dicttvrus

haud

ad fidem

cum idmafaciendam conduceret, quam quod

dubie,

vidisset,

quali

cujus

titulns,

Bxtractiones de Talmi

/,/,

referl

extractionum
inventa,

partem,

monumenr
poterit

,1/rin

archiepiscopum
I

se

widisse,

cui

id

referi

lai/nr

ibidem

qua

consulere

contigisse.
al

nde mihi longe oerisimilius apparet,

scripsisse.

exaliorum relatione Cantipratan/um

ruiii

Sed

audiamus ulterius
in

m horrendas vn Christum ac Deiparam Tudaorum blasphemias, acdelira fiabbvnorum somnia cupiai cognoscere nobis sufficiei
lector

curiosus,

376
it f

Devotissimus
Ludovicus,

principibus
circiter

Re\

Frani

ca

depromere,

qua ad

historiam

cam

i>-

,.,;,,

anno
,

ab

[ncarnat

librorum
379

enarrandam
i

conducunt
vn

danvnatorum quod jam

hit
i
i

Dninuii
cto

mccxxxix
Colonia,

instigante

fratre

Hennco,

di-

farrrr a,/'/rr,lior.

de

Ordinis

Prsedicatorum
moi
Li

pra3dica-

iuctor

ctractionum

prologo secwor

torc
fecil

peroptimo,
Parisiis

sub

poena

congregai

qui
I

nefandissimnm librum Judaeorum, THALMUD dicilur in quo inautlila- lia-ivscs

:

blasphemiae
locis

contra

Christum,
scriptae.

et

Matrem
Pa-

Echardun da partis apud compendio referi rei initium, et progressum : Anno, inquit, ab tncarnalione Domini hccxxxvj quemmisericordiarum Judaeum Pater circiter

laudatum

ndiori-

ejus,
,

plurimis

eranl

Hujus itaque
adierunt

i,

lin

Qomine

Nicolaum,
.

dictum

de

Rupella

libri

diversa
allata

exemplaria
sunt.
,

ad

comburendum
Judaai consiliarius

risios

Flentes

ergo

Hebraso plurimura erudiin Qdem ^ocavit ad secunSum testimonium Judfflorum, Mitit etiam
ii ;l

wcbipraesulem
erat,
el

qui
ei

Regis

summus
Re-

ut

iu

natura

el

grammatica serraonis
inveniret.

Qebrai
ad

pecuniam

pro conservatione librorum

cj

vi\

sibi

similem

Hic

accessii

innumerabilem
gem

obtulerunt.

Qua

corruptus

adiit, ei [uvenilem ad TOluntatem suam animum njox inverlit. Redditis ergo libris, Judasi solemnem diem agi constituunt omni anno
;

Sedem apostolicam, et bonaa mem PontiGcatus ejus anno xn, prajdictorio Pap, el malitiam, rum librorum nefandam detexil
quosdam
i

specialiter

expressil

artic
el
si

sed

ui

yanum,
enim
'

aliud

Spiritu

Dei ordinanle.
el

Re-

ius

ad

reges

Franci,
taba
i^.h.r

Anglia?,

s^ super Hispamae
in

voluto
libri
?lncenn
\

anno,
prope

die

certo

ipso

loco,

quo

litteras
libris
tra,l.,

Apostolicas

impetravit, nt,
reperiri,
igni

praratis eos

execrabiles

redditi

sunt

Judais,
dictus

boc esl in

conlingerel
loil.-nis

tocerenl

icenniis

Parisios,

mcUu^,
diro
die
vi-

au.-tor.tnte
rali

Regia
el

de
Parisius
quadri
a
,,
i

pus

ad

con jonsultationem
>lore dolore
. correptus

Regis
est,
el

veniens,

regno

Franciaa cunctis Ubris

scerum
^ialatu
,en i
"''"iriiin

eadem

cum
au*

deduclis,

una

die

combusti sunl ad

quatuordecun
i

maximo,
de ne

vita

Snem
tOta

accepit.

Pugil

quadrigatas
380
/,,,.

et sex in alia

e,

Ho\

loco

cum

f.mnlia,

nimnim

Epistola

Gregom, qnorum
litteris

hic

/"

meri

garun

rJ

^erens,
1111

cum

archiepiscopo

divinitus

ferire-

inserta habentur
[postolici

Ui,Uv
s ab

Nec multo post, ut prius, insligante dicto Henrico, Judasorum hbri congregati sunt
pcena,
et

at

'teqati
,,

in

Gallia,

Odonis Cardinalis, appre hmdi ad Xnnocentium jubetlibi

Thalmudi

n
au \
sui

uinriis

in

maxima multiludine
iiim rrsiiaiis
relatis
ille

sunl

m
D
|

Dedit quibus plura deinde adducemus de re epistolas Pontificatus Gregorius hac

id
est,

combusti.
juani

anno un,
at ,

Chrisli
Galliae,

(239,

mense

<>

lemere

Slr '"<" clls

-

Bulaus iii llislorm tom.3, pag. 177.

sequentia
:

1'ari-

archiepiscopos

^ngUaa,

Castel-

oerbis
est

pradi'

Legionum, ad
Castella
f

reges
et

Francia,
fere

DU .

subdit Bcopus,
i

Quis

archiepi-

iragonia,

Legionis,

quem

indigital

Cantipralanus

Cerle

jus dem

ingha, Savarrm, tenons : proui

ex

DE
AlfTORI
j. s.

S.

LUDOVICO REGE
vn-

laudatu CardinaUs Hntwr. Ubi etiam hoc telligi

!, lielmo
... llll;ill

Tusculani

litteris

Weldensis.

mandatum

dedii

Guv

hs,

Cujus confissionem de partim blasphemis,

//-/,>/

,.,,,,,-

Parisiensi
,;,.
.

episcopo pag. 595 : Fraterm auctoritate mandamus, uiHmiiuL' praesentium

,.(,,.

cW*s

mft/tnyfo
secuta

l)p
/,/

partimXn,^ "

,',,,/,,. examvne,

matenus
specl
,ii

litteras noslras
tibi

ad negotium super
a

libris

laudatus
,/

jndajorum
ib,

ac collegis tuis
<-x

uobis

commissum
dilectum

librorum / Cardinalis ad innocenZ scnpstt pag. 595 '", Omnia rero

mdeque mdeaue
Odo

"'"''"<

,,.
et

Ubi

parte

nostra

per

missa
et

fuerunl

sub

bulla

(Gregorn)
raerunl
,

pra> Nicolaum quondam Judaum latorem v,prajsentandas devote recipiens, ipsas BenUnm
nilll

multo
in

plura

*J

inventa
bonaa
et

praadic^r
Galteri

bris

preesentia

memoria?

nerabilibus
Oliis

Iratribus

archiepiscopis,

el

carissimis

episcopi

Senonensis,
(et)

in*-

nostris

Francia,
ac

Angb,
Legionum,
a

Aragoni,
et

Na

Parisiensis,
fratris

venerabilium Silvanectensis episcoponm

Blevello
capellanj

ZT
t

va,,,,.,

castella?

Portugalhaa
transmit-

Gaufridi

de

vestri tunc

regibus
,,,<,

Qlnstribus
videris

destinatas

aobis,

Parisius
logiea,
et

regentis,

et aliorum magistrorum

cum

expedire.

iliud
ei

mandatum
Ministro
et

etiam
in

theo-

magistrorum

Judmorum

tpiscopo,

Priori
dedit,

Prmdicatorum,

praedicta

Minorum
Discretioni

guod cum
per

scriptis

ad reges

praesentia
r\:
el

suis contineri confessi sunt pradictorum . . . Facta yero

libris
oiiiiuiiiii

Z
in

archiepiscoposcoi'
vestrae

\rrl,

rnn/ir,s
scripta

,;,,:
praci-

m ]iiiati..nr,
juris

-pradicta

magistrorum
aliorum

theoioL,;,

Apostolica

canonici,
juxta
libri,

el

multorum

aabito

piendo
in
,.
.

mandamus,
Franciss,
el

quatenus

oniversos

Judaaos

consilio
praedicti

mandatum
qui

Apostolicum,
baberi

on

pegno

Angli,

Aragoni,

Navar-

tunc

potuerant,

m-

;i

castellsa

morantes,
cientes

ad

Legionum, ac Portugalliea com exhibendos omnes libros suos fabrachio

sssculari,
illos,

cendio faerunt tunc cremati.

Km

ea de re

gesta

sub Gregorio.

compelli

pos
[aciatis

inveneritis

errores

hujusmodi

continere,

383 Bx quibus totam nemconcidere necesse est

lecti

Cantipratani
:

relatio-

; '/^i

1
'

-.

censuras incendio concremari, contradictores per compescendo, potestate Apostolica ecclesiasticas

nobis
ita

suadente
.

Eenrico

nequeenimlibricoU de Colonia, sed /u

Cinlijiraiiti

"arralw n.
lulal.

Pontifia

net

redditi per archiepiscopum /T-

quidquid
fere
(iii,

feceritis
ei

Qdeliter

rescripturi.

ad

reges,

archiepiscopos

Gregojubet
id
est

nia corruptum, sed, eo judicio preesidente, ,/,/,nati, e\ quotquoi haberi potuere, combtu
ergo

pag.

primo
,
381

sabbato

59S Kbros eorum capi quadragesimaa proximes,

Senonensis archiepiscopus
id

obiit morte subi-

tanea,

temere

divma

vindicteb

adscribUw:

[y$,
Voluntati

mortuus autem dicitur ab auctoribus, quosmihi

autem
Gregorii
certis
re

non

segniter

oidere
,,,

tUiinGaUia
ope
s. i.udnvi-

obtemperatum ir\ Gallia, mrnl Sm egregiamque ea in

,

docemur monuoperam dedisse Lufit

non
302,

Waias anni xi Kalendas licuit, mortis genus non exprimunt, atlaud tacent, uti etiam advertit Chaixius
satis

IUI,

pag-

eapiuntui
,

txamtnan

^ov j cunij ex dictis,

lin/iniius
.

manifestum. Extractionum auctor de exai au datus

dicendisque
auctoritate

moderate hac

de

re

scribens,

am

mine librorum,
supra dictum
n,

Hegis

Parisiis,
ita
:

ut

est,

congregatorum,
e1

loquitur

non haberet, quibus fabulam niudi pro onmibus versiculos quosiam futarei tumulo ejus in choro metropolis, ub\ tepultva

monumenta

Epilogo

i"" 1

Echardum pag. 586

hoc
latere,

nolo vos in

fuiurornm tantelam

Denique majorem cerquo.l,

est,

mscriptos,
:

ex

Gallia

Christiana

tom.

pag. 638
Praesul

titudinem
supei

pr83cedentium

cum
coram
fuis-

Galtherus
justitiae,

jacet
cleri

lii"

in

pulvere,

combustione
el
iis

Qbrorum

Talmud,

praiscri-

Cultoi

pater,

arca

sopm-

mirabilia

similia coniinentium,

el

deinde:

Christianissimo
set
alios

Rege noslro Ludovico causa

ventilata,
viilrlicrt

Dum
Fraus

viguit

tua,

dum

valuit,

Galthere,

po-

aliquamdiu
audilores,

tandem

dedit

nobis

testas,
laluit,

arcliiepisi-npum
,

Seno-

pa\

magua

fuit,

rcgnaM
,i

nensem,

episcopum

Silvanectensem

cancellai;,

nestas.
his

riinn

Parisiensem,
e1

nunc

autem
Sedis

Tusculanensem
in

episcopum,
ancta
Hti

apostolicaa

legatum

Terra

teri,

esl

Olho,

seu Odo de
ul

Castro-Rufo,
qui
ulti-

vel

Castro-Radulphi,
sententia
vn

vocani

alii,

reddidisse Juaeis Ubros blasphemiis re/ertos cnm tota /wi cebaiur Quod autem de ejus
'

mihi omdicata simulque Ludovici, qui

satis
i

idei

ur

fam
fc *
'

/""'"' /

ma tandem
>,!.
t

libros

Thalmudicos
editionis

damnoois-

Vghellus

simm tom col Ablnnocentio i\

h

Italia sacra

de

eo inter alia sic habet:

esl

moriente archiepiscopo, fUga narratur, ""' / adjectitio, '/"" "' potest pro ornamento nec 9 rmt * episodia vocare solent; cum
dovici

/
_

j|l

creatus

episcopus

Cardina-

conveniat,

nec pietati,

^"
""""
'

non

bccxuv, legatusque in SalUas promulgandam cruciatam, ul pocant, contra

Tosculanus

charummtantanecessitaledeserere.oei^
""'"/ vehementer mirari debemus, terrorem exempla undique conquirentx
ita

8 mw. "" "' ""

;

Porro

de

oiro

hoc

egregio
,

crebra
Ter-

"""""
fueril

7'""/

S.Ludovicum

ram sanctam
ggregatum,

secutus; Ordini Cisterciensi pnusquam Cardinalitia dignitate

aliquid submde wl " h aliquo mysteria fingente, " / "'""'"alienum. obtrusum fuisse a eero
,,,.
,,/

m*
"'"
'"'"'/' ''"' n
i
,

[.,,,,,
n

''""';"" wn6rt laudatus Ugheilus cum Cister'"" ibus quibusdam, urum id refutai Echardus

fidentius fider

" ndwnus quid coram tribus ' :"' auaitonbus fuent actum

hi*

futurum

:
rtmtur

..

= ~
V) <t
/
t

u* /, lUS rur mndn tmmen swprimeret rum, modo nomen suppnmen ,,,.///"" re /,, ioiu. laco. Sn non satis mtaveni noc
'

auod quod narrasse oidetur, nurjwoo u. nec cujusquam speraret,

i

///w/ /"

!!<<<>

^
ed

rltlltll ,

<

saffaa
secundum
famosissimus
ut

"srs

::;"
,,i.i"
fl

mum
mus,

introductu8
et

esl

'"

peritissi-

per

tutum
(vel

aomme

Vmo

Jadaismum,
Echardus)

Vivo,

notat

odone legato apostolico. dicantui wna <"<

tuorde
>

nde

,,lirl

plaustra, altera

cu^ ^ /""' ad m
i

.
Ijlltl

1 n iaustra

"'

iniik rts#

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

tteriores posi risimile est

36
impeudisti

libros Innocentii

tempore

Princeps

christianissimus

super

hoc
rega,,,m

adi

po st primam
/

combustio/
/

auxilium

congruum
,li

et
-

ravorem, pro quo

'"

'

com6MS
'"'"'

Tr nncento

W*

iola

nahs, se omnes, nimiru

/"'/*"'"'

MriMl '" ""' " " s itw Echardum pag 597 Odo Cardvd aP magistru exegisse libros / a ju Lorum
/

lem &* ccllenliam

ms

Domino landibns
actionibus

mendamus, quia rum

:
.

ae

prosequinrai

gratia-

tamen

nondum

Judajorum

ipsorum

r
,

wMjestfoalionem
^

ma
et
j

e/"-

m{m
alios

abusio profena quievit, nec adhuc dedit eis veceisitudinem regiam rogamus, x;|(io mlrllri (llm
_

Judajorum

peui,

,",

T,im..l

omnes
lall(nm
,

ci

beren1
que

quin .
quas
,,,_

obsecramus in Domino Jesu Christo, n! qui exeessus hujusmodi detestabiles et enormes, commissos
in

mih

rMmmn
'

vilissima'
vestrj

exhibuerunt
.

conlumeUam
christiani,
facias

Creatoris,
incepisti
,

ei

injuriam
laudabihter

'"^

ii|h

fac

mii|i .,

Qominis

pie

mtigaXZdaautem hac libroru gf fSnSai ad ipsum mdentur recurrisse '""""""'

alei
;

prosequendo,
el

debita

seyeritate

percelh

tam

pradictos

abusionis
,

libros,

reprobatos

" r "' i>0 "" /

,/,',,,

''

/arceretur,

ei

persuadere
posse

per

doctores

eosdcm
mis,

quam

generahter

omnes
el

DomU
<<""
id

ubsi di
;

Ubrorum
mtelligere

Vhalmudico:

cum
ubicumque
387
oii

qui per ipsos examinali

poterunt,
ifaio
'

re-

as *""" scnpturas mox probatum to(J

:J

probati fuerint,

mandes per totum regnum tuum,

tgne
/-'-.

to

/, ctofiftw
U, auid fieJndaoru! /Wro*
tfoe

reperiri

cremari.

//oc
.

Inn ocentius mense

prius

anni

" " ,/ """

"Sft"^ **"* Snocenriiii

' ,

D<
*afcs/aclttm
l

7;

^naaut^,,,
pos

'<"

sed /brftUM

"

'

'dmtwrem
"'""

pa

'

i2wj
'

'

fo

tri-

unnm

atter
,

'""""
,,

oonqmsitx
,

annum hbn, ut
ltt

; ;;

,,.,,,

LL
-i,

n
el

mandatis,

eio

cflrlfl

ifiofMi

i>

"""<

We -

[)

mihi

torem
'""'"'"

exluben

Calmud

auos

n
episcopnm

Rwctttonnm,
Tusculanenuniversis

dili enter

'

"

secundum IX'"' sme rtderemtolerandos, el mte Qua -um d;

udei

,hChnstana

..iuria mjuna
-

L
/

597
P

aiagistris

restiuerem

sis

Odo miseratione Sedu anostolicffl

i(
, i

divina

legatus,
._

bus

ptuMPontifici, '""/"'"'/""-
ord-wiero,

re/eri

^J w Greaoni
*?"*?"
:

Pr

*
yV/m
:

1
(lll

,,,., Mj L^tra j
amversitas

i(

m m

Domino

qnod nos Parisius anappenantur,

'

q^Talmul

ex

eo

narratnmtts
Francia?

ex

gttieus

paa. 596 sic

ristros

in/erl

Unde mani.estum
venerabilibus
.

est,

ma-

diffinilivam
,

sentenliam
Palris,

protulimus ln
el

nunc

Judasorum

regni

nuper
dicentes
I
. .

ralsita-

mill|lllll

nomine

Filii

et

Spirilus

tem Sanctitati vestras, et dominis cardinalibus suggessisse,

.

patnbus

qnod

^388
i

Sitis
,,,

nobis

auctoritate

Ipostolica

---^

HU. Hbris, qui Hebraice

UlMl;llll

m li.Miftl iic Camud d.coa^r

..
1

e,

,|

histilula

siia- U-.^is
.

MM-undum lidem
El

-NP*J"* appellantur, , , pos T,,iniut _Jg llin

11(
.

,.,., mspexiin

ipsorara

intelligere

nequeunl
,

esset

scanda-

mU s

'et

lum

non

minimum
opprobrium
et

el
si

Sedis
libri,
el

apostoUcaj

sempi.

per viros Deum timentes,

discretos
et

el

expertos

tah-

zelum

Inlu-ntcs

ndn

teruum
tate

coram
populo
,

nmversiPansiensi

scholarium,

dlero,

Chrhtian, fecimus errores ||1SI nimns

biasphemias,
el
el

inspici

diligenter.
,

Quia eos
abusiones,

innumerabiles

mandato tam jusle concremati el ,; solennitei magisins jumagistns Juvel etiam Apostolico tolerarentur,

oefaria

continere,

mu

pudon

'"" referentibus
' ,

audientibus sunt
,

horron,

tan-

dLum
dam
iilos
licet

redderentur,

heec

enim
Dein

toleruntia

qme-

um
_

hlill

approbalio

videretmv

probat

lioros

g^JTwii*
evocandos,
.

secundu ra non tolerari

Deum

sine
:

possunt

specialiter dubo no.-um, quos ad hoc

contineanl dammandos, etiamsi aliqua bona Innocentium alloqmtwr : HB3C r ara, et sic

Sanctitati

vestra
lii.rh

prmsenUbus
p.,edictis

intimavi,

nt

ad
ve_

plenum de
ritas

SancUtati

vestraj

^^
QOn

pronuntiamus
nec

prasdictos

Libros

esse|
et

magistris

Jud.-eorum

ips0 8

^
*

verQ

libris

innotescat.

,'
.

cujus ope Ubn Ludovicum ejusJudaorum tanta copia ante combusti erant, investigaren^ in Francia Mctoritate reliqui litterarum Pontv tur, et abolerentur. Partem ""'" ' ,/,< Rai/naWtts annttffi ad Cherubinus tom. i. totasgui! BttWario suo
S.

386

Bu

litteris

excitatos
ut

Innocentius

ad

ti ,
\

ma gistris Judajorum,
g
.

sentenuahter cond non exniQobis super licet a nobis

vel eliam
Loco
el

uries raerin1
,

requisiU,

non

m-

sr

convertit,

cognoscemus
.,.,,

tempore
Stt6dttnft*r

*"

^a

^
(

facien dum.
el

qmdraginta

mum

eorum,
esi

consi lio lata fuit,

inter quos

pnmus

^ri

eorumpag. crj. m quibus exposita toqwr que librorum perfidia ac nequitia, "" cancellanus Pantuv

Judmrum

Eom i'-^n P F ^ rey

,.
,

(//

Lata
,

/iae scntflntia,

/^
Lu-

"
"'

www
w

maii
. (

rffl{ciSj

ei

licet

dilectus

Qlius

siensis,

et

doctores

,,,,,,
Pffi

de

mandat0

fehcis

regentes recordationis G.

Parisiis

in

sacra
Paabusio-

^ ^^ ^ ^^
,

/r

, ,exp/attSro hhn.nm
1/v)
.
/,,.

,//,, ae

(//M ,.

feacfcntts

iwccfn

we^-

cum

5c/o mdrfertt f,

-^,,,,.,,,,

?wo d

r^--'-

prsdecessoris nostri,

lam

prmdictum
'.

ecc i es iastico

decidendam
sfrcnttfl

hanc totam jur permtsent, eique

crlubaent.

nis
H ">.inaht

Librum,
suis

quam
perlectis

aUos
in

quosdam

cum omnibus
ac

ataiKatricfltn

us

Rlossis

potestate

Bxaminalos

ad

conrasionem coram clero et populo

prout
r
,

perfidisa

Jud83orum,
perspeximus
catholicus

yawa
contine-

incendio

concremarint

in

litteris

eorum

qnibus

tu

tamquam
V.

Rex

et
,

50

XXXIII.

Augusli Tomus

"

DE
AUCTORK
J

S.

LUDOVICO REGE
pci pei
"'

lu.am tolam
h ""'-

ierram terram

suam
iGce

. ,

mii

n .i-,
,

S.

nr mvit Rhodanuro latus el sosue ,"" ra/werai i* omtMi Ludoyicn /,.. '"* antefmssent ac deinde

'"" ""
l

''

sibj

suisque

donec

'

XXXIII. Nata S. Ludovico

(Hia
:

Richardus

///7///.S "'"'-

w ^n
///////

futuri
a

tlrimnrr,.

.,.!.. ioMf

" '"'" ///,;,;;";; 7'"

'"" "'

vilerenT

Anglus honorifice exceplus imperatorem

mitis
oi

querelae inter

Ludovicum occasione co-

chiepmopus Cantuariensis,
Addii
Pfl

Provinciae,

quem
.
.

imperatori
:

e(

co-

*s/sj

miti Tolosano

Rex

concilial
victi,

pebelles
.

Al-

quod '
Itl

-" pag.

Chaixius

^-i'!

teste

,,,

'

rz:

"Z""n ri '''n'"
,,-

familimque regim bene precatum

Illn

/////////////

bigensium fautores

paxque restituta.

,lir<

agm%

confirmabitur

***

Dncum,
/"'"'

3*M

iwnslato. Nunc ad alia progredienZm* I//--M smviebat hoc tempore

bellum

gonum
'"''"'

Ponlificem

inUr

et

imperatorem

"""fiiffip,,,.

anno prmcedenli

esiderabat
S.

dudum

Gallia

fructum

matri

percussum,

HaiaS iud
P-

monii
s.
1

Ludovici

imo,

si

auctori

Vitm

Theobaldi abbatis

Vallis-Cernaii fides hac in

divortio
S. Ludovi-

ad exphcandum nunc verbo illud insinuasse

Vaticano rursum Mde quo plura deinde dicemw quid ea in re cgerii

Ludovicus-'

oporluit, quia ex hoc

deberetur,

agebatur de

.
1;

cum inter ei Uargaritam reginam procurando, Servamus quod sterilis crederetur Margarita linnc vitam Ms. in scriniis noslris, examinandam uberius ad viu Decembris, 7"" cotitur S. Theobaldus fragmentum, m quo illud divortii periculum asserilur, tomo 5 Scriptorum nisiornv Francorum inseruit Chesnius pag 106, quod sufficil ad fabulam refutandam. iudi ita:

fonte profluxisse viietur bellum, quod hoc Ludovico ortum, ei non nisi sequenti,
latis

amo
debel-

aul pacatis

seditiosis,

cxstinctum

Bapttsta
recitat

Gnesnay m [nnalibus Massilici instrumentum anni 1239, guo

L,

Joannet
pag.
;/;;

archiepi-

scopus
u<l

jv/risdictionem

urbis,

om
Vro-

imperium

pertinuerat,

tradil

comiti

vincim
fuisse,
''"'"

Raymundo

Berengario,

quam

causam
1

ijur

fragmento, quam concinne auctor referat precibus S. Theobaldi prolem regi/nm

ex Chesnii

o.d

cur imperator comitem Tolosanum bellum i*ursus Berengario inferendum,

Chaizius pag,
licei 276*,

existimat
>'

cui

facile

hai

vn

itnpetratam

Oravil

itaque

nomo Dei,
Margareta

el

ma-

xime pro

regina
fuil
ei

Exaudivil
regina

Dominus vocem
a

sem

impraegnata

feli-

aliam etiam proferal causam Matthmus Parisius, 7"/ Tolosanum ad k / "'" "f imperatore impulsum nanat. Verum
'

assentior,

cissimo

Ludovico,
,

peperil

ftlium

oomine
qui

Lu-

dovicum
i'

cui

successil

Philippus,
el

regnavil

quidquid sit de causa odii imperatoris in Provincim bellum ei suscitatum " FrederUo
1

Poslea

babuil

filios

filias,

Deo

dante-

referi

u>i

annum
his
,

(240,
:

><

pag.

357

memoratut
co-

''/"
:

"'""'

////"

prmcesserunt
auctor,

filium

fallitur
dicii

igitur

Ludovicum cum Ludovicum

:

ius

oerbis

Scripsil

imperator
,

miti

Tolosano
sub

commonens
condi

efficaciter

quatein

natum
ergo

ex

matre eatenus infcecanda

7/"/'

Dus

retributionis

>itudine,

<uiu

falli

quoque existimemus
re,

divortU
incre-

periculo asserendo, <n

dibili,
'"'
'

mquam, adeo

cujus apud alios scriptores nulla

fii

mentam
dice-

comitem Provinciaa, pro duabus reginis llliabus <! sllls erectum, recalcitranlem ... hosliliter imPrcis pugnaret. Cujus etiam in gravamen c
^nciai,
r^ ax

Etenim

dictus

auctor temporibus his

imperator

juvamen
Cui

comiti

Tolosano

ef-

propinquus

non

fuit,

errare

non potuerit.

ministravil.

comes

Tolosanus

protinus
P

Quod
"'

si

eum non omnino errasse oelimus,

obedivit.

rem ab eo auctam, ui fieri solet : quodque fortasse mussitatum fuerat ab aliquibus """"' religiosis, id ita narratum, ac si oerum divortii fuisset periculum. Certe nullo modo credendum, hanc cogitationem Regi fuisse,

oportebit,

392 Post hmc,

<'"

interjectis
:

paucis,

ita

rursum
exci"l"
a

ijuidam
/niif

Cill

tu><-

de re scribii ad

Comes autem
a

Tolosanus,
1

tatus

mandatum
tpsi

imperaloris,
Pran.cis
hostiliter

"'"

;llll

'i

damna,
nncia,
comes
nore
pracsidia,
el

saspe
irruit
illi

illata,
in

promptiorem

'

gmm, nedum
(97,

aut reooluntatem. Ceterum anno 1240, Chronico S. Dionysii tom. 2 Spicilegii

aliisque,
nata
est

reddiderant,

comitem

PwSed

damna
Provinciaa

inferens
;>l

irrestaurabilia.

statim
h

Francorom
quatenus

cucurrii
"

pag.

Blanca
sancti

primogenita
Benedicli

petens
reverentia

liter,

pr
fihaj
suffl-

Ludovici

Regis n. Translatione / """"'""/'" sterilitatis

>

reginm

Francim,
Eranl

reginm discussit.

Verum
ut

eum
tes,

efficaciter
',
el

adjuvarent.
partes

enim apud
Pranc
lM
'

vn

""!'
''">'''

'"' r

l!

'""' h "

'"

vnfantia

anno

9243,

nionem
qui Uluc

praacipue
\

Rhodano
)

aajaceo-

Richardu

"<//ir.
1

I,

,,!,,,-

ri/lce

epitaphium apud Chesnium pag. \42 3 Eod '"<<> S. Ludovicus nichardum ;. " 7 .'"' "9" fravrem, per Galliam discedentem S / '"";""""<" Prosecutus est humanitate ;;,
.

ejus

cum
tunc

Ludovico
qui

VIII

rege
el

advenerant;

castra

"" ]II,ri

.'

civitates,

violenter

ah

ipso

Ludovico

cum

'

plasT instinctu
nebanl
,

Papaa
nobiles

el
el

adjutorio

adln
,|in

0tU9
1

tta
' "' s6aZ
"'

'

W"
'

*
'i

"'
is

"'""'"" ''"''^
vero

Franci

potentes
in

C
ilteriori
litl

Richardus
ei

audierunt,
deteriorem
ret,

quod pater reginm

calculum
pro

hoc
ei

certamine
respira-

:nl

|,;II,, ' S

appUcuisse
.

reporlabat,

Fran cia3

lam

nerveniPn
5Ua

Regi

approel

auxilium

amore
comilh
rei

reginm

siw

,,.;,';,

*%*""
,

B ^cha,
1); ,,

suppUciter
nimiter
...

implorabal,

congregati

-',,

ml1
1

,.
sll(

,,

r; ;-; ,|, 7''

"

^tioccurrit
''
1

teta;lll0

auxiUum
Cujus

Pr

*
lll

'-'-' -',,,,,
.'
'l

convolarunt.

pra^scius

cons';

.,-'"
'

::;,:"" ln
N
-

'

->

aus.paratisinsidiis.illii
vit
,

et
.
,

rauneribus

M ""
et

,,.,.
'

quoque
,

raa,escallura

xenhs
Mi-

et

multos ex

ipsis

f-J^, inore^adn^ ore &

...

***J*

,1V,ll,,
,

pePiciendo.

conatus

snura

eorum
esl

ad

votum

repr^

tutorem

ducem

prosperalum

opus

bellicum

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

,,i iii

brevi

tempore
comitera

circiter

riginti

castra supei

dio

memorat

prancos el rebellibus, l( ,
pristino

Provinciffl,

punitis

m,
suo
tici,

Albericus ad hwnc annum cujus verba subjungo : In terra Albigen-

comes
it

Tolosanus

dominio

sium contra
qualuor,

Regem
de

rebellaverunl

quidam
custod

haeresui

diuturna esse non poteLudovicum per/,.,. victoria, re brevi ad ral hac in re conatu post pauca, hrnc lata, de cujus ngii auctor memoratus autem Res sntissimus Francorum 393
mancipavil
:
i (

Rogerus
castra
,

Badieres,

el el

complices

invadentes,
el

interflcientes
eis occulte
vit

comea

Tholosanus

dicel

consentire
el

Rex
tanti

concilium,
afluit,
el

Unde Bituricas convocadominus Cardinalis

junl
in

-ii,ii

audissel
basc

talem
per

suis

injuriam
sibi

irrogari,

et

nestinus
el

missi

Mbigenses
i

tales

gwereto
iro

credens
p

imperatorem

imj

arar i;

tam

adversus

damna praimperatorem, quam adiram

excanduil
haec
:

milites armigeri el

balistarii, q

Rex
ai
dicta

Deo

dante triumphu
et

btinuit,

et

duo
ad

comitem
wl.lll'"

rehementem;

Tolosanum in omnibus volens

plenissime

recuperavit,

dictos

adversarios

suam mi
con-

modis
resarciri

sibi
el

sericordiam coegii
tradicii

redire.

Hisce

nequaquam
bellum

damna
,i MIII

'-11111

injuriis

ad

Vangius,
:

pag

334 idem
hic

comac-

nndictam de tanta temeritate

(

,1111111.

qnantum
posse
terribili

el

exercendam, exei qualem Franciae noab

edicto

memorans
cipe
:

%ed aliqua

dicta

prestermittit

alia vero kic omissa

aajungit,

verba ipsius
accidit,

bilitas

dignoscitur
1 1

coni
festinatione

sub

nnliter
1
I

ferme
ni

tempus

quod
Regii

;imi.

Verumtamen ne
hnmiliter

praecipilanter
el

apostatae

terra

Ubigensium
el

insn

cerlamen,
;iii

postulabanl
si

requirebanl

runl
ciae

contra

Christianos,
qui
1

jentes
spto

Re

Pran

ipso
ii

imperatore,

hoc
Enterim

discrimen
propter

ab

ipso

Ludovici,

ejus munitiones

n, ,1,1/1

patronatum.
suae
io

jacturam
casibus

illius

terra

propter
eos

ipsos

apostatas

con
castella,

militiaa

Terra sancta,
ad
,

ne

fortuitis

bant.

Unde
ex

saepissime

invadenies,
ipsis

reliquias

amitterent;

repriraendo

impetus
sep-

quae

parte

Regis

custodiebant,

auferre

inimicorum
lingentos
iiinis,

Provincialium

Rex
Heec

Franciae

quotidie
tes

conabantur.
,

Sed

ipsi

apostatarum videninfldelitatem

milites,

cum

multo pluribus
credibile esi

servien-

multitudinem

eorumque
inito

transmisil
:

expeditos

sane prudenter
ab

simara

attendentes,

Ludovicus

neque enim
hoc

armis
:

excellentissimum Pranciae,

ad Regem dominum suum Ludoviconsilio,

iiscessuros fuissc hostes, nisi terrore incusso

ne-

cum; nuntios
per
ctis

transmiserunt,
el

eidem

signiilcantes
a

aue

expediebai

tempore hostem occullum,

ipsos,

quol

quantas

infeslationes

pradi
itex

eumdemque pmpotentem aperto marte lacessere ti eum solaauctorilatesuapossei ad offtcium rewcare, qnod prmcipui regni proceres abessent,
inSyriam, vel Conslantinopolim profect/i 394 Verum audiamus, quid Fredericus, qwi urbis ingentem erga Ludovicum benevolentiam
semper exhibuit, acculte
vero ejus potentiam
raro;
vn

apostatis

sustinebant.

Quibus

auditis,
ira

Pranciffl

Christianissimus

Ludovicus

nimia

succensus,

Qdelem

suum

dominum
pracepil
iter arripere

Johannem
ei,
ul

de

Bellomonte

convocans,

ad
dif-

versus apostatas Albigenses

ferret.

uuu

fllil

St t\

397

Qui

confestim
collecta

Regis

imperium
in

cupiens
reexerci
i

frmgere conatus
amavii
imnii
ir./uc

esl

non

qui timuit, non

adimplere,

multitudine

armatorum,
,

a R'qr

Regem sanctum;

cujus
erat

versutum ingeverba

gnum

Pranciae

celeriter

perlransiens

proxi-

promptum
:

ad

danda,
igitur,

mo

nsque

ad

terram

Albigensium

devenit. Qui

quam
a

dolos nectendos

quid Fredericus
:

protinus

castrum
obsidens,
el

fortissimum
erectis

nomine
'.

Montemma
gencris
viriliter
vicliiali'

adRegis querelas responderit

Parisius,
et,
11.1I11'

Supei

his

regalem
nellis
',

petrariis
aptis

i.

e.

'

cum dominus
quasi

imperator

redarguinfi-

aliis

ad

hoc
infra

diversi

nis ad

majores
icien-

e1

criminaliter accusatus,

instrumentis,

illud

paucos
f>onl<\
alia

dies

dos
i 1

esl *

spiritU

^ehementiSSimo
sua

'

"

'l

QUm:

expugnans,
bus

prroplimr

tam

qu.im

machiiini-

forlt

iiiii-

quam
in

a conscientia

emanavit,
regni

ul

per illum

confestim
hic

munivit:el ad
brevitatis
in

castra,

quo-

oispro lapidiiiu

(joam

aliquo

regnum
ac

Francorum
roluntarie

laederetur

imo
sta-

rum
sine

nomina
ipsa

gratia

subticentur, se

potius contra

hosles ipsius

paratus

esl

convertens,
labore

fortitudine

sua,

non

re,

el

viriliter

dimicare,
:

enim
sil
111

aliter
ni.ii.i

cognoscitur
pro

promeruisse

e!

non ait:Ab-

maximo,
nl

Regis

Prancia
adeo
veraciter

dominio
poti

subjugavit.

Deinde teiTam
de
ipso
hic

illam

cbnsulte
losani

aliqui
affines in
el

bonis recompensem. Sed si inFrancorum, terris comitis To-

sime
ci;

peragravit,
tu

posset
in

li-

fremitu

conculcal

terram,

furore

contermini

credentes
ejus sine

reginae

obstupefaciens
stalis

gentes.

[taque

Aibigensibus

apo-

placuisse,

adversarium
el

patris

insurgerent

perdomitis,

ad

dominum
remeavil

suum
Rex

R<

oimis

propere,
Regis
nii.i-

inconsultius,
in nostros

pracepto
el

cum triumpho
tanta

celeritei

rero
iffltus

de
vi

domini
laas

sui
ni.
11

irruissent,

ipsi

adversus
,

Qdei

Christianae

inimicos

expectatas

propulsando
[gitur,
in

v'm

ctoria

gratias retulit

omninm
a

Creatori.
e

dicarunt,
iiiin
ei

non

esl

admirandum.
utrobique
ne

quan-

398

Quid submissus

Ludovico exercitus

Quo
>[

tetnpore,

Qeri

potest,

restituantur ablata,

gerit, explicant hi aucto

uinam bellum

quort

jam seminata semina discordi&a per inimicum humani generis, inter tam nobiles personas germinaraleanl amplius
de
injuriis
satisflat;
"'.
el

hoc excitarint, quidque profecerint, priusquam eo perveniret hic Regis cxercitus, distinctius docet Ouilielmus de Podio Laurentii, gesta cum Al
bigensibus ex professo prosecutus; ex quo in Gallia mtelligimus hanc rebellionem
item

rr-

inimici

nostri

de

perturbi

le

talari

[nsuper

comes

Tolosanus,
excusavit,

dominnm
super

imhoc

psratorem
facto

apud

Regem Francorum,
,
'

inscium affirmando
iiur

bonensi natam esse eodem tempdre, quo c< Tolosanus Frederici imperatoris hortatu Provincite

39l5

quidem

imperatoris

excusatione
inter
ei

:""
lorei

tonperatwm ab armis
'

Ludovicum

Fre-

Tolosanus ausus esl aperto hdlo tegm impetere : attamen hostes ><<><> defuere, Wttus perdomandis exercitus Ludovico mis"* (ilujuot mensibus occuparetur liem compen>-iii,i;

,r

,,

comitem mvadebat, ita ut credibile sit , hosce eorumve fautorum motus nonmollcncl * do comilis Tolosam favore,
ilbigensium,
s

ducia fuisse inchoatos. iudi igitur Gutltemum inquit, sequenti mcgd cocap. 43 : Anno, sumes Tholosanus, coflecto exercitn raliao, vo

5
'

DE
AUCTORB
J. S.
1.1
i

S.
rail

LUDOVICO REGE
contra

vo

lempore intravil
comitis

Camargam*.
Arelatensis
el

el

Ha .-Factumque
hostes Regis el
tur,

civitatem
ai
.,

apnd
cestalom
hinc

Trencatal"
est quasi-

iiam*Rhodano mediahle,
per totam
Beslatem
inter

non

quod ipsa nocte Ecclesi indncuntur et obstantibus juramentis '

i

esl,

^^
1

partes,

lapidum
<!

im-

trarium

conjuratur.

'""

Multi

auiem

'

.'"

Rhoiano
1 1

| (

'"' ,; "

m
1

ssjone

molarium

cum machinis
,

inde,

eranl in burgo,

ad

ecclesiam
rersos

''"'

el aliis

bellicis

instruraenlis

el

navalibus aggres-

bus

cum de eundo
el

confuffe

Sarbonam
viri

^*
''""""

onibus super Dumine,

siliensibns

rerenlibus auxilium

Mas-

iicentia,

enrutii
ijrrssi,
ilill

)!!-

domino suo comiti Tolosano. Quod factum instigante et opem ferente frcdericojam ridimu 399 Eodem quoque tempore, ut auctor prosequitur, Trencavellus, filius quondam vicecocivibus ut
n ,iiis

pem sub
pupti,

promissa securitas per ipsum

sui

Tta
q^
"""

sigilli

testimonio,

me

reprobi
el

circa

Bdem

excuntibus
occiderunt

runt,
el

eos

proditionaliter

plures

numero
'

trieiT

prope

portam.

Deinde
conantur
eis
et
^

pientes minare

instar talparum

Biterrensis,

adhaerentibus
el

sibi

magnatibus
Bernardo-

fa*
i"

dere civitatem,
terra
pulsi,
a

sed occurrentibus
vnlneribus
et

illlUlll

nostris

Olivario
,',',""

de

Terminis,

Bernardo de Ortalibus,
el

CQIqi

simili,

exe\

fumo

caice

et

Bernardo Hugonis
et

de Serralonga,
Saxiaco,
el

do de VHlanova,
ejus,
ei

Hngone de Romegos nepote

invasil

Jordano de
in

terram

cceplum laborem dimittere compelluntor Nec omiltam quod Bernardus Arnarldi el Guillelmus fortis, caetenqoe domini castri Podii
Naa*
,

mini Regis
bus;
el

Narbonas
castra

Carcassonae dioecesisunl

terii

cuft die

pra^cedenti jurassem

senescallo
die

multa

convejsa

ad

eum,

qnod

rediren.

ad

^\m
enim

civitatem defensuri,

Saxiacum, LiOlivus, Mons Regalis, Mons et mosium, Lauracum, qnotquot Asiliannm,

voluii
jiiimii
I

Bequenti
sei
ii
1 1

diflidentes
.

senescallum, hostibus adhav

eos

excajcavil

ma
si

malitia,
starenl

quJ

in
I

illo

impetu

't

tremore.
belli

//<.<

impetu

digni
i

non

eranl
el

gratia,

quam

capta; at major J
fideles

moles

fuit,

dum

Regis subditi illam

ciribus
.

rarr

omnibus

moliuntur,

Carcasmme urbem serVcrum ut

clarius vntelligantur

aucior, aliquid dc
casso,
Galliae

qua ibidem facta narrat Carcassone prmnotandum. Carin

si non starent, grw.lvUIUUI non -| periculum autem in prima aggressione molendinum, quod munilum eral poslato * tenui et vetusto, caplum, et qui erant In eo juyenes

acquirerent,

II" 'II

viderent. Fuit

E
'
>
.

palornci

interfecti.

mquii Baudrandus
Narbonensis,
..

Geographia,
sub
est;

urbs

402 Eral
periculosa,

autem pugna
quia

valde burgi

vicina,

el

ideo

oljwrnh

episcopalis

archie-

domus
e

erant juxta
balislis

quasi
filum {*

piscopo
rior,

Narbonensi,
ubi

triplex
alias

nempe
el

supe-

adhaerentes civitati,
re

quibus cum

aoceocel
bt[\dn\\i;

inferior,

bnrgus,

castrum.

poterant,

ei

inchoare ignota

foramina ei
machinis

audiamus quid ad hanc wrbem scrvandam fecerint Regis subditi, quid ad eam perdendam mohii sint adversarii Su auctor rem narrare
pergit

\iinr

culio,

recipiebantque
:

desuper
certaloque

cum
sic

molaribus talionem

fere per men-

sem, succursus mittitur de Francia, quem liostes non raere expectare ausi; sed igne immisso
in

400
factaxi
'

Ex

adverso
venerabiles
et

intraverunt
patres

civitatem

Car-

pluribus
ct

locis,

sona

archiepiscopus
et

Nar-

ruiii,

apud

burgum venienlibus Montem Regalem * sese

et
ibi

continuo
suhse-

bonensis,
arii,

episcopus
plures

Tholosanus,
de
terra
securitate
:

barones
suis
fael

receperunt,

quos

obsedil

exercilus

et

clerici

cum

quuius.

Cumque
et
iuiii

diebus

plurimis

cerlalum
et

mulis.atqne
burgi
pariter

rebns,

de

civitatis,

tandem
cgrcssi
i

convenientibus
uiur mde

Tholosano
de
<
I

Fuxensi
obsessi

Tholosanus frequenter descendebat in burgum, , et burgensibns prsdicabat confortans eos, et pnemumens, ne ab Ecclesia et Rege discederent, qni
-

confldentes

nam

episcopus

comiiibus,

tractantibus
miis rtjiiis suis equis
:

pace,
,

cum

niiiii ujw,

" -" cistrum

Bl

nosse

poterant,

quod
el

Beri
ista

ea

Rei diu

nullate-

nns pateretur. Dumc|ue

civitas

liyems jm u.l.-i. v:ili.la inpopulum dimisenint pericnlnm essel ibi exerei borruerat, nnod byemare. Qwx ratio fuisse videtur.cur predtc
coudilioiics
/,

colloquia

agerentur,

rebellibut siM

eoncessm.
inilium,

Utaim

messibns

tur,

mnrl

ligneis

vindemiis replebapropugnaculis corroborantur

et

praeventis

rebellium
,

castoa

ei^untii,-

tequenlk
,/,
,/
ilrn,

tmm ISU
>,,,,

in

macninffl,
:

omnia

ad

JS '"' -mcos
'"

|w " """''
,(,t

pngnam
de
.

spe-

sub dedilionem reeepta, jm rtbellesque ad marieorcoaetot ex

lloerieo
S.

Mtidetw,

""''-'
'""'''

'li'lm

bnrgolan-l
in

"" ,s

'

Begis

,/,

mducerent procnr
''"'"'""
S
''

Et
"

post
""-'" il
|

aiii, re/eruntur in Ckronieo .,,, , , ,,,,/,, ,,,

efa*
'

m.

*
.

eurlnH. i encharB ,,

,,;,,,:
,

"*"
u];i
.

>

,, n , ax

mjligam

iis>

ro.
,

,,""""
,

lis

tk

S!ThS I
! nni

,.

d '1

in
.

burgum
' .

^
-/

Castr

odum msis
vero,

Joo
dante,
.

HO*
yi[i tU:
I
.

verbis deser* e t belli finis, his

el

'"""'

^ostea

Deo
|(|

<-*
;

M
'

P^.quod
r, n .

bm gen_
'

yohmUi|i

Ecelestael

Regi, s

0I ei

,1U"

6's Kis

m in

'ota , ota

. nl terra

Albigeiisnim Aibigcsi,,,,,

ordinata. oi'

"'

adumrent '

el

tamen sup.ererat hmretkor

-eeeptaeul

",

imeDt0 S " Per reuqmis S an Sanctornm propositis

C rp " re
taclis sa-

'tmmnlpe

Uontis-seouri,

d,

\+

beatie

Mi

,',,;;""
wUtis
, apparatu

""

Nativitate

/, ^,,,,,,/ ,,,

mt

-/;-

rnnl, qnas
ivitate

J m
:

mt

iTZL

n|n|

magme toutia

'"' V
"

'

reCepe "
"
l

""

'

os.emle-

01

Hisce

,,,,

tidebatur
,er/id '>

tSSZ

hominibus lutn ;. i , ," pme terum ,,/'/,,,, deder " nt '' '!S'/7""

''"" '"< a "' '"""'"" " comes Narb m*. iurament que t* paullo p** prmtitit : idem Pontisarm feeii "'"" s 9 Terminu, aliique rtbelMl,
/,

'""">
ikni

tt

misericordim

se
s

ptrmsttentes
'

-'<>">

'-"""

" v '"'"" s

\:
"'"""

SS

^ecretum

prodere re P

noll 0l

''

AflW

'

aud > 9"

\'

V*

suas Prmsidio Rtgio ad <><<

rc<V> occupandas. opcmque collaturum

/,, ,,.

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

Vontis-secwri .rindendum Castrum
ni/
:

365
ubi
eral
,

adhmc

i\o-

ce et

Raimundus de Peyrala,
quorumlibel
quasi
castri
,

publicum
et

concilium,
'

nroHciscl ^ SoYici charilas,

1
1

/'"'

suadente, stqtuit "'"' i"" rrr " " 1 " egregia Luvn hoc bello ci</"' omnibus,
legato
,

refugium
licoram,

malefaclorum

hare- '
forti

'

satbfinae

synagoga
in

propter

tudinem
ex] u
el

quod situm
;

altissima

rupe inibi,
e

',,.

culpam suam damnum passis , vnter quos detrimenta omniacur amtulum Carcassonense , etiamsi illa nulla regii exer '.,,, rcsarcienda,
culpa esseni illata. De incolis burgi, seu Carcassonensis, qui perjuri\ pcs-"eos

aabile

videbatur
proflcerenl
,

et

cum
loci

dia

faissenl

parum
miih
,

accidil
,

vernaculos

exj

ditos

jlui

rientiam
rupta
l

habebanl expe disponentibus noclu ascensum pei p

\
,

cum

iii-

qui

r hix inferioris

horribilia
1

qui

ad

quamdam munitionem
IIM .1111montis

m
,.

IIUS

foderantpcr l/M((-/""i
i72
:

pejeraverant, lego

quorum gratiam / U in antiquo Chronico apudCaipsos, r - '

in El

,u.l.l.m quemdam
attigerunt
,

HUQUIUIU angnlum
et

II,. I, erat,

duce
excu-

Domino
biis,

interceptis

subito
el

tellumpag
llt
.

post,

homines
in

de

volunel

illam

forlitudinem

occuparunt,

quos
<*

,{,.1111111

Regis

Franciai

redierunt,

con-

Lilinlm invenerunt glad

im-cii|.tiiiiI :ciderunl

lrlixi .iniii
-

de

A ii' I'

e si

nlii;i

doyo burgum iilum ilumen Atacii

'

loco,

ubi
lioc

406
qui
iii

Et

facta

luce

quasi
,

aequiparati

cmteris,

Regiis tkin
'

Demum

majori
.

parte eranl

valide eos

impugnare
iriae
illi
,

'

" ll o na -

tempore Ludovicus pacem comiti Provi/ncia cum comite Tolosano obtinuit, ct ut imperatore
refert

cceperunl

et

mirantes
,

t ii

in.

horribilitatem

per

quam
te

oocte ascenderanl

oullatenus
;

de luce

Matth&us Parisius pag

ienuptiis inter comitem comitis /'''"' ""'"' /'/""".

,,
,/,

Podio cap.
hosce
in

376; imo actum tolosanum ac Sanciam in\ enies apud Guiliel 14, sedres effectu caruit.
operee

se committere ausi essenl

superiori
in
,

sed

conclusis
aliis
,

par
e-

ascensus
,

expeditior
factus
:

qui

ranl
iiiin

exercito

esl

el

expugnati, qui
fidelium;
.

erant,
,

die noctuque,
ferre

cum quietem nonhaaggressiones

,

404
I

Porro

quantv/m
ofjicio

pretium

/1

berent

aec

possent

Lndovicus
oftrir prttio

debellando

rebelles,

comitem-

infideles, accepta vil83 securilate

reticos

castrum
el

el

hav-

rjuc

Tolosanum

BRJ

CUfll

'"-

lelligi

jmiiis
1}

contvnendo, facile inpotesl ex fcedere Tolosani cum Frederico riiiin i/nter eos fuisse colligilur tum ex con:

vestitos
,

qui

inter

viros

mulieres cc
divi-

vcl
s.

circa

inventi

sunt,

oppugnantibus
Bertrandus
,

'riini.
,

Eral

autem
ipsi
,

inter illos

Mar-

junctis

eorum armis contra Provinciee cotfiitem,

circa
<

tini

quem
in

tum ex epistola Frederici ad Tolosanum, quam Martenius luvc tempora scripta,

tom.
i\

conversionem

suum episcopnm faciebant qui ad quam invitabantur, recusan

sibi
,

clausura

facla

de

palis

el

sudibus igni
transie,

2 Collectionis amplissima a col.HAO

:

\u-

immisso combusti
runt
jus
,

ad

ignem

tartareum

iiims initium
affeclus

Nuntios tuos

lui

cordis indi-

et

fuit

castrum marescallo Mirapicis

,

cu-

ces ci
solila
in-

ad nostrnm prasenliam accedentes,

ante
:

fueral

restitutum.

Faclum

id

anno

benignitate

recepimns,
legationis

el

es
,

his

quce no-

1243

itapaulatim penitus exdsi ilbigenses

exposuerunl
bilares

officio

intelleximns

diligenter

admodum

et

jocundi,
aliis,

quod
quocon-

tua experta

sinceritas,

deficienlibus

rum
piior
ceptae

fides

modica fuisse convertitur, tanto promet

exponitur

offertur
veritatis

quanto
in
:

dudum
contra

XXXIV. Excommunicatio
derici
tri
:

imperatoris FreS. Ludovici fra:

desiderium
e\|ifiii,

necessitate

clarius

imperium Roberto
;

pioliaii

et

cognosci

nam
et

inimicos
specialiter

oostros

ecclesiasticos

omnes mundanos, et
ejus,
et

oblatum

sed non

admissum

con-

contra

Papam

et

fautores

P.

ficta

Gallorum

responsio refutata.

N.
ter

comiiom
et

proponimns
insurgere,
contra

et et

disponimns

poten-

patenter

communem
communes
,

cauini-

sam

et

honorem
modis

cosdem
delensare

micos

omnibus
lidei
,

quod
nobis

fidem
in

A, Lnno
pag.

(239,
in

ut

scribit

Matthms
,

Parisius

Greo

probatse

jam
liducia

cum Deo coram

ut

tua

328,

Quadragesima
facta

dominus
nimis

Papa,
teme-

J^StCS dericutn
ttnathemati

fcrxi

persoua clarificat
certior
et

de nullo
. .

vivenlium
igitur

nobis

cum
ihii,
lia
, . .

vidisset
et
.

imperatoris

pra-bealur.
,

Cum

tempus

dicta
ira

sua

pcccatum

suum

excusancontra

causa

micis

quod de communibus inivindictam sumere valeamus etc. Et vnfra

requirant

vrliementissima

rommotns

imperatorem, gravissimas contra

UUOSMVU. quajstiones
, ,

eum proponens
.

Tu

igitur
.

" l;ui11

animum, ll vires tuas in ea Clllllll ei IIICO IUU.1 III <-ll III quam nobis exhibes. Hisce reliqua sunt
II
,

robores 'WICJ

et
'

reponens "i
et

et scribendo constanter

seribens querimonias -diligenter persuadens,

conformia,
siaslicos
''''"'"'

laudibus Tolosani,

ei

odio

eccle/>-

Hoc itaque perniciosum, regnoquepericulosum rupisse metur Ludovicus rebelles domando, comitemone pro tempore saltem ad ojRcifam redueendo

turgentia

wnculum,

solemnes, quorum per plures et pluries auntios resUlueat ablata auctoritas meruit exaudiri, Ecclesiam suis possessiombns desineret et rel
.

M.luare

quam
Ulllll
.

coustat
et
,

diuturna tempons

pr83

scriptione
ci
_

praadotari;

(|lll

fomenlis

more prudenUs medinunc ferro abscissionis

,
.

pitun
'"'"'

i/

05 Dcnniii, ui gesiQ s

Ludovici auspiciis con-

mcuBnini

JQAlbigenses, eorumque fautores concludamus, lll >et hoc loco adjungere expugnationem castri
e < i'"m J

verba nunc vero utitur adustione terribilibus comminatoria blandis

,

irftermiscens

amicabilia
,

sed
facta

cum imperator
quibusdam
excusasset,

procaciter

renuissel

et

sua

munitissimi,

quamvis

itla

contigerit.

Narrat

eam

Guilielmus

paullo serius Podio de

causis

apparentibus

ratione ful-

hs

-"""iii ii

cap. ;:;. posl iter comiHs Tolosani Pontificem et imperatorem relatum, ita pro Mui : Et interim venerabilis pater dominus

prmsentibus

Papa cum multis tunc Fredericum . . Cardinalibus

dominus

. .

elrus
,

A ni o

i i

archiepiscopus

Narbonensis,
Albiensis,
ct

et

^ommus
'

Durandus episcopus
Carcassonae

se-

*ont$,
'.'II!'

caiius

obsederunt

castrum

Mon-

8 *se cari
furati
'-

u,

diaecesi

Tholosana,

quod

dudum

solemniler excommuniDominica Palmarum mox subcavit. Excommunicationis sententiam quamadclaritatcmdiccndofieii dictus Parisius, brmtatu rum ex eo describam, omissis tamen ad histona mteh qiia aratia quibusdam, acnon conducunt. Verba Gregoru
. .

liqentiam
:

tenebant

duo magnates

Petras de Mirapi-

cipe

408 Ex-

. ,

DE
108
i

S.

LUDOVICO REGE
"''"
;l

Excommunicamus
Dei
.

el
.

anathematisami
e!

Fre <toricus,

de

dictis

i,,, lls

parte

omnipotentis
el

Patris

Filii

e1

Spiriet

claraanlibus per

Bn

nniversum
recte

quasi

sancti

auctoritate
di<

Apostolorum
.

Petri

de

Cathoiica
:

Qde non
nos,

mfna

[.,.,1,

predericum
contra
i

tum

Romanam
p<
i-

Bcclesiam

pro imperatorem seditionem

eo
in-

rbe,
el

quod intendebal
uos
a

Romanum Pon
el
,

tificem,

fratre

sua
el

sede repellere

contra
licffi

privilegia,

dignitates,
.

ftomines
el
,

apostoisli-

Domino procedemu m taUbus requirit ordo juris ita C c gorii in Fredericum expressii /',,J' editionem Parisiensem ann\
suo
ei

diffamatus

sW
,

*
I

'

" lllllK
''
' '

"'"

dante

L* *
,i
,

tempore

^X,"
'""""
'"
V
1

"'" """

1644

sedis

libertatem
.

aec

non

Jem, cur excommunicatus

iLZ"

s7i

'VtU-ZT']
liaunakT^
,,

cam conculcare
.

contra

juramenta
,

quibus temere
. .

super
ve-

expositasinveniesapudOdoricum

cclesiffl

ttiendo.

Item

tenetur Romanae excommunicamus etc

annum
11
'

1239 ab inilio.

quod veLegatione
pai tes

Promulgata

/uit

h*c

nerabilem Dratrem
sera
forte

nostrum episcopum Prenestren

legalum
'
.

apostolica

Sedis
.

ae

in

" ""'" ';; '"""""

'"""
r//<

tententia l\orm

''"i"""]
'"

""iad regna

iur

probat laudalus
,/,/,.,

l%\
-

navmld

sna
pro

procederel

quam
l

in

Albigensiura
fidei

/;

]llss "

^elnde

Doria

corroboratione

atholica

sibi

commimandavil
qu

l>nl,/ir,s

/,!,,,;,,

prOmulgatQ

simus curam, per quosdam fldeles suos

impediri.

Item...
el

quod

permiltil

dam
regno

catbedrales,
in

quasdam
ttem
. .

mtes ec-

nominatim in Gallia, qiim una /acitad pr wm nostrum. Vem\ ous hisce adeo est emendatus, ut nihil pmtermiscrit,
verbis
.

m
I

quo

desias

regno

ordinari...
el

quod
,

in

scriptis,
ui

armisque defen
acceptam
ulc

clerici

capinntui

incarcerantur
. .
.

pro-

injuriam,

oocabat,

scribuntur et occidunlur.
eccli
i?

[tem

quodinregno
el
pi

ecratae
. . .

Domino

destruuntur
permittil

phanantur. tlem
i.iiii

quod non

Soranam
Tunicii

reparari.
.
.

Etenim, ut verbo promptus erat lamabat contra Pontificem, fulmenque unathematk nonjustiti&, sed vindictgj studio non "E tum calumniabatur litteras ad princij
!

409
hic
*

iicm

quod
Ecclesiam

nepotem

regis

abat
et
i

quibus
o

et

innoci ntiam suam

os

venientem
do
bapli

ad

Romanam
,

prq suscipienl .

re,

Pontificis
ei

famam conabatw
.

denigi

icramento
[tem
. . .

di

lim

qi c

venire

armii

ditionem Pontificiam
:

ejusqut

permisit.

quod
.

Petrum
.'\

Sarai

enum
,

ratorum impugnabal

quos latius apud laudalum

ilem
gli;,.

civem

Romanum

parte
,

regis
cepil

An-'t

Raynaldum, aliosque
nirt
i

auctores relata
utpote

ad

Sedem
carcei
i

apostolicam venientem

Pontifex
ior
i

ergo,
rit

armorum
a txilia
in

polenlia

d< tinei

mancipatum.
oi

Item
i

quod

ter-

red\
,

ad externa

eircum-

ras

Ecclesiffl

...
lioc

cupai

il

ontra
.

juramentum

ipicere ccepit
sit

legatumque
habel
Bis

mum

Galliammi-

qno
do.

super

Ecclesiffl

tenetur

temere venie*n-

episcopum Pr&ncstinum; de quo Xangiusapud

sic
:

iicm
re

quod

terras
ti

de

mo

quas
el

Ecclesia

quorumdam nobilium nebal ad manus suas

. .
.

Chesnium
inter

quoque
el

terapi

Romanam

Ecclesiara

Fredericnm
orla.

impeiden

occupavil

devastavit.

[tem

quod

quas-

raton

m magna
curiffl

dissensio

fuil
,

N ara

dam
steria

ecclesias
. . .
i

calhedrales ...

et

quaidam monaquod
. .

imperator
existebal
troaclis
in

Romana

in

quanlnni
,

polerat,
a

omnibus
scribi

contrarius

el

eidem

re-

muliii'

ecclesiae
teria

cathi drales

el

alia

ecclesi,

el

temporibus
.

persecutiones

multim
acrius
.

de

regno, per iniquam

inquisitionem

injuste

quas

longum
quod

essel

solito

fuerunl

fere

bonis

omnibus
el

spoliata.

liem
ii
,

inferebat.
.,iii

Propter

bealaa
in

memoriaa

Papa

quod
bilibus

iii

regno
el

Templarii
ilibus

Sospitalai
,

mojuxta

nonus

destinavil

Franciam quemept-

immol
pacis

spoiiati

non sunl
[tem
. . .

tenorem
iii

integre

restituti.

quod
Cisti r-

album monachum nomine Jacobum legalum, scopum Preneslinum apostolicffl Sedis

dam
n,

regno ecclesiai
el

nm

prelati

el

abbates

,u

dictum Papa

aliomra

Ordinum

compelluntui

pei

ipse
nis

Fredericum imperatorem, excommu micaverat, excon

per

queni

ingulos

menses

dare

certam

summam
hi

pecunia
Item
...

sentenliam
\\j
vttulit

totam

Franciam

i"'"""'

''^;

pro constructione castrorum

novorum.
qui

quoque prmfalus

legatus

M
.

quod contra
Ecclesi,
tur

tenorem

pacis,

adhajserunl

Gregorii
fert

bonis omnibus
proscripti,

spoliati

exulare
el

cogunca-

Ludovicum, quas summalw num- r Spondanus ad annum 4239

ad
excommunicai sucw conatus est ad Regem excitare Fredericum P erse Ecclesi*, belloquc
relata

tamquam
[lera

oxoribus
el

liberis

Pontifex,

Frederici

ptivalis.

excommunicamus
eo

anatematisamus
impeditur neimperii
Ito-

eumdem,
,JM|
i

pro

quod

per
e!

ipsum

pium dum

Terrffl

anctae,

reparatio

dum

Dubium

esse

non

potest,

r""

f
r
.

Pontificium
iln
,,,im,,s
1,1111

benigne

audixerit

Udovicu

""''
.

nui

inramento
observi

fidfilitfttia

noniqnorabatRexprudentissimus,oeuw
sertim

txamiru
lato

de

aslricti,

ab ejusdem
absolutos,

neju(IdeUta-

tempore temere

sibi

non

agg <"/.</";

re(iie

ramenti decernimus
!"'"

ne

ibi
,

observenl

districlius

inhibentes

quamdiu
super
nol

[uen1

W
1

xmni1 " excommun icationi s astriclus,

el

partim qU o pmcipum regni mes Palmtinam erant partim in lim

,

Consi
tfim

^
im

et
ois

rationes essenl

gravissima,
,

'/""'"

es ombus

aliis

gravaminibus

"""
'

un

11
'

duarum, orphanorum,
Dro

'l"'
;'

el

aUorum

.^
'

'

u vr

ma
el

amovere,
Ilimi
'

JPjta" Wem Fredericus aUas ,..dat s Ecclesi, ipsum intendimus

!

peric^m, natum
ntientibus
ns.

addictus esset Gregorio qnod "'""" re deberent id bellum, maximas, m gnum in calamitates erai inducere
regni

in

ip 80

negotio,

dante

procedemus,
P ro

Domino
set set.

ce$Z VI J .?* procerto* si

t

}is0

sicul

justura
el

fueril

wnnBnu

singulis

"'"^. ;'"- Pjedericus a adm< ;"""- ej Irequenter,

procedendum! supn ;tis nro

,

p Maluit itaqueU&ovim*

rit
t

m-^>npag-

nobis diligenter
.,,,

,,,,.

umdem
J

ni ml

Predericum
vinculo

"'"' conciliare Gregorium """' Albericus ad Tesiatur id Kr.iiicorurn --^ i>.,v PrancoiTi Rex 568 his verbis
,
, .

"lematis

excommunicalionis el innodamus. Cfflterum

ana',,,,

episcopum

Lingonensem
militem

m m Bowrw ^ ^^
"

, :l[l

aa

-^
,

,.,,,-

num Adam

de consiuo

durn

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

dom
,.,.
,.|

36 7
'.ii

surarai
,

Ponlificis

animum,
el

el

animum impeperiri

electionem ipsorum arbitrio prorsus permtii

i..iM

eraloriS]

liqua

poj

inler

eos

pa-

neque disputare
fura
Pontificis.

lubet,

quamam

hac

in

re

vinl

s.

concordi83

forma.

oero,

qwid a

Ludovico

143

Vcrum,
se

etiamsi

pensum
adj"""
\trat

fingerei
aliter

adpacem proapud principes, quorum arFredericus

sponsum factumque, eo diligentius examinandum, quod auctores nonpauci responsa />.,

gruentia

m
,

timebai,

vW'

nerabat nondefuturos
.,,

loquebatur ad eos, quossibi Specimen accipe ex ci

magis ingenio suo, quam Ludovici modestim conl Ducem illi habent Matthaum Pari

W4

epistola

ad comitem Tolosanum
el

cujus ineptias

jam refutarum

aliqui,

qu\

jgitur,

inquit,

lempus
terrarum

causa

requirant,

quod
|r

de

communibus
orbe

inimicis

vindiclam
injuriam

sumenocon

nos pluribus re/utabimus ; ut, fundamento suboerso , corruant pariter , qum illi sunt inaedir
ficata.

^aleamus,
projter

pugnante pro
,

,._
hil

eorum
T.

manifeslam

eos mitlimus

ouncium
el

specialem

Qostra

M6 Expendamm itaque relationem Parisii. Heec ejus sunt verba ad annum 4239 plg.350: ,
Circa
scripsil
tios

Rofti rto
vici

'-

fratri

uonscientiaj
luntatis,
s ito

gerulum,
de
plene

intimffi

conscium
ei
el

vo-

dierum
Regi
destinando

illorum

curricula,

dominus
eide
,

Papa
on

oblatum tmpe
,,111,1
j
j

qui
te

intentione,

affectu,

propo-

Prancorum,
ipso

solemnes

nostro

certum reddel
velle
ei

cautum,
Qolle

ans

eidem
el

ul
b
ei

juberel
i

maxime
,.,.1'iiiin

quia

idem

pariter

el

idem

epistolam

suam coram
solemniter
-unini.i
et
el el

toto
legi

r
iiiii'

C<Bttl

habere

rolumus
e1
el

tenere.
in

bores
i

animum,
exhibes
,

vires

tuas

i,i-

nos ah expei to

Tu igitur roea manu, quam com epimus tuae

viarum
noinso

Francia
ii
i i

memoriter
tenor
talis

intel-

ajus

fuisse

perh

tur.

Vides

ultimis

oocibus

non
ul

oidisse

Pasit,
i

confidentise

puritalem,

quia
.

justitia
.

risium ipsam
vel

Pontificis epistolam,

necesse

slrarum
lentia

comitatrix

existit.

Sacerdotalis

ex

1'iniii

per

inglia\

scripsisse,

el

sui

moris

oblita,

modestiaa

Gnes
el $e

egrcssa,
ex
ipsa

rr fecundo
hasce

pro
lionis

Euangelio
officio

scandalum
bella

prsedicat, paral
,

ora-

nugarwm cerebro litteras. U ipsam audi

commentum
fit

\regorii
spiri-

illicita

in

cor-

lam
ronagium,
n
.i

Soverii

dilectus
,

Glius Ecclesis

puet,

relul

quaB

vias

Domini
qos
malis

prffivaricari

non
qui

Rex
nos

el

totnm
el

Prancorum
tractatu

ba-

desinit,
\

Domino
suara
uti
et

exercituura
a

juvante,

deliberatione

diligen
et
li-

iikmiii

vridel

pastoribus

dissipari.

omnium
culmine

fratrum
imperiali
;

Qostrorum
abjudicasse

condemnasse,
Predericum
,

ihvr sane,
tpirant.
iii

tota epistola,

non

nisi

bellum

Gregorius nullam spem paum Frederico eequis conditionibus ineunda,

itaque
satis
illo
!
1 1

Cum

el ctum imperatorem Roberlum c imitem Iratrem Regis Prancorum, loco ipsius elegisse subiiiiniii
:

quem

etiam omnibus oisibus

sed
.

Eccli sia

Mfuf

tftctrt.

mperesse
alius

cerneret,

allaborare

ccppit,
,

ut

oon
iion

Lantum
sej

Rnraana,

universalis,

duxil

lesiee opem ferret. Vam id non excommunicato Frederico, facere voluisse, '' eo fii oerisimile, quod ejus subditos tacramenti religione tantum solvat, quam liu fueril vinculo excommunicationis astriclus. Porro de rnitiiin Gregorii mi imperatorem Frederico subslituendum scribit ilbericusin Chronico ad an-

pro nrhianii
.

eligeretur

imperator

qu\

pe-

Qiter

uiniuiii.

adjuvandum el efficaciter promoNullo igitur modo tantam sponte oblaaperlis

ttatim

tam

dignitatem
ad

brachiis
el

suspicere
et
.

ne
"'

pigritemini,

quara

opes

operam

opem
jara

abundanter

effundemas
Prederici

coiisoijneiKluni

sceiera

enim
novil

prsdicli

multiplicia

sicul

mundus,
Hanc,
pag.

eumdem
ut

irrestaurabiliter

conde-

mnarunt.
Chaizius

Gregorii epistolam, dedt

nwm
'Htsi
p.iii,:i.

/.'//
|

pag,
Daciffi

577 hoc
'

modo

fn

coena

Do-

200;

Daniel

ad

annum

iiimi

V\

Waldemarus

deces9it

cem

scilicel regem Ericum, Ducomitem Cnristophorum. fstum Aii.l voluii aliquando Papa regem Alemannia conlra imperatorem constituere quo recusante,

Blios

reliquit,
el

Fleury ad eumdem annum, aliique. Vullus tamen eorum totum Parisu textum Gallice redr
didit.

Abel

417

At

mihi,

ut

mitissime

dicam,

nimis
eipendunlur

credulus

C qnod non
ratori

haberet

tot

et

tanta,

quo

se

impe-

opponeret,
simili
*

duce qua

etiam
el

Ottone

de

BrunsQollel

rik similiter
>nori

recusante

dicente,

quod

mdetur, quisquis existimare potuit, non verba diCo, sed vel sensum litterarum Ponr tificiarum fideliter hoc loco a Parisio expositum. Epistolam Hegi scrir lubel qumdam expendere
:
i

morie,

patruus

suus

imperator

0111

fnii

mortuus
delata

^io Papae
fatrem
,l,,,,ll;|

Tandem res ista de manfuil ad dominum Robertum

sed

Regis
matris,
i/ui

Franciffi,

de consilio
remansit.

el

pru\i-

opus
ipso

intactum

Kac

at interim epistolam ptam ait Parisius non Regi magis, quam omnibus magnatibus, Tmperium offerebatur Roberto, ai exaratam. hortatnr epistola omnes regni proceres, ne oblaacsitotidem tam dignitatem accipere recusent
,

Hricus,

hoc

anno finem Chronico suo

abbas
ita

imposuit.
11
'

u<

yibertus
'"'

tkcioru

oero

Stadensis
habet
:

in

"""
^onus

annum

(240

Papa

ChroGresolli-

creandi esseni imperatores. Consensus Roberti imprimis erat necessarins; at, nullade ipsius consensu mentione facta, consensus procerum postu-

insolentias

imptr a
tortn

el uens,
ri,
'

imperatoris

contra

Ecclesiam

U11
'

principes super eleclione sed miiii profecit, quia

rescripsei-unt,

alterius

quidam
sui juris,

prin-

nus Tantine ergo Roberlum ; imperatorem creare vellet, atque Ecclesim deut fensorem? adeone simul contempsit, utahos sub eo respondere voluerit, acsi pupillus fuisset
latur
.

Ci

P u nj
f

ei

Non
,

esse

imo

tutoribus constitutus
Regis,

Rursus imploranda
pro
Roberto
auxilia, spes-

Pe

a torem

subslituere

sed

tanlum

electum

procerumque
ejus

P^Pftus
" ISI

coronare.

Ineptahmc mdeturresponsio,

/'""'

voluerint principesilli significare, non

imperatorem dtgnitate sua privar f*daUum substituendum aui certenisi Pon"''' "'"iiinn. quem IIISI ,/,.,., designarit. "' '" h*c rrr/i,, ,uni,iin adduxi, ut pateat ad principes imperii rem detulisse, P'"'';"" '" '"" aiiquem assignaverit eligendum sive

tontificis

magnanimitate concepta expi que oerum opem ai nihil horum littera ficUtim da nd et opes, tum tlomana tum untr non modo, impertum tloberoersalis EcclesifB offerunt ad Ergone tam imprudentem censei" asserendum.
de
: ;

'

bimus
Gallis,

fuisse

Gregorium,
ipsis

ui

scrxben
POterant,

qu*
I

nullomodo mderi poti

ilh

enim quo

, :

368
\>
j.
i

DE
Eispanos, Germanos omnes
.

S.

LUDOVICO REGE
ouum mandatura Papale
cel

roM
s.

ftglos,

aliosque

^ideai

puIos, pop
f

fidm

Pontifici obsfrinxisse
ui

ad opes opeIrtesim comir

'

raagis

constel

l.oc

ob
,,i,

pi88e

ramque conferendas,
i,

Roberto

quam
ad
c.i

odium

aostri

dilectionem

Romanum
r/r y
/*/////*

asserereni

;
,/,,

animum mducere,

Quo modo imperium Gregorium ipsum non mad

$6

deriyasse,

miltemus nuncios " prudente! imperatoivm ,,i,, ,i, n lll( n

|

Eccle^ *
,

niana
i>i>

''\

'

i|(

t.ullnrum opibuS

'Ivjvmlvn-

srnlml,

'"

diligenter
El
si

HM|ini;inl
nil

^'
Q0C
r||||
i

iuM, quam
,,,,

nuu effusurum abundanter ad Roberto mndicandum ?

m-

certificaturds.

DOs * per
'

nisf

sanum
'

cur

infestandus

est?

m '"
"""
1 . 1 '

Sin
si

aatem
male
,

r|
.i,-

ttrrfutanhn

.48 Prmterea supra vidimus, Pontificem scri"u/>vrn, ul ulnitu ipsi rhISISsr ,/ pHndpeS
ycrenl
cessii

etiam
\

ipsum
nciiilil.H

Papam,
tta

"""
1

'i,,'

rl

i,

''""^

iim.iIuIiiiih

usq ue

".

a(j

imperatorem;
Innocentiut
,

neque

aliter

deinde pro

nem prosequemur.
rii,

responsum
:

IV,

dum Henricus

Twingim

Uqjti

aii

Parisius,
nunili
bfiror

mox subdens
confusi

Qaa

9 '
;

eum Guilielmus Hollaivdia comes, reges fuere electi a parte saltem prvnadeo ul credibile non sit, cipum electorum suorum orium sua tantum, fratrumque auctoritate, voluisse imperium Roberto tradere
lantQravius
ac post
:

dierunt
L21

Papales,
.v/////.

'"

in,^!',,,!',""
)

GaZ/ts

jusmodi

etiam HistoricL

prout fingii cpistola commentilia ; sed verisimile omninosit, Gregorium qu&sivisse consensumRoberti et Ludovici, ut

responsum placere potuisse quod ab insita Gallorum animis humaniiatt alim ,"""' videtur, ui ne apud Vartaros quidem nissimam ea tempestate gentem,
respontm mile
exspectare debuerint legatx
Pontifaii
\t

'/""

'

illum abaliquotsaltemprin-

cipibus
ilberto

curarei
Stadensi

eligendum,

cum

vel

ex

ipso

priusquam id ulterius dis< diamus Gallorum ad imperatorem

lepidam
leqah
I

superius citato

satis

liqueat,

quam
igitur

hisce

oerbis

mbjungii

Parisius:

'

non omnes electores Pontifici repugnasse. Plura afferri possunt contra commentitiam hanc epistolam, sed
api
Bsse,

dominum
ipsi

imperatorem

Francorum
a

nuni

solemnes,
receperunt,
dissel

mandata,
imperator,
se

quaB

domino Pana
cnni
an-

hmc interim

sufficiant

quibus

si

quis

seriatim

nuntiaturi,

Quod
virum

responderit,
'/"cii

necdum bertum auctores supra memorati commenta

fatebor lubens

dominus

de

immanilal
l
i

stupefactu6,

respondil

esse

Matthmi
teris cal

Parisii,

male

sibi

coh&rentia, pro lu-

Christianum,
articulis

sane

de
El

omnibus
addidil
al

orthodoxae
:

Qdei

Pontificiis

venditarint.

Ceterum

si

quisdi-

sentientem.

Non

placeal

epistolam,

prout ab

illis iis

recitatur auctori
impeti argumentis

Domino
a

meo

Jesu

Christo,

umquam
el

recedam

bus Gallice
posse,

reddita,

non

Qde

magnificorum
vesligia

patrum,

antecessorom
Do-

quibus nos ipsa Parisii

ult/ro

verba

impugnarecita-

sequens

perditorum.
el

Judicel autem

vimus;
tam
tur

admittam,
magis
an

illam ab

ipsis

minus
Lam
caelum
i

inter

me

ipsum,

qui Et
,

me

ita

per orbem

esse

modo

verisimili,

quam habea
aliorum

nequiter
,

diffamavit.
oborlis

tendens

manui m
exclamaei

apud Parisium, quod caute quidem faetum

inficior;

lacrymis

singullando
reddal
,

non

etiam

satis fideliter,

ii

Deus ultionura
El
v

Dominus
ad

relribu:

judicio relinquo.
149
Pictitiwn

lionem.

reversus
icini

nuntios
,

ail

amici
diul
.

Interim
"i

responsum
ui

audiamus,
Fleu/ry,

"I
aut

Gal-

inci
cal

ci

rli.-irissimi

vere

ijuidquid

lorum,
tcl
te

post

Chaixium suspicatur
credi
voluit
rngri

Daniel;
cerut

inimicus
i-

meus
mihi

sititor

sanguiois
alius

mei

Gallorwn

Ludovici,

honoi
ei
si

subversor,

credo

sicul

Christianns

Matthmi

Parisii,

somnia
:

imitantis,
ait

bellum
i

ego quideto
tu$

omnino existimo
circumspecta
spiritu
vq]

Ad quod,
prudentia

cita-

rcm ini,
Spero

oie

Parisius,

Gallorum

enim
iii

movere disponilis, qod b defendam au m.mm... uuaiu ab insurgentibus m me quod Deus protector innocentimu
...... ..-

respondil

Quo
inter

ausu

temerario Papa

me
Papa

potenter

liberabil.

Novil

enim

Deus, qood
piaecipue
tfecal-

tantum
nec
confe
li;Mli
-

principem,

quo
,

non

est

major,

imo
\<-\

favorem

mi-|,i

pebellium,
contra

par

Christianos
objectis

non

convictum
,

diolanensium

ha?reticorum,
insurgil

me
quod

leval

sum
rl
''''

de
&b
tit

sibi

criminibus

exhaere
'

caneum
ni

el

iracundus

Sed

vobis

totns

apice

imperiali

praecipitavil

Qui

gratiarum

actiones

assurgo,

volmstu

exigenjlibus

deponendus

esset,
*

non
nosti

ante
senti

assensum
causa
ui

per

responsionem

meam

de

pr*
>
ni

prn

,,,M

P er
'

generale
'

concilium
1

dui

imperio

cassandus

vvUn

Ur

judica-

.rtificari. cei

Ad

hajc
in

auntU:

*
1

8ms

^ Lransgressionibus suis uu suis non Qdes adhibenda, quorum

PitaH.
:

esl

Deus

unquam

ascendal

cor

Qoslrum,

Papa

digno-

aliquem
(|Mi|im(mi
regii

""
-

'-"
1

^" m
, i

^ nUS
ldehtalfl
S

Nobis
,,.
'

adhuc

insons,

imo
m.
Chri

gnemus. Nec
sangi

Christianum sine manifesla credimus no pulsal ambiUo

:

causa mjt-

vm
'";';

quid
,n
-

sinislri

sii||nm>

tt0StruBn

Z,m"
f'
; '

'''

" ,,il

ul

Qde Catb
J

Francorumi provexit ad sceptra

Re

rII(

Gallias,

quem

Dtem
'

?"* Domino
marinis
1

QOStro

'""
se

^l '"r
'

i?. del lter

genda,

excellenti
sola
electio
li

esse aliq

miltavit '
1

r ,l1 " "' '" fl

bellicis

pe-

quem
,

provehil

wtanW
el

?PPonens.

Tantum

|M

rehgionis
debuil
i.i

Roberto,

fratrera

"""
','

"",
;
.

mvemnnii. [mo Deo "" hl ""

1

%***""
Hegisve re'

qui

eum

his

dictis,
Bl

cum
sic

dilectione
in

^^
graW
conalns

-,--;':

"J
:

protexisse,
-

eum
'

recesser
'

hoc proposito

"""" V

'"

"""

*-*

"

i"-

^adignaa.
q*

um.

"""

'

'"

'i'"" "
1

Fredeticum

zcr:
i

lai
'

,,.
''

'""
'

dum Dwasiwrt Sftwwo heterodoxo, lom. historia Germanim insereret

indigna putavil Claudius /-"' Historia sua Ecclesiastica
tigata

m f'
"'

in

ti

w
,b

tamen non parum

ditanu
'

^^-

,,,'. jatn

/ifl

*Ll
61

,,,,

,,

""

tr :r

'

i,K
'

mm
ne

'"'"-

'"'

*^.**2&*
'"'"

""

s,,,,,,,,,,,,,

''"""'*

' J ,Cl; "'-

"'"'"/'"

'>"*

-i-

SSsj

uweni. ;::;;.

bed r;jr

iciit

'/

",/>'"'"
((

in

va-

stt

rrytno,

.sc/u/;e;'

* tfJW3&*
sub dubio

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

u
,.,, s

irr0

quam incongrue
s/

conficta

sint,

paucis
obje-

1989; terHum
in

eum pr&cipuis

regni

proeeribus aioorb
:

Galli fudicabant

de eriminibus

non convictum, si Gregorium noverani prmgipuum ejus hostem, ideoque fide indignum,

Terram sanetam anno 1339 profectum bus factum erat, ui regnwm prmcipuis
ingentique
pr\

gui-

i.s.

militum

numero tunc lemporis

esset

diti

u lla
/,,

qua et subntentiam excommunicationis ejus jurisjurandi religione solvuntur, sine excusatione promulgari permiserunt in GaU
,

Luavocare poterant, honestamque prmbere rationem, gua se apud Gregorium P

et

animum Blanchm,

dovici

bello

necde tjus injustitia conquesti sunt apud imperatori nullum principem rm Si

'

tif

de bello Frederico

non inferen-

do.

Hmc

paullo fusius
observantia

Christianum
Galli,

parem

existimabant

cur

legati

Regem mod
Pontifices

disputanda duximus, ut aque erga Romanos

insignem,
<onsi

inofficiosi

sane homines, ipsi deinde im~ '"' Regem suwm se judica

7'""'

ab

afjicta

illi

r,

,,>
licei

tacere honetentia?
Si

immodestim ac petul remus Ceterun

storim eccl

labe vindica7
//-

Uexander tom
pag 876
ita
el
:

stas suadebat,

in

ta fui

loquitur dt hoc
verba

bonum adeo fidumque cicinum

Predericum
:

Galli credebani >i>,incur iidem anno 123 Ludovicum ab eo ad colloquium invitatum lur verba sunt Nangix pag. 333, al a Eo quod,
:

Gallorum
velim
el

responso
a

[njurias
afficta.

duriora

ego

Parisio

Recte

Verum non
illas,

debuerai

magna
a

tx parte

injurias
rre

verba-

que duriora paullo

re,

atqut

adopta-

pluribua

dicebatur,
it

qnemadmoduni

malitiosus

acsi

proceribm

Gallis

/<

luclor,in
uhinari
tl

m
7

Francise et in
ipst

regnum macui

hmrentia narrare voluii

igebal

i'r

Chaixvus,
pag.

non

displicet

rrs/Kiiitiiin

Parisii,

304

<< Phv-

se

Uppo \Ioukes narrat, iuspectam Ludovico fidem Frederici, brevique apparuisse funda
""'"'"

"""

iss; iVw

tog*f

R
g

Our

X XXV.

Coiirili.im

Grcunrm

mdichim,

adjungil

tur suspectus
ros

tem

mhil fere fuisse, de quo non habere, Ua ut etiam accusaretur Tartaaltraxisse ad subfugandum totum Occideneumque cum iis dividendum prmterea qua verisimilitudine Galli in'

quod impedire conalur Fredencus, promovere Ludovicus

a
:

episcopi Galli
,

in

itinere

Fredcrico

capli

quoa

Ludovici ininis

ducuntur

laudantes
ubi

txpeditionem

Frederici

<

libcrtaii

restituit.

Ttrram sanctam,
effecisSe

tum
?

nihil

laudt

dignum
plus
cujus

non ignorabanl

Quis item

credat,

religionis
scelera
fice

Gallos agnovisse in

Frederico,

non latebant, quam in Gregorio Ponti laudatissimo? Causam Frederici justam ui

et
:

v T, Uregorius
,

PonH/ex
'""'
"''

cum
bellum

eb

alias

Ecrlcsia>

tndieiuma

cum

Frederico,

care finguntur,

consequenter injustitim accu-

ton
Quis

PonHficem autemsine

qua

rursum

probabilitai

risulegai

confictam ineptissim\

legationtm ad

imperatorem,
ei

qua
, :

>

fidem tjus
es-

""" ''J ''" generale indixit concilium, Romm brandum anno sequenti circa festa Pascha'"' eaque de causa non modo ad episcopos, sed et ad principes dedii litteras, ut illi concimittehi ad illud /<\ Epistolam ad s. Ludovicum ea naldus adannum tS40 /"""' recitai Odor num.54, > qua post pauca Pontifex nc Regem
'">

^Jg*

mquirtrent,
set,

bellum

indicturi

sihmreticus

interessent,

lnni

itholicus

totum autem

exa-

rent.

mtn

cn

reducitur,

semire confestim archa sc ipse dixit hmreticum

ut affirmanti se recte de fide acquieverint. Quis eel hmresi'

U neque

ob hm-

alloquitur
turbines

nm

igitur

matei

Ecclesia,

inter

mdamnatus
fide
iti

Fredericus; sed causa de ejus in aliud tempus erat dilata : nec duo,
erat

seculi

gravibus

occupata
el

oegotiis,

re-

&
aUos

terr,

Ecclesiaa

pralatos,

subditos,
:

ac
ut

Gallorum idonei erant de fide ejus Cjudices;nec asserenti se sicui quemvis alium Christianum, mox acquievissent si fi.

muudi

principcs
vestita,
.

,u-nruT,i
el

h.,r;,.-,.

eorum

varietate

munita

consiUis, gratleal

m. W*
expedire
;

successerunl
te,
Bli

u quem
im,
tnvitan

rehcius

ejus

suscepissenCexaminandam.
esse
vel

Hinc tuto
de,

charissime,
reddil

tpsa

de

re-

Ucet concluderc,

hmc omnia, qum ex Parisio

UUus,
et

K^en
pra
silio
ai

nis

gratia

el

smcenlatis

dimus,

commenta
quidem
:

vel alterius

ativa
:

dilectum, de fratrura
fiducialiter
el

nostrorura con-

V"
ttsc,

<

novit

rebus

personis

conve-

emtatem
Dotua
cau-

nientia fingere

nihilque ex

quod ex Mcrtooblatum a
nisi

omnibus fide dignum imperium Pontifice, nec admissum

ilberico diximus,

">;""

rogantes

ntes

attentms, mialenus
Resurrectionis
nuntios

usque ad proximum

festum
el

minica
sis

ad

nos

Bdeles
,

providos

M
'

R
el

tffectu

caruisse
matris,

aii

Ubericus, adjungit,

celsitudo transmittat

qui super
aule
ul

expediendis

consilio

/(/.

MMan
"'"iii"
'

pradentia

nec

nniversaUs

Bcclesia?

nobis

ri

rani

(Ww
!
1

Voillud dissuadendum. primispotuii ingens regni pe-rieubellum Frederic quippe diceretur

i

mrit ad

ce

Re
devoti

antur,
-

habeal

m
,

consihum v,te Chnstiana

et
tuis

religio

sohl
debita.

Rhum

,>,,,,,,

profectus

ecclesiasuc,

zelatorera

nbbtota-

Fredericx

cum
,
in

<

itt

Tolosano; a/finitas
bel-

^glimrege,
'ode

perpetuo Gallorum hoste;

Gallia

bus

relributi
i

jpensura.

Dat* hm

Varl

irwi

oigens

anni iUQ. Ua Gregorm tanad Ludovicum, alto satw stylo u*urus,nec

Wus

^ugusti

mpedire onatur
..w.
,

quam

ipse

pr

/ratre

uuwm
Audi

cderico intutisset.

nstan Adde duo agmina Constan

vndictam,

Hs o

ta

toopoUm missh

alterum
V.

tmno 4*88

alterum

Vangium pag 385 apud

,i

^XS^Ifi
CA.

sed

impe-

Augusti Tomus

37
AUCTORK
I

DE
praa
el

S.

LUDOVICO REGE
Synodum etiam
dendas
hibuit
re
:

perpendens, quod Papa Gregorius inprjBiatos Francise ipsum pej ,,,,,,,,,., condemnare, Ludovico Regi Franciffl ,,,,,,,, delegavit, mandans ei, quod personis ecrcgni ,,, sed el cunclis, quos pmimperatOT
,

expectatam per noa innocentia nostras cauaas

igilur

ad
D
'
,'

convocari
I11)s
,

non

est

mirum,

'

gj

vocatum
oon

ab

ipsQ concilium
:

pro

nostra

l&sione

patimur

et'

per quod,

omi

dictus

Cardinalia
ire

secum
tam Deinde

Romam
per

is

ducere

affe-

bus
stros
stree

adbaerenlibus
capitalissimos
\>s

Q m*\

nobis,

ctabat,
i, .,,;,, I,

liberum

mare,

quam

per

pebelles imperii et n
sicul

inimicos,
litterm,

pramissaj
'

denegabat.

non

solum

lerras,

docuerunt

llll(1

mm

tam

diligentei

observari
licenlia

imperavit,

rationes Frederici,
pressm,

qnod

absque
aticubi

suae
iiii<

gentis
in

nutli

dabatur

focultas

partibus
<lr

commcandi. iiml'rr<lrrt-

At in prmmissis ante Htteris Ludovico probatm fuissent, per suas

convocavit.

*
'//

non

instilisset

rico ttcm
cus,

Ani/lnv m/i ra

rr sm/<s<l

s<itts/<<tssritt.

apud Fredericum. Deinde rnimnrs n<ni defuisseni

s\

/J
auib

rujiis

epistolam
1240,

ad annum
prmtextibus,
pag.

<ur

Matthmus Parisius m qua expositis qui concilium, vellet impedire

recitai
:

episcoporum iter Romanum propter manifesta pericula apud Pontificem deprecaretur.

consequitur,

u/

concilii

868

c loquitw
prssentibus

Quamobrem

serenitatem
per

regiam
pralatos
regii

exhortamur,

quatenus

eulgato

lus snii

omnes <! singnlos regni vestri, edicti programmate, divulgetis, ul nulaostraa Qducia ad synodum ipNos

fuissea Ludovico, ei mina, illud impedire conantis. Gregorius Pontifex, auditis

deHci conatibus,
Idibus

convocalionem probatam improbata Frederici molihisct

in/-

p
>l'\
"'"''

Octobris anni teras dedit litteras encyclicas ad episcopos

mo

gua-

sam
i

accedat.

enim

Ddelibus,
yos

ob

quantumcumque regni amorem prscipuum, quem

deferamus;
uon
praeIni<!<-

rum exemplar Matthmus Parisius uti ei liaynaldus ad annum

tlisce
ui

recitat pat

(240

num
neni

erga

gerimus,

libentissime

autem

in

virtute

obedientis

B sumptuosam
'"i"
1

tamen
^ocat

audaciam
iii

eorum, qui ad
nos
tolerare.

contemptis Fredertci
:

minis,

Romam
in

uostri

accederent,

tempore jam designato

auctoritate
fecit

atque harum litterarum

Pontificius

cerel

ullatenus

ajquanimiter

legatus
referi

Gallh,
hti

487 Offendii
Fredeinu-,
s.

non
/'"''

Ponti/icem
Frederici

modo,
prohibitio,

sed

et

qum
i

ab
:

eo

facta

Vangius pag. 335

maUtia
induratnm,

Ludovicum
non
tra\

qum
oalis

Promulgata

vero
in

senlenlia, ridens Cardi<t

rili-

ctric

hominis

pacem

cupienth
i/ii<><inr

imperatorem
obstinatum
,

sua

\inum suorum

conscientia generale non epir

<it

adeo

quod
a

excommunicatione
nefando
proposito

lorum
. .

titiitiiin,

principum
"</

seculadi

pensa nullo
lei
el

modo
Buper
el

suo

vel-

quorum

legatos

concilium

resilire

quosdam
lam
aliqua

archiepiscopos ,

episcopos,
consiliuo
ipsis tra,

tidimus,
rei

judicium metuentis. Sive autem timcFredericus, ne de fide sua examen mtitueretur, i t postea factum in concilio Lugdu-

abbales,

arduo
ipsos

negotio
el

nabiturus,
ctaturus,
vit.

per

cum

/";"
" tiiun
'
,

mdeque ad nm imperatoris electionem wcretur, nearma prvndpum

'";'" / """
hi

apud
ex
ipsis

civilalem

Meldensinm
,

cod
quiparte
post-

Et

tunc,

cuun^
in

preesentibus

praecepil

busdam
domini
positis,

nrtute

obedientiaa

ex

suscitarei
:

est,

Papa3,

quatenus,

cunclh
ipso
iler

Dehementer
";""""'

Umutsse

nam

el

instructio-

vcr "" ln
ra """';'"':
i,

" ,h i" n ''"'"'" "" "'"""" qua '""""" '"' '"'"'/""" mire txagge"""'"

personaliter

cum
ire

arripientes,
?ero
ibi-

nullatenus

omilterenl
et

Romam
q

[pse
I

dem spopondit

(|
;

affirmavit,

apud
el

Vienfienne

"'''"''
-

"""

renuii
alter

crudelitate

,ni
.

urbem

de

navibus,

nautis,
eo

cajteris,

" lu

lr|l,,,,

aerei

ab

Pietatibus

Nero,

ui

;1

ad

navigium
eisdem

perlinerent,
pas
us le

quod

Roma

ahquo
Ir

Frederici

inimico in-

nUs

Vfofectam, % "" r ^lSir?'

""""

imper

mnes

pei

ten-am occupa-

'""'

atque ipseitafa

vem,

""

"""

0bHgm

ad

comi

provideret.

Deindepaucis

interjectis,

inter episcopo-

:
,ii

',

"
:

;"""'

, '-

/
-

^^y
""" consulen
/

Tr

?**
11
'

*****
11

11

-"'

"^
ul

dietas

Viennam civitatem
magnis
inibi

multis

diebus

11

"

elapsis,sed

non sine
Bt

laboribus et

"''

potesi

devenerunt.
lector

tunc

comperto
non

defeclu

curio

''""'
''

Ludovicum
/

mgre

navium,
per
id
iJi
,

liominumque
possenl
ultra
i ,

subsidio

reperto,

l/0(l

tulUse,

i:

"'' /

fert

ludo
'

'""

procedendi
*ignificasse,

'"'"s

modum
toi

pos

de

genlibus imperatoris defen-

'"'''"

transire

limuerunl
el
.

Unde
.

archiepisco

colligimusex

^ederia
s

apud Martenium
.

pus

Turom
se

Bituricensi
ei

nec

i"

111

rl

u amplissimm
r

T'"

'

'T Zr!:r:y

"

col (439 in U en im bland^ntis omnibus, quibus Lu-

Carnotensis
riculo illud,
lite
i

episcopus

multi
,

procuralores
^
1

pe-

ponere
eos

metuentes
dicil

rediemnl
in

"
:

HT0
N-

fc"

<>'

lei

wra
* uuu
l

FredericT.ubi

quod Dominus
iiii.

Euangelio
occiidunl
.

re

qui

corpus
,

animani
limete

m eum aniimam mitlere magjSj anima3 magis, ideo gehennam attendentes e! pjoj quam corporis periculum, el Dominum poris p intranteJ quam hominem mortalem metuenles,
, ,
,

autem occidere

non possunl qui potesl el corpus el

sed

polius

stra
r i M*

\...(,

h
'"

dispendia

convocantur.
.
'

manifeste

potest
,,
l|;,,:

,'

,'!
'

;"

n*ini,,h

"

n"
,r '

m:,,r mare

. -

Bese sese

corporali corporaL"

discri discrimini
I

tradiderunt tradidi runlt.:

:
.

"' oc

Q0bls

sinu

mtro
pe

,',,"'

dain

tt08lrwn

""
eo

80nl

obtatam "".
consitia' onsitia
'

ab

^pensa

" mullotiens
,,
,

r;

"" :,m
pacis

6enam pmnemt satis feliciier, v"'"' wctor Pransilit owo ,/'"''' '"'//' ' /'",/^. /,;, -/ -""''/"""
:
t, fecturi.
,

,1

/'"'

^
,

'"

nl

''"'!"
LPIMIIMi genms
I

nostri

oimpetu Ul i aomen perpetuo V,.,

*<
'"."

.,-,

V
1

el
-

mim,
,.,

abolere. ere

..-,....;... suam, secumque L~*mt tuuritatem ntm agerent, securti

Fredwto, ewn eo venisse antistttes^ '''"' /'"' wi r^wit, m '-""""" promittens

DIE VIGESIMA
mttens,
uti
'
'

QUINTA AUGUSTI.
371

ratParvnm pag

380.

gnamus,
ximi
-

in

eodem
"'
<
-

pr0]

..,.

hostmm nambus pelago magn /,quam promissis Frederici, Gerati, dendum se commisermt Cum w iiiini<nllll priremibus Raynaldus ad awnum IU4 aif pridericua

,//,

neb

infesto

oon antiqui
< anum

K[

<

rom

imperatores
"'""<
<

Romani

el

nostri

nr

s.

^niii.i

H jmpm.im
onitatis

,set
dii

"'"'""''"^

wl

existimantes,
el

pacem

concordia?
ionis

rJJ

servaverunt,
scintillula

inter

eos

alteriui

-;_

pra?validam
intercipiendos

classem

ea

Siculis

el

Pi-

non
el

illuxit.

h
nil
cenute

;I

,|

mari

praesnles

conficeret,

*'"""
'
1

Verum
vel

admirari

rehemenler,
praelati
,

Kniiuiii,

dictum

Sardinise
'

regem, prmfecerat,
conflatarum

non sine ratione turbari

causa
noslri

'i

""

Illlli;i

offensionis

materia

Pontife^
;|

legatum
yirium

Januse

agentera
ul

pra>

cooente,
u ''" u
,l

regni
cui

ad
ex

prjderico
i'
1

monuit,

prspotentem adeo
postea
est.

accedentes

lam

c la8sem,

"
sed

sustinendaj
ille,

par uon essel bostis, apesl

Sedem apostoBde quam oberecu are

el

"' ,ll,:i

tenebantur,
in

nec
capi

ejus

poterant
eos

pararel

ul

qui stus

Grego-

mandata,
slod!fl

mari

fecistis,

sub

cu

ilnbri
-

consilio

usus

uon

1,

rmano
hoc

quam auctor synchronus apud Ugkellum in Inecdotis

n"" 1 "
S
1

Hinc clm/rs Richardus de

col
festo
in

delinetis

quod
vestra

magis

moleste
forte

rerimus

? uam

majestatis
sicut

credulitas

credat

Nam
ainil

eorum

litteris

manifeste
celsituclinem

didi

')-

enarrat
1

Mense

Maii

conlra
;

imperialem

[oventionis
i,.i
.1

ucis

galea?

iraperiales
b ib fntes
.

muensium
de

conflictnm
qui

cum n m mllos
1

veranl

etsi

summus

Ponlife

praeiatos

occidi alales,

eranl

in
,

eis

habita

nctoria

Januensibus
'-11111

ccaperunl

et

duxerunl
, 1

minus debita processurus. ade cum in eis nnlla detentionis nveniatui decerel celsitudinem
1 ,

causa
praelain
</Ut.

restram

minaei, hberaextor-

apud

Pisam captivos
scilicel

duobus
el

legatis

.
.

,,,s

regni
"

nostri

debilaa

resUtnere
reddelis,
;

tibertati

oiastino
111

episcopo Diac

Oddone
Card.
,

S
de

Nicolai

'i'

""-

^obis

pac

qui

det<

carcere

TuUiano
ad
el
i

quorum
quos
,

aem ipsam injuriam reputamus

multa
,n "
, -

el

Regi

mandalo
II

veniebanl

Papam.

mblimi
1

fater

fue-

Qerel
,l

delracl
si

[per

talibus

nini
11011

Cisterciensis

larevallensis
,

abbatej
el
alii
,

nec

""

pnedicta
,

ad

yestraa

mentis

oculos
.

Rothomage
11.

sis

archiepiscopus

quos

aolitis

reflectere

Penestrinum
in

episcopum

el

galeis
ri

quoque Januensium
ob

captrn suni
in

alios

legatos

Ecclesiaj,

praajudicium

vestrum
majestar
P

ulira

20

nonnulli

guamplures sunl
mersi
te,
:

Jannenses metus causam

.

eis

et

^olentes

subsidium
;

implorare, regno
nostro
aliquid

manifestissime
contra
oblinere.
et

in

mari sub

repulimus

nec

in

qui

omnes

posteo
alii,

imperatore

mandan

tem
deal

vestram
igitur

potuerunl
imperialis

lam
n

praelati

quam
in

apu
.

Neapolim
de
in

cum legatis ipsis in per mare in captionem

per
r

providentia,

ponat in
velii
:

statera

judicii

ea,

quae

dicimus,
vel

nec

tra-

dncti

sunl

et
'

custodiam
re

sgni

castella
la
1

here

locum
se

potentia

voluntate

nam
viribus,

arias hac

epistolas dat

ia

gnum
quod
Voluit jus

Franciae

oon

esl

adeo debilitatum
caicaribus
iri

tus

mox Haynaldus,
Vobis

quibus lector inoeniet,

vestris

permittal

peru

tpimam prmlati capti fuerint,

Gallos

quinam

vero

eva-

Ludovici
uti

Fredericus,

cu~

tantnm referre incumbit,

ffl
sic

quid ad
Videns

minas,

tardas,

ita

mmime
laudatus
liberavit,
I
1

vanas

nu:

liberandos egerit S. Ludovicus

/

verai
:

Vam
verba
.

epistola
el

subdit

Vangvus

Vangius pag

habet

Cojus

rationes

imperator

intelligens,

Rex
I)n

ei

devotissimus,

Ecclesiam

omnes
do^
it

licei

invitus,

pariter

bumano
regni

auxilio

deslitutam,
diversis

compatiensque
imperatoCorbeiaa
misil
prsel
.

-11111

offendere

pertimescens

Regem uhu ideas,

1
1

pralatis
lls

sui,

Prederici

Ludovicum abstinuisse quidem

inferendo,
foedere,

a bello

Frederico
erai
eice

carceribus

mancipatis,

abbatem
1

quocum
tamen
7,

diutumo
re

conjunctus
defuisse,
id
:

dominum
111

Gervasium

de
ei
.

scriniis

ad

nulla

Ponti/ta

"fflperatorem,

mandans
quos
tenebal

quatenus
carcere

pro

Frederico

obstitisse,

Fatetur
apostolicam

Vatalu
Ollicio

n 'P

sui
,

in

marum
dictus

rficui

tervenlu
preces

liberaret.

Sed
de
sic

tunc

Alexander tom. tamen suo erga

11
11

pag. 877 his

verbis
,

Sedem

el

r.rego-

imperator
r"
ll

Regis

non
Prancisa
-1

exaudiens,
diversis

immo
locis

i\

''-

;i| i'

omnes

incarceratos

prssules ad
ta3

Dd
!?
111

Neapolim,

Regi
t....i

mandavit
Franciae
..1 a
1

rei

non defuit, misil siquidem Gallicanos synodum OBcumenicam, qnam in tandifficultate Romaa indixeral Ecclesiaa
;

'

00 aaretur Regia aneustn c, .>> guslo caesar

M
/

celsitudo,
tenel

praalatos

judicio
^;...-

de

Frederico

itare as

pajatus,
,

interimque
.,,

8an^

Ml
'

tia
/

""
/

....: an fustus, qui trahebantur. Posteriora

,.,...-

caa

.,...

ejus
catio
:

.,,..,....

communionem
111

,.,,,.,..

res|

cujus

,.;..

excommuni.

tantum

Gallicanis

ecclesiis

fueral

promulgata.

"'"'""

"

tpistolm verba
ex

'" ni }

adduxit

Vangius

"""'"'

eadem
78
quia

epistola
\i

invenies

"" /,/ "'"

'"""

prosequamur
audiens,
et

cum
ve

'-"""i

J'"'"' menter admirans,

1111
'

Rex

Ludovicus
suis

precibus

imperator
iternm

WXVI.
pars

Dictum

S.

Ludovici dc Tartaris

acquievisset,
Cluniaci

J""

mandavil
in

eidem

Crucis,

aliaque

Dominicae
cura

passionis

^..r balem ''

J !"'
r /"

hnnc
sed accipe
ea.

modum.
prater
ex

Tum
missis

v'" / '""
/; ""'

Ludovici,
itaque

instrumenta
tata
,

Ludovici

Parisios por-

^
i
i

"'"':""

'''

ubi
:

supplentiur

Pwtermisit
"*
u,
<

Uaynaldo que Nanqius Y

nostra
fi-

insignique Rcyis

pietate

suscepta.

r '' MI111
* UO<1
"'

*m
"

libr,

lon K

o\u
,

indubitanter ]nin " n ,il1 "

'

hactenus
al

l,

regnum nostrum,
dileclione

rascedentia
,

jam

nos

deduxerunt

<"i

annum
et
tot\

gcne-

lclu
61
,;i
<

'"'
'

Da jf
'
l

i' ris

mutua
-

Brmata,
1

fiii

quo
-

llrn
,

J5? '"""
l
,

"""
cum

materia

odium

vel
,
1

ovuuua scandafelicis

.,...,... enarranda.

discutienda, supersunt Tartari ingentem hoc tempore

plura

rontm
tarit:

9.
dfl

LuTar-

'

praedecessores
aniversi
et
,

ln(i ""'''' |lfiri

nostri

Europm terrorem inferebani

namque

in

iiun-

wges Pranciaa

,lonorem imperii laveriM* " l Nos qui potest

-

usque ad tem sublimitatem ze-

ipsos

Deo volente, re-

gariam penetraverant, cmsisque Hungaris totam Bopro libito Uungmriam usque ad Austrim ac ut narrant hemim limites popuiabantur ,
t

res

3j2
Abctohr
i

S.

LUDOVICO KEGE
t\

res i

varii

ilac orcasionc

gcncrosum

divinaque

pag

124.

Verim
:

illas

jam oppignora*
sicut" ante J' has dono dedit

mm S Ludovici dictum celebratMatr Parisiusad hunc. annum pag. 877. Blanthaus enm cx co quesrebat : Quid agendum, C hn
aarissime,
jos

opia coactus

quapropter,
sic
ei

Dommi coronam,
vico,
uti

ex

ejus

Utteris

uT
ili

soper

lam

lugubri

eventu,

cu-

mus.

rumor

lerrificus

Bnes

aostros pervolavit?
el

Im-

Von defuisse Sanctum occasiowi sacra

Parisios

postmodum probaT
docel
:

pignora
\BB t
posl

trans/erendi,

Sana
Rex i
Imperator

minei
nostris

Qoslrum

omnium

sacrosanctaa

cujus
el

verba

subnecto

temporibus excidium
np e]
n,.\

generale,

ex

impe-

Non diuUm!

audiens

intelligem

devotis imus

qoi

adventu Tartarorum
ih-liili,
:

Quo autii\ino spicaelesle

dovicus,

quod

Constantinopoliianus
pecuniae loco

vo.v
ispondil

sednon
uos,

sin.'

luamdam
el

summam
in

muiuo sumpserat
Dominica!
Dominicaj
el

Erigal

mater,
ipsi,

posueral

pignoris vexilla

solalium. sos,

Quia

si

supervenianl
Tariaros,

vel

nos iptartareas
ipsi

Passionis,
crucis,
in

jcilicel

maximam
pro
in

partem
aobis
siti

quos

Focamus
paelum

ad suas
vel

qua

Christus

pependii
sua
j

unde exierunt,

retrudemus,
Vc
si

aos
vel

spongiam,
potalus

cum
ei

qua aceto ferrum

omnes
ipsos
Christi

ad

subvehenl
eel
v
i

diceret,

fuit,

lan

mom
i

repellemds,
confessores
Bl

contingal

nos

vinci,

qnod
larum
pensis

lalus

ipsius

sacratissimum

pro

vel martyre

ad

Deum migraatque laudabised

nostranm!
:

sanandis animarum

vulneribus

perforavii

:il

,-

bimus
le,

hoc

verbum

aotabile

reliquiarum
hujus
per

metuens
divitii
,

alienationera
ul

vili-

uon

lantum
finium

Francorum
habitatores

nobilitatem,
erexil
el

nrandi

Christum'
et

lucri-

adjacentium
vii.

animain

faceret,

personas

authenticas

honestas

Ua

ille,

subjiciens
Tartaris,
:

Frederici

littevas

redemptas suis opibu

nostrea
i,,

mctas reliquias
redemptionis
1.1

qua
.1-

quibus

multa de

torumque

vastatio-

sunl

verissimm
superius
.

insipia

wibus lector inuniet

nec tacet dictum Fredelfr

fuisse de

fecil

Parisius
ul
r

apporlari,

icul
sic
,

m
ropam

anclam
el

co-

Tartaris

inEu-

ronam,
Liosas
el

dictum
rallatu
'-11111

est,

istas

pre-

liquias

archiepiscoporum

pontificum

duinum
henefi'
I

in

\tinopolir

abbatum

caterva
suee
el

mirabili,

Dsque
clgri
el

\anum

magnis
hoc

Ludovico

a/fecturti
\t

benefi-

capellam
populi

doraus

processione

am

oidimus.

Vovusadh
miseratione
I

cumulus,
prin
(/

devotissime

humiliter deportavit.

dum
$tanln>

anno,

motus

138

Tempus,
1244

quo tacra
accurate
verbis
el
:

hm
In
I

pignora Ponllbericm

egeni,

jure
<<

pa-

siis
>

excepta sunt,

designai

am hereditalem
Donaverai
ille,

annum

his

inopia pressus, principi

Gallis

ichaia
fa-

ct crucis,
Franciss
a

honorifice

solenniter

recepil
ci

Curtiniacum,
ss

Courtenay,

unde ejus

magnam
audire
tom,
in 2

portionem
ibi

Dominica3
Lubel

timen, petebaturque
litteras dedit.

Ludovici consensus.
Bal-

Conslantinopoli

transmissam.
S.

hac de

Verum hic consentire noluit, eaque de re ad

re

etiam

Chronicon
Spicilegu
die
Bxaltal

Uedardx

apud

duinum
duini,
blia
id

guas

tudi ex responsoriis BalChesnius tom 5 pag. 423 pu}

Acherium
anno
cis ui

pag.

492:
mcta3
illa

Eodem
cru-

(4241)

juris
Uegis

fecit,

quam gratum eidem

:

acciderii
,

maxima
multi

pars

Dominicae
teslimonii

crucis,
viri

sciiicet,

beneficium
vestra
no!

[ntelleximus
est,
el

u<<i<m.

boni

testanlur,
posl
inventi

quam

quod sublimitas
ij
.

mirata

filiam

moCur
per

Belena
eju

Constantini
crucis

mater,
,

quod
'

terram

oostram de
proul

dem sancUe
1

Jei

LOtino
el

lllll: "

Vchaiaa

dederamus,
restra

polim secum
la

orificefecil
stantini
fecil
l

deferri,

in
dil

uleras nostra
5U P ei

vestrae significavimus Majestati.

admiral

Nos potius admiramur.

constare
po-

gloriosi
filii

imperatori

mi
vero
cis

sui

irifice

reponi

pra3dictus

''
1

111

enim Celsitudini
i" r

restrae

jalis

Constantinus
in

illam
suis

partem
causa

Dominicae
victoi

cru-

luil
1;|

litteras nostras,
'

quam per nuncios

angustia

plures,

expeditionibus
gloriose
el

" I;|

'""i" 11

rl

paupertalis
prsefatus
?enit,
'

leneba

secum
pars

honorifice
a

deferri.

Illi

mur
,:,lll!

oppressi,

cum
ad
'"
^

princeps in
penitus

Conigno-

Dominicm
die

crucis

Ludovico
Regis,

Rege

Franet

lanUnopolim
""
''""

,lr

aos

quod

corum rum,

prmdicto

cum magno honore,

el

ma
el

IU1

1?id

facer,e

deberemus.
adjutorium

xima bimilitate
ita
,

praedicti

(ratrum sooviderant,

,,l!

"

"
1

"'
1

"

principe

magnum
in

nt

li:i

^digente
'""'
^
1 I

essemus,

doh

esl

"

audieranl
sionaliter

omnes, multum
in

qui

aderant,

nimis
el

arentur,
pedibus,
1:.

procescruricapella

J"

taUarticulopraeraajora

be bamus
,

nudis
brachiis,
,

capitibus,
civitate

assen8Tun
-

"" 11 "

peUis-

,
"

bus,

-1

Parisius

u:

gu
r' :
;

m
1

\.
'1

licel

.P orluissel " n ""D0S

1

acquiescere
"i""'
1

voluntaU.
racere

prmdicti Regis
bus
ti.

quam
eju
!

miris

operibus
cruci

el
.

sumptiei

T',"

""

do-

in

i"'"'

"'
1

re

pro-

'""

Sed
"

cum

intelleximus,

Doromatio

U-< A A[

'

pinese
.

coronaa
el

Jesu

Chrisli

'i-iini

principem

ad

di-

nostri

ver\

Dei

^eri

hominis,

... fabricabat,
.1...1

""'"'

commendat,

cis

partem male

1:^:;:;;;::: ,*?&*'*"

*
*

confundii

cum

cruce a Saladino

*-*

""'",:

reli-

banlur ntur
tim

111 in

narplln tacello

,
t

"

"'
,

cionbus luculennus depingxt,

w
R

,,/,,,

'

'""'
-

*M

".touonis

''in

'"''"'
'

NC^taMto n

i;

machina,

usn.

t ,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
B

37 3

lens

cum uiraque
Regj Si

regma,
p

cilicet

matre
epi-

cabulis

inferius

sunt

etpressc
urbe
vi

quas

olira

Cum

fratribus

Constantinopolitana
tas,
et

ueral

colloca-

!r

prcsentibus
,

archiepiscopis,
viris

tandem
temporibus
de

pro

urgenti

dera

uecessitate
litoribus

imperii
el

abbatibus
,,

el

alils

religiosis,

uec

Constantinopolitani
is

divi

di-

nobilibus

Prancorum

magnatibus,

cum
cordia

pignori

obligatas,

idem
de

do-

eraDili
.

populo
g]

circum tante,
spectapulum

cum

minus Rex
neplacito

nostra
et

voluntate
eas
fecil
:

redemit
Parisios

magna
iie-

|i(

:|111

mm

expectante*

pecunic quantitale,
oostro
1

J~, era
'

psam ,,, altum elevavil lacrymis oborpienUbus, qui prcsentes erant, prcla inci
j

transferri

eidem

spontai

gratuito

dono
ex
toto

domino Replene dedimus,

quitavimus
et

,j

foce

altissima

Ecci

i.

Et

absolute

conce

imus

?
,

,.,!,

omnes verferanter ac Rex QU dU s pedei

.

devote
in

ipsam

adi

quitamus
,(

laneis,

discinctus,

Quas

utique

vei

pro-

BaMutnusimperatorS.lv
''"'"'"

te
(
.|

ijscooperlo,

triduano

jejunio

anlicipato,

priis

uominibus
sam tam
<

diximus

exprimendas

videlicel

|ih IIIS

exemplo
,

nobilissimi

triumphatoris

Eraus :
ba-

prcdictas

sacro sanctam
:

dil

augusti

versus

Parisiacam
Virginis

urbem,

el

cem
d

lesiam beatc
julavil.

cathedralem
confe
fi

hrisli

coronam Domini e1 cru ilem de Sanguine Domini nostri pannos infantic Salvatoris qui,

bus

inii
111

cunabulis
ligno

involutus
:

aliam
ani

magnam
,

m)
B j DUS)
{
, ,

ya

4-11 ii*

consimili
,

devotione

parti

de

sanctc crucis
ab
:

uinem

qui

jejuniis

el

orationibus

expiati,

de

quadam imagine Domini

miraculo
fei

infldeli

percussa
etiam,

Regis

cura

re^inis

supradiclis

pedetentim

stupendo
\

dislillavil
,

catenam
in

jeqaebantur

Portabanl
imili

enim

ipsi in

coronam
propatulo
.

spi-

inculum
,

reum

quasi

modum
m
Domini

annuli
fuis:

ueam,
vantes
((n
(|;|
,

quam
populi
1V , iim
..

sehemate

ele-

factura

quo creditur idem

partem
de
:

Dominus noster

con pectibus
!'r

prcsenlarunl

quam
con-

se legatui

sanctam lelam tabula

lapide
tacte

maB

ncorum
fra

misericordia

gnam
Jesu
item
in

sepulcri

nostri
:

luleral

Supportabanl
ei

autem nobiles quidam trum ejus, lam pium onus

fatigati,
.

Cbristi

de

beatc Mariae
,

Virginis

ferrum sacrc lancec

latus

quo

pei

foratum
:

fuit

bajulantiura,
,, r iiiin

ne

forte

cum
ipso
El

assidue

in

cruce

Domini
,

nostri

Jesu

Christi

crn-

brachia

elevarenl
.

cum
sic

impreliabili

cem aliam mediocrem

eres

quam crucem triumphalem

quia

tnesauro
te,
(Vvi
,

deflcerenl
i,

sublevarunt.

hoc

cir

appellabant;

ipsam

in

spem

victo:

is

prdatis

volentibus,
essel
in

lactum

ric

consueveranl

imperaton
,

ad bella

defei re

iiin

igitur
,

cathedralem
orationibus
leclis,
i

perventum pulsalis omnibus

H

ad

ecclesiam

chlamidem
milites
ipsius
111

coccineam
nostro
,

quam

circumdederunt
in

civitate

Domino
:

Jesu

Christo

illusionem

quoque
I

specialibus
ad
,

solemnitei

per1111111
,

ai

undlncra
:

majus palatium
deferens
ci

iiiiiiiu

ipsius
in
ci

quem pro sceptro posuerunt spongiam, quam porrexemnl ei

plenam
Corpus
prccinxit
't
:

nuod

esl
,

in

media

urbe

ucera

suam
qua
Do-

sitienti

uce

aceto
fail

partem
in

sudarii
:

gloriose

fratribusque

ejus

coronam
processione,
l

quo
solum pedes

involulum
etiam,

ejus

sepulcro

quente

prclatorum
visa
(uit
1

ordinata
in

linteum

quo

se, quando

lavit

ttlimquam
uior

retfmi
1

rainvn
el

um

discipulorum suorum,
:

aul
,

jucundior
qui

niverc

igilui

singuli

extersil
capitis
Blasii
.

virgara

Moysi

superiorem
:

quo pedes eorum partem

capita

miimni
aliis

regnum

Francorura
dilectii

prc
ue
.

omnibus

beati Joannis
1

Baptistc

et

sanclornm

speciali

complectitur

consolalur,

lementis
cujus

et rei

Simeonis.

ei
iui-

tuetur,

ei

Sii junclis manibus gloriflcai unl Dominus nosler Jesus Christus, Rex regum, Dominus dominantium cujus judicia abyssus
.

443

in

testimonium,
.

<'t

perpetuam
litteras

ticdtat
;

flrmitatem
signo

nos signavimus

prcsentes

DQulta,

in

cujus

salutera
tribus
ciis

quibus
dotai H
,

vull
el

manu corda sunl regum, d rancic ipsum regnum

.

ins

aurea

impenah, el bullavimus noslra Imlla lctum apud sanctum Germanum in Laya

111'

no-

lll

lata

his

ditavil

in

brevi

lempore
,

beneflel

pretiosis

videlicel

corona

prcdicta
esl
.

cru-

ce

Domini

de

qua jam

dictum

el

corpore
et

anno Domini millesimo ducentesimo quadragesimo mense Junio imperii vero nostri anno septimo reliquiarum catalogum hune 1'orro octavo. '!"' Vita anonymi auctoris aH/,,,,-, ,.,. Utteris
,

beati

ASdmundi

Cantuariensis
miraculis

archiepiscopi

, s
'

jam
sint
,

memorata
eruditis

confessoris,
scanti.

inauditis

evidenter

coru-

rrrlll
,

Gallis

ttt

Hactenus Parisius memoralus. Quas insuper, preeter modo relatas relis

q U0 reliquia

ceterum adverto
Parisios

on autem omnes aque discutiendum relineadem die, qua prm/ata

:

sunl
esse

delatm,
in

inusitatam
:

sic-

yuias,
1W
(fonorif

Ludovicus
docent
item

acceperil

ab

imperatore
imperat
venditas
redx

citatem

sublatam
S

Gallia
2
:

nam
pa

breve

Balauino,
ex quibut
,l,,u

littera)

ejusdem
eas

Chronicon
ni
/

Uionysi\ tom

Spicilegi*

percipies,
1

"

datas

esse

udovico,

non quamvis

hunc annum ita habet Eodemanno rai posl Natale Domini citas m8gna a Dominica
ad

us-

ea$

Litteras hasce, quarum autosancta capella servari asserit, inM '"" Uistoria Parisiensis ecclesiee Gerardus du

oportuerit,
in

que

ExaltaUonem

sanctc

Crucis

mense Sep

grapkum

tembri.

Eodem diecoeperunt pluvic

'""

-'.

pag,
Dei

355

atque hujus suni

fldelissimus
in

U no

Balduinus
erator
tor bus
litterse
v

gratia

Christo

Deo

coronatus,
1

Romanic
niversis
<
1 1

moderaisiifldeli-

ri
l;i1

semper
"

auguslus.

XXXVII.
nonici
structi,

Capella

sancta constructa
statuti

Cain-

prcsentibus

quam
lieri

raluris,

ad
in

quos
Do-

ibidem
aliaque

ac

reditibus

prcsentes
Balutem
aos

pervenerint,

cternam

in

capella ordinata,

muio
quod
1

volumus univei charissimo amico el consanguineo

Francic
illustrissimo

Nolum

no-

Ludovico Regi ^ anctam spineam

orl;onem
J '"''"'^
(,
i

"

sacro

coronam
crucis

viviflcc
sacris

Domini, el magnam una cum aliia hristi

.

s.
ta

p^anctus
,,,,,,,

Ludovicus

nnn "<>

moiio '

summa

ni-

Capel

ttudebat

Domini
reliquias

iwr

'-

reliquiis,

quc

propriis

vo-

nr

sanctorum

acquvrm; n* **
eenti

wmp

374

DE

S.

LUDOVKX) REGE
fndum. Subdtt veromemorai
stimanturque
lueto

i
j

roBi

coqunque eas culiu atqut honore protequi sacellum plane magnifir nabatur. Bac de eausa

diclarum
constat

reliquiarum
ultra, librarnm
,,
I
i

cum

tkecasque splendidas
/,
i
i

fieri

curavit,

quibus
reStL-

centum
sium.

facile millihus, et

ornamnT

sacira

a ..
-.,,.,

honorifice
,.,//,'

servarentur imetitiuf MIX

Non

tamen,
I

TurZn
todl

tantum

tCllllltirC tltl

ll<tr

n r n inn n,

.,

llltttlll

>'"l

.-,(... ;t...,
:

-
'

music

.,

.,

rummeretui
nificentia, ut
coeetis,
.,,,-.

ac

147

De

ministris
et

hmc paulloJatius tum ex auctoribus

Vita

prima
habet
ca

tum ex instrumentis authenticis deduMemoratus supra mtthmus Parisius de

loquituri

sacelli, prmter ta, q U(f secunda cilalu locis occurrunt Vangius citatus [n eadem vero
:

,-,,'

pella

:os

el

capellanos,

qui

ibidem

hwttu
n
,

sa rci

t;Rexigipalalio

num
tuit,

servitium

in

perpetuum
redditus

celebrarent,

instj!
i

|m

Prancorum,

qod

procul
dicto

suo,

ca-

atque

magnoi

eisdem,

m
i:

Ul

. | (

pellam miriflci decori

thesauro
in

Regio conhonore
Pran-

sustenlarentur, sicul
assignavit.

decebal

majestatem
ei

venientem
condigno
coruiu

jussil

fabricari,
collocavit.

qua ipsum

Hanc

canonicorum
Bois

capellanorum

postea
iii

PraUerea
Parisiensi
id

Rex
est,

institutionem exactius describit

pius Gerardus du

laudatusjam
liuic

w-

ii.it..i

capella

sua

pulcherri-

pag

356:

Inno, inquii
capellce

ma, culamydem
lanceaj,
biles
el

Chrisli,

lanceam,
el

ferrum

mccxlv
sanctm
sive
eral

Rex

Ludovicus

altribuil

spongiam,

praetei

haec

innumeraconcessit

primum
ille,

quinque
antea
in

presbyteros
ex

principales

reliquias. eas

Unde

dominus
in

Papa

magistros
qui

capelianos;

quorum
sancli

aumero
Nicolai

omnibus
orandi

adeunlibus
quadraginta

capella

Parisiensi

capella

causa,

dies

relaxationis.

Bre-

sacra

m
nus

u
Rex
in

Vangius
sua
sibi

Q
Parisius

apellam) domimirabili
el

De sacello autem S. Nicolai, cu\ hoc substitutum est, consule eumdem auctorem
faciebat.
.

domo

sumad
Vitm

pag.
sic

dedica

ptuoso

opere

construi

fecerat.
el

Quadraginta
ultra,

prosequitur

El

eodem
Rex
auxit;
voluil
,

anno

(-1248,

mense
ct
clerao-

librarum
icturam

Vuronensium
sa<

millia,

Augusto,
ricorum
iliim

Ludovicus

canonicorum

ensa

narrat auctor

numerum
;

remque
ni
in

in

eum

ndm.
ludi

ordinavil
ui

el

sancta

capel

Gerardum du
ira

Bois

in
i4

Uii de

la

essent,

prius

ordinatum
seu

fuerat,

qninque
ei

mirabih

principales
Ires

presbyteri

magistri
pariter;

capellani,
ei

loquentem
acrae,

Licet admirari structu-

malricularii

presbyleri

cuique
clerico
anl
iinus

ram

hujus

aedis

in

qua gcminam pectes

exlructam,
:

pellano

suhcapellanus
aut
aul

subessel
et

cura

capellam,
auioribus

aliam

super aliam

et

te-

diacono
clericus
Lur

subdiacono;
diaconus
ul

matriculariis

suffultam columnis

quarum
oculis

si

ab

imo

aul
iiii

ubdia
matricularii

usque
vix

ad

summum

altiludinem

meliaris
eedifl-

slaluilque

tres

cum uno
vices
li-

animo

concipias,

quomodo

duplex
lem
liuc

majoribus

capellanis,

cui

secundum
incidisset,

cium
bo.

duplicemque
leo
;i

com
iii

usque

lurgiae

celebrandee

munus
ul

in

sancta

hoc tempore, quo limc scriilicel

el

capella

cubarent;

ante

sacras

reliquias

cod

quadrin

quinquaginta
perinde
ac

et
si

tinuo excubias agerent

148

amplius

ann

opus
:

integrum

sit,

Hmc

confirmanlur

litteris

S.

Ludovici

quotftrkto

istructum
il

neque
aut
sil

pid
teraporii

quod
injuria

ex
pie,

quibus
ordinata
de

cum

lector perspicen

quam
tat

"'

"itio
:illi

slruclura

hiulsacelli

quamque sapienter hmc omnia a sancto

sint,

fle-

';"'
l,ln "
,i|r
'

dejectum
"""''

De

dedicatione
''*'

ge

dignas duxi,
subjicerem
regio,
:

v
i:,i;i
(

Inwo mccxlviii,
Crucis
dedicatio-

oculis integras hh

quas lectorum prmsertim quod

aprilis,
el

Rea
ancti

Ludovicus sub no
curavit

multa

sacello

mme Corona
nem
1:

ejusque

ministm

refe-

spineaj,
capellaa

sanclffl

celebrari
egil

Celebritas

""
;,1 "

Sacramrem
,

""'" ,|
:

1,

'

,1

'

'

'

Odo episcopus TuscuUerantcomplures

procerura
arch
.

rantur in Vita quibus hm littera lcem affundefe possunt non mediocrem. Uecitat Innomine eas citatus du Bois hunc in modum sanctee Amen. Ludoel individuas Trinitatis,
:

''

'"''"'"i";

rl

aDDates
'"

'-

in ens

nume-

vicus

Dei

A,l " r;i,:l

gratia

e nC,S

^"T

'

i"""^ 'i"""i-.' vi Senonen sis, ;:"' roleUlMS Emsco P s

'

ecclesias,
to

qua?

uon

Prancorum ftex Etsi solum in regno,

consi lunt,
speciali

ad
sed

omnes
in to

Rotomagensis,
ve r
lios

terrarum
habearaus
-.;,.

orbe

sinceraa

dei

ad-

nis

;,,r " "

l

,m
;

affectum,

lamen
pro

praroillani

""'

Laudunensem, Sues

2 ;:::T\
.'

Xemm
,,a

gativa
rt

sinceritatis

ampleclimur
lio

venerabilem

ESSLi
,;;,
;'

^^^^^MUm, m ;"-""'
'"'
o,
l '

ensem ^eldensem,Baiocensem,
*

".

?**-

capellam
el

Dostram, qnam
p
i

salule
incly.

animai
.,,

aostrm,
n,s
d

arum
is

r,n,ni.

regis
i

Ludovici
i

gei

nostn,
Blanchai

el

driMim.
"".
ta

matris

aostr*

Item

" Uqv
i

Had *stima,,,,;;;' ^V'"""""'"""""e *Pe al r r '^'"'"'" Zdl I? h*qmm y "

saero

^tri
ll

-,

, antecessorum ao
Dei omnipolentis
ei
,

tur

ad

,,/""; m V ?* " /" ,L

n

aonorem
ei

sari

,,

"i'

""'
'

'"'"lavimus,

mwm
m
in

ai

uostri

Jesa

Cbns^

"

/"'''""".
r, " rm,nda
'

mngii
lapidibus

nrbaaecXel
bi

""" ! "' r
''

*
COrona

Parisiensis;

savimus infra septa sacro-sancto eadera

doW

qua

pretiosam

admirabilem
intextam
';

l
!

mr'""
Sac
tail!

Domini crux

sancta laudis
in

el

aliEB
'

quamplurea

pretiosis

reliquias honoriflce

J"Z vL '"^
^"
1

"""'""^
'''

recondeU^
varietate

^J Qu83 ut m W9QU83 m
^rentur,
to et

01 " reHquiffi rep0sitffl conlinent ur

divioffl divina?

1 oDsequi obsequio

f"* WJ^^W
J

in , ile r ""

admirabili

opernm

plures fabricatas

hhT;in? '"'"
-

el

idem locus
divini
el

perpetuum

deni-

Tllcc <"
'

habet vit
""'"' 42 e

devoto
.

frequentetur, cultus servitio

Vod minime Hdetur ', dubiu, U tantum locuius vid,ah,?L "" '""vs

voh,mus
(,ern
les,

statuimus,
^
1

ordiamus,
presbyteri

''''

"'

'"

pmcir
r;

/^

PU
sive

"1

qninque

PJW"
Dto.

flM -

magistri

cipellani, computato

DIE VIGKSIMA QUINTA AUGUSTI.

Leris

37 5 subcapellanus
ad
habebit
l

capellae

beneQcium

obtinebat;

el

Ire

ma
se.

diebu
qualuoi
in
ri

privatis

quilibel
;

n-iculorii

sacerdotes.

Quilibel

aulem
sul

illornm

denario
de

videlicel

malutinas duoa;

^
.

L. inqnfl

principalium

capellanornm

tenebitur

bori

mane cum
unura,
eisdera

Missa

unum,
de

et

in

ho-

tw bere anum clcricum Mlllllll

illorum
in

presbylerum

capellanum

serotinL
et

sub

conditione
quilibel

praedicta.
prsediclis

diAconum,
trium

vel

subdiaconum;
secum

Simililer
clericis

diebus
et

el

(njjiibci

malriculariorum

capellanorum

matriculariorum
ad

habebil
et

habere

tenebitur

',

diaconum, beneflcium aulem

eadem capella unum cleriexistentem. subdiaconum vel

el

tres

denarios;

videlicel

duo

ad omne
Diebus

bora

unum diei cum

el

matutinas,
M

majori
in

sustentationem

eorum-

Dominicis,
percipiel
,

festis

ingulis

minittrit

(j)l|ll

|h(

i,.

qninque concedimus el nl
_

principalium

capellanorum
viginti

damus
quinque
vi

novera
capelli

lectionum

quilibel
el

principalium

^etpimdat

ctfntum

rum
ad

praedictorum

matriculariorum
matutinas
de
el

ili,,..,,
.

parisicnses
.i

annui

reddilus;
libras
viginti

onicuique
corpore
libras

sexdocim
denarios;
Missa

denarios;

videlicel

ad

octo

i (

.| l(

M-mii

quinque

pro

ca-

supradictas

horas

raane
ad

cum

pallanias;

quas centum

quinque
i

vo-

majori
[ualuor

quatuor denarios;
denarios,
sicul

horas de

caslelleto Paris lomus eos percipere Parisiensi singulis aostra prjepositura (h

,

m
annis

omissione
superius

duarum horaesl

ram non obstante;

Singuli
videlicel
in

expressum
denarios;
el ei

j uobus

lerminis;

videlice!

medietatem ad festum

subcapellanorum

habebunl
majori

sex

^scensionis
v
i

lim
,n

Domini, el aliam medietalem ad feSanctorum; quousque easdem cen iiniiiiiiiii

quinque
'

matutinis quatuor denarios;

ad hoad
bo-

ras de
ras

mane cum Missa

ser

unum;

tll

riginti

libras
alibi

ani

edditus

eis-

de

lum.

Singuli
el

quoque de

praedictis
tiabe-

i.iaigoa-

,1,.,,,

assidcrimus
rnatriculariis

competenter
pro
beneficio

Praedictis

clericis

capellanoram

malriculariorum

..n,,,,!

damus
viginti
ipsi

plua-

bunt

qualn

ios simili

modo

videlicel

ad

,,,,1,

qninque

libras

Parisienses

annui

redditus,

malutinas duos dcnarios;

Missa
iiiniiii
;

anicuique
R
redditus
leto
i ,

videlicel

quinqne

libras
in
;

annui
castelli

el

."I

hoi as

adhoras de mane de sero unum.

cum

E
var<
el

quas similiter
prara isilura

percipienl
Parisiensi

Im

restis,

quae

cum
decem

semiduplo celebran- pro

capellanus,
octo
;

de

nostra

me

sla
;

tur,

habebil

quilibet

principalis
ct

den*i

rm

videlicel

ad

festum

Ascensionis

Domini
alibi

el

quilibel
videlicel

malricularius

denarios;
el

ali.mi

medietatem ad festum
eisdem
imus
c

Omnium Sanctorum;
compe-

ad

malutinas octo
Missa

denarios

ad
ei

hoad

quousque
lenter
1

eumdem
assiden.

reddilura

ras

de

mane cum
de
sero

majori

quinque;

fecei

quinque.
videlicel

Subcapellanus
ad

habebil

50

fl

insensu
veteris

quoque

Matthaji
noslrae
el

presbyteri,

octo

denarios;
ios;

matutinas
!

quatuor

fiitu.<

tt

va-

qni

pradii
.

lae

capellae

beneficium
renunciavil

denai
ri

ad

majode-

oblinebal
iuii(

cui

sponlaneus
<-\

cessii

duos
ad

denarios
i

el
bi

ad
bi bil

hora
sex

de sero duos denarios

;

expresse
iilmi

volumus

bcneflcium
oblationibus

bus,
Missis
leris

quod tolum concedimus cum omnibus ejus proventimanus presbyterorum in ad

;

lerii us

videli-

cel

matutinas
Missa

quatuor denarios
majori
in

ad

horas de
pI

mane cum
horas
bii

unum denarinm;
festis

ad

venienlibus,
clara!
i

el

emoluraenlis, sicut
i

in

liii

unum.
principalis

duplicibus
el

memoriae regis Ludovici atai |ili-nin mlouri |H'";i\ ii" \n

i

nosti

quilibel

capellanus,
i

quilibef

matricularius
tinas
;

duos

soli los
i
i

idelicel

ad

matu-

inr,
iii
ii
i
,

cedal
el

in

augmentura
mal

quinque
i

capellania
dictai

duodecim denai
majori
sex

ad
;

horas
ad

de

mane cum
denai
ad

trium

im

pi a

um
prin-

Missa

dcnarios

horas de sero sex

ri

ni

inler
el

praedictos
tres

quinque
vero

capellanos
aequaliter

denarios.
videlicel

Subcapellanus
ad

habebil
sex

decem

cipales
lur.

matricularios
,

dividan-

malutinas
Missa
sero

denarios;

horas
el

Super

liberatione

quam
capellae

Mallhaeus
uostrae
prae :

de
ad

mane
horas
octo

cum
de

majori

duos

denarios;
Clericus

m
Benlibus

capellanu

praedictae

duos
;

denarios
videlicel

ha-

ina,
in

sive

prole
,

regia

bebil

denarios

ad
c

maluli
Missa
f

palalio
ita

nostro

Parisiensi

percipere

qualuor
majori

denarios; ad

horas
el

de

mane

levit,
C

duximus
esl

ordinandum.
praedictam
pi

Quod

idem

duos

denarios;

ad

horas de sero duos

Matthaeus
,

qui

onus de

principalibus capella.

denarios.
i.v,

nis

percipiel
in
irii

liberationera

quamdiu
qui

[n

festis

annualibus
el

percipiel

quilibel
tres
ei

variati

vixerii

officio

capellaniae

cum
esse

principalis

capellanus
ad

matricularius

vel

capellanus

capellae

ipsius

dos;

videlicel

matutinas
Missa

duos solidos,
raajori

ad

desierit;
percipiel

capellanus

hebdomadarius

liberationem

horas de
e!

mane cum
de

ses

denai

antedictam

ad

horas

sero sex

denarios.

Subcapella-

toiiei

lentes,
II,,I:||;|
-

percipianl l" i' ipi.iiii

sive

iii.-iriiniiiiiiirs dislribnti ia

iiiii.'iiu> inferius

anuu-

" narios; "

'

videlicei

ad

matulinas sex
Missa
sero

denarios;
.

ad

Profestis

privali

ibus
.

percipiet
el

horas
rios;

de
el

mane cum
ad horas de bus

ma
duos denanos esse salvum,
debenl
.

dena
to
ul
iis

anusquisqu ;que
tricularion )vum
HlillllllH;,.
i

principalium

capellanonim
denarios;
ad

maad
ter-

duodecim
denarios;
:u.

videlicel

tamen

oi

inlelhgimus

nUi
su-

sex

horas

primam,
1

eorum,
..
.

qui

dislributiones

percipere
";
,io 'ar
llllll

?.

oi
^i

m, .,",;;;;,;;,;,";
el
;

h'";^, ,;',;;"",';;: t*.

el

v^^'-
omni
die

unius

?el

..I

lu II lllll i|im,i:
,

Qm

lllll

mnn
'"
''"

vesperas,
de

completohoris

non

obsil

quoad

percipiendas

l distn-

"-

dena
serii

etiamsi
:

praediciis
;

butiones

praediclas;
officia

dum

taraen

Missa

ves-

"

l:,lli:i

"''nni,

duas horas distribul non percipiel, nisi qni

vel

tamen

perarum
butiones
fueril

nullalenus

inlermittant.

Distn-

matutinis
inttrmus
die
ve

autem

'

nii

2*'
""

F"

"',;
v "'

qui

pn
.

ns

in
el

v.ll,

minutus

prima

secunda
Missa,
el

merit,

prmsens minulus, vel

malutinarum nullas habebit nnu Matutmis; vel qm mflrmns in

sicui

snpe
ues
et
,
^

est

i-

^tuiraui

: quod idem d ma ,ervandum

clum

Omnes autem
fleri

d.strib

Eisdem

quoque

lumns

de

obventiombns

oblat.ombns,
ijll.r

3;<>
41
1

DE
anniKiiim
111*3 illis

S.

LUDOVICO REGE
exce-

qurr

fienl

in
.

capella
quffl i--

prsBdicta;
in

noris

servitio,

per aliqnem
de
I

de

capellania
CUIUIIl eorum
ui

ptis

IWIBUVU oblalionibus,

Qenl

Missia

ad

cipalibus, sive
bi

mbcapellanis "

"'

''

manus
cipalium
iii

Bacerdotum;
capellai
<-!

qua oblaUones erunl

,i

prin-

ad

mmus

de

cleri

lente,

divina
Dr

orum,

matriculariorum, sicsicut prae-

celebrentur

ibidem.
capellani,

Jurabunt
uec
fuluri,
facienl
ipsi
,

autem
.,

superius
i

expressum.

Pnncipales

i"

itemeii

,,

Luminare quoque ipsius capellae, volumus per oobis esl ordinatum, Qeri
matricularios
praedictis

tam
Bde
el

rnatricZn
i

prajsentes,
capella
-

qnam

'

dictos
nrs.

de

obventionibus,
addil

el

obla-

tionibus

cum
veteris,

sexaginta soad
in

lidorum

annui
capellffl

redditus;

qui

faciendum
uotatis

Inminare

proul

supra

y omnes eisdem pro temnora successuri nccnon et omnes subcapellani et clerici eorum; quod nobi el liaeredibus
,,,,,,,.

continuam Jrabunl etiam

,

residentiam

matricularii
,

el

aoslris
et

prffldecessorum

nostrorum
conces9i.
tres

lilteris

conlinetur,

regibu
singulas,
ctae,
el

sanclas

reliquias

universas
capella?
ei
ei

fUerunl
sic

ab

antiquo
ul

De

quo

luminare
quili-

lotum
auro,

theaaurum

praW
lapidibus

ordinavimus;
ires

cerei,

quorum
minus,
bacinnis ad

tam

in

qnam
bene

in

argento,

bei
i.

libras

ponderabil
nocte
altare

ad
in

continue

pretiosis,

ornamentis,
aliis,

libris

etiam,
Bdeliter

quibus-

e.

cande-

1111
teis

die,
ante

ac

ardeanl
:

argenvespe-

cumque rebus
bunt.

ac

conservaaui

labris

maju

privalis diebus

Quoliens novos

vero

principales
,

capellani,
el

ras, matutinas,

el

ad majorem Missam super majus

malricularii

subcapellanos
novi

clericos
,

aitare
festis

ante

sancluaria

ardeant quatuor
el

cerei

in

cabunl
ci

secum;
autem

illi

subcapellani
simile

el

cleri-

novem
>rei

lectionum,
festis,

Dominicis

diebns
flunt,
festis

tenebuntur

prcestare

juramentum. Vaprincipalibus
el
,

ni
festis

quaa

cum
<]i

semidnplo
.

canlibus

capellaniis

el

octo

in

dupMcibus
quatuor,
libras.

dnodecim
im
Praeter

in

matriculariis

supradictis,

nos,
ct
in

hmredes
hoc jus

oostri
el

annualibus
libel

viginti

cereus
haec
iu

qui-

reges

conferemus
n

easdem;
ibus

aobi
pi
i

ponderabil
ui
iii

duas

etiam
Mis-

haeredibus

perpetuum
eas

volumus,
sa,
el
iii

omnibus annualibus
el

festis
el
i

vamus.

Pei sonaa

autem

quibus

contulerilene-

matnlinis,

vesperis

primis

secundis,
re-

mus

juramentum
v*eruratamen
a

ejusdem
ne
,

formae

faci re

omnibus
Qel

diebus,

quibus
solemnis,

de
in

sai

osanctis

buntur.
i.v.i
,

liquiis

Missa
cerei
.

Missa

ardean-

ea

quae

supei
' ,

ipotita

duodecim
iiui-

quorum
uno
infra

quilibel

ponderabil

diclis

nobis

on
inter

raemisimus

inordinale

libras,

circa

capsam sanctarum reliquiarum;

latere,
el

procedant;
tricularios,

cum
'!

praedictos
si

capellanos,

maper-

ses

videlicel

ab

sex

;ii>

;iii"

>-\

clericos,
sibi
el

pares

essent,

ei

simililer
i'
1

quotiens

octavas

susceptionis
vel
i

san'
re-

sonam
paritas

certam
ipsa,
possel

praeposilam

non

haberent,
procedente
el

onaj,
.!.

sanctae
i|
(

crucis,

superioris
esse

defectus

liqiimrum,

>i>

sarrosiiinM;i

corona,
celebrabilur

sancta

tempore
teria

cruce, vel

praedictis

reliqniis

Mis-

scandalorum;
,

jurgiorum foraes, volumus, quod de

,

ma-

praedictis

capellanis
156
irati
l,'

aul

mati iculariis
el

qui

pro

tempore
assn,

pradictis
'

etiam

obventionibus,
capellae

et

fuei inl

per

nos
,

haeredes
praesil
,

nostros
aliis el

reges

oblali
el

mibua verrerias

ejusdem
quotiens
Si

refici
el

matnr

unns

qui

capellanis
clericis

ma-

reparari

volumus,
servari.

opus
vero

fuerit,

triculariis,
1132

subcapeUanis
;

universis

II

iii
i i

bono

i.iiu

lamlnaa

quid

de

obvenrere
or-

praediclae

el

Ip

tenebuntur ejusdem
conlradictores
,

parealias

rttrea*

Gat-

Bonibus,

el

oblationibus
,

completis
voluntati

hujusmodi
,

mandalis

[pse

autem

el el

residuum
dinationi
v
1

fueril

nos,
.

illud

el

belles

per substractionem
poteril

beneficiorum

nostraa

el

succei

orum

nostrorum
in

re-

convenienti
qui
prae
to

districtione punire.

Elle

autem,
libras

" 11

Pranciee

roluraus
ipsius,

Qdeliter
vel
i

reservari
s

de-

ceteris
ceteris
in

praeerit*

habebil

quindecim
in
'i"

fn,llm

Inminaris

usus vero

eju

beneficio

percipiendas

castelle1

mverlendum.
folumus,
el

Si

quid
ui

defeceril

nostro
esl

Parisiensi

eodem
<(

modo,
festis

M|
i

''

prseciyimus,

illud,
,

quod
de

dee-

rius

expressus
.

duplicibus,

el

'

de

praedictis
aadicta

obventionibus

el

oblationi-

annualibus

complenda

percipiatur

de-

m
;

duplicem distribulionem.
etiam

in
,

n~
rel

omnibus
!

quae superius
nobis,
el

sunl

1MI "-

nostris,

orum
:i

nostrorum

regum

expressa

mus
el

reservamus
el

hj

:l "'

''''""'"'

rmn

ir

P arisns

i"''i

templum-,

pousqu

redibus

igibus salvam,
,
tis

liberam potesta-

tcubi

calwruuxenmusordinandum Volun s nsuper '" ,t ordinamus, quod qmuD e P raeo '^orum principalium capellanorum
'

lem

aliis,

capellae

viderimus
vel

ordinanda,

quaa circa statum praedicUe possimus addc

,

""

,,l '-

' ,

ni "
in

"'

" nh ""

liqu

; dormial

minuere,
el

mutare
nostris,

Relinemus
regibus

etiam

oobis,

suaa,

quaUbel

nocte

haaredibus

FranciaB

plenum

capella

praedicta

cn

'

III
IIi:i ,

III,
li;
,

III

,.,,.,-,,.

'""' lll,IK

Pci]
:rl "'''

i|

B us
truni

eUam,

el

eliu

quibuscumquii rebus,
stram
i-

','"

capeUani.

Li-

beneplacitum

ordinare, e
reli,

'

'

"

,,,,.,;:;,';'
,

-'

""

"
, :

sipaiu,
'-.
,,

de

.
|

>"
,

,,
,

','
.,,!
'

,;:,:"."
'

" a!

ibide

prmdie

acras
i

,<
-

";";;

"".

'i
'"

v
""

auro,
de

.
,

,,

"

, .

''""

,ni i
,i,,,.
'

.,""' """"i"' Hiaoilloper

1

;,;,,'

'"'"" "

Pre
,

,..,
moveanl
,
.

aUie
in

rebfla,

capel.,,,.,.

futurum, 1
stab
..:

^^"
,.i., nostri
...

capell.

!""'
"""
'"'

'

,-,.,

,,
...
.

,.

robur

ob.me.t,
>

,:,H

capella
ui

w-endum,

auiem omni die

praisentem
regi

paginam
linis

sigili

nncloriw auclori
"'

inferior1

auximus procapeUie
aupe-

,i

cbaraotere

Infcnoi

satvo

tato

fecimus

communiri.

Actum

apud

Afl01

mor-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

anrw
incarnationis

3?7
milites

Dominics
oclayo,

raillesi

idem
biles,

Rei
11
1

Francorum
sic

quam
imo

plures

no- AlCTORB sere1

mo
do,
toina 1
'

togusto
'

IdnceDtesimo resDi ?ero

itantibos
B nppositfl

quadrage imo
nostri

mense
no-

fralria
:

Amphulsi
pendens,
qui

Lyrocinium
potiu

anno vicesimo sccunnostro,

nare

rideretur
comiti

parvi

in

palatio
'!

quorura

lipendens

Richardi,
,

Deo

fideliter

in

sunt,

signa,
S.

dapifero

nullo.

Terra sancta militavil

de
niiiiii
1

|us

\<-\

yendicationera.

Un-

stepnan i
],

Buticularii.

Johannis

Camerarii.

satis

potueruni

admirari
el

de

Pran-

u H .|i,
|

constabelarii.

Datum

vacante

Can-

corum
iiiim,

nobilitate

hoc
pro

permiltentium
bonis

consulenel

qui

mala

eelleria,

tam

ingratanter

impudenter

reddiderunt.
biliosi

Refutari

operose
1

non
quid
fra-

merentur insulsa '""" peccavil

1

hominis convioia
,

iidovicus

quod comitatum
tradiderit
?

'

XXXVIII.
rionatus,

Alphonsus
et

,,

....

'''

''

testamento

debilum

frater

Reg.s
:

mihtia

Quid
Iubc

,,,/,.

qm

hoc permiserimt? causa,

Veque

comes

instilutus
:

periculosa

/'"' belli

secuti

sed alia,

uro quam jam

as-

principum
((tinilcni
r i, n:i

conspiratio
cxpcdilio S.
el

contra
,

Marchiee
qui

signabo.
163

Jovnvillius

Ludovici

plu-

11

Hege ductum
,

num. 37 ad Pictonum
Alpkon

refert

Alphonsum
.

11,

/ifa-

metropolim
tarei

ratio
1

oppida

castra occupat.

rrni
iii

ut

ibidem

juramen
iiint

1'nainen-

fidelitatis,

atque
i/ui

homagia

subditis

suis,
\far-

mtei
'/'"'

quos

eral

ceteris

potentior

Hugo

comes,

'irnrriu

habebal

Elisabelham

inglieB
B

A.
sii.

,11111

ift44

S.

Ludovicus
rl

fralrem
iuiii

phonsum,
:

militari
1'irininr
'

cingulo
I

suum donatum
. '

\l-

irrm.

olim reginam, atnue Henrici regis ma* nnilnriin sn nr rh ,,, msignem lnwr nnlrm
su/irr/nnni
hclli

00/us-

mii/irris

rmisnm
lli-

fuissr

rx aitallatis
I5c\

-.

UpAonw

ntiliiiinii

Irrrn

linhrrr

ctoribus
irrhis

mox
ab

perspicies
;

Vangius supra
|ht,hIi-,

dilnm

,/inr

heredemque declaravil comitatus Tolosani: lirlli nlrhiuius. 11111 \lOCCaSW, '" fuil
1
i
.

lnvr

stih/nn./il

[irlnl

Ludovicus
111

Qugone
sua,
,

comite

Uarchis,
in

ul

ho-

ihi
:

iiuur

annum

pag,
in

578 ea de
sancti
"

re

ita

iiiin

pro terra

quam habebal
fratri

Picta-

sinhii

Rex
suura
,

Ludovicus

festo

Joannis
,

\i;i

sicul

debebal
comiti

focerel

suo
dictus aullo
se

-MWU

ii.iiivn

inu

fecil el

i.uii.r.

Salmur miliel instituil ipum, ul sil dux Aquiper uxorera snam comes Tholozanus
Alphonsura apud
ducis

Alphonso
M.iichi.r

Pictaviensi.

s '''i

domino comcs

vento
e

superbia3

inQatus

modo
ba

assueruil
.

faclurum. Innilendo enim

super

,w

iihiiiiin

iquitaniw
In

ilpkonso
tuo

Vributum

-11111111
\
1
1

niiln

imn invenio
filio

testamento

Ludovicus
relir

VIH

quarto, qui

tunc erai
,

llphonsus,

bebal

arundineum confractum, scilicel regem Benricum cujus matrem comes ipse b.auxorem meditabalur per ejus opem contra
.

ijiin-m

comitatum

Pictaviae

et

totam Alverniam.
in

dominum suum Regem

siilnni

Prancias

rebellare
s

R< c

Verum libcralitas
ni

S.

Ludovici

fratrem
illam,

adje-

limnth/inin n/nh/ unln/uns mniii

inrcnio

Ubigensium
336,

ditionis

partem

quam

Ckaixius tamen pag. 306 illud prasHtum scribit

pag.

Pamiensi obtinuerat. Habei id Vangius hisce rem verbis exponens : Anno sequenti apud Satmurum archiepiscopos epi,

iurhihi

imnih. allegans vnventarium Pictaviense, sed rmnth n, pOStCO facti /'" i"l"> il.i // 111 ,sl. riil/mm u rmi r/us Inhuil lnI,

llphonio faI

scopos,

el

abbate^
sui

quam

pluriraos

sed

el

totam

storieus
,11, 1111,11

Anglus Mattkesus
i-j'i\!

Westmonasteriensis
belli
in

ttml

<><l

we
'"

regni

mililiam

convocovit.

aominum
Qliffi

Aldepl
,

sum fratrem
multis Tholosas,

Tunc inisuum novum

jain
d
.

jiiii/

307,

causam
Pictavia

HugoMarchia
his
orta

veresl

comes.

Miens
:irl1

militem

quera

diebus

irans*

enarrans magna seditio

h,s
ei

Eodem
.

,anno
postea

quae

ruinam
el

maximam
,

comilis
feceral

Johannm
sociari

imine

schisma

lethale,

aec aon

guerram

el

dade
Je-

maritolj

lege

selemniter
Averniae

conceset

inniiiii

generavil

irrestaurabile.

Ml
1;

eidem

terram

Pictavim,

ter-

Marchia,
zabel
ii

instincta

[sabelte,

Comes enim quam Pranci

ras

Ubigensiura
el

perpetuo
divites

possidendas.
festo
el

[bi

plures
inten-

impiissimam

pnepotentes
ll|,|hln
.

Imtitiaa

1-

scilicel regis Angliaa

nominant, uxoris ejus, macalcaneum levavii contra

.

Ojivitias
ei

quasi

pro

nihjlo
milites
.1

reputantes

exel

dominum
eium

Buum

Regem
quod

Prancias.

[ndignabatur
Regis

Pwdebant,
scricis.
lllls

vestiebantur
|ionlilires
in

purpureis
,

vehementer,

Aldefonsus, frater
,

Sed

ipsi

ahbates

prniil

mc
hoc
cele

poterant,

se

omnibus

exornabant. Oe
ibi

" '""" splendore,

s

conviviique
Joinvillim

habiti

'"-<""''

1'inri,

dabit

mm.

36,

qui

mterfuit.
1,1
'

Francorum, comes jam Pictavisa cui Rex Frannuper contuleral ,di niii comilatum eumdem Unde procoIim, ,u. '111111 debitum ah eo exegil cum dictus comes de Warchia citer respondens superbia el abusione, quod de jure debuit, ab, ,

ontendebani
CUJUS

ingli
rl

comitatum

Pictar

iie

uegavit,
1

Iscendil

igitur

super hoc usque ad

* w,<
'

/'"'""'',
,ant
'

/Kirlrm

n/ 1</ uniii /mssi-

titulum iiuirn, comitis Pictavia fraWi Htchardo concesserat mde Henricus 12''"'"" Parisius, ad hmc annum pag. 383
'

,n

Idmonebatur rancorum querimonia aon levis. comes talem insoleniiam corrigere Sed mulloties admonitus, hoc facere contemnens, el muliebri
ntens
,,,

consilio,

significavil

regi

Inglia?,

ul

eenirel

ferens,

pro consuetudine sua bilem rwrGallos

:

pictaviam,
quantitale
ei

non

comitatu

'""""
!
Ipboiuo

'"

ltrv
'

S
'

Prancorum
"
dedil

inBodemque tempore usus odientium regnum

.

se d
i,.,

pecuniaa

Anglorum communitus,

T ;is suas
lidem

redderel

iransmarinas

suorum omnes el Rej autem

thesauris

18J

'"
,

*
|

'

comitatum
die

Pictaviai

Ameodem
,

consiliis
esi ei
,

Pictaviensium,
adhihuil
el

quibus

prodere proprium
el in

^alri
'

B
Vnj
_.

buo,

NaUvitatis
,

s
ipso

Joannis

consensum,

bi

idem
lionore
f

Rex
niims

accincto
militari

navigio transitum

80

^JjJ?
jj

^^giose
All.di;,.
I

cingulo

in-

suorum aeque
precibus
,i,,

'" m

"'- ,,,n
lllsinc ,,,IS
>

comitatus
.|

Pictavie,
^j J

qui

potuil

praparans, aullius amicorum hominum naturalium consiliis reJ retardari. tta rex Inglia spt
esi et

10

;l(

..,,

gj

dQ .

sis comitis

a<

jure

speclare
l
.

dignoscilur.

Fecitque

11

promissis hello huic mglim regem, ita

59

implieitus.

comttem

Tolosa-

lugusti

Tomus

I>K S.

LUDOVICO REGE

"'"'
:

37
vi
i

rom

,,

o.

il

^^R.
'

mhm

renp

'""''<"

semtt9
!

,"""f'

"''- "' w> '""''""

:

.-..H
<

sic

pltam

obi

ik,
siic-

eo-

qu

i8

iiin liniin

'.

e1

,,.,.,,
,.

Ugli8

de

fecienda

guerra
in

alimenta
el

adversanlibu

patentia
vel

exterminarom
>scei
,

.'
-

'

,.',,,

piuribus
|

aliis

consentientibus
lateribus

omne genus

uctnalram,
el

,,

..
(ll

ace

multis
:

minus
co-

ceptacula,
i b

radicilus

funditus

subverterunt,
multiplici ta-

abi

sufficerel

defensurus

super
abuii

quo
consilii

idem
sui
fail

adventantes Francigenas penuria

b

mefl Toiosanus mysteriu

cum
prtt-

finibus

suis

lallem

propulsarent.

mairnatibus suis
us
h(ll
!

inter'
ei

quos comes Fuxi

el

His

consuluit,

consilii
in

sui,

ac

'',v
.

craod

eum
p

juvarel

lota

guerra
dedil

m0Tenda
i

rffi stito

juramento

sibi

audiamus quomodo Uugonem Marchim comitem aggressm sii Ludovicus; , inducim cum Vnglis necdum ruptm erani /, utrimque se Reges ad bellum pararen
prmmissis,
,

lilteras

qui co* etiam pendentes. Nobiles plures f

i
,.,

188
ita

Wangius pag.
mccxlii
el

S37
.

expeditionem

liegu

,,

sano adhmserunt, enumerai auctor cir ,,,, [ragonum videtur faideri adhee,1 Parisium pag. 39%
,

narrare aggrcditur

Vnno

ig

Dominica

[ncarnationis

Ludovicus

Rex,

non

im-

'

^vm

nm

memor superbim
nis

exosa
,

praesumptionis

n.,,

Harchie comes

auxilivm regis

iragonum

re-

comilis

Marchiae
circa

lotam

,,

inglim promittit; nec dubium est, Tolosano apud Cum comite

cap,
34
:

quim Wa~

adversus
El

laudatum

tunc

eum cum

anni

mfinita

regni mi mililiatt pnncipium congregavil. tam equitum quam pedi-

GuUielmumde Podio
n omnino amplexus
i'

sit,

an autem fccdus incerfam mihi apparet.

\larchim t

tum

mulliludine
veluti

bellalorum,

quibus
in

lacies

m
tis

locustis

operiebatur,
Bl

terram comi
,

Hngointerim k 66 manumilitum, consedit

Pictormm
metropoli,

comes,

collecta

Marchim

introivit.
in

pnmo
*

castrum

qnod

Liciniaci

non

longe a
fratre.
ttfutn

Wosteriolum
paucis
lud
in

Gastina
i

dicitur,
le
c

obsidens,

phon
umeliott
iit

ubi

mtm
,,,,,

rcditum

Parisios

Rex erat cum non

quediebus
brevi

>sii

morans,

il

tempore
ad

sibi

potenti

nrtute subju'
.

tnn

mrchim, riUio habemus num. 37 Quid tunc ibidem conr dusum sit, non quidem aperii auctor; attamen tmveneral ilphonsus prmstandm sibi clienr
etenim hac spe eum invitawrat tetmacomite ,/ iecum prandendum in diebus Vatalitiis. Sed comes Marchim, si fides omnimoda Parisio hmc
:

studio accessii comicun, eo tractaturus , ui cc Join

mmim

gavit.

Deinde
el

turrim

Berugiae
,

quee

for

'i
'

lissima
flxis

,,i;i

peroptime erat
ingenia

se

convertens,
>talim
aos
jussil
'

tentoriis et regiis

papilionibus

mangonellos
in

etalia

'quam plunma
Francorum

ipsius

turris
fortiler

circuitu
se

elevari.

Turris vero deimpe-

fensores

habentes,

Verumtamen pauco lern tus viriUter sustinebanl armis, pore elapso ipsam lurrim cum universis
copiaque
viclualium

narranti
dies

'

cUent,

,,.,

improiessu-

|r

quadam nocle infra qua Natalitiorum, cum in crastino <7enturus fojecundum promissionem suam, hoc " lacecum uxore sua tsabella, quod inilo consiUo
pag
39S,
i

maxima,

quae

in

ijla

erat,

suis pradi cepit. Postea Rex considerans, quod el adhuc lnfer cte tuiTis multa mala intulisset,
re
digi

posset,

ipsam

dirui

fecit,

el

ad

nihilum

re-

mutato
tc

proposito
,

resisterel

violenter,
:

>7enil

an-

Proposui Andephulsum el ail frontuose ei facere homagium deceptus el circumventus tibi

:

Hmcipsi Marchimcomitier^ta: mmc qumdam ejus consanguineo ei faaerato ablata, sic narrare pergit
festinanter.
,

mntato
i i

igitur

spiritu

tibi

juro,
tibi

el

constanter

as-

469
Berugia?

Posl

captionem

Monsterioli,

el

"""^,,,,
1

iioma1

ero,

quod

numquam
rel

injurioso,

ligantiae*

"

JJ^JJJ
i

fcedus

[aciam,

observabo qui

privigno

meo
sancla

comili

Richardo
el

Qdeliter

Deo

in

Terra

comitem Marcliiaa raclam essei dens Rex, quod Dominus cum ipso Brmans regnum ejus qumcumque ambulabal
supra
,
,

^
,

i"

mmtanti',
icorditer

captivos
liberanti,

nostros

prudenter

ac

mi-

comitatum
pro
minis

suum

inde-

castrum, quod Gauiridus de Lixengnio

tentissime,
aliud
in

scilicel
"

Pontenaium

tenebat,

qm
for

era

^
. ,

abstulisti,
f.i

mala

bonis retribuendo
inlonantibns,
stipa-

auxilium
e1

comitis

statim

intumescens

expugnare,

elapso

ccepil Marchiae, temporis brevis

"'''''^'^

tus

armatorum caterva, cum uxore sua procaci'''| per medium, Piclavis arcubalistis pr nsis, accensa domo, qua hospilatus fuit, raptim el
cursu
lavit.
i\

repenl

equum magnum

insidens

avo-

redegit potestatem. ^ e ' lo, illud in auam quod castrum ejusdem Gaufridi fortissimum , snnjc potenter ' sibi nominatur, ventum cujus Hmc contra Gaufridum de Lusignan,

nde

.y
fontenl
.
i

Tantam
fiducia

Hugoni comitx temeritatem sugtum suarum, ium faderatorum nfacile

men non parwm

pacto hic

Regi
pag.

luxavil Nangius reconciliatus , fueril

:

quo

ac P a

rium:atquam
adversariot

wna mstate potentes hosce

Ludovicus,
patebii

amissorum
Chaixius

ipsius

misericordia

receperxt,

na

domuerii
sanctus,

ex se-

337.

Verum dum hmc

Rex
adiii

cce*
grwj
"
<>>

tam prospere,
,,u
"'''

summum

tntm

audita

comitis

msolentia,

lum, quod

ei

machinatam

impiam

Beilovacensem

"

'"

-,.,

>-jus

iium

iii.il

ii..-

--

,nil;il, s
'

"' l

castra

sua

,-

7aiebat
impiera.

iosa

ootu,

occiderel

eenenoso.

ivbomm
>

pm
regionem

repagus, obi
ad

tfditns

in

U.llll

Patuil

nocendum,

obslruxe-

prehensos Nan mancipan, ppcepitRex atrocissimo carceri

nuntios

ad

"

DIE VIGESIMA
,

QUINTA AUGUSTI.
castram
,

379
',
diei

<"'

lin

" m,unnn c ' ,/,y.v.

(/(

Uarchi* propugnaculum
ite
I

quod
:

proseqmVur
reilnm

pertransivit

nominanl Sanctum Gelasiura quod obsidens jibi infra pauco

ad
aliud

kuc
'

""',-'!

*'"

i'

11111

"
'

ri Res "iquideni '",',,,,, fortem ',i MV

suum
Fronte-

adquisivit,

Deinde

castrum, quod Tau-

'"'"'

promptissimumque ad
ad
_

nainm
illud
|n
|in

dicitur

supra

Voutonai

"

"

"Hnm. bellana
,^

flw

"

"""'

^^

,,

(l

nara tus
forlis

praedara.
( |

capiens

pauco elapso

tempore, suam E
,

in U-

B
,

mllllll

I1(1

MIS

paribu
el

m!

.,,,,,.,
el

lunc

H
1
,

prtesl-

muratum,

fortissimisque

turribus

simus

sentiens
iter
,1,1

veraciter
dirigel
'

perpendens
il

111

,i

(irmatum, fecil polenlissime exercitum ftegi ca si r um defendebant,

obsidere.

Dominus
il

suum

se

comitabatur,
Bfarchiae
fortissi
.

Mautas
.

castrum
,

comiUs
ibi

Hatha

Valt

bilUer receperunl
,,,

Unde
ligneas
possel

Re*
jussil

castri

fortitudi-

quod
1.1,1

expugnans
ad

turrim

quae

eral

defendentium
lurres
.

probitatem

audaciami
illico

evertil funditus el
el

destruxit.
.

Turre

vero everad

Sderans,
Sefeasores
'.'/
,;,

elevari,
c

sa

nihilum

redacla

usque

Torz

'

suus
fortius

exercitus
Elevatis

contra
itaque

castrum
lig

Ebulonis de
Regis
,
.

Rupe

forti

accessit.

Sed
.

for-

dimfcare.

titudinem

qui

castrum

custodiebanl
ibi

co-

lurr i DUS|

erectisque
el

circumquaque
ingcniis,

petra

gnoscentes
possent
re

irpendentesque quod
irara

quIIo

modo

icllis,

aliis

coepil

trura
.

praadictum
,.,,,

vinhter expuj nare

Sed
ul

Rex dh,
sus-

istere,

eju

incurrere

tnetuente
suis

nudi
nibus
liter

et

inermes-

de

castro

exeuntes,

om-

jntus

ad

defensionem castri,

uobiles

relictis,

castrum

Ludovico

Jefensores

c
1

liclum

inimicorum
balistarius

potenter

reddiderunl
,

Rex
diebus

autem

illud

Regi humimuniens sua

.

toebant.
, ((

nde

quidam
pede

quarrellum

gente
sibi

adversus
iiuiiii-

iucerrium
evolulis

properavil

quod
diruj

hjrrim

iaciens,
in
i

fratrem
graviter

Regis

comitem

Pivi-

iimii

snJbjiciens,

claviensem
mi
,,,.,

vulneravil
iJictura

Quo

peniiu-

imperavil

Uactenus contra rebellem co-

r atus

vehementer,
^d
cujus

castrum
castrum

mitem

iussii
l ites

acrius

impugnari
fortissimi

praeceptum mi-

agentem

pranciae

bellatores

ipsum

invadentes, castrum in bre fortiuSi e i asperrime videlicel uno tempore cum suis defensoribus
,

Inglorum adessel mbsidium, Ludovicum, nunc contra re- K c-ideijnn inglia, comitx jwnctum, bellantem quonam bimus, ubi tamen exposuerimus Anglia prmtextu inducias ruperit, quas r'1'i'je.

priusquam
oidimus

vi

(!(

giiis

comitis
iio el

Marchiae

qui

non

eral

lei

iti

rat

cum

Ludovico.

matri

nalus,

--11111

quadraginta
servientibus
,

el

uno
aliis-

miiitibus,

quater

viginti

mje
n,.,,,

minoribus

quam
'i

plurimis,

excellentissimo

Ludovico
partim
locis

iii"
.

suo
et

reddiderunt.
alibi

Quos
^
in

XXXIX. Bellum
glia?

S.

Ludovico

;>

rc<'

An-

,.,,

Parisius

partim
custodiri.

jussil

diversis

diligenter
iiltiraum

Castrum
protino

au-

indictnm

gemina
:

Ludoviei
capta
:

dc fcc-

lem asque
strui
el

ad

lapidem

facil

deratis

victoria

oppida
alii

eomes
se

everti.

Vortissmam cast/ri hujus expugnationem non minus commcndat Uatthmus Parisius />!/ quindeinfra 398, scribens illud expugnatum
471

Marehite,
subjiciunt.

multique

nobiles Regi

cim

dies
II

contra

omni

Pictaviensium
Regis

opiniofortitu-

nem.

non

mmus Chnstianam

commendat, guod subjungii de captivo Verba ejus comitis filio ad Ludovicum adducto Regis triumphauconspectui accipe Qui cum inel concaptivis ii> suis prajsentarelur cum ad ter ul Francorum slanter postularenl multi Rex ail rorem aliorum statim suspenderentui
dinem
:
, ,

Injuria Ludavicum
,/,,,
/,.,,.,
,
. .

<

oero

*r*to
arma

^""

'

coegerat

suscipere,

'
,

>>n

K
""
indicenti
fert
<</-

declaravii
,

'"' </> /""'< """"" eml tempore, >'> Henrwo \<> hoc

quasi
tus
:

factus

ejusdem
peus

Glii
.

fidelis
-1

comilis advocar
prfficeptis

Non
ad
qui
:

esl

mortis

paternis
:

obtulit honestissimas pacis conditiones 9 lactatus recuperandi inani auas iUe tamen, spe >"< accipere detrectaamissas > Gallia pn westmonastertensis ante citatus , /,,,, nerbis: Ipso quoque lempore,
,

ludcvi-

osque
siii,

mortem obedivit domino suo Ildeliter

sed

neque

complices

serviendo

obtem-

w\

prancorum piissimus
tactus

el
el

elega nUssimus,
tranquillitatis
t
.

spi

perarunl

Parisios

mittentur
1

incarcerandi.

nlll

misericordiaj

obtu-

Adeo nec ictoria insoest. eneno Ludovicum nec suum a periculum, fratrisve vulnus sic eum exacerba''/, ehi iii n eeque promptum non fuerii
1

el

ita

factum

lentem reddidit

optimam forraam pac^ domino regi Ingha consangumeus e n ejus erai eo quod Sed ex soror extiterat.

,,.,ui

regina^

^nglia^

2Sta
auem
,

comitis

de

Marchii
penitus

luctus

falsis

ol

"" charitatt

ac ratione

duce,

atque
ttra

iracmdiam cohibere,
expugnare.
//"/'/.s

animum wii quam hostium

>

Knibus,
oatrem
i,',,!,,"-

ipsam

recusavit,

asserens

<-

suum de
el
in

more

appellavit.

Bt sta

ma
est,

*m

Regera
1

Franuat-

'"-

po?TO
.

injectum ?u tonibus

castri occupatione terrorem multaque facili negotio

<

.nr.iuit

id

bellum

mdvnt.

''"

ei

nikn

\n-ui,i

Inrr

municipia occupata, subjungit Parisius. hrrulrr r un rr<> iilnn rursiis innliil:

'""<

Vangium
.

Postea.
\

>i

Rex
*
.

inde
i"-.

per-

'

'

., ,,

ilh

FronU
,-<,''"

'-'<''"''

!""

inmsiem
inlus
l ''''

castrum de
ad
Eral
forti,
fecil

illaribus

cum
.

a ui

aderanl

defensionem

caslri

sibi

poten-

L,^
rZZesti

<<";""''""
[me?r

!nl ,'

subjecit.

quidem
qui

illud

castrum
comiti

Guido.
adhaa-

,lls

4e
'

Rupe
-t

Marchiae
illud
.

lvl
eriui
1

;i,
i

ideo

Rex

dirui
cui

festinanter.

;::::;:::-"';

,,

^ ""

deslructo,
est,

aliud
sjio

castrum

Breic

'

vo>ibi

cabuium
celeriter

circmncingens

exercitu,

Bubjugavit.

Quo

suhjecto,

usque

ad

jVZSS&SR

%&%
rniin

'

DE
AucronE JS.

S.

LUDOVICO REGE
476

Quacumque

anum

de

causa

pedem

"""',

' s

''

,s

,l'n,,Jr,nn
'
!Mfl
/

,1071

pauca deinde

;1

oco narrabimus.
!

'/'""

^TfueHtTinalns /'""
/

bellnm pr

At
'

quid-

UDO ad U,_,n, LudoCOmitem RlGbirdnm vicum fratrem suum pro consilio super lioc haendo, accessil comes Atrebalensis. Et statiiu
,

1
1

! -

pavore

qU
Conveniwnl ,hl,,i ,;/,< n
-

Z
'

ZlnnU
pmd

utriusque

Regis

exercitus

,,

Ltonensiprope
to
!

Talleburg
n
ui
!'

*M
Ca-

tes

responsi

mmio consternati, non m comitis fctrebaleu.is

Xantonas cnrsn
itocAmi

expectan-

de

ireuga
r

capienda
gerunt.
glos,

versus

ve locissimo

gum agmindi
iuii,

ES
,
,

,,,..

7er

mm
facile

Charanta

mai Vangius,
dwiderentur.

idquepos
scnptores

petratas

^./^ mius dmind

Panstus
scihcet
y

divisa
i

Talllel

ia

Charentc

L ZZdendis
TS
,,

CkarentamParisius, a se invioem ' bidem apparuii Ludovici fortitndo par m hostes hnmanil fa //

volmt
West

inghct
II

stenenm.
cttms

sive

senus fugennt .

&, me

fugme

constat

mtom
.

Muciis.
,/,,.
:

Ll

antiquos auctoita

aMrftflmus.

Von^w

338

narratio-

Gallorum , Anglorumque fugm estxs mus, quem Jacobus de Bte fol. 24

accedxt

txpressii

B
j

mam
,i,

prosequitur
versus
*

Postea
'

vero,

cum ibidem
elevaciviin

e.

paludc

prope

quodam maresio
lensi

pontes

facerel

n
late

nitra

regem
.

Angliae, qui
valerel

Xai

latitabal

transire

abs-

qUe
i

magno
vigilia

incommodo,
habito

propter

importunitatem
rediil

transitus

non

consilio

transeundi,

Magdalenae

versus
.

Taillebnrgum
situm
sua

ca-

strum Gaufridi de
Charantae.

Ranconio
lixissct

super aquam

Cumque
ripa

ibi

tentoria

super
qui

ripam
in

aqua.

ipsius,

balistarii
,

Anglicorum,
Vngliae
et

altera

astabanl
fratre

el

rex

Benricus

similiter
(,,iiiii'

cum

suo

Richardo,

Hugone
forti,

Marchi_e,

Simoneque de Monte
el

,,11,1

aliis

suis mililibus

grandi multitudine
rege

An-

glicorum,
Marchise
in

quos

ana

cum

eornm
ab

comes
ipsa

praBsidium

adversus

Regem Francim
,

dominum
npa
essel

suum
bellum,

fecerat

transfretare
rex

aquaa
ad

recedentes,

licel

Angliaj

paratus

Ludovicum
balistarum,
retraxit.

dominum suum Regem per tractum duarum pertimescens et eo amplius, cum suis militibus sc
tamen
,

ndetwr, '/"'" ^"J hio ^ humantssimus % (mpefrai: unius diei inducias concesserit modo nhas enim sequenti hostes Ludovicus hac auaisParisius pag. WO : Cum autem fert
477

Ncc

tamen
:

dubitandum

set

se, omnia comes Richardus, dearmavit transivit ponin manii sua, assumpto uno baculo

4"o
prwliw
flwmin
Iransitu

\,,

sir

mii/hrii,

i,,,n
.

[in/i,

reces-

tem
dies

<lc

[iaco\cl treugis loquuturus.

manifesle.
venisset

Immme

sisse

i,ih'tra ripa flumi/nis

docet,

etenim

Halthatus

enim Regis Anglioe captio

Dominica.
est
El

Erai

Parmus pag. B99

q
ijuih

flumen prope Tallebw-

cum

ad
a

exercitum, K
Francis,

An^IuB

pmitr optimo junctum fuisse; deinde, rege nihil aliud quam belli impetum exspe-

receptus

cum summo honore

multi

vocabant

eum
E1

redemptorem
eos
in

suum,

q
-

ctante,

quosdam
oero

Anglorum
scribii

pontem
38,

servasse.

per compositionem
beraverat.

pacis

Terra

san( ^

Jovmillius

,.

Gallos

Wans-

intrans
E1

ad

Regem
de

Franci, re
obtinen

itum
ICill

tentasse

partim

navibus

partim per pon~

renter vocatus est.

gi

suum cum desiderium

treugis
in
,

'n
in
dali.

ingenti

cum
mvrlu

periculo, Cceperuntque,
;

mqwU,
ictus

exposuisset,
ci

scilicel

An-lns
Addii

statimi|ue

validi se

fuere

concess sunt
Et hoc

treugaa usque

crastinum
'

Regem

ipsum

aliis

immiscuisse,

impctravit,
fuit,

tum tum

quia

favorabins p
dicta
llll,.'
l

atque msigni se injecisse discrimini,

quod hostes immenso mtenoallo superiores essent numero, u6i per pontem transiverat. Cujartus etiam apud
(' n
ii ii
i

na Francis
in
_

pro

nobilium
quia
,

a
'
-

Terra
.

sancta,

fuit

domim
q"
111

^
s

Francorum
.

consanguineus

tum

ii iii

n/ln

VT

.,

...

'.

..

"'

'"

'

"*>

fmu
'"'

eertamen,
tpati

""";""

"

;"'"
s

'"'

'""<"'"

'""
'''"''

'"

'"''""'''"

nw
nc-

qm

.quid

agendum

sit

de

cstero

'"''";-'"

""'"

nox enim consiUuni uabet. Cui quas impeti_Ti. B* tii inducias,

oomes
Ai

/''.,..
,'

"'"

*V fiMur

Wetlmonattt'"''

rmlhm Mbat
'""'-

nec

ptrimla

/"'"'"'"'"
c

/,
r,/,:;

"'"'V' mnonla

.''"'

**
'""'"-

"""

d*PO,uie.

post rea exercitus subdit idem auctor

*- -

^b** ^
.

w( ,, (S , tt<

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

nichardi, prandiumque celeriter sumptum, cum su b occasum solis sarci/nulis gQfivasalis neri. Quod, inquit, cum lenebne erenl
.

38
.-

''''

astellanus

x ail

m<

,,,

.-x.n,,,,,

ril
J

mi11

archiae
-.

c
}

incip
i

deferebat,

t..,i

protinus
cura
uis

im
exerci
,

IbJdem
adunati,

aulera

duo

reges

ri
m1/((//i ;

ei

Rex

fran orum,
eadera
noi te

lamen
toto

ra
loco,

m
s|1

potuit,

cura
el

exercilu

"""

""
ad

strage

pontem

pacifice

Iransiit,

eodeifi

Nam
ipsos
ictus

Franci

,,,,

m
i

fuerat,

die

postera

(ixerunl
ille

Franci

sua

durum ei asperum sed Vnglorum maxima commiserunl vebemenler indignati eo q eo

i

bellum

^nglici

bellum

tentoria

summo

mane.

Dies

Vmm

laces

ere

pra?sumpsisseni
irruebanl
in

partim

cum

vehemenli

impetu

El

tm

partim transvehendis totius militum, qu ieti impedimentis datus, ul colligitur ex lus Adventabal enim el sequentibus auctoris ,,.,./>
:

aspcrrimos

ingeminantes
rarescere
existente

eos,

confestim

agmina fecerunl
de
bello
isi
sel
til

Uglicoram,
praelii

hinc

in

difiicili

cxi

plaustra

en

il

bigaj

ma
mil-

Tandem dum
Anglicos,
Etex

pondus

chinas
liarium

el

riclualia

deferentes,
quaa

ram
mille

vei

am

/"<

Santonat

trium
el

in

Pranciai
Inj
lici
:

Ludovicn
i

exli-

ml

delinebant,
i/

ad

sexcenta

triumphator.

Nam
vero
illic

testjmabanlur.

vero die

Varlis
id

iequenti atrox
\ngl\
exspi

ludinem
rugerunt.

oon

i
,

7e rtenti

ortum est pralium,

ctorent,

cum
Causa

nec

Rex

Angliaa

iclibus
vel

Frani

nec

Galli.

fwii

ii"</'>

Marchia
.

rum
rius

perterritus,

morari

pugnare

comes, qui satis cemebat actum d

per felicem
,,, inter
:

nisi

praesumpsit.
el

Quinimo
scilicet,

pluril
capti
.

gravis con/licmm rem restituerei ipsum atque Henricum \nglim regem

conlentio,
se

interfeclis,

multis

vulneratis,

ei

re
tri-

tentis,

viginti

duobus
versus

militibus,

et

exarserat
ricus,

quod
:

conquereretui

Hen
plu~
ut

bus

clericis
,

ejus

divitibns,

non lantam

invenisse militum copiam,

servientibus
puil
iv

quantam comes promiserai

b fc promisisse,
joinvillius

comes vero
,

se

turpem fugam
agitali
.

cum centum viginti arbem Xanctonenscm arri Quod sui percipienti -. pavoampserunt.

quam
39,

proistiterat
ei

negaret,

inmiu

fo

num,

fusius

habet

Parisius

Franci
ti
.

vero

ipsos

ano
adunati
lugiebant,
in
i

quenplurimos

pag. 399, etsequenti.

179

qnoniam
rancise

non

Hinc
ab

comes fortasse metuens,

Inglis,

ne

dese-

occiderunt.

Anglicis

itaque versis
i

fugam, suos
is

reretur
luil,

pra-liii/ur

fortunes aleam subire mar nccu.siuncm cu/ilnrc. ituli l'un:

Rex
qui

bellatores

ranci

recollegil

nimis
Poslea

avide
vei o
.

persequebantur Anglicos fugienprisiom

el
iios

sium

pag.

iOO

Die

autem

Marlis

proximo
insecu
sui

pracepil
diversi
i

dili-

capttvoi

sequente,
lus
dsi

Rex

FranciaQ
Vngliae.
<l<-

cum
E1

exercitu

suo

genter

custodiri

postmodum

regni

regem

cum
1 1

appropinquassel
i ,

munitionibus
[nglos

mancipari.

Quosdam

Gallis,
iis

Xantonas, quidam
lumentis
brrari
'

i-iMnn-

ivhani

emovulgo

dvm

persequwntur avidius

cum

viclualium
dicitur.

intendentes,

quod
de

Quibus
rege
faclo

comes
Angliae
a

Marchia
vel
esl

liostiliter

occurrit,
ejus.
:

inconsulto,

exercitu

Bl

congressu
ad

xlamatura

hrm ingressos, ibique captos, re/ert Joinmllius iiuni 39, guos cum captivis \nglis permutatos ait Parisius; al crediderim non nisi post pacti inducias \nghs liiertati restitutos Ceterumha
oria /iiicm
lin

terribiliter

Ad

arma
\fontis

arma.

Hinc

Regales,

bello

imposuit,

ut ex

sequentibu

regales
scilicel

inde

gaudium, montis gaudium,

insigne.
El

manifestum.
Festo
s
'

atriusque

regis

ascendil

cla-

mor asque ad Xantona

exercilum
Marchia
perdere
,

ad
i i

rc|
.

el

dictum

em Ingliaa et quoniam coraei

volens Et
vel

ejus

de

bellum
vel

inseruissi

vitam
est

famam
civitatem

redimere.
et

comnioius

Qterque

exercitus,

incepit

conflictus
inter
ira

acerriin

mus exlra
arctis

Santonas,

vineas

viarum.
re

Angb"
gladii
:

autem
ita

in

sua

alacriter

Prancos

susceperunt,

certamen gra-

Maria Uagdelen kanc obti mctoriam, quam mira rerum conversio mox fuii secuta, Tmprimis Hugo '/"/,ln, r comespacem quajsivit opero Petriolii tannia comitis, el condiliones a Rege pra lecrevit, a\ ptas, quantumvjs duras, solum conditiohes fuere fimataiposl acceptamin deditionem Santonum metropolim. Devnde noby /rs ""'" certatim se Regi dederunt: qu omnia
182

nuil

Ludovicus

iam

petii

"

fanto,.iiui

poli

^issimum
die eis
ii

ineuntes

quod
et

si

numero
Pranci

eadem
Fran-

referuntur fuse
/''"'/""'

Parisio
.

brevius

Va

aequarentur, sicul
posl

ipsi

contesta-

regis

Anglia

qufm Ludovicus

omnk

sunl

certamen,

voti

compotes

de

loriose

triumphassent

Hac saltem
m/iiii

gloriola

subigendo secutus est, accvpt ex Matthmo Parv peroso mense imm lOi : Porro sio pag'.
lugusli,
rex

dadcm snnriim iiclnnrc

Von negaverim
;

tamen ex
diu
fuisse

ipso

auctor Anglus Vangio satis coV

Vec

confldenter

credens
hi

se

certura

ac
ibi-

tutum

apud
proposuil

Xantonam
per
aliquol
in

re

refugium,
gratia
sancti

"/'.

""'"

w
gium

V** m
Si
'

duoomes Varchi* omnes intenderit ad victoriam obtinendam, cum

conflictum.

ancipitem

dem
nis

dies

respiratio-

mt

potest,

i/mn

comi

w\

cum

crastino

Pantaleo

ea

pugna penderei fortwna.

it

Van-

ii,,,!,,,

per gemxnum nuntium id esl ais, appropinquare Ludovicum ad intelligit, addttwrque Karchiai co obsidione cingendam

xxvm

Julii,

Pabulatores
/

'

A *9h*

,'

r "/'"

'"'

Gallos circa Santonum ><rurrrrc, coiniti Mairlna' nit, qui eral

,

mitem jam pacem

quit,
recessil

inivisse

El

incontinenti
.

ii

cum
.

rex

pransurus
jussil

fueral

festinanter.
:

111

.fanmii,

^n
udll

bur8o

cum gente sua per exercitum, unus garcio

comes
.

deversus
'

Fran-

el

recedens
.i

succendi civitatem

nuntiavit.

Quo
tri-

q Uia
cives

proul
t

nuntio

acceperal

pra3nominato

Marchiaj
militibus,
,
. (

slalim

armatus cum
Angiicis,
el

jam

facla

pace

cum Rege Francorom

Vnglorum
prodilio'

,''

^mbus,
W)iua-

llllK

suis

Scotis,
||

Ga*

Prancorum
evelaverant.
jlinanter
Eugitivus
Et...
iter

quj

(IIS

;iuX

mm

nim

rGge

Angli-

versus
,

Blavium

fe-

lilay

*no
lilatirn,,,,

aevenerant,
in

Regis

Franciaa

forratoribus
i&vftserunf
'
,

continuavil

non

multum

cu-

^'""''Hfs, eos
'

malum suum
'

pro-

rans

quis
et

etiam

fluci

'

I||(hI

agnoscens
e,;,t
.

Bindla

Par,C

tum
'
1

eL

cui

comes Boloniaa primo fueral

El

qui
'

penitus

inanis.

auorum sequeretur, jejunus Quod cum suis nobilibus incibariis

inti

na "
in-

notuisset,
pransi

semicoctis

reuctis, subito

im-

'"
linl
.

ll,,,s

qui

"

forratores

Regis Franciaa
in

arreptis

equis

velicioribus,

regem suum

fecit

impetum ante omnes.

prin-

raptim

consequuti sunt.

R^mi

ducesque fugtentes

DE

S.

LUDOVICO REGE

qua

,,

lh

suscepil

ditionem
Reginaldi

UU
de
,

deinde
Pontibus,
et

subjungit
Willielmi

jam
nivil

caslra

pradicta

retinuit,
i

ei

-..,

.,.,,,

gnattt

m
cognomento
Jllll.ll/l". Thoarzio;

Hmc
el

enim
,

prasdicta
el
Qlii

,,,,
serviticRe_ Qde||,|
(1

archiepiscopi
.7

ricecomitis
:

de

comilissa uxor sna

gi,
liter

eorum de
frairi

ies

Videnaliorum ita generatim '" igiturcives, el municipiorum custodes, quod

""/'" atque
fortiores
isj

comiti

Piotaviensj

faciendo

juraverunl

suo amodo 'ifillilu se tenere. Nam

fecii

ei

eorura

incurvali

sunt,

et

rex

ipse

Aneos

praBdictam

pacem,
Pranciae

quam

comes

\,

aauta

navem
aobile

desperatam,

qui
,

cum
naudi
mitis
feodi
el

Rege
de

Ludovico,
cilicel

liomagia,

debuissel

protexisse,
,,i

fugiens

dereliquisset

ad

fueranl

qUa
;;,.-

ipsius

comitis,

uomagiuni
de Ranconio,

dominium

certatim
se

con-

Pontibus,
terra,

Gaufridi

co-

irolarunt,
ipsj

oranesque

comprovinciales

suaque
nec ne-

Augi de
Gaufridi

quam
Regi

habel

m
de

Pictavia

protinu*

manciparunt.

Dificite est,

de
ipsi

Lixengneio,

Mervento'
remanserunt!

omnibus assignare, quibus diebus heec constat tamen se Ludovico subjecerinl omnia peracta fuisse sub finemjulii, aiqueimtium Augusti, concurrentibus ad Regem undir
:

de
(86

Vovento,
icta

Francia

subdit

atibus,

dum

ipse

cum

suis

regem

[n-

gli&

sequebatur fugientem,
qu\
:

Accipe

relationem
temporis
post
fe-

prima die Augus jam Rex Blaviam cum exercitu procederet. Diploma comitis, ejus~ que uxoris, quo prmdictas pacis conditiom mittunt, edidit Cangius vn Observationibus ad
fuere

hmc

auctor,

cum

Wangii,

pleraque
vero
Jacobi

refert

sercato
Julii

Joinmllii
''" / " a
col.

Historiam a pag.
lom.
I

fS

deinde

illud

re-

ordine
-iiiiu

Die

Wartis

xxix

Martenius
1274,
gj

Collectionis

amplissirruB

beati

Apostoli,

dominus
el

Regnaavictoria

dus

de

Pontibus,
ad
a

Regis

fortitudine
in
'

perlerritus,
Columbiei
riis ",

Regem

villa

de

Columbefecit

quo adjungi potest ad p comes Marchim remiseril Regi quinque millia librarum Turonensium, qua
dentia,

quod

distante

Pontibns

per

unam leucam,
ho-

Pona

reniens,

publice
comiti

coram baronibus Regis

Pictaviensi.

magium
48i
comes
i

tractatu Vindocinensi anni 1227 Rex e\ quotannis solvere, ceterisque gratiis quas per tractatus quoslibet prmcedentes
-

debebal
cesserit,

a Ludo-

ilnri

Viam ad reconciliationem comitis Uarapertam diximus per Petrum Britannia

hias

iiippli

comitem; quo autem pacto res peracta sit, subjicil Vangius Eadem die venil Qlius comi:

indultum, nimirwn quod Rex illum inglorum domino non subderei sine libera ejus ooluntate, Huic inslrumento aliud subjecii Uartenius col. (273, notatum
^i<
:

"

obtinuerat

unum

ei

tis

Marchiae
Franciaj,

primogenitus

Hugo
pace
tota

miles

ad

Re-

Vugusti,
se

quo

comes,

ejusque

uxor

decla-

gem
Rex
"'

cum

ipso

de

sub hac forma

terra,

tractaturus;

videlicet

quod
et et

quam
remasua
suis,

acquisiverat
Iratri

super
Regis

patrem
ejns

suum

comilem
terra
Bliis

Marcliiae,

haaredibus
residua

"' "

llm "

Pictaviensi;
et

de

munita, dt quibus supra Nangius, castra vocans pro more istius temporis, Regi tradidisse; duo eorum ad quadriennium Regis pmsidio occupanda, tertmm oero ad octennium His igitur conditionibus, seu potria

rant,

oppida

ipse

comes Marchia?
l

uxor

ejus

cum

tius

omnimoda
Regis

sui

suorumque
esl

subjectione,

pediejus,

'

"'"

quod
*

dictus

omnimodse voluntati. [la lamen comes tria castra fortissiraa, scili'

bus

Pranciae

provolutus,

gratiam

quam non meruit,

tim

adeptus,

ui

loquitur Mat:

Hcipln

''

rl
'

Nelpiura
1

el

Crosanum,
in

atque

castrum

thmus Parisius pag. 40i, hmc subdens

missus
esl

Et staad

Al

''

"

1 '

K( "JI
'"'

Lraderet;
'

quibus
comitis
eral

&umptufl

""

"'

m
1

"'" ll11

ipsins

suam guarniHrx haberet.

praasens
ipse

cum

ipso

comite

Britannia3,

"'''

rnl1

""

Warcluffi

non
u,

\l"-" l

ll1

""

''J^

"inaiisii

hostaginm
ejus

apud Rein

expngnandum coraitem Tolosanum, qui regi anglim lam consanguinitate, quam juramenti foedere, contra Regem Francorura in continualione
initi

'

"'"'''

Praedictus

paler

ranirel

cra-

belli

conjunctus
:

dignoscebatur

Sed

;'""
1,rj,:

Comee quidem iUustrissimi '""'"'">" clemenUam el cordis pietatem "" """, "'""'""^ "' '"' '" a cmn
'

^mpieturus.

losano postea
;s 7

nunc ad Vangium renertamur.

aii

Qis

peraclis,

in

festo

S.
in

Petri
pratis

ad
"i-

"''

"'

M
V.

:"*
'

M
" ;'
1 '

u-

i^incula,
tra

Rex

Franciaa

apud
:

Pontes

J, '"

toeniens,
genu
ttexo,

cum
'""'-

lacrymis,

villara

pernoclavil

et

ibidem
el

^enei

aa
Mtauii^

"<

praisente
aliis

HuG

ipsum
i;.
,,
El

dominus
,

Mirabelli,

dominus
Anglia,
in

'"\^'"
rln,,
'

:,',

fecejal

miUtes,
Depo-

;";

'""""""^
|

m
tunc

inq
.,

um

castris

rex

cum

uxo-

pnlibvs

morabatur
doraina

adventu

'"

Proclamare;
im ''

.,,:,,;;;
,1,,,,,...,

nl,

"
,

'";'

""
"M

"'""

*>
to
mei.

.
5j

Qdelitatem

Regi
c

Franci jurave-

"--.i
(

Hm^im
,

PW
Rex
:omiti

Desinat,

,,,;
nuuiu,,,

H
-

""""r
"""'^

"" '"
^
1

..,

omnes
sibi
el

acientes,
..,-,,
-

osque

ad

Girundam
'

P*
''-
(l

i,

Gironde

multimdinen ""

.m.n,,,,,,.,.,

ZT
i

"" "
1

""'"

'

"-

dimitte

/ / "'" mire commendat Parisius quia castrum suum Ussimum non

// ''''"'

pag-

subjecvt,

"""

nisi

fatente

Henrico
set,
el

Anglia
ut
se

rege,

<i"

9uam

sui.

juvare
tente

non po
.

subjiceret

pen

tuorumqui

Eum autem

inducit

;r:;!:r,,:;r:-"8 ulico non misereri

sum
1

^, ",:.:::
:

loquentem ad Ludovicum to |s i''. Domine mi Rex, iratus

ita

^
el

me
:;;:
lp -

mo

mala vitnm, ad
,.

congessit,

ut

oporteal

me,

etsi

"
'

asylum

restra

misericordiaJ
.

nlrii,
'

comes

delinnAroi

**S.t
'

WPJW
llllin
i,

e, t erga

tate "'

.1

cjus

,,,, Nllhl dereUctus sumlecUonis C..HI v,si,am igitur regalem excellenUam conrogioe meum I(,| i" simulque mebundus castra mea
' :
,

el

1)1

VIGESIMA QUINTA AUGl

Franciae

383

.,,.,..,,,
1

Bl
.

,,,,

ramulalum Vmicc i,i

Cui
.

Re*
bene

Bcreno
mihi
adii-

mnotuil

>"""

qui
,

JJL
\
,

dominum
.

luum
ei
.

regem

Anglia

ctores

inter pmcipuos eral hujus puniendum curaret, quantum

belli

aa

>

verbU
redi

'"''""'*

>

(|I);|

^erba
risli.

prolulisti.

Ta

solus

Rdecipio

Muiilnn

Parisii

potest

colligi.

Hic
:

enim
igitur
i

JJl

tfl

ge

Te

tuaque

beni|

',',,1,

Tales
i

approbo.

Talibus

misericor-

""" tjus pag iii corum respiraret

ulteriora
se

narrai
.

Rex
pe
,

Pranad
e-

tnm
us

quia

^ngliss

|n

5inus es

pandendus. Bertoldus igitur castrum

in

transferre
in

praeparabal
e
Li

quem
, .

in

Mirabello de n0 bjlissimum cum ppancorum resignavit,

manibu
id

R<

qui

eral

diflicile

ferentem

tum

omnibus ad

perli-

quia

hyemalis

instabal

imporlunita
in

Re* PranciaB statim, accepto ab ipnentibus. Sed amento lidelitatis, ipsum ei cuslodiendum
ur
j

inopinalo
versus.

evenln

proposilo,

mutato < Franciam esl re-

Regrediens

temen
receperal
aovis
.

per

oonfidenter
,

liberavil
in

Vides hoste

hinc

S.

Ludovicum

qnam
opui
el

propriam
I

praccepil
el

Xantonam eam ad
'

3a

.,
.

fiinc

ilir

Mis

ntu
,

quam in iuis probascum vassallis comilis Marguam cum ipso comite, quod incumherei dominum suum fidcliter tueri. tanctus cum exi r interim "'"" homagium Renaudi Blaviam suo ,,. uartenium notatu/r m apud citatum
non minus
factum, ut
/.'<'
I

regni

rancorum

renovatis
!

n
ci

antemuralibus communiri. Similiter

.

aliaj
el

vitates

acceplis
;

inramentii
castellanis

ustodibus

ob.

sidibus
Pecil

el

ca

tra

Prancia

el

fldelibus
li

lulissime
,

roborai
inulilitep

Rege
,

\n

m
in
in

Sa coniam
Octavis

sed

transferentc ...
apostoli

aulem
Subdit
iii

sancli
.

Matthaei

Re^

ujgtrij
l|li;l!l
i
( ,

p ro
r

pe

Malillac,

qni

locus
ibi

distal

Blavid

Franciam
i'.n

^eniens

ab

infirmitate

ma
Rea

convaluit.
,

leucis,

Subjiciturque
Id

agium
Blaviam ad
:m

celebrata

lesia>

tt

,,/,/,
im;illl

de

lamines

casti

orum,
iiimii

quibus exegil ab
,

eis

Fram
ne
vi-

"""

n tahnt

nperr
,
/,,
,ir

[encam. Quinimo fam Burdegalam cogi sed morbus Ludovicum ?e Henricus coegit, cum alias statuissei Henricum to,

pecuniare

-i

fldt

ei

deretur
,

rationabiliter
\

pati

repulsam

addidit
haereticos

Qailia

pellere,

ul

affirmat

Parisius
a<
si

causam AMml snses

tiiiim

idelicel
\

ad

expugnandum
"//'////

icesimam

partem

reddi-

multos Gallorum ex
Hege

adjungit
super

morbo obiisse scribil Rege autem Prancorum

cecidil
:

suorum
est,

illius
//''

anni... univcrsaliter

com-

promiserunl
dibile

</"/</<//'

promissa fuisse cre,

i

nml

graviter

infirmato,

limor

gravis

cum
ve-

desperationc

Francos

timebanl

enim

/irni

secutam
.

"" " ro etiam soluta propter pacem cum comiu Tolosa rue
""</
'/<<

hementer
(

Regem
parcil,

suum,
amittere

|n;r

niiiii

morte interveniente rrnm. ,/"<,// paullo

I

complicibu

constai

Uatio

ero

cur

auxilvum
llbigenses,

petierit

Ludovii

post
ei

tubdit,

inducias

idcirco

Ludovico petir

quamquai
mderetui
occisis
,

quinquennium, nec cok&ret nim Hs, qua de faclis anno sequenti indu'"' ultimis de ciis ex ipso Parisio adducemus. hoc /////// Vangii verbis, </'"' nimc subjungo : 489 Eadem die, inquit, v<\ Vngliae et frater suus Richardus comes qui eranl apud Blaimpetratas >
.

bello /'" ceteris

se
<"//'"/,

impetendus, heec fuis

in

</"</</.

ipsa

comitis do
illis

fiiln

nullam </< ncariis nam sumpsissel, adeoque non immerito

inquisitoribus
vis

<ris-

timaretur
199

favere.
///'"/
<><

''/"/"/'

commissum anno (242

Podio laurentii
frater
<<</
f5

re-

'
iTllj.
I

riam

audito
eos,

quod
Scotos
'

Res
suos

Francias
et

deberel
-

^enire

jni Guilielmus
oerbis
,li
,

his

mbigendum nmnia parat

contra

Gasc

Grinmaam
pertrans
.

Qux
frater
socii
.

tempore

Guillelmus
collega
.

Arnal-

rersus

Bordellam
rex
.

fecerunl

celeriter

,-i

Stephanus
'!

ejus

el

eorum
.

ire.

Postea

Anglorum

perterritus

ccepil

fratres

archidiaconus
.

Lezatensis

et

studiose

labotare

dovico,
posset

quem

per

reconciliari.
,

quomodo Regi Franciae Lusuam superbiam offenderat, Nam quorumdam relatione

rex
I

prior

A\ inionensis Ddei
nocte

ibidem
.

contra
in

haereticos
ipsius

Qegotium
imiis
d,.i
cti

persequentes
^scensionis
atrociter

aula

co-

in
el

Domini
interfecti
a
I

ab
:

inimi cujus
,

intellexeral

quod
ejus

ranciae

usque

ad

Gasvo'.
I

ii'i<'i

fuere

fa-

coniam
i;
'

terram

proposueral
penitus

pertransire

atrocitas

uonnullos relraxil
contra
i

'\i<n.<

||

11

ean
,

ditioni

suae

subjugare.

esse TOluernnl
rrinirii
tis

Regem
/

ides

him

qua u dictum
in

quamplurimos treugas Rex Ludovicus muitoinin precibus premeretur, uon potuil impstrare, Tandem rero piissimus Rex Francorum
ab
ipso

metuens

per
.

fe-

rmiiili
lieet

ni/inl<il uni

\m " /" <lrra-

'"

Qagitare

quas

quamquam

,s-///s.

ille

fortasse

similia

""" permitui

inri

haresis

amore,

sed potius
Uiserai

eorum ope
ui

conVra

Hegem

uterettvr.

Ludovicus,

a ttendens
.

quod

uemo

duri

cordis

adeptus

esl

Silllll,,|| i.

ipsi

treugas quinquennes
interventu.

concessit,
et

mul
quir

'" ri1111

devictus

</"</"</".

Varchia cosupra diximus, post pacem cum eumdem comitem << iniir factam ade, nn tr Britannim adversus Tolosanum.
.

onditionibus

/' concessm, dicetw,

/>>>sii/i

Parisius,
p 0re
IM

hmc narrans pag.

Tolosanus
,

Wt,

ex

illo

tem-

rtUqw ad hoc bellum pertinentia exposuerimus.

comes
regem

sua3

intendens

defensio-

AngKaa

cui
,

efficau

auxiMura

praiao
.

cepta

pecunia

promiseral

juvare

uon

poterat

Venit

tamen

comes

Tolosanus

furtive
!
.

semel

ad

*LAngii
Cl "

l';i\

iuii

comite
praeliis
:

Tolosano
victi
filia
:

facta

navalibus
Angliae regc

induciffi
;

ipsflm reem Vngli, excn ans se ipsum consolatione con mbratilis ralionis gem ina adhorfortanSj "' nempe f>rll> prosequeretur
,,.,

nata

I.udoviro

tando.

Fecisse

><l

oidetur

/"""<<

versipellis,

ut
:

c ura
:,|

ad

electionem

summi

Pontificis

Hiibita.

i/,sr proniorem ad pacem haberel Ludovicum nam j> illo tempore pacem impetrare studead /.'<imt legaveratque episcopum Totosanum
,

'"

""'',, "

"*'

tonciliarei

U(, " v,ni 1

'"<///-,.

,/,
//////

,,,/iniiia.

COTreptUS
restnu

iciirium

rcdut.

vuletiiilinis

Tohsanum tamen prawemi non modo paeem <> Hege qui mox hriiiim Tolosano mdixit, <"
193

Fuxt
><>'
patei

comes,

Fuj[i}lll

litte-

384

DK
in

S.

LUDOVICO REGE
BearPe-

hiims ad Tolosanum, quas

j.
s.

Bistoria

ex

Catello

pag. 365
t

nimirum

Hb
trus

v.

cap.

iS,
:

num 3

Gallice

recitat
in

suntacomile
/<//,/
-

qum

hot

omtiia bello occupaverat,'.'.'

de
, /v

Uarca
/:<;_>.

scrqpto
,

hm

sunl
belli

Vonew

7r / y M rfam Re^w prdi

:

/,r ' r ~

ac

ratione

indicendi,
allegat,

tradidit

amisit

etiam

prmter

injurias a

Tolosano

acceptas,

miHs

Fuxi,

cufus

quod anno prmcedenti Regi clientelam jurasset, adeoque ei adhmrere teneretur; quamvis mderi possii sibi, sumque utilitati potius consuluisse, quam fidex antea Regx datm ea enim conditio:

Montargii eodem perpetuum comite Tolosano, utinvenles apudl datum Petrum de Marca loco citalo i
,
'

Tolosanus clientelam ty x acceta* mense Januario cxclu*

homagium

cum Rege pacem

s

iniit,

ui

comiti

Tolosano,
iudi

procul dubio promissio hmreticos persequond***** *' '* puniendi sicarios illos, qui
inquisitores

vassallus srat,

deinde

non subesset
de
c

derant
bet

nqm

id se

facturum

comes jam ante**"

Ittudatum

Invenlum
obslante
sflio

est

inquit,

quod

Podio cap. (5: Fuxi, non

raper

ccperat. De punitione sicariorum illorum

hmcha

promissione,

quam
qua

comiti

con-

Guilielmus de Podio Laurentii citatoloca* Pace ergo Lolriaci reformala, comes rever
ad
propria
et,

sibi

impenso
-i!i-'

fecerat,
in

cum

domino
,
,

Rege
ul
ul

esl

de quibusdam,
tentis

qui

diceban
\

composuil
gi
cl

eo,

composil
oblinuit
terra

Re[pse

tur

interfuisse
,

Occisioni
el

inquisitorum
fecil

anud

contra

comitem

adhajreret,

nionem
adeptus

captis

justitiam
h,ir
si

omn

i .

ires ejus
1
1 i . . i

cum

tota,
<,
i-

quam
icn-

et eo"

suspendio condemnavil
esl

xta

,
/

iiuic

,i

-ii.-io

.uiiiiic

rii.mi

LudoYicus.

Quod

comes

da,

essenl
el

exempti
sic

perpetuo a jugo

comilis

Tocujus
dif-

nusnon
rala

losani,

apud bellum

Penam

Agennensem,
ipsum
Xta

castrum
fidavit;

tenebal

obsessum,

comitem
rebellis

pama
petere

tahtas persolvit parnas, quantas pro itetoties rebellione merebatur : attamen omn\ non caruit. Vec expedire udebatur S. Lu,

seu

e\

indixit.

alter

/'""

/'
his

Xiaymundus, cujus " lllr< Karchim atque

animos
inglo-

bello majoros de eo pmas exquem sic ad officium reducere potera prmsertim quod mducim cum Anglo necdum esseni

dovico, difficiH

""" clades, ad Blancham

quas
se

magis territus, litteras dedil reginam eodem mense Octobri,

in

initm,

ei

oereri posset,

ne

rex

Iragonim,

vel

etiam
\

Fredericus imperator

Tolosano

mccum

oidisse
llus
in

tabulario Cai

?i

testar

Historia

comitum

i""i

364:hisce autem ora\ conahare studeat, promittens se hmreticos ^tsurum, se suaque Regis misericordim sub
diturum,
rum.
in

Tolosanonvm reginam, ui , Re

nim litteras Frederia imperaloris, quibus ad bellum conVra Regem prosequendum hortabafur, Tolosanus Ludovico tradidit post pacem factam, ut ei Philippo Mouskes memorat
Daniel ad hunc

annum
'///
.

Regis

vero

[ragonia
p\
,

ac

puniturum
autem
castra

percussores t

inquisito-

suppetias speraveranl

aliis
el

litteris

ibidem promittit,
.

Raiionem autem
risius pag.

semper fosderati ilins nmi miseril

erbis
:

dai Paai

se

oppida

restituturum

no

hoc

un

his
regi
,
(

Similiter
prasclusis

beUo inlercepta.
494
per
Rtgi
ui,

Aragon

inglim)

adilibus,

Vo?i

abnuebai

quidem
:

Ludovicus

pacem
id\

aliquatenus valuil
nis

aul voluil

suflragari.

"

componere cum
trmisit,

Tolosano

neque tamen

irco

ceteris
.

cum

solo

Ingliet re,

sankMa

Ha erant ad bellum e n m prosequendum Sic envm loquitw '";"' // " //s de Po l } """ '"/' <' tnterea ,

1
,

qum

gc

1
1

qu\

fam fracto

ei

inducias petenle

bel-

" ClUS
i

He-ieni

fl:"
'

^
,,,

''""'"'"^'

?Tolosanus)
(
,

cum

domino

Re-

n;
!

,,,,m

"

m el S';atiara pacis tractandaa H "*** rolosanum nec

:

"'
.

;;
,

': |i

;
i

.WJ bf ad l* * -',,,
c

Ludovico, quod brevi per induVerum priusquam has referamus, qumdam enarrahda sunt utrimque in mari gesta. Uabet hmc cariis locis Matthmm Parisius ad t < Pag 394 referl octoginta iriremes
cias finitum.

lum supererat

l-"'

-'/las

//,,,/,

Latas . Ludovico
.

adpartesil-

niihuam
:

,,,

desUnare;

Z
,

u,
,
,

,r
"

^
L:

mandas. Pag 397

ait,

inglos se parassi

16 "

""

TOneral

'"

,.,'

'"

ep

fP Um

,U "

''

*.
copiosa,

el
el

facta

eslf mquit,
exercitus

ei

ipsis

navalis

formidabi-

strenui,
Serrilus
p*r

el

providi

'",""
|

mmKS
ay
:
'

lr

(l( ,..,r"

'"'**'

"'"
'''

Pastici

oro

',,',,

,.:"'""
1

'i'",'

in 'i''-

Al

rrr "
fuisse

navalia certamt-

el

""

'"'"'"

11 ''' 11

'.,,,.

,,::,;,::;;::

'''i;;,,.:',

Msone

:'.-

feliciora

quam tenestna,
>

/-

l,|,

'

MiJinlur
Loriac

;;r::,T'
'.ubi
pa,
,,h,

'"".

,;

:
ll

^111

^,..
,,,,.

;,,;

,,,.,-

maria

;;

gno
stinesio
IM.||;|
,,l

Francorum
,
,

quascumque
,

poj-

;.'r '' "' m

R,m. ,!,
'

V ^'

'-

senl

a,
ra,

"'" QlCW
""'"'

cmdeUui complentes,
dentes
,

v piwtico
regii
.

'''

''"'"""

'tobttnti

enm

pac ''""

Itaatu

metas

praeeepti

Incris

mbtantes,

'""'"'.

'""'"'
'.'.'

,
./,

""'
"''"'

iic

nter
suis

excesseru
poliarant,
e

tm
uuoi
d

Anglos
Pr

etiam^.
'""'"
ii ii

"''";

"'""""

A. "/"" PMhn

/,,,

bonis

"""''"""/'

S,

cop

, ""'" , ,;;,'"':'"

'7

""

cidarnnt,

Qu

uisse

et

Reli-

L''

Prancorum.
Britannica

scripsil

comiti

Brita
,

tora

inhabitanlibus

custodibusque

|ft]

Rupellaa
esiaB*

el

parlium ejusdem,
et

nautis,

Normanniaa

* Witsandiaa , custooiw
litora
ti-

;inj;

1)1

VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

per
raare

nl

,.,

jpgj

impetus

Vnglorum

deaon
ad-

,!

'

'"'

btni

baC chanliuni )arceren i aul

L

repellentes,
calallis
e(
'

corporibns

eorum

damnosos

ac

>xs

''

forte
dis.

regium
,

atum
Britan-

injunosos
''"""'

ersan tium

viribus

Unde numero

multiplicalia
,

u
,l,;r

conibere|

,nler ,:82tera

quaa

idem

custodes,
1 1

comes

qnin-

nequiter

perpetravit,

porlnum aliquolies lurpiter victi archiej copo ab su b dium jj. ;ill

ae
i

damnii

unam maximam
flcus
el el

navera
ei

Eboracen

mercimonialem Baoni, '"" u,n deferentem,

'

amygdala

spe
ten

c[ j

sun

postulare.

Quam aulem

rersus
instanl

infestum ma-

""""
11

Angliam

rI

felificanlem,

fghabuerini Galli, clarius exponit

pag

(06,

ubi
,l,,

"

spoliavit.
,v

Rex
'

igitur

mm0 raU
,,

quinque portuum custodes an

conqueruntur, Se jam ter oon sine

el

hominum
quos

el

QgYJum,

rerum multarum jaclura

praecipue
a
l

irrestaurabili

[paasmarinis

alesiensibus,

cau

jalncri impetierant,

fuisse repul

injuriosos impetus dicti sub interminatione exiiajredationis refrsnavil ac compescuit. Nec famam m nus Henrici regisdefenditS. Ludovicus. Cumenim quidam e\
milis,

" l,rm

"

Quadragesima Prancorum, ad pe-

rrjmrnt, quam Ule mluisset apudsuos,

se

ebanl
:

eiiam

ut

veraciter,

non
classi

refen
.

pi

Parisius pag

i04
sinite
ipsi
:

M mi

omnem

M
nolite
.,1,

continuo
ipsura

classem

Angliae
Ei a

an
ve\
,.

pa:

r '"'

Sinite,

deridere

;i

t.,.

c\

adversa

parte

resistere
le

Idideruni

deridendo rae

i;(

consilium

de

sibi

el

ipsum ab

oranibus pericuUs

el

pro-

ei maniproximo dirius el durius imminenlibus. Comes enim Britannia? cum omni Pictai iae armala manu beoavigio BritnnniaB el mmunito, omnibus ex noslra parte existen-

paratis el

parandis insidiis occultis

in

tbunt.
'"!
/'-//

irraptionibus,

rjns

eodem
preeci^

lempon
-,

apparuil
i

cle-

mentia
'"'

wi

Hugonem

Uarchiee

conu

lh

auclorem
:r /"'"
/'"'''

Etenim

cum

illt

sceleris accusatus a viro

nobili,

ni,i>,
ll

el

de

nobis

ad

regem

ad duellum co>

vel

rege ad nos
Prseterea
e

9 eni

corameanlibus,
;ni

fiostilitei

insidiatur

antiqua regni consuei iine, deinde conatm est Ludovicus

:

quam
ei

noslri

cumulum
el

pavi ris

Normanni
ulteriora

jam
at~

confinia

amen

se

initurum recepisset,

tanto

oitte

inhabilantes,
les,

litora

maris
el

custod en
vix

cum
pi

Withsandiae
ve\

Calesite
arli

naucleris
ali

qos

rmitlunl

etiam
Piralaa
.

piscatoriae

que honoris discrimine liberal <- esl favore Regis, i fusius relatum invenies apud Parisium pac W9. Aliud hujusmodi duellum impeditum nar
ratur apud
cta accepere
<'!<

lenus
;iii;i

invigilare.

quoque
non
pro
cilius

cum

galeiis

'

iix\

tm pag
(243
l
:

382

hilaque,

maris

cui lodientes

permittunt

etiam
re-

anno
hic

pauca
et

qum
spc-

inantes ad

propria

remeare

Unde |am
in

supersunt,
ctantia,
vico

ad annum

J'rj,

sequentem
Filiam
S.

;Iorum
aisi rali

Burdegalia
vi

carcere

reputatur,

lubel

adjungere
(242 refert
die

Ludo336
:

aobis

caveal

stra
.

providentia

na-

mno
anno
i

Vangius pag

expedilione

ff(

abund rati. sane luculenter declarant, non minus mauatn terra triumphasse S. Ludovicum
el
.

copiosa

ihesauro

Eodera
suscepil
liliam

ecunda

Marlis

Rex ex onjuge sua nomine Isabellam. innum

sed

Quadmgesimaa domina Sfargareta

i-JU
:

no

nec

aliud Henrico
nisi ui

superfuisse
si

tol

malorum
guibus
vellet,

Vangius,

more

illius

lemporis

unde

mdium,
199
'

au-

induciis,

non

ctorespassim
502

annum

a nobis

designatum natalibus

eeriequibus posset, seexpedire conaretur.

Isabella assignant.

Jnducias

igitur

i<

precibus

quas
eharitate
"'

tum pr Christiana tandem

lllas
i

Vacabai

Sedes

Pontifia
i\
.

jam
id,sivedis-

aca\

'-

secundo post mortem Gregorii

cordi
i

"""
"

Sr '''

permotus S. Ludovicus concessil. memorat dictus Parisius ad annum

'<"'
:

culpa Fredi ria

im

,h t"' x <*.

peralorts
quae
riini,

conttgent,

male

habebai
i

S.

Ludovi-

/,./,,,,

/"'.'/

Die
el

vero

S.

Gregorii
.

Lreugai,

de

bono

universalU
re

cclesia soUicilum.

gatur

caplffi
l,,riil11

ruerani
r| rl

pn loquutae
Anglise,
el

inter

"'"-'iii

intermeanlibus
utriusque

Regem ui>

lcres

igitv/r

ea de

scripsisse litteras

adCarWestn

gra-

dinales,

narrai ad hunc
verbis
sui

annum
i

pag. >//

Ml,,ls

discretis,

partis

amicis,

monasteriensis his
nini,

^psuper

Rex Franco,

SDnl

Pinquennes
,a
'"

nlrobiq

:onfirmatffl lolo
rat.

Remaetiam
R

cum

tota

regni

nniversitate
el

opistolam

Denle
'

men
"Ha

Regi

Francorum
quae
pos!

conquajstu,

eificacissimam,

preces armatas

imperiosas
transmisil

conCar-

lUr:i
'

^ m
'""
(|
,

expeditione adquisii
,

[mo

linentem,
dinalibus,
sine

per solennem

nuncium
at

municipia
'

recess.um
rex

'"

persuadens

Bcclesim

providerenl
><</

III,;|

parlibus

Pictaviae
.

Anglorum,
occupaveral
.

morse dispendio. Effeclum habuisse

<<<

"'".'
,

fllllll>

""""

,{r;ls

Gasconensium Francorum sunl

in

sibi

litterw;

electus

eodem anno InnocenliusIV.

meminii etiam
Vati

restituta.
in

Pro
rex

qui-

?"
,'

ene

tfi

De epistola Gallorum
Parisius pag

mari

quam

lerra,

liberaii-

| " lll;i

dicl

um terminum
Francorum
,

obl

ndis,
millia

.,'""'"

Re8'

m -'""-'""

quinqne
quolibel
finis

librarum
mille,
belli,

J L
d

J5

videlicel B nerabit

anno
si

Hic

"'
7

gravissimi

W8 <> Hne adjuncta fabella, quam, <<<< cum epistola apud Petrumde Vi\ i,', refutatam oide apud Spondanum </ hunc > num. i Tnnocentius <"<< eodem anno xvm Kal. Januar S Ludovico concessii
nc quis absque mandato Sedis AposloUcae
speciali
<
>

""

'"'''"'""

minabatur,

ran(

pnncipum m co "junctorum quodque Rex '"'

s '

Potentiam

perpenfaidere conPra Lu-

excommunicationis

vet

interdicli

sententiam

fm
fe-

'".

tanta

fortimdine,

tantaque

summis ducibus merito mdealur *dus: tanta autem celeritate confecit,

'"'
<-

l/rss

i<lr ditionem Regiam proferre valeat. Bpislolam Alteram pag. 864 apud Chesnium tom.
~>.

"' "'

raliam
Philippi
',

Regi concessit, <// /ili<

<l

nothum

Augusti

episcopatum

r,

cafionibu$

dicere potuerit illud Tulii

induciis,
vir

quod facere

Voviome\ recusaverat Gregorius i\

i, llll|:ii
i,

^Veni.vidi,*. " rn ""

factis

annum
comes
asturus
,
, ,

i-2Ui

<.

:io.

Briet

i:,,,,,

^hM
'

""

et

seqq.

Matus
et

Parisvus,

do-

se
'

hac omnia ei
super upei

prsedis
galeijj
,.i

rapinis i'"">
'

scire more picnm mare cum suis

allls

navibus vigilanter intendebat, no5i

Tom

ts

\.

61

\I.I.

3^. 6

DE

S.

LUDOVICO REGE
Martii
teste
in

die

festivitatis

beati

Matthio

Vangiopag.340, nea "" ''' :quarmis Nangvus, more usque ad Pascha protrahens /-;
,

. &

m anZ

,.

\LI.
filius

Variaanni 4244 gesta

:

natus Regi

<

/"'''

*>
processi|
;iil

.
'

*""* **
:

'

'i )i 'iiiiii[

cum wi oecMnua ocfaous

ad

acccssus

ejusdem
:

capitulum

Poslquam

proles

ortum>

generale Qsterciensium
tifici

promissum Ponauxilium

mum
ntis

Parisiensem

episcopum,

^
et

r*

^"
m ct
prolem
a!

mi,,,,

od

contra
:

vim

Frederici

cepil

abbatem sancti Dionysii ad se ni idem episcopua tantam

vocarj

morbus

crux sumpta.

regni

Francorum haredem

baptizaret,

n
\w x

,!,,,,'.

abbas
cri

tamquam verus
propriis
sui

patrJnus

super [ontem
leneret.
vero
ft-

lavacri

manibus
vocari

A mo
Papa
dis
.

nomine

patris

Ludovici

preefatum

puerum

tUi

'/"''"'

exordior,

Innocentius

lium suum
i,,,,,

jussil

Ludovicum. Tunc
i

scripsii

ad
se

S.

Januariis,

Ludovicum ipsis Kalenexcommunicatione absolvisrecepisse

01

regalis
regii

prolis

per divei

regni

loca

curso,

res

nunciantes,
laetiUa

corda

Francorum
R

ineffabili

ope

S.

se

atque "' gratiam

liaymundum

co-

gaudio et

repleverunt.

mitem Tolosanum, idgue ad preces ejusdem fygis ad Quocirca, ait in litteris apud Haynaldum
Ininr

505 Pacem

Ecclesim optabal

annum num.
duximus
favore
et

/7.

regiam

serenitatem

ro-

grandam
iinn

bortandam,
interveniente

quatenus eumreconciliatum
laliter

comitem,
quod
servitia

te

Eccles cclesiae,

tum

magniGcentiae
in

pro-

mdimus ex supra dictis : verum non minus' stur debalpacemregno suo conservare, qua koc <<>/lllir fruebatur. Hmc cura eum impulii ad stotuendum ea, qum narrai ad hunc annum Matthmus Parisius pag. U6 hisce verbis : Circa
dierum illorum curricula,
sji s

'

sequaris,

idem
perpetuo
fortius

Vpostolicae

Sedis,

ac

Rex
esl

Prancorum
,

Parit<

tua devotione
nis
luae

permanens
animetur

ad

celsiludi-

convocatos
in

omnes
sic

ullramarinos
affalus

qui

Frcderici

item

habuerunl

Anglia,

Quicumque
Ando\n-

Ecclesim reconciliandi spes affulgere oidebatur

lv

,_

nam,
teqq.,

apud laudatum

liaynaldum

num. 20

et

giia,

mi meo conversatur habens leiTas in cum nequeal quis corapi Lentei duobus
,

Fredericus procuratores suos jwrare jus-

minis servire
g]iae

vel

penilus

mini,

vel

regi

serotcoram Pontificc, se Ecclesim misfacturum, quamvis id postea nequaquam servavcrit homo

inconstans.
/'"

inseparabiliter adbaereat.

Unde

aliqui terraa

ei
lr

redditus

habentes

in

Anglia,

eas

relinquenin

Spes

autem

illa

pacis firmandm meoidetur

Pontifi-

possessionibus ,
e

quas

babebanl
Ita

Francia,

ope

Ludovici

impulisse
B.

adhaeserunt; aliqui
llir

converso.

abscindeban-

cem ad nuptias suadendas

Ludovici

Elisabelhm sorori
Frederici,
de
ila

p 6rpetum quorumdam
,/
\

nobilium machmatioaliasve
pro-

cum
sii

Conrado
circa

filio

ut
illis

nes

ni/

/ tl

sormanniam,
Imitatus
est

oerisimile

hoc tempus

nuptiis

,,,.,,.

factum

Ludovici

imfuisse.

Henricus,
de
hisce
in

Porro
iupiia

Vita

Elisabethm
consentire

apud

(lll i/ is

Cangium
se

pag.

170 scribii

Agnes de Harecourt,
coluis-

re>

moderalione, ul sed non ea cum Uberum rehqueril, vel in AngliamaM,,./ mas ,/,, undere possessiones, prout lir

Elisabctham
ihc
t

amicis

numquam

//crillll

reliquerat
<v

Anglis S. Ludovicus

sed Rei
Pransuis,
'

nuptias

cum

Conrado

suadentibus,

quod

tt

no

perpetuam servare virginitatem statuisset : Innoccnttui /1 ad eam litteras dedisse primum, quibus ad nuplias hortabatur Elisabetham : sed

Cia5,

praacipue
in

Parisio, omnes de ^ormannos, jussil

regno
terris
'

eumdem deinde

alias ad eam dedisse litteras, quibus propositum seroandm oirginitatis lauda

Videbababuerunt, disseisiri turid quidem mduciis contrarium, sed nolebat ""Ludovicus ob damna quorumdam pacem curam habuitbare; credibile tamen est, eum

mjas

,,e!

Anglia

"'' 7l

"

'/"

subnecto
juste

Vidimus

el
1

illam

""/'"'
,lll:im
licel
]

quam
I

minus
regis

ndovici

extremam imusi Prancorum, sororem sciLudovici,

HffiC

devotissimi

Regis
1

qui

foelicissi-

r """"' n

UA

Eliam Tailiarandum illius comitem aui Air bata jam erat, aut perturbanda oidebalurpac quam tamen ut non minus alieni juris quidjuns studiosus, inqnirere ooluit,
erat

/'''""'

^]u
,

'^~

QS

**
unperatoris,

Conrado
,

vir

luh Deo ^acans,

tali,
ul

^
.

uioc

tatu habuissent olim

inglim reges,
Vnglis

VIU,

qui

xUatum

adeo contemplationi
ei

deditur

nulla

>um esi cvrca mitium anni decimo sexto. Cum itaque IZltJt l'< natus n t

/4 t
,

'""""'"'
Min>
l ''"
'

Mroconcensem htem

habuis

l Kaiendas

h >"">" "'"'"""- Vetroconcen^^ ' ut rc^ 9 rfflmwfl /,,, non /. adeo

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

.

,.,.

ministrit

,,i,

inchoata;

comes oppo mpore contentionee illa crediderim tamen coeptas eirca

oideatwr

quo

/-

eM*re4ititutum,refertSpon. J* aaumad kunc annum num. 6.

'

ab

en

i\

'

roRK

J. S.
1

:,(,x
,

'"''"''-"'

tuan

tem

iausa
/

huncannum, eamque fuisse occasionem, curLu"" fam dicto inquiireret. Porro r jure ^yjggj ejusque adversariorum delata comitis,
,/

anno
Audi
:

egregie

''"

?
"
'

eimia
\

Ludovicus,

dnm monachos
regia.
fS9

d
hac
de
,,

accedii

capi

""
u "'"'"^"

familia

nera
tium

Parisium pag.
rfl

ad arbitros, qui coram Rege sententiam Sententim hujus partem inseruit pronu/ntiaruni
Uil
Utteris suis

[mminente
abbatibus

:m

Michaelis

tiyitate,

convenientibu
bus
1
1

" l,,,K

'
'

''"

diversis

regi

unium coi ordinatum, quod |rl j, n

.

S. Ludovicus apud laudatum \tarubi /><, invenio : [nter ce1296,

;l

omne
comes
per
le

reditu
in

el

omnia
Podii

quai

habebal

idem
quibus
el

villa

suum capitulum generale veml tlluc devotissime dom nus Rex Pranconim' ,liri " "'' '""',,1,,,. [psi monachis con'

dini

^ciensis ad

II

Petiturus.

Comitabatur
mater

:;..
in,ii

de
villffl

reco raitionem conitimo

i

autem

eum
a

no

oili

domina
Papa
peli

Blanchia

ejus,

sll

dictae
,,ihmI

alias

qum

lo

constipacifica
I

domi
duo-

jo

privilegium
'

impetraverat,
Ordinis

i,.

m
.

i (

de

ipsis

eral

[n

possessione

lice

"'

(lll

hl

comes,
bD

antequam
vel

guerram

moi

m
liu

con
vi

cum
eji

aecim
et am

mulieribus

orandi
diclo

lr;l

quam
qu imdin
placueril
el

gratia

intrare

ibidem

cum

Rege
Regis,

el

matre

i.i,.,,!

comes,
i

nobis,

ha

norata

fratres

beaiDus

neamus,

eorum

tamen
ipsius

Urebalensis
ei e

proventibus
arbitrii
et
\

el

Pi

ctaven

is

comites,
cura

dui
ipsis.

per Irieunium proximum posl distribuendis inter lationera

Burgnndiaa
Qui

pro

m "'lvl1
'

Franciaa

cum

uxores
illa

appropi

li

pauperom occisorum
atonis
vi
l

lerunl
in

terra

de

de equis

iila

Pddii
-

suis
'i'"'

-1,

reverentiam
eccle

ec

i:

heredum ipsorum. ffanc yen tenliam hoc ipso anno 1244 prolatam suspicor, nimirum itbi Rex comitem coegerat, non bello, caperat, sed judicio arbitrorum causam suam
i,i

ad

Mm
El

loco;

videlicel

qnantum

jacere

solel

arcUD
"'"
'

reverenler
ecce

orantes
nni-

omnes abbates cum

quingenli,
eis

conventu,

videlicel

tUcidere.

perreditus triennii
ta,

Ceterum clementissimus Princeps, ubi l&sorum dam/na erant r< gratiam prmtitit comiti per hanc ipsam

appropinhoi
vi

'

quantibus cum proce sione occnrrernnl ob "" Regis, qui tunc primo ad eorum
ihrr
,,,

monasterium
809
/

adventu.
a

chartam,
ni
eral

quam citavimus, eumque

sub

in
ini
eril
.

jura sua
ex quo

dmundus

Hartem

conditionibus

nobis
I

variis,
li

memomand
renuil

quod
itur,

semper de cetero
se Regi
i

lelis

primum
erat,

anecdotorum tom Statuta selecta capitulorum gencralium

III

Thesauro
in

in

Ordinis
\

<

itione op-

Cisten iensis,
spectantia.

quod comes cum Roberto

fratre

transfretatwrus esset
comite,

Terram san-

quibus occurrunt qumdam hu Velitum non modo erat in pmfalo

sed nec aliis
id permittebatur.

pituli,

etamcontra Saraceno
toqne firmatis

Ordine carnes comedere monachis,

111

romissis, juramenCrispiaci

eorum monasteriys
legem

Noluii

mense
:

iprili

/iiaui

omi
non

mfrvngere Rex sam-rus.

sibi,

iffl

in

jura sua

restitutus est

at

clare

tatem

manducandi carnes
A'.s'

an triennium a prolata contra comitem sententia tunc esset elapsum : undeillius n m incertum G minam litem '""""' molimine Rei ipse amice composuit andicitur,
i

sed faculsuisque po

rn n capitulo. Refertur
col

"/ in

Statutis

anm
Res

1404

verbis

Cum
-(

illustrissimus
inclitaa

Prancorum
Blancha
nobilibus
[sabella

Ludovicus
ejus,

recordationis
prol

M.
'."".

mater
sorore
capituli
.

nna
el

cum

nobili

Altera

erat

cum

Joffrido Catalaun

Atrebatensi

Pictaviaa

CUJUS

rlrrhn
istius

comitibu

,/,/,/ ,
:

/arral
altera

Iili,

prmntibus
teopo
et

eorumdem,
generaUs
fatij .111

orationes

ab

Ordine
petitun

capitulo

mrumdam
''

cum ep%. Carnotensi de prabendarum

oompositionem
col

ecclesim

lempore
erinl

personaliter
ex
itinere
,

licel

in

ister-

collatione. Utriusque

rl"

cio

non

nisi

de

licentia
.

capituli

hrl

generalis

carnes

Iqudatus

supra

Uartenius

(284

rn/lns
10

comedere volueruni el iiulrni nnnrdr ml

(244,
<"/.
/-'>'

hoc
i

extra
i

terminos. FaStatUtlS aiini

rariirs

n
:

tempore
eo

Henricus

primitur
veniendo ad
ad praasens
et

Dominus
suis,

^imin.u/em

'"'

'"' ptrsequebatwr
licet

Willelmum episcopum
pi-o

el

regina

Franciae
eis

^tomensem,
,;;"'"

capitulum
el

Rex genecar-

oarit

intercederent

rale,

conceditur
in

laudatissimum S. I|,mini ^ miserorum Vutor, in regno mo exsunrr i"<- '' "" suscepit defendendum. Fu T" n '"//'" x Kalendas Uartii narrai Parir
'

"

nti

igitur

oirum

nibus
extra

domo
:

ducis,
ita

in

domo

ducissas,

lerminos

tamen
aliis
in

dotno Cistercii,
trabatur.

vel

quod de cetero in consequentiam non

pii

~""

Hac sane eximiam

Regis in

mona

i""i

U9
:

relatoque
indfl

adventu
ad
\i

Galliam
'

Z 3'
"
i

"'"'"

Et

villara

trans-

" Ul1

""

habuil
qui
'-'

""'"'"'"i.

(1

Prancorum eumdem episcopnm ex

gaudio
ei

Regis

par-

(|

""""
M"

s|

M
i

"

l!,

"i'i

1(

el

>M "

tmltu suscepil

monasticam demonstrani vantiam. Verum hanc licentiam carnes comedendi perperam rcstriut/tt cliaiztas at/ solum reginam, cum manifestum R oerbis : Conceditur sit, omnibus datam
chos,

disciplinamque

"
S|1

,n
>

omnibus
"'

((

jpondens
parte

ejusdem
el

eis

ad

praesens

el

suis

" 1111

, ,,V'"" ""
( ,

auxiUum cum consolalione

">iii

drca
hac
Pranciae,

preces

autem

<i

Rege,

reginaque
:

moim-

M
'

Praecepitque
Al, l"'vill;r

,
l,,l

||

||

Domini
haberel

sui,

petitas,

ibidem
el

leguntur
nimia

statuta

Dlustri

nachorwnposliulatai

prompiani

'" n

totam

Regi
ejus
vi
ii

dominaa
.

Blanchas

reginsB

matri

|'"

""

ls|1
'i

^
l(

petrat

defens
i

civitalis *ad
"

ejnldem "epiTcopi
aii ad
ita

pro
lo

devotione
ad

quam
,

prsetenderunl
<!

'iiiin

h >

'

"
1

cei

^;,"
,

M
i

wo^uoi 1'iiuir ineequere r

regis
.

aocennocenscili-

cap tulum
ad

generale

afTectione

PWte
'"'"

" ,S

'-.

KM

,'

MP ostularet

Anglorura,
;hl

pitt,

quam habenl
,

nostrum
capitulo

Ordinem
generali,
tres

univei
ut
(!<

"i'

11

"

convolan-

miiii

conceditur

tres
!>'

Bdvertante- I-

e P"copo

contra

aimicarent. Quem demum ingenti toKl * gaudio, quod vir pius ac prudeiu

omnes

illi

Missaa
ine

de Spiritu
celebrentui
in
1

sancto,
pro

Hissaa

ipsis

per

toium
ul

Ordi-

llrm

rdolibus

rtem,

audito eo-

rum

38X
nllll

DE
oMtu,
el

S.

LUDOVICO REGE
anno,

plenaria

duo
alia

servilia

primo

m
d

habei
inui

Rex autem Prancia comperieni

regno
n<

similiter

secundo

duo

persolvantur utris:

Papa

riunftfr

Officia*

anniversaria pro

matre
gratia

ipsum

Regem

el

proceres,

ut

[icerd

ei

M na
p
in

cclebranda.

singularis plane

mensem
attonili

civitatem,

qua
slatim

tunc

suo
,,

Scribanpaullo ante expressa legitur hocmodo : Francia hll er abbatias Ordinis nostri in regno

viduabatur,

transferre

Quod

p."

audissent,

constanter
tolerare

respond
i;,'

margine juxta

primum
ipsis

Memento,
Francia
.

propria

noel

runt, haec se nullo

er
o

modo

velle

Ludovici

Rea
suos

Franc

domino Papaj moderaie

velle

,,!

Blanch, at de
lis.

babeatur memoria

specia
S.

ceres

aullatenus

consentire,

iu

,',

Alias

rursum preces anno seguentt pro

indictas
,/s,

Franciam venirel

Ludovico
\.
in\

ibidem

statutis

invenies.
flagitaet

Idem

Pontifici

negatum
scribi

fuisse ab

i/,,

quid monachi Hegem

Papa,
a

iragonia regibus
incredibiU

Parisi

U prorsus
fnnocentius
ei

A\
psum

redintegrata

inter
i* 1 "
1

ritatum contra Ludovicum, aliosgue

p\ "'" ;
illa <>
i .

reget
/,/,,

eru

Fredericum
Pelrx
el

(/

,,.

aposlolorum

Pauh clam Roma profu-

ptor

confinxit,

ad partes Gallim accedebat, asylum ibidem contra vim imperatoris gumsiturus. Cum autem novisset Ludovicum ad capitulm
15

mensus,

aul certe
Si

mere secutus.
bere potuii

bile sua Pon , mendacis oulgi calumnia propter auctorjtatem \lat\

Cisterciense

accessurum,

ejus

pn
:

per
im

pag.

'>

lus

sane fuitiniis
sunl

monachoi postulandam duxit. Audi Pamium loco cilato hmc narrantem

autem
tulum
Papo
basc

gum famm summorum

propitia.

Pontificum parum

Dominus
ad
,

pranoscens,
elcg;Hiiin
ul

miseral
r|ii>iutani

capi-

apud

Quippe ne Parisium \

sibi

quidem
i

cohatrei fabella
inquit,
in

Dixit,

quaimlani
el

petens
el

iracnndia

me
el

instanter

devote,

ipsi
in

omnes

abbates

conventus,
advenirel
nes

cum

ad

ipsos

capilulum
el el

eorum
bratiojunclis

quando, ponamus

nares

corrugando

Expedil
ul

com-

cum

principi

restro,
:

hos

regulos

dominus Rex, fraternilatem eorum Dagitaturus, (lexis genibus manibus, ipsum efficaciter el de\
rentni
,

conteramus
ui

recalcilrantes

contrito
conculcabunlur.
fuisse
o
\

pacificato dracone,

cito serpentuli

lepreca-

verba

sensum habeant,
Frederici
legati

dicta
:

ul

secundum

anliquam
el

el

m
Patrem

cuidam

ministro
ex

referuntur
ui

Francia
Mimii
clesiffi
el

consuetudinem
Pastorem

libertatem,

occasione

Anglia,

Rectorem,
insultus
in

ridelicel

summum ac praecipuum EcRomanum Pontificem,

quos
declinavit,

Verum
cipis

sive imperalom, prinmmisVro dicta fingamus, prudentior era\

contra

imperatoris,
epislola

Tnnocentius IV,

quam

ul

similia diceret eoram

pem
u -' Va
1

eadem

Qlium

sathanae

nomisinum

ministro cujuscumqueprmcipis,

gum

nata

s,
\s|

potenter
necessitatis

lueri

el

defendere

dignaretur.

omnes

'pr

%d mdignationem gravissimam

articulus

expostularet,
in

provocar.e

|;U

"

Duajpietatis,
receptaret.

eum

regno suo beimpeiator ibi-

Prmsertim cum eo tempore principum Christianorum ope indigeret, eosgue aut eorum
vellet.

Tnfra

vero

habet seguentia de

procuratores ad concilium invitare

velit

Siquit

""""" imperatoris.
[Ulu
Qttncios
suos

Babuil autem
jolennes,
ul

quod
R<-\

ab

ipsis

Poslularetur, effectum iiob sortiretur.

'

hmc secum mussitasse Pontificem, sensusnon cohmret : nec vermmile est, hcec secum dicturum ////ss , prmsentibm aliis, qui ta efferre in wtgm
possent.
tianis
xerit

] -

Cum
'

aulem
med,

diclus

dominus
matre
el

in

ca-

Restat

igitur,

ui

credamus a

Frederir

reverenter

sua,

reseipsi
el

w: mmBBmi
'

,'

"
f

magnalum
conventus,

abbalum,
genibus,

omne
|m

confictam hanc calumniam, m ipse finVarisius, aut ejus Historia alius de\

a bbates el

nexis

adjecerit.

"";

""''"'"'^
'

Hmc pauca

e mullis,

qum

contra hane
Chair

m
f'
| 1

ln,ll,ll,u
1
1

1 :

""

CU

dwfisque lacrymis, ipsum Uei-'=""i. quod praBdictui

,

fabellam profern possunt. Ceterum, guod '

ziuSi
,,

vld,sset
,

,ln,,u
,l;i

lS
addt
intlrei

p l

"^
,

el
ipsis

'"7 '" a

audisset,

:;;;;''

^[^o,
.psius
.

cunrans,

ravorem
bonestas
inju-

laniel ad hunc annum, verba exprv mant Parim sensu magis verisimili, eorum /<" potius fidem in scribendo minuit, guam
rrnsnnlllllllllltnn
*>\k
,_

.,.,..

|ll;illlllm

permitteret,_

mperatoris
el

Prederici
,

Ecctoa Propnlsaret,

Porro

mqressum

in

Galliam non ommno

;,;;
Rere,
tes

"

;,;

,Umat ,n
f

*
ei

P sun

dominum
,
i

negal / Pontifiei, sed itabilm //, /,/ ,,,/.,

M -

exulantem
n

speciale
oron
, i

'-

piiini

2\ :.,

;;,,,"

u
r

receptaret.

Abba
partici-

;; ;'

'^""- ^PUcantes,
;i-n..M

titum fuiss* a Pontifice congressum Cluniacicum

Hege habend

Bnm

Lndovicum,

ostwdcn*^-!

A ""

tofcm* Pr mis!il s "" promistis , *

r,

///
*

"'"'*

..,,...

M l

.-

<"

c iipeditus diffem """ 7 morbo hoi , n,""'" xegnnitem. De

ac

HegWjam
/bo

i.

fejfltoi

""
'.'"'."/"

tuoi ,,,, ,,;,,

'
,

'?*"

''"""'<
1

pw
,;i 'i-

pi

el

CArfrrtfln. < "'"'

"-

".,

XXitir r 7I,':
<

'"'"

"'
dialur.
el

"fffl^
"'",:

'",

^'"'' c ""'-'""

l'""

',,,,'"iaborasse

mljitny""--

t-

'"''"

Dl

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

Chronicon
*

''
,.,,,,,
'
,

,,.
1 1

Dionysiiapud tcherium tom A"v orsw'/e> memora adann ic anno ccepil Rex Francorum
S o;

mi

Papaa
ntis

[nnocenlii
perti
i

Uinc apu
,,,

'""

l,l:

"

,i,

,|

M|1

Lnum mmi(
rairnra

'

'"

reddidil

mirabiliter

consternatum.
ira e

Nec
Qatibus

Mons

Ludovi

,!,,.

Sabbati
"'

ante

festum

Luciaa
febre

cum

illura

audi

qui

anctam
el

/ QUO d i'-" 1 "

KW ^cembns)
ventris

Ecpro-

vahda

clesiam

illis

diebuf

angustiarum
fluctibus

Lvehemente 6 vehenn
l

fluxu

apud

Pontisara ram

cellosis tempestatura

mirabiliter

co
lu
I

iter

jnflnnari.

v
'

lra
|,

Eadcm mox adducemus

Mnnlnvii^

feaflel

Vangvus,

ex quo
'i

brachio
3

singulariter
ventis
el

Sed
111
'i

tandera

ille,

qui

mari

im

tandem

Parisius
*<<

morbum.

recupera-

quondam
febri
.

inlrans

domura
ipsius

letudinem
inno,
in
,

refert

pag. 140: Eodem

imperavil

qua

socrus
illam,

Symonis Symoni telacrymis,

et

^venta
ex
reliqniis

Domini, Rex
corruptelae
belli
,

Prancorum Lo

nebalur,

el
.

dimisil

pul alus

dovicus
clav ja
p

quam
,

in

Pi-

eleemo
bus

ynis

oralionibm
.

gemili-

cum
1

uegotii

indulsissel

contra

plurimorum

Re

is

infirmitati
tJI

imperans,

erat
paptus,

CTaviter
I."''!!

infirmaUi
aliquot

im
i

lelhalem
ct

ipsum

aliquantulum
e ipsnra

alleviavit.
rediil
peliil
,

aulem

ab

illa

diebus qua

mortuus,
,

craci
el

m
Rich

trans-

msertione
jnimatu!
r
i .

penilu plurinm circumsedentium Vssistebanl autem mater el fraler ejus

,

marinam

instanter
s "'"

accepil

monachns
iii

qui

illo florebat

,.,,

quidam alii ejus famil ares |{,. v mortuus obri*

aliia

credentes quod
id

U m^

Chronx
divina
recelatione
fuisse,
ravi
id

mater
nobis

ftegcm

ad

cru

prolundiora

trahens

suspiria
:

jingultibu
,

ail

rcm sumendam
bis
:

monitum
mortem

narrathi
detentus
cui
infirtalis

gennonem
.

prorumpentibus
oobis
.

Non
luo
,

Do-

Re?i

Mlll|(

non

sed

nomini

da

gli

mitate

asq
\

i-,i

>;ii\;i

hodie

regnum

Franciae
El

quod

hactenus
cru-

apparuil

isioi

Videbal
ibi

se in

transmarinis partibus
Christiani
.

sustinuisli. B iionoriQce semper (V ganctam, el coronam, el

ii
(

applicans

itulum,
raceni
tes

enim
parati

noslri

el

Sa-

lanceam
Rejns
si

c.liiisti,

ad

pugnam
inter
esl
inti
.

eranl
at

el

congredientquara

suo
el

tempore

acquisitas,

corpori

uiii

sui,

acrius

se

pugnab
Saraceni
,

diu
.

volum faciens pro

Christus

eo,
,

quod
el

ipsum

d
el

pugnatura

no ln
aul

ic n
-

anl
ti

el

pe tur

visilare

sanum
proprio

reddere,
eji

conscrvare,
sitaturus
secravil
:

cruce
terra
.

signai

ulcrum

omnes aul suam de

remanslsse
\

captivi

ad

tanta
\i\

mnltitufagientes
Franciaa
fuis-

m
<(

quam
.

sanguine conpraesentes

dinc aostrorum

xs

milites
C
: I

de

bello

cum
corde

ipsa

el

omnes
el

alii

dicerentur
indoluil
,

cum
fertur

Rex

pro

ipso

sincero
ecce
.

perfecto
qui

orationem
i

iderel
:

valde

cui

dictum

conlinuassent,
batur,
ei

Rex,
el

mortuus
sibi

se

Rex
se

Prancis

hoc

irre superabile

damnum
reversus;

suspirans

brachia
el

tibia

attraxit,
.

vini!ic;i.

Rex
ad

postea

extendit,

voce
ait

prfficordiali
:

quasi

vovit

autem ab bac Terram sanctam

:

visione
posl

duos
dai
i

ipulcro

resuscitatus,

Visilavit
;i

me

per

properaturum
cipiens,
invita
est. in

el

statim

sibi

crucem
Blancha,
ipso
sicul

Dei
cavil

graliam

Oriens ex alto,

el
i

mortuis

revo-

matre domina
quippe
\ndrea3
hai
,

cruce

si-

adovico assumr crucem a ptam /)i<> expeditione transmarina, qxiod postea Ludovico apS. Sacra pignora referemus.
me.

Subjungii

gnatus
accidil
iiiin

Pugna
S.

ab
el
i

Rege
videral

intuita
,

festo

ve
.

tuit.
<<

Clades

fuit a

Chorasmhm
ad
revela
i>a

plicita,

indeq

<'<<m

quasi

restitutam,

scri

de

postea.

bitetiam Westmonasteriensis sub finem hujus an

518

Chaixius,

non
ass

aque

facilis

i/

voto a

hallucinantem manifeste Parisium Blancha faclo ille h<>h sequitw nec

admotis
h<'<j<

<
<iin

tiones divinas,
risii

</ii<im

ad probrosas
pag

\i<ril<in

cem ad
liom

<

m i"

calumnias
exigit

S96 probatio- marinan

mit

res de

Dommica
curam
:

passionis

in-

nes

fortiores

ad fidem huic revelationi

>/ainii

strumentis
546

'

'laii/ui

[u,i

multorum describil Postquam autem, Vanqius paa 344 t ., rama nuncia praevolante Francorum aunbus ru<>
.

meminere Luctum regni

habendam lusim tamen asserere "<<n tam contra hanc risionem rationes adducendas,
/n-niahr
i,
,-,.,

.ini

contra

aria ex solo Parisio as

ipsam
laia

r,i>r,i<ianias

Favet

quidem
favei

mor insonuit,
i;

c|iicil

iiilci

f.liri>ti:m;i'

<'t

EcCle
,

ichiimiii

diuturna

mentis

alienalio,

siae

sanctaa tudinis

Dei

defensor

in

lerra

singularis

prae

pondere
replevil

periclitaretur,

corda
el

eorum
dolore.

bob

modica

amaritudine,
episcopi
,

archiepiscopi
ptarimi,
lu|
.

autem
non

et

abbates
proul

quam
dece-

tam firma voluntas mox <n """" fuil trm pie obeundam sumenda mentione

Begis ad crucem

sumendam,
de cruce

redditus,

Ua
uaiia

se parasset,
l<-i"
:

nerum obstat aliorum

<'

nec

barones

Francise,

am

\orum silriiliam. qUOd l"i"<

tperimur.
Obstai

<"

<>'"<

'""
l>""-.

compalientes

tocyus
<pud

Elegi suo, Pontisarara quanadVenerunt, expectantes per duos dies, Dous dc dicto Rege disponere dignaretur.

deinde visioni
contigeril ante

quod clades Christianorum

mentis alienationem.

illam

Sed responderi potesi

Sed
''

Regis
ipsis

inflrmitatem
iit

videnttjs

crescere,

pla-

dem prmteritam
HUus
lilin

lnl

lnatenus
1,111
ii.iiii

diyinam clementiam Deus, qui omnia solus potesl

circa

implorarent,
,

nolitia vn

virtu-

fidei
i

ostensam esse, priusquam wropam pervenerat Vndequanliahriii/ai" sil ISti nsmni hctoHs
Hegi
1

infirmum

Regem

ostendere dipei
el

mitto

</"<"

Quidquid autem
redditus,

sit

de hac

Destinantur igitur nuncii ^hedralea, ut in iUis eleemosynm

a c solemnes

RBarelur.

ecclesias

orationes

Rex sibi ne crucem peliit.

par\
ricus
li 8

mox

obfirmato
ut
ita

animo
h

Audi Uartinum Sanutum

t
:

pro

Rege

fierent

pr< cessiones.
,

Sed
spiri-

i%>

cap.

Accidil
beataa

sutem

Kr\ Ludoinsensibi-

^Jgis aagritudine
fuil

postea

ingravescente
onius
diei

creditus

circa
5il
.

festum
iii

Lucisa

Rex per
fnit

magnura
,

spacium

1,,,-niv

mortuus
exstasi

reputaretur a multis...
ad
se
rediit,

lu

exhala8se

statimque

totum
,

palatium

antem ex
jubel

illa

circomspi
tunc
p

re l'leium

clamoribus dicentium

Regem
tantus

miparti-

ciens

Parisiensem
Isstiham
Ail

episcOpum evocari
e!

jWssead Dominum.
11,1

Cumautem

de diversis
,

moeror

convertitur,

prsasul

multi

prasentes adeasent

clamor

nus pnBsentatur.
episcope,

autem
requiro,

Hli

Rex

Domine
ultra-

celari

noii

potuit,

Quinimo

usque ad aurea san-

ego

vos

ut

cruceni

marinam

DE
marinam
m<
is

S.

LUDOVICO REGE
5ii
i

bumeris imponere debealis audientes mater el conjux,

itui

adslanlibua

reverendi

Hexi

ugiian-

u.uicmii...

........

r-

r .,i
ubi

i|,.

,.,

requirit.

Episcopus
illi

postulalam

crucem denegare
aon
in
ci

quae

subtus pyramides
longo
et
.1

esl

aureas,

''
,
r;i|1

audens,
ubii ulo

crucem
..

imponit,

sine

la

electrinis

tempore
super
i

'*
1

quieveranl

.liii.v,,^!

crymarum

imbre;
aula
si

cunclisque
singulluosis
........
;

tam

ra'
,,,,., non

me

"

sigillata,
.

allare

ipsorum minvn.
Deinde npn
nudis
plus
, '

quam
e
iiiini

in

cum

,1,1.,,. gemilibus,
la
"

.. ,, ,11,,, preliosis palliis

....... decoratum

collocata.
racta
,

minus quam
o

ederet,

ru-

cessione

praeparala,

qua?
ultibus

fuii

suscepta

tore

protesta-

bus,
!

su pn

el

lacrymis,

psalmis,

ad

Dominum
,

resonautibus
,

secimda

locis

ofi

"'"""
sit,

foe-

eidetur,

,.i,

adhoctempus re/erendum
tipratanus
lib. <r

quod scribitCanm. 9,
alius

idem

Rex

sibi
pi

sperabal

per
et

dictos

martyres

i',n-

2 de

\pibus,
:

petrari,

irum

in

cmlo visa

nam

gnatur annus,
tium contigit.

quod
Si\
i

incuria describen

Nec fuit Rex fraudati quo sancti martyres ad

nt,
visitavil sua3.
El

ecclesiam deportata iderio suo

.,

,,,

j esn

ad hunc annum,
piis-

ipsum
ex

Dominus,
iila

recordatus

ad alium
iiiui

res pertineat,

oerba

misericordiae

bora,

qua

coi

et

ego,

Bdelium

novissimus, antequam

sacrosancta
siici,
el

gloriosorum
Eleutherii,

mariyrum
processii

Dionysii

Hnrtata
i

simus

Ludovicus

Prancorura

carnatione
ii.ini

Domini
,

hccxlvi
i

Rex anno ab [ncrucem transmariintius

ad

sunt,
pil

paulatim

mgritudine
se

Re
Cujus
sanilas
in
el

Busciperei

crucem
ridi,

Re

melius

habere.

sidereo

lumine

nec

recolo

brevi

totalil

ecula, exullatione

corda
Imlitia

Francorum

n
qua

operosius

formatam crucem
vel

nmquam
Octeno

sub

ali-

materia,

Bgura
ipsam
Mi

ridisse

habere
pla-

omnium fidelium rimum hilaravit.

ex

quam
illa

plu

Quae

Regi

lunc

infirmitafl

nn. viii
SIIM

longitudine
eral

railii

profundo

consiliorum
provi ione

Domini
a
lo

tam

salubri

nissime risum est.

'

Serenum caelum
in

valde, el

quam
venisse
lis

necessaria
:

mullis crediturpro
praa

aliqw nube
caalum

aliqua

parte

sui,

sub nostro

nara

ex

incomi

horizonte

erai

coloris
:

unius

Hm>

fructus

habilitas

multiplex collecta
el

esl, ejus

ul

foii

uscepla
idini

niiiir

quo demum modo

rerrae
ralio,

sanctae
ul

subsidiura,

regni

melio-

mtitutus sil Rex sanctus, w Ifafi neque enim statim integram va letudinem recuperamt randem, mquit, quia 10 Regis agritudo
idiamus,
erat, ut
S

patebit.

He

philosophatur

Nant,
post
re-

Quid
i

autem fecerii pro Terra tancta, peratam mb initium anni sequentis nem, dicetursuo loco.

oaleludi-

medici

desperarenl de

ipso,

lh

Rex
-'iii.i

1 1

serenissima

mater ejus domina Blancha iveccli siaa

rum

petierunt
Dionysii
,

Odonem abbatem
ul

machaDionysii
to-

ii

'

sacratissima
.

corpora

ftnstici

el

Eleutherii

quorum
stal

palrocinio

idei

regio,
"M
'

regni
" 11
'

potcntia,
1

de

cripta,

XLH. Anno 1245

facta

ad
:

promovendam

'"

,|n:i

'

1,,,

rl,;

"'

5uis

I'"" '- **ti

tollere
el

vn;

latem

impi trareni

Domino,

expeditionem transmarinam
catus in concilio

excommuni;

elevari

iquidem
ttum
111

posl

Domiejus,
ei

Fredericus
:

colloquium

rl
i

aam
atpote
in
ii;

Virginem
bI

Matrem
nec

Ludovici

cum

Pontifice
:

percgrinatio ad
filius
:

ipsi

regni

sui

advocatis

protectoribus,
"

confldentius

Rupcm Amatoris

sperabat,

natus

acta

iml "
l!:

Tnnc

Odo
roi

"" l
"'"
l|lr

Clementis

abbas

praedictae

Rege matrimonio Caroli

fratris.

em
ipsiqs

erga

beatum
i

"'
'

widerans,
Proxima

petitioni

uena

Jov s
ad
'

ante
u

ritatl

mm
lm
?
liuni

festum

Dominicaj

"

iam

properavil

P
'"

K rcumquaque posi P^cipuis solei tatibus Beri

,VI,
1

Quam illinadmodum

solel

JriLnno

(1

(T ,

(24G

varia

rwrsum
:

narranda
ne filum
,

occur

!.

I"

el

n!

relid.uias
"'

rmt

devo-

discutienda

at

nar

1111

"

"'

Deu.

ccitarentur,

iartvribn8

congruus bonor dignantei

primum refe tmpe cogar interrumpere ram, quid toto hoc anno ad sacram expeditionem

,,.

promovendam
dine temporis

Rex
alia

sam

tus

'
,

liri ''

'"'

**a
'

qumdam

prmcesserint.
cap.
eo
i t

VarUr

u mim
pro

parabantur I uuute
'-,

9aod
lr "
;

:::: auditnm
i,,,,

nus Sanutus lib.S, part. 42, i%, lib.8,

postqum pom
re>

Rems
vel

,,,,

morbum

Regis,

crucemque ab
confortavit,

susceptam

ah
"

""
l

''

regni

-,

"

oltramarinos

litteris

asserens

se

cru-

ttd

'"'"''V ,ml

Processionem

deportando

ritate

?;;;

'";'-"Sed
et

P humano
el

genere
totelitia

in

cruce

pependit.

^rinsque

',,,.,,,
quam
i n
'"
(1

proinde civitates

^rilitei

a multitudo.
1,11,11

tam

clerici

currendmn.
co
"
,|
-

Simtlia habetauctor

//""-

catemtim,

11

gloriosos

martyrea
"

mn,/

*vu*>

Gallica

Ungua Historiam Gwfoh**r

riidebellosacroprosccutus, quem smpius deourswn citabimus, apud Hartenium tom-

Collectioni*

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTl.

follectionis "'"/

col
arf

7:10.

Addit ad hmc
/<".y

omni

proventu

universaliter
suss

decimam

partem ad
procuravil

lucroai
'

,,,,,/Mfw/v
.
.

/'"'-'s"/s
ei
iii

/mmw annww

W4ca

promotionem

peregrinationis

abstergerentur lacrymaa
Bcclesiai
,
,

raaxil-

fl

C,

ma trij

nostraa

deplorantis flliossuos

JJ per

trucidatos

Doroinus
el

Rex
.

Prancor
miiites

Piam etiam fraudem adhibuit sub fhiem hujus anni, qua plures ad crucem sumendam inducem. Hanc ita commemorat Matthmus Parisius
/'".'/

Bospitalarii

quoque
m.iiniin

Templarii

aeo-

WJ

.^os
jLjj C0

,.|

armatam
impetus

cum thesaurc
el

oon
ibi

prmclarae

typropintjuante yero el immine Dominicae Nativitalis feslivitate, qua

:

uiuc

ad
,

consolation im
el

auxilium

mutatoria

'

recentia
.

quae

vulgariter
suis

nova
di
tri-

i.e.

uommorantium
pogminorum
el

quolidianos
suslinenli

Cho
,

ippellaraus

magnates
11
,

domestici

aliorum

infidelium

buere
crucis

con
signifer
,

dominus
novo

Rex

Fran
procuratosibi

togimanter transmiserunl. Subdii Parisius :

''"

Hmc

sub initium armi.

etiam
1

oflicium
<

prae licatori

Procuravil

Rex
de

risque

negolii
'
.

ruciflxi

modo

ppincorum
,,,',,<

ui

hfafmn eructm

prajdicator

quidam legatus facundn Pranciam venirel in

,

mens
.

capas cum mo panno multo

pellibus
el

suis

pertinentiis

de

prelio

lumcaa
"''
li,st:,r

plures

quam moris
,

habuit,
ipara-

lax
|

,,,..!

negolio crucis

instanlissjme

pradicalurus.

Hujus
Vangius

cura
ri
:

rariis

imponendis
'

\n in

p
r
1

mtem adventum
paa,
p0S
l

in Fra/nciam
:

.;;;

hoc

modo
1

Sequenti

memorat mense
de tinavil de

de subtili

aurifrigio
ci

factaa

locis

capa
ac
'

Un
"

au
Parisius
1

rum humeralibus
nocturno
5 !6
r.i

nces

insui
,

opere

,;|

furtivo
it.

" rl

concilium

Lugdwnense

prudenter curavil
111:1111'
,

el

impera^
sol

mnocenlius
Radalpbi
jtolicae
nll
.

Papa magistrum
qui per

Odonem
,

cum
'

adhuc
capi
in

episcopum
,

Tusculanum
prius

Sedis

apo-

tur

mililes

capalos

nondum 01 iresil cum ip

comparere.
somnolenliaa
tfi
1

ei

pia
'

'"""

legatutti
,

Parisiensis

cancella,

Missam

criil

andituros
.

tun
iii
|

ecclesia
,

,:,nn
,

meral

nl

totam

Franciam

praedicarel

Quod cum
aut
pigritiaa

fecissenl

el

mane
.

ne

quatenus
beralione
B

nobiles
i>

Francigenaj
sepulchri
,

bellaiores
el

pro

li-

redarguerenlui'
,

in

ecclesia
coloi
illud

inici
.

nrbis

sanctissi

celebrandis
diil

intei essenl

rebusque jam
:

re

signum crucis acciperenl Eodem anno infra octavas sancti sacrosanctaj. Ludovicus Rex Prancorum convocavil Dionysii
Hierusalem
n-ande
legalus

viiiin

nitentis sydcris
,

el

secundum
ci

Perter-

sei

proverbium
quilibel
in

melius
allerius
,

spi clatur

mantica
cis

bumeris
jocunda

insutum
,

Parisius
et.

parlamentum
regni
,

in
ise

quo pr&diclus
archiepiscopi
el

iculum

inluelur
,

fil

admii alio

ac

plures
,

Frani

pontifices

el

abbates

barones

qupque

co-

mites affuere
Ei
ei

landem comperiunl quod pie sophisticato no^ nra el numquam decepil eos dominus Re* factus poauditum iniens praadicatoris oflii ium
;
, ;

venlos

lunc

ad

prsefali

legali

prsdicationem
Ludovici
archiepiscopus
,

lins
,

realis

praBdicator
lui pe
,

quam
imo
.

verbalis,

Cumque
videre

Christianissimi
,

Prancise

Regis

exhor,

eis

indecens ac
,

indignum
risum
.

lationem
onittti

Juhellus
Bituricensis
,

Remorum

tur

ipsas
.

cruces

deponere

nec

lamen

rrn

Pbilippus
imlifno&ifa;:

arciiiepiscopus

Robertus

derisum
cientes
,

Belvacensis

Garnerus
episcopi
:

Aurelianemlis
ler

Guillelmus Laudunonsis, dominus Robertus fra-

cum jocunda lacrymarum effusione fadominum ipsum Regem Prancorum profactum

-1

pler
ei

hoc homini

PBBEGniiM inoni
vocaverunl

venatobeu
pisi

Regis

Franciae

comes

Urebalensis

ir

cla-

novi m

LTom
:

rissimus Elugo
el

de

Caslellione

& mes
ejus

sancti
,

Pauli

Hactenus
alia

de

promota
gesta

expeditione

sacra

ad
J>ep

Blesen
Uarris

1,

Galcherus
nobilis
,

nepos

Johannes
Britannia),

hujus "iii"

progrediamv/r.
f245,
ait

de

vir

Pelrus comes

Eodem

anno

Vangius

pag.

Johannes tones
slil ilulus)

Glius

$w

'(palrt
de
laici
,

dudum comes
,

sub-

W)

celebravil

generale

concilium

bsaiinimui
JjJ
n

Hugo comes Harehi

,

Johannes Monei

lis-forlis
alii

Radulphus

Couciaco,
etsi

multi

tam
,

clerici

quam
tamen

uon

omm
crucis
alii

Papa Ennocentius i\ apud Lugdunensem urbcm sai roque I,, quo cum fratribus Cardinalibus pn ihabita deliberat e prailatorum conventu
. .

niul

processU

temporis

signum

,1

ijgentj

super

Frederici

lunc

temporis

Roma"iie
1

Dominicaj
"/""/

assumpserunt.

Accedwnt
oidelicet

ad hos
.

nj
,,,,.

imperatoris nefandis excessibus, ipsura

frandiae

Parisium pag. 462 : dux Brabantiae.

.

Dux BurFlandria

ante

festum

beataa

Marias

Ma
.

omni
et

comitissa

digoitate

indignura
,

pronunciavil
qui

senlenlian-

cum

comes Suessionensis riiide Dreus comes de Retel Uppus de Curtiniaco EGaulerus de Juveni
flliis

duohus

suis

do

privavil
,ento

omnesque,
aul

eidi

Pn dcrico
1

comes
de

fidelilalis

confoederationis
absolvil
.

asti icti

juramento
Frederico

hujusmodi
die
Bl

au-

fydius

fcpiscopus

Mailli advocatus Betuniae Senonensis , et multi quos

,
,

archi

ctoritate
,,,,.,,,,

A.postolica

Brmiter
a

inhibendo
illa

ne

quisre.1111

Christus
cliente-

dicto

tamquam
,

diatim

Ivocavil

*L*Mhn
fnW
n n tunt,
'//, '""

ei

ad

suara

accendil

imperatori

obediret.

omnes
aul

qui

ipsi

deindese

adjunxcrunt,
Carolus.

?uos /ratres Regis

hic

Alphonsmet

mtet Verum

deinceps

lamquam imperaton
1

regi

cons.hum
ipso

vei auxilium
cto

avorem
iHis>,
,

pra^tarenl

asub-

quod prm
,. 1

"-
pra
i|

,,.,. vihil

d
,<

'/"'/

tatx enumerati vostea Reaem c ceteris de comitma Flanllralunihir ruetnr nrlniu.

1

denunciavit

excommunicalionis
ad

vmculo

jacere.

aeu
s,.,i

,.|

quos
1 ,

in

eodem

imperio

pmtermi
. 1
,

tebai
,

itn/

pius,
1

quod
,

,,,,.,,., unerara eligeno.i ^ba eleclio lmpu.u.u imoerator Uatxones quasdam latm vn Fre aiuiini i ,ul,:sw iUimm ooteslatem ....
|

'o/m/h,.,..

waucere

w
lien,
///s

emtmabat ad sacram hanc

,

expeditwluieto.

""""" dericum

sententm

subdtl
11/1111I

promovendam. Sic mense Octobrx per

.;// /.;; '"' baillwos

i-..

**os datas cessarejussii per

'""'
'""''

".'/""/"
i<

omnibus
"

prmatorum dissidia, induciasque m quinquennium Cavit iisdem

signati

rrm insailt hn briiins ' >'">>r*""' nliorum *txorw COl. 640 et SCqq., Ulfl spectantia studiaius ,/,//,/ causam inewmbit riet : nam mihi tanlum
I

.... nhhr

auctor;
,.

si

u 111

iu lnin.

XI
'"'

_.

.. /"//ljl

i't

iilxi

lector
referre,

repe-

quo
ludm
ip.,jre

lt *er%s,

ne cruce

opprimerentur ob ms
lllas

modo
18

iii

illis

sr gesserii

Ludovious
'

""'"'""
l ''
i

creditoribus

suis.

oidesis

apud
rium

r,nil ">

tom.

Collectionis

2[K >-

."""'

Prmterea, ui """"/" />(,</

ex

amplissimm col habet Westmonasteriensis ad

:

\cheluctor Chronici Senomensis apud rclata r 2 Spicilegii pag. 6B%, iom

,

verbis sententia

prmMda, hma

subjungit de

uo

:m
et

Ab

ecclesia

in

rej

no

dovico
lu,i,

permissiona

indultu

domini

Papaa de

cjuia

no sed lioc Rex Franei83 approbare suus idem Fridericua quondam juratua
exli-

W
m rcAm mbis
I

S.

LUDOVICO REGE
ter

nihii

Usl

idovreum,
_

utpote pacis

proban ama\

?ale dicto h,

in

ranciara

remeavii b
/,""

chronieo
celebrasse
,!sr " lr ib\

mlim

doluisse

eo

demum
>

rem

dedm

Hfex

Uissam

Clmlaci
n

dicitur

nequeenim um defen
m
po1l

suscepissei Pontificis contra "/*'< cont\

.

Fn
..'
'

l"'

suis
,

Ludovico

linilltl
,

itaqui

laboravit,

ut

,,

"""" fredericum restitueret,

1

Cardinalibus epi ex quo tempus hujus colloquii colligilur. Porrc '" colloquio "

princip principibus,
>

que plurimis,
plura
verba
(

,;

tm
,

,/

koc

excilatus. ccilatus.
i

habet habel

ui if.
:

atii
v

Paruius pag

;<;.<

,.

Uuncinfinemrogamthocanno Ponlificm,
acum excurreret, quo
i

ul

subjiao

Sub

ejus
I

anni

spi
,

i Ili;ill|s

odal

rancorum

^i enli8

norm
tum
id

tom

.;.

pag.

809
co>

seu

in

Innocentio

/t

ftegem

jam

quindecim

perperam
esse

secretissimum
prsetci

flebus expeclaverat" et tenuerunl consilium nuiio

,

dicit,

cum

ex ejus verbis satis pai at,

ominus

Papa

el

alio loco fuisse

institutum.
gius,
tx

"">

Res

Prancorum
.

el

maler
Creditur

lem domilami

Vicolao

d
non 4245

na

Blanchia

septem

diebus

ril/l

-ji

i//,/.

Tnnocentii,
c*si

ulterius

infertdictum

racissime,
inter

quod

traclalum
el

habuerunl

de

pace
el

colloquium habitum
,,
i-im

anno

1246,
de

Ecclesiam
via
. .

imperium

conlponenda,

suni

verbo

Vicolai
posl

diclus

Pontifes

Curbio : tnteconcilium anno secun-

quo

pacis
.

lionorilica

reconcilialio
,

reniri

Prmterea
de
reges
;

credebatur cerlissime
pace
intei
,

quod
ei

do

cum Rege Pranciae el w vero, ipsius fratribus locuturus setPagius hunc auctorem non nisi di uno Ponje colloquio mentionem Jacere, li
Cluniacum
ivit,

tractabatur eliam

Prancorom
saltem
et

ram
gis
rel

reformanda

vel

ireutte-

prolongandis

sua

lutior

Becurior

peregrinalio in

cet

duo dcscnbi
xum
vcl
ilv

srrunild

colhnjiiid

ui/crr.

vcl

dum
etiam

Terram sanctam Ulraque hmc Pansii conjectura admoimilis : ncc dubium videlnr quin
,

mque confudisse,
Vangii,
Parisii,
el

quam contra consensum

Chronici Cluniacensis
i

<!<
,

bello

sacro promovcndo

inter se irar
desidt

qui

ctaverint

cujus studio pacem

tantopere
el

priinum colloquium anno Curbio adhmsisset : prmserlim quodplerique principes,

ei

Ludovicus,
pacisinter

juamquam
net
his

alia$

semper
i<esl,

onciliandm Mudiosus
rredibile,

episcopi

plurimi,

fui

concilio

Lug-

ntificeCluniaci fuisse

dicantur

in

Chronico
:

Cluniac
lium

nsi

col

(666
id

consentaneum quodidem Parisius kabei subanm sequenlk tium pag. W6, nimirum Jiegem in eodem
colloquio instigatum
fuisse ab Innocentio

mm

nec

ini-

hoc
bei

Bibliothecm Cluniacensii

undemanifestum fit,
fuii

ad

colloquium """

bre\

lum
loquitur
revoluto

Inglis

inferendum.
,

Vec

minus

sibi

tradicit Chaizius
ipso
sic
illis

du/m

pag. 443

scribit,

Clu-

fam vero de colloquio

ius
'

niacum
deretwr.
Gallies
,

Ludovico ad hoc colloquium electum,

pag.

S45

in

diebus
vir
,

quia nolebai

lici

lemporis

inlervallo,

Deo

amantisdesiderio

;m/

An

simus Rex
11

Pranciae Ludovicus

Ilagrans

regnum Gallimit Cluniacum non eratinregno quod Ludomcus VII apud Sammarthaui

Pontifea

ergo

summum
"'"

Ponlificem
lica
iini.ii.T

convocata
regni
sui
,

mullifratri-

nos
lius

tom.

Gallim Christianm pag

regni
sui

V?4

Nobitfa-

ludinc
'
,|i,|l:

suis,
'lei

cum

regina

Blancha matre
.'i

eorum-

est,
,

imo
riioi
(.

proposilum adimpleret
'i" ;ui1

suum Lngdunum
iii
'

liujusmodi
properavit.
:

1 nommavit. tisco, in cujus agro situm esl Cluniacum, regnum non pertinebai U ea cmtasnon do in regno sed ditionis erai regim ; ui
' ,

membrum

ad
moipse

nobililei

ei

gloi

circum-

Chaizius
Uatiscone

pag.

146.

ubi

Ponttficem

ll;,lu

'

K ente
llenll

raa

i"

ilinere

praediclo,
Vi

non pu,

pratereundura.

rursus ad liegem oenisse narrat, R< qemque ibidem consecratiom ecclesim S. Petriper

ionsueve
I

i,

cepil

diera

parli

qU cam
!-.,

domino ri
tnde
se

"',"

? ,esori
'"

oim

u,

,,,,,,,
dic

,,,.,,.;
,en

procurabiturFrede
con-

"
,,'"
...

,/"

" ""'
1

S
,

eD1

rtd

""

'

,ali6tii

'

"""

"

'"",'

Francorum
.370.

*
Pansios

,,,",,/'
!,
i

;;'""- '","'

>*.
'

io

n.^i

,1
i,-,i

M
" ,uuuua

m M

,-,

vondum

hmc

recta

armis

omnihnB

vpmor sanctum tteqcm ; sea cvrcum*

*/

><"" nimli

lunl

M1
'

,1,l;,r, luarto

"

l,n
";
;:
l

,,

u
fl

SSTJSS *
<**

procedens,

ii2S! Lugdunum
,
matri

VaMu,
cribens
.

,
[n

Uiar

I?
ei
'i
.

'
|S
i

,,,,,.

Amatoris

Cadurcino esl ad rivum Roquemadour

pago
,

111

"'

Re

,lr

^Z' '
C 0n8,,1
;

Qe ols

sanctaa

Duranium
Eccleaiaa

defluit,

peregrinationibM voUvis
ne
,

low
cllo

,deffl

iU,qne

intere08

wioaihS
benedicUo
eique

""'

'

ciciici riiiiiis.

!i<ir

wwj
-

"

ae,

"

a 8ummo "

serenissimus,

''-'""-

Percepta,

kiml

ididem beatm Virginis miracutis mqve s * > wi ri//f ((/</., IIIHMM regrinationibus illustri WllOWli consule Acta "" toris '"///. iv Augusti n pa<j- /<L Poi tom iv i, /./, i,n (6. /'o/-' " ""
.7
.
-

ac

'

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

^w
no
. (

..

hoe

anno
-'.

peregrmatum

esse

tus

auetor

Quod cum
,

innotuisset

ei

per

cele- AUCTORE
J. S.

Stsphanus Baluxvus %n Hicap. 25 fcw perWs ; Anfutelensi lib. Ludovicum Regem profeBlic tnm Miii
ldovicum refert
i

rem

domino &auceiino, lantnm interposito uno recessii cum paucis, nullam Becum,
a

auncium

missura

Raymundo
di

vel

po

mm
h
.

esse

ad
reperi

ecclesiam
in

beatse

Mariae
sancti

Rupis

manum
faeral

irahens

armatatn,

sicul

ei

dicto viro

Amatoris,
li; ,i

eodem Chronico
multo
facilius

Mar-

cum

itaque

\tatiseone,

quam Parisiis eo proficisei peregrinationem eodem tempore fto hanc

fatam,
'/"""'

potuerit,

credideinsti-

persoasum non oportere eum renire manu armata aut multitudine, proul el ei per Romfflura el Alberam domesticos miles oli
mitis Provinciffl
raeral
,

suscepisse

pium Regem ad felicem

successum potentissimo
facile
esoir

simulatione agerenl
inferret,

Hlionis transmarintB
ftrginis

donec
ducere

ipsi,

persuasum, ul sub tau* ipse n.mes interim vim quod secus tractabant, pone

patrocmio commendandum Vatnm

</"'

tnissent

ad

effectum

agebatur
fratri

enim

ttimaverim
534

secreto

quod
Vddii

domino

Carolo

Rej

hoc

anno

S.

Ludovico
wi

filium

uxorem daretur puella,

stravit.

sicut effeclus postea

ulttrum,
,,.,,,,.

defuncta

Patri

regnvm
Verba
. .
.

iucefus
die

comitem per

quinque

rrfrn
:

accipc

Anno

Nangius Domini

pag.

342.

ses

mccxlv.
de

nlimi;i

vnimr

inani spe lactalum fuisse Rec, mquit, summus

.-

demonmen a magnatibus Profere

Pontifex
e(

ad
Ale-

mensis
miM
:

aprilis. ..".

peperit

aocte filium Lu-

dispensationem

processit,
missis

regina

Francia

,k.\iroRegi

Francorum uxor sua Margareta. iuu-u\

aomine
avi
bui

manniae

el

Angliae
r.i,

ad

hoc

contradictoribus

[dem

Rw

Philippi
a

regis

fecil

impeditus.

at

breviter

concladam,
dominae

nunctos,
n
patre

Philippmn nominari.
tos filias

Pictones

Gallis

prohibi-

qnem
puelkn
ret,

mittebal
ni

dictus
ci

comes
iieri,

eentia,

suas n/uptui collocare sine eorum lirurisias codcm anno referi Matiluvns

Franci,

placeret
|.*i
f

quod cum
eliam

fuei.ii

ra.

i.itum,

ac

promove-

pag.
los

(64; sed more suo non sine bile m Gal&que ac Pictones.Controversiaeratinter coniinni ArtesitB Robertum fratrem S. Ludovici,

monachos S. Vedasti Atrebati super jv/re quorumdam vectigaliu/m, quam illi ad summi Pon,t

Carolum ad conmatrimohium restinantem. Rationes non deerant, cur presdictes tres sororet tantopere impedire conarentur istas sororit cum Tolosano nuptias : nam toties excommuniin

invenit

via

dominum

trahendum

cum

ea

ii/ins

arbitrium

detulerunt.

Statuit

Pontifex

catus,
fueral

toties

hmreticorum
ut

commercio
illas

episcopum

ilbanensem, cwjus arbiPrio cum pars utraquese subjeeisset, ejus sentenliam bulla sa
1'mili/rr
iiini

Tolosanus,
existimare
lila-ms
<<>
;

n/uptias

infamU parum sibi

Beatr\
f

decoras
c/nsi/ur

possent.
/iurln
,/,/, /ic

Adde

riin/iriiiaril

iiri/inrirrr

fudido tnm Hnhcrt US

:
.

(nilcui

1'nnli /ins
lUj-

funlr privandOS
,nl

LudOVlCUS,

Omni lirm/ilnlc
nv/m
jus

rnm ilnl u m

iulosa-

bertihacdere chartam confirmans.

ii/ins

Bullam PonI

nullum habebant, jus autem

adcomipaterno

mdesis

apud Martenium lom.

,i

Colleetiopci'

tatum
aci/

Provinciaj,
Hrairir,

quod
,1

lestamento
S. Ludovici

nis

iiiii/ihssiiiiir

ru/.

IJS.i,

,,

rn/us lilulo
liulhv

msii rrul

is/nitutinn,

obnO n u
n.ror

errorcm
posuil
(iiiiitnr

pro

episcopo
iitis ct

Albanensi
(irliiiriim
.

Atrebatensem
subji-

debatur,

qu/ia
;

Hargarita
,/,i,v

natu
s/ion-

Miirtiimis

rrul m,i rimn

ratio iin/icllrrc

rtuiiii

/lotcrat

LudOVici
illi

Ilu/icrii

/ircnurcs

cltarUC,

miii/nalrs l'rm ni,

,,c rl

tnlnrrs llcat rins,

ai/

quibus
ivi/ur

sententiam

ur /iricrrilriiii/ias

ratam habent. Ex quibus /iuirt. siiiiiniam hoc teminter

sum

ei

eligendum S.Ludovico gratum,

siln
i

ne

jwe
/

u.runs suiv 1'ruciiiriain

endicaret.
udovii

pore amicitiam
nnliaiii

viguisse Pontificem

ac fa/ict

regiam,

quod

ei

ex

sequentibus

'>'', nuptiis se Rex Iragonia hisce etiam immisrcrc rolebat, au/nc armata manu circum

nrlissaiiiProincta
fratri

manifestum
538
I

sederat
sii/,rrrsl

Beatricem,
sirr ul

sive

id

facerei

favorem
tra-

iiii,

liuc

ainin
.

cr/,/iraii,/,iui,

Tolusain.
,/crct,

ram /i/m
trunc

sun

suo Carolo
tponsatn
terit.

s/,m,s(iin

as-

qwd
wmiJi

!,!,<
,,s,

inriin,

rrjrraiiiis

quia connrrt,-

ut

aliquos
citandus.

credidisse scribit
et

Nan-

inr rnn,

,/,,,!

,1111,1,

sequenti

Riniina Jwr.

mus. In Chronico Massiliensi

i

mox enarrabir apud Labbeum tom.

pag.

giusmox
gonio

Verum

Tolosano

superior

fuii

Ludovicns,
fratri

ei Arasponsamque

liihiiiiiiimv
:

manuscriptorum
comes

34$

ita

una eum comitatu Prowncim

asseruit,
intelleeta

suo Carolo

ifjitnr

\i\

Kal. Sept. obiit illustrissimus vir

Ray-

muuilus
Aquis
cebat,

Berengarius

Provinciae
filiabus,

Raymrmdus

quatuor

apud quas ha-

tamen prius Beat/ricis volunSed Vangius pag. 345 ita habei tdte. Quipp cum v.-n.-i regredi (Cluniaco) misil partem militiffl

tns iiu/iins i/in/iiirraf nntr murtcm qmrtam autem, eamque natu minimam, m ipso eoncilio Lugdwnensi promiserat comiliToh*ano
ruraii,
si,u,i,,

suffl

copiosam,

cjus

Beatricem

sororem

ju-

aiorera

reginffl

Franciffl
scilicei

Margaret,
comiie

quam
,

batam
sederal
tur,
in

patrc

rM.-vincia-

rex

i;,,in/,rr.

[,/,

,
16

(lc

rc

Aragoniffl

armato circumvenerat exercitu,

at

et

ob-

failielmum de Podio Lawrentii

losanus ei
Provinciffl
ibi

cap.

Tho-

impudenter,
traderel
in

eam

suo
de

sicul

dicebai|

comites

"h"
l

qui
1

coram

(interfuerunt conPapa Iractaverunl de con-

Qlio

axorem,
liberaret.

manu

gladii

rorUtudine
t64

Uatthaus

Pari

"-"

luter

Jlumam
llu
-

ipsum comitem Tholosanum el Qliam ejusdem comitis Provinciae contrahendispensaturo

sius pag.
a

Rege seribii
:

Papa
"

super
dies

eo

propter
eis

affini-

Provinciam

hane manum militarem wi ad oceupandam jure ua ai hoc oerisimile non esi w

Vangius
hoe

l:

"

rapedimentum.
i

Reversis

|llu

infra
" ''
1

paucos

autem comes

ad

pro-

qua

subjungit
illustri

modo
ad

Redeunte
ne-

Provindffl

interea
gotio,

Rege
Ajagoniffl

Pranciffl

propria,
missi
taei
i

"

""

dicto

conjugio
,uin.-s

imperacto,
,

potnitque

pro quo

milites

pradicti

"""'
CUlt

"idistvrr

Tiiolosanus

quoniam

no-

conira

regem
hinc
Qliffl

potenter

el

celeriter

differeparalis.

summato, idem excellentissimus Rex

h,,r

Francorum
prius

536
<h r

Quippe

,,/rrs

matrimonium

impe-

consilio
dictffl

inde
comitis

babito,

inquisita

pra

conabantur,

"iiii,

""/"""/
i

'sorores sponsa
adhiberei

guam speraverat Tolosanus : ipsi Provincim matamen,

Si
V.

Provincia

folnntato,

mwi
nu-

Carolum fratrem
Utiffl

Buum
ul

cum

Innumerabilia
aobilJ

gnates

^ibu,

nr '""

adversabanPur: dissimularuni
,

ronustate,

eidem

pueliffl

ooram

nmes

enim pergit lauda-

ipsius

bmosissimis avunculis,

comite BdHcei ba-

54

bau-

lugusti

Tomus

DE
394
AtCTOBK
J. S.

S.

LUDOVICO REGE
tem
,

Kondiffi

et

Thoma quondam
archiepiscopo

Flandrensi
,

com.te
aliaque

ad id

sibi

effioiendum

nec
ejus
senlia

non
inclvia

Lugdunensi

maguque idon$um

magit promphm

noverat,

quam

dwbparentela, ln etjnsdem matns Sed masolemni matrimonio jungerelm

ad

,, pertimi

awvm

tequentem,

de

quo mox.

cum, quod is eximio tenerePur paois studia acpari apud PofiMfieem caleret gratia. Scripsl rat jam antea Fredericus post latam in lio sentmtiam ad reges Gallim Anglimque, cuiut tradit litteras Matthems Parisius pag'. ;. quibus, eo judicc, merito omuem, quem hactenus habebat in omni populo, igniculum
,

{ J U(f

n u

mm
e

h-

propriaa
et

ii

niifiitiae

et

sapienti,

inum.
delavii.

^ XLIII-

Matrimonium
et

Caroli

is

militia
:

denter
Alias

imprudentei

extinxil

atque

donatus, ad

comitatu Andcgavensi
Pontifici

acta
:

Fredericum
ad
:

reconciliandum

ad Ludovnum htteras dedii apud Marte mnnl lnm g ,-/,,.,.,. amplissimm col. im, ,. bus se excusat, ac rationes quasdam allegat, cur
,

itcm ,WUI

expeditionem sacram promovenr r

_

Taut
dam
lis

de

comitalu

Flandriae

Regis

arbitrio

terminata.

""J*; mdemcol. 11 48, qutous Ludovicum hortatw ad urn communia defendenda. Demum hoc amw j xx Septembm epistolam ad Rcyem scripsit, qua
subsidium promittit ad Terram sanctam rccuperandam, rogat Ludovicum, ne sibi sil conbrarius,
Pontifici

**

"

""*

'

subsidium

t/ribuai

atque inter
tic

alia

lin

nuplilS

celebratisjr,,-

empus miti a Carolo mairimonii assignai Chronicon Massiliense, num. 535 citatum, his Carolus comes frater LudoviCl Franrerhis :
C orum

post querelas

quasdam
si

de

Pontificibus,

quiPur
540

Porro
et et

forsitan

Rex

praediclus cuni

trem

Corohm

Regis
Qj|a

conlraxit

matrimonium cum
Provincia
,

Beaum*-

bus,

nobilibus

regni
.

sui,

prout

P.iri- qmmvu m. tantum m

"'

militia, comi-

trjre

iJlnslris

comilis

bonfiB

Regem
nendas
tificem,

regnum condecel
in

partes suas interpo-

bl(m

moriffi

Raymundi
citato,
illic

Berengarii

videlicet

pridie

viderit

pra-dictis,

summumque
vel
,

"
Ponmiurit,

n Kalendas Pebruarii. Quantus

loco
vitas

honor, ait

Nangvus
festi-

sive

per
iliud

justitim

debitum,
ut
velit

modo
E

quantave
habita,
referre.

lffltitia,

quantaque
meae

quolibet

ad

induxeril
et
aliis

praedicta

sit

non

est

possibilitatis

gravamina
irrogata
,

nobis
et id

Christianis

primatihns

evolvere vel

Aliquot

autem

mensibus

specialiter,
concilio

quod
de

contra

nos

post nuptias contractos

nuhmri rimjulo Carolum

Toannis frapaPre
qui
e

nuper
de
liam
valeat,

in

Lugdunensi
processit
,

statuit ,

quatenns
jure

donavit
tris

Ludovicus, hereditatemque

facto

cum

prorsus

noa

*i

dudum

Uefwncti,
tertius

moriente

revocare
et

nos ob lionorem
noslri,
et

et

revercnob

ludorico
erat,

\m.

natu

fratribus super-

Dei

Redemptoris

nec non

donamt Uberaliter Carolo, omnium frammimo, quem pater moriem rlero destinavcrat, ut anic jam dictum, ei m testamcnto Ludovici \m apud Chesnium tom 5, pag. 325 lector vmeniet. Audiamus mterim hac t Nangium Bis taliter expletis, inquit,
trum
natu
1
. .

amorem, quem ad
pra'
ra-ieris

Regem

regnum

Franciae

-in-tilarom

lialiennis,

causam,

quae

inter

nos et
,

dictum

summuin Pontificem vertilur quatenus contingit eumdem, in

supra?

mani-

quaebus ponimus Regis ejusdcm; parati omnia, de consili" Panuni cumque per nos idem Rex

anno Domini
stes,

mccxi.vi

in

die

sanctaj

Pcntecopauca
*

nobiliumque
tis

suorum
et in

visis

et

diligenter

ainli-

accersita

Helun

mullitudine,
dovicus
gni
"'"

baronum et nobilium non apud castrum Meledunum

Francorum
Carolum
fecit,

nostris
,

juribus,

Ecclesim viderit emendanda,

Lure-

corrigcre

statum

Rex

iilustrissimus

anno

furmare.

Epistolam

honc

edidii

debilum integrc Cangius in

reoh:

sui

vicesimo
4

iratrem
et
'

suum juniocomitatua
est.
lit

sercantionihus ad Joimmllii Eistoriam

Q pag. 56

militem

aovum
el
'

eidem
largitus

'

le

Cenomanensis

Andegaviffl
l

rAnjiui

eamdcm recitai Vatalis Alexander tom. 7 W pag.388:jestorim sua ecclcsiasticm recusm a

w
"""

'"''"'

'""""""'

habemus apud

[cherium

rumex

co

non

recte

cum

aliis

concludit,

Fre

qut

seq., notanturmense Augustd, \m quibus etiam iwoenies, <ionwdo doiaUimm '""'" Sl "r quod erai m quibusdam Carolo \cessts, pari m nxorem ac fratrem largitate mtavent Hac tamen m fratrem liberalitate necdum contentus Ludovicus, eidem
et

Spicilegii

pag.

m,

dericum causam

iurelia

data hujut anni

suam permisisse S. causamsuam Parium arbitrio : etenvm fegnique sub condtttoeorum arbitrio non permisit, nirf satis nw ne, quam numquam implendam
Pontifex multa ad libitum Lugdunen toris corrigeret, actaque in concilio omnw causam suam non Ttaque si revocaret.
videlicet

Ludovici,

impera

ut

Carolo

co-

lml1
1

^ndegaviea
M

el

Provincia3 sequenti

anno conMar/2flfl. (299,

Reqis
sit;

"""' llr

,llllh:i

^^arum Parisiensiumannui
edidil
col.

J" wrow

'"'""^ hujusce donationis

tom.
1

stbi

commv Gallorum procerum arbitrio expetiit; v""7" Regis tamen mtercessionem Mteras w magis demereretur Ludovicum,
et
10

Colleetionis

amplmim* nplissimm
laborarii

quascomule. n"n

SZ

hoe
n

.*o

s.

Ludovionate,.
ls "'-

ul ^l' ad Siculos, ;; cow^ necessarifl qumhhet ar.na, victualia et lerram ^ ni pretio venderent Gallis, <"
,i, ir dfe?M ferc

temnare misii tempore mtsit

,

"'--..<-, ',,
D,

",

''""'''-

pJpag.ST.
"' !"" "1'cralorc
...... ifl

./,,'' "'
..i

'"

mtUfomt
<'

,,. ,,-

'

,.,,.",

"' icus

Lantgrarmis,
,1

".." Thuringio
"aijnal-

I,

,,,,,""

lattut ,,,,"""

Ijam
:

lcrerat

ao imrcoknUCl
'.

""'"'"" "<""'

,n
s,
,

ct

rursum
,,

hoc

"'';'<"

""""'.,-;. Pm,

//,.

''"''

procurandam mpuht.

Nulhm

au-

forte parterritus,

el

insurgentium

tumuM"

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A limescens

39 5
intcrcessoris
,

Germanorum quam Ilahcornm, et quam vinnorum hominum iramque soornm

lam
,

Raymldui rwm.
cio

<27

tanti

benefi-

pax

A rrrn
1

iniri

non

poluerit
,

refert Fridericus

ad
ul-

Dei,
ritu'

ntcpedere pium eat, formidans,tangiturspiobtnlit domino Papje suomeliori, et .

. .

Pontificis
lis

severitatem

qui voluerit,

ut

sine

conditionibus imperii
et

Ecclesiae

sese submitteret
salvis
olTerret,

Sopcr mediatorem
p^,,,,

satisfectionem compctentcm. rnm excessuum facere constituit procuratorem et quo negotio

cum

ipse

tautum

regnorum suorum poanarum dare ultro sc

judicio

juribus

dominum

Regem

Prancornm,
,

quanfidem

qui
adiit

Inm
ei

Ecclesiae

decernerctur.

At

8Uas

diligenter interponens

Papam

ipsi advenLUgdnni commorantem , sed Clnniacnm occurrentem, iractatum usqne tauti siqua pacis forma possit insupcr hoc habiturus,

tamen

hacim re non habuit S. Lndovicus; oblatwn enim sequmti armo Pontiftci subsidium saHsdea qua pafte emsHmaret

clarat,

moram

concorse

dim

injioi,

quantumcumque

verbis

pacem

vcniri.

Obtulisse
filio

ait

Frederieum
,

ut imperium

Conrado
in

Terram

atque ipse abiret 8U0 tradcret sanctam tota oita ma ibidem con-

espetere simularet Frederieus. 54J llnc ilem anno S. Ludovicus,

Pransmarimm
ret/ur,

tra Saraeenos militaturus : quod cum epistola ad S.Ludovicum scrypta non cohmret, nec vcPorro vcrba, qum risimile est de Frederico.
,

ut iter indudaseum sine periculo regni tui aqgrede- ^ngUsprotra'":ndas eura inducias cum rege Anglia factas ad % J

aliquot

prorogandas curavit. Narrat id Matthms Parisius pag. 466 hoc modo : Imminente
vero
beati
Hilarii
festivitale,

annos

Ludovicus

'

colloquio

lum a
ea

Reijc

lata

tcribit Parisius,

tum a nonrefero :

Pontifice pro-

Rex Fransuai-

namab eomevcrc

corurn de

apparatu

pereLrrinniionis

sollici-

ditata potius

existimo,

quam

prolata;
ut

tns,

ut

omnia
,

in et

regno

suo

pacifice
,

solidata

cum khc secretius

agerentur,

quam

verba
Ce-

disponerentur
itinere,
post

ne suspecta aliqua
relinqueret

assumpto
,

ufrimque dicta rescire poPuerit hic auetor. terum effeotu caruit congressus.
B
tumptritgotoinitruiti

terga

retiacula

treu-

gas
initas

in
et

Pictavia
initiatas

mter
sibi
,

ipsum
sed

et

regem
ulterius

Anglice

542 InstiHt
vicus

apud Pontificcm rursum

S.

Ludo-

postnlavit

proro-

pro reconciliatione Frederici per legatos adeum missos. Cujus ardentissimum pro honore
Eccieutt
ris sic
tu.

gari.

Obtulil

etiam

clanculo,
pacis,

ut perhibe-

tur,

quamdam formam
BCrupulosam
quae
:

sed

ivdmcus;

1 fa ~

studium laudans*Tnnocentius, wi littea Raunaldo datis ad hunc annum num. 35, Regem alloquilur : Super eo ig.tur, quod
. .

Anglia'

ut scilicet

tamen regi omnes terrae ul-

tramarinm,
sessione,
glia
i

prster

quondam iu sua fuerunt posNormanniam eidem regi An, :

prsfat83

houorcm
sollicite

Ecclesiie

ferveuter
operis

apcx-

ullro

restituerentur

ita

scilicet

ut ipsam

petere,
liibitione

illumque
probaris,

procurare

Celsitudinem

tuam

dignis in
tibi,

Domino laudibus efTerentes,

possumus
frater
filius
,

gratiarum

quas

actiones

referimus.

Sane venerabilis
quos nuper

Normanniam, in qua jus se confidebat babere regno Francorum quietam concederet in pnpctuum; uni igitur hujus legalionis parti respondit sed alteram Dominus rex Anglia; majori
,

noster

episcopus Silvanectensis, et dilectus

tui

deliberatioui
parti

reliquit

trutinandam.

Prim;v

igitur

G
ex

custos Baiocensis

nuntii

ad nostram
bis

prsesentinm
tua
et

destinasti,

inter alia

parte

proponere curaverunt,
reformari

noquod
tra-

intcr

Ecclesiam

Fredericum quondam impera:

quod libenter concederet eidera domino Francorum Regi treugas ulterione videretur crucis negotium res ad libitum ita videlicet ut non injuriando eiimpedire
sic respondit,
, : ,

torem

pacem desideras
paratus
es

ad

quam

dem
bus

partera
fit

Provincia,
tio
,

clandam

tiam Ecclesiae,
instanter
te

zelum Dei et reverene\ quo tibi tenemur non modicum,

ob
partes
,

men

ipsum

cum iv Regem
et

castris

de

qui-

Angliic

ratione

matrimonii inter ipsum

inundi
comitis
pacifice

Alienoram

filiam

Rai-

interponere

tuas.

Verum
nostri

scire

Provincia3
resivn;iret.

jam

defuiicli,

contin-

rolumus,
,

tempore
salis
cilii

quod nos quo fuimus

toto

et

fratres

ab eo

gentem
mdueiis

Tractatum hunc de

supra
,

Ecclesiffi

constituti
,

regimen univerusque ad tempus con,

Lugdunensis
,

ingenio

totaque

soli-

Chaixius pag. 427 : ac condiliombus at cas. riminus hoc tcmpore hic relatis, aliis certe conditionibus jactas ante
c/fcctu caruisse vult
,

citudine

instantes
,

opportune

ac

importune

laboravimus
ntodi

vanum tamen, ad pacem hujusoblinendam. Unde amodo per ea, quac

in
,

praecesserunt
tractatn.

non

speramus

posse

prolicere in

omnino emstimo. Conditiones quas Ludovicum proposuisse scnbit F Parisius, verisimiles non putat idem auctor : nec ego tantum fribuendum autumo aucton lot
discessiim

Regis

etiampacis,

ftgmmtorum comicto,
quia
Ecclesia
,

ut cas

certo oblatas cre-

"iponitt;

toutomati.
;8,

^
JUS

543

Sed

non

consuevit

clau-

dam.
545
vit

mono,i

grcmium r edeunti nos ejus exemplo, cusumu s, licet immerili, Vicarii consliluti
;

Non modo

inducias producendas curascd

ct

cibarta

in

*H

incer-

m,i

n Q
ltur ct

vult

mortem

peccatoris,

sed

ut

con-

vivat,

praefati

Frederiri

salutem aprecipere,
si

penmns,
rorsan

ipsumqne
unitatem
ct

desideramus
redirc

inspiralus

divinitus
:

velit

ad

eccle-

siasticam

ob specialis dignationis af-

fectum,
de

quem ad
decipi

nuo

speramus,

JHqoo
lua m,

tuam personam habemus, et quod non permilteres in matrem sacrosanctam Ecclesiam

ad expediiionemsuamneccssaria, sub finem kujusanniprOr Aquas Xmn Joiurillius nuin. 47 re/ert tuaSi pararc mpil ingentem illam cibariorum copiam, quam anno an1248 in Cypro invcncrunt collectam duobus I nde ad hune nis prmccdentibus emptam fuisse. re/erenda vcuunt verba et sequentem annum
Iicx prOVidliS,

alia,

^JTad
.

mor _

Sanuti, qui de Ludovico

pro
se
et

lib.
:

S,

part.

il,

cap.

J sic scnbti
d.sposilis

Post crucem
negoti.s,

acceptam,
m.tt.t

,, U anto raitius et benignius cura honore Ecclesias sine peccato poterimns, cnm eod.m. Data k(B llUcra Ul lunl Xnnis notcmbris im, qu* haud paullo recHus mm''"' hnocentii explieant quam meditationes Pa>

agemus,

regno

ante

fac.em

Deo

et

qnasuam, qni in Cypro victualia et opportuna Huc ctwm pcmct. i,uod,-cqU e praparent.
fert

hoc anno
igitur

Mattha-us

Pamws

pag. *73
sil

Dominus
interjicere
et
aibi

Rex Francorum, ne
Predericus

bsii

'^'z.licct qiudamauctoresmoderniUlas.ut ?* oracula, scriptis suis mserucnnt. Hinc cf """ satis cvmcitur PonH/icem non recusasse '^'cessionem Ludovici. Cur vero, ait laudatus
.

nocumenta

peregr.naluro

nav.gaturo, portuum opportunita.em denegare porauper mare Memterraneum Provincia ...

tum

aptiss.mum muli.s

elTusis

sumptibus praparavit,

DK
3p,6

S.

LUDOVICO REGE
domina
Margareta
adeptt
Plandria.
comitatnin
pexerai
,

A.CTORE
I.

Ti*m*
::;:.,

wr*

r
;

,,s

;" 7
f
:

postquam terram aliquamdiu per se suo Willelmo jus primogenitura.

Blio
,

declaravii

*.
'
;

<~

<

v :,;::n;;:;;,,::,,;:r;,i/,:u. """'""""" "' "" ",,,',,, , syriam

^** r_E
t,
,

eum
1

de

Flandriaa
a

comitatu

el

armis

investivii

iin

priores

Bochardo
'

Buscepti

cao

am
res

Rege ven<
allegatis,

"
per

"""" s '"""

**
,,-

coram

iter
luil

Regem

el

"'"'''"'

^"''nZ;,,, ciri
''''''';";,,,,,';,,:,,,
"<"'"'
'

/"""/-

-inatum

el

concordatum,
ic

qn
vere

**
guandl

w
,1,. de

n
leeitimo legitimo

nud
el

-_

iBm
legii
,

m.i

,.,, """'"'"
""""

</""-

X" 2Z
'"'
,;,;;,
.

,,, s.LudoTico fmtt ai ftuw /' ,,.,,, '"""'''"'l ,,!' nusn.ln docctur.
,

,,.

permanerel

stabihe, 01

61

malrimon malrii
i

atf, atf.

F Iriam Flandriam
i

,.,., perpe-

narrabimus,
.

tuo
iii,.

possiderent,
;,u,,,n
'

el

es

neredes

J.
Han-

\ .',,,,

'"
/" s

!.;;:;;;,,

mm
^
y

;,,,/,,,

/;n,r/^.ss.-r,,,r,ri S

nstrui

rndovicus
,

'' ;;
' //

'
I""'-

/s

..aroTnw ibidem conspws ohH rvationibus ad Jovn-

Qoniam e1 semper tre

te.
.4,/./*,.

de Bochardo suscepli h; renl r< eorum p rpetuo -ntri

rae terram

nta sua

.?

possiden-

R
,

,//,/,,.

v"< /"< Ftaiefrfa comei

"""

m '"'

MqueappellarilVTrimCon"
sim
jn
.

designatus

stant

fp u*n

/m ,

et

nomwie

t.a

scri-

:zs::
rr,,.
'

;"Tl ,
i
'

,s

iWrs-

l,,i,
tiic
|

Vo(t-ia GaJJiorut!. ,,v P ,

,,,,
'

,,,
N
.|

locus

positus

inter stagnum

^rodo^ m^.. anno

dam
hoc etnam

crucem a ac nege contra Saracenos esse profectom, de quo freguens mentio apud Jowoillium. Phradehis ufo arbiter Regi adjunChaizius a pag

M,

<

comiti Fuxensi aRegefa

i

mtcr

>I

|n

11(

i,,

Hirnni

et os Hispanien-

;."
::;;:;;:;
\\
1

;!!;'!L,

,1
ac

-,,.,-

bus abundal
go
(lllll
,

idaqui residibus ac velul mortms.

ob
incola
sunl
apellitant.

*
Vul-

ctam mvenies apud Martemum tom. >i t*<

Collectwm

&*

\i

aes

mortes
asi

Eo

portu

piurimum
johannes
,,,,

Franci,.

Bunc
a

,,,,

Olivarius

Fossam
esse

Marianam
ait

veer-

teribus
,.,,,

geographis

possam

vocalum Marianam
doceant
in

magno
.

Mella
in

Plinius,

XLIV. Anno 4247 principum

contra
tione
ecclesiasticos
:

conspiratio

/Ethicus,

aliique
ruisse

trans

Rhodanum
;

Provincia
sint
pri-

gesta

pro
facta?

expedi:

Viennensi
,.-,,,,,

A,qua>mortua3

ostia

Rhodani

provincia

Narbonensi

sacra

restitutiones
belli

rex

ma
t iii-

vel

Sepiimania.

Nunc Aquaa
usque
:

mortuaa alluun-

quidem stagno,
circiter

ad
a

munis
mari

mrn

NorwegiD3

ad

societatem

invitatus

!*

ni ,

rm Qomer suum debenl

s|limi
1,1

sed

tnillia

pas-

oblatum
sidium
:

Pontifici

contra Fredericum subcorporis

:

duo seu
,

semileugam
arenis
a

absunt.

Por-

translatio

S.

Edmundi

iiaque

carenl

qui

Rhodano inveille

ctis

obstructus esse dicitur.

ffeec

de portu

praesente Ludovico
dicatoribus.

fundata domus Pra>

iquarum
/ autem

mortuarum
ci

quam hoc tempore Luusui

aptavii
:

dovicus suo

aliorum

de

wrbe

ii'1'.im ibidem

i*w > y V ...., .,., loco. Cetetxstructa agemut suo

inm
//,///
-

quantumcumque sacram expeditionempro/

Jre'

studeret

pius

dec

\ A

redltuum parlc persohendautexcipermturpauredituum parte jicisoircunii iii r.rrijirrcviuijjaaimpetravitaP ficet culici, periom ecch

iUl quorumdam cipum H x,v u.v F

^?^"^Jl
.

Gallorum

con
''

,,,/,.,""

sfaos,

de

<,ua

fuse

egtmusj

urirrl " /'

cmn
'

L_
f

juslegatoseam pecmiam
iinUn
,-,!,
/

colligebat.
iii.

Vide

Ray-

Matthms

iiiini

iini

38.

Prmterea,

occasione

libertatit

cruce signatis concessm

quidam illorum grawtsima crimmaperpetrarent,

S.Ludovicus
10

sollicilus ad crimma quam ad expeditionem sacram promovendam, litteras hoc anno impe-

non

mmus

Pansius pag. Wd, aicuq Fredeno a mseniD r <j< scnptum, q uoa p spvrationem : ms dedere, atque Uistonm sua li auctor, a verbis epistolm cujusaam *^

nrill

*m

fuisse,

"^J^^

suo

eliminanda,

non multum abludebat.

dux Burgundia,
Petrus
el

fadere exp

^ ^ mm
Qme^

ohm Bntann

travit ab

Innocentio
ne
,

Pontifice,

quibus prohibevn

tur episcopis,

cruce

signatos defendani

comes S. comes Engolismensis, aus alios quoslibei ad idem fce que

Scopusvero,
tur
a wi
:

m
Sl

furtis, homicidiis

mulierum raptibus, aliisque

litteras

quem cgllimabant,
Nos

J^^i .^ **
n|j)])US

hujusmodi
tow

criminibus

has

Chesnius

Parisio

5pag .822

publici juris /ecit.

,/,/<-

precsenti

decreto

omnes n"-- 111 '"''y omnmm juramen to

A~
<

Dennnn Imr
post

/,/,,

/,,,,

maximi
narIperius

et

<

arbitrio
rat,
iii

suo termvnavii

S.Ludovicus.
594,

Rem

de

sanximus, ut nullus clericus, ve coram trahat tn causam

ca3tero

''"'"

'"'"''"

Pavisium
S.

pag.

Joannes

dice

vel vel

delegato,
usuris,

nisi

super

haeresi,

orW "
,

lerminat

apud Martenium lom. 3 Anecdoiornni cpl. 783 el seq tx quo eam swmiiiniim accipe. Obierai Joanna Flandrimei UanBertmi
.

Chromco

nio,
soriims

amission.

""""
nobis

'

suorum

et

unius

membri
certis
a

muUlatione

iran

,.,

Lmminente,
arespiret,

/,////,/

successerai

cepemi hmc Margarita

soror ejus Margarita. Sus~ antt legitimum matride

suscitata

et
.

ipsi

hactenus

monium
Quos,
'

filios
'///,,/
fecit.

duos ex Bochardo
awctor,
patei

Avesnis

posunodum
alios

legilimari
D&mpiere

Nupta
Petro

dmde
*,
:

a Papa Margarita Wil-

lelmo

de

Domno
ft

pepnit
ait
,

filios

u, //,/,,

i.nidonem

Nunc vero,

haec

reducantur depauperatione contempiatiOD Ecclesia3 primitivce, et in activam ^j' tes, nobis, sicut decet, s;1 ,u i]u quffi tibus, ostendanl miracula, iirif er fl * lo recesserunt Posteriora hmc f w et Ule ibidem recitatts .erow Frederici
ditati.

^^ ^^
^^

'

clcrtcos

DIE VIGESIMA
ih
,/,('"">'
'i

QUINTA AUGUSTl.
el pi

*97
et

ad
'
'

nriiihi-rnni
.

pa " /"'''' ate '"

ofed

ii
-

-i

m
eo,
,

Franciam

crucc
sunl

ngnatu
mnlti

hjctom
. s.

Inniiii'

""'"'

'l '"["'

hl r n

r
,

studebat,

quemadmodum
conspvratio27; u6i

et, reverso

crucesignati
e1

barones,
aliis

faepistola
549

memor
'

Cowf^
totis

ro fitetur s. Ludovico

milites,
cis,
el

civi

burgenses,
de

et alii
et

de
aliis

lo-

procuravil

navigio

plurimis

nrm.
,/"""

man V
lh

**

^
iores

w M
j

,/,,.,,,.

apparatum.

p rocerum
ivj
lalllin

conspiratione
ecclesiasti/,,,,.,
,,./

probawrnw,
""'"
"

"'rniiirii "i""rnl

ig

/"'/""'

Crucem quidem susceperai comes anno4237; sed hactenus voto suo non satisfecerat defectum pecunia causatus, ut mdetur. Quippe
,

'~
.

// abrogatam. ''"""'' 1 /,r

cerba Carmciel hoc loco recitare

pecunia adjutum fuisse expeditionem testatur

,

Rege,

reginaque
vn

ad

ipse;
his

cum eam
verbis
illa,
:

(/(/ /r ,_
,

ftfl

TOen j
el

,, /(

,,,,, jubel

[tem voluit
babuil

fl**

'

uim

barones

totius

regni

se

mandavit,

'

Bde
latem
senl

,S
0m
';

,.,.,!.,,

utam

Ecclesiae

liber

domino
,

quod pecu.ua Rege Francorum,

,

quam
domina

et

regina

ordinascentesiraara
sij

occasione

restituatur

eisdem

ab n.

unw

ipsenumquani

bonorum suorum Bed po tius eos ab istis

:

rede suo.

rrNf,r//

hoc

ude apud Catellum

es guo ufo

^JJ-

j^
& MS

,,,,.,,,

Eccle_

fliflona ro/osana pao. 375 : dwces, coroilero a Ponti/ice item adjutum fu

;',,,,/,,

/ortiter

etiam

se
l

op-

,"
:

"s

""-

yrill r<

apud Raynaldum ad

h e seno ad >er tempus facta sunt bellum saorum separat, morte prmventus, votum
:

"

""""'"

t^t;
"

V" imtoa
B

sedatis
'

St ZJ
,

ium

i6

utamen
;;;
./

malum
i
f

absentia
n,

suumimplerenonpotuii
.

',

,,.,,.

nll r

reano

"'>-'

Mos

''"'

;r s .",::;::;;s. N

<
rrsam rm,
.

pereoriiiantotiiii
J

,>
te

suo

io

ioronr
v
'

'"'/"/'".

P rO

qu d

s,

,mssr

,r,ii,nr

* -,

rerram

*/.-

""
,

nlhuS

aras
mQ

-H"
'"''

'" S

/M r "'

gem
'

^.?

"

"

^,,,,,^'^. ta

optimam hanc consuetudinem v i Lctm *, licei

nUm

convertamus
EO enl
(MMlifl

:m
'

,,,,,.,,,,,,

vnn
s

H'- r

fnKOMl

"'

pali,

f ,mm
' 1

'?
,,,U

'"'
,-

m
Frann
,

justitia 1 conscius,

quod,
jusle

inscio,

per ""-

n,;,,1

".;

nistros

suos

qmda
ildi
I

fieri

potuisse
q

-m
i

?r'",.. n
regio
fecil
i
-

ignoraret.

itaque ex
,

Parisio,
:

IMr
a,e

generaUter
parh
negotia

edicto

-!, umocai

gonter j
:i

mquisiverit
mmi:lll

.,

[uoque,

Stad
ardna
!,,.,,,.

regnj

su,

statui

^J^^
Qtmgentm,
:

,.

piissiraua

, x pran

oi^

deiiberaudo
sui
el

coDtrectareDl

sollicitabat

enim ipsum
ig na tio,
lio.

ipsius el
VOti

suorum magnatum cruir.vfni-ali.l.s

.,|,li-:i-

missis' frat^bus PraBdicatoribus lus Minoribus per tolura regnum suum, ut dili ballivos perscrutari, ter inquireretur; fecit et per

oTum 'ud

lanli
ul

qU0

5j

aliquis

institor,

ve\
in

injuriam
aliquj,

passus

ali

^cceperal
r egis

quoque,
atque

dicebatur,
ei

mandaepistola

,,;,.,!

quicumque
coacta
,,i

alius,

accommodavel
.

Tartarorum,

ut

forel

subjectus,
in

lione

vel

eztorsioDe

pecuniaa

victuaproferrel

qiu

-
sua
'

ore

temerario

prophano se
se,
s ''

,,

solel
\i-l

per
taliam
*

regios
vel

exactores

asseril

rtalem.e. immortalem, el

suosque
''"'"

affirma^ affirmal

MHfafnm pl
,"-

dit

"! Dominus Blus hommum. Quod t..men *m mious B Prancorum dh

'

5C

" pl

^^
.,!,

testimoDium,
^

^,

ve\ jura-

e
'

^891

dt do'
1

aratm

era,

omnia

res,

m. -,

^
,;,,,,.,.
,

,.

5
,,.,

,,

1.
P
bai

"'
prade
testo

I
l

'

dia yel qnte omnia adyerea. quie astnUa machinari, conterentur, la poteri,
,

77'

u f" "
i

,,,,,,,bcllitmpor,
/

,,.,/, JW. -

,.,/., s,,,,/,,w

,.,,,,,./
s

primlus tam

qnam

proridenter ron.re-

"'"""',,.,,,, on e

f ;'
'
.

r
'

,,',,,,,,,,. ,
.
v,
,,
,,.

,.
,

owt. quod
Baptisue

tnnc

Natmlatis beati proiimo futuro nsqne

JotaMM
annnm
'

>

grii

s,

ut votnm

suum
sius

I.

Te 1T a saDCta vestigia

^.qj-ij
Hdeliter

persoWendo,
adoiaiel.
"'"

motav-rat.
e
!

cum
oisi

r.ms.uual.s

L1

**
fecit,

facturum

mMl,
'

'

,nr;,v

jurare
lalis

inopiualus

eventus,

^ quem morretar-

SU

A^
[maov
'

, ,, ,,,,
,,

;,,.,

,/,.
,.

f**
,,
;

ssa.ldir.rsus
redul
.
.

s/ ,

z,,^,,,,,,,,,
.i-i.i'.

,,!,,! i aposioi
"

SimoDis

el

comes Ri.

tivil , miinn is

Dicebatur
ramiliare

iufirmitas

nequil evitare, quod absit,

daverit.

Et

qui
,

huic

salubri

staluto

repugnans
et

namque , q
Dimis

^^

R
,,

^,..,,,,,,,,,,,,

conlradicerel
liostis

el

excommunicaretur,

publicus

wu i^

^^

1XII111

iractatum
,,.

babue

proposuerat
:

suum
nara^

ceDseretur.

nh

....

**',

oppidaque sua mur

'""""'^
'/'''''"""

'

'
"

iu*ere.

we
'

atyue

wwi*per

'/'

'"

commodum mercatorum, \tt """""' Anglicani, quos Esterlingos vocant, mox /""hrentur, quotquoi mvenirentur non essepondetisjusi, Dubium etiam non videtur, quvn mult\ hisce comitiis crucem assumpserint. De Ray~ (.inuvunu u """"h '"""" Tolosano tcribil (.mliclmus de '"'ao comiw scrtbil 'o Laurcnhi cap. 47 : Anno mccxlvu comes
ad

''"^

^
1 ,

^^
<
.

iuuuuiu

ivv,.

|vs|i|ni

p0?ln a i,a,.
,

Res autem
nisl

Drecibus ejus de

facili inclinasset,

Uariorura 1,

suorum,
,

sciUcet

nobiUum

quo-

quibus innats est Francorura runm invidia cum interposuissel invidi contradictionis interposuisset onl radiciionis P ft!L ula "i'-

superbia,

^
uu

cupiaiua . WeSpOIlSUIII i

"*

Clis

* hj

^
-

^^
ua 4 u^
Angliae Ang ii a
. , ,

fmt -

jn

faciem pro Po

pracipue

unNor-

in; , n nia,

398

DE
qu()( |

S.

LUDOVICO REGE
diu-

QWmia
J. s.

fominus Rex Prancorum

extiterat

rem

terra

sua pacifice appiicare,

^f*
TourTct
&4copi'ea*
negarvit red-

ina lina

et

pacifica

possessione,
:

videlicct

et mihi
'"

necessariis proyidere.

,, KiMdtAr per" circiter

ncc nnadrflffinta quadraginta annos : nec Anreclamatum pro jure domini regis cnriam Romanam, in qua solent g ii;c,ncc ad
fuit

postea

Et 557 Bt

qui

cum

eo

eflicacitcr

scnptor prmsenlis

libelli,

dem
Re*
teras

loauehninr loquebatur, ^a... has Itttem patentes

M* m
ballivi

porrexit.

Lndovicus
amicis
prmpositis,
.

Dei

gratia

Prancornn

NAua

caus:i

,.,

djfficiles

terminari,

appellatum.

umversis
et

et fldelibus

Buis,

dtndas

Quapropter

ridebatur

Anglorum jure suo

esset

dominum regem debere spoliari. Sed cum puFrancis,

majoribus,
stcr

ad quos praaentes

pervenerinl
illustris

fiu

salulem.
rex

Cum
proj

non conscientia domini Regis Francorum veritas el examen his rationibus contenta,

Hacon

charissimns no"
[n
Bttbsidinni

Norwegia,

Terrae
bis
p.-r

sancta
mk.s

iransfretare

at,

sicut

no-

supcr hac dubiiatione ad episcodipos Normanniffl relatum est. Qui super hoc credebant quod dixerunt, interrogati, Btricte

determinandum

littuas

intimavit,

vobis .mandamos

quatenus
per
ire

si eumdem mare conliguum

ipsins aavighnn littoribus terr nostra trans-

regem,

v.-i

veraciter,

rum
iim

in

quod majus jus habuit Hc\ Normannia, quam rex Angliffl,

Francopraser-

contingat

vel
alicubi

in

terram

nostram,
et

vel

feuda nostra

applicare, ipsum
recipiatis,

suosbeeos-

cum per Pares suos abjudicabatur. Sed hoc videbatur absurdum, et omni justitiffl et ralioni dominus rex Anglia3 per inimicos dissonum si
,

nigno

et

honorifice

permittentes

dem

in terra
*

noslra

viclualia

emere,
in

ct sibi

per
'

forum

legitimum

de

sibi

necessariis

providere.

''|'K.

suos

deberet
dicat
,

judicari

et

condcmnari;
,

maximc
pa-

Actum apud
Domini
octavo.

cum
trizaf

Dominus,
.Irl.crc

filium

dummodo non
patris

sanctum Germanum millcsimo ducontesimo,

,

Laia

anno

quadragesimo

ih.ii

portare

iniquilatem.

Sic auctor
bilc sibi

aryumentatur contrarinscoposnonsinc consueta : evjus rationes Gallis examir

Suflicit

autem Norwegia?, [est enim

atque bene
nimis;
et
et

Cum

ha?c

legisset

dominus

rei

vir discretus,

et modestus

literatus)

gavisus
talium

est

gaudio

magno

B nandas relmquo.

mihi dixisse, S.Ludovituto

grates respexit

retulit

bajulo litterarum, g

cum episcopuruin illorum judicio

acquicsccrc, f/uod ct fecit.

poluisse

donis

regalibus

nberrimis.

Ceterum

555

Dum

tam pic ac
ifl

solicite

ad

iter

se

ac-

quid causm mteroenerit, cur Hacon fti Terram sanctam profectus non sit, sian decreverat, apud
auclores

BaconmNorwegiai

ci/ngil

Ludovicus

Gallia,
etiatn

regtm
-

flfortDegiee

reyem crucem
mo, '
j
,,

Uaconem suscepisse quem

audivit
:

non

inrenio.

558 Porro S.Ludovicus,

accinuebat ad

qui

tanta cura

se

Cmbqk
'
'

cruce
ru.M

signn-

ut
*!

Sl

n
,

ad belh

a/ijunqere coluerit,
oc
"

narrat Parisius paq.

.,

soeietaiem (noltal

signatus a

Verumtamen nlem rcx cruce domino Papa impetravit recipere teriiam partem proventuum a viris ecclesiasticis re"
suffl

.-

impetendos, vicinu mayis Ecclcsiw pericula.

studuisset,

lonainquos Ecclesisb hostes bello eodem tempore nequaquam nryient

; i

[mlur

Etenim, quam
EcclesiQ recon-

quam summo studio Fredericum

ciliare

gni sui ad

viatica

peregrinationis.

Quod cum
co-

Pontificem

ejusdem

tiribus

domiuus
gnovisset,
regi

Rei

Prancorum,
quatenus

fama

rcferente,
scripsit

opprimi noluit, paratumque se

cha,

cum

amicabilibus

verbis

eidem
,

Haconi,

charitaiis

obtentu

et

tribusque fratribus exhibuil nocentio preestandam. Monachus Patarinus,

oblati

matre Blanad opem lnre-

Ecclesiffl

sancts

promotione,

ac

honore

sanctffl

cusus intcr Scriptores ItalicB tom.S, occasionem

auxilii
col.

sanctam
et
i. et classis

cum ipso in Terram non differret; committeretur namque eidem regi Haconi, quia in mari potens est * pcritus; totius navigii * sui dominium,
crucis,

qua

signabatur,

venire

dem

anno

(1247)
de
.

Fredericus

683 enarrat his verbis:fc Madio \ venii in mense Apulia in Lombardiam cnm ma. .

i.rto

gno apperatu,

et

perrexit

versus Taurinnm*.

regiraen,

el

potestas;

exercilus

quoque Fran-

Nimirum ut inde lugdunum

adhuc degebat Innocentius;
risius pag.

properaret,

ub.

corum ejusdcm

magna parte ex tunc inclinaretur. Hoc autem mandatum, cujus epistolam ipse, qui hsc scripsit, detulit; postquam
nutui

pro

sicut

Uatthsm
Vi

493, aliique auctores habent.

corrigendus
dicat,

ad notitiam ejusdem domini regis Norwegim pervcnisset;

inspecto

c '

tenore, respondit

ei

qui epieo

tumnale

cum nam

tempore Parisius , quod hac facta au sol ad mquinoctium vergeret

citius

eo

accessisi

stolam
ejus
:

anima ,rateM-efero copiosas piissimo domino Regi

in

porrexit,

nam

confidebat

sequentia
bebat

mani/este

probant.
exercitu

Opportmitatem
Frederico

Francorum, qui
S 6

meum
1

Lugdunum ewidi cum

pr*

desiderat in peregrinatione

^T\

ifHsaimi.
,

tZ/^ f"f hens

e

e.

n^ T' '"'" P?ta

,

m
:

pai1e

naluram I"***, Omnisque potestas impaE. ego dico

:

comes Sabaudim, qui nuper in tjusp m * transierat. Audi Mcolaum dc Curbio Baluxium tom.7 \Hscellane* Innocentii, apud tempore Taunnam

consortii

rum pag. 378: Eodem

renerat Fredericus,

vero

eril

s.

Omnis

L? J! I ? impetuosa
mea
" ,mmi1 "

nbi

cum comite

Sabaudiai

ri

DS

,m,,a,k
est
et

"

consortis erit

Bens
erco
i

indiscrcUi,
et

impatiensque
si

mjunarum,
el

sed

modestiffl;

mier

talea

quibusdam baronibus sibi adhfflrenUbas ''"""'"-'.^: machinans contra summum fraudulentissim circumvenirc ipsum Lugduni
al.is

ne-

quiter

superbos contentio
irrestaurabile

orirelur
incurrerel
t
,,

nostrnm

procurabat.

JJJ

damnum

559
f,i

Quo
ms

percepto
,im '
ei

el

intelleclo,

Rex

p rall

/:

sz^zltzjTbZ "'.
ipso A-orioeoL
'

",'

" ,,<i

'"'"

'v '" </( b

"

"-

"" x "" is

Mn

cumjj^

fn,i,,i, lls

matre sua

regina

\z
Bta

>

:ll

Haoon.

Pgil
a

""'
,,

Verumtameo
ooocederetper
milii

la

^ ^ '"""
",'
n

'' e

" eru

,cllliis

ad

resistendum

fraudnlenU

a " ctor

mandata snmmi

Pontificis

obtnlemnt.

"^,1 SedJ
1

iCasTu
si

V ' eg ' am

,,eni

Uceret

pe P
rel

dooavigau,i,

taTJ

,ri' *"

"" ,es;

"

ne

'"
rici.

In
no

cito

nefaHnm

t******
-'I'
''"''

nt

pos.e,

nn. ejus

.1^..

mlbmaretur;

rictuaUbus

U
>'

'S, aius

T?^ mdigc-

Ha,ioem ,ubdU, ma a Fnllcr co /f/or '""' '"' ''";"" regrmui ttt, uon tivt ingentt clam
coeperant.
' '

^gE

,"r .

DIE VIGESIMA
,,,

QUINTA AUGUSTI.
nis
in
,

^99

qU Q auctores consule. Hic Frederici quanvidetur Pontificem 'Mressusnon latmisse Udovicnm, ad Blancham, Robertum,
,

dovici

ad*

torum
ci
illi

Regis Prancia Lu- AucTonit et innumcrabilmm nobilium tam prala- J s quam aliorum praesentia. Et cum inter
sui eminentissima illuc affuissetDeo Sancto dcvota domina Blanchia mater do-

Chri Liani simi domini

ilohonsum,

Carolumi
'.""/'/"'

totidem
/"'*'

dedit

responso-

omnes sexus
mini
el

tL
ac v6 rb a
iler

Htteras

laudes amplissimas,

mtiarum
:

actiones,
,

Volumus tamen
aliquem
per nostrum

hmc ad Regem subjungit ut te* non accingas ad

exercitum
Sedis
,

Regis

Franci;

fecit

vigiliam

cum

jejunio

Qec

mittas

quousquc
speciales

super hoc

nuncinm,

vel

mteras

votura

apostolic

agnoscas.

Dat.

minimo, et orando srcpius roplicavit dicens Domine sanctissime confessor, qui mihi supplicanti hoc benedixisti, et filiis meis quando vivus exulasti , et per me
, :

oratione et lumine non

Jnl. an. iv. Noluit igitur InnoLugdnni xv Kal. Regem laborc non urrrssnno centius sanctum qui expeditioni transmarmto moram infatigari,
,,.,

vestri
lirn.a

gratia

transitum
inilialiter

fecisti

in

Prancia,
in

con,

quod

operatus
in

es

nobis

ct

potuisset
ait,

non modicam.
fuisse
ei

Nam quod

Ghair

conflrma regnum Francorum ca ct triumphali.

soliditate

pacifl-

xius
,,.

timori

Innocentio Ludoyicum,
oiri

562 Subdit de sacro corpore t/ranslato , eodcm-

eujUS parltm
reousat,

figmentumest,

alias eruditi

judir

que incorrupto alia qumdam

latius

i<n

Acti
:

ne
:

nn indignum. iii Epistolam

pfri' fono-

Edmundi
Et

pertractanda.
provisura

Tum
cst
,

vero de Ludovico

scinderelur

Uaynaldus

memoralam Innocentii edidit ad hunc annum a num. 13, cujus

Sancti lubet hoc lo,

ex

tunc

hoc

primitus

Rege
li-

Prancorum
centia

procurante,
,

quod
et

concessa

fuit

tgtfU

mul-

|f|||llliMlJl-

partem aliquam ad gloriam Laetentur creli po recitare :

lerra,
sui

Anglis liberius

quam

aliis

alterius
et

natio-

im/nit,

ct

cxultet
in
Filii

nis,

corpus

ipsum

adirc

videndo

orando

quod

sic

Deus super
faciem

Ecclesiam

unigeniti

sanguine

pretioso
,

de

novo

illustravit

ut

fundatam, suam quae sub insurcredebatur extre,

Nec prmtcreundum , quod idem auctor pag. 52J de veneratione eximia qua Rexsanctus sacrum illud depositum prosequebatur pervenerari.
, ,

gentium turbine
muiii

tempestatum
periculiim

stringit paucis

his

oerbis
,

Sicut pius

Rex Fran,

quasi

passura

videatursubito
securse
,

corum
poris
,

peregrinaturus
respondil
:

cui

oblata fuit pars cor-

consequi
latis

cum honoris plenitudine

te
filio

liberterraa

effectum;
in

clarissimo

prae

me

Non placeat Dco ut pro detruncetur, quod Deus integrum conser-

principibus
rioso
.

conspectu

Dei et hominnm glo,

qui

duxisti
,

originem de stirpe regia

gratiae
,

fru-

iinm
ducere

bonoris

et

semper

Ecclesise

pro,

consueta

sine

interpositionc
,

spatii

re in

concepto sancti
ftlia

Spiritus
illustri

cum

charissima

Tanta erat sancti Regis in Sanctos obserm quanvois eorum reliquias ardentissimr expeteret, iis tamen carere mallet, quam eas minori reverentia adipisci. 563 Nec minor ejusdem vn xtivos beneficen- domum Prwvavit.

raniin,

Christo
,

nostra
tiliis

regina
viris
,

Prancismafratribus Luis

tia,

eos

pr&sertim,
servi/re

quos

disciplina

religiosa fratri-

dicatcribus

ire

jic

dilectis
,

nobilibus

Deo perfectius
narrat
tom. 6
iii

existimabat.

Nam

fundat Carcarsone,

comitibus
siri
,

unanimiter deccrnente
reverentia

quod
tibi

in

no-

bus Pratdicatoribus

domum

quem pro divina

ipsius

cognoscis

Bemardus
Collectionis
:

Carcassone fundatam Guidonis, apud Martenium

in

patrem, ac

dcfensionem Ecclesi,
,

cum
tardi-

amplissima

col.

victorioso
tate
un;i

venires exercitu

omni

poslposita

modum

De hujus
ciirn
,

autem

operis

divina

gloria nos

ptcmbri
cus

Anno Domini mc.cxlvii Francorum piissimus Rex

per
,

475 hunc mense SeS.

Ludovisuo
pla-

fratribus

nostri.s

incredibib" jucunditate

mandavit

suas

litteras

senechallo

perfusi
iii

glorificamus
,

mente
tibi

humili

Regis aeter-

Carcassonensi
sonensi

quatenus

in

burgo novo

Carcas-

clementiam

qui

suo

Regi
,

tam laudabilcm
nostra
cquique

infudil

atTectum

ut

tam pium, digne sit in

et in

assignaret
,

fratrilms

Pnvdicatoribus

et
*

aliorum menle

mirabilis,

cujus-

quam
nis.

perpetuam deduci
,

debeal
ipsius
,

notitiam natioEcclesisB

Nec mirum
,

cum ad

gemi,

lum

et

frequentes

angustias

quibus

aflligitur

in qua possenl Bedificare sibi conteam unam li ii.iiii mansionem, quod et factum extitit in in quo primitus habitarunt annis cirprimo loco nondum tamen cum Priore, sed quinque citer cum vicario sicut moris est Ordinis in locis no, ,
,

dum
atas

filiorum

Ecclesiae

vcxationes

continuas
,

il-

pcT turbatorem
,

seculi meditatur

quasi taterrae

centibus aliis
praefulgidus
siaj

tu

solus
,

in

medio regum
sed

elegisti

ad succursum Inatris Ecclesubstantiam,

ad Ioci ipsius promotionem et disposiris licri tionem. Litteras ipsas Reyis mbjicit Martenius, datas mense Septembri hujus anni. Sanctialiain locum beneficia prosequitur ibidem lauda,

non solum exponere personam.

depuuti
ct

tare

His

reliqua
:

conformia,

cpistola

ad Blancham

quss curiosus lector loco

hunc tus Bernardus Guidonis, ex quo eahuctransn die Octobris Anno Domini mcclv : f ero memoratus Rex dominus Ludovicus inter cete,

auignato inveniet.
561
^lalfonj
'porii

ra

beneflcia
fratribua

regisa
dicti

pielatis,
,

qusB
el

prius contule-

Insignem

it\

cmlites pietatem atque obser-

ra t

loci

contulit

providit,

ut

tantiam eodem
translatione
s.

cui
"'
/

anno exhibuit S. Ludovicus in s. Edmundi Cantuariensis archiepir cum matre, frafribus, ac sorore
vn

p Us
j

patronus

regia

muniflcentia

ampliori

quini. e.

"7'"/.

quemadmodum

Historia

ejusdem

apud Martenium tom. 3 Anecdotorum col. JS63. Vbi ad viodcstiam Reff commendandam, nocol. 486i refertur
.

tnnslationis narratur

* singudecim solidos Turonenses pro pittantia et duodecim libras Turonenses, septimanis, lis quam eleemosypr o habendis lunicis annuatim, diem et deinceps usque in prassentem

victu

nam

ex tunc

fratres

"" Ludovicura,
"'.

Uberaltter percipiunt.
Col.

476

ut

sibi

obviam
sed

procederent

mcci.mi prajfatus
et

hac subdit : Anno Domini Rcx et Dominus Ludov.cus emit

secundum
,

quatn

et

an-

nuis eleemosynis sustentat.

aliique

clerici,

ywn
cs t

eum honorem

redemit

pro fratribus hunc locum

Carcassonffi, qui

De hac etiam translatione ?tt Mattliains Parisius pag. i94 his verbis : ^JWdem anni sub profluvio, gloriose translatus
beatus

Pranstulisse.

in

'Hm

ffidmundus Cantuariensis

archiepisco,

5" *
s,a

confessor

conventuali

apud Pontiniacun. < in eccleraonachorum Cisterciensis Ordi-

quo nunc habitant Carcassonensi emortuis nuncupatur, a doniino jurisdictionem el dominium ad cujus piscopo Rege pra dato ab eodem dom.no pertinebal capitulo excambio episcopo et
, ,

de Aquis-

fatis

tam

in

eensibus et reditibus,

quam

PJPJ. auu
j

bus

400
Ai
J.
<i<

DE
cnm pleno quibnscumque Sobroanciacum ,
.

S.

LUDOVICO REGE
apud
,

im

dominio
et
in

Mariana
tia

wi

Historia Bispania
sic

1,1,

Corbonacum
ei
iii

Mouzanum

n
'' L'"'
'"'

easque ibidem
nonicis

recitai
,

terminis

eorumdem,
el

proul

carlamentis

Francorum Rex
et

Ludovicns 'r\^
eiris

dilectis

et Biteris

inde confectis

plenins

cbntinetur.

Hunc
.-11)1-

in

aniverso

ch""'"
lnl,
"

clero

ecclesia

locum
iuis nus el

sic

emtnm

redemtum Rex pius, domifratribus

el

salutem
tes

pa patronns dedil
'ibras

Ordini
pro

el

plius

ducentas

Turonenses

sBdificiis

nostrum

e1 dilectionem. Ecclesiam vesti W senio praeclari muneris insignire '" ""i l|||rrlll
''
, {

,:,

"

'

:i

!l

Joannem
,

venerabilem

' '

"i

constrnendis

Deinde post pauca de

subjungii
fratrum
:

eleemosyna
Franciae

annua
dai

hmc

Dominus Rex
PraBdicatorum

Toletannm el eximns
imperii
robis

et

,ces

ij
,

sanctnariis

T%S2
,,,.

Ik

nostris,

qua

,,.;

convenlui

Carcassoonius

Constai
parliculas

opolitani

suscepi
Videlicei

nensi

eleemosynam annualem quinquaginta

.

destinamus.

librarnm
recipiunl

decem
fratres a

solidos

Turonenses
el

qnam

crucis
nea3

Domini
Maria-

unam de
:

Je K***
'

thesanrario
liberaliler

Carcassonensi dode plano. IIwc

liberalitate

coronae

ejusdem Domini
.l<>

spinis sacrosancte ^ s
:

de

lacte

mini Regis annualim dc

Virginis

u\ n
.?"''

tmiira
:

Ooiuini

i,ir

nm

Regis

im

oiros

religiosos

hoc

qua
se

"''

indutus

fuil

de

linten

nn
ied

loco

sufliciomt.

Dominns,

discipulorum
ipsius
infantiae

quando lavit el exlersii suorum de sindone, qua

:

sepultum

nrZ
pannig
,-. ,

jacuil

in

sepulcro
itaque

de
1

Salvatoris.
,

Vestram
in in

rogamus
8

el

requirimns
custodiatis

Domino, m
vestra

XLV.

Anno 4248 mors

gesta

filii

Regis
;

docon-

-,,1,

ctassacras
t0
r ecipiatis
.'i

reliqnias
el

ecclesia

cum
ne<

nationes

cum
:

Frederico

bonore
b<

m
1

debi,

Missis

orationibus vestris

aignam

stantia Sancti probata

administratio regni
pretiosao
cl itcr
:

noslri

matri
gatae
:

commissa
pius

vestes
,

ableacta
via

moriam nabealis. Stampis data hm littera Maio 1248. Didacus de Jesu vn Innalibus
dinis SS.
Trinitatis

Or-

discessus
Pontifice

de
.

Hispanice scriptis pag

redemptione captivorum 34t narrat, , ,,

Lugduni

cum

castrum

in

'\pugnatum etc.

spinam cwm aliis reliquiis datam conventui suo S. Marthurini Parisiis quod lioc tcmpore con.

ti/ngere

potuit,

etiamsi
ille
,

auctor

tempus
,

non
do-

exprimat
nationes
.

Prmmittit

mria pmilegia
Ordinis

census, dicto

conventui per S.

l.udo-

A,
Filiwn
amittiti
II,
1

vicura

attributos.

,1,1,111,

uus/ncamur

Alter ejusdem

,1-

42is

,/,,

/{<,
.

.,.

lista,

Bonaventura
Parisiensi
,

pidi
fa-

donatwnes
tit,

iter transmarinum suscepit $\ non tantum operm pretivm facturus pro liberatione Terrm sanctm Deo aliter disponente quan tum et bellis , Gallia gestis apparatuque mgenti sperabai orbis Christianus ; at insignia
. . .

ctissimus

eorum
verae

Baro pag. 243; Conventui <m dono dedi! segmentum

. ,

crucis

DominicaB
Ita

et

unius

spinae

ei

ipsius corona.

oiros

quoslibei religiosos

bene-

factis suis

honorabal

Rex sanctus.
liilcns
in
a<l

><>7

\,/i,(/nni

certc

quarumlibei wrtutwn exempla daturus

'" r "<

cum
. ,

S.

LudoviCOJH

ir\

mque apud Deum meritorum cumulum acw '"'"- pnusquam sanctum Regem . rniin comitamw 111 1/1 11/11- ,..,,.,/,, /.. supersuni alia , itinere, txpedienda
'i"'
sl
111 11 1-

hoc anno miserat Fredericus,

srriim iii"
'
1

quibus tiriapr&
,iti.
I 1

r, niini, 1,111,1, ir iiiiiiiii uiiiiiiii

1

,,, U/l/

CJ,
, ,

JXli/l.i Regis

.iiiuirovi >w responsoriis

elucescit
litteras

,,,

Lndovicus

ad has

resi
' 1

lem

per

quasdam hoc item anno ante discessum peracta '" imprimis, cui nomen erat Joawnes, ,,matura mort Regi surripuit \i [dus Martii, ut """""' '" ejus epitaphio, quod
in

Collectionii Martenio editas tom. amplissimm, col. (299 et seqq., primum grar
tias

agit Frederico de facultate concessa emendi

cictualia

regnis

ipsius.

Deinde
.

sic

prose-

ecclesia

galis-montis
'""'"' / '"

legi testatur Chesnvus pag Ter tmhicfiliorumfuUse ridetw, natusforsan anno

"' '/" 'natales fastis antiquis conttgnatos non inveni Recte autem l,,, infertLabbeus , Tabulisgenealogicispag.56,nontantum
/

Re

quitw
nuncins
cesi

Ceternm

snper
,

eo

quod
terrsa

praedictus

vester adjecil
. .

ul

siquae
.

per

cru-

natos.

fuerim acquisitae

ad jusel proprie-

latem

regni
.

Jerusalem

debeanl
veslrae

eadem

acquisita

devenire

ceisilndinl
,

tenore

praesentiuni

duvnque,
terea

scx filios fuisse s.

inlimamus
slatis

quod
ei

Lndovico

i;,-

regm negotia primis hwfus anni mensibus "'""""" /; " mflfw demde dona ,<,
:

uonore
susi

pro solo divinae exaltatione 6dei negotium

.

cum

Majeante-

dictum
negotii

ipimus

nihil

in

ejnsdem prosecutiona
favente

m onasteriis,
/"""'""
'"/"''^'^

templisque
"iW
/"

facere

Domino
vobis
et

proponimus,

largiVus

est,

'"''

ut

qnod
C.
*

nedum
illustri

dilecto
in

amico

nosiro
re,

-rereturi

"""'

quemad
'"''

Mbis
/

Romanornm
ChrisU,
-is

regem
vestro
|

electo
,
.

Conrri"

nationum
,

1,/,,,,,,.

""?' ", ';';

profiteturin charta 00""*/* do. r"'""/

gni Jerosolymitani heredi gm heredi

nalo

sed *

''--

eUa,

, l
v.-

-"""'"""

rin,L,
:'""ftliquiat

!,,,'']

'"'""

-,,,:,,,.

s,

'-':;:;::;::/:;,;;i;,;;:;:::;::;:; ^pag.400.
lacelU

i/ini

'

Fredericus

ita

respondet
de

*.

,m
.

la

>

"'f
'"

** ^r: Adhaec
super

566 tedicationem
ac-

quod

Tole-

tona, Qlii$qtH

7 /W,e iSZTl^T, ',/,,

k

%.

,,,;;;;';,"

** ***
""'-

^m
568

nnncins
,>.

vester

contracti

jam

,Ui "

m,i,,x,i,

,*
RM
""

"^<<"

Ugitur.

'

/ ,,,,

,.

,,,,,,"
..

";;

'""'""'"'""
;'""" '"'-

; ;.

ftreniai
'

,,
,,

,,,,

""" voce fldeliter intimare. imeo !,, . ,js benefi mtercedendo apud Ponlifieem

"

'" ,,/ "'

tm. gua,

,,,,,/,;"""''";'"'"

,,, '"''""" '" ''"

''"'"'"

Q
'

,,,

exped
hoc

"<

'''"

'"" S

">ntantia

n-

"

tent

puhata

eet, tite

ditto**

praicedento

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

opera regina Blancha, qua A vracedentitempore, intentatum relinquebat, guo Filium omnino
nihil

401

utitm " proposito

tterreret.

Juvat

expeditionis transmarina abhac de re audire Matthaum Par lln '"

Prancornm Rege de famulatu Chriati continnando ArrroRR mtiam fuisse Mcruil hac Regit constantia, J.S. "' """ Galli modo, sed non pauci
q

nobiles
at

Vngli

se

expeditionis comites

risium,
tulil
ilin

'/"'

>i'

sa rcrl" 1 "' r "'"i"

""" probello
ille

offerrenti

hoe

enitn

parum
Regisque

est credibile ,

quatamen
sacro

p
.'

terant,
.

animum
pag. t97
:

enumerare instituU non esi mei. Vop contemnebat matrem suam s. Ludovicus; "f sciebat non audienda semper paren
574

h* """"'

W*
"

cutmi-

/r

summatim
Rex

recensuit,

Sic

enim
ut

tum consilia,

ubi

de

Dei

gloria

agitur

icrtbu

ad Imiic dominus ,,_

est,
;

annum

eujut

jSjj

El diebns

sub
no-

unius mtuitu expeditionem hanc susceperat. AUo-

Francorum,
.1

qui,

joriumfuit,
uorreptus

crucc signabatur,
el

sni

magnatibus
et

graviter

redargntns,

fere

guanto matrem amore prosequeretur , guantique ejus prudentiam faceret ei concilia, cum alias semper, tum etiam koc tempore luculenter

gm

votum snum per consisuorum optimatum, quolium el admonitionem noluit redimeie vel commntare. Inmodolibef
rircumventus

eo

quod

declaravit,

dwm omnem
eidem
Bule
S,

regnx

admmi
Litteras,

strandi

auctoritatem

contulii

quibus id factum,
oersitatis

dedit

,.

ter

quos
.

mater
scientea

ejus

Blanchia,

et

episcopui

Parisiensis tom.

pag.
Dei

242,

quas
Fran-

ejasdem Regis imbeciliitatem

ct

mde huc
'"rniii

transfero

Ludovicus
prajsentes

&.

iostabant

protervius,

sermocinabantnr
:

dili-

Rex

aniversia

litteras

inspectucharis-

gentius,

dicenle

episcopo

Domine
,

rni

Rex,
:

ris

salutem.

Notum
matri
ipso
al

facimus,

quod

nos

recordare

duiim

accepisti quoniam crucem tam arvotum faciendo inconsulle et snbito infuisti,

<!
,

simaa
el

dominm

Qoslra
in

pi

nnus,
peregrinatio><[-

volumus,
absentia
,

bac

Qostrae

Hrmus
alienae,

ut

verum
ad
:

fateamur,

mentis
materia,

uis

plenariam
attrahendi

habeaf ad
regni

potestatem
nostri

rapta
tui

quoque
fuisti

cerebrum
et

piendi

el

negotia,

B compos

Qon

onde verba

tunc prolata

quos

sibi
,

placuerit,

el

risum
,

fueril
el

attrahendos;
\iderit

pondere caruerunt
ritatis.

verilatis,

cujusliljct

aucto-

amovendi amovendos

qnos
,

videril

quando
el

seciindum quod
baillivos

ipsi

videbitur bodestituere
alios

569
1,1/1

Benigne

dispensabit

nobisnim
,

(lommus

num
teat,

esse

instituere

va-

ntfapte-

Papa, sciens
debililalem.

regni necessitatem

et

corporis tui
^cliism.-iiici

castellanos,

forestarios,
et

et

servitio-

itu.w

Ecce hinc Frederici jam

insidise

runi
et
tes tia

nostrorum,

regni

nostri

ministros

ponere
Dignita-

smt(,

'

dimn ~

robur
gis

formidandum, inde
Ecce binc

unmmosi
dolositas;

re-

amovere,
etiam
el

proui

viderit

exepedire.
.1

anglorum.

Pictavensium

proditio-

beneficia

ecclesiastii

nostra
el el

racan-

sa,

quamvis

nuper
suspecta

edomitorum,
cavillatio.

inde

conferre,
et

Gdelitates episcoporum
eis

abbatum
eligendi

albigensium

[nquietatur Alead ea

recipere,

regalia
et

restituere,

mannia,
ctam vix
post
bile,

Italia

non
et

qniescit
,

Terram

san:

licentiam dare capitulis,

stra.

conventibus vice

uo-

patet

accessns

vix

in

receptatio

in

cujus

rei

testimonfnm

sigilium nostrum

tergum

Pap<e

Frederici odium
:

inexora-

prxsentibus

liiteris

inimicitise

implacabiles

quibus

nos desoin-

apud
572

llnspilale ju\ia Corliolium au.

dnximus apponendum. Actum Dom. mccxlviii

ut
se

latos

relinquis?

Mater autcm eflicacius adhuc

ait
:

mense Junio.
Ludovicus
militem
oestium

stinctus
aiidi
el

suos

exaggerans,

Fili

charissime,

autem,

oerum lesu
exhiberet,

Sanettuvestt
pretiosas a se
ublegat,

amicorum tuorum consilia discretorum, prudentim proprim non innitens. Memento quanta virtus sit, quantumque Deo plaexaudi
ceat,

Christi

externa etiam

specih

omnem
ittuni,

luxum

a se ablegavil

perpeob-

guemadmodum
ui

Vit& scriptores agno

et

matri

obedire,

malrique
Terra
militaris

obsecundare.
sancta
patietnr

Verum hac tradunt oocibus tam barbaris

scuris,
difficultatem

Remane, nullumque
detrimentum.
multitndo
illuc
v,
i

inde

pariant

non

exiguatn.

Mittetur HIuc

expeditionis

copiosior,

pergeretis.
cavillosus.
libi

quam si in propria persona Non enim Deus calumniosus,

te,
fili

Nangius pag. 346 ita loquituf : Anno Domini isiii Franciffi Ludovicus iter transRex iii.iriiiiiin ab illo enim tempore numarripuit
:

Excnsat
in

mi,

sufficienter,

quam
seu

indutus
,

est

squaleto
pellibus

vel

panno
sed

viridi,
ni-

QJlffi
v;|

evenit

infirmitato

tua,

ralionis
et

pri-

bruneio

nec

variis;

veste

ti",

sensuura
vel

omninm
non

hebeiatio, imo

vel

gricolorisj

vel

camelini

seu persei.

ipsa

mors,

mentis alienatio.

cerba

de
(0.
ei

irs.ii/nii

habet

Eadem plane Gaufridus apud >to$

B70
'

Quibus
:

Rex

mediocriter

commotns,
immutatiocrucis

niiui

Agit de his
collatis

vestibus

Wm

respondit
tgrtgie

Protenditis
fuisse

sensus

mei

/2/,

Joinmllius num.
se

**>nftttat

ne m,
e cce

causam
prout

assumptionis
et

me;

bus

inter

Vitasecundanuim ex guibus omnir Sanctum non invenio,

243,

desideratis

per-u.nh-iis

crucem

modo aurumei argentumtn

vestibus repudiasse ;

crucem vobis resigno, el mittens mawud suam ad humernm, discerpendo eam avulSl uicens Domine episcopc ecce crnx, qua
i

fepono,

sed praterea colores magisvividos, ei guoslibei fere adsdtitios. Voluit insuper vellera animalium

ngnabar;
jncredibi

vobis

eam

ultro

resigno.

Quo

facto,

gaudio
Et

^abantur.
"""

cirumsedentes congraeece dominus Rex mulalo viilln,

cuncti
:

peregrinorum, guibus chlamydes, tunicas, stragulaque sua distinguebant in principes. \t lucc singula probanda sunl ti explicanda. De auro argentoque repudiato clare testanlur \im te1

sententia,
Ul "

ait

Amici

mei,

profecto

Qnnc
cni-

cunda,

et

Joimoillius
1

locis

assignatis,

ita

ui

id

expers rationis aut sensus, non mei im-

pluribus probari

on

debeat.

Colores cividot a
:

P s aut infirmus.

RepOBCO iniur

imlii

rnl.li

Sancto abjectos,

citati

auctores consenivwnt

su-

meam. NoVit autem qni nihil ignorat, non abil U1 os meum quicquam mandibile, doa reconsigner. Quod cum viderenl circumafiirmanmt digitum n
1
1

pra
ris
tit

designatur pannus colo-i coccinei, quem a Sancto abdicatum eonsenJomviUius. Per brunetum intelligendus est
iiiini

persqnaJetum

rtantes
'

>

Dei

hoc fuisse,

et

pannus
,,.

coloris

cujuslibet adscititit
in

seunont
Bruneta,
nativi

^'" ;[| "

(
1

Ulx 'rous.

calitus procurasse. Nec Qnispiam super pra-dictis amplius movere c stioQem. Haic Hafc idcirco expresse plene ac
'

virtutem

hsc

iudi

Cangium
sed

Glossario ex

''''

quit,
lana

Brunetum,
confectus;
variit

pannus non
quavia
ei

coIotm
:

ut

Date.it pateat

m.iinu* cuilibet

in

Christianissimo

quod

probat

imbutM Ulustrat e&mpHs. Non

tinctnra

Augusti lomus V.

55

itaque

402

DE
quemlibel

S.

LUDOVICO REGE
Parmenm
Gerardus du Q tom.2,
,

coccineum, tagw eolorm dumtaxai

J S.

Boit
..

in
/

Uistorin

adsc%U

pag. (00

,,

r ,,

de

pietate

tium,

excepto
V\

tamen

nigro,

ui

m<
affirmat,

ittwm
non
ut

prmxa,
ibal

mus. Porro
lSllll
i

expeditionem

fuisse eoloribus, nisi

cmruko
el $1

ieu glau-

hominum
,1,1

preci

hmc refert : i:,, mona teria B nibus commendabal

per
|
,
;

Ue2
fecl

^
,.

,.,.,
ii
; ,

qui consentii
,/,,-,,
.
.

wipra

peTsens dicitur,

camelino,

Victorinos

venisse
/

Innales
i

',""

illim

domn
/e,
\i

quoque Joimoillius,
addii tunicas

nigro
ex

tinctura

______._.<

tA morant. Idem apud monachos

S.

Dionysii

habuisse

serico eliam

eruitur

ex

cerbis

mox
a

citandis,
,

cum
,
II|:1

fl ,.',

abdicata aidicata

diximus

qum item a SanVelleribus muniebmi tusgrina,

>'"

monachU
mililate.

in capitulo

lu

)n|

nicas

chlamyd

frigus;

at

principes

et pretioad magnificentiam peregrina malebant guam communia. lllorum duo genera smpe

memorantur apud
.,

le

eair,

UUns tempork aui menu

fl/l

vair,

varium, seu
i,-

vellus

variumj

runj

dubium, quin se Prmdicatorum, Minorum, aliorumque rtfofo sorum precibus commendarit. Chroni m/sii apud Vcherium tom. 2 Spicilegii pag. \yj (i(i liunc annum hmc memorai m rem Boc anno, fei ia si sla Pentecostes, Ludovici accepil vexiUum, el peram, el baculum
Vec
i

gris.

;,/'/;/r

griseum.

/Voti

Bosimi/ia

clesia

B.

Dionysii,
et

el

fratres

ejus,

ab
(id
i

Odoue

petfes rnuns Ponftct, <.<////>- Hermines, quibus hodiedum principum chlamydes distin,,.,;,., De pellibus hisce fuse disputat Cangius
w//
',/,

Cardinale;
ledixit)
in

posl

accepil

licentiam
et

capitulo
ejus,

nostro,

Roberlu
humilitale.
fecit

Carolus,

fratres
posl

cum

magna

/.

adquem

lectorem
certi

remitto,

cum

Dominica

Margarita
feria

uxor ejus

similiter
in

difficiU
,.,

sit,

aliquid

de his
pelles

statuere. Cetc-

Incidebal

sexta Pentecostes
iter arripui

p Tl
,//
i,i

Ludovico rejectas,

vita

secunda
Vangius,

num.

i%i.

Verum,

xn Junii : eodem aulem die bii Nangius, guod factum

oidetur,

postquam
1 "'

ui

subdit
,h

laudatus
val<

Quia vestes hujus-

Dionysiopoli Parisios estreversus; ub<

i/.a

minori

ridebantur ad
aliee

dandum
uli

pauperibus,
solebat,
Btituit,
;;i,

quam

preti

liore

quibus

secunda nwn. U, Missam i/n templo beatm Vi ginit audivit, indeque nudis pedibus ad abbascendit.

proul

reges

Franciee

consueverunt,

in-

quod ad recompensationem hujusmodi

eleemosynarius
pecuniaj,
altra

ve-

suc

rel

quamdam
vestium

Bummam
lebal

OBquipolIentem
id,

pretio

pretiosarum,

quod erogare solebal. \uquod

propter
burailiatio-

enim pius

Rex,

ibiequum conCorbolium discessisse videtur, guia regni administrationem ibidem matricommisii eodem mense, ut jam oidimus. Blancham autemper quatuoi dies Regiinitinere adhmissc, demumque ab eo aoulsam essi non sinesummo
tiam
S.

intonii processit, atque

Parisiis

nem suam Pn

exteriorem alitjuid paupcrilni^ ilepiTirct.

-

aniinoriun

///<////.

narrat

Anonymus

Vi

Ludovico
quas
iosae
:

oesttum

simplicita/>ag.

ptor. Ingentem

hm
his

Bonifadus
irrhis
regiae
:

VIII

apud CheSnium
postea

482

Vestes,
ed
reli

gessit,

qod

reginm matris in hoc digrestwdo' lorem, vestiumque Ludovici modestiam jam antt numisma apud Jacobum relatam, confirmat
fol.

eranl

aon

erant

militis,

de Bie
rnitm

26,

guo illorum digressus

sic expri-

mii simplicis.
ri

inmiii

guidam hujus m\md\

ipostolus
ausi
'.

modi

sapientes,

quidam pumei

guorum apud Deum

deridt re.
i

sapientiam
essi
,

stul-

" n vnstgnem hanc sancti Regts modesttam,

aflvrmat. gui

nininhi.

U nec seoera defuil \ uminis templum memorabile adducit ThoUb.

,

Cantipratanus

% de

ipibus,
ad

cap

67,

iiiue

mipcr

inquit,

designandum
Ludovici,
mibi reillis

meritum
'

devoiissimi
accidit,

Regis

Prancias

(priddam
Bitantibus,

quod
viderunt.

snbjungo,

qui

Dco

ipsius

Regis
existat,

Pranciee

mnnilitatis
lenti

Rei

antem exemplnm altissimaa omnium Chrislus Lam

NobiUssimna
Ottho,
in

Quam

gratum

miracnlo

demonstravit.

conritibns

Germanise
litteria

comei
Parisios

Gelriee

cur-

Bosm
pero

cum

miserat,

cursu prointer-

reditnrum.
ivit,

Quem
si

redeuntem

comes

Regem
""I'"l.

N1,I|S1,1
511
,

A1
:

,M ''-

"'"

Prancias Ludovicnm more subsannantis conlor-

Verum juvat Vangium de Regis R< loquentm pag.

discessu audire
llir

in

Bexta

feria
-.-...i

poal
is

''

lUuln

Vidi

Mdi

papeuardum
u
SU1
-

Regem,
I"
,1;

capntium
adverao

miserum habentem capiBuspensum.

ic

illum

urls

,,,

de ^"J"? multis ejusdem Pentecosten, sanrtum Aneuni u,.pie ad

:

"';

,:|

" 11

thonium
nerabilia

comitantibns.

[vemntque cum
episcopus

eojepost
^

eiwwntortaremanslt. In/ertex

^J^
v

*
i

Hmc
.a-

Odo

Tusculanns
el

advet
n

sedis

legatns,

rato exem-

videUcel
iua

^ Z\Z
u

Robertns

dno fratres ejnsdem el comes Atrebatensis,

Caw

^"wdumfuissstheologo

comes Andegavim,

cnm nxoribus n.
frater

TllL
,/,

";
/f

;;;

K "
'

lebeM

'

^u.
Jore:
,irn " ncon -

su'

qno^e

dicti

Regis

comes Pict*
sed
iBo

iLipiril
*&***&
custodiam

Smsmarinam,
Transiens

immnni
^

,,/

^"

n,

'"
*

ergo

<.!"

"[

nUmm Tegimm

^usRex

Lndovicns per

Bnrgnnaiam
visitavn.

JJ
s'

dem commorantem Becundo

;i76

/v/"

DIE VIGESIMA

QUINTA AUGUSTl.
lon
ji
ei

40 3

thm9
n'/i'

Rsgem cum Innocentio de ernsa ,-,, ggisse atquemtercessissepro eo seribii Hatftgforici, Parisius pag. 504 , cujw nerba subnecto :
K(

tmm
1

,,,.
.

AlCTORF
,,
C uso

p er

Lugdunum
,

ubi

Pnpa
I

morabatur,
salvo

trans-

honorati prmsentia tanti Regis, essent rnbditt, ei txpeditiom numismate conservare voluerunt
rra rea
lia
vn.a4.nii.pm mstgnem
,-,!,, /,.-,,

,
,

ipsumque lau-

,...,,,
il||nl

inmm lniin iIit jpsum hnmihter

,

i\c. devote salutan ac i|i'\iilc salntans.

exhibere,

,.-, ,,/, svoe ob victorias

......

mGalut

((|mlNIII ,
h(lll(llv
.

deprecabatur
eccle
.

ul

in

omnibus
et

a Ludovico

fam

tuni

me
1

ia

tico
'!

Frederico

condeai
,

de ejus expeditione

com

vatn

iv|
(lllll

buTD iiiato

reniam

postnlanti
,

wna parte Regem corona insignem exhituerunt,

Jacobo de Biepag, 90,
altera parte

concedere!

rcconciliationia

el

patern
ta

eumdem
111,

pietatis
(|ii|

sinum panderel
pai
al

poenitenti,

jaltem u1

,,!,,

ria

peregrinanti.

Ad quod.eum
proten:

entarunt, uti mox dedimu 578 Porro hallucinatm P

dum Regem
1

>r-

EnveBiret
#
I 1

Papam
recessil

vultum Rex
,

contradiclionis
tristis
,

Lugduno
gasse,
ex

deducil

Hassiliam

etenim
vn

iit,

et

dicens

Timeo
,

mortuas profectum,
ctoribus
constat.

indeque
iudi

Cyprum
Vangium
,

navv

utnm

w
p
s!l i,

ciiin

pecessero

parentur
tui

regno
,

Prancim
inaidis
1

elioribusque
itaque

au

r0pter
,,i

inexorabilem

duritiam
imputetur,

ho-

proximo.
anctas

Tibi

negotium
custoa

346
ctione
citur

[ndeque
ejus

(Lugduno)
,

recedens

benedi

Tl n:i
,

impediatur.
,

Verumtamen
oculi
.

recepta

venil
eral

a'd

rocham
castrum

qua
castri

di

,!,,,,

panciam
el

nl
el

pupillam
totius

quia

star

D01
Rodi

Glui,

iiin

fortissimum
il-

jp Sras

lui

Christianitatis

dependel
vixero,
Pr<

super
iius

m.
di

Quia

igitur

dominus

prosperitas
S
i
;

Cui

Papa
contra

Ego,
Ecclesia

quoad
a

(Rogerium
/"''

Cloregio vocal
a

Guilielmus de

,i

M1

nini
(

Prancia

schismaticum
,

Podio,
inim
nis
el

narrans)

transeuntibus per

Rodaeoa

,1,1

ijnnn damnavil

el

culmine
:

exactiones
suis

illicitas

extorquebal

e1

bo-

imperii
rh.ini
I!

generale
conlra
r

concilium

praecipitavil

imo
,

indebite

spoliabat,
accepit.

Rex
Ulnd
dicti

illud

obsedit,
in

Ingliaa

sallum

nostrnm

iii

dedilionem
,

autem
loci
,

parte

,,

prfflsumal
,

contra

pertinentia

regnum Prancdrum, vel omnes dicti el recalcitrare

,

ejus
1

destruens
sibi

postea

domino

cautione
et exactioi</

facta

quod de cetero ab
abstinerel
,

injnriis
restituit.

adversarios.
,",77

nibus
respondit

illicitis

illud

ca-

E1

Rex,
Tibi

liis

verbis

aliquanpromittenti

strum illud obsidendum maxime Regem moverunt

vnjuriat

iiiluiii

mitigatus

igitur

bsc

crucesignatis

illatee,

ut

mtelligitur

ex

mi'.

confit-

commendo habenaa regni mei Pranciae gubernan mitteretur nl est, g s ii.im- igitur provisum regem Angli, prohibens ad nuntius specialis
,1,,

Guilielmo de Podio cap,

castri

18,

ubi

h&c expugnaH
de Clo-

ratio

redditur;
.n-in

Quod
in

Rogerius

regio dominus

[M-d.ifia

lcvari feceratsupei

boid,

ne

aliquid

de pertmentiis

regno Prancorum
vel

peregrinos
rae

cunctos (euntes)

subsidinm

quomodolibel
desiderabat

impetere!

hostiliter

infestaret.

comes Tolpsanus, ut pater ftaymundus senior, qui d/udum defunctus

suus
in ex-

Promovebat igitur expeditionem suam hii/iis castri expugnatione nam alioquiit 10 abstinuisse ab omni conflictu, quieam retardassanctae
:

communicatione, sepultura carebat ecclesiastica, more EcclesitB consnclo sc/iclirclur. f/mnl alit/ui

srt

mtelligitur
scribit
'

ex

iis,

quee

circa

Ivenionem
:

facta

loco

assignato
,

Parisius
cives non
,

Bl

rum

moriente fuisse deprehensa, Commendaoerat ergo Regi, ut rem

dieereni signa

po nitentia

i/tt

eo

Avinioni

appropinquarel

Imiir
refert
ijin

wrgeret

Pontificem, quemadmodum Guilielmus de Podio Laurentii cap. 47 Regem ea de re locutum esse cum Tnno-

apud

eentio
fuerit

djfirmat,

sed

satis

leniler,

ita

ui

nihil

qui jam eos superborum Prancorum opprobria Mbigenses appellabant, proditores, e1 potionaimpetum facientes in eos, in anguslia viis tores odium -t irem inimicitiia antiquis notis sibi quosdam de exercitn Prancorum suscitantibus
, ,

impetratum.
iinii

Voveral

nimirum Ludovicus,

spoliabanl
tes.
,7'J

quosdam autem trucidabant

<l*

resisten-

esse, auctorilntc sna ilisciphiiam crrlr-

siasticam
,

infringere,

111

rebus

hujusmodi

sed superioribui Ecclesiee libemm vrlui icn,hnn rssc

Unde quidam magnates

^-'.>s.-ni.U
.ivilalrlil civitatem

Pranr.-:mcnr.m
, ,

lllllS

mnnu
1 1

il..miun
IH.Sllll ipsam

U.-lm

rrnuit.

judicium.

./

nKvi.linm' obsidione

Fallarel \ :ill;iivt

lll al

Silltcl saltera

mortem
.
(

patris

sui

ibidem
:

potionati
,

jnsi
id

potenter rindicarel
lim

aul progrediens

ipsos

fe-

favore

buo

permilteret.
.

Quorum

taro

Nec palris ail compescens Rex rindicatum progredioi b ,;,,,,. D ec meam mei M injoriam, sed potius ipsius Domini Aquasprosecutus itaque iter suum, ad hrjstj sioui pervenit, indeque w Cyprum, mortuas

n .i
.

\i\
,

hunc m moSangius pracedentibus mox subdit Rex ad porlum Aquarum morTandem

perveniens,
dia

1iM imi

Martia

in

crastino
suis

beati

Bartholommi
e1
(

apostoli

navem cum

intravit,
fa-

|.i

te

diebus
llllll(1

sequentibus

inibi

moram
rorro
l

ciens

prosperum
a

expectavit.
recei

se-

^^4 y'6ipvtr
e

mienti

die

Veneris
die

portu
Jovis

duce
1

Deo

navigans,
apostoli

ante
...

*quam autem Lugd

rtcus,
sic

recedeM S.Ludo.

iM
ifl

de
fr

nocte,
1

festum S. Mat.ypro Nemo ..um

-inini.

in.

1-

imocentio PonHfid de peccatis confessum narrat citatus Parisius Rex igitur Pranvaledicto

appticuit.

m
qua

lant fecit

cumabba

wnim,

Papa,

ei

accepta

ab

eo

re-

itorum,

post
,

fectam

cum

morosa

toeratione
ctione

confesaionem cutn Papali benediMarsiliam recedena a Lugduno versua

,

qua lutt juribus vams ton mvenies apud Vartentum quas consule. Comtiau
de

^JJJJJ J*
-

^
9

es

acol t089, rtgma Uarganta,

I
i
I

404
lUCIORl
J

DE
regvn
,

S.

LUDOVICO REGE
srrmi reliquit. Balduinus is fuu huiu tertius, cujus tempore Conradus Ludovtcu* VII Gallm rex

tmii tiior tua

Ai
,

ut

habet Nanprsegnans,
re-

s.

Atrebatensis

cum

essel
id

de
diit

portn
,

Aqnarnm
nsque ad

mortuarum
comitis

Franciam

Z ^
!'
'

ibiqne

Pictayensis

trans

tusceperunt

e^editiZmsl

sed nullo operm

itnrij

\|iivi;mi.

Comcs lolosanut tgerat cum Revoluitqut

fecere

ge apud

iquas-mortuas,
jare,
ut
ibi

Massilia

in

alii

cum Joinmlr
hye-

contm perfidtamajorem txercitus suilnrl mtstssent, priusquam in Syriam percenvreTt

" r

^etioZo^
"'
"' ,//,
.

ibiqutdemsatis fideles cxperti

suppetias.
III,

lllt

lio;

sed
iter a,

nimium
distulit,

moratus,

ingruentt

bus ferebant

me

quod mors,

anno

sequenti

Baldumo
""'"

Amissus comitatus Edessenus

ipse

omnino

abrupit.

cvnlates

ali Q

Lt
,'
"

et

hostibus

ademii

raro.victor evasit,
oersarios.
20.

quamvis potentes haberet^

Vitam

finivit

anno

christi

iit;->

"''"'

582

Baldumo

sine

liberis
i/

XLVl. Gcsta
expeditione

in

Tcrra

saricta

prima
ad

defuneto

'""'"

obtinuit fraterejus

icus; h ic
,'

'n

crucesignatorum
S.

usque

advcntum

Ludovici compendio data.

forttter contra hostes defenokt, bellaque gessitnon " "<"" rn ipsius mors l""" qua an "" "'.'/'" *ui 1% Christi U7S sublatus est

"'"
'

ingentia regnopericula, nec

""'"'" weavit,
1111

minora

dein

d<

filio

i\.ntr,/iuiui

gesta

S.

Lndovici
.

contra

Sara-

mnijis

eral
111

cum regnum relinquerel Bala suo tredecim annorum puero. Porro periculosa tam immc
cresceret potentia
ei

Rrgn
rosolymitanuni. rruccsi

ccjws

ct

Turcas

prosequamw
111 vn

ad
si

historim
.<
1

elucidationem

conducet,
suiiriii sancta

majorem compendio
rn eo

quod

ilirs

Saladini,
erat

/iniitimiis i/rsin sxponamus gesta

niru Terra
a

un ab

irmtem-

pore,
tis tii
15

quoillaprimum
occupat occupata,

Christianis

crucesigna-

hni

futurusCk stianorum mimicus. Saladinus enim /Egyp perium, occiso illius calipha t ante annos

militim peritissimus

summus

W
'

ac devnde
illis

statum principum

eo tempore temport
tcr

w in

partibus
/>>

explicemus. cemus.
i

Occupaterant

dominantium brevir prmcipes Chrir

i

prima expeditione crucesignatorum sub finrm scnili m ffiemam m Bithynia Edessam m Vesopotamia Antiochiam m Syria,
ni
.

occupanrqt, cui regnum Damascenum deinde, totamqut fere Syi-iam adjecit. Stabattamen regnum, donec suborta inter principesCl stianos mimicitim occasionem dederunt Saladino
guot
illud occupandi.

Oocasio dissensionum

fuii

lepra

i/iir

urbes

111

niinori

isia el Syria,

mitto;
riim

ac

demum

ipsam

quas prmterHierosolymam m

Palmstina

pri nci/iinns principatus

Hincexorti mox sunt Ires Christiano111 11 iu 111 11 111 iiririnis in t/ractu illo Orientis rn/iiiim regnum
, .

oidelicei

Hierosolymitanum
cnihinuiis comitatus
iiicssiv. Edessm.

principatus Antiolirr Rex

llirrosu/i/ 1111 tnHierosolymita-

"""'. chia.

ct
'''

qua meptus ad regnum per se admini strandum illius admimst/rationem commisit Gu\ lh "" L ". cui sororem suam Sibillam dederat uxorem. Cum Guido non> satisfaceret ea ipectationi regis, hic quinquennem sororis filiwnexprioremarito, Baldwinum i. curaoit co. '

regU,

nus principum electione declaratus esi Godefridus Bullionius, cujus ovrtus heroicaque facinora plute

rimum enifueroiu. Prmceps InHochim jam am /'""" ""' Boamundus Vormannus TarenU oeps, quod ejus mdustria urbs illa fuisset m intercepta Comitatum oero Edessm conBalduims, regis frater et succes-

ronandum, regnique administrationem transtu ln 111 (laymundum comitem Vripolitanum. Hmc '"' rrurtn- siinl mtrr Guidonem ti Hni/miiinlinii
iiiimirilur,
ijni
,,/

n,

11

inuulnm srrnu, irnrrrnit

/v

Hierosolymitani
Balduini
i/in

ruinam
is,

Quippe

/><>s/

mor-

irm
v,

n. ejusque
11

successoris

Baldumi
posteri

patruo "un
,

septem cirdter mensibus

Sibillam

si>/>miiii

sor:hisceprincipatibus Vripolitmus devnde, aliique adjuncti sunl subsequente m,,Godefridus

eum regnum ad
1111 1,1

rismatrem pervenisset,
rrrnni mrii
SUit.

xllacum offensioneprO"
sim
t.iinlmii iinjiuj;

autcm rex,
'

lioei

nomme
ttragi

rr,/ui, inariln

regis

uti

cmn '"

noluerit

posl

""""""

rnammum

soldani

/-

gyptu txercitum, limites regni dilatamt,

aliquoi oppidis.

captis

B8
dilataruut
1

" r l"" r,n Godefrido

posi

annuam

Fwreoat prm ceteris Uaymundus Tripo- <"""" r* 1 litanus comes, ita ut fcedus occultumcum Sa- mwJJJJ laavno mtertt ad prodendum regem Quo autem
.">n:j

regm admmtstrationem
';:']'/"<

circiter

noccrct certius,

prtmi rtgu
hie

enutne-

M**m.qw

tuccessit vn

rait;

Balauvno de Burgo cognato suo

regnum fraEdessanorum comitatum

tradida. Porro
tigyptiis
alvis-

ficte reg\ se

conciliamt, suasitque

tuccwrrendum
Saladinus

Tiberiadi,

quam

obsidione cinxerat

Balaumus pnmus

taria

oum

^fidthbusmcmisbella

gessit,

ac

mlorpt

Guido proditoris consilio, u/rbvumque prmsidia evacuavit, ut majorem du* ccret exercitum. Verum proditione Haymundi, qui r snis comitabatur regem, cmsus immen
[cquievii
1, 111

sa strayc

Christianorum exercitus, rexque ipst Tunc itle arma victricia circumferens brem tempore occupavit, '/""'" quid Bhristiani possidebant > Oriente, excepttt
captus fuit a Saladino
,

Antiochia,
taverat.

Tripoli,

ei

Tyro,
post

quas frustra

ten-

Hinc

Guido
sui

annuam

circiter ca-

110

ream Ttmplar^J r
//:;/

%ZZ!Ze ^ E
w

ih

natl Obnt an""""

.

ptivitatem pretio Ascalonis

omnibut regni
'"""
filio
\iiii.irln,i,

urbibus

a carcere dimissus, se spoliatum watj

'

siinin

habebat principem,

cujut

co

*ndt9 a*en*ium comet ndantecessoribus suis

^n

minuTfelt

:sa;
'

,,

^ ?9m
{

Tripolis,

mortuo proditore Raymond<

rebat. Tyrum, qua: sola eregni urbibus cmt, sibi attribuerat Conradus filius marchionu

Uontis-ferratensis,

num
leota

defendisset

quod eam contra Saladtr Rex ergo prm desperattone, colmiiitum manu, rem aggressut sstviribut
suis

DIE VIGESIMA QUINTA AUGl

I

40 5
vn

,
\

majorem,
vidtt

9
'

amen ad

finem

fehctter

lustna facmora

Verra
1

perductam

m
m

m
.

Plolomatdem, munitissimam ad mare

mquam, wneum,
celerts

ididit,

wr\c~

em alU

nommant,
<<"

guam cum
obsidere

nomen suum apud Christia iUustre, qrnd Saracenos uro terrthile reddidii sed hmc latius
.

quibus

iucroM > s

"<

^"-<
v "-

Sala-

prosequi inslituti

quidem mtPto clauueinde tamen, crescente paulatim regts jmltti nuntium ad Saladmum misenmt, qu\ ttereitu,
incot(Bt

dinus

expug

cceptt

Htseruni

ne portas

Priusquam indt discederet, regi Cypn m Guidonem olim Hterosolymitanum regem transtulu quod UHus ttirps adhuc possidebat, cum illuc
esl

non

me\

'"'"""*

2E

appelleret

s.

Ludovicua

n dicaret.

Uoratus
ut

prm contempto
exercttum
suts

Saladir
excrectribus

mquo
mas,

regnum oero Eierosolymitanum

urbes maritir

Christiani tunc possidebant

mt
,

tantop ere Chrtsttanorum

deprehendit,

eum omnibus

Tyrum, [cconem, Jafam, egregie nitas; et Gaxam, [scalonem, Darum,

loco pellere

non

mumu-

potuerit.

Occidente claEtenim post audttam dmregni Uierosolymitani, mdique crucem sw

584
,<

jis exermebant Christiani, quorum ad\ Fredertcus mperator, hujus /s aUgebatur

,,
.

nudatas, obvenit Henrico Campa\ qui post mortem Conrad\ Uontisfen marchionis duxerat alteram regit [Imarici
comiti,
,

nitionibus

filiam

Tsabellam,

post
:

mc

billm

mus,
agmen
:

ingens
Cilicia

ducebat

Germanorum

de cujus matrimonii valon disputatum fuisse jam diximus num. 274. nis
ita

lem

defmcto, filius ejus et [cricus agmen perduxit m Syriam, conjunxit Durante adhuc ,.,, obsidentibus se
at

eo

in

conslitutis,

pactisque

mduciis

cum Sala1

dmo anno N93

tenda

ad

regni

m\
de

pericula

m
S.
II

Hichardus,

quo plura apud

Philippus Augustus
ei

rex Gallim, rex,

avus

Ludovici,

Richardus
-runt

[nglim

pta cruce,
fuffi

m
est

sumPalmstinam, quotandem
in in

auctores obvios. Durarunt indudm ugqueadmortem Saladini Moriens autem anno iiunsa-

ladinus,
divisit,

regnum

amplissimum duodecim
:

Aliis

potissimum
capta
a gessit

viribus

[ccon

dedir

tionem aca
,rr.

anno
urbe,

H9(. Philippus Gallim

Galliam,
nec

reversus

prmterito fratre Saphadim \bellorum ac victoriarum comite oerum Saphadinus brevi tempore omnes fratris filios hered\
ditione privavit,

Palmstina. Mansit ibidem Richaret

[nglim,

dux Burgundim

cum

Gal-

relicta. Porro Richardus mentionem facit Joinvillvus, fam Cy prum quatuordecim dierum spatio totam subPala egerat, priusquam in oerveniret, nadmodum latius expositum invenies ab ano-

lorum parte a Philippo

cujus smpe

excepto Uapim soldano ac pari fere fuit potentia cum Saladino 587 1'nrro mors Saladini induciis finem <n- dusotutm tulit pro more Saracenorum : hic enim erai mos "' nrte Sala ' Saracenorum, quem ei servabani ibidem Chri- ''""""'" stiani, utprincipes non obligarentw pactis

mo

cessorum suorum,
pdcta
villio
'"iii

omniaqne defuncti principU

Patet
id

vantur

nymo, gui Historiam Guilielmi Vyrii contmuavii apud Martenium tom.

col.632,
Spicilegii
et
~>

ipso

mterciderent.
:

ex Join-

Collectionis amplissimm,

locis

cariis

nam num.

(44 S.-Ludovicus

seqq

et

Chronico
(69,
et

Vrvoetti

tom. 3

pactum cum

[cheriani pag.

seq.

585

/.'/

post
to

Cypro delatus m Palmstvnam Richar captam Acconem, victumque memora

J"
inpdftw

iHmminvi-

Saladmum, Hierosolymam obsidere mpeaitum wmata ducts Burgmdtm teribU Joinvitlius num. 2/2. Joinvillii narratio'"'" confirmai mox laudatus anonymus Galtus
bili

prmlio

Babylonim initum renooare debuit posi mortem ipsius : num (47 patriarcha Hierosolymitanus , qui securitatem aca soldano, post mortem ejus detm captivus, pacto securitatis per mortem soldani
soldano
sublato,

'"'"'''

sea

quem morem
Laudatus
:

ibi

servatum fuisse addit

Vyrii

Joinvillius.

cero

Continu
indncis proconsol-

expressis

oerbis dicit

Ruptae eranl

rem ita peractam ad vicum Batenuble knobU oocat Sanutus) quinque milliaribus
'

Uartenium

col.

635,

'

\ans

Perventum

erai

pter morlem Saladini suetudinem pag. 697

Eamdem
hisce
in

confirmat
:

oerbis
terra

mortno

dano

exspirarunl

induciae

tranamarina

Uierosolyma
iuces.
l

distantem.

Primam
alteram

aciem

Ibi agmina diviserunt ducendam suscepit rex

4nglim,

dux Burgundim.
sua
Gallos

Inde

ad tacon-

bemacula
multa
vocai,
ni
1

quique

discesserunt.

Meditatus

Hinc error quorumdam corrigendus, qui scripsermt inducias a crucesignalis primum disruptas propter dissensiones Saracenorum. Eodem anno crucesignali Germani, ab Henrico imperatore missi, aliquot urbes

dux
atque
scitis

Burgmdim,
htmc
ac

proccrcs

m modum
nostrum

dominum

affatw regem
oisi

DomiGalliaa

de

Saphadino

destructam
rico

cepermt, post victoriam ei Jafam a Sara restaurarunt. \lortuo interim Henrelatam,

comite, qui

RJm

discessisse,

omnem
si

regni
Angliae

ipsius

nic substitisse,

neque regi

Qorem exiguam

Campanim

regm Hierosolyn
Guidone

reliquias $ine regis

titulo possederat, et

Nfttum
Sl

manum,

comparetur

nobiscum.

Cypri rege, Aimericus de Lusigmvn frater Guidonis, ducta Isabella Bierosolymitam regni herede, utrumque regnum conjunxit, Berithum Sa\ nis eripuit, ac deinde inducias cum Saphadino
/ir/in/it,
i

Bierosolymam
iirii.Mn

nos

cepisse

pelamus, urbemque capiamns, non dicemur, at capta dicetur

ita

J'""'

A||,||: "
l;i
'

rege;

ut

dedecus

magnum
,

inde

"^
i

obventurum, regem Philippum

expugnasse
ut

Hl

probrumque
nufu-isse

insigne.

t/ucniadnmtfum iturrat tiutiiiijmus (iallus

rr

rcgem.jue

seqq.

2? *un in
ar

Qet

Prancia hanc
plu/rimos

Bierosolymam. Numaccipiat ignominiam.

consilio

rex 588 Post expeditiones aUquot crucesignatorum, Joanmt Oamiatameamutationis attulerunt, mortuo aum nihil fere

'

auctor

ducis
aliis;

rtpugnantiiius

ac

acquieAcco<.<>tlos
Lnrcrrrti

anno
rct/ua

(S05 Atmertco,
rurstim
dirisQ

ejusque
SWtt.

uxore
<!<'

Tsabella,

,111

/"',

qu&.

aa-

(lucl0 in peri.
>..,,

HugO

lUSA
obltir

cxerci-

"
,

'"'''

reductos.

Quod cwn Hicharda

BSSet,
rcl

xmn-rtct fllius

ex priore

uxore,

Cyprium

tu,

Saracanii

"'/

'

J. 'w. Sanutus
"
s
'

"""Itntuiit
lib.

ntrttus
cap.

nuti
ria,

3,

part.
:

(O t
<-t

eadem
expli
?7-

Hierosolymitanum consecuta cst MaXsabellm ex Conrado Uarchione filia, quam

nsttutitor

"" tamen jnatm urbis rationem J

,/

" /'

"

nam

aliam non op-

alleuat.

**

Hmc ad

Joannes Brennensis nr fortis duxii uxorem, regnum cum uxore adcptus. Joannes ope micetignatorum, qui ex variit partibus eonfluxwant, ac Damiatam, bellum m /Rgyptum transtulit,

fomvillit

Inchardus autem

multa

alia,

eaquc

urbem

I
DK
<m rom
n

S.

LUDOVICO REGE
.

obeamque munitissimam longam obsidxonem anno 1248, q .,, amo M9. De/mcto interim Saphadino, quem Meledinum aliqw "<>, filius Camel, gyptum obtmuit, Syriam Coradx rnmus spectanti alii ditiones alias kuc nus /.'///, Saphadini posi captam Damiatam honori

marilimam,

ineique

ei

meornm
[p
i

gandebiUs
bis

efflcaci

wrbis animati h Bierusalem invadentes, stragem nTn"m in de Christianis aerunt millia wi hac urbis strage occisa ''njert'm ''" raius smpe anonymus Gallus

patrocinio.

igitur

^nta

iZ 2 mm

col.
/".'/"

728,

quod

irruissent

apud tam subita

i/

(;/7

ui
i-

conditioi foat Chrislianis obtnlerunt pacis

salutem

consequi

potuerint.

twnque
,,,,,

lere regnum Kierosolymitan modo ipsis r "" Pontificii, ei tantui

fere

gsmati eorum tantam cwdem

buit,

norum
tam
.

quod, capta wrbe, mventa qnmdamch ristiavexilla in

murti collocarint, ad
fugitvoi,
ratx

quei

quorumdam Chrislianorwm,
regis

ai

conVra sen entiam

mdique accurrunt
hostesque

dum
','!,

wrbem
facta

Joannis hisce non acquicoermt, ipsamque ropolim, Babylonem eo tempore pas-

oictos,
.

tanta

stragei

ianorum
:

sim

nommatam
inter

quam
o\

Ca\

idem stratagema epistola apud conftrmat, Ceterum posi imme\

nihil

mus, statm rint

tiuA

U
Vili

vero
prt

dum mca
cedunl
.

ianorum cmdem,
i
.

impietaU
Miserandam

duos

alveos

barbaris
alia

lissum.

fluminis istius

mcrementa observant, eum in cum progressi sunt, unde regredi non potw

lo-

hanc oiadem

excepit,

qum

ad amissionem

omnium

captusque eral totus exercitus Christianorum, nisi Damiatam, salutis sucb pretium, Saracenis re
stituissent,

quidquid virium
.y.H

majoris etiam videbatur momenti:nam supereral Christianis, il

m exponemus
Christiani
fosdere

clarius.

pactis simul octo

/-'-'.'

annorum

induc\

conjuncti

erani

cum

589

inno

Fredericus

imperator de-

soldanb
i-cinric

Damasci, ac soldano
nihs
est,

Petrss,

(Arabia

liam Joannis Hierosolym

siy,ih,i
/,,

quam

Crac passim

nominani
vassal

ducta, socerum regno exuit, atque illud sir uxoris

auctores.) Misit
lain saiiia

igitur soldanus

Damasci

jure

vendicamt.

Uagni/tca

ille

Pon-

sulilna nin l'ainrl,r ruiu equitibus QUQr

se

tifici

dederat promissa Vransfretandi in Syriam,

.

dringentis ad Christianosi hisce

equites

adjunxi

'a

dc post

Verram sanctam Saracenis eripiendi

dilaliones multas,
<""'

verum

Hospitalarii,

Templarii,

Tcutonw

fectut

anno demum (228 promanu, pacto indwciarum cwm Saracenis inito, Hierosolymam quvdem oblmuit, sed munimentis nudatam, quod
modica militum
,

quidquid ea PaleBslino supererat, atque ex Cypro adveneral subsidii, cum Gallero Brennensi, Jafensi comite, ita ut facile numerarent equicataphractos,
ac pedites,
instructi
teste

pratter equites

alios,

potius
esi

fuit

quam

honori.

n-

no (239 facta

expeditio

quam num.
i,i,ii

S70

retulimus,
regis

principwm Gallorum, eamque secuta

i

anonymo col. '-' Chorasmi/nos cum Egyptiis conjunctoi

laudato
iiiiinirrr
:

ausi simi

$'ed,

quamois mullos
hostium numero
Chrislianorum
nlns

bar-

Richardi Anglim

fratris

transfretalio

at

barorum peremermt,
i
iir,

referentibus primo pedem

,

oidimus
M,i/n

iis

nihil

effectum,

au\

magno\

nis

iin

ob-

rr

iii

Palmstinm mutatum.
mwris cincta
esl

iscalon
.

tamen

inii

suiii

ai
i

'"
,

quarta

pars

per
uiiini

Richardwm
legato

peratoris

seroandam

tradidit.

quam imAnno
temporis

vinilrrr
captis.

/mi n r n

oiniiihas

nl

OCCiSiS,
S.
illc
I

Wl

Cladem hanc contigisse

Octobris a niii
(244,

die festo
a,l
nliiii

ima U mpestas txcepii Palmtii

Joinvillius
\

sra

\m
:

anodedir

Christianos,

quam commemo
de

sine

tempus sunm
Tar-

nymus col. 730, mus atque heec

\i,i
rririniiiiii

ex
illa

quo
est

hmc compendio
clades
aliqui,

quam
ui

s. LuJoSii
''"

koc loco revocanda, atque illustranda venit

tari,

scribuni
a

nwm.
'
'''"'

quibus
eo

pam
n

Asiam atque tempore immensa copiarum multir

inferius,

agam

diximus.
hrsliaa,

ictum oidebatur de Christianis

si
<;,,
j

iirl

,,,

Chnrasn,, imnin,

"""
nlliws

inundabant, ih Chorasmmos, genti tedibws suis expulerunt, m habei Join-

num

(94,

ub\

illorum
nmrn

ducem
203

Persidis

imperatorem

oocat,

quem

cos

appellat. Uatthmus Pai mare rubrum habitasse scribit. At id abimus inferius, ub\ agemus de Tartaris. Verba mterim Parisii accipe pag (78
aii
.
1

""

nomim

dano JEgyptio fuisset perpetuai ted subd\ soldanum eorum potenuam moratus auctor, Egypto cclusisse timuisse, ideoque e,o$ r,i, urbes munitas non haberent, mdiqv
<

nm

Barbaquan

in.i ar ilimiiiali

saui,

a,

',<""

"'

"'""""

""'"

sic

"'''

Tartari

interim

dura partes

Per-

sidajquasdam
11

eis de%n<u lus n, Palmstina superfuerit. Quantam Jotncladem mtulerit Camela soldams, docei '""''"'; item ,,//ias aaiii 205; apud quem aam. 206, quid comiti Jafensi, in pugna i>"'s

reraliter devastassent, quidara cruenet et

homines

dicta
imiis

capto,
in,,!
,

acciderii
i

Ceterum
<

inhumani
qui

conflnia
i

rubri
junl

ns

mapro

inhabitantes,

dictam

ictoriam

h
'"'

T^ u
rl

de

islate

"
?

P artfl
"
l

soldani
1

Babylom,
,

locum

habita-

'""

casPrum Ascalonem et meminit ToinvUlius num

Tiberiadis,

'''

el

acriter

postulabant.
|U ,i
-,

ur lllM1,
nega88e1

Cum

igi-

lanus,

<*

;;;;;.

$m
bmc
,

,,,,,1,,,,

,,,,
ait

WS, sed rerum occupt dme perturbato. Damascum etiam w> itaut ,a,n mdique hostem potenlissimum
rrui
riin,

1 or

r,,,,,^.,,,,

Chrittiani.
,u

Hoc erant
siinrlii
.

statu

res

chmli

quatn mtni mUero

I

'^

Sl ni
;

Qon

Irrra
.

y"""''"

"'""V"

i{
'

P roc1

lllll|;im)

,,._
,

xqenn
l"IUll,

SE5S'8
rebeUes,

s.

""?!" ^tanti
ei

Ludovicus

restat

"'

quadam
ll

''"'"'""^
,.

principibus in OrienU

tunc regnantibus, q
a/ni,/

aobis

infesU

el

\~
""'
t

rrm
11(
,

njlrraiaas

rarns

" "'

'

"' "'"

'

^^i

^ceptaculum
''

est

..,,,,,!,,

atque una
.
,

opera historiam expeditionts

au dacter
"

mii magis explicemus.

'i

projicientes,

loca

''

'"

'

""

Blentas

cum

^citer,

caslrfc

ei

ad

votum

.,,:
I

XLYH

DIE VIGESIMA QUINTA A.UGUSTI.

borainea
be liale
,

4o 7
oubentes
animalii
pa
val
lilterai
,

aon

aeque
fle

Qdera
ad

cebanl

loco

>

locum
ad

incedebanl

quaerenles
i

irmorum
i

non

XLVII. Tarlarorum
.

regni

ongo,

el

pro-

erani

ab

reddenti

^rmeniae
.

minoris

regnum relconii,

aniversi

Vommatim

<
\

sinensium
'"'
1/'" / "

"

"

bo reali
varia vaiid

stitutum
Ai;ii>i;i'.

wii circa

soldanos
notata.

pharagtus apud
ditur sine prit

issemanum pag. 472

uamvis du
aut

ubi

ad-

el

Babyloni83

dam

haberent,
oerba
.

plures
vero

fortasse;
eju

nam hmc
inter

_
Xartarorum
exor tum,

subdit

Signum
dux]

qui
eral

eoa

magnua
imperium,
anno,
rir
ut

Imcras
habere;

dicebatur,
caeteri

stapedera

quod

initio

seculi

ferreum

aam

ligneo

atebantur.

plerique

scribwnt

Vectigales

item fuisse

regi

illi,

quem PresbyteVenetus
lib.
t.

fundavii
fXffllOI".

nobilis,

quem

nomine

ad
nllio

propagando Ginghis-Chan appellarunt. issemanus Syrus \laronita h us Simonius

tom
3 Bibliothecm Orientalis vart
'"'"
i' 1,

Karcus
: si

ioctissimus
>-f
.|
(

2,

n otat,
scingi
.

" /ns

""'"'''
i

GinghisChingis,
I

tamen hic alius est a & nam etiamsi regem hunc < regno Tenducb Tangut adpartemSvt litum
cap 54
infra
fuisse
,

|;III

Chan,
,

Cingis
Sitzis

ingis,
,

ridebimus,

in

Cataia

etiam

domit

hinchis

Ghangis

Chan
vero

el

in

,i iin

|.|
illins

autem^

inquit,

Cinghis
dign

proprium

jam

oero

qua

occasione

oomen
sibi

Chan

znificat

enini

ngjiationem
fetinuerunt.

imperatorem seu regem, quam apomnes Tartarorum imperatores

auctor
ibidem
obseroat,

libertalem
Joinvillius

se

rindicarint
i

Laudatus

item

nort

abit
:

iliari

aliud

nomen e\ fuisse ante adeptum imperium, Temugin Uenaudotio, Herbelotio Tamu in, q U0 (l [bulpharagii lextu vertit, Terr Syriaco se lp
Temur-Gin.
ra/).
,,./,,

nequeant,
tari)
c

Verba
in

hujus accipe

B
illius,

primum
el

campestribus
el

oppidis,
pro ua
ci

olum
ibus

pascua

mur-Cin, seu

Iddil

plures

crihere,

qumrentes,
buta

aquas
de

autriendis,
tri-

eum originem duxissi

ex regia Hoglorum stirpe, ir, eum fabrvm ferrarium

aec habebanl

gente

prin
i

pendebanl magno
.

Uncham noJoannem
et

mine
gentis,

qui

hodie
indies

vulgo

Presbyterum
"''

593
lifo flj>ti>/

vome!
est

apud quam
oariis

regnum
item

con-

vocant.
seipsis

Sed
ne
in

incrementa
."'i
iil

sumentes,

ncutut
bus-

Ginghis-Chan,
invaluerii
s,

nominir
Moglos,
et

fortiores

evadentes,
ab

Uncham
Ul

<\w,

apud antiquos innotescit,

n

licet

Tartarorum
et

limere,
atque
potenlia

aliquando

ipsis

offenderetur

deinde
,

nam
ac

rebellionem

prorumperent.
:

yfogul
ei

Mogores,

Mogulenses,
Tartaros

eorum
se

inuen tur,
si

cogii

>

Muir-ii

Tataros

&que
gentem

dictos
est,

pretium
partes

facturum,

illos
ir

ab

invicem
re
di

in

cythicam

fuisse

certum

secerneret,

atque
nolenti

diversas

sedcrtamex Scythia ultoa Xmaummontem reautem hodiedum vn tabulis geographicis variis nominibus appellatur pro locorum diversitate
Bengiorel
:

collocaret.

M
in

illi

invicem

gari, transierunt

omne
tuti
i

pariter in desertura

sus

plagam

Aquilonarem,
qua
aegato etiam
annis,

magnam
ent, aec
illi

at in vera

Tartaria Belgian seu

regionem,

/Uthai vocari,

notat

Baudrandus ad

Buum
cis

timerent,

tributo.

Pauentem

[maus. Scythiam hanc ita describit laudatm Assemanus pag. 469 : Scythia extra Imaum
termjnatur
do,

transaclis

Tartari

ommum
nii.n

cop
imi.imi
et

eligunl

en

seipsii

rirum
u

probum
:mn..

ad
quaj
el

Ortum
citra

Sina

juxta alios,
est)
.

Setica

regem,

Cin.-hi-

mr,

Sinam

ad
.
.

occasum
ad
Meri-

uclxxxvh,

cui

coronam

imponentes,
illa

omnea
concur-

[mao

monte
[ndia

Scythia

citeri ore;

dicm

extra

Gangem;
E^us

ad

Hoream
GasU,

Oceano
Scy-

circumquaque, qui de animo ?oluntario rentes,

gente

erant,

Septemtrionali
thas

antiqui

populi,

Chanunc Tartari Thibel seu ThObat, Kaimach, Naiman, Tarchestan, ToTangulh, Mongul, Unch, charestan, [gur, Chatai, Jupi, et Tenduch seu fcii Hinc orti reges, on Scythiam moHippophagi,

Abu,

Auxacu,
el

rauni,

issedones,

Tochari,

Seres;

obedienUam, ei ilh erat vu suhjecUonem pollicentur. Ule igitur; ut atque gubernabat, subjectos opUme prudens, '" sl,n brevi tempore octo provin Omnes nempt promncias ultra imaum, adjecil Seythxa supra aemontem Belgian sttas
seu

scripta, ui
".
1

"'
'

"-.

Hisce

subactis,

Gxnch%s-Chan
dictum,
'

arma

<<-

imperiutn

QHamque,

sed

etiam

Sinam, Indiam, PerSyriara,

nrtit

contra

regem ac

dommum suum
ac

tem,

Mediam, Pontum,
terras

Mam,
Klll

Mesopotamiara,

Arel

Presbyterum
/

Joannem
'""'

" an
'

quem

Tartarorwn
per SoytMam,

Sinam g
latatwi

'"i-

Anatoliam, occuparunt. t.
et

aliasque

Asiai

**"
,

rora m,

Mogulorum,
Campesiribus

Bunnorum, Tarnomine Turcorum

mnotueruni

W*m
KUti

Ptohabitasse

Tartaros,
/

?*

"-
t

modo descrir sme lege, sme peremvitam duJsse, <l<Scythi*

ac fere
au(84

Tartarorum mpeQfiunqn Presbyten Joannu aixxque, qmjut Abulpharagxus rium inchoat qwbus noti omrn initium anno 1202 innectunt; mprarelutus, qut regem no repugnat Venelus
citius
a

Tartam

electum

scrxbti

;'""'/

Ginchis regis

pnorn

Wostieinit omnibus, omnibus vectigales, or .^m ,,,, cum joinmllionum. Hayt Lrmenum, lib. n J

fW ******
"t.

cap

Mt6h*cenarrantem:Inm*vo,
de
Tartari,

agnoscerc, etiamn )am rex occasionem belh

i

ctmtaU

esset electu

Vl!!:J^pQ
.

ibulpharagtus

m Uu

V%f^J^ *y>
><

pag.

MO

fmm
J

narra t

wgione habitabanl

Uunquam

apud Presbyterum

wm

*l

*W

DE
in
l.

S.

LUDOVICO REGE
Davi

rufii

abeo
.,,/,

r"""'

"''//'''"//''

mie//iffi

5.

bellum
filiam

momt.

Venetut

lib

/.

cap.

53

lusmodt
ctttalas

oisiones a principibus

scribit,

Prcsbyteri Joannis a Ginchio ad cum muie

\

Tartaroru
'

cm

contemptum bello ulcisci Ginchius. Joinvillius nihil causm dllegat, quod Tartaros contemneret, gravique jugo lisi Qumcumque autem fuent ,iu morat premeret
iatione
i

abnueret,

ii

belli

causa,
a

Joannem

consentiuni auctores, Presbyterum Ginchio superatum, ejusque regnum

e\

tum:quin

eonflictus occisum,

regem in pugna post varios Abulpharagius pag.584. ait

borealibus

fukse, ut populum ad expeditionl ftoni longinquas magis haberent obseqZ llli interim progressi vicvnas occuparunt '","" Persidem Gelaleddino Chorasmk \m soldano eripuerunt, Chorasminu eorum meT"' Mesopotamiam, atiasque Saracenorum />r m cias fugientibus, a quibus, ubi aliquotm^ huc illuc vagati fuerant omnibus invisi inqeM anno (244 cladem Christianis vn

duas

ei

<

illatam,

jammdimus num.590,

Venasama

etseqq,

CeterumPresbyterumJoanneminregnoTenduph,
scu

Tangut,

Sinis

contermino

im-

599 Gelaleddinum autem Mankberni, quem Persidis

Joinvillius,
taris
lotio

fuisse,

perasse
ligcs
ct
i

Cheritensibus TurcisseuTartaris,
o cap.
ubi

inteh183,

quemque

cognoment imperatorem r OC t

mT
giu

Perside

64,

et

Assemano pag.
:

docel

num
370
et

(94,
seqq.

expulsum a Tarmanifestum fit ex Herbei/

seqq.,

erudite de

illis

regibus disputat,

pag.

mque

inde elucescit
de

torumque
bus

imperii

amplitudinem describii
Herbelotius

qui256,
ut

non tam celerem fuisse Tartarorum

dino victoriam,
tio;

GelaleL
rela-

ibulpharagius citatus,
Vec

pag

quam

insinual

Jointillii

aliique consentiunt.

improbabil

videtur,

nec

eam

per

trecentos
ille

dumtaxai
refert

eauitet

jam monui, inparte Cataim, sett Sinee borealis imperasse. Sinam certe eo etiamtempore invase
nini Tartari,
et

obtentam,
do.
Tn

quemadmodum
deceptus,

Tartaroosten-

rum factantia

Utrwmque paucis
et

posi bellum 73

annqrum penitus
narrai

Perside imperasse,
fuisse,

subegerunt,
iintis
iniin.
>'

u\

ex
lib.

Kistoria
i

Si/nica

Mar-

rum ducem

quem

simul Chorasminoexpulerunt Tartari

Martinius
.'.

Historia

Tartaro-Sinicto,

quemconsule.
'"

ex Joinvillio patei : nam et Persidis imperatorem vocat, et Perside expulsum asserit, et ab

r
'

Presbyterum
sint

Joannem

vir

fidts Ta\

em
sed

preebuisse

mdetur, qua

Tarta-

rorum varia

n imu pauci fidem amplexi

Vestorianis
'"
''.'/""

Christianam,

erroribus
illo

depravatam; plurimi
Vestoriani,

cnim

erani

retigionem secuti sunt

Tanarorum
sunt

multi,

quorum quemPrimam
con

eodem cladem Terra sanctee illatam docet, quam intulerum Chorasmini. \i vero Gclaleddinum Mankberni, qui postremus fuit soldanus provmcim Chouarexem circa Oxum ftuvtum, t Gihonem vocani Orientales, ac mare Caspium
sitm,
ex
late

in

Perside imperasse

probatur, lum

admodumeorum
gentmm
'' /,vsr

alii

aliarum, quas subegerunt,

amplexi.

aliis
1

apud
oarii
ei

Herbelotium

relalis,

tum quod

superstitiones

pag. 37

provinciarum
satis

in

Persico imperio
ei

Tartarorum
-

conversionem
Joinvillius

msione

mirabili
at,

domini,
se

administratores
Hisce

clientelam

jwras-

quidquid ntdevisiont illa, constat ad Christum <<,>,,,,principes quosdam, ac summum

ettam

""

num. 189;

legantur.

alias manifestis

mum
Join-

obstare
villius

mdetur nomen

Gelaleddini

nam

imperatorem Christo credidisse. lartarorum religione issemanus pag.

'''/'"""" Tartarorum
'""

Nam
175

de
Vra

Chorasminorum ducem BarbaquaD nomv nat, eumdemque Barbaquan et a Tartaris e* pulsum Perside, et Palmtinm cladem mtulisse
affirmat.

''"
111,11

Imperatores,
athei,
sed

ut

ex
ido-

Sed

facilis est responsio

nimirum

Bar-

Dlstona
'"'"'^

'"i

"'!.

primum

v.-i

lola 'ra
et

deind e

Christiani,

polygami
populi
professi

Nestoriani;

demum

Mahometani.
sed
postea
sunt,

[tem

lartan
* un1,
'"
:

aqanidiu
vel
"'
1

Christianam

fidem

baquanumpost mortem Gelaleddini Chorasmmit fam oagis ducem fuisse. atque in eo errasse Joinvillium, quod, cum ejusdem uterque popult dux fuerit, eumdem etiam hominem fuisseputaverit; nisi credere malimus, plura nomma Gelaleddino fuisse, autnomen ejus pro varietate idiomatum varie fuisse enuntiatum, Jam vero quod tam facilis fuerit Tartarorum de Chorasm*

no orarunt;

Mahomeaul

m
m

""

""

;"

'"

wnplexi

ad

avi-

laoioiatna

errores
. .

redierurit.
.

Abulpharagius
,

uu-oiuco
'" 1|,

bymco
1

noiat

ip Sa

"
i

TartaTartaris ve "
;|11

l,

" l,,,Ll,,0 ne
1

Christianos
lt0S

nto M Ih.hu Mano ,,,;

?
Sectam

"

^
'

nis

victoria

quam

putavit

Joinvillius,

clarum

6'

poslea
,|l,,lm
ll

Herbelotio;

nam

in
"'

multis pr*liis supe-

;u

l:

'V'"

"" N

fere

omnes

UMISsenl>
"l'

'""'"'

oZ
59K
tertti
ttb

i,i

'

T"7,

h0C l0C

Zoilect
,.,,,.

':::,;'''''''
'
.

**
'

^
ir """'

>"""" !"'^ a mull suorum

9hischano
vn

M*M*

narrat

tmdmq
a
6

>

desertunli
:

Mumque

f
id
est,
sr,-

tu

ubacta,

Maum
,

7ta
u

pulsitCho-

5'f
'

','"''

mm

Scythia
/

" ltra

a**>
ip

"'"

"'"-

"'""

Christiana ($30, regnum duce sub Perside efectus a Giarmago de Tartar Tartarorum imperatore

-"/ *^

Tndiam fuisse

sed rediisse detnde,

pmm **t

Hm

raminit,

tou

miir

'"'"'""
,

'

"'

PotniaZ aThoclib njae tam Iiitliiin

8U0JUaarent

V
ruit

etloZ nHistoria dynasfihvmnaa^i**^

'

Deo m visiont J "" ni11 "'"

'

P'.
"'

m,i legationi eor V"" et lucem ii,l dovicum, aUisque, qu* Sanctus ad
oersionem gessit.

ad

S.

eorutn con

SOOArmeni,

quorum

itidem

frtona

<

uvjhiujo tubjungo
n,t,r

''"

: :

Interea Lnterea

duni dum
(

/
ii
''' J

"'s

Mu,.,i,,
et el

hac .,,''.'''

"''''"' ""^

lr "'" h "'

..

P|.a-

qui Qui

per

deserta deserta

mnnio ltes
, l

qui ,"" .' ir

,ns

tocaleeatn.

obem"
:

^J"

abfuissct,

w ^

deinde

De US , ^cuj,

rwems dWt
Tern.n Ternm

P ^ M
f
S

to;
nudus
01 CSt " h
-

ae8tU S. Ludovici in uxcoi^ et Ecclenaueuum nn' vempore regem habebant Christianun "'"'i'""dudutn eorm." s i lunnuua- conjunctum. Regnum u -'"" iniantea collapsum, resurrexerat anno MoarchieptsW Armenia, eoronato per
,,_
1

Oriente

connexa tsh

'

S^

'"

""""""

Ponti/leis

uixiique dixitque

Jino,

ejusque posteris dedi ued,,

Jn*T eumque

iv

"l Tamu

J lngis . chan

""''"' ucciacnus aucioruuic, lcum **** U ^rcijcm. Latius hmc refert naynaldus * i cregoru Ar mris a ub

^ 'TV3i ^

atqw

| *L

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

409

.
bili

Noverita

Domine, quod ad Dosvenil doetsDbhmui arcmepiscopus Magunti

e*
parte

DH8f qai

Dobis attuhl
Ecclesia3

Dei,

el

ex

parte

Boblimitalia

imperatoris

Romanae, ei ei parte magni Romanornm subluncm ronmam, et

Dostrum

,,, Ham C amcS toldanus vocatur; proprio autem nommeJtoZ passim ab auctoribus dicitur auo ei
e

?ttfl

n%

ai,,,,

*s

nomme appellabimm

LZ
1

llter

Savhadmi

at,,ue ejus potentim /ere heres

wroDavil
reddidll

regem
coroDam,

Leonem,

el

Dobis
a

apatresu&C*

mel

quam

dos

perdidimus

lonre-

tcenum
bia

g0

tempore.

Occmonem

restttutt

Armenm

gninarrat tape laudatus anonymus, gm Tyn\ fatoriam fideltter contmuavit, apud Marte col 04*. ct fiW, alqnc codnn plnnc moio
(X

Sgyptum acceperat, cui demde Damadommium, aliaque in Suria et 1 adjunxerat, cu\ nomen proprium erai Saleb
passim
Babyloniaj

quique
sua,
tcmporis

soldanus

metrouoli

wdelket

3, part. Us inpauca contraho.

Sanutus

lib.

quam Cum inttochuB prm(0,

cap

S,

Sgyptum

Babylonia Egyptiaca ab ejus auctoribus nommatw licct exlra ditionem obtmeret amplissimam iiunc

e9pti

cujus vassallm erai

Uo

minoris irmenim

autem toldanum, quod majorem 1 partem possideret, bello pre ceteris

,&
impeten-

pwest:
,,,.

dominus, dolo eum capere vellet, ab eodem caatque, mtercedente Henrico Campacomite,
sul>

ea

comhtione dimissus,
rassullus.
Ilinc

vice

[rmcni /ierct

cum aucta
ut

dum existimavii S. Ludovicus. Yeque wrodeesse videbatur occasio opportuna; bellum tnim erat inter Alapim et Babylonim toldanos : ted priut </"<"" Rex Cypro egrederetur, pax inter eos conciliata
ett,

irmeni potentia,
retw, petiit ab
annuit,
nibus

regia corona

insigni-

udmirnir

,,,,!,<<,,,,,,,

</,/,/,,

>,,,,

Henrico,
ut
illi

qui

ejusdempostulatis
illud
ex

eumque,
est

tcribunt, propriis madictis

coronavit.

U postremum
:

parum

uerisimile

nam quorum

auctoritate

Uahometanis, ac Bagdadi residebat. Verumdehis termo recu dum gesta S. Ludovici vn Cypro enarrabimus' quod nunc aggredimur, ad Regem reversuri pos't
digrcss, onem

mstar

summi

Pontificis

erat

jam dicimus,
bvacensis lib
601

cujusquemanibus, coronam consecutus sit leo, ilictu uulcm nnstra cun/irmal licl34, cap. 20.

crchrus

longam, ted necettariam propter cruijationet JomvilUi, CUJUS Eittoriam

et

ehcidandam sutcepvmus,
/

confirmandam.

Jomvillius

menicB
njugosoitoii/wnif/i-

Argravi pressum fuisse servitute a soldano

refert,

ntm.

regem

/,..,,_

ditissimo,

potentissimoque
' ,
.

Vwrcarum
,
. ,

Wi

pmctpe
tur

111

Asia

mmore
lib.

Jomvtllto adsttpulacap.
lii,

Bellovacensis
11

30,

Pributum,

XLVIII. Gesta varia S.

pro anno

Ludovici

in

Cyad

quod

pendere solebat,
qui
ejus

distmctius exprimens

Verum Haitonus,
irmenisB,

Leoni vn regnum
filia,

mmoris

4248

legatio

Tartarorum

ducta

successerat,

m
iis

jute

Regem

ejusdemque ad Tartaros.

gum

toldani

Xconiensis

excuteret,

Tarlaris

vectigalem fecit,

quorum ope inyentem

refert

de

n-

etoriam

retulisse,

loco assignato Joinvil-

lius Pactum id ridetur anno (243 : illo enim anno insignem cladem soldano Iconii illatam a

V idimus S. Ludovicum Cyprum appulisse Rex in Cypro mense Septembri anni (Z48, ubi honorifi- ntoratm iisHenrico de lusignan Cy- 9 u$adm traxit usque ad mensem "^fJjS' am Maium anni sequentis. Von desunt, qui tantum in linc insu/n moium impmdcntuv. uccuscnt propter incommoda quaidam inde secuta, quosrece

Tartaris ope
rat
ita
Ct\

Georgianorum
lib,

et

Armenorum, nar(50.

exceptus
rege,

fuii

ab

^
1

Bellovacensis

80,

cap.

Hac clade
Atta-

pri

moramque

accism sunt
hirinris.
/iiiu
'

Turcarum

vires , ui oectigales fa/u nj/i/rscrrent.

unilh, /rin/Hn;-

''"'

aliquot annis

bellwm cum
314,

Turcis ges-

Tartari,

utpatetex Historia dynastiarum

ipsoque
ui

futat Daniel tom. 3 ediUonis anni

(722 pag. 360

Gregorti
n

Abulpharagii pag.
"///

Bellobelli

"'"""'>

/;/,

atque
ipsique

ita

quidem,

""'"/ Christiani,

'""""
'"".

Tartaros

opem

Armeni tulerint, Cur

etiam

Turcis

non minora obvenire potuissent mcommoda, si recte Egyptum petiistei Verum hos tgo non moror, quamvis difficulter vn aniex
eo,

quod

autem

mum

inducere possim,

plus

eos

de

re

militari

aemde Armeni
auctores
aarwsisse

Tartaris vontra
illi

Turcas
:

adhme-

sapuisse,

irmenorum
ewn

non exprimunt iis tamen regem contra Gaiasa.

dovicus.

quam quos in consilium adhibuit S. LnNam Regem non suo, ted ducum suoconsilio
<r
:

'"""".
"'

ut

Bellovacensis

sive

ibulpharagius
colligitur

vocat,

Gijathoddinum, lconii toldanum,

qu\
pa,j
XI'J

rum cum
pag
C\\m\

Cypriorumque
foinvillio

ibidem
facit

substitisse

num

fidem

Nangius
io

347
ac

his

verbis

Rex autem
de coasilio

Ludovicus
in

'''"''

ex

ibulpharagio,

lenam

rapious
el
,

baroDum suoCypri,

torrat
"'"
''"

soldanum an/no Hegvrm 642, Christi 4244, prmcipuam irmenornm urUm m cili-

ram,
mis,
el

baroDom

terrarum
/'i

Cy-

/.

terrario-

pro diutius rxpivi.nii

propter
alias

propter instantiam hyeconcurrentes.

rom,idut,
laooliruin

10 "iiim.

at, mortuo soldano, obsidionem impedimentaque Twcarum ab irmeK obtenta. Hactenus de rege irmenorum, qui

obsedisse,

causas

Imo

ridendi hi potius oidentur

quam

refutandi, qui

r*gnabat

adhuc,
quttfue
rirtorias.
i'

dum
plures

in

Oriente agebat

"Wjcus,

""'"""
*"'*"'

deinde ope
Tconii,

tanto locorum, temporumque intervallo abs ipsa Lu-. re sejuncti , plura te perspexisse putarmt, quam tot belli duces prmsentes perspexerint. At, hisce Tartarorum brrnlcr dnlis, rr/iruniiis opOTtet, i/uk/ toto illo
S.

Aia.

1.
0Yl

1>r,v ' r
/

soldanum
negotii,

Jj^^te, T
mum,

" // "

fuit

rah <'i
e

duo
n irs
:

nobis
ullrr

quocum S. Lucommemopra;
ceteris

temporein Cypro
*04

egerii

Sanctus.
uposioliciv,

rlcrui/uc

rcfm

<)><<>

scdis

le-

Mivm
rMm *j"
jjjj
1

>iuo-

sunt Saracenorum
,,,
l

principes,

gatus, cum Regein Cypro agens,

disccs.iu

litteris

ante
SUttlr
1

trin/mrr

inr

n ir /,nlr

rr pOSteriS

Ci//iro scn/ilis
:

ud Innorcnti um
testem

"'"'jxi
'

ilUus
\'/''"'

Saladmi, qui prsster Alapiam

urlirin.

amUCCC-

mum

Pontificem

quo cum
tjut

'""
(

,/naiu

/,nn

is

tuit

pnssunus

nir/i,rm.

habere rpislolum /crc totam

fJPrat
,

possidebat
et

welam,

tunc temporis

wrbes

munitas
sitat,

Hamam

Syria

itidem

ton Spicilegio Acherit ex subnectam pag.624, suppleturus ex aHis auctoribus, siquid

Augusti Tomus V.

56

subinde

410
ACCTOHF.

mi

ir

addi

it,
|

tm

DE
'

S.

LUDOVICO REGE
*

''/''""

"
Al

Cjpnim, ducenft
i

ei et

ati

nflrrflrB;

B0

ln

cypro

lebitam salutationm, res g*mter aua, qum exercitui Chrisliacommoranti acciderunt, poslqnam
litteraa

clauserunl

,,, dj

Dueentos
ei

,,,/,,,

merat Nangius pag. 847,

prmedeniib*

Sanctitati

vestMB
|11V1IU111

destinavi,
feria

haec

vobis

scribere
beati
()u:im

duxi.

Sexta

post

festum
el

nomwutftm Rooertom epwconwn /;,//,,,, sem, et comitem Drocensem Sed e( ,," Andegavim Carolus, frater Regis Franciaj ,,'
tana
tos
in
''<".

Luco
die

ncecomes
lialmlo

Castrodunensis
urta

alii

Cypro
dwwi

laboravit,

Nec

ea

adhuc

/i6ar
,n

re8 plurea mililes

Cypro applicuerunt.
insii^auic
,

E1

posl

Damiatam occuparuni
ejus

Gall\

aliqnot
iii.i flia
i

es1

discorraos.

inter dictum

vicecomitem,

el

marinarios
foeranl

Robertus frater tandis. Qu

tata est,

habei \n Utteris deinde drgarttm reginm valttudo

: .

A.

balistariis
,,.,',.

vicecomitis

interfecti

duo ex

quam

ten-

parte

homo

el

nnus erai magnus Januensium, januensium, qnorum anus eral magnp [dem etiam vicecomes, aescio aobilis.
uabito
tractatn

gatus hunc vn gams aunc

m modum moaum
fuerat,

restitutam deinde,

refertodol* jfit regina ab Et aegritudine, aegrUudine

quam

passa

restituta est sanitati.

cum comite quo dnctus spiritu, cum eo, ad Hontis -fortis, voluit, el multi milites Quo cognito, acconensium transfretare. partes
Rei Prancise
i

'-

causam Regi pmbuissc oidentur, cur ugnm suum in castris deinceps non contineret, sedmi
lites

per oaria
narrat

Cypri

inhibuil
:

ei,

el

aliis

militibus,
possel

ne

ttam per totam

tos,

msulam

oppida spargi sparsos fuisse

,.

cruei

1(11

facerenl

quia

hac
et

occasione

totus

ibidem dictus legatus

dissolvi

ezercitus,

CBristianitatis

oegolium
volebal
fe-

[mnediri.

Quia

vero
quoii

idem

vicecomes
inhibuil
,

qnoque
*

modo

proposueral
' l

adimplere,

Soldanus Babylonim, $eu Egypti, quem cwm soldano AlapieB bellum gtsmsc hoc tempore jam diximus, imminemem eapiti suo
C07
<

t.

e.

uu

cil

iw

armari gualeas
ae

domisuos

tempestatem ab

exercitu

Ludovici, pacem primo

ojs

navium,
iuiii,

dictum

vicecomitem
ad

vel

complices ferre aliquatenus attentarent.

mire sluduit cum soldano llapiee, eumqueum cum soldano Damasci sibi contra Gallos adjungere.

605
ad concordtam
i

idem

vicecomes

aliud

se
in

connavi

Soldanus autem hic Damasci dominio

rat,

suo,

vertit

''

saisivil
!

aavem
quoil
,v|

et

omnia, quaa
aavis,
uavi
.

Hbertateque pfi

atque to eliam tmilapios

.

erant,
bjtas

-mimlum
dominos
in

ruii\cniiMii.'s h;i-

pure captivus fuisse

a

oidetur

nam eum
atque
Har"'>'/

inter

ipsos
,

tam
sua

navis,
de-

soldano

ilapiee

oictum,
refert

captum,

quaa eranl quam omnia bebant. Tandem mediante

iiim
foit
,

esse

dem detentum

fuisse,

anonymus apud

Rege

Franciae
dictsa

tractain

Qt

compromitterent
,

partes

tewvwm tom. 5 Collectionis amplissima col. ,in consenlil Sanutus lib. 3, parl 12,
his

dnos
aon
i

bonos

viros

et

R&
el

poneret
ideo

tenlium.
dicta

Sed

oerbis

Posthaec soldanus

Damasci
accipe

soldaoo
ffii

ml
potui!

partes;

discordia

&lapiae

bello

superatus, carceri

mancipatm'

non
posi

tunc sedari.
cvrciter

Pacem
pag.

tamen

reduxil

ce

expositis,
:

oerba

Odonis
tempus

laudata
Militom
re-

medium
i

annum
eni/m
sic
el

Regis,

legatique

epistola

Per

idem

magister

diligentia
ipsa
;nl

Nangius
Itepis
,

352, postquam
.'

Templi
gi,

el
I

marescallus Hospitalis

scripseranl

narra/oerat,

prosequitur
Iryati
,

Tandem
post

q
al

soldanus

Babylonia?

cum
el

magno

exersibi

instantiam
..i

vireroines
.

citu

partes

Gaza3 veneral
el

ad conciliandon]
;

oavem
'.'iii

quam
quod

saisierai

Januensibus
iinarum
curia

pe
nni-

soldanos
le

Uapim
vel

Damasci

timebanl ne
obsidere.

for
i'

stituil
iiiiiu

r\

|romisi'runi
juri

snh

pu-na

Joppen

CaBsaream

intenderel

librarum,
sopei

Btarent
quss

Etegis

ille

colloquium cum
idem
legatus

soldano Alapiet
sine pace,
sic

expeteoat,
do-

Pranciae
61

querelis,

vertebantur
/vou

inter

quod tamen abruptum

cel

posi pauca
:

vicecomitem

antedictum.

mirabi-

Odo,
est

scribens

Eodem

Va/t

lector

hane, aliasque

discordias vnter cruce-

etiam tempore (id

lus

mense Decembri)
Regi,

marescaisoldanus

tignatos ortas esse; si consideraverit,

eos
tssei

quanta i/nter
dinersitas
:

Hospitalis
et

intimavit

quod

nalionum,
concordionj
oi

mgeniorumque
itabilire,
el

Babyloniaa
ne

soldanus
ab

Halapiffi

cum

indignauo
el
:

quamris alioquvn Res sanctus summo Uudio

retur

recesseranl

invicem sine trengis

in

quoi

verbisque efficacir
ei

Boldanus

Halapis

proximo ad

Regem

auntios

bus hortaretur,
""'

inter

se,

cum

(Jyprio-

mittere intendebat pro treuga facienda

dissensionibus
est.

taltem conseeutui

merent, quod ultimum Ceterum arte potius ei in-

itendum

erai

Ludovico,

quam

auclorita<>.,

natium bus dvoersis conflatus, prmeipibutque potentibus, qu\ mis militabant sumptibus, magna exparte y 'sSo/ "" 7 '"'
'

tenmia,

aui severitate,

ne eieroius

De nuntUs ad Regem missis hoc "'"'"'" neque id faetum existimo : Bgyptius, ne s& se tamen oidetur soldanus ""/'" ,hmus ilapia- se. cum ltege conjungeret;
60
nihilinvenio,

tempon

causa bello acriori persequi oum wum, oalidoqne exereitu urbem nitam, quam Camelam lunc pasw
ea

de

capii

ejus '""
/

;'

""';

60G Fraterdmensionesaiiaetiam nor\ deerant,

,/

alias

""'

'"'

*<&

"""

excruciareni

morbis

eos nostros

Mttwentibus vn exercitu, non pauci oe""'""" vnCypro. Pracipuos illorum memorai '"'"'"""l^olnOilnms, Insrr rcr/ns proso, ,''"'.'"

Emesam, obsidione cmxit. Ibulpharap* eam obsidionem narrai nee """ Historia dynasliarum pag. 8&,

Prmterntsio

lis

H
11 is

diebns

senior
MiMll

w,

doamni
I

dominus Willelmus ,ir Mmieio WiUelmus de Barro, comes

de

lutam obsidionem Mcit, quam l-'"^ " snldanus auihnssd hamuUam i Abulpharag^ . sni lullnur manifeste
1
1

Mf^'*?

ae BurguM;,el
l
.

-*"J
,

donmns
1

Duech

castellanus

alli qnamplures milites viam uni;;"'" ;""*** '^ Cypro >"";; '"/'" " ^nnorat Sexta vero feria

*
;i

jm* Odo enim legatus vn cpistala sttpe exarw dUcessum Regis e Cypro qum ante evrca vnx vacem inter utrumque soldanum modo r narrat hoc
Quadragesmm initam,
pU
.

eosdem dies

"" im) 25m22 B0r n1 m ****** -'tmTS^t i vero Viudocineni8 C " SM T ~**" Pabnarum
1,h:

!"

'

d0,n,,,,,s

"H*
Ph
^e
obsidione

cl

B*.
l
,
:

reformata esl inter mediantibus

et

***
.Ui*
,

nunm
Br*jIJ
'"
'

Vl:

'

Baldak

recesserunl

Camelm
,

ita

ut

sold
t0

^um,

,,,,,,

;u

llu .

et,

facile esse

mteaum

ut

d.cur, postquau,

intravit

exer-

vicus

licet

per suos r

reduai

"if debuerti

U,

'

prt

t r

morb' n

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

.511771

411
etiam

obsidione contracttum,
ei

quem dolosotJoinvillius

,IM
i

'

deferentes.

Patriarcha

Antiocheno
i

"!'"

AlCTOUB
J.
'

'

{hipice
intin-

immii

rtbit

diclus princeps
'

quosdam ountios ad
pei

S.
-

;l1

52.

""

,m erunt,

suas

litteraa

intima

mimera

609

ub
10 *

pacis Biferta """'"' faciendm facta fuerat,

habuit
.-

cum soldano Babymconsulto Ludovico,

qnod

Turchomani
tam
in

panlo
ihiaa

ante
aggressi

cum nimia mulUfuerant,

el
I

tadine partes Ai
Btianitati

i.n

aUO d male

Regem.

Rem audi
scripsil
)

ex HtterU

Lon
^

js

/,,,,///

Postea

etiam
.

Regi

idem
nec

j "

magistei
""'

(Templariorum
Babyloniffl
1 1

qnod
ipsum

qnidam admivenerat,
ul

quam rant magnum damnum. Unde nt eis quam citius ministrarel

relms
ro
,,,|V

in

pcrsonis

intulc-

supplicabanl

Regi,
ve-

auxilium. Rex
i

dU8 50 i(jani D
ex
,-.
,

ad

misil

eis

sexentos

balistarios

militam

'

mitet
imiiiia

<-

soldani

veniebat,
sed

dicebat,

ooluit,

timens

dissolutionem

exercitus,

donar

ec

ijtteras

ejus

babebat;
Regis

veneral

ad

inqni-

quod
642
tia

tempore

slatuto

non

posset exercilus

con-

tos

ir|l(llllll
'

^uiiini.iiem

Franci,

quia

domi1

ari.

SUUfl
j

libenter
;i

cum eo
,

pacem

liaberel

Ejusdem
regem

anni

mense

jmiur
,|.in
:

ni;i

ad requisitionem dicti quibusdam soldanus ad ipsum miseral dictum admi-

Tartaros

venisse

m
:

Decembn Cyprum
at in eo

irqatos
,

,ii,i,

ingenr

legati

cum
d Rc>

afferentes

promissa,
(8

iidem

auctores

cum
gem

roldnm

quod

factum
Et

valde
in

Regi

displicuit,

et

loinmllio

mm.

referunt
eos
a

mii

lapsus est

omnibus
litteras

baronibus.
suas

continenti

Rex

per
cbe

Joinmllius,

quod

inhibuit

dicto

magistro, ne de
vel

peratore missos

magno Tartarorum imnarraverit, cum missi fuerint a

illius

tero
(|llllim

tales

nuntios

recipiat,

iiabere

prajsumal sine

cum eis collomandato speciali ip-

potenic
sidebat, chai
tur.
,

quodam
quique

duce, qui liltem Odonis

oero
<<<

in

Perside reErchal-

legati

Mllv
gyriae
sl

Dicebatui

enim ab omnibus, qui factum aoverant, quod qnantumcumque oppresChristiani,

apud

Yangium
hanc

Ercalthaj

nommar
inficior

Legationem

impostwa suspectam
:

erani

numquam
faciendis;

primi
sed

faciebanl

verlnim

de
a

treugis

tunc

primo,
in-

Gkaixius pag. ratioucs cssc ntrms,

riti
;

habel

558

neque
rnl.li

vero
poSStt

i/iiihus

SUSpe-

(mando
gtentia
iu

Turcis
:

super hoc erant

el

cum magna
conditio

lubet

itaque rem

paullo

attentius

exami-

requisili

ideo

quod dictus magister pri

Chriquia
aesti-

ntirr. $ic
ris
:

\rriiiiin

moverat
eral

de treugis,
deterior;
poterant
,

Die

eorum adventum narrai Odo m littevero Luns post festum beatffi Lnciee,
Tartarorum Castrocherniis
sex
leugis,
*
,

gtianorum
,.

facta

et

maxime,

nuutii
distat

regis

quod
Die
in-

'

'.

e.

Cerau"pinor,

hoc

Turci
se

credere

quod Rex
propria

Nicossia

appiicuerunt.

iii.iin

nans

Turcis

inferiorem
inita
,

viribus,

festinavit,

vero Sabbati
traverunt.

ante

Natale

Domini Nicossiam
se

nunc

(rniw

qaacomque

treuga

ad

remeare.

Die vero crastina

ei

Regi prffisentave-

Fcrrrni id antea
sincerior erai
da
s.

et

Fredericusn, ut oidimus, at fervenlior ad capta prosequenr

1

rnnt,
ptas
\\r\

el

hnjusmodi
Persica,
fecil

iitteras et

porrexerunt,
Arabicis,

scri-

lingua

litteris

quai

Ludovicus.
lccipe
iiinir
111 111

iuterpretari

de

verbo ad

verbum. Nan-

610
vim runum

ad

discordias

sedanNi-

tjiiis

pag

3ff

qumdam
a
,

ias
colai

ibidem
facta esl

faeta
rixa
,

Circa

vero

festum
inter

beati

iniiiiios

missos dicit

memorans, quodam magno viro, Erdistinctius

in
et

Famagusta
serventes

marinarios
et

calthay
iiliitm
,

nomine

de

gente

Tarlarorum,
,

negue

pomf.

gualoarum
ihiin

Rcgis

ipsius;

qui-

opmor
tiatn

inicllitjii

Odo

licet

regen

de diclis

MTMriiiiliiis

iuterfecti fuerunt.

Quo
ca-

tn/nri

t/lnis,

et

non summi
:

Tartarorwn

Rex properans, plures ex

pi, ut
sic

atraque parle
erant
in
t

fecit

possel

sciri,

qui

auctores

ilagitii

antedicti.

Hqc
r(

ex

litteris,
int!

quibus
ikIiiciiis

subditur
inlrr
\

EegU roitalns ml jmcrnt

inriim rri/rin
das,

r-

mperatoris litteras fuisse, ex ipsis mtelliges. tbidem prssens adAddii Nangius sequentia erat frater Andrcas de Lonciumei de Ordine fratmm Prffidieatorum qui majorem ex ilKs nun,

/in nci/irni

[nl iockitB

rtim/nmr n

ciis

nomine David
iii

uoverat

utpote qui
ipse

rideral
et
alii

ras,

pag.

autem, post scriptas hasce litteNangius re,'crt cura compositas, 352 Itiscc vcrhis : Dum Rex Pranciffl LudoXnducias
regis
in

eum
pee

exercito
fratrcs

Tartarorum, quando
(neruni
02

quidam
,ni

missi

parte domini Pasibi

Tartaros,
in

Rex autem
Persica
et

litteras
litteris

praasenin

ncus

Cypro
misil

cum

regina

Margareta
rex,

uxore

raa
ejus

tates

lingua

Arabicis,

raoram

traheret,

Armeniffi

intellecto

Latinnm

per

eumdem
reginffi

fralrem

transferri
sigillo

fecit,

adventu,
l|:|

eidem nuntios
litteris suis
:

solemnes,
ct

quemdomeliono-

earumqne iranscriptum, sub contra

suo olau-

"i

scHicel

armenis episcopnm,
,

alios

sum
sit.

mairi

suffi

Blanchffi

io

Pranciam mi-

Bticos

suos

cum

et

xeniis,

se

offerens

Litteras

ipsas

accipe,

prout epistole Odonis

;

ajus

vi.lmiiaii

quos

ille

proul

decuit

inserta

smi apud
.

r&biliter

recepit.

Cum autem
,

intellexisset

esse

^jscordiam inter

cipcm

Antiochiffl

Bosam,
propter

ipsum regem Armenimj el pringravem plnrimum atque damtempore quae jam longo duraveral
:

mutata, Ckesnium
rartrlas

verba quadam lecHones ex Vangio apud seu oariantes

ieherkm

notabo
tlnrr-ti
,

ad marginem;
Dei
excelsi
*

hmc
a

a\

n
'

n lci/trrinl /.,// /"/// potuit

613
terrffl

Per
(Jan

potentiam
verba

missi

[f|

i/ur

uoc

el

aiia

quffldam

misil

uuntios

pro-

Erchalchai

Regi

magno pro- magna

or

pru-

tinllutiliir

Pnos ad
P5 e
llll,;i
i

atrumque.
inter ipsos

accedentibus
''-1

Postea vero, procedente temad eum atriusque nuntiis,

treuga
.

nnciarum
bis,

multanun,
'

Btrenuo
,

Propugnatori
Victoriaa

Cbani
Brealtbaj
aposi
regl

Gladio
.

Christianitatis

religionis
Filio
suiiin
el

te

Nativitate

ab instancoram illo sancti Joannis pcr duos annos duRege

baptismalis

Defensori

legis
Di-iis

euangelic,

'

|:,-a,,ci;i'.
,.,

Ah-.mI

domiiuuni

ralnra.

conservel

ei

regnum
suas
.

sunm
in

annis plnrimis,
et
in

,lM
,n

"*Afno

''/"

Subjungit Nangius missum intiockeno subsidvum contra

prvnr

impleal

voluntates
in

lege

mundo,
cone!

lurcomannos,

nunc

et

futurum
,

per
et

reritatem

divinffl

WMem
Wfll,

/"'

silvestrem , ut eos describii s&dictus anonymus incol. 732, qui ditionem

et

vagam

ductrioifl

hominum
,

omnium prophetarnm
milha

apostolornm

'"""
""'" fuisse
l'

impune populabantur
Odonis,

cerum

id mis-

amen. Gentum benedictionum. Bi hoc rogo,

lutati
s

salutom
recipiai

el

quod
*

untr has ttnlitcms suh fincm

anm

121$,

istas,

ut

sinl

gratiffl

apud

msum.

grandi

atc < ei

litteris

nnur
gera

per Idem tempus

principis

Francia-

quibus ita res narvenerunl nuntii ad rcRegi exenAntiocheni.

.

Lnnm occursum nostrum

hunc Regem magniflcujn, p aciai Deus at videam oaniet Creator antem excelsus appi.nut. ui
ifl

flerl

carilalo

et

facile

fac.at ul

faciat

congre-

h
42
li
,

t>E S.
in

LUDOVICO REGE
Jacobita,
iui

roRi

congregemur

onum.

Post

banc salutationem

plurimi

in

flitione
i

j- S

bus

rcgum

chrisii.imtaiis,
SUis,

et

Iriumphe
iTiicem.

de

Chaixii,

rgariii advereai
;lltl
i,
.

..uitemi.rnlilH^

Ex
Deus,

propo.siiu.

pag. 5S7 contra sinceritatem legatonl """"

Ludovicus
legationis,
ipse

;iiii,.]ii

regis

subtimis

sublimet
'

enm
angeat

616
.v,//n.st

Pono

dubitasse

Kyor;i\

ridelicei

de

prasentia

Kiokai

Deus
ut
Iri,

de svncentate

rideta,
fl

magni&centiam suam.
rolumui
iiUlll 1,1
1

wtJiwroo-afclonw,

atque ideo eas pro quibus dohm

tperabat

venimus
Christiani
el

'

cnm
sinl
el

potestate
liberi

el

mandato,
el

erupturum,
fraPri

onmes
bnto,
ei

serritute,
el el

siquis subesset : at unuur/niliir lnVr sus/nrm. ,,,/

multum
legatOTUm

tamen
.,/''

tiano-

angaria,

pedagiis,

consimilibus
duIIus

rum.
sinl

honore et reverentia,

tangal

possessioneB
diflcentnr,
aliquis
el

eorum.

Et ecclesia
tabulm,
orenl
Esta

destructffl
e1

rea>
andeat
et
li-

fntenogationu Regis singulas proponam, subjuncto singui sponso, ex litteris Odonis, qui prmens

Frmdicatori

notus

esset.

audwit
dicti

pulsentur
ul

non

omnia
sentia

Receptis auterri,
dicto
el

inquit,

ex

parle
in

prohibere,
pro

corde

pieto
hora

Erchalchai,

die

interrogavii
sui,
et

ftex

p ra

benti
adbui

regno

oostro.

autem

veniet

mus

;ul

hoc pro

ntilitate

Christianorum

cu-

mus

stodia,

Deo dante
Monfac
illo*

excelso.

Misimus

per nuntium
s&beldbn
MoulTat
ll.lNhl

tldelem

Sabeldin
ut

annuntienl
dos
,

Dostrum et per Marchum, David * Imiin-. rnmores, el i|u;e sunt

,

antem hoc rirum venerabilem

quorumdam iu.ilatorum, qua occasione dominus eorum adventnm Regis andierat. vd quod sic responderani
quod
littera
rat
a

mea,

consilii

soldano
ad

Mussulae

missae

fuerunl

quEadani

magnum
menlionem

regem
in

Chan,

quas

recepe*

a soldano Babyloni;

quibus soldamus Baei

diceul

circa
cipial

dicant

ore

ad

os,

Filius
eis,
el

autem
in

re-

bylonise

de

applicatione

adventa
asserendo
riolentlOC

verba
res
*

eorum, et credal
terraa

litte-

Regis

Francim
sexaginta
reperat
el

faciebat,

mendaciter

rissuis
Prajclpll

augeatur magnificentia sua.

in

Eta

pod
tiam
rolens

naves Regis Francia per

ileiluxerat
in

pracipue
inter

quod

lege

Dci non
et

sil

ililierenlia
,

/Ey|)tum, per

Latinum,
el

et

Gracum,
el

Armenicum
qui

ostendere,

qnod

soldanus
confidere

Mussnla

in

Nestorinum,
dranl
El
sic

Jacobinnm,

omnes,

adnos.

adventn

Regis

Franciae
dictus
misil

non

debebat.

crucem.

Omnes enim
ul

sunt

nnum apud
uon
i-|eineiilia

Hac
teris

occasione

Erchalchai,

audito

Hcgis
ht-

petimus,
sed
Ml

Ke\
<'|ii-

iiiauiiifiriis
Bl

ili\iilal

Francise adventn,
antedictis;

ad

eum

nuntios cum
ei

iiiler ipsOS,

|)H'tas

sil|>er

qui

denuntiaverunl
in

esse

Tarob>

cbarram

DODllll

omnes Christianos. Duret ejus pietas et clementia. Datum in finibns ' Muharram. Et eril bonum, concedenli' Deo cxcelso "
.
.

tarorum
sidere ut

propositum,

hac
;

aestate
ei

proxnna

caiipham de ab /Egyptiis

Bauiak
posset

mL-aiiant

Hcgem,
cali-

/Egyptum

aggrederetur,
in

ne

preedictus

615
Chritt\

liis
;

recitatis

litteris,

subdit

pag.
et

348
alia

phas

aliquo juvari.

Uiffr

Vangius quajdam
ftnci
''

Huic

epistol&a

consonabanl
ante

tunr

jr

cultate nou rarci

nisi
vn

littera,

dicitur

qua

panlo

Regi

Ludovico

magna
in

celeritate

hujus responsionis pars usus sit soldanus Babyi

hic

Cypri

el

comite Joppensi

meraul

prasen-

scribendo

Scripta
'/"'

"

regts

ha fuerant ad regem Cypri, alioswpremo mitities prmfecto irt Armenia, irmenorum Haitonis fratre, ut haha

rursus

litteris

ad soldanum Uussul, atque ad Chanvm per mntws

qui

Ercalthay de Regis advcntu monerent, destina*

Hmlpharagtus
ub\

Historiadyna8tiarumpag.3SOt
interfyisse

eum narrat
'"'' ""
'"'

Tartarorum
//n/ "'"'
''"'

mperatom
'"
" //,s

Caiuc-chani, factm
1

mauguratiom summi anno

IU6.
, ;

'l'"^
,;,m "' 11
'

Caiuc

avr
t-

'""'l'.

Gino,

"" v "'
l

"

'""""<ii"-:

",'

'""

ab auctorxbus Latinis ooca, """' ""' '7'"'"""""' docm Tartaricm,

,

demum Ercalthay legatos confestm mir ad Regem. Sic enim intra tres menset </"' ab adventu Regis usque ad accessum legatorum fere effluxerant, omnia hmc fieri potuere. Lto ra pars admodum verisimilis est : nam ul Abulpharagiushabetn, ii^iiiriadynastiarumpag jam anno Christi (244 Tartari invaseinmt r
dis
:

ac

serit

';"''
l

"'
"'

oem

Bagdadi,
Ut

al

ibi

considere

oon

poterant:

'/"'

'"

"""""
ndelicet
" ,;

'""'/"

cpistnlu

kiokai

'"""',,,,'

rnrsus,

</<,

unrrul

"''""
/

pag.

W,

""'"'
legatis

***
'" / " Tar-

Tartarorum
-'"

impera-

Caiuc -Chanus

mvnas

intentavit

-'"

""/"''"""

wectm; defunChristi
/""/

"'"'

"

u "''';'1
1

W>

phm

ac

demum Bagdadum expugnarmi

ita ut

im,

alr, """

T, atl s Ludovici T ^:
'

""'"'!""
riim

'"'"'

"l

m,

lef/

mors summi taripost annos aliquot, anno peratoris obsHtisse mlratur, quo mvnus id
(349 lciiliirrnl
|/d')O

muui wocnvre

,,

'f ,,,"";''
'

;,,''""
i-i
'

kt
,

" lr "'

' '""'
'""""

m,
'

- e,
;

2
Chr

'

';

',

;;'""""
'

a "'"'o

*tHh W "T
Kiliothec* urba syriaca
l;

nerant,

et
,

qoai
,,.,

fuil

caos.

moUva,
el

ul

>-"''"'

M
tii,

,,,

Tu.ri,

*vw
etiem

mm
aans.

m odo
d0

intabitont.

""""-

hmc dUenuil

quod
s.

w,
x,.

l>'

'--.r.
'''

J>
,

'''"" ;:""""; "'

nu- Tartari appeUanlur, quod eriernnt de Terre vel

'"""
Plena

,i dotibn

'e-opw.

,;

Mceriii-

<m
,,
,

non
al
,

babel

eivttatee,

oppida,
,,
,

miai ,t

mtm

M . 1S

dislal

*
per
'"
''
:

erant.

PrmimttU

"-"-' ""

/""
ci,nst
:;;;,;;;;;;

**;*
'''"'
\

pen.ntnr.

Caueam
Tartari

antem
primo

commoiio

JjJ
1

ynoscerJu.
'

Z,
'

''"" n

pradicti nuntii se nesdre.

"

"
e,

quod
i

dict

debeUavernnl

"a

Nest0 '.

Arraenii,

n ore K ladii nereraeruui.

Is.i

aulera Tarlarl

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

pnlll
1

41
annia
indicta,

H"' r

"""""

''"

lr
'

'""' '""""
:

"'

</""'

cuna jam
imperator
principibua

ex

pluribua

1'

illlhls

fartarorum disputavimus. Quod oero

:

idem Caiuc a.otork

suis
1. s.

de

novo

electua

cum
contra

m
'

commotionis Tartarorum u nesi vre </>neque enim ignodifsimulare videntur

omnibui
orania
nisi

erexii

roxillum
ac

contra Ecclesiam Dei,

Romanum imperium,
el
11

regna

IL

pQferant, jactitare eos consuevisse, mandato ui orbem Qinghis-Chano prmceptum fuisse

Chriatianorum,
'"
i
1

populos
Eacerenl

Occidentis,
ea, quas
et
ipai

absit,

maodabal

subjugaret. Sedem autem summi Tariv ersum imperatorii tunc vn Cataia* teu Sma yporwn

m
L

domino
tui

Pap,
n.iiii

atque
popuiis,

potentibus,
videlicei
al

ommbua
subdan
nnlla
est

Christianorum
eis,
in
1

om

li

fuisse,
/il

aut

certe

vn

provmcia

>

icma

excepta

Christianitate,

n-nmiiulr

6X dista n'"' " /"' '"" '''"'"/" Imhiln-

lerra
I

orbe,

quam

limeant,

el

idcirco

contra

si ea eonferatur cum longisuont hic assignata, quo ad illum accedere debebant timo Uinere,

consequilur,
disse,
inii

pugnam se prsparant. Verum ex eo non Caiucum Christo nomen non

bapt/ismo
.

Qhristianorum
nuBii
,1,.,,1'ir

legati.

Prmterea

vn

Cataia Pekir
a

srn

Combalu,

wrbem regiam

Tartaris

lncr

tempora
''-i

nam,
lotum

ui

ablutum non fuisse post mbdit, Intentio lartasubjicere

conditam, probai
Qumsivil

issemamu apag. 542

S.

''"'"'"

sibi

Operis assignati
,:is
,11,.

Chingiscam

habenl

mandatum.

mundura, sicut a Veque Vestoriaqui

in

prmterea

Ludovicus,

Itrum
,

111

adulatores,

aliique

schismatici,

m
i

eo-

magnus
el

magnum

exercitum

tiabeal
.

el
el

JUi

mja

occasione
miiii

quomodo fidem
baptizati

susceperal

castm versobantur, id iis dissuadere ausi fuissent, nedum dicere id ipsis fuisse illicitum.
rnin

p
,.,

anni ei quo
fuerint

baptismum susceperal

et a et
le

620

Quaesivil

etiam

Elex

de

dicto

Erchalchai,

re$pon$a:

nnnm
ita
j

piures

cum
:

eo.

i</

hmc
,

respondisse
iv\
[lle

referi

Odo

Dixerunl

etiam

quo tempore baptismi susceperal sacramentum, iiiu esset modo. Itera, quare Bachon ita marecepil

secum tiabel omnes fere capitaneos, cum innumera raultilumi equitum el bominum et animalium; el semmj0(

magnus

Tartarorum

nuntioa
missis,
i/ni

nostros
el

De
vn

hisce

Pontifice
/iriiiri/ir
,

Bayothnoy
1247,

nuntHs a Tartarorum

,i

castra

habebat

Perside,

modo

per

>

<

ni

tentoriis

quia

nulla

civitas

posset

inhumano
%em
">i

receptis
\,

a/nno

consule

Bellova-

capere.

Equi

nih

el

animalia

autem eorum semper in pascommorantur, quia non possunt

el

cap.40et seqq.

Responsum au\

Hegis vnierrogationes tale fuii ex Odone

rero ..... Christianus
el

iovenire
cere

hordeum
suis.

paleam

qum

possenl

suffi-

Erchalchai
plurea anni,

esl

jam

-unt

equis

Capitanei
,

autem praBmittunl
Ipsi

bo-

oon

esl

de semine regio.
el

Tamen
Qnibua
paet

mines suos in
jiciendum
ciim sibi

exercitibus
regiones.
In

qui mittuntur ad sub-

magnus
Persidia

est

et

potens;

modo
Bachon

agil

in

autem

remanenl

parte
est,
el

Orientis.

vero

homo

magno

rege.

potestate
ul

luntate
institual

magni regis est,

aliquem
ilc

autem et in voquando moritur quis,

vt-i

ganus
i.lc.i

habel

Saracenos
vestros.

consiliarios,

in.ilr

reccpil

nunlios

Sed jam non

constitu-

liliis

suis
,

ni-poiiiuiN
iste
,

r,--

habel
tus
esl

lantam
sub
de

potestatem
potestate

modo enim

gem. nunc
babnil

Dixerunt
agil io

eliam
sceptris,

nuntii

quod

qui

Kiokai

nomine, matrera
,

queesivil
uii

soldano
sita
.

Rex similiter Uussulse (urbs ampla esi

Erchalchai.

Christianam,

Qliain
et

rejris

qni

u>rainr
ejus,

iii/rim
r r
(

quee

antiquitus

Ninive

dice-

Presbyter
'1

Joannes,
baptismi

ad

exhortationem
piscopi,
qui

batur,

eorum
iniiiii

scilicet

opmione) an
nuntiis,

esset
<|ua

cnjusdam

sanctissii

Malassias

Christianus.

Similiter

de
et

ipsis

de

vocatnr,

Bpiphanis
plures alii,

sacramentum suscepit in die et cum decem et oclo Qliis regum maxime capitanei. Tamen multi ad,

region

i^M-nt,

quot anni

erant,

ei

huc

siiiii

mter eos,

qui

nondum

Qdei

sacramen-

quo fuerunt Chnsii.nn. Ad qum hujusmodi loco responsum : De soldano legitur oitato datum \.ti> Moyssac sive Uussuis, dicunt quod fuil
Olius

lum suscepeninl.
Bt9

cujusdam
el

ChristianaB,
festa

el

ex

corde nec

diligit

2"'
C

'""

Umc rursum non abluduni ab iis, qum ""''' ^putavimus. Falsum tamen putani
.

Christianos,

quo
ivi

obedit

legi

eorum Wahemel
Dicti

observat,
el

in

alisi

creditur
,

quod,

quod dicitur de baptismo ab imperatore Caiuco suscepto. Quidquid sil /""'<' ibulpharagium supra citatum, id etiam atstrii 111 epistola sua frater regis irmenim, ita '"" dubium iion sit, quvn fama illa fueril apud Tartaros Christianos, ipsique ea vn re falli poi"miii legati, si oerum non sit U videamus rationem, cur credant Christianum non fmssc
"/"/'".

oaberet

tempus

el

opportunitatem

libenter

lie-

Tartarorum

Christianus.

autem

nuntii

dixerunt,

quod
stai
t,,,-,

oriundi
a

eranl

de

Mussiiia,

qusB

quadam quondam
et

civitate, quai di-

Ninive

vocabaeranl
no-

per

duas
mi
et

distas,
suis.

quod

Christiani

progenitoribus
s

Dicebanl

etiam

quod
erat

meo
mii.

PontiQcis
<|

modo
'

celcbre

apud
aastate

Tartaros,
ri

|10,,

inl ''

Erchalch4'
in

domini

Caiuciim. 33 ex
fice

Vmcentius Bellovacensis

lib.

B4,

cap.

propositum eral
de

impugnare
Baldak,
el

hac

oerbis

Prmdicatorum , qui

missi a Ponti-

mi

Tartaros,
ita scribit

mauguratiom
de
ipso
:

Cavuci

''""'
,lh

Dicebanl

adfueetiam, noeranl

proxima Calipham n;im a Corosminis

5 tO.

wndicare injuJesn
Chri
missi

illatam

Domino
<rrr

Ilnr/riiiis

Iri/uli

UH

SCU

sru un-

Rrmiter

asserendo, Christiani, qui

.Irb.MVt
lieri

de

postorcs.
621
rirniiii.
ctniiiis,

f&niilia '""
'

ejns, .iuo.l
erat
,

CMrisIianus. Cu-

rrrm

constarc

iion

cx-

gui&w,

v|

'-inini

quod

ipse

clericos

Christianos

6fte bat,

et

expensas

eia

dabat;

habebal

etiam
tenaper-

mpostores fuisse, ei ad objectiones JjJJJJ^JI istimem ilna quasdam, contfa smceritatem illorum ai
niriiiiii/iir

seinper

capellam
,

Christianorum

ante

maius
el

responderim, omnino mihi pei

illis

wrium suum
u
'

ubi cantant clerici publice

multa

n/i

;ir

pulsanl ad

boras, ut cmteri Christiani, se

,

de potentia
Pontifieii

cun.liun

onltitudo

UUUUU)
'

mores Graecorum quanlacumque sit ibi Tartarorum etiam aliorum hovel Atque hmc quidem favent Christiami,

per adulationem dicta; nimirum de celcbntatc nominit Ercalthay </><<>apud Tartaros, dt benevoUntia
,

rumdam prmcipum
s

erga Christianos,

omnino non smt, multum wpra cerum

Quin

aucta

ulius

xcruin

quai
universi
,

cmiirurinm evinci putant cr sci/i'iiiiii,r : Hoc autem noverint

oobis

videri possint

mo

raPianes non

dm
i

qnie

tuuc

exislenlibus in solenni

passtt, quibus w dubwm revocan pnncipe ab aliquo Tarlarorum

an
fiii

M
:

nussi

4 i4

DE
ui
S.

S.

LUDOVICO REGE
dinis
ei

mim:nam,
j.

s.

gati, quoi

Lndoricfis

Chaiiius objicit pag.558, lf cum prmdictis mtstt ad

di.oi.us

cim.-is,

,,

,,

110mis

in

Tariaros,

numquam
ri

moenire potuerwni princi

Ercalthay diolum, quod Tartarorum ab eo /contingere per mortem
,/

non
tus,

omiirs esscnt legati.

Litteras

I'"!l""nl.

m
i

ptmiUum
mirum

Tartarorum,
legati
"//'"'"
tt |

623

etiam

apparet.

ie quibus ipse sic

regi

Pem j mwsi*. /w/.o

; //#/I

dem
el

Usdem dedit odo Cl memorat Bgo rero

:

Chan,

ri

el

marterteraB su,
litteras

ei

,,.,

.,. v

,.,,

,//,

noca

Tartarorum
of/icio

pralatis

eorum
ad
el

ErchalchS
',','',''

destinavi,
Eccle
ia

eis

,i,

'/TfClb.

comttia
fl/Hcwi/.s,
:t

/'/r///
aiii

profectus,

wl mterim ab
Deinde
litteris

tians

quod sacrosancta Romana

rii'i',1

iirfunrtus.

sucoessor

uem
bunda

eorumdem
audiet,

conversta

Gdem

Catholicam
recipiel

uongo-Chanw
hunc
si

m\u\*
at

ad Ludovicund

eos

libenter
fidera

o,i,

Davidem
latet,

fuisse,
,,,

adko "t fides

vmpostorem et mendacem Damdis, ejusque socii om-

carissimos,

dum

tamen

QUm

tenere

voluerint

iicto

Tartarorum

imperatori

major fides debeatwr, quam Davidi; quod non omnino videtur certum. Quippe, ut mperbi rtari et arrogantes, wlebant ut omnes
principes a
//////
//./,/

orthodoxam, el conflteri eam esse matrem om nium ecclesiarum, el prasidentem ei esse Vica" rium Jesu Christi, el quod huic Vicario
omnea

qui Christiana beanl

tur
el
...

professione
Pralati
el

censentur,
ad

merito

ir-

obedire.

autem
ul

idem
sapianl

invitan-

pacem expeterent per legatos, id fecisset S. Ludovicus, puduit fortasse

se

meis

litteris,

ipsum

omnes

non

sint

in

eis
...

schismata;
primis

sed

permanean!
conci.

trbum
iHiinin

Tartarum
erat

legationis

Davidis

imposturcs

attribuil
ille

atque missm, etenim si

:

veritate
editse,

fidei,
el
a

generalibus

liis

Sede

apostolica

approbata

mpostor
Ludovici

David,

quo

pacto

legatos S.
fuit

ad aulam

Tartarorum

nusus

per-

ubi impostura ejus erani apeHendee? Cur scriplores comi, qui hanc legationem me u morieb commendarunt posterorum, ne verbo quidem meminerunt de impostura Damdis, qua Ihilnlrrr ,mn /lulrrul pOSt rrililiim In/iimrn ,/,

ducere,

\la>.c legatio S. Ludovici ad Tartaros, lieet prudenterque fuerit mstituta, non habuit mtum optatum. Nam neque prmcipem Erchalthay uspiam invenerunt, neque imptratorem Caiu-

cum
ejus

repererunt amplius in vivis agentem Ab tamen uxore benigne recepti, ei cum donu
liri/rm

'

ml

snnl

rniiissi

i/iiin

ci

ilr

paCB

Cttffl

que majorem fidem habendam non censeo Tartarorum imperatori, quam eorumdem legato,

Rege sancienda quajdam egisse oidetur cumlegatis

quem
riim
1

ille

mendaciorum
ralionibus,
lrrl,,riiin

arguit

et,

prolatis
fide
'//<>-

vidua Cai/uci, quee imperium Tartarorummttrim administrabat : sed successor Caiuciilla om*
nia improbasse visus est wi litteris ad Ludovicnm,
Ifltt.

iiiriiinjiir

sententiam
judtcio
sit

de

rrlini/iin

i/ims Iri/ulis r/us /,uslr riunhiis /icr/rrrinlns

Quidquid igitur
s.

de
eis

fide

horum
suos

lega-

de qv/ibus suo

locv agemus.
17

Consule reldtionm
Histort

Ugatotwm
dnnis ad

torum, sii mi

Ludovicus

oum

legatos
a<l

nu-

eorum apud Fleury tom.

sticee

/n iiiri/icm
:

Ercalthay,

ct

imperatorem
sic

pag.

~>G8.

Tartarorum
mitlit

Tartarorum
Octavo
Prancia
dicti

de
Kal.

quo laudatus Odo

Februarii
dicii

scribit

Rea

vero

nuntii a vi
el

Rege
eis

licentiam

receperunt,

et

Kalend.

mensis

Nichossiam

exierunt,

cum
ct
i

fratres

Prmdicatores

Vndreas,
ad

Joannes,
a Rege

Wil-

^ il.
t ,.

Reliqua
.

anno

4249
:

in
....

Cypro

facta

lelmus,

quos

Rex

mittil

dictum

regem

rorum. Posi
'/""'
sis

qua

subjicit

munera

missa,

Discessus in iEgyptum
slibus

httus

pulsis no-

,.

aliaque
riim

distinctius
lib.
">/.

exprimit

Bellovacenscribens
:

occupatum

Damiata

capta.

Nangio,
habuil

cap. 94 sic

Tandem
nuntios
,vl
'

Rex

Prancorum
et et

consiiium,

ut
Cibaw

(ad) ipsum
suos
l

regem

Tartarorum,
litteris

ad

Erchelta]
mitte-

cum

jocalibus

nvirf

i/cstii

in

Cypro hactenus

relata,

"

nu

ftj'
I

eorum ab Erchelta^ ad l|Mim l; ,m Lndovicum directe redirent, et aiu ad regem Chaam nlterius procederent. si"'

'i'""i

aUqui

pauca

vnsuper

commemoranda

veniunt,

</""-

'

"

"

:iulrl11

Tartarorum
,JI;,lmi1
el

nuntiis,

"""l" ,li;ui
rIe a
!
,

quod
de

"

palde

carum
Qeri

haberel
fecil

lonlonum

5iv

capellam;
ac

aeupictai
'i

^ g?^
dara
\.i

'""

d0 ^ns prmparari,

eam
et

rum aliqua certa Umporis nota destitmntw, contigisse vukanquanwis pleraque anno twr. In primis Joinvillius num. i9 inopiapecunia se laborasse scribit, atque a Rege aajutum; quod bmefioium aliis etiam nobilibus prmtitum

M9

speciosam
alque

Wfo*
11

narrat

Chaixius

pag.

554.

Cibariorum quoqut
""""'"

oabentes
'"
1 ' 1

levem
scilicel

sub-

"

'l'
I

rt..i^.,:

nc

""'"-

i:
'

"

Bm
'~ ^
11

~-ui brodatura
Je.Bs
-

;"'

'!""
'"
''"'-

"""""''

IK
;

*
J
'"
1
1

"oster

,;;;:,;
'

"';-""""
"
'"

**, * **
-'" >
re i
'

,ao
perSde-

",',

l'

,"'

""'
!0

vuram habuisse Regem, refert adhunc ./""' j<-luntiinii* iiiiisik* pag. 54% sed illorum i Matthem Parisius iui "' -,,, md, m Cypr jJm fum, II afiir (, ZdibiU lon 1 ,, * , u v ;,,,,, ,,,,,,,< * . | n, magntu Daves t abfliter
.

.i

i.

: .

.<

',

,""V
,"
, ,

Chaam ad
,.

..,.. ,!

r""'"' ?"<'!.

**
'"

allis

ricluali

generibn

are

prfflsidiam

Hm
'i"
il,lls

as
i

,,,,,"

.T..r
'"'

,,,.
"'""
"'
l

,,..,.
"'

simUtter

,Ju'-'T"l ,,,";"' """'l^

n>,
.

d>reetia,
su: , ril
.,,,

,s ""' s bortanttbns,

"'

"-'"""
suflragia

"sed

,l

,|<n

per
n ,.,

,,,:

stnlarat, direrea

pnestiter

""",
'

'

Slli

nnminic ,M

-*" "'m.-ni MgniUonein

utMMO ri
aUia

'

11011

laiUUIII

u,,,, ,.,;,

Andreas r/ "" ' ""merantw a Nangio pag ^/, Praidictus frater Amlreas cum duobus J. aliis fratnbus iis ejusdem Or-

''""""" praeipuua

ZT TT T r JS^J^^UB^^
U
'

;;-/-.-,,,

.,,,,.,
V

,,,,

perfluadenlei

anerent

),

^r
in

similiter

permiltente, ifiinuu"" Predencus, ,,, ipse

pro

ne

videretur,

maximum
et

eidem

victna-

lium

diversorum
affluenter

transmisil

Rex

abundans,

Unde adminiouiuui. fcrens rtrc ei

grates
M'-">"
'

scripsit

domino

Pap,

ut

reciperel

flericnra

Kretiam suam.

Grates

it%dm

"'

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

Frederico relatas, scriptumque "" Slancha POTI , ad l'nnhfirrm, inlj in,H
'

41
trar,
csl
\i
1

aliisque

impedimentit
Ilinc

hcndum
7////.

iti Egyptum mora crpalitioni injecla

roai
s.

o/i-

.1.

JJJJJ/,110,

rwn

w"' exaggeratione rerum

.

etbile

proptcr avariliam, couh

jur.

impor-

tabor

(n

na-

Pontificem ,,,
.

tunas
..,,

prosequttur
ac

Rex
con

:,,,

sano

sancto
in

fretus

intenm mulin

r/ni

Venetorum, Genuensium, ac Pisanorum, iccone suos nnguh habebant mag

congre-

gandit

proari-

ius.

00*

'"

magnales
Chnstianorum
ej

tam

Cypro,

quam
el

aliu

majores
'

quod inde na\ nl conduccndai : nam cymbas, quibus ad terram accepropius,

lniT
111

tiam

climatibua

discordes,

Templaul

Cypro fabricari jubebat,

docei
ludi

ut

aospitalarios
nniiis
, i

plenius
lerga

paciflcavit,
reliclis

Be,

\angius pag.
iiim.

352

Odonem
vero
enl
in in

lega-

nrin8i
,

post

offendiculis

enarrantem.

Dominica
Regij
reni
aulla

Quin

inl|l( ir

inchoatum.
sanctus

Voh

Weo
filii

tameti

///1-

quagesima,
pro
potuerunl
tionale

cum

nuntii

Acon

rfjntti-

orftwuM frederici,

ejusque

Uenricj p\
uti

condncendi
Januenses
ad
el

ratione

Qectere
ul ra-

1.

e.

n.r. IbUfl

mdivit

Rex
'

Petebani
olim

illi,

subdii

Venetos
in

ad

hoc,

varisius,
rril
,

provinciee,

inglis
:

ereptm,
re-

pretium
videbanl
\-'l

ponere vellenl
hoc
eis

vasis
ni

suis

[ngli(B

Henrico

restituerentur

wrum

polius

tendere,

oegolium

Ludovicus, fero/wsnon esseid faciendi, ''''''''"""^ '/ ''"" Lf proceribus. invitis regm qum legatus quidem ImnMifa Ecclesia creata, ul Regis pieita tamen, , offlcio suo perfecit,
;,,<
hls

deslrue#etur,
diini

quod
suam.

naulum daretur
est

voluntatem
1

628

h-

diebus

exorta

grandis

seditio

in

(Ittffi

Acon,
una
iiinis
ei

diabolo
el

instigante,

inter

Januenses
ex
altera
,

ex Accnnr
e!

inter

,,

,/.///,/

r rmnrrrii
:

Vangius pag. 347

inter

parte,

indigenas

el

Pisanos
percussus

mmemorai
8COpura
prlse

Cum aulem
*

archiepi
l

consul

Januensis
ut

telo

interiit.

Sed
bailfe-

Nicorsiensem
essel

et

milites

regionis

paulo

ante,

addii
inibi
/////

Vangius
inter

pag
el

controversia,
illi

propter

quam
,

fere

seditio

fueral
r
<

exorta
i.\|ni.

Venetos

omnes
utus

milite^

eranl

excommunicali
Legatus,

prmdipartes
.

livurn
ria

'_
1

./-

nmsa, Sexta...
inquii
in

odo

apostolicae
se

Sedis
,

inter

ante

Dominicam
misil

in el

passione,

lau-

mediatorem
ctos

raciens

pacem
faciendo.

refoi

mavii

di-

datus

Odo,

Rex

ego

iternm

Acon

milites

absolvi
in

Archiepiscopus
qui

venerabiles

patres

patriarcham

Jen solymitanum,
Joppen

qnoque

Grsecorum
,

Cypro,
ecclesia
.

tamquam
suo

episcopum
Seignes

Suessionensem,
Franciaa,
el

comitem

gchismalicus
Latino,
tiiii4-

el

inobediens

archiepiscopo
sua

constabularium
,i,.
'

dominum
vasorum
ei

Galfridum
pro
sedi'

j.iiii

diu

ab

exulaverat,
ipse,
.

pro

negotio
1.

Sergines

temporis esl
Qraeci
.

reversus

el

tam

quam
obe-

tione

exortas edand
<<<

Quid autem fecerint

nesi io

niii

qui

excommunicati fueranl
el

ad

Vecdum

res
feria

dientiam
i|ni

redierunt;

absolvi
haereses

legatus,

et

coram

ipso

quasdam

abjurave-

do soribebat Domini has

tuerat,
ui

peracta fuisse nidetur, quanResurrectionem quarta ante

litteras,
ait,
circa

adeo

Rex,

qui

runt.

626 Subdii
iaroam

innltos
<i"<>>i

Saracenos salutaribus un-

Qnes
tegro

Egypti,
Keriui

hoc

medium Aprilem intrare plusquam mense <bello

propter sordidam
atque
exitiate

disabiutos,
verbis
:

ipse

Odo

legatus

enarrai

his

discesserii

Die

vero

Epiphanise

calechizavi
:

quin
liqel
illis
ii-

catomm
tinuatum
machinis,

illorum

avaritiam,
:

hoc

b/Uum tolda-

Babylnnur
;

qnaginta

septem uullam

Saracenos
Libertatem

captivos

qui

Christianorum bellum
acriter,

id

enim perdies
\itrimque

28 con-

iwlirliiw

deberenl
expresse
iii'i

assequi

proul

multis

adhibitis

dictum est, tamen

Ell

instanter petebanl
ex
illis

quibus

vnvicem

impetebant,

ac
s

tan-

sacramentum.
propria

postquam
,

triginta

niiiiiu

baptizavi

perrexi

ad

processio
:

uem Grscorum super

praesentia

quemdam Quvium
el

qui

in

Regis
,

Franciae

regis

Cypri

el

mea

dem Vriennalibus mduciis terminatum, ' anonymus apud tiartenium pag, Yangius, ad 629 landem ronerunt, vnquit Domim naves, vm Begem circa Ascensionem
:

d$rn
,/,,
I

"

lan-

-hthniiir

recognovenmt

qnod
et

erat

unus Deus, una Bdes,

qne conducta.
(|llillll

Venerunl
ei

eliam

de
ac

insulis

naves
,ui

anum
,

quod illud, quoil faciebanl faciebanl in rememoratione quod Domiaus Jesus tnit tali die a Toanne aquis Jordanicls baptizatus. Et confessi sunt, quando linxerunl
baplisma,

piuritn,

multi

barones
in

milites,

aUiin

Egyptum iam

qne peregrini, qui

moram

insulis

feceranl

P
post

byeme

jam

transacta.

Ltaque

die

Sabbalhi

m in aqua; nec Lumen Pater, lumen

'"io
ctus.
tate
1:1

aliiinid 'ilixeruil

nisi

lior

navi su Ascensionem Domini, cum jam in congregans ibidem majores exei set Rex,

Filius,

lumen Spiritus
pro

de

ipsorum

consiUo

publicatum

fuit

per

fecerunt

ibi

supplicationes

sancti-

restra

Post

hmc
mdixil

Ludovicus,

qui

Aprili
'""
Ijhs

expeditionem in
litteras
1/111

Egyptum
soldano

cogitabat,

mense beV

aniversi cum Dei ad tnm quod apud Damietam non con dirigerenl iter iuum. Hisce jutorio qua dicxtur propon in

per

Egyptio, quir

Salek,

eo

adhuc tempore eeger Damasci

genti

morabatur,
''"

consueta

arrogantia responrefert

epistola%seq,recitanda, petere, sedclas Regis fuisse ilexandriam versus delatam sem vehementi t>ento Damiatam re/eri Chaixius pag- 597; * assentitur
yeutri

"'

<>

/""/

564

Arabicis llistoriis \rr Utteras tantum

Chai ius
litteris

MHfii -/'- obsignatas

liceret,

Rege

Ww**
Dm
qum
mmus

tuperbas

Ludovici

Saracenus, sed nefariis etiam wtibus Regetn, Christianosque perdere toluil n ntfandum consilium divina providentia disHcm accipe ex Nangio, pag. BS% sic tnte : iiis autem diebus capli sunl quidam
reposuii
: > 111

quas aper%i non juberentur recta l UttZe, quibusque lispUceret, n tam navigare. Id sane antiquiorem Uionysio Sauvage 3
adferret
//,

pnusqutm soh

asiignat.
1

Quidquid
/
I

sit,

mahm oredereRegu
;/-'"

i:

.vpro,
;i|

ijui

confessi

sunt

quod
missi

ipsi

et

quiut

eo delai
,<

navigatum fume tlassem, quamvts

nMo
'"'

'';""

Boldano
et

Babylonise

fuerant,

crediderim,

/'

"

R egem

Franciae

majores sui exercitus veneni

maleflcio enecarent.

Hexandria impetenda : impugnare lolebai ,,/,,,,

namque

n A lexamirwn

Ludovicus,

ted

Von

rcnniierat S.

Ludovicus

tantam in

Rrx
ciiu

cuhi erer-

cypro

ex Cypro

natium copiam, quanta necessaria erat tdexercitum cum beltieis insPrumentis , annona

46
AVCTOIII
J. S.

DE
/""

S.

LUDOVICO REGE
quam dorainua legatua io vexillo (1 la) juxla dominum Regem gestabat
confortati
'

Seripsit

de

re

ad

nmmi
in in

Blaneham,

Robertus comes itrebatensis cujus epistolam

ltatthai
:

w
umissonis
in

Aaeemtu
.

[dditamentis

Parisii

de

Deo,

versus

;tl

irrnn,

n,',,,,',

f
"'

el
''

/fC.

qua hmc leguntur

charissimus

Sciat dilectio
fra-

insultus

plurimos

tam
vexilla

s
'

sagittarum

restra,

auod
qui
Mi

dominus nostor,
el

quam
lamen

nri

aliis

facientes,
ipsa

sese

0Dib,u

petraxerunt

ooster
grini,

Ludovicus,

barones,

el

pere-

cum

propter
terrara

^
'"'

nimiam
aon
in
S(

Cypro
in

hyemaverunt,
sero

die

iscenLinocii

planitiem, attingere,
relictis

usque ad
Christianus
in

siccam

voii)

ad

portum

exercitn
snii.-mi,,

s uis

oavibns

se

receperant.

U
asque
teste

cum
ad

aominei
,
.

one-

vexillis,

manipsa

jln

raiulit

naoibus,
sunt

tum

oenlo

conPrario,

aliqnot

que ad siccam
niendo.
tra El

lerram,

diebus
Mercurii

morati,

oidelicet

diem

licel

cum armia rurcorum

defenderet;

" S"

suis

ned

**"

raultitudo

sequentem,
:

xix

Uaii,

Vangio,
,

Christianos

littus

tamen

fav

quiaddit
Rex

a
*

Eadem itaque die, velo facto recessil portu Nimocii cum oavium el nasseUomultitudine. multitudine
difBcultate

Domino nostro Jesu

pulus

Christo,

littus

^
I

obtinnit

i.

e.

cymba-

rnin nim

copiosa
dies

Ai
ac

postea

per

ali-

rum
"

quot
rietate

cum
Cypri,
ut

ventorum
prope

contra-

nuuc

Christianus cum sospitate e1 |*titii cum equorum Turcorumque strage mania mania quorumdam, qni magni nominis esse
tur.

procedentes,

renerunl

Paphum*

dicfil
"!'',"

Nam
erat

cmsi, ait
villae
'

Baffo

Vangius

pag
et

.;..;'

civitatem
trarietas,
bi

tantaque

faeral

temporis con-

qui

oporterct

illos

prope
tunc

Nimoaum
\-

peverti.

Venitque
genlibus
el

ad

eos

princeps

chaiffi

cnm

nasselUs
,
>

quam
in

duo adm Soldanus autem ibi prmsens oon eral de novo e Damasci partibus veniens stabat
ti*.

capilaneus,

u
gabmilai

fo

pluribus

in

subsidium
simihter

iUorum
dux
vn

ac

Terra sancta;
qui
feceral

etcnm
in

quodam Damietm
vii

loco,

qui

per
abi

anam
etiam
die

leucam' a

civiiau

distabat,
I..

quadam

eo

Burgundias

inQrmitato
os
iin

parlibusRoapud

languebat.

ipsa

vero

occunaverunl
raleis

manis
me.

(puta

Morea) moram
igitur

Expectaverunl

peregrini

hyeNimo-

galem

aostrorum,

ragientibus

Sarace

norum,
633
tentoriis
e!

ac lluvium ascendenliJbus
Fixis

cium,et congregaverunt ibidem exercitum suum

incommoditatem temporis dispersum. toinDt//uu num. 54 hanc classis dispersionem non oarum mpra verum augere tridetur, quod atper

autem

Rex
littus

Prancise

ac

Deremlni
ibidein
ibideni
'

die

lm

suis super

pernoctaverunl
die
,

oaujwnl.

in

crastino,

videlicel

Dominico
ul

commorantes
et equi,

ordinaverunt

tnbuendum
temput

eentes
eranl

insoram
illa

senili

ejus

memorim; nam
neque alia
'

neque

qui
ac

adhuc
venire

in

navibus

recte designat,
:

die

rei

adjuncta.

descendeiv

in

h " ,n " r '" /"' P sl r "" ;/ " "'"'"

'

exercitum po

'

Wtionem
"""""

pfo.

oportet,
<*

cum

ra hujusce
'>

"' ;/ ""'

'/"'"-

</<<

'/"".'/""""""'

'""""""" fuerintdesiderat*,re-

pugna adjuncta habet Joinvillk ibidem legi possunt. Unum addo

wd

m
m ''.". '""'." ta?da d b\
ante

'

""" ir "" S
-

Ul

r/ "

s '

nl

"

"'"''

reei-

Damia
0,

J,'
l
)

""
satis

'"""""
'

'"

feSt0

sanctffl
'

tam

'
nui[
-

""

et

habito

/n
:I

U UUS
'

non memorant; nimirum Reqem ipslm t seaP ha '" "'/""^ insilime, iisque humtrorum tenus fuisse immersum. Aliud non prater^ttendum, quo summa ejusdem Hegis pietas inalu
'

dare

"'"""'-

habei

fragmentom

cujusdam
(40
hisce

epistol*

congruo

tempore
die
el

naviga[iv

idtitamentis
alacriter

".""'

mium
/

W*f
civitas
' "

"

od
B1S

m !"*
terra

Pamiipag
a

wbis:
,--

vreneris
posl

El

prosiUens
in

navi

(Ludovicus
oravil

-Egypti.

pau-

cidil

protinus

raciom
,

Damiata
"

Laudatus sape anonymus

discessisse ait die

[acrymis devotissime
dirigeret.

'"'

ul

'-''

r/ /vs '' /

suam, el Deus viam el

die

actui

ttmmoiie

""'

xx

7
/

"" ""
/

ff^tcor legendum vxx, H iti loqua"""'""" '"" foMonm

/

tunii

Porro captam sequenti Damiatam, consentium

atque

Dominico

passim omnei

'

,N

mtm

re-

istius

temporis scriptores,

mo

fere

moio

'""" """' Damiatam ap-

rem

enarrant.

Quapropter

omissis

aliis,

mm
al

S'ZAZTS^^
7o

***.,+*
prmtermissa.

sZpplebit

ab

terrom

wbm
/"'

/7/

/W
post

occMponmf, pulsis hostibus, ipsam'Mtercepcrunt, ex epistota laudata Rocomtu Atrebatensis, qui non ,i

r gesta, sed
'""'
'

?o

et

eodem mense Junio

portu
el

$ L. Damiatae

situs

dc ea capta ampiior

litteras

A
'

'i"n

rr

l,,mms muitos

mans maris
1

recedentes, mauii
contraVeneris Post Trint
1
.

narratio.

laD res, labores,

v,, ventorum

ll,,V,lk

r\
IJmo major
accedat,
o-,/.

IItm^,;
;;,",. ]l

DOmi,, '

,llr

""7 l,rm
ul

?nerun
lD8
'

'

et se enchorave'"

km dietis hactenm, dicendisque uvabU brevem Damiatm, qualis tmc

hoc
de
secas
ostio

hI";
,

r
.;

se
'

''"

eavi

domini

,,,,,,

(1|

n\^ZC
de
ar
foii,
!,'!
,

;:," ,.'
x

ln

qaod

hnlm

iat
,

lum

^
.

'"""'"""""'^

~
8e

descriptionem

loco
ea
sic

adornare.
loq

,d

-''"

J;

einceps

ad
et
'"'

rwi tt.
"'
1

W, ,,
inter

1$

nderent
"'

De alam
'

autem Damiata

Egypti

eqUil
"'

""-

P^imum,
secundo

ripam

metropoles aotiqoa cueNili sita

Qavias

ffliranena

os

Quminis,

riorem,
re
vahl,.

nbi

prmdictus
el

w*
ni.i-

ex
"

Pleanun
";" H|1 "

mulUor>na-

ingreditur inter auminis alveum

!
''"""'
"'

situ

,,,.,'

commodo;
c...,

mari

lamen

quasi

miUiario
eral

"'
A
,

632 ei
fuil

sciat

dorn,,,,,,,

orainatnm,
,,,.

****, mari<!'"

cita

bottibus.

,<

" lrns ingnlariter erecta,

''
"

armaiu

''"'"'^
'"

""

sl

s-.li^.V'
'

"""
,,v 1Si

wrjn
vi ^

"

'

,,s
;,;r"

,,

" l"">"""'" munita. 41 hac u m caftena protendebatnr ferrea;.

"]'

riuter

a f ,

,.,,'
'

/,:'''"'"""
s

Dci

misericordia

ManX Ux
"'

""
cn,c,s

^ Wnmphali.,
1

"

**
,/f

^'

ia,

^,

B
.

;'

,,

lls

s ,,/'

'-''

"

".
/,

'/'"">/o letmutoiol
,,,

''"'"

,,/,,

//'" ad
Orien-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

Oriatm.seu Hpam Pal*stimm
Tyrioafirmat, atduabus
citeriorem,

''' 47
r|i

leueu a

cum man dmxtam

si

2*
ad

Ualieis

01

add

cvre

fa

rimus ,,<, , rep entine

:

,,.

^?i^
divino

,..,.,,,.,,,,.

nutu hnr

M,wh
,

"
'

AHCTORI
J.S.

teDaimatam ... cujnspedem

asque
ad
est,

..mme fortissima turns erecta

c,
omnes
nisi

non
re*

snm
solus
sicul

sancta
vos

do fivbwma caten*

Ecclesia,

sed

(Ix* sunt,
,

estis;

%
n, l
v

uul
'

gnffi

lumm aham
ne introitus

sancts

protenduntur
exitus
licentia.
r;i1

quaa
nacivi-

unus

l.omo,

tocivitate

vo

cuiuS

pateaf
Bteec

roluerit,
tnr.

mTn?
'

unius

alterius

rigantibus,

nis,

de

soldan,
av,s
'

bominis
esl
'

>'
'

<-""'""

*y
''/'//"'
'"'
s

'"'""'"

"
cst

""

munitwima.
/'-'/:/

*
i

Nobis omnis casus

^7
'
'

"'

fc.
Talis

m ^yres
ni

tutus

avolamus;
el

si

rincamus
Francim
Profecto
M||1

riori

i,

prffidicabitur;

""""""' /"'"-/""'"
'

MM
f "' s,/ '""

lollus

posi

olm

iml

stianilaiis,

anipliabitur
i

''""""'"

/,/V "'

/'
'

''"'"

"/'".'/"'-

nv.lnv,
nui c
ln

insannm

,,

wa
i

Joannes

-"
ob

Brennenm rex

m, D

pJ *
,
'

rhS"

Hierosolymitanus.
-

#*.
S.
.v.w

,
rfe

pugnandamaccedebat

Lndovicus.
:

IKiA

*U*l
ipsa

ea

^^ISL^^^&^V
nohi
,

omnia

nravirfAi

'""'

'

A"".v'"^'.v.
Buminis
Nili

Eratque

civitas

/
nelll
.

"""
|

'

,"""

"'"*
el

tam

Interpositionem

(Winsula

'

^orem,

benedictio-

ram enim ceperat Christianus exercitusin

aviwn qua nimilam hoilitm

miracnlose
n.ii..

pervirtutem suam
inlus

i>l

fieri

permisisset:
suffi

"'

quamdiu

credimus,

lemporibus

aliqui

essenl

nostris,

tanta

victaalia
el

navium
igitui
attoniti
"

nobilium

cienter
rari

babentes,

multitudo
ei

tenere civitatem
potuissent.

congregata.

ibidem

mo-

Stupentes
|

Damianitffi,
'"'

quantum

supra

rellenl

quam
ad

dici

sl

perterriti,

635
.'iilw.

Uisce prmmissis,

miserunl
plratis

subjungo

litteras

Gwido-

nos qualuor galeias

ad

i.

^.

ln

optimas
1111,11

in

oicecomitis Mequasilleposl captam Damiatamad frafrem suum scripsit, quasque vn idditamentd \iatthm Parisi habemus editas a naa y nk
lodunensis,
1

nit

cujusdam equitis exfamilia

cum

expeditissimis,

exploranel

el

inquirendum quinam
:

eramus,
nos,ra nostra

qnid

qumrebamus
propinquare,
'
'
'

et
ul
'

cum

eos

videremus tantnm apvexilla vejam

isi w tamen initio etfime ; :, ;,. ?: iis, queeadremnonoh perHnent. Post breve exordium iter inarrare sic aggredilur : Cum inito speciali cons|1 '". Cypro movimus navigando rersus
;l

1 ,1

:'"-'": --.,,,,
prius, quasi

possenl "

(,,scerne discerneI1(

de nuntio suo (vniiicati, a

Galeia3

<-

imirmiu-N
eos

reversuri.

eero

nostra interim

cum

Bcaphis

cursoriis

cingebant,

interponente

Orientem,
pngnare,

nostrisque
re

propositum
el

navibus jam

cogebantm
nostrates

babentes
diebus

AJexandriam
sequentibus

ei
rapti

ve\

inviti.

Verum
el

paucis

Regis

constanliam,

jnopinata tempestate,

ivimus, multffl
el

rastummarisspatiumpertransnavium nostrarum dispersaa sunl

appropinquandentes Domini incommutabile proposise

tum,
navalc

eo
:

jubente,
el

pfteparaverunl
el

ad
si

bellnm
super-

ut

invicem. [nterim per exploratosoldano Babylonim, el aliis San u,,[mi magnatibus, quod Alexandriam expugnare
;iii

disjuncta
ianoluil

hos,

quoslibel
el

alios,
littus
.

venirent,
capientes,

res

comprehenderent,
ad

violenter

terram
igitur

ul

ascenderenl
r

imperavil
ignita,

639
el

Misimus
de

|.rt.
|

.s,i II s.

super eos spicula

navalibus;
lapides

ckpra
'

Cl.lr

.-nllrrla

ni;,
',

Ctbi

;,;,,

lapides

mangonellis
vel

nmllitudin '''
a,,ll lLl
' '

tam de

qui

sic

i.

Kaira

r
;,,,,
';:';;.

incolu, quam aav ntum exspectabanl ?

Babylonia Alexandri, no:

quam
nl

parabantur, nt quinque
longo jacerent,
.el

sex

simul de arcusu,,
:

illa

e. maohiminoribus

phialas

plenas

calce,

^wi
"''

nos

in

ore

,.,,,.

buspei paiTa hastilia ad modum sagittarum pcr hosles jacalandaSi SpicuIa ,._ piratas

,"
'

lgltur

aoctinm, cum
Pelagi
l

quodam vento
veheremur, serem tas desi"

eorum
calx,
bito

vasa

'

perforabant,
/asculis,

lapides
*

obruebanl
:

MT63
l.

pei

l,,l
i

lhlni

m
derata
rit
'IrjDi

tractum
'

confractk
tres galeiee

execabal

gat

W"

unde suta-

excaeca-

"
,

;I|

|UI '""

eorum
autem

perierunt, aliquibus

bat

U IU '"
'

lh

mjoj
'

'""
^

Bpeculato
topa

Bm
.

Pr spere congregalll,l: "" ,l " ll,,n P er tnni scilicel

!as

'"''

men de
lerceptis.

piratis,ne

mergerentur.
non

cum nta

in-

Quarta

indemnis

evasit.

'"
1

mata
lQr '"

m J? ..
eli

B0 J B

" ,,, "

u
pro

cismarina
nec

!-

[psos

igitur

excogitatis

cruciatibus
el

affecimus,
yeritatis

'

Bl

cism arina,
nobis

non
navis

et

p
;

idio-

quos
ta

vivos

(oeperamus,)
confessionem
suis

totius

'i"i

duce constituebano
et

exlorsimus

ridelicet,

quod

vacua-

^.
1M1
,

"'

summitatem
si

mali

Damiata
oliqui
)

civibus,

'niaret,
moro,,
',"!","

lerram Qui
^oce

rideret,

ubiet

pectabamur
l-iiin

Piratse

apud Alexandriani exFero, qui evaserunt (quovulnerabantur

et

" SM '""

IV

cum
loCa

Mater
attonita

lethaliter

galeia

considenl!
.,,,
'

''

exclamavii

i,i

.,.;,;;""' soIMV sumus iui- anie " sumua hic ante Damiatam. Poqmdem M " terram omnes considera0I U^imir lei etia m aliarum iimi specnlatores navium speculatores jj
,

omnia
,

circnmi aeen tia

:

dissipabatur
iiii,

Damianitis

dicens

* ^*,
'" nl

retulerunl

super
.

litlns

cum ejnlatu cnm maxima

lacryma
multitu-

dii

xpectantibus

veniente

quoniam mare \\>\ operiebatur. enim

nobilinm
11

classe

super
admilie mille
i|

Prancorum,
hostiliter

cum

InGnita

mnltitudine

ventabat. ventabat,

Pro

" quo etiam asserebanl decem

'i

ad invicem
ii;j-

ant '

' { 1

'"'i"' l

;i1

"

congregari

manifeste
pluebal

dimicare

contra

ipsos

Sarracenos,
el

|M

|v

super

ipsos

ugnem,
a

lapides,

nebui.iti

;llll, '"<

Vissei

l.

J""""^ Derterrit0

M'\.

nim

hoc

co-jno-

him.

n umiamen dum
.

maris

llucliluis
el

Qi

S l"iil"

cirj.it

omues
fldeles,

egredicens

lur inlirmati
stras
vel

ij.-us.

sicut vitas,

man&iom

IS

su rgen

S " S

anim;ire
:

et

consolari,

diligitis,

s
1

,u

medio

Amici mei ac

insupe-

saltem

unanimiler expelite et truddate, doncc nosirates revocentur, poienter

57
repel-

Augusti Tomus v.

DE
4
'

S.

LUDOVICO REGE

npellite p
vobis ; bi8

Nos
.

aulem

soli

fb
ta

l
i

*
fun-

nunciaremu8
s

pramuniendis
,,

Cognovimus
irruunl
el

*Z**3FZ itTT' Nec pratereundum

[atuit.

***
est,

"'

*""
cun,

Qon
'
.

quod

,.,,,,

qos

posrtum
versus

habuissenl

Sarraceni

fugiendi,

,,,[
el ei
e!

|,uii(li:ul

animati navale rd campeslre mdiad n:iv;il' \rl r:ini|..-Mir

64
)

parati. .";diffl-

-
i

-- iem
eral

Graecum
asper

copiosum 5um
ralde
ii

ITI11

igimr

super
de

eos

timor

cum

cem,
versus

effi

aobis

penculosum
foii

"
,

,!,,,,

omnes

oostrates

verilate
:

certificati

liferum

quia
nos.
r.i

ventus
ecce

;ills

;|

rivj

in
i

spem optimam
,.

erigebantur

unde
a

glomera-

rentus

illico

reiroversns
com] pi ara

uro,

tmi
eral

scaphas etcertatimprosilientesin

ouvibus

nim

m are

juxla

littus

parum
ad
igilur

profondum.

ignem suum respersii m civitatem, ei muii eorum corpora, el caslra, ei

bussisset,
ivi

,,!,,
..,.,-,.

Qecscaphsa
puiurnini.

aec

aatfculaa
<

Mis.M-uni

aridam attiniii mare mul

accedentes
.

continuo,
,
'
.

,.,-

jam

pauci

reman erum

Q oti

nis

ad lumbalia properantes, juxta Domidistinctum el argenlissimum praeceptum. oi Hegis bellum cruentississl commissi ki continuo
(1

Qgque

oecnon el precibus, divino outu [ne nobis Do' minus civitatem combustam darel extinxerant
die vere

Dominica,
i

do-

mm
,,.,

H
ej

,,,

it

prioribus iridistan-

fortitudo

gentium

dissipata

cecidit aliquis

de nostris ferro, praater

vel

Nec est. unum. Subqui

minus ctnm

Res
est)

cum

maximo

tripudio

prata-

intravisset,

illico

ad

templum

,-1
;ii

rero
( |

duo

tres

perierunt,
sese
a

propter

,i,,

siderium

pugnandi,
miserunt;
el

oimis

prope-

Sarracen m intravil oraturus, el Dco rum hmc omnia merito ascripturus. Verum qu pietate urbem ingressus sii S. Ludovicus cum
gato,
episcopis,

,
1 , 1 1
:

aquam
aliis

>emetip sis potius

S
i

aliisque,
verbis
:

aptius

describH
igilu

ii

ab

sunt
sese
in

interempti
civitatera

Sangius pag.
civitate
a

354 his
el

Mundata
ac

petrocedentes

suam, multis inlethaliter

quorumdam mortuorum
extincto

bestiaram

teremptis,
tis

el

quamplurimis
lurpiter
e
'i

vulnera-

cadaveribus,
patriarcha
scopis
et

igne,
.

legatus

una com
arcbiepiel

el

mutilatis,

fugiendo

receperunt
essent,

Hierosolymitano
episcopis,
qui

aec

oon

Nostri

autem

ipsos
,

vestigio
111

insecuti

prssentes
ac

aderant,

sed

potentioribus

proditionem

limebanl

magna

parte
i

clericorum
ranciae

religiosornm,
alii

Lu-

reprimebantur.
ll);ih(1 _

Verumtamen
sclavi
rei
i

dum
captivi,
.

pugnavimus,
ruptis
vincarali-

dovicus Rex
.ionaliter

cum
,

pluribus

proces-

exieranl
,-uii
,

quidam
ei

'

et

nudis

pedibus

praesentibus etian
1 1

el

rum

ptaculis

quia
oec
in

etiam
civitate

Cypri
bus,
sentii

pluribusque
civitatem

baronibus

aliis

homini-

cerarii
1 1 1 1

exieranl

contra

nos;

Damietae

intraverunl

ffw

con-

remanserunt,
valetudinarios.

prseter
[psi

mulieres,
sclavi
el

parvulos,
caplivi uo-

nutnmus antiquus apud Taeobutn

ingressum Damiateb
sic

ei

igitur

fot.25,

repi

bis

gandenter
exercitui
qui

ac

properanter occurrentes,
dicentes
:

Regi
Benev
sunl
l

et

nostro applauserunt,
venil
in

diclus
in ris,

nomine
initiah

Dei.
,

Ba3C

acta

bonum auspicium
qua3
est

scilicel

die
:

dies

DominicaB

Passionis
et

el

ap

plicuit

tum

dominus
exercitus
in

He\ secure
Christiani
:

gaudenter
sic

et

residuum
641

et

quievi-

nms osque
Die

crastinum.
vero
quaa

Sabbati capienda

sequenti,

terram
.

el

maris
"'(?

littora,

remanseranl
ducatu
et

poten-

ter
to

ac prudenter

cepimus
qui

documenIransitus

sclavorum,
[psa aliquos
.

etiam

arcanos

cognoverunt.
rientee

vero

nocic Sarraceni
el

corapei

Bclavorum

captivorum
excerebrantes
,

qul

remanserant,
feceruni

mar-

tyres

bristJ

gloriosos

in

propriam
el

trniciem

tn

opaca

vero nocte
Sarraceni,

jequenti

maad-

ne
tia,

dic

Dominica,
urbis
el

considejata
el

Hisnotatis, ad epistolam revertamur:M lemniter nimis antequam cibum 3umpsisset,

so-

pro
la-

ventantium
el

multitudine,
inopinata

fortitudine,

constan-

rumpentibus
chrymis,

prae

gaudio jucundis
ftdeles,

el

devotis
l<

desolalione,
ei

cum

suis
viri-

cecinerunl

incipiente

ducibus,
el

majoribus,

consolatoribus,

hymnum
damds.
El

angelorum,
jtatim,
abi

videlicel

Te

Dbum

u^
Missani

armis caruissent, arreptis mulieribus ac parvulis, et rebus portatilibus, armati leviter

pei

dudum
el

Christiani

consueveranl

celebrare,
loco
ei

campanas
|.--

portulas,
-

|u;.s

,-

;i

. (

i,,,,,,.

,i,-

prajparavcpars
est,

,-..,,
,

,;,io

;is|.m-s..

><l'

:,m

pnw
.

VM[[
'"'

tagorunt,

ei

parte

alia

civitatistet
subita

W*m,
'"

ctam,
bi
,

fecil

ceiebrai*e

Missam de

beata

Virgina.

pars

per

terram

elapsa

quarta
ertive

die

preacedente

(proul

capW
,

""

relinquens

civitatem
"

Dominica
llM

2??
" nmi

W? ""'^

l,mo,c

bora

omnibus redundantem.
tertia

asserebanl

ipurcissimus

M*CDOmr"
f

exierunt

cum

detestabiUbus
et

immolaUoniBus
clangore

lilescasu

evaserant,
"">,

altisonis,

lubarum
...

magi

WJ
uuim^
QaDB

"

i-odiiionis

dri.osii

in

citu-

civitate, myenimus aulem morum el machinarum, oec

cmar.ornm
; iitnru" ^estimer
i

neram,-

,i,-,i,r,,

,,

v
:lnlr

,,

Prate f mn. M"!

btts

"""""

de

Marchia

iin..,,..,.,

n r ,i-

eUquato

anguine

de

nu "
[pse

vulneribus

P ote8t

"

credimus,
sui

bonorom, copiam " sianm m " prajter naec, quorum '"l"; lia noslra de navihns mus, el alia oobis chara ac *?**!*'
1
;

mortem
pr

namque prodigus

evadere'
,-,

644
centia,

Propitiante
exercitue

igitur

nobis

wn^

11
(i |M

$#<

propter

Bustmmt,
"
"'

medios
...

hostes temerarius se

Qm* inL-

mua Christianus
dilatatur

ja
:

ponebatur

prima

quod ex torrentibus inundantibus

^^
susc ip
'

incro*

de
partibus

|(i

turma

sponte bellan-

mentum,

quotidie

l nL

ilitia

DIE VIGESIMA QUINTA AUGl

domini rty,n8
de
rilla

M9
privilegiii

Berlewini, binc de
is

mi-

reditibus,
rit,

j Tempii
t*
e

el

Hospitalariorui

subsidium,
per

immmitatibus, ei priusquam ad mteiiora

Litteras

donate- AUCTORK
J.

mgypti
re

progrede-

s.

peregi

rum

advenlu,

diatim

Dei

retur.

Ludovici

hac de
pag.
Regis

daU

auam
!v
\'

iriWv

accumulatur subsidium. Verumtamen ipsi tanti triumphi Hospitali de gloria T enipio ''i quia revera uulli rait aoluerunl diu ,
:

Vovembri
tom.
i

anni

tU9

edidit
a

Stephanus Baluxius
194,

Hiscellaneorum

</<ii/j><s

tum
scit

pietas

tum

liberalitas
ei

miriftce

elucefuerit

eredibile

quod

evenit.

Quia
sna

igitur

beec

miracu-

Vunc quid

cum soldano

negotii

evenerunt,
Infernalem
e
:iJ
^ ;l(
| ,

prmcipue
in

quod
capita

ventus

suum
re-

videamus.
646 Perculil Saleh Egypti soldanum am Vamiatm, nec mvnus exacerbavii igebat ille, ut wlt Chaixius pag. 684, in Achmon op\

reverberavil
Christi

f,oc

foil

de

antiquis
evenil

miracusunt
ali-

rlorr*

S jc

'vnim.iii.r

conversi

hr

Dominum Jesum
adhmserunt.

Christum, et

fldeliter

Damiatm mcino

|1(l i,

iiactenus

Hu\
-.

llllllh ,

capta

memorat

usque de DaU una in re ab

/s diffem videntur. Vam tdtum prmlium videnveneris innectere, dicereque terram die llir ,/,,.,

: sed Mansorm tunc fuisse scribit Abulpharagius mox citandus : illud constat, gm grena et fomoris putrefactione ad extrema fere fuisse redactum Quid autem fecerit, audita

Damiatm
Historia
terea
tur,
in

amissione,
duin

tradit

Ibulpharagfa
:

Sabbali sine

certamine fere occu/iuiam,

cum

alii
re-

dynastiarum pag. 323 hoc modo

hujusrnoili

In-

o/Mtores
ftrant

pugnam prmcipuam ad

d/iem Sabbati

temporis,
ad

mnhi

perprten*-

occupatione. m ipsa terrm [p in HoquecontradictionemtoUehocmodo.Voluitepicertamvna ante Damiatam ttoltB auctor conjungere lutem navalis, qua captm sunt tres Saracenorum trwemes, die Veneris contigit Evnc 640 hmc acta die Venrris. </< <<> ,/ic ,nt num ata:nam mox num.644ait, die Sabbati...
,

eum
esset,

irenerunl

Damiatae prafecli, qui eam

CUgam

dati

deseruerant.
quid

Cum
aul

ergo

ipsi
ilicel

nuninde
gravi-

tiatum
fugisse

fecissent,
praalio

aullo

commisso

pugna,
;

ter illud ferens, in

crucem
ipi.itnor

agi jussil

fuerant au-

tem
Qti

ipiiinpi;r_'inia

principes,
suis,

qui
el

omnes,

se

babebant,

vestibus
:

balteis,

prudenter

el

potenter

cepimus,

nec plu-

induti, suspensi

ra

adjungit de

pugna eo

die commissa, quia

jam

omnium
illorum
64*3

duci

sunl ita ille. Facardino tamen parcitum post objurgationem, w

scribit

nhnii erant

Eistoria

Chaizius pag. 584.

Tdem

soldanus,
liri/cm

cum

armis
inlnit.

noti

JOCO Saltem
inr ni
ft

im/iclcrc

po Res nurni-

udoi U

wm

'uipelit,
ii r

[dditamentis Parisu pag

super
capta

140 his verbis

istapienter respon"

LI.

Facta

utnmque
versus

Non
ca,-

esl

aliquo

sollicilus
,,.,.

Dominus
eo , quod Q0D
et

post

Damiatam

,,,,,.

Damiataj IIM

ptam, progressus Ghristiani exercitus

Ba-

habet

sufficienter

populum
ei

ad

custodiendura

byloniam
prospera
:

prselia varia

Christianis

inhabitandum

occupata

occupanda
ligones,

Verum
trahas,

idem
inulilis

Rex

attulil

secura aratra,

ad transeundum ostium
el

alia

rusticana

instrumenta.

Quod cum aud

Tanicum conatus.

soldanus Babylonis, significavil quid

huc ad
ruralia
bladi
fuil,

incolendam terram
afferri
"

Ad eidem Regi aostram instru:

menta

fecisti ?

Inveniam
eris.

iiii

sniB

cientiam

Iln

uhi

nr-

postquam narraverat Damiatm oecupationem, num. 02 gramter conqueritur oribus crucesignatorum, mgentibusque peceatis, quibus dwmam meruerunt vindictam Vtw guidem huic malo remedium adhibere
Ooinvillius,
S.
''"

(licluni

quamdin aoi direrrl

nec
quin

hic
:

Et hoc ironice

i.

e. IriniiHii-

Tener

o
huc
:

el

ilelira-

ii

tus
liu

ac

juvenis,

poteris

penes

Orientales
Cui

commorari,
:

pereas
el

iiquefactus

Vovi Rex respondil terminum, proul in me

vi

juravi

ronire, et
sed

erat, praBfixi

aon vomei

Ludovicus,
de

multosque
potest,

domesticis etiam suis

alios
in

nec juravi

binc

recedere,
Ideo

aec

terminum
instrum
let

causu dimittebat,
noi\

severe

puniebat.
licenlia

recessus

assignari.

colonorum
item

Sed

fieri

ut

urmorum

mecum

apportavi.

Einc

colligat

paucorwn pama
ntrcet.
"
'

quos timor Dei non Rex intervm agmen suum in casfris prope
cohibeat,
relicto vn
Uvlliin,
,

quanta Ludovici

fuerit

cura,

nequid deessei ad
,

/"'"'

continebat,

wrbe preesidio,
1 1

ma

expeditionem promovendam 648 Quo item modo ejusdem soldani insidias

rl,rr,l

/.

n,

licgem

''"'"
,/

1'rrsnnis <u\

,i

ihus

POJTO dum
velitationes

" i/ '''"

castra

habebai
et

Ludovicus,
Joinvillius

SmCtUS, do prudentia usus

litteris

</

iin iilm/

ur n, bsllo />"
colligere
vn

a<i

conftirlunt

ocat

fuerit,

possumus ex

quasdam factas,
teraccnoi
"'ii
'/"'

mcommoda
refert

castris Regiis per

superiori
:

recitatis,

quibus

illata,
1,

num

65

et

junguntur
dis.

Nos autem ex
et

prateritis

pramumU,

de

qwt

iim,

repeto.

'"'""""'"

strepilus,

kntitatii
^""/"-'"""'.

quidem

u silendum non est, curasque bellicas, ne in wros religiosos

catero caute

circumspecte procedemus

agen-

de

Habemus enim fideles nobiscum Onentales, quorum fidehtate minime dubitamus, qui
fere

immemorem fuisse Sanctum Testa ^iddonatio, ibidem factain castris abbatim quam num. 446 narrammus : ftf* ''"^ '"'"'
confirmamt fundationem monialium

omnia
cnla

Orientalium

chmata,

el

eorura

pen-

experimento

cognoverunt,
baplisim

qm m

?entale

devolionis

jam

sacramentum

suscepe-

rant. Optimates

igitur

aostn, quando

hne

scri-

420
AUCTOM
J.S.
ei
[111,
(

DE
rs sors

S.

LUDOVICO REGE
glorie-

cui

victoriam
cedal
:

contulerit,

victor

victus autem vjcms

humiUtei
illo
'
.

Cui
illa

dominus
die

miatam, Ludovicus proceres ad consilm

cavit
:

ubi,
a/tts

cum

Rex noster respondil

-

Non

?el

ipsum
diebus
:

,.

t.

provoco

Christi

inimicum
constituo,
es

diffiducio

aec

terminum
diffiducio
el

quietis
vii.r

sed

cras,
el

el

omnibus

me,

hoc

ounc
qui

deinceps

donec animae sute proprim

niimim
convertatur,

misereatur,
nill

ad Do-

omnibus
649

ad

eum
sine
:

convertentibus

omnes salvari, et sinum pandit

a

Alexcmdriam ducendum ,', """"' aliis Babyloniam, caput Egypti armis 7" tendam; prdoaluH sententia Roberti lrL-,'" ']['' '"' mitis, statutumque fuit, ut Babylo ,,,,,, aggrederentur; sicut refert Joinmlliu ,!u 'r'' dabylonia autem et Cairus, quas passim n Cairum magnam vocamus, (nam
ftfw
/

'

dioisee essent sententieT

''""'"

^*
1

*
"**

,',',"

Cairus

misericordis

ex dolo

variis

oppidis

conjunctis

m^
snnn
1"

in

eam,

Von

pugnam
Plinius

soldano oblacap.
(8

excrcoil

ampiitudinem.) Babylonia, inquam

loguitur Sanutus
valde
in
el

ouaTt

nontim
ul
,/iu
111

dolo,

existimo
solstitium

etenim
ui

Vilus crescere incipit cvrca

lib.

de

ea

lib.Bpan
munita,
Aquilonari

oidetw
illr fi "

mstivum,

(8,

magna
Nilum,

54 caa 49

bene
littore

sita ( est)

observat, aiiique

passim consentiunt; cumitaque

ejus
satis
el

Iruli

transit

\udil

diem conflictus siatuerit post solstitium, speraoii haud dubie Ludovicum cum exercitu perVrahend,i,
a,i

men
1

pivus

magnus
per
esl

ejusdem

Huminis

lium

ejus,

civitatem
el

Kayrura..
ic

mm
Kayro

loca

periculosa, atque

aquis

Vili

ex-

Babylonim
ad flumen.

contigua

revertitur

mdantis tandem
exercitui acciderat

includendum, utt Christiano sub Joanne Hierosolymm rege.

sedulo

Porro quvnque
im

leucis

nem

Vili

duo

ostia prmcipua,

Verum
atque

illud
heer.

ipsum

caoebani
cur

Christiani,
ulteriores

/Egypti
scribit

Delta
P.

constituunt,
Societatis

mpra dioisioque famosm Cairum

nostree
,

una

ratio

erat,

ad

Sicard

Eqypto
paq,

/Egypti partes

non progrederentur, donec aquee

incipiunt circa mquinoctium

missionarius tom.7 Missionum Orientalium

Nili, quce decrescere

ni.

Distai

autem

Damiata Cairo uu

Babvlo-

autumnale, multum essent diminutm. iudi

i/iinu
,r,ni,i
:

Van-

Dlic ergo, inchesnium pag. 354 quit, stetil Rex Franciae Ludovicus per lotam aestatem cum exercitu Christiano Non trolebant

nia, juxta Sawutum citatum, milliaribus per flwoium : ai paullo minor eril distantiaper terram. In oia autem Babyloniam bersus 01 rebal Massora, oppidum ad Vilum, \,h ostium prmcipuum, cui etiam Damiata adjacet, situm : nempe ubi illud ostium, quod Pathmeti-

inde

recedere

usque ad
tunc,
sicul

decrescentiam
dicebatur,

Nib"

ilu-

minis,

quod

terram

oc-

cupare

debebat.

Oblatas

etiam

soldano

pacis

cum
<>
us,

oocat

laudatus

Sicardus pag.

i~i~>.

ru

conditiones, quibus

Damiata cum territorio %uo manerei Christianis, multaque in regno Hierosolymitano redderentur, scribii Sanutus lib. %
part.
-'.

scindit/wr,
-.<

atque

infra

Uassoram ostium
dimittil
iter

Tani-

Taniticum

a sc

Syriam urChristianorum

mter

qua

duo

ostia

cap

9;sed

id

apud

alios

ejus

tempo-

exercitus

instituit.

Juxla

'fassoram

autem

posl
it\

criptores

non inoenio.
interim fuit
Regis exercitus,

ostium
oia

4i/,

tu et

Gallorum

Angtorum
tubtidio,

tum 1' "'"" subsidi nsum fratremadducto, i>'> etiam [nglorum, qui ei prope Damiatam castra e conjunxeruni De Mphonso hasc memorat citatus Vangius Bodem
'

650

iuctus

Tanicum, quod Christiano exercitui transmittendum erat, castra habebal solda:

modica

unde non nus cum prmcipuis Ugypti viribus difjicultas orta est Christianis, uii in de-

cursu patebii

anno

1249

circa

festum

Johannis
frater

Baptistaa

\\

phonsus comes
Ludovici,
B

Pictavensis,

Regis
el

Franciaa

6b2 Eisce expositis, Ludovicum Damiata disc cedentem comitabimur. Expeditionem hanc Sann et Bectus ipse descripsii w littens de Captione

iter

transmarinum

arripmt,

regina
sola

ha

mater
[ta
in

eorum
quod

ad

regni

custodiam

remansit.

diclus
sancli

comes

cum
et

exercitu
apostou*
"

magno gno
maire

crastino

Bartholommi
Lntravit,

Franciam missis mense iugusto quas edidit cum aliis Chesniut hw tom. 5, apag. 428, quasque totas inseremus partes tamen, etquasitis aliuncommentario, per
ratione
,>>

ma

>>,

sequentis,

apud
ante

Aquas-mortuas
festum

die
et

DoJu-

de subsidiis explicatas.
vicus

Sic

ille

orditur

Xudoel
,

apostolorum

Simonis

Dei

gratia

Francorum
el

Rex,%

dilectis

,1:r

Damietam appUcuit. Pro oujus felici ,/oentu suppHcationes Damiata msiimdk invenies apud Jomvillium num.68. fam ante ilphonsum ad Regem accesserat comes Sarisberiensis Wilhelmus de Longa spata <, orucesignatis
:,

11111

fidelibus

suls

pralatis,

baronibus,
aliis

militibos,
relit-

civibus

burgensibus suis,
consUtutis,

oniversis in

gno
tene
tium,

Franciaa

ad

quos

prawentes

pervenerint,

saiutem.

&d

decus et glonam
supiei

****
'/'"'

!S*W<
*2*"J
Z\,
'

orta discordia vnter Gallos Anglosculpa Gallorum,si credimus Parisio; Angli

Domini nominis, crucis

totis

prosei
universitati
posl

oegodnxi-

affectibus

^estrm

receP ermt

lcconem,

seorsim

mus intimandum; quod quam Dominus Jesus

captionem
per

DamiaW,
ineffabileni

Christus,

promotuH. Attamen priusquam ''"'""" Progrederetur ad interiora EgypH, ad L** 'r*i*mtcumducesuoAn-

res suas

,Er Z
;
:

"v

''''";''

*m mfficiat.-namMatthmus Pa!

;"""

''"'"""

'""/"-/.
>

" c ''"'"'"
'

^SSSt^-SSS tS MMI v
-/"''"'"

> r 5M =--.:::: :Fi

a
r '
l:i
-

525>

et

suam misericordiam, , tradideral potestaU^ res humanas Christianffl commam latere, delibato ut vos credimus non eam*f consilio, de Damiata recessimns, praSeriti; ooegjg mensis Novembris proximo i-' tam navali exercitu quam
quasi

miraculose

pra3ter

n-

u^,

s=:=rz. ,":;:~u:rt::~
;

ium

prmda. ,,ua m
;..,;

Rtgu

"'

'"""

"'

intpta,

no
.

,1,1

co

mioran.

Sar:nn,n InraltUB, ' .--rii-T ->ii. 110 '" detrimentum suorum non m odicum eorum, qu quadam die nonnullis eorui
,,,k,s
1 '
I

""bO.

, %i

receperun)

'

'

ex ,,.iterfectis-

654

Postauam

1/11/1,.,.

,/,..... !'!;"

r fn " n
:

tu
1
1

/ERvptiorum gyptiorum

nostris

occnrrerant, occn
l,r.,r

''.

''</

Cirra lL,,< ,/,,.,

'V'""*$51

consen tn

VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

Martenium jjiitnlil amplissimm col 733. Etenim collectionis embmexercitumdisce88is8e8cribit:huic y n N0V num. 70, qui initwm favet Joinvillius
1

421
et

wo

anonymus apud

pter

profunditatem

aquarum
transitui

riparum

altitu*,

iuctom
J

ainem,
ul

ccepimus facere

super

enm

calciatam

s.

&

per

eam
el

paterel

exercitui

Christiano]

aatm

ad

hoc

multis

Vttamen potior Regi fides, vn adventus assignat. epistolam non irrepmse errorem probat

periculis,
e

diebus cnm immensi laboribus', sumptibus insistentes. Saraceni autem]

resistentes
is

contra

totis
1

conatibus,

machinis
op-

ifom/m consensus
vem brU
iter fuisse

nisi credere

malimus xx Nokxvii institui

nostris, quas

ibidem,
quibus

machinai
castella

eaptum

decretum, ac De Saracenis autem iter

posuemnl
lignea,

quamplures,
juper
conquassata
'

oostra

impedvre

co-

quse

passum

coilocari
et

fecei

nantibus occisos fuisse

primum centum

circiter et

eumdem,
fusius

iapidibns

confi

quinquaginta quinque, ac rursum altero die mil h omnino partim ccesos, partim submersos, traditlaudatus
storiam
:

combuXfcrunl

anonymus, qui Tyrii continuavit Hi

num

totaliter igne Graco. Kesc omnia narrat JomviUius cap. 6, et 7 idem 76 refert, Chrislianos ipso \atalis Domini
*

f.

e.

bussertim

quingentos item eorum equiUs, quise iransfugas simulabant, partim occisos, partim

die oppugnatos fuisse a Saracenorum manu, quce ostium Tanicum transmiserat at Saracenos for:

aquissuffocatos, docet Joinvillius loco citato, ubi rl nV enies canalem Vili, qui iter morabatur,
i

<<

Isos.

tionem ann\
ceni
.

facit

Vajor conftictus, dequo hicmenLudovicus, accidit mense Januario

ita

sunini"

mililum

alacritate

obtwatum,

Rege

1250;

verum

vn

eo excepti fuereSara.

rniim
luni

man/um operi admovente ; ad cujus episto

[ntelleximus

sine ulla fere Christianorum jactura

ut flw

revertor.

,,.,',

autem

in

ipso

itinere,

sol:

wmwi deindenon transiisse legantur ad Christianos mvadendos. Vide Joi/nvillium num. 70 ct

seq.

;iIlliUI

BabyloniaB de uovo vitam

S
|

miseram
ad

finisse

fottrfftwMfl-

-ui

|iniiiicc in
el

.iiiviniiiir,

iiiimt.ii

filium

De igne Graco, quo multa Christianis damna mtulerunt Saraceni, agam in notis ad JoinviU
lium
656
n.i'

snini)

morantem
venirel
j

partibus Orientis,

utin

Egyerci-

Pergit

epistola
facto,
fere

ntum
ius

eidem

cuncti
feceral

Quo

omni

Bpe

el

expectatio-

""'" bwentn,
'"

majoribus fidelitatis
totius suaa
1

fleri

juramenta
custodia

frustrata

per calclatam

illam

taliter

transenn-

relicla
( |

Brcitus

cni-

di,

;1M

admirato
1

suo,

uoraine
uostro

Farchardino

Hmc

tem

H1
|

,.||,

111

invenimus

?era

esse.

ad locum Abulpkaragius

pr&dictum
in

Eistoria

tandem per quemdam Saracenum venienercitu, datum rait uobis ab Agyption intelligi locum esse vadabilem aliquantnlum inferins, quo poteral exercitns Christianns Qnvium
,

cernitwn

dynastiarum pag.
jrrlnin

823-exercitus Saracenici praj

transmeare
niim
nae
rl

[nde,

communicato
luit

consilio
,

baroI

nrnl

'
I

nnlil Q
I

Ollimail,

qnrm
et
1/

fin/>rl~

iilionim

mBJOrUm
die

d6 r\.'|vi!n
concorditer
ridelicel

i|n>

n'

lninm dicit
lium
gladii

Ebn
:

Saif,

id est,

Qlinm Saif, autfir

ante
in

Cineres,
crastino,

ordinatum,
*,

nam

Saif

Irabibus

nomen

est

quod

Carniprivii

pri pridle

^!

'-'

Joinvillius proprium, et gladium significat. mnn. 75 Scecedunum7iomma( filium Scniachi;

snmmo
strornm
cet

mane conveniremus ad
custodiam ordinata.
/:

locura

praadictum,

fluvium transituri, quadam parte exercitui ad cae

quod

memorim, vel transcribentium mcuria factum opportuit; idem enim ab omnibus designatur, et Ludovico cum Vbulpharagio satis
>r!

lapsu

'/0-

Toinmllius
ostendit.

vadum
nus
et

num Vagum

qui,
id est

pretio accepto,

laracenorum ge-

convenil

[ttamen

Farchardinus
si

hic

reipublica

infidum,

lucroque

unice mtentum

Bgyptiacgspratfectus hon fuit,

credimus Vbulde
his

pharagio

memorato,

qui

ita

scribit

quorum moribusplura tradn Jovnmlhus locu <>s, ubi et nos quadam de iit observabimw

M.iirk latam...*.

\i

salehi
Enter
,

deluncti,

Shairoldorr
ul
\i

appel-

ro.

Quod'jam enarrabimus.

hos

convenit,
Ai

Al

Malek

Al
Hes"
.

tfoaddham

fibum

Malek
(seu

Salehi

regno

ir;i'iici-iviii.

Kmi
in

,i

tmic
,

temporis

sedes,

no'ICaiplta

Diarbecro

Mesopotamia)
.

Dha

,'

- nuntio accersiverunl
invitantes
1 :

ad

se

L. Transitusiflumims

prehum,

ct

r Chn, .

accedeni
ine
111

ei

in

provincias

dSgyptia-

stianorum
parta
:

victoria

multorum

sanguine

accedentem
jurantes,

inaugnrarnnt ,
sui

atque

pugna

altera, et vietoriaChristiano:

ipslns

\rii,;i

patris

tradidernnt.

Sed

inauguratio
ras

advcntus anno sequenti

igitur

regnum ipsi Moaddhani, ejusque

contigerunt.
\

rum, item cruenta

exercitus
litate.

infortunia

Christiani
et

ex pcnuria,

morbis,

morta-

interim

Lndovici rursum

audiamus
locum
prffldictum

685
die

Accedentes
anto

ad

Mariis
'

festum

Nativitatis

Dominica,
Transito, non

hni
s 'irn,

fotertni

xxi Decembris) in primis accessum habere aequivimns ad Saracenos eosdem, propter quemll;i "i iiuvium iuter utrumque exercitum defluen11,111
1

qui
;|

tluvius

ircs
01

Thaneos

dicitur,

et

iu

ilio

LrcmsiPum fluminis, secutamque post tran*- $\ne damtio cruentam, llum pugnam ac victoriam plane JJJ* ji("leo<iue mvie narrat Joinvillius cap. 8, et 9, '<abipso hic repetm necesse nonest, relata qutt) ddi ,., rum iilc tautum rcfrrat
late
!:,-,,,

" "
(

magno
majori

llumine

derivatur
castra

Inter

utrumaliqnanto
cecide-

'i'

''

iiiiviiim
:|

poBnimus
iiuvio

nostra
:

protenden-

h;i

ad

minorem
Saracenis,
giadiis

nbi
raulti

conflictu
111,11

habito
ipsis

cum
eorum

alxisque audivit,

siquid

ab

ipso

/>

'x

nostrorum

interfecti;

main

titna

insuper BUTiu,

multitudine

submersa

missumapud prmtermittena^mduxi.DUmmiFebruai
'
,

alios auctore* reperero,

illudnon

.._.*ol.

<iw nnuil Mtirtcnntm

i"

Thaneos

non

eral

TOdabilis,

pro-

tm.S

CoU.

mp.

7S4,

r"

42 2

Di_ S.
,/s

LUDOVICO REGE
et

tm
JoinvilUo
tts,

anie

Quadragetimam
Idem
asserit

Rege

sumptis
vellantes
facla
esl
el

eiiibus

errueetes

in

assignatus.

nvuAtos

eqw-

cos
'

nndique,
aostrornm
militum,

'
'

oppresserun
strage!

""""^
''"'
'

aUosque submersos fuisse; negattamen Joinnllius num. 98 ni transitu submersos fuisse, at iii accessu ad oadum aliquos ad ripam nimis

"'"
"'",l]

sotohumido, delapsos atqut aquis suffocatos commemorat. Vunc Regem pistola loquentem audiamus : Die itaque cra
ac, fallente
stina,

reUgioson rum, de qna non immerito doluin rimnm el dolemns. ibi etiam
illui

num

tam

?
"
*
l|

tt
''"'"'^

ll:

'

"~

"""

|lllN

et

prsclarum
quod

fratrom

Prascordialem

nostrum

moriaa

Atrebatensera
:

comitem
cordis
|

tem
!'
;| ,,
,.
, ,

*
'

""'"
'"'"

ordinatis

aciebus,

renientes

ad

locum,
peri-

simns
limns
potius

cum

",

'"
'

transivimus
culo

fluvium

non
el

tamen

sine

gravi
eraH
ibi

et

dolore
duK-iiiinru
;

e
j,,,

pso

ln * JL!!i ''
''"I

>vr "~
"

Nara
nobis

promndioi
faeral

perichlosior
ita

locus,

quam
el

IKillrn

mm.h.,

quam
tuil

intimatum;
aostros
:

qnod

oporel

dimus

speramus eum corona mart\

"'"" '" d
Cffi"
.

natare

equos

el

propter

ajtas

leslem evolasse patriam, etibi

perenniter

lutosas
antedicti.

ripas

pericnlosus
satis

eral

eutus

cum SS
c

Quminis

congaudere
seu

^'

Cecidit

ipso

quosdam vn etiam transitu submersos fuisse, quodignopoluit Jomvillius, vel oblwisci. Primus cum
Hinc
terisimile est

Willielmus,

Guilielmus
ei

de

comes
Couci,
ante

Sarisberiensis , aliiquc
equites
Vyrii

dominus uT/^T'"""
multi
ut
*

"//'"""

suo

transmisii

Robertus

irtesia comes,

Continualor
ducentos

hab^t "',!,'''''"'"'
e<

Vrecentos

fussus post transitum secundam aciem ducere, ac :m Templariis permittere, mvilr

i

dem occisos habel Joinvillius num 84

Templariis
octoginta quorui

!
'

Uus num.

U:

primis autem hisce transeuntibus Sarisberiensem, colligitur ea

t "''""'"

adfume comitem
Roberto,

Matth<B0 Partsio pag

m
r

U ""'"' statumm dmsse ''""""'{ 'T tus,tammultosmhocauctoreoccurrereerrores

'

^jrfT T
/

nuni cum 528, ejusque c prasho ac cmde. Quamms alioquin multbidem Parmus in comitem Robertum effu'""""'
>

mugister sumwus, post oculum in manam se eripuit, ma per hostes facia cum busdam. Causam hufuSce cladisnvmim rum confidenti* attribuunt Contmuator n, Sanutus lib. 8part. iicap.St quod ormd* P

mTT"
'

mT

""'

'"''
'

TT

ti,libereper oppid
Jomvillioassignat
bis
:

lagaZur.fCTc2 Vbulpharagim pao smisZ

;

[ngressi

expeditionem
'" 1
o

hanc Vransmarinam,
tit

ut

*/-

Uus cognitio tx ipso nequaquam

1

petenda

multum inde
in
fr
''""i

snnl Franci Mansnfam fnon commodi perceperunl nam

con-

'i

Robertus

cum

suis

hisce tx

comitibus, trans-

platearum angustias pervenissent, popnlus

bos

lapidibus,

flumme,
:

lateribus

el

egerit,

Rege

primum

pulvere

pugna-

mns
(,:>H

nec poteranl

equi

ipsorum
<ni

grondion

angiportns discursitare.
Transacto
1

itaque
eranl

Qumine,
El

ChrU
;

ventum

est

"

l,,ni "

ii

m
juxta

"l"

Sarracenorum
babito
,,
,

machinaj,

'""" '""''-

calciatam

praBdictam.
no^tri

cum

Sa

s
stra
capit

racenis aiKressn

eorum

^^S^VIS^
mt
Tyrii

^^l:tt
Contmuator
v*
fuisse dicit,
sic

l<cansafmt, quod

^ ZTT
1 .

660 Utramque

hanc causam

xpsorum

m
'

aeiiunturqu
ii
iii

at

pr*a P ua tamen ma prmcipua tamcn marecollige-

collub

\>ires

yitenm mas
'""""

la.JL

non

parcentes

pag

r T""""
S,
et

"'"""'
l

vi"'"""*
,/n,

ctni

T
s

unlesu/nauo Uondoalar,

h
*

^>
'

'

"

posttO,

""
],

-"""

unZ ""'""" TT
784
\/
/ /

col

"T"T Saracenorum
tuta
1

'""'
,

manu
rrssl

7 simul
''"'"

"T"" mpedmt
u/lcrl

"""""""'"
nici

mum agmen
ciso
mitici

muu
ac
scribii
.-

recipere 'TTTTTTT T "T"""" "'""^ posset eidm mk " wcurrere Um de duce CJ2
" '
'
'

Fuil

, autem to* eronus

Ebn
ne*

Saif,
aBtate

Pachroddin Otl unns 1A Egyptiorum

orovectus*

US

nrinr-T i" ""^'"'.^

1

""" "'"""" Saracenorum """"''" oppressus cum suis est Robertos, sed etsummamChristianorum ej;ercUu orla confusio; dum singuli manipuli
j
i

hnn ""'i

seli'il

i
l

liiiiri

iliini
ii

neo narbam
cerunl

iM

tingerel

Ex quo

circumdatun colUge quam

int erfe''
N/ '"'''"'

flumen Wansgressi, festinant mctoribus primum, .. iaem penchtantibus se conjungere : patent hmc ex totaJomvilliirelatione,itautillenondubitetaflir"""''' '""'"'"
''"'''""'

Saracenis

supervenerint!

Prmclara^

animotem quam hostes

iderat,
*

maximeeque mctorim preeludia hmc

>

""""'
'"'
1

-^T

ul

l/r

discrimen Christianos fuisse adr "* '"'"'" fuissel, nisi rem restir

/TrTiT"'"'"/"' rtus
""

'" lssrl
C "' SI>;

Ludovici
a "< fugatis

/"'"""'"
'/"'

et

prudentia.

Elenim
occupa-

pellere

cessu clains. ,,

Verum 'TnT"1" """ suorum nec hostium* """"'''"'"

tementate
a Um
' /
.

>

tum iis,qui Massoram

totis

inconsulta

/n,/ "

in

rumam
,

"'"

mitia """"

Passim imputant
,

ejm enim ardori "

'

'""""

",""'''"''"'
'"''"

mcc* succcssen
.

" ISI

suppetias latwri per manir oiribus in Ludovici agmt '""'" -"" Saraceni quod sidissipare potuu: s'''" plenam adeptierant mctoriam Heecautem
!

"'''""
s

""" i,

fatwabant,

infortunia

fendo

:::::;kune
//
'

rr
;

T-'"'"! ilh

"'" '"''

'

'" la^data epistola breviter sic epistol

!

enarral Sanctus
super
nos

6GI

"""

[taque

die

illa

Saracenis

ir-

^nsmit-

MutratTTJrZt* qmdm spectaoit iT T

^modaobtm
t)einde
/lllhl

lrmm

*****
A """""

ruentibus

nndique, ac
,

imbrem

emiltentib
nobis
multjs
.

l<n-

gittarum

graves insultus sustinuimus eorumden

nsque

circiter

horam

nonam
,

deficiente

omnino

balistarnm

subsidio

el

tandem

,,um cwn

TT"' """""
'

""""''

nec

Hlias
"

tnnm

dwpewis
ort castra

'""iiaudine

5 bma* '"'"",
hncii

^,

aciahua """
i

^ro

1 ""'"' Ludovicns, "UMlls '"'""''i lm _ A nostr (,l> ,|,|i.|. Jdarn

.
'

','? n "'""'
,

equis nostns el vulneratis ex nostris, pro majori parte diversis jauciati mlneribus aul ^iai , Lillllliui" UUIIIUIU ailXlll.llllC Domino auxiliante, campum retinoj*

ibidem

fttintl-

'

r,t

mus
,;|

nos ""'""'

'"""""

"

''"

'""

''""

ad

muntur,

IWtir
*

l'T'
toodem
p,ocessu
-

Smcenonun

machinas,

qw
fac
iUi

adquiuTimn.

".

co gnil

corum

4l
sU' l

8.

cis

te

moram tecimua die dc ligois, per quem

fri*
uos,

poent

ad

um
t

cran

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

423 Talu hujusce pugnefuitejntus^ut plures quidem e Saracenu iw'* ,tfruf obUntishosttumcastns^seddamn
,,,

,,

Quvium

transmeare

'

ni facile

possent

tanto

terrarum

ei

^^Ctatt,
homtnum
martum

Doslrorum impetuii repulimus eorumdem mullitudine aostrorum rladfis

^

parte

exercitus

liUmil8
,,

H
.'"'

Al CTUIIK
i. S.

,,,

^
:

'"7"
,.,

\ncVm

7l ,, s// ,

/im

equorumque copia """'''"-'

mtervallo
a

ex prmcedenti

vrmuo

"

t-.i " ';

"'
'"""" /""'"'">fz
disces ex

patrta

ma
>

leclu

^war^^ss
pugna suverstitZ
>

*
";;""'"

non mdiana
.

m*

,,

*
664
'

"::::::;::::,:::':::;:,
'
,

/"/,-,,,,,,,,
trutinri,

>"_

ommaquead Deum relulent,

T

"' -y"/ -"";/'"' '<<"/<<<"'-<"''

i\

JovnmlUo
'

fffeoe

::;::' ;;,:;'/::::
,,
,.

''"''''""'"''

terecuperan'"<'-""-"""'"''"'

tut
i

.,,,,

,.

^
/
,.

Vorbit
talitate,

ttpe-

/,'
,

mria
tianwn

,,.

commemoro

|1IIM

,;',;

P8

S
]

;iI|i

I"mi

diebm

M%Quidautempostridie,
Christiani,
stino

adventavii

FebruarU,
:

egeri/nt
[n

J M,M:im

apud
kel
:

Massoram
is
:

HUoi,

reniens

ita

Ludovicus
e
,

commemorai
de

de

partibui
el

Orien

in

cra-

adventu
ranl
nirll,:l,;
'

vrm

tympanizantes
ad

plurcs

oostris

mandato
juxla

,,,.,,

uostro dos
:

iiininm
cl
fliwre,

tran euntes
.'
1

castrametati sunl

''

enm

s|

, eorura

tunc

destrucUs

San
'

machmis,

ontcs

;n
"
'

siri

i,i

.1..

de
el

i;imi
i:

P uno ,.\ imviIii ad -ilint.. lnnn:A i:i..... -i.. exercitu l.l alium Iransire libere polesecure Vecessaria omnino erat hmc cautio;
nii,
,

^
se

li-

"-

trariam vero Ch. Und * apud nos

:.
.

i,

,-

dominmu el ex do. oiiii iimi iiiiimimm modicum forlitudo liinwtfortunamsicenarratpostmodum, Descimus quo "^ 1 Dei
'

,,

juaicio,

omma
el

Dostns
lente

desideriis
divei

in

contrarium
83gritudinum

saccesserunt;

mnn

arum
-neraJJ

Saraceni,
rei

novo duce

electo

Bondocdaro,

mortalitali

lam

in

homine
rabant
dos.

militaris

peritissimo,

fam

/>-

minibus
1,11

quam
aliqui
.

in

equis
qui

ita

quod
buos
I

V"'"
et

ad Christianos in/oadendos, et oppr QuippeBondocdarus, invcntum militare sahn/irr " U gregte ornatum
.,
i
, . . .

m
dod
i'n ode

hoio

eranl
pla
|n ii pro

mortuos
ad
<

IV|li

aul

Eegrotanta

mortem
i

in,i-

gna
et

parte

diminulus

eral

aristianus

splendtdum pro dignitate tanti prmcipis,

Regis

$a-

consumptus.
1

racenis ostendit,
esse dictitansj

Francorum occisi sagum quomendaoio <<<'<<< incendit Saraut

Tantus
inedia
'

eral

defectus
el

rictualium,
fame.

qnod enim
' i.

iinii

plnres
vasella
ire
Bl

deficiebanl

cenorum animos,

Non

lanti-

ad certamen

se

obtulerinl

uavalia

mo
''"'

de

Damiata ad
quaa

animo,

diemque

Veneris sequentem,

exercitum transe.

'<l

poterant,
rasis
"

impedientibus
.

ii.uh

ii

Sarracenorum
B

bruarii, elegermt,

quo Christianos

omnmo

dele-

piraticis

per

terram

in

Dumine
tan0|

Verum, re per specutatores ad Regem delata, ad Mrenuam defensionem se paraverunt Ghristiani, et fam summo mane ante castra sua staoant, ordme mthtari per turmas dispositi : quo
.

i.

e.

oavibus

collocaveranl
sis

antedicto.

Sicque

complnribu
in
, t

nostris
'" duas

prius
~u<-.

captis

ab

eis

flumine,
\Klli.lll.l victuab

dem
multa
.

''

OTUBTHUM

i,

e- cl

factumest,

utSaraceninonpoPuermtexsequiquod
A',.....^<
^. _ n Yurrat />>; Joinrillius
l.
,

SHPrnr rriiii t Speravcrant.

bona ad exercitum deferentes, caasa marinariorum et aliorum multitudine, cenerunt,

aUa
iii

num

._,_.

103.

totius

exercitus

detrimentum.
et

te

omnino victualinm,
.

Unde deficienannons equorum sufnon

fragio
in

cceperunl

in
el

exercitu deficere fere on

desolationem

terrorem

modicum
et

in-

Horum
exponit

malorum
cap.

causas,

genira

Towvoillius

i%,

cujus dicta
.

quamrtis ille confirmantur hac Regis epistola nuiliit referai a Rege pratermissa, F 666 To! malis oexati Christiani de pace ege post runi riiin Saracenis, teste Joinvillio num. li%;
i

iin tra

nec

multum

abesse oidebantur afcedere, iis con<

tatwn trans ftumtn

nir.

Rem Damiatam redderegnum Hierosolymitanum Christianis rettituerent, niei Saraceni Regemipsum petvissent obsidem quod <><i<<< absonwn ap[ntniit proeeribus Gallis, ut omnis depacetradilionibus
ret

ineundo,
hi

Saracenis;

tero

clatio
Vuittft'"""'"llM,.

>>" />""' abrupta.

Ceterum ablata pacis

ciba/riorum
invalc-

Pugnam hanc item iMmlhus cap. \.. de ea

?63
"'' '"' r
i

describil dictus pauci <> antiquisme-

late

.yir

morbisque
ibus,

et

penuria

primum

exercitus partem iltam,

,

gua

nd
<kit

idque breriter, tontoq utoimque 'i*' cedeni r c onfusione. s

/
-

""

etianrn

atrocissima
inita,

(rans
/;//

osiium
fussit sive

Tanicum castrametabatur
<<

ii

ordme

quan
die

y?
' 1

Ludovicus
Seqnentl

illampaw
autem
niimi par-

sita,

ad castra, cis ftumen ad locum illum, ubi

/nrfiini

adoerst

ante ftuminis

y
||

"'

""" / "
ll!

memorat

"'"
,fiJ)

"

l"'iilili(.ins,

nui.LMV.LMlis r\

snis,

ere
j

mv
ax

Christiannm
ntes,
...

exercitum omnino

castrametatus fuerat totusexen inin bssb stne graoi certamine invadentibus abeuntes Saracenis, narrat Jovn-

transitum,
id

tintrw

fortitndine

maxima,
ad
licias

et

oillius

>"

II

'

'J" r ">

N """

consulere poteti
pietat

muiutudine

inflnila

convenerunl
exercitns

no-

lector,

i "itrl/it/iit

quanta paUentia,
Lndovieus,

omni
' ' * '

parte

lantos

tamqne
sicut
II

mala

pateretnr S

tket

/,

ones
ipj
'

facientes
: *
'

insultus,
... '"

quantos,
'

-' '

rom
i

, '

,,|v wio

ni in,lls Mi.iiiii,-,

JI,UIIIIU> partibns

H III num-

simo riim majori su"orum partemorbo reducHonm agminis Damiatam, illl ./ \U?> llt.S. Vos <l t" tus.

lacere

iivina

Sarracenos.
,

prajvalente

potentia

ordinata

Quibns tamen, ex omni

Regisquetmtsuist^splivitaimfestm

II III II

s.

LIII.

424

DE

S.

LUDOVICO REGE

nUM
j.

/
/'"/"

"'

KOfW

fl

s.

IIII.

Rcx cum cxcrcitu

;

captus

in

rcditu
fec
,

pwftiio Sc K6erarei 669 ftitenro, cum , ,,,,, dment Chnstumi, sed cehementer
'/'""" "<
,

'

pactum Regis cum

runique

soldano de sua

aliosuis

22JSsr%
quibus * o acturus Et,
ditionibus,
.

vrruerentT

'!

:;;;;;;;;;;

"

ante
si

redemplionc

soldanus

volueram Sar oredimus JoimillkZm

,

Dclamare
perempiub.

gnitoi

rfjtut,

yuem

torem

oocal

mente eaptus,
caspii

seu

ChrisHanos prodendi animo

armaponeHegis

Christianis militibus,
traderent,
id

Hrdxt Damia-

lom

ciim

cxeratu 1mIM
;

cwm exercitu repetere conatus amiatam Aprilis, ut habel Conesi S. Lndoncus die \ Martis anno (250, seu die Tyrvi, tinuator kebdomadam paschalem, ita tamen ut ispetipracedentesead iter paratermt no,

rent,

seque captwos

mandatum. Milites rati, id Regis revera man. datum esse, arma deposueruni quod cum fo. telligerei Saracenorum ille ductor, Hontforlio
:

mt

dkcit,

sero nimis de pace tractari,

se

rint.

Cum

pars pe\

Vilum,

pars

captos

dederant

Galli,

altera

terrestri

itinere

reverti

deberet,

iterque

commodius per flumen,

riculo
nr.r

ac minori

obnoxiumpe*
varii,
se
et

oideretur,

suadebani proceres
legatus

ut oehi

majori

guodam

namgio Damiatam
Pontificius,

fuberet,

sicuti fecii

alii,

pro detvnebantur captivi, mortuo aui de statu dejecto alterutro prmcipe. Hmc Joinmllius num 126, quem pro reliquis hujusce cladis ctr. stantiis lector consulat, non pauca vnventurus
legat/i

captivum detmuii

guandojam ipsumque cum ceteris more Orientalium, auo

qui
,i,i

hostiummanus sic evaserunt. Verum responKex sanctm, se celle periculorum omnium

participem,
sicut
eas

qum tum barbaram Saraeenorum in

mgrotoi
R

me
cere,
Vitc.

copiasque suns uliinrcs

ipse

ml-

sertim crudelitatem ostendant, tum qum eximiam s. Ludovici > tnni.s mlis iniiiiii iiKnlerationem,

duxerat, ut pluribus narrat

79,

atque

secunda
jusserat
ostio

num.

charitatem

ei

fortitur

dvnem Uegis hinc celebrans.

siii

Porro ante disces-

Ludovicui

pontes
impositi

omnes resecari,
.

inmctam patientiam commendent. 670 Porro omnia Regi, mque ae aliis captiBmunm m, ablata cum essent, de unius maxime do- 4. luisse cidetur Breviarii sui jactura, quodilliu
solita pietatis officia persolvere non po
</</>s

i/ui

Vanico erani

ai

id
testt

Christianorum
nllio

malo prmlermissum,

magno Jom-

defectu
set,

de

nihil

remittere statuerat, ne
Servi
sui

in

apud quem itidem invenifis nonpauca incommoda, qum tum per terram tum
num.
123,

carcere

quidem.

Pietatem

approbavU

per

flumen

redeuntibus

acciderunt,
illi

ita

ut

ex

Dominus; nam re/ert Guilielmus CarnoU num, 8, Bremarium e\ a Saracenis redditum,

Quvn imo Breviarium eidem per miraculum latum, narrai Bonifacius VIH vn Oratione
comiastica apud Chesnium pag.
182,
ai-

fiisnon nisi pauci evaserint,

velca-si fuerini fortiter

omnesomnmo,
vel

pugnando,

hostium

cn-

co

manus incidermi Audi rem breviter Ludovixhiiam His igitur, inquit, arctatos in:

cujus uercaptionia
foit

ba rubjungo
sua3

Miracula

eUam tempora
inter

commodis,

lam

propter

ciborum

carentiam

et

plurima

acciderunt,
el

quaa

am

annon,

croam

propter casus
qos
partes

superius
induxil
a

pracipuum^
religiosus,

relali

aum.
secutus
in

anum Quidam

enim
eo

aUnotatos,
loco

inevitabilis

necessitas
el

gui

eum

fuerat,

n
c

cum
raeri,

prajdiclo

recedere,

ad

Damiatss
eo,

captue,
t;i
t

dum

starel

secum
hoc,

nna

camera

secre-

redire

si

Dominus

providisset.

CCEp i t

Rex
propter
ubi

devotus

multum
quod
B

c
i

668 Sed,
sed potius
rl

cum
in

viaa

hominis non

sint

in

condolore

Breviarium

i,n

^
:

et

uentt-

iUo,

qui

frus
f-CN.

quorumque
suas placita

Sariic.'CflJ

gressus dirivoluntatis
:

habebat,
cas,

-"
dum
l,irl

possel
frater
in

dicere
ille,
tali

"

nm "

disponit
in

juxta

Respondit
est

eum
el

consolando
sed

essemus
d

itinere
^Prilis,
...

revertendi,

tyeSa
"ir etc.

quinto sci-

Non

cufandum
pater
se

articulo;

dicamns
quai
poisto,

'""'-

7" b
'

ngregalii
i

etSarracenisMotissuis anum, cum multitudine

Christianum;
peccalis
" ,im
' l

nihilominus
terimns.
invenit
prium.

noster,
subiio
ul

alia,

Sed cum multum

iuxta

affligeretur super

'nfinii

sunl

exercitum

7"'
s,, ,s
f

^
6X
.

11

"

1 '

I^wmm
U
!
, ,

et

Breviarium
sibi,

suum
et

pro-

divina,
l,l

1D

?
'.;

ijf^VT? '
tafi
r,,>
v[

i?K
';

mmm
Al "
1

no-

Divinitus,
est

credimus,

per mi;

"

ll,,

^cidi-

tal

*.
per

raculum

apportatum.

Habet

hoc

ttiam
144,

comitibus,

',""'

'

r cum ^rtebantur

et

terram,

Uelmus Guiart apud Cangium PotuitauHbr per angelum allatum dicil liscere n\ *> tem id factum Bonifac

pag

G* f

Z2 1 ^L^K
,

ul

,,i

i,

r"!;!;;;;,;

";

"" m
'

^^
6

^-

flamma
.

671

* ^ * 1^
sinuii

^_
"'-"'

combuxit

Regis
;;;;;;;

captwitatem

::; :r::::r

t^
'-

peroen -

^'^z;;,,,
""""
'!
'"" s

,,,,

;,;:;::,.

.:,:<.

V***** *
.'"

%&
HlftUJ"

sJ2
,-J,

cp.

i^TTS",S hl

""'"

****
IB4

/""'

:,. n
"
,

hwc ,r,

wrtiil

UMu

Va*iw puy.

m,
-

Cnonul
'

'<

uod

icgem lunc

f***)
diceus
:

'"

oratione,

et Tenii

ei

*
>

>nagi$

Scias

pro

certo

Rfgem

Fraucuu

tradi

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

manus gentium,
,

4*5
captus
el

et

multo
captivos,
el
ita tal al
illa

Ri

fuii.

gravitei

occw

os
^

e1

reliquos
,

duci
iri

moi
pars

tifera

generali
Lllis

infirmitate,
esl

qna

,/,//, 7

//.s

innalibut
i

Mmorum
:

maxima
ita

exercilu
ip

diebus

defuncta,

^nwmChristiMO

hmc habet
socio
:

Eam
re
tri

quod de
,

vita

ius

modicum
ipso
in
,

sperabatur. Sed
diligentibn

f? s
"

dovici
.

ei

christiani
viro

populi

captivilatem

eo caplo

providenle
facil

qni

';

Deus

beato

Gerardo,

mini

omnia cooperari

2J

..,,,

fratris

Joannis
peccatis

Parmen

is

eadem poraliorum,
Fr.

f
.

qua>

exigentibus

bonum, soldanus per medico mos, qui melius quam nostri noverant cil eum dil artem curationis hujusraodi
.

f<

Rex , manus Lcionera habuil

prosecutus,
in

pervenil

hostium,

Gerardus
Coi
spi:

ter

custodiri

el

sanari,
pefrvisset,

el

omnia necessaria, qua:abundanter

Joinvillius
et

populum in autem Dei Kaooolitano, verbum

ad
factus
esl
in
i

toro

cumque
ii.ni
<n

Rex

curialiter

fervore
d

Sic se

per Saracenum ex morbo grarefert

< i

menlis

restitutum,
i

num.

(30.

ritn

Lmodum V
.

se

reversus
ipsa

cum
ttora

Qetu,

el

ejulatu;
aquila.

hanc

anos agros hu<>

nquUj
attonito

nac
el

ca pta

es1

r
auid
'

io
i,oc
.

suspenso,

nec
.

percipiente

nomine

aquilee

designarel
a

clanns
Vir

de-

NunCj
suo
p

inquit,

Saraceni

Dei,

pe lucri, manitatem noi eorum redemptione percipiendi; pauperes deinde infirmos ovium instar jugulabani prmmitlit Vangius, 6ens illa sceleratissima p
i

><'

Ghristianissimus
exercitu

Rex
e

Prancorum
I

Ludovicus
pra
enti

cum
diem
rebanl
.

.:-,

quas

iii

captus
,,,.

fotarunl

in

conspecln
,

conlumeliam Creatoris profeiiristiani crucem populi

I

noram
flinici83
i,,',.

(sic

dominus episcopus Bontum praesens, qui manuscriptum

reliquis
)

llagellis

caedenles
fidei

in
hi
i

am

spuebanl
riliter

el

in

opprobrium
culcabant.

Liana?

pedibB

ipsa

fratri

lm

sa3pi us

Angelo Clareno, nl ip g testaCaeterum veritatem revelarelulit.

diligenti

Demum

auri cupiditate fecisse,

<>

guid-

lioo;s

pr obatus

observatione

rei

evei

confirmavit. Ita ille.

quid Christianit fecerunl boni, patet bus, queejam narrare aggredimur 671 Sane posl captionem nostram
Ludovicus
vn
in!,

E
,

inquit

S.

i,

572

i'on-0

hm

S.

Ludovici

captimtat

m%-

epittola,
requiri

per

dies aliquot

jam

di,

ia

minatur,
nt.

rum
cham
UUlifaJ,

in

modum
et

perculit non reginat

;

Uargaritam

guarum

modo Bl dudum hac,

late

uos

fecil

de

treugis
et

dcienausteri-

quo jdiira ex,'

peti d

ii,

tanter non

sine

minis

Gi-

jljjnornm
fffO

jou-

diiim.

rbitate filium immatur Joannem Tristanum noro partu effudit, guem apud minari voluit, tetU Guilielmo Guiarl
i

verborum, quod
imus
sibi

restitui

morm dispendio, Damiatam, cum omnibus

sublato
el

rebus

ibidem
el
| i

inventis,

resarciremus

omnia
Chri-

M4 ;
ntium
, ,,
/i
.

r,l

ei

summum
tuum

Ponti^

damna,
pU
,n
ll(

spensas, quas
aie,

feceral

usque ad

</"<

litteris
:

de hoc infortur

qua

receperant

Damiatam
sed

dolorem declaravii ,/ ,,. 5 pag.

ex his binas edidit

143,
,

Ches>

stiani.

Von

modo Damiatam,

insuper op-

alteras

ad

pidaqueedam Palmstm&B
,

vnitiopetiiste

soldanum;

LudoYicum consolatorias

alterat ad

archiepi

pum Rotomagentem, gwibut precet pro Ludovico Denique guoslibet amantet Ec< flagitat.
dolor occupavit,
i

^ariosque terrores Christianis objiciendos curas..,,, r cruciatwn gramssimum Regi inten/.s ,,-..

ut

plura
135
nil

exlorqueret,
et

disces
<

ex

Jom
minis

guod nosteni pmcipuum

,,//,
.

num

seqq.
Regis

Verum,

<

defensorem tanta clade affectum mlisque infidelium constrictum. Quin im< imperator <l doluit, ><i certe, guod
<

ms
r

ictam

constantiam

nec
ac

com

terroribus frangi,
ipere

Damiamilior

desideraret;

ailius ett, dolere se

finxit,
it,

legato
</'"
" "
;

tHon
/,
/;,
,

paciscon
s
'

v"suam, aliorumque "'"'" 7"" """'

i

ad soldanum

Bi
,,.,

de
'

n
:l,l:

eo "/<
.

'/'*'

continua pactus

iis

foinvillio
ce

legatis,

num. 17<> gaudebantque

in

non
s<

fidebani

his-

dum pauca
notaverimus.
s

)uam
ejus

illi

Egyptum

a\

"

""
,

parisius

pag.

531
rec%

referl

5n>

iiaui

bant,

dolor oerut fuerit, sive fictitius, guot Gibellinos ooca factionis homines, guigue Florentiee lunc principatum obtirpuU, audita sancti Regis captvoitate ,
rederici

dolo

usos ad
:

Damiatam

non
U

re dempto

agmine,
ilur vn

norum
atQUe
;..

inttructot,

mdeliceteo profectos mgenarmk, scutis, et oexilhsChi m pro Chrittiants mtromitr

:

dii in,i

ii

r
:

SOr
ilr

sdiderunt lebtitia
celebrarunt,
nius <n
'-'

tigna,

guemadmodum
1

diem scribit Joannes

ac
lib
6,

festum
Villa-

arbem

cerum agnitos ex monbut,

,./.

Uisiona

lorentina

cap
180.

36,

in-

prohibitot fuitte; indeque, spe <;>< <> Damiatam frustratot, mitius

'.aptvoo

Ualim tom. 13, col sane mspicio Gallorum relata no\ nto; <<< manifestum
scriptores
""/"iratoria,

Ex guo
'

Rege.

Quod

fa<

<'~

parsne fit, suum existimaret Luon Pontificia

relinquo, quampi referendo erroret tcribU i

,

m
m

iltiphcesm

GaufndusdeBei

nT
9

hoc

dovicnm.
673

Verum,

m
in

'Wndun,

ad Regem redeam ni lerunt. arcen "" ime austeritas, eadem precandi

,

, 9, Regem priusquam itulionemDamiat*,eo misisse nuntws, st

,/",

urbis

inquirerent; atque ex
in

j audi

<

wbi

vires,

at

diutm

^"Ifdicog

vssiduitas,

eadem

vn

adversis,

gua inprosperis
fortitudine

aPpamerat,

constantia

cum

dionemtuttinerepostentialioqvin, n urbs tervan potmttet, inejus inll saracenorum

in/oicta

Ptrique animi moderatione conjuncta. Cetebrant ""'' biographi sinauh locis suis, guorum urba """ fepelo; maxfme hmc ex factis guibus-

mi cur intellioct,
restitnt

l^am

fuitse

^nsenturumj^

guod

,s

apud Jonoi.hu,,, Ludovicus mrantibus Sarace nis, >,

referendis satit sint apparitura. Itague guid "''"'" Saracenis accidcrit, audiamus. Vangius /'".'/ 356 de ualetudine ipsius eorum cura resti
1111111

"ZeJumt,

an

illa

redempH

^apuvorum

Zl

kerepretium. Htsce cxpostto, tum, suorumqw diamitouat redemptioim

P er
58

'"'"

sic

loquitur

Denique
V.

non

est

silendum,

Augutti Tomus

DE
AfCT
J. S.

S.

LUDOVICO REGE
9nat >

dmopactusfueritUdonm

sequenti

cwn Uberari

miUm
mnltos
i

ipse referi

hoc

modo

Tandem
usque
hieranl

posl

danum oceisum

debebai,

re&ttnptione
iii

tractatus
Hlll

treugas
.

iniviraus

ad

de-

niitlllll

h;u
el

forma

videUcet,
qui
capti
in
el

qnod
a

idem
Sade
fne-

rt

induciii

soldanua
lis

Q0S

omnes,

stianos

postquam venimus caplivos, nec non

le mpore,

/Egyptum,

Chn-

omnes
qui

alios,

quodsecundum r,,, s L, culum factum oportuit die vm *, Aprtlts Rex fuent captus. ittamen secunda di Moti hanc cmdem contigisse existimo, cum m/Ai num. IS9 hutc calcuh utcumqm accommodan, non alteri; et Carnotensisnwn
,

scnbtt,

solr)

miibuscumque partibus
aK(wCamel
,

oriundos,

capti
*,

W die
dies

ram
gas
,-e

,,

quo

soldanus

Kyemel
el

avns
treuabi-

Lunm cmdem factam affirmet Vnde Lunm ante Ascensionem Domini

est

a ,,_

ejusdem soldani Caym

inierat,
el

\ cum
liberaret,
:

imperatore
liberos

cwndaMait, illadie ocmsus

tttawi.

fuerit sey

soldanut

dham

carcere
ubi

permilteret,

vellenl

et

quod

terras,

679
disse
sito,

quas ChrisUani in l adventn nostro,

regno Jerosolymitano

tenebanl
in
ei

Jomwlhus num. cmdem hanc docetmpalatio quodam ejusdem ad

ubi

<<,.

(uj

\ilum
/,

cum omnibus
Nos

pertinentiis

diem
et

cum Ucjc simnrmt,

captim nec
seqq.
:

7 ,

"

earnm
.;,!,.,,.

pace

tenerent.
e1

autem

tenebamur
millia

miata

reddita,
140

dimitterentw,

Vta.

""**'

Damiatam,
Sarracen.

octingenta
liberatione

bisan-

autem

tioniin
et

pro

captivorum,

modum

describit

causam hujusct c&dis tt multum ab eo abludii

quibus jam damnis, el expensis prasdictis, de liberare omnes Sarel solvimus quadringenlos
;

Abulpharagius in Historia dynastiarum pag.Z adjungens rationes, cur adeo ad liberationm

Regis festmaverit soldanus, cujus verba ad confirmationem Joinmllii subjungo : Cum autem jam in potestatem Al Malek \i Moaddhemi pervenisset
hl,i

racenos

captos

in

Egypto
:

Christianis,
el

postcapti

quam
faeranl

illuc in

venimus
regno
olim

nec

non

eos,
a

qui

Jerosolymitano,
inter

tempore
e1

treugarum
soldanum
'*
()

fectarum

imperatorem

Prancorum
ipsius

Rex,
et

dixerunl
:

ipsi

mamomnia
r

"

pradictum.

minores
de
regia

coaetanei
,

Videmus
praeler est,

Adjecto,
el

quod

omnia

condiiionibm

bilia,

omnium
el

aliorum

bona nostra moapud Damiatam re-

penes
tibi

Shairoldorram
Nec
tibi

principcs esse, neqne

potestate
alia

qnicquid
rei

nomen
quam

manentia, posl
SUD custodia landa
ad

recessum

nostrum salva forent, el defensione ejusdem soldani, porChristianorura

,

esse
quo<l
praeter

hujus
sil

causa

ipsis

opns

ad
tibi

Prancos oppugnandos,
hostis.

terram

quandocumque
Christiani
suis,

quos nullus est

est,
iit

Sententia ergo

opportunitas
iniirnn
,

haberetur.
alii,

Omnes etiam
vendendi^

nostra
sunl
bi
ill-

cum

ei

qui

pro
in

rebus

principibus,

Rege isto, el qui can pacem ad lemporis, quod

spatium
facias;

li-

qoas
rent,
vel
vel
i]in

ibi

habebant,
similiter

Damiata

moram

trahe-

visum
tibi
si

fuerit,
in

neque

enim

tnli

essent,

recessuri
sine
Ei

per terram

aliquo,

quod
el

volueris,

adversabiei

per mare,

quando
vellenl

vellenl,

impedimento

tur,

ipsum bene
acceptis
:

tractaveris,

vitamque

conipsi

contradictione
per

quacumque.
teiTam

omnibus

illis,

cesseris,

nummis
ita
libi

gemmis,

quse

lerram

recedere,

tenebatur idem

Damiatae snnt

Damiata

dedita,

statim
li-

soldanus usque
praestare

ad

Christianornm securum

abiturus es, et ipsius,

beraberis,

sectaeque ipsius
a

ooxa

conductum. Joinvillius num,

ijutf

i38habet,

simulque securus
servire

principibus

eris,

oldanum dedies centena millia bysantiorum aureorum,

neque
tno
,

exer-citui

cogeris;

sed

in

regno

rolehani. en tcmi>ore quin-

qurm
Al

gentis millibus librarum; ac

Regem

ejus postuia-

minus
igitur

visum tibi fuerit, relinebis, quem gratum habneris, amovebis. Propendens

tioni continuo acquievisse : at

soldanum, laudata
millia

Moaddham
probans,

in

Ludovici liberalilate, ducenta bysantiorum

consilium
transacto,

negotio
proul
*

ipsorum sententiam, el cum Re deFransa

risum
est,

moxeiremisx
678
'"'""'^

ipsum,

sibi

ad

jureage-

PacHs,
.

juratisque

utrimque

hisce

condi-

dilionibu
niiihiuii

cum

jam

Damiatam
Christiani,
et

versus,

randum adegit, rum istarum haud

retur,

emiris

primariis in aliqua
Uli

consultis.
ei

ergo, quid
Al

nherenlur
nec

mcommodum
adieali-

perspecto,

animum
ira

Moaddhami
ba
in

accidit

opmatum, quo

periculum

ab

ipsis

alienatnm
ipsis

esse

comperlnm
in

rni

pmcedenti majus,

n
:

liberatio

eorum

quidque

facere

stalueret,

conciti

ip-

quotdiebusfuitprocrastinata. Regem hssc breviter

referentm audiamus
ireug inter
pi-aestitis
:

bujusmodi
ctum,
raissenl

Unde, inquit t cum nos et soldanum prsedihinc

inde
esset
*

sum dam
ret,
cit
:

insilierunt.

Ipse vero fugiens

tumm quam
cui
i' 11

ligneam,

quae

ibi

fuit,

ascendit,

ignem

inlnlerunt;

qui

cum
se

ad

ipsum

r
conje_

juramentis,

Brmatae

eumque
illi

adureret,

in Nili

rivum
in

el

jam idem

soldanus

cum suo
prope Da:

jnrh
llls

vero accedentes

sagittis

eum
el

W&JP

adve-

oxercitu in itinere veniendi

adversus

tierunt,
periret.

adeo

ul

el

submersus

vulneratus

miatam pro complendis omnibus supradiclis cidil divino judicio quod quidam milites
,

ac-

Sarpartis

raceni
.

non

sine

conniventia
in

vel

majoris

exerciius,

irruenles
in

BurgenUm
IMI

mane de
'

soldanum prmdictum, mensa, posl prandium,

el

"

m,,;mi,n

^Ineraveruut;
ut

de

suo ten-

tonoexeuutem,
ran
'

K
'

yv
r:,,
I

Tcrrores
,n
1,s
I l

varii

captivis objecti,
. '

"'i-

posset

fnga

beneficio

Ubect

videnubua

fere

omnibus

ahorum Sarracenorum multitudine, Brutatim distruadarunt.l)elempore%tt, c<dw

admiratis

uc

\,, n(i , Regis constan,,a

,

pactum
'.

gla-

IIIUUl.KM UIII induciarum

U"> "<" renovatum

:

ac

liberati

cun

senHuntommno
njri,
cui.

eon-

auctores

784,

quem

etenim Conlmuator sequitur Sanutut lib

:

Rege captivi
sti

fabella

Chnde sacrosanclo
in

Corpore Saraccnis

pignus daio.

-"

"f
'

Guiltelmus

t>ero

TripoUtanus,

auctm

^^mus,mFragmentodestatuSaracenorum

s^*-rjL"Lrr
f(

r\ ""' s "
' '

"

w
fuerunt
'

L<

/{f .7

usst-

pnnciptbus

trr,
illun

:J

sara-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

\

427
fuit
1

POll

&&*
,nirf

tmwto

quibus oculatus testis Joinvillius c saracenis Quanta autem in hisce fuerit Ludo/;,;. num Venii ad paucis inteltige. ^"'constanfia, ex teste Toinmllio num. 142, reu tsor soldani, gum p qua cor soldano ex\huc sanguinolenta, u/lll aa ma quid sibi daturus esset Lupetiitque
,l

u;

referi

duplex per Saracenos exactom

Hege

juramentum.Mmum^cumimprecai
<

s
11

eaque sane gravissima, quod tamen preestare non n(, ilum j 111menlo foi 11,11recusavit Sanctus, non ignarus juramentum c< lam miiii vocratorium pro causm gravitate licite fieri. Altefunl, ini-

'""'Irrui

rum planeimpium
constanta

qua
ii

Uegi
//.

msum
///

est,

idque jurare
descri
id
lo

batur,

'quod inimicum ejus occidisset dignatus onso quidem hominem

"

at
est.

ille

eo

autem

Vel

fn6i
.

,,./

alius

soldani percussor,

cruert

do auctores non omnmo consonant. Joinvillius exprimii his nerbis Alterum eral quod dii
:

eJginatumque gladium ita coratn " ,//r/ perimere, jactitans ,.'/,',,,,. ac si eum
.

casu

si

\w\

11-11

servarel
siculi

dicta

promissa
.

per-

jurus
M

haberetur,
.

ChrisUanus
el

qui

Denm
;

$m
.

,',,,

potestate, vel libertatem

ei

concedere,
datiirum,
intrepide
"
si

ipsiusque

bapfisma

legem ipsius
ci

qui-

,,
,,,,

tripere;

libertatem

autem
'"""'''

que
''"'
ei

111

odium
calcat.

Dei
In
:
1

crucem
ita

Qspuil
/</////.

eamque

e q Ues
sfl

crearetur. At respondit
/"'
/

pedibns
ita

- cunda

auctoi
al

Ludovicus/

'""

"""

'

/"""""'"
vero,

narrat
atque

Rogarun!
suo

bealum
Jesu

Regem,
quod
1

Christiana

alienum; donalurum
vellet

Ipse

juramento
extra pacta

insereret,

Deum
Ita

*L

amplecti
patuit
,,,/,/

Christianam.

Denique vel
in
ei

negaret
ret,
ct
-1

(Idem
inita

Christi

',,,,,.

"""'"

ejus animi fortitudo,

cum

tpsis

non

obsemret.

furandi formula,

quam

post reno-

mtum redemptionis pactum prmcribere wlebant m principes, uti posl pauca narrabirPorro post primos istos terro
rincipes
ul

aceno/"""
<U-

UuUu Canonixationis VUl / apud Chesniumpag. \88. Anonymus autem ///""/ Ckesnium pag. 104 eodem sensu facium hoc to""" sic enarrai Habito itaque tractatu cum
Bonifacius
:

bono animo Regem

Carnotensis

esse jusserunt,
10,

Si

dc

sui

sociorumque

liberatione,

qui-

habet

Guilielmus
brevi

wruntque
Imo,
de
se

Joinvillio

liberandum, si pacta servare teste num, /fs, egerwnt

ei

busdam adjectis condiUonibus pactum addentes, quod Mahometum negarent, nisi omnia
,

servarent,

volebant

quod
nisi oi

el

Rex
a

diceret, quod

conferendo
fuisse

Mgypti imperio, nec

Jowoillio

id

Christum

negasset,
licel

conservaret.
con8tai\
l

recimturum
licet
t

asseveravit Lu-

dovicus

Saracenorum mores non alebat apud Sanctum //plus verum ignora r e ,,, /(/ occasione propagandm studium, quam
barbaros
1

convenUones servare e1 dicendum conproponeret, multique ad tenere sulerent, e1 de proximo timereHur morlis periculum imminere, cum indignatione tamen re<,'"

omnes

ndo-

mk.v. nniinil
,

liiniii

mtui mortis deterrebat

i""" 111

'

Hoc

numquam
Jesu
Christi.

de

ore

meo
ergo
.

exil
in
el

itilmilibii-<

nM

qc

renovato
yi
,

post

hasc

Ludovico
seqq.

cum
\em-

reverentiam

Fortis

bello

mrum
pacto,
tflnl

Domini
qui

Ludovicus,
hostium
ha3c

fortis,

inquam

leo,

agit

num.
ipse

(44

ei

Joinvil-

furorem

frementium

non
iili?,

expavit.

Sara-

li

u$

varral

hmc

Ludovicus,

simul
:

per-

(worum
pnnopr s

ttringens
perpetrato

qum jam
(soldani
armati,
in

dicta sunt, hisce oerbis

Quo
multi

Maxime danum
Miel

cum

agerentur
.
.

cum
Ei
eslis el
ita

qui

sol-

statim

occiderant.

cum
oosti
r

quidam
caplilo

homicidio,)
illo

statim
cali re
si
,

admiraldus Regi
.

dicerel

Vos
,

Sarraceni
11111
1

furoris

irene.

m
el

carcere
nobis
is ?

noslro

audacter

;ni

noslrum
multis,

tentorium,
in

ac

vellenl

ul

quimini

timebalur a
ssevire

nos

el

alios Chri

tianos de-

>ed

divina

clemenlia eorum
treugis

furiam

mi-

vcro
tus

promptus
respondit;
ipsius

quod voluerimus, Rex vos pariter atque vestros in nullo permoad martyrium
Aui
(acietis
.

tigante,

super firmandis
el

prajhabitis

cum
prnqui
tri-

quod

si

eura

occiderent,

ta-

soldano,
uos

civitate

Damiata?
instanter.

liberaUone

festina,

requisiverunl

Cum
el

quibus,
placuit,
el

missis

lamen

ab eis

verborum
sicul

comminationum
pius
...

men dem fratres modo; id

teste

animam nonhaberent. Suadebant quvaliique nobiles Regi ,

esse
dictit

ut jurarei

tonitruis,

tandem
c

Domino
,

Joinvillio
<,

mm.
.1-

//7.

patoiarcna

tamquam Pater
C

misericordiarum
solalor,

solymitanus,
bani

bulationibus
exaudil
,

gemitus

compeditorum
treugas

Saraceni.
in

ille

nec

smm,

firmavimus

quas
I

feceramus antea
siuguljs

cum juramentis cum soldano; el ab omni-

limorem

consilium adhibebat, sedomm timo* blasphema verba pro/erre <<>i<<innor

,

la

legem
:

eonim ivcrpiiuus juramrnla, ju\eorumdem super treugis no tris ob ei

determinatis
liberarentur
[n
,

ter detrectabal

^andis
quaa

cerUs
hinc
cujus
''

captivi

inde

temporibus, infra Damiata? el

,

civitas

redderetur.

reddilione,

el

lunc

cum

admiralis eisdem
isi

ante

cum

soldan
:

muta immerito ad dicta m rl impia n """ 'r'"''/"" 1 dicerenl ,iiiu nquantumvis etiam tau- ,,, taitdi ocntes Regi proceres, opiniom unt datus secunda Vitm am mihi persuaden sinam, formu684
1.1

vero non

11

111

difficulter

sine

diflicultate

spes
sl,,||
i

nulla

eral

de retinenda
per
illos

convenimus civitale jam

itimus
,

quia
dicta,

lum Uegi propositam sine gravi juramentopotuisse, cum Deum negare non
sub conditione

peccato

addi

cerlissime

intelli
,

qui

ad

Damiata
Pranciae
^

^eneranl

veritatem

nullatenus

quos
,

de

consilio

baronum

quacumque, etiam numquam /" maxime ritare decrevem. tuT a t quamque vel sicui expomtur \rr h-r formnla exponi potest,
> fomula juramenti execratorii. non pacta Deus me puniat, reducitur ,, adhunc sensum
1

quampluj ium aliorum, poUus ele- ll1111 Christiauitati fore nos el caconsulUus Phvos alios liberari pro bu u modi treui is
el
.

si

sei
:
\

'i" :ui1
l ,u1 '

civitatem
Christiani

taliter

amittere
illa,

existentis in
periculis
in

cum rei quam

iduo po*

nos

et

""'
,lN -

sub

(;iniiv

carcere

Porro comminationum
'

remanere. tonitrua, de 7'"7/""'-

servaturum, invoco /"'"".""' pacta recusem ab ipso mito mui pcrnam non mendacii testem mvocem. fliqendam, st \psum ... 1 """ potest, '/""' sii nqttam
i'
' 1

, ,

'," v

/;

'

loquiVur,

el

maxime fuerunt,

minis/eM
1

app,
erl
'

";

dejuramento, 7"" Rexpaclum cum s """'"'v initum confirmaret. Joinvillius num.

"7"'"'"//'

'"

Deunj

invoco Deum,

xrvaturum,

-/vere,

DE
tere, ut

S.

LUDOVICO REGE
tortilia,
el

ipsum
ui

mendacii

lestem

mvocem,

ex

alia

thuribula

deferentea

fim etiam sim negattvrus; quod tantumdem

ac
si

norem sanctissimi SacramenU. Denique

adini, seu
potius

in

',,

mum
itn
iii

itaque fuit

gravi peccato perjurix gra\ diceret, fe mfidelitatis crimen sim adjecturus jurandi Ludovico proposita, formula

Saphandini
noslris

sulthani

ob

nctonam
sceptrum
superposita

de

effi^

reportataml
cujus

..,"'
,,'"

hanc mirer scrupulum a quibusdam vocari constantiam. Ceterwm triumphavit m

fortitudo

manu ram
c

aureum,
hostia,

summitas

seu

ciborio
,,

adornatur,
r,s7
.

cum
i

hac
,,
i.l

Eucbariu *
8C6Dl

inscrip
stis.

victa illius

non modo de timoreChricaptivorum, sed etiam de fwrore Sottianorum racenorum : hi enim paulatim mitiores redditi,
atque
in

circumiente, Victori
Sci0

nonnullos

omne

fabulam
rationes

Horum aulem omnium

ratiles

renn
Eta

admvrationem versi, primo

ejus ]ura~

ves

ac

censenlnr, ul
el

inde anobishaud

mento acquievere. 68S Pactis autem

in

immerito

nkZ

rejiciantur,

opinatam
sil

fabulam

Ba'

recepta

tis,

statutus

t""

utrimque juramento firmaK " ,; ""- '/"" >'ol <llln

dimitterentur
liberi.

bello

lingum
noslra

minime opn
sententia

abigere

maxime
ii

cum
Jani

firmioribus
:

innitalur

Damiata, Re-

Damiata,

captivi

Refert

authorum
Accepil

non
pignus

paucorum
:

inter

quos

gmcwnpro"

primom

fa c j inviMus cap. 16, ex quo intelliges, quam multa crudeliter, impieque contra conditiones

vitalis

Panormitani
\i<'inr

epigramma.
Jesu,
le,

Saladinus

juratas

Damiatm
urbe,

commiserint
,

Saraceni;

Redderel
Qtra
fides

ut

regnis,

Ludovice,

ioi$.

quantumque
ros
,

inter se disceptaverint

accepta

jam

utrum captidimitterent; an omnes

Tu pignus redimis multo

major,
illa

pretiosius auro.
vel
ista
fuit ?

Mahometo immolarent
ligiose
se

Contra

uro, quam
integra

re-

Hisce addit auctores (6 partim

iiiu

Catholicos,

gesserii

Ludovicus, ut

mediee

heterodoxos,

quorum
esi

rvullus seculo svi.guo

partis,

<inm anie discessum ex

fierii

Egypto persolvi
Die
civi-

floruit

Panormitanus,
illa

antiquior.

Atqu\
tir

debebat,

solutio.

De hisce itaque bn
:

sunt

firmiora
at

fulcra,
criticus,

quibus

tantum
igitui

loquentem
jtatula

Ludovicum audiamus
admirati prsedicti liberaverunt reccpta,
qoii
,

malus,

parwm
ne

minime p scriptorumque ou-

receperunl
:

ctoritatem

latmi
et
el

i';imdem

qua

nos,

fabellam,
duit.

ponderare nescius, ridiculam hane dicam sacrilegam, confirmare *tw

<<<

fratres

nostros,
el

nec

comites

Britannim,
baro-

Porro auctores ab
o,

citatos tantihacinre

Flandriee,
milites

Suession.

el

multos alios

ut

discutere

opus

sil

nes,

de

regno

Francun,

Jerosolymo-

rene scripserint hanc fabulam,

psisse

an id
:

eoi

rum,
ex

el Cypri. Et tunc spem hrmam habuimus, qno nos Liberaverunl e1 alios supradictos, quod de reddendis el liberandis omnibus aliis

falso

inter ros

annum
siastica

Chrislianis

juramenta

sua

Qrmiter

observarenl

existimaveril Irtu/rus cum tamen nominet illustrissimum Spondanum ad lubet oirum de Historia eccle1250, bene meritum ab hac labe vindicare,

nidum

continentiam

treugarum.

Porro

\/-

phonsus frater Hegis m carcere remansit obses, donec pecunia, Saracenis in Egypto persolvenda,
integre post

refutationem ejus verbis exordiri. Quippe laudatus Spondanus num. post relatam Regis constantiam in recusan
fabellaique

688

6,

tem ipsumpro
luisse,
re/ert
\d

aliis

biduum esset data. hegem auomnibus obsidem manere vonon permiserunt. Ceterum

randi
lam
n.T
ristia

formula, de qua
his

egimus,
:

ex ea fabellam
il-

hanc refutat
ignoratam

verbis

Ex

quibus fabulam
antiquis

Anonymns apud Chesnium pag

r

quorumdam
refellas

recentiorum,
;

omnibus
in

104;

at

proceres

qua

tradunl

Regem

Bdei

Franciam </<< postero, seu Sabbati, priusquam Alphonsus carcere esset emissus, invenies apud Joinvillium num. t53, sed non recte ibidem inter illos legi
comitem Flandrim,
in

nobiles aliquot

pignus,

ciborium
pensi

cum

sacratissima

EuchaSara.

tradidisse.
lale

Prmterquam enim quod

habuissenl
lanta
:

ni nihil

qui

Rex

piissimus,

quem Deum suum

piissimorum
linuisset,

conscientia
ludibriis

coleret,

im
sus-

notis observabimus.

Nwnc,

barbarorum
nec
induci

committere

antequam Sanctum vn Syriam abeuntem comitemur, refutandavenit fabella meptissima, qum, quantumvis sil deformis, suos tamen
amatores.
686

qui

dubiffi
|

jurisjurandi
li
'

rormulffi

sese

submiltere
inde

Sunl
q

autem,
I

qui
,

habuii

conjiciant

fabulam
cudisse

ortam,

Saracem

aurum eo tempore
a

Arlwrus

Monasterio

,n

toartyroloqio

SSLt
CSoLt

FfancisC ad AWti.seupag.896hLc t "" marrai ; 0b BM Ludovici) liberatiouem petierunt infideles sibi tradi
stiam
IIUUS

ra

azymi
uli

calici

superimpositi

reperianlur cum ea forma, qua

postea
suis

in

sacris

solilum,
tapetis

eamdemque
indere

matis
ro
r,s

sive

consueverint.

En
cete-

pro

sancti

sacram Euchapignore co quod zelum ac pietatem Regis ajynovissent n,ra <:l,ri>ln. Im

:

quis credai,

Ludovicum, qui
reverentia

inusitata

hominibus
ex
\<:

Dominum suvm

>"'

minum, quem IMM " """

,
,

speciebus
uti

Eucharisticis

latentem

prosequebaW,
tam

toto

cordis

affectu
..t

adorabat

in

7"
? uU

Sacramento;
inclytus
1

ad

S "
'
'

ea

perpetuum
pecunia

sulth.

Ctts

Rex
,

in

Mem
Ufl

exsolvenda
,

"

n ""'

num. iO intelltges, can% * suA fuisse dissimilem, ut eum tradcret cmsam, spa furiosis, a quibus crucem flagris
secunda

'

^Piabilis

Pio

Hegi

"

que
'

"* EucbarisUa, Rex V( h z:z::r mTm -r^^ recepit secum '"""" u,m
l lta

conflaretur.

Oppignoras
.

<r Pis fcedatam, ac pedibus conculcatam rr <*r*, Si "i iur in laudata smpe epistola
'

te

'

^
'
,

?
'

r; 5mm
,,,

,lh

,m10
,

T
cl

b
Bpud

1:H "

*^
,.,,,

Galli
st

Uegem suum postulan omnem de pace mentionem idcirco

proceres

na
f f

SyriMn

*c P uri.n

-r
eo

,,,

s\

,,

"

bam, aquone
suuu,

obsidem postulari?

sanctus, tulisset aninto liex non mtlle p imo

N quam tantum n """"
'

,:;;;;; perincum

ss

'

v; "* ^Vi^ \:;:i:;r ,:m

'""
'"

tempore

mortes sustinuisset,

ferunlur

introitn

crilegium? Quo enim alio appellem, non mvenio.

680

i>"
ex

'""'

r//) '"'

/s

*n-

suntur

quuc

portaram

""^iuo

usque

vi*

ipsamel

,>.,

Verum necessum
scriptoribus ,

<><>

esi

fact\

"

,,-

*
hinc

P^sperin
inde
positi,

angeU

Celema
ex

tatefabellam refutare.
\

cum

ejus falsiM

^f^

Vita

iisque

una rnauu

in

nifeste pateat. 1

Carcere egressus

oculatis test Ludovic esi

i

f'

rnert*

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

\

429
1

\rnn

M vi

Maii post
tnajon

mensem

captimtatis et diem

Act

mcommodaqw
animi moderatione
Imtitia,

illo

m/i ,,.

,.,.,/,/,>

Saracems

frsoiuto

tx parte

Damtata, seu redemptionis pretio.

erat,

summa summa

Sanctut ab ICTOUP
f0j
ob-

pertulit

Vttm.

ac

solemnitate

nh

egressU

pecuniee p arg aulem

ma

danda

priusquam

v,/

/;,-,

discederet,

altera

iccone erat per-

duobus post liberationem persoluta est, relictusque pro eatamdiu fabus Pro altera C ro ilphonsus ra ter Regis
Pars /"'""'
>

oiam icconensibus exceptum fuisse docet. icdemum num. 163 et seqq.fuse enarrat , consilium << Rege habitum, utrum in Palastina mai\ an rediret m Galliam; auditisque principu
sententiis,

nh

rs

hac

<i<>

,-<

non parum divisis, cu

ii

pignus itidem
jomvillio
itur ;
(1|0(l
;1

Saracenis datum

r*t.

teste
'"-

num
per

'<'>

v"

"'

'

''

rr

'"'"'

'"'"'"

Galli pjerique proceres reditum suaderent, marini oero moram in Palastina

ta-

hoc

pactam

Rex

jurare
millia,

debebat,

golverel

ducenta

librarum
aliaque
pro

antequam
millia

linm
1

discederet,
daret,

ducenta
caulione

Ac-

ut , quotquot vellent , cum fratribus suis discederent s qui um manere cuperent, id libere facerent : quod declafuisse
,
<

tutum a Rege

11-

quodque
gui

solutionis

ratwm
ait

<i

Rege circa festum

:

Toannis

Baptistat,

detinerdnl
balistis
(|lll
, ,

segrotos,

eranl

Damiatae,

cum

num. 468

apparatu

bellico,

machinis,

carnibus-

gis

cum

aliis

neque multo post l Hequibusdam proceribus in Galliam

perfldis

Rex mitteret, qui ea asporlibrarum ducenta postrema mitteretque ;iri yides hic obsidem pro parte altera, pro Mll n ,. cautionem idoneam quid itaque opus est wilcgam fingere cautionem contra testium oaufalsis,

donec

abiisse.

Qum, aliaque interim cum

ea

Sa-

.t

racenis gesta,

epistola Ludovici confirmata,

l;1

atque ordine enarrata accipe 692 Bia ifaque peractis, inquit,

/Egypti
pecessimrj
al

partibns

eaptivorum
'

nunlios
a

dimittentes
el

inquam, testium latorum fidem? Contra fidem, Camotensis, oculatorum; nam et Guilielnms
n ncins v
,,

'''

'

ibidem
ad
et *

recipiendum captivos

Sarracenis,

n,honeni

carcere
"'

comes,

ofhcium

carcen
absque

num. 8 testaiur, Mtsquidem peractum fuisse

consecratione
:

nuotidie,

sed'

oidelicet

rerum, quas ibidem dimisimu quod non habebamus aavigia, qua sufficerent ad porlandum. Postmodum autemi venientes in actn de rehabendis captivi quod multum
,

custodiam

['"'

Jfyy
,,

quod sanctissimum Sacramentum a Saracenorum injuriis non satis fuisset tutum. 600 Lubet item considerare quam apte suis
jiii

insidel

cordi
alios

aostro,

sollicite

ci

;itantes,

remi-

simus

olemm

ih">i"j">

mUaria,IT "'

tmporibus adornata sit fabella. Satadino datum inquiunl oiqnus sacratissimum. At jam diem suSaladinus, antequam prcmmii dudum obierat
natus esset S.

ptum, ad reducendum captivos, ei res atias, machinas quas dimiseramus ibidem scilicet, quamdam quanlitatem nostras, arma, lentoria, equorum, el alia multa bona. Sed admirati prae:

Arturus,

Ludovicus. Saphadinum subsiUuit anachronismum scilicet correcturus. Ycniin et Saphadinus mortuus est, puero ad ipsius imperium MIHC Ludovico, et pronepos

dicti

nuntios
sibi

nostros,

cum

instantia

postulantes
et

reddi
alia

captivos juxta

formam
omnia,

treugarum,
in

supradicta,

detinuerunl

diutius

Babylopetebant.

uia,

sub

spe

reddendi
posl

quaa

gypti occupabat,
ctus

dum

ibidem

captus est

Sanrefu-

Tandem
captivis

eero

expectati

diuturnam de
qui

Plures aliorum errores historicos,

fabellm

omnibus,
ul

pos
inter

reddere tenebantur,

atfectos ,
tare.

commemorare non

lubet ,

nedum

sunt,

lirmiter

dicitur,

numero
el

plus

quam

ma Ughelli editione tom. 9 ,

re

Conmlere lector curiosus poterit in postreubi ea dt col. 8 ,

duodecim miilia,
liberaverunl

antiquo

novos, non

nuntiis

noslris,

nisi

lanlummodo
exivil
cajleris

teget ridiculam Brundusinorum persuasiom:etJterum Italicarum Scriptorum tom.n,

quadringentos;
de
carcere
nihil

de

quibus

pars

quasdara

pecunia

mediante

De

vero

col

555;

ubi

fabellam
de

nihilo

melvus

relatam
fa-

mmiei Etenimjam plura dixmus,

biih
V /.s
,.

quam

omnino reddere voluerunt. rebus n, posl 693 Imo, quod est detestal
gas
tios
\

treu-

imottati

mereatur,
sii

qua

dubites,

impiane ma-

Initas

el

juratas,
et

sicul

intelleximus per nun-

JJJi
,,

,n,

ridicula,
sit

crisvne

quam thcologic*
q

inimica
tem

magis historictB id Ludovicum ilor

nostros,
to

per

captivos

quosdam
electos

Hde

di-

ilUs

partibus

redeuntes,

|uvenes

ic

Egypto

regrediamur

de Christianis captivis, ducendo ad erai is quam oves, quantura in

1

nctimam tam- p
,

compi

Ileb

apostatare

llde

Catholica,
et

appositis

gladiis

su-

per
r

eorum cervicibus,
Machometi,
profltendo.
in

clamare

legem

scele-

ratissimi
i

quorum
Cteteri
flde

multi

imbecilles
illam

fragiles exorbitaverunl a

Qde, legem
vero,
et

de-

LV.

Adventus Sancti Acconem

il.i

consi-

testabilem
athleta^

tamquam
in

lium

institutum, redeatne
:

Palaestma
:

fratrum ejus

an ... maneaf ahorumqtic

,

forlissimi,

radicati,

firmo
vei
:

nroDOsito

constantissime

persistentes,

mims
re

jj^J^
.,,1

hQsl[m
sanjrnine

superarj
,

nul i atenug

potuerunt

reditus

perfidia

Saraccnorum

iu

retinen-

certantes

legitime

coronas
:

martyrii

discaptivis, et

cura Regis ad eos liberan-

perunl

rubritas

quorum sanguis,
ad

ut

Br t

tenemus,
judice

clamabil
el

Dominum
erunl
in
.

pro
co-

dos

gesta reliqua anni

^250.

populo Chrisliano,

advocati
cailesti

nostri

ram summo quam agimus contra Ddei inimicos,

in

curia

causa,

otiliores

noqui

bis

,,,

iii.i

patria
terris.

quam
Multos

-1

nobiscura

conversa-

,,.!,

in

etiara

Christianos,

'k,

"""illtiis

hiim

i.is

""
'"

ss

liberis
fttisse

principis

'"'""//'

dona ad ttegem Ugyptii'. cujusdam SancH, libertalem

narrat,
1

apu d
nis

Damiatam
Nec nec
le

remanserunl
de

aegrotante
captivis
1

trucidarunt.

liberandis
restiti

stia ali-

rerum
e

nostrarum,

plene

""

*njMta
,

talorm,

/,'/,'

rfesertor

tmt,

Uer

^enaverimus
eis

w.
et

et

pacla.

cora
-

164

factMt

babuerimus,

paraU

teenmu

obsi

G9t Ail

43o
AUCTORB
J.

DE
Ad
]

S.
rl

LUDOVICO REGK
l|1

"'-

694

os

S.
*

pationem

noslram,
liberatis

Qrmam haberemus
caplivis,
terra
in

fiduciam,

6u

* /Ene epistolm ad expeditionem pietole sua, sndioau rew

atyntftimttj

/,

cef"

quod,

transmarina,
pacifico

/';'--, ,,/,/,

/A
"'"

IM

deutne
neal
fa

0fl

n mo

qnam

Christiani

tenebant,
..

statu

per-

t_

maneret, asque ad tempus in treugis diffinitum; .,.1 .... .... U I...I ,...l... roluntatem et propositum habuimus ad partes reet jam disponi feceram gni Franciffl revertendi
, . . :

igituromnes, qui in nomine tur, zelum habere debeant ad nnnm ratum, .. ^os el
.

qu subjun^
'

Chrisliano

,,,

-oi..

praacipue,

meill(h

clerici

aui

ii

"

i.

f.

li.

ni--

de navigio,

el

aliis,

qum ad noslrum passagium

Sed
aperte

ram sanguine de uos Terram sanctam acquirendam,

,

'"""

iivi

'ih.nein

ridebantur.

ridentes

pei

lum
lo

peculiarem

lamouaD
'

'"'

elegit,

quam

'acquisitio

^"

ea,

quae

superiua
aperle

sunl

expressa,
Ireugas
nobis
i

quod admirali
reniebant,
el

propriam

reputare

praedicti

contra

et

stram
cruce

ad illud
servivit,

debeUs, universitafo servilium invitamus

el

contra
illudere

propria

juramenta,

Christianis

pro

redempUone
extitii

quinH^ D
veslra
'"'
''"'"^

aon

ivimus consilia ba-

guinem
illa

proprium
sima,

eflundendo,
sinl
in

ronum
pli,

Franciae,

prselatorum
sancli

domorum
el

TemRffarise

corda vestra nova

scelerati

Qospitalium
,

Joannis,

sanctaa

in

Teutonicorum
lani
:

el

baronum

pegni

Jerosolymiesset

prseter

blasphemias,
Christiani,
in
,

Christo Jesuflen contumeliam quas dicebanl in

i

el

municatum

quidem
:

nobis

ctu

populi

6"
'

crucem
el

Hagellis
riliter

cajdfih^

ineuntibus
jor
pars

hujusmodi

faciendum
asserebat,

quorum
si

mare-

puebanl

eam,
in

deinde

nwrh
Christia^

concorditer

quoii

nos
ti

conculcabant
n<e.

opprobrium
Christi,
el

Qdei

cedere

contingerel

his
in

diebus

prmdictara

nram
con,

dimitleremus omnino
stitutam
eain
;

amissionis

periculo
aliud

69]
]'''

Eia

ergo,

milites

peculiari
viri

el

noster recessus

non

essel
:

nisi

Dei

vivi,

accingimini
injurias,

estote

lotaliter
iiiiii

exponere Sarracenis
di bili,
el

potentes

maxime cum
bis

a.l

vindicandas
actus

et

opprobria

supradi-

statu

lam miserabili

diebus

cta;

vestros
.

ad
qui

antecessorum
specialiter

reslrorum
B
cajteras
el

proh

dolor!

consliluta
l

exempla
,

reducite

inter

693
rnanerc
tuit,
<//

<

aplivi

etiam
posl

brisliani

qui

ab

inflder

nationes

fuerunl

in

lidei

exallatione
suis

devoli,

detinenlur,
slo-

rccessum

nostrum

pote-

uncerilatis

affeclu
,

dominis
geslis

fralre

Pro
lIone
l

Pl
P erabi

temporaliter

in

Fi
.-

P sorum wWtt"

reputan, omni spe de liberaS| autem contingerel nos

1 i

obsequentes
rerunt.

totum orbem
vos
in

insignibus impleDei
licel

Prajcessimus

iimittere

"''"'"
',

obsequium

""

,,v

"""'

nostra posset
liberalio

quimini
tardius
le,
lias

nos

pro Deo,

tandem
,

al,q
' (

'

bonnm evenire
:I

et

nobiscum!

q etiam
villarum
alia

deveneriUs,
,

recepturi

Domirao

largien-

:,|,

7"

""'

rl

castrorunj
'

regni
toli

Je-

mercedem
primis

quam

euangelicus

Paler-famiel

qnaadam

lllati

" ,llM

D0ssent
.>

','

Mm
sll

Chripro

donavil

rineaa
praater

sum

operariis

Doraino,

exlremis.

Insuper,

'"
'

lMm

indulgenliam

generarel

mter

abyionue *
'

soldanum
exorta.
,.

Halapi,
Quisol-

lem

crucesignalis

indultam, vcnientes,
transmittenles
potius
,

com-

discordia

""'
'"
,>

"""'
;'
;'

W* m
g yP
;

exercilibus,
castr fl

p _i
Ba-

subsidium subsidium, immo

ibi

petens

in

nostrorum
.l..m

reirm

sancta,
el

sab
"<

dotainio
;1

pra^sentes

fuerimus,

apud
el

Deum,
nonoris
illi,

hoihi-

';.;''''

':""" "

Droce

^.
n, "
ll;
'

mullisas-

nes

,...,
:,;,.''
;

'''"";
lr

T
"

'""

[,,|l ;iIM

il,am

,,; ,,;,; ,,;.''";;:"

S2TS
;
1
1

ttdam 1,
1,,,t:

T H| DlS
-

"""' irtr
,

^^ wai
li:,n
>

nortom
,i ,i-

Expedile

-^-^
diura
lis
:

mullum sibi favoris, autem negotium;

acquirent.
rirtns

consideratis

^v^ memontam,
meraoratum,
|i;

ul

quibus
in

renire,
M;,ii
parali
illo

rel

mittere
se

subsi-

prmparenl

renturoi renluros

m
nl
|HIilllt irunl

sanctffl

*>W
I
"."

*******

m-

,.,.,. i
ipsi

,.,,._i

iuui
,

^/JussubsidiumveneraQ0
i

autem,

qui
in b,

doWibn cond doloribus ,,

i

orumca P tivitatibns fii-w

e ei

aa -

* transmittendura tendum
pa
in

passagio,
,

sairem salrem

ta in

multis

morari

in

mpSI.

diss uaderetur

secundo sequenti
fretare

incti

Johannis trans-

nnis;

ma-

procurc.it

subsidium

memoralum
lispendiosa

scoporutnV

fflf

I""
:

Ml

I.

3UO

"

Gallot
jier

ir /

mn "" "
,.,

""'
}

"1

,
''
1

clementia,

vestrarum,
suffragiis
,

aliorumque
Actura

bo-

"-

epittolam

t0

lnni

""""
ltus
-

comite di$-

norum
:i11

orationum

raleat.
_u

^con,

,'''"]
""'""""
'"' 734;

""

Domini

mcci

mense

asto

Kacum

dubium

me

Dotati

Rex sanctus,

cujus

animum

totmalis non moda

/'"<
"'-

omnia
fero
,

mihi

evenerunl

adversa,

rates
|

libi

Altissime.
cor

Reversus
regi-essus

autem
el

ad

me
,

ipsnm
;

Wfl

num

a?'
,

tk
cum
n

'ZZZ2

"""'"
'

"

"'

meum
i"

ingressus

H"^

"'

febat,

nTtZfT!' gZZI
'

deo

de

ratiam
io,

concessit,

subderelur.

quam tnil quam si totus u hic paullo lath

tninus

ptfjj
mundus

mihi

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

m////
,

nnll

tcusajusm ipiius moneta vicebimus, guam erubuerit eum Paulo catenam suam nunc reliqua anno ifSO in Syria gestaprose:

'"'""
?

43
''"'''"' lr '<"""

'"'

"""">i"i>:

erat
"'

'""

enM """""
''"''

missa, principis Assas

Ifwerai

negem

dum

AlCTORE
i. S.

""'""
de guo
de

quemur.
699
.<<jiir.>

wanorum
cur
in

idem

princeps,

HU
norum

pnnUga-

prmcipua ratio,
secwitas
ii

Syria persistere

num

"'""; ,""""
'!'"

384 disvuta

rt -

focrcverat
lin
_

Ludovicus, erat

ifattmndo

ei

captivorum libera~ Christianorum ibidem degen-

rios
Gallia
alx
'''"

'"

Lud ovicum '"';' "'""""

m
'

grege

suod
paul
,

interficerent; at
:!

consilio,
<" ! < '"'"

autem hunc finem consequeretur, mox discessu exercitvm suum cua fratrum suorum uti memoraoit reparandum, quantum posset,
innn.

''""'"'"'

I"'"" 1 """' ""

V"

ncs

l/ltl

tuppiic,
"I'

honorat.

n ,i

nitm.

tos

ci

$c</.

Joinvillius

quem

cum

rf " "" r n ''!J''"><'i"

s

''

a liis stipendio suo adscivit.

Interim

carcere Sa-

offerenda
';'

leotemporeRei """"' """- rursum suos misii ad i intentatis illum ad munera

Verum mtrepidus LudoviHospitalariorum et tanta excepit constanad tempus statutum rursus cum donis adessent, et amiciliam
magistris,
eius ut
exposi

mducerent.
"/'""

racenorum
ruiii

magistrum HospitalarioQuilielmum de Castro novo cum equitibus

liberatum
aliisque
,-ni

;i '
"

ferentibus

r "'-"'"

refert Continuator Guilielmus in [ddir lamentis Hatthmi Parisii pag. ir.i ea de re sic
i<>u,

circiter

800

ndem
sui

Tyrii

734, atque

ipse

'"""'i^
''"""'''"'^

Utteris

loquitur
les,

De nobis
per
,

si

audire

delectat

notifican

JU o
cesserat,

factum,

quod

Dei
el

gratiam
aliis

cura

Iriginta
el

de fra-

Luaovicus, r ii minis '<""" se mperari non

non

muneribus
fut

svneret.

Uem

tribus

ooslris

religiosis

saecularibus

mullis cere
die

domini

Regis Fraucisc
liberali
,

interventu
decirao

de

car-

Babyloniorum
mensis

septimo

Octobris

civilatem

intravimus

Accon

J hoc anno
"/

'"""" '"' r "i"" 1 '' illium loco assignato tantas inter cwas nec regni sui oblitus est Luovicus ""' ' 7; " i consuete

"

multitudinem
Bgypli
auxilio

maximam fidelium in captivilaUj relinquendo, quam speramus cum Dei

iii

ad Blancham reginam

litteras

d
'

reditus

monachorum Regalis-montis commu:

proximb
id

liberandam
licei

Veque
seri/us
,

cum melioribus procul dubio guasdam monialifois Hetodunensibus

taret,
1

et

spes fuit;

enim,
est

paullo

conse-

cuta tandem
dustria.

insignis

Ludovici charitas et in~

donaret Capellaniam prmterea fundami Pisciaci 1 ditibtis controversiam inter Roberti coirtesim

mitis

heredes

ei

Pontivi

700
:;,
/

drca idem
cap.
(0,

fere tempus,

comitem jam

ut

narrai Join-

ante carcerem
"'
'"/'/-

>-</. -

mllius

gem oenere.
7'"
,

trium principum legati ad RePrimi erant Frederici imperatoris

in

esi

suum mense Vartio com apud Hartenvum lom. i Collectiocol

nis

amplissima
//'"

"<

legatos
fSl%

miiii
illos

post

Egyptum misisse jam dtximus : verum gaudebant Galli non pauci liberationem suam < carcere fuisse adsecuti

"""

(305
ii
i

et

seqq. in

lii

item,

tequenti

"i monte Carmelo factum videbimus.

invisere

anno monackos potuit, guod ab eo

mtos.
soldani,

Jlos

sunt

legati

Vazeri

Uapim
Co-

guem Damasci soldanum

jam
Egyptiis

oocat auctor,
eripuissel. S.

quod urbem illam

nabatur

Ludovicum ad partes suas attrahere contra Egyptios, non elia intentione opinor, guam ut totam Egy/''"'" ribi ejus auxilio subjugaret. At, guamvis figyptii inducias dudum mpissent, adeoque lioerum essei Regi bello eos impetere, festinandum lamen non putavit; sedrespondit solum Vazero /"''' legatos suos, se missurum ad Egyptios, V" eos interrogarent, an pactas induciarum con
,

hac

legatione

Nazerus

LVI.

Anno
inter
lilfcro3
:

25

Cn\s;irca

munila
ei

bellum
ptios
lanlis
:

soldanum Alapise
Ludovici

JFgypostu-

subsidium

factio

Pastorelloruni

Gallia.

Mtiones

implere

vellent

guod

si

renuerent,

fce-

A,nno
ni

I25i prmcipua
,im,

S.

Ludovici

cura
I

iam

tluscum Nazero contra iltos initurum. 0| Idonea sane hmc eral occasio
'

Cmsaream

Palatstin,

ante

Turrim

v,(

qua

"''

"""'

cujus

muros Saraceni dudum dc~ new

sicui lmt

/Egyptiis

extorqueret Ludovicus,

ul

jecerant,
hri

novis munitionibus firmaret,

i
ii

reom instavrat,

conditiones
'xlor(/n

indueiarum

implereni

captivos
:

di-

iii

Contin

734

r|

"""''"^"
'"
''''

neque uro occasioni defuil nai oiro prudente et forti Joanne Vatlance, adeo ilte Saracenos /Egyptios minis,
'"

[ttamen,
iin

prtusquam

Egyptum

piissimam
.

instituit

reth

guam narral
il/il
iii

tenderet, mense Marperegrinationem in Vasanum. 38 Gaufridus biograhrulir

\iii/iiiis

n>

ivprobrataque perfidia "'"" ls " dicat,

e guites
/'""''
'""'''' r

terrnit,

ul

Joinvillius

jiliilS,

frsln

liiiiiiiiliiilniiiis

omnes

eo

tempore
atque

captivos
ossa
ita

carceribus

exemptos,
plebis

de-

dudum
'"/

Jafensis comitis

restituta,

ut

ingentem
liegem

multitudinem ducchtos
:

reduxerii

in

guibus vestibus,
charitas

tariis

instruendis Sancti
hoc,

rrm divinam coram ipso peregil legatus Pontifirnis. iin/r Cmsaream petiit urhem marilimam, [cconem inter et Jafam sitam, ubi toto hoc an,i,i castrametatus fuit, Ulamgue novis muris cin.ni, guietam, commodamque ad id occosa prmbentibus Saracenorum Egyptiorum atqueAlagui, pensium rmi mni longo admodum
.

""/'"' eluxit.

'""
l
l

Quod an
ant
eo

'

nl
'

"""

an sequenti anno exprimii auctor; contigisse aucerte

.

intervallo ab ejus ear

"""<>.
ne
'

sub initium sequentis

.

quo hmc facta sxvnl tem'"'""^ moraretur Ludo^ icus unde discesHdebimus awni sequentis menseMartio, Cet ,'/'""' tiberatis caplivis, necdum sibi satisfactum Lu dovicus ./.'guid iiin, a ab
, : ,

cum

remota, 'opus impedire noluerunt, guod utraque pars Ludovicum sibi adjungere coi inr hinn hisce occupabatur Sanctus, aliqui subiin/r imhi/is Christiani cum subsidio modico ad ipsum accedebant, ut habet Joinvillius num.
stris

/9?
riiin

et

'/

toegerit,

atqne

etiam

impetraverit

suo

debimus

iniir

quos ad Tar legati etiam seqq imperatorem ante biennium missos diximvs, ni/ ipsum reversi sunt, sed re fere infecta,
.

quod

432
,

DE
defwiclus

S.

LUDOVICO REGE
nec
deberent.

esset,

Sed

tamen

,.

AlCTORE
J. S.

[i

busretulerunt;qu*narrata habes apud Jommlr

/

tuil

num

(84 et seqq.

to
te

concordatio

treugarum.

Siquidem
el

rail

JJL
,,,,,;,"

in

tranquillo,

7di porro,

quamvu

atqueexmu- pias
tuoSnracnw-

militares

Ludovicus,

non eashaberei tunc coquibus res magnas

exercilus Chnstianus,
sustinuil
vel
pei
in

nec

ex

aliqua

molesliam
solel

gravamen
Beduinos,
exercitibus

mmmctus,

saracenos aggredi valeret; sperabat ta Christianis boni ien ex eonm discordia aliquid ,. nidanus Alapias, occupata oriturum
niltlril

Saracenos,
totiens

nec

etiam

per aUquoa
sicut

accidere

mul

citra
satis

mare
copiosa

Fuit

etiam assidue
riclualium,

per
el

Dei

graliam

Damasco,
ter eos
ait
ro fuil

Egyptum
prmlium
:

invasil.

Unde,
copias,

cum
atrox

ei

ubertas

aliorum
et

necessarioruui
itei

collegissent

wir

exercitu,

cujus

illum fuisse exitum

ut ntraque pars alr

rum
quod
cere

el

el inter Acon securum, absque

Caesareara

libea-

Saracenorum,
molestia.
sicul

vel

Joinmllius num. 208,

liorum

quorumcumque
aliquando
pirat,

Praeterquan
i...

corm ricerit, allero oicta fuerit; majus tamen damnum fuisse mdetur ilapensium, qui
bui
-,

consueverunl

circa

maritima, quibusdam per

aliqua
intulerunt,

mare

aayj

laudatus

Sanutus

el

cladem
duo
parl
12,

attribnunt;

ita

Abulpharagius pag. u\ Sanutus aflirmet

lib.

ganfibus
el

damna
'

licet

galeas',
i[i

'Utom
,

rasa

vi\

nnllia

ilapensium evasisse. Sanutus

cap.
1

mari.

A
capta

armata ad sumptus nusin.s i.-iu-amus quibus lamen nuper vas quoddam pleescariis
justitia
'

hoc pr&lium

contigisse
Tyrii

ait

aum
inde

bujusraodi
fuil

captum
liujns
ita
ivi

fuit,

el

qaia
;i
|

'11,4*
.,
,

anno
p_

(250,

con
ex
epistola

mtinuator
S,

col.

*,

rwnius

lls

,,

734,

verum
t25i

Ludovici
nisi

mox redmense Julio

Egy-

multum
rior
erit,
70*3

Lerroris
el

incussit,
via

quodammodo
memoratus
Babylonise

libe-

landa constat,
anni
,,,...

ilapenses

non
.

securior

maris.
excr-

mense
fligere

Egyptum ingressi sunt, iugusto ejusdem anni cum Egyptiis con il serius. Imo si pr&lium
\

Gazan mtinuo

recedentibus

Nuper
soldani
ubi

siquidem, cum
Alapensis
prodicti

iuMm,

citus

transacto

(lumine versus

**

Neapolim,
rabantur,

Turci

mo-

propius

accessisset,

soldano
paucis,

ipso apud

acciierit

2
,,-/,;

Februarii,
;
;

ul

ei

rat

Chaizius

Damascum
Sabbali
tus

remanente
fcstum
B
B.

cum
Uarim
una

tandem

die

tom

annum
ctu

1252.

non contigisse ante Cum tamen hac clade non ilafrasoldanus, quin vires suas recerlum
est

posl

Magdalenae
cura
Turcis

praefa-

admiratus

suis,

cognito

eorum
cui

non
resislere

expectata
poteral
el
a

eorum
visedi-

staurare possct,

bellumque prosequi,
fecit;

quemadnon
amicitiam
desidera-

mulliludine,
ribus
cto

non

longe

modum
S.

revera

atque

Egyptii etiam
I"

inferior,

castra

amovil,
iler

modicum aa
Ludovici
:

detrimentum;

subito

recedens,

arripuit

rersus

Gazam.

nihilo segnius

quam

ante

Deindi

>ubsequentes
fecerunt,

Uapini per partes

renissenl

illas trans,

bant

ita ut

fadus Christianis utilissimum; quin

are

itum

Babylonicis

praecedentibus

qui
Ala-

etregni Hierosolymitani n
Ludovicus,
Gallia

cum
pinis,

apud
el

Gazam
ad

persequentibus

modo
litteras
ut

itum
itaque
i

ex
i

subsidium

habuisset.

Alphon
quas
703

dedit,

illud

maturaret,

labbei apag. 656

Ludovicu
"'''"'
''
;

locum ipsum landera accedentibus, fugientes, recesserunt iidem Babylonici deserlum direxerunl rersus Babylonem iler suum. guerrm, guse Imc Haa siquidem inimicitiaB, el
i

'"""""

fideli

wibuT*'
1

Francorum suo A ""

lia
jl

Rex ca-

usque

durarunt,
in

el

adliuc
tes

duranl
I

per

Dei pro
et mul-

'

ridentiam
dile-

Qdei

,!
'

Tolosano

comiti
Posl

salutem,

et

fraternm

tum

ipsi Christianilati perutiles

,

et necessaria
concedente.
el

tum

recessum nunciorum nosirocapellani

militis,
1 '

iucruni

esse

poieruni

Domino

ram, quos
1,
'

ad
;

partes deslinavimus transmarinas,

708

Creditnr
si

enim

rerosimUiter

speratur,

" ,l

lii

"
'

'

,i

"

"
e
!

delicel

nostri,
acta

et

Jo-

lum,h
'"'^
l

quod
parte

de

Domibus
arca
i""

suni

apud
dc

aliqua nobis prsesentialiter adveniret ex y bonas el utiles Chnraccursus, Lreugas

li;ri ''
11
'

ractm,

quas in-

""

stianitati

reportare

possemus ab
Propter

aliqua

partium,
nece,ssa-

ex Pnmuntur.
t0 llus
,
:

Quidam
l:

admiratus
dictus
;

unm

?e

foi-sitan

ab

utraque.

quod

^
"
1 1

J0r,bus
"
'.
1 ; '

^i'>

ce81lU(hm
i""
1

"''

Feres-Katay,
scripsimus,

rium esset maxime

cursus aliquantus
,;,

ad

suoad prmsens, ut festinanter ^

-el

'7''"
'7,

;',

"W
usm
i

ducentprum
nostrum
el

Jerosolymitani

ere
1 '

jy"*"

PBWwnni
' '

cum duoimpugnandum
re-

accelerationem negoUi,

el

ac

ipsius

erBtatu

"'"""I

D aS Vm "mecU n r' ^ ":';:;'

r

^T
"

commodum
el

pcrDceret,

levamen.

De

iuperandura S0ldaims
"

nostro

nosse ros
,

roluraus,

i-

Dei

V**

ldem
''T:' l!
;"
116

mor"
.,

sanos

incolumes apud Cssaream

,,
,, :ni

Palestiuajm
'

^ ^
Ca!saraja

Babylonis
{

oc

exercitu

Christiano
ns
'

**VM*
Per

Qrmaturara
tes,
i
el

fortericim

civitati

'

'"^

novem leucas,

cura

jam

pro magna

parte

i-^
ei

,im

n
Jt

111,1

paulatim
Snlrlnrmc

venium
;i:i

DlQ

linlinc .din,

hnllninram ;, m
"

succursum expectans, ad m 111 aUqui de iEgy'i"" "H U '"" igj., A1 " 1M '"'-' " coUecla
,.
1,
'

operibus
kuiciii

murorum, nunc

eliam ad

j consu
^ n

ma
Ii

iii.u

em
de

(il)cns operis

'"i>imuUl
'""-

uuciun facimus uu Pri laumub ad

""
1

BabvloDico

caX zjeZV Tt
'

1'T'V
'
,

"

e!terciittm

"'"
A."i.

.*
el el

USSIUUC assidue

ui.MMo....-laborando

dediem'

uiuxwo rauros
""
'

paritei y.....--

Fossata.^

''""""""^
i

"

m-

'"'

",A t r

':;:,,a.

"'-

v..u,-

ProTincl

com.li

w*

eisdem.

,,,,'
1

'. Sld,ab

"

UTectamns,

rnmoribus

pariium

'

'''

credel

"""'
,,

^ 11 "' 1
I

mvicem pugnare

"'"

"'

nos reddere certiores. D,:..

c^stris juxta
millesimo

saream

Pal,

linc

anno

Domini

centesimo

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI. m crastino sancti tri. quod ille Gallis wrrerei nsque ,mo quinqnagesimo prirao anni 4252. Nummum ipsum accipe: m.irtNiis. tiartrnus s. Ludovirus. LalircIl
.,.,,..
iii

433
ad Pascha auctom
J-

s.

ne post has quidem ajora Regi submissa essr subsidia : vehl lrriis m crediderim tceieratam obstitisse prawipue Uorum colluviem, quee Galliam hoc anno ,., modicum regno creavil periculum. ^sssr
-.>
'

yirum

oideri

potest,

galild

LctOT
ir
,./,

lW*tt*

crf"

""/"'*''"'
1/111

'/""1"'"

llHin/nrus,

nriic.
/v

sr

prophetam mentiebatur
ei

non

"/"'"'".

sed

habitu

externo

Afc

,.,.,

specioso pratextu

succurrendi

S.Lndovisimplices

co

crucem

pradicabat,

multosque
et

,,,,

pastores,
*

unde
et
111

Pastorelli

nommaii

urtl

ad

aggregabat.

Deinde,

adjungentibus
quibuslibet,
.

etiam

pueris,

sceleratis

m
ad

liilihnii

rrrmrrunl

ull iliuti iirin

11!

fnfinnli:

tiam urbium
tantam
pero prolapsi

magistratibus

audaciam, ut nihil Ucitum crederent, nullum flagilii ge,, iib\ impune non perpetrarent. Audi Guiliel. Vangium pag. 858 h&c bremter descrivniin
sunt
s

Post receptos captivos,

exigebai

teste Joinvillio

num.

482,

ln-ntrni.

B
Poslorelli,

Anno Domini mccli facta esl crucesignatio puerorum multorum, quorum Pastorellorum el
7li)

ab Egyptiis Ludovicus, ut sibi rcstiIiirmil iminiu 7/ risl in nuru m rii/nlu, qU62 Sliper muros Cayri erani collocata : reddereni insuper
I

aliqui
aflligtbanl.

Qngebanl
facere
,

se

visiones

vidisse

el

mira-

pueros omnesolvm Christianos, quos fidem nega- g ur ,ic>num duccnta librar re per rim cnryeram

cula

ac a

ad

nlciscendnm
esse
se

Regem
Inter

Franquos
et
in

rum

millia,

ques

ob

oiolatas ab

ipsis

inducias

idovicum
eraiii

Deo

missos.

quidam,

qui

magistros

vocabant,
etiara

more episcoporum
ipsa civitate
iuiimmiiiiI
,

aquam

benedictam
ad
libitum,

necdum solverat, sibi remitterent. llaic autem omnia se impleturos receperunt /Bgyptii, ut idem narrat num. (98; imo et conditiones novi
faderis
subsidi

Parisins
el

fecerunt,

matrimonia
in

conreliet

decreta
rssc

sunt;

dissolvebant
ac

,lrl,chut

quibus Rex /Egyptiis rantra soldanum Alapiee,

giosos

el

clericos

laicos

multa
qui
et

enormia
eis

Domicidia,

cum
:

non

esset,

resisteret,

commiiicntes
multos ad

eruecsi^nabant

(Iecnieesignalianl

'

Orleans

suam voluntatem. Dux vero eorum et magister, quem vocabant magistrum de Hungaria, dum pcr Aurelianis * transiens cum magna et pompa, clericos occidisset plura mala committens Byturis pervehisset, Judaeorumque li,

Hicrosolymitanum Ludovico qua utrique Jafam convenircnt, atque has conditiones debitis juramentis firmarent : quim eas fam juramentis firmatas
atque
illi

regnum
statuta

restituere,

die,

fuisse,

mox

leges

in

epistola recitanda.

At in-

oedit soldanus

ilapiei

modum, quo eorum con-

'

bros destruens,
<le

eos bonis in.lrbiie spoliasset

,

dum
*
,

gressum impedi/ret, fatdusque demum rumperet, uti deinde idem auctor refert, et latius exponitur in litterisanno i%52 scriptis, quas ex Additamentis

Biim

is

ivrninvi
et

intcr

villam,

jurc

dicitur
a

Parisii pag,

149

ad clariorem hujusce faderis

:

Morlemer,
/luilUS

Villamnovam

super

r.arum
exlitil

expositionem hic mbnecto

742 Venerabili
tri

Bituricensibus
otus.

eum
autem
el

insequentibus
aliis

interfe-

ac

dilecio

sibi

in

Christo

fra-

contra sotda

Pluribus

in

diversis locis propter

Galtero

de sancto

Martino

frater

Joseph de ,tnm AUl i*<*

prospe-

sua raaleficia interfectis

flispersi

atque

suspensis,

omnes
Ve
his

Cancy, sancts
ros
dffi

domus

Efospitalis
,

Jerosolymitani,
et

snnl

evanuerunl

ricul

fumus.

bumilis Achon thesaurarius

salutem

pluradabuni auctores obvii

ad vota successus.
vestra
H.'\

De rumoribus Terra sannon

ignoret,
p-r
,

dilectio
Fraiicia'
,

quod

illu-

stris

i|iii

moram

auiium apud

Cmsaream

Palaestinae
et
in

murorum
,|u,m1

eam faciendo jam explevil 'i.e.tomr fossalorum * ambitu circumcingi,

prsesentium
fere

opus

confectione

fuerat

8 ivii ^LVII.

a ln Anno 12o2
.. ft
:

fcedus
:

cum ^gyptus
*

adimpletHm, nuntiis iternm tam ex parte soldani

^,^
senti
ad
.1

i|uml

,.,_

(|lll

ridentur

in
,

inilum
et

Jafa

condita

liberalitas

Regis
:

iiaiere

dominium

Babyloni,

potestatem

cum

pott-

ooitus

...

cura de conversione
reginic Blanchae.

Tartarorum

pius r

inura

Regem pradictum

causa

mctandi su

treugarum foedere, ad umcem conflrmantandem dictum soldanum destinatis, do ...,.,,,,, aliquam dictiis Rex non adHalapise ad treugam
.,.,

mittens,
ultimo

cum

Babyloniis
.

in

hebdomada

Paschali
fir-

prmteritfl

asqne ad

quindecim annos

m;iu

treugas,

juramento prastito corporali

binc

'

fol.

*J.>

111

1/

Augusti Tomus

DE
VI
|
i

S.

LUDOVICO REGE

verum
tito
,,

exercuura

sumn au jmu.
.

>

.n.

nulla
fo-

rum

,,

conduxissel

dicto

ireuga.

tederalio

'/'

Pe'

ret

Cura

rero

soldanua

Halapi,

dictornm
in

Batotam

byloniorum
ne

adversarius manifeslus,
in

confectio

aer //,, * piuiyatai e. nepotibus, alvisque c sangumeis 'Petn de Usstaco, m Egyptoo Col isper Blancham rnatrm suam impertiendo)
-

-,

,,

prasentium
detinens

Damasco
ad

moraretur,

rarit,

lerrani

occupatam

quemdam

loctfm,

qui

Casej

m m
,

Quncupalur inter Gazaram et Daroduodecim millidictos Babylonios

bus

bellatorum,
ac

'

aliis
io

tribus

nflillbus

expectatis
.

Marttnhm tom t Collectionis amplissimm col tS08, /,'/;" ei Prmterea excelso Vir animo, et ad fideipropagai tionem mflammato, hoi mrsum anno ~ "
*

edita

invenies

Quorum omnium authentica instruiJaL apud ,smpe memoratum

ad

futuris,

renturis

miliibus
i. r.

adjungendis,
posse
'

proximo, dicUs duodecim dictorum Babylonio licel

millibus
*
'

rorum convemonem curas

hac
de
re

ttiriaTarto,

suas

extendit,
/i

scriptis

ad
x

Tnnocentium

/.,,;

rires

nim tolum
torum,
q
-

sex vel septem

armain

cem,

quarwn tenorem utcumque

Calendas

intelliges

mlllium
i.

im

partem obtinebanl
indigenas,
dicti

dimittere

epktola Pontificis t

\lartias

an

e.

bi

Babylonia pro deffensione

el

dictffl

terra con-

iia

Beddewinos
fortitudinis
si

alios

minime
ipsis

nu-

merum
iwn;r
iius
\
,

excedebant.
est,

Nec
qui

Regis

exercitus

quentis adepiscopum Vusculanum legatum suum, atque individwum Ludovici comitem data, auam Odoricus Raynaldus ad annum Christi 4253
num,
49 sic recitai

possel

Babylo-

opus ingr iinri.

ad

opportunitatem subinter

716
illustris

Athleta

Christi
,

pracipuus,
in

et

Christiaftlius.

nnv

cum

aondum
compntalis

haberel

ligiosos

et

Dissimns

princeps

charissimus
,

Christo

lares,

centum

militibus,
,

quos
tan-

Bex

Eranciae

ad

ampliandum
aspirans
.

sperabat aecum
I ,'

noviter addncere
quatei
el
i

nisi
'

hrislianss

fidei
,

ardenter
ul

suis

aobii
l'i>nUfi/>

|P\IS

ium dcc

milites,

el

turcopolos

equites

literis

_ntimavil
nuntiis,
eis
,

cum
misit

sicul

ipse

accepii

urn

iti

tjeJJatores.
iii

Unde dos
quod
el

aUi

quamplures
non

eramus
paterel

suis
Ii

quos

ad

Tartaros,
per

dodduIbapli-

dubio,

diclis
sic

Babyloniis

&i

Qdem

Christi

susceperunl
,

Qtfitns

reniendi,
Id

treugffi dictsa

oullum robur
ita

siiiiim
si

Daberent,

revera contigiss
aii

vrritas

quamplures ex ipsis proponerelur eis rcrbum

.'i
,

proul

cfeditur,

salutis,,

ad

rian.

jmssr indncias
iniini

Joinvillius,

quamvU postprir
sta-

reritatis

quae

Cbristus
;

est,

per

lavacrum
el

conveniendi
I<l

termmum, alium adhuc

cc
cii

oerationis
>ibi

redirenl
>\

conveniens
ui

saluliferaro

tmsscut.

iiimcii lncri

iicjiiliationc Imhiiit.

videiur,

muliis,
,

ijiiia.
.

procurante
snnt
io

Sanctus,

quod capita Christianorum cwm pueris

fuermi remissa
nm tii interim,
( (

calipho

de

Raldach
fratribus IIUMIUUU
;"il

Christiani

qui

ad

"'"

partibus
'

iiiis,

paucissimos
*

habenl
*

episcoposr,
* el

714 jn.i r Rex

i

quo
<i ii

ii impleret
i i

i 'i

'

fKUla foedus
[priliS,

l decri

**

*. l,

ls

|i aliqui

de
viv^

Pradicatoribus HfUAVUIVI " *

I

MiDori

OppHum

';
.

iin,

Jnjnin

dUXlt

rrcnilnin
:

tCStt
i>jtj-

bUS

<jlli

|U,nli,

.iikIiiiii

eiS

SUUl

il''-tlli;i!:ill,

condiiapu4

sanuto memorato loco

ios,
illis

ubi

dum

exspectal

promoverentur ad
episcopalis
ferre,
..I a<i

vacantes,
dignitatis,
ecclesiaslica
,

illarum
111
'i

ecclesias ad
'

ttnm

non adventantibus, novam urbemintr mcnsis sumptibus condere aggressus est. Jafa enim n.. ..A ,tA ... eo tempore M AM riisi cast/rum erai in peninsula non
/1..
f

apicem
alia
.

possent

codi
quffl

el
!- -

sacramenta,
ac
illis,
., ,,
1 I

....

...

episcopos

pertim

nl

exercere,

IA baberenl
,,

,1'.,, ll

siiiiin.

,/,1,1111

usque ad
jria,
"ti

peninsulam muris, ab utraqueparmare ductis, mclusit, c&teraque

ad oppidum egregie munitum ne
refert

eliam

facultatem

dispensandi

cum
in

qui

;i11

lidem novilcr convertiTenliir, ut

prohibitis

gradibflfi
.

noa
uU-

constrw
ei
:'/.<. -"'

jussil

lege

divina

si

necessilas

vel

latius

Joinvillius

nunu
sru sed
vi et

t98,
iiiomo-

inas
ei et
<

exigit,

matrimondaliter

valeanl

copulari,

'"'-" """ Porro non

.,
..
.

oppidum iiiuiiii, modo,

"i'/i,,iiuii
/.
.

ijuuau quoad

oiiscrv ationem ubscr\ aiiuiirin

I I
I

jcjuiiiuituu jejuniorum
|"

. seeundum
.-..

uiiinruin cnin rrrirsm, iirrcm . ,, ., , I. aitanbui ornata, ibidem construxit, atque omnem
1
1
,

inisiriiinu jriiiriiin

UIIMIllllllllll :> II -l.l-l icas constitutiones eccles iasl I! .!-

.....
.

astricti
(

donec

-.!-....
ad
ritibus

"' passim dod teneraotui

per

inhabitantem

graliam
el

i:m

in

>

li.li'

lidfl

domus
"'
/

ae templi supdlectilem munifice donavit,

l

atholica

fortins

radicati,

haec

aliis se

codred-

" // "-'

ita

secunda

mm.

18.

pwwi

autem

venientia,
diderint

Christianis

observanda
fratrum
potes

ihiiirm
'":.

castra

metabatur L^udovicus operi inten-

apUores.

Qn\n

vero

iudustnai
ple-

quod propriis quandoque manibus promo ubai, aliquid terrom illatum esl a pabulatoSaracenis; sed apparentibus
se

earumdem
niorem,
mittimus
facias,
,,
.

partium
super

habere

Dotitiatn

pramissa
ul

omnia
his

tuaa

providenliffl

com8

ribus
'"'

Gallis,

mox
,,,.,-

ordines,
saluti,
et

disponas^
utilitati,

'". '"""'"
ad

conjecerumt.
nobilcs

iccesserunt ibidem
,,i

proul

animarum
ll>mniIi IMII

ettam

Regem

,,i,i,ini.

v ,r

,.,,,! IHLMMll

ridtfii .i<-"

<'M""

ilir

Boamundus
tua,

VI intiachia prmceps cum matre sub cujus tutela, utpote sexdeoim annorum

\iilcmus liinc i/iiiinm nnimn. videmus hmc qumto ammo,

/,,,,.
i/z/.s.

./'/""""/'"' quantaque

>''"""''

menis, adhuc
""''"s
''
;

erat constdtutus. Hunc ini l,,, r,,m nlus ,///,,

autem Rex
rill/llr
,,

nmi modo Saracenos, sed a longe remotos

allicere

de quibus

s fP* ai 'P* Tartaros,

quibw prmcipatum suum a fcrtm mabum, toeri posset ut phribus num. in. t U """" /r '" '"'" twPore ZJ?TJ1 h
''

" ,r

Christianam
717

studuerit

Sanctus.
. .

wpenravit,

T'
CimbUA
;

'T
'

r " ni1

'

'"""^ h>ii

iilin ad Dei 9 "'""'"'^ promovendam tox sanctus mcumbit, eamdemque regm 'I* charissimam,

de his iterum postea.

Diim

hisce

iini,

snliilo

ms,^

2
,

cZtZ^,T^.
I
i

"""' u.ml
'

',"'"'"

"""sir, ,;,,dwvadentibusremnrin, prvn:"<

fustus exponit
i

/-.;; :'.,;;;;:ct; Jomvillm num U

<

/,

"

/f

,; ;;,/!li; non maiftcaoat, vmpediebant ipsum,

'..*

""""/'-"' ,lern: ""'" """>" "

"'""

""""""

rr- "**quo
ad
alios
el

^
>,-

d^tal nmmis eius oHtusplaress^ TempUS CJUS """" ?- inc, -;; ;;" "JTStf n debuent scnptonbus quiousa
lia l, a

(lcfuiici/im. (lcuiicl Q m

\ci /> U

<\l

"5

/r

,/im

ribtts

i/un"isuu,,.~
"/>"''

,
5

ei

Continuatur
,/>.
.V.

Ttjrii

M'"-"'"'""'
,

Coll.

Sanuluslib.

coL 734 hunc """"" r ca/>- i. rt

part. 12.

" ss " J

'.

llH

'"'"Tn,l.lio-

,,,/,,,

Joanni de

tomagense
liirar

apud
/>.

Labbeum tom
378
:

""""

j.

iut
,<>

MenvUh*

Mss.

quibus acceM

DIE VIGESIMA QUINTA Al Gl

mvx
P(

STI.

35

QuUMmum

'"'v'"/'''" possmus *; "" "' nVangtum. on raro ,n <},,;

/" ^

'

/ '

notat, et mtantem.qai pag 858 annum secuti ncumpostau fiquiaHi suni eum dtutius vn Syria permanse,,, ,,,,,/m mortem
rii

tm

matrissum Bhnchmjquod Sidon* contiqxm aii Johmllhismm verum fefetlii wrum reri amantem u/l,s ,,,n,,nr,n. <, ,-, <-,,, rum ordo exigat, 1 id citius

factum cred
Regis

mus,
,

et
>,;>

Gaufridus,
asserai
.

conscientim

Ludovicus,
ii

mg
tln
,/ r

ealculo

quam ut reditus tempus <, possitcombman.Qmbushocmoaudvre

lubet

arbiter

stabilitis,

ifatthmum Parisium
ut
ille

obitu

Blanchm

loquentem,

ipse,

qui
as-

Jafm rem conHgisse, dum c 'dificanda adhuc trat occupatus Quanta autem animi fortitudme, < paliem . quam mdolentia Stoica, tristissimum /,,
fridus,

wiamomaHgnomaculam famm

ejus

submde

calumnias oero abstergqt elogio. Ttaque ad mortem piissimm re annum 125% /></ 575 pfoa enarrat : Circa idem tempus, videlicel pri-

nuntium exceperit, abunde docet laudatmGauquiprm ceteris ei tuncadfuit atque otnnia oidit, ex quo et sua mutuatusesl Vangins Porro
ejus

idem testatur ingentem Sacrificiorum

Dominica
mensis
riimi
ter
1
, f

A.dventus
)

Doi

ici

prima

die

Decembris

obiil

domina,
Prancim

Blanchia

dominarum BmculaFrancorum Regis ma>

mullitudmem pro Regem sanctum^

'"

precumque anima offerendan

et deinde adhuc ullra crn Syria permansisse; ubi ejus pra tunc

adventanti

quoque custos, tutrix el regina, Domino nostro Jeso Christo devota

sua

admodum
/"/

occurrerel ancilla

veneranter.
Francis

fuisse nemsariam, <, dicendis po mmifeslum !0 Rwsus hoc <> s udovicus legatos tni- Uga
1

748 Cujus
titnr,
1

mortem
Ludovici

lugubrem
,

ac

dasui
ju in
;i>-

mnosam dolor
B
jis
\.'niuii-

multiple*
1

anticipavtt
r

maaiti

sum

gratissimaa
sitri

eorum con/bersionem tentm rn LegaH hi fuerunt duo fratres mvnorei Guilielmus de Rubruquis et Barthohmmus de Cremona, qui
'/,

iHin

peremptiva

regni

Francorum
Pilii

bus Rexiitteras dedit ad

Tartaris suis
circa

prmdpem

Sartach, <,

cumbentis
L'in|;iti\;i
.i

uon

minima
,

soliciludo,
rjiisilnu

sui

lcnriiliiilu

rrurh
irreditura

si"ii;ilin
,

postea
I

ipsiua
I

peregrinatio
I

deinde

captio
berti

toti

Christianitati

deploranda
probrosa

[tetn

Ro-

comitis

Atrebatensis

fuga,
et

qnam
sub-

Wolgam ftumen castrametav ium, quodfama esset, eum Christo nomen dedis-se : qua item fama deceptus '/".-. Tnnocentius 11,11 iir u\ IH/III / hapa gratulatorias ad ctmdem dedii litteras, </s ,,,,,/ Baynaldum inven/ies ad , tSS4 ,. 9.
/
,

r,

sequebatur Qebilis submersio mersioni mbstitue

il|ilionsi

fictitdm
I

ul

fugm huic ( mdelur, cmdem

Postremo,
primogenitus
militaturus

At

oero

legati,

ubi

ad <, oenerant,
nollei

id certo

ade
rela-

cognoscere
ri

potuerunt, quod

non

Comitis

insuper Pictavensis

Vndephul-

si

morbus
esl

incurabilis
Filius
,

qnod
ejus,
in

iiimi

scilicel

quod Prancorum
ei
,

K&x
Terra
wt83

Deo

Christianos tamen seu schi apud se haberet. autem legati ab hoc ad alium Tartarorum principem, ipsumque eo////// imperatorem fnere transmissi oenan nihii
ticos

Christianus,

sancta
BU83

proposnil
^l

ibidem

omnibus
|iro

diebus
101

utiHtatis ex hac etiam

</<,,/
1

legatione

provenit,

nisi

morari

nmn

rounoijiii'

rono

barbarm Tartatorum
c/.i istianis,

fastus ita magis inno-

connnercio commutare. Nobilisdomina mater prmdiclorum Blanchia, suis orbata pignoribus prmmortua languil desolatn Vidensque mortem immtnere corP"s siiiiin legavil ;ni speliendnm domui sanotilialium apud Ponteyse quam ipsa a fimcoeleste

fmlici

, 111

uti

patet ex relatione Guih

Bima

igitur

de Rubriquis ad
llistorim

anno (256 missa, quam sum ecclesiasHcm inseruii Fleury tom. /",
Ttegem
<

pag,

''
1

seqq.
ni\

T.M

Veque tranquillitatem regni

1,111,

negl
Ete-

-<

'

i/i iiiir/,,1
//////,
//////

solicite
iTi/in

curabat,

Ludovicus.
1

"""/'""

flamentis

magniflce
ialis

construxe]

at.

Pacta

est
,

//////

ministros

wtem
Bl

Banctii

professa, velato ante

esi

mortem
decuil

dissensiones essenl exottm,

11,

supra \riiiin
reginaliter
.

apposita
el

corona
esl
,

el

^estita,
,

Mins tervarent illmsa;

quod illijura /<< l mdeque, ad summum

ecclesiastici

B8i

sic

sepulta

nl
.

Pontificem perlatis quereiis,

i<,

<<inda-

redimita.
ffluia
,

Magnamina
mascula
raledicens
solatio
hlibi

Igitur
,

Blanchia

sexu

te-

UHus censuris agere

>/,,, ,

cwpissent,

doluit Sanctus

consilio

psranda,
"
i

sfficulo,

Semirami merito com*regnum Francornm

Tta
ille

/nsrr mtellcctis, atque ad Pontificem litteras de,1,1.

tenorem

ex

subsecuta
epistola

<ii<<>

i?~>i

reliquil

destitutum.

hic re-

Tdtbus Januarii
yet.

Tnnacentii

lector <il<-

&ius, </,

smpe

De piissimo autem regi^

na-obii,,.

ejusque

virtictibus,

plura dabii

Hta

annumnum.

TnnoeenHus enim apud Raynaldum > dietum 23 < litteris ad episcopos Gallias,

i.iiiim
imiiiiiii
(

Regem, posteaquam eidem

contristavil
.

innotuit,
inter

plu-

pro

eo

quod
ad

cuncta
saltitis

|,i;r
i

sihi

aecidere
,

possunt

cumulum
esl

LVIII.
egati

Mors

matris

anno
Tartaros

-1255
missi
a
:

audita
:

r
:

i,

im ;r

snis

prscipue

affectibus
el

votivnm,
et

rursum ad
:

ol

libertatis

Bcclesim

favor,

ecclesiarum
,

cura

personarum
tegritas

ecclesiasticarum
el

tranquilUtas

el

m-

re^ni

terrores,
illata
,

damnaque
reddita

soldano
insignfs

jurium

Alapiaa

eique

tneoncus8a

serventur
el

bonorum ad ipsas speclantium regno semperque in

,

ngean!
^egis
Cls| s
:

memorato;

si

talie

eirca

promissa cotnel

charitas in

sepeliendis

Sidone OC-

Sidon restaurata.

milterentur interdum .1 6Uis Dequaquam postquam Uvis

,

officialibus,

WI-

ad

sui

perferrenlQi

noiiiniii,

eadem

Regalis

sustmere
parie

possil

eeqmtos

incorrecta,

A."""
"'"
/ /

7:>.>

Propter
,

quod
EmlliTi

e\

Regia
deferre

petitmn
bonori;

eom

1258

rirca

"" "".

menscjn
est

nuntiata

S.

ut Fcbruarium. Ludovico mors

extiifl

ni

Regeli

super
.

hoc
afii

ri

oe

prtfdiotl

bi

bujus

auctoritale

4 36
AllCTORB
J.

DE
ipso
jn

S.

LUDOVICO REGF.
casale juxta
proviigitur

te

mandati.

partibus

Hierosolymitanis
Vpostolicai

s.

agcnio
sionis

vcxcntur,

a.iiiib.-iv

cordaner.

Ptolomaydam, vocatum Doc * m i

ceperunl

remedium

curaremus.

Volentes

785 Postea

Sidonam,
sunt.

sis

parte, univcrRegiis concurrere precibus in hac vobis man/lamus, quatenus per prajmissas licontra
officiales
ei

soms quasi octmgentis; el cnm in captivitatem ducti

Sidoni illatam
ita

interfecti

per-

quadringenti Dan

Uane

dZ

teras

ballivos

Regis

praefati

nullatenus

proce.iatis.
fuerit
et

vos ipsarum

enim , si quid per auctoritate praesumptum, irNos

inane.

narrat Jovnvillws rmm acsi Rez ipse Sidone fuisset, $ed impar tiribm rastro sc continuisset ; quod nec

ritum

decernimus
Et vero

Hactenm

Innocen-

rerum gestarum,
gruit,

nec

cum

cum o2!

aliis

auctoribm

sanctum Regem post reditum suum ad mvnisPros regni sui mox coercendos efficacissima, suo locovidebimus Vec dubito <!'"" / "' v ''""" ''""" 'I ISI "" ""/" llrn ' nd
ims.

adMbuisse remedia,

ita ut dubitare non possim quin eonkr sa factorum memoria in errorem induxerH I'l~ rillium. Rem ceteris distvnctms narral vita secundanum. t08, cujus auctor afjirmat,

hr

redituminFranciammaturandum
12a
Judmos
rario*
fxjielli

eoadimr temporeJafa
Matthesus
eo oamentarios
operi

fuisse;

at

Diebus

Mih

eisdem,

mquit

oum

pr&missos ab

imu-

Pamiusad hunc annumpag.576,

ra

renil

deTer-

mnt

intenti,

balistariorum prmidio adventu Saracenorum

dm

GaHta
fubei

ut
tur,

mandatum dominj Regis Prancorum, omnes Judsi a Francorum regno expellerensancta

exilio

pinato fuisse oppressos, fugientibus ad castrum quotquot manus hostium evadere potuermt
de, disccdentibus Saraceuis,
citer

damnati
:

sempiterno,

addito hoc

tem-

Itcgcm posttn

peramento
ti.iior

sed
vel

qui

remanere desiderat, ncgo-

sit

operator

manuum
enim

incumbal
fuil

hebdomadas Sidonem cenisse, ac corpora occisorum etiam tum mhumata, ac putrida, tm>
itque

mechanicis

artificiis.

[mproperatum quod
ejus

ei-

'

lienda curdsse.
relatus

huic narrationi consonam

dem Regi
sium
qui

Saracenis,

parum
inter

diiigimus

aut veneramur
,

Dominum nostrum
heec
:

Jesum
nos

Chri-

peremptores
Frivola apparet

degere

jam Sanutus, Guilielmus CarnotensU num. /2. Nangius postea citandus, atqut rerum gestarum ordo, cum Saraceni Regem ad

toleramus.
ti

ratio

Judaos expellendi
injustitiam-

pann
726

illas pran-csserini.

Cujus Uer sidonem

exercitu
et

nar-

fictitiB

nam

ob

usuras,

rare aggredior.
Jafa

que

expulsos

fuisse,

evincit

excepHo adjuncta,

Regem

cvm

disc,

Chm\m\

qua illi sinuntm in Gallia degere, quiartequadam mechanica victum sibi comparare Dellent,
Probatur id etiam ex sequentibus his Parisiiverhr. Caursini autem Judaeorum exulantium lo

festo SS.

apostolvrnm

Petri

Pauli,

uu ixu
Mirtifthhy

Junii,

cum
habet

et

officium

licenter

occuparunt.

Nam,

ut

dicit Joinvillius num. U6, atqut iter totum describit. Porro in itinere cupido invasii Ludovicnm occupandi Veapolim, olim Samariam dictam; neque expeditionem itlam improbabant
;

femti

auctius Canyii sunt

ijlossurium,
[talici

Caorcini

vel

proceres

at

Regem

periculo abesse volebOnt,

sit

qm

Caursini

mercatores

propler

fcenera-

ratio fuit ,

cur negotium

pratermissum
exercitus,
i

tionem
item
cci.

nsurariam famosi maxime in Gallia, quos anno (268 ab eodem Rege proscriptos doHar itaque in bonum regni sui procul posi-

sum, cum ante Tyrum esset urbis Cmsarem Philippi, qum

dicebatur,
creta est
tente,

Belinas tunc vulgo

dt

Invitabat
expeditio,

ad

eam invadendam,
licet

nequitiam Judmorum, dc quibus ingentes hoc tempore wi Gallia querelas

fuisse, inielliges

tus

Ludovicus contra

Rege,

mgre, permitSido-

ex Annalibus Raynaldiad annum

parte

ul prmcipui duces cum majon en urbem tentarent, dum ipse interim

Soldaim
pice, faela

pa-

ce

cum
,

J?gyC/ini/i.w//-

temporis spes recuperandi regnum Ilierosolymitanum, orta ex faedere antedicto, prorius evanuerat, resijm- cln-isitunonim -pejori erant
loco

M5Snum.34. minterea

nemcum
difficilem
et seqq.,

reliquis se

conferret.

Refert satis /we

hanc expeditionem
cujus
ct
is

Joinvillius num.
ut

M8
non
dit

fuit

exitus,

urbem

sine laborc
cepervnt,

periculo eadem, qua venerant,

,

pttffl

per pacem

rHomii
laf,

Naxerus

mter Saracenos factam. Etenim Alapim et Damasci soldanus, qui

partes
ejus

eaque vastata
sine ullo
fere

Regem dudum ud C duerat, ac demde

ctionein

donem,

ad Regem redierini St. suorum detrimento, non

suas

attraherc

siu-

prope Jafam, a qua

ZlT!'
,

cum /Egyptiis conjwnr tandem hoc anno pacem IJEgyptlls mmt, ac moi Christiams msul'""'" """ liabchat LuJ ovicus

mpedmrat,

in> exujua hostibus illaia clade. Heversi autem oenerunt corpora occisorumSidoneRegiscurase-

pulturm dala, ex quo luce clarius enitesc\ anle ne,,,s adrenlun, occsos. cum paucorm** rum fuerit hmc expeditio, et copora jam essent

non movit
Ilh

nisi

dux

Junii
co

Zn ZecLT
!'

ni,

''? le

'

"

'"""

U6

","""''"

?r
;

ytUe

>

^>

Vrida

727 Porro

"" cmn

randa horum

Hei in cvr Sancti charitatem thariM* i/M cisos Sifr corporum sepultura egregie

c,

am

tt/M

utamoTL

"
'

'"V"'""" W8 tsl ucisac"'

'

M*.

tamen /actam adeo

illustre

atgue

-"""

''

dua T ""''"-'""" ZeZtVeZaZn^T^ m TJJ!!!L l T C

Ve ttai

risprLrtim
locl

etvam prvncipibus, ex Nangio

ita

allou

J^l
t

an0T

SUbsidium

!-^2M5

SS
soldano
(

mMf

Mquotque eorum
/

...lrabai\

uetnde Acconem comendit solda

2LmrT^T'
4
:

S^
''""

msererfi fqui pag. 360

peracta
instanVatione
ccuuiluiiuu sediiicandos
,

scriHt
in

balistariu
"

dum
ad u
^>

murorum
,n "

Joppss,

WJ **

equitibus '

cesser

:::::::-asHtate.
TO

non

Mttpe

T
:

iad<

-s =SjTKffi S S^ gj
forles i^..^

muros iiiuiuc

arcoito
-

b^
.

" s Sydunis; yuuins

Cl et

UUIU essct dum wt

.t.

'

nonim

detruncatam,

jacentem

IU

f^

L 9ueslratl^ZatTSC Z ^' "' ^em ferc SmutU - truncat/sic 3 pan. /2 cap. 7 i:'l n L? mccuu venit anle Ptolo'
'''

blt

>

Agypu,

cont.a
)

^UP^rum

pragUtum iuramentum
et

vix

ex quo occ, tam ingtW^ jacebant. Foetor vcro corporibu> eorunn intolerabilis exil.at de uo noterat. .. .... Ko! iAPfl potera^ y

et

**

hebdomad*),

aliquis
et

in

illo

loco

subsistere

videlicet.

destruxerunt

un

videns

graviter

ingemiscens
fecit

ttw
ipsis

convocato

Cardinali,

in

cam]

ipsum

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

miod

facere famuli
locati

sui,

ac
el
i

ni

pauperes
refugiebant.

pre-

Contmuator apud Martemum tom

amplissimm
col.

d vel

gnabantur,

YcolYectJL*

Per

735

qnatuor

qumqo
posl

hujus.

li

intentus

operi,mane
i||mil

,;,,,

Missam suam veniens ad locum Venite sepeuamus dicebal militibus suis martyres, qui majora quam nos pro Do:

730 Reditum S. Ludovici Sidone que narrat //,, num. m.

./
.

icconem ut- reiietom Ac

De

tempZ

min0

Sunt

perpessi. Jte

Rex vere sanctus,

cvjjus

rimiliachartiatisoflUiaplmimalegunturinVita,

maximesecmda.
.

728

nr/n/mim
est

hujus

"

i)

ni In

tempus restauranfomvillius,
est

reliquisque iccone gestis hmc submnoo ex Sanuta lib. B, part. i2, cap. t m,,;uv Sydonis, Rex Pranciffl ve tolomaydam viu Martii; et in Paschate fecil tnitoem Balianum de ybelyn, filium domini de arsuf, qui desnonsavit Placentiam reginam Cypri Ei x\n \prj-

Lm*

S^
'

'"

"" us Pryt"""

HMVtiti
UroiiMft"*-

daSidoni
^r,/.f.i

impenswm.
licentia,

lia

Rege

peregrmatus
l:

ad

dum
ocio

Rex.Franci cum gente sua parat se ad eunIn

Franciam
,.|

el
(

habuil
,r

io
,

rot.aiv"

virginem
'''

Tortosanam, sicut ipse refert nu,.

m
r

societate
In
,-,

raa

n.ms,

,];,i
...

tttojw
ZtnUata

JtonM

"'"''"'

"

"r

'

mere '"""""

NlIm
de
ci-

hora
porlu
vitatis

^Pwtina
centum
regni

festo

beati

Marci pro

recessil

capnnis contextos, fratrtbus Mmoribus im Europa dono dandos, inde collegit, de reditu cogitare Ludovicumrel non pannos m,i. sed et ibidem acceptas, ad Regem reliquias quasdam
mllit
',

Ptolomensi,

relinquens

custodia

milites,

secundum

dispositionem

senescalli

Jerusalem,

Gaufridi

nimirum
ge'

jeportavil

Ibidem etiam,

aut

Jafm ad Sanctum
S.Dionysii,
ab

de Sargmes, cui senescalli titulum attribuit quoque laudatus Tyrii Continuator. Iter totwm,

se

crediderim

monachos

mmumque naufragii periculum,

vn

atque alia,

ad eum cum donis missos hoc anno is, ul habet breve S.Dionysii Chronicon apud icheriumtom. 2Spicilegii, pag. WJ. De iis autem Guilielmus Vangius in Chronico suo ad annum i252 sic loquitw
abbate suo
iii

qum v

eo

itinere acciderunt,

mirabilia,
26,

rigilia

rYnnuntial

mllius testis oci^latus cap

nita,

refert Joinnec pia Regis mo-

msignemque pietatem prmtermisit idem aucui

6,
ita

ctor,

in ut

multis

tcstis

nrrnin

Gnufriilus

Eodem lempore abbas

Guillermus
sancio
partibus
ris

sancti

Dionysii
loci

in

Francia

misil

per duos ejusdem

monachos
colo-

addenda non existima urim Decem hebdomadas tenuit navigatio Jomvpllio credimus num. 237; undecvm fere hebhis

cap

plura

Regi

Franciae

Ludovico

in

transmarinia
varii
et

domadas

notat

Vangius pag. 364.

in

ippulsi

autem

commoranti
vestiendum
quos
Dionysii
itinere

navem
aptis,

pannis

ante portum

Olbiensem

Vrovmcia,

cum Rex

ad

caseis,

volatilibua

oneratam,
bui

Rex

sanctus,
,

tamquam
Iselitia

patroni
susci-

navigare vellet usque ad Aquas-mortuas, regir mv, aliorumque cedens desiderio, ibidem naoi
egressus est,
fectu/rus.
terrest/ri

sancti

nuntios

speciali

itmere

in

Franciam pro-

piens,
oblatis
1

tanto

fatigatos diu
si

secum

retinuit,

multis
i

muneribus,
licentia

recipere

voluissent;

734

\t

'l

"

''iin

ejus
el

postmodum recedenles ab

quirendum
illo

priusquam ulterius procedamus, m- qumsortptooidetur, quid fidei mereantur, ,/uasde resuttqui, tn

'""

ini

ad propria

incolumes post gravia maris pericula remearunt.

Sancti itinereante alios ipsum secutos narra-

xiimre

nt

Guilielmus

de

Sanvico,
Ordinis,
lib.

aliis

de

Samuco,

scriptor

Carmelitani

ijuem

anno i?so

floruisse vult Trithemius

2de Ortu etprogres:

su Ordinis memorati pag. 88

quamvis non
aut initium U/nisrnln nnuii/e-

LIX.
in

sub finem seculi ejusdem scripserit,

Reditus

Sancti

in

Franciam

cusi

sri/urntis,

uti

r.r

ritunilo rjus

memoriam

carceris

nummi.

sium

cst

pore in Carmclo

adeovt verisimile non sit, jam hoc icme Ewropa profectum. fuisse, eo
i

Mrca G,
ispuSt
,u
r

uutiiin,

nillu
refert

fjy,
mvm>.

jurtuin

(,no

'

^ovnmllius
jussu

rrisiuim.
mstitutis

Porro laudatus auctor in Chronico <le multiplvcatione Ordinis Carmelitarum, edito in " MoAi , pag. 62 hmc memoral nostro qmU tom.

de

" / "'"'
"io/r.
fl

Ludovici

supplicatdonibus ,

ad

e.e-

r,,i,.

quirendam
iwtius
'"'

'"

divmam wluntatem, maneretne Uex

Syria,

u,

an

rediret

regnum suum.
Vangius
gestis,

redeundum
essel
el

oideretur,

exprimit
intellexit

S.Ludovico k Syria agente : Qui sepulcrum Domini visitans, el cet.-i.i ivligiosa Terra sanloca perquirens, ad montem Carmeli ascenctaa conversationem fradit, et propler laudabUem trum beataa Mariaa de monte Carmeli ibidem
de

Pag. 360, de his ita scribens :

,||lni

His itaque
per
,

commorantium,
tione visitavit.

eorum
Fieri
est

monasterium

ex

devo-

apud Sydonem,
nuntios

plures

quod mortem matris snaa regno suo periculum maximum immineret. tam ex parte Angli, 'i" " sx parte Alemannia. Unde consilio habito cum discretia viris, assensitad propria remeare relictis tamen cum legalo multis mililibus
de
Franria
venientes
Post
1

Utras

sequenth dictum
tit

potui^e anno i250, aut num. 702 : quod vero prmmttr

id
ess$ patet

demso Domini seputcro, erroneum ex Jowmllio num. 212.

789

Pos.mo.lnm
acquievit.

vero
Et

audita

morte
in

reginffl

matris subb,

baronum

suorum

consiho
esset

redu?e

^W i^,

n ufr ni i

Car _

Franciam
tia

dum

man,
juxta

ter-

et

expensis

in

succursum
etiam
in
et

et

subsidium

Terrffl

nocte
,

prope

diluculum,

nav.s

deferens

"wta.
'"l" v,delictt
se

Substituit

wpiehtem

Qdelem,

et

urbe Acconensi viin armia strenuum,

gcm
tem
nus

Carmeli,

retrocedendo ad bina impulsione

et

Biralassnm,

Hemonesl

Hlf/um asetn . voiunt diiH

tam

fortiter

dominum Ganfridum de Sarginis pro gubernatorem, prsecipiena ut omnes ei in reinegotiis

interfuit,

coUisa,

quod a nautis percusaubmergenda credebatur. Tanta ergo

i

ahia

fracta,

et

proU-

Pnbhcffl

obedirent;
satia

J2*Gaufridus *um

qui qnantnm rebus laudXmter rem peregit.

sione

excitaU

el

perternt.

clenci

et

alu,
'>

de

Sargines urbis gubernator

devote ctum Regem genibna flena Deum cumque omnes submergi invenemnt
:

tan-

DE
4i
J
i

S.

LUDOVICO UEGE
'"""''

"

roRi

audmi
ducere
g\
1

5.

oum familia dicenlem, quanto

ita

ta

maiori
'

declamatiat;

m
nisi

virum
,

ooluerit,

vcusasset.
s.

Olbia

ili !" secum !n "" is aulm fuqitans deinde [nuas* i

liberiori

fectus

Lndovicus,

sepulcrum
in
,,
\

monte
i
,.,,,

Carmeli,

es

Davarchi

n
Dei

spi

percepit.

S.Maria>
inmsii

Vagdalenm,

utl^ *i
,

rievotione

ergo

Genitricis

accensns
.

Rex,
si

'indeBelloquadram.ubinhodanim]
'

monasterinm
,||
;

tunc

visilare

promisit
aliis
el

ipsa

'"

';""' // "- ;"'""'

;,!,

grQYj

tempestate

eum cum
meritis
a

liberaret.
in

""
fusius
ille

W "/""ride

'"

Tranquillitate

ergo B

ejns

precibus

mos mmseret,
relatum
de
ulteriori

huc usque Hegem e onsanguineosauosZ

Regis
[ ttr

JS
n Un
'

mari

sul

racta,

Maria eos

praedicto

mortis

apud quem num.

itinere

h
Al

sr

periculo

liberante,

mo*

mitis

Rex

Carmeli uscendens, Matnlinas

fratrum

montem magna cura

illum

Th
i;',

nihii
864,

referal

, !!'!'',

accipe,

qum Vangius pag

posi
:

devotione
.

audivit.
dictis,

Quibus

pius

Rex

locnm
orbe

acceptosque
iln

hnmililer
iiiuin
riini
,

contemplans, ac
Mariae
\

praedictorum
in
,

fratrum,
terra-

[ndeoue Rex Gothoruni Qnibns peragralis, in Franciara se recepit. El postea, quantocyns poluit, patronum
sanin

loquadram deductum,

subjungit

xn

nvmachos GoUiam

beatffl

irginis

toto

ridelicel

beatum Dionysium
visitans
.

quoad ordines approbatos

fama
laudabili

singulai iter

militer
is

el tn

cum socils de omnibus gratias

.

suis

hu-

referens
/

gnitorum,
i.i

ac

religiosilate

permo
priore

mnneribus

nvil

Matthmas
sic

quosdam
monasterii
sibi
ci
111

eorum

oatione
. .
.

GalUpos

pag. 598 de ejus in

Pius

regnum adventu
.

k
trans-

flicti
;i

poslulavit

Quos numero
in
1

priore
.

Rea secum
civitate sua
alios
1

ranciam

autem Prancorum Rex posl pericula marina marina el cismarina labon

,
,

iIiimi

el

eis

Pai isius

monasterinm
reciparti-

aas

111
,

regnnm
ac

suum
esl

yeniens,

honoriflce,
Ei
illico

m
trn-

aedificavit.

Qui

ad

suam
el

religionem

decuil

reverenter

susceptus.

pientes,

in

diversis
sui

rancis

Vlemanis

ctatum
hostes
justitia

babnit,
vel

quomodo

Gallia

conterminos
vel

bus
runi.

monasteria

Ordinis

paulatim

construxe-

edomarel
ilh

superando,

mediante

De ductis in

Galliam

Carmelitis
fti

non
I

est

pacificaret.
//'"'

rnr litem
tcriptores

moveamus
<<l

auctori suppari,
Ll

Vitto

736
,/nii

breviter.

U
circa

lubet

hoc
:

H
/;<

Uir

tm

tacuerint.

nero

paullo exactius
fingi-

enarrare

S Uoq

<n!rn

juxta monttm
1111
.

Carmelum
ridiculis

ium
vestitur
sii

incongrue

discessisse
:

oportuil

initium mensit
pilir

tamqm
multis

cvrcumstantiis,

[ugusU
tania,

iiiiiu

vt

verbis

opus non

ad eam refutan-

jam

ejusdem mensis, tn [nicium, seu Podium in

i\

K<

dam.
lliam

peroenerat

u/bi

ad

tres

saltcm

dies

subsiitit;
in
1/-

non
llfgilin,
(I
I

Quid enim tertio pos\ discesswn die apud montem Garmelum faceret Ludovicus, qui na vigabat in Cyprum, adeoque Carmelum pr&-

\n
n
ni

vero pervenii
inferiori,
est,

vernia
11

ad urbem Brivatensem mii Tssorium; inde

ubi erai in festo
\\
!

[rver-

profectus
inr.

[ssumptionu

J,l

.//

'11,1

contigi

mut

semper "'' '" recedere Quid quod tertia posi inchoatam ationem nocte Cypro jam propinquus erat, teste, qui adeyat, Gaufrido w Vita num 19, ''" ita secunda consentit quibuscum Joinvilr
' I

temavigare

non

debebat,

sed

longius

beata
111
1

Virginis,
die

seu
"ii"-

\ugusti.

Moratu

,,',<

die mensis xtiii; al

'"/ anum S. Portian \\n Floriacum in Vastitm

pervenerat,
hinc

ei

Septembris

Vicenas

Parisios,

sed

Dionysiopolim
ubi sequenti
ex gistis,
11

asserit,

collisionem,

et

naufragii

prope Cyprum hanc navis periculum contigisse.

1

fuit.

dona patrono suo oblaturus, iinr autem colliguntur

cant,
uti

dit

wt suffragatur exceptione major, faciunt, m ".'/""" """ sii aut sonumcampanmim tem """'""'. aul celerem illum in terram "'" "' VLaHtini* adhuc interfuerinl sed ""'"" Potius contmgat, Chaizium,

""" """
' '

assignatis
in

locis

ei

diebus a

liege ac<

oidebis

Observationibus Cangii
iOi.
est,

ad
''",

rillium
risios

pag

Jam

dero

Umpus, 7""
'''-

'

ingressus
2

docei

Chronicon S.Medarii
his verbts:

tom.

Spicilegii

icheriani, pag
I25J
rediil
a

""'"'""

virum non

"""

Eodem

anno

peregnnatioae

/""/

auBm

Ludovicnm, tchU '" r '""-">" '/'"'"' Gerardus V"7'" tn Histona ecclesim Pamiensis paq 1/5 Vottrani monachx ilh , Galliam lhl " ml l,,nll " s Acconem ad Regem accedere
'
'

mlvm Mucert

<&,

montem Car indeque cum a

'"/

Dllramarina

Lndovicus
uxore sua

Rex

Prancoruai
.

mm
pnfr
in
*

Margnrite
ris

praegnante
partSbui

et

tribus
el
:

ultramarinis
Nativitatis

generatis

"

'

Z":

'

"

"""

c/fl

?" i

beata Mariae (seu 1 processioi bris) peceptus esl apnd Parisius Hactenus de 1 solemniter cum eisdem.
gilia

***"
1

Carmel
/

p<n

J2 "
,

l m
"'"'"

%P 8a C 9tlgme -

Sancti

antequam tamen
narrare

res ab

eo

"

1
'

i"'"''

"""'

dui
ut

nocteprope Cyprum fuerint

Gallia gestas

quod

factum incvpiam, lubei ""'/""'

^
'

expediUone hoc inn, examvnare.

iiiin

transmarina

S1V
fiidi I*

pro/lct

abbate

^ZntZr^

"'"

''
'

'

/'<""" joarmes Villanius, </><> ''"/' 111 Inrmlin" Ub. lln.tnria ,, """"" reditum < S. Lndovicnm posi a liil eudi curcme Turonenses f in quibus
7.t7
<'>

'

J^
'!,'.,

iyp\
|/(

monetalis

exprimi

jussii

vincula
<

'"''^'.^

u-

memoriam istius calamitatis, quando emgereVw, sive p$r se, <" pes suos. Menardus autm
uii

'"'.',

""?# rto&
'

iiisinnini,

S. Ludovici

pag.

;;;;s

Q.seritt

sf

tlh s

hujusmodi aliquoi nummos habutsse,

plures vidisse,
ftOfl

q^
IU

modo

/'<"""""

DIE VIGESIMAQUINTA AUGUSTI.

flm

/ffli

ejus

i'h'lii'1"
:

""'"'"v.

quorum formam

439

^hibethocmodo

"u " ; " m conunnain

,l
' ,

i""

vim

illorum

adversum

qna

diro

craciabar,
" |,r
:,r

expertus

snm

modo per ;,,,., MD cxx

B

fe(li ,.<

kl

TDRR

J. s.

''""'"'

^
sancl1

Melodunensi;
meritis

qua

tandem
Deipar'

el

beata

Virginis

Ludovici
liberatus
[

Regis

cujus

aummum
(J ,

laudatus auctor , duphcis genem nummos r ^ehcet, quos Turonen*w /"'- ' """'"
iddit
*

sum... Desinal igitur M."'"'''"^ SIC mpnne loqui rum & , ""''"" / "'- """"/'"' eos Waddingo, qui m imalious Hinorum ad annum (270 j tf ? Boo /"/' !m Nll(llllll

Kestjibam

vici

Francorum
certius
1:

Regis
:

mirifice
:/u<ta
1

raleni

advTrM*
vt
,

Qonnullos
certo

morbos

uesdtcebant.etminores, Parisienses.w qmbus aha m

'""
,,

quos

wcabant
hfferentia,

ftte

urbu
.

iuveniel
i

./,,,/,
,.

mimnMK
ela

prmfati sancli

uti

quodincircmtuPansiem -(uindccmlU expnmerentur, duodeam tantum m Turoui

am amu
,

vina,
bos
//

mirifice
ille

.,!,,

QOnn

"

unsibus,
'"""'"

ndere
"
/

est

auctor.

forma
l
.

Etsanenon ndeo
,,

hic

data,

1/

perstitionis

Arturm
/

"'<""'"<""'
,,

""

arguendu

nas er

""''"'

'"*

Vwtynlogio " ""'""" '"'""

ulht

L mm

cur*u

carcerisa sancto
Sancli

formam exhibet
nos

stne

Rege tolerali hujusmodi nummumgestaret, corporisquevaletudinemperpreces

imploratas speraret
res
essi

cvrcuitu

hlus. sicui
hisuspt
se

eam exhtbemus mfra, exquomir ,plures \d genensnummos fuis

Domino

auam

ms non mficier ,
tiohibus obnoxias

n/w*v

hujusmodi multis suier adhibeanlur:

,

neque enim superstitione carerei siquis maret se sola hujusmodi nummi gestatione
bis

existi-

rnor*
ta-

immunem

fore,

cum

nummus
a

ille

vim
n d\

Irm non habeat nec a natura, nec institutu ne Ecclesim verum

'"''

Deo,
fusius

hm

non incat.

/ln

Ceterum ex cusis
lubet,
7,'"

rare
R<
'

quam

oere

rnn.rrn,

hisce nummis conside- expenditw nnilttndin.atque ex animo soti viiu uUmm suinn OpprobriaqUS ni
,

tolerata
\itai
ilr

commemorare
malebant
ducere
pro

Pault,

erat

solitus
iis
.

teste

ita

lns
1

Kistoriam

S,

udovici,

nummis Cangius dissert. (9 m quem leclor curiosus po-

teeunda num
tio

\onderii
:

qui ea

nlen-

ininh,
sibi

Christianum

quemlibel

bonori
738 Porro
de
(w,
|

debere quodcumque honore

-!

ignomi-

Menardus ait, dominum Gorges moneta prmfectum wi oratione quadam

laudatus

ni83
sfcri

pati

potesl
Christi

Jesu

non tu-

asseruisse,
'"'
v

nummos
1

hosce olim servatos

fuisse,

LudOVlCUS,

ulijiir

pntttfoit,

amore Domini noAc merito quidem ita sensii ,1 mrnlr aliunun SV/ nrlnyu m

","

"d

pic,

dofc/

ontra febrim

id

tamen

miiu Arturus item laudadisserit

illi
:

iudiamus Chrysostomum in Epistolam ad Epheiios hom S loquentem de Pauli vinculis : Nihil

esl
,

illam ea in re superstitionem /uisse ostem.de-

inquit,

mque praeclarum alque

.

vincula proillis

n
Ple

nititur,

atque
denarios

ita

Etaque

reli|

pter

Chrislum
impositm.
.

atque
\

catenaa

sanctis
I

maniesl

el

sancte

prisci
.

homines
qnsa

venerabanlur

bus

inctum esse
esse
csse
a|

propter
ii.ilum
.

hristum
(|ii.im

modi
'"
llllr
111

quos sanctus

\w\

cudi jusChristi
,

prmclarius
iinriniv/ii
,

quam
ijuam

rs-r

memoriam
el
el

eorum

pro

nnangelistam.
dicilur.

Siquis amat

tuenda

propaganda
gloriabatur.

libenter

sustinueral
id

Christum
riiln

novit quod

Deinde

mm
1

wn-

^uibus

Latius
se ul

autem
proferi

pro

pro Christo
:

gei "/"

quibvslibel rebus
.

balurus,
c
1 i'
111

hujusmodi
^ccidii

de
.

ipse

exem
Parisiis

nis ac ceslestibus etiam prwtulissel

st"<

prosequi"
ridiculum;
.

"

"

'

autem
in

dum
Virginis

semel

inr
si

\ii|ii'

aliis

quidem
-1

videtur

esse

iram

faciens

horto
Mariaa

conventus

noslri

\n ad

j)i

obro et

coutumelia esse

affectum
esse

sil

esse

Qnntiationis

beataa

Deiparae
.

dignjtalem
mi
laetari.

assequutum,
iis

probro
sciunl

affectum
deside

uburbium Samraartinianum
'^
11

perambularem

men

autem qui
existimatui*

Christi

'"'

r^volverera
1

hujusmodi
:

Qummorum
Volo
sancli
tales

icones;

rium,
Siquis

hoc
miiii
.

omnium
cslum
.

beatissimum.
ul

s,c
''i'
1

"

me

ratiocinabar

Qummos
,

offerrel

totum
praefi

Ulam
1111'

ca.'ipud

anI ''

servare,

m dum

gesta
el

Ludovici Re-

tenam
vincto

ego

illam

rrem.

Siquis
.

^?
'

ll

'""

P^gere lempus aderit, c dere haud pigebft.

1

prmlo dare

hos
for-

Superos coDocarel
,

cum

angeUs

aul

me
horto
,

fcelicem

eligerem
ex

carcerem.
,

Siquis
sunl
esse
El

cum Paulo me facerel

cselos,

""'""""i "' religiosnm , " ls " llhl contingerel hoc

''

si

aliquem &i hisdenareperirel

id

unum
aul
tius

potestatibus

paa
talem
vinctus

circa

Cur

circa

thronos;
talis
illa

aui
esse

vinotum,
jure
Nihil

po-

^tetiaa

iicul

el

Meloduni
e

evenire mi-

optarem

<i"idem.
est

"'"'"

valobil ?
M|,
.
'

Nihil
I

enim

est

catena
pati

beatius

" i!l

;|

i*es

\ix

"

loco

ubi

stans

graoculis

melius

quam male
,

propler

Christum.

Non

ijii

llv<
,,|T;

'-'"i,

pedem
, ,

IjI""

amoveram, quando

""

defixis _

..,,-,, in offendi ,,,

,

unnm
11

11

\ es (

111his

de.1'

'wojui.

^*'
""

adhuc

lutosum
stalim
& ccurate

el

runigine

pene
elinguis

con
Imtitia

^nem
.1
' '

o>ll|i'pn

summa
...

cum
,

animi

d U^
tt

J
J?
'.'

abstergens
eo
,

ia-

tam beatum ppcedico Paulum quod raptus sit in quam quod conjeclus sit in carce paradisum quod andierit rem. Non tam eum dico beatum quam eum censeo beatum pro arcana vcrba non lam beatum dico, quod raptus pter vincula
,

P ra
'

^iupore,
8

quod
itaque

caehtus,
potitus

sii

111

lerlium

ca2lum

quam

propter

illa

vincu-

,Ml111

obtigerat.

Meo
nec

la.

Hactenus Chrysostomus.
sv

'

nilmmos

pie

nunc
,

osqne
spes

solerter

ac

7ii

va ndos

dignura .luxi

inanis anl

.-

ergo

tantx

facienda

sini

wncula Paur
' '

l.inli)-

440
Ai

DE
:

S.

LUDOVICO REGE
fontiae

)RK CTORl

fclllKMiM t Ludovici

Etenim 1H.
rfum

magnam
,.y.

in

Hnculis

utrius-

crepundiis
,

Btatus tua

J. S.

que

reperio

similitudinem.
/bfoti

lnadit

.|ll\ t'IH||t|

wncuto
studet
:

juventutis S

<.

Donus
rit.

ct

quanti

ftm/tif,
,,,,// fl

oerbo propagare

7//r,-

innocens, ac valde commendi //r pnujrcssu m

,/, de

'"''"'^

da siui
la

Ludovici.

glar ,/,,/ j/ wwentl Ludovicus, rfum eamdem glaquinet verbo, ubi erat opportunitas , mpromovere.
rsi

titur

Summa

in

nnculn

libertate

,,-, ','V vvrtutibusiri^ egermt Vitoe scriptores , infra ede d* hnc autem factum est, ui beatum '
,

ciant, ciam,
ter

,, cum

nrtutibus <r
'","

c,jrc,/,is egregiis

,,, ejus

"
Cm:

vbus

Paulus, itaut Ohristum

in
i

iis

prmdica-

ret:nec Saracenorum minis

.,.,

inculis cedebat

regnum Gallieo, cum Sanctum oidit r* hisce enim , secutisque temporibus

gruunt,
oerissime dixit Joannes Oratione encomiastica apud Chesnium
felicissima

deinde

""

iii,',i"""'

S. Ludovicus, ncc eos dubitabat

invitare,

ad finem Chrir

qum

immortuus non cst Ludovicus; dt ne Paulus quidem priora illa, qum adeo extolluntur , oincula ad finemusque ,ii,r inlii. Gloriabatur devinculis Paulus; glo~ eorumque perpetuam riabatur et Ludovicus, servare memoriam ooluit Ttaque non absque rar
Vvnculis
tione fortasse quis

R*v*^
"!','

aostri

Ludovici
,

lempora
oniiue

omnia pondere,
nnlla

nummi

m
Jfi-"

"

lllll * ,us

i-i

tunc

pensa excreverint,

null unmofl

largitiones,
tate

affirmaverit
esse
,

no
,,/

ct

utiliora

data

Ludovico,

/Egypto

dedit

oincula

majoraaDomidum htoc quam si totum /;,

sed cuncta prudenti quadam frn? ^ lundebanlur. 7i3 i>,>rrn ,, mcnsr on,,/,,-,
pnrisin,/
.

aliasque regni provincias

ante

'

lnstrarr.
.

nvii-

-'

'

'"

gypti
riiim

imperium ejus subjecisset potestati. His nm, modo ingentem meritorum cumulum

consuetudmem aliquoiami '"**! per absentiam suam necessario intermissam r* f staurare voluit. itrm ucri/ic r.r mwnumo * **
tal1

omnia piam

Deum consecutus est; sedinsuper, rerum humanarum oanitatem experientia doctus, mir Hficos ni omni oirtute et sanctitate progressus fer,i iii deinde patebit. Ideo divma providervtiafacit, ul diligentibus Deum omnia cooperentur
apud
.

SDfo

monacho apud Chesnium tom. 5 , paq. iOi'^' ubi postquam narraverat , quam pie ac solem singulis annis celebraret festum S. DionysU miU lius ecclesia quod relatum mde in Vitastcm
nysii
.

da
iii

iii,

,.

',:,.

hmc subjungit
non poteral
S.
,

Omni
vel
si

mbonum.
lent
iin

etiam anno E

Heec

illis

dicta

sunto

qui prqpter so-

|nii'fato

festo

aut intererat,
,

tunc*occacitius

hunc carccrcm
carpere,
fuerit

ipsum
licet
illa
:

Sancti

e.rpcditioncm
et

patus

interesse
ail

pam
cum

postea

pari pietate

pruden-

:u-i-i-dcii>

altare

Dionysii

maxima
,

de-

susceptd

aut
,

dvoinam accusare non

?otione,

nudo
.

capite

Dexis

genibus

pratlone

oerentur providentiam quod Regem tam pium, puraque adeo intentione agentem , m tanta, ut putant, mala mcidere permiserit.

prajmissa

vocato
,

ad

noc

prassente

Qlio sno dobisancios

post-

mino
prirao

Pliilippo

ponens

quatuor

auri

super caput

suum tenens cum

reverentia
id

manu,

modam cum
osculans

multa
,

eosdem

bisancios,
offerebati

altare
,

-super

devotissime
ivil

Et

<|uia

quando prima nce

niinr

altra

mare

san-

rtus

Hex, septcm aimis

dislans oblalionem

prajdictam

modo
pro
Viia

prajfato

( facere

nequierat,)
annis.

LX. Sancti
S.

in

virtute progressus

muncra
et

fecit

simul

praedictis

omnibus
46.
iijiilriii

Qu

Dionysio

confirmat
oblata
in

secunda
rl
r

num
rrl

Hoc autemaft
S.

visilatio

regni,

ii

iii,

Inlniln sriruni

lUninj sio

16

conatus ad pacem

Flandria

stabilienet

liiiuii

dam

conconlia intcr

rcgcm Navarra?
:

dubie profiteri 744 Chaixius pag.

voluit Rex pius.

-2li',

imtin

mrnsis uctobns atw*

comilem
cipil

iu

Picardiam
:

ac

deinde
llh

Tornacum
/"'!/
''<

excw
<'""-

Britannisc facta

honorifice ex.. .

scribit
-

sed

Historia

Tornacensis Joannii
-

regem Angliae;
,

fundat

domum

Car-

'"

'/'"""

"""
l

'>>

i""' 111 "

<<>

ll

",

'

cl
-

f^nmiart^

melitis
(:

ac studia promovet.

'""

""""

" r "'"'""'

^nisse.

Ratio

excw-

Sverso
inui.
ensit inr

rendi

non alia fuisse oidetur quam bellum eruenquod pro Flandrim comitatu gerebant oi
-

i!l aliquot armis liberi comitissa Margarita << pniir ntiii, succurrente uni vartiGuwsir

r ir

Miriftuinvif

aS^n

au

u*l

'

" '"""
':
y

,-

mo

^suisancti;
'"'""'"

"'/

"'"

natio u

Veregri
''.'/'".-'//

Hollandim comite, el Romanorum rejp; fraalleri vero Carolo [ndegavensi comite Regis Vre : nam Regis et quinque Flandri* cimtatum nomihe legatos ad Guilielmum regtm

Mrt
luau,
,
.,

rJufaTL l\ '""'
n-, ,,,,
"
, ; ,

'

"
'

h * C '"'/'"<"<" MrA ; **<<

.

<<

<"

irrito
/.v v

lu,i,,,,
ac.-icur.n,,.,.

"";'" " a
.

Um
/
s.

Uu. r /,, factam.

,

/<";'

<,-

//

/-

'"<""" <<-" h "

;

"'

oa> i-

,
l

ricus.jttod
,,,,,, ,,,,,

no certum est koc

.,/,/-.
, xx

aim t
<';
J--'"'

" i,ra

,,,.;

T+-m jsxn*
iirout di
n

,., ,i.i.

,'" '""""^ enere

?

;;'

" railito

*e ges.

"

rifibns

/-,
',
.,,

,,,,,.,

-<"'<"
'" ,

, ,

"untere proflcere stodnerii

i

'"""""
""""^
.

'""'

enarrabo
'

ita

r,
,

"

i '-

" ve r, dihgenter

observationibus Cangii "I"" lium pag. W2, in ditione sua I" fundationem aoo ias as, ubi confirmavit
1 '
,

,.,.,

tn to

aurtS conversaUo
nmv.......:.
ipsius

.
i

;"" est argento

""
, i ;i

moniahum onialium
tom
die
.

ae urame de Ordine

s. S.

.^ Victoris ? rip*"* a *^' im

datis

Didebis exlitterisea de
Coll.

re

apudMaru
/'

Tenrae p

!ancta

de anctae itinere H laNil reDortavit ,1 cunve,sali ni wnversationi pnstinae prarmiuere ....... DranmWp J ud ical.ii...bllUI quaniv s ab in' *
i

" aova,

amp.
et

pag

1398.

W
""

,,;

Cerniaci,
fuerit
j,

sequenti

Velleiacx,

"
.

sione

xxvu

ejusdem mensts,

""'

lim

'

mccniL a

llL num.

m.

"'""'"

r
nsio*

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

regressus,

^
Carnotum
et .

ibidem mense
Rogerii ie

Vovembri ratam
irgentiis

i
I

ei

apud

Bl

ridena
El

onufl
1

habuit donationem
tentatione

pro su1

alterum invicem

ruit in
el

oscula

amplexus.

mutuia
sese

s u irei
.

quam vide quinque Martenium col. (825. d laudalum joinvillius rwm, 244 qit, controversiam \nfer Joannem Britannies comitem ac TheoVavarra regem; qui patri vavarrw qm pam Juniorem ,lmii haldum Jmiorem
,...|l'""""'

monachorum,

salutationibu

colloquiis

affabilibns

ad

confovebant.

Jussitque
el

dominus
lautas

Rex
domidomi-

Francorum procurationes opimaa

,:n

regi

Angliae
' i

de

suia

sumptibus
exhiberi
accepil

liberalilei

'""" dum n "*

rfieobaldo defuncto
cQftiitatum

in

Campanies

regnum Vavarrat aque ac erai heres. U ma-

"-,||(, esse "ei '' n x Vngliae in

,
'

suo,
parte

Quod
el

acceptavit.

Etobuil

re*

in

comitatu

suo

proprie

mille

equos

dflffl

ponderis hasc controversia quam insi nam de regno Nanuare oidetur Joinvillius : agebatur, quod sibi deberi contendebat ,r llirr
,.

,-/

pnlcherrimos
bus, exceptis
ctis,
,!l

cum
bigia

suis
el

tionorabilibus
''11111

assessori-

summariis
eral

equis

ele-

qnorum multitudo
de
dovitate

inasstimabilis

BrilannieB
ha ldus

comes

ea de

causa,

filiam

mam
illa

dedisset
ut

iditione,
joortem
ret

quod senior Theo uxorem Britannia regnum Vavarras posi

heres posside-

Franci

oon

pnevisa
in

obstupuerunt.
tota
lie

Eorum insuper comitatns

,-1
'i
1

immensum
de

"

111

'

111

'

sicul

solel

Duvius

torrenl

suam

cum marito suo

mirabile
eis

cepil

incrementum.

Ucet

filius

deinde nasceretur

Attamen na-

obviam
>ui>

regina
el

Prancorum
Provincis
.

Idvenerum enim * cum sororibus

comitissis
'

orore sua
comltissa

tus

postea filius

Theobaldus, de quo agimus, fe-

suis

tadegaviae

ul

so-

' possidebat. Rex, qnum Navarra adeptus erat, controversiam ad supremum setrstr Joinvillio,
natum deferri
jussit,
\egis filiam Elisabetham sibi
,e

roiilms
biaa

ir.m.r

_j

et

couiiiiwp

r.ornu-

simul

cwmque interim Rex Navaruxorem peteret,

Ludovicus, priusqnam

renl
'

itissa

domino pege angliae Pueral autem mater earum Provinciae, uomine Beatrix,
quasi
altera

cum

occursapraesens,

quae

pi-

eam daturum
esset

negavit sublata.
rex

gnora
ral

sua,

Niobe,

gloriando

pote-

eon troversia

Uliendam

excitatus

Hinc ad pacem rtaVavarra Theobaldus,

intueri;

quatuor nimirum

filias,

duas

regi-

>

tiidem comilissas, postea item

cum sorore sua, ejusque mafito Britannia comite, in has conditiones consensit, ut acciperel irecentorum millium librailla annuos reditus
,.,
,

quibus terliam comitissam imperite adjungil autem Parisienses maxime 748 Scholares
,

l'un-

Auglicaa

nationis
ei

certificati
,

de adventu

lalium
padis-

maximo

atque

onvni

in

regnum

Nammv

nlins-

reguin

it-iuarum
suspensis
,

.u-

magnatum
eral

inc

um npparatu.

ditiones jnre cederet. Facta

ab

hmcoram
mense
Ita
lis

rabilium,

ad

horam

lectionibus el

eoque confirmata
Martenius
edidit

Dionysiopoli
col
1326.

putationibus
viatis

quia

totum

de

feslo,
,

abbrecei

decembri per instrumentum moratus

tanta,

Gallicum, quod me-

communibus

hebdomadalibus

vestesque festivas,
el

agente

Ludovico,

tam

brevi

tempore
r.Ii-

omnia,
et

amice fuit
tabetha
fuit

mtem

emerunt
(,
i

quas vulgus cointisas poteranl gaudium quae canti sibi praparabant

,

appellat] att

cum rege Navarrm ad annum sequentem

Inrr

Horigeri,

cum

sertis

et

coronis

el

mi

dilatum
!>,

instrumentis

processerunl
8*1

venienlibus
Iiiiui

obviam
Obvifl

746
r9xt

n,,rhunlur ,

llmnrus

\,,,,l,,r

6l

''"'

numerUS
Nec
tale
esl

wul.-.u

Bl

quiin
S.

Vasconia fuerat

cum

exercitu, inilliusque

infinitus.

visus
,

in

Francia

retroactis

desideravit

regnum
:

Gallias,

Re-

temporibus
'

festum

vel

occursantium
Bl
el

tan-

gem

Ludovicum
fuerit
et

a quo

quam

ceptus

ainAce,

late

exponil

magnifice exUatthmis

:1

^ve
diem
el

solemnis
illum
el

occursatic

transegerunt

totum
nata,
ribus,

noctem
canticis,

diem

crastinum

Parisius,

ex

quo ea iuvabii decerpere,

,

qumma-

scholares
in
et

cives,
et

tota

civitate

mirabihter ador-

mnr spectant ad Ludovicum ut pateai quam mcera amicitia eos etiam complecteretur, con,
tn,

gaudio,

omnimodis

bnjus

lummanbus, nomundi pompis, el

el
,

qU0i nnn

ram

nr,r SteteTUt,
:

,h,r!* ,,nvis
q a

CX.lllationihus.
sistebanl
el
|

C.im aulni.
.

,v,,-

M'"

61!

bellique

tempora

disHnguere
paa.

Diebus
[quia

[ue

comil abantur

qui

jam numerosus
Parisus,
et

snb

eisdem,

inquit

003,

multo

exercitus

nl

sUman

venirenl

tempore

desideraverat

Regem
civitates,

^glorum dere silienter regnum Francorum, el dominum sororium suum, e1 dominam reginam
dominus rex

occurrerel
universitatis

venientil

PansiacaB
gavisu
esl

nobihtas;

ftei

Franco.
clencis

rm
n-

quam

Prancorum,
corum
ni;||,
i ,

rem domina^
el

el

de mulliplici
A,.-ii;r

plurimum, et grates honons impensione.

retuhl

ecclesias,

gestus,

el

habilus

Pranexponitur;
pal
cei

''"
Au.iiv,

Rex
cccc
civitas

naque
(

Parisiaca

tibi

ho-

el

capellam
esl io

Regis
,

Francorum

nobilissi-

tpiliwn offert

qua3

Parisiis
eis

simul

cum

in

:ompara-

flbinam

lubel
in
fial
1

hospitium
1

\am
si

bilibus,

quaa
a,i

habentur,
cui

reliquiis
ili

cum
1

iiuin

meum

"

civitatis,

pla-

mUsis

Regem
benignam
et
'

Prancorum
el
51

uunliis

mnibus,
,

ibidem

quiescere,
vetus
locus

?olunlas

tua

si

auubi

licentiain

am

impeli assi
.

con-

teni

apud
ubi
[s
,,

Templum,
spatiosior

quod
est,
fiat.

extra

civita-

^ocata

familia

comitatu

nobilissimo
direxit.

versus

tem

vel
Bl

ahbi,
elegil

Aurelianam

civitatem lora

ml
jua
il

V obis

complacuerit,
pro
eral

domi-

W
1
: ' 1

Piissimus
1

Rex
n;i.

Francorum
ei

disli
,

cte

aus
,

vnglim

hospitio

eetu
51

Peraptum,

.-

.-

1 1

iei i...

n\

ibus

civitatum

per
so

ejus

comitatus.
sunl

e<

Was dominus " deposito luto

.

lorum
,

forel
1 1

iransiturus
visus

Jeter

Templo,

mdificia

cuidam

numeroQuia

stipitibus

orani

"of,

exercilui

sufficienUa

ac

competentia.

floribus

el

aliis
-

quibus

poteranl
ei el

or-

-js
>n7e niunl
lenlia
.

u> p*nDentis

ei ci
;

111 ul

facii racii

ecciesiarum ecclesiarum
el

01

rum uu
ce ;e

hospiUa
hic

r':,;:;,:;:"::;:, "i":;:;:::: compeinveniunl ibidem

Deinde

redinjirent
''''

et

cum

canticis,

classico,
el

u
llt

quidem locus omnes

el
.

feslivis
,

induvus

rcverentei
.

gaudente udenter
li

tuit

subjungit.

nro commemorato

renl

venienti

obviantes

el

morai

ob-

quibusd

''

|llr;i1 ''--

Dominus
de

autem
doi
I
, 1

Rex
re

Francorum,
lorum,

'catus

adventu

Rex A"n"> scnott lursum wi rem nostram capellam .1Prancorum ducente, wsitavii Rege
.
.

liberalitate

^JflJg
60

,am

iugusti

Tomus

DE
442
APCTORK
J.

S.

LUDOVICO REGE
ab
el

lam

p Blchcrriroam,
'

quffi

in

cnria

esl

ejusdem
existen-

invicem;
re*
^ngliffl

Rex
...

Francorum
torrara

,,,,,

,,,,,,'

n
j

reUqnias
.!

ibidem

suam,

suara;

S.

^oransregalibusoblaUonibushonoraTit.
750
1'/'"'"

</i/n quo

<<'",11

prospero,
111

7ttCm, solvisse
.

i,

ei

''''"

describens

...,,,,,,,,,, convimum,
efc

tm/ posi

\ l.d Ir Vatalem Doinini Dommi,

/

ingliam ev ,. ex quo

**
//"'"11

ri.<

Ludoyicam
sessu
sic

cropii

ffennm,
:

"</'"''

'"-

reijum.

et

loquitw
rei

lapsus Pari'ii

m\

terrestrium

Dominus Re* Prancorum, regum est,...in medio seAnglias a dextris,

sinistris.
et

,,,.,,.,,

jominus rex
a

do-

mim.s res Navarra dominus Rex Francorum

delicel

El

cum
medio,

niteretur
al
el

aliter

ordinare,
in

v.

Vune ad alia wwta sty/um com wtamus 783 Domum Carmelitarum Parisiensium jort ex parte Regu sumptibus exstructam testatur nta secunda num 95 idem pra cfweral Guihelmus de Sanvico; nei
''' '

'"''''''"'"'^

'"

sw

colligimui

/"'""'"

roni

Z
'

,
'''

Uniii

dominus rex Anglorum

loco

emi-

alio

aen

sederet,

ait

dominus

res

\u-

i)wo

Rex, decentius sedetis rai dominus modo, scilicel in medio, el dignius el superesl causa. Cui pius enim me us es, el eris, Rex Francorum subjunxit, sed vuce derai ffen as, Utinam quidem obtinerel jus snum Prancorum superbia. Vese d hoc aon pateretur
flon,

domine

tompore id factum existimemus, quam hoc anno, quo eos exSyria duxerat in Galliam ludiamus itaque Gerardum du Bois, , /,,
ecclesia

ria

Parisiensis pag.
:

120 dt

hac fmdaLi

tione cus
a

loquentem
Palsestino
in

Po tquam,

inquit, S.

demum
al

Parisios

reversu

curavit
'\

primis,
nigro

Carmelitis,

quos

ab

initfo

vestibus

alboque
usitato

panno
bauiutos

rirgulatis vo-

rum h&c
,-,,,,

verba, quibus similia dixisse fingit Luesi

cabulo

vernacule
el

appellabam
eos
ei
ex

dovicum, meditatus
[nglus,

potius vn

cubili

suo au-

dnmum
strepitu
ei

aedes

pararet.

Cumque
illi

eremo

quam

dixerit

Rex prudentissimus.
ingens

montis Carmeli eduxisset; visum

viros

est,

m
illis

Refert post heec Parisius

et

magnatwm nobilium multitudo eidem vnterfueril conm

quam

araantes solitudinis

paulo amoyere,
itaque
aut

extra
ba

urbem
ad

ponere.
ubi

Paravit

qua tamen relatione cum comitissam Caroli prodidii ignorantiam, [ndium et Provincia comitis uxorem in duas dividat, ui jam supra fecerat num. 747, quod sane in auctore contemporaneo supinam arguit
rio,
,

crassam

rursum

Bedes

suburbanis,
poms&rio,

lunc

uulla,

pauca

eran!

eedifltia

ripam Sequana3.
intra

Locus
esl,

modo,
in eoii-

aucto

urbis

urbem

que sedem
lic

nunc

babenl
,

Cselestini.

Priuram
cellulas

quoddam oratorium
hocque
docet,
ut

et

quasdam

w-

in scribendo negligentiam.
i:.!

strnxernnt;
oidetur,

fuit

primum
alio

Carmelitaram
de

Haud
licet

dubium
id

mihi

qum

Lu-

domicilium,

Quod deinde

variis lector

caimt

coiioquiart-

dovicus
cepcrit,

magnifico

item

convivio

Henricum exauctor
Vnglus,

translatum

cwriosus

reperiet.

gtmmutua,
"' ''"''"'

prmtermiserii

Porro mgens hoc tempore dissidium

versitate Parisiensi,

erat inuni-

P fl

cix el

coucm-

cumocto diebus
cat
:

eos zinitil iinssr

et

rnllncuins di-

qui

el

Henricum una nocte

,

palatdo Ln.
:

Ludovicus,
/insilum.
7:>4 re

qua quo discutiemus, cum

in

se

modo

gmerii
i

illud

fuit

ilu\iri

jirrmonsissc

mcinorat
el

hii

Verbh
in

POSl

vero refcctionem lautam

set

splendidam',
est

licel
illa

esin

Inter alia bona,

'/"" "'

regnum
ea

induce-

dies

ad

piscem,

li-~|.itatus

nocte

studuit

Rex

sanctus,
est,

litterarum

studia pro-

majori
est

domini

Regis

Francorum
Parisiaca.

palatio,

(juod

mm-cre conatus
bibliothecam hoc

magnamque
colligere

intentimt
est,

in

medio

civilatis

tabiliter
se

voluit
:

domnms
modo.
et

Rex
sic

enim immuFrancorum, jocoSic

tempore
potest,

ccorsns

ut narrat Gaufridus /"""

re

unde ad hec

fe-

dicens

Sine

enim decel
Bt nddidit

omnem
riden-

tempora revocari
historia
Ordi/nis

adimplere

facetiam
!!

justiiiam.
-inii
iii

"

do

"rinii n-

iv\

iegno
Anglias.

meo,

volo

nutni
Ploruit

tom. S Coll.
ctiam
qni

quod refertur in Bre> Pradicatorum apud tiarteamp., col. 368 his oerbis :

pra?dominari.

El

adquievil

rex

Qum auinter

icm

dictus

auctor mcmorat de colloquiis

et

vacensis,
scilicet

hoc tempore frater Vincenlius Bel quatuor magna Specula; scripsi!

Doctrinale,
Morale,
el
ei

Ludovicum
ratoque

secreto habitis, declaLudovico desiderio restindi provincias AngUs olim ereptas, eatenus

Henricum
semel a

Naturale,
beato

Hili-

non

sloriale,

bros
bros,

ministrante.

Lndovico Subministratos

Francorum
sibi

Rege
a

RW

// l

verisimilia rssr
et

opmor, quod

id

se

amore pacis
%i

testatwr ipse

Bellovacensds apud Echardu

idcirco
credet

concordia
injuria

libenter facturum

msinuavcrit,

jamjam citandum. Attamen

possum,

non
rcgte-

regni proceres
se
"ii

non

obsHtissent;

non autem quod

agnosceret,

eas

provincias

possidcrc

laudatum Bellovacensem Begis que familim professorem fuisse in monasterioMgalis-montis

reipsa

sonant verba auctoris Angli. Primum enim demde ex parte fecisse ridebimus, dissuaXtaque
t\

quemadmodum contendit,

et probart

dentibus hcet proceribus.

752
desidertu

conatur Echardus vn Bibliotheca Pradica adto* tom fllll/ Mque Clllnl / evincunt
,

menti Ludovici
attribuii Parisius,

con^rwa sunt cersic scribens :

:

ba.

quee

deelarat at<yue

mi

abcu gnnr

emm pms Rcx

,1

Di-

Francorum
s
l

<

;;",)

'^^'
llll;
;'

Nonne duas sonostri

oi

fratres

reliquas?

mn

<

mnit.,-

"""'

argumenta; ei aliwnde verisimile professore^ est, Rerji post annos iuventulis " auclores Vtta cum seu maqistrum fuisse ubt taceant, et in Vita secwida num. 53,
cta ab

"

eo

q^lquol e.
"'

iUU
1

,,
v.-l

productura.

n " 1U,
i

studiis

Producturi

produccndi,

,|;

sacraqut tjus Lmlovin a,,Uur lantum ihrulur udmcussc ,,uandn,,uc

,

lectume,
-

3^1,
memoro
.

"" "T '^

1

" :U
luissent

" Slni
re R es

Bellovaocnsn,,
,,,.
,.,,..,,,

,1,-

,t

ipse

.mf,l
'

Cum autem

progretsi

,,.,,

...

,,,

,,v,,to-m""^

i-TJS.^aSL
f
">,

tdaf
mxsseiunt

""^

"

'

^pSJSSm
755

7io?t

r,//-o

mirr ' uissc

/W

DIE VIGESIMA QUINTA

I

AUGUSTL
lniir huic
.

443
/)r/ Demum

755

,/., iiac

ponitur
;,.,./,
:

COntiymiH moao , exconngermi mndu -.* / n o//*i* (//*! .../.,, in memorata Yita secunda num. 54 his quandoquidem aliquis theoloRursua,
autem attfeW
'/"" quo
r
,

rogaivlur rogaretur
Ms.
l r
.

slaluto. Btatuto.
.

easdem

.. ^

rt

I *

",

/.

magister
lisninontis,
joctnto
./.,

prmlegebal

Psalterium

in

abbatia
,

quando Rex
'

Hartenim tom / inecdotorum a col 136. Merentur illm ,a m ictis S. Ludovici locum quoqut habeani oum
edidii

Petri

f i

leqes

Menardi

ex ArcroRt
J S.

ibidem

erat

ibat

itaque

rff.

rampani, quo :n-is wnum aeris campani,quo audiens ,... quandoque, autliens ,m:.t. quando congregan debebanl dabatur, jjgnum adeundam, reniebatque tunc nonachi ad scholam
.

apud Jommllium non hYbean1u7'integrm

Baluxii

eas ex edilione eos t

cum aliU collata 111,

demde
et

subji-

cw,
habet

etm
:

prmfatione

addita,

qum
per

deside^
tic

ratur apud

Ungivm
,

Martenium, qumque
facta

sedebal inter illicque monaBcholam pedes magistri, qui prselegebat, eum 6h08 ad Idem etiam apud Prm,,, dUigenter audiebat. Compendii factum, subjungit auctor,
:M
.
i

Haec sunt stabilimenta

dominum
Pulcodii
el

Regem
attulii

Pranci
sigillata

quae

dominus
domini
11

Guido
Regis,
nerali

sigillo

dicti

me

runt

recitata
ei

et lecti

concilio

ntmmaanimi demissione et modestia eumdem et saoris concionibus mleressesolvqua

utrobique

praelatornm
Biterrim
*

baronum
Dei

et

mililum

terrae

anno mcclv.
gratia

Bpziers

wum. 39. Belbvacensem itaque hu/nc fyium fuisse, qui monachis prmlegebai Psalteii' dubium mihi videtur. \mn ,/uo<i, riuiii laudatum Echartcstr Bemardo Guidonis apud familiaris el domesticue quam fuil ,/,, Regis
iumreferl
,

768
univer
\i\

Ludovicus

Prancorum

Rex

hisce autetn
leqibus
scribit

atem
aostrorum
et

.lciuio

regiae potcstatis
.

paginam inspecturis salutem! paccm ct quietem subin

prts-

mini-

jectorum

quorum

quiete
ac

quie-

scimus

prmcordMter
el

affectanles,

adversus

non probat, ut vult Echardus Readscriptum fuisse, sed contrarium '"" enimdicai domesticus quam pluripotius non fuisse quidem domesticis 11,111. significat
i,iin itmiiii
,

injuriosos

qi$

familim
.

invidenl
tes,

ad

improbos, qm' tranquillilati eorum zelum indignationia haben hujusmodi propulsandai injurias, ei
quieti,

stalum
sens

regni

reformandum

in

melius,
qusB

ad

prae

adscriptum; attamen smpe in aula Regia jmssr tersatUm. Hinc ii/ilitr roiirhnlc. llr/lmarmii RCX CSSCl m iiiiimislr rm Itr./n/is rriisrm ubi u/rat frequentissime , non raro menmontis,
Begis
,

aliqua

duumus
(JlliiliMll

ordinanda,

inferius

COntlllcntlll.
Qlia-stll-

iUicitOS
et
,

i|U.Hlllllil

pOSSibile

feerit,

in

ballivis,

aliis curialibus nnstris

reprae

s,r

eo
vt

adhibitum, frequentesque cum de rcbiis ilinius sermones misruissr, quod <ir S.Thoma [quinate, aliisque, dicemus

RegU

fuisse

primere
positos
^lios
,

cupientes

senescallos,
et

ballivo

vicecomilcs,

villarum

majores

et

officiales

oostros juramento
:

Bubscripto duxisenescalli
.

qIMI

mus
vi
,

astringendos
ci

.-11111-

si

ipsi

balli-

aln

officiales
in

nostri

fuerinl

transgressores,
si

pocnas debitas
gat,
a
in

bonaipsorum,
aostrse

vel,

res

exi-

personas,
.

voluntatis

vel

depula-

.,

IAI.
latae
,

Leges praeclarae anno

et

4254
in

in .

Rege
Bi-

balIjvo ,

torum a nobis arbilrio reservamus. Si vero majores. i|r ii||(| ilnn ur n( |n |mi ?e] n|li(
, .

._

_,

sequenti

anno

concilio

parte

:a
illa

senescallis
el
:

sub bonarum testimonio peripsarum

1

Lminor
terrensi relectse.
1 <

sonarum,
erba
opressa

cum

consflio

punianlur.

Si

rero majoj

w
:

videntur
Si vero

apud

Martenium hoc modo

irel

bajulus

oificiarius

dejerare

conligerit.

tges

item

prmclaras
sanctus,

sub fi/nem

hujus aami

De

majoribus enim

ante actum.

eondidit

Rex

quibus,

quantum

fieri

759 Jurabnnl
dicti
,

igitur

vm

poterat,
condit

malas quaslibet consuePudines e regno 1rln11irri.il sa?lC rr,/iiiim ns ,,i,i</ nu/<rrr rmcii-

quod
,

quamdin
vcl

omnes, et commissam
,

singuh" suprasibi

11 1

/itn

tenebunl
,

quibuetibei

scucsralliam
aliud

l.alliviam

praeposituram

\cl

jura sud srr-

iatum,

apud etnonnihil irnmutatm, ui appareai eum istas non ex autographo, et forsan ne ex transcripto quidem aliquo tradidisse, verum, quantum memoria
testatur

Jomvillius

mm, Wi

quodcumque

officium

supradictum,
majoribus

tam

qurn easdem

reperiuntur, sed mutilai,

minoribus

quam

mediocribus, tam

quam
aa-

advenis, tam

indigems

quam

suhjectis,
jus
,

sine

tionum

ei

personar

acceptione,
locis suis

reddent,
usus, et

servantes

tamen

in

sua jura

tuggerebat,

de

iis

retulisse.

Reperiuntur ilim

consuetudines approbatas

paullo exactius desoriptm

apud Guilielmum Nan\

Jnraluml
rere,
el

insuper
,

l..mn
el

lide

inn
jura

noslra

requi-

giumpag
ciUis

:tcr>

.-

ai

ne

iteadem \tatuta Gallim Varbonensis

et

quidem swntintegrm Stephanus Baluxiuxin Co,<ibi

servare

aliorum
oec

scienter

non

auferre,

nec

diminuere,

eUara
*mi
se

hnpedire.
ftOfl

pag

68,

ex

eoque

760 Jurabunl
libel
a

Lobbeus,

Uardumus
in

ea

Collectioni

concilio

etiam donum quacumque persona per

in

munus mod- munrru

eej

per alium

accepturoi,

nm
ratus

inserueruni
Baluxius

ad annum 4255. Porro memonotis pag.

:

nou
aul

recipere

pecunia,

auro,

rel

argento,
*el

10

hanc editionis

rebus

aliis

quibuscumque mobilibus,
se

im-

*m
"|
''

assignat luimus, quia

concilio
ra
1
'

rationem

Hmc

statuta hic edi vofuisse ea relecta multo emenin

prmfaUo indical
el
,

moventibus, seu beneflcns personalibus sive perpetui&, prmter esculenU ei

mobilibus,
vel

Biterrensi

praaterea

poculenta,

quorum
quod
dicla

yalor

ana

el

auctiora

sunt

quam

editionibus

summam decem
cedat.
ki
,,!,i.iis,

solidorum

Parisiensium

non

ex-

'^

11

; '

hactenus prodierunt.
"

bona seu beneflcia dari oxoIratribuB,

:i

Saqctas

auicin
ac

illas

Ludovici

leges

dia

suis,

liberis,

sororibus,

aepoti

Gonei, Ro

Wtrrenti

P erviguisse

constat,

nominatim

illam,

quae

aeptibus, vel

consanguineis, aul wnsimilibus

',

proliibel
11

str^tio '

emanl aliquas possessiosenescallia, quamdiu eorum admini"iiiai.il durabil a.lco ut (-11111 Gaucelinus de Vaiadeo ul cum uauiviinu- ue vtusenescalli

ae

domesticis
,,,1,.

minime procurabunt. immo

adhibebunl
.

bo-

,(

apud Marl. \ang COB-

.sillariis

aa

M
ve ] .

diligentiam
,
1 .

ne

oxores
.

"
. , 1

personae
1

proximo

Qominatae

dom
tx
,

; ;

lu [

Jenescaiius

(..1,,,,,,.-,

m.iias
in

s.

ha,-

w\

...unera

recipiant.

Quod

^mpora possessiones emissel

"' n

iUj

fueri,

;.,.
1

M.,,,. xx.

sua senescaUia , litteras a Gaquibue

de-

Pranc

impetrare,

udum bona quo hoc BCivermt, eos ad resnt ., compellanl sub debitc fide quod ab ilus di ,ua sene Jurahunl eham

fecj

rin

JM>^

scallia.

444
lUCTOHK
J.

DE
rel
. .

S. '

LUDOVICO REGE
causam
vel <
,

sca scallia

balliria,

aec ab
re
|

illis
...

\
per iji

qui

haben( ha
luros

nl

mi

psiSj
iimi aon

scieni

proximo aabi-

Prohibitionom
malrimoniis

yero
.

istam,

quam
,-i

facimua

,i,

,111,1.1. muluum

reapiem recipienl
riginU

w, se,
duos

per

copulandis, r ,,,>.,

possessionihn

aiinm
,,.,!,,,.,

ultra

summam

librarum
infra

quas

non
tos,

acquirendis,
majores-,
el

non
alios
,

extendimus
officiales
et alia

ad

a die contracti
i

mutui

men-^
ter-

mm
1

minores
officia

m
761
niiui
Regit

i,,.,

etiam

creditores

velinl

solntionis

majorias,
in locis

prmposituras

teneoun

iiiiiiniii

prorogare.

mansionum
aoi tra vel

Buarum,
alterius

dum

tarnen

Addelur
lai.iini

etiam

juramento
alicui
,

eorum
de

quod
ao

facianl
locis

sine

laione.

wl '

vei

mittenl

consilio
,

stro,

rel

uxoribus
\.-i

miniitris,

iil.s

aul liberis eorumdem eorum qui compolnm

doreci\rl \

pjent,
i, l(

\r\

illis,

quos ad

visitandam

terram,

suarum, id tst, ubi habitare twnpropter officium, sed quia ibi oei ruui sunt, "/ jam ante fixerani domicilium. Senes alli autem nostri el inferiores ballivi
solent
ca'>,

raansionum

[;i

eorum
aliarum
.

exquirenda, mittemus. Quod

balliviarum,

etii

am
.

reant

sibi

multitudine bedellorum

el

^anto

in

vendilionibus

reddituum
partem

aut

rerum nostrarum
etiam
in

non

babe-

paucionbus poterunt, sml contenti, ad exequenda praecepta el Hlos nominem

,

tlttta

curiarain
in
assj.

Narl
ii.

bailli

l.uni

aec

monetis
.

Quod
exactores,

bajulos
vel

sia

publica,
I

aliter
bi

vero pro
bedelli

bedcllis minime
vel

na-

infldeles

seu

injuriosos
.

vel

de

beantur

autem
El
si

serviente
litteris

usnrij

uspectos
in

\<

lurpi

vitam

api rte

du-

remota loca
iinn
i

mittentur;

eis sine

superiorum
fuerinl

centes,

n ,i-iiui
majores
officiis

non sustinebunl errore, excessus corrigeni bona fide.

suo
praej osrti

immo

credatur.

aliter inventi

facientes

xecutiones

vel

mandata,
competentei
senescalli

nuncii lur

senescallo,

Jurabunl etiam
villarum,
onslituti
.

nostri
,

vicecomites

qui eos
Tc.ii

pimial

forestai

ii

el

alii

sub
vicai

eis
ii

in

Ne

vero

nostri

vel

inferiores

judices

el

locorum

si*

ballivi

contra

justitiam

subditos nostros

gravenl

gulorum
ribus

quoa"

nec

superioribus
propinquis,
in

suis,

nec uxodomesticis

inhibemus
praeter

eisdem,

ne

pro

eorum,

liberis,

sive

nostrum,

capiant,

quocumque debito vel captum delineanl

seu
debitis
in

quidquam
denl
se

dabunt.
oniversa
nisi

El
el

Bne jnramenU
supradicta

conclu-

aliquem subdilorum nostrorum.

singula

servare

Emendas
ballivis

autem

pro

maleficiis

bona

Rde,

illud

quod
se

diim, nec

quidquam per
prsedictorum.

duxerimus relaxanvel peralium in fraubal

nostris

levari

non
de

volumus,

nisi

foro

aul
rinl

judiciario
judicalas
".

publice
vel

bonorum
quamvis
cui

consilio

fne-

dem
762

facere

sestimatae,
ille,

antea fuerint
imponilur,
'
".

Vicarios
pei
se

autem,
nisi

quos senescalli
substituent,

vel

gagiatae

Si

tamen

crimen
illud

* *n

utqw -111111/""'
!!',''',!'""'"

livi

quandoque

aolumus ab

curia

sibi

offerente,

judicium
certam
de a,

non

velil

ipsis

insUtui,

prius sub

forma prtsdicta pra>

expectare, ct pecuniam
,i :i

offeral

pro emen-

stiterint

juramenta.
haec

U
{..conse
fiani

tale

sil

vero

juramenta

firmius
in

teneantur,
assisia

el

niaria
si

recipi

consuevit,

liceat

quo emenda pecucuriae eam recipere,

Alioquin

observentur,

volumus,

quod

publica

sibi

competens
facial
esl

videatur
BBSlimari,
licei

emendam
quod
velit om-

coram
nobis

clericis et laicis

ab

omnibns et
facta

sin-

judicari

vel

secundum
reus
se

gulis

supradicUs,
:

eUamsi

antea

fuerinl

coindiel

superius nino

expressum,
curiaa
el

ram

ui

non

sojum metu
sed

Divinae

subjacere

voluntati.
ballivi,

Caveanl
vel

lamen
!

gnationis,

el

nostrm;

etiam conmsionis,

senescalli,

judices,

ne minis
clam

erubescentiaa

apud

homines,

perjurium

manife

ribus

eu machinalionibus

callidis

vel palam

8Wm
763
Uidem
,'"''-

iacurrere

vereantur.

aliquemad emendam offerendam

el

inducant, velsine

Volumus
nostri,

autem
el

pracipimus

(juod

causa raUonabili accusent.

senescalli

officium,
l,:,llr

quicumque sub necnon el omnes, qui

alii

ipsis tein

767 Eos
riut,
aliis

sane,

qui

lalli\ias

..-str..>

i-

dictis

,ue,

p ne calliis '

vadia

'

nostra

recipiunt,
in

plures

easdem revendere prohiberaus. jurisdiemptores fuerint, unus tantum

el

Sed.

ittpen-

absUneanl

ab
ei ai

omni
ipsius.

verbo,

quod

vergal

con-

ctionem exerceat,
valcatis

immunitale gaudeal
coUecUs, seuToUecUs,' ten
alii
filiis,
ei el

in

ca_

tumeliam,
vel S; """
1

contemptum

Dei, aut Matris suea, idditwr apud Martenium:

sive
aleis
.

^MUs'*
autem
eas

aliu aliU

om oneniNlrill(ll

A Ludo eliam cum

et

ribus

publicis,

qua

consueverunl
fralribus,

gaudere.
ne)
i I

taxillis,

vel

cacis,

a fornicatione

Vendi
aui

p^
i

et

JW Udw
iimli
,/i
|t|

talwrius.
dtetricte

consanguineis,
eisdem.

seu

domesticis

ballivorum,
1

Tcro

senescalUs,

el

prohibemu.
,,,,

Uq

*" autem "* n-"""

M Pf
per

'

loeo
n,

'"'

'

'";'""".
,
,,,,:,

,8(raUone

tua dnrante,

sciUce,

quffl

deben(u,
,,,,-

eisdem,

Ucenl,,,

pra.ccdeme.

,i,l
I

,.,
i

Le
;

?',, ,,';""
',.

'"'""

"""'
s

"'

" os "'
'

^-

,,,.,

,,

Md

senescalliau)
8i

superioris judicis
,

J easrep^
nop
i

:;;,;;';

HHe*,
el

,,
rcul.

,,,.-

balliriam

v '"

M -<ne,
1

i-i-,MM,ii,s,
.,.,..11,
i

wris

lulimsno.

,,1,,,

.,

^;;"

"**.
,|,

ta
.

bm
.-

768Poi*ro

volentes

via.n

malitiis

i^i";

quantum
,

possumus,
ballivi,
vel

firmiter
alii

inhibemus,
'

n
ii(Ml(l
,

S o,,,i

nescalli,

oificiales

l, i

;r,l "

cun.,,,.

ame

nostro speciali

-s^resjs
i
consMun

eit
'

BM

imn

~"

'1'i'uus-

causis et

negotiis

quibuscuniMUC

subilito*
ra
i

locorum mutatione fatigeni sine causa

sed singulos in locis
illis

^
^

'

consu amliant, ubi

el

-i
aei

Sia-isarjs
acquiranl

amlin
tur

nc gravaU labonlms,
causa

expensis,

cedere juri suo.

irel

7"

te
:

etiam

ul

,fjf

Procurationea

Quia vero nemo sine

in

'"

1|i;l

mivaa'

flj-

domi

'

pr
'

'

- *

'

::r::!:;.'s;;;;:::r:

::;::

wa -J* -*
dioiiibUN

DIK ViGESIMA QUINTA AUGUSTI.

ctionibus,
.flligant,
n

445
noslro servitio
vel
alii,

consuetudin
cavalcatas
>'!
,

8,

vel

onenbus

non

tn sufficere nequeant pro

facienipso-

mu
El

extorquendu pecnnia? caunesed e* causa tantummodo

personalem
facere

do;

Ancm*.
:

senescalli,

ballivi,

qui

loco

<

rum
turii
,

ernnl

japlanl
,

equoa
,

mercatorum
divitum tanservitium

uessaria.

tunc

volentes

ca-

transeunlium
1

vel

pauperum
pos
Inl

sed

yaliaiam,

ad

eam redimendam data

pecunia non

suificere

ad

trum

compellant.

proprium
aul autem bladi*, vel vini non extrahendarum de terra, urgente non faciant; ettunc curobo, ,

faciendum.

769
.,,,

774 Inhibemus
vel

iiiii

aliarum

alio
,

sine
ll0i

causa
el

rura
pianl

etiam, ne pro servitio nostro pradpwtccapianlur equi personarnm ecclesiastica- ^co""" nisi de nostro speciali mandato. Nec caaul
ii,

maturo

consilio

nec

suspecto,

el

fa-

senescalli,

qui
faerit

loco ipsorum

erunt,
,'

on dissolvant; el consil ctuJn cum faciant gratiam specialem. 0| numquam

l

eo duran-

equos

plusquam
ceperint,

nobi

opus

Illos

etiam
Bsec
volu:

quo
majores
ei
.

pro

pecunia

non

relaxent.

Omnes
minores,
pe]

autem
Rnilo

ballivos
oflicio

noslros, remi
re

autem, quu de equis

capiendis

diximus,
a

suo

volumus
ui

mus observari,
vis

quamdiu
debilis,

nobis placuerit
el

il

ja|tem
ipsa

procuratorera

sufiicientem
*

dimittere
,

servitiis

nobis

juribus

brl

'"-

ballivia

per

quadraginta
Illis

dies

de se

etiam

alienis.
1

'I'

conquerenl bus

coram

respondeant,

quibus
praesens

ergo

el

singula

snpradicto

quae

ad

tur. noc committi

pro snbditorum
nobis

quiete

duximus ordinanad
subdilis

770 Cffiterum
observari
i

ordinationem

faclam
,

de
talis
,

Judaeii
e
1

da

retenta
.

plenitudine potesta
,

districte

prmcipimus
usuris
el

quae

clarandi
1,1
1

mutandi minnendi
,

vel
a

eliam corrigendi
nostris
el

ll(

;r

cessenl

ab
*

blasphemiis
libri
,

sorlile-

^el

ballivis

ilemil

quam
,

alii

in

quibu
Et

districte

volumus

ol

jnveDiuntui

bla

phemias
servare

comburantnr.
nolnerinl
,

Ju.

Datum
centesimo
cembri.

Parisius

iafi.

lam

,i,

T
i

i (

qui
1

hoc
"

expeliantui
El

anno Domini millesimo duqninquagesimo quarto, mense De

legibus
in

NNDUl
[)

i:mi

re sores

legitime
lab iribus
in
1

puniantur.

vivanl
,

Judaii
,1,.

manuum suarum
'

vel

negotiatioi ibus

minis

el u

[mim'

Praeterea
lus

prohil

ius

dislrictius

quod
aleis,

nnlsive
*

om

ad
Scc-las

laxillos

ludal

sive

subjungit num 254 Toinbonum regni a udovico pra stitum, quod ad hac fere tempora revocandum : nimirum munus tribum capitam Parisiensu
villitis

77) Hisce

aliud

"''

n,rn ~

'''"''-""'''"'"

,,,,,/.

etiam

deciornm

prohibemus,
et

wk

hiberi
dislrictius

volumus

omnino,
Fabrica

tenentes

eas

puniantur.

autcm
ad

deciorum

prohiheatur ubique
771

homini fusto et severo gratis cohcessum, Hoc item circiter tempon troduxisse videtur consuetudinem mittendi per provincias fratres Prasdicatores et Uinores dt
fuerat,
.

quodante oenale

Nullus

praeterea
,

recipiatur
sit

moram

in

quorum probitate plurimum

mores ministrorum
rerent,
etiam
ci
et

confidebat,

illiin

labeims

faciendam
rilla

nisi

transiens

vialor.vel

prcsfectorum regni inqui-

ipsa

non

habeal

aliquam mansionem.
meretrices
factis

Expellantur
campis
sivi

quam

autem publicae et de villis

;

tam de

monitionibus
per iocorum
quolibel
vel

prohibitionibus

bona

earnm
a
-

judices
Ufari. pelli"

capiantur

vel

anctoritate
Li

oc-

capentur,

eliam

usque ad
valet

am

pecium*.

WUIU

>

quis

vero

publicu

meretrici

scienter

domum
an-

locavrrit,
ii",

i|u;iiiliim

pensio domus nno

ballivo loci

veljudici soivere teneatur.

consilio

aut officio amoverentur , punirentur gravius. Denique ab hoctempore ccepta crediderim, atque in posterum ubservatti, quee auctores Vitee locis variismcmoram de incredibili Regis ditigeniia ad lites quaslibet pari celeritate atque eequitate terminandas statutisque hunc in finem ab eo virisdo>/uoibus, '/'" Utigantium causa tidie audirent ad portam palatii, easque quam sontes

ab

*-'

Praelerea

baronum
!
I

nobis de slatutnm a nostrorum apud Melledunum

citissime

expedirent,

aut,

si

id

mi/nus per

se

edilum
Videli-

""" utttroi

praecipimus

Grmiter

et

teneri.

cet,

quod

nullum
vel

debitum haberi faciant baroaliae

possmt, Regem ipsum advocarent, cujussapientia mquitateque ad concordiam reducerentur liiirgantes, de quo vide ToinviUium num. ?/ et
seq.

C nes,

ballivi,

qua.icumque personaa Jutoto

,

Hac autem
,

teis,
retineal

nec ali.|ui>
alterius

in

regno

nostro Judaeum

geuixi
t/um

Bus

JudSBum

prium

dommii nec impediat quo misuum possit capere tamquam proservum, quantumcumque sub alterius dovero,
sicul in
districte
,

juris administrandi tanta diliinntaque justitia adeo regnum emendaadeo illud 264 Joinvillius, scribil num.
floruisse

paulatim

testatur

"'
.

dccurrenti

nuniofeceritipsemoram

De
^uras
uaa

Chrislianis
,

eodem
quod

statuto

continetur

prohibemus
facianl

nullas
vel

haberi

barones,

ballivi

noslri,

Regii proventus in wndique ad illud homnibus duplum fuermi aucti. Tanti est Regem esse sa tamen sapientia sua diligentiam si pientem, eequitatemque : porro sapientissimum adjiciat, omnium, quos in consiltum adhibebat, habitum
,

Quaecumque persona? Judaais. Dsnras autem ^eMigimus quidquid est ultra sortem.
?

fuisse
villius

Ludovicum, Ustalur smpe laudatus Join-

num.

243,

diligenHssimum

pariter,

m-

btud
nuni
;

autem volumus

statutum

quod
vel

ballivi
tn

factum apud Melledunostn observenl e1

terra
si

quissimumque fuisse , facla clarius demonstrant, quam ut plwibus probari debeat.

"'
l:

" 11

observari,

tam

nostra,

quam
hic

in

111:1
111111

baronum

aliorum,

defuerint,

post-

'j

sullicienter

fuerint

requisiti.

'"'"'"

Qua

de

nnovantw,
tnhibemus
(1,1

tmwn.
'''

non

leguntur apud
aliqnis
in

Uar-

autem ne

lerra noil-

^
'

Wpial
"'

aliquem

equum
per

contra voluntatem
pro

equuserit,
ei

nisisil

prnprio negosenescallos
,

no.siin.

tunc
,

ballivos,

" IN
;

"U

eos

lm

qui

loco Kt

eorum erunl
si

de
5 LXII.

'"iHliH-iiins

capialur.

equi

conducli-

440
AlCTOBE
J.

DE

S.

LUDOVICO REGE
tc

S.

*
.

tcm/wrchuu- fabeltm oeeamnttnprahtu illius scriptor Meherius animum Ji

adeo
a

'

Prmdicatoribus alienum

''""'"

'"" lr

consutm

fidem

adhibm

T ^J?

norum Ordini
pulare

faeril

adscriptas

an sca-

xandrum.

Stokianum
eongrcssus.

gesseril,

an

eum

B.

J2L*T^?
famina
dingus
,

"

atqut

mtet

'^"

'

^idio

eos prmexpue Lucat

in

Annalibus
-

Mmorum

d ann
terti

""'
dini

Ludovicura nomen dedisse

Francisci, qua de re illustrissimm

jicamm. Q.
xa,ter

/"/""
in

'-"

S.

Ludovici,

tamque
,

ad eumdem annwm num. xi /,,,., Mrtttl Fuisse bunc tertii Ordinis

rfaT-iw
:

W
s

',

''"JWlllj

perpetua

regno

recle

administrando

e-

CUl '"'
li

"<"'"'"""

l/i

^" ru

"

mendandoque diligentia, ui ta oideri possit toimo ut mus t, hominem occupare debwisse;

' //

P si volunt

Minorrim

''

111

"
1

ex

Syria addixerit, nomml

vix

quod tamen
"""' / '/'".'/'

credinile, <um
liujus
rei

iVuV-

Ius

antiquorum
/'"- s/

singularis

1 "'

nfrempit

"/"'

'

""""<"' /"icditus
,

sapientia

'"'/'"'

'"

/r

""

" s "s

meminerii

bus agendis solertia

su/fecissei
.

omnibus peragendis non tantam tamen huu ourm adjwngebai

iis

pronuntiat;

nec

desunt

probationes Spondamu alii plurimi, qui eiw

adstipulantur sententim,

diu
I

noctuque precandi

assiduitatem,

acsi

bXtam

menta
deatu/r

Waddingx

Quaproper lubet artnir expendere, atgue examinart

soii oratiom sacrmque , Verum hmc_ uti et perpeluam pauperum atque mgrotorum ouram aliaque hujusmodi plwrima describere hoc loco <> est animus, quia abunde in ictis $uni relata. Porro c.r hac tanta orandi, diwnaque contempland\ assiduitate factum existimo , ui mgens ipsum cepcrn rerum humanarum fasHdium : fieri enim

duxisset

anachoreticam

pvo instituto
desumil
20
ciis
:

Operis nostri,

quidde hae
ille

re

n-

lectioniintentus,
.

statuendum.
ex
oestibus,
ut

Vrimwm
ac
ita

ttrgumentom

ratiocinatur mtm,
ct

Aique
coaevj

ab exteriori tessera

vestis

indi

exordiamur;
et

non

adeo
quin

eam

vulgarem

\-

lunt

authores,

quidpiam

habucrit
ulira

singulare,

peculiarem

aliquam
,

QOtam,

commune

vulgi

vestimentum
,

quia

innuebatnr

nonpoterat, ut, qui cmlestia

templari solitus
,

mundo

corde con-

nonrarogustabat quam suaois sil Dominus, terrena omnia et peritwra hwjus mundi bona magni faceret, ac nonpotius, at puherem ei cinerem, i uthbram bonorum iagis '//////// oera bona, despiceret alto animo, Qtque abjicere meditaretur, Certe m eam oogitattonem
cus,
*''

quidpiam religiosum aut vendL Testis est Thomas

vico

peculiare

genns

\i-

Cantipratanus
:

Ludo-

synchronos,
bumilitate
insigni

et

notus

Quod

ex

altissima,

inquit,
et

peculiarem
in

vestem
tanta sui

assumpsit,
dejeciione

Deus

miraculo
punivit,

irridentem

severe
,

Dewide

re/ert

verba
:>7i,

Cantipratani
ubi,

qum mtegra dedimus

hist/rionis, vidi illum
:

num,

circa

hmc tempora adductus

esi

Ludovi-

gestu

adjuncto

nwntius

comitit

testibus
r/

Vitm scriptoribus , Gaufrido ryum, """"/' Vitm tecundm num. 135, ut

ooluerii

regnum

filuksuo, simulatque

adultws es-

caputium habentem capilissnper scapulam e\ adverso suspensum. Unde postea

mfert
giosaj

Geldrim dicebat iardum Regem,

hoc

Vidi,

misenun papel-

sn
,

relinquere,

oitamque
vel

amplecti monasticam

modo
nota
st

Aiunt

illi

authores capntinm
gnod
"'i 1

niin

Prmdicatores
\i

Mmoris,

quos pari

amore-

habuisse

super
vero

scapulas
est.

suspensura,

re diligebat.

cum rem

secreto

aperuisset

vestis

ginm

Uargaritm, eaque, adduclis rationibus , consensum negaret, ulterius non processit , nec rrocedere potmt. Impactam hac occasione Prmdicatoribus

779 41
gestarunt,

omnes,

qui

caputium

oi
\

MfU*

m
s
,

ZpuTTdid "" " "";

'

'"
;

,nni

''/"""'""'

aliqui,

"/

diligen-

Religiosi suml Waddingo , phrimos antiqim habebii monachos. Etenm Galtu olim usitatum erat tegmen capitis, </"""' m chaperon oocabmt, quodque S. Ludovico
t

Gam

w
;
""" 5

,,

"
s

pm Natalis Vatalt*
rtciua recusa tom.
i
,

PmdicatoriYadiatort-

"'" '" '"" tccuaatMa

s

u,,,,,,,/,, Uexander
7.

, in

u ,,,, Historia
.. ,l-

usufuisse,
ubi

constai

<,

vita

secunda
/ "'--

"<""

pag.
s,

m.
"

i".io.

Auctor
,, N
,

" ",'" '"'"'"" '"""""'^ hllll

."'"
: ,
,,

illud

Latine

capitium

"""

"'

hu>
'"

,.

,,,,,,

/,,,,/,,.

cucullis

nmacho-

r/"'

'"r""'

apud
"'"
,,,,,,, , //( A
,

.-/-

,,

x
^

tugem tegem

/,, /,,,,
;

,,,/,
''

met
tic

igitur,

cur

hftrrmnn**
S.to
,

'""'''"
/',,,/,,., /,,,/.,
'

'"
,

m,
hs
,

cucull

"-'"/

nr

_
/

^ im
locutum /,,
/,,,
B

,,,,,,,/,,, /,,,,

2
,,,
vico
,

" '"'' ;" ;' '"'"'",

/
/ '/'"
/,

"""'""
"

**<*;
l,l-

"" ,,;/ "" """.'/

'""""''/'

pro,
,/,

**-*
B.

"-<-<'/'
,

.,,,,,.,,,/,/,,'

"''' < '''' s '"/'"/

;,';''''
//

";"";
,

"

/",,/
'

,",;"""
ljlUil i

"'" /

,,,,.//,.,
/,/.

";"

'<

moLtiam
non

ml
*

mtor
,,

Lf
mdtcet. vin ;

i<i<n,
pore
;

n %cnerm

,,,/,,,

''"'"/'"// - / ""

1,1

nis

'"'/.""'

,'::::;,

"z.:rj::':"'-

^ ^^
Minorum
semper
aidire

facieni
.

Waddmgt
i7

.*

:';:

'liiimiK

,,,,.
,

-/<-

J
'

"" t

bu

pur uraium

uwm"
,

'",",'"

'""''

'"""',
*

,/,,,;;; ,/ ""."*"'"/ /',/,,

,

,4r

'
hoc

*_.

V" o,
votionis

,rtoliwr '" ;' ,<frat. aio 8

i,
ai)
.

'<"'/''<<

intelliga.)

qai

dictw
oi

Rega
humiUletis

"""

|q|a_

-
'

'

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

fre . regea nter ridimus el -- orbis (HllTMI"!'Uoderatorea eestibna nti. Non Qi calaneh irestibua uti. Non nisl ca panni lanei inllll iiigonnnunia
I

447
,,. ita
. I

..

..uuuitlll : Btec concludii l.i. snperque probam Francisco Bub pOBnitentum Prancisco pcBnitentum

ribus

ei

..,.,. domesticis,

teates-

iiirii sltDi

coloris

vestibua

avtu
rex,

ipsfo

Regis,

glo-

osissimua pjosiss

Philippua

indiBcretis

anni

temejns, ejus,

,!,. atebatur. poribas Qtebatur.

,,,,,.

Ludovicum
el

autem

mmm Qlium
istius

Ludovicum aomen dedisse; idque ceplum in Christiani orbia regionibus,

sera

ita

re-

ut

obi-

que
effigiei

occurral

Buh sub

Pranciscano

babitn

ejusdem

regem

gloriosum

bonum,
magnu
'

Regis

|Ui imci

patrem,

numquam me
ille

ridisse
.

DTirporotum.

Karolus
esl

memini postquam in
post

Monasterio ,
sentkvnt.

Ua wrille eruditus, quibus irturus a Hueberus, aliique Uinoret con

|!nllM liiilii.i

coronatus ''
nt

imperator,

numquam
infula

ea eB

volnii,

de

eo

Bcribitur,

pomposi

habitus insigniri. habil

s
,4 16

Ex

his

[.odovicum
//n/nii

non

alia

manifestum fit ustis forma usumfuiscerbis

ittamen " 'ww hujumodi <> sunt, mn etiam """ " km rationes ii" ii*inr iii /iiiii ,\/ini, superque probent, quod inttndit Wad- probant dmgus, prmsertim si expendantur argumenta,

782

ut

satis

qum

ex

Vitm scnptoribus

opponi

possuni

Quid
ter-

usus

fuerai pater ejus

:

ludovicus,

et

fltJttS

ms
'.

philippus
< > .

'"'/'"

''"""

rectc
'

Ludovicum
'

hfenderet Cantipratanus ab exempto patris et tlrft'1"" .// _/ -., i.^ ,. recessis,-,, si tantopere ab eorum exemplo ille
/ .

enim ponderis habei Officium nupei pressum? Quid diploma hoc Pontificium, tio post mortem Ludovici seculo "" />"" " " " ad " , /_, nas datum, vn quo cerbis supplicantium
/
, '

inter

.,

ne q U6 imprudens

ille

Pradicatoribus tribuisset ,
tortium
\set

concionator culpam si propter assumptum

vestes

Sanctos

tertii

Ordinis

Minorwm
Ludovii

Ordi/nem

modestiores

Seque plus probant verba Bonifacii VIII,

fx quibus id evincere
I

nititur n
:

addingus

</<r-

toM

(i

w " que hujusmodi sunt

habuii,
crani
iion

Vestea enim,
,-

<iuas postea

apud inter Apostolica prmlegia tertii Ordinis s Fra\ pag. SO, in eoque enumeratur pari modo S Rochus. Unde, </< illud argumentum rit evanidum, ipsum testem appello Waddingum, qu\ "'/ hnnum (321 num. i<> de S Rocho sic scribit
:

Babetur

<u<i

enumeratur Ludo^ Antonium de Sillis

erant
sed

regiaa

sed

peligiosa);

non
re-

Bum

tertio

S.

Francisci
aetatis

institulo

adscri-

militis,

nri simplicis.
Vestes

Hunc enim senLudovici non

bunl aliqui,
tiquiores
lii

sed recentioria

scriptores
:

D
ffffli

habent
iion

hmc verba.
<<i<

desideraverim coassertores
,

Anneque lamen
lUUUt,

i/io.

mihinri splrnihirr
sed
prvoati
/'
:

rrinii

nniniir:

snl

cuntraJiciiiit

neque
:

nosli

pe

quem

religiosi,

iimr
mifi
'/'''

rwsum
subdii

modestim convenienrperam colligii Waddi/nPontife^

testatur.
elicii
.

alii

sponte

offerunt

imo avide pro S

amplexanlur.

Bonifacius

peli-

portasse

yestea apei te

Et

nihilo

prmcedeniibus hanc
nciii
:

conclusiocoaevos,
et

Babemus
seu

ergo.

scriptores

D*.tiavulgarem
i.t

religiosioris.

Posl

communem habitum indiciavi hmcmemoratus auctor num.

a
S

30 comparat
dini

vestcs

Francisco
S.

Irrlm

<)r

prmscriptas
id

cum

oestibus

Ludovici,
oestes
.

wj

quibus
<]iir

simile

invenio,

quod

utrim-

non probei pro S. RoLndovico? Quod autem wi Ordinibus s Framcisci colatur s. Luiii Ordinis sectator tanlum dovicus, tertii probat, opinionem illamolim iwoaluisse, sUtuti opiniones multm erronem paulatim mvalescunt. Drniiiiii quod pictores Sanctum exhibeant habitu Franciscano indutum, iis condonabimus, iAi pote quibus multa licere non ignoramus S. Ludoyici versatum agnoscir[ctis magis im
Si

di/ploma
'"/
,

memoratum
adducit
'.

cho

'//'/

quod vestes essent wi destm : dissimile vero mrri coloris suis prohiberet S Frcmciscus : at
oigri

mus
habitn
sin

eruditissimum
potuerit,

Waddingum,
Regem
ex

quam

ut

credere

sanctum

Franciscano
Senlis,
ratio-

veste

coloris

usum

S.

Ludovicum testatur
Majorem

usum

fuisse,

cumid

ictts apertxus falr

citalus

ibidem

Gaufridus.

i<><<i<

sit,

'/""'" i

oideri possii
lector,

dubium.
leves

mentorum
brevitati

reperiremus

consulendum Waddmgus affirmat, hamc vestium mutationem conligisse post rcililum r.r Onculc, crroncum
piiiri
wwvt iter
..,.

sed differentiam, Quod aulem < 34

opinor,
nes
.

erudite

quam

si/ni

quibus

terUo

\lvnorum

Ordi/ni

S,

Ludo-

ricus

asseritur.

Accipe nunc
militani
i/it

breviter

mnones
coa;vi

quasdam,
783
rarii, v*w

qum

oppositum.
auctores v
terlio

esse,

ifi

num. '>'>. ubi probavimus, uno'nu* transmarinum t onn</nni/i u rrc contigisse

ex
c rc

id

Vitam
-j --

Sancti

scripserunt
t

yttt

ignorare -^ --. -- tertio

non poterant, nec s/ere_e- adicriptum

781

i>ost

has

rationes,

qum

<,r,

aut ne

mx

bebant,
disse,

eum
si

Kinorym Ordimi

nomen
><

de-

Ordini
,

guidemadrempertvnent, reliqua argumenta sua tic proponil Waddimgus wum. 32 : El ^ere ter
111

id

factumesset;

prmsertim

non
rc-

non fuirse
probat

stlm/lurln-

imjiis

instituti

sectatorem
proprio,

fuisse
in

expresse ha-

betnr in
viiair

Officio

quod

ejusdem
tertii

fesli

ejus vitam amplectendi lium Ugiosam, aliaque plura multo minutiora Cur, rum. m obsecro, prmtermisissei rem tantam, tamque

siluervni ooluntatem

pecitant

fralres

Poenitentes

Ordinis

per universam

Galliam,

Parisiis haud pridem im-

derator,

Petrum Mettayer typographum et pegium, extractum, ut habetur in Paginapraliminari, ex Antiphonario regio Naapud
bibliopolam

pressum

Rege smgularem, Gaufridus ejus conscientia jussus a Gregorio \ summo Poni wvendi modum ^rti ut narrawmus num. %
et
,

conscribere in omnibus et singulis actibus

servantiis suisf

on-

Quod quam

w
'

in

hoc

porro

onicio

iiia

est

Antiphona
el

a 'i

Maghificat. Ludovicus ne moUescat, securum iter agat, inter mundi discrimina, * S1 Fnmrism ass.M-iai lmvsshs suos -nri-ai ni

Vita ab eo scripta abundedocet Garnotensis, Sancto item famtbant,

dit

prmstuent Cur Guilielmus

qw

addi-

facta

qumdam

particularia,

\d

non

adjects-

*l
;

iN.-n.i.-nium

regula

Atque
Prancisci

ab immesectatoinstituti
el

'i"H

tempore
tres

tamquam
Ordines
terUua

r em,

universi

al,

eodem
ritu

mctum Regem

pecuUari
item

celebranl
...

festi-

Gaufrido excidere potuisset ? Gur tn AcHt canonixaUonis nemo unus ex toi testtbus mAut, stitutum vitm tam sanctum commemoravn ? curauctor V%m si id ibidem commemoratum stt, ocufts n* secundm, qui Acta canontxattonts prm
set, s

yom
end
-

Paulua
pet.tur,

diplomate,
pridie
tertii

dato

anno
inter
ut

unxLVii
Sanclos
pluribua

Cum KaOr-

buit,

gloriam

tantamOrdtm
ipse,
ei

dU,

Frandscanus
ita

Martii,

eumdem
atqne

confessarius,

ui

*"

euumerat, ""'"", i ejus

Di
,

**

res|lvi|aI ,

,,,,,..

gaudeant ,,,,. ,,-

*mm tn AcHs
ilulis

cmontMoHon^ai ottamqw

^"^^ *^!^
regtnm

/".''-

tcstibus

/issct

P^"'''^
H Ifangws,

ik
'

VT0latU aUquoi

t68tibu8 recentio-

I"

omnes,

cur

Qwtolmm

l Bontfam

44
ai
i

DE
/007171 Juinrillias.
iti

S.

LUDOVICO REGE
010ItOtie,

rORi

17//,

aln

r.

MiMuM

0* rnwr

aJiouo,

ortum

,/rs/^m
,,y

s.n.r/,/

Rege
...

tanfo

ifmfib

,/,.- gtt od

roa/on
testium
i-

hrr
"<
.

misfioiu modestia ortum dwertt,

^m.Nf^ "V"'" *t
ne

///

eon/fctarani csDcsliuffi , altisquepiis Sancti operibw

cerle

ma

i)

memorato opvnionx occasionm

;

fortasse desl

'/"""'" verkoquidm
tanus,

attingunt? Cua Thomas Cantipra"'"".7

q UO d usir

cum
t oi

.,...,,.!,.. r, imlfl <!,ulinRe rarm pietatis exempla studiose indignum dusnt, factum tam smgulare hureliquis commemorarel ? Causam hu~

similia

aucionLm non

silentii,

quorum nullus rem

ignorare poterat,
sui
debebat,

aul silere pro instituto.Operis

quo tempore exorta sit, aUis discutiend*"n rt~ liniiim Imquo. 787 Joannes Baptista Lexana '' IrvnaWnu Carmelitarum tom tom. i " /<./,/ a Carmelitarum Ordmi utcumque W s. Ludovicum, post auctores aliquot
I

preebuisse-

wewcnZ
neotsric
\

quam Mmorum amplexussil numquam.

nor, 7Ki
eonfessarius
<

aliam sane reperiendam opir quod S. Ludovicns tertium Ordinem

hoc

inter

quos

majori

conatu
in

id

pmstare
293,

Theophilus

Raynaudus

Scapulari

pa n

Carmelitico illustralo a

pag.

magna

pofMiii
ex

argumentum longius quidem

protrahere
riores

silentio

alio Or-

comvi fuerunt,
:

aliorum scriptorum, qui suppares, aut longe etiam posteid

dinc.

veru/m

nequaquam necessarium
ne

esse

vehemenHa exclamans conira argumentum gativum, quo illud scapulare S Ludovico abh dicaveral Joarmes Launoyus Uverosiquc argumento negativo usos accusei Haynavdw
doctoresplerosqueprmclarissimos, sanctosque tres accusat, quos ea vn re auctores hal
,<t,

txistimo.

Attamen,

qui

dicant,

m<

argu-

Pa-

mento
tertium

tantum

negativo

abjudicasse S.

Ordinem S. Franckci Ludovico, paucaeplurir

positive

ostenderuni
<lcl

scriptores

vari\
in

bus

afferam,

qum opinioni contrarim

Imprimis,
fuisset
si

Didacus
de
his

Corro

Hispanus,
breviter,

Dissertai
\

repugnant.

tcrtium
Sanctus,

Mmorum
dubitare

Or-

Romani
missis,

Breviarii

auctoritatecap.it
autoutrafti
S. Simt
Ail
>/,

dinem professus
possumus,
deralorem
rectius

non
qui
dirir

audiamus
S.

qum primarium
ex

conscientim

sum mo-

probet

Leiana,
fuisse

scapnlari

Minorum eumjuxta Ordmis regnlas

Ordine
licei

elegisset,

dutum

Ludovicum.
ai>

Gaufrido
Cocdlasani

potuisset

n
lo

Guilielmo
seu
Ai

Carnotensi
eo erravit

scriptum

esse,

gere

Minorum confmarium quoque habuerit, a prima certe expedv iionetransmarinausqueadfmemvitm,primarium

:

attamen,

ex Ordine

caputio
i/n

scapdlas
vir

protenso

esse.

bonus,
nec

a Itaunaudo
Hs
au>

errorem
id

abductus

nam nusquamin
quid

cientimarbitrumretinuitGaufridumdeBelloloco ex sacra Prmdicatorum familia, qui eum

,i
ci
iii

ctoribus

scriptum legitur,

simile.

operibus pietatis ac pcenitenliai dirigebat,

conscientioi nmvos confitentem

audiebat ; quiii

Verba etiam Bonifacii VIII, num. 780 recUata, adducit; sed mutata normihil, ut sensum prorsus alium exhibeant. Demum subjicii blaspi
voces histrionis
Cantipratatvus
io

que

extrema

eidem
:

Sacramenta adminislrax
utiex
lctis
cst

wrienti adstitii
simuiu.

manifestis-

quem a Deo punitwm refert num. 574 citatus, contenditqw uon Minorwm, sed Carmelitanum liabitwn
illius,
l_

788 Deinde,
mialer(ti

si

Ordini

tertio

Mmorum nomen
regulai , j ..._^ ser-

designari.

dedisset
oasset

.... Sanctus, ejusdem _^ ,

Ordinis

7ss Verum enimvero II H III disputatUIUU III II III nequidquam lll^HllCl KB

I

II

II II

.1 II

II

Ordinis.

quam acci
non
servasse,

At vero regulas lertii

ex
Actis

%ana de
.

capucio,
j

quem
.j

xolus

ille

kislrioln-

Ordinis

probari potest.

dovico

attribuit,

significans

ipsum

ob habifou

Primo enim in regulis tertii Ordinis, prout eas compendio Vradii Hippolytus Helyot in li Ordinum religiosorum tom. 7. pag. 217 etseqq., mter alia pr&scribit/ur jejunium a festo S. Mar/...-.. .,,iiitmiusque ad Satalem Domini : item a Dominica
i

-'

'

morumque modcstiam monacho similiorem fuisst risum ijuinii Regi nam pallio regio, tunicaqu usum fuisse, seepe in Actis reperiel curiosus iccior ; piieo uem plumis pavunvnn wf lector; pileo ilem ptumis pavoninis ornal -
:

pui

texisse,
nihil

V\

mda

testatur

num

Quinquagesimmusque ad Pascha. NeuWxmx seroavu S.Ludovicus nam auctor Vitea secundm Vram num omnia SancU jejunia
.

un.u,,,,

ex illo

pro ceste monastica

itaque, ne
in

Cantipratani loco probari jam ostendimus num.779.

refutanda

opinione tam male

sibi

,/

"'-

"""'/"'
""' s

""'""" 1'ejunio ""/""" plura, quam

'

""

"'''"'"

'"''"'

""'""*
/''

verumtamen nec

cohmrentesimlongiort prmtersilentiumomnwm antiquorum, quod mque Carmelitis repugnat qU am Franciscanis , subjungo oerba Papebroc hii,

]l11

"""

''

dm
'l"' liinnniii tempora

Kdventum,

u """"
iiiniiu jejunii

num. in Responsionibus suis art. 20, 5,

sic
,

:: ''

''>'"""
1
.
,

/""".. , .
.

"""
\an-

ndus

.11, ..,: .... ,\ If Ludovici ,,,,,,, n enumerai 1, nec confessarius, num. dediebm

hancopinionem r
.

'iii breviter
,

refellentis
i

Longms
,,,l,Hi'\ll intelleni

aberravil

Grossus
Pauii,
s.

si

voluit,

_, nti

auni

cto esurialibus

Zegerus

sacri

scapularis

gestatonbns aaRegeni

agens;

nec,

qw Gaufridum
eamdem

au-

Camotensis, maleriam

num.

25

tractans

uumerare hic enim

uvuiiug habitu

obiit
i

Francorura Ludovicum an te mutationeni anno mcclxx

,

in
>"

ceslibus

iiiiiii.-i

-x i 1 1 lvii

iiu>i

>

1*?***'.
tom.
J

,,/,,

/r .

,JI

""-

ata

mito Ai >'" ;;;;;v; '."'"'"''V""' Siiioe*ee regulas im%l * W ' a* tertix " UinorumOrdM* ;W (S
:

reg * a

""-'/""" nigro etiam colore ute

nem
puy.
Ui

carpitc
lctis
S.

& ^,
|

probaverat
SOO

vn
S,-,l

llberti
ilr

/ [l

'''^
buc

|ii.-

priori

Orduiis '"

''^''

v
re
'

:: ZZnaa7treaZLt
,,.,"""
*

1,l

'

,||llVl ilicel

carpila carpita

v.Tiliran verificari

p.arM. pote

auod !-

'

-''

trahit Orossus.

\erba

'!'")

""""

*?
9
i

"'"'
/
;

^temporel , ln * in ictis omnibusaZ :

!

";,:

T
m

""

*****
-/<",
loquitur

"

Oantiprai
s *end "" "''
'

intelligit blasphem* relata, e* quii

'

Hius

Seque "
'
'

'

Lezana,
S.

aliique
ita

i de j "; (//('"' auctores, 7

'

opmionem defendwnt,
seoueretur,
multis annis,
melitm.

ui ex

eorum

Ludovicum

scapulare

^ g

'"' """ "

'/'"""
i

hactenus prolata

^ IquineZmel
nmi

;:,;

antequam

gestavertn id ipsi
S tc"

789
kii
iii

Ita

&*" tamen defendit laudatus

S.

scapularc gestasse

Ludovicum,
alior**

DIE VIGESIMAQUINTA AUGUSTI.

tjliaram
i, n

449
rigna

Ordinum participem
'/"'

n <""' defuit,

''""'

non neget. '/"""""' mendicantvum

fuisse

tot

erga

ipsum
ille

benevolentis

ostendiaset?

Aoctom

Respondit

Ludovicum
qutem

CruistiaiiiaBimum

Qel-

Js

fjnnnii
het

tertio

mstituto

adscriptum

ocllet,

Ur

lorum
792

fuisse

Regem
rogatus
B,

verba hac de re apponere

Thomm
1

dt Herrera,

Causam

Egidius,

nmgutti
taneti
" "

i-clu/msn
to l, e

candore commemdanda, qwi vn Alpha ita smcere men lugustmiano tom. Ipag. expromil : te sane est Ludovicus, nt im
certare
,i

cur ne uerbo quidem allocutus

dit

fuisset,

reepon-

R9tu

alteri

alterius corpatuisse,

ibi

phmbus
referi

coharei

refertwr

irturus

Monasterio idem
pag.

,.,,

possinl

nniversae

religiones

Ego

sed oeque omnino abnuam, quam Qrmo aliopinionem, ir Pr Marcus de vellem innixam (|Mn fundamento Thesauro spirituali in guadalaxara el Xavierre
lirl|lir
i,,

iam,

MIM

aliorum

remque firmare nititur agmme auctorum neotericorum bene longo, atque inter alios adducit oerba i>io397,
nysii
sic

Martyrologio

Franmcano

CartusAani,
:

guibus peregrinatio
devotione
occulte

Ludovici

narratur

Ex

praecipua

septem

Ordinis Carmelitani
.

S.

Ludovicum
Otfdinum

Regem

Fran-

annis peregre
et

unbulavil

per

mundum;

|r

omnium
. i

quatuor
i

mendicantium

M r n
i i

Scio

Sampsonem Baium de Ve-

||lll(
g} C

Mi;,.

habere

^cantium
rrjs

40 Guillelmi pagin. D. Ordinis Authores aon vulgares quatuor men. cmnobia n. Ludovici Prancorum Reel
:

visitavil loca sacra, sanctosque viros. In hac autem septennali peregi vnatione dictum cum /ratre Egidio congressum contigisse scribit, uti

alu passim,

i/

cidit

Waddmgus

illud

sept

nium nimis
congressum
repudiavit

aperte fabulosum esse,

Ludovici

ideoque tem-

augustissii

pus esse asserunt.

--!

Nqvi etiam

in

dus peregrinationis omittere maluit.

S.

Porro hunc

uim!im'iii:ii

oniiiiis

\n-u-iiiii.ini,

jus

cum
,

Beato
lctis

non
D.

quidem
/Bgidii

s|

cardinalis

Seripandi
Neapoliti
LlliloMCl

edito,
an.

referri,

in

capifuisse,
|-;uii'n-

Papebrochius
939,

i/n

lulo generali
nl

mccc statutum
<

tom

iprilispag
iliiliiuni

tum
niihi

recitans

ex
tSt
,

Wad>/"ni

festUm

S.

COnfeSSoii-

;
i

ilaii/o:

liimrn

liullum

nilll

celebraretur die

\\\

dugusti,
capitulo

el

ad perpescribere-

eum omninorcjecissct, n monurwnta omnia

diseet,

cisi

i ;im

memoriam
el

in

Calendario
in

Ordinis

ques

nos

oidimus
\

multoque magis,

tur

an.

mgcgxv
haec

Patavino

idem
infir-

onlinc rlironoloi/iro

uuni s. Ludoviri suscepis-

pnBceptum de ejus translatione

790
njliMurn tsl
,n;i

Verum
"i

el

el

alia

hujusmodi
tertiarios

sn describendam. Etenim, ut silentium orrmium antiquorum pr&teream, Ludovicum wi Ualiam

8unti

B.

Ludovicus
coriipiitari.

inter
,

qua-

numquam
tndisse,
fir\,

profectum

essc

numquam Perusiam
manif

wmlw.

tuor

Ordinum mendicantium
possit

et
1

prmcipue
i
1 1 < 1
1

Aui'>l

ex toto

hoc Commentario

ffUSliniani

>

<

.mhiii

creditu,
streni
sute

patres

synodi
suis

Neapolitanm,
suppressuros,

qui

tam

ittu-

quo partim jam oidimus, pavtim demde ddebimus eum iti Gallia ita semper occnpain

Regem
religionis

faslis

adsciibebant,
si

tantam
oovissent
cce-

tium

fuisse,

assignatis

locis

et

temporibus,

ut

gioriam

Ludovicum
iin

tertiariorum
dedisse.
.

fl\ugustinianorum
si

aomen

Optassem

tfarcum
S.

de

tempusinvenirinonpossit, quo wi Italiamprofectus esset, nedwm septermio peregrmatus ; pra\ter expeditionem transmarinam, qua leptimum

Guadalaxara
professionem
dorici
iiiin,

qui
sive

Qovam
potius

quadruplicis

instituti

armum

tenuit

Suspicor itaque,

observantiam
expressisse

Lu-

B. ASgidii

fictitium

non

sit,

hoc si factum Ludovico per eralio

in
,|iiu

lucem

induxit,

rundamen-

roremtiributum, quod 8. /Egidio cum

quo-

motus
terliarii

sanctum Kegem,
siii

quem

Fran-

piamcontigi

ascani

peculiarem
esse

censent
voluerit.

quatuor

Ordinibus

commuuem
|

At

nehiquidem, opmor, eum sibi peculiarem censerrnl. m niiliin loiirr r /irndissriil inun U in> '"
opinionis

sum, eidemque adversantia,

hoc \oco refutare
in

qua sua
LXIII.
bilis

txpendit laudatus Herrera.

Anno ^255
compressa
Ordini
:

tyrannis cujusdam no-

C
Conqrttm

791

Juvabil

historiunculam

" B. ji-

Ntor
mullu,

(i

nov paucis asceticis, tt historicis quibusdam circumferatur , subsistere iiiiiirn mni potest. Waddingus m Annalibus Uinorum ad annum t262 nwm. (B eam referl
aliam,
licei

qua

donationes

monaste:

libris

rium

Vallis-caulium fundatum

ncmus monachis Grandimontensibus

stitulum
haeretici
filio
:

re:

hUce
i

irrlns

Sl;ihh'i;il

1 <

<

<

>

S.

LudOVlCUS
,

variu

impetrata a
:

Pontilice

rancorum
n
r.i
\

Elex
isi

suscipere

peregi inationem
el

et

exstirpati

filia

nuptui

data

re

ludiens vero de eximia

sanctitate,

ad-

miranda
adire.

Fr.

/Egidii

decrevil
ubi

illum
illum

sponsa
:

designata
in

inducia

cum

[taque
irat.

Perusiam

>
ad

contulit,

Anglis

iler

Flandriam.

Cumque
ignotus

monasterii

portam

'eni

.i

lVll

quidam
abi

peregrinus
Pr.
is

cum
es-

paucis

lamiliaribus,

rogabat

ffigidius

'>
.

uiiiii

de se

indicans
iidiii

ostiario.

autemdixil
ipsi

f^

praa

foribus

cupere

lo-

KJhaixius VJl,
a

tom.
t

pag

ii ii

ii

in

Weam

Actutum

vero

spirito

cognovil

gidius
ad
illum

exortHtur

ocatxone

procerum

ad

re-

'"""-"

Regem
.

Francia

esse,

celeriterque
esse
i

miti
i

Punficat*.
ln hssce

quo

fubet Ludovx-

accurrii

dixisses

hominem ebrium
sese
acsi

Ubi
se

in

idemmposter
tum
scribit

Ludoyico quotannvs facHt*

regnx

mutuos
Plexi

^enere

conspectus,

cominter intei

ingentt

sunl

perquam
portam cum

hilariter,

longa
ita

ipsos 'Psos
iiiini
1 i

intercessissel

ramiUarilas.

Atque

stabanl
signi

ad

multa

eximii

amoris

cawu. Ansencx VonUs-* -v agitata comitm agttaia est causa A coi dommt, qw gram tfjrmmM Burgmdta lis m cwn ^remebat mcmos qwsltbet. Verum
.

autm

Qcati

retur
aillrii,

tet

61

nt,

Augusti

Tomus

V.

1)1.

S.

LUDOVICO REGK
Lexoviensis
dicecesis,

-p"

I.

s.

quodconsanguineomodux parceret, pmceui pittmdm Ludovicus sub pama inobedienUa,

rct.

Ordinis VaUia canii suP ercilio tem ']* .,,... m

ralexn

dux casPrum r ,i prmidio.

[nserici

suoque munvmtercessii pro reo Guido VUamen

occuparet,

bitationem
gissent,
et
1

serviendum

construxissenl

iutissiodorensis episcopus,

atque

obtmwi

ut

Ln-

propter

crebro

insurgentium tempestatum
aec
ipse,
et

S
et
',

"'"

m
rt

a tte

Regem accedere posset, eique satisfacere, At neque rftfafa es* ad tempus exsecutio. hra sua excusare potuit, neque Rex

torum excursus,

non
sicul

ei

;,i,

;i

,,,,,,..
!"~

commoda
ad
lur

locus
inutilis,

accepimus

hoc
;

quasi

inhabitabmV
ad

jusPumtyrannisuppliciumdiflerrimagisvoluit: duobusaulmmirnissis a d ducem Burgundim

nisuris,

tandem
oobis
sibi

redder

accedentes

qos

rratree
,

ejusdem,
co
alio

uumilitn

l
1

Mipi.li.-.-.r

ui"d

casWwm sine mora occupari, /.'/rmnumque expelli, quod ei factum est. Hmc
jussil

misericorditer
divini

providere vellemus

quo debitum
7
'.17

cultus

obsequium
benigne

a laudatus Chaixius ex insVrumentis Mss.

ea

bonorum omnium
Nos
.
i

redderew

Conditori.

autem mtelligimus, quantam de re factis. < justissimus curam gesserit, ui non modo quoque clientum ditione sua, sed in ditionibus
Uinc
:

siquidem

eisdem
pro

mm,l

''

compatientes o l%iu

postulationem
divinae
inclytae

eornm

pil

prosequentes
et

affectu

J ,C

pietatis

intuitiT

,;.,
r-

ntorum, scelera non manerent impunita. 7')', Priusquam hmc agerentur in curia suprema, mense Januario cmfirmwoerai Ludovicus

uostr,
.

ac

recordationis

toris

nostri

ef

genetricis

qo

irae,

nei

aon

el

aliorum
quae

progenitorum
terram
,

Qoslrorum
quae
est

animarum
inter

mal

fundationem hospitalis Lessinensis oppidi in lirnir li lide tibus Flandrim et Uannonim, factam ab ro mense Februario domina Ri
donatjonem
Uarim, comitissm Pontvoi,
ecclesim S.
i/n

medio, totam
dicitur
in

aquam
de

Ancre,
el
,

et

montem
el

prsadictum

Basteborl
colai

longitudine,

inter

domun
Praposili
in

Herenl

domum
in

Ansellj
arabili
*
,

dicti
,

judoci, abbatim
cesi
I

Ordmis Prmmonstratensis
:

a%a-

in
lis

lalitudine
,

tam
el

terra

quam

pra-

Amhianensi
)

a<

Guidonis

de

Malo^oicino

nemoribus,
octo

jardinis

continentem

ride- '..K

Malvoisin

ante biennvum factam,

instituebat vn
Valle-

qua m
i

ohum unum
ollectionis

Guidonis, De quir
seqq. Sunt apud Regem

bus litteras Regis mvenies apud Martenium tom.

I

(sumitwr acra quandoque non ejusdem semper esi mensures deripotesl Glossarium Cangii) quae dicuntur
licet

acras,

pro
:

jugero,

at

>

Spijar-

an

col.

4380

ei

iiciiiin

el

Loncloel
ti

el

in

lerra

arabili
el

autemhmomnes
,

Pi risiis

datm,

ubi

dinis
sicul
iniis

''i

pratis

iginta

duas acra

dimidiam,
,

hoc tempore erai Margarita

,n

Fland/rim comitissa,

de
el

eodem mense Februario Rex facultatem conmuniendi Rupelmundam, u\ ipsa suis littei

concedimus
fratribus

mandato Qoslro mensuratae sunl donain puram et perpetuam eleeipsis,

mosynam
tuo
inibi

ibidem

Domiuo

perpe-

ns

testat/ur

ibidem

col

/>'.'.

/"/"//

id

contra

servituris,

ad
ct

Guilielmum Romdnorum regem, contra quemprorul dubio

bat
lios,
'

tlonium

fundandum el nnlini-. t-ccU >iam

aedificandum

memorali;
pra

cilium
/"
-

implorax
//

\t.

U male//'

qui

nos
el

loci

ipsius

petierunt esse fundatores

iUe /""
'/'i,im

'

onciliare inter

atn es

comitissm

cipnos

patronos.
ut

miiiii
i

sequenti,

agente

Ludovico,
regni
:

798
pliorem

Prmterea,
potestatis
-

fratres

ipsi
a

reportent

am- nmut*

compositam
n gnu\
,1
I

idebimus.
/'

gratiam, ea
nM

quai

sibi
in

quibuscumqne
hn
pa-

Hisce

''

t/is

mense

Februario
Sanctus

Qostrae

fidelibus

eleemosynam
eis

"in lustrare ccepit

hi

guanverus

ctenus
cifice

collata,

liberaUter

babenda
ea

el

autem

pietate,

quantaque

liberalitate

possidenda

concedimus,

et

auctorilate
I

jure

iji

pauperum Paterin crebris illis per regnum itineribus uteretur, abunde docet Vita secunda num. neque enim pauperes undique accun 97 umquamsine eleemosyna dmittebai ; neque diem
:

regia

confirmamus.

Ceterum de

Ordim

cauHum, cujus mitia magnopere laudat /" Ocddentis cap. ii, toria
consuli potest UippolyVm Uelyol mim religiosorum tom. 6 cap 22.
,-,
i

Vttriar

llllrn

'

Utstoria Orfo

inlermittebat ullum, quo

iis

perse

ipse

non mir

Uis antiquto-

nequeitemde perpetua orandi consue'"'/"" '" itinere remittebat, ui notaVur

want monachi Grandimontenses,

dederat mitium

quibus
hi

S.

num
iler

Porro
sticis

i"

itinera

ma

personis prmseriim ecclesia

Stephanus seculo u Lmovicensi, quique per Galliam jam

spersi.

* erani
M*>

gravia

essent,

jus

antiquum,

regibus

agentibus
lionem

debitum,

oocabant,

quod gistum et procuranon quidem remisii ubique

ladcertam summam multitudinem aulicorum ';
tta

ludovicus VI Loia runi terra et nemore, ad eum illudad at Philippus Augustus nemus
Attribuerai
eis
.

/"<"'"
pert\

monasteriis atque ep
contraxit,
ne per

rat

de quo

cerlior
iprili

redditusS

LudflWCMjT
memora
1
'

gem comitantwm nimis excrescwet.

dem

mense

Vicenas

redux,

oco "'
i Tv/ron em

factum

rcavminnn
/v "'"
,

nmui monacMs
monachis autem
ratus

reddidit libere
illis

r^"
54,

11

""],^
*

Marlii

''<

S?T
t%

UmMb
'"'

cum

archiepiscopo

latius
7,

consuh
cap.

potes
de

apud quemtunc

Uelyotus

tom.

ua Uegansmslrumenta. <f
"

"'"''

" . """ Ita ei mbfinem anni Vecembri transachim Remiscwn aliquibus '""^ """"" "/""/ supra laudatum Martc(335.
'.

""'

Chaii

etiam

agitVMacuscap.

19

qum ^mmentumj^
,..,/h/"''

hujusce seu donationis seu )lri I, tliUS coi (334. Veque Marteniu C<
;es\itutio;eodem S. Ludovici rcsi luns slalurral viros prohilalis
'
l

restitutu

hmc
rriiii'"'.

"""'"

/'"'

enimtempW**
V"
I

"'"//' col

terium
(undai
'

^rejsusmense ApriU Stampas

/"".' / """'"-/-/"""""/r/us
l

nistiros

"' f,, " s

ibidem
II

uida ibip
!

,//,.s

i/ni

Mll,

III, -caulium

Eslampes

/""'"

secuh

x.i

m Vwgundia

suos injurim

cutpiam

esset

"?ZTaZm dam^ mam ^

ex
,,i
/

^""'""'""" m extenderant, degebani mcommodo. Uujus autem / '""' "'^"""'" '-"

7'"/"

exacteresarcirent, utprobatmstrumen
oco

pag.S3B.imo, cum jwn>-~ pag.S36.Imo, cumjura essentdutna,

lationis

quam
1,

adverSariis

suts,

solebat

es,

^ #&**

W
tf /( Iffll .,,<.,,>"- J0 i'>\
_

rilnis
ii iii
'

""'''"''""'

'"'

mi
v,n
'

pmm
s.

Vitmscrivto
ex

testantmnmsemelbiographx.

maximam
de

,^

Martec um
:,

lectorum
fratres

"'^" M

oculk tubjicio
Michaelis

Bastet 't

Tanta LudoviCJ Dtrftw. 7 erat benep omnibus elucet, digna elognsqw* bus /"/// hoc anno cum\alavit,
790
,,, is

or0'

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

loeum defuncti Inno gMvft Alcxander IV, Pontifex suffectus. Petierat Rest summus ftt jy cui liceret vn se, reginamve Margari

45
injuncta
sibi

rii

dies

de

pasniti

,
5.
J
-

misericorditei

relaxaraus.

Volui leetorem
ex

hoc

Ludovici virtutwm elogio carere,

quo-pateat,

^'conjugem suam,
fatorquere

aut legitimos

in

regnum
sntentiam

quam
802

late

meemres,anathematisautim

sparsa jam esset sa Porro, qui tam sollicitam

salutis

jusfama, tua

m
nij

vii

innuit postulatis Pontifexper litteKalendas Maii hujus anni Seapoli datas, plenas invenies apud Raynaldum ""'" /-'" '" quibus laudatus ,,,11,1

curam gerebat , subditorum pari studio

batsaluti
seos
:

p,

cum enim
pei

intellexissel

qumdam kem

pullulare

Haynaldus
ecla
|ii:illi

num.
etiom

subjungii

sequentia
1

Ad-

suam tnata, referrum ad ea excidenda confestimcuravitadhibendum.Namcastrumquodvn

monstra,

absentiam

Gallia,

sunl

Pontificio n

alia

diplo-

dam

qnibus
nu.i

Regi,

uxorique
sacris

reginse,

atque
inter-

ih

(|in

cum
pegia

ipsis

concionibus

in Qallia Varbonensi, Querbu nommar tum, quod receptaculum erat hesreticorum, per senescallum suum obsidendum curavit, opemfe-

(aissent,

indulgentiarum
ne
sacella

munus
ejusve
potestale
ftJ

impertiit,
terrae,
facta,

vesine

rentibus

episcopis

illarum partium,
refertur

qui

tuitqoe
ir
j

rogabantur,
gari
rensi

cum alioquin mandato senonoblir

uti
in

.1

Sede apostolica
Tv/m
recitat

inter-

dicerent,

concilio
\ag
'<'<

Biter-

dicto afllci possint.

wum.

litteras

rurswm
datas
his
Rea?,

hujus

anniap
\

Conci-

Pontificias
j

ad

preces

Ludovici

liorum Gallim

castrum
dica-

//(

Octob.,

quarum
:

tenorem

excisum
tur

fuisse,

licet de

eo nihil

ibidem

vero is' brevitei

li(

exponit auctor
locis

Postulavil

Postmodum

vero

scripsit
ut

ad

ilexandrum
in

Casu

111

interdicto
ac

suppositis

ageret,

Romanum
statueret;

Pontificem,

inqu/isitores

Gallia
ileI

OflBciis liceret,
11

interesse,

divinis

communicare
Pontificis

quemadmodum

discimus ex
koc

litteris

cui

fUexander

morera

gessit.
alies

xandri quibus
Maii,
i/n

apud
ille

Raynald/um
et

anno

mii%.
iori

800
biirriv.

Hasce autem
datee

prescesserant

provi/nciam hanc den

pro- E

(iamcuni
luijiiSanc/i
ilqw

quo superiores
/,.
(/

//,//\

eodem die vu Kalendas ad wniversos Christi fideles now "" eximia S. Ludovici
,

vinciah
Regis,

Pr&dicatorum,
,

guardiano Minorum

Gal-

Parisiensium
</<

idque

se

facere dicit ad instantiam

//<"/,

eu/t(s

fervido
;

ad
circa
id

novendam
ipsum eo
in e

concedit
//r

orantibus pro
t5
:

ipso.

Ulas
in

studio

sic scribit

Et modo

Raynaldus n/um
aoster

Charissimus
illustris,

studemus attentius,
filium

po
ad

charissimum
B

Christo

Christo
ctjs

Qlius

Francim
animse

Rex

cun-

aostrum

illustrem

ferven-

mUndanis opibus
c!

commodum
:

praefe-

tiorem

sentimus

idem

negotium

efficaciter

IT ,i.
,ir

seternaa

itse

solatium gloriaa
meditatui
pegni

teraporali
et

promovendum.
803 Studio
e\

alute

propria

solicite

qnara-

autem
eni/i

Sancti n

Htciplinam

qiiam

interdum
convertal

ad

alia,

urgente

cura,

entus

neque

tempore Ludoi

ici
, ,

siitut

mentis
toto

intuitum,

ad

salutem

lamen
nec
re-

appa/ruisse

in Gallia reperio astutas hasce vulpe-

voto,

sedulaque

cogilatione

dirigitur,

culas,
pestis.

omquam
rimi

potest,

quantacumque
occupatio
i|iiod
\

secularium

quibus non alia perniciosior animarum iderim FratriceU Ceterum kas fui
reliquias,
,

intervenial

ab
igil

hac considerael

lorum
exorti

r/iind

lii

antc

i/utidnrniii

nt

lione ilivelli
auxilia
ria

Proptcr
el ul

anxius
sacra

salutis

tam

cito

non

petiit,

in

hoc

sua

sideaf-

pari.

Eodem anno

potuisseni p admonachorum disciplina

sancti
in

vstir-

favorabiliter

juvaremus,
:

vehemenli
ei

nos

stituendam
ecclesim

concurril

Regis

studiun

feclione
ciiiin

pulsavil

non

enim
el

esse

ridetur de

probatur ex ejus
recitatis

litteris

UistoriaPi
his

corporis

ingens cura,
cernitur,

sed

pro

animse
:

pro-

apud Gerardum du

fectibus

suspirare

ardere

plus naracarnales;

449,

ex
:

pe
lum,
p
ritoi,

spirituales isque

amat

delitias,

quam

DerWf
plina

quibus rem ille brevita narrat Cum Reginaldus episcopus (Parism

animaa

qumril
in ipso

quam

corporis appara-

instiluissel

monachos
longe

qui
1 ,

ne umquam
ed
iste

postponatur
potius

carni spiprasferatur,

regulari

desciverant,
.

ad

meho
1
1

ordine
illi,

directo

formam
abbatis
cios

oeque

sed

huic

veluti

digniori

de lam-

pam
1

subdlta

famuletur.
itaque

Ludovicu conventus, aeginaldo episcopo duossofratrum Pra^dicaadjunxit, priorem

revoca
1

el

^^
ofa

Suis q

salubribus

digne
atio.

annueates
>s

Bbus,
Sdit

Bcipue
spectans

conjuvari

torum, et gardianum fratrum Minorum. m, Itoo. 80i lnter

mA

'

delium,

lirmiter

eorum

pag. 230. ceUbrat*

sabeth*
rege,
iilect

J Ml Mehdm,,p*

J,

precibus
feetuose

apud Deum, universitatem festram afrogandam duximus el bortandam, tjuaipsius

Regis

/Sto

ewn

Tke

Mo
haiuU.

favarr
tudoj

quem optim
Hbi gener

twrnm
<ps

leans

prajclaram

Regis fidem,
pei
ni e

ac

devosua
-

Kw

';'

"!

sinceram
1-

kttente

mi
eodevotfe
b,
i

quasi

dedo,
igend
i

;'-;

*.

Iblgeant, exempli oro

proferentia
supplicetis,

salu-

animis

oraUo-

m
utcretur,

'""i

7'

Z
'

*
';
"'
||,,|V

Plaoidas
in

*m
ejus

mspectu P

Altiss
el
c

erentes,

mrii relamm
"

corroborel

*,

do
ilpl

num.

adaugeal
sic
c
I

sibi

^
'' l

semitas,

quod
stadium

lius, trisemper in,rper recUtu, decursum salubritei posl

tamhoc
n

m
:nl

,
reg^.jm,
regis
filius.

"

/;'""""

irdm inglia

Hanc autem cau

praesentis
n

Imtanter

sperata?

quietis

;ivill,
11

comprehendat
misericordia,

Nos
el

''"

'-

Dei

enim beatorum

de

omnipoPetri
,

et

samfuisse, cur Ludovicus affihitatem Uattha nihlrnl cum Uphonso, putat ,:um autem P*9 ''" Hus, hex
'

,,;,v
1

'

,;uiil
llls

apostolorum ejus auctoritate

V(
'

confisi

omnieo-

Vnauil.
seni

i..liti.-tf..

K,-g.-

.r,.,.-,.ni...

I"'^"

"*-

IV

pmnitentibus

et
,

confessis,
ac

qui

pro

quod

scilicel

initum

fuissel

tale

tedn

Rege,
1

'l'"r "" "

dum
.iii

vxxertt

etiam

postquam
exoravi

usque

decennium,

Deum

rum, suspectas

d a b ena

i,,i-

oovas nuptiaj

mis-

452
Abctorb
J.

DE
postulavil

S.

LUDOVICO REGE
prm
neis

missis solemnibus nuntiis, ,lem

regis
riro
Qlio

ffliam ejus-

ceUris

memorandum

De

s.

buo

in

uxorem

exhiberi, cupiens
el

tanto

matrimonialiter
plns

confoederari;

ul

conditionem suam
raret,

qui

quam rex AngUaa meUosororem suam tanlum aterinam flUo

inmn-.Mnio
Rex
ad

Labbei pag, 666 Extractnm /!'] nico Ms. Lemovicensi s, Stephani hac mcclvi Natus es1 Robertus niius i',i"""'"'"'

eo in u>

i)

mL

gis,

quem

dominns
baptizavit,

Philippns
el

sn

Eiln.-iniu

im

p.-i

i-.-i

vt-r.-i

inaritan-

Hituriccnsis
nister
pit,

frater

dam,
negari.

ipse

Prancorum
votum

flliam
di

petiil
i

non

Ordinis

arch^800 HumbeT ^
fonte SB MV

"'

Quod

obtinuit,

ob ho-

ad

hoc

vocatus

Praedicatorum de sacro ab ipso u

^
"

norem
tempus,
805
inducia

gratulante

Verumtamen
ex hac vita

matrimonium
sublato.

numquam
ui
.//////

perfectum fuit,
oidebimus,
ante hoc

Ludovico juniore ante

desponsata flUa vicecomitis Lemovicensis placcret, el Regi, cum nubiles essent

res

nu

'

'''

gestas hujus anni

primum commemora
solita
jrron

fcedus sponsalitium

men-

niunt comitia, quotannis celebrari

bus Matthaus
cationis

se Junio inducias

cum Henrico

inglia rege in

d**
/

Parisius pag. 620 ad

:

inglo prodvcit,

in

i '////(-

driflfn

profF-

Ctus, 90

donn largitur.

pag 233; imo et elephantem, quem ab Sgyptiis acceptum olim m Galliam miserai Ludovicus, hoc anno pro munere Kegi Anglim transmisit, cui etdona addidii Kargarita regvna, ui auctm esl Pa autem omnia ad concor risius pag. 606. Umc diam fovendam, alendamque amidtiam, pacis
Vriennium renovatas,
testatur Chaixius

nostn^um hasc scripsit

beatae tenuil

in

crastino

autem.

pn?
.,,,,,"."

Mariaa

simum
rex
nt

Rea Francorui parlamentum, ad quod

nuntios destinavii
jura

dominni
exfani
enini

Angliae speciales creditur, Francis

sua

nltramarina
Nihil

credebat

esse
nisi

formidabilis.

autem

obtinuii

amans Ludovicus;

firmam demum cum m Henrico stabiliret concordiam. Eodem pacis in ter diseidentes conciliandm studio sub finem hujus
donec
///////
///

manifestam contradictionem. 807 Multis item Ludovici vn

hic
:

quosvk hmi-

nes beneficiis

annus

esi

memorabilis

teraSancti
vat

Vita

de quibus hoc loco aud

///////////////
:

se transtulit , al

id

needum
liberalir

Guilielmum

Vangium pag.

368, ubi

poj|

consequi potuit
tatis

cerumtamcn consuet&i

multa de ejus

ibidem reliquit

m favorem
ba nes
keta

oestigia. Etenim hmc ejus monialium Ordinis Cisterciensis ver-

qua
lam
dabal

eleemosynis ex Gau/rido missa facio, keec bremter subdit :

ci

relata

Ceterum
,|

lar.-as

irciinniics
religiosis

circiiuisvuiis

n,,i

,,],,.

transcripsii

m
:

Gallo-Flandria pag. 403 JoanAbbatissae

el

pauperibus
ae

tam

virorum
el

(numi

Buxelinus

conventui de Marpietatis

Cisterliensis
ut in

Ordinis
ips.c

divinae
vinis

intuitu

muUerum, leprosoi nm,

non
re
et

hospitibus

pauperum,
collegiis

domibtu
oec

aUorum

pauperum,
quod
p

ruiuT>sinius,

de

ad

opus

ipsarum
ab

ifobilibus

paupertate
enarrari.

detenlis,

rh

emptis,
dis,

et

proprios

nsus

earum
per
in

converten-

possei ab

aliquo

Unde
datore,
eo

Tii

quiE

per

ten*am
et

nostram
costumis
quittae
sinl

adducentur,

tam

liberali
nistoi
iii

quondam
doluisse,

quem
isle

narranl
die
de

omnibus
dagia
et

pedagiis,

omnia pe-

veteres
ferissel

iae

quod nna
Imi

propria

nostra,
etc.

perpetuum
an.

liilmciiilo

hc-iiclicia.

fclicior,
el

immunes
mc.ci.v

Actum apud Insulam

Decembri.
t98
/
1

Do-

cui

imiia

dies

in

erogandis
lc-ilnr

eleemosynis

be*

mini

mense

in

[nnalibus

ncliciis

lar,L'icii(lis

|ira'lcriissc

Scnsil
collata,

Gallo-Flandricis pag.
Ludovici
'i"

hmc commemorai de
:

abbatia S.
narrai
Vita

Dionysii, cui varia bene/icia

in

||II|I|N

locis

apud
'i'"'

Flandros liberalitate Extanl hodievin ^anciissimi monumenta duobns SaUo-Flandros. Tabellam auro arfrustum
Matris

secunda
est

mm.
:

19

el

seqq.

Ecmm
lrligai

mum
a

hujus

loci

nam
de
re

mense Martio
litteras

gentolii * confirmamt

immunitatem

ipsis datam

rutilantem, ac

Dominicm Crualiquid, varia

cis,

capillis

Deiparm

Sanctorum

Ludomco VII qua apud Doubletium m

:

ejwwk

intiquitatibus abba

lipsana

ostentantem,

babenl

ab

eo

munus

Dionysii pag. 908.

Flmensis

monasterii
ac

rirgines.
tunicis

Btiamnum
ipso

acerdotalibus

vestibus

ab

dona-

mterdum
[

808 Profectus deinde in ibidem religiosis pmsertim

cia

Vormanniam
et

multa
yori
i

ad

peragendum
asceterii
al.
|,

Missaa

sacrificium

utuntnr
B83C
is

contulii

tiujus

itvneris

pauperibus bi vestigia inveniow

iiiulia^
terjil*'

Duacensis

patres

Dominicani

fortasse

fluxerunl

oc Rege dona,
fuit

Flandriam venit,

ui

antea

ratum.

cum commemo-

Chronico abbatim Beccensis, posi Opera Lanfranci edito, <ni hunc annu/m pag. i- his verbii
:

Anno
gesimo
tiiii

Domini
sexto

millesimo
praedictus

ducentesimo quinqua-

Ludovicus
i"

Rex
^
1

Pranciffl

apud

Beccum
Dominicaa,

Hirluini,

"'

A """"'
in |V "

cialionis

qua

die
et

comedil

fectorio,

cum
Odone

miUtibus,

baronibus

snis,

domino

Richaud

archiepiscopo

Rothomaabbate
.
[

LXIV. Anno

^2^6

Blius
:

Rcgi
in

natus

gensi Rprci r.i'i.1

lai.s

ad
nt\ ;,,|

sinistram, et ilovloram cnani dexteram suam

Et

domino
r.lim cum

Roberto
mult mulli-

''"'

poni

larg ejus eleemosyna

iter

mam
ponit

fundatum monasterium Minoribus mmunmn

valetudinarium Vernonii

">

Nonnan-

sedentibus.
libertates

exinde

Pontem Audomari
ecclesia?

pergensj

plurimas

Becci

con

mavn

"lesiae.

Est

com-

m agro Rotomagensi.
rum
l!

autem Beccum Hirluini Deindetom.

'"

celebnsaMw
2

controversias varias
-

adest tratiR-

"'"

"

lationi S. Fursei

pacem

pag. 320
in Flandria

eum
ibt

con-

cihat,

qnorum
sir

cultor

Chronico abbatda ^"' moi rursus reperio apud cnmins. et ierw cmi
scrtptum
in

^."JJJ
fl
.

I'

^
s
'

et inter principes alios.

emm
die
illustris

legttur
teriatis

-\""
.

^
ap'"
11
1

mcclvi
fuit

Veneris

Pascbai
''

Rc\

Franciae

Ludovicns
ei "
'i"

Vlll.ll lllll

ruill Q

IIUIUMC magno; honore Iimjji'"

Hnnus
'"

<<en^.^,,,,,,,,^^

mr, s. Ludovico fflm vndem postmnum, at lonaa

l0

dedtl
n,

'""

dil

Pemoctavit cum in ^ectorio CUm

magno

exercitu,

die
c(

'i-

COnventU.

mis
et

monasteria plurima monaslena in i> pannos plurimos olosericos

Normanma m^
,MI """"
,,,,1,,

"',,,

eisdem

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

lera provinetmultas eleemosyi pec non ul initio Situm est hoc monasterium fecil
.

4 53
>ras
rigillo

sae,

el

exhibuil

qnasdam
noslri

inclytae
pei

AlCTORl
I.

,.,.-,

recordalionis

genitoris

sigillatas

S.

Chroniei

dicitur,
Britanniae
:

in
>-,

confli

Normanniaj

el

prima
dideral

facie

videbatur,

quod

genitoi

m jDoris
oq9
lltlllllllt
,.,,,

quo conjicias totam

noster red-

fere

monasterio
Imalricus

Crassae

omnia

feuda,

perlustrasse
|/

Varmanmam
c.orporum tantutn, sed et <nnin /"" itinere habuit S. Ludovi257,

quas
for-

tenueral
1

quondam
quae

comes Monlis
de
ad

non

"'

milites,

movebanlui'

moet

,,,,,

nasterio

praedicto,

committenda
ejusdem;
in

usum
in

tunim narrai Chaixius pag.

i

curasse,
tres ca-

proprietatem

monasterii
quae

haereses et failerra
ac

llt

ecclesia
a

parochiali

Rotomagi, ubi

dimenla

cadunt

commissum
litteras

bona
bsereticorum
scelerato-

rftnn
I

,,.,

,,.,

nominandx uben gaudebant pro* ine ulla animflrum cura, cum grea in s
nr./r

mona
sigillo

terii

antedicti,

[tem, alias
per

exhi
nos

nostro sigillatas,

quas

apparebal
el

ierl

m necessario
l

careret

animarum
alii,

alimento, per

composuisse
lu
in

inin
dlcta

super

bis
.

cum
in

Qseo ad-

abbate

convenfue-

arehiepiscopum adderentur

qui

curamhaesset

Aquis morluis
ut

qua

compositione
decepli.

animarum

nimirum decanus, parochus,

canonicorum

ramus,

dicebanl

aliqui,

Propter

ac

ricarius,

simul ac unus

minuecanonicorum numerus. Prmterea, Sagium profectus, ibidem mense Maio fundationh litte'

defunctus, aliisque de/unctis atii adhx carii adderenltur, ita tamen ui idcirco non
reiur

quod, dum eramus apud Sydonem composuimus de novo cum abbate eodem, el mandavimus
senescallo
et

nostro

Carcassonensi,
Irecentas
nostris

quod
libratas

abbati
terraa

convenlui

assignarel
in

secundum
linetur
:

quod
ita

litteris
el

r fls dedit fratribus

mnoribus Falesiensibus, quas ap U d smpe dictum Martenium tom. i Coll amp

descriptas
lector
eral

quod abbas
lilteras

conconvenlus prius nobis

nostri,
el

plenini

resignarel

genitoris
in

m
ei

col.4336
ju8 ij,n

inveniei de

Occasiq

hu
lo-

de

compositione

facta

Aquis-mortuis
in

darel

ce

fundalionis

Petrus

Ponte-Ollei,
editas

conventus 849

lilteras,

quod

boc

consentirel

nec

anno

1254 per

litteras
*

coi

t34S

contraveniret.

B
accidit,

ad fundationem procurandam Regi dederat ;\ erum cum locus ille non tatisvidereturcapax, riHmn iin,- m/,mi, 1 <uai,r
nnu juxta portam Falesim
lituriB

Postmodum
monasterii
t i

quod
venit
eral

quidam
el

mo-

it

nignt

nachus
i|ii<>.i

ad

nos
nostri

asseruil

componil;

!!-;

LTiiiioris

falsa,

propler
lcrrae

docebunl latius
[d

quod
u-<|.ie

assignatio

trecentarum
1

libratarum
1

Mii

hoc
pag.

etiam
258

Chaixius

tempus referendam \miai fundationem mletudinarii

sumptibusintelliges

nunc

exiiiit
si

.1

1.1.1 1.1

nde

mandamus
,

vobis, quatinus,

episcopus
vobis in
piaa

Massiliensis

quondi

Vernoniensis,
,jr ea

qumplane insignis est, ingentibus facta, quemadmodum

secunda num.
decrevisse
,

dam
serit,

abbas

Crassae,
litlerae

verbo

sacerdotis

quod
verae

recordationis
falsae,
el

genitoris
1

93. Crediderim in hoc itir Ludovicum iiii/ur anno /orlasst sequenti inchoasse, opus autem absolutum fuisse circa initium anni (259; nam eo anno
Vita

noslri

sunl

el

non

eas

nrrr id

nostro

genitore

impetravit,
trecentas

vos,

non

obstante
terrae

obstaculo
bati
el

falsitatis,

libratas

abse-

conventui praedictis

facialis

assignari,

menst

Februario reditus domui mdificatm assignai Sanctus per litteras apud laudatum Harlenium
(346,

cundum
linetur,

quod
el

in

litteris

nostris,
,

quas
plenius

habel
conde
1I1

senescallus

noster

Carcassonensis
*

n, 1.

lationem
in et

Ad sustenquos his explicai verbia personarum el pauperum praedictorum,

:

de

arreragiis
litteras facitatis,
f;n-i.iii>
,

tempore,

quo non
prae-

fuerunl
dictas,
ti

in

mora

nobis
e1

reddendi

mno

ei

mora

puram

el

perpetuam
eisdem
Guailardon

eleemosynam
leiT.un

concessjmus

tolam

dedimus, nostnmi ile

el

satisfieri

litteras

reddi abbasenescallus

solutioni

ei

ronuMiiui

ipius

halief

Spineto
tinentiis

prope

cum manerio
lerra
arabili,
el

per-

noster
tis

de

ullima

compositione
prius
vobis

praedicta,

Caveaet

omnibus
aliis
el

tam

in

censi-

tamen,
tenenda
nostris

quod
praedicli
in

tradanl

abbas

bus,

redilibns
in

bladi,

denatiorum,
praediclam,

caponum,
ad
nobis
pertialbi,

conventus
ne

litteras

suas

de

composilio
iit-

quam

quibuscumque
eis,
:

perlinenlibus
retento
ensis
vini

forma,

quam
el

vobis

miltimus,
vobis

manerium
aere
el

ten*am

teris

annexa,
el

resignent

lilteras

placito ensis, el

quse

ad

placitum

genitoris
facta
in

nostri,

nostras
,

de

compositione

noscuntur
de

insuper
vini

viginli

modios
in

Aquis-mortuis
ipsas

aul

jurenl
;

quod
ei

non
fa

sexaginta

modios

rubei

praepositura no

habenl
cultatem
dilalione

potestatem

restiluendi

cum

slra et

Vernonetempore */indemiarum percipiendos, centum quadraginta libras Parisienses in eadem

habuerint

eas

restituendi,

ipsas

pnepositura.

Hmc

de txijnia Regis

in

hoc itinere
lustratione

munificentia dictasufficiant
811
(w"ror fr
j, ( ,.

qualibel vobis reddant. Actum Parisius, anno Domini mcclvi mense Augusto Hinc dir scimus qualem in conlroversiis se prmberei Lu-

Ex

longiori

hac

Normannim

dovicus.

Parisios rediii mense Venioiui liueras dedit

bus
'/<

Augusto : in redituautem eodem mense scriptas, qui-

813

Non

diu

Parisiis
in

substiiit

Sanctus,

sed adtsi transla*

tioni
fi
1

mense Septembri

Picardiam profectus, PeroS

jus patronatus ecclesise S. Petri de Sappo, quo inter Regem et abbatem S.Ebrulfi fue-

nm

ad/uii

translationi

Fursei,
est

cujus celebris

S. FwrPerona
filios

inter
1

ibidem estveneratio.
poris
fuit,
\n

rat

controversia,

posl factam

rei

inquisitionem

transtalio

xn

autemsacri corKalendas Octobris, Uludque

Facta
el

liindr.

mitiita

obbat,

permiuit.

Collectionis
ios,

Edidii illas Martenius tom. I amplissimm col. 1336. Redux oero eodem mense iugusto litteras dedii <><
Crassensis, ex

adstante

etiam

vidente

iw^

p.i.-.iino,

lam
rifice

abbatis

quibus cum mi-

nova repositum, tl collocatum m Peronensi, ul habet vnstrumentum transla lonti, cui Ludovicus iwia cum tnbus eptscopu
capsa
clesia

elucescat,

quantam cum
subjicere
ex

tonjungeret

benignitatem
col.

exacta justitia lubet eas hoc loco

sigillum
Actis

suum apposmt,
in

quodque

mventes %n

S.Fursei tom.x Januanx

kctorum
francorum
Guidoni

oculis

MarUnio tom.
Dei
clerico
.
.

tempore pacem
Ludovicus, pro
accipe

pag 55. Eodem Flandna tandem conctlumt

Anecdotonm

(073

Ludovicus
et

gralia

Hcx

dilecto

Gdeli

suo
.

qua bienmo toto laboraveral compendio. Vum >;, narrammus,

itc

Fulcodi e1 dUectionem. Olim

senescallo

Belliqnadri

et

dum

...

parlibus

ultramarinis

bitHo Ludovici et legati Ponttfictt ditionem uaryanur Fia,,dn,v

******
cedere

,/

/.

^mus,

ad

nos accessil

abbas

monasterii

Cras-

comitissm, ut post tlltus mortem

Flandna

dcbe-

4 54
li<

DE
ret filiis

S.

LUDOVICO REGE
DampeDomini hgglvi;
$x

rORB

posterioris matrimonii, seu

quibus
oenisse
'

t/rais*,

Hannoniavcroprioribus, seu
ei

Ivesniis*.

Gandavum usque
supra Tperius.

satfo

r
''""<7,',
-

Dan
|

Promiseral quidetn pars utraque, se servaturam,

ini" jUU0V,nim

u<

w.
Ifo^
10

nrv

quidquid per Uegem

tuin,

legatum fuisset
re

ordinapag.
Flanpost
frater

instrumento ea de

facto,

quod exhibet
i.

anm

846 Subjungitur huic instrumento comitu

ali '"/

leibnitius
20,

Codice juris gentium part.

Verum,

cum Guilielmus Dampetrmus,

ii

ilntc

comes
t

hujus

arbitrii

designatus,

comitatum itu Basserit,dat ; Octobn ann% f>:,r, ~*" w ''" '' ex qU0i n/: quo, aliisatu convtnatur laudatus Tperius, ,-,'/

**

'

reditum

Paleestina obiisset

anno /|M, ac
et

dum

posi

mortem Joannis compositam

362 paucis verbis exvlic

ejus Guido ei esset suffectus

inter

discordia
filios

gius pag

rT^ rttBI u
t

"

matrem
ivesniorn

Margaritam,

Avesnios,

bellumque cruentissimum.

M
pacern
liai

omnia fuerint ordinata, dum itas' ,,,,,,,.. Domini Mrr.r.vi comes m..j. Dommi MCC Plandrise

''""

fl

defendt

Guilielmus
Btil-

Hollandiai comes

rex

ndam Romanorum,

"

Ali||i
>

el

rrater

P" s
""'" -"'"'"'
v
,

'

:aroli

murcunt
ratori

cujus sororem duxerat Joannes,

iu

duino impt
<

maximus,
idcirco

et

ivesniorum naHannonies comes designaMus. Mtcontra Guilielmum

exi

'"'"''

nmt
comitis

Dictus
Plandriai

m
s

Z
,,,,,;,
,

''

Cfe

dicti
<"
'''

debui.
,;,,..

urai

serat
i

\targarita

filios

""";"
Carolns
I el

a
s

preces

Udovici
qui.
.

restituendum

Dampetreeos

cum

ii

alido,

,,,
.

>,,,

Guilielmum exercitu, uterque cum nobitibus pauds CaptUS fuii Uonjnriia hnr rlmlr ,r,Regis
fran,l

l<f,miUliln.

comitatum

Andegavi II Hannonia
, .

"

, u* n in , , anas

Utumque
I

fratirs
posl

|,i;r,| -|, S

Qlfos COmitJSSffi

ImhIit,'

""'i"
'" ri

"'" Carolum indegavensem comitem

trrm
surrii rrr .l
,n

mortem

comitissae
-lr\

comitatus
;

nnlnnl, Hoc loco

Chronico

/<>, MSSO rnlrn,

Hannoniaj

(ratTOS

de Avenis
ahis

rni.vl

COfflital u-

',
|

VI

Hannonia

Carolus autem,
occupavit.
esi

accepta
res

conditione,
erant,

cum
<le

Hannoniam
r

lerns heeredibus domini

cum
apud
U

Domna

Guilielmi

petra remanerent.

Syria reversus

Ludovicus,
ni

ut pluribus narS.

Hactenus desublato

bello hoc cruentissimo.

rat Jo

erius

Bertini
col.

847 Ludovicns,

qui

Martenium
riim hoc

tom

tanto studio ad concilian/inil urii/

inecdotorum
Guilielmus rex

730

anno
mora

obiissei

Romanorum

expeditiom contra Frisones suscepta, pacis subesl

.

/"""" memoratam allaboraverat, eodem '" """" mense Vovembri discordiam sustulii
inter personas

magis

sibi

lata

nam tam
s "''"'"' /
,

i\

esnei
.

quam
i

propinquas. Vidue
Bealrix
,

Be-

Dam"

rengarii

Provmcim

comitis

/triii
-

rem totam permisei

'""";'',
I ,

um

vehementtT
iiiiiis illius

Ludovii

arbitrio
s

v"
I

'"'

"' '"'""'
......

i-.miirm mionem

rn n m ,i /, ,/ ratamhabuit;
I
-

fratresque

/,,,i

ita

.,..

ad pacem

../....

dissidebat a V. vr.w <</,.-. fratrc, Carolo Regis llUbH

III riun qui cum

!!<

tatum Pr .-,....... ta sibi

diviserat,

obt

rat. a
'

imt:

deberi affirmaret,

reduxit.

qum
ei

de
col.

re

Ha)c manifesta suni ei inst/rumeniis hac edilis a Martenio tom. i Inecdotorum

in hoc

negabat Carolus
Beatrici,
parti

dissidium autem hoc socrus

Carolo.
S.

genen Promnciam
aliis

109% etseqq

itempacis negotio eluxit

[t

Balduinum imperatorem Constantinopolitanum, cui comitatum Vamurcensem, qu\ jam datus

era
uti

charitas S

adhmrentibus tandem, cum

aliis

neutri

tequitas

Ludovici erga

Ludovici ignota esset, rem totam ad eum

cuilibei

mni, utpro arbitrio suo

laret.
llle

partijura
ti

comiti

Luxemburgico,
in
<'<

restituendum

oero

id fecit

tanta aquitate

curavit;

invenies

""""' inierinstrumenta, mtorim Con tmopolitanmsubjecta, apudCangiumpag.7,

!r

\mi-

comitai
i;
,

ratrix Balduini
'
<

,,,,,,,

hanc in perpetuum extinxerit, assignata romitissai pecunia samma, annuisque reditibus, quibus conlenta jure quotit ituiiiii. inio ei LUUOMCIls se obligavit anno IfSh i,no et Ludovicus Se nhlii/inil inuid IWO
'"'<

nt

discordiam

m Historia dicta pag. /;.< ::;;:;;;,;:;i:/;;;7;::7:;:.:

c
815 Restabai bellum

*>

annis comitissm sex librarum millia,

ta

^
eam
'

ui in
/

charColl.

^hr
Flandn
Eollandia

ntam
srn/l "

et

R0" """ 'liln/rnlui SUblatim " u "^ "'"'' '/""" '"/. 7.;/.
!ndl
I

finiendum inter \IargaHollandim comitem, quod haud multo

lli
\,i

Regis
col.

invenies apud

Martenium tom.

amp.

1343; ex qua temporis epocka anno

i

r,i

im

mitem
\U

(tnem

com
J

captivos...

redimendos
^abito trao.

Rex

^enil

Gn
ns

,,,,.!
rn,n,.<,

BU ""
.

Guido '"
h
;'
l;

"'""
''i'"'"

r,li,
fi

^T^Lt^S
M
,,

rx

TT
Hollandia
.

paoem

potius sequenti contigisse idetur hasc conciliatio: sed quiaparvi momenU est h&c temporis differen-

"" neauere *
"

"n" illigat. '"'.'/<"

n

***>***'** ^
pag,
r
>

*<*& oerta,

hic

referre

/'/"-

|l

'

J"

comitissse
,.

""
,l

""'

818 iiirm
inl

tni

hunc

amum

Bare

,.

'
'

""'"

""""'comitissa:

Hani
,,

'"

fuil

Uargarela!

comitem Cabillonensem, ejusqut filium Burgundies comitem. At incertum i"/'""'' quo id pracise contigerit tempore; uti con
testimonio Joinvilli\ ">< bellum inter eos acre fuisse, illudque non sine mar.r
i.ii/"'
11 '

zr\ """
,"
1

-'''
""
missi

""'
e.

"'""."";
expensi

;;;:;;"";:; '"'"

^
'"

qnas
,,,

,,

lus
t

gna Regis cura

est

el

sumptibus
rn/nii
:

finitum.

<-

multo posi tempore

itissam

/""'" discordia, Rege agente,

Hai

,,

micr

\,iirrir

nr pr^dictOS
ai

"
temports

-:.:;::;::;::,:;; ,: ::''"'""""" """"""' < ttm.auii

<"

"" eodem

Toinvillio

hmc

certa

Uaonota destituuntur. Ex hisce autem intelligas vicum, utpacem firmaret undique, necsumptum

.<

tnta negistotni proceribus mcinos """

hi conside-

"

"

,,,

'

r
'

bonU notaturque inslr Waturaur instrumentum ^,^, actum Zt Z!! ,,,,, el n damm Bru11 sm.i".. post x^lffi Sabbato fes.urn Luc* euanac ist p an UaDgC,,Slai n 0
'
.

?to

Selriffi,

a iu s

'-

^ ^'

"""".

i/ ii iii

ii ,

\i (n

ii ii iii

i"

cipetn, i

nedum
, .

^Sanctum
,
suiil

na deerai guod ejumodi

sapienti darei obtrectatonbus,

Regi

ient prua^

inirmrs u/iml riluKun JoiWOiUiUm.

S

LXV.

DIE VIGESIMA

QUINTA AUGUSTI.
"""'""

455
obtmuit,
rurs
7
/

^mmam
teste

,,,

temPorepossedtsset,

ahqZ
chaizio antiquis, similibuiinvestigandit

w
'

''"'

''"''

'''

'

rnebohoe
A
iiin
tl.

Pochis

'>'"'

wflniBWfiiM eruit

"""
e

Quanta demum essetjuhisce

,,,,/;-

'"

l\V. Anno
ini

2"J7 Sanctus se
:

munit condesponsata:
:

AngJum

Olia
:

Margarila

Alexandri IV '"' """""' uqwnlm recitandit Par erat San'" '"""'" "' alienam Imderel furisdictionem

ciendisque,

patebit

ex

Htteris

restitutiones
S. S.

fundationnes
:

reliquiaa

Nicasii

acceptse

adest

translationi

""""" '"" secunda num iSSei teqq m;w memorabile exemplum ad hunc annumre'"'"'

'

rl
*f

tortatei Chaixius
'

pag

Quintini; donationes etc.

Anno -1258
:

duo adulterata monsta fabricalores

Capti

eranx

Villa-novee

pugnae

nobilium
facta

prohibitse

concordia
el

\feorgu
aobatim
S.
'"'

<

Bria, suspensiquevn furisdictione

territorio
r.

illeneuve

Remis

inter
:

archiepiscopum

Germani; deindein
/""
i

cives

'"""""

restitutiones
goniae
sitaa
:
:

contractus
desponsati
:

cum

rcgc Ara-

dictwnem abbatim
pensi. 824

remissi

suni

tertt

filii

lites

compo-

fundatio.

Constructam Compendii
-""

S.

Ludovico
inlim

'

ilo|

,/m

""""

fratrjbus

Prasdicatoribus

memorat Vita secunda num \8, describens \itcumque ingentes hujus operis mmptus, tedsine tempork nota; contigisse autem circa

templa
dicatorH

Prce-

ndii
<

annum
,

ruciferit
1'nii-

<"

mur
.

opinatur Cka

m,
B

G,
mi

""""

'-''"

'"

/"''""
<i<i<>

de/imcti

Guiliel-

"""

Romanorum

regis

electi

essent
.

prm"'""'

refragabor. Huic adjungimus fun aliam cujus item tempus non satis certum / "' " / "" hwnc aui
/
.

tequentem

ilphonsus oidelicet Castella rex et n<inglim regis frater; Richardus a todemanno Iquisgrani corona regia foret redichardus
mitus,

ndeatur differenda ob
Varral hane

ralionem

annum non mox atlegan-

ncw Gerardusd
iom l, pag. 147,
seu
fra-

in Historia ecclesia Parisiensis

Alphonso aa% hmrerent; Ifenricus inglia rex spem concepisse

wr '<<
amissas olim
fratris
<><

licet

non pauci principes

sui

ubi

descripto bremter Cruciferorum,

exaltatione

Gallia promncias.

recuperandi Hinc legatos

re

trum sancta Crucis mitio ( de quo plura rideri possunt apud Hippolytum Helyotm HistoriaOr-

dinumtom. %
dovicus
plere

cap
cui
.

'
curaa
el

sic

prosequitur
regiam
claris
.

iterum

anno ad eas repetendas missos, Uatthms Parisius pag. 645 addens Bichardo hmc nerba Rea insupei Uemi
hoc
.

S. Lu-

Rej

eral

urbem imel

de

viris

bonis

virtule
:

ej

hu

propaginem
ravil
.

Parisiis

inseruil

locumque
dotavit.

his paI

Richardus
nilibus

Rege Francorum
postulabat.

siibi

sua restitui im
.

el
.

domum
quas

redditibus
.

bartas
;

precibus

Verum

facile flecteretur

Rea

cum timo sanctus gui amore

.

quidem
sed

scripsil

aiunl

incendio

periisse

axtal

adhuc
in
litleris

insigne
,

hujus

dotationis

lustitia privatis
nihil
"<

etiam libenter sua restituebat, impetrarunl Ingli al id sohm ,//,.

:

mentum
i|uilnis

quas

superius

monudescripsi. Ex

contra vim illorum se muniret, pag. 634 scribit his urbis

,

uti
:

idemautamen
,

Rex

Hr-nn hnnc sanctissimum his attribuisse quasdam domos in vico de Britonnaria quas ex commutatione facta cum Roberto
|it'r>|)icias
.

I-

i-.-nii-iii-iirii

l.i

|>ra?cavens
-iii

de

fuluris

Nm;

de

Sorbona

acquisiveral

in

eoque loco sancta

ia

po-

"

l;

"

llll;ini

'

""''ii

perlustrat
.

confinia

ul

sterum
lium.

Parisiis

permansil

Cruciferorum de

domici-

niitantia

corda
ei

confirmel
instauret.

civitatesque

cum oppibis

Unde
.

vici

nomen
de

Cruce

de

W8 roborel
'"

Quo<i
est,

demde
confinio

repe640,

sed

urisimile non
religiosorum
,

quodaddit pag.

domos
|

quae
.

fuerant,

causa loco amotas

illius

atque alio translatas;

istius

''"'"""//'/

rei in

temporis

mstrumen

etiam observat Chaixius pag. "' tamen non assentimurvn eo, quodhuic wnoilliget, qu&Becci contigisse num. 808 nar-

j*

al

""""".

ut

mentionem recitaverat pag. facit U6. Scripta autem notantur mense Februario anni (258 veteristylo; in iisque uarias domos Roberto de Sorbona attri buit Ludovicus, quia ille jam ante ad petitioncm Regis fratribus sanctee Crucis pradictas ades in rico de Britonaria concesserai in perpetuum
litteras

Britonabia.

quibus hie

possidendas,
niui

annus ibidem ab Annuntiatione ""';' """ ridetur, ut non raro fiebat alias. B20 Eodem anno forsan ut se contra re'/'"" Henrici et Richardi molitiones pr&muni( .

'"'"'"'.

guia

Ex quo videtwr fundatio Cruciferoanno 1357, aut sequenti affigenda. 829 Accepii item hoc anno eximius Sanctoruui Cultor donum quod maximi faciebat , ac
.

accipit rcli-

quias

S. Ni-

>'<'.
" r

fcedus

mm

""

re-

um
''""'
*

Henrico

"

Ludovico,
illius

Brabantim duceinidesponsata filia Margarita

studiose
Vicasii
iih

flagitaoerat;

reliquias,

mquam,

S.

martyris,

Remensium
recitai

olim

antistitis,

patei ex litteris archiepiscopi et

.

canonicorum
wi
:

'"/"""'

s
-

iransegit
re

filio, narrat pag. 374 Chair deinde mense Junio eum Jaco'

Remensium
leniissimo
iiliisin

guas

Varlotus
i.iulovico

UetroExcelgratia

poli Remensi pag.

545 hunc vn suo

,

modum

CasVri-Gonterii

2
anlr' '""''"'

domino, qui contendebat a

se

doniiuo

Dei

"' / '"'"''

KCH jus
1'crlni

"""'""""/"^
accuratius

habere m Bellis/mricm. POSt n Iffl

,

examinatam Precentis libris "JMm reditus jura ejus dubia redemit Rexsanteste memarato Chaixio pag. 976. Tnter""/""'"' /"'/ , mmistras suos mquirere non ces-

Thomas ejusdem misePrancorum Regi H. prajposiRemensis archiepiscopus ratione tus H. decanus, P. cantor, ceterique Remensis salnlcm m Domino. Exc< fialrcs ecclesi;.' ii.r rolumus esse notum, qaod no yestraa
,
,

qo

Dommi

millesimo
in

a '.

num

qvi,i

alibx

restituendum videretur.

mosepiimo.

die sancti

ducentesimo quinquii LauranUi martyri

ferelrum
revereutissimi

athildis Bononice

maritima comitissa

no-

chori

nostri,

4 5C
ADCTORI
J. s.
i

DE
martyris
S.

S.

LUDOVICO REGE
la

Nicasii

lbidem

quiescentis,

cum magna cum magna

el

veneratio
difficultate

Regts oersati eo tempore,

eu

//,

ad p reces reslras ,,. ip S i ua pretiosissimi

aperuimus,

exinde

anam de
cepimus,

exemplum a.Rege narratum Simone VuUforto comite, ex quo

iB

idem
ut

LTT
'

fieri

martyris inde

set,

V0 bissub ,,-

Dostrorum
el

sigillorum testimomo
die
praedictis.

afoo

scrtberetw de Ludovico, laudaverat, fidem hujusce

.,,,,

po
:c

,,,,,,

facti

\ctum anno
e
,

Quanta

mQ
perint

ielale

peverenlia,
i

inquit
el

Uarlotus,
poii-st

permitto judicio 825 r,/v /,.,ciosaw;

fector

pretiosissimum
certius
e*
,

pignus
nobis

Rex

canonici exce-

reaw

wweton,
fuerat,

s. Ludovicua
,,,,

,<,

lillllia

e,vul-ari
,

non

nnpenu hmncorum nata, longoque usu

mafa
natus
fa

quam
Ii:m
i
,

laudabili consuetudine

quae
in

inde

ema111

radicataque
est.

confir
co
"'"fim

celebrandi
capella,
,

festum

S.

Nicasii

praedicta

penitus abolert Fuse de ea disputal Cangius

S.

emb
5U b

(ubi repositm sunt reliquim) quod lunc Regis jussu in Calendi

inscriptum
raisse arbitramur.

Historiam
?ed

pendio accipe
ctpes,

owo pouca Von solum pr&cipui regniprfo.

Ludovici,

ea

nota
l

duplici
j

"

p os
S

acceptas sacras
est

hasce

exuvias,

nobiles quilibet feudatarii jus sHn

contrn

arrogabant bellwm mdicendi, gerendique

illos,

adest

trant-

picardiam profeclus
lationi

Sanctus,
et

ut adesset trans-

quorum crimme
:

lationiS
Quintini
ti

Quintini

martyris

sociorum

ejus,

aociorum

qua

initio
est

mensis Septembris

magna

solemnitate archiepisco

peracta

QuMnopoli per dictum

pum Remensem et octo aHos ejusdem provincia Ut autem pietatem erga Sanctos pius episcopos ludovicum ei /'/"Pater instillaret filiis mis lippum natu maximos cum multis aliis nobili,

bus

ad hanc solemnitatem ducere

id

ooluit,

Tntelre

neque inimicum illum, cujus flagitium /ciscebantur; oerum et consanguineos illi clientes eadem mvolvebanl calamitate, ita i regnum non raro sanguine repleretur ei csdibus, dum wndique ab externis hostibus quiesctbai : hi/nc etiam domuv/m, oillarum, urbiumijur incendia non sine mcredibili detrimento,
slimabant
adversus
me.rcaturceque
distivrbatigne

jurave sua k hoc bellum gerebani

se,

ligimus
scriptis,

tx litteris ipsius

Ludovici

hac de

nascebantur. Hac,
intueri
sine dolori

editisque a
i

Claudio Hemermo posl Au~

aliaque
ai

inde orienlia mala,

gustam
iieta
mi.ii.mi
ri;e

ita

iromanduorum pag. 54, ubi post pr&Anno Dominicae Encarnationis legitur unie Nativitatem B. Ma Dom. die
:

nequibat studiosus subditorum suorum

nec facile poterai
abolere
,

[mator,

quod prina
eripi nollent,

aliique nobiles.
lesteque
laturi

jus illud sibi

mo~
illud

Virginis

translata

sunl

corpora
Quintini
,

gloriosissimi
.

oiderentur,

siquid contra
,

Christi

roartyris
,

beatissimi

et

socio.

auctoritate

rum

ejus

beatorum
quae

Victorici

el

<

assiani
in

ac
iiin

honorifice collocata

de

veteri

ecclesia

uovara

Regia decerneretur se vnvitis. ttanc rationem opinor, cur Ludovicus paulamaluerit intestinum hoc malum infirmare, totum
iiiinii

fabricam
tyris

in

bonore

ipsius gloriosissimi

mar-

i/iiiim

oice

dbscindi

preeclaro opere

inchoala refulget.

Porro

ad

826
gis

Etenim

legem

lulit,
'

[Quarantenam Reex
dir

ujt

construendam ac sustentandam hanc ecclesiam annuos quosdam reditus anno prescedenti donaoerai

nominaruni Galli) aua

cto

Egidius

le

Regique percarus

Brun Gallica milili pr&fectus, quam donationem hoc anno

. .

nobilium jure oriri tametsi inveterata arcebantw

,

incommoda, solita, magna u

illa

ultMWit

parti

consuetudo
illiuslegit

imm

non omni/no resecaretw. Substantiam

tradii

ratam habuil Ludovicus

atque auxil
in

anno i%i
litteris
,

laudatus

Cangius pag.
(353
qtHxl
jii
'
.

334,

ex
ubi

mense Junio, quas pag. 53

Prceterea,
ut

uti
et

invenies
edidit

tribus

Joannis regis
(jiininr
:

anno

scriptns,

Uttm hm
aliqnffl

54

laudatus
per
i

Hemer&us
illos

Vul.-lioei

scumque
aul
calidi

idem auctorhabet
Ludovicus
S.
ecclesia

in ipsa Historia festivi-

discordiaB,

rixaa,

mesleiea
in

delicla

inter
.

pag.
tatis

U2,
dies
,

fundavil
in

aliquos regnicolas
alias

rnoius

conflictu

rel

Qu

duas
e

capella-

pensatis

insidiis

evenire

contingebai
mutilationes
,
.

ex
,

nias

quarunl

provenlus

annuus

domanio

quibus
aliae
Le
ii

nonnullae

occisiones,

el

Viromandiae repeteretur. Plures etiam controversias inter canonicos atque urbis primores eodem

injuriae

seepissime

accidebanl

amici
i

carnaF

smodi

mesleias
,

annosopitas
'/"

refert,
-

factum

quod forsan operasancti Reillorum concordiam ratam haverbis

:

perpetra

im

in

statu
.

Ieuch facientium, ] ei pemanebani securo

,

pemanere
,ficii

dehebanl

die

conflictus

sen
,

maie-

!>""

Ludovicus

his

Nos autem

ad

pe-

perpetrati,

asque ad
,

dies imi

Iiatecon-

titionem
istam
regia no.
.
.

partium

praidiclarum

compositionem
,

tinuos

Lunc

sequentes
,

delinquentibus
propter
poteranl
postea
in
.

persoms
nwieu-

volumus,

concedimus
sah
pe

et

auctoritate
alie-

dumtaxal
II,

exceptis
el

qu&3
'

eorum
tam
.

conflrmamus
Aciiiiii

in

omnibus

dicnj

capi,

arrestari
.

apud mense Tunio.

re

Weledunum

an

Dom.

mci lvii

diebus

durantibus

quam
raerant

el

in

JM
Jl

xi\ lUustrissimus

riorum carceribus

mancipari,

;;;i::t
ntia

:":
aote

/; mmci l" u dignmimum ^

'

********
:

Spondanus ad hunc annum

<<
,

tia

dicta

maleficia
suis
,

quorum perpetrata, j^
ordo

'

M MUr
.

,,

s
sacerpe-

ibidem de
licti
si

maleficiis

recepturi

secunauni
)

Nempe cum
in

qaodam

qualitatem
infra

prout postulabal

^'

Missam
v\

Parisiis
i

sacello

aulea
eju

"wftia.
,

interim
aliqui
.

terminum
parentela
.

dierum
partium

pr

celebrante,
'"" ""
; 1

manibus

pulcherrimi pueri circumstantibus , ,.i tantisper " "" "'"'-' donec Rex ad conspiciendum pacu um acciretur; Regem vocatum pespondis! llr|11 se 'i'" crederenl se quidem

Iu

rum
nitate
iiii.i.

de

progenie,

w
r

in

specie

"

seu

affinitate

utriusque
aliler

11

r8at0
.

;1

deUnquenaum
.

quoquo
'"

mooo^
^
1

prassumebal

pro
.

hujusmodi
veA

| ; '

"

'

vmm

mere
pibus

satagendo
prasdictis
,

alias
,

exceptis
. 1

maleftctocapi
e|

^
^

n " llin,lr

qui

I"'""

in

cord.

buo

videre

ei

prompMhoic Spondanus
' ''"'""" '""
'
:

conspicen
I

/,

puniri poteranl

proul ca as
.

exigeDan^i,
.

^.

ex

Joanne
66
ita
:

illanio lib

Morentin* cap """" "'"'' wv,

""

quam
res

ftoruil

iii

'"*""""

autem primushuius
ver
,

dinationum ac
puniri
el
,

conv criminisque proditore pegiorum statutor-um

lustitian
ri " ''"'" d ebeban1 "

&
.

per
.

"

-/</illa

sit

Ludovici.

Mhii de

Habednt biographi

mau-

sistebant

sub ordinarium perpetrata, vel

cujus jurisdicUone
,

y cta

\f^i** ev
,

i>in

loCO

ID

qu

DIE VIGESIMA QUINTA ALGUSTl.

A
a
|(
|

4*7
J.

IU |,i.sni(Mii

crimine

convicli

seu

eliam con-

j-jjjnati,

Quffl

.ugg
rito

( ,|

diversi

quidem ordinationes adliuc in plupartibus regni noslri non immecst,

giosorum Amator Ren 829 Idem interim pergebai inquiren

tissime,
<n<

diligen-

s.

tenentui

rum
hac Sancti
lege

quidpossiderei incuria majorum suoinjuste acceptum ; cumque reperirentw i<

"' UltlU

sj"
,,/,/

Manifestum

mcom-

fi

qua,
ret

quorum

a PonMquUnn

ignoti

erant
voluit
.

domini,

sum/mum
his

" ttilvenda
n

mblata,
klld

i$tiu$ consuetudinis majori ex parte fuisse guod consanguinei delinquentium intra

illos
'

Pontificem consulere
accepii

guid de annx

faciendum , a quo hujusmodi

\\\

resporisorias

tgno-

'''""

ttatutos

quadraginta

dies

concordiam stabiaul
cerle alio

Xdus

Aprilis

hujus

0$s $ni

"'" inimicis illorum,

apud Raynaldum num. 16: Ludovico Regi Pranciffi

mo do
tancti

sibi

consulere.
xelus
.

ittamen
in

ullerius processit
illas
:

illustri,

Sic
el

ille

Lucifer matutinus,

qui

oescii
illu-

Regis

pugnasgue

nobilium

um
\ii
,

qui

humano

generi

serenus
sui
.

nfjinino prohibuit.
,,,/rinr
illa

saltem

ditionesua
Regis

namnon
>

iM
,

tni

clauslra

pecloris

iuminis
,

prohibitio locwtn habuisse vn ditione

.

tiam

quod
exinde

referimus gaudentes
obscuritatis

infudil
i

quod

mnium principum observatChaiziuspag.

nl
/,,

gui

erani

as talli

omni

depulsa

iligine
.

280, el

Cangius pag 344,

Ludovici,
datas
ita

navil

animum
luce

claritate
,

virtutum
fulgore
Pili

tuum luamque
il-

ta

de

rc

litteras

profert

mentem
lustravit.

justitia?

ac
,

rectitudinis
.

mensc
,
,/,,,-

Januario
sint
i

anni

1257

veteri

stylo,

Binc

procedil

iata

anno

,r

autem

1258, guem sensim > sic habeni LudovicUs

:

charissime
studuisti
,

quod
lucidis

juxta tui status magnitudinem

etc.
,

sempi

studes
el

opera

exercere

magnifica

leque

rtjiiversi

regni

lidelibus

in
iae

Aniciensi
constitutis
,

dicecesi
sal

el

placidis
te

actibus gratum reddere

el

apud

Deum
,

reodis
veritis

^niciensis

eccle

Noin-

qui

apud homines
Mi

opibus

el

honoribus ma-

qos
in

deliberato

consilio
et

guerras
,

omnes
carrucai

gnificentius
exi
1
1 -

sublimavil

Binc
,

procedit

quod
cultus
li-

bibuissG
B

regno

incendia
vobis

el

nm

lis
j

augmentatione
sollicitus
,

ac defensione
in

perturbationem.
,1,,

Unde
,

districte

praecipien-

"i
tis

IhodoxaB

conservatione
in

mandamus
agricolas
,

ne
qui
:

contra
,

diclam
vel

inhibitionem
faciatis

Ecclesiastica

strenuus,

ecclesiarum

nostram
V(
,|

guerras

aliquas

incendia
i

aliorumque
volus
el

piorum locorum
in
in gratiis
,

constructione

benedita-

sen

iunl
>i

cai

ai

is

seu

ara-

benignus,
;

eorum dotatione ac
el

tris,

dislunbetis
,

qu< d

ecus

facere
in

prsesum-

lione largifluus

beneficii
,

er

;a

per-

pseritis
i

damus
el

senescallo

nostro
<".

mandalis

sonas
iii

ecclesiai ticas

regulares

el

seculare
largitione
ral-

Rdelem
sua

dileclum
fideliter
,

uostrum
et

Aniciensem

eleemosynarum
munificus,
el

erga
in

pauperes
ad

electum
lerra

juvet

attente

ad

pacem

in

de

devotione

eos,

et

ad
poti
*

calpa
a pnd

prout el fractores pacis, Lenendam Actum exigit, puniendos. cujuscumque D. bcclvh A. Germanum in Laya S
.

Ecclesiam

jlabilis el

accensus,
provenil
.

830 Binc
puritatem
placeas,
ii

eliam
el

quod

conscientis
Aiti

0,
.'

III.M'

bonitatem,
volis
et

per

quam
el

"

<'./"

lo-

mense Januar.

\ta

Ludovicus pessimam
/"'<

hmc

conre-

gium
totis

paupeI

amplecteris,

in

ea

deli-

rthii

suetudinem

non
.

quidem omnino per totum

jura

existimans
,

suave
ad

intendere ac
ei

racare

tntnbuenda.

gnum
ni

tuentibus prmcipibus

\iriiiiiini-

firmatis

condignum
,

honestum
grato

diliont sua;

causa tamen fuisse mdetur, ut

in

affectibus
ik-

maxime
potenti

deleclaris
ail

ul

odore

panlatim
tasse id

ubique
antea

Gallia exstingueretur.

Ten

luis

pruci'>silms

Diiiuuium ab

;is(vmlriile

mesu-

Carolum magnum, aliosquepauwvehies apiid Cangium pag 828 Deinde, comitiis de more habitis i/n /<tos Virginis Purificata, ridiculam abolevii con
ques

iv, iii

sua
el
ei

dextera

omni
Digne

oocumento
igitur
.ii
11

corporis
pi
,

animae
gratias

prffiservari

,1

referenles,
al

supplici

ji

alione
el

insistimus, ac

tuum

in

iis

eum animum
"
1

sueludinem,
u<jro
I,

multis

locis

invaluerai

regal
i i

firmet,
largiatur.

proficiendi

ad

melius
fuil

tibi

Veromandensi, guaque carruca eversa attolnon poterat, nisi permittente loa domino, ut
Chaixius
stabilimt,
in

,iin

Ex parte
nt

sane tua

uobis

,i,

pote
te

pelilum,
diversii

cum
,

tu

quaedam bona, qua?

no cuntur, pprtenearis
.

twtmque

narrai

pag.

284

\tens<

vero
et

Martio
con-

ad

modis
sunl

pervenire
restituere

Uemos profectus,
cordiam
i:

antistitem
ut\

inter

cives

sonis,
[r

quarum
i

et

scias

ipse

testatur litteris suis

tem

ad
ac

reslitutionem
personae,
,

bonorum
quibus
inveniri
riros

hujusmodi
eopossinl
el

apud
his

\Iarlolum
oerbis
:

Metropoli
Dei

Remensipag. 544
gralia

faciendam;
i-iim
lii-ri

restitutio

Ludovicus
universi

Prancorum
el

deheai

sciri
iis

el

non

Rex.
turi,
1111

Noverinl

praesentes
ei

pariler

lu-

quamquam
feceris

super

per

discretos

i<lo-

quod
ciYes

cum

dilectns

fidelis

oosler Thodiversas
contra
tis

diligenter

hiquiri,

providere

in

hac
Nos
to-

archiepiscopus

quaestiones
el

haberel
cives

par te

nin

Apostolica

solicitudine
in
te

curaremus.
hominis
super

contra
'i

Remenses,
.

dicti

tlutem

ntriasque
volentes

iciu

archiepiscopum
pace,

tandem
)

de
stram

quae
fecimui

guam
.

Remis aci es per gentem nointer eos

re-

desiderus

atTeclamus,
ad

hoc

conscientiae

tua

removendum
consulere

exinde

omnem
tuis

tractari

quaa

fuil

scrupulum
precibus
,

remedio
grato
auctorilate

opportuno,
assensu,

formata,
iliquoi
"</'

ww
ttri

nobis sub [iac forma el recitata coram menses huic paci componenda impensos laudatus Marlotus, attamen R< tamdiu non substitit : verum potuere miniReyii lanlitiit Irmpuns tmpcndcre ad jura
i

concurrentes

Excellen :
nt

i;r

in;r
tibi

praasentium

indulgemus,
in
i

liceal
.,,,

hujusmodi
ac

bona
de
el

pauperibus
iis,

jynam erogare,
quaris.

qua

taliter

ero

liberationem

absolutionem

plenariam
,

Mriusque partis
<

examinanda
tunc
:

Alia

etiam Remis
Uarlolus
5i
,ni

Rege 545

peracta
< a

temporis

referl

personas,
iniiii

Verumtamen scire te yolumus, '|" " ^ eorum restitutio Qeri debeat, m 1111 "
1

/""/

hunc modum
sibi

Res

quoque mona
posl

nolitiam

pervenire

contingat,

te

ipsis

steriorum

prasdecessoribus

collatas,

aupro-

prtedicta
I

bona

restiluere

nihilominus

oporlebit.

foographum
baui
litteraa

exhibilum,
villa

confirmasse,
R<

lexander.
hoi

pro

de

Hundiliacacurte

mis
i

834

Bubsignataa

mense
stylo
)

Martio
et
aliffl

'"""/"

ceteri

i hci lvii anno quaadam in archivis

et

no

Pcriculosa item bellorum semvna inito tolemn\ mstulii S Ludovicus, dum

actu

cum

Jacobo

wonasteriorum

adservat.
V.

Ha

reli-

troversias

dtuturna

exstinxit.

Vragonum rege, Rex (oaiu*)

i

62

Augusti Tomus

DE
458
dicebat

S.

LUDOVICO REGE
,

comitatum

Barchinonaa
,

Urgelli

Bi-

Ua,

suldinensem, uossnioms, juldinensem, aossilionis

Rex. p rdia
,

ritan

n nensem
el de

trdanensem ^ Cermuyu, Ei , Ausoet ,, confluentis, Gerundensem de roguu .-....,. ae regno Franci, curaeorumperUnentiis, cura eorum perunemus,
...

qum *}%***

svne liberis erai defuncta,

,/,,,

Philippi, </

ad Regem ;/-

,,,/, reaire
,

uiii

,,,,,. adis

iai

cordiee
ibidern

wx m

10*1

bere

in

ditto-

Rcdes,
\,i
. (

smS su j S oie assignanda. Et nos ex adverso dicebamus nos jus ha, , ira^oni; rex Redis* et ... * jsona bi uuv aco Carcassoua et Carcasses*, in et Terminis Lauragues et Lauraco
esse;
ul
|

Went
ftaoenl

4c(a iicta

*"con-

itaqueRex ipse judicabat; n ,,, ..,. ejus contendebani partem siot < F u, W m sibi aeberi. i\e deberi. fc auu auZ examinata per examinataper proceres, comitatus tot lls jJ totus v ui hoha .i,i,i fuif adjudn-otus /inillll ,,.
debebat,
,

comftaftu

'

fl

llm

parlamento

Nativitatis

anno

Domini

mcclviii

beatae

Mariaa

,','

quod v w

invenies trwenui

nem

Xermines,
,i

Biterris

et

vicecomitatu
ct

Bilen*ensi,
Hiiibn.il
el ri

Martemum tom. iCollect. amp. col. 1345. mL. uro Octohri, bioni/sto/iolnu /irofcci
abbatiai
,

J oiwd

M.lirilM-lli

A'-...i.>.

AII.n

Albcges,

Ruthenes,
,,,,,,
i,,

comitatu

Fuxensi,
ducatu

Caturcensi

Ca-

QOj

Narbona

el

Narbonensi,
el

Minerterra

etMinerbes,
saliu,
niin

Fenoleto
el

Fenoledes,

S.Dionysnjus gistiin mllam quamdam quod sib\ debilum existimaverat per Utterai apud Doubletium editas pag. 990. Tandem sub finem hujus anni componeni

de
,,,,,,

Petrapertusa

Petrapertusio,
Ainiliiini
,
.

lom

ci.miiiiiu

AmiCivimia

dm

nu,
i

nim toto Nemauso,

libus

vicecomitaln

Credonensi
Tolosa
Egidii,

Gavaldano,

aliqum in supreirla Regis curia, quw consedii mense Vovembri circa festum v Vartini. Conquerebantur ait Chaixius pag.SW,
fuerunl
litcs
.

Nemausensi,
el

mitatu Tolosse

sancti

cum toto cocum bonoribus,

ac

episcopi

Normannw

de ministris Hegiis, cumqut

im

et juribus

universis,

pertinentiis

merito

Rex deprehenderei aliquibus conquestos esse, iis,

vn

rebus

non im-

quod

cupiebant,
defendit,

eorumdem. //" controversim tantum non in apertum bellum eruperant, m ante\oidimus ,Verum cum uterque concordiam ex animo cuperet, ihios anno 1% wni arbit/ros, quibusjura
,s

permisit;

aliis

uro

mvnistros suos
de

Interpellatum a
tificem,

Rege hac
ex

causa fuisse Pon-

colligo
/.

Raynaldo ad hunc annum

num.

ubi ait

munus

conproversia sopienda
fuisse desa-

ordinanda permiserunt, adjecta mulctatrir

millium
ab

archiepiscopo Rolomagensi a Pontifice

ginta
tilirei
litteris
,

marcharum argenti

si

quis re-

mandatum, subdens hmc verba

ne alque illuslre
te
est,
c

Exploratura

arbitrorum sententia,
ad
hoc

ut

lcgitur in

Alexandrum
>

Rege

flagilan-

compromissionis
[ppendice

,i

,n

apud Petrum de MarVarcam Eispanicam col.

eam con

iam

jussisse.

Unus porro
quaslibei

ex

articulis

controversis

erat,

quod

episcopi conad

1440; tandemque
orbolii
\

mno

concordia firmata

tenderent

crucesignatorum causas
.

\dus

Uaiat,

quemadmodum
:

lau-

fonim
nislri

s/icciorr ccclrsinsiicum

oli/uenegarentmi"

datus

(/c

Marca

refert col. 536

uti

juraque uvrimictis

Regvi

queexsti/ncta nunt,

latius

intelliges ex

archiepiscopo
itaque

Consultus hac de re Alexander ab Rotomagensi, sic respondit : Nos

Luse
taliter
a

concordia apud eumdem

seqq.,

auctorem
hcclviii.

col. 4444, et

cbnsultationi
dictos

respondemus,
domi-

quee notata leguntur Barchinonae

xvn Ka-

quod
nisi

cruce-signatos

jurisdiclione

lendas Augusti
83S

anno Domini

norum ipsorum indulgentia

forte

praeaicta

aon eximit,
defen-

Porro ul heec pacta firmius subsisterent, eodem tempore additum esi pactum sponsalir acfiliwn ""< PMtip- tium inter Philippum filium Regis natu seounei

consuetudo
ut
alias
alio

legitime

praescripla

dal

eosdem,
vel

privilegio
sinl

seu indulgentia

speciali,

jure

munili.

Ua Alexan-

dum
quo
.ii
i

ei

filiam

regis
litteras

iragonia Elisabetham,
Ludovici,

dc

dcr iv Idus
pag.

habemus
igilia

datas

Corbolii

862;

Angusti hujus anni, apud Chesnium recte diwdat ut tempora non ita
,

Pentecostes hujus anni,

B
Spicilegii

editasque ab
vn

Acherio

tom

pag.

634,

quibus

id pactum utrimque juramento firmatum memorathis oerbis Quod idem Philippus Qlius no:

dum mli archiepiscopum pag. Sii judicar ad Pontificem recurrisse, postquam ita Novembri in curia Regia tum fuerat mense
Chaixius
ca
ita

fomeratores etiam

erai

controversia,
pag.

</""'"
'

Isabellam

DJiam

dicti

annum, postquam
fc
Ml; ''

ipsa

regis Aragonum duodecimum annum

accipiel
in
si

infra aetaet

compositam refert Chaixius mmistri Regis inquirerent, an usura

mi s.saepiscopis

3i0,

foret com

compleverit,
accipiel
in
,

uxorem,
sancta

vero

C pM
".

eum

maritum,
el

noc consenseril

dictns

Ecclesia

Aragonum a
infra

domino Papa duos annos ex

consanguinitatis,

fameratorum bona ad fectis Regiis faciendam.

835
detur

fraderentur defunctorum restitutionem coram pr*- F

dispensationem

obtinuerit

ounc
in

computandos,
quo
ad
tsabella

super gradu

quoque "Adgesta hujus anni accedere Maria vatru fundatio Servorum beata
a colore palliorum
Albi-Manlelli

i^ w(|
,.

)/!M

invicem se conlincerto

-""
stro

Christi,

l ;

rl

etiam

dicta

mandato aobeatae

inlra
l

mlgo
siliee

instantem

Nativitatem

Mariaa

vel

Psa die corporaliter iradili sril apud ^m-pessulanum, el nisi impedimentum

milal ls
' :

Mondefoi

qui ServMMdicebantwr. AliA hi erant a '"""" * mstituHs, orbiqu* nolii : ia u ' coaluerani circa medium secuh

Vl ''

mandante
S

Alexandro
nl

U
a

anno

/-'"

"V

turP is

infirmitatis
vel

anle

conlractum
apparueril
hi

matrimonium

Augusi

tcceperant

evenerit,

m
1

evidenter

Jliqua
;

'""""""
Ht
'

personarum ipsarum. Ceterum

Massiliensi
die

ipsetestatur
.

'^"'^Zjn mkU *T

""

duo
ita

midem tempon
mense
Tunio

Nonas Januani
4258,
datis;
fl

anno (257
Utteras

'.'/

facti,

non

uicst,
buii

qum omniademtoro
suas.

^^^erdependeretabaltero.
{

Devnde

Clemens

per

maricus

DIE VIGESIMA
*

QUINTA AUGUSTI
ret,
si

maricus
[estalem,
,-eUir.

deRupe,
si

lilis

po-

lamen

episcopus

Pansiensi

assenti-

negato,

salvus eonductus comparere

est

toncederetur ;

at

eo Aconii

ccemetem, exstruenda tedicudomus ordinandae ad formam religiosaa Consensum Reginaldi episcopi obtinue fanriHa}. tanlummodo anno hcclxiii. Bsc domus nlllI beataa MariaB Tn his quidem verfuii Servorum
habendi
I,
el
l,

condermatus
quat

possidebat
fusiut

dum
et

ad mortem, jivrequead omnia Gallia quemadm*exponitur apud Parisium paq

vn

nlll

nullum
eas

dt

S.

Ludovico

attamen

aitctor
in-

y{ t(B
trr

anonymus,
recenset

ubi fundationes enumerat,

monastenum

ubi non paucai rationes ini quibus hanc sententiam ut iniquam oppuqna alii; alii ut fustam defendunt Tnttrea PAilippus Augustus, armata manu ditionem
I

seqq.,

Servorum

quos Gallorum more oocat Et sane vix dubium mhi videtur, quin liberalitate sancti Regis Parisiis sedem fixerint, dicantur eodem, ati cum
,/,,.

beatm Blancs-Man-

nis ingressus,

Normanniam, aliasque provim

tganx,

pon paucas inglis eripuit; quas injuria ablaquerebantur Angli, jure acquisitas >i memorati judicii contendebant Galli irmis
tas

eas recipere

iteratis

vicibus

conati

erant

Ingli,

fuerant,

anno.

Ceterum

cum

hi

religiosi

inter

dum junior
receperant,

erat

Ludw
etiam
i

um

adeo

eos essent,
$ iiican.

qui anno 4274 in concilio Lugdimen-

non

ut

plures

iiutiofi

kxih jussi sunt nullos deinceps ad Or suum recipere, paullatim aboliti sunt, et locum eorum successere anno (297 Eremitm demum anno (648 substir S. Guilielmi; quibus qui locum hodiedum postuti sunt Benedictini,
dinem
ifl

nibus apud sanctum

ter; at Galli proceres

Regem
tanto\

institerant

juste

illas possideri provincias, ut Regi cerlatim suaderent, ne quid >< iis restitueret. Urqentibus tamen [nglis, Sanctus non modo proceres

sident

regni, sed et Vormannia) episcopos ea de sulendos censuit, ut vidimus num. 5

illi

re con-

um

quoqm

deri,

responderent potiara Regis jura nres usque ad h&c tempora eodem manse- K

rat loco.

LXVI.
Angliae

Anno

1249
faeta

Pax

cum

Henrieo

proceribus Galhs, qui,

toto

mTJh^TnZ ^
manda
refert

^V^vr *" ^? f
teste

Jomvilho num.

244,

ivdoviev

rcge, ejusque fratre Richardo

:

Ro-

manorum rege
fundatio

varia regni negotia:

Parisios

pectore incumbebant, ne A " l/,,s '' N """''''"""'. serio de

qua provincia **?**concordia

fir-

agere

capit

Ludovicus,

Cartusianorum prope

ttatthus

Parisius
:

insigne justae severitatis

exemplum.

paij.

657 his verbis

studiose
ac

ad Rex Franciaa piissimus pro,

quemadmodum eumdem annum

pax

cural

diligenter

qualiter
el
:

firma

inter

duo regna Prancorum

Ail

scilicel

Anglorum,
opeGlios
el

A Lnnum,
ttmurm eun,

Qrmari valeal sempiterna.

enim
illos

Summo
et

quem
dissidio
belli

auspicamur,
sublalo

(259

celebrem
inter

reddidil
,./

S,

Ludovicus
per

Gallos
diu

procurandum regis Anglorum

re

est,
,

ul

inter

meos
sunt,

qui

consobrini

Deo
Bt

qkiwti,

tngios

pacem

desidera-

dispensante

regnatnri,

pax

Ormetur durativa.
generis

inin.

Causam

tam

diuturni,

quod non

ne amplius,
co

procurante

humani
occidanl
igitur
in

inimi-

intermissum, attitamen eam hic paullo magis elucidare. Mortuo Richardo primo Anglim regnum ejus ribi vindicavit frater ejus
leratis

fuerat

corrodant,
deprsedentur
detrudantnr.
ul

homines sese
,

ad

in-

gitnus

niim. 86, juvabit

vicem

et

ac

in

infer

num

Fecil

colugi

maximam
praedesiilla

pecuniam,

hanc rem
eflfectum

mente
suis

fcelicitei

Joannes,
ris

quamvis
illud
sibi

Irturus,

comes,
esset

minodeberi contenderet, quod

Britanniee
alterius

conceptam, ad
deratum,
collatione
renl

raleal

perducere

promittens

Franch

magna

es

filius
i

Gaufridi, Joanne natu majoris

Philippo

Richardi
foedus

fratris,

commoda pervenire,
potuerunl

nec
in

moleste

ferutili-

hinc

ille

iniit

iugustq

Galliee

rege

contra

cum patruum

breve gravamen, ex o)no

posterum
Coep

p
\laii

latem

habere

diuturnam.
ingliee

wi Joannem,
'"v"'.

sed captus ab eo fuit in bello,

ferebat,

negotiatione ,

Henricus
suis

rex

vm
in

Audi hac de re UatthtBum Parisium ad annum 1202 pag 145, "t". postquam narraverat [rturum jam captilibera ooce regnum a Joanne repetiis# sic subjungit Audiens autem haec rex Joanoccisus.
:

utfama

anni
ctione

(258
ut

legatis

potestatem

fecit

pacem
Cotle-

ineundi,

habem
:

eamdem pok tractatuum pag. 182 tem ibidem legatis suis xxiv ejusdem tnensis con cessit Richardus Romanorum rex.
articulis, eos conceptis pacis 839 Deinde approbarunt legati Richardi, pro eoque cesserunt habere poterat in ditiones Ludovico I relinquendas, per litteras vin Julii datas 1 otas, una rilleth siis, quas item notai

nes,

perturbatus est valde, praecepitque ut Arthurus

Rotl

aPad Q ova

agun?

mitteretur,
arctiori
iosI

el

ibi

in

arce

qwm posi ^act*

retrusus,

sub

custodia

servaretur.
subito
uti-

.,

Se ^

non

wmuit,
ll:i11
'

mu modo
ut

idem

Arlhurus
ignorato,

fere

omnibus
invida.

aon

fama

referl

Quam famam

cum conjirmatione
tat
et

Richardi postea secuta,

i

recir

post

pauca his verbis exponit : Increbuit opi pertotum regnum Francorum de morte Arthuil, el Per omnes regiones transmarinas; adeo quidem
'"

Uartenius
seqq.

tom.
sic

inecdoton

tm
brevi

Rebus
et

finienda

dum omnia confirmanda mdebantur, mo

stantibus,

fex

Joannes suspectus

haberetur ab omnibus,

quod illum
s:!
'

manu propria peremissel Cum autem rex inglim ratione VormanI

,

VMtr

"'".

'"""".//,.
',

aliarumque provinciarum J'C.....CM ->IUINtU|t| 11/ III lllll* III llll II III quas posside,/, regUGalli*. apud
,

de concordieB injecta est. iudi mtkmum Pan sium ad annum (259 pag. 664 : Pax autem, Anglw, inquit, praelocuta inter reges Francue el mediantibus uunUis solennibus magms el mult

lk,.

r-"T'" h"
pinatnm
[tixlo

-'-"".
Com.uaa
eorum
.

'"
.

mtai

fv.il.

Citatur

itaq

Philippo
( jice _

pedimenmm
,,..,

cepil

i.

e.

Lei-

vocant

cumque

Toannes

oenturum

se

Kn , ,r
{

debuii

pactum

Regi

Franciaa

460
ItClOKf
Franciffl
sit

LE
resignare,
Bl sic

S.

LUDOVICO REGE
jus gisti

nequaquam
infecto

quietam
negolio,

concescachinitera-

...

vacui,

nantibna

Francis,

redierunt.

Attamen posi

remisme pro abbatia ipsa, sicuU m jam amte remiseral pro quibusdam tV/tus vitv dequoplura habet Vita secwidanum
49
,',

negotialiones,

itusque

et

reditus legatorum,
dicta-

ubi

iwoenies

primlegia

hmc olim concessa

sublatum esi deinde hoc inrrsiu.r comitissa,

juri

impedimentum ,

qua

soror

erat

n<-n-

suo suo

renuntiaoit, ac

pacem simul cum

ralam
habuit,

tempore, pietate Ludovici restaum fuisse. Mense Februario publicai eum 7 !,'!"," consuluisse ait Chaixius pag. :ui, mulctatit
obliterata
ta

conjuge

Simone

Vontfortio

abbate bus
<>l>

S.

ubiilla ab Henrico ingliee rege erat confirmata anni 1259 : quorum instrullnll , r Octobri

Euverti cimbus aliquot lurelianensiconventicula , nescio gum,

concordian

perturbare nata
nera,
in

pag.

menta niaiu invenies "/<"</ laudatum Tilletium 188, uti el Eduardi et Edmundi filiorwm
7"' /""'

Deinde post modica quadamitiquibus liberalitatem suam numquam

patiebatur,
;

desiderari
r

abbati
1.
si

Gemmeticensi
1

Henrici,
buerant.

mense Julio consensniii

/>/-,/-

!
sed
tjut
Ipri

pm-ilin nnnrssii
ipsis

iris. rendidit

parte pretii

condonata,
tom.

invenies

in

840
condttionibv

Contractum
scriptum,
a pag.
-'-.

pads,

mense

Octobri

Lonintel-

litteris
li,

hac de

re

datis Fonte-Bliaudi menst

I

dini

edidii

leibnitius in

Codice juris

apud
(348.

Martenium

fallrr.i.

crmiptndio
h)r
,1

gentium
liget,
i/iiiiin

ex quo leclor curiosus

sibi

col,

mutto plura
Anglis

retvnuisse

reddidisse.

SrLudovicum, Compendio rem accipe

/'</.

843

uinc profectus
comitissee,

est

Bononiam ob
habet

morjtem

Mathildis

ut

Matthams
866,
comitatus
"onia
r4t

er
sir

Guillielmo
scribii
:

Vangio,

qui

370 ea

de

re

Henricus rex
sui

A^ngliae

de expressa voA.lemannia*,
consilio,
el

monasteriensis ad hunc annum pag. perperam addit, eo pervenisse, ut illos

vacantes,
driae,
el

Inntate

fratris

Richardi

regis

sive

litigiosos,

videUcel

Bononiae, Flan*

principam
tavil

ac

praelatorum
regibus

Angliae
Franciae

qui-

perpetuum
in

quidquid ju-

ris

requirebat

ducalu Normanniae-, et comitaCenomaniaB,

Pictaviae,

tiims

tadegaviae,
feodis.

Tur
dedil

83, ei

ac

eoruin

Rex

vero

Franciae

magnam
le

summam
&asconiae

pecunias,
*

cum

quadam
,

ter-

suam reciperel potestalem Nec enim hm promncia ad Hegem spectabant, nec Flandria aui Hannonia ad Mathildem pertinuerat. Attamen comitatum Domni-Marlini aliquo tempore servavit, ut eum heredi legir iimn redderet, postquam, re examinata, it
Benhoniae,
in
'

DuDnnit

Perigord

ra

quae

Petragoricum
situata,

nominatur
de

versus

esset
/iiii/.

partes

tali

conditione,

quod
a

328.

inventus Qui

ut

recte

observal

Chaizius
conjeclura

probabili

admodum
ul

cum

terra

illa

totam

Gasconiam
in

cetero
et

adjungit, eo Regem esse profectum,

qui

her

regibns

Franciae
faciens
-i

teneret
in

feodum,

inde

plurimi

erant,

jura

curarei

exammanda,

Qomagium
de
cetero

numero
<ln\

baronum
Franciae

Franciae
r,^r\

fuNrriiH-ivtur,

t;mi<|n:im

Ai|nii;mi;r

unus

de

Paribus

appellalns
princi-

suaque singulis seroanda. Mense autem 1/' ratum habuii judicium prolatum de conlro versia, qu& erai inter Hugonem Marchia com

Quod
pibus
cus
el

homagium,
loiiu.s

praBsentibus

praelatis,
fecil

tem
ris

et

PePrum Baudrandi,
hac de
re

uti intelliges ex

litte-

regni

quam
ac

plurimis,
pro

BenriBaiona,
in

ejus

datis

apud S

Germanum

in

rrx
lrlT;i

cum iuramento
Gasconiae,
Petragoricensi

Burdegala,
ceteris,

pro
,

qua
ac

Le-

Laya tom. 3 Spicilegii pag. t 844 Mense item Maio Helodunum

datis

reverm,

/"nndal Crlv

movicensi,
tonensi

Agenensi,

Xan-

ibidem

fundationis

titteris,

sanclissimum

iioiwi

)''

episcopatibua
llmnai/iiin,

ex

pnsMdrhal.

tium
i'"

pag.
s

dono Regis Franciae aulrm il/ ltl / ,,/,,,,! 1,/lrnotatur

die

factum

Jovis

post

hn "

Cartusianorum Ordinem, qui severion wtn,/, disdplma dudum florebat, "<'' limirn rinni, i, Parisiis sedem fixerat, regia urbi mcinvm
fedt.

>'" / '''""-

Utteras
ecclesim

hasce recitai
P.arisiensis
J

du

Bois

m
ex

Bisto-

qua
IM.

regno
uti-

Imiir

fuerum

Ceterum quanta industria prudentiaque pacrm rnnnl ,,,r rr,, Ur snnctUS,

,

ria

pag.

485,

quibus
n\Uac

CX

data
i,-

nl,i/a
yersi

huc transfero
praesentes
el

NuVr.ll.l,

inquit,

rciatinm
I

rhtrrsnt.

,/nania

,ir,

,,;/,

s,

iutnri,
l.atres

quod

ad

nostram
Carlusi

litateahqutd
wn

inglis concesserit,
sibi

ut tot

pronnhaberet

redenies
nobis

pr;rs,-nt.;im

onlinis
ut

paaficam
,

suisque posteris

possesmnem, ostendit
'", hl
'

humiliter

supplicamnt,
,

prope

civita-

fuse, eruditeque Chaizius

tem

nostram

Parisiensem
civitatem

in

qua

Quunl
d
1

aquai
11

'"''

" llr

"

'"

'

'/

"" //

contemnendx potius mihi n-

largissimae

salutaris

doctrihae,
.1-;".'

adeo
Itificans
,

'/'"""

affirmet

maie eum laudatm Chaxxms pag.

/

ultenus refulandi, qui hac liberaregno obfume dixerunt : meritoque

minis impetus

el

Inun-

W
<,

dans,

universalem
nominis

Irrigal

ecclesiam

*
1

sapientiam

^^^^^^torkilu^icoattribuunt, r ">"">' puritatem, ,,*,,*,* ';Z"

S

vm
loco
,,,,,.,

amore

vellemus

eidem

Ordini

di

aUquo

competenti
h..militer

liberalitate
.-.

regia
al

provilocun.

pe tentes

...stanter,

"" l " u
ri
'

ul
i

2
,,J
a

"

;, ""''"""'
1 '

"i""

"i" 1"""

T"'
"'

"S

I"-"'"".
/""'/''"'.
'

latem

prsedictam

muris exn-ls.s
intuitu
et

c.

<|uovis

mod
0.do

1 '

rel Tn
,

donenrLn' '"
eoe

^r^ ^
'"
,, '"

VaCC ""'" C

nl

^
cetrr "

11M '""

circumcinctum, -*

,,

pietatis
in

dignaremur b
totus

*"

per

Ipsum

"" ,e "'

mo '

revivisceret

el

Qoreret; sicque domus

ipsa se-

'i""''l"c

pmterea cum

ZZZ;;I;ZJ'
842
Monacl
ria eoncedU

poslamm

..in.nrium
in

aquamm

plantata

decursus,
li.tUMl

*f* **

ctum
fratres

tempore%no
'P^s,
ct

datira

gratissimum,
i>"

Uense

inLua^
-

eorum

OrdiBem

friviU

" '" pcrpetuum ab u """"" o,,,,,,/, s recti gaUbus, triiiiin.ui,,:,,^:""""*" rebus ad

hac
hletius

,es

usu^Tj^ 'nZ:i:z^r
is

**diploma
rrcitnt

^ z

locum praidictL ac

paq.

908

ZdiiuT
/

",

Dou -

mo

^s

)i,s

supplicationibus

annuimw
de
ip8i8>

puram Regi perpetuo servituris, in

ipsum
personas
,

s5^
el

domnm

^ ; *&**.+
unilbi(

111

"

ei el

perp*;

^
^

'7-

^J

eorfm anno

locum

bona quaecuu

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

I

46l
Parisius
in

insnm

pertfnentia
r ei
i

II

i.

!i

' : j

m
,mole-

,|,ii

</ero
le

postmodum
Couciaco
,-asu
iIIh

M CTORE
astituto'
-

nscipientes,

volentes voienies
quieta.

ab au

>mni --.,..,.

>,., injusta

dominoi

med
,-,

J.

,tUone

manere

Addit

deinde alia

ad

Rea eum supcr

I"'
1 ' 1

p. ..,iin,,

ll(ll

i,,

. (

r(m _

atrum sustentationem, qui lactprem laudatum ,

hgervat,
et

</""' videri
et

circa

posswnt apud locum qumdam

Tune
ibi

per

Regis
sui

volunlatem

omms
fuit

barones
ad
ibi

consistentes

generis vel parentelsB

(257

quamvis

Cartusianos co migrasse scribit ab HttereB fundationis Itoc tan-

-Miiin

consilium

convocavit,

tantaque

sui

generis

nobilitas,
consilii
sui

quod

Rex quasi
Ipse
illius

solu

datm. tum anno sint junio

htfuisse,

prastei

paucos
1

remaneret.

Rei
l<-

Comitia
rursus

Parmis

Regem
ubi
et

etiam

sral

expers

affinitatis

parentel.

auctor

est

Chaixius pag. 342,

Porro, consilio cum proceribus consanguineis

bito,

lf ,iiiii lege
''.,

coercita

Tudmorum

perfidia,

faNm

i'" ci

"-

pactum sponsalitium mter Uobertum li de Courtenay coram Rege eomitem ae tmiciam

,,,,.
laneis

purgare se duello voluit, institeruntque vehementer proceres, ut Rexid permitteret : qum

et

crimen

de

</>'"

l''"'''""

':/"'

ide

in

Hiscel-

gatio per

couej

667. Eodem item mense acegregium regim se\ eritatis exemr Engelrami Cociacensis * domini, ph v lum in negotio

labbei pag

spondit
causis

nega.it, Verum Ludovicus, cui purduellum omnmo non probabatur, reduellum locum saltem non habere >

ddisse suspicor
'//

ulterius

,,,,

omnium procerum

iterata) preces

mor-

tamt.

personarum; wrgentemqut Britannim comitem acri oratione refuNeque magis audivit regem Navarm gemiserabiiium
dicto Britannies comite, Flan-

potuerunt eripere Certe illud hoc tis supplicio Westmonasteriensis pag. 1,1111 evenisse, auctorest :ihs neque alii antiqui auctores tempus notant
Itcm
/ir ,r

nerum suumcum
dries

comitissa,
sibi

aliisque

multis, petentem,

ui

Engelramus
victus;
rejecit;
fuit

redderetur,

tanquam non consine

ceteris
>'t

exactius narrat
'

Vita

secunda
a<l

sed eorumpreces non

num.
I!

/'-

sr TI
et

juvabit

lanieti

</>t(t'ilam

reductusque

ejus

imperio

mdignatione im carcerem

nationem
gelramus
filius

hic,

<"

elucidationem aajungere. Ennotat Chaizius pag. 3(3,

Engelramus. 848 r.r.ii autem,

justum

E
mquit
dictus

Vangius,

Regis

inut

ue
] ,',
1,

omnium
ihs
1
1

erat illius

aliquot

Engelrami Cociacensis, cui Galproceres regnum deslinasse dicuntur

Ludovici
:

tentio

judicium
lalionis

judicare

inflexibiliter,

morinul-

ad
et

pcenam

dominn<<>

puniretur,

reptwn,
,

initio

imperii

occisoque

fratre

ejus

morte
"/"/'

consimili

damnaretur.
lebant,
et,

Verumtamen,
habet
\'ita

Massoram, heres vn prmlio prope paternam mccesserat Altera ejun regi, teste soror nupta eral Alexandro Scotiee annum 1239; altera ilberico m Chronico ad ,,si nobilitatem, comiti; ex quibus mn <j,n Regem ac plerosque regni principes habebal consanguineos satis probatam existimo 846 Factum oero ita describit Vangius pag.
! majore
i

quia
eo ut

seaji-

Htionem

cunda, reus

se

inquisitioni non

subjecerat,
sic

nou omnino

constaret,

<>

conVraewm
ulfuit

procedi d(beret,
s<f

Sanctus.

mtam omnium Audi Nangium

:

precibus conces\\\

tamen ad
sic

tiniuni

precibus

et

interventu procerum

onlin.iiimi,
circiter

quod

decem
el

millilms

lihrarum

vel

vitam suam redimerel

Vita

(duodecim millia
tres

364
tomtu ifw
fnrmn juditti

Eranl

lunc

temporis

in

abbatia
ait

Sancti

habet
Vita)

secunda)

duas (imo

in dicta

Nicolai

de Bosco
dissita)
missi

(tribus
tres

leucis,

Chaixius,
Plandria,

capellanias constitueret

pro animabus

puer

Cociaco
ftndi

pueri

nobiles de

rorum
auctoi

ad

perpetualiter

celebrandum.

Adjungit

qui

ibidem

fueranl propter idioma

Gallicum
pei

addiscendnm,
nemora
niculos
simiii cti,

quos

jocantes

el

spatiantes
el

dictae

ecclesise,

arnubus

sagittis

cu<li-

mulctatum fuisse tilva, < memorati adolescentes, ereptumr quacapti erant <><" carcere puniendi quoscum</<<< ei jus morte
Vitm secundm

sagittando,

dum

sequerentur

praedam

quein
1,1

silvis aut
tiis.

vivariis

delinquentes
<<><

insuper
></<>>-

in

aemoribus domini
*

de Couciaco
,

jam

oita

auctoris

anonymi invenio condenvaliquot

</<>>

forestnrii

ipsius

domini

eos ita
et in

reperien-

11,11,1111

fuisse

ad militandum

uiodu

tes,

ceperunt.

Quibus
audito,

captis,

prisionem
ijuod

tibusin
,1,111,

Terra sancta per

eo postea
testatur
</<>

trienninm,

pce-

ductis,

retulerunl

domino suo
ipse
,

forestarii,

ab

duodecim millibus librarum

Chai vius pag, 323.
conoilianVur

fecerant.

Quo
et

continuo,
causa?
,

ulpole
aetatis

redemptam
849
Vita
1

crudelis
*c

iramisericors
ipsnriun

anfe

el

facile

Vangius

<<><

enens

conniiioncni

suspenuVrc

eos
in

fecil

Quod

intelligens

abbas Sancti Nicolai,

,

cojus eranl
''

custodia

deputati

el

dominus
a cujus

Gilo

<<>secunda, cumalioquin sibi mderentur <<><<< usum pecunim, </>< sme <<>> iradicere Vitasecunda ><< > persolvi voluit Ludovicus
:

pecunia ejui in pia nprra

e.tpensa.

f.gidius

Brunus
uicebant

constabularius Franciee,

genere

pecunia
nia,
i

dicitur

>

Syriam

missa ad mbsidium
,

me Regi
curiam
^ "'
1

puerorum nlterum derivnri, querimoniam detulcrunt aominus He\ dominum de r.ouciacn

:

instantissi-

Christianorum,
/<>

et

idcirco

quod mteUigendum de Engelramus militiam suam transmarir

fecit

ad

tlim

evocari super
K''pis

tali

crimine
c.inMiiutus
,

in

pra-scnlin

responsurum. dixil se dc
et petens

nia

de /<redemit. Vangius vero mtelligendus </<><>> /"" operibus mulcta nomine exacta,
scribit,
justitiae
s

impensam
V erus

hisce
iliam

usus

verbis

Nec

ille

lesponsione

cogi

non
si

debere
posset,

volens

Cultor

pecuniam
de

snis

thesau-

POrPares
^
1

PranciaB,
baroniaa

sccundnm consuecontra

ns

addidit,

pietatis

operibus

totum disreditibus
fecil
,

"

""

111

judicari.

Scd
quia

eum proBovis
*

lriDU it;

q D ia
<!

domum

Dei

Pontisara
fabricari
*

patum
111

extitit

per

curiaa
,

retroacta,
terra

quod terram
de

augmentatis
scholas
et
,,,

baronia
''''

wnrnaj

r|

non tenebat Gorneyo*, quae

partitionem

de illa dormitorium

pecunia

Jacobitarum

Parisius,

id esl

Pl

terra

fraternitatis

decisa

fuerat,

de Couciaco per illud do-

ecclesiam

Fratrum

Minorum

fundamentis
fuit
aliii

dicatorum

integrum

consuminavit.

Magnumque
quod
inter
facie
<

ninuiim baroniae importabat. 8 *7 Tali igitur altercatione

1

regibus

exemplum
facinore
vitae

justitiae;

vir

tantus
a

negotio

depenper

l;mi(|11 ,

spectabUibus

ortus

natalibus,

l,,iU
'

Rex iiominum de Couciaco

milites,

qod

Vdfecit

panperibus
nobiles
vix
stiti potuit

accusatus,
in

suos
ultoris

tam
i"

"'hi, Us

res nec

tylli

u l".
tnr

sed

per

clientes

aulicos

remedium

et

m domo
.

sua Parisius, quae Lupera dici. 1 |

invenire.

Ad que prudenter

><<>

custodia

reservari, aaV| ..

IIUIII diem

UIUI sjbi

^.........^. constituens, 1

Chaixius

pag.

3&, auctontatem regum

><>"<

ad

quam omnes regni proceres convenirent. Profuerat

462
/arrai, uuin reyca sccunu-u shi/ju im/irruouiii; ui
J.

ciiprllann, ilictm

irat-l

s.

virtutem solam

Ludovico tribuisse, negabat,

guod tempoadeo
ui
et

reditibus
inquii
in

ac

capellani
ei

nsuetudo alioquin

dom
fondanri
circa

reus
/crc

^
hT)

"""
'

""""^w
'""'""i

litteris

mjura
qumgenta librarum
sohere debuerit
mentio ob
millia

amiserit,

mo

ct

proprisio
et

m
ra

el

mm
*
'"
'

fo

hodiernm monetm per

de

sanctaa

individuee

crimen,
alio

quo,

ait,

mx
regi

Trinitai

Niore
pan*
hVll,|

perum
.n.,,1

infirmorum
.

"
!i"

nospila,e
,J

facta fuisset sub

quocumque

qui

locis desertis
,

""'""
e

tjusdem temporis.

et aridis confluani
lp8i8

i"K

Chrislns foveatur

;
,

trahantur

ad
'"

dinis

a
SS.

aliosque

"
1

* n
!

membris

proprii

'"i""
'

iisn *
nr
rc

"

"''

11

"

re

""nturfe

.-,,,
lllll:

,;

'''

ademauien,

*domus
una
,

C,'
'

ssryyrss
sacerdotes

fundatio

et

templi Or-

ad

minus,
vel

r^r
ex

el "'

quinque

M
"

Tnnitatis

cum

valetudiei:

do " bus

'

unus

dno

capella

|l!l'^

nario Fontis-Bliaudi

aliaque beneficia
:

[enebuntur' 'diebus
ellam
\

stnguHs
.viH.r.-.r..
.

dem
pietas

'S.SS
,,,.

Ordini
in

praestita

donationes
S.

alise
:

lll,, 'i

frntn-s
,1

Te^
'"'"'"'^
'

nn

lN
'''"''"I
,i

translatione

Aniani

fun-

daliones piae

quam

...1.... iM-riniiic rixmmiw,... diebus Spmtu sancto, rel de

sing
1,,,*,

..

mam

Wissim
,,

y,,-,,,,,,,

plurimse.

decessura

uostrum

ln

perpetuum

diebus

Missam,
sptis

singili

iebrare

quas pro defunctis fidelibus celebratnr paucis diebus solemnibus, in qnibns c* tton consuevil Ecclesia pro
defbnctis

Awtoritat
Saneti
rtrtutibu parta

Q
"

tosuper
ta

anniversaria
regis

mel
'

ista

hoc
a$

"'"'/'"'"

videlicel
feenil

^ovici
'"
/

inclvt

m
"

<r

Z,

\ZT T W
/

"

n
'

apud "' llr/

~-

cordationis

**
trebatensis

Ludovid
"os.ri,

^isnostri,
el

h.

noiri
."

?U1

r""""'

7"

""'""

" / ""'"'

fti

ostrum
enebuntu

'bitum

celebrar

leraniter

;:,:;':, ;::::;;:;:::;:,';::'
pnmordia ;
[quid
riin

"'

UTentutis
c

non

fu

nui

anrioroi

attentar
lis

ra
-

ios

antdf.it
. '""
1

rS

rjs-~r_ m
^
C

*
red,tu>

"""'"
el

'''"'"""
/

m*M"
s.
,

lt

aliouis

,i,

,'

><roa*teno

,,Y/,/,

,.,/,,,

Ludovi,,.
,
augtl,

,,.;.
sn
. ,

""

"
i

.''

"
;

o-

Et

c-:,/

,,,

,,

;"";'"'
''

circn,t

,.,',,

"'""''

"

''";'
hiiliiiMu
!

mu
?
I

r "-"'"
ll

^
"

*
''
,.

/'-'

HlfllJlI,

rtem
succedenti

ipsius

SS
el

&C
s
,

mwn, u,. ta

?os etiam bostes

m Zis ffiTJLr^
?hk
,i

;ii','i,,|i|,,

.,,,..,,,

bonorum omnium tem -Bliandid

S"*^'?.
,

//-s

^
ibi-

,.,/

/,;'.

,,,,,
'

Largtors
,,l;

ouper

,am

*
Pod apud;"T''
'

rem

-,.>!

m
'

n
''

""' l,ls et eaptivorum

cum

basilica

construcfc

''",

i:

benevotentiam

"

ad

u ,,;,:;:;;; Do
s sTc
, ,

'

P acein

ai

bospitale

ad

-,1

pauperum

infirmorum
P au P e

(Undavissemus

i
,
'

-.
d

inimicos
rertebal

'"

""'
'

,|

"--

ipsius

*"
""
ni
'

servientium
lccedentes

cerl
1

reditibusass

ad paVem
i,i,

''"""'"^

C n

autem "'"'

"

""

"

111

ad

'

,i,ecU
dicti

subditos

""'""
.
1

''""
'

,.,,,
ri

cb "sto minister
'

el
1 '

quidara

de

fratribus
nl

misericorditer
;.
,,,,

ZZC Z
^;;,,;,;''
1

fldeliter
'.;";''

loci

ab

omnibus

^^nn,
s,ll

nobis

""" ""
1

suppUcarunt,
r,,,,-,,,,,

cn

.,,,

,,.
servilun

pariter et amari.

Nam
cust<

l;m
'

"""">
desertis

sicut scr'
1,.
.
>

summo
:1

Regi

perpetuo

sericordia
tur

"'
'

el

rerilas

Mi "

Pauperam infirmorum, qui de

el

vicinis iocis aridis

"' ' clementia thronus ehis u! mronus '' " ,l regn pranr! temporibus , suis imi .. '" c nspectu omnium 1,.,,,
' ,

S
1

Qrma

"

" hl "

confluunl
liiurilius fratribus

bospitale,

ac

fatni-

UiB

in-i i'sv,'ii'i;i! necessariaa

tam

i;imj

quam

i|ii;im

paupenbu* |"",

an

1.

dii

ii

,1

ignati
di

reditus

minime commodi
aridi
loci

sufficere

rentur,

cum

steriliuM
el

..,',":,::';,
Mense
-,

flcia
-

11

plurimum
'
torum
defectibus

>ibi

incommoditatis

afferret,
.

mulm

etiara

jam

caritas

refrigescal

hujusi

mle ~

^ ^tudmat
hhmJ
.

eorumdem
Uberalitate

opem
regiu

remedii

salutans
s

Julio

VMUmlSL " r "

,
'

,nere

dignaremur. N
rratrum ac
.

au-

11

hii

Vrofectus,

,,

rumn,

^lentes

eor

lem

pauperuni

833

Temr

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTl.

463
u
1

m m
o

nrgente dedicatum est indulgentteque abAlexandro Ponttfice illudfre<>

/"*'"'

ret

pacto cum
et

ronB
rtrlt-

illo

inito.

Ratio erat

quadrum
fortius

hmc:Belli

J.

s.

Argentiam acceperat
ecclesia

nm tibm
ma libus
annum

in

dte

dedicationxs iotoque octtduo

uti pluribus

ab

Arelatensi

nUad precesilhusconcessm,
Ordints
6,

Simon Moni feudum

(uj eoneedit

obligatione

solvendi
:

apud Bonaventuram Baro narraium inventes

SS.

marcharum

cum

Tnnttatts

num.
teste

uln

diploma

ad dtctum reatatur Ponli/ir

Part-

censum annuum centum verohmc oppida deinde aa

,

"" liupiscopo
Aulattnti
>IU<J<1

ot

dovicum yiii pervenissent sano bello erepta, nec

ab

eo

comil\
,,

eodem auctore ad annum r><> dono dedil cen um, proveniebal ex seplem vel octo domibus ei ,,, inplatea Fceni. Pmterea, ut habet ad annum convenlui eorum dono S, fSTO num. crucis Dominica), segmentum vera el dedit
ibuSi '<

cim
num

ceurum ejusdem Ordtnu rehgtosts

S.

nec

Ludovicus.

ambiquum ,, vet tunc deberetur, multoque magishoctem porepost pacificam tot annorum 1/ p<
Et

homagium prmstitum.

sane

Sanctus, qui aliena jura

piebat,

illmsa
,

non

mmu
cum ar
mdei

quam

quique sua
ut latius
1

chiepiscopo composuit,

cenmmque annuum

tum librarum
in

ei

concessit,

anins spinee
f

ex
''

ipsius
/'"'
'

corona. Qui
/(
'

ei

ad annum
itryis
<l-

ejus,
2

et

archiepiscopi

2$g

num.
:

/nelate

sam

tom.

Gallia\
col.

jungit

Quo
etiam

loco

libel

admirari

Regis

vere

menta
xix

Christianm recu inter

Die

in

autem

ejusdem

Christianissimi
,,,,i

non

adlmc

modo profusam liberalilalem pietatem, cum ipse ad eumdem

solitus
sil

adfuit

cum
ex
oeteri

duobm
1/

ftliis

consecro

Radulphi Grosparmx

conventum
iivertere
el

(Fontis-Bliaudi)
spiritualia

saepius
fre-

admodum
in Historia
369.

exercilia

absolvere

miversitatis Parisiensis

Bulmum tom.3 pag.

|

guentando
a
)i

cum
chlamyde

PP.
pileo,

chorum.
ex

[nterim
bysso

autem
hodie

atebatur
quse

admodum

E
filiis

insigni,
iii

adjecto

ambo

adhuc

Similia factilasse

iis

111

magna reverentia servantur. Sanctum aliis locis inActisinfranarratur. Quibushoc loco, quia certadestirluuntur temporis nota, commemoratis , adordir nrm rerum anno 1259 gestarum rearedior quo superiorem fundatio854 Mense Julio, nem factam diximus, ecclesim iniciensis jura , quaindubium oocata erant, posl examendere
i.-ni

ccenobio

Aureliam profectus cum suis S. Ludovicus, insigne ibid prmbuit pietatis juxta ac humilitatis

857 Ebroico

lurcriim

piei

\U

t/ranslatione

S.Aniani, quam conligisse

die

S.

Ar<

xxyi Octobris hujus anni, probal Carolus Sausseyus in Annalibus ecclesia\ [urelianensis lib.

num. 54, ubi ei hssc ea Aniani Aurelianensis ad adducit verba : Dominus Rex
xi,

cclesim

S.

itum
propriis
flerel
filiis

nostrum
hun sermo
in
in

diclam thecam

portavit,

el

cum
suis

hbm

xoca-

institutum,
seruit e\

per

litteras

suas Corbolii

datas as-

claustro, dominus
1

Rex

cum

auditoi

dcclaravit,

retento sibi jure,

rra

sedit,

el

obtulit

duopallia,
existimo,

qua3 vulgo vo-

gibus vacante

sede competebat; relictoque eccle-

cantur baldeguina. Porro Baldekinus pannus, q uem

palliis
his

tw,

guod

alit

perperam

usurpare

tentaverant.

designari

esl
filis

omnium
auri,

novissima editione Gallim Christianm mter instrumenta tom. 2 col. 234,

Litteras

ejus

habes

ditissimus,

cujus utpote stamen ei

legitur,
CJUOd

sub-

tegmen ex serico
leXlUS
,

plumario
provincias

opere intertlabylone m-

nhi

rl

lntrnr ,lrn,ui

rl

rn/nHili

rrrlrsnr

\ni-

SiC

didUS

BaldaCCO 5CU

is,

quibus gratias aguni Begi hunc inmoVestj

Perside,

in

Occidentales

deferretur,

ium:
quas

regiaa
el

Majestati

referentes

scimus

possumus,
vestrae

gratiarum
|>cr
,

humillimas
placuit

ut legitur in Cangii Glossario ad vocem Baldakieximius Sanctorum Cultor. nus. Heec Aurelim
Tnde
oero Parisios

acliones,
nosiriini

quia
r\

benevolentias
hosiru*

jus

reversus,

mense

Vovembri

oci'lfsi;i'

iisnrpni iones

supremum convocavit senatum, in cujus com

immunitatem Ecclesim contra prapotentis princir
pis

a quibusdam in ambiguo positum, deMense Augusto de jure gisti transegit cumepiscopo Carnotensi, pretiumque inde aceeptum impendit piis operibus prmsertim pred-

diversas
clarare.

insolentiam

cyrcgir

curavil

oindicandam.
episcopus

Remad
858 Robertut
golismensis,
1

de

Uonberon,

En- nugonew
nutcrti

bus

fundendis pro anima fratris sui Roberti, aliorumqut in Oriente defunctonm, ut auctor Chaiziuspag. 3/2.
855 Deinde,
!n>>

ariis de causis

ab Ecclesim

commu-

Bngo-

nione separaverai Eugonem Harchia el Engolismi comitem, nepotem ex filio etheredem UUus

litmenstm
<

pm
rl

111

mn

tractatis

negotiis

in

mense curia suprema,

Sagienses
recreavit,

Septembri
in

re-

Hugonis Marchia
i242

comitis,

quem

bellum
ac

clcrum

festo S.

Re-

cum Rege

gessisse

cidimus,

dein

Da-

'""'"

Fratres

Uinores

Normannia
litteris,

Pw munusculo
Wibus
'

adjectis

ex

II

'/U

mque ac pietatem Sancti, religiosus kctor percipiet. lllm autem sic habent apud Mar''"""" tom. 1 Collect. amp. col EcW48
illud,
:
'

miata occubuisse llle ueroeo furoris el amentiae prorupit, mquii Dionysius Sammarthanus Gallim Christianm tom. 2 col W08, ul episcopatus bona invaseril et diripuerit, ac prsesulem cum
universo
per
clero
a

provinciaa et
ejecerit,

comitatus
ita

finibus,

d,

sl;i

"i

vestram
noslri

in

honore
Christi
'

sacrosanctaa

corona^

suum senescallum
variis
epistolis

ul

illi

l,l,Ml '"i

Jesu

fundatam,

vene
de spidile-

aqua interdiceretur.
in

Hmc
tum

fusius

relata

invci

l;ill(ln

volentes
simaj

exennio
coronaa

decorare,
vobis
in

unam
signum

hac de re scriptis a Roberto,

iUs

sancti

aliisque

episcopis

ad S

Ludovicum^

tum

W"
""'"

""""

aosiri

111

vestris orationibus et divinis

ob-

memoriam
'"/

habituri.

Similia
locis

munnscuh
\r,-

.-hujus pesmenus nequmas auuaw.au. u providere, taiii.-r ira-sni casu ...

divini

amoris

alios

missa

suis

oidebim\

zelus,

qui seroper

in

pectore vestro
ei

^Eodem mmse

Octobri

archieviscovo

et valuit,

ad

laudem

psius

bomtaus

^.^aj
liinliiiii

464
AUCTORB
J. S.

DK
non
lepescat,
crescat,
el

S.

LUDOVICO REGE
Ita

litatan

sed

igoe

sanclj

Spintus

ahaadifona,cwetor PiWsejwneia num

864

tnflammatofl

fortius

accendatur.

rerfcwm

oero

u
'

'

es<

',,,,/,

Regem alloquitur post causam exposAr eodemque fere modo episcopi provincim l^uihqnlcnsis, ,/unriim r/nsh.la, COdtm dU SCTVibidem subjwngitur. His litleris permotus Ludovicus, episcopum mvitasse videtur, 1 Lutam,

norwm PaHsiis, quod amplum

ficum
bente,

"""

1,N

fuisL
'",

discimus
a,l

ex

Waddingo
,

"""'"'

Mnuirmn

annim /,;; ex quo pauca huc

supra

**"
'***\l "n.

fg

transfero
pedes,
navi

longitudinis

Hahat

cccxx
a

m profectus, m cwria sua accusarei comiquem ad causam dicendam evocavit : id

rerum ordini aptius congruit, ei quodhabei Dionysius Sammarthanus loco Rege comitem, postquam assignato, evocatum apud Regem LuRobertos Lutetiam profectus
,.,,

pra

nonaginta.
illud,

Chorum
sed
affabre

latiindin

^
'

pulpitum
el

quidem
aliquol

kL*
m

maximura
factis

perpolch

tempori

ligneis

coluranis

yuar/i

secernebat.

Chorum...
quinque
sacella

undique
partim

*
"
1

>

dabanl
partim

viginti
lignfc

iii',,""
'

dovicum

et

senatum

comitem accusavit
curia

nam
et

choro
ara
sls

distincta.

affabre factis intei se, et ab eod In quolibei sacelio

erecta

comitis

aetam

circa

festum
ubi

simulque abacus, tam elegamibn

Christi,

S.Martini,
859

testatur

Chaixius pag. BiS,

Deiparas, Apostolorum,

Martyrom*
memoriani
religionero

arbiPros electos consentit

Sammarthanus.

aliorumque
dicata erant,

Sanctorum,

in

quorum
ul
el

incere
cogit
:

Verum quidquid sit de hac levioris momentidiffereniia, quid satisfactionis injunctum Dionysio sii Bugoni comiti, audiamus ex laudato Sammarthano Quo, mquit, ad dicendam cau Bam evocalo, Regis decreto compromissum ini:

Qguris decoratus,

simul

el

admirationem

piis sectatoribus incuterent

ad

Plura templi ornamenta ibidem legipotermi

ea autem

ordmanda non modo

liberalitatm
existin
in-

indusi/riam etiam
statur enim

Sancti concurrisse

tur

per

arbitros,
el

causaa

judices
episcopi,

nominantur.
reque
lon-

Lemovicensis

Cadurcensis

examine
jussus
in
esl

perpensa,
celebri

arbitrorum
,

judicio

comes
resto
<!

auctor Vitm secunda num.94 dovicum, dum pia curabat mdifii opera per semetipsum inspicerc, multaque

w-

supplicationi
ac
in

quae

reducendis

dinare,

ei

urbem episcopo,
Eadem
ante
:

clero

oniverso, die

plum hoc,
non

disponere consuevisse. Ceterum tm pro mole o/m-is, tum cito absofo

indiceretur, adstare

sago,

nudus capul
luit,

pe-

potuit; absolutum autem circa annun,

des

sentenlia

decretum
eral

ut

porla
in

opinatur laudatus

Waddvngus,
sui

Quod,

mouit,

nrbis,
platea

quibus

ingressurus

Robertus,

Urbanus
dato in
laudal

IV

anno

Pontiflcatus

2 diplomate

cathedralem
crimen

ecclesiam

concremafateretur,
:

Veteri

urhe
'i
1

ipsum
""'
in

Regera

Prancoram
fratrum Misine magnis

rentur
<'i

demum
a

publice

comes
peterel

vehementer,
Parisiensium
ecclesiam

domo

veniam
etiam

Roberlo snpplex

quingen-

norum
dicatione

de

novo, nec
.

tas

libras

actoribua mulctaa loco pensitaret,

sumptibus,

construxerii
dari

cujus deConcedil

et insuper Engolismensi basilic33 eos

redditus assi-

indulgentias

postularet.
eis,

gnaret, qui cereis

sacra

Iribus ante

majus altare,

dum
ex

autem ad ejusdem
ipso die

Regis instantiara

qui ab
eandeni

Qerent,
et
eci

perpetuo

accendendis

sufficerent.

consecrationis
visitarent,
3

usqueadi menses
anhos
in-m
el

guod
reges,

executioni
l(

mandatum
1

inlelligitur
el

ecclesiam
genas.

tolidem

qnadra

registris

cathedralis

nde
jure

Prancofum
Engolis-

ad

quos

hereditario
ires

comitatus Eu-

862
gnis

Vuiciuihnaniim

(\,m/>nnlinisr

*- (wtttt

ismensis delatus est,

islos cereos

sumptibus

structum,

paribusque
29
testatur.

ditatum
ritfl

'|

mensibus
tenliam
s
se

canonicis
vidisse

hodieque
Leslatur

persolvunt.

Senfesto

censibus
Vitm

Gaufridus

num.

Corlmus,

in

secwndm

wm.

94 affirmat duodecim

millh

H vale-

ludtnai uim
I

hoc anno,

adiflcia

va-

Pradii hu

fam memoratas non paucm supersunthoc loco commemorandm qnarum tempus non quidem '""< manifeste mstrumentis authenticis consigna""'' h *bemus; afiundetamenutcumqueeruimus. Valetudinanum Pontisarense hoc circiter tempo hberalitate constructum inde colligimus
alim
,

Clementis an. mcclix inscriplam. 860 Prmter fundationes pias

librarum Parisiensiwm operi impenso reditus necessariam pauperibus amplos

supellectilem a Rege donatam. Uujusaur anmm tem valetudmarii construclio ultra hunc non potest, licei aliquanto citim po diffem
'!/i<>i><

contingere,

num
l

Vam laudatus Vitm secu panm refert, primwm mgrotum,

'I'""'
"'"'

^9ius, num
hutc
/,/ '"
/

849 citatus,

testetur ,-

i""";"-'"'

"""""" magnis
eo,

" Domino Cociacensi pro mulcta mdificando fuisse impensam. Hoc

el

manibus S. Ludovici, exceptum, eidcma* que generi Theobaldi Navarrm regis, manibus fto x>ero tum esse : secundum
Regis,

Ludovici

ei

PhiUppi, sequentil
Vnde,

uciis

constructumab
11

sumptuosis mdiredvita

" "^
;;.'-

J:
"'
,'

""""- ""'"" m '"" '*

'"
,,l,

tidemque magnos Gaufridus 111

mnii

94

dictQ

plum certatim proceribus aliis. wregisfiUusinitioannisequcntts.uM Lud """"'"'""'^ mus, mortem obierit, jam hoc '<" -</ narium/uil perfectum.

*UM

,,
'.

P^ssionem bonorum dedisse di" " """' ^squadringenlmlibrm, '""' <Pons, qm census ad ium
:

illud

humilitatis,

charitatisque
1

quod ad temporis ordh

hoc loco

<<;'"

ndu

commemorand
hujumodt
repenel

adir
exemplts

?
*

le

Z
1

"""'"/;'
,,,,,

Cociacemid
"
s

"""''
.

ninil

no imim-

quodam
conspersm

charitatts

,,//,"(

ptusque reliauaa

''
i-

*"*> <-

auuuiu
pr

ju a

l9t

Mi'r
dtcitur,

,,',,,""
csi

/'"'"""

wppleto,.

Secanam
l!
'

'

raligiosa

tl

Dlortn
'

^
s-^^l" ,|,
iff0BflW assi

doiii

"

tf

schoC"
I

4^

to

***"
atque

,S

vongius;

" redditus

"

" in

'"'''"

""

"

Buslenlalionem

""""- ""
1

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

i

assignanle.

Eamdem fundaliontm memorat

pag.

in

Jh

cu fcstum

S Mni.

808, ac soli negi at, constot ttiam ex JoinviUio num. ,, imptndio quidtm llegis prmcipue, nomint .,,.
S. Lodovici
.

ginae, ,,", T""* " jt er arrtomTvM, n U0V ''" ,,M

ter se
et

r '"

"
'"

* .. mtt"**. ' s
-

;/.

SHtabtthmfaetam; quametad sumptus

ttrattt,
ei

Rr, m r
"

negotiis

,-

ftrif n*
,/

/,mrf,/o nl s

habuittt

crtdimut.

Ujuvit

re gna ei?"? toro.. />,, T^" Zn,^ _f

00rumuu,!

pclienuis ta

aulem
ian-

janc/u torortm

Quoa\ZZ n

<"'"
<

"'

"^*

tibi dilectissimam

non

tomindomoelcceletiamdificandisctditandU.tcd iBroper arf eonfi,;i, onem impetrandam regulm, s, ,,,,oe,ra attS? e /r ( ,,, s moUas
ptoriiw
./,.-,./,, , s B B&aAto ad xxx hujutmmtti, ptura de hac fundationt ,
.

Ifangium audiait "'"'""" r

,,,,

lh

sMcfofeni. 'p.ritt,, "'"

,,

f Vf'"

'""^
,

"

LuiJ vico

Qnem,
I'

,,,,,

""''''''

U,d0TiCM

<'onorilic

J,
,
,

f'
'

00-

,,
,

'" b

;r

'"

"" ls

Zse

"""
Na,
'.I

honorando. De.n-

* "

'"'

*
IteuU atpiunm
i

;ray.

37. /,

positum.

secu ndum

hmi
/,,

**
,/,, |
/,

tapidem per Ludovicum /uisse rtro per reginam ejus con-

><<" ,, ,

^
piis

ttmpj charl
rerbis
,.,

ad vam
,/,,

,,,,/-,/,.,/,

/,,.

ZT^Z^IZ
'"'"V,
visilans
,

866 At /allitur trrarunt non ,;

''"""/'""

'

17"" """,'"
'"

.atagebat,

qJSemtola^
'

"

^
S
'

"""""""""

ntaamorem ammavertt.
b

ananimu* n n ,i

'

a SN '"

8M "';"'/

**-,,,

>"> <"pons

, iiffMM^- B/tyuai adjungere, de cujus tempore

zrty
,
/,

""" Ibrmctntutpueopu,
"""""' S
'"
''/'''
'-"'

in

Ongmibu, Cadomtntibut,
-

tubtt

non constat '""

proeuraiores tacta
:
'

^^ul^TLrZTrrzZ ^ft-4rJKr
/,,

'

clitnttlam ab ,,,, ,,,,

" "

'

,,,',.

,,

"'''"

S '""

>**-

--'//., ,76.

stum

S.

f "''

*
""

Andrtm,

seu

"/"

oommun c B ,/o/.
.-

'num
i

/a-,

ra rf,ea'<"*-

,-

'"'

'"","

'"-

,'"",''""
r:.',,,,.,':,'"'"'.:, combustis Cahinistarum

mirwmnris.ilamcii si opiww Cadomensium, qum Guilielmum lcarim, defunctum anno (246,

i asserii laudatus auctor, Regis vn hac funda Hone procuratorem facit, satis solido niteretur

furore fundalionis

se, Chaixim pag i', /urata n ,,,,

,.,/.,,'

C'

i
'"'"

,,,,,,'
/,.

""

!,,';::,
,:

:;;"::
'j; ;*,

.-/.,.

/,.,,

,,.

regm&que londino Parisios tam breve fuisse opmemur, ut multo ante mensem Deeembrem ilhld absolverint. cnm taiitum Inndnu disressedies ftn

Jw^,mimm^
%/Kntorfutoan/eA(8(!^orfl.
/""""'
en*cij tlwmiw

'"" circa u Vovembris : si itaque per plur mansit Parisiis, non potuit ante r? /'-,,,
Dionysiopolim
owiteftw
ar
in

discedere,

nedum
,

ibidem

x*

pluries

Ludovico

(andem

auctorj

opinionm

poc^
Ludovico

illam

/arcrr
profiteri

"'"''" '""
'"

Decem bris
palatii,

clientelam

: quapropter lempusin relinquo; fmdationem vero ipsam con-

/nndamento

horto

quemadmodum
recte

pay.

340 narrat Chaixius, non

r ii
iii

/"'"">

ex

Yiin

subductis

:/""/'"
''.ii

secunda num. 48, Rursum hindari curavil

tempo-

ubi
ac

hme

le-

calculis.

construi..

PradicatoruiD Cadomi v lauwus auctor "/< //; num. iu ait, quorum cap. i i/uoriim10 mt, dani rl, aam ettam opmionem esse, valetudinarium

Jomum

Pratrum

Necesse igitur esi dicamus, pacem jam sedaiiaad mense Octobri firmatam Henricumque post ''""' *?'pnrslitum clicnteleB /uramciilum Dionijsio/io/im "" ord,nata
.
.

867

"

wnense s
"'

Ludovici

liberalitati

Caattribuendum ,

se contulisse.
sit

Cur vero tandiu ibidem moratus

facile colligemus ex

Eenricus,

Westmonastesic

(;

sententiam propendet allatis aliquot pjectuns, atque inter alia refert duas molas Wo wtetudinario aSancto donatas anno 4255 :

'/""/'/,

riensi,

Habito

qui loco supra assignato autem rex Anglice Parisiis

super
negotio
in

habet

cum

Rege
illico

FranciaB tractatu
destinavil
districlius,

praedicto,

hujusmodi sunt allata ab eo rationes, I'""" consensum extorquere debeant ; neque ad mawn est, quo illam opinionem certo probatam '"""" id alia
itaque progredior.

/",-

Angliam nuncios suos pracipiens ul gnicumque in Anglia jus aul clapartibus

ultramarinis
citius
est.

mium
habere,
re.

in

se

credebanl

'i.

.Joi

ad
ei

eum quam
ractum

festinarenl

acoede- HflM Ptenai

Quod

Voluit

videlicet

Lu-

dovicus ditiones

suas ab

omni pratensione imfuit

ut

munrs.
post
S LXVIII.
ffl

iiinc

manendum
se

Henrico

tamdiu
alisatisfie-

homagium prmstitum,
omnesque

siqui

ulterius

Gcsta

cum
filii

Henrico Angliae rege

Ludovici
:

quidjuris habere
ret,
ci

crederent,

omnibus
:

ors

immatura

concordia
reducta.

furi *"<> renuntiarent

id

nam comes
dien
Henritractarcali//'"'

comitissa

Leiceslriee

fecerant eodem
esl

1,1

universitatem

Parisiensem

Vecembris,
ciis.

quo clientelam professus

Pleraque igitur negotia,

uti

notatur apud Tillctium

ante laudatum
quee
.

pag

988.

N,"" " "niis ""'""///

(

tu

pacis comprehensa
crebris

non fuerant

duorum
,

.s-

i,x\i

pacem

'

"''"riciim
"'"''"'

n/

inglies

Ludovicum mregem conclusam ;

trajiciendum
l.inlnvirn
tirir,-

gum
qua
n/i

colloquiis

absoluta sunt,

adhuc

indecisa
seu

pennanserint
ri

lieet

rnii

oecasione
ail

Henrico

decidenda

legatos,
ilp/ffJ.nt

''"lltam

//,,,,,,,,(

Uonrim

procuratores anno 9262 ,-,, iniiin /969 ab

I)E S.
AlCi
J. S.

LUDOVICO REGE
'<\7' s
'

868
lo inle-

Dww

/".-

nftw

"'.'/"'"',

'l

"'"'

alias

irruentes

intolerabilium

[ere

unt festa
risiit

conviviis
testali

Dqm ini muluum

,

\uiuhhu
inter
se

pa-

impetus non fregerunt,

ficis

Non

amo-

Rex sanclus

fcfeUit 8pem

p-

i>

iim

ii

sunt,

ut

narrat

Westmonasteriensh
870
Ve
:

mus.
Peractis,
...

verum ad gesta cum Uenrico

Vangius,
decuit,
sui

II, II!

,,,/
[l

annum

orditur,
sepulluram

Domim Vatali a 1260, quem guemgue nunc sensim ingredimur

idem
auctor scribit
dolor

inquit

ac

lis,

cegalem
ribus
'

celebr
/.</.

puerura
et

rum,
[isdem

sicut

post
in

pauca

obsequns, rex
"
cxto
n"

defunctorum
Regis
i,

^nghae
;hl

fc,
"
" nr

nobiles,

contigil

Nataliciis

Francia

la-

PP

menlabilis.

Ludovicus
vir

etenim
strenuus

Regis
<'i

Francoruni
uni-

aaBres,

procerus,

Bingulis
i;i

amantissimus
disponente]

qui proxima esset

auctor significare 1(1,1 '/"<"' ndetur Tpenus m ckronico s Ben apud Martenium tom. 3 inecdotorum cqI -'
hic
I
1

tamen,

guam

remearunt. Minut
I-

"^u

'wl n

II

Quippe Joannes
sic

'

aesTate

Patre

filiam regis Castell

duclurus,
esl

el

uxorem, in regem

scilicel

loquitur

Mansil

igitur

Inglige

Franin-

coronandus, viam
\tj\Lnctum esse

universae

carnis

anno tSCOjam inchoato,

:

colligitur ex sepulturm tempore

ejus
rii

nam epitaphium
apud
Chesnium
filius
el

usque posl mediara Quadraeesi' mam, el inde Rea Franciaa cum eo venit ad S. Audomarum, ubi simul celebrarunl Pascha Poai Pascha vero Res Francias in Franciam,
n
l{)

Regem

nen

Francia3

ecclesia

Uegalis-montis
:

Angliae

in

AngUam

rediit.

Sed
ut pos

Hem

Uft sic
sancti
garetffl
setatis

habet
noni

Hic

jacel

Ludovicus
qui

qui

hellum

externum

finierat,

mox domesticum

Ludovici
Qlia

Regis

Franciae,

Mar-

illudque gravissimum invenit,

comitis

Provinci&e,

obiil

anno

plicandum.
<s

anno Domini millesimo nono ( nam hic ducentesimo qninquagesimo Gallis cwrrebat usque ad xxv Martii, vel Pasuae decimo

sexto,

~l

Vidii

sub

initium

hujus

i,,,,

s.

,i,
Diicordiami

vicus finem diu desideratum controversim, qua} tnter doctores universilatis seculares, Ordh

P
'" inttraah

scha

el

sepultus

esl

in

loco

islo
et

in

octavis

S.Dominici
ribusque

Epiphaniaa
gratiosus.

Domini, adolescens Dcu De sepultura

subjungit
abbalia

bominibus
rela-

Francisci magnis animis, postudiis decertata fuit. Xata haec tra\

et

S.

ilemicos tt

yus, posl mortem

374
:

anno
doctoi

1253,

Rege

in

Paleestino

degente

quod
nt do-

tam,
corpus

/"'<
iii

Vangius pag.
prlma
uocte

Cujus

abunicersi

Regalis-monlis
,

Patris

imperio
ecclesiam

Dominicanos

et

Vinores,

7"/-/

ordw

sepnlturae
beati

dandum

ad

Dionysii delatum, monachis in decantatioalmorum usque mane vigilantibus custodi.

nes ab ipsis /actas acceptare detrectaverant. Mu/ta hinc orta sunt dissidia, incommoda mulla,

lur.

crastino

vero

rex

Angliae
et

Henricus,

ci

nobiliores
funcli

barones Pranciae,

Angliae corpusde-

assumentes
ris

aliquantulam

partem

itineris

commemorare non lubet, quod vix, a quidem ad Ludovicum spectent. Auclorila" enim regia numquam uti voluil ad rem decidendam, quam ad tribunal ecclesiasiicum
'"
;

propriis hu

portaverunt.

869 Perculit

haud dubie S
tam
chari;
Vitrn

Ludovicum
locis

mors
edu<pii

immatura
,i/i-/i/

filii

tantac^

Quapropter ea solum referam, quai facta per Jlegem constal mi dissidium componendum. r illa apud dulaium in HislO'
rin
iihi

nere judicabat.

cati,

quantam testantur
monitum
i

scriptores

"i

universitatis
lnrr
scribii
,

Parisiensis
:

i<>m.

3 pag

295,
hinc
stu-

ii

ii

riis;

'"""" pro omnibus huc afferre

filio,
nii,
le
,

lubet

Cum
sed

itaque

vehementes non

in

*/irin

regni adolescen-

inde

conciones

et
,

contenliones
civilalis

modo

Care

inquit
fac

apud Joinvillium
a

dium

'"""
tui.

obsecro
profeclo Scotia
.

ameris
,

populo regni

N.nn
ex

mallem
alius

ul

Scotus aliqui
terra

nirel

aul

quispiam ex
regni

lon.

ginqua
taudahili

peregrinus,

qui

populum

bene

el

quoque ipsius guieturbarent, Ludovicus Rex Christianissimus, qui riro doctos impense amabal Romana Ucei Sedi plurimum in omnibus defi rret, conutu litem componere. 1:1 commode faclum est, quod
,

Parisiense

modo
el
i

gtfbernaret,

quam

m
r

male

tunc

ynodus celebraretur
.

ecclesia;
;

Galinlo

gubernares,

um

dedecore.

[lexandi

sum-

cui

nms
111
1

prassedil

Hi nricus

Senonensis

Pontifei in
.

epistola prolixa atque

eleganti,

lerfucrunl

quamad
Kat.
f

vero
.

Reginaldus
MJVUiaUuO Nicolaus

Parisieusis,
11-1Trecensis j
1
1
1

Regis dolorem leniendum ad eum dedit Martii, (apud Itaynaldum ad

Aulissiodorensii 'ivuW|

. ,

Alelmus nixM'
cacd

annum

Meldensis.
bonaj

Prajcipua

r"
'

"""''' posi declaratum urbis oloremsuum, spem de ludovic

I

synodi

causa

erot
:

granij

... eadem memoria3 cantoris Carnotensis negotium academiaa Parisiensis proposilum esl el

r '!"" f

'/"" /
1

Nimirum
graliosaj
si

de

jitatum.

Pmi0

'

Wtos
quod

Omnes autem

praelaLi

in
ul

idem

consipartes

indolis
fatalia

lium

convenerunt, Ergo

proflciens
sperataa

effeceruntque

ambaa

incremenlis,
subslitutionis

decreta

de arbitris convenirent.

ordinem

uon

lurbassent,

Wem
'"'^

872
l>iciaiis

palernae
suis

communi
authoritatis
esl
,

suffragio
,

delecli vir

sunl

disciplinae

salutaribus eruditionibus
Le

Philippus
el

inslitutus,

Bituricensis

archiepiscopus
,

magna3
inter

temporibus
El
'

nomine

nendW-

ac

mori-

reddidisset.
'""

qui

posl

morlem
.

,,.,,;,

7 elu1
J ;i111

germen

odoris

caelites

relalus

Thomas
et

Elhemensis

Henco-

V"'""
'

Kr aliffi .

studiorum
'

floribus,

erumpentibus lauproducebal unde

;

ricus

Senonensis

Odo

RoUiomagensis
gravei
el

batnr Pos!

gnomento Rigaull
biles
,

optimi
.

viri,

specta-

inslartuireligionisel

fidei

hri-

^ "^
1

quoi

brachium,
gioria

stao 'mentura

"l";"

-1

rulcimentum domus genUs su. Deinde, post

in

quidem
talis

primus uempe Bituricensis sed Dominicanis addicUssimus

,

um

rrM
,

'';"":"

"""

tfipnus Kegisanimi fortitudvne

/
.

amanUssimus.
utriusque

Llli

igilur

die

dicta

acer-

i'uin

"" "'
Winuil
'I-.ihI

,M

"' r '"
/

'"'/" s,,nn sunn, ,1,-rhrai

partis

procuralores
,

suas
' '

cau
(|

agere.

autem hujus
exercitatus
asperis
el

Dominicani

''"""''"'^

tormidinis nostrae

Uo

universitati
.

habeas
Invicto

conquesU sunl duabus caUiedris

'
, i

"""
H"''

'"""'"'^"
lolt,1,,;im

animum
;

"

ad

rebs

adversis

omnem
didi-

su Perare

rerendo

" ll( " mi quas diu anle possederanl gisu-orum edicto privatos. Haec praecipua fueiim'
i;
1

>

pectore
acci
.

conQdimus
,

i"

mperturbatus

quod hunc doloris quamvis turbate

tulation

a.
el

Alia

quoque

a4jecerunt,

quod
sissenl

magislri

,,,,,

--' adstrinscholares juramento nunquam passuros, ul mendicann

11111-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

oniveisitalia
ira

gremra
'

admilterentur
'

paupertatem

ei

,|l:i|(iii|

quod ono ^rbo

rexati

mw
aa

quod conp^aicassent, pprobriis ab iis

illum perniciosura
sacrrn

el

dct.

labilem,

quem qu
habere
recti

1
1
1

roRi

Scriptura
sed
(

intelligcntiam
a

sese

fa-

fuissent.

^^
rautl
ffl

tcntes,
cflntra
lin||i|
.

dhrertentes

tramite

sensus,
saln-

,,,,..,

panperes,
,

rita

ma

rabsidia

tradiderunt.
rtrom

Contra

<*

M
,,,.,,,
j

i;mlirl

n dicantes ad

componere
eosdera
e1

prassumpserunt,

de

S.

Mnow.

ejusmodi
erunllir

delatum
,,,,
ctiones
e|

dos

per

nuncios,
el

tanquam
instni-

irnnm

P 00 1 .

g
,.'
,

scelestum,

execrabilem,

oaod

Papalibus cen

uris]
.

Dom imcanos

foissent;

postulantqu

li

ip

carenl
el

^ocan.
.,
.

defensionis

capita
''

" scnp o
.

^
,

i^ ^ ^
inpra
in_

ac
(

documenta
Qeferiaj

in

eo tradila, atpote

prava
,,

(|r

,,,
lii;

nostroninl
,,,,.,,.

Sl. i.de-

wthor|Wa

Apostolica>

,., llr

tradnnl

qua

lium
1M
,

multitudine,

Dominicani8
..,

retuli.nu

i D.Papam
';'

[sati()nis

prffiCipuos

arliculos

/-/<"

'"

apud

,.,,,,repo nerun
ergopartil

ta

responsionibus

patebit. aa objecta

^^ ^
I1M , I1IIMI

duximus et m reprobanda condemnanda. Pfora iuMif, gijrfy bulla -uravtt; abolend libellum
y

fH.ttt.Ap

^^.

itat/bii, e*fl<
pflflr

**<*
Ixbel,

^
clanculum
.W/,,M,

B^AudUU
ter

... insTieclis

diligenfc
?o

B75 Deinde,
/;
-

abolito
,
.

etiam

postubili"

feftA

Ttr

rod

rati

us
//(/
,

///(

f/

timiw
iii

,.,,,,,,,

ad Pontxficm qua''

calhedra *
;

'"

Sate
aHter
..i
i

academica
aca.

praci /<<
//A;
.

<'"""

'"
/,

,,

Ri

cuihiiiim
S.

de

itnoi

excluserunt,
demicis;
nortis

ms

ln -

Dlacerel

Mi

temtaii se -,/,..,,

Pon/?s ac

idque con sentie Ub ; ut consiat ex animis constitnerunt,

confecto,
die

,,,
fci ftiilW
i

.
i

Sopublicoad
B oiemoriam

P^^J^
Maitn
,

anni

5T 2 Urf
,>,,
reg

^, w
R
ho

pe,

n \kxamhr ingre, Uhft! fiKrf"

.

moreGal.,
meni

ed
5<

more Rom
o
I

^
'/-/'"
.

pacis,

MK,
ul

^ii^ /^
,

!h

a demt '
.

teritcmotus
nata.
itt

^<<i-i^
n

lector,

nt>

^
/

/(/

rdus

iugustl

u'

discordia

oero recru

luii

vehementius

Pro^senwn /M /Mfw
nic
i.

^ ^i
;

Dislricte

;.,:,..-,
'"''
'

ut nullo

unquam

dedimus litteris tempore regnum

Dihilominus
;mll
,,.

'""

guem
ii,

B.Joa
H

Var

uim.

Ordinis
ocade

rum, fa>tum
'"
'''

W^ mn^ "**

"";"''"';'
;

ane

.,,,,.

,,,,,;,., el \ lllr;il P ^.
1

omApo
Ita

,./ stoUca
'

p^
lo
(l

U11

interdiximus

^^

racullatem.

v""""-^

"

""'"'

'""'
i*l

"

"^ W ^ WS
omma,

J,
ritur nos

ca3lcro

audeal

/oonnii,

alia

deessent

satis

"/ refutan

Lh
leimo
ei

1
p

celsitudo

Regia

pradicare. Cum rogarerit, sicut a tua

memoria
.

non eiapsum, ... eidem mterdiceremus ingressum,

, ii1iui1

mstimaverint Contra
nei

hunc libellum, ipsosque

Ubellus de
in

moiMKoflnteo,

penculis

no-

nos
.

1|(

1(

,,,,,,,

serenitatem

imorum
!ie/

temporum

-'
lin , mi r'

hortemw
x

,,,,

^atenus
Intrare

U
.1

''"'"""

Guillelmum

regnum
lefuii

Ipsum

ilexander

,,ww,

prmdictam Pontifex compositionem ,, autmetu extortam per htteras a

.

du

;,:',;,,,,,,

nluntati
(////(/r;//

VonUr

fic s
''

im

'

sa

M*o
r lUmider
i

datas pag. 307.

r
(//

J
s B
.
(

sm
_

/;///(////

BTiJdem
v

PonfVS
ositas

*
contra

Kfllcndfli

./"/"
querelas

^
w

flrfLudoYicum
/;

rl

^^

/
Tk

S.

Alexandro, tura, jubente

"

/,r

'""

P*
rogat,
.

; ri/r//

,,/,,/
s

,, ,.,/.
t per htteras
I-

inGJliel
ex
"

de S.A
contra

adversani

tomnalis
totllis (a-

cantibus doctores

suas,

negem
et

oris.

m
fis,

,/,,,

itfeerOnilielmnm de S.Amore, nderelur, stiannm canonicum Belvacensem, si

r)(

i-nr

rc^io

e;icifl,

^osone

"^^
turmi

QU o fitbat,
'

ul

mendicantes exanonpauc* m m/erren,/.,:,,.

Chn-

b
""""
utl

nteer

roflnfl-anfl-os curet,

^""""
quan-

ma
'

observare

voluerint.

Ludovicus,

menrficflntiftus

faveret,

cum ridmi mde

:

Imminen periculum, ne studia alio transferrenel propter.. ir. mitm adhuc agendum censuit
sedandam
duoa
ad
et

ivU*,
ftftui

^ m" m ?
n
mleoje rw >epei

,,,,.
"

^
,

^ r
cum

,,
i

,-.

man-

su o

pomo

ejrcommu-

mllus J ',',,,.

Htterarum commercium com ejus Ubellum Zerdixit, ieinteps a menii

num

^grg

adconcord Qu*, aliaq u

paciflcandam
finem

discordiam,
...

misit

^^, wywni

Romanam
Papam

...........

curiam clericos, debitum sortiretur,

per do-

^
.

.,

/7

/;/

wanlitw
?tlflntflfle
.

M
*
iiiiic

"
t

QJ

endavil ,

ed

/
.

j.

tm
".'"(

contra quoque libellum illum '

'
, ,

Bulmm
modo

,,i

msce

w
xt'l

./

n)!ieaue .

,M,inc,M,ii,

'"',.

,i

*ffo.
\,r,,, ',
,,,;,> toj

,,,

te

l/,,.'--.

-,
'<-'

DL
"
"

, 01
:

....

Si>( 1S

IH'in

'

;,,,,.,

.u.lnnHMUunMH.
'"
:

m
";'-

,,,..

,,,,

,:/^
re

,-;
el

;'

,;

,.,/,.,.
dilectos
Blios

:S<>
Petnw.
sto"

Uis

". 4intuflri

"'

".

,,, ",.

mm. Jmmmhhh
,

'
,

",.,,
..
]

.,,

'''"clerl

^*^to**d*

, ,,

pro

iios

'"
'""'

foattaasti,

tpos ad Sedei aflectuo.e recepimus;

.oo S
petien.nl
ips

*
i""

"f^S
,.,.,
,

**
*"

,,,,,.

n
el

^uedjcu
i:-i-;

al

m
C

,,,.,
(ratribne,

ex

ecce

'"';",',.
oci

"

HiM oobU

beiigne

ms.

et

effieacitei

exandire.

El

re curavjubellnm

,.,,,,,,,

1;

,.

4 68

DE
Hinr

S.

LUDOVICO REGE
secunda

AOCTOM
i. S.

laudis.

guoque

presBUrifl,

paa eadem

Ecclesia inter aoctaoaoa mun<li liujus impetus eiiimsfrus ioqoieta perpelitur, refrigerium percepii

num. 98 trecentis ceBois hwnc aomt exBtruotam soribwnt, guam Galli passm eocaiM Quinze-vinjils, a numcro freoentorum;

internae

consolationii

'-t

pacis.

experimenlorum
Qcanlia
nustat

testimonia de

Sane quamvia tuarum nos lieti-

pauciores treoentis mea domo commorari noluti rn. licet /// ill" aliquando plures
tur ex Gau/rido.

adeon

incremento
humilitas,

virtutum,
jugiier

qoas sublimis vehoc increbrescant,

Templum

fuisse nideaito

item

seu

usum cacorum
tum templum
cium.
testatur

sacellum

"

exitructum,
liberalitate

cum

domum

tamen nunc inter bona toa Iffltanter el gratanter Regium contra ad favorem accepunos, quod
Parisiensis sludii
ti;i-

Regis
Vita

secunda loco
littrras

turhnlores Mris parilicis

s.ipien-

mas hujUS /nndutioius

censQfus instruassignato. p*i-

otia
et

stodiosa

oensentibos,

C68,

exhortationes

impendendom preApostolica? te pronum et

tuffl

mllibl

in\
,/,.

benevolum invenerunt. 877 Super quo Serenit.it

porrigentt
hatri-

gratiarum

exfratri

solvimus

actiones.

Cum antem
contra

venerabili

quibus in dicatione ecclesia, S.Remigio sacrm, mdulge hoc anno concedit, cxluhct Breukus in i,/ quitatibus Parisiensibus pag. 969. Binas itm S.Lodovici recitat Gerardus du Bois vn
ecclesim

litteras

\lexandri

Pontifiois,

Historia
rt

nostro episcopo Parisiensi

. i

turhatores eosin

Parisiensis

tom.

2,

pag. 446

\a.

cem.
.1
ti

diversa

mandata dederimns,
oportel

quibus exebrachio

altmis. quibus presbyterum dicto sacello

assignatis

pratfioit

qoendis
adjovari,

ipsnm

Regalis potentiaj

reditibus;

alttras

ad

domum

ipsam

tuam rogamos et bortamur allente, in remissionem tihi peccaminum suadentes, quatinus eidem episcopo ad compeCelsitodioem

liberandam onere persolvendi episcopo Parisiensi censum quemdam annuum, quod valeCudinarium iii ejUS ilnnmim cssrf ivdificn nni.
I

scendum
gnoverit,
lis

et

puniendum

illos,

prout
tibi

expedire

co-

879
est
,

Locus,

nhi

cunstrucla

ca-coruni

K dnmtis au 9<t temlo-

poJlra
/

dexteram

traditse

divinitoa potesta-

ait

laudatus du
portam
lateres

uois pag. 446,

aancti

tunc

'"wdm

u .

accommodes, quotiens fucris requisitus, ut tuo munimine inter inquietos lnnoccn- pariliru-

poris eral extra

Honorali juxta
qui
in

com,
illorum

ui.i

eoqoebantor,

chartij
fnbella

rom

tranqnillitas

moniatnr,
tuta

cnpientinm

stndiis
et

vacare

prndentis

convalescat
crcscat

utilitas,

exinde apud
ritorum.
stri

Deum tuorum
Anagniffl
esi

cumnlus mePontif.
Ita

temporum propterOa Lateritiffl \ucalur. Porro non satis spcciosa quibusdam visa ssi hac fundatio, nisi eam exomaret fabella, qua non
paucos olim habuii amatores,
rejiciatur,
esse possit
et

qw-

dam

eonjitlt

Datum
\,
id

hhh.

Jul.

no-

licei

/"//"

passm
dubium

an.

Christi

\$59.

tandem,
Ucijc

mllum
itaque

de

ejus falsitate

mandante
iiiniiiiin
ikI

Pontifice,

episcopo

exsequente,

\cia

S. Lodovici

anliqua sedulo per

omnia

auxiliatricem prwbente,
acceptii/ue

/>ut

oolventi.

Eam

oerbis
et

memorati
refutatam
a

<ln
:

Hois

postliminio

recocata,

academicam mendicantes,
nicanis
iiniii

ad societatem infimo tamcn Domipcractu sub initium

breviter

relatam
hospilium

accipe,

Aiunl
Re-

hanc
ge,

(domum)
ul

exstroctam esse
esset

Lodovico
militibus,

loco

assignato.
iit

Itcs

trecentis

quire

(260,

oidere

licei

litteris

universir

hns Sarraceoi
nihil

elToderant

mcuIos

sed

de

ea

iutis

apud BnUvum pag. 356. Cctcnnn

controversia

tota

apud
in

illorum
regiis
,

temporum
aut
aliis

scriptorcs,

aequa
lit-

hac

animadvertere

licet

miram

quicquam
teris

qoibnscomqoe

S. Ludovici

erga Christt

VicaHum observantium

ecclesiasticam.

cuminsignireligiom nonlmdendijurisdictionem Nec ullus mirabitur, quod plnsiiilum cuusm mcndicantium u$ sit i/iii
J\
,

hujusce domus reditus, priusquam ad cx/iciiiimncm Africanam discedereperitur.

Auxit

rct

Sanctus;

prout 1269;

videre
:

est

litterU

apud
ditus

Brrtiliiun /uuj. 'J7I

dnftv lnv leguntur mense

in
iis po.st
:

utriusque partis dc/ensores,

attente consideraverit.

agendique

modum

Martio anni

>it</uc

noros

re-

Insuper volumus hmc subdit et mandamus, quod in domo et congregalione dictorum cjecorum numerus trecentorum pauperum (prool alias ordinavimus) perpeluo ohservlur et quod ab eleemosynario nostro, vel baeredis nostri praedicti (quem eleemoaynariuni

assignatos

LXIX.

Anno

4260

hospitium
et

Parisiis

ad

visitandam loco nostri dictam

domimi

coDStir"

trecentis

caecis

structum
ibidem
,

tnimus

dotatum
:

qoandocnmqoe

de

dicto

numero

aliquiB

defuerit, suppieatur.

valetudinarium

auctum

restitu-

tiones continuatae
haereticis
:

cura
a

de convertendis
impetrata
:

varia

Valetudinarium etiamParisiense, euiah'"'' mille librat /'/" eleemosyna """ rwsus conccssit, tcste Carnotcnsx /""" t'7, hoc
880

vaht*}""'-

quando
ii

rium Pa"-

Pontifice

contra clericos flagitiosos et ncgotiatores

duella lege prohibita : spina . o ^ pus S. BargaB acceptum.

Illi,l!i

no Uberaluutrm pvUsitM Regis expertum cedificia magnis sumptibus amplificata,

rediub 9

est
'/'

mat
syfUM

W*

donata

*"""'"''

cor-

""'"""

"

368.

Consentit Yita sccunda

cnh " num.

v '"" / '" N

94,

ubi

'II'" 1

'7i
1
'

a Ludovico

extensum dicitur usque ad

parvuffl
1
'

pontem. At tempus non assignant : factum 'I anno 4258 vult Caguinus apud Breulium pn<J/"/'"'' 74, ijuod an satis certum sit, mihi "ou

Oomum nm
plam
tatque
Parisiis.

Q
i

luod
>rsus
,

spcctat

ad reliqua
,-,Ui.

huju s anni gesta,

flmda do
tre-

um r SS- fiJSrsi^i*7"' CmC " rmi Pa

nticinoin

nsns s

'o

centit cci.s

demum

mL
30

^ '^':= rz
"*"
*""*'

Quidquid autem sit de temporc aucti '"/'/< au'"//'/; hoc cerlc anno ccnsum illius itcrum
"<'*

/# -

I,

rila

JZ
a

nT'

^
ei

""'/">" <?Nrfm,.m
'" a '" Has

^rrs
c '""?
;Vwi

olim

./"

::: ...

'";:

"'"

*""** '""'"
,'"

"

'""'"'l

commoramur.

JoJuul IZ.

***v,

7'vZ y ita Vita

""'', Et
nravspnfpc praesentes

dUi

""<"<<

ht i... -.. lilterac

-f; .iui, in.im custodiantur

ihidem. uouainibidem,

^Z
et

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

469
eis

M
' (

ditus, decem. librai 1'aris. ann perpetnnm ab eisdem apnd temin gygipiendas Jr^ ));lllv rje denariis regiis in initio Qnadradegeniibufl
,
,

concoflimiis

.'i.ltM.i

domni,

ei

pauperibu.

in

sanguinis
cali

prenam
traod

mereantur,

primitus

cleri-

aictc A.CTORI
J. 8.

grado

prima rallone
justilia

privatis,
ei

pnniant, se-

onndnm
contraria

suadebit,
Tertia

consuetndtae
epittola)
vetat

oon obstante
ra

demum

|lli;i

p r0

rrusBrendis

amygdalifl

el aliia

neccssa-

eoa\sm

armo data
si

Kalendas

Avgusti,

r,',<

in ad usus panpernm

Qnadrageaima antedicta,
iinn

Pontifeat,
luilnrrs,

ne antistites
ilh irrtn,

defendani clericos nego-

,lr

ihacmiiis
et

Sunchim
ut ne

modo

hirt/iim

fnissr
ijuo-

mnniti, n negotiationc

non

donando
curasse,

munificum, ted muneribut

desisterent.

,,r

munera sua quorumdam

ne-

interciderent, lliqentia aliquando

Quam autem
tiorarum
, ,

S.

ImmMUM s "j"
ii'
-

fuerit

annua hmc Quadragesimm eleemo.

....

suna,

quam ad
ait

tria

ctrctter miltia

a$-

num. 30, latius trideri nQtestinassignato apud Chesnium instrumento.

cendisse

Gaufridus

ssi
cjgptas
nifflitfw-_.

Resiitutiones
iiihmiis.
*_
.

interim
iicciliiin

Regis,

quas
,

dudum
f primxs
I I 1

ad abnsns to/lendos cum Pontifice u#_m _u.iqui abusum longe gramssimum tonwn, an'"'"" con,tt *duellorumintotaditione sua ptr se sustulit ; quo tuatnt robo, jacio mternam sane merttus est nomtms sut <-omrafttfn mendationem, laudemque tanto majorem, quanta malum magis erai moeteratum, longoqu roboratum, Cangius Glossario deinde aucto ad
hh:i

noic

Ludovicus

'

m
I

cessabanl; prwsertim
/ f* leges
(
f /*( _*

ftOccieamd,
q

.1. l.HAMf /IH u6t propter

.

_f--/>- -Il* severas,

_,

>

.'

Ut

01I"-

Ludovici
,11,
,\

irin/mrihiis

cniitrn

hmreticos

latas,

oocem duellnm multa de hoe aburu docet, c_ _*(-._' (trt ll/l ll/^d (/ a/_I /A quo pauca juvabit ad rei eluddationem decer/icrr. Duellnm ita describit : Monomachia, seu
( ( [ 1 ( 1
1 i

>

/,

__>

_-->-/(>

rwtteorpor_msi" lU '
ram Jirtt*
c "'

bonis suis fuerant spoliati.

Vecessaria quir

.ingulare

certamen,

quo
quaa

ambigua.

disceptatio-

n fuerahi leges illm grassante hawesi; cerum, _._... -pius miserorum Patt t Sinntiut /_ isk.1 sublato jam periculo, r bona sua restituerentur, quotquoi i>i 111 luii,

nes dirimebantur,
nari

ordinario jndicio termi-

ww

non poterant. _____._.

iddii

descripttonem ,

aliam

invcnicbanlwr
n

gratia,
iiinicn
r,,i

neque noto crimine indigni illa nec fugilivi; en nec condemnati, i/in arma adversus ipsum gestaneiis, niuv sc facere dicebat, ui legum illarum
utciniu/uc
miiit/arct;

___.._

,.,,i n

-m.* ___ m

.../...,..

.//,,

Joannis de Lyniano, qua plures duelh species /immuki({iMi_M fi-e nHhat conceptam l'n_ Pucomprehenduntur his verbis ,,,,, (_r.(*_i
,

gna corporalis delibcrata hinc inde duorum

purgationem,
Diirlliim.

ad

^.

gloriam

vel

odii

acr.irrei-atioiuMii.

qao dirimebantur controoersia, aupofluxisse,

smrilatem
sr

nihlcus

tiiincn

pulis Septemtrionalibus
lltiniliini

cum
lites

oera

fide

nolle, "' quis

pro lege acciperet,

quodunice

rrnnl
illns

iinhiili.

COlUgCS

ilmlrm
Buas

rrl',1,1-

majorem conscientim sum securitatem Hmc paullo fusius apud Chaixium pag B80 reRegem leguntur; ubi pag. 88% additur, lata cutirin tempore curavisse, utper retigiosos ad id
fadebai ad
iestinatos fidei

gio

ubi

armis decernere

solitos

fuisse scribii

Paterculus

deinde Apud Strobsnm,

controversias inter
sicut
in

inquit,
ifebanl
,

(Jmbrici

cnm

se
:

haqui

pugnabanl annati
videbantnr,

bello

et

mysleriis imbuerentui
ir/irh
:

infantes-

suos

adversarios

interemerant, justiorem

cansam

que Or/.lmiii
dit
lis

iiut

snliiliirihiis

/ni/itisini

un>l

habnisse
viguisse
csi,

Hnnc

usum apud Francot

tempora, certum

abluerentur
aut
adiiliis

ac

demum

ut

ne infanlibus
vel

usque ad
legibus

S.
ct

Ludovici

ririiim,

ic/
ii;i

nti

etiam conversis siijjiciciitciii mstructionem

nrbes
qna._ibel

necessaria ad
dees-

srni,

ui

Pranciao,
,

inquit

exempltt probatum habemus ci/iui/ auctorem laudatum, adeo utnobiles, dc criminc acousati, oix aliud suhirc rcl/rnt

idque

Chaixius,
\i irsis

infontibus his baptizatis

atque his conSilOrUtU

judicium,
cinccnsis.

ut ante

vidimus
sc

essent plenm.

i/m

partiiuni

offcrchnt

causadominx nd cr>

882 IUiin
Brifl

Innln

slntlin

suhtl ilnrilin

__.(ne.

eorporibus prospicit atque animabus, mala etiam

queelibei

tiuriin refutandum, assentientibus ei proceribus, contendenUbusque pro regni consuetudine non

JWi/.fe-

regno
qui

suo

exterminare

conatus

est.

ad cotrctndos
tkttcot flagi-

Dolelmt crimrna

non pauca committi a

nihil

clericis

'"'01,
'totor..

Wfl/o

quam minus agebant, t/uum Verum, ui erat.religiosissimut mservandajurisdictioncecclesiastica, promptum a n crat his malis ndquibusdam,

quodsanctaab

eis

exigebat professio,

hibere
'-'m

remedium. Quapropter summum Pontifir mterpeUare eoluit, ne exemptio clericorum

col-

aliudei subeundum fuissejudicium. consuetudinem, intatadittohanc 881 perniciosissimam sua raroscelerum suorum pomam eva- '^ qua noxii non mututs debant, cadebani mnoxii, imo utrique hoc resecutt vulneribus, frequenter ruebani Rex prudentissimus, nequidquam eam toen- _ anno ararmn, c,/,ic nhsianir inngo
te

quorumdam
aui
sc

usu,

ooluntate

ftagitia nutrirct :
ligere

quid autem postulaverit, utcumque poterimus ex script^s hac de re abAlexandro epistolis , quas in Spicilegio Acherii editas habemus tom. 8 pag. 634. Prima au-

judicia

ritaturos sperabant.

eorum, qu% justa hocmoao iudttestem omn\

""

tpistola,
t

concedn
et,
*

iic.r

ad Regem data Pridie Tdus Tanuarii, nnn mourrat excommunkationis

mentiam,
ad

n clericos flagitiosos ndatum Ecciesl foro

capiendos
ccclcsUt-

majorem, Guiltelmum Carnotensem mqutt, qom neiMonomachiam num. W convocato discretolum dicitnr, vel dneUnm, imt ntcio . rum et jnrisperitorum conalio, mortali exercen non sine pecrato P er eos, qnod .a vid.,.-ur poterat, cnm non dom m tentalio s\\ in Denm
excepHone
:
,

tius

<

cddendos. Alia deinde epistola,

untistUes
:
.

ad

Fran-

exterminar

wnL
fuduna
H

i
st ri

data % Kalendas Februam,

parte carissimi parie curissinii
illustris
111 in

hme
no--

ord

ta

^l^TZattnm '''""'"'
-n, n a

-..__ mandat

_^ Ex

uiui-i" ChristO

QIU ""

tantum latam

utsse pro _t

m*
,

an^

Regis
nobis,

Francia?

fuit

propositum CObigami
,

rar"

quod
,

nonnulli
et
alii

clerici

et

iduarum
re .ni

marili

el

etiam

clerici

MOrati

dommio sno, cum altas tfwweitata princtpet regno suo. Ex quo coUigitur, cam couscntirc noluisse, aut certe in rassallos
verba de

sui,

diversa

rentur, ',
U_3

qu qnaa

maleflcia committere non ve-i oculos divina M.ijrstatis oflbndunt, ocuios div.m, Hajestai

Regisfrar non omnes consensisse.-nam Alphonsut

tw

M *Um
ul

subdilis

suis

homines scandalizant. tomines npni11i_.ii4

non ,l,

Qnociroa

rraternitati

ve-

concessit,

nullusad dueUum
*< trec(a

per

Apostolica scrip.a

imped.atis

quominus
regni,

^barones

^
" f "'

ipsius

mandamus, qualenus Rex comites, sub quorum jurisdiidem

,

alioquin accusatus beretur , ii duellum

dat

Cangtusm

"lalefactores ipsi consistunt,

ipsos

in

enorqua

dumtaxat

cr m.nibus

deprehensos,

ettam 885 Probat audatus Camjius es

f"J^ SiM *" JjjTJSdd .

>. Ludov.c.
*>

^7^/^^ ^Jf?*
lph

^JM,TXS W**~

.^

noltrtUme ii
va

"

470
/,, 1.8.

DE
ea

S.

LUD0VIC0 REGL
rins pUs suique similibus
largiebatur,
ea
->

legmtw prohibUa: verum

statuta
,11

nua

mmabimus postea,an
s.

onmia

eerto sint

Lndovici.

slrillll

sed

no~ Interim subdii auctor vn rem bmc prohibilio locum habuil tantum
lerris,

qut cupide ambicbi lulabui ab **'" aiu 11(1 hoc nnim accepti corpus unvus s ovpginibus, qv& s ,1,1,1 rSUla inurhjri, niruninn sunt
/

OCCinil

adepttb

,
,-,
(

propriis

aon

vero
S.

in

lerris

vassallo-

Exstat
scopi

Qnde cum
,
,

prior prior,

Petri

de

Monaslerns,
duel-

Coloniensis,

haedere tesHmonium Conradi datumhoc anno \w

|

archiepC
Kalendat

|ui,

,|ii;.iiiiiiii

Regem associaveratinsua
regius
villa,

hiln.
COl.

villa
la

qaestus

esset,

quod

ballivus

apud Mnrlrniiiin Imn. I U"\. <'< qUO Irclnr miinii:, COgnOSCCi

,.

111,11-

pariler amovissel ab

eadem

quia sineas:

/rsinis

Cum

praasens

corpus,

inguit,

in

scpi.

;ensu 5qo
,,,
.

inde

amoveri non
si

debueranl
ibi

Pla-

nio

preesenli

d.

Regi, quod
per
ipsuro,

prior lem re1

el

duellum,

mino

conclusum magnifico -i Ludovico Regi Prancomm,

ne ipsum

iUustri

dopjus

juxta

teneai

lolum

per per

proprium
servientem

desiderium,
niitienduni,
ei

..

seYvientem

suum
intei

et

non
el

duxerimus de nostris partibus transDonrinum lateat, -ni tara

sanctae
coi-pns
el

communem
Res
|;

ipsum

D.

Regem,
in

pia
Si
vel

qiiiim

cunctis

Ildei

professoribus inno-

non

vult

babere
iluelli

aliquid

duello.
terra
sibi

tescat,

cujus

hoc

rueril

martyris,

in

qno
indi-

,,,.,,
,

niiiunc
voiiiii
l.

commitlatur

certa
ci.i
,

martyrii
ii.iiiiin

signa,

passionis

apparenl
,

..

a inl ,h

Uex portionem suam

red<

esse

cupimus oniversis
eximiaa
et

quod
virginii

core

patione

associalionis praedictm.
iii
i

Inter Aresta

pus
litit,

ialud

ejusdem

sanctaa

cand.

1260

Reg

Parl.

f.

109.

iddii
petiisse

Chai
sibi

quas

Berga

proprio
nata

nomine

vocabalur,
comitis
iiiu-

tius pag.

985,

nobilem

guemdam

oatione
stris;
el

Britannica,

cujusdam

arovri,

paHebatur;
,,,

nihit

guod ex tamen ei

duellis

abrogatU
adfudir
potest,
1/1111111
,

de

illarum sanctarum exercitn virgmum

millia

m
i

curia
colligi

quaa iiim

undecim
historia,
el

numero, proui
et

habel

iHa-

fuisse.

Ex guibus

facile

extiterunt,

sui

apud Coloniam
:

_ nci/nn $un

imujis.

iluciuriinuiiir

irnn/m

nobilium consilio aouswn hunc abrogassc} ei sequinonpotuisse, ui omnes regni vassalli imiinm nr postefiores guidem riiun ,,,,,
,

cuiii
ii.i

passionem |ht
fueril

palmam
corpus,
Ordinis

martyrii

susceperunl

el

ili\ iiciiii

revelationem effossum de
et

inra-

ejus
in

habil

veneratione
Tuitiensis

QfMics /"""
</(,,,
,
,

legem satis curarunt observanx iaudato Cangii

maxima, ac monachorum
multis

sacrario
S.

monasterii Benedicti
in

recondilum
ignium,
ipsum

Glossario.
11

annis,

ipsum totum

corpus

medio
nostris

rnni

lunr nilnl

Imnlis

1I1

ruhr ntl

n,

S. I.llrtovi-

eo

guen'83

tempore, quo
rail

diebus
incendio
operanti

co, qui roboralum

lata

antiquis kgibus

abusum

lege

monasterium
mansit,
cuit,

concrematum,
rairaculum plaarchiepisco-

curavit ublegemque tuam Tandem perniciosam consuetudinem, scrvandam,

abrogavit,

ut

Domino
1

ud
iia

incombustum.
<if 1/111,

Conradus
fl

miiiis etiam legibusapud multos perseverantem, udo\ icus wi' magna issima pama coi r< uii
1

pus,

iiir
>'-

Galliam Christianam nomsmes

'"/

rililiunis tOtn.

694

sfi/i/.

nominis

su\

gh
item
B.

886 Eoc

anno egregius proborum

ciro-

Bartholomssum de Bragantiis saero honoravit mwnere, utiipseBartholommus,

nm

[mator

viccnlinus
1

Ualia

episcopus,
45,

narral
col.

apud

tei n

Vghellum

,,<

Tlalia

sacra tom.
ex

(05% edir

L\X. Anno \20\

et

conciliutn

episcoporum
progressus,

guo ea huc transfero, gwB %t, wna occasionem muneris, ipsumgut m imn insign\ piissimi Uegis erga wros pios hivmaimnis postremm,
nitate
1'iiin
1
.:

principum

ob Tartarorum

in

quo varia pie dccreta Regis voiuntate

Posl
el

haec,
fere

inqutt,
tota

Rex

Cliristianissimus
regia
,

regina

domo

christians

clecmosynae mulieribus lcprosis confirma

metse
:

n ligionis
-

"

"

bis
111

licel

amore raare transiil temj indignis Nemovicensis

*

quo no,

fundatio

Trinilariorum
et

vir;

civitatis

quaj

ginum Ordinis Praedicatorum,

riim
tilice
:

Saccita-

regno

Cypri

est,

pontiticatum
?ero
in
,

apostolii

dei

contnlit.

Navigantes

Syriam,
el

Re-

pietas in

Sanctos

obtenta a Pon-

alqne

reginam
ei

visita^

imus
in
,

in

Joppe

beneficia

cum

clogio.

atque

in

Sydone,
eis
111

allimo

sime ab
lecti
iii
,

recepti

fuimus

<'i

Acone benignislanto amore diqos

instantei

Prancia
eos

profecturi
Parisiis

ro-

arenl

quod

visitare

curaremus,
sacra

spem nobis
aobis
gliae
,

Lribuentes,

quod ibidem

Dei

Lnitio anni (264

communicarent.

Cum

igitur

de

regno

Anpag.

senaktm

Ludovicus pro consuetudw* swpremmm congregavit, "' '/"'

J

jw
p^i

quo
ipso

pro
rege

Qdei

oegoliie
pariter

profecti
el

eramus
Parisios

gumdamregni
38&.

negotoa

ordinata
finitis,

referi

Choutus
pron

linilr
/(

cum

Anglia
nostra

regina

Hisoe

autem

non modo

venissemus,
rectum

spes

desideratum

suscepil ef-

regni, sed episcopos

quoque convocavtt

\:uii

piissimus

nea
rl

Domini
u " "1 1

corona

Rex Prancorum de pi spinam unam exi ludi fecil

dehberarir cro guadragenarii jejunh tempore ad Tartarorum progressju iimii fiim ns ,ir modo

Regio

Hexis

Qexo poplite, nostris ex oppo genibus, devotus obtulit, et de

mtendi

"'"

Regii

manibu

manus pontiQcales
osculo

ditavit.

Quid
inde,

ultra?

Dilectionis

dato

paritei

ct
cl
111,1

aecepto,
aoi

mutua
abire

recommendatione
permisil

tocta

hinc

HUce

subdii

guo

enim arma mctnnciaper Orienton metumtn* te cvrcumferebant, et Ghristiano orb\ tlexa cusserant non levem. Scripserai de his Burdigalensem, ii,r Pontifex ad archiepiscopum oca hortatus 1 episcopos provincia sm con .^ J\ guxbusmo^ doKberarei
:

"-

hi

do
in

sacram
structo

spinam
ibidem
sacra

adoonciUum, oumque
dis

iis

Vicentiam

detulerit,

atque

Tarti
.

teretur,
in
II
11

wm

"'

Palatsttna^w"'7'"'
'

Vrmdicatoribus

templo depoliberaliter

lUTH
",ii,

irrnm

niju

r,<i

7""'/'"'

suerit,

887

(jni

hujusmodi

munera

illa

quibus iterum ad alias Christianorum provincias

imminebant,

jJJ" gram

DIE uic.

VIGESIMA QUINTA AUGUSTl. v luwuvi/v viuunia Auuuaii.

tpittola

4-1
,

/.-,,,,,/

illa

\lexandii

apud
sol

Rei
lur

el

petiit

prselatia

ne
in

Qgura crucis ponereetiam deturpari

in
1

A11.TOBR
1

collectionis

amplmirm

io

lumulis,

neque

alii

5.

'"

f/

<

,.

ad Regem txaratam fuisse awvangiut mox citandus; wnde urmmile

giffiHem

aliquatenus
tiil

inlionorari
prselatis,

vel

etiam

<|uod
ii
1

ecclesiis seu
"'

loei

2J
,

a d alios

quoque archiepitcopos
datas.

litterat hu

niiis

facerenl
iiln

nuntiari,

""

passione Domipresbylerj

Jlrfj fuisse ' mon m0

*

notatis, Nangium, mnectU anno i%0, quia habita, loquentem audiamus : pasc ha wnt

Hisce

ni,

ejusdem
i

transilus

Duntiatur,
flectant,
a

comitia

clerici

genua
nobis

ob

revi
et

tiam

tanii

benflcii,

Deo
Videral
id

collati,

Domini
j,

M( ,,-v

Rei
epi

Dominica in Passione con, Ludovicus Parisius conFranciffl

el

gratiarum multimodas actiones.

simus,
riis

teste

Gaufrido num.55,
observari,

i/n

Uex piismonaste-

nhMlll
,1

coporum
Papa

principnm
scripsisset
ci

regni
,

sui,

eo
in

quibusdam

voluilque ut

m
piusn
/>i<hii

dominus

Tarlaros

cello
ju/i
h
11

suo similiter obsertaretur;

presdicatoribus,
riiiini

qwm n auctw
tuo
1

imar iois

partibus

irruisse,

""Sarraceno
Tripolim,
aiias
toti
el

>"'.vicis-

ut

in

Ordine

w
et'

Armeniam,
tam
^cconi

Antiochiam,
el

Da

ni-

etatuerent observandum.
fleclendi

nde

micum,
periculum
.,.,

Alapiam, imminere.

terras

subju
Christianitati
trita

civitati,

quam
de

Qua
et

subjugatione
dicwntur,
t

Antiochia,
;

Tripolu

inlelligenda
Inliochiai
.

quod

rex
<

irmenim

tt

princeps
se

genua, dum in passione iimrs iiiiuiiiii Iri/iinr. paulatim invaluisse sus/iicor, ita "i i<iii<i>ih post aliquot secula Itomano h sii additas ad marginem, ubi antea non habebatur. Ceterum, nn plura statuta sint n>

consuetudinem

cujus

ttiam

olis,
"'

sipon-

ligales

fecerint

Tartaris,

rectt

Uaynaldus ad
,
B
,/,
1

annum

1260

num

35,

monei perperam

conventu indicto post Pentecostem, non nwroi pecuniam tamen a Rege in Palesstinam auclores
:

omitia hmc innectens,

nam
/>-

habita

essc

supra dictis
r ,

anno i%i palel ex litteris ?ont\ apud Uartenium, non nisi sub

subsidium Chrutianorum n imtrumentis rejert Chaixius pag. S90. Porro ui siiiiuhi 111 hoc concilio desumplibus nimiisamputandis suo exemplo docerel observanda
ini

anni
1,

1200 datis.
Christiani cum reliqui jugum accipere nollent, amicitia principum cum Tartaris nihil eis vir quod Tartari Christianos profutura,
cellent

sanctus,

hospitii

sui

et

familim
curioi u&

vmptus
tor inveniei
s.

ggg

mperbum

notaordinatione,
i

mense iugusto hujusannifar

,

Tartarorum
dictorum
;

ia

moderatus
/'' s

esi

uti

lei

,,<

ob&ervalionibui
et

Cangii ad

Historiam

Luconjlrmal
,11111,
1
; 1

debatur

dovici pag.
s';)l

seqq.

omes
quid
,,

sibi
in

subjectos.

Itaque audiamus,

iinr

ad pietatem
variis

m
l<<-

regno

mo
S.

alendam,
Ludovicus,
rec,

ei

dictis

comitiU
de

contra hos terrores statur

malaque exterminanda
qu\

anno

mulie-

referal

laudatus
fuil

Nangius
orationibus
el

ode

inquit,

eumdem

7"'"/'"'
:

liberalitatis

ribva Uprorii

ordinalum

multiplicandis,
in

lustravil

monumentis

/""" eodem mense

iprili

mona

processionibus

laciendis,
el

blasphemiis

Deum
fnerunt

puniendis, peccatis
ac

superfluitatibus
inhibita
,

cibariorum

multas eleemosynas, mulieribus leprosis de Salprope lutcliam anlecessorum suorum

ralitate concessas,

vestium
ad
q
1

reprimendis.

etiam
el

qumpartim
trant,
in
uti

auihenticis instruiis

usque
esl
,

biennium
Don

torneamenta
aliis

injunctum
DisJ

menlis
litteris

roboratm

partim

desti

ludi retur
in

ludis,
el

quod
Sic
re

suh confirmavil
amplificavit,

perpetuum, adjeotoqut

aomiues se exercerenl

arcubus

balislis.

cumulo

<
I "

UU
lata

breviter.

Qua

paullo /usius,

auctiusque

leguntur in epistola responsoria concilii Bur-

digalensis

datum
qua

ad ilexandrumPontificem, apud lau Martenium col. 170 et seqq., ex qua brevitatis causa tantum subjunaam,
supra
:,n

Acherium tom 3 Spicilegii pag. Utteris lqum datcB legunlur anno ambiguum esset, huncne << <r prili^ quod

apud

dentem annum designaret,

Pascha,
,.,,
><

<<

^"

i/"''7 '

mcideret,

initiumann\ nis\ adjundoceret,

regia
<-

fuere prmtermissa
de subsidio,
in illo
:

spondent
ier, nihil
tin

primis igitur requod rogaveral AlexanXn

iricesimus quintus regni annus

1264.

telligendum esse
lalis

con\ rntu
.

communi

consil\

annum monumentum referi Bonaventura

:

Aliud

Baro,

potuisse

Licel

inquiwnt,
fidelissime,

Prancorum
spiritu

institeril

Rex dominus omnes ano ut

. ,

onus

bujusmodi
Regi
placuil
,

quod domino
Ira

ubiremus. quod nos

ipsius

Propter
el

ipsi

in-

innalibus Ordinis sanctissima Religioni san. Sita scribens insigne domiciTrinilatis attulil bic annus I11;1 Ludovicus ix fuil qui dante,

Vrinitalis

ad hunc

an num
.

iM.ni

dignum

quindenam
m

Pentecostes ad
speralur

pra

entiam
bichoa,1,

Francia?;

liic

enim
vulgo

illi

erexil

monastenum
dicecesis

redeamus,
cedeute,
lus,

quod

tunc,
el

domino con-

Mauritania,
re nsis, divo

de

Mortana
ei

Eligio

dicatum,
ac

ab

ipso

un-

iraclatus

laudabititer

atiliter

"" laudabilius utilius consummelur. e.l """ ne tunc quidem aliquid de subsidio ndetur itatutum. Hationem opinor, quod periculum
fuisse
"

annuis

reditibus

privilegns

Dobihla-

lU

892

Monasterium

Tartaris

cessare

mderetur,
a
Bi la

ul
'"

./""'

"

/ '

"'

/,

'

maQU m

Ludovico

dicebalur l l,,src roimliia.

ingenti slrage superato

'''"'"'

''"'

suLienlibus

Vatthmi juxta $. redittbusque vdificatum, Hocatas instructum, atque <

<

Ordini
dicatot

Uungaria n
>/"

Jores
rum,
sentiunt

circiter

mnum
B90
rt

auctor
alii

(26i

num.
1

habet llayfialdus.
conditio-

quadragmta Ordirns Vmdicatofridus < W biographi, tamen)

esl
I

quod
*iUtnium
ni
k*el

inquiunt Prospeximus eliam, cujuscumque omnes lirisliani

.

vranermisso.
fundai
in
,

dignitatis existanl

qui

Odem

hristianam
'i" s

Venim huic >< ///"/"'" m, aui cerU hoc <> captam ihshiri arcmein
/ /

""'

'"" r

11 111

i,, ','<':!

faederabuntur

Tartaris

antcdicus,

poenis

subdantur

eorum statuemnt ll,,ni quod omnes viltei exlitii ordinatum babeanl ive castra, rel eliam firmilates *, arma dominus e t nece Voluil aria ad pugnandum...
in

personis

et

rebus

ac

beredi,

n i,n

nurrni archiepiscopum
s.

Jiotomag.

,,.,,

,,

,,

Matlhm
'

suburbio

rjuas

juro

contra

bmreticos

undidisse m S.l rlisiirm OrdinU

aiosis

f.
'

'"""""'- c detnde sorc

<

Hotomagensx

ltZZus
/

***

"'"

/'

domo

472
ADCTORI
J.

DE

S.

LUDOVICO REGE
nem
seu
redd.tus

S.

ctum

satis sohdum fomo primum rim donata, an invenio ex igmroi apud biographos certe I nrginibus strw iUa domo monasterium sacris Quod religiosorum mentione faeta.

aut

possessiones

habere,

reguta

nulla

propnse inlerdicnnt, scd e is dem fralribns v.ctum per quasstum publicnm so let incerta mendicitas ministrare. Verum
constitutiones
felicis

r,

etiam
.

conseautem fundalio huk anno sii mnectenda, mfinemempta; hcct ndetur ex domo tum anno fuisse abinde certum non fiat, omnia hoe qua sohta; imo oerisimilius putem ea etiam,

recordationis
nosu-r
statmi

Gregorius
...

p apa
sic

x prade

cessor

concilio

Lugduncnsi,
liceret

professonbns
nere,
aut
si

talium
ut

Ordinum
nullum
nec

ot

rema-

vellent,

tequentiannoRebemabeodemarchiepiscopoemisse
dicii

professionem admilterent,

ex lunc ad eorutn de novo domum

pag.

480,

eidem fundationi fuisse

vm-

aliquem

locttm

adqnirerent.

Hac

ratio
i

c,'.

pensa
893 Praterea fundamt sub finem hujus anni monasterium fratrum Ordinis de pamitentia JeSaccis , s* Sachj christi, quos item fratres de
citas,
ei

tincti

Ordinis,

non

morum

dissolutio,

tt Saccitis,

Saccarioa

nominatos
edidit

reperias.

litteras

peram dwinando scripserunt recentioret aliqui. Illum autem exortum prope Massiliam per fratrem quemdam Danielem Ordinis Pradicaiorum, habetCelsus Faleonius in Memoriis Bononiensibus lib. pag. 258. 3, Quod utcumque confirmari potest ex Guesnmo mi innalibus Massiliapag.36i, ubiasserit ex tabulario Massilit
Saccitas

hujus jundationis

Breulius wi
.

Antiquitaita

tibus Parisiensibus pag. 55% quilur Sanctus : Concessimns

in

quibus

lo-

fratribus

de Orparrochia
:

dine

pu-nitentia'

Jesu

Christi

domum quamdam
in

ad
S. in

inhabitandum,
Andrea- de

sitam

Parisius

Accedit

templum ibidem habuisse anno iS35. Honoratus Bouche in Historia Protin320,

Arsiciis,
(si

cum

ejus pertincntiis
et

ut

cim pag.
Massiliat

qui

ait,

caput

illius

Ordinit

eadcm
dilecti

domo
et

de

voiuntate,

ordinatioParisiensis

sedem habuisse. Ceterum, eorum monaParisiis,

deficiente

ne

fidelis

nostri

episcopi

sterium

paulatim

Ordine,

procederet,
dreae,
iiuiii

et

presbyteri
et

parrochialis sancti

Anec-

nec non abbatis

de
el

conventus sancti Gerconsensns

adesset]

anno 1293 Eremita atque etiam hodiedum possidcnt.

acceperunt

Augustiniani,

Pratis

Parisins

898

Cum

liberalitate
wi

et

munificentia

erga
>,-

a>*i irawia.

clesiam
forte
in

cimeterinm

aedificare

vellent.
ct

nosterum
alia

ex

adventu,

Sed ne remanentia

membra

Christi

terris

oiventia pietatem

'"""

s
' '

'-

dictornm
tiones, et

Iratrnm, quantum ad oblationes, obvenjura

parrochialia

qa Sanctos in calo reqnantes Ludovicum temver coniunrissc multa jam dorucrunt exempla,
,

'"""

tm

niiinthmroS.Dio^th

parrochialis pre:

multa
pra

i/n

sequentibus docebunt.
ub\

Atque hoc quir

discessit

sbyter assererel se

nos in recomgravatum pensationem prmdictorum de asscnsu presbyteri

esse
,

dem anno,

peracta

erant Parisiis, quasuteu

parrochialis,

oui

ribus
solidos
risius

suis

in

nnnc est, eidem, et successoperpetuum concedimus septuaginta

singnlis

diximus, im.de sub finem Aprilis Bellovacum, ut ipsis tfaii Kalendis, minica prima posl Pascha, consueta

Do-

pietate

Parisienses

annis

etc.

Datum Pa-

adesset translationi S. Luciani, aliorumque duo-

anno Domini ucclxi mense Novembri.

Ha

rumSanclorum
xius pag.
394,

Peractailla estdicta dieabepiet

litteranon
erga
clarant

modo palam faciunt ,

quoslihct esset

religiosos

benignus Sanctus, sed dcquniii

scopo Bellovacensi
Philippo,
aliisque

Silvanectensi, uthabetChair

etiam

quantopere

caveret,

ne

cuiquam
em-

ac

Regt cum filio gencro Theobaldo Naoarra rege,

assistente sancto

ecclcsia fraudi esset liberalitas sua.

Auxit habi-

iationem dictorum
jiio

fratrum posi biennium,

libris
S.

oicino

fundo centum
abbalis

Parisiensibus , ui

principibus, quos hisce suis exemplis adpietatem in Sanctos satayebat erudire. Eodem mense Maio coronas duas majores, quibus rex
et

docent littera
553.

lisdem

Germani ibidem pag. etiam fratribus domum fundatam

illustrissimus Huetius in Origi:

regina

coronari solebant,
rex die

rem, quam
sii,
iis

tertiamque minocoronationis sua gestabal in

Cadomi,

scribii

prandio, deposuit
ut wi

nibus Cadomensibus pag. 243

nec

est

cur viro

eruditohac
illis

in

re

fidemnon habeamus, licetnon

oideanlur,
tom.

in thesauro ecclesia S. Dionyprmcipuis solemnitatibus prmceps ara exornarelur; sicui docent liltera Regis apud

omnia admittenda
adjungit.

qua
3

de fratribus
reli-

Helyotus

Ordinum

in

giosorum pag.
micilium
iis

170 im wrbe etiam Pictaviensi do.

Doubletium pag. 940, datm apud Villam novam Heiz. Seroabantur antea corona illain thesauro regio : oerum pietas Ludovici in patro-

procuratum a s. Lndovico narrai at c " ln auotorem non alleget, ei AlphonsusLudovlci frater ibidem rerum potiretur, monasterium Saccitarum Pictwoiense fundationibus sancti

mm

suum

S.

Dionysium

modum
nec

inoenit,

quo

etcultui divino semirent,

regibus deessent.

Regis annumerare

non ausim hactenus.

lieet

896 Comitia deinde regni habuii more sibi consueto circa festum Pentecostes, Nativitatis JJJ^ ton beaur Vvrginis, et S Martini, in quibus ordir <nw nw,iJ

894
de

Porro
per

Saccitm,

teculo

nu

sparsi

quoruw
notan

fuerxni

tur ali<iua.

Galliam, Ualiam, delgium, n, spantam quoquc, AmjUam, ct Palivsiiuam pe'"""""' '" constat ex auctoribus oariis, ob'""""' '"""'" iui reliquerunt
:

memoriam , quod
Latera-

nataregni negotia. ln primis autem insigne contimentis animi , atque ab omni cupiditate alieni, pralmii ccemplum, quod ex Actis comitiorum "" '"" referi Chaisius pag. 394 hunc fere in quain domo Lochia m promnda Vuronensi
/
'

ut

reM*
f

*" n

oul

""" eodem

fere fuerint extincti.

"""'.''""'
'""-

/""""' posl concilium

seu

annum
"'"'

im
;

ep

mendicato oixerunt,

Zl
'

dam readificanda mgens invcnta erat pecuni* summa, de qua cum relatum essetin comitus, ooluii Sanctus, ut pecunia, qua ad quadragmlibrarum millia ascendere diccbatur, queretur fundi dommo; nisi pe\ consuetudtnem regionis sine ulla dubitaUonis umbra ad thesauta

9onumXinconcilio
'

,>or "
i

in*. ,'"' """""

uaZ

,"';

'"

Lugdunensi "" rn " v /""/""/""' """ '""/"""^ w//, apud Joan":'""""'"'- Vremitarum

reltn-

rum

reg

"pff^^^SS
men
de :;,;-;;;: .11,,, quibus
.

ad

congrnam

VTZ
JeTsedel
snstentatio-

'

JJJjJJJJjJJJJr
ci,

,J

^ J""J^ ^ Zf ^
"
'

pertinerei

quo casu

ante

<><>

guocu

ignam

Ludovicd

intercessissi

cessitudinem

DIE VIGKSIMA QUINTA AUGUSTI.

,

47 3
a

n0
a u fif Q

rartu /<"'"" """/</'- itwcemi "<patriarcha rjrbanus XV, natione Gallus, ex

,.,

tui

regimim

quam

regni

solio

praedicari
piis

sin-

ivcioai
^-s.

gnlariter promereris, et juvari ilevolis et

Chri-

olymilano
electione,

electus

Pontifex.

Hujus autem

sticolarum interceBsionibus, apud bonorum

omnium
vota
iua

Ludovicus confestim humanissiest

Largitorem

al
.

ipse

qui
et

bujusmodi
sic te

m
piwli/W

i.

liueris gratulatus

Pontifici,

priusquam
acre-

benignius aspirat
etiam

pius
-

misericors prosequatur
Iieur
nijptis
de<

''',
eevisset.

legatOS,

promoUoncm
id

nuntiaturus
ipsis

adjuvando
sic

(jualrnus

Intelligimus

Urbdni

inhsreas,
feliciter
siia

insistas,

quod idem

posl
in

tlonsoriis,

quas e tenebris erutas luci publicai !L 0$u it sape laudatus \iartenius tom. 2 Coll. rr quibus pauca delibare ju/-'<- col. nou-si'(ii quales fuerinl modestissim\ 0A ,
i

prssentis

vitaa

curricula,

diiecta

tabernacula

introducat.

n
id

igitur
facilius
:

universalis
multiplica-

Ecclesiae
lis

adjutus suffragiis,

tl

intercessoribus

assequaris
tuae

nos
jnstitiae

sperantes

,.,
,

.1

aex
vita

inclyte,
,

witfiw'*,

qui

ser-

(Irmiter,

quod
,

sacrificium
regias

Dominus
,

monibus Bcclesiam rer i s

bsreditatis
i

operis
.

promptitudine
vivens
, ,

malrem
factus

reve-

acceptabil
ter
ii,

et

magniflcentiae
siilu>

merita

in-

perennis
bene-

quae

velut

singulare
et

mrailial

-ni-nla,

merito

particeps
le

qui

maternis

quam ad nos
affectus,
dilcclionis

Romanam
paterni

geris
el

Bcclesiam

hl

n...

hii.iii

gratitudine
prasconis

conformas.
,

Regis
et
,

devotionis
ii\a

(avoris

praeroga;

fjgyotio

vniv

collaudanda

excelquaa

praecipue

prosequentes

univer-

lenUnm
ll(

meritorum
Patri

coruscatione
deservial
,

conspicua
olTert

sos

Christi

Qdeles

ad

implorandum
illectivis

cotidie

pro te

spjrituali

humililatis

Patris

ajterni

gratiam,

retributionibns

hostiam

semetipsum!

Tu

quoque
divini

carus

apostoculre-

decrevimus
pcenilentibus
lni>

invitandos.
el

[deoque
,

omnibus
devotis

vere

Sedis
[imius

alumnus, tu iii amator

,

religionis

Christianae
,

confessis
te

qui

orationi-

Qominis

et

divinam

pro

misericordiam

implOrabunt,

galinm
lli;

virtutum
Ecclesiai

aflluentia

prmditus,

in

ipsius

singulis

diebus,

quibus
,

apud

Deum
et

bujusmodi
Dei mi-

,in,

dispositione
,

clementer

exultas,

orationes
sericordia
,

eflnderinl
el

de

omnipotentis
Pauli

nnanimem
ad

prorsus

el
. .

omnia volunlatem
devotis

omnimodara gcrens tecum Perspeximus eliam quod

.

beatorum Petri
confisi
,

apostolo-

rom

ejus

auctoritate

viginti

dies

de

in-

toarum subsequentia
talis

litterarum

nos ad solum nasupplicibus

ea
in-

juncla

sibi

penitenlia
vi

misericorditer

relaxamus.

proprii

placidisque
ut

Datum
stri

Vilerbii

Kal

Januar.

Pontificalus

no-

ntarunt,
pria,

lerram

luam,

ulamur

velut

pro-

liberalitale

oblulerunt.
post alia

898
rnlrftoii'

Deinde,
siiu
,

qumdam,
in
,

cicissim
:

Re-

oflictti

ilrfrrl

liuiir

nnuhini

Mu:i'sususci-

mus
iUul<;r( fteiil/ifid.

igitur

flli

carissime
quae

quod

intento
his,

anno primo Ex his item colligas, '/'""" s '"duerit Sanctus alienas preces impetrare, ac mdulgentias promereri 900 Vidimus supra, quantus a Tartarorum hgaiif&rtarum ad Lunulrnlis rru ut mniliii s orhi fh nslir.nn tniprmlr,

piens
tibi
i,i

animo
in

scribuntur
videris

super

quae

netus,
risiensi

qmgue

eorum causa
>n

m
744

concttto Pa-

rtut9orwn
imiieiio
Se

terris

tuis

profutura,
Regiae

nos

promse fa-

fuerinl

statuta

Hisce posteriora viden-

securitate

requiras.
iii

Nam

serenitati

tur,

qum legimus

Compilatione
i.

chronologica
his

tubjidat.

fa\uniiiilt'in

omnibus

exhibebil
te

Apostolici

roris
miii

el

graliae

plenitudo;

siquidem
favente

eliam
cle-

apud Pistorium tom commemorata : Anno

tarorum
Qobiles
misii

pag.

terbis

Domini
duobus

mcciai

rex

Tarxxiv

petenle,

proponimus,
tuae

divina

solemnes

uuncios,

circitei

mentia,
licibus
vici

culmina
exaltare.

magnitudinis incrementis feSicilies regnnm hic tacite Ludo-

Tartaros
,

cum

fratribus

Ordinis

Prmdicatorum
;11 I

qui

essenl

interpretes
ut

linguarum,
se
et

familiei

videtur promittere. Wec segnior fuit

Regem
,

Pranciae

Ludewicum,
ditioni

et

to-

in

prcestando,
in

quam promittendo Urbanus

beneficia.
ut
'

mox

um regnum
alioquin

Pranci82

subjiceret

Tartaro-

rnim varia

Regem, ejusque familiam, conTmprimis

gUOtqUOt
:

,,

studuit

xii

Kalendas
rfie-

pore

regnum procedente. Quod

Pranciae

irapugnarel

temhabito

Rex

Ludewicus,
sui,

tiecembris concessit,
riun runi
,

indulgentias centum
''"'"

consilio

cum
ipsos
ei

primoiibns

regni

constanter
Parisus

mr rrrr n

r.

ipSO SOCriS

renuit,

tameo
ad

ounlios

bonorifice

concionibus
indulgentias

interessent

deinde
et

unius anni
quoties
r,i

eodem mense dierum quadraginta

alicujus
rul
:

tenuil
l|(V

usque

Papam

remisil

Rem
in

eamdem

Alexandram pacip memorat Joannes

donat

Ludovico,

dedicationi
_./

rrrlrsnf ussislrrrl.

unlrni'/ ur

m m Mulgtt
mense autem
concessil
pri-

omnibus,
sequenti

qui

cum

eo

adessent
filio

Philippo Regis
Litteras hisce

idem
Ubi
et

sii

Chronico, edito inter lccessiodiscrepantta tanrs historicas a Leibnilio, cum et numero legatorum; . nonnulla in tempore Domini nccun habet pag. /7 : Anno
]lln

ouranus

nlegium

de rebus scriptas exhibet

alia

rrx

enim Tartarorum
aobiles

misil

solennes

nunlios,

circitei

Chesnius pag. U8 et seqq tjusdem Urbani epistola,

pro
''"'

legitur

xxx

Tartaros,
,

cum duobus rratrmus

qui
essenl
Franciffl

de

qua

ille
:

Ludovico
hoc
loco

indulgentias
juvabii

largitur

orantibus hanc auintelligat

Ordine
e

Pra3dicatorum
ad

interpretes

linguarum,
se

Regem

Ludovicum
ditioni

o
,

describere,
fuerit
liujus

ut

im

regnum
Qui

Franciffl

subjicerel

tludiosus lector,

qnm

Pontificis

de

Tartarorum, alioquin
pore
procedente.
consilio
ter

Franciam

impugnarel

lem
babito

Ludovicus

Rex,

^testa,

Sancto nostro sententia. 899 Serenitatis, inquit,

.

regiae

vota

praeclaeffecti

1:1

sic

cl iri

.V dehliura

operum
litulo

clarenl

restilit.

constan cum primoribus suis in regno, tempus reci Utei horum auctorum
i

regum Hdervus votive descrvis; sicque fulgentis fama assifulgore prmfulgent quod ad decantandum x;i1 '''"' sui "' uovum Domino canticum qu>
,l,b

quibus

sub

regio

Regi

ambiguum est scripserit <>ir medium

designet

nam
seculx

posterior,
xiv,
:

etian
ac-

mmime

ewatus

rsi

tn

'

muho
tionis

est

recentior

tempore designando Unde tempus hujusce legarelinquo,

licel

pnor vero

tolionem
ai entcs
''

nominis

in

le

magniflca

operatur,
.

ai>

incertum

conctliari

qaem andique invitenlur Tu siquidem UlnpraBtituIayil nanlium Dominus multis

regiae

1|s
-

inter caeteros uhl, '"i

.
.

dignitatis praeconiis

participes

sin-

sidiceremuslegationemcontigtssetMtioa* sent, annus cum Gallis adhuc currebat ni n P '"*" 1 mitt rrriim sic ad \lexandmm

im

uon

indigne

humanis exto
landabill

legati,

riim

ille

anno prmcedenti
cst

essei </</<

lo,ls
.

non

immerito

Rex
V.

non

minus a

Quapropter visnm

hoc factum,
64

tamquam mctrtir

Augusti Tomus

474
Auaons
i

DE
temporis sub finem

S.

LUDOVICO REGE
ht
:

eerti

hujus annt

commemo-

Nosti

uqoidem,
esl

fllia,

quod
l

rarc

Sicihffl,

quol
in

ejusdero
fllio

Ecclesiaa

'ognum D

speciale

rissimo
illustn,
tis

Chnsto
tuo
,

nostro

Regi

viro

aliqnibus

ex

vestris

rum

duximus liberaliter offerenduin y&. ab eodem Rege, lamquam Christianjssimo

super hoc
responso
ut

Prancorum coramunibus m

principe,

devoto,
j

sed

4262 i*u laai. $ LX\I Anno

(S

regnum ic b

Sicili^
:

pro i^

P ro voto

quam

velut

'"f* ";v

Pfat

Regis potentiam,
ecclesi

lutatncem

liberlatis

filio

oblntum
filii,

reousnt
in
:

Sanctus

nuptise

Philinpi rr lumitnti

quibus

consulit
:

largissim* in
rcgni
et

...

Ecclesi* inco

praccipuam in ipsius nato desiderantes quasivimus nec habere juxta desideria nostra

penum
justitice

^m
,

potnimns!
,

experiremur

saltem

in-upitiam

omlWm
pradicti
el

^J.
ipso

in

Kermann-

dalto JK'
facienda

eleemosynae

insignis

mus aciem, cum

cessione

super

^J
conRegis

,i

sibi

cura

"translatio
legionis

corporum

24

martyprio-

tractatum

de

memorati

conscienUa

beneplacito ineunles.

Nunc
voluent
ra-

rum
ratus

Thebaese, fundatioque

(jua ratt
I,,s
-

cur

regnum
filio

/,,,
:

conferh
alia

Acjus
n, i,

S. Mauritii.

noluerit

vix

occurrel

quam quod fratrem ad

illud conquvrendum,

/ilium

regendumque magis idoneum censeret, nuam duodennem, ea enim erat eetate Joannet filius post Philippum natu maximus adeo
:

nnum

1262

illustrem

reddidit

S.

Ludo-

non ambitione, sed communi

Yir sanctissimus

utilitate regebatur

itegnum Sici-

vicus

memorando
jirn
//i

cunctisfjur

principibus
:

nm-

E
flliwn maln-

lia,obtatuma Pmtifiee pro

lando continentis animi exemplo

s ,.,/,._
,

nam regnum
constan-

in

unotafihit,

quanto prmtantius sit,regem justo ac moderato regimine subditos suos beare, quam eorum sudore et sanguine novis
ftnuit,

oblatum,

acceptare

903 Quo autcm tempore facta fuerit htecCaroli promotio, quoque modo fn ea se gesserit S. Ludovicus,
rero
sice

monio
cufn
(ju

jun^ti

docens

breviter

suis

locis

explicabimus

Vunc

flUa

n-

dicendum,
causa
fuerit

quantopere
aversatus.

Arago-

Filium
vidimus

Manfredum Ecclcsuum Phifilia.

num;

regnU
rut.

inhiare,

Rem paucis

explico.

Occupave-

lippum
cobi

sponsaktio

pacto
ut

promiserat

Ja-

mortem Frederici II, ejusque filii Conradi, rcgnum Sicilie. Manfredus, filius nothus
post

Aragonim

regis,

num

Frederici,

tenebatque

illud invitis

Pontificibus,

quornm

erat /cudum.

Reanum

illud Carolo co-

nupti&que hoc anno erant celebranda Verum Aragonius interim affinitatem contraxerat cum Man/rcdo dato filio SUO illius filia marilo
,
.

miti Andegavensi obtulerat Innocentius IV,

dum

hinc

Ludovicus,

veritus

ne

iragonius

Uanfre?

Ludovicus adlutr

Qriente

degebat;

verum de
3,

conditionibus inter eos non convenerat, ut videbis

do opem ferret contra Pontificem, filium suum negavit, affinitatemque contrahert se datu/rum
detrectavit,
/(/

apud Raynaldum ad annum 1253 num.

a

nisi

instrumento authentico
*c

declaraEccleetiamsi

Conditioncs

Carulo
rex

repudiatus

acceptaverat

iragonius,
aut

nihil facturum

contira

Henricus

Inglias

pro

filio

suo

Edmundo;
in

siam,

fosdus

cum

Gallia

mitum,

sed domesticis

impeditus

negotiis,

exercitum

Ualiam ducere non potuerat, proutfacere tenebatur, ad regnum /ilio suo asserendum. Cum igitur,
videret

Manfredi filiam filio suo acciperel uxorem. Quo instrumento dato, multisqut tpi scoporiim >ir principum testimoniis roborato, '
declarationis
videre
licet

Urbanus

nihil

spei

superesse ab Anglis,
bello,

apud

Chaizium pag.

403,

nuptfa

qui

civili

implicabantur
eique Sicilia

ad

Ludovicum
filio

recurrit,

regnum pro
regni

ipsius

aliquo,

excepto
obtulit.

tamen

Gallici

herede,

liberalittr

Sanctus

ilbertum

Pon-

tificis

notarium benigne quidem

audiit; verum

hrcnlcr mciimnil cum alm Anno DoNangius pag. 371 hunc in modum , mini mcclxii Ludovicus Rcx Fri gata circa Pentecoslen omni fere nobilitate sui apud c.iaromontem in Avernia, Philippo
celchrutir sinn.
lllas
:
i

ut

potuit.

regnum pro filio acceptaret, induci non Causa illud recusandi exprimuntur m
Urbani ad Albertum notarium apud liay.

lilio

suo

primogenito

Ysabellam

flliam

regis Ara-

goniae

desponsavil

Porru

litteris

de

sponsalibus
(6

intellexit
:

hmc verba perperam Raynaldus ad hunc

najdum
aliqui

num. %i videlicet quod dicerent Conradinum Conradi filium, ac

120^2
;

anno

annum num
non

nam

nuplias tunc celebratas,

sponsalia, mani/estum est;

quod hmc dudum

cla)

nepotem

Frederici
si

II,

jus

in

illud

regnvm ha-

mte fuissenl
cant. Accipe

pacta, aliique auctores id

bere; aut,

jure suo exciderat per depositionem Frederici, jus Edmundo Anglo fuisse acillc

nnius yicolai

Trivetli

oerbainChro/77
flliaB

qmitum.
T.W

nico ad hunc annum tom. 3 Spicilegii pag Philippus Regis Francorum filius babejlam
regis AragoniaB

haudat

mirifice

m
,a

dicta

\onvAovu quc

' '" l]r jr

''""''"""''

epistola Pontipuritatem, insignes:

uxorem

accepil. V>-

aceepU^U
caulfont'

rjus

virtutes

merito extollit encomio

hor-

tatur lainci,

Mhntum,

exunut.

Vurro exemptum

hanc ci rciujionem quidem deinde Ludo-

v.co/,m.se Innu- tcruoulum apparebit,

cum postca Carolo opem tulerit ad idem regnum acqmremiuin. ejusque promotioni non obstiteril.

rram sw

904 Causa erroris Raynaldo fuit epistola bani, ex qua putavit nuptias omnino abruptas, qua dilatee tantum fuere, diclaque cum cautioh ne deinde celebratm. Sic enim ibidem '"" nunscribebat ad Regem Pontifex : [pse siquidem
cius

iragonW
,/..'
in

"'1

EccltriW

bonus,

de

terra
,

ionginqua,
ac
statu

de

tua,

'""

Attamen regnum pro filio constanter recusavit, licet id oppurtunum esse diceret ad opportunum esae dirornt n ,t ^.... opem imperiu Cnnsnnmaopolitano, ac Palastin*' /ercudam. lesUs recusatl Ry. rnjn, ,,/
fl

rumque
tui,
,

Xncolumitate
. ,

prospero

regp
ct

nostrum

replens

animum

... fralres nostros de

Uccl ad

..:. puritatis

gaudio, nos Anainntia. '"luae constantia,

Relolil
tattr

men7a nimium jicundUate "perfudit.

,

P.

lstola

'"'

''''/'"""<

apud Chesmum

lr Margaritam data
,,,,

,, ;lll
pro

,,.,

qU8 si
inter

ptfM
f' dilertoo
in

timas

accessisses,

matrimonio
el

tom. S, pag,

869,

ubi

ita

scri-

flUum

primogenitum

tuum,

dilectam

Cbn;
SlO

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

10

47*
ea

ffliam

;ililin

charissimi in Chrlsto

iilii

nostri

Aragonum contrahendo, comperquod idem rex filiam Manfredi quon,.,. n, persecutoris Tarenlmi Ecclesiae dam principis primogenito suo non sine magna -jiuifesti,
ninstris
'

regis

tantum commemorabo, qua in iccmai iis fuere prmtermissa. Ejus cura consuetudinjt prayas immenso numero aholitas, mercaturam
J -

turinferius,

diligenter

ulterata fabricatores, aui

tos;

promotam, fomeratores, moncice adprobm resectores pon,

ratione
],

sui

nominis
ipsius

matrimonialitei

copu>

dere mensurave utentes faha,

severissime

puni-

iril

omnino ab
in

matrimonii proseculione
et

desislens,
S pjtati

spirilu

devotionis

solita

synce

quidquid monopolii simile erat, licetper prmcedentes regei fuittet permistum, ju~
pag,

adhmc

abundanlia,
immerito
cuiquara
tnus animus

illud

Deo

ct

nobis acceplum
;

ttissimi Regis

nu n
ijiodo
1|MI
3

eloquinm
inimico,

protulisti
te

quod

nullu

zms

mandato abrogatum, testatur ChaiU3, d 414, cttalis curim Actis.

habuisse,
ut

paleretur,
vel

vel tuos alicui,

iddit curam

vim fluminaque
ac tuta
:

iter

persecutori
irinculo

Eccle-

agentibus

M;r

qnaliscumque obligalionis
affinitatis

astrinxisset,

tandcmnihilprestermissum, non moilo quod hac omnia or-

commoda

essent,

BHcujus

fcedere

copulari.

dinaret, sed exsecutioni

mandanda

curaret.

aliaque

Urbanus de prima Begis conlra nuptiat

:

rtpugnanlia
cautione
/<r

cui deinde celebrata nuptia

cum

habuisse vidctur diligentissimam, ne tenuiores potenliorum di

907

Pra.-

ceteris

thmen
ut

cwam

a-qmuu

<*e/imdenM
tenuioribus

esse

perLudovicum adhibita non minusgradebebant, imo gratiores; cum Ecclesim fo:

opprimerentur.

Sic,

legitur

in

Gestis

abba-

rcut
faj

utiliores
opetn fifre

quod factum
missis.

per nupiias enim hoc pacto iniManfredo Aragonius prohibebatur, non fuisset, iis omnino prmter-

Germani Autissiodorensis apud Labb tom. 4 Bibliolheca pag, 585, cum comes liarri pratdium quoddam abbatia, aut forsan horreum [nam grangiam rocat auctor, quod utrumque
S.

tum

significat)

destruxisset,

tamcn ad
Regis
reparavit.

dicti

abbatis
et ju-

905 Quaproptcr

non

minus

deinde

Sanclum

instantiam compulsus
sliliam

per

potenliam
Sic

ntdecaw noslrum ornarc potcrat c.rimio Defensoris Ecclcquo eum in eadem epistola laudat his trtjfo tau- ri& elogio, mrob ir- tCl lls etiam nimium, et non sine Laetamtir
./
.

eam postraodum
cujus
>u

Niternensis,
sponsaverat,

filiai

diximus
lutissiodori

Odo comcs E filium suum Rex tfenum. 834, cum mocudi jussisset,
episcopus

'"'

cansa
ijiiciii

gaudemus,
sui
iaslicffl

quod

niatcr

Ecclesia
,

in

le,

netam
que,

novam
prout

eammi-

proseculorem

honoris

et

libertatis

facere

tenebatur,

probandam non
quod illiabito cum
urresen-

protectorem
nec paleris
aul

assiduum

experitur,
so-

exhibuisset personis
nistros comitis

ecclesiasticis,
ut

jecura
licitari
iic

quiescil;

ipsam aliquibus

monuit,
:

id faceret,

molestiis,

soliciludinibus
ejus

molestari,

recusarunt
recolenda)

Episcopus

autem

cujusvis

fraudibus ab

separeris gremio,
Petri
suc-

eisdem
tiam
gis
ris

personis

ecclesiasticis

concilio,

\d

uberibus abducaris.
et
,

Digne itaque
Christi,
teste

raemoria?
viri

Ludu\i.i,
,

tunc

Relitte-

cessor
fatetur

Vicarius

Jesu
suaa

veritate,
:

Francorum,
flde

christianissimi

cum
et

te

singulare

forlitudinis

bracliium

dignis
cui

(actum
rei

attestantibus

personaliter

merito,

communis
,

asserlionis

testimonio

conEccle

expeliit,

damna,
,

seriem

querelam

currente
sicn

le

praedicat

incommutabilera
Sicut
in

patefaciens
netaj

popularem

obtinuit
,

ab

eodem

mo-

ac

prscipuura
Jacobus,
et

defensorem.
et

enim

fabricatores

expelli

el

eam

aulboritate

Petrus,

Joannes a Domino
post

monHelia,

tem

excelsum
ipsius,

assumpli,
apparentibus

Iransfiguratioet

Resia per civitatem Autissiodorensem publice declamari, ut habet Historia episcoporum Autis-

nem

illis

Moyse

laii.lem

voce Patris audita,

sed
tacti,
et

timenles in faciem ceauditis

cMerunt,
[bftationis
11

per ipsum
suos

con-

tiodorensium apud laudatum Labbeum pag. 501. 908 Sic necCarolo fratri parcebat, ubi eum eontra vim potmtiorumi cernebat ab mquitate deviare, aut ea modcratione

eloquiis,
nemiiK-iii

ne
nisi

timerent,

levanvidisse

non
tribus

uti,

oculos

solum

Jesum

suos
(26

amanti,
Vita

Probat

qua utendum principi subditos id Vita secunda a num.

logunlur; sic
btu

nos

et

praedicli

fratres,

ingruentillucti-

exemplis.

Unum
:

ex

iis

referl

itidem

frequenter
et iu

diversarum
pelago

procellarum

auctor
,

anonymus apud Chesnium pag.

accipe

403,

bus,
'

multiplicibus
hiijus

lurbinibus

tempestalum,
conculiunt
erecti,

<

quo

illud

aeffl

mundi
in

multoties

inter
gis,

dorainura

Aliquando mota qusestione y Carolum, rratrem ejusdem Reet

,

Petri

navem,
in
in

altitudine

cogitationis

levamus
sed
ter

circuili

nostrm considerationis aciem;

necessitatum
te

Andegaviaj, comitem tunc alium militem super quodam castro

Lentio
in

quemdam
lataque sen-

urgentium

articulis

efficaciin-

curia

praedicti

comitis

contra

militem
Regis

Ecclesiae

assistentem

solura
laus,

efficadter
vera.

prasfatum,

miles

pradiclus
comite
in

appellans
carcere

ad

luemur.
.

Eximia cnimvcro
408

sed

curiam,

jubente

detinetur.
via

906 Chaixius pag.

famem

hoc anno fuisvero S, Ste-

Quibus comperlis,
gia

sanclus Rex
vcl

aequitatis

re-

tkniit^H'
Nnria

u foNormannia
pl'1'ni

**ngm.

"I"" 1

saibit. Chronicon Cadomensis, inter scriptores Normannim Chesnium pag. W2i ita habet : Anno
fuil

inccdens,

ad sinistram

ad

dextcram non
se
.

declinans,

comitem
praesentia
in

pnecepil

ad

evocari,

quem
litem

in

sui

constitutum
carcere

eo quod mi.

MCcun
bus
CJ "s.

mors

valida

in

Nonnannia.

In

qui-

appellantem
uil
,

delinerel

multum

sicut semper largissimus erat Santotasque provincias recreabat, teste Vita secunda num. 98 , ita hoc anno evenisse credi '"'"". quod Normannia
miseriis,
r*9nantis,

dicens
el

In

prancia,
ejus

debebal quod unus quod non crederet, quod quia

ei,

erat,

parcerel

sibi

in

aliquo

contra

"'"'<'"

tempore penurim , in nifactum ait Carnotensis num. '26 pccuniam adeo copiosam in subsidia pau:

justitiam, prajcipiensque
(

ei,

at

militem libers
prosequi coliberatus,

appellalionem suam
eo
Miles

possct

libere

ram

vero

Regis

prajcepto

pcrum

co missam, ut ferralis doliis et quadrigis JJWMHfo esset, quemadmodum census regii sor '""" portan cx .\ormannia. hlulia item Ifl

domino Reministrafis consiliarns efdem milili a consilium quos el fecil jurare, quod fidele
g6i
prajdiclo
inihii

darenl

lunc

annum

conjicit

laudatus
in

wimiam cigUantissimi Regis

uenddque
rebus

Chaixius, qum regendo, provir

runiM
linuit
cit

dicti

militis
justi

cassatam
R

tandem vero illala causa sentenUam prosi

'

incuria

estmiles

htemem-

quibuslibet ,

diligentiam
in

comlegan-

cui ipse

quo<tconRexpatronos assignaverat,
i

"undant

verum cum pleraque

Actis

velleni tra comitis potentiam nulli

909

V"/i

47 6
AUCTOBK
;. S.
ItO
tfl

DE
mirabimur "c
ri/i^sr

S.

LUDOVICU REGE
<

909 \on

cutn /ratr

9U Notum
bus

fecimus

aniveraia
.-11111

tun,
i
(

aidum

iustili* Cultorem, siconsideremus,

guam

quem

futuris,

quod

a(

i,

h
.
.

'"

ttjij

qu\dcii

eausis

qufwI
.

solicitusfuent, nesuatpstusauctoritas ultt graliberedefenset, aut guempiam a jure suo

puim m
lote prruitu

dendo deterreret, adeoui non magis peiiculosum gssetcontraRegemjurasualuerimjudicio,guam libere ju,,,,/,,,/ privatum^guemlibet; nec minus dicescontra Lndovknmpronuntiarentsententiam^
aj/j/f

uominis secretissimeiQ \.> ;ill """ mertyrum legionem, qui cum " beelo M ,lur,ll mortem pro Chnsio msnpriv 'l.-c-r.-v,.,
cuvini
,i

riem

nos

hl

spiMiuhirr

hoimrari,

,l|ni,J
',

n m
,

()|ir

reverentia

cupiontes,
aliquid
videlicel

de

preciosis

!!!

bus

eorumdem
de
illo

dudum
sacro

desiderassemus^h""
Ihesauro
in

pnniiininihi,

exsecutio

segueretur asgue

bere,
lii

prompta, acsi homo tenuis fuissei condemnatus. /m hun paucas contra eum latas seguenti anno sniiriiims, ex curia [ctisdocetChaiziuspag.446 Ua etiam episcopus iutissiodorensU jus saumliberrime defendit, et obtinuit , ul re/ertur in dir
rtn

mon
sai

"'
"'

sancti

Maurilii

Agaunensis,
corpora

quo

n
oh

marlyrum
nos
in

ipsorum
partes
nuntioi
el

requiescunt
el

"^

Franciae

peciale;

uoslros

deferenda; ad dileclos
dicli

in

chri u
misis

abbatem

conventum
nobis

monasterii

illorum episcoporum Historia apud Labbeum

ex gua

mus
tes,

iidem
plura

pag. 501.
gnant..11,1

factum istud subnecto

,

Re.
gra-

precibus uoslris favorabililei de acri corporibus

annne
antedici

inclylss

recordationis Ludovico

Dei

concesserunl
tia

Prancorum Rege, cum neulis instentibus regium emanassel prmceptum amovere cuncte, qus

babenda, el in eoslrorum prasen nunliorum idem abbas de thesauro prajdicto quaedam sacra corpore, qum a longis
retro tem

rYOlllir

perlcaunem* Duvium impedimento

aavibus
puteti

esse

poteranl

poribus cura

megna

diligentia

ervata

rueranl in

transvehendis

executores

super

hoc
sibi

de-

monesterio
ac

entedicto,

reverenter

assummii

alie el

majore,

quam
sicut

commissum
in

re-

deinde
sirni
el

quireret

ministerium,
re

pu-i-i>qiu*

m.ilis
in

nii.v,
fralribus
lioslris,

Missarum celebratis obsequiis honod.v.-t assumptis secum quibusdam

,

gloriantes,

trabeculas

duas

concanonicis

suis,

una cum
ea
el

nuotiu
liu

x.

-e OStiO

bochello

sublus
juris
el

pontem

Autissiodorensem,
esl

ad no^
el

dirigens iter

Qunnnis

suum,

nobis

quod

proprii

proprielalis

episcopainde

militer

honorabililer

attulit;

dum

prope

hindo
res
iiln

Quminis
io

inflxerunt,

hinc

Qo-

civitatem
dito

ferreos

signum
s;

regaUs

dominii
stetim
,

earum
audita
erui,

summi
re et

quas
vir
fecil

bujusmodi,
in

auimosus
Regis

potentei sed

nostram Silvanectensem venissent aujucundo eorum advenlu, cum ea, quatunc in lam brevi tempore potuimus, comitii viam eis processimus, el ea processionalitei in
civilate praedicta recipi

domum
hoc
v""~^

episcopalem

transferri;

pro-

fecimus

cum
el

honore.
civitalis
inftrtndanv

pter

ad

prajsenliam,
proposuit
,

procurantibus
eo,

912

Cum

autem
qui

clerus

populus
,

aBmulis,
rul11

evocalus,

coram
minus

quod'

ejusdem,
susceptis

processioni

interfuerunt

de

lanlis

ministeriales
in

ipsd

requisito,
proprii

muneribus
laudes
Virginis
el

Largitori
in

bonorum
majoi
,

omniura
bea-

4<ra

con-

mittendo

trabecuias
el

bochello,

quod

devotas
lissimae
afferri

gratias

dominii essetra

juris

episcopalu

existebat,

cum

nec

reddidissent
et

proccssionalii

eo penitus aliquid, quod liberuin nevium

inipediret,
ullra

fecimus,

in

uostrem
religiose

Silvanectensem
lempo-

'" IMI

Gnes

mandali
sicque

fimfa-

inferri
ris

capellam,
in

ac

deinde per aliquod

servari.

brias

extendissent,
'

eas juste
el
aliis

erueret;

spatium

eedem
rainime

Verum

''"""
1,1
'

esl

11 'i

'"

lu 8

perorationibus
Liber

coqriclor

cum tam
reliquias

modica
nobis
in

cepella

ad

tanta

consen
riderelur,
in

el

stupefactis

adversariis,

a,,s,

'^ s "
Htsce

rafficiens

qua
banl

etiam
in

magnis

solemnitatibus

non

rale-

Hultn corpora

martyrum

/--

gionit Thebinr

eommemoratis eximim mguitatis jupU*, gua guanto rariora, tanto magts miranda sunt, laudandague acimitanda; ad ptetatemSanctiinSanctos slylumrursuscon940
/

nostra

praesentia

compelenter, ut
juxta

decet,

"

"''<

obsequia
basilicam

celebrari

divine,

domum

regiam

'

Senli8

\uctor Vitm secundm num. 47 refert, mctorummartyrumlegionisThebaiaicirMiguatuorRegisprecibusSihanectum''

seu capellem aliem rundandam ampliorem in honore beatissima Vi Mari, el praedictorum, anctorum martyrum

mus
et

beeti

Meuricii

ac

sociorum
aedificia
el

ejusdem;

ac
r

juxta

eemdem
construi

basilicam

reUgiosis com-

tata;guod< 5 hoc anno, ait Chaipag. W8, cxtato inslrumento anliguo; cui
nonre/raganturfwndattonislitterai,licetemtan-

petentia

fecimus,
ul

pradicte sanctorum
.1

corpora
ptfla

reverenter,
ad
illam

decuit,

modica

cafe-

'""''''" '""""""

priori

de

novo

construclam
die

1265,

!dati m *P"tantiaerantordinata .Unumaulemex

nts corportbus abbalim S. Dionysii

postguam omnia ad
datum,
signum
,llu -

cimus

apportari.

Quaa
per

quidem prima
dedicata
fuit

Junii

anno
nobis

Domini

hgclui

solemniler

anonymus ejusdem abbalim monachus, apuachcsntunpag.404, 1 ta scribens In

irsii.iur
:

praaentibus

dilectum

el

Qdelem noadci

strum Robertum
stentibus
pluribui

Silvaneclensem episcopum,
aliis

episcopis

ac

clericis,

22
nysK,

'"'""^

,5

"X

""7T comulil

Lud0vicus
II1!ir iyris

mo
de
illa

Pf ,u,i

'" 11 ""
igitur

>Piose

corpus ..,<
societate
, ,

pre-

cnebeorum

913 Nos

oh

devolionem

prmcipuam,
babeVauriVi

mirtn
'

r '"'
:

fa,,,,m "

ecri,.s,'n
1

*?
;,lu

Siqnidem inc temSanctorum corpora hono fice trenstulit in

quam

ad

ipsos

Chris.i

martFes preUosos
.

SS
tate

im T

7'
1

"

W**
'

mus, capelh.m ipsam nos.r,,.'. pr-p. m... redum nostrorum regum Franciae, speciahter
putantes,

"re-

redttW

'"

m*W

^olumus

el

ordinemus
sancti

quod

tredecim

nero Navarr* rearln

uiir
i/nir
inl

^Slil:^ S^AS^1S
*?*"* *+
""'

tramlafoZTZu

'T" P* 9
,

'""^ 9okm*'

ubsc '^""--""
m>,,sis

canonicorum
deferentes,

Mauritii Agau-

hablt,im
et

quoriin.

UHUS

raeD

? i/^K7S^ w>
snreli

"'"'"^ priorat S

*&*

>"Stit..tis,

^P DeO
et

nebeet, ibidem
htMl. -,.;,

V-.^n.,

^
^
ci;

no-

'

-" *"*
lldie>

mertyribus antedictis
ibidem

rehgiose,

jugiter ap

debitum

exsolvant

obsequiumcclebtan

wnnojungo.

dum

viverel

pQtX

m0 rlem

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A

&' adnctisque
tui
patris,

anniversariis Saorii
miiiris,

477
lito

uxorisque

indieobitus Hargarit, m

mraorato
,

debitum
regis
el

ubique
potesta
fere
si

Cit
.

beralitosque

"

tUCTOai
i

etiam eteemosyna non paucm pauperibus q U ibui iistribuenda ; amplissimos reditus assignat, instrumento poterunl oideri. De cano,,,/, jn ipso nicisautcm S. Mauritii igaunensibus m Vallesia
,,,,/
//'/

snccumbit.

prostrata

Unde

non

miremini,

restro

non

amplius eoncessurus consilio, vos'vobis pelinqm dfl cajtero e1 sper boc remedio indulgeam perquirendo,
'";

Rhodanum eonsule Helyotum

2,

//<-

Qno
_/
el

dicto,

destinatis

itoria

Ordinum tom,

'"/'.

12.

^
'

mraistris
scripsit

Romam

aD8

U
-,.

ne
'

re

I;i

'

Qlio
'" ml1 "

suo
Cui
si

8P ecial ier
.

Regi Fran

atqu.hicta. **** mJlrl

''"

iibi
N

Eadwardo pro subministranRex infinilos promisil milites

oecesse
raerit,

bfllum

>ritur:

P er

"

annos,
suslinei

proprii
ui

LXXII. Anno 12G5

ecciesiasticorum
decrefa
:

i'

l,lH|

centesima

redituum
Palaestinffi

Eduardus etiam,
:

subdit,

oires

congregabat
impetrata
el

ae circa
iitera

Pascha
Papalis

ut

hab

in

subsidium
arbiter

fcrius,
1,,,, "'

faii

rapei

Ludovicus
Angloruni

regis,

electus
:

in

Eadwardi
pcge hoc
innodayil
et

Qlii

sui,

de

praedictia

juramenlis, sed

discordia
rio

cum

acceptante,

suo rege

Badn
:

va-

^
1

'

sponte iteratfs

sacramentis

im

anno 1264 gesta.

sr

cum

Leicestrim

GlocesPries
est
:

opposuii
cordia,
ai

Posthan secuta

comilibus patri aiiqua ad tempus con

p
Ctn\nima
Mrfnguerv-

1
frus

inira

nnnti

(263
'/"'"/
,

mrmm anrffl
fl/iflWfl

dOVlCi

gCSta,

rr

S,

rrniuul S. Lu/ir.rmlrn
i ,

nqn diutuma Henricus enim, accer Francia subsidio, promissisque Ludi rtd animatus, agert capit contra statuta Oxoniensia
ni n-jrri

izwnis

cffpffl

/ttm

rcluiu

sinl

a//a stnt

interjecias

Westmonasterienm pag. 879. adhuc pacificationes, orto

fadere proceres
ei

nde, posi

bello

inter

nium

flrf

&-

forffMl
,,.,.,_
'

flNHO
////r

crr/>/fl
j
,

rmnmodvUS
i

rcfcrcnthi

regem,

eiq

itttimrerra
imr.tir.

det.Tt-

aTOM pwtinent lugubres /

de clade parlim

Ponl\ i
Palastir

htiniv.
iur

adRegem data
partim

imminente, quibus Samctum afjlictis Christianotum rebus ideri IttV possuvt ttpud Rnynaldum ad ferendam iiniiiiin (26$ n iitim. 2. Non caruerunl effeclu Itir lillrnr rlrinm snhsnhnni nmi rrnjutim tn COillata,

rentem filium Eduardum, eo deductares esi annti (263, iii Henricus, in turri Londinensi obsessus, omnia cast/ra sua proceribus tradere, atque
acceptare conditiones, quas
ae
illi

exstimutat

ad bpem

vellent,

cogeretur
filiut

demum ad cumulum
ad colloquium

mali Eduardus
profectus,

incaute
i

per

com
laJborai

ticestrim captivus detineretur

pro

mitiis,
iniii

circa

festum S. Hartini
ecclesiastici

habitis,

decre-

centesimam redituum siiiniiiii partem largiri promiserint in quinquenlmini. utvidere licet in observationibm Henardx inl Historiam S. Lmlovin ptnj. "2S7. Rcptttjunest;

riim

917 Mitimrn, cum fosderati proceres non omnir no concordes essent, scena paulto post utcumqm mutari oisa \d quod non parum conduxii oidetur colloquium cum S.Ludovico habilum, d\
t/uo sir
scribit

" ""
'^"
rKtrio

laudatus

Westmona&ieriensi
Michaelis
rex
noster,

nini
se

quidem

aliqui

clerici

atque

iniqua
;

384
ei

Circa

festum
ot

sancti

extorqueri conquesti sunt apud Pontificem

acri
Iln

sed
u

eos Urbtiiins

epistola castigavit,

ui

rursum
tttl/

pluribus rr/rrl
tjcitihim, et

i/nnhl us niini. 13. Ilisrr

quidpropace in Angliam reducenda hoc sequenti anno egerit Rea oere parificus, Rem
ilt-r

l>m

cr/ilico.

i""" (258 procerum prescipuorum con tpiratione Henricus Anglies rexduras legesaccv''i'

Simon de Wonte forti rnm mullis nobilibus, mare transierunt ad colloijuium Regis Prancorum Ludovici, quod tunc Bononim; occasione perturbationis lennil \i-jhr i'\ procuratione autem regins, suique Vescitur quidem, quid generis processeral istud ni hoc colloquio peractum sit, certumque est, parrm lnur non srrnhnn : ruin luuirn poSl heSC ditpegina,
i

comes

MMpiraHoiw
'"
fMto,

, '

C
1

c "" ri,ls

tlums
s

Ttfiwkgu
topomitnt,

"1 " "

I""'"'. / u rtn rnili/uc sc srritKiiiinn Oxoniat, quibus ejus regno auctoritas

"""

parum

erdi

imminuta.
invenerai
ti/itis

Deinde
e

anno 1260
dissensiol'd nn nl "

C postpacem
iiiiihns

cum Ludovico mitam,

inlrr
habuit,
filtunt

Gallia redux,

sensib orta ntinter proceres, multique Uenriei partibus adhesserint , credibile est, id eos fecisse p udovici permotos. Deinde, posl mo ut monilis S quosdam bellicos non magni mamenti, eodem mlI

rursum

nobiliwn

/ir

niiiin

de

pace
ait

hinc

inde

componenda
tam
a parlfi

dela>-

nes

Olt/tic

sunm

boratum
gis

est,

dictus auctor,

Reper

suspectum
'

id agentibus nobilibus, utpo> co

Prancim,

quam
rex

pontificum

pegni

Vngli,
se

tamen, aliisque, interventu se purgantibus, nichardi Romanorum regis res ad tempus fuit composita; quemadmodum latius narrat Westmonasteriensis pag. 373. ,i/ sequenti anno (264
fHio

ri'ni 11

distraherent ;

instanter.

Tandera
ordinatione

vero

summitentibus
et

aceusabantw,

compromissionem
dicto
et
,

Anglia?

barones sui, in
coniinji.-ulihus,

Reps

Franciaa super conten-

lionihus

provi-mncs
el

Oxoniai
el

nec
hinc
ui

non

depwedationibus
multiphciter;,
,

rapinis,
esi

factis

aenricus, se
c

libertatem

vendicare desiderans,
stc

mde

itum

posl

Natale
his

"!/retjatos

rcym procercs

allocutus fcriur.

Pranciam,
948

ad

recipiendum,
snitr

quod

super

Westmonasteriensem pag. 378 : Vos omnes communi et regis ntilitate (ul asseruistis Bt commodo, nec non et pro thesauro meo aiaPro pliando,
el

"/""/

dictus

Rex duxerit ordinandum.

l:\riiiiiiiin

Imir luihrntus trstinmn mtt

,

Wl

UtraqUt

jusnmr
tru

s. Ludovici,

quod

nobiles

Anglia

in

re

debito perslitistis

minuendo
et

provi-

tantu cjus iiniusjudicio sr suhmiscrint,

rctjcm

lirct co)i-

^"jJJ^
rfge ^(r( t , n _

samque
BUtia
fi,, o

inter

vos

universaliler

decrevistis,

pra-

coram

Rctje,

eotjur aff/M,

rsscnt di-

tentiam.

juramentis, obserfari, cui

me

meo
rogis

juramento
et
,

alligastis

conaimili.

una cum Nnnc

tan-

autem

indubitanter
regni
,

um
fluasi

expertus

Bum,

vos uon

quantum

propriis inhiantes

Extat compromissum istud , una* sentevtia a Rege lutu, cditum tom. 3 sptrilegit t/uo cr una pnrte a pag. 642, Aclteriani Ilcnrtcus rex, Eduardus rn/ts filtus, cisque adsceptaturi.

emolumentis
su ujugasse

peniius a pacto resilire; et

,

me
,

non

heerevtcs,

juramenfo

edito,

asserttnl sr

hona

fide

dominum

sed

custodia?.

quasi ministrum Thesauro insuper ex inso-

vestra?

serraturos,

de alto el quidquid Rex Franciav conbasto ordinaveril vel statuerit super articulis
tro-

47*
AucroRE
i. s.

LE
supra
c.rpressis.

S.

LUDOVICO REGK
silenlio Iransigentes, optata CUnctis mortalihn s

trovcrsicc

Bx

allcra

icro parte

idm,preestitojuramentot promittuntSmonMonU forlius Leicestriw comes, eique adharentes contra

partem regiam. De sententia autem, coramprohorumqut rege inglies, ceribus Gallim atque breviter scribit Westmonasteriensts eiprolata, hac tatus : Igitur iu crastino Vincentii martyris, con-

fruantur. BSt

'

'

Pe

i>

Eodrn
legati

fere

tempore

ad

*" ltm,rt Aragdnum, fura ^ domin' eaacturi. Possidebat rex Aragonum Montei mE2? ttp0l>4tt sulanum, m quo reges GalUa supremum habT^
nere
regje
-

Ludovici

A niieus.

gregato Ambiani
pontiiinim,
vicus,
et

populo
,

innumerabili

regnm

pmcenim
ac

Rex
ac

Franciffl

Ludopar-

propositis

defensis,

rationibus

Uontcm-ne i rege Galliee dependcre aJ! vU legatos Sanetus pari humanitate et constanr dixitque se rem examinaturum per 1'

damvnwm
num

at

ille.centendebdt,
a\

nullo

modo

iium
et

plenius

intellectis,

protulil

dictum
Angliae
e1

snum,
contru

Cardi

senlentiam soleuniter
statutis
scilicel

pro

rege
1

ad Pontificatum dietusque Clemens IV. Attamen cum

Fulcodi, qui postea
gerent, minasque adjicerent,

svectus
,11,

esi
'_

barones,
bus,

Oxonia

provisionipuiiiu.-

p i ns

eri

ordinationibus,

ac ipsa

oMigntionibiis

imenio, mquit Chaisms

rat
//</.

eadem repetiit : nec qui hmo pkribusnar.

Araijonum piura
Templariis

annullatis.

Ha-c

in

sententia

apud lauda-

i88

et

scqq.,

rajcm.

tum Acherium fusius relata lector inveniet, vn uua prester mala ex statutis illis Oxoniensibus nrtn. qum commemorat, hanc, cur illa abrogatnda appajudicaverit, <lat raUonem : Maxime cum
,

deinde tentasse.

9- Cmmendaverat
Amencum
nescto

S.

LudOvicus
ut

reat, sas
et

summum
irritas

Pontiflcem eas per suas lilteras casnuntiasse.

eum Francim, uti .ocabant, Prmceptorem crearent, cm calculum siiiiui adjicieris Vrbanus Pontifex, in littetis ad
Templarios datis sancti nas ecclcsiasticas, atque
Iicgis
in

quem t

**?
''""
r "'s
'

mtUm
W-fotlus

Ceterum

uti uuctoritas re-

fnerita

in

persti-

gia
sic

perhanc Ludovici sententiam

et

erat restituta,

S'?
eot,

Ordinem Tnnplariouniversalis
Ecclesia

pax mdebatur AngUes

reddita.
quessivil

Nihilomir

nim

sn-

commendat
in

Ilabet
filio

nus comes Leicestria)

nodum

seirpo,

charissimo
illustri,

Ghristo
in

nostro

Rege Fran- E
Christo
in

acbellum proseculus est ; donec, poslquamduos reges Eenricum et fralrem ejus Richardum in
acri /n-irlio ceperat, ipse in alio conflictu
cecidit,

corum
canticis
sto

ei

unde hymnis

Rege BUO
cultores,
et

Tm
Chri
psal-

exultet.

Habent

religionis
in

cujusquc
laudent
Ipsiua

undc
el

Domini

Anglimque morle suapacem reddidit, acregnum Hewrico, Verum h&c Anglim bella latius prosequi instituti non est mei. 9(9 Eodem mense Januario anni (264, ano
Hugat
ul
fft-

nomen
tcrio

choro

tympano,
dono
et
,

psallant ei.

oamque
csalestis

Regis Prancormn
pii fusum,

pectus
sic

piissimum,
cunctas
,

gratis

ad

orbis

ecclesias,

personas cc-

dictam

(erdietttm fol-

latW
filio

epistolam dedii

in

urhr
.

Pietavienri

eum

protulit S. Ludovicus, ad episcopum Pictaviensem, qua iterato rogat ut tollat interdictum, inci,

modo tententiam

clesiaslicas

religiosas
effundit,

praecipue
ut

abertim

abers

sus
tidie
el

pietatis

ipsum experiatur t_m

singulare projsidium,
ecclesiastica

omnis shristiana

religio

dat spon,

titatem Pictaviensem latum.

\

Qua autem de cau-

prsacipuum sentiat
923 Vos autem

sam

libertas

mnni-

interdictum latum fuerit, non tradunt lusinnci : at patet ex dictis litteris, voluisse episcopum, iii damnat occasione interdicti ecclesiis illnia.

mentum.
in

eo ad

singularis jubili can:

ticum causa
attcndilis
,

resarcirenlur,

Pictaviensis,

quod faeere recusahat comes tamquam inusitatum. Vnde Rex

ut
:

quanla
et

rogat episcopum,

si enim prudentft qua decet attentione notatis, J^JJJ. idem Francorum Rex Ordincm \cslnim, bam

singnlaris
,

invitat
,

si

sine hujusmodi reparatione

jura

ipsius

custodis

diligentia

protegit,

et

amiuocmpesat

mterdictum
quit,
dicti,
faeril

relaxet

Non enim
seo

inlelleximus,
relaxatione
sive
villa,

in-

quani
vos,
ct

dihgenii

protectione

cuslodit;
p

quantaqne
cha-

quod
lati

pro
in

amotione

interfacta
et

cunctos

ejusdem Ordinis
prosequitur;

civitate

aliqua,

ritatis

singularitate

profecto

ci^cfateri,

emenda
litteris
in

aliquibus

ecclesiis de

damnis
ipsas

de

mini

exauditionis
,

promptitudine

loquente
,

perditis

occasione

ejusdem.

Litteras

cum

ma

Alphonsi comitis

Pictaviensis habct
editiofiis

tector

Gallia Christiana

novis

tom. 2 col. 1486. Mense Februario, prmter comitia de morc habita, filiun, sumn
Pclriim

quss B dignum fore ut, nec minus debilum vobis nunc, prssertim cum vestrorum increeum favoris mento profcctuum et multi apud augmento, dignanter exposcil, liberaliter con,

sponsum

iledn /,/,

el

heredi Joawnis

de chasiillon
latius enarrat

comins Blesensu n Camotensis, ut

C/iaizuis pay. 437.
rogalur
I

al>

rbano. ut

920 llinc rcnsinnlc cst compositam fuisse opera s. Ludovici discordiam inter pradictum co,

Hoc item anno amica compositione /iqUOJ t\ i" ln LudovicUS cniilrinersiam ccdcbat cum episcopo Albiensi super jurisdictwM cjusdciu nrhis, ul, lalius iraduul liUenv dehOC
sequalur.

ninl

''

compositione
tom.
i

scripta?,

quas cum alMs instrumentu

concordxam
eonciliet inter comitem

Carnottnstm

mitem c capitulum Carnotense, ad quod prattandum Uegem hortatus fuerat Urbanus Pontifex eptstola apud Chesnium edtla pag.866, m f/U a
"''
"'"'

Galliie Christianm subjecit DionysvusSaair

9.

marthanus pag,

ttcapMulum.

im iiinm

affatur

Plenis desideramns

:;;;.::,:;:::;,;
i

1M .,,, r ,
.

""
,

r nl
.

'

'

"

""<

::::::: imer aicx

uun.
rolo

m.

Jc

re g o

<>
inituffl.

,"';'''

**

";"|

Carnotewe
11 ^

cpitnlnm

piru

Ludovici

fralri

tradendo, uooperante PontiHcc

"'"

comitem B

,,.,,

l.udovico,

cnm Urbano

^temRe^meoad^nl r'? m,M

tr'
1
.

'

!ere|,01cn -

'""

**"***
<

''"">"<

"'

snb

*
-

"

"'"'""""

L,

sed

,i

h
1

e
'

,;"
''"

"""""'"

tn

raM -

<"

""

>' ,rl " r

K"

7
-

nno imjre Titm

quidqut

, eo tgerii

tndotfcns;

fim

>"'

tm

(Ulll

DIE VIGESIMA
,.,

QUINTA AUGUSTI.
479
<?ua

rynum
,,/,/

istud Lodovico pro afoftio

/""''

viii(ra

-''/"/'"' /

s;u*^/w ilbrrium notanum Urba-

s^,-

re

.,/,

,/,/,

conditionet

ab

to

UCTOa g

fuere propositm, guas ride

in litteris

AlbertoujuuusfueratCarolo rempro-

nihiltamenconcludere, inconsulto PontU

iem admodum habet Raynaldus ad illum mn iinil num 20 Cum autem ex aetis tunc ttm'

laudatum Martenium editie. CondiHones aulem Carolo propositat Lu- tnhisctaudovicus

audlre
voluit
et

Urbani apud '

discatere
col.

rfngulatim,

tm conditto-

ut dicitur in Htteris Urbani

87; atque

unum

,n Ludovico

nosset

Pontifex,

illum

non

illarum

urtn-ai,,,,,,

,,,m

jummctum

n<butmoienndit

exigebatur

consensurum,

nisi

manifeste intelligeret niiUum

Canradino, nullum Edmundo Anglo , inregnum operam dedit, ut id ei Sicilim jus superesse,

a subditis regni Sieilim, se euraturos ut pacta omnia observarei Carolus, nominatim improbavit,

tamquam
tulit

auctoritati regim

noxium:imo

innolesceret.Elegitigituradhocnegipersuadendum Uartholommum Pignatelhm archiepitcopum Consentinum, de cujus legatione ftaynalr

mgre

id

juramentum

fuisse postutatum,

lannum
itaquc

t268 hmc scribit num.78 : Legavit Cusentinum arcbiepiscopum ;id S.Ludovi-

uti ex eadem disces epistola. Bxaminatis vero conditionibus, Carolus consilio haud dubie Regis, quasdam additiones adjunxit, ac temperamenta

cum Francorum, et (..iiiiiin quidem, u

\

Henricum
ul

Anglorum reges
:

ipsum ad mitlendum, exeralte-

Cl

iu

valido

succinctum, fratrem permoveret

non pauca conscripsit poslulans ut mitigarentur primum propositm conditiones. Additionet illas magna exparte ratas habuit PonUfex per UtU vii Idus Januariianm i%U datas, (apudMarte,

rum vero, ne awnulationis studio rcm disturbaret, sretque una cum Edmundo fdio, quem Siculo
regnu ab

ni

,1

in

col.

88)

a,i

temperamenta
ex
iis

eliam

eodem
:

die respondit binis litteris, ibidem lubjectis

qua-

Alexandfo IV
Andegaviea
iimi

certis legibus
,

donalum

vi-

riim

primm approbant
;

qumdam;

alia impro~

dimus, ne regni illius jura

in

qU33 tuori non potcrat,

Provinciaa

bant
iimi

alleris carias profert rationes,

cur omnia

Carolum

el

comitem
eripi

admittat. Prmterea in posterioribus

transfunderentur.
n

subjungit Urbanus, ex quibus docemur

querelas
elTuderant,

gumdam quam se- E

dulo
i

Aoglicans genti
iiiiin
Itafi

post tot profusos

ul iu

Siculum

Gallos

sumptus sceptraduceretur. Quos

injuria

Ivdo-

Urbanus
querelas,

blande

admonuit,

jactatas

eas

fralris sui causam curaverit S.Ludovicus, quidque impedimento esset, quo minus paclui ter rbanum et Carolum jam tunc concluderetur 028 Sic enim col. ffl ilbertum notariumsuum

utilem Caroto

lotiusque

Sicularum

rcrum

successus

alloquitur
dubitalionis
psisti;

Pontifex
nobis

Nosse

te

volumus,

quod

"P e

m v

ra, ~

seriem
risse
;

exposuit,

acceplas conditiones

Manfredi
opprimi

vero

Lyrannidera
ut
iila

non impleadeo augeri,

diutius
slre-

ingessit

dictum

scilicet

materiam, quod scricomilem omnes arliculos,

exceplis,

stitit

fudovi-

Ecclesiara,

quos

tecum

tuleras,

liis

quos

evol-

nuo

defensore
OOtest,

carere

non

possit.

Vix

dubium

>,iii

hmc facta

sint

ad Ludovico sa-

tisfaciendum ,
va

qui non

modo

cavisse videtur, uc

vimus, acceptasse, cum ex alia parte scripse ris carissimum in Christo Qliura noslrum illustrem Rcgcm Francnnun di\isse, ijnod Cardinales mittere

jura cujuspiam Imderentur, oriretur belli

verum etiam ne uo-

curaremns,
libere
s

qui

tam

illos,

quam

alios

raprmslitil
i/em,

cum Anglis occasio. Jmo ct plur Urbanus; nam Uenricum Anglim re~

poasenl
salis

moderari.
idebatui
,

innui

Ex quibus duabus clauprasdictum comitem sine

,

ejusque filium

Edmundum Romam
termvnit),

citavit,

assignato
,j,iu

gualuor mensium

ut jura,

gem
plura

suam flrmasse sententiam eumdem providenliae coroitis non

consilio

aul

Re-

inniti,

haberent, defenderent,
litteris

quemadmodum

disci

pro

ipso

petentem,

Clementis IV apud Acherium tom 3 SpicUegii pag. G4, ex quibus curiosus lector

mut rr

posiulet

idem

comes

quam intendat, aut Rursum cum tibi quatuor

U nenda

specialiter

injunxerimus

memoriler,
scilicel
,

et

facUe ctiam
negotio
sit

quam caute in loto hoc proeessum, Edmundumque Anglum

perspiciet,

investiganda

prudenter;

comitis

prompli-

immerita
Uisce

obstare

voluisse

Caroli

promotioni.

,-,

S.Ludovico
c

guidem hac ex parte satisfactum crediderim hic tamcn negotium necdum eo anno muliuiu ndeturpromovisse, guod dissidia gumdam
:

viam paLudinem ad negotium, Regis assensum s m i,-i reginan el comitem, motum etiam quamvis de prompta ,.,,,,, decimam praslatorum
:

comilis
.ivs r ii-ii
,i,.

voluntale
Rejrio

aliqua

nobis

scripseris,

el

de

,,

quasdam
leviter,

probabiles
aliis

coinVctur.ts,
scripsisli,

tssent

inter

tam
,

qua: composita cupiebat,

ut

Carolum uxoremque suam Margaripriusquam Caro/mlr/it

r.r

duobus

lamen
non

articulis

non

quamquam
negotium

imo
,

medullitus
el

ipsum
pro-

\US

prnmovrrctiir,

dicendis

infe-

langere

rideantui
facienda
igitur

efficacius

rius.

movere,
interea
missio.

cum
E\
his

videbitur

Cardinalium
manifi

B9B

*Moni6iw

Carolo proponendas curavit Pontifex per ilbertum notarium suum, 7'"'v CttW modificationilms suis lcrtorum ocuhs
926 Conditiones
exposuit Marlenius
MQfl.,
x\

potes

coIUgere

tom

inacdotorum

col.

9 et

lum ad illum stalum venisse negotium, Cardina toerinl deslinandi agimus, ul expedil currere quos pro sua p-avitate non
,

dc

in

ubi eas studiosus lector notatas inveniet Kqlendas Julii anni /263. Alia deinde epir stola, , se Kalendas iugusti data, pr

incertum.
//,,,

guidem

Urbanus
atque
i"
...

mense

Januano,

eo iirn, ptttnie,

attai

ipriU

sequente

lurum

ut

"
,,.

persolverentur in ucctmn Carolo i decimm i,c "' -""'""' '""' ' '
i

mutavit cons-hum
scripsit,

^f^^^
ntile,

Cardina-

imo necessanum

S.
(

I , /ur vnllll

:,,;;,'

Lm

luxta

Hegu

<-<

~-.

et

comit%s

,.-

vfutiiin

urbanus.ad

quvrendum,

modo

illam

deinde velH deponere:

et

abuates Franetar,

/-

480
AlCTORI
J

DK
ui

S.

LUDOVICO REGE
scriptis,
vel
lectis
Qlii

hortatur

decima*

redituwn

ecclesiasticorum
dicens sc

omnibus
nostri

in

praesentia

carissi
illustrSs

eum concedanl Carolo, , tfiennium contra Man/redi tyrtmnidem, tamquam tleaisse

,,,/,/

mi

in

Christo

Regis
dicto

Pranciaa

posset
ipsius
iiiiiw,
siffi

idem

Cardinalis
,

comiii

promittcre
no-

strenunm,
ipso,
existil

induslrium,
in.
.

et

fidelem;
:o
.

pradecessoris

et

Ecclesiaa

Romanaa
comfti

ra

imo potius
.

Lud

quod postquam sine

de

gravi
ipsi

scandalo occle
<ic C i

cnjas

germanus
,.,

ac
.
.

lamosissimo
posl

ei
.

Chri

Sallican*

exhibenda

ma

stianissimo regno

suo

Deum

ancho-

eoelesiasticorum

proventuum,
et in
et

qnam
ei

petierat

ramspei
Uttcras

r.
:

Eodem

item die

<i<i

Regem
</<-

ordinalum
pro

exisleret

concessnm,
Chrislo

neffotium'
noster
reii

dedit,

apud Chesnium pag. 878)

Uanfredi
<-r<ja

bus,

post

commemoratam
celebratam,
,

tyranni-

quo carissimus Anglorum illustris,

ipsius

Qliua

Eadmundus
decipum,

natus
citali,

ejus
forel

Hegisque
insigni

Bcclesiam
sic

benignitatem
:

erani
per

praedecessoris auctoritate

elogio

eum aUoquitur
Princeps,
in

apostolicam

Sedem

(nimirum

ii

Qucesumus ergo
jusmodi
,

chrislianissime

ut

hu-

jure

Edmundi.)

tiiii-

compassionis
per

affectura

promotione
praedictam
ejus

negotii,

quam
ejus,

speramus
qui
in

Ecclesiam

ab

inimicis

circuitu

939 Bl pax inter carissimiim in christo niiam qmvrbmi uostram Margaritam illuslrem reginam comitem exislerel reformata, vel rura el ipsum
1

snn t,
tenter
(in

ravente
el

Domino,

liberari
ita

efficaciter,

poposl

saltem
seu

pei

eundem
quos
talis

libenler ostendas,

quod
celebris

eliara
pii

alios,

Cardinalem, vel per idem Rex Francorum

super
pace

'

'""""

alhim,
ducerel
tracta-

dissolutionem corporis
salubris

nunquam lam
gloria

lam
ge-

deputandos,
lus

hujusmodi

qiic

operis

memoria
hoc
lui

moriatur;
in

procederet,
,

quo

essel
ipsi

idera

sed extendatui

ab

nominis

contentus praefatum

daretur

comiii

Re* Francorum ab eadem Sede

juribus,
el

nerationibus sa3cuIorum.

regnum
suis,
(irmatis

Siciliae

cum

perel

B
hortalwrqw
\,

930

Ne

yero
in

praetextu

discordiae

quaa

inter

tinentiis

sub
vei

conditionibus
sen

tractatis,

carissimam

Christo

Bliam

noslram

Margaritaro,

hinc

inde

acceptalis,
in

non

mulandis, E
vel
ali-

ut

tiUm vihr
reijtnam
et

Francorum reginam illustrem, uxorem luam, et comitem orta dicitur, lantura Ecprsediclum

nec

augendis,
sui

minuendis,
et
<l'

totum

quam
ali

partem,

sic

dando

ipso

regno
Fina-

lumcompo
\al

bonum
quem
pacifici

impediri
pacis

valeal
in

v&]

differri;

tu,

eoili-m

Cardinale

versa
,

vice
el

receptis.

tanquaro
divina

angelum
el

regno tuo proindnlto

tibi

icin

antera

concessionem
sil>i

investituram ejusspecialiter
re-

videntia

consliluit,

qui en

dem

regni

dictus

praedecessor

Regis
el

dono

nosli

discordiarum eradicare
pacis;
sic

servavit.

Prsefatus vero Cardinalis tara super dicto

articulo,
aliis

zizanias,

serere
amicabili

semen
hoc

hujusmodi
el el

Senatus

discordiam
.

compositione

sopias

deope

omnibns
sihi

quam super condilionibus, cum ipso omiie co;iychich>

eidem
Siciliae
,

el

et

impendi ado ad
.

omnem opem
inter

concordans,
praedicto

fecil

comiti

de

conferendo

ram efficacem
causa
tiurn

ul

cujuslibel

eos

scandali

reguo

promissionem

eomine
ito-

cessante,
secui

dictus
edi

comes incniiiiaium negovaleal,

et

ipsius

praedecessoris

el

ejusdem
ab

Ecclesiae

liberius ac

effi-

manse juxla
traditam
iicm de
el

praemissam

cacius promovere, tibiquea

el
;i

Deo exinde praemium,

actio

sibi
illa

formam
hoc

eodem praedecessore eodem comite promissio,

nobis

cumulata
eliam

provenial

gratiarum.

sic

recipiendo similiter faciente

litteris

datis

eodem tempore datam opinor olam illam, qua eam ad concordiam cum Carolo ineu/ndam eadem de causa hortatur, quamque exhibel idem Chesnius pag. 869, Qum autem
non exprimunt t quamquam dubitare non possumus, quin respexeril comitalum Provincia, aut certe jwra
illa

Ad reginam

receptis

super

hinc

el

inde, prout
iiuc usque

in

ipsis litteris dicitur

plenius conlineri

res

controversia,

auctores

promota, oivente Vrbano. 933 Ex his autem intelligimus , regnum al necdum cilim anno (264 Carolo promissum

&

collatum;
Lucensis,

qumdam
:
.

istius

comitatus

Egre

regina

lutisse

quod comitatus
natu

testamento paterno
suspicari

aA
quis

sororem
itlius

minimam,
pervenisset

adeoque ad Carolum
:

maritum
voluisse

et

no, et auctor notat, h&c gesta favenle Ludovico, illiw etiam favoris causas subnectens. Verba ejus accir p pe , prout inter Scriptores Italia nupcr editu
t

ita ut aberraverit a oero Ptolomaus qui illudei collatum scribit ab Vrbaquidem anno {263 : recte tandem idem

posset,

illam,

utpote
jus

natu
sib\

maximam,
in

m.

xi

col.

(154,

seu cap.26

(l

111,1
'i

*'" 1

'i"

"""

obstante

testamento,

comita-

racto
plici

adlttit

favor Regis
u1

Francorum
Reu

Ludovici

tri-

Ofinde eonvn
proci
)ui,

lum oendicare. Quidquid uro discordiai fuerit, illam Ludovici, ac legati opera utcumque sopir iamfuisse videbimus. Porro, ub\ legatus in Galliam pervene '"'" """"" l" nr ordmata, "" pactumque

de
fuil

caussa,

dictus
dicti
fuil

aliquando

retulil

una

reverentia

Principis ad

Romanam
circa

Ecclesiam
honoris

Secunda

amor
,

sui

generis

augmentum,

cujus

appetilus etiam

su

conclusum:mm
1 |

conjugi ineral
ribue
,,

videlicet Caroli

ul

cum

suis soro-

Ludovicu
/ ""'"'

principes regni

cum

nomen
i

sortirelur
gni

reginaj.

fmt Terlia caussa

Caroluj

tu,n

naslicos,
|

tum seculares ad comitia convocal

tegato conclu

'"

?anms mb
'

m es

qnod

perlurbabat

"'/"'s7

um
tractatus
" / "'"'"
1

'-

""

fahtore possumus,

Chaizius quim in iis

ad finem sitperduclus, cum illum antc

'

aliis Ita illc : nos autem ad annum sequentem prosequemur.

torneamentis et

reliquo

legii
'

Simonein

""" absolutum juxsse, constet <> lit/1 apud Achervum tom. 8 Spicipag 650, ubi ita icribit Unde idera
/
'

lementit

praedecessor
s
"'
^ 1 1

CaeciliaB

"

'i-"is
sibi

mwso

nostrum S*. lituli presbyterum Cardinalem pro prasregni negotio in Pranciam com
legationis
officio,

dilectum

RUum

plense

dirigens

commisi!

eidem, quod postquam

tam superdicto
super
qui-

Senatus

(Romani)
aliis

capitulo,
el

quam

busdam
^teris

conditiombus
cura
ipso

modiflcalionibus comile concordasset,

ac

con-

iAMV

DIE VIGESIMA QUINTA AUGLSTI.

481

nocere poterat, quodque pericuhsius erat, mffr auctorb ctenJi //</ alendum exercitum pecunia destitutus. I.s.
$

LAAiv.
Caroli

Anno
/

265

facta

in

n gratiam o

fralris
:

ad
a

regnum

Sicilise

acqui-

"" " LUd0ViC- ''"'""< / colhgebat '""'''"'m in Gallta, crucemque pradicabal ut pccwnta, sl excmto Carolum juvaret; t>e-

^T^

/ ''

anni Pontifex 1265 non verbis tantum, sed factis XV, r riltcns ticclnnint. ijnmn judicnret S. Ludovicum ,,,,,
reatus

C/imti
eommendata.
sub
initium
/

rendum

varia

Clcmentc

IV

Sancto

i1* pccunim

collectio tardiut procedebat,

quam
\innta-

oidebatw exigere, fredus pecmia abundaret et miiite

necessitas Caroli

cum

Hisce

men non
nales,

obstantibus

regni

investituram

xxviu

Romm

accepit Carolus per quatuor Cardia Clemente delegatos; regiumque nomen

assumpsit
i.;7

Pvnliftl

< Ted

W,

icum aflicta Ecclesia refugium : ab koc enim etCarolo Sicilim, et Henrico Inglia regibus, el n extremo fere discrimine Palastima, laboranti

tulatus

est,

fac to, Pontifex ei per litteras graanimosque addidit spe subsidii ex

venturi,
inter alia de

curantt
'

intt-

(m

ndnviea

Gallia cito

Lndovici pro
col.

eo conatibus sic tcribens,

dium
titr.

apud Martenium
prosperi

mittere-

crebris

litteris

subsidia
si,

e/flagitavit,

ut

mirari

/53

Veniunt qnidam rumores

de

par-

non debeat lector;

promptissimus alioquin

ad

libus transalpinis,
diocris videri
catio

quorum
et

licet

auctoritatis

me-

ministraverit opem, quantam uni ferre potuisset ; prmertim cum regnumipsum non mderetur necessario

EcclesiaPrimceps,nontantamsingulissubp reces

possint

aemulis

relatores,

mullipli-

Ddem

facit,

ex

natura negotii

reddunlur
voce
clatota
...

credibilia

testimonia

eorumdem,
tota

nna

prasidio

denudandum
a

propter jactatas

mantium, quod Prancia

Provincia
Chrislo
se

se

praparat,
carissimus
illnstii-

anno praterito minas

peditio

rege

Iragonia, cui ex-

accingit,

quodque
Francire

contra generum suum Hanfredum non poterat non cssr ingrata, licet ei succurrere per pactum cum Ludovico initum prohiberetur. Porro

filins

nu-tcr iu-a

iv.itrr

tuus,

ad

te

gerens affeclum,
te

sed

ostendens

el-

fectum,
alios ad

pro

factus

esl

prsedicator,

barones et

Clemens

/1

antea

Guido

Fulcodi

dictus,
:

timm subsidium

excitans
nl

et

invilans,

nec

iarius /urcnt

S. Ludovici,

eique percarus

dubium quin suum adhibeat,

alienum

efficacius

exigat

unde factum,
ras, lector tom.

ui

plurimas ad ipsum dederit

litte-

Vera hasc fuisse, patebit ex sequentibus.

quarum partem
2
,

magnam
citabimus,

invenitt

curiosus

Anecdotorum
n.o&

saspe

laudati

Marte-

fex,

inK

,,,,

eas

quas huic comconfcstim

regni Sici-

ignorabat idem Ponti- Rogat Regtm guanta novus rex necessitate premeretur; Clemens, ut Carolo egenti scribebat enim coi. (54 ad legatum suum, mutuam dct

938 Verumtamen non

mentario judicaverimus inserendas.

938
Cjfotoo

nuVo
egere,

succiii-mi

militum,
etiam
ipsa

et

aliis

subventionibus
esset

Iam

Electus

itaque

hic

Pontifex,

quod

celeritas

morosa.

ad fuicm perducere studuit negotium

Inr,

atque hac de causa

declaravit,

vs

lij

Utteras
liiuii

regem
videri

Kalendas Mariii per Anglim, ejusque /'<-

Hac <lr causa crebris litteris hortabatur cum /<gatum, ut in decimis colligendis strenuum se pmberet, tum Ludovicum, ut pecuniam fratri
submitteret.

Edmundum
:

veros

faisse posscssores

numquam regni Sicilia h& possunt apud lche648

et

Vudi,

quibus oerbis xv Kalendas

t66
:

AugusH Sanctum
satis

interpellet col.
facti

Ecce, Fili,

rium tom. 3 Spicilegii pag quibus alias eodem die adjecit,

seqq

Hisce
re:

clamal

ad

te

istius

qualitas,

satisetiam
suflicil

pmfatum

fratris

caritas

interpellal.
ul

Amanti
tu,

enim
quos

gnum Carolo,
n,

Uegis

Ludovici fratri

attribuit

nunciare,

sufficil

noveris,

qui,

debes

r,:,t hisce autem, post adducta superius, pag. Porro dicto praidelie/o^tttfttrtn rem nostram universae interim viam rbano TV)
:
',.

amare, non deseris. Sufficit, ul Qrmiter credimus, immo pro certo supponimus, matri tam pio Pilio suas necessitates exponere. Sufficit fratri apud Fratrem,

carni

ingresso
officio

el

nobis

licel

immeritis
prafati
(

in

gerentem

nihilominus

erga
,

se
el

patris

affe-

Apostolatus
dinalis (in

substitutis

Gallia
I

legatus)

eidem, comes et

Car-

ctum,

lalibus interpellare precibus

ipsum

ad

Ande,

qavenm Carolus
niinis

transmissis

propter hoc solem-

succursus accelerandi remedium taliter provocare. Accendatur itaque zelus Qlii, fratris el patris, aec
in tanta

nunUis

nobis

cum de

praidicta

ut humiUter supplicarunt decima exlubenda ... subsidium

necessitate affecUo
filio,
el

sic

accumulata
el

deficiat
in-

matri,

germano

ad quod

aos ex

negotii jam juxla ipsius prasdecessoris intentionem ei yotum ordinatum existeret, el circa praftta

timo mentis affectu, quas possumus deprecatonas persuasiones, et preces adjicimus Demde petit, ut

ijiui euffl

ille

ijisfbreviopus

tem
rex

prajmissum
,,

negotium-,

pro quo

jam dictus
per

cuniamque

tuamCarolosubmnutrarenolume,

raset habitu-

\,h;,

Eadmundus

citali
, :

taeranl
.r

de-

Imitivam

seutentiam

deci.lcre

.l

|.crfocii.-

"-

'-

consummal

prarfati

negotii

regni

nisijust* futssentrattones, qumtd ei dmuaderent. rprmcipuam, quod bellum ,n,er has fuisse o/ "jue i hesausacr ;;;
/
I

f****.

laejusdem Clementis, vni Kalendas Augusti dala

"'

oman,
no-

JfWw
mtn r (gis
a

juoB

MtaM

debebat,

uhemen-

adh

m.

U.

lccedha

">

**Urnif

i.rf.v disceilteum , equitum

s.tsz irrA^ a^riT.ic.i

riun

/ eoque nmodica, ?,>< per

dium fer dium ferendum

Hennco,

quem

Stmon
Jicr

Mom
/r

= nc
annum

Augusti Tomus

4
Al/CTOnE
,J.

S'-

DE

S.

LUDOVICO REGE
Pontifex

mm mm
ad
,,,,,,,,,

S.

Anglta 66> legatumqu S uum in icum miuebat his verbis : Sed el ad

> in

mmssimc
adeo
col.
ut

illam d

opem
\

flagitavit
lllllllllln

Nox>embn t

mem "
/''
r

cerisslmiiui isrfmnm

Chrislo filium noslruro u<<a

recurras
sua
I

Regcm

pecumam

submintstraret

Ludovicus, .o,

ftM his

fUustrem
pro
;"i

ter,

quem

confidens omi solilo credimus itate

in
libi

verbis

affatus
ui

242
ve\

bus
.

de

lua,
.

Procurn modis rauluanda pecunia

sunl
in
;

>

finni-

Senei

opem el consilium omnibus impendenda Tta scni apud Martenium col 104.
promptiorem
,
i

super

liis

mercaloribu
detur,
ad

qui

Francia
,

quod

in

his

"
effand
,',,'

parlil

subsidium
fratri

socii

eorumdem;
dolore

alioquin

Carolus
ila

parum
illum

favori

Regis

quod cum ma
redilum
el

mo

concludimus,
litteris

,,,'!'

pares

lui fra-

ondebat,

ut

mo merit hoc
Uartenium nonoffen-

luo,

sanumque

recipias

pariter

beneficU

tempore
col
/:.-,,

Pontifex
ut
0/71711

psr

litteras

apud

confusum. Forsan his

permotus*Ufo.

poi

um
-

modo stud
Causas

upon

nihil Ludovicum placare.

autem
rem

sionis

mcmorat

alia epistola,

anno sequenti ad Cadata,

subsidium aliquod pecuniee dederit, n mutuo, seddono ."idtamenminusestexploratum, Verum, ut incertum esse dmmus, an fratrem pecwnia jwoerit Sanctus; ita certmm
vicus

faciat, ejusque qua eum hortatur ut Pi beneficiis non ingratum se exhibeat. Illam a carissimo r,^artenio col. 374 : Quanto, ait,
,

nmo
it

onv

est,

omnem cum
ei
'

legato operam adhit

Carolo
jui.

exercitus

stipendiis debitiis

submitteretur florenlissimus, vnstmctus, im .,

t

Christo
,

Blio
te

aosli

ranciae

illustri

gere?

finem decimis
arit

jam

collectis.

Quam k autem
pecwniam
178
<ul

non

mo
libi

novimus cariorem, leque mullis

l

initio

Clemens,

vicissitudinem caritatisadslriclum;
!<],,,,,
lal

m
ejus
i

uu m

Uio Regis impensam, ut ex

lanto

propensius

irandum,
sci

ul
i

inter te

el

ipsum
di

omnem materiam
cindas,
,

eventus tameh docuit,

silium. Quippe

pud Hartenium <<>! quam ulile

fuerit id eon-

oem causam
pne,

in

his

prsecialia

cum

hic

sub finem

anni
per-

qua?

juri

sunl
ii,

qu
te

quam ad
qu
te

Ttaham
venit,

ess

ms, sine
ausis

damno Romam
per
l

facilera

feddere deberes.
lil-

non

vm

Lombardiam

941
leris,
/,

Novil

sane tua
viva

serenitas,

impedire

Hanj

maxime
in

quotiens
el

voce,

t^iT.
excitandum
procf anl

Carolus

auiem,

qui

interea

muiuo

ai -

bonorum
duxerimus,
pi

fidelium

Qunciorum
es
lurl

ceptam
reddidi

nm\

al

qufflslionem gabcllee
Iractalibus
,
,

Rhodani, mul-

anni 4266 rea erat cori hoc exercikt, mense Ta/nuario expeditionem
cepit

nsam
per
ti

qua

ei

fredum,

ac

brem,
:

hostium

Rhodanum

iiinii.i

inepta
,

mullumque
viam

nimus
finem per-

die \>ero
Ifan-

Pratris tui

amicabilem ad

acrem
,

conflictum
.

duci

rn -

iii

quod
Li

quia

factum
post

insigni
esl
.

toi ia
\

neque po

dou

extitit,

idem

Rex

frater

utriusque
</wr

Sicih

videtur,

proul

litterae

eobis
fide
,

indicanl

aliquo-

adeptus
/'/

apud
1

rum,

''

verba
ad
ie
r

uihilominus
destinat

digna.
qui
-

Nuncau
iipi
r

hic pluribus

non expono
lldOVJCi
/,
:

nuncios
;
1

ba

uri/ur

luir in

inirnni,

eni
a

ml
te

ivorenter
,

quae

Fratri
millia
!

d<

quantwm

acquirendo

insuper

petanl

scilicel
sibi
el

nn

marchaGlia
,

Sicilia
(

\us.
i

genti

de dote,
promii a,

oum
alia

no

tra

.)4i

Ju/oabit

sua
liiii

septem

millia
tui

quae
I

Clementu

Pontificis de Cart

'

credi

iii

ad

iceri

lyenda
ra in

Quocirca luam duximus

paritei
1 1

expellentiam

ndam

rog

nunciorum
;

verba

el

palienter

mdam, quatenus eorum audii m el

,

vprimit hunc ille vn litleris ad Ludovicum apud Uart nium col. 327 his verbis : magniludinem Ceterum scire volumus tuam quod quam inm nobile, plenum deliciis
et

Clemenm
tui

'

sed
" ''
,

rrati

divitiis

acquisiveril

frati

tu

tir

eorum, qu

tibi

liberaliter
,

nltra
el

plurimum,
custodiai
misil
,

ne

segnius
''
!

quam
i '

oportea!
ra

terram
r
11
^

donavii

memoriam
nunc,
al
i

acquisitam.
fui
i

abire
,

debita repetenti
11111

quos

e>

inui
:

qui

"

sic

re

pondeas,

placari luo

respon o

di

eal

teneri
ii

non poteranl

libenter

asti-

potius,

quam
'"'

lurbari.
-

Dalum

Vilerbii

eidem,
qu.n'
el

feudis decentibus

honoranli.

Nec

lr|ih
'',

crcdas,
utique

no

i,

defueril
ei

admonitio,
-, el
i

quam
''

ito
ii, ,,

v,,

<]

iin

memorata Rhodani gabella clarius loquitur idem Clemens inpriori ad Carolum epir 67, ubi eum sic affatur : Vernm inter
-

per

litteras
el

suimus
his,

111,

aliisque

huju

Qdelium nunciorum. qnerelis, Clementis

ii"ini

Mte
''

ad

iare
im re,M|
.

"'

ln

oriam
Bepius

duximus
in

reducen

disoimus
obseq*
biliori

Carolum
uisse,

quod
^

sapeac
Q^erela

tuis

auribus inculcaChristo
filii

quam Ludovici, stasi

"

carissimi

L.

forsan

felicitate

usurus,

eorum,

'/"'"

quam
Sl1 "
'

percipis

de

bus
set.

regnum
Verwn

it.

Cum

itaque

volmsdebcbat, monitis morem gerere inSictha qumdeinde

iis,

Ca olu*

""'"''

''"'\ N

''

""

""7"'"" se presberet Ludovico, nonpossumus, quod hic thesaurum suum, / '"';' "/- hatnturum noverat, m ejus
'""'
/

aggrecontigenmt, alia anni 4265 gesta narrare dior, anniquc principium resumo.
,),

Ludovicus
e\

&m
I

"'"'

'"

;;;;'"/"";,''"'

1're;prmscrtimquia oe "c P at ereiw ^cultatem

.
/

electum
de

Pontificem,
, niII11

nmitios
in

" lurM
ecclesia

graivtof.

"'"7 "/-

qualemexpert

.,,,

archidiaconum
,

prio rem

Vallis-viridH

thusiensis

Ordinis,

quos se Imto animo

excep*

strat.

VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

ftrat.CumqueRex favores aliquos
hos

flagitasset

nuntios,
iis

quosemodoin
verbts
:

nt

per Clemens
tuo luo

derfarat

Petitiones, tfeuuon
diligenl
,

curia etiam regia quandoque conqu lost latos : forsan huic refricandm querelee o

quai

du-

prabuit contn ,,;;*,,,. ,,

'""'"
'<>-

r,,,,, /,,

ierun i
Cl

oomine offerendas,
i

imus,

tyitcopo Parisiensi,
*'""

ut refert

|j

pra?habita

licel

modica
el

Chaixiusvaa
Ludovicus
,!,,

lamen

ium.
ecte

inc

bebat

admodom
nll
,

oecessaria,
.

quae

le

petere

qi
i

ordinandam

quidam
e

[ndalgere
tt

liberaliter

ct
.

benigne conces
scandalo

pm
11111

Pai

mb jurisdictione
p

ec

repulimus
conscientiaB

aliqun
el

quae

possemua sine
con-

monetam acceptarant
senai
,

scrupulo
e,

aliorum

mt frequens
eranl
\

in
f/

quc
os

cerlam

de

tuaa

fcfagnitudinis

circum-

piMWy,

(/// _

speclione
lon
,,111
iii

Gduciam
te
.

obtinentes,

quod

probrosum
re-

nisbros regios

Rex itaque

tssit

episco-

repules, nostrae ac

tum nonestatis intuitu,

legi
<

aliquibus
I

repulsam, qui
eleclionis

le

audi

se

fai

prseclarum

Prinpe-

pum, ne huic se opponeret decreto : at contendebat episcopus aliter transactum esse mterPhilii "'" et Pari iensem eccL tiam, nequej
cio curieb acquiescere

Qjpis
i

apostolorum
le

Coapostolum
Rege

non

auditum

terlio
Xta

r<

petita.

946

<<

Clemem,

cujus

eximiam
:

bona queedam autem urbi, totique

ii)

voluit
\alor
,

hint

manus
.

t
,,/,

m
,,,,
,,

eo

d\

,,

moris

i.

lerationem intime habebat perspectam

\eo

dictum

al ecclesice
I

nrjfl-'

$gre ferre nan poterat, etiam Ludovicum jnstis <!r causis aliquid non cona </' concedenda duxerat ClePorro inter ea,
mens, fuitillud,
diebus cilius <!
Tibi
laiis
,,

Vrectaruni

queedam interdicto parere erum composita deinde controx

episcopum, utriquefactum
.

ie

Regem
950
irllrt

vnter

et

n satis.

Ceterum
Sanctus,

quam jura
gemino
70

ecclesiarum

UL
a\

<//

<

!< r/i,st<,I,

n/n/uot
col.
in ne

adhuc

exemplo

Regem

data,

<<

exprimit

Chaizium pag.
1

tenore
\r\
n
el
si

IMllllllll praesentium

in/lllInrOTYinc indulge s,

c/Vi// ,e Datifnttnit !,., ,.,.-, scaltus Petrocoricensis

;i

nobis
.

ferendis

sententiis

generalibus

mbditis
ac

quibusdam
' '

itur nam cumSene(.. juramentum exegisset episcopi Lemo

.

'

'

" "'

' '

"""'

iringarif

de
regia

lua

persona
,

oomin.-.t

examinata,

tra

se

ipi

tiam dixit

\-.

iii-

proprio
:

dignitate

mentio

in

juramentum
ertate

m.
epist

D
as

<

eisdem

quam
,

gratiam
nec
.

eatenus
qui

dendam
circa

al

illi

tuo

duximus mandato
dictte
si

extenspeciali

cum Cononi Catalaunensi

ritorii
epi

opo

iitU

donandi centum mancipia

1

ler-

pai uerinl

pro
,

quibus
ii

sententias
sint

opa

ocax

it

<</

qui rela

mit
astricti.

V('l

ferentur

sdem

nti ntiis

pituli,

Tnsuper privilegia
\i,m

omnia
ri, /<

<</<

antect

ribus suis

Regi data confirmavit per

datas,
ii

litteras,

Kar

<i<i<is

apud
col.

[cherium
128

tom.
94*3

pag

659
atis
/<n<-r<s

D
i

Po?ieccle

consensum neglexerat episcopus Significat item Clemensin laudatis supralii cot 13 nsultum fuisse RegedebL mis ct Superhistandem, quaa circa blasphemi el alia, quaa >ityinum honorem respiciunt, intimasti, licel subito
cujus
<<
,

ks

IS-

siasticam

curet
pra
si

< monct, ut conservandam

ada
,

Iibei
,

tatem

facere

aeqaiverimus
iinir

el
.

praslatorum

proponimu?
iiaiv.

quod pelebas cito tomen quod acceptum Deo riderimus ordi,

.

fia$lkoriim
it
<jii\i

scandala

indi

qui,

n<<jii
ci el

de

crebris
lllil tuaa

colligo

/<</<<

S. Ludovici contra
.

/</-

tjus
ilrit.

mfni-

ballivorum tuorum umuiuiuui iii"llilll

riae

ll n.iiiii vexati //'/

ll.->, bus,

riltllll etiam

11 cuI

OVIlZlltUV sphemos

necdum

liiiniilll

ll((U,1 latas

(HHC fuisse

IIHV CIM imoeas

ffVII

querebantur.

Ludovicum, quamvis
studio

quidem < hisce lilteris ad non ignoraret << i/nsigni

//////

post triennium latas, ad annurn 4268 probah

defensiont

m incumbere
laraverit.

solitum, idque < aliis

litteris

Verum

fieri

non poterat, utintanto regnonon

Uinc
co-

committerentur /<,/ subinde, inscio Ludovico,

ri
ecclesiastico erant conlraria.

dem die
""

Clt

mens singulari epistola commendat <<Varbonensem, cui se iniquioremprcBbeillus Carcassont gemque affatur
o
'

LXXV. Anno I2GG

lisijuc

Nuptise

fllii

Joan
:

indc exorta
filiae

Regis cura composita

:

Quoi

irca

serenitalem
sua3

tuam,

'l

ll;i

'

ecclesiarum concussoribus

clypeum pro

sponsalia
gesta

Blanchae
.

varia

Sancti

lectionis

opponere consue\ andam.

/;/

ii

hortandam duximus
ipsum
col.

cum

Pontifii-e
:

cujus

consilium

exquirit
(32
sic
lia
:

et sequitur

eximia

Regis justi-

948

,/,/

Senescallum
i

tm

itur

ab ejusdi

ecclesiaa
.

injuriis

oppidum Aquarum
:

mortuarum conLuxemburgi
reges
e!

fortiuj
1:1

te

deceal
,

quanto magis

diiiiiii

pax inter comites

[nduciaeque
inter

gno-

aedum divinam verum etiam praefati Regis mus oITendere majestatem. R vrsum hoc """". cum perversi quidam homines gravesvn tulissent injurias Ranulpho Stephano canonico
yemausensi Ordinis
r*gii

;IITU

An

ei

Navarrae

Ludovici diligentia

factae.

Augustini, ac S. inquisivissmt quidem decrimine,

i<<siri
ai

debir

cognomento
nensis

Ti-istan

comitts

ri

rlr /m,/.

504

COS

'"/

'

- rn in/ringmnt.vel
Pono
o
/

Jn

,a,i,

irarent
ie

hoc

at,

Chemm*

wpra

dieit

P<

fex,

donati

nuptnrum eam

484
AUCTORB
.!

DK
qumepocha, considerato
more,
ad anrium
inc/ioanrfi

S.

LUDOVICO REGE
nos
est

,, flnni (165,

oeteri

S.

,,,

1366

fodueU

Porro contraclis hisce nuptiis, orta

noster Rex Francorum illustris (sanctm) negotium intimo atfectu ipsumque speciatfter comedil zelus
fllius

ipsius

Terra
.,-,,.'

complectifor
ejus
:

,1,

gravis controversia inter

ducem Burgundi* avum

Jolandm

tioni

Lua

per

Aposlolica scripta

mandamua
Rex

,,,

jolandto, tt novos hos conjuges de tutela

ue sororum,

tinus super
el

boc ejusdem Regis

requiras consiliun
consuluerit!

bonorumque administratione, quod contenderet dux Burgundia, hanc pertmere

inPatmstina, ad filium suum Eudonem absentem ob atatem minorem Joannis mariti; conjuges vero
idneaarent.

in

praemissis
terrea

faciasproul Idem
nec<

et ipsrus

cujus plenam
Qatitiam,
in

ipsum
vi-

ftegem
deas

credimus

babere

suadebit.

hinc,

quam

fidenter

omnibus ad Ludo-

Verum
oinpoinl
fll\

S.

Ludovicus
ui

tem

ita

composuit,

prudentia sua lir bonorum administratio

fuerii concessa,

vicum recurreret Clemens. 958 Quanti vero Clementis

Ludovicus, palam
illum
fecit

omnium sororum Joanm

fllio

tutela

de

fudiovum facerei hoc eodem tempore, dum comitatu Melgorii prope tiontem-pestuJ

spnnsam

ngit Irago-

vero filiarum suarum Eudoni permissa, excepta tamenJolanda jam nupta. Plura de his Chaixius
loco

lanum
debat

consuluit, ejusque judicio acquievil

comitatum illum episcopus

Uagalon

assignato; qui pag. 508 scribit, Joannem mense Septembri a Ludovico ad comitatum \imsem deductum , ut possessionem illiuscapcrel Post reditum vero exhoc itinere filiam suam Blancham pacto sponsalitio promisit Ferdinando,

urum non
deri,
leti

deerant, qui dictitarcnt injuriapossl

eumque vel ad Regem, oel adPelrum PeAlesti dominum pertinere Consultus a Rege
mense Septembri datas comitatum legitimojure posab episcopo. Litteras autemhasce jamedilitteras
est,

Pontifex,

per

probare conatus
sideri

Alphonsi regis Castellm

filio,

atlatius

ipso 8

hujus pacti
Spicilegii

instrumento apud
662,
ubi

mdereesi icherium
notatur
Heec

derunt
a pag.

Sammnrthani
584,
104,

tom.

Gallim

Christiana

tom,

pag.

illud

faclum
liberis

w\ui
suis erai

Septembris anni

1266

pro

acol

quas recudil laudatus Marteniut ex quibus pauca ad propositum no:

hoc

tantus

anno Sanctus, cujus mrtutum splendor, ut eum regi [ragonimad

strum decerpo
Serenilas
riensi,

Sane, inquit, tna nuper

quid de
fraler

.1

oobis

requisivit,

comitatn
noster

MelgoMagalotnas

exemplum proponerel Clemens Pontifex, dum apud '"/' laudatum Vartenium col. 78 ita
scripsit

quem
sit

venerabilis
possidet,

nensis

episcopus

sentiremus; cum
vel
libi,

Ea
praa

propter,
oculis,
el

(lli

carissime,

Dominum
Re-

Celsitudini
lecto
fllio

suggestum,
Pelelo,
*

habens
ltiii
lasti
,

illum
i|uu

benignissimum
amicitiam

P.

quod domino

vel

di-

Alesti,

vassallo

i.ftnm

1.1

1 1 *

111111

iii;mi

copu-

tuo

fiai

injuria. esse

libi

slatuens

in

953
1

Tdem
col

tamen
288,

Pontifei
se

lemew PonHt tt
1

insinuai

exemplum, vide etc. paucos post dies non omnia concessurum,

sic
te

tatum

Ad quod ubi feudum Romanm

;

responderat, comi
ecclesim,

atque ad
affatur
:

episcopum pertinere
Tuis ergo contentus

Regem
juribus
nostris
,

his
el

demum
regni

lalitudine,

qum
111

peteret

Ludovicus,
carissime,

eum

affatus

Hanc

quod Miiiiie miriflca

ampliavit,

temporibus Dominus
et
in

iin,
.<<
1

ico Ko< rt

nobis,
,

Fili

iberet, te

omnia

Qdentiam
1

quod

volumus habere conqusecumque a nobis petieris,

librabimus,
ni

dictum

episcopum,

ipso

Ro

manam
lionum
qiieilli\s

Ecclesiam
somniis
pl;iciiili;i
,

non
irriteris

perturbes,
:

nec

su
lo-

ea
eoncetswnm,
1

semper
ntilia,
el

maturitate
luae

quae
el

pia,
aliis

qui

quandoque
lcl
1

atilitati

accommodata,
tibi
si

nnlulis
te
fleri

.iiiiililis

iinllilillll

non

damnosa
aliqua

riderimus,

sine

difficultate

instillanl

quod

in

posse non

redimus,
experti.

tnea

aliqua

concedamus.

Quod

perpenso

judicio

dudum

constantiam

circumspectionis

Ce-

interdum

quod T
natur,

;id

non admittimus, certum habeas, id "-" deliberationis ""'"' " nostrae -" Ltnvuiu.-> Killllcalculus termiplus nobis
el

Lerum de pus cudi JlU.-> wUUI

ei

moneta Milariensi,
liH II facit,
,

quam
III in

idem

episco

III ui

lllllllll dicitur,

IIUIII3 feudis

UWIWi"| Eccli
arbi-

ul

tibi

consulere id negando
libere postulata,ei

scribimus,
et

cruod

etiam

juri

contrarium

credamus,
s>
1:1

quam

si

daremus
sequi
in

tramur,

Christianss

inconveniens

honestati.

forsitan tibi
patris
iii.im

conlrarium videretur, non

eruoesin-

judicium
diligit

hac parte, qui

e1

animam,
salutis

re

111,

susque
e
<

non

honorem tuum et immemor, sic cupil

tibi

gretiosus
inter
,,;

principibus,

el

principaliter

ipsos,

ul

principum
judicio

"'

'"J^
"' ;

solins

Dominum non offenstat aut cadit. Hmc Cle-

Epistola Clementis , qua graviter reprehen scopum, quod monetamillam cudi jussisset, pra cedenti subjungitur ex quo mtelligimus de ea moneta conquestum esse Regem. Hic porro Clemrnns consilium secutus, quietam comitatus Mclgoriensis possessionem reliquit episcopo;ut:

dote

Ludovicum, cwi pro insigni humilitate justam hanc libertatem non displicituram noverat

""" s

nonminus sollicitus, ut ne mderet, quam ne amitteret sua

956 Id
Joinvillium
relato

aliena jura

<><-

luculenter sanc alio ostendit exemplo,

eomitam"

licetalioquin non magnopere timendumvir deretur, ne qua minus &qua postularei Sanctus, et Clemens ipse satpe operaillius indigeret.
t

apud

num.

-'<.

quod

circa
i

fonW

hm
506.

tempora accidisse suspicatur

Raynaldm

de

Vrie

Chaixius pag repetebat comitatum

post

tltpiUt luiniu

magna
11

Mense enim Julio Regi binis litteris mendavit abbatiam S. Mgidii in Septimania,
;

D.uiiiiisr- 111

Domni-MarPini
thildis
cus.

fidiM ia
/,
/

quem comitissm Bononim

mortem

Va-

detinuerai

Ludoyi-

'"'"

d eju

Cartusianorum Ordinem,
|J " " VI
I

m
et

rrrnml

7"'
.

"'
;,,

,
'

"

'"

ccctesiasticos,

quarum maxime
culet

'_" / "'

"

''"'"'inlnsirrlnsnunnicsiaicoL
igitnr

quidem ille afferebat, quibus Ww restitutionem Rex promiserat, atsigillum earum usqut adeo crai commmutum, 1 eas invahdas
Litteras
:

.1/2

iicet

aegalis

pietas

ad

divini

tum

aeaita

nominis, circa

bonorum

jurium

Ubeilatum

censerent consiliarii omnes parte sigilli relicta aliquid

nerct,

oerumtamen cumtn

vermmilitudm
~

fonservationem

ecclesiasUcorum

se
reli-

promtam
'

eM l.ea.

comitatum

restitmt

,t

benignam, cunctiqne
1,a,,,

d^mus,
Hus.

l Mense
!r

l 1\ cero Auyusu.
/

""" u quonxam
"'"'

ut pluribus

narrai

"* *.
Petrus
comitis

.","

be^Jl bens col.

^d mlaba ^Olemen^ -TtelrL!!f T'f remsit SiCscH~ gem 9 7"

3SJ

f/

Z
.

/''/
1

****"***
'

Verum difKcultatem ObservationibJad hunc locum pag \% twque ostendere, nec Htteris his opus fuisse
naldo de

Cultor iustitia >/'; " laudatus J ** movei Cangius hic

l

* W
nee
esset

IWe ad
,

comitatum

repetendum,

Qu.a -i .g.iur canssimus

rati0 PP*rere,
S.

wr

detinueni illum tamdiu

heres

...

Christo

Ludovicus

quod Raynaldus kgitimui

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

Uertdtm autem msst Itgtttmum
hgia

485
on rfl
tubditA

ea

ge-

tardus

tsstt

ad

,
,

osm dit

ilbertcus

11

coms Domnv-

Raynaldum comttem Dommiini fiUum habutt Martttmm per uxorem: _Uarlini, n Bononta ni ynaldus mtcam gtnutt fiham Mathilr roRa
lkm comitissam

ntnda, guartoque id faceret cormlio, cumsum- J.s. mi Pontifim ea dere sententiam audire nluit contulU rurHM Clemenigebatur de oppido mdificando ad Iquas-mortuas
in

commodum

tiononia

Mathildi

item

filia

mica

fuit

Joanna,qum

$int prole

ante

matrem

prmstrlm k mquissimum erat,

perent,

mercatorum, aliorumque Palmstinam solventium unde

ut,

Inn de vecU
nendit.

galibus xmpn-

qui

commoda

ilh

perci-

ut dtfuncta Malhildt, posteri fofmcta est, ita Haynaldi comitis essent txsHncti, ttcomialios Domn i uartini transfundi dtbtrtt

ad oneraetiam manum admoverent. \,Cltmtntem consuluii Sanctu jus rtsponso rtm pltnius lector percipiet. Sic
hilominus
igitur ille
rescribit

,//,/

11

posteros

Postcri

autem
de

llberici

11

col

WB :Cum

in

portu, qui
in

rnaqU

propinqui
et

erant Mattl

Raynaldus,
Trit,

Aquarum-mortuarum
Nemausensi
"i"'"
itores,
fecturi in
.

vulgariter

appellatur,

Iramus,
.

Bernardus
ilberici
filia,

utpote

dioecesi,
ut

turrim

dudum
,

extruxeris

[leide

qum Joanm
fuit

do-

sumptuoso,
111

lam

peregrini
sanctai

quam
tinde

etiam
pro-

mino de
auidem
ditus
:

Trie
erai
ei

fuerat nupta.

Hic ordo

naturalis

Terram

clarus;

sed aliunde

impe-

"'""

Raynaldus
contra

Uartwi
UdoYici

comts

avum cum

Bononim ei DomniPhilippum iugustum s. aliis prmcipibus conspira-

cum rebus suis salvi codem nec eorum possinl

:

persistere

yaleanl

ad

plenum
locus

comex

modilas

el

securitas

procurari, uisi

Qal

concursu
tus

inhabitantium
pluries
ul

populosus,
ut
loci

interpellael

r i

bonis

captusqut in celcbri prmlio Bomntnsi, omnibus fuerat exutus ; quo factum, ut he/'">.

es

et

pluribus,

audivimus,
spatium

rogatus,

ibidem
claudi

competens
tacias,

muab

redesipsius
tendit
B

suo quoqutjurt exciderint. 1/ conCangius pag. f%u htrtdum postta rttst, quia Philippus Augustus vfaisst. Hatio illius

rorum
incols

ambitu

inira

quem
non
sed qui

domos
eos

conslituere,
tutos

quee

solura

hoslium
a

reddanl

incursibus,

etiam

cotnitalum

Bononienstm
filium
1///

rtstituit

Mathildi,
;

ventorum
flatu

prosecutione
libero

deffendant,
pulsanl
,

dum
red-

nn Philippum ,ir m Cudovicus

dtdii

maritum
lugusti

dtdit

undique
cumulis
dunl.
0.').)

locum
,

arenarum

Philippi

filius //"-

excresc< ntibus

inhabitabili

m eum
.

m
ui

suo

Philippo comiti
Vartini

Bononiensi

comitatum

una cum comitatu Clari-montis, Cangius. Verum hinc inferri potest, hertdes Haynaldi wi jus suum restitutos: hmc enim ex gratia dari potutrant Philippo ei Mathildi, ut dtficitntibus sorum posteris, ad coronam redirent, ncut re ipsa ad
ihimin

Et

no

u'l

e\

loci
;

liaiisurn
ul

vel

ejusdem
merlocis

,/

GoncUndum

ibidem
<///

probai

custodia

praegraveris

placet,

iicitur,

m
lUQ\ ",
.

catoribus

tam

in

Montepessulano
constitutis,
pei

quam
quod
ex
te,

quarwn-morqUO
eontentiente,

in

insignibus cibus
in

adjacentibus

de mermer-

eumdem portum
inducendis,
vei

mare
a

causa
eo
et

cimonii
ctigal

educendis,

vetuis

coronam

rediit

comitatus Clari montis,

ut

dixi-

compeiens

imponatur,
lu

mus
citat
Ujitinuin

num

S33

posteris

"".7

instal
litteras
se

tamen validius idem Cangius; /""" Mathildis anni (233, quibus declientelam jurasse de comitatu
de hereditate

bus

videatur,

proprio

elarat,

Regi

tinm
sitate

el

Sane quamvis aliquilamquam Rex in is statuere hoc p cum evidenti venieu Lranseuntium utUitate, vel potius m
recipiendum ibidem.

quod

Bononim,
de

tamquam

comitatu
<-\

DornnirMartvni,
parte patris.

materna, et tamquam de haeaperte

pensata

ul

tameu
supei

eo

procedas tutius, quo

hoc
requisisti

nostrum
lium,
<'i

consultius

consi-

reditate

Ex

</"i>

mdttur
comitis
'///

el

assensum.
oculata
ibi
fleri

Nos
lide

igitur,

qui
-'t

loci

situm

consequi,
/"//

heredes

prmdicti

Raynaldi
igilur,
n< <x

statum

cognovimus,

ab olim

mo fuisse
solvenda

restitutos.

Manef
cur

Cani///-

oplavimus
late

villam

bonam

pro

commodi-

gius,
thildis

difficultas,

hwnc
in

comitatum detinuerit, quemque

finem
gratia

hm

litterm essent petitm

Dt

litttris

respondeo, tas
ex

Medimultorum, praasertim cum in mari terraneo uullum alium portum habeas regni tui fldei cseleris peregrinis accommodum, qui pra
zelo succensi

datas

Mathildi,

ditionts,
/><>ssct

quas

ad

Terra
pralatis

sanctaa

subsidiui

obtinutrat,

ad htrtdts
litttras

transmittere, adto-

se accingunt, luaa

Celsitudini

tenore

pressentium
provincize,

queperhas
^is

revixisst,

htrtdum Haynaldi comir indeque ptrmissum esse \i<ttlnl<h,

jus
citata

indulgemus,
el

ut

Narbonensis

vicinis
<'t

loco

baronibus,
ad

Montispessulani

con-

M litteris clientelm'
autem
cs,

otrba insercrel

Cum

sulibus,

locorum
illius,

comitaUbus
hoc
de

adjacentium
illud

ad

hmc facta esseni longissimo ttmport antt mortem Mathildis, dum fuctnis rvai Ludovicontvngere potuit,ut

tuam

vel

quera

mittendum
1II0-

duxeris,

evocalis

prassentiam,

consiho

hmc omnia
a

posi

obitum
tfusqut

rum
bitur

possis

statuere,

quod tam
provisurus

pio

uegoUo videul
''

Hathildis

ignorarentur

Ludovico,
litttrm,

opportunum,
vectigal

attentius,

ministrisi ntc

invmirtntur hm

quasnt-

moderatum
ris

imponatur

ibidem,

el

rutu-

gtigtnttr custoditas

fuisst, confractio sigilli satis

temporibus
\i

nequeal

augmentan.
11;

DatumViid tsi

hmonstrat.
,mt,

Rex igitur, cum sciret comitalum toncessum Mathildi, ut redvrel ad coron( to;ignorartt oero gratiam deinde adjeclam; n;tgnorartt gratiam dtindt adjtctam; *' com ntatum detinuii donec ius suum probasset
Hay mldus de
sine '

terbii

Kalendas Octobns anno

epistolam vhwwi

Cnrtr
illud

sti 1^06.

960

Cltmtntis Hanc uitmeniu

,, /

edtdtrat oppidwn

Trit, qni, fratrt

Matthmo inttrim
Itgitimus.

Septtmantm Cattllus in Monumtntts htstortm smt Fossm339, ubi mquirit, an Aqum-mortum

Rtgis cura

strurlum.

Prole

defuncto,

htrts trat

Hisct

Marianm,
nus

Pltnto

alttsqut

commmoratm,

uti

Udubitationisatisfactumopinor Porroqui to eratad alitna restituendum, non n* fsebai Imites rtgnimiproftrrt, dum id fertf

>' innji

putavtrunt aliqui. Errortm hunc rtfutat

Valtsius >
:

dr

aan"""
Cha\

^occasio^nameodtmftrttemportPtronam, mlu a, torto, J tamiB Imptim eoron

mttta Galharumpag. Hunc porlum Joannes Ohvanus geographis__vocalum sam Marianam a veteribus im '"' magno ewore, com esse ail
vtrbis
i_'

WmW A

Math

una

,,cr

li^oniihu,. t

H.-II

"**

"wAoi.n.0 sm

nL

tuuQTicua,

auam

4anun Aqn* mortu

PUniu., Uuctt, Hue ..." i,.wn.c VianneMi Jubsi ...

sinl

oitr.

os.ia

H.,odai

,np_>
viucia

4 86
.

DE
M
pj

S.

LUDOVICO RK(,E
Cun//M-

U|1(
J

orboncn8i
Lndi

priraa,

vel

Septimania
;

pacificus

ad felicem perduxii exitum

inJera/linessibipHncip
////

'"">"'",//,,//,/

'il>'"it'll>i
//<//

f)
(

S.

, (/

igitur

f7// ,

flfMO

WlduOWM
///,

W-m

^ m

weOT0 propositum
,

t rf

M *toco///></s.s///////.s-.
itioni

///////

/?rr

rus
et </"'

!////////

/r r.

mlh.rrrhi,;

','"

fiU

mandaverit, cum alium illius noverimns ^,,,/,,,,, Dtrfeflroiw, nei auclorem, Verum portus ille deinde, postquam
ad mare
fuerunt,

Theobaldus
/"
i
'

Rex

,.,,,.,, dttj,

Vavarrm,

gener

Ludovici'

<"'''"""<

pmcipue, aitchaixius
impetebant.

509,

bello

mmcem
legatos

w
gul
San-

Verum

paulatim
alii

negli

Mediterraneum protensi ubi non de1,

pars utraque

rnj$is$et Parisios

vicum,

ad Ludoit

<"

wiouass
apparei ex

mirentur,
litteris

atque

fueruni

magis commodi. Hinc porlus 'll'- ne quidem hoc tempore : nam, ut subdic Vanotus alluuntur quidem stalesius, nunc Aquaa morluaa muros accedente, cni nomen usq Qsaue ad uno qo, circimillia passuum sed a mari -ni, , debenl
,

dem,
cto

uti

assignandis,ui

Regi

conditiones

componendi

prescipua

relinqueretur cura, inducim, triennio post s< Pascha duraturm, ejus indusfria pactm smt. oi pacimsunt, quat devnde ma auctorilate ei litteris confirmatit

ter

duo,

seu

semileugam, absunt,
arenis
a

Portu
inveclis

ita-

quemadmodum
imenies
col.

in

ipsis

Regis

litteris
1 1.

que carent, qui

structus esse 964
fecit,

Rhodano

ob-

dicilur.
;
.

apud U22, ei

Martenium
seqq.,
dic

tom.
datcB

qua
LunaG

leguntur
>

Anno

Benevolentia
111

os aliquot

Domini

mcclxvi

ante

itale

Doraini.

eos cuperel

eximi a decimis, frafri suo

aliquoi

Carolo
*"///,-

persohendis,
ille

idqm
scirt

significaret

ClemenCar
cunia

marum
1

cumque
jussit,

hoc Regi

negare
cribens

nollet, et
<

upit
-

rolum mgre lalurum

solvi

lium

crucem
n-

col.

"

p<

legato

suo:
explo-

LXXVI.
decimae

Anno -1267 crux denuo

hac
de causa
:

sumpta;

rursu8$umi

Se

tamen
. ;

volumus
,

et

mandamus, quod

!n.

ad

Prajdicatorum

quam summam decima fratrum eam de nostro solvi ascendil el

,
.

in

triennium per
concordia
:

Pontificem
intcr
Gallis

obtcnlac
ct

tentata

ranciffl

penitus

ignoran-

Venetos

Gcnucnses

tributum

le.

llcr

ni

Idus Octobris.
1

Postridie
111
1

vero,nwnto

:,

qui
1

Ch ucem

in-

imperatum.

rui

mm

suscipere
.

decrei isse

ad

nam
se
ul

inv-

menso

gaudio

perfusum
volunlates.

scribit,
1

divinoque
1

consilio faclum, que concurrerinl

de Bnibus tam

Irius-

[uamquam Q.
negotia
reversus,

S.

Ludovicus

propter
in

u\
zsi

Deinde
col.
Fili

exsequendum propositum hortalur

Regem ad Ub" hunc

carissime,

ex

Palastina

Galliam
depi
/

numquam tamen
aliquando
missa

animum

m modum
Qii

"

viriliter,
el

oidetur eo
tia

remeandi.

Hmc

benediclionis

gratias,

el

laudabilem
:

laudabilius pariens,

conceplum mittas manus ad

posl
et

illuc

subsidia; hinc,

Qaufrido,
qui

rtia.

Adcril
tuis

enim
die

Libi

Dominus,
pro
viribus

ejusdem
et

sumptus aulcs restricti, mirantibus cunctis, propositum ejus ignorabant. Hacetiamdt

tanto

Vicarius
1

invigilabil

commodo
li
:

studio l

lur,

ut

p>

Eodcm
coi

ad

legatum scribens, clarius

ex

que
ubi

aperit

quo colligimus cur Aquas-moi

/

crucem hanc prcecipuam

regno suo, ubi erat, curaret servaadam; deerat, conciliandam. Noluit tamen subito,

fuisse
1

causam,
/.

De subiterum

\io

interim
litteras

in

Palmstinam mittendo
vi

egii
1

mquit Gaufndus num. 57, aggredi tantum opus ex motu proprio conlis sui. Undc per H-creinm nuncium et discretum humiliter et devote consuluit

per
C

Clemem
lilte)

Idus

V01 emb)

super

hoc

felicis

recordationis
qni

dominuni

habemus col. 426, n pacem inier comites Barrensem cl Luxemburmtnle, pacem gensem conciliandam commendat Ludovico his nii inh r verbis Verum quoniam inler dilectum filium e miti
1

962

Eisdem

Clementem
vir

summum
in

Pontificem,

tamquam
aev

1,

...

prudens
,

principio

reformidans, diuque

liberans

landem

banigne
Fecil

consen
id

il
,

ac

piuni

propositum

approbavit.
litteras

Clemens anno
'"' I
-

rensem
ci

mbu\

Lnceburgensem comites guerram intelligimus gravem esse ortam ad pacem inter eos celeriter reformandam dare to convenil operam efficacem ad quod dictus
et
,

uobilem

virum

Bam

nsem

pre U rilo per

num. quibus prmcedentem dubitationem suam

"'

fam

citatas

insinuat

Pcsniti Qtes

si

quam

libi

per

alias

lilti
:

iluus, [uidem responsionis ras feceramus, inJinM

Pctrus

P.

cambellanus,
iggressus

sicul
est

libenter,

sic

el

utiliter la-

cruciabamuf
praesenlibus

angustiis

epistolam

revocati

borabil

Ludovicus
ac

non

segniter,
perfecit

interclusam,

manu
ad

propria

quod rogabat

Ponti/ex,

quamtns eo usque

feliciter

ramus, parato
aliquo

jam

nuntio
miltendos.

easdem

libi

esset progressa,

ut Barren-

dilalione
el

Hoasitaveral

tamen

iMBemburgensem comitem sororium suumjam haberei captivum, teste Joinvillio num. 246: """ mtsso Petro cubiculario suo Luxemburgen'"'

animus,

aliquamdiu

missionem

suspenderat,

uused diclorum nunciorum adventus scrupulum tms eas dedimus protinus bitaUonis amovit, el

nncults exemii
i""
,;

im
v"'

pretio

'"" controuersiflw

'"""<<.

">

lm "" "'-<
'"';

devnde arbitno composuit. Qum bellum conlra eomir

:

nunciis
dini

per

expeditiorem

cursorem

tua> Celsi

perferendas.

Hinc

initio

consilium

i:r</ts

clement colligimus improbasse, poslea

""

^
e
.
i,
.

""" bellum cruentum

'""""
.

accessserat, arbilerab uVroque elc'" conciliaviti atque arbitrio

suo
<<

brevi

dubium, ac demum probasse. 9615 Confirmatus ergo in proposito

vicus,

^'^

avit,

uti

latiu

"'"'"'
</"'

posi

''

apud anno

qumdam

r<

jni

negotia
'"<""

'"'

cu1

Chaixium

pag.

tm

559
,

more
sui
c*j'ca

absoluta

mense Februario, omnes

hoc

n^
''
'

nlni

mque
'"' "'"'
lcbai

ea

Remos profecbum, mo*o pro sua, qua apud omnes

auctoritate.,

de causa

proceres

convocavii

"'","

medium

Quadragesimo} celebrana a.

D
'""
'<

/(

s
.

ua-

ce

prmcipes,

comitiis Chronicon
Mss,

Rotomagense

>

''

rem

tantam

Rex

ca

librorum

apud Labbeum

torn-

/"
til
"_

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

^*
s

487
[in quo indeficientem coninconvulsum parietem 111 dei

habet

Vd

parlamenfum
militea

Prancorum.
stantis

illustris
el

cati
t

sun
,/

omnes
die
est

regni

Prancorum,
Laetare
1

el

murom,
suam
ac

j.

y
1

celebratum
\

Jovis

anle
uti
.

Jerusa-

fensionem
deyolio,

contra quoslibel
reperil

impetus s petus semper

pro
rio

xxiv
[prilis

Martii,

Paschate,
in

religio

Christiana]
volun!
illius

lh

KV

incidebai
e
el
1

colligitwr)

priam
auditis

noslro

conforman
suspiriis

Comi J Q,j ,/ seriw habita, ail auctor Chronicm lllin duobus Joinvillius num. 257; at yonflfl nni, ."'"'" diversitas msinuat potius, m0 dica
multi
alii
II,,

parlamenlo rrua 0S gj us primogenitus,

Ludovicus Rex,

singulluosis

Terra
rdia

de
el

impres-

minenlibus eidcm intolerabilibus angusliis

suris;
circa

illam
Christi
1

mulla
ac

motus,

tamquam
Chi isliansG
ipsiui

slrenuus
(idei

pugit,
,

magnifious
liberalionem

pr< pui

atoi

ad

,,

olracta esse,
\ \

quam

auctores

Terrffl

animum

erigens;
1

menle
ad proxinfo
el

devota
pro

invicem esi 966

contrarios.

suscepil

vivifica

vota

porro

muW

///'/"

Chesnio,
,.,.,/,.

memoratus auctor Chronicm Noreditus inter Scriptores Vormawnim a ad permopag. iOU addii aliquid,
expeditionem

perans
ingenti

persolvenda,
comitatn
,

disponil

in

cum

baronum,
salutis
sui

nobilium,

aliorum

multiludino,

prawio

angelo

trans (relare

ad
r

suscipiendam

a.

Ac
x

exuberantis

fervoi he

affeclus

dc-

illiui
|

factum,

quod pmtermiserunt
:

celeri;

monslrans ex operibn
el

evidenler,
1

prin
i

oitum,
clii

in

,,,,./,

prancorum

Ludovicus Rex Uaque illius subjungo el baronum, militum, comitum,

re
oi

duos

aliis
;

nati

su

iluil

re

insigniri

proli
el
l

non

parcena

propriaa

nec
.

ii-

onmiam

sui

nobilium

militiee

secularis,

lam

periculis

iboribus

dubitans exponere

nl

parlamentum paral Parisius in Qnadragesimi coram el Annnnciationis fesiQm Dominica3 el coronam de capell oibus cruce facta
, ,

copio-

omramus idem
,

abvi niic

. .

In

quo ipsum Regem eo

exhibere,

acceptiu
veiul
el

quo
ad

,!,

,,

suo

apportans
el

ea

die

cum
Rlii

primo
loco

carbo
veiut
lioc

ignitus

raorluo
cortinas

ca

5U0

phiijppo,
el

aliis

duobus

corlina

traheo

joanne,
piurimi
c
is

Petro

nobilium
r.ni mniffl
el
.

crucem crucem
comilissa

10

salubre
I

ne [otini

assump

ei

anl

mal
gia
,

et

invilnt.

Ad

ado
;

vesli-

Plandriae,

Augo in piniv alii nobiles el ma C ,////. 5S coronam spineam allatam tacet, telum tamen Sancti
docinensis,
l

comes

de

comes \ inNormannia,
ufridus in
a

procul dubio

inducuntur
1

dum lantum
lumelia
propi
1
.

Prin-

cipem
non
1 1

pro mlerni

vindicanda
ia
,

solum
obi

in

pei sona

lal

orare

sed

Ludovico

lem

suam

lam

im lytam

imque adhnc
in
filio-

tate
niin
lenl
,

teneram,
afllictionil

affectu
|

quo
interdum

mendat,
bi

dum

scribit,

exhortalionem
. , .

crnciari
I

assodi-

plurimum

gloriosam

coram cunclis, qui mullaque ad omnes animansed pri

quam
Dei,
totaliter
liac
1

etiam
cui

in

leclioni

snper
obs

omnia

Ltio:

issime

ab eo dicta. blica haq oratione,

,

ejus

debitis

posilo
svitabiliter

lol

di

versis,

incumbentibns,

s
;

ad
.

cm'"'

mandare
970
El

nibutai
Sr

tesl

ndam hortabatur nvillius num.

.''
I

de

quoniam
quod

ad
ralu

huj

laudandum
Rex
pro
tninii

'-'"-7.

licet

permo-

negotium,

me

divini

ti-

im

non potuerit, ut id
Ex

faceret.

Vangius pag.

more

nominis,
,

it t

ti

cxemplo cruce signatos lanlummodo manquit,

1

promovendum
quirunlur;
subvenlionis

amore et sumplus
optantes

manimiter
fere
illi

ui

irien

innumei
dee
q
,

ile

pe-

Hl:

nos

ppoi lunsa
1 .

jorum

nomina ad Iffidium legenl ponimus evitandum Alphonsus fraler Regis comes Picta:

auxilium

non

decimam
ei

trium
iniiin
[illis,

annorum
qui
r\

omnium
tolo

proven

viee

et

Tholos;i>

Theobal
1

Navarrffi

co-

ecclesiasticorui

regno

Pnu
S.

ni's.|Hi'

r.iiiiipnni;.
el

|ial:iiinus,

Robertus
.

comes
'

ad
"
pi
1

loca

qumvis
rempli
;

Joon

iali,

Guido comes
Britanniffi,

Plandriffi

Joanm
n i,
'!""
,

domorum
[83

militiae

Jerosolymilasive

Blius

comitis
in

qui

filiam
alii

regis

,.

Tlieutonicorum

ad
,

duxeral
riini

uxorem

mullique

nobiles

clesi islicas

sumplo
passagio
in

in

nomina silentio reprimunlur. At rrrmn gettarvm ordine perturbato I

primo

generali

pra

di

onaliter

subsidmm
decimffi
a

ab
'

hujus-

aNangio;
5

nam Alphonsus

flegis frater,

Quido
se

modi
crucis

prffistatione

lemj

susceptffl

Flandrim.

iam ante Ludovicum cruce

signaverant,

mentisvarimapudMarte
QRft .II.S
l
'

quemadmodum m. nimirim
LUUOVICUS
1

docentjitterm Cle
col. 384,

duml
litteras

^olumu excusatas, pertinen m subvent.onem probtata

! ;

"":''

*',','
1

jussimi

'""'"

Porro

POSt

,,,// siininiiiii

vrucem, entcem
I

leaato,
<.!
I

xrdinati,
I

colli

...

l.l-.ll

II

fllllll
,/.

ro .
iil\

Regis,

rumqui
iub i>
ne
pull

Sedts
Htteris

aposlolicm esse

Clementis,

quarum
'"''""
'"

binas,

^""" s
"'
,

,1,11,1

in

terris

corpore

milil

'" "
!

mili-

liam,
'

ad

quam

suspiras,

animo

contem]
pei

aUeras

'

'

'"

Berpeluilate toteris.

Bic

eUam indefessam

el

bc

4 88
,\i
i

DE
laudato pluribus
aiiis

S.

LUDOVICO REGE
juslibet,

roni

vnde,

verbis
his

ejus
:

proposito,

vel

contradictionis
ipsa

objectu

j.

I.

posMdtis
rotum
magis
lionibus

annuii

verbis

rt

igitur

Clementis
rationes

ad

capitula

iiuim
lueris
luis

eo

efficacius

prosequi

valeas,
,

quo

solide

refutat,

Apostolico

fovore munitas

postula-

ab exemplo
perstringit,

Eegis,
leetor

aliorumque <m,. v/
inveniet

"'""" appellanteslue '"""''"

datam

wo

fevorabililer
el

annuentes,
loca
tibi

regnum
subjecta,
in in

PrancisB,

comitatus,

caetera

num,

55,

apud

seqq.

" !,n " Haunid^ '''""

Qec

imii

terram

illorum,

qui

dium
et

praedictum

accesserint,
negotii

tecum quamdiu
et

subsi-

974 Xnterim

prose-

Pontifex
posito

cutione
nostra

hujusmodi
patrocinio

foeritis,

sub B. Petri
praesentis

dum hmc agebantur Grmcum imperatorem de pio ' ,"J certiorem facit, uti n reaem
spem
erigens,
,

wtH
.
'

pro

protectione

suscipimus,

hunc

in

illum

scripli

communimus.
eos,

Addit

cxcommnillorum

contra infideles excitans

ad etpeditionem non sine

-"l\u, n

nicationem
ibidem

contra

qui

ditiones

cruceiignatorwm vexare auderent,

legi potest.

sicuti

laHus

commendatione tenium col. 468

,

sicut epistola docent _ n i et seqq, Tmo et u,i ,,t

K t/ '"'

IflOflt

ut ne972 Postremus hic Pontificis favor, umti rrui oneri. ita gratus omnibus accidit

num
npugnat
Irium provin,

\un

ui/iii'

grata

erat

Gallicano
rei

clero,

suorum
tuendae

commodorum,
cupidiori,
ut

quam
:

Chrislianse

Tartarorum principem, qui se Ckristianumdl idem perscribere ooluit, apud Ravn l dvm num. 70. Ludovicus xtero, cum ._' . omnia ad discedendum parari non posse / tempore, tempusque expedilionis necdum
cebat,

tarum
|M

cle-

loquilur

decimarum
pugnavii

concessio

Kaynaldus num. 55, verum huic acerrime rc-

Vam, apud Chesnium

dito,

peterel

Normarvnim, laudatum pag. ioi-j, auquod Ludovicus Rex Francorum a Papa decimam in subsidium Terra sanct;
habet Chronica
antt

fixum, ad perictitantes im Palmstina Christiano militum subsidium destvnavit. Testatur id ci mens in litteris ad legatum Sicilim, cl
iia

4ss

scribens
I

gnatorum
tum
B

Tempus aulem passagii (crucesiQondum scitur, sed subsidium mili:

ad

Terrae

sancte

sustentationem

interim

procuratores cathedralium ecclesiarum

ci
Parisius
in

regni
et

Pran-

destinatur.

anum
Lres
el

convenerunt,
provincim,

pluribus

978 Prmterea

tractalibus

habilis,

scilicel

mensis,
nes

Senonensis,
ad

Rolhomagensis,
miltunt

Resolemlitteris

vendam Ludovicus
inter

ad expeditionem suam promouna cum Pontifice, n Ca-

rolo fratre Sicilim rege ,

Venetos
et

procuratores

Papam

cum

pacem conciliare studuit Genuenses, quorum bellis vnChristianorum patiebaiur

GVnu.niii
frrntra 1.

sequentibus,
"i
IUl1

quas subjunxit.
per

Verumtamen, cum
tuos

gentia detrimenta res

in

Clementem

legatos

ostenderei

Ludovicus, mquum esse, ut ectlesiaslici aliquid commodh suis detraherent, quando principes non modo rem suam familiarem impendebant,

autem a tribus memoratis principibus missos hunc in finem ad Raynerium Zeno Venetorum ducem, testatur indreas Dandulut
Syria. Legatos

Chronico,

tom.
ubi

/,

Scriptorum

rerum

Italir

sed
'<"'

vitam

quoque
nihil

exponebant periculo,
irrhn

nihil

carum col.375,
Genuenses
etiam
et

'""'"

duriora
tubdti

profuerunt.
auctor,
suscepit,

procuratorum litteris Quin imo Pontifex, m cum magna austeritate nuncios

el

rejicit,

culpam pacis non fa\ rem ita enairans Nunc

:

legati

Papae, et
,

Ludovici

Regis

Pranciae,

Caroli

regis SiciUae
nt

Venelias accedentes a dusanctae

ecclesiarum

dure

locutus

ad

eos,

ce

requirunt,

Terrae

compatiens,

ad

nimI acl

de negotio ecclesiarum,

mislt decimamque dari -onavJt,magnisqueminisel rom "' v '"

11
-

honoRegi per triennium

terroribus rebelles

absque

quam idem Ludovicus

ambasciatores
pace seu
tioni
'

jara

proticisci

decreverat,

pro

tractanda

cum

Januensibu.

'

s.

<.

legato

tregua

assentiens
el

973
</<"

Testantur %d Clementis
co1
''-'-'

refutat,
u,

"'""""
re tta
l
' 1

Mtit

:
:

ubi

"d

apud Marlegatum suum hac de

litterm

cum Quirino,
intentione

secum mitUl \ quorum requisidux, Joannem Dandulo, MarFederieum Justiniano, de sua

mitui

informatos,

cum

illis

mandavil

Ja

tertitt

Pontifex.

""'

""
!nsi

Sane nuper recepimus dilectorum aecanorum el capitulorum Remensis,

rl
'

','

K-thomagensis

ecclesiai^nm
el

et

suffl-aganeorum

nuam. Sed Januenses elati requisitionem Papae el regum despiciunt, el ambasciatores Venetorum inconvenienter recepti ad propria n nnt.
rta
ille,

suorum
'''
'

8
lr1,1

procuratores,
i'

litte-

cujus

ti

chronologiam sequimur, jum

'

""'"'
.
.

ni

lu
i

""''
in

proponenles...
serie
lit-

'"'"'"""""'"'^

Vttownn sum
P M
'

suarum

"""

anno prmterito hmc gesta fuerint, oerum res ipsa magis suadet, post crucem a Ludovico sumptam
facta esse.
VI ut
est,

U[U{[1
,,ll
'

''"'"l"" JDadun
;;''";"

m
,l

argumenlis, ; r,l; "" '" is MBdain u, Falsis, prorsus mpertinenUbus fundabanlur.

-

mslruxeranl

repetitam

amo iMhanc
col.276,

legationem
irrito

narrat

idem

auctor etiam

Wt+

item

"'"

Procuntow"
content1
'

conatu.
expeditionis

litterarum

narratione
expressius

;'""" M
?

976

id promotionem

"""
quffl

subjunxerunl
malitiam

Uqua>

c nceptam

detegerent,

crmspectat tributum, quod impositum hoc atm a Ludovico ad necessariam tantm rei petuniam

mandatis

""**'
n..
;i1

'""'"'"^

vnouvum
'"'

lm

',:,"

""'

pei

l|

""""

igtir

TlSrT\ T
e
ll
'

,;,,,

""
,

rommuniter

dicere-

aUiqne nonnulli,
"oluii

lribUt0rum '""'""M^n.in merito

"

quorum priiilegia omnim /kulin hac tribui

per

con-

quam
*ius.

alibi subsidium

Regem

pelitum, ahbt

"""

gratia

ios
et
',

'""""

1
^

trtbu* Excepit insuper a collatione hujus

<

,.,,,,,;,'
,'

;"""'""'" ''
'

supplicaUones

asserunt, ,,,.,,.,,,,"
1101

J~

Pepe,lenS,tam ""'

omn >
fr
ie

ll <-

qui

labore alH

manu
premerentur

'"<
cavtt,

-*

W
::;

^bebant acquirere;
exaltorum

ac diligentissimc

grav^

:i^^
663,

DIE VIGESIMAQUINTA AUGUSTI.

/,,
I

49

his

consilinm

deseribitw verbis : Eligantur per et aliorum Bacerdotum parocbialium

, ,

Ldem sane Cardinalie diclam pr<ebendam Aucrou J contulit cuidam clerico tali digno, at s assertt, et
majori,
sollicitis

979

irorum
.

religiosorum

aecnon

burgensium,
ipsoIriginta,

cum multa
precibus
tuo
si
111

nos rogans

instantia, ut

<iiir(,,r\tatt

te
1

a |jorum

proboruin
ad

yirorum
aul

de communi

inducamus ad elTectum hujus\

(enu
Ri

"
gem

rum
nll
(

usque
|

quadraginta
\<'l

wi

boni

modi sine

miton

pusterum
placuerit,

prac-judicio

tolerau<la-

gai

ni ?r

Qdeles,

plures,

pauciores, secun:

dum
bimufl

quod
de
,

iiin

nostras litteras

nat,

dum quantitatem
sic jpgj

ipsarum de
aliis

villarum

el

iili

qui

boc

ellicaces.

Alioquin
,

placeat saltem
Cardinalis

elecii

faerint,

jurabunt super

Sancta,

quod

eidem

omnino

cedenti

in

favorem

de

ipsis,

vel

probis viris

earumdem

ejusdern

\1lla1um eligent
B90SU0

meliores erunt, ad dictam

usque ad duodecim de illis, qui talliam assidendam *,

nominati

pr&bendam de novo concedere memoratam. Nos igitur, qui jus tuum si de con,

suctudine

illud

potes

defendere,

nec

uundom
Imptra
Inri

977
l.uut

duodecim quod super Sancta

Et
illi
,

ab

eis

juraassi-

nec voluimus

perturbare,

Serenitatem

volumus tuam ronostro.

bene
vel

et

fideliter

gandam duximus, quatinus per alteram dietarum

viannn desiderio
satisfaciaj
,

debunl
idiquera

diclam

(alliam,
<<ii<>

nec

parcent

alicui,

nec
vel

Cardinalis,
te

el

gravabunl

amore,
:

pretio

Quod
Stra

si tibi

bunt

et assideUmore, seu quocumqur alio modo dictam talliam ad libram aaqualiler, et vaimmobilium appretiabitur ad medictatem mo[or
111

el

non placet Romanae Ecclesia;

uti

jure tuo sine no-

injuria

aiquauimiter to-

leramus.

980
dovico
fcrrr.

Hinr patet

precibus

potius,

quam

im-

rem

tanttti

ininim
siniili

assisia

prmdicts
el
ita

talliae,

Eligenlur etiam
alii

perio egisse
,

modo
boni

cum
viri
,

pracdictis

duodccim nomina
electio

qua,

Clemcntem, liberumque /uissc Luprccbendam vcl cidcm, vcl altcri con-

cjuspermxttrns ni

tuor

scribenlur

eoruiu

gecreto
blicetur

tamen,
illi

quod eorum
sed

non

pu-

Clcmens,
i/rin

aliquibus,

;ub

se-creto

babeatur, quo

possum, quin quando devnde eamdem praibendam eicontulii clerico, postquam hic illam resiid fecerit

Quapropter dubitare vix

asque
est,

duodccim
tallia,

assiderinl,

sicut

pnedictum

gnaverat,

consentiente

Ludovico, at-

lalliam

praediclam.
vel
:

Quo
quatUQJ

facto,

antequam
jura-

publicetur
per tallia

aperiatur scriptura facta su1II1

que mtrr eos convenissc, nt res ita perageretur, quo jura Regis manerent illaisa, sicut illa se >elh
illa&sQ

pranlicta
ipsis

sic electi,

declarat

Pontifex in epistola

mox

mento ab
talliandis,

praeslito

<!<

illis

duodecira fideliter

sub forma prmdicta

iia
nisi

assidcbunt
,

talliam
ut

Etenim eum in tadem epistola fut Regit agnoscat, jus Regis illeesum et. prcebencelit,
tanda.

competentem.
ra
,

Itcx

prudentissimus

one-

dam
iiisi

sc

conferrc dicat,
accipe
riiin
rt

sibi

ipsc

conlradiceret,

(ju&nuu

cogente necessitate imponcbat,

id tfus faceret
;

omnibus incumberent eegualia.

leetor,
ikI

consensu. Litteras itaque has. diversas aliorum narrrationes

eol

illas,

superioribus collalas, expendr

981

Editor
:

Marteniui

524

eas

exhibei

cum
collationtm
jitn

hoc
nobis
J(

modo

Cum

fllius

noster G.

lilulo S.

Marci
sibi

no

con-

presbyter

Cardinalis,
vivaj

auctoritate vocis

uostra
,

oraculo
quae
in

LXXVII. Controversia quaedam

fice
:

cum

Ponti-

dam
sis
,

Uemensi
nostri

ecclcsia
J.

commissa prasbenper promotionem

arcbiepiscopi

trariam Aicerei Ludovieus,

venerabilis

fratris

Remenolim
Jo-

adest

sanctus Vezcliaci translationi

:

tunc

canonici

ejusdem
dilecto
filio,

ecclesiaa,

reliquiarum, quas splendide exornat

Phi:

dignoscitur
lianni

racasse,

magistro

lippum

filiuin

cum

de nos

Villausico,

Remensi

canonico

contulis-

aliis

militem creat
tollit,

set

collatiouciu

hujusmodi
super

ralam

habentes

consuetudinem pernioiosam

etc.

ct

(irmani,

eam
,

auctoritate

Aipostolica

duximus
lit-

confirmandam
teras
'

certo

hoc per
qui

Dostras

executore
in

concesso,
ipsius

eumdem
induxisse.

magi-

striiin

possessionem

praabenda auctorita-

^haixius pag
bmprcibtnda
im
fle-

548,

aliique
inter
ct

scribunt,

dissenfuisse
<<

te

litterarum
tu
,

dictarum

dicitur

Verum

Nonein
00

Ludovicum

Clementem
,

quia

ea

ralione, ridelicel
ipsa

quod
a

vacantes con-

ttiei

collationem preebenda cujusdam '""""' per promotionem Joannii de

eteeti

ques

iniv

ecclesia

prabendas
pastoris

tempore, quo
contingit

Courtenay
nega\

eamdem
deslitui
,

ecclesiam

regimine
illi

archiepiscopi

Remensis

Veque
; illts

donec

subslitutus

archiepiscopus
in

oliquid
'''"'

revera fuisse

controversia
Qui/n

verumtamen
descripta le-

e\

regulis juris

hujusmodi collationem
factam
:

pra?ju-

eoperactam modo, quo ab

111,11

dicium tuum

asseris
a

.'/'""',

perspicio

potius

piusvidetur

982 Nos, qui

cujuscumque de
scandalo
tnii

pusillis

quanintenmeritis

cullatio

re-

Clemens LudoYico, quam ille uti voad jus suum tuendum. Porro totum hoc negotium habetur ej binis Clementis litleris, quas ""'" interpretantur varii, Priores, mense Deluerit
rri " /ir

obtulisse

lumcumque
dimus,
internaa
t j
.

minimifl

abstinere
clarissimifl

tcindttur irindt

quem

pro

complectimur

brachio

caritalis,

Buper

pncbenda eiconferdtm
tur

'

J,

Mli!

anni (266 ad Regem datas, recitat lauwtus swpc Martenius col. i32 hunc vn modum : L;ik IV tii.uii quod diaolumus Celsitudinem 11,111 Uio Remensi electo de uoslrorum fra< '
,

Dionyfilio hoc scRndalizare nolentes, dilecto ejusdem ecclesiaa damus sub certa canonico sio litteris in mandatis, ut a dicto ma(ll in; stris Johanne consignationem ipsius prabendaa
i

gistro

.1

liberam

aucloritate

nostra

recipere

aon

omittat.
lit-

,r,l i
,,,,s|,

consilio

confirmato,
tituli

uos

dilectum

filium

Verum cum eidem Dionysio

teras
e

peralias

aostras

G.
favore

S.

Marci

presbylerum
speciali,

Cardi-

injungamus,

oi

ab

eodera

magistro Johan-

nalem
Il0I
'''

volenles

prosequi

ordina-

juxta

priorum litterarum
pr83bendaB

uostrarum

lenorem,

'"'"ur

1.

ejus (lege eidem dedimus Laudunensis Remensis, quas electus memoratus babuit, PWBbendarum si lamen Remensis a conflrma"''n
;

[jb era

ipsius

eam

vacantem

postmodum
aostra ac

consignatione recepta, praafeto magistro Joper

se ?el
in

banni
conferal
iUius

auctoritate
el

per alium,
possessioneBi

u,|,,>
|

electi

lempore,

quod plurimi afferebant

,

'.

assignet;
ei

eum

;i(|

c Nationem

regiam

sicul

de

jure

sic

de

inducal

defendal

'""

^etudine

uon spectabat.
i

ona

lua

excepta,

inductum, contraaicioper censuram eccleC6

siasticam,

iugusU Tomus

V.

4Q0
sticam,
j. s.
tiienle
ui
.

DE
appelli
i
i

S.

LUDOVICO REGE
' ,

.*
per
circa

i-'p'>"

:i

'"'"'^
usui,
prael

,,,r0
.

,lr '" l,

,n

,nl,T

maims
et

tenetur,

Nos
praefal Drffi faia

pramissa
collationem

bononiice
parte

;; collocan;

,,,,,
"

vobis

,j

ecclesifl

larum
nec
lestimo-

videtm

ipsarum ^tendimus, etiam iu

nolumus,
has lilteras nostras in
Re~gii

per diclum archidiaconum pra praesentanaa.... verum cum vos de sacratissimo cor pore praBdiclae beatissim Mariae Magdalenaj,
uostra
,

mmhu
, )cl(lllll

nMnittf
viterbii

'-"'-
Septembris,
PontiOcatus

translationi,

ut

prfcdictum
nobis
grales

it7'inteN
liberaliter

[dus

fuimus,
disselis,

portionem
ei

bonam
vobis

nostri

anno

m. Cum
Ludovici

hm

Clementis epistola nosil

i,
,

quo

de
co-

referimus

mensibus posterior
collationem
ibus
alteri

</""

Piosas

arbitrio

permittit,
ui

eu*

986 Nos
tendentes, corare

liberalitatem

veslram
ecclesiam
*
,

hujusmodi

solum

mducere conatur,
conferat,
id

pm
tamen

atr-

afairto*

vestramque

non

ipsum

volentes

exennio

venerando de de sacratissimis ?'

'

Bquariimiter se latwrum scribens; vehementer

mu-

reliquiisnostris, quas
imperii

jam

dudum
thesauro,

x """'

recepimus

.ie

um fingat Clementem
existimat,
npore,

necesse est, qui

hmceum

Constanlinopolitani
:

vobis trans-

inmto Rege,

atque eo quidem

mittimus
co,

de

prelioso
spinis

videlicel

ligno

Domini-

quo summa inter eos era\ animorum conjunctio. Hinc non satis utramqu
consid rassevidt ntur, qux dissensiones hic nbi finetrunt et pugnas, cum Sanctus id unum studuist

duas de
pannis
veste

sacratissimaa

coronaa

Domini,

de

infanliae Salvaloris,
ftiit

de ipsius sudario!
illusus, et de
lin-

de
teo,

purpurea, in qua

ciut

modo, quo suwque in summum Pontificem observantia* magis consentaneo. \unc ad alia hujus anni gesta progrediamur. 984 Inventum erai in coenobio Vezeliacensi in R san- Burgundia corpus alicujus Sanctm, quod putatransla- /,,,. g. UarifB Uagdalenm, sicuti U
$e

videatur,
posset,

ut

juri

suo

quo fuit praacinctus, quando pedes discipulorum suorum extersil in coena quas quidem
:

fieri

magis commodo,

reliq

imus

in

manu

bracbii
est

supradictj

re

poni.

Congruum
illius

enim

hujusmodi
reliquiis

reliquiae

visum Redemptoris
et

nobis,

quod

ponerentur cum

sanctissimae

muiieris,

qu tam
lam

ar-

denter

dilexil

eumdem,
e

ab

eo

lagam

meruil
tara

veniam

delictorum

:a

,'uwh-Tu'~

suit Sollerius noster in

lctis

vjuliipag. 207
tus,

el

seqq.,

traditionem
niti

hanc

i<

tom. ejusdem probare deind* conam non satis

qua

el

ipse ilur

familiariter

se tangi permisit.

Ro
hujusmodi
liquias

dileclionera

vestram,

quati
re-

lam

sanctas

lamque
decet,

penerandas

solido

fundammto.
non
in

sinctum
coipore,

Ludovicum
ui

hmc disputatio ad spectat. Vorro invento

At
inventipnis narrapraepiis-

cum

debito

suscipientes

honore,

ipsas

cum
relis

ea
:

veneratione,

qua

conservare culapi

ibidem

Actis

caventes
ad

ne

praedicta

vascula, ac

lur

pag.

libatam
to

domini episcopi, el abbas sanclarum reliquiarum inventionem

240,
sanctissimo
Regi
beatissimo
personaliter

ac

Ludovico
nuntiaveglorificans
praefatae

ornatum eorum appositi, alie etiam dislrahantur, Caele lur imposterum, seu rum rogamus vos, ut in vestris orationibus ac
pretiosi,

tunc
runi.

temporis

regnanti,

beneficiis

'

nostri

nostrorun

pecialem
i

pei

Qui
ex

quidem
eo
,

bealissimus
sui

Rex

Deum
tuil

quod
ii

temj

ribus

memoriam habere irelitis. Data Senonibus mense Julio, quibus legati

petuo

littera le-

sanctissimaa
el
ti

reliquiaa
iiin:i\
,

fueranl
videlicel

invenlae,
vigiliam

diem
B.

sta-

Marci

EuangelistaB

anno
ac

Domini
una

millesi

[ucentesimo
reverendissi-

guntur subjecta). 987/;-lippum filium jam

in

ex Burgundia, Sanctus,
no

Phi- M''l
Jj^

mum,
militim

ac

deinde

igesimo
nio
in

septimo,

[cum]
legalo,

regno successorem,
a

cinguh

patre

domino

Symone
Sedis

Cardinale,
ad

tunc

mt.In hac autem solemnitate patuit, quanUVar

dovicus
plu/rimo
fierei Tnter suis, quanti ab exteris sque nobilissimos, ab eo mihtia i'-'teste Chaixio pag. 378, ad/uere
,

Francia

apostolicae

praefatas

ad

quod etiam

ipse

pi
li

una
ato
pei
:

donatos,

cum cum
luil

pi

cto

onalilei

praesens

fuil

multis

proceribus

nimirum
ibi

tribus

filiis,

relatis.

Vo-

Anglim filius, et filius regis iraparengonim, qu\ Sanctum in hac cmremonia in Galli vero suum Hulerunt tib\

mundus

regis

itaqueRei sanctus post crucem sumptam hac ritm promereri favorem.

Regemamorem
reddiderunt.

testatum ingentibus gaudiisignis

iudi Chronicam
tcriptores
i

S.

Stephani
'

Ca/,rs
"

m
luias
/,i;; u l

munificcntia

hasce

relir-

domensis inter

Normam
mcclxvij
. .

curaverit

exordandas,

aceepta,
'

'"'

quasque oicissim monachis, a quibus harum declarat Reg tohis

nium pag.
lilius

1024

knno

fuil

Philippos
Parisius

Ludovici

Regis
lanta

Franciae

apud

armis militaribus
Pentecosle
populi
facta
Ei

noviter insignitus in
laelilia

die sancto utriusque

fu
td.

subjecta,

verbis

Ludovicus Dci
sibi
in

Parisius

ancorum
i,1,luil
i

Rex,

dilecUs

Chrislo
el

est,

quanla

antea

audita non

rl in

conventui

Viziliacensi

salutem,

nequevj
\ddo
nti, in

eram

Domino
i

carilatem.

Miltimus

vobis

oerba

dUectum rtcum nostrum strum G. archidiaconum in ecclesia Paris IVI " PraBsentium, preliosum brachium

inquit,

Nangii pag- 378 anno Domini scilicel

ct

mccw
fere
'

lato-

Penti co te,

praslalis

baronibus

beal
tri-

regni

Franciae

Parisius

ena,

prffitentis,
I,...,.
i.,,

cum
,:

^
'"

el

genam

ipsius
I

una cum
" B.

octavis
'

mtimo
,

uos

solenni

! Mariffl

Franci, videns QUum probissimum, Philippum juvenem fortem el |llinl IVODL'1 UIIII ncpotem suum, UUC que aoberlum JHliUH ;u nuuUi,

h,a

Lud congregatis, primogeniw suum

^^
1

ii

,:

;
'','",""
'

'"

"

'"',

'""'' "'"
1 I

4<*oliodebe-

D0S
'

ttmorm
liu

interfecli,

eos

Z ""' r
,
'

"
::

'"'""

pW
tuil

;''
,

"-

dov
'i"-i

idti

obi
-

tante

tattH
el

L '"'"

'-

""

",' *d
.
'"
:

,;;;
'

'

"

''""'
<

lelicet

opere,
,

n '
i

eWO
,i

'risiensis

ab

g
'

solnmmodo
,

Witta

-;'".
<**

<wi
igcloar-

'

Mc

m.

'I'""

totnmc

rl

pannorum

niD

eoloris,

menus

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

i

jnentis
,.,.,

pretiosis

mirabililer

palliata

*.

solemnide
re

tm apud Joannem Cousin

tom. i. pag. 72
an.
eitata

in

Historia

/-

protenderenl
v
;

Tmo

et

numisma hac

U CT0 croiu
.

Ludovicus
hcclxvii

Pranc

m
ho-

i.

s.

'

cusum,
,/ g

uod hoc modo exhibuii Tacobus de

Bie

Rex

abrogat
c

Domini
poteral

consuetudipropter pronter
libris

nem

ritati

Tornacensis,
,

qua

qni qui

mici lium

exulabal

quatuor

Pari-

siensibus

in civitatem regredi. Qua confirmai inus per wrbis consuetudinem, qua annissingulU voce prmconis prohibitio Ludovici de non restituendo vn wrbem homicida renovatui

LXXVIII.
fice

Anno
:

I2G8

varia

cum Ponti-

tractata
,

controversia

Ludovici
novis

cum

Clenicnte
1

qnem ollensum
:

benefi-

iis

demeretur

mutui

eorum

conatus
:
li

ad
989
ftaoa
princij'

promovendum bellum sacrum

blasphemos
Iatoe.

Adstipulatur

his

Chronica

Vormannia

contra

IBRI iTIICfSJ-

apud Chesnium laudatum pag. 1044, undt sir quid hac tanta solemmitate maiinil discimus dum adduntur sequen~ ,,,/ intenderet Sanctus,
.

t,,,

Qua

de causa
el

in

insula

beataa

Mariae

per
est

Simonem legatum
,!,.

Cardinalem
nobilium
rex

praedicatum

M Uscrat
priorem

cruce

el
,

plurimi
scilicel

crucem
.

ibidem
cognatus

sumpserunl
ejus

Navarro

el

comes

um
Odo
archiepiscopus

multa

nobilitate

mi-

liiimi.

Similiter

Rigaudus
'11111

venerabilis

Ro-

S. Ludovicus ad Clementem iv Cartusianorum Vallis-qiridis , ut de rebus cariis suo nomine ageret cum Pon //// /////<// mense Januario an/ni (268 litteras ad Regem dedit, ex quibus mtelligimus quss,

Signifii al

te-

quotetniiuiiset

re

thomagensis
q

pluribus

clericis

nam

inl.er

illus

iractiimitur neijntia.

Imprimis

crucem assumpsit. Sequenti autem posi solemnitalem die piissimus Rex novos hosce miiuxit ad sanctum Dionysium regni patro/////.
//'

Uegem
///-/

significasse

Clementi,

quo tempore expe-

ditionem
Qu83
ridis

epistola
per

sacram meditaretur aggredi, wi mitium apud Martenium col

iiimiii

habet
ei

Chronicon

Nangii
et

nnnum,
litiam

sic

expeditionem suam,

ad hunc eorum mi-

dilectum

tt.

priorem

Vallis-vitna

jnxta

Parisius

Cartusiensis
diljgenter

Ordinis
audita
11

sanctissimo Francia protectori

commenda-

nobis sublimitas intimavit,

ple-

turus.

no collegimus

intellectu

ad qnaa
est

taliter

upulcrn

re-

J"m
.1

mufanDfo-

Eodem (ortasse tempore factum, quod hoc anno contigisse, subdit Nungius his terbis : Apud sanclum Dionysium in Prancia la990
cta
esl

demus,

quod
sil

de
in

passagio
lerrss
.

depositum,
discrimine,
pericnlo,
-1

Kcel
lole-

protractio

sanctaQ
carebil

randum
1,1

esl

lamen

e1

rer-

eurul

regum Prancorum,
loca
1

in
,

monasterio

illo

per

interim

provide sustentetur.

Significat deinde

diversa

quiescentium
,

per

adovicum

et

MatlhaBum
reginaa
in

sanclum Kegem abbatem il:

lius

monasterii, simnl adjnncta

translatio

et

qui

eranl

tam reges
n

qunm
pedes

de genere magni
dextera
parte

Caroli descendentes,
1

simul
el

moter;

nsultum fnisse ab Eduardo Angliee menda; Derum id ei sua///,// potuisse ob nacillantem adhuc [nglics statum. Attamen Eduardus sub avunculo suo inchoare, bellum sacrum cupiebal Ludovico

Clem

regis filio de

ci

per duos

dimidium super
.

orucemque ab
hii

C ram
alii
iii
'

caelatis

imaginibus
de

elevati

posili

sunl

el

procedentes
.

genere

regis

Hugonis

S.

Dionysii

(97

Ua ille m breve apud Acherium tom. 2 Spicilegii pag. h<rc peracta memorat partim anno (263, 1264 vncertum autem utri auctori maiii

sinistra.

CapuCkronicon

eo sumptam oidebimus postea Scriprmterea regem Aragonum paratum fore nd transfretationem in Palmstvnam, si pecunia non
deesset,

993

Demum

pro ter

<"'"'.

qua ad rem

no:.,'///

stram parum attm ,,//// gratiam, ne filii ejus

wA
ei

//'
|

adovico

petir
.-

><

epi-

gis
'"

s/i

fidendum, cum uterque subinde

fallat/ur

episcoporum subjat
filius

ul

Rex

ipse ejt

tempore designando.
99t

Philippus

iis

erani

Rationem
lur de

Porro

Ludovicus

Philippo

filio

miliUa

'""'inem

iureliam aliasque urbes, quas pag enumerai Chaizius, ad sustentationem attribuit. Nec obstante expeditionis sarrn> rnra. "
donato
consueto

jurisdictione sibi ablata, n*i addit q* rum de ministris quibusdam regiis

,/,,

Eas

rationes

repetil

in

epistola
res\

alia

col.

586,
"'"
Se

tempore

habuit,

suasque

in

ett
,,/
,/ ( ..s
.

am

negis

petitionem

I aliorum controversias per se ipse terminax H tac, comite Glocestria vn inglia necdum quie
tcenle,

privitegium Ludovico datum

dicit,

quia
Sunt

apostolica de eo specialiter bene prasun

111

Henrico regi subsidium misit, de quo ita Ad ri wnasteriensis ad hunc annum Stratfordia commorantem venerunl de pai
:
.

aliasque
ei
r eges

causas allegat
alii,

his
I

verbis

enim
a

ac

inl

arones

qm

nosnnl

milia,

non
tibi

absque

scandalo

ilhl1

transmarinis
.

comites

Boloniae,

ei

sancti

repulsi,

quos

licel

secum dncentes cc milites cum sequela. autem subsidium non parum profuit Benrico ad reliquias rebellionis penitus excidendas.
Pauu"

m
i

m ale
undem,
.

tamen sona!
nl

hasc

"'"

sciUcel

credamus meritis impaexcusaUo in au eorum depressionem in

llM

Iaudis

titulos

attoUamus.
:

Non
nec

enim

on

Demum consuetudmem hominum

""<"

ptrnicio

'""

abrogavit Vornaci

iudi vcrba

mtiqua

char-

omnibns vere boc audiunt,

placenl
ul

sed

pralaij

ubenter

de lua potius innocentia,

qnam

49Ai QIORI
J.

DE
t/uir

S.

LUDOVICO REGE
Plura
volunt

eorum prudentia
addit,
194

ac modeslia prasuraamus.
legi

*... Tu
vicem

ergo,

Fili

carissime
feceris'

s.

ibidem

poterunt.

meditatione
lignifiCO

pensabis,
dii

m*
,,,

an

bene

Qucmadmoduin

Clcnrnl,

benevolo

rlimn

,n

quartwn
Ul

Ludovicus, quo tempore statuisset discedere, ita mvocatis proceribus nd curiam circa festum
,nis Punficatir.
to

fendipossfi

non credimus,
totaliter
a

nisi

sacrorum

aiinum eoncediuitur.

run,

rrurr<,,,nal,s

junimcn-

num fondamenta Nos autem cum

slituere
voluisti,

ca

radicibus
,,,.,

adversario,
jus

evellaiuT "' ,/

exeipiantur
diatributionet.

ad discedendum anno 1270, uti habct Chronica Vormannim apud Chesnvum pag.
sc

obligarit

4013. Ilnic aurta rura

ncccssarur prrunirr GOllir

nostrum, ,,roni exrodi viderimns, prosequemur. Nihilo segnius caZ sum proscculus cst C/rmnis ,,,,,
,

scripserai

gcndm, arca decimas redituum ecclesiasticorum hmdecir recte ordinandas laboratum fuit. Porro
Uainitiofuerant concessm, ut distributiones quotidiana non exciperentnr : at, conquerentir
bus ecclesiasticis ,

per

enim hisce subjectas sub pama r r . communicationis vetuii Girardo, ne possessionem caperet, priusquam jus suum probasset
litteras

coram

Pontifice. Paruil ille

non adeumdo
obitu,

possessionem,

Regeque petente, concesserai

col.

ac

interveniente Clemenlis

U*

pependii

Clemens,

(apud Varteninm
,lh

557) ui

distrir

hulinnrs rlrrir, huhrrrnl

condiiionc, ut
tiim

llOC OlXCrC

llberas CG

ad electionem Gregorii \. qui, u\ ml (liaizilispuij. 652 pmnis/l, u/ <, ir ar,l,is j.

,

usque

ad solutionem decimarum quarlicct

auuuiii adficerent,
esse

adderet

in
ui

litteris

fructus archidiaconatus na ciperefa tempore collationis Regim

et

sessionem adiret,

tantam

Terrm sanctm necessitatem,

subsi-

1dia augeri deceret potius, quam arte qualibel distributionum neque hanc exceptionem falcari
:

mutarc dcinde ooluit Clemens, tametsi id cupern Ludovicus, ut disces r,- illius epistola col.
604.

997 Porro hmc Pontificis offensio non diutwrn nafuit; eadem enim deinde apparet animorum mmtt\ conjunctio Ludovicum inter et Clementem Cre- ^.wtywn vmdm diderim moderatissimi animi Regem, quamvis a jure suo defendendo non videatur destilisse moli' responsione iram fregisse Pontificis, Verum n
,/ic ad LudoviCUm litteras dcdil Clegratiam episcopi Vivariensis, qui coi\ querebatur, quod mi/nistri regii in episcopatu suo jurisdictionem exercerent, cum Vivariensei dirrrrnt, uon Itcji, srd soli iinpcrio sc SUbfeCtOS.

B
Lil

995 Etsi
ter
iiiis

lanta
et

cssct

animorum conjuuctio

in-

alias

codcm
wi

'

xnltr
el

Re-

Ludovicum

gem
ficem

Ponli-

Clementem, quantam hacteridiiuus. negabai tamen alter alteri subin-

mens

de.

quod

justis

rationibus

concedendum
.

non

pulahat, urc indr nuuaitu livdrhnt u r

erat uterque

Yrrain ul
attcntissi-

ad jura sua conservanda

est

Non

lubet hufus controversim magis

fuvabii

quam prma
exhibere

mus, nonnihil hac occasione ortum

sur
,

controversaltem

dentis fu/ra examinare,

tamen

aliquid etiam

offensionis

ex

parte

initium epistolm,

ut

ex illa discai lector,

unde
de

ClementU.PetrusdeCharny archidiaconus Senonensis electus erat efusdem ecclesim archiepiscopus

in locinn abdicantis se Guilielmi

orirentur subinde

quorumdam
atque
vn

episcoporum

Rege sanctissimo,

ecclesiasticos

bene-

de Brosse; pro-

fectusque ad Clementem,
ius

ibidem erat
:

consecrar

oolentissimo, ad Pontificem delatm querelm. Sic itaque scribit Clemens col. 640 Credil mundus,
:

itinr nata controversia furis

in

dicebai

enim
vacare
ut

et
tia

nos

dudum probavimus, quod

ex

certa

scien-

Clemens beneficia, qu
coutin^ii

curia

Romana

sum

se

dudum
col.

collationi

reservasse,

nullum deprimis, nullum omnia scire potes, qum agui

tui
:

gravas;
in

sed

non
(

finibus

regnl

habct

ejus epistola

580. At
,

Ludovicus,

cw

sed

nec factis
sinl

ipsis

auditis,

quo

pondere,
in-

jus ahoijuin crat collatio

hnnr

rescrvationem

qua

mensura
Et

facta, sine recta

nosse vales

nonvideturadmisisse
tem, VI
sihi

certe postulavit Clemcn-

dagine.

idcirco
\rl
,|,n;,

multa
;nl

plerumque
mluiliiiK

transeunt
tUffi

)s

saun,

rniKrrrurctur.
:

Audi

Ut-

inCOlTeCta,

M;i-j

PBper-

Clementis
carissimi
in

mox

assignatas
Blii

Ex

parte, ait,

sentiam,
mittilur

obsistentibus
ingredi,
vel

civibus,
ingressa

veritas non

Christo
,-\tiiii

lusins

nui.is

Regis Prancia ilsnppiicaium, nt. super collanostri

non

invenit,

pcr

tione archidiaconatus
bat

electus,

jus

Senonensis, quem oblinesuum conservaremus eidem. Ad

qne 998
,i,,m

m tibi,

qui

eam

diligis,

valeat aperiri.

Hmc

constantius

scribimus,
et

quaa

mwrto

de
rt

minm
fl

oculis nostris
cui-ia

vidimus,

eumdem
,

defectum
ex
i

''^

im u ,.

recescollationemPontifexse distulisse scrihn, doncc archiepiscopus Senonensis ad Regem

rercrsus.
dr jnre PonHficio

in

nostra

smpius
sunt

experimur
proximi;
le

el el

^,
p

iutelligimus,
cipes
tantes,

qum

alios prinexci-

ipsum plmc

edo-

n " yu
Uationt

ad

con.Iignam

soUicitudinem

potius

'

99b interc,
'""'

dum

rollationr,,,

differi

Clemens,

archvh
(ttf

Senonen;

lil

prmvemt Ludovicus, conferens archidiaconatum Gwardo de Ramplwn, priusquam ad ipsum rrdirr, nrrhirpiscopus Snwnensis. \on
t

quam in eis omissionem aut negligentiam cum nos nullo possimus ingenio huic nec prescise morbo num antidotum reperire damnamus ... aliis, quod ... nobis nsquequaque
arguentes,
:

auoxto enmvero,

quvn bona

fide

sic processerit

non ccrnimus emendatum. P/wfl dr his '""/'' dus in Vita num. 7 et 3, ubi postquam dmrat,
aliquos timuisse, ne
ex
naturali
benignitate
suis,
iis

Sanctus,quodfussuumputaretnonesseambiguumt quodque timeret, nerursum prmvenvretur a cicmcnte ac paas amore jure suo cedere coycrewr. Miamen, qmdquid sit de jure utriusque, ,/ N/ """" """ hlU '- /'"""" mprobavit
'

missior esset in corrigendii

mimistris

ad-

jungii se vere rrrdrrr. paucos esse cx

frW.

quifa dc re conquerebantur,
obreperent,
si

quibus non

flm
Hmt
ta-

LlTt

ejus

loco fuisteni constituti

dZi%\<?
hTt
curia u

?."

J"

oncfB

"""'

uSSSJ^

9m
'

dissimulavit,

Ua SCnpsU C0i
ne g li0
v

^1Z^\^J.\^~: ms *""
1

LT?,
,i^i"

c " Se

nL nsis

*
nobiscum
s>

rtrcumspe

ad excusationem Saneti dicta sufficiant Si sta*** '>* fuerunt necessana. vam non tm fidem quibuscumque querelu adhibendam, Ludonnorunt prLntcs i/ 'lihn': et prudenles

ci,

xerim,K

'-

efmgut
l

regimmi

vigilantiam

,~)Mf-r
probat

&ST1S *m.
qu,

c'u,

"Jlee\ l lT
cm

C ' at
'

Viam

n bis
te

c(

<1Uam
1,

aCCeptam
justitiae

'""'

" Prosealuur VUa secunda cap. 14, .< * <>* etulcerat,,,,, t*

,,,

,uam fo.h.udmem

le S

em

es Se

akre. ettam beneficm studmsse ip uus amictUam

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

^atfaeoraSanctomgratusrn
Jjitw
Ponttficts

49"3
vestigiis

pra-

tam

acerbis

eorumdem
deceat

carissimum

nMatia s.j^jnin. quem

non multo post

in

auctoei

Christo

Olium

ex litteris Clementis, eolligitur contfy**. Octobris datis, quibus Uegi grdtias agit /Vonoi
eo l
per

nostrum Regem
inhmrere
:

Francorum
aliae
el

ilhi-

'

strem non
reperiri

Bed

poterunt

citra

membri

mutilationem

mortem

M9
luaa

his

verbis

Natalis

soli

Benevolentia
S.

scripsimus,
villam
,

memores, nutam monau1

ejus

quae

dictia

terunt

cohibere.

blasphemiis temerarios homines puQuocirca serenitatem toam moel

Blerinm

gidii,

quam

bene trainter-

nendam duximus
reputans
tui

borlandam,

quatenus luam
pradicto

ctantes *,

et super appellatione
Bellicardi

quam alataper
senlentia

Redemptoris
consulaa
labe
el

injuriam,
suadeas,

genescallum

contra eos
justitiara
je

Regi Francorum
statuat,

quod ad
salubriter

posuerant,

earumdem
tua

clementer audi-

regnnm suum ab hac

de suorum
et

purgandum
procerum,
videtwr

res.Sane

benignitas latius
negavitr,

extendens, non

consilio

quod ad

solumjustitiam uon potius quin ,lii,

rcmisisse.

non solum non disdebitum universum dicitur

gratiae
licel

Dei

gloriam

1002

Hinc
S.

honorem
ullum

irideril

statuendum

mihi

dubium,

inn,

Sanettu

nem

Nos igitur tantae gratius amplectentes

,

promptitudiet

quin leges
huic

Ludovici

eonVra

blasphemot latm

in regnx
tiis leges iit,

hmc
pro
,

multa
et

jnncussimo
reverentia

confessori

/Egidio

Dei,

sui

debeantur;

quia

preces

quas
ad

inter-

jecimus.
qqjus

tuum

credimus
excitasse

animum
:

favoris

anno sint affigendm, illmque ipsm fuermt, quas laudatus Cangius exhibet pag, (04, que suspicatur legi cuidam severiori tubstitutas. Bationes hujusce sententim mem allegabo, ubi
rem
54

con-y

affluentiam

tibi

proinde

ad

ipsam

explicuero.

Gaufridus
oerbis
el
:

vn

Vita

mm
di-

pratiarum nasterium

uberrimas
idem
,

actiones

assurgimus,
regiaa

factum

enarrat

his

Zelo

igitur

et
ul

villam Serenitati
te

denuo
alio-

vino
tans,

permotus
qualiter

(Ludovicus

solerter

cogi-

comraendantes

eis

exhibeas sinetuael
,

hsc
de
consilio
Ceciliee

execrabilis

noxs

posset

ad

rum injuria favorabilem el benignum et id ipsum mis pro tempore ballivis injungas. expeditionem Conjunctis item animis 1000 sacram promovere satagebani Ludovicus et Cle-

honorem
habito

Dei

regno

suo radicitus extirpari,

prius
sanctae

diligenti

cum domino
Cardinali

Si-

mone
ipsius
res

presbytero
in

lunc

apostolicae

Sedis

legato

Francia;

auctoritate

UlUm 10mffl cuim

tO

uMl

Hinc concordiam Venetos inter et Genuenies conciliare rursum studuerunt hocanno;sed incassum, ut dictum est num. 975 Hinc Veneti ab eis ad belli societatem, aut certe ad copias transvehendas inmtati, ac devnde Genuenses. Acmens.

legati et

sua

convocati sunl
principes,
vitio

Parisius

majoui

de

regno, tam
hoc

quam

praelati;

super
lius

damnabili

refrenando,
consilium,
doujino

vel
et

porefacto

destruendo,
salutare.

apponeretur
Igiiur
a

medium
super
efficace,

leaam

dpe
Inrr

litteras

Clementis ad Genuenses, ex quibtts

:

hac materia

sermone
zelo

solemni,

plurimum
succensus,
de-

discimus

Scire

vos

volumus, mquit
filii

col.

Rex
''t

catholicus
fecil

sancto

628.

quod

Veneti

nuntiis

nostri

carissimi,

ore

proprio
,

super

hoc

exhortationem

Francorum Regis, dederunl responsum, quod cum eis nullam poterant conventioncm facere, timenles ne soldanus Rabylonie, quidquid
illustris

votam

rationibus validis

et apertis

subnixam.

communi consilio, ei assenso edidil pius Rc\ generale statutum, quod per totum regnum
Igitur de

habebant
limus
et

in

Alexandria,

occuparet.
curetis

Unde consuad
ut

mandamus,
suum

quod
et

eumdem
vobiscum tam ei
ac-

Regem solenmes
passagium
liberaliter,

auntios
faciat,

destinari,

exponatis vos

promulgari voluit. Verba statuti non leguntur in Gaufridi quibut varia blasph" verum Cangius scriptis, qum modo supersunt dtctrnit jxrex tabulario regis edidit statuta Ludovici con- nas,
servari,
ei

1003

quod vestrum

obsequium debeat

tra

blasphemos

pag

Wi,

qum compendio huc

anno

Datum Viterbii h Kalendas Porro Veneti legatos post hmc miseruni ad Regem, pactumque oum eo iniwnmt ad mUruendas quindecimnaves, quibus crucesignati transfretarent exhibet contractum illum Chesnius a pag. 485 Verumtamen necesse est, Uceptare.

Octobris

iy.

pransfero. Prmscribuntillm t utsingulismensi utminimum, semel in publicis urbium locisvoce

prmconis
statutis,

blasphemim
illique,

prohibeantur
rre

tub

pa

qn\

blasphemantes audienni
i

aui noverint,

teneantur

ad

loci

do-

minum. Pcena autem statwuntur pecunianm majores

et

-nequeenim Venetorwm, sedGenuensiumoperausumesssevnhacPransfrcguid postea intemenerit

tatione

mmorespro

graioitate

delicti

iisvero,

Ctanmi

-.,

Ludovicum, suo loco oidebwms. Frrt/umtrr Clemcnttm consuluerat Rex sanctuscirca blasphemias pmnasque blasphemis
1001
.

aha decerntr qui mulclam persolvere nequeunt, adquam tur pcena; videlicet ignomima pubhca, erant < scalis; ct carcer, ubx pape exponendi
solo
et

aqua

vitam

aliquot

dtebus tolerarent

",f

"'"'i

itwm

ft 9i

opmi

infligendas. Verum, quod mireris, is mentem suam expomre tardabat : mense enim iprili sie mponderal col. 587 : Demum de blasphemiis, 'i poenis blasphemanlium deliberare volumus,
ut

respondere certius

valeamus.

Tandem

><><<'

habebant hme iis, qui quatuordecim amos qu% decem plures. Si qui vero deprehenderentur quatuordecim necdum atug*annos supergressi, rmt t mrgis publice cmdt jubentur,ntst pmtm a pecunia redemissent. Htsvarta a * ?r

Tulio

mentem
tesu

suam p$r

Uttcras Regi

declara-

secutionem urgendam ordmata,

fura

*t,

Mm *
''

Cangio
Ludovici

pag.

obscnationibus ad JoinAugusti ad ,/403. Et 2 Tdus

a^urn.naa Mom, 1^** ",

m "
a

Postouam
Peeeati,

regZ scribens, Navarrm mulds exposuerat gramtatem illius hmc drmum adjungii rol. 623 : Ecre
,

puniendi eura; ei pon qui deprehenderentur

jeclts ItttertS

T? ii^
idem
legts

*JZ\ *****
htsce

Rex sanctus exsecuHonm

1004
in

urstt,

ad
i/nasque.
lotO

carissime,

si

Scripturam

sacram revolveris,

Ludovicus

aUenigenam regem servientem, idolis invenies gravem tamen , iHos pn>mulgantem sentenliam,

tf

Deum

Sidrac,

Mac,

et

Abdenago
.

bla-

hoc parlamento assensu baronum nostrorum nem fecenmns de amovem ,s

MhJlnJhM. Cum nos AssiimptionM B M. Pans.^

etc.

rtgvo
mdtts,

^^"^Z*em,^
blas^
c

j.rnmulgat

legimu^ principem Romanolegum Stuleges enucleans Bnscitavit, in blasphemos hujusmodi graviter f Mminasse. Sed tatemur quod in prnnis hujusmodJ ^
'Phemarent.

Ecce quivetustas

nni p. mibus juramentis, cet.nn P ordmationem Tob ".tt.m. quidem m> prmsentium sub contrasig, Ho no vobis, quatenns ordmationem

mandamus

per

494
JUCTORE
J. s.
*

DE
nundinas,

S.

LUDOVICO REGE

per vfllas,
el

el

mercata

'

prasconizari,

ln

vestrj

publicari

faciatis,

eamque
piwnoiu,
contigenl

i. e.
i.

fora in

^stra

Baillivia,
ei

quamdiu
seWari.
El
si

noms
forte

e.

conventeneri
flrmiter,

LXXIX.
sancti

An

Pragmatica

sanctio

( |'ia)

tibns

aHquem de reitn contra Deum,

Hariam
in

BaiUivia
aul

aliquid

dicere

Ludovici
sil

nomine
?

beatissimam
horribile,
positis
,

Virgmem
id

circumferlur

ab co

condila

Matrem

ejus,

adeo

le

prsedicta

ordinatione
:

ad

illud

BOn
nicta

sufficiei

rindicandum
propter boc

volumus
pcena

quod,
in

in-

eidem
,atione

graviori
res

eadem
nos,
et

-1.

pm
dam,
titulo

riusquam
inter

res gestas

hujus anni
esl

M9

ordine

/-

pontenta,

deferatur

ad

recenseamus,
agitata.

examinanda
Gallos
ipsos

i.

t.

carccrc

,,,

,.

prisione * nostra

nihilominus
hoc
noi
in

tenealur,
s

controversia aua ab aliquo tempore

varios
statuta

n *li

quousque nostram Partem luntatem.

emendis, quaa
blasphemiis,
;i

super

recripser

vo-

Exstant

apud
S.

auctores

autem

contingentem
vestra
baillivia

de

queedam,

nomen

Ludovici

pmferentia, qua

provenienl
e1

de
fa-

Sanctionis

pragmatica.
,

non minus
S.

hodie-

juramentis

hujusmodi,
beneplacitum
ipsius
in

ponetis
inde

dum
ta

nota suntvn Gallia

quam fuerunt incogniLudovici.

///.,

,i

partem

ad

nostrum
partis

longo

tempore post obitum

ciendum,

summam
Sanctorum
relaturi

parlamento
in

omnium
ac
eril
11

nobis

reddituri

scriptis,

etiam

quid

de

blasphemiis

interim

autem hoc ipso anno condila asserunt, qui ea contendunt sancto Regi attribuenda Porro Pragmatica, dum inventa est, in aliis Mss.
quinque tantum. Pragmaticam S.Lude articulo uno lis exorta dovico attribuunt, est, quod aliqui contendant articulum illum rescissum fuisse, alii adjectum; ita ut toes modo alii enim omnes sex artisint de illa opiniones alii quinque, alii toculos Sancto adjudicant
sex habebal

articulos

in aliit

1008
latas
res

'/

hU

litteris

discimus

pamas mtte

re-

iimr tnirr

illos ctttim

qui

\Wf
,

ita

statutas

esse, ut
si

Regis arbit/rio gravio-

ii

m
leges

infligi

possent,

delicti

gratritasid exigere
labia

qui has

jrideretur.

Rinc,

quando Ludovicus

bla,

ante latas,

u\ sphemi cujusdain ferro candente aduri jussit Gaufridus; factum id existimo arbitrio
ii

ipsius,

quod enormis
mulctanda

illius

blasphemia graviori

tam

Pragmaticam

sancto

Regi

per

errorem

potna

videretur,

quam
u\

erant,

quas
sit

leges
Jiac

commemorant ; adeo
prtecedentem
,

necesse non

de causa
nullibi

quamdam legem fincommemoratam nullibi abrogaillam

oerbis
in se

adscriptam existimant. Itaque, ui major disputaPragmaticam lectotioni lux affulgeat, totam finii oculis subjicio, qualis a Labbeo edita tst
tom.
tnln
ctio
, :

\i

Conciliorum

col.

907

et

908 sub hoctir

Pragmatica
titulis.

legem quidem
/,/.

invenisse

putavit
rela-

s. Ludovici

Franc.

Regis

san-

W3

in

Clemi ntis fam

pcenis

omissis tantum capitulorum

Sed
bis,
sto

fatemur

quod

ejusmodi
in

lam
Chri-

1008
ad

Ludovicus
rei

Dei

gratia

Prancorum
salubri
el

Rei
Iran-

eorumdem
nostrum

vestigiis

carissimum

perpetuam
cultus

memoriam. Pro
regni
el

wMtaw"

liimm
eceal

Regem
At

Prancorum illustrem
alioqui
:

quillo

statu* ecclesiee

nostri,
Chrisli
et

nccnon pro
Qdelium
ani-

inhmrere.

trir,

eruditus,

divini

augmento,
cujus

mentem
vetat
u\

Pontificis

non estassecutus
:

neque enim
,

marum
potenlis
ni

salute;

utquc gratiam,
solius

auxilium omniac
protectio-

oestigiis Ludovici

Dei

ditioni

intellexit

Cangius
"t

sed

dissuadet,

ne

i.u-

dovicus tnsihii vestigiis legislatorum,

rat
'"'
.

clarum
legem

rbis

quos comnum. itim

semper subjeCtum extitit, nostrum consequi valeamus ; qua. volumus el nunc esse perpein sequunlur, boc edicto consultissimo

regnum

1006
aut
ali\

queeremus hunc annum, frustra abrogatam smpicabir

illam

Itaque

frustra

tuum valituro, statuimus et ordinamus. ,. Primo, ut ecclesiarum regni nostri

n,
rii,
ii.i

it:

l.i

patroni,
jus
jurii

el

""".
pscruni

cum
-/

numquam
Pontifex,
ut

fuerii

c
re\

non aliquid salubriter simnrlata;

alioquin

suum
dictio

plenarie
servetur.

beneflciorum collatores babeant, el anicuique

*
.

ordina-

al.pte

,.

'.'-/

de

auorum

consilio

procerum.

ad

rer

ii.

Item

ecclesiffl

cathedrales,
*,
et

et

aliaa

regm
^

gnum suum ab
gibus
mitiores
leges

hac labe
ac

nimis severis,

purgandum, sed ui leprocerum consilio laiis,

Ludovicus,

nostri,

liberas

electiones

earum

effectum

^
...u.iUonw.

integraliter
,,,.

habeant.
simoniffl
a

substitueret.

Vec

cum has
msuluisset

iirn,

crimen
ostro

pestiferum
penitus

ecclesiam

lis

promulgabat per abrogationem

litteras
siluisst

mox

datas, prm-

labefactans,
iIiimi

regi

ehmman,

Pontificem de pamis contra blasphemos staiuendis sub finem anm (264, ut notavimus num. 950, nt vult Chamus pag. 447 , aliique pluri""
./'""

rolumus el jubemus. promotiones, 1009 n. ttem

el

collaliones,

pr

visiones,

dispositiones

prmlaturarum,
regni
,

dJg^"

tatum
niiii
el

el

aliorum
*

quorumcumque
ecclesiasticorum

beneflcioaostri,
ei

"""" eodem
hujus nuin

legcm

tulisset
:

in

officiorum

comitiis,
\ib

a promulgandam
ndum
igitur
<r>

^^
m
P

curasset

nedumrurau-

secundum
ciliorum

dispositionem,
juris
e

initium idem Clementi pro-

terminationem
I

ordinationem sacrorum munis,

fien flerS
VOlUl

"'"

*m

con"

omnino ridetur,
I

V';"",

'""

trrasse,
latas

udovici

^asphemos
"''""'"'

contra
ilhs-

llnnramm liquorum
ordinamus.
v.

Dei, atque eanrararam Patrum, sanctorum PfltTlim .

institutorum

uoluerunt

anno
qui

'

1264
leges

r.

'"""

adjunxisse,

supra

[tem

Ibertatei

franchisias
,

prwjjg

_,., concludimus,

J,Z

""'" -''*"' "">

qw *'r, Clementx

^amus,
|

laudamus, approbamus.

...

I\

fuit postre

,.

40

Earum
et

tenoJe

nniversis
ac

justitiarns,

Bciariis,

subditis

nostris,

loca
prajsen-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

iVlbua
\
'

49 5
:

el
i

luluris

el

eor,

juilibet,

pro-

XI admonilionis
1

seu cohortationi
ccepere

Quia

san-

i
,

ad

.a

m eum
(

.|,

pertinuerit, districte praecipiendo

man<lili

Alctoi\k J.S.

''

Ludovici

tempore
est
.

amus
ter e |
,,.,

q Ua ti qus
\,,,i

"mnu
,

Romani

obslre-

.'i

siDgula praedicta
,

pere

electionibus,
,

edictum

attente servent,
,

teneanl

el

custodiani

promulgalum

quo

r
|(
.

sanxil

elecliones

toto

teneri

el

custodiri

inviolabiliter

no celebrari ne imii

etc.

Et posl

pauca
a

Denique
Bonifo-

i(

Mllli

Dec

aliquid

in

contrariura
(ieri,

quoTis modo
per
talj

temporis quidem
diutina
efferbui!

allegata esi

quoquam,

faciant,

vel attentent,
:

seu

vel atlentari

quando
1111111

dissensio

inter

-jttanl
.,

ir.in

-i'

ores,

aul

conlra

facientes

piectendo,
In

quqd

caBteris

deinceps cedal
el

in

VII Papam, el Philippum Pulchrum re quamquam peropportuna Lunc quidem fuissel

Vanto
fortius

ejus

Memplum.
jestimonium,
_

quorum
fecimus,

omnium
sigilli

singulorura

authoritas.

urgei
/<<

hoc argumen-

prassentes litteras

nostri appen-

tum,
'"""

quanto
<j<>

propinquioi

dUsensio

fuii
:

|U||(

muniri

Datura Pai

isius

anno

Do-

tempori,

conditam

voluni

Pragmaticam

lllMl

millesimo

ducentesimo

mo

oclavo

mense Martio.
1011
/,,

Posl
:

hcBcita monel Cossartius

Sic edita
i

eum LabPatrura

adhuc viverent, qu\ poterant meminme Pragmaticai per Sanclum decretm, ilh Philippum efus nepotem haud duh\ isent,
multi
.

'""'

editor

sl

in

Bibliothecis

11!

cont/ra
ipse

'

Hi

i'"'"

imr
,
ji,i

Pragmatica.
sunl

Editiones
sex

ejusdera
,

1183

miibus

capitula

addito

mnt, uno, quod

in

quem
go,
dovici

Bonifaciwm legibus illius uterelur, ante paucos annos Sanctorum catalo-

adscripserai
nor\

Vm

s<

autem
1 1

tempore

illius

quintum

locum

obtinet,

quinlo

nostro

ei

controversi
reddii

paucos,

am S
qui plus
coi

Lu-

luin locura

rejecto.

Sic
el

autem
onera

se habel

ministris,
.

temporis propinquitas verisimile

illii,
1

ttem

exacliones,
per curiam

gravis Ima

pecuniaregni
qo-

ei

<

vemplum Joim

quam
su-

rum,
siii

Romanam
impositas,

ecclesia

decennio inchoata anno

pervi

imposita,

vel
noi

quibus

miserabiliextitil
.

ler

regnum

trum
,

R eliam

iraponendai
aullalenus

vel

depauperatum imponenda
:

sive

1014
cap.

Telam
/""".

hic

carptam
iemorati

pertexii part.
>.

laudatus
lib.
I.

ei

argw

levari,

aul

Thomassi/nus
44,
17.

volumus
urgentii
.

oisi

dumtaxal pro
.

aliaque

pmcedentibus

adejus
.

rationabili
vitabili
,-

pia

el

iraa

causa
1

el

jungit
1

argumenta
litteris
;i|iini

hunc
omnes
. 1

in

modum
historici

Res

nece silate
o istro, el
///>/
iii

el
1
1

de

spontaneo

consignarunl
eos

complures
eo
1 1

msensa
)ni
g

clesiae regni

m
ntia
injuste fni
:

allissimum
matica.

ilentium de hac Prag-

mdanus ad annui
Imiir articulum n

IVdde

rursus

quaa fuerunl
in

regnante
talli

itnni.

9
elsi

Soc

Romanorum
,

Ponlificum

ecclesi
in

sane
KrL'f
;i

non abnuamus
h.iinl
l

vere nec
\
i

eam pecuniam
ad
sacras
nte,
"

manus

venisse

san-

siaiiiiinn,

i;iiikmi

lemus
ci

quomodo
c

ejus

expediliones,

plerisque

Sedem
illa
(

m
ul

lur;

cum non consueveril

sit,

nec

cei te

ad regnum
1
1

Sicilia)

acquirendum,)
iniquo
a

procul
eas

sil

niens

ul

agat

absque regum
iis

ac

principum
el

etiam

specie,

ilium

.-1111111'-

tu-

consensn
qui

oni ra

eccli

im]

alio-

Quin
enus

el

propius
1

vero

abest,

sollicilatos
lices
.

non

adeo

videatur
iis,

hmc
leguntur
,

lovico

fuisse

Ponl
n*.

ul

eohajrere

cum
;

quae

Chronico
el

provincias
,

Remcn em
,

quodam Senom
in
i

i.i

exaclionil

Hi
<i<i"<l

nentum ex Spondano supra relatum,

1018

Rotoma ;ensem

audito
in

quod

Ri

peti

Pontiflce

decimam
in

subsidium
<

anctse,

Obtinu\

querelas
sisse
.

eum
:

ad

lementem Ponlhlcem
.

mi-

corum
quolidianis

' < 1: imam anno proventuum in triennium, <<<

'
'

'

'

quibus

pelierunl
i:<

nequid

ejusmodi
ei

quid\

distribulionibus
esi

concederetur
ralura
,

gem inde
contra
illi

vehementer

quarum
n
1

ad
illig

Papam
auslere

annus </u<ir/"s poslea narra\ imus num. 970

loco
1 :
1

adjectus,

pam

acceplis,
.
.

decimam H
dicemus
erilate

tres

s
'

""'

triennium

concessisse.

An
ai

sanctum
pelebal
et
"

serant
ctus,

rum

Pontifex,
ut

Regk

ratii

aposlolicae
sibi

Sedi
;

de bonis

mquum

esse,

ad
Deind\

m
symbolam, grc
.

cc-

siae

quod

ipse
si

lanta

Procul

dubio,
,

singula
eril

gesla
in

ex

bono

aequo
rinn loco decim

Rege

ffistimentur

non

unde

mutuas amariludiauctor
s

ic distributiones quotu
Hujus autem q nus secundus,
vico
vol

eperat,
<

ut

tar

tiam qu
""'"'
''"-

olare

innuit,

hunc articulum
I

sibi

de

suppositiom

maxime esse <>m auicm

quando

magis elucidabimus
1013

in

im
istiusi

Ubi

res
'

1I1

parata
.1-1,'

Ludovicus,
sr</ ,;

Thomassinus mon

modohunc
/<-

erant,
eral
set

^cm

liaud

rtculum,
"T/iomM

pri
'

m
Vete
i'.

totam non

Pwgmalicaj
sanctus
Hex,

li

vibus
'

argumentis de suppositione
t.

rnesse

ut
1

uv,
:

Mum
-'.

in
lib.

$ita levari aul ei

,;
'

colli

onera per Pontificem itaneo <' ben nt

,

expre
ie

so

<<
'"

'

consensu,

ic

habet Regis

Pra
,

udovici

(eg C capi potuisset,

tresque illa provinrwlulii

<<>
niti

Galliaj

onum
,,lu
'"iii
,

nomine circumfertur novo quodam munimento Brmal

sancti

libertatem

cim,
,,<

</<:

decimm,

potuissenl

<> nsum
ultra

quem

Pragmatii im

Ludovici
vin
pulent,

m
Eorum

gravissimo
Uegi

impulsca

dederant,

^ecorari

quod
ejus

non nesciam
fidem

ac denique decimas,
.

biennium

'><<

qui

labare
ea

W|

"

animos
sile
i

movil

longum de

niu ">

,m,

>

ivo
lum
xi

Scriptorum omlantum sancti Ludoposl

I

I11I6

pluva

Unc
Tl

ostmodum
|

coli

qnnd
.

di

^rfiii

rehqua
quod
rac,a
!

* *

duorumad,
anno
mcolx,
articulo

eculorum
ad

Non

Adde

ne

nisi

ccepii

"su
Ln

^l

"

^
,is
:

-/"""m
'

emponbu
sub

menU

"

neminisse

"

^nmnensi,

Caroio

49 6
ilXtOKR

DE
quando
sublatffl

S.

LUDOVICO REGE

rege,
risQ

exactiones,

co restigium.
ad
exempli

sunt omnes Romanea cunusquam ullum hujus Pragmali Ne tum quidem commemorata est,
,

ut

unusquisquc juxta
quantitatem
,

suam

mnara

pQSsibililatem
,

pecuni* accommodarei

autnoritatem

ubi

sub

carolo

VII

Pragmatica wnclio
nt apparel
8i8
in
,

concinnata

est.

Eflus

primum,
XI,
ut

meminere

delegati

senatus Parisien-

ipseprocul dubio cum respiraret, ..uod cn quc competeret, redderet indubitanter ou Regi Francornm cum innotulssel Buswctam Romanaa curiai avaritiam > hai.Hiis
<i
.

Commonitorio

suo

ad

Ludovicum

qu.s

prmlatus regni sui,

i

sub

supra declaratum est. Hactenus Thomassinus. Hmc arguiMmu .../ ab argumenta, aliaque - aliis scriptoribus addir -r
,

ta

vidtt.

aut certe cidere potuil Claudius Fleu-

omuium omnium bonorum suorum, laliter terram Buatn depauperaret. Et s sic cum sibilo. ci derisione ^, et u omnium Papales legati sophistici, quorum
'

prohibuit n poena amissionS

,

Unde mirum apparet, cur in Historia sua eccleHastica lib.86, num. i. Pragmaticam hanc ne sine ullo dubio attribuat S.Ludovico, ac verbo quidem ad argumenta in eontrarium prory.

meris officiura
cui a

rum

hoc incumbebat, inanes et varegno recesserunt memorato. Hmcnimiprmclara raiio condendi post annos viginti

Pragmaticm

memoratum

caput

neque

imo ne moneat. quidem Uctores tuos, illam ab aliquibus in dubium revocari, quodignorare non polerat, et scire leatoris mMotererat, ne dubia pro certis amplecteretwr nct tllc quidem, articulum de sxactionibus non
lata

respondeat

aliam ullam allegat Alewander. fallor vehtmenter, nisi potius inopiam hic suam probet quam con/irmet opinionem.
1049 Nam primo dc tiatthmo Parisio m dcm tomo pag. 13$ hmc soripserat : De l.oc
sto.ico
ita

enim

to- qvampn
Hi'"

rcpcrirt

tn

ointnbus

rcmplaribus

ad mox adacsi

cei.set

doctissin.us. Cardinal.s Barouius

jungit,

merito txistimari fuisse rescissum,

tssel

ad

otnnium
tione
ct

hmc opinio.

Demumproomni

ra-

controversias fuisse Clementem i/nter ait, Ludovicum, qum occasionem prmbuerint huic Pragmaticm : qum ratto uuam stt infirma', vide bimus inferius. 101" Xcrtus ntl 1'rajmaticam S. Ludovico vtntlictindum
storia
crsurtjit

annnm uongentesimura nonagesimum sextum: Quam fuerit animo infensissimo erga apostolicam Sedem qnivis facile poteril intelligere
,

nisi

probra

illa

fuerint

additamenta

ejus,

qui e

edidit.

Cum hmc

cander, ut Parisii dcntcr sanc absttnutsscl nb c/us vcrlus contra Ro-

oerba adducat Altcharacterem describat, prutnlonjiiciulis ;

Baronii

SalalUAUtandtrnititur

Xululis

[lcxandcr
7,
patj.

tn

llt:

maniim
enim
tur.

1'ontt/iccm

in/cnsissimo
si

ecclesiastica recusa lom.

289

at

scriptori

non

creditur; prmsertim vcraessc,

ea

!""''""""""

nihilo felicius
liter

rem txsequitivr.
ei
:

Verba

tjus

fide-

proferat,

qum

aliunde
nihil

nulla oeri specie vestiunquee

referam,

maticam, inquit,
sancto

txpendam Totam lamen Pragmox laudatam audacius Regi

aliqui,
et

Dei/nde fingamus tantisper,

scribit Parisius,

abjudicant

cum
ad
el

illius

pietati

xime convenial,
libertatem

studio
,

Ecclesis
a

matuendam
Cl.ri-

propensissimo
iu

senatu

Parisiensi
regi
in

hmc proderuni Alexandro: nullaenim exactio, nullum onus impositum dicilur; sed pecunia tnutuo petitur, taque indubitanter restituenda promittitur. Quam, ubse-

laudata

sit

articulis

Ludovico XI
ucdlxi,
et

stianissimo
comitiis
deraia editae

oblatis

anno
in

regni
el

hmc occasionem prmbeie polucrunl ad legem contra exactiones staluendam? Inanes et vacuia
cro,

Turonensibus
Parisiensi

anno

mcdlxxxiii,

ab

regno recesserunt nu/ntii

quo
extitit

igitur

modo

re?

Instrumento

appellationis

gnum
essent,

inde

miserabiliter

depauperatum
ttiamsi

anno mcdxci. //< ille, nec plura protota Pragmatica. Quibus breviter respondere lubet
Tom. 3 efusdem Operis, ubiagii de Epistolis decretalibus veterum Pontificum ante Siricium, pag. 2/4 admittii decre" '"' /// "''- "' genuAnas, admissas fuisseacon/ /

Itaque hmc
ex

Vatthmi Parisii verba,

vera

nihil

omnino evencerint,

neque magis

cx

ipsis ejus principiis.

illis

post

probari potest occasio Pragmatice tanto tempore condendm, quam probari valeat,

ciliis,

canonum
hique

coll ctoribus

nec
ut

tamen

eorum sententim arquiescit; quia,

concilia,

u,t,

Hmc
poste-

colleclore

el

authores,
Epistolas

nores
""'

sunt

nono
criticffl

seculo,
regulas

nec

iUas

ad
igir

regnum aliqubd ad paupertatem redactum per muntios vacuis manibus recedentes. 1020 Bulmus in Historia miversitatis ParirnensM lom, 3, pag. 390 hujus Pragmalica condendm occasionemse reperisse txistimat ex eonIV troversia, qum Ludovico fuii cum Clemente
ob collationes 60
S.

m^ dinK
mag,sf

seve ons

expenderunt.

Cwr

auctontatem adductam, qua ducemis fere aifnts postenoresi sancto Ludovico, talere vult pm Pragmatica convra silemium toi auctorum,
et

natus Senonensis

prmbendm Remensis et archidiacoChaixiuspag. : hwnc secuti sunt

fam

""/
fl

tempons tam diuturni : si conciliorum, alio. "; scnPtorwn auctoritas non valet pro De-

Fleury , Facilem sane

memoratus,
exhibeni
in

aliique

plw

illis

ff
tat.l

s?<?
/

""'iii

"n.
/./

Pragmaticam pie..i

S.

Ludovicum, qui propter duabus collationibus, tot leges ab eo volunt ditas, c,is l/lt r de rebus tam diversk. At
'
.
. .

condendis legibus controversiam de

convero
h/iimI

I.iiilrivici

0/..,/,/.,...

.1.,

','.','"

''"

" ro

"""'"'"

-"

V" ""'""' nm .hiM,V

'"'""
Banrl,1( sanrlioiiis

'""''"'"

"' /

'

'"'"'

'"
.

,/

"" / """

'

Nec

lllls

erndili8

1os mox lau1'r.i^maticcp. Pragmatica

V""'""'". versiam

obsecro,

hmc

est

con S ecutio u ,,

contro;

cum Olemente
.

habuit

Ludovicua Ludovicus

ergo -y
;

-..

:ii

fd ,C1

mius ,i ilM
;

altimum """""'n
u, Romanaj

'-.
.

r.nnlra contra

'J

Huius
vico
.,...

Erfm !S!
iiKii

*
,

i.rns

3S?* ";;'
,
,

curim exactio,,,,,l,,m QOn fuisse """ ,1 ->"<< S.Ludoa.uiao-

ta

" ,T
'

,;,,

'"''

'

././ molitiones Pontificias ad motitiones Ponuncw* iiiu< ne mutua das? Prmsertim cum hmc controversia interrupe^idem eorum officia, amicitiamque antxquos m. ali rit, altumqut dePragmatica /"'" . ue <tc Pragmauca apud

tot lc,,cs tuht totlegestuUt '

< coh%bt*
,,
t

f
-

>

tikntium

-C

taql

arg

***"?%.
S
di*putat
p IW

lu,
i-

,,,,,,,

bM "an,henlicos

,?

Tm-

SUOS

"UtiwMndice, nJr.01 "''" tiudicantium; M*

jal
,,,,,'
,,, s

*
*

"""''

Plato,

Mgiiiatim,

gnppiicans

Projm.i

,021 P"""'

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
1084

Primo

Stylus,

ei

characteres

quilibet

/-,-'-,
..,,.,

i
.//,,,, v

/,/,,,
nnssit

verba alienan
B
' '
.

,,

,", ',;:;";'""

AtCTOnE
J. s.
,..

,,,/,

,1

" ""

" Miiniin, />,, irr

nec

rani

rua

"'""'"

;'V-"-".7- a/nm
-

a Ludovico

gebat.
pertate

Vb
in
'

ta
'

'"" hr " s

T"
11
'

obsccro, huju?

Prag
""""

>dtempons nommrhus
baillivi,

Z
,

",

\ IV' senescalb vocabantwr,

'

qU

qumso, de exationibus de regnl ,,. Po C es

,

Lud0vicus

""

JZ,
,'
;

'"'

pncpositi,

vicec
,"'"'

tes

villarum

ma
'"
.

'""''"'
'"'

runi ead U causa? cipem mdentisi

erqo credemu '

*
cr

""'V"' |,Ml "'"

""/''

Pontifa
'

-antu
'

^
if
e!
el

*runt

aut

d7ent
;-

"':""'
poste

l0Ca

t6nente S
sil

publicaZe
exad
l

appellentur,

msi quod Pragmatica eo tempore

'"
l

EcclesUB
lito?

'"'""

T^ZlTTr
11

";

"'"

^ctus Rex mandata

officianos
,

T
i:

Pontifice
'

if
v

to,

ne

'"'";"
verbis filio
ei

****** *** Ztd

,

sm
tenei

dxrexent

ad

luslitianos

u
obediens

.,'..
.,.,,

loca

fridum num
nostra

2.

Sis

prjBtomMi* senescallis, baillivis, a/uf'/'"' ''"' rl s lllms ' Pragmar "" '" tfwfja mH si lubet, epistolas Clementis IV "<"''''""" """ 2 i, wcdotorwn "/"" im.a-

devotus

Romana!
patri
,

Bcclesiae,

summo

Pontifici

'

tanquam
dovici

spirituali?

Sane

a/iosgue

...,-.,..-<.....

/;,,.,,

prudentiam Lu ,.,,

Mfii Aa^erc

Dubiifttr p<

""'"''
.,

/'"'"/"'"'
,

""//'"".
facert
,

ac

,
,

mare
bail-

Vec

hunc

pr<

/"/',/,

//
.

ntionem
loca

senescallorum

liabunt

umquam cum
"'.
;

laudo
i

,,,,

livorara

et
,

prapo itorum

scri-

iriorum
forsan

non justitiariorum, tenentium. Denique, nr quis

ministrori
filio

ptoribus
'

/"nn
in

brata Sancti vn observantia. Accipe pro

cclesiam

Roma-

omnibus

nomina
documentis
prajpositos

unum

Ludovico
datis
"/

/,',,/,'////,

Carnotensis locum
.

Quam

reverenter
crosanclara

mutata,

ante

mortem

apud Gaufridum
kabere

num.2Jeum monet,
el

curel

mquit num a R imanam Eci

I

el

humiliti

habuil
rescripta
el

quam

Rdeles
,

baillivos.
et

Hmc
tenentium
fucrint,

devote
stolica
ter
el

1
1

reverenter
eral

mandata

justitiariorum

officiariorum

loca

consuetus
efficaciter,
;

suscipi re,

quam obedienobedientiaa

nomina,
ici

licei

stylo

usitata

ejus

congruunt ; prmertim quia ministrorum nomina omnvno prcesalva

oeritate,

non non

omnmo

sicut
iih,

verus
qui
ei

Qlius

adimplere
reb ml
I"
1

aorunl

familiarius

adhaj-

inter quos erat ipse

/

Camotem
dt

termittv/ntur
1022
luil

-'!

ii

/,"'

' -/

,,,/

,//,-

exm tionibm
tota
i

Deinde,

s.

illa,

qw
i

Ludovicus

qumdam
rnodo

non po huic Pragmaticai mdicere

',/,

Pragmaticee materia conciHare

m
Ludo\"/ dicentibus

'ii,

;,/

serta.

Quo
:

nim

vere

dicere potuii
ac

hcec
vici

""
/'/''/

/"/

na

m.

!'

de mente S

n"n polrral

verba

<:n.jn>

solius

lioni,

proteclioni
extitit,
el

usuras Ci
i

um
I

im
llll||r

Qostrum

semper
:

subjectum

quibusdam per
,/s

epulsionem

esse

volumus

/",

non ignoraret regnum

'

aliquos majoribns usuris opprimere

,

suum
tificis

tribus vicibus
/ii/xsc

sub protectione iummi r<<u conslitutum Susceperal regnum

l
!

sir

Sanctum
.

pona

tur

De
."i

lii

istianis

fcenerantibus

usuris

eorum
Ad

praslatos

protegendum Gregorius
lln '

Ina Blan

perlinere

videtur.

me

vero

pertinel

posi

7""

'<

idem feceral ntius /i pnttsawaw sacj um bellum au -'"' Sanclus ac demum Clemens n ante

oronationem
.

Ludovici

de Judssis, qui ne
i

ecti

sunl

scilicel
nl ipsi
(,!i

per

usuras Christianos opprimanl

prslati,

quod ad

ipsos spectal de
\<

/'""",,//,

iii

epistola

mm

'.'71

citata his
tuis
e
,

sulnliiis
i

to

facere

111 'i

"
,-

Postulationibus

favorabili
.

ad

me

pertini

de Juda

is.

cponani igitur
/'''

/',

.v.u
1

nuenles
iui,i loca

regnum

Fn m
. . ,

comitatus
i;i in
,

ac

matica)

vindices,
/",,,/,

qua consequentia
.

sapien-

iiui tibi

suujecia subjecta ,

quamdiu
sub
el

ijil.uilulil

prOSCel
-

muruo usuras
ique

"I imiuiiiii nrn Ckrislianoi um

i

r:il

"""'

nntlm u "" Ua
|lh

(/"7// sacri) n...i..i:.__

fueritis,

B.

Petri
..

'

;,/
\

protectione

suscipimus,

...,.,
i

_!._._..-

praesentis

scri-

simoniam vero, i.. iii Pragmatica

,
.

patrocinio

'"'"'
^
1 '

"'"/rrv.

communimus. quo '/,"''

Expliceni
i

Pragma
valuerit
,,.//,

ibere

1025

Jam

vero
,

si

"'

Ludoi

fingamus hufus ici morib ts

PragmaH<

"i esse
iii
:

<

owoi

'""
'''"''

semper fuisse, seque eo etiam tem^

solius
/'',

nientes ; adhuc

difjicultcr

credi poterit,

Regem

quod

et ulia
,

,,-

ui

protectioni

subesset,

cum
Sedis

li/l/uilllSSIIIIIIi.

ihir.

"""""
"'"

""/'

postulaverit
obtinuerit,

protectionem

riim
ciiii

habui
Ludovicus

varentur. Discesswus in Afrir

apostolica); ac

*acrum,
''''<<'

"J "
,

quod
,./

quamdiu duraret belnecdum erat inchoatum. ld

>'<

ad

regni
i

gubernatores

litteras

,.

W76
tntur
in

in

his
.

autem
anni
hisce

explicare

/'" ,/ ""

awstm,
x

'""

""iiii

nequeo; imo scriptum esse a credere. Pratterea exponere

!

suspicari

diligenter

monet,
ac
rant,

ut

serx

statu a

blasphemos;
debent,

xnulta,

awai

legibus
;

sollit ite

inculcal

de
$\

m do

'",

sniat

Ludovici

temporibus,

quod

legibus

altum

nlentium, Attamen,
a

ndidisset Pragmaticam, p\

Augusti

imiiiis V.

DE
,.

S.

LUDOVICO REGE
speciales

absente,
mittoret,
ui

wi

mcantia beneficia
mrii.

direxeral
al

Eduardo

Qlio

amm
ihil

scripseruni

Demum

regi

rogans,

ad

ejus

colloquium

festinaret
ei

Pragmatica monuit filium Itaque omnino existir idocumentu mox annis posi . non alia de causa ducentis fere
de conientis in
citatis.

segnius

Eduardus maturat iter, Francorum transfretare curavit,

lo

k
r

ad
P

Quem

suscipil

hilari,

el

amicabiliter

ortem S. Ludovici inoognitam fuisse hanc Pragaticam; non alia de causa a nemine tanto m/inl productam, e\ ab auctore nullo commemratam, quam quod diu post mortem Ludovici ita, et tandem per errorem ei attribu,
,

ctius

osculabatur,

manifestans
Dixil

amplexum a '"'
i,,,,

causam
se

eum
bere

advocaverat.

uempe,

Terram

derare

biem
ita

sanclam repetere, eumque des' comitem, ad debellandam barbaricam r pagi rum. Quod .-11111 audissel
Bduardus
:

in'votis T&

<//vecplura deessent ad hoc ostendendum disputatio )am longvus pro gumenta, nisi kmc

respondil

domine
fere
el

mi

subslantia

rVnghcana

defecil

Rex omnino

nn Q(

toacta

esset,

7"""'

statueram;

et

hmc

sufficere

bellum
tia

inter

regem Domini

projjter

nderentur.

.-1

uimis
talis

tenuis ad

sentia

el mea tantum oegotium peragendum.

proceres;

sabstanin

prtB-

028 Cui
rri| inta,

mox
tibi

Rex
millia

Franciaa

sic

respondil
lega-

/'

v (/"

inquit,

lisque
lis

monetae
.

marcharum bonm accommodabo, vel certe

acquiesce
staturaj,

ropah

graEral

"iiiucluj

dabo

tantum
audaciae,
.

meis desideriis
forlis

LXXX. Anno
toe
; 1

-1269

filiis
1 ,

possessiones da-r- 1
:

Eduardus revera vh
bitatis
,,

magnaj proiin,, rao um

n- nuntui filia
ad

tradita

Lduardus

An!

el

in

uoei
'

1,1 suora 'i

glus

bellum sacrum pccunia adjutus

dc
sacro
fonle

Judceus
naei fidei

lcvatus

zelus

quoque Francwe pepulavil talem comitem obtii mereretur tul non minus cupiens tantam
'

se

felicem

-.

Eduardn
pcrfectionem,
,

propa c ana<e elc Annoi-iu.ui.ira nrona-and-c eic. Anno P70 arbiler

rl

T
f
,

'''"

***
,,.,
i

"
;ii>

" ''"''
1

;,

"

""

70lis

*>
G

confestim

..^- ...,,..

Francorum
pecuniam
;

Regi
d '"
l

electus
scs

cum

Legato

Pontificio,
:

Lugdunen-

niam;
D
"
;|

accipiens
"'"'
'"
'

eo

pacare
.

conatur

mors B. Elisabethse
etc etc.

'''"'''

sanct8e

"

'''

US(me

'"

A"

gUam
sorons sororis
nuptiiL nuntiac
filiffi i.ikl

''

Datre
>(
.

8U
|ir|||

reg

licenliam

im P elrar8 -

Alnxi|ll

patrem

ommovi| ^
adquievit,
el

raa

justo

tamen
filio

desiderio

be-

nedictionem
permittens
.

suo

gratanter
sequi
vellenl
:

impendil
in

quotquot
,

eum
se

pere-

\
M\.nno
1

grinalionem
/i''-'.''.

disponere
est,
til

ad

iter

liac
a

occasione
His-

rinum

expediret

cum omnia SancH

ad

iter

transmacc sati

itus

u1

praemittilur,

legato

"

""'"7""'"

""'
Chaizio

norns

quas ordmationibus
itiones,

Westou
tum

1268,

pmterquam quod tempus \mo anno

.

maturami """" comiU

/
/

r u :r S00 : filiis suis Vivernensi, ac r>-tro possessiones

donavit,

quas
filiam
nsis,

idem

aut

pag. 603

tum in Addii tamen sequentia Filium etiam suum janiorem, Benricum nomine, (Bduardus) eidem
hisce,

Ho autem filionalu
ara

mmimo sponsam
et

dedit

obsidem

in

Pranciam

destinavit,

quera

remhil

unicam

heredem

mcecomitis

patet ex litteris

hac de re con-

cum honore. Congressum antem 1duardx cum Rege mense Augusto contigisse, scri
Rex
Franciae
bit Chaizius pag. 005, ubi et illnslrem Eduardi comitatum describit. Vddil pag. 606, inducias inter Anglim et Vavarrm reges, quas Ludo-

fectis

apud Cht mdim /. ///. Ulam tamen mmquam duxii Robertus, quodejus voluntati per hoc pactum relinquebaturliberum Eodem etdam anno, ut habet Nangius
"'

vici

studio

factas

vidimus
in

Chronico tom
,

Spicilegii

Uheriani pag
filia
,

i2,

mdustria
gatas.

et auctoritate

num. 963, ejusdem quinquennium proroP

1.

Blancha
[m[
:1

sancti
'"

aegis

Ludovici

inivsu

Palre

stelte

Hispaniam, Ferdinando regis pnmogemto desponsanda lali pacto,

'

1029
1

Demde
\erio

posi
S.

itinera

qumdam,
seu

piasque

wgm

/!<*"

eo

nod
?
'"

,:,

-'

m
-

Uaria

regalis,

Malirdumi
vfmii'

' 111

'" 1

'

hl

Francia2
rationc
1

Ludovicus

debebal
jus

exercitationes, insigne charitatis

i

dedit
fe-

"
'-"
l,w;i
111

"

iniaj
'i'
1

matrij

maj

babe-

n abbatia
die,

S.

Dionysii,

ipso

memorati

Sancti

lmi|m
l:l:,, "' l,;
'

'"

Poer

eorum

primogenttus,
nullius

uo

''
'

Postmodum procreandus,
""est
'/

Ml "

;"

successione
'

VQ]
ret.

Datre

praejudicium infe.rente, ,| -"' ll; " regnum paciftce

ad quem pie celebrandum eo de more se contulerat. Referl illud Gaufridus num. 60, eumub\ que describens Vanqius pag. 387 : vorum
dicuni
1;,

Completum
/

rem
Lu dovii

contigisse
debuil

in

ipso

anno, quo

pius

"'"""""

'""'"

sub finem anni matriIdecontractu hic dicit Van-

ultimo

transfrelare, t-

tcUigcndi

non sunt de anno

(270,

cum adjun-

"";""" """

lm
';;s

"" v
s

,;

""
''

'"

Commentario prm-

smum Judmi
Ussimu

lrri '

significant,
:,

i""i

2M

<<

*mjnostue n"'"""" '"

''"''

vujus occasione a cathohcam studvum ad fidem

loco

^.odwl

'

,,
,/.,,,,.,/,,

"
Ul
,

'"" "/"' // '""

"'"
'

omnia
ai!,,,,,

n
,,,,,. pauca,
in

legenda,

lubel

/""

-'

h
1

,::.,:;,,
/,;,

'^j'
'

"'-

y**Ai*i "";
/

,,,,., f/i

cum c
debuil

: :,
'

'":["'''" r"

':'<''

'"'"-

'"

r uu "\""; quo m ipso anno, ,,,, pius ttex ultimotransf^tare.rexTuniciiniisissetad

1,

""

""'"'"

"
dlcti
1

'.-:,..

"

'"-"

'""

"""-

Lnd0Tic

'

auneioi

ecclcsia

Wonysii

mntter

H""'"

'

ila

DIE VIGESIMA QLTNTA AUGUSTl.

\ i(o

gnod

Rcx
fonte
il

ipse

cum

499
multis
vohiil
rtboi
'

mognalibus tpram

desacro
,

levaret

quod h
"
s

dicli

uuncii

"

"-"

solemnitati

utii

mteraffe*u

Joannes de rraves Grandoviler rem deduxerunt, ui partes

niacensis,

a n

SS23T
, el

u,bus
:

Rex
ex
tara
,

litigantes

vooatls

'""-""

compromissum
111

rfe

omnibu
el

Z ,~ tT
ali

querelis relfc

cordis dixil

Dicite
'

mea domino vestro vehementer salutem animae

parte
in

,i ,-,... fliscoi

dominos
;ul
'

legatum
^oluntatem

Regem
vel rel

Pranciaj

Ll
01

raam,

quod vellem esse garracenorum omnibus diebus vitse claritatem solis non visurus de ,!,.,
de idero

per

concordiam
excepto hoc,
Joannis

carcere
ibi-

assensum parlium,

el
.

de jure,

meae,
caetero,

,|II,mI
x

decanus
requirunl

et
,

capitulnm

sancli
.

modo

dum

" ll,,,,
el

rester,

el

bj

vero

corde Qe-

ves

populus
ante
,

quod LugduneD
opu*
>>,

novitatea

qua

Mnnu iii-tn i^Circa

mva mi
n,
</>" Qallia
'

mta amons flamma.

/'i,./.,i

Regium pectus flagrabal

/;,i /,
/ ii
,.
.
. ,

veantur

omne

Faci

id compromisui

sum
..<_
..

XVII
.i

jan uarii

idem tempm Baldui mperato"**" Constantinopolt, hoc anno in

.i//>iii

iiiiuinit'

(270,

ridcre

licei

/mt , pecumm subsidmm prmstUitad

libe-

i;

Philippum t propter debita """"' oaptwum. Varral xd Can/'""'"" "i" 1 gjw n, Histona Constanlinopolitana pag. (84, ,,. qU Q corngas Chaixium, pag 040 memoria Philippum m mnculu Bondocdar lapsum, ubi tisoldanifuissescnbit. Porro consensit PhiDecembn per litteras, Historim lippus mense laudatm subjectas pag. 24, ui pecuniam, </>,, Samurcensi seroabatS. ribi ex vendito comitatu Ludovicus, patri suo Balduino traderet. Postre'"> /<'""
1
'
,

V*u

pag ..;.,, almd ,,,,,,. t subditur instrumentum quo fidejussores ex parte capitulorum dantur comes Forensis, el dominus Bellirjoci
1033
legatus

Deinde

p
t)

litteras

dem pag.
servetur,
sticis

comtituti Rex el itaquec Februario iatas (ibir toHatuitad """" prmcipiunt, ul ,,, mposterum

arbitn

fam

me

captivt

ulrimque liberentur
tituantur,

ecclesia

motpmter
, ,,s

comitia

regni
sta

judicatas,

ad

/<

consueta, causasque hujus < act dit pro-

munitiones qumUbet novm destruantur, excommunicationit et mterdicti sententia tollatur Hmc autem ui cutioni mandarentur, cura imposita est i> ,/>,tris laudatis Joanni Oooi canonico Vivei et Guidoni Ba w nobili, seu militi, ul tunc loquebantur; quos ei Lugdmum miserunt, ut a
litigantibus peterent confirmatiom
<

doma

compro

Xppamiensis certis condtHonibus, ,/r quibus diu tractatum fuerat, in decennium suscepta : de qua atjii chtiizms /<</. Jin. i, -,,tectio

abbatim

eo aujecto

ulterius
/>>/.

(uti
q

,
I

litten
liceal
,

Uganobis

n habetur
i|iins
,-.,1

5)

wi

illis

h.n-

ii>|Mit.-i\

nini>

diebua

feriatis

ei

dit et

privilegium, quod
regibus,
in

tibus

Brivatensis
dovicus.

mense
663.

concessum aprmedenr gratiam ecclesim S Juliam Decembri confirmaml S.LuAcherius

tom.
3
Spici

non
etiam

feriatis

procedere;
ervato;
ac

servato juris
etiara
i

ordim
convel

non
vel

mnciare
praesenlibus,

junctim,
nos

divisim,

partibus

Recitat

illud

absentibus,

iimnniodo

civibus

evocatis;

el

pei

legiipag.
stis,

adsequentem
liamur.
Initio

Uaque expeditis anni (269 geeumque Ludovico postremum}

,

legatum
pei
''i
.

bitrio,
tenli
is

pars, quse oon obtemperaveril arexcommunicationis el interdicli sen-

per

nos
el

Regem

per captionem bono-

1031
n\
>,!>,,

tniiii

($70

laboravit Rex

sanctus

rum
i

mobilium
nostro

immobilium,
possil

ubicumqoe

Rudolpho episcopo Albanensi, qui legatus Apostolicus in locum Cardinalis S. Cmcir lia erat constitutus, ut pacem reduceret Lugduiiiiin. Tantam occasione Sedis vacantis orlam intei
(iii

existentium,

districtissime

liam conditiones litigantes admise-

runt per

lilteras,

marum,
cssct

id

est,

\\\

datas die Jovis ante Ramospal[prilis, >> Pascha eot

clerum
belloque
gerent,

et

cives

discordiam,
novissimi

ut

cives
et

<>

aperta,

mii

ejusdem
qui

mensis.
confirmatis,
itinere
die

clerum
docent

aggrederentur,

fugere

co-

1034

Hisce

conditionibus

Bex

el

editores

Gallie Chrir

legatus,

jam tunc
dederuni
seu

in

erant,
\

'"''
Ife-

'""""'-

slianc&tom. tcol. (48. Tentata

cordia,
'

ecctesiastici

(49,

Eduensem
,

nequidquam conGirardum, inquiunt coi ugdunensis arepiscopum

,

mausi
sionem
pac\
tui,
<

litteras

Lunae ante

cen-

j erna j0fj
/.

Domini,
s< >

\\\

Maii,

quibus

cbiepiscopatus
advocant.

sede
liinc

vacante,
el

administratorem
cau-

sicut

ntyOmniaque >> fuerant, quando decesserai ab

,

jubt

rursum integrum resti- >

urbis
'

n :>,

,<

Exposilae

inde querelarum
elecli
:

regimine
swpei
taillit :

archiepiscopus Philippus
as

>><-

pacis
arbitri ,

condiliones,

saepius

excommunicatioms

ei

mterdicti

dataque suut compromissa aibus incassum lentalis, tandem in

vinciali,

sed his
concilio

ompro-

prmterea, qui missi erant ad hmc curanjlo, fubentur invocare auxilium ballivi Matisconensis,
si

BeUee-villee

anno mcclxjx
interdicti

Kalendis Deecclesiastici
in

qui parere recusent;

n, ,>>>
>'>

et

abbati Cluniaeensi

cembris
in
cst.

coacto,
i

senlenlia

potestas datur coercendi per excommunicationem

rebelles.

civitatem,

municationis

cives

lata

domii
Dionysii,

<

et
>,,

Hincque
in

cum
qui

cives

Eduensem
secularis

episcopum
faveret,
S.

legatus

abbati
se,

sancti

fatultatcm

ejurassent,

utpote

aperte capitulo
|

buunt, ut pro
delegatos ad

quoties fuerit opportunum, alios

Ludovicus
sese

jurisdictionis
el

essionem
Matisconis

litem

finiendam substituant.

ut-

immisit,

fudicem

declaravil

terashasvidebispag.6,cuiahasmoxinri\

ballivum
co

par qut <,

;

n/

arbiter

cum leg
legatos constituit.
alia progredtor

"Musquepartisjura

tmDUsidium autem
WClaudius Franciscus
A
P*tolico
tligi.
arbiitr

hoo totum

fusius nar<

1035

Lux*

Ludovicus

ante

duces

****

fcf.

Mencstricr m Historia wbis Lugdunensis, quem lector potest consulere. E( Jo c, ,,,, ,,,, authenticis Eistorim subje-

ctusimm sorons sum beatm Eluabethm mortem qum mense Febniano koc anno, utpl
res traflwnt, post

morbum dmturmm ad
Ctuftj

,></>
< l

breviter /> deduvam, quid sanctus

Rexcum

transiit

'?*toPontificioprmstiteritadiUudcomponendum.

****

Lugdunum

a Rege J

et

legato J

Yvo abbas Clu-

beatam da susctpio

Verum nec Eluabetham

.

s/><,>.

hu

"'"' >>,<><

cum

ejus

U
Operi

5oo
An
J.

DE
nostro sinl instrenda.

S.

LUDOVICO REGE
hujus
testamenti
;.h.s,

roRB

Operi

s.

Jb.
i

propius attinent, koc etiam loco Sepultura ad/uit sanctms Frater,

ri
i/s-. :

Pauca tamen, qua noteste

inferius

Qominatos
V11
.

per

wmuUun
nsa
faerinl

per
'

,,.1

'

cl

| (

nil|

1>X

quibus

J
'

aliqna

dubia
el

rel

1,...,'

cumque
,

auctoritate

Pontificti

damus
hijs rinl

eis

polestatem
inspecia

ordinandi
salute

fociendi

M1 ,'V

defunctidatafumetconsanguineislicentia>ingre'
ll

proul

llltlll Sr/IIU

Unnonasterii,ipseRex ad portamconllinil"*,, ,,, ,

,

faciendum.

Legamus autem
Montis

anima. uostrae vidf

,11 l^lln;,, carissimaj
.

Ui

ingrederetur, cm fasistens, enubaoit, ne quis :postperactasvero cultas illa non essel concessa brevi piaque oratione moturm cmremonias,
niales de morte
,,

nostrae

elae

regin quatuor
qnos

JX|)1 oxori
|

millia

librarum
' |

Abbatiae
Libros
stri

aostra Regalis
rero
aostros,

ib

tempore
praeter

decessus
illos,

\tus est.

Porro quanr
ex
Vita

in

Francia
capellsa
el

babebimus,
pertinent,
fralribus
el

ao','J

Ludovicum

facfire/,

yManraywe
discimus

prosequeretur
ejus

usum
liae

quj

legamus
Minoribus
Eralribus

Iratribus PrajParis.

reverentia

beata

soror,

dicatoribus,

uptim Var-

apud Cangium pag. i78, ubi legimus cam, dum genuasemad Fratrem salutandum quantumvis repugnaret solitam, provolvi ptr ille, Ule, ac, /" quid hujusmodi faceret, imperaret; j prmvalente nimirum eximia sororis in sanctum Regem reverentia, Eodem mense Februario filiam suam 1036 " "-Margaritam nuptuidedit Joanni Brabantim duci,
1

abba-

Regalis

Mfontis,

Prajdicatoribus
ei

Compend.;
nibus
cti

secundum

discretionem

ordinalio-

nem execulorum nostrorum, eisdem

dividendos
[tem
*
:

aequis porlio-

praeter

illos

libros,

qu

fratres Praedicatores

Compend, jam
abbaliae

habent,
Mariae

1039
1

legamus
Ponlis.
I

beatae

Re'/'/udin/].

juxta

quadringentas
juxta

libras. -uioo.

AUUilAbbatrecen-

tiae

I.il.j

bealae

Mariae

Meledunum
Dc

riofum

,n

colligitur
,

e_

litteris

ejusdem
i-urrm

Joannis

inter

tas

libras.

probationes
.m//7

quas

Historim
111.

Burgundim
illa

anne<<<

usus
tis.

Domui Dei Paris. centum pauperum ejusdem domus. Domui

libi
bultson

Chesnius pag

dudum

sexaginta libras ad

usus pauperum. Domui Dei

s/n.nsuhi
111

Henrico Joannis frairi

adsubditos
fratrem

napu

majori,

diximus
ni

dotibus

num. 820:verum cum ille, naturm regendum deslitutus, duca

tum

Joannem

transfudisset,

ut

ibi-

Compend similiter ad usus pauperum sexaginla libras. Domui Dei Vernon. simililer ad usus pauperum sexaginta libras. Item legamus ducentis domibus Dei ma us, el plus oneratia
duo
cel

dem pag. 108 docent littera Richardi Romanorum regis, ac vitam religiosam professus esset, ul
mvenies
pag. tio, Joannes ducatum adeptus, sponsam quoque fratris obtinere meruit. Ua omnibus liberis suisjam assignaveratSanctus, unde
se

millia

libr.

distribuendas,

unicuiqne

videli-

pro statu suo

sustentarent,

ac

wtam
filio

honeste
mir-

diwerent, excepto duntaxat Roberto

nalu

nimo
'"'-""'

et

filia

ignete;

illi

autem comitatum Cla""" post obitum suum

secundum discretionem el ordinationem execulorum aostrorum. [tem oclingentis leprosar. duo millia libr. eodem modo distribuend dem, secundum discretionem el ordinationem execulorum nostrorum. [tem legamus domui (rairura Minorum Paris. quadringenlas libras. Aliis autem domibus fratrum Minorum in regno Franciaa

constitutis,

per

consilium
Franciae,

el

ordinationem
gardi
rel

per litteras, a Martenio editas tom, 1 inecdetorum col {425; ignetis vero in lestamento, de quo jam agemus, curam habuit.
it

ministri
lectori

pro
qui
ips

necnon
[lem

pro

lempore

fuerint,

duo-

rum
iiiiii

e*

entas libras.

legamus doquadringentas
Prmdicalo-

iv.iiiiiin

Prajdicalorum

Paris.

libras

Aliis
111

autem
I

domibus
prioris
lectoris

fralrum

LXXXI.
nes

Testamentum
liac

Sancti

fundatioexposit:.'
,

quaedam

occasione

rum ucm
Paris

regno

ranci e

constitutis

per ordinatioPranciaa,

el

consilium
prioris,
el

provincialis
anliquioris

quarum incertum

m
esl

domus
<\

tempus.

sexcentas
|

libra

[tem

legamus
libra
-

abbatia; S.

Vicloris

Pai

is

quinquaginta
-IHII ncti

Abbati
Aliis

r
ir

ctoriae juxta

Silvan.

quinquaginta
.VU^IIMIIII Augustini
in

lib.

autem
enti-

C \tammtum
onno
ffl

-*-

estamentum
,1,,,,,','
I,

condidit

v^.

S
1

uuuuiilii^, Ludovicus

jiilii^prius-

.IIMMUIS ;iliii;iiii^

''lllllllOi

llillglO magis

""" indi
1

"

quam
n/sa

expeditionem
,

secundam
.

contra

Sancti

luin

licet

tius

.,',.!>.,. ....... aggrederetur mense Februario signetur anno (269, quod ille pro more is temporis necdum esset finitus, n curreret
1

Sarace._ anni 1270,

.

regno Franciae conslituo ._._ _. ..... lis trecentas libras, dii Lribuendas eisdem executorum iinin discretionem >'i ordinalionem
bus,
el

plus 1

oneratis

uoslrorum.
1040

usque

<i<i

Vascha
//<

anni
ac

sequentis.
<i

Edidit

i\lud
s.
r,

Rem

legamus
ei el

prioratui
libras.

S. Mauricii

Sil-

Venardus
Ludovici
a

Observationibus
'

Historiam

pag. 359,

deinde Chesnius wm. tom. "

t38.

www

van

quinquaginta
plus

Abbatiae

Cisterciensi

quinquaginta libras, qomquaginia uoras,

gentibus,
ais
el

auis aliis

viginu viginli

Scnptorum histonm

Francorum apag.
\ctn nostris

/.,-

ywmplaneest, utxn
aabeat,

oneralis

abbatiis

magis 05 ejusdem Ordi-

locum etiam

Lrecenlas

libras
el

cum
"'

ex \llo minfice elucescat liberalitas

dum
batiae

discretionem

distribuendas eisdem secunordinationem executorum

Paris
'

religiosasquaslibetfamilias,inpaupe-

nostrorum.
de

Abbatim

S. Antonii

lib.

VbAl

""'

'"

M;"/""'*M
,

aupcrum usui
/

Quin imlectoretaliasvirtutes, quas tota

'""'

distinala.

Parco iuxta
juxla

Crispiacum

libr.

"

respl

balia
Villar.

]'" ,:"'"''
''"<""/

7""""
'"'

Tbesauri
M

B. Mariae
Ferilatem
Pi
'

xl

libr.

AbbaU
Abbaliai

da
de
i

^itescentes.

Qua-

xl

libr.

in
iiin

quo

nbnecto, quibusdam observationtbu* mustratum, " u0min ^anctffl el individua. T,\

vei

ronam

m
xl

libr. libr.

m
(

ratorio juxta

Laudunum
isterc.

Abbaliaa ae saialiia abbalus

El

Alll"'
.

/.

niafiii"

pluri-

"''" n

Lud
1

^
8ani
' 1

monialium
das

Ordinis
el

dc

libras,

distribuen-

Biacbe

Dei

""

f '"'

. ,l1111

gralia

'ncolumes

uod aos por testamentum aoslrum

"'
"
'

Francorum Dei watiam

ordiet
''"
...
'

magis

indigentibus ,

plus

oneratis

secun-

dum

reecinimus 1" '' P

tnr,
tur,
'

unod
'

,/',
,

* m mH,:
'
,,,

executor ordinalionem discretionem et s nostrorum. Uem legamus domui sororum nostror

-

mi,,in

1,

_-i-._.

,lxla juxla J

Mon,e, Argi* s "ontem Vrgi' xxx

ultra

Ular. IUc.
. .

Cl

Uanl

in

;,

omn
,

,;

B0lvan-

mui sororum ejusdem Ord.

-

n i),,ilinnl. pontem Rolbom.

.

N^' ^-\

',"

,;
;'

""" ,:i
per it-r

emendenexccuiores executorei

|l

"'

restItnlI0nes

'-"-

s. S.

lib.Abbatfm HumiUtatis B. Monialibus Clodoaldum l Libr. ciodoaldum libr.

..

Mariaa

.1-

>-""'"" *

Re-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

.
.

|;

mr ,iv
,. .

w
Pontis
onti
|ib.
,

libr.

Monialibus
\\
c

ejusdem
lib.

Ordi

""'

***

,ii

apnd

Pruvinum
Bbraudi
*

'""
'

'

rvientib.
bis

[tem

legamus
prio-

Q0 " d

nostris,

qui

abbatiee

libr.

Bl

triginta
-

"""'""'"^
,n,lllr
'

ra

remunerati,
rant,

vel
millia

qui
libr

m2
du

remunerati
P er

roo
, t , , i
,

Ebraudi

in

regno Franci
magis

duo

constitu.

1,1

h
pj u
ij
'j

,,,

dislribuendas
.

manum executorum
de

indigentib
el

Dostrorum

el

onerali
.,ii

secundum discretionem
HMslr.iniin
S.
ll<

ordina-

J2? jupradicta JSSr

omn,a
"
"
''

u"n

ri

p**.
,

.i-

-iil<.riini

mobilib
di

rlomol S.
el

quae

Ma-

tmod babebimus in
,,,,

curic

,;MI,
,M
'

'

r
-

^empore
,r
"''

hlll iiii

paris.
libr,

Ordinis
Fralrib

Trinitalis

CaptivoBliaudi
libi

""'

olm .

,.,,

ia

novaa

Qrdinis
r
i

ejusdem, ad

usus

domus Ponlis pauperum m.

in
el

lumns
""
,

"
'''
'

lll|

ea

solvenda
i.i

non sufficerenl
venditionibus
sunl
in

Pracipimus,
nostrorum
.

de
qui

'""""
-

omnium,
solul

a iiis

domibus ejusdem
magis
[tem

Ordinis

regno
plus

Pran-

uuuu

do-

Umn

Q0Slris
tara

perficeretur
e*
illis

,.,,,.

constitutis
t

indigentib.
abbaliae
'

oneratis

^ctorum,
'"'

[,r-.

tegamui

PraBmonstr.
libr.

xxx

n m
[ta

mnium pra venditionibus qum lunc

,

aliis,
i i

quaa
in

poi

libr
(

Aiih.iiiii'
\;,iiis
'

Ubae Curia?
libr.
:

xx
aliis

eni

Qeri

in

i,i

w
c

Abbatias Gau-

bonihil

praedictis.

illis

et

domrbus

venditionibus

ejusdem

Perciperel

hajres

no

ter,

d
El

omnia

Ordinis
,ii

magis indigentib.,
el

el

plus onernii

"" ll
J

prsdicta
lia

P^enarie
flrmiter

persoluta.

ad haic
hajredera
Prajterea
el

rjiscretionem
libr.

ordinationem

tene
et
el

executorum

Qa

el

observanda
obligamus.
clerici
tri

nostrum,
trolumus

noslrorum
1044
ntduium.

'erram

no tram
ui

Item
xi

legamus
:

paris.
c

libr

el

domui Vallis Scholarium aliis domibus ejusdem Ordinis

eisdem
secundura
discre-

Pracipimus,
pore decessus
111
'i

nostri,

capellani
tei

tem-

no

de nostro exi
eccli

iibras,
,

distribuendas
el

"

11

|;|

;|

i"i""

beneficio
el

iastico
in

provisum
bursa
hae-

tionem
[tem

ordinationem

executorum

noslrorum.
'

raerit,

habeant,
regis

percipiam

letfamus
Prancice

B
sjmililer

domibm Ordinis Caturssien in \ libr. c m litutis distribuendas

i

redis

nostri

quilibel

eoram

libr.

annuaj

onis
cis
.

quousque bi de
sil

beneficiis

eccle

secundum

discretionem
Bl

el

ordinationem

irel

alia

provisum

executorum
djnis Paris.

nostrorum.
ra

fratrib.

ejusdem

Or-

,ir!
'

De

baptizatis

autem
quos
pra

nostris

tara

majoricitra

''

'
'
'

ad
c

sedificatiom
libr.

Item

domus suae juxta legamns domui de Vicen.

novae
-\\
libr.

bus

quara
,

minorib.,
el

venire

fecimus

"
'"'

mare
'I" "!
1

volumus
ordinalum
filius

un dum
ip

Grandis-montis
Saccis
meli
ii*

Ordinis
i.\

Pratribus

de

esl

nobis de provisionibus

Paris.
is.

libr.

Fratribus.

de

Wonte
Pratril u

rum,
eisdem
re

nosler,

qui

sucCessurus

esl

nobis

in

Pai

xx

libr.

Frati ibus

heremitis de Ordilibr.

regno, posl
;

deces
cau

um nostrum
a

providcre leneatur
obsisterel
,

S.

Guillelmi juxta

Paris.

xx

nisi

rationabilis

qua-

remitis

de

Ordine
Ordinis
Mariaj

S
S.

Augustini
Crucis

Pralribus

w
el
;

Pari
libr.

w
\\

li]

subtrahi vel
ipsis.
\

minui

deberel
el

provisio

aliquorum
nl
h

Fratrib

de
libr.

ex

olumus insuper
fecimus

praecipimus,

prostis

Ordine
iirin
i

B.

Matris

Christi

Paris.

visionem,
mulierib.,
lalib.
el

legamus ad
Bi

sedificandum
Paris.
c

ampliandum
ttem

lo-

quam qum De
reli

quibusdam
in
i

iinm dicnnlur,

diversis civim-i
in
i

iiiu

guinarum

libr.

el

ad sustentatio-

villis

el

leneal
el

nnii

pauperiorum ex
mulieribus
c

ipsis
Iteg

\\
is

libr,

legamus
Fi

lupres
r.ini

noster,
i
i

qi
tc

bis
el

succedel
i
.

regno,

pauperibus
constitulis

in
\

regno
iros
.

servai
quajlil

al

lenei

quamdiu
assignata?

libras

per
\

bonos
idci inl

quos
,

ad
dis-

iii

ii

'i

quse

videlicel

non

fue-

hoc

executores

nostri

ordinandos
de [tem

rini

alias
i

competenter.
e
filiis

tribuendas.
pralo

[tem

pauperib.
si

Beguinis
libras

Canli

Donamus autem
Petro,
el

\~ i-

juxla

Cameracum
.

legamus
Paris.

stris

Joanni,
portiones,
.

Roberto,
'i"
,,(l

certas
litteris

li

Piliabus
c

Dei

el

mulieribus

p enitenlib.

rimi

secundum
hiis

'"'"''

'"
,

nostris

libr.

patentib

super

confectis

plenius
el

contine-

1042
Fequirant
tanptoruoi
i.

Volumus

quod executores nostri autem ab omnibus religiosis, el conventibus

.

tnr.

Quib,
fore

portionib.

volumus
El
si

praacipimus
ipso-

ipsos
iii iii
i

contentos
,

forte

contingerel

religiosorum
quatinus

locorum

quibus

legata

fecimus
facianl
nostri.

aliquem
hasredem
pro

vel

hseradem ejus, sine

e
.

liaerede
a
ssi

de

intuilu

pielalis

singulis
die

annis
obitus
Paris.

orpore

suo decedei
seu

poi tio

lerraa

sibi

mala

uiniversarium
Capellanos

nostrura

certa

,i,i

successorem

nostrum,

quicumdeel

autem
,

capellse

noslrae
post

attente

que
iinii

tempore

regnum
(Ili

tenuerit,
e

revertatur.

cequirimus

ut

pro

nobis

decessum nostrum
dicitur
,

legamus
libr

carissimaj

nostra!

^gneti

Missam
M,ll| "i

quaa pro

deranclis
suis
,

Ddelibus
singulis
el

per
i

cem milUa
ordinamus,
stroram

Denique ralumus,
prseter

prascipiraus,

ex

concapellanis

diebus

ut

portiones
,

liberorum

no-

wi
>,n ""
1,rl11

facianl

futurum
nosti
i

anniversarium

no-

necnon
el

restitutiones

emendationes
quas

die

obilus

sollemne facianl annuatim.

mulieribus
[lera

donationes,
ulias
\,.| s tra,
i,. r

legata,

quaB

vel

modo
ii

vel

legamus
assignandis
ad
,

pauperibus
mille
'

maritandis
li-

fecimus aul

faciemus, seu

fieri

ordinai

Sr|

libras.

legamus dc
pauperibus
'

bras

burellos
ei
..

emendos
pro

pro

ve-

ordinabimus in futurum, tota alia terra noel omnia immobilia ad nos pertinentia totalireraaneanl
regno.
hasredi
nosti*o,

stiendis

libr.

sotularib.

pauperib.
scolarib.

qui

nobis

succedel
similiter

distribuendis.
s
'iiniii,,.
,||,

[tem
i,,,,,;,,.;,

legamus
pm
el
.j Si

pauperibus
X
\

Mobilia

vero

omnia
ea

eidem
in

|ibr.

el
:

pauperib.

scolaribus
|,|s

s.
i.\

Honorati Paris.

libr.

s-pueParis.
,
1

remanere ralumus, dum lamen ,i,i honorem Dei el utilitatem

Leneatur.
In

bonos usus

regni

expendere
supradi

Paris.

Ubr

minulis

scolarib

his
el

autefn

in

omnibus

per Prsedicatoram priorem Iratrum g&rdianum (ratrum Minorum Paris distribuen " r|11 legamus orphanis, viduis minutis pauel
el
,

,l

f-,

c lj Sj
ri

rolumus

ordinamus

jus

alienum per omnia

nostri

m
1046

omnibus esse salvum. Eujus autem teslamenti

dilectos
el
.

executo
Ituil

Perib.
P ro

duo

millia
.

libr.
.

ttem
aliis

legamus
per
locis
.

libras

res

coDstituimus

Qdeles

nostros

Ste-

calicibos

albis

el

ornamenlis

eccle-

phanum
electum,

episcopum
S.

Paris
el

Pnilippam

Bbroi

siasticis
''

emendis,
inni
iii

el
,

distribuendis

manum
quaa
in

Dionysii,

Regalis-Montis

abba-

Xrrilli|
>-

nostrorum
(l

pauperibus
noslris,
ubi

,,|

r|,

""i

aniis

ridebitur

bo-

magistros ei taerint, tempore qui tes, joannem de Trecis, el Henricum de Verzel, cle-

pro

ricos

502

DE

S.

LUDOVICO REGE

j.

s.

lOCO

>i"

i"

"

'

""

"
'

"

('

omne8
,,t

in-

exequendis
c

voluerint,
<-\

vel

non

m
d

rel

aliquem
major

ipsis

contingat desupersli-

cedere
iimh

inatis,

pars

numero
babeal

Gtfudinem. st/entoo iwBo/Mla* conste*, 1050 Beghmis item in testamento IU ralitatem prodme ooluii tadovicus

mam

,,,/"

oihilominus
ta
sjgiiij

potestalem
pei

exequendi
prsesentem
muniri.

multa
lib.

jam
de

prmtiterat benefioia.
:

CanHpratanm

pramissa,
,

cujus
Qostri

testimonium

;m

recimus

Impressione
mc<

ita

scripsit

ipibw, eap. 29, mm. \0haeder Rox devotissimus Ludovicua in

i

A.-imii

Paris.

anno

Domim

sexegesimo noquir

tum

amplectitur

vrrgmeffl
Parisiis

digninatis
collegerii

no

mense

Februario.

consectantes,

pudicitiain

Beghinarum
oh-

104*3

Pleraque

monasteria

locaque pia,

maximam multitudinem,
sequiis

ut se

in

humilitatis
vn

miento

testamento Sanetus, ab eo ante r fucnini fundata, ac jam commemorata sunt in ...,,,. nota swnt, ita ut ,,,/, yua prm
enefacii in
t

exerceat,

et

salute.

Gaufridus

num. 80 quadringentas
siis

ait

unam m domum Parimatum guotidianum

i

coUectas
hisce

addit t

vn

expositione non indigeemt

tiam

lectoru

minus

eruditii

pauca tamen m arajumbii observare

piis

mulieribus
ejus

pluribus urbibus domos exstructas, pauperibusqm

Beghvnis

liberalitate

Vum.

1039 octingentis leprosariis distribui jubet

subministratum.

2000 librarum, Erant autem leprosaria, domus ra urbes passim ritm, m quibus degebaM homvnes lepra infecti, ui observat Cangius i/n i>l<>szario ad illam oocem.

de Salceia

prope LuteUam

Porro mulieribus leprosis ingentes eleemosynas

fundasse,
flt,

partim
,u 89

confirmasse,

partim

oidimus
lepra

Beghinarum mdificar tam fuisse opibus S.Ludovici habet ita teomda num. f8, eamque collocat prope portam de Barbeel, quam portam Begliinarum deinde diotam affrrmat Breulius pag.900. inonymus Vitm auotor, .////// smpe laudatus, hisce consentit, dm <m plures per Sanctotm fundatas Beghiuarum

Domwn

oerisimile

alia

etiam

domos,

i/nfectorum oaletudinaria benignissvmi Regis libetse, ''"'"

eorum curam
,r

Beghinaruni domum jam sunl sorores de Ave Maria. Quapropter immerito repugnal Helyotus
Parisiis,

atque
ubi,

ipsam

etiam

inquit,

>

testamento habueril
1048

tom. 8 Ordinum
Parisiis,
<i"

Religiosorum

pag.

i;

conten-

Abbatia

S.

Antonii

me-

ditque,

mulieres ibidema S.Ludovico

collocatas,
terlii

wntw

sterciensis
iil

moratur num. i040, monialium esi Ordinis Qir ni<> (248 concesserat, huic autem
:

tametsi

Beghinm cocarentur, sorores

sa/ncti

fuisse

Ordinis

Francisci
Vllegat
<ihk<>

nam

Beghinis hasue-

omnia,

vn
/*

ditione sua titulo

quocumque justo
sicuti
t

cesserujnt,

vel

Beghinai tertium Ordinem deindt

acquisita,
litterm,

nderent,
nse Junio dates,

doceni ejus

amplexm sunt
Xnnocentii
tertii

quidem
1

Uelyotus buUajn
<i<ii<nn
<ni

>/<<

/"//<.

Galli ChriOrdir

VIII,

185

sorom
trans'

stianm
nis

pag. 6%

Wonialium

item

ejusdem

Ordinis dicti monasterii , qua concedit Ponut

illes

si/iii

guinque sequentes abbatico,

nominaHm
Clarte,
S.

Hfex,

<n/

Ordinem
est

sanctes

Clarm
ex

m
rii

Gallia not&. Moniales san-

ferrentur.

(Edita

vn

innalibus

Waddingi
ill" l>iiila

Damiani, Ordinis nominatm, quia Ordo

/"

swn sanctm
<u< n<

11

recusis tom. li.

/<<:</.

593.)

Verum
.

monasterio
Hippolytus
(84
:

Da-

"'"""
psii
in

quo

Assisii

oivebat sancta Clara,

snm-

initium.
Historia

De

quo plura

Eelyot

Ordiwum

tom.7,pag.
fuse

guem
i>.

item consulere poterit

curiosus lector de Ordine

disputat

Fontis
/""/

Ebraudi, de
ei

7""

tom.

seqq.

Ordinem, sicut sororcs tertii Ordinis assumpserunl anno (485 OrcUnem sanctmClarm; quam probarepoteratcontracQQoorum testimonia, m eodem loco ante duo secula Beghinas habitare non potuisse. Uaqut certium manere debet, m domo memorata prope an
deinde Beghinarem Barbeel, Beghinas a S.Ludovico collodecatas ; qua autem occasione illm ibidem esse
</u<ni,

magis discere debebal mere /><>tui>,r tertium

ii<i<j<>nis

Beghinas auu-

C
jdatio-

'^
it

i';^"l'u _
ri

1049 Eremitm Ordinis S. Guilielmi, de quo multa dedit Henschenius tom 11 Februarii apag. V2, tempore S. Ludovici Regis Luteliam Parisiorum

portam

de

diotam,

prmum
mox

venerant,
in

primumque
suburbano
ad

habuerunl

dourbis

siervnt, 1054

explicabitur.

rum

micilium
l"

rico

Austrum

Origvnem

M! "'

qnoni

vulgo

Montem-Rubeum
111

dictitant,

seu Cameracensium

Beghmarum Gantipratensium, (nam Cameracensem m ur

est

Historia

Parisiensis

ecclesim pag
.<

U%

bem, oujus suburbium

Cantipratum, hmpost-

liberalitate

Hinc mihi suspicio est, sancti domicilium eis procuratum,

fere

modum
Uyckel
Vitm
recitat

fuere
vn

translatm) inquirii Geldolphus Beghinanm Mantissa ad historiam

constat

/uriiim de reliquis

omnibus,
fateor ta-

qw
IIKll
'

S.Begga subjecta pag.

S. Ludovici
ui

626,

et

/""/

'''-

ibidem

memorantur,
tector
,

quorum
inveniei
/
.

fundationes
:

litteras

anni

/-'''

'/'"'"^

suis loois
llllllll

explicatas
I..I.I...I

Rex concedit,

......
a O,
cito

omnia

<" feudis

suis acqutsi
...,,,,//(

em

rtffi

mart
Augustin\
'

,,

" 4'" s
:',]"'!'
:i

iJUUU,,t' 1

bcm/jviv

btlill/iStrUlU,

L,IUU>

"

'"

'""

.,

tKcel
"'

,,

"
I

extiz
fico,

muros,

Utm
T)

s
'

ibidm
i. lib

luerini
ttri ,
tl

cxtmM,
<o

'"'"'',

in

pet
ter

quem
char
,

assinus
tom.

Bocle**

"'"', 5
:

'",

P"
'""'

"'"'
'

'"'
'

pl

cap.

<J3,

*
'"
,

'''<" ""

'/"
.

''"
''"'

iddit, p,

,, ,,,/ /,. ,,
,

,,,"'"

;,'/''':
"
,

/,..

,/,

";'"":

"''
'""'

"""" "
'"'"

',

,/,

^-v"" /<"/-' ,/--,

1

/"'''"''"

"",""
--

'7,,,

Z/,,

'

f'

v """" '""""

"
'

''"""""

Sane

per

,dicta

prol

,.

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

urolieres,

5o3
el

qura,
-.1
,

promissa

cenlinentia,
suis

vel

tia

.,

voluerit,

ordinaveritque,
duxerit

cuni

et-

non

promii
,

hone

te

in

conversanet

fectn

poBtraodura

exeqnendum;
Dei
Filia

quod

hoBpitiis

po3nitentiani
In

agere

voluerint,

qusedam
cupatee,

mnlien
simul
ad

leraliter

nunel

rttyitwn
hn(
.

Domino
eisdem

Bpirilu

humilitatiB

deserviipsis

invicem
ultra

convenirent,
S
.

in

liceat,

proul

Dominui
:

in-

eodem monasterio
rarentur,
s|iTi:iliii-r
el
ei

portam

Bpirabit.
*
,.

Subdit
clausulse

Thomassinus
muniraento
efflorescuni

Hujus
.

extremce
lot

vacantes divinis

laudibua
soli
el

el

momundo
Deo.

vallatee

etiam-

^qimstrat,

Christo

nnben
solicitam

Beguinarum piee el Non inussil enim suspecl, vel imbunisi eas, quae ,,-, iiniii, essent. Prasdicta tamen clausula non h vn tahssc oirginwm semmaria, jfoaDtl Gallica
linlll
iii

Belgio

wraciter adhmrentes,
dietia

peramplim
jeo

BUniero8issima3

congregaliones.

El

pro

religiosis
ip as in

mulieribus

ouram
prmfeto,

dom
ac

monasterio
in

.]

perpetuo

permansnras

fore

no
el

dncentenario
iii

institnit,

etiam
ipsis

ordinavit;

melsi

el

illa

servari potuissent,

modo habm
Pulcher
Galliee

aliqnaliter
.

providerel

praefati

nrotectorem
n>x
ln iu
,

Verum
iuii
iii

Philippus

religiosi
dit,

quadringentaa
contulil

libras

annui
ac
libras

reditus de|

nrgenda
Hinc

decretornm Viennenfacile

seu

amore
i

Dei,
nl

intnitn

lin in

executione.

quis

suspicaIhe
git

dictasque

qnadrin
illarniii

super

suum
idjun-

abolita
i,i
;l
_

ab

eo

in

Galliis

ii

laudatus

auctor,

Beguinarum ccenoSane pcsnitere non

ii\

aurum

praafatis

mulieribus assignavit.
ni

fobuisset Gallos, si roni/rri/almnrs liasrr honcstis-

simas,

per

sanctwm

Regem

Gallia

fundatas

ipsietiam servassent, prout eas servaruni

licet

delga

'I""

religiosis votis
$int,

adstricta non mvant,

u/,rrniii diminutum <lfcensum tedet numerum fubet ad cenlum et censum integrum persolvi. Ceterum quas prmterea mutationes subierit hoc monasterium, et qua de causa di
iiiiinrriiin

int/r

fuisse,
<

ideoque

ei

mtam tamen ducunt minimum nec ut latius ostenstnti Belgii nostri ornamentum, latiilains ante Geldolphus a Ryckel, quem ,l,i
iec r.rin/iiisir
et

Filiarum-Dei cirginibus Frontebraldensibus tani

, i

honestissimam,

religiosam,

,</,,

'

potest

apud Gera/rdum
piissimus
voluii
Vi

,;

du Bois
(042

76.

Quandoquidem
liberalitatem

Rex

num.
</-

colli gii

leotor potesl

consulere:
,

mam

prodesse
COlli

1082
/>,:,

Monasterium
,

rnttt

pa nitentium

mento
eonstat
nis
: '

Filiarum-Dei seu mulie Beghinas in testamemorantvr, a S. Lndovico fwndatrum non ceque constat de tempore fundatioqu&) post
t

m,,n StUdiOSOrU/m

'/ii ,.

rrimum Sorbo
ntn,

\m

rei

en

\eri ea istir

oisum

inquirere

i"ii hoc loco in illius fundationem Vametiamsi Robertusde Sorbona me-

iittain

,s

rcgni

Certe

mdeatur accidisse circa initia anno 1232 jam domus illarum fut
in
litteris

morati

collegii

iimn
Inis
iii

dicitur
tllr

prioris

S.Lasari,
ipsis

quir
.,<"

nec itur fundator / m" tamen exsecutusnon est imo fundationem tibus Ludovi
, i .

concedit,

ut

terres,

ab
,

acquisites,
sites

potiori

fure
.

atPribuendam
r r ,'ir< ,,</><
' '

udoi

ico

iii;iini

morlua possidea/ntur

quia

erant

Inl

<l<i

WCUn
habet
:

,it

iiiins

dominio
i"

unde eodem forte anno,

Infr /n/t
iiirlnulla.

aut

i/a

ntini.
ii

92 ad
bealtts
I!'".

/ifivmlriil, jiiiulnltn
<in

I.rrai^/ns

emi
teis

jussil

domos

sitas

Bois

Historia

mpe

allegata pag. 374 fun-

ante palatium
' '

Thermarum,
qui
lii-

dationem
episcopo,

partim
dicitqne
,

atlribuit

Guilielmo
id
esse
n

Parisiensi

in

quibus construi
niic
1:1

ab

ilberico

scriptum.

ut

perpetunm habitarent
;,,

studiosi

\rnnii nrr
rlarr
Hinini

\ll,rrirn,

mr

ul/n

antiqilO "'Ininr
:

Parisii
id

''-^^

nttruirr potuit,
soli

/a inlai iitnnn

<////.',

studiosi,

qui

ad

sunl

recepti
:

ab
i

illis,

qui

Ludovico

adscriptam

fuisse

nam

eos

recipiendi

habenl

potestatem
aliis

irmr
sancti prelio
s
,

,/,,!,,

Guilielmi

Barbette,' et conventus

domibus qnajdom elocantur

nni

st

alumconvei titur

Laxan fuere fundando loco imp acqumtm, ul patet ex litteris

quas
Bi

locationis

pretium

ad
Haa
,

Prioris
i

lorum<
li

taxari,
itas

vhibet

/""<

St

on-

domus
Sorbo
bet

constitere

ilur,
I

autem

in

hac

domo

mulieres,

quarum

millibus Iibrarum

ru

quatuor """"

unalis fuerat, aut vericlitabatur ob paupertatem, testatnr Gaufridus in Vita num. 80 : adeo ut credil Guilielmum antistitmconsilioetsul ut illa hac
pudicitia
''"""i

hebdomada buendam cun

1058 De
<<>,/,<

amo,

quo

h
-

recluderentur,
ut

m
ei
'

monitis

m:l

duxisse,

honestam
/ains
,i

nam
Bul&ms
mtatls
s
,l

n,i
io83
fnsce
1

Bok

doca
in

fmmum

tmsub qno
lati
l

merti locum fuisse

suburbanis inler

domns

Sorl

**i cn V:; :;;z!; a

'""

S,m-

qutous
r|

ita

""i

oniversis

qm
I

d
,

cum

nuper
illustris

d
1 1

nostrom
0,

Pervenerii

audii otiom

qm

entati,
ita

erri
ui

rem

nuti
?to
d\

memorio!

bealus
io

udovicus,

noster
ila

in

Francias

amur,

annum - s
''

issimus
,

prmdecessor,

nedum "
insignitus,

non
',

apin
1,1

sed

morum
in

virlutibus
juslilia
s

tl

ccrptam circa

""" s medium seculi xm

-

'"

"i

conctos

generalitei

recta

nteretur,

"'

Iramilitate

perculsus

omnibi

regnum raum
in

incertum reUnquo, >' l.rmlrr SXpliCO

progressum
pag.
nos

fu\

^sericordi
'"'

clementia
exercerel

roboraretj

ei

pauperes

ram

Reg
Notura

/./.,/ Bul*um

">< Ludovicus 934j Ludovi

M.

congronm

devotissime

ope

bciraus,

qo

i id

Roberto

de

5o4
Sorbona
nlU s
iimi

DE
canonico
ad
,

S.
ei

LUDOVICO REGE
coni\

ameracensi ded
scholarium
fail

summus

Pontifex,

cujus lilteras

/:,/,,,

opus

qui
,

inibi

mora
Aure-

sunl

domum, qua
Btahulis,

Joannis de
Petri

Jam wro inter quatuor quorummtestamenfofitmenHo, Sorbonicum

betpag.
-'v;.

lionis,

cura

qum
:

fuerunl
quea
rico

Poulaine,

imo.

Tumquod
scholares,

!u*'

illud,

ut poslerius
cl

contiguis
bulis
5ita

eidem
sunl

domui

domus
de
<

cum

sta-

cmtens mdeatur fukse magis tenue,

minntoa
dovicus,

fundau^
u,L

,/

Parisius in

oupe-Gueule
tSS8 pro

quibus

libras

anif

palatium
i

Thermarum.
i

recte intelligi possint pauperes,

Qeindi

bruario

anni

gio
/''

Sorbonico studentes,

hoolk
,/,,',

tum quod non

more
ralita

antiquo,

nunc
isct

1259,

SOr0OTl [um de

cum Robertus de quasdam domos, quibus

I

usus
cus

esi

ad fundationem

eidem concedit omnes domos,

rucilerorum, Ludoviquas, inquii

,

benignissimus eos omissurus fuis ""'"" quos ipse fundaverat, cum interim benefaceretpauperibuscollegiorum S. Vkommde
s.

Lupara]
/,/',

Honorati,
<ii>

el

habemus in rico de Coupe-Gueule ante palaquod protendon(imii Thermarura, secundum

iui
.1

ante
tom,

aliis

Bbnorum puerorum, fmdata invenies apud

t63;

qm
,,,

Bulanitn
,,

pag,

tom.

8 a

pag
nli

domo

Guillelmi

Panetarii

el

Joannis
vici
.

de
el

pag.

247.
ii"
1

Hisce

occasione

testam

hic

rf.

Harmanvilla
etiam
n
i

asque

ad

Gnem
sitas

ejusdem

putatis,

ordinem temporis regrediamur.

quasdam domos,

juxta
\

domum
ici

M. ivopesl

de

Cambleyo in (ine Concedimus etiam

possii

altei ius
,

eidem
nobis

quantum
vicos,

in

quod
teneal
i

claudere
.

duos

domos
mo,
sunl
el

inclu-

pradictas
io
'

ine Lua

prayudicio

ali

quod
ceninter

manu moi
,

domo
io

qum
.

in

LXXXII.
\iui

Statuta,
:

quae
in

nomine
favorem

S.

Ludo-

debent

siva

bui'gensium
praediclas
r-.

Parisiorum
1

existentes
jure
a

exstaut
lata
:

lex

ecclr
S.

cenjam
//'/

omnibus
ut subdit

litteree ejus

",

ud Bulaium legunlur prwcedenr

.

rum

varia
:

privilegia

abbalise
:

tibus subjectm.
iM
to
,

raense
.

[dem Rex DecemJ

sil

clo
I
i

Bulmus, an. insti umen,

Dionysii

eoncessa

spina
:

dbnata

rcgni

gubernatores constituti
lationis cura

publico
sibi

ce

eidem
in
iii
\

domura

beneficiorum col:

quaa

sola

supereral

ico

duarura
opus

porloi nra

commissa

pia

ad iter pra>
.

vico \d
.

Latomorum,
in

lege

paratio,

et

iter usijuc

ad Aquas-mortuas.

mptas
pauperura
i

congregationis

magistrorum
i
,

Parisius
in

Theolo,

studentium
ite

ni

legitur

epigraphe

>eu

lemm
funda-

instrumenti.
.

1087
<ii't<

ni

domoi
fun,in-

G
sa

haixius
S.

pag.

646

scribit,
ul

eodem
oiros
'/'"'

tetnpore

im moratas,

curasse

Ludovicum,
fierel

per

eruditos mi^
'oocantwr

datiom
/..

dlegit Sorl

m
tali,

rto
nrffl
i

compilalio
Statuta
:

earum
ici,

legum,
<

natione,
/>,

partim permutationc

qua
i>

do-

s.

Ludo^

articu

mprehenstatuta

nationt

non mul um
'

oid lur differre,

:

inde ex
,

addit,
S.

neminem
:

dubitare,

quin

htoc

allatis

A.i

scholarium

qui

sint

inibi

moraluri

lare

eru tur,

Ludovicum
fatio

prima
'"'"
i i

H fundamenta;

nam domum,

sumptibus aptatam fuisse usibus Uudiosorum, dubium """ Quapropter mo, Robertum de Sorbona in hac fundation
i <

um

u inis siabuli

incertum esse, utrumpublir jsum Sancli, ut habet /""'n adjuncta, an necdum eo cro, ii olu non nisi posterius prom
Ludovici
al
i

..

facta.
sit.
,ii,

\i

ro,

si,

ul

ei

mihi
'

>

idetur,
S.

incertum

prc

per

Ludovicam;

nihilo eritcertius, compilationem

ipsamejus cu-

'/'s

'

/-"

waform
.

fuisse,

et

primum
:

colle-

'/"
,

'

quam fundatorem
.

ita

ta

nen

/<

acqw
gregie pro-

rm altribuendam. Etenim in preefatione statuta heec non modo facta dicuntur per Ludovic " sed etiam promulgata. Sj itaque incertnmstt,
,

"'".

fund

promulgaverit,
si

labet fides

/"'"'~
/'-

moverit
'"

ac

illius

quasi parens exstiterit

in

Hinc
Ob-

fationt
des, rinn
i

autem pra/ationis

label

gemino instrumento, apud Cangium

ionibus

n, v scriptores de

hisce statutis mentiO'

pag.

36,

Robertus fundator

non
cui

,//

"""' domus

m,
:

sed

in

primo,
diu
pi

ejus

lestamentum inserilur

nem nonfaciant, fundamentum salis firmum Cangtus v. quo illa adjudicemus Sanclo.
etiam,
S
i

""

Quorum

extilil

guod

r<

,,,

secundp.

Uaque,

licet

statuta heec edidit part, 3 rerum sua lovicum tpectantium, in Prcefatione

'"

qui

dtr

immerito,

ut

diximus,

fundator

creditus

l '"'""""
Robet
iiiu
fiiit
,

lum len ,/ non quidem prarsus abiudicabo ec tn *>uam, excluso s Ludovico, cujus opibus
psi

men in m mllibidatum

'/" non posse, an ctum promulgata, ul habet

<<

certo

'

sint

reveraper 5fli illorum proamxum;

s. Ludovici, falso

nitatur principio,

cum

conste
fien

fundamenta sunt
N
'

jacta.
ii,

anno tantum r.>7<> discessisse, hnssr. iii eodem anno ante

garet
:

adeoque

lU " /"'"""'
.

""f
"~

V"

Rooer-

eharus

Sam

/(

I060
:

;<.

';;';""

qui Sot

"'""

"'

'"""/""

ittamen

firmior
:

esi

'"'"

"""'"
"''

lestituuntur a
olligitur ez
Jo //,

quod adducit

nimirum

secunda quod

i">" 1 "

11

j; "

no n

""'

nr
'

/'"/'"'
et

"""'
mi nfo
1

/"""'

'""-. Fuisse tamen

*0,
I

terinhis statutis citenfar leges Codicis sn, nr Decreti canones, quod testatur eo

up

atum
nes aliee;

fuisse

regibus Gallia.
leges conditas,

[ccedunt

^^
_
.

""'"'
';,"

"

" """

nimirum silentium auctorum

"'

ti

II

S atis
,

liquet

Cein

pcrum
, :

^ocon,

wlorvm

ImcZem

comvorum, qui tot j mr memorabilem, non mdentur presieritun antiqu ipse minus silentio. Deinde stylus

rem

$e

'^

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
rcdolens,
eertt
'/'" // "

5o5
Atcronr
J.

oommiat

tempori

S. Ludovici,

non conveniens stylo Pelride Fontaines, cu: Opusculun his Statutit subjungil Cangius. ttj t. cap. 2 vetantur his Statutiis lib, in j)em um ino judicia per duellum, uti illa a itegeve-

dem pag. 014, ut quicumquc post Itcgem comiiatum ril obienturus, Cametsi filiut sit regis, abbatibus
beati

s.

Dionysii in

Prancia, qui pro lempore

mn
nllll

fuissesuo loco ostendimus; in progressu tameatio, legtsque prccs(B t duellorum fii

bomagiom facerede ins.de quibus abbatibus consueverunl aomaglum fiicere comites Clanmontis. Uisce ob materim similitua n
fuerint, teneatur
ipsis

hic expeditis,

ad reliqua a Sancto ante iter gesta

tcribuntiir scn

im

iis

sajrvandm,

ui

oidebu

lib.

/,

110, 165, et ex quo videtur colligi, non onuiio lnvr Slulutu S. LikIovuo atlrihnciidn. Vcquod advertit Cangius in of>riim quidem est,
17,

79,

89,

109,

M:

regrediamw.
1063
Hisil

/,/,.

2,

cap. 10 et II

ventum

Blescnsem

beatffi Rlarise

mense Martio ad abbatem et con- Spina tacrocanonicorum regularium tam (ai orona dono data de Burgo-medio saorum munusculum
.

cum

lilteris,

a Martenio editis tom.

in

Anecdoto-

ionibus
Regis
<i<

ad

statuta pay.

(64,

preBceptum

iinn eol.

H26,
de

quibus
volentes

ita scribii

Bfonasterinm

abolendis duellis per totum

<n.

regnumnon
verisimile

vestrum
bis

pretioso

muncrc decorare, vo-

receptum; fuisse a pri/ncipibus

iiuii

hi/nc

unam
Jesu

spinis

sacrosancts coronee Domini

,

/it,

LiidoMcuin,
uln-oyarat,
,n

i/ui

duella

penitus
ui

tot

legcs

u< dominio suo conditurum fuisse,

nostri
liuin

Christi

transmittimus

cum

praesen-

testimonio
in

litteramm;
ut

dilectionem

vestram
Sal-

nia

vassallorum

suorum
ta

terris

ttabilirei

rogantes
vatoris

Domino,
io

eamdem ob

ipsius

Unde wrisimilius mihi apparet,

S.

h<Bc Slatuta post

reverentiam
et

debito

conservare

studeatis

Ludovici tempora

cum

illius,

tum cx
:

aliosi

honore,
iiiv

vestris orationibus

assiduam nostri

rinn
ipse
ris

principum legibus, collccta fuisse

fortasse

aut,

memoriam

babeatis. Indulgentias
<ii>

m
al>

receptione sa-

ham

collectionem inchoarit, a poste-

hujiis spiiuv concessas

episcopo Comotensi

fuisse perfectam.
aIiuiii

invenies col.

1131,

et

rursum

archirpiscopo E

1061

lunnii

legem

condidii

Sanctus,

priusquam discederet, vn favoremecclesiasticorum, quam txhibei Martenius tom. I Anecdotorum col.

6lum
ii->ii,

Senonensi ex quibus

in festo

sacrosanctas coronae col. HSi,

ex

\uiiini

facimus
,

quo illam huc transfero : Lndovicus... universis tam prmsentibus quarn

nos
nulus
ilivini

abunde satisfactum fuisse desiderio Rsgis, sacrahujusmodi munera distrii tis, nt pluribus locis debitus iis honor txhiberetur.
iiitcllii/rs,

futuris

quol
in

amoris
ci

intuitu

iOGi Restabat, ut Rex prudentissimus, priusquani cx Fnntcia uhtrct, regno SUO hujusmodi

reijm guber-

natores conttitMti

quanlum
ipnni

csi,

vulunnis
laicales,

concedimus,
percino-

darei

gubematores, qui ordinata prudenter seruuti

iii

omnes
ab

personaa
in

decimas
et

rarc nosscnt, tranquillumquc regni siatum tueri

pientes

aliis

lerra

uostra,

in

feodis

Hoc

<ii

assequeretur,

non potentissimos,
sed prudentia atqut
ceteris idoneos elegit,

moventibus
bis,

mediate vel
perciperent,
eas
justo
in

immediate de
si
,

no-

sibiqut sanguint proximos,

quas
.

cclesiae

eas

laici
,

nsn rerum qerendarum

ailr

pra

haberenl
lio

possint

relinquere
et
licito

dare

et

quocumque

modo

ecclesiis

quibus auctor Vitee anonymus apud Chesnium pay. 405 sic loquitur : Relinquens ad regni sui
Prancis
sancti

conceil' rc

irnciulas

piipetuum,
hoc
se

nostro

vel

custodiam

renerabilem
et

patrem

abbatem
prudeunim\

successorum nostrorum assensu minime requisito

ii.i

Dionysii

Maiheum,
His,

dominnm Simoncm
sapientes, forte

eliam
ires

qnod
nostri

conlra

heredes,

seu

suc-

de
tes

Nigella,
pariter,

viros
Qdeles.

siquidem
st

nullatenus

opponere
deinceps
et

valeant,

morerentur,

aut

hanc

concessionem

aostram
ut

aliquapei

alios substitutos, docet Chaixius pag. 649;

tfiius

imjiedire.

Quod

ratum

stabile

maneal

futurum, praesentibus
sigillum.

litteris

focimus apponi

Actum
Martio,
st

1'arisius

nostrum anno
(270.

Domini

mcclxix
erat

mense
heec

id

tsi

tpiscopum Ebroicensem, Simoni ve~ ro Joanncm Pouiin comitcm Porro litteras, </m administrandum hus necessaria ad regnum auctoritas dabatur, illis reliquit : at beneficiorum
riim abbali

Necessaria
re,

lex, seu,

malis

ita

vocar
mrii'1

iasticorum collationem,

oelut

maximi mo-

quod ecclesiastici novas possessionesrursum vendere cogerenttur. Hinc abbatia S. Dionysii todem mense concedit, ut quaecumque
privilegium,
justo
titulo

non iisdem, sed episcopo Pandemandavit. Epistolam Regis, qua hanc siensi aiictoriiuiriu tpiscopo attribuit, tdidii Chesnius
negotium,

donationis

seu

emptionis

aul
et

alio

pay. 423. Ostendii

illa

quam prudenter

wi

bene-

quocumque justd
(<-

modo acquisiveranl
absque
coactione

paciven-

possidebant,
vel

aliqua

quidque fidis conferendis procederet Ludovicus, non ea iii re maxime spectaret : quapropterinutilt
erit hic taim attextre
:

dendi,
'"'

extra

manum suam

ponendi

imposte-

possidemit.

iiujus privilegii

litteras

habei

1065

Ludovicus

Dei
.

gratia

Prancorum
dos,
existentes
in

Rei
in

turum
ColltttiO epi-

Voubleliusin
940.

Antiquitatibus dictm abbatia

etc

Notum
lerrse

lacimus

quod

Pari-

procinctu
ihn.r
rs!

itineris

nostri

proficiscendi

subsi-

sirnsi
tlatti

deman-

1062
ta

autem
'"''"

/><(

littera

Vexeliaci,

quod

,i

lllnl

sanct,
el

personatus,
Cffitera

prabendas,
be-

"
s

DfaL^

/7 '" / ""'

ducatum Burgundim
ut in

situm,

ecclesias,
neficia
,

capellanias,

acclesiastica
citra

'/""
'"

colligimus, posi Regis discessum id contigisse

ipso

qufflcnmque
bac
Qostraa

racare

contigeril
is

maad

itinere

per Burgwndiam,
ct

cidebimus,
s

re

,,,

peregrinal

absentia,
seu

vnstituto
N

Porro pietassancti Regis

ut
:

Dionyabbatia

nostrum
tationem
alio

patronatum,
nostram
,

collationem,
ratione

prssen,

"""

fecit,

alia

privilegia
litteris

dicta

tam

regalium

quam

"""'

tderet

nam
canum

iisdem

pastum seuproremittit,
ti

quocumque
idoneis,

jure
el

pertinentia,
aliud

conferendi beneficium
ad
ei

wrationem
illam

suorum

eidem
et

son is
cantes
oostro

nullum
\<'

perpetuo sub custodia ptrmanere jubet; tt tribus

Posi hasce
recitatis,

protectione
litteris,

regia

cles astii

um

babenlibus,

ac

prffisentandi
dilecto

^afideli

aliis

ibidtm

ecclesias

oostra,

oaria

pmccdentium regwn

/""iin/iu

**HH

""'".'/>"

ante abitum eodem mense confirmar s ac demum Vexeliaci cum abbate Clarir convenii de homagio comitatus

beram
consilio

Stephano Parisiensi episcopo, plenam el lidum lamen de committimus postestatem

.

discretorum
prioris

viromm
rratrum

cancellarii

Pari

ecclesiffi,

Pi^catorum,
vel vel

et

/<l> ^ontis, quem ipse adhuc possidebat, sed Roberto destinaverat, conceditqut perlitterasibir

gairdiani

rum

ex

fratrum Minorum Parisiensium, bujusmodi coUatione ipsis, .1

duo-

prav
sen-

68

Augusti Tomus

V.

5o(3

DE
procedat,
vice e\
ho

S.

LUDOVICO REGE
suus
sis,
ni...
/,,/.
,

n
i

CTORl
6

sentatione
vci

Htteris

donationis,

et

dominus

Robertm

comes

presentalionis
auctoritatc
vcl
,

spedaliter

exprhnatur,
,

quod
COi

et

complurcs

Atrebaicn.

ni

ex

et

nostra silu rommiss.-i

ipsa
fiat.

latio

prasentatio
ipsos

lestalem
tes

Henc irero pobabere volamus, quamdfu absenfnorimus

aoatro,
si
,

;; ^Utjit apud Labbcum mox" la m. Tunc, myutt av v ,,,

iter

* **

h D

-,,.::
,'/,,
'"

|11(llh)

rosolymitanum
,

incipiens,
uhi .

,,

hac

peregrinatione
Bnccessore
taerii

vei

don
contin-

"""
ii

^cenaruni
suspirfis,

no

'

.|uievit;

"

nobis,

vel

nos

lam nobilissimam conjugem suara cnm

js tibus et

manft Ma|
nmliis afninil

decedere,

aliud

super boc ordinatum,

aliqua
benefloia,

ac multis

retenta
,,uii'

nobis plenaria
,

potestate

madidam

lam-marum imhrL wuin Imbrimn

dereliqnit.

iioins
in

aliisve

conferre

placuerit,
el

conleprsesenepi-

rendi.

IHteria

tationis,

qua3

antem fueril ab
apponi
In

collationis,
eis

hmc iter, quod per \iehdunu, "'". Smones, Aufosiodorum, Vexeliacum,

1068 Posl

racta

piwdicti

scopi

sigillum

niterius
tibus
Ariiiin

prodictorum
Parisiis

cum sigillo volumus cujns testimonium praesenfecimus

Donrini

litteris

nostrum

apponi

sigiilum.

mRtuit utdocent oaria primlegia iis locisdala, de qut bus jam egimus, nc dwcribU Rex Christiamasimus Ludovicus, toii regno Franci valedicto anno DonSini mcclxix a repto tramite
:

PWCflB -'

im
'

"""'

doo

dh

cionii

anno

mcclxix

mense

vertens,

usque
docei

Cligniaci

'

abbatfam

Qnes

Bniv
c.e-

Episcopo nttfewi Parisiensi, simoreretur, teste Cliaizio suhsiiiiicrai ahhatem S. Dionysii,

Blartio.

gundiae penelravitj
lebrasse,

(ubi

eum
aliis

festa Paschalia

cum

Chaixius pag,
Belliquadrum
portum
debuerai

pag.630
1066
SanctuiineoS

atque
Itebus
.

inde

Matisconem
SUper

profectum :)
,

indei
el

rcgni

ita

disposilis

ad

iter

sc

Lugdunum

Rhodamim
,

Itex accinxii

egregia tamen ante abitum relin-

oto-

qvens pietatis cxempla. Vitasecunda num. 58 tesiainr, Samctum Parism preces flagitassenonin

Viennam prrlransicns ad optalum quarum - mortuarura pervenil ubi

;

Aex

condioto
El

crucesSgnatornm
in

exercitus
in

congreii

p ^['' g
,[!'',''n
i

domibusmodo Religiosorum

ted etiam

i/n

con~

quamvis pauci
tam

adventu Rcgis
post
et

portu,

u gregalione eorum, qui lepraerani infecti Labbeus in Miscellaneis curiosis pag. 662 hanc ex tabulario
episcopi Parisiensis produxit lasciniam

eirciter

viderentur,

paullulum
,

tamen

tem-

poris

barones
quasi
sicul

nobiles
onini

quam mediocrn
parte
terrea

populi

peregrinos,
el

ex

videres

ai-

ad propositum
Marlio,

nostrum

Anno mcclxix, mense

post Dominirani,
cst

Quere,
opcrire.

locustas
tellus

totam
erat

superficiem
lioininnm

pridie [dus, die Veneris

E1
ita

millibus

qua
ad
ibi

cantalur

Beminiscebi

[id

nv

Martii,
itrr
,

occupata,
batur.

mare

ingenti

navium Qumerotege-

anui 1270)
partes
accepit

Ludovirus Rex
transmarinas

Franciffi

arripuit

de

sancto

Dionysio

et

peram
Dionysii

et

baculum
et

peregrinalionis
sibi
in

suffi,
si;i

quos
beati

benedixit,

tradidit

eccle-

Radulpbus

.'p.scopus
in

Alba-

nensis,
et

tunc apostolica Sedis legatns

transmarinis.

Francia,

partibus

Qum
pag.

hic

prmtermissa
,

sunt,
bens
:

supplebit

Nangius

S84

ita

scri-

mino
genii

Decurso itaque prmfixo (discedendi) terRegisque oavibus el procerum cum mcopia victualium
,

rebusque

bellicis in portu

1069 At testalur Gaujridus num.59, navet necdum/utssc paratus, iia ui ilcfcrin mmiini, quas Genuenses statuto tempore non advexerant, multo serius, quam statuerat, solvere potue) Ludovicus. Xec dubium, quin Gaufrido, qu\ quam Vangio, adfuit, major debeatur fides, qui ex aliorum relatu scripsit. H&c ergo ratio est, cur exercitus m oppida ncina sit dimus, ut subjungit his oerbU : Verumtamen quia anos locus ad lantum exercitum nullo modo sufficere

'

Aquarum mortuarum praparatis; (aut certe, cum narcs in adventu suo paratas fore putaret) Rc\ devotus cum liliis ei multis regni proccribus

poterat, majores exercitus ad

viiias
,

civitates, et bo-

naa

quffl

sunt

io

portus

conflnio

pro,

vide

se
in

cum

suis

exercitibus

diviserunt,

'i" "'
1

ad

sanclum

Dionysium

patronum

suum

navcs

portu
el

vacuffi

eos

ad

introitum

expeigitof

secundum antiquam regum

dinem
,

Francomm

consuetn-

ctarent, armis

viclualibus

onerats.

Cum

licentiam

acceplurus accessit. [taque mar-

Rnsticum , et Eleuc tyrea beatum Dionysium, therium devotissime cum multis precibns
,

interpellans,

morem antiquum
volens,.
tionis.
.
.

vexillum de altario sancti Dionysii,. antecessorum suorum servare

.

mensibus ibidem moras trahere eoactus sil Sanctus, sub finem enim Apriliseo pmtnisse conjicio; quid inUrim egerdt, exponendum, priusquam inde discedentem comitemur

duobus

fere

auscepit

cum

pera et baculo peregrina-

m
Deinde
ad

1067
r,/ '"

capilulum

monachorum
pro
se
,

il-

nacho'""'

ii s.

ecclesiffl

perveniens,

ipsorum

et

flbia

suis

orationnm suffragia petiturus, tam'h u ipsis

LXXXIII.

Legati
,

ad
a

Regcm
quo

missi

ab

;;;;;;
waiedtcu
a,

mMiler
lOCttm,
BO

cnm
iiln

in

capitulo

resedit,

quod nec
ut

puen
el

mperatore Gra?co
concordiam

arbiter elcctus

soliii

sunt

sedere

de

lo-

abbatis

cmterorum

monachormn

taceam,

ad

cum

Ecclesia

Romana
officia

sed

gradum
ad

quos
1

interiorem de sex gradibus, per abbatU sedem ascenditur sibi elegil

, :

ineundam,
impcndit
stola
:

nrhitrium
pcrlurbatio

recusat, sed
in
:

totumque regnum Franciee

castrifi

ep 1 "
i''' s

^mm

deputans,
clavi

,;,m

nobilinm,
et

cum quam populi

coronas

martyra Dionysii pro lacrymarum Quminibns

circumstantis
,

ad

prafectos

regni

monita

sancti

prius

data.

benedictione
die

ab

percepta
x.v

ecclesia est egressus.

Hmc
in

Mtn,

Venem
suo
(l;m
.

Die

vero

LrMar...

Sabbati

crasl.no,

Idibus

accep.t

l.centiam

in

ullimo
i

recessn
,.,,,,.

ecclesia

Parisienai, et venit

IMon

diu apud Aquas-mortuas

egerat S.
legnii le

I
ratoi
.i
l

.,,,

dom.bus suis Parisiensibus discalceatn dom.nus Petrus lilius suus similiter cum eo'nudus pedes dom.nus IMnlippus primogenitus
de

dovirus,

quando
hujusce

e ad eum penoierc

9"'\^"
_

Michacle Pabeologo

Gracorum
legalioms
.7

imperatore wm

m.*>

Itationem

detcribtt

''""

"'

Pachymeres,

dum

lib.

S narrat, Histori*, ca/>.

Caro-

DIE VIGESIMA

QUINTA AUGUSTI.
mUMlur, missU ad collegium Cardinafom
giosfs
viris

507
reli

g^
ljin

oium :Sie9ltmregmfmvmdvMjuistP(tla}ologo t
,/h
sr

vmparm
atque

fore

eensebat
regis

liac

tempe.
.

luaoii

(ratribus

Bustachio de

Atrebato

^ttti
ln

f''tuna

el
'" a "'',^ "", "-

ApuJiffl

Caroli.

Lamberto dc Cullura, Ordinis fratrum Minonim

suis

no.v,

apice

felicitatia

erat.
,

in

primis

nuntiis,

rm

prommere conatus
buos

eit

et

Bpparat o

in^enii

navnl.

potens
se

huut

et formidanduj

n.il.ter

per

eosdem nuntios

poslulavit

^bebattn

Palam autem

ferebat

ob societatcm affimtftte !.,,,,,, Balduino intercedebat. lim l(l ,

|

Lnfensum iml.rmatam qoae

,

Cui

velul
in

jua

executioncm episcopo Albanensi leuato secum ad expeditionem profecturo peragendum committerent Gardinales, quod h\ iisdm littc,

negotii

cmSm
*<<*

rindicaturu8

pnstinum

expeditionem

nrbem

ris faciunt,

missa formula,

quam

prmstito jura-

qouslantinopoUm adornabat, navesque ad id et tiim corporibus, tum et plurimas, el prevalidiiN

,

mento admittere debebani Grmei

additisque ad

Regm litteris quibuspromoUonm

,

hujuMcecon-

;1I

, llls

tum

scopum rebus, instructas compararat, et cpngregacmteris

ntihbua

ad

cordim ejus curat commendant.

epistola dota
est

Utraque
Vaii,

autm

Deinde pluribus prosecutus apparatumCaroli.ei Hmorem Palmologi, missasque ab eo ad

rarat.

quo Grmcorum legatos ad Regmvenisse Hrca inilium ejusdm mensis, si noncitius, imo
Viterbii

tdibut

ex

conjicimus,

pmtificem legationes

ut

hic

mrteret;
ncura
his:

refert

cap.

legatos

Garolum ab eo bello itm ad Ludo-

fortasse

missos, fimrn

legationis his declarans vir-

1071
uj
i.<

Scopus
adducere

legationis
Qeri

erat,
possel
.

Regem
delinire
;

donis

priusquam iquas-mortuaspervenisset. Ceterum quid cum Carolo fratre pro tgerit Ludovicus, non eonstat verum legatos Grmei imperatoris ad eum in Africam reversos, mfra videbmus.
<

imfiem-

etyerbis,
riqofl
,,s

quantum

cona-

lortm,

oloruni Bc-

esse

(i ,Hi

coriri-

hitons,

quem fama fereha! pastudiosum, ad suadendum fratri scriptis ne bollo inquietarct Oricntem. Quod
ipsum,
.

pUs operibus oceu- tiravitinau Vemansi, unde xii ttaii mandatamisit ad paeandos lugdunenses, ul >/- "'""""" p " " r "' dunus num. W34 rel ad Fanum S.jEgidH,
his,

074

Dun

aliisque

pabatur Sanctus,

tel

'>

persuadere

fralri

non

posset,
.
.

certe

ageret a-

ubi Pentecosten celebravit,

aut ccrte

oppido

puil

Papam
sibi

pro

Gracis,.

sicque
in

conaretur

infringere

fratris

mochinationes

nomen
riiniii

sumebant Grmci.

igit

Romanos; id illequidemde

legatione

seeunda, scd hmcprimm,

quam

omittit,

quodam mcino ; gravis in castris cruce-signatorum orta est dissensio, quam Vangius pag. 384 referl hoc modo Fraus interim maligni spiritus super bonum semen cupiens in agro Dominico
:

conveniunt,
silet

cum

u/na utriusque fuerit cau-

zizaniam
ct

seminare,

inter

peregrinos

rancoris

i.

croeV
*

w.

Verum

Pachymeres,

quod prm

ceteris

invidiaa

hac legatione expetere se dicebat

miriiii,

Palmologus ; nir

sorum
ut

fomitem ad impediendum bonum ippropositum suscitavit. Nam inter tnrmas

furoris
,

^w*

ijim

conciliationem cum Ecclesia Romana, a diutumo schismate separati erant Grmci. iiuconciliationis arbit/rum
eligebat Ludo-

pedeslris populi tantam

raluem
potius seipsas

insufllavit,
in

manus

sceleratissimae

qusa
prius

hosles

jut

autm
,

fidei

sasvire

debuerant

homicidii

\iniiii

iiiriim.
xii
ii

promittens se ordi/nanda ab eo observagravibusque verbis obtestans, ne arbit/rium

ludi
.

facinore

deturparent.
inter

Repentinus
et

enim

tumultus

excitatur

Provinciales
,

Cathalanenses

interponere ronueret.

epistolam Car-

c\

una
ex

parte

et
,

quorumdam
ratione
,

Francorum
:

iiiiniiium

ad legatum Gallim

tditam

ad

annum

i'270

rsferuntur his
ut

verbk
pro.it

apud Raynaldum num. 3, in qua hcec [pse namque imperatoi

referuntur,
in

pedites

altera

modica
invaluit

et

in

tao-

tum utrimque
in
gladiis,
et

furor

balislis

multum diuque confligcrent. Nec cessavit

ut

suis

verbis,

nobis

ntamur,
hoc con-

illorum

pestifera rab.es,

doncc plusquam
Franci

ccntum
tu-

Be velle

Regem eumdem
assciTiis,

arbilrum
nlene
ac

homines mutuo corrnissent.

1

slituere

[uomitlcbal quirqiiicl idem Rcx

07.'

Ad
ita

ullim.im

vero

aliorum
eos

cujus

aucio-

Bnper

hoc

diceret.

inviolabiliter

multibus
rentes,

excitati,

furibunde
viriuter

contra

accur-

JJ>ni*

observaturum. Kt ut circa hoc

derel

suum magis
,

osten-

ipsos

nrrasernnt,
pepulerint
;

ut in
e

na-

dictus

imperator afTectum
per

pnedictum
sanguinis

RcJesu

ves

cum
se
vel

magno
rabie
in

impetu

quibus

gem
modi

adjurabal
,

aspersionem

aliqui tientes, ut

tanta

Ghristi

quod uequaquam
:

assumere

onns
ad

hnjus-

aquis

suorum hostium sanguinem si immergebant, collo tenus

,

recusarel
ut

et

si

secus faceret,
in

summum

eos

in

aqnis

vel

in

navibus

detrunca-

Judicem,
eo de

ipse

Rex

extremo judicio coram

.

rent.
set

hoc

rationera

redderel

appellabat.

Nec erat aliqnis, qui eorum furorem posuec aliquis procompescere, cum nec Rex
,

1072

Verum,
studio

tametsi

Ludovicus
Ecclesim

nri/rnii^nno
conciliandi,

cerum
et

ibi

moram
ut

facerent,

sed

in

villis

vicinis

MnfMMaf,

flagraret

quoslibet

civitalibus,

diximus,

pariter

navigium

noverat Rex prudentissimus qumnam sum in huiusmodi rebus partes rssent. qumnam moderatoriim

expectantes.lfandem tamen Rex, qui apud sanel Ibi ctum Egidium Pentecosten celebraveral
.

Ecclestiv

hmr

nec suo

defuit officio, nec

Bolemnem
rnmoribus
ta
,

curiam
IDuc

tenueral
el
,

auditia

irajus

mali

usurpare voluit. Audi rursus laudatam cptstnlam : Propter qund memoralus Re\ solitm prosequens ad ejusdem Qdei augmenta p.oalicnum
,

venit,
mjuiia-

rei

veritate

comperpu-

pinici|)ales

jussil

morte

patibuli

niendos.

Hmemorm

naoium addita, non parum

positum;
consuilaj

et

ad

praefatam

Romanam

Ecclesiam

non omittens devotionis affecium; Bed prodenter attendenB, humiliter cognoscens, ac IM suum non erat talc in eodem negotio
,
1

exercuerunt saneti Regis patientiam Illuminterim regnicuram non deposuisse, docent comitia
cstebrata
eis
:

ostendit

idm luculentcr

epistola,

pau-

ante transfretationem

diebus ad regniguber-

'I

""'

specialiter

pertinere

dignoscitur ad ejusipsius
;

nettores scripta,

dem Sed.s
instanUam
d 't.

examen, etiam ad
officium

imperatoris

Spicilegu

pag.

quam ex editione Achsrii 603. hk tubjiciot

Dei
suis

tom. 3

usurpare

consulte

cespon

1076 Ludovicus
diiectis
el

gratio

Froncoruin

Rex

quod in eodem negotio bujusmodi partes aequaqaam assumerel sed pro ipsius salubri consummaii.m, apud eamdem Sedem ad quam id
,

Hdelibus
Sfanoni

nysii,

el

domino
ad

MaUhsao abbaU S D10- itgm Qu salutem el ;ia , r ,, NigeUo,

mwtr ^j^^ ,^
iu

dilecUonem.
statis

Quia
el

alciscendas

Bumma

majetan-

pertinc.jibenterii.starct.

injurias,

iUas

vcijue

iii

segniter feo*;

am

prm-

contemptum

maxime, qme eoUtUmebam Redemptons,

****

5o8
.m
;.

DE
;inim;iri
et

S.

LUDOVICO REGE
vemasemdent,
pie

roni
s.

lo

\;ilnlii]s

conderct
,

el

nrmari Cbristiaipso
ipsius

nos reges

principes
,

qnanto ab
seipsos ad

majora
exaJta-

beneficiu receperunt
lioneni

et

Sumnn lon, ^.Cumque

suos
hiaiido

.9.

pfUJ

jam
vuiiu

ilhs monuisse d lc ,,u, ,r ,,, lrr oaves co censurl

.
.

"^
'

ld

nominis
:

i-l

honor.s
et

ohli^alioivs
ac

esse

co-

ZntiT
<

adspiciena
,

*t

gnoscunt

volumus qui nostrum locura

,

prajcipimus,
,

tum vos,
praa-

speciatim

appellans

ait

Vide
iter
..,

* BB|,,,>

lenetis

qnam

ballivos,
a

grumhevus

flU

secundo

hoc

positos
cialiter

et

ulios justitias

habentes

uobis, gpeillos

,;,m

adjuramus,
facto,

ut

blasphemos,
vel

videli-

et
ulla
''

eUam * mater n.s regnum noslrum

,..M-turhatione

canessam
,,.,,,
'

fevente
,

cet,

qui

diclo,

jnrnmento

Deo

^
"
''""
'

ansi

fuerint

contumeliosi
B.

ease

in

Dominum
,

raajestatis,

aut
or.

nonoribus,
ul

obUnemus quantum bs esl

el

divitlis
.

mT
t
i

Virginem
ul

Dei

Matrem
;

affluentw
ejus
|lr(
,

nobis
circa

esse
ea

.noiiam,

ChrisU,

Bcclesia3
,.,.

dinuta dignoscuntur
scilicet

anl

si

forte

ad

parcam
matris

causa^
JJ

s.nocl.,.,

;,..
el

|;|1

melius
aliquid
,

hiijusmotli

divina vindicefuerit,

tum,
fratres

deliUas

honores

tur

offensa,
ail

emendandum
efficere

vel

opesque
te
-

meas pro

conteumftm
Vide
,i

Christo
''

addendnm
abolei-i

impendam
Bororem

studeatis

quoil efficaciter

et

'"".

\ah-ai

de

regno
aut

nostro

hujusmodi

lani

mecum ducam
cturua,
si

pfimogenitam
iih,
astate
,,

simul

eUam quartum
maturiori
v.,ii
.

consueti
oorruptela

criminis,

criminosee

consnetudinis

aliquanto
te
a.l

essel
,
,

vero idcirco
i

ih,v
rt

audire
,.-,

"

1077
ad blasphtnrias.

autem
sicut

smpius

ud

memoham
praeceptum

induca-

itum
sto,
]]uUl

meum
et
1VI

cun
,

perti^ns

iur,

el

efficaciter
in

bujusmodi

,,

uoslrum
in

-,

Ecclesia,

atque

tur,

corde gerimus et zelamus,

nostris inter
alia

Pwcas,
prmbere

non
et

singulis
stra

computis
ei

ratiocinia

noel

Qde Calholica tuenda axori, non liberis non

,

regno.

Volui enim

tihi

el

qumratur
aendis

fratribus

exigatur dislricte ab omnibus

Bingulis

ballivis,
et

quid
pcenis

habuerunl

ve\

receperunl
,

hujusmodi blasphemorum et dehis Leneantur plenam ibidem reddere rationem. Quidquid autem inde habitum fuerit, de
portione
videlicet

exemplnm, ut, si Pes postnlel yos simihter faciatis. Hmc, si non ipsa tunt ludovici verba, ut we non videntur, cerle perpetua illius consueiudini filios instruenti
pieta-

me

tuii

de

ipso

tiguesunl

admodum

nos
In

contingente,

consentanea.

pauperes

volumus

erogari.

singulis parlamentis districte

ut
et

pracipiatur

eisdem,

circa

punitionem hujus

nefandi sceleris studiosi

v,
'

m
,

rigilantes existant.
toerint

Qui

LXXXIV.
diniam
,

Iter

Regis,

et

aliorum

in

Sar-

desides
,

el

remissi

inventi

durius
fue-

arguantur
rit

et

Becundum quod bonnm visum

notoria
et

ubi

mutato

consilio,

Tunetum

districtius corrigantur.

prius oppugnarc Statuunt.

1078 Cseterum
aliaqui
eata

manifesta
fceditate

prosti-

hulu,
lant,
1,11111

quea
et

Qdelem

popnluin sua
in

macuinlerin
|

panda

plures

protrahun!

perditionis

penitns
'l
11

exterminari
et

preecipimus,
ah.s
Qagitiis

tam
,.,

v,,,,s
,

'""

extra,

ah

];i

- ,|,

"

'

bominibus,
nostram

ac

malefectoribus

pubUcis
Ecclesias

terram

plenius

expurgari.

eUametpersonas
et
''

ecclesiasticas a manifestis injuriis

jura
el

violentus

defensari

nostra

el

aliena ser-

pauperum, 50naram ^enter andiri,

:IM

1 uerel

per mare recte describit Vangius, anno a vera chronologia aberrat nam certius esi ex omnibus instrumentis quam ui pro , baridebeat, discessisse anno 1370: ille tamen prmcedentem assignat. Hoc igitur errore correcto, eum audiamm, pag. 885 iter in Sardiniam, ijuo conrcmrc (lcbcbant crucesignati narrantem
Regis
sed
iiiki
:
.

ter

jex,

n>-

'

miserabilium

per-

mh

et

tam

ipsis,

quam
sumus
et

S
"''

-Ifo.
'

Rebus itaque mcclxix, die

Petri
ilita

de

more

dispositis,

anno Domini
Apostolorum
aain-

quibus

Martis,
(seu

posl
>/>*is

festum
Julii

justihffi

debjtores

,r,Ml

el

Pauli,
iu

'i'

11111

instum est, juste,

Kalendis)
solis,

QdeUter

quod aP nd Wum Judicem,qui t """'""^ """ Posaimus de ueglecla, vel usurpata justitia condemnari

Missa

aurora
el

circa

ortum

Rex

justiUas
dilata

*?
"'

'ina

in

causis

el
;.h

juraqur
singulis

tua

scr-

vanda

"
:

^ ^a
,

negotiis andienillis,

,e "'lis

fivquenlrr
juslitia

cum domino Petro fllio suo na\i'in propriam ascendit, Dominus Philippus ejas primogenitus cum u\<>r' sua ascendil aliam. Comes Atrehati cum uxore el comes Nivernensi'8
travil
,

maiv,

qui

l.h,

ut

accipiunt,
jndicia
teli

similjter

naves

proprias ascendemnt.
tota

Imditnr,

,,,,"

ven.as,
""

1082 Sicque

"

subvertuntur,

die

el

nocte

permanenti

|,1,Mn

"amo
in
1

nolumus

bus

die

Mercurii subsequenti
istae
,

paulo posl

orium
snpradi

ad

consiUum
1

nostrum
sed

accepUona no ,,, praidictis ,,,.,'

solis

velum fecerunt
.-i

quatuor nayes
die

""""""

'I"""""; Pwto, "

1

- "

ct,

if,i.,

ji,.

,ii

commiltatu/eUUo^d
elongeti l

cum
.

Jovis

subsequente
'
.

'

>

renovari

M ^ ^*
1

erant
ut

ea

,.,.

JLT2*. " iuramenta eUam, qUideconi * mocT "\^' """

;
:

-<
caute
v

" sdem

cum vcnto
ro

satis

prospero siglaverunl
circa

Die

w
|IIM(

Veneris

subsequenli

mediam

nocteni

ri

"h

'"''""

Pracipimus,

ventorum lurbinibus procellosos fluclus mare discutitur in maris Leonis introitu, qaod ideo sic nuncupatur, quod semper esi asperam, lluctuosum el Quatuor naves praojlictffl crudelo.
. '

latis
...

sciWet
castris

?*! apuTlXlT*
-

e2

fueranl

sibi

*****'
X,, "

hactenue

satis

propinquse
sunl

sed

11

"

Dra

maris crudelitate aliquanlulum

dispersai

p,,s
-

,);,tum

tamen
re.

in

tantnm,
,

quin possenl
de guo
n,l

muluo
est

w
'"

vide-

Mare Leonk
Cangius
in

locutus

aucti

iveni

P<a/ll4

* "<-

Z t
::!::::

*
"'

*.
<

pars Mn/ilrrninr,
tur
"/""/ toriptoret

iillara
licet

GotliB,

Glossario,

alioqvm

"' """"'"

:;;:;;:;;;:::i>
i

ru$ esset Ludovicus

""'-

parum
die

sit

usitat/um prmtarito
<"'
nl:l

"

1083 Mari

igitur
,

Leonis

gno periculo
lur
:

Sahhuti
qni

ex quo plures,

mare miUna perturbaUone mana

inyeni-

ducluum

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

nactaum
recrcati

509
afferuntur
.,',-,,',

rarias sustinueranl

passiones, satis
Ita

cito

dulces
tui

el

herba
dulci:

viridae

mnl

Tota

er

die

Sabbati

cum

debilei

aqnae

Refrigwan- .u CTOll ,,",

'

Dominica
dveniente

subsequcnti,
nocte aer
e!

satis

pacifice

siglantes,

?T
,

guoribus recreantur. 1087

;1

mare obnubilata sunl. Et mediam noctem prae cujusdam venti nimia sicul prius, mare turbatum esl ita ^aletudine alterum mare Lepnis, sive crudelins cre,
,
i

Die
Ulft,

Uartis

crastina,

scilicet

octava
,

iie

.,,,

lllr
'

qna
;hl
'

Rex navem ascenderal

prandium,
millia
el

u
,;

iterum
re pe
oei

l>
N

m
'

detendnntur posl

circa

**

""

[|

"

duo
in

prope
accessus

()|

posscl
jgto
si

Ner

irliiiu

indigot,

quanti.s

portum,
mntalum.
Reais

ilolur.vs
:

" ll, n

,lll,l(

naberi

poluil

secundo

lurbanune

plures

sustinerint

propinquior

propter rentum
his
slis

contearium

quia

primo graviter,
celebratione

secundo gravius sunl

facto
,

fam

De
te-

,>;,-

Petrus

de

Cond
ita

U{1
tfissm

Q U jd plura? Mane
sine

ellanus

cantantur
beata

quatuor
de

oculatus
Vobis

scribit

de
el

Maria,

64:

aignifico,
i.mii
,

tom quod

angelis,
1)05

de

Spintu sancto,

3 Spicileaii^aa postqnam dominus postauam dominw

,

quarta pro anima.

Rei veiimi
passiones,

fidelium
;

defunctorum
quia

astantibus
,

qui

asta-

die

p 0S t muijas marig Martis posl ascensum

im

. ,

ll

. SIIII

suum

introi

re poterani

pauci

eranl
*

qui

aslare

pos-

seD
ncalo

,,i|n;,

pedes sine podio rero

prae dolore.
diei

iiisi
i,i,iiv

Circa
i.ini

horam
,

terliam,

cessan-

maris
ad

ribus,
nlii'

itur

quam dolentium doloprandium, et cum jam doloris

lurbine
inler

nl portum Calliriacum in Sardinia. Qua uti que Vangiosuntcontraria, nisi hic portum paullo latius extenderit. Sedredeamus ad Vangium. 1088 Eodem modo, qno prius, curritur In
barga
runl

P
"''"""'

ad

castellum

allaricanum
sibi

ubi
el

invene
rebelles
rii

praelerili essel

memoria quasi nulla,

eminebal,
corruptae,

pran'

homines multura
conceduntu]
panes
el

contrarios

"

'''""'"'

dia

dolor

alius
el

quia

aquaa

dulces jam

Vix
cos

eisdera

aquae

'""'"

dulces

pau

,.,,,1,1

putridaa

nec sine ventatione

sicul

paucas

berbaa
villa
,

pro
sibi

denariis

habere

mnlia poteranl epotari

corruptione
B
le

Unde,

creditur

prae

potuerunt.
formidantes
centes eas
facto

HM vero de
,

non

minimum
<.iu.,

aquarum mulii equi

occasum
longa
via
,

et

homines

moi

educebanl
loca

res

mai de
vel
misil
el

castello,

in

diversis
solis

oavibus sunl praeventi.

[nterea vero

ad

remoliora
sequentis,

fortiora,

,nr;i

plurimum

mirabantur,

eo

die

Mercurii
ad

Rex

Mane quemillius

quod
n
I, iii

tam

inveniebatui

usque ad porlum Callaricaubi debebanl barones se in<|uo

dam
res

militem

caslellanum
.

consulem
quos

caslelli

admonendum
in

quod quod

infirmos,
in

plu-

\hvin
lain

expectare
i

Super
,

navis
ubi

principes

co-

habebani

navibus, secum
el

villa

sua pervenalia

Rege

rocati

de
iiuhio

loco

lunc

aderanl

mitterent

recreari,

bona

sua

interrogati,
riiiin
,

sub

responderunt.
esse

Dixerunt
,

exercitui exponerent
tnr ante

eo

pretio,

quo

vendeban-

quod

credebanl

prope
tarde

terram
suis
,

et

niiiiiiiin

mirabanlur, quod
I

tam

aspe

firmat

adventum sui exercilus in castello. Conhac laudaius Petrus de Condeto, ratio~

assignans his verbis dictum
:

clibus
gi

appareri
terraa

Unde
portus

allata

mappa mundi
el

Re-

nrm

preedicti timoris, parisque in cruceeignatos

:

situm

Callarici,

vicinitatem

duritim,
pidd
los

Pisani

\>-v<<,

ad
opso-

propinqui
Sardinia) ora

littoris

ostenderunt.

Urbs

Calaris,
sita
est

quos perlinet
sunl

castrum

Januensibus
ut

prascipua,

quam

petebant,

in

infesti

eos

autem,

pramittit,

insulai
ilr i/iio

Orientali,

portumgue
posl

habet

ido-

Limebant.

Vec

mirum,

cum

decem
rnruin

facile

iiriiin.

iiiirlur lnr ai/il.

iiiiiliuiii

milliii

Genuensivin

in rlusse fuissc,

\niia-

1083
Regis

Nec

dominus
tali

Philippus
positus
*

les

primogenitus,
,

formidabat

misit
ut
sibi

dam militem,
rerteret
.

sub Patrem ipsum super

qui

dubio
galea
isto

memorent tom, 6 Scriptorum Hatia <-,,/. 549. Vunc audiamus, quid responderint Pisanorum
lns',1

ad

iu

quemanimadnauin-

/irirfrrli.
Ail
ii.iv

facto

respomlentes
infirmi

dixerunt

quod
vlt""

quia

videbatur quod
in

magistrj

bene volebant, quod

habereni
infra

recreatio-

taxum
aautae
terea

procederent
fuerunl
el

incertum

et

tunc

iterum

nem
lum
quos
rebus
ad

in

villa

inferiori,

sed

caslellum
eis

nulpro.

ad

consilium

evocati.

Murmur
fuerat

intrare permillerent, quia

a

boc
et

erat

magna
,

suspicio

contra ipsos orilur;

qui
,

quia
posl

hibilum

Pisanis

suis

dominis
dicebatur
.

magistris

ad

dicebatur

quod
de

ventus,

liabitus

dictum
*

castellum

pertinere.
placebal
eis
.

De F
ut

recessum
tuor

Aquis-mortuis

ad

ducendum
Callaricum

qnasuffi-

venalibus dixerunt

quod

diebus

asque
galea

ad

portum
regebal

forum

justum
Qu.o

el

debitum
nuntiato,
:

exponerentur
jussil

ad

i,

r.

i"

ciens

ridebatur.

Praeferea
,

dicebatur,

quod

quae-

emendum.
ti

Regi

quod
sunl

ad mul-

dam

Regis

quam

Qlius

fiuillelmi

castelium infirmi deferrentur

nobiles
el

ei el

delati

Bonebel
pestate,

navis

Regis

capilanei,

ingruente

tem-

ignobiies
aliqui
esl
.1

divites
via

pauperes, quosunl
:

de

discesserat,

qua supra diximus, a uavibus Regis lendens versus llnes Barbariae, ui creigftur

pum quidem
quibus datum

in

mortui

alii

debant,
aautas,

His

cansis

eral

suspicio

conlra

sed injuste, sicul patuil in sequenli.

Deo pervenire, recepti sunl 111 quadam domo tratrum Minorum, quae I01 distabal a castello. i.mm \no erani paucae do-

1086
taliter

Ad ultimum
iiilimtum,
ut

inter
tota

Regem
nocte

el illa

nautas

fuil

mus
biJes

terreae el

\r,i\:r,

>

anasi
in

rancis

inhabita-

permitteren-

sed

in

caslello

quo non

permittebant

lur
;i

naves fluctuare per eequora,

illa
,

remotius tamen
lerra
.

parte
in

qua credebatur
el

esse

ne

insi-

caute

cautes
(acto

discrimina
lerra,

rueretur.

Mane

nliquem introire, erant domus meliores et homines ditiores. Mortuos ibidem aliquoi recenset memoratus Petrus in epistola, ubi hesc addit:
Mulii
scilicel

HUidem
il,lll

apparuil

sed

porlus

distulit

vero

posl

dominum
Philippus

Regem
frater

remanserunt,
comitis

"

^arante
;

"'

plusquam sexaginta millibus, ul dicebanl adhuc renti el maris lurbatione usque boram diei lertiam. Circa vero solis occasum

dominus

Vindo-

cini
et

magister

Joannes

de
nl

Corbolio
creditur
.

capellanus,
el

alii

minores cenlum,

plures;

'enitur ad
'"

decem
tota

millia

prope portum

sed ven-

quibus dominus

Rex

dimisil
et

custodes Guilielmum

verao

in

contrarium,
die.

non

potuil

accessus

ad

Brilonem
\

ostiarium,

Joannem de

auberi

Portum
el

Beri

Jactantur
efficitur
,

ergo
:

anchorm,
boc
bo-

,11;,

portarium. Redeo ad Vangium.

de

non
quia

portu

portus
*

sed

1090
niri,

um "
tia
.

prope erat
in

terra

el

quasdam
et

abba-

quia

Res vero renales paucae poteranl inve- rtdwittr ractant omnia abscondebanl el ducebanl 00<

ad

quum

barga

curritur,

inde aquae

culte de rilla

praa limore

i\

qu

tomi d

inTenie-

bantur,

5io
ACCTOR*

DE
carissime

S.

LUDOVICO REGE
quffl

banlnr,
prius

umdehantur,

ut gallma,

dus,

addens alias

etiam rationes

plusquam januenses, duos solidos Tnronenses vel amplius vcndehatur; ei sic <le rebus aliis intelligendum etiam faciebant, quia duodecim Turoest. PIus

non

valebaf

quatuor

denarios

lum transferendi. Harum prmtripuam

tar,

luisse

eft

h
,

anipfiaJ Sallas seu Sai>s Ualespina i wus Uilitensis, qui hoc ipso tempore flaruitfa 5 Rerum Sicularum, cujus Opus est
6

ul

nenscs prius dccem

ei

et

ocio Januenses

valebant,
nisi

\iiscellaneprum
:

editumta^

Baluxii,
Tunisii

nbi

tunc

oolebant

recipere

pro

Januensibus

scribit

Rex

qnidem
muitis

p Qg

fa*"^
rebellf
'

denarios Turonenses. Jie cibariorum ibi inventorursum dicta Petri epi,,/, pemria consentii
stola. quod maxime factum ddetur, prm timore abscondebant indblm. Hinc

nem Siciliae, dam annuum

propier

quia

ea

Lucjovicus

prudenter conatus est mansuetudine eos nitatem reducere, ut subdit Nangius.

1091
Rl
|

ad kamar
sequenti
ei

mortibus consopitam qUem redditum sive censum mirn nve censum, ni^m q om iw Sicilim pro eo exllihel annnatim, m vJctoar Tunisium libere comporlentur, in et raarB <? culum remigare licite valeanl Arabes

volunt,

quodque

nuand

barbari
regi

per

Siculos

oil

misii

Quo Regi relalo, die Jovis dominum Petrum cambellanum,

,

non vexentur
aflectans

piratic'

insidiis,

Carolo

per

tres

duos
erga
plus

tm

nos subtrahens deneKahat.

visitare ac

Ideoquc rcx
partes
illas

fiaroins"
el

\itatem

marcscallos

ad

ostendendum
*

eis,

quod
Qui
molliter

risere

h,V

reducet

din-

parwn
,

Regem
moti

et

suos curialius

se

baberent
satis

proficit
i

limore,

quam amore,
voluntatem

rcse

rentem profundea caveaa colubrum virtute aliena convellere, t&ntum exercilum coire Tunisium
sa

beni-

sponderunl,
facturos.

Regis

pro

viribus

gaci siu.lio procuravii

facit

De hisce etiam mentionem

gnius

quis

Et bene volebant, quod Rex, vel alisuorum, cum paucis lamen, castellum subintraret; dum tamen servarel eos de Januensibus
ii.miis

Guilielmus Gujari apud Cangium paq /w; igitur ratio impellebat tarolum, cujui uoluntati obtemperasse videtur Ludovicus tum

Hmc

ob

suis,

qui

fere

omnes
rnissi

exliteranl

Januenses.
in-

Homines enim Jannenses

festi.

Pisanis

oppido sunt

rationes ante datas, tum ut illum sibi adjunqeret expeditionis socium.

i

Uli

vero,

qui

fuerant,

responderunt,
fortericiis

I09i Fortasse
rat.

jam animo
ut

id

bellum concepe-

quod Kc\ 3e

castello suo, vel

de

suis

Sanctus,

priusquam ex
cui

Gallia

solveret

ea-

roto

fniri

non
firmi
et

curabat,
sui

sed

volebat

laniummodo,

ut

in

que de causa volueral,

retur in Sardinia,

classis

tota congregawi

exercitus ibidem

curialiter tractarentur

Tunetanum regnum

bona eisdem venalia cum ratione

ad

exponerenfacere
,

tur

emendum.
nihij

Ad votum tamen Regis omnia

aliud

Africa ex adverso jacet oppositum. Verumtamen ignorabant ca consilia crucesigati, ita u\ non

promUtentes,
luerunt.

aul

parum

vo-

enim solummodo fecerunt quod duodecim denarii Tnronenses pro quatuordecim Januensibus ponerentur et quod panis et vimim

Hoc

pauci obmurmurarent, dum eo se ducendosinaudierant. Decreta autcm hac expeditiont procerum consilio, Rex fratrem suum Carolum dt
re

lola ccrtiorcm fecit,

se

tcstc

Condelo ; atqueilr

atiquantulttm
venirl,
sed

fertilius
alia
oisi

ad

emendum

poterat

in-

cum magna
graviler
et

difficullate

po-

U promisit Cum itaque

vicus,

cum exercitu ad/uturwn. ad nacigandum se accingeret Lu.lobrevi

terant reperiri

Pisanos paullo

humaniom
,

reddidit tjus
:

098
nltamen
illi

QU83

Pranci
nl
:

ferentes,

moneju-

discessus, de

quo

ita

Nangius pag. 387

et
alii

Quod

vim

banl

Regem,

castrum,
sed
pius

gentem

illam

cum

castellanns

Callarilanus

de

villa

infem

beret evertere
elegit

et paciflcus
i.-i i

Rex

potius

derent,

omnia sub
ad

tli>-uiiu

i..n-

praeterire,

quam
Die
lali-

Christianos,
licet

quos

destruendos
taliter

non
navi

venerat,

quod u.-\ pararel discedere, venerunl ad ipsum, et prasentaverunt Regi riginti dolia vini Graci peroplimi, Rei ut sed dicebanl
:

partim
Veneris

meruissent,
sequenti,

extirpare.

coruni

prassenlia

'

et

munera renuens,
quos
in
villa

fecit

eis

vero
ter raj

Rege

in

sua

recommendari
bat;

inflrmos,

dimitte-

expectante,

venerunt quasi simul naves ceteportu

dicens,
si

quod hoc haberet pro magno mutractarenl

cnrialiter,
el

tam

de

Marsili,

pam

de

portu

nere,

eos

bcnigne.

Aquarum-mortuarttm. Venerunt etiam barones, rex Navarr, comes Piclavia?, comes Flandri, dommua Johannes primogenitus comiUs Britan<"' el alii, quorum nomina nimis longum esset hic enumerare, et Uaediosum. Rege igilur
saiutato
die Sabbati subsequenti, legatus et barones coram Rege congregati, ui haberent consilium ad quem locum ulilius esset diver,

Hmc Sanctus in Sardmia,

tu. ac vnde vela fecit in

ubi

ad

octo dies substir

ubi

\fricam xv Ulii,

poslremos ejus labores jam videbimus.

LXXXV.
in

Navigatio
:

in

Africam

egresBio

tendum babitnm esl commone consilium, et Brmalum, quod prius irenl ad expugnandum regnum Tuneli, antequam in Terram sanctam,
;

terram

captum castrum

Carthaginis:
varia),
el

velitationes

cum

Saracenis

horum

artes.

sive

iii

.l^yptum

Ir.uisircnt.

1093
I

rorro
iti

htli,

dum

iili

regnum Tunetanum, quod hoformam reipublicm redactum est, requi

legatos

mtur

9^nabebatSaracenum,
aa Udovicum miserat,
ie

f^
\Jcsta
tione
S.

aliquando

Ludovici

in

ifficana
:

hac
,

sxpedt

ntra
(W
III

Tune-

animnmque a religione vn nnanonai)ersumdemonstraverat,autcersvnutaverat.

multi scriptores
hic

attigcrunt
relationes

torum
est,

coacervare

mul' clam i 1)" *W' non necesse

'' ''"'"

d.rfl"^

nationet
c

autem,
"
(

cur

Vmetum
'''

unando omnia hahoaas

"''

/idvliier conscrvpta

2-Z**Z
Ludoviciim

"" S

E!L!f5K vernonu dicti

:

r
"'
.

\"*'

'''''""'

""'""
'"'

'"'"-

/"""'"
qui

''""'' reduc

>

'/"'

adfuerunt, parlim
habwisse epistolas.
Petrri

ab alMj

prm ceterU movisse tidetur accedebai subsidium, ouod ,//,

regit

eorum oidenlur
kctor,

***>
Conaeto^

que,

accipe litteras
;

de

Egyptiisferebal
facxie

jam aaar
quibus
peditionis

uKsi /iuiias

et

partim

recitata

dum
eel

Mgypto promovendum

prmterea divitim vuneti, quod sperabatur expugnandum, ingens gens commo<ummoafferre poterant ad bellum in i.. erra sancta

abunde
inter

vntelliges,

qum
et

initio

hul**

Chrktianos
illc

baroaros

^
tis

Umc

latius

1'au/n'-

post pramitssa /" commissa ccrtamina. Sic veioM^. quitur tom. 3 Spicilegii pag 665 : Die

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

,

5ii
io

is
l

seqnenti,
poria
'iiio

soilieel

ante

sancium

Anralpnum,
el

lii.crati

sum

qoi

eranl

torre,

ei

josai

fecerunl

Dnanlmiler velom,

die

portum Tnni circa (lr monllbua stnpenles togieA, nonam. M" " creditur, quod adventum nostrum penibant; et
lovis

sequenjti
1

intraverunl
'

ab iUe recedere 1099 Dominica

m
com

\
.1

die

seqnenti

adhuc
el

remansi- progrediunlw
i

'

,,

mns
puisi

io

iUa,

sed defeclu
exire

aqnarum
illam;

dulcium
die

(ruoi

sumus

insulam
in

Luns
exivit diin

'

<irth,t,

jgnorabant.
jyjnuralduni
'

Eadem

die
in

Jovis fecil
galeis,
vel
nl

Dominus
irel

sequenli,

scilicel

vigilia

Magdaleme

iictam
liirnin
r>r<

descendere

ad

exercitus versus
stabal

caslellum
circa
illa

Carthaginis,

quod
el

portum,
(IQID

ad

videndum cujus,
ibi

quorum

erant
*.

ab

illa

insnla
'

nnam leucam,
el

ajdam
(

naves, quae

erant.
,

Qui invenit quaseas

arrestavit

eundo recapta
et

esl

turris,

adbnc tenetur,
.t.hii

'

recepl

, .

deonuli

;illl

Qa yes
ri;lI1
i

Sarracenorum
vacum,
el

61

fugerunt
El

multi
se

Sarraceni,
exercitna
eranl
putei

qni
to

circumvalle
in

Sn

remiserunl ad portum.
aiTestavit.
i

Navea

circa.

locavil

qnadam

mercalorura

non

Carthaginensi,

ubi
esl

infiniti,

quia

40%
rfllfl
'" rrh

Qui

praegredien

descendil
,

ad

tei

ram

Lerra
et

cujuslibel

puleus

ad

rigandum
ad

illam;
vel

nn

habuii

contradiclum
significavil
ei

el

remittens

ad

domi-

inde

poterat
el

baberi

nrrcssus

portum,
Die

num
ifidum,
|; ,i

Regera,
r
|

ei,

quod terram cepe-

ad naves,
castrari
el

ad

terram

prsdictam.

Martis

quod

mitlciet

adjutores.

Quo

audito,
dicens,

venerunl

marinarii

ad dominnni

Regem,
in

(jominus
,. llll(
i

Res

aliquanlulum turbatus est;

missus
'
,

dixerunt,
ej

quod caslrum
captum,
si

Carthaginis
vellet;

brevi
tra-

,,,,11

fueral

ad hoc,
qui

el

vocavil
,

do-

redderenl
deret
siiio

dummodo
vocato
se,
el

rum rfljwfl*

cuMculo

llllliMII

cambellanum
boe consulerenl
erant,
,

consuluil

quod
vocati,

eis

aliquos

servientes.

Tunc
pararenl
die
eis

conin

super
.iiiin

barones.

Qnorum
dicebant,
:

deliberatum est,

quod
paralis,
Iradidil

i|ni i

prope

alii
alii

iaudaverunt,
ronlraria

quod mitte-

genia*sua;
redierunt

quibus
el

Jovia

sequenfj

1.

1.

ii.

reD |

;,,||iiii.ivs

quod
sic

parati,
bella
*.

dominus
et

Rex

nmi

eral

bonus modus capiendi Lerram de

Priscenniaco
quilibel
.

do

qualuor
nense,
vientes

scilicel
el

Carcasonense,
Beliicadrense
,

Catalauser-

i.

t. le

B mjnus

Reginaldus
si

qui

dixit:

Petragoricense,

Domioe,
iuis

vultis
,

quod

facial

de se

me-

peditum.

nisi quilibel denon reslat scendat, el capial terram ubi voluerit. Posl ista, quod fraler e ,iiii;i alia verba concordatum (uil

quod

poteril

1100 Et
sicuti
la,
<
i . 1

idem dominus Rex,

1 1

el

alii

barones,
hel-

ordinati
circa

per bella usque ad xvn

ccr-

exierunl

exercilum
ne
possent

contra Sarracenos,
ujnl

Philippus

Ebroicensis,
ad

el

magister
el
,

balistarum

qni
i.mi

erant infiniti,
*
,

vel

intrare

pavel-

descenderenl
viderent,
vel

admiraldum,
descenderenl

secundum quod
mitterenl
nocle.
:

vel

habere

accessum ad
videntibus,

castrum.
se

Quid
,

ept

eum reducerenl
qui

vel tota

pro

plura?
bus,
eranl
iiiius

Sarracenis

nec

moventiqui

astror im

servienlibus,

Qui

ducentia
in

senrientibus
castro,

Carthaginensibus,
aliis

euntes

quo
,|i,
(

,i

super admiraldum rcduxerunl quod male fecissent, mulii dubilavf -rmit die Veneris mane mulli Sarraceni ex onmi
iii.iuin
,

dicto
in

cum
versis,

caslrum

habitan
vel

vel

fugam

vel

latilaniibus,

occisis,

dicti

marinarii

in-iiis

pmlictis ipsos proirruperunt,

parte

confluxerunl ad porlum.

atibus,

dictum castrum
fuil fnil

per scalas

dominus He\ vocato suo consilio, deliberatum fuil quod bonum essel descendere. ii galea doEl Qomine Domini desceml runl
Ii)'.i7

Scd

nec de nostris
rinarius,
qui

laesus,

nisi

inlerfeclus

quidam paupermaDignam putarunl

hanc
<lc

Gallt

oictoriam,

quam

numimate

cuso

aliquantulum prmcedente, runl tcrram pcr Dci graliam, sc.l ila

iiinii

Regis

cl
<>i

cepedinate,
viri

oculis reprasentarent. lllud hujusmodi esl

liic

apud

fol.

95

'.

quod
contra
pissenl

creditur eos,

quia

si

esseni
vel

centum
valde

probi

numquam,
non
sua
a

diflicile
,

ce

lerram eo

modo, quo ccperuni

invenerunl
in

-r.i

hn

miiid
i

opcrante

contradicti

Gxerunl
csse

castra

insula,

de

qua
i

tamen
:

exitus

putabanl

tendebat se in
in

duobus capilibus longum quasi per leucam el

el

plns

latus

per tres tractus balistarum;

ex

oral

aqua
in

salsata

utraque

parte,

el

non putaverunl
plus

ea
bis

aquas dulces inveniri.

Unde

mali

fuil

no-

trrra,

rjunm in mari. Aliqui vero de nostris

processeruni die
qna3
eral
:

Sabbati nsque ad
el

unam
aqua

tnrrim,
in
ci-

prope,

eral

ibi

dulcis

sternis

sed invenli aliqui nostrorum a Sarracenis

interfecli.

fueruni

1098

Postmodum
dictam

euntes
sed

quidam

Bervientes,

WiHquanu

convenientes Safraceni illos concluserunl et conclusissent eos in lurre, nisi dominus Rex misisset; el misii dominum Lancelot, Radulphum ^' Trap, el plu-

ceperum

turrim,
,

paa 384 ait, ducentos Saracenos ad Con'nationecastriperiisse U redeamus

M/ ,

detum
rvlil
.

capto casljo Carthaginis, qm exierunt, por vias Bublerraneas

el

potuerunt
el

eduxe-

res

alios,

quos

hussent

sequuti

multi,

sed equi

run

? accas,

aha
se

mulla,

nostris

videnta

voluerunl
'obiiupc.
heti

movere, quia non erant adhuc

" ri accedere ad
fugiendo

nostros, sed

habenl
el

lanceas,

el

suffocaU,

aln 1

adhuc
1
'

in

cavernis

restonl

aliquo

veltranseundo^actant,
equites;
occidunt.
et

interiiciuni
el

^**
'" ,M

equosnon
lllVl

quos

pedites,
illo

figoi
in-

'"iniit,

in

conflictu
parte.

pauci

J "J^ ^
**
auum,

MdaV eribus

mortuc- gnbra 9*Ut*,

ii

ni

J
in

Drffidicl0

,.

Sarartni-

lc 'iecti

fucrun.

cx

utraque

Ad

ultimum

hospilinm

confectione

prasentium
Qj
si

512
&DCTORB
J

DE
dictum
castro

S.

LUDOVICO REGE
Hlisque
ctis,

miseral

cartrom
dicilur

cadaveribns

evacuari.
qui

De
nis;
tot

dicto
esl

rolgariler,

quod

do

Uegem

adiit

pampiiionani buticularius ista

enitodiii.

ad

dedo
1

minus
et

Carthaginis,
a

dominns

esi

lotiua

n
quia

quos Rexjussil diligentissime

qnod lamen
tanti

plerisque

non creditur,
ei

cum

p2^^
vece
U

*.,.,,.

buticularius

ad

suai

redissei

conflnunt

Sarraceni,
bis
in

adeo

vexam
relravel
la-

excubias

nerunl ad ipsum Sarraceni numero quasi

lanceis
aiii,

nostros,
;ini,,i

quod aIiquotie8
a

die

clamatur ad
vagos,
E(

deposit

lactisque

signis,

qua
suis

Sed
sc

nostro

exercitu

congregaio
ve\

J^;

instanter

baptismum
el

hunt
ninns
IMI
,1

Sarracehi;

quos

solos

buc loquentibus,

pelentes. Sed buticulario cum

alii

iii,

infestantes

inveniunt,
plnres

occidentes.

ambagibua
'"""i
pei
1

occupatfr,

Sarraceni

creditur,

qnod
Dostris.

de

suis

perdiderunt,

"'

nomento pnngentes
el

ijiinin

qos

da

Dum

nostri

sequuntnr eos,
ipsos

buticularium

uno rnotu Bonipedes buMuj bulanceu

irmpeet
ei

suos

erectis

fugiunt,
lanceis
a,i

dum
eos

vero
el

noslri

redeunl,

cum
nostri

runt.

Tunc
ac

nostri

attoniti

provocanl

Infestanl.

cceperunt

clamarie

autem

fugere,
ad

per

exercitum
Sarraceni
priua

clamor

attollitni
iiiu,-

plenum
qui

proseqnantur,
in

exspectant
venturns.

pegem
Mise-

arma

concurrilur.

Sed antequam
de

Siciliae,
rat

de die

diem

est

nissenl

Christiani,

^ indemnes fageront
|lrn

jam venerai
hal

autem ad eum dominus Res de Sardinia, et Rupe, et dicefrater Amalricus de ipsiim cvsr veulurum, e\ quo audieral alios
a

sexaginta
interfectis.
liuni

tamen

Christianis

peditibus

infidelrnm

mira simplicitas,

dira calliditas, imo Qdedum falsorum rallaciis ai

rumores
alios
ii
i

domino
miseral
dies

Rege.
nl

El

jam dominus Rex

et

quiescunt.

nnntios
infra sex

veniret,

speratatur

1105

Quid

plura?
Lotaque

contra
facli

bnticularium

mur-

posl

confectionem prmsentium
dc rcbus gestlS USque

mur
Sed

exoritur,
fortassis

culpa

sibi

imponitnr.

BSSel

venturiis.

Ihrc
tjno

illc

immerito,

quia

cum
eos

tres

m
a<3

ad xxvn julii,
B
Carthdgopra-

scripsit.

Sarracenoa
ei

baptismum
,

postulantes

?t\U

suo pamG

HOS Eadem
Ludovicus
ipse

narrai
in

^angius,

brevius
scriptis,

pilione

tenerel

sperabal

per

aiios

litteris,

biduo anie

dem

Irahere;

saltem

in

boc

redarguendu
prae
liu-

]uas hisce presponil

,i,irciii

Acherius,
((iiii

qwsque
familia

presterea

quod contra eornm insidias debnisset cautius

muniri. Statim ad pampilionem sunm rediens
licularius,

/iriisjicrii

i/isiiiii

rau

usum
Heli

fuisse

valetudine usque ad dictum

tempus.

vehementer
et

Sarracenos,
redarguit.
,

quos

leneqoi
la-

quc ibidem gesta describere pergii Nangius, qui / ,1,1,1,11 illn hujusmodi litteris kausisse, cum
,

bat,

doli

proditionis
ipsos
\

iuimiis

nilcr

iilclialur

oiqnt

Quorum se cum

ubique

ejvs

narratio

lilteris

authenticis,

quas

chrymis
expositis,

excusare.

Cujus

verbis

per

quemdam
noverat,

habemus, saiis congruat. Ejus itaque narratioiii subjungo de factisposl capttom Carthaginem, quam olim Rotmb eemulam fuisse advertit, sed
iii

fratrem Prsdicatorem , qui

ail
illi

suum
,

idioma

buticularius
fiducia ad

ne limeret, quia
venerat,

quandoquidem sub
lidem
Qdei,
in
nl

Christianos
\\r\

cti

tempbre
:

ad oppidi exigui condilionem

itaque
castro,

reda

eis

iuveiinvi.

Etenim

eral

tanis

ctam

Capto

inquit,
el

misit

Rex
pedi-

eliam

simplex

promissum

nullatenua

ad ejus
tesque

custodiam
ut

milites,

balistarios,
iliud

permitterel

prsteriri.
ille;

quamplures,
,

jubens
acie

cadaveribus
,

H06 Tunc
hnjusmodi sim iniln
laciiiin
a

Scio,

domine,
facti,

quod

super

mundari
flrmi,

ilii

possenl
in

recipi

nxores

et

in<oa-

Cacto

habetis

me
in

suspectum,
sed

licel

non

(/HOdlfftU*

el

certantes
,

sanciati

Deinde

frequentesque impetus, quibut ChrisHanoi impetebant, reccnserc incipit

iiii,

couscius

liujus

hoc toiuni
el

n,

nni

artes,

meo aemulo

meum
,

odium

grava

iie

xx\
:

JuMi,
Veneris

atque

his

verbis

rem

exsc-

Sumus enim duo magni pares stipendiarii, habemus qniliel militantes sub rege Tunicii
men.
bel

mr
1403
''"

duo

millia

equites

el
el

quingentos.
actibus

Alins vero

Die

post

dicli

castri

captionem,
in

'"'"'"' Sarraceni, qni prius occurrerant,

,

meus commilito mihi

invidens,
u'cel

meis

de
^ii

wleri

sese

vespe-

spontanens
:

venerim,

qaod
bunc
procuF nec
,

rum

retrahentes,

forte

ul

Buum
opus

colerenl

Sabacrius

vos

me
:

tenetis

unde
fecii
,

ad
et

malum
per
alios

meum
Seri

drgrnlrs

batum,

subsequenti

die

ad

solitum

confliclum
ravil
el

per
scio

se

C redierunt, Ali AHMV,

|||;|

nostrosque
Al

adeo
.

infestabant,
rliaill
llll.l

quod
piail-

quod

nullus

de parte
isto

mes

UtM\

l:i

ln ,i|v

de

commilitonibus
affuit,

meis

in

conflictn

eobis
El

compellebanl
a et

Eadem

die

venerunl
mililes

ad

Re-

gem
ni.

nociturus
ut

parte
se
suffi

Sarracenorum duo
volunlati
capi

Cathala-

hoc,

quod

nec vobis aliquid opere dico, ore

maii

lecil

comprobetnr,
i"
11

subdentee
receral

nunciavernnt,
Chrislia-

quod

Rex

Tunicii
iii

omnes

nos, quos
irent,

exercitn
si

suo

babebal stipendiarios,

aliquem istorum, qui mecum sunl ad eos rei plusqnam auo permittatis, et nisi ad vos duxeril adducenl bona venalia, millia, qui exen itui vestro
ei

videns, quod

Christiani

nsque Tunicium iransamputari;

resilire,
el
si

omnibus
el

eUam
1107

vobis erunt in auxilium, de

me tamquain
prosequente,

capita
b
Lali

racerel

de

proditore

nequissimo
el
i

faciatis.

proposito

ipsos

pemtus hberarel
'

Ummmmpiissimum Regemmo
at

Bsc
qui

his
:

similia

perfido

E2
i

;'7

"
/

buticularium
tormavit,

credendum aliquantulum
ad

m
r

'

'"'

non avertere a bello 'nd ***inchoato. Son ignorarrl,!l s "'"-' "'";;'" (//
'

Votuerunt;

slatim

Regem

ingrediens,

qua
(

Sarracenus
ejus C()IM
,
,

dixeral

intimavit.

Sed

Rex nrt"
e*

/irif"'

,T(
'

lidem
I(1

nolens
,

adhibere,
,

lamen

'JtyrareLnto

^dalias

lllxll

(|lll

ad

alios

Sarracenos
el

W** perm^
counesta,

quas Vangiu, narrare perbello

el -entur

abire.
S salvos

Tunc
(Mi.s
,

buticularius
IIM|lu:

HOI Badem

bularius
die

cxtra a
i

exercitum,
'"' l;
'

Regis

et

bello

comi-

iiniiiis

de

hoc

ini.innlilins,

conduM"'

iii

sjguum

Bubjectionis,

buUculario

suiit

qui

viderunt,

nun

est

necesse

"'""'
quippe

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTl.

qnippe quia
banl

bl3
frafrem

jam

tenebanl
gladiia

incolumes

qnos crede-

ctus,

r,r

mn0 n

reperit

swm

u.iovii

Christianornm
circa

interemptos.

H s Tnnc
jjg
'

nabuil

faciendia

Rea consiuum de fossaexercitum, propter insnltus

qui
Nostri

ad cuju$ mortem tonctittimam jam properamus, dumgestaejuspostrema ,/,/

cmn,

Oun<

,;

8l

insidias

perfldorum,
infestabant.

nostros improvidoE

mirabiliter
r ilj
:

i-

i|in

prr

liiiivdi
,

antem regem SiAlmaricum de Rupe se

penturom
rossfi
i

i;

,i,

, i

ja iii
,.,

de die in diem expecta mandaveral ad ipsnm accelerandum Rex nuncio el mandaierai eidem quod do miseral
.'t
. ,

LXXXVI. Morbi
mors
iilii

in exercitu
,

Christianorum
:

veDissel,

aolebal
igitur

ulterius

prosequi Sarracefossatis
palif

Regis
:

alioromque
in

morbus
legatis

qos,

Habito

consilio

de

faciendis,
el

Ludovici
Graecis
:

acta

morbo
filio,

maiir

convenerunl
,

operarii
eis

cnm

cum
filiae

aliis

instrumentis
pe,
i-eiil.

el

cum

frater

Almaricus de Rufossata
ali.s

documenta
obilus.

et

data

ad

providendnm nbi
ciisloilieiuluiii

commodius
cuni
illa

Be-

piissimus

upiTiirins
die.

hrllis,
igitui

q U8E operariis,
r
,

debebanl
el

excubias

Disposilis
,

jam

operari
el

incipientibus
sine

Sarra-

r
cis

M ii,

'im

quasi

infiniti
,

uumero ridebanin

yjlililnnn
Vfricani

labores

fam

relati,

adjwnctis
et

aerit

\lcrbl

I:

tur,

boc

percipientes

coeperunl

noslros soUto

molestiis,

cibique

sani
ut

agues

duljUii

rehementins insanire.
It

penuria,
i/n

effecerunt,
castris

morbi

mnumen
uh
Tnter

iion
yenissel
iih

Dicebatur

enim

quod
iu

ipse

rei

Tunicii
El

orirenlur
lugusti,

Ch/ristianorum cireainitium
,,,>

Saraun

cum

bellis
iu.ic

dispositis

ad

pugnandum.

multique
et

gm/am mwln
Joannes

iioc

maxiiuc
quia

nosin

lalem opinionem

sed
eos

ei

nobiles

principes
est

ocewmbereni

induxerat,
per
ini

die

prsecedenti
se

denunciaveral
in

fato

functus

Tristanus Regis

aliquos

Sarracenos,

venturnm

crasti-

filius,

Damiates

natus anno (250,

Ludovicus,
sic

dum

capti-

paratum ad praalium, quod nostri

reputabant.

milites pro

'" s

in

/Egypto erat

de

eujus morte

frivolis
tari

pro frivolis,

sed

Sed tunc visum

ad
el

non debuil
esl

repu-

quasi

rerum
cuneis

quia

Sarraceni
rt

versus

nostros

equltabant
el

Nangius pag. 394 Dorum contra expectaretur, more

tibus,
\ici
\.mii

habet

[nsultibus
rex

SarSicfliae

nostros,

dum

solilo quasi quotidie se

habeni,udoin

ordinatis,
ad
alas
littus
,

jam usque
eranl

mare

fere

usque
ex-

Joannes

c<

Nivernensis,

filius

ubi

naves

fictualia

nostrorum,
accelerans

Regis,

infirmitate
se

cogente,
die

castris

aa-

Buas,

quasi

vellenl

nostros

includere,

suam
ui

retrahens,

Inventionis

saocti

tendebant.
;ni

Tunc quidam
.

de
,

excubiis
\i

Stephani
sa,.
.

e\|iira\ii.

cujus

ilcct.ciis

iirnibus, os(

(accciiiiiii

\n

viima

moiv

ingemi

mos
in

esl

talium, balsamo
beati

aromatibus
in

nans,

Regi qua3

triderat

nunciavit.
p*r

Statimque ea
esl

condita,

ecclesia

Dionysii

PranCia

Kegis

imperio

\o

\u\i\

exercitum

com-

muniter acclamatum. Rex ipse

matus
egredilur;
el

cum suo

bello ar-

mos

cuncti

barones aciebus

dispositis
II

exeunt

extra castra.

tumulanda in quodam scrinio conservarunt. Doluit de morte egregii filii pius Pater, teste Gaufrido num. 62; neque idmirum: patemo talis enim erat Joannes, ut et amore

postmodum

lo
,

quitabal
al
-

Comes vero Attrebati a parte maris e el jam adeo pi ocesseral quod aliquos
.

dignus
re

esset

vivens,

el

dolore

defunctus

ludi-

itaque lubei
et

de

eo

testimoniwm Philippi efus

illud
scripsii
in

illorum
derel

possel

includere,
contra

si

bella

nosti accidil

vi-

fratris,

regis,

dum
tom.
,

epistola

currere Petrus

ipsos

Tunc
et

quod

apud
Nec

lcherium non

Spicilegii

pag.
frater

669.
noster

dominus
cus de
vel

Cambellanus,
littus
:

trater

Almariequitibus

dilectissimus

inquit,

Rupe versus
nimis
se

cum
Littus

triginta

Joannnes

circiter equitarent

et videntes

quosdam Sarlentaipsos

solnm
sed
el

carnalis

comes Nivernensis (obvit ,) quem aon el natura vinculum, aflfectio,

indolis

racenos
rerunt,
el

versus

extendere,
inter

el in

bonae
aetate

primordia,
(viginti

ritsa

innocentia,

bellum

littora

utrum possenl illos comiUs Attrebati, qui -c tenejbal Tunc punxei

includere

tam

tenera

awnorum) mareddiderunl
legai

versus
unl

maris

gnaa
i

discretionis
'"

industria

plurimum
dies

unanimi

" (i|i|n

contra
arrij
<'...

iltos.

Quod cum
nostri
cui

vidissenl velociter

perfldi,

fugam
trede-

H
gius
lii
:

loannem

intra

paucos

secutus

esi

,,,

it;

quos
de

insecuti,

Cardinalis Albanus,

legatus
stc

Ponlifictus

cujus,

H/iciiaU<>rum-

qut

in

ulto-

ex

eis

mentis aliquibus

ceciderunt,

aliorumque mortem
Dehinc
die

tbidem prosequttur Vanfestum

B

Ipsi

autern

nostris

tinum
el

hannem de
servientem
lorl

RoseUeres
Regis
ad

nobilem militem Jocastellanum BelUquadri

Jovis ante

Lauren-

legatus

Romanai curim mortuus

plures fortes
el

est.

Moneercito

arma
miles

strenuum,
saucius

proh

do-

bantur eUam

juyei

occiderunt.

Sed
al

adcastrade
expiravil
retra-

Christianorum, lam

vv^
propter
dulcis
el

jens
ciborum
aln

ac

teme
aln
-

in-

latus

eadem
^ero
,,
hi

die

Videns
here,

Kei
ns

bonus Catholicus Sarracenos paulatii

temperiem, quam

hd
acuta,

el
,

aquaa

penunam

consiUum
frater

currendi

super

ip-

lonec venissel

suus

rex Sicilim,
,

quem
lento-

^utnrum
ri
i

oximo
se
i

prajstolabatur

ad

iter

retraxit

Die

autem crastina
runt.
Ei

pa

Sarraceni

comp.

hoc
aliud

Ouxe alii genenbus mterfect] Hmctra, ytus PachymeresJ pingit fi pera Grm 9, agens de legatts de qutAus postea : Per missts,

rnln

mm

M
:
,

sanorum
ebre
o-

il
bas
.

R
,

* forte
I

>j.u.i quia

n.ior;i;iiii babebanl

uui ucftwww" Sabbalum aut negoUum

miiiiiiiiiiiii

inquit, r
cttculo

fenebanturocul.
luctnoso
alroc

quotidie
et

aostrorum^
.
,

m
e

Martis

qn
partibus
tr

.:_

crae.

K'M
fcril

Tera

e>

.arinis,

oter Agarenosq
bal
1

..1...1,....,...

...

Regem

Sioilia,

porto inpor

par aratun,

naves
,

-,,
menbus
ad

pUs. de
libtina
,1,

nn
'

ascendisse

,l,i De quo multi

aiagno gaudio susceper, ,,;, '"'";,.;/,/,,/,,toercitu invalescentibus , Carolus deindt adve

yfci,

OUverinm cum
/.

morles;
pers

ad

cadayerum

sepulturam

-"

idlicet illnd
.;.

non

snffi

Augusti Tomus

>-

5i

DE
4
faciera

S.

LUDOVICO RLGL
bi

Ai
l.

OTOW
S,

con.m malorum
,,..
.
t
i

deerat,

guod

pyr morilb

morlem immmere,
Blio

au

Vangius,

convoca*

arderent;
qnffl

eadem

pro-

Phihppo

,,
ianto
et

^ vos
numero,

tuebatur,
ol

deranctos

,,,,:,,,
[

iam

brevi

complen-

pnmogenito, eidem pro testamenlo documenta salularia, ei ca institula, quajanle inflrmitatem ,,

suo

m
catholi
,

,,,--

ftTi deretur

pi

m
. .

camad asqualitatem atlollenda

i

mam, tamquam Domino

prise

revelante
in

morth

in

,,

[uolidie
pestifera ex

parUm
ili

hostili

caesi

conscius,

monu
VIII

sua

Gallico

scrlpserai

ferro

parlim

lue

devolvebantur.
e1

edidit.

Bomfacius

Vi K ebant
mi

tamen
,,,.,.

bnimis
giona

reliqui,
periclitari

sibi

con-

ninm pag

filim etiam

Sermone i apud Chestunc temporis pia do-

sese,

ardorem
forlissime
nite-

c-umenta dedxsse testatur, de

utmque sic
et

scribehs
reUquii

n| M nll

belli

trahentes,

Quam

vero salubria
indicanl

ftempla

monita

ai lveiNus
'

nuiuntaiini.s

fortuu;-

iniquitatem

]m|iIii1

'',in
Ludovidmorvici

m
Va

curis

laboribus,
nfi
:

malisque

LudoLudomo-

maxime documenta sancta, quaa pius \\r\ ante mortem filio suo prhnogenireginae el filiae sum Navame ?cripsit, ei to,
posteris,

caletudo mccubuit,

et filii

tjus Philippi.

quasi

pro

testamcnto

eis

reliquil

Quamquamhu-

iu d\

mh

dtatum
qui
et

Rex

aulem
arripuerat,
ejus

7entris,
legtiam

eum

sentiebat
'.

Philippus
laborabal

primogeni-

lus

qoarlanis
l(

febribus

Post

modiciim
conlinua

m0
,,./,

III|lllv

Rex

Deo devotus,
decubuit.

rebre

jusmodi sint hmc documenta, ut mnmereantur insculpi perpetuo duratura, supervacaneum famen puto ea hu attexere, cum in Vitis edendis legantur. Quippe documenta filio dalaincenies apud Gaufridum a num. (8;in Vita se-'

,,,,,,,.

[ect0

Dum

supremo
vn

hoc
ifrir

sanctus camdelati suni Grmci

lecto

affixus

jacebat,

imperatoiis
ecclesiffi

legati,

Joan-

Mi
,,

veccus,

sen

Beccus,
,

Constantinopo-

Utana chartopbylax
Meiiteniotes,
ut

ci

regii

archidiaconus clen

habet

laudatus
iter

jamjam
latius.

Pa
Cau-

chymeres,
sns

qui

eorum

enarrai

cunda a num. 67; apud Joinvillium vero a hoc loco scripta : num. 259, sed minu eadem dai Vangius a pag. 394, aliique plurimi. Qum autem filim reliquit monita, recen vn Vita secunda a num. 64; n Menardus in iihsercationibus a pag. 356 eaedidit antiquo Gal lorumidiomate. IlUstgitur nic prmtermissis, pauca a\tmtaxai

mus$ iaxmii, iiiHomana, mirum.reeoncilialionem cum ope Sicilia rege, quam rt pacem cum Carolo
/,,",,,
ffl

obsenanda sunt
in

circa

articulum

magni momenti,
termissum.
1446

editionibus aliquorum

pr&

Ludovici

qumrebai

imperator

Grmcus
Ecclesia,

Verum,

Gaufridus,

Uegim

conscientim

modero

prmtermorbum

Rcgis,

illud etiam

mcommodum
guod
le-

obstabal reconciliationi

cum

aatus Pontificius obiisset, cuiilla curaeral com negotium illud expediri non nil ut
.

Vitamsumma, fide em tor, quiprimus omnium documenta daturus, num scripsit, hmc iia Borum documentorum, manu prmfatur copiam hte o scriplorum, pbst mortem ip a
i'i

posset,
tate
a
7i

priusquam
n

alius legatus

cum eadem facul:

bui,

e1

sicul

melius

el

brevius potui,

Iransluli

Cardinalium collegio
Ludovico

missus esset

hunc

de

Gallico

petitum

per

duos
est

nuntios,

menta num
diens
matri

docu in Latinum. Deinde inter ipsa Sisdevotus etobeMhocrccensel

:

Cardinales

ablegatos,
iameisi

auctor

Chaixius
ante
Prae-

oostraa

Romana?
iisdem

Ecclesiae

el
,

sumhabel

paq.

646

Um
teste

Ugatus defunctus

mo

Ponlifici

tamquam
392

patri spiriluali.

Xdem

mortem,
dici ,n
iiii

Vangio,

quemdam
fecerat
in

rratrem

Nangius pag.

mbdelegatum

mulU
exercitu,

juris

atrum delegare

rolerel

dubi-

plam verbis^ wem anonymus S. Dionysii monachus apud Chemurn exmutatis paululum vocibus, sxc pag. 399,
:

tabant.

pressit

Care

Bli,

doceo

le,

q
el

ln

Bis

semper
Pontifla
et

Hii

Hmc

itaque

ratio,

morbique
licci
iil

molestia

devotus
patri

Ecclesise
el ei

Romanae,
(uo
patri

summo

Bdmwci
n

impediebant,

quo minus rem tantam ad felicem

potuerit,
siumiitippre

nostro,
sicui

exhibeas reyerentiam
spirituah.

hono

qvotunc

zxitum perducere
desideraret

reni.

debes

"'"
vita
,,-

ante obitnm
;';;'"'"

Sanctus.

Accipe

nunc qum hac de re

:

narrat Pachymeres loco assignato

Ut autem

lorum antiquo
his

idiomate
cerbis

exprimil

auctor

tandem

(legati)
ivi

multa

perpi

enderunt,

fiuzje fenseigne, secundm me que lu soies tousjours devot a 1'egl

Chier

morbo decumbenti, btteras imperatoris reddiderunt. Rex incertus quid ageret, argente, inde belli distrihinc quidem morbo ctus curis, supersedebal expeditione negoUorum,
intentus
valetudini
cui-andae.
in
.

au

souverain
:

noslre
,

pere,

cesi
|

Pape
tu

et

li

dois

si^comm porte reverence , et eriheur* , QM esperiluel Pere & lon fere

'

latine

Rex

interim,
statum,
le-

ut perscripta fuere in tabulas in

reddidimus num. 72. Eadem regiarum

ralio-

morbo
iii

invaiescente,
\ii;i

eum

redaclus

de

ejus

desperarelur, allocutus lamen

esl

magna
eamque
si

stendens
concilfationem
vita

propensionem
pro
viribus
:

ad

pacem
randara

inter
:

imperatorem,

fratremque

procuse

\n ft num curia, affert Balduinus de Housta Mala fides D. aobais cwi litulus, /o Gallico, fenseigm q Fleury, pag. 90 : Chier fils, je devoz a 1'eglise d< tu soies touz iours
el a

aostre

pere
si

le

Pape,el
tu

si

porte
a

rey

promoturum,
pectare
bis
dicti

Buppeteret, promisil
el

ex-

ei

honneur,

comme

dois

ton
Vita

peresp
"/""
to
.

interea

ipsos,

quiescere

jubens.
:

aprema

illuxil

ei

Ab cum

tuel.

Hmc
$16

item

reperiuntur
citali
ul
:

vn

Ms.

anonymi smpe
ex
alii
\fs$.,

hmc

Surius

>
.

eo spes legatorum concidii ; at existimatio rum, de sanciitate illius concepta, diu

Grmcoadhuc

pag.

testatur,

codicibus

demum
nomina

afferuni

plurimi,
nece,

quorum
'

re *

viguii
litanus

Ctterum de prineipe hujus legationis Joandeinde paPriarcha Constantinopofactus, fidem Calholicam, relicto schigui

nequaquam

""'

we BeccOj tmate,
ria

sufficiat Gaufridi

auctoritas , qui scribebat poterata Philippo rege, nec quidquam addere

temeritate

co

flf71

amplexus est, ideoque tede expulsus, plwra apud nosimoeniet lector studiosus in Histo-

chronologicapatriarcharumConstantinopolii.

tanorum ante tom. 4445 Decumbens

iugusli pag. 166

et

et

seqq
si-

cumentis ei a Patre traditis, nisi itaque xima impostor videri cellet. Certum cettra documenta ei indubiiatum, hoc inter dovicum filio tradidx lllUI
4 4

Ludovicus,

seniiens

47

Vihilominus

desideratur

l""'

"'""

in

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

,
.,,,
.

5i5
referl fu
'

litstnrm
,,/

Joinvillii

proul

hodiedum
si/ve

rrstnt,

mortemque piissimam
1

Joinvillius prestermisent,
sit

Al

ab ejus, ih-

149

/'/"/"

itaque

hic

storia
nifli

""'''""" Deesl
"'''''

""""

non

addo,
u\

pmter
< ,

s.

wi

(Zocumefl
i/n

'""""
Obcat,

"''///'"/""/"

episcopi

Thunensis,

**>

Os, qui

//s.

v""'

idiomate edidit
854.

Venardus

Imiir

servatwnibus
ril l/Hi

apag.

presclarum

adeo

suni
iq
inis

sit,

non constat.
rit,

m
oel

pr&termissum
,..

Qua occasione, cujusve monitum ibidem omisvero quacumque de cau rescissum in hisce duo

'/""

mortem ad Theobaldum \ avarree resmbentis. Ignotum miht quidem tst, quy

hic episcopus,
'/'"
ei

adi rant

la-

fuerit
,l

quare
.

heec

ad
:

TheobaU
al

"'"

'"

ifrica

erai

perscribat

nerir

simile
fu/ssr,

est,
u>

episcopum

Tunetanum

exemplaribus; idem prsBtermittere """ debebal

conseci itum
>

//;

documenta a i><>>/. 649; ignorare nonpotuerit, id apud Gaufridum,

tradens
hasc

converter
/'.

curam haberet Saracenorum, atque hasc ad Theobatdum scribev""'/ i//r morbo impeditus, morienti Regt
nt
i

aliosgue

auctores

legi,

quorum

scripta

cita\

ii

"*>>

potuissei

atque
se

in

castrum

frequentissime.
liberavit,
</'""

Egregie scilicet
vn

fidem

ille

suam

ginense, aui \m
los

naves

recepissei

Cartha ad valetudi-

ni/n
ri

et Historiam, nr rrr/mhi ijun/r,,,

margine solum citavii ./<</"Henardi Observationes

UctoreS
S.

/""/'"".

/"//

///

Gaufrido,
ili,,,

Vangio,
suo
i
.

anonymo
'/""
i

Dionysii

monaSurio
legi.

i/v

//'

ita

nostra

2,

sit, scriptor ille ocusuos allegat testes eorum, qua scribit, et """ "/'" recte consenlit. dita est hesc tp\ n Miirtmiu inin. Collectionis amplissimee col. '!' Galliceque conscripta, at verba Latine
i t; 1

nem curandam. Quidquid

denique,
Fleury
\

aliisque

auctoribus,

adjunctum
lib. $6,

reddo
tibi

De
visu

Ilne,

ait

Ludavici
.

poterimus
tota
viia

item /"

Historia ecclesiastica

ex

oculorum
viderimus
piuiu
ita

testari

quod

indignum putare non debebal hoc documentum, quodcum aliis lectorum ovulis objiceret; in mar394, ubi hoc gine ""/// assignat Chesnium pag
is

nostrn

nec

uec

sciverimus

(fim
aut
ilios
.

tam

sanclum nui
atque

homine

saccul.-ni

rcligioso,

testantes

audivimus

verbis

Vangio habetur conscriptum

mihi sane apparet,
sit
iis,

omne
os
"i

s/

documentum
i

istud, ut

eo-

ejus

qui nnu \ iilcrunt. Scilo, domine re\ * non cessasse die aoctuque laudare Deum,

GallieeSin

iuiii

timii

judicio contrarium

quee dict\

orare

pro

populo

quem
ad

adduxeral

ab hora

auctores
!,,

de

agendi modo S

Ludovici
;

cum

mmdiei

rum
i

Dominicaj
:

usque
allum

horam

Terliarum
Pac nos,
el

Pontifice variis locis scripserant

/'/

oportebai hi-

unee

nbi

autem yocem

jam parlim ami:

" studiosos male scripta potius corriquam verba tanti momenti mala fide gere, supprimere. Veru/m ad mortem Sancti piissimam
storicos

serat,

subinde lamen
,

clamabal

Domine
ejus
:

prospera

mundi

despicere,

nulla

adversa formidare. > El frequenter

alta

voce

properemus.
iiin

clamabal

Esio,
custos.

Domine,

plebi

luae

sanclifica-

Tempus mortis
:

umanimi

consensu

assi-

<y

tor

ei

Posi
amisit,
el

horam
sed

Tertiarum

gnant auctores
liv ar

mor<

xxv Augusti iin/ii {270, hora tertia posl meridiem, quaServator humani gsneris in cruce mor \'im qui dicunl hora nona defunctum est
aiunt enim
occubuisse
>

quasi

omnino loquelam
jime

intuebatur,
iKuain
se

sa^pe
el

homines beformabat signum

crucis.

intra

Trriiaiiiiu
,

meridiem
oculis
ullra.

<lor-

mientisis

instar

habebai
facile

eratque
el

clau-

itu
/'////

niiiin

intelligendi

sunt,

designani enim hosi

ad dimidiam
aperuit,

horam,
*

Deinde
di-

imiiiini

sm
esi

//

Officii,

qua),

horcv smgules

oculos
sitque
b

ac

cffilum
:

versus

rexpexit,
in

separentur,
nec

cum

tertia

pomeridiana

comcidit;

bunc

versiculum
ad

Introibo

domum
luum
:

dubia

keec

expositio,
in

cum addant,

Do-

tuaui,

adorabo
C.nra
ille.

nitiiii/ii

eadem hora
p\

cruce fuisse mortuum. De

nec
CUtUS

umquam
est.

deinde

templum sanctum rerbum protulil

Nmi.n iim
speetal

aul

lo6St.

susceptis

pleno intellectu unica

i/n

supremis
hwmilitate
de
in

liui.nu

inortiuis

morientium subsidiis,
ceelestium
ctneri
el

moriente rerum
ac

Hactenus
ejus

Quod autem
Vita

ad

ultima
(64, tuas

cu/ra,
cilicio

assiduis

precibus,

""/"/.

dissentii

secunda
1'nlcr.

num.
iiiaiuis

vncumbentis,
ut fides

demum
in
et

atque
.. ,

hmc suhsiinm
spirilum

genti
"/
*is

xelo morientis,

catholica
7.

tfri-

-11111111. iiili.

meum

l'trumquc
in

liictum
litt
I'

dilataretwi',
'"/'.

Gaufridus
testes

cap.

Carnoten
faciunt

putem,
relata,

plures

tamen auctores oerba,

dicu/nt.

5,

ii t

oculati,
hic

fidem

postrema fuisse
Hisce
.

imam;
petenda.

at

eorum verba
mortem

non p

H20
apud
his
pre9-

demum
nr

subjungo
/"

htteras

Phihpquibui
><>,

UtteraPMUp
i>"bui
ii"-rteiii

Bonifacius
i83,
in

VIII supra laudatus,

,11

rius iiln
J
,

successoris

regnum,

'

Chesniumpag
'"/'"
taeral
.

Sancti

celebrai

mortem
,ii

Patris

annuntiamt, ac preces pro

annuntial

El

lania

perfectione,

qua

secutus
nt

defuncti postulavil
f40,
gratia

Gallia.

Edidit

ras
:

Dominum,

"""'t).

omnia relinquendo, viiam linivit sanctisssime. Nam,

testificatum
esl

Chesnius pag
Philippus
Dei

atgue
I

hujus

sunt
rea
.

tenom
dilei
l

secuniste

rancorum
prioribus,

dura
Ul
>" lniiiiai,;,.

quod
fail

ab

assistenlibus,
'
.

miversis,

archiepiscopis,

episco,

Qnis

hominis

humanitati
servi.

sed

quodamiu lein

iecnon
sbyteris,
el

al

batibus,

decanis

pre-

^odo jam
Url
,-!

sanctificati

Quod
,

apparuil

cateris

ecclesiarum
,

recloribus,
s

ac con-

"'
.

el

monitionibus
dicebal
:

sanctis

quas
tunc
. .

univereii
vreDtibus

tam

regularium
el

qnam

Bcularium
regno
litteraa
Qi

"

"i irtis

el

insignis,

quae

temCura

collegiis,
."I

capitulis

in

Pranper-

poris
,,||;i1

evidentei
signis

in

ipso

apparuerunt.
quae

mstitutis,

quos
el

praesentes

"

evidenlibus anpropinquarel
sollicitus,
uisi

ad

Bnem,
ad
so-

^enerinl
,

salutem

dileclionem

Cunclis

nda

,|r
111,11

aullo eral

de
.

iis,
el

Qfjsti

fidelibus

el

dolenda

specialiter

univer:

Deum
Qdei
Ml111 "--

proprie

pertinebanl
I

ad exaltatiodixil
:

..,.

singulis infra

regui terminos constitutis

conl
-

no',

llr|

"

maneni
''"

Christianm.

ade

in

Gne
El
sic

Amo'

i,i,

autem

praacipue

ac

crebris

lamen

loquatur

mecum.
sive

stans

per

tanda

suspiriis

oniversitati

restraj

compellimus

" lil -"""i

m|11
'

spacium, quasi
sacerdos

nullus permissus

esl loqui

quaed im
i : ,

molestp nimis ac
nuntiare.
1

tristitia

cum mulel

"
^'.'1,,"',.

aisi

confessor proprius.

El

sic

ordis

amaritudine

Nuper quidem,
.

;ili

''iiniiain

horam
ex

venieas,

spirilum

reddidjl
ictis

Crealori.

""

Hmc

Pontifex,

procul dubio ex
et

i*ationi$;
(6%

quibus
toium

'"""

morbum

ftre

secmda a hebdomadarum
Vita
.

"'-'". ;,ctus m" i" *P ,nri suorum. ju\i Onem electorum salutem, Ule in dirigil n, , volunUtis, sempei
sicu

mino

placuu,

Deo dilectus,

hominil us

gratiosus,

piffi

ac

pra

5i6
AlOTOHK
I.

!>K S.
recordationis
,

LUDOVICO REGE
Re\
""

claraB

Ladovicos

Francorum
ac
ecclesiae
in

orationum,
ecce

et

graUs
ad

sharitatis

subsidfo
.

S.

illusinssiniiis

percharissimus
vila

Dominus
toti

genitoi

obtmendis,
pter

diversa

regni

loca

nosior
sa

quondam, cujus
dignoscitur,
cujus
laudabilia laboriosos laus
est,

fructuo-

hoc

dilectos

uostros

viros religiosos
et

fnisse

cujos
in

memoria
Ecclesia ac

benedi-

ctione post post

el

praedicatur,

Gaufridum Carnotensem, de
trem

trem

L
fra

de

Bolloloco,

GuiUelmum
fratrum

Ordine
de

Prmdicatorum, ac
Ordinis

tam
toi

charitatis

pietatis

opera,
Chri
ti

Johannem
domini
ains

Monlibus,
.-t

agones,

quos

pro
fei

iil'

inornm,
rati

familiares
Patris
lo.ii..

charos

quondam memo
praesentium

Ecclesiee

dilatatione
toleravit;
't

Qdeliter ac

enter
in

In-

nostri,

latores
el

defcsso
tu

nnimo

postquam Quper
sine

por-

cum
ctu

de

Dostra

famffia
toto

destinamus
cordis
affe-

Tunicii

virililer,

applicuit,
terraa

pbrtum

introitum

delrimento suorum famosum occupans, et Mrican, quam si darel Domi-

Quocirca

vesVcwm
el

universitatem

ipsnm

requirimus
illius

rogamus, quatenus
devotionis
!

memores
dilectio-

existentes

sincerae

ac

dus,

proposueral
gentis

expulsa

barbarie, ac
spurcitia,

nefanda
Cbristia-

m.

quam
idem
|

ad
ius

Ecclesiam
Pater
el

personas

eccl.
r

Sarracenicss

eliminata
posl

cas
et

Dominus sempi
ac
!

habuit

no

cultui

dedicare,

captam

rictoriose

Car-

exhibuil

per effectum, ad
felicem

illius

pia3

solliciture

thaginem, cum jam processurus olterius tam per ac potcnter aquam quam per terrara felii iter
.

dinis,

quam

prosperum statum
el

gui,

quasi pupillam

oculi, quiete

pacifice .-on-

intenderet

expugnare Tunicium,
'<,

el
r

infidelis

re-

servandum
licel

impendit,
a

pro

ipsius

anima
!

pretinsa,

gnantis

In

ac

suorum
agones

totaliti

exterrainare
<ii-i

ut
,

innitis

credilur,

aliena

intercessione
hostia
of-

potentiani

et

virtutem,
el

inter
ipsius

hsec,

nte
fe-

non

egeat,

summo
:

Regi

precum
locis

Domino
liciter

labores
et

consummare
muitas

rum
ferre

munera, ac
velitis

castera

charitatis
in

subsidia

complere,

quadam
!

corporis
post

inurmitate
a?gri-

illud

idem

omnibus

vobis
el

gravatus, lecto
tudinis

decubuit,

subjeclis
in

fieri

facientes,
faciatis

orelis

etiam

[ugiter,
el

ejusdem
ac

mole-tia>,

tamiem

christianissi

locis

prajdictis

orari

pro Dobis,
in

pro

me
oe
ae

postulatis,

cum
Dei

omni devotione susceptis

Sacramentis,
dilectione,
in
in
el

toto

exercitu

ChrisUano.
die

Actum
|m>-i

castris ju\ta

omnibus

ecclesiasticis
fidei,
.

confessio-

Carthaginem
Virginis,
fiesimo.

Veneris

Nativitatem

beaue
septua-

oostraa

m
,

devotio-

anno

millesimo

ducentesimo

ferventi

fei ia

secunda
hora
illa,

crastino beati Bar-

tholoma-i

apostoli

Christus

Dei

filius

riens expiravit, ad

qua Dominus Jesus in cruce pro mundi vita moextremam horam veniens, el
spiri-

super

saccum
reddidil

cinerem recnbans, felicem

i

tum
damnumqu
orbit
ttian\
I

altissimo

reatori.

1121
n,

Nos

itaque
acntis

sauciati
orbitatis

lam

diri

gravitate

vu Ineris, tam
ejulare

aculeis,

airairum

I.XXXVII. Adventns
visio
:

Caroli

corporis diin

compelliraur,
!

ac
pii

plangere
Patris,
in

deplorandam

intestina

et

carnes

ceelesia

rans

ouin

laudt

quo oon solnm DOSlram nn-me.lialnlcrn pla.nam n mrestaurabilem jacturam comperimus et senUmus;
,

abcessum

obitum

Monlis-regalis prope Pnnormtim

statim

deposita,
:

miraculis
:

inclarescunt

ossa

in

sed
'

et

lotius

brislianitalis inaeslimabile

damnum,
patrem
op-

castris servata

lamentabile

detrimentum.
pium,

Lugent pariter unipatfficum,

pax
:

cum

reRe Tunetano:
et

rersi

Regem

Regem
s
!

redilus in

Siciliam

tempestas,

mul-

pauperum,
t>ressorum
.

miserorum
totius
religi

refugium,

M.iatium

tortim obitus.

innocentiaa
,

autho(

rem
pjus

pracipuum, zelatorem
defensorera.
<

justitiaB

fidei

ec-

quis

n<>!ns

daret

locum

tenentibus
'

in

lerris,

lalis

ac

tam

laudabilis

qui

vestigia

implere
salubria
aclibus

consilia,

sacra

ejus

exempla exsequi mandata, et

el

imitari

I nmenstvm
/////// /'//'//

dolorem

toti

exercitwi

attulerat

*"**
roli
Si

Knjis ttegrs

oonus obitus
et
///;.
\

miempesnvus intetnpestivus ;
teste

lurbattontt vuruummm

documenta,
rirtuosis,

de

cujus
esset
<!

rita

meriUs

et

////////

aliguid
innissio.

limoris,

Vangio

apua
Ml
,

nobis

non

immerito glo-

Chesnium pag.
Diicis

piandum
rationem
gna gloria
dolor
tris

potius,

quam
\is

morte

dolendum
Profecto

si

produxerat ii\ castristantx rniin aiunms rnrsiim //' V' r/ "

admitleret
esl

doloris.

maet

crr.nt adventus Caroti Sicilim regis,

l.i

oum
Eadem
cum

potenickt
liora,

talem
,

habuisse

parenti

m, sed
dulce

r.rrnilu
tinn.

,lr

quO

l'rlrus

<lr

Cmn/rln n/nnl
:

irremediabilis
amisisse
effica*

tantum
lani
<-i

et

solalium.

tam snavc

Paqui
ipso

rium

Spicilegii

pag. 667

alloquium,
Dolor
nisi

qua
suo,

Rea

obiit,
,

eodemque momento
oec
licuil
-i

applicuil do-

tam
tfera

consilium

juvamen.

iiiiiins

Sicilice

loqui

Pratre

hic

inconsolabilis
111

censeretur,

de

quia
*

omnibns ntam ejus

sollicitudine
,

ac actus sanctis-

castrum
rel
ei
,

'"""
'-"'
1111,11

agnoscenlibus
temporalis

haberetur, quod jam

sil

de

re-

ii.-i^

au jam exspiraverat, quando venil mortuum invenisuum; el cum eum amare proddens ad pedes defuncti,

translatus ad
fine.

fleter-

regnum
ii

dicta

oratione, proul

testantur

qui

aderant,

el

gloriam

sine

H-':'

cum
a
i

etTusiont'
nii
!

lacrymamm
Frater

multa

proclamans
pedes

igitur
,,,

cessemua
,, IIIl!lls
(

Bliquantulum

n.entis.
ejux

la-

,k,lu,-,s
...

anima

-om,rtamus
et

,,
cha-

salutis,

orationum

po8tulat.

suflragia,

subsidia

tapendamus defuncto gratiam, qnara ,,i commerentem habulmus, ..i 6Xinde benedictio ni fructum, a Retributore honorum
ntatls
-

mi! deosculatus esl itlum ejus. ,t//-/// Vangius pag. 5i7 reperisse aliquantulum aduuc corpus Regis exanime. calore complexionali tepidum, et pratcepisse,
Domin.'
. . .

tpeciosu aromatibus
s<<ittrnl)

condirelur,
ilicrnius.

'i'""

/"'""

omnium

portemus.
stn

Sane j..\t.-. pradicti piiasimi Patrisnosuprema; voluntat.s arbitrium,

et

re

dir,

ut

1124 Carnotensis
defuncti
a<i

postulanl.s, ut post ejus obitum

wnas,

humiliter mitteretur ad per-

corpw 32 scribit, carnw tempus uscjue separaHonis

mOX

num.

loca

ossi/nis rivido miinsissc colore, cui /'1'""'

tit

coM

religiosa

per regnum pro suflra-

laudata

num.

4U'J epistola

testis

'

lem oc
latt

DIE VIGESIMA
\

QUINTA AUGUSTI.

5i7

ln.
)U

<l v g
|(

wba
;

Latine

reddita
,

subjwngo
sectus
esl
,

i'

,1,,.,,,
,.,.

sequentem
el
\

quo
,

tam
.

peciosus
( i

,i

ividus

ut

nobia

apparebal
:

llM1

jntegra

atebatur

yaletudine
/<>

multis-

yidebatur. Jne ridere velle

Porro

more UUus

prmscrtim cum fama spargi potuerii de cordt retento ad vitmdam Gallorwm murmurationem, vndeque auctpres mmorati > errorem abdud "' """ "" l" nh falli potuerit Gaufridus, cui
ossa transferendi provinciaera terea Vangius, aliique veteres,
'<<>>

ejus coxermt, ><i ab nssi/ms seumporis carnes ac deinde aromalibus condirentur Jarentur,
* j
''

demandata, Prm
qui ossa
<

yangius citatus
aa.lici
.

rejeri

his

oerbis
tioc

Clien-

yer0
.

''i

ministri,

quibus lamdiu
o

incumbe

(l |]i
{

n i,,ii, corpus Regis membratim dividentes,

sinii|ii<'

translata scribunt, intestina vero et carnes < Siciliam delata, Gaufrido magis favent; cum mb mtestmis cor comprehendere potuerint, <> item sub ossibus. Igim vero

propius videtw
,-

.,'.,.

admixl
pura
el

decoxerunt,
carne
quasi

/"

OSSa > nislns Vranslata,

/,,inii,i

,<,-,,:,.

,/,,, /r

jjnousque
'

ossa

candida

Galliam

utpote

qum
ut

sola

corruptioni
>

iiIll(1

gyelli

potuissent.
e(

Carnem
ab
petiil

tamen
et

corpo-

"""

'/""/

obnoxia.

Verum,
><

hmc

l|s

ej U s

excoctam,
el

ossibus

separatam,

tamquam omnino
Ughellum
editionis

certa,

certissimum

est,

nec

qod

inteslina

ipsius
n

impe
rege

tom.
/

ftalim

tacrm

col.

%i
hme

mi

Carolus
c

rex

Sicilias

nepote

suo

Phi-

novm,
in

de

sepultura

Sancti
I

Ijppo
.

iii

susceptas
iii

sanctas
deportari
,

reliquias
el

honoriflce

Rodulphus
D. Ludovico
ste

legatus

Pontificius

it

.,t

eas
in

Siciliam

prope

Panorecclesia

Africam profeclus, exstinctum pe

nllim

quadam
sancti

nobili
,

el

caihedrali

Regem

lanto

omnium
ac
si

ordinum
orbis

mceroi
interiis-

Ordinis
ujlur

Benedicti

quaj
:

Mons

regalis

di-

pulchro extulit,
senl

ipsee

delitiae

prajcepil

tumulanda
processione
sepulla

ubi

cnm

valde
ac

so-

Etenim Uodulphus

<><

Regem defmctus
Ughellus,
ita

est

lemni
,,

ac
ien'82

devota
illius

totius

cleri

po-

ij

sunt.

Ossa autem lotione

n 1'lns iugusti, 1 alms ejus exsequias

1

habel

ipst

cclebrare debuerit.

E
>
nofl iU

nmiulissima
bns
sj B
,,i

pannis sericis
,

involula

cum
in

specieeccle

.'7

\n

desunl
et

auctores

Siculi,

qui,

odoriferis
^reopagilffi
Gallia,

in

loculo
,

reponentes,
quaj
es1

contenti carnibus
/nis

mtestinis, scripserunt, corecclesia

Dionysii
suis

juxta

Parisius

s.

Ludovici >
fuisse

Montis-regalis prope
Joan/nes [loysius
/
vn

cum
ioco el
illa,

patribus,

antiquis

Frahcornm
:

Panormum
Lello
1

ml

sepultum.
ecclesim
Xtalico,
/

regibus,
ijiiippe

tempore tumulanda reservarunl

omissi>
c;cteris,

Historia

Uis,

in

elegeral

sepultu-

sermone conscripsit
sinistra dictm

pag.

32 ait,

r.un.

ecclesim fuisse

H25
u,m
iii

Voluerai

Philippus
mittere,

rex
et

ossa

PatoHs

swi

opere tesselato
bolo
sancti

arcam marmoream domus Francicm gentilitio symin

Galliam

jam

designaverai

exomatam
Regis

qua sunt,

inquit,

interiora
et

Gaufridum de Bello-loco defuncti con/essarium, aliosque, qui ea in Galliam portarent, ui ipse

Gaufridus
dissuasit
in/sii

Ludovici

K;

addere

potuisset

carnes
i

num.
iii

05

cum

aliis

refert.

Verum
S.

id

Verum omittere debuisset, corpus ipsum rihirm arca positu/m fuisSe; neque enim id

Carolus Sicilim

rex,

itt

Historia

Dio:

evincit

magnitudo
nititur;

habet

Observationibus Menardi pag. 365

probare
ki
SCera
obiii

arbm, ex /< neque hoc sensu

;

id

incassum

intelligenda
ri-

unn omnes potius prmsentia non

tu/r,
'iiiiiin

restiterunt, guod in defuncti miwus fiducim collocasse oideren [uhabuerani ii\ persona viventis

verba, ibidem scripta

,

Bic sunl tumulata

Regis
1

el

corpus

Ludovici

rancice

qui

d\

tpistolam
ipsius
el

Gallicam,
nullo

aliquoties
in

citatam
castris

Coi
:

tionis

apud Tonisium anno Dominica3 facarna 1mcclxx, mense Augusto un tndicl

vero
pulus
inde

corpus manserunl

po,

enim

modo
Hinc

permittere

volebal

ut

asportarentur.

Philippus,

habito

cum

Carolo consilio,
confldens,
cti

cessit

oolwntati totius exercitus,

\, qui hanc posuermi inscriptionei pus intellexerunt carnes : ille vero ei ossa intel Galliam Ugit, riim adjwngat, corpus deinde > illudque factum suspicelur plustranslatum,

Palris
el

Gaufrido, quod ex meritis sanDominus in bonum promoverel exerteste

citum,
dt

ab inlortuniis conservaret. Ludovici

sanctitate

Hancomniwm
concitatus

quam centwm annis post hmc tempora, <i> Pau Homanus ecclesim Vontis-regalU m lus Eumdem > scopulum "archiepiscopus
Uocchus Pirrus
/
, /(

eximia

opinionem

>

Sicilia

sacra tom
obiil

1.

pag.

'<"'<

/inihu
'"/'

etiam

Grmcus
ait

Pachymeres jam

habei

Tuneti

pientissimns

Gallia

defuncli cadaver pretiosis guenlis delibutum, pro merito animse, quam Deo
9,

dum

,.

s.

Ludovicus,

dum

Saracenos

oppugnai-el
re

esse carissimam

persuasissimum habebant.
difficultas

4426
foUiam mi.

Porro

hic

oritur
in

satis

am-

Sicilise e1 NeapoUs Ej us cadaver jussu Caroli conditum el rectum esl , siciUam gis sed anno circiter Monleregalensi
i

Lhedrali

bigua de corde

Sancti

utrum
et

Siciliam mis-

uncxvni
ra

sacra

ossa

in
in

Galliam
sepulchro.

delata

sunt,

hic

'""'

fuerii
,,i

cum carnibus
Carolo

intestinis,

anserva
tom.

pemansere
/""/
'>>'>-

Ead<
''

iiim
'''""
</"/

cast/ris,

ac deinde > Galliam

translalum

I,

'!""'

V"'""*<t>

*fl

'"'

''''

"

ossibus.
nl
/ira
.

donatum habet Gaufridus,

rnirliir srirr pOtuisSS

tione concident.

riflrns

1428

Reliquim

autem
ta

^'H"

'"

s
:

'"

fhdo consonat auctor Gallus, citatus in Obseroar honibus Menardi pag. 866, expressis verbis >l>'''"
s'.

Uam
ui

delatm,
,,,

moi

inclaruerwnl

miraculis

<

mox
inctareteunt
mirai u tllarum dein

Carolus

Sicilim rea

jam audvoxsset, pnus-

carnem, cor,
171

el

intestina

''"'

'"''

raslns nniiisissr
111,11)11,11

in/l

Carulo donata aUCtOT r/nsUiliV

ii>>-

mm
\
t

[friea

mhrx
:

[n di

Vo discedereni Christiam mense tmpe dictas episcopx H*b. litteras

defact"

'-"//""

irr/ns

adductis.

assenli-

an i

Deinde,
fuere

anonymus
pag,

sancti Dionysii monachus apud 106,

oortata

ad

Chesnium
ai1

dwm

ita
- >r1.-

scribit

Cujus
. .

Suamdam

prope
ejus

mquit, domine Moniem-regalem 10 ecclesiam nostei Panormum, ubi Dominus

causa

rex,

inte

088a gloriosa
sancti

.-11111

ejusilem

suiflissiiiio

coepit

patrare

multa
!

101

Dionysii

monasterium

esl

delalum

Rc-

rracuTa

*
lmeras

nqui auctores antiqui de corde silent. Res itaque

id significav,.

**^

regi

XZ
S
fridus

"""""o certa noti

JuerH
neotericis

vcl

attamen, quidquid visum esl quibusdam, prmponderat apud mius Gaufridi auctoritas duobus aliis :
:

5i8
li

Di:
iiuiii. nmii.
tw, nn
. .

S.

LUDOVICO REGE
C.C

rom

/riiltts

iitn ii/n

irsiuinr, testatur

sr se

tintnrissc audioissi

\m
decem

Promiail

etiam
regi

fulr

dignis,

/uiu

iiiiiiiu

patrata miracula,
,,<

dum

dictua

radditamn
mille

domino
,,;,

re*
'

.,,

T "",l
.

,,.
i I

te

Panormum

transiret, ul

Galliam reverteretur,
'

gUO misSUS rrttl c.r AfHCQ itntf nicliitiu s, ;.//,riim /iiims Philippi regis supra recitatis, ad i" anima defuncti Regis postulandas.
i

auri>

d **nta,

.,

*
(**)
'"'

Vi,,,

fl-tamital.

praedicto

miracalorum apud scriptores frustra qumsivi, quo factum, m singula rsferre nequeam. Quod vero spectai ad reliquias, mecrelationem
clcsitt

Horum

pra&aenlium
(est)

|am medietatem
ad
..i

summa

JS^tSS^
solvit?
ei
,i,

""-

'T^

>*

^fectio-

soluturus

duo
prdroisii

festa

rum
regi

Montis-regalis
nnrii

depositas,

Lellus

pag.

84,

membra arcam marmoream

refert

Siciliee

'""
111

mandato archiepiscopt ludovici de Torres restartad locum magis honoriHnim; videhcei posi aram maximam, ub\ illam
ratam, ac translatam
ait

*
ad

W
l
'

inslantia,

Omn "",""

****** S; " hV
,Qod

ruravi

solverel
sciiicel

tributum
pro

usnue duodecim

!'!'"'

nginti

"

---

ebatur pro prradicto quatuor uncias, el incinerat

>"
c
-

si2

undisT* *'
;

""" s

depositam
bases
itas,

super

duas

ingentis

magnitudi-

nr

marntoreas,

plano duorum graduum

e

wro in dequinque

ctione

annia,

adjunctis ad ornatum columellis

factis.

mar

more affabre
ni

Hactenus de reliquiis Sancti

Siciliam portatis,

qua

placuil /toc loco con

pradictam reddidU Chnstianoa, q tenebat,

P^m

-;,; prasem >,,L, Z^T^' "^,

;"'"-

,i

,,

fungere.
'""'
"/</
'

Vunc ad orbum tanto Ductore

i

terci
'

gesta posl
,,

hoc tempus brePat\

"''""['
"
l ''

tantum simu
Philippus posl
clientelm
acceptis

"s
,,,,-

tprorsmfuisseinutilem,
"'Z' 7 "'

B
ppus rer. bellwn fl/i-

M89
tus,
idio

mortem
et

P^rmortem
passi sunl
/
.

%Z
Zl
m

fuerit,

s.

Ludovici,

/idelitatis

juramentis,

aliaque

quamdiu pro
terutus, pa-

cutus

est.

crm datpetenti

rtgi

Turu-

ano

ga longius protractos, cecidit ad tria circitcr ,,/"' narrant aliqui, quamvis alii asserant

Carolipatrui Sicilim regis bellumprose Saracenos autem Carolus, simulata fu

Christiani

'" x/

",;; """"'
'""'

conciusa*
/"' / ''""

">"<

qumque
se

millia occisa. Porro non modicam fuishanc rictoriam, colligitur ex nummo antiquo apud laudatwm frequenter de Bie
fol.

exercitu
in "

demtibm

27,
:

'

v>" Gallorum tropmum

si.

rej

z
'"
'

es
aii " / "'

ahts, h

iter
'

mpervenit; ac n '<<><< iiniii Palmstinam proi irwirru1

rarfeimlai
aii

/ ' /r

comttaMmw.
teikfaftu
,n

^f*

Pacla

s
reco ]

.,,,

l,ll,h
,

modum,
e:entes
Ps<

r,,,,,/,,,,,

M '"''"
Slc,U8D

r '""

suas

Qavibus

reges

nostri

die

sanctum

Martinum
ei

hiemalera,

rcge

emanente,
el

retardanle

aliquantulum

i""

paupenbua,
titerat,

ultimis

recolendis

Ordi-

omnes applicarenl in Si,|kl "' portum Trapanum el Panormitanum. Discesserwnt dicto du Karth kvjh Vovembris; ac
""''<
ctpes,

" ;i,,lni

quod

aspirante, reges ac plerique prinS.

cum ossibus
'"""

Ludovici post paucos

iies

feliciter

pervenerunt,

navibusque

egressisunt Drepani: non item classis lotaChristianorum; orta enim oekementi tempestate, mul''"II, ii naves, homines multo plures Condetus
a
:.:::,;;

:::::;r

ia

: ,i"t
;;;;"'";

::r- Ui nir
-

" '"-'- $*-

epistola, pmcedenti subjecta, in hmc fusius rilata mvenies, quatuor cirhomvnum millia submersa fuisse scripsit, millenos, gui periculo erepti, prm dolore

in

et

angorepostmodum
alii,
iiui,
/,,,

'

^
""

^e -

*******
;
'

lui "

obierunt. Plures periissi Aniui/rs )/,//,,,/ s/s Scripto.

"""

S
<,

';:,";;;;:;/"
/,,.,,,,
, ,

""

'"'''-

""

Ualim

edili

col.

70 habent,

ad

"ijniti

hommum

millia

periisse,

aucto fortasse

i->

j:

::/:::'

""" parum numero. M3S Drepani consilium habuerunt rq tenque principes , de expeditione sacra;
'"'"'

'^Jl''

voto

'

''

-,-",

iuo necdum oidebantur ">""i autem ibidem omnes,

in

satisfecissi

Jura-

se post triennium

\mm
loibu,

.:,:

:
\ 1

'""'

"'"''
I

adfuturos

ta,
,
s

portfu
nisi

nommando

dum
""""

iii

Syriam,
est

ad transfretan judicio regis Gallim legitir

"'
*'"'

"

regemT

-...., l,::,; ';!

'-"v

!pw
"
'

M"

nWtl

Chri -[,,,

P"ncipalibus re

"'-'. "MBetnm ., """" ChriMiMi

'''-".
i

*"

impedimentum. Drepam deinde rexPhilippus propter morbum soro ru sui Theabaldi Vavarrm regis, quem, inquii Condetus, quasdam arripueral ad portura bi is Cwinaginensem; qua postmodum, invalescenle con

haberenl

""""'"

fi

Ml ,,.,

:,,::;:; "

"" m,
El
u,

1,11X11
.

ille

bonus

rex

qni

in
H

exercitu
.

prate-

"
,."
'","

'"'

Ml "
''

valde
lni "
''

laudabiliter
sancti Nicolai

die

Jovis anexpiravii
al

"
l

"""
'"

"'

'""''"
llbl

apnd Trapanum
sunl
infiniti
.

eccienu

siiflcare

Mlemniier

ec
,,,

nostris

morlui
infirmi.

'""'^

"

remanaeruni

luxit

preterea
itinere equo ae breest,

lippus
lapsa,

mortem uxoris sum, qum in partu immaturo filium enixa

DIK VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

tns ,

5ig

tmpore

obiii

Consentim

'

in

Calabria,

Itphonstts,
i

*;... grunl adprmdkta funera comes Pictonum erunt ad p ejusque r, frater S. Luaovici,

m0

?"
'""'
' '

P
""*
;

*
I

utfabelll
refutetur

temporibus dimsa,

fl

conielo

gti*

morbi causa subsistere coacti, Corexlremum diem obieruni u<'<- simul comfuscia

0UtPP e
/

"*'

'";

'

Cw^rtw
1274

""

"r

"""/--.
num.

>>;*
/

bMii
,,//-,

sr-

memorare
te qu\
iter

mim.

ul

sine interruptione liceat pro

v
s

,,_
i>/,,-

naldus ad
atque
randis
iter

annum

Philippi

regis,

7'"'"'

'"

'""'"

et

teqq

malis
Patris

..w,

pofuemnf

mtracula,

de/uncti

Galliam prosecutus

est
e\

1 mtercessionc jam patrataei

itmere patranda

cum

<

Patris

mi

ossibus

quem

ubique exhibitus. honorque sacris ossibm

facePhilippn

dentem comitemur cum Vangio. "JJ Postquam igilur rea .,,.,, ""/"" /""/ 525, el -iii principea a
cossoi iinl
,

Viterbio

re-

aiu
'""
/""
/

|n*i-

MoiilfMiill.-isniiirrn

ilirorlo

IXXXVIH.
Galliam
factis

Ossa

per

Siciliam

itinere

""

ftaliam,

Tusciam
rl Iui,|i;i

intrantes,

rjrbe

veteri,
.

magna cum veneratione delata,

paucis miraculis
sancti
:

Horentia
'

arbibus peragrati
el

in

Monlebargue, planum Lom'

miraeulum

interim non
in

mbintrarunt,
'
el

senii-

per

Bononiam,

Mof.

,l,:,m

Parmam, usque
hic
i/nter

pultura

eeclcsia

Dionysii

nerunl
oportuii

Cilius

Cremonam perve. muuprogreditur auctor, quam nam.guw/ta

tiutinam
ei

miracula.
tii

nam

Parmam

omit-

'" Hodena

Regium

Lepidi,
lib.

[udi

Sigonium

insigni miraculo illustratum. 20 de Regno Italia tom. 2

col.

editionis
11

no\ issima

1069

Corpus

inquit,

G.
/m

KJau/ridus
transitu

num

66

testatur,

sacra

ossa

in

Ludovici,
est,
1
'

dum

Regium.
miracula

Parmamque
edidit.

devectum

|fi

nMi

per

Siciliam,
Isse

ftaliam,

hwojflJtw

mscepta
,

ubique

mmmo

Galliamque honore, devotio

duo

insignia

Qumam

au-

:;

ac

reverentia,

ac populi
rr

supplicantium

obviam prodeuntibus cleri numerosis agminibus,

fuerini hasc miracula non txplicai quidem Sigonius ai dubitandum non oidetur, quii
111
:

iirin

tint,
:

gum
Ri gii

1,1

vita

tecunda

a
1

aiwn

389 re-

jiM

multisgue certatim concurrentibus

ad oidendum, ndumve loculum, in quo sacrorum ossium thesawrus erat reconditus. His igilur simul hic
notatis,
iter

feruntur
tus;

nimirum
explicatum.

laudo reddiut

Parma gangreena puella

invenies

sanata,

latius

ibidem

Ex

hac autem sa-

ex laudata Condeti

epistota,

Van
i>r-'

gioque pag
cembri anni
fratrisque,
iinnii
titia
.1

524

compendio

accipe.

Uense

1270 Philippus

cum

ossibus

Patris,

natione civis Regiensis, gui, suadente uxon arcam in ecclesia principe depositam oisita\ non incongrue colligemus, ossa Sancti in aliis

comitante
.

exercitu, Drepano Panorteste

discessil

ub\
in

Nangio

celebri

lae-

esl ac partem inGalliam, alia parcum retenta Posi quindecim fere dies Messanam petiit; inde, tracta aliquot dierum mo rliuriini transiit, Calabriamque ingressus est << initium anni 1274 Consentiam enim per"''"' m Jannarii, ibique ob regina in/ortunium subsistere coactus, \\\ Januarii eamdefunctam

civibus

urbe

receptus

etiam urbibus adecclesias delatafuisse;ai militer jam plura < hoc itinere patrata essemiracula, guorum fama mgroti ad tantam exdta-

citus

mari transmisii

bantur fiduciam
intravii

Ceterum
1432
his

tempus,

guo Regium
S

Philippus,
col.

exprimitur tom
verbis
civi
el
.

Scripto-

nnn
mensis

iin/ur
Martii

Die

ultimo

transivil

per

pnorum
hospitaita ui ini-

praediclus
iii-

Philippus
pajatio

res

Prancis
fti

iiui

iii

episcopi

giensis

tio

[prilis
liM.i

utrumque miraculum
I

acciderit
tter
u

,/

" / "'

/
.

teste

Condeto
Apuliae,

Postmodum
Laboris,
et

ait

Van-

''""
,

terram

Campaniaa
venit

pertransiens,

per

urbem

Perentini
spatio

Ro-

mam
'''
1

'"

aliquorum

dierun

protracto,

^poslolis
,

viterbii
|,;i
l

in

reverenlei honoratis, adiil urbem qua tunc temporis papalis curia s

<rofectus, Cremowentes, qvos, mvisit Philippus, non receperuntpramissos abeo aulicos, guanto decuerat honore; postmodum tainrn regem placare studuerunt : Mediolai vero, teste Vangio, regis adventum speciali la>
lilia

/"

l/IUII Pfll

svin

prajstolanles

versus
,

lines
In

Cre

ise

sibi

,|lr

fesidebat.
'

Cardinales

enim
ad

in

discordia

obviam
niiii

occurrerunl

el

urbem

introduclum

"'~"
l

orbis

potestate
in

cogente,

eligendum

honorabiliter usque ad
,

regale

palalium

conduxe-

>

"

111

"" 1111
inclusi

PontiHcem

'"''.

Quos rex
cuilibet

quodam palalio tenebancum reverentira et bonore

pacis

duodec

[ue
sibi

dextrai ios,
facientes

phaleris

decen :
Qeri

ter

adornatos,

praesentari
vellel
ln

^fons,
"'""
D,:
'

dato

osculo,

al

secun-

,lm
-

"i

regendum
ebgerenl

sanctam
.

Ecclesiam,
sirapuci-

eorum ai etiam ipsum, dominus, suamque civitatem reciperel

\rniMi

tutel

im
el

ldon eam
Ier
j

pastorem
oravit.

monuil

Quibus rex

propter

benevolentiam
grates

ipsorum,

rl

Testatur id ipse Philippus inepi< <r<id

honorem
sed
1,1,,,;,

sibi

impensum
se

multas
el

reddidit;
civitatis

Viierbii
'"'

Jv

ad regni
festum

administratores
Gregorii,

data,
111

super

dextrariorum

receptione,
fecit

S;iMi:i11

posl

beati

id esi

dommalioue
[prilis

tolalier

excusare

'/'""" consule lom 8 Spicilegii pag. "" "'"' Abrahamus Bzovius tom. 13 \>< """"" nclesiasticorum, ad annum 1274, num. / wctum Pontificem scribit, agente adhuc Vv^"" Philippo mni corporeS. Ludovici Ducto"""' minus perspicacem secutus esl nihilo

].-}'"
,

D ir
col.
niiin,

\m
673.
nii

Mr.lmhininn

irni^sr,

hnhent
llalim,
i

'

eivitatis

Innales

tom

(6

Scriptorwn

Mediolano in Rege itaque de Vangius, conducentibus ipsum chimarchisius

in
illis

bus,

recedente,
el
.

de

Monte-ferrato
regi
,

n
Sc

n obiIis

potens

partibui
recepil

ob
ei

Monasterio < Martyrologio pr \ /,<"""*'""" pa9- S99 guirem enarrat hisver> jm sacrum funus Viterbium adventassel
a
' '

at or Arll "-s

\i;nii
,

pergen

eum

honorabiliter

el

suaque

subb

voluntati

misit.

Rex
.

postmodum
el

promptissime reproVercellensem avitatam

transitum
in
fe-

^""''''-'H''
I

moram
I|IVI

prolixiorem
fecerent,.
iii

ad

eligendum
corpositi,

attingens

per

lerram Sabaudiffi

'"""
'

"
,

poris
.

..

prassentia

sms.ui,

civitatem

antiquam

Alpibus

inJ.

^ 11 "'
,

ii''-i^

muilio
:

;ini|i(

consessus
ac

nuiMi
montes

ibique

emnium

conciliantur

protinus

vota

ropausato', per triduum comitatn cmn mgno labore postera die Cinisii
per-

'1

'

ai
j

rom

S.

ingnj

niacura

'

abbaliam

accessit.

Postea per

sroftur-

functorum
Dionysii
bul.-ms,
clesi83

loculis
,

ad

illam

Qobilissiman
ipse

lionum

regionem

egrediens,

Trecensem

urbem, totaque
cordis desiderio

Campania

trajecta,

cum magnoi

abbaliam propnis

pedes

humms
in

uVpnnaMi
sericis

cum cajtenW ',""

c,, JIK
'

pagum Parisiacum

subintravil.

conventus,
quasi

capis

revestitu
'

mirat

ndnn
fOr

Priusquam tamen regiam m urbem $aerumcorpus deferretur, insigm miraculo sancti1436

peornm accensis
sua,
tit,

luminaribus
milliare
reliquias
beati

quilibel

per

an
asti

ibidem

mSeni
nus,

occurrens, otoius

Galtis

eium

prout

eam

manifestare volutl Doroimanifestaverat, Siculis jam

sanctasque
:

cum

magno

suscepit

sicque

\m

desiderio
t
.

corpus

Ualisque. Rcfert id Nangius pag

i
iiio

S94hocmodo
ecclesiam

asque ad

tempore,

dum

ossa

saorosancla

Ludovici
beati
el

cum sepulohri hymnis canora Cffllesubus chorum et aliorum religiosorum atque

corum lurba
(uissel

monaclerl"

Regis

de
In

Africanis

partibns

ad

prosequitnr.
,

Sed

cum

perveniuin

Dionysii

Prancia
in

Lumuianda
'

deferrentur,
juxta
el

ad ecclesiam

valvas ecclesiae clausasrepearchiepiscopi

ibi

rentntn
iiiiniii,!,

essel
(pi.
i-

strata

publica

quamdam
mulier de

piunt,
siensis

propter
praesulis

Senonensis
pevestiti.

et Pariin

esl

Inter

Boissiacum

Christolium,

praeseuliam, qui

aderanl

Qon

longe

ab

urbe

Parisiis,

quaedam

pontificalibus

Nolebanl
libertate

eniui inonachi

remotis
sancti

parlibus

ibidem

cum quodam
adventum.

puero

suo

antiquaa
isti

exemplionis

fungentes,
ecclesia

quod
lotali-

Regis

expectabal

Puer enim

duo, a
esl

quarum
ln

jurisdictione

subtus
B
i i
i

tura
titate

genam juxla aurem quamdam strumam, quoddam aposlema habens, quod fere toguttui ejui occupaverat, grossum * ad quanv\

ter

exempta,

pr.Tjiniinum suurn,
inducti,
taliter

ccclesis

cum
el

prselatis

casteris

inlroirent

neipsi propterhoc,

anseris

vel

pavonis,

durante
a

tali ei-

consuetudinem
i|uoil

dem

inflrmitate,

per duos annos iuerat

deporlatus,
sed
sic

matread
sanitatis

accidit,

sanctum
remedia
alium
lier.
i

Eligium

non

rentur,
astante,
sancti

rege

aul eorum successores, us postmodum allegarent, Unde antequam valvas eccless apericum baronibus ei praelalis deforis
ipsi

consecutus
sibi

Deoigitur

ordinante, qni
rogavit
sancti

quod
Dionysii

extra

tnetas

dioecesis ecclesise
pontificaiia

medicum

reservaverat,

muRegis

deponere

ornamenta

iii

portantes

leclicam, in

qua
el

tunc abirent.

erant,

paululum sisterent,
osculari

eara

LUio

suo
'.

1.

subsl

paterentur

Omnibus
ejns

wro
accepit

arestatis
el

ra

M39 tmportuna quibusdam visa est he monachorum verum, quandoquidem

:

uAiiiidal

;u-

5.

tomp\

itere jussis

qutdam

de

equo descendens
ossa

levavil

dicium
gio

illa

de re
.

ad me non

tpectat,
ait,
in

cum Nanecclesiam
Uis-

f/,ulln

mtil/ujK!

puerum,
eranl
lur.
indi
i

tangens

infirmitatem
sacrosancta.

loculo,

ubi
igi
.

progredior
el

Tandem,
CelfhiallS,
Trinitalis

Regis
t

reposita
IrliLMl
,

Mo\

inlroennles,
x,s |,ir
(

palrato

defunctorum

Officio,

loCUlum
tanta
et

nvpuit

aptislema

rt

Milniiliil.T

sarrnsainT.i

exivil

sanies,

quud

muiti

mirarenlur.
isto

ossa

retro

altare

juxta

patrem suum

Wm
lo

vero

audito, qui

astabant,

miracupro

fleverunt

genu Qexo laudantes Dominum

sancti Regis

tanto

miraculo per

merita declarato,

Lndovicum pegem inclytum, et avum suumPhilippum regem lugustum, in ^umulo lapideo lopostmodum tumba miracaverunt, insignientes
bili
ei

Referi
357,

idem miraculum
ubi

Vita

secunda a num.

monumentum
argenti

cujus

operis

cajlalura,

auri

additur,
id

episcopum

quemdam

dixisin

ditante

materia,

quae fuer
excellenterj

a mundi
nt

primum miraculum, quod

\\i
fuii

principio,
. I

artificum

operibus
universis
Regis.
el

cre-

itinm
li:n
corpii
rii

contigerat.

supereminel
prctiurn,,

Uactenus

Vangiw
extol>

ctum

Tandem miraculum
regis
sui,

Maii,

quo

etiam

prcedi-

de
lat

sepulckro sancti
illius

Al quantumvis
1

patratum,

^i.iiimi,

Parisios

perin oc-

artem

miracula ibidem
splendt
se-

Effusa erat

nrbs amplissima

cwsum
/

Sancti inten essione patrata, illud omni argento,

ut colUgitur ex Vitasecunda Corpus autem sancti Ludovici cumaliorum defunctorum corporibus delatum es\

auro,

atque

arte qualibei

humana

'""

"""

''""'"

ccemrn
[

reddiderunl atque illustrius pultura die mcam sanatam

addit lum

Carnotensis ipso
narrai num postea, multa
pu
aun

beatissvmm
'""'
,|:

Virginis
c ra

Uarim,
cer

ubi,

^
'

m,n
.
,

ls,r

eodem

die,

Hm
in

alut

''''
;||I

'-'
1 1

magnis

ni ) blu

ibidem

contigisse,

qua3

boUUib
pag
:

" "

?l

7 llM

chori

""'

n
'

psallentium

totam qo.1

" mt
tom. 3

iddit

nes

ipcrvus

apud

Uartei

m
mih
,11,,

renemnt
testatm

Mmar&us in Observationibus Ludonci Chromco quodam S. vn

quinque miracula primo
:

T" Z: r
'/'
'"'

'

tbld

':,':"

""
'

'

rrm

imcdotorum quod '"""- opud Henardum

posi

*Mntm

referri septuaginta

"""""

sepulturam qumquennio facla

constat,

at

'

WWoprorsusapparatu
-'"/"'
''""<'

"

"'

'"-'"'"""

P^W.
Prout

.//

en

,,,

: quodnam designet Chronxcon tamen, qu* inde decerpit, Zauctorisco*m,itautillofae*

s,

m**
col-

'""";'"'
,/,;,;"
'

Votest de

Officio

pro

"' r
,;r:
'

rereposs
lecta,

cui

dUxgenter acula satis

'""

'"""""

STS
;';';'

'""'

'
'

'""' ""' Pentecosten, id utxxuUaii

**m m <4/

mtellexit

probataque
adire poterit

habeamus
leotor pro

in
iis,

Vita

,i//m/''.

xcor-

quam

gua

'""""'

tationii

sunl prcevia

'';"/'"

''"','""""'"''""/--/-,/ /,,; :;""" ''/ .>/,,,,,

;,

iA\\

|V

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

[

b2i
diligendum
affectibua
sinicci
'

abebatur

ad

gulorum.
oidetur,

\nm glorio! ima hi< idem significare quod pulcherrimusi scu gratiosissimus.
VIII,
testis

LXXXIX. Forma
anilIia
.

corporis
:

character

Xdtm affirmat B
tatus

item ocu-

virtutcs

elogia.

ejus gralissimus celebratur quoque in hynwis auctoris

variis elogiis

mfra dandis. Aspectus

synchroni

xcui recitandis.
cfllgiiisjutea

Qua
xacie
,

fuerit

corporis

figura

S.
:

Ludovicus,
cotligitur
ta-

detcriptum

non

mvenio
S8,

Ludovici dedit Cangius initio verum cum illa eeri incisa sit tecundum statuam auream, fustu Philipp\ Pulchri factam,
Effigiem

Hil

Operis

rcgia ptoacoiheea
.

Jommllk num.
procera,

ttatura fmste egre-

minm
dus
sit
:

..,,

otatannntffl"
'"""
v

quamvis corpore ahoqum, tecssrt robusto ad camotcnsi num. 22, minut

,.,

hibendam, moenaam,
ai

idonea nidePur ad formam Sancti recte cxlUeram uieram Operi suo prmfixit Menartuo Uenar-

non txponit,
Ludovico.

mde

accepta

sit,

nec

quam
Bie

"r

'

M
'

J^m

labores diuperfcrendos, (ortasse quia wjejuniis, aliisque corporis affliclionibus

similis

Hisce
exhibet
verae

igitur

prmferendam

puto

e/ligiem,

quam

Jacobus dt
Galliee

non parum attenuaverat. Capillitio \ trrs fuit canChaixiut tom. i pag. 569 capitis, aii omatus venustate huic colori con.."---j ,/,,/ v UIUU) omnique ihr,- vultus gratia abunde confirmatur cx ,,,
suas
. ,

Opere,
recuso,

cui

titulus

effigiee

Qaufrido

"""'
et

''

sissimus erat,

fnsopw glorio"'" "' l'" /,r solummodo ad videndum, etsolo

'
'

anno desumptam ex regia pmar cothc colheca; ita ui credibile sit ad formam sancti Begii proxime accedere. Haque accipe illam, fussu noti/ro adumbratam :
elogiisque

aucto,

regum, (636 : hanc

enim pag

225 tesiatur

.s

ytdit huic atiam

teptam.,

idem auctor pag. 250, aliun* quet rulhun exhibei pleniorcm, ei

coi

,;-

ipso

el

reriei judicabant.

El

Jomwlhui
eorum

num

f43

sapientissimus

existimabatur

wrpus

robustius : verum magis propriam, quia

oraciliori
''"'/<'">
11

fam

datam

judicatri

dubium non

tndetur.

quin

vultu et corpore fuerit Sanotus, txhibetur.

quam

tantum omnium, quos q consiliis habuit. insignit fuit, teddvwna vetmaprofana tcientia documenta ,,,,. oxcelluit; hanc tnim ottenduni hancexhibent monita prmdata;
Veque
filio,

filimque

/""""

'"/

Quidquid autem tit de Hneamentis cor'/"'. minoris momenti, nb auctoribus '"' neglecta; animi characteres egregrie illi jwonsprarunt, ita ui necesse non nt illosplurit*j hoc t oco detcribere. Non abt re tamen erii
'

'

clararariis

locxs

apud

Joinmtlium

legenda
>

hancdemum demonstrat
speciem oppotitat
i

Vita ejus tota,

'/""

nomtvirtutessifntn nexu admirabiH confungere

mor nimirum ingentm awmt

tate

qnitudinem n
nitati

cere Chnttiana;
'

r-

delibare.
q

Ingenio
to
In

erat

excellenti,

atque
1

teneris diligenti ttudio

excoluerat.
el

nde
ter

'Qufridut

num
el

arduis negotiis,
pauci
vel
nulli

""*"

conailite,

causis,

perspi-

faciam,

cum emque columbmam ut ha uns^a H-m prudentia; denique, afamittrattonm dWgentistimam regni
,

^''"" lr: v" """

(l

um

Augutti Tomus V.

l.K S.

LUDOVICO REGE

lm

roRi

,,,/,
,/,

gratiam
assentitur

agnosai

laudatus

Gaufrv
'<

cunctis

redolel

deleclabihs

el

suavis,
circa

posi

,,,
,11,,,,,

,,

Carnotensis

mm.

quos
.

1*
''"
I

molestias, quas passus

><",

esl
gl

Itclor infrapotest consulere.

"

regnum
parte

.psum

m
el

prii

m
pacia

IIMmi
n,,,,

Mia
stianas

virtutes

Sanct*

tum

regias,

tutn

Chrtr

ejus

floruent,
in
el

fructusquc suavitalis
ricinas,
sed

rwn A
,,

abundeinAosis descriptaspiuslector inhilominus, antequdm ad canonixatiojuvabil

hic

solum

remotas

pluri-

mum
de

longinquas
pleniludi

edideril
[uasi

regiones,

adeoque
cir-

progrediar,

mum

Cau/i

; I

,/,.

Ludovico
,

sensus fuent,
,cl

mquirere, quis quodque judicium

consuetudine
certe

ejus

omnes

acceperinl
el

cumquaque;
tem
ris,

tranquillitatem
el

scilicel

securilareligiosi

confmarii
,,.,
;

familiari
vel

ecclesia

ecclesiarura

rainislri,

/
4

lilterarum

am

commereio, Quapropter testimonia qumant

communi

quietem,

pacem

populi,

sustentationem

paupeet
1

consolationem
oppressi.

afflicti,

subsidium
proxiraa
vel

lcva-

seuelogialectorumoculisexhibcbo, eorum intime rtoa, qui ipsum familiari consuetudine

,,,,

men
ril

Quae

enim

memorati
in

Nostri,
lurbi

felicis

memori,
in

non
sua
uecessi-

verunt, deinde et aHorum, qui fuerunt contemporanei. Gaufridus in Vita num. 7 hoc sancnintis ferfeclQ dal
.-,

sua

ae consilium,

tale suflragium et
el

juvamen ? Iteclantum adamicos

abventionu
liostes
el

elogium
r

Ego,

quamvis
extili

in-

proximos extendebal
sed

enS|

dicti

domini

Regis confessor
i

per
bjus

auxilia,

eliam

ad

aemulos,

quos
at-

confessionem
vices

per hujusmodi subsidia

trahebat,
el

ad

sui

henevolentiam

,!,.,,,

amiivi

toties,

quod
igilur
1

numerare
dico,

ex

ipsis

aliquos

fideles et proroptos

.iivin.

Ad

honorem

Dei

quod

acquirebal amicos: Relucebal

si

quiddam ineoquaex
intimo

[uam aliquodpec ipse per totam vilam suam scienter, quod ego aulisil catum mortale co /''/ derem judicare mortale Vita secunda num.
habet,

solare

jubar,
fervore

gratia

admirabilis,
se
laliler
a

caritatis
in

proveniens,

diflnndens
ejus se

omnes, quod
?el

non

eral

qui

calore
ejus

Gaufridum,

aliosque

oiros

wnerandos
a

absconderel
in

splendore, aul
sentirel

qui
el

ben

juramento asseruisse, se credere mortifero delicto semper fu\

posi

Ludovicum
capitulo

aliquo

uon

Tales

longe ampl
Solis,
sicul
sol

Hinc

profectus

ostendil

praesenlia

liujus

wriutes

enarratas,

ultimo
:

hume
sit

decet,
in

Gaufridus prmfigit titul/am

ter

Quod dignus

in-

medio regni sui ai medio planetarum residens

in
in

suorum,

sicul

personalitcr.
esl

Rex

Sancios adscribi
1 1 i i

enim
Sol,
orbis

medio

regni

residens,

quasi cor in

Camotensis Regi item familiaris post va~

rias
illii
,

laudes
ac
1,
,

num.

99,

inqnit,
terrae.
el

ei

ilcnis

medio gregia sui, ac deinde quasi lignumvitsin medio pannli^i. /// ////. qui Ludovicum ejusqut
,

regum
inim
gnnsci

principvm
Perspici,
ait,

Joinmllius
clare

regimen diu cognoverant.

1146
in

poterit,

coejus
vi-

Brcvius

elogium
pag.

texuit

Philippus

ipse

nulliun
initio
el

mnquam
illius

hominem, qui
usque ad
quara
flnem
ille

lempore ab
\ii,

regni

mit. Hmc ///' ei famitian necessitudme, quamvis multa adhuc ignorasse videatur , qum nota erant
tam sancte
[ustevixisse,

669 edita, illustrt ta fUumnus pau men et verissimum, quo vocatur perum, nutritor religiosorum oppressorum solatium, refugium miserorum, patronus Ecclesiaj,
epistola,

ibidem

praecipuus
Qdei
licel

amator

justitim,

ac

defensor

inclytus

Gaufrido.
Soist,

Similia

juratus asseruit

Joannes de

Christianae.
in

Thomas
sit

Cantipratanus,
Parisiis

7'"

iin

domestico triginta
:

annorum conoictu

Flandria

natus,

tamen

Rex erat notissvmus

annis
in
.

ninrirum se non credere ab

prseteritis

hominem

regno Prancia?
conscienthB,

transiisse a\>

qnemquam hoc mundo meliopuritatis,

67,

Ludovicum cognoverat, lib % de [pibus, cap. num. 65 kU ejus laudes oerbis prtodical

Teslor

Deum,
ojuod

testor

Sanctos,
aliquis

lestor

el
i

Qdeles

ris

majorisque

quibus

omnes,
aliqnis

nunquam
tam

regu m

aunquam
ad

multa alia adjungii in vita Secunda nwm I3'j. mni absimili' tunt testimonia item fureto trxum ahorum domestumvm, quaibidem reciliuic

principum,
el

necessario,
protexil
I

quanlum

w otem
i

pacem
ribus,

(idelium
el

Ecclesiam,

dotavil

tantur

num. iw.

m\

roris

oribus exaitavit.

Hiscc

pnpter simiHtudmem

subjungo testmomum ex K* S Theobaldt I,- Cernau, quod refertw apud Ches1

Deinde ad gratias
hortatur,
qui
In

wwersorum Domino
istis

agendas
.

teiem

iei.iporih.is

\\we\n

'">

wfo
antiquis

d,

&m

forli

manu

teneal

regnum suum,

el

Wcunl
fratribus,

etiam

nobis

ahqui

de

nostris

J nusre,
"

^Perstont, quod cum quadam die domiPnihppus, flhus beatissimi Ludovici

,

re-

'"'

abbatiam

Valhum,

vocavit

unum de

pnit. cftiitsti*, tartnflitatis pnBbe al universis. iuctor incertus, quisf* Uabilnanensibus, apud p8il de episcopis Ce pag. lmium lunl 3 Analectorwn veterum :* Ludovicum adhuc owentem hoc omat elogto
nihilomiTioa
,,|
;1
,

eiem-

"

""""
1

^01
l

<*
^baldo,
Ludovi-

e.

pmperis Regi. tamemor,

ptttenter
,

et

in

msi

solum

!^^"L!!! !" domim.n.

Non,,u[u

re

'".

"' ssimo

patrem

dhmuusV
risum,
et

mtrum

ika

ca|.iio...

de1111

e,;u

LuZcu;

<*> N-l- us
egregium item de-

MM

Hegm

gubernatores

, nec animo carcerem S**?. de Damiela, et simili vicloria gloriari. " hcec ante mortem Sancti patei, '/"'" 9**

turban

tio

tipedilio*** regm, primanu/ue in Onenlem

coin-

DIE VIGESIMA
mmora t,
gesta

QUINTA AUGUSTI.
sed
ii/sir<<,

52 3
dicta.

vcro posicnara

et

mortem
/./l,i
::

tjusdem

Pag.

,vm

" mm,,m
fnit
i.-.m

m
:

vocat Plo- a uctorb

Principnm.

Tm
ini>

|)i7

frfMM
60
!

item

"""

Ludovicua Hrv "r

'.

JfaMcso

If

Deinde
j

Rex
,
'

m
:.

bona conscienti

h
:

n
:

,m
:
!

lm "

:.v'^

*? ni

coi

Nunquam ' suum Deo

s.

*"*

bnwM^

/,/"''.

pfow
tnos,
totius

"
bonffl

operatipnia

exemplar.
cessil

Htsce

vn

orut

ille,

plwaque hujusmodi,

metrice auidem

nando
il/u

sancto

Heye

non

Sallas,

seu,

tamen.

,./,.

sabas Malaspfna,

ejusdem
tom,
6

ternporis

M50
rwnt,

mt0Ti
:

q u\

apud

Bahmum

Auctores plerique hactenus allati s

.,-

qu{

Miscella-

dovicnm cognoverunt, otrmes certo

adeo
ex
ut

cum

eo

mctofi*re

neorum pag. 823 Sanctum htsce exornat Utu rir inclytus, Ludovicus Rex Francorum fo multis a Deo, regum candedotatus bonitatibua
.

censendi

svnt

testimonia ea non

^tmpora" eL

protulisse

Vita Sancti

lecta,

quam

ne

vide-

l
liffi

fidelium,..
Sedia
apostolicaa

pro

conservatione
paratns
,
.

obedienad
'"

....
pericula
susb

semper
<| |i,
|

cerrima

suslinenda
pro

solum

rant quidem plerique, sed alii ex scientia propria, aliiex famapublica Uis adjungere possemus scHptores prope innumeros partim mppares, partim recentiores, qui laudes ejusdem Saneti
'"/"

Dominua
iai
;

Ecclesiae

custodia
Legis
,

collocave

pag.
fidei

825
,

'.

Catholicae

amator

propagator
ecclesiasticae

custos

Gdelium

e1

defensor

assentior,
nisse,

Eidem tamen auctori non dum suspicatur mortem Sanclo obvelibertatis.

depinguni coloribus oerum, hawrire debuerint ex Actis descri[ctaque illa edituri simus copiosius, qwan hactenus fuerint edita, -/-/ fontes remittere ma:

nativis

ijerisque

illi

sua

lumus
vulos

si.udiosos leclores, rjnam deduclos iude

n-

ut

culpa expiaretur,
ques

quam
i/n

fuisse oult

vn

mutanda expedilione,
creta erat,
i/n

Pal&stinam
tametsi

deille

[fricam

trajiciendo;
peccatis

pramittat,
sitan

mortem

obiisse
in

exigenlihus,

non suis forquo, secundum qnod potest

qui k mole rerum gestarum prolixus essr debuit, prolixiorem reddere. His igit/ur pratermissis , reservatosin ultimum locum Hotnanoi Pontifices subjiciam, ateos

obtrudere,

ac

Commentarwm hunc,

dumtaxatf qui
Pontificcs,

'"///

Sancto vixerunt,

circahoc liumana (ragilitas contemplari, vixpeccati

labes

adeoque
nnii

auctoritatem
iit

habere debent

maximam,
</<i>></ue

feceral

stationem.

modo

sed ut auctores

iiiN
,i,

Uonackus

Patavinus,

sive

unus,

sive

contemporanei

geminus scriptor sub hoc

vide

nomme

lateat,

de qufl

Prafationem Muratorii,

certe

hujus tem%

tom. 5 Scriptorum ttalia col. 732, mortem Sancti referens, brevi hoc eum illustrat elogio Rex devotissimus, cum essel populo
poris auctor,
:
, .

XC. Elogia Romanonim

Pontificum,

qui

Sancto fuere synchroni.

ibidem
Gcator
gressus.
/'"

prope

Tunetum

congregato

sancti-

et

custos, viam est universas carnis inNee Frisones, qui expeditioni ifrica-

interfuerunt,

landem Sancti ignoravere.

Vam

Gre 'egorius
paucis
scentis
" 1 11 111

TX,

qui

pontificatum
t-jjs
I

<i<irpius

es

Uenco abbas Ordinis Pr&monst/ratensis in Frisia, s Ludovico contemporaneus, in Chronica, quam

mriisi/ius

post

coronationem

adole
bel

Blogtw f/ornix,

Ludovici,
.'

onim
1

studium
his verbis
(

ejus

micr Uonumenta ouuitv (llllll/ U IIIIIIS (lllllll l/^.l ."....i.nt sacreB antiquitatis anno (725 '/"/// edid Carolus Ludovicus llugo, pag 544 ita
h

contra
'

Ubigenses
///////.

prosequendi

commendat
:

",""

Haynaidum
imilator
tuas
zelo

Tu

quo-

abet

Buic

autem
inter

regi

Ludovico

ab
hac

omnibus
malitia

que

devotionis

ejnsdem

paternm )
coepisti
,

per erhibebatur

testimonium,

quod

in

primitias
charitatis

eidem

m-gotio

dicare

temporum
f,

solus
,

principes

smculi
,

inventus
et

submittens
.

yiriliter

humeros,

ut

"/

n[ juslus

el

crucis Chrisli

mmulalor
Tantus

ini-

posses
extitit
iuiiiiiiii

perficere

q
:

;>

patre

luo

laudabiliter

micorum dor

crucis

persecutor
Ludovici,
,

erat

splen-

inchoatum
affectum,

super quo omnipotentem

qui
libi

Do-

sanctitatis

///

communi omnium

collaudamus,
el

wcc reliquos prindpes

scuraret.

alioqui non malos, ob-

ravil

suppliciter

tam iium inspideprecamur, ut

fofawrfow

Cangius >< pag W2 Plivra vn eo SIU " de wiiLiu ewgia, ex qnibus strophen sexSancto elogia, i/uiims siropnen (ni.i .. .. '"'" ttsequentes aliquot sic latine reddit Papesionibus suis ad s Paulo parte 2, p. Vbsl,lllsl1 mors, seculo optimum Equitem pra> cla rissimumque Regem, quo nuUus unquam conecrats esl ....v.u^ tenacior juouicc. _i ii 111 bene fuil iuii justitim. Multum i" 111 5
lles}
S.

ww

M49 Robertus de Sainceriaus idiomate Gallorum antiqua conscripsit carmen de laudibus S. Ludovici eodem, 7/// obierat, mense : iltud cum
edidit

exitum per suam misericordiam largiatur. U Gregorius fuvePlura suis locis allata sunt iirm dumtaxat cognovit Ludovicum, //// /// mir
fclicem
rnii

non debeamus
quot
nlii
/

si

toteum

elogiis

//'/'

orna-

n,ii.

sequentes

Ponlifices.
/

Ostendit

Min

>>>"" abunde quantam de Rege nostro adhuc tamen juvene haberet fiduicam, quando impertum >n fratrem ejus Robertum Vransferre voluit , ut ante
fuii

Mbasuani
-

expositum

\M
ficatum
multis

Gregorio
Ludovici

post

1paucorum dierum ponti-

Tiunocmtii il

Calestim

n.

suffectus

Innocenttus IV,
httens,

mrhites

laudavii

mr qua

11

11

olatas

plenus
nui

omnis

bonilati.

el

fere

peccati

Deum
'

puro

amabal
libenter

corde,
faciebal
1

man,

pleraque temporis, rerumque gestarum occa nius itaque hic produco fragmenallata sunt.
1

data r|lls
'''

omnia

perquam

pro

1,111,

epistola,
t248

in

gua apud Raynaldum

26
sir

<i</

<n<-

''"'^'in

J..
'

ac

|(
,'''

l,n,

r ;" "
1

umpsil el fortiter ipsum a Pauperibus prompto animo bene facie Prudens eral el largns, ei plenua maj uo multa in eo disci amor, d dul,

iiiim:

de

Ludovico
Dei

scribil

Innocentius
(l
i

Dieffabilis
i,.iiv

sapientia

Patris,

"

V" lv

Nullushomoest,
l -

qui
,1

in

Deum

credit,

el

* ""

muliun

[ddo brevia qudsdam,

Dominus Jesus chansa suam agi conspiciens, charissirera CDrislus, anci.r ... Chrislo Dlium uostrum Regem ftancw mum poris cordis el corpori ..1-:'. 111 virum illuslrem
n
.

sniix

el

homo,

1111111-

S.

LUl
''
:

,,,,,.
ti
I

,.

ulii

pul
a

:l

'"'"'"' '"

,,oc

intc

wligioi

croii*
s.

n.in,
i

| .,
.

,!;,,
.

ai

roiione
principes
vivifii

m,

Ipriu
...

m;"'

hacndeipori.a.e.pertemporalongior, ta.penu perrtate proaperari 1

,Ki'inl Ecclcsiam.
I,',', 1

h
,;

/,

"

,,,

ter
*|iii

mundi
insigniens

pneelegisse

videtur,
rl

i.,ii.,,

se

< CIS
labons

1455
i]n\ m, '111.1

[vdi

cjusdem PonHficis epislofo

,i

consummationem
liciter

as

umpti

lerans

fe-

pervenire, sic per Dei celeriler el lantum Prmciinapparatu regio.proul decei liam e mumvit, qnoil lio, pem et tanto expedii ipsi otsperatur, imponi poteril neg

annui
in

fragmentum, quod ibidem ad dictm ncitatur num. 39: S. maier Bcclesia m

reipublicee
Christianitatis
el BC

opporlunitatibus
suis
te,

Iribulationibus,
Pili

calamjtatibus

pn
ei

neriDsnm
'

>

ad

chari

>ime,
n
i

tnumque famosissinmm
labei
si

a, guidem occulto Dei pontificm: hoctamenvirtutum t

lllls

ju^icio

fefellit

Christiani
fiducia

imum
tibi

frequenteT

omn

bellic(8que lau-

magna
moterna

recursnm;

suas affiictiones qua-

dis

famam

quam

factis acquisiverai

Ludovicns,

dam

fomiliarilate

communica

iiminuit,
,,-,..

[faander

defuncto

tnnocentiO,

Wi

gtminum,

subinde effunditur tltctui Poniifex, totus gis : at quoniam ea snis locis fa

,,

lau-

sorum incendia vulnerum libi tanquara perlto ei experto eorum medico confidenter exponit, sperans illa salubribns luarnm confolationum leniri
posse
,li;r

Com-/"'"

fomentis;
circa

indubitata,

quam
,

de
ei

probntb
sincericerti-

illam

compassionis affectu
pbtinet,

causa subjungo

Sic, inquit,
,,
,

ille

Lucifer

tati

effeclu,
Licel

Rrmiter

hoc

officil

mi|iiiim|

qu

,,,

el

qui

humano

ludo.
pr
lc

enim omnipotens

erenus
,

illuxil

in

lui

claustra
.

pecti

mulloi
lerrse
,

um

(idelium
eadi

Dominus regum el
,

magnifica
priacipani
I

nlll

iH

gratiam ....
iis

infudil

|iiod

omi
ptismi

quos

mater
in

Eccie
filios,

!,.

depulsa

caligine,

tnum serenaillustravit.

regeneralione
fundaveril

parturivit

ipsius

s,t
l

animnm
justitiae

claritate
,

?irtutum,

Luamque m

Ei clesiee ei

ulerum
i

iidemque

reges

lllV

ac

falgore

rectitudinis

principes
,

una

t<

ihrr

lalius

'"''

enumeralione virtutum ded

quibus
.

nni
iii

ip

ii:

que
solus
pa

cum lamon

jus

saepe

anguslias videaudierinl

frequenter

lamen
c

ejus

semper
pio

doloi ibus cond

Alexandri

verba,

Gallia

regnum

cele-

el

paliens

sionibus

corde,

mcen
irans-

tantorum bonoi brans, illius iam, """ mediocriler cxornai apud uaynaldum Sublime ragnum Proi 1255 ad annum

Regem

uunquam sub
isti;

dissimulatione

sed

ilios
ii'l'i

palulis

suscipiens

auribus,
ac

velut

Christianm
pugil
,

athleta

forlissimu
eli

robuslus
Ec*

mquii
clai ius

soUum
ca leris

pra eminentia

ms

titulis,
litate
,

el

propugnator
lium
.

ctus

ad

ejusdem

vexillo
sui rexisti
.

devotionis

explicilo,

el
.

excclsius devoti
prtefulgi
I

innol

dum
aspi

promplo
cunctis
potentiae

semper
-Mi

animo
quo

eique

in
Luifi

fidei

5U83
,

solem

igm m',
,

el

spi
,

culum
ra-

necej sitatibu

indeflcientil
I

<

operum
cimus
diarc

quibus
his
i

atti

ndimus
ci

viribus astilisti

ita

secundum doluaa

ipsum

Lribus

luminai ibus
ad

piosius
effu
i

imm
multolii ns
igilur
ii"
!-

multitudinem

consolationes
,

mpli

rulgorem

ulii

animam
,

illamque
respirare.

fecerunl

potiorem.

Ciaritate
itate
|

quippe

sai

guinis

ulilal
e
I

sed

a
,

suis
l

anxi stalibu
iime

Digne

animi
(

pm

raelucet.

Maguum

quidi

Princeps,

ini

;iii>

honoi

storum nobilitale magniflcum

stalus,

leros

Catholicos
confidil
,
:

mundi
merito
a

principe
in
Le

conspicuum, inqnam, alliludine

bonitatis
illusli e
>>
,

scd praei

el-

jponsa
firmavil

suo
.

'

etc

Per Gallito regnum

el

auxilium
.

cum

tempori
exigil
confi.

familiam
tl

regiam

nam
,

mox

porlunitas

suggeril
el

''i

necessitas

hoc genuj

regium

ita

ul

ha

omnia de Lul

denler
seflim

expetit,

indubitanter

expeclal

prav:

dovico prtecipue sini intelligenda.

\

cum
ni.

praeterilorum

exhibitio

cerl
l

\:\\

Alexandrum
merita

secu
I

rbanus
nl

icatio
sis
i

< futurorura. Hisce nihilo inferiora

"

Urbani

fl

hic,
nti

"t

tancti

semper,

ii

ii

905.

preecedentei

Pontifices

clogiis

u>

Ludovicum

56

Clemens

post

Urbanum
qui

<i' !

congerendis superare
prolata;
i

toluit.
vn

Von
loc
i

repetam

jam
tS62

qumdam

hunc

jungai
niiui.
'.-/

ium
de

Ludovico

fm
aliis
el

inter

alia

scribit:

pontificatum evectus, nturna reru " cum jam laudavil in recitati-s pro tamen pauca ejusveroa erigentia litteris. Lubet
I

mum
'

mores Liw

Sane dum ex bis, ei rum gestis magniflcis,

fidei

ejusdem Regis Francoattendimuj

,

laudabilibus actibus suaa

;

ln pro specimine hic attexet recitatis sic </> Sancto pronwitiai

'

'"""
.

'"
:
'

''""'l'^,
ini nll ,n
'

magnitudinem
exultanti

diligenter

dum
con-

ficienlem

constantiaB
in

murum

el
,

ipsum

anfmo contemplamur
vigere,
,

tanta

scientiaa

puritate

quod
sus3

lanquam Prininnocenlia!
suis

aeps

Chrislianissimus
rvator,
in

el

sedu-

defensionem suam contra q Chns pelus scmper devotio , ac religio reperit huic Commentario Plurima sparsim
parielem
rejD

uosl me

-''J,

i^
//;/

singulis

processibus,

e rationis judicio,

et comite sincero charila

fe clu procedens ad ea, qnaj Chrislianm fidei , exaltationem, et ipsius Bcclesiaj

Romanm

respi

Pontificum elogia tesHmonium, quod mrtulibus S. '''"'"I"''' "".* cante posl mortem Clemcntit Sede,
1157 Inler

recensere

J/',,

"'""'
ab

lolifi

conatur
Bcandala
,

viribus,
refugil
.

proximi
metuit

Isi

sm

demae gium Cardinalium, 7""""" aliqui

niuni pontificatum sunl
evecli

Tet

'

animaj

us
offenoffe-

Bpistolam
> _

^
ll)|cr
ei

pwiculum
llh
.

et

divinee

Majestalis
.

verelur
laudis

ad

(taynai legatum uawa datam, recitol egaium Gallim uuium, !<"

eec

mirum

sacrificium

annum
caetera
,

1370

<>>
.

3,

<<

</""

" ; desumo
excellenti

" nus

'"

llh

'"'"

r "J^ "^nu regmn corda """ affectu, qnantum

,|
-

consistunl

inquiuni

quffl

m
,

possumus
ejosdem Retalia
ul

tsimo

domino

principe
Ii'-'"

gratiarum exsolvimus acliones,

1

qui
in

Rege
dibus

l.i.ncoiiim
allollenda

illu.sln

domioo Demino 11, IS

"'
'

Lodovlco
lauica t,
'

rancorum

animum

direxit

illius

recli

judicii

censura

|(j

nihilominus

clementiam

implorontes,

memo-

singularem ip*usze!nm ad incrcmenta

: .

DIE VIGESIMA
.

QUINTA AUGUSTI.
parvo

consideraUoiiia
el

oculia
ioni

intnentes,

in
el

vocem
exul-

lempqre

durantin,

sed

usqne ad
justitis

mortem
appa
J

ui

ii a tionis

confa

erumpimus;
beneficia

roRi
s

continuata.
ruil

[tem

quants

fuerii

j\,
.
I

Domino, ac
hoc vitulum Reei
,.| et

ejus

confitentes,
a

5np er
'

labiorum u
pia

exsolvimus,

P er

..

.ii.-in

credimus ra

miseratione

con-

11
.

i(

uin
-

i |M

alias ;,| M s

MlllinMitrr aflluenter
el

cliantalis ubera in charitatis uhrra

evidenter non solnm par exempla , imo etiam tactum. Sedebal enim quasi continue m terra super lectum, m andirei causas ma

pauperum
beri

el

orphanorum,

el

ei
I

laciebat

exhiiliam

\, ouera
li(
|

pieialis
i

effundant;
i

pro

defensione ipsius

justitiae

complementum.

oicuiq
ideo
in

rl

iilis

metipsum, ad id se, suos, ic prompiitudine sponlanea exponendo, Sua ekhibeal defensorem, et in ejus specialem
ijuasi
,

abnei an

reddebal
quiete

quod

num
tenuil

esl

El

pace

et

dilatatione
.

ministrum,
satagii

quod
ed

laudabilium eviden-

regnum sunro Unde'vi catum esl de ipso, quod dicitur Proverb. xx Misericordia el verifas custodiunl regem, el roborabitur
clflmentia

magna

p enlIn jmlj0 aljenos

aliennlos
re(jucere

eidem Ddei
el

non Bolum
per
erroris

fllios

ab

ihronus ejns.

venire,

devium

M60

Demde
,

post
et

laudatam

expeditionem
.

atqw

ab

ipsa, suas

solicitudinis

studio ad ejus

transmarinum
prosequitur
:

vestiim

modestiam
in

onitatera.

Vitam eliam ejus, qualitei

,

vivente Ponti/icum, Hactenus H.-is nunc queedam subtexam post prolata L U dovico " Gregorius \. Clesubrogatus Pontffex, apud Ray,,./, tandem

elogia

cationibus
moriini
rit,
,

ecclesiarum

el

irisitalionibus

infli

ca3Corum

el

leprosorum
fater

continuave
caetera
fuil
:

quIIus

enarrare

sufflcit.

vero
a

hoc
flde

exemplum
dignis,

notabile

recitatum
in

nobis

aldum
rgQ

"'" "
;

f372
:

em
.

Philippum
Ludovicus
caB ieros
i

hmc Recolentes, quod

num.

scribii
claras

ad

IIH1|

I;|

Rex Francia? pater tuus

terraa

,,,.
,,

orbis

principes

nobis

mequem amanveluli

lapud abbaliam Regalis-montis eral quidam monacbus lepra abominabiliter infectus, in tanlum, quod fcetorem el abominationem ulcerum rii
Francia
q
i

dum essemus

lhMIIIIllI)

n tra

prsecordia

portabamus
prrcclarus,

invcniebatur,
quae
lur

qui

ad
a

eum

accedere

vellet; sed
p
id

princeps

inclyta

devolione

princeps
ath-

necessaria

eranl

longe

eidem
pip
,

Chrislianissimus
,,,
I,
i

prajcellenlium
el

merilorum,
Bdei
l

Beu
illo
.

dabanlur.
pluries
il
.

Rex

vero

boc

in

-I
i

jii

enuus

solicilu

hi

de
Iit

visitavil

eum

el

eidi

bumilide-

jefensor,
.,,_

dudum

praeclaram
anji oinis

bereditaeffusione

ministrai

saniem ulcerum ejus studiose

eidera

prelio! issimi
piae

sacratam
nec

tei g<
,

udo

'!
.

cibum
Vide

el
I

potum
itam
similia
.

propriis

ocuio

consideraliouis

advertens,
sumpsil
in
.

illius
pii la-

manibus

ministrando
I

secundam
consuevil
el el

lormenta
lis

spiritu

num
i.n

(04
in

Talia

namque
.

el

ejus

negotiura

prosequendura
el

se

multis

subetc
ut

re

domibus Dei
Dei

ej
.

leprosariis

specia

jiciendo

laboribus,

periculis

ex|

mdo
epistbla

liter

m domo

Paru
in

quod
lalibu
fueril

multi,

mulsanip

Idem

Gregorius

multis kortatur
imitari

Philippum,

totiens

eiderunt.
el

Unde

quantae
isle

Patrem

sanctum
ille

Hudeal

Ex

ad

compassionis

pielalis
i

Rex
fueril

twndem annum, num

Pe
.

57 edita, pauca accipe

inclytus
\

dus.

Item

quantai ura
.

leemosynarum
pei
illos
,

inquit,

Princeps
praeparare

sol
a

sanctus
lenei
is

Homo
,

apparel
sua

qui
ulia

statuta

aptum
annis bonis
i

irlul bus,

dandi eleemosynas

uoverunt.

[nter

nam
novo
reli-

moribus imbuit,
siiini.ii
liii
.

el

per

laudabilia ope-

que
rrj

slaluil

quod
.

quotiescumque
eli

de
ideo

inns
.

informavit.

Et

inferius
,

intrabal
sis
,

Paris
el

oovsa

dorentur
el

Hoc
inri
,

libi
si

facile

frequenler
s

Deo ejusdem

adjuvante
Patris
facta

provesancta
i

specialiter

mendicantibus;
sajpius

verbn

qui ntius

exibal

nl

eleemosynaa

hujus-

oommemon
anle
tui

si

laudabilia

rece iseas

cordi

obtutus

commemoranda

ipsius

modi redarentur. pauca n;i post

l

exempla praesentes. Quibus similia freguenter re\liud

1159 Hisce
omissis

fuisse
i

Gregorii

elogium dedimus

\8S ostendit pag Principem, Ires inimicos bumanae natupro diabolum ei mundum carnem
, 1 ,

tl

demum adjungo Bonifacium

Bonifacius
suo

VIII,

nendo.
i,i

Vicil

enim
1 ''

mnndum

inquit
el

quia

ceteris.

autem, praster
loco

bulr

mundo mundum
1

prostravil

calcavil
.

conlem-

lam
>ir

canonizationis,
S.

edendam,

duos

nendo;
sun
i
(

11

subdidil

lerrena

quae

mundi
e

Ludovico sermones

habuit,

quos integros
,

eleemosynis

distribuendo.

Diabolum
el

apud Chesnium a pag 184, quosV"' juin subinde adduximus in hoc Commenta"". et adducemus postea. Hinc igitur fiauca
inteniet lector

calcavit,

seipsum
el

summe
igno
crucis,

perfectissime

humiliando;
ei

quod

assum
Cai
spiri-

tamdiu

portavit,

ipsum
7icil
el

prosternendo

depromam
quit
et

Notandum, inloco propria quod mulli vestrum viderunl nos eliam vidimus sanclum illum Regem Luhuic
:

nihilo

minus
:

domavil
sicul

eam

pag.

;s/.

iin

subjiciendo

maxime quia,

constal

ex

dovicum,
ecclesia?

cujus
El

vita

inclyla
in

cunctas
ejus

illuslrabal
el

sicul

nos
et
.

parte

vidimus,

per
fuii

nunquam can teslimonio plures, nec cum aUqua peccalum suam divisil habet Huc reduco quod m Sermone 2 commisil
plurin
...

m,

iste

probata

audivimus
\ii.i

scimus, vita
sed

non
:

wlum
fuit

bominis
s.'ii

super
infantia

hominem

non
el

interrupta,
iiono
iii

ab

continuata,

oe

melius

semper
id,

procedens,
virlutem

semper
vide-

Wgmentata
ni
1,11,11
:

secundum

quod dicitur in Psalin

.

subditos seipsum carnem subjecil quia [i;il seipsum enim rexil motus sensualitatis rationi mni el spii-itui quia ... omni justisubditos bene regebal
i

m
n,.
||;l

fss

.-

bte

yero

Rea
irere,
.

fuil

in

veritate
el

quia

juste,

sancte

Ibunl

Sancli de virlute

e|

Bjquitale ipsos custodiebat.

Rexil etiam ec
ubertates eccle986

Deus
ejus

u
p

'

lu

Vita deorum in Sion. Pag. W3 faciem sancld omnibus fuit manifesla

clesias,
siae

quia

jura

ecclesiastica

el

iHssas

conservabat.

Audi

eumdem pag.
ul

J" s

aspicientibus,

quaa pleno
rail

eral

gratiarum

. .

idio alitna salutis breviter

loquentem: N
credimus,
uostr
'

Quantnm vero ad opera,

ta

manifesla
...

speciaU-

eleemosynis
,

paup^rum,

febricationibus

enim quod

est

memoria apud bomines,

fuit
ist,

invenlus

u
,

aospitalium,

; ^un

eediflciie

ecclesiarum, et cmteris

i
esset.

operibus, qua omnia enumerare Nec ruerunl ista momenlanea, seu

qui lanlum zelare bus, fenus: v Pault sua asserere, quod fecies re
!

Zu^ln, *
gratia

oenigi

H6
:;,.

DE
,.-.,...

S.

LUDOVICO REGE
centio
tibato,

ei

eum eesa Bupra bomraem h taUm deducst wiwfo taem ;s.v Videns ergo Deus istum pag Ingressum, sic meims tantum Viruin sic bene ... sanctissime de mnndo egrei um; Bjc
docebal

Papa
nos

pnedecessore

nostro

...,,,
,,

w
,

"

'"

Piac.ui,

eidem Innocentio praidictam informa l curaTimoa intimare; quo, B icut Domhm" *\ rebus humenis exempto, '"
hujusmodi
,

la

'

processus
iii.
i

negoln
Joani.i

extitit

retardalus.

Pia

'' />in

|ll(l(|ll(

,!,!

qnod Bon
per

Btarei

dio,

Bed

grandia
el

amplins lucerna snb momulte miracnla voluit e!

snpei

Papa

prsdecessori noslro

alionem
snper
<

direximus
hoc
alicjuid

snpradictam,
ordinaret,

qnj

,.,,"

eum

manifestare,
i

quasi

uandelabrum povidimus,
per
et

quam
tionis

diem

clausii

sicui

hrvenimus,

nosin-

extremum.

umque
i\ipa-

postmodum
pra-deressori

felicis

recorda,i lir
..,

metipsj
,.,,,,
i

die
a

propria

examinavibus
-t

plurea

Nicolao

nostro

qiiuUiones

nobia,

Iratribus,
Pontiflciunls
inter

ac

mationem misn
Christo
illnslria
l.us

em,
noster Philippua
.um
ui

et

charissinnu
rex

pioribus
Dta
tria

rammis
miracula,

approbatas,

filius

caHew, qnaa Dolaci..

ab

ipso

Nicolao
a.l

Frincorum prmdecessore, Bolemniniiniii.s

minu. minus

evidenter

ostendit,

m-iiiu.iinalii.-r

propter

hoc

.l.stinaiis,
a.i

>vimua.

Verum
sniii.

hmc

postrema

jam

latws

inslanlia
et

postnlasset,
ipsius

faceret

cmn miraeulorum
publicam

udu

ipsague

canonixatio tubjVM-

meritorum
1465

Ludovici
:

regis

genda

inquisitionem

procedi

Pra'1'atus

Nienlaus

pra\Iecessor

scirfl

volens,

snper

hoc plemus ventatem,

existentibus
dedil
litt.

nobis adpei

XCI.

Faeta

ad

eanonizalionem sub variis

:

huc
sul.

iii

partibns

supradictis
ras
in

certa

formn

mandutis,

ut

Pontificibus

eanonizalio.

quidquid

de

preemissis
quaa

el

circumstantiis

eorumLudovico
opeveri-

dem
B IJonifaciw
483
de

ac

aliis,

jam

pro

dicto

virtutum

Dominus
plena
distincte
ut

miraculose

fuerat

\m m
Bscribere

Sermone smpe laudato pag,

ad
alias
in

ratus
tate
,

nos
clare

m
1

contingerel
per

percipere
ei

inquisitione

canonixationem
dictnm
est,

sic

omnia
lucidius

seriosius

canow atum
anno
iSflS

loquitui
iste,

Quia,

sicut

actus
pei

scribere

ouraremns,
seriose
i.s

relationibus

nostris evi-

scilicei

catalogo

Sanclorum
,

denter ac
quid

perceptis,

appareret,
in

canonizationem
excetientis
ad

Romani
in

Pontificis

singularis
el

reputalur

Ecclesia

militante,
pertineal
in

providendum rum respondendum.

iiii.'.

exisleret,

ac

poste-

solum
.

Etomanum

PonliQcem
gravitatem
a

i.uc

Litteras

ipsas

Nicolai

///.

quibus

se-

idcirco

summam
ita

racto

tam

cundam
exegit a

illam

priori

uberiorem

informatiotom

dari
\.:

Sedes apostoli.
sua luissel
icul

voluil

observare.
ci

Quamprecej

Cardinale
iiiini.

S. C&cilies,

dein Hartmo

M
dataj
Sicut

al

\.ia

manifesta,

multa mi,

edidit
siini.

Raynaldus ad annum
38,
.

racula

superius
,

diclum
el

esl

quas
felicis

huc

quo Wansfero
(278,
:

etiam
pluries

regis,

baronum
:

eliam

prffilatorum
inquisitiovoluil

nosti,

iikjuii

recordationis

Sregorius

accessissenl
privatis

nihilominus

cnm

Papa
gis

pracdecessor
de
meritis

noster

consulta

deliberalione

nibus

pluribns jam

factis,

adhnc

decrevit

clars

memoris
antequam
deveniret.
in
<

Ludovici
el

re-

inqnisitiones
facere.

solemnes
.-in.l

per

non

Dur.n.i

rn-uMi iniii

parvnm tempns jam prr xxiv an-

Franciae

per

te

ditigenti,

secreta,

provf-

da
lio

indagatione
a.i

perqniri,

lalis

im
itaque
uosiri

nos,- vel

amplius.

Hmc

Pontifex generatim

anno
,

examen publicum
ex

Cum
Qlii

1297

ew quo colligimus
secreta
i'i

inquisitiom

m primam
esse

nuper
Philippi

parte
regis

charissimi

bristo

qum
/378,

tanlum

fuit,

captam

anno

ett,

Vribus fere post

mortem Sancti
illud de mir

annis

Instituta

autem

fuit

primum
I

nmiii jussu Gregorii

p<

Cardn
S. Lndovi-

Francorum illustris per veueiabilem fratrem nostrnm &. Ambianehsem episcopum el dileclum Dlium Guillelmum decanum anrincensem ac nobilem virum Rodulphum de Stra,

sancta Cmcilim, kac de causa

ubx

in

Galliam missum,

legatus

ipostolicut

fuerat

apud

marescalcum regium nuncios suos peteretur a inquisilionem publicam iii procedi ad nobis
h.
.

cum
C
ecrel
ali

meriti

rum

hujusmodi
in

Eaceremus

oos

prmdecesui" ru, '~

1469
id

Vorrni

kmc

ipse

Martinus

(nam

Boris

ejusdem
el

hac parle

providis

trestigiis

nnnirii

assumpsit

Cardinalis,
/

memoratus sanctm Cmcilim poslquam anno 1284 ad pontifica-

hajrcntes,
raliter
ei

attendentes,

quod

licel

"

itio-

nem

/"" ""'"' Htteras ejus kabel Raynaldus ad annum prmfatum num. 19, quarum partem subjicio Intellecto dudum, felicis recor"'"
:

quia tamen

nem
ter el

nobis scripserif de prsdictis; inslructioper lilteras Luas, vel aliam diligennunciorum tuorum, quos super iis
succincte
canti
ari

feciraus,

ad noshuju
qualitafi
exi-

dationi

&regorius

Papa

prmdecessoi
qui
facil

q.

pod
tia

indagrais,
pit,

prout
el

tanti

processus

omnipotens
,

Dominus,
grandia
el
.,-

mirabipro

plena

idonea
per

non

pei-venerat

cerlitudo;

magna solus clarm memoria

v

aperta
i

miracula

discretioni
ii, ii-

tuas

e.p istolica

scripto

Lndi

rancia faciebat,
ipsius
..t

" ,ml

quatenu
,

quidquid de pi*missis,
ac
aliis,

mandaeorum
en

prmsupponens
nbi
m,,
'

v"itm

Ludovici

Q tof
llllnl1

circumstantiis

qus

pro

ipso

wisteiM!
"
,

Banctitatem,

de

hujus-

Deua miraculose
veritate

fuisse
ris,

; '

,|

Pw
.'

!"

os
'"'"'I""

cnjusdam secretm indagatioIm " '" """ fficio constituffic

percei

clare

dicitnr operatus, in P omnia ac distincte per

ut

i::,.;:,,,/":::": &allicams, notttrum

Postmodum
'""
"

informaremu informationem hujusmodi

prmdictis

p
m
dnxili

seriosius

. n,.
ceptis,
extiterit,
lie-7
ii

nobis,
,-....,.

^,.
,

luis

relati

na,

'"

*****
proi

lucidius
et

appareai
...

quid

in

us

troi
in

Qnarenos de
dr
ipsis

dnm

posterum

respondendum.
^,,,^"'"
y

miracutis

phmius
"i-i

mformati,
hoc

prajfoto

ces80n

,!nll:,MI

informi

mus

iem

destraandam;
Succedente

qus

"""'"" Ralionem, mr examen iUud UI, wbdit hU noluerit Nicolaus eidem quidem inlentione poiissime, siout
PhiHppo
iiuiii

ad
potuil

ipsum,
pis

cnm

morte prsvenlus, non

pervenire

H4

autem

memoria tnno-

iv

conU n bujuamodi ric discusse provisam d icto rl in hoc providimns (inquisitionem

-

p ei

alias

..os.ras

litteras

intimaniui

pa-

DIE VIGESIMA
.

QUINTA AUGUSTi.
profitentur,

D27
adscribi

S pecialiter
el

deferentes,

Sanotorum

catalogo

manda- uc\rom
1

P;,m
ni
111

'

ii"

ifimneeUus '"
ij

salubriu

dante Domi
,

remui
1470
(l1

.;

(l)lfc

dixerat

Nicol

Nos antem

tmu

Bpecialiter

cor

,....

""

consulatur.

Quod

ll;l

ll(l,:i

' ,,.,.,,
"

vjta

^4, cAesrwtwi pao isUua Sancti, fuod si

fiottrfe
ita

ilM

"

Nr
"

ia jniracula
;

nmirum
'/''

etmiro negotium, ao ejus votivum et celebrem cuiorum lum propensiua cnpiamus; attendentea tamen, el quod quanto aolemnius quantoque maturiu
solicitius
in

probata>)
""

,,|M
(/

^jj^-jjflgget ^
"",),,
',!,
'

ut

w ""'

'

hac

parte

procedilur,

lanto

id

prolaudia
probi-

/,,,

,,//,

dicere posset,

rm

tartr

culdubioad ipsiufi Ludoviti Regia accedel cumulum potioris; ac de veslra malliplid

lale
in

quid audiamus, tm ''" "'"',''"' '"'','!!> pra hoc Pontificis mandato, III << P " ,,,; lllO IS, CardinaM, ,,/.,,;J quam allegata

yun0

muliis
in

el

arduis probata

multoties,

speIratei

cialem

Domino

fiduciam

obtinentes;
scripta

'

'

.,

neferl 1

id

<

nitati veslrae

per Apostolica
S.

mandamus,
ii

Martinus IV

Unde nos,
eid

mquit,

quatenus ad monasterium
Parisiensis dioecesis
,

Dionj

in

Prancia

ubi

ossa

ejusdem
el

Ludovicj

Buper

iis,

el

qua invenimus,
pleniui
el

1;

requie cere
ipso
,

dignoscuntur,
specialius
alia

ubi

Domiproponi-

!|J prarfecessori

aper

tax

>in-

nua pro
iur

miracula
aul
,

fuisse

IJa.
'"

Qui
' '

usmi
-,

""
Gerardo
pre Buslachii
:

t*f>
Sabi

ooeratus

alium seo
vos

loca, de quibus
ler

episcopo

expedire putabitis

per

conterentes,
U

Um

Mtan
,,,,,,
,
l

lejamdicU
diacono
mimculis, ac
B
i

el

alii
I

mq
convera
votos

M
us

!"'';;',,/ Jordano
'

ipsras

Ludovia
Bnb buUa
super

S.

commisil
i

sed

eodem
io

andui

liculos,

.
"'
1 , l

"'"
11 ',;r, 08
,

"""

,,
'"

"

...i ti |

su-

gentia

el

solicitudine
itigerit
.

inquiraUs,
in

qira

invenin

scriptis
igiUis

fl.

Bdelite,

I |

lnriuii loc

* v..../ (iru-nw " <>> //

,

OU
Ktferaj
,

ad Seden

toUcam
vero
lestea

vestr

uusa

,r/

""
,

'"''

/,.

,w
'

ruiua
'

recir
,

quantocyus transmissun.

iZ

H7I

s,

aliqui

recipiendi

super conti

Jkgantes.
,,,,
.,

UIOI.I

R<

7
'"' "-'

stras
,-//urs aWeflaf,

'""""""

'''

vun .... concedimus praesenUum vobis auctoritate inquisitioPer commissionem auiem poiestati m
1

expediret,

alque hac inter alia scribil

.

Q is

hnjusmodi
,,-.

^obis

factam

nequaquam
praadictarum
per

inlenlittera-

ne

yestram

Sedis

agendis

qnod elsi nolumus latere notiUam in circumspecta providenUa aposlolicae quibuslibet, quas mnndi qualitas ingeril
solicite
.

dimus

quae
olai

auctoritate

rum

ip

prajdecessoris
...

uoa
d.

supei

diligenter,
;

ac

matnre

procedal

cum
.

,i,

jpsa,

aipote

universorum
.

magislra

RdeUum,
nihil

miiii

peprehensibile
sed

nihil

ambiguum,
recta
.

obel
.

huiusmodi negotio acta sunt, atque Brma. quinimo illa rau esse folumus re exequendis potueritis, Onod si i"" omnes his duo vestrum ea mlulo;,.,

aliquo

volueritis

interesse,
Dat.
1.

scurum,
lucida

cuncta

potius
in

certa

debeanl
io

emanare,

hujusmodi

tamen

minus exequantur Kal Januarii anno

apud

Urbem

veterem
,

negotiis,

quibus de canonizotionibus

agitui' ali-

quorum, exactissimam
que

deliberationem

summam
designel

ulormt,
,,,
,,,

gravitalem,

ac

maturitatem

omnimodam
quos
au

ac ina ,,,,/ , 8

(wnm*
.''
.

">",
|
'

,,

miracults
n.l

aoscitur observare.

iddit deinde,
ei

,,

ISSi

woue

inquisitores
le<l

wrtutum
,lr

miraculorum, cum
i

1m*i
uet

,-A oMuHlm

rninirn

$oHs

iinnirnlis

nsl

il

" "
/

'"

fUWM

ndeatvr. Epistola autem

hac

tota

habeturapud

Kiiab mis

ro

r<" h >" '" /....,

'

,,,

''"'"':.'

Bulamm im Historia unwersilalis Parisiensu tom.3pag 159, dataque legilur x Kalendas Jainnin, anni i-jsi.
169

Eadem

die

epistolam

scripsit f

quam

Goliid

Ib,

llu ni

iVatnmi

el

Turonensis
>

nostrorum Rhemensis, Senonensis, quampluac archiepiscoporum

,

ciae,

-^ts^sfir^
ne<

uon
Al

SMnessio,

conUnue

n,lll

suffraganeorum,

et

eUam aliomm

quoruminsuterunl
<

'<

dam regni Pranciaa praaiatornm parte nobis hujNte* supplicarunt Ludovicum praifatum ut ^ e gem quem proul eorumdem archiepiscopo,

merus sexdecun
neipit /

amoru

j
.

Latuordecim,

ru 'n,
QobJa
laE

sulTraganeorum sumuguueorum
littera

, ,

ac 8X

prajiaiuiuiu pralatorum

missaft 111

nwn anua
iy

conlinebant, jam
collocatum

inter caBlesUs
(acta

au-

PHncipes

pro

ipso

miracula

^l^^Zitur i\ts noc

errore

correcto,

qu*

"" '""

b-i6

DE

S.

LUDOVICO REGE
totui

ria
ilit

ronumtrot Pranteribentium fortam krtpril, Tandem, inftft-i : audiamu ex nouifano

dicio
,

m
:

iscnlo,

ceu

lucerna luminosa
juslus

dnil

eaque

rm)
'retributo"
,,,",',"

\ei.n.

Jndex,

el

nbi

vb

pro
(

negotio,
bbI

lempore
tribos
in
e\
,

domini

Martinl

landabilis,

dignanter

intendens

condipij
vita

tariti

PonW, llimil

oegounm
yttffl

Cardinalibua

ad

pensare muneribua,
retributtone

eum

lanquam
posi

ftcifall (ilMli-

emeritom

lifur,

ac

exarainandum (ea,

Galtia per prmdxetot

dignissimum,
el

prasenth

proftatof a

ymtortt
crant).

it

tita

miraeulit

conteripta
,

ergastuium,
fervens
exercuil
in

laboriosa

mundi

cerlamini
et
,

(aZ
sedeat

W omfacto

Qni

xitlminl

examinnverunt

e(

pro

divinis

obseqniis
sedibns
e1

polenier
collocavii
glori&a

palenter

magna
,,.,

parte rubricaverunt,

Sed com
facla

ante
relatto

morne-

Elhereis
,

ul

dominJ

Harlini oon

raissel

cnm pnneipibua
liciiatis

Bolium

teneat

pervenif
norii (17).

tandem ad
tnnc lecta
oostris

lempora
snnl

domini

Ho-

EI

plnra

miracnia,
diligenter

aBterns dulcoribus potitnro 1178 Exultet igitnr maler Ecclesia,

fesliva concelebrel

fo
sotan'"'"""II
fol

ac

,.

nl

;im

fratribns

Cardinalibna

lennia

gaudiorum

quod

discossa.

Sed dum
morle

ventilaretur negotium, super-

renienle
luit.

domini
vero
I

Honorii,

oegotinm

si-

Tempore
aliis

domini

Nicolai
rst

Honorio succrssit
hs
8i,

nnnmissum
domino

IV, (qui negolium triHostien-

tum et lalem filium genuit, prodoxit natoin edumvit alumnum, jam inter Regom ceslestium gloriosa agmina rulilantem. Laetelur, inqoam
et

QM,

jubilet

ac in laudes Altissimi
preecelsae,
insi|_nis

voccs

promat'
illostr*
QfljB

Cardinalibus,

scilicel

quod Bobolis tam

ta

tom celebris

domino Porlnensi, el nobis in llatU canlinalatiis adhoc exislentibns; qnia mortni eranl tlli Cardinales, qnibus negotium prius fueral commissom. Postea etiaro mortuo domino Hostiensi,
subrogalus
per
ei

fulgor.luis

ileeorata

conspiriiur.

sonoris
lionis

attoliendo

praconiis

sommaeqoe
enncleatius

eeneraBperil

exhibitione

colenda,
:

evidentius _explicat
dinis

iilos

ad

perennis

bealitn-

fuil

sibi

dominna Sabinensis.

El

ita,

gaudia,

el

hereditatia

aBlernaa

parlicipallo-

esl

examinalnm est, rubricalum, discussum negotium; quod de hoc plus facta descriplura, quam unus asinns posset portare.
161
el

lotiens

nem
operis

admiltendos,
lestimoniis

qui

praedictam
Chrisli

Ecclesiam,
lidei
et

matrem fidelium, Bponsam

pernae patriae

claris

profitentur,
nisi

nullosque
ejus,

in

sucse-

Nos
lei

el

de

mano

propria

scripsimns,

el

diligen-

gloriam,

per

utpote

examinavimus mulla miraculn fuisse sufficienprobata Temporiboa autem nostris non sunl ter sid mutati i'\;iinin;iinr s, tamen iierum Lecla
suni
plura
sniinii

lorum clavigerae,
reseratis tnrba.
altissimis,
,

ministerinm
inlroire.

virluosum,
tam

ostiis

Gaudeant incolarum
sublimis,
locidi

ccelestium

de

miracula,
per
illos

examinata,
praediclos

et

robricata,
sed

habitaloris

adventu;

lam quod

ipsis

expertus
cullorque
(aBliliaa

proba-

non
etiam
ut

examinalores,
Bl

Lusque
cipuus

fidei

Christiana. colonus,

pra>

per

plures

alioa

Cardinales
consiiium
.

voluimns
in

aggregatur.
gloriosa

Personel

jubilnm,
:

qnilibet sigillatim darel

suum
etiam
el

scri-

civiom
i.inii

nobililas

supernorum
coelus

qnoil

ptis,

ne

odio,

vel

amore
Bx

seu

timore
pluribus
servala

lalisque
:

concivis

suscepisse

dinoscitor

adje

aliquo aliquis laceret.

aliis
iini

islis

ergo,
,

ctivum
ci

ac

venerabiiis
refloreai
,

Sanctorum
de

gaodio
Bd-

potesl

evidenler
in et

conclndi
El

quod
<le

exullatione

uova

dignissimi

maturitas
Viro,

preedictis
sic

ideo

tam

maqood

hibitione Consorlis
1

nifesto

in

sanclitate

ritae

61

miracu.

17;
,

Bxui

itaque

concio
:

numerosa
el

QdeeaI

lomm
non
latere

probaln.

sccurc pnssiimus

asscrcrc

iiiim

exurgite Qdei
Bcclesia

zelatores

una cum

iiionm Ur

debel
;

amplius fama sanclitatis ejus sub modio

dem

laudis

oberis

hymnum
laetiliae

concinite.

sed
.

debemus
iii

ei

dicere
in

Amice
Ecclesia

ascende
militante
t
:

Perfundantur
cordia,
cloris
gii
el

imbre copioso
rore
tanta

veslra

pra>
pe-

Buperios

sil

libi

gloria

fcecundo
de

dulcedinia

arcana
el

coram Bimul
iut

discurabentibos
die
vi

Hesc

Ponti/t

Boxi

repleantur,

tam

potentis
;

VIII

Augutti
alteram

anni

IW

Principis

exallatione

terreni

spei

lutissimaB

tero

ejutdem
ti

mensis

recilavh

panegy-

plenitudine

praeconcepta ,

quod

nohia

de

indi-

rim,

bullam canonizationis dedit,

quam mox

gena
tronus

recitabimut.

caelestioni terrenorum, compatriota ,1,11.1 lcnn Patris FMiiim cllicax

i

Pa-

accrevil
iii

qui pro

salutis

nostrae

profecli-

XCII.

Buila

canonizalionis.

bus

j.im

ejus

pra?sentia

positus,

solerlis

exer

cd

iHhiiiiii

(iiainns.

porro quis
disertus

posset

ampln

E
!

famine
'"'
/

prmpotens,
nitore
praacelsa

quis

quantumlibet,
expri
li

"'"
ii

/,/
i.ii,, pag.

"

mrilii Menardo
lni
iii

/ '"'''

bulla "

'"'"<.
.

quam
i.
,

ex
.

aul

ir.Bk

subjiciam
'"''" / "-

...l

eloquii

coruscans,

sufficientei
et

<

,_

"

(i

inat,
oa

""'"
/

mere
cium
" sit7

sanctilatis

insigma,

H muiupu-

""'

''""

*u*plana

erant

mamfetta, ac typotheta terotimiliter errore ;'""" / " "" '""""""" irrepterant. Bonifacius
r, ,:._,,
|,
,

excellenliam

merilorum,
in

quibus
constitulus

beatui
efittl

Ludovicus

prmdiclus
t:u eo
lillll.l olura

terris

r"v
rl

;; rambus,

omversia
" l "'

'

^ n,,nim
arc

Cum
,

v.uiii

HC lUSIUa de ipsius
,

landabilibus actibus louuu-"

"

'"'

WMnMlilmi
et

piscopis

'^
GlOT.
'

episcopi

exemptia
el

per

regnum

Prancia.

WMlilutis, salutem
laus,
et

Aposlolicam
Patri
el

benedicUonem.

l.onor

'' '"'""' ,U,Um "i' 11 """". h c,m " ,l11 ""' "
Qdei
,

luminum (a quo omne donum per

cul.oribus
,

u calamus expnquo pandunt lahia lingua pangit. Sed oe ip* rum acluum eiaritaa sub oubilo lateat, tenebns |I||S '''"'"^ obducatur dignum duximus, ol inpublicam sermo noster aperiat, -i deducal
referenda se
init

offeranl,
,

''

'

' CI

'

lionem.

orihodoxaa

,nl,

<UUs
l|,sr

!";

'""

h '"'

1H7
blimia
bus
lilil

ffic

-'

'"

p,;,,l,s

dmUon s
;

^peros, summi
itndiu

profecto

clarlssimus

genere,

-''

,/i:

el

se^

"'
l

" que ;
'''

iwwwita ^"cordia

potenlia,

facultatibus
inoriiuis

opulentus,

praaceJ-

referantur
liberali

\iriuiii.us,

elegans
el

copioBui

premia
al,fl

; iiens

'" retribuUone n iflcus de bu cajlorum ad ima mundi oculoa suea maia ,nfle c le 8 benigna consideralione
'

bonestate; inhonestis

conspicuua , penitai lurpibus a se

adbaesil

ex-

relegatis.
sic

Nam

sic

pudlcitio.

carnis
certa

studuit

evttare

beati

disct

Ludovici

quondam

babel

credulitas

plnrimorum.
candore

sicu contagia; qnod, nisi ei nex

.

^"^j

Regis

'clyti

Prancia.

miui.ic

gloriosiBsimi
niriflca-,

acceBsissel

uxorius,

rirgineo

rutilasji.

confessoris

Brandia,

merita
consli-

operaque

Longi

qnibus ipse

gimini praefnit,

qnippe spacio temporis pnedicli plena ejusque gubernacula

regni

pro-

, .

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

.

:i

ir(

, 1IlM1 ,riinnc

direxit;

null.

noaus,
Justitiae

iihi
fultus
tis

Cumque
potentia

ad

pan
el

ingenti

circnmcivitaei

A:
.1

;iu

ri0STig
v

ftlicoi|

Qemini

violentus,

pervenisset,

habito

de
1

B.

Trios

8ummop erfl Bervavil et coluit, Qon relinquens, perversorum ||iml i, m

|irlll
, .

squitatis

Damiatse

captione
quasi

triumpho,
totiua

proees

al

opttoiUu, in

conatn
:

enerali
sicut
aliis

ejusdem exercitus,
sui

unto
tdt rilego

debitffl

M niiii;i

ma mncrone compescuil pravoram illicitos conterens,

ralator

Domino
adversis exercitu

placuit,

agritudine
prmfatus
io

orgentibus,
supradicto
ac

Rei
el

cum

toto

frenaDSi
,,,,,
mii|j(l
..
_

pacia

eximins,
r

rervidus
extitit
di

fere

soldani
incidil
:

Saraceno*
opproGoeda
lole-

concerdiaB,
,

prom

sollicitus

rum manus
bria

potentiam
injurias,
.

multa

,,.,

fagiens,

vitana

scandala,

multasque

quae

inferentium
el

Proplei quod sui relicis regiminis IS abhorrenp. subductis Quclibus, andique se datis ,,.,,,.,
,,
lncolis
jj t
risit.
.
.

conditio

adaugebal
prafeto
illis

patienter

humiliter

rando;
sii
,

Roberto

comite,

pro

Sde Chri-

turbinibus
(

profugatis,

regni

ejusdem
illu-

ab

immaniter

interempto.
tunc

Postmodnm
vivente
lil

aurora

dnlcifluae

tranquillitatia

autem
ctatu

habito
ilo

cum
iiirio

soldano
itcvc
ac

tra-

laBtaque

serenitaa

votivae

prosperitati
,-

ar

jarn

exercitu

do,
1478
l

maxima

interveniente
occasi
;

pecuniaa

quantitate,
li

ei
;

i.i

de

mi.i

tpsius

aliqua

referamus,
exaplus

ipsoque
propriis

soldano

hujus
.

llV

|||

i|h

majori
.

expositione
referentis

discutitur,
astui

interfecto

Saraceni ad

qui

ejua
,

domiean-

primonHa

nM ,

indagalur

eo

nium

ii-in

parunl

pecuniam anhelantes
postulabant,
ut

jaleoris,
,,,,,,

mentesque
ineuntia

delectel

obnixiua
Dei

audito-

dem cum multa

ventionibus

instantia

in

con-

_\i,

eetatis

primordiia
;

Klium
desibi
itae

ordinatis

concorditer
penitus
,

inter

partec

i,

Q era
(
t

mentia affectione

dilexil

aec diligere
,

jurejurando
111
1

firmandis

adderetnr,

quod
,

SJI

studia

continuando salubria
affuil

dum

ipsi

pacta

servarenl

omnino

Machometum
ac
1

commoditas

lemporalis
.

sed

quanto
prolixiora

majopro-

quem
Rex
Dei
rel
:

colunt
in

(utdicitur
adjiceret
Filiura
.

denegarent;
.

idem
ipse

profecil
p

BBtate
iii

ac ejus

in

tempora
exarsil

suo

jurami oto
ac

el

s ,i,,i

i.inin

spiritus

ampliore

Hic

amorem fervore equidem cum essel annodestitutua

reginae
!

aegarel
si

oxtra

Qdem

ejn

conventiones

praedictae

ab 00 minime
-//

rum doodecim,
clara
viir
'iffi

paterno
Blanchae

auxilio,

sub
cere
ii;ii

atur.

matris
:

1482

Quod

praBfatus

Rex
n->

abominans,
:

id

eiR-

irrctandn

constantta

custodia

el

gubernatione remansil
ferventer
intenta
.

qtue circa

constantissime

recusavU
<

quin

potius

qua-

dniii.i
ter
ni dii

obsequia
igere
praefati

eura

pruden
Bb
il
;

indignatione
folia

irmMot

|ui,ntT
labiis

a^st-niit,

ac

diligenter

instrui
.

quod

tam

nefanda
in

suis

aliquatenus
ei

ad

regni

regimen

suae
.

directio-

non proferret; aeque

tam
:

"/esanam

reproid ei

[petere
ri

proi identiam
lieret,

noscebatur

dignus

sufficiens
H7'.i

idoneus haberetur.
per

bam jam
,|n,

prorumperel
dicti

aegativam
el

quamquam
coraites,

Pictaviae

Andegaviae

alii-

Cumque
EBtatis

incrcmenta

temporum
atti-

tunc
,

piurimi

circuustantes
sibi

instantissime

sua-

iiirni
iludta,

U(.\

annum quartum decimura

regina
sibi

derenl mortis
ceren!
qnj
t
;

cum

exinde

caBterisque

Christicolis

preedicta

raagistrura

proprium

periculum
praBsertim
sicul
.

verisimiUter

imminere

conspiillis,

deputai
rel
,

ii

111
'i

eum

scientia

litterarum

imbue-

cum
.

hoc

ageretur

cum

ac

bonis

moi ibus
magistri

informaret.
positus
,

[pseque
sic
ei

Re*
obe-

praemittitur
ejus
sibi

soidanum
quod
B

praadictum

oc-

sub ejusdera
dii
ii

ferula
,

cideranl
,|,i,

dominium
diceretur,

asurpantes
oisi
el

el

reverens existebai
disciplinam
, .

sicque

illius

recipie-

i;,..|

apertius,
q
di
1

in

actum
intresi

bal

humililer

quod
officia

suj
in al

erna

prae:

producerel

pelebanl

ipsum
Becuta

mos
h ec

ventus gratia
circa

profecil

laudabiliter
,

utrisque

aon
pjda

rerrenl

ipsius
esl

divina

sic

intentus

aequaquara
.

Grmaque responsio
pradicli
ejus

Sa-

ipsorum
quaj
cis

auditione
se

contentus

existerel
a

uisi

ea,
clei
i

raceni
1

corpus
at.

occiderenl

coram

die

aoctuque

suis

faciebal

.1111,11

aniraam uon haben

s.iii,

solemniter celebrare, ab

ipso

cum eorum
in

ali-

1483
posi

ri

jam

dicti
el
1

passagii

tempore
ia-

<

non

il.screndi

quo attentiu
I

dicerentur.

conflictus

diversos

ralidae

H80
v|

Demum
'

successu
,

temporis

anno
segritudine
,

m is
(|ll

inediam,
Hdeles
,;,,

graves
Christi

penuria

diraque
.

nilnera

"i"

constitutus

el
.

quadara
a

sibi

,,

pertuleranl
ventris

eodem
el

Re-

Saro-

superveniente
densi

jravatus
,

Parisiensi

el
.

Mel-

temporis

fluxum
,

segritudines

episcopis

ass stentibus
i

tunc

eidem

vmEl

aiias

patiente,

Christianus

reverteretur
illum

exercitus

iiiimi

in

mctae subsidium
;

Qolena

omnino
tntendens
periculis,

cum
"el

multa
ei

instantia

petiil

exhiberi.
prajfati
!'

ejus

potius
el

clementer
participare

comcjuae

hoc

rationabili
:

causa

moti,
,

municare
,,,-

laboribus,
? erisimilibus

aereni
sP'ritu

epi icopi

ipse
,

lamen

atpote

fervens
fa-

,,

poteranl
:

conjectn

erge

D sum

eique
illorum

votis

ardentibus

iUuc

re dii1

cum

eodem
.

contra

Saracenorum
aefa
io

roulari
ll1

desiderans,

salubriler

dissuasio-

rabiem
i

truculentam

insuitusque

" 11
'

aon

admissia

signum
praelati

hnjusmodi de

manu
el

etficax

defensionia

impendendo
scelestis

praesidium,
in

prffifati

Parisiensis
recepil

episcopi
,

cum
.

multa

laelitia
el

qI

ab

hujusmodi
E1

hostium
dolosa,

jftoltatione
11111111

nobilibus

mi

Varetnr.
ftStuta

tandem,
el lU ra

cum Saracenorum
tam
grandi

ipsorum

plurimis
.

'" lr|11

Ei
"'

sighum ipsum assumentibus cum tandem ampro praeparato navigio,

aliis
,

nequitia

bellantium

circumdedi
praemittitur,

tum
infirmitale

ra-

apparatibus

qui

in

talibus

re [uiatti-

i,i.

uni

jicul

deten1

"" ll1 "'^ """'

1

cum
,

tricesimura
111

quartura

annum

miim,
!;,._,.,,,

ipsumque
,1

tam

graviter

im
oportuil
1

'i

'

"

atatis

praedictum
ei
.

subsidium
clarae

transfre-

^"
" llu
(

consortes

Robertum
,

Attrebatensera

ti S

supradictos exercitum reddere Saracenis; ac

i

m
'"-

^Pnonsum Pictavensem
"

el

memoriae

Si

facto

v.iii.iiiii.s

libitum

obstitissel

pet
.

regem
buos,

Siciliaa
iiiini

tunc

Andegaviae
.

comites,

tunc

promptae
lioc

a
.

"'

j "''"'"'

adhuc riverenl
pericula
,

secum ducens,
Bolent

bique

plurimi
ipse

magnique,

pi

''"

llh

graviaque

quae

aaquorei

suaderent;

nctua ingerere, Bustinendo.

ardorem,

quo

tamen propter oimiaB rohementiua ssstuabat,

71

volens

PO-

Augwti Tomus

V.

53o
potins
i

VITA
pericnlis

S.

LUDOVICI REGIS
deputatis
:

corpus

exponere,

al

Christianns

nunc etiam
risitam
eis
io

inflrmoj

el

debilea

,ij

populu
tioiam
,,

iracenornm noipsins

enodochiis
personaliter
,

decumbentes
consol
tlexo

debililas

qoii

laterel

exercitus;

ipsoj

rerbis

saracenorum
;

existerel

ignota

potenlia

Chncaeteris

confovebal
tus
el

manibus

propriis

genu

do-

stiaDis

evadere
captionis

noluit,
astrictis;

remanentibus
apertius
irat,
a

cibai
i:i

ministrando.
ur
i

11x7

^ncnlo

'"

mona
quod

'

lis

Montia
plud
<,,

quod militiam,
;

quam secnm dux

intendebat
:

secum
seu

i .

Belvacensii
1

;esis,
jo

reducere
''11111

vel

capi

mori

iiiniiii

umptui
eximiis
,

idem Re* opere constmxil ac dotibui

,

pariter

eadem.
inter

ravil

monachus
.

qnidam
el

Leodegarius
leprae

1481
ihariias

cumque

Regem
de

el

Chrislianos
et

ac
-

nomine

morarelut
.

quem adeo
atns
1
i

morbus

ipsorum

Christii

invaseral

quod abominabilis

despeclu

quamfo
.

ruiD

im

>

'beratione

plurimum nanebai dam camera positus

jusque
oculi

ab

alii;

qu a
cu

memorati

dinatii

,;
i

"

qaadam
quaa

:ilh
i'

'

ob

gravis

infirmitatis
,

pondus

scu

hujusmodi,
restal
tes
.
:

solvenda

habere plenai iam

ipsins

intendenposue

111

electionem
iii,

Regis
a

lotaliter

jam consumpti nihil omnino videraminibus eorum nbeis el effei tis quique nn um horridis jam erdideral
malitiam
banl
,

f<

nm

\r\

ipse

liberarelur
inis

carci re

ejus

tumefaclis

non

licum

labiis
,

el
,

profunda
pra sente

Qonti]

in

vinculis,
lerel
\''
;
!

donec
dunta
liter

ac

idem Rex

eum

bujusmodi
i,i, 'i,i
111

solutio

p
t,
l

ci

hrislianis

ipsis lioc

ponae
el

fatus

Rex

aper

prom-

teral

ptnm nec dilatum responsum praBbuit, quod

qnousque
B
grits
111-

alutation
inte-

ilutioni
1

au

scindi
bat
:

carcere

intendebal
restilulis

aUis

Libertati

pristinae

quanquara
alii

el

luijusmodi
ibus
.

jus

praefati biles
.

alphoi
lunc

rolus,
.

ac

viri
el

ao pro-

de
segri

'''iii

mo-

astantes
.

expresse
11

dicerenl
nullati

uacho
bilem
pore
talibus
ac
1

mii

loci

anl
di

qualitatem

horrislu

iiur

aperliu

'i

"

in

hoc

no

abbate
iti

rehementi

ipplici

adjicientes
aliis

instantia

quod
ab oln

sublimitas

Principis

potiu
lis
,

mni

Rege
183

ipso

firmissime
ius

replicanti

contrai ium,

eorundem.
H

iim
caplivis
,

dicti
,

Bl

landi

Ri

ca leris

eis-

Compen
ei

lii

ise

ad

ii

m
illo
I

bu-

tniitredim

dem
so
pi
i

plenai

redditi

le

Mphon~
facienda

manitatis

obsequium

infirmis

in

degentibus;

olnlionis

jam

cum
tur,

ex
.

ob

redi
fei

noluil

di
,

<

11 i

patiei

flexis
,

in

extitil

adimplelus
rediil
;

dictusque
ac

klphon
Chi
inclu-

iiuin

"

piri

friisnin.

entiam
111,

omnes etiam

de

illius

quos

in

propinquo
'

carcere

detinebanl

naribus deflaens
qui
pie
1

foed ivil

turpiter
as,

manus
in

Lbyloniam
rinculis;

manus
ac
illi

inimica

nec

aliquo ex-

etiam,

qni

inde

immutalus
quod
cutus.

lotis

ilRco

suis

manibu
ac

tunc

111

Di

lenebantur,
prsefatus

fuerunt in

im

equium
ciri el

navibus

collocati.

Demum
exercitu,

Rex
1

cum
atque

Bic

Christi

,:

eodem liberatus Acconensem quennium buma

1
;

ad

civitatem

les

dejectas personas valde comn

amque

inibi

ferme

per

quin-

patiens,
iiiii<

largitione

muI'

tanquam
non

fervidus

iiin

exhibi

irenorum
solum
aplo
ritaa

M89
alubris

Viuginibus
maritalis

insuper,

quibus
de

inopia

el

[uantumlibet,

d '"i"
bilis

feclum
carnis

copulae
labi
illis
1

lauda-

lubricum
ovidebai

contingeret,

dotibus con'''"'

convertil
divini
,

ad

Dominum
ni

ipsos

facien

de

bi
1

laudem
cae

exaltationem
baptizari
'i
:

Catholi-

liti

el

salubriter

xp osum
pios

i'""
l-:i

'"
'"'."

Qdei

bonorifice
is,

eos

donis

eleemosynas
tempore
pro]
1
1

gratiosis
el

favoribus
alios
1

noscebalur.
'

Hic

praed

alus

multosque
fedimi
1

milites,

riri

rJ

Dei,

attentu

ama"
bere'

iciens

eis

de

munificenlia
rictui
,

regia

lam

dabal
1

qnam
lorum

auditum;
factor
opi
ris

non
macula

aud
tudii
d

ctel ira

proul
ticae

Miorrebal
del

suadebal

conditio,

ministrabai

'."''"

pi;u tatis

infi ct<

t;

pauj

alum
"'

,:

"

Procerum

1190
re-

suorum
,

Cum
'

vero aliquibus
seu

partibus

dicli

Reg
1

consilio

ad

Pranci remeavii

ob
bus
Qiae
,

irilitatem

malitiam
:

lemporis,

viclua
,

sanciitatis insi
pitia

caristia aristia
'

panperum
dedicanda
coi

....

imminebat

statim
,,
.

de

ipsa

'"""'
" P^^
1"''

fcrtnis

intellectis,

certam

illuc

m>:llll summam

obsequiis

qu Longum
ado,
eis

easel

enarrare
bonis

de

per singula, proprns amplis

lotibus

prout ipsarum exigebal paupe Qdelem mittebat nuncinm, inter subun videndam. Hic profecto hnmilitate
per

qualitas

pai

blimi-

DIE VIGESIMA QIIINTA AUGUSTI.

blimitate

53.
'

bumilie,

ia

apparato

el

rwtibus,
posl

""

tffl

frequontei

pauperj nauneribus
de

erogabat,
parti

pnmum

hujua

n, '"
*lti

functus

ouroolail

lls
-

*"" weret, quam

PiliUB,

u
i.

rixiwet,

'
01

Bme
,.

nltramarinis
insignia

reditum, Bum-

-mii

hamilitatis
:u

demonstravit.
n
1

V
aln

qu

mxraeula

enim
humia

dilexerat,

tam

devoti

Principis,
n
lo

nth
rariis
,

egalibu

propugnatoris
H
ralitate

Qdei

orthodoxaa

pes tibus

noD

wd

quemadmodum
sic

m
penitus abdi
,,,,,
(

rait;

sfflcularibus

pompis

se

profulserat,
el

meritorum miraculorum divei

devotiom
collo

plu-

ceret,

qui

eura
111

plenissima
ccelesti

]-,

do

fervorem
,

spiritus

jocise

carms
repr

ar-

,:
1

""

ecum
mbvenil

palatio

M|
,

extinguerei

jed

mortiflcatii

ac

^enerabiliter

colerelur.

Nam
,

contractis

artuum
tan-

il

Il(

inum
proui
-

potius

accendi
ip
<
i 1

contingeret,

alliusque

extentione
I

curvis

terram

ferrae

101

nutolli;
i,,!,.

carnem
'-

am
.

quasi

facie,
111l1ii.no vultibus,

plenam
si

restituit,

' eritur

aHnmanc e loman
freno
nl

eorum Bursum
benefl-

ftffrArtflp e frense

iimik
ij
,

p.roriie ere cti

......1.^1.,..,

atem;

trumosis

Ubitum
(|lll
.

arcl e

abstinentia?
alligavil sui
;

cohercuil
voti

nilni

liberationis

impendit.

Mulierem

quandam,
exi-

nexibus
:

non

proprii

ducta

cujus
rtebal

brachiura
,

aridum
cujus

el

omnino

impotens
liberavit.

non

desiderii
spirilus
illicitis

directa
tute

ab inflrmitate

hujusmodi
velul

Qui-

laiobri
,,,,,,.
1 _

raoderamine
provide
corpus

ad

licita

dam
obtiam

quoque,
ium,
per
cnrationis
.

eraortuum

pen

ab

abstinerel

Dislrictis

ejusdem
oblinuil
el
alii
:

Sancti

rirtutem,
paralytico
1

etenim

atterebal

jejuniis,

priscorura
ttae

compluribns
qui

Palribus
-

ordin

novorum

morbo
bus
<\n>-

div
so pitate
.

aoricaeeisillius

pus

motu propriffl roluntaNam per lotum quadragesimale temid 1111 dies feslum Natalis D el quadraginta
ilem
adtfi
1

tenebantui
visu
tto
,

plena
au

reddita
litu
,

surdis

claudis

nomine,
ip

restitutis.

Ris

el

complurimu
;

ei

omnium
jejuniis
el

festivitatum
,

w
a

alii

Sanctu

corusi avil
tibus

oec
iiini

Don
1

'!
le
ii

qu tluor tempi ra
,

qua

in-

quonim
rendam.

seriem

non

duximus
Pr

E
inse-

ci

in

orationibus existeba!
11

rili.n n

-111

|n
I

111

|wiiiln>
[lorio-

1498 Gaudeal
quae
jns
talera

ilaque

domus
Principem
illustratur.
.

incJyta

iiotadlmUr

interdiclis

In

festivitatum

vero

ac

tantum

genuit,
Lartetur

per cu-

n*md$tanto
*w*ortoHirj

!,
sexta

et

Natalis
feria
.

Domini
i

memornli
.

vi

merita
-

sublimiter

devotctum,

majoi
el

Bebdomadae
aquae duntaxal Quolibel
,

jejunium

ob-

tis

Prancire

populua

quod

tam

el

servabal
tatione

pani

modica susten
die

tam virtuosum Dominum meruil obtinere.

len1
prffllatoi

Exulpraefa-

contentus.

etiam
ac
totius

Veneris

nm

cleri

procordia

quod
ipsius

Quadrage imre
ab esu 1499
tlmto
h\

supradictse

Adventus,
occupans,
pertransiin

tuni

regnum tam
aiis

claris

miraculorum

Regis
el

piscium abstinebat.

prop nsius

decoratur

Jocundentur
el dii

MuliK
sibi

proterea
liora

rigiliis

se

procerum,
pectora,

magnatum,
per

nobiUum,
opera
muitipl
1

militnm

ne
rel
,

aliqua
po
paleis
j

temporis

inutiliter

quod

sanctissima

litum supradictum

non
im
le
,

plnroa
por-

ejusdem regni
ii\.i

status honoris
el

vel

stum

sustollitur,

quasi

soiis

tdiis

latilem,

mataratio
ito

'

simplici

superjecto

strammo
>i
1

M9i
clementia
1

tm, corona

quia
glorise
in

quos
ceslo

ts

nuUo

suppo

decumbebat.
sincei ns

Hic
veritati

insup

il

magmflcal, depatri
1

tjMqu* ferti"'"'"" etUbrare jubit

purilale
litil
.

prolucidus,

amicus
Cuncta
.

ex-

Gdehbus
:

m
1

hac

terrestn
rii

convenil

ho tisque

que ipsius eloquia

salubriu
cordia
,

quooperaque hortabantur; demulcebanl auditorum proei in eorum sdiflcationem multipliciter

falsitalis.
,

duri jimus
salutis

^eni rari
veritate

nos

di

a ttitate

ac

miracuiorum
curiosaa
districli

augmentum

ipsius

beati

tdovici,

ac

solenni

inquisilionis

diligentia,

el

minis discussione

prsmissa,
:

plenariam

certitudi-

redundabanl
Hirata

uem
ad

oblinentes
el

ipsum

de

H93 Cumque
h
el

incrementa

Catholicee
sanctae

ftdei,

uostrorum

prolatorum
tertio

communi fratrum omnium, tunc apud

,

liberationem

celerem
;

rerra
ipsius

votis

Sedem
Su
,

apostolicam existentium

consilio

el

ardendibus

anhelarel

in

Tei

idium

die

Dominica,

Idus

ku ;usli

Sanctorum

'

11

1
1

"

>

.
1 .

fra
111111

ip

iM-

regis
,

Qlia

qute
s

in

reditu
se

debir
trans

foBlix

ipaius

anima
coelestem

naturo persolvil
iransmarinas,
'rtibns
[taliffl

ad parti

rursum
qui

aslra
!

pelens,

aulam
ipsius

adi

111,11

Carolo,

Lunc

moram
memorati
Tuni
1

otitura;

festum
'''

Sancti
'"
1 l

devo

contrahebat,

Regij

U,
isti

'

|;

"

|V

7esim

tandem ad parta
r

lalei

el

di
:

fldeUbu

"

rel >ci

gre

11

perveniens,
asira
Bxit;

inibi
-1

de
adi

magnatum
1

congrua celebrari
cibus,
'i"'"'
1 ' 1 '

ni

ejus

inlervenientibus
possi

suorura
''''""'""^
"'
s
'

coni ion

el
'''
I

hic
'"

ab

imminentibus

incursus
""'-

potentit
IiiImi:,..,

ri

taturo

^ ""
1

P er P eluffl

^saaimn
lirum
ir
titis

ravi

nh

iii,iiniM'r..s

i|nilni-

re.

premebatur
'"'1
,,:i

assidue,

in

incurrit.

Qui

i|.i7

Lt

autera
el

ad
copi

veni

uittulgen-

frequen>U se-

,a Psia

aliquibus,

infirraitatum

ip

ipsius

feiventiua
,

lelium

conflual
(

superatus,
Qora

Sacramenta eccle
.

iastica

cum
Chri-

multitudo

ac

celebi

olemnitas
poanitentibus
el
1

reoepil
er
..
II!

ac instante sibi

verisi

anibus
qui
revi renti
trint,
t r

vere
tlluc

tione
i;ii

ano ra3n P a lnuu

8
\

pro

exeroitu
devotis

m
.

aodem
ia

festo

.'1111"'

Domino
ac

precibus

.!"

petituri,
el

ds

omn
i

iraendans,

literaliter

exprimens
its

en ti s

11,

misericordia

beati

el

y!

8e quentia

videJicet,
spiniTi m
mi

i-ah-.,,

As

manus
mi-

Paali

am
el

ajus

anthorilate

oonflsi,

nmrni

C0MM ndo
'

um

feliciter

imnum

quadi

sccedentibu
Mlilinim
uilra

'""

"'

Christum, superjus

BJUS-

deliciia touiturus.

dera

532
AUCTOHF.
J.

DE
i.-

S.

LUDOVICO REGE
ritate

dem
eis

tavas, qoadraginta
misericorditei
tertio

dies

de

mjunctis

nobilius

enituit,

lanto

debel

S.

pmnitentiis

relaxamus.

Datum

Christi

delibus
exaltari;
fessoris,

darioribus
statuto

laudum
feato

praBconiis
beati

subUmi
eon

apud

Urbem veterem,
oostri

Idus Augusti, pon-

de

Lodovicj

tificatos

anno

teriio.

quondam

praterito k capitulo generali, boc additur, quod propria ipsins hisiuna prr inium Ordinem decantetu

oniversum

Regis Franci, Ordinem celebrando, facto anno

XCIII.

Gaudium
:

dc canonizalione

aucta
:

miracula
Officium
Officia

cultufl

propagatus, et auctus
:

antiquum

nomen

iu

fastis

per totum Ordhem promoverunt cultum S. Ludovici, ita eumdem propagarunt anno item (298 Frmdioatores.
'/',','

1200

sn-uh

Cistercienses

Actis

varia.

enim Vartenvum
:

capiVuli
col.

gemralis,

apud
eis

laudaium
,,,fe
i,

1870,

hmc ab

statuta
Qai
el el

nio

D-

sancto

Ludovico
OlEcio
el

confessore

!m

simplex

octavo
curel

Kalendas
de

Septembris,
providere,

ma
annote-

B
Oaudtn
canunixalio/,,

Ordinis
ulla

canonixationis

ingens

in

Gallia
267.

exci-

tur

iii

Ordinario,

Kalendario

gaudium,
,ir
r,

teste Jovnvillio

num
S.

iudi

hic statuitur de
fert

Officio

Quod autem componendo, factumreFr.

Hs.

guoddam antiquum,
ex
codice
i

ne

atiCto

sumpPum
Pubiicata
dovici

notatur
yero
in

quod deVictoris $72:

B. Luel

Bernardus

Guidonis per
obiisse
dicit

irnaldum
acccvi, ai

de
,,,-

Prato, gressu

qm m

miroA utorwn
qlorin
:
,

Prancia
fueril

anonizatione
gaudii

quantus

jubilus

exulposset

lationis

ananimite]
referre
:

apud
tunc

omnes,
enim
el

nuUus
Ddes
roborari,

Ordinis u, annis circiler quatuordecim in Ordine oixisset moriente Ludo\mi Uabentur illa tom 6 Collectionis amplissima
]/,///,;,,/.

anno adeo ut jam

ienter
coepil
iii

Cathotica
pes
is

col.

Ul:i.

uln tlcm

ilucct,

.Irnalilmi,

Francia
erigi
el
."i

constanlissime

triginta
gisse,

fere

annis
habet

sacram
Bic
et

theologiam
ae de

prmk
OfRcio

firmissime
iiii.ii

ad
B.

superna,

caritas

ferve

arteque
sic

poetica
.

valuisse,

iii
ii

Ludovicum
r
.

devotio

sollicitius

composito
vici

Oflicium

sancti

Ludoel

i.

\mi

mediocriti
,

opinor,

ad augenpietatem

Regis

nocturnum
elegantei
.

diurnum
io

dictavit,
regis
extitil

iiiiui

Gallorum
uxi\ ut
//'//"

tanctum
corporit
i

Regem
elevatio

composuil
lippi

quod

coria

Phipari-

honorifica

anno 1298
ceteris
pie-

pra3
el

omnibus

aliis

prmelectum

facta,

mdebimus
in

et

prm

ter

tatem

illam

promovii aucta miraculorum gloria.

Echardus im Bibliotheca Prmdicatorum tom l. pag. i99 plwra

acceplum.
,

Ordihabet

Vangim enim
mvraculU
confessor
ricus
ila

Chronico
:

ad annum
qoanti
sanclus

1298 de
ipse

de

Irnaldo

Officiiqut
:

scribit

Qui

meriti

jiiiiui

Domini

gloriosus

Rex

extiteril

iuni

hoc assignat mbdit Quod

:

ab eo compositi princir Ludovicus decus regnantiom.

Phitippo

Pulchro
per

oblalum
ecclesias

apud Deum,

tniracula

prius
posl

facta

de-

eximie placuit, ejusque

GalliEB
1
1

auctoritate

monstraveront;

speciaiios
terra
:

tamen

exaltatio-

receptum
ad
initia

esl

eoque usa

est ecclesia

Pa-

nem
libus

corporis ejus a
esl

m
in

diversis

mundi parcurationum
qoin
l

iensis

secuU ivh,
:

extatque etiamnuiE
esl

ostensum

gratiam excrevit, ut

oam nemo

tantam

iii

antiqois Breviariis

eo etiam diu osos

Ordo
ei guo
tp<a-

ab eo

sanitatem, sive

Prffidicatorom.

Bobsidiom
ine

Qdenler

el

QdeUtei

Bxposceret,

1201 viario

Porro

Officium

de
,//,/,

S. Ludovico

in

mora etfectum

perciperel

exoptatom

erum

l'iirisii'nsi, ,/,,,/

anno

4584,
hymnoi

posteriora hmc miracula non tanto collecta fuisse studio opinor, quanto collecta fueranl priora;
certe pauciora

inchoatur verbis ab Echardo designatis, et antiquitatem ubique redolet, prmterquam in lectionibus,

lio,
et

ad nos pervenere, de quibusageubi

qum notantur desumptm ex Paulo

Clichtovmo,
illud
ita

/////-

mus mferius,
disseruerimn

de culiu

Sancti,

reliquiisque

ui

dubi/um

quin
Sancti
i

1499 Festivitatem
culius per to-

per

totam

Galliam

composuit,

ita

ipsum sit tamen

Officium,,

non appareat, i/uod Arnaldus

<>/-

alim lectiones videan

twm
dinem

ipso beatm mortis die,

iur prioribus substitutm.

Totnm autem Ulud

ei

ciensium u,-

sni n\\

Augusti

Non

ridetur id eo

anno ob tem-

pom
i"

ficium,
et

psalmis

exceptis,

lectionibus

//////"

bre\ itatem fieri potuisse, ac

ei

factum eo splen

irrin

didjus

magnificentius anno sequenti;

egregie

honorem
Pulchro
religiosi,

eique

///,,/'///////

noctumi, ex i//" Sancti est compositum, Quapropter luhn aliqua ex anac non
iccipe
:

rai

promovente

Philippo

tiquissimo,
oculis

Gallim

rege.
a

Interim

Ordines quidam

objicere.

magnis
zs

meleganU Officio lectorum primum hymnos. in Ve-

Ludovico mente beneficiis affecti, stavuta ediderunt de festoejusdiecelebrando. Cister-

speris hic ponitur

Gaude, mater Ecclesia

Novae laudis prmconio,

imprimis anno (298 in comiPiis Ordvnis, apud Marteniwm tom. I Anecdotorum col. im, >>run\ sequentia : Quoniam Christianffi reUgion.s

Quam

Ludovici gloria
terrs vehitur
cajli

Solenni replel gaudio.

devotio,
debitis

dom
al

electos

Christi

tam

piis

quam
expetit

honoris

celehritatis

obseqoiis reconfldentios se patroci-

verenter
,

De regno Ad regni

soliu/u

exsequitnr,
et facilius

eos

oimirom

Cujus vita dignoscitur

asseqoitor

eorum

nua adjuvari;

idcirco

pia deliberatione. capitulum

generale duxit provide statuendum, quod festum beatissum Ludovici confessoris,

Porma virtutum oninium. Fide purus, spe patiens, Et charilate fervidus,

Fwncorojn, de
'

quondam Regis
Rartho-

Omni

petenti largiens

cetero

in

crastino beati

apostoU, cum duabas Hlissis Bt tn lection.bus, sicut de beato Antonio, fiat per Ordinem oniversom. Huic ttatuto addiderunt anno sequenH "Innl, ibulem col. hit verbis expositum

Pius, pudicus, providus.

im

Fraus furor, violenlia Relegautur a subditis, Signa coruscant varia

,

Qnomam
quanto

caritatis

Sanctorum

splendor
,

mirabilis,

luculentius

Virtutum ejus meritis. Pro corona justitiffi

meritis, jure

et

etiam cla-

Jam coronatus

gloriu
Nostri

, ,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

Nos iri
C(E li

533
oerbis
ejus

m emor
procurei
i"' 11
'''

miserias

prmmia
simplici

ptima miracufa Sancti celebrantw hit ri |;||l igni Re* insignis, uam B3grotis
-

*o
,

,i

n>
,,|:

jrino
Laus,

prastantur
""
11

remedia

dati

neci

liberantur

honor, virtus, gloria,

aegi
per
miriflci

cseci

reparantur,

fugantur

dmonia!

Qi

nos

Coronel

suflragia.

Kalutinum
i

vero

Amen. hunc habct hyirmwm

Tandem in secundis Vesperis ad Magnificat Ludovicuscww prmstantissimis regibus sic compara:

'" r
in

'

Magnifical

miraculis

Ludovicum
David
fnlsil

divinitas,

a,

praeconia

Solenni

digna

cantico,

quo cunctorum ocnlis Salomonis serenitas, r\

gratiarum
benignilas.
Litolis

bumilitas,

i-zcchiae
fecil

veritas,

quem
pai

Dcvoia
Canni
Hegis
1,1

promal
plaudens
bujus

Prancia
angelico.

solennem
de
Oflicio
se

populis

Josiae
suffii

Emc
oel

illo

dicta

religio,

qum auclor
liariter
420.'j

per
ex

scvre

potuit,

quia con-

pectus

gratissimus

temporaneus ;

vel

iis,

qui

Ludovicum famir
neglexerunt
Fi Inilas
ittjtr
ill

Monslrabant,
Ejiis

quid de prcemio

noverani,
Anlistites

discere

gustarel

animus.
ni

Gallia etiam non

Monstranl quoque miracula

Quanlus

sil

ccelestibus,

cultum sancu Regis. Etenim concilium Biterrense, anno (299 habitum, editumque a Uartenio

decreta

COIirilm

Morbos,
Suis
qiiain
ln

pestes,

pericula

tom.
juxta

inecdotorum,
dicti

col.

W
.

Diterri

ita

statuii
I

mgando
dulce
i

precibus.

Kem
i"
i

domini

nostri

(Bonifacii

////

spectaculum

ordinationis

praceplum
iii

statuimus
fe

quod de beain

Ludo^
fidei

:o

cerneret

udovico

ejusdem

to,

quod

crastino

Qui

jignaculum
inspicerel
ejus
I

beati

Bartholomsei

apostoli
esl

per
annis

dictum
singulis
>is

Domicele-

viiiiiiin

ejus

numnostrum prsceptum
brari
sicul
.

Vnii

vultus
in

claritas

in

omnibus

ecclesiis

Nai bonen
:

proi incisB
in

Numquam
-

terra
'

corruil

de

confe sore
.

cantetur
et

et

quod
,

eccle-

Nec eflectus
Di'u

benignitas
caruit.
ni in

ii

cathedraiibus
prioratibus

collegiatis

monasteriis
etui

prses< nte

ei

conventualibu
festum,
nisi

de

eo cau-

Tiino Deo etc,

(203 //"
/1

supra.

annis singulis duples

!.-i

impediti ex

autem
novae

laudibus assignatur
Liae

die
i

dictum festum

celebrare oon possenl

Laudum

Hmiiiiiiiii

I33I

proximioi

qua

possenl
ul

quo casu
,

die

dictum
Vi-

canamus omnium, Fn ae Qui sancto Re

Regi
[i

festum celebrare,
detur
editio

prsamiltitur
el

leneanlur
illud

mendosa,
proximiori,
i

legendum
sensus

Quo

Novi
i

dal

regni solium.

casu ante xl
su

ut

sit;

adovicus ex

nomine
exprimitur,
'''!

die

proximioi

teneantur.
in

Eremita
festum
dicti

'.

Quo caAugu*

Lucis dator

stini

etiam statueruni
Veapoli

capitulo
ut

generali, anS. Ludovici

uti

Et cuslos
Preesenti

iii

lamine

no t300
,

habito,

rits

ponitur.

Ordine

cefebraretur

ritu

semiduplici,

Crucis

hostes
aagi

concutiens
itudine

testatur
n
ii

Torellus vn
ii

Histona

Ordin

ad an
irinde

Goncussus
Vitam
Tali

i270,

"iii.

.?.

invenit

moriens, ab

1206

Festum

S. Ludovici
est

adhuc majon deinde

wi

iirii\

certamine.
iii
\

splendore

celebratum

Gallia,

ita

ut
ea
opet

pro-

Naiu

sic

ii.i

iguil
;

Ut patiendo vincerel
Et hoc in

morte meruil Ui moriendo iveret.

\

operibus servilibus abstinendum esset. Quip [dis concilii Suessionensis apud Martenium 6 in p tom S Collectionis amplissima col. (555 hoc

mque
San< '"
patroti

tutum
riliiim

Vivil

ergo

rcsliciter

,,in-

Rex Prancorum
r.

in

gloria

ndovici servatur Festum beati mandato domini regis Francise. Con de iiuirni istud habitum notatur anno legitur
i
i

Quem
Sua
iSOd

Christus singulariter
gratia.

replevil

abstinebatur ab operibus, erant; aliis enim cetabantur opera quir diversa

Porro
ilrm

festa,

quibus

Trino Deo elc.

fCcr

mechanica,

non tamen carrucarum

:

ei

agri-

"

pfaw.

ceterisque officii par tantum speciminis causa adducam, eaquc n, primis, q&m mores sancti Regis, aliaque ejus ornamenta exprimunt. Responsorium post kctionem secundam hujusmodi est : Fcelix

/<

antiphonis,

/'""'"

nihimv opera Exemplum accipe ex eadem synodo, Octava Bpiphaqua col. (554 ila decernii
];,.
(ll
,

vincentii
ei

martyris
S.
el

Fabiani

el

Sebastia-

conversionis

Pauli festa,

ab

omnibus
Oxo-

operibus oiechanicis,

non

carrucis sen
concitii
x.
col.

l,

'

l,;i
.

cujus

Rex sapiens, justus, clemens,

:

mo-

destus,

paliens

cujus

vultus

est

malos feriens,

nu Idem discimus ex titulo canonis /s qui apud Labbeum tom.

,

VA

bonos alliciens. Post tertiam

'"'"

lcctioncm hoc habe-

i ta

responsorium
,

Hunc natura genuit regno

exercuit
coelo

h
el

iructuosum

voluntas

mundo
vitaa

gratio-

prohibiii av ,11111 sunl festa, in quibus, operibus, conceduntur opera agricultura a iiis ihnr igitur discimus ./""' se,,,,,,,,;, Mi. n.
:

wjm, Deus ipsum praebuil

tuc

gloriosum.
posuit

Cui

culo

xn festum

S.

Ludovici
fuisse,

Gallia

maxtma
ab ope<

subditur Deus et
,

>iCn ""i<

hunc tribuil signis virtuosum. Antiphona nocturni secunda hm est : Deductus in

versus
:

Normam

religione celebralum

cum etiam

justitia,
i

clemens subjectis prmtuit, leges, pcepraemia sapienter instituit. Responsorium post lectionem quartam cum versu ita habet : lonosus apparuit non cultu prajsidentis , sed
et

spectantibus fuerit ribus ad agriculturam electum nendum. Protectorem regni etiam Chaixius pag. 698 u S. Ludovicum, asserit

riisconstare instrumentis
siensis vn litteris riim anno

certe episcopus Partr

apud Doubletium pag

rocat,
:

MS

totius

i^.ii

U,n ^x
'

MHltw
'ioc

prajfuit

sibi

deluit
in

aulhoritas

more David ludentis; nec Virgam regentis.

sed

apud Dominun.
in

et

Carolus

Observationibus pag.
120?

Vlli

Vatrouum apud Cangium

Protectorem corome
. .

rulls
1

Iabuit,

qua malos compescuit,

Francias uv/icllat.

"orma clementis.

responsorw

lectionis sc-

De

promoto

ulterius

S. Ludovici

cult

per

534
Au
I

DE

S.

LUDOVICO REGE
JI

tohi:

holicum sequentia scribil irturus irtyrologio Franciscano pag.

fjuamvis
Nl
,-i

"

MI

sionis
f

r
N

i8

feria

lertia

II,I|;|

Domim.
"""-"

al(a

eultus

autcm

stalira

I
.

"

(l

"_

10 "

propiio
lutinii
:

apolheosim,
.

Qomen

ejus

ila

renerabili

cm
'/"'

q|

;,

Ira

Bfarlyrologium
iniili

sede apostolica mox relatum Romanum, Breviarium ac

sancto
regi,

" Fattu adscnptum P sl u " d ^mpm

>

w m
est

^van,

em xationm ab omnibus Martyrologiaco*

variis
in

runt.

Additum etiam
uli

fuil
est

Usuardi

quod
rtiftno

alteri

aul
:

principi

Chri-

exemplaribus,

videre

u
1*

ssecalari
sic

concessum fueral
ter

attamen festum

ad

xw

Usuardo
elogia adf
lio

Vugusti.

Horum autem

eju
,1

non
!us
,

solei

agebatur,

usquequo
el

Lu-

supervaca*

XIII,

cognomento
iie

Juslus,
pielalis
ica
,. a

Galliarum
avitae
l 1

quapropter unius Martyrologii verba re/ero, qum ad xxi

:

1',',''",,'""

1 rex

hujusmodi sunt
dovici
......... ctitate,
<

Lutetiae
,

Parisioi

''T''
,

reli
iinii

ptra

Pram

caalitii

confe sori
...

Rej

ii

qui [ui
-

iiiushibwihu illustriss

Dionysio
1.1..,,,.^,..

|... ....... tfarquemon-

do,

anno

I6fi

Christiana

Romam m mper recusa

dedit,
ul

orem, tom '.

I

11111 ..1 i.ii uii, miraculorum diversarum usu ecclesiarum variast composita praster illud, de quo supra eoim

ac

11

Francorum giona illustris gloria

1

>,,

postea
oali s.

ardi-

.1/

nec de

!<<^

cm

mdatum
v.
licentiara
Officio

sumrao

Pontifice

Paulo

im

obtinerel

iiujusmod
duplici

a
:

ritu

celebriori,

ac

peragendi
die

quod
Julii

beamus, plerisque commune ireviario Jtomano ad \\\ iugusti, ubi tamen additur hme nota : Ubi vero festum S. Barlholommi celebratur die xxv, de S Ludovico m die sxvj
Cet*-

mm

J'*'

Vicarius
.111..

benigne

indulsil

rum,
erratu

ut

reliqua

in

lectionibus leviuscule
:

huius

Ofhcii

imiii

hdcxiii , quo tempi [ndequead inslantiam ejusdempiis

apparent certa,
imi
re
is,

ita

in

chronoloaia
i

\r,
in

ubi dicilur

Cura jam

idera

ecclesiastico
esl

jus-

mum annum
im
conligii

sura

celebrari

omnibus
insup

Gallis

pi

sules, laudante et a

GreLum
in

morbum incidii morbn antiqnorum wn armo (244, qui annus

in
1

regno ageret,
1

jorio

X\ Papa
coli

qui

mus octavus
p.

Hisce

de cultu

disputati
tra\

lliam

ubique

lerra-

reliquiarumque

rum

ritu

semiduplici.

indreas

Saussayus,
tiartyrolo-

progrediamur.

emport
gio Gallicano pag. 552 sic habel
:

Ai
pi

Gre|

quinlodecimus

postea

accuratius

iastico

XCIV. Sacri corporis

pitis

elevatio

translatio

quanlum
illia

glorioso

huic

Re

u
.

ift

potissimura
,

deberel

et

costse

unius

Parii

solum

Oflicio

sicul
ai

bactenns

(aclum
ejus

fueral

memoriam

benedictam

P
x
111

us

Pulcher
oersabatur
cti

Frant
allata fuerat
belli
in

gui

dum

P/iiJippw

maximo.
a
'"'

bulla

canonizationis

Galliatn,

aliud S
rsl
"''

Ludovici
/
-

festum
'/
'.

P&
ut

Belgio

curis

occupatus,
1298
die
dis-

""""

" ,;
-

i" SMi ni tulerat celebrandum, wluii

1

annum
ui

ipso

nony-

,,-,,.

ideoqut

11

fieret

cum splendore,
:

has ad regni
gratia Pran

dil litteras

Philippus
Qdeli

Dei

ex,
im

dilecto

el

nostro abbati monar\

ipsum

diem
in
.1

Parisius per lotam

Mi

11

dilectionem.
el in

Vo-

annualim

perpetuura
de
-

inslitui

de

tenebris

hujus

vit,

partem

Do

summis
lionoribus

debenl
:

venerari
li fi

incolse

terrenoram
non
liuii

at

.,

"""

<

-'
i

lliiil quod inrnia merita

1

humanaa
liiini.iii.r

imiiiiiiim, obtinent,

;<".""" '.

,,

,,.

ieubus

iesi

onetur. Ad

m
"'i
'l'
fi

credimus
I

per-

,
hUt.M
ad
...

quod

ec
rita,

melerl

rirtutee attendcns

uuibus sancttu

--.
n
.';"
...
;'

Ludovicus re*

Franci
ria
i

inhacterre

ititutus, cslestis gratia

1

'' -"
|

: '

considerans
rirtm

glo,

'

;"

.:

InvocuUonen,

ipsius

priden,

Sanctorun,
nere
Sancti
-

.logo

"
..,',";' """'""
uirum
diei
nrofi

"?
'''

'"""

*
'"

decoravit.
reli

.i

C
el

|ue

ipsius

relevari,
,lin obi

nn

de loco beal .,. ; inus quievei mu iaci

,

uu ad

iu. >>
'

U,

",

"Offid

ejusdera

lecimo

Calendas m-

/,,

Z\

7"exa r''

^>>

Septembris,

qno
.,i

***

<**

'-,,,

:,,-,,ui

Dominum,

oecnoo

DIF,
abbates
ei

VIGESIMA QUINTA AUGUSTl.

alio
i

535
i

't

Vei

ftt-

necnoD

AlCTORK
I

barones ol0nes
,

etiam

regni

noslri

ad
in.

Hnm/nrn

nssnuii

ilrhrni
est,

,l

,ll

prf
Ipsius
v,
*

^
|

oiemnia
quoa
pr{E

duximus
entiam

specialiter

dum
tifex

nam,
'":

ui

incertum
.

qua

de
.

causa Ponan
p Pai
\

restram

nono
requ

dederii
\im

motune proprio
est,

|Xr
?

repulantes.

dilecl

rege

effecFum

non hai

horiamnr attente,
1(1
|

quatenus translationi
personaliter
inter-

numquam
transf

''""'^,,'.,,

ri

die

pra?dictis

quod voluntatem
si

^r S1,8
Q0
.

'

Datura

Parisius

die

vn

mensis

Maii,

an-

mi
<

id

antea

voluii

ex
,

litte-

CCXC vhi
jor

Eamdem

epistolam,

sed abbati san

p ar{.
at cor-

uduBois
/

siismt

non

ut statim referrentur

'"'

iU

loria tcfih

''''

kant te colliqimus . eo iS copos, forsan

lam.
i

'

'"'

aooa

ei

ad seculares

m
(

sffectu ''
I

caruerwn
Cautius
ergo,

quam

di
verius-

magna

'

'

pirlegatos

cum $um\
ipsit
littei

!in,i,

r as

ad universos

Christi
illis

fid\

arias

quenti

concedil

mdulgentias

quo
Ulitd
'

mbus
pag.
iii.

Haud

du

quin

Dionysii
'

in

Dion]

nuibh

'"'"
voluntati
mii
i

'

'

"'"

omnino

apud
confes
illud
i

udovici
iii

d
i

iniii

littei
.

stro

quo

requie

citur,

Iioc

juri

sibi

jem Dei

el

honorem
[ue

ip

nniter
ti

el

Lu

transfcralui

induli

im

propter
;

hoc
lu
-

Juxei imus
el

co icedend im

per

'

bantur
i

praecipiendo

mandamu
filii

quatinus

cum

super
larissi-

Pr.

,i

oratiom

dixil

ii

hristo
fueritis

nostri
.

Philippi
eidei

illoslris

requisili
,

ul

puto

pus

praediclum

eju
.

m
eodem
conl

libia
o

vobis
iii

dumtaxat
biliter

retento

in
,

irenei
,

GuilelmB

conservando

qualibel
lota
.

aul
Iiu-

dilatione
mililer

assignetis.

Htoc

Bonifacu
ml.

'"/

iin

data.

<"

vpislola

eodem anno
citius,

tS98 data

legitur,
al.

at

die-

aliquot

nem nardus cum

Julii
I

Ed\
/

aliis

ad
in

udovicum
Bonifa-

atque

ea

im capellam

imquam de
l-l
; I

re

wra.

Bonifacii auctores aliqu

**

rtraxeruni
'.
ul

Kenardus
corp

Ob
adscrii

ionibus

pag.
.

369

'.

cum

ingenti

lajtitia

scribii

litterasque
b\
'

mox

citatas

"/-

i,m.

permansiss 7'""/ apertt esi erroneum Cangius in suis <> wtiionibus pag. 149 ad sanctam capellam transla"""
r

in

Pn

mox

insinuat,
vestigiis

illud
institil

polim
i"
:,

relalum.
695

Hujus

mmt
subtu

'
,

.i

afjirmans,

'"'

sanctam
.

sanctum corpus P capellam relatumque delatum

.

m da

num
u

Ka-

wonysiopolim
Fehbien
'""""''!
in

cui

omn
S.

itil ir

^ichael

Historia abbatim

Dionysii
id

quamvis
;

hi

auctores

indubitatum
""" '"
'
i

cum
I
I

veterum
I

destituantur
jllllll facta,
,

Cetei
I

l""l'U/l(t pluraque

/11 II /11 II referantur

quam
ljlK'111

III'

.,

commode
'/'"" "
'

fieri

potuere,
I I

dubitare
II I III

ix

a
gii
(j

" vero

" i" I I li aberreni

'

'

lll

lll

"I

nm
'

Ob
316

"'
'"

torporis

"'-"""
...,..
i.
,.,v-

elevationem

auctores

carii,

qui
S

"^""
" " rh
n
"'

tempore, ridelicel Toinvillius, ''' secundm, Guilielmus Vangius S Dio monachus, et Guilielmus Guiari : at iri iii u\Gujarl
I

wocbant

Dionys
'

;r narra
"'"'''

ld

irmiS

*
'"
''"'

<

ii

lat

mnino omissuri

fuisse,

,/

-#''

MI/IIUI

DE
AOCTORB
J.

S.

LUDOVICO REGE

signari a$rmat

annum

9807,

quod errons conLongius ettam

S.

Jncetur
,

,.,

teslimoniis afferendis

aberramt
ubi
id
i.

Raynaldus
illo

ad

annum

t-U<

mm
ctam

s.

eodem
(306,

Philippum
esse
a

anno factum scrtbit Porro translationem hanc fae

<.<"<

*m

xcv# Sacra
lata

ossa in arcam aurcim

'

tr,n

,ranfr "

qui Nangii Chrontcon proad annum (340, ei Guilielmi scribebat, apud Qyjart, qui eodem fere tempore quibus aeCangium mox laudatum pag, (30 et translationis proprium hujus
roon achi S. Dionysii,

Laro,
variis

VI

deinde
.

in

novam

secutus est usque

reliquiee

datge

varia

item ves
servata.

mcnta, aliaque pro

reliquiis

Officium
I

anonymus

ita auctor

apud nos

\ls.,

ut

omitr

tam recentiores plurimos

Laudatus

Vita auctor

anonymm

Philippum Lugduni annopmad/uisse coronationi Clemeniis V. mmmi cedenti impetrasse capir Pontificis, atque \b\ U m ab eo
scribit,
i

J- ra ranciscus

Pommeraye
Historia

in

Historia archiepi.7.

sm/mrnui
Fdihivn
\06

Hatmiiaycnsium
in

/<<"/.

Ui

,i

|/, ,/,,,/

is

capella,

costmque translationem, ut caput in soi costa <<< < principe ecclesia Parisiis
rationi publicm exponerentur.
,

abbatim sancti Di narrant, aliam sacrbrum ossium

lationem,

tempore

Caroli

VI,

seu

anno
in

1892

Hvs pra
.

factam,

dum qum

illa

ex

arca

priore

novam
comGalli-

,,/,

accipe auctoris

l/n

chronicon
posl

prosecutus

synchrom Rem est.

his

qui
ille

Vantom.
3

eamque auream
pendio,
co.
illi
I

fuer.e

Pransposita.

iccipe

latius exponuvn

idiomate

Spicikgti
i-i:,

icheriani pag

59refert

oerois.-Feillo

Carolus

Francorum
in S.

rex,

cognomento Sa~

lertia

Vscensionem Domini, (qum

incidebal
Ludovici
bus
,

an

singulari

Ludm
al

icum pietate ductus,

,,

M
icg
ci

in

n\h

\faii

Philippm
absque
aec
ingenti

arcam,
menlo,
di

aiumt,

auream
:

capul

beati

tamen
non
cleri

rum
totam
teris

fabricari fussit

pondere 252 marckaarcam ex auro solido

mandibulis
ipsius
,

infer

anam
,

non

esse \i

factara,

manifestum
Doubletiujn

esi

ex

lii

costis
,|,

Parisius

cum

plebis-

Caroli

apud
vel

pag.

WU,
auri

lr

civitatis

Lripudio cathedrali

transtulit;
beataa

dictam

costam

nhi

dicitur arcam

auro coopertam
sic

fabricari jus~

ecclesia

Mariae
in

relinquens,
i

sisse; potuit

tamen

habere pondus
V,

capntque
palatii,

sunm

gloriosum
ipse

capella

memoratum
esset

Defuncto Carolo

antequam
cjns
filius,

arca

quam
a

sumptuodecenfestum
egi

absolutii,

cam

Cnrnliis
ut

\l

"
litle-

so
ter

construxeral
paritei

opere

in

vase

pretioso

dum omnino

perfectam,

docent taudata
:

devote

reponens.

iddit

hujus Pranslationis institutum,

de quo fam

quo et Dionysiopolim portari jussit se contulil in cum pron ipuis gn

1
1

ipse

mus
1217
ubi tervniui

gilio S. Dionysii, id est

vin Octobris. Postrecitaftatutinas

hords,

Gerardus
:,/

du

Bois

in

Historia

ecclesim

tas

autem
S.

oespertino

tempore

Parisiensis pag.

522 hmc
:

recitat

ex Ofjicio pro
icus

antiqua
fuit

Ludovici

aum
inclusum

capetlm

Postquam Ludo\
el

aonus
sunl

ad

sacellum

arca a monachii Clementis, prasentibut S.

.

calalogo Sanctorum

adscriptus est,

sanctae
;

patriarcha
nelii

[ntiocheno

et

abbate

sancti

or-

reliquis
Philippus

venerationi

(idelium

expositaa
iv\
>ancli

Pulcher

ad

commcndandam
capul
e

me
DioActa

12*9
bates,

Postridie
suis

mane rex,

antislites,

et

ab~

qukiwfc

moriam sanclum
aysii
est

ejus

basilica

ad

sacro-sanctam
celebri
lertia

capellam

transtulit.

smguli ornamentis insigniti, ad dtctum sacellum conveniunt. Pr&missa orattonet

incliviiiiirjnc

Lranslalio
feria

pontificum
p
i

procerumque
Domini
usque
iam

cnntirn Ma,u niiieat, extrahuntui

r

conventu

^scensionem
sexto.

sacra ex arca
r< D(

oeteri,

quce rex ipse magna

Lrecentesimo
pnt

Philippm

rentia

anro
!

solido
-""'i'

inclusil

quod
referebal

humeros
tn

cvrcumstanti

"

Lndovici

me

costam
(<<,

ad altare portat. Roganl tum regm uu aliqui reliquiarum partem Clemente VII, donat /'<"<< d'Ailly pro
sequebantur
Pontifi-

virtutum,
sapphiris,

qnibus
aliisque

refnlserat,
gei
s

thecam

smaragdis,
|i,h-.|ui

.-\oin;nii:
tteri

pretiosum
r|11,11

pignus

voluil

rex

partem
in

veneipsa,

(quem Galli vn schismate ctm alu plerique antipapam dicant;) alteram dedit costam duci Bittirigum, tertiamBurinter

thesauri,
'

quem

anctus
,

Ludovicus
capella

gundiee duci; presterea os aliud,

pn
imp<
i"
1

construxerat
abi

deposuit.
basilica,

dimdendum

reliqua dein

nov arcm
.

1,1

l;
'

"onc

locum,

eral

regum

Uis absolutis,

canitur

responsorium

Philippiu

palatium

fecil

juridicum;

augustum
inconcusfuil
,

"
. i

setRex ac procedit
per templi
ac

nobi

cui,

dum mmi,
poluntas
,

qni

justique Qerel

retinendi

posl
to-

circuitum, feren /""'" regim principibus. arcam per oices stirpis

monasterii
religuim

mortem rumque
,nl
i
1

morum
.

regula

legum
sancti

decn

supplicatione,

alU

'"""//,',','"

forma

el

exemplai
;

judiciorum.

Hisa

laudatus auctor subjungii

servatur etiam hodie
lllrr:i

ffoc

Regis ca-

tyrum imponuntur, ac Sacrum solemne Post tur ab archiepiscopo Rotomagensi

Sacrificium,
in

ceie

in

sancta capella Parisiensi

quae
referl
est

triclinio

iUa

'"

auro

mlido,

efBgiem
sapphiris

'" rl1
ll
,n el

Ludovici;
"
l

eaque
iqne

coopevta

Ld cipiunHr conmmo precandum dividunt Punc nr. aliique ad

monachorum finem conmmx

'

rel
"f
r

ottia

cor

ls

pretiosum

pignus
,

cum
ca-

snm, corpore sunt

prmcedens adjecii retur tabernaculo

reversi

ubi

W
ut

ad aon

veneratione
et

custodiunt

thesaurarius

mille
:

libras,

arca

i^

QODici,

capellani hujus Banctaa capelte.

duces autem osreo Turonia, gentow gum, Burgundim, ac orna monilia, quibus se ad festivitatem "' oolueruntque obtulerunt lo
' .

'

^ ^
^^
/</<'

arcam appenderentur.
bien
:

Hmc
.

fere

laudat
>-

ex

quibus

patet

''/"/"'"s

late fuisse sparsas.

|,jo

DIE VIGESIMA

QUINTA AUGUSTI.
tamqut

H7
mi

336 commemorafocca.,, fdm auctor pag. duramaueregnintcessitatem, quafactum 7, "'""[' memorata armo IU8 funderetur.

*ST

suv
ett

arca

<

**

'
.

mglos d
exprimil

ducemque Burgundim dtjendtn,,./ quidem satis fierx potutt

^^
sed

magnificam, aiqut argento, auro, et Kvcton monilibus exornatam, quam aii anno rur- i- s. sus auro circumlitam, restauratamque qualis ,

hodiedum
/rrr

oisitur,
:

modo

&

Describit illam pag. 544 hoc irca argentea est deaurata, et gem-

,,.

arca

acrum corpus
:

futrit

scrvatum,

non
lofte

auctor
doctt

pag. 394,

eam cum

eminenvijistim emintnti

Cardinalis <>

)',,/,,

qutm

primum

obiisst comm tndatarium, atqut arcam tjus liberalitate constructam, erl novam
,

Ludomci de - . abbattm anno 1557, re

mis aliquot margaritisqut txornata distinguunt tffigits varim, qum virtuies reprmsentant, suis singulm proprietatibus : supra hasduo-

fuisst

picti

decimparet Francim bli iviwcnt, utvww encausto .. ,<< U a <<<<< <., vn totidem orbibus ncunsw sunt. lccipe arcam ipsam, prout cam ib\

>

dem

txhibet

memoratus scriptor

foncapitit
i

^ynopou
a

V1

CC
c
(

7m"

,eof"

'_"

'""

prmcipua S, Lu""""" ibidem non esse collecta, ?! ''"'''* dictndisque manifestum tst. Uabttur rtiarcliquiarumthtca m abbatia S Dionysii, V"" stparatim servatur maxilla Sancti mfe

l " " ss "

^ ac

'"'''"

srr "" ll " r

piari

'"""

Ihpum
iertia

11

probat
in

laudatus
cujut

Philippum m. et PhvFelibkn pag

tffigits,

manu

tst

ihtca

alttra

minor,
,.,,

txhibet

abbattm
ut
tt

Sgidmm,

v"<

^tcam

comp ontndam,
i

siyiodocti inscnptw

cum reliquo capitt Parisiot non tsst anslatam Hdimus. Thtca hmc ittm argtnieatst
:

'/""'

batm insculpta,

V
laudato historico

waurata

sacrum pignus gestant dum regumefV.

^.*^"*t LZrZ adumbratam, mrtque iq

tor

"''/"

"<' l " r

72 lugusti ruiuus

"'"

538
|l
i

DE
</>"
:

S.

LUDOVICO REGE
s
Ludovici

CfOHB
s

sam opere chalcographi nostri,

prototypon

Addit
n

reginam
ei

anno
reliquiai

quam proxime

<ui<<iius est

vmitarx

plures 'irsn/rnissr

s. Ludovici

sequenti

I)

donatam. w,'"' pluribus petitas, m neqata fuisse. Verumtamen concessm hm sunt, petentere gina mox laudata, domui professee
deinde reliquias
a

tegram costam

monachis

Parisiensi,

atque iiem

societatit Jesu
intelli

Romanm, prout
s.

tur rr testimonio subprioris abbatim

quod
psit

Roma
est
in
:

Dumysfc
descrt

propria

manu
os

anno
his

ffoo

Tanningus

noster,

atque
has

ceptum
salutem

Om

verbis coninspecturia

litteras

Domino.

Notum
,

facimus,

quod
prior

,1,,-

minus
el

Dionysius

Rubentel
S.
. i

magnus
ysii

sacrj
,

inclili

monasterii
et
ii

in

Francia

ego

infrascriptus,

ad

quos

speclabat,
regina
,

petente

serenissima
te

et

Christianissima

et

an

q-

illustrissimo
a

domino
,

D. Ludovico

Lolharingia
monasterii

Cardinali

Guisia

abbate

praedicli

dedimus
liquias

rev.

de

patribus Societatis Jesn aliqaas iccorpore S. Ludovici unam costam

.

pro
'-

domo
brachii

professa

S.

Ludovici
professa

Parisiis,

e1

unum

pro
[n

lomo

Romana
litteras

ejusdera

Societatis.

quorum fidem
s.
el

ego

subprior
rnanu
ao-

dem
stra
nii
iii

monasterii
subscripsi,
,in

Dionysii
sigillo

lias

meo munivi

die
in

\u JuFrancia

bdcxix

absentia

domini

apud s. Dionysium Rubenlel magni

Colletet

priori

dem
12-22

monasterii.

Alia

etiam

capitis

pars

servatur

i'i-

locus

sigilli

aiia

capiii

sciaci

pan PUdaci

apud Religiosas Ordinis S. Domvnici i/n monasterio ad honorem S. Ludovici fundato; uti doceni notitim, quas humanissime nobiscum com~
municavit
/.'.

P.

Hatth&us
liiims.
datis,
: -j

Texte

fam

ante
aniii

lau-

Hemerologio sacro ad diem \\\ Lu gusti testatur, os illud brachii, quod liberaliter brachium oocat, in ecclesia domus professa Romanee quotannis kxvi Augusti exponi in theca
in

Piaxxa

datus. Eteiiim
Parisiis

m
nos

Dcrrmbns
scribit

1737

argentea super altare sancti Tgnatii

exponitur
Ludovici

ad
hic

Gallice,

qua

autem
festum
1224
dovici

die

icxvi

</<u<i

twnc

festum

S.

Latine
Valesius,

rc<l<lo

iMiilippns

VI,

cognomento
ex

ibidem celebratur, die preecedenU

S.

Romos proptei
S. Luvaritilotii

rex Franciae

anno hcccxiii primam nxo-

rem
nuil

Joannam Joannem, qui

duxil

Burgundicam,
ei

qua ge-

Bartholom&i impedita. Vrmter jam dictas reliquias , ossa

ussu

parentum

regnum successit, Hic suorum anno mcccli regni sui u,

in

obtulii

monasterio

regio

Pisciacensi

virginum
statuam
inferne
in

Dominicanarum
argenteam

pretiosam

magnamque
sui

inauratam

dimidia

parte

Iruncam,

qua

in

earum

Ihesauro

ervatur,
sancti

mriis locis assignant scriptores wrii. Potuerunt illa eo deferri ex distributiom relataque superh facta per Carolum VI, Dionysiopoli alio modo mpelrari. irturus in Martyrologio Franciscano pag i07 post queedam de corpore et capite S. Ludovici jam memorata,

aliqua

qnaque
dovici

reposita

esl

pars superior faciei

inclusa
slatuao

Lu-

subjungit
in

Pars brachii ejus habetur MiranS.

Regis
quaa
1

Franci,
in
li

aureae
esl

reliquiarum
:

dulae

conventu

Francisci...

ttem

aliquoi

fhecae,
l

medio
11
'

nffixa

in

liu-

"\''" r1 "
xiv
11
l

"

'-

11

hasc

inscriptio,
:

charactere separs

conventu sancti in apud sanctum Martinum... Utera ex

ossa

reconduntur
Regis

Sebasliani
costis
i

culi

sculpta

latine

Hic

est

superior

dem
rium
ter ier

sancti

oslenditur
dicato
juxta
sancti
.

in

monasterio,

iilios

"'"

Ludovici
Philippus

quondam
Pulcher

Regis
dedit

Francoeccle-

nomini
Ordinis,

Bellovaci

Vidi

apud
ossa

monaste-

1,1,11

M".u.i

huic

s^ngit laudatus pater : Stylobatae statuae amxa lamma " x ""-"'" " arfc encaustica auro
S1

de

Lilio

Melodunum,
Ludovici
iiisci|inna disciplina

Cisterciensis

aliquol

reveren." ac

wrcumlita, cui
Bculptum est,

J?

asseiTan, asservari,
cilicii.

nnn una cum

ejus <'i'^

"'^' media
|

eodem

seculi
:

\i\

charactere

in-

Quod

attinet

quod sequitur
nobil

Anno Domini

mil-

lum,
iin

lesimo trecentesimo quinquagesimo

Artu/ro consentit

Vita

ad cilicium secunda num.

el

flagel~'< s -

S
,

N; '^
1

u,l,um "
in

Johannem
ill sui

!"

P er

primo oblalum inclytum principem

>ei

gratia

Francorum

: gtm ^ l( V,CI
l

re-

ecciesia prasenti,
iiiii :il:i fundata,

;ili;hl abaVl

mmus

... honore beali Ludoquod dara memoria? do-

Claudius Chalemot \n Serie Sanctorum Ordinis Cisterciensis ad vm Kar Serie' Ludovico agens, vti lendas Septembris de S '" ejusdem Regis Qagellum in pixide eburnea serUttgSAlUUI XI
ut aberrasse

videatur

'

'

'

,.,,.,

,.|

..

oari

PhiUppus
'

dicit

Mmuv
val

pondam

in

abbatia

Ualidumi
vero

seu

B.

u,-uv Van*
'""'
cilicu
'-

rex

paler,

et

domina
ni

de

regalis prope

Pontisaram.
servalam

Pergamus
partem Rolhomagi
,

igitur

Burgundia, regina

mater

re-

a eri

ordinaverunt,
81

irtwo
vidi
,

.-

[nferiorem
.

hujusce
.ii""
1

u Pfecibus

dum
'"'

vivebant.

Oremi
regnans

'"'

ait

merith
''

pie

i;(

dicti

Ludovici
'"'"'" r11

rex

et defuncti requiescant ^ ****** ^.w'"!!;;;;;;;"'''''

'"'"""^

nas

moniales.

Favinus

scribil

in

Hispania
se
a

rcu-

Prospere,

quias

ejusdem

^wu

Regi

<-.,,, ,.:,

,1,,

*,***"
alc

servari,

1223

\firhn*i

voi

strumis infecti) sanitate donantur.

<,,,,:,,,,,,. Mat

pmiculm

cosia

n)

;,

,n

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

,
\
'

539
Ensis

n
r'

tiaitum

130 scrvtom. I, pag nia perlustrata haberi vn ecclesiaPrmsancti Ttegis

aho nc scrtbU
usus
raeral
in

Oriente

t0TUm

Bononim

Laxovhvlacio

irnoldus Rayssws in Hiepag. 92 describit a Belgico

UrUi/iarinisis. <>r,hai

remanseral

equites
.-.<

aulem, quo sanctu \w adversus barbaros, penes Bierosolymitanos, in.leque

,|

CTORB
J

s.

Rhodenses
h.
;.

Mihi.ws;
.
,

on ec

illustrissimus
,||i,i>

thMurum
/s
_

mnnasterii
l)lllirii

\ ..11,11..

,.

,,,,,

OnJ.nis

atque affirmat sub

cvjus
otl

ibjdem

nideri

magister,

eum dono

dedil

proregi
2

Siciliae

anno

mS 'tatuasargenteasinauratas,vnterque
8ancti

eas

mdlix,
Equit.

teste

Boyssato part.

Efistor.

ejusmodi

Ludovici

Regis,

pedibus ipsius
/<";/

reliquiffl

visunlur.

Prseterea,

95,

in

cnstodia
tiosissima

magna
Regis

argentea

turrita

chrystallo
prsefati

pre-

///</ cnjm lib. 5. equitibus datum anno 4504, per Ludovicum \n Galliarum regem, auctor est Jacobus Bosius in Historia Italica i

venerationi

exponunl
de

Ludovici
sacrae

reverendo abbate Cia manus digito, obtentas Boucheral anno hdiv. Idem auctor pag. jlertiensi , canobio [qum-curtiensi vn irlesia, Ordi',,

pranc

j ffi

reliquias,

ejus

scilicel

Ordinis part. 2, pag. m. Xdem a/Jirmat Pir rm tom 2 Sicilto sacrm pag. >?><>. !,, addit,

magistrum
Decembris

mter
na
in
S.

alia

Vallettam anno (559, nn Medins Caeli, proregi Siciliae, munera, dedisse ensem cum aurea zoduci
Galliao

Ordinis

canonicorum Regularium, inter alias numereliquias Ludovici

Ludovici
bello

Regis,
sanctae,

quo usus
et

fuerat

ra t

Francorum Regis.
aliaque,

sacro

Terraa

ffigypti

contra

1226
ui

fnsuper
tst

vestimenta,

quibus

Saracenos.

Prmterea

sanctissimi

Regis
* ,

cultellum

mtausus

Sanctus,

magna cum oeneratione

servariin abbatia de

Bello-visu

qum feminanomssi-

'BeauvoD

''"-

rifflfttm,
,

,1

tUaqut

oariis.Paucajamrecensuimus: Observationiaecipe et alia queedam. Cangiusin 121 testatur, inter supellectilem S.Lubuspag. reges Francto reliquiarain msiar dovici, quam inpretio, servatum fuisse ejus missahabcbant k ci calicem aureum, ex quo bibere solebat
ffustodiuntur locis
,
i,!,i.

rum

est

Ordinis Cisterciensis,

testantur

mi editores Gallto Christianm tom. %col.%4%. 1228 \4onasticon {.nglicanum tom. 3, part. aliava -j. />a,/. sj m cuiulmjn rrln/uiuruu, rn/,rihr ,-c- ^istervata.
galis ac collegiatm Vi/ndesoriensis hatchabet: Item
''

una
in

pulchra

camahu,

ornata

perlis

"

et

auro;
'

'

& ernmi *

Michael

Felibien

in Historia abbatim S.
wi

Dionysii
tcribit;

pag.544 varia item

abbatia seroari

qua conlinetur pars cathenae, de qua sanctus Ludovicus Qagellavit se. Et />a>j. 96*;Item una
pixis

thnn

eaque mri incisa exhibet: nimirum qumirslunriilnrau, srjinrala ihrra- rri/slalhair /a:

de iaspide
Clim

rubea,

cum uno

osse

de

sancto

Llldovico,

pcde

CO.|iTtnri

.iPinilrO

clusa

/iimlaii,
est

argentea

regalis S. Ludovici; qum, pallii auroque cvrcumlita, atque undique

deaurato. Videtur autem non alius designari Lu-

dovicus,

quam cujus
suburbio sancti

icta

tncausto margaritisque
iiKiiniiii

dislincta

mrgam, seu
item vn-

mus. Moniales
risiensi

Ordinis sancti

prm manibus habeFrancisci in Paservant

Sancti

justitim, ni
:

oocant, argenteam
e

tlarcelli

myrices factum, quo Sanctus iicitwr usus contra lienis vitium : glaihuin. ,/nria rr /iriutn iinirrr ira usinarino retuauratam
craterem
ligno
hi
:

subuculam coloris
Vbi adjungit,

fusci, teste

Chaixiopag. 697.
egregie orna-

Psalterium

Regis

sigillum ejusdem Sanctt

tinctum,
est ef/igies
i...

atque

aureum, liliis disornatum sapphiro, cui insculpta cum duabus his litteris S. Sancti
sigillum

id 'est,

Ludovici

ac

demum

coro-

auream gemmatamque, </'"" iistinguit prm ceteris gemmis ingentis pretii carbunculus, cui spina e Domini corona est inclusa. !< ibi, exqnibus coronm formam hic subjicio
inm,

Ludovici

tum aum, imaginibusque subtili penicillo punctim expressis, quod ante mortem dederat Guillelmo de Mesmes sacellano primario, pei varios circuitus pervenisse in bibliothecam regiamAnglim; unde tamen redime asserii adeos, auinoBonaventura ""'" l]r Mesmes etiamnum hahent
Baro
tis

in

innalibus Ordinis sanctissimm

244
affirmat,
S.

Vrmita-

pag.

Ludovicum

dum
.

m
Quaa

ii

reliquorum

fign
et.

laudatum historicum

monasterio Fontis Bliaudi chorum subinde frequentabat, usum fuisse oblonga chlamyde.
bysso

curiosus lector incen

admodum
inquit,

insigni,

ad^ecto
in

pileo

ambo, magna
24s
,,,

adhuc

bodie

reverentia

servantur.

eodem ccenobio Idem auctor pag

Parisiensi
''

conventu

Vrinitariorum
:

alia

haberi scribit his verbis

,Mii!.i

Ibidem
in

asservatur re-

paludamentum
calamarium

ejus

planetam
et

versum
:

iiem

ejusdem,
praastal
,

chirotecae
regia

et,

quod
aor0
talogo

omnibus
obducta,

corona

ejusdem,
insertis

el

artificiose

fabrefacta,

Sanctorum

reliquiis
Us.

pro

quodam

Tandem in careUquiarum Prmdicatorum

gemmis.
ca

leodiensium
/,,

recensetur corona S. Ludovici

auro,

argento,
ejus

gemmisque admodum
serviisse;

pretioali-

SMS(

qw

dono acceptus traditur, rn/ar

quando pro scypho

ejus

ac paludamentum

IW
P"i

Pallium

quoddam

S. Ludovici

serva-

Jladiut

runt Cistercienses "' post Mmortem

Vita
Poterit,
*e

abbatia Carolihci, acceptam SancticC Petro eius cubiculario, ut

ei quo casula cum dalmaticis comhasce sacras vestes tantum additurque n ad tolemne Sacrum celcbra adhiberi

regium,

posita,

mfr

stis

Vatalu
U.rr
,lr

Domim,
rrliju
iti

Eptphamm,
dirla
S

et
-

S. Ludo-

culitl.

Z]-]nn),yu,nu[''^i"\il^i<r,ulrni
Priori ejusdem
restitutam
fuisse.

Vid

U ffida nl

sanitatem
induerat,
habet

abbatim,
Pileos

qui
item

">"/<ii

'"'""

Sanctipie custoditos, miraculoque nobilir eadem Vita num. 330 Arii<rs

'""'"" ante
u,
' ]

dtatus
extal

Pileus,
in

inquit,

sancti

Bajocis
>

amor

conventu

Minorum.

LuTdem
de

prmter rusm, Dionysiopoli servatum,

XCVI

1,1

s.

540
AllCTOHK
J.
s.

D0VIC0
stalim

KEGi-:
puerum
in

deferrel

dicatorum,
dedicatam.
g XCVI.
L

bonorem
resl

ad ecclesiam fratrum iv
beati

Ludovici
tacto

Mira

Nam
el

Q0Vitt
|"
\
(

protinus,
portatua

Sacella,

ecclesiffl

monastena(iuc
:

coepil
etai

puei

gemere,
fail

ad

praidi
et
,,,

S. Ludovici

nomine

dicata

miracula va-

iclesiam

plenarie

resuscitatus,

shtutus pnstuue sanitati

]ls
>f

re^
n mo
fl /,

rns locis facla.

cr

,,,.,,

Idem

refertur

.,,

/m

l/rsnni/ilii

3L ost promulgatam

S. hudovici

canonixatio

miracula in eadem urbe facta //' domo PreBdicatorum subjiciemus pro L. pendke altera posl Vitam a Gau
1234
alia

Multa

nptam,
i
,

Sancti -

mine variit
loeit iicata

ad ejus honorem structa sunl construsacella, templa, monasteriaque, aul ante verum, cum hac ad rUl e us nomine dedicata

nm

non pauca

supplementum Guilielmi Carnotensis, tulo autem illorum miraculorum, in quo

et

,,'.

'"'oriim

<

clesia

fratrum
in

Pmdicatorum
pag.

Sancti

gesta

minus pertvneant, non lubel eorum

texere,

apud Chesnium
clesia
cti

Ebroicensi dicitur /77: Quae fuil prima ecin nomine ex hoc, mquam, colligimm miraculum
.

catalogum

posteriusve

ejus

nedum discutere, qumam nomine sini consecrata.

ecdesia
ex

regno Pranci dedicata

(l||

Regis

anno

Domini mcciu

Inno """ vntegro post elevationem corporisadho-

/""/<<

probabiliter saltem

norew S. Ludovici dedicata videtur

dicatorum Ebroicensium,
cuto moi
referendo.
ul

Pmmira-

pmdictum

colligitur

Eodem

fere tempore conslrui

monasterium Pisciacense, dequoplucoeptum ra mferius. Quin ei Tornaci jam anno 1^'J'J sacellum S. Ludovico structum in ecclesia cathedrali, in eoque institutos sacelli ministros, aur
est

contigisse anno (299, nonquidemeodem anno, quo Sanctorum numero adscriptus esi Ludovicus, sed anno nondum elapso posl elevacorporis, quando canonixatio primum lionem
fnii

cclrhriiin

m-

ilnmlr

c.c

irm/mre miraculi,
Ascensionern factum
ooviter

quod quindecim diebus

narratur,
erai

ante

dum

ecclesia

Prssdicatorum

ctor cst

Joannes Cousin
pag.
73.
se

in

Historia
in

Tornacensi
fine

dedicata,

inm rim

;,

Joinvillius item

Hislo-

contigisse

rursum colligitur, dedicationem prioribus mensibus anni (299, adeoqut

:

smr memorat,

eidem
Vec

Sancto

altare ex
ejus
in

dum
'iin

curasse,

ftissamque

ad

honoGallia
dicata,

rrm (undasse
loca
sni
rc

perpetuam.

modo

anno non integro post corporis elevationem. Hbbc probabiliter colligi dico, non certo nam si vox latius sumatur, miraculum conti/nr illa uoviter
gere

Ludovici

nomine
ejus

potuit

anno
(299.

(300,

el

dedicatio
sit,

fieri

sub
cst

\irninr quoqut in
iii

Austria eodem fere tempo-

finem

anni

Quidquid
Ms.

res

exigui

templo

/'/'".

Minorum sacellum

nomir

momenti.
!

ne constructum

: patet id ex lestamento Blanchw, "' neptis S.Ludovici, facto Austn anno (304, quod edidil Bernardus Pez tom. 5 Anecdotorum, part. 2, pag. W4 : verum edi-

Utrumque

supra

laudatum

telariclimnlMm

Vo

mox miraculo aliud

in

subjungii

iisdem pene
:

verbis,

quod exVictorino huc transfero

episcopatu Belvacensi
ve\
a

ranc

temporis
rii,

quidam operain

tor

indiligens

Blancham oscitanter in

titulo voie

decem
el

circa,

fuerunl

oppressi

qua-

cat reginam

Francia,
iii.

cum

ipsa

in

lestamento

dam
ras,

lapicidina
fere

supercadente
el
i

maxima
sm
sic

glebater
steterunt;
scientia
el

imregis filiam nominet, ac filia revera fueril

per diem

Philippi

ai

numquam
aliis

regina.

Plurima
hujus

Landem
honestate
divit

quidam

clericus,

vir

atique

templa^deinde

condita,

enumeranda recoronide

famosus,

iter faciens
,

juxta Iocum, auapproprians

ac

linquo, miracula quadam Commentarii colleclurus.

1230
iilnm
i

pro

gemitum

praedictorum

el

Habeo

Ms.

quoddam
transmisii

Vita compendium,

v"" anno

sus

et pro mortuo hnhi-

Joannes Gamansius Socktatis nostm , acceptum in Bodecensi comobio arium S. Augustini ex Passionali
lugusti, folio 494,
in
'I'"'

(644

casum, el recolens B. confidens canonizationem recentem Ludovici descendens de eojuo de ejus meritis e1 precibus,
considerans

miserabilem

cum
aem,
rando

(letu

el

lacrymis,

prostravil

se

ad

oratio-

specialitei
:

B. Ludovici

suffragium

implo-

P^gameno
I

et

/"""/"'"

cum
Qducia
o

diutius in oratione

permansi
surrexit,
el

Sancti gesta satis bene, sed b-rm-

assumpta
el

de

miraculo affuturo,

subdunturque
,

miracula aliqua,
lctis

'

''^" / " ,v
c

homines

longe

transeunUs

irocavit,

de-

""'""
Al1
f

'/'""/

m
'i'
1

non

legitur,

ponens
el

vestimenta

cum

aliis,

ad

suffodienduiD

MoiptM l"
!

Vt**

""

vero
-

"

bea tus

Ludovicus

sanctorum
partibus
et

catalogo

Confessorum,
ip-

'"''
raeritis
ula
l|h
'

ad invocationera
multa
conli

succurrendum pradictis nriliter Quid plura? Operante virtute divina eorum Qde B. Ludovici, exigente
tione,

hortabatur

per menta
et
el

devoillaesi.

precibus
r.

erunl

omnes fuerunt

extracti

incolumes

lade
.

digna. per

cis

namque quadam
dies

ercurii

quindecim
contigit

A ,v "
Ml,:,
l 1

" i;

ante

fesium

Domini,

quemdara
prope

"";

annorum
""''
;'

wl

circa,

puerum quoddam
po-

: Hactenus utrumque Ms. : subdii Victorinum patriam aisPama autem praedicti miraculi per cophmos sdam antiquos currente, contigil
i

per
\\.

Belvacum
Ludovici,

deportari, qui

dicebantur

uissj
i

ad

quorum tactum cum

infirmi
a

Qde

',;'
'

!;";''
'"
"

exDerimenla

>

magna

volione
curati.

""

" Il -"'
'

plures

variis

languoribus sunl
revej-

'

tuura
1

judica-

,,1

;,

,.

'u

"" ,,ri -"

mmo ' memortdum)

,,.

Ui

.?"!?* ai,,,r,H

^ocationes ''"'' "'""' Ms sanctorum aullum pe'

1233
us de

Eodem

tempore
monasteriu

rex

Philippus,

*
1

Flandria,
oobile

devotissimui

Wo
rum

buo,

quod!

dam
norem

inclosarum

,/
i

"
M

.T'
"''

'?'

landem """"i

"-

Ordinis fratrum Prajdicatorum

instituil

Qen

Jo-

Xta taSiiS l,;

1

uum

n,

?TT*' '"-"""
""' ,,:i
-

" l,ll, "' ;,,(1

""""'
,:

^ei

et

gloriosissimi
ubi

confessoris B,

Udo-

aPud

Pisciacum,
ii.

Qt
'

diclns
,

'-'

"

1*
>*ut

titii

,.,

r
d,cebanl

*
^Plnres,

oiiundus.
antiqua

hijiii

expnedicius Sanctus construcU n monasterii

Plura

dificia

oportui

"'

ad

"

"

deS0laUE

:-

parie^

deberei

cadere, clama

n <***
rusj

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

riis

341
raffragium

qui

cum

suffoderant,

.I

dicentibus,

qnod

m
dum

eryiens
ibi

taerat,

implorabat
satis

vim
,];
,,,

guasi
ctis

abscederent, contigil quemabsceder asicantem a supercadente pariepueruin musi resl Studeprehendi. Mira ,..., medi
fogerenl

et
cil

el

devotara
el

orationem
gloriosi

fndisset,

meritis

precibus

Regis

fuii

propriis

in

viribus reslitutus.

Et ibidem

multa

alia

cont

onmibus,
e:

el

dicentibus

nescientibus,
trabere,

qua

parte deberenl

Mortdus bst, puerum

quasi

runt,
rilis

el
el

trequenter
precibua

contingnni
ad

miracula,

me-

Ludovici,
cui
esl

quem

mortuum
brachia

reputabant,

nam

Redemptoris,
secula
in

laudem et glohonor et gloria per

medio

illius

parietia

apparuit qusedam fissura,per

sua,
'I

infinita

seculorum.
B.

Amen

L xepun1
h(JC

miitentes
\' v

dictum puernm
illfiBSUm,
el

1236

vita

Elisabethm apud
i/iiamilmii

Cmgium

pOU^US

SUper

pag.477
set

magna, qute aderat, testimonium Constructionem el fundationem perbibail veritafi. breviter narral Bernardus Pisciacensis monasterii
,11,111,1,,
<>

monnslmi '"' ""' longircampi, Julianam nomine, cum perdidis- ^mSaneti

librum
sibi

rcfrrtur,

snmrnn

carum, quod

fuisset

/>'.

Elisabe-

thm,

apud Beatam

prec-ibus institisse,

ut

librum

Guidonisapud Uartenium tom.

plissim&acol
fnisse
IV \

Collectionis

544,

ubi videtur asserere,

ammchoa-

illum, frustradiu qumsilum, mvenire mereretur. Apparuit dormienti B Elisabetha, prmcepitque

facil

ab

anno

1297,

</>

extenditur usque

pascha
1:"^

anni

1298,

ita

primis
Certe

mensibus

aimi
scribit

potuerit

mchoari.
129&I

anno 1299
s'-

Philippus rex,
"' ./'""

monasteriumjussu suo con'""

r/ll "

ilhm peteret a S.Ludovico: illavotum S.Ludovico, ejusque sorori 11 Elisabethm; etmox, dumrursus qumrit, desideratum mvenit librum. Denique Doubletius in Antiquitatibus abui

librum

strai,

""""

cayptum

batim pag. 1247,

vici

insinuat

amo
Uppus
ci

ittamen moniales eo tantum mductm 1304, quo et /undationis litteras dedit Phir
Julio.

IV mense
gratia ab
Pergii
:

Habeo quidem has

an/no datas;

litteras,
at

alias
is
1 _'
.

insuper,

sequenti
iis

bre-

describendisabstineo.

miracula S. Ludocanonixationem fu contmuata se itidemegravi mfi/rmitate Sancti invocaUone recreatum affirmi 'tandem Commentario finem impono, Vitasque lectu d\ gnissimas , vn quibus unusquisque mveniet,
ubi dixerat,

longo

tempore posi

modo
ftw.i baylimfll/m
lin

In

autem Ms. Victormi auctor hoc eadem rilla, postea satis cito, ad fonfueral
in n
1

quod imitetur,
scriptm,

eo

ordine,

quo

fuermi

con-

subjungo.

tes,

lii

quibus B. Ludovicus
B.

baptizatus
lcnilin B.

in

1-

BCClesia

Mari;i'

crpi!

li I-l

Lufre-

ucro ignr

dovici

sulTragium
beneficia
'-11111

implorare,
sanitatis.

et

impetrare

quentius
( el
)

Unde prmsente
comitiva
.

VITA
Auctore
Gaufrido de
Bello-loeo

regina

sua

uobili

contige-

runl
'niolGemiain
sa ta
111

ibidem

eodem anno plura

S.

miracula glorio-

Regis

Qusdam enim mulier de

pluribus
pluribus

Germano
sacro
venit

' .

uo-

de

curia

regis

percussa
sui,

igne
fide
,

confessario.

partibus

corporis

cum

el

devotione

ad

prsedictum

vas
,

baptismale
-'i"i iosi
(

et

K.r

editione

Claudii

Menardij

et

Chet

fusis

ibidem

lacrymis

abunde
illa
;i

Regis
ut

devote
tetlgii

patrocinium
.11
is

implorabal
coepi!

mox

vero,
el

fontes
ignis

nigredo,

mor-

PR/EFATiO

bus
dictae
ui

praedicti

abscedere

toio corpore prsssinistrae,

mulieris,
illa
:

exceptis

digiti
el

quibus

nigredo,
assistente

etiam

morbus

diutius

A, Ld
ii,i.-

Divi

nominis

gloriam
.

el

bonorem
el

et

apparebanl
ac etiam
ririliter

el

ibi

multitudine
regis, digitos
discessil

populi

iiiim

ajdificationem

el

multorum,
el

ma-

l(l

Ratiom "' scn '"-''

pluribus
ccepii
ille

de

curia

paulalim

el

gnorum

precibus
el
,

inductus,

maxime meorum
1

dicta

mulier
totaliter

tandem
quod

morbus

movere, in tantum,

et

obedientia

auctoritate
e1

adstrictus
ios

sanctam

conversationem
simi

actc

Christianis,.

illius

parebat.

morbi uullum vestigium penilus apRoc autem miraculum plures de curia

clarissime
B.

Ludovici

quondam
duxi,
inspirare

Regis

Francorum descridivina per

gra-

bere dignum
tiam

proul

mens

Bde digni
dictos

fontes
lo,

probaverunt, qui ad praeLudovici srnpe dictam mulierem

dictum
,

suam
t5

dignabitur raemoriaa

mentis

mese

80
,,;|

quo

est

infirmam

et

post-

penitus

curatam

cum

diligenti

perscrutatione

ANNOTATA.
a
ril
,

propriis oculis
1

conspexerunt.
feria

fbidem
.

sequente
honeslus
.
,

vir
el

quidam
in
>

cle

Tmposuit
is

Gerniano,

morihus
sibi

lviIiK**-

i," rahbns sufliciens

.....
1

leinpo-

litteras
2

hanc ei provinciam Gregoriu dedimus vn Commentario /><

"

ipsi,

multo tempore pedum

.

num
I,

'"

POlftttfl

renum infirmitate depressus ire " M cum duabus ligneis potenciis,

el

uon
(seu
:

poterat,

i, r

auctorii

""' """""'

'""'-

futcris

mentarii.

subalaribus)
11

cum maxima
veniens
,

difficultate

biccum
fontes

rl

devotione
1

ad
el
;

prasdictos
facta

^udovii

PRIOR CAPITUM PARTITIO

fusa

oratione
se

oratione pro
potenrecte,
et

1:1111

alleviatum
'

percepil

el

demissis
et

I||N

r "'pn
1

ire

per

ecclesiam
[ue;

potenter
el fuil

r*
Llaput
cap.
11.
1.

5me

dnlculo
1;.

cujusc

sic

meritis

Qualiter laus

regis

Josia?

,, n Regi Ludo.

precibua
tali.

Ludovici

reddilus

pristinae

sani-

vico conveniat.

...

E odem
.

modo

quidam

UUIU

serviens

Henricus de Bituris, qui ;''- languore amiserat, .,

'

armorum, usum incedendi abore et mag

fontes

no-

Cap!

Quod nomen Josiae ipsi m. De innpcentia vitaa

n

competat.
el

sancta

con-

versationis ipsius.

Cap.

mK , im pnssimar De laude Dommai Blancha

.

'!'"

'" Im

potenciarum

ad

pradictos
B.

ad-

malris ejus

ductus

cum magn.

votione

Ludovici, cu-

Cap.

t.

Item de puntate et

ini

>ntia

vita

Cap.

vi.

542
Cap

VITA
m. De
i).'

II

S.

LUDOVICI REGlS
Cap. xlm. 1,-nl, sunt. reteuta cm. Cap. xlvii.
ciliam

statu

ejus

quentum ed
el

regimen
ip-

Quod

sancta

ejus

ossa

in

?,,. exe,r 'li.

,

"ct^nn!
sius.
,

ceutela

gratia

verborum
de

Dc
De De

corde

ejus

tji

inlestinis in Si-

translatis.

ap.

mii.

De

l.umililale,

et

pnmo

naM-

Cap. xi.\m. Francia.

adventu
sepultnra

ossium

sacror ormn

in

tu 81

veste.
ix.

Cap.
I

De ablutione pedum pauperum.

[tem de humi]jtate
ejus.

Cep.

xux.
l.
1.1.

ejus

apud

sanctum

ap

x
xi.

Dionysium.
Cap.
Cap.

Cap.
inut
ln

Quomodo

ceste

el

continenter se ha-

De

miraculis

post sepulturam.
JbsiaB

metrimonio buo

Qualiter

memorie
dignus
sit

memori
Sanctos

ejus

voluit inlrare ReCap. xn. Quod regno abjecto ligionem. Cap.

xiu.

adaptetur.

Cap.

1.11.

Quod

inter

ad-

De

sacre

educatione

el

inslitutione

sci ibi.

liberorum suorum.
Cap, xiv.
irirentur.

Quod duo de

Qliis

in

religione

nu-

Cap. xv. Documenta, quea

pius
et

Rex ante morquasi pro

testa-

CAPUT
Comparaiio Sancti

I.

tem

Qlio

primogenito

scripsit,

mento
i

reliquit.

cum

Josia

reije

narenverlo-

ap

x\i.

iii>

modo

pOBnitentiarum

ipsius

et

tes,

conscientice

nitor,

regni

cura,

primo de confessione ejus.

i

,,[,

xvn. Quod

cilicio

quoque utebatur.
et

ntin,

morumque

honestas, et

insignis

hu-

Cap. xmii. Cap. xix.

gilate

De abslinentie ipsius. De operibus misericordiaa

militas.
,

ler-

eleemosynerum ad pauperes.

Cap. x\.

Cap. xxi.

cium,
Cap.
reth.
i

el

De beneflciorum colletione. De devofione ejus ad divinum de modo orandi ipsius.

peregrinalione
ejus
in

offi-

In
Josia?

primis

igitur,

ad

pii

Regis commendatioquo.l

nem assumere
Nazain
,

mihi

liliet,

laudem
:

regis

rai. De

Ecclesiastici
Joslaa

xlix
in

legitur

'

Meniofa-

na

inquit,
esl

compositione odoris
In

;i[i.

xxm.
saci a

nuod

de\nle

sermoues

aiuliebat

cta

opus
i"

pigmentarii.

omni
el

ore

qunsi
io

.i

iii

Scriptura studebat.

mel indulcabitur ejus

memoria,
directus
esl
tulil

musica
divinitus

Uuantam devotionem babuit in his quasspectanl ad Bdem. El primode sacra corona,

Cap. xxiv.
et

convh

ini.

[pse
el

iu

pcenitentia
pietatis
:

gentis,
et

abominationes

im-

de

aliis

sanclis reliquiis.

gubernavit ad
ad

Dominum

cor suum,
pietadicli
a

Cep. xxv.
iii.niii.i
,

De prima
quaiiter
fuil
el

ejus

peregrinatione transcepil
,

et

in
".

diebus peccatorum
Praeterea
,

coiToboravil

el

Damielam
se

et

quo-

tem

commendationem
lam
in
iv

modo
Cap. de

captus
xxvi.
ejus

deliberatus.

regis
in

Josiae

plurima
in

dicuntur

libro
;;.l

Qualiter
111

habuit

Achon,

et

n.-niii,

quam
Elegis

u Paralipom

xxxiv;

quae

iii. .1:1

Terram sanctam.
pie suscipiebal

laudem
Sarracenos ad
4

noslri

proprie perlinere videutur.

esset

Cap.

xxvn.

Quam

Ciiin

adhuc,

inquit, puer
:

Josias,

c.epn
el

Qdem
Cap.
piae
1

revertentes.
xxviii.

>

querere
lavil

Dominum
in

fecitque

quod
patris

rectum
el

Quomodo
I).'

se

liabuit

audita

morte

placitum eral
per

conspectu Domini,
vias

ambu-

nfatris

omnes
ad

David
,

sui,

Non

ap.

xxix

reditu

ejus

in

Franciam
in

et

deqlinavil

dexteram

neque ad

sinistram.

qualiter se

tiabuil

super mare.
habuil
s

Nomen
pliiin

Cap Kxx.
.

Queliter se

periculo nau-

et

matris ejus fdida. Fecil instaurari temdomum Domini. Similis illi non fuii
rex,

fragii.

in

ante
niimi

eum

qui

reverterelur ad
et

Dominumin
sua,
el
ffl

Cap. xxxi.
Cap. \xxii.
.'i

D<-

jocunditate
zeln ejus

<'ju a.l

Francia.
/.lal iont-

"

corde

suo,

in
:

tota

anima
posl

De

turpes

universe
rexil

virtute
illi.

sue

neque
enim

ipsum

sur-

ad
I

blasphemias extirpandas.
xxxiii.

similis
luit
,

Pecit

phase,

quale anle
fecil

ap.

Statuta

edita

contra

juratores

et

non
tale

neque
Qualiter

(|uis(|iiam

de

regilais

blasphemos.
Cap. vxxiv.
[).

b.

heac

omnia congrue
pertineant,

ad

lnuiuiv

.[iicni

dixil

sibi

csse

actum apud Poissiacum.

Cap.
Banctae

Re em exprimere suis
riosum
3 Interim ad

nostrum
locis.

poterimus

xxxv. Quod
crucis

in

tangendo infirmos signum

zelo Qdei
ejus.
in

praesens

dicere

sufBciat,

qoi"
1

w
(

addidit.

modo
-ti-u.

Cap.
1
1

xxxvi.

De

multipiici

xxxvu. De proposito Terram-sanclam secundo

'i
-

peregrinationis

vel

nominis Josiae conveniel Regi DOMlNi; Jn>ias .pnppc inlerprelaliir, SALUS "" ici vel Domini c; Alienatio
sensus
'

''

mim,
jus
iu
iuii

sive

Saciupicium. Cui
significalio
.

verius
pio

compedil

liu-

Cap
1

xxxvni,

Qualiter crucem secundo accepit.

ep-

xxxix.

Quam
consilio

sollicitus

fueril

in

prrnpa-

nominis quo vere

quam

Regi

nostWi
qui sa-

ratione
,;i
i'
,
'

peregrinationis.
Vl
-

De

11

'

XM
M.i.

habito eundi Tunicium.

propter

;ni

elevationem
mentalis

Domini salus fuil ? Uipote studuil proprim ac proximorum semper Gdei Chnuan
el

exaltalionem

Rationes,

ques

Rei

consen-

sii

tre

Tumcium.
De adventu Regis ante Tunicium.
"

pro
siiin

viribus laboravit.

_mc Denique, qui prater

devotionis,
interius

quam

puentia
et

Cap.
1

aP

XUIL

continue
statum

Domino
,

oflerebat;
,

mortalitate
pio ac

quej

ibi

accidit.

Cep. xliv.
el

sacrificium

poenitentiea

corporalis

quam
sui
.

J^
i.m-

De

deflendo

pii

Hegis obitu

queliter se in

morte habuit.
regis
Siciliae

cap. xlv.
iucium.

De adventu

tam

et juxta suum Deo quoUdie exterius

in

corporis

debilitase

exhibebal

apud Tu-

dem

peregrinatione gemine transmanna,

qoasi

holocaustum

integnim

ni,iulit

Dommo
IVMI

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

,m A rem
sliliinn .'

5 43

itali8
',,

S j reputatum
semel
voluit

est

Abrah ad
unicum
magis

ju-

mos
in

,-t

Qorentissimoi
regni
solerti

habueril

Rex
matris

adversarios a gy,
innocentiaj

,-,

oflferre
:

filium,

principlo
ac

sui.

Sed

meritis

iuim

ad aetemam justi^i^suo reputabil Dominus non sepretium sempilernum, qui et ad ad -5? obtulit devotissime semetipsum
'

p on mo
,

imperante

quanto

huic

ipsius,
tota
tioni

providentia
extitit,
et

ejus

(qua
cogitainfe-

lrirago

semper

remineae

ac

sexui

masculinnm
regni

anhnum

jugiter

rebat]

mel

sed

bis

perturbatores
c.

semper confusi

suc-

moilnii
"''.^,'
exiM"

'

fratres
r egni

suos
sui,

et

electum

tlorem

cubuerunt
6
qni

to ti US
et

in

toris

ma xime
c

in

bac
,

ultima
ubi
,

obsequium Salvamiseranda el

Nec
a

prffitereundum
relatoribus

de

quodam
/',

Religioso,
iuod

mortqwma''"'

falsis

audierat

domi-

/""

oeregrinatione.

Tunicii

cum
libens
el

cnmmum
proprns,
exaltatioChristi
el

nus hic
nas
conscia
ille

Hc\

ante

matrimonium
quibus

suum

concubi-

/"'"'"' e

"""

',,
{

ilio

transiens,
toio
,

cum

habebat,
vel

cum

talihr

gxerciu, naei
flci

3UO

ob

zelum

dissimulante

matre

quandoque peccabat, sua. Quod cum

quasi
:

Christiana?,
:

ibidem

hoslia

ef-

Religiosus

cum multa admiratione,

g

eam
super

eruil

el

illuc,

tamquam martyr
vitse

pugil
in

pedarguendo, domiii
hac
falsitate

reginae

dixisset

illa

mdefessus,
..

flnem

suae
in

feliciler
illa

se

el

Blium

humiliter
:

excusavit,

nmnmii consummavit?
sun j
ej BS
j

Ensuper
verrn

via

defunlibe:

verbum
sidictus

laudabile
filius

subinferens

videlicet,

quod

confessione

fidei

duo

de

suus Rex, quem super omnes creainfirmaretur ad mortem,

quos

amore

praecipuo
el

diligebal

vi-

luras mortales diligebat,

et

delicei

come
;|(
|

Nivernensis,

regina

NavarrsB.

diceretur

ei

quod

sanaretur,

semel

peccando
ipsum

g e(j
Den]

am

jpgj^g

describendam vitam ac conversatiolaudabilem cum Dei adjulorio accede de

ipso
dici

cum muliere non sua; prius mori quam semel peccando

.

permitterel
mortalitei

suum
ipsiua
i

damus.
n
in
I

odendere
pol
51
1 1

Creatorem.

Hoc

ego

ab

ore

s a ne

vere

quod

domini Regis audivi.

:
i i

praidiximus
ii

Josia.

quasrere
el

um Dominum
,

essel
el

adhuc puer, quod refecil

Domini.
rover,

Ego,
et

quamvis

insufficiens,

dicti

domini
vel
cir'

v.

onfessor extiti

per
ejus

viginti

annos,

ctimi

placitum
illi

eral

in

conspectu
fuil

ca

confessionem

generalem

audivi

toJ

nmM

'"'"

,.

similis

ante

teretur
iu

ad

eum non Dominum in

el

Rex

qui

tolo

corde

suo

el
:

tota

anima sua,
posl
iM

in

universa
similis
sui.

virlute
illi.

sua

,,.
,

ipsum
viis

surrexil

Ei

amdecli-

quod vices numerare vix norem igitur Dei dico, quod ipse per totam vitam suam numquam aliquod peccatum mortale commisil scienter, quod ego auderem judicare morties,
tale.

scirem. Ad ho-

bulavil

David

patris

Non

Nam

aliqui

facla

ejus
i

exterius

attenden-

ad dexteram, neque ad sinistram siquidem habuil Christianissimum atque

>

navit

Patrem
el

tes

sanctissi-

miini,
zelo

Regem
(idei

videlicel

Ludovicum
contra

qui

ipse

el naturali solila d g timebanl ei, benignitale ipsius negligentiam nimis remissam incurrerel super correptione ballivorum, el alio-

accensus,

haereticos,

qui

rum

officialium,

sive

collateralium
justitiam

tunc

in

albigensium

parlibus
ac

plurimum
el

adver-

quod tardus videbatur ad

suorum; et exhibendam
sollicitus

sabantur

Romanae
Bcclesiae
i

Bcclesiae

Qdei Christian,
:

Sed qui
et

bene
in

attenderet,
inquirendia
fidelibus
el

quam

erat

auctoritate
liter
,,i,

crucem
aggressa,
pro

assumpsit
ac

m\dicto-

diligens

undique investiganel
,

peregrinati

potenter
parte

dis

bonis

ac

officialibus

baUivis;

inimicorum

maxima
d.

superbia
fepii

superata,
liciter

dum

dicta

peregrinatione redirel,

migravil

ad

Dominum

Bujus
strenuus

tam

patris

devotus
is,

successor,

atque

imitaipsius

super praemissis ipsum amplius excusatum sunl eliam haberet. El vere aeslimo, quod pauci qm si arguebant de illis, qui ipsum supei his non officio, sicul ipse, m quibus tanto
forsitan
:

essenl

in

tor,

de quo
vestigiis

loquimur,
non
elevaretur

Ludovicus, ab

inveniientur
in ipso.

forsitan

plura

reprehensibma,
lan
clencos,

quam

sanctis

declinavil
in

neqne

ad

dexte-

ram,
ad

ut

vane
ul

prosperis,

neque
frange

8
laico

Coosiliarios
,

ad

quam
ei

jinistram,
:

adversitalibus

aliquibus
el
:

eli

tissimos

lam
En

io
:

Qdehtate
el

retur

utpote

qui

semper
quoad
matris

extitit

inler
sicul

proplu-

pieotia,
ral
,

babere

volebal

quam ondecumque
quae contra

sa-

poie-

j
,.

^ ^^
^

spera
ries

humilis, et inter adversa

experti

securus

eligi

faciebat.

causis,

ipsum

sumus
:edente.

utramque
Josiea
:

forlunam,
non

vertere

videbantur, semper quantum

conlra
se

bono

mo.

Dominoc
:

do
prasteriri

poterat,
ho.

stabat,

el

allegabal

ut

Insuper,
,,!,;,

nomen
ydida

per
a

consiliarii

debet,
lur,

vocabatur
vel,

quod
amabilis

interpreta-

vero
h,

judicio

mini
tai

absque dechnarent.
I

umore offensa
Supei

ipsius
rore-

dilecta

Domini;
competil

Doi

helii

quaa

personam

Ouod

recte

illustrissimaa

nostri

Regis
qSaa

prmpositos vel
res
el

balUvos
inq

;JW m spectaban
m
tteb

matri,
vere

videlicel

dominai

Blanchje
el

reginm,
amabilis
sancta
piffl

per regnum
inventas

extitil

dilecta
is

Domini,
el

Deo,
nuoptiin vi-

injurias

^s dihgentes tfideles^ enondon, e resUtm lacie.

statum
r

hominibus

accepta.

Sub

bat.

SimiUter

super

am to
pnta

d.
,

Wlura, atque
epil

salutari

doctrma tam
egregiae

matris,
el

e inquiri pluries faciebat

Ludovicus

noster

indohs
in

pumenat. quod meraerant,

do
a
et
tia

^spei
nn
'''

puer existere, ei perfectum crescere,

q,

de die
ei

diem
eral
in

quaarere

Dominum,
con-

9 Cautissimus erat e A verbis scurrihbus

detractoriis
et

m
e
...

,n
'

Vll
.

d^ oiutis,
summe
i,
-

^ere

,, vere
tota

el

placitum

mendacubu s

cavebat
,

^^

>W
,|,M!

Domini 'tolocorde,

conversus
tota.

ad
vir

Dominum
,

rarissime,
dicebal
i,

"\m".
ahcui,
,

',,'',,
dis
m,

quantumhb.
.

"'
i

anima,
,,

tam-

^rboris

bonus fruclus

Siquidem cum
nisi

ni

hoc ex.gerel

?" ,,aru -i"-t,

auoa-ocim M
'

non

hahere.

circiter

autem ab

annos;
juste
ei
.

quara

strenue,
potenter
ei

quam
dicta

indu-

omn, fenere juramenh Beri solot in loquendo

M
i

l(

'

qnam

quam
sunt
,

mater

^o^nnistraYerit,
Jl

custodierit,

defensaveril

"'
;i

wgoi
,

testes

qui tunc
eo

praesentes ade

r<l

ot

circa

Hegem.

Quamvis

tempore

pluri-

tunc

, ,

544
A

VITA
omnino
abstihuit.

S.

LUDOVICI REGIS
di

GiuFaiDo.

tupc

Sed

M-ciu.a.im

Buange-

faciendum.

Qui

cura

confessore

jrerius

iudicabanl

el

qttoa

mteuecro
pr
rre
labiis 8eil

wipiouai,,

..,

,,,,

,,<,,

im(

^ftjde

prudenter
diffusa

el

gratiose
gratia
in

sciebat.

Sisi-

nmum
.

menter
apud

"

gratiose

narrabat,

quomodo

tmidem
cUt vere
racieba
'

eral

in

ejus,
"'"

el

sapiens,

utpote cujus
conditus.
.

amaoi,em sermo in gratia sale semY erm's

gloriosissimus
'i

soram captus fuil a Sarracenis, ei qnaliter Be hab mt a pud eos el de modo uberationis
.

M as
im, c

ipsius

Si

quid
,

dicebatur
si

ei

vel

Debat,
erat,

,,,,,

fosuper

erat.
illabe-

cebat

dissimulandum
sciebat.

quod displioptime et caute

aUafrel

et solin.im.nl..

-..I

M.i.m.ium,

solo

risu

dissiraulare

Praeler

confessores suos
eligebat, quos quaa viderent,
in

singulorum. batur ad diUgendura affectibus

10
VIII.

quem
trans-

vei

aUquos

etiam

sibi

ej

qU0

prima

vice

viam
est

anipuit
squalelo

fectuose

rogabat,
audirenl

quod
digna
nec

ei

marinam,

numquam

indutus

k,

vel
:

ab

aliis

reprehensione
sibi

ipso.sibi

vestinm <"drslia,

k
i

m
n

variis m panno riridi.seu bruneto/, nec pellibus coloris, vel camolini 7i, seu persei. 8ed veste nigri videbantur K (|I1|;1 7 estes hujus minoris valoris esse
,

Gdeliter intimarent,
[pse

parcerent

allo
is

modo.

vero

hujus

caritativas

moniU

ben

et patientissime acceptabat r.

ad dandum pauperibus, quam quibus in juvenlute uti solebal ad recompensationem

i,i

aliaa
:

pretiosiores
,

instituil

quod
quoad

ANNOTATA.
a Legitur
ba
hic textus

eleemosynariis
sexaginta
id

suis

.i

anno
pro
pius

haberel

libras

paratas

loco

assignato, sedver-

dandum
lebal

Deo, ultra
,

p habere solebat. Noliuinilitaiem

qumdam paululum
b

transposita

smt,

velmu-

Rex

quod propier
voluil

suam
frenis,

tata

exteriorem
ei

aliquid

pauperibus deperiret.
ati

Similiter
vel

Legwntur hac

dictis

locis,

ac

$parsim t nec

mnc numquam
sellis

calcaribus

iisdem onvnino verbis.

c

oisi

oranino albis et ferreis

nec

ad equitandum, nisialbis,

absquealiqua auratura; el sine omni

pedes abluere

Kmc nominis Josim

Hieronymo
ubi

interpretatio sumpta nlib.

detwr ex S.
braicis,

de

Vominibus \k-

pictura
11
IX.

Quolibet Sabbato consueveral

secretissimo
,

in

loco

humiliter

el

devote,
et
ei

fle-

hujusmodi interpretatio ab librum 3 Regum, et ad Matth&um habetur, excepta alienatio particula hac, Domini mde illud

wtudo

xis

genibus,
, ,

trium
.

pauperiorum
inv.-niri
.
.

seniorum
nusi

'"""''"
de lavandi,

hoininum
.

.ini

poirrani
exteri ere

ablu.

mendosum suspicor, cum etiam non coh cum sequeti legendum fortasse uMaiio
mini.
.1

Do-

_.,.,

Lionem
Similiter

pedes

el

liumiuter

osculan.

aquam
l!;l>
i

porrigebal

eorum

manibus
el

abposl

$111

expeditione

contra

[uendis,
cuilibci
et

eodera

m
l

cerlam

summam denariorum
eis

erogabal
Si

ad

comedendui
propter
corporis
n

ministrabat.
baec

mortegue inreditu anno 4226Monv imus in Commenlario pens 'edimus S. Ludovici adven e Potentes
[Ibigenses,

autem
lis

infirmitalera
p

pieta-

0,
tr

obsequia
ipsin

et,

volebal

quod
Caete-

multisque sequentibus eorum conatui mmus, wi quibus eludendit

>

vice

snte
simili

eleraosyna-

mire eluxit Bl nchm prudentia, acipsius

Ludovici

rio,
iinii
,

praedicta

modo

exequeretur.
hurailitatis
essel
in

magnanim
,/<>

ad

laudem

hujus

devotae

spe-

ctal

quod
;

dum quodam Sabbato

ablutioni
q

abbatia

Ciarawallis
,,

pedum
voluil

monachorum,
interesse.
Vi-

Gaufridus dicere, famam al ii "" fuisse sparsam verba eo sensu non mtelligenda, probavimusin
f

videtur

quidem
i

Ri

nitu

quod Mandatum
deUcel
\
(
.

vocant,

Commentario num.

280.

qui d

cundum
el

morem
sibi

Ordinis

post

olemniter
[pse
'

devote

mutuo lavant
pluries

Hunc quorumdam timorem refutax imus num. 997.

h
Forisfacere
,

paucis

insuper

pedev
1

vere

ex

humiUtate sua
el

vo-

forefacere

ei

forifacere,

me-

t. paiiiuin

imi

capam

deponere,

Qexis

genibus

manus

apponere
luendos

ad pedes servorum Dei humiUter abSed quia plures magnalei aon sibi multura famiUares tunc sibi adstabant, de consilio

lenter adhibebatur, pro delindio temp forefactam, Binc nocere. offendere , qu re,
forifactura,

forfactum

mcinm, pro crimme

forisfactum, po. vel delicto sape occrn

sufficiat
<

ab

,|ni

'

humilitatis
ipsius,

officio

supersedit.

humilitat
patientia,

benignitate,
|

De eximia mansuetudine, atque

el

quod semel
i

hic
ut

notasse

\;avcu>

pluri
i

ici,

ad Edificatio-

sario,

probatwr in auctiore frequenter sumitur pro famulo

,

idem

hic

Qem multorum Lempla subjici. Sed pra ens opus cedere modum po et. [n prmdictis enim vir[nUUu lKll

significarepotest.
qVl

Visi

sumaturpro

adolescente,

aesci
1

-'

cundum
laudem
scnbi

statum

suum parem
ejus

tio;

'

'"

" 1
;

." Demum

;;

"'

liuraiUlaUs

speet

;
'"

'""
1

'"

exlrema

voi ntate

sua

statuit,

, ''-

,;

rtrtur:;

'""' !l1 "

""
;

i,ull,n '"' u
s
1

''"

'

"'"

""
?
^ ""
1

w*
:

prajcepit,

quod

super
ni

propria magis estnoCeteqeneratim pro \)ili homuncione. ctijusvis pr rum modestiam Sancli in alloquendo ""'" Vita secunda neris homines, commendat abunde pro(5, aliique mis locis : ex quibus ore m batur, maledicta et convitia semper ab

vocis Gallicm gargon

aui

-'-;,,
uurailitatis
ei

gk exul
tur
:

ropria ,,,

w ^/^, *
dunorihus.

erel

"

-"'

;
'

M1

, 1

exem-

ei

hic

sumi tantum pro

verbis

;",:
|M|
'

VIVUS

tende!

defunctus.

etcontempi
rwnt

aliquem mdicomtibus.

''
'

"'

l"

,,,l

Qliquando,

poslquam jam
si

dera1

n,VAUI
ve!

se-

confessore

Latini scriptores
vel

am
.

medii

alii

lllir

"'^.

ad confitendum
vellet

ali qaod

o^iura
ape
,

fenestram
'
'

Scarlatum

scarlelum.

Vmotatur
seu
>'<"'''"

autem
tmctu

claudi

n,i

""'
8e bat
.

V*

nocibus pannus
I

coccineus

ionis

reslinanter
:

quasi

praeveniens

Pesr

pannusa brunetum non designatur

sed coloris
,

confessorem
vel

el

humiUter ad claudendum,

ibai

fusci,

aliquid

hujusmo

cujuslibet adscitiin balur iu Cumweittanu nuin. 572.

"

iii

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

m Quanam
,,.

E45
liesii

vellera

noluerit

Sanctus,

viden

torum

'ommentario num. 572, ub\

reltqua de

Has enim du cens, quod si de corj

portiones,

liligebat, die
i

liAIFRlDO.

duas
alteri

unt disputata
1,1,1
,

nnam

darel

ani,

reliquam
se
in

...

legendum
legetur,
et

putem

camelini.

de

et

familiariter

dicebat,

hoc
sibi

modicum
quasi con-

fiectius

Bleemosynariu

snu

m
rerba

gloriari,

quod familiares
roagis

sui, qni

,.,,

eolligitur,

Vangio,

cujus

tinue assistebant,

discernere
e

non

poterant,

quem
autem
con-

faiimus in Commentario
iii,,,
,,i,

num. 57%
ut est

Ordinem
dictum
sorli

diligerel

dnobus.

Cum
,

odrfequod,

apud Vaugium
Christo

Mandatum vocata est rmon ia, quia mandata

q

illa

pedes abluendi

propositum,
suaa

nacta

oportnnitate
aperuisset,
alicui

reginaa

secreto

astringens

fuit a

Domvno,
haic

eam
oulla

quod

noc nullatenm
ratione
luiic

revelarel
petitioni
iuj

postquamipse abiuerat Joan

recepta,
.,

[postolorum pedes in ccena ultima

(S

penitus
roluil

aegis
rationes
ipsius

de

(3 et

/'>.

Consuetudo

siderio

assentire,
,

probabile

admodum antigua
aui
5,

est,

sed

non

mque universim
ubique observata.

gnans in contrarium
refellendum;
nante
io
tia

ad

Regis

propositum
ordi-

constanter

divina
atiiiorei

providentia

fbrsitan

[ugustinus in Epistola
/y/.

nwnc 55,
baptismi

ad Januarium, docet, alios n-m

pertinere;

ipsum

tu pristino

ad n uegoet
in

pace

recepisse
g

consueludinem pedes abluendi ne adipvideretur

illam

servandum, el ad promovenda Pru tratus

deincep
majori

totius igitur

Bcclesiffl

proposito suo

sacramentum

pio,

cum
humilitate

minori
ac

mundi
timore

amore,
remansil

nlios
tcrsis

eonsuetudinem
tamen
"/////

abrogasse; alios di
obivisse.

cura

temporibus id charitatis officium

mundo.
15
El

Uaxime
,/,,./,

dovicas
ttfieri

hodiedum fit, et fiebat, quo illud quoque obibat S. Lupmlegente aliquo o/ficium de mandato,
lo,
/"'

quia

de

conjugio

gen
per
Dei

vlll.
i

ac

sancta

proles

proeedere
processit

debuit,

et

a itbcifisti-

gratiam

copiosa
se

sequitur
pater
iu

ridere,

rorwn
tutio.

filios
it

suos volebat,

teste

Vita

secun-

quam

catholice
ac

habuil

Pius

suorum
-i-

danum.87.
bant,

monachi

id

frequentius pr&stain

instructi

regimine
pueri

liberorum.
aetati
<!

Volebat

utintelliges ex citatis

Cangii

Glossario
loin
<.

quidem, quod
quotidie
el

(am adultaa

propinqui Malutinas,
rt
.

ad vocem
tiorn

mandatum. C&remonias ritusque in

solitos

non

solum

Uissam, sed

adhiberi
atu de

oide "/"" /

\lartenium
/"/.

Horas canonicas
audiend
litteras

cum

cantu

audirent;

quod
quod
Vir-

antiqua
seqq

Ecclesia

disciplina

ad

sermones secum adessenl

addiscerent,
<'

el

pag

$78

ei

nonias S

Verumtamen nonservabat has Ludovicus, quando pauperum peoccurrunt exempla, qui

liberas
alio-

singuli
ginis

el

Horas

beats
ipso
i

dicerent;

quod
q
I

semper cum
posl

deslavabat, nisi die Jovis sancto.

r

ad

Completorium
in

ccenam
beata

suam
,

soel

Varia in Joinvillio

lemniter
in
alte
flne
el

ecclesia

dici

quotidie

faciebal

iius

confirmari polest

quam benigne

antiphonam
dev*ote

ipecialem de
Dicto

Virgine
in

rummonitiones audiret. Tngens enimvero bonum in principibus, quorum aures perpetuis adulatorum susurris pulsari soleni

cantari.

Completorio,
el

camera
dicta
a
.

cum

pueris

revertebatur,
lectum
circa
,

aqua
pei

bene-

sacerdote
residebanl

circa

el

cam
.

aspersa

pueri

ipsum

quibus

tunc

priusquara
eediflc itoria

recederenl
dicere
.

soiitus

eral
ipso

rerDa

ad

institutionem
sive
alios

CAPUT

II.

niin.
(

Capellos
nol
,

/'

de

rosis,

quoscumdiebu

jnr

bal

quod

dicti

pueri
.

sacris

capitibus

deportarenl

ob

memoriam
Salvatoris

Continentia
ritiB

in

usu
:

matrimonii

rcligiosse
,

illius

sacra coronm
atrocitei

spine,

qua capul
:

ea

,|.

fueral

coronatum
tam

el

qua corore-

desiderium

liberorum educatio
filio

ac

ii.,

Rex
1 1
1

regum

decoraveral

magnifice

documenta Philippo

data.

-j1

-llillll

c
prffitermitlendum
ad
dicti

ic
,1,.,,,
,

Nec

Regis
essel
.

lau-

XIV.

quod
in

cum prima

vice

adhuc

io

petant roni
.

upiebat

amplecli

vi-

D
XI.

inatione
e

consensu
el

uxoris per

suae

regin,

per

totum
,

postquam
spiritu

Lnde el Terra sancta nltra mare Franciam esl reversus, al ridimus,

religio-

Adventum,
opere

CwiKnentia

totam

Quadragesimam
:

ab

Dei

ductus
voluit,
1

ordinavit,
-i

et in

testemento
sibi
el

carnali
certis
in
iii

mutuo
aliquoi

continebant

el

nihilo-

suo

scribi
oltra

""

duofllii,

qui

nati

minus
similiter

diebus qualibel

septimana,
festorum.

nieranl

mare,

scilicel

domnus
s

Jo

dom-

rigiliis et

diebus

magnorum
in

nus P.,d cum ad annos

fra

discreti

venissent,

ma-

fasuper

sole

tatibus,

quibus

nicare debebat, pluribus diebus ante

el

commucommunionem,
sacri

septa

Religionis

nutrirentur;

wdelicel

nnus
boc

in

domo
in

fratrnm

Prffidicatorum

Pansius, et
locis

pluribus

post,
s.

ob

reverentiam

Mysterii

[ius

domo
sacris

fralrum

Minorum,

ad

conlinebat.

autem
causa
el

ipsum
ni

his

continentiffl

competentibus ibidem

diebus
''

n
motus

certa

im
ea

suan
morari,

Einam
el

m
el

iilic

inslitutis

Regis sumptibns prfflparatis: lilteris ms truerentur, el

salubntei

itare

contingerel
axoris

rtcinitate

pro

cum bumana
'

ex

ad

araorem
desiderans

ReUgionis
toto

mducerenoco

fragiUtate
sentirel

quando:

tur;

corde,

documentis mspirante,
Similiter
ruil

me
cublcuiuiii

carnis

inordinatos

surge-

lutaribus
el

informati,
ipsas

Domino
quae

bal

electo,
I*

per

cameram
quod

deambulans,

donec

tempore
suaa

ReUgiones intrarenl
postea
,

carnis rebellio

quievi

Blise

primogenita

Nec

silendum

annos

plurimos au-

na

Navarrffl,

"'""

mona.

ipse ad culmen omnimodffl perfectioadspirans, corde devoto Rrmiter disponebat, qod adulto m.H suo nrimoKcuitn re-m.m peni-

te

&
"^

mortem

lltteras
in
;..l

cum adhuc essel ipse manu sua jcripta speciales

inducebal

nltra
lr ei

mare,

quibus
mun.li

eam
,

efficacitei

f**>> aevow
'

.o.itemptum
Insuper
Rlii
...

el

ad

Religiom iamo.ie
m...

relinqueret,
intrai-et;

ei

obtento

axoris

assensu Re-

el

ingressum.
Blancliam

ex

devotione
.

Kionem
fl

imam
scilicet,

videlicel

de

duabns,
PwBflifla-

nam
fuit,

"""

!"' """''
...onui.um
t:{

^nun Minorum

sive

tretrmu

Deo

obtulit

abbatia

juxw
Poniis

AugusH Tomus

V.

VITA
.,.,.

S.

LUDOVICI REGIS
aho
de
:

Pontissaram,
nini
esl

iibi

corpus

piffl

matris

sua sepoli

maxime autem nullum verbum

sn
de
a

ul

ibidem

peligiose

<

<-i

in

<i
,

a,j

Deo,

blasnhemi
alioao

Sanctn
eo
tibi

Religionis

amorem
mplis

salutaribua

verbis,

el

sancti-

gnin

vindictam
Luis

patiaris dici ab Beri fecias, De

collatis
sic

oinnib

informaretur
ls,

beneflciia
in

Deo
tuos

gratias

/\-j

Licel

autem
aon

cujus

providentia
de ad
dictis

sui

iili,

ut sis dignu

majora accipere.
ita

aaa

disposiUone
ttruxitdocu\mI.hi
iui,,,

faUitur,

aliter

liberis

20

Erga

robditos
justitiae

juste

te

ordinari,
el
I

quia

forsilan

bonum

habeaa
ad
nn
1

ipso-

quod

lineam

teneas,
sinistram

uon
.

declinan
el

Dei
,

utilitatem
in

lios

eos in seculo

el

mematriraonio conversan,
expediebal
:

dexteram,
le

neque
ex

ad

semper semner
divitis

Dlua

"vo
' l<ent
'"

teneas
sis

u*i

parte

pauperis,
Si

quam
quis

fo.

*tnL

(iii.nii

Religionem
ul pii

intrare

lamen prmdicta
Bdei,
ac

scrifer-

nec
te

certus de

veritate
stes

autem

rr

contra"

psimus,
mi.viii

Regis devotionem
desiderii

querelam babuerit,
tui,

polius pro causa adlibi

.<it.il

ostendamns,
tam
in

quibus
se,

ad

rersarii
sii

donec
sunl
Si

constel

de

veritate

!
i

omnem
suis

perfectionis

apicem

quamin
quameffe-

illi,

qui

de

consilio

tuo,

citius stal

liberis

aspirabat.
careal
pia

Nec

arbitror,
el

quod pius
fueril

pro

justitia

pro certo
sive

intelligas,

quod

teneas

aflectns
\is

ipsius

prmio
in

corona,
uon

aliquid

de aUeno,

ab

antecessoribi]
restitue.
facias
Si

voluntas
sortita.

ejus

optatum
duxi,

sive

tempore

tuo,

statim
inquiri

res
di
justitia

<.i.-

ctum
piluli

Caeterum,

Rnem

prassentis

ca-

scura est,

veritatem

per
tui

mpponere
quasi

dignum

qualiter

Pater

Sis diligens,

quod

catholicus,

revelante, proprim Domino mortispr33scius, ante suam infirmitatem extremam

iii

pace

serventur;
ac

omnes subditi maxime autem

Dicitur

ei

personae

eccle-

siaslicae,

religiosae.
q
i

de

rege

Philippo

scripsil

GaUico
catholica
el

manu
instituta,
casteris

sua

salutaria
fllio

docupri-

menta,

el

qua
liberis

suo

mogenito,

in

ipso

quasiprote-

quidam de consUiariis suis diu\ ei, quod clerici multa damna inferebani ei jura ipsius usurpando el mirabantur multi, quod
:

avonostro,

mento
sua

reliquit.

Horum

scriptorum
,

posl

documentorum manu mortem ipsius ego copiam

,

ita
,

tolerabat.
dicis,

Cui sed

rex

respondil
cogito

Bene credo *

'

q UO d

quando
contulit,
ei

beneficia,
rolo

qua
pati

babui

et sicut
iu

melius et brevius potui

transtuU
sunl

..

de
hfflC

Gallico
:

Latinum

Quaa

documenta
te

mihi Dominus quam mter me

Lare,

melius

Ecclesiam
o
fili,

scandalum

susci.

Ama
serva

igitur,

personas ecclesiapoteris.
in

18
f

Tili

carissime

/,

imprimis

doceo,

ijuod
,

pace

arum quantum
pauperibus

Lisuis

el

Dominum Deum tuum diUgas e* toto corde tuo ex tota rirtute tua nam sine hoc uon esl sa:

benter

mbvenJ
tatibus,
el

religiosis
illis,

maxime
ten
a

per quos

Deus
'"'""
''''"' rr

Dewn aman,

lus.

Pili

debes

te

custodire
.

ab

omnibus,
ab

quae

magis honoratur
21

in

Deo
tali

uoveris

dispUcere
:

ridelicel

omni morte

peccato

ita

quod

prius

deberes

per- *

om,,i

Lrm "
tibi

,IMIh "

cruciari,

quam
Praater-

aliquod

mortale

peccatum

commilteri.

Bonora parentes tuos, et reverenter ser mandata eorum. ! (ti|i~i.i-iiii uviev n va inuiKiiiiu \#vi "iii. Bereficia ecclesiaslica person is idoneis dona de consiUo spiritualium rirorum, ei eis, qui non habenl aliud beneficium.
i i i

ii

***

"

aUquam tribulalionem babere permiseril, benigne, el cum gratiarum actione debes suslinere, cogitans quod ad bonum tuum
provenial
,

Dominus

iir

absque
fac

maximo
,

consilio

guerram primus
:

moveas contra aUquem Christiannm

teal
si;e
,

el

si

oporcccleEl

fieri,

raveri

ne
sine

iuiio.viit.s,

cl

et
si

quod

hoc

forsltan
libi
ei

benc

meruisti.

ac

res

earum
poteris,
<!

merito

puniantui
et

[nsuper,

Dominus
.

prosperitatem
bumiliter
.

quamregratia-

quam

citius

paciiica

cumque
"'
Q n
' ''

de

guerris

coninlei

contuleril

debes
li:

tentionibus

tuis,

,:iu
,

de

guerris,

quaa sunl

"
;

Qe

inde

,lerior

"ve

per

vaquta de

" IM
I

subditos

tuos;

sicut

fecil

beatus

Martinus,

qui

MVe

?ocumque
impugnare,

aUo
vel

modo;

aebes mis
.luo.l
1

Deum
ttem
discretos
'

bonam
mavit
Sis
,

rirtutum
si

suarum
inter

consummationem
discordantes
li.lcl.^

existi-

offendere

moneo
et

pacem
el

restituisset.
|.i';i'|mmI<s

te

frequentei
tibi

confiteri,

sollicilus,

(|UO(l

lial.ca^

cl

et

honestos

eligas confes^
tibi
,.

M "

baUUvos;
rant
:

inquire

diUgenter,
.1.-

quomodo
luo.

se geg

scianl

docere,
te

a
sil

quibus
,,,
..

sit

ml,MI1
'

similiter

el

quae
luos
ir ''

de

illis

hospitio

Sis devoEccli

racere

Et tu

confessorej
rl
'" lll,r

tus et obedieus
et

matri nostrae

Romanaa

le

habeas

tara

modeste,quod
audias
,

'P S1
1!
'

cure reprehendere audeanl

el

summo

Libentr

etiara

bora quod
vealur, veatur,

devote

virtit:

ia-

EcclesifB

.-i

Nnunin,
:|

"""-'uiu Officium

tamquam p;iiii spirituaU. Lfc omne peccatum de terra tua remo^ ii;ci.m>. ci hlasjtlicimamaxime autem blasphemiaa el bfflreses.
Pontiflci

rias

ri

2 ,,.',,,,,'''
,"
,
'

,.

..

:,,,,,'
et sai
,i"
,

Tam !"*"* "Y

sed ora

m
obseci

"""'"'

"'""

n"

<<

ori

,""
,

m^
volil) -

et

'""''"im n

quod
Mia

to

b 0 u. modaramine ante decedan, 1,. ,uod si o H QdeUter , ,, jnvari Bteiai

or,

"S*.

'"'

"

m,e.
ain,,-,.

"'""
8
'

'"'"

Chri -

,.,.,
alicu,

rr* """'""'""", , "s, "T w ,::,:;,,T::;:\

.,
.

""'"'"^

*t
h

-"'

m, el mitu.a per " ^ "^

:e.

*
,

"""

t ''""'.
"""
-'

*.
specialem.

**
|

"'

**-* *>Bne
do
"
-

qnod

*
./,.*
''

""

'

probo

riro'

,.,,
,

el

gas
sive

hkbere
Religi

semVtec
,

quenter er
!"

'""'
;

')""

Di "

22
.

'"'""

;'""":""

""

'""

indulgentias

proxunis

\:::t *Pc.um ffyrt^AftS ^ <-. Lt m

semi.er 'jiH r dii,,-

<-

s^srits i^asrs ^
malria

::,;,,:,,

aenter sermones
,',',',",''
'

,~
in

m *
.

ljli

benedicUonem, i. e . t0 .
diaot
gratiarn
te

^mh!
,,,

"'"

pina

a<

pater o,<
B.

-,
tibi

-
M 110

an

omni

malo.
per

del

DominM

wJ

faciendi

suani

volmitalem
le
:

laliter,

"''

l-rocures

uinnm

*.

ita qnod pot adipsum videnduni, vuam nos ftimuJ pervemamua bu ipauiu vitam dos Bimui perveniamua

serriatnr et honoretur
n " um
:

bm

el

'"""-""".;':":"'";
pii

;!;:::;";:"",:.
fllios.

nec verl,

de.rac.or, m,i "

di

Bn lestamentum slameutum vil;u et

Patris
!

ad

pacis

Testameulum

obli-

Dlt VIGESIMAQUINTA AUGUSTI.

,

^47
\

delendum, nulla similiter ordinatione nMl Testamentum non morte lestatoris, mll M iiim
,

hlll

Gai

.,

ged
i|nM
(
i

immortalis
pius

vitaa

adeptione
quae
quae

Brmatum!
se
,

Siqui-

p ate r de
;

his,
el

vere sua erant, conin

capui

iii.

l()ll

testamentum
h
,

possederal g

;|||1

n
ni

[egavit. se

irtutes

enim
alios

quas
ntpote

(iliis

delein

,..,,,!_

completas
facere,
carissimi,
<-t

habuil

qui

se

Crebra
opera

peccatorum
:

confessio
in

pce&iteritis
,

coBpil

postremo
ti

docere

misericonlia

pauperes

nos,
Bera ji s
p a tri

lam
no

san
tri
;

testamenti

gesi-

elee-

ac
el

Regi

pro
el

modo
el

mosynae,

noslro

fundationcs.

legalarii
i

baeredes
baec

praecipue
ina

princi-

praelati

El

de docti

instructione

liberorum
tentiae

dicta

sufficiunt.

Nunc de

modo

pceni-

Ibici ^icul

iii

laudem
ij

re

scriptum
esl

prsemiin

m.
Cwnconfu"'""' "^"' ,k
'"'"'""""''^
"

ipsius aliquid

disseramus.

simus,

quod

lirectus
in

divinitus
el a

formam

exem
Deo

ANNOTATA.
ndecim
in

pjum enim

pcenitentiae
esl

statui
.

omnium
el

entium

divinitus

exhibitus

ostensus
rail.

Pcenitentiae a

ipsius
i><\

multiplex

modus

Siquidem sexdevote ct
ad

;i

Ludovici

liberos

enurm

rai

Labregim

''

feria

totum
ifiteri
.

1,1,1;

Tabulis

genealogicis

slvrpis

humilite
i""'
eb"

annum cum
li

consueveral
valde

secretum

oidelicel septem filios, LuFrancorum pag 56 dovicuro ante Patrem anno (260 defunctum, Phili|i|)!Mii

ens

el

quasi

in

quolibel

manerio
aptum.
omittebal
El

'

up
licet

i.

e.

bOipitlO

ad

hujusmodi

providens
intra,

locum

regni

hmredem,

Joannem

in

infantia

consuevissel

tamen
,

non

morluum, Joannem Tristanum aliquot diebus ante Patrem in [frica defunctum, Petrum Alenconii comitem anno (283 Salerni mortuum, et
Roberlum
iiinii

Nam
lis

post confessionem

confessore

suo

disci-

plinam

semper recipiebal
similiter

cum
.

quinque
capitibus

catenu-

Perreis

junctis

earum

in

natu

minimum,
wi

cujus posteri
filias

kodie-

fundo
liL
i

cujusdam parvulse
infixis
:

pixidis
,

eburneae

virgu,

regnant

Gallia

oero

quinque,

decenter

quee
,

peracta

disciplina

in

Blancham primo
iiim,
ciini

natam primoque e oita subla Elisabetlmm Vavarrm reginam, Blancham

ilphonsi

pixide

replicabantur
ipse
in

el

recondebantur.

Quam

pixidem
secreto
virgulis

bursa

ad

Ferdinando
el
-

Castellm

regis

filio

portabat.
ferreis
,

Similes
quasi suis,

zonam suam pendente pixides cum similibus

secreto
secretis

nuptam,
uxorem,

Jfargaritam

Toannis I Brabantim ducis ^gnetem Roberti IT Burgundim ducis

juibus omnibus in
oariis
aliisve

pro
sivc

xenio

dabat

aliquando
recipiendis

liberis

amicis,
Si

pro

conjugem

de

Commentario

loco

ei

tempore
quasi

disciplinis.

quanreijuod
iu-

meminimus
b
iiinii c

locis

do confessor suus,
floribus

parcens
ei

ei,

nimis

U
Dc

est,

serla e rosis

moS.

missos
forlius

ictus,

ul

^iiii

videbatur,
jier

dabat;

pileolorum />lexa.
translata

perculerel

ipsc

signum aliquod
existimo,
qui
erat
el

anno (239 Parisios

late

cura

nuebal
24

Ludovici
tario
I

corona spinea
30.

egimus

in

Commen-

Hanc

autem
habuit

disciplinam,

apud
solitus

im-eo

/lageiio

quemdam
Tristanus

confessorem

<amemdomat,

Toannes

""

1250, Petrus
nisi

natus erat Damiatm annatus esse oidetur Cmsarem an-

sihi

dare disciplinas nimis immoderatas

ipin
i.

duras

siijm-i

s.

icii:'i,i

iiiiii

nunliciim
illi

^rava-

""/l'W.
'"/"
""'

post

Blancham,
natus

qum anno
sit

(252

nata iniHo

fuit,

Sidone

anno (253,
Regis,

balur. Quod gravamen numquam quamdin viveret, voluit revelare

confessori
posl

sed
el

mor-

(254.
fii

Ceterum

testamentum

tem
,1,,

dicti

confessoris,

quasi

jocando

subriden-

Wfus inr
aliud
I

mentio,

nullibi

fam
(270

oero

conditum
g

anno

comparet : dedimus m
vn

hoc
Et
dii 1

alteri

confessori

suo

humfliter
est,
si

recogno-

vit.

licet,

prout

dictum

consuevissel
aliis

Commenlario
'

s/.

omni

Veneris confiteri; tamen

aliquid

diebus
diffe-

Sepulturam
vitam

reginm

Blanchm
(
,

oide

notis

siin

occurrerel

confitendum,
posset,
fieri

non

ad
i

secundam cap.

lit. e.

rebat,
,,1,1

quin,
etiam

quantocins
nocte,
in
di

confiteretur.
sibl

Si

Babentur hmc documenta in Vita secunda cap. n apud Joinviltium oero cap. 99. Qumdam '"'"" " (/ illa observavimus vn Commentario
:

de

solet,

contin-

gerei

si

suum
Si

,.!!,,

i.niiebai

promptu habere poteral coninciperet pro eo antequam

"'""
'/'"""
rvl

in.i
ni

vec
vita

dubium essepotest, quin lam

hie

Matutinas.
(rl
;l(
i
.

autem

commode
juvabat.

babere

non
111
-i

po-

secunda fideliter expressa smt, hnonnutla sil discrepantia propter ''"'"'/" ttotionem oariam Tllud autem Charissime '. quod ad singula repetebatur, hic brevita'"

;i

interim

capellano

confltebatur,

eum
re-

nrbis

Horas

dicendaa

Nec

omittendum,
esl

quod
,1,,

postquam
sempei

de

transmarinis
voluil
el

partibus

c "" s "

7 ersus,

duos

confessores,
;ilium
il-

nnum
<r.
!

deinde omittitur. nrtutes lnr filio propoHtas

tota

Ordine fratrum
:

Miuorum,
si

Sanctum

exer-

Praadicatorum
se
i

nt,

unum
el

babere
ut

\m\

pos-

*ww,

Vita

ccnfirmax

alinm paratum
ad
el

haberet,

per boc
el sei

amo-

rem
re)

uiruiiKpie

Ordinem
Ql sic

ostenderel
sua

maxime,
.

conscientia

ess e posset, quod in ore

lhlllll

duorum

testium

stal

om

ei
ibi

|m,i
salus.
in

sententiam

Salomonis, nbi
Wll
ciiicir>

multa consilia,
y\

Praaterea,

diebus
mililer

Adventu et Quadragesima, quam Si\nir.is, ciliclo ad carnem ntebatur. tlinm

In

quatuor
suo

vigiliis sibi

beataa

Mariffl

liceta
iuod

confessore
hniusmoffi
lebfll
:

pluries

dictum
suo

fuisset,

pcanitentia
larfeas

statui

mimme compepaup*aui
ero-

sed

eleemosynas

gare

'

'

VITA
A.GAurmnn
(jare

S.

LUDOVICI REGIS
'

debebat, et subdil

principium
el

hiemis
Pi,.,

bere.
ui,

Tandem

confessori

mo

numflite. carnis
ejus

recognoteneri-

norum,

fratrum

aventibus frttrnn.
'"'""'"^

u<
1111

qnod

hujusmodi

cilicinm

summam
beneficium

pecunia?
!

elargiri

pro suis
iihi|.!'i"

tudinem supra
ejos uti cilicio

numquam
ia

in

Unde de consilio bumiliter prstermisit. Tamen aonQuadragesima loco cilicii quadam

gravabat
cilicio,
praedicti
roluil

modum

providcndis,

quando amplius
posl
iii

"''''"'^

amptiare;

nK
,

""'

sl

"""

eleemosynm, ex
in

aflluentia

"

"""' ln
'"'

pietatis

lata

de

sive
cilicii,

fascia

se
in

cingebat.

pectore,

familiaribus,
ac

qui

aderant
dicebal

[nsuper

loco

qnasi
die
01

recomin

tno

nUtu,

corde

devoto

'""

'
'

pensationem,

quod
,

omni
confe

Venerh
suus
Parisi

Adventu
perel

el

Quadragesima
ipsiu
cri to

reci-

quam bene reputo hanc eleemosvna tgatam tol el tantis fratribus

uui

''"

de

mandato
si

u
per

solidos

de

ad

istos

conventus
;

Paris.'
el

nro

ad
-'
(

erogandum
suetus
ta feria

pauperibus

doctrinaB

confluunl
divinis

V* r
a
salut "
i

'

"'

''

exinde
oer
tot

eral
el

tolum
fe

annum
diebus

omni
i.u-

Scripluris

hauserunl
el

III

jejunare,
tinere

quarta

rnibus el

dum

ad
'

Dei

honorem,
ab

animarum
tate

AJiquando etiam
abstinebat.

^
1

''

fundunl

B '"

B83

carnibus

iimilitei

Sed

proptei
consilio

89 Prmterea
nasteria
ra
:

ineunte
coapil

domi on

debilitalem

corporis

hanc
qual

diem

dimisil

"

religiosorum
quae

Bedificare
illud

dcretorum

m
Ml
P"

tasuper
Im;iI;i
'

rigiu>
"'
i"
11

pracipuo-

intei

specialiter

" festoruni

Vu b"
in ?
S;|

"'

praclaZ

''

aqua

i'-

Mariae

Regalis
el

Montis
ecclesiam
l0

Cistercie

lunabat.

Nibilominus

Parasceve,
"'-""'""'.

el

quandoaiiq
is

7
n,
(

monasterium,
dinis ditus

"\
'

u " ,Ua
"

tt
.

1UD

"
et

admirand*
el el

de

pi

construxit

""

l^nuuu
ieunare
Idve

per

annum
:tibus

couiosos

sirailiter
reriis

in
...

assignavit; abi

magna

,,,

S"
'

P*

rolebat.
,

Sexlis

Quadn.gesima

el

***
1

piscibus

r,,,

^amen aliquando de Ucentia sui conere P C '" """' ** "' K A !f ulflbatur

^JS L
n
'"'"
,

,,

conKreaatio

Deo
o

Zv\t

Tr

**

'

*"**

Pr* Lum Sn diversis regni s lncfle tas ad onsummandnm P

,

S Xu
.-,

aL^E
1

"
:

fi

Parisusrfcum

;:::::,;:;:,::::::::::::

-rz
|'i.
iii

raag

:;:,:' ;:"::; ::::;;::,:'::;;

^"
-

"

.IIIIIIKJ

:,ill

'

m tore
''
'

converso

videlicel

cura

sibi

oovus Iructus primitus oflerretur, inde aon

v "'''-

circiter

quinquaginta
etiam

devote

Domino
providit.

quasi

primilias

comeimmolando Docomedebat.
Et

et

eisdem
30

redditus sufficientes

El

lunc
1

secure

Domum
Parisiis

deinceps

magnam
fecit,

caecorum
plus

pau
tre

cred0

'i

""

observavit.

postmodum, sicnl proposueral Nullum, vel paucissimos recolo me

,,;|

perum
centi
in

construi
caeci

ubi

quam

quinquaginta
ibi

pauperes

commorantur,
servilium
au'

wdie.qui tanta aqua

icul

capella

copia

Finum suum obruesecum

misera
n

conslructa

dientes.

ipse.

Praeterea
r

divinum miserandarnm

mulierum *,

^7
'"

Porro'ai,
El

infantia
afflicl

creveral

^,
'"'

"'T'
' ,

'"'""
;I

qnia

erga

Liboralita

paupeTnia
Sanctorum
,

"""-

SancU
b

in

charitatis^eemolj
quas
enarral

omnis

ecclesia
sufficio

"

raulare

debeo, aec

b explicare
carnibus
nginti

Siauidem

quotidie,

abicnmque
Pane,

essel

?*
ta.
Plus
tis

domo txl
stae

'''

Hi^ T^
"'
8

"'""

^
'

penuriam " "" pub,iM ex" u " '"' X| Qdum parat*'

'

P6CCat
"
,;

' ,

;m mi1

^
'"
'

^
; ;

"'

lDS0 petebjmt
!

'"

l,omo

FiUarum
quatuor

Dei
el

""

""

multitudinem

congregavil

pr0

8UStentatione

"

rino,

et

" '''"" '''" M, *

'

M^
ie

annuatim
l

"^
'

cen
,

monacni8
...

""

p
,

quam
yero

centum
ei

Danner
atan

fl

?n

Cartucensis /
Vallis-viridis,
el

Parisios

loco,

qoi

Quadragesima
diebus,
quentej
;'

Vdventu

locum
Paris

aptum

providit,

Bnmma
pius
fercnla

pauperum aucebatnr
i;,,

et

ad

ipsemel
eis

cram
ante

pauperibus serviehat

ministrabal

b&t.acdenarios
et

panem
...
,

multos

manu

propria eis

S
dah^
'

lltl

^ ?'"""
vl

^ Tflndom
1
'

Deo iWdem
msopflr

sufficientes redditus

,),

"

""

,l

honflstarum
'"

qUffi
'
'

TOcantur
flisdflm

Bflguina3

de
'

'""

mu ; ad
*

'

q "'""

"'

assi navit

'"

'i'"

reIi 10se

eos

nauneriorfls

,!,,. ,..,,,

ll0 '"' s i''

romorsantur

ciiciter

quadi

-..

v.uiuiiuuj
li;il

CIIIJIM.

IdMUS
pi ffi

III

ll.>

II'

-.^

quotidi,.

pm^o^tinTrpn^hUrw ,flnal
charitaUve
8

161

***

'"
;

"'

i"'lum

providit.

Pra3terea,
raemoriae
milia

qnia

circa

''"'^
dii

suis

ProPs de ci-

in.t.gn,

Qnadrage , _ au flribufi P anP eribnfi

habita

Rex

mittehai
eis

.,

certam

28
L
,

Jummam pecuma nmmam pecum

quis

Cffiterum,
et

,,.,,,.

'

"

a*

frequentes eleemosvn. "

i"'"' dabat r rel

' (

Pm ^"
"

Iippus lippaa n annuatim circiter

,ebal

Iri Iria

tibrarum wsuper hoc

Successor
iu
i"'

'^

W,
:

erogare,
iste

sed
i

nuUa

a
'

conlirmatio

erogaret
plurimis

prosorum,

Wam

^SiS^ I
-

pauperibus tam v im ti

^ ex assidue

mm

devotissimus

"

ReUgiosfe

. ac
'

conv eniibus
,

hanc piam eleemosynam per cartam suam P elnum conflrmavil o, per litteras, unde per dessuetudinem amitti.
;

poteral
<;/"'"'

et

al.orum
'

'

sfral is
^;... _ pietatis
;

r_lopn cetera

;:^f'Pe-,ia m toium? bane. cnm

sm^Zw
00,
1

7M ,,om,l u
>

il

[gitur

piissimus
qui

Re\,

paupernm

ldltlr m

o0c*

le-

consolalor,
tuale

de

corde

suo constitueral

Spiri-

ritra&W

Domino
ad

hospitale,

omnes

Religiosos,

?ui
(

i$t^'

opcra",

"

intar inler

BWguIis ann,s sohtus f" esset

veniebant
dinis,

Jum

ipsum, cujuscumque pauperis contamen esset a Sede Apostolica

firmatus

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI

549
s. Brmatus * priis p r0

benigne de

suscipiebat,
loco

el

Pansius sumprovidebat
ex
p. faA.

commodo
quod

Gkvi Rino.

Lm

autem

intelligeret,

Donnulii

miliaribus

suis

ea

largitate

eleemo yna
dicebal
i,

sua

niunnurarent,
oporteret

eisdem

quod
,

cum
,,

CAPUT

IV.

qoandiHiue

\i-ii

mv.Iit.in

JL
Jan jj

eiigebal

qnod excessua fierent

.

eleemosyni
el

propter
:

Dominura
i

quam
.

in

secularibus
in

mun(re-

Sancti

in

excessus

qui

fiebal

spiritualibus,
.

bcneficiis

conferendis
;

cautela

,,,.i

atque

redimerei
Deri
io

excessum

quem
el

a ctoritas
:,li:,,

apud omries

frequens cura

oratio,
alii

ojuenter
.

oportebal
in

mundanis.
rei
iis
,

Nihilomi-

le

pietafis
.1

exercitia;

lli;

tamen

solemnitatibus

lam
in
el

in

mjotidianis

sumptibus
el

domus
regiam
babebat

suae

quam

salutcm,
par-

studia

promovendi.

lamends,
,1,
lilei
,

congregationibus
decebal
se

militum

baroiiberain

sicul

dignitatem,
:

ac
>
1
1 .

largiter
i

el

serviebatur

S.
'l

'"
'

beneflciis
p.-llroil.-.riiril

ecclesiasticis

conferen

XX.

^.iiiu

multum
insuper,

curialiter

ac

decenter,

plus
curiis.

l|;i

"'

MVO

llun.lllHM.Ml)

l|M.H

Prua\

qiinm
yolebal

in

pr;nltTes<orum
l|(i(l
'i

^uoruin

ngura
fideliter

perlinebant,
el

Deum semper
i""
1

pra3
is

oculis

habebal

reUquiae
ac

ciborura

de

eleclis

''

'' 11 -

Pei

ea,

mensis
ivniiir
:

domus regiae ita quod non

de
dictis

sollicite

serva-

"'"
stodiae

quantum
in

fcrttal
,

Prsecii

autem
vacante,

ecclesui

licebat

alicui

extra
,

domum
de
li-

catnedralibus

ubi
ex

Sede

ratione

cu-

aliquid
centi
i

reliquiis
ii

exporlare

nisi

regalis,
collatio

consueludine

pertinebal

ad

eleemosynai

specialis.

Unde pauperes ex-

eum
'

pra^bendarum
per
viros

Quas

personas
Parisien-

inde

magnum commodum reportabant.

1111
'i

(,
1

eligi

cancellarium
pecialiter

sem

el

alio

bonos

autem
,\iipi.-

p< <!.-

fratres

Praedicatores,

atque
si

Minor.-s

ANNOTATA.
9

ricos

111

memoriali

suo

ribi

volebat,

eisdem

loco

el

tempore

providerel.

Nec

praeterroitlen-

De

pcenitcntiis
I

jejuniisque Sancti

consuli

dum,
'I'"
111

quod
nulli,

hanc

consuetudinem

observabat
vel

ciiniii
ii

/inicsi

ilu srcniii/ii in/i. /9.

quantumcumque
beneficium
aliud

litterato,

fa-

De
1

operibus
ita

t/ractal
c
/

misericordia multo secunda cap 7, wi 9.

uberius

moso,
'!<'iiii

aliquod
conferrel

ecclesiasticum
oisi

po
priui

ecclesiasticum
resignarel
eel

mdationem abbatim hujus illustravimus

xj

in

beneficium
ii"n

smpliciter

benefn ium
vel

Commentario
(I

yacans
volebal
,

omnino
,

alicui

concedere,

con-

Circa

annum
fere

(259,

,//

ostensum

esl vn

Com-

ferre

mentario.

litudinem

Eodem
1

tempore,

donec testimonium haberel ei cerquod racaret. Bxultabal autem plncoi

ibidem
citius.
1

probatum.
"/'

trimum a Domino
testimonii
benefii
:i:{

ejus,
1

Eodem anno, aut paullo

Com-

ac

h ntis

quando personsa magni imm aliquod bonum

qusa

egimus ibidem num u/ii 8(0, absolutum diximus circa initium an"i i359, iiiim reditus eidem sunt assignati
h

mentarium num 362. " hoc valetudinario

ium conferebat,
Ei
111

breviter

ea

ad

laudem

pieta-

tis

ac
;

misericordiarum

ipsius

pertinent,
pietatis

conclu\.'i

Lroio

(264.

Vide

Commentarium num.

892.

damus quidquid in pauperum erogabal

.

operibus
ve\
iii.-ii

u-n>

personis

boni

testimo-

Hnsignem hanc fundationem absolutam anno

narravimus 69 ab initio. k. Dr hac fundatione, qua anni est w< "//'" primordia, disputavimus wi Commentario num. W52 et (05 Uujus fundationis litteras datas anno (259
.
I

iin

iHiiinvii,ii

ji-siirn.

optime collatum

Quod

1260

autem in superfluis expendebat, sive in

videbatur quasi

domorum
aliis

suarum

BBdificiis

mundanis
reputare.

supervacuis,

perditum
hoc
ac

Advertendum
fuisse

autem,
claratio,

quod

aperte

videtur

divinae

virlutis operatio,

meritorum

sancti

Regis

de-

partim recitavimus
111

num. 344. Beginarum fundationibus consule Comnentarium num. (050 ct (o:>(.

Dc
11

quod

cnm secundum
non
nec
essel

judicium

homiin

num mundanorum
targis litibus

multum

profusus
sive

muneribus conferendis
regni
sui,
in

baronibus

miipsos

Vide

''

'"" probatur
"

Commentarium num anno (260.

r*i,

380,

,,/n

,,i

fn-

etiam

quantum
blantitiis,

ad
sive

multum
oerba aliqua
,];,

affabilis

verborum
ad

apcor-

Sensus imperfectus tocidwe appareat.

itaut

plausionibus

forinsecus attraherel

videretur,

per
:

quo

eorum

amorem

omnes tamen
habebant
in

variorum ""'""< fundationes lector reperiet, quibus hac nnfirmantur. pfara quoque de his Vita secunda
in
<'ap-

Kultas

sparsim

Commentario

1,1111

majores

quam
el

minores
limore,

ipsum

magna
et
iniiii
,,

reverentia

propter
justitiam.

fidelitatem

sanctitatem

ipsius

atque
et

Scientes

iet8.

eum virum justum,

[

sanctum, metuebant
,

lim

,i,ic

posl

su83

primordia juventutis
vel

non

iuii

ijni

auderel

insurgere,
si

attentare

aUquid

contra

ipsum.

Aul

fuit

rebellis
Et,

aliquis,
sicul

dto

sub
,],.

ejus

humiliabatur
paciliri.

imperio.

legitur
Asa

nrr

S.ilomonc,
regni mi.

habuil
El

pacem DndiAtha
'

que
rege
la

circuitu

quod de
in
.

Juda

dicitur,

quod
bella

regnavit

pace,

nul-

temporibus ejus

surrexere

pacem

per
ho-

gyrum
stes
!

Domino

largiente.

Sane

si
,

quos etiam
eos Bagaeiti

aBmulos latenter habebat

adtrahebal ad
el

caritative

pacem

el

benevolenti
El

suis

curialitaUbus

auxiliis

opportunis.

Qjwa

placebant

55o
i

VITA
Domino
solum
se
viaa
,

S.
si

LUDOVICI REGIS
narios
iii

FHIIMI.

placebanl

ejus,

inimicos

ipsius,

erogabat,

illisque

pro

magna

,, ;i|

quos habere poteral

34
.

convertebal ad pacem.

studio

sustentabantur

anni

Non
el

antem
,

ad

subditos

clementer
Bniti

{/

Lwrymaram
hoc

gratiam

ptarimum
famiiiariter

\not

ei

pacifii e

babebal

sed eliam
el

ad alios

et

super

afffl ,u.i
;

defectu
,

"'
,

confessori

s Uf
?\
i

ffrtneipes

po -

mos
res.

vicinos,

ad principes
el

yillarum

reclo-

humiliter

conquerebatui
in

pie ',""

pvlaiqui

Pro pace

intereos,

concordia

reforraanel

da

frequenter nuncios

suos

providos
el

discretos
sii

quod quando lacrymarum

"
1,,l,,,ln

letania

aicens,

dicebatur"^ in
devote rJicZt
QOn
,

nobis
,

dones,
"
1

cum magnis sumptibus destinabat,

pacem
el

eos

ad

"sed

""

"

lacrymaruni

,/
,

c,

populares

el

pauperes ab oppressionibus
uerris
solenl conlio

afllictionibus,

conservabat.
i;im

Sic

autem

gratiose
,

erga

omnes
clemen-

subditos

quam
Be

vicinos

uecnon
,

extraneos

remotos
ter
in

Gdeliter,

misericorditer
gerebat,

el

omnibus
ejus sic
ni

quod
el el

ab

omniel

n ioo faraihariter recognovit, ,1 ,,,,,; Dommus m oratione aliquas lacrymas sibi dit quas cum sn^vn ,,,, .,,,,,., suavUer
s

lacrymarum still* '" sufficerenl ad cordis mei ariditatem ei Uani irrigandam. i Aliquando etiam

postulare,

modicm

"

confZ'

bus

merebatur lionorari pariter

amari;

re-

influere

"""
ac

,|1

""

cordi,

ed

gnum
cordi

cum
el

sui

custodia

Lranquillitate
est
:

cissime
llv, i" r

sapiebant.
r
el

m
,,i,

,,,

Congregi
Bnis,

ues
risitabat,

pace

servari

Nam

scriptum

Miel

Religiosorom
el

devotissime

sericordia

enim

veritas

castodiunl

regem,

rh
pfe-

pro

se

amicis
el

vivis

ac

defunctis

Qrmatur
pe ejus
el

clementia
sicul
sol
in

thronus ejus.
conspeclu

Thronus quip-

pum orationnm
et

Missarum
in

suffragia

respectu

etiam

omnium renitebal cslerorum. Nam sicut sol suos

ab
ipso

hum'iliter

dexis genibus,
eral

capitulo
el

stipulabalur.

inir'
orari

lissimus

ad

orandum,
suis,

ad faciendum
suis,
ei

ubique
lur

diffundil

radios, sic
sui

diffundebanet

pro
:

familiaribus
defunctis.

servienlibus

ubique

amiB

beneficia

luminis,
suae

caloris

ii

exempla
el

eidelice!

luminosa

vilea
,

laudabilis,

38

Nec

silendum
se

arbitror,

quam

opera

humiliter

Hll

charitalis

inexlinguibilis
ei

el

amori
de

quam
beavoia

catholice

habuil
fecil

Omnes Boras canonicas,

XXI.
,

etiam
audire audire
el

grinatione,

quam

l;l

Virgine
si

Res devotus in perede Acon in sancta ac de-

grtnatiob Naxarttk
3
;

cura
in

cantn
ilinere

quotidie

polebal

tudo

civitate

Nazareth
ivil

g.

Nam

in

wgilia

Eliara

Annuncilicio,
/i
,

eas

equitando
inter
se

contin-

ciationis

Dominicaa
h
i
:
,

indutus

ad

carnem

monicai

geret,

nihilominus

eas
,

capellanum
Virgine
.

de

Sophera
Galileae

ubi

ea
in

Buum,
quotidie
stis

nocte

tam

jacueral

de

in

die

quam de

beata

CaUa
de

inde

submisse

montem Thabor
in

k,

in-

dicebat.

fosuper

Oificium

mortuorum
in
fe-

eadem
o

vigilia

descendil

cum uovem lectionibus, quantumcumque solemnibus,

suo.

Nazareth.

Cmu

etiam
dicebal

autem
et sic

longe

locum
llexis

sanctum videret,
donec
bumiliter

dcscen.-ni.ir.-ivit
,

cum
qua-

densde equo,
pedcs
tera
vii.

gcnibus devoiivsnur
,

capellano

Raro
et

accidebat,

quin
tres

quotidie
vel

duas

incessit
el

civita-

adiret,
,:ilm

frequenter

"""
i "
1

sacram,
E;>

plo

cwrendo
P re

autem audivisset, quod nobilium alimurmurabanl super hoc, quod tol ttissas ermones audirel respondit, quod si in dule tempore ponerel in ludendo ad aleas el
:

die

iii

pane

pinm locum Encarnalionis intrael aqua devole jejunavit, quam-

vis
se
ceril
"'i

plurimum
habneril
,

laborasset.

Quam

devote
et

ibidem
fc-

quam
ad

solemniter

gloriose

celebrari
,

Vesperas,

per sylvas
bis

Matutinas,
tam
qui
,

Missam,
celebrem
affuerunt,
sive !-

pro

venationibus

el

pns, nemo super

'"

aucu

cetera

quaa

solemnitatem
possunt,

loqueretur. Aliquanto lemconsuetudinem duxit, circa mediam no-

perlinebant, testes esse

"
l

de

au
,

quibus nonnulli attestari veraciter

Matutinas

capellanis
ul

suis

el

re potuerunt,

CIS

r
1

'

l,

^ fCrvenS a erven entibus

,.
.

Tunc V r;- morem ** *"* ***,** beba1 lunc ? Dominus

|
,

Matutinas "";' ftolectmn suum quietum spatium oran'

'"

,;,

" II;|

quod

postquam

Filius

Dei

in

eo-

<*ntandas;

posl

,,,,

dem loco de gloriosa Virgine carnem assumpsit, numquam lam sulmnim, tamque di-NOtum Officium
Missa
fuerit
in ibi

factum.

Ibidem

devotus

Rex,
sacraa

'1-O.I

si

'"

""""""'"^
'

"

Ume

: '"
Eil

"^ P~re
,l

.P

pateretur.

^m
nro

ei

altari

Annnnciationis
accepit. Et

celebrata,

communionem
nus
sim
A|)usioiic;i-

domnus

Odo
el

Tusculaecclei*"
1

Et

tunc

lamdiu

bat,

in

ecclesia Matutinaje.
1

36
i.tn
,

s '''

nim

quantum

oW*
m1

in

sedis logatus ad m;i|us altare

sen

Missam solcmnem celebravit, devotum fecit. Ornamenta ecclesiae

i''

pretiosissima

Qihilominus oporterel

ciha

iTex\rr" M S
'

ad primam -onms

bls

e M ,s,.|

S?a
ca u ,

l{u\ per omnia C:iUi"li''n- halicp* secundum quod variis solemnitalibus congruebat, ornamenta seu paramenta diversorum colorum habsbal snper hoc gerebat el Proteripse curam ac sollicitudinem specialem
Ii-Miiisvima
el

volebat,

ea

indulgenlias a
Kccicsia-

domino Papa,

el

ab
el

aliis praa-

latis

suiiicitc

[irucurabat,

unpetra-

las ilcvulc cl liuniililcr

lici|ucnlabat.

39 bat,

Valde
et

trequenter
Bibi

sermones

audire
eos

vole optime
scie

1X111-

quando
el

bene

placebant,

retinebat,

aliis

repetere

multum

jloriose

bal

Dum
facerel
,

in

reditu

peregrinationis

transmarinsB
in

,/,.r|M/l""'';

- .^-iWrrs''
fecil
i,i,.
.

bu

'i'-i"oi,i

,:,.

,,,,,;.

per decem septimanas,

ri

w\ cnra, muram
et
in

Bia-

ordinavit

quod

navi tres babe- horloM

&

ret
,,,,,h

mecelebrari;
ra

eT B :^ ^r:r
e

convoLTX?^SiTl

---"--

sermones qualibel seplimana. Cmterum, opera mare tranquillum erat, et uavis labore el "' [ pius nautarum mimmc indigeret; volebal quod dicti nautffl sermonem spefiialem baberen
''
j

de competenle
fidei
,

ipsis

materia,
et peccatis,

scilicel

de

articiiu

et

moribus,

considerans

quod

hujus-

DIE VIGESIMA
au
imlnsna
Voluil
r c
'.

QUINTA AUGUSTI.
'I

55i
regnique
tub
ipso
a.

|11|(
'

mtIhuii vci.iiiii

Dei. D

""''

RegU
alibi

auotoritat,

GAiiraiDo.

insupei

u
Kivo

Qau ts
' ;

aedicti praedicti
.

Binguli singuli
;

splendor confirmatm
e!
i

Commentario num

H45,

n|

lm(

,.,.

ad

smpe
/i/

""""
,.

au0

,,

m
Per

fecii

eisdera

Ar-

plura habentur

ifa

secunoa cap.
///.

'

,,,,!
,,,

lensipsi
ffl
i

Collegium

Bonorum puerorum

wi

71,0

'

rreqoenter

essenl

lnel

"-".,

** ;..,",
''''"
'"'
'

tadiscrimin

pentina.
'otab'le,
'

eer

nutriebantur pauperei studiosi Parisiis Ulii m tenfo *uo /''7'" '' SancJus 00 Kfrrai Paiv Commentario prewio vnvenies in tienses, ul
i:iim.

"'"";
1

,:,
,;,

ridelicet,
re
>e

nn '<"
u
\;
, ,

1042.

in

Historia

De /"" collegio plura habei Bu wniversitatU Parisiensis tom.

seqq

3,

rSsuote
b
'"
r

ligeret;.

^r
j

pag

M7

et

faciendum.
uitio.
si,

";;;,,!",-, ni
Nec

oiaipsiu*

exhor-

g Contigit hmc peregrinalio anno 1254 dictum est in Commeniario num 708 Dt VaElucidai i* zareth ita scribii Quares s/6 : Nazare tb est

Nam nonnulu
per

qui

annos

plunmos
..

^
,

^ ^^
|n
Ltibu
fl

^ ^
^

,,

incia
(|

,,.,,,..

fflonte

^^

ml
,,

5teriUbus

foeranl

WAudivil
^Holhtcnm

Qdelia

Rex

dui

,
'

lllh

Dircumdata.

-"
no,
1

dfi

moia

r^.TZ W
mquiri, e
1

(|

cu _

vocai Civitatem ,,,.,./,,,,,

Quare.1

quidemvicusi
''

',;,,,,1

,.

.Im

oculatus

Opusculo de

tii

genter faciebai

%mi{
...

,-

etinarmariosuorecon. li
brorDm
I

COp,ain
ii
1
1

P0
'

l'll

'

T m
el

/"._._
nl
:

!Ctt

PlUS
1

n\ U
S
:

11

tT

ficoi,

pto des
(

\Jaide
M r
(
.

Por
'/

b i fuii
"
l

Ludo'

""

aebrarum
e1

prudentiores

esse

videntur

f! ;.;.,.
liln
,

>_.
q
I

CM/1W
;/////

m DdkMlMM
,,7//

/"'"-". '/"-'-/-
'/'v"'""
'

en-orissui amplius
veraa
in

zelatores

quam sml
concepil

.s/^/o,

/wse

^w

UWW
"""

clesiffi

Qdei

Christianaa;

resmius.
I,

revertens
ptarse
,;;,,

Francia
utiles

mnes ubros
autenticos
in

sacraa

Scnar-

sephoris
/'" 7

sive

Diocasarea

civitas,

todem

quos

divereis

ies te

S52,

distat

quatuor

milliaribv

abbatiarum

invenire

valeret,

transcnbi
vin
lit-

Vaxareth

Ptolomaidem
in

ipse sumptibus suis faceret, ui tam in , religiosi ramiliares sui te rati

p088en
t
;

quam
ipsi

imirum
rnmatur,
sine

illam,

qua Sepher-Cana noille,

ludere
a3dificae1

cum
S.

riculus
l

qui

Cana

Galilsea

ad

nuiiiai.-m

ip.sonim,
Sicul

et
.

ad
ita

addito
vi\

dicitur,

jius

distet.
\

Vxde

lionem
rersus

proximorum.
perfecil
,

cogitavil

re-

nostra
1

Bartholomao pag.
distat,
a
teste

el

locum
.

aptum

el

fortem
In

ad

vons

Thabor
leucis
P.

Quaresmio pag
con

hoc
s,r

ajdificari

fecil

scilicel

Parisius

capelhfi

luabus

Vazareth; cui
_

ihesauro,

ubi

plurima

originalia

tam

Ugu-

laudatus
1

Vcrel

pag. UO.

Gregorii, atque ambrosii, Hieronymi, stini, liot aliorum orthodoxorum Doctorum quibus quando sibi in bro sedule congregavil et aliia ad stur studebal rrtat.valdeiibe racabal valde libenter studebat, et aliis ad maxime auten n ibal deadam libenter c
..1
: ,
.

,,,,

,^r^~^Z*Zl '^Z'^ P

logor
'

mll

vestamentum illud dedimm m /,, h,rr mvenies num. W38. scholastxca , . non delectabatur methodo

Commenta-

""'"

racare poteral
nnii
sive

ad
,

lendum
,

propler
in

donnitatio-

hm

"".',.,,.,,,

'"""'"'

diurnam
ad

antequam

prodirel

publicum,
sive

loquendum cum Vesperas audiendum.

41

adventantibus,

ad

Polius
scribi,

autem
boc

volebal

de

novo

facere
:

li-

CAPUT

v.

bros

cens,
t&kltgavn

quod

quam emere modo sacrorum tibrorum numejam

copiosius

conscriptos

di-

nis et utilitas
libris,
111

augebatur.
fecil
.

De

rtis

autem
quos
Pietas erga

instrumenta Dominicae passionis

quos, sicul

diximus,

scribi,
in

el

armario Parisius
/,

dereliquil

suo disposuit

cxpeditio

geslaprima contra Snracenos,

testamento

rum,

el

quod una para esset Cratrurn Minoreliqua altera fratrum PrmdiCatorum

,

que

in

oriente

breviter perstricta
audita.

n.ors

Qionachorum
1 ,

Regalis
iu,
l(

montis,

Ordinis

Cistercien-

matris B.anchae

qn

|pse

|;i\ii

omnino de
ignorabant,

suo.

Quando
intelligeillis

Bludebal in libris, et aliqui

de familiaribus suis erant

prasentes,
bal

qni

litleras

quod

legendo proprie
in

et

optime noveral coram

Ouante ' ,

dev
,.,

ue

Bdei,

el

qnam

'"""^
su

XXIV.

ex

isis,
>

nunciorum

m
el

Fides r,

Sancti.

''

transferre

Gallicum de Latino.
probatis

Non

libentei

le-

penculis
1

,,,, ril ooti

j

ConslantinopoUtano
,,,.
,

tmpe-

n., r

,.,

jebat

in

scripturis magistralibusm,

sedin Sanoto-

mm

libris

autenticis

'1 '

SalTatoris,

oom,

;;:"",
Plu
.

.*
"""'

el

1-"""

ZfZ
;.,,

V
',.

'''""

ANNOTATA.
hic '""/"'"""'
;i

Qua

dicunturde collatione beneficiorum,

possunt
isa
''

rr^wTiffSw- -,,,, " devoUsrfm.

'""",""
'

',.... :

ipsis

Ludovici
1065.
ii
t

litterit t

?uas dedimus vn
11

wt, "*
t

Commentario num.
dicitur 2 Paralip.

'',,
.

populi

preciosa

rel.

''/

-/'

6.

Atha

''"""

m*
is

hnne

"/"'" viiio typotheiai

''

Bxcidii

aui describentium irrepsit. ox reducens aut similis

.

r;:::

.^

,,.

--

propriis

irisaenu'

":;;::

. ;

552
diligentei
tutioas

VITA
npei
li
i l

S.

LUDOVICI REGIS
ptuosi,
ti

ectm

de quo ad
dictae

Ma-

m
faerinl
stetil

ira

eifectum

ntffltalia

Chrktitoii

legitur

in

solemnitatibus

coron,
anno,
receptae
specio-

visi

contulisse,
:

wedimu
<-\
ei

arumque
pins
i;,x

reliqniarum.
Qeri

Quas
qua

solemnitates
bis
in

sum non rum

per
fioc
in

quod oer
culpis
suis

sed

potius

secreto et

celebriter
die

instituit

ignoto Dei

judicio

hoc

mZ
,'i,"

processit,

ndelicel
.

anniversaria,

Parisius

exigentibus
illius

potiua

quam

i',,',"

llllt

Cfflterum,
,

quam

mirificam,
Parisius
el

quam
fecil

morae
pro

spatio Sarraceni
suscipienda
el

s;im

ac
;

aobilem

capellam

fabricathe

sum
quos
el

multi ad

ni

Christianitate

yeneront
laciebat'
ei
,

,,'iiuii
'ii

quam preciosam
i"
it,

admirabilem
el

gaudenter
Qde

recipiebat,
inslrui

baptizari
.

ca

auro,

el

argento,

lapidibus reliquias

in

Christi

diligenter

preciosis

ornatam,

ad

prasdictas
testes

sacras

honorifice
ins

recondendas;
prsedicta

esse

possunt,
ta

qui
ca-

diligenter

viderunt.

qua
el

omnibus propriis sumptibus sustentabat et Pranciam secum adduxit, el ipsis etuxoribusac pneris eorum, quamdiu viverent,
i

provisioneni

pella

canonicos
redditus

atque capellanos
assignavit,
sicul

instituit,

ma-

adsignavit.
ee et

Sclavos*,el multos
de
proprio
similiti
in

Sarraceno
el

decebal
in

regiam
in

gentiles,

emi

fecit,

bapti

litatem

ul

ibidem

Domino
Baec

perpetuum
zelum
Rdei

provisionem eis
:;

mvit.

divino

officio in

servirelur.
ipso

omnia

fidei

Dum
loci

mbraretur

Joppe

ad

instaurandos
e

Christianffl
i;

commendant.
quanto
fervore
bis

ejusdem
peobitu

muros,

venerunl

rumores

de

pio

'"dila

wn,

Prfflterea

Re*

dominae

Blanchae

illustrissiraffl

matrii

\\v.

regrinationem
tosque
labores,
ui

assumpseril
sustinueril
innotuil
i>ii

iransmarinam,
sumptus,

quanac
quali-

ea

pericula,

Quos cum primo dominus legatns audissel sumpto secum Tyrensi archiepiscopo qui
.

pene

mundo.
el

Sane
post
in

<i

ini

Regis

sigillum

eapUler
iii

portabat,
eis.

placuil

ei

anod
le-

prima
iu

sua

peregrinalione b , sno

mul-

eu;o

tertius
;ul

essem
lUv-jem
,

cum
el

Accedens
d

igitnr

tos
b
15

labores

primo adventu

.E-\|iiiim

-rnins

qos
in

im
'

eo,
sibi

dtxi!

silii

Dominus miracnlose reddideril Damietam qnomodo postmodum divma permissione a Sard

ei

quod

volebal

secreto

camera
cognovil

ioqui

prfflsentibus

nobis

duobus
,

Attendens
Duxit

igitur

Rei

captus,

quam
in

sapienter

se

habuil

in

*
.

gravem
triste

legati

faciem
sibi

quod
itaque
in
: 1

aliqnid

quamdra

taeril

manibus
ipso

eorum

detentus,
[ta

dicere

vellet.

Vir

Deo

sum
quod
ipsi

qui

cum

prfflsentes

fuerunt.

ptenus
mi.imi
.

legatum
quffl

nos

de camera
conjuncta
altari
.

capellam
1

Sarraceni

eum sanctissimum,
quod
-i

ac

rera DeSaresl

camers
sedil

eral

clausis
eo.
el

necnon sapientissimum
aique

reputabanl
fuil
;

camei

ffl

ostiis

coram

<(

nos cum
varia
sibi
:

advertendum,
non
esl

captus

racenis,

mullum
el

admirandum

sed

Tunc legatus prudenter Regi quae ii\ ina ma na beneficia

,

exposuil bonitas

abuninter

divino
cii

miraculo,

Regis
el

merttis
satis

cili,

ipsius potentim, necnon sanadscribendum, quod ita de fapro modico pretio, contra
el
.

danter contuleral
alia

ab
per

ineunte puerili tale

autem

quod
et
el

gratiam
quffl

suam
tam

sibi

provi-

derai

lalem
,

matrem,
tam
p<.si

ipsum

catholice

fere

omnem,

ipse

fratres
< i
r

sui,

e1 el

exercitus
sani

ihstruxerat
tractaveral
4(;
,

fideliter

tamque urudentei
uegotia
regni
singultu
sui.
*'t

Christianus,

foerinl

incolumes

de

administraveral

impiorun]

manibus
quod
qua
grotaba1

liberati

Denique

oon
captus

silenfuit,
in-

Subjuncto
dictaa

modicum cum
obitu

dum

esi,

quando
illa

ipse

Rex
el

lacrymis

reginae

lam

damnoso, tom/iinMlirf^

graviter

mortifera

generali
illis

que plangendo,
ce,
el

Rex

catholicus ejulans

alta vcalta

Brmitate,
,,sl

maxima
ita

pars

exercitus
vlta

diebus

in

lacrymis
el
:

resolutus, coram
junctis
,

defuncta,

quod
eo
nia

de

ipsius

modicum
ipso,

nua
qui

Qexit,
ail

manibus

ac

devotissime

sperabatur.
difjgentibus

Sed
-

capto,

providente
facii

qui
.

plorans,
t

Gratias ago

tibi,

cooperari

in

bonum

dilectissimam
tuaa

malrem
placuit,

ac

Domine dominam,

Deus,
iraam-

sotdanus per medicos suos , qui me [uam nota QOV ran1 artem curationis infirmitaiis Imjus,
J

diu bonitati
et

mihi

commodasti:

rm "

nun.-

custodiri

diligentius

ac

sanari

el

"
,l

u aecessaria, qufflcumque

om.

eam
pisli.

Rex
dici

petiisset,

"

abunipso

11

"'

el

curialiler
suis

ministrari.

[la
:

quod
dedil

de
e

i
..

alque

eam
bene

Dnmine, per corporalem mortem uin secundum tuum beneplacitum acce quod ego nuper Verum est, Domine super omnes mortales creaturas, pronl
,

de

potuil

vere
qui

El

coiis|irciu
11
'

omnium,
Kvina
'

merueral
est
in

diligebam
te
,

sed

ex

quo

bene-

ceperanl
''

eos.
et pace necnon ca-

placitum

ante

sil

nomen Domini

bene-

Vllhl1

liberatus,

nvi.
!
i

M '"

lmh *
-

..

dictum

secula,
o

Amen.
legato

Posl hmc, dicta bre-

cnni

'" d
i

lln|s

'"

PalcUtina

U SaraO&nit

rmnnInduciii

T m
iin-

111

Sarracenis lirmatis, l1 ""' potueninl hahm

'"

ivdnctis

Piua

Rex
tam
'''

commendatione voluil Rex solus in

\i

pro anima deranct,

capella

remaneYe.
,

Tamen

re-

Achon
suis,

.-

babitoque

commuterrae
il

cedente

con8llio

legato
retinuil

el

archiepiscopo
ne

tunc

me

solnm
gracon-

.'iini

quam cum
dicenUbus

secum

Sed
i

immoderata
proul

tristitia

militibus
'

pratatis,
51

plurimis

el

;'",;
'

vuul

varelur,

ipsum,

poteram,

m
llllm
(

P 81 IIMXim "
S"
,

infortunium
Perditionis
"'

redirel

solandum,
atis

humiliter

dicens ei,

quod ad prasens
natura

'l"'
r:ip

dirSJ^n? ,.,"' "^

"''

" 11,

quod

'<"'

mb*

periculo '^'" '"',

naturffl

reddiderat,
opporl

quod
erat,

o>
ratic-

bebal

sed
quffl
in

jam
I,

im

quod
ad

adhuc fueranl

Dei,

mt,

redderet, quod

*
titsimis
et
in

Sid
,

m
Sbo

^A C
,,,,
'

1,ri '

I;|

sua

imt

ras

suas.

[bi

cSL^' ''"""
'

iatei

,,,,,,
'"''
l

'

tor-

"
"""'
'

Bc

mortuorum.
I

me solum cum
u
'

vocavit,

ei

ex
,

vo-

""''.'
sciUcel

,';";
el
I i

fwperas
K

^ W

loJo

foruaca
,

mtem

linjM,

"cei
su,-

" Ae n imnnm, pmrimnm

,

- nm
w
.

lecUonihw

"'""

cnm

,m

""

,,-

subcossom, et gravite. perpendere reoolo qnod potuerim

novita.e

liquo

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTl.

,i,

versn
diceret,
n
|,,|

psalmi,
deflcere,
vel

in

aliqua

leclione,
Gai
i

-1.1111.

ZL
*"
I

errare
cordi,

bicu!

fre-

ler

accidere

bumano

mcestis et

u>

rum0ribu!
m,i,iu
ejaa

pertnrbato

(;lhll

divinrn

Hoc ergo vere atgraU, atque constantite

CAPUT

VI.

cordiJ
i

[dissimua

Qline
.

extrtil

ammae pux
coliegiia

matns.

mnlUplicium

orationnm

Eeditus

Saneti

',

(|i

N(l( ,
jt
,

suffragia
|

in

ReUgiosorum
tunc continue
voluil

impequodie-

in

Franciam

periculum
:

,.[

lA

coram
:

Be
nisi

naufragii
contra

profectus in

virtutibus

leges

ln

l(

gpecialem Qominicis
i\
.

Missam
el

celebrari

blasphemos
:

festis

prmcipuis.

Postmodum
per

modus tangendi strujidei

bofi

mm

adhuc

iii

CeiTam
peracla

sanctam plus quam

instauratii

mosos

multiplex

zelus,

minnm,

Nam
,

mnrorum
fortes
in

joppensiam
circnitu
lexii

il

ad

aedificandos

muros

civitatis

Sidoniensis
lilleras
el

Qno

lacto,

intel-

N,
fecil

"iii

jgitnr
in

ascensurus,

ei

devotione
leaa

sua
iiuin

VXII

per plures

nunlios de Francia
suaa

ve-

poni

navi
candis

Corpus

Domini
;i<-

Cbristi

PitUU Sancli,
redxi in
>ITII

aienles,

quod post

mortem matns
,

regno suo
parte

pro
el

commun
uis,
alii

inflrmis,

pro

se

ipso
El

penculum
Angliffi,
siiio

tam ea maximum imminebal Unde quam ea parte Alemuniae

/'.

quando

sibi

expediens

rideretur

conre-

quia
facere

peregrini
solebanl

quantumcumque
.

magni
hoc
a

hoc
<i<>-

habito
:

cum

djscretis

assensil

ad

propria

uon
legato

obtinuil

Buper

meare

reliclis
el

lamen

cum

doraino

legato

multis

mino

licentiam
in

specialem.

Hunc

autem
laberna-

inihiiiiiis,

expensis

T,ir;r

sanclae

el in succursum subsidium Sane cum quanta devotione el la-

sacrum thesaurum
venienlissimo
fecil

loco navis dignissimo et con-

poni

el

preciosum
1 1

crymis,
populi

cum quanta
Acconensis,
ad

benedictione

el
el

favore Lolius praelalorum,

fueril
,

culum
in
1 .

ibi

erigi,

pannisque
ibidem

sei icis

aureis

ope<!

necnon militum
ab

Pecil

insuper
,

altare

collocari;

asque

navim
non

eisdem

prosecutus

decentei

ornari

ubi
:

quotidie
videUcel

divinum
quse

Oificium

exprimere

possumus.

solemniter
nonicas
.

audiebal
el

omnes Hora
.

praeter

canonem
el

pertinebanl

ad

Missam,
eral

sacerdote

ministris

sacris

vesUbus

ANNCHAi
//'/'

indutis,

secundum
valdc

quod
ciroa

congruebal

diei

DiUexi-

gens

infirmos,

quod
fccta

haberent

necessaria,
b

omnia

m
m

Commentario
!i
i

latius vunl ''/'"

a

gebal

el

Becundum quod eorum maxime quod confessione

perciperenl
el
,

infirmitas
.

omnia

orona tpim
,

30, dt crucis

sacramenta

scilicel

sacrara

ComMortuis
exhiberi
\\\. nlqut fn periruio naufra
gii;

aliisqut reliquiis

36,
j

de capella sancta cc
37.

munionem,
vero
debitas
faciebat.

[Jnctionem
a

extremam,
suis

nonicisque ibidt
i'

fundalis

exequias

capelianis

anno (248, capta Damiata 1249, m manus vero Saracenorum Hex incidit (250, acpost mensem ci/rciter liberatus fuit. 11'i-r omnia ordine temporis in Commentario sunt
/

cpeditio

</l"

suscepta

19

\ci
a

praetereundum
porlu Aclion
ante

quod
<<

lertia

nocte
ali-

postquam

ciiin

recessimus,

quantulum
semus,
lingulam

diem
vel
illa
,

dum
.

prope
in

Cyprum
,

esin in

relata
1

navis

subito

impegil
arenae
sive
igitur
.

rupem

Bive

Uhon

aliis

Acon

lccon

et

Ptolemais
Sainl

lerrm,

induratam
procul

quasi

Galh

historici

nunc passim
,

\jocani

Jean

lapidem

Rupes
in

lingula

proten

iTAcre; uel

tantum Ttali autem Acri v*os communion lunc nomine ,,, Commentario usi sumus, atque Acconem vocavimus eo libentius quod "I nomen urbis illius antiquissimum $il nam fudic. 4 1 34 urbs in eodem Phamicia tractu sita ^ccho oocatur, quam hanc ipsam esse Calmetus mdubitanter a/Jirmat Porro prescipuum tunc eral Cnnstianorum propugnaculum, situm ad mare rraneum in Phamicia Rsdiit anno (254 ita ul quatuor tantum
icve
:
,l
.

debatur

mari.
esl
.

Ubi
collisa

aurrn

impulsione
cunctis
el

u
se

fortitei

clamantibus

ojulanlibus
i

el

vere

aastimantibus quod

navis

es-

iii

fando sentinae quassata;

quasrentes

naulm quasi peniagere

vel

tus
liter

desperabant,
se
el

quid

qua-

habere

deberent.
in

Rex
sui

autem
oblitus

cathoUcua
intellecto
,

Qdem

spem

Deo

concipiens,

periculo,

pasi

corporis

uecnon
liberorum
i

sufie

Margaretai

reginm,

ac

suorum,
bant
sacro
Le
:

qm
i

prope

ipsum quasi consternati

et
,

ttnnw ibidem
Ism

substiterit,
in

quod

certum est ex ge-

concitus ad orationem ante altare

Cor]
Christi,

coram

anno
hii

torum,
'"
i

tfuas

Commentari no
e

Restaurationem oppinominantur, ordine tempom dedimus, reditwm in et ut\

Gallia.

ac

anctis

reUi
ul

prostratus

humiUter
periculo

exorabat,

ommpotenfl
El

Deus

prasenU

subvenirel
ejus
in
ei

credere
divina
a

ranciam,

Anno
.

(253.

Vide

i/r

/,is

ii

Commentarium

debemus, pietas navem,

fragio
,,,,

pod
et

meriUs
ea,

precibus
erant,

quaa

ea

uau

7i'j

liberavit,

eum de
polins
rnpit

simili

periculo

Guilielmo UollandieB comite ac

'

Romanorum

oenium navibus evasissenl

sua,
sive
illara

Nam
viam

navis

'"'

pro

olus regis frater

Flandrim comitissa se ojiposuerat De hoc bello,pacequedemum

conciliata, tidtri potes)
<cu,,

Ln dine

virlute
,

5ive
Bibi

lingulam
fecil

el

Ludovici
lur "(s nu,,,.

Commsn-

N'anta3

igitur
el

accenso

rnpem medium lumine sentuwm

divina,
per

si:tn

navis Bcrulantes,

nullam

vientes

a,

securi

navis lassuram uoyi pericnlo anchoras submise-

rU ni

diem

expectantes.
esl

Mane
ante
retulil

facto,

Rei
:

Bdei

plemu
iusque,

roversus devotas

secrelo

aJtare

prostra.
et

graUas
Scin

super tanto
s,s

sifai

el

axhihito

ab

omnium
Augusti Tomus
%

Salvatore

SucerdoUi autam, qui adhuc

74
circa

V.

55 4
i

VITA
altare
in
lectis
in

S. e

LUDOVICI RKGIS
nlis,
111

oaufrido

circa

quiescebant,

excitati

dentes

Regem
:

oralione
eis

devote

prostratum,
humiliter re-

stupuerunt
cognovit.
50

sed

ipse

veritatem

Dominum cor Buunv peccatorum corroboravit pietatem cultum divinnm. 53 [nsuper ad laudem devotionis
el

gubernavil

ad

diebus

''
'

'"

fidei

postquam

in

Franciam

feUciter

esl

reversul)

sus,
proftctiu
virtutibut
. i

<"

ditos,

ad quam devote ad Deum, quam juste quam miseFicorditer ad affliclos, quamque

Sfl

quod cum semel essel apud castrum d, quibusdam familiaribus suis

perlinet,
el

PS j u .

UXll

PoisViaci

*,
''"''""

gaoden!
dignin-

glorians dtxit

quo.l majus

bonum,
in

et

atum

humiliter

jesseril
in

a.l

seipsum,

deni|iie

iiuan-

rem
dicto.

honorem,
feceral

quem umquam
sibi

habuerit
castro

m
iik

"""'""

h oc p ra>_

tom proviribus
studuerit,
diligenter
ipsios

omni virlotom genere proflcere

qui
ipsius

mundo,
hoc
gni
haec

Dominus

leslea

sunt,
el

conversati

im

Mirantibus

qui

aderant,

viderunt,

praecipue qui
Ita

conscientia)

dicerel,

serenitatem

aoverunt.

quod

secundum
preciosius
sancta
el

COronam
dixisse
,

judiciom
esi

discretorum,
.

qoanto

aorom
ipsius

com de civitate sanam susccprrat el eum potras Beslimnrent;

in
,

quo honore Remensi, obi rennriinnem,

subridendo

de

argento

tanto

conversatio
sanclae

respondit

quod

caslro

illo

sacri

baptismi jra-

Dova,

quam de

Terrae

itinere
:

reportavit,

tiam

conversationi pristinm prmeminebal tus juventutis sum semper bonus,

,

quamvi
el

innocens,

quod super omnes honores sea mundanas majus donum el dignitatenl incomparabilem reputabat. Unde etiam cnm sesusceperal
dignitates
litteras

commendabilis multnm
;

essel

cretas

alicui

familiari

miltebat,

el

e*

,i

prjecipoe

autem

circa

cultum
ejus

divinum,
intentio
el

el

causa

aliqua
1.1

volebal

supprimere
.

w\ii.
i
,

exaltationem
sabatur.

Ddei

Christiana3,

ver-

i.iix.MiiM
SIACl
iis

Poissiaco
|mlius
,

sive
;i

oomen Dominum
sua

regis,

Pois-

get

eondU

Nam
cor

plurimum
ejus

anxiabatur,

compare

Se

VOCahat

rli-ciis

]ncu liaptismacivitate

contra bla-

liebatur

super

pestem

illam

generalem,

denominari
54
in
e

quam

ab

aliqua

quaj ab

antiquo ooxia

occupaveral
vitium
bi

specialiter

famosa
tangendis
infirmilatibus
,

K
qusB
vnlgo

gnum
pium
,

suum;
el

videlicel

jurationum

turel

blasphemiarum
Zelo
igitur

Dominum,
execrabilis

in
et

hercalae

vocantur, super quibos corandis Fran/

Sanctos
er

ipsius.

divino

permotus,

cim

regibos
pius

cogitans,
."i

qualiter

bmc

ooxa

larem,
cmteros

Dominos contolil graliam Rex modum hunc prmter

observare.
sui

singu
re

possel

bonorem
habito
6

Dei

de

regno

suo

radicitus
'-11111

voluil

Cum

enim

alii

reges

extirpari
6

prius
sanctse

consilio diligenli
Ceciliae
Sciiis

do-

prsedecessores

tangendo
hoc

solnmmodo
el

locom
g

mino Simone
dinali

presbylero
111

Car

morbi,

verba g
oec
:

ad

appropriata

consueta
atqoe
si-

tunc

annslolir;i-

It-jmln

Francia;

proferrent,
catholica,

qom qoidem
facere
ipse

verba sancta sonl

auctorilate
risius

ipsius legati

et

sua convocati sunt Pa-

consuevisseni

aliquod

majores
ul
\''i

de

regno,

lam

principes,
vitio

quam
refre

gnum
hoc

crucis

super consuetudinem aliorum dicendo

verba
super
locum
ol

prmlati;

super
potius

boc

damnabili

addidit,

quod
crocis

oando,
I111111

deslroendo apponeretur consisalotare.

[gitor

morbi, sanctm

signaculum

imprimebat,

et

remediom
eflicace,

gato

facto

soper bac

materia

domino ! sermone solemni

a

equens curatio
Praeterea
crucis

virtuti

crucis attribueretor

polius;

(juam regi&3 majestati.

:v.\

phirimum
soccensos,

Re*

catholicus
fecil

zelo

sancto

verus crucis cultor

signaculo san-

\\V\I

ore

proprio
et

soper boc exhortavalidis

el el

ctrn

tantam

reverentiam exlubebat, qnod

1

ndi

tionem devotam,

rationibus

apertis

quando claustrum
derel

Religiosorum
insculptas

transiret,

el

vi-

subnixam
edidil

[gitur

de commoni

consilio

assenso
to

cruces

protensas
transire

sopei

lomulos
potei

pios

Rex generale statutum, quod per

servari
el

deftmctorom,
reformidabat.
Keligiosoniin,

desuper
in

qoanlum
el

timi

regnum
e...
i-iiin

promulgari

voluil

in

baec

Unde
<\c

clauslris

cimiteriis

verba
52
1

pii

edictum
valde

hujusmodi
conditionis

publica-

faciebat cruces

quilms spccialius conGdebal desuper lumulos ejus removeri h.

Religiosos
vidit

tiiin

qoidam
mihmii

civis

Parisiensis,

medioin

iinn
tudine

apud

quosdam
in

ex

consue'

cris,
1

inhoneste
,

m/

blanhe-

jurando
,

blasphemavil

observari,

quod
i

quando ad
m

Missam
dnin

;|11

,,,.,.,,

DiMim.

\\r\

|ustos
in

absqoe
ferro

misencordia
candenti
in

tahaiur,
1

cauterizari

prmcepil

labiis

111,

Et

Cueoo homo

Deom,

dicere,,

facti

est,

cborus prorande
placuil
ei

el ei

peccati
niiii

sui memoriam sempiternam, el ad alioexemplom Soper qoo cum mulli secundum

humilitei
iiniitiim.

inclinabat.

Quaa

consuetodo
fecil

Unde
capella

seculum sapicntes propter hoc contra Regem verbis

tam
siis

111

sua

demceps coram
ul

institui

servari,
in

ipso,

quam
genua

eccle-

maledicis
el

murmurarent,
vobis
el

oudiens
:

smpe
erilis

magnus
ledicenl

sciem esse

scriptum

Beati

Rex cum

aliis

pluribus;

ad

verbum
devote
in

praedictom aon
Decleren

solum
luv.

inclinaretur,

sed

maledixerinl
illi,

homines,
to

juxta
,

illud

Ma-

Similiter

inteliexit,
in

benedicet

dixit

verbum
potios
et

nasteriis,
in

quando
septimana,
:

quod quatuor

quibosdam moqcaa

Passionibus,

catholicom,
simile

videlicet
sibi

quod
io

desiderabat
labiis

sacra

qoae

vulgo

penosa

vocatur,
spi-

caoteriom
viverel

esse

factom,

pronunciabatur
iiitim,
llexis

[nclinato
i;

capite

bmbii

quoad

dummodo bojosmodi pernitiosum vitium de regno suo

sustinere,

lalera

indecentiam

vel,

ExeiiuviT
et

conventus

devote

genibus,
1

prostratus aliquantulum

orauom
ca-

penitus
r
1

lollerelur.

Pranerea,
Re*.

cum

tunc
fieri

tempo-

studel.i

ipse
'

dominus

quoddam opus
aUutati
Parisios

prmce-

^ed communi
,miM;,s
vr]u
;

56
pcila

Quod
'^.'1'

et
'

devotos
,,,'

15,.

postmodom
ipsius,,

11

ludina
"

coiferre non
a

modixit,

n
Di

,'.i....hu
il

ecclesiis

recit similjter
in
(

dicom ?idebatur,
,,;il
' '

soper quo
benedicti
,

beneQcia
:

observari.

ad

peiitionem

l,lll,us
U]
;
]],

habebat
Domino
occasione

dine

fratrora
est,

Prmdicatornm
el

hmc

pia

consuetudo

""

^wcedem
quas

expectabat
illius
,

approbata

statuta.
est,
el

Prmterea devoUoni

Pro

maledictionibus,

cau-

eni incurrerat, quam_pro benedictionibus

habebat
ii"

incongruum visum

indignum,
-

'

'

ra

pro

Hlo

beneficio

generali.

[gitur

quaa Rex

regem Josiam congroe ei merito decujiis laudem Bcriptum est, prout prmmi8imus, quod tulft abominationes impietan
ter

per
,

ignatui

111

Vn Crucifixi, K ines novm sive Crncifixi. sive beaim gines novae pnvawr de domo sicul vel aliomm Sanctorom, aiiq^^ nim veniebanl statim sine benedictione adorai lm deberent in ecclesia communiter
,

fecit

io

antiquis

episcoporum

Ordinaiiis

auig
tei

DIE VIGESIMA QUINIA AUGUSTI.

el
1

invenla

esl

oratio

propna

et

deper-

'm

RIDO

""
.

.*

benedictionem novarun ,,,,, adorandae popnlo

..,,

inagmun

pubucentur.

;:,,;
,

......,

......

><-

^\<

^
'

,,,;,

bumiluatis plurima posseni scrihi, sed Nuncadsecunqaa3dictasunt,sufficiant. ul s,i,rr

i,

mm

Votaii

in

capellaesu*

imaginibiu

observa
ipsius

CAPUT

VII.

,,,,,,

fervorem ac

devolionem

itcrinn

assnmpta
.

rationrs
in et

expeditio:

damel oitimam
rinis

ipsius

peregrinationem

mtnmsma-

uis

Tunetanw

gesta

Africa

po-

partibus iranseanus.

stremus Sancti

morbm,

mors piissima.

ANNOTATA.
a

yfaii

quidem

navem foris lustrarunt, repere-. qU am illuxerat, hmc ejus non parum lasam. Relata

nmm

examinarunt

invenerunl illi, </"' urinatores, qui, : at

'"'"-

Oiquidem
lus
1-sm'I

audiens
fr.iud.itus

Rex
a
Lol

sanctus,
iiitranda,

quod
tol

peni-

xnvn
'/

post-

spr

Ro-

Krli-.-iuiiis,
d<

mano
ce,

Ponlifi-

audiens
liones,
aspiravit

aibiloninus
et
tol

calamilates
pericni;i

rmt carinam
,

crebra

'\nr,v

Mmci.e;

ml
I,

vitasecundamm 27 el M, apud
"r
>

Joinvilr

lium vero cap,

quid
sancttB
Cafcilio}

aggredi circa Qnen diernn snorun aliarduun propter Deun, a quo de tacili im-

simon

titulo
l

Cardinalh
/-'

ifl

pediri

uon

posset.

Concepil

igitm
.

mm
ut,

devotio-

Galliam ab

rbano

missus csi anno

ne pium
divina
sanctas,
et lni-

propositum
sibi

transfretandi
.

anantum
consiliun
aiiranti-

perficcret,
n
>,-i[i

uti

rolo Regis fratre de regno Sicilia narravimus in Commentario num.

his comitiis contra fflasphemos nisianno (268 post consatiam ite-

gralia

darel

contra

periculun Terrae

quod

proxinum
ccepil,

videbalur,
Bl

\i

leges

auxiliun
cunctis,

adponerel

salutare.

tunc

latanon mni
raiisvicibus
contra varios,
dcimli

quantum
Noimi
itu

poterat,

i'\pensas suiuio
.i--

ClementemlV, ut probavimus
qui
i

78

restringere
gredi
i

domus
opus

siki-

tmucu

latas

voluerunt, ac

tantnn
per
el

> m

proprio
el

cordis

sui

mttttilas

ii

de

secretun

uunciun

discretun
boc
felicis

bunuV
recou

ZPosthan
tequentia
sed
.

perba

[lenardus
haec

cl

Chrsniii'
in

aotaat
codice,

liter

devote

consuluil

super

Desunl

statuta

Ms.

dationis
iiiiniu
:

habentur

apud Joannem Tonvillae

dominum.
habei

dominum Clementem a sunmum Poaprincipio qui tamquam vir prudens

...
,

Verumenimvero
Joinvillius
r/

non

alia

Regis

statuta

seqq.

illa

quam qua Latine dedimus num. 274 autem jam anno i254 condidil
recitata
a

benimidans, diuque deUberans, tandem u-n,. ac pium |iroposiliuii approliavit. nmscnsil petitionem ipsius Read Misit insuper ob boc,
gis,

Ludovicus,
contra

nobis

<

64;

a\

statuta

legatum
b

iu

Francian,
sanctaB

wdelicel
CaBcili

dominum

blasphemos
in
j

condita
qui toto

sanctos C&ciliai,

sunt pr&sente legar fere decennio serius

I

Simonem
58

litulo

presbyterum
convocavil
,

Cardinalen.

legationem hislegibus

Galliam suscepit
ub\
et

ide

itaque

de
cor-

Crucen

igitur

assumpturus,
principum,

inrui

UXVIII. rursus

78,

alios de hiserrores

Parisius

prselatorum,

baronum,

ac
,

tsumU

n iimus.
d

De

Pisciaco,

Gallis

Poissi,
111

egimus
hor

6,

ubi

quoque probavimns Stniclant

iiiitiiin.

o/i/iulo faissr

cmterorumque bominum multitudinem domiin unun copiosam. Quibus congregalis ipsemel Rei Catholico no legato praesente,
militum,
,

elus,

,,,,

conctis

qui

aderanl

exhortationem

recit

ef-

e
i

Dc lnif gratia
disputal

Uastrumas vocat avoce Gallica esc Ues. Francim regibus concessapluPeyrai

lib

Bcacem,
ad
cta

plui-imum el alciscendam injuriam Salvatoris

tanto

gloriosam;

animans
in

eos
san-

Terra

ribus

in
cap-.

Antiquitatibus
60,

sacelli

lempore
peccatis

sibi

lactam

el

ad

propnam
,

Francia
existimat

2,

ubi probabiliter

Christianorum

hajreditatem
nostris

recuperandam
exigenUbus,
et

qu
ah

hunc favorem Roberto regi, filio //gonis Ca/icu /irunum fuisse concessum, ejusque
postcris

lamdiu,

eral

mfidelibus

occupata.
pertincnl.a

Haec
pins

mulU

alia

ad hanq
pn><,,.

continuatum. Ostendit prmterea signum crucisjam a Roberto ei Ludovico VI fuisse adhv

bitum,
fitm.
-

matenam
oravi)
ipse

Ucx

,.;.Iium>-im'

p init0

postnodum domini
devoUone
ejus
el

legaU

de
$84,

quo

oide

Commentarium

nostrum

Rex primus cun

el

nulta

assunpsit,

tres

SUi

posl

ipsum,
taeral

crucem necnou
supe

laudatus Peyratus cap. 64 testatur hmc ctroq aregibus adhiberi solita, cum frontem infir
"" '"".'/'""
ul
rst
-

comitum,
,,,

el

baronum,
ipse

militum
pius

mdutudo
^rda
,

cum quibus
SOlUS

Rex

Le roy
te

te

touche,

Dieu

te

guerii

^secVetoprJloquutus,quamam,quor
l.'h"c:;il

Rex
pag.

langit,
,,,,

Deus
olim

te

sanat.

Idem oba

DOUS.

\XXII.
ctasse
>>

servat

s/;

tangi

hodiedum
fiebat,

regibus

% V*
anaa, soIUcitu!

.
juis

'""""
vnfirmi
h

affectum,

uti

sed frontem

Wer

;;::;:;, ";r" -"'" |U " """ "",

ll

ad

n,v

muner

el

pmM.
1
ei

Ul

Suntiniam,

Imo curavit,
istatueretur,

utanno

(SL61

in concilio Parir
i/n

ne cruces sculperentur

tu

inulii aliisve
1

locis,

ubi poterani inhonorari,

,qui

M.H.cil.l.n.s

su:,.

I.

"'""'
1

'"

Commentario num. 890.

ii,

Idem

dicto concilio,

eo petente,

ordina-

iiim.

ceptionen.

nanl

n, *
el

stau

pore

pr

ilIlt

^J

.,

,,

</

XL.
e

powrnnteonunodn, ann

'

536
a

VITA
condictum
cnnctis
esl

S.

LUDOVICI REGIS
inventis possel
acquisitioni
efficaciter
el

aunraiEO.

ui

toerat,

congn

8l

el

venienti-

restaurationi

bus

majoribus

exercitus

corain

Rege,

Bancla

mullum
lerra

subveniri.
solerel
i,,
,
,

habitutn

qood prius aiU(M|ll.-|||| fll n antequam

,

commune consilium el confirmatum, Tumirenl ad expugnandum regnum

III in

cum de
rabudimn
iuns

Cetenn?
,>,!"'

Tunicii

venire

soldano

BabyloniaB

pinm
sicul

transirent.

Iim.iiii i" Terram sanclam, ttaliones autem,

j

sive in

Bgy-

quas

dominum
preesens,

que" in armis el *"">aiuriUllS aam " bellatoribus vamen el nocnmentnm plurimum Tema
barones
uostri,

il
lii
,,..

'

'
i

Regemadboc
credimus,
el

plurimum induxerant, ad
expedil

crediderunl
dix
illa

sanctera-

quod

si

pestilen
ei

assignare,

propter admi-

Tunicii

possel
el
toti

penitui

extirpari,

rationera

murrourationem
,

poiius videbalur

multorum; quibus quod recto itinere ad succursum

debuisset.

Terroe

sanctm,

Christianitati

uUlitas

Terraa

sanctaa

transire

60
xii.

Siquidem

anlequam
Tunicii,
el

dominus
similiter

Res

hanc
re-

provenirel Cum igitur icriptum sit qno ^ unum propter alterum, ibi lantura alterum unum; cum via apud Tunicium proprie
ubi
aggressa

xima

ma

em
eperal

nltimam assumpsisset, mullos nuncios

a

rueril
el

ad

honorem

Chrisliani

qoj

amplian
mtiliiateni

nege
cios

Rex

noster

dum,
el

specialiter

ad

Terrrn

sanclaa

plures
',,'',"'

remiseral

atenim

sibi

Gde dignis

ad eumdem. Dabatur quod diclus intelligi,

possel

faciliorem

succursum,

non videtur via apud

runicii

bonam voluntatem ad Bdem Chrisliael

Tunicium contraria volo crucis, sed potius una et eadem; utpote quoddam adminiculum ei u.,'
paratio

oam

baberet,

valde de

facili

fleri

Chriin-

ad

Terram

sanclam
has,

cilius
el

ei

commbdius
alias ra-

slianus,

dummodo occasionem
el

nonorabiiem
suo,
el

restaurandam.
tiones,
si

Propter

quasdam

veniret;

quod

salvo

re

absque
vale-

viam apud
de
via

Tunicium aggressi
illa

sunt.
a

Quod

meiu Sarracenorum
rct.

suorum

hoc complere
'-11111

aliter

successit,
nostris

quam

lidelibus

Unde

Rex

Catholicus
:

multo

desiderio

speraretur,
Dei

peccatis

atque nobis,
cxcr.iiu
iu

occulto
B

quandoque dicebal
H

-1

possem
el

videre,

quod
El

judicio,

debemus
oavigio
sine
inter

potius imputare.

Qerem
versus

tanii

filioli

compater

palrinus!

62 [gitur
libere,
cae
el

cnm

m
lerra
''"II

ob hoc sub
re

spe
partes

ista

aliquando voluil se transferel

si

quasi

contradictione

Afri-

OfifMl

Carcassons
:

Narbonm,
diclo
regi

quasi

implicalo,
nostri
illius

Tunicium,
tentoria.

el

prope

Cai

lerram suam
nus

visitaturus

ol

Domide
propin-

thaginem
castrum
ad

(ixere

Posl
el

modicum
quidqoid
victoriose

inspirarel

pertlcere,

quod
pio

prOposuerat
operi

famoss
ibidem
ictualia

Carthaginis,
viriliter

suscipiendo
quior
/

baptismo,
posset.
iu

huic

castrum
:

pertinet,
el
\

nostri

el

esse

Hic

non
/.

silendum

arbilror,

ceperuni
dei iini
,

multos

Sarracenos
el

quod cum
vicus

ipso

anno

quo pius
nuntio

Re*

Ludorimicii
1

>'i

mulla

alia

exeri

ilui

debuil
1

ullinio

iransln

nei essai

ia

sunl

lucrali.

Congressus
et slrages hinc

quasi
inde
1

quotifactas,

eum
ipsa

solemnes
facerel

resto

dianos
el

cum Sarracenis,
hujusmodi
,

beati

Dionysii
in

Res

quemdam
beati

Judaeum
so-

alia

aliis,

qui

melius
Circa

ta

uove-

famosum
lemniter
tis

ecclesia
.

dicti
>.i

Dionysii

niiii

scribere,

banii/ari

ii.-i

<i

iu\

ipse

cum

mulvo-

ses
inis
,

mansil
et

derelinquo g, ibidem in tentoi

qualuor menCliristia-

iis

exercitus

magnatibus ipsum de sacro fonle levaret;

lani

pn pter

aeris

ac

terrs

iniemperiem,

liui illius

quod
ax

dicli

nuni

ii

gis

Tunicii

solemnitali

quam
aquaa
iniiii

propter
dulcis
esl

ciborum
ttaque

sanorum

defcctum,

sl

baptismatis

inter

enl
:

Quibns

Rex

voca-

penuriam,

magna
mulli

mortalitas
milites
el

bomioobiles
illustris

>

magno affectu dixil Dicite ex parte domino vestro regi quod ego lam vehementer salutem anims ipsius desidero, quod
mea
,

sequuta.

comites ibidem fuere

defuncti.

Enter

quos
pii
pii

comea
hiinesl

Nivernensis
defuni tus,

dominus
super
sunl
cito

Joannes
morle

vellem
fliebus

esse
vitae

in

carcere

Sarracenorum
claritatem

omnibus
solis

cujus

Palris

meae,
cetero,
ex

ibidem

non
el

viscera

qoc
et

modicum
prudens

commola, Sed Rei

de
ipsius

uhm
*
11

de

dum
corde
el

modo
Gerenl

rex

vester

constans

satis

mofte
P
VII-

peiiN

sua

vero

Christiani.

qualem
63

poluil

consolationem recepit.
in

rore

Qdelis sermo,

omni acceptione dignus

,

Pos1
piaa
,

modicum autem
ac
el

dicti

castris

verbum

plane
refi

catholicum
rtum.

perfectione

Qdei
levo-

met

praeclarae

recordalionis
graliosus,

Rex,
tol 101

Deo
lauto-

charitatis

Desidi rabal
ul
I

quoq
Qdi s,

dilei lus

bominil us
el
.

posl posl
,

me \W\ Catholicus,
tempore
'

hristiana

quae

dabilia
1

Qdei

charitatis

opera,

beati

Auguslini,
111

el el

aliorum
.-i.-anirr
el

orthodoxo-

sos

agi nes

quos
ac
.,

pro

Qde

el el

Ecclesiai

11

"
'

1
.

D ctorum
'

Africa,
;iull,

maxime apud Carliuii.r, ai

,

,li;i

JI,l,

m
1

lm
H

dilatatione,
anii,,

Qdeliter,
. i

ferventer,
..

indefesso

ah

l"o

inaui
voluil
[

.,, m

nostns
a(J
l1

lemponbus

refloresceret,
1

dUataretur,

ipsius
,,,,

feliciter

>, hDomino, consummare, el

qui labores
ipsi

bono
glorio-

""" '""

J,,,l; "

J esu

Chrisli.
si

aborura
febre

suorura

fructum

retribuere
leclo

61

Cogitavil
1:

itaque,

quod
1

lanlus

Tvnetanum regnwn prtm nggndi Ha-

exerciappli-

sum,
et

continua
i

infirmatus
nnia

decubmli

h,N

r ""; "
1

ln08ni
,vx
:

;|

I""

Tunicium subito
vix

invalescenle

ecclesiastica

Sacm
sann
ips>

caret,

,i,rtu>

uiin-n

possel

rawipiendi
sel

rationabUem baptismum, videlicel

N,
'

""

apud Sarraoccasionem babere

menla christianissime el devotissime quod tta mente el integro intelleclu

suscepil

cum
ipse
.

m
:

,.,
:

boc

pos-

morlem evadere lam

'

Sacramentum
oi

exlremm
dicebal
el

Qnclionis

exniberemusi
'

sui ipsius,
i

qu ,,,;,
et sic
i',
;

qin

s(,,

mn

dicerentur septem
versus
, eorum m

psalmi
,

cum
in

letanio

ll '' ,1,

i'vi-i

ii.isiiani

;:';'!''"';.
,Lll
'

eliara
,
I(

,n
'

?*i ?* cifice
ll mtelhgi,

*am\
-i
.

psalmis

litania

Sanctosnoia.

.,, ;i

; :,,m

minans, minans
r.-i

suffragia
signis

quod

omnino
civitas
et

,,..,i,-

ctus
'*"

rex
Brat

uollet

fleri

ChmWmu
:

cmn autem
ad
iis,

jam

,,,.,,,., devotissime invoca evidenlibns appropinqna-

NaM "
i,
i

Tuniaegi,

rac

^
;ni;

finem, ad

de

nullo

eral
el

solliciius,

msijb

">

capiendum,

per con-

Sug8e'ebalui
;

quae

solum
proprie

Deum
'

exalti

nem

^Per

L
:

Christian*
jain jam
..,, ii. ,u

,,, perUnebanl,
e. el

Ui ua

erat argento, et auro, ac bu

""
'

;'
''.

'"'

"*
:

niai uisl

'...,-,: submisse

-'

poMt,
''
|

Qobi

Btontibu,

"

" ,,i\ '1 s

V '""'T Dt0 TOle

?"" S "'"''

i9enb*Chri

IblhntO,
,!.,!, llll 111,1,
.

Vlr
..

'"""

oiilaa

Mercl,u

!*><,

., "lUUlUfl

,., "II"

Deo ^.-Deo

loqui oq" cum gravamine " ci ad nri W reM pl "

,

W* *';;;; q

w *

inesauris ibidem ihesanri.Jbid em

.2 modo

,,...,.. Catholica Qdes

possil,

tudeamu, V" .-1 apud T"""'"""

praBdi-

DIE VTGESIMA
,

QUINTA AUGUSTI.
(099,

55 7
A

pra5d icari

el

planlari.
ibi

qon
! I

idoneus

quem consule.

Ca<

11,11

C mdam
alias
illic

Bl ii. 1111Mu.nn.m praedicandnm fratrem Ordinis Prajdicatorum

ad

Relata hme sunt in Comtnentario

iverat,

el
i),.,

regi

Tnnieii Tunicii
el

nntnc ...... nolus eral

fidei

i|n.

lhlrl
B
,',
,
.

verus

cultor,

Chriin

consians
ione
verffl

zelator
fldei

bealam
corporis

vilam

suam

CAPUJ
tarnes

VIII.

consnmmavit.
ejus

"Jj
monis

,.,

,,,,

virtus

atque ser-

Sam "
in

'""

mtestmts

m
:

Sicffwm

paniatim
ibi

deficeret,

non
sicul

cessabal
enili

tamen
loquen

ossa vero

Galliam
,

translata
sanclitis

sepultutoto

SaI1 ctprura
,

devotorum,
specialis

m. miraeula
diffusa.

Ul

puk.ai,

suflragii

stulare

roaxime
regni
sui

autem
I

fama

orbe

Dea tj
|M

Dionysii
illo

patroni

nde
plu

sla tu

cum quodam
audivimus
Dionysio
tuo

susurro

ipsum
illiui
,

,.,

replicantem
de

finem

oraliosi

nis
t

q Uffl j r i Due

beato

canilui

ilia

N, ec
el
'

prfflterroittendum,
spiritus

quod

cum
,

beati

Rcilla
,

xlv.

nobis

quffisumus,

Domine
despicere
i

prospeel

exirel

de
eodi
.

corpore

bora
\ rex
i

**>*
s
'

|,l ra

iimi"" mundi

pro |"

amore

nulla

quasi
.
.

momento
Regis

Bjus adversa
totiens t iens

formidare.
Similiter

El

haec

verba

mul-

gloriosi

m
.

illustris ,,i-

<

iii n i,iSiciliaa

"

'

rnnxilio
',.'..

uxxa

Franciffl

fratrer,

ordinatii

di

iierabat.

principium
:

oratioriis

vina

ad

de
i

sancto
piebis

Jacobo

Vpostolo
el

Esto,

Domina,
pluries
re-

inlravit.

portum applicuit, el castra noslrorum Super ujus adventu jocnndo corda nojocnnao
,

tui

tuffl

sanctificator

custos

strorum
sauciata
qj

qus
non
potenli

ei

obitu

pii

Regis

eranl

graviter
,

pHcabat,
,.,;,,

et

de
\6

aliis

Sanctis

devotam
iioram

memoveniens

modicum
succursu
e*

con olata
lcetitia

fuerunl

el

faciebat.

extremam
super

igilur

lam

grandis

ipsia

ad

brjgii

Scrvus,

stratum

cinere
felicem

respersum
spirilum

crevit.
cipis

Similitei

prajsentia

tam

victoriosi

prin-

modum
l

crucis
realori
;

recubans,
ea
in

lamque
de

famosi,

Sarracenorum
animari
'

corda

B
,

reddidil
1'iiniv

scilicel

hora

qua

Dei

qus
sa

morte sancti

Regis

poterant,

el

XIVI
/-,

pro

mundi
esl

vita

cruce moriens expiravit.

.

Iffltari,

non

modicum
ejus

crufficiala

fuerunt.

Os-

,-,

gane super obilu

,,i

tam christiano
,

tamque
gaudere
pro

felici

sacra

corporis
Philippi
electi
,

e*

voluntate
el

domini

Realii

pi U

flere

el

pium
esl

esl

Pium
el

gis

novi

debuimus nos,
posl

quidam
in

(jnidera

el

congruum
universalis

nerc

jactura
.

ad

hoc

statim
:

obitura ejus
in

Fran-

dissolutione
eral

roatris
el

Ecclesiffl

cujus

ciam
d ysii
.

reportare
ubi

videlicel

ecclesia
.

beati

DicChri-

devotissimus

cullor,

indefessus
el

defensor
toti

elegeral

sepullurara
adquisita

si

in

terra
.

Specialiter

autem
1 1

plangendum
cui

dolendum
el

stianitati

nondum
Siciliae

ipsum

Domino
habito
retinuil
:

Prancorum
cellenli
s,ii
tat,

gno,

merilo

tauto

tam

ex-

disponente, decedere

evenirel
nl

Sed

postea

Principe

erat
si

singulariter
vis

gloriandnm.
admit-

cum
sei

rege

consilio,

vidimus,
ren

nihilominus

rationem

doloris

um
iii

sacras
1

reliquias
1

dominus
sancli

Philippus

gaudendum

potius

quam
ad

dolendum,
moi
\

inm
ejus
,

confidens

'i

""

,,N

meritis

Patris
.

Domiab
in

propter
i

modum
de
el

Christianissimum
certa

tis

ans

bonum promoverel exercitum

consei varel a.

el

[uia

ipso

omnibus

itam ipsius

fortuniis

gloriosam

actus sanctissimos

agnoscentibus spes
regni cura
sil

66

Tamen
petiil
el

carnes
separatas,

corporis

ejus

excoctas,
el

et

ilvu
"

babetur,
translalus

quod jam
ad
terrestris

de

temporalis
regni

ab

ossibus

nec non

cor

intestina
Sicil

caelestis

jocundam

curiam
abi

ipsius

impetravil

devotus
Qui
eas
in in
<

rea

qu

curffl

extal
in

penitus aliena,

cum

penote

suo

rege Philippo
honorifici
fecil

electis

Dei

rcgnnns
sine
(ine.

perfruitur

Migravil

perpetuum, beata aulem ad

millesimo

requie

reliquias,
tari,
el

Siciliara

depor-

ubimoxincia-

Domicir-

prope

Paternum 6
devota
illius.

nuni
ca

in

crastino
.

beati

Bartholomaei

ipostoli

cathedrali

abbatia

quadam el pracepil recondi, Cum valde

nobili

Xuiiam

anno

Domini

ducentesi

solemni
populi
tes
,

atque
terra-

processione tolius

cleri

ac
],

mo septuagesimo
ANM"T.\T\.
b

nuamlo de Tunirio
*

reiliMin-

el

Paternum
nobilem
a

transeuntes,

dictam

abba-

iiam vere

audivimus

Clementem
>,:

IV.

vide de

etiam exposuimus,

qum

quo pertmcnt-ad crucem an

his

76,

in

quam
ta

sacrae

mum pulcherrimam visitavimus, dignis, quod postfide pluribus econdit, mul ibi reliquiffl
ac

miracula

ibidem

cooperante

Doraino acade
devotione,

snmptam Puerat jam ibi legatm ab anno (964 in ne</"" regni Sicilim, qnod ad finem erat perductum, neqne etiam tom ex GaUia discesserat. " Clen s anno (267 novam ei legationem at^ibuit ad finem hic memoratum. Litteras ejus >>< de n exhibet Uartcnms lom inecdoto2
l

runt.

Denique
ipsius
le

cnm
filius

quanto
sunl

bonore,
ossa
ejus,

ac reverentia suscepta

qua devo
in

tissimus

illustris

Philippus

re-

ditu

Tunicio secum ubique

:

deferri devousac

sime faciebat

cum quanto desideno

quara
nobiles,
et

devotione

Uan
votis

clerus,

populorum
ac de

innumera

multitudo

cum

solemnibus

rum
c

col

lfen
i

uartio
1066

anni
et

(270.

Gonsule

Commn-

'"""'<
'

seqq.
.

undique concurreroni ad wloculum, in quo pre tangend dendum, seu cum dominus ejus reliqu.ffl portabanlur
processionibus
osffl

ipsi*

mmirum

Julii Kalendis

dietum

m
i

Iransitum
.

facerel

tam
tunc

per

S.ciham.* Cala-

num.

insi

brian

quam
ad

per

sacram
ubi

urbem

Romanam,
i

ei

Actahwcsuntinsardinia.ubiadoctiduum
f"bstititclassis regia, menscJul
"'/""'"ii
vl"

apud

Viterbium,
nec

domini

Cardmales
;

nm

(970,
t

am

eligendum summura
oon
per

Pontiflcera
el

entarionum (099stseqq. raHones quoque mutatm expediti tutcumt,

r r/

%c

bant,

Bonomam,
sunt,
qu.

civitetes

Lombardiffl,

lestes

lunc aderant
c
ll.TIII

V"> auximus
1

'''

"""

n
,

tegro ants Wansarstatia!

domim rege prssentes 0od si per alienas

terras

commentario num

rum

feliquiffl

transeunles

cum

M JJ J
et

tanu.

non-

558
,,.,

VITA

S.

LUDOVICI REGIS
gratiosissime loquentem
secretis
consiliis,
toties
in

noribll8
, )0|lll
|

pns

processionibus
quis

inGaiiiamdetoto
1,1
1

ls

prosecuta;

a fldelibua suwcuu, quwi enarrare

sunt

quam

audierunt , tam

BndcalAmua^didehui ?

miracv

reverenter
.,.
.
'

occurrerent,

ac

proul

dignum

erat

nl

vmi

convivium
ipso

ad

jocunde

gustandum.
in et

ita

susciperent, atque

devoUssime
devota

prosequerenfrequentia

quod de
dicitur
i
:

dicj

potuit,
te

quod

laude

Heliaj

Ull

cum
prancja
|

mnumera atque
apud
nbi,

Beati
sunt.

qm
i

audierunt,

amicitia

m,

popilorum? Postremo
1H

sanctum
proul

Dionysium
dictum est,
congre-

decorati

El

quod regina Sabade

:

Saloim>
tfri, el

venientes,

ne

admirans
beati

protulil
lui,

Beati,

inquit,

sancln8
,V;l(il

{lA

8na m

elegeral
el

sepulturanj,
ac

servi

praiatorum,
muititudine

baronum,

Religiosoossa
ipsius

per,

etqui

coramfacie laasemaudiunt sapienliam tuam. Sic

ita

qui stanl

rm
vlllllll

magna,

sacrosancta

que

(uil

Josias

uoster

quasi

odor

pigmenlo-

sepulturaa

renerabiliter
pii

tradiderunt, juxta

patrem tamac
pariter

rum
ad

(ragrans

per

raraam suavissimam,
quasi

quanluni

Pegem

simum
fllio

Ludovicum,
Philip

prcesente
[ui

procul

absentes;
qui

mel

in

ore,

quantam

domino
,,.,,

ejusdem
optimi

rege

ad

prassentes,

sanctam
:

ipsius conversationem

patris
sibi

optimus Rlius
astil

fidelissime
vita

probando
vivio
ta

gustaverunl
,

el

quasi

musica

in

consecre-

devolissime
ej
j

seraper
esl

vini

quoad
ejus

speciales

amicos,
virlutura

qui

morte.
die

Sepullus
V*eneris

aulem
divina

anno
non

Domini
Sepultis

sapientiaa

atque

audientes,
,

hcclxxi,
igit n]

ante Pentecosten.

quasi
lul

experti

sunl

musicam melodiosam
et

et ve-

ossibus
,..i

sacro-sanctis

defuere

vini

convivium delicatum.
posl
tot

mox

mirificavil

Dominus
Christi

Sanpolen-

70 missa
iit

[gitur

tanta

praeconiorum pra
nisi

riiim
iia, el

suum.

Nam

cooperante
meritis

magnalla,
nostri

quid aliud restare videtur,

raemoria

!w

exigentibus

sancti

Regis

super
,

Josiae

tam odorifera, tam

mel

ipsius

lumulum plurima contigere miracula

domini
abbatis sancli
el

quae
(ide-

ex
liter

mandato
sunl

Dionysii

conscripta,

proul dicitur diligenter

probata,
et
;ni

ad

sanctissimi

Viri

merita

declaranda
ct

liia, lamque melodiosa in Ecclesia Dei, proul dignum est, perpetua perseveret? Videlicel ol aeterna staliiliaiur .Iu>l>,- \u\w h in memoria hujus meraoria sil cum laudibus deinceps Jusli
:

&***
g

Dei
qui
gloria
in

omnipotentis
Sanctis
el

gloriam

hono-

sollemnibus

el

devolii
sil

ac ut

dilecti

Deo

el
el

bosi

rem,
Ipsi

suis

semper
in

esl

rairabilis.

minibus

memoria
ille,

omnium
in

seculorum,
el

imperium
nl

secula

seculorum

\llini.

milem illum rum suorum

gloriosus
et

Facial

gloria
in

honore

Sanclocsi

qui

Sanctis suis semper

in

68
u,
'

Demum
Josiee
.

finis

hujus
el
.

Operis

libelli

superexaltatus

secula seculorum.

principio

coaptetur, Regis

vere

digne

memoria
nec

no-

Ameu.

in

videlicel

propter

praediclae

'"

sanctae
leucis
ris

conversationis

ipsius
.

mei
in

ita

non
lo-

ANNOTATA.
a iiivr

moi

lis

ejus

magnaha
et

composiiion
el

facta

opus

pigmentarii,
ui

in

omni
in
el

ore

omnia pertractata sunt in Commntario

o
i"
1

quasi
\iiii.

mel

indulcabitur,

musica
vitae

convivio

87.
t)

Memoria
ipsius

quippe

laudabilis

conver-

sationis
tarii

compositioni odoris operis pigmenpropter.

.

ctor

Legendum opinor Palermum, qua voce Panormum designaverii a voce Gallica

merito
ejus

gratiam
procui

suavissimae
el

la

lerme velltalicaYolermo.

Nam

abbatia, adquc
in Siciliapro-

ni.n

quae

quoad
non

absentes,

qui

carnes
pe

eum
per

corporalitcr

viderunt,
dilatala
:

longc

lateque
Iia

cum intestinis delatos sunt, Panormum sita est in oppido

modico, quod

orbem
vere
in

universum
dicere

est et respersa.
Christi

Latine Mons-regalis,
tur.

quod

potueril loco

bonus odor
tota

vulgo Monreale, nommar Evecta erai heec abbatia ad dignitatem flf-

sumus
-n

omni
ejus
a

i:
irao

el el

quod
totius

domus
ira-

chiepiscopalem a Lucio III

summo

Pontifice,
in

>"

universalis
pteta

Ecclesim,

orbis,
enira

/iw

litteras

recital

Rocchus

Pirrus

s " llia

ex

odore
mullis

unguenli

Non

cre-

saeratom.4,
catur abbatia,
sed eadem
rus.
ditat,

a pag.

do

quod
persona

lemporibus

retro-actis ali-

qum

q
M
'

Ui

vivens extilerit, cujus magis repleverint totum

:

(ama

el

voce

W8. Cathedralis quidemvometropoliiica vocari poterat, non raro utitur laudatu

quodde eodem dici possil nom en luum. El sicut in laude Mardochei ,I|I||UI Fama nominis ejus crescebat quoti11:1

mundumtf. Unguentum effu-

conCeterum guo modo reliquim ibidem sint 87, ubi v"" dictum est in Commentario

qut de
c

miraculis
iter

actum.
regis

'

Totum
<

Philippi
:

cum

sacris osstbut
ei

iie

: '

"""

icul

de

rege

Salomone
suis
i

dicilur

dedimus
la

88

sepulturam quoque

miracu-

v nceDat fomam '""'"^ sapientim

renl,bns
v
'i

virtutibus
ejus

atque

quod vix nrtutum a refi

ita

ibidem

narravimus.

d Probantur
neoruu,.

enarretur.
mr|
et

hm elogiis
dedimus
in

Sequitur

El

in

ii

ore
pra3-

qua

auctorum contemporaCommentario\ 89

ll:ri

indulcorabitur.

Hoc quoad
,

sentes,
ra

circa

ipsum

conversantes
et

qui

ope-

ejus

sancta

rrequenter,
el

de
.,,

prope
ore

,rir
61

consni-

meruerunt,
^
1

quasi

rael

"

'

"'

probare
ei

ndabUem
ejus

vitam

ejus.

Mellita
sicut

ri;
(

"

el

dncissima

conversatio,
tanto

mel

amplins et vehementius
l"-'"t"

masticatur,
ellicit

sapit

69

Quod
et

auteni

**Mto
Reje,

/ZfT^
dis

mihares
ejus

cons,liari s.

ad
in

dulcius '

amorem.
subditur

line

.,,,;
<'t

Et ouasi ad ipsiust!
:

prajcipue,

qui

cor-

arcana intima cognovcrunt,

,,ui

ipsum

APPBN-

DIE VIGESIMA

QUINTA AUGUSTI.
A

C C 11

Cabkoti

APPENDIX
IHorum
htmestas

CAPUT
,

I.

et

moiestia

V
Auctore

P R

&

pietas
,

erga
in dir

instrumenla Passwnis Ihmiimcw

Veneris sancto.

et

Guilielmu Carnotensi cx edilione

Menardi

ct

Chesnii*

Q ^cnpsil
,llu

autem

sic

.
,

.,

narrationis
illn.l

exor-

wonmSancti
i

miTiuiniliis

palei

as^umens
scribitur

PRjEFATIO

\nlnini

P ro
co
pto
:

tbemate,

quod
Josiae
in

in

Ecclesiasti

Memoria

compositione
tn

odoris

fe-

esl

opus pigmentarii.
,

omni ore quasi mcl

in
t.im

Jylirabilis
'

in

altis

Dominus
operari

mirabilia

circa

indulcabilur

el ipsi

musica
actioms
de

convivio
ratione,

vini

im
iis.
(
i

aostris

temporibus
,

qod

desinil
his

aomen
ptans
figura
cis
,

Josiae

Regi noslro

quam
adain

jjmovans

signa

el

mulans
ortus

mirabilia
in

die-

imitatione
El
sic

consimilis
recte,
illi

convenientei
Josia

Nam
;ir
(

Sol per

novus
nec
oon
in

partibus
radios

occi-

sicul

illo
il

scribitur
is

orbera
,

difftmdens

sui

lumi,

comparari
odori
et
si

poti

Re

aoslri

.lul-

D js

ei
ip S o

caloris

m
l,

occasu
|

Lepuil

meridiano occumbens sed fornacem fervo:

memoria

ilicel

pigmentarii

operis

dulcedini
mentalis
et
in
;

mellis,

barmoniae
suavis
tria
.

musics
corde
,

instruin

^
,.,.
( i

ei

U cis

iii

operibus ardens
delectabile
pei

custodivit,

el

dul-

tamquam
Propler
fama
quae
el

in

ore

hmirii

el

sanis

dereliquit.

Skroi

aere.

quae
ejus

fuisse

leguntur

in

rm

possumus
rectores
liiL-enteni

Solem
et

illum
inter

parliculariter
seculi

ipso

Rege

scilicel

celebris
:

virtutis

intelligerc

Solem

lucentem

princiinter
pi;r-

fragrans,

vincil

omnem odorcm
convi
i

suavitas
excedit
divi

pes

ei

mundi,
:

velut

Solem
;ir

modestse
omiirin
ni

sanclae

quae
:

sidcrn
clai-ju

illum
,

seilicrt

nv.ilni.hr

corporalem
el
'i

dulcedinem
,

studium

memoriu!

[{i^cm
exortus,

rnuin.r Lmlovicum,

qui

honori

laudis

quod

a\ eral
(Jl

omnem
autem
Regis

can-

in
\ii;i'

Occidenle
suffl

illustrans

orbem lerraa luminosse radiis tandem in partibus

,

tilem
aliis

secularem

melodiam
.

de

satis

dictum
eranl

sufficial

hujus

nostri

AfTricanis
lore

occumbens,
cl

sicul

Sol

in

meridie
oculos
el
:

casic

non solum
sane
ctus
tia
,
,

dulcia
el

el

delectabilia

cunctis
,

viget,

radiis

suis

offuscal

audientibus
el
el

intuentibus
el

gestus ejus

a-

eflulsii
iIimiii
,

moriens,
et
'i

ardens

fervore

(idei

amoris

vei ba

scllicei

sanctitalem

redolenmulta.
ei

lucens omnibus
posl
."

clitate

mentibus operum sanoccasum lucere non desinens mi

ad

ad

devotionem excitantia

corda

Hanc

enim

specialem

gratiam
pluries

rirtus
esl
e1

di-

ccrbonmhon<
>

raculoi
2

iiin

identium claritate.

\iii.i

contulerat,
.

quod,

sicul

exper-

Licel

autem
ipsius

lionorem

e1

gloriam
gloi iosi
satis

ConRegis,

iimi

ditoris,
"

ad

commendationem
sanctitatis

rum
ejus
tos.
el

multorum ad eum cdmmotos animos

aflatus

venientium
el

nfagno- rac a
aspectus
el

turbatos

et

ejusdem
ridetur
Orli.Mll

testimonium
odoi
ilillusn*
;ir

suflice-

serenatos protinus redderel

.

quien--

re
|'l-

sanctissims
;

fomaa
.|ii;r

ejus
-;in.l;r

obique
mi.miih-

Multi
e
i

eliam

qui
i
i

inter
-

alios
vel

prmceliere
audito
.

r;i

idel

antur

eo
El

pluri-

riaj

pater

aostei

totius

religionis

speculum,
Praedi-

niuin

sedificati
el

redibant.

quanto
ati

evidenlins
ejus
a
in

frater

Gaufridus

de

Rello-Loco,
el

Ordinis

humilem
verant,
spectu
el

sanctam
amplius

conver

mem

agnocona

catorum,
i

ejus confessor,
ritse

conscius secretorum,

tanto

illustrati

seipsos

oirca

linem

suac sicui

ad mandatum domini
pntnit
,

Pasub-

respeclu
el

minus

se

religiosos,

minusSfores

pa Gregorii
scripsit,
ei

propria
ipsi

manu

que
riniii

perfectos
ejus
sed
.

humiles
i .

judicabanl

scripta

reliquil

n destinanda
disnis

quia
,

tamen

de
in

domino Pontifiquibusdam aliis

tam
sunt
in

ai

lus
re

non
-

solum
culare

n
va-

les

etiam

nlare

nihil

aul

memoria
angustia
,

quaa gessit

vita,

pro-

num
ct
,i
t

penitus

sapiebanl
dulcia

|i

non

facil

di-

speritate
'''

regiminis,
suae
vel

quam
mortis

in
.

adversitate carceris,
aliqua vel
di-

quam
non

faucibus
el

ejus

divina
I

semper
supei

lD

in,,i nii

eloquia.

Nam

ipsius divinai
ejus
ori
,

tudis

""^ n penitus
n "'
;i

omissa
,

ac

de ad

miraculis,
divinaa

qu83
laudis

conia

solum

super mel
ejus
etenira

sed

ejns

sepulchrum

el

alias

omnia
. (

delectabilia

influebant

auribus

atque
al

""""'"m, et meritorum Regis declaraipsius tanem accidisse noscuntur, de iis pauca recol"gere
siudui, et

(iri ii.

Canlilenas
fabulas

ranas

secularium,

inanes
ei

praesumpsi

adjicere

stilobrevi

/>

histrionum abominans el detestans, instrmnentorum musicorum oblectamenta

in

cusans,

quibus
suos

delectari
ac

solenl

plerique no-

ANNOTATA.
*

idlj,,,,,

niios
inepliis.

familiares
i

ab
clus
,

hujusmodi
ac
in

arcebal

Vebementer
laudibus
et

lotus
iUia

Lutcras
vn

quibus

id

mandavit

i.

Oregorius,

intentus
,.,,;,!

divinis

canticis;

*wmus
D
/ '''

Commentario

uave
:

sonantis
ul

Bcclesiae

vocibus

plurimuni

auctoritate

hujus tcriptoris

egimus

dir

delectatus

cum
sic

illo

Ecclesiaa

Dqcton
seipso
:

possim
.

gloriantei
tuae
.

asserere
,

de

Laulur-

des
dis pis
r,

Domine
ad
te
.

suspendernni
raperetui

pianiliem

mei

ne

pei

maria

prada volatilibus porro cnm quanta

b.

honorificentia

et

ac deSalvatoris, cum quanla frequenlia solemnifatea c IHas, qnaa instirotione plobis, nam sacrosanclaj capellc sua Regia H in

renria

coro

56o
A

APPENDIX VITJE
Dommi
Senon
aliam
in

S. cc

LUDOVICI REGIS
ct

Gl

I'

coronfP
in lota

crastino

Laure
,

qua

fac

provincia
reliquiarura
celebrari

celebratnr
in fecil

aliam

Banctanmi
mit
in-

cras

qmd
)

T
!

secundum
"

exemptar,
>'
Bic et u,

mon*lralon
Bgendum
Bil
,

*
hoc

qnod

anicuique

indicitur
esl
,

ZZ
i

tiw

chaelis

archangeli
ac

annuatim

quam
li-

mentis allitudine
tis

ostenditur in ik excellenUa diimn7

inclyti,
i

Bolemnitei

reverenler

pretiosum

illud

nobilitatis hujus
,

Regis

evidenK

minas v""Uuwit c< hd

lmiiiiii

crncis

Dominico
.

sacrosanctam

ejus

cj

bonitatis

ei

eminenlia

vitaa ejug.

inii.nii

spineam d
qnod
latus

eenerandum ferrum lanac auro Dominicum perforavil

.

ANNOTATA.
a

ei

gemmis
pnblice

preciosissim

adornata processionajiter
in

ac

deporlari
antedictis;
,

feceril

Bingulis soiem
el

Stnsus hic

mmm
el

ts\

perfectus. Fortotuter
in

Qilatibus

pralalis,

Religiosis,

pserit uuctor, rpsius

I:

suipsius

conspeclu

cum
sin,
,,,
,,

clero

capis

indutis
,

sericis,
ipso

laudes
pio

divi-

Hacomnia
De
his

llissime

decantanlibus
humiliter
sacras

Rege tunl
ac

aiagnatibus

subsequente,
ipsas

uni-

"'"
iiiius

populo
;

devote vellem
El
iii
.

reliquias
,

ado

" rs quotaimis fuisse dicuntui prmcipuas recenset hic auctor.

VitasecundQ solemnitatibus agit Vito secunda num

oariis locis re/eri

Fork

ranle
ivni

etsi

aon

valerem

nec

sufGceipse

explicare
pius
i

has quidem
absenlia
.

solemnilates
in

Qua occasione, et guomodi spineam /< onam, aliaqueDominicaiPassionisinstrummh

Parisiosque detulerit
./,-

\\r\

i.nii

quam

prajsentia
ullra
affe
Jtf-

piissimus R

celebrai

roluil

etiam

dum

peregre agerel
considerans
ab
el

nnm
c

esi

iii

Commentario

30, et 36

mare
ctans
,

Jubte
ni in

el
illis
.

religiose
iii

quibus

infidelibus

inhonoiatu.<
n
i

hicral

Dominu*
(Ideiibns

Majc^lalis,
el

ho.

aretur

praecipue

devolis

el

De Imr pietaie Sancti die Veneris sanctoagii secunda num. U, et rursum num 87. miccia, forte legendum si micinctia nam semiccia non invenio erum, quidquidsii de leVita
; I

secundum
nuerat,
ria

ignominiam,
et

quam

pro

nobis

susti

ctione,

significantui

hat

voce oestex,

quatotum

viluperalus
ejus.
,

illusus,

mulliplicaretui

glo-

corpus mii> tegunt,

luv essent,

ut colligitur

ex sensu,

qumam
solcnl
.

'

laudis
6

indicat Vita secunda

Caeterum
sancta
t,

Bilere

qoh

debeo

quae

pius
a<jcrc

Rex
conco-

raler

die

annis

singulis

g Quandoquidem Catholicos propter

num. U. calumnian honorem crud habitum

h&retia

lubel

m m ,tm.
1
i

Posl

Matutinas
debito

siquidem
ad

ante
,

diem
'

in

iaiu
dit

ipso

more
,

decantatas

posl

oratio-

pauca notare de veneratione sacrosanctm cruci exhiberi solita. [pud Labbeum tom. 7 Conciliorum
-.'..

iK
(d
<.1/
|

iii

brevera

cum
totum
el

silentio

lili-

reniens
pellano
oniiii

ibique

solus

iihnn

suo

es

cameram suam remanens cum ano ca ordine Psalterium cum

,

mchoalur apologia Christianorum

liiiniu

contra

Judwos,
Citii

composuii
111

Leontius

Veapoleosin

Cypro episcopus, quamqueprmlegerunl PatresconXn.rni

J;
liur iiiilrm, et

attentione

devotione
inlrans
aul
,

perlegendo
dbrmiens,
ped(
s
,

com
posl
in

/r/ n la ns

rulu-

plebal

aec

lectum

iiiimis

Judmorum

imo
)

paululum
humili

circa
,

Lum
paucis
e1
,

nudus
ex
i

'ii in

i/in

futurorum nosintemmentiebantur crucem

, i

habitn

eum

suis
tas
.
i

comitanti"
aul
ec

aliasque

imagim sa
sic

'hristianis adorari

elutideos,

bus

per
,

latosas

lapidosas

ivitatem
intrabal

gemina similitudine cenerationem

consuetam
iniii

cruci prcestari
is,

rillam

in
'i

qua

eral
,

perambulane
i

explicat

El
el

sicul

qui jnssiosigillum,

orabal

|.

emosynario
pauperibus
denarios
supra

subsequente,
effundente
propria
:

imperatoris suscepit,
iiiiiim
,

salutavil
.

el el
11,1

leemosynas
ipse

omnibus
ftes

non

adorai
impei
ita

it

au1

chartam

aul
el

plumcnltum
Ggin

etiam
e.

rriulios

ma
ad

bum
ram

sed
:

at< ri

adoi a|ionem
I

dabal

Deinde
.

raligatus

modum

domum
cum
,

rediens
iii

posl

paululum sermonera
ime

publi-

impendit m\r\-

el

noj
,

in istianoi

um
el

pueri
ligni

adorantes

non

naturam
per

ado-

quo
D<

lota

Dominicaa Passion
pi

recilabatur

ramus
Chrisli
in

sed
:

signum
esl

el
-

annulum
,

characterem
illum
qni
,

Beries

congregato

pulo

audiebal

eum

aspicienti
.

eum
el
,

postmodum
1

minicum Oflicium cum omni devo

raciebat.
el

eo crui ifixus
pueri

salutamus

adoramus.
qui

Et

1'

brari Bolemniler
1

sicul

proprii
esl

patris

cujusdam

pere-

quam

reverenter
?enire
,.

humiliter
,

ad

gre
'-'.

profectus

crucem
eum
iiu,

adi

m
.if

randam
,lli
i

consueveral

no

eum
in
;

affectu

cilc

explicarem.
-

IKOI

Nam
1

"

'-.

to

capite,

et

dem

domo ha3C cum

,

(empus ab illis, multo eranima flagranies sive rirgam sive chlamysive sedem videanl
ad
ex
. , .

coUo
11
'

laerym
illa
:

:ulantes
,

ampledesial
,

Qdalo,
1

i.i

emicciis
a

el

huraili
,

habilu,

cluntur
deranl

el

non

adoranl
ita
el

sed

patrem
lideles

'i
'

pauperrimus
l:r '"

longe

proceden
simili

genibus
sub

el
l

honoranl
hristi
.

nos

omnes

lll:

liberis
.

suis

MqenUbuj
li;i

ipsum

liabitu
sic

eirgam
/.
.

crucem adoramus. Plvra

215
(

'/'" / '"'

crucem

Dominicam
el
s

humililer
plu-

'"/

iii

rinri

';

M"-i
Sicque

adsfcntes
el

aspernentes

Habentur

heec cerba Deuter.

(0

"

compuncl
,

devotionis
servilio

'""'^"
"
;,,1

lacrymas

peracto

Rex Rex

hriel

"
;

"

^m
"'

"'

mensam
accedebal
1

tenuissimam
Ecce
qualiter

panis

"

"/

diem

dein

CAPUT
Pie, prudenier,
ct

II.

'i
ra
-

;|

media

nocte

inchoans

fortiter

m carcm
exempwm

&*'

"V
1

fame
1

"k
1

eleemosynamm
laudibus
loi

V;": ^ "",

"'

"

**

largitione
totalite

,i

miiuvi

charitatis

""''

expen,

tempus

reliquum

niuii
,

quia

per
el

hujus
alia

pietatis

ac

flWj

" ,M
"

s
-

s| "'

n"

tionis

aanctimoniae

et

^mplarreIinquerettoSs rirtutig. Kam recte dicitur

lotus
esl

""

et

obseqnia,
de Tobia

plurima
eral
ul

charua

el

misericordiffl
.

opera

acceptus
eral

Deo,
lentauo p

Regis ad
Et

exemplum
diclum

legitur

necesse

ncut

componitur orbis
a

Moysi

barel
sicut

eum,

et

pyobatum
e!

ostenderel

mani le
". ror
i

Domino

fospi-

examinatur aurum

argentum

nde

, ,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

.

!|in

esl

omnino
ab
in

tegendum
hostibus in

nlentio,

2
5?
.

captns toissel
dfl tentu

/Egyplo,

quod qnom-

esl

carcere,
laude

SLiione
''.',,,,

divina
iii

numquam b solita cessavii. Nam quan-

truculentis animis et cruentis ma adhuc eliara de tam nova nece fumantil de recenter efluso sanguine, brachiis erectis
,

rabidi

Cahxo-i

"Tqii

Btatim
feritat e

ad

aspectum
,

gl
i

riosi
.1

Regis,
ni

dmni

pristina

illo

gi

,!|1

" |,;IIV:n

"'

,;l

deposita

qua

mansueti

rultibus,

divinum
parisiensis
CB nonicas
,

lamen
tam

officium

Becundum
as

moet

ac deraissis ad terram capitibus, ac manibus

rantes,
tis,
el

L,
g oras

ecclesim,

Mal
die,

scilicet,

eum

Balutantes,

dixerunl

Ne timea-

de

quam

de

beata

Virgine
m(
.

el

,l,,:im

officium
.

Sacra-

Domine, sed securi sitis Nec de foct multum vos convenil adfflirari. Sic enim
oportebal
juxta
Paciatis

tieri

ll(1

C onsecratione

assidue
,

cum uno
ciebal

-presbyte-

quod
habita
est.
,

vestrum
el

leriter
eritis
lib

,-..,,,,.

prssdicatore
sibi
1

qui

irabicum
ipsis

conventiones
el

cito

adjnncto

temporis clerico suo,

ejus
el

Quod
ti

sic

factum
posl

,,,,

sarracenis
exsolvebal
:

custodibus

audien,til

H Nam
solemnis,

j^giler

devoto

corde
ibi

ore

horis
capellae

el

competeniibus
,:,.,

habens

breviarium
mi

diem tertium b facta esi liberasuorum magnatum valde celebris el Domino exercituum sic mirabilitei

te

cuin

hrrhi
\mt.
b

iiniiiiTi:

quod praesentaverant, Men io

ei
'

Sarraceni

posl
el

captionem ejus pro

Bdeliter,

dinante:ul qui paulo ante dominum sui ifidelem soldanum, tam pomposum, el in superbiam
de
noslra

iiimm

prudenter vero,
se

quam

quam

subjectione
el

elatum,

tam

riliter

in-

uonstanter
\Smit
'

gesserit
el

in

Sarracenos
( i

importune
meaa

omnibns erga ipsos improbe ipsum aggreatque

:

tamquam putridum et immundum; captivum Regem, el humilem, suum

projeceranl

terfecerant,

,nil(in(ui

h ,,,,..
.

ei

impugnantes,
esl

exoctionibus

mifere

adversarium,
rabUiter

el

Chrislj

fldelem,

tam
Sic

hi

ois,

iinii

facultatis
ei

evolvere
ubique.

licel

redderenl

liberatum

omnino.
:

semper
possum
n
asserere

prasens
reraciter
,

affuerim
et in

Haec tamen
brevitatis

per Sapienlem

praedictum
est,

fuerat
el

Juslu

generaliter

causa
fartis
in

angustia
|ro
l'i.

liberatus

tradetur

impius
luerunl
inveniri

quod

omnilms

hum-stissiin

Liliorali

im>imoilum
quotquol
terra

me
quo

se

habuit,

prudentissime
el

responsis,

generaliter,

tractandis
in
!'

Qdelissime
In

cautissime,

securissime-

potuerunt

captivi

in

omni

^gypti, etiam
iti

negandis.

nibus

tanti isimus

omnibus quidem oppressioipsis eral semper etiam

.

ab

antiquis

temporjbus
magister
in
el

ubicumq
Jerosolim.
alii
el

c.

[nter

quos

Sospitalis

qui

majoribus
tpjns
ipsi

coram
Regi
se

mirantibus
ad

admiratis,

et

dicen-

detentus

fueral
.

carcere,
Libertati

multi
reslitnti.

Fue-

importabiles
:

exactiones eornm

runt

liberatj

pristinee

Bt

inflexibiliter

habenti
iros,

"u.Mptivnm
'
1.

miramur, quod
el

De lioc supra modnm quom prisionem * nostrum

,

hoc quidem
nae
,

non
itis

absque
ipsius
el

miraculo
-

virtutia

divi-

el

mei

iribendum
tot
el

MnaJiri-

sclavum
:

'

reputabamus
tales

talem

in

vinculis insi

quoil

iam

faciliter

pro modico

tanti

vL
nni

venimus
in

el

etiam nos repulatis, ac

nos

carcere
eis

tenereti*.

Bissel

reddi

Nequaquara enim consenDamiatam, si eam potuissent retiChristiani.

n de manibhs iniquorura infidelium incolumes atque securi. Postmodum

ceni
inter se

liberali
fpsi

Sarraagentes,
sciebant

geinentes,

et

pcenitentiam
,

oere

lunc
,

temporis
el

Prius
fueral

enira
.

illuc
si

dixerunl
iuiir

quibusdam ex
quid
1
1

n istris

quod
El

niserat

sibi

relatum

inde

quod

temporis
sicul
in

ici

ibant.
;

vere

obsiderenl
lanti

eam Sarraceni,
tunc

non
et

poteranl

contra

Nam
in
fecil

ua

legitur

rmmiseral
el

Dominus
errare
eir.it

robur exercitus
duras

defendi.

Sed nec pro-

medio eorum
ffigyptium
el

spiritum

vertigmis,

pter

eorum oppositiones
flecti

comminationes
ut aliquid
.

in
'/.

omni
non
fidei

opere

suo,

sicul

aliquantulum
promitterel
,

poluit,
,

vel

induci,
jurarel

ebrius
1

amens

concederel

aul

quod

in

>

nimi
el
,

etinm

silendum,
Regis

aliquod
suae

Christianitatis

detrimentum

cederelt,

aut

latem

fervorem

ipsius

quod humilicommendat
audisse!

liluslre Hegia

charilatis
n :ldiS fn

constantim

laesionem,
,

mirantibus

cunctis,

plurimum
(Ic

quod cum veniens

illuc

Sidonem
eo
,

qni

aderant,

qualiter

cum

ipsi

maghatibus Christianis, etiam lam securus, iam imperterritus erat non modicum terrerentur. Ipse quidem
vir

Christianis

missis

ab
,

qui

civitatem

ipsam
;l

reaedificare

inco peranl

inlei feclis

ibidem

fi$.

tomquam
ideo

justus"in
juxta

Domino
illud

confldebat,
:

el

Damascenorum exercitu, quod multa corpora atque membra eorum jacebant in liltore pi
tus

non

limebat,
leo

Sapientis

Ju-

jnsepulta;
cibura

accessil

ad

locum

Re*

pius

ai

loUano
Htgt

confldens absque terrore Hoc insuper inaxftmum gratiffl el virtutis mdicium ostendit in eo praecipue Rex virlutum,
erit.
10

Btus-quasi

quam
bonffi

sumeret,

una

cum

venerabili

patre

*roBi

qnod cum post

initas

el
,

concessas trevias

inter
et

domino Odone Tusculano episcoBl cum alii, qui apostolica Sedis legato. po, ct aderant, quasi... quamdam abommationem
memorfai

Itotunl,

soldanum

el

Regem

convcntiones

habitas

horforem
cata

haberenl
et

levandi

corpora,

el

truncontre-

Brmatas deliberatione
minica
tono
in

nostrorum, quadam
patriarcha

die Do-

membra
sive
el

jam
ossa

quasi

semipnU-ida

sero

prmsente

Jerosolymi-

ctandi,

eUam

bonai

memgpx

Roberto

a,

quem de Da-

mus

devotus

Rex,

quas,

tangendi; ipse magnanimhil aboramationis

[ir

qiKisJa...

em
'"''"I""'

InterBci,
projici

el

sicnl

canem

mor
et
.1

el

flolenter

ectans
'-""

colbgen

ponebal

...

..-

raper terram;
el

ej-rtis

rn-

scli

M "'"'"'<.
''"'

qui

Regem
nisi

servabant,
el

|am
al

teque cuetodia
tMibus

exi tentibua,
n
,,.
i

sopUnr, qnem pod omnee qp parari fecerat, aeportanda; """""';"" et qnamplures, qn pra rant,
.

ti

*****
.

..-

'

Eladim

*m

intra-

rnnt,
Ipaius.

mirabantur b
Si.

.latem

el

......;

v '"'""'

'"

,,,

rfecloribns

cnm
paursi

nU>
quidqui

onm-no

rel
...

...

.duib
_
'

ipwtaa

de majoribna adi et pi tia, loribus hujus ned> qnasi leonea >el

Angnsii Tomus V.

osse

relioto,
esl

lum

bonoriflce,

cum

ex.equ.amni
78

562
,

APPENDIX VITyE
solemni
,

S.

LUDOVICI REGIS
familiarem, nomin inexercitu visitassem, sic morti ,>, 1 oredebatur instanter
ipso

Gi i:.ir.i.Mn

tionc

ecclesiasticffl
intelligi

Bepultura.

Ut pla

ialiler ei

nc

de
j,t

ipsis possil
iii.niiiiiis

illud

Psalm.

Custo"s
'"

mum,
1 1

omnia ossa eonim,

>

unum
sunt

ex

non

conteretur.

Bl
in

illud

etiam

Sapientis
et
,

el

ab

radiram,

dixil

mihi

S^
fi
,

Sanctorum veni iioiiiiii;i eorum

Corpora

pace

sepnlta
f.

vi

inial

ixi

asternum

isto

dominns meus Rex recedam seculo donec

sanci
'

viderim
>

(>i

fem
accidit.

*
"'";

el

posl posl

cito

ic

Nam
eum,

WAMTATA
a

decedam pauium R
pauci
el

ad
r"

Tisilandum
impendit,

de
piaa

.,...,

consolationem
regale

visilationis

nii,',

Hme
in

patriarcham

Guidonera
62,

wcat
citans

<'<><>-

n.s

aius

Observationibus pag.

\H>r-

Quo recedente, antequam adZ!

ranissel

ricum, qui ad annum 1244 affrmat Guidonem episcopum Vamnetensem factum esse patriarcham i. Hierosolymitanum. Chaixius quoque tom.

nunciatum (Jaugelmum expirasse.

14

esl

ei

m
ffe.
rium

Cmterum,

mores

hominum,

vu ,,

Guidonem quibusdam Robertum Docari. Verum, aui do prwcesserit Bobertum, citoque defunctus fue[Ibericus, nisi ;,/, aut > nomine erraverit utrumque Patriarcha nomen habuerit. Nam non
pag,

535

nomvnat,

addens

tamen

rerum sic aliquando probavit; non humana divma revelatione cognovil pluries, ei quandS que pradixit. QU33 laraen propter
occupatione

n'ln
....

''''';

wrias

meas tenuilatis

memoria

excideruni

autem
meipso.

Boc

lideliter

Cum

possum adserere, quod accidii de semel nobis duobus, rtdelicel fratri

modo

hic

auctor, qui illum aliquot

annis novit,
Xyrii

Gaufrido
in

bonaa
cui

memorim,
iii.;. ii.

et

mihi

tunc

Robertum nominat apud Hartenium tom

m
:
rffi

existendi

Conlmuator
(244,

seculo,

Collectionis

amplissimm
Robertura
httbet
:

contuleral

Rex

de

col.
ynctil

729,
.

gesta
COl.

referens

anni

loqueratur;
iiiimi
p

prater
ipso

pinguem thesaurariam Q novo, de boc famiUariter alia sermonem ad fratrem

ludel

cl

735

nitirlc

ejUS

sic

de

me

convi

Die
cha

vm

Junii (anni

1254) obiil Robertus patriar-

minus
th.

&uillelmus
per

modo
annos,
>

d.

Rierosolymitanus
ait

Octogenarium
cap.

fere

/mssc

quinque
intrabit.
,

ve\
iimc,

anno 1250,
de co.
tiuic
!)

Joinvillius

(5,

ubi plura
noi

post
sicul

religionem

Hoc autem
consensi

Videri item potest Papcbrochius

non proposueram
veracissime

non

Chronologia patriarcharum //" rosolymitanorum

inm.
ld
esl
iii

pradixit
posl

rei

exitus

comprobavit, Nam
completum,

tfati

pag. 55.

die
.

6
ni

Maii,
habet
est

$eu

postridie

Ascensio149.

quinlum el Ordinem fratrum

gratiam
,

dimidium
indigntis

annum
,

Pradicatorum
,

in

qno
.

sum,
io

inx

iimniiii

Joinvillius

num.

per

licel

intravi

sicul
d

Uaque
"
c

2 Maii

nn-isus
et

soldanus,

die sequenti

spiritu

prmviderai

ac

pradixeral
verbi
,

Rex
i

renorata,

6 Maii

exsecutioni

mandata.
libeet
:>7.

Nec

tunc

recordabar
occurril

||li(
i

dixerat,

sed

De captivis hisce,
/Egyptii,
in

tjuos

contm pactum depaulatim

56,
ita

pnsimodum

mihi memorias quod

audiri,

tinuerant
ratis,
(I

Regis

<>""

egimus

Commentan
quee
:

i"> Non solum autem in regni regimine de corporum aul rerum corporalium custodia, proai

Verba Isaias,
cn/i.
I<)

luxata sunt,

legun-

ad

regale
,

spectat
sollicitus

officium
eral

diebus

ac
,

noclibns
ul

iur
ejus

li

Dominus misniit
el

in

medio

ini igilans

el

anxius

omnes

jpiritum
iii

vertiginis

errare focerunt d2gysicut

quasi

pupillam

oculi

consi rvarel
nltra

sed

ptium

omni opere suo,

i'/
\

erral

ebri

luie etiam

animarum

quam

credi

po

vomens
e
1

usurpatione
i

Psal. 33
I

legilur
jj
:

Unum

<-k

his.
in

te,

quod
,

permotus, sic de ipso curabal attenelinm quodammodo regale sacerdosacerdotale

ccli

ii

Corpora

ipsorum
vivit in

pace

tium

aut

regimen
valde
|.;..i|)i'r.im

viderelur
insolentea

pariter
aobilesi
i'

sepulta
" r!l!
el

sunt,

et

numen corum
im,
71/07//,-

generalio-

exercere.
(

Multos

enim

generi

Ceterum
zecunda
a

m CommentaHo
ijuod

'i

r;i|iinis

subjcctorum

inhiantes ab
alios

C mnn. 727 hoc factom

egregie celebrat
I

nurrimmiis,

regia

potestate
c!

compescens; quamplures
suis
secretis
vilea

Ba-

ita

num.

108.

gitiosos

lascivos

exhorlalionibas
inducenobiies f
re*

ad
bal
<|'ii

emendatioris
:

fructum
leiiiifrnnl

efficaciter
el

necnon
liu

ct

aliquos

prapotentes
,

n.nriiltiims

cjis

ad unius

CAPUT

III.

gise

monitionis
:

praceptum
his

ac

consilium
rel

penitns

abjecisse

el

ex

aliquem
,

aliquos,

quas

Misericordia erga afflictosj prophetice

prius

donum;
et
;

concubinas
Praa
ipsius

habueranl
itaque

domicellas b ia"

rjoris generis,

duxisse postmodum.
reverentia

cura

nlicur

snlutis;

eccletiasticos

rc-

1G
iiui

mai
tna> !

'

n0
niw"
c\(,

ligiosos

pace servandi studiwn

reve-

etiam

honeslatis, verebantur omnes tam

rentia erga

summum

jores

quam
seu

minores,

in

habitu
ipso,

ve\

ornatu

Pontificem.

tabili

pomposo corara
ne

vel

apud
ui
i

ips

accedere,

uorem,

si

confusionem coram lam humili

aliquatenus

reciperent,
el

honorato
Accidil

m
w

2:

A,
Ll1

boc

ipse

Rex

comparerenl
spiritu

fastuose.

pietatis

adeo

;:;;;, Dorantes
.

Iioel

*
s dissuaderenl

tremis
ei

*
,

plenus

semel

in

quodam

parlamento

Regis,
ci

L!

dominam
pera<

plnrimi
vieitationis

periculum,
lrl
tis

propter
libenBal u \,-

cansa

ornatam tum negolium

i

uon
iinn

modicum
curia
el
,

charitativffi

mum m
enim

oameraiB

accedens,
consilia

verba

iiin

pia

mullis;

hoc

i"

11

" 11

1 '

consolationis
eis
*
i

et

valde

ipsi

Regi.

necessaria

Pneral

secunduw
el
,

secu lum--

dabai

dil

autem semel apud Mensoriam

cura
'P 8ms

aul
poris
sa.

ralsum

secularium

con ilium

^"'"'^
et oV
f

Egynto

fod
,,um

ego, qui

clericus
el

pulcritudinem

formosa
in

ejus

eram, quemrirum bo

famulum

cubicularium,

Concipiens devolus, quod

autem
de

plurimum animo Rex

ei

^
,

,,,,,

salule

sua

fomiW
queretof'

'

, .

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

om
l!

i\

fratrem

Gaufridum,

qui

7"o gaudeni
silis
tali

'/""

pari

cttrn

wari o

quod

mi
OTBlfBI.

nobili

flcnni ""

el

audiatis

qum
es1

dicere
hic,
el

propono
quajril
I

Majusmonastermm
I

mlgo
esi

Mairmoutier, vn
i.,
./

,,,.

presens
111 [oaui. '"'i
-

per-

diceeen
,

Vuronensi situm

ad ripam

"",'.'
sonalitei

min mw

Auditis igitur,
jpsi,

expe-

i j

n6

,!,,,.,,.
,,,,_,,.

y inii

domina

sola
sic
ail

remaRex:
ros
t

Sammarthani tom. Gallia Christiana paq. 589 hwiwiw /'"7. 559 ,, iwa a s Vnriun, condiium tradunt, Ordinp'/"'

et

fratre

praedicto,

S.

Benedicti deinde aggregatum.

S.

Q Oomina,
dncere
[

rolo

vobis
salute.

anum

ad

memoriam

Floriacense
au!

Benedictx
rai

camobium,
Loire,
iu
o*ic

<je

nostra

oulchram

rnisse

Olim dictum esl dominam, sed quod olin

scitis.

Fleury,

S. Benoisl

L,
,

transiit,

sicul

Poteslis
el
,

ergo perpeninulilis erat,

constitutum est, de quo plura ridt apud laudatos Sammarthanos pag. '<<>:>. Reliqua

iurelianensi

^groquod
quaj

illa

pulchritudo vana
sicut
flos

fam

mpe memorata

sunt.

cna
(

il;l

cvanui evannil
el

qui

statim

emarcnit,
,,..,,.

^dendum
t

oon durat; nec eam revocare poquantacumque cura aul diligentia Propulchritudine non esl a robis de alia
sed
aniniaj,

corporis,
;

adquirenda,
possitis;

per
et

quam
quae

CAPUT
Consuetudines

IV.

(1

,i

nostro

placere

ea,

(ll

transacto

decore
Bfoec

acta

sunt

negligentius

prava,
:

usurce
in

Judceorum

et

compensare.

audiens

pra3dicta
in

Domina
mutata

duellii

patienteT

accepit.

Postmodum

melius

sublata
rt

Sancti
;

regendo auctorigidaque
je~

DumiUus et honestins se habere curavit. autem totius honestatis el modeslise 17 [pse

speculum,

ritas

justitia

sobrietas

junia;

eleemosyna,

variaque

charitatis

honestos
et

ei

modestos

viros

plnrimum
rocabal

Ifim
ji,

fl

r-!ifHJi

bat,

ad

suam

(amiliaritatem
et

ac humilitatis exercitia.
:

IWX

snos,
11111

propinquos,

familiares

nobiles,

lawfit,

erant,

his

verbis

salutaribus

erupacifi-

dien

el

exemphs.
pacis

Cseterum,
ac

Rex
et

ipse

tamquam
ciiniiis,

Religionis

amator

prae-

vJonsueiudines

siquidem
longaevas,
el

iniquas
si

ei

pravas
pote-

paci,

ac

reformationi ,

conservationi
rcgui sui,

quantumcumque
rant,
aboleri
,

commodc
malens cum
detrimenio

'"
'

P rava*
'

ecclesiaiTim
totis

et

mniiaslrriurmn
affectibus
:

oinniiim

exactiones

indebitas

amoveri
ali-

".""

tlivnrnm

ikii

provocando sedare propulsando injurias molestias el discordias, tam quamplures snnl experlm quas pluries
insudabal
cathedrales
super et
cialitei
11-

jubebat

a,

piaapositnras suas
\el

quo
milti

pecunim
bonis
ei

rediluum

comvendi

fnle dignis

personis,

quam

quam

aliae
|

conventuaies ecclesim.

lu-

monasteria
Cluniacense
c

quamplurima,

spe-

cum augmento mentum suum

mento auicm
in
justitise,

suo,
aut
vel

ve\ lucro; nullum emolulucrum repulans cum deiri-

cum

membris
d,

suis,

Majo-

populi

nocumento.

Judeeos

monaslerii

Turonensis,
Ploi iacensis
aliis
,

sancti

Dionysii,
l

Deo
de

et

hominihus odibiles
eos

ahqminabatur
poterat,
converti

sancti

Benedicti

necnon
ipse

tantum,

quod
bonis
e

eidere
in

non

uec
\o-

ciense,

cum
,

multis

quibus
,

in

suis

aliquid

eorum
nolle

osus suos

itatibus

aibus
pius

vel

oppressionj
indefessus

eorum
.

retinere
in

renenum,
aut

bus,
" ,,, "> afluii

tamquam
, ,

pater

el

patronus

nec eos

exerci
licilis

sed

ministeriis

! ^i

iiiiiiii^ mullis

iiiuiiiiiiiuui> incommodis
,

luiiM.iniui. conservavit.

" in

mercationibus
"-

nctum suum adquirere,

Beri

aras
ligiosorum

etiam,

et

necessitates

ac

negotia Reac
te-

sicut

in

aliis

regionibus

consuevit.
ei

Cum

au-

pauperum,
amplectebatur
:

quodam
affectu,

speciali

tem in contrarium suaderent

liariis

plures de consi-

nerrimo

tamquam
eos

pater
et

suis,

asserentes

quod
aec

populus

wvere aop
aec
mi-

pauper
auxiliis

fovens

el

sustinens

beneficiis

poteral
oisteria

sine
vel
a<

mutuo,

terraa

excoli,
:

opportunis.

mercimonia exercerj
lius,

et

meliu
qui

ISSane,
sanctara

quam reverenter

et

humiliter

erga
se

dicebanl

pod

Judaai,

Pwfoli

Romanam
devote
e1

Ecclesiam
obedientei

sempei

haet

damnan' sunt,

hujus
aliqui

damnatioms
Christiani,

exercerenl

rt-

hit,

quam

rescripta

Bcium,
casioi

quam
liam
:

qm

ex

hac oc-

mandata

Apostolica
el

consuelus
efficaciter

eral
sicul
illi,

suscipere, rerus
qui
ei

majoribus
hajc
ipse

usuns

populum

oppnro>

quam obedientei
obedienliee iarius
clesiaB

fllius

mebanl

ad
:

tamquam
Christiams,

nr Cathohcus
inquiens,

adimplere;
[pse

anl

famiEcaf-

respondebal

De

adhmrebant.
plus

enim negotia
reputans,

matris
ea
totis

aerantibus,
clesias

el

usuris

eorum,

ad

praiatosleo-

quam

propria

pertinere
qui
scilicel
el

ridetui.

Ad me eere pertmei
mihi
suhjecti

bciibua
ll;,

'"' "'
l

promovere curabat. Inquisitores etiam nn "" pro negotio Qdei el Ecclesiaa labo

de

Judmis,
nr
.

jugo
per

servitutis

..

sun t;
primanl

asuras

Christianos

optalia

rantes
,

quandocumque
dulciter el
celeriter
el

recurrebanl

ad

ipsum,
eos au-

.,

sub
ui

umbra

protectionis
el

meaj

jecipiebal

benigne;

diligenter

permittatur
Ocianl
;il
|

exerceanf,

'"'"'

expediens
aliis

lavore,
Jls

postpositis

cum omni gratia quantumcumque ai

1

9
..

terram

meam

Facianl

ipsi

^eneno suo inpralatl quod

negoiiis,
aliis

asserens

ne"oi

Gdei

debere

""""'"^

anteponi.

spectal de suis subditis Christianis, el pertinet de Juego volo facere quod ad me Dimitlanl asuras, au1 omnes exeanl da ,i, ;i ,,.,,,, mea b, ne eorum sordibus amplius inip S os

quinetur.
IQ

ANNOTATA
uignitas
"'
'
.

Bona

insuper eorum

etsi

capi

faciebal

cum

**

ecclesiaslica est illorum, quibus '"-

sed * aliquando, aon tamen animo relinendi; eis pravitalem ex- rwWttlf(ro a quibusea per usurarum utillis,

,
i

'""- custodiendi thesauros ecclesim.

torseranl
legitimis

restituerentur;

receptis

probationihna
diligenles

p n,openbui

M1

uasores legilimo maPrtinoniojunctas,

eorumdem,
el

super

auai

m- appiuaric*.
eo-

9U(b

cum Uberis

suis

non eodem gaudebani

quisitores

provido

deputahat;

ponena

nim

,, ,

564
A
i.i

APPENDIX VITiE
manibus
pml.an
deberel
illa

S.

LUDOVICI REGIS
is

ILIBLHO

rura

bona,

ul

libere

possenl
eral

illa

posuernt

iu scutella,
et

uni

ex

iii,

stituere

per seipsos. Si quid

n<
'.
;

autem
""

pesiduum,
nii
vel

bus

miserabili

inflrmo

misisset

8tl "

quod
qnibus

''.\rniri,

restitui,
-

iUud

cum dispensatione
lesias

erogabat.

Li-

manibus ulcerosis et immnndis jam nar! medisset ex eis, nec amplius talei petens quod amoverenlnr omnino
:

et

ili

"^
TZ
.,,.

m *
'

hte

omnibus de p^ddenda justitia promjustnm eral ptus essci ac sollicitus, juste qnod exequendo; vigorem tamen affectionibus totis
n>(
;illh ni
.

inclytus,

ex

innata

sibi

humilHatis
in

peint iiiud

panperis residuum,
sibi

2
',

quod

manus
mihi

intinxerat,

dari,

dicens
cunctii

justitis

misericordi83
ea,
sibi

ienilate

temperans,

pie-

offas

meas.

h'i'1 ""

Et

mirantibus

rumque ad mnata ex
,.,,,
t .

quaa

superexaltabanl

judicium

tumcumque
eas

animns abhorreret,
sic

cmpit

ti

dementia
nullatenus
esl
:

non modicum
deserendo,
el

pronus
sciens

ipide

me

VT
iS

libenter comedere

ac

si

yeritatem

Penims

nH

contigisset.
flde

Caeterum adfuerunt

qnod

scriptum

Misericordia flrmatur

verilas

cu-

Mde.ui.t sex
Regalis-montis
milis
lavavil

digni,

2
',!

quod
eos

in

monasterio

stodiunl
ejus.
21

regem,

et

clementia

thronns

cuidam leproso
pedes,
et

scienter

Rej

i,

more

soUto diugen"
el

Monomachiam,
convocata
ex
concilio
'/,

quaa

bellum
el

dicitur,

vel

ter

extergens,

osculatus est

humiUter
lotioni

devote
esl
.,

dutlla
tine
i

duellum,

discretorum

jurisperilo-

IUud

etiam

non
ad

praBtermitlendum

pi

nnu
gavil

diversis regni

partibus,

con

lenUo,
'

quod cum
venil

semel

ii

in

rni pUl
mortali
'

hujusmodi so
illis

intellecto

per eos,
polerat,

quod

sine

peccato

et,

quemdam
et

m?

ex

paupi

pumt.
<l

exerceri

non

esse ju

lius

cum non videatur tentatio sil in Deum, de

decrcvit
. .
:

qui

ad

hoc vocati erant,

genibns

ccepii

ei

lavan
pau-

des

llexis
ille

more
l

soUto.
esse

Quem cum
Regem,
d sibi
petiii
,

dominio
dinate,

suo
vel

penitus

exterminari

or-

per

non

agnoscen
,

ai
,

modo
testi

alio juri
l

consono.
et

el

provrel

eo
iiin

simplicilate sua

ul

iterum

Bdum

bandi,

per

inslrumenta,

plures

latei anl

immundili,

lavarel

in-

eliam
[n

secundum quod juris.ordo exigit. majoribus autem excessibus, in quibus absque

cationes,
I

terius el

mundaret.
el

Quod

licel

adstantes
qui

mira-

rentur,
pal

minarentur pauperi
lalem
a

ei,

di\iun
sio,

i.-uiii

nnii

drlicli.il

l.ali.-re

r<

rem

Rege

petere;

pius

Rej

tunc

non remissnmj
essel

sed

pigidum

el

inflexibilem

qnantacumque
sc
efficaciter

persona,

quae
si

deliqueral

petitionem ejus clementer admitlen cutus esl hnmiUtatis officium inserlis

.

digiti

exhibebat.
e,

Quod

etiam essei per-

inter

dipitos

pedum

ejus

lavans

el

ti

sona

de

(amilia

excessnm
multis

ant

delictum

ejus

demum
in

subjunj

alum
adeo
iiam ea

caritalis.

severius
preediclis

quam de extraneo
siquidem
in

vindicare curabat.
certis

De
pos-

28 Sane jejunia
infirmitate
i

distrii te

servabal
volebal

quod
iafria-

casibus
haec

nullatenus

senl

exempla
mortui

specialiter

sed

gere.
die

Unde

in

ultima

mgritudine,

qua

decessit,

brevitatis

omittimus,
tali

ne

possont
notari.

alijui

viventes

Sabbati
consilio
haec

jus

alUn b,

qu d

iM

adponebatur
noluit;
traia

aut

recitatione

de

medicorum,
conl
lici

gustare

22 Fideles
Sancli
lionis
viel

ct

discretos
el

viros

kma' ronvei

super
eral
alia
tu.s
,

ui,

qui lunc

forsitan abPi

lamm,

proborwn

mnoeribus
bal
,

rorum, auctotales
i

maxime mundas manus bal encum summa diligentia exquireel

specialem
.

otiam
jejunia,

non
de

habebat.

'11,1111

privata

quibus

memora-

ballivos

seneschallos suas
el

insiituens

el

frater

Gaufridus latius
it.

disserit,
i

quaadam su-

tquam

berie

baillivias

diutius pefaciebat.

pererogare consue\

Jejunabal
cibo sunl

nim
el
il-

scranl

familiares

suos

consiliai ios

totum

Advenlum
di ibu
,

in

quadragesimali,
.iii

Acceptores
quasi
officiis

munerum, el pauperum oppressores quamdam pestem reftigiens, si quando in

erant,

qui

Ascensione

DomiAponon

ni

aut

bailliviis,

amovebat.
eo

De
malivoli

slolorum
eral

usquc ad Pentecosten. [n omnibus eliam vigiliis, licel in quibusdam earum

Paris.,

mirabantur plurimi,

ot

ex

quidam

jejunaretur in
:

velinalia

dicecesi,
sibi

in quo

murmurabanl
tam
pus

quod
nec
sic

unus
ustus

homo lam
corpore,

humiUs
nec

ad

sui

excusationem de hoc

loquenh-

quietus,
iii

rol

seve-

bus

praetendendo,

opere,

pacifice

dominari
ef

poteral super

oriundus existebat,
junantur.

quod de Carnoti in qua hujusmodi

vigili je-

tantum
1:1,11

pegnunS,
:

super

lol

lantos

principes
aliqui.

potenles
esset

maxime

cura
in
e
t

nec

multum

26 Inter
opera
charilalis
,

caetera

quidem
aflQuebal

pietatis

el

misericorquidaai

bus

affabiUs,

aul

Se

hoc
sed
regaii

adscribendum
divinae

muneribus liberali non potentim tempotyrannidi,

,

quibus tolus quasi

Quvins
,

inundans
eleemos

raU,
R ed
lati

virtuti,
,

non severm
el

quas
ni. ii

enarral

omnis
:

ecclesia

Sanctorum,
adserens,
e

silere

mansuetudini
populi,
el

charitati
cseteris

el

Qdeli-

debeo
in

lioc

generaliter
in

buIIuid

devoti

qui

pra

specialem

quamdara
aaluralem
""'
l,,( '.
:;

jenus

pauperum
aliquo

suam

devenis

notitiam.

innatam

dilectionem
nec

ad

dominura
depri-

quod

sme

subventionii largitionis aul

habere

noscitur,
potius

timore

beneficium

amore Siquidem de
re
in
>
' ,

sed

non
in

sentiret.

Boc

etiam
caristia

dominante
el

pegnatur

subjungere
ius

rolui,

quod
pecuninm
dari

ingruente

/.
i

abstinentiis

jiarcuru

trugalitate ejus

s "'

armlror
.
l

se

eleemosynis

effundebat,

miueas

m mui
i

generaUter
'i"
;i

omm
;'',

consulendum,

qnod

ab

per

diversa

loca

erogandam ubiqu
pi

humilitatii
charii
:

/l
';
;

,;in
:

rt carnaUter, vel temporali**. aUquamsibi abstinentiam

us
"'
1

maxime abundantius
de

""'""''''^

mos assidne percipiebat

reditus
...

praecipiens, ubi ei proventus

'"

omnihus
*ii--..iituD
"

n
;:

,v - ll:i "'"

animo suo

HuoHh^
,ai,u "-

quiullr a P ri

2 ^eiadponebalnr
inferendo.

quamdam De

cum

caristia

qumdam

partibus

Norman

contigissct,

adco

copiosam
thesaurus
vice

iUuc

P ecum(
id

gandam pauperibus
lel

sicul destinavil; quod

Td ma
*

ul

to1

^"V PW" ^fdentibns

bus

afferri
el

Parisius

pedituum
versa de

quandoqne subtrahere et more quoUdie coram^Dso

doliis

quadri
vasis
et

Pan
flisff

luc

elargiri.

Unde
qnas

similibus

vehicuUs pro
portabantur.
ul

semel

co,t,'

da

eleemosyna

denarii
el

v*^
me

hbenter yescebatur,

enim
propriis

esse judicabat
,

justum,

ubi

manfcus

bidue

ibi necessitatis

tempore seminarel

sicin

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

iptu
A
\
.,.,

565
A.

est,

"
'
.

Ln
,

multorum. edictionum semine

[abia

splendidum Sperabal
ra

pambus
etiam,

Clilielmo
rtwtni.

quod

i|( r(i;i

benedicUonem
etiam silere
prffisente.

in

gloriosam relributionis extrema colhgeret mes-

CAPUT V
Morbus Sancti suprcmus,
et

M
2

e 7
'lll u d

non

debeo,

quod
Dei

mors piissima
ipsius.

ddjl
"

me

Cum enim domum

revelatio

de

maxima
,,,,.

mulUtudine
.</

propter

confluentium,

infirmorum quoliassidue, propter angustiam

SBdificiis
1

mortc

multum in magnis sumpUbus au CUII1 domus, et urM magister maxime cum e i e emosynam
decumbentium
,

necessariis
1 :

venil aliqu

ad

-^dveniente
cerlaminis
,

Igilur

tempore,

peUil
in

ab

eo

pursus

metam

quo post finem siudium fidei curam regiminis propagawi'0

Nilll

je/ectum
\ii

susUnerenl
plenus,
tribuens,

fl eiia
(h

pietale

anno illq magnum domo. Quod auex abundanUa pii corin

gloriosam,

num
pturus
dei
spei

Rex transire debuil ad superregnum, incomparabilem coronam accepro

mercede

laboris,
in

quanlum

rail

in

iiin

abundantei
jussil

accersilo

cambellano
el

firmitate

perfectus,

charitate fervidus,

suo,
,,':

eidem

domui
mille

pro

vino
Paris, \i\
:

aliis,

sibi

sublimilate percipiendi prsmii

in

elevatus
laboi

de-

oecessariis,

libras

statim
credidil
,

dari.

nmm
ruil
,

ipsa

extrema,

qua gravissime
eitaa

Qood
n ,,

admirans
Res

ille

magister,
repetiil

idine
sicul

usque ad
plane
>iui
i

exitum

manifeste

cla-

rerbum

ita

Dale

inquiens,
libras.

si

disseruit
ailuit;
el

frater

Gaufridus
simiUter,
qui

pauperibus
rmiii

domus Dei Parisius

mille

uuMiinr.-itus,

ego
el

Sahs

magnum

reputassel
illa

<!

beneficium,

ins

;i

st i t

in

infirmitate

morte.
totis

Quantum
visceribus

lanlum
u
h

centum
etiam

libras

vice

pro

eleemosyna
tri-

enim
zelabal

ail

fldem

pertinet,

cujus
sicut

rfporlasset.
28

augmentum,
amplius
:

revera
lerilur,

granum
magis

sinafervel

circa
suis

terapus
tres

illud

in

castris

//

pis
ei

quanto
redolet
in

tanlo
in fide

tipmdatio-

bns
ciiih

Insigniis

domos
<(

hospitales

pauperum
in

sic

hic Vir totus

Gxus, et to-

m.

magnis
construxii

sumplibus
,

amplis mdificiis

brefra-

tu*

spiritura

absorptus,
pariter
et

qnanto

magis erat
adtri-

vi

el

reditus assignavit.

Domum

malleis
tus,
fidei

adversitalis
plus

infirmitalis
in

iniiii
1

pra3dicatorum

Compend.,

ecclesiam

fra-

eo

fen irem

enilens

se re

pei

rectum
vel

Minorum Parisius totam, -t alia ibidem cum magno sumptu. Insuper el dormi"um Praadicj fralrum refectorio cum torium in br< vi el Tunc temporis Parisiu sperans, el confidens de summi misericordia Lardomus Dei aedificatiogitoris, quod per lianc
iii
1
1

declarabat;

nolens de
:

aliqua

carnali

eedificia

seculari

verbum admitlere
invitans
,

sed
.

solum
el

spirituali.

bus
nt

intendebat,
riiiti

uos

pro-

possenl
in

de propagatione
Afrii

lidei

el

mulli-

plicatione

illis

cogitare.

30

Charitatis
oslendil

etiam

incensaa

el

accensm

inte-

neni,

el

alia

pietatis

opera,

post

dissolutioucm

ardorem,
aul

quem

m
potueranl

" c! '

domus

propri:

domum non manuaeternam

in
coelis.

tribulalionis

aegritudrais

corpbralis

factam acciperel

extinguere,

sed

potius

accend< re

ndebantui
quod
sanprolir

Nam
failus

sicut
iii

de

Domino

Salvatore
orubal;
, ,

legitur,
sic

auoniii

[Hi.li\iu>

V ir

AXXOTATA.
.1

ctus
x
,;

111

extremis
inler

agoniz;
alia

el

orationum
,

cum
collectam
li-

Exempla

mis

locis

in

Commentario

relata

S inctos
cere, tatur

familiares invocabal

illam

Sltlll.

quaa
I

de
to,

bi

ato apostolo Jacobo

Majore

can-

Varias leges Sancti contra Jud&os dedimus Commentario : at illa pra ceteris huc y quam ti\ Pal&stina condidit, ut omnes Judeei
li

Domine,
,

plebi

ti

in

tor

et
:

custos
el

quodam

suavi

susurro
salute
in

replicans

ardorem charitaUs, quam de

r-

artibus

mechanicis
,

vitam

tolerarent,
7 j
I

vel

regno

populi

tam lam

spirituali

quam
el

temporali

gerebal

excedereni
c
d

ut

diximus num.

dulciler
:

benigne
jam
satis
in

depromens,
est,

ac

Consule Commentarium num. S30. Mendum haud dubie est, totaque hmc peluxata non

sj

dicerel
1

i'

ine,
.

quod

huc

usque
lis

ertavi

riodus
'<

parum
vide

est.

Constai tamen de

affectibus

quod bactenus quod laboravi,

ac

luo serviUo to-

commissum
.

mihi

quam
et

relatam

in

Commentario num.

populura
dulitale
disj
l0S

tuiim
servavi.

regnum
N
,
:

ea

qua
ex

pi

tui

SS3

seqq,

autem

eo, quo,
te
te

tua

Id est' de quorum ex domesticis Regis, t punitione exempla in Commentario allata sunt 1,11 ' variis non pauca etiam habei Vita se1

ute

clemenlia

evocatus ad

corporali-

ampUus
esto

custodire uequeo;
eis

deprecor,

te

aXOr0| e
i

Domine
:

sanctificator
tuas

anima-

eunda cap
1

14.

ruIDj

custos

corporum

eos

pietaUcomplurimasponte
fn

td est,

pmuria

seu

caritate

Hic
r " de

rursmn rucca uumdam

huic sunt
880,
.

cibariorum. excidcrunt l'urParisiensi

in

mendo.
:ii

Cfleterum,

quami
premeretur
in

auler
angustiis,

tupi

morbo

beneficiis

valeludinario

ruin

molesUarum
1

prmstitis

aliqua

commemorata

Com-

tamen
Noctfl
|(
.

levabalur

spem desideratae
fuerat

mei
sic

mentario
h

num.

,,,,

praecedente

auditus

Tnoppidis tribus munitis Compendii, opir '""', Pontisara, nam tria illa et Vemonii valetudinaria construxit eodem fere tempore,
:

in

GalUco;

Nous
in

irons

en

Jerusalem

1|s

enim
,11,11.1

cailestibus

inhians,
supernis,

lotum habens
suspirabal
e

tum
;

immersum
pacis.

'/""

reliqua

mox adjuncta. De omnibus

et

vide

cffllestem

Jerusalem,
circa

quaB

esl

visi

ridum num.29,

assignatum

ibi

mnotis

,,,,

Denique

horam Tertiam b, cum

totalitei amisi

Commentarium.

jam usum
ciebal

loquendi quasi
adstantes
el

,,.,,

sibi

famiUares, quasisubBi

ridensvalde dulciter,
ler

suspirans.

TerUam

el

Sextam visusessel quasi

cum dorm

".-

per

566

APPENDIX VITJE
,

S.

LUDOVICI REGIS
ni.

L buiuilmo

lunc ape per spacium dimidise horm quiescere, elevans ad ccelum vultu sereno el riens oculos
protulil
hffic

BetU
tanti

igno.

Uii.!.'

nini

uxor mki
aperuil
ei

;i

|,

eo

Qetus

inquireret,

^^

verba

Psalmisl
ad

tolroibo

in

tiam,

quam
sui,
el

recenter audieral
filii

noyam tri?
morte
comitis
]

de

mum
:,,,
, 1

luam,
1

adorabo
ai

templum
tuo.
,

sanclum

Regis
aensis.

ejus

Joannis
praedicta

confiteboi

mini

sicut

credimus,

vere

dicere

poteral
.

Hoc enim quod desisperabal

potentias

Recolens

itaque

WvT
ei

malrona
mihi
\\ ,,

itans
si

postmodum visionem, eam

consolata
illud

qim

deraverat,
ini, oi iv,

qued
scMicel
el

expectaverat
in

quod
in

spirilualiter

narravit.

*\L^

domo
in

Dei,

intelligi

potest,

acceptabile sacrificium
,

Domini,
cuus,
r
i

apparere

conspecti]

Dei

non

n
'111111

fuisse divinitus

monstralum

sed

holocausta deferens medullata. Se

incensae
charilatis
illud

dens
bse, sed

super

illud

quod pins R ex memorabile sacrificium

Illio

m
|'_
;

l(

Abra-

.,1 s

cum
i
.

affectu

devotus

non solum de proprio

etiam
in

tam

sibidilecto

[l

era
:

ideo poteral
in

dicere
in

cum
1

odorem

suavitatis

obtulil

de

seipso'

mista

[ntroibo

domum tuam
vero,
prius

holocaustis;

illius

etiam

imitando vestigia

\,i

allimum
regio

omnibus

ad

se

quopiissim mr.

pertinentibus
lissime

more

dispositis,

susceptisque

semetipsum immaculatum obtulil Deo Patri.

Regis summi, crai semel pro peccatoribua

omnibns
beati

ecclesiasticis

Sacramentis,

die

crastina

Bartholom83i

circa

horam noreddens
qua Sal
expiravil
.1

ANNOTATA.
Td
est,

nam diem clausil animam Creatori

:

extremum,
illa

felicem

scflicel

hora diei,

ibimus

Hierosolymam.
solis,

yator
Ali

nostei

pro

mundi

vita

moriens

Terliam
Tertia
et

intellige ab ortu
r<<

seu

horam.
sextQ

illa

siquidem hora,
debuil

usque
al

dum
ic
-,

ad hoc,

quod
a

7""
c
cii

ilantur

nec

alio

modo

parari

corpus ejus,

separarentur ossa
ic

deinde

nona

intellig&nda.
pallii $pe-

came, intuentibus adparebat

15

gra-

ciosus
el

in

facie,

ac

si

plene

vivus essel

el

sanus;

quasi

abridens aliquantulum
-

videbatur.
,

Porro
el

vi

Cappa seu capa, Gallis chape, erat, gua guidem semper usus ius al non ex colore pwrpweo.
:

eral

LmlO- e

lamentatiom
ululalus
.

el

lu

lium
prselermilto;

ac

planctus
i] 51

pauperum
sil

cum de

,,,i

potius,
.

quam
ac
,

dolendum. Sic
principum orbis
meridie
qui

igitur
terrao

CAPUT
Miracula qucedam

VI.

Sol
in

el

d<

parlibus

meridianis
occubuil
,

el

in

fcecunda)
pas

facta

charitatis

al

ad

illum,
i.

anno -1271.

cubal

in

meridie,

pervi

Sic

Rex

inclytus
ut

de
ci
i

ti

mporalis

regni
el

servitute

transivit,

pro

lo

dilur
1

speratur,
deli

ad
us

regnum
el

felicita-

I psa
nysium
trona

die,
esl

qua
Sagiensi

preciosum
.

corpus

ad

S. Dio-

Lis

aeten

Sen

prudens super
multiplicato

sepultum
a
quasi

ibidem

quaadam
erat,

ma-

familiam
tal
111

Domini
de
labore

conslilutus
in

cum

de

diocesi
totaliti r
1

visum

oculorum,
recupefide

snto

requiem,
sui
et

de statu mceroris
intrare
sei
..

quem
dignij

dudum
referlur.
el

ami
se

gaudium Domini
ad
declaratioi
praedicti,
,

meruil

Bt hoc

idisse

dicunl aliqui
de

igilur
i

gloriam

Regis

regum
Re

praacipue

magister
Parisiensis

Guillelmus
,

Ma-

m
posl

e1

sanctitalis

canonicus
vidisse.
E1

qui
die

se

adseril
alia

"'"""'

oWafa

-i-

oostri

ejus

obitum divina non sepulcrum quam

oegligentiam
seu

multa

alia

tam
in

ipsa

quam

defuere
alibi
.

miracula

tam

ad

jus
pi
1

tigerunt
tiims

ibidem

miracula
quae

circa

variis

infirmita-

quorum
,

plurima vel

aon
;

taborantes,
ant.

publicam
inulto

ootitiam

qod

scripta

vel

ai

plenius
iis,
c ai

probata

aliqua
ei

vero

ej

quae

reri sime

examinala sunt,
.

36 Contigit

eliam

non

post,

quod

luce

clarius

probata,
tanda.

conscripsimus

quas
fe-

quidam
tivitale

adolescens circiter xx\

annorum,
et

de

lus a

iwW"

ultatf
ibidt

inferius

duximus

Non

longe

posl

timis finibus
.

Burgundia3, surdus
per
\\i anhos vel
viri

iicem
l

obitum

illuslrissimi

Regis uostri,

dum
I

super hoc essent

1

propalflli
tide
el

cum nonrumores, qua>

late laudabilis,

qui

circa

mutus a naquodam in
Cabilonenconversatus
vel
circiter

ulrwnjw
>YHSHIW"

caslro
sis
//,

nobilis

Domini
el

Joannis
,

dam matroi
ipsum
ipsi
dil

Parisius

hone

quod
el

vocatur

Orgelcstum

Regem devota plurimum,

exliterat,
ei

cuju
vi-

ftieral

nutritus,

jam per annum

in

Regi familiaris
iu

lalem

visionem

in
ral

domo ejusdem
,

nobilis
,

coquina ejus
nec

servie*

somnis.

idebatur

perindutus purpurea,
ro
H1;,i;i

quod Rex ipse cappa qua veste aon consueindui,

proul

poteral

non

audiens
ita

loqnens,
fere tota

sed

niummodo
el

signis

utens,
et

quod
signa

lemporibus
a

capellam
splendidus

familia

signa ejus

noverat,

per

Regiam

Paris.

dextro

latere

luntatem
alii

motum
apud

animi

ioriosus

magna circumstantium
:

Intrabal
aliis

con-

sibi

totaliter

ostendebanl

tam ipse comperto per

:

suam voaliis, quan

n-

comilante caterva
lv
111,1
1

el

accedens praa
junclis

ad alta
il-

quod
ciae

propius,
"
i

sepulcrum
flebanl
se

gloriosi

Regis
virtute

Pran
ope-

inclinabal

manibus super
offerrel
se iu

Ludovici
divina
,

miracula,

Domino
paululum
-

sacrificium

eo chosere-

rante

adjunxil
Parisius,
,

quibusdam
perrexil

pedilibas

vertebal

versus
el

"""
1
1

venientibus

'"

"'
1

11

"dtum
allare

deinde
loco

ad san'

volde

splendidum
in

ctum
rans

Aliquantulum

Dionysium
el

el

in

sepulcri

Regii P l0

remolius
stabal
ita

dextera

oarte

ejulans,

Jjwn
et

orationem,

qnalem

potuit,
el

quidam

consimih,

alius in habitu

sed

non
jnnctis
'

sed

cordis,
fudit.

splendidus,

verso

ad altare,

vultu

aliquamdiu
gloriosi.

'

manibus quasi orans. Cernebantur :illl, m oao splendidiores omnibus arentes el stantes plurimi mirabantur suner uoc. Sicque ipsa visio disparuit.

cum gemitibus Tandem virtute

suspiriw
el

divina,

W
vir

Regis meritis,
apertrn

ob cujus devolionem

w
'"'

neral

sunl

>

vincuium
Statim

linguse
ccepil

wl aures ejus, el Bolutum recte. loquebatur el ejus,

'i'<<
I

;i

obitu
1

autem die veniens de domo

praMiict.,.,
i,,.,,,

eniin

ibidem

loqui
ac

</.
si

non

|ll!

Rei

s.

Q omura
'

propriam
5e

materna,
'"^
111

sed

recte

GaUicana;
Dionysii,
in
ei

ftiissel

'-ndijva

e t dolens
el

1,I ,I|

'

VI,

'"i"'",

ipsa

villa

S.

continue converest,

lamentans

ejulans

satus.

Unde

multis

admirationera versun

ac

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

\

56 7
I I

nim ab eo quaererelur in GalliW "' ac Sl,li quos ex visu noverat, nou &t 'husdam ''" ~ n ~ orn? rpfinnndAhaf in * . Quomodo vocor ego? respondabat io " " ,ir ; nies amis. Quar d'aulIlnlll 011-*'
,,-,
;l

inflrmilato.

Sed

lami n

ao

gi ili

quemdam
el

humorem
,

corruptum,
permiltil
esl

vencnosum,
te

'

obscurum, qui uon obscurum qod

tuum.
ego
capul

cogrn cognoscere
Begritudi

' |,

Creatorem
djs,
el

Hsec

/>rt|]l/*A

'

causatiue

'

'

V
i

i'<t

llOJH

np
11*

fioi-ie
'

riens

e.

Narrahal etiam, quod

,

removebo

eum.

accepii
poliice

.'

(;lll!llIll

terrorem

habuenl
corruerel
coepit.

nla sua,

eum
lniiii

per

11,1
'

campanas ecclesis sonantes audml

tota

alterius
iii

cum ona manu, el cum manus fldil eum inter nasum el

videbatur
, :

aperci

;;;',,;,

ecclesia

Zo
*
r fflC

tunc

primum audire

aper eum Unde stupor e1

narrani aln,
El

Binislra parle, nl sibi

''11111

et

immit-

tens

pollicem

alio

digito
,
1

extraxil
el

de

hu,

;,,

potens

eum
tempore

invasit.

Hbc
el

lam

more
ad
t

con npto

venenoso
unius

bscuro

foetido
el

edentes
.,

nobiles,

quam

mult,
/.

qm
me-

quantitatem

nuci
in
:

majoris,
capilte
el

dixil

mnito

cognoverunl
ruisse

multa

Qnamdiu
autem

habnisses hoc

tno,

non
illic.

.,,,,

|,M.r
ipgius

pietatis beneGcia

inflrmis

varus,

habere sanilatem
tans

projecii

Excise

ritig

ibibem

collala

credunlur, qua?

paululum
a

diclus
capitis
/.
,

>ensil
el

publicam notitiam devencrunt. aon dum in quod lempus illud ^cidil insuper circa 37 ueuc uutuo episcociencus de Bnianuia bene notus -i";ml clericus ne Britannia onidam
.

curatum

totaliter
sibi

dolore

dixil

stentibus hoc
bal

invenisse
........ nocte,
ei
.
.

quod curari debeetiam --

El

lotaliter *><"
a

ipsa **

-,quod

curatus

|(

J P
.

aliis MacloYiensi 7. em Carn0t ensem transitum

.t el

nlttfl

O.li

fide

iliirnic dignis,

illllll dum

lnT per

eral

dolore
ne

capilis

vehementi.
esset.

limueruni

raceret,

gra-

valde,
recitavil
diei

alienatus
el

Sed

ille

visionem illam
scilicel

rjl((ufuJ

leclo decubuit; innrm itate correptus corporis diuturna, cum de ajgritudine s! , nl ,

.

eisdem,

Qocte
1

ipsa,

quarla?

aegritudinis

suai,

posl

rigorera

rortissimum
Et

lllN;ll(
'

nl;i

ejus

.,..1,,, desperaretur

ninn omnino,
ad

pt el

inm jam

annroappro-

ct ei

sudorem

liberatus

esl

lotaliler.

hoc
.

raro

pinquassel

ad

mortem,
divinffi

quommdam
ccepil

piam
nc-

vel

numquam
signa

per naturam contingere solel

digestionis
praecessissenl
.

cum
alii

jnggestionem

pietalis

llagitare

nulla

jicui fratri

cursum, ,.;, vovens

el
:

pii

Regis

Ludovici
si

auxilium

invosospi-

medici

adserunt.

Hanc visionem mihi

,

Guiin

e1

promitlens,
se

Dominns
ipsius

lermo
adseruil

Carnotensi

qui

i,

narravil

tatem
yisitare

ei

conferret,

confeslim
facto,
el

Regis
di,

liberatum
el

sepulcrum.
se

Quo
.

stalim

sensil

eandem
propria

visionem

prolixiorem

yinam ade
;ere.
i

virtutem
in

ccepil

totaliter
el

con-

mihi
h;iM-

tradidil

mann
Luparaa

scriptam,

paratus

Oui

crastino surgens
arripuit,
:

gaudens
anitali

omnia proprio jm^amento

Qrn
P n
i

t er

propositum
reslilulus
in
pi

et

perfecit,

39
Petrus

Apud
de
regis

caslrum

ius

dominus

pnslinae

mirantibns mullis tanlam susalutis.

Lauduno
Philippi
1

miles,
.

cu tos pu

bilationem
R

ratm

m ini
,,
;

cum

^j n _
ti

dolorem
ita

intolerabilem

cap<Hte| " "

38

Magisler
Regis
,

m ini
mtpu
rtgi,
,,;i
rivnt
,

Dudo physicus el clericus h doqui cum ipso sanctm recordalionis

111

brachio dexlro
dies

ateretur,

quod
operari

per

mul-

tos

Qec

ipsnm snrsum
nec de ipso

lei
:

Ludovico
a ssi tens et

partibus

in

infirmilate

Carthaginen ibusfuepariter el in morreversu

quanlulum,
lens
se

aliquid

mirobi-

1,, flW
iw,

cum
post

domino

rege

Philippo

hbnu-

Pauto
esset

ipsius gloriosi

Re

is

Bpulturam,
in

dum
festum

lecostes,

apud sanclum Germanum dominus rex ubi

regio
li

Laya

diePen-

habere de capillis domini sui Re cambi llanus extiterat, de divina virlute concujus ter ligil Regis", ipsius '! de merilis Qdens tactum ad primum e1 infirmum brachium
li
.
:

Philippns

pillorum

sen
.

il

el

multum alleviatum, ad secunad

lertium ab
capillo
el 01

suum more
Rrmari

nueral

sensil
febris

se graviter insatis

dum amplim
oitus

pe-

[nvasil

''111111

eum
potuil

acuta.
el

Die

liberatum.
Qt0

Unde

auro
devote
fra!

ei

tamen craslina
111 11.

sicul
:

venil

Parisius

reposilos

reverenter
illud, ..
.

.,

tanlum invaluit iiomo regis ct lanlum domo et omnes medici desperabant, el r

1

ajgntudo, ajgritudo
di

10 10

uita circa

.u.um lempus

cum duo
i

..

cum
bita,

aliis

de
,

seipso.
el

Quarto die
cfe

tiam u ....,, ...... asgritudinis con

Mm
,,;,

msa prata '''''^ ';'', agcrenl agereni, nrnni sanc iim Dionysium ili prope sanclum Di'Mi\hiidi iter
.

reidm
ni
.

fessione

facta

dispositione

rebus suis

ha-

ter

alias

W**

invenerunl

it

in sentirel dolorcm intolerabilem Lndovicum tocapite, coepil benedictum Regem Do Ha tis dicens sic affectibus invocare,

cum

de
,,.

s ad

Dion^

io

iderunl
el

duas

mulie-

invicem
S ibi

colloquentes,

'

lis

,,;,

acciderant.

Quarum ana
,

(ralri
:

raiae
-

Rex
esse

ego

fui

clericus

vester,

el

credo
in

tanU,
,
..

qujd
es1

eveneral

ita

dixil
el

vos

sanclum.
el

Succurrite

mihi obsecro
per
dicto
.

istud

magnum miraculum
fecil

Domine, mamfestum
i

hac
ante

necessitate,

ego

vigilabo

Qoclem

vere

Deus
mulier

propter
ista,

istum

Regem
01

tumulum
arreptus

vestrum.
.

Quo
se
in

somno
niis

profundo

invenil

ante

lanclum. Nam ram de H

oculiIIM

quam ego adduridentem

ao

mago,
1!l

non
'"'"

tumulum, supra quem videbatur ei quoddam altum ad modum ferelri, quod numquam videambobus i;t rai adparuil Rex Lndovicus stans
pedibus supra allum
iiu

-^-vi.lci

"''

" de0

"'"
Frater
el

P.'
autem
i

hIo

oiniiin

sicul

ego.
se

,n,

hac

constanter asseruil
i

audisse,

illins

reretri

habens
supra
erat
.

in

ma-

eam
.\

tunc

sua sceptrum
erat
ita

regium,
ferelri

cujus

pars
ea

inferior sub

manu

longa,

quod cum
h

partem
indutus

baculo libere u a vigiliis el tam en

"',', \ I1II(
,
,

inealicnjusadjulorio.sme duce adhuc potenter euntem, el

fletu

ocnlos tumentes

haben-

declivem
Dalmatica
tremitates
iii

ipsius

Et

ro.lr.n.

sciliccl

MCC.LXXI

feriS

tCJ-

aiba seu
.-.iN

longa

usque ad
eranl

pedei

cuju

e:
1;1

Qmbriaa
cori

deauralaj,

habens
lapidibus
hilarior,
E1

p osi

festum S. Urbani o,

qudam muher
qnfl

de

capite
E1

nam

auream
facie,
in

cum
el

Cambliaco,

nomine
uon

Amelina p,
curva,

per

tres

preciosis.

eral

pnlchrior
vidissel
e

annos

ire

poterat nisi

quam anquam
'i

eum
me.
,

vita
:

sua.

dixil
'

Lalinis

verbi
E1

adsum
ei

quid

vis

Mul
mihi.
ista

lum

vocasli
:

dixil

inflrmus

lachry-

cum quo anius baculi mcurvi, terram, quod capul -""' prope dimidu, ei ,,,, per mensuram pedis
d

'"7
vemen
hsc

8**

cum aojutono

mando

Domine
:

pro

Deo

succurratis

Qui respondil

Ne

limeas,

convalebis

ab

iLun

epulchrum sanc.a, me asum incedendi

ta
die

***%*% Et
snpradicta.

56g
A.

APPENDIX VITjE
mulieT
nota
,

S.

LUDOVICI REGIS
49

Gip

hffic

esl

pluribua de

vilto

Ilem

eodem anno,
apostoli,
in

die

Wartis de

ante

i
''

rwiNuTENSI.

Q ysii

Bde dignls
et

ridenmt,
ctani. uii.

eam curvam postmodum liberatam

qui
feria
vi

tanto
taliter

tempore
et

beati

BarnabaB

Gila

ere-

commorans
infirmate

Silvaneri
.

pariler
i

parochia
ire

s. p; M1 ij

""""'w

non

ral

umu eodem,

posl

diclum

festum
,

duabus

potentiis.

Quae

per quituor annosSl! veniens ad

daudcB greslatus,

pbani,

Blia

quaedam puella nomine Petronilla potueral de Aube, quae numquam ffllipdis pedibus el manibus irahendo se cum
Qi S j

sepulchrum
rccupcia\ii
50
,M
' ;

sapedicZ
perfecZ
'

die

Martis

praenominata,

sanitatem.

iicin
!!;i
:'

eodem
[,;i
' :

anno,
81011,

Dominica ante
i:l
' 1

super

terram,

veniens ad diclum

sepulchrum

re-

'"

"

cuperavil

corporh
per

sanitatem;
sine

ita

quod

poteral

dicti

Peclecoc,

toto

fcstum

"

"

fi,,;
'

tempore

**3SSL
habebat

vitas

suaj

villam
esl

alicujus

adjutorio.

Et

raanum curvam,
ad
pectus
,

nec polerat
tnclinare

eam

levare

\um
ad-

coramorata
,

vico

per \\ annos in vijla S. Dioplurie nota est a S. Remigii,

nec

super genua,

sinc

julorio

bus.

manus. Quss veniens ad saepe ctum sepulchrum, per merita gloriosissimi

alterius

dt

R e gi s

13 item
paralyttca

anno
et
la

eodom,
q,

feria

v posl

restum SS.
quas
pro-

de infinnitate

sua rediit

libdrata,

Marcellini

Petri

quaedam

mulier,
Parisius

sanata

rocantur Agnes
,

Maque, manens
,

ANNOTATA.
a
in

Miinni

Beguinarum
factum
in

in

crastino Paschae

ad
per-

sermonem
cnssa

cimiterio S

tonocenlis

Sagium,

rulgo

See/.

urbs

est

episco

paralysi

medietatem
dicti

corporis sui
,

amiserat.

Normannia sub archiepiscopo

b
ubi

Uotomagensi,

Veniens
devote

ad

locum
,

sepulchri
divina
,

et
el

orationem
per
ipsius

fondens

virtute

da,
sis,

Regis merita,
\ii

parlis
sanitati

infirmac

corporis

pecupera-

plenissime 44

m.

ter

Tdem miraculum narratur wi vilo. tecunnum. 224, </m hic loannes Cabillonenooeatur comes Autissiodorensis. Ttem breviexplico. Toannes Cabillonensis filius Joanm
Cabillonensis,
vocat

alia eodi
fcrc

malo
<ta.

eodem anno, feria i\ post festum praedictorum marlyrum, quaedam mulier de \ ilerat afllicta sic nomine Hodierna nosa,
Item
,

comitis
'j',1

avunculum
iii

quem suum

Joinvilliui
.

num,

Rochefort

Burgundia,

dominus fuit de uxoremque duxil Alei-

corporis sui

inflrmilate

gravissima

per \i

annos,

quod
anno,

pei

sex
el

illorum

annos non

potuit de lecto
in

Burgundicam, qu& divisa heredilate paterna anno t%73, Autissiodorensem corriitatum

dem
habuit,
ria
"ti

surgere,

per quinque alios Mipientes semci

in

scribit
li/>-

Vndreas du Chesne in Histo

3.
<"/>.
'.>>.

scilicel

Pascha Domini,
,

ibal

ad
r

Ccenam
se

Burgundiih
possunt.

ubi

plw
comitis
i*r

cum
per

magna
unuiu

difficultate

adpodians
reniens
recepit

suse-

iicn

Uaque
serius

hic
:

titulum illum
alter
i

baculum.
fusa

Baec

ad

dictum

pusiea acceptum
ti!uli).

omittit

'//"

pulchrum,
poris
sui

oratione
dicli
ire

sanilatem
:

corsine

quod

s<i</>scnt.

per

merita

Regfc

ita

quod

adjutorio aliquo

poteral

ab

ipsa

die

el dein-

ceps

sanitati
iii

pristinae

restituta

c imii comitatui regis Philippi <w Patris m Franciam transferentis. Deinde non quiaauditrni miracula esse facta, neque ex pietate sepul

anno

prsdicto,

die

Sabbati

post festum

rruiii

invisit,

aut
a/>

il<i

oravit

:
<

sed solum qui

status
<i"ct<>r; sed
est.

pracdictorum
.

martyrum,

Michael,

dictus

Hade

milia

oidebat

aliis fieri,

commorans
In

Parisius

prope

domum
Yeninis
merita

Brravit igitur in his adjunctis

rc
,

trro-

Barbeel
poterat

parochia S. Pauli,
sine

per sex annos non

s.

iiiirm

i.r

evitare poterat,

cum

quilibel

ire

duabus potcntiis
il;i

au-

tarct

signa muti externa ex interna pietate proVitam

tem ad sacpedictum sepulchrum,

pedicti

per
cl

ficisci.
nlili-

LudoMci

|MTlr.'!;i[ii

integram

nuil

sanitatem,

quod

Parisius
lmihIim
in

recto gressus sine

d iiic rursum aberrat auctor. Consulc secundam num. :': 7.

;

alicujus

adminiculM niin

rcmcavit.
vigilia

////(

pustca

dicere potuit,
Gallice

ubi

doctus crat
nec
ute-

W
vatiit

Item
t

anno
in
sfli

praedicto

beati

Barde-

loqui.

Quod autem
dialecto
in

loqueretur,

tholomaei

apostoli,

Joanneta

de Porta Baudet,
Parisius",
;

retur
ita

Burgundica, factum puto, quod

commorans
tenta
fnil

parochia
corporis

S. Pauli

doctus fuerit
nbi

domo

comitis Autissiodoren>"-

infirmitate

ita

quod iht
polentiis

sis,
f

loqui didicit.
(id

quatuor annos non potuil sine duabus ambulare. Quae veniens ad sepulchrum
rita

Iloriim testimonio

apradicli

per meRegis Ludovici recupcravit usuin

,

dovici,

nomen

<<

prmalet relatio ipsius datum) quia omniacoram

narravtt.
scriptores

inquisitoribus juratus

Hinc
etiam

advertai

gradiendi.
VI

lcnor,

quam

facile

cow

et

Item

anno

praediclo,
beati

die

Sabbaii

posl

sinceri,

apud

se-

festum

praedictum
dictus

Bartholomaji

apostoli,
in S.

pulerum

ex
riim
e

in ajdunctis quibusdam fallantur, audilu rem narrant : neque adeo mvretur,

ilin "

loannes,
aia
' ,

Canus,
,

commorans Parisius
vico

illus

subinde a

nobis corrigi

quando

ex

varto-

S. Mederici

in

Radulphi

de

L;mr Qtio dcre, nisi

( -

collatione oei itas enitescit.

per

qualuor

annos non potuit

ince-

apodiando
ad

M"
: '

^eniens

"'

BP edicla
l,rl "

se manibus super genua. saspedictum sepulcrum per me-

Maio, Maclovium, seu Macloviopolis, mdgo S. episcopalis sw urbs cst Britannia Armoricm |D * archiepiscopo Vuronensi : Sita est "'

faciliter

cum

agilitate

sine

aliqua

apodiatione
iS
.

parva,
tanniae

s.

Aaronis dicta,

vix

continente
et
ii"
1

Brj-

gradiebatur.

septemtrionalis
ait

;,mi "

(jressus

Barnabae u apostoii, Emelina la Biche uxor Joannis Anglici, .1,. par0 chia S. Mederici Pans., a resto S.Martini x hiemalis amisil
ter

"

Pradicto dieSabbati post fe^tum

juncta,
<ic

Baudrandus

Clisson

Ordine

Prmdicatorum

separata, Sm < Geographia. """'

(

Macloviensis

episcopus in

episcoporum
in

llor

nit

unam

laU-

de

tibiis
,

suis,

quod non poterat

dere m.ic baa.lo

ince-

Quae
merita
ravit

vemens
dicti

ad

Regis

trahens post sc dictam tibiam sajpedicfom sepulchrum ner perfeclam et integram recune-

catalogo apud Sammarthanos. h Refertur quoque hocmiraculum

rw

cunda

num.
et

294,

ubi
,

oocatur

canonicus
pbysicus,

risiensis,

medicus
cst

qnud

hic

sanilatem.

deinde clericus regis.

i

Oppidum

propc

Sequanam

" llcr

nlr
'

tiam

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

,

56 9
non viderat. Qua; ibidem ocolorom soorum et lomen
et
A.

/(//

fl

lusnacum, sed
Laye.

huic

vicinius,

vulgo

!'"
1,1
''

annis

taraen

coeli

INCBRTO.

rmain en
k
I

pralione

?isum

Ueest

Fortc
1

hic vox nilerclur, aut similis. legendum, evenisse.

:i,l,li

confessoris meritis

precibus

quamcitius

impetravit.
2

m
,1,,

llcrii

par$ iismnis liu/niiir in

ita SCCUtl-

Qusdam
S.

puella,

Joanna
ante,

nominc,
quea

de
pcr

patoru in

11111.

998.

pocnia

Leodegarii
(|i.o

Ebroicensis,

pff stratam illius

fcw

scrtptores viam desi-

,llm

tempus,
;

\iNr,;,t

manum
ruissei

clausam
adducta
aperuit
Ista
el

gnant
D

u nil
p

ltl ii t i.

n Hlis
r

Vrbanus Papa ct martyr 28 uhi de illo actum Vita secunda [pud Nangium Amelota, in 184 Emmelota, ubiplurt notabimus. ubi de coluntur cum s Erasmo 2 Junii,
QoHtur
S.
'-

cum ad ecclesiam Sancti ridenlibus omnibus qui aderant, 61 a P lLim ostendil et omnino
.

habebal

manum
curata
.

jocosa
Vir
ctus

recei

il

quidam
Roberlus

antiquns,

totus

confractus,
multis

rli-

de

Miniis,

cum

testibus

ini,i

nos

actum.

adserebat,

quod
factos

a xi. annis el
era!

amplius, nerel

hl est,
iii

nitens haculo.
Vita

Narratur hoc mira(iallica

vis
r"'""

retractis,
: '

contractus,

super
Qui

cnlum
8

Ita

falcra

secunda a num. 273. subalaria vocat a voce

Gallia
94

rl

'"'"

parvis

potentifa

incedebal

ecclesiam
el

S.Ludovici
se

ex

devotione
ridentibus
fortiter

frequentans,

potence.
i

Sancto
.

devovens,
potentiis

omnibus
per

se

Celebratur id festum in
95,
citl

tugusti,

erexil

el

sinc

ecclesiam

iimnif
ii

i/iiuni

icta
\\

dedimus.

ambulavit.

Festum S.Barnabm
ld
cst,

ab xi

Junii cclebratur. Xuvcmbris, qua id fcstum

Mulier de

qusdam
S

alia,

Theophana
ire

nomine,

parochia

Leodegarii

Ebroicensis,

qus

quinque annis sine potentiis

nocte,
nit,
el

poterat,

ipsa
i-

qoa
antc
se

dicebal
altare

vigilias,
se

ad
:

ecclesiam
el ibi

conve,

posuil
in

orans

et

ad

altare

apodians,
-i

prssentia

omnium
altare

sine

A P P EN D
ALTERA
Auctorc inccrto

adjutorio
i

surrexit,

circumquaque
Fsaico,
gulla

plu-

ies

ambulavit,

pristins

reddita sanitati.

Homo
longo
tus,

quidam de
sanctura

Simon

oomine,
/

lempore
ad

quadam
Dei
el

palestina

deten-

Ludovicum cum magnadeibidem

se

votione
a, Sancti sentiens

advenit,
bepeficia
el

orans,

et

Dei

<!

postulans,
,

protinus alleviatom
,

curatum

omnibus
el

qui

aderant

publice
E.r editione

confessus

est,

sic

curationem
vocabatur
S. Petri

suam
/Elina, facta
Bbroi-

Menarcli a pag.

45J.

iii.',

itis

Sancli impetravit.

Qusdam

mulier,
.

qus

Mtracula posi canonizationem facta

Prcedicatores

apud

de parochia oxor Joannis Inglici qoadani gutta similiter

detenta
baculis
Confi

non
ire

modicura

laborabal

ita

quod
el

sine
sancti
ibi

Ebroicenses

b.

non
ris

poterat.

Qus

ad

ecclesiara
.

proul

potuil

accessil

fusa

oraliom

E, omo
Cadom
1

oitatem

Sancti

meritis

Deo

recipere

procora-

quidam
,

Bajocensis

diocesis,

de

villa

Ml
Vir
i,i
i

de

parochia

s.

Stephani
ita

veteris,

qnidam,
(

Petrus
juxta
qui

nomine,
dicitur
d<
el

de
I

parochia

de

'""
1,1

Pelliperius

oomine,
sihe

detentus

fue-

,i- ie

roisille,
,

villam de

oncbis g, qui
s.

per
11

annum
'"
1

festo

s. Joannis gravi
i

inflrmita-

morbo
nis h
.

quodam
a

morbus

Joanillo

''

'i

aliquo
poterat.

modo
Qui
in

ratiis

per terram

quatuoi

annis
.

tentos,
fortiter

morbo

et

l|V

bob

festo
.

beati

Ludovici

ad

frequentius
racto

laborabal

apstuabat.
I

Qui
perip ius

Bcclesiam

suam veniens
meritis

dimissis

ibidem p

voto,
.

quod ad
die
festo

ecclej iam

S.
eci

udovici

ancti

membrorum
Beatrix

suorum

gerel

in

Sancti

ad
sui

tesiam

tionem recepit.

pervenit,

curationem
ipit.

morbi

meritis

sancti

Qusdam mulier,
'

Petri "Ebroicensis, uP* r Pedes suos oon steteral ?

nomine, de paro qusa a duobus annis

.

Confej

[nvencula
i

qusdam,
de Asneriis,
guti sa
i

qus
qus,

dicebatur
ul

Joanna,
.

sed
le

cum

potentiis

asserebal

a lon-

lrehcuer

ambulabal
proui
potuil
fudil

iam

sancti

Conlevae

empbre
rabiliter

erat,

ad altare Sancti

mise

venit,
,

el

cum
cito
,

devol
in

inflata

acccssil

,IM

-"

;|

orationem
'

el

satis

se

tim

qus clamose el tumulum altare tetigil reddita

.

l|||r

"
:i|li

M '""

super pedes surrexil

i"" adminiculo
I

el

per

est~prislins sanitati
ei
\i,i,

ita

qood

omm

[ui

aderanl

"

irtitei

ambulavit.

ranl

^.
''''

"
J
' '

'i

,,hl;

"".

Qomine
ii
.

Joannes,
ptimana
grai

de

Mulier
|

quamplurimum mirarentur. nomine, nilla P< qn dam

,
i .

li

de
villa,

doa

''""I" ad
nUi

Ossenl
'
(

,i

si

poenosa

us-

rao

|i

Ebroici nsis

[
j'

;-

Ludovici anxie valde laborabal

' '

"

beati

mitate

quinque
privata,

omnibus nota de annis lumine oculorum suorura

,

penitus
I

Qui ad ecclesiam
veniens,
:

ad

Sancti
se in
ei

D addui
i

iam
QuaJ

Confes
s

"'
,i
i

hora
cilius

vigiliarum
liberatura dies
vivit,

senibi

votione
,i,i,i, ,n

rogavil

cum cum aliquamdio

poslmoct

5e
M

'"

'i

".

el el

dimissis
postea

cum

aliis

oratione
luraen

prostrasset,

'

,"'" ,IK

Per
r

plores

,r|

per

,!,,,

se

erexit,
recepit.
r

oculorum

suorum

'-i'""
,

ambulavit.

sanitatem

"'"'
'

quajdam,
,lr

|1

. l

qos
qui
,

dicebatur

Joanna

de

pU

qoidam
Petri
,..

Loveris e,
illos

'"'""

qus,
illara

proul jurato adse-

ne,

i.ini-

Malart,
clei

Gillosus juvencnlus de parochia S.

.

nomi
1
1

"'

per

ad

ecclesiam
.

ani

riom
in

1 |

"" ""
:

sibi

tnai-

li

ssor ls

adduxeranl

probabal
V.

quod a doo

os

Buum,
7G

et

eum

iugusti Tomus

nu-

570
A
[RC

APPKNDIX ALTERA
buie

S.
eccli
sit

LUDOVICl REGIS
1

QUlrici8

prasentia
patris pneri

transglutivit.

Quod

cum

lervemt,

ei

pe,

1 ,

.,,

adnotitiam
per
iP

pervenilset,

Dullum suetdolens
el
:

Qum cum mane

devote

ad

altare

hoc

conaitium
beato

inveniens,

tnrbatns

Ludov cum
pit,

invocans,

sam .; cnrationem
,

*
l
de

"

M,m

Ludovico humiliter devovit, nutricem de

in
tari

ad

ecclesiam

per

pracepil
,

ftdu-

ciam
d
,,,,,.

at adsent, Domino et Sanclo meritis reciperel sanitali pnipsnra SancU ecclesiam restitntum. Quem cum muUer ad

habens

e tentias super coUum suum circumquaque altare portavit. Puer quidam, Joannes Faber

C
ejos

levavii

nomine,
Bpatium

parocnia

de

BoveteviUe,

qui

per

snnrii

detutisset,

el

devote orationi

pro

puero

annorum, qmbus vixerat, attestante patre mutus extiterat, ad ecdesiam beati

tait

inaisteret,
(juen,

postmodum puer

denarium illum,
se

cnm bona devotione

diebus
octavas
et

Lndovici
a |,.

addnctns. Qoi n
die

p er

sm

dies

intra

babuerat,

evomnii

quibus
infra

ibidem

reraansisset,

DoininicB
protu-

propria

incolumitate

recepla.
1-

beaUe

Virginis
et

multa verba
et

Homo quidam
Destrc
chia ei

Kliroir.-n

.lio.vsi^,

Joanncs
de parodicebat,

lit,

asum

lingum,

locutionis

beneflciuni

nomine,
de

homo

fortis

corpore,
qui

sancti
recepit.

Confessoris

meritis,

Deo
de

adjnvante

S. Jacobi

Buvron,
a
oisi
tibiai

proul
ire

juramento affirmabat,

vu

annis

per ter-

Quaedam
ab
Dei

puella,

de

parochia

niiere,
ad

ram
eiiam
,

non
Qui

poterat,

genu unius
;mI

mediante; nec ad terram ponere potepotentia

quea

infantia

mannm
venit,

clausam
el

habebat,

Sancti

ecclesiam
el

ibi

aliquibus die-

;i

i.

sanctam
habere
villa

Dionysium pergens,
per
audisset,
.

conti-

bns

remansit,

meritis
et

beali Ludovici

manum
dioi

gil

ipSnin

transitnm

Ebroicas.

Qui

clausam
nata

aperuit,

ostendit.

cum a multis de
1,

quod ecclesiabeadevotione acin

Qusedam
de

mulier,
parochia
/. in

Rothomagensis
Elizabeth

Ludovici
isit
:

ibi

essel
ibl

ad

eamcum

villa
in

Caudebec k,
de
aBtate

nomine,

ei

facla

oratione,
e1

ievamen

se sen-

commorans
per lotam
viris
et

sancta Columba juxta

!,

n.-ns,

genn Qexit,
recepta,

pedem ad terrHm
dimissa potentia,

posuit,
et

Novum-burgum
vitam

xxxv annornm, qua

el

e t per ecclesiam
sic

rectus sine
et

baculo ambulavit,

suam
de
sancti

surda
sancta

muta

fuerat; a

sanitate

ad pa-

mulieribus
fuit

Columba,

ubi

moper

triam remeavit.
5

rabatur,

ad

Ludovici

ecclesiam

Prwdkaiorun.

ile

nomine parochia de berengevtile, mtafe xv annorum,

Jnvenis

qnidam,

GiUotus

Cato

devotionem
iium

adducta.

Quae

cum

quadam
juxta
a

oocte,

dicerentur

vigilkr..
ut

-nU-u-

altare re-

vel circa,

qui per

totnm tempus

vitsa

suee

snper

sonare

m,

in

tantum
statim

audiretur

multis.qui
tmplorare

pede ttos non steterat, sed velul brutum animai cum manibus et pedibus per lerram infelicibeaii Confessoris eccleter ambulabat; cum ad

coeperunt

S. Ludovici
El
esl

cum
aures

lacrymis
ejus

auxiUum.
solutum
clare

apertm
et

sunt,

et

vinculum linguse
et

ejus,

os aperuit,
et

aiam tium
auper
et

sicut

simia

fuisset

adduclus,

el

ante

altare

audiens,

ioquens distincte,

ad

intel-

positns,

dnm ilndem
el

per aliqupd

temporis

spa,

jacuisset,

postmodum
surrexit,

tetigissel

altare

Ugendum aperte. vir quidam, de parochia

ius

de

Cange,
gutta

Robern
de>

pedes buos
ecclesiam

et altare

circumivit,

Capitosus

nomine,

ita

quadam

per

trequentius

ambulavit,
est

quod
pa-

omnibns, qniaderant, versum

in

stuporem.

Quasdam muUer,
rochia

Margareta

uomine,
per

de

quod sine bacnlo vel adjutorio alio per domum suam ire non poterat. Qui facto vonim prout potuil to ad beatum Ludovicum
tentus erat,
,

Bonavvills,
ire

qus
,

baculo

non potcrat
;

terram

poncre

fusa

in

annum sinc nec unum pedem ad ecclesia orationc cum

fere

potentiis
\niii
:

ad
el

ecclesiam

Sancti

cum uxoresuapernoclem
vigilasset

cum
ita
illa

ilu

per totam

sensit se

gutta ajleviatum et curatum.ul

potentiis
fortiter

frequenti
cnnctis

invocatione

nominis

B.

Ludovici
posuit,

per

ecclesiam sine

ambularet,
curalus ed

videntibus,

pedem ad terram
.

et

e t dimissis

potentus ibidem,

omnino

bacnlum super altare dimisit

vit,
et

el

fortiter

ambula-

propria sine aUqnibus snstentacuiis remearet.

Sancti meritis sanitatem

recepit.

8 de

Qu&dam
,

mulier

de
ad

Ponte-perrino , parochia

Jnvencula
rochia

quaedam,
a

Jdanua

Rosc

vocata,

s. i.coihrani

Amicia
detenta,

Bonavicina
ecclesiam

nomine,

in
jJ '

onn

YUiers,

duobus
el

rum
nitatis

s.i.

,nmi

amiserat,
toca

annis visum ocuload recuperationem saut

vigUia

B.

Benedioti

B. Lodovici

qnadam
curva

gulla
a

prout

potuit
ct

pervenit.
ita

mnlta
el

sancta

visitavit,

ipsaaffir-

Qw.r prius

quinque septimanis

ampUus
inferius
ipsa

mabal,
beati
v.,tr

oihil

profecerat.

Qnaa

ad

ecclesiam

extiterat,

quod

cajiut
in

ita

sicnt

Lndovici
ii)

Ebroicensis

veniens,

ibidem de:

genua
se
et

deportabat.

Quea

ecclesia

oocte

orsitione

de

nocle

i.errnanserat

facto

pervigilan,

hora,

qua

dicebantur
caput

Matutin,
erexit,
fortiter
ure-

mane, dom Missa celebraretur, intermanus sacerdotis

his
et

alleviatam
recta
el

sentiens,

sursum
ecclesiam

corpus

christi
et

conspexit,

ct

multa

no-

omnino curata per

et

ex visu docuit,
visuni

lumen

oculorum suorum
la

ambulavil
quentavrt.

multis diebus

postea

ecclesiam

Sancti meritis

impetravit.

Mulier
%

qnmdam,
satis

Amelina

Boite

nomi-

Puella

Ludovicn

qua?dam,

aetate

juvcncula,

Joanna
01

ae,
QUSB

de

Anrileio,
teste

annis,

marito

polena in divitiis, ab xi buo, nsum visus amiserat.

ejus

Ludovici veniens, auxilium sine iulcrmissione iuvocal.at. Qu'

ad

nomine, Qlia Petri Graverandi, de tanta Bosco Renoudi juxta Barram

.

parochia
et

tam B^j
BOB,

ecclesiam

beati

Vi

inliim.tate

ei;.t

,lrlmla
sni
el

nativila'.'

W
ej

cum
quia

draant. nure
.

per

relationem

patris

patriae,

pedes

fu.ssci,

po.toodtun oiclBmaviti
et

Qral.a,

reddo

Deo,

boato

I.udovico.

com ooa ante essem, modo video. , Ad quam cum ven.ssemus, esse verum repenmus

,'

ut

lnebat.

inngebantwj aliqua" spes, ut diceban. qnod posMt de cetero ejus. am cum pater Qoa. liter de inBrmitate cnrari. D. Ludchduciam habens' ... Domino, Deo et
,ta ita
t ,

pMiioiibM

quod

non

61*1

Alia

quaedam

vico devovisset

et

illam

ad

mulier
iv

Atalisia,

de

parochia

de Gauvilla,
fuerat,

Pratrea

apportaaset,
ct

quaj a

annis curva et contracta

et cum duabus polentiis cum maximo gravamine per terram ambnlabat, ad Saacti Dei

suorum,
ritcr,
cepit
;

cnrationem liberationem inlegram

el

ecclesiam menl
ct
,

^jj*
^'

Sancti meritis,
Bicut

Dsum U J bcnefieium sanlta

0US,

dos,

qni

prsentes eramufl,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTl.

,

57

et

linl ,

et

currentem ooMpeximoe,
o.

te-

iufflonioni

perbibemus

ANNOTATA.
a

VITA
eginrn
est

II

Dt

auctore

hujut
>

ippendioU

in

r Commentario num. Bbroicnm, Evreux b

teopalii
in

Auctore anonymo reginae Margarita:

GaUu,

wbt

epi-

confessario

Normannia sub archiepkcopo Rotoflwium paroum De sita ad Itonium jnagensi, SanCtO dcdirata 1'nntlicatoru '" ibidm rrrlrsia at uro non commentario num. t&9 m , /,'// inquirere, utrum hwc prima Sancto .,,.,. prout legitwr mi titulo horum miraapud Chesnium, etsi illud nuper im, culorum
:

Latine reddita ex Ms. Gallico interprcte J. S.

PILEFATIO

dtdinim fiirrit
c

roi

atum
eulgo

Cadomum,
parochias
ii'>n

Caen,

oppidum

ett,

UlOfia
qi"
est

lans

et

honor

Palri

luniinum
et

,,
s
'

Normannim
,1

mferioris caput,
has omnes,
rnajori

omnc
|

datom
a

optimum
Qdei
tendil
el

omne

'"

fortasse

vicinia

donom
"

perfeetnm

conctia

orthodoxss
Sopi
i

''"*"""

positas,

l" /,rl

labore

quam

utiHtate

cultoriboB,
siiinmis
diis
et

quorom
[pse

Bpes

ad

assignare.
r

sedulis devotionis

reverentiai stn-

Lupariae,

oulgo

Louviers,

oppidum

est

referantur.

namqne
gratiis,
et

m
m

misericordia
retributione

quatuor leucis infra

<i
11

Ebroicum
lllud
hic

Septemtrionem,
designari existi-

copiosos,

liberaUs in
<i'

Eburam flavium.
ftuiia

monificos,

sopremis cselorum
majestatis

ad ima
el

mnn- k
qnon-

nm
f

di

oculos

sii.i'

inflectens,
beati

ben

oario sumitur sensu,

Ghssario Cangii.At oero

gnttam palestinam

utmdere esi wi obseurum est, quidper

:

consideratione
dara

discntiens

Ludovici

Regis

Ijfranciaa

inclyti,

soiqoe
,

gloriosissx-

hic auctor designet

nisiforte

i>

mi
Qca
,

confessoris

merita grandia
ipse

operaqne miriin

legendum

sit

gutta paralytica, qua paralysis de

iii

qnibos

eonstilntos
;

secolo

eeo

signatur. Ccrtr
lysim

tignificare

miraculo gotta parar videtur, quia mulierilla labosequentx

lucerna lominosa resplenduil

eaque relol jostus

lanter
in-

i
i

Judex

ei

reti ibutor

taudal

non poterat wne baculis. g Coochos, Conches, oppidum est Vormannnr. quatuoT leucis distans Ebroico in Occasum. Morbus S. Joannis b Gallice mal de sainl
rans incedere
.

tendens

condignis

recompensare
el

muneribus,
labV

i i
i

eum tamquam emeritum

retributione dignissi*

mnm,
riosa

posl

wtaa

prassentis

ergastolom,

el

mondi certamina
potenter
el

qna; fervens in

diviuis
BBlhe-

Jean,
i

est

epikpsia.
bydropica,
ut

obsequiia

patenter
,

exercnit)

id

rst.
:

ex

vnflo

tporis

ni-

sedibua
et

collocavil

ul

sedeal

com
quis

Princi

eolligitur

per gottam

enim

eo tempore designabant,
iitum.

ut eidere

hydropem quoque estapudCanoppidum

.

i
t

pibns,
U83

solinm gloricu teneat,

potiturus.

felicitatis

dulcoribus

Porro

po

amplo Gamine prmpotens, qnis disertos quantnmlibet

,

k
est

Calidobeccum

oulgo
leucxs

Candebec,
infra

aul

eloquii

nitore

coroscaos,

sufficienter
el

Normannim,

Rotomagum

exprimere procelsa
tiplicium
ius

sanctitatis

inaignia,

mulbea-

prope astuarium
habet
iiiiinih
I

Sequanm m traclu Caletensi, ut Baudrandus Galidom Beccom Valesius

:

i
i

excellentiam

meritornm,
in

qnibns

Lndovicos

praedictus

terris

conslitutUB

nominare. Novus Borgns in

csl

elTulsit?
artibiis

Cum
,

eo

plura de
se

ipsius

laudabilibua

Normannia,

Neuf-Bourg,
vel

referenda

offerant,
labia,

quo plnra calalingna

pangit.
p

lnli

inter

Qomina
fere

Riseiam et Seqnanam poHaricurisB,

nnis

exprimil

pandnn!

silus,

meiliu

intervallo.,

Baricorti
'"
iii

(Harcourt) proximns, inquit Sotitia Galliarum pag. 388.

Vaiesius

Quemadmodum dicil dominus Boniftcios VID Pontifex sommoa m buUa canonizationis memorati

,;

Sancti.
.,

"'

Sensus est imperfeclus, ui asterisco indicaUenartlm tithlrntlum mciperel, aut quid

Vet paralysi,
ctinn
et

ilic

[unfcrin

.hiri-iMiii'

iihliim.s

exbullaeano-

"tle.

potentia, \iiiniihu> i
i

fecoltatibos
,

opolentos,
elegans,
el

pra3celsus

-*"
Jjjjjjjj?

moribns
,

conspicuus exturpibus
a ae

n
/'"'''

vel hydrope,
gotta

vel arthritide

i,i,i

uonestate

inhonestis
ac
longi

pe-

omnia

Hgnifieabat eo tempore,

> nitus
i

relegatis;
,

spatio

temporis regni

io

alia plura.
i

,,

in

,.,

rej

imini
curis,

prafnit,

ejusque

gubernacudi-

o
luec

ihnr colligi probabiliter potest, rtwracula conscripta non esse a Quilirhm

sed

ia,

plena
:

provida

circomspeetione
injnriasos
limites

rexil

oolli

ooxioa,

non

alicui,

tensi;

nomine rradicatorum Ebroicensium.

oeminl
,
,

riolentoe.
i

Justitia
eaquitatis

Bummopere

el

coluit,

tremitem non re-

linquens;
debitaa

perversorum

conatns neftuios picnaj

:

mucrone
,

compescoit

malorum moliauana
fra>-

mina conierens
Pacis

pravorum

illicitos

nans.

Eelatoi

eximins,
solicitua

fervidus amaior
extitil

> concordiea,
,

promotor
fugiens,

unita-

iis
.

.iissuiia

ritans

scandala, dissen-

iones

abhorrena.

Propter
sedatia

v
i ,

giminia

tempore,
ooxiis,

quod Boi Mieia reondiqoe floctibn,

profogatis,
re

sobductis

lurbinibus

ejnedem
iUnsit,
risit.

inoolis aonnra

dnJciflnea

iranoniUitBlh
ptospafitatli

Imtaqne
s t'<i
"t1

renttej

rotiw

inserum eotoum

claritas

sub nu>

bilo

572
RseiRJ CONPFfSAlUO.
A.

VITA
Iateat,

II

S.

LUDOVICI REGIS
ali-

bilo

lenebris

obdncatnr,

de

illis

vieo,

hanc

deduoat in publi <raa serrao nosler aperiat, et

ox

Umore

provinciam mihi impoaitaiB reverentiaque Domini

nostri

3 Bl
,, auctor

cam notionem a me idoneum dot existimo ad scribenQl

1

scriptione

autem

minus noster

,-,

dam Vitam
qujus
;i|ll

imitatione dignissimam excellentissimi Sancti; duIIo prorsus modo id tentassem,

nisi oisi

cum
opus
........ bendi

operari

esse, ul

vua

et

miraculit
n;i
.

Saneli

uiusuw uumr illustris domiBlancb, ejusdem gloriosi sancti Ludom e

cepissem, SU8Cpi 8Se m,

me

movissei movissel

visum est coner elaborata utiac compta melhodo; l|lim etiam, quin u n llMII (prout
<

quaa o m ,,,,'" venerabilem sanctum u dignatus est, dod

per
i
i

rerum,

2 ""
,

tJ[|( ii',m'i"

cupio)

nl

quid

ad(jiciam,

aul

mbtruham'

l(

de

quin el plane incensum desiderium us ,,i coegissel descriplum exemplar [nquis miraculis gloriosi sancti Ludicta, ac Vila
i,i,;r,
:

rum ul ea, qua reperi| fldeliter scribam^ queraadmodum inquisita sunt, descripta
bata;
bata;

dovici,

factaa

auctorilale

Romanm
Dostri

curia

lem-

examinataque quo certiorem

n ro

;i

curia

Romana

el'apn ro
Q

apud

probos

omnes

pore

sanclissimi

domini

beataa
[nstituta noslri

memoriaa
haec
fuit

obtineant.
6

Martini

iv

Romani
esl

Pontiflcis.

anno
p orro
ris xii

[ncarnalionis

Doraini
inquisitio

hcclxxxh.
die
;><l

sancli

Quamvis autem veritas sanctitatis renerabilis Ludovici omnibus fere manifeste

inchoita
Junii

de

Vila

Vene<li<'m

nihilominus
natur,

pateal

flitn

clariori

etiam

in

luce
1

po!

tottjHn

mane,
miraculis

duravitque

usque
:

opera
testium
Sancti

pretium

esse mihi \idetur,

Sabbati
tio

vm mensis
de

Augusti ejusdem anni

inchoata
esl

inquisi-

mina
hujus

juratorum
Vita

de

mirabili
initio

venerabilis

vero
miMise

a
s,-

Maio,

ac

flnita

anno
sunl
in

anno hcclxxxh mcclxxxhi meninquisitiones

notentur
eo,

hujus mete defaerunt

scriptionis,

non

qno
dignitatis

examinati
,

Martio;
abbalia
in

factajque
sancti

hae

ordine/sed
postea

ordine

111

Dionysii patres
,

Prancia

per revearchiepi-

Quamquam
fuit,

eo

eorum tempore, quo

m
vita

patebii
ipsias

rendos

Christo

Guilielmum

examinata
obiissent,

multi

r scopura Rotomagensem Autissiodorensem pura

Spoletinum
;

Guilielmum
et

archiepisco-

qui

sanctam

ejusdomeslici, aUique ejus vitam viderant. Poralii

Rolawjum episcopum atque examinata foil in curia Ho,

ro
ris

hoc Opus
ad

non semper

disposui
:

ordine tempopotius
studui

confusionem

vitandam

a1

mann
a
>

magna
vill

diligeniia

legiiimeque
a

approiiata

servare
proui

ordinem
facta
i-niiLii

conjunctionis

magis

con
vi-

muliis

patribus,

ac

Dominatim

domino Bopartim

eodem tempore
ncre,
aut

diversis

materiis

nifacio
4
"7
'

Pontifice

summo
partim
...
.

b.

dehantin
mihi

proui

f;ni,i

diverso

Hoc

inquisitionis
fuil

exemplar
ex

tempore ad
tur.

eamdem

raateriam pertinere videban-

traditnm
la

Parisiis,
et

curia

memoradicta

ntionUuernplor
./

missum;
,

Parisiis
.

quidem rerum ante

fuit a
<le

Prinripiiiin,

medium,
sunt,

et

finis

Vilie
in

veneviginti
.liiim

rum exempium partim miln datum

db
c

reveren-

rabilis

hujus

sancti

Luojovici,

divisa

/Mly

in

Chrislo

patre,
0,

fratre

loanne

Samois
;

capita,

descripta
prius

qua

nra

inferius

ordine no-

Lexoviensi
cialis
lii

episcopo

qui

perpetno fueral

spe-

tantur; al

inchoantur nomina testium.

Franciffi,
Qlius

curia

Romana procuratorad
Ludovici
:

canonizatio-

PhiUppus rex
Ludovici
ualu
administravil
posl

venerabilis sancli

nem
ex

venerabilis sancti

pars altera

exest

secundus-,

qui

regnum

Francia

emplaris descripti

rerum supra dictarum missa

fratre

ipsum.
rex,
frater

ne

curiaaviro religioso Antiocho, sanctissimi

qui

Joanne,
ooslri

cognomiPapee con-

Carolus
Ludovici.

Siciliae

venerabilis

palris

fessano,
socius
inii

lempore

memoralaejusdem
accepit
,

canoni/alionis
in

Yrnerandus
censis oatus.

paler

Nicolaus
tres

episcopus

Ebroicirciter,

dicto
Et

Lexoviensi

episcopo

curia
dictus
di-

quinquaginta
pater

annos,

aut

Romana.
frater

mandato

episcopi

Joanncs
in

confessarius

exemplar

Bupra
cui

Venerandus
nectensis
aul
e,

ctum

curia
illud

Romana

episcopus

reliquerat
;

ab eis, quando a

dictus

natus

Robertus episcopus Silvaquinquaginta et octo annos,

sancti abbatia? abbas sexaginta annorum, anl

cnria

me-

circiter.

moraia

atque ea procul dubio de causa hujus inqulsitionis exemplar mlhi traditum fuit licet eo dignus non essem favore, quod fuissem
discessil

Dominus
Dionysii
circiter
/'

Matthaeus,
in

Francia,

per

octodecim

annos et nltra a confessionibus

pia3

il-

Frater

Adam de
Ordinis
sexaginta
,

Saini

Leu,
aut

abbas
dioecesis

RegalisBellD-

lustrissimae
garitffl

domiua-

memorim,

dominffi
sancti

MarLu-

montis g,
vacensis

Cisterciensis,

Franciae

reginm,
uxori,
et adhffic

venerabilis

octo

circiter, anno-

dovici

qnondam
dominffi

quamquam
familiaris
dictffi

ad

hoc

non

rum.
Frater Laurenlius, abbas Caroliloci
Cisterciensis,
dicecesis
h,
,

essem idoneus,
sarius

eram

confesfiliffi

Orduus
quinqua-

Blancha? Bupra
accepi istius

eornm

Silvanectensis
et ultra.
,

eo

tempore,

ijuo

inquiaitionis ecgra-

ginta

octo

annornm,

phum,

quod
deposui
ut

acceplum apnd
si

apographum
Minorea

custodien-

dum

Petrus
sancti

comes

Alenconius

fllius

venerabiUS

fratrea

conventus
rebus,

Ludovici.

ParisiensU,

qnis dubitaret
si

hisce de

Dominus
dovici,

Joannes
,

Acconensis

i,

aiic

eorecurrere poBset,

de

iis

vellel esse cerlior.

Vitae

Hierosolymitani

cognatus

LUvenerahilis sancti
minister
'"
fl

Itaque
: ' '

ut

ne merita

I,;!,""

!'"

nostrorum memoriffi remquenda sunt ac commendanda; miraculaqne transmissa qu<e humiliter honoranda sunt, pos tea forte ohhv.oni non dentur quod negligent.a mea non fuennt collecta ne pietati popul. erga pned.ctum dominum sanctum
,
;

hujus

tam pre-

supremus

vini dispensandi

,,osle,on,m

Francia.

Dominus Simon
vectai
eetatis,

de

Nigella

eques

'I

6 dunens.s, natus annos sexaginta tres, aul * dominns, Dominus Petrus, Chamiliaci m
regis

ac

diviUis

clarus,

dicecesis

NOVW-

milio mun ,o
pnebtitit

miT cm Dommus
''

Ur

et

eg0
in

n Deus

^^^

Ludovi-

nter
sis

Philippi
,

cubicnlo

prffifectUS,

vir

"

tatis
,

noster singularem

censis

grat.am
iClU

seiaginta

opihusque insignis, natus annos

dicecesis
,

Belon

aut

praterpr*

obtinendi

Francia

apograaCCUsari

SrmTV
possim
a

Deo,

atque a venerahili sancto LuUo-

?'

meHt0 negligemiai

8*Dominus
Parisiensis,

Joannes
vir

de

Soisi

eques,
aC

ftjj
cli-

maturffl

BBtatiS,

glll

'

1^
finrt
gitf,

DIE VIGESIMA
.

QUINTA AUGUSTI.
Dionysius
le

>:,

,,,.

^
,

Mtani
g1

qotaqaaglntat eques, Petrus de Loon n

die8j

rnn*etnltra.

Plastrier

civis

Compendiensis
matura,
octo

malnra

vn
an!

dioecesis

Suessionensis,

nomo

estate

ac

rigin* Co *"3 *rio

a.

sexaginta

octo

annorum,

sufficientibus

opibus

exai inta

annorum,

aut

praeterpropter
ister

^oSlfoannes, "
esis

Jovi

eillaa

ddminua, eques,
talis,

Joannes
,

de

Croymacon
.

catalaunensis,
aobiUs
,

rir

matune

ac

pendiensij
natus

dicacesis
.

Suessionensis

civis Cbmqnmquaglnta

;;,;,
,it;i
'

Campaniai
anl
|

Beneschallus, quinqua-

annoi

el

eo amplius.

annorum,
minlJS

circiter

Soror
niensi
l-uiii.
,

Mathildis,
dicecesis
circiter

prmfecta
i

nosocomio
inti

erno-

Guid0

B as, equea dwicesis Senosetate,

Ebroia

octo anno-

provecta

rit

atque
aul

opibus

pol-

aul

roinquaginta annorum,

pralerpropter.
,

Soror

Aleidis

nosocomii Vernoniensis soror

aul
circiter.

pominos
,

Robertus du

Bois-Gautier
,

eques

el

quadraginta

annornm,

i|ivi

dioscesis

Rotomagensis

sexaginta octo an-

Soror AiMa, nnsocomii Compemlirn-ituessionensis

,

oror, dioe-

Qorom,

aul

circiter.

eatatis

admodum maturs
dioecesis

quin-

Mamster Petrus de
sa8tos
f loi
i

ecclesise,

snsi,

vir eetale

Conde, dicecesis CarnolenPeronen is in dicecesi Nopollensque diviliis, malura

,

quaginta

el

plurium

annornm.
de
Betysi,

Mfagister

Joannes

Sucssion

nensis,

chirurgus

domini
de

nostri
el
.

Prancis
amplius.

n ta
,,.,

OClO

aiinos nalus,

ant

circit.-r.

natus

.inii"-

qnadraginta octo,

Gaofridus

du Temple, canonicus ReBetale,

Dominus
etiam
leslis

Joannes
fuil
\

Soisi

supra

scriptu

nensj S]
gins.

matura

homo
,

ac

divitiis

insi-

iginti

trium annorum.

Hic

Qniuntui

nomina lestium juratorum de viLudcvici,

et

presbyter dioei Fraler Simon du Val Prsedicatorum Prior iratrum sionensis,

nensiiim. quinqnaginta
Prater
cesis
Ihihii)

la

Domini

sancti

inchoantur

ca-

Provi

pita.

sex

annorum,
la

et ultra.

/Egidius

de

la

Rue de
in

Court,

dioe-

Noviodunensis,

subprior

fratrum

Praedica.

ANNOTATA.

Compendiensium
quinquaginta
de

dioecesi

Suessionensi

oatos annos

Prater

Joannes

Boschet,

dioecesis

Bellqva-

a ii ar

item

vcrba

sunt bulla canon\

Ordine
pendii io

fratrum

Praedicatorum Com-

qua
,,

dioecesi

Suessionensi
diclus
le

GalKce reddideral auctor, ut ei preceden Bullam totam dedimus m Commentario prm/),

Frater
Ordinis
dicecesi
ultra.

Joannes,
fiairnm

Clert,

Compendiensis,
loci

mo
l,

Prajdicatorum
,

ejusdem

in
et

his

omnibus
erat

fuse egimus

01.
.

Suessionensi

quadraginta

annorum,
dicecesis

Creatus

Toannes

de

Samesio primum

9 Prater
yrtiimllit

Radulphus de
s

Vernai

tnensis

Ordinis

Pnedicatorum
aul

ReCom-

in

pus fthedonensu anno tS98, translatusque ad sedem lexoviensem anno (399 per litVHI,

teras Bonifacii

datm

Febr

n,

pendiensis,

quadraginta

annorum,
Ordinis

circiter.

quas
tur

exhibet

Waddmgustom.

^nnahumMir

PraterGerardus Parisiensis,
chus

presbyter et

mona,

norum
hic

Regalis-montis,
Bellovacensi
,

Cistersiensis

...

Regesto Ponttficto pag. c0 in caialogo

diajcesi
ct

natus annos quinquaginta

Carnotensis, coquus
vir
.

eo amplius.

Rogerus de
doraini sancti

Soisi dicecesis

Ludovici

matura

aetate,
et

opi-

Sammarlkanos. apud Claudium Hobertum, et ',:.< //,, apud Sammarthanos tom. 2 pag. Niocolaus de Antolio, quem notant nominatur fuisse ab anno fSIJ usquead
,i

JP"

PJv um

i^n,

sa ltem

episcopum

busque pollens,

sexaginta

annomm
venerabilis
et

ultra.

[sembardus
rici,

coquus

sancti

LudoParint

neperitur Robertus

mi

maturai

a?tatis,

dives,

natus

siis
,

quinquaginta de
vir

G rbertus enus
sis,

quinque annorum, aul circiter. i\ne oeonne dioecesis Senonenbeonne aioeccsis aeuuncuNile
,

n0

conci Uo t^: rctcn

ut

eptscopus Sttoanectensis compendiensi, quod habitum fuit anstylo,

.

seu

dragesima, 'v"' ""

oidere est
,

anno 1378 m Qu<>- p apud labbeum tom.^x

*

ma

el

el

satis

flives,

ol

.i-

nisler

bicnlarins
de

^erabilU
dicecesis

sancti

ritf,

qninquagi quaginta
Joan annes
rae

annorum aut
Challi
el

circiter.

wnnmthan.OS DfO m artnanosver

<U

,.

col

1031

ft

,,,,

...,.

.-/-,,,

-'"'

r" *
h\

"""' '"'"
"" ll/US
audtti
t

""^

tHitoO

t378, '"" '-^-

"'

*
,

'

V"

Parisiensis,
satis,

matu-

testes

ajtatis etatishomo,

dives

quinquaginla

annos

*?^^
r>7i
f

fuere

recense tur ""

Robertus in
Vui
lirupll r

Guilielmus
,J
i

ster cuhicularius
satis

minidu Neuf-Chastel matura BState vlr, opulcntus, dicecesis Nannetensls, quinqualc

Rreton

dicti

Sancli,

an
puto

huneRober^penitusomtsertnt.
hic

mus

regni

giuta

nains annos
lc

et

ultra.
ilc

Guiliclmus
tura
aetate,

Breton
accensus
ant

Cliamluilles,
divitiis,

\ir

maquin-

absenteinsecunda conPra Commentano Udovico, ul dictum in

admtntsfratont Saracenos expedti

numero

ac

suulcientibus
sancti
ciira.

dioecesis

Nannetensis,
quaginta

Ludovici,

anmuum,

,tt
,

Uichatk FtUHt
pag.

Mttoria cbbalif

S.

Hugo,
famulus
te
-

panario in Porte-Chapc matura vir ;Hadicti vencrabilis Regis ac opibus congruis, natus in Fano S. Oer-

cognomine

,,,

e/w

wrW

"' "*"
i,

7c

aioat

nn
tom.

'ocosuo
i,

si

m ani

Laya,
de

annos

habens quinquaghlta,
rntate
in

aut

SammarthanorHt

;; /?'' ",

Z
P

circiler.

^gidius
Quaginta

Robisel, matura vir

et

quin-

S **jar <:T:i::X,:ti
amgnttor.
Prr
"

annorum

plurium

liabitaus

Fa-

"

'"

o sancti Dionysii.

^74
A.RFc.N-t.
'

VITA
desuncto
LOU rocutnr.
.

II

S.

LUDOVICI REGiS

tuisssi
,

,./

S ;uiil

Lupo. S. Lupus snim saintLeu, cnint </'"" /"""""< COWI

^
i,

fl

orthographim, malui nomina

Gallica
retinere,

,,,,

ubique

famquam latma
de

CAPUT

I.

tubstUuere.
//,

abbatem,
ac

laurentiium

Marceuts,

inter Caroliloeenses assignani

2,
\

pag.

U9;
hic

mortuum
Joawnis
</"'

Sammarthani tom. volunt anno 1990.

de
/

Parcntcs

sancti

Ludovici

eor rum

pj/iuj

trat
.

Brienne

rsgis

pietas
,

prascrtim
praclara

matris

osolymitani

""/"''"

"'

Conslantinopo-

fratres,

ac

sow

Htanum deinde aliquot annis administraoit.

i/s.

omnium

per

matrem

educatio

Bouteillier

barbare buticularius.
Bnticularii

Por-

laudabilis ludovici adolescentia.

ro signum
Utteris

Joannis
Lndovici
i

jam

iwoenitwr
Collectionis

appositum

anno 1260 apud

col.

Martenium tom.
(850.

amplissmei
'

reperitw <<r"< i-" 1 1 """" '" Bfogiis Mdsignum inlitr historieis rsgum Francimpati Xdem

Lrioriosissimus
GalliaB

sanctus

Ludovicus,
hatrait

quondani
reli-

Rex

patrem
,

ta

l.

Chrisliana

eamdem diterxs armi 4274, ex quo intelligimus anitatem habuisse inb regno Philippi Itt. Ludovicui Morery in Dietionario historico ad vocem
Jean
l

gione

praBStantissimum

ac

Oalliaa

regem.nofidei
I

mine
studio,

Ludovicum.
auctoritate
nl
in

Bic

Qagranti

accensos

sanctae

Bcclesiae

crucem
contra

a
fa-

de

Briene,
alter
era\

mortuum
regni

scribit

anno

1296.

sumpsit;
cinorosos
micos.

proficisceretur ad
tractn

bellum

Al

hm.

Wc
iii

admvnistrator ,

profe-

Albigensi

Bdei

Christiana)

ini-

cto vcl

Afrieam

Ittnv

conjicere

Ludovico; cujus egregias dotes cujus autem licet. NigeMa

.

Postquam autem
fortiter

sanctam peregrinationem
,

suam
illius

susceperal
\

ac

superbiam
,

gentis
,,

erat dominus,
,

oppidum

est

in

Picardia,

VUlgO
Gal-

prrvrrs;r

alnl.-

ilnmun;,!
terra,
in

nnn
itinere
in

inlnri

i/s

Neelle.

memorata Albigensium
Chambly,
oppidulum
el

beate dea.

m
lisB

Cbamiliacum,

esl

cessil

ad

Dominum

Monpenserii

Arvernia

provincia

insulae

Franci,

in

Valcas-

ino
tius
ii

Iraclu

propc

Kelloniontium, inijuil

Baudtan-

in Geographia.

Uujus
uep\

Petri,
/ii

qui diu

fuit

Regis cubicula-

Matrem naclus esl beatus Rex reginam Blancham, liliam honoralam ivgis IIis|i;ini;r i|ii;e post mortem domini sui religios lucavit filhun suum, mtale duodeoim annorum regno admo,

r-Hii,

mentio cap. Loon

:

xi,

ubi constanter no-

tum.
induil

Domina
virilem,
,

haec

corde

fen

forUtudinem
strenoe,
ser-

nttittiiiif

Petrus de

hic,

una

littera

mw

regnumque
ac

administravil
juste
;

luia,

cum non raro occurrat quesdam litterarum mutatio inhae \iiu, eumdem omnino existimo, unumque loscriptum

mveni delcon.

Verum

sapienter
\.iui
tos
,
.

prmvalide,
ingulari

regni jura

ac

sua

proi identia

conlra mul>
.

qui
;

eo cujus

tempore
laudes
sanctus

ingruebanl
pius
ejus

adversarios
,

itm ii plwiibus

corrigertdum duxi.

defendil
rabilis

Pilius

?eneiisur:

scilioel

Ludovicus,

crebris

pans

sermonibus,
solebal

atque

enarrans dicebal

Do-

ANTInl.i: DIVISIOMS CAPITA.

mina de me,
dicere

quem preeomnibus
.

diligebal creaturis,
tifere

Quod

si
i

Eegrotarem
l .

nequc sanari possem

Caput primum
rabilis
esl

de
in

sancta

educatione

vene-

lelhali

"J qnidpiam faciendo potius memorisiobstringerer peccato ni

'i
,

sancti

Ludovici

infantia.

neret,
in

quam
Rcge

vellet

ul

mortifero delicto Creatoreni

sancd
;

Scriin.liim
lescenlia.

de

mirabili

conversationc

ado-

meum
11

offenderem.
Galliae,
,

patre

venerabilis
,

Lu-

mdlfuw
ptamort:

Tertium de

Rrma

ejus

ftde.

dovici

modo
l>
.

quo
,

.Iimihus

defuncto
pauilo

mansi)
iraafli
V
I

Quartum
(

de sincera
ardenti

ejus

spe

hic beatus

\w\

annos

nalus
ei

plus

itum de

ejus amore.

duodecim
Q93

sub tutela
.

gubernaUone
sua>.

domi-

Sextum de ferventi ejus pietate. Seplimum de studio sanctarum Scripturarum. Octavum de pie Deum orando.

reginaa

BlanchaB
dictis,

malris
Cactisque

Etec

domina
honesta;
reneillafi
,

vcre erat in
aflhaec

admodum
;

justitim

tenax et

benigna

amabal

Nonum de amore ejus mum. Decimum de miseratione

dendo
ipsis.

ferventi

erga
in

proii-

menter
quas

personas

Religiosas,

omnesque
ac
ut

existimabat

bonas
;

recte

sapienter

oo-

ipsius

coudescen-

norabat viros
ageret,
et

probos

cupiebal

quilihet recto
e,
I

de

bono quocumque
viribus
suis

laatabalur

Undecimum de
Duodei
iiiiinii

ejus misericordiffl

operibus.

bensque ipsa pro

mala
vero
plicebant.

Decimum
tientia.

de profunda ejus htuniiitate Lertium de forUtudine ejus, ac pa-

quaelibet,

boha operabatur; dis pravaque exempla ilh

abbatias
d,
in

'

Duas fundavil

multaque
morho.
V,
'

largUa est

inopim adjumenta. Tandem

nonurn de benigna ejus clemenlia Vigesimu,,, de diuturna ejus perseverantia, 'ac mo.te beata, <iua h.nc cailum discessit Hic accipiunt capita et inchoatur Vita do-

Decimum Decimum Decimum Decimum Decimum Dec.mum

quartum dc rigore ejus pcenitentiaB. quintum de ejus conscientiai nitore. sexlum de sancta ejns continentia. BfipUmum de recta ejus justitia octavum de candida ejus lionestate

quo
Jcsu
simul

occulu.it, suscepit

venerandum,

ac

1U

Christi

Corpus

per

dies

ab episcopo Parisiensi, sumpa quinque aul seu ^estem

Virginum

Deo

sacrarum
sincero

Ordinis

Cisterciensir'

animo sumpsit, etiam occumberel nendam, si forte morbo islo non seniper atque ab eo tempore usque ad morlem

quam vestem

n.ini

sancti

Ludovici.

Po " sub obedienUa abbatissffl Virginum Deinde morti dicti. rensium Ordmis supra i temporis propinquans magnoque
fu.t
1,1
' ,

^
^
^
,l.i

iiuendi

facultat
in

privati,

translaia

fuit

a(1

J ,^

quemdam,

quo

nullus

eral

pulvillus,

DIE VIOESIMA QUINTA AUGUSTI.

...

57 5

Illlk

uni

i"'""

;,:;;
r|

Z
.

neque quidquam slramini impoaita,

,M
ri*

tagere,

i^r*
clericique,
'

*
ei

**'

quae

Dei

voluntati sunl

conlra-

a.bk

Pralerea
praediclis

eum

tradebal

Rervandum, renusiis,

cohmiwwo

2i
"''
.

" l,; lM Deque " ,; ": 'i"- ationi4li nem, rewtandi, illa commend) .,;,. commendationem, dixitque reres
,

presbyteri,

qm

aderant,

qne

insliluendum
essel

quoa
.

ad
iros

id

fa-

ciendum
adjungebal
consilio
titer

judicabat

fdoneos

item

ei

probos,

qui

prndenti

eum

juvarent

Sodvewitb

Sakcti

Dei

etc;

atqne

illa

r lolit P f ac

magna

cum difficultate, eoceque dissopresbyteri commendatiosubmissa. Tunc

inchoarunt,
sex,
vcl
el

ad regnnm fideliter, sapienter, ac forgubernandum. Insuper ipsa hasc domina ad hoc exsequendum eum juvabat, tantaqne ipse er-

ga

eam

eral

reverentia,

honorem
bona,
el

ei

deferebat

em
P

onimaa

creditur ipsa

e>

una

tanlum,
fortis,

quod

domina
quss

esset

aapi

Jarte versiculos

phires

cum

ipsis

dixis-

quodque
facerel
pei
e

Deum amaret
Deo

timeret, accepta,
ea

luat,

..'

iradenter

commendatione, objjjjque, necessaria omnia ordinaverat antea Y,.,,!,,, bus, morc Christianffl proba in oi
Qnila

animaa

bensque

eranl

quando

regnum admimstrabat, ab
at

re-

cedere nollet,
desideraret,
poterat.

illius

praesentiam
illud

ac

consilium
/

DerSnexit ad
c

animaa suae
ex

utilitatem conduce-

sal j s
in

apparuil

gratia]

noster ei
|,niii,r

Bne exlftbuit,
e.

quam Dominus dominam fuisse vitae

custodin jus-

abicnmqud Quamdiu autem

in

utiliter

habere
vixit,

memoratus Rex
in

bona semper
exercuil
severavil
aii

dies

singulos

eo
bic
in

(uere

aucta.

ac

sanctffl

Ceterum ex operibns, qus idem

diligenter
,

beatus

Rei
per-

Memorala
Mli

domina

e*

rita

Dominum Robertum, \rac dominum Al] nonsum, ..,,,, rjeinde comilem, adominumque Pictaviensem postea comitera
atq

sducari

asque ad

quam Onem
fuisse,

duxit,
,

quaque

manifeste patuit,

eum m

initio
m,il;i

doctum
quslibel

bona

quslibel

lacere,

ac

evitare

m
non
in

,,,1,,,,,

comitem
filios

Andegavensem
suos,

ac

dein

Sici

14

Tempus
,.

juventutis

vanum,
aut

sed

n.

i,,,.

regem,
.

dictique sancti Regis fraflliam

fuil

iraduidl
eral
lutela

dommus

sanctus

Ludovicus.
circiter,

wwifl

lrea

ar j

hffic

dominam Elisabetham
,

suam,
doin-

i,i

enim state

patuordecim,
constilutus eral

sancti

Regis sororem
/
:

quae

sanctaa

vitaa

roina
siiini in
iii,
,

atque

eos

solicite

servari curavit,

annorum, sub mins Blanchs

i

illustris

do-

n atris

iub,
.

cui
al
,

in

omnibns obesl
:

ac doceri

Bi sancti

Regis
ut

fratres

virlulibus

profecerunt,
sicuti

dominus

tantum Robcrvi.

emperabal

qusque ipsum
servari

diclum
ei

et

diligentissime

curabal
prodire

servabal

at-

desideraret,
iiimv

affirmabat,
fidei

martyrio

que

eum

publicum

magnifico,
,

splen-

i;uii

ad

progressum
uominis

Chrislians

ac

didoque
tjecebai

insignem

ornatu

volel al

ati

lantnm
quandon

Jesu
lit ij.

Christi

gloriam,

Dominus

autem
rediil
,

quod el praesti postquam Tu Uphonsns

,

Regem.

Hog

tempore
sylvas

studebal
ac

aeto a die

Drepanum
festo
at

sancti

mare Iransmiltere statnil Joannis lunc proximo intra tres

Carolo
viris,
:

creationi8 causa ad q Ue re conferre, aliaque hujnsmodi

Qumina
honesta

facere,

ni-

hilominus

el

congrua.

annos;
suo,

juraveral

Siciliae
si

regi

fratri

aliisque

illustribus

re*

Galliffl

eo

tempore

mare

iransirel

qnin

etiam,

nl

citius

tempore oon et, [itteria erudiebal atque instituebat; ,,, jpsum prffldictua mareferebal beatus Re^ ipse sicul
.

semper

habuil

Neque propterea lioc ipso magistrum suum,

transmitteret,
rat
iii

diclaque
simul
ac

sua
in

servaret,
forel

deslinavereversus,
:

gister

eum quandoque
godem
hoc
quolidie

disciplinae

causa

perculie-

transire

Galliam

Da

tempore
Missae

beatus

Rea memoraac
sacris

Terraa sanctae

opem

lerrel

atque succurrerel
eo,

is

semper

sacrificio,

aique id revera

exsecutua
meliori

ruissel

quo

obiitA,
fuissel

temporc
ad
id,

nisi

consilio
ut

inductus
aliquid

(]nod
in

ordinaverat,
ad

reperirel

assistebat, ad Dotas musicas decantatis, neque ideo Boris canonicis etiam cnnctisque cum aho. Habebal autem sa-

vesperis,

eas

,,

recitatal

lemporis

dam

ac

ferendam.

voluntalem Dei perficienmajorem Terrae sancta atilitatem adUndc dolebat vehementer, se non
Gallia

ceUo
ei

pr a3fectos,

aliosque,

qui

die,

noctnque

decantabanl Missam,
sanctffl

preces
OlBcia;

matminas,
atque
divino
ipse

aHaeccle-

que
siam
El

Ecclesiffl

Iransmittere;

cto,
J

at

verum necesse non eral Terrae san tam ci.o velis mare transmitterel.
i

Itequentabal,

cullnique

assistebat.

uantacum,
aliisque

'"""""'
Boro

""'';'
nt,
atqu.

**
fretres,

v,,

pera,

qum me
i

rati

domini

Miss,

adnax
,

.,'

totoque tar

""'"'"- '"'" -' W exercuerunt, dctaque eornm soror arunt, teetau. vfta su, tempore t

"T TSTn^ndecente. to Luaos

q
,

mgienat,
|(
'

M*
te
,.

fn(ViI

*
v,t

!uhonee.s qnmus Ube

Ne;
factts
-i,.

..

rectam

eornm
bus
.

educuUonem,
teueris
ru

pnaclaxuque
imbuti.

linebat.

m
,

'.^_

""cnmeuta,
13

ri.
aul
eos,

Neminem
rabal

anocmnque
....

*gmm
'

Ml

memoruta domine pmdicto aomino, Roberlum, Aiphousum *,] . Ca, rolun, fratrea, dietmnque sororem genten moS

perquam

ero

qm qumdam
adt; ant,
^''''

adoflue fac.eban t.^p-

poterat

Itm

do

cnstodiri
>

atqueaccuru- diHge > ~*. ..... e v S IM postea eosdem educari curavit, observan,

P*.
al que

cnmil

M,,ue

doceri

ante obilnm

2^"TSl
DeeMt.,
,,,,;,,

;;-'."''

"
,,,.,

.,.

Iai

, re

^,

,,,,,

institui
instituit,

psa

nipote

Regem autem prttdictum eum, cui lanti regni admiilla

simita au1 *erba eia diceba! Qna alloquebatnr pluraU numero o. omnes autem at nndo pasaffirmabat,
daretis
:

dicebal

juramento

non

nistTatio
leris fuii

incumbere deberet, qnemque pra^ omnibus ardentius amaret. Igilnr educatus

ac

rc-

sim
lp 8fl

verbo

Bsserebat.

Cantilenaa
cani
in

proranas

neqne

cantabat,

neque
prfflcepit

patiabatur

ab ahquo

recte,

sancle

dicts

matris

cnra,

qua

domeaticorum suorum
tia,n
:

cnjuacumque etiam

bonis

eum exemplia, ac pi-fflclaria documenlis imbuebat, cumque docebat ca omnia facere,

Dco
accepta
laudabilis,

veruffl

cuidam

anmgero suo,
eumque

qniinjuventutesnasimiliacanebat,utsea^

^a-

esse

existimabat,
Chriatianus
possit

quibnsque
qnilibel

Lmodi

centiieiiia

abatineret;

P^inceps

imo

Udl
que

probus,

Domino noatro

platere

ac debeal

h>mnum

antiphonos quasdam de Ava Anis stelu, :

beata

WjM
di

quamquam

dillinilter

5^6
,11.,

VITA
perdisceret, Bt

II

S.
iste,

LUDOVICI REGIS
at-

armiger

conmssario.

que
ciiiii

ip8Q

etiam 5 eatus

Rw

supradicta quandoque

recHut : patuii id suscipunda, a qua

in e^editione nullm eum malris

j

boc

armigero canebat.

lacrymm,
'"'

raullti

quoque rattonibus
1

subnixes

averterr potuerunt.
'"

ANNOTATA.
Mortcm Ludovici VIII pluribus commentario \ S, abi << ab amore n concontincninr laudatum, iictaque hoe loco
<

'""

/,

'" /,s

i'

"'"""ei

mstitutione
potesi

tt

adolescentia
a ,,,
fi

consuli
7,

ulterius
'<<

Commentor

pre
.

sequentia

sum

mata
o

con-

<ta,
i,

mvenies. Min avofl i/s.

yenandi nimirum piscandique gralia Quod signum reverentia est, maxime apud

po
peu,

plus

'!'

douze

an
I

Gallos.

illud

po
rrit

idem

tsi

ae

frequentissime.

//""

quod < hat autem probavimus

natum.
toul

5, Sanctum
.

anno t2U
est.

fuisse
!

in

Ms.

El

se elle escoii

bien

quod

CAPUT

II.

..,

ambiguum
//

tensus tridetur exig

<'<-

mterpretationem
,\

<iii

fuere

abbatia

femmarum

Ordinis

Sancli

Regis

fides

viva
:

ac

jirma

multis
fidei

Malus-dumus *cu Maubuisson oulgo de qua egifnus g >/ : el Lilium ejusdem /'. i ir<i<ir Virgini sacra est; prior nis.
.

exemp ii s demonstrata
promovcndw
;

studium item

ac spes in

Deum.

Pontisaram
e
,,,
|{

ltn<i prope

obiisse

Blancham
"""'.
esl

"/"'"

Melodunum. (252, probavimus

plura
B.

Commentario
obitu.
.-.

747,
<

"/"

de

/""

F
qui

ides,
in

quaa

unicum

esl

fundamerilum eorum,
vera,
fuit

ni

ejus

Sepulta

abbalia

ttariare-

Deum
animi

credunt,

viva,
in

ai

lirfidts oilmd\-

seu

Malidumi,

ubi

super

t/umulum ejus

ma,
sancto
iiiiiiin

sine

Quctualione,
super

venerabili

eum
iuretB

legitur
Vallis

epitaphium,
abbate ad nos
his

quod acceptum ab
misit P.

Ludovico,
aedificia.

Alexander
est
:

Wilthcim,
v.\

atque

oerbis

conceptum
al

bilem sanctum

le,

Caslella,
hfflc

radians,

in

aethere

stella,

Brma
quB3
vi\

adi

Non Ludovicum lum stabili

,

quam conslruebal virmodo palam fit, veneraGde

,

hir

Ctrristiana
\i\.i
,

fuisse

ac

ex

multis
iniri

Proiliii

Blancba,

quam

lugel

ualio Pranca
rex
sibi

exercuit,
possil

[operibus

bonis,

quorum

Ue\

pater

Alphonsus,

Ludovicus

spon

Quo

viduata

regens, agil
nato,

ul

vival

requie
ul
isto.

gens
ante

oumerus; vcrum iii eliam clare patet ingularibui quibusdam factis, boc loco refelocumentorum a, qum propria marendis. fn
ou
descripta
regi
filio

Hinc peregrinante

bene
gens

rexit,
in

suo

Philippo
piissime

bonaa

memoriae
fidem
Qnita-

Tandem
ijus
iniii

Cbristo ccelu

donavii

Galliae
alis,

reliquit,

profitetur

malis

viguil

Pranca

sub

sanctas
ti^,

Trinilatis

quoad

Personas,

atque
proferl

Tanta prius,
r

talis jacel

hic pauper monialis fratres

et

quoad
:

Divinilatem;
\H

quando
el
el

hac
esl

Plures

S.Ludovici

sorores,

vn

verba

gloria,

honor,

laus

ei.qui

pueritia
1
'

m
'"'

mumeravimv

nnn

Deus, Pater, Pilius,

principio
el

Spiritus Banctus,

Egypto,

anno ertum Massom quod oppidum post expulsos

ulimus
""""' illius

m
<n

sine

sine fine.

Amen
praedictus

17 Praelerea

bealu
ac
baplizai
i

ad

baptiadductndi

smum
ad

adduxit,
b

curavil

Bellomontii
b

'"""
mnias
lyrio

contra

Vatthm

Parisii

defendimus.

Quodde

di&t auctor, con/orme est opinioni cru-

'""'"'"'"
nts
h

i">w

temporis,

qui ccesos a Sara

JudaBum quemdam cum tribus nliis, ipseque beaunaque ejusdem Judaei tilia tus Rex, ipsius memoratum materque sht limte modo Judmum, ejusque hlu-n..Oesiam
:
<

martyres pulabant. ObHi ilphonsus Pictonum

'<'.

levai iimi
el

cum

salutiferis

abluerenlui
fuil

undu
partibus

Postea

deinde
redibai

Tolo-

iiiu

bealus

Re.x

liberalus

carcere
in

Sarace*
trans
videli-

dum
vn

ab

ex-

/<''""<'

norum, cum adhuc subsisterel

marinis,
cet,

l/i

'.

orneti

Tuscia,

po$i

multi

Saraceni,

quadraginla
aliqui
.

aul

plures,

quorum

eranl

emiri,

in

Commentario num.
a

;-

vii

ique inter
,

Saracenos
i

illustres

ad

eum
ablui
,

IJ,,1

"

un ""'
'"
'

Elisabetha non diu an

serunl

quos
instiluti

aravi!
p

salulari
res
id

lavacro

||_
,

"'

''""""<

"""
'""

">:->

amm
"'""
,';

,</-

deque

Prsdicatores
:

aliosque,

'cRoberto,

ilphon:

"
'

'" r "

pos
que
le

beatus
illos

con titueral

alebal

quo
atque

"""'"
'""'''"'

narravimus
Opere nostr
nostro
videtur

ac

justentabal

:";"'

'"

'" / ""'
'''\''';''
,,,.J
v

abunde

vivere
,.,:,
,

poterant,

stipendio subministrabat,

dato;

SalUam

mclus *

'"

"0

"""
,

^ntur:al
/

04

insupei

abduxerat. Mulbaptismo ablui cu-

sensus

eas

raverat,
stianis

opibus

ditabat,

nupliisque
,

cum

Chri-

1'

jungebal

mulieribu
diclus

'"

' ;

'"'

.,,

"'"/"'

V"

Ludo-

18

Quando

venerabilis

Rex

tempore

'"""""'

reprehensione
tris
/

dignum

erebat

onsZTnaoT,

quanao

',,

l ;; illud judtcabai

Z^ "?";'"

'"'

"""
"

et Ulilem
'"'

ordina>

'"'

"" ,,,,;
'

SU8

'""

^taque

fecit,

viro

Chrisliano

incumbunl

tocienda.

"'Ti qum probo Tam ^ehementi

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

,

::
exhorruit,
saepiusque
illam
ho<

inenti

autem
o.

hlll(
j

ppre8sus
,,,.,i

fuii

morbo,

al

de-

constanter

ac

Ilrmiter

ma-

i.

ItF.-.l

psius; credaturque
i

ritaeitunc
al

gna
savil

cum

dedignatione
dixitque
:

conditionem
Profecto

JARIO.

speraretur
T\ar\

'.',.....,,
'-' ''

llP 'V

ii

v,

miraculum,

spa-

adjicere,

oumquam
abstinuil

prajclara proposita sua, asel exsequendi

i

ore

egredietur
erga
licel

meo
pacta

AJb

eo autem

pra

rolanta temq

^iaue
""""'"
,l|l|r"''

"
t

^peri

mandandi
ejusque

quam
ut

reverentia

vo ] un a t e m,

gloriosum

stianam,
staluisset,

Jesum Chrislum, Qdemque Chrimemorata servare omnino

affirmabat.
essel
nofl

viribus
','",',,. ''"'"
,

exaltandi,

conceperat;
sibi

quemadmodum
autem
adjicere

npii.i

Deum
iii

merita

acquiret
,

M
modo
ad
id

Quamvis
illam

peccatum non
voluit,

'.,,,'pi

preelucerel

Chrisl iano

phm-im

istam jurijurando adjicere g,

aullo tamen

vret,
'i

|Vl:
;|I

"
1

H|1 "'

Drmc j P es P
.

ad
N

bonum
n r adicto

attraherel
loco
ei

PofTo,
correPari

quantumcumque
Carolus
frater
:

l;(

tanta

eum

hortarentur
ei

dominus
fratribus

T
P

lus

at
.

inflrmitate,

aderanl

episcopi

ipsius,

aliique, qui

aderant,

ipsius consiliarij
suis,
ali

aeDSI

M e i(jensis
a(j

d,

quos

rogavil

beatus

Rex
sibi

peregrinationera
autera

iransmarinam
id
ei

quidem, quod sibi, caplivis, secum mortis

ne
cerneret.
fuissenl

periculum
etsi

imminere
iis

J
;?

Ouamquam
firen
i

episcopi

tunc

Quin
inita,

imo
qui

cum

pacta

tamen quia
pi e tate

tanlopere

eam desideei

haT
'

episcopus Parisiensis
,

crucem

tradidit,
ex-

derant,

sibique

modo soldanum suum occidominium arrogarant, quorum

dicti

ac

leetitia

eam

accepit,

manus etiam lum

eo
,.

soldani,
erani

aliorumque
infectse,

'-11111

ns
'

illam
.

pectorique suo suaviter adi

,

lum
,
.

occisorum,
pra3
'
1

sanguine
1
1

'1111.1116

iinp
,,,

ns.

ingentera n

bant
,

postquam

vero

ex

morbo
sui

1II0

convaluit,

dise,

atque

mdignationis

quod

commotionem iracunpnmi |us

jurassent;

tiurt (rans-

anlislites,
5it s jl

proceresque

regni

congregari jus-

dum
atque

de pactione
aecesse

servanda
esse',
ul

eiqn
admitl

Parisiis,
repeiitis

atque

illic

ad

concionem dicere jus>

variis

cerent,

illa

verba
po
I

vicibus

ac

diebus
eo

dominum
mai aaDis-

insereret.
.

Nihilominu

omnem eorum

M.
B

Tusculanum,
Tmi
leS|
,-

legatum
ipsius
.

tempore
ibidem

Pontificium.
,

motum
eorum

oranem

fratres
el

multique
se

antistites

omnia,
aoluit.

equites

cruce
intra

signarunt.
.

inserere
(

?ei eorum iracundiam Rex ea jurijurando suo beatus quisquam, ius Cum
\

tandem

breve

lempus

quo moratus

|iii

emirorum
aoster
nostro

anus
es
.

eral

beato

Regi

dicerel
,

navem suam, apparatumque ad bunc trans esl ad aecessarium ordinandum. Habitum peiiuin sibi apud sanctum Dionysium in assumpsil regrini duxitque secum uxorem suam MargariPrancia
,

Captivus
carcere
queris

mancipium
audacter
aul

oostrum
'

et

in

tam

loqueris
cruci
liis

Aui
tu-

quod
tuique
:

vrolumus,
oihil

affigemini

q ue
tus

omnino
;

motus

rail

bea-

tam,
hac
diclis
t

ri

tres

Iratres

suo

Etaque

prima
prae-

Rex

al

respondil

si

corpus

occidissenl

fice
.

rnare
'!

transmisil

cum
aliis
,

personis
Iriginta

animam suam sub eorum

Mirabile

potestate est,
raeral

oon raturam.
sequilur.
ul
1 /

iiii"

cum

multis

quapra

admodum
Res
emirus

quod
captus,

to

quod

uor

verum

numerans mtatis annos aut circiter; oam ut dicitur, anno, quo bealus Rex mare
in

Postquam
diclum
occiderat,

renerabilis
est,
al

su-

equitem creanufli

iile,
stetil

qm soldanum mox
ante

transivit,

festo

[nventionis

sancta>

crucis

dicebat,
>vaginato
infectus,

venerabilem
lpse
,

annoruni

raisse

triginta

quatuor;
,

Transiil
in

autem
ap-

Regem
etiam

glai

ac

sanguraolento
ribravii

aumeroso
pulit.

cum

agmine

alque
ei

Egyptum
studebanl
:

nnn.
ac
si

eoque
renre

giaoium
aixnei

Pagani vero animose

occurrerunt, ejusat
ita

modo,

eum
Regem

gladio

roluisset;

que turmis,

qum
fuere

portum
Christiani
raga

capere
pati

que memoratus emirus,

venerabilem
libertale

sua
si

esse potestate

vultus exercitus
tunc

nequiverunt,
ac

occidere,

veliet;

ei

punili

ignominiosa,

oostri
,

donare;
beato

libertate

vero
-

donaturum,
quod
ui

mo,

aavibus
I

cai

egressi celebrem obtinueruni civitatem aomen quondam Memphis /'. aunc Damiata

do

se

equitem
ipsum

creare

velle!

lacei

suaserunl
qui
circa

Regi

illustres

quiaam

i'^n.i,
oullo
rafi-

aominatur. c
20
aicio
MlffllO

eranl.

Respondil

Beatus,

Veruin

posl

aliquod
justo

temporis
ac

Domini

oostri

spatium, jusecrelo, exercitum

,

>e

modo equilem
ai
si

creaturum

^ukuuu^
rellet,

delera;

ChrisUa

- ^aunun
posses

invaserunl
CUffi /i-

multa

malorum genera
viris

vario

mortis

eum

condiijone

genere occumbentibus

illustribus,

mediis,

acinfimis
i.

tanto

numero,
ad
sex

ut

ex
millia

triginta

duobus
fue-

m donaturum, equitemque creaturum, verum ra iti baracenus liabiturum honore;

senlire noluit.
23

in

Galliam,

magna

ibi

terrarum

magu

bominum
111

millibus

reductus
,

11,,.
in

runc
Sancto

Pater

misericordia
tendere
tradidit

qui

se
.,1

Res etiam
di
11

-1

anrabihs,
1

1,

ucei tran

conttanti

'""'""I-,

voluit,

mare
bria,

nitfia,

** impiorum Saracenorum
lef"

venerabi-

semper
magi

de
*
.1

bono
ej

.11

W* memi
mams
ul
.

pietati

;".!,."
ur

r*i*

progreac

y
'

Regem
"'"'"'i fueranl

sanctum
Q

tres,
-

.....".--

merosa
Robei

multique
(tertius

Ludovicum. Postquam rero ira(fasaracems Saracenis ipse, duo ejus auo magnates, a popuh nuturba enim .,,.,,-, dominus scilicel
.

pius

Qrmus
.

Chiisti. unrisu.

Qnde uuu.
ardore
....i..,-,.

quandoque
.

magno aaei
.., vlt rl dicebat

um

stianm
aullo

...ii.iin rnfla
r.
.

mmatus is.
.i.

..,,11.1,,^

modo
abi

de

.-

M ..-.=....i um
quera,

m,
norunt,
.

^i
r
'

*tw

Artesim
>

comes
en

pro

Bde
:cisus

Jesu
:]

Christi

quidem,

infldel.

Saracenis

ac

pactum

"tapttonh venerabUis sancti Ludovici, alioruraum '"" "Pttwr cum Saracenisinitum, lll eo captivorum .cum Saracenis mitura enUque inter '-'- feram conclusa;
,

proprio eum gladi Lud .vicus a^andoque cum venerabilis sanctus pacto finsse -icommemoraret coraraeuiu.a^, quo .-,,,,..,., - ,iuqua3 trans mare a CC
, .

jcidere

debeanl

.Pacta

:,

"" meti
,

pnedicta |uram ento suo

Suramento
inserere
,1

Brmarentur,
se

Pa-

que dedecora que, qui audiebant

-

m
.

ei

dicr
us

voluerunt,
iis

Mahojura,

commemoranda, qme n p
iam
sibi {l

^uniiaturos,
n ""' '"
1

ro
HlCII
I ;

pacUs

starent,
el

-^[ ""^
'ere

beatum

""" "" insereret, a*em .^1'u^Jcsu Christi

'Psis
initj,

Regem,
se

ut

ipse

ri

debere

Deo negaturum,

renuntiatui-um
si

tt-

pali

potesl
Christi.

pr

;-;',,,,,;,, " """"

regi

Q0Stri

pacta

cum
id

Jesu

""n

observarel

Venerabilis

Rex

7n'""ior..-ii.a.

quam

Phflippo

>

-7

iin:iio-

togutti

Vomus

v.

VITA

II

S.

LUDOVICI REGIS

atque

ad

conserva
propriis

ChrislianBB,

sumptibus
supra eos
jussil

cingi
i,

jussil

ur-

H
Douni
atquo
pere
cura,
i

Spes,
ad

qua
,

mens
ad
divini

in

se

corroboralur

ad
\s ""

bem quamdam, nomine Caesaream

;il

muns lam
sique

elevatur

perseveranliam
auxilii

i,,

ac

a tj S|

currus
instrui

commeare pos-

cerlam

animalur fiduciam, tantoLndoviadvci

.viribus

s,i

murosque
adi
jussil JUS91I

lurriJw

corroboravil
solata est,

venerabilera

sanctum
ut

pinnarum pinn
IJII..HIU1 includi

lum crassarum ordine. Muris item -el inii.inni, nom ine Jafam k t civitatem u
i ,

animavitque,
qumlibel
i
|

despiceret, -

ditBcilia

pro

aggreGducia

Si Sidonem, el
luiii ^hiii)

castrum Cayphas,
|

partemque quamsim

deretur,
divini

nihil
.

non
ex

susciperc

auderel
siculi
tota

ex

urhis ui i/is
/.

nuuuxuuwm Acconensis,
[d

quai
|

pa
i

vocalUT
data

Musardus
baec

doctrina

aulem
t

Glio

Mons eUam
Do-

auxilii,

qua nilebatur,
:

vjus iua ejus vila

manifestum
faclum
pro
venerabilis

facil

verba

continenlur.

Nullo
in

modo
au1

lolerato

jpeciali

verbum ullum, prolalum

mini
nostri,
beatae

contumeliam

sanctus

vita unum solummodo exemplo desumo. Q Ludovicus posl primam pe-

qua

Virginis,

Sanclorum,

regrinalionem

redibal
aut

ex
tribus

provinciis
circiter

transmarinis,

quin de eo vindictam sumas; nisi clericus esset, M. persona lam illustris, ul eam tu punire
i
i

jamque
ent,

duobus
ac

diebus
.

navi-

,,
'

propinqui cssenl

urbi

Li

tem-

..

deberes;
curato

lum

per

suum ostendi Dominum suum, eumque qui ipsum

vero
ei

peccatum

pore

nocturno paullo ante

regina
eju

diem
uxor,

navis,

qua ve-

nerabilis Rex*,

liberique eorum,

[luniir.

y, Ho
blasphi
in

Venerabilis

Rex statutum

condidit,

idque
,

per
nulli

totum
licerel

regnum
bli

suum promulgari
\

jussil

ul

uimirum dominus Joannes comi jam Nivernen dominus Pelrus comes olim Alenconius, ac domina Blancha olim uxor domini Perdinandi Qlii
,

proferre,
,

aul
bi

verbum
\
ii

nalu
n.iii

maximi
irans

el

heredis
,

illustris
ali g

CastellaB
pi r

quos
punit

quodcumque
tfai
i.i
.

turpe

de
,

Deo
aut

de
per

ata

mai

mullmque
in

onaj

vehe-

el

de

Sanclis

membra eorum
eos
n
,

bantur, impegil
esl

alque

durum
dicla

arenae

cumnlum

jurare

jubel atque

quandoque
,

qui
uri
,

in

atlisa;
ii:i;

vehementique

navis lum percussa

banc
signari

legem
ferro w-rv
eral

peccabani
v calido

in

labiis

seu
cui

esl

el

candenli
ad
boi

rolundo,
iriter

virgala

insculpta,
iii

compo-

28 Qui in navi erant, menler limuerunt, nc nai

libus

lioc

sentientes,
I

veli

rupta

Claman-

vi

imm

"

Uias

scalis

exponi

[ubebal

coram
plenis

pulo,

intestinis

animalium
Praecepil
scalaj

stercore

collo

bealus
se

ipsorum appen
bibus
loco

eliam

ul

in claris
in

ur~

autem eorum aliquibus prse limore periculi, Rc> nullo modo perterritus, e recepil ad locum, ubi verum Jesu Christi
:

sln,l " r

publico
in
-

ponerentur,
,

quibus
mtra
scalae-

Corfms
sculani
cul

Ponlificii

episcopi

Tuin

Wasphemi
cos
1 ' 1 '

Deum
-

slatuerenlur
l

ac

ligarenlur

eral

posilum,

ibidem

bealus

Rex
I

|M|

peccati. Spcculi

s,
in

genuaque
oral
inspici

humi

provolutus,

impore

statui

voluit,

qui

eos

accusarent,
eranl
in

aliquo ubi
gi

permansit.
jusserant,
li

Demum
i

naucleri,

'i

ad
11

id

specialiter

ordinalm
pi

urbi-

navem

relulerunl

bealo Retvulsos p,
p

locis
'

solemnioribus
ul

beali

Re-

carinm navis tres omnino

navis restaurata
aul

&*

'"
1

'"

conligit,

q>is

jurarel

lurpe

de

Fuit

quantum

poluit,

ac deinde

Deo
l

joramentum,
rl

resque

beato
volebal

Regi

decem,
mulillo

"

'.'-

Quando Rex eum

consiliarii
.

puniri,

vecli

toerc;
qui

u'

Regis

multique
,

proceres
nie
.

pro

que

circiter, bebdomadis, cadem navi v donec meraoratus sanctus Rex aliiProvinc am eranl in dicta in navi
,

apud

Regem
ant,

intercedi banl

eum
:

quantum

appulerunt
Dicebanl

ad

caslrum, quod

Olbia

nominalur.

defendebant,

dicentes,

lanto
.

eum

11

se

'"'''"'"^

dignum Re * i"''

supplicio
llljrnl1

de

quo lami

w ul

aulem naucleri ex mille navibus qc ......... unam .j ...... iii evadere potuisse ex\ 1.1 III g#VI iculo, IMHI II ||! quidem -M tanto pi
i

II II

'

'

Dei

honoris studio,

Urmiter

ttwilw.
l!l
l

aeminem

audire

voluit,
labiis

sed

V"*W\
,
'

"

mim
:

cerloque creditur ex dicto eos periculo fuisse ereveneptos propter Qduciam alqu a ionem
rabilis

,,,

'

ri

Mm
ea
'

candens appUcarelur

ju-

sancli

Regis.

''

"'

'"

Deum
'

Notandum
quod
regina
aliquolies

autem

hoc

loco

;
deniqui
,
,

blasphemi.
Peregrinationis
,.,

dictum

quoddam,
quando
liberi

Wargarita
narravil
:

uxor
vide-

;' .""".

"

l,h
'"

secundffl

temagro

ejus
licel
.

supradicta

mullis

"'

aex
'"
1,

pro

fldi

tatUme

mnr-

..'";'

len am descenderal Possessionem inire rellet,

1,

venerabilis

Rex, atque
in
illo

ipsa,

eo-

prajce-

rumque

supra

dicti

eranl

periculo,

tnii ohitrii

,;".,:'
'

;"
''"

"."'"
l 1 '

ore ?
"'

roPrio

>

totoW ma:

infanlium

"';';'

"^ "'

> scriberel
;

Prajco

,;

m
rita

nutrices

ad

eam

accurrisse;

eique

di-

.Srii^rhlfr
.

''"

""" m
8

Domina quid
'ecloque

faciemus Uberis luis?

Bosne

nomine
''

,'
s

eJU
1
^

Domini Udovici Gal "

i""'""
1

e*citabimus,

levabimus?

El

domina, de

,.; ,,,:,;

i/3
quod
erat

-i

cor P ris inflmtinm

at

ac sua desperan

"';'

Dr8 conio
r

lis;

S ,.,-,:,

?*
1 '

praecomum,
bjbi
slr1 "'

noslri

LTdlTin Ttt^z^j* rAxr^"' v

'!?!"
"'
'

audiebat '

Ne eos excitaveritis, nequc e lecto levaveridormien aileeosad Deura abire. Hoc

1,

pcrpe "

Jcsu

Chrisli.

^amvis

res
bis

^nerabilis Rex

Doprajtermitti quidem sit palam nota, quod dictu mare transmis ril ad increesse

denunliandum

ANNO-

DIE VIGESLMA QUINTA AUGUSTI.

ANNOTATA.
kabcnturinfracap.6. Videnum Beaumont vulgo bBellomontium ad Oesiam, " .. oppidum est vn provincia Tnsulm Fran
.

mumnta

illa,

<,<"'

frequenter adducwir

CAPUT
Amor
Sancti

III.

.,;.

se

k Deum
Je*u

pietas

in
et

cultu

,r,-

iam

fluvium,
,

leucis
Jiabei

distans

Parvvn

Baudrmdu

vino >

concionibus
""'

audiendis,

accipiendc

Christi Corpore.

Qgoqraphia,

/:
.

,;:

yide

Commentanuml U.
Me
iuj

jjeldae

ulgo

wrbs

nota

est

in

nfia

provincia

ad

Uc

ronam

fiumum,

cujus

mc
apiid

ep i SCOpu$ erat

Petrus de Cuissy,
in Ga{lia

memoratm

o,
sti

uis

salis

queal

csse
,

IdoneD

ad

enarrandam
Jesa Chri
ai
i

v
I

feryentem

charilalem
flagrabal
!

qna
Prorsue

beatus

san-

Sammarthanos

Christiana U
.

Amicus
qui

enim
tta

carbo
'

pag.70i
atei
.,,;

candens,
'' Jovnvillio
constat,

plenus
Dei
aetatis
prii

erabilij
a
sj
i

num.
\pr\

sanctus

Ludovicu
\

fuit

aliisque,
,

ex
die

quibus
f
"
S.

Ludovicura
25

Quippe

ab ineunlis

tiiuiri

Marci,
in

seu

tenera

mentis affeclione

dilexil

nec

/, s

dum cruces circumferebantur

Suspicor itaque
Vctis

agmine supesse biogra

lae

conlinuando
sibi

salubria,

dum
:

n
pro-

plicantlum.
phit
,,v

enorem

commoditas

afluil

temporalis
ic
in

sed

quan-

quivn

crudbus
j

invenerit

canonizatiom indeque
, ,

mentionem

to

m
iora
prosiliil

e,

lempora

ftum

formai erit /<rucis. Porro mtas 34

morem E
:

fervore

et confirmal annorum recte expressa tmtiam nostram de anno natali, quem > Commentario probavimus fuisse 1244 : si enim nar

est,

Bonifacius
cebal

ampliore a quem dmodum VIU commemorat. Ad ba c doatque affirmabal Deum amandum esse suspiritus

Papa
sine

ulla

mensura, utpole qui

;il'io-

tu$

<

:<

i:i
1248,

i,

<.

nnoru m

bal
ui

humilj
ii

Domini
alii
,
i

o<
,

[ue

anno
i

dum mare
supra
''!"

transmisit.
listabat

&
ali
i
i

di

ti

ac

erudiebai

Uemphis lonQ
tratque
sita,

intervallo

a Dai>>/i>>

Pra3terea

quo
plai

pacto

Domino
adhil
qureliin
I

miala,

famosum

Mrjypti

noslro
iv bel
.

en

possinl

quantamque
,

adNilum
\lu
.

putarunt
iii

nunc fere estCayrus magna. Damiatam esse antiquum Peluririus,

licei

ntiam

ad
ere

evitanda

: :

"'

De quo
inanu
a

doi>

nihilo
!><

m
i,

inus

distat

<

ctrina

Ql

lusium.
rius

.1/''////'/"

Cellalib.
<-'/>.
;.
\

suam
:]o

Navarraa

reginam,

haec

verba

intei

alia

Geographim antiqua
nts

/,

pag.
de

U.
his

ilur Qlia, h
i

,</<

te

doceo,
c\
loto
i

ul

ames
imliii-.

Domi
'-i

!>'-

Commentarium
n
lata suni

et
,

Joinvillium,

ubi
toti

am

corde luo,

...

instilr

tinguta ordine

''iiini
i.iin

quidpocui

natnr

deri
.

conditionem diximus in Comt

li

junum.
2
ii,
..
; .

ihi!

recte

amaii
est,

lam

utiliter.

Dominus

Domine,
ii

Deus

Idem
/''.
iii

woi

habet JovnvUlius part. notabimus idsano srs

<

i.

cap

es

lu,

nullo

bonorum

meorum
i

nie

^uum
morte

dum,
1

ii,

terram,

ac

in

mortem
ret.

tradidit,

ul

inno

/-'7/.

ide Joinvillium

num.
U

Miiiiimi aberral

cn
infli

idita
,

Jafa
.

anno

!:'>,

sidon

,>

iiia
i-i

lio

amorem
aul

cordis

sui

Iwonn pars 1250

s

"'""'

ac eo l Cayphas, nisi illud

1254,

forte

ad

ipsum,
ai

sub

ips

Mei

mmitum
Cay\ has
ac

o
,,

quo
.,;,.
,,

ipsum

Porro castfrum
iiiiui

Meritus
prior
n

esl

abunde
i

ul

ipsum ame
perpenFilius

arat,
liis

Wibus leucis
tem\
..

linam mature
venerabilis
Dei

de
vrdxne Commentarius.
l '

potest

,],,..
il

posses,
r,,
|

quantum

i,

lemptione nostra.

Desiderium
abscedat;
sl

"'

""
'

Kusarl
l

''""-''"
,

burgum
/:-

reparatum a
.,

paod
i-mim

oumquam
i

a
I

te

part.

qua ratione
etia

>mii

m
,",

f bges eonditas circa

//

Mario

num.

W02 anmum
i

probavimus
cer to
..

:i

cordi
tibi

imprime
fulurura

scires

nullum

bonorura

"'"' "'

/"""""

legibus

prom
;

I|IM

prajmium;
i

nullam

malorum
.

pce-

Ptoarunt non pauci sed pro arbitrio jubebat, dniu blasphemim erani cnoi J'J' "' qum de his vn Commentario

..

n ara

nihilominus

cavere

deberes

animum
.

adjicere sunl

ad

Ea-

'

ciendum
,,,

pro

?iribus,

quea

ei

gi-ata,

pu

>s.
"

,.,,;,

'"""
// '"'

i270.

quam quod
'"

Rursum in doclrina eum amore. manu scripsil regi Phili] propria

Blio

,,','

/'"""".
s7

coniigit
ca\
,

anno

1254,

,,
.

rise

suo,
te

hoc

modo
viribus

scribil

ban
toto

,,,,j'//""''

"/""/ Joinvillium
'''
"

auel

,,i,.
:..

primum
,,,,,,

doceo,
totis

Deum amare
luis;

ex

'""'

.""''"

'"'/"

ambo adfuerunt.

ei

es

'"'
lh
,

lovnvillium

num

W,

notata

ibi-

..

hoc

Dihil

valere

potest.

Ex

quibus clare pa-

[et|

quantopen
liratia
.

Deum
,re

amaverit,
eradierit.

quantumque

i<-

,ii tis

pietalis,

ac

fei-vor

,,

'"'"

Regis abscond]
poluil

VITA

II

S.

LUDOVICI REGIS

lpsms

",,'
'

,.,.
'

innotescil
,,,,..
...

ex

testimonio

multo34

ffistantinm

ac fide di-

Postea

abi
.

:;;;::;

r:::v::::l
'

*insigni
b1

-:
Tertias

'
-

.,,,,,

affirmabant,

eum
Id

reli-

celhque mmislri
cebanl
beata
sacelli

corem
al

^t^
ademl
hora
prandii

wnu
!0
()i

Hmcentu

fcm.,

rione

KE

fuSe plenum.
Lonstretur,
Venerabilis

Nihilominus
specialia

certius

ac Sextas
rpse

diei

congruas,
e*

ttc

de
,,,

cll,u "

qumdam

Bunl

con-

Virgrae;
sui
in

cum

quodam

easdem
itinere

recitabal
erat
al

hirulcnh

...;,",
r
i

reciRex Horas suas canonica quodam ex ministris ,,, reiigione cum

autem

submisso tono. Cum tempore Tertiarum, Sexde

Nonis
noc
intelli-

larum, aul

Nonarum
voce ac
sui

probain

JLnignJ
*

idque horis ipsis statutis c,

iHas
,,,

antestatucerte

gendum
horarias

jejunii e
elala
sarplli

lempore

Eorit camoni*

|n

Q0B recitans,
.

anl
i-iiu

spatio

curabat easdem preces musice cani inter equitanipseque

Singulis
eas

1(immlll

,i

Ii;.t

^-.i.Miini

rani

dum
bus

mimstris,
iroce

cum

kibebat

per

ministros

sacelli
ipsis

sui,
is

el

clericos

ano recilabat submissa

assistebal
sacris

eliam die-

omnes Horas canonicas n prffiveniendo, aul

t

statutis,

hofam

spalio

certe,

jjreYissimo

eas

ietate
'

Q uin
5U

rll(Ulli
j

autem (juando eques

equis
elevata

quam pomagna audiebal

iler

demque
dimisso
ipsius

cum uno
Posl

sacelli

Vesperis musice cantatis, easminislro recitabal ?oce

sacelli

ccenam

ministri
elata

saceUum
musica
ac

instilue-

ingrediebantur,

voceque
diei

ac

J iaI

^eeiij

ministros

insidentes

Horas
con,

canebant
diva
cello

Completorium
beatusque

congruum,
dura

de

canonicas recilare jubebal lem centuque mus

iesiafuissent,

voce,
i

Virgine,

Rex,

erat in sa-

prorsus

lo

acsi

suo, saepissimc genibus innitebatur eo ten>

ne statutum terapus

praeteriret.

pore,

quo

Completorium

canebatur,

lotoque

Consuetudo

vero oivino,
e

quam
erai

beatus

Rex
d,

servabal

eo

m
.

llinil

hujusmodi.
aocle

Venerabilis

absoluto
minislri

lempore preces fnndere studebat. Quotidie Completorio de Dei Genilrice, sacelli

ll(

sttrgebai

lecto

media
ac

jnbebat-

q^g

?0carj
i

clericos,

sacelli

ministros;

lum

tiphonis

eodem ipso de Domina

musico;

loco

canebanl unam ex
ritu

an-

nostra

solemni, con-

acellum
et

intrabanl

singulis
alta

ooctibus co-

centuque
Regina,

videlicel

quandoque
cnra
oral
i

Salve
sub-

mm

canebanl

voce,
illius

concendiei
,

quandoque aliam,

ltt
,i,

que
|

mtt sico
,|,.

preces

Matulinas

ac

jungenda,
Posl

quemadmodum
hrnc

solet recitari.

,,',,,],.

,in;,

virgine.

tte

preces

Neque ideo beatus Rex Matutinas oon dicebal in eodem

roce

statim

Rex
ibat.

reverlebatur

ad

cu-

a^a

biculum
sacra;

suum, eoque
qua
presbyter

LIo
...

submissa
Matutihis
si

cum uno
ad

ex

sacelli

sui

mimi-

terorum ejus veniebat,

cebatque

posl

Tunc quem

unus presbyrerebatur aqua

di-

"?*

dm
/,,.

precibus
redibanl
spatio,

recilatislli

sacelli

cubiculum

aspergebat,

aistri

vellent,

lectos

suos

Mo-

hunc

versiculum,

Asperges

me,

ora

elapso
i

temporis
posl

eoque tam

exiguo,

qnandoquc
Qon
voce,
de
recitandas.

reditum
eos

suum

capere

som
Prisacello
diei,

lionemque hora, qua

yerat,
sacelli

subjungi

venerabilis

consuetam. Ubi Rex cubitum

vero
ire

aderal

consuecura

inmi
tnae
alta

poluissent,

vocari

jubebat ad
in

ulrumque
ministro

Corapletorium

recitabal

Tunc Primas dicebanl

musico,

praedicto.

Porro
fiebal

diebus
ritu

solemduplici,

concentuque

congruas

nioribus,

quibus
Malre

Officium Dei non

al

ac

beata

Virgine diebus singulis;

prsesente,
ministrif
el

Rege vene

Oflicium de
l,

recitabalur

sacel-

ibidem
sacelli
sui

atrasque

cum uno ex
autem

concentu

musico;
hujusmodi
in

submissa
Natalis

solum

voce;
Paschaqui-

recitante.

Hiberno

exceptis
tis,
i

insuper

festis

Domini,
recitabanl

lempore
citatee liora

quotidie
essenl

ante

parum aberat quin Primae repost Pascha vero t;iii diem

:

aliisque

maxime solemnibus,
oon

ni

presbyteri

sacello

Officium
r

dicebant preces Malutinas,

anle

ul

absolutm essenl
erant
lon-

de

Domina
erat
in

noslra,

paullo

diem,

quia

dies

tunc

Rex

loco

Quando aulem quodam, ubi non

sacello

venerabilis

babebal

sa-

\tque id faciebal
que
83
UiiiOiqut Sa
crificiis,

beatus

Rex diebus quo-

cellum

aliud,
Ai

pro
per

habebal
fere

cubiculum
loca
sacel-

ac

noctibus,

quibus fueral

cum

regina

uxo-

Buumi
[

vero

omnia

regni

re sua.

ura
(

babebat.
jubebal

Postquam Primae eranl

beatns

cantataa

modo supra

n, A

Quamvis semper
clerici

etiam Begrotarel venerabiUs ministros in sui sacelli

recilabanl
pre-

dicto,

guf-

assistebat,

bui umitcbat
quotidie,

Rex Misss Sacriflcio quotidie primum pro deftmctis, quod plerummusico.

sacello
alii

suo solemni ritu cantare Horas canonicas;

aul Religiosi

vero duo

que dicebatur sine concenlu

inde, veluticum anniversaria

Verum
eral

sub-

ces

horarias de
ejus,
ubi

die, ac

de beata
Nisi

Virgine

coram

defuncti

com-

leclo
bilis,

decumbebat.
versiculos

nimis

essel

memoratio, aut quis ipsius domesticorum

iii

obierat,
,

recilabal

ex

ana

parte, aliique
ul

cujus

refrigerium

illud

concentu
Lunaa

Sacrum dici eurabal musico celebrabatur. Singulis item

venerabilis

ex

altera;

cum

vero

esse.l

tam

debilis,

loquj

non

posset,

alium apud
diebus

se habebal

clericum, qoi
.

diebus

Rex

alta

voce

consin-

pro ipso psalmos 3G Porro bus

illis,

recitabat.

centuque musico cantare jubebal de Angelis;

oiebui
Martit

singulis

ferialibus,

seu

die-

tfjjj^

(I

^-

de

beata

Virgine Maria;

sin-

quibus

non recitantur
altare

lectiones
/'.

"ir "

'','./

diebus

lovis

Missam

de

sancto

Spiritu;

vem, duo supra

lucebant

cerei

111
'i

singubs ebus

Sacrum decruce; et smgulis diebus Sabbati rursum Sacrum de diva Virgine. Insuper praeter hsc Sacra jubebal qno,

Veneris item

" l,r

rl;,l;i

ce

novabantur diebus quibuslibel Lunm, ac Mercurn. lirl -""r At Sabbato omnique festo quolibel novem leclionum tres allari imponebantur cerei.
QnoUbel
novis
sex,
cerei
in

'

Jentuque

crum
cri

ferim,

aul

festo

musico cani Sacongruum. Tempore sa-

vero

fesl

lici,

aul

Bemiduphci
iraponebantur
solemnioribui
:

mutabantur;
vel

atque
\i in

altari
festia

quadraginta dierum
Missffl

jejunh'

semper

assistebal

octo

cerci
in

lernis

Sacriflciis

quotidie,

dicebatur in meridie, aut circa

quorum unum meridiem. Quan-

duodecira

altari

ponebantur
pro
patre

uti

etiam
ac

anniversariis

Bacris

ipsius,

ni.it"'

DIE VIGESIMA
..,,,,

QUINTA AUGUSTI.
ti

58i
mstinuerat,
fuit

ihns

pro

quibus

in
'

sa-

quos

longo

lempore
ei

',"'. * *H8E*
pon* 111
,i

*'
abi

"- """ ,M
OTiqae aller de pr
I

vehemen- A.m
viris

ler eral
,

debilitatus,
ul

suasum
ne

Re- coxfbsjabio.
tam
in

n.
est,

;"";, ''
;"';,,;; "' e0

dictum
|v|||
8
,

co-

lantnm
:

vigilaret,

aeque
cito

mane

Burgerel

qua de causa oon tam

surge>>at
dictae

poul

^inisiris,

ac

clericis

sterum.

snrrexit, Matulinaa

(amen

ea

hora,

"'

*W
";".

J "TSJmu, ""
Ur
,i

iume |,

,i,.,ii,.
festis

essenl

priusqusm

illuxis-

.i,,,,-

orSscrum

majonbus, feslis similibosque jubebal cum uiacono cantari

li

ll

Apostolo-

*"'
i

""

'"

sel

hiberno certe lempore.

Venerabilis

39

H\

lubenlissime,

saepissime-

Qu mta pUta"/;n/i-

que
illud
lis

audiebal

verbum

Dei,

atque

animum

ad
tate

advertebal
diebus

liligeiilis-ime.

I'in|,inv;i

sacras

audiret con-

Dominicis,
u\\i<

ac
,

festii

singulis,
iteir_riosi

fre-

ciones.

quenter
'

eliam

iiiebus
alii,

ijuau.iu

ad

:.,
.,,

'

.nterent;

manum
verbum
ac
ipso

erant, aut
Dei,
eos

qui
se

nossent

proponere

stibus
habere
poterat,
episcopo sacrum

eurabat,
iisque

icis ex clenci

corara

prsdicare jubebat,
//,

5.

indutos veslibus juministrare.

feslis

lnmii

sedebal

supeT Ubi

juncos
iter

dum coram
quando
lubens judivertere,

,,

canlanli
in

praBdicaretur. poteral ad

instituebat,

13

nuandoque
volebat,
Matutinis,
festis

etiam
ul

maxime
sacello

so-

utiliter

abbatiam

quamdam
,

ImiibDi
,j

anlistites

interessenl
in

pre

conventumve
iil

Religiosorum
ibique

perquara
sacrnra
1

in n(jmftni-

dbM
(ffl

quibus

ipse

suo

faciebat,
,

sermonem
illi

haberi

omnibus
li(ll

autem solemnibus Dei, ac bea issistebat. In apparaln lam solemni, tanloque temv'irginis, cultnm divinum obiri jubebat, ul spatio, Doris lajdium parerel diutumita aliis fere
A(
|

bebal
ini

ul

ipse

atque

ad

irtutem
talis

excitaren

Consuetudo autem ejus

erai

Quando
qua3
haislius
in-

audiebal
in

quandoque
Religiosorum
sedebal
,

praedicatione

loco

congressibus
in

destinato
religiosi

iajc

venerabilis

Rex voleba!
composite,
el

ul

cultus

bebantur,
Iimi

saape

medio
eo

ilivinus

peragerelur
ul
ei

tam

tam sosacellani

super jiinens
eral

etiam

tempore,
:

quo

lemniler,
ipsius,
,,,,.,,

non

sufficeret,

quod
quis

lenMiiii

frigns,
in

prope

terram
suis

ac

monachi
interes-

aul

clerici

ordinarent,

Sacrum
ac

caalia

superius

sedebanl

sedibus

consuel

quis

Euangelium
sed

praelegeret, aul quis

haec

autem
senl
,]ni
,

gregarii

mililes
ut

libentius concioni
in

perageret;
ciperel
illi 8)

ipse

stepe

ordinarel
sui

prae-

ordinavil
mililes
ibi

per ad

quemdam
lisec

sacelli

quos
rnagis

ministeria
ul

peragenda
sacello

ministrum novein

manducarent comedere non

ccenaculo
.

solebani
foi is

stipendium
di
;

accipiebanl ad sumptus

manducanaula

r; ,i

idoneos,

ea

obirenl
.

Porro ut
suo

dabalque venerabilis integrum,

per
ac

Rex

eis

insuper stipenin

omriibus
bebal

honoraretur

Deui

in
.

ha-

.Imiiii

nihilominus

manbis

indumenta
,i, uii

presbyteris

aliisque

ordiuibus
episco-

ducabant.
un,,

Quandoque eliam
quartam
sacrrn,

pedes

incedebal
.

eliam

vestimenla

propria

die

leucaa

partem
ad

ul

inter

exsamili panno^, aliisque pannis e serico preacupicta el alia, eaque diversi tiosis, composita,
pia

essei

Mi.iimiii

quam
.

populum
ul

haberi
sa-

jubebal.

Diligentissime

audiebat

orationem
contentio

coloris,

proul

tempora ac
venerabilis

fesla

exigebant.
quotidie

crm
cum
pro
Pa,

.,

autem

contingerel
,

ori-

38

Rursum

Rex

.ii ir

circa

oratorem

illam

jubebat

comprimi
in
:

iraodam sacelli
defunctis
risiensis

ministro

recitabat

OiTicium
jclesioa

Aiiquando etiam
i.,
1,

prtBlectionem

audiebal

schoillaque
lai-

secundum
Porro
licel
,

consuetudinei

,,!,,.

1,1

Prajdicalorum
ul

Compendii
ibi

lempus
erat
m.-I
,

essel

liibernum

ac
.

Qnita,

prajcipiebal

oratio

haberelui' ad

frigus

intensum
in
slaliiil

nihilominus
aut

venerabilis
sacello,
llexis

*Wu

n/u.v-

quando
ercclo

templo
rorpore,

Rex semper
ler-

cos,

qui

cum

eo illuc

venerant.

40

Venerabilis
pietate,

sanctus

Ludovicus
in

ebulliebal
riinn

otan-

;jtMiiliii>

in

fe 1T enti
.

qua
mi
:

rerebatur
noslri

Sacramenlum
Chnsti.
cffilesti

Domini

ram, seu
scamni
iion

pavimentum

aut

in

partem alteram
pulvino

n
j

corporis

Domini
ul

Jesn

Se-

anterioris,

humique
extenso

nitebalur,

^ies

enim,

um

quolannis
in in

hoc

interposito, al

dumtaxal

sub

ips

ep U io rellcicbatur
tecoste, festo

videUcel
Virginis

Paschate,
caelum

Pen-

tapele

quodam.
non
oisi
el
i . . 1 1 1

Tempore, quo
sinebat,
ul

batur,
retur,

facile

Sacrum celebraquis secum loquepaullo

posl

bealaa

assum
Doi
pietate

,,
beatai
ibat

omnium
servatorem

Sanctorum,

Natalis

quotl

quandoque

Euanalium,

Virginis Purifical.

Summa quoque
acceplurus;
ante
capitio

gelium,

paullo ante
,

orationes
,

secretas audirel

suum
el

emm
ac
ja-

* 1 1 1 1 i

- \

"

suum
,

neque

ullum
,

lavabal
lericulo
1,

manus,
/'

os,

caputi

brevissime.
r

Se-pe etiam

contingebal

ul

lam
in,

nudabat.
ingressus,

Tum

postquam chorum

tem-

nl "
'

lecto

surgerel

vestesqu

ac
,

tibialia
ul
alii

ll

" ,|VI

ad

lemplum mox
sed

intrandum
libialia

qui

"'

ejus
,

cubabanl

cubiculo,

induere

non
sequi

usque non pedibus incedebal eo se promovebat; cum genibus ad altare, sed pnraum ,pse pe ante allare, dicebai qu
eral
il

possenl

nudis

pedibus
aUI

cursim

eum

se

suum
ac ve

Cokfi
gen
us,

junclis
el

mambus
1

ranltis

Mtorenl
"
'

lunc

Misolutis

Matulinis
.

longo

tempore
suo,
,1111

su spiriis
cipfeba.

l:,l,;il

;i| i'

Jesu

Christi

Corpus

manu

sacello

in

vestiario

,[[]lr
1111

lectum

suum,

Ubi ab
trabea
,

oratione surgebat,

si

episcopi

vel presbyteri

"" illuxisset,
111
'

I"" ''''"""i
"'' "
:

ingrediebalur

indulus

dormiebat.
candelae

quandoque quandoque Quandoque

iisque
,

se exuebat,

eliam

tra-

ANNOTATA.
,

cubiculariis
praecipiebat,

Partem
uiuiius

dabat,
se

yerba

mntdesumptaexbullacanoni*aii<mit

dormire
,

sinerenl

quam
ac

candela

I,

'

ar ^rel
M1

iia
.

ut

eum

quandoque
Exi italus

excilarenl
illis,

HabenUirkmdocumentainfenuscap.6. preceseanonicminseptemhorasdm
apt iul*seorsim, statutisque

^
"
''
l

'Psiui

ipseque
e

surgeret,

dicerel

qumsi

ttec
' ,

dum c
"

calefactum
poteral
se

autem mox
ad tem-

li;

quam

citissime,

atque

::z.';:;.::r::;:.'''=5:;:.
r

PJJJJi
'

sacellumve
ra 3

conferebat.
aliisque

Celerum, quia
laboribus

immoderatis,

mul-

snsssArs*':

pore

;.

582
\. EUtGl

VITA
solis

II

S.

LUDOVICI KEGIS
pedibus, ul
gulo,
,

pore mirr

COXFl.

nuruhr.
aquali ab

Vowe

inter

orlum ci uridiem, Sextm wi meridiem ti solis occasum

horaultit

ante diclum esl

galericulo,

soluto

in super

deposito

cin-

nudo
sic

prorsi

utroqtu distantia

genua provolvebalur,
crucem.
sc

pieque

adorabat

maanteoccasum solis, ac denique Completonum ac postquam sol occubuit. Hmc lalius dedupta,
probata Cardinalem Bellarminum tom. tControwsiarutn-, ubi et plura de controversia 3, lib. i cap. xi
erudite
:

ctam

genibus
tertia

incenics

apud eminentissimum

vice

Deinde per aliquod lerraj spati promovebat, ac orabat; ,(,,, umque

s

Jm

gei

procedebal
-

usque ad crucen
.

illamque ic
late,

adorabat,

n0M iMl
,,,

anliquitale,

instilutioneque
(0,
(3,
i
i,

Oflicii

di

nebal

disputata sunt cap

que hmreticorum dosingulashorasseorsimrecitandi, utiprmceplus nec illum mn

,

cap. i%refatalm.

calumnimPorrohicor-

crediturque eo lempore, quo illam osculabatur, ubertim ni faciendo llevisse. Quando venerabilis Rex ,,,,,,,.,
vice
iter

magnaque nagnaque pronum in

osculabalur tenera ,,' iv,. ,,,,,,, ;.c humi reverenlia, .-- ,, se dtoL iv||]
|(|
.

atque

formam

crucis,

Iransmarinum
beala
interfuit,

suscipere

voluil

a,

yenil

ad

ecclesiam

Virginis

Parisiis,

illic

Mi -

<; ,.

in

omnibus secutus
'

est

Sanctus,

<

patebit in

se-

Sacrificio
siensi

incessitque

ab

ecclesia

Pari-

quentibus

servavit tamen

omnino ordinem

sibi

usque ad
balteo
e

sancli
collo

temel prmscriptum, nec aliud indicare voluit bio-

pedibus,
gi'inalionis

Antonii b nudis omnino pendulo, baculo

perepie-

graphus.
,1

indice manibus

tmposito,

magna
populi

/,,

his

eadem f

e,

sed

brei ius,

Gau/ridus

tate,

comitante
Ibidera

eum

illuc

numerosa
qui

turerai

II II II!

ba.

deinde

populo,

secutus
dis,

e Quia jejunii

tempore

Vonm
ncn item

liam
alio tempore.
i/n

vali di .ii.

equura

conscendit,
ipso

atque

iur antecibi sumplionem,

i

Postmodum
es

anno,
rediit,

quo

prima

\v
hic

Hic numerus cereorum exactius narratur

Ludovici
Ibi
/<"<

parlibus
iii

transmarinis
ilio

venerabilii
jrenil

ndtum

ipsis

de re statutis

<""

155

Comr
mane

pervij

Nalalis

Domini

summo
Ci-

mentarii
II

ius.

enim duplicatur numerus /<<< relac larum aut trium

samilis,

ad
is

abbaliam
in

Regnlis-Montis
Bi llovacensi,

Ordinis
dixitque

stercien
teresse

dicecesi

in-

librarum.

se

velle

promulgationi
in

Nativitatis
fleri

Doper

Pannus

Gallis

imit,
filis

n
assim

iiniii

nostri,

qnaa

Feslo

illo
,

solel

modum
U ntm
I

<

n
idi
<

isq mi

tolum
im
<<7

Ordinem
lii

ipsa

hora

qua

habelur monailla

potesi

angius ad voct m
,

conventus,
ih

congreganturque
capilulum
esl
\<

Ujnnn
print

hora
Sta-

spargebantur
igitui

<<<

solemnitatibus
lagius

monai

ioco,

quem

cant.
illa

ad

<<"</

tutum
.

autem

abbatiae

lale

ul

hora

Joncber.
i

//</
/

imponebatur

<<

sedes.
r
< <

omnesque monachi,
convenian!
stans
iu
:

qui

eo accedere posI

/'

<v/m;.u/v
!/<'
/ s <

idebalur

frequentt
\

<-

sunl

in

capilulum
capituli,

nusque mona-

//,///,

fcore,

",'

usus

apud
i

rimos

Cfa

chorum
<

medio

hmc
i

inter
Di
i

alia

no
iv

alfa
'.//<<<.
-

pronuntial verba
sou

Jesus Cln
Juda.

islus
-

ilius

oa-

chaper

sa

coife.

<<

tus

esl

iii

Bethleem
se

Bis
,

diclis,

abbas
sic

/"

'

apitis

erat cucullo

tegmen. Primum haud al monachorum, Gallisque olimetiam um <// o /</<</ </./<

-/<
,

el

monachi humi
oratione,

prostei dunl

jacentque
jal

in

donec
sanclus

abba

Propterea
venit
in

venerabilis

Ludoi

icu

hora

isla

Cangium """
''".

<

Glossa\ io

ad
/,/

<

<<

<

caparo,
.

i//</

capilulum,

conseditque

juxta

<ii<-inni

abbatem

iisihtlun,
ii
ii

usque
eliam

ad

pronpntiationem,
prostrai
ii

/"<"

< ni

pil(

un

humi
,

se eaque focta, extensnm lum quemad

,

abbas

alrique

monachi
ibidem
<!

humililer
oral
se
1 1

ac

religiose
.

extensusque

in

jacuil

donec
se

num

darel

igendi,

tunc

CAPUT

erexit.

IV.
\

V
eni rabili
-- 1

anclus

Ludo^
no
Li
i

icus

habebat
<

co-

ronam
Piet as

i
.

m Domini
ci

Jesu
fuil

hristi;

malan-

gnam partem
erga

ucis

cui

Deus
ni stri

affixus;

nica ,

sanctam
;

crucem
et

sacra

ceam
nuil

Sanctorum pignora

quanto honore
ac

amore

qua mullasque
,

latm
alins

Domini
gloi io as
sai
i

mil

transflxum;

reliqnias,

quas
i

obti-

<
;

Migiosos
libet

His ad

reliquiis

llum

Parisiis

rigi

cu-

ecclesinsticos
:

probos quos-

rai

ii

quod

expendisse

dicilur
i

quadraginta
<'i

prosequerelur
piis

ubi

etiam

dc

fw

omnino
Ornavil

millia
.'11:1111

iibrarum
venerabil

Turoi

nsium,
uro,
loca

ultra.

tionibus

quam

plurimis.

argento
ac
iheaesti-

gemmis,
in

aliisq

rnami
1

iis

quihus

liquia

requii scunt,

lMn
i

mhh Q. *
"

J
C1
'"

dw
,!

Veneris
Re,
erat,
'"

sancla, qua
adibal
vi<

cru

ur,
'

venerabili

manlurque dictarum cenlum facile millibus

im.

reliquiarum
,

ornamenta
,;|

el

ullra,
in
,

librarum Turo
sacello
'

uctm

m
'

'

""-

Ad
in
1

i:;i

<

rundavil
ri,)^-,

diclo

idque
degerel

oud
loco

pedibus,
:

aliosque

ad

celebrandum
alque
-

>"

(i

die

M"
;

habebat-

peiTielunm
1

;'

'-">
B

Periorem

m< moralo
reliquiis

sacello

cullum divinum
:

quoquc

,-1.
,

nt, a

parlem
nudas
lesia-

oram
'inis

!!!
V
l

n;
:i

^eis,

saci

supra dictis
tol

ij

conspicere-

^rtto
:

signavil
;i

pedum
largaque

ac

ci

1,1,1,1

redilifs

perpetuos quotIrumento,
qui
aliis-

suorum
supe.

" ""
1

prorsu

ngebal
l,;i
'i

percipiendos
rel us
,

ex
uli

pecunia,
illi

.""

Que
sunl

'

invisebat,

,n.

oiTerebal
;ni

canonici,

decem
quin'

dona,
:rucem

ac

deihnudis

"''

ivinffl

J ""'"
'""'
'"

^que
ad

aul
inta

Qnem
ncli

intererat,
adoi

duodecim, annuatim quinque Turonenses d;

,

accipianl
licel

hnbeanl

|n

hoc

mod o
sua

^ea

eam
essel

mos idoneas
dovicus
ve te

adorandara
exulus,

quarum
ad

tres

venerabilis
diclura
aui uslo

Rex
cullu

Lu-

accede-

""''""

indulus
,,

^lrictilia,

vel

construi jussil

prope

sacellum.

Porro

lunica,

atque

honorandura
vt ni

me-

nudii
ral
ilis

Ri v

in

dicto sacello

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

,

583
11,1,
prtel

*J r*Zl
JJJS
f,;l

rps

qU otannis
interesse

stabilivil

solemmtates.

Pnma

ac

clenci

ip 8 i U8j
,

sacri
1

irabeis

voluil

lali

parisiensium;

conventum fratrum secundaa convenlum

intere

neisque

M _ A. Rpi.iw

amiculi

cruco

mHo
Malutinaa

, ancti

Clementis,
incl

abbatiae

inclnso,

ubi

suai

Minorum;

tertiaa

jubebal
dictis,
eral
ui

rerat,

r ff i,fffl'

w
t

utrisque
ll 'i

fratribus

anle

atque

supra
^
1

usqne ad ecclesiam sancli Dionysil dictam, ad corpora sancti Dionysii efos""

rm

alios

" n,m

Paris " s
qui

" ,;lL'" ;l

mul"

'"'

50C

ll,,l|,lr

olemniter

cani

jubebal

JS_
'!,'

ex

Iratribus,
1

habitabam
ac
terenl

domo
lioc

palatium

regium,
a
ii

prope

quod do,
que
pis

de
.n,

MatuUnis

suis

supereral,
cantata?,

eoque

moIta-

postquam essenl
,11,

ilhninet.

SJi
'P

lunc ui saccllum; postniationem a(j

,

Matutinis
Regis
[n

tota

istiue
ista

fesli

nocte
Facta

laudes
ha?c

perpetuas
foei

venerabilis

resonabant
ime, ac

in
in

ecclesia.

j"?

|is

soiemniialibus
celebri,

Sacro
qui
ccfi"

cantato

apparahuic
in-

consueludinem abiere lempore

Ludovici.
eral
:

'",.,
usrfuerant
,'(,,,/
',,"
,

rratres,
in

Sacro
rolo

nerabiiis sancli

[tem

quotannie, quando
sancti

comedebanl

venerabilis
[iie

venerabilis
sii

Re*
festo

in
-1

abbatia

Dionyconferre

ct

Res
inter
in

r
',,.,.,

niH
goiei

cum ipsis. Legebalur q quemadi comedendum

.

dicto
tot

aul

quandoque
d

conlingeret,
se

lum
vocari

ut

obrueretur

negotiis,

iricliniis

dictorura

fralrum.

Praatcr-

non
cabal

posset,

poslmodum simul
sancti

ac

illi

eral

olium,

m
.

es tis

memoratis
episcopos

renerabilis

Rex

accedebal

altare

Dionysii,

secumque voel

nheDa

episcopos
lios

quOsdam,

quos
ac

habere poterat,
supplican-

Qlium

suum

natu

maximum,

coram eo

iobebatquc
1|I1HI

fratres

ante.altan

mcti Dionysii

summa

religione in

,.,,

[ongo

,.,.,.

ad

sacellum

supplicantium
,,;,

agmine procedere per palalium in hoc autem redeundo humeris agmine venerabilis Rex
:

nua

Tunc
hos

proyolvebalur, capite denudalo, ad orandum quatuor byzanlios aureos primum capiti

suo imponebat,
byzantio

manibusque lenebal; ac quatuor

cum episcopis portabal reliquias anle snis augebal clerus ac memoratas; idemque agmen Consueverat etiam veneraParisicnsis. nopulns
^ljj

magna
Rex
trnns

reverentia

ofierebal

super
vice,
efflu-

altare,

illudque osculabalur.

Et quia prima

qua

sanctus

mare

Iransmisit,
istud
in

septem

nex,

quando

eral

Parisiis,

memoratum

xeranl

anni,
fuissel

quibus

donum

non obtulerat,
Galliam
rediit, obtulit
f.

sacellnm

ingredi,

poslquam
a

dictnm

qualibel

Vespera

sacelli

Complelorium eral clericis, diuque

Regalisnnontis
ubi
llla

quod

mare,

ubi

donum
47
vicus

hoc

super altare die

quadam

mor

ibidem orare.
j,,

do supra dicto pro septem simul annis

venil

aliquando ad
ancli

abbatiam
surrexit

Quandoquidem
decreverat
curare

venerabilis

9anctus

Ludo

Ilonnn
ferri

111

pervigilio

Michaelis,

tunc
nocle
fere

per-

Silvanecli

prope
ad

palatium

suum
sancti

ooctavit.

Quando
clerici

abbas

ad

conslruendam
Maurilii
effecit,

Bdem

honorem
egil

reli-

mlM,

Matutinas,

venerabilis
dicti

Regis jam

ab-

ejusque
ul

sociorum,
quatuor,
M.-mriiii

lantum
>'\

atque rum
cor-

S.

Uau-

nl?eranl
(iini

Matulinai

beali

Regis,

ubi

muleccle-

viginti

iter,

eral

luminis,

solemniler.

easque cantabanl Poslquam autem sonueral

adraodura
in

pora

sociorum

>:inrii

eadem

legione
batiae,

acceperil

ab abbate,

ac

mon

nbi sedel

abbas
fuil

in

choro,

consedilque

apud ab-

sis,

ea

Silvaneclum

detulit.

Ubi

autem
ul
in

perve

batem,
iii

ac

semper
lecliones

ibidem
ubi

venerabilis

Rea
oclo-

nerunt
deferri
in

tam

prope

Silvaneclum,

urbem
jussil

Maiutini

monachorum,
te

dicunlur
,

possent,

venerabilis
episcopi,

Re*
quaa

ea

deponi

decim

psalmi,

responsoria,
liam.
Bilis

Deum
e

duodecim laudamus,
sedili

duodecim Euangerencracapiebal

domo quadam
media
circiter
jussil

el

ac

Wons nominatur, leuca Silvanecto distal. Tunc

abbatesque
|

iiuiii

canebanlui;

responsoria,

congregari
ac

epi

multos;

Rei

descendebal
luracn,
obi
el

suo,

praesentibus

proceribus
inslrui
jussit

multis,

librum ac
ll!i;
-

inspiciebat.

Postea

Maluvenera-

populi
ex
sila

lurba,

agmen supplicantium
Empoihecis,

Bnitis,

inchoabantur
abbati,
velle
se

Laudes,
malulino

Rex
scere
''"'"
:

dixii

lanlisper

quie-

omnibus clericis urbis Sylvaneclensis. ruere memorala corpora sancta variis

erico

eodem
;|(1

enim

lempore

Parisios

panno
lari

splendide

cooperlis;

atque ea porag-

proficisci
1

oportebat.

'''''"''i"

cubiculum
hanc

Tunc beatus Rex se suum finilis vero Lau;

jussit,
in

ingenti

procedente

supplicanlium

mine,
do.

urbem ad ecclesiam principem, hoc mobeatus

i

u>
'

"'

ipsam

ecclesiam
interfuit.

rediil

ibique
Parisios

fpse

Rex

propriis

bumeris

portabal

Sacro

ni

"-

^ntato
,

Deinde

inecam iliecam
baldo

unim.mi ultimam

cum um

"viro

claraa
-

"^
iis

"'

equilavil
:

festo

sacrarum
restum

reliquiarum

Navarrm

anli

rege ab

episcopi

memorim Theoj .__ > domo asque ad

...
,
1

.1

interessel

nam
illic

poslridie

solebal

celebrare

restum

Pwrum
;
'

sancli Michae sacrarum reli, ,

slam;
il

aliasque
alios

etiam

thecas

p er

magnates equitesul

Parisiensium
festo

putabal

enim

Res
Jesu

beatus,
ut

creditur,

'"

item

sancti
d
s

Dionysii
in

; '

lhn.
cul

; n,"; " "

R. quando
"
"

quotannis
illis,

congruum
qui

fueranl

eslum,
sacra

dicti

Sancli,

bal

partibus

equites

Chnsti,
fuere

Restarentur
ra

ab

li:

ysiopolim

Doinde

cinebanlur

so-

equiUbus

Ubi

corpora

memorata
cani
jn<<it

),,,.

Rex Sacrum

ibidem

1.1

de causa

Deum

1,1,

no-

generis
eas

reliqmas

prosequeDuiu,
susUnerel
a
illa

'-'"
die,

magnasquo
,

""

""-

m, celebresque cantus edenDeo grotias referendas. Jubebat

cani

osculari

non

W**

uxore
id

raerat;

dicebalque
Prasdicle

viro

quodam

suas

solemniter
et

"''

in
:

sacello

suo

se

didicisse.

hmc

omma prasu

JcelIanos

suos

clericos

cantatis

au
pro:.
.

irenerabilis
is
:.

Rex
l

expensis propnis.
dotavitque
:

renerabilis
11,11
,, su PPlicantium
; ,

Rex

Fundavil,
,,,..1,,.,.

cumque

montis

Ordinis

picfprriensfa istercii n

^*J
qua aDnauo i.m

tum

VITA
k.

II

S.

LUDOVICI REGIS

REGl
dolal-

COHFIfi
giM
,ui
,

mOMStt" fanpki
//. Ilem prope porlam de Barbeel i. Parisiensium Minorum

plttfifl

fii

reges,

ejus

antecessores, contra
:

rinarum
ecclesian,
,,,,,
,,,,,,,

Parisiis

alque ipse po
ei

iv,i,,

nem
Acta

liabuissenl

chartas; tolumque

ecciesiam,
rafensis
/.

domumque
trans mare
;

fratrum
jussitque

Minprum
construi

benignitate condonavil
certa

eaque de

ce

sancla
jussit,
s,.

hujus

condonationis

conflci

decem

caiices

argenteos inauratos, ves

qua, alia-

m
ad

empli
,| liina

ornamenta
instruenda.
ac

ad

decem, qum
etiam
studia,

ibidem
fleri

gUloque suo muniri, quaj Acta servantur in memorata abbatia. Ad nmi memoratus sanctus

Rej

sun|

Jussil

libros

qui

dictam

abbatinm a damno
futuro,
ubi

praaservare

volui!
:

cullum divinum,

tratrum
lectis,

instru-

pro

tempore
illis

intellexeral
,

regem Ca
i,h| U(

utque
lectiie

memoratam domum
necessaria.

aUaque supelecclesiam,
l,

rolum
verenl
in

concessisse
toto

pr,ivilegium

quo non
.iijuis,

sol.

Rursus fundavil

ac
cui

in

regno suo, neqin!

regni

in

aomum
[

fratrum

Prmdicatorum
sine

Compendii
millia

Lerris;

aliquosque
dictae

oco

ffidificiisquc

supellectiU

venerabilis

Rex
Pa-

velle

privilegio

viros nobiles resistere abbati, ac dicere, regem

tacile

impendil
:

quatuordecim
posl

librarum
illa,

risiensium
illic

nihilominus
opera

omnia
beali

structa
.

fuere

multa

jussu

Regis

qua
ve-

Carolum non potuisse preedictae abbatiee concedere hujusmodi privilegium m ipsorum detrilunc beatus Rex denuo concessit mementum
;

ingenti
nerabilis

stelere

impendio
propriis

Praeterea

curavil

moratm
dominiis

sancti
suis

Dionysii

abbatiae,
terris,

ut

in
in

omnibus
aquis,

Rex

sumptibus

memoratairi

neque

in

neque

consecrari

ecclesiam
.

fratrum

Prmdicatorum. RurSilvanecti

abbas
tur

ac

conventus
exigendce

sancti

Dionysii

obligarenB

mm
n,

fundavil

ac

ajdificari
in

jussil

prope
sancti
offici-

ullo

transitionis jure,
,

palatium
Mauritii
,

suum
ejusque

bonorem
duodecim
sancti

venerabilis
,

jure
iis
,

quints
quffi

neque portorio, neque neque alio onere de

,

sociorum

ecclesiam

el

adfei re
illis

vellenl

ad

usum
u(
et

suum
abbas
ni

y.

Item
boejus
re-

qum congruunl
,

circiter
in

rratribus

beatus
nis

Rex

concessit,

frui

possent
el

Ordinis
iii,.
.1,

ac

liabilus
al

Mauritii
illic

Bui gunin

snis,

quffi

acquisiverant

hic

stabilivit,

Deo

sei

rirelur

per-

antecessores

in

regno Franciae; atque

el
pi

ea

petuum
ecclesiam

per
,

istos

fratres
constituil

deinde

donavil
ac

illam
redi-

tinere possenl in perpetuurn,

ul

cogi non possent

alio

eique

possessiones
,

ad ea

vendenda

aul

se

iis

ivandos

modo,

quotannis

perpetuo

recipiendos

usque

ad
aul

atque bona dictm abbatim

aui corona Franciee.

tolli

non possenta manu,

i

valorem
circiter.

quinque

librarum
curavil

Parisiensium
ac

Rursum

fundari

coustrui

do-

50

Praaterea

abbalia

Caroli-Ioci

Ordinis
posses-

niuni
'ji
//

sororum
iinn [tem

fratrum

Prmdicatorum

Rotoma-

Cisterciensis

obtinuit

multos
a
\

agros,

ac

mi

o.

Ordinis

domum Oralrura Praedicatorum Cadodomum Vallis-vindis prope Parisios Carlusiei [tem domum fratrum
I

siones

easque emeral
dicti

pro&oigwtll

iris

nobilibus

aliisqne
bet mfljnoaij!illi
,

tempore
ea

beati

Regis

pro

quibus

qui

li

vendebant,

obligabantur
ac servitia
aliisve
facta.
;

ad

clientelae

fun-

melilarum

Parisiis

p maxima ex parte.

[tem

fun-

ctiones
lerant

quasdam
Religiosis,
a

neque

ea

vendi po,

davil ecclesiam, ac domum fratrnm ss. irinitatis ad Pontem-bellaqueum q.

Ordinis

viris

ecclesiasticis

sine
liic

potestate
ve-

Rege

Confirmavil

beatus

PraBterca,
nisset
ii,i

cum

abbas

sancti ubi
sibi

Dionysii

Rex emptiones
balia

istas,

voluitque ut memorata abhaberel

stabililer,

quadam
11
.

rice

Pontisaram,
deberi

beatus

Rex
dicil
:

possessiones

istas

aeque
il-

ablatia
fancti
1,1
^

'I

111

existimabal
jus

ab

abbatia
,

ad
li,

functiones
qui

clientelae
.

obligaretur,
fueranl

ad

quas

S. Dionysiij

Dionysii

solemnis
iil

procuralionis
intentione

vendideranl

obligati.

Prmlerea

aliisque

abbati,

recta,

credilui',

Dcde
Faci-

11

""'

abbas,
r

quare
vestra,

non

pacisceris

mecurn

procuratione
le

quam

mihi

debes?

conUngere

regibus non
'"
'

-" s prosequor. Tunc suasum fuil abbati remodica studeret islud procuraUonis jus redimere si '"'"I deberet; ne ut
-

poterit, ul quidam ex posteris meis tanto vos araore prosequantur, quan-

Rex tantopere venerabatur clericos, ut pso manmensa ipsius sacellanorum qui cori ducabant, ul preces ante cibi sumptionem, ac gratiarum actionem posl cibum sumptum recitapent, allior quandoque essel mensn beati B
bealus
,

aul

certe

equalis.
\

assui gebal

iris

probis

Memoratus etiam sanctus Rex eosque apud se sedere

,

abbatia

sec

ris
,

jubebal

propter

eorum
:

probitalem
quia
viros
eral

ac

magncama>'

re8 ,bus
11

onerarelur
P r(>curi

Abbas
illi

aulem
,

ei

resj

in

pere
,

illos

honorabal

probos

nem
veli

dcbere.
,

Quippe
;illt

DaDel)al

chartas
qui

.,,,
,

nillls

num,
r: ;
!"

,,,_

i;it eosque, cujuscumque

quibus
fuissenl

bonum
loci.

testimonium*
crebro,
,

Ad

hffiC

ipsum
^e
lali

prmcesserant
onere
:il.l.as

quibus

memo,

i.Minh.iniri-

admodum
Aflirmabal
religiosus,
a

invisebal
frater

lempla

locaque

l;i

;iI,1i;iIi;i

fueral

exempta
iussil
l( ,| ll(l
.

quas

religiosa.

&auu"idus

de

BelloIIM

,,:

rtas
!

""'""""'"s
'

ostendi

venera-

loco,
(|ui
ei

\ii

Ordinis
,

Praedica
se

1,111

> u
1

I-''l"Mn-,

I-.uimus

Wn.M,
abbates
pro-

eral

confessionibus

"'"'"l edenle

^ 2! V?
!

"

""

"'

actorum
indeque

codice

regio,

dicto

beato
-i

aege

religionem
sua

tantam

invenisse tn ,Uo " "'

,

Persolvisse
:

memoratum
'" ,vl
" 111

"-'

supra

ret,

regina
Be

ntfnoii
negU-

obiisset,
:>1

moreretur, postquam sacerdoUi ordinom suscepturum.

uxor
beatus

r
;

'

l,,,,r,,
1

"

"""

"

eral

exigua

cura,

Rex viros sanctos batur veneratione, ut, cum aliquando essel

Tanta
in
li-loci

proseque
Caro,,|,,,,TS|

OU0'

cccleski Ordinis Cislnn. n>.>,

,

i"

Kr?"
"""
,
,

",ini (1Illllm ,

iV^* PProbavit
a
'"

bealus

luc

Silvanectensi
,

talii

nt.utisupWTJ!
has
cas

chartas
lui

gionemque
01,1,11

anUquas

s,

reli-

"-'"" regum

chorum ij.ii saxo quodam

illud

audiretque dici, corpoin lavan ibidem moriebantur saxnm beatus Rex posito ilUc
,

mona-

concesserant:

vo-

fuerit
;

osculatus,

ac

locuius

fuerit
-'

in
inl
,

mffl

idoMfii abbatim

modum
Bancti

Dionysii,

sed

Adhmc

Deusl tot quandoquidem

<>

viri

sancU hic
est

""
inlni'"

moris

"'

Cister-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

585
a.

^J^VSilB,

.
'

ui

.lunlam monachi

in

qaalibet ab-

Bingulis Sahbati diebus

sit

Rwma

J{

i-

;\ re

quantumcumque Bolemnis
lavare

dies,
.

ANNOTATA.
Anno
(248
.

"RFP8SARIO.

".
" fl

'?l

debeant,

obeuntes
congregati

Mandaabbas

hmc

relata

sintque
...

eo

tempore

Commentario num
urbem
erat, in tuba

.77; et

575.
S.

monasterio:beatus

,1,,,;,;.,.

l
,,,

'"

,,,,,,

ve iebal ad eveniebat, ul esset in aliam, qnando Sabbati, mteresse volebal loci rjicti
;

Regalem-montem

Rex, qu, cre Ordims pra-

b Abbatia

intonii extra

urbio nune

est

ejusdem nomvnU. De hac

Cisterciensit abbatia

monialium OrdinU
potest Gerardut du
siensis tom.
1

consuli

BoU
W9.

vn

HUtoria ecclesm Pari-

al0

Sedeba

ibidem

juxta
,

abbatem,
q
I

con-

\t

pag.

Lebatque
;
onaC hi
,,,,,.
,

magna

religione

pradicli
ul
,

faciebant.

gimal

Smpe etiam contingebal hac Mandatum eral peractum

fieri

oidimus
g
|

"" tiliasque reliquias per Sanctum obtentas in Commentario de corona spinea actum
:

le-

30,

(ir

aliis

'

86, de capella

sancta illU structa

;,,,
aut

rmita,

qusa
sancti

solebal

ex Vitis Patrum,

37.
d

Moralibus
j

Gregorii,

abbas

monachi-

Umc summa non

statuii
in

convenit

cum

reditibus,

n g re derentur ecclesiam
:

ad

recitandum

Comiis

quos

litteris suit

anni

(248 Ludoi

Loriam
pletorio

intereral

tum

beatus

Rex
in

cum
Itlo

Completorio
,

quemadmodum monachi.
consuetudo
prfflcedens
esl

Pinito

ComOrdi-

quoniam
abbas

vn Commentario \< pmterquam 37 quod augeriredituspotuerint aRege, auctor hic omnia canonicorum illorum emolumenta simulcom\

ei

ni

alios

aspergat

aquam
,

rcnC.

gacJan aate limen

,!.
5

dormitorii
illique

positam singulis or
Be

e
sru

Non

dubito,
de

quim hoc loco

Jesu

designet auctor
Saccarios,

equeatibus
iluri

lunc

inclinenl
:

ac

fratres

Pamitentia
alio

Christi,

rjbitura
p.
'

dormitorium

ascendanl
abbati
. ,

dictus ve-

Saccitas

nomine

vocatos.
,

Vam
552

Sacci-

nerabilis

Rex saape adfuil

hoc

aquam sacram
teneraque
pie-

tm prope palatium habitarunt

in

uthabet Breulius
:

angulis
taie

modo
quae

flspergenti

intiquitotibus

Parisiensibus pag.

cos

intuebatur

fiebanl

atque

accipiebal
sicul

rii.mi

aquam
aliquis

sacram ab

abbate

memorato

ibidem fundatos per Ludovicum diximut in menlano nuih S<J3 [l aboltto Ordine,
.

do-

unus

monachorum,
ad

inclinatoque

capite
:

inuni
iii

eorum occuparun.1
994 retulimus
;

lugustiniani

Eremitm,

egrediebatur monasterio
qn, najc feciebal

hospitium

suum

at-

niiin.

hoc autem cum hUce helle

Rex beatus coram multis suorum

congruit
iln

auctor enim non obscure insinuat, cos

,

domesticorum.
i

prajterea

quando
trans
,

eral
,

trans
quas*

mare

quia

imn amplius habitasse dum hmc scribebat. Septem hi an-ni numerantur ab anno i-'i~,
de more dona Rex obtulerat,
us-

(ftmAwni/ia lucrari

cupiebal
pontincis

indulgentias

legatus
illis,

Roqui

quopostremum
i/ur

wtud
rwndw
wi

iu

m;iIII

mare largiebatur
bciendis
lapides

ad

(254, que

redux pro septem annU

I

obtulit.

saxa

portabanl
.

operibusque
de causa

ferebanl

Adi Commentarium num. ~

auxilium
labat,

hac

quandoque porhumilitatis
c\<'vut

aliave
(d
aliis

similia,

operaque
uti

g Agauni mdelicet, quod hodiedum S. Bfaurice vocant Galli. De hu egimus in Commentario num

cebat.
iiiini

eliam

faciebat,

creditur,
:

lio-

9J0
h

et

seqq.

prsberel

exemplum
idem
alii

bono
sic

autem
.

ejus

inducti
.

exemplo
.

faciebanl
:

episcopi
aiios

cap.
i

proceres
pradicta

equites
facere

multique

sn-

hU duabus fundationibus vide Gaufridum assignatumque ibi Commentarium. De ecclesia hac actum in Commentario. num
De
-',

docebal

M
i|im

bb

inter
,

alia

Rex sanctus. Qua de monitio quaedam continetur in

ipsius

sni.
k
ii
i

Aiiim

(252,

dum oppidum ipsum

$24.
:

constru-

trina

propria

manu

scripta

missa-

que ad
Monitio
"

Rliam
hsec
esl

ejus,

illustrem

Navarras

reginam.
,

[di

Commentarium. num.
est

ejusmodi
sanctae

Chara
Ecclesise
: ,

filia

lubens
ne

ni

Mendum

manifestum
i~

forte

legendum

assiste

Officiis

cave
quiete

nu-

quingentarum. Certe
arins.
ruir.r.

UtterU fundationU apud

aliaque

aul

irana
rel

loquaris

preces

funde

Acherium tom. 3 Spicitegii pag. 647 prmter terras F

,

vel

ore

mente,
Jesu
,

Nominalim
Christi

quando Corpus
in

census,
et

vna,

molum
in

Domini

oostri

praasens eril

Mis-

noftpauca, centum
reditus

octo librm Parisienses annui

latiut

tocrificio
"

ac

paullo

ante

modesta etiam
intenta.

donantur; quemadmodum
legi poterit.
>'i

ipsU

" |;ILI
^
1

sis

magisque
knpii
in
,|r el

precibus
hniiiiiKi

El

"

1 '

lilicnNM,

nostro ct in con

UtterU nr hac,
ii

Cartusianorum fundatione
cap. 3.
'

agU

"

piouibus

privatis
ajus

colloquiis
scripta
filio,

\.i

hc

in

,,//

landatus Gaufridus
llrm
1
1

epislola,
l|l|MI

propria

manu
ad

regi

Phiquavla-

o Cnnsiih CniiliiiriKiiriillH "<"|i

ii il iii

s, ;

'"

bonaa
,M|
"'
11

memoriae ipsius
*

dausnta
,

753.

'

""
18
''

"-

stans

praacedentia
esto
.

quas

,|

iiiim. 354.

s|
;

"

Diligens

admodum
regni
tui

ul

protegendos
praa

Procuratio (alias gistum

oocabant)

esl

debir

'''"

Vs

quosyis

riros
:

probos,

MT| ""
'"'.
l|ll:
'

homines
iujuria

ecclesiasticos

eosque

tuere

aut

violentia

eorum
posl
sis
,

personis
.

principillim nassallorum hospitium procurandi Hege nro est )us /,s suu iter agentibus. In Vide hospilium, aut mmptns pro eo exigendi.

^ieratur
,

aui
"

bonis.

Deinde

pauca

alia

Can lium
s

in

Glossario ad vocem procuratio.

id

'

cse<

dausula

Levis ne

'

um
e

ad credenEccli

FacPum

anno

(259.

Chartam
remittit
.

nliquibua Contra
eis

personas sanctaa

qua jus procurationU abbatim

Doubletius

RegU, memorat
abbatim

honorem
te

habeas,
possinl
.

eosque
singulari

tuearis
divi-

Antiquitatibus
oulga

ejusdem

paciflce
,

exercere

muu

cuitum

pag
i

Prasterea
riros

doceo

ai

amore
in

990 Argentolium
fa

Argenteuil

opptautum
.

proacquaris
,

ReUgiosos,

eisque

lubens

esl

provincia tnsulm

Fram
S.

'11"""

necesfiii uibm

^as,
,

jj?

qui

succurras; cosque prea magis Deum h ani ai

reli-

miii

dependenteab abbatia
locis variU. cormelia}, oulgo

Dionysii

plw
Kistorta

faipoteruntapudMickaelem FelibUn
abbatim
o

CormeiUes
78

v""

"'""""'

non

lugutti

Tomus

V.

VITA
A BBCIN* SAKIO
I

II

S.

LUDOVICI REGIS
lectione,
trea

notatur non lonae ab irgentolio

'

Z
'

mappis geo-

qum
ad

legi

solel

,,,

monasterio,

dum
ratio
;

,,_
erat,

fus

wZ
"I
;

V8. titteras autem recitai Doubletius pag. /' Ludovicus mio .553 eQnRrmami S quas Doubletim hahet datas, tolii '

procurationis de hoc oico abbatm unis vtrper mteras anni 4458,

su

cur

raro

mensam remunt. Etec comederel cum magnatibus

ejus

altamen

familiares erant.

equites

ac

domestici

cum

J am
,

Rursus, quandoquidem aliqnis n i mi.^trr P rn-I^,.|,;.i i>>nlier...r .,. abbalia

,

,.,.

ae-

galis

-montis;

tatur

no'TitiiiimM ab alia Sequana parte ritum, nomine Ruel, r >"/'/" Rueil ppis

iude,

dum

audiebal

quando Rex ibidem sonum mis

i

eral

ibal

subi

campani,

voca tur

Jus procuraHonis

de hoc abbatim domir

congregari debebanl signum dabatur qui adeundam, veniebatque nachi ad scholam

ad

.,,-

lunc

nwnmisitSanctus

amo

4258, Litteras ejus

mde

scholam,
eliam
'

illicque

sedehal
:nl
-

inter

nachos,
qui
fecil

avudDoubletiumpag.

990.
litteras

!
Meloduni
veteri,
:

achus

P edes

magistri,
:

\
1259 1

Hujus

beneficii

datas
id
est

praelegebat
id

eumque

dihgenter

audiebal

mril sr

Januario anno
exhibet

258

stylo

beatus Res frequenter.

Quandoque
fratum

etiam

bea-

Doubletius

pag.

908

sequentis

tus
i

Rex
pendii

tntrabal
.

scholam

Pra_dicatorum
supra
se-

pero pag.940,

qum leguntur
id est (270.

signata mense Mar-

sedebatque

ibidem

humi
...

Uu ,
/

1369,

De

abbatia

Carolilocensi, tom.
1

vulgo

Chaalis,

dem ante magislrum praelegentem eumque diligenler audiebat, Porrd

banl
in
,

cathedra,
sedein

rratres

agunt

Sammarthani
i>c

Gallto Christiana
</""' MansuntadVitamprir

sedibus

altiori

loco,

proul
e
id

solebanl

pag. 2/6
.,;,

schola

cumque
,

fratres vellenl

sedibus suis de-

ceremonia
Ut. q.

pedes

lavandi,

scendere

humique
etiam

sedere,
ut,

non

patiebatur.
in
,

_atum vocatur,
viaiii
l.b

aliqua

notata

Factum
clinio

aliquando,

cum

essel

tri-

ra/>.

I,

fratrum

Praedicatorum

Compendii
Bibliis

ascenco-,

Qmr

afferi

non ad factum
(ofo hoc

auctor ex documentis Ludovici, postremo relatum, sed ad dicta

referenda sunt.

deret

sedem, ubi legebatur ex

illic

inter

medendum, quemadmodum consueverunl

essetque
fratrem
ln.-nlur
,

fratres,

capite,

longo

tenipore

beatus
,

Rex

apud
perli-

qui

leclionem praelegebal

eumque
invicem
.

auilnvt. D.i"
hrnc

58

concordant
operibus

sibi

nn, opei
lioc

Dominum

nostrum
oratione,
beatus

omnipotenlem
Rex
sanctus

quod

CAPUT

V.

juvenlur
perspexil

oratio

Probe

^^JjJJ"

Ludovicus,

qui

Piontm librorum
sollicita

lectio,

oratio

frequentmima,
cura.

ac

bonis operibus semper impendit, tempus suum conalmtur mentem suam ad Deum elevare in
,

alienas preces

postulandi

oratione

ut
et

et
,,,

in

contemplatione
operibus

nancisceretur

VBegrotabat
enerabiiis enerabilisi

solatium,

bonis

opem

divinam.

Etenim angulis diebus vesperi, sallem quando non

,

postquam
ex
,

Completorium
suis
,

recitaverecita-

sanctus

Ludovicns. Ludovicus,

iniellio-ens intelligens

i.m,,tem-

rat
bal
bal

C uin

uno

sacellanis

(quod
,

reqv
hln

pns

non

esse

lerendum

rebus

inutilibus,
,

nec
at

in

sacello
;

quando
si

in

loco eral
.

ubi

babe-

curiosis

Itgrndis

tempus m.nn applicabal

Babebal
originalia

mundo interrogationibus impendendum rebus piis sludiose

de
hoc
:

ani

ad

legendas

Scripturas

sanctas.
,

restiario in non habebal rato abeunte illinc me prope cubiculum suum sacellano, beatus Rex solus ibi manebat ante le-

sacellum

id

enim

Biblia

cum

interpretatione
.

atque

ciniii

suum
tanto

eratque
terram
.

in

oratione

longo

tempore
scara

sancti

Augustini

aliorumque Sanctoquos legebat

,

inclinalus ad

lenendo cubitos super

ut

rum
que
111 'i
'

aliosque
prselegi

libros

sacros,
saepe

sibi

iium,
ii-

lempore d,
ejus

multum
,

tsedii

crearei
i"
1

jubeba!

inter

prandium horam
scilicel

qui

eranl

cubiculi

quique

eum

'

llr

sorano capiendo destinatam a, k, """iMm "' r.piriut. At uti

quando

expectabanl.

raro

continge-

Re*
sies,

quotidie vesperi

Porro prmter genua Hectebal

alias

orationes sanctus

quinquageerigebat,
ac

.,. bat

ui ^

dormiret; .,,.,v.
..v,.

olw sic

icuijju^ BAjguum sumno mtempus exiguum somno in-

singulisque

vicibus

se

plane
ac

dulgebat.

Roc

ipsum

saepe
,

raciebal

posl

quietem

lunc

rursum
...

genua
Post

Ileptebat,

quoties
rei

provol-

captam
ac

usque ad Vesperas
supra

momenti gravioris negolia

tempore
aUosve
dicto

quandd non urgebanl quoque bora vocari quosdam Religio

Jubebal

vebatur

genua tractim omnino

e.

itabat
.

unum
eral
ipsa

Ave Mm,i\
II,

hffic

non
posl
,

bibebat

sed
in

lecto

suo.
:

Quotidie

Matulinas

sos,

quosdam viros bonestos, quibuscum loquebatur de Deo, ,1, ejus Sanctis, eorumque faclis quandoque etiam de bistorns Scripturaj
;

etiam
terra

hieme

tunc

enim
adeo

poslquam

rediit

ex
a>
'

transmarina,

mature

surgebat,
:

acr.
J 11
i

"'

"i"
8rat

Patrum. Completorium
Vitis

PraBterea
in

diebus singu
a

sacello

sacellanis
se
reci-

diem essenl cantata? precabatur inquam diclis MatuUnis, beatus Rex sasolu8 anle altare, quando eral in ioco, "'"
MatuUnra diu ante
,

,linl

recitalum,

ad

cubiculum

suum

piebal

eoque

cellnm

habebat;

si

non havero sacellum ibidem

qua
aut
cii

lCgebal

"""

'

"
,h

" n "'

'"

m
'

lectum
'citabat

regredi

non

posset,

sed

ro

arel

quemdone su
l

1|

;;,;',

Con
a ,i

i-

piam

cubiculariis

mis,
,

qui expectaveral
:

:,i

''

m"

ab oratione
""'

prnU'
'

[io-

tabere

poterat

men , am
,
,

submissa
:,('.

eique diceret lamen yoce propter equites, qui

surgerel
'

'" "'

Pa
.

nibus
thtologu
aetitttt

"'"'"'"
,

"
'

quaudoque

"

^,"

cubabanl cubiculo
'iros
,J,

*". <Wnm Dco loquelm ''""'"''"l"" ""'"-" nuonian, hoc

,

n,h,

Praeterea
Vita

ut

confessarius
conscripsil

beati
:

"'""^

'

,'

,it

,1.

illius,

quam

Beatus
,

<

lacnmarum

gratiam plurimum

affectaba

su-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

58 7
Religiosorum
,

nm
lZ
iflUO d
i

hocdefectu

confessort

suo

pie
ei

el

humidicens,

nimq
tribus
el

raorumdam
con
pogavit, adivit

coram
se

conquerebatur,

familiariter

, nll ,

quando

in

litanio

dicebatur,

al

fontem
:

relxgiose

ut

Wll Deum

^
pro
g

^'
r
orarenl Parisiu

CONVBSSARIO

acr ymarum

nobis

dones,

devote

dicebal

Tunc etiam
poei

domum
lepra

sancti Lazari

,,,.
slular0i

fontem
;ed

lacrymarum non [modica. lacrymarum

cordis

audeo
stillse
el

coram

infectis

mihi
duri

eosque

>gnfficerenl ad
.

mei ariditatem,
etiam

beatus Rex Dominum uostrum

congregalis genua flexit' humiliter ac pie flagitavil ut

pro

se

orarenl

praaWandomesticis

,,,,

irrigandam.
familiariter

Aliquando
pecognovit,

confessori

tem basc

facta

fuere

pnnsentibus

ejus

quod

qaandoque
sibi

equitibus, aliisqae.

lacrymas Dominus in oratione aJiquas

ii.ii

deos

59

Rursus,
|.a.-tum.|u.-

poslquam
er.u

beatus

Rex
a

jdit, quas
,

sentirel

per genas suaviter ad

primaa suaa peregrinationis captus fueral

nis
,

tempore watione itm

influere,

oon

solum cordi, sed gustui

t

>uo dulquotidi,e

ime
,, ll((l

sapiebant.

Posl

omnia

hc

nornm

redemptione,
liberatione

Sarace- te mumi ! <w ,jus aliornmque Christia- l-nruh UibiU ac soldanus jam fusjnran

lempore
cubitis

precibus
sapra
foris

insistebal

inclinatus

ad

dum
ctus

lenam,

lanjiiiares,

qui

scamnum positis, ul ipsius eum expeclabant, plane tas-

venerabilis

juraverat, el sanctm aqua per Hnviam dufneral prope Damiatam, ubi demum sanctas

de

(acienda
aliis

Rex cum

eWaiiijTOW"
ima ft/lnnt-

vehementerqne fatigarentar beatus Rex trans mare captus fuit ;,: Quando adeo aSaracenis, ubi prima vice transmiseral
dio afficerentur,
;

Rex,
ipsias
posili,

dominus
fratres,
aliis

Carolus,
aliique

el

dominus
in

AJphonsus

quidam
in

Christianis

terram fuere exuavibus manentibus

fratres

rehementer
fentur
;

tegrolabat,
ejus

al

dentes
infecta

ipsias

motaac palli;

cum
que

beatus
alii

Rex

ejusque

pradicti,

at
in-

caro

maculis
laborarel
,

essel

quidam

essenl

sub quodam tentorio,

flKomfn

/""',i;i
;

fluxuque
essei
i
'

ah

admodnm
ejus

gravi
pinae

ac

gentem

audierunl
.

comin.it

kumih
etiam

ac

r<.ntnl io-

,.^ /'-i';i'"f

i;i,n

icilentus

ul
:

ossa

dorsi
ut

prorsus
cesse

riderentur
ul

acuta

tamque

debilis

ne-

nem asperam qua ipsi omnes sunl perterrefacti

quid
satis
I i i I

eorum

custo les
fuil

quibus
aliique

petitum

esset,

quis ex

famulitio ipsius solus euni

essel

al

beatus Rex

perspexerunl
.I

porlaret ad
.. ,1

necessitates

omnes, eumque detegeI

rei

solus
,

enim
. i

llllt

ille

servns
i

. .

11

ei

permanseral
i . , I ' I

'

;iliis

es ageodi modo, el responsis dictornm cua!.. t. stodum, lllM.>nl.,iil esse i,,. ...... ingentem miseriam, meluque h per
l l

..

.*,

_r_,-

_^

_. ...

niorbo
tunc

impeditis,
|iri'|M'(iiu

aul
,

absentibus
>fi-iinii]iii>

aihilominus
acsi

cellebantur.

Tunc

beatus

Rex,
de
die,

Ql

Christianus
jussil

oi-;ili,il

[is,illcli,i(

bonns,
niii

sapiens, ac

providus,

pecitari

otli

semper
preces
propriae
,

dixissel

suum
uon
ei

Pater
se

kostj r,

aliasve

cinm de Cruce,
,

Offieiura
,

de

sancto
pias,

Spi-

Praeterea
sed

satisfaciebanl

orationes
preci-

ac

pro defunctis

ac

preces

alias

qaas

bumiliter

commendabal

noverai.
re

Prmterea,
ilmeris

quaado

beatus
erai
in

Rex

temposi-

basaliorum, quos probos esse existimabat.

que
se

Cumcon-

primi
i,

transmarini
ul

civitate

commendarel
genua llecterenl
quotj

precibus
in

Religiosorum

done
erat,
ii

promulgari jussit,
patriarchae
.

omnes venirenf ad
ibidem

illique

respondendo, ac
;

concionem
ad

qui

cum

ipso

cederenl
etiam

i.usiulahat

flectebal

coram
in

illis

Rex genua Quotannis quoque pias

beaius
generalibus
,

accederentque uudis pedibus ac laneis indu-

Deum orandum
forel

ut

ipsi

ootum
subsistere
in

facerel

mittebal

litteras

comitiis

quae

halitte-

uirum
tuin in
ter

magis

congruum,
an
redire

etiam
\'i-,\'

bentur
r|
-

Cistercii
di :tis
:

annos singulos

quibus
precibus
lebanl

Terra sancta,
.

Galliam,

se

comitiis,
illique

eorumque
uis

com,

supradicta

quoties
,

mendabal
curaturos,
julis

Litleris
illo

pesj

se

erai
iia,

sancto

Regi

mogni momenti oegotium dum considebal suprema cusuos ad

anno

per lotum pro

Ordinem
tria

a sin-

mitlebal

auntios

monasleria

Reli-

monachis
de beata

dicerentur
Spiritu,

ipso

Sacra;
ipsis,

llmim de sancto
1111111

alterum

de

cruce, ter-

Virgine

kccipiebal

igitur

ab

giosorum, eosi|ii'- rogabat, ul precarentur Doibus suis, ul Deus ipsi minnm noslrum in oral concederei gratiam agendi in illo aegotio quod
melius
essel
,

sliisque

multis Sacra plurima.

magisque

ad

Dei

honorem
l.onum

conduipsi

58 Talis
e P ,st la,
1, "

item

clausula"

inter
fuit,

alia

continetur

in

ceret,

atque

Dominus

noster

sug-

qu33
1

T
lllla

ab eo missa
lpsius

scriptaque
1

mann
Cnara
mj

gereretconsilinm.

;,,
, -

,;r
!'

Na?ama
preces

"

111

'

'

1 '

Inbens

ANNOTATA
a
post

procura
tibi si

proborun
in

"

nui "

meque
:

conjunge
placeal

nibns

atque,

lab hocmundo discedam ante

*
'..

eorum oratioDomino nostro, ul

te
:

Somnum brevem submde

Nonas

captabat a meridie

recitatas, ut dicitur alibi.

obsecro

te,

Procures J bon aopera

sanctus
'^
1

Missae

sacriQcia,

preces,
\

aliaque
Jenerabidesti-

pro anima
simiies

mea

n,,,v

bBxlongitudinepate^intelligendamei minutam, quam Galli bougie nominant, quamque possumus. filiura ceratum reclius vocare
c

us

Rex

litteras,

precesque
ex

Hagistrum hunc fuisse rincentium Bellovaverisimile

es\

M:inl
''"'

QUum suum, bonum regem Phitippum,

'Psum
regnavil
:

censem,

ex diclis inCommentarto

|MK|

ati

patel

epistoia

num.
d

754.

PjoPTia
,"
;
'

lll,m
'

ejasmanu exarata, quaa missa fuil ab ipso nemoratum in qua hrnc contmentur
:

de

inonymus Galln* ,,,,./ Omni hk ita loquitur

:

r^nnn
...

pag

400

eliam die post

Comtami
i

<;

'""-<'

m.,
Mi SS93
ttas

teoro,

....

u
.

siD
te,

aceat,
i.

pletorium,
diu

el

aliquando
in

posl

Matutinas...
terra,

a.b
1

hoc
c res
'

mun.io

migrem
:u[

ante

monebal

oratione
ejus

pronns

sacrificiis

'' i'"' ,,K

'

aliisque
tes

pre-

aliquando,
[udi
'

debilitatis

spinlibus
.

ad

lectum
_

^^^tuqueipsointendas,

S
,

congregi
.

pegni
i i

abunodecamerariiseducebatur.
l

ciaj
*

easque

ro ari

"al

'"'"

"'" 1 """

""
...
,

"""
i, qaalibe
...

in

omnibus

quinquaginia

genuflexiones

T
enSuis si

2f W* "
|H1
,,lil
!

facies,

^at.
!
iter "
'

;;;';
i

nn
suum

Rursus
.,;,,

Dominus aoster partem quando beatus Rex

gens

el

iterum genuflectens,

faciebal

honore

glorios Virginis,
" i

Ava MaAia
prima

etc.

rmtans.

R| J

a,n

inimwm,
invisis
111

susciperet,
,

pauHo domos
Iralrum fratrum
alio-

Vide

Vii

n &,
.

f *m
.

suntcitata.
Ln
/

,, I,....,, ,i;tl,M "

.

";

i,ln

'"-"n Parisiis;

aii|uc ;,.,

ilomu mo

Pansiis,

fratrum

Minorum,

autem merPitis

r^^W-Jf'"
et

oralionibus

Rex

humilfl

non

con-

588

VITA
orationes

Ii

S.

LUDOVICI REGiS
milteres rei

CoNPP.SSARIO.

S
i

reg.n*

mlentus,

quam anam
coram

Qexis tiexis

genibus
in
i

aUorum bumilium oonnumes. etiam, quod nurandum

cansa; ac

cujuscumque qua evenire potesl membris potius omnibus te 3ecari u

,

leprosis

eUam
at

Parisms
oihil

tamque

libi

crndeli

martyrio

eripi

sineres,

quam
conflInii

po^abat,

ffistimans

sine

orat,

peccatum mortale /"sciens committeres.

62 Chara
Blia
,

peccata

tua

frequenter

Facta haic anno

ii 11 iii

WO,

qutow
capiv-

^ ^^
M
teal

idoneaqu e doctrina, a quibus doceate vilare oporteal

,

1066.

l,

contigissehacopinoreademdtc, qua
liberati,

ea,

quffl
:

quaaque
ul

te

oportui,

,,

,,,,.

dum

EgypHorum

inttr se contendebant,

eosne

prw dimilterent an occi-

facere

ac lalem
lui
,

te

prmbe

confessarii

aliique amici
ant.

te

docere ac reprehendere audeOfficiis

,

ierent

Vide

TomvilUum,

itam

terttam

Chara
.

filia

lubens assiste
eris
in

sancta
ae au
vel

&g.

el

quando

ecclesia

cave

v /n

>>>. Vm0 (254, de quo Jotnmlltus num. dicwnturper^ legatum tuppUcationcsinsUtuta

ris

;uii

\;uia

loquaris,

Preces quiete funde

ore

\rl

Po

;;,;;,,;;,

,, ,,, legatu, Ponti/Ui mitan ' '

habere.

m >,,;, m partm
,
i

*
iii-

mente.

Nominatim
,

quando
,-,,
,,

<*
intenta.

orpus Domini m,.,, ,,,,

.

ac paullo ante

nrecibus

,,-, eUan, magis ,.,,, Chara fitia, audi libenter loimi loqui
el

Domino nostro

in

concionibus
privata

el

in

privatis

colloquiis.

Nihilominus
sublimi

colloquia

rage,

CAPUT

VI.

prffiterquam

cum hominibus
prsditis.
Blia,
,

probitate ac sanctitate

admodnm
iiici.ui

Libenter indulgentias

stude.

Chara

>i

qua

te

premanl adverrei

Amor

in

proximos,

tdri

multa praclara

filiis,

sa

nve

infirmitatis

sive

cujusdam

alterius
ijonsi-

aliisque documcnta data.

quibus nnlliini bono

linni
:

fer

e:i

l-niirr

modo adhibere possis df iisijue Dominn

,

m.stio
:

gratias

age, teque de
te

iis

-i

gratam exhibe

cre-

dere eniin

oportel

id

Qeri ad
te

utilitatem tuam,
.

Q
\un,i

uandoquidem
,

tnproximum

Deus amatui M imagine

i;i

homo esl imago quemadmodum rex

quique
amal
,

Dei

in

qua
in

ei

existimare
si

debes

ea

meritam
egisti

ac

plun
pa-

honoratui

r ii;im,

vellet;
,

quia

eum parum
quffidam
sive
rei
.

amavisti,

homines,
:

similiter
ille,

rum
ve

ei

servivisti
Si

multaque

voluntati ejus

qwmprobal

,.

int

ac

^,.

(|ll

ama t
boni
ul
:

Deum
i*l

atque
,

qui boni

contraria.

prospera
corporis
,

Ubi

contingenl
,

si-

;,,;,!

homines
,

eos

amare debel
qui

aul

quia

sanitatis

alterius

Domino
iis

movt

sunt

aui ui

sinl

intelligens venerabilis
charitatis

oostro
i.nii

humilitei
:

gratias

age

eique
,

de

te

gra-

sanctus
erat

Ludovicos,

fervore

prffibe

ac

diligenter
,

cave

ne
:

istis

deterior
enitn

incensus,
al

amorem suum ad omnes

essenl
,

extendit,
bonis
:

en
esi

superbia

seu

vitio

alio

grande

cnpiens

boni

docensque
ni tales

mullos
essenl

exempjis sanctisque moniUs,

pra>
.

peccatum contra Dominnm nostrum occnsione ilonorum ipsius

63

pugnarfl

sortim

liberos

ac

familiares
fll

snos

aliosque

ut

Siqua animi
sit,

tristitia

te

angal

modo

hu-

a<

s
f

quentibus saUs
patet,
ros
ivni
i.iin

manifestum.

Ac

primum
lilie-

jusmodi

eum ad vitam laudabilem

sicni

instituisse

suos,

ordo

charitatis

exigit.

Quam
manu

in

venerabiiis

sanclus

Ludovicus
.

misil

epistoscri-

documenta continentem

propria

eam confessario tuo dicere liceal cuialteri aul indica, ac oporteat; eam illi quique id omnino piam, quem Qdelem aulumas, celabil ul eam feras animo magis quieto. Chai;i Qlia esto in eos animo benigno, quos intelliul
,

" ,s "

ptam ad dominam
61
Charffi
,

Elisabetham

a,

Gliam
esl

suam,
talis
:

g< s

animi

aul

coi poris

dolore angi
.

iisque libenproul
,

Navarrse reginam; cujus epistols tenor

mffi

ter

succurre

aul

solatio

aul

eleemosyna
.

atque

dilectas
,

filiae

Elisabe-

poteris

bono

modo.
,

Chara

filia

dilige

homines

hanc niiirm

tliai

N;i\;iit;i-

i"jin;r
.

salulcin

cl

[lalrrnum

quosvis

probos

Bive

Religiosos

sive

seoulare
coli.

\yram
filia

mento
daln

amorem. Chara fUia quia credo te libenUus a me accepturam, quam ab allis aliis, propter amorem, quo me prosequeris; animum atijeci ad
documenta
scripta.

perquos
peres

intelliges

Deura honorari, ac
subleva,
eos

Pau*
qui
sunt.

ama,
Qlia

ac

praesertim,

quffidam
fllia,

Ubi
te

tradenda

mann
ames
el

mea
Domito-

amore Chara
lieres,

Domini nostri paupertatem

g,

amplexi

provide

libi
.

Dilecta

doceo,

a1

aUique

domestici

pro viribus tuis utmuqui tecum conversan.

num Deum nostrum

iis

ex tolo corde tuo,

illo

ex

tur

familiariter

magis ac secreto

vita

sinl

,in|,:l
i

viribus

inis

sine
JJulla

enim nullus
amai
i

quidquam
d

valere c potest.
liter.

res

potesl

tam

uti-

cere

Dominns est, cni omnis creatura potestdiDomine, Deus meus es lu, nullo bonoeges.
- ii

sanctaque, ac toge omnes, quantum potes, fama nun sunl Chara Qlia, humihter integra matn moivni gere marito tuo patriqne tno ac
,

qui

in

rebus Deo placentibus

id

racere
:

libenterdeac
ita
;|1

rum meorum
misil
didit,
si
i

llii-

ille

.-i

inmiiniis,

qui
trafilia
,

bes c\
etit

amore
>x

iinini
iii

iii

in

i.

'ii.uii.

ac in

mortem
Chara

quo eos prosequeris amore DomiHi nostri, qui

,
i

i"

(|

prffice-

morte inlerni

uot
fiel

liberaret.

pit

proul

nnicnique
obedire

esl

congmum
Chara
sis

iiiiim

Bmes, luo
illa,

id

lucro.

Multum aberrat
sui
inflectit,
filia,

Deum nn
videbunl
capere
aui

debes.

Qlia,
ul
illi

" IJ

con ! """

creatura

qua

alio

;imorem cordis
e

conalu allabora, ut tam

perfecta,

qm

te

qnam

ad ipsum, aul sub

ipsum. Chara

men-

de

le

audient,

bonum

de

te

possin

sura.qua ipsum amare debemus, estamare sine mensura merim bsi abunde at ipsum amemus
:

nem
re
cii

prioi

oo

amavil
,

Qtinam

mature perpendeDei
Fiiins
fe-

videtur, mihi Expedire non habeas nimiam simul multitudinem vesttum, conditionem tuami neque

exemplum.

moniUum,

secnndnm

posses opera
pro

quse

venerabilis

desidera,

redemptione nostra. Chara Qlia, ardenter quo lo magis nii placere pi

i

magnamque adhibe curam

putabis
illi

larlimo satius esse, ul snbsidia panperibus atque " c\ eo certe, qnod esset oimium giaris, " ne nimio tempore aul sludio utaris ad i ?es !
:

ad vitanda omnia,
c;i

qua
esse

displicilura.

Sperintim

tlelies

voluntate,

ut

peccalum

mortiferum

non

com-

wce?. dam atque exornandam. Cave etiam in mundo tuo mutiebri inclina te semper sed in iv ad minus potius, qnam ad majus.
ne
i
:

61 Cha-

DIE VIGESIMA
64
l,,imi1 n':i-M"

QUINTA AUGUSTI.
''"''""^
esl
iii

58g
secundo, atque offerebai \ Btonu rao domino Philippo, Comtiimro
scripsii

Cftara
:l,n

ini ,

desiderium
.

^.^
,,..., possis

concipe
()l);i

quod
magi
rac fac
i

tractatu

,,.

''"''""

ipso.
iiin

Praeterea

filio

^l^dunl

^
sni
1

".

irn
1

,,.,, olacere

""

";
,

'",.,,

X
l(M

atque

eo

qui
pria

posl

regnum adoinistravit,
reliquit
est
,

pro

scires

iltan
,

libi

futur

manu, scriptaoque
l .1"

instructionem
:

,.,,s,

|,r:i-iiiinm

nullam

ma-

sanctam, cujua contentum

fili"

^""''

hujusmodi

Dilecto
*

lonun

nim
i

oe QihUominus cavere velles, animnm adjiceatque liC entia,

pro viribus,

natu
toto

maximo
corde
.

Philippo

salutem. Chare
nt
in

fili,
'"'.'.'

quia
.
...

desidero,

omnibua
tradenda
te

^fadenda ,v
,',,,,,,

qua
fllia,

ei

sunl

grala,

titutus
iioc

putavi

qumdam

Bbi

'

*
,

*
ab
oi

Chara

Ubenter

protibi

docnmenta
'liM

scripto;
te

quandoque

enio

au-

proborum
oi

hominum,
:

meqne
si

cticenteo,

magis

conservaturum
,

mea,
,

3J_
D
;;
t

eorum oratidnibus
tro

atqne

placeal

boc

mundo discedam anle

Missaj
sacrificia,

nl

; *
'

olM ,,n

te,

procures

quam alterius persona-. nuajinqiti r rhare (ili primum te doceo, ul Deum ames e\ toto corde tuo, el ex omnibus viribus tuis nam sine eo
:

aliaque

bona opera

pro anima

mea

ras-

nullus

LjUbi
'

..!

oemo wcept0
le
,

scriptum videal sine bcentuo

h. Dominns noster omnibus quam deside

quidquam valere potest. Debes c&\ quantum potes ab omnibus quaa ei credes
l
, ,

di

fratre

plicitura.
re

Prmcipne eo debes

esse

animo, ut pro
mortale,
memliris,
sciens

linI1

;im

facial
.ii.ini

in

nulla

mundi
tibi

committeres
omnilius
crudeli
te

peccatum
irunrari

,,

,;,,,,

quam desiderare possum.

misil
diclaa
Rliae

ac sineres potius

vitamque
68 Beatus Re* fnferius in eburneas Navame duas tresve thecas cui annexa? eranl eral clavus ferreus,
Lhecis
catellaa longea

eripi

martyrio,

quam

insuper

peccatnm
tibi

mortale

committeres.

Siqua

advei

immiseril
ea

Dominus, seu morbum, seu quid

debes prompta
airere
.

alin.l;

ferre

voluntate,

eique

h|s

tfiilolO

hnf-

ano cubito aul circiter. Catel ,,,.,,,,. quibus meoorainctusa3eranl singulisbis thecis, C se llagellabal ac percutiebat, i, re m a quandoque
|

de

ii-<

srralias

leque
id

pratum
facere
te

exhibere.
ad
utilita-

Cogitare
irin
iii.-mi

enim
:

debes eum

item debes perpendere

el

abnnde me-

memadraodum commemoravil conscientise suaa moproxima. Praeterea beatti morti jam deratori nemoratus dedil eidem huic flliae cingulum quo tiumanm, palmm amplitudine ciiicinum
,

riium

ei
.

h.rr

plura,
ei

si

veUet, quia
,

eum parum
fecisti

amavisti
volimiaii

parum
ejus

servivisti Si

multaque

contraria.

qua prospera

Domi-

quandoque

se

cingebal

ul

conscientiae

arbitro

agere

nusnoster tibi largiatur, ei humiliter de iis gratias debes ac cavere, ne inde deterior fias,
,

memonui
Kr\
sna
ini-ii

tempore
;nl

prmdicto.

ad

baec
,

beatus

seu per superbiam, sen

i

per vitium aliud

esl

pecca-

.li.lani
iu

reginam
de

littcras
,

manu
mittefra-

ii

rn

enim grave admodum

icasione ipsorum ejus

contra

Deum

pufilium

scriptas,

quibus

legebatur

quod

gnar
68
la
tu.i
,

donorum.
ut

rei

per

fratrem

Joannem
istius
,

Mons Ordinis
regin,
,

Chare

flli,

"loceo

le

assursras

p.-rra-

'/''"'*

trum
eiiam

minorum,
beati
,

tunc

aliquando
in-

Regis

confessarium
esl

flagellum

sarios
;l

333pe confiteri, eosque tibi eligas confesdoctrinaque idone qin vita sinl sancta
.

rhaiJ"

clnram

sicul

dictum
al

supra
ac

eamque rogabal
ilagello

quibus docearis
te
ni

ea

quaa
:

te

fugere

oporteat
te

bis

litteris,

frequenter hoc
propriis,

se exci-

qaaeque
pr83he
i,
,

oporteal

facere
tui
, .

ac

talem

moril
tui
li-

perel

pro
sui

peccatis

pro peccatis mibeatus

.

confessarii

aliique

amici

mti
66
it\*it (I (>\>r-

Parentis.

rn

te

docere audeanl
ni

ac

reprehendere.
ais

Chare
sanctaa

Prmterea
pedes

semper

die

Jovis

sancta

lil,,

doceo te,
ac
aul

libenter
eris
in
;

iir\

lavabal

tredecim

pauperibus

singuipse-

Ecclesim,

dum

ecclesia

cave

oe

nu-

lisque dabal
diff.

quadraginta denarios; ac postea

'/liiiu.s

Keris

vana

loquaris

preces
ihagis

rande
rac
sis

quiete

mensam serviebat. Hoc ipsum facere jubebat dominum Philippum dominum Joannem quanac dominum Petrum filios suos do ilia die erant apud ipsum ita ut eodem loco, ubi Rex pedes lavabal tredecim suorum paupemet
ei>

ad

-\

ore vel

mente, pra?sertim

111111
1

dominus
sinjniii

Philippus

etiam

aliiqne

ejus

fi,

magisqne ad Deum orandum attentus, ,!,' Corpus Domini nostri Jesu Christi in Mi prasens, atque aliquo etiam lemeril sacrificio in pauperes anifili, esto poris [patio ante. Chare p omnesque eos, quos ammi aul mo benigno,
,.

quam-

111
.

|..m|.'s

lavareni

iredecim

paupemo
.

corporis
ria
iis

dolore

angi

putabis
aul

ac

' ' 1

'

"

"

'

' '

^inirulis,

qnorum peuYs laveranl

ac

quailra-

lubens succurre
Si

solatio,

quantum poteaul quadam

angat,
,lelu-a>

Binta

flenarios
Qlii

deinde pauperes
,

illi

quoruo
.

eleeraosyna
talis -,.. n-

qua

te

animi

tristilia
,u-

pedes
illi
,

laveram
beatus
iiin
,

etiao

cooedebanl
laverat,

sicul

eam

.licero

po^sis
aul

qum eam

quorum
item

Rex

pedes
ad

singnistis

indica

confessario

tuo,
nosti

alteri,

quem
celi

fidelem

'"i 1 "'

ministrabanl

mensao
esl

putas
!,:,

quemque

omnino eam

um

psuperibns
Xl,lrl "
'''

queoadmoduo
suis

dictuo
eral
cibi

supra

de

Rege

tredecio

pauperibus

oinistran
ibat

,,.

Saspe

etiam,

ad

valetudinarinm

qnando Rex publicum

ministrabal

Vernonii,

Relig

Chamagis feres ani tristiUara luam quieto sen probos viros ramiliares tibi adhibe Bli, Bocieutemque unp oseculares,
d
I

'"'"^
i:il,,,s
-

egenisqne

snmendi temmanibus propriis

jusseral

borum Mge. Cum

(1111;1
1

*
I

\,i,i,

ubenter de
privatim

loquentes

^
...

conciomlucran
bo-

quos per roquos suos

"'
^

parari
:

pauporro

,,

[ndulgentias
in

libenler

ua
P.?.

"'

"

valetudinario
suis
, .

serviebal

rtnde

iNk
"
'

coram
i'.''

liliis

quus
ibi

ibi

adesse volel.at
,

Vma
(l |,

bonura
nl

aliis,
te

ac

malura

odio ha-

nati,

coram
aliis

verba

dicantui-,
Noll

,v ll,,,li

volnisse

eos

adesse

ul

eos

in-

rtJT*
eiusve

pecatum
le

inducere nala,
dicentes.

ubenter

rneret,

doceretqne

opera

misericordise.

Mi-

v oali

Nullo

mstrabaique
ponebat

|IK

^
'
'

sanctus Rex pauperibus, iisque prsepulmentum pronl iis erat congruum 'ercula carnium, aul piscium, eorum morwcommodata. Quando offerebat super altare sancti nio,

emverbum,

quod vergere,pori

Sanctomm, quin td vindices. sltclericus.autpersonatamilUistris^tueum

punire non debeas; jube
eu.
fectus
sis
1

modo ^ocaumD
Si

autera

tunc
,i;l

o
ni

Q^etuor
^ 1

byzantios

juhebat

illic

praesentem
uti

in

omnibus,

pateai

'v;'"

'

'"

,in

Philippum liiium suum,

supra

ueficia,

Dommus honoresque, qnm

nostei

J
praa

590
1

VITA
,.n

11
iit

S.

LUDOVICI REGIS
conierus, conferas,
.

n.n
;,i

A.

RECIK*
i

'"'^""
""

'

"'"",'"
'

'"."",
,.

iuTM',',.
ri .,ri>< rege,

m qui
1

uuiwb Qullas

h.iiu-iiuiu babebunl

pijeoenaas prabendas
,i,i,,,k,
,',

mmm
'

H
I

-SARIO

_ .,

mefearisacciperesanciamuncuonem,

,,,,.. qua

Sal i^

^ ^^ ^ ^ ^^
UIIU> IIIXIll'.-,
iii
lllllll

dai

largiari,,

Si

,,

IIUIR'

,i|i, I,,,.

ai

vti
,

t^^teainTsint, 4
i,

regem dejustilia

be

lum

tibi sit c

lc.Chnstiano

si qu,

fiat

quanlibti

-nm

,1

am
c,

Z |U
i

SSTiSa P
?m

tr, 1 ,,.,,', uu
'

inter S oua controversia, mota e perveniat, magis ad ;,,m,. n

1

S
iis

iustus

sis

111

non

injuria,

", quU

evenire

du

^?^*"pnusquam
age,
n-

vams modis

stude

cognoscere,
'

an mo-

I-

cuperes,
intentione
lo
-

beUum

*- *
eaque
id

moveas,
nt

vitentur peccata,
s,

qum
te

in bel-

'.im.,,,,:
jura

iue

veritaSi
libi

"untur
oporteret;
Dtf
,

contmgeret
quia

>,,
ali,-

S* Z*Tw
r

attribue.

gerere
q

seu
tu,

clientum tuorum

luem
aato

contingat,
luo,

causam
ostende

alterius

curia

, accipere, seu quia

neque donec

magnoxrnim co_

juriam

rrel
.

cuipia

Mta,
haec

autatericuifuent,
aeque

dam

personee

qualiscumque

Si intelligas te

quidquam possidere mjuna,

sive
i

sive a

.-.,

...,-....

,,..,,,

lu

,em "
u

tuo

tempore antecessorum
,

tuo-

quantumcumextenmloid restitui jube magna sit, seu terra, seu pecunia, seu aue res ', aliud si res obscura est, ita ui verum scire

pauperes, qu, .,.11, noxii, protegantur,

seu

peccao aut
ne
illis

del.cto sunt obinferatur,

:

damnum

possis, talem

paciscere

pacem consiUo probo-

virormn, ut anima tua, animmque antecessoB rum tuorum hoc pacto peccato rinl exempla

mm

ouamvis
toUa
,,,,
i

etiam

dici

audiveris,

antece

es tuos

comburendis eorum bonis, seu aho modo quando cogis delinquenneque enim convenil tem capiendo ejus bona, aul urbes ipsius aui cauonis, corrumpere te bona homi- E obs. vi stra Cura eliam, pnusquam bellum num pauper prudenti consiho perspexens causam moveas .
,

resUtuisse,
;,

uihilominus
,i,

magnopere

desidera
supersil
:

ouam

ad
,

Lum;
ac

atque

ul

satis

monuerh
,

nihi]

iUis

restituendum

delinquentem
cco,
t

reperias i0

aliquid
(li
l(
|

eorum reddendum esse,

sil

quam tamdiu expectavens Chare 1,1,. insuper ie do diu expectare debebis

diligentei

,,,,
,,,,,

redditum

ac

restitutum ad

intendas
,
id

sedare

bella

el

coninter

anima
.

tmimarumque

antecessorum tuorum
ut

tentiom-s,

qua3

erunl
quia

d.t.one

tua,

aut

iUilnii

cUentes

tuos
ac

multum

placet

Donuno

70
regi

Diligens

admodum
regni
,

esto,
el

protegendos
no-

nostro,

chrittia-

cures

quosvis

tui

viros,

speciaUter

qus
re,
ivit

mines ecclesiasticos
ria aut violenUa
nis.

eosque
volo olim

tuere,

ne

qua injua

eorum personis
hic

inferatur aut bo-

im sanctus Marliadm m nobis praabuil exemplum eo emm tempoquo a Deo cognovil sibi monendum esse, ad pacem conciliandam inter clencos, qm

prmclaram

Refcrre

tibi

dictum quoddam,

erant

in

ipsius

archiepiscopatu

atque
sua^

existima-

rege

Philippo avo
ejus

meo

prolatum,

uti

<iuis.

vit sc id

agendo praeclarum
Qli

vitte

Qnem impo
cura,
ut

piam
id

consiUarius
dicflbat.

mihi

commemoravil
eral

qui

nere.

se

audivisse

H,\

vice

quadam
qni
ei

72

Chare

diligenter

omnino
tua;
#

tantmm

.iiiii

consiUo
illud

suo
mihi

secreUore,
retuUl
ipsi
:

eo

prawente,
mullas

bonos habeas
tores

tribunos
in

capitales,

bonosque prav
frequentemque

dictum
liarii

dicebantque

consi-

peregrinos

diUone
jura

sui,

clericos
,

inferre

injurias,

curam
que
oporteat

adhibe,
injurii
:

ut
;

probe

multosque
rare.

mirari quo modo similio posset toleTunc memoratus rex Philippus respondit in hunc modum : t Credo omnino sat injuriarum mi

sinl

neque quid

ex erceant, numquod non facianl

.

de

ipsis

haberi
Licet

jube,
enirn

hi

ab

iUis

Qeri;

\,i,
noster

dum perpendo

honores,

onmo
qui

eliam domeslicis tms curam quoil non deceat. agant ipiiii mulum odisse debeas in omn,,

quibus Dominus

'

>

me cumulavit, malim damnum meum tolerare, quam id facere, quo

bus,

ret ab

uelamen magis odisse debes malum, quod accipiunt, quam illis, a te potestatem

me m. ,i

el

sanctam
boc
Libi

Ecclesiam
in

oriatur

discorle-

aUorum
Chare
clesim
id est,
el

hominum malum;
ut

magisque cavere delui

dia. > A.i|,

memoriam

revoca, ui

bes ac prohibere, ne contingat ut

male agant,
sis

isnesisad credendum aUqumus

sancte Ecclesia?
luearis,
ut
al

contra

personas

eis

honorem habeas, easque

possinl

QU, te doceo Elomanm, ac summo episcopo Patri

Papaa
:

semper devotus

Ec-

nostro,

pacifice exercere
te

cultum divi-

atque erga

eum

reverenliam adhi^
tuo spihorecte

ni. Praeterea

doceo, ut singulari amore proeisque

beas

nonorem, uti exhibere debespatri

Chare

sequaris

riros

Religiosos,
:

lubensin eorum
ac colunt.
at-

necessitatibus succurras
qui

eosque pra reUquis di-

QU, libenter potestatem ea minibus, qui voluntate sint bona, quique

rituaU.
uti

tribue

magis
te

Deum
ejus

bonorant,

norinl
e

magnaque diUgentia conare,

tua

ut

peo'

Chare

Qli,

doceo,
bona

m ames matrem tuam

cata
pia

dilione

exterminentur

videlicel

lnl

que honorcs,

cipias ac exsequaris,

documenta Qbenter acatque ad acquiescendum bo-

"" ajusconsiUo

W
l

sis

propensus.
velis,
lis,

Ama

fratres tuos,

omniaque, qua3 fiunt el odium Dei, aut Dominaa nostr, pro Sanctorum. Aboleri etiam in ditione Lua
juramenta,
in

dicun;l

"1

tur

vi-

116

sem P er
M;iln>

bene
-

ac

eorum progressus
ad eos

ribus

cura Ludos alem, peccata

peccata
e
:

corporis,

popmas,
laudabiu.

" ,,K,s

1i;,Ih

iue

pro patre esto,

aliaque
expelli
;,l,osquc

prudenter,
pro

ac

modo
cura

omn, bono insUtuendos \i cave, ne propter amorem, quo aUquos prosequeris, ab

aequabilitate

terra

tua

viribus

sceleratos,
tua

juns admimstranda declines; aUave

ticias,

^tefecerea^quumesl

quam
eccle-

be

cont.r

Chare
'

Qh,

i,

doceo,
tibi

ut

bcneticia

de

^uibua

**
silio

P robls megnoque ac mihi videtnr magis

uisponendum, conferas proborum virorum conexpedire,

t

homines perversos, ut terra quemadmodum id facienduni sit expurgata Bona intelUges consiUo proborum virorumMaviribus tms. promove mibus Locis pro valeas gnopere quoque allabora, ut cognoscere

bu

i""

beneticia

qua Dominus

noster

tibi

pnwttttnt,

ea

iis

ac de

iis

scias gratias agere.

7*

5gi
,lli,ini
;

DIE VIGESIMA
,f 7qC hare

QUINTA AUGUSTI.
Campaniaj
;i

fllii,

doce0 '
pecofla,

ul

'-"""";

CU "

eneschallum,
satis

,,,,.

ui

qnam

expendea,

qui

cum

eo

>

rml

,n

"

h 'Psms
viginti

R,

familiariter,
q,
ei

ejusqu
altra

cowumio
q

***

^ionossUinipensa, susfiono
hementer

jusleque accepla Atque raibutum; te irelixn esse

el

victor annis
l|lH
'

quatuor

ml

eumque
Rex

sropissime

bona exempla,
contigit,

ul
[nl

supradictnm
sanctus

^rutcaveasastultiseipensis,
rr\ 7 uis ma

coactie

Mt.
ex

Vice

autem quadam
equite
alii

m
,l

'

recteque
;''
1 '
.

recte sit exatque ut pecunia tua Utinam Dominua noaccepta.

instruat, una
et

memorato

quaereret,
i

utrum
raalle

mallef

fecissene

peccatum

mortale,

an lepra
le fe

,,
i

r
!l|l

lC
i

hac

prudenUa

cnm
Cbare
hoc
Missaa

aliis

infectum? responderitque
potins triginta
peccata

eques,

8iS

UbTconvenientibus,
ut,
si

ulilibus.
al

lih.

mortaliai

quam lepraesse
ij

JJ^
,.,.,,,

Deo
te,

placeal,

ab
cures

mundo
sa-

infectum

tunc

sanctus
dixit,

Rex

vehementer
o tendil
,

ante

me

subievari

reprehendil,
stare

eique

atque

praa-

Su^aliisque
tiones

precibus,

ac

m ^asjd^confacies,

lepra infeclum
sil

esse,

quod
an

peccalum
liberari

mortipossit,
sil

pegni
P ro

* mrll
|

anima

pranci, easque ro$ari mbeas, mtenipse mea; tuqne

bonis,
quae

ferum

animaa
/
.-

lepra, qua
aescil

homo
catis

ignoral
Si

enim,
sine

quandonam
sincero
di

dM

in

omnibus

Domi-

moriturus.

autem moriatur
el

concedat. Chare fili, bo^'uostcr partem mihi potest, el patei omnia precor, quae tiln an Dominum noprecari filio atque oro Deum debet Jesom Christum, u! misericordia sua mav

dolore,
in

sine

vera

confessione.de quibus
sintfulnra,
gratia

ignorat, an

potestate

sua
a

quod

id

dependeal

atque

oriatur

Dei,

anima
similis,

,tru

semper
si

lepra
in

manebil infecta,
peccato
morlali

ac

diabolo

^a

;M

merilis
meritis

beatae

Matris

suae
el

Virginis

Mausto
ipsius

monatui'
>e

Lepra

vero
est

corcullo

angelorum
ac

archangelorum
te
i

per morti

liberandum, certum
aiebal

omoiumque Sanclorum
( |

Sanctarum,
facias

libel

Qua de causa
esse

sanctus

Rex,
e

1;|)

;1I

protegai

ne quid

voluntati

satius

homini,
esse

tepra

infectum

-.

quam
e
ilixit

contrarium,
ipsius
ii:i

libique
,

gratiam
ut
,

prmstel

voluntatem
ac
libera-

peccato morlifero

inquinatum.

implendi
noster
iJ

ipsi

per

te

serviatur,

76 A

haec qebc

beatus

Res
:

memorato
tale
in

equiti

od

bona

Domiuus
litatesua
lem,

mihi

tibique
post
,

immensa
hanc
.

aliquando
iiim,

verba

Vellesne

tribuat,

ul

vitam

morla-

quo honorcm
hominibus,
obtineres

consequerm-is
Dei
gralia

docnmenhoc mundo,
ac
glo-

'i"" lihi1

eum

possimus

intueri

laudare
et
'!

e1

amare
illi,

placeres
ri.iin

Iruereris,

sine tinf.

Amen

Gloria,

honor,
Filius,

laus

qui

tempore

futuro? Respondil eques

odus
cius,

esl

Deus, Paier,
principio
,

Spiritus

Sanabba-

se

desiderare
beatus

hujusmodi

documentum. Tunc
facito,
praBtei
id,

ipsi

sine

ei

sine

fine.

^men.
in

dixil
si

Rej

Nihil
.

quod
ilte-

7.
dwMiiani
ii,i

Praeterea,

dum
yjlla

exslrueretur paries

totus

mundus
haec

scirel
01

nihilominus
.1

uon

Regalis-Montis, beatus
(j

Rex,
1'

qui
n
.

illo

tempo-

res.

Prmter
,

Beatus

hic

inducebal
.

M tumylo, ^
ad

C g e l, ;| | a dicta

-u;i

n icr.-

CfUSB
,
i

nOH
niebat

equitera
festa

abbatia dissita est, frequentei

ipsaque ad frequentandum ecclesiam Sanctorum solemnia, atque ad Sanctos hodicebai

in
.

hanc

abbatiam, ut
interesset,

Missae

sacrificio,

aliisque

andos, eique
gere de
i,i

simili

ratione

contin1

Officiis

ac

locum

inviseret.

Cumque
laborem,
loi

Sanctis

caelo,

ac

de

consiliariis

Hionachi
sis

prc consuc!

ucJ irn-

Onliuis sui
ivissenl
<i

Cistercien-

terra

Etenim

qui

negotium

aliquod
quis
possil

habel
ei
.

posl

horam

Tertiarum
lapides
paries;

ad

,-nni

rege
as
,

podam
qui
sil

terreno,
regi

inquirit,

sil

niqne
abi

ad

ferendura

calcem ad

um
quem
sii
,

tulo

supplicare

ac
ille

construebatur

beatus

Rex

arripiebal

rex

auditnrns. Tnnc, ubi novil

,

quis

cralem

brachiatam,
eo

eamque
id

gestabal
retro
ileratis

lapidibus

.-11111

accedil cogatque

u1

pro

se

regi
in

suppli-

oneratam, ac
nachus
,(, N
'

praecedente

gestabat
vicibus

mofecit

C( .|

tta

etiam

agitur

cum
nostri
.

Sanclis

caelo,

qui

quispiam,

atque

amici

sunl
tuto

Domini
ecclesiam

ejusque
:

familiai
:

tempore

praedicto.

[ta

etiam
a

eo

irmpore

eique

supplicare possunl
adire

eos

enim exaudil
diebus
ul

trMm
dom mo

brachiatam portari

volebal

fratribus suis

atque
festis,

ideo

debes

illorum

Roberto

C nnno Carolo;
8

domino Alphonso, el doeratque cum qnoUbel eorum unus

0,

eos

venerari,

eosque

rogare,

pro

le

Nonachis supradictis
P w, te

ad

cratem

brachiatam ah

apud Doniinum nostrum suppUcenl dicebal Rex sanctus p, B terea

equiti

Matmdu,

""''
i>at
'"'''

sanctus
E1
n,
\

alqne id ipsum Seri jubeRex per aUos equites consortionis quoniam fratres ipsius cupiebanl quan:

portandam

quosdam
,..'

esse

viros

nobiles,

qui erubescunl
.

bene
di-

iuimiuin
v,,
i;

adire obire

templnm
religionis

interesse
exercitia;

rei

aliaque

neque
neque
pejoi

.^
eis
>

'oqni,
' ;

clamare,

el

ludere,

beatus
loco

Rex
silen

eos limere

vanam gloriam,
dicatur,

sed

inanem
gloria;
aul

verecun-

dlc,,| al

Monachi
etiam

servanl
illud

hoc
servare

diam
1

ne

eos
esse

esse

hypocritas;
uti

u m.

atque
ue

^
j
'

nos

debemus.
onerassenl
via

meiius

admodum

vana

fratres

beati

Regis

em

multum
in

esi
,,,

'"""

brachiatam,

atque

media

domus quam vehemens

.

collapsa exiguo vento,

sine

vento,

turbo dejecit.

e tent

nfl

^
p

priusqnam venissenl ad muua mcebat Monachi non requiescunt, euos fequiesceredebemus.

:

requiescere,

hr

Re, uon solum

[U0j
,
recte el

informabal

ad haec amice QUos suos

supra
ad

agerent,
alios

uti

demon-

stralun]
lllim

est;

sed

instituebal

omneboad

'"'

'"'""^
'

Rex

,;

agere d
ln
!

" mlli,m

su;,m
vice

lvctr gravi

Qnde verbum
Religiosas,

Dei
-1

pradicari
antistites,

jubebal

ebat
J "' rl l;

Et enim

""
.'','
i

cum

quadam

personas

m
io&sit

P
1 1

'''"^ "'
1

Pontisarm, antequam mare pridomesticos suos ad se venire

'

populumqne,
audiebal
,,.

ad

eorum
esse

magn Quando Bdiflcationem.

ad

beUum
S

"'

'"'

je

ej^'
?
'

Deo
;

serviendum

Postea
p ore

?1610 "' eos m ,uil "';"s mare,

coram
genter
'""''"'^
"
[

^81

hortatus

est,

,,,

uum

inter viros illustr. solemnes legationes ad eos mittebal

sermonem

inslituit.

,,i

pacem
e1
1

inter

conciUandam;
[ta
fecil

al

non sme
Bar-

primi itineris

temsste

sumptibus

ingentibus.

dum comes

onvocari

se jussil

domesticos suos,
'"

qaele
,

*.

ste

'

\n

llli| ,|

em
i

eliam l>om> exemplis instrue q u itm, dominum Joannem Join-

M,,l,ls

pra

,,,,;,.

Lsisse
dicto,

Luxemburdominus Henricus comes ita etiam bello impetebant; am

multisque

^sr^s-s
al

est

5()2

VITA
m

II

S.

LUDOVICI REGIS
a

A.

Hr

bonum

suos ad non mo.lo studaisse proximos eos quoque ... bono corinstiluere, sed

quo tempore usque

J

ad annum 1370, quo iio

stremum iter sme

wnmiii.1

Sattcft4|

moTm
ANNOTATA.
.
''

tot anni non et defunctus, numerantur. Vitatertia num. UB familiari ipSe m

Bm

suo coni//','

'"""
diiiiius

''""'

Rc

""""* """//""
Joinvillius
:

22.

Begem
'/""

novit

rvaofia*
,:

B/w(i6rAffl

.;

Znarr avimus

',';,

ri
2

mensibuspost maritum, in reditu ifricana prope Uassiliam, ab Bxpe diHone

m
it

in

ewm ItootaWo VflOflrm. S04. Commentar

integro post Patrem,

"';;"'''";

"

"
t

nam apud no .
"<</<.
c
,'1'

'

"'

>

annonon

mUrfutsse, quod igttur temp

la futt tnter

habttwm

est

anno iUi.Abto fi /ortam rf

/,

nmi

ephebos nobtles
im
/""''

Ceterum d0i
ipse
/-

mentorum

sibi a

L em iem
,,,,,,

^mmi

a/mfl"

'<'<-""""

/""/

'-'>'

cttp/efcsstmtt*,

Rege da praserftm
ail
S.

testis esl

/-

^i

/eclor fe.

juxta maritum

Provini

in

ventet expostta, qu<B htc narrantur.

r

utamen cor ,.,.,' / oemtnumei

,,,,

ejus Claravallensis posrtttm

abbatia

Nam,

ul

'

,,,.,,,.,
i

,,,.,//,,.

nJ epilflpAittm, pmdicantur. Vide

I

Ettflnae/ia,

Qui

pa-n.ic-m.

Gregortus Hom. , veu.am spnpmuiii,

peccanti
sii

diem crastinum

non

promisit.

Quo

sen-

rl ,.,, ,/ u-trumque apua vnesntum pag.

b
/1,,^,,-r/-!
/''

>

Inrr tlr.jis icrhn stinl iiilrllincu,!,!, his Joinvillium

ibi

juts

/"/

-''"

Henardtt* Offseroalioniotts wweruil stylo aniiquo, biograretulit.

est
: :

f Consule de assignatumque

num. Commentarium.

245 etseqq.

phus 5M0 singula stylo

c

SensttS
,/,/

amWfltttts
,,//,'/
/./
I

""<""</'

wdelttr
oihil
i

flJ-

/,/,,,
,,,.

(7///s//
6

Sine

me

poteslis

./,"/

i'</<"

poJissimttm

CAPUT
Commiseratio
KfeJ
I

VII.

H mtelligendus.
,i

uic

"/"" /
'"" "'

i/"""-'/""'

////'//'"/"//,/,//

7""'< / "'"-

"
.

Nullfl lvs

necte

amari potesl
lllud

oeque

tam juste, neque

^
tam

ceroa

sa/ncti
:

Regis erga
/,;////

afflictos quos-

WW r

ijmttS rlermnsyiue.

utiliter
,ir
e
f

tam
ni

haud dubie adesse

sequentia.

debet, at-

adfuisst
\, //,//"//,
1/,,///

dod

"/'" 1'injilrr ln

"/// ////,""',,.

V,
Me-

enerabiiis

sanrtus
.

l.iiilo\icns

minlira
afTJictos

coiiinii-

Mriiiliiliini. llllKl.
illail

serationis
rsl
"////,/

tenerilate

qua
se

In

cujusvi

Hnriiiiiriiliiin

imiisSiini

generis

ferebatur

eorum
est.

desiderio

ob-

////////////.

sequebatur, ul
frains
,/,,/,

manifestum
ipsius

Quippe,
in

cum

h Ula in/mir
i

apud

Uenardum non

lempore primae
tu ipsius

transft*etationis,

exercirariis

essenl
affecti,
:

multi

pauperes,

aliique

[pudnosnum

46.

morbis guoribus

fridum

Habetur scriptum illud Hegis apud Gaum Vita prima a num. 18. \'os illad i.u-

renum, dentium, aliisque lanquando Res sanctus perspexil pericu'"'"'i

lum,
eranl

iiim1

poicrai
s

p\

conflictibus,
a,

qui

tvne hic

damus ex hoc
dedii
:

auctore, qui illud'Gallice

inter

Christii
ul

ac

Saracenos
ad

praBcepil

,im stylo

ex

guo

/ii.

ut

verba quesdam

cuidam
ftumen
quibus
gis
(|llr

suorum,
fluxu

se

conferrel

naves,

qos
in

propter

diversam
vn

interpretationem

mutata

sint.

adverso

ascendendo

venerant,

\ienardus
citat stylo
lius
re

observationibm pag. 354 idem

rinii
/,,//////,/,;,//,/

reil-

Gallorum antiquo , atque exemplar

rmirrnii
uI
il

navibus imposita erant cibaria sancti ReLudovici, eumque jussil uayes evacuare, at'

rrrlr

ii/nln-

BqUffl

niJH','ic

cilih'-

impOSitaS,

aliaQTie,

M"

;1

'" possim, quin ex Latino Gaufridi textu sit wnus tamen ibidem deest arliculus, de quo consuli potest Commentarius num.
Gallice redditum
:

in

iis

erant,

cibaria,

jussilque

debiles
el

omnes

ac

aegrotos exercitus,

qui

poteranl

volebant,
cibariis

m
il-

naves
lis,

illas

ingredi;

retinuitque
sufficere
illas

ex

1/17.
I

Porro

///'

biographus
exponit,

singula documenta
alio-

quantum

copiis suis
el
iis

possel

ad

octo

pluribus
ffttin

terbis

quam Gaufridus,

tanlum dies;
crediturque,

tunc

naves

fuere

evacuat,

//,/,/// eodem ordine recenset. Crediderim Gaufridum, qui se testatw breoitati consuluisse,

receptos

usque

mille

omn

pauperes.el aegrotos

"///,.//.//////

////,-, ///,//s ,,,/,, g

,/nii ssr,

quam

79 Rursus,
fre t
;

cum

tem]

fecerat Sanctus.
i

nis, posl

multos

assultus,

memoratsa transac posl ramem

nnilias,

/-/. //,

habel

lis.

Gaufridus

num. 64 in documentis filim danum. (8 : Nam sine hoc oon esl

S.

morbos
rnni,

multorum,
qui

p"si

ihiM>

quas

Christiani,

cum

bealo

Rege erant,

sustinue-

lhl

beatus

m
'"<"<

Rex

variis

laborarel

Factum hoc
tom.
''

i,

/,//,/.

Martini
ex

refertur

apud SuVovembris,

fluxu

admodum

grayi,
ipse

Christianique

morbis ac alvi Damiatam

"i
,h ~

Severo Sulpitio; de
si

quopluradicipoterumt ad diem
''

,llh "

" Al1 ""' wctii /// Bellomontensi ad Isaram """"<"<' ""/"/"/ prope abbatiam Uegalis montis '" mappts Blaytanis. Hinc ergo discimus vitlam

Rex lol morbis, eellel ctum est, oppressus, quod particeps esse redeuntium, terra miseriaj, periculique suorum ai ferrel eis se socium praberel ipsis opem ul
redirent, atque
,

succurreret,
inimicos

quo

se

tutari

possent,
tantu
n

ac

;l

defendere

Saraceni
,

itndine

"<""
...,

flpttfl-aKos/rttstrflott-

///////.

exercitum eircumdederunt

ei

lam

tortfter

inva'' de
' . .

ZenuT m
e

"

;""

'"^""'s Ri9U '"

,,,
J
.

"//",//////

contighse

ante

se " erunl i nrailis K\ aliique Christiani ul beatus Rex, ailli|iir i.ni imneUlU a.. ^ .i., impediU dere Saracenis debuerint; quia morbis

.....
,

''"''"'

"'

''""

"'""

se

"

^non"poter7nrPorro "sanctus
ingredi
voluissei

Rex
,

il

'

.,

,
'

'

" q

'"/"'"

fottatttor
""-'

* ", r"""""" r *WnonfuttJotnvMiu*peran"'"'

//",//

^em

primttm

Ud0Vlc

/MMir
(248,

bcit, evadere satis derent, atque

quemadi potuissi. Quod

,

i""
c

|,,J
1

''

J
"

facerel

hortarenlur
ex

proce-

'" / """' ""''//"'

et

rum mulU; nihilominus corpus suum charitate ob]icTe cuicumque incommodo

amore
>oluit,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

,

mJJnm
labor
,,.,,!

nonuium

subibal
M

tutandum, qui cum ipso periculum, sed corpons. limebai rolebatque periculorum populi
1(V
i

,,i;i -

n"

'"

eum
vestium

afficiebatur commiserationis affe- a.

esset
ei

Regim

ctu
,

quod tam
par

nudus; undc mox

componi.
[tem

jussit du-

C0W|

Piex
re

dum
placuii

tempoiniit

"

saraceni aossenl infirmita.*,,

islius

transfretalionis beatus
in

Rex consilium

1 l

:;v;:: "" *
J

;^iaor,.m.
eren ,
lanta

...,,.*

ino .

redeundi
Pascha
d

Galliam,
ipse

sicut

Deo
regina,

post
d

robur
era!

agminis

Saracenorura,
,

sequens
aliis

cum

liberis

'i'"

commiseratione
copias
,

ul

navem
di-

multisque

suae

ramiliae

ingressi

sunl

unam

na-

Sendoevaderenonvelletsine
.,,.,
Se

aliis;

m
navis

iii

pervigilio

sancti

Marci.

Nautaa

dictae

duxisse
velle

suas

equestres,
capi,

per
:

iimiv [iro^ivssi

suui usque ad Cypri vicipaulld ante

cumr educere
cam
dentibus,
illis.

si

posset;
facto,

aul

ac

uiam
vis
'II',
i"'
II

nocte autera
in

quadam
i<l

diem natimuerunt
lustra-

Ex

boc
i

aliisque

prafor-

impegil
qui
in

(1111,1111

arenae

cumulum; cumque
navem

intelligere

umus

insignem

navi

erant,
rupta
:

sentirent,
naucleri

ad charitatem , illius n, eximiamque o, quantum posset, populum ChnstiafofeBdendum,

80
s

navis fuissel
jusserant,
1

ubi

scirent,
a

an essel disrupta, retulenavis

runl
Postea
.

Bancto

Regi

carina

avulsos esse tres

consuluil
,

quando beatus Rex

cura

captus
,

rait

omnino
varchos
III
,

tignos.

Ilinc
.

beatus
eranl
;

Rex
in

na-

,',.,,,,,

multique

eo proceres

audivit-

aliosque

qui

navi

quid

hac

guosdam divites Chrislianos, qui redemptione sua agere, eamque proRex severe eis prohibuit, et ,,,',.; sanctus
--e
,..,,,
.

secum eranl

re

racere
,

oporterel

omnesque
expedire

el
,

nautae et
,11

aiii

,|

dixerunl

sua sententia

sanctus
qui

Ilex, eo
n;i\
1

ejusque

uxor ac

liberi,

aliique,

cum
bac
1

sll

i,

posnis

admodum
pacto

gravibus,

id

ne

facerenl

erant,
,

homines
Ai

illustres,
,

egrederentur
quaa
illaesa

Q,

redemptio
hoc

pauperum non impediretur.

futurum,
,

Dicebat

aliamque
,

ingrederentur
licel
.

rllllll

ul

divites

redime-

el
riis

integra.
,

ab

omnibus

suis
ei

consilia-

rentur; ac
olverent,

pauperes

qui
in

non
carcere.
,

baberent

unde
,

qui

ibi

erant

atque a naucleris
egrederetur,
faceri'

suade-

nanerenl
permittite

At

mihi,

in-

retur,
iiili.uvi
;

ul

hac

navi
iil

aliamque
:

qniebat,

cnrationem

redemptionis
,

onerique meo profactum toiam velim hoc in

:

riiliiloiuiiius

uoluit

sed dice-

bat

eos

qui

in

navi

me onus suscipere
redemptionis

ut

solvam

83re
;

proprio pre-

rentur,
futuros

quosque
periculo;

promitto, el omnibus imn, non initurum pactum de redemptione mea, rae faciam de redemptione omnium illoaisi illud quique mecum nmi, qui snni ii, societate mea
pro
,

quam ingredeilla exire cogeret, iu magno quod navim suam amitterenl

essenl
illa,

tiraerentque

ingredi
:

Rex egrederetur et, neminem

tandum
ctus
11!

etenim

navim illam, qua quoniam eam

a

beatus
ipse

re-

ingredi

volfturum, ad
,

evisan-

venerunt.

r.i

sicul

lit:quod ab ipso

ita Rex sanctus dixil factum ex magna humanilale,

, 1

illud

ipsum periculum
,

quo
iis

sibi

Rex caverel
111

adeoque
aul

necesse

futurum,
atque

magoa
*

fidelitate

magna
ubi

charitate,

magnaque
conclusum
pi'0

li-

iusuia

Cypri

manerenl
in

bac

aestate,

beralitate 6.
8i

iin

forsan

Post
Iie.ilnill

ii,:r,
l!

pactum
.-\

eral
|i;,.le
,

in-

lamitate.
in

nrututmj!i-

!gem

inia

Se

et

prO

redi

magna futuros caHac de causa nequaquam aliam navim cum aliorum detrimento. Sape voluil
morituros,
,

Chrislianis,
iniiii

atque inter Saracenos

el

qui
ejus

jam

solda-

etiam

contigil

ul

cum

quis

coram beato
.1

occiderant,
ex
alia

erant,

parte;

adhuc sahguine et de beati

pacta

cruentati
,

premeretur
tanta

ignominiave
miseratione
.

afficeretur

potentio-

Regis

Chrifuishl
i

slianorumque
senl
['i'"

redemptione

inter

partes

opponerel

ac

moveretur, ut potentiocausam minus potentis

deferebantur
querelaa

ordinata;
parte
pretii
,

Saraceni,

qui

pignus
beati

volebanl
Regis,
ac
ele-

nviur

Quando

ad

eum

redemplionis
quae

de
batur

linibus

o ccisis, %
.

magna

eorum
crebro,

permovein

Cnristianorum
ctionem
;i

superesset

solvenda,

misericordia
imn,'
,

dixitque

modum
causam
ita

dederunl
ipse
alii

sancto
el el

Regi,

"

i" "i

dimitterelur,

">

dimetterentUr,

utrum mallet, alii manerenl captivi; maneipse captivus

integre
:

moti,
tes

nemincm
vivis
utilis

niortuorum
velle.

sed

patrocinari
esl
,

83 Pietas, quaa
plevil
,,i

ad

omnia,

im, '

XI.

lv|

donec

pretium
ipse

redemptionis
continuo
sil

fuissel

cor

sancti

Regis

atque adeo

penetravil
suoto-

SamtusRex
auperilnii
i(/
:

solutum.

Tunc

respondii
perfecla,
ipso

Volo
dice dice-

pietas

eum
in

viderelur
:

totum possidere,

inanere
iHi;
IV||I

donec

solutio

iiberentur

que subjecisse dominio

tus
tia

namque animus
pauperes,
ul

ejus

strot,

hcci
se

proceres,

qui
in

cum
id

erant,
,

ferebatur

sagrolos ac

sequendiebus

oequaquam
se

consensuros
:

manifeste

probant.

Primum
Sabbati

singulis
in

^ntque

M
,

mansuros; ipse abirel

consentire
,

attamen
c
el

bea-

l;,

'

noluii

quidquid
beatus
ac

dicerenl

Mercurii, Veneris, ac Vdvonlu per se ipse ,, el

Quadraj
tredecim restiano

ministrabal

ll

">

contradicebal
lu i'
aliis.

volebatque
ubi

ipsemet

maqui Aius-

pauperibus,

quos

in

cubiculo

suo,

aui
,

" r|V

Deinde
fuere

Rex,

cum

eo

erant,

dimissi,

dorainus

manducare nendo pulmentum,

scibus,
:

jubebat;
a<

ministrabatque
bis

ilbfl

appopi-

gemma

fercma ex

P^suscomes
'i'
1

"

="i

Pictaviensis relictus fuil obses dictam solutionem perfectam, bealus

solutio essel
rel
el

Rex

^oluittriremi.donec
;

perfecla,

"'

P 81

se

venientem

****
V1
'

suum;
propinqui

'|in

R h
,j
'

erant,

Uphonomnes Chrisliani qui illi nimirum

domii
.

duos aliisve cubicularuqu quibus apponebal singuhs, necesse panes secabant, qnantum reliq praeter El memoralis supra pauperibus

ipse

panes scindebat
1

cx

era

nw
1-

omnia

beatus

Rex
ponebal
5j

cuilibel

pauperum
quos
dli

anle

ctorum duos
.

panes,
beatus

secum au1

emam aon
'""I"
.

,,,

rueranl

inter pauperes bos

ducti,

ruissenl

libera

qui

Damiat82

erant,

navibus
Soisi,
essel
a

raissent

n,

,i

caecutientes;

Rex

propriis

mam

^*

6p|

i.

tfokia.
., jj

Jnrsus,

Re gis,
!

^
ille
' '

cum Rogerus de Acconem reductus

carcere,
in

coquus
legatis
in

aul

rrus t um manum

panis

eorum
ejus
Io
-

manibus imnuttebat,
scutellam

pauperis ad

ducebat,

^
r|1

quo

racral rueral
jussit, jussit,

ma-

docebatque eura, quo movere deberet. Quin

beatus

manum
.

scuteU
.,..,

imo
"

quando
.

'

um; eum m;

accersi

venitque

p sces

e ran

lu lsl

omnino nudus ad ipsum, beatusque Rex

Rex

capiebai

frustum

piscis,

; propmsque
'

lugwti Tomus

79
v.

mani-

, ,

594
A.

VITA
u
spinas

II

S.

LUDOVICI REGIS
his
v.n.

RlOIM

eximebat
ac

dfligenter,
ori

embammainferebat

COIBMS

tamittebat,

tnnc

pauperis

centumvigmti e duobu* pauperibus qnartan, D mensurm Pari mdOs frnetnmqne carnis

prout
dies

panpemm dam rZmasnamvidebai

illorum
i,

singnlis distribnebat p nll s U am miiducaverant, quibns: plns etiam diodecim denarios Parisinos donabat; lis nempe, quotatera;

piscis

exigebat;

aut

ova
,

qmdpiam,
et sragulis

qnando
bi

m
:

am

;illlli)

pisces inveniri
c.

non

poterant,
.,,,,

Pansmnm
bal

Si

dumque

.1-

infantem
bet

nnnm
luec

aderat mulier, ve! plnres, pro

quoij
,

aderat

femina,

qua: secum

habebal infantem,
ipso

infante

supr

donum
extra
(||i>lill

illius

augebat.

Hmc
et

etiam

Eaciebal

Qnadragesimam

Adventum

quibuslibet

bus et.am singulis panperibus ginta

panes,
et

bal.ebat ,, !mem infami pams dabatnr. Praterea

dari

jubebat,

Bingulis

duos

Bt sabbati

84
{rfuffi

p rffile

M,

per totum annum, omnia, quovis tempore

duci
secreto

omni
ad
dictis

qualiSabbati
et

difl

SaDDati

jabebal

admodum

h,i iff

vestiarium
tredecim,
;iU
i

pedes lavat ,

suum tres pauperes ex supra omninm aliorum pauperrimos, aul

quos studiose
ipsius

capcos,
seligi
:

osculatur

caecntientes,
in

volebal

erantqne
a,|u;i

vestiario
Qlic

tres
et

pelves,

atque

pecuniam , pnta quatnor denarios. Rm sns eleemosynam generalem distribni jubebal bia bebdomada omnibus pauperibus, undecum. in c\ sublatis a mensa ac reliqoiis que venissent lantnmque panis addebat ejns ab eroganda BtSpe minister, ul eleemosynam singuli accipere posbeatus Rex, qnando degebal Pa sent. Rursus
,

calida

proparata,
lavabal

mantilia
linteo

munda;
cinctus

risiis,

ministrabal
inferiori

saepe

mann

propria

in

cubicn-

ibiqne

ipsorum

pedes

lo

suo

as ante eos flexis.

nlll
i

Cum

quis ministrorum

qnandoqne
aliaque

quandoque viginti pauperibus triginta, qnandoque pluribus; po -

jnvare

volebat ad
,

rum pedes lavandos Deatm r6 j pati

,,,!,,,.

cujusdam illorum paupequia eos non babebant ninolebat,

ul

nebatque ante eos scntellam pnlmento impletam, seu carnium, fercula seu piscium, ac

quia

mannm

panem

iis

scindebat,

Rursus
in

beatus

Rex

adibat

admoverel
rat,
.

prmter
ac

se

solum.

Postquam eos lavepedes osculacorrosis,

siccabat,

deinde

Bingulos

annum Puicolos / locum, quem magis inopem

quater per
cmi
culo,

Vastinio, alinmve
ibique e curaaiis

exislimabat,

i;ihll

qnatumcumque
horridis.

pedibus

esseni
iis

iubebat

ducentos

panperes
,

in

ani

Deinde mox aquam

ad

porrigebal

eosque

manducare jubebal
eis

atque

ipse

manus lavandas, Qexis genibne rabai mantile ad manus siccandas

,,,,!,,
ii.-iiai-icis

iisque
:

prapaquadra-

per se

ministrabat,
el

apj

us

panem,

scutel-

dein

lam jusculi,
aliorum

PariMims singulorum manibus impielale,

ac

ponebai

magna

manus

sinRulorum
poteral
id

gemina fercula piscium, aul tempus exigebal. Distribuebal adhaec eorum cuilibet duodecim denarioa
bis

ciborum,
Alia

sicut

osculabatur;
occultissime ;

Hmc autem

exercebal

quam
,

Parisinos.
(|ua

item

manu
majori

tenebal
egestate

pecuniam, ex
laborantibus

crediturqne ideo libentius ad

fa-

augebal

donum
Et

ciendum vocasse C83cos, vel cascutientes ul eum remque foris non vulgarent. non cognoscereni
,

pro arbitrio suo.

ail

quilibel

eorum

duos

panes

hospitium

Post hsc tres

tos,

illi

reducebantur ad
,

alios

memora
Rex
iis

inilio

suum ferebat, si trellet, quos ab beatus Hex anle eos singulos ponebal nam
;

simulque
,

manducabant
supra
esl

ac

bealus

de reliquo
liani
,

pane panispromi
ibi

tantum
Jovis

eis

appone-

ministrabal
h.)
\ie

uti

diclnm.

quantum
Rursus
lavabai

eos

manducare
die

conveniebat.

Pra?ter

tredecim

pauperes

diclos,

sumealii

K7

qualibel

sancta

sanctuspfo^*
aul
vi-

in

bantnr qnotidie omni

Lredecim, ac
illis

tempore Quadragesimse
r\
quotidie,
ipsis

Rex
ginti

pedes

tredecim

pauperibus
dabal

ulopro\"-

extra

Quadragesimam

iirilr.iin

sex,
:

atque
ct

illis

singulis
iis

quadraginlo

J?*fl- |

siniin

mentam mandu<l\t

sumebantur

tres

illique

accumbeac

denarios

deinde

per se

ipseministrabatad
aliis

Jlllll-

re jubebantnr ad

mensam
e!

positam prope san-

mensam ,
tredecim
curabal

sicut supra

peres

ctum
dabal

Regem;
mensse
propriis

priusquam

manducafent
his

relatum est, ''11111 fecisse ipsum hoc pauperibus; atque

flen

accumberet,

singulis

pauperibus
Pa

per
et

dominum Phili$pum Qlium

natu

ma-

manibus qnadraginta
iis

denarios

ximum,
liberos,

cisinos,

jubebatque
era!
iis

dari ex cibis suis aliisque,

quantnm iis beatus Rex

iia

aei esse

Quin etiam

quandoque

panem scindebal
ad
illos

carnesque, ac
pauperes.

per dominura quando cum ipso eranl illa die Jovis recitabanl ct quidam ex ejus sacellanis Officium de Mandato g, interea dum ipse pauperum pe:

Petrum, aliosque

snbministrabat. liem scindebat carnes et pisces

appositos, et mittebat

des lavabat.
[bat nudis

Rursum
pedibus
ubi

qualibel

die

Veneris
vicinas

sanclfl

aibi

Ha-

per

ecclesias

cujus-

bebant insuper singuli hi tres pauperes modo memerati frnstum carnis, quod poteran! custodire.
Ssepe

etiam

Bervabanl
eis

ex mensa
Adhffic

beati

Regis,

Redegebat; jussuque Bancti centum libras, gis duo ejus cubicularii capiebanl sansinguli quinquaginta; easque subministrabant

cumque

loci,

quod omnino
plerumque
ponebai
iusculo
sibi

sufficeret.

adferri jubebal

ad

Rex mensam suam

beatns
ipse

cto

Regi

illa

die,

imj

mtes

per

vices

11 1

"

niam illam
suo

sacculo,

quem
suo

beatus

Res

sub

pallio
<''"-

scutellas

jusculo

impletas,

quibus
posita,

im-

gestabat
libras
ibal

cingulo

appensum.

Has

umsta
in

panis

ante

se

panemque

lum

propria

manu pauperibus
.

distribuebat,
patiebatnr,

scutellis

ante
cari

memoratis
pauperes

omnibus pauperibus. Jubebal autem vo,

pradiclis

intingebal

dum

ut servi

dicta die r per templa; oeque Bubmoverenl aliive sequentes

.

mirnvC retrov
,

omnium

qui

inveniri

poteranl

abigerenl pauperes,

sed

volebat
ut

liberum omnes
,,|s

maxime
sterium
,

despectos,
iisque

quibns
ac
alii

hoc

exhiberol

mini-

ad

se

haberenl

accessum,

^tii"'" 1

ma"

libentius

smpius

ministrabat

qnam
banl
l

aliis

Decem vero

pauperes

manducacibos
il-

'"
.

ccenaculo,
?ui

aliosque

habebanl

mulla alia
1

latit

subsidiu lar-

manducabani in ccenaculo; el sindecem pauperes accipiebam a Bancto Rege pro eleeraosyna duodecim Parisinos. 86 Rursus memoratus sanclus \\r\ trans mare, et cis mare suo tempore quotidie dari jubebal centum ngintl el duobus pauperibus, en.um
guli iu

" nm|

nu propria posset erogare. muwf^ ipam88 Rursum consueverat sanctus Rex, ihIU h} iw*' pfl uj cumque civitatem, oppidum, aut locum
ret,

aul iiin degebanl fratres Minores Orffljjuwjt Prmdicatores ex talibus aut aUqui
, ,

mandare,
renlui
fercula
,

ut

die

adventus
panis,

sui

ac postridie
el

lius

ad

victum
Ii.nnl,,

vinum,
,

bis

Benuvj
"

eaque subminislrarentur
ni.ia

quaa
erat

ijl

qui qui

congrua.

gUur

aiu

fratr.bus ibus

utiUus p^
-;ill:

eri

8
.

Pradiclis,

duos

'f vaiebant

singulis

panes,

cuniam
ctus

habere

singul,

denar.u

loco U

dictornm

obsoniorum t
jussit.

Parisino.

Rursu

singnlis

Rex"7r7iis pecu^a"m

illis"dari

B^
sum,

,,

DIE VIGESIMA
A

QUINTA AUGUSTI.
cum
et ctus via
1]

5c,5
|

m
'

mioties
,inri

veniebal

Parisios,

n.uli.i...

pecafratri-

,,,,,

;|(

llumen, ut videret

jubebat fratribus

Minorinus,

ac

hoc modo pedites

frater,

frai

renerunl
aiii

nKl
,

sanctus

Rex

PrffldicatoribU8,

p-risiensibas

qai
,

omnibusque aliia Religiosis nimireditus non habebanl

:

dV
'licet

CONPESSARIO.

multique

usque ad flumen
qui erant
ul

esset satis longa.

nm "
(

ouadraginta
(i

octo

denarios in singulos

at-

eo advenerat, quamvis fratres,

vi,

Postquam autem beatas Rei

in naJargolii

con8neTerat,
lli;ll(|lie

qnando
vel

ana

die

Pansiis

rellenl
:

omni modo abire

nihilominus
aut circiter,

per-

)||iilm

ad silvam

Vicenarum,

noctarent

adeo

coegit

fratres

JJ

|ll|lim
l(j

8 ancti

Dionysii, vel

ad

ahum
amore
item

lo-

numero octodecim
strum deberent,
cipi

ut venire ad

Caexassi-

OTantumcumque
,,,,,.
.

vicinum,
dicto.

redibatque

die

eosque

iila

nocte

hospilio
eis

parisios,
I1|(ll

stipem Religiosis

Dei
bea-

curavit,
jussil

commodumque admodum
nospitium.
item
sanctus
:

ri

(|i;||V

io

supra

Prmceperal
veniebant

-nan

ReXj
i

,.t

omnibus Reli
muUeribus,
qui per
transirenl

tuperibus,

seu

90

Consueveral
Religiosis

Rex

ad

ipsins

personis
virginibus

providcre mulla cujussacris

rirgivis generis

pauperibus

videlicet
aliisque

|i;1

i;iiiiim,

aul

locum, ubi esset,

submini-

Ordinii

Cisterciencis,
aliis

,.,,,
i,i,

renirenl
(juod

post

cibum sumptum,
culina,
aliisque
:

nibus aacris,

ac

personis
lepra
et

Religiosis

aliorum

pa uperibus quotann
'jitur tubei-

comederent; iisque daretur,

cx

quod

Ordinum
riorum
libus.

egenisque
tractu

infecus

valetudina-

congruum,

officinis,

in

dia

Pranciae,

personis miserabi-

^oinaula
est

ipsius

manducareni

idque factum

His

quotannis
haleces,
aliisque
et

sub

initium

Quadragi

auamdiu beatus

Rex

vixit.

procurabal

pecunias

pro

amygdalis,
iii<.

pro pisis,

similibus,

quaa c\<
illis

anni

ANNOTATA.
a/d
,

tempore
bat

erant

necessaria.

Rursum
hiemis

procura,

quotannis

sub iniiium
crassiore,

ligna

inducal-

contigisse

debuit,

dum Rex cum agmir

num.

menta e panno
oeos,
qua3

vestes pellitas, ct

ngrtdi mllius

Damiatam eonabalur,
cap.

18,

ubi

de quo
et

agit
re-

124

jert

solicitudinem Regis,
reciperentur.

ut paupercs wgroti

in

Annuatim eaque disperiiri

copia distribuebat. emi jubcbat sexaginta millia halecum

pauperibus magna

distribuique

quemadmodum

su-

nam
id

JariM abjectis,

Non guidem memvnit de <>quorum erat penuria : at facile

Joinvillius
:

pra est dictum.

dw mi1
1V(I,IX

'

Aique hoc servatum fuit quampostquam c\ tractu transmarino fuit

ignorare potuit
b

aut oblvcUci.

Imo

insigni prudcntia

nam

si

magnates
,

Pratarea beatus Rex quotannis dari jube^at pauperibus in diebus bacehanalibus triginta
porcos.
uffi <I
1,;i1

suam pacti esseni redemptionem multo majores fuissent sumptus, </>""" fuerunt Rege pro omnibus paciscente. Pactum habel Joinoilsinguli
lius

Porro

minuta

hsec

pauperum
sua
notitia

subsidia,
dari

beatusRex ex
fratribus

speciali

cura-

Minoribus,
Religiosis

fratribus
viris,

Pradicatori-

num 188 Amicum

:

qui

l>oc

et sequentia ordine refert. certamen non habet Joinvil-

l,lls

aliisque

ac

mulieribus,
quolibet

locisque ahis
atl

egenis,

ascendebant anno

Hus

sed multi testes

fuerunt

vn

Actis canonir

toHonis,

qui rei gesfa adfuerant,

adeoque

rt

hbrarum Parisiensium numeratss pecunise, absque panno vestium crassiorum, calocto

mi "' a

vera retulisse
il

censendi sunt.

ceis

balecibusque
ul
.

ouse

dari
est

curabat
supra.

ac

distri-

Ainn

{254.
cap.

Totam

hanc

Joinvillius
Ibidem.

%,

quem

historiam refert consule, notataque

bui quotannis,

dictum

01 Rorsum quando beatus Rex ibai agrum Bituricensem *, aut in Normanniam,

alia-

paupcribus ae monaehis ipte

Siepe ministrat.

QDcnarium, opinor. f Oppidulum est in pago

''"'"'"

ve
Vastinensi,

loca,

ubi

rarius

degebat,

unica
eis

vice

vocari

quodin

jobebat

trecentos

pauperes,

mensam
,

exstrui

Berri

ntlgo

Semosii memorat Puiseaux *ocatwr

Geographia Blaviana: ab aliquibus quoque

curabat, eisque ipse per se ministrabat

juvan:

^us
scs
ii.

eum

servis

ipsius,

el

cubiculariis

dabat

Puteaux.

singulis

pauperibus
illis

duodecim denarios Parisien-

g Dt Mandato

tgimus ad Vitam primam eap.

l,lit.q.

pulmentum, carRursum festis quibusdam majoribus sanctus Rex in coenaculu SUO Congiv-an cucalial tivtviitos paUJ
.

apponebat
pisces,

panem,

sicui

diei

congruebat.

eosque ad mensam ordinari

jul.ebat.

Rm>um

ln-u-

CAPUT
Pmpruf qusdem j mo
tatis
"'
:

Vlll

tus
tis,

ll

'

vl1 "'

''

n "''

i:l1

:ul

abbatiam

Regalis-mon-

ac saape etiam diebus Veneris manducabat ibi

triclinio
,,IX,:|

in

ad
1

mensam
:

abbatis
,

sedebatque abll,ic

in

miseros

quosvis

pie-

,,,,,,,

u;in,, el sem P er 'i" "" M,i mil dabat convenloi |

i

mandapanem et

ubi
flC

elemosynm recensentur innufundationes plurimce.

wnum,

ac

bis

n '"';

tem eo temporc in mnua^nio monachi, aui circiter, prater

mesticffl
c
,

gemina fercub piscium. Brant auistius loci centom

adjutores
rei

doAliis in

qui

quadraginta

circiter

erant.

C
Onoid,

diebus,
111,1

quadam
ls

vice

esset

in

Castro

novo

in.iiiii,,,

quando beatus Rex saspe ac pleromque

meiisaj

non
illud

comedebat

ingrediebatur
ministrabat

J^Wfca.

,"'
|

Aurelianensis
lelaxandi
adire
loco

2'

m.

7
'

animi

ad Ligerim, ac velcausa post somnum de die

,

monaehisque -.
befttus
stitutis

aceumbcntibus
ad

Rex cum monacbis ad ministrandum con:

JJj^Woi,

^Plam,
Bt,||

w Wfl a

sUvam, atque fratrem

Ordinis
Pfffidicalorum

Gauftidum
consdenUaj

nam
ibique

ibat

fenestram,
scuteUas

quai cibo

culinam
plenaa,

respicit,

capieba!
ac

"''

ttioderatorem,
'P*o iret

" ,rn

qui ibidem erat, accersisset, ad silvam memoratus f.atcr rc:

easque
ponebat.

ferebat,
El

quia

monachis discumbentibus apmagnus monachoram erat nu-

v.ilvc-

;.

VITA

II

S.

LUDOVICI REGIS

I"""
,,,

'

'

"""niicii

istnd

c\

cyathis

era i
ln

bonum; cum Miium resiperet,

tasuper,

laudabatque, quando *ero essel asperum, aul doillis

,

atque

ei

possessionem

census simi

annuus

bonum

vinum

adferri ju-

jnssii,

quoram quadringentee libra. Rursum conm:i- m^qu,- sum|.iihus augm

valctu-

dedil

bonornm,

bebat.
bat, in

quoties

dictam

abbatiam

adi-

dinarium
constitit

publicum

Compendiense
;

quod

opus
rum
.

aut

obsonium dari jubebat duo.fercula piscium omnibus exigentia temporis pro carnium
dicta abbati
,

duodecim
necessaria
jussil

millibus
illud

librarum
:

Parisien
lectoa

sium, dotavitque
aliaque

laute

donavitque
el

BBgrotis
rei

sive
:

domesticaa adjutores

ac

monachi essent , sive omnibus quoque exin

pauperibus

aegrotis,

Rur'
Pa

sum

augeri

valetudinarium

publicum

ternis gris, qui

Bubsistebanl

valetudinario liu-

risiense
i

jus abbatis.

extensum esl usque ad parvum tem, censibusque donavil memoratum valeEtem

aediflcari
jussil

g t quod

92
t 'iiniai

Quando

beatus

l<'\

veniebal

CompenFratrum

tudinarium.
fratrum
ibidem.
rabat

dormitorium
sediflcia
,se-

domos dium, sape accidit, ut

Intrarel

culinam

Praedicatorum

Parisiis,

aliaque

Farttfit adoh
t,
,

Prsedicatorum
retur

ac
:

peteret,

quid

ciborum
ex

para-

Porro

quando
aliaque

bealus

Rex

conftrui

nttbw

conventui
(ralres

deinde
,

intrabal

triclinium,
culina
;

domos,
ipse

pauperibus
,

loca,

ttudiitoptram

per

dantibut

dum
sua

comedebanl
cibos

jubebatque
pisces,

met

opera

inspiciebal

quando
't

memoratB

adferri

sufficientes,

aliostjue

sedificia

Sebant, ordinabat,

disponebatque, quoofficins
dicto-

atque eos
suo.

ipsis

subministrari

jubebal in conspectu
jussit

modo
rum
95

exhedrs,
BBdificiorum

el

cubicula,

Rursum beatus Rex emi

in
'/.

Parisiis

rnm
.iui

in

domos, sitas duabus plateis ante palatium Thermaquibus construi jussit domos aptas amiilic

construerentur.
,

Creditur

autem

opera

domuum

structa-

ipiibus, flhi-

plasque, ot
lilteris

in

danl operam

perpetuum habitarent studiosi Parisiis eas autem in,

:

habitaril

studiosi,

qui ad

sunl recepti ab

illis,
iis

rum ad usum studiis incumbentium Parisiis domus csecorum , domus Beginarum Parisiis, temfi,ah,nm Miwi.w n. pli ratrum Minorum, A n u dormitorii Iralrum Prav dicatorum Parisiis, aliarumque domuum illic
,...-..

......

qui

eos

recipiendi

habenl

potestatem

e*

constructarum
aucti,
et

ac

valetudinarii

publici
.

Parisiis

etiam

domibus qusdam elocanlur aliis studiorum alumnis, quarum locationis prelium convertitur ad lucrum studiosorum pauperum ante dictorum.
Hae

valeludinarii

Ponti arensis

Vernoniensis,

Compcndiensis, domus iVatrum Praedicatoram Compendii domus fratrum sancti Mauritii Sil,

domus
Rex

constitere

beato

Regi,

ul

creditur,

quatuor
sanctus

millibus
dari

librarum
jubebal

Turonensium.
qualibel

Rursus

hebdomada
imponimirum
quibus-

domus sororum Ordinis Prasdicatorum Rotomagi domus fratrum Praedicatorum Cadomi domus fratrum Ordinis Cartusiensis Valvanecti
, , ,

pecuniam

mqltis

studiosis,

eorum

loculis
:

aendam

quibua

ad
e,
,

studia

providebal

prope Parisios, domus fratrum melitarum Parisiis h majori ei parte, quas

lis-viridis

Car-

opera

quibusdam duos S.

quibusdam

tres S.

inter alia

beatus

Rex construi
quae

jussil

ei

stelisse,
lo-

dam duodecim S. el quibusdam octodecito; " ri,lll "i"" bene fuisse istis pauperibus, quibus aoc mod0 beatns Re* providebal Eodem etiam modo quibusdam Beginis / providebat.
93
i

omnibus
cisque

computatis,
fuere

dictis

aedificiis,
Ri

piis

impensa ex

bonis hujus

tum
.

in

fundum
iis

locorum

tum inmdificia,
et

tuixi

census

atlributos,

summa ducentorum
majori

mil-

Item
'''"i

beatus
1

Rex
'"

praedictus

emi

curavil

lium

librarum

Turonensium,

etiam

ni.

ludina-

n
IrtUdiuni

oi inu

JP
r;,

atiam
ul "

""

terra

Prope

sanctum

Bonoraut

96 Quandoque
siliarii

accidebat, ut aliqui ipsius con,

111111
'

exstr0]

ParttUt, vani
i,.

"

diversorium

amplum,

niente,

perpetuo habitarenl usque ad annuos habent census ei Regis arario pro pulmento, aliisque. i hac domo est l, m| "m ^flwri voluit in honorem san? cti Remign, ul caa memorati intersinl ibidem rei ,in.;,. b aepe ,., beatus Re* die festa
ntos,

n PPM

quod tantoa cernereprehenderent rent sumptus ab eo tteri in faciendis talibus fontalibusque

tantis,
Bedificiis,

eum

qui

dationibus,

ac

tantis

donis,
i

eleemosynisque
giebatur
cete,
\i

'

quas
iis

dictis

domibus
:

lar-

beatus

Ru
.lon.-.vii
,

respondebaf

Ta-

Deus

mihi

,,.io.ic.i..i.|.ic

haheo;
est.

U
;

san-

*e

2222 '""
'

';,
,,,

eo
;;'

ml

,,i

"

quod hoc modo expendo

ctl

Bd

curabanl

RursumbeatusRe*
'

anle

TZfl ? ,,(,,,,

"''"'''"^

n"

ass^tebaoi

01
'

r,

;i,n,,l,s

taarita.

Templum
ac

m0i1o

.; lll(

"JS;
,co

?rsum

^
'

optime impensum memoralus jubebat "-"'"'-

dari

Pn^*"
,,,,,

mndavit,

liberarent

mre alieno
locis

quod
v.n.i,

se

contraxisse

di-

",m
r

',

r,.,,,... ^Mnc?
]

ampl .,.,,
'

^
l,,

fiCia
'

quiasitum

Pari8iis

t,IU

hu

,:

IM
....

u,: Dlu

T; :; mm
,

''".

1P

!,,;!,,,.

*
a

X
.

e.iam

^
"

tetla5tete"

*N"
fratres

majori

parte-

Qaando
" l111 "

Prmdicatores

mn,l;

,,,

,,,,,,

wnl domum, pendu, .,, k,, stipem (eis^ erogabal cenlun. ,, p ari8i ensinm ad rictum ipsorum.
'

^essi

Compendienses pnquam habent C

I T2TE 0nml
'-

.,.,

ibidem,

dem
rici,

BoroKes
qui

riginti

,..,,,,:,
fecun
ramiUa

rem

divinlm
aliaque
l

t\
.,,,.

*f ^
n-a-

bUS

Sffl

"

m accedetal
m:il , !ns

mulieres
suos

q^amnobUes,
mar

qua3
8

dicebaill

,,.

'

"

^' ^

raletudinarii,

nnn,

.,.,,,,,,
'..,

,, ;lMlm

"

^'^
H

ervitio

seque expendi
redaclaa;

"

s"

n,m

^id,
-<>

^08
,
-

^^
per

ssenl

^uas,

orabantque
ac ns

; v!,,. sanctura

-'H,i,;

,. i,'
;

;;-; ; navn item i,-

bene lacerei ,-., <,

ipsis,
,

ipsaruni

>

noverat,

eia

eleemosynarium

snum dariJ
bebai

,;

'

'

LUC viucoimrt v^uinirt AUUUbll. DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

^.ginli

Kbras,
eis

aiteri

decem,
congrnere
illarum

et
-

mandato

beali

^'innsve
p
p6te ba '
rnni
lll
'

prottl

jndicabai

gnum
illud

Regis, qui jabebat hujusmodi UParisios

irehi,

aqua

aliove,

abi

lignum

a.bju Cow
mmasancn
,.-_

quandoqne, fct etiam '. ,,.,.,. ,-i

bom
pontisarensi
,l
,

an

quae

Qlia-

dicebal

factumm
i ;

se,

99

erogabatur pauperibua Praeterea temnnrp. nrim Pr tere8 tempore prima

ubi dimissusfoii
<
.

;*;.,,

ipsius

....,

transfreta'

III

'"

;,

,.

beatua

Rex
libras,

aul alibi reciperetnr. -, i....; .-.....; i....equitibus dari jttbebal

,

"

m
roinu"1

oiy-

egems

dominabus,
,,,,

domicellis,
alteri

servisque
viginli,

ege-

excarcere Saracenorum "' S** m.. >nti:i:i liberandis casubslilit trans mare quatuor annis prmterpropter, ritat, et libtea maxime intentione, nt liberarel
Chrisl
ralilas.

ttonis,

decem

,"';,,,
e y ara

quinquaginta,
ul
fllias

sexaginta,
suas nuptni
statn

tngmta. quandodarent,
conditione

qui
et

fuerant, priusquam mare transmitteret crebro mittebat legatos solemnes ad soldanun

liberatione

capti

JL doqufl

centum, plus minusve

per

pro

Chrislianorum,

quos

tenebal

cailia

pro

ac

ptivos.

Quandoque

redimebant
quot

ducentos,
liberare
poti

J^onarum.el

sicul judicabal

expedire.
instiluebat,

Quando
paupe-

trecentos,

quingentos,

L
-,
h8j
,-

tns
;l

\\r\

regnum

iter

ini

dari jubeeum accurrebant, ac singulis Cum vero accederenl majodenarium anum. asses, pres i.alteri dari jubebal quinqne
,i
,

autem quarumdam legalionum exempia; certum esl tertia, quartave

Quia
gatis

habemus
vice
a

!ealia

reductoa

esse

quadringentos

circiter;

vice

septingentos

lli;i

prmter muUeres;
alia

aliavice
iroadra

riter

asses

decem,
plus
vel

alteri

etiam

viginti

isses,
ei

centos
ginta
beati
to
el

quinqnaginta,

vice

centum
qui

(joandoque
debatnr.
.

minus, proul expedire

vi-

unum.

Porro

reducebantur

aumptibus
lioc

ril:il

mh

Postquam reversns fuit ex partibus transprimam transfretationem , cum reposi

iii>iniirt
,

Regis,
carcere
,

iisque

Christianis,

pac-

ex

Saracenorum
infldelium
ita

reducebantur,

nunc
re-

mm
'jiniin

.,,,1,

clccmossiiarii

omiiiims
:

centum

nunc ducenti, nnnc quingenti, cum

dictis

accedentibua

stipem

erogabant

dcnarium
inopes,

dum
aut

dempti ex
nudi ac

carceribus
illis

venirent

lutem
B se\,

videbat
aul

quosdam

magis

ii*

spoliali,

ul

nihil

superesset,

duodecim
judicabal

denarios donari jubebat, aut

omnibus beatu
aliis

qiiaiitinri

congruere. ditionem

nemorato,
mmistrabal
peribns,

quando
quotidie

Tempore proxime suam perlustrabat

ducentis
ct

proque rebus necessariis dari jubebal singulis centum

Elei

vestes

dari

jubebat,

nummos
qui

monetaa

Parisiensis,

dragmas
minutis

voi

manu

propria

pauduoinsu-

singuli

valebanl

septem

Turonensi-

tribuens

singulis

duos
etiara

panes,
singulis
;

decim denarios
per

Parisienses
sinistra

lenebal

manu

denarios

itaqne

dum
ei

bus; quibusdam ducentos, aut irecentos, plus quandoqne, quandoque minus, pro statu personarum el conditione atque hoc moJo providit
;

Dominem cernebal
bal

magis
,

egenum
aui

ei

snperadde.

illo

tempore pluribus quam

Vestes

tribus

hominum

mil-

patuor

quinque

sex
haec
gi

denarios

uti

libus.

autem
viridi,

donabal eqnitibns, virisque

aliove

ridebalui

congi

uum.

Praeter

omnia
neralem

illo
,

tem-

nobiiibus

ex

hnjnsmodi
ex

panno

pore
si

distribui

jubebal

stipem
millia

etiamviginti

hominibnsqne
Atrebatensi
.

inferioris

conditionis
,

panno
panreita

hominum
'.s

decem
cii.un

venirent,

aul

aliove minoris pretii

quam
quo
mille

essel

millin,

aut plures.
,

nus
(|iianilo

equitum.

Atque
alii

illo

tempore,
es

s.i|H*

cral

annonae

caritas,

vertebantur,
ct
alia

una vice redierunl

plnrinii

quingenti,
Sa

'

: ';

"

quibusdam
"

suis

domesticis jubebal

distribui

quan-

\hv
iil

carceribus

(l<M|ur

iniiif

liin-as,

eo

amplius,

nuandoqne duo miliia, et quandoque etiam mmus; eisque

ferrenl

dicebatur, ac navibus veniebant Acnorum, conem nsque sumptibus beati Regis nl diceba,

mandabat, ut
tcs,

illaa

ad
illic

varias regni

sui

par-

tur, idque

dicebatur passim,
alius

atque

ita

creditur

ac

pauperibus,
partirentur.

qui

habitabant,
audiebal

eroga-

nemo
tis,

enim
si
ilti

erat,

qui

bominibus memoratantos
suggessissel
dedisset.

rent,
esse
le,

ac

Quando
mitlebal
,

magnam
sui

egenis

adeo et mendicis,
eos beatus

annonm caritatem in una aliqua regni

ad
1 1 !

parsuos

sumptus,
runt
misil
viri

Rex uon
per

Fue-

tractum
1

illum

per
,

servos

postremo
dicebatur
vi

iiberati

legatos,

quos

'i""" "
ll:i

"'

duo miiiia

iria

niiiiia
el

quinque mil-

beatus Rex ad Saracenos

:

ad liberandos cae

librarum
arbitrio
:

Turonensium,

plus,

minusque
existi-

ptivos
fuisse

ac

Accone,
quae
et

soldano
inita

pro
'

suo, quantumque
.

congruere

reddilos
inter

paclorum,

olim

foe-

nabal

Semel,
IIIM|

certumque esl crebro eum ita fecisse. dum essel annonaa caritas, sanctus Rex |in Normanniam argenti summam pauperi:

rant

sanctum
qui

Regem
ita

soldanum Saracefuit liberalus

:

nosve, quando ipse

eorum carcere

atquehis
bui

ipsis,

redierant, beatus

Rex

tri*.

erogandam

ac

praecepil

m,

qui qui

eo

irent,

jubebal

vestes.aul

nummos

pro vestibus

darent

eleemosynam

hospitibus,

habitarent

80lmn ub
quotannis,

?P US

Rege, quique illi censum solverenl quando ipsis magis quam aliis ea eral ^ursum saepedari jubebat proprias vestes
muUeribus
r>.
.

ANNOTATA.
a

Oppidulum

est

m
1

tracto
_
.

Aurehanenn, wi
leucu
.I

..

fW
I

i.lil....

Religiosis, "

aliisque,

el

sacer-

go J

Chateau-neuf,

.....

dislatgw 5
I.
.

iurelia
I

,-,.../.,11

Ivlrlini

"'"i"'
,M '";|

'"ui,,i

t-

imi
caedi

stip
in

"
111
'

curabat.
1 '

I""' .'

"'

Adhmc
el

silva

sua
fra-

et

Caslrum novum

ligeri

impositum

, t

ad oppo-

.i' 11

"'

aliaraque materiam
Parisiis,
r
' '

ecclesis
dictae

J"
p
l
\ ;

^orum
lum
' ' l

claustro

eccle-

dormitorio,

Iriclinioque

fratrum

sitam fluminis ripam. numerus conversi passim vocantur. Porro c sedpermonackorum tantus ab initio "" fuerat,

aojcalorum
"'

Parisus,
Saccitis

valetudinario
Parisiis.

PontisarenVehi
item

petua
verat.
I

sancPi

Uegis liberalitate paulatim

. .

excre-

fratribus

^
, |

materiam memoratam ad toca B*Pradicta; ramo rero, lignumque cetequod reliquum eral ex crassis materiffl ffu1

muem

hJlii
de

hmcfuermtceeberr
qno disputavimus
ni

bonici,

Commentmo

fj^J^

y" """ ,U,ll,us;

i

Dei

dabatur Ordinibua rehgiosis pau-

huic

ducentm

carruca),

atiis

trecenim

num. W54 et seqq. Non omnmo certum mAi an asses intelligi debeantilh S
e

,,

5g8

VITA
in

II

S.

LUDOVICI REGIS
Leodegarius
qul degebat
era

S
.

REGIN

istud invenerii

Actis

Latinis, sohdi

possuni

dcsignari;si**roipsebrmtatisc 7
,
(

sicscnps*
Gallica sou.

,,T s fortt intelligendt a

Beginis,

voce

adeo

ordineque diaconus, lepra infechu domo separata ab allis, 1|lllqiI miserah.hs, ,,,,,- aiIr0i 11(

ru
,,,/

quarum inopiam Sanctus sub

ocub ejus lam

cerneret,
sent,
at.jue

essent corrnpli,

J^

ut
labia

nihil

Ubi ,,/, habei Gaufridus num. 30. memorantur quatuor sequentes fmdatioquoqhwqut

aasnm perdidisset,
inilain
,

P rors Us

ejus flssa esrul.r.,,

palpebrie

ejus

ibidem. nes, pro quibus eonsuli possunt notata aliisque rulciiitlinario Parisiensi aucto, g Dc egimus in 'commentario num. beneficiis affecto
,

atque

aspectu

horrid,

Beatus

Rex

die

quadai

Dominica circa Festum sancti Remigii a,j memoralai.i abbatiam Regalis-montis venerat,
pluribus-

980.

qne
iiiv

Ibidem

BfisseB

sacriflciis

omnes fundationes partim cap. 4, parplermque etiam capite recensita smi apud Gaufridwm cap.S: verum ei multo plures in Commentario sparsim retulimus ac probamh

sua interfuerat, ipsum

arultisque
s;u

consuetudine comitante Flandriaj comite

pro

inu

hoc

alils
,

viris

nobilibus
cst

peractis Mis,

sacrificiis

egressus

ecclesia

ac

pro-

cessil

valetudinarium
lepra

mus.
i

nachus

De ftmdatione
S93.

Saccitarum,

quam

pra

eo

ire
,

molam deformis habitabat. Porro dffln volebat praecepit cuidam apparilornm

,

versus ad

domum,

ubi

mtscrant

biographi,

egimus

wi

Commentario
quos
oi

snorum
berel
Lis
. :

ut eos

qui

uum.
k

atque

ita

sumpsil
.

secum erant abbatem

velle
Be

retro

ire ju-

Regalis-mon-

De curu Sancti captivos liberandi,

eique
ille

indicavil

adire

locum,

abi

pactorum mctuque Saracenis incusso eorum carcetemit, actum est vn Commentario 55, et 50. Narrat rern Joinvillius cap. W,
c.r

dictus
ridi
i.as
,

lepra
ac

deformis
beatus seger,

habitabat,

quem

olim
abest

set,

invisece
<'-i

vellet.

Poslea prmcessil
ingressusque

secutus
ul)i

tjuo

iiuiii.

/s/ colligitur,

aliquol

ex

illis

ca~

locum,

erat

Rex, quem

invenerunl

man-

ptivis

aliorum quoque hberalitatc usos fuisse posi

e

reditum

can

ducantem ad mensam satis brevem; manducabal E solent enim lepra infecti caiantom porcinam
:

nibus
102

vesci

in

abbatia

hac.

Sanctus

Rex
,

segrum
genibus
in

hunc
:

salutavit,

a>
sci:

cut /tMb

p
'

que iulerrogavit

ut se habcrel

grmin ante eum ttwfldn

scindere,
aegri

CAPUT
Prosecutio

IX.

flexit,

et
ei

lunc

(lexis

ccepil

tm

"

ditque

carnem cultro
in

mensa

reperto

'

amoris Sancti

in

proximos
,

uhi

secta

carne
,

bolos

ori

laborantis

bolos

illos

iinniiiicliat

qui

recenscntur jnwcipue obseqnia

quce

jumipse

ac

manducabat.
llexis

peribus

wgrotis,

et

defunctis per se

fuerat

cos a manu Regis accipiebat, Tandem, ubi sanctus it.\ iia genibus anle memoraium lcpra .le-

e.rliibuit.

formem,
iii

dicto

abbate
sancti

etiara

yeneralionem

Regis,

abbas aon parum ab

iliis

genua provoluto memoratus licel bealus Rex abhorrerel

in
;

ex leproso quaesivit, utrum

manducare
se ex
eegri

vellet pul-

Xost
Sanelut Rex

omnia,
sint
j|

quamvis
de
exhibelial

mulia

superius

comRex
re-

los

ct

perdices,

isque

rcspondit

velle.

Tnnc

memorata
.

servilio,

quod

beatus
miseris,

sanctus
suis

Rex

vocari

jussit

unum

apparitoribus

imrabihdiaj

ir|

6Cnu .|

)S0

personis

per
.'\

monachum
.

memoraii
salis

curatorem;
el

(tgros

tamen etiamnum aliquid hoc loco memoran(hiin; pra-scrlim qim pacto cos inviserel ac COnsiai

eique praecepil
dices
loco

ul

adferri

curaret pullos

per-

culina
:

sua, longo

intervallo ab eo
,

solaretur beatus Hex. Invisebat

smpe beatus Rex

ad
\ale-

dissita

abbatiam
abbatiain

Regalis-montis

et

quoties veniebat

ctus

apparitor,
tres
,

quo dinihilominus toto tempore qui assos fercbat duos pullos, ac

ineiimratam
abbatia),

ipsc

ingrcdiebatur
fratres

perdices
a

occupatus
,

tndinarium
eos

visebat

infirmos,
,

culina
in

solabatur,
irel

ac

interrogabat

quemlibet

quo

volutns

memorata genua fuit ante 33grotnm, atquc

,

eundo ac redeundd Rex semper prodictus

fuit

ab-

morbo putsum,
ludarenl
curabat,
d

quibusdam tactu explorabat arquibusdam tempora tangebat,

:

etiamsi

vocabal
ul
...

babebat;

medicos, quos secum conspectusuo urinamlaiisque

bas eliam cum ipso. Postea sanctus Rex inlerrogau> lcpra infectum de quo prius maiHln'^"' perdicibus? PetMt vellet, de pullisne, an dc etiam ab eo beatus Rex, quocum manducare wl-

Doranlram

achorum inspicerent,
quo
se

con-

sihum
rcnt
atns

snggererent,

modo
trataIia .

gercre

debe-

S? oia

Remehmc a3gro mere salutaria, eaque commendabat. Rem us subministrari jnbebal ex

:

morbo Kex '

;

suo.
'"' IM;

Dicebal

etiam
^
1

frequenter

".

condimento? Respondit ille, cum sale manducaturum. Tunc illi amputavil alas perdicis, earumque bolos sali admovebat, demdeqne ori aBgroti immiltebat. \r erum,
let
i

se

W*

nostra talia

,.,,
e
,.t

uSS a

sent, nl

supra
Qssis

dictum
labiis

est,

sanguinem
lta

cuhna

tebat;
iii,
|

quod abunde iis ufieerat. Bffic dum agebat, paucos secum haDenat a abbatem, medJcos suos, atque arca,

na

quia

aal

inserebatur,

alusque suis

officinis,

;'

"
,1

";'-"> ,im
N,ll,
;

sansa dolorem crearet, egredereturque guis adeo, ut per mentum difflueret. Ea de causa ger*dixit, nimis se sale Imdi. Posthmc itaqae

lalia

ageret,

;'

;'" r

L,t
;

""-

m(
uflos
\(\i

".
C0UsCii
'

6ram

beatus

i
''"

Rex
""
fi

adderet,

Qeque

ahos Pn

.niam

Ai AU

luec hmc

Bealus Beatus

immittebal
at a

bolos
bolis

sali,

ut

fii

grana
groti

salis

deterge-

^orum

ingrederentur.

consolabalur memoraiura consblabatur memoratum

gro'-'

etiam

lepra

masime defor-

mem

iiiam

quantoque
seu
quid
abbatia

m.muh inliiiiioiuiii, locumcme cumquc malum erat gravius, seu

ahu.1,
tanto
ld

allcili.maffectum;

,,.....;,..,
1,1

iufirmitatem
luturo.

hujusmodi, quam
peliil

.-

alia

_,:-

.,ii

pati

in "i

secu:l

apostems
[n

Poste;.

beatus
ille

Rex
velle.

ab segro,
PetlH
< l

"
"

tangebal

libenUus.

vellet
liai

ll,,,l

Regalis-montis

mouachus

bibere;

dixitque

se

erat,

nomine

"

haberet

vinum;

respondit

eeger,

uonun.
Tudc

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

Tnoc
Inni.

599
ffiml terio

beatn
11 'I
' 1 '

Rft, w

cepil

k^ cyathum mi|i(Ml;i
jnfmlil,

el
t

vim
propi

pocu..

tur quis

faiigatus ex obito
ibi

tanto,

unus

ali-

a.

Bkgim

|m.

praesens dixit,
in m

ut diceretur

'"
alll0

beato Begi,

Cootmbario.

deindeque
ille

adEi 8
B

quiescerei el

posterum. poslerum.
vidit

Quod Ouod
vocanl

~TJZ
'>*'
r i'" '"'

Tori ipsius,
,

quem

ebibit.
|ro

circomspiciens,
laboraba!

infirmnm

l( .v

m,,Mi
arel
;

-.srotuin, ul

malo,

quod
locjs
in

,h
'

'"

Donnm.

;,. '><
;'

m
. ,

i
, lln
,

abieruni
(

Eligiia,
lit

duobus

facie.

cum an.im andivUset, qnemdam, qui morbum Tunc beatus Rex

eique para-

iM;i

::;;;:;,:;:
li;l

lepra

m|

iU(

|l(

Rm

1)Um

>

invisebal

*
lo-

super lectum

liujus

BBgroti,

vil

pyrnm, cnjns
:

frusta
id

propriia

manibus

ori cjus

immittebat

dum
ex

agebat,

pntredo
aegroti

ac

fcedi-

'';'

Hoc

modo
ac

frequenter

fflgrum

tas,

effluens

memorati

vnlneribns,
beati
bis

la.nm

de

t:;,,; * w**! abbatem,

prSBter

ei

infecto

anl

pnorera
.

*
buic

loquebatur;

qnac

omni ex parte crani,

ita
ul

iiuebai

in

K-gis

**

manum,
ctus

oportueril

beatum

Regem

madi-

istius

num suam
aeger

lavare,

qua eum pascebat, donec

? Semel
Bontnm

cum
lepra

ingressus esset ad

visendum meminislravit,
ligneo

laboranlem,

mensaque ante eum

ipsemel

100
bal

totum pyrnm comedissel Prmlerea, .lum aegroios visebat,

cura-

hcrc,
'

aiiaqur
'
'

Lt
';,,,

Dosita,
ei

beatue

Rex
Quia

intinxit

jusculo,

ac

cochleari

secum adferri aquam rosaceam, propriisqne T"* ni s fr or r manibus aspergebal facies inflrmorum. Quando ^/u<it0
veniebal

G
ta

jas

imponebat.
beatus
83gri
ni

vero

pani
salis

juru-

..... vernomum,
suum, qund
\'.- ri m>i

pnusquam
ibl
i.
1 1

semel
[gbiai

Rex nimium
sanguinem

immiscuil
coBperunl
aliquis

palatium

F aa eorum m, lngrederetnr structionm: habet, descendebal in

M
px
jj,i

mittere

valctu.linarium

-.-

\iM-bai

i.m-

ggie,

credilur.
dixil

Qna dc causa unus

Regi
i

nes
vel

eorum
a

adibat

lectos,

pctebat

vel

ab

ipsis,

prajsens

beato

Pacis,

ut os ip ius

sororibus
ut sc

pani jurulento mnkii sanguinem; nam Respondil bealus Rex iaiis immiscuisli
,,',

nimium
:

bebant,
tangebat.
iiiiium

haberent;
saape

domns, qns eorum curam baquandoquc etiam eos

bora
cibi

Feci
sibi

ei
ifi

Veniebaf

sumendi
quos

in

,,,

facio

rogavitqne

a3grum,

ul

veletudinarium,
per

et

dc cibis,
in
lioc

parari

noseeret

[n

tisalius fuii

m
,.,,,

.,,

publica

eadem hac abbatia Regalis-montis monachus lepra infectus, quem aliquoBeatus Rex crebro adibat valetudinaPontisaCompendiense Parisiense
,

curaveral
nario,

coquos suos

ipso

veletu.li-

propriis
ffigrotis

manibus
quos

ministrabal
in

pauperibus, conspcctu
volebat,
li-

aique
liorum
eos,
diret.
illis

bujus valetudindrii
illic

suorum,
Ministraba!

adesse

ut

Vemoniense
paoperes atque
ipse
aliquot
,

Aurelianense
qui

visebatque
iis

sicuti

creditur,
iis

operibus

misericordiai

ern-

ffigros,

ibidem cubabant,

apponendo
eliam

ministrabat, singulis
,

donabat nummos

conveniebat,

aliaque

fercula,

pulmenlnm, ui eorum

carnem, piscesque, prout iis congruum, ac tempns exigebat. Laute au inn Qlis obsonabat, quando eos accedebat; ministrabaiipie iis manu sua panem, carnem, alia-

panem

morbis congrua, carnes nimirnm piscesque; quamemorats infirmorum sororibus ex rebalque

\r

iriviil.i

i|u;r

;i"jrotis

per coquos suos parari

:

domus, quo morbo detinerentur; alque, an nes manducare possent, an quidpiam aliud conducerel valetu.lmi quc iis, eorumque
;

car-

quid:

et

quandoque etiam paeoque portari curavera! iinii n iiu allerumve propriis manibns secabal
iii

p r0 ui
,1,,

eis

eral

utile,

iis

ministrari
el

curabat. Quan-

aliquos
ipM-m.-l

inveniebal
tegebal.

sudantes,
Dieilur

parum

teet<

sectomque singulis
1

dabal

ibi

prsesentibns

eos

sornr .|ii,r.lam

islius

04

Dum
panem,

qui graviori
,

infirmitate
illis

eranl
,

corre-

valetudinarii
,,:,.

Vernoniensis
dixit,

aliquando
se

ffigrotasse,

pli

quam

ceteri

magis
ante
;

ministrabal
cibos;

secans

soror
ille

numquam

manducaturam,
ejus ori im

arimf horrtii,

nau-

carnem,
flexis

aliosque

genibus

nisi

ipse propriis

manibua cibum

quoque
ri.nljtos

erat

eos
eos

bolumque
paseebal
,

sectum
sustenlagerebat.

poner.-i

tffi

eorum

admovebal
os

,ot
diensi,

Perfecto
sanctus

valetudinario

pubhoo
parte,
el

Compendom.nus
ipsras,

/.,

Jgj^f
JJJJJ
lininum
,,,,-,

bat,

detergebal

eorum
beati
.

linteo,

quod
tain

Rex
ab

ab

una

Aliqui
fliaat,

autem
ut

lioruin

inlirnioruni

horribiles

Theobaldus,
,,,

olira

Navarrffl

rex

gener

lamiliares
se

Regis servi
ac

horrerent,
,

BU m

juvabat

altera

parte,

tnlerunt

agrotm
p

retroque
,ln

reciperenl

mirarentur

quomo-

panno

serico,

atque

immiserunl
illi

valetndinano
illatus,
el

lalia tolerare posset. El sane servi illius ibidem mnnere quandoque non poteranl propter aeris

QOV0 ,,

ffignim, qui

hil

eumqne
.e-

mfcctionem
1 '

propter
:

fcetorem

el

propter
ipse
iis

hor-

"'"

ajgrotorura
acsi
1111

nihilominus

manebal
in

imposuerunl lecto recenter pannum sericum, m quo ,-, S uper lectum y LndoEadem ipsa die dominus

parato,

lunc

eum

portabant.

''''.

iiii.ji

olfecisset,
esl
,

atque

ministrabal
vale

60
'

'i

dictum

modo.

Praeterea

Jicuso, GUus Udovici, cli

insura
ruil

tunc
el

natu

maximus
rex,

Domim
-

san-

dorainus
Pranciffi

im..i.|.|.

i'

*
porta

tadinario
Qiffl
i

Remensi

opera,
qui

eadem exercebal Quandoque etiam equites,

hffic

misericoraliique ejus
.

Ulostrii

totenini

untque
rium
,,,.
,;,

alterura

ffigrum

\*>>***%
iraposuerunt.
bi

M "'"
" lll|,m

eum

cernebanl
el

Eacientem
vice

en

eumque
.'.,.

aileri

leclo

Sic
tps

praestabant.

Conlingil

quadam,
dicto

alii

proceres,
tnatulino

cum

auu
l

beatus
iuflrmo
rl
s

iw\
in

servirel

modo supra
ei

cui-

m,iMissffi

singuhs
sacnficiis

lempow
a

uhi
-

"'""

valetudinario Parisiensi, sanguisper nnres, ut

,

3
!:,.
snitio

mtermeit

que

m
jui

,]n "

effluerel
'inteo

propriis
sibi

manibus
ex
suis

biculum

" "''
:

detergerel
iniinnii
.

qnod

dari

suum redibat, strumosos metangebat: hi nocU

taerani
...

vocari

|,ll,,,|i:i1
''i
' 1

iii

Ud
ni in

ii

relinqneret.
adferri,

Alia

excepli

palalio

sanct,

^f^Tn
Regi
ui

"

I|||I(,;|

l'
i

quaj

sibi

hnjnsmod
"''

curobal

dum
per

ad

ii,

.... i1

oiinisleria '-..ii,i

iii.ii, ibat,

uiiu loco

n-iiiii|iii.i'.nrelinquebat.

Ministravii
Cfi

die

M
'

quadam
quatuor

Veneris

se

ntum
in

||'

triginia

pauperibus,
,

qui

'""

,l;ui1

valeludinario Compendiensi

singuad

apponens
fercula

scuteliam

pulmenti,
aiiaque

olque

hmc
*erba .,,,
!

piscium,
cibos

agris

convenien-

Bone
tua,

Rex,

ho.

pane,

quos

parari jusserat.

Cumque videre

sustenlalnr

manlus

6oo
A. RF.GIN
i

VITA
decumbit.

II

S.

LUDOVICI REGIS
bus
supradictis,
istis
illo

Tunc
:

beiitus

R<-\
Batis

cepil

panem
:

extrahi

jubebat,

atque

D
1,1

,,,,

el

-lixii

r,^

esl

durus

at-

scrobibus

sepeliri.

'

scivil

:tus

Rex, ac audivil

intravil
,k

in

memoratam

mgrotum domunculam,
Udovici,
,

MO
illi*

[taque

quotidie
Uissaa

tempore
ista
:

matutino
\,.,

diebus
statira
alios,
;

ub
."
ll(

sacriflcio

interraerat,

BBgrum
108
Sa3C
hic

inviseret.
racta

b:,t

"'

corpora

qumrenda;
iterum

horlabasepulturi
libenter

jrenerabilia

sancti

turque

ac dicebal

Eamus

Corpora Chri-

,,:,.

descripta

eranl

el

manifestata
pacto

probant
in

hos martyres
id

Dum
:

quifl

ridebatur non

tnm
Uffl

si-

atque
io

demonstrant, quo se
sepultur,
el

gesserit

ob-

facere,

dicebal

im

mortem
id

sustinuernnl
[JUs
(raj
'

done occiso-

exsequiarum

defunctorum
transfretaeral

nos

itaqua
in

omnino
loco,

oportel
nbi

perferre

Quandoquidem
tionis,
,

tempore primse

ipsius

aderanl
pjolite

mortui

erant,
;

dicebai

postquam
atque

jam
aclhuc
trans

carcere

aorum,

mare

degebat,
ba

jnsseral
i,

muris cingi Sidonem, ibique aderanl

el

tarii,
,i,i

ca3mentarii,

aliique

operarii

Chrislia-

Dam martyApud scrobes prajdictas eranl iii< tempore quandoque archiepiscopus Tvri, episcopus Damiatm, el alius episcopus,
res

hmc

corpora
in

exhorrescere

sunt,

el

cmlo.

or-

tempore quodam matutino eo ingens Saracenorum agmen Lam subito

,,,

rnuros

exstruendos,

nati

habilu

ponlificali,
ul

ac

beatus

is,\

cumftwis
mortuoi

peragebantque,

creditur,

exsequias
et

supervenit,
erant,
et

ut

illi,

qui

ad

operandum
multos

destinati

rum.
eques,

Verum
qui
id

archiepiscopus
suis
:

episcopl
ac
oobilis

ad
,

opermi"ita

ni>todientlum,

cos

imn
po-

obturabant

veslibui

dives

perceperirit

ot

Saraceni
ea

Christianoqui

aspiciebat,

autem juramento

asseruit

rum

occiderent,

illique

Christianis,

quod

ipsum

numquam

videril
iis

nares obstruentem!
celebrari jussit sopro
defnnctis

terant,

(ugam
Rex,

arripuerint,

seque
in
id

castro

cuidam
ridit-

Sepultis

autem corporibus,
exsequias,

incluserint,
beatns

quod
qui

ibidem
Jate

esl

mari.

Postquam

lemnes Porro

atque
Tyri
posl

Officium

erat,

audivit,

memoratus
diebus
sicuti
obiit,

que

Saracenos posl tres circiter hebdomadas a memorata ohsidionc discciU-ntes, rum rtiam tum cingere muris vellet terram illam, mandavil ul
pars
pi*

w\

tribus

archiepiscopns d duobus dictam mortuorum sepulvir

illc

turara

memoratus

nobilis juet

ratus

dixit,

qui

eum

sepeliri
isto,

vidit,

passim
infe-

nna equestrium copiarum

c,

Caesaream
ul

Philip-

dicebalur occubuisse
ctione;
suo,
nti
alii

foetore

atque aeris
in

tendere
terram

quse

eral

Saracenorum,
copiae
:

rasla-

idque

dicebat

archiepiscopus
ac
clerici

morbo
:

ivui

illam,

obi

beali

Regis ingens

domestici
<Juo

ejus,
dicti

referebanl

Saracenis
tiii

damnum
cum
exposuil

intulerunt
paucis
periculo.

ac

beatus Rex pe-

Uem
tarunl

supra

episcopi

graviter

fegro*
id-

Sidonpm
se
vidil

admodum,
ibi

magnoque
occisorum
locum-

diu

etiam posl
foetore, u(

memoratam
passim

sepulturam,

ralde
nit,

Postquam eo pervelittus

que
iii
obiil

isto

dicebalur.
essel
in

corpora
per

Christianorum
maris

Cum
quidara,
dicti

nocte
qui
ioci,

quadam
Beger

Compendii, UtitlUufA
roleludinario
in niltlwiw-

jacentia,

fuerat,

que denudatum, quem oportebal esse muris cinctum, obi civitas fuerat anliqua quique vide:

publico
gi
,,

idque

dictum
ad

fuil

bealo

Rc-

Priore ac sorore
ul

quadam

dictee

domus. Prav
al

111111

corPora
f,,|V
lll:l

mortua,
millia
""""''
iUis
,

oumero
"'' ,,u -

inito,

compererunl

cepit,

corpus

pararent

sepulturam,

se

esse
*

occisorum.

absente
consilium
iniit

illud

non sepelirent; assistere enim rol*

hujus derancli
;

09

A,llr

Res
ricino

bal

exsequiis

cumque domus
sacrificio

oon

/irilS

proiftt mna
olligil

llr

corporibus

sepeliendis;
in

dein

coemeterium
illudque

haberel

coemeterium,
in

Missae

peracto
filio-

Poddam

ordinavii
:

loco,

"ItUPOOi
!

BCran jussit coemeterio scrobes ingenles iwu nilAUl ipseque propriis manibus, juvan|m ei ad ?rant, sumebal corpora lU)us mortuoram q topeti imj sbant, ac dein insuebant,
' '

pro

defuncto

conspectu

ipsius,

ejusque
Olii

rum; nempe
maximi
beati

domini
Regis,
posl

Ludovici,
el

tunc

nato
qui

domini

Philippi,

regnum Prancim
ordinavit,
retur
ul

ipsum obtinuit, beatus

" "' ,| " r

, l

corpus

memoratum
quod

longe
illi,

porta-

cume,,s
'
l

" l,IIM
'

"'

""i
i"
ll,

ebant,
""
i

portan-

sepeliendum,
per

dixitque,

qui

il-

iclas

scr

'\
ll

?
"'
,

'

'"

sepeliebantur.

lud

l;,m
';

,l,,,llm

cadaverum
:,ll,

(am
ad

putrida

(i iil
.

'!"'""" ipse
:
,

..."

'i'"'

'i'"

eumjuvabant,
imponen:

mel

urbem ferri cernerent, recitarenl pro ejus anima suum Pater NOSTEn, atque eo modo anima memorati defuncti non parum
li

f
"';
!,!!!!' und

"""
"
l,:i

""

pedem,
i[
l

retur.

;;;,;; ,,

strorum

b,

onebatnr
qui

\t

-ir,,,,,,

,,,

P08

,,,.

f;h ,

llm

esti

comili;l
in

fratrum
o

foetor,

pauci

no*
l,ul aul
:

Prmdicaloru

essent,

eum

aberenlur

AureliaB

festo

Natirii

wnriW*
9

tolers,lv

ncrfenv
,,,

mnr
""
,

''

,i,

possenl
' , ,

nwau """""^ nlatis Dominae

brt
el

,,,,,,,;
e
"

:';
: i

. adm <"ebant,
:in,, "'

fms
II
(

uostrm; nostrm;
interfuii

Deatus beatus
sole

Rex, tiex,
lati

qm qui
in

>"" veniedefunclot*

domcstici

"" "

'-

a
,

liam,
loco

ecclesia,

tre

congregandis
.1,

fratribus

destinato;
stque

qn
,

,.'
-,:,.!

""

^e
;

"

,m!

"

"

id
:

m ^ducavit
viri-

triclinio
tulit,

cum

fratribus,

" qU
t

lhl

,,,,,',.,;;
i

Z'Z
'

V
i"""!

J
11
1

(lllll 111

ciTusa

jacerem
suas

manil

"

|B| ; 'n,.i " llls

hn,,,,.""-"

- '; qnod nares obI|1 cuiusdam in.,i-r ... ;... c " "; '"" ""^ "
1 1

i ^'
Rex

tetorem
eo

omnium
rciter

sumptus
rrau-um,
Corailiis
aliis

nimirum
meraorata
c

ducentor
.eneranl
I

qui

ad

'"""-

"""dissel
i.
...

absolutis,
Iratribus
,,

alus

Rei

quibusdam
in

Prmdicaloribus
destinato, quio
...

con
,., beatus

loco

colloquiis

* us
'*

'

beatu
s eqile
,

chiro.

Rex
presso

referri

audiveral

in

corailiis,

qualibel

memorata
sacco
erat,

inclinavit

intestina

nndhT

'
ac

provincim

domo

15 ui,r """''"'^ jus" ''"'"',"" memorata osZ '"" '" l!l ""'" Vttamen oon tam cito colliri B Ua" tuor omnino aui quinque ?

immitterel
qul

manibus,

relatoque

quosdam numero in
"""
in

obiisse

fratres,

tf-

qualibel

domo, nodixil

minibus

fratrum
utile

expressis;
si,
uti

tunc

'

'

W"
" ,,,M
'"

fratribus,

futurum,
eral
;

numerus
eliam
QO-

dies

iii

sctio,

T
'

'

""""""'"'^

relatus

comitiis,

erUm
>

ac

18l "

senultura tpniiu

i-

rciter

haberenl

multaj
ci

ante
loci

ternaa

dicti

LJ%& H
!

iumen

''"""^

exprimerentur dixitque eo modo posse IV:i1111 "" defunclis suffra*ia multa

, '

|ln " i,im,

"",
,,

''"'"

"?*?.
ab
'"

^, '"

"'"'

'

""

~^
quia

accede'

'"'

"5

eos

melius
aut

cognoveranl,

aul

^ Tl
aliP"
(inlini

magis

amaverant,

defunctorum

DIE VIQESIMA
,,, raeranl
utiies,

QUINTA AUGUSTI.
prabeba
tnbueba.
eique
,

quod oon

fieret

eo

qua
,-,,
t

mauua

aaa

abiuerent

,,,
1

premerentur
iin
i

dntao

Qua

.1.-

causa

deinde

qnamdam nummorum summ,

Consueveral
ipse
fre

r B(
!

',,,,
p.",
'

.siscomitiia
,,.
(

Pradicato ab aliquibua fratnbui generalibus ejusdem Ordierni.-.

.,,.1
.

manum
,,;,

osculabatnr,

quenler
n,i,r

ervire triginl

proxim.

inperibus, qui

quo.

i-i

^atu.-.vi,,,-,
esl
c
liia

,bantur,

abundeque

peficiebantur

"!'
in

posterum

flerel

risumque
ulile,
bo,

ipsius
et

tiospitio.

ta pervigiliis

restorum

solemnium
pi

cBiieralibus
iMii.ni

bonum
fuit,

atque
ac

qua

de

cansa
Berva-

diebus quibusdam per annum,

minislrabat
:aret,

tenetur

Lum,

priia

manibus
,

priusquam

man
el
.,.

dua
manduirea

per nnivcrsum
,,
:

Vl(V

,,11.1,1.1111,

Ordinem. quando beatua

dicti
loci.

pauperibus

mendicis. Sempei
el

prope se
ccsna

Rex
c

eral

cantea

babebat

In

prandio

ex

in

Ordinis abbalia Caroli-loci

, inil |.u

Cisterciensis,

lauperrimis,
cibis
snia

qui

inveniri

poterant,

quibus

de

lMl
flltf

atrem

quemdam
,

Cumque
essent

benigne

submittebat.
,

Quin

imo
adferri

n"""1

'

H r
i

appropinquaret
circa
,

monacbiqne
a,

snnm
jubebal
cibos,
rant,
lis

pulveri immittens
[ul qui

qnandoqne
humilis]
nostri
al

sibi

uoogregati
p 08

ilnui

cineri, ipsum secundum consuetndinem

feretro

im-

pere eral

scutellas,

Ordinis Cister-

quos pauperea Domini

jam
rere

habueliumi-

densis, ac
(I|III

monachi cantarenl
beatus
ac

litanias,

aliudque

manusqne
cibia

mas immiserant,
manducarel.

, I1M1

consuetum,
accessit,

tinnc

locnm

eumdem Rex ad quamdiu pro ipso reci

qui

de

ipsorum

M8
ratum,
nl

Uiquando,
qui

cum
bene
sibi
;

beatus

Rea

inter

tre

,.,,,.,,,.

officium,

ad

capul illius,

morieba-

pauperes conspicerel

unura

tdmodum gramandavil
poneretur
,

magna pietale, magnaque bumililate, quamdia dicebatur Officium. Ubi morluus, ibal ad templum dictus frater illie rail
tnr,
stetil

aon
quae

comedebat,
fueral
allata

snbsistens ibi,

scutella,

ante
lenex

senem

istum

quam
cibo,

scutellara

postquara

pone
ibidem
bal

fratrem

mortuum,
Rej
bac bora,
pietate,

qui

gestabatur,
Officio,

fuitque
fle-

comederat de
quanlnra

quem

bealus

Rex

ipsi

ipsemel

beatua in

quod

miserat,
ri

potuerat,

vere

humilia

refer-

eadem

ctnm matima
;uii,.

mortnum supra circa summaque bumiiitate.

,

div,\.

pelais

omnino
atq

patel

qnod
fueril

dilexeril

proxi-

ad se jussit, al ex ea manducarel posl senem hunc pauperem ill miim mii i),imu,,im strnm Jesum Christum cei aebal in boc paupere
:
,

mos suos,
,lin;ii;i
.

srga

eoS

mi

ei

icordia or:

nec
seni

timuil

nec horruil
memorati.
descripta

manducare
Prmter
sunl
in

de
haec

reliquiis
,

qu83

ex

irtute

promanabal
hospitio
,

quodque
excipien-

pauperis
,

multa

opera

misi ricordiaa

exercueril

exempla
beati
tatis,

quaa
,

iractatibna su-

do,

pascendo,

potum

praebendo

vestiendo,
suaa

perioribus

declaranl

probantque

humilitatem
erat

inviaendo,
personaa

consolando,

juvando,

propriae

hujus

Regia

Quippe

magnae

humili-

obsequio,
iviiniini,,,,
' ,

sustentando

pauperes
.

atque

inrnikK,

'

misoroa captivos
in

sepeliendo
\

quando jam annoshabebal quatuordecim ac Re\ erat, quod pateretur se rerberari a magistro
siio

moriuututis

atque eos

omnibns

i..\

ando ex

ir-

disciplinae

causa

[tem
suaa

quo

qod alloquere-

praescripto ei liberalitatis

abundantia.

ir tempore

jnventutia
a

cendo

Vos

Rursum,
.

ANNOTATA.
a
rfe

ex
litei

partibus

transraarinis
,

quempiam, nisi diquod, postquara rediil commeraorarel humihieral

a

probra

quae

passua

Saracenis.
aul
aliis

Gallis,

Le

mal

S. Eloi,

de quo
Sancti.

phra
ante
Vdi

dein-

iimi,

quod,

quando
.

audiebat
ipse
.

concionem,
sederel
oollel
.

occurrenl
Ii

in

miraculis

lectionem theologicam

humi
quod

iiiur

1960; tarium
'

quo

monuimus, id factum filius Ludomcus obiit.

862.

annum Commen-

superras
1,.

sedentibus.
.

ttem

accedeillo

ad reliquiaa
!te

aul

san :tuaria
fo sral

osculanda

die,

num.

nipi,,,1

praecedente
pietatis

cum

uxore.

[tem,
lapilo-

tpeditionem contra Cessaream Philippi nar-

humiliter

causa

oscularetur
fueranl
pia

'"'

Joinvillius cap.

U,
et

ubi de
hasc
in

mortuis

Sidone

tepultis

pauca

oerum

Commentario

dem, in ta; quo

quo

corpora

monachorum
e

opera

feren-

thcidavimus

num.725

seqq.

lContinuator Vyrii apud Martenium vn \mPtissimacoltectione tom. 5, col. 734 scribit, anno tyri archiepiscopum factum Petrum Ler,,;

dolapides, ac similia obeundo. san- P 116 En plura adhuc exempla humiUtatis quod etiam degens prima vioe trans Regis, cti

wpm

modo tam mare, pauperibus ministrarel per se lpse

servili,

"'

W*m
'

col.

735

defunctum a/Rrmai anno

:

quodque
per se
ips,
:

pedes

inviserel

Iratrea

Pradipaiatium

quo hasc
Le rca
,

contigeruni
Forte

at

ibi

Nicolanm
Ni-

magna nae spacatorea asque ad Ligerim Aumen

t,, ac

nominat.
Iddit

,,hl11

nomen ei /utfPetrus Egidium Damiatm episcopum

rogarel
BBgrotos
1

ul

ad

ad

snum
serlim

^enirenl

quod
pe

el

pauperes

Bmi

wwdefuncti postulatum

liariter,
q

atlenteque
I

viseret,

IH&

"exia genibua serviret,

quodque
defluen-

ah

ore

eorum

sanguinem
aeque
per
id

pei

aarea

CAPUT M Bm

X.
,

iem
.,

detergeret,

facere

praBtermilterel

oropter

putredinem

aares
-

ajgroti
:li

decurren-

sancti

n Regu humltta^

tem

quffi

putredo mauus
q

Regis
pyri

\^\J maculabat;
paraverat,
propria
1

Ique

h-usla

detun quod
,

nwMu,
'OlOli-

tf

ori

hujua

ipsius
.=...,

groti

pulchritud
,
,

llimmlin

nr
pre-

insereret;q

seryirel
irvih,
,

lepra

mfecto

gratia

beato

Rege sancto
lapia

modoque ad
que

^
' ,

ov,c .

quemadmodum carbunculus
^uro

;;"'

puro
exhibui,

Qui
"""

Rex
tanto

beatns
se
ln

qua,

V"
r";"" ,h
" ll,K

Cmnnd

loc

omni-

Consueveral

enim qua-

tempore con ser iiuer |aod trans mare tara manibus co Iigere ca propriii sepul ,am tam tetida. eaque ad
tara
<

be adeoqu ena
'

'"
,

'

|m

mor
,
,

Sabba ^
'"

"" ll;MI
l

Qexisgenibus pedes lavare pau"> .i,:reto, ac sicuaro, deinde aemue eos sicJare,
< ' ' ,

pie
'
1

morU,

atqu

cli

achi,

qui

weqm

^
Ha-

batu,

abbati
...

bumiliter;
"U"sii

singuhs
I

etiam

aquam

pie

locensi b.

BO

H7

Tomus

602
A.

VITA
Habemna
praeterea
inferius

II

S.

LUDOVICI REGIS
quando
conventus
Iratrum

RKi.iM
i

ii:
,,i,i

iaiRio

n
,,

bctis beati

Regis,

ad

ipsius

qumdara exembnmUitatem
Veneris incede:

Prmdicatorum Compendiensinm n comedebal in triclinio, beatus

de quibus
ministrabat

declarandam.
(T ;ii
111

Bealus
castro
<

Rex die quadam ompendiensi, abi

templa
dicti

Bfferrijussil bellaria,
priis

i, :i

nndis

pedibus

per
i

castri

ibal

re*

manibus ad primam conventus mensanr Navarr, flUique sancti Regis ad

i-

rT ml
ei

atiasitem
esi
,

templa,

servi

sequebantur,

mi

11

ministrabant.
<

Quoniam consuetudo
quidam monachis in
pedes

babebantque
Bistrabanl

in

manibus
Regi
.

nummos, quos submiamore

Bpe
,

Ordine

isterciensi,

fratres,

janclo

Dei

pauperibus

nunc

iili,

abbate

ac

roanasterio conaliis

djstribuendos.

Capiebal

bealus

Rex

hos

atis,

debeanl

lavare

monachis
Sabbat!

oummos
busdam
pro

prsdictis

servis
.

pauperibus
pro

distribuebal

eosque amore Dei dans plua minusve quiaul

facientes
posl

Manuatum c, quaUbel vesperas, quantumcumque dies

Res
ante
dictus,
qui
aape

die
sil

solemni
ad

majori
suo.

eorum

minori

egestate

beatus

peniebal
,|

arbitrio

Dum
parte

boc

quamdam
crepitaculo
igitur

incedebal

beatus
.

modo per plateam Rex, quidam lepra

poteral loqui

abbaUam Regalis-montis Ordinis

prmdicti,
in
,

Man _

i"

eveniebal
,

ui

die

Sabbati essel
volebal
,

abbaUa me-

infectna ah alia via

qui \i\

morata
illic

interesse
al.lialrni

buo

sonuil

fortiter

admodum.
lepra

Ubi
in-

apml

ac

Manoato sedebatque pn* ailmndum iutuebaPoito

accidil

adverlil

fectum, ad
aquaa
i.-.i
,

animum, eum transiil

el
fri

viditque hunc
,

iur

quod
bealus
ftebal
u!

monachi

faciebant.

pedem suura imponens

qusa
in

cum

lotosse
ii;mi

idse,

media

eral

pla
,

dum
illi

Rea sederel aliquando apud abbatem Mandati m ul dicerel abfcati

.

aliter

transire

commode oon
stipem
'-i

poteral

pediret,

aca^siiiiur
ac

lepra
ipsius
eral

iniectiim,

erogavit,

monachorum pedes respondit Potes omnino ab

:
:

lavarem.
eo
te

ahbas

absUnere.

manum

osculatus est.

Densa

admodum
qui

Beatus

circumcirca

turba,

multique
invicem
;

eorum,

abbas

beatum

Regem circumdabant,
Crucis,
siii<iue
il

se signabanl

Rex UU dixil Quaproptert Respondil Homines de eo ioquerentur. Respondil el dixit bealus Res Quid de eo dicerenl El
: . :
'

sanctaa
.

dicebanl
e
I

Vi-

abbas reposuit,
turos alios.
iiini.

alios
ita

id

probaturos,

improba-

]:

quid
infecti

fecei

Re\

osculatus

manum
R
concio-

Atque
abbas

lepra

quod

id

Rex ab eo se cohiimprobaret uti memoratus

,

beatus

148
luculenter

Quandoquidem
terram
quaa

mos
apud
,

eral

sancti

abbas
120
gaiis

existimat.

prope

sedere,

quando audiebal
bac de re
beatus

Cnm
Montis,
.

paries

exstrueretur

in

abbatia

Re-

etprobait.

habebantur
l

Religiosos con
facta

beatus

Rex
;mi
cali

supra

quaein

chiaiam
ferebal
lus

lapidil>u<

sumebal cratem brauneratam, eamque

dam
istius

aarrabo

Eral

aliquando
el

Rex
in

cum monacho eum sequenie

pluribus
curarel vicibus
prsestitit.

quod bea-

abbatia Carolilocensi,
abbatiae,

concio habebatur in loco

rex

Rursum,
civitatis

mm
Ucodvi<t

quem
Beatus

vocanl
,

capilulum.

boc
subcon-

claudi
nensis,

partem
ac

quamdam

capitulo

sedes

duae sunl

altera
1

humilior,

qus vocatur Mons Musardus

d,

ac

limior

altera.

Rei

supei venil
illi

ad
assu

cionem
r<

audiendam,
sicul

cumque omnes
ui

ot,

eumque

rogarent,
ei

sederel

loco
ille

ma
ascen;

elevato,

conveniebat;
in

uoluit

dere,

neque sedere
sedil
in

sedilibus

capituli

veubi

Jafensem, ipsemel saepe quserebal viros brachiatam portaqui cratem iiant aliaque ad muros istos aediGcandos idonea. Quando struebantur muri urbis Csssarea), domiiii- Tusculanus vir bonss memorim, legatus Se,
,

tatem Caesareensem ,

rum

medio

loco

prope

pulpilum,
adferri

dis
lias

Romanmin

isto

tractu,
tjui
:

concesserat indulgen-

consueta
pulvinos,

legitur

leclio, insedit

jussitque
loco

duos

quibus

prorsus

depresso

omnibus illis, operam conferreni

tus

nagna cum

pietate ac

bumilitale,

audivitque con-

frequenter

tuUl

hoc opus perficiendum unde beatus Rex memoralapides, aUaque muro conad
,

ctonem memoratam usque ad linem. El quaravis monachi ibi prasentes, qui videbant Regem bu1111 iedentem, descenderenl de sedibus suis humique sedere vellenl id pati ooluil
, ;
,

struendo
suos,

convenientia

in

corbe

super

humeros

quod magnse in 'o humUitatis babebatur. Adhaec, quando beatus Rex Grmis muris cingi
Caesaream,
sii|ira,

at

eos se-

curavil

Jafam,

et

Sidonem,
semel
,

ul
1

dip-r-

,l,,|v

iussil

eo

mo.lo,
S;epc

quo
eliam

sedebant,
venil

quando
capitu-

ctum
tabat

est

sanctus Itexper

ijjsi

capitulum

intravii

ad

in

lum Regali8-Montis, monachis ibidem congreg

dibu8
suia

corbe

lerram
qui

fossarum

quia

dorainus

Tusculanus legatus
cesserat

memoratus
opus

indulgentias con-

sedentibus

ubi

beatus

rerbum
prope
sedebal
eranl

Dei

annunUari

jubebat,

Rex sedebatque

omnibus,

prsedictum

promo

columnam
sanctus
strati,

in medio capitulo positam ac Rex Buper juncos, qui ibidem monachi vero superius sedebant
:

sedibus suis

121 Tempore transfretalionis ejus primae quando cum suis erat in /Egypto anleqnam ^sentcapti, tendebantque Massoram versus, qma
, ,

jJJ%
4lbuS
,

licet

abbas,

el

monachi
concio

urgerent,
volebat
nnita.
i1
ibi

eum
esset

rogarentque,

brachium

cujusdam

Quminis

transitum

agminis

ad

sedes

ascenderet

humi

sedere,

donec

Pl,,nl " ls
V
,.,

v "' il,,ls

impediebat, legatus ante dictus indulgenUas unius anni cnncessit cuilihet, qui opcram navarel ad implendum brachii praadicti alveum e : qaod el

demonstrata

^ontigit,

,.i

beatus
ra

manducarel

Rex

factum terram
erat
rediit

est.

cum monachis,
S

abbaUa Carolilocensi
atque erat
Sei
''

Tunc beatus Rei

locum
in

in

sinn

paUii

bui

triclinio

ad ex

istum

portavil

Mirfl

humius

ibi

magna cum humiapparentiam

iUe

UndUm
luam

beatusRex

vesUbna et apparatu. Postquam

transmarina prima vice,
vel
111
1

*
;

,;11 " t
1

exlcrnam

Pertur
;

J"m.

regione
vestibus
,

quoque

am mehons
tellam

cum cibi, quam monachi,

ex q a

monachi, qui aderant auquando haberet scutelmisisse

transmisit,

seu

glauco solum

semper nsus ex panno

est

ei

cssruiea

e setis cameunis
"
ll

manducabat, monachocu.dam seni, mandasseque, ut scuteUa Ugnea ex qua dictus monaChus manducabat, sibi
aifer'

argenteam,

scu-

contexto; aut
serico nigro;
vel

ex nigro
reliquitque
sellis ac

tinctura adscito,

omnem

ornalum

BUD

argenti

in

fraenis suis,

aUisque bu-

retur

allata est,

manducavitque ex
pervigilio sancti

jusmodi rebus;
praeter diclos.
rii

gnea.

Aha

scutella

li-

die

in

omnesque vcstes alterius coloru Neque voluit deinceps vellera

Bartholomaei

coloris, aut

grisea

/,

ut

vocahant

in

vesti-

bus

DIE VIGESIMA
\

QUINTA AUGUSTI.
sarentur
ac

f>o3

|MI

m
a

;inl

BtragnUs,

Bed

communia
straguia

en

agni-

motarentur

Caro ejus pafflda

macilenlus,
acuta.

^fhHomioui! "
e,
'',,.'
""''l'

habebal

ex

pell

maculi

infecla,
:

fluxumque
eral

era! ac A. RSGlltJ alvi patiebatur valde co IABIO.

i

ycUeribua

agninis,

babebatque
agninis

gravem
dorsi

lamque
mire

ul

ossa spine |mii;i>

'""

pailium "'., aUquoties

distinctum

velleribus

ipsius
ul

essenl

Necesse

quoque

manducabat.
rediit,

Adhajc
traenos

erat,

p ar

iibus

transmarinis
ac

nhabebal QOD

nisi

ferreos,

sellas candidaa.

aNNOTATA.
fl

memoratna [sembi s, ferrel beatum Regem ad omnia necessaria, eumque etiam denudaret. Nihilominus, m. dictus Lsembardus, rir setate tum matura el dives, juratua asseruit;

numquam

lunc

vidil

beatum
,

Regem iratum,
aUqua
de
patientia

aut

signum Q UO d auctor fam ifiec omnia

r
.

esse

reverentim

jam diximus.
ad
ubi

hac

de

causa

commotum
tolerabal

aul

re con-

narravil

querentem.

Wnim
ac

omnimoda

ac

leni-

uandato
'

consule

notata

Gaufridi

late

rerebai

morbos suos memoratos,

;

cap

Itl

anle

j"

-.
j

gm
Sll/
,

narravil

num. U,

qumdam
faciaque
in

per.
Ila

ingentemque suorum calamitatem el orabal .emSanctus Rex perdiderat insuper veste

"'
^ 1

M tafa.
yarrat
fi
/,,,.,.

" ""
1

i:i
i

"i"'"

tunicam

suam
:

colore
se

viridi

joinvillius

num. 7,

sibi

ademmi,
quotidie
delali

.it.|,>

donaveril

qua

eo
ei

tem
panni
t

mm

anni

iU9.
modestia
:

i"" v

induebat,
sunl

donec c deinde

tDehac
hix pretiosis,
,"
'

vestium

disputavimus

Damiata
123

gonmen tario
.

num. bl%
quibus

ubi etiam de velleribus

Uiquando
iiln
.

beatus

Rex
,

crat

Parisl

>

lemtat
in
" nni ~

oestimenta

prmcipum
.

dis-

egressusque
lites

cubiculo

suo

ut

negotia

audirel

el

adm^cmda
,uot ' $u
ttroi otRcie

.....,..'

niiiiiii.1111 III

"

d,

diu occupalus fueral

el

negotiis audien-

sciuris
,

Olaus

Magnus
lib.

in
i8,

Histona gencap.
17

flis,

rednt ad cubiculum,
qui
in

anus tantum
cubiculo

cum

eo

male{un _
-

Septemlrionalium
,7

ita

eques,
ad
il"

ejus

cubabal
eenit,

Postquam
servare

ctos,
^
'

vn/ /
gjl

Horum
in
cl

animaUum
colore

minutorum

inflnita

cubiculum
erat,

nultiludo

Septentrionalibus

sylvis,

pilo-

suum aUorumve,
idque

nuJIus

cubiculariorum

qui cubiculum ipsius

rum densitate
fallibili

regnla,
;

quod

distincla, una adjecta inquanlo magis tractus terra-

debebant,

agere

solebant,

licet

sexdecim
i.i-

omnino
muli,
ruere

essenl

tum cubicularii,
lecti

tnm

cubicub

nHII

yer gii

Septentrionem,

tanto

pulchriores,

tum
per

custodes

beali

Regis

Vocati
alias
ul
ei

causante colorem, sunt harum besliarum nrm.ir affi.rmat, pelles istas maxima copiaper Europam fuisse oenditas, pretioque mlrig0re

palatium,

per

bortum,
debebant.

perque

pelles.

domus
tem

partes,
sicuti

eeque
facere

inveniri

potuere,

servirent,

Quamvis auobse-

ut

plura
de

alia de

istis

animalculis,

mei

atus

eques

ipsi

prastare vellet

ibidem
/,,,

ideri

possunt.

Hinc

colligo,

hmc

vel-

quium
beatus

istud,

quod eo tempore
id
,

prajstandum erat,

similiaque,

quibus
ex

ibidem

<"j<t

Olaus,

Rex
eranl

permittere

noluit.

Quando
ante

unus

usui
iit

prmcipibus eo tempore, ut vestes suas

ac
iis
et

cubiculariorum
reversi

aluque

ramnli

memorati,
quj
vel

distmguerent,
'/""
raria

constitisse
grisea.

oellera

ad

cubiculum, atque

intellexerant,

Ula,

oocabani
nolebat.

Porro habe-

qnod

beatus

Re\

ueminem

invenisset,

batquidem Sanctus stragula his pellibus distincta,

>''/

iis

ipse

uti

cubiculum dumtaxal custodiret, multum doluei-ii rehementerque timuerunt, adeo nt in ipal de sesius conspectum prodire non auderenl
ii
i .

CAPUT
Eximia
sancti

XI.

met
in

ipsi

conqnererentur apud

Iratrem

Petrum
beato beato

Ordinis

SS. Trinitatis,
canonicis
ac

qui

assistebat
.

Regi
*

Regis patientia 3
l,

animique

lioris

recitandis

eratque

intimus,
j{

admodum
yolebal
,

(amiUaris.

Cum
.

sanctus conspi-

nitas.

rv

,|in

redire
,nin
:

ad

aegotia

eos

T>
otLncnla
'"'

cere

M i

redierant)

manibus trabea
ergo
necessitates

sua

amara,

quae

datur

sanitatis

gra-

extractis,

dixil

Omnesne
possum
rel

revertimini?

lia,

lubente

animo
probe,

sumitur.
ut

Quod

beatus

Kex
to-

Neminem habere
Bl

ad

hMrc^"
nj

inleUwil
lrralv!

lam

prompla
el

voluntate
ul

nihilominus,
vestrum.
ad

unus

suffecissel

etiam
dixit,

mised

acerbas

admodum

tribulationes,

amo-

nimus
rediil

Nihil

pweterea

us

w
""

mereretnr divinum,
salutem.

stabilem

consequere-

aegotia sua.

Postquam iteram ad
liUbus
alii

cubiei

e ^ampla.

Hujus pauentice aua3dam rideamus ETujus patientiaa qi Prima vice, qua mare transut, ubi

culum suum
cubicularii

venisset,

absolutis;

aec
ipso

ipsius,
rrater

nec

auderenl
ex

coram

cnm
citus

snis

hosUU
.......

Damiatam merat ingressus totus exermodo processil Massoram nsque. Cum

comparere;
tatis
ei
i

Petrus
..;.,

Ordine

SS.Tnm-

dixit,

ipsius
;.;

cubicularios
......i

aon audere ad pncnnA I...H.M rtliia

JI '" l;,1,;in
'

ai'

|h,,i!,mii

inriv,

i-aplique

ibi-

vohis
ciatis.
(jiai

condono

cavete

ae

in

posterum
die
posl

ita

fa-

"'"'
i'"

|'"" ll,,u
'

i|

Rege, ejusque rratribus, domino Carolo el "'''' occisoque domino Roberlo iplius fra"' """ permansil cum sancto Rege quisquam ex "" 'Nns nisi unus nomine [sembardus; quamnimirum

;i

Saracenis

Beato

Cum

beatus ad

Mphonso,

jre

^ellel

silvam

Rex eadem Vicenarum

somnum
leucfl

una

Parisiis

dissitam,

unus

cuhiculariorum

ipsius,

lll;i

consueveral

mandi yestem talarem beati Regis, quacum non imposuil arcaa, in qua esse sc.

!'

"'
:

'

'

III

III

lilMHII

lllllll-'ll

>

'
.

...

',"""

P'eran,

.
1
c

,,
,

.,,.

K
I,M,K

Tum

re,
ril

It,

Qeque vem,
ubi
,

nwnas,
He,
'

ai

Par.siB

"*
tsembardus
"'
''

!,,, Reiri

parabat,

aque,

beatus
pe
'

rau

M.

,,,.,, ..... ..-

lancto

Darabat,

ccenarc vo
eral
e

""'" ,"",

"'

Ini

wl.

,,,,

,.,...

,,,

|Uoqne

erant;

"<'
ti

.''',,.

Bri

.,

te , oris ipsiu

qua*

Wenlarins

snpm

memoratt.

1TA

II

S.

LUDOVICI REGIS

\.

lii

Bl

(!l

,,,,.

cnipa

dixil

seu ante coenam, seu posl

eam,

scebat,

ita

ul

tertia

aul
alia

quarta
:

die

mem
equites
n,

quod inter Quid subridens dixeril manducanlibus, ipso Rectene cum Irabea mea mensae eobis videtur? accumbo? [gitur domestici ejus id magnaa palien
nisi
:
i

coenandum equiUbus

suis,

cum

crus

essel

sicuti

caro

ac

tum beatua iv
Plures

prorsus
e1

eral

restitutus

sanitati.

unus
:

alterve
solebal

cubicularius

cubabanl

r|u ;

Bjus esse existimarunt, quod,

ei

cum eadem
in

die

tantum

creassenl
ipsos

incomi
beatus

lum, minime tamen

quoque in ipsius cubiculo bare senej quidam nomine Joannes, ,,,,, faeral regis Philippi, im aiebat, quia m
cubiculo
biculo
rl

cu,,,,,,

ejus cuajstatig

idcirco contra

Rex
a1 in

ulla

re

fuerit

semper custodiebal ignem tempore

commotus.
124

hiemis. Porro ractum esl

quadam
ul

Accidil
/.

aliquando

beatus

Rex

essel
el

tus

Rex

essel

in

isto

morbo,

cum bea. quadam w

vice,

Novioduni
juria sua loqueut
tr.it

manducaretque
ipso

cubiculo

suo,

ra,

dum

volebal

intrare

lectum,

munr

'
,\\

vl

quidam cum
d.iiii

equites

ad focum;

uam tempus

ruborem
lus

cruris prsedicti.

hibernum, cubiculariis ejus in vestiario quoapud ejus cubiculum manducantibus. Post-

Joannes
crus

accendil

Qua de causa memoracereum, eumque tenebal

cernebatque
crus
ejus
tuul

supra
ac

sancti

Regis,
ei

quam
nni!

manducaverat
equitibus
suis

cum
ad

colloqueretur
iisque

ibidem
narrarel

videbal

multum
ac

dolere;
uti

uam
alias

rubore
esse

focum,

infectum eral

tumore,

solebal
dicto
te

quaedam,
ducaverant,
in :i

quando
ad

cubicularii,

qui
,

eliam
beatus
haec
,

manRex
verba:

quando
Joanne
nente,
beati
ul

morbus declinabat.
vigile

Unde

contigit

vestiario

egrediebantor
suos
e

relatione
id

equiles

dixil

imprudenter cerenm supra gutta quaedam ignita laberetur

supra

crus
in

crus
al

servo

Tunc unus

cubiculariis

nomine
verba

Regis,

locum

inflatum,
qui
in

atque
lecto

Joannes
Iubc

Bourguegneit,
:

protulil

ad

Regem

fectum.
bat,
in

Unde

beatus

Rex,
Hei

sede-

injuriosa Neque duo, si tu id jerves, omnino non ei oisi bomo unus, el veluti alius. Tunc alius cul licularius oempe dominus Petrus de Loon g intellexil verba memorati cubicularii,
.

prae

dolore, divitque
:

quem

patiebatur,

extendil
Ei
libi

iecto,
iste

mihil

heil

Joanfeci?

nes

respondil etiam.

Hei

an male

Respondil
nori
ratus

beatus
causa
te

tanto

Principi
sine

dominoque

ipsius

injuriosa,

de

Joannes, avus meus midimisil ab hospitio suo, Memo:

Rex

quaeque

ral

dictus

Joannes
quid

prolulerat;

enim Joannes sancto

aliisque

Regi,

domino
dixerat,
ipsius

Petro
se a

[non
rel
:

enim
qnippe
id

intelligere

potueral

Re*

narra-

de

Loon,

cubiculariis
faisse

dictus

dominus

Petrus, qui prmcelunc

Rege
quia
inter

Philippo

expulsum
foco

hospitio,

debat,

non
Petrus
;|1
'

intellexeral

momoratus
voce

truncos

admoverat, qui

crepitabanl

dominus
,llxil
-

dicto

Joanni
:

submissa

ardendum.

Nihilominus

memoratus

domi-

eum
"""

se Irahens

Quid
Dictus
alta

dixisli? insanisne,

nns Petrus de

'i'""
dii

Regi

ioquaris?

Joannes responvoce,
verbis
est,
ul
ei

umquam

Loon juratus aflirmavit, se nullo tempore percepisse, ipsum ideo ullo modo

alteri
'

cubiculario
1

tam

beatus
injurio-

commotum

Hl

""i"""
fifflis,

possei
miiii:

intelligere,

omnino

non

nisi

unus

fuisse in dictum Joannem, sed eum semper retinuisse in servilio suo, uti antea. 126 Quando sanctus Re* die quadara v"ene- ennutow
ris

homo,
1,1
11

et

forsan

etiam sicut alius.

assernil

Nihilominus,

sancta

ibal

per ecclesias, distribuens

se

nummos

"^'"^

forejurando

M
'

memoratus dominus Pevir

el

pauperibus
mulis
suis

ad

accedenlibus

prohibebat

fa- JJJ[

'

lr

lni111
111

eques, ac

matura

aatate

el

dl-

ne

pauperes

impedirent, quo minus

>,,s
'l

imc
"'
l
:

'

'

'

>

postea

'

cum

beato

Reaul

"

habitaveral

annis

triginta

octo continuis,

ad se venirent. Qua de causa pauperes adeo beatum Regem premebant, ul parum abesset, quin
laberetur
tolerabat.

""'"''''
;i

"" v

H,x
.

'I'"

verba

dicli

Joannis
aspi-

corum impulsu;
Quippe
qui,
etiam
etiamsi

quaa
essel

omnia
in

patienter

"'

lM "-

,;,m

P" ma

qwani secunda,

eum
,

densa

paupe-

cjenat,
,1,I

abrupitque
1

narrationem
aut
.

suam

neque
i
iii.xit,

rum
rnen

turba,

" 1,|I,;I "

propter

multil
ipsius

nem

suam,
uv

"'"'i"i

.1*.

.pjociiin.iue

iiiininioqne

r,|ur
;

r,,m

pedes
ul

salcabanl;

'

" N>
'

mm
'

reprehendit,
de

neque
aUi ue

vexavit.
familiaa

Quod
equi-

permittere

nolebat,

armigeri,

aliique,

Loon

qui

ipsum
:

^iprajsenteserant.magnmputaveruntesse "' N, ,,i; " llldi Jwnnis al. mgenti ;';. ,M 'u erbia "' P ;,';'' juJ ^andiqne M " " ,1:i *P* memoratus domi11
;, '

tes,

circumdabant,
dicebat,
id

pauperes retro
pro
nobis

abige
:

rent

al

permilteretur,

addens

Mullo plura
tall

Je*.s f.hrislus
est

susUnuil

die,

qualis

hodie,

quam ego

pro

ipso

<

;;

suslineo

""'^
1

tacedebal

v.d.i,
l,

ai
--

n.telhgere
beatu,D
"l" "
;

M,|i

h
\ de

Jeri

,;
1|

::\
1

"' ;ilum
;;
. .

"**
"emoratus

potuit

caligasque babebal

autem tunc usque ad pedes.

nudis pedibus,
tnsuper mul-

**

*t\

m
cui

,:,;;;.

";;

s
l!i

i^^.^
vice

Sanecummulier qumdam,

,,, ,..,.,;'.
tmpruderUia
\ibi

,;;
pieba.
ba,

'"'

beetus

;
Js

"""
*

noeenti

;,'::,
i

uCnne

'm

"T" W^vb^Umin.
'
\

*,
COrri"

tm haberet in curia beati Joanne de Fucilleuse equite;

SUDremffl
curiffl

Regis

nomen Sara, ucum dommo

quadani

dum
dicta
ei

esset co sessus

beatusque

"

cubiculo
;

suo

descendisse.

muUer, qu
dixil

rt/qSS
.,;!,
dicto
1

""
un,
1

" ,;

u ";'" H
,

"

''"J"^"
non

'-

"'

^ebat,
""

imum gradum
Tene

constiterat,

Apage
:

..,,,.';
"'
^

turrno
breviJs;
.,-1.

brt^te^^Z^T^~ ^
ita
.'..
'

modo

W m TnanCare 2^\c '"""~ memora fT? d,B, ^

1

sa-

apagel

"T

Flderet '

pos ~

portebaM regem es MuUofuissetprajstantius^sialterfuissetrexFran. ciffl ' W*m ..'. Nam tu dumtaxat Rex es Iratn-

n,,n,

se

?ec

'V
11

^
nen

bus

Minoribus,
^t

el

fratribus
clericis.

Pra3dicatoribus

Bacerdotibus,

quod

tu

*'*

sis

,.,;,,

,.,,.

'

;; V"" *****
; *

'

iato,

.
beati

tagens
el

damnum

est,

uci .
sis

quodregno
Regis

non

mirum ad "" Cum ejectus.

vellent,

morbo

verberare

eam

atque

Z ^
ej.ce-

ro

. ,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTl.

6o!
,

if ii

alque pracepit,
,',
:illl(
,

ul

eara

nec

tan
il-

deUciai
ei

embammaUs
ipsi

toUeret.

Cumque
Douunr
:

it.

iUe

rmj

b ene ac

diligenter

mmistrabat,

diceret

Rex
tibi
id

StKti
1

dhlt,
,,,.
.

respondit,

idens

n,l "i""
111
''
'

cor-

COifraBSARIO

saporem;
""'

e
jic

pondebal
expedil

Bc
;e

"
^

verm
|

dignns

sum, qni sim

nostro,
preestiti

::l1

mihi

Fe

creditui
sajpe

piacuissel

Domino
ul

reframarel

appetitum

suum

Pulmentum
eral

Jfrtalini
;;;,;,,.

missel

re* f qui

rectius

5C ivisset,

quam
Rex
uni asses,

ego
suis
:>re<

regnum gu essem. Tunc

nl

manducabal
caDanl
scebatur
similibus.
cibi

insipidum, de quo alii non lubentes, quia male conditum

q

mandu\
-

',,;,.,,

beatus

e
ul

cubiculanis,
r,

[ue

cibis
illi

durioribus,

ul

pisis

aliisque
aliive

5
"darei
.

pecuniam,
D

quadra-

Quando
delicias

apponebantur
immiscebal
eo
cibo

lucii,

]I|I;|

rebus

praedictis

multi

fuere praesenti

delicati,
[ue

aquam
ab

(Mgidam

tollebal

Quando
eajque

ANNOTATA.
;l

primum
sed
ali
,!

muraansa
inferebai

portabantur
beato

Parisios,

Regi

aliisque;
sibi

de

iis

von

guidem
citius.

eodem

tempore,

""

vescebatur

verum, quod
,

apponebatur,

,/,,

Videsis

Joinvillium cap. 8,

dabal
oio

pauperibus
,

addebal
iii

aul
ipsius
ita

I,

irtocreas,

opmor,

mteuigit;

volm

ta-

qui
bat,

aula

aul communi paupenim quandoque curabal offerri manducabanl atque ita

irilescerent
,

aUis
facie

Gallicam. me nsequi phrasim postea gcminam c soldanus

donec

ni

non

constarenl

oestem Regi comJoinvillius

nisi

quinque
assibus

circiter

assibus, quaa initio

,

vendeban-

ponendam cwavit,

ut

habei

num
av-

tur

exaginta
faciebal

aul

libris

quatuoi
,

Eodem
quo
de

m
controvershs, quas
rimebat, consule Joinvillium
e

plane

modo

de

fruclibus oovis
.

Uex per

se

ipse

men
lur
cuti

libenter
.

comedebal
cura

atque

ita

agebal

Suspicor
/'jri'

hunc

esse

num. -Ji et seqq. Petrum a Cusiaco, qui

Prmitatis
esl

omnibus
;

quae

essenl
sola

nova

ei

appom
sibi
a

idque faciebal ex
vere creditur
,

viclus

abstinenti
illa

toti

Ordini SS.

prmfe-

ul

appetitum ad

na-

Bonaventura Baro in Innalibus e to$t tjusdem Ordmis ad annum 1272 num. f, refemsmira illum gratia oaluisse apud regem Phini

scribit

tura inditum edomaret.

129 ui

Rursum
Eo
nl
,

hujusi

li

ejus

eral

consuetudo,

mulln
iluU

numquam

excederel

in

bibendo, aul
scindeb
,

manduI

lippum s
i

Ludovici filium.

cando.

modo

panem

sibi

men-

crebra servat.

Noviodunum,
vn

oulgo
Insula

Noyon,

wrbs

est

Ve-

am
secarel

dnm

rigidaqut je-

vatetudine eral integra

non plus
;i

,iin,

rcmanduorum
picardice
iin

Franciai, juxta limites

nna die

quam
et

altera.

Babebat
vitreum;

ante

licem aureum,

scyphum
l|M
'i

scypho

au-

idem procul dubio est t

qui

inter

tem
copia anl

ineral
:

virgula,

nm
rinum
esset,

vino impleri
afl
li

etur vn

pr&fatione

num

8.

curabal
.

deindeque aquam jubebal

quarta
.

tanta

ni

pars

tres

partss

circiter

aqua
tenui

Neque

tami d

vino

utebatnr

CAPUT
Sancti

generoso,
XII.

sed

admodum

que bibebal
dinuMi

ex
il

scypho,
i-i

Tunc qu quandoque potum

n fu ndohat
,

ita

;mr

atque

65
di

Pwgis

pcenitentm
et

rigidce

vitce

caiice
i

bibebal
..t

Postea adeo
satis

vinum suum aqua

sapore remaneret.

puritas

sajiclitas.

ti

non

ex
tota

rini

Jeju
jeju-

Qabal

quotannis
toto

Quadragesima. Rursus

0. nandoquidem
IIT,

initium

salulis

nostrae

esl

quando odisse
"

incipimus,

le, e
<*itit

de co

modi$

'

(ie

quod amabamus; Itabamur; amplecli,

fugiebamus;
;

do-

nimirum quadraginta a Adventu; diebus ante Natali m Domini, solis ntens cibis in nm Quadragesima usitatis. Atque ita [ejunabal
nabal
.
i

pod

pervigiUis,
tura
libus

quibus

jejunium

praiscribil

Ecclesia,

limebamus;
d

sequi,

qucfll

deside-

quatuor temporibus,
sancta3
Ecclesiaa.

allisque

diebus esuriapervipiUi

rare, quod
I"'
1

despiciebamus
sanctus

qus
is
,

omnino facimus
pcenitentiam
id
:

In

quatuot
die

mortificationem

corpoi

ac

storum
in

rin.iuiir

nostrm,

\rurn-

sancta

el

venerabilis
111

Ludovicus
multis
in

perpendens,
:

pervigUio
et

Nativitatis

Domini

jejunaba!

solo

corpns

-ii

ii

ni

saeviit

modis
se
fuil

austerus
'in

emm admodum,
Potuque
'""'"^
'

p ane
,.,,

et

durus
ut
pisces
a

cibo,

bus pane tantum

instrui

aqua contentus. Verum dictis diebus, quiutebatur, jubebal menel aqua

plenam,
ejus

sumendo,
Rex
s

infra

patescit.

Quamvis
nihiloallatis,

pemadi
equitibus

lum diebus
essent,
qui

aliia

appeterel
abstinebal
sibi

grandiores,
sibi

gjquj

es

eiiam

pe

grandibus
pisces

l^bebatque
ll,IS

adferri

minores,
III

de quidivi-

r nH'.|rl,;,|.
(

l,l||;HMl,|lir 'es

rli.uil

fniStfl

"

'"

i;iIi;i1

"

|;

pisces

sibi

allatos,

ul

de

iis

que

etiam

diebus
:

Veneris

manducasse
unc
SC|
1 ' i

videretur;
his

tamen
ei

,lr

grandioribus
aliis,
||r

non manducabal piscibus, necqne de pisufficiebal

piscibus abstinebal

quin

etiam

diebus

Venens
per

Adventus
ctibus,
,

pisces

non

manducabat.

Pneterea

nns

sed
pisces

solum
istos

pulmentnm,
isonio
:

totumannum
|(

diebus Veneris nullis

vescebatur fru-

l,;,ll

addi

pauperui
m-

quamvis eos
lM
,

comederet
Mercurii

perquam
in

liben-

;';""'

fetisse

crrdilu,
e

al.sliu.M.di

stndio.
licel

Post-

|')|( .|

Luna

'

Quadragesima

quain

rediit

tractu

u
''"
, |

transmarino,
,

amarel
deli-

'""

l,iri,,s

praegrandes
Mii.T.Milm
Hiis
,

S
,IM,

aliosque
alqii,,m

pisces

'"'M' 10

alTriieutur

tamen non manducabat, sed erum apponebantnr ol.s.mio, aliosm pistvs )! modcos comedebal
,'

n>:iru,

ox

manducabat, quam ei putabatur adeo rinum suum congruum. Diebus Veneris ao r quamvis satis essel tenue ^iluebal aqna videretur msi bique saporis sine aqua, ul non
multo

minus

JWtiu,

A,,h{ec

freqnenter
aliive
cibi

Don L7 entw
licatis
111

contigit,
,

a*sa

cum ei apcum embammatisde

admisceret,

non amaret, quod Licel quoque cerevisiam m anparebal ez ipsius refectione; tamen satis bibebal ad appe dragesima lllam satis frequenter

aqua

litum

suum,

nl

creditur,

edomandum.

Roi

aquam

condimento

qua

beatus

Rex antequam

nmv

transmitteret, ac post

quam

6o6
|

VITA
inde
rediit,
iiic die

II

S.

LUDOVICI REGIS
bonum exemplum eornm,
sabantur;
poluit,

RIOIIU
|

quam
,,>, aiiiMini

BIASIOt

(|ii,HH'i qnalibel

semper jejunabal per totum Hnun, i", ...,., Veneris, praterquam dum
diem
Veneris incidebat; tunc
propter
celebritatem

qi
in

n ln

neque
.

umquam
i

w eo

psn c
M'ii.l

ueprenendj deprehendi 1*1

sed
desideraJ

Domini
enim
festi.

Natalis

quod

caraibua

rescebatur

!,,;,.,

Rursnm jejunabal quaUbet bebdomada die Sabbati b. Quando bealus et Mercurii,

omne bonum. dum in cnbiculo cum femilia sua, verba proferebal sancm
dentia,

Deo Smpe

displiceret;

suo
ei

DPj,

pulchraque
i

oarrabat

eis,

.,

)ril
Vir foji

Rexerattrans maretempore primaa transfretatioincepil quindecim diebus ante fejejnnare M-mpcr jojuiiium "* " siimi Pentecostes, quod J' I""""" ileimle ICIAI3K
,
*

versabantur,
qui
vixil

a sanctaque

intentione

magno animi
fuil
I i

candore,
a\j ac
..-.

veiitate,
|ML'III|, plenus

'

lii.iic; "

magn.i o
,
.

humi'
i,,,'".

patientia, -i
\"i..

eodem modo obsemvil nsque ad ,,..,,.,... ixiiimiiii non manducabat de omnibus Rnrsum ii'ii !'
appositis,

nhiinm obitum

.niiiii

suum.
sibi
el

Amnihm omnibus
do
cta

l>m excellentibns.
i

,-,.|l,,i,i

Vir

t,.;,

fuil

vila

proba
*
i

ferculis

vivendi
ac

honesto,

conscientia
ex
ejus

< :<

m(

"

m^ iin ni iii m inni

i

idqne

fecisse

creditur

abslinenti,

pura;

multaqne
prmclara
per per

s'in

factia

dictisqo

amoris Dei causa.

130

capi
vigilabal
a

poterant

exempla. Non

jurabal

Mnltum

beatus

Rex

ad

Dei

Deum neque
ctos,

ejusmembra, neque
Euangelia.

L
\u Ul ]
est

per San-

nillum. vu.tum. Postquam

Qumquam
pus suum
vit.
><r-

cubabat
ipsius

super

prima transfretalione rediit, slramen plumasve; ve

ligno,
qui
cui

neque
rellel

Verum,
:

cum
ita

fortius

affirmare,

dicebal

Vere

iiini

lectns ipso

compositus erat ex

Numquam
nominabat,
religiosus,

vocabat diabolum, neque

%

eum
in

umgriain

cum
ta

vehebatur,

quocumque

tenderet,

nisi

forte,

dum

legebat

libris.

culcitra

imponebatm
supposito.

Vir

gossipii
illique

lanugine

cooper-

frater
,

Simon du
prior

Val

Ordinis

fratrani

velamine

non serico;

incubabat sine alio

die

Prmdicatorum
beato

el

monasterii

Provinensis
saepe

stramine
Veneris

Creditur

firmiter qualibel
in

juratus dixit atque affirmavit,

quamvis

cum
num-

sancla,

atque eliam

qualibet

Quadrasuper
pce-

Rege,
se

el

in

ejus

colloquiis

(uisset

gesima, postquam rediit ex tractu

iransmarino, diegestasse

quam
aliquod

audivisse

proferentem

ipsum

rerhum

bus

Lmii.i-

Mercurii,

el

Veneris

carnem nudam cilicium

nitentiae
iM.
.

c,

tamen hujusmodi

amatorium, neque cujusdam noxium neque

:

otiosum,
se

neque

fam

umquam
egissel

vidisse hoEt

opera

exercebal
a

quam

poteral
suis

secretissi-

minem tantm
bus,
aliisque
viris

in

verbis
frater

aspectuque
saepe

reverentiae

sibique cavebal

cubiculariis

adeo,

ut

quamvis dictus
bus, ac
ris

cum

aliisregiantistiti-

uullus

eorum,
,

uno
quas

excepto,

scirel

austeritates

principibus
illustribns;

secularibus,

pcenitentiarum
funiculos

exercebat.

Tres
fere

habebat
longos,

conjunctos,

sexqui

pede

admodum essn

quamvis etiam familiainiimuMiur samm i,- :,..

i ,

faniculisque

singuBs

quatuor aul
Veneris

quinque ineranl
per

tamen numquam veniebal inejus conspectum

sine Sae-

uodi

ac singulis
in

diebus

lotum

an-

magna
ctum
sancti

peverentia ac
adivisset.

timore

quodam,
multa

acsi

Mercurii.el Veneris, perscrutabatur exacte per omnes angulos cubiculum suum, ul uuilus ibidemremaneret, el tunc claudebat portam, manebatque
mclusus
|,,|m '"'

miin;

Quadragesima vero diebus Lunae,

[nsuper

praadictus

frater
virtutis
locis

simon
opera

commemorans
,i

(urejurando
in

Regis, proul
descripta,
vidil
in

hoc

Opere

congruis

dixil

propter

haac multaque aUa

scripti
n

cubiculo

cum
suse

fratre

laufrido de

Bel-

quaj

ipso,
ruisse

quasqne
u

sunl

conscienna?
Ubl
iliu

arbitro,

Ordinis

Pro

beatum Regem
nihu.s,
,,os

ex

sanctissimis homi-

dicatorom,
'"'

eranl

simul

credel.:.tiirqiir,
i;

u.miuam
,

vidit;
n,

idque,

quia

ipso

dicebatur
r,

extra

cul.icnlum, l.ean.m
s a

coujuncta m.i.i

,,ua:

Sanclis

lebent.Vi-

lem P re

"

llllm

P eccala

cto
undis

fratri,

tunc-

feperdictum

fratrem csdi

memoratis funicupedibus
ivit

5 " '"""^
""-'="

u
1

'i^
lencis
1

bMt
e

ditenim, eum severum valde fuisse inseipsumin cibo potuque, hnmilem valde in vestibus el
corporis
servitio,
,!,;,.

Rej

] "

sui

cultu,
(ejunii,

raultura

vigilantem
in

in

Dei

1 '

Erember'o

nsque ad templum
distal

Do-

multi

nostra

raaximas
ex

aUos misericorquos
^erba
;

Carnotensls,

illud

memo"""
:

fuisseque
vidit,

uniira

ato templo

hominibus,
audirel

dbDei,

quinque]
"'
,;,,,,

"J^;, ^ ^^^
"

quando vehementer
n: "
P erficere

quam
ad

qui

libentissime

7;;,;,;^
'"
.

.,.,

,i..

lu,
,

^apparebatex ipsius corpo;; emp re H """ n '"; in " '-" '"":'

IM
1 '

eaque diligentissime auscultarel ,,,., fuissel lr:illNMM1( ,,,,,,,.,

.

et
,

ouamvis
, rimi ,
1

I1

a.

que
li

processisse

tamen
fuisse,

semper

Qde Jesu

m Chrisli

^, magispium
-'""
1

mag^
erfectum
'""

in

ll

'.
:"

60q e

""V"-"'' a
!

cdnstantem,
terea

I.I.,

dibu

vVr

'

IUerebatUr
'

'

M1

magisque """" .

apparuisse.
frater

P
Si-

tnemoriius

r"'"
"

mo Percipere
"'^
llllm

potuU

beatus Rei
,, ac

dmne
.1

tempus

aeque
bat.

umquam

diebus

v,,,,, .,,,,,,,, -'"tiuuium muta-

'"""
nostrum,
Dei,
in
el

relig

pietatis
el
(iliis
'

Sanctos ipsius;

gloriose
suis,

nm

servilio
xv.

Mith imi ,,, ii " nlia puri

tate

Rei lanclus LudoricuB lanta

,,

SSSsSB:a:=sS=
fuil

quo
ac

eral

cum

quos,

"'
ab
boc

ini.',

Christianae,
:

puritate
,

ul

;"
'

s
'

me

, '

"'"

ei conspectus frui
'"
r
-,

mundo

transiil

ad

',
,

'""

"""
'

ran
,,,.

frater

G
c
'

/;"""
'"
l

magna sancta commemorari,

,32 132

opera
in

Dominum noslrum quam dici possenl

,

pluraque
;inl
,

ipso

,,.,,,.

"""'""" 'credereni
/
,

conversali,

peccatum
runt
-

um '"
i

m ,',

,,,,m, ,,:,m

tiferum
creditnr weuiiui,

'-'

firmiter

minni

,,.,, '"' "" ll ^mmisisse

;,
,

taerant,

per

qua?

;l11

ctus esse credilur.

^,
vita
._,

Beatns *** Beatus Rex

I

1...1 tail
...

lam sancla,
i
:

ac

mo Jj^nir ,
'

II Inm ribus tan

;.

lestis,
1
'

ut,

quamdiu
1

diit,

"I

A.\ daeofrgjSi
a,, ill-

.<<

a Serue
?

"

^ ""
1

'I'""

''""

maluisse

aDBrmnri
,

et,

quod de
,

sancto

#0*

capite suo

n.i:,,,,.

..,

..,.>:

DIE VIGESIMA
^pendebai omne tempus
A
rafca
i '

QUINTA AUGUSTI.
vel

607
\<

ntiliter,

ad

;"
'"'

'""''i""

tentamentum

cura,

ui

ad
30
"'""

alia

opera

necessana, seu ad
'i'
11

argea-

u ra
i

^Cteronines
.',
,,,,

virlutes

supra

dictus
al

pecuniam
P^veral
111,11
1

integre

veritatis

lenax,

numquam
non
re

Prsentes aderant, asseruerunt omnera solutam esse i, el mo

nautis,
.

mandavil
.

quoniam promisssa
tuncque
r,al
,

raaim-

'"

J*

mund0
,,,,.

r6 i
ore

rerbum
ejus

protulissel

navigarenl
111

ivil
|

ad

navem
Lul

"""
'.,,

e*

aliquid
ipsius

percipi
transfretalio-

qU83
B Pra

nian

0C

eSSd

rempore primaj
fueral

dictia

patet,

beatum

Regem
,

rirum

'f
,,,

iquam
m,,,-,,.

captus,
inita

rimulque exercifuere
i

im
'

reritatis
;

admodum
nulla

sludiosum
pe

magnaque
voepi

rum,
..i

pacta

inter

san

constantia

pro

enim
k

mundi mentiri
Nicolaus
longissimo
dicto
?ita
,

Regemel
,.

Saracenos, inter
beatus

pacta

hmc
li-

lml
-

Reverendu
Ebroicenais

pater
,

dominus
qui

(limin ,m

Rex

ipsis

restitueret
millia

SC

P^

tempore
R

Ljiatam, eisque darel m luronensium, aut

delice ,
,

quadringenta

familiariter
'''"

atque
esl
.

intinie

cum
super

beato

earum
ut,

valorem;

viflrmite]
rl

juratus
.

affirmavit se

d U cenla

millia

ibidem,

ucone,
reddita,

hoc

m<

ducenlaque mildum Damiata iis

dimilterenl

credere

malui

>e

beatum
scientia

Regem
idque

capi-

*uo

""""'

quam peccatum
roluntate
,

mortale commit:

Saraceni
ejusque

e*

carcere
procerei

tere

deliberata

el

mcm
U ll, ( ge

,,,.,,,

Kberos

sine

demonslral

doclrina

quam

propria

manu

impedimento.
D ihi]

Adheec
I

promiserunl
qui
.

Saraceni Damiatae
ul
illi

ptam

mali

illaturos
aliis
ipsi
;

hristianis

eranti
IIVII
,

ne que

sed

pennissuros

aboc-

misil ad Dliam suam Navarree reginam, atque ad dominum Philippum Blium suum in qua utraque instructione eos docebal se ea esse vo
;
,

quod
,

non

praestiterunt;
,

sed

eos

luntate

ui

vellel

neutrum dictorum
committere
pro

liberorum
re

qum ibidera combusseruntque bona ciderunl Alphonsus, comes nanseranti Cumque dominus mansissel apud Regis frater beati PiclaTiensis
,

peccatum

mortale

quacumque
pateretur

mundi
sibi

atque

ul

nterque potius
eripi
,

vitam
\olun-

gravi

martyrio

quam

deliberata

Saracenos
inn,-

pro

ducentis

istis

millibus

librarum
in

late patrarel

peccatum mortiferum.

solvendarum,
ducentaque
I

beatusque
multis

k-a
millia

intrassel

triremem
-.

quamdam cum
illa

proceribus

aliis-

AWoTATA.
a

lJ(
j

librarum librarum
ibidrni

jam

soluta

prster Iriginta
aliiquc,

|i,ocrirs
niiii

qui

miUia aui circiter, Iruvmi <-ranl iii

Xncipiebai
a/nte

igitur

jejunium

idventut
sibi

multis

diebus
rat
1)

beato
.

Rege,
illam

eum hortabantur,
suam
;
,

suadebantmari
eral

Idventum, alterumque quadraginta dierum jejunium

Jejwnia pleraque hic memorata
1

md

que
saiis

ni

irel

ad navim

quae

in

eral
in

habei quo:

prope

Iriremem

quippe Eeque
ibi

potestate
eral
in

Saracenorum quamdiu
triremi,

in
in

Quvio
terra

isto

que Gaufridusvn non omnia,

r

it

prima num.

:''-'

attamen

quam

fuerat,

dum

eral

i>r
:

gestato

eorum
alia
,|in

carcere,

quia

multae
navi.iria
,

triremes,
in

mulistO

25

hic

cilicio eonsule Gaufridum num fnim similia rectius noverat. ipse

t.niijniiii*

lafir
,'iaiii,

Saraiv
capere
si
^

um
poteranl
,

flUVlO

d Testatw h&c

num. 98,

ubi

ac

retinere

pro

ar-

bitrio lns

suo,

nluissoni

Hr\ eral. Tunc

,

misissel

>,

ulira

triremem, in qua beaquod verbo illis proDamiatam non iturum donec

ili\ii
,

catenulas funiculis hisce substiluil e NnniLTntnm Eremberlium, quodnunc wcatut

dum

Nonigenlum Regium, ouigo Nogenl le Roy, Galliae est. mquil Baudrandus, in

ad

Belsia
leucis

ducenla millia lilirarum essent integre soluta

id

iicet

provincia

Bburam
in
1

lluvium,

o^iinque

Quamvis etiam Saraceni aon stetissenl promissis suis, quod nihil mali laturi essent Christianis, qui reperirenlur Damiascriptum

qod

essci

mfra Carnutum
t

ii

\,li

Septemtrionem Gaufridum vn '/" prima num.

S.

7.

i;
i;

beatus
,

Rex
,'\

nihilominus
irirerai

dicta

sua

servare
<lo-

g Verba suni Fortunati m Vita ,,s tom 1 Januarii pag. 790.

I,

Uifarii

apud

voloit

neque

voluil

discedere,
fuisseni

nec
luta.

ducenta

librarura

millia

integre

so-

nl
,ic

Yoi hcec in Ms. dubia rrat. itaqUi magis videretur nrcedcrc ad nonrn
ftemours, 7"' etiam

Philippi

<33
S0lu1,1

Postqraiin
'

hicenla
'"'" l|s

Jil.rarum
l!,
'

millia
'' 1

crant

Philippi de Montforl

tum regi aderat, quam Verum quia Joimilliui

factum referens,
Philippo
1

tZlZ.1
rjf

mXW
'sse.

pecunia integre esset

"itipro-

an dicta I"' solutajeique responsum est,

x
1

oculatm,

"iiin

155 hoc attribuil

oieibus

id

Vontfo

solutam
prlius
/1

Verum
soluta

rtnoi

eques beati
tota

dominus PhUippus MontRegis, ei tum dixit Summa

:

argenti

esl

al

decepimus

Sarace-

locum legendum putavi, uti eum expressi illorwn videtur quidem insinuare Regem i nerum constat ex laudato habuisse dictis fidem
1

uos in argento
lllllls

ponderando decem liluarum milUbi beatus Rex audivit verbum hoc, ve'i

Toinvillio,
nci/is
k

decem
soluta.

illa

librarum

millia

jussu

adhuc

llr|||,,|lli

excanduil
millia

dixitque

Volo
:

ducenta
sedo-

Recensetur inter

testcs

num.

7.

hbrarum
lpsis
*

integre
nihil

solvantur

promisi enim

cl

volo

desit.

DeschaUus
Jjuii
,,Xll,

clanculum
tetigii
,

pede

suo

Tune Campaniae pedem dicti

ei

Philippi
l"
,
'

oculoquo signum
:

dedil

in-ato

Krgi

Domine
est.

aomin o
nua
,al,Hl1 "-

Philippo?

Nugator
veritatis

Rex, credisne Qnando d

ac
recor1:

PhiHppna

audiebat seneschallum,

Wue
juatque

eximium

studium

beati

constantiam,
:

Domine ^um dicit; nou

verbum tunc resumpsit, Rex, dominus seneschallus dixi id verbum nisi jocando
,

QUgando, ,t m audirem quid irsp.m.leivs eaus Uex respondit Parum tc decuit jocus
:

CAPUT

008

\H

II

S.

LUDOVICI KKGIS
Maria,
sirailiter

eos

extempjo
,

domo
c

sua

i>'IIi

juberet

eos

qui

fornicaUonem
inisisse
,

aui

Lnrpia se-

5ARI0.

alia

inventi

fueranl

perquam

CAPUT

XIII.

vere

pro

delicti

gravitate puniebal
ex
tiospitio
,

Quando

scire

potueral
pi
1 1

quemquam
quoddam
ipsius
.

suo

perpetrasse
palatio

.iiiim

mortiferum
ellebat.

eum
duo
non

Gmtinentia
,-

sancti

Regis
,1

desidmum am:

mi |,, Mlll(
qni

Quia
.

homines

plectend\
,

ordium vramom
:

religiosum

morum

de

erani

familia
,

jejunaveruni

honestas

varia

de ejus

sanctitate juraia

quadam

^
que

die

Quadragesimm
m|;i
nU;i

qua

eQs

ftb
,

(1|||il|ti

jejunare debue
Sajpissime aepissime
juberel

contingebat
totfrnonta.

ut

carceri

illos

mandari

domesticos
se,

suos,
aut
1 111

qui

reperti

erani

cum

muliere

par suos

Deum
,

jurabant.

Quando
ut

Q.
nunniii robiam

| ais

e8t

qui
,

ignoral

conUnentiam
appetitus

ni

domesticos
,

inquiri

curabat,

co-

aebitam?
wiiimi., ,,

ConUnentia
Hlual

numanus

coer-

gnoscerel

an

-1

mortalc
'

peccalum.

Beatus

commilterent
alio
,

qui non essenl fornicaiionem adulterium: aut quocumque aul

s.

tto

Ul in matrir- g*I em \
d

urm-

Rex

.,

I
'

m oYir.lS LU dovicus
f

M'l\.nn servavil
,,
eis
,.

continentiam
l|ll;

conju"

sequuntur. QuaniUS

poleral
terio,
,

modo se inhoni ste gererent; ac, quosdam esse m fornicatione

.

reperire
,

aul

adul-

amabilis
[ue

quive

protulissenl

infamem
sicul

blasphemiam

-Sr
l'
, .

niTa matris
,;,.,

suae prudentii
liii.im

regni
coa.

Deum

Sanctosve, eos expalatio suo familiaque

aut

^
m^ic
1

dux it

natu

maximam
secreto,

ejiciebat,

puniebantur,
u.-s

eorum deUctum
,,,

Provincisa
1 '

aempe dominam Margaritam

Ur

exigebat.
131

^
n

'

"

beati

JK
,;;;.!.,,

m
in;il

nllll

,,,

fui ,

Ole,

Quon.um u-au>
statueral

im,,ur,

,,

D ei

fuii

instructus,

To-

iransfretationis
re

longo tempore trau

ines

me
'ipelhl,
,

exemnlo
,,,,1
':,

informatus,
aoctibus

antequam
lunderet,

orationise dedit,
nreces
,.i.

eam eamprius-

subsistere,

vocari

juss

domesticosi
ul

Cii!

e0S que
8le

diligenter

hortatus

est,

wereni

ca

J"llll[

im

J
5

nl
a 11

,.,

ipsa

ac

boneste,
...

quandoq idem
ac

eo
:

venerant,

I.

'1""

se

,,,
'

memorata
, I

domina
san-

erantque
i
,ii,
(

Dei,

suo servitio
aul

eisque dixit,
consenlire,

deinde

commemoravit.

renerabms
pei
;

M ui

aon

possenl

\>'llent

Ludovicus

continebal

lotura

Adven-

ac

cas te

vivere,
ipsis

facultatem
darel
,

peterenl
ac

redeundi;
faceret,

pneterea diebus Quadragesimam iuih totamque in pervigiliis, aliquibus qualibet bebdomada; item
ac
festis

qnodque
iii,

illam

bene
temporis

deberet;
iiian,

verura

nullus

tunc
,

facul-

majoribus

insuper diebus
ooslri

(estis,

quibus

tatem

postulavit.

Postea
snis

cum

beatus

Rej

UUUSUI ....... consueveral

Domini verum '

Corpus suscipere,

audivissel

quosdam

ex

.l.mifsii.-is

inlion.st.'
...

multisdiebus multis communionemprajcedenUbus,

iqU entibus 135
ilum
iendi

vivere,

inquisitionem
ipsius

curavil

institui,

w
qma
-

omnes
utpole qui

doraestici

fuere

examraati

el
;

pranerea,
multis
;i ,i

castitatem

cupiedesidepio

bal

annis

ante

obitum

suum

i-i.

repertum
,,,,

fuit,
.

aon
ipsi

saUs

sexdecim aul .. nn <: nn

se

continere
essenl

...->
.

septemdecim eomiamvic aliqui quamvh

1
1

11

omnem

pervenire
,

perfecUonem,
,

eorum
Lis

admodum

uliles,

eos ab hospilicel
illi

animo
jina
i,;,i

Qrmitei

maximus
iii

si ol secum statuit ad mtatem pervenirel

Qlius
,

suus

himii.i sua

dimitti

jussit.

El

mul
rcgre

reginaque

eum
atque

precibus
in

rogandum
gratiam
id
,

curarent,
licerel
.

ul

atiret,
n cumque
i

reli

iosum intrarel Ord

*,.. ~ secreto
ul
.-,

m;

,ii,

ejus

familiamque

II

memoratum
I

i.ii.ii. uii

!.,,.......... propositum

aperuisid

tvui.v, redire,
aul

numquam
........|

se i

dictaa

reginaj,

illique
ei

praecepisset,

ne-

qflatuor

mini

revelaret,
iii

illa

proposuil

idoneas

ratiout

diem Paschrn perventum est,

runt,
nl
eis

impetrare potuerunt tribus ai mensibus. Verum deinde, udi preces lanta meal

aes

oppositum,
religiosum

neque

consentire

voluit,

ignoverit;

prius

ipsis
,

dixit,

eos,
ai
v '

Ordinem
ilei.U'

ingrederetur.

Deo
,

praevi-

iterum

tale

quid
i

committerent
endos.
Artesiaa
El

graviter beatus
el

i'iiria>sc

quid

molius,
suo

mmiiuiii

quod

sine

remissione

sane

iiiihnr

essel

,,i

primo
ac

tatu,

ad

servandum
provebendanegoUa.

dominus
Alphonsus

Robertus

comes,
ejus

dominus
q

iu

pace

regnum,
ac
in
1...1

promovenda
sancla}

comes
fuere

Pictaviensis

fratres,
soroi

que

regni,

toUus
sancto

Bcclesiae

cum
Regis,

eo

educati; fuerunl
;

atque

etiam

Omnis

Rege puritas;
ipsius,
ullo

quam
pore

tempore
juvenlutis,

Bdolescentim

neque neque
illi,

nmtem-

personm
castitatis

magnaa
1 1
i

purilaUs,
il"...
|!|l|i

gnmque
praeclarje

nam,
vir

neque

tempore,
eo

qui

admodum
fratfr

meraoriea,
,

olim

51C

memoratii
nin,
ipso

temporibus
fuerunl

cum
Regi

fuerunt,
videre
ullara

diuque

rc\

et

r.irum

conversati,
fuisse

potuerunl
familiari-

monio
ctis;

suo

affirmavit,
fuisse

gmmanus juratus numquam audivi se

ex
bis

aui

percipere
,

beato

accusatum

ullum
beato

quatuor *nte
ejusque
fratnb
peccati

tatem

aul
alio

conversationem

suspeclam
dici

cum

ulla

nimirum
i

Rege,

femina
runl

quam

sua

numquam

audive-

preedictis, dictaque
1,1,..

sorore, cujusdam
videlicet

de incontinentia, yel verbo ejus bac .., parte lamara laedi Omni tempore Quadragesims, omni-

fralres

certo,

beatus

Franci
|?'
1

Rex,
paritei

busque

iliebus

Veneris

et

Sabbati

beatus

Rex

dominus Robertus, dominus ante memorata soror habuerunl

ini-ln

^P nons
gra

consortione reginaa abstim bat. 5'' Beatu Rex sanclus Ludovicus perlibenbabebal ter in consortio suo \,m bonos
'
:
.

D.iiiiiih

u^i|Uf

..'I

>im

ni

Vil83

5U83.
ifi

138
recte

Quoniam
sentiebai
toto
vitae
.

venerabilis

sanctus
esse

lionesiatem

acceptam

beatis
bo-

boneslos,
iubei,ptrver-

et

justos,

ai

prompUssime
esse
sciebal

vitabai

angeUs,
nesto
111

sum
sicul

lempore
"'
;

modo
est.
lll!

nixil
" q
u

soc,etatem

ac

familiaritatem
in

improborum,
:

eosuper

admodum
1...1

manifestum
pOlUISSev, potuissel
qui
ejws
pei
I

iv
d om
'

rumque
tertimimpudico*.

quos
1

peccato

oimii;i
i"
;

eo

omnis bonestas, qua

esse

"

j-

displicebanl

facinorost, luwiuoi,

'

'oquebantur.

Volebal

imque, 1)111 iurillique, quiturfamiliam suam lantea

domestici turpiter

li.Miniir liounii.'

COnjUgalO conjugato
de

adeo

..

nus

PetrUi
ips

Loon,
nvei

1*'

"

Pnntotn, iii si qui jurareut de Deo, aut

ipsius

que cum
nos,
aut

atu

Lriginta

ocw
;iil

de

veneranda

Virgine

circiter,

ruilque

ejua

cubicutai

..

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

.,,,,111!
' 1

capiens,
ad

quique

eum

quadraginta
ad
satis

n.l

i"''

B
,iii!ii.

a
"
,.
'

UVabal
;nii

lectum ingredien

dum,
cito

qui

annornm, au1 circiter, ac locuples _.Hm cum beato Rege agere ccapii CoiiFMgjjuo.
rediil

"'

A ciun
^

uiustrium
.'.

virorum

tarauli,

postquam
eo

ex

tractu
,

transmarino

circiter,

non
beati
:

potueRegis,

posl

primam
ab

transfretationem

mansitque

per
ril

snnos
_raqu ani

qui

'i,',,.,,,,

lllirlll

bujos

ipso

tempore

usque
buo,

ad

tempus

mori

prfflterquam

taotum bracniu bat,

baij
'

p osqu

^m
qu

manusque quando ei eenam ubi

quandoque
pede

pedes
lavar

ipsius,
trus

quemadmodum memoratu.
in

dominus
etiam
,

Pe-

dicil

testimonio

atque
ipsiu

cum

^^

secari

curaNullus

ipso

habitabat
ei

lempore
fuit,

obitus
ac

quique
consciu

affectum.
jnvabal
.

valde

familiaris

secretorum
recitaveral

enim
lecto
bal

am ' *,,
surge
el
>

beatum
ipse

Regem,
vestibus

cum

juramento rao asseruit,

cta

ubi

multa

fa-

s0 _us se ftt

induelectum

de
in

virtutibus

bujus

ejusdem
locis

beati

Regis,
sunl

cuijicularii
re

deponebanl

quae

prmsenti

boc

opere
ista,
,

congruia

m
-"
,

ipsias

_P ar
>"

ter

'tempo calceomenta
fl
i

vespertino
ipsiu

apud
,

descripta,
in

quod propter
i-n._Mu>\it

eaque per
supra
di-

induebat,

ul

\[ \nin h Regem oplimum

ridit,

multaque alia, qii cr.-.im riirtum heatum

fuisse

homincm

omnium,
vilm,
vidil

quos

capieoa

umquam
beatus

propter
\i.lit.

sanctitatem

qua

clomeS
139
pflttufti
itj

terea
'',',',
1

Rex
ejus

mire

comis

imt

i|i>um

\i\nitnu
ac
|

Rursum eum
sen
I

facienvigilias,

Ml

ex
,

ore

audiretur

verbum
ali

tem,

tolerantem
I
i ,

multas abslinentias,
; I

ti

#**;

8,,

.',' ^oa '"'""l";" lm

'

injuriosum;

numquam
i]

(I austeritates,
l

el

- -

IIH 1111 pcenitentias

I

" rque --!'-

.-..._ ia

v vo-

numauam
factum

vel

verbo cujus.eprehenturpe.

luii luil

fecitque,

e1

fagil

mala mala,
,

quantum

dictus

do-

rfarmlmde^tj.nequein
dere t U r
beatus
,

minus Petrus
1

vidit.

umquam
i:,.-,

ahquod
exhibebal
in

-dbaec

ijiim

etiam Saraceni

eum
<

virum
beatus
. ,

probum wem
Rex

temperanliam
in

m
el

gestibus,

iabanl ac fidelem.

Quando

cum '"""
ac

*'""""

verbis,

veslibus,
sine

potu,

m
is

bo;
eques,
qul

ains aliis

imi fnit

in

liiui-iLcarcero

o.u.u M"i imi Saracenoi um

paxque
|i..\.|.i.
.

cem vrolium probwn

n-

hflmiUsque
Mei
?i]

eral

superbia,

aul

arrqgantia.
c

redemptio ejus
toque
ptione

ac

aliorum jam
;

pacta

jura

atus

dominus Joannes Sossiacen

raatura,

per

soldanum confirmata
soldanus
accipere

pro

qua redemingei

Bt ate

multisque
1

divitiis

ornatus,

memoralus

inter

alia
,

nim

in;iin

it.-^e

!"

i"

triginta

circiter

annos
etiam

pecunim
miata
:

summam
iini
..

debi bai

eique
a

Da

ante

nsque

mortem ipsius postremos, quique ad obilum ipsius,

mansitque

eral
.

resUtuenda, dictus soldanus

occisus
:

subdii

cum

ipso

haeo
ju
.

posl fortiter
i

quaa

illi

qui

bitavil

admodum
uit
\,.|

familiariter
ip

coepitque
aul

cum
se

.,,1
,,,,,,

perquam

affirmaverunt
propter
fuisse

co-

esse

tempore juventutis
jurejurando
,

ius,

circiter

im.iii

suo,

numquam
d
,

vi-

oecidoraul

oldanum,
intendebal

perfidiam,
Rei

audivisse
inhonestis

quod
se

facetiaS

proferret,

quam

exsequi

contra

beatum
ul
illi

;,i

[udis

miscerel
ludos
in

neque amquam
fortuna
positos

ejusque

subditos.

iridisse

quod
:

luderel

aul

similes

neque
dc

umquam
aliqua
aul
i*i_ii

audivisse,

quod

in-

m orte mor
Li

postquam accepissel argenli summam, pwuuci. .. perimere beatum Regem, captosque

'

famatus fueril
n l ) u ii Dis.aul
'

turpitu
alterius
rei
,

licatio-

uuuuviu, adulterii,
juramento
annis
in

inhonesta,

[nsuper

suo

alErma^

il

se

non

.l.miiiii

facere
:

sluduisse

Volebal

enim,

ci

cum

^JrLsop ^
'
' '

e*

alns
;

euam

aiia
di

dere

ab

sexaginta
Franciee

prmleritis
transiisse
,

hominem
ab
hoc
puri-

apparebal

nam soldanus
fortius

de

die

in

diem
eqi

quemquam
mundo
(etis
.

regno
se

bu s modis
,

constringebal

multos

melioris

conscientiae

majorisque
eo
in

ueque

umquam
nisi

in
,

vidisse

de eo

audivisse

bona
Dnes

omnibus

quos in carcei ChrisUanos, aliosque, jurejuranque occidil etiam postquam qU0S ba memoratam redemptionem ad
ral
,r,

fa

:Us

dicUsque omnibus,
140

nuibus
1

patel

consilium

istud

Deo
aluc

II

Dominus
malura,

loinTillins

eques,

yir

hujuseeqne

pMU
.

impedin '""'"'^1
,,,,

^-\^

nnr.i

:,,

J*im-

Bl

Ilisque divitiis

ciarus, qui

cum

soldanum
..

flllra,

satis

rarailiariter,

ejusque famiUm adscriptus,

exiIIHI.IIII
,,,,

II

UUIIUK

I"

: _.-
l

jurejurando suo asseruit, se

i

numquam

vidisse,

vel al-

audivisse

pod
,

beatus Rex dixeril cuipiam

de

eratin
amorei

populu
-t

um

beatus
9'

Rex
'

ac pro-

.
orem

tero \niiiini
,ni "
!(i

bonorera
in

famamque Imdere natum

alterius
:

,.

propter

magnum,

quo

malo, aut
se

vituperium
vidisse
,

neque
qualis
in

;::::;;::;.,,::,,:::.',::""':''-

umquam
eral
'"

bominem
Rex
;

talem,

beatus

seque credere

quod
;

>ii

cmcre-

propter multa

bona

qua3
.

fecil

seque

,!(,|v

eum

esse

tanti

meriti

ut

Dominus
miracula
Bas
qui
/

nostei

pw eum omnino
BBtatis,

facturus

sil

Rursum
maturrn
valde
sl11 juva ster J"

dominus Guido, cognomine

ac
Fuil
,

le

vir

dives ives
L,,

admodum,
!"

longo

tempore

e.^.
multa
.

jiinu.m.iio

suo

center

ac.

^^
|

...;i..,.n manibus

.^

n iiiti-nrillll inimicorum )hn-li q

.

!i'l , fidei,
1

,,,,.

nrmavii
"'
1
1

quod

propter
vidil

opera

bona
ul-

'

"'"I

exercentem
Religiosum

non
aul

existimel
fuisse
.

lllln

firum
'

esse

ipso

me-

l0rein

quodque
diclum
id
;

P enl
''"'

percevel numquam viderit beatum Regem fecisse aliquid

stJrs^
avit.
l'l-

-sl

'"

consensisse,

quod
.

fuerit

peccalura

ANNOTATA.

mort ale

quodque
bona
,

""
l

credal

eum
in

esse

sanctum
b.ac
</
.

''''
1
1 '

opera

charitatis,

tiumilitati

nusericordiae
Irsiu

qum

exercuil

mortali

vita.

"

dominus
Augutti

Petrus

Cameliacensis
I

vir

b G

Tomus

,, ;

610
A.

VITA

II

S.

LUDOVICI REGIS
casu
,

RBG

non Gratiam castiiaHs, opinor, intelligit, mortah; immunitatem <>/, tmni omnino peceato examen tll/llr im id de aliis quam Ludovico ad
i,
,

quod
,

lh
110 atque

nqnWtto
oereditatem
se

laederel

personam
,,,.,'.

i.

lionorcni

ipsius:

paralum

esse

ad

duello.e

defendendum'
,

deductum
c
il

opinor.

inter testes

num

8,

Gallice de Soisi.

uegavitque omnino ipsum suspendisse jussisse pendi adolescentulos supra

Praefotus

aul

sug-

memoratos"

Minus hont ttas videlicet. aliqua difficuUate e //-h- rempwJ rtofi taret ^joinvilliusnonvideturfamiliariter cnmRenam

abbas
alia

dictseque

muliei
Ri

eranl

ab

parte

coram bealo
Beatus

qui

exposcebanl
ligenter
censis,

supplicium.
dicti

Rex,

audilo
.

,1,-

egisse

ante

annum
in

1248,

licet

anno

ir.i

consilio

Engelrami
causis

domini
I

conviviointerfueritSalmuriiperRegemcelebrato,
ut testatur

num. 30
fuisse

Vita

tertia.

Vicendum
onixationis

itaque*vel illos

34 atmos

in

l<

pauperum, personarumque miserabilium non procedendum lege duelli; aeque enim lacile reperiendos, ,,11,
,

respondil

numerato$
u t videre

usque ad tempus,

quo

anno

duello contra

decertare
regni

vellenl
:

pro

personis
se
:

hujusmodi

(282 examen de
est

virtutibus Sancti fuit institutum,

proceres

dixitque,
statuere

novam
ab

;.,i-

in Commentario

num.

447%, et vunc
vel 3J

versus

ipsum

legem

non

Quandoquiantecessimilibus,

significabant

hac verba, abannis34;

annis

dem [inquiebat]
soribus
nostris
p

simili

modo
m
esl

alias
in

Regem a
Harii

Joinvillio fuisse cognitum,

liceteifamv-

causis

non fuerit tanto tempore; ul locum esse mendosum, erroremque irrepsisse in numeros :
Jomvillius

Tunc commemoravil beatus Rex, regem Philipquia dominus Joannes pum avum suum qui
, .

ipse r/mii

ita tertia

num. 248

<inn>>s

tunc

eral
,

dominus Sulliacensis
perpetraveral
;
,

/'.

homicidium,
ul

al

tantum numerai
l

dicebatur
S.

mandasse,

fierei in

nlr illitm inter testcs '"

g
beli.

Hunc

vero

num, 7;

Gallici

wcalurfa Cham-

contra ipsum tenuisseque Sulliacense caslrum per annos duodecim, el ultra; ticel
quisitio

moratum castrum
alio

rege

non
ab

dependerel
ecclesia

sine

medio

sed

dependerel

Aure-

CAPUT XIV.
Justitia
llcijis

audivil

exacta

inilJiiis

jicrsnnir

igitur Rex supplicationem non eodem lempore in ipso loco memoratum dominum Cociacensem comprehendi jus per satellites raos ducique ad Luparam aique
lianensi.
,

Beatus

sed

il

ratione

habita.

ibidem
orarenl

leneri

ac

custodiri.

El

quamvis

multi

beatum
lamen
\\r\

Regem
sanctus

pro

Cociacensi;

memorato domino Rex precibus eorum

hac
sc
in

V,
xviii.
iniii
\

irlus
,

justitiae,

qurn

cuilibel

jus

suum

tri-

cedere

ooluit,

neque
v

iilli sii;i

re

.muuere.
,

ac
\

communera
,,,

serval

utilitatem,

maniuti

TunC
i'usi
%

k';il>

sclr
di

riv\il
altoniti

|.|orc-

Juttitia Regis

r,w
fil

venerabili
foctis

sancto

Ludovico,

resque

praedicti

in le

cesseruni

ac con-

palam
11

ex

hic

sequentibus.
Cpciati

Cum
toparcha

vir a

iiiusiriN

dominus

Engelramus
tres

Ui-

Eadem
.

die

posl

dictum

beali

Re

/
'

''

rm

suspendi jussissel
dicebatur
b
.

adolescentulos nobiles,

ut

sponsum
fierent

comes

Britannim
proceres
,

dixil
.

beato

Ri

qui habitabanl

cum abbate

sani n

Ni-

dou oportere ipsum

conlra
;ui

permittere

ul

inquisitiones

colai

in

Bosco
eranl
in

/'

dicecesis

Laudunensis,

quia
sagit-

regni

in

rebus,
,

spectan<!

inventi
tis
,

silva

ejus

cum arcubus
macbinfs
mei
,

el

iihus

eorum personara
Respondil
es

hereditatem
comili
:

lioita

sine

canibus

aliisque
;

quibus

norem
,

beatus

Rex

Non

capere potuissenl

ac

atus

abbas

fe-

locutus

tempore
ad
se

quodam
de
te

praelorito,
;i

quando
?

minsque quaedam
suspensorum
;<<!

quae cognatm eranl diclorum sanclum Regem detulissent querelas de eorum morte bealu rocai
,

proceres, qui nullo intermedio

le

dependebanl
delulerunl
'/
;u'-

qnerelas

suas

nos

ipso
in

obtuleruntque
ticulis

cau

am suam
te
bi

quibusdam
:

jussil

memoratum
in
t;ili

Engelramum,
facta
f;u:to
fieri

dominum
.

Co-

duello

contra

probaluros

vemm
es

ree[;

ciacensem.

Sufficienti

inquisitione

quem-

spondisti

coram
per
;

m
in

non

pn
sed

admodum
'

oporlebal
ac
satellites
,

eum
du.

dendum

duellum

lali

causa,

per

aeri jussil
1

per equites
iu

suos,
,

inquisilionera

'"i

"'

jussil

Luparam
in

carcerique

includi

ac

ri uon addidisli, duellum viam ad juslitiam. Postquam de ipso judicare aon

servari
lis.

ibidem

cubiculo

quodam
detentus,

sine
1

vincuoi

poteral
ti

pro

cons ueludine

regni
ul

per

iD
|

Postquam

memoratus
eral

Engelramus
deduci
jussil

'"I

foetam
sua
;

contra ipsum

eum
non

punirei

in

sis

dominus hoc paclo dam beatus Rex ad

Jie

qua

persona
ciacensis

quoniam
voluntatem

memoratus
se

dominus
scivissel

Co-

se
;

diclum
re

diclaa
si
,

inquisitioni

submisissel
i"

dominum
varraa
.

ociacensem

quocum venerunl
.

dux

Burgundiae

comes
c,

Barr

nsis

attamen hoe c;isii

Bi e

Dei

omnino
nobilitatem

neque

propter

ejus

slir-

Suessionensis, comes
sensis
,

Brilannia

neque

propter

potentiam

quorumdam

ajus

comes Campaniae
archiepiscopus

"""'

dominus Thomas d Remensis, dominus Joanfere

dicli

amicorum
plicio
'"ii
:

prajlermisissel

eum

debito

punire sup-

tandem

beatus

4e

Thorote,

aliique
ei

omnes
domini

iiio

Taadem
518
,

condemnavil

dictum

Rex senalorum suorum dominum Cocia

parte beato
"

Cocia

Proposilum
l

fuil
'

Regi,
se

quod
u

;,
l

'"
|,

consilium

:"
,

" ,vl

lllm
l,
:

seor8inJ
;,ni
;; solus

; i

r,s :.",' mansitque beatus ;:;; Rex

slicis

*~
ibidem

recepit,
c

omne
*-
dome^
redie-

censem duodecim millibus librarum Parisiensium quam pecunim summam Acconem misit i" sidium Terrae sancfm expendendam. Ne^ue ideo

cum

f*
aluli
vil

mB

n*. tawdw*
i
;

suis.

fueranl
sancli

suspensi
Nicolai

quam
:

silvam
hrnc
tres

143
ex causa domini
1

abbatiac

;>,i

condemnasacellanias
s
vii

Posl
;||)

consilium

diu
ac

protractum
declaravil

vil

ni!l1

bealum

Regem;

eum,
,

curarel

rundari

coram
detali

eo
to

dominus Joannes de Thorote Bngelramo domino Cociacensi,

nec
velle
se

perpetuas

easque dotarel

pro

animabus

pro

memoran

sorum;
neci
i"
1

privavii

eum non
i

eum
,.,

prseterea
|

omni
,11

jure

bcre,

viIm.

subjicere

yiyariis

(;1

p-.-i

illud

tem-

inqu

neminem

carceri

mandare

aul

morli

traderc

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

l

,,

possel
8

pro

qnocumq
pradicta
proceribus

WWo, d
dominus
ibi

ibidem

'"
tem
dixil

reprehenditque, quod

memoraium
iussisset;

equieique

,\

bu

appellantem
,

comprehendi
Prancia
ei

commsario

c0

mr nm'propter
w
,i,,,M

Joi

de
,n-

iiiiiiin

in

Regera
esse,

esse

opportere;
e

Thorote diccretur recte -' ' ,,,, Regem heatum ., ... ,.,,.,. idque relaturo
'i'

i- sentibus
u
el
It

neque
ulla
in

existimandum
re

quod

frater
ipsi

facturum,
e
|n

omnes
Regi;
*

conlra justitis
ei

aequitatem
al

se

par-

ancto
Dl

cilurum.
terel
.

Tunc
ul

praecepit, possel

equitem

dimit-

servossuos accersi
:;:,,:;
.-

7 liRegis,
beati
is,
'

,
in

-
esl

ita

libere

appellationem
carcere
:

stfam

coram
eques
.

se

prosequi.

Liheralus

comitis

coram
iv
.

ipso
ei

ge nua
:

**;
id

uon jubebo; al eos dominus Joannes res] rtplinauant. non amal me .lle, quj Dorai ne Rex, numquam dixi. Ac quas ,,,.' retulit,
!

sanctusque sanciusquc guspendi mi snspendi

,|imi

Quid

Joan

jubere

proceres

meos puniam,

venil ad beatum Regem et quia domidus Carolus adduxerat secum mullos consiliario accausiaicos ex parlibus Andegavensibus, et prae.

ter

hos

habebal

multos
;

consiliarips

ea

flraestanillos

Dictus

tissimis
tibi

Parisiensibus
se

eques,
beato

vidit

ad-

versum

congrei atos,
fore

Regi

significavil

se

neminem
haberel
beato

sum
sel
-1
.

conditionis
tol
.

f erba

hominem,
e;u|ue
sibi
1

qui

v
'

lum
ui

exhibuit,

juramento suo se ibidem juramentoque duodecim, aul triginta

ul

timere non po
COntra

tantos,

tamque sapientes
causn

se

adversarius;
at
:

equitum,
Rex
se

aut

plurium.

Qua de causa
jussit,
statuissel
El

Regi
ac

rappiicavit,

procurarel
quia
,

bealus

eum

hh
,',,,

m odo

comprehendi non quamvis excusabal

,

quia an eo

consiliarios

cau idicos
alias

prsesertim
possel

al

dicebatur,
comitis
'."...

nullos

habere

metu
''-1
,

dicti

mandare, quo tempore,

al

comprehenderetur.

sane

ejusve

favore.

memoratus

dominus

Cociacensis

sapientes

Qnde factum quosdam equiti

eril
,

m.

bea-

ordinaverit
Rdele
se

n comprehensus fuit, atque detentus, landriaB, mulcomitissa ,,, es Britanni, c B Sancto Regi, ul ipsisredfique a jii 5U pplicarunt
I

consiliarios,

eosque
in

jurare jus

daCete.,

turos

consilium
,

negotio
in

dicli

equilis
beati

nmi

memorata
agitata
equitis,

causa
,

curia

Regis diu
lata
in
fuil

,1,,,,.!

dictum
acsi

dominum
curasset.
I

Cociacensem,
ante

detinebat,
ratos
5

numquam homines
Verum
conventum
contra
habuissi

quem memoRe*
ac
in

admodum
favorem

tandem

sententia
curiae

fuit

iententiaque

comitis
esl

uspendi
q

beatus
nl
,

tagnam
tus

uinc laudem consei atu

111

bearatio-

olgnatus,
spirare

con-

Rex.
ii

4111

nuiliu

jiiiin-iti

personse

viderentur
surrexil
, ,

5UUm,
(

i,.|

Miinii
iii

;ii

regnum honoremque neque eorum supplicationi cememoratum dominum Cociacen'-11111

tbebal
.\,|

148

h83C,
,

riini

;ilii|u;unl(i

I';himi-

sem

carcere detinuit,
Praeterea,
alius

multique Res beatus versarum partium coram

cives

el

mercatores

di-

'

;'"'*

w"-

eo
.

conquererentur de
craia

lic,

ad

itbdtuvi'
intfo

eenisset,

querelasq

leponeret

beatum R tle domino

ipsius

domino
Caipsi
tnl
V(

Carolo

ipsius

fratre

muluam
mercibus
raciebal

ipsi

rolo,
TOcari

indegavensi
ad
se
jussil
.

tunc

comite,

fralre;

dominum Carolum
totaque ipsius
cui
ia
.

Compaseu
,

beatus

pecuniam, neque ille He\ luuc mandavil

1

atque

alii

ej

suis
:

ipsis

satis

nui

iUe

coram eo
m-m seu
[mmper

per
,

llt

[illis

solveret.

El

memorato domino quoniam dominus

^ se

||im', ijjse,

coni
l,

ebatur,
.
ipsi

dice

uM.ciu.uuifm suum. qu^uo,^ procuratorem miuiii. Eoque qui domiiwni Carovelle

q

ar oius

jurgabatur #

de

videbalurque

eeudere

un
id

m
fa-

l;l

"P*
i.

**

de

ea

faciehda, solutione illis -i rt nilppi- ei oi ihvii velle .,,

""V

,'

."

'
,

ratoque
cere

querelarum aui tore

.

conquerendo

recusante

prascepil

beatus
ulla

Rex

ul

ei

sua
],

possessio

redderetur,
molestia
ei
,

neque
aul

deinceps de pos-

serraTil

mandadomious Carolus Hlia satisfecisse ,. tempore beatus Rex uem, ut, postquam sohtis consuel

sessiouc

inferretur,

quandoquidem
Lite

riCciis
tos
str
,,,
is

interfuerat,

letigeratqu,

eam vendere nolebal

mota
tem
1

permutare.

olim

laborantes,

vocari
ipso

iuberel

eos

ra-

11

ii1

praedictum
.

Andegavi asem
/,-

iiiiinu

comitis

dominum Carolum comiequitem quemdam pa Vindocinensis de castro quodam

el
:

nes

cupiebanl coram
anl
nliquid

qmdquam
.

uegotu
a

uere,

postnlare

diligenUssi

ms.
:

forte

majon

cum
,1

dicta

controversia

adducta
dicto
essel

fuissel

ad curiam
in

Z
1

occupatus

lunc

meraorati
''"
1

domini
curia,

Caroli,

sentenliaque

ea-

(il
1

",,.,,.
.,,
',,,,

per

equitesq
eti
1

hac

prmsente

domino
lata
,

Carolo,
di
i,,,,

diligenter,
1

lamsuos, .-i.-r.le hubus; demdeerat refcren,

,.
(

contro

vi,,,,.,,

praafatum

equilem
1

eques,

judicium
bao
sententia

fuisse

justum

appellavil

ab

'",;;

ad

sanctum

Francim
cui

Regem.
suaa

At

::::'^
.

--*I

pwedictus
appellassel
,

dominus

Carolus,

indignatus,
iaa

quod
falsum

,,,,.,.,,,,,.

dicel
beati

atque Begis era

podque
,

judicium
includi.

esse

dicerel
,

ac

infidele,

equitem
, ,

comprehen

"

1,1

licel ei supei Hinc pUcarent amici equids, qui cautionem sufficien ter . aul jura prsedem secundum idoneum ?erebant, comes tamen eum reslituere recusa

jl1 Jnssil

^"' carcerique carcenque

''"i,,,,,, '",;,'; dicebatnr .;,;,- p flenaum

1

atellites

impnro amore muff

rerebalur.

^r::
Ipsa
.

, .

com-

quo
.

.^.^.
j

m;n(
,

r;il

que

eum '"'
mulier

..'";'
1...

dictaque
,;
' ;

'.'.,!.,
utl

ruerat confessa.

inemadmodum
quando
j^Datur.
"' ;i111111

dictum
hujus

fuit

corara

i"''

11

"

causa

appellationis

ira-

'"" ;. Ucel facto sumeretur,

,

n.v

voluit

q suppUcium

"- m Lna

||[;i i||(h( praadicto |)( de ipsiusuxor, Francia3

Priusquam etiam

causa

appellationis ad

^omitissa

Pictaviensia
I

uxor ipsms

,,,,,,,,

^
fe-

Regem
\.ini

fuil

delata,

armiger

quidam
eique

di-

'''
'"'

eqnitis
prffldicta 7
,J,1:|

ad

beatum
boatus

Regem,

om-

aUqui

'V**Minores, 2.
hementer
niteba.

TSrtS&^ w ""
'

*"
,,,..

hflparelnr

significavit.

('"

ro,

'/T"/u.
s|1,ls

de

accersil

accessit.

v\n

Rex per titteras dominum Carolum, qui ad eum ad eum venit, magnopere ipsum
causa

dolebat

facumi
sicu
''

magno pee
el
1

P
j>(

R]

'"""

i|i;i

amici

VITA
\.
l;i

II

S.

LUDOVICI REGIS
,lli

CINJ

aliiqne

prodicti

supplicarunl
essel
,

Re
Ponti
interrogavil

biUoniumin
//s.
c

omnino
iinn
,],.

moriendum
[taque
ac

saltem

oon
11

cr quo

loci

Innalibus Denedictinu tom situm dedimus.

~>

'

"''
/

occiderelur.

beatus

Rex
de re

Qobilem
Nigella

sapientem
ipsius

dominum
essel

Simonem
sententia.

m,

qns

Comes Campani alius non est a rege v varrm, quem auctor per errorem distinxit cerisimiliter vn ictis utramque dignitatem
nerit
ii

Respondil

dominus

Simon, justum

supplicium,

conjunctam.

'inve

q U od
cepil

ra

palam sumeretur, esse utile. Posl bsec prsememorata mulier Pontisabeatus Rex, al multaa apud combureretur, quamvis pro ea
inti
ii
;

Thomam

de

Bello meso

Beaumes),

de
c n-

mentio in Commentario sanguineum fuisse Engelrami, colligo ex

aliquoties facta est

Satnmar/

eura p reces

combustaque
aliqui

ftiil

ac

thanis <" Gallia

Christiana

/></.

528}

/,,

suppljpium de ea palam
i

sumptum
,

,.i

[tem,
dicti

cum
el

oobiles

qui

eranl

severi

,1,1111111'

domini
aliquem

Simonis
in

Nigellaa

domini,
haberoga-

nn
renl

jus esi

vitae

necis

ditione

sua,
.

unum

cognalum suum
corrigere

aominera

mas dicitur Agneti de Coucj Ql sus 'II''. quo nobiles accusati de e crimine sc duello tuebantur, adhuc vigebat in Gallia iii probavimus in Commentario num, $88 ubi docuimus seqq., iltum deinde velitum
/
',

oefarium,

quique

se

oolebat;

vemni atque obsecraverunl dictum dominum Sicomprehenderenl permitterel al monem, al hominem jiunc aefarium, locoque secreto oeLimebanl enim ne si in manus meciderenl
, :

Ludovico, "/ legibis divinis convrarium. r Sulliacum vulgo Sullj oppidum

.

est

ad

nin
g

ii<

iurelianensi p\\o\nncia.
/,/

/"///////

opinor circa
Clisson

annum

ivr>7,
i

quan-

do

Oliverius

<l<-

.i<><innr>

Britannia)

morati
cidisset,

domini

Simonis,

aliorumve
vel
alio

suspenderetur,
sibique Dimio

judicum inmorte palam

comitem coram R bineau m Historia

///////.

usavit, </< quo consule LoBritannim tom. /, nag. 257

plecteretur,
dictus

id essel eis

dedecori.

Verum
noluil
,

^s.

dominus
de
< id

Simon
re egil

id

permittere
beato
Ri
e

attamen ea
oarravil
viros
i"
i-'

cum
Re*
de

eique

Propter oppositiones procerum, <im contendebant <<l contrarium esse regni consuetudini,
h

se

petitum fuisse
ei

per
rej

memoratos
iit,

adeo
Ciiiii

aobiles.
tale

Beatus

nullo

"i l<m<<- litem /<rimn oportuisset decidere, igitur ex /<"< Regis contraprocerescontrover-

quid
ul

pateretur,

aul

concederet.

Quiplotum

sih

regnum perturbari potuisset; nec

<!<
:

constaret
vellet

volebat,
el

onnu

facinorosis

supplicium
per

Sancto de voluntate divina, oidelicetan

ob

palam,

coram

popnlo

sumeretur
secreio

justum
turbari
iirm
i

regnum
i-ii

suum,

aeque

ullum

inferrelur

""" homine supplicium Franciam totam mediam inire i<""i Regi placuit, consen
<><

supplicium.

tientibus

<!

proceribus,

reumque

gravi quir

Cum
//,

aliquando

beatui
accessil
,

tfeloel

asempla
n

duni

mulier

qumdam eum
,

quere

non <-<i/n!is, mulctare. Forte legendum tredecim, licet

poma,
"i

"<

ecgrapho

balur de riro
te;

quodam

in

culina

ipsius ministran-

meo
k

'/"/'

habeatur Irente, "/

oncle
.

est,

Lriginta.

asserebatque

bajc

mulier

rirum

hunc

v'\

Gallice

qua

oce

etiam

avuncula

domum suam
invitaB

dirupisse,

eam

intrasse, sibique

vim

significatur.
i

inralisse

[taque
.

fella

ante

memoratus
qui

K"

consiliarii,

dominus Simon de Niquidam sancti Reibidem eranl mandato ejus

aliique
,

Eximiam
i

<<<

hisce

diligentiam

Sanclipluri

bus
in

rosequitur Joinvillius cap. 3. Simonis de Yigella, de Nesle]

est
:<<>

frequens

facto,
i

de

causa
eos,

cognoverunt;
beatus

facta

mentio
Vigella

>" <'t>nii,irni<inn

nam
in
est

unusfuit
[fricam
i

memoratus ad causam commiserat,

i

quibus
vocatus.

administratoribus, <lis<r<lrnir

fuil

Gonsistens
,

Ludovico.
///".

autem oppidum

<

w"c
11

in

judicio,

prasenle

dicta
se

femina

confes-

rl

agnovilque,
aac
i

babuisse
,

rem

carnalem vulgarem
se
illi

n
<"

cum

eadem

remina

dicebalque

Melodunum urbs est satis "<>i" Bria prox incia, \>ulgo MelUft.

<i<i

Sequanart

meretricem;

ibat

simpliciter,
illius

omquam
:ili..\,.

vim intulisse,

rumpendo
femina

domum
ple-

modo. V.miuii
eis,

,ii-ta

probabal

'"'

mandato beali Regi con liiMl1 eranl ad cognoscendum de causa, memo ratum virum cum aliis quibusdam ipsa hac aocte
qui

coram

CAPUT XV.
Prosccutw ejwdem materim de
ac severitate in
justitia
Heiiis.

de

(l

""

"'
1 '

dicebat,

rupisse

domum
qaibus

ipsius'

""'

fachun-osos.

"

,;iIi:i

ante

memorati,

dictum
imi L<un
io3

l|,MI1

fueral

commissum,

judicaverunl

antiaverunt,

memoratum
violenliam
aulici

hominem
ante

suspendendum
1,m
l

propter

aliquando
dicentera

beatus

Res

in

ccemeterio

dictam

"" "
1

parocbialis

Vitriacensis

ad

'

" 1

"
ri

oraverunl

bealum

Regera'
!

,sceret
.

wque eum
e*
ipsius

cionem
Ordinis
'i'--

audirel

fralrem

Lambertun wm
ad
i

P^wtim

suspendi

pateretur

n,i

qnia
;"

Prmdicatorum, liumique
fratris
;

sederel

pe*
hi
-

foeral
.:,-,

domesticis

D
'

Ta-

dicti

Preces

beatus

Lamberti
contigil
.

coram
ut
in

oumerosa
labeuna

audire

sed
;"

mandavii
**
-

voluit;

pnli

" ,,,i|

dicto domino Simoni, homine s ,,,,,

multitudine
dicto

qua-

sunnli

dam,
adco
"

ccemeterio

satii

vicina,

congregatio
rixanliunii
in

esl

-'

sU sZsus

Nicium

bominum,
ni

supra

memomum

vehementer
el

inter

se

impedirenl
el

prsedicatorem
illius.

concio

sua,
.

ANNOTATA.

auditores

Unde beatus Rex

el

quajsivil

cujuj

jurisdictio

es

in

diclo
|

ioco

*f o JT
C

"""'"'""I"
S.Nicolai
in

'"i
<"

"'

Co

entario

pil

responsum est, ipsius esse. Tunc quibusdam satellitibus suis, al homines

, i

illi

^Abbatia
']"'"'
'"
'>" r

qui

Bosco, ut
\ ,ia

rmlgo

saItu

^ogio

vo,._

lr|11

seu

est

JL

cogfr verbum Dei imnedimit -^. impedirent, quiescere :q factum est. Porro creditui* ideo qubeatiyj

S.Benedicti

De ejiu

Rex, cujus
alterius
essel
.

ibidem

essel

jurisdi-

tiisconsultUa-

ctio,

ui

si

jurisdictionem

M" do-

'

DIE VIGESIMA
A dominmni

QUINTA AUGUSTl.
P ita,
s j

,
,

on non
Qnand(J
at

i.s.n,.,.., usurparel
a(]

. ,

abbalias

mandando qua sdam

Pansiensis
de causa,

decenni

lare;
,

,,

to

maxime
Ptene

quod
per

etiamsi

aggressio
c

non

ItTon "'
,|,;

patiebator,

sni

qnidquam inde auclaves

essel

probata
essel
.

testes,

nihilominus
si

caperent;

rerr

m ""'",
;

J^
,
in

m
Cum

sed

granai

munis fama
iii

quod defonctus
dicti
;el
,

em
ibi

accipi

,,,,,.

tutoque
inferri
i

domo

sutoris,

qui

quod ipsorum
beatu
R.

rebus
in

'"""I

"'

verberavi

ac

ignominiose
praatores

Trtdetrimentum
!.:; tete

m
ui

admodura
peregrini
b

tractavissel
re

.ttamen,
vel

quia
,

mmam
mitterel

pecunim,

pauperibm
;

distnbuen-

ionum

locorum

quando
, i

de

pace

f'

Normanniam; Normanniam
plura

ordinavit,
ipitibus

propter

homicidium
sine
possil
.

(actum

solenl
licel

pei

S
qni*

qui

eo

irent,
ipsi

darenl

suis
1II1

con enlire
ipsis
iniri

Regis

notilia

pas
esl

coram

census

solvebant,

qnam
in

alus;

modo

de

pacto
facto

pacis
,

actum
majoris
adjecil
.

cum

b ato

Rege, auditoque
;

,n jndigerenf. ,.. Sffi pe

dli" lfl

in

pacem memora
justitiae

evenit,
multa.

ul

cuna
ad
ipse

beati

iurfl

L
lr;l(

m(i

prasente,
ejusque
,,,;
ji

tractarentur
qnaB

causm coram
spectabanl
se,

tam consensil dccem annis

pilque
ac
iii
,

sludio
tres

lamen
annos
homicida

alio

praece-

senalu,
et
se

ipsum
contra

memoratus
annis

d
itus

transfretaret,

'. ,n ejus
iv,

allegabat allegata,

conet

subsisterel

tredecim,

ac

reditus

jura
,

pro

quantum poterat
eliam
jura

lempore etiam numerato.

\">">

sciebat
,,

defendens

parlem
,

adversam
,

conRegis
quae
ratio-

Cnm
olim

comee
in
,

Joviniacensis
s

comprehenRegfs,
qui
in

coi iliarios
ta

suoi

eosque
nulla

qui
aliis

terrilorio

:ivem
.

Mmtwim
"'""

te-

proponebant.
,,,
,.

omnibus etiam

causis,

grave
ut

delictum
dicli

ut

dicebatur

commiseral
captus
e

'""

ipso
,

agebantur,
in

per

onarum
omni
ac juris

territorio

comitis,
,

civisque

habita

verum

inquirebat

dili

jen-

tja,
k

omnique, qna
servabat.
rex
.

poterat,

cura

quab,

comes quod civis

ceri
bis
.

dicebal

dum
negabal
;

perpelrabai

facinus,
cai

lamen

comes
Regius
a

ivem
illius

bililatem

Cnm
.

dominus
el

AnglisB
.,

quando

Eduardus vivebal adhuc

eral
\

tradidit.

Unde
eral
cii

minister
is
.

ur1;

re

ex

qua

civem

comite

repe

ipsiu

pater
asdificari

dominus
in

lebat,
civis
ni
t

eratque negabal
iii
.

consuetudo
dicebatque
judii
-

regionis,

quoniam
iptum

iu,i.,

caslrum
qsj
,

jussissei

dicecesi
,

Petro-

non

nomine
abbas

Castrum

regium
ad

quod

ab-

delicto,

larlatensis

c dicebal
dictae

conlra jus
abbatiae
i<i

suum factum;
cognitionem
.

li

inquirere

deberenl

eo
in

pacto
facto

ul

si

B
fuisse,

cumque
beali
it<

judices

reperireni

eum

captum
in

gis

sancti

Ludoi

rem
ice

detulissel
dicli

moope-

judicandus
territorio
sin vei
i i

rcmitteretur

ad
se

dominum,
delictum
'-11111

cujus

neri
ii-

pei

nunlios

suos jussil

directores
\
,

eum commisi
d
n

cognoveranl
judicare denoluil

atque

operarios
in

prima
ante
.

ue
'ato
,
,

uiterius

m,
ul

ju

procederenl
inquisitio
essei

opere
es sel

mei

donec
casti
:

berent.

Verum
Regis,
judices

comes

restituere

civem
di-

facta

ul

sciretur
jus

an

um
et

ministro

secundum
fii

consuetudinem
,

constructum
non

contra

dicli

abbalis

dam
iii,-

Re

inquirerenl
contigil
,

an
civis

in

quia

cessabanl
.

ab

bpere

propter
,

monitiocastrum,

fuissel
in

captus

Porro

ul
;

morerede
co-

oem
ei

suam
funditus
.

beatus
eral

qnidquid

Reu praecepil constructum solo

.

ul

carcere

preedicti

comitis

qua

aequaretur,

b, ;,tu.
i,,,,,

ur\ vocavil comitem ad

comparueral
.

se,

atque ubi

ac
pes

delcretur

per

tunc

seneschallum

Petrocoi icen

Radulphum de Traem dictus;

eo

in

pleno

supremaa

curia
i

consessu

beatus
suos

Res

eum

comprehendi
lu

que

Radulphus
funditus

nuntiavil
esse
solo

deinde

sancto

Regi,
,,,,,.

tlellites

omnium
curiam
supra
,

ducirail

caslrum
ipsius

aequatum

secundum
ipsum
eral

ad

castellanam
:

Parisiorum

obi

mandatum,

detentus

154

Quando

causa

quaedam
aliquibus
;

.'1(1

fegsus esl

comes enim coram beato Ri

omnia

dicta

con-

pmmpu,.

delala
'"'
iii

de facinorosis
>ii-|iirhiiiciii

-i

qua

occa
facino
suis

156
didissel

Deinde,
ad

cum

beatus turpibus

Rex

cssef
illique

adductus conlra
pecuniae
ul
ibi

regnum
ul

juramenlis

decretum con- bUw expur-

hujusmodi
pacem
i;

inirenl

aut

cum quadam
.

adversariis

gandum,
,i,.

illudque
,

summa,
anno uno
justitiae
,

jussissel

11111

quia

mare

transmiltebanl
;

beata
ne.

Virgine
ie

regnum promui de Deo, neque nemo Maria, neque de eorum mem

decretum per
jurarel

,.

alt erove

manerenl
.

beatus
delicta

Rex

tlagranti

bris

Sanclis

accidit,

ul

quispiam

8ta dio
|IU

incensus
,

ul

cohiberentui

quan-

[uramentura prohibitum,
,.,.

el

turpe jurarel

de Deo.

"

poterant

yrl,Al
11

adhuc

wmmam,
pecte
' ;

eademque opera punirentur, aupoenam facinorosorum sive >wr tempus trans mare subsistendi
,
i

ad

beatum

Regem
pro

delala,

cum pnmre ipnun

vellet,

muluque ex

beati

e*
tutn

magnalibus,

eo

slni11
''

augendum

judicabal
id

n slatutum. Factum nM lM Dictus sutor

''

quod
civis

inter

eos

Regem,

eumque,

Regis consilianis, etiam apud bea intercederenl quanlum poterant, de-

de sutore

quopiam PaParisiensis

fenderenf,

diclilantes,

non
lom.nus
sludio,

U
j

aliusque Parisiense,

dignum
nagranl

supplicio;
noris
divini

beatu^

J
joluit

eum

<*ss

n '"
l|

' l

l;i

"

nu Qrmiter u,
al

iii

castrum

sutorque
in

con-

'"'- |||s

esi
,

manus

sibi
;

ab

illo

injectas

domo
a
;

nen
..-

m
in

bac

de

illaiaque

verbera

alius
,

*" ore
"'""

mos

reponit,
appari bal
eral
El
,

se

cultro

sa nguine posl
,

percussum quod etiam tum infeclus

hoc

L dens
"

rndavit,
jllius

rerrum
igne

conQceretur
Qeret,
ac

/.

idqu can-

nmnino omnmo
qui

imponeretur on
du
B
;;;;;
(<

ua multo ""'"
(|

ea

pulnere
voluisse

obiit.

neque quamvis
inferre

tam

turpitei
c.

de Deo juraveral

" V|i 'i

0riferum

non

se

vulnus

neque
"i
'll"

id

fecisse
.

eum
qua3
,

occidendi
sibi

Xoanne Britaut eqmte, coniendisset cum domino ocquidam dicli domim Petri fliins ul accidil

"r

postea

lominus

Petrus

Ua
5

' 1

'

JJ
,1'"

Mm
non
ue
" lllv
,

repellerel
:

in

dosulor

'"'

;ih

inferebatur
poteral
.

lamen
habitus

quia
est

J?

Pr bare

pro

ho-

'i"'i

causa
debuil
ni

pacem
,

cum
intei

consanguialia

efuncti
eis

alque

cum
ca-

dominum
,,,,,

.i"."!'"'"

;n! u

S6
dicti

cilafi

"

5|

"''

wmposuil

cum

consensu

tribuni

crescente

fama

tocmons

.;

flB conti

.j

minum

VITA
6i

II S.

LUDOVICI REGIS

m
ibidem
:

Cosri

roannem,

Slampasque
delentus

duci,
,.,

atque
,,,

in

sancl

nelii

Corapendu,
daret

narura
libras

,.,,,,,,,

w
,,

8emrj

;i|illMllli

tentoque

patrono,

ut

us

centum

h,,,,,.,,,'

lempore

tellexissel

dominum
oonorium.
lo

donec beatua Rea tndictum per inquisitionem de re factam, Joannem delicto supra dicto Qon
est,

pro junbus supra dicUs.

ANNOTATA.
a

Nihilominus
prafectus,
qui
es

dominus
inter

Pelrus
alios

cubicuI

pegio

beati

Vitriacum,

,,,.,,. mlgo Vilry,

sitoa

ftic

oW^natar

familiares

onus

eral

prajcipuis,

cum omnibus

micii
rerebal

,,:.

quibuscum eum juvare poterat, opem memoralo, ne carceri joanni (jomino

ac

lurchanensi mignal lesius m Notitia GaUiarum pag nam vartahujusaut simUis nominis oppidarepi

nor,

quod

m
in

y.

U.aderetur,

postquam

in

eo

erat,

ut

e\ con-

tur

Galha, pleraque tamen

tunc
subjecta

,,-i

dimitteretur.
i

Verum
el

quia
el

beatus

Rex
!

dictioni

mn

Uegis jurk<</
,;,

erant,

habebal

fortes
'i'""
1

magnas conlra hunc

ini-

ah<r n<l mutationis aajiciunt.

dominum Joannem,
dicti

adversarius essel
.

b Eduardus Ipatri Hcnrico

cessit,

111

r<

quodque illo multo micus nobilior essel ac polentior; quHus amquam tanul eum iiim efficere potuil ;ipu.i bealum Regem priusquara memorala inoi carcere dimitterel
domini
Petri
,
.

quisitio

essel

fai la,

Btiam

cujus

terrilorio

et

jurisdiclione
licel

in comes Campaniae dictus dominus

,

autem Henricus annoWi iii ii, i sumdem annum num. probat Odc Raynaldus " quo tempore regnum tenuit m! annum 1307 quo obiit, m ibidem num i; Imiiri laudatus Raynaldus.
Defunctus
est

>

Joannes tunc habitabat,

to

subjectus

essel

bea

Regi
peti

alterius
.i

jurisdictione
Ri ge
,

intermedia,

c Abbatia Sarlatensis Ordinis S. Benedicti anno I3i7 ad dignitatem episcopalem ececta est, uti memorat Dionysius Sammarthanus in iterataedi

,.

euni

curabal
se

beato
esse
surai
,

eique

proponi

tione Gallim

Chmlianm
describit
rilla
.

tom.
his

2,

col.
:

/,<//

jubebat,
rato
i.

paratum
Joanne

ad

debitura

de

memc:

cum

col.

($08
olim

verbis
et

Sarlatmn
Petroco-

domino

Ddum
externa
,

supplicium

at

(Sarlat)
ricensi

in

Aquitania

in

ponebal

beatus
in

Rex
cui

non ferendum de
ia

eo ju-

proi incia

versus

stum
in

judicium
sua
:

quandoquidem
,

Qnia

juxla

amnem
a

Cadurcen is agri coa> Sarlatum sita ana leuca a

, ,

aula

tanta

valebal

gratia

tantaque ope
* l
i

Duranio

lluvio

ilislnl

novrm

;i

Pelrocorio
.

ad

juyabatui

unde beatus Rex

oluta.

aumquara eum

Burum
Agiano
signita

totidem
ad

Cadurco ad
Per

Boream

\\n ab

mittere roluil ad preces dicli comitis, donei

dicta

Caeciam.

subsequentia

temporam
in-

inquisilio

intervaila

primura abbatia
ac

Benediclini Ordinis
in

158

Deinde,
,

quia

beatus

Rex quandoque au,

est,

postmodum
fuil

civitatem

crevit,

el

min\

praator

peregrinos
suas

ac

tribunos
injurias
si d

episcopali

illuslrata.
pomfl,

ales

populo jm isdictionis
ac
eoi

inferre

Exigua quidem heec fuisset hpmicidii

se
:

quasdam
M'n

detrimenta

seu

injuste

judicando,

percussor non patrasset casdem

at

defendendi
/

bona

am

ontra justiliam
inquisitores

invadendo, con-

causa

sueveral

statuere

que

fratres
os

Minores
,

seculares
-

quosdam, quandoel Prsedicatores quandoque quandoque etiam equites,

,

defensionis cdusam,

considerarunt judices justam modumque et excessum dum-

punix erunt.
e

De

Joviniaco
cui

vulgo

Joij qj

castro

in Se-

uunc

uiel

per

annum
per

nunc

saepius

ul

nonibus,

comitatus dignitas
Valesius
in

olvm fuU ""Galliarum

inquirerenl
capitalibus
,

de

pratoribus

peregrinis,

de

tribunis
el

nexa,
"'!/ t
f

agit

Volitia

aliisque

regnum administris
potestatem
praetoribus

2
lifiiu-

memoiMiidiisque
******

inquisitoribus
a

tribuebat,
peregrinis,

pomam non

reperiren!

diclis

sed pro arbitrio

fuisse legibus expressam, inflictam secundum ilks l

statuebant ar|

inferioribus
esse

ministris,

aul
i

subtracta
1

quaedam improbe cuicumque person, ea

ad
lisec

qum enormibus blasphemiis pamas

bifrarias,
his legibus

dictum

""'

mora

111

"'""

Commentario

78,

ub\

restitui;

ul

officia

abrogarenl
"

improbis

tribunis

capitalibus,

aliisque

llll,nMlh

disputatum. g Stampas, mlgo Estampes, urbs Galli*

nota in Belsia provvncia.
i,

est sa-

MV,VI "
'i"" Be
Ni
11

mfenoribus, quos meritos esse cognol,s '" Pnvarenlur. Unde laclum, m

fll(
'

tis

" 11
-

'i'"

,:i1

P r tor

imbianensis
sua

h,
rueril

quia
pri:

'mprobum exhibuerat,
"";' ,

praBtura

[mbianensem pmtorem fuisse conjicio, apud auctor tam severe punitum narrat, quia Cangium in notis pag. 107 hujusmodi /<""""
narratur de prmtore \mbimieusi
ta
i

quern

carcenque
c
;

traditus,
' i

r,,I,,k
l! ''
;

lh i,ml
:

"" Deal]
|ll;r
;

"''

^
"

,,umos

^ere
1

ac ^essionesque suas, prius egrederetur, q| ,v litue"i

ubi

diu

mansil

i^ '"''';
ws
', v

est;

nam

Gallice

habeturO

""i"'"
"

'"

wpoerat, adeo
vii

"

"

"
'

Wertatem,

T
,,.
1

''""""'^

"^';";"'""
"

tanlam equ ,v '''"""^ antea multis

I,,-

al

ad

ddeo obscurum esf, ut locum puncth 6*P " "/"" sem, nisi h*c occurrisset eonjectura n saltem similitudine litterarum; et wpe alm mutalat, deprehendissem wccs alias non minus
/

lem*

diligt nter,

,,,
'

'7 ""

""""'
' '

'

"abebal

qwrim expositw ex hutanm nolttta erai f ?m certiora doccre pomt, luben, ari

ne JUA

.1

lodat eccle

;r
,

lo.
' 1

liiw **
,,,
,

1^
el
,,,,,,,,

<

>>-

'1

um

"''-'""''-'. 1 ,,','"" ";"""" r. ,.,;"' C,emenU8

'
.

,"

,.,

,,, r
,.

aDslaU,

"

"" Ia
ei
,,
,; '

""""

"

'"" Cornelii P
8te

martyrie,
e

;;

^'";""-.
.

*
*'

,
e

,.

"

;' "

,S''"""'"'
A
""
'"

m-

*"
"'""'

in

Kta. Bcnedictini,
r'"'"
,

"""""'^

'
,

""'
,

''""'
,,

'

* '''"""
dicata.

'""'.

*
.

Pwhiale,

pr

,, ,,/, ,,,

,,'"

DIE VIGESIMA QUINTA. AUGUSTI.

ibidem esl collocata, |,rn " llljm p"
'

6i5
quando
Incepil
.

pejus

ha-

& WVi

aspiciebal

juncUsque

me- Corfmabio

nibus

ad

eam
fi
-

se
rri

convertebat.
jnbebat
,

[nsuper

quotidie

CAPUT
Uegis

XVI.

illam ad se

ipso m;itutin..

trmi.mv,
et

dnm
clementia;

jej

erat

Illamque
pielate

osculabatur
reverentia.

am-

perseverantia ;
beatus
obitus.

ex-

plectebatur
dicla

magna

ac

n.

m m

Sancti

infirmilate

trm

ls

morbus,

et

agebal
labal
,

de
ac

sspe Deo Creatori sno gratiaa morbo sno ante memorato, saepe recirepelebal
el
1
,

Pated

kostbb
m.

Misererb
ante

mei Deus,

redo

Di

Postquam beatus
in

Clementia
'

el

lenitas

neminem
:

tantum

de-

llllMII

principem

proptereaqne
l'nii

vene-

Rex coepil aegrotare, memoralo, quo obiit,

,0
el l..qii.-t.atui
,

atque

decumbere;
ui

morbo secum

morc

XIX

Jt.'
!r!"|r

mcim
liiii
fll

Ludovicns

mirip
ut,

rl.-iiHMiti;r.

recitans,

creditur,

psalmos
laudabat,
1

mansuetudinis, prmcipique prasceperil

dum

trana
snis

mare
miliberis

orationes

ssepe

ocnlos attollebat, ac

jusseril

celebrabatque
sui

saspe

Deum.
fratrl

[tem

lempore
de

bi

.5^
'

',

saracenorum
at

mulieribus
caperent,

ac

srnpe

confitebatur

Gtaufrido

Bello-

n ocerent,
abldendos

vivos

baptismoque

loco

Ordinis

Praedicatornm.

ducerent.

Mandabal

etiam,
sed

quantnm
caperen-

1G3
tus

Praaterea

tempore
Corpus
ac

infirmilatis

sua?

bea-

tutctpttot

occiderentur Saraceni, otewt| ne P

,

Rex

poslulavil

Jeso
recepit.

Chrisli,

idque

;(l(|ll(
'

carceribus
farto

detinerentnr.

Quandoid

plnribus vicibus babuil

Semel itaque,
Christi,
il-

^ nni ntorum. ^J^

r
t

CTI

Sfl "

;i

ui;i

ejus

subducebantur cochlearia
clementer
fere-

dum
qni

accipere
ei

debebat

Corpua

Jesu
intrabal

Teniea,
kil
II|;|

aliave
i(,.\
,

bujusmodi;
furesque

ludqne

afTerebatnr,
ferebat;
ac
al

cum
e lecto

cubiculum,

i,,,.,!,,.

qnadam

argenti

sum-

illud

sanctus

Rex, tanta pressusinsuo

eranl
:

^onaios
:

Irans

ploribus

el

erga

imiseratione
freiationis

mare mittebat, idque fecil de misericordia, alios semper fuil plenus. Tempore primae trans
Rej
|uis

firmitate

debilitate

se

projecit

in

terram
ipsius

qui

circa

ipsum

moi pallium
fuil
1

super

ipsum extenderunl

ibique
in

bea-

suae

bealus
.

decreto

suo

publico
ii-. id

tus

Rex ad terram inclinalus

Corpus
Jesu
accepil
pei
flexis

satjs <im

Miuii ac
Udern
( |

prohibuil

exprobrarel
el

qui

priusquam
pietate
tnit;
al

Chrisli

acciperet,

negaverani

Christianam,

den
iis

n-

deinde ibidem
:

humi genibus magna

lectum redire
|

rm (ueranl
eo

v\<'v^<,

quando
eranl

cum

agerent,

neque

ipse ad

tempore

mulli

Accone.

Exerceac
in

enm
Bealus

in

lectum

reposuerunt,
1

tjni n

ibidem
Qnctio-

bat

egregie

qumlibel

misericordiaa
uli

opera,
esl

erant.

Re*

poslulavil
est,

perfeclissime
capile

explebat,

dictum
in

supra

nem, atque
Bcerel
visset,
:

nnclus

de

charilate

ipsius

proximos.
ingenti
cst

Maxima
copia,
:

el

quamqnam
ongebatur,
,

antequam vdi eum demorbi multum im vis

ita

poque
i|nin

opera

pietatis

exercuil
illo

dum

nl

voce

tenuis

quemadmodum
etiam
;i.i

eodem

loeo
,

scriptum
eos
,

loqueretur; lamen

aliis

dum inungebatur
Res
labia

psal-

in

instructionibus
,

quas propria

manu
docel
siculi

mos

recitanlibus,

beatus

movi
:

scripsil
iii

liiiiiin

Qliamque
io

suam
de

aoimo sint benigno

esl

personas miseras

Tandem jacuil quatuor diebus sine loquela min eral lunc memoria bona, manusque
conjanctas
,que

ve

jcriptom
ximos.
Kii
II,

supra

in

capile

charitate in

pro-

ad

cmlum
el

percutiebal
uti

peclus,

n 'mines,
:

Qandoquidem
virtutibus

inter

alias

virtutes

ola

apparebal

ex

signis,

quae

faciebal

manducabal
sua

perseveranlia riwn,
rabilis

coronatur;
deferl

sola

hrnc
:

probis
idcirco
il

glo-

yuuranlia

etiam

el

bibebal
,

qo
nihil

ram;
volebat,

manuque

coronam

penef

abai

quando
raciunl

sanclus
in

Ludovicus

persevera;
.

longissimo
miseri

aciunt,

qui
uli

renuunl
,

aliquid;

quemadmodum dum aliquid aul

*

tempore
cordia),

operibus
,

charitatis
pietalis,

iusliliae,

volebat,
,,ii

qui

aliquid desiderant.
bitus
'"'

Immililatis
'ii'

ac

sanctitatis.

Postgloin

Die

Dominica
I

prid

ipsius
lulil

fra-

orah

ll;i11
'i
'

omne lempus suum

esl

impenderat,
in

ter

Gauuidus de
Christi;

Corpus
r
,

nosum
lo

consecutus

Qnem
suis,
.

Dei

serviUo

Jesu
in

atque

ubi

intraveral

cubicuium,
eral
iiinctis

erat

cum
.

Qliis

quo
terra

morti

objecit,

quo

beatu

decumbefiat,
genibus,

extra
,

Wantum

,,,,,

i.m

inimicorum
ubi

san-

leclum nexis bumi

leclum

mambus
esl

ant

J"

''""

Cr cis, ac

Qdei

Chrislianae,

transivil

ab

suum,

ubi
accepit.

diclo

rratri,

nnndo.
" l;i
-

Quippe,

cum

tempore
trans

secunda
in

Dominnm
prmcedebal

noslrum
di

[psa

noce,
est,

w qra
o>

Jpus Iransfretalionis esspnl

ll ""'
l;

m&re

terra

qua

mortuus
submissaque

intei

ibique

extendissenl

tenloria
caslra

sua,

ac

quiescendum

suspiravit,

voce

mgentfbns

assultibus

Saraceni
oportuil

Chrisliano-

%t:i

0. lerusalem!
festum
sancti
id

Jen.alem!.
Bartholomaai

Dje
e

lunm dmi
.

im Peterent,
1

beatu

quandoque

beatum

postridie

quinquies armn
"

V||;||,U
'

T'
'

^08
1

capere unius diei ac no Unde, his de cansis, aliisque labori-

conjunctas

cmlum

tetendit,

roptime Domine P
ic qUi h
..

Deus,

miserere

popul.

Unius,

heatus
ncldii
;

J
'

*
"""
l

Rex, dum

illic

erat,

sustinuit,
In

subsistit,
incidal

je eumque ad patriamjuam
in

morbum;
alvi

videlicet

febrem

,.

ne

manus
1

J. "'i"" ^grotavii
.

resolutionem.

,,'
i

neq

iogatur

are

mimicorum suonomen sanctum

h
.

tribus
sui

I(i|
'

bebdomodis
suas,
recitabal

anl
is

circi-

.Exiguo postl
Laline
diiil

.intervatobeatusRe

"

praedicli,

IUli

antequam

mul-

.,

V erba

Pale,
b

Uw

m
.

Jjl^y" """'
.!'
1

861

Matutinas

aliasque

lrrl

"
-

decumbens

l(

Ho cnm uno ex
Horaa
ei

commend
deinceps
posl

spiritum P
e s,
l(11

meum
. i

Bis
sed

dictis,

Tnon
Ii83c

amplius

locutus;

modico

':" ,s

suis

,;,

Adhmc
ibi

Missa,

alimque

lempore ab

ZT
'

,C;.''

0mncs
mUsiC0
'''"

^ebantur

alta' voce,
el

minum
thol

postridie

mundo iransul ad doapo^l.sam festumbeati

'"

sacellanosipsius,
iicebatn
eral posila

quoti-

i anno

gnl
cu.

"^

"""'
lM|
"

,!

"-

submissa voce
ante

Chns^us qua Filius Dei Jesus

pro
"

.^,

,.,,,;

lectnm
R

...

fili
,;l

mundi,

aus,

JJJ"^,
honor,

ln

'P si s;

quai

jussu

ipsius

sancti

sempilerna.

amen.

ANNO-

>

6i6

VITA
ANNOTATA.
De
hac
.

II

S.

LUDOVICI REGIS
<"'"''

Glossario

Africma
in

amo
"'

WO
"x
|

/"

wigttMirtone
ui.

continuisqw fuse actum est

!

Comm

Cangii ad vocem //m '

w.

q ,,,
,

Commentano
horague
s

ct

seqq.
l,

i, r

postremis Sancti cerbis,

i

RiartiMn

Rttfli.

///

''

lll[l

CAPUT

I,

PARS
/)c

II

Puellula

dudum nullum crat vittr signum, invocato sancto Ludo\

in

submersa,

qua

restitula

seu

vitai

seu

miraculis sancti Ludovici.

vdletudini.

hem
ac ne-

mulier $x stupore famoris,

cruris

PROLOGUS.

dis restituta.

tjuandoquidem
Vrafat\

beatissimui
olim
Pranciae
rerius

sanctus

Ludoyihujus
vixis-

ou Sj
tanctus

niustris

Rex,

vitffl

lVlarota \ ftlia Darraz, sn lis Plandrin civis Dionysiopolitani in

cia,

axorii

pran-

PMl|ffc,

curriculis,
noluil

riverel

quam
idem
devoli

quae

Marota
aul

infans
circiter,

eral

trium

annorum
Martis
I''-

OU

/15

Ulissimi
te

Pilius,
,

quem
fldei
:

tota

cum

dimidio

die

quadam
quo

men ti
B

dilexerai

lam

Princi-

quadragenario
nni
inquisilio
,

jejunio

praevia

anni

torm

il.

uci txxxi,
facta

id
fuii

riin

pis,

lanlique

propugnatoris
Banctilatem

orthodi

([iii

praecedebal

illum,
posl

mundo
vimi
m.
i

supprimi

ul

quemadmodum
sic

de

boc

miraculo,
.

prandium

snm-

merilorum
devol

pluraKtate

praefulserat,
el

miraculoplenissicaelesti

ptum
in bat.
iimiiii

circo

meridiem
area
esl

diversilati

claresceret,

qui

eum
in

qua memorata
Haei

exivil in aream domus, Prescendis subsistebat ei habita-

colueral

jam

secum

posl

palatio

collocatus

venerabilitei
i

coleretur.

Nam
curvis

inter

hanc
iimi

domum domum el
yocanl

ante diGtam

trans

aream
Ruillon.

fluentem,

contractis

artuum

xtensione
rai ie
.

subvenil

quem
Ii.im

rivum
inr.iii
i

passim
fratre

Ludebal
cui

terram
eoruin
-hiuii

rern

atibus
ereclis
,

plenam
sanitatem
laborantes

reslituit,
a.

quodam

suo

aomen
Flan-

sursum
gibbosos

vullibus,
.

Resiccis

eral

Simonettus,
marito

praesente

ibidem

Simone

arlhriticos

moi bo

drin,

matris

hujus
e
,

Marotm.
dicta

Demum

me-

gnrvi

rarioque,

languentes

quem vocant Dstulam b, membi is, memorifl carentes

,

ilus

Simon
dicta

abiil

area,

manente
cuiti

febri
id

ibidem

Vlarota

dii

toque

Simonetlo

ntinuis

'!

quartanh

mullisque
sanitatem
divei
il
.

bominibus
multos
item

plenam
.

reddidil

paralylii os

aliosque
,

idis

memorato Simone abeunte. Tunc dicta Marota cepil exiguum poculum renitque ad rivum hunc, atque aquam haurire voluil verum illapsa esl in
,
:

languoi ibus
ctaeque

pressos
restituil

jw

il

ac

subleva^
luiii

perfeftd

rivum
bujus
templi
altare

fuitque
rivi

secundo amne avecta

majore,
a

per aqnam
longitndo
"-'i
1

eos
,

sanitati.

Opem

caecis
ii

intervallo

quam

sii

ridendum surdis ad audiendum, claudis ad dendum, mortuis ad vivendum, nomine

invocato
166 Gloi
iosis
his

.'iiicii

Dionysii

porta

majore
dictae
fuil

"'

"'

ipsius

majus.

Nam

inter

domum

Prescendis

locumque, ubi memorata Marota

miracnlis
,

inventa atque

maximaque
Rex
sanctus
miraculis

alio-

aquis extracla,
parietes

multm sunl domus,

raria.

interque domos
I

rum
Rumani
nniinlii suiit

copia

idem
it,

bic
et in

beatus

Ludo-

ac sepimenta
,

ricus
facta
es1
i;i

de

his

solemnis

inquisitio c
i

abbatia
el

domini sandi Dio-

168 Apud domos moratam Prescendis

i

quae

sitaa

sunl

inter
nbi

medi-

domum
.

Locumque,
octo

uj
c

ii

rancia

per patres

do

Guilielmum

archiepiscoj

dominos yeneranRotom
i
,

ta

Marota

fuil

inventa
hic
ul

variae

supra rivum

snnl

tabulae

transversariae
:

asque ad
eo

omnino
erai

anl

Guilielmum

episcopum

Autis iodorensem
,

el

Roaulae

decem
fundus
ex
ret
ois
:

el el

rivus
altus,
,

tempore tam
super rarias ex
proftinda
.

prorarias

landum episcopum Romanae lempore

,

Spoletinum
sancti
patris

aucloritate
aostri sanctae

pertingerel

usque ad

mebaec

tabulia

aquaque
aqua
erecta
,

illis

Due-

moriae

Martini

i\

Pontiflcis

[nchoata

fuil

eratque
stetissel

tam
.

al

etiamsi
,

inquisitio

anni

Incarnalionis

Mcctxxxn
anni

mense
cli

nii ins

vel

sic

aqua
ea

supra cejU'
altioris.
A<

Maio
hanc

duravitque

usque

ad

m
per

m
exa-

ipsius fluxisset,

mensem Martium inclusum.

curiam
>run1

Deinde

eamdem
miracula
sic

Romanam d

gloriosa

haec

imo -ni"" quando rivus esl quam quidem possel ullus homo
.

capul

possil
infra

minimus, ne
dictas
tabuias

'''" rabilis
:i,1,uL
1

sancli

Ludovici magna

diligentia

transire

cui

totum
in

coipus

cum

capite

non
;

approbata;
hic

quorum
est,

miracuel

madefaciendum
attingil

aqua,
ex

quandoquidem
arei

"i

ll;

'

,,UI "

ordo fldeliter

descriptus

ub-

plurea

harum tabularum.
i

Porro quonua

jcctus.

dicta

Maroti

rediil
,

lomuniw

ANM.IATA
; '

neque per domum neque per plateam r inventa trem suum; sed ivil ad locum, ubi
,

Bactenu* auctor bullam canonixaHonis

Commentano num. U94 Gallice reddiderm mde tamen alia adjungit quasdam.
b

extracta, uti testes certi affirmarunl; aperte patet, infentem hanc ad rivoque avectam sul irsam,

aquisque

111

''
1

" 1,1

iw*
io
l"'

iiin

Fistulas

1111

Aliquando tamen defluxiombus humorum etiam sumitur hmc

'"
l/ri, "' c

'"""

passim nominant medici ulcera an

inventa

esl

atque aquis
dic
r< mre
'

extracta

"
,

|(

^
jj.

"

'"""""
et

modo.
169 Ea.lem
ipsa
il.illllll datum

..

f.osl
|

|.r:mlii

guum QUUIU
dari

i,l( eral
l

Campano,
sancti

m "
1

^^
i-i-

flia*

patebit,

videri potest

au-

solel.

postquara

monaclri

D
l.nni

"

,:

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

6n
in

^
h
' '
' '

-nmnseruni,
d

mulier

quadam, nomine
de
Villers,
rivi,

Ivecura

"''

rivi
.

apparueruni

iUa

fjK,ancilIa
,,'

Maria
partem
aul

'

H,d "

''"'

m "'
anctlla

qusdam vitas
Vivit.

ligna

"'"
tfiatria

dixenmt,
dictae

.,
portavii
:

"V
'

labulam
conspexil

islius

Qomine
rivi

Ruillon,

Enimelina

c*2
.

B]

IOb

Marots
Bliteri
,

ad

superiorem;
per

cmasi M gyas ilabentem.distantem a setres facil '', existimabal vestem esse, alromve pannum
,

restem

pannnm

nvum

Q ne

aqoara calidam ex domo Hdami de li;,r aqua aheno e|sel imposita

cumMecierc

Joannes Clericua . uxorque Adami de Miteri infontem tam 111 ahenura hoc imposuerunl aquffi calidaa Tum
.

exspectavil
"
isl e
.

supr^
fluxu
se

labulam
usque

prono
^ ve iina

rivi

ad

atque ubipanipsam perve-

porcepil

Joa
111,11

ss

lericus

paululum
ei

vitaa

m
1

ea
bi

'" li

"'

parumper
calida,

redire

incepit.

ac pannum islum apaquam extendil attollere conabatur, graJhendit. Quando eum '''1111 panno vestem. ac ridii ndus sensil
' .

JJ

bsBC

indinavit,

manumque

1,111
'

'"
-

aqua

ista

magis aperuil
at in

,M lllls

quos antea

;l(

apertos habuerat,

unum ex non omipsa

nino.
;

Movebal

el

remora,
pectus

Fomuitque
ejus

hac
qnid

"i" ;l

el

videbatur

Je

modicum
ipsius

rlii

||li;i

m;mll
icuil

onus

attollere

non potuil
buic
vldil

utramatque
esse sola

habere
172

palpitationis.

nue

a ,.,

manum
boc

eidem
attollil
.

panno;
infantem

Posl

h.r,1

pescendis

mater

renil

nns
.

vovitque

venerabili

sancto

Ludovico,

SQ b'niersam

dum

capnl

percepit.

Quia vero
supra

modura
i"
l;uiliilrm

ante

fecerat,
restitue
v,\

dixitque

quemad Domine san

""'""
'"""'"

onus
n

iiiud

attollere

nou

poteral

labulam,
es

Ludovice,
.-1.111

mihi

filiam

meam,
,|,.l>.,
:

a<

n od
,i

oimis
a uonita

grave esset,
,

quodque rehementer
lunc
ferte,

pnmluris Iniinuu

,|j,v_

alta

voce

exclamavil

el
:

hasc

batque

quod vovissel
locum,

eodem hoc modo, quanubi

se

protolil

verba

Opem
;

opem

ferle

ecce
,

do ^eniebal ad
fuisse

dicebant Qliam

suam
su-

jnfantem

mortuam
inde
.

renite

buc, juvate

me
id

ad
qui-

inventam.
.

Tunc

exuil
;

mater
ac

veste

infantem hanc
It

extrahendam. Dicebat
qni
in

prema
iiium

illique

infantem de
Villers

involvil
ricinae

intravii

do-

bnsdam
rius

homiiulm^

codem
in

il

l-

iivu

iu

I*

Mariaa
ea

sus,
dicta

multiqui

pannum praeparabant.
ic

Cumque

Aveliua
,

isl

cnm
ral

homines

atque nbi mater ibidem tenue

inclinatam,
Posl

tenerel

hanc infantem
qui

dorso

unm
,

e*

infantem

paullo

MaroUi
ccepil
nti

ivii.

horainibus,

pannum
Tunc
se
\

praeparabant ,
ad

Rosnper

multum
gemiscere
lenl
EBgi

tunc vomuit,
lente

vomitnui bunc
ei

dulphus
,|ii;iin

Langlois

accurril

tabulam
il

admodum
ha3C

languide,
fuil

eral
,

Uelina
traxerunl

inclinai

simul
,

fciiiiu.i

diclsque

infantis
,

estem
,

cepil

cum eamque

..

Posl
Fi

infans delata

ad

d(

im
c.le-

memoratae
1

escendis

matris

suaa a

Joanne

iqua

levai unl
,

ac

raerunt.
diii

Qoc
pannos

facto

memoratus
,

tabulae impoRodulphus re;

ico

ac

mater eos

se|ui*h;itm.

m\
infantem

nctam
sanctum
suam.

Mariam Pontisarensem
Ludovii
inii
iii
.

ac

een< rabilem

ad

suos

aliique

supervenei unl

ac
oisi

sibi

restituerenl

dicta

IWelina

rediil

ad

hospitium
rivo
.

suum
.

non

duabus

orgyus

ab

hoc

dislans

attonitaquc

Bmmeiina mandato
M.iin
litaa

autem
liiM-a-

rn-rrii.ii> memoratae ancilla i.^ncm aavmlil lunc m.vinum.

rehementer
pradicla

circumspiciebal

quid agerent.

Porro
cre-

lili.im

suara

imposuil

h'nteo

Marota

videbatur
,

mortua

idque
,

involvit,

ignique applicnit.

Lnfans

debanl
ibi

omnes
,

illi

qui

illam

videbanl
.

qnique
di-

aquam,
guide
173

eranl
ant.

quique eo
nigra
.

supervenerunl
eral

sicuti

admodnm
Tiinc
in

quandoqne humores qnandoqne

,

alios
el

peU qoandoque evomuil umveslique

parari
jussit,

gemebal
deindtqm

mater
hoc

lectum
lecto

ipsius

170
'"''
'ifin. tl

Etenim
l;

instar
fceda
,

terras,
uf
,

tota

ivi-

atque

eodem
lenuil
\

Bu"am suam

nsque ad
rabal

leformis

ac

si

quinde,

noctem
beatam
nerabilem
1

involutam.

Quandoq
atque
.

ab

ni "
i""
1
'

diebu
ll(

mibuimoi'" H1 " ,hl1

supra
fuissel
.

terram

fuissel

insepulta
:

tur-

irginem

Mariam
Id
.

invocabal
nl sibi

ve-

"

movebal
'"''i
1

stupendum in eral inflata nnllum membrorum suorum ne manum quidem neqne gemebal
tunc eral
:
.
;

quam

sanctum

Ludovicnm
^esperam

redde-

,-ni

Qliam

suam
accendi
.

quando candeIfarota

1,,.

debenl
toqni

memorata
:

primhm
domina,
,

"'

suspirabat,
'" in

ueque
eral

balitum
:

ducebal

sed

coepil

el

dicere

Hei

mihi

BP

nma

ore
ipsa
'I'"

ipsius
erat.

neque
hujus

ullnm

wta
disci-

hei

m ihi.
est
el

vkll " ln
'

Tandem
toto

eo venii loannes Pelinfi

s

lM
1 . ,

i;i

e tariu8
.

"
'"
1

cultro festem
:

''"

samque
1

exuii
''""i

1,111:11:1

enim corpore adeo eral manicaB ipsius nimis essem an.

joi

lo- F Postquam loqnelam recuperaveral Bmmelina dictae Prescendis ancilmemorato ac coram lerico, Joanne Boc modo memorata pyra. postulavil

coram

Marota

nl;r

restituta

esl

dictoque

periculo

li-

'." M:i ''

'

'i

|n

eam tenebanl
fuil
'

exuere
dicli

non
:

possent.

l,:i

P rla ta

ad

ripam

rivi

el

Richar-

lllh

uno pede lenuit, el al''"' femina quaedam, cui nomen Uarga, pen '"'"'"i "' lenebant, -i Mabilis de la Fontaine
1

Cousturerius

eam

invocationem venerabilis sancli Ludoberata un ejusque meritis, ita ul deinde incesseril ipsius otaUs, locutaque (ueril sicuti alii infantes
ad
,

vadens cum
infans

anteriori

lum
sua

posleriori

parte.

cum maU-e
ipsorum
de

venil

ad inquisitores ad

|s

os

eJa s

aperiebal

verum

nii.il

qnid-

coram
inquis
sancti
r
.

tribus

notariis,

scribendam
venerabilis
inquisitores
in

ac
I]!';""

e
'

evomuit.

w
'

"

J NollU

,ll:,m

Tunc adstantes dicebanl '"ir pendulam; oam mortua

abiit

nem
ipsa

gloriosis

miraculis

Ludovici

statuUs,

Quin

imo
.

nac

Marota
;

quaesiverunt
dixil
.

an

aquam
Quan-

,',''

2
.

Tl ""'
ratffl

currens

Bmmelina
esse

ancilla

fnissel
(|M

lapsa

ipsaque

se

illapsam.

^scendis,
'i

dixilque

,"'''"

MIIS
-

fihara

inventam
verbis

"
De

orU,am
,llr

Qoibus

domina >..m. submersam auditis, mater domo

nomi cnidam lll,v "- andienUbus
.

interrogabatur
lil
.

qnare
ivisse,

ad
u1

resj

eo

se

aqnam aquam

accessi

haurirel

m
re-

modico pocnlo
174

"'
.
' '

^.

muitis

f
,;,,

1,

w ""'
verha
eral

innixaque
l,:

mulieri

anno
,ii,

Dom

mstri
beatai

mcclxxvui
octo,
'

circa

"

autem
.

stura
,,,,
,.,i

PuriricaUonis
a3tate

Virginis
viginti

Mariffl

Sancle
""'->i.

m
riim
i

Ludovice

resUtue
ponderis

mihi

Bliam

annorum
ad

remma aul ea

^^
,

hlini

cum
saepe

illa

llt -,

*5
lln

dixii

mater

dabo tritireniendo ad
ad

citer
,,

cui

nomen
venil

Bmmelota

de

Chaumont,
Dionysii
:

, A

dicebat,

Fanum
nliis

sancti

n "''

Pnellula

[nterea

dum memoraripam

Francia

cum duabus
plateam

muUeribus
Jacobi
s_>

ei

transsanct,

P edil M

tenebatur

pendula

lZ

per

sancti

in

oppiio

lugnsti

Dionysii,

romus

6lg
A.BI01HS
Dionysii,
rogavil Miionis
Dicte
oetendil
,,,

VITA
Margaritam
Poucin,
an
dfl

II

S.

LUDOVICI RKGIS
so rtentarenl
ol
.

Rocigni

nxo

ei

videretur
alten

posi

...

oomnMio

Pen
.

ii

ba

reUet bospitio
se
......

crns,

lrihflrft f
'

aesi

corporia

parti

,11,,,,,,

N( ,,,

nr

Margarita
ei

relpondil

pos-

senl

qod

conjuncta.

Memorata
s
...

J'

M
h
|in;r

sed

odeundam domnm Emroelinm

platea

bacnocte
rime
illam

Bmmelina
qnamvi,

bospiUo
potneril

cepit;

Z
'

',,,.,,.

eadem bjp
\rn.i

sitam.
dictaa
sibi

Memo-

ilomun,

mm
"""

ad

hospitium
an

Emmevellet

propter

descensm

induce

latuor

egmqne
qood

rogavil
Ola

praebere

domnm
,

istam descenditnr.

graduum, quibB
Emmeiota
mulUi

hospitium,
,.,

annnit.

Tunc

dicte

Emmelo-

177 Posl

hmc
l,

memoraty
,

,.,

duBbns hia mulieribus ingressa

die

esl

domnm
l.o-

"

"--

ad

" ,|,, " '"'

luLy

Bmmelina
Vflsperarum.
ma).

quadam Dominica cinw hoilla

uaqne

diem
|

m h 7 Doin.m.Mm
r

rj

BepuTcnnx
,>

Passionis
falcris

I(1

lrnt>

,,,,

Puerunt
dicta

oocte

ibidem
substitit

Bequentem.

tncedeba

ibua

Bubalaribu
iraheni

..,,

Postridifl

Emmelota
sana
sicuti
el

in

domo raemorals
ac
>;i
i,

Emmelins
corpore,

incolurais,

recto
(T
:

incedens
ivitque

aliea

mnlieres

cum dolore, laboreque femur suum, crus, ntembra, quando hoc modo
magno
posl se

magno,
ac

pedem,
.

incedebal

m
ele1

\i,'.

ad aquam,

tulitque

aquamex
b

pu-

bantur
tnra

potius

corpori

ejus

alligata,

quamanXmorbum
eral

teo

seo

fonte,
:

longo satis
lulit

intervallo

domo
in

dissito

qnoqne panem
lectos,
faciunl
aliaa

memorata atque ignem

ob-

conjnncta
debilitatem
portsa
ita

ae

Multum etiam suem laborabal

ostiolo,
illi,

propter
in

Iransmiltendo

domum,
ita

stravil
nti

aliaqne domestica

majoris

qnia

ad

pedem
per
ei

sequia

pnestitit,

mnlieres sanm.

vatum,
qnia
sic

ui

qui

transibanl

riam

Atqne
citquc

permansil sana die

Lunaa sequente, fe-

lapidarii, qui

illic

operabantur,
eral
in

maledicereui
reniebal
?el

pr&dicta.
in

Eodem
diem

plane

modo
el

fecit

die

impedimento
ad

via.

Quando

Martis sequents

hac ipsa domo.

Martis
dicta

sepulcrum
ibidem
diCtO
.

gloriosi
vel

sancti

Ludovici,

17'i

Nocte

inter

diem
in

Mer<iomo

jacebal

sedebal
1
1

magno cum
li.rr
;

Irigore
,.

UMtm ac

sni-

curii

sequentem,

cnm
vidua,

Emmelota

Snpra

tempuiv.

;i
<

11 <-

,|,.

n,,,,!,,,;,!;,

nm

pirdii

memorata*
femina

Emmetinse cubnissel
ibique

lecto

uno cnm
sicnti

qnadam
est,

mansisset,

norit

Emmelota venil die Dominica Passionis Domini nostri tempore mal.ilim ad sepnlcrum ante nir-

dictum
in

maluni
crure
,

invasil

femore,

et

Emmclotam pedc dextero circa medictam

dirla

moratnm nixa
trahens
iiiiniiio,

fnlcris
se

snis, ajgra aeque ac

solebat,

posl

pedem

snum
in

ac

flebal

imrixa

diam

aoctem,
illa

i|ucnia.lmoilum

Emmelota
Mailen-

sibique

videbatur

angore vehementi.
diei
,

dicebat,

hora 8e

nc memorata

morbo hoc oppressam. Emmelina ad eam accessit, el

petiitqne

Hora

Prim&a

ejusdem
jacebal
,

hujus

intei

Mi

tem invenit;
Respondit

ab ea, quid
,

essci

causae

matutinam el ia Emmelota
asgra
,

Missam solemnem
prope

dum

mcmorasepulcruni
queri,

dictum

dicta
,

Emmclola
cruris,
ac

adco
pedis,

se
ul

perdidisse
iis

nti
.

esse solebal
el

vehementer

ccepil
in

usum
FBrfl

feraoris
nuii

se

jutiaec

lamentari
11I1

crnciari
cjns

magnoqne
,

eral

angore,
di-

pusset.

Tnnc
jam
magie
el

illam

discoopernil
ilict.-e

c\

vuliii

npparehal

(|iiemadmodmn

Emmelina,
melotaa
bris;
ta

viditque

nominata
caarulea

Em-

ctnm
178

esl

supra.

membra
quaa

esse

aliis

mem-

Margaritfl
.

de

Etocigni

el

hospita

ipsani
''""

eaqne
,

letigil

contrectavil

cnm memora
Bmmelota.
ejus

interrogaruA
spondit
,

an
no.
1

quis
:

femm.i

cnbuerat

cum
ac
,

dicta

qiiod
et

eam percussisset. Sed Dominus Deus

el

nia

re-

noster,
san-

Perro

lioel

memorataB

mulieres

tangerenl

inqniebat,

Virgo
brevi

Maria,

venerabilis
:

membra,
dieebai
D.i.n
:n
11

contrectarenl,

fortiter

preraerent;
sentire.
dictis

ctus Lndovicus

me

liberabunl

vebemen-

memorata
dnriter

Emmelota

se
in
;

nihil

pungebatnr
Emnielota

snpra
se

iiirnilnis

memorata
.

mliil

sentire

asserebal
"i tibi

atque

invocabal
1
1

sanctum
illee
,

Ludovicum,
qnea

lem enim patior dolorem in membris aflfecus, Tunc consedil dicta Margarita apud ipsara, eamque solata est. Et tum memorata Emmelota cn-pii nniMMT pciirru ossaqufl ejus et femur
,
:

opem

ferret.

autem
an

aderant,

andiebantur invicem
fricari

collidi,

frangi,ac mutno

af*

aeriini

erenl

dicta

Emmeiota

^enpi.-ili-m

eo

sum membrorum BUpra

aflectum ante ignem
qnsa
ibi

modo

acsi

quis nuces
,

manibus

tenens

ilictorum ;imisii'i,

eas

invicem

confricarel
id

qnemadmodura
Pauflo

ibidem
haw,
:|1
,

aderanl

posuerunt, rogarnntqne eam an ignis calorem perciperet.

percipere
respondit.

lunc
ccepil

prmsenles

significabant.

posl

Vcnim
176

membra

sua

extendere

eaque erigere
sustinens ad
dicti

nihil illins

8e

que erecta
1

Tunc

tenere,
ea

manibus
opercnlo
ita

se

Mt111
'i

memorata
Lndovici

Emmelota
cnjus

rogavil

vtrum ml

nulos
erat

pendentes
ex
ligno
,

Lumuli

lu-

muluw
porlatn

ibidem erant, ut se portarenl

*onerabitis sancti
,

ad

Sath h

Bepnlcrum

atque
pedes
haec

se

tenebal

ambabus
'

freqnenter im-

manibus.

opem: ac yotum illi feoit, dixitque, se sempcr ad eum peregrinaturam, neque cibum snmpturam oisi Bemel de die in ipaius
ptorabat
pervigilie
I

Deinde se erexit ad
super
erecta
Posl

standum,
fulcris,

i'

lll,(

i"

omnino
altare,
iii.'

sine

aliisve

adjumenlis
a

continno venil ad Bummnni

el
;

de
ir

Bmmelina la Ghaumont, qum lunc

Juliana
el

cansa

sepulcro tribns orgyifs

,

"l"' ;1

cu^tnni,

Charronne,
habitabal
in la

iniriis
;id

aliove

domo
Douimno-

Bmmebme,
ce
-

larl

luniulum

rediitque ab adjumento lel ac hui.h.ns Dniru

.

"

cognomine
la

r,ni

rtcma,
.hrtam

Maria

Plamenge
crati

suerunt
r;,

Emmelotam
;

venernbilem sanolura Ludovicnm, qui se libertfl" 11 set. Postea dicia Emn.eiota ascendtt gradus, f
bos
alio

"

"" ,u "
in
'

brachiatm
Dionysii

ixAvnM
ul
,lu ''

itnr

ad retiqnias
:

>uw
per

ruicris,
est,

el

sine

nuo

"'

eoolesiam

sancti

i.su..,-uiit|....
'

apud

adjumento
a.i

sepulorum
ipaiua
faii

eas osculatfl

onac denariom
,

u,l0

m """'i'
1 '

renerabilis sanct!

tnln, retroque

deacendil

se

et sine

auxiiio.
'"

\l,:ir

ilUc
;hi

sanaretur.

Ea-

atque

moraium,
melota
ope

ciroa

rediil

ad

dnomm
pwi
pedis

wpoiomm meboram Vesperarum dicta Bm domnm tnemoratea Bmmelime

Bub

Pota

tamnlum recBIl memoratmn, Dexis genibm precesque suas iliic fndit, I7S Badem illa die mt per templum
,

obi dio

sanCT

nilcrorum

Dionysii

duabns
ac
alio

ante

dictum

sane

ac

restiluta,
et

rectoqai

suis

,,:,,,,lls

w pedem junm
easel

axiUis
ita

corpore,
to.

tnversnm,

per se, Bine eiiam die

ivit
,

nilcris,

sine

adj""'^
cj

planta

ut

Ipsa

sui-sum

veraa,

post

Sacrom
ubi

ceiebratnw
habifaiat,
reslituta,

fn

larsus in ler

irersus,

adeo ut fulcra cum

Emmelota
erat

a"
1

pede omnia

per

platearfl,

a-grola

sana atque e\ morbo

sfl.

DIEVIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

f>
i

it,

rine

fulcris

aflumentove,
,,.

quemadmodura
a.l

ferre,

morteni
ui

non

al
'

b8j
'

mllll(

WM
sine

el

incolumis. Veniebat
iiip-

^o,
,,",,/,,

afferrent.
,

,e

mo,
i,

/,,.,,

teri(w 4hIlll ** Bodwn

I

Co

,!,.,-

,,

Dionysu ad icmplum sancti orabat, ibidemque luiiMiium.

per
alia
B e,

/,/,,//,/,

oc

g,

ince-

iHwio,
hcei
deri

quod

Lndovici prooottf

JJ ",
"
||M
(

fulcris,

subsidioque,

beatur mentio
potest

it

rflCta

bulla canonitationit nulla hamortuit a Saneto suscitatu

,,..,
|

sana.

Deinde memorata
se

Bmmeinvisere

IXI |,

peregrinari
aostrffi

velle,

atque

ahamvracula nonpauea nominentur, u in Commentario num. (494. Si

signa
,

"'

F
Uj

,,
1(

DominsB
,

Bononiensis

c ad

mare,

men

mortit
ore,

num. n<> relata,

nimirum

fi

a
i

pano

sancti

Dionysii discessk.

Transdicta

spumam

Biiq

temporis
redierit.

spatium,

antequara

gjQYoelota

Tandem
1

reversa,

hospitio
ac

colorem nigrum, frigus, motus ac halitus defectum consideremus r/uiemortU signarecensentur ///,/,/,/,, i:,uir,u,ss>.
,

^pta
sl

es
ii

i"""

memoralffl

Margarit;
,

,,,1,1,,,
(lll

habitavil

Dionysiopoli

atque

an-

mum cap. 2/, omrmo fwisse

^JJ,

domo Joannis
,

lugerii de Saugier ci-

ns Dionysiopolitani annis sana bD8 rere

^avie
.

ipsius
el

nxoris

ancilla

duo\wva
sepul-

,. //. probabilvus putamus mortuam; proui etiam runt, qui miraculumprobareeonatisum n<m..ma < ,;,,,., f/uam n /jm noloniam
,i,i

incolumis,
saepe

gestans

voeant,
de qua

Gallis

Bologne,

Quin

etiam

tum

invisebal
dicta

cardia provmcia,

urbs est Gallim iti eapui comitatut Bononii

/,'-

ri IIMI]

ibidemque orabal.

Tandem

Bmmelota

smpt meminimus.

o(a?ii
[aij
;i,i

memorati Joannis, Iranslataque raletudinarium publicum Dionysiopolitaei

m domo

inim,

iiin

mortua

est.

CAPUT
A.NNOTATA.
B
a In
nuit
loco,

II.

Us.

le

Peletier,

videtur

proprium,
aliit locis

nequt

Laimc pellio. l/ oquod tamen negue hoc omnino certum est, cwnx
cel

Mulier omnibus

inferioribus
valetudini

membris

capta

apud tumulum
alui

integra mtituta: tremore

li-

hujusmodi
potuerint
iii

homines

ab artificio,
I

patria

mulier diuturno
:

corporis

erumtamen, quoniam muliirit/iriiiii nomina sunt propria, illa quandoque Lali/na tantum terminatione donata, quandenominari.
tltit/itr

bcrata

alia

item

mulier incurva sanita-

tem consecuta.

stitr

ullti

iiiitliilitiiir

rr/

iit/

u,ii

textU

itiiiti/titiiti

propria,

nisi

manifeste appareat pro-

/ir/n

iiini esse : quod hicsemel monuisse sufficiat. bUtrum puellula omni/no fuerii morlua, non

JE,r U
lann
.

L'i'lia

Dionysiopolitana,

lilia

Gerardi

Clout

iii.
,

/tirtlr

ilr/iittrt

potCSt.

\Uu111C11

ttututiiti

,/trr

,i,l

u ,

civis

Dionysiopolilani,

decimo
Julio

quinto
Plielippe

nirtn-

tulrltir
ie

trl

miiri uu/it

/utssf,

r/

mi raculo u inor-

a-iaiis

suae
civi

anno
postridie

nunia

imi

Slephano

""""" '"'"
,i,,ia.uta,

Emmentissimus Cardmalis de Lamnuper ad regimen unioersalis Ecclesm sub nomine Benedicti XIV fidelium omnium
beriinis,

sn luhini.

Ianio,

Dionysiopoliiano.
festum

Mense
beatae

ejua-

qui

dem
lenae
tra

anni

Wariae
ita

Magda- apudseputut
in-

haec iBgidia grarida

bssb

coapit,

cn ""

gaudio elevatus
""<",,

est,

in

Dei beatificatione cap

22,
/.,/,.

Opere doctissimo de Serei canonizatione lib.

'i,

annum
isiiu^

parerel

filiam

mortuam. Priusquam
inter

pareretdie quadam Lunaa

costeu partus

Pascha

ei

Pente-

/""'
(/ '

/,

/i'.

///

1,1

dixerat
sine
re-

dolores sentire

cmpit,

ma-

tempore,

tpiratione,
'"'.

quo homo quod paucis

re/eri

vivere

potest

gnisque torqueri cruciatibus. Die

peperit infantem

Jovis

sequenti

minutis

circumscribibonae

mortuam
mulieribus,

mmplum
:

huic

nostro non absimile

boraret;
nl

dixil

cumque eo pacto laqua ibidem erant;

femora enim
,

hc modo
"'
1

Hisce

argumentis Qsus
[.ul.iinis

memoi.-cior

sibi

opem

prasstarent,

super

se

Peirus

Assaltus

m.-di.-iua-

in

susientare nequibat.
Dionysiopolitani
,

Raque

Maria

nxor

Ceddi
et

wchigymnasio
Mlm1111,

Sapientiaa
el

Roman,
sancti

rir

uiique

memoratffi

lEgidia

vicina,

litteratus,

amplissima prmditus erudiJoannis

strenue

Buriena

dictaa

^gidiaa

ancilia

iione,

scribens
iii

in

causa

Nepomuprobavit,

'

lu

sua
esse

disserlatione

nnraculo
1,1
1

adscribendum
sex

nomine
''i
1

aosalia, constituta

quod quaBdam puelin setate sex anfortuito

lectoque imposuerunt, runt, ac pedes tam nigra fuere et caarulea, ipsaque tam neque femoribus se sustentare posui debilis, atque ab umbilico d. set, neque pedilms
:

eam snstentaTunc femora ejus,

"" n1111
1,1,111

mensium,
el el

quaa

decide-

Qumen Qvattav,
sub aquis,
ad

per

inlegram

horam
dederat

manserai
ill;:
'

extracta nulium

sum versus omnem membrorum ueum amisit. Membra ejus memorata fortiter vellicabantur uncandelas sehaguibus, qumque aderanl sinebanl
ceas ardentes in

Rignum,

proximam edem
el

adducta
post,

emV

pedes

ipsius distillare;
ipsine

adhs

aquam evomuit, fWMapto usu, ab omni

lu5el

'"'""

paullo

sensuum
libera,

carbones ardentea
nihilominus dicta
hil

pedibus
figidia

imponebantnr;
se

Imsione apparuil

dicebat,
uii..

plane

m-

aquaj impetu ad

anguslum canalem cujusdam

nbi

horum
ladi.
EP

sentire,

imiue

s.,i,..

..sn-ndebat

Nendini
lur
l

transvecta,

duples

rota

rolveba-

se

Quin etiam pes

hoc statu

dictea

figidia

ndebatm

eanim
l

7""''
"'"

"*
"
M " p,;u
'

*ym
,ls

prmgressaad alteram qua semihorffl spatio permansit. minentissimus auctor num. miracuwcra Gongregatione probatum esse, non
">

primam

subter

distortus.
-

fuil

sesqui anno,

sub

ato

malo
dictaa

medicina
figidiaa

appUcita,

nuua moDicto icmpore

et

Buriena

tunc

anciUa,

Joa

uxor
alia,

Joannifi

Nans,
ad

quandoque
nunc
die.

etiam
dfl

femina
Loco
...

revocationis

mortuae

ad

ritam

sed
sic

portabani memoratam

figidiam

" prajservationis a submersione, el l,m ''^' morte, oisi intercess sancli

ab

locum,

nunc
sancti

portam,

aUo, proui

Joan

congruum.
rabiUs
tata

Cum eadem
Ludovici,

ipsa

qna^ossa

NepQmuceni
is
;:

111V

ocati

Deus

effecisset,

quod
af-

;; u

al1

^urales,
ad

interclusa
quffl

videlicel

respiratie,

fueranl
die
festa

au

6alh Regia, nor*Wr templum sancU Djod^u.

olim

ruiam,

mortem debuissent

rum

sancti

BartlmloimBj a. dtate

&

in-

620
i

VITA

II

S.

LUDOVIC! REGIS
!i

RBOINJ

COim
bant;

hominemque

Dionysiopoli
ho.

uiu-,

.
rece-

vitio visus ante laborabat,

modo visum

^a^n^ant

i".>
Vesperas,^ quo

esi

morbo
(bi,

tremula

(iue fulin.ini

peregTiuBiu.
jussil
ite

>

(lM

,,,,,

se

aegram

ad dictum

tumulum

quandoque
derel

digitos

suos

ac
el

manus
pedes

ssepe

wumerei u ,!.,.
agitarei

yenerabiiis
.,,

cnravii
j

ipso

bilis
ni
,| i;i
,

an cii
dicia

Ludovici, ponique apud ipsum anno, quo osso memorati venera Ludovici in Galliam fuere delata Posancli

ac

aperiret,

imo

suos

ac

terram

perculeret.

Poito
dictus

quando
tempore
simul
i

memorata

Theophania
gis

luitjuvenis,
quolibel
vel

morbus eam maaovilunii

Egidie

manum suam
tangebal

snper locum, obi

vexabal
octo
al

mense
non

era

sepultus f dein

m
;,!!

membre sua affecla; osculabatur el tumulum, et sape de die tumulum jacebat, cumque eral apud tuorabat,
ac
,

diebus

novem;

omnibns

nulum,

smpe

invocabal

venerabilem

morbns ab uno membro iransilieeamque vexabal semper in quobal ad aliud, dam ex membris supra dictis. Vergenle ad .membris,
nectam
tate,
dicta

ub ab eo restitueretur. sanctum LudoVicum isi Deinde nona die videbalur sibi dicla
pnwll
habet,
{
,

Theophanis
dicto;

vehementius
fere

ffigi-

urgebalnr
pettio

morbo
in

ante

illoque

perbuodicto

:i

dja

melius

babere,
restiluta;

magisque
ossaque
ei

ex
in

memorato
inter

morbo ante membris suis

die

laborabal
:

rum

uno aliqno membrorum ac venter ejus quandoque adeo erai

se

coltidi

videbantur.
fuil

Itaque

decima

memorata
tantamque
ui

Egidia
in

apud
suis

dictum

tumulum;
sensit,

deretur.

membris
fueril

mutationem
seqne
pedes
mii^
ivii

erigere
sine

se

conata,

erexeril

per

se,

subsidio,

ac super

steterit.

Tenens
lare
illud

autem

mann
boc
est,

sna

bacnlum,

ad

;ii-

morbo explanatus, ul spinae dorsi cohssrere riQuando memoratum malum <. eral in dentibns, vel in lingna, manducare non poterat, neque manducabat, Dum in dentibus, lingnaque cessabat, quamvis i<l malum in aliis manducabat. Hoc membris, morbo laboravii
dicta

majus
osculata

nixa

baculo,
ad

circumiil
esl

altare,

tum

tnmulnm
i\ii

reversa.

eo ad

lempore,
fempus,
in

Theophania annis viginti octo b; atque ab quo sexdecim eral annorum, asque

altare
ijue

majus

sine

baculo, alioivil

quo

ossa

sancti

Ludovici

translata

adjumento,
pluries

langnide

ac

circumivit

admodum; altare m bus

:

lamen,
mirefuis-

fnere
181

Galliam.
,

junctis,

ttaque

cum

nimum
;i

tribus
''-I.

vicibus

deinde ad

tumulum
Vesperae
templi
<'\

andivisset,

undecim

iiiKfntiii.-i

-nii-iiiii,

donec
porlss
se

minam
cedebal

quamdam
tam
ad
|.nic

memorata Theophania jam transaclis annis, uomine Emmelotam, qua

ui
,

dici
fe(jnr wlilm-

in-

iur

mM

senl

cantatm.

hora,

qua

sunl
loco,

incnrvata,

baculo
tali

inniteretur non
liiin.ii.nn

claudendae, dicla
ubi
erat

Bgidia per

surrexil

niu
raisse
el

M-squi

longo

mnrho
sancti

manuque cepil baculum suum, comitantibus eam mulieribns quibusdam, scilicei Giomaria axore Gerardi de Lonvres
,

apud sepulcrnm,

tumulum rectam omnino

memorataa
ut

venerabilis incessisse;

Ludovici,

cumque
ei

Joannes
dixisset,
tu-

Qlins

hnjus

Theophanise mater
sua

ejusque mi

atqne ancilla
personis,
ati

dictae

/Egidiae,

cuperese,

Theophania
liberatione

adirel

aliisque

quibusdam
oeque
sine
"

quae

eam

nou

mulum
etiamsi
i

pro

ac

cnralione

sua, im-

juverunt,

letigerunt,

dicebat,

ivitque

ploraretque

domum
baculi.

alio

adjumento
undecima

quam
sequente

memorati

;iri

1s

C
,ir '"

lll(>

memo-

ati

"'

" ;|

opem venerabilis soncti Ludovici, tumulum loio anni spatio frequen deberel cumque dictus Joannes crederet, m'e dicebat, matrem suam illic restituendam
illum
; :

ivit

ad dictum lemptum, dictumque

pedibnsque
suis,

morata
die

Theophania
Porro
adiret

ivit,

venitqne
die

ad

tumulum

'"'

"""'

tu " 11111 ""

per se,

tantum manu

sequenti.

dum

5uum sestans, ac sine alio subsidio, ut mtegram recuperarel sanitatem, atque ita re1
,

'

" u "'

111

Theophania
Carretaria

dictum

quadam memorata Joanna tumulum,

Theophaniam,

mterrogavil

dictam

dnl
1,1

s "'

fecit

et tribus

diebussequenlibus, acleo

quo
adire

iret.

Respondil

prmfeta,
:

Theophania

se

Jw decima quarla perfecte se restitutam sensml '"' wimonem, quem gestare solebat, in tem Pw rehquent, domumque suam repetierit
;

sperare enim ibitumulum memoratnm se morbo sno dem liberandam, quemadmodum memorata Emmelola fuerat Uberata. Tunc ei dixit

Pei

se,

;ine

scipione,
ivii

aliove

adjuinento,

sana
lo-

memor:n.>

Joi

Provect aimis

es

BBtatis;

et

restituta
'"'

Deinde

ad

lemplum, aliaque
habebal

"
"

5e
1
'

'
;

Imt W*
"

non sanaberia ex
Respondit
ilU

hoc

M'1-in,,,,,,,,,

ne^-o-

dicta

morbo, Theophania
venerabiu

nisi
:

dum

morieris
"

Sanabor
sancto
Th.M.phan..-.

7"'
a.

persies
a

eral
,

^etndine inlegra; atque adhuc snquando inquisitio de hoc miraculo

anno mccxxxxh mense
ilu

no

coniido

enim

Ludovico

me
bns

liberandam.

Venii

m.-mor.it;.

videhcet

r
Ml

^
',

Maio.

"":

SL?hl '""^
"
;;;"''
,

r
1
'

novem summo
mansitque
dicebat
1

mane
ibidem
redirel

ad

sepnlcrum

memo-

tei

P reanlfl
dlClani

nemoralo

ratnm,
"''i' "

usque

""'

K "' ,ll "

m mor

cum

domnm.
fn

ad resperam; Memoratiiis*
djcto

;u "

ful8se

,
;,

qma
l
"

2m
,

c -n

V," ,-,!,";
LS '
,

m *
\

meritis

^renerabilis

tem

modo

diebns vehementins
solebat

vexabatnr

*&**-

memoratain

?"

7"" ^ent Pei

venerab
,i;

^-

m^ho qnam
IU , UII1
,

phania diebns memoratis semper apud dictum

non

antea,

dicta Theo-

cmn
183
Thr.inirn,,-,

^m

Eccam aiam,

manuncan8
fuit
iiM.ri.u

ni9i

vesperi,

dum

re-

anctum Lndo-

dibal

domnm. Die none

pressa

inter

Nonas

el

Jesperej

m
sanch MarcelU
in

" lr "
arbe

prffidicto,

quando

'"
.

i.u

"'

Btate 8exa ulta

".

pntaret.

dum

atqne

Unde vehementer admodnm flere * implorare opem Dei, venewndiaiie

-t
;

Ludovici.

DIE VIGESIMA
A
l,,i,l(

QUINTA AUGUSTI.
''"i"
^ 1

62
' in

.\i.-i

(||

ab

uiia

restitueretur.

Tunc
illo
1

ei

vi-

"

"

Pabri
'''

quo

hospital

k.

'"'
1 1

ml
ani

w,i

s;l,|:i

recta

ne

baculo

ad
Vcii

tentove

Zoni

''

1 1

ascendere,
el

etque atque

egred. ei

per os,

^ "

deinde

in
'"'
||
I

bospitio
el

memorati
atque
rerebatque

sana

ei

!!

capul
relovatai

ab

iila

liora

,,,;

magno cruciatu,

111

tum quo
:

recta

iiiiii,
ysii
.

incedebai
-.r

urben]
"i

""

pei

Vr

situlam
la-

l
,'
.

,1,

memorala Theophania Nocle sequente cruciatum, dieque 'bo sensil

iioc
1

lu

plenam

mper

capul

suum,
templum
passim
clerici,

pannosque
aliaa

se-

vandos; aliaque
Qiebal
sii

laciebal

sicuti

mulieres

Ve

'

.,,
'.,,

nulum
.

venil

lota

tremula

fait-

etiam saepissime ad
orabal

sancti

D
>ana
sancti
el

ibidem

agiti

pul
die

J
. j

creberrime.

Eadem

suum, membraque ante Completonum,

ita

atque
recta

ad

memoratum

tumulum
in

rl

Porro
viri

dicebanl

nrbe

nriosquara
|(l

lemplo

egrederetur,

liberata

fuil

Dionysii

et

mulieres,

laici,

moatque

tremore,
nnte
|

iiacque

membrorum
ul

suorum
nibil
sil

agir

nachi,
ad

memoratam
fuisse

Emmelotam
ac

meritis,

,,,.

memorata,
ipsa
.

postea

ilUuf

invocationem

venerabilis

sancti

Ludovici ante
mi

wnserit)

iacqufl

die

domum

reversa

lam
prae

beralam
rata.

morbo

curvitate

mtggre
(||i1l
',,,,;!

restituta
,

nl

deinceps

nihil

morbi
in

s|

experla.

Passim autem dicilur

ab
illis,

memoa

ANNOTA1
Emc quidem periodus
in
1

parochia,
fuisse
e

atque

qui

eam noverunt,
Gallice

liberata
racal

meraorato moi bo
mulier

meritis atque in-

habelur ex-

jancli Ludovici

apograpko meo, prout eam Latine

necesse
r<i.

Quajdara
i

olim
se

cui

nomen
pei

Emmec,

didi

Verumtamen
nisi

mendum

aliquod
oer
m/u-

(lU

i,;ii,iin

dicens
el

Cameliaci
,

Loricarii

irrepserit,

suspicari malimus, auctorem

recte intellexisse,

triginta

annorum
Dionysii,
ossa
in

nltra

incedebal
aut

urbem
anallata

ba Latina non
tasse
.

sensumque
Qu\

jaucii

tribus

annis

circiter,

iiiiiu

11

Gallii

<

expressU

ulm

trigi-

leqnam
fajssenl

venerabilis

sancti

fcudovici
ul

constai sacra ossa non fuisse Dionysiopolim poritiin

sr,/

Galliam,

tam

incurva,
caput.
a

nates

ipsius

fesla

-/"

S.

Bartholomesi, seu \\i\

/:T/.

lugusti,

altiores

essenl

quam
ferebal

Quando
pede

incede

wii
ni

Wini iiniii

quemadmodum

na

bat,

capui
,

suum
nixa

lerra

uno cum
tenebat,

dimidio

baculo
iali

quem
,

manu
terram
;

longitudine
,in

sesquipe

aul

circiter.

Hqc
ibal
,

mo
non

Commentario num. HB7. Suspicot que mulierem festo S. Bartholoman intelUz '/'"' cont\ mii acula lie, qua corpus
wimus
.

dicta
.

Bmmelota

pedibus

per

tlllnl

illll.

genibus
iiiim
(.iiiiiii

monstrumque
cernebanl
.

videbalur

ul

iniantes,
,

Xtirnii

iiirut

miraculum
-

Vangim pag
attate
sb

r.iiu

aufugerent
inverten
1

illaque

dum
in-

nhi

dicitur

labora

hoi

malo per quadraginta

sexaginpta
-

aul

personam aliquam aspicere volebal

,

sex annos

vel
si

circiter.

ler

eundura
possei

collum
conspicari

deberel

ul

pra>

m
esl

annorum,
niiihi.

Quod cum anno decimo to

1

dicta

ac

dum
dc

per gradus de,

consentit melius
iiniii
1

Error- itaque hic "

scendere
propter

volebal

dicta

Bmmelota
.

non

pi

repsit >

'

is

non

recte

subdut

>r-

curv italem
se

siiam

iviiili'ivi(|i)..'

per

,-,,[

mi apud Nangium
1/

mulier dicilur de

gradus
sancti

volvendo.
allata

Postquam
nierant

ossa

venerabiiis
sancti

insula
esi
i,,,/.,

Ludovici
,

ad

Fanum
pro

Sequanm, quaa prope villam sancti Dionysii 1,1 facile componi potesl cum dictis hujus
,11

Dionysii

Eegrique
venerabilis
,

inceperanl
sancti

advenire

ad

se-

s,

iiim loco

/""".
se

111

altero

demde

habir

pulcrum
dine
venit

Ludovici

valetu-

itnii
1
1

Reliqua mter

congruunt.
Haubergier,
ut\

recuperanda
,ui

memorata
.

Emmelote
jacebatque
,

etiam

ameliacum,
,

<oel

Camliacum, cognomento Lole

dictura

sepulcrum
Porro
ab

ibidem
venire

nihjt,

Chamblj
est

hk

diebus
ta

pluribus.

initio

dum memora-

quoque vocatw, caput

Bellovacis,
'

pagi C
in

Emmelola
dicta

ad

tumulum
commissa
ad

memoratum

habei
ubi

Valesius

YOtitia

Galtia

wllet,
afl
1

Emmelota
cui

adivil

domum
cura

Thomm
illorum,

rwn

/""/.

120,

plura

oideri possunt.

Idem

Bystoire,

eral

'l

"'

accedebanl
Ludovici,

lumulum

venerabilis
;

santunc

cti

rogavil
IV|

comprimerentur vehementer admodum

,

ne

eumque
ut
;

mirtirahim rcjm NangiuS /""/ 394, '<'" <l"> _ et Carnotensis %upra U, wcatur /Vmelota utriusque autem reU0 aiih'Iiii;i nominatur a
:

se
tl
i

colloca-.
1

laiin

htnr consonai

prope
-iiii

tiiinuluin

loco
.

idoneo

1 .

spem restiluendam se per venerabilem sanctum Ludovicum. Hoc modo BBgro

esse
el
1:1,1

lueni

jacensque

apud

tumulum
liis

gloriosi

sancti

CAPUT

III.

tudoYici

opem
Tunc
En
iii",

M
"""
1

implorabal

verbis
et
,

Domi-

sancte

Ludovice,
die
lota

adjuva

me,

sanitati

me
Puellula ad

IVM|11 "';il;i

quadam
aegra

accidit

qua

jacebal

apud
erigi

metumulum
.

tumulum Sancti ex tumore super

restituta
:

v
'

s,,

ut

paulalim

ccaperil

mise-

oculum

itcm

cujusdam

v,ri

pes

'''''i'"'

manum suam
unl
ossa

ad arcam

ligneam, quae tunc

se

n
,JI

:i1

snpra
J

putridus sanaius.

tumulum.
ejus
se
,

Deinde
pedibus

erexil
,

audita-

1 ue

collidi

inYicem
suis
.

ac

confrinalio

mcessii
,

per
pecta

sine

su-

jtontaculo
aifltans

plane

ad
aut

altare
circiter,
dicta
se
.

princeps,

Joanni
tempore
nata

inde
ad

^
IN

tribus orgyiis

rediitque

'

11

"

tumulum.
pedibus

Badem
suis
.

die

Bmmelota
baculo,

"

erecta

Wcn rrerunl
'

templum. Multi homines visuri miraculum islud et monachis '"'' rilll ,,|,:i "i quod .i-i.i campana non agitarenl |,,s !" miraculi causa. Hac ipsa die memorata
'

,h "

per

sine

tem
sll
l,

ex Marganta uxore sua onno Demini nostn jccim Secunda aunomine Maria Wia fuil natam hanc pueuuwm post die tertiave
lanio de Grolai a,
vindemiffl
.

adjumento

per

oculo

dextero

hujus

QUolee

apparuil

macute mi{
I

^^ ^ ^^

JJ^JJ.

rubra

aosi pulex

eam ibidem momordisset

^tud
crevii

die

hmc pustula, gnumque magnitudinem mediocns ovi in diem ad

Unacei.

pMjh

&

"M&elota

reversa

eel

per

se

pedibus

suis,

ad

Porro

crescebal

id

signum

paru
oculi

1)22
,1,

VITA
rersus

11

S.

LUDOVICI REGIS
pando
dttur.

SCIlfJ

CONPESsWUO

tempus, ac elevabatur ad superciIsto lium, operiebatque ocnlum, ita nl puellula prmterquam obliqw m.n possel ocuio videre ocui,i,tumor digitis amoveretur, atque ah
Dstolleretui

frustum

camia

carne

mortua ahsem
Margarii
,h

189

Cum

suaderetur

memoratm

,dicos

consuleret,

atqne

unguenta adhiberet
respondii

"!

'P<Huk

Eral
instar

hmc
carnia;

carnis

exstantia
udlara

ruid el

aeQuaqnan
donec
,n. lfM

Inr.

bra
bai

el

mollis

aeque

emitte

se

facturara;

sed

exspectaturam
Ludovicua,
,

d.'.
*
,

iiniiis aning

Des

Malum hec ita duravil Bpafio .111111 ei ihmi-im mm i.m.mii, anni et novem mensium, aut ciroiter. Joanpaler, ejusque nxor Mardictsa puellul83
putredinem.

HHI
inrantis

venerabiUs

sanctus

jori
.

malo
.

liberaverant
i> Deinde

N|u*io peliquiis

iiis bis

iosam lpsam
iui,

u" li

berarent.

dicta
1

Margarita
s,
1

illam

gariUi gari

bujus
ac

mater,

eam

deportarunl

sepulcrum
crustula

memoratum

BUpra
:

^
t

ParisiOB, Parisi
iic ] (
(

medicis
eos boj

chirurgisque

ostenderunt, ac
Medici
hi

oriretur,

deindeque
Intra

siccaretui

ei

h...' aoc
,,i

raalo
-1

consuluernnl const
hic
,

iUis

memorata puella dicto malo , dictaque

lUn C

tumor

carnis abscinderetur,

in-

lb
citer

vibice proiv
aut
cirli"

liberata

est

mensem
a

nnum,
malo
de

,1

morituram

aul
dicto

oculo

isto

privandam,
applicitaa,

semperque
(uil

deinde
ad

prmdicto

Medicinsa

qumdam
impositsa
1
.

malo
nihil

faere

bera

nsque Porro

inquisitionem
carnis **

miraculo

aerbssque "
1

quea

prorsus

profuere, '

prmdicto. r

memoratum
supra
el

sed

aocuere potius,

malo majora

mcrementa suel

pcusum
bilis
esl

iniMiim sasfrustam msvenera.

:

est

mausii.pie

sepuirrum

mente.
187
illota t&piut
rii.-i

sanctiLudovici;
infantis

bomines dicebam

rubau
sanctui
flici-

Posl

Iubc,

.iini

dicti

Joannes
esse

MargaJoannes
venera:

e*

Grolai,

quam
in

venerabilis

intellexissent,

multa

facta

miraoula ad

Ludovicus
tur
in

restituil

sanitati.

Passim
arbe

etiam

nulwn putllula oum

1 11

sepulcrum
pater
lnli

renerabilis
puellulffi

sancti

Ludovici,

Grolai,

atque
fuisse

sancti

Dionysii

islius

eam
vi

rovit

Deo,

el

dictam
li

pueUam

liberatam

meritis

venerW
In-

sanclo
D011
,

Ludovico,

.lirnis

Ii.lm

\ni.;i
sanctfl

<>pti-

s;inrti

LudOVici,
viderunl

ad

invocatiouom

ipsius

inr

Deus,
voveo

MMHMiihilis

Ludoyobis

quisitores

B
f/ice

vobis
et

Bliam
vobis,
,

meam
illi

eamque

ram

ipsis

meraoratam puellam, qua exhibita esl locumque tetigerunt,

,

ubi

dono,

promitto

aUum
tavil

fore

medimm
Margarita

qmun
ipsius

vo*.

imposterum non Tnnc eam pormemorati

Ubi

malum
nisi

istii.l

fuerat

verum

nihil

apparebat,
erat,

cicatrix

exigua,

quae

jam plane Brmata

dicta

uxor jussu

ac

omnino sanata.
190 Guilielmus, cognomine Potentiarius b, nain Varengubel nllra Lesguez c in dimcesi
, 1

Joannis

ad

tumulum memoratum osque ad sexcontinuas,

excepta
die

m,

decim dies
dicta

secunda,
'

tus

Margarito
ad
:

rursum

portavit
ita
,

dictam
vovit,
oro

puelluel

Constantiensi

venil "*

tuiuivg uuuuctliuu Parisios duodecimo

ac
babitavil
,

UlcTlCIprajter-

lam
\it

lumulum memoratum; Domine sancte Ludovice

,

di-

propter mtatis suea anno,

apud
et

fnulfa,t

Ro.1

Dominum
hoc
toto

chirurgu,
h

bertum

cbgnomine
,

Eleboule
per

rallonem

Qoslrum
lo;
el

iii

liberel

banc

flliam

promitto
die

tibi,

me
el
.

meam numquam
indusio
forte

ma
vitae

^em
aut

Parisiensem
circiter.

sanus

Tunc
pedis

eum
,

annum el medium; invasil malum in pede

intus
cr-pc-nl
et
foris,

meae

lempoie
itlius
.

Veneris
si

vestieudam,
illius

dextero
'lcni.pi,'

sub
r|ii-

malleofo
1
:

dum
scar

pe,

recordabor,

obUvi-

mllavil

rlauilirare

;n-

recordabor postea

mo\

illu.i

depositu-

claudicansque
par
tiit
,

incesseril

in

quo

statn

permansft

ram.
"i

Voium

suum
de

optime
boc

servavil

mater

osque
alia

annum. Cum non

ac
quaesivit
ipsius

restitueretur,

consilium peei

inquisitionem
,

miraculo.
liberata

Rursum
,

ex

medicis,

qui

dixerunti
pro-

rice

priusquam
rita

puella

esset

dum

dicta

pedem
pter

ipsius
.

mater ad

tumulum eeniehat
vovebal
si

at-

malum

scindendum ab utraque ibidem congregatum el

parte,

coagmentar-

que

ibal

hanc

puellulam
dicebatque,
Ui"-

venerabiU
.

sancto Ludovico,
bUis

Deus

ac venera-

tum. [taque magister Henricus du Perche chirur* gus, habitans Parisiis, secui! pedem memoratl
Suilielmi
foris
:

sanctus

Ludovicus
.

malo illam liberarent,

essel
in

in

eodem

loeo

banc

sub
At

malleolo

intus

el

pueitulam
ipsio

quamdiu
.

societate

sua,

curavitque
sex

deinde

memoratum
nihil
ei

GuiUel*
profnitl
chi*-

nis candi

qiio.lam

i"'" grinam seque oblaturam cjnotan! lam puells longitudini parem; el si anno nmlinorel, ui illam oITltiv ii.-ii

mum
sed

per

septimanaa
potius
ei

videbatur
feceral.

nocuisse,

quidquid

possel

rurgus

ar)s
P
id

cura

pueUa

[taque

dum memoratus
,

chirurgus
al

longitudinis

se

duabua vicibus

eum

ea

impleturam.
188
orarel

de

re

monuil

suasit

dicto
:

Guilielmo,

humi
cica-

pi

olabilur

r /icto

Secunda rice, videUcel secunda die qua memorata puella i.ut portata ad tumulum memoratum; dictus carnis tumor ccepil aUquantnlum
r|,:il
'

peregrinaretur ad sanctum
per

Eligium
Bligii
:
,

ibique Deuui
ul

merita

sancti

memorate
cre-

tpsum
debal
ri

malo liberare dignaretnr

..1

non enim
medicina

IM
"
:

;|

carne

aUa

Quando
Margarilae

humana

opera

au1

sana-

Joannes
axori

pueUaa

P ater

posse.
fuit

rcepil, dixil

sus hsc
venerabiito

ye rba
1,111

Credo

dolore

infantem

Qua de oausa memoratus (JuiUelmus in pna ei et angore propter morlmm

.

oostram

per
:

sanctum
rl

Ludovicum
1
'

restituendam

!"'"'

i""

11

"
:

Prffifelum
'""l

quo

memorotam infantem ad inmu-

non existimabal laborem etiam

atque

se

perferre

posse

tanti
ati

itineris

fulcris
a

incedendo,
,

incedebat,
ajus
Fueral

tecil

..,.,:,'

p UeUui ffl

ZZ

incesseral

tempore

quo pes

d
ac
J01

xi

igtfl

sub
,

axuiis,

;;:;;::: ;; ^oratum; tenerei Mm m p ,,,;:;,

, ,

"

'

n,i;;

/,,..-,..,,,,.,,
tamen
,i,.

t
neque
qmfl>
,,

.1,

^
*
'

tatus

fuil

,,,,,,,.

quandoque ab alio, -: ince; ,, ,. ,,,,, sii.,i

discessit;
"

"""

"

i"' r

lumulum, atque

-'
garita
H
1,1,83

puncta.

exclam^?^ n Dicti roZIs et

,

'

locum
,

^
18
(

nocle
"'
esl
'

^
'

ac
" '

Pstridie

lustrarunl

rtdernntmi

vem *
'

"*
ll,,,WTr

,,

''"

Parisios,
'

bospitatus

rem
ii

terram

lapsum
rubro

iuur\,Zu''TT 118
Non
ita
,

MT " Rebonle
aeqtte
s,,l,;,li

,VU)n,m u
8e
1

^"^
|,

est
l{

^Tat
ta

domo 0-

ttnte(juftm
1

oottspoxerunt,
resligio

eamque viderunt Uberatem

licto

mali

^ * ger ^
,

" ,el '''

:ll,M,m '

f
ai

'

guinabat, ut sanguis deflueret, laumouum lit, quemadmodumT h

"^
uc

"'

'

'"

'^^
1

"

Tunc
(k
'

memoratus
P e ooatis
.,

Robertus
suis,

"

rursumBligiO"
ante

conM .. Ilt|a

pura

|ni[

9anotn m

, ,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

amoratum.

fo3
\H
octava,

-;,;:
'

me
*

Ubi

dictus Guilielmoa

foeral

Robe
wniffl,
in

.-,..

MUContverunl

194
;nl

,)i

'

Beptima
cepit

postquam
positnm
in

rediil

Bj

tiiiiiiiiiini,

pulverem,
aliqufd

,,,.,,

ervom

nomine

quod

erat

supra sepuJcmra

venerabilis sancti
Imraittebat
in
el

"'"
1

d
;

""'

"J
,

Ql

,,,

jnvarel

itinere.

Ilaque dictua

dovici,

ex

eoque
in

novem

Selrous

memoratusque
Eligium;
ilmufl
aiii

Contextus
abi

paminibus

pede

suo

factis

modum

QsIuIb
ati
trete

clU ni

atque

luerunl
oblulit,

ibidem,

rnm
die
olla
''m

/,

redundantibus
est;

fcetore

putredine,
intra

tatmeo
'/"'fur.
f

'l',.,,,-

Hlta

donum
sgroti,

quem-

ante dictnm
Ihiere
alia

Sodm
s|(l>

bciunl
b

pedieruhl

"'solatii.

demde ac Gmuelmus nihil

Guibelmus
solalio,
Bie

P
quid
ton-

dictaque
1

Ibramina

ce

sarnnt,

carne impteia
[dictus

(ttere Bine
ibi-

medicina.
iliflms

Dbi

Guiiielmus

miaiii

consecutus

es!

Im-rat

novom, sanilah
ad

iv-liinins fuit,
sui
,

.92

xandem

ubi

dictus

rediitque Pariaios
cris

hospitium

domini

(ul-

ftmum

il;

allo sine empore ,,,,,1 * nomine magister Bernardua, qui habiSf Guilielimim per curavil dictum parisus, |i|ial
,

alius

chi-

subnixus
riiim

propter

debililalem

suam,
deinceps
per

qnaa

ibidem
tavii
\

reliquit,

neque

nmquam
hnc
illuc

por-

incedebat

nam

ope

mensem,

aui

cireiter;

ac

conabatur

Bum
e

rana*
1

bacul),
.

quem
1

mann
.

tenebat,

ad

quatuoi

menerant,

n
'

,,;,, ,iiii

poterat.

Postquain

percepil

aul

ircitei

dictaqne

foramina clausa
emittebanl
Potuissel

gaajtatem
,.,,,

restituere

memoralo

Guilielmo,
ita

ac

carne

impleta,

neque

m
;

dereliquil.

Deinde
e

malum
ipsius,

increvit,

ul

at snpereranl
tiis

cicatricea

qnidquam; kunc memora-1

egrederentui

pede

eaque propriis

Guilielmus
sefj

sine

baculo
iilo

incedere,

voluis1'ostea
<|uo-

Quod apnsnibus dictus Guilielmus extraherel pmebalnr ab ana parte pedis ipsius egrediebatur
,i,
;|

aet;
a

parumpec
prajdicto

pede

claudicabat.
fuit

morbo
dicto
ati|ii.'

semper
i.|i.'

liber

Passim
per

|,

,;,,

s ive

festuca

esset,

sive

alind

quidpiam
qoee

qne
la
,

malo

liberatus fuisse dicitur

merK
Ludo-

f (l

,ir
. . (

eral

tantus,

tantaque
,

pulredo,

'\

invnrala
ita

vnirralnlis

sinrli

|l(

i (

ipsius
,-;i 111

effluebal

al

memorali
,

Roberti

la-

rtd

atque

ex

dicto

morbo restitntum
die,
r

eum
E

,iii;,

ferre

non

posset

sed

reprehendereni
sua
repedis
n
;ir

M.iniiiii

exaroinatores
,

illa
1

qua

il

faetum

dietara
i

M1 ,,

.i

Roberlum, quod eum foramen majus circa

eranl

m domo
in

comnirmiuavil

ar

coram

exposuil

circuitu

ilirii

Gtnliehni

septem
rus

ve\

octo

ANNOTATA.
ei
ita
// mappis Bfavianis non multum n\, oppido loeum hunc Dionysu notalur vicus Groslaj nini tantum leuca fuissc Dionysiopoh liis^iinm.

foramina,
putredinera

sraturii-nlia

sniipcr,
I

l'ii-toromi|ur

emittentia.
,

dicti

Guilieimi

Bencreveral
rjeque

pedem.
ei

boule

snasit,

non valerel Qua de causa dictus Robertus Rem pedem sibi amputari curaret,
ii

ttumi

ponere

ait

imm.
est,
te

'Jjn

Vangtus
vocat
.

pag.

S94

hoc

refem
carniflcis,

lirnijue
set,

tiyilhim

lipneum;

ut

molins sanari
1

i"

miraculum,
11I

fiHam

cujusdam

interque

homines
[taque

versai

ad

ri

tum
qnid

libi

eomparandum.
i\ii

tnemoratus Guilielmus
eique
narravit,
ille

adfa-

rum
b

de Gloleio. Hine nomen lanii Boncherper lanium exposui.

le

t.nih-

fabrura

lignarium,

Gallice

Potencier,

ita

</<ctn*,

</im>i

\n

cere veilci.
ii'in

Qnod
;

.-11111

audivisset

tignarius,
consilio ac

cederei

fuleris subalaribus

nixus

""'"

illa

improbavii
,

ac

Guilielmus ejus
propter
fuit

Gatlis rnraniiir potences.

-

quievit

praesertim
ln

intandi.

hoc
osse

statu

timorem pedis ammemoratus Guilielmus

aancti

inrum

hunt

neque
tmlgo
ubi

Vormannia,

ubi

Constantia,
,,i

qw

Coutance dicitur;

neque

osqae

dum

venerabilis

Lndoviei

in

Sueoieo circulo

ConstanHa Alemannica,

'aiiiiuii
i'
1 '

rnere translata,

Postquam
,

ossa
sac<

prsdicta

portata

fuere
posite
;

Paac

invenire potui, quamois ponatur < diacesi Conr ttutlostanPiensi. Suspicor voces i><ik luxatas,
ruin ignobiliorem esse, qtiam ui
/n/rrit.
,1

risios
rirrtui

atque

in

Uo

regio

sunt

commemorari
urbs
es\

de-

od

Gnilielmus
nuTfacuhi
I

audivil meritis

Dominum
venerabilis
uti

nostrum
sancti

operari

Ludovici,
ac
gra-

Sfoviodunum,

vulgo

Noyon

flduciam
prodigia
'''"i

concepit,
in

miraeula
ita

operabatur
in

gratiam aliornm,
Adivit
roluft,
:

etiam

sui

romanduorum, cujus episcopus olim fuit s.Eh- f Kalen,/ius. De hoe Smcto phribus agemus ad
das Decembris. e Duas has toces,
<i

pperaturum.
intrare

igitui

sacelium
ad ossa

regium,
venerabi-

illndque
lls

ut

irel

7""' oidebantur excim

Bancti

Lndovici
norto

verum
sancti
,

intrare

taitque
ubi
ilhl
l;

illa

apud portam

palatii.

non potuit, Deinde,

Dionysiopo-

sensum explendum. aajunxi Vamgius pag. 894 eodem modo, leabrex

\

ossa
luere

venerabilis
translnta

Ludovici

hocnarratmiraculum
/,,,

ae Qstula

Idbon
eil

ibidemqrre sepulla,
subalaribus
Ludovici.
renil

memoad tudie

"" s

''inlifiiiiiis

fulcris

a<i

Quid autem prologum lit-

rii

fistula,

diclum

c.

" lllh| "i

renerabilis

aancti

Gadem

n "" falcrorum
M
I '

ope

Porisios
nl

reverteretur,

adeo

relevatum sensit,
possel
e
)

Bine falcris ac sine baculo

tocedere
'

i|ikiiI

non

fecerat

eontinuo

,l,

'

"

rum

proxime

lo -

Tunc

roemoratuB
Gnilielmo
ac
. :

prmteritorum mtervalReboule dixit Robertus

" lr|,ln|;i111
l:|l;i

[to,

bene
redito
al

confitetor

peo

M,
"' ,llr

magna
mertta
dictus

pietate

ad
le

sepulcrurt
restituere

""'""raiimi
'

Deumque

erato,

ll

per
esi

venewmibs
Guiiieimtis
,

ranoti

Lndovici.

deindeque tni"'"""^ ir "i rtdiii a.i memoratnnl sepulerum '""'i "' ibidem per novem dies continnas npnd
1

^ 1

" "
1

""

memoratum
sancti

atqne
ad

implorabai

"1"'"'

Nr|l,

'Ti)iiis

Lndovici

Mberationem suam

CAPUT

"

024

VITA

li

S.

LUDOVICI KEGIS
in
hi

-SARIO.
""

manu habebat, eumque interrogavit quid Mi manu Bua Respondil dictus rel Thomu
m
1

11

in

esse

manubrio

albo.

Pemina,
.

CAPUT

IV.

crum

posarium
.

manu
esset,

h
dictun
, i

tenebal

pogavii
tenerel

Thomam
Apud
Sancti

quid

quod

manu

spondil esse posarium.

tumulum

cceco

visus

redditus

t'.h

Postea

iverunl

manducatum
Parisios.,

in

nrbe. Posi

wwectm cetatis tremore capitis ac P II puellos crurtnn ac vuellce uum liberatus nuum lihrmtus
:

ma,. vc-

cibum sumptum venerunt

serunl
tr

Ibique

man,, in

illa

,.

Voudai

__ nocle, v Nonam
inter

el

die
,

el

Vesp.Tas

sequenti
:

venernm '" "!

Nmim

|mii

dum

usus restitutus.

intrarunl
ingressi

sunl

Thomas

vicum ante Vesperas. Posl v*e vicum Voudai. Portabat mei baculum super humeros, ac viri
mulieres
;

atns

multi

1
VIII.

homas

de
b

oudai
lemj

a
>,

liquide

audiebat
es1
.

ac
ac

multffique
.iiin
'ii.i

obviam

ei

processere magna
i

clare
spatio
bal

videbai

quo

natus

Iffititia

dicentes
prodigia.

duodecim

annorum

deinceps.

Custodie-

operari

sanctum udovicum maDeinde per vicum iveruni

publicum
illa.

\ oudai, b rici populi quandoque porcos aliaque peragefrumenlum serebal quandoque um memoratus Thomas nocte u oegotia sua.
,
i

asque
\i
i .

ad
ubi

valetudinarium

hujus
illa

manserunl
sancti

nocle

Eadem
in

nocte
lai

ulii

dictus

Thomas primum
Dionysii

pediil

bj

quadam
le

cubuissel

in
'
,

area

Clemenliffl

olim

uxoris
ut
in-

abbatia
dicti

anle

portam

valetudinarii
:

Charron

Ansuti
niini

Carronii

visum

perdidit,

adeo
capite

vici

circa

horam
s,

Vesperai

um

Jacobus.

cerneret,

haberetque

oculos
tenebal
:

in

reroo&,

quos

parumper
adeoque

aperlos,

ac

cognomine Bel iii.v denarium,

bal manu sua Thomas illum
,

armiger ostendil

dicto

Tho-

quem
ul

memoratus
quod

armiger tene
,

quandoque
D

plusculum
:

aperiebal

neque
fuil
,

appanihilque

periculum
.

facerel

an dictus
diceretur
B

rebanl
ih

pupillm
i

cacus
el

cernerel

passim

orsus

idens

per

annum

ultra in
el

illa

Vou.

visum

recepisse;
qualis essel
el

rogavitqne

memoratum
postquam
habebal
nitidos,
in

Tho-

dai.

Eral

eo lempore
in

pauper

mendicus

ac

mam,

denarius. Hic dixil Parisiensem

dixit.
esl
,

sniiiin

.jii.n i.ut

memorato

vico.
.

Eum
.

quanquanin

verum
pevi psus
,

Porro
oculos

dictus capile

doque

duceba!

adolescentulus

lilins

Oudardi
lu-

Thomas
.ii,

heron

quandoque

doque solus ibal tum labebaiur, seque lolum

Adamus \ icarl baculo nixus quandoque

,

rei tos

tam

claros,

tam

tam

be-

ne

dispositos,

quam

habuerat,
pecuperato
ibal

maculabat,

eumque
'.

perdidissel
ins
teas
iill.i

Deinde
slratas

antequam visum visu memora,

ie

Chandeiier

ex

luto

levavil

aliquando Joannes
al

Candelerius

Thomas passim
.

per

domos,
vias
dicti

per
vici

plasine

Contigil

semel,
qui

Guilielmus

(Ilius

Hug

Bo

ac

per

silicihus

scheron,
Miiimi
i

ducebal
in

reliqueril

memoratum Thomam, aum plalea quadam vici Voudai.

solus
ire

ductore.
,

Accedebal
inde
vici

item

ad
,

puteos aqualicos

villaa

aquam
dicii

hauriebaM
Voudai.
uli

eamque
feceral

portabal

diclus

Thomas

aggressus

est,

pedes

ad

domos populi
vici

Augusto ^-qnente
priusquam
peragevidel
:

alte

sustollendo,

atque

innilendo
caveae.

parieti

cuidam
i

porcos
essel
bal
el

servavit,

versus foramen alicujus

delerius,
el fe
la

Ubi

Joannes
pei

anpla-

cacus,
negotia,

serebal

frumenla,

aliaque
clare

queedam, transiens

quemadmodum
Ludovicum
regionis
esse
itera

qui
sibi

team

videi unl

hunc

Thomam
ad

ad

foramen mein
ei
,

dicebal
:

sanctum

visum

resti-

moratum appropinquantem, timuerunl ue

inciderel
vi

illud
di-

tuisse

fama

habet, asseritque merestitutum miraculo,

ner
id

[ue
est,

ipsum

atque
abesl

morato Thomae
ac
i

visum

wrunl
196
sepul

Quid
islud

Thoma? Parum
Thomas

quin

per

venerabilem
ireditur

incidas in

foramen.

sanctum Ludovicum, idque Demum memoratus Tbomas

dicens
se a

Posl

hac

memoralus
peferri,

intell

ci

uce

se

signavil

peregrinari

velle

atque

audivil

passim

venerabilem
atque
eo
ac

san-

trans
rabili

l*m

Visum

mare,
sancto
Dei

proptei

gratiam
sibi

Deo,

ac

?ene-

ctum
fuit,

Ludovicum
prudentei

patrare

Dionysiopoli
ei

miracula

Ludovico

praestitam,
Sancti.

ad

hoocI

grandia,

prodigiaque

multa,
si

dictum
Disi

ivni

atque

hujus ipsius

raciurum,
tendere
;

IX.

tenderel credere,

I9S
nensis
litabal
'

Vir
.

quidam,

nomine

Gilbertus
e1

Seno-

ul
irel

igilur
.

eo

se

velle,
se

eo

atatis

sexaginta

annorum
.

canus, na-

se
l

sanandum
/"
l<
i

quin
:

eo
0]

mM
;;";

iturum
iret,

dixil

mi

8Ua m
vi

indusio

memoratus Thoogavil lisabelham matrera Adami Vicart, 111 Mamum Rlium c :ederel ducem sibi futarum ad sanctum Ludovicum. Eo cum memoi ,

/ Lum

^*
Tunc

in

parochia sancti

Andrea3 de

Arcubus
Ha-

eoque

Parisiis

,,,

m
ul

nirc.

bebal

tremulum
,

tremulas
quin
etiamsi
.iiu|iii.i

morbo r capul manusque pendulum scyphum ori applicare non

x ,.

x:illl>

o ul|

adeo

el

id

quod
nisi

in

Bcypho

eral

eHunderetur,
el
^

|;

""

Thoma
(|lUM

non

dimidia

parte essel plenus,

lx

ivii

dictus

Adam

noo>

voluntate
sancli Dio-

lli;i,n

mque

manu

possel

pelinere.
ori

Hinc
ejus

ad

Panum usque
impenderunt,
per

'""

ejus

;uii

Ocliduum

hospites

scyphum
se

sspe vjcini admovebanl

priusquam

Dionysiopolim
,lmere
vr, " llml
,,:,lll:
''

quia

ridebanl
ori

quod
suo

juvare

renissent;

oppida

enim

in

scyphum
tremoris

occurrentia
ad
1

admovere
Egrotavil

non posset, neque bujo ad bibendum

viclum
d

mendicabanl
ni

Tum
Ludovici

tumulum
l

causa

hoc
altra

modo
non
ad
.

dictus

i
|M
"

sancli

diclus
cepil

tumulum Thomas mansil apud lumulum, manuque annulum quemdam affixum, atque
ad
procubuit.
el
i

,5 '"-

bertus per

'"

venerunl

duos

annos
.

el

Porro

quia

ad

hunc

morbo
de
eral

erat

tremulus

operari

poteral

an-

mendicus,
Pari
el
ii
,

ibatque

templum
ac stipem
sedebat.

div
i

mulum
surrexit,
ipsius

tu-

Virginis

a
j

bi

lantisper

aliaque
aliis

illic

jacueral

lum

gitabat,

ccepil
ita

ex

cum

templa pauperibus

ocuUs
veste

aaribusque
jus

sanguis
Dixii

(luere,

m m

priusquam mgrotabat,
nales.

claves

solebal

portare v
.

de-

curreret.
1

memoratus
video.

llin

socie,

en

-i

ostendil

cullrnm

Thomas dicto VdaMos quidam ibi pr manubrio albo quem

199
racula

Bic

itaque
racta

Giibertus,
,

ubi

audivil
..T.HllllIll lumulum
I

'-n^

fuisse

Dionysiopoli

ad

"
1

iiw

nerabilis

sancti

Ludovici,

valedixil

JoannaB

<'""

notensi

DIE VIGESIMA
,.,,.,!,,;

QUINTA AUGUSTI.
extendere
valeret,

dixitque

Be conatu-

oeqne

pedes
vel

hunri

ponere

a.

hbghij

DOtensi
'

eJ

q
o

,, 1M i rnffl

pervemre DerveD
i
Bpe
at

m m emoratum,
se

apud
,

neque
ro

se Bupra
,

pedes
glauca,
>
_,

firraari

rastinere

oa-

comMiuo

.,.,....

liberandum
.

per

venerabi-

ejus

eral

sicca,
illo

ac

macida
.

quan-

troem

lem

Cum sanctum Ludov i

.

ista
,
( ,

eero
, 1
, .

Joannaei tum
.

toque

diutius

morbo
;

erat,

tanto
i..c

m
10

respondii

(iis

.,

M
,,.

n,

tni-

e\siecari

pi-i-s|ticich;aui

nci|in-

in

"'""
^

a
(

mml
uiii

ffi

tatis,

neque

alium incedere
loco
in

poterat,
ferri

sed

eam

brachii

ilial1

'"""'"',

j> ,n suil

Gilbertus,
ianto

itnram,
rol
^

miq

,,.,

omnino se tempore, donec

dictum
tuigitur

Locum

oportebat.

Porro memorata
tentata

Adcta

numquam
supra

hoc

morbo

fueral

ante

11111

'""

more yen
.

5a naretur
'ijjijg

apud

tempus
invasit;

expressum, quo
ibal

eam
nti

hoc

malum
saei

gancti

Ludovici.

Anno
ac
i.i ad

yerum

incedebatque

puella
.

nter
'

fes tum
.

Pentecostes
...i n---.ii

sancti
ih-i.imo urbem

na,
c.iii\

ali.,.p-

pn.^cbat

negotu

-ua

sicut

JSS
.

me

'atus
el

Gilbertus
fuit

.1

eniebat.

nvs ji

^diclum
;i

mansitque cum tumulum per multos die

.
;ll]

aliis aegris
a.

202

Deinde
Martio
soror

in
tttnc

festo

beatae

Virginis

Mariae ad tepuierwi
dictae
,

tempo-

mense
Adetae

sequente,
ad

Eedelina
patris
ui

i'"'

* ?upnl relur
'"'
l

yesperas,

nl

dicto

mor-

venil

domum
ante

cepit-

interea

dum
,;,,

eral

apud

tumulum

que
patris

raeraoratam

Adetam

brachiis

suis,

!_

alum

ta

,,.,1,111

jj?"

diclQ

morbo
(h( .|

supra diclum est, spe liberandum. Atque ita

BBgrotantem,
rai
:

jacentemque

portam
circa

tum domus

atque illam

portavil

horam PriLudovici,

BO
ncl i
;'"!'

M
Dionysii
ti

diebus,

antequam
diclus
ita

ab urbe
ei

maa

ad

tumulum
dictam

renerabilis

sancti

discederel,
iis

inter
,

IVntecosten

eam

c.iniianb-

morata

Aleide

ipsius

matre;

" umsanc
mor
l
.

i.mi.i

prmdictum
restitutus
e

Gilbertus
ul

posueruntque
nerabUis

Adetam apud tumulum vePorro

sancti

ie roorato
.

ruit,

neque
sic-

sancti

Ludovici.

inlerea

dum
eum- e
redde-

capul

,,

tremerent,
:

memorata Hedelina ad urbem

cedebat,
invocabat
ut

Dionysu

JL lremere solebant, sed multo minus B Dei, ac ha se ..,,;, esse beneficio

,

ac dicerenerabi-

sanctum

Ludovicum,
reletud

que
ret,

orabat,
rovitque
possel

sorori
se

sua

,,;,,,,,

Ludovici,

monstrabatque

manus

suas,
volebat.

mm
ulltyiittr.

leU ebal

quietas

sinemotu; proul

quam
tur,

citissime

allaturam ipsam ad sepulcrum magna enim ipe duceba:

rediit atus Gilbertus 800 Deinde mei dictoque prmfato sanus, ore te
bo-liberatus,
capul
,:,

Pa-

morel

sinetre
erec
,

manuum

aul

capitis,
satis

etiam [psa samtatem Adeta et priusquam ad tumnlum esset delata , e tnmulum frequenter d ,i,i,,t ..,,.1 cum

recuperaturam

iliic

habebal
apparebat,

pulchriori

for-

lusfuitexho
adducebal
alia

sine

Postquam restitumorbo, scyphum plenum ad os manducabat, tre e, bibebat,

quam

solebat.

et domrne Optime Domine Deus atqm sancte Ludovice, samtatem mihi date,

hmc

rerba

hoc carcere
B03
fueral
Dl

eripite.

morata

Adda
dictaque

mo

ico

!....

flmnflM

,,
h

peragebat,

limabal
q
las

claves,
ac

caput
sine

tenebat

apud
ubi

tumulum,
clavus
el

Bedelma
ascendei,
,

mde
,i

rectum,
,,,
sicuti

manus
haud
sancti

(irmas

tremosanus,

abierat,

atque Aleidis
Adela
sensil

mater
se

ipsius

volebat,

quemad
posl
sii
,

lum

homo
...

locum,

corona

oslenduntui

tum

[taque
Prioris

multo

accidil

conspectu
studealio-

meraorata

D
essel

qui
atus,

intelligere

nus magnu
ac
sos

^perla

bat,an integre
nm,
..,
,

multorumque
didi

genibus,
...

sensitque

^ ^"J^

recreatem

Nitalom,-

mchorum,
...

Parisns

^.

COram
ul

ricinis

Gilber-

dicti.

numil.ns.
i..,-.

"^jJ^JJ m >.
acs,

ma.n.

fuL

abbatis
dictus

sancU
Prior

ysii,

seni

violentia.n,

quam habel Parisiis,

ailbertum
tei

ad

se

vocari

jusserit,
ei

memoratum eumque ,..Respondil

d.ca
el

Ade.a
erexit,

i.,,

m^
.,,.,

.,,.

'.

lum ul
..
.

n ,0
,

se

ac

supei

,.-.i.y,
sibi

^
s
.

*;;

iverit,

an

integr

sanatus.
,,

quara eitque matrera suam,

tabat.

,, polum ,,
scyphum
paratum,
diclus

,,,,,

visumm, an
vinum
s
.....

Ubi

matrem suam non

sancti

mq qu
,

o p

<

ossel

ori

adducere
scy,

Ubi

ad
p,

altare
luta.

impos

pede

tto,

scyphum per pedemsumpsit, unaque mann ori admovit sine tremore, ita ,n . guttam quidem vini effunderet,
Gilbertus

plenura

vino

quosdam ex
e1

"^J^g^S^

Dionysu,

,i.

eis

ascendit,

mau

eocavit.

Cantabatur
Dionysii,

ecclesia
cro,
diit,

sancti

%J^j^
uniioqj

sed

illud

ebiberet.

Prmterea
dicto,

dictus

Gilbertus,
se

dicta

Adeta inde cnm

restitutus

modo
pictum

supra

dicebal

non

amplius
i

egere

eleemosynis
sibi

piorum

hominum, ac
manus
viri

satis

lucrari,

tenereque

uas
111
;

Brmas sine
fuitque
|,,-s,i

tremore, instar alterius

mansil

sa-

ac

sanus

Porro
'"
l,ls

,|,.vbatur in

multos menses. platea et parocbia sanper

in

per se, sme bacuio, a aiw rum quando memoraia manu ponar voluit, quem if " non curavit. Quando Dionysu, atque obviu

"^^JJJ q
____
,

^^ .^

^
. ,

^_.^_
aliqnen]

^^
h
,

nolum

hffiC

dicebat

ui d
luuov
ej

Li b erata
^

a.i,,.

de

Arcubns,
eura ex

babitabat,

qua dictus Gilbermorbo fuisse resUtutum

ope,
venerabilis

venerabilem do. Deinde

dicilnrque

sanctum

semper a
passim
in
es.se esse
.;,'

^^ ^ ^^^^

^ .^
sum per
.

^
,

(h(

(()

Per

mcrita,

atque

implorata

wncli
-M|
X.
l

Ludovici.

morbo " U "' b

Doniini
ac nostri

Aimo
ut

mcclxxvii
Virginis
circiter

inter

Natalem
tmpo.

'*
'nl.

Domini
eo

festum

Purificalaa

^ntigit,
pnelluln

',..
''

Adeta, tempore,

decem
QUa

annorum
Bovieres,
suo
cu-

quam p.Hatem v Ludovici, sancU dictaatte dictaqu acjoror a ipsius^ mater ipsius, raater ostendebanl sepulcrum ferebatm Adeta. uum ad

restitutam

propter proptei
piopie. propter ro ni,MI

mei
,

erabili8

T Ludovici,

a ac

Qiarpen.

Aleidis

de
lecto

Woris Gilberti

Carpentarii

*, in

ANNOTATA.

*^i
e
ita
'

atque

m
,u

expergefacta
-niil.ns,
Be

reperirel
cruiibiis,

femoril.iis,

debiUtatam et pedibus,

iLoc

^^seguentibuspatet.at

11

membris
erant

juvare

K r,n|1 '",

ipsius,

dexteri

el.am
ut

non posset. Nervi magis quam s.nineque

crura
sua

sln
-

lam

contracU,
V.

quU

illum frustra qumsvn. uU la \' b ln Ms de non smper urne

^
,

(ia u, s
,

a nti-

,, lh ,,,

se<l

vicum

Augusti lomus

6*6
I

VITA

II

S.

LUDOVICI REGIS
criim

IMJ

mnw.rrsponilehunjurinn l.alimr^^.ipnirane

QUdJS

pedibUS,

el

in

1.,,,,,.

mban
,

eo

,,

,,l|

'

,,

;'"

""
pane usque
et

Vovil

tem

B,

;hl

'"""""

compiei

.:"
,.,'/

De parochiah

eccUsia

5.

LfldrNi

rf

Arcfl-

bus aaitBreuUusvn

[ntiqwtatibus Parisiensibus

luram ducaturam

boIo

aqua

contentam, neque
die

ad

aoctem qualibel
dies

m,,'.''

'"

m
'

'

l"^ ,,liL
""'

""i""
sua
inter

P*
ac

mullos,

sedens

cum
,i,
(

Hfci

filia

alioi

eegrotos,

orabatque
sanctui

,
'/'"

Emmeiina

Deum,
ul

venerabiiem
sanitati

CAPUT V

dovicum,
sic
ta

tnttfr

bMiam

suam
apud
ergo

restitueret-

et

eral

quotidie
sua.
p.a
i

sepulm.m
advenera!
siipra
S;iiT(p

c.m.
dies
li

,;.,

Qha

bi
lii

Puellula-

mtractts crurum ac pedum

redditus
:

nirmorala,
Ii:inillli

Mercurii

c.ms.-cratio

nerm
Prior

C |;,

mm.ii

triennio laboranti gressus

quidam

Ordinis
gravi

(Hsterciensis per

pallium

cum ^ta e raelina oraret apud hunc ipsum tumulum ei puellala ibi essel cum ipsa; memorata
percepil

cantal0

solemni

Bmmelina

Qter,
Sancti cx

puellulam

se

movere, idque
ac
vidil

morbo restitutus.

exacte per-

spexit.

Tunc eam
annulo,
Dixil

aspexit,

eam

manus
tnmuli
:

applicuisse

operculo
suae

memorati

affixo.

puellula matri

hmc verba
[taque
venerabili

MaEm-

pedem meum numi pono,

gratias
egit

dicta

uando

Esdelina

Glia

Rodulphi

de

Canelhabi-

melina

Deo,

ac
se

sancto

le,
tani

atque
el

Emmelinse

ipsius

uxoris,

qui

Ludovico.

Tunc
:

puellula

magis

erexil

manenl
setaie,

Parisiis,

nem-

rum
B
tota

erat

morbus
dexteri
el

duornm fere annoeam invasii incrure

cruris
istius

que
re

ita

dixit

meo.

Domina, doleo vehementei Praedicta mater i<i advertit, atque

conflictionemque
colliderentur.
vidil
,

auossa

desliluta,

dextero,

quo
carne

caro
sicca,

infantis
1^

imi
diclae

collisionem
Eilise

acsi

videbatur

cutis
ei

seu
pedis.

cruris

invicem
ante ante

ttaque

denucajru-

omnino
sensus

vacua,

uti
io

Nullus

erat
uti

davit

crus
qtio

dictum, ac
affectum
redire.

colorem

in

crure,
quid
aul
:

neque

pede; sed erant

leum,
207

erat,

evanescere,

exanime
mabal

uam

quantumcnmque
neque
dabal

tandem
ideo
cla-

carnisque

colorem

puugeiriur
dicta

constringeretur,
puellula,

neque
ullum

plorabat,

neque
sentiret

querebalur,

neque
suis

indicium,
aul

quod
7fll
"'
;

Mi

membris

cruciarelur,
islius

memorata puellula in pedes suos erecta circuivil tumulum, i\ii tamen fidmoduro languide. Deinde sedil tanlisper : vit, ac denuo circuivil tumulum. rta pluribns
]

Tunc

'""niimm.
'' 11

Eral

pellis
rl

cruris

ac

pedis
puel-

vicibusfecil

illa

die

usque ad

Vesperas.
avil

Posl

b&e

"'"

Lulse

P rorsns ridebatur

Slauca;
loco

os

crurishujus
atque

motum

inversum.

memorata suum
i

Emmelina
im
dicta

eam
fecil

ad

liospitinm

modo

die

Jovis

sequenti,

N 1 Ufl
fl

*urgebal
suis

memorata
poteral
:

puellula,

neque
in

pe-

qua die

dibus
'""

insistere
ft
1

" Mln

;,ll,

""

l;l

omni rorum de
P,stse

lempore,
loco

quo locum
et

memoratum.
Sabbati.

Emmelina eam Hoc modo die

Dominica

relulil

ad

lumuluni
el

Veneris,
Parisios

die
rediil

Die
sua,
n

sequenti
ita

se
';

iransferebat,

seu
,

attrahebat
1

natibus
tra ebat.

suis

'" ""; alque '""' aoqne etiam crus istud

Mml

cum
8Uis

filia

quam
retuHt.

rUiara

sanatam

brachii
venil
in-

'-

Quanpectus
l

solum

nsque ad
licta
:

^Z n ^\ aon
"'/

'","

,,l,,,

l,;

"

" ,al

motum
'

""~

""
,
'

',

,M| "'""
" ': l

;;.';'

.
" Nr,al

"emorau
n ""
1

puellula

^n

yn am ******
boc
suis

W
ad

doi

Ubi
Qlia

dicta

Emmelina
pedis
eral
i

Parisios,
cessit,

Esdelina

ejus

ad

passus plures

quod

raovebalque digitos

dexteri

m
se

pueilula

jmP^
vel

rg
fuil

arbilrio,

aciebat,
fuil

dum
per
se

pro

,,,,;
dibus
suis

puella

Parisiis,
ibal

institil

per

,-

morbo
insislere,

plane recta
vel

baculo nixa,
vires
ie,
,

;""'
'

l,

PoHtois

ai-

?e

labula,

pariete
coepil
el

Deinde ubi
incedere
sine

dicUB

""''"'"'^

;'"

lefpi

illum,

illam,

qme
varias

puelluhe
,,,,,

crevere,
5ine

per

ne

"".

""";";'"-'-' 205 postmiam memorata

auxilio,

sustentaculo
i

-,,
morbi

delnlin

Emmelina

<i.

atque
hl
;1

alacris;

neque

deinde

Iquam

tumnluni

;;'
l

"
1

,'

Um

"." "i-a,,,,,,, ,,,,;

JSin^SST
,,
;

"
'

|,1

;,

'"

l,!irata
;
[

T*
'

''"'"

Pluribus
"'

5ana;
,

attamen

modice

adm

,,

claudica-

bat

''" , '"

"

l"

"'

\^ 2SJKL^EflrjTf ^" uSSZ Zn

,

: "

" uU

""to

Snidquam fleri mimcula

'

vicinia,

interque
.,,,

ajns dicUnr ac pro certo in diclam puellam noqui illos,

verunt,
P
''

Lud0?ici
mariti
8ui

**

dicta

infirmitate
sancti
"' ""''
:

liberatam

fuisse

flI

mfl rit
'"
:

^erabilis
'""'"
<i"
:

a
'

^^^'Sjfi
Pe

1,':'
h

r;"

?enerabiIis

^
1

Bancti

do "" "" suam

tXicl

por

MSinT^

"'

S " lr "

er*
'

^
""
por\avil
,

Ludovici,

propter-

ad

tumulum memoratum siriso

nlml

" " "'

1 1

q0an "

"''''"-"
prior
""''"
i

"

208 Frater Laurentius

''

PriM

'

vulgoh<>i\ii,

L;im-

'ii

Lendil

eo

ac

venerabili

sancto
filia

Wnis cum memoraw

Ludoi qUD r s -' sna vflnfnr ^ I ad sepul-

WBtam

flcium '

Absoluto

Missai
at

sacriflcio,

ire

voluil

ad

valetudinarium

intravii

diversonum

^
vitio-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

{om
\

62*7
,

erai

templo

proximus,

ubi

hilommus tempore matulino

^Tiuiescere.
'"
^
1

Assedil

ibidem,

cumpositns-

m
ul

cmlum

Domma
:

"'

dclil

abi mansit, donec ectus ea pulviliis, sumpsisset. Cubantem ibiconve ntus cibum corripuil in cervice eique roemoratus dolor

se haberel

,.

ssumptaa nostraa, <ramsitum rait ex eo dixitque sudare se velle. Posl Ter\

tiua

diei

a.

,,, cohf.sa

tias

ejusdem
,111.
SIIIS
'

diei

dictus prior

lecto

surrexil

pei

se

ii IU s

ope, ivitque
se,
sine
se

per

cubiculum
aiioque

pedi-

'.,,,1,1 "
!",'

spim
el

lorsi,

...

pulmones,
;

...

fe-

bus

per

baculo,

acgu-

nu
dolor, ul
se

crus
timerel
possel

sinistrum
ae
.11

lantusque

erat

mento.
'
'

Dicebal
1

autem

existimare
sancti

sanalum

se

en

eo

moreretur;
uisi

ue,

11
i

menta
Porro

venerabilis

Ludovici

pra-

"

L
nM
rior
'i

,,,,,,,

lecto,
se

apgerrime

,l

""

,i
-

palliumque

per pe cujusdam, ueque

forte

incedere 1auxilio.
leral
,

tulisse.
ln

pradictmn sanitatem sibi atmemoratus frater Laurentius cersolatium

sancti

baculo aixns, aul

alterius

predebat,

se

esse

consecutum
el

per
1

.,,,

posiquam
:l ,i

conventus
ire
Ivil

come
eoluit.

dictus

merita

venerabilis

Ludovici,

per

valeludinarinm

Tunc

mona-

rationem, qua
tiasque
I''

pallium

istud

prosequebatur
sancto Ludovico
debilis

llh

aliquis
,

eum
ivil

juvit.

igitnr ad

valetudina-

Deo retuHI ac renerabiu'

pradicto.
se
El

rllllll

cubiculum,
:

quod
usquc ad

vocatur
suis,

cubiculum
ac

solatio Bensil

quamvis
bene

.nane-

Bvchiepiscopi
intravii
,,

e
ibi

idibus

lectum
Vir-

ret,

ante
ac
illa

noctem

omnino
ista

liberatum

Decubuil

festum beatae
:

doloribus
\ii.

pradiclis;

aocte

dormi-

lllls

Mariaa in caelum

Assumpta

ibidemqne de-

quievitque
prioi

Ab
ivil

autem die, ac deinceps,

ecclesiam,
rediitque per
fecitque

vehementer conquerebatur, dicebatque memoratum dolorem sibi descendisse in spinam |,, .i,,,aulem llle in dorso tantum cepit inpossel cumque crementum, ui quiescere non
cttm bens
,

memoratus
facicmlum
bat.
in

ad

se, sine scipione, alioque Bubsidio;

iial.cbai
,

quod
(aoie-

|I(1|

siruti

ante

somnns essel moque dormirel cum dolore,

,
1, ,,
j

gopiretur,

brevissimus;
ac

ma-

Postea cum medici postridie cslum Assnmpt83 ?enerunt,

morbum Domins
ac

aostra?

medicamenta

quasi

subsul-

lim,
i

eliam

pro

modico

tempore,
el

quo

donnie\

qnaadam, ad id parata, morbo applicare Folue11111I, memoralus prn.r clix.il niill.i m- vetle se,

i;i(

prasterea
possel
:

tam phthisicus eral

siccus, ul

ix

que
iimii

sanitati

restitutum.

Gravisi

sunl

medici ea
in

illi

Spuere
tiiiiiiin,

dum

tussiebal

aul

spuere volebat,
patiebatnr dolo-

esse

necessaria

Unde passim
qua
dicta

di :itui

abba-

dorso

suo circa
se

renes

tia

mcmorala,

ilictum

priorem sunilati restitutum

ferebatur in ve-

inii, ge

iii

prrn

angustia
,

moritufum putarel
se

propter devotionem,
sui ge-

juvare poteral

neque per
ire,

de

lecto

nerabilera

sanctum

Ludovicum, ejusque pallium.

in

iv,

oeque ad necessaria

uisi
;

juvaretur. Con-

9ic etiam dicitur

vulgo

abbatia,

ac

pro

siiimi

memoratus prior
Arnoliiiun

medicos

nimirum magi,

vero
sancti
bilis

habetnr,

dictum paUium
,

fuisse

venerabilis

Miiiiu

cammicum
,le

SiI\ aiirclrnscin

et

Ludovici
sancb'

Petrumque
ex
tractu

Hisdeus,

venerapal-

m;ii.'isiriiiii

.iiMimcm
liabuere,

Bestisi

chirurgum,
contra

qui

Ludovici

cnbicnlarium,

attulisse

emplaslra
iiiiniiiiiii
:

quae applicuere

hunc
beatea

lium

memoratum
iu

transmarino, qnando
trasmigraveral

aeque quidquam
in

profuere

venerafoilis

lanctus

Ludovicus

ab

MO
pollw

Postea

pervigilio
frater
in

Assumptionis
diclae
,

hoc mundo
palltum

agro

Innetano,
uti

dedisseque
patet

istud
te-

Mncli

Virginis
tis

Mariae,
.

Guilielmus

abbadictus

Joanni
vita

Sarrazin,
et

ex

dato

btmiti
innilril,

eediluus

.iiiiiiii

cubiculum

ubi

stimonio de
Ludovici.

moribus

venerabilis

sancti

prior
linis

decumbebat,

pallium
fusci,

contexto coloris
dicts abbatiae

e panno villis camequod servatur m sareliquiis,

ut

crario
rabile

cum
fuisse

aliis

venesancti

ANNOTATA.
a

pignus,

quia

dicitur

domini
eral

Ludovici.
leribus
ratu
II

Pallium

memoratum
illud
:

pellitum

vel-

Nundinm he Dionysiopolitanm
sunt,
scribil
et
11 1

celebres ad-

ventribus

cuniculorum.
ferebat,

Porro
ul

memoprioqui
ei

modum
n lo,

sacrorum custos
ajgro

dicto

habentur quotannis mense JuKichael Felilrien vn Historia abpag. 97. Tdem pag. 353 refert
ficri

imponerel ad

cumque

monachi,
propter
dictae

batia

S.

Dionysi\

ministrabant,
lentiam
ptionis;
festi

Vesperas ivissenl
pervigilii

excel-

celebrem illarum fuisse consecrationem, qua)

memorati

Assum-

memoratum Priorem manJoannes de Junchieres, dictus prior roagaam animo concepil fiduciam, si dictum pal1111111 atiingeret, seque illo amiciret, se a Dosolusque apud
Msvr|

solebat per episcopum Parisiensem, quamdiu nun- f ilinif /iirriin/ habitm extra urbem in campo, seu
nii

frater

Parisiensi.

u cum anno

1444 propter

culum ab
erani
in

inglis

imminens nundina translata

UUUu aostro
liberandum.
sibi
III

per

merita

domini
traderet,
illud

sancti

Ludovid
ut illud
est,

Rogavil

igitm

dictum

fratrem,

pallium

prmdictum
involvit.

tradique
osculatus
lectus

Ml

Tunc memoratus prior

ei

Mque
prioris

se

kd

vesperam
dictumi|ue

dicti
ei

wrbem S.Dionysii, controversia de benundinarum orta est mter episcopum </ abbatem S. Dionysii, ipsaque benepradictum dictio ta/ndem omnino pratermissa ffmnundina, quarum saspius fiet mentio, oulyo wcantur la illarum institutionem ati\ ad foire du Lendil
nedictione
:

fuii

compositns,
in

pullium
ista,

rxn/ohrrhtnt.
teste

unposiiuni

modum
paiiium

lodicis.

Nocte

inter-

ad Carolum Calmm referunt, Cangio in Glossario ad vocem indictum. 1/"

alii

ea uuiii
"s

M;iiiiiMi,|.

preces

recitarcntur,

mcmora-

oocani
beantur.
a

indictas

oundinas

vel

ferias.

Malui
ibidem

ego

i"'"" 'tenuii

isind

Buper hnmerossnos:

Dionysiopolitanas
intrr
n/i/mtrs
\

nominare,

quod

ha-

dictisque
lr|

Matutinis,

'P'1'i.iin
1

memorati monachi ac fraconversns dictum priorem in lectum

el

Coroliloeenses

apud Samn

'"

Qerunl

habuit

tota

nocte supra

se

pal-

l'' 111111

memoratnm.
Dormivii
fecerat,
'"

Jl1
,

*kw

ista

nocte

multo
longe

melius
:

i"

'm

%w
quvn
testes

Gallia Christiana pag. 8/9 numeratitr i.am entius de Marcellis, cujus obitus conr-""'- / " //"""' """ ""'' / "-" "' """"

thanos tom

'

'

ac

requievit

suavius

cum-

idem

{][w

lecto

fuissel

usque ad
vertere

sequentis,
lecto

coepil
,

se

huc
,

horam sextam diei Qluc ... eodem

sinc

de quo hic agitur, quique wter abbfttta reoenselur, mm. 7, ut abbas. Ve

sit,

Caroliloei,
aicntio.
a

oulgo

Chaalk,

/<><

sapius facta
" !l " s "'

e*i

sicuti

volcbal

aliorum
jcerat

auNi-

\iii.

Wri

,1

quindecim

diebus

<**,

<

'""" / "-

'

CA-

'

628

VITA

II

S.

LUDOVICI REGIS
reclaque memoria destituerelur. Licel autem minus Joannes parochus ecclesise de Qduciam ei atque animos adderet, ii,,,,.,,"" "
1.1
|

l}

GONFHSARIO.

homines

externi

perciperem
Nicolai,

CAPUT

aflfectum

VI.

licum
eral
,

dicti

Domiui
silvam,
i]un
u

melanchn!

veternum;
ad

eique

....

derenl

Hobilrs

eques

gravi

ac

dtuturna
liberatus
:

mmtttta
item
fce-

proderatj

Huviumque

apud Saneti tumulum

semper
lins

essei

dum

pauperti apostema :ui<iaium.

lancholico,
Imtitis

tristis, semper inc srel animo me^ semper solus esse cuperei ac
,

^ ^ZTmZ
at
;

jravemque ^ubinde diceret,'

id
i

m
tT
',",

m.,>..

ni

nulliusque,

quod
de
se,

videbat

solatii

curam
comitatu
suo,
Inii

babere conspiceretur.

Prmterea

ipse

con-

querebatur dicto

parocho

deque

animo
Consueornra
consilio-

JJominus
VIII.

Nicolaus

de

la

quod

omnem
hac de

respuerel
re

Imtitiam.

NobiUs equti

/ttrebatensis &, eques erat a dicecesis se Hann venerabi anno uno, antequam v signatus

quoque
iniiii

medicos multos,
esl

m
lis
(

que medicamentis usus

.ii

ex

ipsorum
.Vdhaec

ab

sanclus

Ludovicus

Rex

Francise

transivil
ivil

mare
esset

quidquam
ad Doi

ei

profuere

peregri-

postrema

transfretatione,

quando

Tunetum.
indigeret,

oatus

esl

mn

dictus

dominus

Nicolaus

lunc

adhuc

nullo contra

juvenis,

cum
dicecesis

consilio bonoque domino Galtero de

valde

am oostram Bononiensem hunc morbum emolumento

esl

Postquam ad eam redactus

conditionem,

Hounecues equite

ui

nescirei

demum
sanctf
ii<i<'

Cameracensis c, nt
:

mitteret

nam
regere
.__

cupiebal

secum mare transmemoratus dominus

sapientia
.

perpendens
venerabilis

probitatem

agendum vitmque sanctitatem Ludovici, quara viderat

forel
.

quid

sibi

Nicolaus
ii

-c

probitate,

ac

prudo_ltvm

atque
gitavil

<-\

aliis

dignis
:i

cognoveral

secum

coillius B

dentia

consilii
/,

ipsius;
_
.1

dicfibatur
.._ <(

enim

dictus

se

liberandum

Domino

nostro per
...., I .._.: .

minus Galterus probus,

1..

sapiens.

.......

I\; ,..

Dictus autem

n.|.il-

merita,
pato

............. eamque

_r.nr..l ;^r.,^.

cogitalionem

revelavit parochiee

memode
la

dominus Galterus fldem dederai in manu domini cognati memorati Bouni de Fresne, Joannis
domini
Nicolai
;

domino Joanni
dictus

presbytero

Layng, atque illum consuluit. Vehementer miratus

est

certoque
a

promisso

stipendio

dominus
vei ba
;

Joannes,
eoq

quod

hujusi
,

li

trecentarum
dicto,
dictus

librarum

domino
Galteros

Nicolao

prav
se

proferrel
i<l

ex

[uaesivil

quare

dominus

promiseral

facere

vellet.
,

Respondil

memoratus
sanctum
ac
sanctitate,

domi

transmissurum
ejusque

cum

memorato
Futurum

domino
mare.

Nicolao,

nus

Nicolaus
raisse

dominnm
probitate

Ludovicum
<lnm
Bihi

domesticum
termino

trans

Transaudi-

virum
a

mira

fretationis

appropinquante,

cum
el

viveret;

visset

memoratus

dominus
sibi

Nicolaus, dictum

docnro
di-

maximaque se spe teneri, Domino nostro prsstandam illius

.

gratiam
meritis
lanto
i j

Unin
i<i

minum Galterum
alio

Gdera

non servare,

de dictus dominus Joannes

studio
i'iim

quando

iiuiiim
sibi

memoratus dominus Nicolaus

1

ei

ferri

perspexit,

animum
ul

>>.i

addidit

mi.
lel

faiss

ountiatum, quod pacta secum vel:

dixitqne se omnino suadere,

lif

opem
Mei

venerabi-

mfringere
dicto
le

suil

re

dominus Galterus rcpodomino Nicolao, nullum sibi cum eo pml.viiim partum intercedere.
at

dictus

.ancti

Ludovici
Nicolaus

imploraret.
vovil

atus

igitur

dominus
suis
vici
,

ac

promisit,

pedibus
I

se
iii

iturum ad

243
gra\
I

Unde,

ubi

memoratus
versutiam
aegre

dominus
domini
se

Nicolaus
Galteri

tumulum domini sancti Dominus noster omnipotens per

ipsum
,

ado-

merita

affectus

intellexit

tantam

dicti

iiiijns

Sancti
,

liberare

dignaretur tanta mi-

melancholia

equitis,

consideravitque
sibi

procurare posse
dictrn

seria

tanta tristitia

tantoque dolore.
.'

talem

comitem
breve

quod

tempus

Irans-

fretationis

esset,

illaque

valde

propinin
tii-

216 Deinde Nicolaus, cura dominus dictus memoramemorato dommo Joanne presbytero
to

iudorifi

qua;

incidil

m
ac

gravem

morbum, nempe
,

Petro

clerico

aliisque

domesticis
V<Mllli|lir venitque
i

suis
i
1

ante
"

stitiam,

moestitiam,

tristaretur,
lllllim

dolorem, veternum; adeo ut '". 'OW.UUUI duru III solus semper esse vellet, nequc

1'fiii. tikii mi ifllierosKMI

lKM itiM-

SUSlVpl., suscepit,

Dionysiopo* r
1 > i

lim

ad

tumnlum memoratum

in

pervigilio Pentepedites,

cnrarel

taederet,

gaudium, illumque uullius rei non neque quidquam omnino ei placeret,

omnia.

costes.

Porro per totam viam venerunl exceptauna dumtaxal die, qua equitavil
diei,

propler

sed

displicerenl

Adhaic

manducare non

solemnitatem
ri
:

consilio

memorati
pialibel

presbyteei

P teral Qec to^re, quod ei placeret; somnum MHHiibal capere, adeoque animo conciderat,

memoratus

enim

dominus Joannes
ac
i

suasil

ut illa die equitarel

leuca.qua
daret

omnique
Iaetitife

delectatione

exciderat,
solatu,
lanto

ut,

cum

quid

equitaret,

cernerel
regni

aul

esset

tristior.

Si

omnem
ea

Gallici,

vel

aliam

quamcamnihil
tristi-

duodecim denarios amore Dei pauperibus. ille ipse autem memoratus dominus lA.nnn. Nicolao, (ll>ll'l" Joannes, mn... !.-.< <!./.< A^minn Mifnltin distn
Imit

Que possedissel
ex
tia,

ditionem,

maluissel

prorsus
tanta

mandante dicto domino amore Dei pauperibus pro

singulis

leucis,

possidere,

quam

manere
cor hic

in

quibus
laus

memoratus

eques

tantoque

dolore,

po

ejus

affligebalur.

denarios.

Post haec venit

vehebatur, duodecun Nicodictus dominus

venerabilis
sancti

Nihilominus
coactus
in

.lominus
ilia

Nieolaus

aecessitate
transmisit

ad

lumulum
oravitque
ac ploravit

memorati
ibidem
:

iransn-etatione
r,[,

mare

Postquam
u

Lndovici,

flexis
illic

genibus diu

ad'

reversus
f
'

|W

ad

'

'-'

languore

annos pra> antedicto; quantoque

quinque

modum
tate,

fuit

atque
'"

te

emi
,

T.vn,-

nv
1

r
.

orabat"inagna
Per

magna cum r reverentia Dominmn

11

Imnpr

21
9U
oo

"

, !
!

^
"

lm
"

^^ ^
,,,,rabat

mahun
'

'

tant0

w*nim,

***** enm
obbli

nU

paiiiijum,

macilentum. Bnrn, 1

^um,
cl

lf
,

merita

^ "
1
,

^elis fuerat
liberare
, , , , | , ,

servus
.
I

LudovenerabiUs sancti oniniumque Dei

, , I

Sanctorum.se
.
I

d.gnaretur tan.o langOD(l

1 1

ntquidquam
adhibilis me-

m
,

itcama

Z Z

dC

...
'

II

|h

tl

1,

,,-,

1 II

(]

UC

llSl

.,,, M
1 1

in

Zl
ne

qUe Pa "' e

ir
forsan

Layng "'" """ s

:

" n-

M-

2nPo '
moi ''
rari,
'l

Ui '"<

"*

iUic

apnd tumalun.
orabat
ao

oraral

n
"

'

,>,

plorabat,

mebat

enim

quandoque

laberetur,

omnisque

gravitas,

qua

io

capito ax

""
de

DIE VIGESIMA
A de

QUINTA AUGUSTI.
.li-

629
el

'"\

Z
.

nramebatui
"

es

tristitia

prascedente, ex

881

apostema
femori3 bsI
111

magnum
sraietri

durum

...

parte posleriohospitio

1i|m

...-I..-.I".

recessisse

Deinde ad boel

lv

Ubi

Salmuri

excede

cohfbmabio

,;,;,
s|,l,l

..
1 -

menducavil
llm,l,iv "
i,,a

bibil

hilari-

valetudinario ante
.

dicto
est,

quaesivit

"!",m.i

-.'"i"

Q0Cte

bene

'"'

sua

noverca

dictnmque

ei

mortuam

l' u
!,

postridie,

festo

Pentecostes,
sacnficrai

memora
ituhl

uno
'\

Lminua
,,.,,.
,

Joannes

Missaa

manseral
parte

mense, antequam eo venisset fbidem tamen qnidam illius fllius frater dicti Morici
,

gancti

Dionysii

ad

ununi ea

altanbus,

patris,

nomine Stephanus. Venil

ad

mtera

"

,,

dictus

dominus'
Christi

Nicolaus

"que
,,

.1-.

Corpus.

renerandum lb illo tempo

...

memoratus
circa
ptaa

Moricus

dictum
in

valetudinarium
caelum

festum

Dominae
anni;

nostra

Assumusque

memoratus
quamvis
rriii

dominus Nioolaus
essel

bo-

ejusdem
festum

mansitque

ibidem

1
' (

statu,
ter
|

macilentus

ac
:

debilis

ad

Ommnm

miseram
jn
iiin

vitam,

quam

duxerat
nec potus

quipci-

malo
...

pradicto.
'i"..!"

Sanctorum semper laboran Postquam longo tempore fueral

,

languore,
quiete

nec

memorata
apertum
ul
illo

dictum

apostema

ruptum
adeo-

p|h

,11,

sapiebat,

nec

sommum
hoc

capere

po-

est

atque

tempore
totum
essel

Findemim,
Morici
.

ml
sensii
(hl
i

ceterum ab .H"
inquisitio
ruil

tempore asque ad
de
istamve
tristitiam,

tempus,

que
parte

dilatatum,
exteriori

hujus

femur
fora-

fecta

miraculo,
sed
in

non
re-

comprehensum
,

dolorem
|

Istum,
integraa

;l(

iihim
:

valetudinis
meliori

itatum,
fttil

quo
va-

men islius apostematis tam eral largura amplum ul aliquid pugni magnitudine
,

ei

tamque impoputri-

faera

Q eque
,

umquam
tunc

corporis
in

ni

potuissel

eratque
tanla

hoc
copia

apostema
ejiciebat,

lam
ut

tetudine
, |lh

quam

erat.

Adhaec
satisque

reditu

ad

dum,
dicti

ac

pus
in

per crus
:

hospitium
perfecte

apparebat,
hoc
el

intelligebatur,
esse
in
:

Morici
in

terram

usque

decurreret

adhsac

mm
11

languore
laetus.

liberatum
haec
n<

hi-

vermes
dictus

hoc apostemate eranl plane vivi;

frequenter
,

quos

enim
optimo,

erai

Posl

fuil
tia

gtatu
.

Moricus
eos

apostemate extranebat,
praa
dicti
,.

recteque
quae
ac

atlendens ad
attendere

roa
:

alia-

cumque
dolore,

extraherei

denles constringebal
:

6)
(

;,,i

eum

oportebal
consilii,

provi
talisque

quem
,

sentiebal
.

lantus
...

etiam

eral

i,i,

inii,

sapiens,
ac

bonique
per

apostematis

fcetor

al

qni

memorato degebanl
Moi-icnm
;nl

habitns

esl

judicatus

totum
...

comitatum
tractn
.

valetudinario

nollcnl

memoratnm
Fu.il

Hannoniensem. Passim etiam dicitur

cti

di-

ippropinquare.
220
se

equitis,

eum sanatum
insignem
eral
(letu,
i-- 1-'
i i

fuisse

per

merite

perici

Tunc dictnm
ad
sancti

memorato
Eligii,

Morico,

ui
in

mpiorata
0"uraoj ''"'""
'.'"';'

ijnc
,i,-

invocationem
propter

venerabilis
.-n
i

sancti
ij.ia

Ludoi
orabal

conferret

altare

sancti
,

quod

es1

dirtu*

ilomi-

templo

Petri
et

Salmuri

ibique manerel
.

no-

qus

Nicolaus

incensus,

quando

cum
sancti

vem
rent.

diebus

novem
Eligius

noctibus

ui

Deus, ac
libera-

lacrymis

ac

propterque

orationes

humiles,

venerabilis sanctus
Fecil
id

hoc malo

eum

quas proferebal
l.inlm
-'is
Imiil
ici.

apud

Lumulum

venerabilis

iinn
e\

Moricus filius olim Joannis Kanlmi |iro|)r I.oiliiniim il in

renirel

Poile-

dimvM
ad cu-

quidquam illi profuit. Porro nullam ipse contra diclum mapraterquam stupam iuni adnibebal medicinam, cannabinam, toliaque sambucea Posl haec suasum
dictus

Moricus,

neque

jiWomciiuit,

pictaviensi

Angeriaco

c,

ubi

fueral

i,,,i

memorato
Sulpitii

Morico,
g
in

ul

venirel

ad

ecclesiam
:

stodiendos
riacensis,
diil

porcos quia

Petri Bartlirl.-ii,, ciu-in Angeparumper aegrotaveral Lbidem, refratris

sanc ti
fortasse
s i r0l

dicecesi

Parisiensi
a

ibidem

valetudini

restituendum
plures

Domino
morbis.

no-

ad

domum
dicti

sui

Nicolai

um

essel

in

quemadmodum
ex

ibidem

dicebantur
[ta-

domo
anni,

Nicolai

quando

vespera

hebdomada quadam
tunc

sancta
intrabal
sset
,

ejusdem
lectum

restituti

multis

diversi

generis

que

dictus

Moricus

ex

memorato
anl

valetudinario
circiler,
post

suum {quamvis
raleludine
cttun
Ittlcris

jam

debilis

neque
le-

discessil

tribus

hebdomadis,

integra,
aut

ueque
incedere,

commouY
venera!

posset

festnm
ubi
iuit

Omnium
tota

Sanctorum,
hieme,
dein
venil

venitque
Blesas

Tur

s,

intrare,

tamen sine
ea

Hia

venit;

atque
sancli

baculoque

Angeriaco
invasil

prmdicto)
ul

no-

Q0C

modo
Qjsj

paulalim

ad

ecclesiam

cte

hnjusmodi

C
die

eum
voluii

infirmitas,

postri-

Sulpitii;
,,,,
,

neqne

enim

per

diem

procedere

pote-

mane, ubi
uii
:

de

lecto

surgere atque in-

cedere,
insisterc
ni

solebat,

non
ejus

potueril

pedibus

snis

hin,

calces

tam eranl suos humi Qgere non valerel

iiiriil,,
,

nam femora

contracta,
:

sed opor-

eo pervenerat, die seauenti

.

una, el quidera lassus adleuca eundo. Postquam eral ac (atigatus tantum mansit in templo illo nocte nna,
circiter

ac

die
ei

tertia.

,ercl

''"iii

iluobus

uiviim

harulis,
se

quos
pe-

:..-..

hoc

nihil

1 ,

1,

inteUexH
afl

ttraque
1111111

manu
aui

tenebat,

quibusque

supra

mnltos

peregrinos

venire

Dionysxopolim

mibi-

^Jjg^
;

digitos
fratris

sustentabal

ln

"

Boc in stalu fuit in doduobus mensibus aul circiter. Porfrater

mnJum domini sancti Ludovici, dem .,,,,, cgrotos. siaiu.i itaquein

,,, 1 tumulum memoratum,
'
,n
si

multosque

r ,, tllllUu r,

labore suo,

'o

quandoquiiiem
filios

non

morere
lon-

ejus

pauper
qui

erat,

ac
illi

luinque
arai

habebal

atque

uxorem, grave
laborare

fia,
sibi

atque

offerre

ibidem

candelam
se
ilhc

alere

dictum
ulla

Moricum,
in

non
di-

ritudine

parem;

sperabatque
quia ex

hoc

poterat ,
,inilllill,>

neque
'..

re

ei

prodesse
;

propter in-

motfo
plures

liberandum,
Porro renil

multis

audiebat,

supra

memoratam
adire
leucis,

statuit

secum

morbis valetudini ibidem ajgrotos ex variis

ad

clns
i

Moricus, Sa unnrense
/,
;i

valetudinarium
aul

publicum
<ii<i-uis

restitutos
ea
sia
.,,,

tomulum

memoratum

ses
,

circiler,

hora
sancti

qua
C

Gebal
ysii

Sacrum
die
F.iit

solemne
posl

m
die

eccle-

Vl(

"

Hanton

ul.i

Rovercara
r;it

quamdam
moriem
illi

inventurum exislimabat se suam, qns ancilla ibi fuehujus Morici.

Mercnrii

PentecoMer-

,-ecenter

tran-iam.
posl

eadem

post

patris

curii

apud sepulcrum
Nonas
ceoitane
sancti

dictum

folemeSacrum

'^qntn

Com Posuit
s,lli;il; "' 1:i
.

f' nl

"^qimX"

"

:t

venire

posset.

memoralus Nicolaus duo quorum subsidio Salmurnm perHoc modo discessit dictus Moii:

anto
in
xit

Vesperis cantatis dicta

'->";'
h
-

ecclesia

Dionysn,

Moncu

" ls
l|IH

domo memorati Nicolai fratris mi, venitSalmurum verum uno mense aut circiter aQ lequam discessit ex domo fratris sui, ortum ei
;|
'

te^a

ferrum, cui imponuntm Ubi voluit trans. .ns.,n. pedibus suis.

sancti

eenm

/ acpwedi veraus altare desutneadum; U e^timabatm terra se vir s

animos

n,

n,

"

63o
anii
.!

VITA
addentibus,
qui
iUic

II

S.
ul

LUDOVICI REGIS
ad

aderant,
e

aii;nv
i

accederet,

memoralus Moricus
talcris,

restigio
irit

Sammarthanus Gallia ChrisUana nssimm tom. 3, col. 53 et seqq

,

editioni

"

vtraaue

pedei erectus sine

altare sancti

aiioque
sed

subsidio

cesu fam dicta partem

d

ad

Dionysii,
rediil

languide

adraoel
:

Lodunura

vel

dnmideinde
magna
.

etiam
pietate

manibus junclis

ax-

usque ad tumulum

verum
Postec

num, oulgo Loudun, wrbs esi mensi promncia Inde duabus

fere abest
cutt
e

Uannonia comphcta Losdunum, alias J\

,.//,.
,
,,

a
['

,.',"'

leucis

,/,",""

i||h

ingenti debilitate

bumi

lapsus
ivil

est.

oicus Ranton,

,,

modum
m
alioque

eadem
;il

die

pluribus vicibus
rectus omnino,

per

iir

dictam
nlo.

sine

lulcris,

actfu

Gratias

agebal

eidem
se

huic
re-

B P. Stephanus Souciet jam ante Angeriacum [S. Jean d'Angely Gfillise prmclarum est, in Santonia

humanissim,T mime do/,/,

oppidnm
i"i

provincia
a

^enerabili

sanclo
talcra,
:

Ludovico,

dicebalque

Voltumnum
Pictaviensh

lluvium,
provinciae,

>

leucis
aii

distans

conflni
in

linqnere
,(,,

quibus
ejus

venerat,

venerabili

san-

Baudrandus

Ludovico

enim
Dionysii

misericordia

sanatum
perpedi-

graphia ad vocem
I

i,Z
ad

Ingeriacum.

esse.

Deinde

ivil

mullis

diebus per urbem,

plane
reclus,

qne abbatiam sancti

bns
suis,

Salmurum oulgo ligerim in provincia

Parochia
S.

Saumur, oppidum
Indegavemi,
de
i<n

tsi

sine
alius
'!
.

talcris,

alioque

subsidio,

quemex

Sulpitii

admodum
Miiin
c!
ei

liomo sanus.

^pparebal

sane

Favieres,

ub\

,,,.

peregrinationes
Parisiensis,

fiunt,

extrema paru
Bailletus

ejus

corpore abunde,

languentem
'a

fuisse

dicecesis

inquii

ad

i~

ECgrura
gracilia

babebatque
diclum

fei

<

extenuata

nuarii

in

S. Sulpitio.

cumque primum
fcetensque,
ut

venil
eral

ad

sepulcrum,
atest,

ap istema
i(ii<-

ante

plenum

putredine
diclura

apertum,
ui

Bupra

ita

femur ac crus baberel inquinatum

putredineque
plus

ex

do-

lore,

inde

effluente.

Nihilominus

CAPUT

VII

quandoque
ejiciebal
:

ejeceral

putredinis,

quam lunc
,

tamen ab eo
ad. o cceperunl

lempore morbus
dellcere,

el

pu(Ir-

ircdo

illa

rursumque
Dluerel

mari,
4<

ul

aposlema memoratum

oon

dein-

s"

'

tl "

&>

mutus

<tl>

utero

matm
,

apud Sa,f\n,

uisi

per diios aut tres dies.

Die
Jovis

cti

tumulum

auditu

donatus
loqui

soluto
discit

proxima
anatus

post

diem
,

Mercurii,
diclus

item

tequtnti

dtV

qna

dictus
ii-

Moricus
ad

linguce vinculo,

rueral

venil

deinde

inquitito*tbui
nalurn

manc

memoratum
ii
.

archiepiscopum

item ptitllu morbo

comitiali

liberata.

memoratosque
ni

episcopos

inquisitores,

dum

eranl

examine, iisque oarrai

,

praesentibus

omnibus
inqui-

scribis

praedicta

omnia;
scribaa

ol

viderunt dicti

L, iudovicus
venerabilis

reginae
jancti

Margaritm,

uxoris

olim
tunc
castro

i\

sitores,

eorumqui
per
se,

memoratum
fulcris,

Moricum
adju-

Ludovici, essedarius, oclo

fuil
in

ftwfcm

incedentem

sine

alioque

menU)
,limi

'

femoraque

tenuia

"
-

stupendum ... momacilenta. Quin imo vigesima seejus esse

'

annorum puer, casu inventus qUod dicitur Orgelestum a,

te

lecim

annis anra-

"

inquisil

sm

de

noc

miraculo.
el

Gaucherius
aluit,

Dtlma

limi1

,lh

Veneris,
ruil

qua

die

memoratus
supra
dicto,

ber Orgelestensis

eum

accepit

educavitr

Mor,cus
'

ni111

Mammatus wctus M
(

m
'"

de

fecto

que
aute
,,i

domo
aullo

sua

annis

duodecim.

Juvenculus

coram
'J"'"
1

inquisitoribus,

eommque 'l'"-'
;

'"

|l,,

";
>
i

apostematis,

ubi

major dicto Ludovico Orgelestum, ibique reUqueral

Ludovicus
Porro
i v_

eum
:

duxe-

ac

primmn
lla\-

ttuUum
r

"''"
-

banl

Vr ,IJM

f " ;ilr lrl

;

malum ,uln " " ttulla, verum appavwnerum, quaa ante ... illo apolata
'

dictus

hospilalus
diclo
i
i

fuerat

...

do.l.u domc

monis.
i

tempore,
1 1 i

quo

iemoratus meo
1UI U

meran t
"

"^

'

Il,m
'

valdeque
1

ra-

"'""

:l
'

',"";"

''

;' d
u

| lhl1

"
hl
'

ra

""

x*mv wua Ludovicus

iii venil

ii iii Orgelestum,

tjuuijuu quoque

lUH

-"'"'
fuil
1

"
Pa
te-

inventns,

ac
ibi

qnamdio
mansit,
eo

iUe,

pi
ac
al

wmc
ac

roo
mntus.
corno
per-

'

"'

Pe<*<Jen.te

totum

tndovicus,
,.
,,,.

Pentecostes festum,
r -'" 01
",
| ' [

snrdus
ur;

eral

memoratus
ll,n
" 1

Boricus
'"'
i'-

ram
i

canebatur

buccina,
nibil

\"
'

'"-'

l,:,h

.,.,,,,,.,..

'

-";'

" ,H

""'
"

ciama
graviter,
S

borum

10 tenuata
st

instat

Moncui
.

ero P V 7*!! mm,' atque fu

,;'
n
,""

******
ped
'

andiebatve.
ac

Eodc
ad
verl

mpore
lenland

pungeba,

nictua
i

tur

vapulabal

alrum

mcedens

snis

""' nNal
'""""
l,

loqueretur;
sed

'^"""''
:

|uidem
i i
,

proferebat;
Liberi

,".
,,

i'"'"

indicia
ati

"

-*"
-"

So

il

-'

;;;'",';'
J
,

;
'

<mu

.'/'7
,

"

'"'";"

""""'
'

^
, i

!,,,

carbones
,

ardentes

d,
,,

,,
rtus

W *rm *
menei

",,' """"

'V'" -'"''"'"'-

retnr, et

an vere esse
,

ad h*c
-iod

"niraban-

n ,;;"" :;;;,:;;:,;;:;"

""

ia

,,,,,

pra>terquam

"--.i
alque
el
a

i..-*
sm'dus
castro
11

ceret. nde communiter nabebatur muius, talisque existimabatur in toto

ei

meflMl

yn prowncia,
I,

iS
a
''

ANNOTATA.

raorato;
uiventus,
,

cunniatu* n,

";:. notus
satis
'",

"." """
est

""
mliil ediit
l

Lempore, quo primum i' edeomni lempore, quo ibi mansit, '""",-"":

-"
... in

itrebatum
/'

est

Zco, 2'su

'T "***' wbs

J
mb
\,
,

Dionysiopoli

Francia, Prancia,

ubi

dicebfl oioeBW

'"" " hm oquelam,

1

auditumque
DOtmt potuit,
'

accepisse;

neque " l"

,,,
("

t,,llUI onuu

epxscop

opoem
/
*,

r "'"""""" rbs erat epiecopalis

archi
,

ur vhiepvcopal

do Tu

i:sed<

Ult

*
f,,t ,il1
'

percipi P "" ''"

aUd eum audivisse

''""'

ullam

vocem,

-'

uni

fuisse.

"" Pontificis

uua aua

ta est bulld Pauli n ,'' de u tnden potesi

s "' n ~ sut

nTllTJmemorato
c,ls
el

J_, ""*?'*quo

d.ctus
ilo

Ludovi-

c,im

Gaucherio,

sim
-

IHonysms

mutus,

tait

apud comitem

Autissiodorensem

b; t

atquo

DIE VIGESIMA
,

QUINTA AUGUSTI.
m
twmenterque metuebat, , homines, quos audie
bal

"

Lra
;...
1

attrae

apnd

comitiesam, quandoque etiam prmtorem Soogj dioti comitatua

comllis.

apud
et

loquentes,

IITJ

ipsom

aggrederentui
disce
ii

dicti

-dhasc

memoratus
satia

|Ui

,_

COSFI

Ludovivalida,

scens ergo,
Dionysii,
Nl1

eadem

die

,i,

,i

m
;

priusquai-

haberel
perflabal

membra
ad

san cti
intni
I

ivitque

Parisioa
,

irersus

eundo
dormivil
itque

h n
|,

ignem
el

rabricam

ferrariam

'"

campum quemdam
,

ibique

Jlndendam;
'.

recordatur

adhuc

se,

dum
labo

bi

fa-

dormiveral
1,1

plus

animi
illa

habuil
die

audacta.;

(l|

|n

ptior,

cum

fabro

memorato
prajstilisse
signis
ivil

"" manducavil
venil
-

osque

ad

vesperam
sibi

mal leo

ab una

parte,

aliaque

obsequia

bi

Parisios
ei

mendicando

qussivil

\i-

rabri, quffl istius a domo adovicus memoratus ,,,.,(,,!,.

i

indicabantur.

cUuu
ril
;

abundeque
anl
in

datum
super

est,

quod

manduca-

cum
c,

dicta

co

cubuitque
via

ibidem

operarias

men
eral
ajsli-

miii

m
,

Autissiodorensi

(empore
i|ldl
,.

surdus

el

Lugdunum Eodem mutus

nolebat,

eo

etiam
quia

quaa

publica,

nam tempus

tempore-,

comitissa?

cubicnlaria

memorato
dictua

Ludovi-

uim Deinde semper post illam horam, qna ^ audivisse in arbe sancti Dionysii apud
1

dise-

caiceamenta
esl

dare

Ludovicus
ssa

pulcrum

jecaios
,,,,
ij

N ||,

domini
ea

Philippum Oalliaa regem, q Ludovici Tuneto sancti

eleemosynis
aulaa

Pa

porta-

memoratum, audiebal percipiebatque voces animaiium el hominum, sonumque aliarum campanarum quae agitabantur, anl invicem
,

ai
-

vivens

regis

aliarum-

tangebanl
al

non

minu
,

liquide

quam hodiedum
iudicare
poterat

ue
.

iiiustrium
na cto

ii (H

personarum, quae cum eo erant. Dionysiii ubi renil ad fanum sancti

ossa

non
essel
:

intelligebal
,

neque

quid

quod
roces

numquam
;

antea

sepeliri
uii
r inMi

vidil
salis
'

venerabilis
ac

sancti

Ludovici,
intelle-

divi sel

neque loquebatur
formare
locutus

quidquam au non enim loqui no:

niiiir

recordatur,

postquam

reral

aul

suas
fuissel

attamen
,

ab eo

habuil eo

oam ante ignorabal quid agerelur,

propter
erga

tempore
docuisset.

omnino

siquis

eum
,

id
i:

Qeque
B

venil

sanctum
ipsum,
sanitatem

Ludoi icum

oevel

que

e*

devotione
spe

neque
ibi

quia

22.
\,i
u

Posl

hsac
i

eadem

ria

qua
el

venerat
:

re-

linguaqut
i

minima
seu

ducebatur
;

obtinendi,

novitque

riam

ioca

el
.

liberationem
e

nihil

enim

noveral

de

Deo,

admodum
iinii.i

veneral

Orgelesto

Sanctis.

qnando eral
qoe
eos

apud

axorem,
so3pe

Verum quia diclus Ludovicus, memoratum Sauchei ium, ejusel apud memoratam comitissam,
ad

Parisios;

Lugdunum,
risios

eodem plane Lugduno Orgelestum,

Orgelestum
novit.
vio
>it
ati

Lugdunum modo rediil

quemLugParisiis

t,n uin

timui

luto

quamvis
tendicans

Pa-

inter

el

mullo brevior,
at

rideral

lemplum
genua

euntes

ibique

quam
mutus
et
iii
,

aun.
quia

[bat

aute
,

orantes,

pietati

insistentes,

nns

conjnnclas
item
in

ad

cffllum

maelevantes; memoratus
flectentes,
el
,

loqui

non

noveral
ias

licel

audiret

cubabal
riis

noctu

super operai
I

mensas urbium
intravit

Ludovicas
debat
ijue

iveral

ad

ecclesiam

quia

vi-

publicis.

bi

venit

Orgelestum
heri
,

alios

ecclesia

genua
ea quia

flectentes
el

manusalia

in

domum
;

memorati
.

Saucherii
poteral

sui,
se

eique
au-

suas

junctas

ad

cmlum
ipse

elevantes,

hu

indicavil

signis

quam
i

optimis

jnsmodi
ex
bal

facientes,

etiam
alii
s

faciebat;
ea

non
\

,inv

pietate
;

aliqua

sed
,

facere
,

ide-

oeque
plura

sciebal

neque
ossa
alios

cogitabal
nosset.
beati

alios

ho-

aovil expiicare aut comlare neque hoe domestici memorare ooram inquisitoribus suis quod Oaucherii id perceperunl ex eo licti
:
,

roines
--'">

scire,

quam

ipse

vocarenl
essenl
fle-

ipseque

se

verterel

ad

eos

at
:

homo
prima

Hinc,
quia

antequam
cernebal
orantes

Etegis

audiens,
,,,11,1,

quod

antea
eos

facere

non solebal
el

sepulta,

ctentes
rl,;i1

atque

homines genun apud sepulcrum

,

m,v ad
sunl

veneral
sunl

surdus

mutus. Qnadocere
a

ipse
,

propter
agressi
jBtate

miserati
,

ipsum,
plane

eurtique

"

Qectebal

genua
,

manusque
quod ogerel
ex

fungebal
id,

neulla.

sicuti
lera

infantes

docentur

prima

wiens quid agerel

banl
alii
,

nisi
id

quod

sua

;."'
:

oeque

agebal
eral

devotione

,,

polucres
:

modo, quo docen dicebantque memorato Ludovico

dicebat,
el

Nihilominus
111,11111
1

quando
sui,
a

apud
male
ipsi
,

fabrum
au1
signis

memovo-

Di C

panis;
Dic,
ita

et

panis

sic

ei

dice-

faciebalque
heri

aliquid

contra

bant
,,,,,,

hnum;
aliia

dicebat,

lan iatem

quam
vice,

indicabat;

de
abi

rocibus,

quas
ruerai

wwum; al eum docebant.

in

s,i|,ni;iii;ii

quandoque
similia

ab

hero Poribi-

Postea

dictus

Ludovicus

meprajdicta

SD .
r"
^

cavebal
" 11

alia

ne

raceret.
,

morati

Gaucherii
quaa
leucis
eral

quibusdam
in

diebus,
soncti

11

venil

cum

rege

Dionysiopolim
diebus; nec
nec

fuit

comitissa,

castro

Juliani

d tn-

llrm

tri bus

aul

quatuor

sciebal

quia

bus

inde

distante,

accersi
intellexit
al

jussil

memora.
audire.
disceret,

m
Sr[Al

rl

quive
-

magnates;

unum
in

noveral

tmn
ii..

Ludovicum,
ipsam
...

quando
;

eum
cura

exceptis

quibusdam
aul

famulis,

quos
via
;

juat

accessil

iUaque,
ilt,

loqui

'"
||
'

equo

per
,

capistrum ducendo

eum
esset,

culina

su.

ubi

plnnbu
Onde
-

'

""''

;|1

quinam
'"

unde
solitam
in

essent.
,

Dum

lioc

prajcepitque
ministri

ut

loqui

doceretur.
res
n.

"""'"
"'
1

6ral
"
'"

urbe

sancti

Dionysii
,

veniebat

ad

culinra
tidie
ei

eum docuerant,
:

quasdam

^"

abbalia

dari

victumque
reperiebat.
luil

suffi-

nominando
noi

el

quando
quando

po

''""'''"i

ex
(l

eleemosynis

urbe

Pocura
tu-

stridie

are,
...

rapulabat;

quemadmodum
lecUonera

msuam
,

r ?

ma

"',

qua

tunc

temporis
cibus
in

Dionysio
solel
,

pulanl

pueri

scholis,

'""

ante

horam

qua

sumi

iirnorant.

moratns

Ludovicfts

essel

ecclesia

anle

uemoralus
loqui

LndovitM
oH.

'""

-' ,ll,ll

"'
1 '

^ideretque aUos homines illic esse Qexis \ manibusque junctis apud tumulum, idem

bat
loai

ac

incipiobat,

quib oudiepostquom ram tnq pud n.ap.irnn

/,

m
s

de
co.

Woynet,
luUss
locuil
el

torem
osb,
dictnsi

domim
"'
1

uni

in

'

"'

"""

^ .''

ex

aliqua ex

devolione,

qUa

ad

id

''"'"'

J^l
.

^
'"

ne que
*Iios
'

aliqua
ita

intentione,
racientes.

sed

tan-

Kiste.

roa

hnc m

l
"'

""'

'"

videbal
posl

,,

Dominicam,
,,,(,

^"-"' h "'"

l,lll(
(

''

B
1

n,
J
1

ni
'"

0mni
,

tumultum hostrepitum euntium seque moventium, campanarum, ignorans tamen quid

percepit
esse nl
:

Paullo

:,,
nio

,,,(

'-"'

;i"'-

''

,',

sed

n;i

i,,,,.' ,,ll,lus
-

attonitus
esset

fuil

et
:

exve-

ipsius,

-s rsn-TS? zx
....

'

n esciret, quid

sibi

agendum

memoratus Ludovnraa

luit

apud

' "

632
v

VITA
dictumque
iteratis

II

S.

LUDOVICI REGIS
Mercurii

RBGINJI
uilu.

sam,
esi

magistrum
ad

Joannem,
dicti

reversus

carnes

non

manducaturam
,,

rfeUrai

domum
ex

Gaucherii,

neum ingressuram
raculo. venirel
ibi

eoque
,,,,

tempore

intellexii
el

memorato

Gaucheab
iis

quod exacte servavera Elisabetha usque ad diem inquisttionis

de
hi

r
'''

jpsinsque axore,
esse

domesticis, se

in-

Fen t Qm

in castro
esl

praedicto, in ea tate,
relatione
ruil

de
ex
a

quibus
dicto

testalus

in

sua.

Quando
petitum

eral
se

Ludovico

quaesitum

atque
ei

cia,

""" Adhmc memorata Petronilla prjJ ad tumulum memoratum, et auart? apud tumulum dictum, grandi erat fld sanandam per merita beati

Regi$-

memoratis

inquisiloribus, quis
:

imposueril
loqui

uo-

vitque
die,

volunlate

matris

suae,

se

quotannis
festum
je

7~
' ' '

men Ludovici
Qarrasse

dixil,

se,

ubi

noveral,

prajdicto

Gaucherio,
accepisset

quo

modo
,
i

apud

quando turam; quod

hoc
a

'

ipsius

celebraretur

servavil

asque ad diem umii7","''~

Transacta
prima
Iicm''""' a"

tnmulum
que
iu
sibi

memoratum
facla
:

auditum

omniasibi di-

de
<i;i,

miraculo.

inde

dictum Gauchei
Ludovicus
Regis
,

tempore,

Volo
Ludovici

voceris
i

in

iionorem

sanr

ratum,
invasit.

i.uki.i-

qui le sanavit.

Cum
ve,

quo venil ad tumulum me m dictus morbus numquam deinceDs Unde se sanatam existimabal
:

el

,7'i"
1

interrogatus

essel

dictus
el

Ludovicus, an crederet,
loquelam per merita
ipseque

quam
bilem
ris,

inde

reversa

est,

dixit

se

integre ex

auditum
aerabili
ii;i

se

accepissc

memorato

restilutam

per

Deum,

perque
lasta

v&m
el
hil

ancti

Ludovici,

respondissel

sanctum

Ludovicum,
ad

eratque
integram.

se

credere
id

ipsum deinde rogarunl

Qua de
in

rediitque

mentem
ejus
i

Vicini

iDsiua

credis,

cum

nulla

eo

tempore
h-lm
'

te es
.

etiam
,|i,
.

magnopere
ii,.-is

causa
i.u
,>

Imtabantur
lontavit, sed

qa.

sel

religio, aul
fortuito
fldei

Qdes, aui |mi;iad

ip^niii

-r.i

.i.mm.i.-

l)m

imi

casu
se

sepulcrum
scire
illo

irenisses

Respondil

deinceps

semper sana
venerabilis

el

multi
iii.,ii,

crediderunl

me-

suae

nuilam
fueril

causam,nisi solum,
sanctum
.

moratam Petronillam
per

dici.

hh.-raiarn fuisse

quod
dere
pro

sibi

opus

beneOcio; indeque cre-

merita

sancti

Ludovici

venerabilem
se

dominum
,

Ludovicum
credebal

Dec

supplicasse

itaque

ali

audilum accepisse,
-':"'

AXNOTATA.
Pefronilla
,

Quando
'

Glia

quondam
in

Naipsa
a Camotensis supra rvum. raculum, ac uoca\ Castrum
><>

XVI.
1'ntlla t iiiornitiali

lalis

Chauverii

dicecesis
in

Parisiensis, nata in

idem

referi mi:

orbe
sancti
1,1111
.

Parisiensi,

platea

nova,

parochia

Orgelestum

hic

Mederici,
aul

aelatem

attigissel

de

hauveri

septem annotenlavit,

vero
tatus

auctor

Gallice Orgelet.
la

Oppidum
Franche
comte. Geo-

circiler,

malum eam
morbus;
bic

vocatur
Gallice
po
ml1,
in

comitialis

autem

quod morbus
Por-

Burgundim, Gallis
Blaviana
de

graphia
Orgelel

illo

habei

pag
arce
soa

vulgo appelli

Malum
hic

sancti

Lupi.

quocumque
vaderet,
aliaque
:i!l
i

loco

morbus diclam Pelropedes

:

labebatur,
sua
:

agitabal
.,

el

manus,
bat

membra

tremebal

spumaDi-

oppidum amcenum est, atque munitum, emporiumque lanificio nobile b Ipud Carnotensem uno fere anno eitwr apud comitem hdissiodorensem
notata de
c

fuisse di-

Vide

,ib\

""'
.

''

exclamabal

mugientis

iostar.

eo,

ejusgue itxore.
tmlgo
Lions, cimtas
est

'""
e
Jj diem

uque
1

morbus
:

(requenter

eam
aul

corripiebal
sexies

Lugdunum,
satis

Gal-

'""""i
el

"'

iu.iini.Min..

quinies

per

lia
S.

nota,

qnam

rex Philippus

cum

ossibus

noctem.
foctusque

Nullara

capere

poteral

quie-

morbus
esl

eam

reddebal

omnino
Pradicto

s,llll

'

im
-

sensibusque
conflidata

prorsus
dicta

privatam.
Petronilla

morbo
"""

annis qua-

Ludovici transiil anno /.'7/. ui dictum wi Commentario num. 1435 S. Julian oppidum notatur in tabulis Blamanis comitatus BwrgimditB, in quo est Orgele.1

'""""i

"'

Primo
"
l;i
'

contra
sunl

maium
tameo
ei

memora:

stum.

it,

st

recte

ibi

notata

sint

hm
nam

oppida,

"""

mulUfi
acces811
;,,m "

;,,ll,,l

medicinae

multos
profuit.

J
'"''

Sancu;
HCCXC
""'i
111

mhil

major utriusque esi dktantia. e Vumeri hi perturbati sunt

qu\

lta(mfl

'
~

cum dicerentur
Ludovici

8e P ulcl' nm
'

apud

notatur
pag.

im,
304,

inquisitione

anm
est

annus,
ti

^enerabihs
'

sancti
;,lia

miracuia

i283 estposterior. Forte legendus

annus

4274.

". memorata Petronil-

,/
!
;

mare
fl

Vangius
bit,

cetera
:

his

consentiens,

P u,crura

sua missa est Dionysiopolim, venitque cura muliere, atque

atate puellm dissonal

nam malo correptam scrir

et

liospitata
vr

""

'"

omo Sediha
Jioc

cum
i

esset

novem annorum,
s.

non nisibienrogai

candeli

rendentis

f gwjquam

erum

nio laborasse.
i

anno td lumulum memoralum vev

,

7'
111

P ces
C

(esto

Uarci,

nl

diebus

,|,v "

>

ruutu r
pre

,;;',, supphcaUi

mebal
t,,m
;

muito
"

memoratus morbus eara vehementius, quam feceral

ll

mtefestwm Ascenswnis

DomM

P" m .
Substitii

antea

"

sequenlibus,

eam cornpiebal
<pul-

saspiusoue

die nocluque.

tunc

Dionysiopoh
:

"" tanata

3E" !
"'

P^ropter
""'

spalio

unius

el

postquam
Etlum

Dionysionisi

'

"
m
1

,""
l

*
l,
-

non
he

qua

,,l

<"".

Prima
dorao

77
n
' !

"

7,,
priraa

,,N

,nl, "

l,lll:

ra

" "
;

Primo quidem
ecclesia

l,

7 ""'"
ta

"""'" 1

uoctc

""-

**"*
^m

hospij su
aiud senul
li.ln

tti

-"'""

uinno

(Onifiiil

mflmo
l,;n
'

PetroniUam

dictura

sanatura

tumulum

iri

dom ii

Td

" ,ul
lo

sancti
e.

Lndovici

Tnnr

EliMbetha,

Dens

wneraMUs
,,,.

pned.cto, se

.oto

vite

,u.,

,,

I.A

DIE VIGESIMA QUINTA ACGUSTI.

Ad
ini

633
habituque, im\

hm
,

'"'

apparebal cx vultu
,

Rbgiiij
I

P"I''"I''i

laii-ii.-Mvnl.TM

r\

inlirmiin.

kssario.

vivere

non

posse,

ita

videretui

in

diea
i,,

'

siupMilos

moriliirus.

Hi.vl.at

rti.-im

nnnmi
esse
in

,nn

CAPUT

VIII.

lielmus
cibus.

articularem

morbum
arat

sibi

coxendiui

Porro
Nicolaus

lantus

ipsius

morbus,
vixil

diin

ctus
j>ttd

Campanus,

qui

deinde
se

,,,,,,,,<

tumulum
,

sancti Ludoviei
ac

mem:

Ordine
borare
,I(,M

fratrum
nolle

Minorum,
regni

dixerit,

eo
si

la-

totios

Galliae

pretio,

eo
,

hrnrll)ll

fimitatem
'i>"

ar^Mt/m consecutus
fere
:

forel
si

liberandus.
,

Quippe
eral
fulcris
,

adeo
,

a?grotaliat

alius,

membris

omnibus
puer
<i><i

erai

"i

domus
egre
<|iimins
d

in

qua
sine

arsissel
.

inde

non
di-

fuisset

captus,

sanitati

restitutus

cre-

queraadmodum
^e

cebal
sancti

testis,

adjiciens

nolle
ea

ecclesiam
conditio-

fobatur
ditus.

mortuus,

vite aui

valetudini red-

Dionysii
ui

puro auro

plenam,

ne,

morbo laborarel, memoratus Guilielmus.

233
bat,

quo

tunc

laborabat

Postquam

dictus

Guilielmus

diu

langue-

opttd

cum

passim
ici

diceretur Parisiis, ad
focta

sepulcrum
.

snialur lum

011,
lurfiiw,
i

ora-

intmbru-

mgclxx Caux, dioeoomine Guilielmus de quispiam, annos decem, aut Rotomagi insis, natus C68 i; ui semper IncedeniniiT, i;im aegnotus <i neque aliter incere ope fulcrorum sub axillis idebatur ruptum dorsumque ei dere poteral

ixnno

[ncarnationis

Domini

nostri

sancti

Ludo^

fUisse

miracnla
ivii

aegrosque

ad

dictum tumulum
per

sanatos,

ad
ipse

tumulum
solebai

memoratum.
quotidie
in

Quandoquidem
plateas

vero

;ii

fulcris

incedere, atque
cties

domo

dicti

Heriberti,
,

septemque
dod
venil

circ

ter

praeterierant

quibus
.

ad

domi
Cani-

femora

eranl

macilenta
,

admodum
I :

el

tenuia
.

Heriberti

memorati
esse

memoratus

Nicolaus
audivil

Qaando sedebal
pedibus
iifhai

uni

incumbebat
se

tteri

neque
ince-

panus
quaa

testis

secundos,

quando

dictum
Lusa-

suis

poteral

sustentare

quando
femora

Gruilielmum

Dionysiopoli

propter

miracula,

fulcrorum
rurpori
;

ope,
,

videbantur
ihhi
illuc

ejus

ibidem flebant
,

per venerabilem sanctum

ipse

alirim
turali

allii^il.i

CODJunCta

neXU
in

na-

dovicum
natus,

dixit
se

si

redirel

liberatus

et

ita

leviter

huc

jactabantur.
Parisiis

Hospi-

vere

ipsius miraculis

Qdem habiturum.
apud dictum
se-

tatus

iuii

pra3dictus

Guilieimus
parochia
.

domo
a

Porn prdadictus

Guilielmus

fuil

Heriberli
Lribos

Langlois in

sancti

Gervasii

annis
ei
febri

praeterpropter

praeterquam
valetudinario
,

do

pulcrum octo ferediebus, ubi ."-11111111 memoratus actoque

fuil

anatus; transrepetiit

Guilielmus
per
folcris,

decumberel

io

ila

domum
erecto

dicti

Heriberti,

incedens
sine
se
,

plateas

urbem pertransire qod valeret ad stipem andam, qua vilam sustentaret. Elisabetha ancilla in domo memorati Heriberti tribus annis
ni

tunc

super

pedes corpore,

aliove
a
se-

quocumque
pulcro
restitutus

subsidio,

dicebatque
sancti

reverti
nbi

venerabilis
essel

Ludovici

inte

menioratis
ctus

lcctum
,

sicrndiai
illi

in

quo cubabat diai

valetudini.
et

Guilielmus
in

ex

solo

Dei

<

calceos

incedentem
citer

viderunt

Hii autem, qui eum sanatum ex hoc raorbo,

detrahebat,

veslibus exuendis

eum juvabat,levero
ei

yehementer admirabantur.
substitil Pai isiis
el

Posl

haec
el

octiduo cir-

ctumque
currebal
dien lo
1

ingrediendo vesperi
in
:

mane
.

suc-

restitutus
se,

sanus, incedens
suis
,

veslibus
alias

induendis

lectoque
poteral

egre.

libere

expedite

per

pedibus

sine

(ul-

oam
aBgre ad

m\

se

juvare

aul

ms,
i

sine

baculo, alioque

acjjumento,
bilaris
el

quemadIffitus

isi

lum.
praecedentibus
in

lum
X

alius

homo

sanus,

232
pwlyii labo.

Verum

duobus annis
habebal

praB-

Quando
(

memoratus
in

Guilielmus

discessil

Parisiis,

terproptei

mu,

hospitium
el

domo
:

Nicolai

ii

,i

se

patriam

suam
corpore
.

velle
s

proficisci, ibatque
(ulcris,

Campani
IIM

videbatur dictus

Guilielmus

conibi

Pecto

super pedes
el

sine

bap

fraclus

;mI

gpinam dorsi supra renes

eliam
quasi grande
qui

habebal
,

m 0j
\

sine

alio

subsidio.
la

imandoque
c

apostema
.

et

lu-

234 joannes
di0BCes is

de

Haie

ex

silva

Leonum

Wlll

morem,
,,,l;

"n

hoc vulnus
it;i

clum,
^ 11
'

ut
.

''"

eral

qnandoque seu obdunon flaeret nihilominus et tumor et inflammatio cum ibi tum in
putredinem
ejiciebal

Rotomagensis, Datus annos

circiter

oclo
;;;;;

consolidatum
:

eral

decim,

quindecim diebus ante festum domini mense Junio anni Domini nostri sancti Joannis

b c

mccxcu
,,,,,
(ill

'

en

patria

sua

discessil

integra

valetu-

:illN

corporis

ejus

partibus.

[ta
.

crescebant

ossa

pansios
ii.i
fuil

versus
inter

tendens

ad

" cl
j

Guilielmi loco mei

ato

acsi
:

simul
el
.

fuissi nl
,

ni'

Pontisaram

lucrum lacienDonysiopo el
d

''"

ll|s;i

aeque
eo loco

inter

se

connexa

videbatur
aul

^
;

1 '

11

" "
1

quis

eum

tangebal
esse
:

digito
illo,

im ,die quadamLunffl sibi videbatur d

|

ante restum sancti Barnal

turbine

circumdatus

impellebat,

defectus

ibidem

in

osse

quo humi
tanlisper

lap

st.

Postquam
debilis

ibidem
Dt
ipsi

jacuerat

""

'"
i

parte quavis ossis spinae

I

''" c,

" *

iii-

durities, al

oeque enim ulla mollities quaedam per-

adi

lum

deBilitatus,

videba
pei

,r, surrexit, valdeque

processil

se

Plebatur qnasi Suilielmus

in <>

meraa carnis sine osse.

pluribns
vicibus
qui

MemorabenefiSei

oixua

baculo,

quem
al

ia

manibus
ex arcu

habebat, ad
duplicis

mm
do-

,llv

confltebatur

tervallum
plicis.

jactus

sagittw
qui

aut tn-

Radulpho Barbol presbytero,

habebal
in

Tunc,
cecidil

incedere
tantisper

dod

*,

''"""

ecclesiasticum
P^risiis
:

u '"
MI1 ''
'"''"

templo sancti
ponebal

Eerram
(|11

Ubi

bumi jacuerat

cumque

se [uxta

ipsum collocaret,
.

,.

levare

primum

onam
se
.

manum humi
sustentabal
iiim se
i ;

aliaque

Jenieban!

folcro

dein alteram
[atus
-

manum
terram
posse

opem
rai
-

tulerunl
u-co

homines, qm Ponl.sara Dionysiopohtanns, ei Dundinas ad ,.ad surgendum. Postquam

poterat;

Pnebai
"
li:

anum

lempore.illiq

"

'

in

"
'

itaque

;iivI,;i1

aec
capiti

sedere
volebal
se

\",'i!.i e

Dalur

Quando

pileolum

Im-

.'

""" poterat, oisi una """ enim valebal supra

Augusii Tomus V.

parte

sustine-

pedes

consistere

st

ipsum

"

634
a

VITA
iiiiim
.

II

S.

LUDOVICI KEGIS
sepulcrum,
les,
,

rboiiij
1

ipsum
nii>.-i;iii

jacentem.
terra

llii

qui

reniebant,
.

enm
....

levaverunt,

atque

etiam duxe.

et
,
.

ac apprehendi! paulatim se erexil

'

annnlos
mvii. ,,',..
*

m
"

"'" l|,

'

n-

runt,
meria
ni *~n
(i.

sustentantes
arbis
sj.m-ti

sub

brachiis,
:

nini>ii

usque ad nimi|im .m
nequiit,
rerbia
,.....i

poii.-

deindeque

....

...

"'i'"

se

se

erexil
,,
,

in
,,

annnu annulis
'"

pedes.
.,,

^th,
dictis

Cum
, , , , ( ,

aute
"".
j

V
"'"''

niirii.-mim-

IM

reliquissent, pedibus
Aiii,
.1111

insistere

sed
in

mutuo
\i>
i

collidi

nullum
.

lamen
'

cecidil idit.
cniii

invehebantur,
oti
i i

iiluc ,

reniebant,
esse

lorem
...

ebriumque
dixit,

dicebant;
ai
,

se,

sine

quamvis,
......

hac hora incenii ir baculo, alioque adjumento

,

se r"i" 1 ,- ,

templum ik

per
lteni

inquisitoribus
...

ab
ante

n-

tempore
,

incessil
, .

similiter
,

Der sp

,"

V"
"'
i,

iiiiiu

non

:...

ibisset.

^eque

lamen
,

amquam
sanus
tantis-

inquisiuoms de

boc

miraculo,
sanatu

tempua

potuitqne

dicto

morbo
el

allatenus

fueral
ubi
.

tentatns, sed

dibussuisper urbem

fueral

ralens.

Deinde,

quieveral

'"/">"
admodum
memoratus
itque hac

"'"alius

per,

rocavii

duos
atque

bomines
ita

qui

eum
renil

in

sur

manuumque suarum homo sanus. Ceterum

eral

2
,,

"

do

jurerunt;

paulatim

per

ar-

, lh

Joannes
de
i

coram

bem

atsspe qniescebat super

alque
sancti

sellaria, antejani

re

inquisito^^ S
iusserunt
et

respondebal
e incedere
,

'

locala,

hoc

modo

renil

asque
eo

ad

ec

surgen

claudere
faciebat

clesiam

Dionysii.

Verum dum

perve-

aerat, non habebal

pecuniam ad lectum sibicon-

manus el brachia, bomo anus.

237 A.m
sancli

m^
8

quae

mque

a "

r"

(irluuiii

iiit-

ducendum; jacuitque nocte illaante templum. io 23 Mai homines eum juverunt, portaruntque ad Lumulum renerabilis sancli Ludorici
;

Domini
uxoris
el

nostri

domini
lius

Dionysii,

mcclxxn in quando Gaufridu

de
in

i ii

i'ii>r
i

^gnetis

potentia,

Joannis
tunc
,

Clamarl
parochia

aeque enim
:

se

juvare

poteral brachiis,

aul
ul

ni "''

Pa

babitan
e,
astate

subsistens

cruribu

habebatque
posset,

manus
ita

adeo

clausas,

Mederici

quatupr
,,,,,, i,

aperu-e non

ut,

dum

annorum
istius

ad

porium
lu-

mi,r,

am,ni;,i

2
cum
luden
ali

B ecclesia candelam

diei'
,,

emerat,

offerendam

apud

mnlnm. manum aperire non possel ad accipiendam candelam, illamque pugno ejus inOgeret muher, qu eam rendiderat. Peregrini, aliique
Vl

memorata malre sua, reliquaque incolumis, posl prandium domo dum, ati facere solenl infantes
parte
plat. ..
.

familia
exivii

ad

Pcrum
mater

ab

...

qua
cella

habitabal
Peti
Ilm

"

Dn
'

,|m

insius

ad

ecc,esiaiD
,1,,lh,,s
-

wniebant,
Danein

elemosyc ravil
;

aperla
.

tum eral
cella

'

Das
'l
,,

*?

ded

Ponlisarensis

"""""^ "'"

5?

nt

emi

"r

^.^usopen,
Ma
'"

W
'

Prajsent ! PMM" 5ecuerunt,oriPosuerunt, .llum pascentes neque

,,
(1

multa eranl dolia musto plena tan taqueeral ris alque asperitas odoris musti ,',, morata Petronilla ex dolio uno quod ',

qua

ferrfl

polerat<

Poslqnam

L ^f' '^emextraec7 '"""""i" T7;.l Z^ZTTvT' "

qui cui-am habebat eccle
'"

nd

habebatj

nm|m
ipsa,

^H

celto
.

frtn|

acc
ancilla
ipsius

que enim
tr

neque

:aocubni1

:ellam

5Ub dia;

snbsisle
Dsissel

"

,,M

A,;

memoratum
;:;;,

": d,ctus

'

'

"""

""" , feslum
fuit,

^
:

memoratam,
!

!"'

"''

ca
rel

Joannes
,mi
,,

vM.
mei
[m
aul
'

portatus

pore

Julum

necesse erat,
cella

audeba
lamdiu

,-

neque

"'-

-al

eo temd"e

aliena

Eadem

;,,,,,,i

* ,um

rr;'
':
.

>

at ^ ne
'"

i-i-,,,,,,,,,,,,,
cel,am

,..,.,,,;,,,,,,,,,,,
:

>

''
'

'"
"
'

u> 11

"\^MamadM, ;7
1
'

,l,i:

deiude
circiter.
se

^am,clamavil
,u

PoriuPedi-

tem mortuum
i

:::TJ:r;:r ^
;,

uu

'

alo,

e mpore
'""'

"""

,,M

nec

mai K
ad
,,,
1
1 ,

Adeste,

eccum
dicla

in

cella

mea.
sua,

Tum

ui

ceiiam

infantem
tare

" ,,,, ;
i

intra brachia
al

,,;,;

;
,;;,,;
'
'

admo
';:.

V
:

,,,r

senutn
:

eumque sursum

S5
mullos

infan-

Petro-

por-

re

:f ':
|

"

f ^
l

valeba'
aPe

wc

rolnil

******
^enon
alii-

****
quod
in

parum aberat, quin laberetur e , , ,; ,, m ..s..,

respirabat ac
faaces

"

eas

in

doliis

exhalabat. Ubi

'

,,;.-'

:"'

"'

"V0SqUe
t
''"

11

""

'""" e >t, " n ejUS "'"

fe

cellam

|Jescenderat,

vidil

infantem

evomuisse
at - ue

Qnmores

iwqoi
-"'"-

accurrerunl bomi-

;
,,
'

."
,;

:
,

,;"

\r
,;|

,!':.,
v,
,

', neque
,,

Iaad
ir
'

; ; -"" odg
se
,

ra>

pedes

,,
i

m*

eiieta-

<

,.

"'""'"^

""-

toUtqna
agnetis.
'""
s

^"^^inalterum
{UrU
U " XU

nfantem manibusdict83 ,.,,. dictum infantem in domum memorat

,.

Pr^cta

bu
Illl(1

mbra
Qatnr83
''"""'""''^

;i

"-

acc

.i...

,,,
,,
,

'

:
i
li

T
;
|

,;
]

"
1

^e
,

vero

Agnes eum non

Deinde
esse

noverat,
eja
el
:

volebal

vestem
sui

lu

mter

"

;!

*"'

""""

" dit(
N

'""
filinm

'""

quia

P er
,
'

um
,

'

aliunde

"

'
|

'
1

ioco

,;,

,,,;. ;r
memorati
.,'

"i

V i'" "'"-""-. nonpotuis;il " " """"^ a bbo;

5nnm

esse '

*"
humi

eun
[ace-

lustravit,atqueagnovil 238 ,.: dicLinfans

at
-

extensus

fer

bant
-

ac

f doIor

ali .
5i

cabat.

!
Po tquam
infirmitate

m
"'

^
*

-,,:
,

neque
eranl
spirare
v|

,
cerneba
:

nifil:

""'
l

suis
"

movebat,
ll;i

ni

" r

'

neque

'"

eo

vita3

-"

;l

ocuI 8

raeral
lihera lur.

k
i

pUua,
Bpil

invisens

JLm* JSr
'

m!
"
, '

"" a
;

S
'

'''

""

habebat apertos, Xnversosque in capite inslar mor"" Qui "'" videbanl el tangebant, dicebanl se
'

,r

"""'

;i

manua snas extender tum ea infirmitate qna ,,'" '''" majorqne pei tolum corou
alacritas.

"""

cr edere

vere

-tuui

se;
Qlios,

dicebantque,
......

ri
-

M
'

'""''^

"'J " "

1

""

liaberem

riro

-"" ll1111

vi, m

,,,

de

se

possel

erigere,
;e

tuit; in

genua rero
'""
"'.

p ericulum "' '" '"'" aullo modo se' ''""'"' D ',

erexii
,,,,1

S
' i

'"'

Q ?* ulbat J

tat oros.

Demum omnes,
""
,

qui

aderant,

ebatnr

"^
,I;|

1 '

,il,vl,;

matremque
Water
S ui

ejus monebant,

mortuum ul eum

BCDe,iri
,lr

n "'' llvl
lali

dolens,

lum
Mercurii
'

um
ad

iii

morte,
roluil

pudoreque affe morata adhuc est,nesd

erra

,,I
1

""-

"
'

Q "'

tunc

sequentem
sensi!

0^1^^^ "
nmi apud
.

Ml

wm
'"'""

osqne

tradere
" M|1 "'
,

sepeUendum,
Bequeniem.

.i',

""'"'

^creatum

,M1 mi " ,s

'"

""'"'

Mar

i.ik,
'

,nterPoIatrix

qurn
,,

'"*""''""<<

enutriverat,

dolebat de hoc infante, quem non Bepelien,, dixitque

.

il.m.

DIE VIGESIMA
r.n
I

QUINTA AUGUSTl.
ita

f.33

[llo

tempore;
dentibus

se

enim,
viri

iquis

manum
:

ad-

anatus,

ni

ntra

quindecim
re

dies prisiinee

va-

* bvercl,
in||Miiiii^

illum

impetiluram

itaque
praeat

letudini

non

est.

Deinde
e

quidam
al

uiic

quod,

omnino antequam

fueril

litutm

DraBterauam prajterquam
pericu
el

memoratum
rectos
fuerit,
el

incurrerel

(ntes

infantem
.

pedibus tenuere
ore
ejicerel
:

pendulum,
nihil

lum, oculos

haberel
strabo
infans

formosos,

deintortia

Bplorarenl
e.

an

nihil

eje

mper
Ubi
dictus

oculisque
fuil

di

Qnde

Brmius

adhuc
nl

crediderunl
Ql

mortuum
v<

sanitati

restitutus,
facere
e
I

dicta

Bi

monebantque
exploraretur,
is

sepelirelur.
essel

ro

cer-

Petronilla
sct
dil

eum
ista

interrogavit,
,

quid
lapsu
h

voluis-

ls

mortuusne
ignis;

an

vivus,
ve
te

co-

in

cclla

quandn
seque,

ilu

Re ponillum
in in

extructus

esl

infantemque
,

exu

ille,

cum
ul

luderel

turbine

suo,

ad
in'111

ignem
istum

calefecerunl
:

diuque
idcirco

Ericuerunl

cellam

incidisse,

quando

descendebat

a1

numquam
potuerunl

uilum

vi-

cellam,

reciperel
Posl

gnura
Iffl

percipere
,

De

aocte,

m<
,

psum
fuil
'!''

esse.

haac
u

-i.-i
;l

Vgncs

dictaque
lecto

Margarita
,

ip ius

nuin\
ab
ullo

et !""

incolumis
mii

turbinem suum, ibi lamemoratus Gaufridus sanus que ad tempus inquisitionis

la

n ""

m-m
|

hunc

imposuerunl
eral
el

ibique
,

Bourhicre, quando
.

lllf;lll

^\i'iii[n
liiri|ii['

frigidus

rigidus

uti

ini-

rl,n

umquam
ilicl;i

perceperunl

eum
r;ili

mo-

Uo

luitom.

primum vidil dictum infantem ita sanatum secum dixit, futurum necessario nrum probum nam a morte suscitatum esse idem dixit mater
:
:

oslqnain
i!

A.ifin";

inc

infani

'||

''

ato

Gaufrido

coram
qui

inquisitoribus

scri-

recordata
mate

esl

se

diu
,

ante

em sanctum
,ni
,

Ludovicum
patrare
in
el

audh jse quondam Gal.

bisque
liiini

prsesentibus,
el

dictum
:

(Jaufridum

sa-

perspexerunl
est,

incolumem
ct

palKdus

tamen
/

prodigia
,

miracula in grasua
in

admodum

strabo,

utroque

oculo luscn>

li;

"

in
liain

i|in

eum
i-t

necessitate

eorti

bant, de

venerabili

hoc sancto
dixil

Ludovico
haec

habuit
:

ITATA.
i.

Bduciam,
B

vovitque,
cte

verba

Dote

mim
prodigia

Ludovice,
ac

Dei

amice,
:

audivi

De ecclesia
Parisiis
ii

parochiah SS.Gervasii
agit
/iit'/.

el

Pn

lacere

mii acula
,

grandia
vitam

redde hunc
eo
perci-

thasii

Breulius
SOO.

in

Antiquitatibus

miln
|ii:iin

nii.i

em vivum aa mane
;hii,

ita

ul

in

Parisirnsifntx

pro

eo offerendam

libi [ta

mitvo-

sihn

Leonum,
in

vulgo

la

foresl in

de

Lions,

lam

cande mfaluiriii,
i

ejus

longitudini

parem.

sita esl '"

iii
i

finibuspagi Velocassini

Normannia,
ct

rum
;

ad

hunc

ipsum
sibi

infantem
verteai

ideri potest

mappis feographicis,
vn

latius

mms
ivini1

lum etiam ae vide\l ,jnod\ obiisset lali morle

vitio

exponii
ei

Valesius

Votitia

Galliarum pag. 27/

seu

lam

subita

$eq.
c
\

pconitentiam
gentia
r.ii.i

Vommunem
ipso

obire

deberel

de

oegli-

nmi n hic
negligentia
i'J!>-'

rurswn sunt
seu

au~

m
vovil

ii,-l

infantc
infanlis

custodiendo.
nutrix
,

Memo,

ctoris

descr\bentium
nr

mtio:nam
i

MargaritaVdicli

hunc specia

pro ann"
i/itiji/ir

haud dubie
ilicu nl

substituendus
Sit/i

liter
si

memwrato

sancto

Ludovico, dixitque

r.r

ns. i/inr

/iucill

miraCUll,

Ludovicus eum dicto \sanctus libcraret\se nudis pcdibus el in laneis infantem aVl ipsins tumulura delaturam. iliclum Gaufridum de Mane matei istius bVfantis misit lniiiulillii anMoiilliva^ [,i;iruii,'iu vYm.niiil / ad
venerabilii
pcriculn

'

res
lis
,l

peracta oidetur,
/iiin

dum

inquisitio
catpta

de miracu(282.

rrm inchoataj qum

S.
S.

anno

Colitur

diebus
tas e

ante

Barnabas xi Junii, tredecim Toannem Baptistam, cujus fes

s

MJunii
i

celebratur
Uederici
w/tter

te

dictum

cum randelaV,
esi

ipiain

promiserat.
(laufridus,

Mox
cepitparis

parochiam

Parisienses
S

re-

iter

ingressus

memboratus
vite,

nmr
i/ni

laudatus Breulius pag.

que
niiii

sarmentum
infante

\quod

existimabal

Privrn

vinorum,
iiiiiim

Gallice
/"/

crieur de vins, cst

longitudinis/Vtut pedc unolongius;

ad

homo,

irmilr

plateas pradicat,

Btque
laiu

ubi venit
emil

fanum \sanrli Dionysii candedictn

paris

rum

sYiriicnlo

lunuitiidinis
ei

manuqui lagenam cum scypho circumferens, ex Hlo gustandum offert emere volentibus. Abolita
es ,

luobus
I

denariis,

quos

memOTyta

Aizncs

deadivil

hm consuetudo Parisiis ; ai
t,i

perseverai etiam-

deral

ad

candelam

imirudam;
atque

%ua
ut"

empta,
flxit,
.

num
g

multis

Promncia
Chapelle
,

urbibus, ut

me docui
utramscriptum
Philiberti

diclun
inie
lu

tumulum, eamque
alligavit
;

incemam
oravit \

dictoil-

laudatus antea Soucietus noster.

Capella
,

iiiniuli,

cum

qui

la

mcus

inter

tempore

eral

custos

ccclcsi;c,

iiiam

ibidem
re-

que u/rbem
h Qallice
leaitur,

est

media fere
vel

w'a.

omnino consumi sineret,

iui

ac

deinde

Paffisios

Cabol

sabol

ambigue
licet

Sabol
i

autem
vet

Dictionario
puerilis,

240
'

Inlerea

dum
mater

memoratus
g
el

Gaufridus^
.

eral

Monet

vponitur

turbo

ul

calr

jajeditu,
ici

inter

Capellam

Parisios

ul

con-

poterat,

meraorati

infantis,
vitae

ejusque
in in[

equi ungulam etiam signifir ceum ligncum, Dictionario etymolo cet. Deinde Menagius in
a d mrrni
sabol testatur,

Mtrix

a Turonibus

ahts^ue

perceperunl
naiu
uicite

aliquantulum

esse
Ellae

fonte
:

admodum
sancto

suspiravit.

ra
il-

sabod vel cabod dici.

j

erunl
'"'

venerabili

Ludovico.
:

Ubi

his

aliisque

lantisper

fuerant,
,

ce rt8E
ratus
lh

fuerunl

auntius
poteral

ex quo rursum suspiravit memovivere. Deinde ingressus est domum dictte Agneinfantem

ct0ris
,/,,

smceritas, qu\

hujusmodi mire elucet aune quidem prmtermittere

lta(iue
"'

ri||

autem esse circa horam Primm. Dixil nunlio, bomemorata ipsi huic Vgnes peregrinatione fanctum esse dictum enim
:

quibus beneficii magnMudo vxdebor ommno fueturminui Ceterum, an hic infans Vtden posrtuus, atiorum esto judicium. , m0 ad primum mxraculum sunt, qum notata suni

Ma,

ln

b.

" ll; " llr||

lll;i
^

vivere,

et

suspirasse.

Verum
mater

tota
dicti

"'

usque ad

vesperam,
nutrix
vel

neque

infantis
''"'"^

oeque
dictus

umquam
:

perceperunt,

manum moveret,
infans
hic

''"' 1N|1

usque ad
infans

aeque manpedem diem posleram.

recreatus
est,

p rro

paulatim

atque

CA-

636
|

VITA

II

S.

LUDOVICI REGIS
retur

de

peccatis

nii

Dictus Roduiphus de
esl

pec-

RSGINA
0HFB8SARIO
,i,i,

mfessus
deindeqfle
esl

presbytero

sancti

Mcde-D
iter

memoratus

Rodulphas

ressus

CAPUT

IX.

narum quaa nis, nimirum anno Domini

,

tempore Dionysiopolitanarum nundiuuper suni transactaa ab octo b an,

nostri

m<

lxxvi,

u1

Cujusdam

pedee,
:

crura,

fmora apud tumumalo

imcirca

lum sanata
medicabili,

Soror abbatice Lilii

Lumulum supra diRodulphus venil Dio ctum. Postquam memoratus atum, ac i/ lumulum me ivil [ad nysiopolim vocabal venerabilem sanctum Ludovicum, qual
fulcrorum ope
pervenirel
ad
.

quo

dudum
:

laborabai
ac
dicta

poteral
deret.

ac
[bal
,

sciebal

optime,

ul

sanitatem

sibi

ral
iiin

tamen hora
deindeque

prandii ad hospitium suj|

oculum

Uberata
sancti

cilicia,
in

flagrum
abbatia

comesturas
iniiiiiiii
,

redibat

ad

diclum
/iii-

ferreum
servatum.

Ludovici

eratque ibidem

usque ad vesperas.

xxmio
XX.

Domini
Qatus

nostri
",

mcclxxi

mense

Junio
el

Quando memoratus Rodulphus veni tumulum, meraorata foraraina diclum nem emitlebanl el fcetorem Verum ab eoj ad sepulcrum mcmoratuni venil pore, quo cumque/ bx morbo suo coepil creari
243
.

redi-

ifar.

lem,

;l|lll(

Rodulphus
<<

Caveterius
iit

annorum
din-iv.sis

triginta

tumulum memoratum
\,'in.

subsislerel diebus circj erno_

ita

Quidam,
ribur
'

nllia

Fourmoiil
Parisiis

Le\o\ien
sexdefuit

de

die

in

diem

melius

haheLi
t

n[

oruris bulne-

,,, ,1,11
iii

habitans

per

annos

memorata
obducique
i

foramina
cceperint.

desinerenl Crusta

fuelorem

fejicere
f.

parochia

sancti

Mederici,

lassus

eral

obducfnm
nux
lata

Cavetlei

ante

Natalem
circa
sic

Domini

hujus

anni

in

pede dex-

<
1 1 1 -

maximura,
venii

quod

tam

profunduif]
ul
<

erat
recipi
'

tero
spatio

hallum
fueral

affectus,

Postquam aliquanto temporis dictum malum acu

ejecit

quando
possci

ad

sepulcrum,
aliaque
tria

fi

foramine;
ul

tam

itranl

et

apertum luit.multamque
que
arourinr

putredinem
ad

cumante

proranda,

minor

digitus

memor.ui
iis

jhodulphi
:

eleeino>>n;r

<j

;t i;i

d istribuerentur

usque
qurn
intra

."i

primam
dies.

juncluram
foramina
\i

possel 'imponj

Natalera
*

Domini extra
dictusque
valde

Lutetiam
eo

Ulmum
;

Gal-

membrorum
novem
adhuc
ejecil
,

integre clausA

fuerunt

i.ii

*
,

Rodulphus
laesus
ita

ivissel
in

propter

supra
praedicta;

majus
nihil

for<am8n

ma-

Gautier

densam
pede

turbam
atque

fuil

dextero,
,

segrotavil

memorato per decem

se

nebat
ceps

crusta

ty&men dein-

e1
.

altra

ftibilominus
is, el

adhuc per

in-

novera

dies
sancti

neque putredine fluxit. ft.dhaec intra memoratus Rodulphus ivi/t per eccleDionysii

cedebat

ac

sine fulci

Lucrabatiir

opificium
increvit,
:

siam

per

se,

sine /fulcris,

sine fulcra

suum
atque
ac

exercendo.
ascendil
ejus

Deinde
femur,

malum
cceperunt,

baculo,

alioque

subsidio;

rcliqufoque

ad

genuque dexterum
el

n;i

apud
ante
sine

sepulcrum
diclis, fulcris,

diclum.

Transacti

novem
Paad-

membra mescere. Ab

rubescere

intu^\nr

diebus
risios

dictus
jine

Roduli/hus

rediil

eo

icmpMiv
labore;
al

incedere

oequiil

baculo,

/h

sine

alio

fulcris,

ingentique
potuit;

neque arlificium suum

jumento,

integrae

valctudini

irestitutus,

obivit-

exercere

mendicare
es1

eum
genu

oportebat.
dicti

que
qua
ac

artificium

suum,
alius

alim/juP

sua

negoi

Tunc
dulphi

foramen
;

ortum
el

supra

Hoejus

quemadmodum
majus
decidit

liomo saoius

Crustula
eral
,

etiam

deinde
!

foramina

orta

sunt
lcmoris

in

foramen

obductjim
Pari/sios
jrf)i

nihil

ejecil

feuioie,
riore,

nilra
el

genu,
foris,
ita

m
ut

parlc

postequaa

putredinis,
:

postquam
el

reiliit;

sed

aruit,
vesti-

intus

essent

octo,

reliquilque

sanati
uti

vulneris
in

multura
ro

fcetoris,

putrcdini-iiuc

ejirieliant.

Por-

gium nitidum
minibus.
scribae
atipn-

pulchrtym,
/dicti

etiam

aliisfora-

unum foraminum illorum tam latum erat et profundum, ul ovum gallinaceum, vel nux
a
iili

Inquisitores

miraculi,

eorumque
sanum,
inceden|;

viderunt
c\

Rodudphura
fcipione,

memoratum
restilnlum,

possel

imponi

alia

vero ea

eranl

lati-

morho mr.-moralo
se, sine
,

tudine
111,1

el

profunditate, ul

digitus

hominis
esse

mi-

tem per
bere
ac
vi.iciuiit

alioqne subsidio,
viri

li-

asque ad

juncturam primam
aliqui

in iis

posset.

festine

knstar alterius
Bjus

sani

adhaac
:

Porro
icni.

timebanl

ne

ossa

juncturae

putrefie-

pedem
-cnc.
\
,

dexterum, femurque, genu,

perque
per dicla

foramina

memorata

egrederenlur
quae

et

supra

ac

dccem

circiter
,

conspexerunt

propter
istud

foelorem,

putredinemque,

femur

cicatrices
te

foramina ejiciebal

dictis

ex obductorum foraminibus, alias min

solidata
lncaiii.iin.iii>

ulnerum

decem
s,

an-

majores
nl

242
claudwi apu ttpulorwn
'

Ml

Memoratus Rodulphus ter peregrinatus Noviodunum ad sanctum Eligium pro sanasua

;

alias plaiie

244
mentia
pe

ttone
"' ,l11 '.

semel

per

se,

priusquam

fulcris

ute-

Anno Senom

m.uv

soror
I

Cle-

onversa abbatiaa
Ordinis
Cisterciensis
inter
,

ilii

pro_

|(

violenUa
ita

adhibita
aisi

summa,
leucis

summoque
praeterpro
requisivil

labore,
pter

Mfelodunum,
Sejionensi,

in

dioece;

at

uon

duabus

malura

habebal

oculum
et na-

quolidie

procederel
contra

kdb&c multas

medicinas,

nasum; quod
bebat
ibi

quibus

morbum
medicin,
profuerunl

suum
neque
ad

usus
pe-

Nibilominus neque regrmationes quidquam

""'
'

vqcabatur Gutta Dstulae c, foramen, cui festuca poteral imnuttt, c\ e\gue foramine humores per malam decurre-

ei

il,,m
'

depellendum. Quin

imo

malum adeo me-

bam
dicti

lacrymis similes; ac

pellis

dicinai,

humores

peregrinationesque proruernnt, nt cum unum

decurrebant,
dicla

malm, multum
digito
satis
:

per

;ul1

<i"

splendi

memorataj ei non dictorum foraminum

sic

bat.

Quando
forai

Clementia
,

suo

prentee

clauderetur,

bat
illo

aliud

extemplo

prope locum
Post

hujus mali

putredinis
fa

nasceretur

m,k uol
'

ut

liberaretur,
ita

latmm;
'"'

ut

neque ullum sentiret sohomines, qui ejus commiseratio

ei

procul

exsilicbat

idque s.rpe

''""

bat.

langebantur,
venerabilis

Qistro

lum

sancti

ftebant,

EBgriqne

ut iret ad tumuUdovici, abi miracula sanabantur; ac prius conflte-

dixerint,

oculo aliquod temporis spatium sub nigrw prope nasum vesicula exorta est,

que
Haec

eral in
iiiit'

carne ab
octo

utraque
per

M-i' ,|i;l parte istius

''

i.er

circiter

dies

paululum
se

inflaiai

deinde

dicta

vesicula

aperta

es

coepit-

"

Dll
""""'
t

VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

puris
ac

e :j cere
.'

jnslar
1

cra

os.
ei

debal

autem

dicta
jancti
,

Clementia
Ludovici
,

venire ad

tunralum

a.reoirj
'

coBpitqae
,

indicatas
|,mi

insa au83dam de causa qu sunl,

poi
8

,,,.,,,,,,. s

i""

||||Mlil

"... dicebant.
.

medicinaa

venerabiln

ibidem

Snmel

sperabatque
mittere,

se

ibidem

prorsus
dicta

coUocatnm ,.,...,. liberandara malo

fmmmo

j*

ia

me dicinas,
sed
{

oihil

oculorum suorum. Verum

luc

abbatissa

eam

il-

qoidquam ei q lTum0
e*

i pro Arnnt

remansil
slllll

foramen,
|,.

veniamque
propter
verbai

eo

eundi

concedere
capitis

mapunl
copia,
jj
,

e g redigito

lantisper

distulit,

levitatem

mequse
ar-

diebantur

magn

auandoque
q
1()i
.
'
.

dum
ter

moratas Clementi,

imaginaria,
tantopere

premebal P10 ino ]! per diem

terve
illic

IIM1

ma

quod
,,,,,.,

orteDalj

quahumores
os-

subinde
sit
,

pn

ferebal
dicta

tttamen

eam

ul

landem

abbatisso

consenseril

erant
'i

congrega

tendii

|illlMI

domini

sancti
|1U, C
.

n
' '

r
^
1

,u

.^^ ^ ^ ^^ chirurgo yjrguia exigua im^ ^^ [m

.

^ emorata ciementia

mittere

Dionysiopolim

ad

tumulum

eam memoratum
"'"'<

cum
Jancli

sorore

Ermengarde.
eo
.

Postquam
Dion]
M

venerunt,
,,.

templumque
naatulino,
psi

fl

(u|;i

Hlul

ingl essa2
dixil

,,,.

hher "

"r

'",',',

,,|
'''"
'

diversis

"
' ,

hoc

foramen
ll;l

pertingen,i

memorata
haec
bilis

Ermengardis
Ludovici?
Venil

Clementia?

.,._,,.

per-

rerba
sancti
:

Poterisne ire ad

Lumulum
dicta
lo

veneraI

M
"
1 '

'P

sunl

'"

Respondil
hoc
-

lemen

/';;:;;,,:::;;, :,,h " ''" ,',,,,,,

rali.
,:

;:
.

mPTnoratus
:::
..,,

chirunrus

**
.

quan-

lia

-* *
rogavil
,

Omnino

seu

,dica;

ei

dmt,

H"
fc

s " ""'""'

'""
;,

rat,

monachum

"v
,bi

prassentem,
sancli
i

>""
ul
d,
F,t

ad

sepulcrum

cle_
il

..,.,,.,

alum
Ibn

, enerabilis

Ludovici.
exhil
|

!'!"'!'

dictnm

"T, medicinas,

:"'"
gel
i

nis,

Tcoili quoi qu
,

malnm ad aliPetrisub
(

monachns
,

illum plane
lerat

apertn
ibi,
r

Post-

mme
al,

,,.,,

,,.

* *-;;;;:: '""
" 1,s
D

;.
: ,

ii""'

',,. memorata Clementia

''

X*
..,,. tan
,,,..

<*
omnino
ex

'^
bo
..:

** ~
*"

ante qn

"
mm
E

ra-

dict,

recreatam,

'Wi
" i

l,,

t.

'

';v': ;; 11 " lhl1 1""'",

'"

;:::::;;:r; "'' ",'

"::;'":;';;,;;:.:
.

^.
>

Lf,

rail,

;"

sed intewe obductum

*
ocul

;;
?>

;';;.
, l

curalwnem

',;";"",;,;;,,; ClementiB hapeDai Dicta

i"

|uano
: l

:.;
"'/
;

S.S

slcuU apparebat tem-

""""""

--.
im
toquisitores
1

--n
,-

"''
I

iw"

'.""
'

"
1
1

f ''

"'"

'

:i1

"'
i

'\

'"";, i'"; d,cla "^

1

"'"

"
|

"

,.
"

.acnli

"
-,

""

aam Clemenli,

bo
idque
e

dmun
,..,
"
1

en-

,.;

'imqne ,,,. ,
I

scriba,
:

riderunl
Ila

Clementiam
die,

qna
,

habe)

'

recto,

deliraquo

loqu.,
!

propW!
l ' 1 1

,.,,,,,,.,.,
,,,,,,:

'"""
"

*
tnnc
.

"
loci

''"''""

'""'"'""^
eral

"""abbatissa

,,

inde

ate
dicta

i,
I

"

'""'

',

,|u,r iuiii

-'loit^ et""l" ,; s
iis

,,,: immiii
,

,;
ipsi

de
ciemenUaa sanctum

iii

tangerel

vascula

cibosque

imposa

sitos,

Memorata

autem Clementia
el

orabal
,

biiem
,

ngardis Er .... ., , aon orasti reneraQuare nnn Ai-n^ti \rii.'i;idixil Ludovicum, ai malo oculi tui
:

me dictam abbalissam
ab
ipsis
i

sorores ad

ul

mitterelur
penerabilis

lt

|2,

Reposuil

dicta

Clementia

Non

Dionysiopolim
udovici
:

tumulnm
enim
se

nosti

omnia

beneflcia,

qua3

dominus
mihi

Rei
.

w
pra>-

sancti
fore
iii

sperare
ex

affirmabal

nerabilis
,

sanctus Ludovicus

preesUtit

illic

sanaretur

morbo
.

pra^dicto

Quip\

statque
convertil

etiamnum.
ad
re

Tum memorata Clemenua

Ermengardem,
bene
eara

pe dicebal
gilans

?ocem
iii.n

se

audivisse

dum

dictam

in

leclo

i-

decumberet,
Si

qua

haec

sibi

dicerentur
ad

irer

dl

[o

porro, atrum
Entuita
:

ex
dicta

eique mmorbo meo

ba

vadas
,

Dionysiopolim
sanaberis

tumulum
contigit

estltuta

sim.
dixil

esl

u,-ji
I

Ludovici

non

Porro

3f
OCn^os

,.

Videris

mihi
ata

pulchws

Ermengarbabere
Pul-

,,

lerapore
nt
ii.

Adventus Domini nostri anno ccLxxvm,

imm-

vero

me
"

Clementia;

dictum
.'

malum
ibidem

cresceret, crescerel
.

adeoque ad ine
sub

augeretur,

Sres
gardis,

chriores

ena etiam

habebo

Reposui!

aicUjmenmiraculum,
reversa
leinde
ai
si

enatus

lil

oculo

dextero

Magnum
ciementia

rope prope
tiiill

iinsum. oasum,
tri

tantiMii^ lantusque
dolor

nc.iinn.m oculorum

nim cum

dexteri

^ni

.sses sanata esses sanata

invaserit dictt
qui

Hemenl

propter ?ropter

memoratum
ut ul

creverat,

Lumorem, videre etiom non etiam

dicta

utnmque m-

aa

Tw?W
, l1

mit

miprobatm

*
dicti;

**
V|i)lli
,
.

jiossel ^osset.

""' '" ""^J. " "'"; " .'"'.;'"'""'

restituta rai
<on

morbi
,

,,.,

ommno

?m
,,

,,,,,
frvata

Tunc

Clementia

oravil
ul el

eam,
-.1"

qnee

ex

M H

,",,,.,],, ,,,,!,,
,

| l

sanata sanata solo miraculo,

abbatissae

memoratas ministrabat,
Bcrinium, in

adiVrret

'"

quo

cilicia

Bagella

ve
ea-

aerabilis sancti

Ludovici

secreto

servari

solebant.

^^^
.

modo

n.uui.

^^
,

actaabbaUa

dictaque
'

,,..

menna
el

;|M

me
esi
.

ata sanata,

Quanflo que
,i

memorata
applicabai

Clementia
nostri

hmc
,

babebat,
oocte
dicta

Clemenua
lioera

aem
_

^i^^

conspecta vni ., ut

]11(

tempore
allum formo_
dettue-

diebns pluribus,

qua
Cle-

dam
mentia
amlivii aadivii

idventus
lecto
,.,

bomini

dnm

inquisitionis

m iracuIo,

oeque
,

certo quasi decumbebal vigilans, .i.,.,, Tihi iiirn nomine vocem .ii.. ,i; Tibi dico sibi dicentem
x
:

so so,

ibidem mdw nequi "" ne

,

^
t

()

qcu1o

r;lt

Bm or, neque
,

ulli

Domini
tantum
ocolos
les

Dei
efficias
tiiu

ooslri,
,

ac

aegis

''"'"-''' Ludovici,

ut "'
si
-

venias
;

sanari

velis
i-n eo

sin

i'l i,

Dionysiopolim, D lis, .i

^^ ^ Sm rr?Iliu
tant

Mll( .,,, in

ia,,,.i,,i Dicebal
:

quoquie me,m

morala

ft Clemenua

Brmei.gardi

Qu^e
, (

rll ..

el
..

'""""" Rabebai

iiiiM-m autem

M-ninuir tempor. ore

,1,1:, ui, u,

Cle
-

ntia

crinium

memoralum prope
Clementia
abbatissam,

tempore dicla

oravil

neraoratm
,,i

,i.

'm,:;"',;;,;,,;..';,;,

caput suum. pra?dictam abbaeamque rogari curas,,,, i,i,;,;.,,

Ab eo

, ";;r'' veneral " n iru aim Morb o eniiu ll'" me1 Morl
,.

"

K
:us

operatusestm
""' "

m^ Hbw""-''"
IH"' ""
1

stes,

,,, ae

,,

|nterrogalii

wll ,,- ,i, responde

iex
-

runt,
..

diciam diclam

r-

<

le

, nl

^ '^^,,,

restitutam

ess

....

soncli

Ludo-

"

HA
esse

11

S.

LUDOVIC! REGIS
esse

Ludovici,
C0UFB88AR10.
iri
iii

qnem

anctum

credebant. Scire opor

Lilii

ad

sepulcrum
in

venerabilis
....
,

Bancti

memorata abbatia
Ludovicus
ractum
per
g<

cilicia,

quai

Dionysiopoli

Ludo
sa

vicinia
...

I)

venerabilcmque
i

ctus
i.m.,1!

tabat,

dum
,

riveret;

ctum
morbis
cta

Ludovicum
liberasse,

vita

modum

subuculaa

defluens inra

atque
se ad

sua homine smo^ adhuc liberaturum*

,

fra

cingulum;
quatuorve

alterum

corapositum

modum
alia

Aleidis

ejusque

di

maritus

tnimi
palmae

cingulorum,
alia

quorum
aul

sunl

serunt,
cti

ducturos

lalitudine,
Jii-

trium

quatuor
ferrea,
hic

digilo

Ludovici
die

rum.
corpus
ferlur,
perit.

adjuncta

esl

catenula

qua
ai

in

[taque
sestatera

suum animadvertebat. Verum quo modo memorata abbatia

non rece

memoratum infantem fllium suum" quadam Dominica, octo annis antfl anni, quo examen hujus miraculi
fh{.
,

proml lumulurn venerabilis s

roverunl

ac

isthsec

inslilutum
el

inter

restum

domini
tempore,

sancli

mensem
i

JoannJ
.,.,,,.,'

Augustum,
duxerunl
ad

q U0

solel

trumentum,
\\i\
,

nimirum

ANNOTATA
,-i

anno Domini
infantem
sancli

QOStri

mci
"'

memoratum

Dio-

iopolim

Lexovium,
iii

vulgo

Lisieux,

urbs

est

episco-

el

infantem

sepulcrum dicti dictum permiserunl

".
iixoris

Ludovici-

curae

Ermen
qui
a/1

Normannia sub archiepiscopo Rotomor in illius vicinia qu&ri potesi oicus Fourmont, quem non inveni. quo inquisitio b Hmc referuntur adtcmpns, de hoc mvraculo instituta est. Cum autem nunrftnfls habeantur Dionysiopoli mense Junio ac
palis
,,
,

dis

Silvanectensis

Radulphi

oum
alia

exonerabal

Parisiis,

domumque Buam
Meraorata
infantem

ma

aegotia

redierunt.

Ermenirar

dis

ducebat

quotidie

dictum

ad seoul
.h

crum
die
:

memoralum,
noctu

eumque
cubabal
Marlis
ibi

ibidem
in

servabal

vero
Die

hospitio

quodam

inquisitio habita
sitio iiln

sii

post

illas

absolutas, inqui-

ejusdem

urbis.

tunc

proxima

habita

est

anno 4282, adeoque ab anno

dum
dig-

memoratus infans
apud
sepulcrura
esl

eral

cum
tuber

dicta

numeran
B
tula, sru

Brmengarde
B
eje-

integre

non possunt
calloso
ei

octo anni.

diclum,

memoratum

mte Qestre. Indicatur defluxio orta

nlcere

ruptum
cil

ad

partem sinistrara, mullumque

Die
Mercurii
dicli

nnuoso

nam

putredinis.

lunc sequente

perguttam frequenter humorum defluxio signifi'"""' </""' "' ""'" est, n" oarios significat morbospro varietate vocum adjunctarum. Videsis
'""" Cangiiad nocem gutta

cum
\n..<-

memorata
set

Aleidis,

infantis

mater, ,

Dionysiopolim

eisura

filium

suum

'

invenil

meraoratum
aominata

infantem

apud
dixit,

turaulum;'el
tuber Joanni
ejecii

prav
esse

Ermengardis

disruptum,
ipsa

multumque
Brmengardi

putrcdinis
igitur

die

Mercurii.

Praecepil
.

dicta

Ueidis
in

memorata?

ul

servarel

ibidem
a

CAPUT

X.

fantem,

donec

novem

dies
!i;i

praeteriissenl
fecit

die

Dominica
mengardis,

prmnominata.

meraorata

Erfuil

eoque
D

paclo
'''"'"^
'

dictus

Joannes

Tuber
te

in

gutture
:

pueri

apud tumulum spon/'""

sponte
le

^T
->i

'""'r ruptum
'

?m
esl

miraculo,

idque subilo
...

,Um

momm
?irtu-

ruptum
:

imnnr

alterius

infantis

sub-

divina,

dum memoratus
novem
Parisios

infans jacebal

gre-

QErmengardis
., ... ,i liaiHlO J """"-' lllie ,.:''"'". .hi:iimi's V., ""...
l | i ,

latus

claudo

grmus

restitutus.

""" ,lula

Ermengardis apud tumulum.

diebus
,

Transactis
rediil

memorata
infante ad
iii II. licto

cum
,,,
sunl

diclo

paulatin

...

XXII.
/'i"
'

tngmti

""
'

. *W
.,
.

AlaiVlie

...

...

l-..
'

domum """
.
.

patris iii.uiim uc Pw matrisque

,

IIIK.IIU*. infantis.

l'nsir;i Postei

un

uVtr

[resnes,

,,.

;",:
;;;

,,,,,
per

,,,
fo.

,.
tri

-"
";"

"'
10

'"'"

'

lubrr, laborat
i'i

'iullin,

,;.'".' '
.

f! J "
;"

"

m
'""

pB
'

*
^

mor, pluraque

ia

pe
bat deii

m
'""

ibidem nata
,
,,

,,,,,

sa

'"-'""

""

annum
"

et ultra,

creal
...

'';'

';" ,N "
,

V"
'
' ;

7
;

"

- -'-

1,lr

'

""

"" "" '"""

d"
,s

"""

....

** w
V
toil
.

annis

tunc
coa,

M
te

ulibus,

,,,,""'
,
,

"'!"T
,

"""

"ouectoac
sine

adeo
,

ei-

'..apparens
"

,,';"'"

purgatus

,..,", .,,,; ,,,., TZ^LnZ^ .,,,,.

,',
t.
'"

'"'""'" ; '"" '"'-''

'

aUa

.,i,,,

-,,,

atmn tuber
rit,
;,..,,.

,
infans

bienni

.rorsus disc
fueril
li

IM
""-

evannerit,
ac

"

''"

"""""'
"

ex

m
ligi.

i,

'"'";

'""""
,'''"'

'

"" ;
faeril

malo

,-fo-

restiwtus.

Nihilon

M"s

""J

,.,,/,,,''
,,,,
si

'"''"'"".""
'

'"""-"N- ,,,
"'''"'

]:m " mm

""

""""'"
A,

w
,ero
,,.,

'"'"-'
,

aliamnum
wnsil

apparent.

te

.,.
:

,,,,,,_.

,,,,

.',

":'-

"""

,,.,,

,,,

sitque
'

"

loto
-

sequenti
ac

;..mo

'.,!''

fl,,,, ;i1

''"h"" '>"" m
\i,

M ""
""'

" 1In

esse
:

sanatusque
apparebani
llna
illl,v el

esse

videbatur

longo
cica-

Btatu;

deteriore eliam.

tempore
w"

qninque
;nl

nilnerum

Porro cum memorata memorati aulphus, dicti infantis dicti

- ],) 0

^ Ueidis
ein ejus
,., eo

,i

\,-

pater, nater
!

?? "'
1

ab
1

"M
'

,lr

^tjlsk:

temnor^

'^ "" piane

''"" " lhl consolidala3

'

'"'^ '"" ,-\ reliclajque quas.

aIleram

t?:,

IltH

nostri

mcclxxxii

nirii-

se

DIE VIGESIMA
.

QUINTA AUGUSTI.
Ui
a

Kngnsl0i
foannes,

octo

transierant
infans

aniu,

el

amplim
el

enim

diminutas

erai

olitii

; ||MI

tunc

anni

umus
Presnai

medn
ysiopo-

tremor
Q8 que
i

Lem,

,,,,,

quo

portatn
...,

est,

J
'

Lterpropter, filius igro Bellovacensi

iD

Maria de
,

episcopi

diem
eliam

ad

terlium,
istiu

tremebat,
aflfect,

consueverat.
casrulea
esl

habilantis

partis

qnm
racta

eral

|ncid i,

morbum,
perpetuo

quo membra

ipsius

ab
ca-

pore supra dicto,

eral alia

alterius

colori

parlei
,'

njmirum

pes,

manus

totum
'

parsdicti infanti
dicta

ei

labia

treme
fi
,

255

quem Memorala Maria mater dicti Joanni Stephano primo marito suo, cunise* habaeral
j,,,,,.
',.

Hoc raodo >m apud se]

rlies

Maria tenuii

dictum in- irmori

im

srum

memoratum,
Nona die
iacentem
haec
a]

donec noipsa

-"<"-

vem
ria

complerentur.
infantem

Ma-

imposueral
Marti
in
8

infanlem
!

eetatis

prasdictaj
el

resperi

conspexil

tumulum
canl

">'

tuoc

valetudine

jjej

memoratum, quando
lur
in

solemne
|

Sacrum
,,
,

iniegra,

sine

ullo

trem
audiebal
,

ulloque

morbo
nocte

in

eccli

viditqae
pati
in

infanullis

e0 apparente,
f.,,,1,,,,1

quia

hac

ipsa

in-

tem

non

conqueri,
allave ac
sui

neque dolorem
parte.

conqnerentem
luslravit,

accendil
infans

candelam,
ante

ac

membris,
egil

Qua de
suum
ac

causa

m
Can

cnnas
ijiciaj

abi

cubabal

iectum

Deo,

venerabili
retulil

sancto

Ludovico

Mariae, viditque

fascias,
:

quibus

involutus

tatoSacro,

filium

domum
dierum
a

m
ex
001

ande multum fuil exmemoralum infantem e cumnc percepil membra dicli infantis; (veram non recordatur cujus lateris; nam mulera t,

anguine

infectas

cum gaudio
illo

integre

sanatum,
sub
Maria
suis,
e

restitutum

Levavil

igitur

tremore,

idque

llnem
redibal

Quando
lo,

memorata
ricinii

dicto

tumuiverunt

dicebal

IHium

suum
vicini
dili

dicto tre-

hli n

ini,.iii:i\

temporis;

ridetur

lamen
sine

ei fuisse
lo-

more
visuri

liberatum

Quapropter

ad lalus sinistrum]
iii

nempe

pedem,

manum,

eum
i

propter

miraculum,
ac
satis

MI

caput,

labiaque,

tremiscere
fasciis aliis,

intermisnescia,

eum
tem

int,

perceperunt, infan
corporis

Hone.
loid

fovolvil
di

ipsum

atpote

integre

sanatum, nullaque
sed
el

parte
.,

praBterea

factum

oporteret,

iremenPor-

trementem,
Drraa,
fixa,

omnia
quieta,
ila,

membra
sicuti

sua

lenentem
infanlem
fi

lemque
ro

hoc
li

modo

cunis
eral

iterum
praeter

imposuit.
ipsara

alium

miiiii-

solaracum
ip

sanum.
Begei
el

atque
reslitutus

postquam
posl

conspectus conspectus

infante;
ritus

memoratus
Postea dictus

enim

Stephanus
eral

ius

ma

tremens,

paullo ex
in

esl

in-

Pisciacum

profectus

ad

nundinas.

tegre

supra

dicto

raorbo.
,

Vixit
forcirci

morbus
ita

tenuit

semper melempore,
di-

deinde men

atos
ullo

el

moratum Joannem,
iKfyuam

al

ipso

etiam

m admodum
suam.
fantem

tremore

tribus

annis,

aul
,

quo
iii

lactabatur,
infantis

eo
illa

vexaretur. Caro
parte
ca3rulea

quoque
eral

ter.acincedebal
alius

per se sine alio

infans

subsidio

magis
parte

etglau-

sanus,
dicebanl

asque
ricini,

ad

quemmortem
infaisse

ca,

quam
ad

allera.

Duravil

ralos

annum
etiam

praeterpropter,
:

morbus memoquo vexabal

vicini

Passim
lioc

etiam

dictnm

morbo supra
longo
restiura

dicto

liberalam

infantem
ipsius

dormientem

dicebantque

per merita venerabilis sancti Ludovici

omnino esse desperatum Porro memoratus infans, priusquam malo memorato

infantem
correptus
est,

Cum
Briqueville,
jocensis
e,

jam

temppre
urbe

Richardas
dioecesi

de

xxi?.

sarcinator,
in

wtoj
languido
in

sanus

erat,
aliove

et

valetudine
ac

intese

habitassel

sancti

Dionysii
loco

gra,

sine

tremore,

morl)o,

per

domo Thomasiae
tantis,

sororis

su,
el

eodem
incidil

habi-

incedebat,
ter

quemadraodum
oullam
sea" id

incedunl

infantes.

Ma-

fuissetque
ati

sanus

validus,

atque incein

autem

adhibuil
celavil ex

medicinara
hujus

contra

derel

alius

homo

sanus,

morbum
exami-

ni.iiiiiii

istud,

pudore qualicum-

gravem
:l "

quatuordecim
miraculi.
falcris

annis ante

tempus
ino

que.

Attamen
portavii
sancti
in

dicta

Maria

infantis

mater

hujus

Qua de
sub

causa
axillis

eam

ad ecclesiam

sancti

Sulpitii,

ad

ec-

poterat,

nisi

nixus;

neque
fulcro-

clesiam

Leonardi
illo

d,

alioque,

quo

pere-

pedibus

suis

poteral

insistere;

cumque

grinaliones
"i

tractu

instituebantur;
:

verum

rum
sed

ope
posl

incedebat,
se

dicto

iiii.inii

qod

profuil

el

dicebal

memopramovel

attrahebat,
incedebal

humi Hgel pedes magnaque vi ac labon

:

rala

Maria,

se

portasse

infantem
tractus
nihil

suum

ingenti

fulcris

eultum
dictus

quoque
ridebatur

minatum ad diversas
toidera

istius

ecclesias, ut

bene
el

consideranti

languidus

sed illi raletudinem conduxisse.

Posl
vr|

sanaretur;

profuisse,

ad

aegrotus.

Non

mendicabal

Richardus,

sed

vestes

consuebat,
:

W upui.

hmc, cum multa prodigia facta es lumulum ^enerabilis sancti Ludovici, 1111,111 aegr sonvenirenl ad tumulum memor;,ll >"': dictum esl memoratm hujusce infantis malri.al memoratum infantera ad tumulum di"

doque

rictum

quo lucrabatur sibi quantamen soror ejus prmdicta, uxor

ei

apud

Rodulphi
sufficientia

Gimbel,
habere
illum

succurrebat;
hereditaria

ferebatur
in

el

bona

palnasua.

Morbus
propter,

hic

lenuil

fulcrisque

incedebal
postea

qnatuor annis praeterde causa qoa

:

''

lm "

portarel
"

Dorainumque
liberarel

nostrum
matris dicti

precare-

memoratus Richardus

discessil

ad

flictum

""-

eum

per
vicini

merita

sancti

Ludoinfantis
in

**

Tai

m
:

eUam

"' d erunl ,N;| noitai

1

Benignos
sancti

habemus Sanctos
ferto

ec

vicum Briqueville /. eo tendens quadam, tempore aunPost hoc lempus in astate anarum, Guilielmus mcti Dionysioi dinarum
Richardi
fraler,

ope

rulcrorum.

Dionysii;

infantem tuum
,
,

qui

sludiis

racabal

ra

...

.,

>,.n-

sepulcrum al venerabilis sancti Ludovici ,,omi ""^ Dominus iu,s,,., ,., ,. noster eum dignetur ibidem sanare ,I,T Preces ipMus dicta Maria Portavil igitur
I'

memoralus Richardus uie quaDionysii, cti ^en.ssei, ei ,,,,1 ,,,.., ii-m hunc iiiilu-lniimi venisset, dam ad eumdem lnm" Guilieimum

cum
ito

dixil

Frater,

Dionysiopolim

atque
,

esto ilh

^"
,x

;,""

'enuerat,

infans

manifeste

recreabatur

c.m>

ihuU-m

ai,.,

,.-,

^mn,

sanotm
dovi-

'""

tremor,

raorboque

auora

commemora-

raemoratum.

Invocabal

.enerabilem

VITA
K

II

S.

LUDOVICI REGIS
re-

RSGIlfA
nSARIO.

dovicum,
slitueret.

eumqui
Porro
est,

orabat,
die

iil

sibi

sanitatdm
bic

quadam
alio,

Richardus
sine ba-

ibidem sauatus
ac sine
:

incedens sine

falcris,

adjumento
pediitque

recto

super peDio-

rp0re
nysli
,,,1,1

ab

ecclesia suae

sancti

,kI
,.\

domum
parte
in

sororis

praBnominatae,
El

CAPUT

XI.

dicto
illa

morbo
ipsa

liberatus.

sane die

prsecedente

hebdomada memoratus
ope falcrorum
.

Richardus
qn,.

BBgei

incesserai
solebai
i

tantotu_

labore,

quanto
i|la

ac

fueral
fuil

apud

iiimIiiiii

(llllll

psa die,
ad

qua

sanatus,

Qutdam ,
lum,

irrtdere solttus orantes apud tumu-

iverat,

veneratque
sicuti

fulcris

sepulcrum
eral

memocum
fuii
,

neque

ipsi

Sancto

parcens

sulnt

ratum,
aliis
ni

solebat,

atque

ibidem
sanatus

segrotis.

runc
est,

rero,
rediil

quando
ad

malo percutitur,
sanatur
liberati
:

snpra
suse

dictura
sine
in

domum
Vicini

dictaa

soullu

deindeque apud tumulum ejusdem duo jilii diuturna

febri
sola
:

falcris,

sine

scipione,

sine
igitur

claudus restitutus
invocatione

presbyter

alio

subsidio,
ipsius

pedes ereclus.

so-

roris

renerunl

chardum
Isetitiam

eisuri,

domum summamque
miraculum
:

ipsius,
illi

dictum

Ri-

Saneii

tumore vultus

liberatus.

demonstrabanl
soroi
irero

propter

ejus

pra dicta

gau
illa

lio

lacrymabatur.
in

Bx

vicinis

multi

ccenarunt
propter
clus
1

nocte

domo
Iongo

memoratae sororis
Poslhaec
in

A
sancti
cesis
iu

Domini
Dionysii

noslri

mcclxxv
de

circa

Mlllll resium
II

laalitiam,

qua afficiebantur.

di-

Hugo
a

Norenthone
qui

dioe-

Richardus
Dionysii
rect0

substitit

tempore
iens

arbe

Lincolniensis
sancli
triginta

coriarius,

babitabal
habi-

sanus

el

validus,

rediensfulcris,

arbe

Dionysii,

atque

ibidem
qai

'i'"'

pedes
"i'"-

corpore,

sine

taveral

annis,

ridebal

eos,

curre-

bacul .

,h,

hominis

subsidio,

quem-

banl

ad

Lumulum
Ingliee

sancti

Ludovici;

ad

lum
j

"r

dicebatque

alius

sanus

deindeque

Dionysio-

Heuric
yenerabili

regem

rirum
el

fuisse

mediorem
illos,
-a-

Ph

discessit.

sancto

Ludovico,
ipse

ridebal

im
.

'!"'

ex
:

pielate

LA1A

osculabantur sepulcrura
bic

mei
essel

tum
ei

cumque
sancti

Hugo
ci

aliquando
pil
,

clesia

Dionysii,

humique

pro-

reruanna Galte

Terouanne, urbs

fuit

epv-

jecit

duas

candelas,

tumulo

antedicto

impositas,
sancli Lu-

^rum
HUi
ratore >
"'/"""'
b
,

Uutsub archiepiscopo Remensi, accaputUoad Legiam flumen. Verwm cum smpins

occasta
/uissei',

in

odium

hujus

ejusdem
in

venerabilis
,

dovici,

quia

Dionysiopolitani
verbis

qui

aderanl
-iii.

in-

capta

Curolo
fundilus

uupcsolo

velicbantur
in

dictum
dictum.
illum

Hug
Hac

atque
causa

Q us
esi

""/"'''"

mersa

ac
/

regem
nullo

Angliae

supra
ejus

de

0e

P aro

1
'

Ermemburgis

uxor
se

wmi
'"
1
'

reprehendebal
Postea,
cura
aliis

iii

Greva

Gra-

al

'

'"'"'"'*"/'";/ S40. " // 'l"^""," '"""'" Presnai m mappis '"'" levesc ue i

/

moratus

modo Hugo

emendabat.

me
ho-

rice

quadam

exirel

cum

J2
,

U
"
s

/wfctieii Bellovacodir

minibus ab eccle ia, renissetque usque ad forum, quod esl mr, aream lempli sancti Dionysii.de
repente
el

,..,,

'"

'

*"*"
,, Bajeux.
,

,.

subito
,

ita

""'

impeditus

fuil
i,

genu
causa

el
J

cru
-

<

e,
i

m
e
-

progredi

sutor
c
t.

'"/''"''''"'^'"'"""'\i 'ii
,.
1

<

jus enient ulustranda r'.'"";";/"i

Gonnesse
suis

ips

Iu
,

'"'./'"

,,,,.,.
'
.

, inhjo

numens
i

domum
:
,

reportav
Merito

Tunc

qui

ade
accidil

ur/,s

cst

""""""
(

\or-

rant,

iili

inferion,

dicebanl

hoc

tibi

episcopalis

sub archiepiscopo
Dfci huius Bajocarum.

Vicum opinoi

esse

mtti autem
ricinia

ferenomtnu notanturin

venerabilem qua impetiisti sanctum Ludovicum. Videbatur autem os cruris dicti Hugonis loco suo motum atque inversutti

propter

irrisionem

ita

iii

imiio

mocro se
ul al

movere
.

posset.

Jussil Hlud

sibi

extendi,
:

perspicerel
aihil

an

redirei

ad

lo

'

cum suum
Hugo
gno
goni
"i

hoc

eum

juvit.
el

Fuit
Jolore

dictus

magno
iii.i

rexatus
die

languore

ma-

tota

nocteque sequente.
hoc

259

Languescenli
suasil

modo
,

in

leclo

suo Huuxor,
P

memorala
sancto
.

Ermemburgis

ejus

eenerabili

Ludovlco
racerel

quem
,

offenderal

irriseratque

yolum
ad
ipsius

ejus

invocarel

opem
rel

seque

sepulcrum

portari jube
sancto

Vovil

memoratus
seque
dictus

Hugo
ipsius

venerabili

Ludovico,
curavii

ad

sepulcrum

portan

per

doquidem
tus

faeral

Joannem de Gonnesse Porro quan^ Hugo illa nocte U ""'" dolore, ul crus suum memoratum
'

111

'

cum ip s0 non possel neque uxor ipsiu lodem lecto cubarel dum ad preces ma"' tutinas signum dari audivil ad se rediit, venerabique vehementer pcenituil irrisisse se vovit, lem sanctum Ludovicum. ttaque apud se pieque oravil sanctum Ludovicum, renerabilem
^ere
11
, ;

ii

^ 111

u'

sibi

valetudinem

redderet,

atque

Tirl
ifi

'

i|UOil

DIE VIGESIMA QUIN'1'A AAJGUSTI.

.

641
,

inisissel

caratarum se,

ul

ad ipsiua oblatu-

f,,

""
1

iM
,l:

"'
i"
1

"ccuutvni
e

ac

persequeretur

i;...in,

Klin
tiim
riiii;
'

pari

deportarelur, ibi ,.,.,,. sqo longitudine cum

-

andelam

'i'

"

ligua
,

silva
se

auferebant,
La>
ii

dum

[0

cokfimario

Alque ad
curavil

sa

"

transilil
;

graviter

in
.

claviculo

pedi

',,,,

nei

atum

se

de

andum

dexteri

circaque

hunc
vice

locum
p;

ab

eo tempore

nerJoannem deGonne
stetit ibidera 6 p perductus esl ,,,,,, mxll s, incubuitque sepulcro, ac de san0 magna devotione AxIIubi obtulit. ande lam suam 11 i.iuliix ienm moilo oninm Ludovicum modo sanclnm venerabilem
.

continuum
moratus

ibidem
iina

dolorem

dolerel

quam
tres,

altera,

ita

me-

Richardus
.

per

quatuorve

mno
alii

claudicarel
i.n.-t
.

baculumque
m-

eo

tempore

manibus

m m ,.|iiis
insimulabani

-ii^irnLii vi.

s.iltiiarii

fflj

Ml

sib j
,1,,,,,

ignoscerel

maloque

se

libera-

Qctionis
al

memoralum
excusabal
.

Richardum,
affirmans
,

0ran8

Q oc

modo,
in

eadem hora magis

dictus

Richardus

se

con9n
e

rugenu praedicto, recrea ium Provolutus esl inuuiii 111 modum tumido reqnfi - in genu etiam '",,;, apud dictum sepulcrum ! npuuuibi

subito sensit

suetis
rel

juramentis,

verum uon
ul

esse

quod

Hujusce

rei

racerenl

periculum,
:

ei

ba-

;,

c aiam
satis

auferebant,

et Ionge

projiciebanl
uti

verum
appare-

ijfectum,
terea
j

ruitque

hoc

situ

tamdiu,

ul

homo

in-

magno cum angore incedebat,

ex
specie

jncedere
,,.,,

potuissel

ad

geminum

circiter

sain

bal

externa

Bac

de

causa
invisil

memoratus
aedi

Quo

racto,
se

surrexit

ac pedibus

Richardus
cras
:

multoi

um Sanctorum
hoc

[,

dixitque

quod

integre
esl
.

sentirel

sanalum,

;ii al

lmnu!umque
tempore
,1

osculatus

quod

oullo

umquam
depul

potuit.

Qequaqum uequaqum Aiih.iM cum

Bononiae

modo

sanitatem san

adipisci

invisissel

ecclesiam

Domime
conse-

feceral
praedictis

Sublato

omni

dolore

uostrae

mariUmae;
,

uullum

hinc

genu el crure, discessil ab goque domumque suam se recepit. \b eo ecclesiu examinati hujus lempore usque ad tempus
, .

culus

esl

mlatium

dum domum
illum
oborlis

rediit.
vidil

Quando
hoi

uxor ejus
dixil

in

eodem
facta

(lll

statu

ei

lacrymis,
sancti

multa

11

memoratus Hugo sanus fuil el validus oeque deinde diclum malum sendictis membris currebal lunc punleriler quando aisi M
imraculi
;
, , t

esse

prodigia
ipsi

apud

lumulum
esse;
al

Ludovici,
peccata

eoque
ua, ratus
est

eundum
eo

confiteretm

priusquam
PJchardus
presbytero

venirel

Quapropter
suis

nn-mo-i

dionis
passu
diebal
111
,

aliquid
-ii"

illic

experiebatur
incedebal
,

verum

dum

bene
suae
itei

de

peccatis
,

coni
di-

vulgari

uihil

ueque
credebanl

ullum

experiebatur

ipsum impeincommodura

parochiss

multaque cum
est,

ligentia.

Dein

aggressus

venitque

Diodie

membris

antedictis.
,

raculi

dictum

Ceterum Lestes hujus mimorbo Sugonera ea

per

aysiopolim
Sabbati,
uerabilis
ecclesia
\

anno
sancti

Domini

nostri
adivil

mcclxxxti

Septembris.

Mox

lumulum
emil
,

vedicta

antedicto
sancti

restitutum

fuisse

merita

venerabilis

Ludovici,

atque

in

Ludovici.
Posl
,

arcum

cereum femori similem

tumulo, fundens

eumque
pre-

261

haec

iongo
die

lempore

anle

hanc

in-

imposuil

prasdiclo

ibidem

quisilionem

cum

quadam
,

mensis

Augusti

ces,
ni

oransque

venerabilem
sibi

sanctum

Ludovicum,
Adhaec

Guilielmus
|iiu

el

Leonardus
posl

Slii
.

memorati

Hugointesli-

valetudinera

dignaretur reslituefe.

Bfdim

ais
n;i

dicteeque

Brraeraburgis

comedissenl

dictus

Richardus

plorabal
llexis

apud
spatio

Lumulum memoPostquam
ibi

bovina
febris

paullo

eadera die

eademque
invasil

ho-

ratum,
fueral

atque eral
aliquanto
qui

genibus,
.

ra

vehemens
febris
ruil

memoratos
vexavil
tiana
.

infantes,

temporis

quantum
incedere
loco
isto
,

insu-

eosque

longo

lempore
tei

quotidie.

Deinde
in

merel

per leucam
,

unam
se
se

?ellel

cum
11

memorata

tum quartana
circiter

surgere
iiiin.

vellel
111

sensil

memorato
en ui
,

rei
.1

eoque fuerunl statu a

i"

mense Augusto praenominaad

ri,i

pedes
,

pede

osque
111

posl

Pascha

festum
:

Domini
ea-

lerram
jussii
:

percussil

seque

slrii te

admodum
sine

ligari

aostri
febris

caelum

Ascendenlis
corripiebal

atque
arabos

eadem hora
infantes,

ibalque recto
alioque

prorsus

corpore,

basii

memorata
hora

culo

subsidio.
sibi

Porr
,

rram

pede
ullura

dem
riis

ambos relinquebat. Pater

eos vovil
nihil
in id
.

eorum
fuere
illos

vaec

pen utiens,

nihil
:

nocuil

neque
integre
flevit.
,

inde

Sanctis

ad

multas ducti
Vovil
\

malum
se

sensil

nnde cum
prae

se

restitutum
gratias

clesias,

sed

profuil
.

sancto pro
eis

et,

ibidem

gaudio

Tum

Theobaldo
ad lociiui
h;iv

iusois
nihii

misitque

irum

egn

^enerabiu'
iil

sancto
el

Ludovico

dbmumque suam
memoratus
recto,
Ri-

istmn;
duxil

iii

prorsus eos juvil

sancti

ad-

janus

validus

Deinde
diu
,

eos

ad

edclesiara

Theobaldi
illud

de

chardus
baculo,
ad
ei

incessil

bene

corpore

Wnea prope
Deinde ,
M
'

Latiniacum

c;

sed

el

frustra.
.

alioque
.

adjumento; atque eo modo vem\

eoruraque scribas
hujus

ctl

memoratus ELugo recordatus esi sanatum fuisse apud tumulum venerabilis san Ludovici. ili\ii se eos ducturum ad dictum
' 'UIIIUUC devovitqi

dum

inquisilores

cum Uen

Guilielmo
,

de Villers

miraculi testibus die

Mercurii
tij

Septembris.

liiiiiiilnn,
''"

DUO >s

I III ,111111 venerabili

t
I

.-miihhi sancto

niu
1

(Vnno
sancti

Domini
Joannis

nostri

mcclxxi^
,

circa

fe-

""
//( (i(
,.-,
.

u,n

'''""'"i
i,i
1

'"'
'

l|11111

ai1

itaque quodam matutino ante Hugo duxil memoratos lilios suos dictum tumulum niiii candelis rueruntque tumulum memoratum posl Primam usque Tertiam. Porro febris dicti ambos Qlios cordictus
.
, 1

Terapore

stum
cesi ullra

Baplislm

cum (^rimundus v^
Baailli

presbyter parochus
<

ecclesiae

de

uiceel

lumore
,w.

usque

annorum arnotensi, sua Pan equitassel die quadam a domo leucarum itinere, parumque
quinquaginta
octo

quatuor
se
,

ac
die

n i"' lv
"'

solebal
febri

ante

Terliam
vexari
,

unde

percipientes
praeteriis-

tenuiter

vestivisset,

quia

mstum

esse

illa

<cia
.

non
islaec

horamque
ai
,

existimabal

inter

equitandum
......1..

Irigore

correptus
--

se

qua i"

;i

renris febris
..

eos
se

corripere

consueverat,

a erunt
nuii..

exisUmare
al

esse
sani

tum doex
febri

""""
""''

"am abierunl tam

;|,;|

ac

restituti

.... sciacum
tectus
,.

..,.....incumbentera. Dcindc est propter esl propter a domo suo quartave die, cum equitarel lia

venwm ei venlum m
.:

Poissi

'
.

ubi

duae

..i.iini' numerantur
,

..in-;i. Leucaa

ii.uiiiN paucis
,

numquam
Richardus
,

deinde

illius

habuerinl ac

cessum.
~

Ui

Cum
'"' s,
' ,

^
S

Laban ex
regius
in
\

Lerni

dioece-

'""<r, u

*
r<

Saessionensis
1

natus quinquaginta annos et ulsaltuarius

silva
,

Gansequente, quando diclus matutmo tempore, mundusde lecto suo surgebat teaudom. crassum lamqiie habebal Miiiuii,
tunc

vcsUmenUs, eodem
proxime

mo.

-iguil

Die Lu-

olim
circa

itoto-

,,h

utraque

parte

pari

cum
qualis
s:.

"J,MIS|
.

festum

Puriflcatae
\

irginia

anno

titudine.

Meraoratus

inmor,

modo

dictus
esl

lugusti

Tomus

II

II

S.

LUDOVICI REGIS
oportere,
cli

m
neqtte

\uiiii

ii,

diebus
ita

quatuor,
aspectu

ueque auclus
horribiiis.

ul

inviserel
111
'i

Lumulum
hoc

venerabilis
I

diminutus

ul

es el

Ludovici,

oum

modo

liberaverai
u, T

Neque ibidem rubebat, neque dolore afficiebaoeque conquerebatur, se ullum sentire inrommoiluin.
iv

Neque

multo
esl

posl

ressus

cum

memoratus Garimundus Joanne clerico suo

.

venitque
sepul-

Consurvcr.-ii

ilictus

presbyter

offer

Dionysiopolim

atque

invisil

memoralum

quotidie

Missas

sacriflcium,

neque

umquam
Sacrum

crum.

ideo
Di,.

prsetermisil

Saci nra

cantare diebus singulis.

ANNOTATA.
u
gliat,

Veneris
i

sequenti

dictus

presbyter

slebrabat,

eademque die, dum hic ipse presbyeo "enerunt, quaedam mulien alioSulpilii, sancli iaalse ad risendum
,i
,

Lincolnia,

vulgo

Lincolne,

u/rbs

esl

n-

rumque
n
iis

quaa
,

ibidem
ni

sunt,

reliquias

Porro
diclis

ne

episcopalis sub archiepiscopo Cantuariensx caput provincim ac comitatus cognominis Norenthonne quatri potesi in illius mcinia.
I.

hni

memoratus presbyter
ostenderel
:

mu

[git

auctor de
illius

Theobaldo

eremita

cu-

has
iii

ipsas

reliquias,

illmque

/iis scii

Acta majores
itim. 5

nostri

dederunl
.188.

ad 30

Junii

ipsum

facie

conspicerenl

de

quo ~ehementei
inde
dis-

mensis a pag
variis
:

Videbii ibi-

erubuit.
cesseranl

Postquam
absoluto
in

memoralae
Sacro,
mi ^llan

mulieres

dem
fierent

lector
S.
'/"'

guam

locis

peregrinationes
occuraf-

presbyter
posita
.

consedil

sede prope

el

quamvis
a

ad ni locus,
c

Theobaldum

attamen nullus

luxatto huic voci

lucis aliquid

memoratum malum raagna

tempore
Uas
.

patientia
.

pertulissel

ferat.

quo
ej issi
l

ei
;

supei renerai
dictitans

de
.

eoque gra~
non
.

Latiniacum

mlgo Lagny, oppidum

in

esl

cum
ad

Deo
.

secum

potuisse
in
i

monasterio
iii

Benedictino
.

Bria

provincia,

accidere
iiiiiii

ul
,

hoc

malum

paterctur

nisi
ila

l-

Matronam flumen
r
,

in

cujus

vici/nia

constructa

xiiiuii

quandoquidem
<<>

Deo

id

s Theobaldi

essei

licet

pro

agnj

B
i

Nihilominus
posl

lempore,
recordatus
ipsius
vita
:

sedens
esl

prope

Miracula
t

hujus Sancti,

de Vinea, dt qua kk corrupte legatur Leigny, aliaque hn<- spectantu

assignati

.allare
sancti

Missam

venerabilis

ideri possunl
'I

m
.

ejus
/"'

ictis

Ludovici,
,

vitmqne
in

probse,

atque
uti

\< '

Baailli

Lerni

supra
:

operum
dici

quae

exercebal
,

credebatque,

in

in/nihs geographicis

invenio

memoralum, verum nomina

/"

audiveral
miracula

Dominum
[taque

nostrum
intra
ice
,

omnipotensan-

wbium adjunctarum utcumque

[iimiii
iici
////,

insinuant,

tem

operari

propter

venerabilem
se
si

quorum nomina corruptai

ctum
vprba
sicul
:

Ludovicura.

hc
in
sis,

protulit
statu
el
si

imo.

Domine sancte Ludoi

.

es,
\<-

credilui
esl
te
,

u1

Deum
te

orare
;

po

rum
ter

quod de
in
.

dicitui

amavi

vita al

tua,

el

quoniam vehemenneque honestum est,

Regis
in

oeque
affectus

decorum
sii

sen
,

us

regura
facie
1 1
1

tanta
esl
:

CAPUT

XII.

deformitate
ul

quanta
i

mea
dictis

eum
bis
.

precare,
im"\

ea
in ul

liberel

vevabi
pa-

sedens

soranum
semel
ridebatur
ac

incidil

atque

dormieral
"Ostj

tamdiu,
n
.

recitari

poluissel

Monialis phrenetica
vorato
,

nomine S.
:

Ludovici
item

in-

uii

memorato
.

Sarise

mundo
re

ad mentcm reducta
menti
reddita
;

puella

certe

simul
.

evigilavil

reperil

sanatum
faciei

ac

liberaium

insana
dicto
alitei

turaore

hujus pater nimia

liberatus
:

utriusque

suae

partis,

uon

quam
alio

si

iliviiuiriim

cupiditate

mulieri

aumquam
"|

ullum
istius

habuissel

malum,
,

nullo

relicto

\"iin

gressus redditus.

tumoris

vestigio

oeque

quo-

""1";""

nocumento
praedicto
ledicinara

Toto

autem
nullam,

lempore,
ul
,

quo
tlachelina
draginta

lenebatur
adhibi

malo,
-

curaretur,

verum
placebal
i

dicebal
,

quandotali

en

sancto

quidem Don
N,;ihl

Germano
nata
,

de

Pratis a,

quaPUiafeslum
u

mstro
sil
iiiiiii

in

el

circiter
b

anuos

soror
seslate

domus
ante
de
ac

i(|

el

placere

Neque incanliberatione sua

se

rum
ss.

Dei

Parisiis,
.

hac

lamentis
curavil
i

usus
'"

esl

propter

dictum morbum, neque

Trinitatis
,

lompore

Ma adhiberenlur pro
asseruil

inquisitionis
,

hoc
tre-

'

miraculo

anno

Sed

kxxii
per

aegra

fuil

/,

pro

certo

memoratus presbyter,
venerabilis
sancti

mens
Bral
ta

febribus

tertianis

credere sola
dovici
.

plures

liebdomadas

invocalione

Lu-

memorata
\

Qoam
"'

ex

pietate

erga

ipsum

adhibuit,
al

s;u,;i, "

die

'i,i'i

,-

Jacheluia ex dicto morbo recrea proxima ante festum supra diclum

foisse

modo

supra

dicto,

idque

ss.

Trinitatis,

tempore

m
i

Sin "
'"

corripuil

eademque die Veneris memoratam Jachelinam, ita

<i

phrenc
ul
el

me

cantato,

mi

supra

dictum
aliquo

esl

|,ns,l
I,

,uni

moria
ris

privata essel

memoratus
d cta
cierico
'"

sensu. [psa
alias dictaa

lll,

Garimundus
ecclesia,

tempodi

dicla
illi

"'
,lr,,,n
tit

Jachelina

faera1

hac die \ enedomus soron

,,;|
.

domum
se

rediil

lUl

tque Joanni
'"'
,

qu83

aderanl
.

contumeliis
,

afficiebal

v0 ~

suo,

ancilteque suas EUsa-

cans

lupas

ll,

"

ac merelrices
>i

multaque
:

alia

'

praasentibus,

'""
;

llll
i

--.
; "' l,l

sanatum
ride.
iti

probrans
,

dedecora

eum

probra
impeditaa
sorores

qnaa

memorata)
|n
el

intuentes,
licto naali

e * par te

sorores

!;ih "

non

omnia
pudore
dicla

voluerunl

commemorare
:

E"
P ra

m "W
d
' "'

" derelur
,

tumore,
aul
ntur.

quisitoribus,
fai
;e

""

Mui^iMiu,,

aedes

etiam

tumoris

colos

"""
essei

m
die

memoratas

immiltebat.
convitiabalur
ejus

Adhasc

ln
modo-,

Rogantibus
..n

eadem

inal

Jachelimi
,

bealam
ffl

narravit,

'

luiu u
'

8U-

Vir!_'ini'in

Mariam
.

*.

eique ac simul
hac

Pilio

'

"

invocasse

J
"!

lu

^dovieum, aUaque

venerabilem sanrelata
ipsi
,-,

ledicebal
ta

el

de eadam

Domina
,

dicebal

mulcontra

superius

i,

.**
Ju;,m "' s
-

turpia,

multaque
el

Jwidl
d iaque

probra
\

ac

spuebal

,lK,,,s

dixerunl
,

eam.

Cum eadem

die

eneris

Elisabetha

omnino

".

presbyter

administrator

Joannes de G" "' hujus ejusdem

^ 1

mus,

DIE VIGESIMA
Berveus,
flC
\
i

QUINTA AUGUSTI.
1 I

lM|ll

D105

lanos, ,.dixii

eo

yenissen

'""

nresbvtero

ejusdem domus saceldictam Jachelinam visuri; " NOii mmiua "

"-

examinati
fuit,
,

liujus

miraculi

re lituta
<!

ac

sana

memorata semper, valida

deinde
fecil

Jachelina
,

sapiens,

IftABIO.

prudens

quemadmodum semper
:

fueral
alla

omni

',

(ll

ma us
;

sacerdotalis

m [NSer judai
!

dicebal

Vadesis,

adora
:

me Deum
illun

lempore
morata
Jachelina
fuii
:

praecedente
,

neque
aliquid

protulil

verba lurpia
die
.

neque
Sabbati
ad

inhonesli.
se

Mrdi ;ta

''

'

,,,I,,,

cruci scd

conflxerunl
volo

vestibus

suis
.

induii

';
||( !
1

",,.
.
.

aolo,
.

adorare

dii

Inm,

venil

templum
alia
fecil

ac
,

ve peris
alia

inter-

'"'"'

'

hll

|,

rM

meus
sura

est,

quemque
el id

me-

alque
el

omnia

sicuti

mulier

n"

",,,:
,,

Cui

iradita
:

corpore
:ebal

anima,

sana

vabda,
parte

omnibus
liberala,
scribae,

praedictis

infirmitatibus

exhilaral
el

multa,

genus magis
atque

omni
mulqui
do

ex

qualem

inquisiton
runt,

X;,,!

L.qnin
",
iniuriis
i,
lll
i

,uondo
a

incrucem spuebal aqua aspergebatur

.

eorum
in

eam
prolulit.

quanJa,

sacra

teslimonium

nram
ac

Porro usque

dicta

:lamabal
nfBciebal
i.

probraque
qui

dicebat,

chelina
sapiens,

domo
.

memorala
ac

fueral

mulier
ad

bona

eos,

aqua
a
|

alia
ei

;,.,,,,

eero

dum

aqua eam jacra mhil a pergebatur ei aqua sacra aspergeba,

honesta

religiosa

memoante

ratam diem

Veneris,
,

pro

lali

liabebatur
pro
lali

hunc
lur.

moi

bum

atque

eti

iranum

habe-

m
e)

inclamabal
'

aspergenli
a iia3

Mente
dicebanl
.

me
vexari,

privas.

Verura

dicta

Jachelina

nimium
vigiliis,

afflixeral

ma
ge-

(|i

causa

jorores
a

daemonia-

ceraveratque

corpus

suum

jejuniis,

im

esge,

gravilerque
Jachelina
se
,|

daemone
dixil
se
i

Quin
a

tandoque
271

cilicio.

niemorala
(ll

redere

Decem
de
lioc

anni

transieranl
fuil

tempore,

Qequam
.

I(i|

|;illl

ir

correptam faissc atque obsessam (1| u ni faciebal dicebatque mei

inquisilio

miraculo

instituta

mini

nostri

mccxxxh,
Pascha
Froit
,

quando

die

quo anno Doquadam DoPontia

Glia

w\i

(||lll .,i ;l mor

|,,n

inordinata
praedicla

ac

lurpia.
se

Namque
jai

etiam
voluil
:

minica inter

el

Pentescosten
<

(hr

veneris

de
in

orsura

tare

Guichardi

de

Mantel
in
i

prope
.

Remos
ab

deagris

memorata
.-nni

Jachelina

cubiculum
,

quoddara
percepi runt

cem
riini

annorum
aliis

aul

er

rediens

sororibus

aliquae
,

quaa

id

arbis

puellis,

vidil

modicum
.

pannicu-

nuere
cnbiculum
eas
re

ne
Dicta

am
quidem

in

dictnm
jace-

liim

sanguine undique infeclum

reci

ntique

cruo-

projicerel

Jachelina
se

re

mollem,
i

apprehendebal
volebal
:

ad

evadendum
Eo

[ue

ejus

llis

eumque cepil quae cum ipsa

abjiceret,

dicentibus
erant
.

sociabus
illum
refa-

al

verumlaraen meraorataa
in

sorores

eam

linqueret,

atque
sed

dixit,
:

id

se

non
Ubi

rednxernnl
galare
se

valeludinarium.
capitis sui

reducta 3tranc.

cturam
dicebal
lei

domum
Domini
iii

laturam
Jesu

nam
i

sanguinem

voluil
dicta

Legmine
projicere

Die Sabbati
voluil
'i

esse

nostri

bristi

ma-

sequenti

Jachelina
clauslrura
\

?e

in
1111
'

iiiuiii

vidit

manu

ipsius,

eam

reprehendit,

puteum, intra
n.iiii

situra

al

jorores,

atque
tia,

ahjicere jussil :al respondil

riciuae

idente
pulei
.

eam

jam
nl

uno

pede

se

memorata Ponnon ahjecturam; sanguinem esse Domini

Chrisli.

supra
i"'

labrum
,

efTecerunl
in

labei etur pro-

nostri
r.iin

Jesu
iiiiiin

a.dhaec

dicebal

se

portatu-

puleum

atque

valetudinarium
in

eam reduLigneo,
fuil
.

ad

ecclesiam.
,

Verum m
non

iter

eam

lunc
illa

lerunt,
<n

ligaruntque

funibus
I

leclo
ligata

it;i

adhuc
die,

iviiiniii

ii,i

iii

illutn

portaverit

ie

inovere
pejora

aon posset.
dicebal
.

bi
in

prio-

Poslea

die

quadam ejusdem hebdomadae medictura

cce

ribus

atque

dictas

sorores

morata Pontia
1,1111
,

tulil

panniculum ad

e<

'"i'

ipuebat.

posuitque

in

tei io

Ab

illa

die
nihil
,

dicta

B69

Postea

eadem

die
*

Sabbati
soror
baec

circa
dictae

Nonam
domus,

Pontia

adeo

fuit

insana

el

amens,

ut

Uelina
^ixil

Gonnessiensis

[oqueretur;
nulliusque

sed

verba

proferrel
<u;is

vana

inutilia

raemoratae
oror

Jachelinae

verba

MemenLudo-

SenSUS;

u-stes
;

<Iimiiii1[>imiM;

niii-

Jachelina,
nostri,
d.
:

venerabilis

sancli

trem suam
sui

verberarei

diceretque se
regis
esse

non

palris

Mll,

rtci

Patris
:

straxil

meque, aliasque Mos memorata Jachelina baec

qui

teque,

ac

matris,

verum

Bliam.

Quando
redi-

PFolulii

yerba

Ludovicus
ad
ac

esl

Ludovicus.
rediit,
uti

Di-

cus

^is

verbis,
:

Doproo nostro
11111

sensum tum dixii

,

placuil
.

Sancte
hora

Ludovice
e

comminuebal scamna evertebal, arcasque, quas movere po domo patrabatque in projiciebat, terat, bumi
:

mater ejus domo exiverat, illaque dein vasa bat, daudebal portas

domum

me
>

peccatis

exlraxisti

redde
illa

mihi

memovestigio

nam
M " M nl
'

sensumque meum.
recreatam
S[
'

Ab
ul

dictitabal

quaecumque poterol mulierem

citum
esse
inter
el

mala.
se

Idibal

ecclesiam
,

ac
li-

esse

nobilem
i

sibique

adeo sr

sensit,

deipde feMrim
sensi

sacerdoles sedi
in

{i

ad

memoriam
:

rae integi

"' ,ll|,nl
-

um

quandoque
piebat,

candelas

ecclesia

oblatas

arri-

siculi
yi[

anle fueral
u

ac deinde ad

"'
l

Ul

'

memoria,
pro
tunc
ei

sque

bona s mdiem, qua coram

dixil

extinctasque
poteral
.

bumi
agros
sci ibal

abjiciebat.
ibat,
,

Quando
\(

evadere

per

ipsasque etiam
irel

raquisitoribus

leslimonio
praesentes,

Mei

wlae

urbes vicinas

neque
eral
ul

quo

\<'i
i><"'

Pores
'

J? '"''
^

'I" ;|S

rov,bus
ls
(I

plorabant, precesnoverant, recilabanl pluresque e ,um ^overpnt, vovitque pariter cum

: "

cum
malo

intensus

calor,

vehementius

etiara

vexabatur,
sana

ligarel

quandoque pater Porro memorata i'--!'' a usque

fueral

ipsius
.I
t<

eam
mpus
sicin

"'

I:|

Jachelina,
sancli
Ml11

invisuras

se

sepulcrum
pedibus,
si

ve

praedictum
ui,

circumspectaque
Fuil

ac

111

lY
,.'
.

?
'

Ludovici
loquela
in

nudis
itinere,

atque
libe-

puella rntatis sues recte disposita.

ii

autem

,hl

K
'

'

ipsam
.

bujusi

statu,
tribus

atque
annis.

ita

vesana dicta

Pontie

','"

el

vn,;i

sua

deinde

per olverum

ac

com
Libe-

plusquam
|i.m-i nter

Memoratus
Sanctos, at

Guichardus
ad sanctum
nihil
id
ei

Peverunt.
,

.
(

ejus duxil qjua niimi

/.

memoratam Pontiam ni' in......

'

Hac
'

'*%.

nn
nui|
lll(
,

P 8D
1

die
ei

sonores

eam

vinoulis

Nicasium
profuil

multosque
baec,

"
' (

ni,v "
1
' 1

attulerunt, ac

commemoradixerat.
fnti-

;'

i""
1

''.

quaa

de

Crucfflxo

872 posi

cum

audivissel
sancti
dixil
.

mulla
I

miracu
i,

fehem^T
11
'

dolorfl
"'"'''
1

ttffecla
'"'''-'"'"i "'
1 ;

debatur,

sibique

apud sepulcrum

udovici, di

ru

cpucem
i; ll;i

"""" dolore

plena

dus Guichardus
ter

pater ipsius
in

se

^ehemi

tana mtnti
,

d
,-

J/""" d V:ui

^"-

r;i1

"

amplexa est,

atque oscuad lem

illum

amavisse

vita
ie

insius.

ttaflue

m
imposml
petie-

tditur

evotione

\u illahora usque

Sarara, di&tamij

Pontiam carro

T
644
a. hsgirj connssARio

VITA
Dionysiopolim
iri

II

S.

LUDOVICI REGIS
nus,
aBgrola

petieruntque

ac

magna
suam.
pater
el

spe du-

quemadmodum
:

faciebal,
,

antequai

cebator,

sanatum
es

illic

Gliam

Postquam
mater
renerabilis
aegrotan-

atque

affirmabat

se

sanatam
duobus
baculo

foi

"

''

perventum
duxerunl
>.i ii<
t

Dionysiopolim,

liberatam
posl
haec

apud
\.\.i

lumulum
ibal

sancti

Ludovici
i

i
"

ad

memoratum
iiii.mi

sepulcrum
nun

memorata
ad

Qodierna
per
se,

Ludovici

-ii.nii,

secus

quamdiu
subsidio
Dionysii,

sine

tem, menteque cassam, quam antea fuerat. Tunc magna religione paler materque precati sunt, ac
dona obtulerunl
tiae
:

templum,
alia
uti

ar' ''"'"'^
'

atque
sua

ad

i.uinm
.^
^eli

11

obibalque

"

11

negotia

pro

liberatione
distenti
ul

memoratae Ponerant
negotiis,

mulier
essel

sana,

facere

consueverat

antp
ferah
t
:'

et

quoniam
iter

multis

aegrola.

Idibal
alia

enim
quia

Sequanam'

eadem

die

aggressi sunt,

redirent
sancli

ad

lo-

aquam atque
el
lis

super capul

suum

cum
erai

proprium.

Dum

aua

i?

in

templo
patri

Dionysii

baculo ibat
provectae
id
:

oixa,
recto

mulier

erai

mn
cor

memorata
Don
esse

Pontia.dixil

matrique su,

tamen

incedebat

neque patrem

Eadem vero die, qua

ti;i

suum neque matrem. redibant, memorata Ponseque

melius

quantum
muniter
iocis

faciunt

mulieres

claudicantes
ii

{*'
'"'
'"'
1

autem

dicebatur

Dionysionoli
ex

se

recreatam sensit,

babere,

el

pluribus,

memoratam Hodiernam
fuisse

"ii'

quielus,
q

quam

babuerat,
ista

dum
sana,
sui

yenirent;
prorsus
valens,
in

iiafueril

inflrmitate restitutam
lis

per

iontigit,

merita

hebdomada
fuil

venerah

sancliLudovici

sanata
bis

Deinde

semper
el

ver-

circumspecta
in

factis,
:

curam
lam
pia

atque
asil

statu

bono

aeque
\i

deinde

habens, quidquam
deinceps
diebus
a

ANNOTVTA
Unnm
esi

ex
ut

dicto

morbo.
carnes

vero

ex

fail

postea

non
diebus

manducarel
Veneris,
:

suburbiis Parisiensibus vuho

'

Sainl
b

Germain des Prez.

Mercurii,

jejunarel
,iin,
i
'

Sabbalis

non

nisl

el

;M
l

ll;l,ll

sumerel
de

ecclesiam fre-

quenter
;i,l,|

adiret,

neque
"'

De fundatione Filiarum Dei per Sanctum egimus in Commentario num W52etseao

c Gallice
i

matrimonio
sanctus

ineundo
Ludovi-

couvre-chief,

"v

""'''
u ""
dictus

quamms

in

apogramulie-

lh "

ul

meo invenerim cucure-chief.

id

Uiqui
nt

erabilis

bre
nis

capitis

tegmen ricam

flUJIl

'i

nm

cus,
bat,

Guichardus
diebus

uimnt

vehementer
singulis

Opum

ipsum ama-

meLatU

usitata

orabatque
iii

litati

specialiter
a

pro

d
e
.

Fundando domum
locum non
s

'"i" "'"'*
1

^"
tpso,
;

Deus

eum
"'
i
l

custodirel
;

malo.

Porro

invenio

nde
.'

" """"'

"ita

Guichardus
....

*">"

'aboraret,

dum

magno agrum

vicasim

Kemensis antistes
colitur;
ejus

ei

martvr Reia

mis

prmcipue

me

Martvro

""J,M;,;ill: "i
||;i

II:|

" " 1, "

I

;|

P^Pter
,

ingentem,
".

'i

uagraoat,
' '

,,,..,,,,,,

opum '!

cupiditatem
' ,

""
1

7""""
'''"

"
""'

deside " a
1

De

"'

"'l

^4
" ""
;

i^
-0
'
.

"-' """'

^oratus
'

Ludo
,

n*.

Oravil
"'

i"iiur lul

*bi

auferal

de eo agendum pluribus /.//.,# ./. o "H"t Inn miruculnm 8 Canwtenstt U, ex quo iliud accidit anno ei
/

num
mor

discessitque

bus
lis

leoim annis duraverat

'

Suichardushu "'
,

kujus auctorU

""
" ::;

J
aual

Wi

caZ

ZTcarnotensis:hic

r c-r
annoram
<i

muherem

ex

Tn^
ita

2 :
h

Villa-Tignosa
naturaliter,
nl

quadraginta

^Jssr^'
CAPUT
XIII.

aal

**

claudicantem
Plastrieres,
''

,l;iMl
,ln|1
:,I|;|

de
P

Reypedibus suis insistere

matrem
scamno

i"

nileretur

muro,

aut

"'

miapiam, incederetque

Ve
H
i
' 1 '

per
,1,1(,s

tem ""^.
il

spendo
""

I..

^\ry.

manibus pedibushujusmodi statu f.iit Ani- niud tempus

sine
ni

"''"'i'"
0,1,0

'"""' redibatque, atque alio, subsidioque; ali .bibai alia

'

ba-

crwwt

sua

,, r^/// w

.s-

monialis brachio et crure

t,a

qoemadmodum
1

alia

rauUer

sana;

attamen

contracta, valetudini alia mulier

membrorum
fere

restituta

jatnraliter
''"''""^

daudicabat. Dicta Hodierna Rngebal "'"i "' morbum

,

non
dor
annis

men'

codem

memoratum

malo

liberata.

el

8e

;ll,,

,;,

"

dicebal

in

renibus

el

P 81

,i;,r

^empore, nimirum
hujus miraculi,

octo

'''"'"^

exaininati

cum

dierna audivissei
.'

^LZ^
anno
ad
,,!

,1.

^
\

T
dicta

ante
110 " Bo-

A ^
,]

,,no

Dommi

nostri

mcclxxxii,
, ,

posl
,

Pa-

et

Pentecosten
curavii

''" J
"''"'^
1
'

,,,,,.
,

'- P-terlapsi erant ,:''"''"""^ ''" ,,,,,s " ,m ,,mm

'

"

oan-o
eral
lis

cura

aliis

sancti

memoratum,

M
iis,

se

^tionis

ex

villa

Grolai,

broUi

lu^:T-Z
.'

Ld

',

""'^^

tempore hujus ^ malum quoddam

intumue-

#
,
r< fo

"""

;ih V

i""

corripuit in crure

,",,

..;,',

T f~
u """

ipsius

dexlero, quod
locis

Um

T uu
":
.

8C SUpra genn
anteriore.

mag^s i- Perte posteriore

...

..

Caro ipsius

Ulii

csse,

valetudinem
Hodierna
ex

se

consecuturam
die

novem

Hodierna
restiiuta,

Sm
,

memorato
red.it

raorbo

domumque

pronuV fuk
si,

W 2^'
m
,
i

'""''''

neqne '""'
,

"
1

"

""
'"
-

ls

"

" s,sl, ,v
'
-

ne
"

^e

crus

'"

ibidem
statn
.

"

S?

L
!
'

"""^
fern

Qnjusmodl

,;

,,ri

""T"""'
COl-

iacedens
cl ,. i , claudicabat

J.

'

sentemve

Ouandoque

ut

homines

o,

alioque

aojumento J

Deret

r " ,;l,,; "

""

'

nihilomi-

neque enim

V***
domo

^omus
exire;

smn,

poterat

per se

neque
:,.!

DIE VIGESIMA
'

QUINTA AUGUSTI.
,lin:,s

645
1

,.,.,

,.
,

oisi
,
1

juvarelur,
:

geslareturque

\*
f

Qeque

poteral

'

parte-

ira

ipsiuj

n|

||M

|)m

mover6|
poneret.

nisi

W0P
fer-

;i ove va uen
u

eo.

varet,

aul

|ocum
,,,,

QuandoqBidem chirurgus
Joannes
n.l.il

duarum leucarum A Kf.i.in Roberto nece ideni COKKESSAHI.i llllr die \renil atque incessil bene ac Srn r sine scipione, alioque adjumento. Posl bsc memoratus Robertu el agros ivil nneasque, col
iter fere esl

pra3dictas,

quod

a,
''

ad

emenda

diclo

"";

*m \.
'';'

magister

de

sainl

Bri-

lecturus
111

uvas

frumentaque

resecturus
posl

aliaque

multaque
eaque
seraper

medicamenta diprofecerant;
:

negotia

obivit.

Eodem anno
.

vindemiam
du
i'm-

appHcuerat,

memoratus
fratei

Robertus

el

Guilielmus

fJL

memoratura
amici

malum
memorati
:

creyeral

eaque
ne

ipsius,

venerunl ad

Dominam nostram Dono

Roberti

timebant,

nicns.
cto
riter
iter
'i

ad

mare, redieruntque Novioduno,

ibidem
inviso,

1
;
,

perdidissel

Robertus.
facta

memoratus audituranlum
venfira-

Eligio

St
hlli
l(1

miracula
'sancti

esse

ad

incedentes
suscepil

Blapso quatuor

Ludovici;

devovil se venerabili

san-

ivitque

equorom instar celeaunorum spatio, ad sanclum Jacobum b, atPbrro

,

jd
'.

semetipsum venturum Ludovico, el promisit, futurumque pcrpetuo enmdem lumulum, iter susceDeinde mox Lud0 vici clientem. Roberlus, ul renirel .1-1 sanctum Ludictus

ll(

'

in

itinere
in
villa

rediens obiil
Grolai
fuisse,
:

dicitur

dictum
ac

communitei Roberlum miravenerabilis

culo
sancti

sanatum
Ludovici
fneril

per

merila

quamvis

autem
Puis,

vero

nomine

5ovicun]

ad

ipsius

tumulum
el

pro

fulcro

liabebal

dictus
illnni

Roberlus du

qno nitebalur; I,,,,,!,,,,,, uxor, ipsiusque

,,;.,.,,
,

adhaec

paler

dicti

Rosoroi

nominabanl

tamen Robertum bonum, propter bohomines

nostri

Mabilia

ejus
ipsi

nitatem

suam

m
OQod
,;

juvabani

verum
,

non

tantam

opera

27H
scha S.
,

Anno Domini
gravis

mcclxxh
sororem
ejus
el

posl

Pade
iiia

WXIV
Vonialit, <
11)

,,,;,.

poteranl

ul

allerius

procedere valeret,
causa
rogari

morbus

corripuil

Margaritam

nimium

aflligeretur.
'!<

Qua de
al

Magdalena Parisiensem,
Dei
.

domus
,

Pilia-

jjgsij
,-ai
1

Benricum

Grolai,

sibi

commodarel
aon
illos

rum
e

parlis
UrcB,
1

quo

brachium
,

sinistrum

quod
.

imi

suum

quem

tunc

habere
:

poluit
volefuii

solebal

sanum

validum,

extensum
listra

ita

,,

l|m
i

hiiiii

ferebanl

aralrum
dimisil

neque
a

contractum,
poterat,

at,

quando
lota

illud

extendebal

i, ;i

expectare,
.

sed dicebal

ilurum se
se

modo, quo

quantum
mquarel
re

cum
ac

manu
nsque

tantum
manuro.

possel
(

meliori.
eral

Tunc
,

patrem suum,
,

bf&chium
.

dexterum
.

ad

|in;i

genex
eral

axori
,

mque suam Genovevam

retinuil
,

Prmterea pes
contracta
.

crus
qi

femm
nisi
.

sinistrum

adeo fuesinistri
1

qxjia

gravida

secumque
ita

Mabiliam
frcquenter
a

non
possel
,

digitos

pedis

jororem

suam

atque
baculi
saepe

paulatim

lerrffl

applicare
curu
:

quando incedebat.
atque ani ore
in

nde

qniescendo,
dextera,

ope

validi

pro fulcro

parte
so-

ingenti

labore

dolore,

m
,

manu

innixus

super Mabiliam
venil

incedebl
se

baculumque
,

manu
non

gerebat

quo

rorem
lim
oisi

suam,

labore

maximo
ex

Dionysiopo-

juvarel

quemque
aul
fn

poilare

consueveral
,

circa

preces

Nonae
sil

absolutas,
Grolai

quamvis non
iter fuissel

Neque calceos
alia
rita

vestes

induere
fuit

poteral

neque

anius leucae iter

usque ad urbera
ag-

sua facere.
dimidio

hoc statu

memorata MarPriusquara
dicta
:

iancli

Dionysii,

multoquc

mane

anno
suis

prmterpropter
invaserat,

gressus

autem hoc
Posl baec

malum

illam
satis se

Margasacculos
:
1

876
H"/"'-

memoratus
ibique
fuil

Robertus
inter

fuil

apud

rita
1

merabris
serico

juvabal

nam

dictam
1

sepulcrum,

jacebal

aegrolos.
,

componebai

opere

Saracenico
el

bi

hoc

modo
qui

apud tumulum memoratura

etiam
licel

incedebat,
naturaliter

celeriterque,
claudicarel

leviter
.

ac
'-1111110

illique,

dictum

Robertum
se

invisebant,

eum
esse

parte sinistra

iaterrogavissent,
Dil

quo

modo
,

haberel
ac
spera

res|
sibi

tamen
liilmii

totum pedem
dicta

siin>inmi

humi

ii-.-Ikii.

aI-

sibi

melius esse
cito

leniusque

Margarita

recoperandae
lhli;i

valetudinis.
dicti

Appropinquantc die
cognata
,

stra,
opis
'i

aliaque

memorato medicamina, 'i"

11
'

morbo empla*
nihil

prorsus
tupra stpni

cum Margarita,
essel

Roberti

etiam

attulerunt.

*'deni
nati oae
,

Bhae
,

quaesivisset

meraoratum lumulura pro -;> -'\ memorato Roberto quomodo se baberel respondil recle
suae,

apud

279

Cum

audivissel

memorata
jancti

Margarita
facta

apud
esse

illaque

tumulum
\rr.-ii,
,1,1

venerabilis

Ludovici
sanctitate,
igilur

crvm Sancti,

miracula, confldil de ipsius

iiuiii

*
;,ll

hl1 ""',

ac

valetudinem
Margarita,
trahebat,
ad
se

sibi

redditam.

Tunc,
non
die

ille

viveret.

Venil

quam nomagno labore

venera-

vidente
i"

hac
ad
.

crus

suum

extendebal

altare

dicta

domus,
.

seque
ac

devovil

se

quod
traherc

extendere
antea,
Altera

inli

sancto
oravil
,

Ludovico
ul

DOlerat
l:i1
;'

neque
1

quando

i-iim

magna cnm Qducia valetudinem sibi, nsumque memvisitaturam se ipsius

vi
,

''i'

"

memoratum

sepulcrum.

brorura

;'" l,,m
11,11

,l;rr

Sfl

Margarita vidil memoratum Robererigentem, atque in pedes levantem ni:

suorum restitueret; qnantacumque sepulcrum

,

quantocumque
pro
Dionysii,
suscepil

lh
'"'
' , 1 1

"

^en
'

cancellis

ferreis,

ibi

posiUs.

l||r|IK
"
;

Robertus

affirmavii

se

esse

Nona sanatum,
,

angore id sibi xime sequenti

illo
111111

essel

faciendum.

Die Sabbati

ante festum sancti

quod
iter

anno

in

diem

Lunffl

incidit,

11

baculum
'

suum,

quem
una

apportaveral

1|

I|,;|

j!?
1

Im

'

II(

'.

ac Qrmiter

cum Genoveva,

All( lu
i

ei

''"""

sanatum lenm1 USI

5JJ? """"
1

^,;" tthil

''"'l'"'

quando intelle esse, atque reverti, obviam ei "' villam quaradam nomine eum it;i redeuntem invenemnt,
ipsius,
; .

amicis

nomine Avicia, magnoque neque enim ex labore venil Dionysiopolim baculum de sinistro humi Hgebal nisi digitos autem in manibus habebat, quo se juvabal mefemina

quadam

riori

quo poteral
dicla

modo

el

ressa

die

Sabbati

quamquam summo mane

iter
i

essel

domo

''-'""""l'!''

ei

festivitatem
;ir

Isetitiamque

magnam

",""" ll:

wn
'

ccenam
'

gaudio opiparam eaden instruxwunt. Porro eadem, qua

praa

"'"
'"'''
'

,.,

domi
8e
i

'"'i.

ibat

ante
,

el

retro

re-

Co
(1

"

!,.,

Hl

' wtridie

sine

scipione

alioque adju-

Sacrum solemne, quod canitur oirjam cantatum eral in ecclesia saacti Dionysii, antequam venissent. Postquam venerant, memorata Margarita se extendil supw sepulcrum venerabilis sancti Ludovici, nondum
memorata,
ca meridiem
,
1

.;,"''""
!l

^dictaj,
iDSlU8

mane, quia uundinaa Dionysiomomeratus Robertus, ac

.-x

'111111

imago Kei^
ibi

eral

imposita,
tanto

uti

jacuitque
dici

ejxtensa

lempore,

deinde fuil Hf Sacruin

pielate

wor

orolai

venerunl

.-,1

111111

potuissel

Cura

ii>i

raissel

magna

in-

sistens

g46
\

VITA \ A
I

II

S.

LUDOVICI LUDOVICl REGIS

in

UI..IM

sistensori

ni; inira id

tempus scnsit renes, co

dolorem tunc
e sensil

xasqne

suas

conleri,

qc

membris
sensit,
,

Verum deinde
liberalamque
ac
fi

vestigio

recreatam

se

Adhmc poculum collo gerebai appensum "" imponebantur, ques ei dabantur, egestatis' sidia renebal el talcrum hc Avicia
languide uguide
poleral
,

'

illa

contraclione
Surrexil

brachii,
a

admodum,
meliore
alli&atum

istud
*

cruris,

moris

sinistri

lum
dixil

me-

bx attrahens modo

morato
bal
suffl
.

Lumulo,
nihil

pecepil

baculum,
sua

quem
socise

cu

ac

de

liberatione
Ivici,
ecclesia

lunc

cum
super
''

ni 'Zi'Z labore, diclisque membris capta eral

ri

"

brachio.

nC'C
\ZT
,

memoraUE
Bxierunl

languida

prorsus apparebat,
dicli

rereque

:>sn
.

sancli
I

Dionysii,
c

atque
ad
bc-

aervi
statu

enim
hn

Eeero"
i,

cruris

eranl

contracii

171

iiiuipii

nv voluerunl ad sanclum
clesiam
siiam.
lieris

eodegarium
sancli
in

"oc
ultxa

>morata

Avicia

iribus

runi

r<

'

quamdam,

extra

urbem
ibique

aunis

Dionysii

s.-.i

antequam
.

ai

diclum

malura

Dum

<"

ibant,
sibi

inlraycrunl

domum mu-

memoratam Aviciam
I

invaserai

mulier fueral sana

sancti

manducaverunl el biberunl el lunc primum memorata Margarila ilixif V iri.i' se inleere sanatam dixil Aviciae m 'ffidii :lffi praediclse integre san&t&m
cujusdam
:

notaj,

Cra

oss.

renerabilis

Ludovici
dicer
i
,

hac

essenl

regione, ac passim Parisii

a facta
i-i,
i

"' i

. ,

miraroila eceo miracula esse renerabilis

;ni

sepulcrum
brachia
loni
,

memoratum
quo
:

singulaque
pari

sancli

monstravil
tero

sinistrumque

cum dex
utramse

'

Hduciam,
sancli

apud sepulcrum hujus eiusdem Wicia hmc magnam se ibi sanalum iri peT ,,
i

..

,,,,,i

Ludovici;

esse

iludine

conjungerel

eenerabilis

Ludovici;
ui

atque
ad

iler

que
imnii

manum
dgere
recte

extensis brachiis

adhaec ostendil

aggressa

tolcrorum

ope,

venirei

lumulum

lotum

pedera
.

sinistrum,

eoque non
sumpserant,

minus
iverunl

incedere
aegrolarel

quam
llbi

facere consueveral

traam
ad

cibum

sanctum

moralum eo tempore, quo nundinaa eranl nysiopolitonae, magnoque cum labore ac 111 m ^enil usque ad sanclum Lazarum /
Parisios.
<

meDiofulci

Leodegarium,
.

eademque

exl

die
ista

iiiu

ibidem
sed

esset,

neque
essel

ulterius
fatigata,

redierunl
15

Dionysiopolim
valeludinario
dicta

ince^
att-

pernoctaruntque
Dionysiopolitano.

dere

possel
,

vehementei
rogavit,
ul
,

:le

iii

Porta
:

rigam
herel
1,1

quemdam
noluil

se

araore
ibat.
:

bal
satis

adhuc
ire

Dei \-

Margarila
sine

baculum suum
.

rerum
Die

Dionysiopolim
sine
Ires

usque
vei turas
ei

quo
prelio

Veruth
catt-

poleral

baculo

si

yoluissel
<i

facere
dicta

Dominica
etiam
rita
,

qua de
sibi

sequenti

Parisios

redierunl
geslabal
dii
I

im

sa
ra

Wicia
donalos

denarios

dedit,

lurfc
1 1 1

baculum suum
Margarita

anto-

Dei

Tunc auriga
(

supra

tamen
in

dictus

non faciebat ex necessilate.

fuil

eam
re

Post-

Dionysiopolim
'i'
1

vexit.

[uam

eo pervenit,
ivil

memorata
ihcessil
;

eo

li

reversa

ab eo
;

"

superius

dictum

est,

tempore
11111

ad
ibi

posterum
bene
el

sepulcrum!
praesentes
ei

bacului
celeriter,

gestavil

veusa

Vernm
d, "ccbanl

tumuli
.

custodes,
uslra
mtatis,

aliique

brachioque

ipsi
-

eo

irenire,

"'

negotia
,

sna

exercuil,

quemadmodum

quod sanatum
exibal
in

pro-

Xivl:r

lllm|

essei

olim feceral
ceps

priusquam
foil

undc sanari non

sc illique

possel
iri,

aegrotaret,

vexata

morbo
a

neque dein prmnominato. Ceterum

miraculi
dicla

\iinininiiiiis

credens
ad

speransque

wmiebal
Vesperi,
1

quolidie

tempore
transieranl
111

examinati
anni

tumulum,
portam
non
Avicia
,

hujus

assidebat!

octodecira

dum

ajgroti

dimiltebantur,

lempore, quo
fueral

lemarea

Margarila
puella,
ui

I'

"'

'"'

cubabal
redibai

diclam
,

domum
rirgo.

prope
labore

ecclesiaj

recepta,
eral

ei

mane

cradilur
,ll;
'

Adheec
ai

minus
aul
in

gravi

quam
se-

memorata
coram

Wargaetiam

solebat.

,m[U '<-

Hoc modo

proba,
,IU

dicta

mansil
tribus

apud

religiosa

Honstravil

pnlcrum

memoratum
crui iari
:

l||,|;i

Margatiia

duobus
i

inquisitoribus
ua
,

diebus.

"
'i'"'

eorum
:

Tum
'

graviter

eepil

affei tis

qua;

membrfs
esl
.

habebal
levabat,

mqualia

;,i-

sll
i

ll

;i

nominatis
ingemuit.

erigebal
'"'i'"'

lMh

'

iHuc
Ei

itebatur

deprimebatque pro arbitrio suo, eoque optime quamvis claudicaret, incedebai

bei

sinistrum,

quaprOpter

conquesla

aV
at-

'i'"'

Quidam

nomine
a

Dominicus,

l|r
'i

alius
.

qui

servabanl sepulcrnm ajgi^otosque,

supervenientibus, eani
ul

Qe
bal

Qe

"'

l,ir

baculo,

mque

nimium premerentur
pateretur,
nostri.

pedera

humi
fuisse

consolabantur,
quiele
ii"iiiiin
- n:!

""""-i"- testes dixerunl memoratam Hai - i,lll; " e * prajdicto morbo restilutam
merita

mohebantque
liberandam
sentiebal

dolorem

suum
r

enim
sibi

misericordia

pei

m
txxv.

penerabilis sancli

Ludovici
d dicecesis qute
in

Avicia
dicta
'

Ipsa

ex

etiam

Bernevillc
e,

melius esse de

ConstanPa
ajtale

,llr
^
1

l,ens,s
u
111

'"
1

diem
quippe

Potenciaria
111
' 1

quamvis

pateretur
sibi
el "'

dolorem
die
in

supra

ii

habilabai

"'

'"'

" "
1

sancti

Joannis
co

videbatur

Greva

de

diem
; 1

" lrl111

sexaginta
<l

idis

annorum ei ullra annose. amplius

el
I

naclo

^'nV
1]

"

'"'"] ubl ^veneral dies sexla

ZT
,qU0
'

extendere

dexteri
,

cruris
-,,

uequ
,,;'
ita
,i

!'"

^lere
chii
i

,,,,,,,,',:

T ^em cum
'

l
'

ac

manus dextera
[ue
,,,
id

*t,

manum
brachram brachium
,

^'
i

"

dicl,s

'"""

^
ei
'''
l
'

Crus ' crus

,

brachiura brachium
post

" " ,| "' supra"di-

accessum ad

"'

-!""-""'
vehe
ac

'

^
admonervos

^set,

nlius etiam

;i1

"'

membris,
propius inilr
'

lacrymabatur;
sepulcro

"'"" ,v '" admovere;

neque Msqne

S^J "J^w "

s
,

^epulcri
;i

eam
;

n.l ad

,',,,1... ,
,

Jl All
,

,,.

'

'"

P ede

"'

ll|rrhl

sepulcrum

r|
-

^b eo

tempore
el

manifeste
qui

sensit

'"

""""

!"*!

crar w
d|lj

pedis,

brachii,

rueranl

contracti

P er

[empus
,i;i

:::::
"
'
'

, ""'

memoratum,
ul

extensos

esse,
islius

atque
diei

smollitos,

circa

horara

Nonm
, -

"
1
l

'

8rd

Memorata
lam
,i,,.,
,i
,

Ivicia

crus

extenderei

brachiumque,

" "''

'-'

,
i

freqnonter

,,,

"
^

,i,mI

;i

tribus annis non, feceral

retlet,

cumque

pericu-

""
r|

facere

an

pedi

cruiiquc insistere pos

'

::;::r,":: """ poterot,

ransque
se

":";.; ....-

vertensque

se

per hos

**U3S
gradii
,

,,ml P ""
'"' sul1
:

mtrexii apud tumulum, satisque se sustenPede ei crare, pedemque Integrum buhii

' '

"'"'

nd nde
'" l,T;i

va,de l&alata valde lffilata esl de

sua
se

beneficio

tanl tanto

manu

sinistra
in

^pensque

trahensque

quantum ]' lemplum .irs,- .,, lr '-',' k '""

1 i
.

JT

"""'

f
,

'^ l, l"-"n

niiP roJ ecil su Pra sepulcrum. P^

erectam, multi

levaveral prope tumulum pli,M' eo confluxerunl ad videndum mi-

raculum

DIE VTGESIMA
,

QUINTA AUGU8TI.

&47

msedil apud rursum

lumulum

IM

1,1
liquit

-. ....

supra

lorao

ffl

?*
...,

[nced
|

r< ^.^autem ^^ m m '""

exivil

auiera

iuu. lunc

per se,
_

,.

CAPUT

XIV.

." "":
,

,h

er

'

',,..

niini.

: vexata.

'^::!:::;

Cubuil
Postri-

'I'"

:"'::;;::;-;
die

mane
.

SS
lota

fecerat.

Loquela,
ta

ac vis eundi
mulieri

impotenti puelhilat da-

ll(

ibidem

eliam

die,

agens

unius lateris usus restitutus

mirabili

canonicus quidam medkus,

*epulcrum acc uper p des recloq fjparisio: reversa est, sine ucris sioe bac Seincessitper se, dicebalur ... Porro passim iento.
,;,!,,,

KtconUi

,d
prii

:novem
d

die

sent com-

ne prama,

ex febri continua restitutus.

qua

'

xxnm
ptembri
,

Dommi
,

uoslri

mcclxxxu,
Iransieranl
Sellerii Sellerii
4 '
.

ad

mense
ex

Se-

KXVI

',.,
1

5a n C ,i

joannis

pradicla,

atque

alibi,

Lredecim
Qlia

anni

quo

^ *

rcstitutam
"j

apud

memoratum tumulum

Dionysia, Dionysia
Iiii.ilinae

EUchardi

atq atque

Emme
I

hnjus ejusdem merita b0 nominalo per fere Al quindecim .^1^ 5anc ii Ludovici.
priusquam sanala
'

ipsius uxoris, uxoris,

fueral
nati

uala. uata.

Richardus hic,
Lexovii
in

selie.

dictaque

Emmelina

eranl

Nor-

ISjus

veniret,

Eegrotaverat,

incedens.
a(]

ih
de

illo

autem tempore
miraculo
bcn.e

[nquisilionem
fuil
el

hoc

memo
praa

mannia Sana illa eral omnibui meml omniaque habebal perfecta uli forinsecus rebat. Poslquam educata fueral usque ad eela.

raUi
3i

Avicin

sana,
fulcris
:

incedens

libereque,

lem,

qua
.

infantes

solenl

el

debenl

pedibus suis
.

ne

baculo

atque

inquisitores,

insistere
nii
lel

atque
.

altigeral

sesqui

annum
alu
fac

neque
in-

,,1,1,1,-

eorum
brachio,

scribis,
libere

conspexerunl

memi
utentemque
ansuo,

edebal signa
aul

quod pedibus
adhibenl
alii

suis

insistere vel
I

hlll
in ,
:ill

\Mri.ini
ei

incedentem,
illud

incedere,
qui

quemadmodum
[ue

brachium
el

erigendo

fantes,

conatum
el

ad

incedenaum;
posset, atque
I

iiniMiin

lorquendo
.

retrorsum,

claudendo maarbilrio

pater ipsius,
ni

mater,

saepissime tentai unt,

itare

,
D,

iihuii

atque

aperiendo

pro
passii

scirenl

an recta pedibus suis

folunlale

Dicebalur etiam

parochia

incedere,

Lenendo
ab
.

infantem
ubi

sub

axillis.

.,11

Joanois
saDalara

prajnominata,
fuisse

n;ii
ii,,v

memoratam AviAd apud dictum tumulum

bis

hoc

modo
,

aliquo,
ligni

dimiltebatur
rei

sine

m
deslatu

stentatione
siituii
fuii

instar
h.iiiii

altei iusve

sensu
li

meraorata
.

Avicia

deinde

ivil

ad

sanctura
o
i'u-

mio\

labebatur
i

[n

hujusi

Jacobum
risura
:

ei

semel
.

Coloniam

tres
.

Reges
se

memorata
.

Dionysia
eetalem

tempore,
qualuor

quo

dicebatque
diclis.

dum
suum

redibal

venire

ex

esi

usque
de

ad

quatuor

lods supra

El

sane dicla

\\ icia
.

mulier erat
in

pletorum;

omnique
loco
se
in

memoralo
Locum
se

proba
miiir

quae corpus

aflligebal

solo

tempore

annorum annorum movere uon po

uec
loi

cubabal

citicium
,

perpetuo
fuil

gestabal
.

semaliis

lerat,

neque

aliquo
,

trahere,

rependo,
us

perque
Bagris

geslavii

postquara

sanala
,

jejunabat,

attrahendo

quantumcumque
semper
necessilale

carnem

suam

domabal

mullisque

propinquus
dibus

verum

gerebatur

ab
saepi

.iii"

modis.

pro qualibel corporis

inquinabatur.

unde
dicta

ANNOTATA.
a

283 Transactis
facta

qualuor

annis,

llula
:

robustior
,

nondum Lamen
muro
;ii

incedere poluil

\uiitiiiur

enim
via

nysii
'"/'
b
.i.

iu
a.

habebantur Parisienfi. De

extra
iis

urbem egimus ad

\,.iiiin

iiiim

nitebatur
sic

aul

scamno

pedibus suis
l,
;

nixa;

pedes

numquam move,

lit.

,i

neque
.

ullum
aul

ponebal

passum

quanlumvis
,

Compostellam mdelicet, piis peregrinationibus Mkberrimam.

''

vocaretur inducere,

quis
;!

eam ducere
crus ac

vellel

aul

ad

id

usque

annum sextum
ad

complelum.

Colitur
2

Leodegarius

episcopus

luguslo-

Videbatur
[,

quoque
quod

wnensis
"'"''"'

Octobris, ubi de eo agendum. Vicus Leger, \U mlgo Sanctus nominatur,

in

aD ere

liabebal

brachium ad dexleram sinislram. Adheec ubi

.

quaiuor
imnii,
libus
,

anni
repebal
\'i

eranl

completi
vel

quando
manibus
in
.

sedebai
vel
,

"7"'''''"'''"'"

tabulis agri

Parisiensis

\>v<n>c

oppi-

parumper
ion

na
see-

S.Dionu$n

coxendicibus
q

de

i<"-<>

locum
anle

'."

flntabulis geographicis Vormanniai notan "" quidam similis nominis m vicinia

pe quiescendo,

faciebal

annos

quatuor,

wnslantiai
.

" ,/ '""
"

V'

eH
'

ince dens

rulcris

subalaribus

ooce

potence
'" : llv
'

'"

tabutis
'

uotatur prope

urbem,

hi

lUr

J enaberi V
""'"'"'"'
S
1

'"""'

,/r
>

W
.

Reges, seu tyagos pracipuo in V""i eorum reliquim iltuc feran passim notum est. Egerunl de illis
""'
/

neque umquam facere potuil toto illo completum. lempore usque ad sextum a annum memorata Bmmelina dictaa DionyNihilominus verum lenebal erigebatqne Si ffl matcr seepe eam quamvis ejus mater sustentata, quamvis essel manu lenerel ereclam, secumque ducere
:

[psam

veiiet,

non

ideo

lamen

dicta

Dionysia

pedes

6,

et

xi

Januarii.

movebat, quand

neque

passum

formabal

Praeterea,

mpus advenerat, quo infantes Loqm proferre nodebent, memorata Dionysia nullam annorum tempore non toto sex veral vocem; ac
aUas
proferre
di
\

sciebat,

praaterquam
i'"'

Di
voei

n
ces

et,

db

PAn

>el

djju,

aliai

efferebat.

Quin
siU,

has

proferebal

meple,
fold

confuse,

Bgre.
aul

intelligebalur

Quando
quid

ame

affligebatur

aul

alipd

'

648
k. Re(.in
I

VITA
nihil

II

S.

LUDOVICI REGIS
peterel

cere,
,,1

dicehat,

qnod

essel

intelligibile,

panem,
ab
eo

rinum,

aliaque

39AR10

mugiebal ac lacrvmabatur dicl Dionysiae mater, umqnam lantnm eam doce sciret proferre re potuit, ut annis supra diclis alia
verba,
286

Neque

Bmmelina,

atque

tempore

dicta

diem promptins loquebalnr,

allo

convenienfo " Dionysia de di e ibatque per se

subsidio,

prompte
in

V"
sufe

el

recte,

pedibus

'

pneter roces pnedictas

Postqnarn sea anni
.1

sine
pnelbal

baculo, ad Sequanara
'-11111

aquam
el

aalivitate dictae

infantibus

plalea,

itld tlcntti

lulae

faere
esse

completi,
facta

faatltaUm
iiiniil

racu la

cum Parisiis diceretur, miad tumnlum renerabilia sancti

ei
vicinis

ciebal
alia

aegotia

sua,

ali

sana

haustura- luoV uebat, aliaque fe valida, ac

velnt"

BBtatis

sueb

puellula

sana,

lnniu-

Ludovici,

aliquique
dictaj

dixissenl
ipsis

patri

examinali

hujus

miraculi.

lum adijn-

matrique
gsse
bilis
.iii

Dionysiee,

eam
fiujus

porlandam

chardi atque
de

Emmelinm de
Deoque
Ludovico.
,

usque ad temm Vicini autem dicti rl

ipsius
resliiutione val"

dictum

lurauram

sancti

Ludovici,

-->septem
.

ejnsdem eenera <- -.' annum annis ante Bnnnm

leslum
dictse

Ia3tabantur,

gratias

agebant

\'

ei

nerabili

sancto

Ceterura

Richardns

examinali
nia
\

hujus

miraculi

inter
el

AscensioDionysiaa
suo,
die

bI

Pentecostes, paler

mater

cta3

Emmelina memorali uempe pater materque a> Dionysi, horaines eranl probi
,

probique
Dionysia

.iniuiii

Dionysiopolim
portarunl
Martis.

illamque

ad

cum Richardo Blio lumulum memoratum

eo

habebantur
ftiil

in

platea

sna.
,

Dicta

etiam

coram inquisitoribus
prompte,
el

umque
recto

scribis

ataue

quadam
iiini

Postquam
dictum oixam.

venerunt,

posueeo-

incedebal

corpore,

ac

ipsam

apud

tumulum

erectam,
illa

bene
2S
(

loquebatur.
.)

demque hoc
liiin

Lumulo
,

Tenebal

annn-

Anno

Domini
septem

uostri

mcclxxxii
hoc
miraculo
es

niv
fuii
tfui

tumulo affixum
Tiiin

ac pater eam sustenlabat sub

feslura

Pentecostes, quando de
elapsi

axillis,
iii

pater misil

Blium

suum Richardum,
ipsa

inquisitum,
gravis

eranl

anni,

qu

candelam
portam
porlavit,

emerel
atque
:

pari

cum

longitudine
Hic
il

morbus
quse

corripuit

Mariara

uomine
Aleidis

Rosai

ad

lempli,

ubi

illae

renduntur.

Dei

'

bospilabatur in

domo

Lagranl
imi--

lan
Dteu

iam

accendit,

manuiqne
illam

dictae

quo memorata
lis

Maria perdideral
ita

usum
sinistra

tolius
ati

Dionysiaa
affixi)

imposuil

deinde

mater
el

lumulo

sinistrae,

ul

nec

manu
oec

possel
Por-

memorato
suas,

Ubi pater
ul

mater absolverant
sanarel

pede
ro
clie

uec vestes,

calceos

induere

orationes
per
ipsiua

(iliam

ipsorum
sancti

Deus
pater

merita
eara
se

penerabilis
retraxit,

Ludovici,

dixitque
suis

memoratam
runc
altera,

puelpater

lulam

pedibus

sustentare.

ampsil

manu una, mater

atque ad

allare usque duxerunt, circumque idem istud Hare; atque ab hocaltariad altare sancti Bippolyti- Incedebal autem illa satis bene, passum posl

quadam dicti anni, circa feslum Pentecostes, memorata Aleidis mirabatur diclam Mariam de lecto non surgere Cum jam plena essel pies, Aloidis eam vocavil respondil Maria se surgere non posse, usum enim unius lateris perdidisse. lccessil igitur ad eam memorala Aieidis, earaque juvil ad surgendum, eam veslibus el cal:

ceis

induil

per

aliquot

dies;

atque

hoc
afTecta

modo
fuil

passum formans
icerunt, ac

Deinde ad tumulum eam

ibal

redu.

meraorata
per
dies

Maria
plures.

dolore

tristiliaque

simul

dicta

Dionysia

bene

el

recta
dio,

Pater materque

lacrymabantra

pra

290 Ubi
dovici,
oravit,

recordala
illum
se

-1

venerabilis

sancli

Lu-

Ln
?
a.

'

gratiasque

Deo agebanl ac venei-abUi sancto

'I'"'
1

magna
ut

liducia,

magnoque
:

animo
vovilque

pd

'"'""

tanto

S/

Postea

,,llk

'

"

eral

densissima,
dixerunl
se

dicta

iomtm
l1

aria,

angore liberarel invisuram se tumulum

anledicti.

venerabilis

01

M| ""
'"'

,nde

expellebantur,
"'"i"
dl
1 '

redueta,

J """""

sancti

Ludovici

Qua?sivil
irel

dicta
lo

Ueidis

DyBM
v,
;'

'

1,e

lenuerunl
"

hanc
per

Diose

ex

memorata
sibi

Maria

mannum
l,u
11

quo
Atque
anle

Respondil

U[[lr

;"
" x,
:

rM

^ tis
i

Puellula

prajdicta

li

I'"'

hanc
'

l,

n ""'

W
at <I

Maria

Deum,
:

sauctumque
ita

Ludovicum
post-

ecclesiam;

opem
,,,,

.11,1,,,,,-.

prajstiterunt,

"'

IDsam

e c,esia

^erunl

;nl

, veral

uam

vere

non

pote-

'

'"'
'

"'

;','"
'"

iMm
''"'
'

'
1

' I

"'

""

'

'l'l !l III

RlchM
'"''

iP"M

sioi

rersus
,.,

"

';.

''

"""
1

rJucenlem

,;;,; .;;""",
"
,

- ""<
:i

""

ner

''

Maria,

Poslquam baculun ei
.,,

eo

perve-

luobus
j....
.

'

"
;'""

'""''

;-'-

im,
que
ad
lt

.,,

,.-..-.-

m .:
,,,;
,

.,,!;

Di

.
,,

Dbiperreni.

;,;

,;;'

"- "

1
*c
sis
.

-.,,

^i,,,,.,,,,

,.,,

:;;::;;
,

tt^^VSTbZ .*
l

;:;:;:;/;;:"!:,;;:;"

,
,

,, patei
.1 lei

,:::;;:r:,,,,; :;;; "' ,,,;. M n ,""' ;;;';: : K """

;,
1
l

";

-;
.''

11

"

,.,

-^
."-,
ai

'

"'-

"'

".'

cnm

ireneral
...

:::.. >m

;," ';";
:
,

"

"

"'
,"

-".

-". ud
"'""

,
, Lud
c

w
.I

2*"*

rm-*
;'

',.;""""'"

"

"

Ludovici

ac

quotan-

/""/rl/!,
'!"i<t\$cit.

/,,-

ipsius

,.,

eam

docere

Si
1
'

ZZ TV
,],u " lu
'

"
1

""

'"'""'"^

"odo

l"" hic

*
die

i.i.i,,-,,,

Dudo

"" "' ma isUr Pentecostes prandium

,
1

T
sum-

DIE VIGESIMA
,

QUINTA AUGUSTI.
memoralus magister Dudo Deu remnnerel
1

649
ei

ge

;i

(1|lli;iM

sensil

continuaacu-

dixit

Domine Rex,

A.

Rbcin*
rehen1

;',,,;,, rebri,

2S. Cr rh
D8g
c

^
Jrbi
. .

ante signa mte

Licel i iCei

neqi neque
istam isl

debilitas,

neque
fuissent,

ilta

CONFBSSARIO.
!

diem

eo

qua
Lunaa

Knhismodi b

eo manifestarent. iu ierapore ino "

j

Die

eqaitavil
Parisii

Tunc ei dixil venerabilia sanctus LudoPactum mihi serva vigilandi apud criim nieum, nli miln promisi8ti el BCitO
ricus
:

!!<

,/,

11l.11

111:1

m ne 1

eParisios
regis,

Ubi

tail

gnopere
aliquibus
cui

mihi

n,i

pro
beatae

te

laborandum
Mariae,
^enerabili
trans

fuisse,

ut

te

lan

illo

dolo$

Jg Cubu il S^ r irraviter T ""'

|n

palatio
se

cujus

eral
febri

clericus.

reconciliarem
;

Virgini

Sanctisque
Nicolao,
Jl
1

ilis

laborare
:

sensil

continna

praBsertim

sancto

nsit Ubi inn

,

,,|

11

i;i

111

consiliura

vocavil

medidisposi

promisisti,

quando eras

mare,

wflurum

p aris ienses
l
I(

amicosque

suos,

qui

ex

te ecclesiam
'1

Bariensem e;

neqne eo
omnia

ivisti.
:

Tnnc
Domi-

ipsins

indiciisque

Ilexerunt,

correptum

respondil

memoratus

magister Dudo

kl
erat

acnta

continuaque.
crassa,
ea

mil|s
icia

colorata,
1

ac

Quippe nnna ejua turbida; neque

die

'"'

Rex

paratus

sum
ac
:

exsequi
ire.

secundnm
dixil
liuii

consilium

digesl
\iiii;rc

...

apparebanl
magister
el

secnnda
timebant-

magistro

tuum Dudoni
,

Barium
Locus
labori

Tum
:

ille

valde

dissitus

est,

,,.,,,

memoratus
loquebatur

nimioque
lio

tibi

essel
tui
...

eo ire

verum consituis
in

quan
wcenderel

doque

vana,
medici

antistitis

bona
nhi

quaedam
lua
ipsi le

ex

itarium

me dici, ne
:

sensuum alienatio ad
ipsemet,
Mercurii
.

cerebrum
de
ipso

mitte,
ipsiUi

eumque
ecclesia
haec
,

terra

require

quadam
rAliiheas

atque
Die

el

devntum

desperabant.

,.,-;,(

morbi dies
,

sequente, quae quar quandoquidem morbus adeo

ei
alii

Omnia
suo, nus.
soi

praadicta

vidil

magister

Dudo

eique vera potius

visio videbatur,

in somno quam som-

invaluerat

ui

ipse

medici
in

do

vita

ejus

Postquam diclus magister Dudo evigUavil

supradicto
capitis
.

d.'S|ii'raiviii,

ijnotl

longe
.

plura
'i"
;l111

ipso apparerent

reperil

se

liberatum

gra

sanitati
n

conlraria

bona

Ique

mo
nic

\\

m
m

,,,

ipso

digestionis
suae
Vnlli

apparerel

indicium

vocavii
lllr
|,.

conscientiae

arbiti

um

fralrem
,

Dacon-

Ordinis
esl
,

sflioUirinni

eique
cogitare

quo torquebatur, quando somnus; ac mo\ dixit pnesentibus Sanatus sum. Verum, qui ibidem erant, eum existimabant mente alienatum esse et madolore,

eum

corripuil

Pessns
!

suaque ordinavit.
ad

gister
rediil
,

Gaufridus
el

de

Flavi

subdiaconus,
dixil

canoni-

postquam
venerabili
:

sensum

coe-

cus

Turonensis
te

medicus,

quasi

jocando
:

pil

iie

sancto

Ludovico,
dixil
:

ejusqne

san-

Quis
lo

sanavit? Respondit

magister

Dudo
Dixit

Sci-

ctimonia
niitoin
,

itaque

secum

Domine Hex,
in

integre

me sanalum
sum
:

iri

hac nocte,
capitis.

et
ei

jam

m}

sanctus
nt
libi

es, ul
a

creditur,
sis

el

statu hujus-

nunc

liberatus

dolore

medixitT
dixit,

tppa1

nmiii,

Deo
tanta

exaudiendus, quandotibi

moratus medicus
Respondit
qui non
ra\
ii

Qnis dsemon

tibi

hoc
mihi

quidem
..

servivi,

supplico,
constituto
vigilabo.
circa

ut

mihi

ei

magister

Dndo

Talis

succurras

in

angustia

una noHis
di-

mentietur.

Tum
illa

magister

Dudo

eis nar-

cte ctis,

apud sepulcrum

tuum
cepil

visionem memoratam.
FJbi

mox somnus eum

dormivitqoe

horam Vespe-

294

adfuit

nox

frigus

admodum

ve-

ei

noctt se-

rarura,

memoratus

wmno videbatur sibi esse in oysii apud Lumulum venerabilis

inclinatua
el

In hoc Dudo. templo sancti Dio-

sancti

Ludovici,
:

hemens corripuil dictum magistrum Dudonem secutus est conlinuo sumagno cum iremore dor valde abundans, post quem idem Dudo per:

i{iieiitiintegrcc

restitwitur

valetudini

in

genua provolutus
coopcrtus
absimile tecto
fulcra

videbatur
,

tumulus esse
non eral

coram ipso tegumento

et
li-

fecte

sanatusest, ac praecepit,
Postridie
,

nl

pullus sibi

pa-

raretur
inviserunt

quod
eral

positum
i';ipul

super

eo

domus,ibique modo, ut homines

atque
videbal
OSCUlari

memorati medici eum ac videruni urinam ejus esse sanam

mane

explorarunl arteriae pulsum, qui sanus erat,

eum-

maiiusquc

inserere

po^sent,
Prseterea

que repererunt sauatiim

de eo
terent
rali,
,

liret

ante
:

hanc diem

memoratum
venerabilem
per
8te iinr

sepulcrum.

dictum
su-

timerent

ac

desperarenl
id
lieri

sanctum
111

Ludovicum,
illius

stantem
,

non
oriri

videri

cumque adverpotuisse modo natusanationis

.niiiniuni

vertice

indutum
mixta

vetlo:

invicem

dixerunt

hunc

modum
miraculo.
dictis
ci

instar dalmaticaB

candidae,
,

ac quasi

aiiumle

non

potuisse,

quam
dictiqne

ribus

auro distinclis
eral
in

aureisque
ipsius,
in

Qmbriis ornata

Tunc
medicis

narravil

memoratus magister
visionem
;

Dudo

corona
ln| ni,

capite

manibus
sceptri

scep-

lotam

medici

ac

nitebatur

extremitate

inferiore

suaserunt, ut non
beretur in
ratus vero

manducarel de pullo, ne
,

rela-

roper
Ilinr
1

declivitatem
vucavil
dixil

hujus

dictum
vis?
in

tegumenti supradicti. magistrum Dudonem, ei-

morhum
eo

sed dia-iam

st-rvaret.

Memoqui
se

magister

Dudo
enim

dixit.

se

de eo manesse,

'l

"'
i

venerabilis
.pii.l

sanctus

Ludovicus

Voca-

ducaturum; ab
relabi

sanatnm

s|

me
Pem

d,

Respondit,
hoc
sanctus
ista

Domine
Lndovicus

Rex,
Re:

non

sineret.

Tunc

manducavil
,

de

pullo,

111

iMiin
ilb"

feras

rerum cardine.
inflrmitate.

bibitque

vinum
siculi

aqua dilntum
diiia

neque ideo
fuil

umPor-

v|

"""

"
i

venerabilis

Ne

quam
10

relapsus est; sed

,

integre

sanalus.

unea8
!

convalebis ab
tuo
et

Sed habes
corr-uptum,

omnia

fueranl

per

sanctum

Lu-

'"

^erebro

quemdam

lmmorem

vencnosum,
l|(
'

obscurum, qui non permittit te tuum. Haee est causa tme '-ni.niiiiis, el ego removeho eum. Tunc cepit raemoratum magistrum Dudonem una manu, posnitque capul dicti magistri Dudonis in sinum
Creatorem
^ 1

somno, seu visione relata, vere ita quando memoratus magistei Dndo promiseral degebat trans mare; oimirum se invisurnm ecdovicum
in
,

clesiam

sancti

Nicolai

Bariensem

quam

eccle-

'"'

1111

M"

Binistri,

eique
a

incidil

frontem

polli-

aexteraa

manus
duos
,l,m,s

capillis

nsque

adnasum.atnimirum
el

?ue lmposuit
l '

digitos, pollicem
ipsius capite

n '"
|"
11

et

non invisit, quamvis venerit per Apuliam et non nisi bidui ilinere ab ea iter ageret, quod haberet negotia. Adhaac illud Bepulcri lealia gmen ante memoratum, quod memoratus maginum111 dicta visione ster Dudo conspexerai
siam
,

S?
D

1 '

iraxitque ex
8

humorem hunc
coloris

qnam
iiiud
iiia

vigilans
iin

lustraverat,

et

vere

nesciyeral
eral

nucis,

obscurum,

esse

positum.

Nihilominus

ibidem

? U,01

'

"

wmantemque; ac dixil magistro huic Quamdiu habuisses hoc in capite tuo,

sanitatem. Abjccto
v.

die,

vii.

un praedictus magister Dmlo postea resciImdu Vi-ila\ii ili-nule memoratus magister

Posses habere

humore

isto,

una uocte apud

tumulum dicium,
86

sieuli

promiserat

Augmi Tomus

^
65o

>

VITA

II

S.

LUDOVJCI REGIS

fis
i-iii

cognov..
o iM

contingere,

ul

correptns

febri

acuta in-

implicita

el

conjuncta]
id

separari

tegrr ei

hujusmodi

morbo

restituatur

quarta die

etiamsi

quis

facere

voluissel

aon fmssent ' adhibita

vehementi frigore aut sudore.

que os
eral
ossi

genu dexteri a parte Interiore genu sinistri, ita ui ingentem

sine ruptura
in
:

insertum
ibi

Bulcum
lacn

fecissel

diclusque

sulcua

ANNOTATA.
Quartum dicere wuit auctor, quantum rrl r.r jiriirnlr n li/n/< rl sequentious tparet ex pr&ceaentwus et sr</
;1

seu

na

remansil
eral

dicto

genu

sinistro,

lbidcm
in

lempore
hujus
,,...

examinati
infirmitatis

memoriam
i.,.,l,,. pedes,

atque adhuc hujus miraculi

conanAY*.
ii,i
'

el
,

inqmsitores
Aillii'.Adnac

memoratum
crura,
r

sulrum
femora

K I,
tia

/ nfit i.ncti

Utvr niiiiim in hesc omnia iii

im via

l'n r e ,n C Parisiensi ,i,r nrvc i> occurreni i /

le c
sicul

ii

erant

jinii

memorata sunt.
Veneris

ligna

uui

duo

trunco imposita.
Nicolaa
istis diebus Ve manducavit, atque
rf
,

c Die
rniii
ilil j,

ante Pentecosten, seu

22 Maii,
24
\faii,

296
"r

Preenominata
uicuua vuuens diebus Vcnens
labia
in

Pentecostes
,

anno (374
qui

inciderii
.

in

fSabbali Dumquam
,i ei

,il niniini <,< rinisnnriil u w/huu rrrfr ,.,,..,,.,,,.

hisce iidu

%l
'"""
ti

.sai.i.at, Sabbati

dicla

d Carnotensis,
fert

num
t

38 eodem

modo

Nicolaa
illa

re-

movebal
nocte,

modum
locui.i

leporis.

tnsuper ab
Invasil
:

hoc mvraculum,

testatur verba Latine fuisse

ubi

qua

memoratus
non
fuii

morbus
us,,u.'

dictam
\\i

dtcta.

Unde ea retinui

Gallica idem signir

Nicolaam,
surrectionis

ii.-irm
:

ficabant.

Domini
audiebat,

nostri

se<iueniis

(jm

eBarium,
B
Bar,

(em _

JtaZts Bari,

Gallis et nostro auctori

pofe

bene

atque

iuiclli-ci.ai

,,.-rs.,ins

urbs

est

archiepiscopalis
ubi

ipulim in
S.

regno
Vicolai

loquentes.
pil

Ab

illa

autem

hora, qua
,

loqui

Neapoliiano,

seroaVur

corpus

in

nocte

aesurrectionis

ccepil

Myrensis episcopi, de quo ad 6 Decemlris plissima dabitur scribendi materia.

manducare
loquebatur

am-

al

maslicare

nequibal
ei

deinceps

sed

parum,
se

corrupte

admodum,
se

duravit

morbus.

Porro

dicebal

quamdiu memorata Nicar-

'

l;ia

invisentibus,

m
,

verberarent,

aemque
sentirel
:

suam
atque

scinderenl
illi

ad

tentandum
in

,'

an

id

eam

contrectabant, pedibus

ac
.

vel

CAPUT XV.

licabant

manilms
et

unguibusque

cru:

ribus,

vultu,
el

quantum

stringere

poterani

pungebanl

scalpello

venae

aperiendae
:

accom<ii-

Mulier

omni
pfw

membrorum

modato

omnium
digitis.

dicta

membra
nihil

sensu
desti,

carnesque

el

tamen

cta
'

Nicolaa

sentiebat,

neque
;

doloris

dabat
enira
vel

dumtaxat

duobus

tuta, corporeque
inmii

miserrime

contorto
'

pri

IM deque percepisse videbatui ueque gemcbat, nec querebatur, neque eliam

deinde

......
fmlra
,

visit

nmm
,

diehus ,,,,;,,,,. '

subito sanatur.

T\ :~
'-'uii;.

sanguinis
aicl

eflluebal.

A.lha-c A
' '

^
ac

uie u

ttesurrectionis

^"'"'r
parum
nisi

"

"~
memoraNicolaa

pradicta

redire monita

eomedebat,
'"''i'"'

sed

el

languide
,

admodum;
aegre

manducabal
ea

mollia
.

atque

ad-

modnm

masticare

poteral

deglutire.

Muquaa
'

N,
xxx.x.

llrr
ile

quaedam

licolaa

Riberci.
in

diceccsis

Baiocensi<;
in

habitans

Parisiis

platea
'

"% mmbrorum
f

lotricum
;

eo'

dem

hospitiocum

femina
lhli

ml

quadmTomine t0 omine C^

ZT T
aabitabal

vidua,
,,,rla dicta

nomine
N,, ol:,a Nicolaa
'

Comitissa,

cum

in io
1

eodem

hnS|,,,iu liospitio,

,,,,,,,,..,,,.,

tam Nicolaam in ^'"v V

^'
.

rel.us

F*"
''

'""""'^

"'""'"^

"
ci

amphus, anno sequente posi.iu.un ossa

'dovirii( l; ,|li:, m
sana
cral e

llm

U;,
fnrlk

valms n

nr

Pam
dite,

u^Um mera^
suo habebat agenda

JZ

,ln.

.,!""
'

sancti

Tn

^ iJ

'"

hospitio

bene atque

exne
iUa
fere
"

quemadmodum
emisextarium
adhaac
a

consueveral

ForUor

J** ^
60
'

,,U0

'"^ l^, ""''"^" cu,,flbat Comitissa illum

:

a
!

^
nec

^
' '

necessariis;

cibum

'""""'^
et
,

muii.bl.al

""''

ralo,v,n
l

,,,,

ci

'

l'

i(

, ;

"
*

"I1CC
'
,

frl

"

erat
'""

muUeribus quatuor,
laverat

quippe una vice trumenti, atque

horto
,

"
,|

ZX **"*
,

Qec
'

amarum
'

nei

,,

" - l,osce

"

1 '

,l|s,,

"- ,,r,v

:i,
l

,1;,m

;|

Nl

""'
"'

Qec
x;i

a,,,, "

'
l '

"'

fame

vius

multos pannos
,

QeC
,"
'
,

"'"
'

traos exten

derat
la

siccaveratque in Fanrress,, quia :il

malebatcl ue

umtI uam P otius non

man"

""'"'^

domus Petronilla
.

odorem

n '" u
'.

,,.,

v.debat.irque
'"'

bonum Qec P erci Piebat si Nicolam, memorataj

corpus s.ium tranii
'

I1()fl

congruum.
colaa
'"

l,

Pust,am

rn,s
,

nocie

0,,Us,,,s
I

s,-,,etr

ier

1(h

Ni

intraverai
nl "

leclum
it :i

suum
,.-

alque

dormivp
renerii
,
-,

evigilavit,

perditam
,n ,

?
^"

omnibus
sentiret
.

corporis
aisi

sui

partibus

,,-

non sensuram fuisSe n, "i llr dolorem "" Dassuram modo """ atUgisset duos digiS0Dra memoratos q.vibus bene sentiebat.
S
' 5

duobus dumtaxat dimtia

.

dexter,
pellatur, et

mnm.
Ni"
,-ui '
\

Q0C

s,a,u

fuit

''"''^

Nicolaa

us(I ue

ad

Domi"
fueral
(n jrj*^,

videUcel
in

eo,

qui

meScn
dicta

medio.

Die
ut

sequenti

Qlcam Trinilatis prpxime sequentem. Vosh ^ Am me morata Nicolaa

*1
a,,,ue
'"'"

sic

colaa caput tenebat versus pariem .lexteram

IN|,1H
;illdiv erat

;i(l

,l,rm

o.iavam Resurrectionis,
lumuin
le-

lumque
tem
post

JJ^

ita

retortum,

mnitum

humerum dexterum,

n
.,;,.

mn
',",,

miracula csse patrata apud

Sl " rl1

,,,./<'/"''

ne.jue iiiu.i ad posset convertere. Videbal ea,

venerabilia

aliam nar,.,

Ludovici,
potuit

uti

erat

crm,^
tiUW

Ct0

dorsum suum, aut post humerum istum

ea,

quevidere poterat

ne
ne-

quaa ante pectus erant'

v 'dua, sibique sua

modo, atque pravil renerabilem sanctum respiceut Ludovicum, &d auDertate suam, cum pauper esset, et ''. P
'iuo

suo '

dixil

restitueret.

Tum

confessa

est

pre-

DIE VIGESIMA QUIN'1

..,,,,
1

MJGUSTI.
dixeram?
[gnoro,
illam,

G5i
lum
El

conduxil Nicolas ^nica^oclava Resurrectionis,

. .

sa0

et

Petronilla

la

Paucresse

vi-

tibi
Iia

Respondil
ubi
hal
i.

memorala
ei

Mabi
Quaa

(|1( I;1

carrum, el die memorata Peac

comitataa

K.

REGINfi
S*RIO.

voj
:

dixii

rito

donec
tibi

inveneris
eveniet.
casu
ubi

Nicolaam, ita aegram carro imposidictan " usque, eamque ad memoraDionysiopolim n ferendam curaverunt, ubi n ,,',,11,111
,
| '

2,

"'

;l

duxerunt,

focias,
bilia

malum
ad

e'i

quod si id non ?inc memorata Ma,

offendil

hanc
balnea,

Nicolaam
supra

quando

re-

pebatur
ubi

dictum est; atque

el

hanc

vidil

perditam
de

adeo
voi

deformem,
fueral

cre-

iebns

Qovem
cura
Bd

dictaque

Comitissa,

quae

mansil
por-

debal

illam

esse,

qua

sibi

locuta,

fn
,',,

ipsa

diebus

memoratis
in

eam
ad

eisque omnia praedicta

retulit.

ipsarum
alia

hospitium

urbe

soro

299

Eadem

die

Nicolaa

rogavit

memoratam

adse-

jnronle
[jibilominus
,

muliere,

quara

conducebat.

Pelronillam,
ad

rursus

carrum

f,v,,i'iii;iiiiii
.

novem diebus quotidie dictis licel memoratum tumulum, illaque apud

meraoratum
flduciam

sepulcrum
habuit
et

quareret, quo veheretur, ma

verbis,
pei

que

concepil ex
se
ibi

tumulnm jacuerit, miiium f;micn c.nseneque ideo quidquam de solatium, ,.,;, es Nicolaa Deincje memorata sensit. suo uorpore
|iiim
i
i

memoratam
dovici.

Mabiliam
per

dictis,

sanandam
Lupapa-

ac liberandam

merita

venerabilis sancli

Vocavil
ecclesiae
el

itaque
sancti
esl

dominum
Nicolai,

Philippum,
cujus
erat

educta

Parisios

in

carro,

aeque
Nicolaa

aagra
in

ac

rochum
rochiae,
licta

.,!,..

Quandoquidem
quara sentiebat,

memorata
eral

aeque

confessa

de

peccatis

suis.

Mane
Nicolaa

inagno,

antea,

languore,

neq
prorsus

die
foil

Dominica
imposita
eral

Trinitatis
,

memorata
ferendam
eral

qnidquam
n: ,i,
sicuti

atque
est,

impotens

carro

et

Dionysippolim
se

portata.

dictum
ad
i'i-

se

quandoque
nl

deporlenta-

Quando
ad
arca
iisque

Dionysiopoli,

curavit

landam curavil
,vi,
.111

balnea

thermasque,
aquae

sepulcrum
Lignea,
fulcris

memoratnra,
guae

ponendamque
aegri

sub
,

forte

calorem
ais

redire

membris
quav,
sicuti

posset,
esl

motus aliquis pedesque ac genua

supra,
conjuncta
ubi
sae-

supra
ut

sepulcrum
sub
arca.

posita

subnixa,

mauere

possenl

sua,

dictum

supra
pietate
ut

dictura
oravil

lumulum
peccata

nani,
pe
in

invicem
balneis,

separari.

Verumtamen,
fuerat,

venerabilem

sanctuni

thermisque

ac

vibibus

non

intueretur

sua;

se

Tunc magna Ludovicum, enim n-edere

peccatrix

siugalis
tiebal

longo tempore

in iis substiterat,
Cui

non senquandicere-

tantae

eum

esse

potenliae,

ut,

licel

aquam calidam,
calida

eral

immissa,
essi

lumcumque
tur,
eos

esset,
digitis

aul

calida

esset,sehac miseria liberare posset, in qua tanto tempore fuerat. Haec, aliaque commemorabat,

nisi

iii

duobus

supra memoratis,

cum

atque ore

proferebat

aqua

attingeret;

neque
,

pedes
parte

dicti,
illi

neque
melius
aliter

bat, precabaturque,

magna pietate, ploraquando erat supra memoratum

memorata
fuit

geaua
btbI
in

invicem
nii.i

sejuhgebantur
sui
in

neque
;

corporis

neque

tumulunr, ubi jacebat. 300 Deimie Sacro in

choato,
ubi

ecclesia

in-

auam

erat,
tali

priusquam
statu fuil

balnea

ingrederetur

incohatum
collidi

Euangelium,
tunc

eadem
,

nque
tanatur

atque in
aiiatis.

nsque ad Dominicara Triante

*

hora sensit dicta Nicolaa

bique

disrumpi ossa
ct

sua

si-

invicem
in

298 Die
tia
il

Sabbati

Dominicara
ei fuit

Trinita-

dolorem
qui
nito

carne,
in

oranibusque
tinem
dictae

primum membris
Nicolaae

sensil

suis,
Fi-

Mabilia

Londinensis
ferebatur
videral

obvia,

o muftV-

id
11

balnea
'"
1

[haec

Mabilia

dum numquam,
neque
<li\it:
ej

duravil

ea

usque ad
videbantur
tanto

Euangelii.

Euangelio,
collidi

ossa
for-

'i

sciebat,

dictam

Nicolaam,
atque
in

sua mutuo
nix
ei

cum
Ubi

strepitu, acsi
Illud

ronquam
Mulier,
1,111111
.

aominari
mulier,

audiverat;

ecclesiae

rumperetui*.
loco
infra

audivit, ut
egressa

multa

expendisti

el

superiorem

vestem
teque

habes

morbum ilbonam
;

videbatur,

arcam
,

per se

est, suis,

nesrkms
caputque
eral

qun
in

moiio

stetitijue

rccta pedibus

l;,m

nu:i ad

vendendam,
sanctum
nna
jara
,

vehi jube Dionysio

locum, nbi esse debebat,

deNico-

polim

Ludovicum.
parte,
fuisse

Comitissa,

Wtons
Nicolaam

ab eo

respondit,

portatam
ei id

eam memoratam ac novem

pro-

repente
laa,

repositum.
qui

De
E

his

memorata

aliiqne,

eo

venerant,

mirum

in

modicta

dum
Nic

steterunt
laa

attoniti.
se

vesligio
et

itaque

uiebns substidsse
"
|s

neque
haec
e

quidquam
Capul
de
,

lam

sanam

reperil

validam,

quam
oiBcio

"'-

,,,vil

eadera

Mabilia;

meum
pecin-

umquam
eranl

luerat.

Pedes

ejus,

ac

genua

invicem

""
1

"'
s

8i

rursum
hoc
''

ndat, recteque

disjuncta,
restituta;

aliaque
eral

ejus
sana,

membra
ul

I."

"

ls

confiteatur,

reversuram
restitutam.
el

sanam

suo

tamque

terram non

"jjreque ex
1

morbo

Tum
se

narra-

contingere

viderelur.

Substitil

ibidem,
iucioui fueranl

donec
reversa

."'.

,l;,,;

Nicolaae

Comitiss,

vocem

Sacrum
esl es1

,vl

Se
'

,ll,m "

dixe j erat

"""
'

qn

alia
i

,l,,l,

""

aa

Mo

^-n.inni, M, ngilabat, mi dicebat, quae sibi uicenat, aominando hanc Nicolaam, neparochiamve, ubi erat, neque
nisi

solemne fueril -1111) aicus temims, cum dictis feminis,

per
se,

absolutum. Tura
quae

eam
pedes

wuucomisine

tatae,

recto
alio

snper

corpore,
,

baculo,
debal
ac

sine

humano
beneficio,

subsidio

atque ince,

infflcia,

quod
i

haec

vox

sibi

dice-

ralide,

expedite,

celeriter,
a

sana

valida,

aaBrit0

mu,ierem
11
'

'"

perdit? '""

omnibus
est;
si

membris
va|.mul

laetade

insigri

Deo benigne, mi-

'I"

'"
fft

hac
cies

urbe
eique

eo non
se

riflceque
cti

sibi

concesso per

merila venerabilis san-

"'
,.';

stull

dicito,

Ludovici.
:ioi

cure1
,,.,.,;!

;hl

sanctum
Mabilia
'

Ludovicum, sed antea

Respondil
v* ex
dil

Nuntio

hujus
die

sanaUonis
in

Parisios

delato,

mqw
rtgr&sa (jeriti gratujitur.

m
iik lls

"'

Peccatis
ta

em or
,.
1

suis confiteatur.
:

huic

cognitoque
la ta
siae

eadem
wiuoioi , Nicolai,

parochia

ante

memoraeccle-

J
,"

'" "" Deine

pario parte
dicta
illani

\eve-

saucu sancti
el

uiu*uo Philippus dictus u

istius

h ffic
. '

iii,,',,,,',,

dicis?
,

^esp
111

vox

pafochus,

eo

audito,

obviam

processit

cum

qoajsivisspi
niI1(h
'

dlcta

"""

"-

(:,,m

se-

cnice

Mabilia,
1

rediil

iterum
es

vox
illic,

'"''

i,i

"'i

"'

ei

dixil

ll|N
,,,!,'

Non

ubi

''."";

uti

lu,.

Uabilia-

1
;

''

biHj

'

sloita fecisti; illuc ito. Cum""" Qon ^uassivissel memorata n,v audivil dictam vocem, si1

Lazarum aqua sacra usque ad sanctum usque ad solemnitatem miraculi. Ubi propler honoIpsam pervenit, coram ea genua flexil io BUa ffem u*xil eiq miracuU tanti

rem

jucundus

esl
nl

adventus
corona
resecaretm

tuus
haec
.

scito

non

recusatu-

rum
mihi

me,
nunc

'"'

, -

hl "

"1

est,

Q on

Iveris,

quo

quam modo
.

capite
lali

gero
statll

...

essem

652
&.H6IWJ
hisario
tii,

VITA
in

II

S.

LUDOVICI RKGIS
vici

quali
.

lu

nunc
id

es.
libi

posterum

quippe

Porro invigila tibi in magis incumbit, quam

invisurum
morbi

Porro
confessus

ante

hanc

diem

tempore
Dei Cor-

istms

fuerat,

verum

caput

habuil

el
,

coiium

recium
rectoque
inlegra
,

e,

sauuui,
corpore
,

muti

ium
in

-<,..

,.,,,.,..,

-.

,.......,

,,,,,,

Lireues
,

rertiaj,

td

cedebai
;

facile

bene

copiosus

sudor
luit

ortus

est

ejus

corpore]

,ii;i

mulier
rediii

valetudine

Porro
visil

postridie

quo
ei

usque
fuit,
a

ad

preces

Nonae;

atque]

memorai,i M sepulcrum, atque ita fecil oovem diebus conlinuis, veniendo Parisiis ad dictum tumulum adjumento, quemadmoalioque baculo, si ne
,;,,.
,

Dionysiopolim

ac

ut

visum
voveral

tempore,
sancto
in
illb

quo

hoc

vo-

tum
lius
fuil

venerabili

Ludovico,
sudore,
ei
uti

meei

habuit,
dictum.

dormivitque
Qui

ibidem
in

erant,

dixerunt,
:

fe-

ii

alia

muliei

prorsus sana.
dictse

ti

vero

dixeral

bri

Bnem impositum
haec

sudore

antedicto

neque

memorata Mabilia la sic eadem sub

,

Nicolaae

eerba

ante rela-

posl
est,

fineni fere

octidui vidit dictam

Nicolaam
cit,
ei

apud

portam, quae
recte

Dionysiopolim dusuis,

esset
aestu

memoratus Gobbanus rebri lentatus quantum percepil aul sensit; licel valde debilis neque scivil se deinde Irigore aut
:

incedentem
celeriter,
-iH)

pedibus
ei

expediteque
capite
collo-

febris,

aul

capitis

dolore

fuisse

affliclum;

sanamque
Gratulor
tibine

validam,
,

sed

posl

dictam
ac

diem

septem
qoh

diebus
lecto

perpetuo
cce-

que

loco
:

recte disposito

cui

memorata Matuum.
tibi

decubuit,
pil
:

tunc

primum de
redibal

surgere
;

bilia dixil

adventum
,

Rectene
praedixi
?

cubiculo
posl
e

tamen
lectum

egrediebatur

verura

sanata

es

'

evenil

sicuti
:

paullo

ad
lecto

rransactis

diebus

Respondit

memorata
Nicolaa
Nin.laa

Nicolaa

[ta

sane
,

Ceteel

decem,
us

memorato
sanus
,

surrexit,
restitutus,

domoque
fecitque,

rum

dicta

unum
luit

habuil
imilier

filium

sem-

est,
al

uli
;i.

ac

per m*nii>rala

bona

qum
inis.

habel

enda
b;

quemadmodum homo
sanus
tuil

sa-

Postea

semper

usque ad
ad

hanc
ve-

ANNOl
,i

\i

diem

praesentem

renitque
uti

tumulum

nerabilis sancti

Ludovici,

promiserat,

mense

plical

une mine, quod semisextariuro cxPomey in indicuk miversali alii medimnum illiusque quadrantem dicunt, quod in
Gallice,
:

Septembri.
304 Quindecim
raculi

annis
ex

ante

examen hujus mipropc

ses

[i

Heriberto
c,

Ponlenaj
a

Gonnesannis,
el

Puellula

djj

u hinc non debel inferri, fortiorem fuisse qualuor femmis simul sumptis , sed singulis. Forte aliis quatuor cohab itabat qua """ rn " robustissima.
idem recidii
,

siam

habitanti

Parisiis

viginti
fuil
fuil

Inu mcedtrt

[femiae

uxori

ipsius

nata
haec

filia,

nominata

Mabilia.
integris,
attigii

Nata

autem

omnibus membris
Ubi
Eelatem

sicuti

infans

oasci

debet.

ilias

annularis,

qtti est

inter

medium

et

mir

trium

mensium
[famia
,

praterpropter' nocte qua-

""""'

dam,
ab ea
leclum
cliiiini

qua

ejus

mater
.

cubabat,
in

absente

marito

Qlim
sensii

ipsius

jacentis

cunis apud

suum,
exlendil

cunas

moveri.

Unde
,

braexplo-

ad
se

cunas

prope
haberenl

lectum

CAPUT X\l

ravitque,

quo
cunis

modo
essel
te

cunaj,
dicens

atque
:

an
fans

infans

Qon

egressa,

In-

mea,
'""
inii.

Deo
dixil

committo.

Mox
-

memorata
l,,lm

Febris

facto

voto

pulsa

grmus
;

Umh
vuellulce
'

percussa
:

super
ii.)

humenHn

Pf"
aliis;

cussa

Dei

apud sepulcrum concessus

chiudif.

nomine ad

talem lo-

uti

et

mulieri

cum, ubi uec mihi nocere possis, nec magnoque timore tuil perculsa ac se bus suis cooperuit. Poslquam meroorata
,

lodici-

Mabilia

perveneral

ad

setatem,
,

XL

Quidam
ftbri,

<

periculoso

D S,HJ,V ";;,;;
lr

qua

pedibus

suis

eam
sicuti

oportebal
ante

insistere

atque
incedere

Sabbati

etiam

incedere,
,

proxima

festum

sanctorum
L'
,:

incedunt infantes,
"'"

!"' "''"

""""

"

l:

""''"

";;

*
"
"

"

'
:

nequivit
:

oec

stare,

>lcare

-v,i,
se<i

-,,,.

pedibus ,',, ,

neque eliam pa
.,'.

.,
"-'"'
'.

&
"'

,',,":"
' .

'

'"

h
;

,,'

"""'""""
'

r.r/,
agebanl
obtinerenl
i

Z r t ;"T
V

'""-

"

"
i

<"
r.

bujusmodi

"""
ji

""

'

'-",

'-

"" r
,

'"""

uonec

'"

-!,,!.

uum

'"""

^eCZT'X.lJZZTl*
apud
archiepiscopum
facultatem
civitas
M"i;i

''""
111

111

Remensem dictum Gobbanum seinterdicta

" "manibus tantum

erigebal
inter
et

'''i
natibus,
PraBterea
,

'"

loco loc<

locum
se

Qeque umjunctur,
.

P eliendl erat sacns

quam
quaa

Laudunensis

ex

terra.
,

ab episcopo

eranl

JPPeaveranl ad decima 5ePt,ma

soror,
11

Laudunensi, , ,, ciYes archiepiscopum Remensem

ffigidia,

crura

femora

et
,

videbantur ac
Mabilia

eranl

loco suo

motaa

adeo genua ul memorata

m orbi
domo
i

Die

crura

sua

humeris
dextero; dextero
;

imponeret,

dexterum

hujus

in
recit,

cuius
ul

.lrcumi,,.!,-,.

I
verbis

credebal

enim

i...,,um

i,ir

5^'SE
o,,,,,,,,,,

Gobbani

smisiro, sinistro.

smistrum sinistrum
"" ;,,
" ,Vl
ol

neque
""""

aHud

?I'"""
e

:,

" nCU,Um
l* des

'""
et

.,'

Sobbano.

Quibus

auditis
'

dixil

ms
ero,

Sobbanus
atque
ac

ZT
i,,m"

,,,,n,,n

Promilto
incede.o
,,i

me
, ,

simulac

^ aPPare
?h uesa,
"'"l

5P eciosa

recta; satis

BW S

m in

gge-

P in 8 uie
al

ac carnosa prp puellula mtalis sua3, forinsecus eranl quoque ejusdem

:

lDSiUS

' ,
;

Dionvsionolim
sancU

"' 1

V","
lur

iturum.

sepuicrum

venerabilis

Lu

nea

^e

i'

Disi

q UO d

"'

C l0riS

"''''"'^

membra
loco

aliter

genua

suo viderentur

^T"' "^
emota-

DIK VIGESIMA
vi.-ini
,

QUINTA AUGUSTI.
Dein
Tl,ll(

653
ratigata
,.

passim

dicebant,

eam

membris
Bancti

w
'

:ilrl,;

nequeumquamituram. a
'

ei

" Cupio Bedere; nam candelam iu manus dedit,

:

lrbgim

quam obtu- cowimaiio

ipsa
fuil

905
''"
,

i'"""

Jjenit, GalJiam

oss

venerabilis

lit

;"l

memoratum tumulum.
cun
illam
;ta

Sic

illo

portatis,

undecim
r
1 1

annis
iu io

tempore
aliis,

puella
dies

ajrad

tumulum
;

cum
edere

"v " tndana

1
,

inquisitionis,

ii uionj cum Hmmi\

donec

novem
per
se

essenl

compleli

quibus

diebus
polinundina

^
ei

11

""""
ess

^^
Mabiliam ad
.

sinebai

incedere,

ei

^,,.,,,,.,.,^

|r( ,, ll(lillll

quandoque

',,,,, e

lumuium venerabilis
miracula
gri

m(l|(;i

,.-,,

a-

rJ^iem'unisanati;
c

tumulnm. Dicta autem [famia neminem cognovil eorom qui erant circa Qliam 111111 quando eam prima vice invenil stantem
,

apud

Sanctis,

praeter

mulierem

unam,
invenil

nomine
apud
tunc

[famiam
dictam
eral

la

?*
1

"

Qen; quemadmodum, .fin honorem suum am coram Rege, ,',,:;, h; " *ecum ducal alial decet, L,,,
' 1 1

Mortaliere,

quam

fliiam

suam,
polim.
audivil

quajque

peregrinala

Dionysio-

lnl "

""

pr0

ipso

loquatur.

Cogilavil

secum

SS
"

Beribertus,

eum

dicere

,.,,,
,,,1,isi ,
','

filiam

verum, responsuam ad lumuium

Paullo
posl

memoratus Heribertns, quando suam es e sanatam atque incedere, venil Dionysiopolim viditque filiam suam atque uxorem apud memoratum sepulcrum. Tunc
flliam
.

Deinde

sancli
Si

Ludovici.
possel

vovil

dictus
pellavil
iii

Heribertus,

qui

longiuscule
,

abcral

videre

(iliam

suam
bil

pedibus
V.

memoratara
iih;i

Mabiliam
surrexil

ei

dicens
se
.

apVe-ine

siantem
IM|III
.

atque

incedentem, nulla
se

die

huc,

mea.
.

Ella

per

ac

8d

seplennium
Mabilise

vinum

Tim.
vovit,
filiam

ullo

auxilio

venitque ad
corpore,
el

patrem suura, inced

festine,

riJ

m{&>
M
[

diciaj

mater,
i

pariter

bene,
hominis
tns

recto

sine

allius

,,,',.

ei

sanctus
se

udovicus sanarenl
yitae

auxilio

Reliquil

mm
Di8 j

mi

prsdictam,
die

toto

suaj

Sabbati,
ad
id

sequeritique

lempore uon Dominica

nxorem
dies

filiamque
essenl

memoratus Heribersuam praedictam, donec

,

novem
bus

completi

in

dies

singuli

m agna
veneruni
riliam

cogeretur inopia
[famia
iter

Memoratus
susceperunl
dictus
,

frequentarel

sepuicrum
diclus

praedictura

Novem
rediil
.

diere-

Beribertus

ejusque uxor

complelis,

Heribertus

Dionysiopolim.

Fereba!

He-

ribertus

^estabai
otabat;
spitati

quemdam
neque
fuerunl
in

uxoi ipslus suam prfiediclam, el ipsorum filiolum, quem laerat,

cui

eum

relinqueret.

Hoad

domo
die

Adami
Ludo^

de
filiam
ici

Fontenay,

suam integre sanatam Per viam autem quandoque illam portabal ne nimis fatigaretur; quandoque eam ante se jubebal procedere Ceterum posl haec per tres annos, quibus vixil memorata Mabilia incessil prompte ac ceduxitque Gliam
. ,

atque

eadem

hac

portai unl

suam

i.-i

iter

sine
eetatis

nllo

auxilio

baculove

sicuti

alia

sepulcrum venerabilis sancti

ipsius

puella,
se

omnesque
dictara

Lestes

interrogati
i

Timr
ctam

reliquil

memoratus
ad
alia

Heribertus diipsius

asserebant,
liberatara

credere

Mabiliam

Dliam
rediitque

cum

memorata
tamen
aliis
,

[femia

ma-

morbo

alque

impedimento
i

antedicto

bvudi

ire,

Parisios

negotia

sua ob-

per

merita

venerabilis

sancti

udo^

ici

ennda.

Redibal

diebus
visurus

sequentibus
praedictam

308
pore

Anno
hiberno,

Domini
gravis

nostri

mcolxxvii,
invasil

tem-

uu.
Vulierctaudo,

qoandoque
iiii;un,

Dionysiopotim

nxoremque
Memorala

suam,
enim

quas
[famia

invanil

apud luiliam
ibi

de
nis
bris

Sarris,
lignarii,

nnihiin,

quolidie

Joannam Parisiensis, nxorem Joandioecesis qua? sana fuerat, omnibusque memmorbus

incedens
[ue

ad
bat.

sepulcrum dictum
Ubi
faeral

portabat,

atque

servaGlia

valida

bene,
hic

atque

expedite

sine

dicta

[famia
sex
;

ibidem

cum
sexta
ul

Mabilia

claudicati

morbus
valerel
,

eam
aul

corripuit
se

wa
hcuI
:||
I

diebus

eptemve apud
el

sepulcrum,
aul

pacto
tare,

inci

dere

non

susten[nvasil
inter

solebal

quotidie
fuissel

die
,

septima

neque

pedibus
dictus

uti,

cruribusve.

hospitium

reversa
rogavil
,

filiolum

suum
lo-

autem illam
festura

morbus nocte
el

quadam

'

ect e
1

imponeret,

cuslodes

aegrorum,

Virginis
dies.

PurificaUB,
Licel
-

postremos

bac-

'i'

"

lumulum
11111 ''
''i
1

jacentium
verenl
,

Gliam suam ex
inde

chanalium
tis

vesperi diei

cujusdam Slar.

'"

a
:

quando
tempore
.

" ,||lllr

a||i

eo
in

enim
solebanl

dum

amove Sacrum
ol>

lectum
.

intrarel

ma
,

el

valida
se

eadem

iila

nocte

dum
,

evigilabal

adeo

reperil
.

debili-

wlemne

ecclesia
illi

sancti

Dionysii,
loco

tatam

MPiain grorum,

m
'

ex dicto

amo-

busque
dictum

cruribus femoribus, aegramque membris uti non possel iis ul

esl
el
;

pedi
.

sicuti

absolutoque
i

Sacro,

eo

sinebantur

reverti.

neque
pedes

se

verlere

etiam

in

latus,

[
'

1 nia

absoluto
'

solemni
asgrotis,
ni

Sacro ipsam

eleemo
I
i

cruraque
se

haberel

rigidos,

'"''

(I;||

;|11

"'

singulis

[famia

ro-

possei

convertere.

Dictaa

neque eos ad Joannaa apparebant

'^'

,lir|1

"

custodes,

retro

repo-

^PostquamSacrum

essei
ei

absoiutum; quippe
daretur;
erga
Ifamia
existiraa-

membra nominata jam quasi morticina, videbandiu seturque etiam siculi membra eorum, qui
dei ni
i
ita pedemque inepte habuere locatum membra ha hi item movere nequeanl Adhajc somnoque obruta quasi stupida, benl lectoque decumErigida eranl ei illa membra
.

^
,ii
.

.'

'"
sl

eleemosyna
ex

''"""
1

proprio

labore

cum memorata
se

se

''"
i,.,,^"''
11
' 1

Fiv eret,

Deum
dicta

magis
redieral

Postquam
re Peril
"

,,,"""
v
;

l"

ad
in

memoratam
aliare

r ,Y,;l1

Gliam

suam

ante

beala?

Virginis

Mari,
ei
i.i
i

rueral

Bon|J!!! oines
PQelluta ,,.,'""
i

conlr a columi

,|m
v;iii;i1;|

ibidem
-

ii, erant,

iin i,i M dicebanl

1 1

,iin ccam
i

exire, poterat, neque surgere neque portaretur. Hoc nisi ,,, quo voluisset, ne q Ue modo fuil domi -n;r spatio onius mensis, speliberandam recreanra batque de die in diem se
:i,

mi;
lll!

el

maledicebanl
"

patri

ma-

damque.
309
s,i,i
,

'

;ini

307
lia
l(1|
.

'

sine

'
i

custode relinquebant.
N1 ^ ;l

Cum
ac

hoc

modo

sua

""'""
j,

lf:,mi:i

l|(,(

^
Pecta
;i(
,

pedes suos erecla ac stante,

'

mud ''" vehemenad

essel
vellel

pauper esset, auxiiio, ueque maritus

subminislrare,
Parisiense,
ubi delata

egra neque

taissei

in
.

domo etegma
qui
sibi
ei

haberel
ipsius

necessaria

eamque
,lm
i

memoratuin
nvii
tilio,

ce P il i

reporiavitque

fuil

ad

valetudinajacuil

"'

ibidem
se,
sine
ullo
se

incedere
alio

rium
potens
,,

longo
posl

tempore
festura

im-

eorPre,
|Mss|ls

per

au-

atque
el

inUrma
Pauli

etiam

sanctosanc

aliquot,

quos per

formabat.

petri

Poslea

sorores

aarii valetuainai

con-

o?4
a.

VITA
ierunl
se
ei

II

S.

LUDOVICI KEGIS
id

reginc

consiliom h
-

fulcruni

compronenquod
lecto

" :o

<li,

iii

paulatira
ei

oiovere

assuesceret,
facto,
e

fortasse
posita

Forel

utilius.

Hoc

de-

esl

juvantibusque
ivil

eam

rnulieribus

cum
quod

labore
esl
In

usque ad

altare sancti

Leonardi,
Uie
vice
.

recta pedibus suis, sine !|. adjumento, prompte atque exnediff' " lum alifl """"'' sana, claudicaret, non vero claudicarel dicta priusquam raeral ^mia, sn i,,,,,
<l'
1 '
;

incessil

;il

"'~

Wqji'2!*
,

eodem boc
<

raletudinario
ire

pore,
licel

ac

celeriter

incederet.

Posi
a

^, WN
-

,,a

cum
mine
viter

vellel similiter
ei

lecto suo
,

haxc

ad altare
.

ne

parumpei
incessil

claudicaverit,

opem

ferente

vulnerata.

humi lapsa esl b fncedendo autem pedem dexte

.

temnor
h

per '

dicto

libera
uli
i"
1

dicto

rum humi Qgebal

poteral
;

;ii

sinistrum
se

nullo

modo Qgere
Postquam
se

bene atque expedite '.,', morbo, obivitque negotia

sana,
el

T"
,

aha

muher

su
',

creditur

irerura
.

posl

trahebat.

menta eenerabilis

sanata

sancli

movere poteral
rilo
di
:

Ludovici.

desiderabal

domi esse
lecto [ler

cum maegresus
i

suo

liberisque,

quoniam
suo
ul
:

poteral

cupiebatque de
ope

vivere.

itaque

ANNOTATA.

cepil

ralcrorum,
poteral

redirel

domum
per

DeLoon

kMm
,

incedere
rere

non

gua

de

causa

/^nr m
urbs

totam
fulcris

apograpl

,,

viam

marilus

illam

ferebat.

Deinde
ibidem

Gatiice
r/nsm/,,,

domum
marito

laudwnm,
Hrnimt,

suara
Gliisque
ei

episcopalis
,

ingressa
suis.

est,

fuilque postea

cum

sub archi

Suessionibus

Noluil
;

maritus ejus
causa
adibai

necessaria

procurare fulcrorum
Mederici,

eaque de

ma
eccle-

cum
siam

labore
sancti

mlgo le Laonnois, nomen Landunum designan, sequentia

dunensi,

qu* agro LaZ "

dedit

adjumento

manifestedl

monstrani
b Refertw id ad tempus, quo examinatum laoenefictum, tion quoscripsit hic auctor c (Jonnessia, bulgo Gonnesse, u,,,. E cultus 111 Pansinoi ro ai Baudrandus, asserens

stipem

postulatura.

D
itepul"'"'" <"""'

3*0
muli.i

Postquam
facta

memorala
miracula
ibi

Joanna

intellexil

esse

apud

tumulum
dixit,

sancti
vovil

'

Ludovici,

sgrosque
se

sanatos;

Que
ll

invisuram
"-

memoratum
ordinavil
ac

sepulcrum.
ad
ibi

Quo

'''""'"

ileucu

"'
1

Janna

haec

itineri

dictum

lllllllllllm
"'

oecessaria,

sperabal
sancli

se

sanatum

Pontenaj ^,-,, ,., notapwr in tabulisagri Parisiensis mia fere leuca magis Parisiis dissitus.
<\

P er

merita
l,,;illi1
' 1

venerabilis

lem
,IIIV
' :

cupiens
Propriis
:

ad

Qnde dictum tumulum veLudovici.

ii" ,

alia

miracuh
auctor,

probatio,
licel

quales freeluci-

guenter adducit

"'i' M

B*

were,

tantum
;

ad faclum

nevil

'"

lucrata

'" asses Ires

; '

dandum non conducant

hos portavit

,l:,m
'"'

Don
ller
;h|

ac die qua-

Dsam
!

,ni;i

mane lulcrorum subsidio ingressa nrbem sancli Dionysu, comitante fi^suanudis pedibus, atquein
laneis

CAPUT
Anus impotem
letudini

XVII.

^
|

''"i

"'

adhibita

venil ad

dictum sepulcrum'

,I,M

"

**?'
'

f? ru,t

da a r

ad Vesperas,
quotidie
>

quando eovei
diebus

1 nfl

im'dem

qualuor

et

";"""

ST
""
'

ande,am
s ft, '" "

tumutum antequam essel anata; ^ulil pari secum longitudine

apud
, '

incurva apud tumulum vauti

:

subs,8tens

m"

,:

""'

'"-

luU

lumulum sacrum,

""-.
,
,,

mlituta,

et

mulier
oculi

capta
de.r-

parte
teri

corporis

sinistra

vkus
:

r
'

dicta

Joanna

simum,
,

mulieri
:

redditus

i,

" ;r;.
'

M V" "" Q0C

? dolore

!ehi

praaertim
e POsseta
fueral

claudo

gressus
et

ibJZ
tem-

expeditus
siccata.

aqua

pileo

Sancti repressa

pressa

tanto

A -nno
P

^st
Perat.

""*

a,ios

*
"

Domini nostri mcclxxd nomine Joanna, habitans

saneti

mulier
Parisiis

quav
in

pa-

lnw

r, "' lll;i

SUis

" i
^adus
sine
'

Mederici,
labore,

incedebal

ope
eral
:

lulcro-

rum magno cum

,I;|

valdeque
essenl

incarva,
gibbuni
in-

'"

ralcra

admodum
in

brevia
.

etiam ulUus

liabebal
1

op^qufZ'J^
l

dorso
:

grandem
aeque
ita

latumque

v| '"'
i

'"

11

unius

denarii

foramen

w
Adluec
ita-

'

'

'"

m,
i

quod
.

n, ,
'

dovicustanS

Venerabi,is
..;

cum memorata ?.,

memorato,
dicta
incessii
llllllns

Bnus eral
'I'"'

^ctus Luquolldie
'""
,

neque pus Joanna atque

,

emittebat.

segrotavit,

*
,

;:;;;::';;;

*- *****
v

annis

quatuor,
.|
(

aui
(

quinque.
|;r iT.ll
III

Post
pl^-

.-llliillOl
[

IIICiKi,;,!.,
.

;||||;i.

moratum
completi.

lumulum
";.
,;

nie 1

ea
.

,,,,,,n

"

?
8in e
nTi x,!nl
.
..:

ovem
fulcri*.
'
i

ubi

habitabal
sancti

"'-""

dixil
,

dcinis,
ac

ire se

velle ad
ibi

sepulcrum
Da lum
iii.

Ludovici

sperare

se

sasi

[taque

"" Powona ersonl qo i

, :

1,1 lerius

ol aaS..
'

a "

veniam
sancli

poposcil

eicinos,

"'

Sl " c sine

al " al-

'I'

1,1

I:|

IV

eos offendisset.

Dixil

praBterea, se prius

lem]

l,v

^elle
,

ad

"<

adhuc

BlaidSf,
'"

parun,pei

ecclesiam
ac

Wederici,
c

ul

Sacro
:

"osbat;
,,,

"ntoressel

to

de

miwculo;

quisi
"'
c

peccatis

suis

iteretur
.

ro-

gavitque
rabilera

vicinos,

loritor,,ic

,,,.'
"'
>

Deum

orarenl
ul

ac

vene
sibi

ce-

sanctum
Adivii

Ludovicum,
sancti sancli

gratiam

praBstarent.
'"'"'
ll:

diceba,

se

redire

""

,0M">a

ecclesiam
,1

Wederici

tuffl

lter

suscepit

oto.se,

io:

saL-.ru

:;::

"'"

.|

irlll

D ionysii,
dictum

abi

Nieidil

*'
wnflW

00188

Parisiensis,

uxor Guilielmi
ante

ugnarii,

^emoratam
all0s

Joannam
rot

sepulcrum

inter

D sinde

exiguo posl

tempore
dicta

'

DIE VIGESIMA
Mlil

QUINTA AUGUSTI.
in-

jn

pialeam

memoratam,
quod

*f;
1

hBne
'

rectoquc

corpore,

fulcns

vehementem sensil dolorem dnmque exislimabal se tare

et,
sicuti

.,,

membris
parlis

suis5e
:

Rbgiita

posse,

;;.

djnmento,
taret.

Dicebal

pranerquam autem,

bacutum
revert]
ibi
a

erexit

c.ospfCo^

dixit,
tint,

venaa

iu

mamma
reliquit,

dexteri'
copiai gestai

disrupts
eraiserunl.

sanguinisque
ftilcra

ingeutem
q U83

!'

wnerabilis

sancti

Ludovici,

lui

Tum

hll

,.|
,

yaletudine
ifcil
:

mtegra

irious
el

circuei

ansine

>u
,

prompte,

rectoque

corpore,
\i.

sanata
in

proi

"!'

uamdiu
",

ibatque bene
:

recta,

ex

morbo
sana
ci

memorato
foil
:

illo

tempore
iralida
,

po

a iiove

alio

adjumento

ferebal

super caquaehbel
:

;<,

ras aqua

plenum,
sibi

obfbatque

rum ms
cium

ei diclo

malo,

el
.

tribus

an-

ulim

incnici.at

i. Ml

,(,.,,,,

hlllll .

suanegotia, ad

victum

comparandum
mcclxxi,
mulier
aul

namcirci-

exercebat,

carminabat,
mulier
sana

aliaque

raciebal

m
ter,

eral

egena.

madmodum
nostri

usque
sua3

ad

mortem
quaBona
:

jUAnao
Aleidis

Domini

suam.
draginta

rempore
cfrciter
eral
testes

Malachine
siculi

Parisiensis,
alia

merabris

eral
tre,

autem mortis annorum esse

magnaeque
merita

33tate

ridebatui
poenitentiai

^acvalidis,
l|ll ,ni;i|
l

sana,

ac

quoque
nestrae

mulier,

omcx

;ii

domum
exercebal

Beginarum
h-inpnre

Parisiensium
sana

nbi
fa-

affirmabanl

eam sanatam

fuisse

lanificinm
cjelll ]

carminando,

similiaque
1'tiit
:

morbo antedicto
Ludovici.

per

venerabilis

sancti

noinili'

Ioiil'o

labo-

rabat

tamen

malo caduco,
Lupi
a.

quod
dicla

vulgo
Meidis

vocatur

317
aul

Circa

annum
inter
sancti

Domini
reslum

nostri

Ualom sancli

Postea

Walain

mcclxxy,
crure

Omninm
malum

cMne anno Domini

nviriniiii

nostri

hcclxvih b
nec

incidil

restumque
in

IndreaB,
circa

mcclxxiv ilv. Sanclorum ''"<< exortum esl fwwctowtai

du

gravem,
ui

quo asum perdidil

valeret
uti

lateris

dex-

sinislro
in
in

genu Joannis
quaa

Gu6 ex E
c.

teri,

adeo

non

manu, nec
poterat,

villa

Combreus
foramina
puris

dioecesi

Aurelianensi

Multa

bracbio,
iiiia

nec crure

dextero,

incederetque fulcroire
!-i

erant
banl

carne,

multum emitlesupra
facta
:

adjumento,
m'i
;|

sine
i"

quibus
i'<inv|ii.i

non
malo,

tam

infra

genu,

quam
illa

totum
pu-

Hfwm
faeril
iioc

donec
adjutam

etiam
bra,
ris

jenu intumuit,
horridaque
confusa
circa
et
,

caroque
visu.

esl

sanata

Capul
fail
,

etiam
:

agitabatur,
se
in

quamdiu
vestibus,

tetra

Progressu

morbo
a

affecta

dicebatque

omnia foramina
sun!

quae

eranl
LTbi
,

mnliere

secum habitante,
similibusque
se

urium
in

vulnus.

tempoinfra genu in vernum tempus

.

i't

calceis

induendis,

necessariis.
.

advenera!
vineis,

Quadragesimam
hic,

quo laboralur
erat,
visicuti

Pnelerea
incederel
11(1

pedem sinistrum posl

:

trahebal

dum

Joannes

qui

pauper
ui

al

quia
,

nullum facere poterat

<-rn;i
i-ial
,

consuevera!
:

lucrum, pancmque rinencredebatur.

ctumque
vineas

sibi

laborando
lureliam
I

parare
ivit,

cupiebat,
se
.

consueverat,
bus
sei,

elocaret
lanto

ad
pos-

dicabal
::

aspectu apparebal

omnino languida atque

lalisque
fuil

putandas.
esl

bi

illuc
.

pervenil
ul

mor-

,lll:i

tempore

memorato,
longo
aleidis

auctus
nejrae

incremento
scipione
spatio,

incedere non
sustentare
scx
fere
.

I"

hujnsinodi statu

tempore.

sine

se

praBter

MB
*lulum
,;i1111
1,1

Mei

ata

hoc
noslri

modo
mcclxx\
multa

asgrota,
in

quam
p issus
.

brevissimo
nisi

ad

scptemve
causa,

circa

annum Domini
atque
a P ud
,

Besta-

re

aliqua
lucrari

niterelur.

Qua de

^ivisset, " ,r
I;|

intellexissel

miracula

cernens
incedere
fulcra

se nihil

posse
,

nec

laborare,

nec

umralum
velle

sancti

Ludovici, dixit,

sine

sustentaculo

duo construi curavil

"^onsilio
J.

'"

'

V "' 1,

"'
i"' r

se venire ad tumulum sanDnminus noster ipsam dignare,llrnl;i

subalaria,

fulcrisque

domum
uisi

rediil

nesub-

que enim incedere poteral

nixus,
esl
;

sustentaculo

erare

venerabilis

sancti

ricj
'

^'"
1
1

Ludoqua

multoque
pes
ejus

cum

labore

domum
istis

reversus

lem P r e
l:
'

die

quadam

Veneris,

nam
tovisil

sinistei

terram

non contin
partibus,
ubi
!

^
*

babilaxw

"""'' n "" " ^eiais ''" Buisson, m oomo Beginarum Parisiensium sexav
,

bat.

ecclesias

multas in
;

miracula

(acta

esse audivit

puta ecclesiom sancti

Mauri e,
ecclesiam

er
fisnm
'

^mnysiopolim
s;ilirli

venissel

Verani
sancti
nihil

d,
Eligii
ei

ecclesiam

sancti

d
f

pd

Um

lonff
?,

'"'' l;,l " l,s

Ludovici,
oculi
1,lvel,,t

Ferrariensem
:

f.

verum
tamen

haec

pore
CUl

Dassa

Dihil

fuisse1

dexteri

Huxum
'

profuere

nullam

dicto

omnia morbo

memoratam

a/h
1

cernerel
;i|ui.i

'"'

NBrom
iiirin,

>,i,,:M *iiinr
;l(l

.lictum sea

medicinam adhibuit. 318 Posl hmc cum

facta

audivissel
sancti
.

multa
,

miracul

>pui-

venera1

liberatinnom

impetrandam
,

Deo
et

esse

ad

tumulum
Deus
el

Ludovici

idem

hic

crumsanatur.

suan>.

'^
1

'"

aiebat, aieoai
'

Aleidis
lial,,,.,

'

ZT'7"
~

per

preces

Joannes

vovil ac
,

promisil

invisurum
preces,
igitur

se

dictum

'""" lu,U
"
1

un

cum
,

^
'

dicta

tumulum
vicus

ut

venerabilis

sanctus

Ludo-

_,.

"Parrt,

|U o

se

modo
re-

liberarenl

ipsum

per

meritaque

'""-i-iis,.
'? lu r
.

sentirel

multum
ac
!"
1

domini sancti

Ludovici.

Die

quadam
esl

Doest
iter

,';;;"
1

'"'""i
'

pro
11

se,
11

venera-

minira mensis Augusti ejusdem anni confessus

presbytero proprio;
dein
solus

iCUm
memorata -Jiorata
C
VlSlliyi
' ,

"Pnsitione 'lione^faa rt rac ta ,i

"",

"""'"

Mariam.
MalachiIII eadem
I

aggressus

sanatione
<lu

diclae
|lll recepil
'-

s
|>
liq

Buisson "*
>

.11.11

ad urbem sancti Dionysii, i|ii;ini n III memoratus autem IUWII

I

fulcris

subnixus.

Prius
..v . iter

II,

II

.1 II

>

VVWUUWW Toannes

medium

............

1'inir

lo
'

,,Uo

Ah ^idis

ns """' ma usissel iii ocuv"'""Cit inle* re uberata fuit hmc du Buisso \

'

videns

!'"

exlerj

rediitque

Parisios

absolvisset;

sibi

ridebatur

recreatus;

atque Porro

lioc

Ihh.i,.'

modo
crum
alios,

Dionysiopolim
venerabilis

venit,

invisitque

sepulerat

sancti

Ludovici.

>,.
.,

3<6

Xunc

,|.

quotidie
6
^

apud

tumulum
ibi

multos

inter

segrotos

Dionysiono?"

m
; '

;,lrl, " l,,,is

recuperandaa
(ll(,lll

qui

simul
Die

subsistebant,
aul

ad

sanilatem

J^
Jj?

venerabiUs
diebus

petivit
,.

;hl

">

sepul-

recuperandam.
veneral
tus
est,

tertia

quarta,

postquam
recreareliqueril
relictis,

mausitque ibinovem^n' m Quando ibidem jacebal cum placuit Domino nostro

l

ll " "

un

'

ad
nl

memoratum
fulcra

sepulcrum,
qurn

adeo

sua,

attulerat,
in

supra

dictum

tumulurn.

His

perpetuum

..

656
1.

liA
ad

II

S.

LUDOVICI REGIS
sci-

RlGlff*

ctis,

egressus
sine

esl

ecclesia

sine
.

falcris, iens

sine

veral
die
niiiil

ad plures digitos
eral ex

in

cella

memorata
illa

CoiirsasARio.

pione,
suiim
die
,

alio

adjumento

hospitium
quoti-

mane adeo
iiu

p os tri
I

prima

cella

ejecta

alioque,

quo

vellet.

Nihilominus
el

essel

relictura

praeter

modicum
dictus

lutum

invisil
sicuti

memoratum
antea,

sepulcrum,

frequenessenl

Memoralo
profectus
esl

matutino
Parisiis

tempore
ad

iu

i;i\ii.

donec
diebus

novem
oovem,

dies

completi.
discessil
.

Transaclis

Dionysiopoli

quo
die

misil

eum

ipsius

oppidum niipiacnui domina verum

:

sequenti
[n

indeque

domum

rediil

prompte
alioque

expedisubsidio.
in
i

reversus,

vidil

tunc

ignem

ex carbonibus

teque,

sine

fulcris,

baculo,

prima cella

Deri ad

siccandum.
istarum
,

Tertia

die

man

Rediens autem, quotidie sex seplemve leucas memorata foramina cedebat. Verumtamen

aqua profundiorum
ral
,

cellarum
praeler

ita

avanuenihil
ibj

atque abscesseral
relictum.

ut

lutum

dum
h:,i

obducta
copia

erant,

sed

pus etiam

lum emitteconsueverant.
ante

miilio

minori",

quam
adeo
ul

Ai

paulatim

coaluerunt,
oostri

festum

Porro post vesperam dictam, qua memorata Aleidis .'\ doliis suis vinum habuil agmeo solemne venil supplicanlium, quod insti'
essel

Nativilatis

Domini

proxime tunc
dictoque

sequentis
liberatus
;

tuerunl

fratres

sanctae

Catharinee

.1

5C0 j a.
;

plane

restitutus

toerit,

malo
obducta

rium

asque ad sancti
ingens
cellae

Jacobi

de Carniflceria
Eacls
cella

faerintque
ei ctis
\
11 1 1 1 1

roramina
.

prasdicta

prorsus,
.

propter

aqnarum

incrementum. Pranerea
erani
altior

clausa

pellisque

seu

cutis

consolictata
Dicli

reli-

memorals
annos
eral

profundiores
dictaque
.

ante
focta

dumtaxal

vulnerum
,

vestigiis.

Joannis

viginti

septem,

mirabantur
per

eum

rediisse

tam integre sasancli

ante

annos
:

[i.iiiim

merita

venerabiljs
esl
,

Ludovici
exercuil

de hoc miraculo
ral

sexdecim tempore inquisitionis easque memorata Aleidis

j

autem
negotia.

deinde operatus

suaque

construi

verumtamen numquam
in

alias

videral

aquas intravisse, aut fuisse

cellis antedictis. Ce-

B
XLVI.

iir.i

Anno
,

Domini
iia

aostri

mcclxxx,
Aleidis
la

circa

fe-

stum sanctas Catharinae,

n.i

maxime
cellee

increvil

SequaVeniere,
sancti

terum vicinorum ejus fiienint deinde enim

:

cellse

non

tam

cito bse

sicca
aqua),
R

posl

dies

plures

Aqua, nimium
<ns,
rellis
t

iiiiincii

ut

tres

quffi

111

iis

eranl

evacuataa fuerunl ope yasorum,

nxoris

Arnulphi
.i'!
11
'
1

olim
tunc

armigeri
essenl
in

venerabilis

aqua

in

platearo ejecta.

Ludovici,

repletee.
dictaa

Crevit

au-

tem tam vehementer aqua

ni
iii

Aleidis cellis,

ANNOTATA.
.1

duabus illarum magis profundis doiia vini

in
,

hn imposita iluilarenl has

sita
,

aqua, in

alia

cella,

ante
is-

Gallice,
\el
lu

le

mal sainl
vel

Leu.
prascedentes sunt
er-

magis

alla
.

minusque profunda

t.

numeri,
wrbs

ul inr.lia superarel dolia que aqua ascendil vim, iii ceila isla locata, ui \imim haberi non
I

ronei
c
siil,

Aurelia

est

episcopalis,
,

hodiedum
sniis,
in

Meraorata

IMeidis

aiiquos
fueranl

habebal

pileos

arckiepiscopo

Parisienst

nota

ad

e plumis
cti
i

pavoninis,
,

qui

venerabilis san,

Ligerim flumen,
diaecesi
sii
.1

wlgo

Orleanv dicta,
si

cujut
recti

ndovici

relictos

marito

suo

dum armiger

qumri poterit Combreus,

nomen

erat
ctos

venerabilis
pileos

sancti

Ludovici,

Dovi8

permutabat.
illos

quando hic diTunc incidil mepileos,

scriptum
Intelligil

haud dubie
* vn

S.

Veranum

episcoreli'

moratffi

Ueidi,

sibi

esse

Denmque
Ludovici
dicta

pum Cabellionensem
Ligerm,
wniversah
rain,

Provincia,
<

cujus

fortasse

per

merila

venerabilis

sancti

quias servari Gergolii in dicecesi iurelianensi ad

testatus

has

aquas

dispersurum.

Consuluit

igitur
Parisiis,

Castellanus

Martyrologio

Aleidis

suppriorem

Vallis-Scolarium

fra-

ad

xi

Novembris. Xos de eo agemus

tremque

Danielem
licitum

ejusdem
esse,

loci

religiosum,

au

suo loco. Galli

e

eum nominant

S. Vrain, 1 Ve

existimarem

ut

uno illorum
ne
pi r

pileo-

rum
rabilis

signarel
rel
.

memoratam
Ludovici.

aquam,
Veruro
dicti

ulterius

Maurum
et

significat S.

Denedicn
tom.

discipulum,
1

sed

siccaretur potius

merita

vene
id

quantum
pag. to;is
1 1

conjicio.
seqq.

De eo actum

Januaril

sancti

fratres

Tunc domum rediit, retinuitque Rogerium famulum sunm annos natiim viginti
improbarunt.
,

'iT. iii.r.
111

Dulgo Ferrieres, oppidulum

trarlu,
teste

est Gal-

lue.

...

Vastinio

versus conlinia

S.no-

praeterpropter,
l"-:i

misitque
e1

diversa

\.,luit,

ut

domo alios servos ad Rogehus promitteret,

nensis

agri,

Baudrando
vicus

g Clipiacum,

Clichy,

in Geographia. Gallirn ad Sequa-

emini diclurum, quod memorata Aleidis vellet

facere.

nam
li

320 Tiim
pilei S.
i

uiiiini

cepil

pileis,
.'11111

eumque
:

de-

ludo-

1111

memorato

id oontaetu rjfda

Rogerio;

atque

descendere
eoijue pileo
cruci
sancli.

JOSSil

asque ad a.piam pnma-

una leuca infra Parisios, uthabet Baudrandus Fundationem prioratus et ccclesias S.Catkar rina Vallis-scholarium narravimus inCommenttuvium,

laudatus

<vll,e

tario
i

aquam
ctus

memoratam
el

15.

signare
Filii
.

in

modum
erat,
pileo

Dc

ecclesia

nomine Patris,
Rogerius,

S.

Jacobi
la

de Carnilicena

w
''

el

Spiritus

Di-

in

CarniOceria,
>/u

dum
cells

vulgu de

dies
.-11111

adhuc
dicto

sed

prope

rardus

resperam,

Bois n<

descendil

Boucherie, agit is Historia ecclesia rans'>

aqnam

primae taposuit,
projecta

aitioris,

hunc
quae

"

usque ad pileum isti

Imjus

tom. 2, pay. 295.

|,l;i
'

atque aqua,
conspersit

pileum tetigereliquara
:

1:11
1

aquam
Spiritus

ipsius cellae
110

,1.

formam

crucis,

dicens

h,

Patris

"'

.
est

nomi-

el

sancti.

Deinde
eique
pi-

sursum
leu...

regressus
reddidit.

ad

heram suam,
prinuu

Ante

receptus
illa

Docturni

tempus

eadem vespera aqua

cellae

hujus
ut

memoratm

eo
r\

usque
familia
doliis

decreverat,

ejusque

habere

Aleidis potuerint ac promere \i-

dicta

oum

potuerant.

Itaque

memoratis, quod ante facere non aqua descenderat, seu.decre-

CAPUT

DIE VIGESIMA

QUINTA AUGUSTl.
scnirv
plius

65-:

nmspexjTuni
manantia
:

vulnei

olidala

al

eranl

etiam

neque ambegihj tum vulnerum Conmmirio

,

clausorum
iin

vestigia

valde
nullus

recentia

in

plagis

omnierat

CAPUT

XVIII.

supradictis,

tamen
credebal

prorsus

illic

lumor.
lielmus
.

Porro

Qrmiter
bis

memoratus
sanatum
precibus
.

Guifuisse

affectum
tanto

tumoribus
tiorrido,

factoW

toabejus patre,
tus
:

ex

tummiiiin

malo
Lisque

tamque
sancti

meri-

venerabilis
,

Lndovici
fecil
:

propter
Martis
l<>mo

voi

*Z
teri

teterrimis *
iircssu

memoralum
tertia
,

quod

ac die
a

Uhwiue

dmatus

usus brachii dexpuella

cima

Oclobris

iter

suscepil
esl

sua

pW

restitutus

phrenesi

Dionysiopolim
praeterproptei
Blio
;

quod
venil

leucarum

quadraginta

Dionysiopolim, ac simul

cum
acuti

suo

invisil

memoratum
Michael
.

sepulcrum,

\iberata.

promiseral

323
(jra

Cum
atque

olim

Glius

quondam Gauel

uyiii.

annum
"
'

Domini
ortus

nostri
esl

mcclxxxi

circa collo

fridi

le

Sauvage

lignarii, sanus

lunc essel
essi
l

va-

[ti^gtbboin
enato

tumor

in

lidus,

infans

eo

tempore
erigere
vesperi

octo
in

aut

Vl "
, l

m< urvuset
i

" lllrn

r^iilietai '
D

dioecesis
i

novem
Rotoma ;en ad maTnitndinem
r

annomm,
,

grave
se

malum eum
non
lectum

dorso

hiudnt.

r
'

corripuil

ita

ut

posset.

Ubi
nostri
b

fJS3.
,,.,.,,'

irdela" IvTZlt
Ubi
bic
tn

enim
mi nse

dictus

Michael

intraveral

aliq

liebus

Octobri
a
.

mullumque
ruptus
esl

afflixera

raioratum
s
j

Galemitvi-

MccLxxn
soron
adeo

anno tempore
,
.

nimirum
matutino
qurn

Domini
li\ii

DionysiaB

,.,'

landem, multum
crevil

suae,
,

matrique
se

ipsum

vocabanl
in

ad

,i
, lll( ,
,i,,
ll(

Deinde
pectori

alius

lumor

...

jugulo,
el

surgendum
ul se
i

morbo correptum
non
stare
posset.

esse

dorso,

quam

mento,
circa

simul

tertius

erigere

Surrexil
.

lamen,
recto
el

,,

quartus
ad

tumor
idem
liujas

iugulum
in

ulnmque
putresim-

lectoque

non

valebal

nec

nsque
,,,

cervicem,

omnesque emittebanl
hoc

corpore

incedere,

sed

manibus

nitebatur
in

postea
pegtoris
esl
i

malum

partem
,

nibus,
ejus
iu

ibatque
to

incurvus.

Excreveral
ovi,

medio
nullo
nisi

.,
ortus

infanUs
1

descendil

ibique
e
t,

dorso
bac
dorsi
se

magnitudine
parte
sentiebal

tantumque
ul

M"

deinde
Hic

etiam

ruplu

dolorem,

pulredinemque
aUosque
axilla

emisit.

deinde
-

evanuit,
bbI

modo
corpore
causa

possel
.

erigere,

neque

incedere,
labore,

sirailis,
.

sed

sinistra

qui

ruptus

minor, ex multum
plus

uh

parum admodum
lam

idque

magno cum
octiduum

quia

puris

ejecit.

incurvo
ej

incedere

debebat.
facienda
axiliis
ul

Qua de
curavil

Quanto
ois,
iii

autem

(oramina

emittebanl

putredi-

mater

intra
,

tanto

quodam

minus cruciabatur infans; foramine resti ingebatur

I

quando vero
vehementius
Guilielmus

duo
Pe t.

fulcra
se

subalaria
fulcris

paa sub
,

gestabat,
incede-

iisque

sustentabal

racilius

infans
liinim

cruciabatur.

bi

memoratus
tanto

Deinde
,

memorata

extuberaUo
in

usque

adeo

suum
ea

conspexil

languore

pressum
ei

increvil
(1

ul

magnum
..

dorso

baberel
ila

gibbura
ul

consilium
bant,
aiu

de

re

exquisivil
Eligii,

Uiqui
alii

diceesse

,i

ns tar
Pe

panis

duorum denariorum
sed

se

esse

malum
viiiini

sancti

strumaf

nequirel

curvus

irel

fulcris

sub

axil-

aha

asserebant.

mih

iiiiimi

Candem memoratus Guiliel duxil Noviodunum ad sanctum

prei ibus
,

lis

Qi X us;

dictus

intra

eoque incremento auclus quindecim ab ejus ortu

esl

lumor
Porro

dies

Eligium;
.1,1,

fasisque

atque
sine

oblatione

fa

sicuti

oportebal

inde

sanatione

rediit,

aestuabal quam alibi, car0 ipsius eo loco non magis ullam emitneque Quebal dictus Lumor, nei
tebal

ullove
11

emolumento.

pulredinem.
fuil

In

bujusmodi
,

statu

memoralus
F
-

Postquam

longo

tempore

memorato
nostri
,

maGui,

Michael
,

octo annis
aestate,

aul

circiler.

to>tm

lo

fueral

vexatus, anno

Domini

mcclxxxii,
dictus

,||,

ipsa

circa

bstum domini
devovil

sancti

Joannis

cU
ei

Ludovici
5

portata
ul

qua ossa venerabilis sancum fueruni in Galliam,

peregrinaretur
Ludovici
ad ad
sepul

^JJJ
morbo
itu&pit,

lielmns
(

infantem
el

suum

el

promisil
sancti
el
,

si

uasum
5j

fuisset,

'

Deus per preces

dovici

merita

venerabilis

Ludu-

cruill

yenerabilis

sancti

valetudimeritis

iiiium

memoratum ad lumulum venerabilis sancti Ludovici ac semetipsum cum lm " suo invisurum fe liunc ipsum tumulum ante
ctarum se
Bliura
,

suum ex suum

dicto

morbo

sanai

,,

Deo
iancti

placeret,

recuperandam
.

? enerabUis

Ludovici

dictus

Blichael

con

fessus esl
siis

parocho suo ecclesim

fui!

sancti

Paulj

Pan-

secretoque
illi

cum

mei

ato

presbytero,

sll||

Omnium Sanctorum
voto
,

''" I
111

sanatus
in

esl

proxime sequens. Faprimo luraore, x infans

exluberationes
.

sicuti

peci sunt, qui confitenlur

pw
dictus
se

lempore
cennio
c

quo Dionysiopoli
ante
vicinis

babentur nundinae deMichael

ysio,

fueral
-

collo

verum
putredinem
aspectu

aliaa

banc inquisiUonera
suis,

""

emittebanl

magnamque
atque
vulnera
.

in-

valedixii

eisque dixit,

tnentibua
,lllr|

aversatione

jerebant,
eranl

hor-

polim

tendere
,

ad

"
j

tam

tetra

lam
-

dovici
tit

Deus

sepulcrum venerabihs sancU valetudinem sibi dignaretur

venerabilis
sancti

m
J
,v|

Wam, quod
aspectu
,

inde
ni
.

decurrebat.
qni

Imo

tam tetrum
sanan
agg

uere

meritis

Ludovici.
sua
iter

iiii,

infantem

dictaque vul

Die

igitur
us

quadam cum
esl

Dionysia

sorore
iter

era
l|lUl1
'

lustrabanl

dieerenl

eum numquam

liberandumque. Postquam factum autem ytum memoratus infans recreari ccepit, sa

,

Z
nixus
te

Dionysiopolim, idque
consecratio facta
esl

suscepil

die,

qua

aundmarum.
mbatai
sorore
sua
.nter el
l
'

rncedebat
uti
proMinr

memoratus
solebat,

Michael

fulcns

llM

i"

advertii

dictus
tiabere

Guilielmus
.

eum

de

die
jca-

venitque

cum

"

l||,,m

melius

vulneraque
festum

minus

ad

vicum
situm
suis

Capellam,
:

Parisios

"''""<
1

"'
lhl11
'

solidari.

Inte

sancti

MiChaeiis
vulnera
fuere,

^ysiopolim
fulcris

quo cum
dedil
i

P7"J

"h

diclm

prorsus

cessarunl
ac

memorata
consolidata

^sm,J^
ccepit,
.e-

fT

P ulre dinem
SICU|1
,

iUam

emittere,

cens

Soror,

gesla

tateom.

''

l;ui1

tempore inquisitionis
atque
illorum
V.

de

boc

miracupra>

incedounoadjutusm;
lio

[n<Iuisiiore8

libelliones,

recreatum.

Tum

se

non p magis engeie

[ue
-

ctoque

Augusti Vomus

658
A. BlfilH
i

VITA
magis
solebal
:

II

S.

LUDOVICI REGIS
infantem
lud
n,,,,

ctoque
.

corpore

ac

facilius

incedere,

uti

non posse
ejns

brachio

dextero

CONRSSARIO

jii.im

eoque

modo renerunl
venerunl
Michaelis
sancti

Dionysio-

ad

polim.
,

Pm
Poterat
ei

latns

pendere; neque
>

nexnm
id

MmJ*
,''
'

"

Postqnam

eo
dicti

emerunl
:

cande-

humernm
lem.
duci

brachiique

son jnncturam allam V. crassitudinem ,,,,,,,

deindr apud
1

lam
:ni
(

longitndine
tiiiiiiiiinii

tom

veneruni
Heli,

brachium
;

ruin
f>r

renerabilis

Ludovici,

retrors

laptm

]uii

mo\ luo ha brlur

ibi

aliud

fulcrum
:

mcmoratus
candelam

Michael

ac

mittebatur,
n..il;e
1,1

mox

dexlerum ,,,,,-, quando autem elevatum a" decidebat, nti brachrum

se

omnino
qnod

erexil

obtalil

suam

dicto

tumulo.,

gratiasque
e

venerabili
erigere.

sancto

Ludovico
lapsns
fuit

possel
io

Nihilominus

i,i

e.ani v.res naturales in junctura prajdirta ,'' noc 5tatu lml annis ocl . qnibus i.i, Do brachio memorato, neqne hoc
(l

ibi

esl

pronos

lerram,

tot<

que

corpore

sumere,
stire,
Disi

frigiilus,

neque

movehat
I ,

pe.lem,
re>pir:i
h;il

nec

manum,
iiumIii,

aul potum, aeque neque dexteram ori admovere

brachio oibnm calceare se ;11

v

nec

11

ii

aul

intrii uiiiii

ner

ullo

sinistra

eam

caniti-

adducerel
dicti

Eral

autem
taterim

quo
apud

id

soror ejus

Dionysia

possel

percipere, quaa

Joanni os
cubito

maximum

dicto
'.'

brachii

saUs

ipsum

erat.

Tangebat

eum,

crassum

contrectabat-

deorsum usque
dicli

ad

mannm
dictaque

qne Dionysia
crederel
i .

memorata,
esse
in

Dens clamansque,

quod

memoi-atua Joannes hoc

dum
ejtu

modo

ajgrotabal

eum
Ql
\

mortuum; dicebatque maluisprmcedente inflrmitate,

mortuns.
texit.

mus
111,11

Gniliel

infanUs

pater,

Marie
filius

tverel
essel

quam
ve-

uxor, ac memoratus Joannes

ex

ipsorum

ui

eo
se

modo
exuit,

Tum

vene-

superiori

Monetal d,
habitaturi.
luer.iMl

abi

habitabanl

eo

ste

eumque

Deinde obi
alienatus,

tempore
dicto
,

moditor-

Parisiis

Porro
.

medicinaa
..;,

multaa
r,

co

tempore

jacuissel

mente

spiritum

liniehio
inliii

i.ppheiu,-

mh.l

1|l|s

duxil
queri.

lamentans,
I

dixitque
in

gravi

se

dolore

atililatis

attulerunl

ade

quidam

ecclesia

eum
,

ceperunt,
illum
sus>

328 Postea

cum

audivissel

multa

atque

in

domum
ibal

miracula

abbatias

duxerunl

tentantes;

lamen

pedibus

suis;

mansilque

memorata
'""^
'

Maria

ejusque
sancli

apnd
dictus

sepulcrum
Michael

memorata
longiuscule

Dionysia.
Lbi

Postquam
.

l(

ecclesiara
sancti
:

fueral

rediil

ad

festnm

Joannis
sperabant,

ii.Mn

memoratum tumulum, comitantibus eum quibusex abbatia ai opem prorsus nullam feren
.

soror Esdelina reneDionysii, octo annis ante Baptistaj Duperrime irans-

"'
'

actum
lis

ac

Deum

meritis

venerabi-

libus

redibal
>ine

autem
.

dictus

Michael
,

per

ecclealio

iam

Ludovici diclum inantem languore suo liberaturum. Duxerunl itaque memoratum

infan' 1

sancti

rulcris

sine

baculo

sine

auxilio

111

;|(I

tumulum
,

venerabilis

326
Milri/rrconvalrsrit.
ei

Cefnens

id

memorata
ac
:

sancti

Ludovici

Dionysia

obviam
acsi

rl
tis

curaverunl

processit,
vidisset.
,

laelabaturque

gaudebat,

apud

Deum
v|

Tunc

ei

dixil

Ostende mihi

dor
dise-

ul infans ibi essel cum aliis a3grotumulum diebus undecim ui Deus per
,

roente

""

tuum

\rimi
ad

ctus

Mjchael

te ondum videre. Divertil Dexum quemdam ecclesia

, :

ronerabihs sancti erantque hae mulieres

Ludovici

illum liberaret;

cum

ipso

apud tumulum.
el

pe
oculis

Uque undeeim
Esdelina
l,||l;u
l:i

di.-hus

ibidem
ridil

.h,i;r

denudavit
dicta

denudatumque
,

mulieres Maria
extra

propriis

fuerunl

cum
,

infante

Dionysia

domum
fireva

teligii

el

contrectatae-

rt
pal

locum,
fibbus,
1

Chievre
parochia

in

ubi
i|iu

memoratus
acsi
al

qua

domo

Parisiis
in

habita-

dicli

Michaelis
.

lui1
:

'.

"'

coadunatus

sancU Joannis
diebus,

Noctu

eral

atque
ibi

ad
&ib-

'"
1111

" :||II,:I "

suam reversus,
idque adeo,

Dumquam
il.i

DU8
sel

nndecim manere ...

super

dictis

quia
id

non sinebanclaudebatur,
ecclesisa
i

toisset;

templo, stramen
e

oam
extra

relictum

non espercipi
di-

jacebanl

^stigium,
Michael
'

allumve

indicinm,

hujus

quo
est,

umquam male
rllls
l;i111

portam, quaa
'i'"'

respicil
in

foisse affectum.
sicuti
,

ecclesiam sancti Joannis:ne-

Deinde

cubabanl
"

prima

lecto,

die,

oeque vestibus
solis,
;i-ti

se

exue-

dictura

libe^

ma nsil
-

l,;i,lL

pervigilio

Dionysiopoli

tnmuluraque

memo-

porro sancti Joannis

ubi
dictaa
,.,

posl

Ve-

r;ill,m

speras,
,Uc]u
Dysii
-

toquentavit

circa
1'^iinr-.

""

,l

"' l:i,;l

V*l

miVrm pr]ma dje m.-mnnins Uuhael, ejusque

diebus
sine
rilIc| is
.

occasum
,

mulieres,
.mrli
|.).n-

aliique

rr, lr

"""

d ' cl s 4*
"",
l,

Dionysia, simul euntes, redierunl ParisiosMiel.nH p,, m; i|,

essenl emissi,

""'"""'I.'

Mana
,

8i:

prope essenl extra porlam, hupis infanUs mater, ivil ad

ac
abi

,nilu
|

bsia /'
1,11

""H"- W *PM bene, ac

-

ecclesiam
ll,Mlr
;

sancti

aul

Joannis,

mulieris

eranl

aegroti

illa

aajulus
quern-

'I'"

laborabanl
igitur

admodum ahus homo

rideUc
:1

corpore recto,

malo sancti Joannis.

Esdi lina
ille

-"'

sanus.

Cum

Deinde

pauds diesanatus

''""

mo

fant
et

sederel

rixit,

prope

integre

memorata portam,
:

cura

in-

w*"*
v '" '"''"' r '
'

clamare

coepii

neritis
"7

venerabilis sancti

Ludovici.

dicere huic Esdelinm

Videsis, amita

mea,

ri-

Se*tecim anni
d
!

desis,

praeterierant,
.

amita mea.
uti

KLIX.
/*"rr enervi

u ,sm
!

qnando
quaB

Tunc brachium dexterum

,

pen-

infacta

brachw
,

| est
|

anno
-

hoc miracul fiiii f=fi Domini Dostri mgclxxxii,

dulum,
11111

solebat

extendil

illndque

paula-

levavit,

atque

ljn
' 1
1

Boorgoinge
M.uini

lslIam
li

M,n,

mense Octo

ori

admovit.
idque

mfans
i""' ""
;

le

"*?^
"
;:;;;

c^i.omino
*>tain
tnnc

erai

sanatus,
,

H.,,-,,,,,,1,,,,

Postquam diclus monachi audiveranfc,

Intromiserunl
in

*"*.

Priss

oesiAuUssiodorensi,

aperuerunl

eumque

habitans

::,- * h ",;,," """""-

Paris ii

mw

.-

ecclesiam.

Deinde

eum

remiserunt,

atque

ei

det

S
et

derunt sterlingum / sem. Tunc memorata

11,11

onum
Maria

onumque Turonen
vocata
esl

ex

eccle

rectnm

Joannis;
:

reduxque
dictoque

dictum

infantem
ori

reperil

sanatum
el

nam manum dexteram

,

ad

movebat

capiti

brachio recte uteba-

tur, elevando

demittendoque hoc brachium, queminfans

admodum
praseiites

alius

sanus.
,

Qua

de

causa

n
ac

dormiret,

et

posl

somnnm maier ad eum

solvisset,

celebrabanl laudabanl el Deum, ac ?enerabilem sanctum Ludovicum, cojus

loco
valetudini essel
restitutus.
ita
I

eo

merilis

bi

dictaa

muPari-

*.

cunarnm vmculia

heres
vi
,,

cum

boi

infante

lcllim

sanalo

redierunl

s, os,

vieini,

aliique

magnopere

Imtabantur, ac
lauda

DIE VIGESIMA QUINIA AUGUSTI.

^rabantque Deum
I
i'"
,;l1

r>.S(,

de tanto

mira-

RlGINJ

"'.,,, -,i
jc
>i"

m H

colo,

sanctum Ludovicum 5anum deinde lMllllll

x:illM1Si
,.,,,.

Ce,,,.

CON1B88AHIO.

lerom
h,,,,ll
'

nt.-i^niii-

profflpte,

loniqo
'""
:

, lllM

cibum poorique admovebat, - ilio el calceasnmebatj .esUebal deprimeb atque pro voluntate
ii||((1

CAPUT XIX.
Parockiu quidam ex
Ordine

fratrum

Minolateris
ccecce

Sum
it

Sequana UIo aqua plenum ex

illoque

bra-

;';,,,,,,,;,.,

prorsu

utebatur,

quem""

rum,

visione prawia,
ct

mtitutus ex
:

Xodora """"

otitur

aUus

""""
posl

s """
'

dohrc,

fcbn

continua

mulieri

autem

banc sanationem anms

visus paulatim integre

redditus.

"'"'nnn wjj^
biijs

vulgo mortuus est. Dicebatur eliara sanatus mentis venera, joannes i|l(
Ludovici.

sancti

r
in

"30 5
hlII

prsdjcta
(ll
C
i

Bsdelina

narrabat,
suo

quando
sancti

VJiiva
Dominj
nes
ilin'i->i>

Ir-liini

saiwli

P,ainal.a;
,

;i[m-1..|i

nrino

apud

tumulum
foisse

venerabilis

nostri

hcclxh
,
.

postquam
fratrum
|in->li\ifr

frater

Joan-

Parochus

re-

;:;;; Nh ,

m
se
,

llll;

um m
,

Joanne
,|

nepote

antedicto,

Latiniacensis

Ordinis
tiiin-

Minorum,
<n-

;llll

quatuordecim
phrenetica
colligata

prmter-

Iari>n'ii>i>

[irochus
.

dolore laterit

ac (fbn

onfi-

Lpter

annornm,
causa
portabat.

quau

videbatur.
ferreo

Torignu
id

prope

Latiniacum

ad
el

Matronara

nua peti K-

Lg
.;,,.

,,,.

brachia

annulo

usque ad
vis
iin;i

tempus sanus
dolor sub

fueral

ratidus, gra-

Ducebal
rtligato,
rirgis,

illam

mulier qua3dam

eum
.iiin

invasil
febri

coStis in latere sinistro

fllll(

,
gj

brac

dictaque

mulier creinstar

conlinua.

Medici
vita

ad

eum curandesperabant
:

k(i
B

ujnitabatur
quia
lla,
i

scoparum
poteral
.

com-

dum

vocati,

aliique de

ipsius

jiactis;

dum

denlibus
Cecidit

eam

adeoque
fratrem

increvil

rdebat,
i,,,

aul

pede
brachiis

percutiebat.

ferreus

es

hujus

puellae
fuit

ante
puella.

annutumu-

Joannem
dicti

memoratus morbus, ni ilictum ?ox defeceril omniaque ad

,

sepulturam
iM

fratris

Joannis
,

necessaria a

confue-

inm
statim

sopradictum,
atraque

sanataque
esl
;

Tum
obex

oineis

ejus.
[pse

amicisque
item
in

qnos

habebat,

provoluta

ante

tumulum ad
dein

imi parata.
rat,
est
iit

temj

morbi

mandave,

orandam,
miii

Deumque
tumulo,
g,

laudabat

donum
discessit

sepeliretur

abbatia
el

Carolilocensi
eral

qusa

aMcto

indeque

omni

Ordinis Cisterciensis,

paratus

carrus,

parte

sanata

quo

ad

dictam
gravi

abbatiam
pi-'raeivliir,

veheretur.
raull;i'.|ue

Cum morei

ho lam

ordina-

AYNOTATA.
;i

Lse

fuissenl

potiones
:

medicaB,
ipsius,
ul

quas
'i

biberat,

sed

utilitate
1
1

nuUa
ei

amici

111

apud

ipsum

rii

iii

hoc totum ad

ii ii

siiiinl

patria indicetur,

iin nomen pertvneat, nec satis liquet, nec

itti

erant,
nostra3
aliis
i,

suadebant,
ad
:

Bononieii-i

pluribus necesse esl

investigare;

s&pius
ex

vn hisce

vovcivi

Sanctis

votum facerel Dominaa mare; alii dicebant, ui cumque prasentium aUqui

Linlu\ u-ura
.

wraculit contingit.
ii

iraraiiiass.Mit

sanctum

eique

aflir-

Mniiiiim
:

iii

numeris

esse,

patel

sequen-

hims
c

forte

legendum anno 1202.

mstate

Si

nhiiiu

Qalliam

delatum,

m pr&ccsserunt
lam.
d Ita

qua corpus wi wndecim aninquisitionem anno t282 inchoaanni

1274,

facta heec sunt,

marent, plures ex ?ariis languoribus sanatosesse per hunc ipsum sanctum Ludovicum ad ejus tuidem Joannes, auditis nis verbis, conmuluin sideravil secum ^enerabilem sanctum Ludovicum,
;

iiiiin

viveret, vii;r

(uisse

sancla,

mornmque

ho-

neslornm,
locus hic
in

eumque
eo

exercuisse mulia opera bona,

nisi

Ms. exponitur,

quem

aliis

seque

de

non

bona

semper
ejus

audivisse,
se

ywrendujn relinquo.
r

magnamque
nisi

concepit

ftduciam,

meritis

""'"
'"

vocem
\is.

iimi

conjectura posui

sanatum
332
c\ per

iri.

'

"'""
>"
s

legitur, en

lettre.

U cwm idonea
suspicor

hule-

Decrevit

igitur

in

animo suo,
restitueret,
dicti

si

P Deus / iiim
S.

facit
.

Ludovico
isiont

Mcis significatio en
t

non

occurrat,

morbo
semel

prasdicto
ipse

ipsum
die

invisere
sancti

ac dein, habita
i

gendum esse,
7""</"<'

litiere.

Litiere

autem

significai

tumulum
raemoratus
,

vrenerabilis

stratum

paleis aut stramine. Polesl

quo-

Ludovici.

Deinde decima
sibi

morbi

sui

antedicti
|

mirabili.

"""

reddi in lectica.

videbatur
inglicus satis nokts.

frater

Joannes
esse ossa
in

dor-

Sterlingus est
otatur
in
:

nummus

miretne
sancti
sancti

an

ngUarel
in

ignorat

ecclesia

titulo,

Wwatum

hocmi/raculum non fuisse

Dionysii

Francia, nbi
sepulta,

?enerabilis
sancti
,

quia>

opvnor,

mius

mulieris te-

Ludovici

erani
esl
in

ante altare

""'""""" """ mdebatwrsuflicierisprobatio : scrU '''""' '"""" fuii ciun aliis, quia dignum,
s

Stephani, quod
,|

choro

monachorum

wPoteaboculata

fide

Uf
i

esl
:

teste

relatum.

m.
,,,

videbaturque

prope tumulum yenerabiUs sancti ubi odor esse in loco

,

quodLudoerat

dioro,
[nter
'

magnaque
Ludovici,

circa

tumulum
ibidem
el

dicti

vene-

rabilis
nllll

sancti

qni

esl

extra cho-

hunc ipsum
apparebai
,i

chorum
ex

altare

prin-

ceps,
,

clariias

candeUs

accensis,

jllas

muiti
wdit
in

igroti

degentes
[n

apud
visione

tumulum
sic

supradictum,
stitutus

ofiferebant,

hac

con-

venerabUem
veste
tali,

sanctum
in

Ludovicum
srnpe
vi

anledictum
derat;

quali

eum

Item, quando hoc atque ibal ad aagros sanandos. Joannem, ad praidictum fratrem modo veniebai Joanni hoc veinilrklllll dicere memorato fratri

pls nimirum cum trabea manicata, pileo transeuntem per chorum moQ0 capiti imposito, Joannem, nachorum ad se memoratum fratrem

ba:

VITA
,

II

S.

LUDOVICI REGIS
et el
;iin, alii,
.

1(1,

iv

ba

Bl

111. iu.

(111 oor

u manum non
Ill.llllllll

STr.o

abiteddo abi te dolor

1,.,
:n
i

premil premil

el

morbusl

imponis costis tuis, sanabens. nam sanaberis.

I

qm m,

Bubministrabant, buI
.
.

parabantque T "

si '
'

n - I)
III;

cessana

ipsa .psaa^e

facieba

modo,

,,

dandiveral
'

frater

Joannes,

Lra

costassuas, nbi

mannm po,.,1.1,,, etma-

rat,
rata

mehon
Prmtere
Lucia

potfe

palpand
volebal

mambns,
manducare,

pronl

faciant
,,,_

dichs octo annis,

quand

necessariai

"L
...

Tum
sinistri

dictns

frater

,,.

tavit,

reperit.

mlateris,

as
lur
iidtur
j, lic

^
vere

moj evigiJoannes lexteram soper

tenebat.
Dixil

ante ipsam ponebantur, oportebat

cere ad

manum
i

ejns du,

panero, ad cyatbum, aliaque,

aul

qua ei man
lllce .
:

ducanda eranl
bat flha lpsius,

bibenda

has

frater

loannes,

loquens
.

illis,

qui
:

prajsentes

ipsum

custodiebant
sanavit.
raerai
El

haec

verba

necesse

erat,
as

mantus, ant ol res manui

:ebalur a

alins quispiam
ejus

vel

immitterentur,

Sanct n 8
.,,,,

Ludovicus
yoce

me
el

sane postquam
ad

namqi
morata
na,

non videbat.
ibal

Illo
filia

item

tempore mealio,

destitutus,

usque

horam
,

Lncia

sua, aliave peraovel

ilIam

per

djem
licei

medium
tam
hora

praterpropter

si-

qnando

ad

templum
-

quemadLu-

loqnela

audirel

intelligeretque adhuc,

modum ducuntnr
33
ciae

caeci.

quemadmodum
dicebantur.

homo
illa

inlirmus,
dictus

quaa

ahis

Yidchaniur
anl

ten.por

-uli

iliciao

Ab
sensil
ol

rrater

Joannes

tela,

panno

quopiam
pupillae

candido
conspici

w n

obtecti,

multum
siisse

se

ex

dolore praedicto

recreatum,
prorsus de-

ita

ut

oculorum ejus
parochus
.

nou
Richardus
Michaelis

imo tantum,
,

existimarel

dolorem
nihil

sent.

Quando parere debebat, dominus

ecclesiaa

iia

nt

eum

deinceps

prorsus vexareliquias
in

presbyter,
Dionysiopoli

sancti

ret,
ipso
h:illll
.

quamvis
essent.

aliquai

adhuc
de suh

febris

setatis

quadraginta
eral

quinque
rogatus,

anLucia,
ipsa-

Neque
<i

postea
||n

dolore

conquerecruciaevanuis-

norum,
invisebal

cujus

parochim

memorata
ea

prajdicto,
se d

costis

fuerat

dictam

Luciam
peccata

ab

ll|s

dicebal

hunc

dolorem
recreatum

plane

que
cho
simas

ei

confltebatur
:

sua,

lamquam

paro-

se>
ii

se que
p

mirifice

doloris

hujus

^jj,

tridie visionis

memoratd3, febris flnem

ita
,

accepii

per

Quxum
valetndine

venlris,

a1

deinde semposiea
fe-

per fueril
Drj
aul

prospera
fueril

neqne

quandoque etiam tempore Quadra hunc presbyterum in eccli ducla tamen per filiam suam Bmme memorata linam, nihil enim videbat, uli asserebal iisuo accedebal
:

dolore
de

aflliclus

usque ad tempus

que

ana

liuic

presbytero
,

cenfitebatur.

Quando

inquisitionis

hoc miraculo.
Rumilli,
dicacesis Constantiensis
,

veniebat ad
presbyteri

lemplum
sui

ad

offerendum

in

manum
vide-

334
Ll.

Lucia

de

oblationis

tempore,
,

non

oxor
i

Roberti

Rossel,
annis

habitans
sex

in
el

urbe
citius,

sancti
inci-

batur
re

cernere

manum
sed

ipsius

ad

eam de mopal-

\lnhrr

Dionysii
dit

ab
in

triginta

oscnlandum,

manu
aliorum
id ei

sua

explorabat,

moio oeulo-

olim

rum
lim,

gravem
ante

morbum
(acta

oculorum,
hoc

qua-

pabatque
presbyteri

caecorum
invenirel
;

ea

tuordecim

annis

examinatum
esl

miracu-

more, nl manum autem conspiciens preporrigebat,

lum,
uostri

de

quo
ejns

inquisitio

anno

Domini

sbyter,

manum suam
usque
ad
os

extendendo
etiam
dicta

tfccLxxxui,

mense
et

Januario.

Hoc
ei

morevenil
:

brachium
Lucia
lunae
esse

ejus.

Quin
itaque

bo

ocnii

perpeluis
eranl
filiam

quasi

Quebanl
hi

lacrymis,

memorato
claritatem.
il'S|n.'i-aiam
, 1

inupore
Dicebanl
1

noctu

non

videbal

valdeque

rubri

Qebiles.

yicini

ean

dum

pariebal

nomine
i-\

Bnrgnndoforam
partu

i < <

'

'

visurain

deinceps lucem
;

nam ouando
re
re

dicta

Lucia

hujus
ei

flliae

aut

claritatem

caecaqne

existimabatur
dicebanl

idque
vicini.

decumbebat, nocte quadam oculi graviter

dole-

magnopere
Vice
la

esse
.

deplorandum
quia
dicta

cmperunl
ui

mane autem
ita

percepit,

se

nihil fe-

quadam
nisi
in

Lucia

eo

tempore

sc-

cernere, visu ejus

eegre
:

tunc turbato ac debilita-

ibat,

adfuissei

Henricus
eral
in

Uglicus
via,
ac

incur-

to,

rideret.

Aique

in

hoc

stalu

fuit ul

rissel

carrnm,
;

qui

graviter
pro-

annis (Juolni^
jLMioMvrei

lantum tamen adhuc

suos,

videbat,

se

laesisset

led

dictus Henricus

eam

direxil

vir.inos
in

quando
ad

prope

crant
eos

pter

carrum.

Quandoque ducebatur
prout
ad
duci
solenl

ad

ecclesiam

apud
nos

ipsam,

vem
tbal

ahesst-nt

longiuscule,
ecclesias

sancti

Michaelis,
sola

cajci;

quanexplo-

cognoscebat.

quoque
el

per

doque
ree

veniebal

quamvis
usque
ro

(MBculiret,

per

viciniam.

Antea

rans caBcorum

more

manu Qna de cansa^oanna

ecclesiam,

Lace
:

ad

hoc

tempus
ad

memorata Lucia
:

nptime
est,

cernebat,

oculosque
ca-cutiit,

habebat acutos
rae
visu
,

deinde veut

quid

eam juvabal ac ducebat, eique aiebal sola domo egrederis? respondebatque

sibi

W
invitit s

nemi

adeo

orbala

nem tunc
337

esse,

nihil
solis
,

cerneret,
aui

cognosceretve
lucem.

nisi

aliquantulum
ah eo tempo-

Porro

accidit

candelas

tempus
annis,
ut

examinati
audirel

qno duceretur quinque annis integris ante hujus miraculi, ul memorata

a

Transactis
racta
est

duobns
cseca
,

^JJJJ,

Lucia

miracula
sancti

lacta

i-sse

ad

lumuopperie-

irorsu^
oaca,

leo

nihil
ei

prorsus
essent
liliain

cognovicina;

lum
batur,

venerabilis

Ludovici.

Sed
filii

sceret,

quantumcumque
marilum
Bive
Bive
,

aJiqoa

donec liberata essei custodia

nutriebatque,
dixit,

sui,
est.

quem
Mor-

ne quidem neque aha,

sive res

neque neque

suam,
co-

lactabat

quique
se

mortuus
velle

magna
lenuia;

iUa essent,

sive parva,

tuo
suis,

illo,

conflleri

de

peccatis

crassa,
";" nl,;

distinguere

S
,"

''
"
"'

atque

invisere

au1

^oscere
a. ai
]

post

duos

annos.

Ludovici,
uti alii

ibique

tumulum venerabilis sancti novem diebus subsistere, sic,

,ls

;,,,I|,I;|

memoralus

cub Luciaa inanuis; -mantus;

hm

iff!2 "
'

niemorata
filios

TT

aobertus di,iia ilia respondebat respondebat, ra se ea se, Vidcn '- lM ,,njusmodi

,

faciunt mgroti

ul

Deus dicta
dicta

ca^citate se

liherare liberare

dignaretur.

Itaque vovit venerabili san vovil venerabil

Lncia,
se
ii"

co Lndovico, ac

promisit

Lucia,

a^ue

adeo
vidii
:

cmca
sin-

pepen

tres

quos

numquam

gulos tamen hos

.nfantes ipsamet

futuram tota die, nec mandncaluram nec bibituram usque ad vesneram- neoue itequam diiqna
i

lactavit, atoue tque

vinum Officium ;,;..:. integre

nLm

'

. esset

ITlu, qnotidie

, ,, absolutum

t::; inratonl

ZZ

Emmclma

"JTa ipsra8

Ct

,aVanli0,

iPSara

daivit
,,,.,,..,

ad
,

ecc,e.a,':;

fll.a

,, manluSr

mc

Selis,
Mnfes9a e

,
,,,,

,,,,-

M< ^

catii

DIE VIGESIMA
cstis
I
,

QUINTA AUGUSTI.
ab

6Gi

n fr
''

don
ga

Bletarfo-.
ha(
,|

parocho

istius

eo

ie

memorata Lucia
e
I

**
1:1

"
;
l

ujcbaelia

ingressa
suis,

riam, ivitque

ANNOTATIO.
aLatmiacum,
"""

C0NPR8SA1II0

non
;

nedibns

sed

jenibus

cu-

,,,,

";;;; ili

rep ens,

ducente

eam
suaa

Emmelina
iongiludiel

M<

fld

'"/'

'"""'"'i,,

aUu Iit<
ato
illa

andelam
obtulil
die
fecii
el

u^/o,^,
1'nnsirn

mlgo, Lagny, / mmorr/ . . /" c:m 0/ki mni ,,, ;/);

fl

oteHir imij Torignj

JL/mei
'";,,'
i<',,.

lumulo

manabterlia,
praa

m teWaofi
'

tota

nsque ad
diea

Vesperas
el

Hi
'
'

hoci
.

lo

secunda die

L*bus
t

singnlis,

donec

novem
dictum
sua,

[ducebatur
|oe

autem
sola

ad
filia

lumu-

',,,,,
JJJ que

ab

Emmelina
el

quai

CAPUT XX.

Bbalia.quandoque
ll0

ibal

pra3terquam

accederel

cubitis

genibusque,

neque
nnius

JJ

i|IIO 0(]

Wttlif
tOtius

^*

/Wo
alia

apostcmate

;',,,,.,

oJTerrei

candelam
oboli
:

longitudinis

sua,

sed

impotentiaque

lantum
..,,,.,,

bisce

aulem

diebus

non
ccepil

manduvide-

iirtts
:

sunstnr

apiul scpulrrum ta-

as(nje

ad

vesperam.

nata
Lucia

itm mulier membrorum

valetudini
restituta.

usu

iviiii

die

memorata
illa

capta,
Ludovici,
die

B
FU

[mnulum
eral

venerabilis

sancti

apud
.

pristince

pm
lii,,.,

cantatisque

Vesperis
ad

el

ejus

moram
ul

trahenle,

aul

veniente
.

ec-

clesiam
ujn

ipsam
sola se

domum

redui erel
est,

dicta

Luea-

A,melia
lrll;r

\
"i

municipio
Britannia
Parisiis
,

sancti

Matthaei

Pinis

LII.

per

se

viara

ingi*essa

confidens, quia

"

axor

Joannis

l'An-

Hiilier

omni

percipiebal

aliquantulum
reverti

videre
:

riam,

se

glois,

babitans

spaiio

unius laterit

quadraginta

anB

lituram
soia

ilomnm suam
ivit,

atque hac ratione

satisque
perci

norum,
facta
se
esl

nrbala,

[undecim
de

anni

prajterieranl

tempore

piens,
possel

domum dum
sibi

viam
in

videns
via

inquisitionis

hoc

miraculo; inquisitio
nostri
ui
, ,

autem

aliquid

occurrebat,

quo,l

anno

Domini

sxxiii,

men,

nocere

Cum memorata
sepulcrum,
ac

Lucia

pluriesset,

Januario
iii

cum

surgerel

bus
vniii

vicibus

invisissel
I

domi

Jovis,

Lnfanti

suo

mulierem
buic

mas
colu

nentem
:

intuitaque

colum

psa est,
lolius
nihil

omnemque
in

nocte quadam diei potum subminislraret laperdidil el usum el sensum

Bjns, dixil
i;ni;i

mulieri

Animum
.

adverte; nam
,

partis

sinistrae,

adeo

ut

ab

eo

terapore

decidel
id

de

do

verum
:

esse

Unde mulier adverlil secum

tua

quan*ata
,

sentirel

pede,
latere

crure,
sinistro,

femore,

ei
:

brachio,
psa
nullo

totoque

manu, humique laSurrexil

traxil
ita-

dixil
n.i

Hem!

hera

videsne?

Respondil
Dei,
et

illa

modo

possel

se

erigere

sane,
incti

video

per

gratiam
\i-

venerabi-

que marilus
liori,

ejus

Joannes,

eamque
in

me-

Ludovici,
anle
se

illo

tempore

cernere
at-

quo

poterat,

modo ad lectum suum.

i-si

Ab

coepit

res

positas,
ul

etiam
haberel

homines;
,

eo

tempore orlum
ullo

apusiema

inguine, ne-

pe
nbfli

interrogantibus,

se

respondeet

qne poteral
vel

modo
latus

memorata
nnistrnm,
:

Amelia
sed

cubare

batse

cernere,
sancto

ac

gratias

agere Deo,

vene-

sedere

super

debebat
sini-

Ludovico,
tertia

perpetuo

supra

dexterum
,

neque

manum
nec
ne,-

339 Porro

die,

canes.
">ltis
niri1

cognoscebal
aliaque

postquam invisil sepulhomines, equos, porcos,

alias
sibi

stram
rire;

invertere poteral

nec claudere,

ape-

animalia.et res

vicinas;
libero

re
ut

neque adeo ul
tunc
i'

brachium
dicta

deprimere,

attolle-

membra tam
transfixa,
aut

essent
igni

emortua
imposita,
ac
^elli,'\
\

tamen

hominum

eliam

mariti
satis
:

ac

si

fuissenl
issei.

suorum,
osque ad
co ores

aliorumve,
aliarum

non

distinj

niiiil

ouippe pungebatui
.

I,;|1

annum prope peractum

satis

nihilomi-

cabatur
sentiebal
ejus,

in
,

dictis

membris
ullus

nec
eis

quidquam
factis
in

eo
iiltu

" lh
lla

wm
'JJ

rerum tempore marilum,

rectius

distinguebat,

pie
alili
,

<'\

filiamque
ej

suam,

el

aut

apparebal

dolor.

cognoscerel Postea
albore,

vestibus,

quam
oculi

joannes,
crebro
per
bra
costas

al

certius

explorarel

Quin dictus atrum sentiret,

pnnxil
.

c,ei

lmea mentis,
e*

cernebantur

memoralam
in

Vmeliam
latere

graviter

sucri-

2.
,,;''.
. ;

emerSere

Ulo

Us
(

quo
eos

fuerant

ob-

diclo

acu

valida

qua

f
,||J

advertebatur,
die

esse
ita

illumina-

consuebantur,

qnam
sensit,
vel

fortiler

carni

infigebat,

diem
n
'

paulatim

detege
ejus

S" ; 2";
r

Qra menSem>
,

oeque
passa

PP"to oentoroiD
hoc

tamen id neque est,

neque

doiorem
instar

inde

gutta
illa

sanguinis
glaciei

amquam
aul

effluxit.

Ad

ha?c

membra

ah

Te.
'

Transacto
etiam
v,ll,us

anno,
vidil

recte

nivis

erant

gelida.

nonetam
,

hominum, etiam
acutius.

344
est
,

Postea
ac

memoratum
peperil

apostema
foramina
.

disruptum
scaturientia
I

h
;
''';"

semper

)i1;hii| ;,

huc

asque

novem
iii;,"ii,i

millr
i

ru

|!

KaI1

coram inquisitoribus "|uisiioni)iis ac coram

'

ZJ:!:
Hoiom
gataqne **JJ

Wto
,SSPI

eo-

siiiL-uhi

puris

ciipia.

H8BC fnnimina

doin-

rv/plo

ulne
,

ribus nlJrrtn

archiepisc piscopus
suui
l

de
cta

in

uniim
possel

conjuncta
ul

sunl

foramen,
in

tam macuiilra-

>

monstravit
S

annulum
annuJi
,;,

gnum
'", -

latumque,
al

manus
Multa

pugnum
illa

HMmdii
Kiter

,-,

il! " esse

Pes
'

,lI1,ls

iii.

immitti.

initio

adhibita

sunl

Vl|, 'uis,

ac

verum

.lixii.
l

Simi-

medicamina;

numquam

percepit,

quid-

*^orisSn
git0

lelinUS

exea
sui

,!

M?
;

'" "'*
;

*
'

quam
tanta

profnisse.
raissel

gereba
'eruiD
CUrn
a

Pn

" HI,lli

'l

uom

di '

calamitate
ipsius
,

Postquam memorata Amelia in mensibus tribus quatuorprae

ita

esse
Si,

dixjj

coloris

Indici,

et

ve, maritus
Parisiis
sidii.

laadio
nihil

eam
ilii

deseruit,
adferrel

ae

PSSel
iiiimm

l'l'l.inis.
,

Pari

modo,

discessii

ul

sub-

Parisien
rta
, llri(

BihT

ex

08 ende rentur Turonenses recte f ,. stinguebat atque tuec manife:

Qua de causa, quando

necesse
fuit,

ipsi

non mit, nnuno

nixa
trasi-

de

riveret,

ul

victum quaereret,
inmse

fct.s

inquisitionis

ac

domo

egrederetur.
axilla

Fncedebal
et

fulcro sul

dextera,

hoc mlcro

hebat,

ntens

solo

pede

dextero,

pedemque

nistrum

662
nistrum cum sinistro
coiffissARio

VITA
crure
post
se

II

S.LUDOVICI REGIS
atr

irahens;
1

existens
erexit,
lit
:

qne eo modo

ibat
;i

magno cum angore

..ri.-.iam,

laboreque
ibidem
nul-

.;i

apud memoratum Bepulcrum ... modicoque i..... tempore pedibus

......i. ,.,,,,,..

\ rs " ae

se

\,

-.

magno
Qagitabal
lo

usqm-

stipemque

verum

transeuntes.

Cum autem
nisi

jacebat,
al.

aliter se
-'"

non est ausa movere pedes sm motare. Quapropter custos

modo
per I"
'

surgere

poteral
dicta
sancti

adjuta

ali|m.

'i<''"'"

sninv

,,, ll(

tmnui,,,,,

sepulcri iu&? **" A(|lu

' ,

Hoc
,,,i

tempore,
I

cum

Amelia
Martini,
'

rice

quadam
vitri

plateam

(rustum
se

transfixeral
bat, sed

pedem
illa

ejus,
nihil

quem

posl

atlrahe-

Amelia lolon-m smsit Kravissimum sub ubere nistro. Postquam sederal tantisper, .11 MIIH .,, rursum se pedes erexit, nemine eam juvante
I

si
i

un c

tamen
.1

sensit.

Verum

chirurpe

accepit,
se

movitque
sine

V i res

pedes

suos,

atque

nn
'

,,11,1.1,

ipsara

accessit,

roluitque

ritrum

recta,

baculo,

de

extrahere;

cumque

rilrum
pedis

evellere
ita secuit,

non
ut

clrcum

memoratum
ai>

roleret,
viiniii,

pellem, carnemque
extraherel
,-,
:

ribus vicibus.
144

hominis subsidio sepulcrum, idque fecit ni pu

alioque

irerumtamen neque

propter

eo tempore

sanalam
id

se

sensit

ex
se

at

Miimis
1 1 1

ritro

factum,

neque propler
ibi

Bssuram,
guttasan
caro

stemate
tegere
ral

pradicto; at
nolebal

non

ridit,

*"*"""**

quia

T.'

:i

1 1

chirurgus scalpello suo

e

fecit,

propter
augri

praesentes.

Ubi
,

advene
etiam
itide

-iii.

,i

pede
ex

fluxit,

aul

dicta

Amelia dolorem
Idhsec
erat,
ac cae-

hora,
esl

qua

emittebantur
sicul
alii,

ipsa

uiiiiiii

sensil

vulnere

supradicto.
pallida

egressa
illa

templo,
uti
aliis

cubuitque
anle

dictorum
rulea,
'

membrorum
calori

quasi

nocte,

diebus

fecerat,

oori

el

ecclesise.
statu eral eral

Tunc
ibi

luslravil

vulnus

suum quod
reperil

erat
ita

in

hujusmodi
invisura

memorata
suae

Arae-

in

inguine,

totumque

fere

clausum

nd

se-

ii.i.

quando

tumulum

venerabilis
con-

utnihil
cui

remansissel

praeter

foramen
ex

pulorv

exiguum

sancli

Ludovici.

Tunc

spem

liberationis

exilis

imponi

poteral

festuca,

quo diebus
quasi aqnffl
ita

cepit,
ii

vovitque dicta
.ui.ii

amelia,

invisuram

se

se-

octo
rubrae

sequentibus
:

emanavil
posl

modicum

pulcrum
cula
illic

Ludovici,
facta;

quod audivissel
ac

miraac

sed

mox
ul

octiduum tolum vulnus

nihil

esse

promisil

Deo,

solidalum
rel

est,
nihil,
alio

ex

eo

deflueret, emana-

venerabili
cte
ii.i

sancto Ludovico, se ne
alibi

unaquidem
invisissel

nose-

inde

uon magis
relicto
ibi

ve\

cubituram, donec
Eo

nus,

nullo

pnlcrum

quam ex paima mamali vestigio nisi duAmelia

invisens
Dionysiopoli
quotidie
dies
tu'

memori
habentui

tempore,

quo
iter

Dio-

racicatrice, uti contingere solet vulneribus sanatis

aysiopolitanae

nundinm,

suscepil

Tamdiu
postquam

substitil
fuil

memorata
sanata,
ul

memorata
'I'""
1

Amelia,
h
'

iritque

Dionysiopolim

cum

"'

l,l(

'

""

Porro imi

Dionysiopolim ad
fulcro,
esl
...

mulum
completi

memoratum,
a

undecim

dictum
r;

tumulum
1

fuerinl

uno

subnixa
qui

juvante

temj

""

l|UI

b
;

ferebat. Verum nbi ad formn Dionysiopolila narum nundinarumJ pervenit,

'l"'""' "!"-'
1 '

W*m
''"

'i

""

'

"

'P 8iuS

fr atre,

Britannia,

completisque
na
tia

, quo primura undecim diebus, rediil

eo

reait-

Parisios sa-

el

valida

sine

baculo

auxilioque

Porr

r-

quartave
ac

'"

,LJ

'"

;|

"'

,Ml11

"

nodo

possel

proce-

maritus,
nysiopoli,

postquam dictus Joannes Radulphus istius Joannis frater

die,

ejus

jere

Quatuor
'''7
1

Dio-

itaque denarios

dedit aurigae cui-

ubi

dictam

"""'
ctaest

Ameliam
muliei

reliqueranl

"'

11

"

"""

'npwito.

Diouysiopolim

ve-

dieranl
siopoli

Parisios,

cum

IvH

quadaro,

Diony-

uaque memorata Amelia ad tumulum

*****

reversa

Parisios,

dixissel

memoratam

7'"'''""^

Movici,
lem Pre
nit
,;,m, J ,,e

jacebatque

'" Iv

ibi

lei
1

rjn ""
'""""'
" "
,:

''""'
' :

Q n n d0
""

ad

"

oundinarum dictatumulum, vulPyonindum, ut hotanta, quantus

iy ^h SJ1
s

""""

'".'""
lUo
'

Ameliam sanatam esse,ac pedibus uis stare, dicti Joannes et Radulphus venientes Dionysiopclim eam visuri, ipsam invcnerunt in ria adulmura fori D ysiopolitanarum nundinarum, ..nde
veniebal
lo, reclo

><"!P 08sel

moies

super

pedes

corpore

sine

bacu-

contineri;

lantumque

amqUam

lm

'

,;

" :; "'i""

m-

'"

^eral
c
14-^

"",

"

''""'""^ Sanata "'" ^tans

aUoque subsidio : atque adeo redierunt cum Bh Parisios Ab illo tempore in posterum membris
fui.

sai.is

e.

vali.lis

l.ur

-,|,,

,l;,

i,l

nil.il

latum

protundumque, quam supra di'":":''

ex

dicto

morbo
ante

v'A.ui4

Vmelia,
A ""'
,:i

Quin etiam memorata inquisitores constiluta, eorum lisenserit.

1,
'

"

,liclllm

beIlionibl

"

Prasentibus

ridentibusque,
.!.

incede-

.',,

;,"""
"

""""""'
'

p '
''-

""""-'".
Periel
,,,,,,,
.,

n
.1

'""
,l

""" IJH "

,,
,,,.

,"l,

norauun
sinistrum
le-

,
.

.,,

e
,.

ejus
'

;,,,
"l

claudebat.el brachiani

,.,,.

,,,,

'"
l

;;""

D^opolim
r0,lt
'

.,,,,,
Selodunensis
",

sll0 .

ipsam

-::-::.::::::;:.,;;;:"',;::: ff-oios, at alloqui

S?
s

-,
pos,

* .
,

uxor A
j

P-

iosam .,

,,.,.,

Pascha

proame transactum
'""'

tempore

m-

s
,,, jw

Da

uurl? "T'? nI
,...;...

'

"""""'^

n.iracuio,

instituta fmi

mw

nifi,

un
f

\.

la "wo>. ipsam-

no,

erant

tres

anni]

summo mane

descenderel

\. !,,

imonii M . Ula

sumpto

animo,

pera l

toZ^Zi ^SS? an.ime

ua
""
nCC

defect.one,

NihUominus

^^

viuerei
10

nec
u,la

audircl,
c

in

usque ad

horam istam

nec
^
1

i<|u'

i'"

"
die

""'"'^
ac nocte
jH .l'<<--

, ,

DIE VIGESIMA
prcece

QUINTA AUGUSTl.
faeral
'''

jente,

aliisgae
j jda

temporibus,

malier

Maria

Joi

am
sancti

lianc

dixerunl
,

ad

se-

bene videns,

liquide

audiens,
ui

pulcrum venerabilis
na per se pedibus
la

Ludovici

dicta
feil

Joan
tola
il-

'""

--"""

sana

prompw
ec
i.;--

lomrens,

omnibusque

corporfc

par-

suis

incedente

el

^
e0
,,,,,.

,M
1

; ;

.;,,.

m*
"

'.,;,.

quema d m odum mulier sana. ucuii Agnetis, .i..-i:,. cernens eam ita jacentem suabsque
rocavil

die

usque ad
alios

absolatas
inter

Vesperas apud
,

dictum

tumulum

aegrotos

memorata

Agnete

cum
348

ea

manente.
mssa
surgtre.
el

motu
hanc:

el

loquela,

re-

P?

ad

Iii-n
i

\-i.Hn,
veneruntque
jacentem
se,

[!n-

Verum quando memoratae mulieres mane cum ipsa venerunl ad tumulum ipsam ad
,

^Les "
;;';;
',,,,,'

restinanter

surrexit,

itemque

maritus
ad

reliquia

duxerunl

videlicel

ad

clavum

coro-

similiter

cubabal
jacebal
,

nam
sis

,
,,,,..

Joa nna
statu,

ac

repe-

*,

iisque reliquiis dominus Joannes Bajoneneo tempore prafeclus sacro cerario ecclesiaB

de

Vile

nl

'""i "'
1

moverel

neque

sancli

Dionysii

tetigil
illa

os

gulturque
locuta

memoratae
esl

Bajonne

;;,,,,,,

'

neque loquerelur, neaudiret, omnibusque membris frigidam risentiret; ap idis Praeterea neque halitum instar
B eque
|

Joannae.
a.l

Tota

die

nec

usque

Vesperas absolutas,

nec
.

loqui potuit,

oeque
.

ullam
au!
Leral

vocem
tamen
.

proferre
.

neque
conarelur
el

Jgcebat,
. *

neque

spiritum
ucei
:

quantum
Joanna
ipsam
habebal
al

dicta

auris

sonum
qua
\

licel

tonum allum id facere. Poa

valel)at(

id

exploraret,
:

quantum
ipsa

dentes

aperire

labia

vespera
Cantatis
,

;,,,.,,,.

exclamaretque

non

praecedente
\

pomum manducavei
,

at.

respondehat.
;(i(i

esperis

die
esl

eneris

capul
,

tu

lo

inclinavil

circumstantes

etiam

rebantque,
*ii*brfd-

aullum

tamen idcirco
Oculos
:

momembrum motangebanl
apertos,
qui

m
m
ctj

cernebatur.

ed

movebal
.

palpebras

ande

illi,

aderant,
:

eodem lumulo el quasi alienala a mente verumtamen dicta Joanna tunc sibi viilare videbatur] audivil vocem sibi dicentem -iii ge Surge Quapropler memornta Joann;i
nixaque
: .

dlcebanl

p etrus
ea

credebantque eam esse mortuam dictaque ^gnes Vgnes (lebanl e

i
,

di-

lerrita

esl

bac
fuissi
I

voce,

quam

audivil
.

cumque
oratio

ca-

cum
ne-

pite

nixa

sepulcro lamdiu
potuissel
sola

ul

a |jjj

m
ei

ad

li

ctum
novil
,

ipsius

portavit.

\i

id

illa

minica
ad
se

semel
rediil
.

circiter
el
\

recitari,
ui

Doomnino
quasi
est,

jQYit;
,

neque

ll(

n(i

quomodo.
prope
ad
aliique
in

quando ad lectum Postquam hoc modo

preces
plures

portata

se

erexil

pedes

jacue
el

fremendo. Tunc
Mii';i\

inculum linguaa ejus solutum

.

i,,,

lecto

asque v

di,

dus

Petrus
fail

apUd
Mariae

ipsam
versus
ibi

fuerant

inversa

aliam

partem

imaginem
i

quamdam
iunr

beatae

Virginis

positam

el

amitam suam quam apud domina c. Recepto Domina debal dixitque moratum sepulcrum, vervigore prislino apud junxil manus Dionysii sancti tit se ad altare
itque
.

,irniiinn

Joannam
qiin
i

memoratus Petrus, dictam videbatur enim alinon esse mortuam se juvare quando vertebatur. Deinlo
percepil
i

flexil

genua
,

egitque

gratias

venerabib"

sancto

i.inin\ ico

quo

essel
\

sanata

349
inis

iiin

cantatis

esperis

memoratus

domi-

\idini

de

cum Petrus
ipsam

hic

aliique

prsesentes
.

llerenl

Joannes ex

choro
,

procederel

ad altare prin-

\uiii
el
iii-

lacrymari

incipientem

palpebrasque
:

ceps cereos extincturus

transiretque juxta

memo-

.ih.i

membra paulatim moventem

.

lunc
I"
I < -

cer:

inii

ipsam
os
el

vivcri'

\l

millo

n*l

:i

Joannam apud tumulum sedentem, audivit atque dicentem, DoJoannam loquentem hanc
ralam
.

imi',

neque

aperiebat.

Verura
ut
....,,,,

posl

Vesp
intelli;ii

nniu
Quid
dii
,,,,

[icel

id

voce

languida

enuntiaret.

Ed
:

audire ccepil

videre,
vnlcrcl

ita

loquentes
,vi

advertens
id
:

memoratus dominus
es1
' i

Joannes
'

dixil

gwt,
modo

eosqin'
ini|ni

H
vel

nulln

oqueris
,

Sanata

ResponJoan-

poteral

dentes

aperire.

Post
ei

illa

Omnino

domine.
Maria
: ,

Quassivil

ex

tosperas
aperuit
11111
i

dicta
ei

\gnes ejus amjta

cultro

dentes

insuper

prasdicta

quid
,

ei

contigisset

per

vim

ori

ejus

imposuit

frustum
dire

in

recipienda
,

loquela

atque
,

"

assi,

quod

deglutivit.

Videbatur autem
brevior facta
.

Respondil
pile
iii v
. i

se

non

dormivisse
.

atrum dormiret verum dum caaudivisse

.

,lA

'

Joannae

lingua

multo

ac

essel
:

tumulo
,

vocem
Dei
.

sibi

Iracfa;
(i|

sentiebatque
deglutiebal
ipsa
,

saporem
al

quidem
\

pomi
poterat.

dicentem
,,,,,,,,11

Surge

ini

iiimi

r"
!'

masticare non
posl

petrus

Hac

die

Jovis

esperas oine

Maria
Loier
.

natam

Tunc me! ubi audiverunl eam ignes eamque venerunl ad ecclesiam

surge

nomine.

Meduntensis
llm

\
ni

uxor Guilielmi Joanna,

riam
.

cog
<|in

repererunl recte

loquentem
.

el

sapienter responbaac
aegroti

Wffm
"

,li;illr

'lirt;e

cam
il

\.'ii.'iat

dentem
sua

Ceterum

quia

posl

eccle-

niM ""
i

ei

mei

revoca^

venerabilem

emittebantur,
dictaque

memorata

s " irl lm
'

Ludovicum
miracula
:

dixitque

praBclara

eum
eleva-

Ignete

domum

Joanna cum matre bene videns, rediil

patrare
;

ad

eum
suum.

itaque

cor

"'

desiderium
uudivi!
se
,

Quando
iri

memorata

DDa
.

"'

contii

magnam animo conper

,,

prompte loquens, alque intesibi ,,,. sanaia. Deinde ob tantum beneflcium, octo concessum venerabili sancto Ludovico
liquide

audiens,

*pi
!

Mueiam,
S,I|:|
.

liberatum
:

venerabilem

diebus

continuis
ibique

venit

ad

tumulum
Eoc
(uil
,

acced
at-

roi Ludovicum
pDa sepulcrum

ac

recordabatur se,
facta

dum
Tunc
non

mane,
que in Joanna
diens,

usque
ibi

ad

Vesperas

subsistens,

audivisse

multa miracula
orans,

prandio

manducans.
sana
.

modo
videns,

dicta

n
'

venerabilis sancti
h
,

Ludovici.

deinde
ac

semper

au-

ron J'in\
'"

corde

nam
:

loqui

loquens

recte

neque

deinceps
ullo

sl1 "

,j|.

ferrel

auxilium

atque

interim

moratus morbus eam

nini

corripuit in

preedicto-

'"'" lll;l
,

iunctis

l(

ih

manibns aspiciebat imaginem

;
,

membrorum.

"-

l,Us

jj-jj.

Mariaa
,

ind icabat
i,,;

quodque nescirel loqui quantum poterat, ul ducereLudovici.

erat,
die

ANNOTATA.
a
,,

'"

'""'"i"!
' (

rillll

venerabilis sancti
sero
l,la

Verait.
r;,lnl

,n,:i

'

,l,,llls

lor
'

"nmbH ejU8 Pediera1 ;ic

tunc ducta
'"'i'"' 1
"
'

non
;

nunc locum VaUsius

323
sic

in

Votitia

Galliarum
esl
-

8ine

"

explical

Promontorium
.Jallir;.
.

io

memh

5Ua
1

matuinj'^'

ad eo ul satis calida esset, moverel Di '' V^nM-is soqiifiito

'

trem-s
Maiiluci

linilms
In

Hn.anni;-

-"I"''

Leonensi,

qno
:

''''"i" ""

Agnes

ejus

amita

materque

insigne

asteno munic modoco quo patrono non

nobium,

66 4
A
i

VITA
,

II

S.

LUDOVICI REGIS
que

RBCIHJ
,i
. i

S8ARI0

promontoel ti.nn municipiolum nobium sed acceperunt, dicuntur enim S. rium cognomen "" " quia ad oceanum sunl po;1M iM.iiin.fi rona uuia LerrsB flnis line-t.-nr. alias, S. Matsita, vulgo S. Malic i. ,

de causa mulli
ul

aegri

eo ex diversis
;

confluerent,

Dartii

liberarentur

dicla

'

memoratum tumulum
tecostes
,

PetronMa
le.sliim restum

adep

ducla luii posi "" |'M incedens incum,

Pr
|'

theu.

sinistram,

dum

ibat,

teneretposl posl

Nam solebant hm nundinm

ul
.
.

haberi txtra

ur-

ris

sui
'

sinistri.

dmI1m1^I? malleoium Cru.

mulum

jam ante monui. madame qua ooce in/-" Madame Qallice c "<""" mulieres alloguunnir ns feriorit etiam conditionis mulii
tm in via Parisiensi,
1 :

Hoc
'

modo
tbidem

adibat

raemoratui
BQgrolos ot.wi.wo
.iims alios

sedebatque
diebus
lln

mler

apud dictum
die

piuS
|i||||-j|,|

|s

sepulcrum.
posl

Postquam

aute
tota

Gaili Gaili

fueral

Mercurii

Pentecosten
,

"tn
die

usque ad Vesperas absolutas horaque jam set, qua el aegroti dimittebantur

,

el

ecclesi

claudebatur,

dicta

Petronilla

CAPUT XXI.
n M PueUa mcurva avud
.

inde

abiil

adivil

domum
esl
rl;i1
''"'

atmu

presbyteri

altaris
,

sancti

HippX
mulie
i

n
;

quod

Dionysiopoli
aota
ii.iiii

ibi

degebai

? 4 luniulum erecta
i ,

r aha,
'

anus
.

facto voto,

(jravi

dolore

genu ac tumore

Ubcraia.

ta 5 P atl nc qua alia nocte J vis se q uenti *

rediil
.

domus har m n "" magno saeral templo quam " domus in cubuerat. Tempore matutinoV
,

dicta
ibi

Petronilla
die
i

ad

sepulcruro
aegris.

seditque
posl

tota
.

^
i:
1

"

essel

altare

cum aliis quam foil

el

Cum
inac
se ea
'

sanala,

A, .nno
sancti
triginta
lili.i

vocabal

venerabilera

sanctum
,

Ludovicum
mater
ipsius Jovis]

Donnni
Joaunis

nostri

mcclxxxii
,

circa

festum
anni

11

Baptistae
a

completi
.

fuere

spem magnam babebal sanatum iri per ipsum.

hora
.

uti

Puella priiiiiiih
[fj(
i

quinque
babilabal

tempore
,

quo

Petronilla

qua

segrotis
dictaa

Eadem hac die esl abeundum

.

'"

nrscia.
1'iiim iuii

Aleidis
a,

de Lambeel
in

meraorata

quaa nata

ad

S
,

Hila-

Aleidis,

maler

Petronillm,
.

sumpsil

urbe sancti

ejusdem
exue-

Dionysii
integra,
ajtatis

nata

PetronillaB
ral

veslem

superiorem

qua

ipsam

sana,

oijinibusque
,

membris
aliaB
.

Haec
puellae

propter
ac

calorem,
,

simulque sumpsil
viara
ei

creyil

fuitque
esse
el

cingulum

ciuales
cresi ere
.

illius

ejus,

prmcessil
alios
.

ul

aperirel inter
Petronilla
.

soleni

ad

patium duorum
ampliu
.

a>
quai

an-

grotos

quo

memorata
.

uorum
ad
rata

integrorum
;i

eoque

quantum
usque
ul el

intercedil

festo

sancli

Joannis

Baptistae
,

,;i111 " cum labore incedebal exitum. Surrexil dicta Petronilla

liberum
,

haborel
i

festum circiter sancti

Petronilla
incessissel

AndreaB
pei

ita
i

memovalens,

existimans
solebal
, :

aliter

incedere

se
.

posse
se

quam

eerum
ul

udo
Aleidis,
illam

recloque
faciunl
lulae

supei

pedes
,

corpore,
sen
alise

quemadmodum
aetalis

rectam omnino

alii

infanles
circa

islius

puel-

i.imi

perfecte sanatam ita pedes levarit. Respexil erectamque conspexil cernens

in
,

sensii

se

dicta

festum
,

autera

venerabilis

sancti

Anve

attonita

prorsus

imi

dreae
raeri,
eral

praenorainatum

el

die

quadam Mercurii
.

obstupuil

agens
aliis-

gratias

Deo,
Tiiin

el

eadem
in

venerabili sanclo

haec

Ludovico

Aleidis
Hilarii
,

qurn

eo

tempore
filiam

que Sanctis.

uii,,

sancti

dictam suam
lecto
i ,

sanam
.

memorata
.

cunctisque
el

membris iralentem
lecto levassi
in

Petronilla
vel

ivil

per

se

rfctoflujw

impo
ve-

Hllr
recta

bacnlo

et,
stibus

mane eam de
.

alioque
-Mi-

viri

mulieris
altare

subsidio,
,

ac

indnissel
;

veluli

consueverat,

pedes

eam
esl
,

dejfcsuil

existimabal
uli

enim eara
:

stare

posse atque
lapsa

'"" dere,

solebal

al
,

mox humi
ui

matre
Vr h
^ '"
1

|:|

eam rursue erigente '"' puella similiter

se

maximum Mox rei fama ^agala i" esl ecclesiam unde oppidumque ingens hominum multiludo confluxil ad eam conad -od
i

pedibu

usque

pluribus

fjuitvi

vicibus

circumivit.
,

per

starel

spiciendam.
lium
groti
banl
suis
dictj

At

cecidit,
|

ostia

cancellorum

quibus

spa-

quae
iral
i

pe
d

'

cruribusque

sepulcri

includitur,
.

eranl

sustenlare non

clausa, ae

de
' (

deiu
iiii

ui

lempore percepil ;im impeditam esse, captamque his membris. 1,1 "L,,n -" ifmpoiv ineremento aucta ea ue '"" -'" qua recta
1

memorata

aleidis

ab

eo

comprimerentui' satis tamen eam videhomines sanatam, rectamque pei se pedibus incedentem per dictum intervallum. Post-

_uam
'

homines
.

qui

eo

conveneranl
m.iliv

inde

di-

en erfl
^'

incedere

potuisset!

"

oon valebat,
''

^erleranl
t83,

porlmque
l\'tronill;i

nec

cancellorum
ciiiii

fueranl

aper'^

pedibus
,,

consistere
poteral
.-,

""",

cum
f

m overe
Per

diCta
,

mki

r-iv-;,

vellet,

m f atIum ^"
'"
","
1

''"

e(I ue

templo

n,i,.

adivitque
ac
recta

irahendo. Adha3c
inciderat,

domum
pedibus
ubi
el

memorati
suis,

presbyteri

post-

,hl11 ""
"'
'

morbum

prompte,
alioque

sine
illa

baculo,
nocte
fue-

omnes un,m .P e du mqueipsiusiutumueinvaseral

adjumento,
diebus
a

cubuil

""
l

,l

""

,,mll;i
-

mo doseptemannisfuitmemorata P st quam eam morbus

"r
"'

Poslea
rini

singulis,

donec novem
sui
ibi

dies

complelaa
adivii

prima adventus
,

die,

summo
die
os-

'"

,n " 1H|,,;

""

*os P eu

mane
?ue ad
tronilla

se

jepulcrum

fuitque

lota

erexerit,

Postea
ati

Z
,

0DSecma

majo,,

vire8
'

"'""

;:;'';,,,";
,

,ibu

,ln;
::

Vesperas adsolutas.
incessii
,

Deinde memorata
pedibus
suis,

Pesine

cxepit

-,:,:
seraper

semper
subsidio

recta
:

baculo

';

'"

manura

alioque

el

quamvis memorata
essel
alia
.

^strara

Petronilla

statura
,

admodura
mulier
rocta

exili

neque lamen

tanto

robore

quanto

ibal

pedibus suis
:5

omnino
Domini
.

sine
tri

baculo.

">'

Anno

no

a<

icxxi

tempora
de

Ouadragesimm
oois,
'i'
1

dominam
asseclam

Catharinam
dominae
reginae

M"

'
1

honorariam
''.

reginffl
,

<-

"

'"

ecclesia
'

sancliD

sim

dicerelur,

n:v
~,i,.,
,

ysii

'

,'

lunc

juvenis
in

,,,,;,

,:;:::; '"

^
s
'

Pranciae

coiTipuil
"'

aialum
?enu

n:

quoddam
iilmi

genu dextero tam grave, vehementei intumueril rubueritque,

huic

r;| -

""

el

partes

genu

vicinae

in

iuiiiIii. ci

||;1

llt

DIE VIGESIMA
,.

QUINTA AUGUSTI.
mein-

665
/l.bioi

j-cedere

wi

posset.

Licel

emplastra

""/""*
gtus

"
,llll

*ZZ
|

multa

ma

faerini

adhibita,

i""> amo 1274. ui habel \ apud Chesnvum pag. 529, ubi eju dol
ac coronatio

*M

uiio.

'STJiattoleroni utilitatis; ". m emorala Catharina nl

malumque adeo nullo modo

indigeret,
al

laudantur,

describitur,

qua

va-

anno sequenti
c

faeta

^7'iocedere, led 111 mover e; ac

,

aliena

ope

cum

necesse esset,
necessaria.
fo

portare

"""
'i

Mnns Martyrum, oulgo Monlmartre, mons est rrico prope Parisios, olim Mohs Mercurii
ul

.i

[ectum,
ta

aliaque

hoc stata

dictus,

voluni

aliqui,

JJ Bemora

Catharina

jggrotavil

quindecim omnino dieNoanius mensis spatio.

Mercurii
-ata in
<

esi

hmc, alio nomine Malus-dumus, prope Pontisaram. De fundatione illiut egi

i7i
.

Abbatia

^' diej
"
,,

Marus

,ni

hebdomada
atharina
,
,

mu
e sic

Commentario
hic

num

873.

|ecto

decumbens me
vrenerabilis
in

re

Vtdetur

alia peregrinatio innux

rverum

"-m
ifesle

eS |

sancti

Ludovici

quem
fae

verba

vciderinl

aliqua.

tavocaveral

alio

morbo, quo
experia.

dudum

ante

mata
gjbi

cujusque
t

beneQcium ac ravorem maQuippe, cum

.

videbatur

gra-

ul

,,.

ogrotarel
,

nocte
integre
,

quadam
fail

atque

opem

imploraret

mane
jj

liberata.
sui

nilil

causa

hoc genu marito

sancto

malo conse
;

CAPUT

XXII.

Ujctata,
,.,,,.,,.

dixil
V elle

Herinero
venerabili

suo,

votum
affir-

Ludovico

nmdHH
lAinoli

mabatque,
ipsoni

sibi

in
,

invocaveral

morbo, in gratiam ab eo opemque

alio

suo

quo
|

Puer,
tur

dum
,

ossa

Sancti in Galliam portaban-

jtitam,
pgjili

Atque
sancto

hac

ratione vovil

ista

nocte
oravil

vene

in

via

ex

tumore sunatus ex frndo

brachii

mulier
resti:

Ludovico,
,

eumque
sui

quam
li-

sens
tuta,

tumulum
usum

ulcere

poteral

optime
,,,,;

ui

hoc genu
se
el

malo ab eo
ipsius

ac

promisil

sepulcrum
in

alia
ciecai

invi-

ibidem

adepta

imm
roa

Q U dis

pedibus,

es

Monte

Martyrum
oblaturam
dormivil

eundo s domo nsque ad sepulcrum

laneis

visus

redditus,

gressus

claudis.

memoratum;
Postquam
nniiiu

praeterea
lioc

crus
fecerat

cereum.

dicta

Catharina
Sequenti

volum,
tota

melius

Quadragesima.
mii,
iioii

quam mane
,

dormiveral
surrexil

yuando
nerabilis

ren sancti

Prancias

Philippus,
ex
tractu
ossa

filius

ve-

LVI.
Ingitis

de

lecto

Ludovici

transmaParisienses

puen

per

se

sine

auxilio

quod

multis
:

diebus
ac <b-

rino
lis

rediit,

atque adferri
patris
ei

curavil
sui,

vcnerabi- extubtrntio,

fecerat, ivitque

per

cubiculum suum
se vovisse

sancti
et

Ludovici
plures
.

dum

01

fullones

cra vehebantur in Galluiin

,

eebal

memorala Catharina,
Ludovico,
sancta

venerabili

trecenti cives

obviam
itidem
ut

iverunt
dicto

ante

alios

sancto

quando

tam

eral
,

aEgrota.

Die

Parisienses

qui

regi

Philippo
face-

proxime
abbatia

sequente

cum domina
regalis

obviam
rent
ilt*

processerunt,
ininria
.

regem certiorem
rirca

regma essel
Pontisar,
quaa

in

Dominae noslrae
Catharina
,

sibi

1'arla

locum
ivissent

prope
ultra
re-

memorata
illic

ivil

ex

ffidibus

portam
Josteul

Bagaudarum
asque ad

a,

cumque
Boneil
b

sunl
se,

usque nwc

ad

monasterium
alioque
:

nlmum

atque

illic

monialium
jumento, nl
fecil

pei

sine
ivi
<li\

baculo,

ad-

gem

expectarent,
,

invenerunl

ibidem

feminam

ibideni

intnvssri

nlem
,

Sabbato sequente.
semper, rubor ac
incessitque

Dominica
se

Paschatis

ac

quamdam quea se ex Burgundia esse dicebat, cum inlante qui octo annonnn ridebatur, ba,

deinde
cessii
,

tumor a genu ejus abs,

bente supra aurein sinistram gibbum,

seu

tnmo-

per

sine

ollo

alio

auxilio

rem

grandem,
it t.i

mole ovianserini,
:

qui

extendemulier

osque ad banc diem.

1,11

batur versus

jugulum
i

dicebatq

licta

Jacobus
dorainae

&%

Monte
curavit

Marlyrum
.

curatOT
Parisios,
,

memoratiuii
annis,
et
,

u i<-m

buc

malo laborasse duobus

illum

sqni
"pi'i.

reginm

praedictffi

ivit

altra,
el

seque duxisse
alios

ad sanctum

wmponendumque
'" lr,li
" :|

crus
et

cereum
dicta
iter

quod
e\ do-

Eligium
se

plures
variis

Sanctos; item
at

monstrasilh

Catharinffl
feslura
iii

iuit

allatum;

Cathari-

se

illum,
iiibil

medicis;

ea

nihil

pro-

circa

Pentecostes suscepii
,

ntililatis
,

attulisse.

Dictus
esse

autem tuvidebatur.
fullones,

m"

sua

Monte-Martyrura
Jacobi
laneis
in
;

comitante
venitque

eam
nudis

Margarita

dicti
ei

uxore,
ad
ibi

ac ruber mor mollis apparebal Quando hoc modo opperiebantur

dicti

pedibus
1:111,11

tumulum
obtulil

venerabilis

donec
quffl
mi.

ossa

venerabilis
in

sancti

Ludovici

venirent,

Ludovici
:

atque

crus

cereum,

vehebantur
sellffl

arca
.

super

duos

equos

m
et

1111

voverat

\u\\\,vc

nratias e gii
nc

venerabili sancto

.l ii iii

gestatoriffl

idque ante
pruvoliiti
,

regem,

tadovico,
'
'

quam

sciebal

poteral

maximas de
miraculo

uiiiiirs

alii

in

genua

renl

m.miorata
dicto

;i

Mv>

sibi

prmstita

ab

eo,
se

ac

de miraculo. Crefuisse

mulier
,,,,-,,
,

clamavit,

rogavitque
.

conductores
l|n

"' Ml
"

mi,, '"i

Qrmiter

sanatam
usa.

illic

subsisterenl
loco
.

llllalls

'i

lllam P os *

1 i'

wnerabilem
dictus

sanctum
fueral
posi

Ludovicum; non meatque

t

sel

langere

illo

abi

laborabat.

ja^minibus,
llu

quibus

eo

moi, ;i

358
i
,

Tunc
equo

unus

illorum,
,

qui

arcam

duce-

solo 01

Jacobus
,

haac

wn iIumi c;
11,11

m (lue
malum

iuler

memoratam Catharieun j ura au redeundum

hebdomadis
,

descendil

sumptumque

infantem

cnnhirlu dltruptn-

sensii

tribus

quas
ipsa,

iti-

''!"

""pnidn, mi
potuii

dicebat,

quantum seu

seu

adverter<

manibus suis teniter admodum levavil usque ad dictum modestia attollendoque magna arcam, tantum effecit, ul extuberatio raemoinfantem, qua ossa venein iaii infantis attingerel arcam
,

rabilis

sancti

Ludovici
seu
,

erant

posita.

Derepente

ANNOTATA.
hunc hactewus assignate nequeo. o Maria />/, Henrici Brabantia ducis hic de '' v "" '"' hanc enim Philippus iu secundis
f

'

'"'"'"

tumor dissiliit, ct ruptus est, gibbus efubi tumor hic erat, multum atque e loco vesles quae per sinum, el per iiuxit putredinis,
hic,
dicti

infantis decurrit,

eumqne
istiua

maculavil
ubi

ad

ter-

ram osque: peiUsque

lod, 88

ante

erat

tuber,

*"(!usti

Tomus

V.

VITA
A

II

S.

LUDOVICI REGIS
aul
lae-

REGII

n.Imt

vacua

remansil
,,
foif

bursae

instar

CONFESSUH"
SU6
[

..

Qeque

infans

clamavit,

vacu, neque
nllum
qui

mori iorato
lnit iit
,

vixil

autem, poslquam hoc mo

,

.i

deci in

Banai*
'

annis

el

ultra.

quidquam
sjgnum

noc

fecto,

neque
igitur,

do-

364

Circa
Oring:i

annum
de

orjg

ostendil.

,.,,

mdicarunl

Omnes magnnm id

ade-

ilum
sis,

Domini Fonlcnay </.

textoris ad
uti

nostri

kcclxxh
Ba
in
,,,.'

U||!

dioecesis
triginta

ulttr^
r,iu

esse

miraculum,

namtabal Pansus per annos

Btqu J
ratum

mnmo
infi

crediderunt,
ita

dixeruntque

memo-

Mauritii

pannorum
invasil

domo

^kr,

lana

carminanda
pararet; graixtero
ei

im

.,

disruptnm

per

sanatum esse, dictumque tumomiraculum, ei per merita

Ludovici,

quo
\is
illius

rictum sibi,

consueverat,
in

eam
ut

morbus
,
(

brachi

renerabilis
,.,

sancti

Deum

laudantes,

brachii

cubito

tantusque dolor eodem'

Vdhaec
fuere
dictus
ibi

^enerabilem
inin
audivil

sanctum
episcopus

Ludovicum

de tanto

mi-

co,
tus

operari

non

roleret.

cubi;ir

recuio,

quando

hujusmodi

quidam ibi miraculum,

patraverat;

praesens,
dixit

imuit,
dicta

uervique

contracti;
brachii

non
san-

timebal

Oringa,
operata,

ne

usum

istius

e^e
clus
l|nl

primum
Ludovicus
ijiic

miraculum,
iii

quod venerabilis

perpeluum
non
In

perdidisset.

Ppstquam

multo

tempore
an
nul-

itinere

mullique,
tan-

faerat

erant,

lacrymabantur pra gaudio de

facto.

operari

possei ad

periculum lucrum raciendum

polerai

faciebat,
:

verum

tomiraculo, coram se
359
LVII
Vttltl
'

modo laborem
hic

sustinere.

Cum

dictum
Galtesupra
effluxit
istic

Esdelina
affecta
fuil

la

Vielle

Monstroliensis

gravi

brachiu
ro,

stendissel

chirurgo,
secuil

malo
I

in

crure

dextero,

im

ut caro

chirurgui

ejus

nomine brachium
puris

fadc

II

media facile parte corio nudata essel etqne exesa, semperque emilteret, atque effunmemorata Esputredinem. Quippe, cum derel
dicti

cruris

cubitum, ex
sed

quo
ei

nihil

quidquam
ante.

deterius

fuil

quam

Applicabai
:ii

medicamina
debanlur
auctus
est,

unctionesque
nec

multas;
dolor

oihil ei vi-

delina
dicto

ex

partu

/Ueidis

iiii.<'

suae

decumberet,
deinde
au-

proflcere.
ul

Praeterea

brachii

adeo

correpta
esl

fuil

morbo,
ul

qui

eo

illud

extendere
capiti

posset,

nec
ne-

ctus

incremento,
gallinaceum

latitudine

palmam
eral

maadhaec
el

attollere,

nec
brachio

ori,

nec

admovere,
ueque
sine
se
in

equaret;
iii

tantumque
eo
pelle

ibidem
recipi

foramen,
:

que
re,

hoc

cibum
quid

sumere,
rei

ovum

possel

neque aliud
se,
fieri

facere.

Verum

li-

caro circa
quasi
foetebal

foramen

eral

nudata,

glauca,

gando

faciendoque

alia,

quae

duabus
el

nigra,

multumque
ita

puris
ul

effundebat,
adesse

ac
ei

manibus
dierna

nequeunt,
ei

Sibilla

hospita,
el

Ho-

rohementer,
Porro

homines

de

Fontenaj
Oringa
,

ipsius

vicina,

persona
hoc
stato

non
rr.ii

possent.

caro
tres

hoc
digitos

modo
.

pelle

nudata
plus,

subinde
fuil

aliae,

opem
annis

praestabant.

in
el

quandoque ad

quandoque

dicla

quatuor

quia capul
capui

quandoqne etiam minus, ac semper pus emiltebat. Quin <! memoratum malum magno erat imaliaque nepedimento dictea Esdelinae in eundo m non non tanto tamen gotia sua exercendo
,
:

lavare

non poterai

longo
fama

deinde tempore

sunni radi curavit.

362
cula

Tandem
facta

cum

essel

Parisiis,

mira-

prapfli
ventt nd

nofii

esse
ei

iret

quandoque ad lemplum, subinde etiam Pamultaque medicamina risios Bmplastra multa

, .

Ludovici;

apud sepulcrum venerabilis sancli suasum inii ut corde recto ei,

tt-

//ii/crum,

dem
ris

sancto

Ludovico

se

devoverel
confessa

ejusqui

alia

dicto
illi

malo

applicuil

memoi

ata

E delina,

pulcrum
suis

inviseret.

Tunc

est

de

pecca-

quaa

nihii

profecerunt,
el

duravilque

malum
sub

memorala Oringa parocho

venerabili
ejus

sancti

Gervasii,

per oclo annos,

contra
pedis

amplius

Adhsec dicla Bsdelina

aperiri
profuit.

vovitque

boc

malum ronam
,

sibi

curavii

luram
laneis,
chii
sui

ad

mallolu

al

iil

ri

non

sancto Lndovico, se sepulcrum nudis pedibus, allaturamque candelam longitudine ac

crassitie

venel

in

bra
supra

360

Cnm
anno,
,

ossa

ronerabilis

sancti

Ludovici
fuissenl
.

cjusdera

brachii

sui

dem
Btpuloro,

eademque
in

aestate

delata

in

cubitum;
post
igitur

adhaec

oblaturum

memorato

lumulo

GaUiam
cula

atque
facta

vilia

ipsius

diceretur
ipsius,

mira-

liberationem
dicto

sanata.

suam
die

brachium

cereum.
Sabbati,

Hoc

esse

apud
genibus

tumulum
rovit,
possel
:

prsedicta
-
a.i

anno,

quadam
,

dum
Orinpedi

Esdelina

dexis

\.iiim.ni.

In.mysiopoli

habentur numiiuu.esl
i

nirmorata
nudis

tumulum, simulac
v

tum
ad

insuper vo-

ga

iter

aggressa

ysiopolim,

"

"

promisii

se

ea

die, qua

tumulum

ip-

bus, et in laneis, ad
invisil

dictum
ad
tun

sepulcrum, illudque
fueral
:

aius

veniret, non manducaturam negue bibituram, priusquam invisissel sepulcrum ipsius. Posl

asque aegrota
pervenil

qnam umquam
tm
eranl

atque

eo
die

modo

prmnominatum
cantat,
aon

hoc

rotum

dicta
:

Bsdelina

nihil

cruri

applicuit
recreari
Qlia

Sabbati,
aegra

mdicamini8
ccBpit.

dum

Vesperas

namque ab eo
Esdelina,
la

tempore
ejusque

minus
modico
rentur

atque impotens djcto

:

brachio quam

Deindedicta
rl

Alei-

,h

V v.dua,
l

i:mi

""^"^

umquam
ad

fuerat,
satis

Faveresse

IroUensis

el cumque ibi magis etiam tempore fuisset mgrique dimitte-

plusquam sexagmta annos nata, venerunl Dionysiopohm, atque ad memoratum sepulcrum.

liospitia
ivil

sua,
rnque

sive

ex

templo, ad ho-

spitium

suum
Die

a^irrota

'

|,l:,m

P reces

8uas

fuderant
.

^Per

ibi

sub-

363

Dominica

sequenie,

mane

rediil

ad

"* ubipritl*1

tecuftral

fuerii

sanata
puris

caroque
,

consolidata

qum deinde
usque ad de malo me-

mini

ejecil

neque ipsa deinde

prmlerea
sensii

ingentem dolorem alteram

movisset
lrl

manum
quo

dictm

auri

'i'

mortem quidquam

tanto

Lempore,
,

oratio
doloi

Dominica
evanuit,
sanata-

recitari

potuissel

hujusraodi

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

BBtaqne
coojonxit,

667
tempore visus
ac
1

imi
traod
ac

memorata
a

Onnga.
tonis

ItfOJ

iii.iiim

rubescere,

ita

ab eo

ipsrn

Bllff

tribns

qod

fecerat,

bementer

fueril

debilitatus,
ipsius

parum
sunl

cernerel
ad
albi

CONPBSSAHIO.

^eneral
.

sancto
:

Lndovico
se

gratias

Adhsc
" ll,lri11

sub palpebri
diffiti
,

peoque,

iberatio
racti

Mletndinc
(! ;l i,

su;i

iiiiii

cruce

signavil

hac

oculiq
in

ijus
iis

tam

oiimi

lempore
ad

ante

memorato
eo
in

interius,
la

nl

pupilla

non appareret, sed

te-

'"'"'"',,'r.i

Qe que

facere

potuerat.

Ab

temco-

candida
plane ne

riderentur
perdidit,

obtecti.
ila

Ab

illo

tempore
vide-

"""

tl

posterura
|ir;n hll
ir|ii(i
.

osque
ruil

noc tempus

risum
'

nl

nihil
solis,

prorsus
aut

malo

sana,

ac laboravil
correpta,
al

i'

1 .

claritatem

qoidem
ipsius
,

candelae
tfai

mniaque
hoc

prsBstitit,

quemadmodum
et

ejus

lucem
et

Dicto

tempore Maria
fllius,

de
qui

ih'111

antequam

malo esset
sana,
ita

soror,

quidam quodqne
ipsam
ad

obierat

JJ,

,iibei q na

mulier

numquam numqua
-

tempore
hi
,

bnjus
illi;

inquisitionis

eam

ducebant

nunc

(juidpiam
sen <er jl.
(||||
'

Celerum

mali aul doioris in brachio suo memorahi Orin-.i omniii pr83irenerabili

sibi

nune

ipsam

oporteret ob ege-

statem cebant

victum
etiam

mendicando
ad
annis
.

qnsrere,

circumduurbis
cascitate
,

offl
.

promiserat

sancto

Ludovi-

templa,

ostiaque

;|I

propter

conce
diebus

beneflcinm
,

tunc

Pontisarensis
laboravil
miiii

stipem

pelendam.

Sac

ntatitil
ringolis

novem
visil

Dionysiopoli

diebusque

quatuor

prsterpropter
ulli

qulbns

sepulcrum memoratum.
referebal

prorsus

cernebal
osa

neque

contra

mesuper

..,,

,,.,

,.,!..,

memorata Oringa viapud tumulum subsistebat, mulie5e -' cscam dicebat, qusque mi:i,, ',riil.-iMi. roiisMiM-tu memorata Orings. Quipi,i 1,1
p rffl terea
, 1

moratum malum
eo

esl

medicamentis.
ire

[ncedebal

11 ii

tempore

nt

solenl

csci

raann

humerum
ni.iiiu

ducentis
:

posita,aul

vero

yestem ipsius

tenebat

neque
:

aliter se gerebal

qnam
.

alii,

miiot

pe

cernebat,
alios

cognoscebatqne

res

sibi

osten

(|ui

ducuntnr, csci
poterat
,

neque

dicta

Agnes
nisi

ince-

Similitei

quosdam,

fulcrorum

Bubalarium
audivit

dere

uli
:

ln-

nmiin-ii
videbal

cavi

palposi-

p
B

;1I

sepulcrum
abe

accedentes,

dicentes

pando manibns
tas;

neque

res ante se

aijo

modo incedere non

ridil

posse, quos

memora-

sed

contingebai

h oringa

es

.1

sepulcro memorat<> sa-

manducandum
chleare
tenerel

quando cochleari ei erat jusculum, ut eo modo cosaspe,

.

Dosel liberos sine fulcris.

quo
iia
.

pars
ut
el

cava

inferius

essel

convexa

superius,

Uaria

soror

ipsius

ANNOTATA.
a / Ms.

ipsam dirigere

deberet

cochleare apto ad man-

ducandum
La
porte Baudaier.
igit

sitn

ponere.
ossa
venerabilia

de

antiqua
in

366
sancti

Cum eodem anno, quo

Ludovici
sancli

fama miracus. i.n-

hacporta
hus pag.

Breulius vn

intiquitatibus Parisiensi-

portata

fuere

1176: ubi

aii

uocari

nim

11

castro
1,1

oicino illius

portam Bagandanilgo dicenominis

:

templo

Dionysii

inGalliam, atque lorum dovici sepnlta eadem hse

.

indu1

cia.

iii

irii

Agnes
tisars,

esset in

ecclrsia

Ih-;,i;

Virginis Mari
1

um,

hniur.
b
1436,
et

porte des

Baudets

rirum
,

audivil

dicentem,
grandia

se

venire
esse

Dio-

Yangius,

citatus

ulmum hanc
I11

dicil

esse

Commentario mter Boissiacum

et

num.

nysiopoli
la

ac ridisse,

facta

miracuLudovici.
vidisset

apud

tumulum
dicts
respondit,

venerabilis

sancti

Chrislolium,

Gallice
in

Boissj

Creteil,

ut
qui'

Qnsrenti
miracnla,

Agneti,

psnam
se
ibi

Beri

mci

notantur

tabulis geographicis, in

ridisse
,

cscos,

qui

hs
6

ncr Josteul

nec Boneil imoenire potu\

,

visum
in

recuperabant
non

claudos,
nisi

seu
lulcris
,

impeditos,
subnixi
,

Monstrolium

Monstreuil,

oicus
licet

est

agro
desvnt

qui

hicedere

poteranl

Parisvno, qui

hic

assignatur,

non

ad
cris

memoratum sepulcrum

sanatos

ac

ane

ful-

nlm hujus nominis loca.

d Fontenaj

vicus

in

tabulis geographicis

Nor-

mannice

notatur,

distans aliquot leucis Bafocis.

ab eoilem tumulo redeuntes. PropteTea memorata Agnes magnam animo concepil Bduciara, sanitatem se ibi consecuturam, manusque ad caj-

tim nomen

variis u/rbibus wi Gallia

datum.

Inm
cto

tetendit,

ac se

vovil

Deo, ac venerabih" sanposter.i

iter

Lmlovico,

die

suscepturam,
venerabilis

atque
sancti

invisuram

tumulum
vel

hujusce

Ludovici, etiamsi
foret

manibus pedibusque
die
Miaria

eo

sibi

replandum.
ducente

Tum

CAPUT
mlim
eques
tonwi

XXIII.

bati
rilIlI

dicta
iter,

Agnes

dictaque

eam
:

quadam Sabmane suscepevememorata Maria

,

nernntque

Dionysiopolim

conUgii

autem
Baptists.

id

eo

nvnv apud tumulum visus restitutus

tempore,

quo

Dionysiopolitans
sancti

habentur
diebus

nunFuit

dins
|Uic

circa

festum

Joannia

quidam ex gravi morbo

impotentia
sanati.
,

atque ar-

memorata

Agnes

omnibus
idque

sequenb.-

facto

voto

sanatus

Vesperas, nsque ad Veneris sequentem.

b U8
.

ad

diem

usque
soiendicte

strumosi

367

1I:1(

,,.

^eneris,
altare

cnm

caneretur
Dionysii,
ac

ionatwr

ne

Sacrum

ad

sancti

A
Ul.
li/r
|

u, s
'

'

Pontisarensis

nata

in

parochia

Doa

prsnominatum Bexis Vgnes essel prope tumulum conversa, putaretqmi rlll|llls ad tumulum focie
se
esse
ei

nil,:i

nostrs

sanctce
ultra,

Waris,
filia

muiier
Bricii
,

facie

^ersa
:

ad altare, aliqui,

qui

illic

ti

;il

"iorum
,n
"

et

olim

cum
clare,

,,,,,
iia

dixerunl

l '

l,

"

nativitatis
n,

sus bene

vidisset et

ac

sedes?

Non

vides

Quid agis, oantantem

mulier? Qu.d

presbyterumJ
a,

inbnassel
nsi n,

J'

domibus aliquorum civinm Pontisasuaque obivisset negotia, uti mulier

l(,||s
-

Qna de

causa

n
" ni

'

drinilo

(quuulecim
i,.|iipre
,..,

aul

sexdecim
de
nostri

jam
lllll;|

|.i;i'i,.|iri.i,n

inquisitionis

tniuque vidit iUm admirationem ducta, petiit; ntrum in Rut, accenss? Responsnm ei candels sent

vultum convertil ad altare cereum in altari ardentem.

h> Unde

nil.i

,,;,.

i;,,.,.,

ww

'" XVXI "'

anno

Q 0m inj
ejus

^as

'

rea

dum

elev.

mense

Februario)

oculi

quasi

Quere

lacrymis

cceperunt,

multumque

Sm

Christi

erat

peragenda, respexit,

ac

W Jndil can
tenen-

^yterim,

mahusque

elevantem, c

,, , ;

'

668
A.

VITA
m m anibns
visu

II

S.

LUDOVICI REGIS
te;
to;

RlGWI

tenentem
;1(

gloriosum Jesu Christi Cornostri

redibal

enim
auxilio

sine

bacnlo, alioque
arbores,

CONFKSSMtl"
pit,

corpus Domini

non
Imtari

clare

perce

nam
bene
ante

a.ij, 1Illni

opus non erat, quandoqo

passus,
Irumenta

nam

adhuc

eral

inflrrao.

Verumtamen
ulla

dem
quea
fuii

videbal
se

Isstata

est,

quantum
egil

potesl

mulier,

reperiebat.
multi

ntiasque

Deo, ac

renerabili
prostravil
in

sancto

Ludo-

reversa,

Postquam Pontisararn homines, qui eam

venerunl
attoniti
,

prajdicto

vico

AdhJM
apud

bumi

se

cnbitos,

tempore
cturi
,

videranl

caecam,
fuere

eam

consne-

nuaque
ctnm

tumulum, orana venerabilem sanLudoTicum, nt adbuc Dominum nostrum

pro
ipsa,
ita

atque

omnes

tantum

ad-

mirantes

deprecaretur
redderet.

ul

visus
eral

claritatem
intenta,

ipsi

sanctum
nes

miraculumj ac Deum, <-i venerabilem Ludovicum laudantes. Tunc dicta v>_

aibi

Dum

precibus

videoculo,
trans-

notoa

adibal

atque

amplectebatui
,

batur
i
figi
iic
,

sibi

percuti

baculo

sub

utroque
sibi

feminesque
redieral
,

sibi

notas,

asserebatque

ubi
-yenera-

eral
ii;i

memoratua
ni

lumor, uasusque
naso
:

se

sanatam esse apud tumulum

Ludovici.
rj.is nn-rii
<

manum
illum

admoverel
tantum

ac timeret,
serisil

Mlis

sancti

Adhmc,
>r:i
1

esset
,

Iransflxus

adhaec

doloelo

sanata,
tecti,

ocnli

:i

postquam rediil l.-l;i m.n onuii I>el

,

rem
q,u
,,.
,

ut
el

commemorare
sanguinem es
,

aequeal
oculis
ili

aul

sed
,

apparebal
contingil

in

oculis

pupilla^
el

el

al

percepil

suis efflue-

bum
sua

sicuti

oculis
sola

sanis

bene
,

cer

Hinc

surrexil

illique
:

qui

tum

erant,

nentibus.

Ab
isu

eo tempore
obibat,

incedebal

aliaque

hoc
ta,
ha?r
ciiiin

cernentes,

dixerunl

Etec mulier est

ejus decurril
. :

sanaipsaque

negotia
\

quemadmodum
,

alia

mulier
iininum

uam sanguis ex
mulier
laudabai

oculis

idoneo
i.iniirimi
i.ni.i

instructa

veniebatque
ad
lana

ad

Deum

ac

venerabilem san
praedicta
posl
crnci-

de

Villierlande
dicto

nenda,

qum
dixe

Ludovicum, qni
sanasset
:

ipsam

ex

nebat

Guilielmo
Pontisaraa,

preesente.

Celernm,

tate

quippe ab

eo lempore

hunc

qui
i

eam

noyerant

communiter
per

saiiL'iiiuis
yj

fluxum cognoscebal
hujus
miraculi

distinguebatque ea

iini

miraculo

sanatam

fuisse

venerabilem

qUffi

vnlfliat.

sanctum Ludovicum.
per
ibi

p
noslri

368 Nuntio
quoideclarai
dito
,

ecclesiam

au-

370
iiiiii

Anno
<

Domini

Acclxxx,
in

circa

fe-

u
0?w
Ttl}t

videlicel

hanc
,

feminam
lanta
.

illuminatam,
populi

Sanctorum
de
dicecesi

omnium,
essel

cum dominus
silva
re?t

Joan-

ac

visum

recepisse
\

eo

confluxil

nes
c

bastenaj eque

Bellosanna
mgri-

multitudo ad

idendum
:

ut

vehementer limerel
ipsam lutabanexplorare
ei

in

Elotomagensi ,

ubi

GallisQ vena-

ue
iui

ibi

opprimeretur
iili
,

al

monachi
erant,

batur,

atque

idem

hic

eques ad
calore;
.

canes
ac

curreret,

Cum
,

qui

illic
,

vel-

unde
-ini

vehementi
ad

estuabal
mortui

pervenis
occisi

lenl

utrum cernerel
cultros
,

quaedam

ostendebant

aquam
,

paludis cujusdam
in

ubi duo

puta

rnm omnes eorum

minabatque
ecclesia

quemdam digitorum manuum suanumerum ipsa autem recle, ac vere ad

:

eranl

apri

qui

aqua
non

jacebanl

quosqui
oisi
alii

que
ocreis
circa

res

fueral

persecutus,
sed
esl

idem
satis
.

eques,
idoneis

interrogationes
sibi

respondebal
Mansit

noin

indutus erat,
pedes
,
,

res

monstralas,
.

autem

inj

ressus

aquam
ibi

sicul

rex

el

usque

ad

tnr

posl

Vesperas
Maria

horam qua BBgroti dimittunMemorata die Veneris, ubi

faciebanl
d iclus

ad

apros

aqua extrahendos.
fueral
in

Postquam
aqua
ista,
.'

eques

tantisper

praedicta

summo

mane
,

dictam
sicuti

Agnetem
,

pedes

cruraque
de
i

ipsius frigore fuerunl

lecto

affecn

cascam
qin'
liiim

ad

ecclesiam

(Juxissel

solebal

atr
ci-

de
cuin

cum
rege
in

nocte

clecumberel

Gornaci d
sensil
'i"

ad
ei

eam rediissel posl preces Tertiaa ad portandum, dixil memorata Agnes

Mariae
:

jusque

comitatu, primura
circa

einnlii

lorem

pede

sinistro

malleolum,
esl in

deinde

dem
sil

huic
,

Noti

amplius
i

cibum
\

eadem
sinistro.
nii

ista

nocte

dolorem

expertus

genn
re
ibi"

adferre

neque
,

ad

me

venire

oam
.

ideo,

Deo

gratia
,

sanctoque
cantabal

Ludovico
ad
altare

el

idi

presby-

Mane rex cum iioc equite aliisque Bellovacum cumque memoratus eques
:

terum
Liua

qui

sancti

Dionysii,
Su

dem
ante

de

nocte

cubaret,

in

dicto

pede genuque
est,

attollentem

dimiltentemque

manibus

LYiorem

etiam

dolorem

expertus

quam

mundi Servatorem. Hinc multum gavisa esl Maria atque ad p memorate hospitium rediil
.

senserat.

Tnnc servum

quemdam
il

vocavit,

pedique ac
vino

genu

mo
est

imponi curai
Parisios
platea
I

stupam cum ^
reversus
a,
est,
nl "

relicla

ibidem dicta Agnete.

dicta

Eadem

hac die

Ve-

infervefactam.
hospitatus

Inde
in

neris
tia

videns
caeca

Agnes per se ire ccepit sine duc riam versus hospitium suum quippe,
:

atque
ccepil

abarum
uti

decumbere, neque

enim
ad

poteral

ma.-,

dum
bal

erat

audiveral
platea

cujus

essel
:

hospitium
interroga-

nibus pedibusve
371

illudque

esse

igitur

du Saugier b bomines, qua iretur

in

Tunr

accesserunt

eum

medici
Illi

quos
,

,;

'J'

ad

plateam
cetero

consuluil

du
recte

Saugier
per
se

quod

ipsam
hoc

docebam
obvia

De
fuit

curarunt
nii
.

de morbo memorato. componendum, idque

iiiinl
.

emplastrum
ge:

applicuerunl

incedebal

videns

osque ad

dictam
sorori

quod

ei

profuit

sed

nocuit polius

plateam,
auaa

iensque
quai

modo
attonita

Mari,
basc

veniebal
iM

ipsam
,

quaesitura.

So:

""
Laus
al

il111 enim quo cruciabalur, transiil ad malum, adeodexterum. Tum ita increvil hoc

dolor

iiniiiiiiii

eamquj

rogavil
illa

Soror,

que
pede
,

toto

quomodo
]u '"ac

corpore
.

laboravit

nimirum
dorai
.

utroque
i"''"'
,ll|s

sola

venis?

Respondii

genibus
ut

coxis,

apina

lanrto

l.n.lovi.-o,

Wue

video

manibusque,
posset,

mirantibus
mvltis

hospitium invenire nesciebam. 369 Ab eo tempore ridil bene el clare asque ad hanc diem, ac bene clareque cernebal ea -' 'i' nstrabat nominata Maria. 'I Postea me morata frequentavil praedictum sepulcrum
' 1
'

omnibus hisce
posset

membris
ita
,

uti

non
ci

solius tinguaa

usu relicto,

ut

nec
- ,,(l

bum
tere

ipse
ei

sumere
a

polusque
in

servis valerel

potum neque ingereretur

nec
:
,

^ 11

"

"

se

fer-

*&*

donec novem

dies

fuerint

compleli
se

prima die'
sine

qua
alio

venerat,

venien
sul.sidio,

neque ullo modo pe.l.'s.|ue in leriu possel movere et.sve in locum per se ducere; sed in omnibus
lecto
,

i ;llll|s
ile

lOCO
'

his

per
el

ad

templum
ad

humano
Agnes,
'

aliquo
slituliis
;i111 ^

opem
pluribus

ei

prmslari
vola
i.tIi

oporteret.

i"

tanto con1

vesperi

hospitium
,

"'

suum
morata
sunt

regrediens.
et

annre

sanctO Sulpitio,
consilio

''''l

Complelia
soror
ejus

djebua

oovem

me-

Sanctis.
hic

Insuper
ipsi

ntedicoei
'

Maria

Pontisaram

rum
lubita

regis

lenrine

quos

aubmisit,
loti

multa
''

m
lli:1,

diclam

Agnetem ducen-

suni

medicamenta,

qui

quaa

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

_
.,

669
A.

ni

ej

aUuleroBt.
,

Tnnc

cnntigil

ut

goimelina
cellffl

Xiodunensi

*
ad
venissel

Theobald,
equi

ANNOTATA.
.1

RSGIN CONKl

'

pr ajfecti,

dictum
die

";,,.
,'

ad
1

eum

qua
iii

///

.i/s

meo

legebatv/r

ad

tumulum, quod,

wnw"rel
bili

**!?.: iudovico; CI ,,,,.,

' ,

volnm facerel ven beneflcia, enim multa

e8se

manifeste
b

mendomm,

correxi.
ut illam faciliusco-

Nomen platea
incoleB, si
1

reiinui,

apud tumulura
eques
rovil

ip-

gnoscant
scriptvm.

adhuc perseveret, rectequesit

1

oce

auti

significatui planta

v|llV

";.,

rjuapropter

memoratus
sanct0

tun.

s;,l\ [SB.

"
ei

,,.

Dionysio,
ire

ac

venerain-

Bi'll,.inua ahl.alia

rsl

Onlinis Prfl5mol
Braio tractu, una leudistans,
ui

rom

'7

bi

Bancio

L u do ;ico

se simulac

posset,
,

tensit in
ca
a

Normannia,
in

<'t

in

;,;il

'^JC
T
'

venerabilis

,,,,
nl

Ludovici,
pr

Gornaco

occasum

habet Bau-

inn
'

ad

Bmmeiinam, tumulum mei

dictus

irel

drandus.
atque
d

atum,

Goraacum,
in

Gournay,
Iractu,

irerrei
-

Jnsideravil

candelam Longitudims sum. se salis nnium eques

manniee
nnde
e

Braio

ad

Voroppidum esi Eptam Quvium

Epte,
vocatur,

aliquando,

Gournaj
Peves

sur

Sevenerabili
.,.,,,,
,,

sancto Ludovico,
=ietate

dum meret
eiq

inquii laudatus Baudramdus.

Gallice,
des

ejn

1--,.
'

servierat

itaque

ani.

epil

flduciam,

:.
m
,

natumirie,
Die
aggressa

1,-,

*
,

fecitque vo-

prffidictum.
iter

Veneris

sequente dicla

Bm-

,',

-1
-1
pari

m cum

veml

Dionysio-

ZL
Leiam
B

obtulitque

sepulcrum
dicto
oravil

memoratum
equite
:

CAPIT XXIV.

longitudine
fudit,

tum

meoe8
',,

ibi

atque
at,

udovicum,
Qostrura

siquid

venerabilem sanvalerel apud DoVvr sancto

voto,

,
,

liberare

omnipotentem, eum flagitaret, nmmnrain m..rl.o dignaretur dictum equiiem eques decubueral septem [nterea dictus
prsterpropter.
die

hudovieo
febri

quondam

rwtus

facto

ex
:

quartana
a

molestissima resii-

hebdomadis
lino
,,,.

Dicte
rediil
ei

autem
se

Emra&
fisensperfe

tutus

idem

perkulo

suhnersionis ere:

eadem

Veneris

Parisios,
dixil
.

ptus

elaudus gressn dmatus

\

puelk

sa-

memoratum
praedicla

cquitem,
Et

nata

exgangrama

vir ea

dolore articulari.

sane

ab

illa

die

Jovi>,

qua

eqnes
sensii
;1

?otum

fecil

renerabili

sancto

Ludovico,
sibi

percepitque
incoena
.

vesperi

meliuscule

esse
.

manibus cibum Bumpsil <'i quamvis Iribus oebdomadis pi manducavil Deinde dentihns cibum manu sua non sumpsisset.
i

'

propriis

oannes

de

IJri.-

'I

-e<i^

S.-mm.msis

vir
.

lii.

quinqnagint,

,
pro
quffl

casteU,

m*
qnasi

>

ram-mortnanun,
i.i,,,. ,
,

morl

gravein,
rexavera,

J---
,, ,,,.

die

Veneris

sequenti

dictus

eques

satis
ui,

recreatus
poterat,
ci-

,|,i. i;.

ipsnm
ac
i

pei

,,.,,,.,.

est,

commodius
idelicel

enim admov<
haec

manibus
re,
el

suis
capiti,

annos
,

el

wn,
-

"nM|.-,- ,,,,
esl

ori

iisque

,.

ntsiccaverat,

imiii

sumere. Posl
ccepil

de die in diem
surgere;

melius ha-

bere

in

dictis coepil

membris, de
lecto

naagisque recreari.
foco
assi

373
tfofuttpui-

Tum

artana, , 'evaanrnm. martana debeba, ,.

dicto
,

are,

ipsnm

^
le

^"^
nuUo
"
*

memomodo se

eornpere, inductus
'"'"
>

L
iera"
"'

dere, ac
bulare,

quandoque
atque
intra

cubiculum suum deamoctiduum Bubsequens memoper

cujnsd

Ludovico,
,,,,

n cnjns
triginta;

v """"
ri,

"""'

naam conspe-

tttni,.

ratus

dominus Joannes
nostrs
Parisiis

pedes venil
.

ad ad

ecclesiam

v .,
ti0niS

"-'
i ,

DominjB
.

ac

pariter

sacellum

suffi

Bduciam
V*

concepera,
l.

111

Quia

autem
ad

dicto
,

voto

suo

satisfacere
se

promittens se, aimulac

'"""'

TOlebal

quantum
venturum

poteral

quamvis

vovissel

pe

tnm
,,,,.1,

i"i""'.

'"

"""""',"
-'

"""
sed i

ditem

memoratum
intra

sepulcrum,

tebris

accossnm
illa

exper
inflrmi,

\;Z
d.i
,

^
in

eqnuni
tavitqne

tamen ascendil
Dionysiopolim

hoc octiduum, equi-

',

summa
.

recreai

clmn
ctus

iiimiiiiiiu

Deinde
post

eques

venit

usque, atque invisil <iiVcneris sequenti <lilie pedes, jubens Dionysiopolim

se

,, babebat
,
,

Postqnam atnm mpnlcrnm,

""'"'""-

"U
-

;....-.,

qne

!'." to **
"' ol
'

Postquam autem ibi suam persol wrat, Parisios rediil equo vectus. Posl hac ab N tempore memoratus eques sanus semper fuit "' valfimijn,. .liclus morbus eum prospera licel
equum
taerai

suum

duci.

precesque

atque

oblationem

yiandoque
,

modicissime
ita

corriperel
ut

numquam
;;'.

manibus, pedibus, genibus, aliisque membris Buis non uteretui '. non equiianM pcdes nun rect.- imv.lerrl
eo

" n ""

fun

impeditua,

Z'Z
r

m.
or te

w
ltnt

'
'

*-

invemt,

posii,

;,ul

negotia

sua

alia

non

bene
in

obiret.

Prse-

'

WlA

Bmmelina
^enerabilis

jurejurando
sancti

affirmavit,
reditu

quando
ex tramultos,
ar-

0888
,M

Ludovici
in

"

^ansmarino
striunis
.

ferebantur

Galliam,
esse,

'oh-"
,e,
i

iWem

se

.
v...

1 U1
ani
JDr
lllK

laborabant,
ipsi, is

sanaitoa
,i

dum

quod
ibi

"h
a.,u.s

;;"',

>-**?? u
U1
.

.
,

...,

cui

uss;i

,.,;,,

iniposita,

miiii,.-iv
luiin. B|

,atque

in

urbibus, ubi

osculabanservabantur in

loreT1 ,
fere

opem
ngc,,M|.ie,

Fnit

nsqne ad d.em
...

passim dicebatur, illos ibi esse sanatoa.

(Tigidus,

un

^
^

6?0
a.

VITAII
Demum
,11,11,
i ,

S.

LUDOVICI REGIS
rumve
non
eo

rbgix*

valeret.

supervenerunl

subito

piscatobugb

donam
ac

offerendum,
nixus

si

qni
ttoriaa

magna

vi

sublevatum, navi
Veclus
fail

posset,

Facto hoc voto,

ralcro

P8e

postera
ivii

77"'"'

"

die

imposuerunt.
ad

ad

ripam,

gressus est,

dnctusque
lodices

ricinam

domnm,
pra
faerat.

ac

positus inter

quanara,

non

asque ad
uii,,

longe

ab
,

hac

quasi

mortuua
quo

frigore,

labore,

el

niicnavem ingressus est

risios,

dislanto

eaqne vectus

melu
febri,
iii.i,

morlis, in

Hoc

modo
fail

dicta

ubi
ivit.

matrem
Fuii

venit
Di

suam
ibi

invenit; tum

atque
atqne
ipsius

hoc periculo
invocati

liberatus
sancti

per

me
Quinavi

siopolim

apud

>m

Ludovici.

horam,

tumulum asaue"^
Bral
:

qua

dimittuntnr

rngroti.

ii.nu

oepos

pariter

evasit,

qni

cum

Dion
j

politanarura

nundinarnm
die;

tempus

atque

descendii

inter

duas

tabulas,

seqne

fortiter

Mi.ni
te,
n.ii

intervallura
fluvri

unius leuc,
Etfus

Deo

favensarci-

ad
iffi

ripam

delatus.
aliisque

arculaa
ipsius

nocte vero cubabal stramenta apud portam templi sub dio Jei bal quotidie, excepta die Domioica*
item,
laneis
:r.s
uti

manebat

lota

de

" '"

auotd^

cum
prope

litteris,

rebus

defluxeac

venerat,

nndis

eral

pedibus

rimi

Lugdunura
navis,
el

osque.
tres

BLis

servatis,

tantum.

recuperatis,

oauts,

quos
sanns

conper

Sexta
ex
dicto

die

duxerai,
b

non

faerunl
b.

inventi.

Tum

ccepil
cti

memoratus Joannes recreari morho. [n pervigilio autem

criflc

wnil Belloquadram
376
\iiiM-

Petri

lunc

sequente
altero
loco

hlaquxtuf

Domini

nostri

mcclxxiv,
de
operarios

in

hebquosvinea
sa-

lo,

dictus

Joannes,

wm
ciauduBea wuairecto,

nixus

domada

posl

Pascba, Joannes

Uies dioecesis
suos
in

ccepil
fuil

dolorem
diuturnus.
ipsius

gravem
Paullo

genu sentire nominato qui n

hioabscessit
tantusque

Parisiensis,

cum
a

ivissel

ad
ad

post

dolor

j anij qnos
sua,

conduxeral
villa

fodiendum
ad
tres

genuque
in

vehemenler
in
illis

incalnit,
,

distante

praedicta

forsan

dicto
u1

genu, ac
se

partibus

ortus est prufortiter

'

gtttaj jaclus,

rediens ej
ad
villam
in

prsBdicta

vineaad villam,
gravissimum
acsi

ritus,
se

cohihere

non
ilii
:

posset, quin

antequam
dolorem
,Uuu
'

perveniret,
sinistro,

scalperet.

Verum

qui aderant,

eum mo-

sensil

genu
Porro
iinn

cultro

nebanl

ul

pungerelur
lll,,|;i1
-

usque
dicto

ad

illam

diem

s, "" s

ralensqne

genu, ac
Joannes

memannos
ac-

alus -

Natus
,

eral

hic

rciter viginti
in

neque sciebat,

unde

id

sibi

primo tamen mane islius diei non tantus ei faeral pruritus, neque ita se scalpebat. Qui lustrarunl dictum ejus genu \iderunl os, quod faoral loco mo molum' ad locum naturalem redusse, tumorem genu'fere
evanuisse,

ne

hoc facerel

via enim memorata nec salierat, nec

au1

carnemque,
ie

qurn
esse

caerulea

vim eruri

genu
l
'

#uo

fueral

-..i

intulerat.

Magno
stare
'"
'

igi-

colorem
egressus
cto

Uiynun

convenientem
esl
.

reductam
suis

l;il
;

,,lr

"'
:

prauerhtec

,ll,,m

sumpsitevinea,
:

quo
non

^ iebat
1,1,1

"'

elur '
'

tonwmqw Mdut
uec

quam quod m(
corpor.
sine

etiam

tnm
sine

ruberet. Post

el

quia
l,M

ecclesia,

pedibus

incedens reei
s

mcedere
'

lecl

se
'

0s

falcris,

"'"""'""'^

baculo,

|,h "
;

BSl

M, " ,:

^enu,

ioco

moto-

'""

n "'
"'

adjumento
,i,ii

alio

"''

JJ"
''

"

68t
'

f
'

nu
'

***** " "

dDra
i""
1
:

per

ex

Darte

"ori;

suh
ltem

&
CrDS

arulea ^al-

bili

'''

"""

QWer
,v
;;'"
'
l

'"

"'

u,,
*

**

"*

fi

lori

mm
ro,v
-

tawi

viam, ... deadhuc gressu procedebal propter debilitatem lam .vn-n.rr .,;,.,. s.ihstilil d.inde b nc
per
:

templum, eodemque cibum sumerel attamen

do

humi

po-

minala
ctura
|)IH
,

urbe sancti

Dionysii,

visens
dies

quoiidie difaerinl

memoratus
1

Joannes
IoCO
.

magno

'-^i-".-!....,

'"

;
; portc.

^
-

tumulum,
a

donec

novem
linmilIll

com-

,,,.,

'"

l l;

Iul11 '"'"
".
;

utde
;
' :

quo

penerat<

Postqu09

'"

""""

cum mairesua
iensque,
tulcris,

rAli ad
snis
,

y. ,,,,.
,T
.

postquoin
"
" " r,ll,l,

nllam suam sanusvabene

incedens,
:

d.c.o

correptus
:

ac
sine
se

pedibus
bacnlo,
redirc
faisse

sine

,:,,;'
,"
' |

,,,,

7 ",,,:;':'
l c
1
1

mi -

.,..:,,
:
' , ,

';"",
,

lh

; .'" ',

:"

T,
;

Jm^tatu-luitma6 "" - ** "V

1

fum ^
11

,ncedere

pH

subs
a

Pedem
1

affirmabal

Dionvsiopoli

atpe momora.o tsanus mit

et

tnulo,

il

sanaium!

Ita

"

sri,,iln

'

*****
:!
;

^Joau "

itLTsjs
Virginis

;:,

M,,;, Longi-ponUs

tas
" ,lls c

tempore dicto

usqne
ravit,

**,

-,.

**>*
l,

L,^
,,,,

ad
ac

boctempus,
,n
..,..,

Benu.

iv,.

^..,
l'* ~mter
**"

deinde,

negoUa

sua

v *

,,,.,
dlctum

,,,,,,
!:

,,;,,,,;'
,'

mm m
,.

malnn
in

;idisse

eraorata
ctus,
ei

mi
:

distantem, ope
rulcri

quan

,,,

quandoque

incedens

a"

Drofuil

nS 7
Do

'

dicebatur

^
Unii
,

'

norainata

rlUi

tumnlum
oli.n
filia

venerabilis sancti Lu-

etsidictus Joannes votum

fecisset

minanoslraLongi-pontis 377 Postquam boc modo

ad

arotaverai
'

mm
mo

l'o' 379 Bernardina,

sua,
eo
>

Olhonis

Ferrarn

^
vlht

Barl,,0,,,s civis

Parmesanus educabal indoeral

festum

sanc
ac

I1I

17

^ens,

,..,

feraa

vubravS

7^771 ]T

dum

nata

annos
fou.o

morbo,

octodecim, aut vi,,,,, malo,

^
||Sfl

iwN*

"
111

im

oiim

mcoiai
el

Pasquerii

'

uioiiKum
neryi
'i
11

o\
'

ei

tam

proiunauni,
paterent,
brachii.
et

matre,

promiaii

invisurum
'

i"
''

111

'"!

"-'

visni

tam latum,
ConsulU
hac

Posset,

sepulcrum
.,,
id

i^enerabUis

renturumque
" ,,l,lllIm
-

sancUiT"wovia,
r|

quam P atiebat"r
de
re hibita '
lnr
8it
:

lalitudo

pedibug

tuere medici,
(|

medicamenlaque

fuere ad-

Pecii

,ulr

;,,,

""t'

perand,
misit.ae
el

yotura dictua foannes n concepii Qduciam valetudini*

illuc

^
,'"' U

modo
tota rita

ire

posset

AdhL"

011"

m'

modico h,|,, Iore prodesse videbanni,,,,oni "" ls dictum malum lairdem reman"''
alfl ue -

horridum,
s,riltl
'

mu

nque

eflundebal
'" C

sua

'"'"'^

quotannis

ejns

ruturum h,' sepulcrnm risnmn,

ipsins

el

DUris

antea<

Durayit
autern
Bliua

"n.

''

morbus

P er duos

iresve annos.

Cum

re
eo-

missu-

PbiUppus, eo tempore

rex

Franci,

nera-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

.,,,.

()

sancti

Lndovici,
patris

curarel

ossa

venerabiin

rico

prffidicari

audivefat.
se
al

Dum domum
,, N i,
sed
se
,

rediit,

!"'

||>N ,,,

Udovici

sni

tranrferenda

Gal-

eadem
fulcra
to

a
i

r,

die

ita
ita

recreal
ei

parmamque
, rJlJ

pervenisset,
,

Bernardina
fjonciaque
' ,

intellexissel

idque memomagna animata esi

ipso

reUqnerii

ua,

deinde
:

nnmqnam adiumen
adeo sanatna
incederel
raerit
lul-

foerinl

ad

enndnm
i

magna
ejusdem
el
,

se

ab
sancti

sanatum

iri,

ex

dicto
el

morbo,
sine

per

ine
[vit

''"

...iM.nrm

Ludovici.

Rogasuara,

cria,

baculo,
el

aliove adjnmento.

au

5
cti

,,,,

Bartholum,
ipsis

Alenam dominam
arcam

tem
Ires

posl

hsc sanus
el

td n Cereturab

ubi

venerabilis

sandi-

annos,

ultra

valens une adjumento ad Ceternm fama rail

Ludovici possel

conlingere, cui ossa

matutino,

illius

vgntur jmposita.

rx

communis urbis ,l,rl " morbo

sociis,

Regiensis,
per

iUum

sanatum
sancti

fo

merita

venerabiUs

Lupro-

m
y

[pso

tempore

quo

re*

egres

dovici;
el

passimque
atque

hoc

dicebalur ab ejus
pradictus Jacobus
i.l

vicinis

m6

m
,

parma cum
D

ossibus Patris

sui, ducta

ipse

QominatauBernardina, ivitque
aliij
|

usque ad
ossa

por-

fitabatur.

(l fuil

expectavil

equum
,

Barcinanum,
venerabilis

fereba
'.,,

didam
dicta

arcam
puella

ANNOTATA
a

cui

udovici
equo,

erani

imposita.
alfecto
.

Bxeunte
brachio

memotetigil

Araris,

Gallice

la

Saone

fluvius

esi

GaU
Oe-

lur
I

notissimus.

li;il(1
.

i;iiii

lllim
i'

ac portavil braarcam magna cum pietate m ale affeclum seu tenuil incumbens ei,

Belloquadra,
inferiorii

Beaucaire,

oppidum

esl

citania

spatium dem huic arcm pei dein emissse to ex balista

:

circiter jaclus

aagitest.

miscetur prope

domum
melius

reversa

non
c
sis

longe

Rhodanum, cui lugdunum Belloquadra [qu&mortum, quas

ad
abbatia
esl
,

iraris

autem
adibat.

die
pji, el

dicta

Bernardina
dicto

habere

coe

Longus pons
in

Ordinis

Cistercien-

sanari

ex

morbo,
ac

incipiente

me-

diacesi

Suessionensi

beata

Maria

Vir~

morato
.!,
.,
(

malo

siccari,

paulatim

consoUdari,

gimi sacra,

iii

deinde

inlra

mensem
sanata

praeterpropter difueril

qua agunt Sammartham tom. 4 Gallia Christiana pag 576, et seqq. Uim colde
ligitur rricum
diaecesis

;|

Bernardina
:

inlegre

ex

morbo
Pornul-

Aties quu-renilum

in

ertrcnm /mrte
sem agrum,

memorato
i
|jj

remanente tamen
attigerat
esl

postquam
deinde
usa

maU vesligio. arcam memoratam,

,

Parisiensis circa Suessiom

medicamentis

nuilum
hoc

de hoc

iiiiiin

exquisivil

medicorum
Bernardina,

consiUum. Vixil

de-

inde
sanata

inemorata
esl

postquam
de
fuil

modo
praeter-

im nota. De autem Philippi per illam urbem, mir raculoque hocibidem facto, meminimus vnCom(I

ubitamen illum non mveni Parma civitas Ualia

transitn

ad

annos
fuil

tres

quatuorve

menlario
e
iiiu
.

propier,

ouptaque
/Egidio

ASgidio

Cantubie,
sana
.

quocum
ctoque

longo
libera
,

tempore

di-

num, (434 Regium Lepidi urbs Ualia mtrr Miiiiiiiiin rt Parmam

.

in

Longi
hic

sita,

inteU

morbo

quamdio

vixit.

Ceterum

sifinnabal
ei

maio
,

Ludovici
rai

dicta Bernardina, se restilutam fuisse memorato per merita venerabilis sancti ob suam in ipsum pietatem el quia
,

Commentario mox assignato, ubi hoc miraculum fuit confirmatum

ligitur,
ui

ridere

est

in

CONCLUSIO.

arcam
Jacobus

cui

ossa

ipsius

eranl
civis

imposita.

BM
paviter
deuintolari,

de
ex

Allucies,

Regiensis,
arlicu-

R
ma
ea
..

Loc

modo
ac

venerabilis
coruscavil
,

sanctus
vila

Ludovicus
ex
a-

aegrolabal

morbo
in

el

dolore

splenduit,
viriuii>

sua,

nor-

Pradibtis pror.nm-

quo
:

cruciabalur alque eo

coxis,

genibus,
per rex

cru-

iusiiiui;i

sii|ir;n|uo

iescripta,

mi
pei
aliis

VIII LvdOVli inn

ribnsqoe
luor

modo

laboraveral

qua-

raculis

gloriosis

modo
ac

relaiis

examinatisiim

Sanetorwn
go ad-

circiter

annos,
,

antequam

GalU,

curiam
prodigiis

Romanam
a, quaa

probatis,

multisque

wvertens
1111

runeto
Pluribus

transirel

per civitatem Regien-

commemorata
essel

non

sunt,

quia

mensibus
,

ll

"1

'

malo
.

decubuil
;i,i

memoratus Jacobus neque de leclo jurgere poire

, ,

recensere
ijin.i
i

oimis
superni

prolixum.
clementia

Ceterum,

,|NM>
in
r;ri

Regis

eorona

l,,|;i1

nn|iir

necessaria

nisi

portaretur

i.i-

agnificat,

devote

BdeUbus

in

" l,l;iv
'
(

pra

dolore

clamabal
HHT.Ieirl
el

dentesque conslrindiiol.iis

hac terrestri patria convenil venerari

,,

b,

ideo viii

l,:

"

memoratus Jacobus.
rv|
1

Deinde

r,Va,,l>

1|;

'

"I

paullulum reniMis liilcns

ai

,i, ,1111,,

Bonifacius

bonaa
ac

memoriae
curiosm,
t
.

Papa
ac

,1,.

sanclitate

vila,

iniraciilorum

veritate

S " l,;il;inl "

ii

quandoque
sine

uno

nullo

modo
it

ipsius bealissimi
Qig

Ludovioi,
diligenUa
prfiamissa
.

solem-

"'

,iIl' iv

Poterai

fulcro

alterutro.

Cons

disquisitionis

el

districti

" IP,| "' ,IN

"""

Benricum mediGuidonem, et Bonitum chi''"" IK ^xpertos; medicamentaque varia contra ,oc ni;ill '"i ruere adhibita sed sine uUo emo'

videlicet

magistnim

minis
iinii

discussione
i.i.i

pienariam

cerliludi-

magistros

inens,
el

Cardinalium,

communi fratrum suorum praalatorum omnium, tunc apud

de

Sedem

apostolicam
veteri
c

existenUum consiUo
in

el

assen-

into.

382
neto

Cu '"

gitur

rex

Galliaa
.

reverteretur

Tu-

veniretqne
8Q1
>

Reginm
sancli
in

ac

diceretur ossa Paliaiis|,.i-iaii-

venenil.ilis
'"
1 1 ^

Lndovici
arca
,

rar
Bcc
i

eJ

Galliam
posita,

J"

quaa

in

principe
dicti

Minorom, anni Domini die Dominica, tertio tdus Augusti magna solemnitate, quam comllus n aci xi vu mem0rare longum essel catalogo Sanctorum advenerabUem sanclum Ludovicum praafascripsil
su, Urbe
ecclesia

fratrum

Wb
,,..

domina

Jacoba,
M' se,
in
,

Ja.111 otd

iniii

aniversitatem
attente,
in
'

d ChrisUanorum
per
,
,

raonens, et
scripta

.|

Ej!?"
1

M
s;

ei

dixit, '",

ili-MIM-l ,lir desiderare

III ul

IICl irel

H"l" nortans

mandansque
anima
tunc

sua,
II

arca

sei-vabatur,
esse

qua ossa
,

ve-

quatenus

crastino beati
ipsius

Bartholomasi

apostoli,

Sr " Bmra
,;.';

""-

Ludovici

dicebantur
merita
suasu

Bpesa-

cum

telix

de

carnis

erute

Rrmiter
'""
1

ipsum
.i,,i,

per

illius

vinculis,

astra
is

petens,

caalestem

aulam

adiyent,

"!"
;,;

Mi.mon.us
Nl
;

nxoris

susb

BJternis g.
s

poUtura; festum ipsius SancU de

:

2 2' ^*
v,

"'

ecolesiam

ope

lulcrorum
illi

suo

dictm

arcam,
i

seque

suppo-

cti

ejusdem Suul Bolemniter celebrenl et hic ab imminenprecibus intervenientibus

ac
i

S&Qclil

Zi*y* mm
>

animatus iiuiui.i *ua fiducia

iiiirraiiuins suo rationis su.r

ob uu

ww
libus

possinl
i

liberari

pericuhs,

el

...

raturo aalutia

luam

de

venerabiU

sancto

Ludo-

perpetua praimia obtinere.

384 Ut

i"A

II

S.LUDOVICI REGIS
?e-

a
i

RB6IRJ

;{s.j

ct

autem
sancti

ad

venerabile

sepulcrum
el

umi MARIO.
mdul-

uerabilis

Ludovici

ferventius
ac

copiosina

fldelium conflual multitudo,

celebrius ejus so-

luwulinn
iibltS

lemnitas
i/(-

peragalur,
,

pra3fatua
el

Pontifex
qui

omnibus
reverenter
,

VITA
Auctore Joanne

III

poBnitentibus
,11,
i,II,

confessis,

eodem
petituri
el

festo
.

annuatim accesserint
omnipotentis
Petri
el

ejus

Joinvillio
,

guflragia

de

Dei

miseri

Regi s

tUvc

cordia
ejns

beatoi

um

Pauli Apostoloram
'i

familiari

auctoritate
:i

conflsus,
:

nnum annum
infra

quasingo
festi

i;i

dies

accedentibus vero annis

E.r

editione

Menardi
dita

lis 01

;ni

pradictum
,

sepulcrum
dies

ejusdem
<'i-

ei

Cangii
J.

Latine
}

red-

lavas

quadraginta

de

injunctis

poeni-

interprete

tentiis,

misericorditei

relaxavit.
aostri

Deinde
\n
sancli
pi

anno
Kalen
BarthoPhilip-

[ncarnationia
das
/
i

Domini

mccxcviii,
festi

Septembris,
apostoli
.

postridie

EPISTOLA DBBICATORIA.
Nobilissimo, excellentissimo,

excellentissimus

inceps

pus,

Pranciae rex, pius venerabilis

sancli
.

Ludovici

potentissimoqne
n

regi

Ludovico,
nobilibus-

dignissimae
sancti

praesentibus

mullis

proceribus

sanctissimmque
filio

que

regni

sui,

atque

aliud

genus

bominibus,

riaa

regis

Ludovici

a,

gralia
el

Dei

maxima solemnitate,
are,

quam longum

essel

comme

regi

Pranciae,
Palatino,

Navarrae,

Campania

Bi

per

multos Prancis praelatos

Ludovici
di
li

sacrum vePranarcae

nnii

Joannes
:

Jovisvillaa doininus,

oerabilis
eral cia,
rifice
in

sancti

corpus, quod sepuitum

sancti

paniae
ai
'"i

seneschallus
tibi

humilem,

perfectumque
ei

eo

lesia

Dionys
atque

precibus

meis Jesus largiatur,

elevari

jussit,

transferri,

honoec

salutem.

inclusum
ail

poni

suh altari
s

principe

dictea
.

i'\all;ilioiu'in

tMiciabilis
sil

Saiicli
el

ad

laudem Dei omnipotentis,

in

cui

honor

gloria

N.
sil

obilissime
libi

ac

potentissime

domine,

gratum

secula

seculorum.

Amen.

intelligere,

excellentissimam

dominam
|iiu

meam deftmctam,

matrem
pr.i

luam

b,
.

quam Deus
,
,,.

ANNOTATA.
a Minxme

al.M.lv:il

ni|....r
;

iii-jrnli

dubium videtur,

quin

multo plu-

amore quodque probe cognoscerel me Bdelissimo amore diclo domino regi sancto Luferebalur

*-

vuviwiu

u\,i

imui<l.l
ac
ac

UIIIJIIMMIHUIIII

MJIIdi

;",",

Mfffns accedere potueni numerus. Prmterea ""/""'''" hic collecta sunt, qum annum
'"'"'!

bendumque
ctisque
.......

libellum

tractatum

de

Eactis
-ati

dignissimis
regis
sancti

*nt:jnamCarnotensiscap.6va''' /'"""'" q**hicomitr vmiwr. Demum posl canomxationem plurima coniigerunt, guorum ahqua habentur m Appen""
""""
8g
";;;.

/1S "

sanclissimis mei

do-

Lndovici.
pro

QuodhumilUme
meis

facturum
promisi.

me,
Hac

ac

riribw
ad
te,

impleturmn
el

de

causa

excellenlissime
es

96,

plura tamen videniur pmtermissa.

'""'

""""'-

"

/(

"

'"

Commentario

potentissime domine, qui c el heres, quique ...

filius

ualu

maximus
posl

regnum

successisti

dictum

dominum

itljn
sitis

d
''""'

nursui
"''
//'

bullam describit, mutatis tantum wborum ronnexionem erani mutanda

conseqni
,

imitatione

operum atque exemplo:

niiii

qurn

i.i

eo

reperietis

indeque Deus Pater

honoretur.

Us.

guod,

ui

tlmo
ohiu.

meo legebatur hic et infra sexaginta certo mendosum, correxi ex bulla

Kalendas,
seu
25

noster

ac

Creator colatur ac

viii

iugusti,

qua
1

ANNOTATA.
ilio

Vtdests

Commentarium

S 94.
/".

Ludovicus
fuii
filius

cui

mscribitur

episto'.

non

S.

Lndovici,

sed abnepos
\

filius

tamen vocatur, quia Ludovicus

linea

>

11 "

recta

descendebat
de

sicuti

Christus vot*

inr
b

1'iiius

David.

Loquitur

Ludovici;
;

qum

Ludovici
S.

Margarita regvna, uxore S. mater esi eodem <"

\

"
.

quo pater
erat.

Lndovicus;

nam

abavia

H-

Videtur his nominibus uti Joinvillius, cum honoris causa, tum al insinuaret, cujuf

Uus

mores

'""' Ludovicus X, <" in tinC enim S. Ludovici exempla illum r/imtuhr tinrlatur apcrttus. Ilnic '""" l '"""

imitari

deberet

tandum
'"'"/".

qui

iii

elogio Toinvillii

pag.

<>

ln

"

nomvnibus corruptam
'">
rs.sr

sutpicatur,

mscriptionem

spittol*

esse, ei pro Ludovico \ substituentod philippum Pulchrum, seu IV; v

tempore

Philippi

i\

scripta

sit

Historia.

Qutppe,

DIE VIGESIMA QUINIA AUGUSTI.

\P'>

67 3
Jovisvillam
deseribit

estt "'"'.,"

Ludovicum patrem cujus erat avus; /1. ,nlirr r ril eumdem patrem nominare non pocur

,Wt

ftfyio.
,

sit

de ratione nomvnis, Oppidvm autem hoc ila

Irnus
"
lllln
111
:

ooeabimm
principatus
s. Deside-

laudatv

Locus (est
,

\. JOARNl JOIRVU
1

luilnnn

\.
sit

CUJUS

cral

(lhnrus.

Ihi,lr

'"

-"'
1

'ntei

Campania) nunc Calvum Montem el

(et) pontem

'

" JJJL
'

r
t

conscripta

Philippo

regnante Historia,

oppidum

positus,

habel

Hnl

]'

iinlt

nuidem putamus; at regnante absolutam;

hmc non
et,
si

Kalronee

sequitur

imposilum.
illius fuisse

iddit

absoluta fuerit,

Toannem nostrum quondam dominum, quem nos a vulgari no-

tidemmoi dedicatam.
c

maximus, ncut heres, etpauUopost S icn atu rl lh " r i" l,r Lud0 " dicitur; quia ,r l " tor """""' '" ".'/"'"" successenatu i ut
<

ricj

U g

vocamus Joinvillium. Cangius pag. .:;.;. non reperin in anttquU charlis, dominos Jomsvilte sibx a buisse titulum magni senescalli; ,u senescalll
b Obsenoat

'"""

Joinville

rfln j

ip8e

natu

erai

maximus

ei

regni

heres.

dumtaxat
usmere

licet priorem

titulum eo judia

merito

\/ intelligi

UL

,.,

hi

hme omnia non posse de Philippo lituli magis proprie convenvrent, ,am
ei

potuissent.

Genealogiam
5,

auU

Joinvillica

qui

cupit,

adire potest

laudatum
in

cangius,
,,,.,

manifestum
111

est,

quia de-

Cangium, qui observat

c

matrem suam, memoratur defuncta; multaque in liiquto hic qum post mortem PhilippilU ttoria narrantur,
philippus

ante

pag. nia fmssr ,llsir,ss,mam.

Preeter gesta
,
sea

eam
in

Campa-

annorum
,i,-

Terrasancta,

factaque deinde
lini,

r.ull,,,.
rli,,,,,

eontigeruni

rr/rrl

iilln,,/,t
et

,/,, /s , v ,/,,/, lrrmr.

sr,i

breviter

satis

confuse.

PH.EFATIO.

Communis
esse,

erai

crucesignatorum
oecidebantur

opinio,
bello

Martyres
cro. sanctissimee
Pilii,
el

qui

Jn
.

aomine
patris,

snjnmseque
sanoti.
.

Trinita-

Sic Phocas Orientis imperator, vel tyrans potius, operam dedit, ul milites, in bcllo

.,

Spiritus
a
.

joanne

Jovisvillae
h

dominus

,[ii|,,nii;i'

NiMifsr;iiiii>

scribi

Amen. ma .mi curo atque me

dictaque
dignissiici
,

contra mfideles oceisi, martyres haberentwr, de quo consule Baronium ,i , cm nvm 4.

.

ninii.r

com

ndari

Vitam,
sancli

sanctaque,

At Ecclesia hujusmodi opi/nionem plexa est.

numquam am-

sanctissiraa
ni,i

domini

Ludo^

sanctissimmque
de
illo

mernoriae

Franciae

Regis

qnae

vidi

el
,

omnino
sancto
f
.

annorum
el

tempore el spatio sex cum adessem ipsi in itinere

audivi

PARS

peregi inatione

transmarina

ac deiu
iibellus
in
el

de

poslquam
partes
''-1

sumus
dictus

reversi

Qui

duas
docel

divisus.

Pars

prima

Pie dicta factaque.

tractal

quomodo
se

dominus
el

Rex

sanctus

Lu-

dovicus

rexeril

gubernaveril

secundum
Eci lesiam

Denm,
atqtie

matremque
ad
agii

nostram
de

sanctam
ejus

CAPLIT
,

I.

emolumentum,
bellicis,
ul

utiljtatemque

rtfcni

sui.
I

Pars

altera

magnis

facinoribus,

iiriw

S. Ludiinri
piir
rt

virtutes

ac

monitiones

kclisque
tar,
ei

unum
ac

posl
,

alterum
qui
heec

invenialegen

atque
,

intellectum
illus

eorum

pntdentes aliis datai.

1
,

andienl

trcrau
el

elevemus.
cognosci
,

Es

quibus

perspici
||:i111
'i

poterii

clare

nullum
ab

uminitio
el

hominem,
regni

qui
ad

ejus

tempore
vixil
.

Oanctus
omni
totis
\

hic

homo,
amavit,

sanctus
el
,

Lndovicus

Re?;
-

imor Sant

t\

|II|IK

usque
.

Qnem
ille
illi

lam sancte

vita

sua
suis

timuit

Deum
ita

"l 1

''

"xi
raihi,
1

'

quam
satis

vixil.

Quapropter
honoris
fueril
in

vide-

iribus
''-1
111

super omnia
suis
.

atque

eum
>^\

rnrn tttbditOse
:

II'

llir
'"

non

fuisse

babitum,
rela

cutus
tet.

operibus

idque

manifeste

pa

11 'i

"i

Martyrum
crucis
ejus

numerum non
labores,
spatio

Quemadmodum enim
populo
suo
,

Deus
Ludo)

mortuus
esl
:

pro

llls
'

propter

ingenles

quos
sex

pere-

omiii

ut

ante

dictum
periculo

simiiitei
<-m-

pinatione
111111,11

sustinuit
faj

annorum,

etiam
pus

bonus Rex

sanctus
mortis
ut
1

icus

smpius

in
' 1

""~
111

^ "

11 "

noster
simili

enim Domi pro tiumano genere mortuu

societate

Sicul

suum

objecil
sui,
.

sortique

pro

populo

regni

deinde

attingetur.

llr

".

modo
Rex,

Tuneli

mortuus
esl

esl

cru
i:i

dominn
(juo

Rea

gra^

aliquando

detentus

Bonus. morbo,
dixil
:

>atus
^

bouus

sanclus

Ludovicus.

laboravil

ad

Pontem
filio

Bellaqueum
natu
b

a,

"

1,

Ihl111

bonum praeferendum
,

nnimaa
parte,
,

ra-

domino
i,n,

Ludovico,
te
.

suo

maximo
aliquis

Care
tui.

'"""'

praBditae
'

exordiar
illius

prima
ad

quaa

obsecro
profecto

fac

ameris
ut

populo

regni

" hl1

m
'"nni

&* bonis

instructionibus

sanctis-

Nam

mallem,
alius

Scotus
ex

venirel

verbis,
:,-

quacque

conducil

nutrimentum

ex Scotia,
lilll

aut

quispiam

terra
el

longin-

qua peregrinus, qui populum regni bene,

,

lauda

lo L'lll..Mll,UV|

(jliaill

lll

lll

llialr -

ll

l.rniilivs.

ANNOTATA.
a

et
;

cum dedecore
rantopere
Saracenis
voluerit,
ii
(

veritatem
1

amabal
ipsia

i!>'\

sanctus,

fidalitai

Jovisvilla

templo
:
1

wdetur
1

i-i

iiihii
111

Jovis

oomen
labulis

iii

ipsis,
iiui

infidelibus

numquam men
promissum
ul

sobrietas

accepisse

modat\
ne1,1 hl
.

.vn,
,

veteribus

111

quidpiam
essenl
fuil

Hadrianus Va'" Votitia Gatiiarum pag. angius n G nea logiastirpis) //, pag. 5, hane ttymok / """
'

"""

vulg0

n'1!"

,"

J inville

ait

gare,

'''i

ipsius

inimici,
sobrius
ulla

postmodum
maxime,
meae
cibos,
lit-

pertractabitur.
e|

Ore

quam
vitae

''

,,-

castus

Numquam enim
audivi
,

improbat,
/ ""' '""'

iian,
1

licet

consentiat,

Jovis-

petente

aul

desiderantem
in

mavel

Mii ;il(|
'

i/h,
(

oppiaum oppidum Baudrandus Joan"""'"'"' tidjungens tamen Jovillam quo0VlM 'ilaiii nuncupari Vos, quidquid
.

gnnmve apparatum sicul manducando

;

deliciarum
multi
.

bibendo
opibus
placide

solenl

pollen-

es

;,i

manducabal

mmebatque
89

quod
ipsi

[u9usti

Tomus

^
modi
ipsi
:

'"'7I

VITA
ferebatur,
inii

III

S.

LUDOVICI REGIS
suis

roAifiii

ipsi

ac

proponebatnr.
q1

in

rerbis

Seneschalle
:

inquit,
,

qui<\

nsi
e
i

lOIKTl

adeo
vgrbo

moderatus,

ohJIq

ritaa

mese

die rel

respondi
el

Domine Rej
ul

'"^
'

Fj|

pea

l.

de

quoquam

male

loquentem

audiverim;
percepe*

lens,
cto,

bona,
recte
lua

'''"'
' 1

melior esse

qod

^t

neque umquam
ruii,

diabolom

Qominantem

ait, beec

admodum
esl

^'

responsum

cujus

bodiedum
credo

in

Domen late ralgatum est, raldeque mundo commune : quod Qrmiter

Deo,
sed
polius
ei

enim
io

scripla

D0U8*
i

libello

mano

habeo.

Aliam
quid
lepra ac

interrogationem
malles
i;

rV
ai

^
1

10

bob

esse acceptura

ve-

pono;
infeclum

oimirum
esse

'"'""
'"'

malai
fecisse
i'"

bemenler djsplicere
\
|

an

Vioum

suum

temperabal
virtutem,

cum

proporlione
rino
inali-

iiium

,1111111

sflcuudum

wm

peccatum mortale. Et ego, qui

liri

atque

quaa

volui,

ipsi

respondi;

quod

mtffi tt,

el

\d

erat, et prout ferre

poterat.

tolerrogabat
rino

me

numquam m illem

'"'
""'"
i'

peccata
:

ntadi
I

illm

quando
esse
iii''

in

Cypro,
El
ipsi
el

cur

aquam
reposui,
qui

meo non
dicebant,

-*~* mfectum

mortalia

"
.:.
J

commisissc
fratres

quim
inde

" ""

;I

'i!

postquam

idmiscerem.
in

ego

hujus causam
mihi

me solum omnino

discesserati

revocat,

meque
:

medicis

chirurgis,
el

ad nedes
a

"**?
es

ussit .

capite
iniiii

esse crasso,
ikiii

rssophago
tinendi
;

frigido,

mRex
illud

dicere,

ttlque dixil quod dixisli? E.

Quomodo
ip B,

Z
'

2*

res

iniin.iiis

5u

El

bonus
ul

mihi

dixil

me ab
non

decipi

Buasilque

diluerem;
rentute

el si

discerem
racere

illud

diluere
in

in ju-

mea, idque
in

etiamnum id dicere. El ille mihi continuo Z\ demens, homo nihili, homo Qihili /,. decentus hic es. Nosti enim nullam esse lepram

/ellem
>

senectute,

Pem, quam
qua3
in
illo

esse
est,

in

peccato
esl

arliculorum

mortali;
inferni

rabam
ll

doloi"" morb os ''' sophago, vehementius

.

ei

lam lur ,.

? UI0 S

lbo-

similis
fceda

me

diabolo
lepra
i

On
id pla
,',,
,

invasuros

" certe, si merum potarem in senectute, sspius me inebriandum se autem inebriare nimis turpe
:

propter nulla
'"'

tam

polesl

esse

'

,llm

est,

inquit.

Quando enim
lepra

mortuus, sanus
ralus
' ;

est,

el

n
'>

homini

sua
qui

comporea
c

forti

libe-

"

cum n mo morilur,
nescit,

Bonus

Ui

alia.

terrogavit,
praesenti;
el

Rex quadam an cuperem honorari in

in

dominus

misil

rice

me

pecita

in-

catum
se

mortale,
iii

oec

certus

est,

an

hoc

ftiundo

quomt
iictis, faetis-

ejus
-

viia
cle

pceniluerit,

morte
ita

mea

crslura

possidere. Cui
velle.

5Cere
Il(
'

Qua
rl

que

respondi,

omnino
:

causa

me

quidem

Tunc
racias

ul Deus ei velii ignovehementei timere debei

sibi

lorigo

mihi
vr|
s

dixil
,lh; "
ila

Cave

igitur

diligenler,

ne

,r:i
i

quamdiu

deliberats

lempore adhsereal Deus eril in

hac
caelo

peccati

lele

roluntate

quodlibet
id

Quare

tam,

inhoneel
|

obsecro,
de
rl rl
'''

inquit,

si

mundus Qniversus
pudore

primum
dictum
...

amore Dei,
aliaque

deiu-

sciret,
X(
.|

cognosceret,
"'
(llx

mei amore,

sine

hoc cordi
lepra
,

po^sis li.v,,.
dixi El

imprimas:
mala,

ni

)(

"

ml1 "

Hoc ""'

&, rel, numquam

magis

velis,

Hoc
quai

pariter
aui

mihi

mfortunia

corpori
,: " ""

accidanl

contradicerem,
corai

luo,

quam

inqoi

rem quidqnam orum

nega

P
"""
quente
cui saape

tacurrerera
oriri

^m^rzZm^
:

,-',T
al

'""

T""""
5anct0

""" dumtaxal
' s-

eccat0 morlaIi

aiebatque,

TieTibM
.

irerba
,

horaine^

rama, denigrati

S SS
dura
e

contradicendo
''
'

'

-.,,

f '"^ I;,v;,,vm
;
-'

^"
ei

"

,n,m
;
'

,lh

'

.,

lominesnoi
i.k

ET^
mo.io
:;

"V""

ri

I pessime

^ "T
:

Apagel

aDa e

diclnm.

"^Nam

Ww
minime
lavil

!-"i-'"'"e8
Sl

"

'""" l

avab Dedes
nostram

^ ^
'

dido-

dedignari

del
ilii
1

re dr>>rnl.

conditionem

.^^KaiS
etiam

,;

l,irrli; "

unumnnpmn..o

quod

Deus ad i"struclionem
erai

fecit.

ilul

iin,-

suam,
eJ
'

idque

modo
""i"
,,,
(

bDmine5
";

,,,.,,' octi, ut
-"ii

T-rfl'**" ^nc^o
0V1S

>
....
.

*
fece-

pedes
eral

omnium Apoquemadmoipsis

* "
'

probij

maturj ""
[ste
,
:

stolorum

suorum,
qui
iili

iisque

dixit,

aicere.
esl
:

ex Pr.obrare; ne
l

al-

onm
''

ipse,
ita

illorum

uimius

magistei

etiam

"
'

ne ue ? ihcu
.-'i>, Regis,

111

hujus parum aoooorat conditionem suam El h 1U ";';" M, ""' n "' n ">" aliquando boni domiH ""
| ,

""""-

atque

l|
.

dicanl

el

in,

similiter
te

invicem
ul

facerent.

Hac
f

" l( llr
i
'

de causa
-

oro

illius

primnra amore,
TaiitoI

,llrl

Imr
' ,

facien.ld
,

vclis

;issursi.-ere.

Patris

pompas,

c n regis~nunc reffna eestiumque luxuriam ac

l"

^T"
-

Dere

,|lll -

l,;

'

omnes
audivil

bomines,
ut

qui

Limeba

amabanl
signem,
Prancia
.

Deum
quam
limendi
rei

J"

perfecle,

propter
fratre

famam
eral

in-

de
qui

meo,
proul

domino
ex

^gidio de Bruyn m,
el

oriundus non

"

amandi

Deum

faciein

bat

iiie,

militaris

pnefecturam
vice,
,

ipsi

dederii

Brancia.

9 Accidil
''""

probitalis
iie

quadam famam

ul

propter
de

praecla- Se

*^ k

quam
.

audivil

magistn
al

,l,n "
sll

HIj*tI(i

'
'

'

rdistiiiguerentnr,
'''''''

Sorhona n

ipsuni

Biq
natum

,.:;:,;; :;;'''
i-,,.,.,
'

,
suorum or-

ad se
el

venire,
ju

que ad
rit.

mensam suam

bibere

manducare
ipse
dicti
o.
el

bibentes

^'"""V^
l

Eramusque aliquando conj :ti, ac manducantes ad mensam

;

-"-"

domiIM||J

mro,, ; -';;::;:::.:;
lllinl,

'"'

ni

Regis

'etelasubsericaft "" " a -""i

secretoque

perspiciens

bonus
hic
iii

confabulabamur Rex, nos corripuil

,

inqniens
' |

Male
ta

facitis

secreto

loquendo
oon

oquimini

m
,

voce,

socii

,/

vestri

timeant, ne de

se

que
prehe
>")cavi

df xit

odiurn

rnecum

loquamini

male,

Bibique

detrahatis.
,

Cum man
habeatis,

M
,,.

'

l,

"'

,.
, .

bos

'L

""""""" ,s

k " m me
"ttl

de-

aliorum consortione quae dicendo sint, el recreent

"'
.

ducatis

ni

si
:

qua
aJtum

loquimihabeatis,
f,u

dbtt:

ut

quislibel

vos intelligal

sin

non

siiote
1

""

'-

rsssfc

10 Quando
quaestiones

Rcx

lionus

aninium
praesente

relaxabat,
J

mihi

proponebat

magistro

|(

Rober-

, '

DIE VIGESIMA QUINIA AUGUSTI.

,

67 5
nunc
Qlios

ln
,;

el

0.1;....
'

tempore
rationem

me
mihi
melius

srrogabal
;<""cr,

Philippum,

regnantl

regis

patrem,
:

re> a. joanri

cir

,,,,
' '

gemque

,,
,

Theobaldum,
oratorii

snos

ac

consedit

'oumtuo.
'"""*'''"'
''"

S enes
,.,:i
1

im.mmi

[|

probm
rj uve nis.)

ait,

qnam
Rober-

regione

sui,

manumque
:

humi demi-

Tunc

contenlio,

dixitqne
nif,
.

^JZ
''

,N

^riebatur
.

magistrnm

jii\t;i

memoratis filiis BUis Sedete bic ut non vnlcjiiium. ilem! domine

aobis,
si

"'
,

',,

lll( tne.

ei Bl

"'

,,

iem anffistionem qna3s

'
. .

postquam diu agitaveramus agitaverai

,

conlendera-

\\r\

inquiebant,
nos
di\it

placei
te

ne-

Re*
i!;i ita

ms
:
.

quaquam
E1
id
milii
fcci

decel
:

tam

prope juxta
tu

sedere.

Liarabal

......... .... sententiam,

ntffllA atque

(liCfliiil dicebal

Senescalle,
al

bic

sede.

Atque

;;:;,,;.;,,,,..
.;
1

velle
,

mide
al

abere

no-

tam propc ipsum,

:

aea

ipsiusvepost
cura

iri
,.,

probi

al

essem
r.

nr bene
Quippe
nt
,

pro-

Btem

tangerel
iii\,i
:

jussitque

illos

sedere
fca<iis,

me.
vos,

peiiquum
res
c

vobis
psI,

maneret.

nr
VOX

Tunc
i|.ii

Male
rnci
,

admodnm
ut

Z'n
,rtodoiwn e

lanln

tam
os

bon:.

cstis

lilii

piima vice non

fecistis,

quod
fn-

^erlur,
i>

impleat.

Contra
res

praecepi

el

cavete,
illi

hoc

numquam voWs
,

'.,,;

dominus
:

Rex,
illud

quod

mala

deinde contingat. turum.

casse,
El
i.i

autem dixerunt.id non

mihi
,

7 aiienum rapere
r

nam
solum
r,

restituere

r tan

tunc

incepil

<\\c<'\i'

se

aos

vo-

esl

uli

nlIII
r

pronuntiatur, guttur

in.i.i

confiteretur

quod

injuria defendisset

Ldnbat,
,.

propter
significanl
se

quaa
'

ibidem
diabolo
qui
adi

occurrunl

dd

magistrum

census
trahil

dan
lum

sohtos aliena
s

pugnasset.

Robertum, ac Verum, inquiebal

tam
essel
,

contra
.

me
feci
,

proquia
ut
,

dd

id

';
i

jies ad nf
,,

eos,

bona

videbam

eum
ei

vrehementer
qui
id
ei

attonitum,
ferrel
al
id

Joloni
,

ere.
:

El

subtiliter

hoc

fa-

omnino opus
strum
credite

suppetia*
.

et

seducil enim usurarios suos, el radiaD olns ci amore Dei usuras, al iiiosque excital ,,,..
,

succurreret, Quamvis

non fecerim

magietiam

Robertum

defenderem,

aeque
dixil

Linasque suas donenl

jeoerent,
el

rrr\r^u-

quas restituere
in

Nam,
oxoris

quemad
gerere
sibi

tum
satis

senescaltas

norunt
dixil
filio
,

quibus.
ul
1.

Cum
al
:

eo

sel

oportet

vestes

uone

ad

jermone,
,,.,.,

mihi

nomine
ad

suo
id
.

dicerem

amorem
que
etiam
ac
Les
.|iic ail

magis

conciliandum,

suamA.tque
,

Theobaldo

suo

quod

fe-

apud suos exislimationem augendam.

Sapiens
ee,

gebat,
,,,,,.

adverterel

animnm
susb,

neque
se
el

negoiium
satisfecisse

talia

sumenda

indumenta
ut
facis;

.,.,,,
,,11

anima?

exlstimans

secundum statum suum gestanda,

mniiiii
f,
1.1,11

prudennedi-

pecunia,

quam

donabal

relinquebat
u.

dicere
jnniores

nequeanl
:

Nimium
facis,
uli

fratnbas
,iin)

Praedicatoribus
sapiens,

Provinensibus
%i\it
: ,

Et-

Parum

ante

\ir

quamdiu
e1

facere

debel
,

ctum

est.

sicot

probus
curator

testamenti

curator
ante
I

ndelicel

proresti-

bus

primum,
,

olia
.

opera,
e1

ANNOTATA.
; (

,,,,.
8

debel

et

re
aliis

imna
x,
ac

detrimenta
reliquis de-

defuncto
illius

ao

illala

de
Dei

Pons-bellaqueus,

seu

Pons-Blaudi,
oilla
esl

vel

toncti
miiii

bonis

eleemosynaa

pauperibus
scriptum

Bliaudi,
1

vulgo
satis
ail

Pontainebleau,

regwn

elargiendae;

quemadmodum

jus

rancim

fam

nota,

in

silva Bieria pagi \\'aI

docet.
11

slinensis,

Mabillonius

lib,

de

re

Diploma-

anctus Penteco te Die quadam ;>l rbolii equitibus comiiatus //.

Res
in-

(uil

in,

pag. 283, ubi

referl

nobilissimi

illius

palalii pri-

mordia
ct
,/

ilbi

eramus

magister
posl

Robertus
ccepil

prandium
,

Sorbona, descendil ad pratum

de
loqui

tudotiicum

eum auctore Historia Wastinen abavum. Quo '//, S. Ludovi.

1
i

supra
y

sacellum

et

cum
El

comite
aa,

Britanniae
cnjuj

defuncto,

praesentis
sil

ducis

patre

atinam
magister
pallium

anima

apud

Deuml

pra^di-

iifl

ctus
ilit

Robertus coram
ac

omnibus apprehen
Rege,
:

autem tempore mger ibi decubueiit Sanctus, mlr hhi expodtum invenio : contigit certe inter an1'uhrsli nn S. Ludo/'-'.'/', '/"" retOTMM niiin quo defunctus Ludomcus ejus yicus, et (260, /ilius. de cufus morte, egregiaque indole, actum
'

nobili

meum, consortio me
itc\

coram
il

totoque
.

rsi ,n
l,

Commentario num.
obscurus
,

S68

et

seq
hic
i

interroga^
...

Dic

sodes,
rl

cum
lalwr

admodum
nr,/nr,il

locus,
y
.

bb,
'I.

si

sederel
ipso

hoc

pralo, tuque seden-

r/,runt

nm,!,,

nlrl h>jil,, li

S\

locmn

pra3

honoraliorem
esses
ita

caperes

in

ejus

verhinn

'"/"
\it,

reddatur,
si

contextum
/'" / "''

Gallicum
occurpai C6

scamno, atrum
Cui

aon

reprehensione dignus
sane.

subjungo,
,.,
,i,i

cui melior

interpretatio
'

respondi

quod

[taque

ait,

facis

r.nn
tne

.r./nnlur.

Sk
qui

'""''"'
fois

E1

quod
Qteris
:

omnino

reprehendendum,

dum

vestibus

remembre-ge une
du
roj ors
el

Ego autem ei reposoi quod in me Magister Roberte, non facio, roprehendas, salvo honore Regis, el tuo. Etenim estem, quam gesto, qualem vWes, mihi
Regc splendidioribus
reu'querunl
i"" n

roj
et
(lll

pere

bobans
f

d^abillemens
ir

seignem est, ponr les pompes brodfies, que cottes

dn
1

aii

ious

jours

maintenanl

es

armes.
en

Et
la

disoic au dil

rov

de

present,
,<

qae onques
son
cotte

pater

el

mater,
jussi.

neque

illam

com-

mea auctoritate
:

At

accidit
81

itaque

tn

graviter

contrarium de te quidem arguendus,

i*ostici el

voie ^outremer, ou ,., 5'arm6e, je ae vi2

seUfl
,, ,|

raz

avecques

ane seule
pere,
a

Pere, brodee, ne
brod6es

i;,,,,

son
n.

dil

ae
il

selles d'autrui. Et
les

feprehendendus
es

Tu

enim, qui
matrisque
e
rillfs

ru-

ses

repi

que
'

tort Iun

avoit

sl "' ;r
11

fllius,

patris
le

vestem
ejus

reliquii-

de

, l|(

Si

,.,

qu e iies
ie

avoienl couste huil

les

pannoque
Regisque

induisti

cametinis subl

[ivres

parisiz.

El
les

luj

dis, qu'il

eusl

mieux
el

"re,

quam quo Rex induitur. Tunc

lasciniam
eiq
lixi

cycladis

emploiez,
ttVoir es
,,,,,

de
3es

avoir

donnfi

pour

Dieu,

''
;,llrn

sumpsi,
:

alteramque
porro
,

atours

de

bon

sendal

renforce batu

conjunxi,

Respice

an

armes,

ftrum dixerim.
llnill|
llh
"'
'

Tum Rex
defendere

ccepil

'i

verbis

snis,

illiusque

magistrum Rohonorem
quse
ei
a

apud
riu,
c

comme te R03 son pere raisoii to quantum possumn nuno, Henardum

toto

idabimus singula
pater iu

n
,,(l

totis

viribus,

ostendendo

singularem,
,

erat,

animi
esscl

demissionem
misericors.

quamque

^nmquemque

mmad
,i

lumin
le

hoc contexta pro avo antoto epistola dedieatoria

Post

haec

bonus

Rex

vocabal

dominos

Zercat

bavum significat, Certumid videtur pnrno,

**m
H*

quia

stonam

^
676
\

VITA.III
tuam
scripsit Joinvillius post
,

S.

LUDOVICI REGIS
ubi

joakki

storiam

canonixaPulin

dominorum

TYQsiniaci

*
',,,/,,/,

fowviLLio

tionem
chro

S. Ludovici

adeoque sub Philippo

ul

Sancli

nepote,
:".'

pluribus

probatum

genealogiam exhibet. \i. nomine, Egidius le Brun

tius

'',

h '"' ".i^
;

"'
filius

'' f

Commentario nwn
iii

/,0c

Secundo, guia

Philippus

imiiatus
:

tidetur

Patris sui

modestiam in ve-

stibus

certe

Vangius

apud Chesnium, pag. 537

aitque resedisse inter

cnm laudatab
(1

humililate,

principes suos abque ullo faslu superbias.

Sagum,

Gallis
/

cotte

dtomes,

explicat

Cangius

dissertatione
accipe.

a pag. 127, ex
erat

ca breviter
,

Vestis

quo paumiiilaris, qua se

belto

omabanl
qualis

equites
esi

supra loricam.

Forma

sagi

erat,

tunicm diaconorum.
in/ra genua,

dimittebatur passim
inde

Von guamvis sub-

longioribus sagis

etiam

usos fuisse Gallos

adjungat ffmc fere laudatus Cangius, qum exem phs qmbusdam elucidat : addens lamen, fastum

quorumdam in sagis ornandis adeo excrevisse, ut legtbm fuent cohibendus e verum non exposutt Cangius, guo sensu

l >"" /Egidius. Donationem ejus fact s Quinlim attigimus num 823 rv! """'" ''" od Egidium le Brun frafrem suu 0M lius, non fieri affinitatis gratia mta ""'" sed ob arctam eorum amicitiaJ
'

ln dominide Trasiqnies i '' 4 """" larirn dominm, ut manifestum est 'rmo suprjmam militim Francicm 'Jrm ectura ' adeptus estin Palmstma post n mort '"'""' Beaujeu, et missm esi a Ludovico^ 1 in Ifaliam ad regnum Sicilim Caroljt**-*** tri subigendum, quod factum anna jm " ct0 apud Beneventum Manfredo ut "!," "/"'"""""" '" ,-, Commentario diupost '"' " "'

Egidii

'"""

'~

,/

'

''''

'*

?/

quia fratres erant

armorum
.

fme
,,

"-'
1 '

-1
I

''
; '

',

bro .
""'"'""
acupicla,

jj::
',,,'

disputat i/lssrrlul im ,:, i, u

.

de '/""
s

aual *" fraterntu

s

:/::
El

'

"

,;rzr
;-,,,, "">'
,

d
r,.
,

,-

oGallice,

"'""-

'/""'
tidie

'''/<
finnl
sc

Saga

parlions co'nseil

qxm

QU od Canaius

L "" re:

hodienn.

genlilitiis

Jistin-

SS'

,,,,

'"'"'" '""'"" /"

"';-'" '"'"";" /"" ''"" -"'""" '"; v" idem auclor apud Menardum vaa vi ,,is,ir,n h

/,/,!,.,,/,
,

re

Wes
:

1
galee,

nabet,

ql
de
,,

/estfst

toute
ses

Sa

comite Tafensi/estoW painte e( dedans et dehors a ecusson deses

inquit

%
,',.'.;

IbZ^sTamTc?!
;:;::;:::-;;"'

.,/,,, P reudomm e hn lZ hommem

''"'"

^ '*" T* ^ ^ pm
""i<nii,,,
i

"";' :,,;'" u0
,
"

llchl

'

''""""""

'

<e\.<
//
//, 7
.

.
.

**
'

significat

probum,

.
""/""

armes.

00

^atu,o,M

^5 ><>'"
''"'

9*>
mere

W*. ^bium
**rt

r,r penoncel de ,, M ;j

//s/

awwpwo"
;

m
'

,,

j,;;::;
guoque dequin
eo-

'/

Wte
c

J,,-,,,
'

'''t::,;:'';:;;:''^?''^- "" "" ''"' potlus

''"

itaque

ietur,

rtasi

m
*
C

f
""
'

""'"

nda,

'tesseramm

bilessolerel sagis militaribus expril

'

"'"'""

,, ITriZTnt, '" prmtamiam mn probx

'"*

'"

"""
i"<

""
/

'"'
/

Rw
rapiunt,

exposuerat,

opponit mi-

V"on

improbat expressam
v
'/

fuisse

qentilitiam

/
/

erat

sed

""'','""

" / ''"'

ZpttZ

w
'

:"'

'"""'
'

/"''

Posset

iiunnn/ms <>Observationibu*

^fT^
,

'"'

"

''"'""'

"'"""

pttbus,sicutmoxfactumdocetaS Ludovico
B

uJ''':"""""' ""'
r

^
'"'
-

"""'" i6UDe bomme '""*

,

'"^^^,
dftmft;

tt

pesliluere
.

'"/"^ necessitas
ai

CW/iw

sendal.

mu

'"'"l"'

"" sni""" r

/'"" /'""'

'""""
'

Taffetas.

rde

lamessesubsericam;quod tecutus sum b i" "-'""- >""ttroi no paucas vide'""^

;

GW^ SS^
artificiosi
,1
,

TSVT/"! ^ '^^'
1
'

''"""''"

habel

l(

'

chasteil,
-

yworf

rwnc

^rinoi per telam

/""

',

T'""'" "",<"""'"

'"",'"'"'

''"'''"""

calalIum

s "/"'/"'""-

hac

materia

telam

';'""
ttus,
'"'

ma dtfstiavestiumilliustemporiseiucescit
1

/'"' lesagis factumque a s Ludovico lucem huicloco afferendam

**

"^* mfTulcienTe 1 ITr \olebTj Lvl TZ,

asserebat
n,r,-

voce

bona qumlibet
'"

mobilia,

/,ru '""" r

Gios a
s

c ""'l"

genei '

""

""'"
',"""'
'

!,
fi

"'""
''"'

mfhcient'-

uTL

""'"'"

ln "
""""
S04.

"' 7 '''' generos non ^eobaldus HNa-

'""
fi

"

'"""'"

<'"'"/""""' ac Brim,

quiluin

Gallice,
sunt,

Estre
et

mezeau

el

ladrfi

nyma
cant,

oua

''"'"
"""'

'-''
oSiit

'"

diximus

hominem

lepra
,,,

quales

multi erant

fortasse contigerwnt.

infectum sianii Valmstina ubihmc "'

anno MO '"''''""" '" *'"''"' ''"" """ a prmcipibm reversus erat ab expeditione [fricana, quemadr
'

"""""""""'

vero

k Gallice,
1

Ha

foul musarl, musarl

fj

7"''!"'
/ '/

"""'

// ""-'

narravimus.

Princeps hic

'" ,// "''

Py,

"""
111

dicitur,

Legendum Mtonibus pag.

'

malheur- ,,,/ n sed contra opus illud intorauetu

le

en

Brun,
ubi

teste

<;,,,,,,

''',!i

ridetw sua culpa debitum '"'"''"""'' re stituendi aitquid; verum patru '"" cu pa ''"' """ "'/"'' ''"' reliqiosus, idfii !
'

"' / '"' vv """^

non

35,

suspicatur
fortasse

mcumbere
"

ill,J

potuit.
.

'"'i ri

'"""".

eique

<ia,',,'''''T

Provinum

"'o
'

Pruvinum,
'

pu/^o

Pro'

ssrs&ctt=r !7~
"""
'"

;::: "

'""".
ii,
//

cei
;

ww,

"/""/ "" lf Lhi i, omnZ '""'""'" nomen illud le Bmo additUiumTl '"'"
"";'"
'"'

EaidiikuA* Trasignies, qui pagus est in

autem

X u,,/ "'""" ''"'' certa

?

esi

apud
.

theologos,

rJL

Corbolium

'"'v/

Corbeil
/

o^itftm -'

<"'

V"

tydius,
* ibi

et

Z *

"'" en
"'

filUu ej

0sto

lv

^'

">'"""><

apud

Votitia

ecclesiarum

Belaii

iubertumZl <Z \ n HO. Z'"

Joun,/,,,,

Uelodunum ursus, teste B irando. adlatus, vel e regione sacelli. f, '"'""' hir >'" r >"'" sumilur improprk '"'"' rel abaro '/"<"' *' /"""^""'^ "'

^'"'

7/ ^"'-' - ""^''"""'

'" / """-

"

>

noUrQ

ir/

Historiam

mm

. tQl0 de

cennio

. .

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

"77
^ioscriberecafitauclor, antequa,
,,

imanno
Ludovicus

lere,

lud
'"'"
v

Zni,

"""'

**f"* '"""""
"'"'

"'"'7'"rs
'

f'

Lr.M,/'^"/"'""'"""""''
^Ruto,

v
ii, "
t

'

'"''"""""'

/'"'""";'"-

'

*-

bonns
Pila8i

omnes Rex,
,

fuissetu

nl

,,,.

Respondltane
,,',

minitans?
r
,

Domine Neque enim

ve]
,

Deus,

JOANNK JOIRVIU 10
A.

min,
(|h

.,,,,1,,,'

Q0l

b0Q0>

J ihilo

prceclaraidrm

lucrQ
nihilo

||n|

retulimus

m Commentano num.
'"'
'

996;
//-

omnes perdidi Etrursum, si

inde esses

inde

esse
>
i.i.t

Hex monitQ datJovnilhn;

pauperior

,eni ,i,ss,>
1

.<'.

fftfeOT? a

de/unctum anno 1286 narrat Lobvneau

'''"<""""'

ditior.

Minse

igitur

ffftferifl

-"

Swcceml
Arturus
llri
ii ii i

ei

uon
illas tias
si
I,
,

7/i _U Bniannim //, i/'/i_ ducaHistonam suam oulgami obtinebat, cum jam anms obtinuejowilHus, atque aliquot ,,,.,,. apud laudatum Lobmeau. est , Britannia pnncipem primo /,,.. yuoy m0J ducem oocari, quod litulus ille iiWlvul

m ^o. m
,

.'"<"""' foannes

deinde nepos
/// UI,

II,

m-

/oofi nes

,,ui

qu\

luum, conducunl ei cognoscen- -w.viiiua, sciremus, el intelligere. o .( llMCIII.i-l .:. minas, ail sanctus Rex, uos
ad
i

aoslrum uraentum; modo

|',.|

ad

Pei

scire

oporlet
dit.[
si

quid

modicun,
illud

i.

,..,

,,,,
:

De0
pariter

piiceat,

ocyua

amovendum
factum
,

et

quid
(

</f

scimus,
cura
ei

quod
_rt,;,
:

ipsi

placeat
esse
et

'"

illud

iiii
si

\sequendum
raciamus,
alio,

pcr-

Qciendum.
e1

El

id

ita

faierim

fuisset

a rege Gallim concessus.

Vitulum

Dorainus
plura
nobis
si

oostei

Qoc

anno iWJ Philippus PulJoannem n inter pares Francia addum

ducis concessit
kgit,

largielur,

mundo, el in quam possimus

nobiscuro
aget,
s,

bona
alitei

eloqui.
sicul

[tem,

agamus,
cu m
servo propter
illius

Dominna
corrigere,

agit
se

Litieras

Philippi

regis

exhibet

Lobineau

nequam.
sui

,,,

servus

quas consulere lector poterit

tamen ducis
,.,

ne q aan]
in
i

domini

minas

nolil
in

diclus
bo-

dudum

ante usi
.

Britanniai principes

quandoque eumque URs atexigen-

dominus
atque
Sic

eum

perculil

corpore,
pejus
.

i'is,

asque ad mortem, aul

igitui
,

iribuerant ante id temp,us Angliee reges.

II

posset.

agel qui
.e

Dominus uoster cum pecpropter

vel
i

bb Gallice,
(,<i

Scavoir

mon,

quod pro

catore
vull

tensus verti.

nequam emen lare

severe
Vir

minas
se, vel

uas
in

on
sui

ipsum enim
sanctus
legis
in
(

CC

Gallice,

surcol

qua

mve

rcstis

speciem

boni
15
i"
1

percutiet.

ienotari
sl
i
,

L. queenam illa Crediderim vestem talarem Indicari, quee utrique erai congrua. iM Er his eximium Sancti candorem insignem-

auctores

consentiunt.

bonus,
ul

Rei

allaboravil
a

pro

qu

rl

fidt

non conveniunt.

!-

viribus,

uristiana),

Deo
.

aobis

firma n
tuere conatur:

donatae,

Brmam
audies.

me Bdem
dicebal
articulos,
.

excitaret

quemnoin-

admodum
bis

Ei

tam
ut

firmiter

ijuf

humiliiatem
videatur
te

clare

perspicimus,
illud
Noli

ita

ut
\

per-

credendos

fidei

ob

nullum
potest,

fecte

implevisse

Eccli
extolli
:

32

i:
in

fortunium, contrarium

quod

corpori facere,

inferri

in

Rectorera
illis

posuerunl

'

esto

tendere,
dicebal

aul

dicere

debeana-

quasi

unus ex

ipsis.

mus
ij/sa

Prmterea

diabolura,
esse,

humanaB
nt,

rr

Vimirum quoad suf/stanlimn: livm

i

rcrhn

lurae

inimicum,
vita

tam

astutum

quando
cofidei

non invenias in sacris

itteris.

homines natum
.

defunguntur,
efficial
\
.

omnem
,

adhibeal de

'i""

ul

cum dubio
etenira

ared-

liculis
il

moriantm
.

idel

probeqne
bona
.

se

homini
.

eripere
illius

non posse
animae

qnae

CAPUT
Periculum
varia

II.

fecil

opera
si

seque
\

fecisse

jactu-

ram
naufragii

in

ero

fidei

Calholicae
in

assensu

vitam
cau-

finiat.

Quapropter hoc
lantaque
fidei

negotio

opus

esl

precibus

discussum

lela

securitale
i <

muniri
u i.i
1

oporlel
,

Begi8

dacumenta

ad

fidei

firmitatem

inimico,
:

talem
Aiii,,'

i_i-n!i

1*

n t*m

dicere
inimi-

possimus
spectantia.

hinc,
ei ipies
:
,

naturse

humanae
firmiter

ce

non

mihi

quod

credo

A
Ke
*frjii,
1

malim potius omnibus me uempe fidei articulos membris secandum cures. El vivere in hoc slalu
infra

quamdam, a ReOuando redibamus ex parlibus iransmarinis cum essemus ante in'"" Cyprnm incumbenle vento, quem Ainstructionem
mihi

ndies

volo,

'i

mori.

El

qui

hoc

ita

faoit,

vincit

ini-

communicatam.
,

micum
culo.
16
fidera
i,i

quo

eum

inimicus

occidere

volebal

ba-

Dicebal

itaque

bonus
cui

Reu

religionem
assentiri
certi

el
u

i" '"'""^

"

^ocant,

qui

non

esl

" pibDS ^ntis, in " ;ms nostra

1

quatuor
,

prin-

Dei rem esse,

ine
nisi
,
,
,

firmiter

oporcoulra

idani

qui ttntatut

mari

dominantibus

accidit,

dubio
per

eliamsi

de
E1

illa

non esse
articulo

/m/,

concuteFetur,

magnoque

impe-

mus,
,,

auditum.

super

hoc

Bd

scopulum quemdam allideretur*. ita nl naiiomnes bajrerem attonili, el desperarenl,

s
;
1

,i,i|ii.i

interrogavil
(iniii

me
essel

bonus
patri
El

,
>

nomen
_i< Atque

Dominus; niRespondi meo

lhl 8ioi
"

barbamque harbamque
proripuit,

vellicautes vellicantes

: :

bonus Rex
nec

ego
scis?

ipsi ipsi,
,

npminari nominari

Simonera.
i,_i ipsi
1 v dixi,
. i

pomodo
pn eo
quia
nip me

hoi hoc

Be

nudis

plane

pedibus,

i.,i aiebaf!

ilp de

ccv-

?"
[ l

ana
"'"

indutus
i"!''

veste,
i-i

||,nl
1

rhn.iiiii

"'
.

"' s|1 '""''Miin "

1

'I

"

non

nisi
... esl

in formam crnDomini lii.vn-i cuimorlem exspeclarel et

.eque

tum
s;.',.e

esse,
miiii

firmiterque
dixerat.

id

credere,
,

mati
perfecte
testan
..;_

Ergo

inquiebat,

debes
.
,

credere

arliculos
...:

mi.i mitigatns

-.

,.

_.

mr D

ventus
dixil
:

b.

Postridie

Reji

iur

domim
i .

noslri
in

fidei, *.-i^i; . A.posloIi c,

quos
...

tibi

ul

_.;.r,.i;_

singulis

die

u,r:,N

"'

mihique
lngenlis

Senescalle,
'"'^'
i'

scito
;ili -

bus Dominicis
tii
i

symbolo

cantari

audis.
,

Dixil

s||:r
I

quam
isiorum
'

;i,l,,m
ls

episcopum
.ili<|iiem

quemdam
d,
sibi

Parisiensem
die

rero

nslravisse
'

Unus rnim
vix

;,1

"i"

exi,ium

nomine Guilielmum
uiajruuin
vrnivs,.

qnodam

nan

e utorum
,

I;|||(|][|

cujns

invenimus,
ejus

llienlouiii'

"
llx

no "

suhmersit

Regcm

Franciie,

ad

colloquendum,
lacrymari.
noli

imigistrum ad enm eumque consulendnm

"'
,

hberos.
8anctus
" ,las
(

*
nostri

Et
"
(

familiam. Aiisrhims dicil

,

atque

Dum
has
:

aniein

casum suum debebal

Epigcopus
noli

exponere
vero
ipsi

Domini
Videte
permit-

pil

graviter

dixil

esse;

Porro,

acsi

vellet
si

dicere

Magister,
tantis

flere,

animum

deji

cognoscite,

quod

voluissem

eim

oullus peccatis potesl esse obnoxius,

ni

67 8
\

VITA
Deug
non
possil
ipsi

III S.

LUDOVICI REGIS
iini
'

JOAKRI
II
I

ut

10

1Z

adhuc ignoscere.

ac

sine

dnbitafione
nti
el

credo

m.
aostra

n,,,,

All;i| |s

tm Z Se
ae
id
,i,

,,,.,,,,

n,u.

domine

episcope,

Ifle

:m4
propter
,,

^
:

in

me
arti-

Sacramentum,
id

mater
docet

|(

sancta spero

Ecclesia
, ,

angor

nobie testatnr,
c

Quare

>im
,,,

incrednlus
,,,,.

anum
omnino

Qdei

',,',

possim
a

esse

angelie,

aam me m clo he qui eum facie ad faciera

mih,
oarrayil
ul
is

irnm

,,,,,,,

Intuentnr

sancto

Con

Domini
reddi

Sacramenjubet,

eoque credunl aecessano

19

Z
l(l
-

,,

soncte

Ecclesia
mitoi
bal

docet,

credique
certus
1
1

Vdhac

mGim
<

quo animus
ini

nequil

atque

oontigisse
si

aliquando,

Rex

monasterio

luniacei

ftrbitror,

magister,

hoc

evenire
episco-

tentatione

inimici.

Megister,
quantfo

aiebal

porro

imin

dicito,

hujusmodi
lalii

teninjicil

tetionem

libi

suggeril
tibi

inimicns,
lioc

haberetur disputatio clericomra ei .in / magna dsorum, ibique adfuisse equitem quempiara oromvi.c aBlatis el senem qui rogavil abbatem illios monasterii iil parnmper obtinerel audientiam
.

nrun,
profecto,
(|llr

Qumquid
dicebal

placet?
at

Nequaquam
tantosupra.

loquendique

veniam;

quod

BBgre

ipsi

concessit
copjuJuipsi

magister,
nt

displicet,

Tunc
pus,

bonus eqnes
se

fulcro
:

quo
ad

sustentabai
<?e

metajdio
te

afficit,

nihil

possil

Nnnc
acci-

elevabal

dixitque,

eenire

n
I,

qumro, inquiehat
,n,i,,,

episcopus,

utrnm

berentur

prmcipuus

clericorum,

illorumque

m, aul quvis mnndi quidquam, quod ;>ii sacro11|1;|| | ore aegarei quoil sanclum Altaris Sacramentum, yel aliud cumque Sacramentum Bcclesim speclaret. Sane,
aul

arge

dseorum

megistrorum

praecipuus;

quod

datum
iiim

Eques autem intrm.LMth m

in

hanc
:

nii

proponere aggreresponde,
cre-

Magister,

disne

Virginem

Mariam,
in

quea

Servatorem
gestavit,
ac

;1I( .i

;i

magister,
hoc
al

certus

esto,
a

oihil

esse

terreni,

aostrum
deinde

Jesum
in
sil

Chrislum
Kl

alero

q UO d
ivi

pacto

acceptum

me

vellem.

Quin

brachiis;

quodque
credere.
i"-t

Virgo

pepererit
se
ii-

mallem,
,

vivum me quis membratim dilaniaaegassem

vel

Materque
lorum
Stuitissime

Dei?
aihil

respondit

Judrnus

quam
ooti

minimum

de

memoraei

omnium
tu,

eques

ei

dixit:

Sacramentis.

locutus

es;

atque

insanissime
credis,

audaj
es

n
magnum
ii
i

Tunc episcopus
ingens
.

adducto

exemplo

osten-\
;

es,
ejus
fecto

cum
.

qui
,

eam non
ejusque

ingressus
Ei

,hi

meritum, quod consequebatur

in
:

la-

monasterium
inquiebal
ac eleval

domum.
'\

pro-

ntalione
1

bore
,|i,r

qm m
dixil

dicla

tentatione

sustinebal

ei-

eques,

id

aqu
p<i

mc
<iitii<|iic

ititr

Nosti,

magister,

Regem
inglim
esl
e

Franciae
:

snhrv;

fulcrum

suum,
ut

7111

nu

i(u

bellnm
otiam

gerere

adversus

regem
esse
igitur

aosti

Judmum
sterneret.

ad

aurem
Itque

tam
-

fortiler,

humi
alii

pro-

e
/

caslrum,
Pictone*
libi

quod

proximum

limilibus /
g a

ii

conspicientes
plane

Judsi,
fn-

dictorum duorum

Regum,

Rupellam
mihi
,

magislrum

suum
:

elevant,
itaque

saucium,

<l

pnd

FAesponde

si

Ren

gamque
abbas

arripiunt
<!

hoc
Ilnis

pacto

disputationi

Prancise

custodiendum
Limitibus

tradi jussissel

casti

am
ca-

clericorum

Juda3orum
ad

impositus.

Tunc
dixit:
ita

Rupellam,
sinuii
ditullio

lam
.

propinqnum,
tradh
in e
//,

mihique

accessil

hunc
iili

equitem,
reposuit

eique

cu todiendum

tradidissel

jussissel

Domine eques, stultum facinus

culiendo
El
,

designasti
:

per-

Montem
siiimi:

Lelherici
utri
in
.

ipso
i-iii

Pranciae
plus

mcsic

eques

Ai

lu

stultius

(ine

deberel
sua

etiam

egisti

quod

ita

congregaveris
disputati

pertuleris-

itc\
sihi

tibine
a

aa

mihi

propter

castra
d

que

hujusmodi

errorum

im.

Quippe

perditione

servata?

Cerlo,

ine, qui
,

in-

intereral

quiebal
1.1111
.

magister,
magis
1 1

mihi,
pi

opinor,
positam

Rupelcusto.

menis,
increduli.

maximus bonorum Christianorum auqui omnes JudaBorum argutiis abiissent

[tem
nisi
tibi

loco
nii

riculoso
iiiin-

ei

dico,

aiebal

mihi

Rex,

ratio
,

satis
te

bona est

Magistei

nemini,

aii

bal

epi

copus

certum

reddo,

Mnuiii
cerlus

similem

esse

castro Montis Letherici

Altaris
allo

animum nam
:

theologus,

magnus ^ii clericus, perfectusque cum Judmis disputandum esse. Ve-

omnino sum de sacrosancto mento atque etb le aliis, sine

dnbio

Si

rum homo laicus, quando Qdei Christianse audil detrahi rem defendere debel aon verbis dum.

ea

de re
Creato-

ia\ai
1

sed

gladio

Quapropter

tibi

dico

D01 de

tm

incredulorum

corpus
//<.

bene acuto, eoque detractorum quantum transverberare

,

rem
habel

aoslrum
,

qui
in

ana ex
pace

causa

me gratum
:

penetrare poterit

quod
de

credam

-n-nn-

duplici

causa
coi
ipsi

te

gratum
in

habilurum,
el

quod

conserves

perplexitate
ten-eni

Iribulatio,

\NNOTATA.
a

ne, quodque oullius

mali
inferri

boni

gratia

oullius

in
.

Gallico

Garbun;
Garbino. swnl

1
iii<

forlam legendum
enim
1254,
est

timore

aul

infortunii,

quod

corpori
,

tuo
aul

Garbin
i.nilis
I.

Italh

Ifruw,
suo
-''<'

potest,

ipsum
velis

umquam
credulitate.

abnegare
Tibi

Sudoiiest,

Betgice Suydwest.

de erere
;

Dde
x'
1

ac
11.

ergo dico

Facta

hmc

anno
,

et

loco

"

""

meo
in

hac parte longe Deogration

fusius a Joinx illio relata

tridelicel

cap

"'"

lapropter
?

im

Imtoj
:

el

te

-1.

plwra

ecr .

'"

eum

memoria
tibi

habeas

ille

111

QecessitaUbus

luis

eril
,,,,

subsidio.
flexil

Ubi

autem hsc

notabimus, \<m a,/,ir lm-

./.

mmu
1

/i<h;

M>i ""'"
inter
'/""'
<''

esi

mte exeral ma
]"'
'"''l'
1I1
1,1
;

aucloritas Dei revelantis

ut

sed de motivis oreauctoritas

coram episco

dibilitatis,

loquuntw
numerari

theologi;
potest

"'i'"'

edmodum

de

eo contentus,

perquam
aliquan-

cum

varia

nnt,

;""

Pntavit satisfactum.

sanctitas

atw
n lo

?
"'

**
D
"'

^ctns

mihi
j

retulit,

quod

""
Cn-

d Erat

ipostolorum, qui fidem promulgarunt '" irvernus, Ul hic Guilielmus

/

tractu

^lbigensi

incolm regionis yenerint

k,

Innl

"Mtoloin

qni

Ubigen

iU9 /"" p lme eqregius, quem obiisse anno ransicnsis Gerardus du ,./, nhumn

""

fortii,
i

""'

Quanlani '"""

-'

, pwfecte,

im

de

88

et seqq
1

Galr

..

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

'" // "''"'
I

679
nigj

ijr
.

|.,

marche.

'."'"'

""'

'""">v

l,s

riw

incrednloB,

defeetu

justitiae.

Ila-

A. Joa
JOIWVJI

\mptri iet

/'"'

^ Rupeiia ''"' m
.
'

y^
nrn

apud veten Qfli* ca bai h Ro chelle, wrbs est Gal,.,.,

que,
v\\

inquiebal

Pranciscanus,
in

Rex,

qnem
adhi
:i-.(uo

hic

mntem
ut

Pranciam,
bx
Im.mo

magnam
,-i

[quitaniei

castrum
passim

diligen^am,
suo
noster
illum
in

jnra

populo

)<-"""

"'',
)

era }
,

permunita
//.s-

Eam ludomeut
ut
vn

diligenter

administrari
ac
el

curet,

ul

Dominna
suo
ritea

i 7

*n/>nrr<ii,

sm.it

permittal

regno
tote

frui,
suae

1/"

""",".,',.".,

m^ni
,

Quapropter
et

confinio erai

illudque

pace

Iranquillitate dicitur

J
'

'^"'"' < '/"'

Sf iti on i

terra

marique Anglis ex
Lethericus,

decursu cuslodire
teque
praestans

El

bonua bie, poobitaqoi

ita

Prancisranus,

bonum ReDon
miravoluil

Letherici
II

vel
esi

^' (||I ~

cul

gem
noster
cula

docuit,

quiescere per
bic

Massili,

ubi

Nl

</"

""

?p hen
'

nriis

"'
ei

distans
'"

Parisiis,

Francim, castrum olimha'

vnsula

mulla

ipsum

prmclara operalur

Bonua

Pranciscanus
ad

nequaquam
preces
nisi
,

,....,,

itumi teste Ubigensis,

et

Baudrando mGeographta
1'Albigeois,

tunc

manere

cum Rege,
sii.i

postulatio-

modu
/<-

nemque
ilir.

ab bo

factam,

uno

dnmlaxal
Pranciscani
judida
suoi dii
lissiim

rluim provincia,
'

[ibigenses
,/,,

pars Occitanim superio nomen traxerunt, hmretici

i\

Non
;

excidil

bono

Regi

boni
el

m
,

mcinis Occitanim

promnms
(

ettam

docli ina

sed

regnum

suum

bene

cura laude
voluil

secundnm
iii

Deum
juste

gubernavit,

semperque
,

Aminarenlur.
k

\ n ,i

"""'

" mdetur mtelhgendus Montforceleberrimm Simon comes Montfor'[[' iccsignalorum contra ilbigenses n dnx ',., victorias illustres, multasque wrllis alius
'

judicia

exercerentur
audies.

ac

exhiberentur,

quemadmodum
M"
11

Quippe
<
.

de
el

mora,

'"

don

de
/.

Nigella

bonus

dominua
g
f

Suessionensis
MJssea

ego,

el

alii

ejus propinqui
ire

hictvromncias subactas, occubuit in bello an.,,dum Tolosam ante subactam et ve-

Zkntem obsidebat Vir enim fuit non minus Lutibus, guam bellica fortitudint prmstantis'','
,,,).,

debebamus audUu.ri portaa controversias, qUae nunc Parieiia Cumque Rbx ^ocantur postolata palatii h.
sacriflcio

interfueramus,

bonua mane
cersebat,
iiinin.i
:

rediissel

ab ecclesia
sx

1,

ad
nl

se

oo

jwfHd
s

Porro simile

Ludovico

hmc imprimis sunt responsum in re iimili attributum JoanneA illanio, dixU

iiri

pietati

quaerebatq

oobis,

se

haberen!
eo e\id

el

utriim nullus esset,

quem

sine
,

pedire

non

possemus

el

si

qui
>ebal

essenl
.

ipsi

,11,111 ,, , r,iiiiiri'lnnn

924.
I

dicebamus.
lugn}
,

Tunc
quid

ei

eosque

in-

[bbatia
tst

Cluniacensis,

caput

Or-

terrogabat,

obstdret,
ipsis
a

quo

minus
atque
ad

gratum
:

.linis.

i"

ducatu

Burgundim,
\

et

agro

M-

haberenl

quod

suis

ministris offerebatur

lisconensi,

ubi

cidimus

12

S.

Ludovicum
le-

cm m
ti

jnnocentio

n summo
,

Pontifice agentem.
ita

et mo\ eos reddebal nem aequitatemque

contentos,

ratio-

reduceba!

semper
ita

autem
facie-

QutB hic dicuntur

non

crude velim
,

\n
bat.

sanctus Rex pro

bona

consueludine

etoraccipiai

Etenim Bex prudentissimus

gladio

etiam
lau~

iiudium
,

defendendi
esl

religionem

>2

Prequenter

vidi,

bonum

iin

censendus non
egues

modum

approbare,
Judith

nuo
fie9

lempore

H
I

Jecerat

memoratus,

aut dicere, id

n debere sine juris

ordine. Sic

cap.

Missam aestivo Vicenarum k animi relaxandi causa se recepisse. Considebal autem ad truncum quercus cujusdam
:

ubi Sanctum, nemus audiverat, ad

tliatn
1

11

reei

ividetur approbari factum

sororis

Simeonis, qui Gen.

Si, ut

Dinm injuriam vindicaret. wrbem cmde et sanguine. Verum, Mf explicanl interpretes, laudatur quidem xe(its Simeonis, non tamen modus, quo telo illo
Sichem

atque omnes, .jui oosque juxta se sedere jubebal cum eo tractanda accedebanl babebani lia
.

impleverat

,,,-,,,,,

allocuiuri,
-^
11
1

nullo
'i'" 'i'"'

apparitore,
v"
.
1

aliove

eos
pro-

impediente.
prio
,

'''

pelebal

ore

.iii

nulius

adessel

111
'i

haberel
dicebal

adversa:

tst.

Potuit
agit

etiam
invila

Jomvillius,

qui subinde

,.,11,,,

Cumque
atque

essenl aliqui,

iSi

^mici

theologum
rici
1

minerva

sensum

Ludo

lacete,

unum
el

posl

alterum

vos

expediei''

iiui,

parum mutore.

mus
i,,ii
. (

Qe
mt

r
l,

S3epe

vocabal

dominum
Expedile
adverterel

Petrum
de
bos

Pontaincs

dominum
dicebal

Sodefridum
mihi

Villi-

iisque

CAPUT
Pieius
,

III.

tigantes
rerbis

Cumque
illorum,

quid
qui
e

corrigendum
pro
alio,

loquebanlur
corripiebal
dicto

justitia,

aliceque

Regis virtutes

ipse eos ore suo gral

Sajpe
Bestalis

etiam

perspexi,

bonum
in

Regem,
hortum

lem-

fmiis r.rpirssir.

,,.,

venisse
e

Parisiensem,
villis

indutum
veste texto
et
ta-

H
'"
;

tunica
Djnsmodi
diebus
"
'

fuil

ejus

consuetudo
suas

ul

singu-

ar

sine

panno camelinis ex manicis ex panno

lea
ut

n,

el

lana

flloque

o,
illic

audirel

Horas
b de

musice
<lo

1;illv "'

Sacrumque
Officium
,

privatum
die
.

moduRequiem
:

superposito paliio ex jubebal tapetes extendi,

subserica

nigra;

nos

ei
ibi

assideremus.

,lrU] ]r
l

Sancto,

Sanctave,

Atque populum
,,,,,,1
'

suurri
retuli

diligenter

expedm

cuyoslula

caderel concentu musico. Qnol die posl P^adium quiescebat in leoto suo ac postea c,
"

"

vl

,,,,

ante

de

a3

viiii

qoadam

die

nemore Vicenarnm. p omnes Pranciaa episcoul

JJjPMrrexisset,
'

cum
.

uno sacellano suo

deindeque
vosp.Tlino
i.inlicli.ii

dicebal
:

pos

Parisiis

prajsentas,

loquorBntur

cum

boGallia,

Rt-

" lm

defunctorum
t.-ni|iMir

Vesperas

uo sancto
5e

Ludovico,
El ul

eique
id

postulatum
scivit,

aliquod

gisquet
,

^qnoti.iie

M ''"" llni
!

Comaiiquis

proponerBnt.
contulit,

qnando
ibidem
eos

ad

palaUnm
iis,

espon
V

suum.
obvius
''

Die
iit

quodam
mari

bonus

audirel

de

qusa

^scanus
011 '"'" s|
(l|

quo

ex

bono Regi, in descendfmus.

hic
libros

castro

cupiebanl
(;ill
,i (1

dicera.

Ac,
7

omnibus
episcopus,

congregatis,

Atqne
,

fcutissiodorensis

'""
''

mstructione
Biblia

.lixit

FranciscanuB

le-

miai

Guilielmi

de

Melot,

venia

~^
'
' 1

fluus

no-

<l

sacra,

aiiosque
:

Lraotantes

^"""''1'ii'us
^.
i

incredulis

at

numqnam
aive

se inve-

aliornm oranium communi Domine Rex, ReK em affari

:

anUstitum, omnes scito quod

ates.

quod

regnum

periret,

inter

creden

:,,.,,.

corem

le

hic

pri

me

dicere
ju-

'

VITA
<.

III

S.

LUDOVICI RKGIS
1:1,11
''

/04
l.ld

jubeant,

guod

omnem

interire

sinas

Christianam

cm
"

Regis
qui
ei

les
ei

insistebani

JolWIJ

t,
\

religionem,
iui

quodque illa intereat in Tiimc bonns Rex cruce se signal

Antistes,
dic

manibus
r,

dil

Re*

nobis,
ul

''

eramus

el

ili-

dictas litleras,

rit
li.ii,

mihi

porro,

quomdo
Rex,

id

Atque omnes
genj gem
istis isus

quaque
episcopus

de
"i

causa.
ii'.

Domine

inquie-

de re daremu sumus, non oblimri uiiens aa rem exsecutioni litteris ad exsecui

opinati
-.imitiitn comitatu

ea

'

T'
'

bal

quia nulla

amplius excom-

os.iu," eosq

li.-io licto

fnii frui

m.. non

municatorum
quis
mallel absolutionis
satisfacere

ratio

habetur tiabetar

: :

bodiedum
immori,
el

enim

vocavil "'
N

" loannem
J
;

Ra ,,-,., Sarra

excommunicationi
suae

quam
vnli

s,l,,m
-

u dd,
:

mandanril* l,,, nda!n "< .1.., debere

' '

."

m *
"

''"l"''

d "*i

cubicularium
.,

iraderel
jusseral
,

curam
yoce

habere,

nullus

quam eum componere

a
u[

NJ
,

Bcclesiae

Quapropter,
supplicanl
tibi

domine
propter
,

Rex,

imnims
"'

risaque

,,,

sigillum

,,,,

,, 1(
dicti

omnes
el

tibi

nna

Deum
digneris
tri1

qnod

supereral ex
.

J^

litteris

quiu

sic

racere

incumbil

ul

nobisque

RavnViH-

prcecipere

omnibus
iuia tuis

prsetoribus,
luuiciuruui iudiciorum
...

capitalibus

buhis, "
'

aliisque "'"-I"'abi

a,li,iiin-li;,|,,n administratori

dixil DomSni, ecce Bi gi Uum utebarante dicessum meum ad iter transmarinum

'

Tj

s , mllls s,mihs

,,s esl
,

,,.,.,., ,vllrlil

bus,
fuerii

ot,

quis
el
.

invenietur

regno tuo,
s

qui ex-

integri.
et
111

anno

die

excurrente
coganl

perpeluo

Quapropter non ausim rationem, retinere dictum

El

sigilli

pars

signaturm

2
'"

secwidiinTu

communicatus communicalus,
bona
iit
.

illum
curel

comitaZ
memoratut
eique
dixil

,"

se

invadendo ipsius absolvendum Respondil \ ir

se

ni-Martini. ''"""'
"

tunc

rocavii vocavit

,,.,"

"

""

Roy^Idum

de

Trie,

Banclus,
Berel
i

libentissime
illis,

praecepturum

ul

id

''

domine,

nn
tibi

comitalum,

de

qui
t.

Ecclesiae

perirentur
illos
i '

injurii

Dixil

proximoque suo reautem episcopus, ad

de
causis
id

quem

postulas!

non pertinere judicium

id

eorum
non

,/.

INNOTATA.
a Dfl

ad
:

respondil

Rea Deo

se

aliter

factu-

ppm
B

dicebatquc
si

rationique
,

fore

contra-

quotidianis
r.r

pietatis

rium

eos

exercitiis,

juberel cogi
clerici

nl

se

curarenl absol.

auctor
cap. 3.
I

gm

hk
B

rendos,

parte tantwm

quibus
de

perstringit,
:

fecerenl
causae

injuriam
sua

idque

Gaufridus

antequam
rtiji-

num

pfara dat

;:,

et

seqq.

ti

aequitate
in

vita

fuissenl
protnlil

auco-

ncmia

Porro

eam

rem exemplum
qui,
al

"" "
,

Britanniaj

x,

eral

ta

per
,

septem

annos

litigavit

Britanniae

tandemque
promovit,
eos
ul

causam

excommunicacum episcopis suam tam bene

causa
dicebai
.

nam
c

Per O/ficium intellige Missm sacrificivm, de Horis canonicisjam egit. De brem hoc sorrmo posi meridiem clarim

agit
'i

exposuil
ster

.-I

sanctissimus pater no.

Pontifes

ua secunda num Plura de hoc Franciscano,

i

condemnaveril

ejusque

docure

comiti

mentis,

Britanniffl
b ,ll;r

adjudicata.

Quapropter
roluissel

notabimus ad capui 27, ubi omnia

de
Neelles,
I

qnod

primo anno
co '
"'.
"'

n^nr

feruntur uberius.
6
tis
1

hunc

Britan

'" /// "''.

re1
' ' i

contra
*

absolutionem suam ralionem relinquere eum

quffl

procuradecuissel

ad Prmfationem
i'"'/"/'.
'''

itm

de quo egimus secunda littera

I

vn

no-

,M hl1

i"s,
el

prfflter
lioc

rolantatem
faciendo
bb

ejus

ab eo
in

igebant;
|I, IIIM
' ' ;

quod
in

graviter

"'i''

dictum
auditis,

Briti

comitem
iDis
el

de-

'QNsset.
J?

Quibus
" ;|

omnibus
responsio;

le bon Seigneur de Soissons. Eunc narrans gesta m Egypto, vocat Joannem comitem Suessionensem et num. 93, consobrinum suum. Erat, ui nolat

"""'

Cangius
n-

antisliti-

/><></.

BUlTeci

89,

Joannes

^ogis
pro

istius

numquam

nominis,

filius

fle,nce P s

a ivi,

rebus hujusmodi fuisse suo-

pncatum

-"'

irr~
'"'""
""
'

Pax

'

'i"."ii

iniertt

eon,,:

^ D
I,:|
'

vo,u
'"'

lin
i

,nfe

"
,llh

r ^-,/

cum

Rege

anKliae

iniii

dulphi de Veellecomitis Suessionensis, el Jolanda de Toinmlle Jolanda autem amita erat Join<ill" nostiH, "i Uquei ex Genealogia apud Cangtum pag. W; adeoque Joinvillius comitis hujm
erat

consobrmus.
'"H"->\
el

Rex,

videris

nobis

ingens

autres

"

de

ses

proptei

prouches, quod
F

diiionem,
plane

olun
v

H 2"^'
^
g
t ''

'"

"-'

donas,
'"

,.

relinquis;
jus

habereVquia P atereJ n ssententia juridica illam amisit. Ad ,1 Rex bonus reposuit.se satis cog m R egem

eam

""" opinor intelligendum de consanguineis Hegis, ""' l,r domesticis, qui ad hujusmodx negolia e\ prope ad manum erant.

"7
"i-"-'-'

p
^
1 '

Gallica
s

verba
les

accipe
,i,'

II

falloil

'i'"'

aous

ed

"h

i-tn-S

8uffiwen tem
.

esse
ii.

wdC
i,

011

'

pletz
les

la

porte, que
di

mainte-

Qan
]

causam,

on
>

appelle
in
,,,,

;'""

m
pax
,

cur
N

Reqi estes
.

palais

&

ei

,i

;,:,,"
.<,=,. i"
, ,

c Cangius Uldicih rnmnnt

Pai'is.

'";
s

dissertatione 2, ***** , /.',. ...

'"-"'
r'
/ '"-

quam de y
..

his
/,....

*"
""'
,

"
i

"";""',
;, D Mt .

'" v

,"'

'

"

'""
'

"<,,

^
ia
,

irimis

u,

|~a

aUu
pacem
1

voMla,
'

,,..,

cnm
. ' 1

2T
,

',

etc - fmse lomtUtio adjeeta, quorw r* "",""'-"'""- '" "i onem putat probahir

Il;

"

'

"
1

o. .' ">'"''<'" h,,-,,,,. /,v, ,,,, portm judicibus ,/, ,/,/, .,,,.,,1

;::

:;,,'::;:
l

ijiii
,

;:r''

^ ""
,r/
raerfl

i.l supplicum

, ,

magistri

re^wsr

rffl

fAd-

n:

"'

.&c!o
\

:.::!;;:::;",:::;;;;',

.,,,,.

i i,

,T
,,";'"
,

t'

perspecfc
,

>

"
,e
'

.
cabal

aa

"'',',::;::

.Q
""""'"
minota
PPensa,
:

;;:,,,;:;;;;:'',;

-j

,,,.,,..'"
.,
'
.

e
, ,

,.

S % "
'""
rl

-Marli-

requestes du Palais sicut contro\ portm vocatas dicit Joinmllins, dum scribebat. Uqui, inquiwit posterior
,

'"""'

Cangius. Instima etiam est camagistrorum libellorum im, dicta sup|

ostendit

primi,

rs
'

'"""

<"<>. ergo itlescribere

hmc camera non potuit, porta

nominatas
,

controversias
11

com-

P alais

nem
"<*>

suo tempore Cangvus vero

requestefl

deducit,

conclusioeamdem quia camerm hm mmcem distinhisce

guuntur. Verum respondeo,

non obstantir
</""'

"'<

scribere

potuisse

JoPnvillium,

reci-

DIE VIGKSIMA
"'''"
r/

QUINTA AUGUM
ttam,

68
eo

Cume nimcon8uetudolaudahs8ima8,
breviter
/'"'''"

quam
hortatur pro

vn

laudat

Clemens
ffltf,

mmrnus
r

vinrimat
"

expedicbal

S
'" ,,
'

Ludo"'

J(lANNf

Pontifex per

littem

7111*111

(tm_

jommtio

uC

mft*
^"'
;

fl

"A

9 1"

/"' S

,N'-

dem
'""/"

ad

eomitandum
Sicilim

Galtorum exerin

,.
'

/"'" /""

3,,,

""" /""'""' CMr nomcn mttfari qum primum plaits de Is porte

,/,/,"
"''/'"'

Carolo

rege

Italiam

mb-

mittendum.
2

Litteras
eoi

has edidit
200
ut

Martenim tom.
est

'^'
111111

"".
",',/,,,

'

congruo vocari

Ineotfotorum Clementis

Ooseotifcu

rfesioV

''",".,.,,,,,
s

r equestes

dn

palais,

cam
et

ei

ft-

rto

Guido,

discimui
ubi

Vangio
majores
(lege

ibidem

ma
m

"*,',,/,,,-

>

Cnr

offerrentur, deinde minislri,

lites

lites

exa

apud
de

Chesnium

pag

374,

inter

qui

plures

exercitus
Welioto

numeratur Guido
lector,

de

Bello-joco

aU laiim ! j congregationes

adhibebantur ad
""'

ric

dirimendas,

Autissiodorensis episcopus.

Hinc faz

uas

distingui non potuerunt,

cile colligei

Hrum fuisse
ut

acrioris vngenii,

^arum les

""""'"

(j

u palais,
de

l-rijnowii,

*dhmserit andquum, realteri ad distinctionem datum '""' '" /,,s " ,/ " / l|, ,l,,|?
. '

quem ad
verit

bellicam

expeditionem Clemens judica-

idoneum,

minns

miremur

oratione

"

[""" auo d cogal nos

suspicari,

atiquid

Join

Quo autem tempore ringuli jjyfaftM adjectum. eruditis Galtus juridici sint instiUiti, w conun
lk
i

cataphracta coram piissimo rege usum \fodesta est reprehensio insulsi oralionis exordii. Fortasse ric quoque ad patientiam se munivil Sanctus
i

discutkndum relinquo
Honstier,

Gallice,

an

el

|our.

/:

citammus

14

leges

qnod monasterium
loco,
et

mifieat,

hoc

alias

plerumque sinon raro apud

ul

S.Ludovici,
ticos

anno 1229 contra ilbigenses hmreeorumque fautores latas, in quibus sta-

tm dem auctorem, pro ecclesia sumitur, tm n manifestum fit. <" Vicennarum, Vicenarum k Neraus

ex

Vincennes,
1

aberat
est

Parisiis

stqdiis
:

tantum
eo
locis

mlgo mjam

tuunturea, qui hicpostulantantistiles, nimirum "' '"""' eorum, qu\ per annnm solidum in excommunicatione perstiterant occuparentur pei
.

ministros
leges

regios.

Hinc

Cangius pag.
episcopos

W,

itlas

ljlllllm

id

leuca
i

non

integra
ex

smpissime
Mabillo-

commea sse
naiuit.

s.

udovicum

oariis

Plura de regia hac villa

\

tradit

,,/,/,.
I

de

Pelrum de
stirpe in

bili

Diplomatica cap. S38 Fontaine oriundum fuisse noVeromanduis, probat Cangius in

la

"

hmc item petiisse contra llbigenses. Verum illi non possum omnvno assentiri, quia leges illm tantum latm erant pro Gallia Narbonensi, videnturque episcopivoluisse, ut similes pro nlnr, quod ubique reperirentur aliqui contemptores
I

exhibens,

putavit

pnBfatione
(q

ad statuta,
ibidem,

[ddil

S. Ludovici nomine edifuisse anno 1253 prmtorem

*

provinci
de

Veromandensis

luctor

est

Opusculi

antiqua Gallorum
bitur Consilium

jurisprudenlia,

quod

in-

Petride Fontaines, editumque

.

fulminum ecclesiasticorum. Quam id ex animo dicerei siasticmque libertatis mndex lenter ostendit exemplum Hu Engolismi comitis, quem coegii
I

pius Rex, eccleacerrimus, lucu onis

habemus apud
juris fuisse

Cangium
de

ex quo patet, apprime

se

tisfactionem

Uarchim ei ad insignem saEngolismensi cleroque prce-

peritum.
Villette,
vn

standam pro
Gaufridus
Turonensis,
de

illatis

injuriis; atlamen

postquam

Godefridus
ut

episcopus accusarai

comitem

in

curia

Van
858 et

Villela,

vocatur

gemino instrumento apud

fuil
et

mus
"
i

hoc

factum

in

Commentario num.
:

Cangium,
1268

anno t26i prmtor

ad
iO

sequenti.
:

legatus

Venetos, De
legatis
in

nt

probai

laudatus

n>ni hmc mdetur

per
laicos

neque enim
cau

Cangius pag.
r'i
'/;,].
,.,

mentionem fecimus
iooo,
I

autem ad Venetos Commentario num.

de camelot.

volebai
slitia

cognoscere

Ludovicus de /-

exco mmunicationis. Verum hujusmodi

sa/rum cognitionem commitl

ne
cotte
riasticis,

riris eccle-

ii

iuctor Gallice

priusquam contra reum sua auctoritate

ui

Ung

surcol

de

liretaine

buiu

manches

Per

nteretur,

factum

in

nocem

nstem talarem accipi, qnm tunimperponitur, mdetow colligi ex sensu, et

surcol

smensis,

de qua

minm

petiisse

woj egimus. Seque mdeo nir Regem justissimnm, cum voluit

V

""""""'/" jam exp os uimus.

barbare
oris

Tiretaine autem,
est

Tirctanus

pannus,

species

panni

nfidebat, cerper viros^ </<- quorum e tior fieri de mquitate excommunicationis , prius
</"""'

Olim

partim ex lana, partim ex filo textus. lamen hmc vox pannum quoque preliosum

factionemcogeret.
dere
%

faignabat, ni
'""<
I I

Glossanum Trivultianum adhanc

sua auctoritate excommunicatum ad satisVamconstat aliquoj episcopos eo tempore levibus de causis ad censuras procesolil

testatur.
</"</

anno contigerint, exacte determi"'"'' """ possum; nullibi enim hanc historiam ''/"'' prmterquam in Joiwoillio << quo tolvm
.

""<

Von omnino clarum est, qnis hic denotetu,i Britannim comes; Petrusne cognomento Mauclerc, an Joannes l ejus filim

'""'".

un

hmc contigisse post reditum S. LndoPalmstina, cum Joinmllius antea non

aula Regis.

cum
tifice

ecclesiasticis

Bntanmm
sed

diu

disceptamt,
a

uterque
obtinuit,

excommnnicatus fmt,
:

uterque
ita

Pon-

/""'"
'I

///

absolutus
ut

neuter

absoluttonem

ty *H "
ffh
'"'
]"',

tom 2 Gallim Christianm a mutta collegerunt de Guidone U iuvv "" / "'''''"' episcopo. Filium dicunt Guilielmi
S.Prisci,
es

Sammartham

Conditiones,
Petrus, pag. 227
refert
il

quibus

triumphum merito posset canere anno (230 absolutus esi

vetusta

ramilia

de Mel-

sequenti;

'"'""///
JJ-

Wod
"""'

episcopatus ejus afRgunt ex litteris ibidem subjectis,

anno
datis-

Pascha
Ulius,

anno

,"

mccxlvi

ad

annum

'

r,

"

y^
e
rf

fortasse

reiicietur

S; .? "'""<<<>"

quo annus PaschaiSff. ObUsse

pag
308

propter stylum scribebatur (246

anno cum invenies pag 256 Verum satu mamfestum mmime fuu est, causam Ecclesim in itlis vera, glectam, ita <" videri possint non omnmo

M6

Lobineau m Histona Brttannim lisdemqne fere absolutum Joannem i. apud eumdem Hvston-

qum

hic pro

exemplo allegantur,

ei

locut Aic

anno
propter

WO

tra-

Videtnr

autem Guido ab
eloguen-

'"<

Perorandum

electw

ittamen respondeo, mdijficultatem patiatur. episcopos non omnia fbtmuts^ risimile esse, Eepetebant; comitemque, hcet

qum

damm

Augusti Tomus v.

90

clc *" r

6$2
A. JOAHHl
s

1A

III

S.

LUDOVICI
bantur

K!
easque
ingenti

illata

resarcire

deberet,

futurisque
lis

cruces;
fuil

vocabanl cruces

JOINVILlic

rr,

aliquot articulos, potuisse

tx quibus

orta

erat,

Quod
fere

aferas

quasi
qui

dimidia

quaedam
occul
n,

prmdiciio

obtinere
trai

conlra

episcopos; quod
"<>

populis,

multitudine,
re

aumeroon
in
i

ad intentum Hegis;
duci,
in
<i'i

etiam sufficen posibi

infmilo

uruce

signati

imii

victoriam

adscnbendum,
soleanl

bus
cet,

peregrinalionis
el

sanctse,

Egypto
raagnus
el
,,

rnm
pauci,
5

clade

etiam

triumphare
in

non
57

Carthagine.
ractusque
esl
in

De
in

quibus
de

m^_
luctn"

w
anct

orlus

est,

hoc

mundo;
ilus,

j? "

Dc hac pace
ii

egimus

Commentario
27,

(jaudium
hac
i

caelo

qui

hu

dicta

Joinvillius cap,

ubi plura

peregrinatione
.

vita

defuncti

sunl

vere cruce

relationem
/

notabimus.
at

aali

atqui

in

(ide

Dei
fuit

[uctor,

de
'>.'
,

Troie,

monet
esse

probatque
,

27

Corona
c,
:

redimitus
cujus

prima
Missa

Dominica
inchoatur

Cangius
iTi

pag.

legendum
id

de Trie

sicut

Adventus
bis
1,1

Dominicae
levayi

pOSUl, textu posui,

nrij neque

ulhm

patilur dubium.

verbis ls

Ao
1

uhmam

meam
quibus

Hestitutionem
putat
iir

hanc

factam
:'

circa

annum
ubi

(266

Mlls
'

d ver-

fi
I

""i

|J.

Chaizius

irir

tom comitatum

pag.

506,
\tartini

Vatthmo

bis

magna
ipse

eral

" gonpido. ii. bono Regi fiducia,

.

'tnlut

cum
onus, quod

Domni

restitutum

narrat;

Matthesum ante id tempus sine prole "" "' comir mortuum scribil Cangius pag. '.
.

bsc dicerel suscipiebal Maxima

mel
fantia
.

propter ingen
fuil in

tatum

liaynaldo

ejus fratri
Joinvillio.

redditum facile
\i

<>>,

diei niii

Deo spes ab in el usque ad mortem Elenim mb Qnem suorum posteriorum semper Deum Sanipsi
,

sentin possimus
cultas
ipsas
.

major
in

esl

diffi,-

ctosque
ter

ejus

el

Sanctas

invocabal

el

peculiari-

circa

detentionem

comitatus,
hoc

litterasque

patronos
,

saspe

adhibebal

dominum

sanctum

ad

quam
et

respondimus
ubi factum

Commentario
latius

Jacobum

dominamque

sanctam

Genovevara.

num. 956
siinuiis.

seq.,

expo-

Bac de causa ab infantia usque ad extremum momentunij quantum ad animam suam, a Deo
cusloditus
fuit.

aa
iniini

Comitissa
Philippo,
et

h&c
film
S.
n

fuil

Mathildis,

/"//'/"

prir

Prasclaris

[ue

institulionibus

Philippi

iugusti

Galliee

matris

SU83,

qum

diligenter

eum

docuil
el

in

patruo
regi,
ui
/'

Ludovici,

devnde
fuii

ilphonso

juventute

Deum

credere,
sanctissii

timere,
[ue

amare,

Lusitania}

quo

repudiata

que
-'

remissa, 327

pluribus exponit Cha\

<

domumim tom

optime deinceps

secundura diebus

Deum
cis,

vitam
ei
i

inslituit.

Viros

quoslibel

reUgiosos maler
Doi

/""/.

pluries

iii

Commentario,
bh

uin

mentionem fecimus mortem narravimus ""/"

Galiis

consociavit,
festis
,

jubebalque
e

iii

concionibus
ei

audire Verbura
malle

Dei

cujus

frequenler
ei

recurrebal
iel
.

memoria, quode
.

Domnum-Marlinum,
<>>

Dammartin,
/>>"/.

que mater
obiissel
,

ssepe dixis
vel

ul

lem

Valesio

\<>iiini

Galliarum
u/>/>i>/iiih

17:>

etiam

quam
ei

unicum commisissel peccalum

fuil

Dominiura Tnsuto
dus,

Ufertini,

est

m
ait
in

provincia

moi Liferum.
i's

Franciee.
distal
;i

Septem
versus,

leucis,

BaudranSeptentrio

Omnino
Dei
ex

opus
ope.

ul

lenera

mtale proctnmintiditi

Lutetia

Parisiorum
el

sua

gauderel

Quippe mater
regione

ejus oriun-

Mtn-

nem
"'

Suessiones

quatuor

Meldis

io

da

erat

Bispania,
nliU

exlera,
,

Inr

mansitin

Occasura
Gallifie
.

que sine
le

ullis

consanguineis
El

amicisve

chantel

chanteau
>

Chanteau autem,
Gallico,
esl

idem rst ac inquiuni Vrivultiani

pars
resecta
a

quod

toio

Franciaa

regno.

quia

Francim

barones

viderunl
nullius

ipsum,

ejusque
Dei

matrem
eral

peregrinos,

Glossario

corpore

preterquam
insem
ejus
/,

favore

teclos,

comitem
nuper

Rgurm rotunds
pag 13 oaria citat instrumenta, '" quibus Joanes Sarraxin oocatur cubicularius Regis : notatque cubiculanorum prmcipis fuisse
Regis sigillum portare litterasque obsignare, quod munus >>> absente cubiculariorum primus obibat.
dd

Bon
demncti
cipem.

qui

patruus

Regis

Cangius

patris,

eumque babebanl
El

quasi

ducem g sibi ulegerunt, dominum suum el prinpostquam

ul

factum

est,

Rex
belli

bonus
exordio

corona

fueral

insignilus,

pro

dictorum Francim baronum aUqui supplicarenl ma

tri

ejus,

ut

sibi

tradere
in

vellel

magnam quamdam
Francim.
Et,
quia

ditionum

copiam

regno

PARS
Gesta domi

II

illa

nohiii,

quod

ejus

non

essel

prmter

volun-

militiaeque prudenter,

fortiler,

ac sancte.

latem niii sui, jam Regis coronali, regnum imminuere, barones illi omnes Corbolii conveaerunt. El retulil mihi sanclus Rex, se, matremque suam, in degentes, Monte-Lelherici non nusos fuisse r.m m- mm|iii' proflcisci, doi"'
1

urbis

incolae

maximo
El

numero
dixit,

ai

mati,
a

eos
'1

CAPUT
Bella
,

deducturi
I.
lr

venirent.
Parisios

mihi

viam

'W"

Letherici lateribus
alla

usque
a

plenam

fuisse
,

>i<\ u

''

alia<iue

conclusam
voce
ei

Gallia

gesta

ante

iter

cuncti

ad.

Dominum
coritra
:

miliUbus, aliisque nostrum clama-

qui

tmnsmarinum.

bant;

ut

largiretur

vilam felicem atque pro-

speritatem,

eumque
et

H,
Nalus est Sanctus festo die S. Murci
" r,s

Lic
<

cos

inchoatur
"'
'i" '.
:

custodire
locis

pars
"'

dignaretur

omnes ejus inimiquemadmoduro fcfl'

multis,
uti

dicti

prasentis
dixi,

*"! da
in

libri

se-

Deus
postea.

ante
fecta,

occasionibus
ut
h

audies

nomme

Pcla" *W
Dei

perapicere

po-

beUicaque
,

facinora.
hic
R<
.,'

Ucidil
,vnl se
'"
L

omnipotenlis

barones
,

Franciae

in

unuro

coi^
11

cotnW

bonus
i.i

sanctus

Ludovicus,
natus a
die
et
in
fnit

quem
resto

Corbolii
efficere

siepe

dm,
cis

dnvnirm
sancti

communique
,

consensu

"

lanttm**
raf.
,

die

domini
In

machinarentur
insurgeret.

ut

comes
ut

Britannise
l!
'

Marci
lo-

apostoh
illo

enangeUst.

Regem
1

multis Franciaa

'"

insigniter

supplicaniium

agmine circumfere-

Atque, proderent, promiserunl

ituros,

bonum
ipsi

'

ad

Regis

mnndatum

sique

llloa

contra

bunc

DIK VIGKSIMA
,,,,,,,,
coi
e
.
(

QUIM
pania!

VUGUSTI.
comitis

im

ad

bellnra

rellel
nisi

mil-

lwn c
lere.

"
"

,,,,.
.

non ducturos,

duoi

Britanniaa

IIU

m|i1(

racilins
ul

Regem,
,

ejusque
u-

pontra

abjugaveral el yiceral Petrum comitem pro res Prancia hunc Campaniaj comitem Theobaldum
,

M
:

"l

II

l.i

nujiiui^
tis

comi-

peregrinam Cm feminam, madmodum promiserunl me" "' CS multis, quod un ejusque Regei E_ divinum auxilium, quod
B

audisti

indignatione
ter

junl

commoli
,

atque
ul
c
I

in

eam
n

Cam
"hibet
.

in-

"''"

'

ebs

conveni!
,

sse

sentenliam

vpri

''""

ll,!

etiara

erenl
(

ad

Briii
,

'

memoralum
i

item

Theobaleral
Qlius,

""

ei

audivi

ci

i"'"
.

qui

Hsse i

ei

subjugassel

..

hereditate
atile
I"'
-

Campani privandum Quod

b
,

secundi

Blii

eis

aon

admodum

""\

nisi

adfuissel

tridi

7 numqUam
issione,
jni

destituit.

Quippe
I

divina

craasi

i"i
,

quod

scopum

horum procerum fuere alisuum attingere non

hoc
pacto
cri-

gna
angustia,
es
i

Etag
i

cessitate,
e

valerenl

quodque
clare
inter

intelli jerenl
,

rheo;

men suum
i'i

aperiendum

susciperenl

pacem

motus
profectu

ad
cu

Invisendum
ecentis
el

esl

Regem omn
in

el

conciliandam
I

qui
i i

Lcorpore
"
!,,,,
'._

praevalidi

ven runl
hujus

terapo-

re

prajfatos, Petrum Britanniaa comitem ampaniae Theobaldum. utrimque adeo agitata tail m ad conci.

el

.,i

gratia

^:"'i

Campama.
oportuil

co
si

tiationem

pacia

inter

eos

ineund

comes
Bril
id
1

iste

sup petii Sl
(
(

comitem
ejusque

Britannia.

Campanise
i-

Theobaldus

promiserit,

nxorera
Petri

spon-

.
|

,|,,,,.
.

inclamare
quara
.

misericordiam.
appetebat,

se

duclurum
die
,

Qliam
ata
fn.i

7
,

M(

,;

bonus

qui

vindictara
.

minime
fueral

comitis
tioni
mi

Bl

qu

considerabai
ln5
,,.,,'.,

victoriam
esse

con
.

tndaretur

quaque

nobilis

femina
I

'H-

M|lll

Dei

potentiaj

favorisque
.

qui

cto
li.im

comiti

Campaniae nuptura
Ordinis

duc

abbar,

campaniac comitem
,

promoveral
incedi bal
pei

al

ipsum
tfonem

quamdam
esl
\

fratrum

Praedicatorum

^1
li;illl

ac

comitem
Re*

Britanni83
i.iin

recepil

in

quae
(I11

prope

Caslrum
oominato. Britannis

cum

in

oppi-

|.;i

luiir

re

alserre

Uque
comes
fere
.

ita

sicul

au-

divi
30 u.
iii.

Petrus
ibus
..

cum
eranl

Pranciaa
-

interdum
.

in

quibusdam
ad

maleriis

111

omnes
es!

--i

accedunl
tantisper

incidentia
fllum

quas

faciunl

propositum,
:

nr

juncti

profecto
nuptiis
<!

ut

ducerenl
ad

illustrem

materiae

meffi

interrumpam
audies
.

eore

mulierem
rre;

sociandam

monasterium de
Campaniae Theodegebal
,

que
niltmCoHiftua
1t

nnii

obstante
esi

qua3dam
ad

hic

qu83

significarunl
in

comiti

u-

uitare

necei ?e

inlelligendum tractatum ma:

baldo

'|ni

Castro Theodorico
1

at

pwnfj/pn

leriamque

pertractandam
Ronus
\i;irm

atque

talia

dicemus
ex

h
I

\rr,i.
m.i

comes
k

Henricus
,

Largus

conat-

comitissa

regis
,

Franciffl

mulierem secundum promissa su ;ii ms. Bl volebal id quidem exsequi la apervenil dominus Godefri lus de ej
venirel
.

subito
1

ha-

,|i.r

\iuii;r

regis

Richardi

sorore

duos

habuil

pelle
,

<|ui

litteras
:

ip

"

obtulil

quibus

Mios;
alteri

quorum

natu
Hic

maximo

nomen
cruce
el

Henricus,
signatus
Rii liai

1(

rin::
iu,,.
,

scribebal
intellexi

Domine Theobalde Campate

.

Theobaldus.

Henricus

,.

contraxisse

el

promisisse,
te

m Terram sanctam cum rege Philippo

iiu
/

(iii.uit

Petri

Britannia?

comitis

uxorem
.

duti-

peregrinatus

esl

qui

terni

Acconem
captaque

ur-

iurinii.

Quapropter
i
i

Immh be

obsederunl
continuo
ipsi

el

interceperunl
Philippus
in

ur

charum
amas, tam

-i

mando quodcumque in
tibi

al

quam
oosti

Galliaa
satis

rex

Franciam

rediit,

id

oe
.

focias

Rationem

i|iiuil

dedecori

vertebatur
in

quam maxi
-

ne

El

uumquam
imi
,

inveni

qui

malum
I

mihi
bi

inferre vointellexit
.

.v\

Richardu

mansil
contra
:

Terra
el
I

mcta

ibidembello

iiio

deteriorem.
,

hoc

que
edidil

maxima
facinora
veluti

infldele*
al

Saracenos

ila

eum
esl
,

tntopere

formida-

rent

in

libro

Historiea
,

peregrinationis

Teroe sancta^

m
.

scriptum
ejularenl
silete
;

al

quando
'ura

:l111 profectus eral at 111 comes Theobaldus aslrum-Theonobilem irel ducturas mulierem doricum, ande discesserai, repetiit, P proceQuando Petrus Brilanniae c
'i
i
.

cenorum
dicerenl
:

infantes
Silete

mfttres

ipsis

pes que
:lll
,

Franciaa
se
.

boni

Regis
1

adversarii

intel-

in\
>'

xintem miunt fcs~

eccum

regem

Richar-

comite

ampaniffl

Theobaldo
ex
in
.

rati }>rocees,

<tom
ffl

secum abducat. B1 derepente pra. quo ttudito infantes illi tangebantur wlum regis Richardi nomine obmutescebant. Bl similiter, quando Saraceni el Turcae io cam1111 equo vecti illorumque equi umbrae "" dumi cujusdam metu equos territabantur
,

qui

?os

destitutos
tione
.

atque deceptos
odio
.

repente

indigna-

etu

ingentique

quo

tunc
sunl

istum
re-

Campaniffl
,,,,:;,,,

comitem
ki
.

inaammati
veneral

Cypri
eos
si

accerserunt, qua continuo ad

u
,

,!,,

simulac

assensu
iis

prorsus
sin-

communi
,.,,
,.,

posl

consilium

ab

habitom,

calcaribus

ferientes

rociferabantur
'
I

Regemne
bello
ille

Ri-

parte

sua

accerserunl

tantum armatorum

^ardura
1

esse

existimas
illos

nde clare ostenditur,

facinora,

eum contra
tantaj

patrasse

n,m
'

essel

rormidini.
fectis

Rex
qui

Richar*
est,

piri qUantum habere poterant, ogmine, al - parte Franciai que sunl infesto Briam ditionem dicti comitis Campamsa,

uumerum,
intrarenl

ll|v

lantum
Henrico
l

illustribus

consecutus
, .

ipsam,
spirabal
bii
i

el

Campaniam.
comitis

Bl

cum
x,
qui

ilUs

etiara

con-

ampaniae

comiti
.

al

ante

dux

Burgundiaa

axorem
ex

habe.7.
oi

JJ 11X1
1 1

cum
" 11111

eo

remanseral

uxorem
n.

dari

curarel
hic

filiam

Roberti

Drocensis
invaderel
,

';

Hierosulyraitanam

El

habuil

DSe

comitatum
Bl

Campaniaa
die
prasfixa

parte

J uenrtcus
1

Campaniaj

ex

regina

uxore

sua
.

duas

Burgundiffi

qua
ut

omnes
qui
al

adesse

quarum
esl

*P ta

prima raif Cypri regina altera domino Erardo de Brienne qua ex

.

debebanl
b0I1U8

ante

Precas

orbem,

eam caperent;
pariter

Rex
suos

Ludovicus
ad
-,,1,

rescivit,

"|' aumerosa h Cam Pania.

i.i.i

orta

uli

patel

in

Francia,

omues

convocavit,
ferrel

comiU
Bi

De

axOre

B
c yDr

dicti
;

domini

Erardi

de

,,,,,.

1
'

ne

" llul

modo

dicam
.

verum
quia
id

de

regina

TheohaWo m, qua Koceres

suppeuas.

transibant
:

wjmem
I
-

wmonem
itadisseram.
Postquam

instiluam

congruit,

''

Pposequendam

materiam

meam

conducil

cremabant, atque exurebanl dux Burgoudi, qui al

El

..1

'"'I'"'
''

quando
tinus

bonus

Campanifl

"" ^J^;
ab
Btra-

Rex bdnus ope

Theohaldi

<

am-

.,.

MMin,

oppngnatum

perspexil

que

6&|
A. JOANItJ
1 1

VITA
ipse

III

S.

LUDOVICI REGIS
Theobaldo,
fuisse
fijios,

gueparte,
dil

?arias

ditionis

suae

urbes

inceu

qui

sepultiu

jacel

Latiniaci
roit

>

.v

'.

IW.10

atque
el

destruxit;

pneserlirn

tutes,

Sesanam
oppidis,

z.

ut

Sparnacom, Virne proceres; duxque

quorum primo nomen

,

hh

Hiiioiunii.f

.ms iiiveimvni

msiructas

cum

aliis

ci.-1111.

vitatibus

el

sibique

nocerenl
sibi

El

Trecenses
h

perspicerenl
comitis

ablatam

boni

sui

ac

domini
sul

Campaniae

rationem
risvilla

aa,

accerserunl

commoSimonem .i<>qui

Cheobaldus, tertio Slephanus. liic qui natu erat maxii imi deinde Campaniea el Briea comes Qomin tusque fuil Largus comes Benricus. Largus eni atque " benevolus fuil cura in Deum

secundo
38

Henriro """'

Benricus

IIBi

Utz

'"0.
"nii,

tnm

homines
uti

Largus

fuil
<'\

in

Deum
templo
quas

atque
sancti

devoln
Stenhan"
ecclesii
,',""

Dominum,
JoYisvillae
libri

patrem

illius,
.

hodie-

manifeste
ii
s

patel

dum
in

esl

dominus
esl

prologo liujus

nomen scriptum, m sibi opem

et

cujus

Trecensi

aliisque

struxit,
largitus

magnisque
nti

donis,

qum
esi

iis

esl

,.,,,,,,,,
'

ferrel;

atque

ita

praestitil

bonus
perlata,

dominus.
accurril

Con-

salis

in

memoria
fuit,
nl

Cnmpania.
es

i,,

|,

tjmio
Buis

enim,

re

ad

eum

cum
sua

nes

largus

clare

apparuil

lacto
locia

omnibus,
ope
civibus

alque
.

ante

lucem
e*
,

ad

urbem

Ar-

thaldi

de

Novigento,
essel

multisque
\i

aliis

Trecensem
in
iiin

adfuil

praeclaraque
praestitil

parte

referre
thaldi
civis

longum
hic

factum

memorati
hic

\r

ferenda
urbi

idque

quamvx

proceres
fuere

oppugnandae

insisterent.

fuit,
El
ul

memorabo. cui comes

fuil

Arthaldus
iste

aliquando
confldebai
lo-

Benricus

coacti

dicli

proceres

memoratam

praeterire

maxime.
cnples,

dictus
suis

Arthaldus
construi

bomo tam
11I

civitatem,

castraque in

pratis collocare

cum duce
Rex
eos
novit
leten-

opibus
kl,
,

jusserii

castrum
Bexi

Burgundim.
1

Novigenlinum
postqnam
esse
.

Accidil

porro

comes

Et

bonus
suis
ipsis

Franciaa
recta

ricus

rellel
,

die

lam

<-\

palatio

suo Trecens
in

quot

eos
dit,

ibidem
iii

'-11111

ad

descendere
sancti

Missae

sacrificio

interralurus
:

Campama
exirf cogil

eede

praelio

cum
,

decerneret.
et

Proceres
libel-

Stepnani
genibus

festo

Pentecostes
eral
:

el

ad

gradus
alta

hoc
lo

perspicienles

ipsum prece
se

supplici

ecclesiae

nixus
el Libi

rogarunt,
siimn
,

m
se

eques egenus,

dignaretur
paratos
,

recipere
inire

posl

ag-

voce

exclamans

dicens

meu
bb

pugnam
iJucc.m
bl>

contra

nomen
nare
.

Domini

Doraine comes', supplico, digneris mihi

possim
duas
est,

per
doQlias

Campaniae

comilem

el

LolharingiiB,

quo

nuptui
hic

collocare
:

omnesque eornm mero inferiores

haberenl

milites,
iis
,

trecentis
ipse
,

equitibus
.

nu-

meas, quas
id
1(1
.

ride

non enim mihi

Arthaldus
,

quo

quos
iis

comes

duxque
eos

praestare

valeam.

El

de

Novigen.

Respondit dimicaturos,

\w\
se

neutiquam
praesente
fere

cum
111

suis

non

Quod
confuregi-

perceperunl

proceres,
se

derepente

|MMH' romitcm qui eral isli equiti dicil Domine eques perperam facis quod petas q domino, ut donet V"N- i.iii.,1111 tantum 1.111111 donavii enim UUIIUI ul
.
,

. :

II

, ,

III

wncarunt,
" ;im
lll:
''

libenter

M i'"
c

inducturos

non

habeat

amplius
se

quod
vertil

donet.

Et

ubi

hoc
ei-

ad

P acera

n,m
\.i

Theobaldo
quod
bonus

Campa-

comes

audiverat,
:

ad
//.

krthaldum

mile

,V| "

M"

?
1 -

weundam.
,

8e
"'

|i;,vs,,nim
'""'

nu,la de P ace de ea aud,rel

Rex iis auditurum, neque

Campaniffi,
do-

que
.,.,

dicil

Domine
imo

rustice

nequaquam
mihi q
te

ve1

dicis,

asserendo

non
doi

superesse

dem; quin
.,
i

''"'""'""

^"PM"

etiamnum
de
eo

habeo

ipsum;

et
libi

excessissent.

Tunc audi-

ps i
,

dono.
tibique

esponso
iveruni
""","
;

Accipe,

eques,
attonitus,
sed

eum

tnde discesserunt,

ub Julj
"'

unicoque repulsu caslrametatum. El R e* castra

dono
injicil

caveho

c.i.ti......

,.,

mes
A
,

egenus
...

nequaquam
dicit,
;

riaesil

manum
dofuil

''

"""" eos
,

"
,/./

arones *
1

*" ,,,nmt

Re e em
S

V
^
i

;"'

""
'''

jl,ly

,,,S

,T
'
'

T:;TV'T M
,'
"
'

T
'

"'

C mi

Pel
ter j s

* Quansuis
>

civem, valide
se s

tam
'"'I""

sum,
'-
"'

illique

admodum pallio eum non dim

e

apprehen-

rum,
'

5Unt

iHe

.,

reclemisset;

atD

Nivernensi >

h
IS

ab eq

MS
,

ra

luC: "'

m "-

Atque

cundus
-

'-"'
l

istius

u
1

"

"' >;,, "~ Lud ViCUS paCei comitemqae Campaniai con-

"' !

1
l '

""

l,M

quani
...

^
r

.,,

'"" "" Stephanus, qui

I,.

11

""
.

ac

""'"''"""

.IT'
<i

ba-

duo
8U0S '

pi

nm

i,,t

pax

inlcr co-

fnitem

Cam1.1

",
,,.,

pania- ac Cy-

prireginam
fucta
:

" rarujD
-

C c e n! ,uuni

T I
in
,

rl

comes Sacri-Caaaris. Et fratres nabuerunl .-. feudum comitatus dominia a Eratre suo natu maximo Henfuil

luingentis libris se redimerel

Sebal-

Henrici
ll1

Largi
'

fuil

i
''

"-

,ertius

;l,,li

11 . im.uper
Q
et

;'!" hlini

hmillia
,-e

re

'

;""

"" lll;l '',|,

VU*
,

lebait,

donec
Lu,

1
'

ba

vi,'i

,,,

sancto

quadragmta
,'

Ubrarum semel solvenda pro

'-'"-

ut ante dictum

surani,,,,,-

pro

comite
,

,,..
. , , ,

-\ N
,

^
'

esl

r
'

Qoibus qnadrag comes seque

,,

"""
"'
:

"

" ,,

!
'"

d"
' l

'""I

-"
l,;

"" 08
I""
'

m
1

"
'

Rtlalio

cinn-

librarn, n

millibu

"""'"i""

""^"
""
""

""
"'

"*

V ii

fitgit

cw

v
,

roctrihM.

feuda

,,,,11

8
-

i0pi0Sam

Drocerum

1?

'

""'"
<

'

nd

1
usis,
,,,

J:

',";

2
'"
''

s """""
"-'
:

andibus.
'!""'
I"'
:

quodqued.
,bldem
:

'""""
e,

ta

""-'
certum
"'""

Sacri-Casari,

,;,, " "'"'"'

l

'"
te
'"

M
'"

"'
-

dunensi,

U
.

reudum uuidmn
,

J-,,7,
,',
,

El
'"

bcio,
A,l

rem

fnisse

incon
"x

Ll

,|

","'""
'"'
_

ra

'""'""'

"'""

iiS '

feuda nui

.,,.
1
,,',

'

'

"-"'"

'

nime vernm 1
ultr.
<

,;,

,,,

IU

""";
,

*T1
'""

""

mensam Regis cibum s "mebant comes quem nnpec eqm Piclaviensis

quin

umquam

perspexi

""" creaveral die

'I

f,

,,,

ancti

Joanni, non admooo,

tum

sit
ff

""'""'"""'-'""'
"""
'

k. Ttim,, ,.,' ,,. comes Theobaldus, possidet comei BrienneT

1

,""'' """'

diii
'

prfflterito;

comes Joannes Drocensi

C1 ei,ve, at
'
'

'""'"'

U '"'
,

" uvum
ci

t"

"""'"

"
u. ui
1

Joviniace

Briennensis

Huta
feu<l'i feuda
'

mes
inilis

Marchiaa

Petrus

comes
,

Britannia?.
a,i

w
V(1

BUa

mensam
gie

aliain

regini cjori
,. <
i

anlr

Hc^rrn

parlfin

co-

9'J

Drocensis comedebant

su
(

~. 1.1

Campania?
te

.:i!lll,:ni

,,

uiiur nnde riAmin... r _

facta
est
;

"wuj iciaa

pioveneruit provenerint
.
.

ornatus

dominus Regi

....

yendidil
tibi
'

auorum
s

W
mo
;

atque "^u^,
i;

Hex Navarrawhui-wiuiuj ? condecoratus pann"

er

:" ir "

qU0
'

erant

tunica

,,a,lium

cinguInl!!' ingulura

mentio

significo

mLuo toiiiiu " comm

******&
cpram

M"^

nuo

eira

auro conslabant IWscindebam. vu

san-

opU-

DIE VIGESIMA

QU INTA AUGUSTI.
Gallia

'

685

2
|,sM

rndovico
ej usque
;

cibum
</'/

ministraban!
*c

frater

bwmi
E!

comea Vrcomes Sues

custodiam

cu i lr0
eranl
j

secabat.

ad

""'""'

^nJs
.

dominus i*mbertua

de

Belprae
>y, et
et

adralurum subsidium. Bt hac contentione * JOAmts rex Anguea a Santonum urbe discessii petiitque 'owvillio * asc '"". le primo discesseral Ei perepi'" tfarchiaa comej se solum reliclum " sciena
,

qu

dei

i"'

Gallicaa

militiaB

se
V|

commissum
edil

vitium

corrigere

non

posse,

Itegi

IftW

jji rtdominm
,';.
.

Honoratus
de
ad

rr

de
o

C
s$

Archembaldus
barones
illos

Bor
excubias

caplivum aaa cum uxore sua ac liberis. J Qde Re* adeptus esl multum terrarum comitis,
P aee m
facerel
:

aaa

staban!
ei

tneranl

cum
,

r
JV "
Vj
,

,. s

om nino
|Ilillltl

illorum
K(

equites,
equites

vestibus
illos

panno
qui

""'

aderam
lr|

nam

al quantum ignoro, quia eo tempore nulla adhuc rueram

:

posl
,,

ingenti

lorica
'

iudutus.
terras,

AiiiIim

quidem comitem

Marchiae

mlhl;l|1 .,
JD

cubicularii

apparitores,

i"

;,

quas

servitio

comitis

Pictaviensis,
tela

gestantes
ex-

censibus decem

Rex, etiam renuntiasmillium librarum Parisiensium

ei

habuil

eiusdem
'

scutum

gentilitium
ii

subserica

quos annualim

Rex

debebat.

m
jd
,.,
|

Hr \
facere

tam

bonoriflce

exornatus erat,
res
forel

(llillll

potuerat.
Bl

Quaa
audivi
in

mirabipraesen;i

ANNOTATA.

|h
|||ilb

0n ga

relatu.
se

multis

numquam

vidisse

ornamenta es ialam aliaque quanto tanto numero, CUl

jg

uno feslo vestes panno aureo conin

illo

tfarcwm ex duodecim

[postolis

non /uis-

sr
,

notumest:

Ipostolus tamen non

raro ">ca-

faere

con-

inr.

prmsertim a Gracis, ob Euangelium cum

:'.-

specta

[postolis
lianc

37 posl
,.

ftr-

M11

rIII

duxii
ille

eu da

iiini
i

imi

Rex Piclaviae coPictavium, ad dictum usque locum Incomsua el dominia acceptaret. Marchiaa domino, igil a Regi c
feslivitatem
,

tur

[prilis
5.

promulgatum [nnum
nigras,
ait

festivitas

ejus

cdebra-

/:'/;

Ludovico natalem
in

probavi
b Cruces

Cangius
ita

Glossario au
lilania

ctiore

tom. % col.

(489,

dicla

major,
a^des
nigris

qoj

salmuri

ipse

ad

mensam

ejus

accubuerat.

seu
-iii
i

Gregoriana,
.

quod,

cum

agebatur,
ipse
:

Congregavil
maiiiiin,
jns

enim

clanculo
conflcere
.

magnam
.

militum
se

altaria,
et

atque

adeo

populus

quantam
uu
esse

potuil

u1

adverLi-

ornamenlis,
videlicel
iitsiiiuur

vestibus

induerentur

in

signum

Regem armarel
prope

illique

consederunl ad
xx,
fuil

luclus
suiii

ciniacnra

Pictavium
,
1 1

Rex

bonus
Di-

cnpiebal
dies

Parisiis

coai tus

quindecim
egredi.

nones,
S. ni

ut

el pamitentito, guem in finem solemnes ha supplicantium procesibidem probat Cangius. Ceterum <m a

Piclavii

subsistere,
\

non

ausus

Gregorio
.

magno
S

instilutee

sint lnv supplicatio

comes Pictaviensis iniquam riiin qua Marchiae pacem composuisse coraite oporluil Regem ul concordiam cons de causa
c^balurque
Ri
el
:

li

lueret,

ire

ad

agendum
ejus

cum
nxore,

comite
qurn

Marchiae,
eral

fcnglisque
regis

regina

mater

non lubei mquirere, iiiiilin de iis notat Baronius ad diem iprilis ttartyrologii Romani. I/-/M diximus (220, "i '" Commentario mmi 84, nlii reliqua etiam ad coronationem
festo

Marci,

hic

-">

Airjii.i'.

spectantia

38 tt
..

simulatque
,

Rex

Pictavio

reversus
,

fuit

il

//'/</

USque
Gallice

exposuimus. aUCtOV
adjunxil
Gallicos

rrr/m

nlmil
Ei

hilinr,

iiyfo

Parisios

parum
ut

intervenil

morac

cum
inter

Re*
se

reliqua
e

Angli,
juncti
cto

Marchifp.que

comes
inferrenl

fcedere

Editiones

habent,

sermons
videtur.

la

sunt,

bellum
idque

bono

Regi sanso-

parolle

de Dieu,

quod mendosum
es

Cre-

Ludovico,
,

cum magna
sunl

armorum

diderim legendum
feciu^.
i

sermons,

ut

sensus sitpei

cietate

quantam

colligere

potuerunt.
ad

Atque ex

Vascouia

yy
I

profecti

caslrum Talleburprope
pons
es

Philippus

comes

erat

Bolonim,

seu

Bono

Rum, nomine
IIW
l|l|r
I.
l .

quod

situm

esl

ad
cni

Quvium dilEcillimum,
ibidem exiguus
|ul.'ivl
esl

liarentonium,
impositus

non
la-

nnus

eral
,

^'ililr
i.j

.mgustus

(jiiu
,

Ir.uisitUS.

maritima, el filius Philippi lugusti S. Luadeoque Sancti patruus, ut condovici "''. Mendosa igitur sunt sequentia, vel auctor stat. ,ii genealogia erraoit, cum eum dicit patruum
,,,

El nbi

intellexil

Rex
Ei

progressus
raox
.

ad

illos

Ludovici

VIU,

cujus
oel

erat

fratei

Forsan

in

ralleburgum
|;U|

versus.

ul

nostri

conspi-

transcribenda,
i,rs

edenda

Joinmllii

Historia

suni
<

turmas
ex

exercilus
sna

vm
:; transire
;i1

qui

parte

inimicorum noslrohabebanl Tallebur um

ooces

exciderunt.

Accipe

verba

Gallica,

caslrum,

sine

mora
,

cum

ingenli

periculo

aggressi

sunt
in

alii

per pontem,
invehi
:

navibus

"'
1

"peruntque
11

Anglos
dati. se

statiraque

interponam, el sensum habeoncle du Roj (frere stoil integrum C j,, darreineremenl trespasse son pere Qui j{ y nuper defuncti patruus eral Regis (frater regis)
quibus tres ooces
Iris
:

"

faere

ictus

Quod
aliis

animadvertens

ejus
,

patris.

J'' " ,IM

"

Rx,
ei

ingenti

immixtus
eral

obtulil

vow

fuit

/"'<

/"'"'"'

procerum

R<

wnminj
*""""<
:

periculum
pro

ihidem

praBsentis.

conspiratio,
linlr

sed

secunda.

Primam,

qum nprmter-

habebal Rex """ tasiverat, homine, Angli centum facile merabant. Hoc tamen non obstante, quando erunl Angli Regem transiisse, omnes terrore "cuii ccepere, ..n Deus voluil, atque inde ins, >t
'

nam

uno,

quem

adhuc Ludovico
hir auctor

VHl coaluerat,
ea fuit

m isil

necw

Philippus Bono-

De nnv comes. Nos eam exposuimus 9 et (0. ubi plura num. //7 / rrm egimus | xi a
,

de
I,

Philippo.
ii, rr

civitatem

Sanlonum.
immixti
capU.
,

Kt

evenit,
iis

at

facta

sunt

anno

122S

rel

i23S

nostris,

Anglis
qui
a

cum
illorum

civita-

nam
i

rebeltio

Petn Britannia comitis ccepta

verbis,

est

" ,l,;i1
:

"'"i

fuere

()

|,,sI,,;i
I;|

im

quibusdam
fuisse

audivi

'''

"

W|
ciyfj

-'"M

discordiam
in

inter

regem Rex
ul
io

anno (229. Ex postremis lnscr num. (93 tn evicimus

lium
fiuem
confuse
hic

totoque coniez-

et

comitem
'

Marcbisa

dicla

Sanlonum
Et

Oommentarii, Jomvtlr guo,i prestringere bellum

.

^
re

'

madmodum

audiverunt.
Marchiae
esse,

camtum

anno

(229,

induciisque

interruptur^

gli
*j
'

'"''^
s,1,l,

comitem
pollicitura

rogasse

accepii

anno demum (234

**

c0
:

i"'

magoum

dicta Tomvtlln de mitis. [cceperuntquidem

brm
ali-

III
'"
'

S.

LUDOVICI
"
panis
urgeret.
i

A.

JOAKM.

atiqua
satis

'

"" ,""'

'

./'"'"

/','"'

JOINVILLIO

attenderunt ad stylum characteremquc auubi ctorw, illosque refutavimus toco assignato

:

Qum
i

probavimus
machinatos,
in

totum quoque hoc bellum late prosccuti sumus. uxor Henrici Campania comitis, k Uaria,
lomento largi seu
i

M
aul

Commentario suh obscurum est, haec omnia The )baldum a ReaU ',",
legendum
:

in

"

01

ulerent,
i

perde\ ent.
.

tibi
i

ralis,
.

filia
I

fuil

u>l<>-

[fendosa

hac suni
ut

Ordinis

//.

,ih,n

S. Ludovii

'

leonora

iquidi

monstratensis,

mox
une

pr
verba

patebit

vohitamen

lunm

ducis
nhi

filia,

quam

Ludovicus postea

Gallica fideliter
N

Latine exprimere.
'

Baagencj

declaratum matrimonium eor im hac fueral mvalidum <<< concilio, Balgentiaci Vartis <>mr Dominicam ile causa habito die
'

Galli

'"

ll1

"-

T.

l'on

r \ alserre.

anpeiifl

Potuil fortassi

aui to)

7 ,

j*

pania quidem,

Paimarum
Labbeum
col
//-"'
/

>ii
el

//.*/.

uti
i>>m.

mdere

est

"/"/-/

Cossartium
Maria

Conciliorum
.!"-

longe a Castro Tfieodorico natus est\ existimare nomen abbatiai ab oppid Q atum, atque ita in errorem induci
iiimiri;

sed

Certe

Hinc

fuit

soror Philippi
patris

est

abbatim,
i

ranciat regi

Porro

Porro
Vallis

non oppidi, quod exprimit rre ullemus omnino inhterecontigissi

in
.

nora
si
.

deinde
/<;
I

nrico comiti
/"//"/' ni

i/iii

rrr.

[ndegax en r u jil 1,1 iin/ ur

|
|

Serenm, Gallice Valserj

at

illa

Su<
\

ni, h

heredem
inglia)

unde

\Iaria
//"'

icinior est >/u>nn Castro

igitur

Theodorico.

soror

etiam

fuit

regis

liichardi.

Labbeus

m
.

Tabulis

genealogicis

domus
lugusti

regiee

Castn-Theodorici suadet, ut intelligamm abbatiam Vallis-Secretai Ordinis Pra^monstror

'

mg.
I

19

aliique.
hnll<>-

,/:nr
.

sesqui
ut

tantum
in

hora

abesi

Castro-

De

hir

Theodorico,

affirmat

Innalibus

Ordinis

riim.
,.
-

ftichardi
ip

'>

Anglorum 'egis dam imu$ ><<

i < i

atiorumquc
i

Praimonstralensis illustrissimus dominus Carolus

i<m/i,i

ntario

,<itni.

584
timns.

ei

seqq.,

ubi

el

gesta

Richardi perqui
<i/>>i>l

m
iii

Ludovicus Hugo, qui tom 2 col 1033 seqq. <lr utraque hac abbatia agil prolixius. \tque ita hunc locum jam exposuit Chaizim tom i />n</
i

Tndicai
Tyrii

opinor,
ii
:

auctorem
hic

Histo-

\li\

,/"

Ceterum
.

Castrum-Theo loricum
ui

"iii,

continuax
imhri
i

enim

Varte>>','.

Gallice
iinriii
i

Chateau-Thierri
,i,i

pro-

niniii
<>

tom. 5
fere

Collectionis
\
i

amplissim&j
<

col

Matronam
ui

si

rba ejus

<

<</'/"///"
:

Gallo-

Hic

dicitur

curator

panarii

'

in

Prancia
f5,

in
ei

fiim

idiomate
. .

atine

mbjungo
limori

Propter

hanc
paga-

charta

anni
>/>

cxl, ait

Cangius paq.
al

fortitudinem

magno
accidebal
infanles
is

fuil

apud
sicuti

plura
n
//

eo colligit.

nos
tur,

omnes;
wi
,

el

subinde,

narra-

opinor
diu

bellum

quod

quando
I

Saracenorum
regi ra

plorabant,

subdit,
\

pmces

\isse

jam diximus.

dictitarenl

proptei

In

^lia.

Hugo
><.

/i

Ef

iluiii

Saracenus
pisa

aliquis

equo vehebatur
ua

resli

ac

dux Burgu/ndim juvenis erai hoc nuper uxorem duxerat Jolandam

///

tanle, illeque
1111

umbra
in

recedebat; Sa
:

filiam

Roberti

Drocensis
:

>>>

Branee comitis:

sub ens

calcaria,

exclamabal

An
-

putas

iir

co sajpius recurret

regem Richardum
.

dumo absconditum.
hserebal

Aul

S.

Ludovicum
\

in
iii
<i
i

cujti
ti

formidine
hasc

equus.
illx

Potest

Robertus
ndebat

iiim, n
ii

nhh,

sermo nam comitatus est Terram Sanctam. Druidum comes (de Dreux)
I

legisse Join\

udo\ ieo
fraler

Gallim
(233,

rege,
Pet/ii

hmc eral filia Imatrici regis; <!< cujus matrimonio disceptatum />m. quod illud
aliqui
i"/r

isuhrllu

rrui

abnepos,
comitis.

<u-

/"<///

//////"/

Bri*
in

tannice

<>h,<i

<i,i,i<>

ut

dictum

validum

esse
in

vellent,

inmlidwm

alii
"iti

Commentario num. 27/.

Gallice, Bsparne, Verlu el Sczanne. Horum autem oppidorum duo priora suntin Campania, tertium in Bria. Consute Commentarium pra'"//// uhi hmc omnia exposita invenies, /.'/. //" //"/ oppida "A inimicis potius, quam
/.

'/'"/

diximus
/<im

Commentario
illa

num
fuerat

n
r

274,
o
iiiin

anlea

indignatio

orta,

,/iin,

Theobaldus
,i>si,h<is

a fcsdere
et

,irrlu,r

resituerat,

comitum Britanni deinde procerum contra

qui
filius

Hegem
i'

detexerat.

dh ipso
erat

Theobaldo
i<iriiim

Videlicet

ideri

destructa
/<<<^</iinni

Theobaldi,
"'!/'
:

natu
filia

aa

/-/

apparet,

<inr

mctus

cumCypri regina

//

""'"''

fugatusque
notat

/''"

""'" maximi ejusdem Henrici

>><

Hinc diximus
r,/ '"''

"'/'""

natalmm
'I

Commentario num comitatum debitum fuisse,

fu\
,, s

UO
nisi

defectus
""""'
est

/r

"' istius nominis u Cangius pag. ir>. Himc autem cun\ Theobaldo foederc jnnctum fuisse, oidimus wi >'"" """/'///" /////// /.'/7, //A/ ri gesta primo huj'us

Theobaldus. bb Matth&us hic erat,

ignetis
/;/,

Theobaldi

uxoris,

defuncta
''

qum

h<ih
cc

ostendimus hmc bello ""/""'" posteriora esse, factaque sub finem ,(/ '" '.' :/ tequenti, adeoque <>i btl """/'"""' OTi recte '";;
-

anno

sbra

anno exposuinvus. Dles, "" [lle pagus Campan\a, unde camoverunl fcsder^ati in mappis geographicts
.

notatur
/"/"//

aliquot
:

leucis

Trecis

versus
i/n

Barrutn

:/"'"

ll ""'
1

"" / """ '""

P
r
;

assignari a Join

adSequanam
//

Juillj
ita

vero notatur

iisdem
versus

non Bur-

'"

''

"

'""'"" ?.

/""

ldv

mentar im tprocer fdera '" C ilmi

aperto
bello

Barro,
se

paullatim
prout

gundiam
i/

reciperent

dd Langres

habei
i

auctor,
potest,

est

editus.

ipi

mendum
iii

ideri

quia

Lingonae,

^"

nts

Pttrunt u

mo
jere

J
'

domatunum
hi

Lingonum oocarwnt antiqui) comitatu Vivemensi sed in Campania >"'" Chaixius pag. u:j h&c narrdns, accipit de
swnt
.
1

"""

r
'

* Jbald"">"">
;;"'"

'"-""'

res

/////.

///

"'//

7 ////.

ditione erat comitatus

/<<"

conat

-1*

Vivernensis.
loco
sit
:

Prudenti

Quidquid aulem de
h<<-

castrorum
''"'"'
/'"'"'

" lU

pcMUs
acreg

^nfugeruntmachU

aa /

/'"""'

finem accepit bellum iion quia statim Ludovicus finivil

oerius,

Theo-

DIE VIGESIMA
ri

QUINTA AUGUSTI.
diximus
sule.
in

68 ,

Cyp rit quod ajmis aliquot W </>" !'" lr auia /crderati pnnctpes, cum jum, sed di/fw v uUra se Uegi opponere, mductas

ngim

Commentario

qum

,/,.

JOANUK

IOINYIU.10.

auderml
nies

oo

Joannes erat hujus

'"

ZclHunt,
'

</""'

" (/

'"'"'''"'

''''""""

'

"

"""""
Tfieo-

"''""
,

Branm comes,
mortem

filius i

nominh primus Dro'" m| Roberti III 'ii. quem

, ,

iii

<"<<"

ad litteram
in

y.

L
,

//,

/eudorum unditionem

Joan-

<>

ipsis

nes
1

oero dein

oppetiii

hiliii
,,

prohammus
<<

in
nisi

',.."

notandum,

Commentario num. supremum harum

Cypro anno

2 to

PP
<<<<

..
'

dominium esse venditum. Consute de itus Commentarium a num. 27/. om

||

m
(

l,/ " "" ""' tum temporis Joinmllius, adhuc militia donatus ob mtatis defectum,
/
'

Q a iiice,
esj

Le
|e

conte

de

Brie
i

qui

&

pre-

e|
i

conte de Joiogny.

terque comi-

significai nwm ;:/. Crediderim inter no ephebos regis Vavarrm, seu comitis Cam /""'"'' /'""' '''"/'"' occasione cum eo ad hanc
"'
l

P se

biles

Campania, ac uVraque familia mbtatus conjuncta, > mtelliges aflinilale /uit in de historico Morery ad vocem Brienne. ftctionario
es t

festivitalem

aca

qq Carolus, opinor, nisi el redundet. Porro Robertus Artesim comes etCarolus ministrabant, accumbente cumRege
rr

jlatioergo,
j

cur pars

horum bonorum ad comitem

esl

Uphonso, quiahujuscau
utraque editio
esse

viniacensem

pervenerit,

ajfinitas

<'<

/a-

sa inslitutum erat cowoivium

Etonoural

,,/,

Briennensi contracta

habet
>'s
.

At

monel
,

Briennensis, ^g Qalterus
comr* /<>"
tt

quem

vocat

magnum,

'"/"'

'"

Palmstina, de

cujus gestis

Cangius pag. Bnguerran, ita

legendum

Enjorran

vei

designetur Engelramus Cocia

morte multa narrat cap. 22.

hb Laliniacum
,

cidominus,
vocamt

/>

mbinde,

teste

Cangio,

Lagny, <>/n>i</ui amplum esi <i Matronam, %ex leucis /, prifl provincia <</<> daudrandus. tetia dissitum,
ii

[njorranum.

Assenlior quidem

Cangio,
''

credoque Engelramum, tescit, designalum esse

lica
><<

qw
:

aliunde inno
tami

volui

Gai

iianr

Henrici

comitis

liberalitatem
\lbericus

pieta-

fideliter sequi

intextu

Ceterum de Engelrafuere

irim/ur
,,

Ulustri elogio celebrai

inChro</u<></ur

Cociaci

domino

multa

dicenda

vn

ad

annum N63,
S.

ubi posl

relatam
vidisse.

tsio)

Stephani fundationem,
verbis
:

tandem
.
.

<<>-

cludit his
i,r

Faleor

me uon
de

lan-

Commentario mi eqq. Dominus erat "/</</</<. </<></ postea nomen < mdgo dedil Borbonensi promncim wcai
,

liberalitatis

extitisse

principem.
Nogent.
\<i/rsis

kk

Gallice,
iimiiiiiis.

Le

Chasteau

mIi<i
iii

Bourbon 1'Archambault, Latine Borbonium. ni>m inCypro, !< <l>> morabatw S. Ludovicus, n
<
tl

hujm
iiim niiit
i-iiin

11/,/hi/ii

iistii/iKit
:

Vo-

Commentario dictum
\r<-<im
'

esi

><i

606.

Galliarum
iii

/<i/. /"/</.

Campania
alterum
in

383 atq\ 38S : t<ir inter ea altead v,<'</</<//"//// Nogeril sur

.

ablegaveral Ludovicus vestes pretioexpeditionis trammarii

sas,
</r

occasiom

Seine;
1'Arlaud.

Bria

ad

[latronam, Nogenl
/////

Hujus

.\r<lmliliis,

ejusque
'<~
.

autem posterioris </<<////////% uxor Hodierna Vom

\

factum. mi liciniacum castrum < agro Pictax iensi

Valesius
in

</-

lustrat
.1

Votitia

Galliarum pag.
Liziniacum,
ii"<-

276*.

deinde
"/

domina legitur.
</i

<</<

Cangii observatio-

///////

corrupte
el

oocabanl

Gallicc

filium

eorum

<issii/iiat

et

Lezignen,
i

usitatius Lusignan

caslrum, ait
nobili
el
:

bepotem.
II

alesius,

uomen
in

suum
insula

dedil

familige

an-

Sire
iriiii

villain,

<n

posui,

rusticum significat, prout i/iiiiiiiiis etiam hominem sordi</"</

Uqua3,
et

qu83

Cypro

diu

regnavii

imo

dum
tupra
\t ''"' ,

n avarum
civis

n<> ***

v denotet; eoque senraro '*tn^i,\.l/ V-'

*

'

su dictum possit intelligi,

Forte

irlhaldus, qui

regnum Hierosolymitanum aliquamdiu tenuit, ....-,...--, ... exposuimus < Commentario\ 16. Ex eadem familiaerai Hugo ttarchia comes, bellire

in

...

oocatur,

stirpe

nobili

natus

<>

auctor.
\\
sis

opibusque ingentibus nobilem

uxorem

fue-

Pictavium,
esl,
et

Poictiers,
satis

promnciai

Pictavien

consecutus.

caput
\>

notum
iunt

auctor se dicturum, unde domifeudorum ad comitem Campanim '"'<<> jnm vero id tantum de duobus ex/"""'. quantum apparet. At videtur id factum,
'w quatuor
:

""" Promisit

>

Angli nimirum ex Vasconia profecti Santoniam, </<> comitis erat, qumqu

cipua

hujus

bellx

sedes

fuit.

Multa tomei conjunci

ceperat oppida
essenl faderati.

Ludovicus, priusquam
//<<<

Theobaldus hic comes erat

kis,
se</

<>

modo

Ble-

Carnotensis quoque,
:

Htncecomes
^'""'r
'J'
l

namvn
recitai

et Castridunencatalogo feudorum Cam

omnia, aliaque exp 38, lateque deducta vide < Commentario

f

39,

ct

fO,

/<

et

alios

prvncipes

invenies,

</<<<

huic

'/'"'"'
:

Cangius
et

pag.

449,

<><

"r

Comes Carnotensis

Blesensis tenel

co-

n
!

,alum

cum

omiiii.us
et

feodis appendenlibus a
est

coet

contra Regem fcederi fuere impliciti. Erat Talleburgum ex parte Gallorum, licei /:/. auctor videatur conlrarium dicere, etiam proui verba Latine dedimus. it, sicut non omnimo claest propter sensus ambiguitatem, an in eo errarcnt, <><< certum est, duos conflictus ab 60

']'''"

CanipaniaB,
etc

suus
infra

homo
in

ligius,

eodem cata''"'""> <<r comite Sacri-Orsaris. Huo igitur JfM ''""""/'/< posteri quatuor heec feuda j?

Da teldun

Tdem

rum
<

<>>

confusot,

quos
ejus
cst.

loco

<<<<

designato

IWl
r

"''
!

Jf!T
"'"

"'''"'""

largo, ejusque

ei

poste-

distinximus.
aaa
si(
:

w'cTheobaldus
.
"""'
Kll

'J" s

lllll n

Campania comitum fuere vassalli, jussuum vendidu S.Ludovico. morem fuisse in Gallia, quod fratres
.

el

Xmo supplex se pacem adeptus

misericordim permi,/ualem desoripnmus

3'J.

MS
,

y
l>

i<

>resvassalli /' ^/1 V parte hereditafierent pro I/V4I H/ HV uwrvw

eP e nderentque
/

'

j*

a fratre suo > maxi< dissertatione 3.

p
nn pro ,

r, "
<J

""'

Cangius
ru/,,1,

llmi "'iim.

Saumur,
<</

urbs
fiii

est

in

Andegavensi
Ifoc

Ligerim,

leucis

An,|, "J;n

" r '"

" in ortum, ait Baudrandus. widem contigerunt anno Ml, ut

CAPUT

688
Utlfl

VITA

III

S.LUDOVICl REGIS
tertn
eo
ul

men
iniiii

JulWILLIO.

partem amicis meis oppignoravi non remanerenl terrsa

auaa

''

nis"

CAPUT
Morbus
Regis
:

II.

mille

ducentarura
rivebai

librarum

censum

Nam
crux sumpta
in
:

imporiarS?
,""

iter

Jomvillii

majoris

adhuc domina maler m mea bonorum meorum partis usum

Profectus
c

fn

Cyprum.

possidebat.
111

eg

,,,,,
//.

?[
t
'

anle
"

dixi,
,

tribus
,

vexillis
a<

Atque

i,

i'

oarravi

quia

nisi

ssei

Idsi
Od
in
.1

hsec

accidil

al

Rex

Parisiis

inciderel
in

sidiumque
ferre

Dei,

qui

numquam

auxilium subfuii

'

mei

oblitus

t.rlrr

iii

raorbnra
,

gravissimum, adeoqne
ipsuffl

fuil
.

extre-

non

diductvt
Crii

,n

sicul
.

andivi
ei

referentem

ul

ana

ma-

spatio,
1:!

quibus

potuissem tantos sumptus in Terra sancta i,

;,TI

sex

annorum

peregrinus
paratus
e,

tronarum

quae

in

morbo
linteo

ossistebat,

existit<

gnat
a

Q uand0
quo

discedendum
^m,i, ;il ,
.

eram

mans
lecti

defunctun
.

faciem
Ei

ejus

ipso,

proficisci

temporei
Pontis

lii|imi

roluerii
,

dicens
sic
.

mortuum
volente
,

esse.
eral
ei

ab

alia
.

parte
quae

Aspen- montis
ad

dominus
.

el

comes
,

Deo
noluil

alia

matrona
,

me
i

Saravi
.

miserunl

qui

petereni
se

an

vellera

pati

ul

sic

facies

velarelur
,

atque

ui

pariti

proflcisceremur,
esse.

denos
iis

equites

omnino

retur

sed

semper dicebal
io

itam

ei

adhuc
illarum
est,
it,

paratos
el

Quod

libentissime

assensus sum
quaa
yexii

superesse.

El
.

continuo

matronarum
in

navim

Massilia?

o conduci iussimus,

contentione
eique
iii

Dominus noster
\

eo

operatus

loquelam donavit. El bonus

<

Rex postula^
fuil
.

duxitque nos omnes cum armis el equis. i:i scito quod i<-\ ante discessum Parisios convocaverii

viin

rn

adferretur,

quod
ejus
.

factum. scu
ii
.

Et
ei fuil

omnes
seril
i,,s

Franciae
el

proceres
.

illosque

profiteri

jus-

quando
audio
cruce

bona

domina

mater
inde
Ai
,

fidem
se
i

clientelam

nec nbn jurare,

si

Qde-

loquelam restitutam
.

esse

tanto

perfusa

jus

liberis
in

futuros,

quid malj acciderel

mare.
El

iii

non

possel

magis

ubi

signatum, adeo
6
El

fuil

perculsa

eum n idil acsi mortuum

se

personae suae

itinere
:

sancto ultra
.

me
B p

etiam
ditus

advocavil
//.

vidissel

n
mulli
vntur.

non eram subjuramentum praestare nolui neque etiaui

ei
;

a1

ego

qui

quandoquidem
i

bonus
e

Rex

cruce

inten&ebam

remanere.

El
,

quando discedere

voloi,

rit,

tiam

se

ci ai

signaverunl

Robertus

meque

Artesise
i

comes,
rex

Alpbonsus
.

comes

Piclaviensis,

Sicilim

comes Andegavensis qui postmodum fuil omnes tres Regis fratres ac Hugo Burgundim du Guilielmus c Plandrio comes,
arolus
. :

itineri committere misi ad abbatem Cheminiensem g qui eo lempore habebatur ,\ loto Ordine isterciensi vir maxime probus, ul me
.

<

riserel
didil

ad

confilendum
ac

ei

(\r

peccatis

r.

El

tra

iinhi.
s

circumdedil

balteum meum, bacudiscedo

frater

ejus

Guido
validus

landei

nupei
sancti

<

ompendii dePauli

lumque
i I

manui meaa
continno
Jo^

indidit.
i>\ illa
.

functus

comes
fratris

Hugo,
d,
qui
va

El

dominus
egregie
lui

numquam
reditum
invi

Gallerus
se
i

ejus

Glius

ad
b

castrum

deinde

regressus
transraarina
vicina
;

usque ad
i
i

gessil

ultra

mare,
fuissel

rauitumque

peregrinatione
loca
illic
/
.

primo

et,

ritam naclus
Marchiae
ei

diuturnam.

Etiam
paullo
ei

sancta
111

ibidem
>nte
'

pei^egrinatus
I

ridelicet

eranl

loquebamur,
lllm '

comes, de dominus Hugo

Pontis

quo
le

Bleicourl
"'

ad

sanctum

rbanura
oi
a

alia-

Brun,

'i

loca

Jovisvillaa
el

comes
ego
.

propinqua,

pedes,

Saravi

/.

dominus
:

excalceatus,
i'\

Gobertus

Isperi montis

g,

ejusque

fratres

in

Bleicour!

ad
i

societate

Joannes

Joinvillius,

quia
navi,

eramus
'i

transeundum

'

gnati

mare
Viginli
ipse

laneis. Bl quando tendebam sanctum Urbanum, ita ul mibi ssel juxta castrum Jovisvilue, numin

transivi

modica

quam
ne
retur

IL '"

conduximus.
decuriam
IUU]r

ad Jovisvillam vullum invertere ausus sum,

afficerer

eramus equites, quoex parte

sua conflcie-

nimio
,

111,11
l,:

nnam
ex

dolore,

corque

mihi

emolli-

"'

ego

parte

mea decnriam
gralisB

alteram

11

l,,!l

posl

Pascha
''

anno

quod meos desererem duos liberos pulchrumque meum castrum Jovisvillm quod mi,

uci klviii

in

:ml
'

primis

eral

discessum

meum

cordi

sed

subito Ponlis
i;i

praatergressus

Join-

accersivi

clientes

illius

quo
iU
-

'

meos "
1,1
,,:,

-'iiii

cum
Fontcin
illic

socio
el

JovisvillaB

meo

comite
.mle

Saravi,

no-

subditos,
pervigffio,
Blius

qui qui

me

acce serunl
luil

modo ad
i,
,

l|IMI

strisque

viris,

Pascbatis
es1
Jl1 '"""-

equilibus.

pransuri

ivimus
''

dies

erit,

"

quo
\ni

ad
I "'
1

Air|ii.'pisc()|ii

Dungeux
,

"
1

,ml
;:

"

meus, dominus de
uxore,
sorore

abbas
,

sancti
,

Urbani

cui

Deu

sit

Priori

n dipralensi S

comitis

propitius
uavii

Totam

miii,

meisque equitibus
Ki

pretiosa

do,

^f.

impendi

kl

m
}

"
1

conviviis

celebrandis
/,,

colons
111

bebdomadam cum fTatre meo

/

monilia.

deinde

ei

vale
el

diximus

re-

do ino
"

ctaque

iYimus
navi
:

lussonam
noslri
lluvii

u,

nos,
2

noslraque

cunctisque
5

2 'V, """" W
;"'
,,s
'

ibidem
el

Brant

magnalibus 'nebantque, post,

arma
usque
liini

comraisimus per
equi
pei

Ararim
t

.'i

mandncaveramus
se

aa

sonipedesque
El

Lugdunum manu
l-ii^-

alii

nosl

"

,;

|"

"" admodum

ducebantur
,

ripam

cum

fuimus

prsbebai
reneris

rm
"
,, 1,11111

Jf "
"" ""

- "
:

quisli-

in<<\

flumen
petituri.

Rhodanum
Ei

intravimus,

Ire-

H,5,m

D
'

adera
ul-

ai

*
""""'"'^
:

*te
'
c

laten

bb

memini

omnino,
,

supra

me tendere
.,,

DesCl0

'"

Elhodanum ad

mqu<

ripam oos invenisse castrum

cc

quod

editurus sim nec

-""'

Rupem
destrui

(ii>

vocabanl
quia

Z! ""7"
,:

iwque de

*
qui

me cupii c ueri W wto emendare ui

de

jusserat,
,

castri
,

quod castrum Rea dominus, Rogerus quod

mcrcalores
,

nomine
;, "

pe sirae

audiebal
illac

el

de ,, ,

ino

omnes,
Augusto

praetereuntes

spoliarel
'

mei

depraedaretur.
,,:

Mense
ad
raere
,

illius

anni

navem
el

ingress

1,1

'

"'

'

rMlim

snmus
^uri
!

m"

consultalione

Rupem
ad

dd

Massilim,

navis

fon

7"

"'
'

ac

alio

?T b0i
;::;; ""

^
,;;"

; "

"'

contradicuone
^eferrent.

apertaj

m,hl

**

'"

consiiinm .,,

^
El

consenUre volui
i
,

equos, quos trans iwy^

:

^ehere

,,,,,,,

exsequerer,

, ,:: magnam

""""ingressisque introducendos "' -' bus, reclusae obturataequa fuere fores u,u dolium quia quando voluissenl construere navigium in allo esl pelago, porta tota ;"i"' s esl
oportebal
,
, :

immi

Dlt:
g,
jDJBiei
a( i
'i'"
'

VIGKSIMA QUINTA AUGUSTI.

gubernator
:

689
'"""-"'

continuo roslrnm navis, claraabat

su nt?
ita

navis

suis,

"";

7"

/''""'

""'"

/"
50,

Omniane
Dixe
intra-

Btefo oomei
yui

v
111

Pawft,

a. joan N .

tote Canaio paa.

ffuconwi

lonmuro.

al0

Sumusne
Et
clerici,

acdncli?

Cypro defumtum
fit

ait; Galteri

autem non raro

laudatut
eral

"JJ*

auod

omnino.
el

postquam
illos

devnde
e

mentio
el

iTnnt sacerdotes

omnes

ad

caul

r//ud
:

redundare

advertii
filiu

Can
patei

navis jussil
,

ascendere,
ul

eosque rogavit,
elata
:

gius

nam
,

Hugo k
7

Brum
,

Harchia
,

\ llllir i
',',','.,,.
i

oomine Dei,
:

prospere nos oranei

voce

corotte ,

w/,,

cttin

//s-

dignaretur

ac

omnes

cantare

Veni creabunc hymnum Mperua elegantem El intet cancalcera copite ad JjSpibitds a nauUE in Dei nomine vela dederunt; dmn? terram cito pente venlus velis incumbens,
flldere 0CO li S noslris
nisi
a

Cecidii Hugo pater in prmlio ante Damiatam ex num. Commentarii. 54%, filium item inOriente obiisse scribit Chaixius tom.

ex Commentario Rege agit de pace

mm

m>

ubi filius

Hugo eum

lpag.343.
f

eripuit,
et

ita

nt

nihil
;

deinde
indies

viderece-

Saravus
Valesius

(luvius

est

oavigabifis,
in

qui
effluit,

apud
in-

mm

caelum,
loco,

aequor

el

Augustam
quit

Trevirorum
in

Mosellam

debamus

unde eramus
scirel

profecti.

m
i,,,.,,,
,.',,,,.,

Jc causa

libenter

profitebor,
sibi

Bac auinsanum esse

esse
rei

Him
ravi

nomen
aut
Galli

GaUiarum pag. 504. oppidi deducit, quod Pontem Sa

Votitia

jdnjoduni
ilignjB,

illum, qui

quid

Sarvi,

oicinisque

nominibus
cel

vocatum

animamque suam
quique
etenim

peccato

quodam
se

morconji-

docel.

Sarbruc

cocant,

Joinvilliut

inquinatam,
periculum
nescit,
:

m
siquis

tantum
se

bruche, Germani

Sarbruggen
in
<

Sarbruck
Hetensi
Videri

vesperi
sit

det
run-

caput
potest
111

tst

comitatus

dicscesi

jnnjno;

an

mane

faturus

non

in

Herianus

Vopographia Patatinatus Rhe-

do pelagi

pag
_
.

Idhaec
primiim
iin,

refi

rara

quidnam
1

rei

mirandaa
Eral

se

aobis

in

mai

obtulerit.
se

mons

in-

?/>'

ens

piane

rotundus,
circa

qui

nobis aperuil

ante

Mrminsp //' Joim illio legitur de Premol monent Menardus et Cangius legendum esse, d'Apremont. Asperum montem autem castrum
at

Barbariam

lioram

Vesperlinarum
tota

precum.
illa

fuisse

111

Lotharingia inler
Uichaelis
[cta
,

n quando
cte

illum

prasteriveramus,
:

110-

dum
pag.
stirpe,

Vanceium notacimus tom. i

Goberti, qui
178

et

oppir

Vugusti

aiterius

lendimus

el

recurrente
processisse

matutino
ad
leu-

380 ad
ubi

lempore,
cas
iiim

existimabamus nos
facile,
el

etiam apag.

de

w eadem fuil ejusdem stirpis

consuli pos-

quinquaginla
ante

ultra; ateraraus eliara

genealogia

qumdam
oel

dictasunt,
Ancerville
aii

qum

magnum
iila

mus vehementer; ac
ante,
prorsus
lota

monlem. Obstupuinavigabamus continue, ut

illum

sunt, uti et Cangius pag 50.

i"

Ancarville,

die,

nocteque

sequente

sed

Fano
De

S. Desiderii,

una leuca distai Cangius 1 Genealogia

ileide,
filia

idem

erat,

perspcximus.
limus

adhuc enim nos ibidem esse magis quam ante omnes ste-

stirpis JoinxnUicm
i

pag
Grandipralensis
vide

hae prima Joinvillii uxore

comitis

putabamus in morlis ttos esse perioulo ee uautaa enim dicebant, SaBarbaria) mon adfuturos, qui nosinvaiicivni. Aderat tum maximaa vir ecclesiasticus "'' probitatis, quera deC&num de ttaurn //' bant, qui uobis dixit Domini, aumquam in
atlonili,
:

omnesque

Henrici

ibidem

pre' )

Cangium pag. (7 Grandipratum autem ( Grandroppidulum est Campaniei

k

parochio
danlia

redun vexationem aliquam, sive aquarum, sive illarum inopia, sive alio
vidi

quodam
tribos

incommodo,
ejusque
ad

quin,
pie
illos

ubi

habila

fueral

vicibus die

Sabbati
Matei

ad
a

Deum

supplica-

ValUs-coloris milgo Vaucouleur, oppidwn Campania ad Mosam , quo FreSericus nl<num. ut dictum udovicum quando invitavit 345. Nomen huic fratri Godefridus , deqiio multa collegit laudatus Cangiuspag. 43 etseqq. Riches homs hos vocai auctor. U fuse pro bat Cangius pag 54 hoc nomine nobiles potentio
'"'
1

po, Deus
ret,

malo sublevareduceret.
stalim
inciEl

rcs.-'

atesintelligendos.

atque

illud,
fuisse

quod

rogabant,

m Nimirum
dia\

Bea&ru

filia

Stephani
(2.

Burgmr
,,

Scito

diem

illum

Sabbali.

comitis.

VideCangium pag
se
ita

Porro, sic-

piebamus
los

supplicationem

inslituere

circum

ma-

ut

omnibus

satisfecisse

ante

abitum

narral
di-

navigii

bene memini,

meipsum
ac
infirmitate.

curasse,

Joinvillius,

Ludovicum quoqne

fecisse,

at

sub

brachiis

me

eo

agerent,

circumduceEt

cimus in Commentario
d

num

wnt. quia
cDspectu

gravi
iiujii

laborabam
montis

mox
in

De

equitibus cexillum

gestantibus
9,

fm
nobiles

daruimus,

fuimusque
lertio

putat
ceteris

Cangius dissertatione
excellentiores ,
:

Erani

hi

cyp ro
v||;i

lertio

die
fuil

Sabbati,
habita.

postquam

no-

suppiicatio

rones oocamtts

et

quaks hodiedum / re baeorum ringuli aliquotsecum

ANNOTATA.
,:

'i" n

"" / """''

Probawmus in Commenlario num. 544 Re Pontisam hocmorbo decub uisse. U Parisiis

morbus potuit.
<,/

ducebant infenoris ordinis equites, uti hi rursum alios, quos vocabanl servientes. HujumocexiUum geslantes in ,i, itaque tres equiles sumptibut cohorte ma habebal Jovnmllius, quos
sins debebai alere

memoria lapsus

esi

Hassilia,

Marseille

satis

nota

esi

in

Pro

Itonmllius.
'

''"''

omnia
erant

latius,

exaciiusque

descripsir

""';<"".
1

544etseqq.
Guilielmus
ex
et

ad mare \lediterraneum. Hinc in non prum navigarunl crucesiffnalorum aliqui; ipse Ludovicus tamen
,,,,
p

'

lln

p hndritt}
7 "'"

Guido

\iargari

vtmirttw
cliens

nullo

comitissai

Willelmo de

DomnoD

comitis
his

".^(Dampierre,) quorum natu maximo <>"'"

Rex
comitat

)m itus

nam subdttus Campanim; hic vero Regis. anno IHJ habitis egimus tn
mtermedio
:

um Flandrw

adiudicaverai
natos,

nortem
u " r '/"'""'

Margan itmpossidendumcontraalios
ex

Commentario num.550 etseq. abbatia,e mi Cheminium,

,

Ordir
,ic

filios

Bochardode Avesnis
/,.wr

nis Cisterciensis agii

sis

m
sed

dimesi

<

atcUam*
lapsu

ti,

i/iki

'"''"'"'h * G

incommentario tar
togusti

*toru*hicfiUus\ratGuidonisdeChdlilius en
Tomus
\.

* pag

to
838,

** Ordw
me

C*U

Mtt
ht/nii/

VITA
i

.II

S.

LUDOVICI REGJS
xisses

roAimi
iilio

tribuit, </ hit

|

de se narrak Joinmtlius.

ciimi,

cellas ejus
e

vinarias,

m
eranl

cattrig

l
I)

Galtice,
,,.,,

pour
i
,

me
im

reconcillier

luy,

'/"'" /

cum
fui8se
.

longinquo

apparebant,
,

eo pacem

inirem
et

senre-

domos

vini

doliorum
ejua

mam^
alianra

quae

sus

exigit

exposilionem

datam,

oerbum

Buperimposita

ab

procuratoribus

conciliei erni
s

quoque tignifieationem habet.

qui- peregrinanr

prajcedentibus annis empta.

Uci
in
,

duobn! Simililer granariatr^

pro more crucesignatorum,

liordei,
in

aliorumque
acervos

frumentorum,

i.!,',,

tes

imitabantur
m, mii

,//m tf
1.

rfenoctwu ptTleri poletl rfwserCanoit. ffatfefft pcrcorwiontwm imignia

:

castris
,

parebanl

quando
scire
fuisse

eranl congesla, montea vfiam subibanl tanti

,
,

an,

'
,

11,1,,

suscepisse,

dictum

est

in

Commentar
geogras

cumuli.
ses

El

debes,
:

quod

omnino
quaa
effeceral
iis

credidisa
,

rio
\

nwn.

'>7~>.

monles

nam
ul

pluvia,

longo
'

Blecourt

paatw

ndta/t*r

ui

majppa

tempore
narenl
perelur
re

rrumenta
superius,
nisi
iii

imgarat,
adeo
ex
i:i

m
m-h

ITIUI

phica aliquot leucis

a

a Jo\ is\ illa.

S.

nihil

perci-

Ltoatia I
et

"/,/////.-

Benerficii,

r&ao
ibidem

lierba

viridis.

cum

inde suBtolle,

Papm
.

martyri
miii

sacra,

cujus

reliquim
est

\rilcni

/Egyptum

iransferenda

quo

totus

miraculis olim
irin-n

vnclaruerunt. Sita
aul
altera
a

vn

Pertensi

lendebal

exercitus,
.

cruslam
Irumenta
recentia,

superiorem
inferius re-

Jovisx illa

De ejus

cum
perta
nirel
.

tierba

decusserunl

el el

fundatione agit
diclinis tom.
\
>'.

Uabillonius in
pag. 125.
la

[nnalibus Benedevanl

sunl

lam

pulcbra

quam
Bonns
in

inve

qui

paullo

anle

exci

Rei

Gallice,
.

Ponlaine

1'Arcevesque

tanto

Dagrabal
sicul

desiderio

sine

mora
ejua

Egyptum
propinqui
ad)
c

Dongeux
\

quem locum ignoro.

vulgo

transeundi,

ipsum
barones,
suos,

affirmanlem
aliique

audivi, ut

[ussona,

Anxone,

oppidum
not/um

est

Bur-

nisi
qiii

obstitissenl

gundimad
/.

[raiim.

effecere,

ul

necdum
solus, aul

omnes
paucis

Arar,

mlgo
ei

la

Saone,
comitatu

ett

Gallim

ibidem
iii,

opperirelur,
fuissel

ita1

fiumcn,

quod

ducatuque
bifariam

Burgunac

audacter
faterea

profectus.

dia

delatum,

Vugdunum
Nos chevaulx
Arles,

secat,

L8

cum
v<-\ ei
is

Rex
<i

in

Cypro
ad

moraretur, ubiaiml

Rhodano

se miscel.
el

magnus
destriers,

Tarlariae
qui
.

misil
^\\w\

eum
b

legatos

aa Gallice

deslrier

suos,
el

verba

locuti

bona admodum
intenlio.
millU

autem proprie significat equum bello aptum.

bb Arelate,
Provincia
Massilia,
rc

benigna

quami
verba

ea

non

essel ejus

urbs

<

si

salis

nota

in

[nter quaa

ei

significabal

rex

Tarlari
c,

Duodecim leucisdistat inquil Baudrandus.

est

ad Ithodanum.

omnino paratum
succurrerel
ad

esse

ad

iliius

imperium

ulei

n
b

Relata

hujus castri expugnatio

in

Comvo

mentario num. 578.

(hl

Gallice,

la

Roche
qno
Notre

de

Masseille.
Itfassiliae

rta

cal
.iitui

promontorium,
.

portus

defenest

inquit

Cangius
culgo

pag.

55.

[rx

ibidem
la

subigendam Terram sanctam, liberandamque Bierosolymara manibus Saracenorniii el Paganorum. \\^\ benigne suscepii hanc legationem, mutuoque duos ex suis legatos niisil ad istum Tarlarise regem qui duobus annis abfuere, anlequam redirent. El Hex regi Tarta,

B.

Virginis,

Dame

de

Garde.

ri.

r
,

misil

Lentorium

in

modum
-i

sacelli

fabrica-

Vnnum
ee

vero designat (248

iuin

splendidum
ul

valde,

affabre

factum. Tencoccineo.

DifJicuUer
sine

factum

hic

relatrum

explicari

torium eral ex
Id

bono
ad

subtilique
.

panno regem
el

poterit

arte magica aut diabolica,

prmser-

faciebal

tenlarel

an

Tartaris

inn

quod malum cessaverit /><>si supplicationem institutam. Seque enim credibile est omnes, qui nam illa vehebantur fuisse tam simplices, aut rerum, qum m mari occurrunt tam inexpei
, ,

ejusque
i

genlem
attrahere

religionem,
tabulis

lldem

nostram

Jussil

acupictis dislingui
Virgini
aliis
fidei

picturaque
M;n
i.i'

exprimi
i

Annunliationem

M.iii

<"

modo naturali
milhis
fiotuissct

m
,

Dei
di

factam

cum omnibus
tulerunl

conligissent,

id

//</-

arliculis.
tres

El

:tum
qui

tentorium
eo

duo

frain

rerinr
tollcrc.
iv
(

aliorumque

timorem

Vlinores
,

e,

sermonem Saraccnorum
misil
,

telligebanl
.

quos

Res
i"i

ut

eos
Dei

liorta-

<

Parochus hic fuerit aut decanus ruralis pago aliquo, at de eo plura non lego, nisi
consilii

renlur,
oporteret
fralres

atque

docerent,

quomodo
reversi
rali
I

ridem

amplecti.

poslea
,

sunl

duo

quod memor hujusce

itlam supplicationem
ll,u

Joinmllius trinam

Minores
sed

ad

Regem
jam

se
\

eum
el

fcccone

"

Damiatm quoque instiPuencuraverit, successu non dispari, ut refert

68

inventuros;

eral

tnsai eaa

lunc

in
''I 11

Franciam
nuiiiii,

pedierunt.

Hiim

Ad sciendum
mirabilia

qu
/

odo

(|in>s

Rex

ad

regem Barbaria?
forenl

transmireferen1111

serat,
(f;i
,

ruerint

recepli,
,

nt

Regem
,

eosque
ipsis

audivi

referentes

'i'

id ssepius

deinde ex
ne

qua?sivi,sed
materiae

eorum

uic

CAPUT

niliii

III.

dicam
Scire

capul

inchoataa inter'"

rumpam.
9
'
:

te

oporlet,

me

tempore,

qno

'""""'""-

Cypro

paratus
missi
,

Ugati

a
eos

Principe Tartarorum
"

aliique

ad

Reae

cumdmk remmij
:

Joinvillius

pe-

cmia adjutus

habuisse tuan6 mare profectus sum, non imuisi censum duodecim millium librarum; atque ita equitum decurio trium vexillorum onue Cyprom in me in nbi recepi, nl ante dixi. E1 aun nihil mihi perlatus sum persoluta, navi
Pranoici
i
.

bella
:

quaedam
Hegi*

inter prin-

supereral
cas

aul
ul a

argenti

dpes Orientales

iter

/Egyptum,

adeo rent.sese
:

multi

me

Turoniprmter 840 libras i||M equilum mihi de pecunui recessuros, nisi mihi
'

meorum

providerem.

"""'"
^

'"

fPPulimns '"' '"

"'-""* '"I-"" prwpararl

M m
erai
il

bonw
,,

Bex
,

00attamen de Deo hababam Gduciam. Et cum incommodum nus Rex inteUexil Ludovicus

Tum

aliquanlulum

.-'1111

joncidi;

,;

meum, me
dio,
ei

iosseral

accersivil
esl

et

sub suo retinuit

stipen-

largitus

mihi

ocunbonus Dominus
genias

DIE VIGESIMA
et

QUINTA AUGUSTI.
'i'

69]
,

iii.ras

"'.',.

plus

Deo egi Turowcas babebam pecuni, quam mihi enim

continuo
ncipibusregionis transmarin, quan. de eoran] statu ct po egj primum de ac vobis edisseram;

,r;

""C 50 ve
11
'

Dri v

mattam cui quotidie insidebal soldanus, veneno mfecit et contigit, ut soiti.niiinudis omnino pedibus malts isti, veneno infect incubueril seque verterit supi
'"
,

wlcra

.
j,

joahhi "*viluo.

partem

revulsffl

ex
:

lsjone pellis,
el

qua crus
per
ejus

alte-

'"i""

"'"" ;l

iconii

Soldanus
,,;,.

bic

totius

diti

rum eral affectum incommodo pellem

travil
,

confestim

apertam

e*

venenum corpus
crure
Bl
illo

pene
cor|
coi
,

!'-'

eral
;

potentissiraus,

flerique

cu-

adeo

ul

&$

omnibus

mirabile

partem enim aun nu con

111

partibus caperetur

postquam
dies
fuil fuil
s

venenum
potu
cur
:

ei

';"'',
;"
'"'

'ura
.

.cm.p.mi mdeque ingeulia vasa n irans mare fictilium, q

nm
tres

pungebat,
aut
1111liiii,

duos

facile

cibo,

vinum

loquela

[taque
in

hc

causa*

soldane<

lm

n
iussit,

si

nK nIa
,

bc

vasa

ca

bant

Baman
iil

3ao aut Erapi r astello

C

quatuor
el

wOm.
frusti

*
:

postea vasa
tno ahquo quicumque

p sol.lanus Babyloniae per suos

MaillS
fuil

pace

permanseril

el

m
|

.E.-splnm

illorum
eranl

duceretur. 53
l'lil
</

palam

posita

el

il,l\rnn;i|

. |

U ^l|
ul

{(>L |S
,

|l|(|

.
I

inn

,n-

ijllnd
(lllllll

castrum

intrabat,

aureas

dic

m
el

vatan-

mulgatum

ac

prceptum,
.

omnes
parata

naves
'
'

roptorum
Bl

massas
aul

intueri

poterat,

rursum onerarentur

quo

ad

'

iter

essent,

gy\
i

sex

plane

septem

numaro habere

dum
i",

i:.'\

juberel

atque hoc exseculioni

magna hujusmodi vasa aurea. Amplm dicebatur conopeo quodam, iUuUa sa ti s apparuere ex Cypro dein ^rmeniffl Franciae Regi,
.

atque

perfecto,

Rex,
in
\

regina,
singuli
r

ejus mililares
ingressi.
illins E1

copi,
ipso die

suam
eneris

mandaomnesque navem sunl

Pentecosten
ul

anle

,,,1

rex

transmisit.
El

Conopeum
ei

quingentis
rex

librie

anni,
si

Rex promulgari
is

jussit,

postridie
1.

Estimabalur.
aliqao
llllnIll

signiQcavil

U-meni, ab
id

post

solverenl
EJ

rectaque

in

vptum
s

[coniensis
;

soldani

cubiculario
,

sibi

do

scire

oporlel

hunc

cubicularium
soldani

cursum omnes
quffl

dirigerent.
nai
es

postridie

die

Sabbati

profect
visn
.

sunl
:

velaque

dederunl
pela1

ruisse

(iitnn,

cujus

cur
,

el

gubernationi

res eral

jucunda

idebatur enim
Lela

conopea
111V|
i

erunl

credita
,

cuique

incumbebal
quotidie

cu-

gus nniversum

qua patebal conspectui,

eelorura
erani
raill

on-

exedrae

domusque

illius

munmanci

tectum

praa

ingenti
a el

numero

quae

venlis

darenlur.
51
.

eranl expan
ille

stingenta

navigia

Rex

Armenia
k

qui
.

eral

sub

|,,,iii

soldani

tconiensis

se

contulit

ad

mara-

cum majora tum 54 Rex cum

tibus,
iiiiiu,
.

minora.
aliis

navibus,
pervenil

eum circumdanad

po8l

ral

1-

.iniiii

Tartariae
M!

regem^,
singulos

eique enarravit,

qua
pn

die
1

Pentecostes
yrocabanl
in

promontoLymesson
1

iam tempi
111

tohtkro-

tione
ndil
-i!i

dies

soldanus

iste

[coniensis

promontorium
lerram,
rice
accidil

ttate clc
1

on$j

eclum

bellum inferret,
r.i

seque gravi
Tartariaa
.

sei vitute

descenderuntque
miiii
\i

Missque inlerfue-

ret.

rogavil

regem

sibi

dignaretur

ingens
ex

hac

incommodum
millibus
secuti,

ml.
I

renire

suppetias,
esse
,

opemque
iil

ferre

dicebatqn
cliens
,

namque
gentis
.

equitibus facile dnobus

octin-

contentum
iih,

Qerel

ejus

el

subdi

qui

Regem

In

discessu

eranl
nisi

cum
ex

modo
:

concederel

magnas
suorum

militum
libenlissime
militura

suorum
facere

ipso iu

terra inventi

non sunl

septingenti u,
terribilis
,

copias
roluit,
nini
suis

quod
eique

res

Tartariae

atque

omnes

reliquos
a
,

ventus

ingentem

tradidit.

Tunc
movil

rex

numeVrmeniaa cum omnibus

tconii
:

Bgypto perlatus,
5it t

via,

Regisque societate
in

avul

Ulque cconem

aliasque

regiones

peregri

bellum
satis

adversus soldanum

et

uterque
Ai

virium

habebat conlra

adversarium
istius

pene longinquas disjecit; neque a longo temconspexit; ex quo iile, pore Rex eos rursum
M ;is

Armeni

Partarique

ingenlem
:

soldani
pacto

ejusque
fnere,
el

socii,

omni
sententia

iii<

die

multum tum Rex nomine

El

conlristati

subditorum
effecil
id

stragem

fecerunl
,

atque

eo

attoniti.

Postdridie x Pentecosten ventus

:

iv\

Armeniae
eral

ui

pro
,

fama

insigni,

qu

aspirabal
.

ex

ac

nosque
Dei
est,

Cypro

islius

prbi

quod
aul sunl
.

ope
,

Tarlaro

rum

contra

soldanum
servus
in

comraiserat
fueril

numquara
Et
in ul
;

omnes qui cum eo eramus, semper p dedimus

,

in

vela
nt

<

factum

deinceps
lmil|
i

ipsius

subditus.
profecti,

aobis

procedentibus
,'/.

simul

occorrerenl
qui
Bl

princeps
pariter
in

uostris

\rmeniam

Morea
,,,,,.

ac

dux
jovis
nbi

Burgundi,
traxerant.
posl

prslio
'l
I

emolumentum
postea
"'

qurorerem
aliquid
/

ac

lucrum
loquar.

de

Moreee provincia
50C ii
riie

moram

Rex

ejus-

||||llls

uumquam

fuil

auditum.

Pentecosten
maris
copias
H
solis

appuleruni

'-'

sold ino

Babyloniae

vobis

Puatque

ad

Damiatam,
soldani

ingentes eranl ad
littus

copi, quae nos

''

''"'''

\Uu

iHe,

Regem
,.

renisse
tiosti

nl

bellum
antiquo
;

inferret

expectabanl

Quippe
vires

invenimus
risu

Mllll -'ii"
,,|r

ii.imiiii

ipsius

omnes
p Ur0

collectas,
1

pul-

"
1

Regem expectabal
^ellel

usque ad tempus novum,

ad

cherrimas.

Soldanus
micante,
ipse

1 i

""

se

ei

conjungere
B1

dictum

solda-

adeo
sol

ut,

arm oum

ex

auro
cor-

radiis

percute-

"" ,n

Haman impugnandum.
ridil
,

nbi

soldanus Badisiirbe

pen tur,

appareret.

Tumultus,

quera
eral

bylomaE

"'""
'

non venire, obsedilque dictum soldanum in ipsa

se
"
l,;i

Regem ad
eral
El

oibus suis
rjitu

ac crotalis
.

aa excitabant, res

au-

horrenda

Gallisque

multum

insolita.

aman
1

8e "''"

l"'"

'

|i:

ll,llvl
l

i'"

r|

;.;""

postquam soldanus Baobsessum vidit, non satis invenit, quo expediret. Probe enim noveral diu si Babylonisa soldanus, se ab eo superan 5 bigendum Verum tantum effecil donis
ubi
.

ANNOTATA
,,

?
ij

romi

sis

an
;

"

? Cubi(J uli

a Pnd

unum
,

ex

dicti

Babylonia
,

sol

,,

nommt, imo princeps Tartarorum, Ercaltay vidt Commentarium ipse eorum imperatot
:

servis
<

quocum
ille
.

agebal
res

a1

ei

to-

num.
l,

<'

"'i'i

"'"

llr

///s
'

/""'

'''/"""

curaveri
acta
1,

dandum. Et

hoc

modo
illi

perofficii

uinc

colligi

ridetur,
illos

principem illum
dixisse, <"

mml* more
dajiam

CubiculariiM

quem
,

tarum p er legatos
N1(llli
i

multa

i-'"

Tar"1

suo N, "' ;ili;ml srhrais sciens sol"^uenter, postquam latrunculis luserat, ,re super mattas, qu eranl ad lecti

deciperet.
fuisse,

impos tores
<;->i

legatos inde non Bequitur, reliqutmus mrn. quod dubium

tam sed eorum principem non

fuun

oent-

volum

'

6
A.

VITA
,

III

S.

LUDOVICI REGIS
''"'

JdWM

.lOINVII I.IO

volum erga Ludovicum quam baf/nr Ugatovum significabant.

ooluisse
iii,

ejus epistola

wi

""'""''*

"'"
a

Videntur Tartari invaderent

ope

Christianorum
erat totun\

Sarocenos mbigere,
:

m
i'''

tempons auctor

"""' ^ulpharagius ciu,* u,sior,n Dunastin

mD

Hemesam
non
<-,,.
'/

soldano
ii/u

Babybnim
habet
,.

iis

debellatis,

Christianos

nam
sibi

tcribit,

Haman
95,

ZH
"

Consentit
ita

eorum
C

intentio

terrarum orbem
Tnrluri,
:

BellTn.

ntbjicere.

Non

linn

rninl

hiiiiiinn

ul

rn/iis-

qttam

imperium

vellenl

agnosccre

sociciatcm

tamenarmorum contra Saracenos

dr epistolam Ercaltny
il

offerebant. Vi

num. 643.
entailler
el

Gallice*
etc

fisl

enlevei

par

image,
constat

Qum
.

Dcrba saUs suni

tx adductis

ambigua. At Commentario num. 622,

fuis-

[nnuntiationcm
sr

aliaque arte phrygionica

m
a

lentorio expressa.

Dona autem ad Tartaros

184,

fusius exponii

num.
rsi

agens de reditu
legatos

motus h Camel, qusB pertinel ad soldanum "'" \i, lir '"' r gentem suam obsideri recii ei in < rediil Etenim Hemesa seu Bmesa S hodiedum dicitur, non alia tidetur flB mriii Audi Uaitonum cap 36 Hame Camella hodie appellatur V""- q i nde miniir Joinvillius wrbem alteram\ronL terasumpsissc, cum ambm ad Vaxerum A laZ soldanum pertmerent : quod situs quoqueha rum urbtum persuadet; Hems enim,
,
' '

idem

*U** Babyloni

...

, im

iTT* L ?
'

ffl

',

^Z

legaiorum
e

mela,

Mcmoriu'

lapsus

quo hos
legatos,

cum
aut

missis deinde

fratribus
i

Minoribus confudit,
hos

potius
484
i/isr

mendum

nam

'cum

num.
cocat

ei Dama scum, adeoque sotdanoBabylonim, quiDamascwn possidebat, prior erat obsidenda Idem in Com mentario probavimus num. 608.

m mappn

nobis Ca

notatur inter

Haman

eorum

reditum
qui

narrat,
nsta\
i

Pradicatores
i

credimus
''""

Bellovacenst
venit,

Joinvilliui
Pontificii,
irrs

litteris

Odonis
a Rege

exercttu
rrnl

In/iiii

adfuit, et paullo post scri-

Prmterea soldanus Uapfa succurreret urb\ obsessm:

citato,

iuni
o
se

iltu/nc ihnlrni

obseSSUS
valde

psit,

Ordinis
missos

Prmdicatorum

fratres

Vudum latrunculorum
Turcis
et

Imr

tempore

cum
Vide

sociis

quatuor,

quod

usitatum fuis-

adjungit
622.

Vangius.

Commentarium

num

Per regem Barbarise Tartarorum imperatorem designan putem, adeo ut prmstilerii a num. (84,
f

Saracenis ostendit Gangius pag vi ubi addit vocem Gallicam Eschecs ab eorum lingua derivatam; mdelicet a wce scach qum
.

regem

Hgnificat,
rsi

quia

rex,

inquit,

in

illo

lusu pars

prmcipua
Beltum
Xninter

quoil hic prmlermittit

g

soldanos
in

itlos

[conium

urbs

rsi

ampla
Cogni
i,,

finitum mterct

wi

Asia minori seu

vocatur,

dente
608.

calipha,
alibi

mdimus
legi,

Natolia,
nie

qum nutu
Capui

wlgo
erat

Commentario
licel

mm.
sil

Con-

fraude soldani

Joinvillio.

ni

ilapia mor
ipse

imperii

Turcici,

quo major minoris isim pars continebatur. U Pagani non erant eo tempore Turcm,
pauci
forsan,

bum Babylonio immissum,

certus.
<i

morbus
mois, ai

nisi

Gallice

quidem
dubie

legitur
,

qui idolis suis adhmserant. Verum noster hic auctor ea <<>i'r \lahometanos non raro designal, quod hic scrl monuisse sufficiat.
regno irmenim mtituto egimus wi Com mentario num. 600, ei num. 604 breviter exposuimus bellum inter Hailonum irmenim
i

ou

legen
,

iinni

hnnii
<<>

M,i\
><i

rri

mois de
Vide

Maj

cum
680

tempore Commentarii.
r
iii
i

constet

factum

num.

De

iiims

memorim

lapsu

errores

Joinvillio

designando tempore mniniissns correximus

re-

Tartaris conjunctum,

ei

Gajasadinum tconii
pag.
58
lib.

ioldanum,
vocal
14$
filiuin
:

quem
patet

Cangius
ex

Commentario ex scriptoribus, qui adfuerunt, et paullo posi irm </<-<iiini wripseruM TmprimU
'"''"I"" citius, quam hic dicitur, mandata ad discedendum Rei dederai ide num 630 s rmo jinn die Mercurii ante discesserant,
I

[latinum
30,

iii

Bellovacenst

cap

ilatim

seu

Haladini

jam

defuncti fuisse
disputai

sed
Joldanus
''""

rinn
rant,

vel sultanus

Paphum usque a portu

cento contrario
vice
iter

Lvnissonis profuit,
I

dissertatione

m.

u, N

Canregum hac cocepro-

bis

redeundum

/""

""
iini

"/

ngnificatur ;
et

carum
nos
sn/r.
i

dabatur multis TurSaracenorum principibus, qui apud

attamen

secunda

tentare

potuerint

dit

assignato.

reges

dicerentur. Plura Cangius,

Bepulsus

quem con

iinnssnnis.
cesserat

imin mninirm ,i promontorium m/nl n i,/,, ,,/,,, nm nulr ,l,<

:

nomine proprio dicebaCommentario num 602 n. Ibidem etiam acVum est de soldano Harrtan qw etAlapim soldanus erat, ei Camelm seu ,l '"/""' Bmesm. /EgypUus autem, guantum ap V^abat Ludovicum soldano ';"'.;' '"'"
""' 5ale '1

De hoc soldano, qui

egimus

vn

\iiincrinn Imnr /,sr,it,i ri/iiiliiin SUpTO verumauctum, advertimus num.630 Potueruni

"1

tamen t<>i abesse pnmo illo major paulatim ad classem

*

</<<,

at

eorum
ei

pars

rediit
dimittit,
dt-

Vimis
citius

cito

classem

portu

'""

>"><"<>"

ilapim
opir

atsimulare

"'

hujusmodx

Damiatam

deducit.

Discesserunt tnim
el
I

Dominica
'"ni

7sT:Jz^
"
1

deq
,,,

**
n
,,.,
.

SS Trinitatis 30 Maii, pervenerunt die eneris 5 Tunii

I

Damia
ide

num,

634.

loinvillim
s ',;

""'""

(,.
'

/,,,,,

;:

'.";;:,
Hamaih

Guilielmus princeps ,lc Villehardouin ichaim el Vil Uorem, filius Godefridi de lehardouin, qui cum Balduino Flandrim comite, aliisque crucesignatis Venetis et
S

Gallis

tem
;

ftuvtum notatur
de

jf'^Sir
urbs

Constantinopolim expugnarat,
occasione
'"ii><<-.

et

principatum
filio

in

Grmcia
ipse

adeptus,

reliquerat.

^ConsuU

aum

Expeditionem

Villehardouinus

2**" mth.Porronon

Iterius

Orientali

pag/w aTvo^eTZ

poUstielbTlo^Z
Zcfa-

quam

edidit

ruiismr* 11 Cangius. Ducem Burgundia

l!

*bidm

consenUunt Joinvill

hietnasse Holi/xinn 1/

putat Cangius pag. 59, r nn/wrnlnr, COUStQ nli ,m/>nl,l"iii> M'

"

"rrnt tupptttias.
7.

S0l-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI

G.,3

w
\
'

ffberat,

'

constal aliunde,

,,n

"'"-'

:ml "

numero eam
mei
armatis
fle

exoneravi
imposui.

eo

,,,.

j nvillw habei num. 64. Id itaque de Qi " duce intelligehdum rScp lympani seu crotah spe t rZlice nocairfls;

na v,
.

ra4WI

ubi ex

'"i

111

erant,

cum lowviuro
quidam
voluil

^LLnimm

anquoa
domini
ex
el
.

iis

ducerem,

eques

Erardi uavi

Brienne,

nomine
in

Plouquet,
.

Saracenis
acceperunt,

et

Turcis usitata, a

qmbusei
:

magna

in

naviculam
eques

descendere

#"
f
','

fwcica
,/
(

Putarunt aliqui mcerum quod ore in/labatur ffisse turn ' im vag 59 r, 60 manibus crotala Can pulsata fuisse, Cangioque consentit
aliique

subducta
>~

navicula,

mare lapsus
posl

est,

ei
:

subraersus g '"iii coepimus

navis
milites

navigare

naviculam
El

/i

utlra repulibim
tni$,

majoris

Regia?,
regii,

terramque
qui,
nos nobis
sicul

petebamus.
nos,

i;/

Historia

de

militia

Gallica

lib.
:

6,

simulac

terram

piura de his nderi possuni a 'TidostendendumsufliGiunt verba Sanuti

fi
{

nobis
lib

petebant,

adverterunl
incederent,

cilius

proccdere,
ul
iis

quam
iremus
assentiri
|(
'

illi

clamavernnt,
h

cap.

-'<>

ubi

ait,

opus esse hominibus,

ad vexillum
nolui,

sancti

Dionysii

Ai

ego

JJi

scianl

nacharas

pulsare

ingentem
iiiu
iit
,

pulum,
statim

verum ad littus processimus anSaracenorum Torcarumque maniequitum facile eranl sej raillia qui
:

nos

in

lerra

perspexerunl

recta

ad QO

nos calcjirilms

ei|in>s

concilaninl. Nos
in

lanceas

CAPMT

IV.

stras,

scutaque
protensa

hurai
:

arenam
hoc

defiximus acie
.

ad
arl

eos

el

ubi

viderunl

ac

nos

terrara

procedere,

derepenle

reversi

sunt,

"

i .

i
.

Eqressus

nnvibns

in

tcvrinn
relicta,
et
.

fuga Saraoccupata
qutt
:

je
1 1

commisemnt.
praestanti

58 de
per
se

probitate
in

dominus

Balduinus
dunt,

Hani
Ulttu tva-

"-

cenorum
prnilir

Vamiata
riivisio
;

Reims,

simulatque

terram

descenderam,
rogavit,
ul

jicrcntn

varin

Da-

armigerum
expectarem

quemdam suum me
Ei
ei

pei

nunliuro

miatce

ii

Christianis committebantur.

cavi,

me

id

perlibenter
satis

facturum,
,

suum signifihominemque
:

tam
siin
f o.
yiluivisis,

fortero

mereri

ui
ila

expectaretur
sua

quod
Ei

gratum

fuisse

omni

professus est.

Rex
Ac

proceres omnes,
.

consilia-

panllo posl
cile

ad

turmam noslram

accessit, mille faEl

s

riosque krtnita
'"

suos

convocavil

ul

quid
illi,

agendum
ul

equilibus
in

eum
fui,

comitantibus.

ilo,

quan-

rvM .|

intelligeret.

suaserunl
quia
cura
venti

suorum
ne
.

do

lerra

quod
vel

peditum
j

expectarct,

infortunio

equum,
regione
hi

aul

socium

mecum non habuerim unum omnium, quos ex

sua

teriin

quidem
monui.
se K\

pars

en

remanseral
Regi
tin^iiiuis
in

"
.

ul
<ii-

ante

nihil

horum
animos
quia

plaeuil

mea duxi. Atlamen Deus gralia semper succui rii de quo eum laudo.
.

mi-

cebatque
tiiruni
:

hoc

faclo

suis
vicinio

addierai
ibisis

.y.i

\,i

sinislram

nostram
comitis

accessil

comes JafenBell
I

intei
ci

quo

atque
,

eliam

nullus

'.

consobrinus

Montis

mesJafensi

maris

portus
tuto

quem

subire

posset,

ui

suos

atq
jafensis

genere

stirpis

JoinviUics.
ad terrara
forisque

omes
eral

hic
esl
pi
:

hi

dem

opperiretur
insurgere
posse

Asserebal

etiam,

vehe-

magno splendore
ejus

delalus
lota

mentem
disjicere,

ventnm, qui nos possel

intervallo
in

namque
cta scutaria

iriremis
ejus
esl

inlus

longoque

invicem
ul

re-

tesseraa

scutis
''11111

gentilitiis.

Quaa

tessera

giones
cosles

peregrinas
die
alios

dividere,
suos

postremea
disjecerat.

Pente
El

aurea
in

cruce

coccineo
facile

pedala.

equiles
est,
ul

ex

Nautas
qU
i

Iriremi

sua

habebal
k,

trecenti s,

ejus

sentenlia statutum
Trinitatis

die

eneris b ante ac

singuli

gestabanl peltam

scutaria

ejus tessera

festum

Rex descenderet,

pugnam

insignem

atque
ejus

in

peltis

singulis

tabula

erat,

pugnam non reki cusarent. praecepil Rex domino Joanni <le Bellomonte ', juberet triremem dari Domino Rrardo de Bi ienne d, quocum eram ul in lercum Saracenis
inirel

modo

ilii

symbolum
,,,,,,

scutarium
res
erai

auro
visu

exprimens.
pulchra,
.ii'!
1

Et

mare

secabat,

pro'

pter strepitum,
crotala,
ln

quem
.

excitabanl
el

scula,

"'

l;:i1

"

tympana
sua

cornua

^aracenica,

qua?

ram

egrederemur

nos,

militesque
littns
El
.

nostri,

quia

triremi

habebat.

Nora
aavi

navigia usque ad

maris lerrse qppro-

nam
ranl

sulcaverat,
-

Simulatque triremis arequo usque eam perducere pote

equites,
el

pinquare

non poterant.
intravi

uti

Deus
equis

voiuil

es

ipse

ejusque
armati

milites,
se

egressi

mea

in

modicam
ubi

trirerem,
meis

quam
eranl

simI
stro

egregie

inslrucUque, ac
El

lateri

uo

pwditam autumabam,
'"'"
'/
'

ea

applicuerunl
sua
figi

continuo
El
ul

comes
Saraceni

Jafensis

quam
Baruth
e,
"'
1

trirerem
palruelis

mihi
comilis

donaverat
de de

domina
/.

tentoria

jussit.

ea

fixa

|r

Montbelial

viderunl

magno
nos
El

numero

coierunt, redieruntque

''

Veneris dominus

Erardus

Brienne,
,

ei

adversum
concitantes.
,,.,,
,,,

excurrentes,
ubi

equosque
nos

calcanbus
leripsi

armati
tt

Regem
de
,

accessimus,

dictam

quam
Ai

adverterunl
a

mimme
firmo,

bis

concesserat,

triremem
nullam
nos

postulaturi.

do

seque
,,.,,.;,

expectari
el

nobis

pede

minas
tt0 is

Joannes
respondil
intelligere

Bellomonte,

prassenle

Rege,

vertere,

retro

lugam arripere ccepeappuUl

a

habiluros.

E\

quo
''".o'

potes

bono
iii

Regi

non

minus

negolii

\.i

manum dexteram
sancti
jactus
ul
facile

triremis

por-

l;,

n.

ul

snos

pace

conservaret,
tolerarel

quam

ul

lans

vexillum

Dionysii,
baKstffl.

nobis ad
accidit,

mterubi

StlltllHKIIKIl
1
1

fortunam
06 l
!

suam, damnaque
noslri
.

vaiium
nobis

El

mox

rgil

viderunt,

nullam
se

;i

addu

terrsa

appUcuit,
istius

^wom.

iremem
ei

in

[ a nt;

cymbam
nautaa

cerlalim
,

demilte

invaderel
,,,,

triremis
aul

cum
iii
,

perspexerunt
in

naviculam
re-

jgnoro,
Nllllll

Saracenus quispiam currens lurmasjporro curid tasuum mhibere quia equum

suorura

i:

" ll;i,im

pelagus

subsidere,

navemse

,
:

qnia

opem
Ubi

sperabal

se

^P eruni
| 1

ll|[

"

l""
'"

? mmc
'

equite6que meos in exclamavi petiique

.

navicula destituen

obtenturum
sus

al
...

miser

confeslim
disseclus.

omnino^ cunci

M|, '

? r,ni

'"

navicula

navarcho, quol El 'li\it mihi redundarenl

mil

ac

actus' Lud
Dionvsii
iu

frusta

intellexit,

mOm

bonus Rex,

armntos justo

nnmiTO

csse

plures

El

terram

delalum,

navi

sua, jam

J
hl

tori-

(94
A

VITA
propiaqaa,
navis,
nii.i
!n

III
j

S.

LUDOVICI REGIS
ii,

JOA

lori

egrcssus

csi

not|u<'

\p**t i.i\

da.

Patriarcha
locutus

quidam, Ibidem
eique
ul

donec

qua

erat,
legati,

terrara

ronimgerct
eo eral
.

mus
deum,
neal

prajsen
Pli'

est,

dixii

arbitrium
misit,
:

mare
mersus
collum

se

aquisqne
ad

cum humerorum
qui
se

Domin
triticun

p
' ,

in

expedire

ridetnr,

retineas
,-,|, :ir
j

mne
;i
,

tenus
,

im-

uis/.uii,

iiliaqiK;

"or01
?'

|(

luil

atque
.

illos

contulil

scuto ad

denudata;

atque
poena

ut

jubeas

alligato

galea
El

capili

imposita

dextera
suos
peliit-

exercitu,
lionis

m
r '"

sub
alia
'

sententia

im

protendens.

animadvertil

Saracenos
iliaa

>'\

cum eral apud eorum parte,

:

promnJri excommnm

orr.nis

lm

' ;

nn
:

que
cas

queenam
esse
<-i

forenl
:

turmee
ille

dicunl
/

ei,

Turcursu
<-!

supellex ad sdes legati dfc consenserunl omnes DrocIrT'

fuit

aliiqne;

atque

ita

factnm.
^d

El

Saracenos
ul

solus
:

sludel

'""
1:1

'

'""",lllns
i
'

qo

demU^L

legatum
sex

ad eos accedere,
a
snis,

eos invaderel

;ii

retentus

sumT
lihr

ra,ere

'I"''""

alque
Iociiiii

manere
1

millibo.

coactus,
.-

donec
,

mililes

rum.
ctis,

orniics
e

siiiiiii

i
-

1 1

alijuc

annali

Et, omnibns ... dicli legati domo Rex, proceresque accerserunl virum
ls

X
r

,,.,,
t

-ent,

probitate,

61
Saraci

Mox Saraceni
suum,
vero

ad

soldanum

miserunl
ei

uun-

1,1,1

dominum Joannem n '"" '"' ,! "^ "' quW

1

de

Valeri

egisset,

liura
><-

aomine

Coullonum,
ter
ei

significan:

s"

'"
'

l;

l'

"'"'-'

signifi ca t
,

consilio,
millia,

miatatn

ul

legatus

tegem advenisse; idque

niiliiiin

|M ,,,,/
supellex
dicta

m ruwi
tpanl
t

indicaverunt

,vl

librarum
el

ab eo obtinuerunl responsum,
Etoc
peri ipientes
.

quibus valebai
portata;
i
i

quia

rehcta,

in

domum
atque

ejus

hnstiani

soldanus
civitatem

eegrotabal

Saraceni

librarum
suadebat
sa
-

miliia

impenderet,
ubi

Dnmiatam
esse
>

de eruerunl

rati

soldanum
Regi
inno

racienduni

ratio,

snum
t"' 1

oplirae
vir

rita

defunclum.
equitibus
exploraret.

Quod

foreni

ubi

D mine
lllu
111
I

impen
bumil
exhil

Rex,

inquiebat

misil

probus
mihi

suis

osque,

qui

id

aliquem Damiatam Atgue eques brevi ad

.

limas

At

Regem
'

^'i

rediit,

eique

B ralias ago de honore ique consule, quod

esfCi

Saracenosque
in

mortuum m fugam arripuisse, ai eorum

indicavil

vere

negotium
si

ob^
pla-

l;ihl111

ll(

"'

sim

acceptaturus.
i

Modo,
prmde.

etiam

aedibus ac

se

fuisse.
ie

Tum

ceat >
liquas,
in

a n
el

abrumpam
sancta.

as

Deo consueludines

>

legatum adcani-

an,

vocari jussit,

quales observarunl

exercitus

antislites,

que ad longum mos

//.

Terra

Ei

posl

ejusque

copiae

m s
disce

omnino voluil n Di dm lai da bsc equos conscenderunl Res omnes o; ac castrametatum ivi,
Turcae,

Quippe,
ani

expugnata
exuviis
quas
in

conlra

ini-

micos
tenlis,

urbe

quadam,
tertiam

amplis
tali

obi,,i.

hujusmodi
'.

bonprum,
dumtaxal
terliae

roperiu

ante

Damiatam.

non
nobis

bene
.

edocti,-

sum

bere

snum nimis
navibus
facto
:

debet,
u
.

dumque
atque

prfficipitarunl

m
|r| "-

ila

partem Rex cedere debenl

hapere

pon-

Kwnis

rabricatos,

pesecaintulissenl
ins

'inn

magnum
vero

Joannes

nobis

hunc morem oplime servavil quando olim Damiatam cepil el

:

commodum
malum,
"""'" s

aliunde

non

modicum
quod
ac

"\

"'

ex
,

majoribus
qui

meis
ne

andivi

res

Bieroso.

oobis
pei

damnumque
P arles
'-"'iii

lymitanus

procrearunt,
in

Regem
tenuil
,

Joannem
uno
considera
tritici,
;

pracessil

hanc

netudinem
""

injecerini

locum negotiaquffique

quidem
.

pra?ter-

,em

'"

"'"
i"'1

merces
" '
'"'

-"

eorum
'"

eorum rvabantur
s

articulo.

omnes,
!

Verum
partes

an

concedere
oryzaj,
ad

,lllhl

ul ^ duas
.

,,;,.

"" nr """'
"-"'-"'"
"
|I,V|V|
all ^ UIS
:

caute comburi
(acerennis
crastina

hordei,

aliorumque
l,rl

noa

quemcumque
erat,
acsi

qnae
,

retinuisli

el

perlibenter,

El
'"

perinde

bonorem
llni
'

...

peregrinos

dispergam.

Displi-

die

''""
''"

Pontemparvum
Deus nos
ipsi

Regi

consilium,

Parisiis

ignem in-

resque,
multi

quo

eral

lo-

;|

'I"" periculo
, '

permansit.
'
l

Qua

de

cuslodiat.

causa

vehemcnter
consuetuperfrueban- "
;

'""
Dei fu,;

aobiscum
gratiam

de

,( "-'

raliocinemur.

""

Qobis
l

Quan

(I|

|"'-

Deus creator noster pnutilil

Peiicalo

r sunl conquesli, quia antiquas abruperal x.

bonas

ferum

;'"'"
'"

morle
'

"
>

nos

ppu,su
?

emvil immune^
quando cum gaudfo
vehebantui

Ministri

Regii

quando

otio

tur,

'>""'"

fecimus,
'i'"

in

h08

,ostros
:

miata,
topes
i

K
i

:;s ""
1

Z'"" ,nus
'

*
u

equis

excur-

quando sine coruoslrorum e P ricuIonobistraojditDamiatam

'

nob,s

&**
,

xhil

commodeque habitabanl in hac urbe Dacum benigne tractare debuissenl mercahominesque cum cibariis ei mercibus
equentes
\
,

"

ihl1 "

tabernas
snder
snl
.

et
ipsis

oflficinas,

in
lir-

c.

quibus

"

MI
;

btinere

mil

merce ua mabantque pretio,

QS
l

Iqcabanl

quo
iii

poterant,

I{
,

maximo.
veniebanl
in

Hu-

l,lir

rei
i

i.

.!.,..

regiones

peregrinas

perlata
ci-

,,l,,,r

,d

'"'

esl

:h|

possumus,

eos

'i

terris

ei

manifeste

longinquis

baria

exercitui

allaturi,

atque

.11.

posterum

"""" mansere; quod ingens fu.i malum, et delmentum. Magnates equites, ac alii, quibus
P es
(l:

suffi

diligenter
,

custodiendaa
subsidio

ac conservanin
locce

"

meranl
(;l

ul

earum

uterentur
struere
ura

co
1

tempore,

opipara

invicem
delici

-* ui
i"

rrr: z
-,.
,,

-^^zrr:
wui
'
>

|l " '"" convivia, magna abundantia. Plebs autem

1

ciborum
Innuptasque

nuptas

''"I "
1

u
'fcque
rillt
-

aggredi,

::::r: r
,,,'"' 'wrnque
''";,

"""'

ingens

emm
eis dederal
.

expugnare. pudicitiamque uece ortum esl malum

:

"'

Rex

hac
suis

de

causa

mullos es doy.

.
uer<{uf

"';'

**.
;,:

mesticis

e!

ministris

qni

dimitterel
in

Nam,

"'

'""'
auctor
oft
,,,
,,

*
v-ari,|,

Rex
Pj du

l,(,nils

mihi

dixit,

invenil

circuitu

taber-

..,.-.

,.,,

;.,,::;:;, ,.."

uacuIJ

I0 ""

sm mulla
oistantia,

lupanaria

uon

uisi
:

atque
;

">stiles,

suis erecta

ad factum laalia mala el

.;

,,

P
.

erant

'i" '".

...

uiio,

/"",1,1,,,

.-.

9
p.c. . '::.;

derat, exercitu.

quem

umquam

ri*

:;::
ANNO-

DIE VIGE5IMA

QUINTA AUGUSTl.
du longim

6oS
a

dmare

Bichardo

Vontis Belligardi

a
'"'

anndtata.

''""'"''

"''""'

tricas

has qenealogicas aliis txa

cttus

jam
Pu

>"""'

non

,,,!

abfuisse

nam

in

epi-

*'"'"
,/

nullo vost
.

""""",

/j(/ ;
'

^w

scripta

num. 638 Commentani wfe Damiatam mille el

,w
tfityersii

woestigandas relinquimus uti et co tionem hujus comitis cum stirpe Joinmllica,

quam

de
b

feminarum
Pelta

affinitate explicat

Cangius.

ai/uisse

'<'

cenficm

e(

alias
I

scutum est exiguum et rotundum, parma dicitur. Von dubitans, quin mox sequerentur alii.
.

'

guo Jommllius ceteris consentit. " " statuit, ita conseimis cito advenUim v nl n pugnam. ,,. r m l F/unc wwsttm [jeimont, nunc Beaumont.
,
i

"'

',, s ,

.as-//'/'/"'.

ItU /"'"""

''"'

POSt

''"''"'"

Dfl

ni Retulit ille famam mendacem </u>r erat Damiata de morle soldani, 1 mortuus necdum erai imo ex desertoribus Damiatm punivit >iov paucos ide Commentarium nym 646 Vimirum in templo principe dudum ante
1

II

/>;/;

a"

Re^e ctocem
in

contra

fdutores

ilbir

consecrato,

et

jam per

legatum

ritu

Ecclesia

a
,

Commentario num 396 m hunc Sammarthani vn Genealogia Brardwn

,/<
francice
lib.

consueto a
,1,11,,.

Hahometanorum profanatione emun','.>

Rameru. Raraeru autem camanl dominum de Valesius vn , campania, de quo agit ,,,/

mus

(0,

cap

17

editionis

tertia

Qum, aliaque hic omissa, narravimus in Commentario et 50. Deinde 5i multa supplemmus post captam urbem peracta.
llrhrln hiinr,,
|i
,

mm

et

nrhr

/ir.rsi.l ,<>.
la

Qallfarum pag.

165,

Ramerudum castrum
///

Editio

Henardi

Cangii habet de

fonlde,

frccisque distare asserens leucis septem.

Oentalogiam
,'/.

Erardi

tradunt

lawdati

Sammarurbs
Si-

guibus Cangius conseniit pag. 60. .',!,,, incolis Beirut, Gallis Baruth,

monet Cangius pag 62 restituendum esse fonde. Quidquid sit de ooce Gallica, sensum Latine expn
.)

Consentiunt
ubi

ii<i>iuri

,,,

Commentario
!>,>>

""///.

:./,,,,,,

ad mare

Vediterraneum

mter
at

634,

explicatur

>/>iinn

fuerit

munita,

ionem
f

et

Byblum.

i,i

inhi

quidem
est

legitur

Monlbelial,

le-

omnibusque necessariis <ii>iin>i<ni-<. r Dictum <>i m Commentario //""'

s

588.

mdum

Montbeliard.
traclus
.

Comitatus

autem
inter
ci

Mfontis

Uierosolymitanus
dicta
;i.

Belligardi

Germaniae
el

tatum
676.
lit-

quo consule
1,1.
t

nomine, de nostra ad Carnotensem </,.

.

Bobertus

"2,

fjnrgnndisB
uleensis
n,-

Suntgoviam
.

ditionem episcopi Ba-

inserlus

inquit

Baudrandus pag.
aliqua
dicentur ad

Dc Joanne

aleriaci
62.

domino
Est

>

> ias

not

horum
i

cognatione
rerba,

affert

Cangius
.

/>

autem
Galliae

Valeriacum,
in

Uruw

Valerj
haec

caslrum
ab

splendidum
!

provin-

g Po>i

inquit Cangius,

in

edilione

eia
l)iis

insulae

Pranciae,

in

Vastinio agro, vix duain

Piciaviensi

adjunguntur
vobis

sequentia

qua

Latine

leucis

tcauna

fluvio

occasum,

in>/,i>i

reddam,
tnr

cum ab
El

ingenio auctoris

abkorrere.
,

r,iini;i!ii

quae

contigil
forles
eral

non videannarrare lubel rem mi Mlecum in cymba mea

baccalareos,
de
.

Baudrandus
11

i>i

rsi.

vocem Valeriacum. crucesignatis, qui peregrini passii

<i
irfrs
,><

ocabantur.
x

adduxeram duos
riini

equites
Vilh

quoalte-

//,,

uilovico

</i>li',n

par
cons<//\

alleri

nomen
de

ei zj

Joinmllium,

ubi
\'

eum

existimamt
,11, n

minus
,nni/>s

Guillielmus

Dammartin
,

qui

tanto

invicem
possent,

sulte processisse

excusari potesl Sanctus, quod

in

odio
ila

prosequebanlur
sapius jam
conciliari

ut

majoui
,

non
ullo

nnn eX

miiriliii /ir>r>l,n

ui

pugnassenl
potuissent.
essel
aliis

nec

modo

in-

ricem
^iiniiiiii

\i

1-11111

cymba
,

mea

ad

terram
sine

processura
verbis,
flentes
:

derepente

detinuerit, sed prudenti procerum consilio eam inuerit ad usus bellicos, ut diutius prodesset indigentibus, </ divisa mox fuisset absumpta,
ni, facile colligetur ex

duo

in

equites,

in
,

amplexus,
1

magno

amore
pelli

mutuos ruunl veniam l' el

potesl
el

sequentibus

Diligenter
.,

offensa

mutuo

llagitanles

quo ostendi

per

morlis

periculum

omnem

inimiciliam

ama-

,.

ritodinem
11

oictos
S.

> ab impudicitia sibi caoerent, inquirebat, ac con Ilr , i eorum vitam ila ut sexdecim />>>!< seuere puniebat,
suos, i
"/

quidem

monebat

Sanctus

domei

Vexillum
.

Dionysii

prescipuum

olim
.

fuil

simul
tesie

septemdecim

ex

(amilia
tSI

sua

ejecerit,

Gatlia Gallu e quod LaHne Auriflammam "OriOamme vocabant, nec usui n-<n nisi in belm magni momenti. Dc eo consuli potesi Daniel '" Historia mililim FrancitB lib. 6, cap. 9; et Cangiw dissertatione is.
1

'"

Vita

secunda

<
in

)Iemorabile

item

severitatis

exemplum
refertur
<><"<

equitem

deprehensum
>

lupanari

ab hoc

auctore >

dMgentia militum degentium licentiam omnino comprimere

m humam

est

IMoiw

Vimirum Joannes Ibelinus, cujus mortem ad

a """">
rn
l>-

memorat Sanutus lib. 8 part. i% : Mense vero Decembri mor''"' M1 Joannes de Jfbelyn comes Japhae. Sanu tonsentii anonymus apud Uartenium tom 5 ",'"""* amplissima col. 74% in cujus Opusr" u >""ih, invenies de Joawne Ibelino, ejus8

M6

his

nrbis

tte

vatn
1

J """"'"'
( ' 1

" l""
'''

Miano Ibelino , qui passim Beryti domini, et col. 706 regis Cypri consanfui*se dicuntur. Cangius notis pag. 60

m
.

"ll"'nai

in

Joannem
-ir

filium

fuisse
</""',>

Belia-

techiva
Galteri

Montbeliard
Montbeliard auctor Beryti

filiam

de

n<"><-

iptam
.

J^y

""'"' "
'""'"'..

dominam

ei

,.,/J''""' '" '"''

Momis Oelligardi, ex </>> Cangius, Toanncm tbelinum uno qra

r.\ri

"

"

6g6
A

VITA

III

S.

LUDOVICI REGIS
Naifl

JOANNB

cum
eral

advesperasceret

J..INVILMO.

^
\ir

dominus
Fortitudine

Ai.i,

rogavil

me,

ut

eum meremn*.
ac
,

prmclara
fecimus,

fama

perlibenler

eumqua
Lentorium,

accessimua

vi

CAPUT
_
Faeta
in

ingrederemur ejus
miiis

armigerorum
sus
1
, l

obviam
el

.!?
,'.

processii

.li.-iunis,

. s

du incederemus,

ne

.'11111

mtm
.
.

prope
:

Damtatam
iter

'''
:

adventu

fecimus,

invenimus

N
,

,.,.,

sam

,,.,.,.

^
,

de somno excitaremuT

eum
ejus

.J

iacem

J^"W
1

comitis Pictaviensis

exercitus versus

eolulus,

lacileque ad

faciem

accessiinus
el

Babyloniam
fiigcB

fictitii

Saracenorum

trans

fanctumque

reperimus.

Quare
dolore
El

nos

mulii

Nrare,
c(Esi.
iiiin

magno
fortem
inii

alii

affecti

fuimus

quod

.irum

^-

perdidissemus.
.

quando

Regi
nllos

,, llha .

reposuil

se

nequaquam
sibi

deside^ suisque
ille
i(

qui

aliter

consenlire,
feceral
sibi

unc

ad

capul

materiae
sic

redimus,

atque
illa

ita

parere

mandalis

vellent,

quam
sua

Suiiirnn ruin
ilijihih

progredimur.

Poslquam

fueramtis

in

urbe

Damiala,
I

soldanus

cum

agmine
esl

plane
ex

insigni
terca

minus d'Enlracbe, lem peperisse

67

eumque
soldanum,
illorum

culpa

mor-

castra

Bxercilum
rae

uostrum

aggressus
ejusque

parte

Porro

scito

appropinquant,
Ei

pro

singulis

Chri1

continuo

Rex

milites

arma
quee

stianorum

capilibus,

latori

dedisse
illi

bv-

piunl,

seque

praeparant.
iri

Atque

ad

impediendum
in

zantium
noctu
viros
pite

aureum.
hostra

Tura

prodilores
el

Saraceni

quo

minus

rurcie
,

diversoria

nostra,

castra

introibant,

ubi

exerciim
eos ca-

campo
i,

liabebamus

irruerent

armatus
inveni
,

Regem
alque
belul

hinc

inde

dormienles inveniebant,
Evenil
ul

quem

itidem

armatum
circa

truncabant,

occiderent

excubitoauferrent

etiam omnes

ejus

equiles
1:1

ipsum

equis

insidentes
1111111

humiliter

ipsum

rogavi,
el

rem domini de Corcenaj g, caputque corpusque relinquerenl labulae cuidam

i-t

impositum!

veniam

deret,
ad
ul

qua milites mei

ego
de

scire

le

oporlet,

eos

quodam modo

cognitum

caslris

egrederemur,

faciendura.

Verum
preces

impetum dominus

iu

Saracenos

habuisse
stitulum
gulae
sibi

castrorum
Quippi
cenlurias
.

Joannes
.

nostrbrum, atque agminis inmilitum nostrorum sinalim

posl
alias
,

Bellomonle

meas
,

audh
non
,

vehementer

per

assignata
El
,

admodum
praecepil
,

exclamavil

Regisque

tanlum

mihi

nomine mihi sumerem audacim,

id

vespera, castra
.

in

equis perlustrabant.
illam

Sa-

raceni
.|ii;mi

qui

onsueludinem
excubiaa

noveranl
,

postr caslra

ui

diversorio

meo
bonos
,

exirem
le el

donec

Rex
Rege

mihi
luisse

equestres
,

pertransierani

praeciperet,
01 lo

Scire

oportet,
ralidos
.

cum
,

intrabanl
ac
iii

multaque
Ubi
.

clanculum
id
.. 1 |

patrabanl
.

mala,

equitcs
cis

qui

frequenter

homicidia.
... 111

Regi
I

tnnotuil
_ agere
cl
. I
.

ordinavil
I

cum
1

mare
1

lum trans mare

ac
(___(___

pramium armo.

||wtUI UIU poslerum |

pi

qui
a

'| .1 1

II II equites

solebanl
||
|
I

',1

BA-U excu-

'"

babuerant,
equiles
< > 1 1
1

reporlaveranl
I,,!..,

rocarique soeranl
1

bias,
111

lites

ea

I_.

l'

erent.

El

castra

aosti
for-

innl iebanl

1 1

>

fortes

[nter

quos

.,,,..

dominus
i

a
t>

Gaufridus
c'

de

Sargines

a,

dominus

Matthaeus
c,

de do-

titer

Marbj

b,

dominus Philippus de
de
Bello-joco
qui

Nanlirel

minus
exlra

angustum contracta erant, ul coarclarenl propter densam excubitorum turbam, v'm adeo connexas serobant, ul invicem se
//

qni
tan-

Jfmbertus
tus
,

Gallicm
eo

mililiae

gerenl singuli, nullo relicto loco vacuo

ibidem
in

non aderant
,

die

sed
ta-

68

Bl

fu

is

sic

multo tempore
videbatur
Regi

Damiatas. Nod
ullra

campo eranl riorum prafeclus cum numerosa

exercitura
111

ac

item

bali

enim
dere
i"
,

consullum
donei
ejus

proce.

militum

manu,
ap-

excubarenl

frater
,

Pictonum

comes
i
.

?en-

ne

odffliil

Turca.

ad

castra

nostra

propinqoarent.
set

Acconem abductus ul ante dixi quia cum ipso eranl secuhdariaa

advenisclienielae

equet iinu
tu$,

'''
:;:;;,",;
. ,

'""''-"

equoque
im
1

'T" "::.""""
'',
';'"",
1

Mnfc ,,-

m
,\
"

sub
'

m-

,lUlba

saue calca"
l

ltque

"' 11

<>

Rex

jussi,

,,,,.

.,,,,,,
,',.

b____*_, '" '" i

'

<H_l.

e
' ,

t.

T
quidquam
exerci

,'.,
,,,.;.: l| .".-

l;

'"'

"

,,;",'" """'""
":.:" :. ,., s ,
"i

"<> "-".".
""-":asceuderan,
,1.
.

''
.-.

"""'
<<-

Pictaviausi,

ejusve

,
,
,

<<

'""'
''''"'
''"'

e q uas

: , _
.'1111,1

,;,,,,,.

_
,

,.

*.
ne
^

*
1

,,

de

mebatur
esset,
lioni
el

''i""~
Ll
r

quia

non

yeniebal

mortuus
""

ad equas cur:ebanl

vel

in

"'T.
v

,1.
...1

praesenti

iii
.

.,.

se

vidiss

,M| -."-

decani

.1" ,

de

periculo constitutus / memoria, subiil Maru mihi

el

d'Enlrache
el
1

'""""'"^
lll.llll,

humi
lo

oppetUssel

W,r;
v-,1,.1,
I

"'""'- eundoque
;

rede

^:

";:
'

-
'

reluli

legalo

rationem
,

modum
nobis

ll(
;

'

'i

act0

JUAUl iuxta

Iribus

3*.
e,
1

,,
.,:,,,

V,
'

mortem

"

.,,
ivisse,

,,,;";'"
'

!"""'"-

s "'

sZett ,ii, "9 brachus achiisus,

'

non

RlijT ."i.riii "" '"" ""

_uum
quos
ut

T^
nr
,"

"

^ ,h

"'^ rl:i1

"'

, tabernaculum

I'

zZErz w ^ ^ "-.
m<<
1

supplicationibus

quas

persuaseral

uerimus
periculo,

,, liberali

magno,
""

ramus
>>

quemad.

...'
'"

ppw
'"'

"""'
u diebus
1

<'<"
1

"'

ternis

.-*

.'.u"" " Sabi

7 *
,,>L
i"
1

unde
susti

el

antopere
iclibus

Prima

ingentibus,
erai

supplicatio

in

legati

a_dibus
divae
eral

umpta
Virginis
in

Querat
';""

clavarum

saucius

loaui

,lr
'

P s sel f mul11
'

MPiM.
el

chiru rg'

de alur esse

ln

Mox ad eum missi suni ,n e el quoniam ipsis .... m """'^ periculo, venam

processeruntque "rbe Damiata

ad

ecclesiam

ei

...

ch.o

apenn

bra

jusserunt; q

infeliciter

ei

evenii

aulem "' "''i Saracenorum dedicari n jusseral legalus isle ad bonorem Watrn ""Dei, glorio bb Vii [inis Uaris; atque ita bns Sabbatis fuil ad conactum Singulis vicibus
ecclesia

templo

Mahometano

Turcarum

et

cionem

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

A
'

"

'

mW m
.

legatm
Nimi,
..i..r.i

aderat

ibidem

Rex,
audito
[d

rurn

rN;
' '

''

qno

minua

omncs
ac

c;nsi

quibus
Iw.iniv. bonus

legatus,

aut
Cll.

fumnt

"

'"

mar pracipitare,

r.

\ iUi
n.i

argas
i i

impertiebatur

indulgentias.
1'irlimiini Pictonura

rabmergere coa^ tariiuo

lertmro

Sabbalnra
-i'i,-j

riinii> comes

niin
ilnl.

m Ujtibas
BOD

advenil
intra
1,1,1

El

prorsus

illi

expe-

ron

...

duorum
enim
ia

primorum Sabtotu
illo

ANNOTATA.
iHujus
s;,r deinceps
fiei

batoruni
(i|V

tempu
8ine

assevero,
mari
ul

intermissione

ante
facile

Damia240 na-

mentio, quem

Lu-

[;il|lml
(llIll

(nisse

tempestatem,

dovjcus pro ,r reliquitin Syria, m Galliam.

b

cum recersunu

majores, lum minores,

fuerint,

confractaa

omniillas

fa
"

atotone Ga/Jfcd legitur Mahom de Mar;

aoac deperditas onstodiebant, submersi

ojgsel
.

hominesque, Quapropter si

qui

""""''
Marlj

CvitM
in

//'/.v

05

lunc

\>peri

Manieu de
''

fyiMtai
r^anteuil

comes
De
-i

Pictaviensis

magnum
ac

mbiissel
sic

'"" l,r

Nantuel

/rr/,

rw^
t/

1|llinl

submergeretur,
Deui

credo

fuisse

iiitnniiii,

59
(| .

postquam

^enerat,
falura
fuil

non succurrisset. ei comes Pictaviensis, frater Regis, magnum per totum exercitum excigaudium.

notu laudati Cangii. ^Entrache in textu habetur Cangius Galterum d'Autreche

'"
(l

intelligU

filium Guidonis^de

Vanteuil domini d'Autreche,

e

qm

rpe dt

lua^m
f

ac

Rex

jussil

convocari

^atiUonfuisseafirmatChaixiuspag.797
De masses
Gallis,

propinqaos
'-

suos
r\
ii-

proceres,
qu.i
,

aiiosque

consiliarios
essel
.

Clava
ut

illm militares
in

usui ,/uoque

u
l

|,i; l

.M\iti|nc

\i;i

procedendum
ns

fuerunt

patebit

Uexandriamne
Petros
i,ii,i

Babyloniam.

Britanniae censuit,
quia

comes cum multis aliis baroAlexandriam o eundum Regi

forma trani quidem oaria, sed omnes ingenti pondere constabant, quo m hostes librabantur. Consuli de iis potest Danielm Historia militim
Gallica)
f
lib.

ante

arbem portus
At

eral

!:

n;i\iiiii.-

cymbisque
comes
ikhi

recipiendis

ad

percommodus commeatnm
sententiae
se se

6,

cap.

f,

pag.
est,
vair.

De menn
ad cap.
imilia

ver,
(0
I

id

Vide

'

dicta

in

Bgmini
opposail
iinain
i|iiod

subministrandum.
Irtesi,

huic

notis

it&
esl

asseruitque

Alexanp,
qui

nobilis

secund Campanim,
Qu'ilz

ac satis

nota,

iturum,
regni
ac pro
cupil

priusquam
Egyptii
eral suis

Babyloniam
capul
aiebal
ejus
.

inquil

totius
;

fuissel
,

Cangius pag. 66. h Gallice nunc legitur

estaignoyenl

perventum
serpentera

ralionibus

ei

perimere

capul

primnm
pri-

froment, quod an editores intellexerint, me latet; certe non explicarunt. Von dubito, quin

coaterendum.

Huic

Rex

adhmsil

consilio,

oamque deseruil
70
i

sententiam

legendum sit forment ment, quod difficulter

,

id est,

fortiter

pro
nec

fro-

exponi posset,

ad
rte

Sub

iniiiiiiii

Advenlus q
ircitus
,

profectus esl
sententia
in

Rex,
comitis

propositum conducil
i

;'"jfc>

lotusque

eju

ex

Artesim
procDl
iinvni a

Babyloniam petiturus. Ac
Damiala
(luvium

iUnere aon
ex

que enim
erat,
ctor

Rursum hic cacillat senilis memoria Uphonsus Pictonum comes inter

quos tempestate
icconem
alibi

illos

invenimus,
fuit,

magno
ibidem
dictus
El

delatos dixit aude 608

<<>

01'ium;

statutumque

ui

Rex
interim

num.

f;

neque

id

nai

>
\

rabsisterel

ad

diem
,

unum, quo
nl

Miror

igitur

Chaixium
oi

pag.

ex

hoc loco

Quvias

obturaretur

paterel

transitus.
est
r
:

res

narrare,

Uphonsum

ventorum
autem

icconem desed

toud
r|lim
y
'

magno
fuii
(:|1

negotio

peracta

obturalum
flu-

jectum,
tuis 25

quod non modo incertum,

Viscessil

parum

dictum
'

flumen
Ql
,

prope oslium magni

altera

cerisimile apparet.

modo,

aqua ab una aul

facilisque
Misil
essel

par-

iugusti,
seu

atqut
die
ut

in

Aquis-morEgyptum pervenit
festnm.
.

1,1

" 0|1

attolleretur

transitus.
exisli-

24 Octobris,
Siinonis
in
i,

Dominico ante
loquitur
656.

"" hl
" l:il|s

egil

soldanus?
id

ad

Regem,
s

(.-t

Judm,

Vangius
Prani

citatut

m
S|

caute
,

facere,

quinge
eligere

ex

equiti-

Commentario num.
Gallice,
Rat/io

'"'s

"^.

eorum

quos
Regi

potuil
se

optime
veni

L arriere

ban
iter

de

^J n
1,1

instructos,

qui

dicebanl

timendi erat

solito tardiut

nam
integri

lotique

eju9

agmini

opem
nostro
in

ferrent.

Ad

id

iui

anno prmcedenti
Aquis-mortuis
si

spatio
in

wnius

nec

ll

" lllMI

Bebal ul
ilai

adventui

mora
equos

injiceretur.

mensis

Cyprum

pervenei
in

Rex
sub
in

omnes
pcena

ascendere
ne
ullus

[Iphonsus vero duot

fuit,

mensibus

itinere

'

vetuitque auderei
lllls

rebellionis,

Yniim
fuisset

'"

muu
8

malum conlingere aliquem

quos
soldanus
Regis
perciperenl

ex

Hn/i

icconem delatus fuisset, id moi nwntiatum, et timor illt antt t/-

Saracenis,
i

miserat.
exercivetari

"""
"'"
;ul

nil|

Saraceni
fuisse

iter

motum,
auderel

Regemque
contingere
ad

lussisse
,

ae quis eos
in

^onmes
'

manipuium
acie
istis

contracti
.

ms Templa:

phonsi adventum cessassei m Consilium ab hoc decano in periculo datum ide iniiii- 16, et notata ibidem n imn 1'im antt /'. Virgini sacrata fuerat han
i

ecclesia
cuiii

sed

cum Saracem
per legatum,
ei

impiis

suis

ritibus

'"
llll,ls

Prima
e

conslitutos
clava

accesserunt
percussil

profanassent ,
est

Christianorum
ul

usui

rursum

"'
'i'"-"|
:

Purcis
aciei
(ratris

bus

ali-

conciliata

diximus

m Com

primaj

equitem,
Raynaldi

"i
^

quem
de
:

prostravil

mentario
ii

num. 643,
est

alibi.

|,

J
eqa,,

';"

m
1,1

"1'n

Bichers,

qui
cei

siin

Alexandria
ut

ad
sed

mare

Mediterraab
illa

' ;

"

castrorum
prmfectus,
socii;

prmfectus

quod

iiriim,

fere

Damiata,

multum

castrorum
P erite,
c
r

exclamavit
in
D-i

militibus

M_ """
lli

Mn

nomine inTunc calcaribus concitat, atque in Saraillos

" 1111

tolerare

haud

possim.

remota, ei libymvicina Caput olim fuit Egyph, sed Babytonia seu Cayro crescente, paula limilladecrevit, tt sola mercatura se utcumque sustentat. Statum prmsentem llexandriaele
ter

wl " ,m nvehitur
"

, '

tolaque lolaque
'

simul

agminis
recentes

centuria.
hiisse

describit

'''""^

'"

'

'" liln

lahoree'' '"'
1
.

gruvatos

mullum

mentariis
Oriente
p

de

laudatus ante missionibus

i

P.

Sicardus

wi

Com

Socieh

"'

"'actos,
'

ac

nostros

prorsus
:

tom. 7 a pag.

quiete
( '

,,

^fectos.

""""

Quod iilis fuit infortunio Postmodum audivi, nr \cl iiniini eotyusti

ot

Babyionia

sen

Cayro,

qua num
Commentario
92

iiiiuin

urbem coaluen

\us in

Tomus

num.

69 8
K.

VITA

S.
a

LUDOVICI REGIS
adverso Huraine hunc amnera ascendebant, Becom. qne ad victum rerebanl panera, quem
bis-cocli

JOANNh

latius

mox

dietus

Sicardus

pag.

JOIRTILLIO.

'"Rex

ipse

Bellovacensis,

Commentarit

et

Vangius

fti

assignant

W
M.

Novemkris.

didmus, quadem
,1,lv,,1,n

quia
vice

nihil

invenissent.

ministri

sm,

se

Nuntiarunt adverso fluxn

...

ei

vidchna rfltMM
ha/im L

ibidem
ingentera
'"

nav, Gasse

lanl
pretiosis

Wiw,

hunc

fenerlni

huic operietiam manum admomse, rr vita seounda num.

collem
ra P em Et

anaglyphis
nullus
colle
,

insignem
paiebai

""^

quam

tumulumque
sublimi

a*

census; deque
batur m.

noc

Quvius montis
ac

dilabe>verti
ge

ipsis

apparebal

in
:

arbon

esse

magna abundantio

dicdbanl

supra hunc

cumulum

ii

vidisse

diversarom
valde

fei*.

CAPUT

VI.

runi
li;

copiara

ingentem,
ipsos

specieque
,

mirabialiaque

puta

leones,
quaa
,

serpenjtes

elephanlos,
accedebanl

animalia,

intuitura

Bupra
tin

NMdesmptw, alummque ad /Egyplumsp

i-

/'..-<,

c,,

ripam aqum

mox

nl

eos
,.

cernebant
,,,

adverso

B
hiiuln
i

Out
ctantium
:

J^

J.,.,,,,,.,,,,.^

ausi

Jjj
nlterinsve

agger per oslium

caytus
:

Tanicum fru-

redierunt,

neque
ul

sunl

prmterire,

stra

jaci

qumdam cum

Turcis

Saracen

m ChmUanomm
.

eertamma.

^
"i
,

progredi.

Itaque,

^
tetendil

prosequamnr
, n

^
...

materiam
per

lalti

immittereque
iI.m.

ramos suos
ilaque
ex

o,

no-

lerram planam
ramis
labitui

0,Mf

fa*

jam

Llnus

ejus

portel

hoc

loco

agere

de

fluraine,

quod

Damiatara,

alter

Alexandriam,
Rex

alius

Thanim

ggypti

regionem
(ll

intersecat,

atque

e*

paradiso

et alius

Rexi p.
caslraque

Ad istum ramum,
Francim cura
esl

qui

Rexide''

I'
i

iini

necesse

esl

enhn
cupit

hsc cognointelligere.
esl

labitur,

toto sno

<-\or-

itat

qvam
nducit

M -,,i

qui
hic

materiam

meam

cilu,

metatus
Rexi.

inter

Dumen Daomnes
locatas

Pluvius
\,hii

plusquam omnes
in

alii

fluvii

varius.

miatae,
soldani
a

flumenque
vires

El
fluvii

reperimus
de
Rexi

quanto

fluvium

tur

amnes
iii

minores,
locis

amplum aquarumque
Eluvius
\i el

plures

rerun-

supra

ripam
ul

major
se

copia,
dis-

parte

nobis

opposita,
:

uos

arceret,

custodi-

lanto
:

qnibusdam
minores.
b,

magis

retque
eral

transitum
:

iM

rivulos

hic

Quvius eodem
in

facile

nullus
se

quod ipsis factu adi enim nostrura transire

commisisset,
neqne
consilium, ad

Inm
poollns
al

semper
de
re
se

tenore
ipse

labilur

ubi

esl

Bgypto,
in

luisset,

nisi

nalatui

brachia

sua
El

hinc

inde

immittit

erai

transitus.
jaci

ionem ASgyplic. inva festum samti

cum appropinqua! tempus,

>/
.

juberel

Rex secum inivil aggerem trans fluVium,

El

transenn-

Hfmiuii
dilatantur,

simiem
terras

ab

eo

dum
qui
turres
tos
r.

ad

Saracenos.
ag

ad

custodiendum
i

Hami

in

fluvios

qui

planas
regionis

dictura jacerenl ligneas

inundant.
ai;ririii;i'

kc

deinde,
posi
:

regressis

aquis,
aquffi,

q,

erem, construi jussil duas qnas vocamus catos castcllacastella

vciniini,

cursum

agros cul-

Nam duo

eranl

ante

catos,

ac

turi

aratris sinerotis
,

seruntque ibidem triticum,

liordeum
DJa

oryzam
/'.

i-uiuiuum,
nescires,

h
'i

i.mi

belle

om-

duai domus, ad iclus excipiendos, quos Sar.uvm mtorquebant ex machinis, quas ^xdecim

pone

crescunt

ul

Latel

ande
'.'raiia.

iiiud
]<:i

orialur
illini

111,1 emendares. incrementum g nisi a

babebanl
rabilia.

planerectas,

11

'i

'

1111 ^

exsequebanlur mijussil
el

Rex

machinas
Josselinus
bostes
in
alii

(leri

octodecinii

Dci
rent

si

imn esset,
ffigypti,

nuliffi

cresce-

quarum
fuit,
illis

artifex,

inventor,
de

auctor,
:

quidam
atqnc
'

fruges
qui

in

tena
h,

propter
quia

ingentes

dictus

Courvanl

calores,

ibidem dominantur;
ibique fere
i.

propinqui

machinis
die

alios

impetebanl
el

sunt
nisi

soli

orienti

non pluit, nec

propter

frater de

catis

excubabat,

aos equites

posi

intervalla diuturna

7S Plumen
iromala
i

hoc

plane

turbidum
ab
incolia

est,

qua

turbati ibationem

inductam
ul

aliisque

sub Nec

excubabamus de nocte. Septimana ante Natalem deindfl el Domini cati castellati fuere perfecti agger iaci ccenlus. W quantum construebatur,
:

rlnl

resperam,
oisi

aquas ad

bibendum
aul

haurianl
fabas

quatuor

amygdala,
tam
bona

quatuor,

tantura deslruebanl ex parle sua Saraceni. pe ex parte sua alte terram excavabanl, atqoe

Qoipol

aquffl isti,
cl

quam ibidem hauriunt, imponunl

esl

k:
miqua-

aqua

recedebal

propter

w-'^^u\,

qui

Qebat ei

postridie
'

ad

bibendum,
el

ul

IK

Quando
homines

fluvius

hic

/Egyptum ingreditur,
consueti,

partenostra, fossae Saracenorum implebanlor et (lebat, quod per tres hebdomaul tol

aqaa:

adsunl

valde

experti

das,

aut

mensem proficiebamus,

ipsi

destruereal
ttff-

piscatores
{

fluminum
relia

hujusce
in

regionis,

m wpertino

tempore
ac

sua

llumen,

ac

uno aul duobus diebus; insuper viros, qui ictinos ram jacienda moli portabanl s, Bagittarom
reddebanl
inutiles.

pivos dimittunt,

mane frequenter inveniunt, rl capiunl aromata, qua in illius regionis partibu citerioribiis magno satis venduntur pretio,

P er

Pondus qualia sunt cinnamomum, /inrhabarbarum coriophilla, Ugnum aloes,

bona
Aiunl
incolm
illa

eorum soldanua mortem ubi corrept" morbo, quo ante Bfaman Scecedunam fuit, ducem elegerunl Saracenum, imperaw quem ducem aomine, fllium Seic
rurcm,
ex
petiil
:

multaque
radiso

venire

ex

pa
tura

Predericus

creaveral

equitem.
ad ad
ilta

Bl

'"^

s,v ""

terreetri,

ventoque decuti e>

sitis

felicibus

arbo-

b U8,in
^ntus
''

dunus
versus

iste

partem

suorum

dimisit,

Damiatao

paradiso terrestri
in

l; quemadi
ligna

llumen
situm,

transituram,

oppidum noripam
parte
'

sylvis

hujusce
isti
i.i

regionis

arida

cum
Rexi
quu...

noraine

Sourmesacum,
coeperunt.
\r
ipso

rivi

"
'

Duvio ''""'''i"" ducitur, mercatoresque

,|,(

"

illabitur,

undis abac
nol.is

tunnw
'

ab

**
ngtre

coli.^.ni,

nostras

invadere

Natalia

)(,m ""

P dere

73 Narrabant m provincia Babylonim, danum, unde oriretur hic flnvius, sfflpe

conatum
esse

essem

in

prandio
multos

nuo

socio

meo

sol-

d'Avalo,
sunt
qui

nostrisque

omnibus,

Saracem
ercilus

WJJ W*
'

intel-

castra nostra,
...

!&f#V
B
feslim

per

homines

expertos,

qui

campum

diverterant,

occiderunt.

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

W
.

Bfln08 ",, ,,

ascendimus
adi
j

nt

iis

iremus obviam
nostro

at

certus esto,

illoa
:

optime fuisse exceptus,

ac
,

a.j

quod
.11""'

*~
'

I"'

eral

bospiti
io

doerat
:

panque modo
fuit
,

tractatot

"'
'

"
1

eramus, jam Saraceni japUvosque abducebanl ipsum el

de
Val.

mm

wtra

C astra

campo

ut ad
:

salutem suara

omnino iis neeesse lomviLuo. viam qua venerant,

,

invenirent

lumes
sine

in

mulUque ex iis (uerecssi; et incocastra reverei Bumus ad excubiasn.i

fere

J"
'

'r ,,,,;

d0 minum

Tum
...

equos

calin-

ulla

aostrorum jactura.

fl ;,

;l
"r

atque concilavimus, duo que bos bonos Bmus

reduximus. oterant, bene

Saracenos
equites,

multis
..

ANNOTATA.
vilvm
dicit,

Susjamhumi
JJ:
',;,.'

dejectos, recepimus, atque ad au Templarii, qui clamorem

quem
qui

Gehon
I

esse

unum
et
|/

fluviis

quatuor,

atque

audacter
etiam
.

tremam

'.,

"
"'*,.

composuerunt. invadebant llh par te

e
i

animis Turcae

paradUo terrest/ri, id hodiedum passim

'

dicuntur oriri rnsnninnnil nnn pmin.

re/utani interpretes.
-'

Gen.

Videri

nosque impugnabant
castra
,

nlnti

-ii

.,

aliique in capui
ut

Geneseos,
testatwi

constanter,
fuerinl
,.

donec

nostra

fossis

b 28

Sicardus noster, qui,

laudati

ipse

pag.

^nclusa
,,.

versus

Damiatam

ab

illuc

cur-

Opusculi,

Vilum

ascendii
a

usque

llllIllM1

usque ad
iste

dumen
Turcar

Rexi.
luctor,

ad cataractas,
de
nitur,

quibus

Egyptus
ita

Subia secer-

76

scecedunus
anle

diligenter

observavit

omnia,
.

Vilum
uno

locu tus

sum, omnium
ac

Paganorum vaUfa

describens pag.
currit

Hi,

habet

Non

uisi

In)fl

f/in-

g, imM
8Bi8
B

reputabatur

fortissimus.

rexilU*
.

gestabai

creaveral
,

Itf

|IU11

,,,,,,,

qui scutum gentilitium imperatoris oblique ejus equitem. Vexillum tamiarum allera babebal n cujus
i

alveo a fonie usque ad quinque leucas infra uiii delabitur ex Abyssinia, seca! regna
:

Fangi,

alias

Sennar;

et

Dongola,
infra

totam

Nu

biam
tur,

el

Egyptum. Verum
ramos, quorum

i(|r(ll
,.,.,.,

scutum
ab
.i,

cum soldano

Alapim;

in

altera

dividitur
altet

alter
ita

Cayrum in duos Damiatam labiformal

mi,i

NlMlll
i,

ejus

parte era! tessera soldani Babyioniae. n eral Scecedunus, ut dixi, Seic

Rosetum

' ,

atque
m/inor

insulam
olim

''

Delta,
.

quae

hodiedum
majores

est,

quam

'" rf,,<

lh
,

quod
5|

ipsorum
Qlius
senis.

Ungua

interpretatum
ejus

fuit.
c

K
Uii
iiiimi in

!,,,

ac

Nomen
illi
.

apud

eos

cursu

suo augentur,
al-

(lebal

aam popuU
qui

ul

dicitur,
el

majori

propter veo suo

accedentes
recipiunt.

aquas, Contra

quas
Nilus

perpetuo in
in

Ijonore
[Uos

prosequuntur

setate

provectos
in

sola

Bgypto
majoin

aempe,
[abe

famam
Regi
sancti

suam

juvenlute

ab
ut

diflunditur
res,
et

per

canales plusquam

octoginta

cmiii
pei
i, ;l

servaverunl

integram.

Dux

iste,

minores
rs/,

plurimos,

qui

omnes

fere

speculatores suos
se

auntiatum
Sebastiani

fuit,

jacta-

mare Uediterraneum exeuni

,|

i.

intra

diem

proximum
dixit,

/,/

rirni
:

KaUndaS
teste

OctobHs.

hiiii

/"</<

tentorio
77
El
,iii-

cibos
lioc

sumpturura.
Regi
ut

paullo citius
scit

nam,

Sicardo pag.

t48,

<:<-

postquam
,i

innotuit,
id

tribus

i\i

il.iiui niii,

ne

fierel.

Ac lum
commissa

ptembris,

cum

mensibus a 32 Xunii usque ad 22 Seincipit decrescere, ui tnbus item

castra
ii.ii.i.

sua

conclusil

mandataque
Irtesis
ejus

miliUbus fuere
fralri
.

Uaque comiti
custodia
:

tini

ttflUHw,

turrium
ac

lignearum
Andegavi

ac
.

m
qui

ichinap

riun
iuii

Rex,

comes

nsis

iv\
.hI

Siciliae,

msceperunl
Babyloniae
el

custodiendum exeroppositam
;

citum

parlem

ac

co-

mensibus decrescit. e Septem famosa Vili ostia mtelligit auctor. [i non modo hmc ostia, sed canales memorati implentur ad menses tires quatuorce, 145. teste rursum Sicardo pag antiqw celeEgypii etiam f Fcecunditatem
brarunt, eamque confirmal Sicarduspag
10%.

mes

Pictaviensis,

ego

Campaniae

jenescal

rvavimus latus castrorum

Porro accidil

Damiatam
copias

versus.

paullo posl

u!

praedictus

ille

Turad
in-

ludi itaque g De Vili incremento loquitur. Sicardum pag. (44 : Annuum ejus incremeni

oarum ductor iransire

jusseril

suas

IMll

,,,,!.

redundat,
pendel
ffllhiopia
a a

atque
pluvia,
solsUtio

gyptum
quaa
eestatis

fcecun-

wlam,
c

Buvio

Damiatae,

Diuvioque

Rexi
ab

inter-

,i;,i
t

nnice
in

decidil

conad

positam, ubi

exercitus

noster eral
jussil

castra mel

sianter

nsque

legiones

suas

ordinari

'""" asque ad
fensis
,

Qumen alterum,
degebal
.

Comes
illam
cecidil

uno fluAndega,

aaquinocUum
pedundal
pro

autunmale

Nilus

magis
istius

minusye
pluviaa

majon

aul

minori

qu

ad

partem

dictos
.

lmri

invasil
iii

ac

multos eorum
cogerel
:

atque

abundantia Xd jam innotuerai lempore Plinii, qui /,/, cap, g eamdem rationem recenset, lii
,-,_

weo
""'"

eos

fugere
in

mulUque
in
.

eorum
Uta-

fabulosas alias aajungat.

i,

wbmersi sunl
'"'-II.
i

utroque

Huvio memorato.

poiius

dixissei

lineaa

fflquinoctiali

nam
attmgit,

eorum
incursare
;

pars permansit,
propti
r

quos non

pars
suo

Miaebamus

varias

quas babe
inferebanl

Egypti meridionalis, ubi Cancri notatur tropico

Vubiam
>

mappis
-'''.

qeo-

machinas tocommoda per

"l"
1

quibus
ea
,

multa
ex
c

nobis

quse

Us

in
ss

nos

ejacula-

seu linea aquigraphiciS: adeoque ab Equatore soet gradibus tantum <l<^i<" noctiali

'-

Quando memoratus
:i

Andegavensis
Forensis
c,

mm
/,,_

torridam

tangit,

quam mtu

mhahtabilem

r " ir;iv
11111

gres
eral

ii-

esl

comes
in
illo

Guido
incursu

putabam
u0 i

|ib'

socius,

equo
.

per-

llAU

"' cum equiUbus suis

1

'''"""i "'
;,,,

j"

""|.

ulaciem Turcarum progressus esl ad aliam Saracenorum ac ibidem Attamen patravil mirabiUa.
esl
,

muatore
pag.
i

Egypto / "" r "iltamen pars tanto tongtus ab arbes pracipua, e esi remota est, quanta ejusdem regni
neteres
i

longiludo,
.92.

quam

2/2 leucarum esse ait Sicardus

pag.

'"""
1

prostratus
,,y

crusque
castra
nisi

illi

confractum; el
brachiis

Laudatus auctor
su b
'!

n:
sub

""

ejus equilibus ad
Ei

eum sub
labore

,/,,,

rlim.ilc

anlfiiti,

ca-lu

Egyptum sme

esse

mi-

pwrunt.
1

scito,

non
in

"
v, '"

wnflictu

retrahi
saape

poluisse

comitem
luil

maximo Ande
:

es
;a

bibus
h

pluvia.

'

ln
-

"'"

magno
illo

periculo

ac

JJJtoodum multam ab

prrnUo laudem
el

consealia

aquam nursum Sicarduspag 109, assenhtur, ei tom. , esse Eqvpti minus bonam allegat non Umethodumpurgandi illam aquam
:

W-

tot,

'"

comitem Pictaviensem,
dictorum

in

me

IUI1

roodica

Turcarum

manus

excur-

"7ujr"<lc

paradiso

Saracenorum

fabulis an-

numera,

7""
a.joaknf

VITA

III

S.

LUDOVICI REGIS
sr

nutnera, ,rrl
posi

audivit. Poques auctor narrat prout Xilnm /n.tla illn </,<i<lrrr rr ilnn <l>us
rl

In/rrrnl

Tnrrrs
lioslrs

inlr/iont

ml

sagittk

rero Castella nominat mprir ,l ,

,

'"*

f/nmuiis ripa
Collis

submovendum.
erat,

flJ

m
/7.

hu

Vili

Cataracti

'

'/'//"'

china duplex

etpars
uulr

Utraque erao utraque <,,/ n''.'''i''.

nr

/imrs,

quem Strabo
;

Geographia

lib.

pag. si: ric describii

r

Catarractes

dlllin

ere

,i

m ,.
parle

petrosnm

esl ad mequoddam supercilium Ql

operarms conducebat. s Eos rn/rlurt. i/m

\ario

os

mrmoratas

debebantprodire,

nam

p 0rl
,',,",

alii

i//, s

in

superiore

planum,
rero
in

flumen

rec pere

bantur.
i

"v

poBsil
;|(|IJ;|

desini os
dejicilai
,

praec

per

quod

otrimque

secus

lerram
possit.

alveus,

est,

guo
pag.

facile

sursum
in

oavigari

Septem

Hoc nomen h<r esse corruptum diximut k Commentario ">n. 654, quem de hoc du ejusque nomine lector potest consulere,
de
u

hujusmodi eataractas
i:>i.
iir

Nilo occurrere <i Sicarhic

mnrtr snlilnni.
Potuit

quorum
si

Egyptiaca

navigationis

Egypto proximus, lerminus. Addit,

hunc

Fredericus
legitur

equitem

crean

inducias
x

cum Saracenis

initas
<

anno
editionibut

tmerarium
latns

fore,

quis

tentaret
in

cymbam

per
est

De

Ferrois

quidem

cataracta traducere,
hrrc
ikiii

quo Straboni

Gallicis,

contrarius

gendum
summitate cataractee viderini definio. Poiuerunl multa hujusmodi
in

srd monel Cangius pag. 7n poiius /,.. esse Porois, </uo<l teslatur alibi legi ,
ati/ue
/</>.

.4

Forest

ita
:;.

etiam comes Forensis malur

/>n. n,
cap.
i:>,
/,,

iuiiiiir.

a Sanuto

,,,,

invia cernere,

utei Strabone litterisque Sicardi

crucesignatos
Forois
i>,
fi

manifestum
,

tst,

qua

<<>,, i<<s<>

rerum

ordine

n>/

de

anni 4239 numeratur comes de Ncvers ralione axoris Hujus ><-

ataracten fuerini relata.

o

Hendose

legitur Tunis

wi

editione
:

Gallica,

neque enim p ut jam advertii Cangius /><><, t'>7 nt Tunelum <lrln/<iinr ullum BX Nili nstns
.

</t Guido erai /i. fHius memoratur Guido 7, qui patri defuncto < comitatum Forensem successerat, <!< ,,,, p{WQ

comitis Forensis,

lnr

<lnh,i

Chesnius
7.'>.

>><

iiist<>r,,i

Burgundiai

lib.

ii ii ii iii

delabitur Tanim,
\j.t^i\r
l

quee
.

Straboni pag. 802

osliuun/ur
ab <<</

cap.

Ceterum
juxta

11;/.;

wagna
""/,
i

urhs

Gallia

Forensis provvnciafle Forex) ligerim flumen extenditur

Taniticum,
nniim.
p

Gresce

etiam

legitur,

Ta
Tyrio
nisi

liosctum
ith,

intelligil,

Turcis

Raschil,

de
Vt7i

quo

i<

egimus.

Cernis n<>n

quatuor
laudatus
stninr,

ostia

referri,
ei

cum
alii.

se,>trm
^<<<ir<lus

<,<,<>-

rrrini antiqui, imo

plura

swpc
te-

CAPUT

VII.

pag.

i2%

septem

revera superesse

eerum addii /<</. {23 eorum aliqua necperpetuo fluere, nec tantaaquarinn abundanlia, quanta solebant. Hinc fariiin, rsi ,ii nec Tyrius plura invenire potuerit quam quatuor sicui faielur li/< /.'/. nnm. %2.
assignat;
. .

eaque

Machina Saracenorum
quo Christianorum
burcre
:

varice

ignis Grtecm,

machinas cmmntur comet

pictas
:

Uegis

aliorum

Ml

hoc

Al

IHissis

reliquis,

n<>l<in<l<im

/nirlrrru ixrurni,

perimln

non processisse inter ostium Roscti rt Dumiut/r, sril mlrr usliinn Tunnnm et Dnmiutaatque omnia, quee ,<,,, confuexercitu
,

Regem cum

Saraccni

Christianorum

turres

ligneas igne Grceco

absumuni.

narrat de fluvio
>lr

Reari

intelligenda
Si/n>>
>

OStio srn /luminr

relalis
ostiis
>/<

lunu. quod
Tanim,

V espera
rcnt

quadam

evenit,

u(

Turcsa a

advehe

quatuor
ste
.

maxime dcinum
urbem

erat,

te-

raachinam,
,

quam

Petrariam

nomi

Tyrio

citato,

quamprm-

nahani

machinam ad mala inferenda

terribilem;
p

terfluebat, Tafnim
est,
t\

et

nominat. <'<>n<ri,<> hmc certa probatn vn Comment0rio Mnltn <lr lns mnrlnnis ,,, ,,,,, Cn,,,us ,<u,,
</<nv

r>7.

consuli

possuni

nam

nobis

non

licet

tamdiu immorari. Pauca igitur accipe com pendio Turres illm lignem, beflrois Galli, in~
his

eamque statuerunt e regione calorum castellatoiniii, quos dominus Galterus dc Curel Bl nos nisiuilifliiiinus in niaiiiina ile nocte. Qua jaciebanl magna copia ignem Graecura, qaod erat eorum, quea umquam vidi, negotium maxibonus eques, dominusGalexclahunc ignem vidil >""" |s mat, ac perditi Qobia insit Domini, in perpeluum sine ullo remedio nam si cremeQl catoj castellatos uostros, cremati sumus el com
Ulii

me horrendum.
socius

dri/ue
latoires

liinni

1,.IIi.ivi;i

rnrii/,,,,,1,

\oy\\<

ambu-

lerus,

deinde

meus,

nominavii
lib.

Daniei
3)

in

Historia

militia Francim

7,cap.
:

usui prmcipue erant

rolis

ad
bant
.

urbes

expugnandas quibus movebantur de

distincta
,n

enim

insisle-

ir

Urbium
""'"
"'
"'.

loco in locum, >.</ contignationibus , supra muros

nll
,,

busti

ac

m excubias

nostras

deserimus,
concludo,

dede

summi.m
iis

cus

incurrimus.
esse
,

(Juapropler

ih"

11

,l ,,
,

,,ss ,</,/, nl

oem
nisi

milites

qui ab hoc periculo nos

,

possil custodire,

vnsislentes

supra hostes
\i
,,<>,,

<<

eosque muris depellerent.

Deum
et

mp d%
hii

hujus
,,/ur

'""""" '""'"

Quapropter
bus

vobis

LudOVid

creatorem laudandum suadeo, omnibus

vicibns,

nostruoiQl

" liml
'

"

,nr/,,,r,

sr.l

erant

'""/'""'"'.

singulis

cabo.
r
,

quas nunc breviter explir

cum
bitos

m
se,

nos jacient,
ac

Catus,

rcl

catlus.ue
/"""""

wcabant,

genua
,

quibus ignem '" unusquisque nostrum in imploremosque ternal

: i

(le

porticus tectm composi quategebantur, qui muros hosliles conabantursuffodere, ut adductis exemplis probat Can ius pag. 68 et seni,. Has porticus, uu cntos doi.ms rocat anctor noster, ad ictus excipiendos
>>'.

'""' /

""" ""'

chatl

"'

simulao misericordiam Dei qui oronia potest. Bl proprima vice ignem jaciebant TurcaB, nos quemadmoduni slravimus in cubitos, el genua
,

^ir

probus
lociiin

nos

docueral

'i

ignis

prima

bac

vice lapsus est inter duos noslros

in

caloa

caslellatos

est,

quibus operarii contra

anteriorem

tcla

Sarucenorum'

quem
:

feceranl

uo^n

lluvium olilurandum

et

confestim

ignis exUnctus

DIE VIGESIMA
1

QUINTA AUGUSTI.
1

per rirnm ctw es1 bebamus idoneum.

pem
6rCi
eral

ad

lioc

laciendum hanl

poauit.
El

Unusi

|ue

igitur

ei

dedil
faii

quod

poluil
et

antequam
,

catus

casteliatus
iissil..,

absolutua,

loum 'wimmo
\

ygModus
parte
'

igniS

ft

is

erat,

a.lvcni-

perlecliis

livmim

anleriori
facile

dolii

amplitudine,

longilu-

sum,
el

Bslimalum
Es

fail

quod ei fu.l m, decem millibus librarum,

cognoscere,

..r,:'*"""

.
(

;llll

|,

Mlmaruni
]

c.

Taniurn

mediae arundinis quatuor adveniens rxnial.ai sircpi.;.!..

ultra

quo

potei

mulla
ruisse
io

hinc

navigia fuisse
jrnis

perdita,
Cii.,

nosque lunc
f;iji

manodiera,

ul|||

Nl

lonitru

irideroiur

lapsiim

milii.pic

an-i^ius.

i.mio

el

perfecto,

apparebai
j

instar

magni draconisper aera volitan-

luil

xantum quoque emiltebal falgorem, ul in nostris tam lucidum esset, acsi dies fuiscasiris ignis eral flamma. Ter hac nocte in ;ii;i Ml ivnnn iinrum e\ m eilirinm cnnjoc.Tiini
js
t

Rex ul erigeretui el quo comes Andegavensis

bal

3tatuerelur ante
fratei

excubias.
ubi

Ac

prascepil
alii

ipso

mus obire debeeodem loco eri

combusti
:

geretur,
lior.

duo
ul

fueranl
sni

atque

agebat,
cujus

|10S'

dicti

fratris

honorera reslaualii

norata
5trDCi a

petraria,
i,
i;i

ac

quater ex

balista

lurre

in-

rarel;

in

excubiis
el

duo

cati

castellati
ita

quoties bonus

Rex

noster,
ita

sanctus
uos
im-

fuerant

combusti
est.

sicut

Rex

voluit,

fa-

[jjdovicus
nn ii, se

audiebat,

ignem istum
,

io

clum
chinas
ruiil
;

Quod
quas

videntes

Saraceni,

omnes
nl

raa-

humi

prosternebat
levabal
,

faciemque
alta

cum
vo-

suas,

Bexdecim

habebant,
,

atiraxe-

^auibas
(l
,

m
:

caelum

clamansque
mullis
.

cmpio
ni

pacto

conjunxerunl

omnes
im-

;,ii

Dominum
Optime
isque

nostrum,

cum

lacrymis

catum castellatum
i.i

nostrum de

uovo
,

factum

dicebai
rilr
i

Jesu Chrisle Domine Deus omnes conserva. Atque cgo quilllius

quando perspexerunl

milites nostros

timore
lapides,
recla

eo ire,

atque ad catum accedere

direxerunl

propter

rlll

cre do
aobis

pias
fuisse

preces,

et

orationes
quoties

quos ejaculabantur,
castellatum,
:

petrariam
I

,,1,1,.

nece sarias.
.

Praaterea,
e
.

ad catum

eumque iterum
secundo

an te nos cecideral
;((
i

nnum

cubiculariis suis

co
bis

igne

combusserunl
favorem

ac

magnum
,

no-

qos

raitlebal

ut

inlelligerel

quo essemus
ignem
ac

in

exhibuil

Dominus noster
si

equitibus
ad

siaiu,
,i (l

atque
e

utrum
ricibus
,

ignis

nos affecissel
Turcffl
castellati,
,

incomraojece-

meis,
us.pit'

ot mihi.

Quippe
,

expeclassenl

noctera
erat,

[n;i

quibus
cati

sci|iioniem

ipia
el

siaiin n.iins

peragenda
similiter

,i
t

cecidil

ad

latua

quem mipercussil

cremati

fuissemus

combusti

ul

ante

liles

domini
iinvii
.

Corcenaj
qu83
erat

servabanl

dixeram. S2 Quod

lipani

ibidem

anle,

rectaque

Rex

perspiciens
cst,

eos

progrediebalur,

omnino
ad

Qagrans.
islius

Atque
Adju-

vehementer
suos
essel
ii. iii

turbatus
ul

cum omnibus suis, mdum m mtne re ~ proceres fl* omnesque

darenl,
quid
pe
sihi
fieri

eccnm
eqnitem
\

mox

currentem
.

me

cenluriae
:

advocavit,

consilium
juncli

aliqucm

.]iii

acco.lebal

clamans

agendum. Consilio
posse,
el ni

inteilexerunl

nos

domine, alioqui omnes sumus combusti.

quasi
in

moles

jaceretur,
transitus

qua
:

ad

Turnostri

enim
qiiem

ingentem
nos

saepem
,

ignis

Graeci,

cas

Saracenos

paterel

nam
una

Saraceni
ad

injecerunl

recla

acce-

non

poterant

tantum

proflcere

ab

parte,

jentem

castrum

noslrura.
eral

Repente
nece
ita

illuc
:

cu-

currimus,

quod

illis

sanum
res se
el

nam

quanuim illi disrumpebanl a parte altera. Tum dominus Ilumherlus de Bello-joco Francicae mililiae
:

quemadmodum
ignemipn'
le
.

diceba*1

eques,

habebat:
diificultaipsi

,.

Re
,iii

'

dixit,

hominem
sibique

quemdam
dixisse
:

Bequod,

exstinximus
e*

magno

labore

,1,11111111)

se

venisse,

Saraceni enim
sagittis

parte opposita trans ilumen

si

vellel

dare quingentos

byzantios h
.

aureos,
la-

nos

impelebanl

etjaculis,

quibus omnes
fraier
balistis

vadum
cile

oslenderel

commodum
Ad quod
hoc
ex
in

quo Rex

equites
respondil

eramus pleni
80
diebal
*ino

transire

possent.

se
ille

Comes
de
die

Andegavensis
catos
in

Regis
ac

custosagit-

perquam
vere

libenter

consenlire,
parte
sua.

modo

castellatos,

promissa
ille

praestarel

Et nolmt

mni tas

immiltebal

Rex ordinaverat,
Tensis

Saracenorum postquam ut,

interdiu
id

castra.

coraes

Ceterum Andega

homo

vadum
sibi

ostendere,

pnusquam

haberet

pecuniam

promissam.

frater
sncii

suus

ibidem
noctu

excubaverat,
:

'-"

.'i

mci
eral

laceremus

quod
jam

ma-

ANNOTATA.
;i

lirao

nobis

labori,

curseque

maximae
e

nam
rupe-

lurcai
ranl
>

cellas

uostras

muniminaque
Accidit,

petraria

(perriere)

atque
Turcaa

contriverant.

ul

proditores

majores jaciendos destinata.

machina esl ad lapidet Vervm ei <>l<<i eja-

s ii

de die ante munimina noslra

excubias

adduxe-

culabantur Saraceni.
I,

mtt pelrariam

suam; cum rooratus Andium comes. Porro in unum collegeranl ignem quibus omnes machinas suas, Grajcum in aggerem jaciebant, e regio fluvii '"' unde cellarum nostrarum ac munimenlorum
agerel
: l:

me-

/,,.

,,

Graco fuse disputat Cangius

'"'"
"'

cum
Histo-

hic

/<"</

,
sunt.

74, villehardouini pag. 30$,

,.

observalionibus

ad

qua vidm
H
Graicus
ignis

/'"'"'"

nos dicemus ad elucidandam

Tnventus
fuit

rim
seculo
^

"'

,lim est,
'

nt nullus auderel

se

sislere aul

osten

sub

imperio

Constantmi Pogonati per

ut
scribil
,,/,,,,
'

de re.
"'""
I;,IIS;|

Tnm '"iii
'

duo

iiiio

raii cali

casiciiau castellati
re
el
.

nusiu nostri

"hhmuiiu momento

Callinicum

combusU.
cui
illo

Qo,
die

de

,/

Chr^m
i"
J
';'

Heliopolitanum, r
sibi

Theo/,// ""

dictus

An.lium
sensu
ul

comes
fere

erant
igni

Cangium

dtati.

; secretum hoc

'"'

r servaruni

di,

priyalns

est,

sei

Cr,

,-

**revolebal

exslingueret.

Et

tum

equites

mito,
/</;.
/."/

" '''"pag. 383

"

Alexiados

aocet,

ignu

*
;,

""" u.iiriu
'erent.
:

iiKiiiiiiin

ii>

"
n
ini<; ipsis

'

,(,

ne m neum

Hgnun,

ibi

a ,r,n hac ralione , atque

,. m rem

Re\ nroRex pro

*. ]""* u a sum fuwse ao

"/"'
'

,,.

<nrnrflll

(W<r-

'"'

noini-

702
A.

VITA

III

S.

LUDOVICI KEGIS

JOAKNB
1

nomvru vocan
,, fuisseu naphtha

jomvu

seugummi hqutdtsstmo,
I

[fl

Ecbatana 84 adproHistoria Hierosolymitana cap

Hedia erai eopta

positum nostrum hme

,

m
a
cujua
aliis

'

' fonsquidam
ignii
; ,

parlibus
efficilur

Orientis,

aquis

Graeprae-

CAPUT

VIII.

cus

quibusdam

admixtia
pretio

au tem fontis
, IM

aquas magno
fortasse

comparanl

dissimo

Eadem gummi, quod

hmc aqua cum liqui^

Vs.

ex

suo proftrl Chai>

Vado invmto Christiani flumen transmittunt

juo verisimih fit, ignem hunc SaraceGrmcum propter adjunctum hunc liquorem anliquiori Grmcorum fuissevehementiorem. Porro
.

pugna
aliique
ccesi

apud

Massoram

comes Artesim
oppressi
et

numero Saracmorum
varia
Joinvillii

,//,.

aqua potius alebatur

Qui
inquit,

quam
.

exstiri

forluna
et

Reqis

r
i

qua vero
itriacus
:

arte superari possei

.

tradit lauI

ciun

rehementer
l

fuerii
.

accensus,
aceto,

(ignis aut

postquam

agmine sua adventu8}

consilium.

numquam
urina

extingui

uisi

el

hominum
,

ei

sabulo

Jaculabantur hunc ignem cominus per

ul

vJonstitulum
ac
regionis

fuit

Rege,

ol

dus

Burgundi
cuni
eo

lubas mreas, eminus vero per machinds

dcr<
.

vv

transmarinae

magnates, qui
excubias

esi

"/""/

Cangium
de

consentiebant,
la

caslrorum

agerenl
ipse,

contres1-,

//,,-,

i;i

longueur

queue en duroil
de quatre pans
:

tra

metum Saracenorum;
fratres,
el

atque

ul

i.k-ii

comme

d'une deroye canne

que ejus

qui

eranl

comes
tade
-11111

Piclavieii

Qu
ii

nmi omnino clara sunl

al

secutus

comes
Siciliae

Artesiae,

comes
ante
Irent

posiea

m sensum illorum magis obwum.

Gallice 1'arbeleste
/
>

rex,

sicut

dixi,
,

copiis

suis

tour.

Cangius
/""//"
//<'/'"

in

Glossa.

equeslribus
;i

inspecturi
sibi

ac tentaturi

vadnm,
statnlura
je-

voces

balista et

tornus

collegit

ad
tx-

Beduino
111

ostendendum. Et tempus
die

machinam
primit,

//<""

exponendam;
fuerit.

tamen
"/</
/"//-/

ac

assignatum
postrema.
con cendimus

ante
ul

qnadragenarinra
illa

qualis
alii

Scriptores
balistam
s, /,//,,
.1

Latini
tour,
2,

istms
de
;.

junium

Atque
,

dies

adrait,
ad

temporis
torno,
1,1/1. s

vocabani
tor.

ei

appropinquavimus

"/" ad

Ex

hh.

vadum
cii.

istius

Beduini, omnes ad

pugnam
essel
iu

instrn-

colligitur,
balistis

genus balistarum fuisseacomdistinctum,

<""

Inter

equitandum,
ipsi

aliqui ad ripam

(lavii

aoel

munibus
""s,
r/

machinam po-

cedebant,

oumque solum ibidem

equique
ipsorum
ac

lluxnra

(/""
:

qrandioribus Imhstis

hostes ja~
balistariis

humidum,
bebantur,
iin

fluvium
id

la-

eulabantur
ctos,

nam, postquam singulis

$1

submergebanlur.
,

Rex,

adve^
lapsn.
fuii

duas attribuerai balistas, quibus eos volebatinaddit utile fore,

balistae

ostendil
alioa

ul

sibi

caverenl ab eo
suffocatns

in

naves Christiaturno

Ei

inii

cecidit,

aquisque

norum insuper
muniminibus
iiiim

grossae a

cum
sed

suis

dominus
qui
iiiiiu

Joannes
111

Vurelianensia

a equea validns,
El

portarentur. Hinc conjicio,

/'"//

machiturri

\r\iiiiiin

agmine gestabat.
.

abi

;"i

wparte
qni
in-

(uisse

dissimilem petrarim,
Videri

pei

venimus
facile

vidimus ab altera

Quvii

seu mole
.iis

minori constitisse.
11,1

quoquepotesl

trecentos

Saracenos
ac

omnes

equites,

vocem

tortirella,

qum eadem cum hac

gardes,
at

transitum
1

istum
,

custodiebant. equi
nostri

Tum
Rrmnm;

fluvium

balista
e

videtur machina.
landeis
el

sumus
e

invenerunl
e1

vadnni

Gallice taudies
:->.

legendum
vuli

s;ihiini

commodum, solumque
progressi

adverso
transituni

potius

cum
ttlm
ir\

editione
sit

Pictaviensi

sumus,
Dei

per ripam ad

Cangius pag
ficantur

Quidquid
hostes

de lectione, signir

facilem,
riculo

adeo

ul

cellm
se

machina Chi istianorum

tutabantur
illius

fuerimus
siini

benignitate omnes sine petransgressi. Atque ubi Saracem

mcflo,

quibus
1

contra

pro-

intmii
pitantia

nos eo transire

magna

prajci1

pugnatores.
1

fugam arripuerunt.
discessum

von
I

'/"/

inanis

Ule

Umor

nam Procopius
in

si
plarii
siaa

Ante

lih.

iir

bello

Gothico
per ignem

cap

refert,

simili
defla

ducerenl

turre

lignea,
.

Gmcum
erani
10,

vncensa,
turre

frater suuj

gra

quotquoi
agii

m
ubi

Xem al Rex statueral comes tfte ac primum Veruni aciem secundam dhigeret. ~
,

agraen

simulac

g De Beduinis res exponuntur.

b

comes Artesim (luvium

ejus

transiverat,

<

cap.

illorum

mo-

nesque
se

milites,

videruntque
calcaria,
Qli

Saraceno
incipiuntque
ditui
,I,,:i "'

fugere,

equis

i.IhIuui

By*antius

moneta
cujus
ut

""""

'"".
traxii

"
.

Constantinopoli priantiquo nomvne Byzantio

est

i.i

Saracenos
quia

excurrere
indignati
illis

"""""
llr

ducebanl

aciem,

ergo, qui sunt adversus

Artesiffl

probai Cangius

in

Glossario

comitem,
1.1

non

audebal

respondere

""'-

'i" s

putat

vocem

valore, qui pro tempore varius fuit, dis Ucnagius Dictionario etymoloqico ad

domini
,,,iii

Foucqualdi
tenebal
:

11-111.

besant.

dus nihil
cebant

eorum

dou Melle, qui Foucqoaiquique dominus Templaru oij percipiebat, quaa

quia
surdaster
alta

frnu

^rtesiae

comiti,

'

clamabal dominus
ad eos;
i.iani,
si

Foucqualdus
eos.
sibi

voce

hp* ^
ui

agite, ad

Cum

putabanl

dedecori

hoc inluerentur luUuu el

fore

comitem

Artesiae

praecedere

sinerent.

omnes uno
calcaribus

consensu,
concitarunt,
ipsos

quanlum
secutique

potuere
suni

'

s
as
^

nos,

ante

fugientes,

per urbem Turcaa

per

omnino usque ad Quando reverti volebant,

qU83

campum Babyloniam
ipsos

'^,.^

V1
vi

angustie

erant,

impetebant

Hb
arcuurn

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTl.

ac
1
'"''
' ',',,

lo rmentorum.

Occisus

ibi

.lomimis de Cociaco
alii

c ,
;il

fuil comes nomine Ha-

ut

magnam
probos
<
1 1

inde
viros
,

laudero
in

oblinuerinl
eranl

apud

mul-

'"

tos
1
1

qnorum
d'Escoss6
in
,

conspectu.
fuit

Jo| * v|ll| "

*rla
4
"'
;

'

miln
oc

magnus magister Templani desideraverunt viroa omnino dncenios |1IX

Jj

^tque
,

n|uitps

UM|nr

irccenlos

dominus
Radulphus
lirsiis

Hugo
plagis

vulneratus
et

quemadmodum
el

tribus gravibus

facie,
ac

alibi

domis;in

nus

EBque
fuil
111

<lominus
li-o
,

Predericus,
ul

'

1;1

arm atos
-11111

equites.

ut.en|ue

lin

';

",
,.

equitibus

meis,

armalisque

ad
areos
vidi

llurrcl

r\

ri.ruin

vuliu-iilnis

i|ii<-m;i.lmoilum

vi di

magnam Turcanim turmam,

occupatam
qui

dolio ra\
in

Miiiiin

efHuit.
laesus
.

Dominus
fui!

Brardus
'i

d'Esmeei

V0&

2
1,1

^piendis adhuc
u||lls

d;

el

mos

Miiiu

gladio,

,u

totum

na-

?
*

,,i

eos fugabamus per castra sua

sum
iniiii

abscidil
111

ita
: 1

ut
_r
1

ei
1
i 1

super os laberetur.
recurril
<ii\i
:

Tum

nura

magnum,
jpsius

equum
alio
[ui
.

conscendebat,
ejus
sui

iiii>

memoria
Optime
.

domini
doraine,

r
,r
.

equi
(hin
,

tenente

equite

sancti

Jacobi

illique
.

manum
ut

ephippi

admovebal

sancte

Jacobe
in
,

libi

sum

supplex

aajuva
praesla.
;

mi

JLcenus,

ascenderel

gladio

meo

eum
po-

atque

hac
ul

necessitate

opem
:

mihi

Ei

JJL-I su bter axillam, uno peremique

quantum imraergere
iclu

continuo
ous
lares

preces

meas

absolveram
.

G
L

plane

exanimatum.

Erardus
ni

mibi

dixil

Domine

-1

non cogi.

'

d0 eques
deseril
1

illius

ridil
el

pub

herum
1

dominum suum occiequum, meque obseml

gladio

me

facere ad
,

fugam capessendam
advocaturus
.

teque
co-

destiiuendnm

irem

dominum
in

accedens

suo

ictum
ut

mihi

mitem

validu
uellon,

m
,

impingil

inter

bumeros,
.

supra

quem Indegavensem Ego ipsi reposui conspicio.

magno me
Le,
1,1.
~i

illic
:

equi

mei
ul

me

incurvarel
,

Lenuiti

me
eram,

afJBceres

honore

campo iilo Domine Brarde, magnaque voluptaquae

essum pr
lim

gladium

quo accinctus
foil

ibis

ac

>t

eres
:

suppetias,
tua
:

vitam no-

Bducere Don
Q qui
milii

valerem; sed alius, quem ad ephipgladius;

vidil

conservarenl

nam

in

magno versatur
enim vulnnre
in

mei habebam, educendu

opus eral

periculo,

r,

,,

quam maxime.
.

El

cum

mortem
sentenlia

oppeliit.
,

Verum dicebam Omnes

ul
i]

ex

iilo

quoque

ea

fuere

rjexteram

gladium suum, mihi gladio instruclam petraxil, seque b me quem apprehenderam, ad se

subduxit.

irel ius

subsidium
dimisi
.

nobis

quajsiturus.

Tum cquum
bam. Ipsum
eral
fac to

quem

fra

10

tene-

Ucunil

igitur

ad

comitera
venirel

Andegavensem,
suppelias,
in

86

po rro
itra

factum,
castra

ul

'11111

eqmlibus meis es-

rogalurus,

nobis

ridimus

m
5un
i

Saracenorum, atque hinc Inde ad cameorum millia, facile

ac

periculo,

cui eramus magnus quispiam

expositi.
(lmiiiiiu^,

Porro
qui

apud ipsum
illum

ab hoc
ei

wn

pU

iverant,

tenloria

sua

peliqueranl

atque

absterrebal
.

sed

bonus

dominus
invertil
,

uon

**
"

U bi
M1

percepissenl
,,-

nos

invecli;

seorsim esse, magno impetu ac ibi occiderunl dominum

o

acquiescebal

al

equum

suum
.

e1

cum

quibusdam
subdilis
:

qui

d'Esc Hugonem de Trichatel Loparcham ac cohortis nostrm ferebal vexillum

;

equo calcaribus accurril suorum Saraceni eos adventantes ac poslquam

nos

paritcr
< di
1

sunl
ac

intuiti,

mt. qui

Ubi

illi

advenerant,
habebant,

ceperunl
cta
,11

dominum Radulphum
nostra
.

de

Wanon
atque

Saracenos

nderant,
vulneribus

captum

cohorte
,,,1,1

quera
equites

humi
mei
ivimus

dejeceranl

t,

abducebanli

gravem
ivenini
el

tibducebant,
.

ego

eum

dulphum de Wanon;
multis

mox

dominum Ra eum recepturi

statu

cognovimus

el

audacler

eorumque
i,o,-

manibus

erepturi.
lantis
in
,

eum liberaturi, Redeuntem ra

impelierunt,
prae

gravatum
posl

vulneribus,

in

prorsus

conQictu

Turca3

ictibus

Ts^aullo

Regem

ridi

advenientem

cum

1,1

equus
,

meus
quod
ad
El
,

genua

terram
mei
Al
;

dimilterel
,

ingenti

sentiebal

pondere
/

dejeceruntresti-

que me trans aures equi

tui, sc

moa me

omnibussuis buccinarum, el cornuum. SubsUtii tu lubarum, militibus .1. via sublimi, suis iUe cum omnibus
,

qui accedebat horribih cura

tumu^

^c^

collum
accessil

appenso,
ad

'adium

quidquara

iis

diceret.

Porro

assevero

num1-

protendens.
C
.ri.-ui.-i :.n

me

d
;

quem

Deus

absolval
\<>s

ms Erardus quem pari

,,;,,

ridisse

hominem armatum

tam

.leco-

ium
,1,1,

modo
el

in

terram

dejecerant.

pecepimu

humeris allior emisuper omnes enim ab splendidam saleam inauratam, ac perquam

.i,:,,,,

Alemannicumj.
ejus

ego

fueral perire

prope ibi juxta domum quamdam, qum opdestructa, ul illic Regem advenientem inveni equum reci\ Modum quoque
;

ConUn
conspicati
,,

ibi

subslilerat,

mulli ex

equilibus

sunl in

piendi

eccum Quando ibaraus ad domum illam qui cursu no* manipulum ingentem Turcarum
,

equitum

ahoTurcarum agmine magnum Uh" mihluraque Regis

rum,
istud

,,,

cum
tunc

atiis

in

agmen
ab

trruunt

Bt
alteia

invadebanl

ac

Lransibanl

ad

aliam

noslrorum
trans;

ibidem

Lam

nna

quam
'

ab

cohortem

eundo
collo

quam perspiciebnnl in vicinia ut scutum autem me humi prosternunl transibant, supra me ac meo exciderel
,

oartepairata

ruisse
1

praacla

umumqua
Nultus

enim
;l

;",
[ctus

utebatur,

aul

mortuum

rati

transiverant,

me erecturus, atque incessimus

iliius

Postquam quo parum aberam. venit socius meus dominus Erardus usque ad muros
;

l
,.

,1

impetebant,
el

1 ,ero, q ingerainabantur

^ J ^ T"r '
bahsta,
aliave
astilibus
,

.nsignibus
E1

**f
pro

gladiis,
,1,;,

deslruclae

domus.

81

ad

hos

domus

donunus
Loppei,

Bugo

d'Ecosse",

muros n dominus

accesserunt

mu
,,

Fredericus

de

aliis

^^TSS
lancearu
,,.,

cernebara,

equites

mequ

non

essemus

...

prmho.
ad

Uqu.

ahidominus Raynaldus de Menoncourt,

venientera
:

confeslira

ad
1

<me multi.

aggressun Vc eo venerunl Turca? nos

ri

.,-..

ipd

luam beUissime
9uaedam
tongo

ob

omni
in

parte

descendit

domum,
contra

ubi

Eorumque pars eramus, a<

pugnaverun

II
belli C is
CB

m,
Flandricum
ad

m quempiam;
Regi

me nnum

meis ar-

fugeral

';;;";:..

quem

tempore
ne

punctim
mei
milu

nos

Tunc equites
lenebanl
,

dederunl equum,
:

miem
nos
raoao '

t'rm 8
vir
1(M1

aufogerel
contra

cceperuntque
,

VS
ipll

latus

recepi

fUic eral

S ai

perspiciebal

,;;';::: Regem

3TS -
ii'
"
1

taeri

fortitei

Turcas

atq

"

704
i,ii,.

VITA
conflictunun
anctor
fluvium
-

111

S.

LUDOVICI REGIS
mttto.
:

nbi
ol

acerrima
latus

eral

pngna
se

JOINVIILIO.
flex

eique
perei perel

Itail,

ad

dexterum
,l.,.-.,

reci-

ad

/lu-

versus,

ot,
..

periculum,
n a

g Gladu Germanorum id temporis erant, quam quibus passim utebantur

('lllltllUS Cangius
li

i llllt/lni .,

men
pi/

se reci-

mox

Bubsiuium
ihieque

accipere
castra

possel

duce
,

Rnrir nn.lin' Burgundiaa

Artftitr coniili mitlit

sua

custodiente
ul
1 1

quee
se

reliquereficere

Ultilnit ad hunc locum probai (iil luiiir Inrum Quibus nimirum jaculabantur

Galli

',]

minus
'

ramns
i

atque

etiam

ejus

milites
:

fortitudinis
i

non

erat.
illos

tuppitku.

nam bibercnl ni, baberentque 'i "" jam multum increverat. Rex misif, qui qnnrerenl
!,
i

Hinc colligitur,
discessisse,

non

invito

Kege

urisimilius eo fubente,

buos,
,,,i

equites,
in

aliosque

suos
,

consilia

pmlium
so

quamvis supra
libito
di

ab ejus agmine ad ko
',

ha

ita loquatur
,,'

agmine
i

Turcarum
el

eosque

Joinvillius,

acsi pro suo

juberenl
consuluil
i

pugna excedere
ipsos,
i

simulac
:

yenerant,

responderuni
de
Valeri
,

multique quid essel agendum innilam nm in n m bonum equitem dominnm Joannem optimum ei quem secnm habebal
1

il

-i

>

<

ll

Saracenorum agmine h Vam Saracenorum dux validam ''"" suor ,,,,,/,,,. iiiini ,,,1,-r f.tvtfii iiiim mter castra, qutbus expulsi fuerani Massoram collocaverat, ne subsidium mitti
I
I

ma,,

iiin-

pos/,.,.

daturura
(1,-m
miiii
,

consilium.
,

Tum
niile

juxta
'

consiliura

ejus-

sel

Massom

periclitantibus.

ide

:,j,

/,,

v.iifri

i]him|

'

plures

cod

suni exposita.
dexte-

iir\

M-

recepii

ad

partera

raanns

r,r

rersus
\

iiiiMiim,

Atque
de
qui

eccum
,

accedentem
Francicae
il
.

dominom
niiliicr

mbei tum
,

Bello-joco

prasfectum
ejus
in

Re$

signiflca\
in

fra-

irrin

Artesias

comitem
eo non
.

raagna
,

versari
miri-

CAPUT

IX.

anguslia
Bce

domo quadam
:

Massorae

seque
.

defendere
opus
esse

at,

obslante

ei
irel

subsidio
Dixil
te

rogavitque
:

magnopere Regem, nl ei
militieB,

Prosevutio
titudo
:

prcBlii

Regis periculum
gesta,

ct

suppetias.
.

Rex
prope

for-

Praefecte

equo
ego
fore
se-

pnei urre
Joinvillius

ego
dixi

sequar.

Simiiiter

varia
:

variorum

ac fortuna
:

militiae
,

prsfecto,

me onnm
negotiom
ex
egii

multiplex
se
itt

hostes
in

tandem pulsi
morte fratris,

quomodo
et

qnitibus

eumque ad
mihi

tale

Ilt.r

cuturum
Moi
cilare

de

quo

habuerit

gratias

animo.

cruen-

anusquisque
recta
<

aostrum coepil calcaribus conMassoram per agmen Turcarum et

:

Jmr victoria.

continuo
alterius

multi

socielate
abstracti

nostra
el

fuere
,

alter

ab

praesentio
ac

divisi

inter

rires

E.cce
feclum

autem accurrentem
militiae
.

paullo
,

posl

ad

prai

Turcarnm

Saracenornm

/.-.

q
,

-11111

eram
a

miUtem
Turcis

clavige-

nn mnUto-

rum

qui
.

ei

dixil

Regem
ruimus
inter
,

subsislere
aliquibutjm

ANNOTATA.
a

coactura
periculo

ejusque
a.

personam

in
-1

magno
qui
.

versari
h
eral
.

Perculsi

ac

Jehan d'Orleans. De illustri hujus stirpe

observavii
5.

mul

quidem
ducenti

terrore.
,

Nam
nos
,

locum, ubi Res

facile

ta

Cangius

ad

Hisloriam

Villehar-

cum Turcis
parte

el

mille

aul

mille
nisi

et b

douini hum.
I

eranl

Turcae

neque
dixJ

eramus
militiaa

sea

pmtermittit auctor q\k% cum /"""" hac acie non transierat. a mpplevimus
hic
.

Multa

noslra.

Tum
lui

praafecto,

quoniam nobis
lantam
viirsiini

potestas

non eral
.

iranseundi
nobis
: .

per

"'

Commentario

52,

quem

de

his

omnibus

Turcarum
versus
1

bam
eos

expedire

m
ita

consule,
c De hujus nobUissima stirpe egimus vn Commentario num. $45 occasione fratris.

supra

transiremns
eral

atque
in

derepenle
quara

nus

ac

magna

fossa

wa,

'

r " '"'"'" //
,

'

act

"""- dum P er /"'"""" ? """" '"'- "pnls* '""" snmrrni.

toanseuntibus
Gallis,

'"/'"'

cepimus, infer nos el Turcas. Scito quod, si ad nos advertissenl animum, continuo nos omnes or.:i.iisseni ac peremi -nn sed Regi instabant,
,

/'""'''

ad

arma

aliisque

s;|
,

wrrebant.

hhidi mcus est tn '"."7 ;"'" /rx /"','" "

e
/

provincia
/

indegavensi
>">

do

agminibus magnis bac quoque de cau quod existimarenl ex suis nos esse. Quanperveneramus ad flnvium, descendentes in.
,

" / '""
,r '"""'

"'
,

"

"'''" h

'""'

n
n'

ZL''!/?:
'

T''''
,

;
;,

T
"'"
"
-..
' ;

-" Hdi, ut duoaiU

nflans

ad
'

h0died
Sr

X-

"

'i"""" "" 7 """' ;

^ronam
'

;'

''

'

terrivumel Iluvium, ddimus Regem se recepisse sui atem Huvii, Turcasque adducere co - alias Omnes aute orum legi merunl turmas Regis supra Quvium, ibidemque miseral Wl incom aam maxima ao-

locat
,!,;

Hug0nem

r :
^
1

ril" cnalel

;r'

/w
''

"

"'-

baniar
-

de

^^
1

**

obsertat c,

KqTJZtThuTJ Z^HcfaTnstZ
.

"" *u

'"""""'r-. vtcec ;'/"'"'" " Uberai

/

~
'

^
9
1

"7"'""
''

"- "rbis

""

hl
1

'

lr

" "" ^ttti. i, :->: * ;..: :;:::: " *****

'
'

d dux Burgundim. Al id fier r m enim 'i "!"'!! ac ral lassi nimis eranl bore fracti, astusque eral snmmus. Ac d. dendo ^onspicimus pl

abi

eral

~ ^
ad
1

'i

,:t
'

^ ^-**..
1

irnal-

M " peribanl atque

'"

W -
. ,

la-

submergebantur.
miccei' 11

de

Couxerans
1

Quando
.

""'"
'

auator

"'" '''"

tvpiusc
>"'

""">
/;

quemque

TL
1;

serandum
i"

militiaa

'"" ""- * s auctorem n interrr "T"'' polatomn. ad honorem no/niZ"""": '' t"" ,'
Oo.

inserta fuisse per

statumque forlnnam dicere qui nostiis incumbebal prafecto, ul subsisteremus ab bac

vidimns

parte
i

\
''"
''"

9es.QuaproptT^^
legi J

Hndem

possmt v

bre7taLT causa oremtato prater-

Zlnl V*

ul excubaremus ad m po iUum ,l, si PPopinqnum. Quippe "i""m. Quippe, inqdebam ab hac pa?U ^enienl Regem 1 oppugnanton el 8 s lri a dnabns pi
,

m< <" " ""'

niminm argeri poterimns

atqne ea

rati

sub

stitimus.

,,

Dlfc;

VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

Regem
belli
in

705
cceperunt

litinius.
*

Porro
c\ guaB

certi

estote,

bonum
vidi

in
l'a-

^qaara
transgredi,
\iii.m.

velle

dimittere,

|,|-;,.|m

maximis <'\reiilum

csse

rivum a.joamm
et
ihi-

substiterunlque
eos

V
, |

pjbus,
|H| ,

umquam
quod
in

inter

patrata

rivum

lowvi

cunclis,

Ubi

vidimus,
parati

a iiquando

interfui

conflictibus.

Asseveperiis-

vimus, ut omnes
dufti
,

iinl

(juoque,

hac

pugna

omnes

ad eos appropinquaessemus ad eos \m

ita

si

magis accessissent.
ttos

fuissemus, nisi ejus obslilissel peremus ca3sique virtulem ac cpedo fortiludinem ,i

\
1 1 r 1 1

94

Vl "''

eranl

duo

caduceatores

Regii,

exponit:

^orum
caB

".,

va lebal

lunc

ei

poteni ,,,1.
,

Quzppe
-.
1 1

geminatam fuisse per Dei quo loco suos videbal pre,

nomen Guilielmus de Bron, et allrn Joannes de Gaymaches contra quos Turuni

:

M"

erant

inter

rivum
ajrmen

(n
j

is

se

immittebal
ad

el

clavaque

fluvium,

ul

dij

ac

gla-

adduxeruni
,stius
i

totum
pedites

ni>ii, .,

( i

1(l

C tus

ingeminabal
die

stuporem validos.
retulerunl

regionia
eos |acielapi-

Prae-

'i"i

eranl

erea

miiii
;i,i\
,

quodam
di

quique
atqne

dominus
de
,

in

de
,

banl
(tl

ingentes

terra

glebas
:

dominusque
illo

Joannes
Regera
,

pr*grandesque
ad

Salenaj
el

"

libramine
tt

brachiorum
Iium

jg,

xurcas

in

irruisse

extremum
qui
1

fras-

addirxerunl
^
1

Curcam
vesli

rusticum,

mnn equi
.,,

ejus

apprehendisse
sex

rique

tribus na
vi-

abduxisse
intendit,

"
11

"

i"

eos

conjecil

ignem

^alidus

Princeps

omnes omnino
illos

Grcum
de

vires

,v

'gnis

adhaasil
;

lantoque
solus

animo
tanta lueri
,

Turcas

perculiebat, ut

^
si

Suilielmi
ipsi eral

Bron, quem
;

""

exstinxil

quod
,

se

liberaverit.

Poslquam

necessarium

multi

nam
Nos

perspexe1

flammas egissel
prorsus

totus

fuissel

combustus.
pilis
,

imii eura
(

designare facinora, tantaque

irtitu-

rlMI "
I"1 '

cooperti

eramus

el

jaculij

inio

sc

animos sumpserunt, ac transitum,

,

mgiebanl duos
ul

manus
ibi

Turcarum

qui

impete^
mig,

quem servabanl
opem
B
iillliu<

deseruerunl
en

accesseruntque ad
ad uos
,

banl
1,1
1

hos

caduceatores.

Porro contigii

Regi
PauIIo

ferendam.
posi
ha3i
.
.

invenerim

prope

thoracem
.

stupeum
partem

92

recla

qui

qui

fueral

cujusdam

Saraceni

el

iliiu

pontem
tras
"

servabamus

ne
,

Turcae
qui

transirenl

Pe-

fissam

Britanniae
,

comes
alius

ex

partes

Massorae

opus
Ifflsus

veniebat

ubi

fueral
in

terribilis

paucorum
ul

ad me verti, ac pro scuto usus sum, quo habebam magnopere quippe ipsorum pilis non sum nisi quinque locis, alque equus
:

coDfliclus.

Saucius

eral

vultu,

adeo

sanguis

ex ore

ipsms
ore

eflebuerel

copiosus,

acsi

aquam,

post

meus saucius eral locis quindecim. Baud multo Deo sic volente, illuc venit unus e civi,

qnam

111

bat dictus
so

fortique

evomere voluissel [nside Britanniae comes equo depresso, crassalis, caudaque et auribus mutilato
haberei
,

bus meis

Jovisvillensibus

qui
,

mihi

atlulil

\r\il-

omnes
bant ad

ejus

habenae
sellae
,

fractae
;

ac

disruptae

pendecolipsura

lum tessera mea insignitum ac magnum gladium mililarem, quem non habebam. Deinde ubi rusiici iiii iinr.r, ,1111 pedites erant, premebant
caduceatores
illos,
in

arcum

ac ne

manu utraque
Turcae,
qui

equi

ipsos

invecli

tam

apprehenderal
alque e\

pone
,

mox

terga

dederunt.

[nterea

dum

sumus, ac servabamus
,

erant,

proximo
'

sequebantur
is

eum

ab
eos
ad

pontem

illum,

bonus

comes

Suessionensis

postillis,

equo suo

dejicerenl

quaim
.

non viderelur
se

mopopere formidare
bos,

saepe

enim

vertebal

quam reversi eramus a persequendis mecum jocabatur niii(|r iiiciiai

,

rusticis

seneswlpleuti jurabat,

verbaque
llnem
illius

dicebal

irrisionem
<

signiflcantia,

le

ciamare
El
:

sinamus
Per

ac

udere fscem illam

Sub
nes

lurmae

ad
el

uos venerunt

Joan-

beiam,

praesepe
.

Domini,

comes Suessionensis ,

dominus
Cayer;

Petrus de

Noville,
Bc
claai
'I"'

quem
perpessi
|

nominabani
,

satis

ictuum
ili-

qui
eos
iis

manseranl adhuc post

viderunt

adhuc nos, tn el ego loquemur de hoc prselio coram matronis in cubiculo. 95 Accidit ul sub vesperam circa solem occidentem
de
pedites,
Tiuii

deinde fugien'

iiirni.im

iii

Turc,
al

se

mo
nl

prsefectus

militiae

dominus
ordine

ifmberlus
Regis

ww
ns,

volebanl
|:i

occurrerent;
,

Rr:

vero,

Bello-joco

nobis
se

adduxeril
nos

balistarios

gem

accedit

pontem
esse

custodiebamus
ad eos converso,

perceperunt,
transire
sive

qui

ante

disposuerunt,

Qos que
111,11

vultu

nos

equites

descendimus equis
Saraceni
,

sub balistaerant
.

writi

ne

ii^

accurrissemus

subsidio

d,

riorum

umbra.

qui

ibi

hoc
nos
1

,:

Vwnradi
:i:

imu
deinde
c.

recissemus.
comiti

cernentes,
consi
te,

continuo

Rigam

capessiverunl
militiaa

Ar

mm
:<n\

Suessionensi,
,

meo
'

dixi

Domiue

vili

obsecro

hic

que reiiquerunl quietos. Tum mihi fecisse, dixit, ii"- recte

custodissemus
cter ad

praafectus

quod
dixil
,

lam
ul

bene

*taj
es
|Jf'
''"
^ 1 '

hunc pontem custodiendum, el hunc enim si deseras, urcea isti

1

ad

recte
,

pontem
in

mihique
euraque

audaUedi-

quos
.

Regem abirem,
descendissel

non

desererem,

;1I1||

nos

vides
a

ad
ei

conflictum
.1

accedenl

at-

donec
n

labernaculum

suum

'"'
"'''

"''

Rex
e*

tergo,
si

fronte oppugnabitur
.

El

itaque adivi

PauIIo postquam

eram apud

(|

nl

me,

manerel

'"'"'

v ellem

eique
q lla ndo
,

an el ego secum marepono quod ita perquam

,

ctum Dominum, ad eum advenil dominus Joannes

de
Valeri
,

aliquid

precis

ei
1

proposilurus

nimi-

oenter.

Tn, n

"

militiae

praBfectus

audivil

rm
111

quod

dominus
libenter
se
ipsi

de

hastillon

eum
:

rogarel
1

" M llsllni
'

noslrura

mihi

dixit,
se

bene custodirem
ire

sibi

postremara committerel
annuil.
in

11,11

tronsitum non

recedens,

accersilum

ei

perquam
ul

u
f

. '

subsidium
<

Cum
ad

autem

insiderem
inter
;i

equo

arriuuil
ac

reciperei
e

Rex q hc Rex viam tabernaculum suum

aciem
Posl
.

meo
"""""^
'
1

subsistens
i-oimi.-ni

pontem
a

consobriili'\leris, el

galeam

capite
.

sustuh'

eique

dedi
,

peut

""'"'ii
III"'

Sii.'^h,iiriis,'iii

tasum
96
cessil

meum
Quando
frater

ferreura

qui multo

levior eral

,|r
1

Noville

sinistris;
a

eccum approagminis
Regis de
li-

ventum captarel
simul

^
pj

''

111 '''
'

Turcam

qui

parte
in

incedebamus,

ad

eum
de

ac-

</'" tenl -

e al

.,.

^eniensque
ingentis
'"i:
: ;

retro

dominum
fjravem
sui

Benricus, prior

Hospitalis

Ron-

"
nir se

"^ens
geni
tn

6
'

cras sa
lr,l

IjjJ.J
inc p on ,

ponderis massa

adeo

iii

eum

in

equi

collum

varel
1

^m',"

.'

deinde cnrsum direxil i""' medium fugam( ue &d suam gentem arripuil
"' I

.i\ qui fluvium transmiserat-, venitque ma- mortefratriti h, eumque iiiiiii armatam exosculaturus ei adhuc h mo an quid inaudissel de fratre interrogavit
; ,

Artesira
Miiriim
ii.iid
te

comite
salis

'

Rex
scire
,

ei

respondit,
esse
in

audivisse;
paslo.

ni-

ans

m
poss^I

116111

quod persequi, voluissemus ipsum desercremus, illique eum occupare Postquam pontem nos perceperunt,

se

eum

Prior-,

iiniriciis,

studens
fratris

ipsum
ArtesiaB

consolari
comitis,

demorei <li-

dicli

ipsius

tymi

Vomus

93
v.

cil

VITA
A.

III

S.

LUDOVTCl REGIS
Massoram
stiani

JOANNB
ii.
1

cit

Domine Rex, numquam

libi
:

tantua

bonoi

[oiin

1"

Francis obtigit, qnantos

n ,oiu,
tuique

diflicilem

ad
vos

omne* o aobis Inyadendum inimicos

gessistis,
ul

magno enim anitransmisisUs Quvium

restros
:

confliclum contra Saracenos impares numero cedere coguntur Britamia pessime exceptus fugit, sc
:

'"
,'

''

atque
,,!,,,

jta

eos

pepulerilis

racenorum globo alii diutius in conflictu nent, ac tandem postremi fugiunt, atque
locum,
ubi

sequenuT Qucnic s a
'

THQr

it

obtinueritis

cum

eorum
in

bus

vobis

bellum

inferebanl

machims, stupendum
ul
:

qm;

excubabai

ad

Joinvillius,

et

pemoctabiUs
ac tentorus.
,i

etiamnum

ipsorum

diversoriis,

Respondil Rex bonus,

qua? sibi

laudaretur
ac ea

omnibus,
ugentes

donabat
ri

tuncei
oculis

non modo tres illi nobiles hic nominati "lt, quoque ipsos secutt, qui ex conflictu snpererani -,/nr ahonon quosque fuga alio non abstnlerat, Cangius pa, aic 17 h*c aliter intellexit, at minus recte ut recte, t J,i
-.<,/

perveniu "',

C03pere

lacrymae

magna
illustres

nor
d

ernmpere.
hoc
n, v
H,.|,
;

Quapropter
pressi

multi

viri,

qui

Hinc oidemus Jomvillium

conspexerunt,
.-

foerunl
,

vehemenli

antan-

sociis

quibusdam
solo

nec

hon fuisse nnt comitem Suessionensem

i-oiumisrration.'
.

pr;e

affectu,

quo

cum
ergo
res
>

fuisse Petro

de Voville

nam

alioquin

iiiinr

i|iukI

'11111

iia

plorantem

cernerent,

Turcm non timuissent eos invadere Memorantur

soli
*r "

velilatio

qws-

iam

circa

amutque nomen Domini laudantem de iis, quae ipsum paU volebal Quando ad diversoria nostra perventnm 97 inii, magnum numerum invenimus Saracenorum peditum, qui lenebanl funes tenlorii cujusdam,
quod
riorum
vi

ges,
c

tacentur vero eorum adjutoatque hoc sensu multa intelliquee alias parum oiderentur probabilia.
milites;

duces,

iiunr
8,

consobrinum
part.
I.

Joinvillii

probavimut

ad cap.
f

lit.

f.

tmtoria getta Guidn-

dissolvebanl
qui
illud

contra

multos
Magister

plebeculm

Gallice

roucin,

nd
Wl>.

Malvoi-

nostra,
/.

tendebant.

Templael

proprie
Roussin.
g

significat.

Vide

quod equum Menagium

ung
stupa,

castralvm

ad

vocrn

qui

primam
noslris

regebal

aciem,

ego,

in

fsecem

illam invecli
:

sumus, eamque
permansil
hoc
fuil

in

fugam
ai
ex

iu

editis

Gallice,

gaubison d'estouppe,

conjecimus
\iniiii

rt

tentorium.

legendum
Vestis
est

G-anbison

monei

Cangius

pag.

nihilominus

magnum

agmen,
eranl
:

74.

lana,

aliisve

hujusmodi

quo multi, qui

cti /.

mullis

vanitatibus

inslru-

farta,
tionis

qua utebantm pro

milites
rrl
:

lorica tenuioris condv-

insignem

accepere

ignominiam
al

quorum
quia

barbare
i ii iii

illam
Videri
iii

oocabant Gambelatius
potesl
Car\

qnidem
defuncti
loqui
voisin
ctus,

uomina
sunt,

exprimerem,

abstineo,
attinel

sonem,

gambesam.
iii iii

neque ad quemquam

male
Malpra^fe-

gius riim

notis,

Glossario.
parl
i.

de defunctis." De

domino
:

Guidone
militiae

h Bosius
Iih

Historia
204 Iiudc

Hospitalariorum
riirui
.

m
el

libenter

loquar
in
,

quippe

pag.

fratrem

RenricojD

ego,

eum
ipsum

via

habuimus
m>

obvium
;

de
i

Rouai
in

equilem.
pag.
22,
et

Massora

ivilruulnu
acriter

,-ivuir

.lolnulriilrm
.

Chaixius

Choisy

pag.

l7iB.tr

quaniM^

persequerentui

atque

ex

i/ri/i

tentorio fratn

mortuo illacrymantem

m-

propinquo urgerent.

Eodem

enim
,

plane

modo,
vobis
do-

ducunt; sedel
ril/n

in aliis pluriius a relatione

:

Join-

quo Turcse dudara

comitem
ante
dixi

repuleranl
illiusque
,

atque

abegeranl
ut

recedunt
Guilielmus

nidebit

fwc lector sludiosus,

qui

Britanniae,
:

agmen,

w auctores
k
ri

inter se conferre voluerii

ila

repellebanl

atque

abigebant
n.

Sonnac,

amiserat

oculum,

miiuim

Guidonem ejusque manipulum

nia.LMiani
:

At niest

liilomiims

de

lioc

prselio se

laudem
.

conseculus
illius

fortissime

enim

gerebal
erat
:

totaque

suorum partem non modicam \fassor&, necdum tamen a certamine desistebat. Ceesus esi tirv duoposl in altero preelio. Videnum.406
I

manus.
audivi
ejus,

tfeque
es
iis,

id

mirum
fere

qnippe de-

dallice

(|iu

estoienl

en

grans

bobans,

inde

qui sciebant et
ejus

cognoscebanl

sUrpem
que

omnesque
ei

milites,
fuisse,

omnes
viros-

quod de liini oestium, similique apparaluinU ligendum puto. Fortasse aliqui per Saracenosaui
Beduinos
ita

prope ipsius equites ex stirpe

fide

ipsius

supellectile

sua spoliaii crant*

atque
tsi

clientelae

obstrictos,

clientelamque
majori
lon-

sensus satis coharebit

Utamen

res

non

arctiorem

professos,
i

qua

de

causa

satis certa.

V
erat,

ge animo ductoi

suo confidebant.

ANNOTATA.
u

occurret mentio Dominus rulyo \Un\ani\ inquit Cangius pag. '> ni/. quod Valesius in Votitia Galliarum

m Hujus mpius
I

Hosr<i-

assignat in
et

n<i
i/ui

creverani paulatim

na,
>nit

Saracenorum agmir undique ex fuga collecti , duce Bendoc

oires
in

Vernonium

inter Camutibus ad Sequanam Donationem y"""' Meduntam.

dam piam
/252,
hibei
et

daro,
i

prmcipuas

Regis

agmen immise
;

Guidonis a Ludovico
uln

Malvoism,
deinde
sc

factam

"'"'"

Hartenius in

confirmalam, """ Colleclione amplissima

ipse

&

oerum itn erant distracti propter agmina inimicorum in via occurrentid. Suspicor tamen auctorem loqui
tantum de equitibus cataphractis,
adfuisse
1

1'lurrs

quidem

Rege discesserani

/,

col.

1331,

oocat

Guis

Blauvei-

sins. n
iii.

opinor,
at

suos

Massoram wsus
irtesia comiti

<

pluresque
de

his

rant,

ut

ibidem periclitanti
:

milites gregarios

currerent
,

oiam Saracenorum

legiontbus op

'"' // '"'

de

celle

bataille

quod

turma
in-

militari,

quam
""'

pletam invenerunt.

duxerai

Britannia

comes,

Rotio est, i,uii, Jomvillius '"""' bataiile plerumque V designat agmen, seu turmam militarem Prasterea num. 97 dicit comitem Britannim ejusque agmen

" ,// "/'''"

/'""'.

et

.,

ba

repulsum fuisse a Saracenis, sicut repuU sus fuit Malvoisin cum suis. Sic itaque hmc conv hinuiiiiis. pucem seculi sunt comitem Britannim
taille]

nabiles

hie

relati

cwm

suis

singuli

equitibus,

aliisque turmis

militaribus.

Post

acrem prope

CAPUT

DIE VIGESIMA

QUINTA AUGUSTI.
dantia vivunt
aestimari
lvi\|itio,
:

77
esl

tantusque eorum

numerus,
sunl
in

ni

ioarri
II
I

ab ullo nequeat.
UiiTiisMlyniiliiini
,

Quippe

regno JOIN\
lerris

lii

runrlisque
et

iu

regnorum

Safacenicorum
/.

infidelium,

quibus
I

CAPUT

X.

siint

tributarii

100
reditu

Ad hoc de Beduinis propositum dico o meo ex partibus transmarinis me vidisse

.

fiK

lum ab

ii

iisscrlum,

aliquos,

nomen

gerentes

Christianorum

quod
,

brevitei

qui

le-

refutatur.

Mmni
rlniias

populantur

castra
i

Saracenorum
noctu

gem sequuntur Beduinorum. Quidam enim

qui

sunt,

nuales hi

Beduini

Saraceni,
COnati
.

ma~
:

asserunl

neminem mori
ullo

posse
:

nisi

die

dcest.

terminato,

sine

dubio

quod

falsum

suas

rccipcrc

rcpclhuitur
:

Bujusmodi
vellent

enim

opinionem

hanc

existimo,

acsi

audax sacerdotis
.

cujusdam facinus

pu-

dicerc,
faciendi,
aul

Dco
aul

non
adjuvandi,
vitam
,

poteslatem
el

nobis

male
gandi

nobis
esl

prolonhasreti-

ijtltl

dies n

Saracenis statutus*.

abscindendi

quod

jTostqoam
poleramos
,,
. ,

profligaveramus
diversoriis
ingenti
, ,

Turcas,
castris

suisque
sta

Beduini,
in el

nomines
Tai

cum. At contra aflirmo, ei nos credere oportepotentiamque re ac eum esse omnipolentem habere orania faciendi adeoqne mortem nobis immitlendi cito aul sero prc arbitrio suo. Quod
,

piane

invaserunl

contrai iimi

nlWtorla

i(

saracenos,
peperire

papueruntque
potuere,

abslulerunt,
re-

',.,,,

quodque Saraceni
mirabar.
Saraceais.

qui aiunt es1 opinioni Beduinorum ac ita diem mortis suse certissime determinatum iit non possel ul queat vita prolongai fieri
, . i

Sqnerant
,,,,,,

quod
;

summopere
ac

Beduini
\i
il;

vel

cilius

abrumpi
regrediar

m.
ad

m
materiam
.

sobjecti

sunl

vectigales

101

meara

illam
in

,,,

no-

uomqaam audivi,
HS

saracenis,

proptcr
esse

quod bona

pejus
iis

haberentur ab
ablala
al

rapta

m0S qac
res

iiiorum
:

dicebatur

semper infirmionatura;
alius,

vesperi qua rediimus a mi eque prosequar quaque diverlide qua ante egi rabiii pugna mus ad locum unde expuleramus ac ejeceramus
,

mm
i

hina
ipert

onali

liihlnr

invadere a
est,

quse

canum
alii

esl

nam cum
clamorque
Et

Saracenos,
qui

miiites

mei

attulerunl

mihi

caslris

ms
Qndem
,,,;,

quem
ad
,

persequitur

nostris tentorium,

tollilur,

spectal
s

eum materiam meam

omnes
.

invadunt.
cuj

primam

regebai

quod magister Templariorum iimihi donaveral aciem

, ,

[oadam
Be-

,i,.

ii

referre

quaies
in

nomines
sed

sinl

Beduini.
b,

ludque ibidem expandi jussi ad dexteram partem machinarum, quas a Saracenis ceperamus. Quibene quiescere cupiebal libel nostrum enim eo nobis opus eral propter plagas
ra
bis
,

duini

non

credunl

Mahometem
:

queraadesse

omnino
vulne-

modom
le^em
i

faciunl
Flcly
,/,

Turcaa

(ide
letis

amplectuntur
pa-

el

c,

quem Mal
in

dicunl
et

quea
eranl
esl

ab

ictibus

miserabilis

hujus pugnae no-

rimill

deguntque

monlibus
pro
moritur,

desertis.

Ac
suo
in
.

inllicta.
iii

Verum
clamari

ante
:

diluculum,
surgere

cce-

credunt
aliave

quando unus eorum

bona,

domino

ptum

castris

Ad arma; ad arma.
mei
ju

inteutione

animam

ejus
|

Continuo

prmfectum
.

cubiculi

corpus melius
dere

transmigrare
:

%
ex

majoribusque*

ao

m
i

explorarel

quid ageretur.
,

Neque
penilus

multum

in-

commodis, quam ante

morli
,

proptereaque

nihilil

terposuil
,

morae

quin

rediret
:

consterna
sur-

facinnl

m oppetendam
sup sriorum
hi al
.

mandalo seniorum
aul
in
.

mihique
eccos

exclamans

Domine, surge,
pedites
,

uoram
99
iii

ac

ge
f.
i i

enim

Saracenos

el

equites,

Beduini

non degunl

habitanl

vicis

ao

quj
D j as

jam

profligaverunl
.

turmas

urbibos;
g.

seraper

agris

ac

de-

a gere

machinasque
,

r,

nsertis

Ac

caelo
in

perturbato

cum

mulieribus

oblinuen
ci,in;r

is

servare

quas Rex excuquas Saracenorum Eranl autem ma,

liberis
W'.

lerram

ligunl
esl

domicilii

quodcir.

ante

tentoria

Regis

dam genus,
cnlisque
c

quod constructum
perlicas
lota
(ixis
.

ex doliis,
faciunl

ad

veluti
:

feminae

eramus dorsum

vicini.

Conlinuo
.

surrexi,

nostraque, qui loricamque

reiTeum
in

ei

in

conjeci

ac

petasum
advocatis
.

caput.
esse-

cum
los

lixivia
el

exsiccanl

el

super

hos

circuinji-

Tum
mus
quas

militibus
saucii,

meis

quantumvis
b

perticas quaa

magnarum
alumine
ipsi

ovium
polita
.

veliera
dicta

abegimus
recipere.
re

Saracenos

machinis,

crant,
ra

habenl
h.

vclle-

studebanl
ini

de
.

Somas
longis

wllera
tegunl
'-i

corpus.

magna habenl totum eorum obsita aui cmlum Ei cum advesperascil

Ac
Beduini
pilis,

annulares

non

Rej deinde, qma loricas Jramus, ad nos misit

i

quae

dominum

perturbatum
recipiunl

includunl
illi,

se

ra

El

qui

suaque in vellebellum sequuntur,

,

Galterum de ChasUllon, qui sc ante machinas. nos et Turcas, ul essel inter hastn- oudQ dominus Galterus n de I0S Postquam dolit qui de oocte mSaracenos, lon saepe repuleral

posuil

tactr(at

apud se
'""
tode
Qisj

liabenl
rraena

equos suos noctu prope pascentes,

iis

rari

cupiebanl

machinas
se

nobis

obtentas, Saraposse

demunt, ac pascere
sua
.

sinunt.

De.

cenique
att i

cernebanl
se

nihil

ibidem
ad
eranl
ul

efficere

postridie

velleru

ad

cumqne sicca

sunl
iih
.

fricanl

solem extendunl neque videntur fais

inlercipere;

receperunl

manum numeord
dispo-

rosam
si ti
.

suorum equitum, qui

ante
-x
posl

madefacta.

qui
,

militiam

sequuntur
el

num. .

conligue
(l(

castra

nostra,

excubarent,

?oam sonl
"'""''ii
,lr

armati

quia

dicunl

credunl
i

ne-

tt

octe

improviso
ranl

eorum
locata.

occuparemus

uisi

die suo

mortem

obire posse

eaque
u!

causa

hunc
esto

inter se servanl

morem
iis

cum
.
:

" beri8

suis

imprecantur
.

malurn,
,

dicanl

De-

t68tabilis
lllal
-

sicul

ille

qui

raetu
nisi

mortis se ar-

Sex Turcaruin castra, egregie armati descenderunt ductores perquam o ex saxis dque sunl construere lugunum nostn eoa balistarii pngnndibnt; ul
quai
sectilibas

in

prmlio

non

gestanl
,

gladium, Turfere

QOn imderenl jacuUs.

l0

El

.11,

Ipn

r
v

"

ui "
(

modo
linteis

fabricatum

ac

omnes
visuque

induti

discriraine

in

castra

nostra,

el

If^^^
saape
n,ui
...

""
'

formam

superpelliceorum

habentibus
horridi
:

uostris

7ulneral.ai.
loci

c......

...iht^

mr.

n
;

Homines
capiUoa
,Ll1 "'

sum

deformes,
ac

"""
61
i

cuncti

barbas

habenl

oblongas

nigras.

Lactis

animalium suorum abun-

tepi commissa eral custodm, bus iliius n unum tugurium ; - vidimus em destro nox vemsset, suluimus, ut, postqunm ctum

7 o8
A.

VITA

III

S.

LUDOVICI REGIS
intrarent

JOANNK

JOINVILLIO.

tugurium, tliiusetnm iremus dictum ipsorum sacerdotera babe que iapides asportaremus Porro Joannes de Wi bam, cui nom.Mi dominus nem consilium nostrim, el au.livit ,,,
i

Regis

castra
ut

sed

construcla
posseni

tantura

modo,
esl

erani
'""

pedites ingredi

Et
'

fectum

secundnm

'

Regis

n"

mandatum

et

reipsa

non
nostra

tamdia
discessil

expectavit,

ver

ANNOTATA.
seque
peB

societate
;lll

omnino

solus,

saracenos

conlulit,

indutus

lorica

na,

Vitriacus

gladioque sub axilla, taso ferreo capili imposito, Ubi fuil apud Saracenos, qui de detegeretur.

12 agit de

Beduinis,
solum

Historia Hierosolymitananm ex quo adducemus

alia
:

ne
eo

ad dictorum confirmationem
quil
.

Sunl autem
.

non
erai

cogitabanl
.

aut
in

limebanl,
eos
irruil
,

quia

omnino
Turdefen-

non

Christianornm

sed
et via

etiam' s'

501 U8

ferociter
.

libratque gla-

racenorum
tes,
his,
el

prodilores,
forlunae
,

mendaces,
el

inconW
gradientes

diiim

suum
nullo
,

ac

percutil

sex

illos

ductores
se

amici

duplici

cas,
,),.,!,

eorum
mul
el

potestatem
fuil

habenle

quos

cernunt

prmvalere,

libenter

adha^

jisque

necesse

al

fugam capesserent.
fuere
alii

rentes.

Hinc

igitur
:

attoniti
ita

Turcaa ac

De
sic

initiis

KaHometis
diverso

seu

Muhamedis im
Historia patrU
.-

Saraceni
qos
runi
castra

cum

fugientes
.

cernerenl

domiad
qui

nomina
tine)

irabica
scrihit

modo exponuntw
vn

suos,

calcaria

subdiderunl

atque

excurre-

Renaudotius

adversus

sacerdotem
militum

meum redeuntem
sunl
facile

nostra; e* quibus profecti

quin-

archarum ilexandrim pag. i:>7 Natus esl hamed inter Arabes Scenitas illos, quornm
pastoricia
luii
:

Muvita

quaginta
euiii

nostrorum

obviam

Turcis,

quique

nec

litteris,

nec

reliffio-

persequebantur equites.

Verum
contigil

Turca?

nonnus

ne
ter

exculli,

in

summa
,

libertate
,

vivebant,

pascnis,
j

lebant
te

cum
bis
i-\

noslris

congredi

sed declinarunt an.

nc-ionalionihus
se bellis

lalroriniis

mutuisi|iie

s;rpe

n.

ipsos

terve

semel

nl

occupali.

Longam
exhibent,

ab [smaele
ex

aliquis

miiilibus

nostris

pugionem
,

unum

istorum Turcarum
inter

conjeceril

ac

suum in eum percorpori

nealogiam

ejus hislorici

qna

nobi- d

lem

inter

Meccanos, fuisse

apparet,

eum
ad

mnlieris

cusseril

costas
,

illeque

pugionem

opulentae

matrim
iiiini
,

adauclis
,

diviliis

anininm
annnno
fuisse.

infixum

asportaveril

indeque occubueril
,

Quandeinde

ad mercatnram

adjecisse
iiiiims

el

nsque

do
ausi

hoc

Turcaa

conspexerunl

numquam
lapides.

xl

statis

quam prophelam
MeiJinani
lu^-re
viris

sunt eo accurrere.

Tum

noslri

inde asporta-

Postea
esset,

tandem
ob
,

cum

coaclus
slolidis,
per-

veruni

antem
exercitu

omnes ipsorum tugurii meus imposterum bene

nostro
:
,

Sacerdos
fuil

venditatam
el

prophetiam
nefas
,

cognitus

in

ferocibus
suasil
,

ad

omne
se

paratis
ul
,

facile

de eoque

'"11111

conspiciebatur
solus

dii initus

inspiralum

ab

idololatria

inquiebanl
profligavil

En

sacerdotem

qui

omnino
sacri
ilie

snperstitiosoque
bes

syderum
eranl
.

cultu

quibns

Araco-

Saracenos
contigeruni
iejunii
:

addictissimi

eos ad

unius veri Dei

103

Supradicta

die
e1

primo

gnitionem
taretur,
ul

adducerel
sive

praesertim
sive

cum

suos horanl
s se

novut Sorace-

quadraginta
Saraceni

diernm

fortissimum

quemdam

eodem ipso Saracenum

ducis
qui

Judaeos

Cbristianos,

sibi

Genjiles,

conlumaces
et

adversus

proposilara

ad alteriim
confliclum

novum
ante
ciiis

creaverunl

memorati,
erat
iuii

ducem, in locum nomine Sceceduni,

pridie jejunii;
in

sui

novam
derentur
moiluni
rio,

religionera

reperirent,

eos

armis
[tfl

aggre-

defnn-

internecione deierent.
laceralo
totura

paucis adimpes

in

prslio

quo pariter
frater

annis,
illa

nndique

Romano
ille,

bonus
invenil

Arlesia
hic

comes,
ductor p

Regis

pestis

ferme orientem

invasit.

"

sancti

Ludovici.
alios

Novus
ac

inter

mor-

ridiculam legem condidit impostor

librum-

tuos

Artesise

comitem, qui
in

validis-

que putidissimum
vocant,

conscripsit,

quem
esl

Alcorannm
Tetnput
Heraclio
calamitas,

simum
gna
,

se

praestiteral

forlissimum
eral
,

hac pudecebal

de

quo plura laudatus

:

auctor.

plendideque

vestitus

uli

idem assignat kis verbis

imperatore ingens
ilia

Orta

sub

principem. El cepil memoratus dux sagum militare dicli

Artesia*
rnuiiti>
,
.-

orbis

Chrisliani

1 1
.

ui

animos atldeis

qum
Mecca
est
1

ab

anno,

quo
fugit,

Muhnmed
initium
imperii,

pseudo-propheta
ducit.
fs

ret Turcis

ac Saracenis iisque
,

illud

cora
esse

in

altum
eo,

Medinam

annus

levavit,

dicebat
praelio
,

sagum
occisi
:

Regis

Muhamedanorum
sen
a

nempe

Hegir,
qui
in

rum
mini
,

inimici

in

Atque adeo
debetis

1
, :

do-

ut

vulgo dicunt,

fugm
a-ra-

Muhatoedis,
Christianai

inquiebal

vires

intendere

nam
item

cipit

xv

.lulii,

anno

DCXXH.

corpus sine capite nihil deinreps

!i-'ni''ii

n ei|ue

Tmpiam Mahometis
repudiant

legem

non quidem omntno

ini'

iu-iiuMpe
nl

aui

iiure

propterenque au-

deduini, at nec

puram
el

sectantur,

"'

ctor

sum,
111

rerociter

eos

invadamus;
Die
aggredi

atque
V"e-

eorum
<

adversarii
hi

preetendunt,

intelligi debei

hac
neris

re

mihi

consentire
eos

vos oportet.
,

Joinvillius.

proximo

debemus
ita

omnesqne
ductorem
Saraceni
si

Belj

quoque
de

nomen
hoc

diverse

nostru
qutnto,

capere;
siium

quoniam
dicti

res

habet,
hilari

ul

exprimitur. Audi

quarto, seu

perdiderint.

Omnes
ducis
in
,

animo

consenserunl "
oportei
,

sui

consilio.

Porro

sci-

Hegi

exercitu

Saracenorum plures
audiebanl
,

Hahometem ipsum, )lahoiMt<r /,,s norum Califa, laudatum Renaudotium /""/ mari ejus Bliai Hali gener Muhamedis, Fatimaa
adnumeres
califa

fuisse

speculatores

qui

saepe

ac

no-

tiis,

renunciatus

esl

an.

Heg
qn

kxxvi

j.c.
.

veranl
gredi.

eorum molitiones, qui le vellent agAhqui ttaque ex speculatoribus venernnt

res novas ac
cre.lere
se
,

dcliv; mullisque ab
aliis

bellis

civilibus

irapelitus,
n

tam
'"

ad

Regem nuntiatum
,

aischa

Muhamedis vidua,
Qhis,
a

" :lN "

molitiones Sa-

Ommiffi

sicario

A
J.

ilrahmano
C. dclx. in

oo-

"'''"'n>

eosque
e

ipsum

mortuum
u.-x

agmenque
corsil
i"
1

cisus est sub linem anni

\x\i\,

ine

capite.

Tum

ac

omnes
u[
in

omnia
nat.

latius

exponit

Herbelotius

Bibliotnec

exercitus

mi

duces, eisque

prajce-

armari

juberenl

wque
naculis

excubiis, ac

omnes milites suos esomnino paralos ad mediam

tentoriis,
,

noctem,
fuerant,

singulosque

ad oocem Ali, sic enim manserun Porro post mortem Hali divisi a Mahometani, ut fuerant eo imperante
Orienlali
:

illum

""""^

exire

ac

taber-

nsque
ne

castrorum repagula qum facta Saraceni equis, aul magno numero

ad

enim execrabantur memoriam cum laudibus efferebant, et

honorifids, quos
recenset

ejus

alti
:

"""j'

titulif

ornaoa ^

Herbelotius />!/-'
fftlM

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

wnr factum
m/ii
est,

ut,

crescente

discordia,

inv
ha-

ctare.
t.
.

Sufficiai

Uali
ei

S ectatores

ipsius pro schismaticis

R eg w,
:

ubi

buerint,

vocavennl

Schiah,

igitur exemplum regis Extchim postqnam audiverai a propheto

\.

JOs

JulNVILLIO

ei

Schiat,

quod,

Pracipe
vives
divit

domui
fusa ad

tua

morieris

enim
hrnc

n.

el

m nominum
gularem
///,

nlerp rete

Herbelotio pag

non au-

786, sigmficai factiofcederatorum, qwi vn religwnesm

Deum

oratione,
tuis

quoqw

Addara diebus

quindecim annos

Hine

id

nomen

opinionem sectantur Sectatores autem sibi mjuria dari contendunt, et

id
est,

enim evincitur, Deum non pr&ordinasse singulis hominibus diem mortis independenter ab actibus

Uadeliat,
[t

sectam justorum

nominant.
sed in

eorum

liberis,

quos preevidil
terminos
poterunt.

ab

mterno

licei

ne ipsi

quidem

inncem consentiunt,

alioquin
prseleriri

constituerit
doii

(hominis,)

qui

quinque sectas sunt divisi, teste Herbelotio pag ub\ lalius oideri possuni singularia eorum ;s/;.
deliria,

Job

N.

quamque
sparsi.

late

per

Persidem,
ri

Indiam,
nilorn-

llnli srrtnlnrrs aliasqnc regutiirs

tores sint
j
i/
.,

i/unsi

n Monei Cangins pag. 50 ih ah aliis i Gaucherium; noster tamen ubique habet Gaul tier, quod mntare nolui. Plura de eo mde infe''"'

"/

ni/i.

17.

/il

;i.

Oncle,

quod esque
fuit
c<

avunculus

urti

potest.

o
$eu

nec patruus

avunculus
qu\
ei

\tahomelis,
ei

credimus
patruelem
qui

Herbelotio,
fuisse

illius
fili

generum
AIiou

Un tandeis, lege laudis, quod tugurium, munimentum, quo se tegerent, signi/icat Bendocdar nomine, de quo oide Commen-

,t

docet,

im

dicit

tarium

num

660

ei

66%

Thaleb,
fratres,

pag.

598

recensetur

inter
erat
lib.

quorum

nalu

minimus

decem Abdallah
i'>.

pater
80.

Mahomclis.
//"'

Consentit

Tyrius

cap

CAPUT
metempsychosis
esl

XI.

e Esi

Pytfyagorica,

qua
HerAlia

latt

per orbem dominata

Hali pag. 786.
rideri
in

Errorem hunc quir

attribuil

busdam
hrliiinis
//,/,
i

sectatoribus

etiam

ad

castm Christianorum puana

re-

yulsi
issasinis,

Samceni

magno

utrimque

accepto

possunt ab
\

de quibus
/latnno.

tgimus

Commentario
certe

88, ad Beduinos trans

licet
ei

lata; iis
potueril

conveniunl,
ante

similis

esse

Beduinorum insania
Vilriacum
reit.mi

Aiuli

citatum
in

Nullam

N, eque
princeps
.

dubita,
sicul

quin

horum
ac

Saracenorum
statueral
,
,

iiuz Sarai

aulem
ini
-

hahnilps
pascuis

mansinnrm,

cnmpe-iri-

ordinaveral
oavaveril

di-

norutn

txi

iem

iiniii
i

el

gi

babitanl,

lurmatim per tribus incedentes vapasc nm ubertatem sectanles, el

circumeunt,
lacle
-

ligenlem

aeque

exsequeretur.
ris

Matulino
circiier

operam tempore istius

orientis,

ul

faclum
n

/" ritisti.

diei
vidissi

Vene

iii

diversas

regiones
copiani
i

vivenles,

el

ad

horam
atque

solis

animalium
h llnnr

secum
nnlliln
his

trallenli

nientem
</""'

cum quatuor omnino

armis
egregie
jussil

millibus

equitum,
:

nrrm
De
de

in< 67110,
ita

foi
:

equis

instruclorum

hos

corrupta est.
in

autem
61

habet

Yitriacus

omnes ordine
iongitudinera
sa erani
! |

disponi

per Lurmas ad totam

.

tentoriis

pellibus

animalium
caprinis

habitantes,

castrorum
iiiivn.
.

nostrorum
a

quae

exten-

ovinis

eliam

pellibus

plerumque vedogmati
constitutum

ad laius
stra

Babylonfa

praeterfluen-

itiuntur.
i

labentisque

nsque
Llle

sic

item

itriacus

Hi
a

aulem
sibi

Ressil n
iia

diclam.

Postquam dux
ante

ad arbem Saracenorum

tes,
ii.

quod

diem

mortis

Deo

ordinari

curaveral

castra

nostra quatuor

praevenir-e

possunl

nec

praeterire,

numquam

equitum
ingens

millia,

continuo ad

nos

adduxil
.

aliud

(;

pugnam armati procedunt. Sed solummodo camisiati, id esi lineis iniinh oestimentis. Peplis more faeminarum involventes lanceis el ensibus tantummodo utenad
k
:

agmen Saracenorum
nl

peditura
alia

lanto

nualiud

mero

circumdarenl

ab
latus.
ul

parte

omne
illa

caslrorum

nostrorum
sic

Posl

duo

ingentia

agmina,

ordinata,
in

vobis

dixi,

ordine

tes.

disponi seorsimque

vicinia
,

collocari jussil

omnes

Cangius pag.
rr
.

7:,

putavii Beduinos ab auctoissasinis,

copias soldani

Babyloni
esse acies suas
lus,

ad

nostro

confundi cum
sunt
irabes.

quia videlicet
non
sequitur

ferendum

si
ita

sse

opem el subsidium Quando dux ille Sadisposuerat,

Ola

llnl fovni

U sane

id

racenorum
ipse omnii

ordine

tx

rii.

guod

Sanutus

tuserat,

Beduinos
vn

Ub quoque habitare
in

2, part. 4, cap. 28

equo
nes

modico

vectus,

venil

circa

ila-

versus castra nostra, ut Iuslraret alque Plorare,

ordines
ac
ral

piam,

cum enim
ut

Vlapia

Syria

sii

sita, inde

parl

exemtus
at.

Regii.

E
in
i .

quanLoc^

potius enncitur,
*os.

Syria quoque degisse Bedu>

tum
ac

ncap.

satis distingnit

Issa-

majores

m Comparal
iioininr

lutvidebi
auctor
Christiani

,
erant,

yM^
ac

legiones

acies
.

nostas
al
.
,

unn^
ac

Brn
',,:

h
.

doctrinam

saltem
in

illorum, qu\ cum doctrina

S it

tria

facile

millia

Beduinorum
personis

de

; ; quibus, eo-

rumque
uaslra
i fl

ingeniis
,,

antea

egi,

versus

asserenda fatali illa necessitate tempore. Attamen crediderim ex dive.rso pri/ncipio errorem utrorumque nanasse '" el Beduinos quiaem /'<" quidem fato Stoicorum et

Veduinorum

u .,-

seorsim

servabal

dux

Burgundiae,

""""'"<//

delerminato

; :

wumos

'

Humina collocata. Alque hoc fecit, caLn putarel quosdam Regis milites esse q UO d agmenque Regis, quod cum ipso erat, ducis stris Hi (lmm , lV( Mlt
ler

duo

;:::::."-:
'''""'

h*retici plurimi,

hanc necessitatem ratio, ijiinm contra hunc errorem propofoinvillius, non ea est, qua converterentur

"'"-';::::::::::: derivasse. Ce

norum
Qa q ue
nllII
iis
,

Ji^SJStiirA
occupatus
iuii

usqui

meridiananv Atque, his

pulsari
jussil

factis,

crotala

sua lympa-

hrtotianos

Invaduni Sa

comiU

maximo
auditu

Lmpeto

pro

rurca-

esi temporis hmretici, at hujus loci non tfoologicam hanc controversiam uberius perlra'

"""'i

quod qui hisce non

:

m ore

eral

maxime insohtum assueverant. Tum se movere

uU

"

7 io
A. JOANIfl

VITA
partc
pediti

III

S.

LUD0V1CI REGIS
pe.

coeperunl ab omni
miiiii
sis,

equitesque.

Pri-

Hoc
acie

tamen
locum
domini

non

obstante,
o

fortiter

JOIRVILLIO

robis

loqnar

de

acie

comitis
flunt,

Andegaveniis

stanter

tenuit,

Saracenis

non

^"
su D
8
'

"

quam primum
parte
iii

aggressi

quia

proxi-

Babyloniam
ludi

rersus. Accesserunt

modura

latrunculorum. Quippe
Irruebanl
jaciebanl
sibi

Malvoism dev ? banl repagula, quse claudebani * castra nh' ad latus Huvii per jactum lacile ^?' lapidis
i

Ab

Guidonis

dites in ejus mililes

eosque
inslru:

El

transibani

repaguia

M '""

ante

cremabanl
mentis,
alinnde
mirifice

Igne

Graeco,

quem
ad
se
id

lielmi

Flandriae

comitis;

agmen don domini Rul quod agmen er i

'

quaa

habebant,
rurcaa

commodis
qui
ul

lutus,

seque

extendebal
Bl
in

nsque ad
loco,

"'

equites

immiscebant,
adeo

eos
pro-

illabentem.
Quvii,
sin,

eo
a

Huvim .,""" atque e

Guid
i

urgebanl

ac

opprimebant;

qui

Quebal
cohors

domino
c.

Digarenl
inter snos
iil

aciem

comilis

Andegavensis,
erai

qui

pedes
Ubi

u i"""' ?0*~

eral

nostra

El

ridentes

Sam
?''
,

equites in maximis

angustus.
fuil

aciem
nci

domini
.-<

comitis

Regi
in

innotuit,

eique
ejus

nunliatum
frater;

infuriunul-

sna'

Flandrim sibi ad latmt ''' Mppositam, ausi non

nium,

quo

eral

Rex bonus

lam
siis

subsistendi, aul
esl

quemquam
derepente

expectandi, pascalcaria
in

quo Deum laudavi eqnites mei, neque ego ullis armis

invadere;
de
propter
die
sacri

Nam

,,,.','"

induli eram
iri'

moram;
usque
ad

al

subdidit,
im-

rulnera,

quaa

flexteraque
auitil

gladium
Turcas

prajferens.se
ubi

agmen
eral

quadraginta
ul

acceperamus in prslio dierum [ejonii, unde

nos

medium,
istos

fieri

ejus

frater,

non

poterat,

ullis

armis

indueremus
comes

ferocissime

percutiens

eo

loco, ubi
susti-

turbam
111111

ridebal

densiorem.
equi

Mullos
ipsius
El

ibidem

bominus ejusque agmen

108
invecli

GuiUelmus
mirabilia

Flandria?

patraverunt.

ictus,

Lotumque
iemporis

Nam d*
soni
facinora

lergum
credi

igne
po-

dites et equites ferociter

,

ac valide in Turcas
belli

Graeco
lerat H

repleverunt Saraceni.

facile

praeqlaraque
conspexi,

designabanl
meis

eum
a<

"'

Deum suum
ipsi
fuil

habaisse
1,1

desiderio.

Vere enim

in memoria Dominus noster

Ubi
cula
in

id

balistariis
in

praecepi

ja-

magno numero
tllo

Turcas

inlorquerenl
El

lUa
,|,lr

necessitate

magnus
"
'"

m"
B

amicus, tanRegis
subsi-

agmine
se,

eranl

equite

imulac

;""

"
l

perce
iu-

"!'"'
1

d,m "*a

'

""

fuenl

P er hoc ejus fraler

perunl

equosque suos
pedilesque

rulnerari
suos
desti

coepere
re

comes
suis

e\nde-

gam
autem
IVMl

capessere,

7
.

eMM

''

forcas insuper ex castris

n1

Cum
cerne-

atque

comes

Flandrim,
fogere,
in

el

ttW e

m Cr
r ;
"''',

eX nA Posl

agmen

illius

Tbwm
eorura

transierunl

sub
pedites;

repagnlis,

aciem
;

con h *

^degavensis,
'"

alte-

invectique

sunl

Saracenos

DS
riinn

J
b

P ro Pmcl uaB

"'"'

ac

ma-

:erum
'

transmarinorum

d0mmu tolinw*, ejusque *l * oxim e """ n;; r r''r ^ "'"" ChastllIon wrj ort,s wMJ
?
;

gnum

numerum

ceciderunl

oblinueruntinter
ta

"

que peltas eor

'"

****
gne,
peri

p r bavii

magnum
turmse

"

^^
ultas.

Vtque

illic

alios

<-i,,,^i,
domini

nl*
co-

qui

radll

gerebal

hi

habebanl
facinoribus

numerum

comitis d

vrirorum

forlium,

isqae

inclYtorum

Rt

dnn

montis iaq d

i,

agmen,

acie

erai

dommi

""

'

remplariorum magister, cum manu eqnitum, qui ei supereranl

es die "
,!

mo-

edestrem
El

ceperuntque
abducebant,

comitem
,1,
:

Piclaviensem.
lanii,
alii-

Martis

revera
"'"
,i

" ST^^^3
LTmtrUfS;
;

,|M

{U

,"

"

""

r:

"

;i

vmi
^agi

"-

"
,

lM

".,.

'

"

"-""-
'

nisi

impedissenl

-""iiuv::

,,:,:,,,
.

"'"'""r

htes

;!

'

habe-

uni

,:

"T

n "' ,m

'''

" m,1,m """-

mercesque vendebanl audiYC qui u. '"" comitem rrati^m, Pictaviensem Regis " " ""exclamabanl in castris, seque move,
l 1

baria,

5
" '

'

^qn

Sarae

ictaviensis

acies eral
cujus

ssima,

andus

nomine,
abi.ii,|iii

alii,

Ur -= ^ri
ibidem
cerneretur Tanlum seranl Saraceni contra Temnlari
aciei

'"'

ipse,

ef

non

j;;,

ttgmen agmen
,

"x es
'

i'

"""

dierMars,
leal
I0"3

du*
"

m"
"

V oculum

unum
i,

amL!!-

et7l Tm
a

animam.

^T^iSB^
w
,

?*

* ^
(

'""

'"" y

i"

;i11

dominus Benricus ejus lilius. Boc " l,l - i,|, lllL omni parte Turcaj profligabant. b) """" P arte Turcffl dominus Josserandus iUiusque Blius
'' l,
' i

retro

in

Turcas
:

ingrnebant,
lam
egregie

gladiorum
eos
e

ictibos ictibu

rem agentes
bant,
''" I|I|:|

ac

tergo

ut

frequenter

Turcaa

circumagerenl
ejas-

dominum
iractu

Branciduni
.

Josserandum,

Alterius

llr
'i

milites

dimitterenl

ul

eum

invaderent.

Ni-

getta

tia

p* ^,
' ' , ;
'

'"""' s

"-"v
|,,

""'

"'

Pien

emstw
>

mtn

,,,,,.

parum id eis profuisIU sei etenim Turcrn omnes profligassent, de occidissenl nisi obslitissel dominus Henricus
temporis
' :

bilominus

.' ||

qna
sine

pollebat

acic

sua

qnJSTmSL

^
,,

'"'

'"""'^
n

Qne ignem Gracum

oisi

tsemelnon

heZ

LO.

mag^
potuerint

tempore ejus miUtes

TfaZt
exUngue-

domini "" "" Branciduni nimis esse 9oUes cernebal Turcas in dictum doi Branciduni irt-uere, curabat Hegis balislarios
1

l^
" ,,r "

^"

"'"'

"'

"'
'

li

"""

"
'

;,

'

,,

" ,l ""

" ,| "''
;

^
'''

Drom P tU8

""'

satis

"""'

''"'

"
1IM

infirmani

El

ja-

culari

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTl.

lari

711
n

in

Turca,
ex
-,,
'

tan

[ue

effecit,

...

domi...

runt,
cap.
c

teste

vi\

I-'

Branciduni

esl

hujnsmodi

Uistoria

angusliis
,

hoc

Uiermnl Hterosolymitana
,

A.

JOANNR

u.

m,,,,.,

,,,
am,ss,s
'

Qa

y^j^
ideoquetectapercohortml landrU* corniZ
.,
,.

lOIRTILI 10

1-'
inu
C

balur

duodec,m

<"

H "'
,,,.

co,

Plafi3.
I

quas suslmuerat,
qui
ul

n
;,l

hoc
1

,,,.

^
ad
latus
ostii

"'

Dei

"n"

"

" ,,m

neratus

"''"V""' credere oportet.

hic

pemuac
,

Wuntwr,

sed

agn

nngula

'"
.m
,

tomtem
sex

avnnculus f raeus
b

eral

morte

dicentem
pugnis

w,

se

in
;

dt

jinlB

mterraisse ac

praeliis,

quibus
el

^hi"'"

BBipe
iroa
sel

prajmium
satis

armorura

reporlaverat
vice

ali-

cognovi.

Nam

quadam,

,, disposita erani d intea /mnc domwi Asperi-montis dominum . ,.,. , lir comitem a/l/ir//rl gius. Adi notata de eo ad cap 21U q e Brancidunum mlgo Brancion, opmVtan, est

mmm

cum

es-

in

caslns comitis

Matisconensis g,
ex

consobrini

/ ctaafai Bi^nnrfta?, en/w dominus, hujus nommis tecundus

cra i
teste

soi.ad
<

me
'dam

vcnit,

unumque
sancto
dixil

Canaio

fratribus h meis,

pag,
r

77.

yni

r/

,,/,

(/

eomemi

Veneris

in jejunio
:

quadraginmei,
1

1.,

dierum,
milii

nobisque

Nepoles
mililia,

suc-

cnrrile

cum

omni

Ex parte matris Joinmllu cognatus sed in gradu remotiore, ui ostendii Cangk

Genealogia
vocat
Joinvillii

vestra

inva-

pag.

(2;

improprie

ergo

damus Alemannos, qui templum Matisconen

mus,

dejiciunl

atque

everlunt
fui-

continuo
dictos

parati

avunculum modo Britannico, ubi filiicon sobrinorum paVris sui consobrinum vocant avun
cultm, Xmo e\ longius disiabam recte qenealogiam deducit Cangius , qum consule.
\

ccepimusque

invadere

Alemannos,
caesim

ingentibusque
climque
illalis,

ictibus

gladiorum,
vulnerati

punvir

templo
el

expulimus; mullique eoBtoc

Intelligi

debet Joann

.,-/,

//

comitis

rum

occisi

fucre

peracto,
Qexit,

prcestanti

probilate

ante

altare

genua

ele-

rataque
secrans,
ini

voce
ul

ad

D
suae

inum

clamavit,
esse

eum
eo,

oh-

animae
,

misericors

dignareel

aui comilatum Regi vendidit an no 1239, cum in Syriam abiret, ubi mortuus est De illo egimus in Commentario num 370. Hunc consobrinum fuisse domini de Brancion
filius,

Drocensis

ac
ejus

benignus

utque

aliquando

pro

ostendit
h

Cangius pag.

77.

in

sen
qua
haec

mortem
de

oppeleret;

quo
tibi

lanretuli,

(ic.ii

caelo

ipsum donaret.

ut

cognoscas,
ei coi

causa
I

Atque haec putem,

<mic
,le

el

credam,
audivisli.

Fuerit hic Godefridus frater Jovnvillii nostri ex priore patirU uxore, de quo oide Cangium in Genealogia eorum pag. l&. Porro, consid
Btale
Joinvillii,

Deum
112
Hu

ipso

necesse

est,

heec

contigerinl
\latisconensis

Posl

Rex
ad

convocari

jussil

omnes
benigne

non
in

diu

ante

decessum
11

comitis

mt hor-

proceres

suos,
el

equites,

atque

alios

prasclaros

Paleestinam, ac Josserandi Constantinopolim,

ianr od gra-

dominos,
eos
miiir
ita

cum
esl
:

eum

accessisssent,
el

quo
teste

Balduinum
ibidem

comitatus
,

est

anno

1239,

\lUdtOTtft-

alTatus

Domini

amici,

cognoscere

Uberico

Hosce

autem

[lemannos

manifesle poteslis insignes gralias, quas haud

latronum cohortem fuisse crediderim, qui conabantur deprmdari temptum Hanc pugnam, mctoriamque Christianorum Uex ipse commemorat, in Commentario citatus
i

pridem

Deus creator
in

noster

nobis

praestitit

praestatque
pere
M.1,1,

dies

singulos,

de quibus
cura

magno-

eum laudare
postremo,
.

nos
qui

quod die quadragennrium jejunium

oportet,

num

663

pniM-ciii-ii.-ii

,'jus

;i.i\iiio

pepulerimus
ac diversoriis

iniraicos

Qostros,

atque
.

hospitiis

suis

ex:

cluserimus

quae
die

lum

quo.i

tempore nos occupamus ipsi Veneris prseterito, nosmel

hoc

CAPUT

XII.

pedites

atque
eos

aliqui

non

armati

defenderimu,
equitesque
alia

adversus
:ir

bene
su.

armatos, pediles
entes

in

terra
iis

Multa quoque

]lnllus

Saracenorum

formandi
.

milites,

aliaet

praiclara

dicebat,

commemorabatque
Atque
hoc
agebal

eadem
ad eos
fidu<l

suavitate

Rex

bonus.
ui

ue

ad soldamnn
veccalus

spectantta.

Morots,

corroborandum,

magno semper animo

penuria

Christianorum
>

exereitusj
i

a"

|,lr

de Deo ^gerent.

nlnn
iti

lnllls

Tlllinn reauctuSt

p nnit

q uidam

ANNOTATA.
fl

divina immodesti.

"

Videtur per u/rbem Ressil Rosetum innuere, quo ostium Tanicum ostium R&ri vocavit, u\

'""''

monuimus

idem ergo hic

est

memorim

la-

A,i ud
nos

psus;

neque enim dubium est, quin ad ostium Tanicum castrametatus esset Lndovicus. Videno'"'" ad cap. 6, IU p.
'

prosequendam quaadam
ad
'i"""
militibus,
(

materiam

aostram,
in

oporlel

Gon$wtudo

^mTc
soldanus
el

atque
ac

memoriam
in

revocare,

intelligendum

cognoscendum
forman-

g^JJJS
hle$ prasto-

modum,
,..
S uis

servabat

/"

editis

habelur Guivelins,
d'Ebelin,
uti

at

legendum,
vocat
fuisse

Mbelin,
"'""

aut

hos
in

fratres

rum

esi

majorem
fuisso

unde hi fere venirent. Veequestrium ejus copiarum

|ir,vL',in,
,

>W,

ubidocet Guidonem
militim
:

Cypro

partem
catores

conllalam e\

quos

mt-r-

*vpremum
sr

lenescallum
rr, "-t<i

prmfectum, Balduinum vero unde colligitur hanccohortem fuisUypriotarum quee in priori pugna non fuerat,
.

per

mare

euntes, ac

redeuntes vendesoldani

bant;

quosque
ex

/Egyptii

nomine

eme

lumt

nriente

adductos.

duce Burgundia ad castra cuModienda. Ceterum [belin, castellum erat struch "" prope Iscalonem in colle, quodillius auctor

cum

ex Orientis regibus
aubegerat,
rex

alium
ille,

Elenim quando unus regem superaven

victoria

cui

obtigerat,

'"''o
''"o

Uierosolymorum
nobtli,

rex

tradidit

Baliano

cujus

posteri

inde

nomen habue-

ejusque milites, quolquol poterant, paupere vendebant, qui eos ac mercaioribus piebant, denuo vendendos, sicul /Egyptum ducebanl in
ante

VITA
A

III
liberi

S.

LUDOVICI REGIS
quaquam
culpa
se

JOAHNB

,.

,i.m

Ex

uuiusmodi hominibus

orie-

se

iis

salutem
amisisse;

reddere,
el

atgue

jonmuio.

bantur
pttandi
,,,.

ac quos soldanus educandos curaba!

cusa-

prmdam

eornm
,,

reipsa

capita

stodiendos
eos

Cumqne
inslrni

illi

adolescebant,

arte

abscindi jussit.

jubebat,

qua

recrearent:

diebusque

eingulis,
ihos

quibus

aon

occupabatur,
vires

[ubebat.
,.

Ubi cernebanl
debiles
iis

qui-

a rcU g

auferebant,

Redimus nunc ad materiara, ei ,i,, llMll uuper defuncto filmm fuisse b,ui annoa viginti numerabal quinque, prudentem ?alde eruditum, el jam malignum. El quandoquidem
.

H6

soldano

ilain

JPmu

pirani,

jiiis

ejusque gestabaui
qj

><--

muun
sibi

era
;i ,i

a uro dncero
iis

el

puro, praeterquam
rubei coloris

quod
fascias

creaverunl soldanum
polilum
videbal
el

//.

Poslquam
praefeclis,
i,

ille

se

perei

difTerenliam
rosas,

addebanl
irolucres,

rum

dominum;

summo
el

obliquas,

gryphes,

aul

quamde
1:

bellicaj

praefecto,

castrorum
aureas
auferebat,

dain aliam
iii
I

distincti

madeorum
milites

arbitrium.
riri

scallis palris sui

virgas

muniaque,
donabal

quje
illos

Hujusmodi
'.

vocabantur
cohortis

administrabanl,

iisque

COM

0'

Haulcqua
ijtesd;
corporis
militia
,

acsi

diceres

praetoriae
,

mi-

quos
lur

secum
facto

>'\

Oriente adduxerat.
fueranl

Ex

hoc

igiilli

Kttnli, (itqUr
(irf

hi

pra
ino\ a

[m

ejusque semper eranl apud soldanum cuslodes Dum aulem soldanus eral in
r

omnes animis
ejus palri

conciderunt,
a

atque
id

etiam, qui

consiliis,

nnniil

Minp.

|H'o|if

ijisiiin

d(-.'ii;iiii
el

uticor-

rimr

inl.-riiiit.

iVa-terea
irellet,

vehementer metuebant,
posl

poris
alios

ejus

custodes.

Quin
ul

propius
el

apud

s<-

ne
tas,

secum

agere

opes

sibi

abla-

habebal
hi

custodes,
libicines
el

janitores,

libicines.

Canebanl

primo
,

diluculo, cuin

sur
re-

soldanus;
ciperel
:

vesperi
suis

cumsecubitum
ibidem

Lanlumque
ut
illi,

instrumehtis

excitabanl

quemadmoilum egeral soUIanus, qui ocju^mii i-..s, .jui cumiirui Moiiirni-iium n>. cnli peranl etBarrensem, de quo anle sum locutus. Propterea omnes in unam abierunl sententiam,
ut ipsum curarent interfici
:

strepitum,
invicem
rci|ui'

qui

prope

aderant,
,

modumque
vocabanl
eral

adinveneprsetoriae

audire
iii

non

possent nui
aiiiinriiinr.
r.i

iiiiflliu.-rf

<-la-

runi,

ui

illi

quos

cohortis

c;i-iii

scilo,
nisi
El

interdiu

quibus

soldani

corporis

custodia
ei

commissa,

non
v.-iiia

ausnros
a

fuisse

edere
cohorlis

sonilum,
praeloriae

accepto

promilterent,
\\1 Posl

mortem
illa

se

illaturos.

praefecto

quando
mililibus
praeve-

duo

praelia,

de quibus
ac

ante

lo-

CaustE morht-

soldanus
suis
toriae

aliquid

cupiebat,

aul

quid

cutus

sum,
die

quee

grandia
ante

fuere

mire

gravia,
al-

rum, quiin
r<.\Wn* Ckri

volebal

praecipere,
qui

monebai

cohorlis

alterum

Martis

cceptum

jejunium,

itianonni

praefectura,

libicines

suos

jubebal

terum
nostro

die

Veneris

jejunii

inchoati;

exercitui

nire,
suis

qui

sonabant,

signumque dabanl cornibus

el

ingruere

ccepil

aliud gravissimura incom-

Saracenicis,

lympanis,
milites

crolalis

ad

quem
volun-

modum.
homines,

Etenim
qui
in

posl

novem
praeliis
lluvii
illi

aul
occisi

decem

dies,
el

sonitum
banl

omnes

coram

>oldano

convenie-

his

fuerant,

Tmmi

cohortis

praetoriae
,

praefeclus

perempli supra
slra

ripam

inler

bina caslra no
injecti,

tetem

soldani
-iii-

exponebal

el

wribus
'"

exsequebi
aderat,
qui
se

eam conlinuo pro Quando soldanus ipse

equitibus
praestabat,
legionis

labenlis,

quique
fuere

fueranl

omnes
Qeri,

supra

aquam

elevati.

Dicebatnr
iis

hoc

praelio

illum
tor

ex

postquam
laeta.

fellis

vesicula
dicta

rupta
illa

erat,ac pulresecundo

praeloriae,

em

bellique

Defluxerunl
ai
s

cadavera

roajora

edebal

facinora, principem e creabat, aut

:

flumine

agminis
leba1

ducem

aut- cerle ipsi dabal

officium

militare,
faciebat,

proul
plura
bel

commitmerebatur eiac
:

junclum
ab

eral

memorati usque ad pontem, dictum llumeh, per quem

eral

quo
nobis

una parte ad alteram

quaa

transitus.

El

quia

que, qui plura

El

dabat

soldanus.
viribus

aqua,

increverat,

langebal

atque

aequabal

ea

(lr
;

causa
''

eorum
'

conabatur

hunc
tus

M "\"'

m
"'

:i

-'"''
et

''

ex sequi

poluisset.

quu po
oldanui
"i

l|:

'"

Modus agendi cum "i"

;,l

consueludo
equilibus

soldani cohorlis
factis

baec

iis

ex

prm^
belli-

ut

pontem, cadavera transire nequibant. Tanautem eorum eral numerus, ul tluvius adeo essel oblectus ab una ripa usquead alteram, aqua non cerneretur, idquc facile ad jactum
lapidis
in

'""''
c s
!
'"
|

''""'^
l,IM
i

"i"'' 1

5ua
"i

forlitudine aul
ei

levioris
i

llumen

adversum
i

ponle

rae-

''
1

medio

"

1
.

pluribu

opu

non

esset,

tt

ejusqufl
^

raYore

"""

am Pl us
iis

indigerent,

metu,
occide...

""

^batur,
";"-

ne ab
1
'

dejicerelur aul
juberet,

''""

"!Preheiidi
1

eos
" 11
'

secretoque
quae

omniaque,
1

illorum

'",'

.';"'

'"" Il

''';""".. '""

00ua eo tempow, quo

'"
1 ' 1

"""'^
""-

anferwt.
in
illa

Boc

qui Conduxil Res cei omnino diebus occupati fuerunl separandis qn Saracenorum corporibus a Christianorum alia ab alus saUs internoscebantur. Sarecenos illi Qumine e trans pontem qui vi dimiltebani in Christianos cundo ... mare dilabebantur el

ato

operarios,

oclo

regione
forliludi-

scrobibus ingentibus
,;, sel

alios aliis

superimposilos

teret-

''':

,"'""

7"
;

i""! "
1

eopom

,,,,.;;'
,,,,,.,; ""?
a
:'*;
'

/"" in:im
"';.
/

mandari jubebat.
foetor,

Noveril

Deus,
viris

quantus
in

'"'"iHviicn.i,
|,M
'

jussit,

carceel

'""

quantaque
stribus,

commiseralio
lolque

cogno-

""""':

Montforlium

scendis

>,
erant!

probis,

qm

ceperanl
,l

ac

odio,
quia

invidiaque
eos
egit

ibidem
cti

"'
'

e os
,

ul

""""
I;
1

e08
1

""''"";

'-"'". itemque, h-adidit. Eodem /. qua aati

Vidi

ibidem
comilis
.

cubicularium

deluncorpus

time^
,,,

domini
;

Artesiaa

domini
qui

sui

lo
,

dic

quaerentem
audivi,

aliosque mullos,

inter

mortuos
postea

scrutabantur
ex

amicos suos.
iis,

At

numquam
illorum

'8"veran,
Ires

die

,.,

ad

**

qui

eranl
ac

ibidem

conspicienteSi
corpo*

tetrumqi

dorem

foetorem

derun

u?

ei

LoZ T
w
Ule
maiiii mabuose
,

sylves''

"
dlis

'

rumlolerantes, ullum rediisse. lls s ''"" ** dos omni r

ter

illo

je

I*
1 '

HH

."'

n0
'

yili iirin
'

pemunerando! "iiaos.

''"'

alos

'i

11

""

urbotos

'I'""

respondit,

ne-

genus

est

vorax,

cadaveril

m/K

ahsrens,
illaijue

DIE flGESIMA QUINTA AUGUSTI.

.

?l3
libranant
viri
:

i|h(|II(

manducans.
illa

ia

regi

'

hinp, Atqne Mlla umquam

luni

etiam,
gutta
esl

que glebas
lueri
fuissenl

in

vullus^erum
postremae

pluvia

poterant
perditi

aciei
,

neque se omnesque
obsliti
ei

loum
"
1

"""

jecidebat,
,,

magna
ac

in caslris nostris nobis

orta

atque
,

occisi

si

oon

acgrolatio.

Quae hujusmodi
ad
ii i-

erat,

comes
'20

Andegavensi
ivit
,

deinde

Sicilia

rex
reduxit.

Ii|i|iinlIII

usque
...f.

ossa

nobis

exsiccaretur
.>)

iqU c
1

nnnsl

i-,il..i'i.

iiiiri',1

t,.ii..,,.

ferociter ^' I .m

eos
I

recepturus, salvosque

Secundo
illo

ante

jejunium
libenter
esl

quadragenarium inevermtia
narrare
cupio.
'" "'""'"'"

,,111111

vestimenti

veteris,

quod

pone arcas
nobis
orta

die

vidi

aliquid,
die

quod
mortuus

fflBCore m

'i'" 1111 "

conlraxit.
alia
i

Praaterea

hoc

Etenim

eques

fortitudinej

porbo
'

detentis
]

'bi

vexalio

est in

probitate,

audaciaque

admodum
de
fuilque

insigni

q U0(

rnanducassemus
gingivam
isquisque
pauci

de

his

piscibus, caro-

mine

dominus
eral

Hugo
vexillo;

Landricourt,
sepullus

qui

me-

jQter
horribilen

nobis
ex ex

putrescebal
ore
emittebal

unde
fceto-

cum
lo

cum
i'i

in sacel-

meo.
qui

Missae

sacriflcio

illic

intereram,
saccis
.

m
li;i||li

demum

hoc

morbo

evadesi-

meorum
dei,

equitura
eranl
in

eranl
dicto
alto

ibidem innixi

uor-

q U0

m)
,,

minus omnes morerentur. UO d perpetuo agnoscebalur,

incipiebai

Morlis
erat,

meo
voce,

sacello

loquebanqui

dum

Inrque

invicem
cantabat,
ad

sacerdotique,

naribus

emittere

an

uinem;

Sacrum
ivique
viro
Missae

pariebanl
al

molesliam.
tacerent,

Sur
cantaretur
cceperunt,
illigarenl
<i

salis c sla tim elius nos

erat certus, se

cilomorilurum.'Por-

eos dicturus,

turpe

anaremur, quindecim omnino

Turcse,
qui

nobili

tam

alla

voce
flli

loqui,

cum
novis

|JB(

diebus

morbum
inlulerunl
qui

nostrum
eo

sacriflcium
se

autem

ridere
ut

jj g

QO verant,
,,,.,,,

famem nobis
Etenim
,

moi

mihique dixerunl
nuplii;

colloqui,

j.

referam

eos,

uxorem
in

islius

domini

Hugonis,

u|

ibi-

noBtris
i

proficiscebantur
S

ul

adverso
leucae
alialuri
/.

flumine

k,

dera jacebal
illos

feretro

Oraviter

hanc

ob
verba

rem
socii

Damialani
j:

p a iium peterent,

circiter

erat
cibaria

bene
,

longse,
I-

corripui,

iisque

dixi,

bujusmodi
cito

m.*t|u;im

huun
sui

<

r
:

uer

lionrsia,

eosque

nimis

k
"

oeque eorum infames ac ex quo homines mull|n reverlebalur as timore perculsi. Nullus Damiata ad nos llr|V y
Turcae
capiebanl
;
;| ,| (

cibaria;
,|

el

quot-

M ,,i

ii

i,

,],.

ina

re

remanebant. qui Iquam potuimus c

totidem
e

El
n<
I

numquam
sre,
nisi

eorum amentia risn digna eral Porro evenit, nl postridie, quo fuil magnum istud praelium, de quo ante locutus sum, priti jejunii eam ita ultus sii Deus, ul ex omnibus sex nullus evaserit, quin omnes fueoblitos

quippe

rint

occisi

neque

sepultui
eoi

,,,.

uniiiii

triremibus

comitis
el
vi

landi i,

quee

mum
sex
est,

convenil

intei

am um
a

consi culi

ei

de-

uxores

uomraeorum
,,
,,.,.,

voluntatem,
dixerunt;
invigilare

evasit.

Hi

no-

denuo
nnllum

nuberent.

Quapropter

omnes credendum
nl

QO va
,

triremes
in

soldani
qui
ibanl

aquas
Da-

male faclum

Deo

relinqui

impu-

occnpasse

eas

eos

nitum.

miatam

et

jam

facile octoginta

trarumtrire-

cepisse,

quodque
inde
ul

occiderenl
tanla

homines
orta

in
esl

iisrepertos
;,

Vtque

in castris

Quantum ad me spectal, nec pejus me Mnviliu I2< nara habebam, nec melius, qnam alii eram, el sauaus ex pugna me ter vulneratus ravumorHi
:

ecaritas
bos
triginta,
libris,

simulac
ur

paschale

lempus adovis
li-

morats
tio

essei bris

octoginta
iriginta
d
lecira

libris,

cmrura
el

porcus
ovura
aliis.

libris,

cadus

vini

egi;

Praeterea viBacchanalium postremi laborabam, et ons, de quo ante capite, qua stupendo modo in lluxione
>i

decem
ii.i

denariis,

atque

per
febri

os

mihi

perque

nares

dislillabal
:

ad
a

haec

de
141

omnibus

vexabai

quartana

ando
-

Rex,
que
c

ejusque

proceres

lalia

Deus
ccepi

nos
ciro

custodiat.

eaque gemmata, bis lectum Bis

i

qua
tenere
ubi
,nflr-

nmtintuiti;q

lum aliud superesset

inse
t,
ul

re-

;
rtemi-

Bcdium;

R,

'ermansi,
,

Et
'

dium ,e quamqua,n
hl

piadra

,,..,

gxmitenebar
eal

tem
i
,

Babyl

transire jubere
local,
ul

'""'

8ace

"

I|J

l|l|r| -

Burgand,;,
,..-,,.
,

rte
facilem
i
<

fluvii

Na

Damialam
derel
1

,,,

''

me

luodam cout^, ,o decumbentc

c,rc
?

ta,8.crum
,,.,:,,,,,

coram

v
i

receplum, tepl
.

Res
ante

rdl
hi vobis

P erTenil

pontem

,. de

uuo

sum
ul

,,,. locutus.
satis

ConI

terim

ihementer mflrmum, deOcientem

lapsui
.

"T^HL
...

'Tsihm m wab mo ul

rocimn

vero era

modo,
equo

poi

do

amma

nten. u
e
p,
.

dnabus partil

insidens introire
rat,

Postr
i,

1-,
omn*

vallura construc
;asiris

ac

pan

terrara id jamjam lecto aborarem, ex

-.
.

;
iU,M,(
'

se armarunt.

Vehemens

ibi fuil

ndui,

qui
''

.atis

perspexerunt, nos

aducisBurg ?PSUa Blun ingrediebantunn laUvn m . ll,n; " "'- OBdebam agminis nostn; tanmm""
-

u,,\,^^na

^;
'

l^J^L^
P
'
'
'

eumqu

etro

sum

'

- *
pan-

e nere

dcbebat.
u(|

Tunc
.

Jf^cere,
ValWj aler ^ I mm
:

u.
,

caperenl

don

Erardum de
hul
\
1 1

P"
''

,;,",.,;,.,
e

ipsum

deserui,
fecil

donec
al

venini

-,11,
Iratrem
,

Iiheialus liberatus

liiil

pcr per
1 1 1 1
1

do
nec

Joannem
movebal
apparatus

suum.
ejus

Mtamen
;

J eUam Sacn >\^

nabeal

,,.,,,
(|

allMlhll

,,
.
..

|Us

1Irx

se

nec

uUi

milites,

donec
foret

ammam.

0lnn is

bellicus,

atque
posl

armalura

^portata.

Tum omnes
regebal

Regem
de
in vallo.

transivj,

ANNOIVI
a
ii, s

\.

5.

Prajler

dominum Galterum
aciem
illi,
1

Chastillon

Postremam

Quando

consenlimt

Sanutus
50,

lib.

i.

part.

3.

;:;b "'""
'

^tran
1 '

rat,
postr

qui in vallo peracies,

9> ,
;;;

Havlonus

r ^'-' ^^^;
M.

*
;

^ZoZtaliaJloM
Saleh,
^

cap.

aliiqut.

Uerh
"-mlouck I

equites

erant,
l

passi
,

sunl
l

racommo.
,

scr

Zdanum
i

'''

;:'v:

',
i

:i;;; llll

i.

emiitebi

wi,
Pwcjb

*W

quia

vallum

eral

sublime.
dui

r *jj^z, m/

^^^ ^ **-&
((/sM//n
94
.

guem hujus exped

///m/

rerum consuetudinem

pedites

prajgrandes
I
.

lapides,

>"!/<<si,

Tomus

7U
K. JOAifin

VITA

III

S.

LUDOVICI RfiGIS
garevelleni
:

JOINVILLIO.

antiqutorem dinem hanc Mgyptiorum n, cap. 23, ubi lib. 11 tyrio uet
q
,'/,

fuisse

h-

nam ostiwm
teste
et

empUttos

a Nilo separatur.
I

istud prope Uasson um

,
1,

Saladinojam pugna adfuisst

fuisse,
docet.

eique

fidelvus

eetem
emptv-

Saraceni,

ipso

Ludovico
in

vn

tario

num
:

Commt
'

665,

cognominatos nns Baharires, seu Marinos

.

ut rbelotius

loco citato

pnmos

hosce

355,

naves per

lerram

Vangio apud Chesnium paa

pnnlicto
erat,
ut
iiuinii,,.
f {) \

fume

locaverant

unde factum

id

Dw Halcque Hau icqua, editio Ftctavtensts scripta, cujus exposii Mum ndeturan voxrecte

ignorareni Chrisliani, quiante Vilum habuerani liberum. Vaves autem Ckristianorum non
eapie-

bantur

in
iii

ostio
\tl<>

Vanico,
ipso,

quod

eos

non
Vili,

latnisset

onem ignoro.
,1

lu iii

seu brachio

mjod

la-

Les

archiers

de
,

le

garde du
cohortis

P03

hos ego
0-

lnitir

M ilites
,

pra3torianos
cttffl

ut

preBtoriffl

Damiatam. mGallice, une

barbacanne

quam

voctsm

,,,>,

/,,,

essenl

a/?ud

/Egyptios,

r ,

fljpud

RomOflOSPrfiBtoriani mt/ito

Tritoltianiin Dictionario Gallico exponuni Lotinr per tabulare vallum arcendis telis. Canghu
i,

,, ,,

laudato Mameluc

wcabantur

Sarace-

>ro

iti

Glossario per vocem Latino-barbaram

intelligit

bar-

Herbelotio, interprete autem, wcarunt, ac servun significat. Wameluches alii etiamnum noti sunt nomine Mamelus.

Mamlouk

bacanum

propugnaculum
in

exterius urbit

aul castn

Gallis

Smc ultima oerba, qua

sn<>
/><>si

editit

loco non

Bmir vocabantur pracipui Saracenorum principes, quiurbes, proaliaque hujusmodi gubernanticins, agmina,
^i
lllini
i

,,

capitaine

<ln<is

fere lineas

posita sunt, ad locum

reduxi,

ubi

et

cum

sensu cofmrent, ethauddu-

bie fuere scripta.

/lllltl

,,,;.

,,,, scriptores dixeruni Admiralios,

admiratos,

similibusque

nominibus

eos

nomir

secratio

narunt. Hos igitur principes

rale vocare placuit,

ne
ut

nomine aque genenomina illa barbara conaliquibus, qui

A fendroil de son Sacrement. Con autem seu elevatio quandoque vocabatw Sacramentum Missae, <n ndere esi m Glo
.

Gallice,

Cangii.

fusionem pariant, per admiralios illos classium tincrs putarunl desir qnan Porroaddicta confirmanda subjungo oerryni
lib.
:'/

jam accidit

cap
el

22

Solenl

enim,

mquit,
iih.s ipsi

Turcorum
lingue

satrapee

majores principes,

fAPIJT

XIII

Arabica

vocan!

Emyr, adolescentes
emptos,
alere,
adultis
sive

sive
in

ex

ancillis

natos, sive

capta

praiio
lita

mancipia
struere
exigil

sludiose
diligenter;

disciplina

mi-

pax

ruw Saracenis
aucti
:

fere

conclusa

morln

autem,

proul
//-//////

cujusque

meriluni,

daiv
:

slipeiulia,
in

el

Rex

ctim
alii

majori

exercitus

largas eliam

possessiones

conferre
proprii

dubiisaucor-

parte

per

terram,
:

per
terra

flumen
n

Dn-

tem
poris

bellorum
solent

eventibus
his

conservandi
.

miatam

repetunt

in

Saracenis

nenda
im.iiii
i

victoria
sn.i

curam commiltere el de obtihos spem habere non modicam

:

cttthniinr,
tiiuiii
111

rd

capiuntur

omnes,

pleriqw

vocanl

Mamaluc

flumine.

Contigerai horumctades
de

expedilione anni
ffll.

/.-,"',

qua egimus
ui

in

Commentario num.
capto
Vontfortio,

Verum,

diximus,

comes
lii

Barriin
part.
fuii

pretlio occubuit.

ki,

cap,

it

de de

his

Audi Sanutum agentem Ibi

:

U,
iini
,

a.l

materiam

nostram
fuisse
el

redeamus
el

rorum
'-

captus

inter

consiliai ios

Regis

soiaani
el

nj

Almericus
(Barri)

Monte-forli,

et

Henricus

ctum
ce
dies,

aliquo

modo

de
ad

concordia,
li""

pafoil

comes
scrip&it

mortuus.

Idem

ante

anonymus

Tyrii continuator Gallus

Sanutum apud

inter
el

eos

facienda;

statutns

assignatus.
H'\

Paclio

eorum
soldano

concoraiffi

Martenium in Amplissima collectione tom. 5, col. 7-ji. qui hunc Turcarum ducem col. 720 vocat
le

eral

hujusmodi;
aegi

debebal

restituere

urbem
bebat

Damialam.
totum
etiam

Soldanus

autem reddere
Begrolos,
i"
1

de

Croc

'!.
1

Qua nomine
divino
:

hoc corrupto gens designetur non

eique

servare
eique

regnum omnes

Hierosolymitanum,
|,|;|111

nisiforte

Turcomannos

indicet,
e

contra

Damialae,
eranl

reddere

carnes

salsas,

cpias

quos S. Ludovicus principi

misit subsidium,
'

Antiocheno

Cypro

utdiximus inCommentarionum.
Commentario nwm.
654,

ibidem, quoniam Turca? ac non comeih-hani suas item Regi

:

Saracen
restituere

ma(
'

;//
ii

chinas
Dicta
<'<''< //-''

poteratque
dicto

Rex
jussil

mittere
a

Damiatam, T"

sunt in

omnia
est?

illa

loco

auferrent

11

"

:u

U]U]

c
/

dham,

Somen ei erat \\ Malek, Al Moadest, Moaddham, seu Moadam, ut scri""" "'" """' Malek nomen esl dignitatis, al
id

Rogari

Regem
darel Et ad

soldanus,
sibi

| ;|111

mI

"

cautionem

restituendi

orbem
fuit,
al

suaai
i;|
i

lh

Damialam.

hanc

eis

oblatum
Regis

ro articulus
'

nominibus addi consuetus.

dignitatum
seu

vum
senij

detinerenl

fratribus
aul

unum,
impleta.
se.l
,

Stona

"'//./

munerum, qum

comitem

9wbani.
Vtdetur hic locus difficultatem habere t cume '";"'" "" '""" navigandum esset per Xilum,
k

Andegavensem
.

comitem
essel

Pictavien-

(1(iih

. (

H( ^

^,,,,,,..,,,

admiserunl
b

hanc

oblati

Turca-

Hen

adeoque secundo

non adverso ; deinde flun pafntafa/onotusa6eratacatnsai*afn leucn uniui mtervallo. Verum suspicor Jovnvillium loqui
.

de

ostio Tantco,

quod ad leucam cvrcitei ascendenaum fuertl, ut ad Vilum perveniretur si ex

,

obsWem. E1 ad hoc Sergmes. 1' bonus eques dominus Gaufridus ^' seque Regem nequaauam Turcis tradendum, occisi. nino malle a Turcis fuissenl ut omnes quam sibi exprobraretnr se Regero suum W
ipsum
petierunl
disse

responcui

eastrts Ludovici trans illud ostium locatis navi-

obsidem

Morbus,

ic eo res permansit loco. quo ante vobis sum de

w cu
tus,

. .

;, .

DIE VIGKSIMA QUINTA AUGUSTI.

'""
\
'

VIIVS
.

continuo
h

i"
ic

castris

resumere
detenlis

coepit;

deral
serica stea

Rex
g.

chirurgi
rl

morbo
grande
eral
in

avellere

sonipedem Neque man

,

modicum
il

indntus
nl

?este

''1101

ipso,

ipsum

po-

'oihwllii
u

h
f
il\

erinl
.

abscindere

carnis
.

frustum
ul

'l'""
s i||||l'l

8upra imnediret. * ,U
J
.,.

gingivam

excresceba!
,

ita

ciboa

dicentera audivi ex omnibus suis mililibus nisibonus eques dominus Gaufridus deSergines;
qui

Res
loca

maxime
haec

miseranda,

eum
,

perduxil
ubi

ad
fuil

arbem
captus.

modicam

Casel

"

niiiin,!

castns clamantes ac ejncaro

praescindeejulatui
in

dictam,
audivi

Rex

eoa

quibus
(

mortua
mihi
quae

quod
,

anleqnam

Verum Turcaa eum

narrantem
potuerunt

*J
rarum
:

gjjnjie

quid

videbatm
laborant
:

mi-

capere

feminarum,
,

enitendis

n fantibus
IMI
(

dura

nascunlur

neque expri-

dominns Gaufridus de Sergines eum dcfenderet eo modo, quo servus bonus a mu pateram domini sui defendit. Nam quoties Saraceni
ei

quanta essel

miseria.

Quando
heec

appropinqnabanl
ingentibus

dominus
gladiorum

Gaufi idus
ac

san ctus
'

Ludovicus
jungebal
.

miseranda
troltu

cer
ele

eum defendebal
iniiii

mucroaudenli-

batf
'

,,,,..

ad

caelum
de
,

ictibus,

videbanturque ejus vires

auctae
.

plusquam

i '

au dans

Dominum nosirum
El

omnibus
se

media
gebat.
1

parte
:

nna

cura
\

forlitudine
eos

aaa3
'

8jbi

tribuebal

conspiciens

diu

tioc

que animo
asel

ac

singulis

icibus

Rege abiad
cii

'.,

subsistere

non

posse,
prmcepil

quin
at

moreretur
inde

ipse

Hoc pacto
,

duxil

illum
in

asque

locura
h
u

;.

MIII

su is
;l(
i

omnibus;

discederec

ibiqne
Parisiis

descendil
oriundae.

diversorium

re deundum
posl

Daraiatam ad

vesperam

diei

jusdam
\ii;im

[Ilic

existimabanl
,

eum
trans-

Hgrtjj
5

m
B

Qom ine

suo
,

octavam Paschalis; mandarique jusnaves u1 navarchis triremium

.

banl

cum morte comrautaturum eum allo modo diem illura

Paullo posl
de ad

neque
in

spera-

vi\

1-

pararenl

omnesque
Corvant,

colligerenl

aegrotos,
.

actnmra.
126

pamiatam
.

vehendos.

Praecepil

item

cuidam
suis

no-

Regem
i,

advenil
dixil

dominus
se

dv
' /""'< ''''" r
-

lllll|(

josselino de
li S)

aliisque
,

operum
quicolli

Philippus
vidisse
1

Montforl
soldani,

eique

modo
de

ac

machinaloribus
inter
Al
esl
el

ut

fanes,

ducem
i-iiiii

quocum
,

olim egeral
1.

l{e

9"

se

dtdmtSara
,

DU8
li
(

pontes

aos

Saracenos eranl
recerunl

mduciis,
ex
1

seque elianinum,
eo acturum.

si

ita

Regi
id
.

placeret,

prajsecarent.

tiorum

nihil,

111

-n1

Rex
se

ul

facei el

eum
do-

qn.i
i

ingens

ortum

malum.

dicens contentum
uii

esse
r

eam

iervare

n
ad

jtquam

vidi

unumquemque
.

se

prsepa-

el

facere,

eara

\Mi.mi

n<-

ih-ci^Mi

rare
hf arr. i

Damialam

petendam

ad

navem

meam

minus Philippns de
mi
,

Montfort, ac Saracenos

adi-

wiirtalio-

cum duobus meorum equitum, quos habebam superslites, aliaque mea faetiam vesperam, quando magnopere inniii,,,. sub ui m,n n.nn-l.-r. tenebne, prarepi gruebanl
IM

i|hi

recepi,
tura

pileos

snos

Turcicos

capitibus

'\eme-

rant.

Dominus de Montforl annulum suum, quem

extrahebat,
principi

digito

Saraceno dedil
k,

ad senl
.

curitatem

servandamm induciarum
tamen earum
uti Ium-ci
|>;u
i

el
<

hn
olmi

anchoram

suam
[lle

levarel

procederemus
re,

mihi
el

respondil

secundoque Humine d audese non

jusmodi

nrn

petiissent,
111

supra

lactum
proditoi

fuit.

Porro evenil

interque

nos
,

Damiatam
nos

magnas soldani
ocexslruxeranl
aegrotos
aegro-

posl

noc

factum

quidam,
alta

improbus
nostris
,

esse

triremes

quae

caperent, omnesque

apparitor,
militibus
dite

nomine
"i
.

Marcellus,
:

voce
equites

aderenl
,

Regii
iii

naucleri
suis

magnos
Eranl

clamare coeperil

Domini
eobis
a.d

tra-

ni

iiii.iiiii.ii-

colligerenl

vos

Rex

id

per
illa

me

prmcipil

pauperes,
ii

eosque

calefacerent.

dicti

neque
[uere
pisse;

facite,

al
.

occidatur

?erba
sibi

omnes
praece-

,i(i

ripam

Quvii,

expectantes
ut

navigia

Dnm
pro-

exlerriti

putantes

Regem

ita

auirii,

monebam
per
qui

nautas meos,

paulatim
percepi
nostra
.

ac

quilibel

Saracenis

tradil

baculos

suos
Sadixil

grederemur,
cenos,

fulgorem
sunl

ignis

Saraoi ci le-

atque
raceni
di
11.

arma.
Regis

Quando princeps
milites

vidit,

quod

ingressi

castra

adducerenl
Montfort,

captivos,
se

bantque
mei

BBgrotos

supra

ripam.
,

Simulac

nautaa
inci-

Philippo
ei

de
,

aequaquam
videre
s

anchoram

piebamus
renientes
.

parumque suam levabanl secundo Qumine descendere;

,

pacem
5uos

asseverare
a

eumque jam
captos
milites
''111111

eccos

milites

Saracenis

Cernens domiesse
,

nautas

ad
qui

paupeges asgrotos accipienvidebant

eos a
.

nus Philippus,

omnes

regis
Ssttis

caplos,

'iiim

constitutos,
:

Saracenis

r/ehementer obstupuit.

noveral

quam-

occidi

et

subito

funes

secuerunl

quibus
alli

ma-

Knarum suarum

triremium anchorae eranl

modicamque
nmi parte
i
,|u
:

na^

m
ul

am
non
nisi

ab

omni

cooperuePosteral

adeo

tempus expectarem
depressissent.

legatus, se stalim V i s ad pacem petendam essel ad quem sciebal neque etiam fore captum apnd paganos mos vigel pe recurreret. Poito quemel mus, nam quando inter soldanum,
;
,

nos

iii

imum
evasimus

aquarura

(liuii

illius
111

regionis
tiabeanl

reirem

invi

tOS

mit-

qnam

lioc

periculum, quod omnino

tunt,
e

aul
:

petanl

pacem,
-1

atque anus

nagnum,

incepimus
videns
se

secundo

Bumine
-11111

progredi.
aliis

principibus

moritur
dala,
partis,

legalus,

invenitur, pax-

Rw,
1,1

qni

morbo exercitus, eodem

se
a

ma
(Ii-

que

non

esl

captivus
sive

detinetur,
legatus

cujussrl

laborabat,
satis

nobis
-1

derelinqui;
in

cumque
sive regis
|.>

fueril
l.

soldani

IV|

tuiius
al

fuisset,

roluisset,
se
I

magnis
poclaraa-

Wremibus;
i" 111 '!!!

dicebal

mori
e

malle,

quam
:

jam

te

scire

oportet,

nos,

gui

...

navi-

quievmMn-

siiiiin

derelinquere
ul

ccepil

nobis

bus
nos
118,

eramus
usque
(|
,

supra

aquam,
aon
audies

sperantes
fuisse

evasuros

"'

mandareque,
jacolis

subsisteremus

quin
,

e1

Damiatam,
terra

prompUores

^JJJ^
bMt
rtxalt

m
,

balistae

non levibus nos impetebal

;

al

sub-

in

,n

remanserant;

capti

enim suRevera,
surrexi
delai.i

,N ''"'
"'

cogerel

donec

navigandi

nobis

concede-

muSj
,),

quemadmodum
eramus
super

postea.
horribilis

moditi

aquam,
,

lacultatem.

k'

Porro

liic

te

relinqnam,

libique

expo-

ventus nobis contrarius

parte

Damiataa

adeo
progredi
nl

^Pse
,

"""- suos,

'

tmihinarravit.Ex ipso audivi, q el agmen suum f reUquisset, ipseGaufridus de Sergines se agmi1

non

y eremus,
Sarac.

ver us

J'
'

,,,:,, p
. q a

r"

co m'unxissen1 'oiiiunv,

domini

:.,:

,......,..

Galteri

.i.. de

r.hflsi iiirtii Chastillon,

equites ,,,.,..,, ruui cuslodire jusserni

i

; '"'
a.\ ,

"

,\

\ ,,",.

lllIlis

p ro

''"'"^

Postremam

conslituebal

aciera.

Conscen

i:

,i,

quo nos ad

ipsi

reciperemus,

eam

omnea
;iiiiii-

716
A. JOANNF.

VITA
Circa

III
ad

S.

LUDOVICI REGIS
ita cr<

aufugerant.

diluculum

pervenimus
qruae
-i

lo-

lo

foimriii i

cum,
bant

uni abi

eram eranl
nUa
quibus

unmuea triremes
cibaria

soldani, -'

excuba'

Njeratoris
remoralibus
,-,

oe de

Damiata
dictum

veherei
est.
I

ad

el

Saracenam querapiam ex ii,r OTinndum, qui """"* tus tantum lanium e ral
' ,

,.,.,,

tela

cruda,

ac

^nii

tw
i

ante

bi

ilU

nos
tu-

aquam
ra
es1
riisli,

aatando
,,,.,- ',

recta

ad

navem
ac

meam; meque
mihi
dixil
:

''"'

conspectu

habebant,

ingentem
jacula
in

excitarunt
nos

coroplexus,
nisi

'['',

nmliniii,
ei

coeperuntque

intorqoere,

mihi

Qdem habeas
necesse
te
esl e

in alios equites

nostros

qui erant

ab

alia

ripaa

lumis

evadas

Domine Naroque i m
i ;i
iilj

navi

,,,,',"'
,i,.

parte,

immanem pilarum copiam cum

ul

igne

Grm-

atque
bunt,

m aquam
quia

conjicias;

neque
tuae

i,

,,',;

co,

adeo

slellre

caelo

riderentur

decidere

ad

lucrum

navis

erunl

Postqaam nauta3 mei nos aquarum nursui reddiinveniconabamur, progredi nosque derant,
i,

curavitque

snper foros
el

funem ex eorum triremi ad me n navis mem. Tum in aquam

mihi opus
erai

intenti',!,

eos

eqnites,
qui

quos Res

ad

randos

posl

me Saracenus, quo
alque
ad

insiiii'
ni

Damiatam verf.i insurgere rursum ccepil vehemenventus sus. quam anto, nosque dejecil ad latus ad unam lius nue ripis fluminis. Ad aliam ripam tantus eral
reliquerat,

rugam

capiebanl

me
adeo

sustentaret,

trireraem
debilis,

duceret
racillareni

enim
<-i

morbo
in

erara
fluvii
in

prorsus,
fui

fundum
riri,
:

decidissem.

\ttractu

nsque

in

triremem,

qua

etiara

lum
qui

erant

merus
ei

navium
.

noslrarum
ul

quas Saraceni ceperanl

facile

ocloginia

praetei

eos,

nar-

viceranl
El

eo appropinquare

non

audere
.

iuiis.

salis

etiam
illis

cernebamus, homines
occidi,

qui

suo
fui

meam eranl ingressi el pauper ille Saracenns me stringebal ci mplexu. Paullo posl ductns
ad
i.

in
jici

iis

erant, ab
\i
,

atque

in
.

aquam proquaa
obti-

'11,1111

El

lebamus arcas
illis

atque arma

larent;
occidissel

quod

nueranl
128
HC
s/,r
,

ab

navibus extrahi.

id

el invadebam me, ui me juguomnino expectabam quique me sibi magno honori fore existimabat. tiauiiiauati
:

Quia
nohis

rero

accedere

nolebamus ad Sarajaculorum
jussi,
in

Saracenus
rat,

vero

iil!

qui

me

navi

mea

extra

cenos
I

minitantes,

vim

nos
sa-

me

diraitlere

nolebal

iisque

clamabal

d\ (inn
'

emittebanl
gitte,
rarenl.

Tum
navi

lorica

me

indui

ne

rdrre yto:

luiinl

quaa

nostrae

inferebantur,
nostraa eranl

me
e*
:

vulne-

Ad
qui

puppira

navis

meis

Tunc cultrum sentiebara jugulo vicinum, jaraque me liumi miseranl in genua. Deus hoc me periculo liberavii
Regis

Cognatus

Regis,

cognatus

'

quidam,
iic
,

exclamare
nauclerus
ad

mihi

cceperunt
quia
ei

Domi-

ope

pauperis
,

illius

Saraceni ,qui
ranl
,

me
,

ad

castrnm

domine,
Saraceni,

noster,

minanubi

usque
130

ubi

Sarace

perduxit.

lur
ninv

terram
,

nos ducere

studet,

essemus
jussi,

caesi

atque

perempti.

Tunc

me

me
'i-.'

elevari
ripui

quia
ac

eram
eis

infirmus,

rerrumque ar
ipsis illa-

Quando ad eos perveneram lorica mea exuerum atque ex commiseratione, qna me tangebantur quod adeo infirmum cei
;

nudum,
si

dixi,

me mortem
,

nerent,
coccineo,

cooperuerunl
el

me

Mur.ti

amictn
pellito,

quodan

io

lurum,
ponere,

magis

progrederentur
Saracenos.
progredi

ad

teme me
re-

vario

vellere

quem
ex
ipsis

domina
attnlil

applicandum
se

apud
ulterius

Illi

coeperum
posse;

mater mea
mihi

mihi

donaverat,

Alius

non

pro-

corrigiam

albam

qua

me

supra

amictnm

ptereaque
ripaj

perpenderem quid mallem

an
ul

an

nl

me
mihi

meum
pileolum
Panllo

cingebam
mihi
posl

Alius

equitum
quera

Saracei
capili

applicarent,
collocarent.

in fluvio

navem ad anfeliciter

donavit,

imposui.

choras
evenit,
ras
iii

Malui,

quod

dentibus
,

contremiscere

ccepi,

cum

quemadmodum audies, ul fluvio me collocarenl quam

.

ad

ancho-

pr metu ingenti
infirmitaie.
in

in

quo
ad

me
que

ducerent,
id

ubi

nostros

occidi

ul ad ripam cernebam at:

Petii

quid

eram tum eliam pra bibendum , aqua mihi

,
:

poculo
ori

quodara
,

allata esl

el

simulac quid

ex

mihi consenserunt.

Al

parum

fuil

morae
'inatuor

ea

ingesseram

illam

studens

transmiltere,
in

quin

mox
millia
llllln

videremus
in

accedentes ad

nos

inihi

per narrs

exsilit.

Novil

Deus

quam
','

mi-

soklani
imiii
(

triremes,
<.

quibns

eranl

decem

homipetiii

serando essem

statu

Tunc vocavi

equites meos,
essei

bam aquam
runt,

moricni "

'

nam multo magis ."" JO\ adesse, 11.1111 'J.HIIII quam vitam
' , :

existima-

apostema
viderunl
ccepe-

i" r

utrum
i

darem consilium, quid nos dederemus triremibus

iremus
nos

agendum,
approiis,

enim mihi
ita

eral

in

gutture.

Quando mei
nares,

soldani

mihi

egredi
se
io

per

flere

pinquantibus; an
erant
re,
ut

traditori

qui
i-

luctuique
d

dare.

Saracenus,
tocutus

qui

me

in terra

nos

omnesque consensimus dederemus iis, qui eranl

:

ex]
in

servaverat,
ex

ante
El

sum,
in
ille

quasivil
illi,

trire-

meis,
fere

cur

plorftrent.

signiflcaverunl
jutture

"" appropinquanUbus, quia nos servarent onmes conjunctos; quam ut dederemns nos aliis, ,|ln eranl terra '" M"i nos omnes invicem.

,ml

me
qui
'v

mortuum
sempei

apostema,
mei

mihique quo suffocarer. Bonus

esse,
rueral

Saracenus,
indical
"'
ei

misertus, Bic

id

separassent,

ac

forsitan
egi.

vendidissent
consilio

Beduinis,

equibus
ut

Saracenis.
solaretur

eques

Saracenus

ae quibus antea
dicebal
'"'

Buic

nequaquam
sinoromus
credcre
nos

divit,

me

conseolire volmt quidam, qui

;i '

mihi erat clericus;

quidpiam

oportere,
'

m
limor

bibendum,
ita
,

daturum se modo mihi quo intra biduum essem

:

omnes
nimis

"";"''
bat.

''

;,

" "
,

'ngrediendum

Quod

sanus; alque Dei, potuque

cenus.

recil

el

cito

curatus

rui

ope

noimmus; nam
129
Joniniiu 'm rni
t'1'i
'

quem

mil.i

prmbuil

eques Sara-

mortis

urge-

Postquam
1

perspexi

necesse

esse,

ul

ir

'

'"'

me
a
''">'

"'

modicam,

quam
a
1

habebam,
m,,:1,

ANNOTATA.

arripui

rnliis
i

!!;;'::;:"

<"

astrum

qUOdiJnni

m
'

,',,:,,
, i

:\z\:t

t V?'"
;"
,:,
;

?
S
'

PJeC1

r
',

aqne UmiS "

cm

0'onsensissesold
retinerent.

^ <**
'""

**

****
m,
ut

**

*>.

Damiatami
erudUus h

n0n permitte-

>'""'

Ver

alias

quodcumque liberet. Tum eccai aos rimam e ,, aue veniebal ar nmnp novom

JL^S
,

''""

'

IZe
]

* ^^egemire

:'r!l,\x

,,

,
:

l Damiatam. Hunc Sanuti locum

Orientales

":;:: mujii,

":;;;;: [aique

4/

r/r: testatur,

^"^ ""?, **> * <>/;::

atttgirm

soldam oupiebat Saleh hujus

Kistoricos contendere,

hasce

DIE VIGESIMA QUI NTA AUGUSTI.

.

7'7

ondition
i'mo
,//,-.

wldano nonfuisse admisillos re

/y auditas

quidem. Orientales

jgfatillii

ostenditque rationibus oariis relationem non esse incredibilem Probari id ulte-

LIO

CAPUT
Varia,
qucv captivU

XIV.

lllr ,i

exemplo Joannis regis Hierosolymitani,

certoque cum
toto exer

aquis involutum,

evenerc

lie.r

suam,

tfpuperiturum, liberum dimiserunt cum suispro Qamiata restitutione. Breviter hanc historiam
lUtigitnus
ihlhls

aliorumque

redemviionem

paciscitur.

num

588,

latius

eam exponit smpe

693
et

lau-

ryrii
,

Continuator

col.

seqq

regem Joannem obsidem

habuerant.

/-

p
1
quo

;i,lll

postquam
soldani
scirel Ei

fui

fyauctorem
c
,/

memoratum

sanitati

col. 694.
:

reslitutus,
accersi

tri-

Ioin\ illiut
pi
i

,i

reroium

praBfectus

Intellige vesperam ante diem \fartis tprilis, Rea \fartis, qum eral quinta
"'

nam
iu)~ et

ad
,

se
uti

toSa-

jussil
.

mi

an

Regis essera

cognatus
el

rac nuriiin
%ai bene //"/"-

captus

hni.

probavimus
Xihtm.

dicebatur.
ni

respondi,
fuissel
iil

Commentario num.
brachium
Vili

aon
fectum
raibi

esse
(
.

oarravi
d

ei

modo

///

qua

causa

W,
,l

Quippe
per
,uis

aauclerus
qui

suaserat,

ne

seu

ex

duobus

'iii

Iriremium,

nos

alterum,

,.

/,/

charitatis

quod Damiatam prmterfluit eremplum exponitur latius in

79. ale

ceperunt,

nos

omnes
reposuit,
alias

occiderent,

Prasfectus

triremium
consilium

raihi
:

optimum
certo
I;,M

datum

ruisse

i,,
i

secunda

num

nam
in

nos
us

occidissent,

ac

projecissenl

vimirum agmen illud, quod stipendio suo

et

Quvium.

/,,.

ducere solebat

nam

alioqui omnibus Rex

.

pnrrrnl. snl
ii

non nmiirs

iihlxii

Gallice,

,,,,

Une housse de soie vestue Eamdem housse per vestimentwm exposui num ns,
Chaizius
pag.
38

mc interr igavii dictus triremium praifean aliquo modo cognoscerem Gerraaniae imperatorem Predericum tunc viventem el an quIIo moilu essem <'\ ejus slirpe. El verum ipsi re
ctus,
;

spondi,
"i

nie
"

intellexisse,
esse,

malrem

meam

eju

quamvis
Gallice
o

eamdem

exposuisset
certe hoc
imiii

ex

palrueli

oatam,

Respondil

per voccm cuir,

,

corium,

quod

prasfectus

non significatm

chariorem. faterea

b Casel.

abaliis,
i

tr,

Hoc oppidum aliis nominibus vocari diximus in Commentario num 668. philippus hic Montfortius diu fueratin Oriemr atque ex pracipuis erat magnatibus. [pud
tom.
~>

bamus, eo
risiensem

sibi me tanto dum ibi comedebamus el bibecoram me venire curaveral civem PaQuando civis me conspexil mandu-

triremium

cantem
agi
'

coepil

mihi dicer
?

Heus
r.i

'

domine,
civis
.

quid

Quid

agam
die

inquiebam

Uartenium
'-].'>

Collectionis amplissimss

col, in

Qere

aggreditur
/>

nomine
Veneris

Domini
retro

me mome manscutellam

vocatur

Thoroni
referlurque

dominus

<>/>//niiim

cs/

ducare

Derepente

Phomicia)
Btliano
cius
r.si.

Tgrum
et
/"//'/"

intercepisse

<>nn

meam
nens
qo

ex

qua

manducabam,
seiTaveral

demisi.
ex

Cer-

i/>rlin<>.

Quin
Veneti

Tyri dominus hinc fa-

hoc
,

triremium praafectus, quassivil

i|ni

Sa-

i/nniii

ipsum frustra obseTyrii

me
id

quique
eral

semper

dermi
narrai

anno
<<>/.

1264,

idem
sit,

Continuator
in
i

mihi eral
Hir
ei

prajsens,

cur
Bej
i

a
.

comedendo
quia
dies
\

738.

\n idem

cui comitatum Ca-

respondit,
id
.

em

ris

itrensem Res <imi<ii erat,

lario

"/

diximus
mtis
155

Commen.

neque
hiiui

me
id

cogilavisse.

Resppndil
pro o fensa

triremium

niim.

{59,

miiii
est,

noii

'>">s <n

\d talic<ji

praefectus
iiin.

Deum
id

utique
sciens

oon haScita
saipe

""" vcrisimile
clitntela
k
/'/

</i

num

dicitur

qnoniam

oon

fecissem.

jnrata obstrictus.
ita

quoqne legatum, qui

Chaixius
/></.

cum

Rege venerat,
.

intellexerunt

50,

ci

Choisy pag. (80, <k-si

acceptassel
taxal
1

princepsille Saracenus jam conditionem i/ putoannulum <lum-

cum adeo esnm Ri dicens nullum c sem infirmus ideobominem prstei me alicujus condilionis
iimri
.

quod jejunarem

fl

datum fuisse ad securitatem pacti tervandi, sequentiaque contigisse, priusquam Saracenus conditionem acceptasset Videtur prin\niretur
:

que me
captivus,

nuii*

a^ei-t-

jfjuiiain!"

quamvis essem
diebus

non
solo

desliti

jejunarc

omnibus

Veneris
132

pane

el
,

aqua contentus.

teps
/"'///

illr

Saracenus,
/>><<>,

<n>ir>/m

ad

'/"'"
res

\i<mi-

Die

Ddminico
capli
jussil

postquam

fui

captus,

iluntur ml
n,

responderet,

inquisivisse,

quo

utrimr

prasfectus

triremium
,

qos

omnes
ex

qui

eramus su-

ubi
eo oc-

V"

tssent

vntellectaque deditione Gallorum,

habet
Joinvillius.

pra
ii

aquam
< 1 1

castrq

descendere ad
c,./////'.

respondisse
]

qua

Hanc consuetudinem confirmavimus inCom//",/,.

""'"'"'"
111

587.
hic

Quando ibi fui, sacellanus meus extractus fuil Joannes ad puppim conlignatione, et Iriremis
n
1

supra

ripam

dominus

ex
abi

intima

Vumems
'"

exorbitat

metus forsan nusur lescrine,

conspexil

anima

defecil
.

Moj

eum

Saraceni

"""''""
"

duplicavit.
editis SIir
['escot,
rrl,

coram

m
i .

:ciderunl

Quvioque

injecerunl

quod
navis

'''//"'"//''

potest

recte intelligi.

Per conjecturam
in illam

""V"'
1:1

foros
/'"/

latine
/iniis

posui,

</>n

com mixinis

poterat.

qui morbo exercilus, quo labora lerico animam quoque agebal Saraceni mortarium bal morlemque intulerunt, de , capul injecerunl dominum posl immiserunl illum iiuvio inde
r |U
,
.

suum.

Pari

modo
iii

cum
ini,
i

aliis

agebanl
ad

capi

mox

rinin.

ex

triremium
ubi

puppim
delenti,

contignatione

extrahebantur,
idonei
.

fueranl

aderanl
ilioniin

Saraceni

qui

simulac

quemdam
.

conspicabanlur
.

non
.

recte

habentem
ajgroti

aul
:

debilem
hoc
ciens

eum

mactabant

aquisque

injiciebant

modo

tractabantur

pauperes

Conspi-

meum
gani,

quodque

Saracenum hanc tyrannidem, jussi ipsis per male admodum siguificari, quod agerenl Saladim d essel contra mandatum
qui
dicebat,

non

oportere

ul

quemquam

"

'

78
K

ViTA
lerent,
n

III

S.

LUDOVICI REGIS
po
I

eive

mortem
ex

inferri

juberent,
sale

comes,
baec

id

nos quia

exsequi
dicta
c

non

posse
ei

ratio

nv

ei

dedi senl

pane ac

suo

erat,

caslra,

loca

possideba?

dendum.
nullius

Jusserunt
plane

mihi
nec

reponi;

bommes
Irmi.

<

iur
el

ab imperatore
quia
ille

valoris,

quidquam opens
esse

eos
Posl

numquam
quod

Germanim, umc imperam

pateretur,
essel
,

ul

..uU-,'

exsequi

posse,

quod adeo
i,i,-

aliquid

obtineret,

sibi

subjectum
an
,,,,,
jj

Rml
D
castai

omnes navifidei reomnes dicebantque meos, cularios hisce fidenuntiasse. Tnm iis dixi, nequaquam quod limen nt, ren t, idque eos dumtaxal racere,
...,,
(111.1111111

sus
lione

pelierunl
nostra

consiliarii

soldani

vellemus
.

restituere

quaedani

Templariorum
/'.

aul

Hospitalariorum
,

Rhodiorum
posse
-,

Respondil
essel

comes

id

fieri

non

ciderenturj
ione
id

eosque,
sa,

simulac

se

riderenl

in

id

contra

consuetum
custodes,

juramentum,
castrorum per Deum
i

mox ad fidem n
triremium
praefeclus,
id

habel

ui
,

quando staluuntur
corporum

q 00(]
dicto-

.'

hoc
se

imiii

respondil

rumque
se

locorum
libera
castris
,

jurareoi
Quli un!

satis

mihi
ex

credere,

dixisseque

Saladinum,
e

pro

linum

oumquam
cenum
133
.

probo
ilem

Christiano

visum

r\ dictis
Chri-

reddituros

neque
paullo
rae

ex

probo

Saraceno
triremium
coi

responderunl
dispositio
,

quod
ad

Dein Saraceni pariter videretur nulla in nobis

esse

slianum.
posl
ju ;sil

au1

desiderium

liberlatem

prafectus
,

con-

Ique

modo
:

nos mitterenl

homines

gladiis

Bcendere
i

apiicos
:

di

equitabamus.

equum Duxil me
usque
.

invicemque
ille

ludcre
per
eral
A.l
iii

consuetos
el

g,
his

qui
dictis

nobiscura abierunt,

agerent,

Iranseundo
,

cum
136

ceteris

wr

pontem
sanctus

quemdara
Ludovicus
ampli

ad

locum
subditi

ubi

Neque
;

!'

h Im

ejusque
ii

captivi.

abieranl

pitwr

-iim

tenloi

invenimus scribam,
soldano
scribebat.
,

qui
Illic

provectas

multo postquam consiliarii soldaeccum ad nos accedentem mi astatis Saracenum specie insigni qui
.

nomina
se

caplivorum
iiui

pro

secum
ctum
qui
batui
in

ducebal
,

numerum

ingentem
latus

juvenum Sagladio cinJussit

oomeu meum
,

significare
fuil

quod
\<i

eos
in-

racenorum
,

quibus

singulis

eral

celare

nolui
dicti

scriptumque
tenlorii

siculi
iste
,

alia.

'i

||u

omnes fuimus
senex
ille

consternati

oos

troilum
secutus
iin

Saracenus
comitatus,
raibi

qui
in

semper
trire

interrogari

me
sei

fueral
vav( ral

el
.

quique
:

sermonem
i :

Saracenus per inlerpretem uostrum intelligebat, el loqueessel

.

m(

dixil
.

Domine,
i

non
Tibi

innii

verum
qui
el

quod

crederemus
lueral
ei

possum

te

amplius

sequi

mihi

:e

unura

Deum,

pro

nobis pro

natus,
tertia

commendo
quaesoque
alioquin

puerum
te,
ul
a

istum,

quem eum

liabes

tecum,
teneas,

cruci
posi

confixus,

morluus

nobis,

eum
s

semper

manu
de

scio

Saracen
Muiiii

occidendum.

No-

men
(llius

pueri
tiuiiiini

eral

BarlholoraaBus

Monlfaucon,

de
fuil

aucon de Bar.

Simulac notriremium
ubi

men

meum
el

scriplum,
duxil
el

praefectus

puerum,
proceres

me

in

tenlorium,

eranl
millia

Pranciae,

plusquam

decem

mortem die pro nobis o morte iuscitalus? Respondimus nos vere ita credere Tum nobis respondil quoniam ita essel n< n debere nos animo cadere quod passi essemus ac patoremur hujusraodi pro ipso n neque nos eliaranura mortem pro ipso sustinuisse, quemadmodura ille pro nobis sustinuerat. [nsuper,
.

sj

aliorum

cum

ipsis.

omnes
Jtrepitu

cceperunl

Poslquam fui ingressus, tantum deraonstrare gaudium,

ut

polestatem
brei
riiin
i.iiu
i

habueral se
El

suscilandi

eum
alio

certo nos
ille

lil

eraturum.

tum Saracenus
suis,

abivit
il-

quod me conspicerent,
gaudii
.

nihil

audiri

possel

prae
:

omnibus juvenibus

non

nobis

qu<

ea

de

causa

edebanl

exislimabanl
134

Quando
.

adfidem
nh.i

rantes

piam

enim me esse perditum. simul eramus, Dei opem spe non diu mansimus quin insignis quisSaracenorum magnalibus nos magis ab,

ijuo incommodo ego mullum Imtabar, e1 gaudebam nam putabam eos renisse ul capita nobis omnibus amputarent. Nec muilum deinde iini morae quin nuntium haberemus de libera:

tione

nostra.
Poi
i

duxeril
renuebanl

ad

aliud

tenlorium.
Mulli
alii

Victu

quoque
aliique
e

137

hmc

supra

dicta

consiiiarii

soldani

utebamur
areae,

misero.

equites,

ad

in.-

redierunt,

nobisque

dixerunt,
essel e

lantum
liberatio-

eliam

eranl
terreis

captivi,
clausae.

magnae
Qui
eranl

inclusi

effecisse
i.uii.

Regem,

ut

consecutus

muris

ibidem
eos-

nostram

nos

qualuor

nobis

ad

eum

norum
ctat
1

"]''-

extrahi

jubebanl

captivos

alium

posl

alium,

que
iUi
.

interrogabant,
qui
i

an

fidem

oegare vellent;
fidem
qui
id

ac

mifteremus, qui audirenl el cognoscerenl modun paclionis de redemptione nostra. Ad ii"

1

affirmabant,

quique
illique
,

negabant,
facere
nole-

dum

ad
,

''11111

misimus
de

dominos
,

Joannem
Baldu
militim

de
Ibe-

seorsum
banl
.

sbanlur,
capite

Valerj

Philippum

Montforl
,

niu\

Haud
/
tulata
001
ii

minuebantur. multo posl misil

,

linum Cypri senescallum

nobis
:

el

Suidonem

[belinum
prav

soldanus
petierunt-

ii.iiivin

ejus,
,

summum
eral

Cypriae

consijia
'i'"'

nobiscum
ex
nobis

acluros

fectum

qui

unus

ex

honestissimis,

maxi
co-

consiliarii,

cui

significarenl

manfierel

meque
gnovi
re
.

data
rejecta

probatis

equitibus,

quos

nmquam
supra
el

soldani.

Omnes

consensiraus,
per

id

lviln

quique

vehementer
Hi

amabal

hujusce

Britanniae

comili qui

interpretem,

quem

ionis

["*ebanl

homines
nobis

qualuor
ad

nominati

Saraceni,

WM[U
1,1

'

aalu >.
v

,Ur|V
'

wba

V0S
'"
v

sermone utroque loqueel Saracenico. lUque ismoDomini, soldanus nos mittii ad

non
cupialis

equites

narraverunl
Porro
ac

rationem

Liberationis
consiliarii
illi

nostrae.

modum Regcm tentandum

interrogationei

soldani

tales

similes

"'
''

5Cia1

ao
"'

esse

liberati

el

"'"rM

proposuerunt,
El
uli

quales

nobis

proposueranl
|;(
.

solvere,
v,s.ra.

aul

|,,u
!'
,

ul

s|,0 ' ,,,ll

';,
;

"'

Uberali
Qeri

Ad

solvendum curare hanc inte ationem

Petrus;
i

supra.

placuil

Domino
iis

noslro
tale

'\

'"

nus,

sanctus

Ludovicus

dedil

ac

simie
ojuaw
Vi-

^
,

enle r *elle
.

perquam
,..,,-

responsum

ad
per
,

utramque
os

interrogalionem,
Britanniae
postulatis
se

'

'

essemus soldani
aul
passi

dederamus
denles perare
vocant
iimi

fecissemu*

Pelri

comitis.
suis

essemus
consiliarii

||,,,I
|
i

,,s,;i

ratione

Saraceni
nolle
,

posset.

wam

Tum
el

Regem
sunl
h,

obtem-

petierunt,
nostra

an
allqua

non
ex

vellemu
castris

minati

instrumenio,

quod

dare
locis

pro

ii-

beratione
Pertinebanl

Bernk les
eral

eum
imum,

immissuros.

Tormenin
,fl

quae

hoc

ad

proceres

gravii

quod

cuiquam
ligno

transmarinos.

Respondil

ferre

possunt.

Sunl autem duo

Irabes e

summi-

DIE VIGESIMA
gDinin jiale
1

QUINTA AUGUSTI.
ra; tunc enim manserunl
I

connexaa

el

quando

nere
jj flS

volunt,

eum

in

lalus

ei aliquem imdeponunl inter duas

in

Palmtina poucis
diximus
ui

imi

cum Regt

traDeS)
:

ejusque

pedes

Irajiciunl

per ingentet
ligni
i i

Do snhiiiinn nmiii,
16

in

bdcos

deinde
ac

demiltunt

fruslum

rio

sopraest,

hommem quemdam
Unde
vel
fit,

Paganus vocatur,
deliria

seepe

sedere

CommentoTurc* el

mbenl
ei,

Saracem ab auctore nostro,

licet

wpra
ibidem

trabes.

ul

non
pedis

maneal

Vahomct\

qui
ex

quermtur
let.

jacet,

medii
01
ei

Saladw autem humanitatem

lebrant passim Orienta-

intervallum
,

animique moderalio,
e

ogs i5 US)

quod
El
il

non
Pejua
el

plane

disruptum
posl
ires

el

conpe
islud
est

faciant,
in

IrilnD.

dies

deseju
ivmiiiiini
.

mflatoi

instrumentum
res

dicasse

atque

ilerum conterunt, qua?

scienti

cmdelis
basc

admodum
capul

eam
<
i

intelligere.
o

Ai-

ii. quem tibi jure uxoris un regnum Hierosolymitanum diximus in Commentario num 589. t Teste Joanne Villanio in Historia Florentina

Frederico

liganl
se
fecil

ejus

cra

nervis,

oe

iade
hiii

removeat.

Verum omnes
eisque
posse
di

has

minas nii

Rex

bonus,
ac

eorum
pro

captivum,
jpsorum
138
potuisse

eos

secum

agere

arbilrio.

cap. W4 Hospitalarii Rhodum obtinueanno 4808. Unde auclor noster, qui Histo riam suam edidii circa annum (845, eos voca vii nomine tunt usitato. Sullum igitur hinc argumentum petere potesi Cangiuspag. 19contra
lib.
3,

runi

Poslquam
se

intellexerunl

Saraceni*,

minis

Regem
;il>

superare, ad
eo,

eum

re-

dierunt ,
WiV
(

ac

petierunl

|,iiv

vcllel

soldano

praeter
\u-\.
si

quantum pecuDamiatam, quam

soldanus
vellet

restitueret.
jqj niii.iiii
,

Respondil

puritalem hujus Opuscult g Gallice, les jouenx d'espees h Cangius dissertatione 19, quam de h<><- tormenlo composuit, ostendere nititur hoc instrumentum, Bernicles dictum, idem esse cum cippo

pretiumque
se

redemptionis
ul

aequum
id
illa

ac-

antiquorum.
cippo,

l/

cero

omnia,
in

</<i<r

adducii

de

ceptare
jolverel
nin!

reginae

mandalurum,
suorum
id

per-

probant, pedes

cippo vehementi diva

pro

redemptione
Sarraceni,
ipsis

[nlerrogavevellel

ricatione et extensione fuisse tbrtos

ipsum

cur

mandare
esse

quidem

affert,
:

pegina)?
si.iiiiin
/,

Respondii
ni
ii;i

ommno
consiliarii
i ,

ratiom con-

confracta
fuisse; iin

faceret,

eamque

uxorem
soldani
a

suam
dictum

r<iccu<<r<im

: ac ne verbum quo evincitur, ossa in cippo fu\ cum tamen manifestum <>< hoc $& mstrumento ossa r<>r/><<r<* confracta
.

esse ac

sociam.

Tunc
posl

goldanum
exigerel
:

adierunl
el

cognitui

quantum
sunl

Rege
Re| em,
de-

gius.

Propius
torti

paullo
si

versi

ad

eiquc

dixerunt;
cenlena

regina

persolvere

vellel
,

quo

Caninstrumentum, quod quaritur, non idem omnino sit. instrumentum, fuere SS.Jonas et Barachisius sub Saii

u(

mciiic Joinvillii aberraverit

n<\

millia

bysantioi

am

aureorum
eos

qui

pore Persarum rege

t<in/><<rc

Constantini magni,
li<<r<iii>

-tuni

valebanl
facto

quingentis

milUbus librarum,

eam
sol-

boc
gavii

Regem

liberaturam.

Rex
si

interroiis

quodque cocblea vocatur in \<-i/s-. nos [cta h&c "/>"il

Martii, atque
ita

Martyrum
tom. 8
.
.

edita

suni
:

per

eorum juramentum,
illa

regina

habent pag
el

773
in

Impii.

veret
in
illi

quingenta

librarum

millia,an soldanus
Redierunt
pacto
vellel

cocbleam

afferri jusserunt,

ea

sanctum
ac

Jo-

redemplionem
,iii

suam
qusesilui
El
:

consenliret.
i,

poni,
..iii

vehementerque
ministri
el

comprimi

dissein

soldanum
<!

an

hoc

Fecerunl

imperata,

ipsumque
ossa

nl

facere
id

promittere
'Hiii

nuntiaverunl consiliarii
ipsique
<!

cochlea

compresserunt,
,

omnia

illius

con-

ipsius ,

velle

ii""

juramento
lide-

fregerun!

deinde
S.
.

ipsum

medium
jusserunl
:

dissecuerunt.
:

confirmarunt.
qae

Simulac Saraceni
.

juraverant,
facturos
.

Postpauca, de
in
iln

Barachi&ioh&csubduntwr

Tunc
alque

sua

promisi ranl

id
:

ita

se

eique

cochleam.

injici

impii

liberlatem
pro

reddituros
el

promisil

Rex

se

libenter
li-

omnia
ul
:

ossa

ejus

perfringi

quae

cum

essent

pretio

redemptione suorum
atque
pro
:

quingenta
suo

confracta,
r in

magorum
fauces
ita

principes
ipsius

ministris

imperaconji-

brarum
tam
i,

millia,

corpore
dicens
se

Damiaaon

picem ardentem

soldano
ut

redditurum
corporis

talem

cerent
dit,

atque

B.
id

Barachisius
certe

animam

reddi-

quacumque pecuniae summa

aul
sui

se velletreconsequi.

Yidemus,
fuisse,

utriqt

*mento
p

dimere,

liberationem

commune

quod vehementt compressione,

Quando soldanus
latem,
liberalis
[:i

intellexil

bonam

Regis

volunac

qualis est uvarumintorculari, ossa

omma

con-

dixii
esl

Per

legem
-ii

meam,
consensil

candidus
noluil

Gallus, qui

disceptare

de

tanac

morefringerent, nec tamen sic compressi stattm eamJotnrentur. Formahujus instrumenti, licei
villius

pecuniaa

summa

praastare

minus

clare

exponat, hac fuu

solvere,
ei

quantum ab eo
inquiebal
ipsi

fuit

dicturi,

soldanus,

exactum. Porro itote me de redem-

superlalusimponeTrabs inferior, cui torquendus qui /nimr. ad wnampartem habebai uncos ferreos,
dos,

pUoiiis

pretio

condonare
nisi

centum

librarura
millia.

"" IIm
-

neque

solutui'um

quadringenta

verosimiliteraperiripoteranladpedesmnmiltenr rursumque claudi frajectisper uncospedv<>< ligatoque adalteram partem collo, homo trabi impositus, aW

bus, '

ANNnTATA.
^
'"'

"

'

i
,

conjunctionem

mihx

*que

Verumtamen trabem adpremendum admovebant. mfra trabem

mu tare nonpossei

Kmrdo

et

Loqnitam,

genealogia-

'

stigatoritTex

?
'"'

md
cousine
,

L*
alioq

-.

"'

Sa Potuerit nata ,,
eiusve

habetur

n6e

de germain,
.elpatrueli

consobr

conwito
'

^^T^ ^ ^f^T^^ ^^TtsecZ

^orem
hommt nomine a trabxbus dislmgmi Jotnvtlhus,
.1

so

apul

capite,

* cerio

fmm ts<

Fredmcin
b

narentum
:

Katio prmipua,

cur

regmam
'",

*"*t ^pZCcTdebant
/(/

II.

MP

'

^.

^ZZZ
si

ullel consw

consueto

loquendi modo intellige, quod

<-.-,

nilll

redditurum fuisse Damiatam,

potuisset

/ """''

essent. Fortasse respicil

ad posteriora tempo-

CAPUT

7 20
A

VITA

111

S.

LUDOVICI KEGIS
quod oobis
diffnilates digni

soldanus
atque
uobis
,

JoaNNE

JOIRVILLIO

pater

ejus

abslulii enim 8 adminislrationes ationes, u .. quas soldanllls concesserat. Quapropter

,

inlulit;

l(

CAPUT XV.

se
,n.ii

debemus
.

si

aliquando
sii

certi esI(1|V

arces

i; Mllial;,.
,.

quod jussurus
ac
in in

nos

m
:

|11)y , (1;i

prehendi

carceribus suis

!~

mori, ue

i.,!,,.,

lempore

cum
ihict us ntus

suis
:

ad

palatium quoddam
..
.

soldani

avus d ejus egit

eum ulciscamur queraadmodum cum principe, aliisque, qui ,_

el

soldam
objecti
:

catdes

mtii

terrorn

^,
tes

tes

Barrensem

^^
.

tfonfortiura
n|
r|||||

ceuere

nmn

curem us

occiui,
iu
Lllud

captivis

pactum redemptionis cum

:

quam manibus
conscnserunt
cohorlis
cri

aostris
el

elabatur/".
reipsa

^
equicusto-

omnes

Saracenorum principibus renovatum

ctmstantia.

Regis

accesseruni

praeton
sibi

>
.

de

quibus ante
coi poris

tractavi

Tposuere
qui

ditam
el

liabenl

soldani
>

diam

qualia
:

inter

se

habueranl,
rogaverunl
.

p ro_

consilia
:

ipsosque

mlda
equites

ijuc
<

soldanus

paullo

post

quatuor

triremi-

num

occiderenl

alque

ita

iis

promiserunl

H///II

dii-

bus
jores,

supei

fluvium

imponi
viros,

jussit

omnes
Rcx
cui

mafui

prffltorii.

UfltW Hiiver-

nobilioresque

quos
in

habebat,

\k\

Dum

itaque die
equites

quodam
suos
se

miatam
ii

soldanus ad pran- eum t 5

pKBtoriaj

Damiatam
imposilus,
[ielmus

ducendos.

Eranl

triremi,

dium
posl

invitavil

cohortis
voluil

inn
;

qnod-

bonus

Brilanniae

comes Pelrus,
bonus
de
equites
ejus
frater.

Gui-

prandium

recipere

ad cubiculum
valedixerat

lilllll

Plandriee

comes,

Joannes
tfmbertus
boni

comes
domini
Trire-

Suessionensis,
miiiii.r

dominus
duoque
,

Bello-joco

suum. Postquam principibus suis quidam equilum praeloriorum, qui

dani
ipsi

gladiura

sol-

prefeclus,

gestabat,
inler

percussii

manum

soldani, eamque

Balduinus
mis

Lbelinus

el

Gurdo

qualuor
facinus

digitos

secuil
rediil
j

prope
ad
iisque

ad

bra-

rectores

uo

appulerunl

ante

amplam
exlrui

docuraeral

ohiura

usqm
qui
,

loldanus

principes
dixil
:

raum, quara
verat.

soldanus supra

Qumen
essel

suos,

concluseranl

Hoc
ex
tota

autem
istud,
ul

modo
illic

constructum
pulchra

Domini
hortis
ul
ei

vobiscum

expostulo

de

equilibus

co-

habitaculum
facta
iiihi

turris,

prajlorias,

qui

me
,

voluerunl
potestis.

occidere,
[Ili

contis

abiegnis,

lelaque lincta per circuiportae

ex

manu mea cognoscere

voo
ui

omnes
.ibi

contecta,
eral

Ad ingressum
suos
ac

magnum
ibi

una

responderunl

multo
;

magis

ei

erectura

lentorium,
gladios

principesque
baculos,

soldani

pedire,

eum
ipso;

occiderenl

quam

occidi

jube-

relinquebanl
piebanl

quando cuPosl
ten-

rentur ab
-i

quemadmodum

facere

volebat

accedere
alia

cum
eral

soldano

loculuri.

aliquando

arces

lorium islud
strucla,
1,1

magna
portam

porla

pulchre con-

scilo,

principes
soldani

Damiatm fuissel ingressu Bi caute rem exsecutos esse. fom

cani
fail

ac

per

hanc

ingressus patebat

tubis

crotalisque

jusserunt, omnis-

exedram
,nu| ''

Posl
"'
l

amplam, quae exedra eral soldani. lll: "" exedram iral turris, constructa
i
'

que
sciret

Saracenorum
,

exercilus
vellel

cdngregalus,

ul

quid

facere

.oldanus
foederalis

principesque

secundam lurrim ad cubiculum soldani ascendebatur. [n medio islius iiabil;i,,|lli magnum erai pratum el in prato islo turris erat celeris omnibus excelsior. Turrim illam celsam ascendere solebal soldanus, ut regionem omnem circumjacentem lustrarel, castra11
1 i

'i"'"

11

cum
alque

plicibus

suis

ac

dixerunt.
soldi

Da-

mialam esse
eis

captam,

eoque

tendere

m,
sepe

proecepisse,

>

querentur.
tieruntque
nos

Repente
calcaribus

mnes ipsum armali omnes e armaverunl,

subdilis

Damiatam.
:

Unde

1 i

"'

>

""'
'"-

el

alia

parle.
'

ii.

pralo
''i

isto

portiistius

cus

erat >
'"' Ils
,

,lli,v
1

"
i

1 ^

"hmen;

ad

Bnem
Dolum
eral

ussera1

soldanus

tentorium

supra

'''''""

l,llv

"'

ad
"'i"'
1

lAur "
,I

utendum.
coopertum
tela
,;
l

iUud

in magno fuimus dolore nam putabamus Damialam vere esse captam l42Soldanus, qui juvenis adhuc erat, hoc inluitus, malumque contra personam suam ma chinatum, fugil in excelsara turrim, quam pro

'''''''""""'^
l,

8 na

cancel-

pe

cubiculum

suum habebat, de qua

ejus ipsius
,

ante

sum

/..ncityi

e
f'
'

5U Pr a
!

cancellos
,lu

[ndica
'>
(

contectum,
(.,;.,
"

locutus.
inru,.

Etcnim

milites cohortis praa- f

,,
i

'"

'"

l]Uu]

"

"" lvl
,

P r -i,.
1

,,,,-,,,

,;,,

i,

eC era

ejus

conopea,

ac

[ue ]
ria

sl,,ll|s

turre
?
!

tela

eran1

" r,v

A"

iUuddiver.
tem]

circumdabanl
ipsa lurri
tres

ppuI mus 'i- Jovis

nostri,

turrim

iUam, ad quam
ejus anlisUtes,
ut

fugerat. [n

ante feslum Ascenillo

.

Domini
'"

eram
,

qui

cum

ipso

eral
r
,

manducavi ranl
iii

I,,i,l,,m

^"""'

iw<>vm
ul
ul

qui

i;m

,h.posuerunl

iii-

ille

tentorium
e

dixil
sibi
sali

aUquod,

libenter

clamaverunl se descensurum

descenderel

m do
in-

cum
die

soldano

loquerelur

cautionem
adhibita
vitus;

consentiret,

darent.
effei

Responderuni
,

ei,

Sabbati

sequenli

Rex
-

ei

Daraialam reslituerel

Luros

ul

"""
uin Sorai
-

ins,arel

iii

tendnm
,
.,

,n,
;.';;
J

^sus.ad
'

Damiata,
sodl

foldanum

";

',,,;'

,'"'
',"

reur: ,l
s
:

*'

,v,, cele

eum necdum ,,,, Uracum B nem ,;,,

I
I

esse

DamialaB.

descenderel vel Continuo

ja-

perticis

"
ntiinl

tta-

'"'",:

''"
'

S?&2btSCSS 1^
ingressu.n
s
',

L """ ;r '""", QuiD P e

Mo"

lsset

, lurrim, anc "' iini|.iiini ,,, idixi, u, solum abiegnis ,,!. accenfui, irris e "'"""" vidisse ignemspto
,

Vd oum tdmSUt
.,

'"""""
utsold
':'

"""'"'
";'
|,:

igne

magis ac velooem se " J ""- Besoe dil

' l

"""
-''
''
uti

;,;

quo< ei

regionibus

,,,,,'

"\;r "'" ,l ";"' "'.

l

egi
-

'-

"

idam cohortis
gladi
ii

Quando

solnan;
Drati
'

P er viam

'''

'"

,m:el
mittitque
dle

""'"'
i

prfetoria percussi,

costas,

i-u>

'

equitum,

nomine

Paracalnic,

eum

secuit,

01

'"

,|U,

,:

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

7-

'

||llf
(

Cl
1

vPiitrf

exlraxil.

Tnm
,

ad

Regcm

accessit
;..,
...

leni

ita

esseinfames ac dedecorati,
suo ad

i"

llliH " i; "

" (|

w
( vii

'

lllll Oui"
,i

o:ieumque mterrogi prorSus sangumolenta, niiin dabis, qnia peremi inimicuim i

-

pro
pite

peccato

Mahometem

sicul ille, qui a.joanne peregrinatnr ca- lowniao.

'

qlll

rnortem

tii.i

intubsset,

si

desereret,

??

iJiterrogalionem
|ilim
r eposuil

istam

nnmqnam
bonus,

vel

unum
Ludo-

Rex

sanctus

prorsusnudo; atque ille, qui uxorem suam ac eam postmodum reciperet. Quod spectal secundum illum casum nulli secundum legem Mahometis licebal uxorem suam relinque,

P6,
ricus.

[)(i-lr;n|iir

resiimcre

|iriusi|iiam

vulisset

i^mcis
'

triginta faciperegerant hoc |r( p stquam m ( triremem nostram sunl ingressi, gla eorU securibusque m anibus lenentes audos appensis. Petii a domino Balduino '"i "
,

aliiim
iiiimi

quempiam cum ea in lecto cubantem. Terjuramentnm erat, quod fuissenl dedecorati

infames,
veluti

atque

Saracenus,
Nicolaus

qui

comedil
>o
,

carnem
pradicta
qui
11. 111
,

porcinam.
quia

Acceptavil

Rex juramentia
aoverat
ei

?,i Q0
'
'

qU

satis

intelligebal
isti

sermonem
dicerent.
at

Sarace-

magister

Vcconensis
,

qujrj
|

homines
fjicerenl
se

Respondit
aobis
lurcui-

modum

agendi

iliorum

dixil

-j

(|11(11

veriire,

capita

posse eos

juramenta lacere majora.

juraverant
.

jnjputarent.
*J
'

Mox
D
i

vidi
.

magnam
confitentium
qui
erat

uostrorum
religioso

146

Postquam
sua

principes,
,

ac

jura

npiumaRe*
'"'

()lll

er anl

menta
iv,
1

absolverant,
,

scribi

jusserunt,
,

Regijura-

) uramen

imii

exxgunt.

ss
piandri33

Trinitatis,

comite.
mali

eram

U, memor,
:

quantum
au1

cum Guilielmo nulUus me quod um peccati

ad
,

que dan jnramentum

quale

eum

yolebani

hujusmodi, idque consilio quoromdam fidei deserlorum, quos babebanl hristianorum

quod

fuil

com misissem
norli8
niiil|v

nec cogitabam

aisi

al

iclum
pedes

Quo<i
inter

si

Rex
inilis
.

nnii

starel

promissis
essel
a

pactisque
.

reciperem.
niMiiiii,

Misi

me
ei
tiaec

in

genua

ad

eos
ejus

3eparatus

Dei

dignae,

rxirrni

<\iendens,
verba
:

dicensque

qua3

Matris,

duodecim

Apostolorum

om^,

rormando signum
v;lll( .,
l

cruch

Sic

mortua
Qexil

;i

Agnes.

Ad
esl

latus
l

meum

genua

|:

rj

qs

Guido
dedi

Ibelinus
h
:

jrori

militiae

praefectus,
ei

niumque aliorum Sanctorum, Sanctarumque caeli Atque in hoc juramentum Rex conconsorlio Rex quod dicto caso Uterum eral sensit.
.
. 1

uiihique confi ssus

Irjtionem
,

ac

hujusmodi

abso-

non servarel
miiii

dicta

promissa
qui
:

perjurus haberetur,
oegavil
in
.

qualis

dandi
rebus
vel

testaiem.
,

Verum ex
,

Deus mihi dabal pomihi dictis, postquam

Christianus,
el

Deum
quitlue

ipsius-

que baptisma

legem
,

odium
calcat.

Dei

Mll
slllll

levavi

uumquam
posl

verbum
in

recordatus
triremis proslra-

crucem

conspuil

eamque

pedibus
.

Ubi

paullo

missi

sumus

imam
in

Rex
se

audivit
i,i

;i ,i

puppim

conlignationem, omnes
e

ea

juramentum istud juraturum l Postquam

dixil

oequaquam
cognojuranmi-

principes
,

i,

;1I

rjiuiti

nobis credebamus,

uon
al

ausoseos
angustia

veruni

Regem
,

jurare
ipsi

uoluisse

aeque
:

....

gimul
relle

nos

omnes aggredi,
posl
El

intus nos ha-

dum
serunl
,,,1

edere

quale

exigebanl
Nicolau
n

ad
Vc

eum
ab

bere

unum
partem

alterum.

In

hac

dictum

magistrum
;

snsem,
eo

toimus

tota

nocte.

babebam pedes
domini
pedes
Pelri

meos ad
Britanniaa

ei

significandum
ipsosque

ipsis

aequaquam

dexteram
comitis
;

faciei
illius

satisfacl

veheinentei

indignari,

quod

itemque

eranl

circa

faciem

jurassenl

quodcumque Rex
.

voluerat, illeque
:

nunc
illi

iucam.
1

jurare
Evenil
ut

U<.ll,-t

quod

ipsi

cxijrehant
.

diMl.|iie
sibi

44

postridie
extracli

ex
;

intima
el

illa

contipraefe-

memoratus magister
eoSi
exigebanl
lur
.

Nicolaus

certum
,

om-

si

goatione
(

fuerimus

misejunl

non

jurabal
al
ipsi

quemadmodum
capul

rturtfm-

.||,

qm

QO bis significarent,

ul

veniremus secum
iniveramus
inceaere
militise

mandaturos,

amputarequod Rej
pro

renovaturi
soldano.
c is

pactionem,
Eo
iverunl
.

quam

cum
.

qui
el

poteranl

ai
,

omnibusque ejus quod bac de respondtt,

;il

subditis.
re

Ad

racere

posseni
vellet

Britanniae
o,

praefectus

Cypri
.

,,

ini

iuodque

longe

polius

mon

qui

grai

laborabamus
acturi
,

infirmitate

re
;

mansiraus.

Qui eo

iverunl
Flandriffl

cum

praefectis

beneChrisUanus, quam fn Sanctorumque offensa vivere

' ,

Dei

ejus

Matns
.

nimirum
aliique
l ,

comes
qui

comes Suessionensu
,

ire

poleranl
nostrae.

exposuerunl

pa-

1,, ?i lymilanusfe
'

Rege partriar.
natu*
olitn
ol

pddn
'-'"
leral

Bjj-

,-;\
,-,-

" " securilatem ad

1'imn
cti,

redemptionij

Promiserunl
sibi

prfflfe

,,,.
,

quod

simulac

Damiata
aliosque

fuissel

tradila
.

liberarenl
eranl

Regem
,

viros
,

illustres

qui
si

;,,,,
1

captivi
,

iisque dixerunl

quod soldanus,
secari

oui ,,;,,,.

palriarclia

( , rrf ,.
,,.,,,.

Regera

accedendi,
iuvarel

reneratque

ad

liber;

rixissel
sei
;

capul

Regi ac

iis

omnibus

jussis

quodque jam contra pactum cum Rege inipromissum Babyloniam adduci curassel nmltos ex eorum magnatibus quodque ''11111 ociinii

Irandam. saracc .,.,, ,, paganosel Cbristi tt

''"""
5,

PrincU

el

uuusqu;-'

-"-;

-*:/S
i

'"" M "; ut, quan-

:;;;:'';;,;; ,::::,,::;:::;

'-;':;,::;:";,:;:!:,::-,,,.

cidi

curassenl

quia

satis
.

ooveranl eum,
luisse,

simulac
al

Damiatam
ipsi

occupassel

curalurum
,

om-

;;;::,,,,,..,. "::,,, deder

;:::::
S "'
>

,,
ifc
,

>-,,
iarchm
,

,-.

de qno

occiderentur

aul

in

ejus

carceribus

morerentur.
1*5
olverel
III||I|; '
.

r:
terreri,

:,,:
nnus

;':r:;;:
ej
,

Per hoc pactum Rexjurare debebat, quod ad

eorum
a

arbitrium

ducenta
.

librarum
aliaque
pro

antequam
millia

Quvio discederel

"''":"'

,,
.

pnncipUms

patriarch

V
*

^ucenta

Accone

wutione
Damiata),
clli

solutionis

daret; quodque iis eranl detinerenl aegrolos, qui

,

::,,:"

mod
ceps
riuii
l

i,,i

consilium

aiBrmabatque pnn.

,:::,,,,.

illud

cum

balistis

apparatu

bellico

ma,

"i^
,,;l

carnibusque
librarum
inter

salsis,

donec

Rej

mitterel

'',;,: H "
'

,,,.
,,,,
'

capul
,,.
'

eni.

,|ln

duasportarent, transmitteretqne postrema

"""""":",";,'

mii

princ

r '"

l;i

milba.

Juramentum, quod
el

Deri
distin-

*W
ili,

;"

l;
'

de ebal
^
1

aoluerunt.

y , verum

pprehe wr

'tnar* lo gremlum msenUre -

-"">

""

Regem

principes,

luii
;

""

Tale

fuit

juramentum
Regi pacta

principum
sua
et

'i"

"

num patriarcham, <><->''^Zl,a

ram

';;:;.;;;:;.;,.,,

m
u.

co .

modieo
lcinpoic

si

nonservarenl
lugusti

promissa, vel-

95

Tomus

V.

722
A. J..ANNK JOINVILLIU.

VITA
ei

III

S.

LUDOVICI REGIS
h S.

tempore manus
capitis^

adeo

ul

ex

intumescerenl ad crassitndinem sanlocis mannnm pluribns

qumrit,

Thomas in Supplemento qumsu. s Utrnm in aliqno casu liceal aliis

conQteri.
esse
in

art

exsiliret.

ffle

pra dolore,
ad
.

quem
:
:

Lnde

pa

sacerdotibus

tiebatur,
iirv
,

clamabat,

Regem

Heus

domme
'l

posnitenlim
ctis
:

quam respondet ministru m sacerdotem, hisce tamen

Et
adiun5

domine

Re\

j<"">

'>")"'''

" ;, "<
sse

mu|

Sed
uil

necessitate
ut
ei

etiam

laicus
fleri

,,-,.,,,

/
//(

cnmque esl peccali, mihi aniraaeqw impntandum recipio, quoniam desideras el ris au Nescio tua et juramentum plere promissa

im-

cerdoti^ supplet,
liulc

confessio

possii

primam
his
in

d
,.,.

nhjrrt, <>, irni

rrs/minl,,,^

andum landem
(

fuerit

juratum
atque

Verum

ut ut

magis elucidat cendum, quod

solnm
solntio
esl
el

verbis

Ad

primum

ergo d

saciam.Mii..

|.u>nitciniascilicei

.,i,

principes

landem
feceral
,

fuere

contenti

juramenqni
II-

aliquid

ex

parte

ministri,

aK
nli-

to,
[ic
i

quod
erant
(8
,

Rex

aliorum,

satisfactionis

injunctio,

sed

etiatn

dominorum.
scire

quid

ex
est
el

parte

ipsius,

qui

Ceterum

debes

ubi

eqnites
,

cohor-

quod
iniMi

etiam de
confessio.

essentia

suscipii sacramentam sacramenti, Bicut con-

ictutn

inii

iis

prajtoriaa

Saract

cipes tubis,
se ante
iii ll<

prinsoldannm suum occideranl crotalisque sUis clangi mirifice jussis:

Satisfactio

antem jam

incipit
.,

dt
g$tn

trantfe-

tabernaculum Regis

dictumque

fail

Regi,

renilu

Egypli

principes
bitu

magna

Dagrasse
creandi

cupiditate,

idque

ha-

imperio

consilio,

Regem

Babyloniffi
.

solda-

qnantum eam injungit; ei pcenitentim, in quantnm eam implel et ad plenitudinem sacramenti nlrumque debel concurrere, quando possibile est. Sed quando necessitas
a

ministro, in

an non num. Fnterrogavil me die quodam Rex quod regnum Babyloni, si fuiseristimarem Respondi ego quod acceptasset. oblatum sei agendo, instar slulli fecisset, quandoquidem id
,
,

imminel
sua
qui
ut
est
,

debet
scilicel

facere

poenitens
ci

quod
,

ex

parte

tonhri
ex
,

iiuiiiirn

cni

potesl:
pi

quamvis
facial
nl,

sacramentum
quod

perficere

non

parte

sacerdotis

est,

ab-

dominnm suum
,{

sic

occiderant.
dixit,
se
nihil

El

eo
id

non
fuisse
nisi

obre-

solutionem

scilicel

defectum
laico
is

tamen

sacerdotis
confessio

stante,

Rex mihi
Scito
se

minime

snmmus Sacerdos
ex
esl

supplel

Nihilominns
facta
.

cnsaturum.
prafecti

autem

obstitisse,

quod
co-

defectu

sacerdotis
:

sacramentalis

inter

dicerent,

Regem
quos

esse

Ddentis-

quodammodo

quami

non

sil

sacramentum
e*

simum
ex

Christianum
:

eorum,
id

umquam
quia,

perfectum, quia deest ei id , quod

cerdotis.
rnlui, rilulr
ul /uilrnl
uiil

esl

partesaadferre
r r le-

gnoverant

atque

dicebant,
,

diversorio

suo

discedebal

quando semper crucem

HactenusS. Thomas, cujus cerba

/ncluni
lnr
rrluliiin

nmi

suam formabal Qexis humi genibns m, totumque corpus suum signo crucis signabat. [nsuper dicebanl Saraceni, si Mahomet snus tantum sibi adversi qunntum Regem pati perpati sivisset,
miseral
ros
,

iijnniii ulin

prOCCSSlSe ,

snl

ilnrlnuivuitfe

theologorum
//

esse

conforme.
/1

Plu/ra de his

possunt
ilr

apud Joannem
su/irrsl

Baptistam
limi.

Thiers in
/><i<J

Irnrlnlu
rl srji/
i

uni ihus

3,

$99

Deus,
in

se

numquam eum
credituros.

fuisse

adoratu-

aut

eum

Hcijciii

Iiii/iisiiiiii/i

juiuniculiiiit

rrnr

ilrlrr-

ctassc,

ANNOTATA.
8

iniis

iii

quod omnino oideatur Commentario num 68

illicitum, probavir
<

Dim
2

ille

Jovis

incidebat
est

anno
wi

illo

i250

vn

k De hoc patriarcha oide notata ad Carnotensem cap. '2, in. ;i. \rucrui lihe.r ad Hri/cm; reper mortem soldani fartus erat ca/Uirus pro mnrc Saiurcnoriiui. c/ucnt jiim u nlc /irmaeimus.
rniit
1

29 Aprilis;
nsB
ii ii

occisus autetn
ut

soldanus die lu-

.i/'/n.

probatum
nisi

est

Commentario

iii.

678.

Vnde

ibidem substiterit ad dies

lupsns estin die

1'urliini

ucni

cssc

imiriiiul

uln.

'''""

'"

iilii/uot

ante

cmdem soUaims,
Saleh

Commentarxo num,

683.

designando Toinvillius
li

m
Damiatm non
esse

Gallice,

il

prenoit tonjours

sacroixen

terre,

Soldanum
,ii,n

mor
nomico-

quodstnsu dato intelligendujnpuio.

iniiiii
c

notavimus.
hic,

Princeps

quem solum communi

i

ne vocat
ortis
1

Vdmiral,

idetur fuisse prmfeclus

Octai

prmtorim,
ivus

quem Phares

nomvnai

Chaixius pag. 72.

d
iiini

CAPUT

XVI.

iiiim

Moadhami erai soldanus Camel. Velnr occidere non potuit eos, qui Montforceterosque mcerant, cum ante horum cladefunctus,
teste

Damiata Saraccnis reddita

inde perieulum

eorum

perfidia,

dem

esset

mpe

laudato
5

Tyrii

Continuatore apud Martenium tom ampl. col. 748 Uortcm Camcli

contigissc, ail

Collectio-

aitno

mi

charum

Renaudotius in ilexandrinorum pag

Historia patriar595 Itaque <>

\Ioadhami factum illud imputandum esi sed potius paPri ejus Saleh, qui post biennium\

quo frater
iii

ejus

natu

minor imperatit,
Barrensi

wc<

irijniim.

De Momfortio
t-j,

ei

mde notata

cap
t

ad

ln.

f.

De

rationibus
est

hujut

conspirationis
697.

quoque

actum

Pt
Christianorum
dimissus
comite

nijitivonim:-

tandem

Bex cum
usque

suis,

manenu

Pictaviensi

ad

sohttonem

peractam.

"^

anllo

postquam
fuere
,

pacta

inter

Regem

ei

nfftV

fectoa

facta

Iransacta,
ut

ac jnramento

i>

m
,,,

"""""'"

mata, s.atutun
nostri
in

fu...

postridie

festum

Doimm
p

,,,^

Commentario num.

Tnsignem hmc, aliaque tecuta, g constantiam, animique oere regii fortitudinem probant. r,udentiam Regis in kujusmodi terroribus, constantiamque in carcere laudat individuus
ibidem
el

caBlum
,

ascendentis
ac

Damiata

pibus restitueretur

strum

captivornm
nostra

omninmqu e corpora liberarentur. y

Regis,
alligataj

^
ei{

triremes

anchoris

im'!

fere ipsius

pontem
Quan.li.

comes

Damiate;
,

ibidemque
ut in

erigi
e

i^
solia

11

"1

^
r

Guilielmus CarnoUnsis

num.

<J

seqq.

Regi tentorinm
aiivnni

ilind

nari e

dies.

ctrca

horam

ae

JLn
lis,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

|s
'

7*3
fte

(|n|lllIlll
'

rjaufridus
iii.-mi

de Serginea

petiit

arbem
:

cans
ipsa

ni

nos

Babyloniam versus reducerent.

Bublatae

a.

,.,.

|UllU''l

di

curarel

principibua

restitui

anchorae
reducli
:

sunt,
ad

el

retro

Babyloniam
Leucae
esi

joanni tomvitMo.

e,
P
1

continuo super
[ngressi
'

muros urbis arma soldani

equites
e*

junl

rer M

sumus
quo
laci

spatium
inter

bene
in
:

sunt

Saraceni
...

in

nrbera
ibi

grandis

ex

luctus

nos ortus
ex

os'

'

1 1

' '

'"'"" tam
l

'

cceneruntque r
.

vnm, quod
eorura
venil

in-

gens,

multaeque

ymae

Quxeruni

oculis

"
.

bibere
'

adeo
alios

nl

multi

se

me-

[nter
qU
j

unus

ad

triremem

nam omnes metuebamus, ne occidi nos curarenl ii tnterea quemadmodum voluit, Deus
l
;
.

ed

giadium

suum
eral

evaginavil
,

madense*
ac
e
al-

qui
circa

servorum

suorura
solis

numquara
inter

esl

immemor, knuau
ut
:

,.',,,,,.

nobisque

dicebal

quod

occasum
.

convenil

principes,

,m

lrj
. '

0CC idisset;
,|

quod

equiti,
Scito

mque
nostris

liberaremur
"i

nosque jussere
aostrae

ldll

turpissimum.
,

reginam,
in

ante
na

quatuor
locata3.

triremes

Damiatam reduci prope ripam Qumin

,

(|i|ll(llll

Daraiatam
se

cum omnibus
,

sunt

Tunc postulavimus
Al
:

ul

nos

in

ter-

Q0S tra ^-gtjj

''"
(1

recepisse

exceptis

pauperibus
.

ram
id

dimitterent.

facere

id

noluerunt,
Saraceni
,

donec

quos Saraceni
peddere
. ( |
( ,

debebanl
darel
racta

custodire

Re
alque

manducassemus
fore renl

aiebantque
si

dedecori

cum
ac

eis

ducenta
esl

librarum
:

principibus,

nos

carceribus suis sine-

' JJ|. flj

:

q U ibus

supra

mentio

il;i
.

u raV eranl
( | ( |

promiseranl

Saraceni.

Similiter
sals is,

es
ii
i

castris
it
1
1 1

omnino jejuno* ei redi. Continuo apportari cibum jusserunt, ut comederemus;

i

(M

,.

debebani

machinas suas, carnes

.

ii

ii

lagana

ex

caseo b,
:

ad

solem assa

ae
a

>>

,,

manducabanl
i

baculosque
perfida

ac

arma

in

iis

vermes

congregarenlur

atque ova dura,

<

nla-

\,

ii

iM

contra

faex

occidil

omnes

quatuor vel

quinque
illa

diebus
foris

octa

et

ad

nos

jggrotos

aliaque
tenl p D

pauperes, minulatim concidil machinas, debebal ac restituere In quae servare

, i

honorandos
variis.

pingi

curaveranl

coloribus

ore e

|oco

omniaque
ignei

in

cumulum conges
.

152

Postquara nos

cibum

sumpseramus,
el

ad

ter-

prouresoum
iimil-

. lim i,
'

atque

illi

jecerunl

qui

tantm
Sab-

ram

applicuerunt

adivimus

Regem,

uj
t.ii
L , i

omnibu
atque

sequentibus

diebus Veneris,

Domiriico

perduraverit.

quem eum
(iiin,

Saraceni
tenueranl
qui
,

deducebanl
ad
cincti

tunfur.

e*

Quvium.
eraut,
millia.

tentorio, in quo E Saracenorum pediposi

concideranl minulatim sic postquam omnesque peremerant, el ignem injeceun omnia,

lUQ
,,,,
:

gladiis

Ri-gmi

>ei|ue-

bantur

facile

vlginti

lu
,

Quvio
ili

ante

Re-

qos,
.

quos
qui

liberatoi

esse

oporlebal

sole

gem

n;il

liiiciins
nisi

Cicuuensium
uuus:
nhcnii1 1 1

r|ii;i

uiilliis

cirwfocin '"'

or iente
p

fuimus
cibo,

usque ad
nec

solem occidentem

sine

apparebat,
ad
el

stultus

ui

\idii

Hf-i-m
coepil

0ta

au

'i

Regi

eral

nec

nlli

no-

dexteracp
.

triremis eorum,
i-\

sibilare
iiiiiuiii

praeterea principes disputaverunt alii conMnllll oranes mortem nostram machinantes. atios,
,,..,

ilrir|M'iii,'

iriremis

contignatione
gie
in
.

m-ihlmhI;!
,

lacile

balisti

s,

egre-

m m
i

principum
otiatis,

dicebal

aliis

Domini,
qui

si

mihi

instructos

tensis

balislis,

jaculisque

impofugere
ne-

omnibusque

his

viris,

mecum
riros

Mox

ui

eos

perceperunl
,

Saraceni,
terror

i,

occidemus
qui

Regem,
eo sunl
.

ac

omnes

hos

cceperunl

instar o\ ium

quas

invasit,

illustres,

cum

Etenim ab
parvuli

hoc
nulla

temnobis

pore
oril
.,,,,1

;ni

annos
,

usque

quadraginta
Alius
ex

C nra
g|

eorum liberi Damiatam habemus.

quia
d

etiamnum
Saracenus,
Mauritania,
alios
.

Scebrecj contrariam
cebat;

inatus
afferebal
,

oriundus
,

sententiam
si

atque

dopo
i-

cnm Rege, nisi duo vel tres. Genuenses tabula navem terrae junxerunt, ac Lnduxerunl Regem, comitem Andegavensem (ratrem ejus, qui postea fuil Sicili b Rex, dominum Gaufridum de Sergines, et dominum 1'hilippum de Nemours c. el castrorum Franciae praefectum
que

manserunl

''

Egyptios

Regem

occiderenl

/,

el

magistrum
Pictaviensis
captivus,
millia
a
,

SS.

Trinitatis,

el

me.

Co-

quam

soldanum
.

audituros
lldissimos
ins

pessimos suum peremerant, mundique totius iniquissimos ac perqui mortem no Princeps aulem iste
.

mes
mansil

quem
quae

servaverunl
iis

Saraceni,

donec
/'.

Rex
illis

solverel

centena
ante
P

librarum
discessum
153

dare

debebal

'

conabatur, rationibus aliis fucatis huic pec eos vere radicebal asserebatque occidissent, idque esse conqnod soldanum suum
inferre
;

Quvio.

oie

Sabbati

posl

Ascensionem
Regi

postridie

Postridie alt-

dimissionem
ii

nostram, venerunl

vaie

dictu-

JjJJJJJSJj
^,,'*^,,',/^

tra

legem Mahometis,

qui

in

lege

sua
.

dicebat,
ul

comes Flandriae g,
alii

quod dominura
pillam
aic

suum

custodire
rei
in
.

debi renl

pu-

tique

illustres

comes Suessionensis, mulquos Rex rogavit, ut doraini

:

oculi

istiusque

praeceptum exhibebal

expectare vellenl

usque ad
Iratris

liberationem peractam
sui.
El

princeps
:

scriptum
,

libro,

quem manu
pon'o
,

te-

cominei
ni

Pictaviensis
;i

responderunt

oebal
aliud

ai

inquiebal

audite

domini,
ac

mandatum.
prscipere
juae
ul
,

Tum

folium

libri
,

vertebat;
;l(l

ruui

non posse, quia triremes ipsose Bl tum ad ad discedendum paratae eranl

Beri
se

dicebat,

Mal

tetem
esse

securita-

triremes
1(1

receperunt,
<

atque ad
etiam
eral

reditum
Petrus

suum
Britan-

lem

Qdei

occidendum

legis

inimicum.

Galliam.
h

um

iis

Deinde,
bal
:

ad

Poito

propositum suum rediret, inquieintuemini peccatum, quod commi-

,,,.

comes,

qui

gravifer

aagrotabat,
vixit,
el

neque
su-

praeoccidondo oldanum nostrum contra grande, cepta Mahometis atque etiam peccatum Qaod committemus, Regem abire sinamus, si
fonus,
:

deinde nisi mare. iii,i

I5j
Mllllll
\{

tribus

hebdomadis

obiil

nequaquam

deserere
,

voluit

fratrem

sqIvURk
sa\
'
;j

Qeque
tabeal

'i,ii,

occidamus

quamcumque
:

demum

nem

voluitque solutiocomilem Pictaviensem confacere ducentorum millium hbrarum

:

,, u;( ,

nobis

cautionem
a.i

maximus enim hosUs

hmc verba parum abconcessa.

sumptusciue c a bbati el

esl

solutione

praestanda

lotus

dies

qua durat,
inufiMMia
rni

Dominicus.
Ubi
.

Pecunia autem
vespera
qui
diei

dabatur

Paganorura.
11111

quin
Bl
,

mors
ul

noslra

fueril

Hinc
qui

fa-

pondere
librarum
advenil
i

librae,

lancesque singulae

valebant decem

""
vul

unus ex

his

principibus,
fore,
ut

nobis

millibus.

Dominici
prasta-

contrarius,

existimans

nos omnes

Regis

ministri
.

solutionem

M i

ei

significarun!

sibi

etiam

tum opus esse

'"'"""": -wuuuua,
ex

***

capite,

quod jjpileolo, liiniiuiur "" Turcicoque signifiUs signum dederit,

'

,.

n,
; ,.

nrffifpCtns pr^ctui

. t

lls ,,. 01 ,,,

,,,,,.

,,

SS. Tri-

724
A.

VITA
Trininiis,
,-i

III

S.

LUDOVICI RKGIS
triremi.

JOANNR

ss.

ogo

aliique

omnes
Regi

occupaex-

Tum

coepil

Rex dicere
accende
/.

suis,

mu

\h\*
'

JOINVIU.I".

bantur
pedire
,

solutione
Qt

facienda

Tum
el

dixi,

eranl
inter

Accende,

BxtempVo
fratris

commendatorem
triginta

castrorum
nt
sibi

preefe-

nos

omnes

fuit

laelitia

de

ctom
darenl

remplariorum

rogaret,

mutua
libe-

rentu.
comitis

Poito

RejtB
^ ' '

foil

pauper
axori

quidam
dictum

''

?
"'

piscator
v.-nn

memorata
qui M"iii.

libraram miilia ad

Pictaviensis

randum fratrem snum.

'" tricourt,

Frater Stephanus de Oueraj

mitem
nibus
:

Pictaviensem
atque
.

liberasse
tradi
ei

Saracenorum
juooji [ussil

,- Templariorum *
-1~

commendator,
.1..1/.

1'"''

illa

///

insimniMMi
.livii
:

.1--.:.

de

consilio

..^:i:

Dnm Regi

\i_-im, >il;iihi

m
1

dato,

minique
i
, , 1 1 , i , i 1 1 1

W-\ fieiatteao

Pansienses.
cendil

Tn...

Tum

.,.,..,...:

""

unusquisque

B8

triremem

gi
ni
II,

suggeris

Domine Joinvilli, consilium, nec rationequaquam bonuro esi beneficiorum oosti enim Sat consonum.
, ,

quod

Re-

;is-

ANNOTATA
a

III"!'

adminislrationes

nobis committi

rum juramento,
possi-

deries

atque

ita, nisi

ui
iliis,

illorum

pecuniam dare non

*

mus,

qui juramentum nos facere jubent.

tum

Notum est, vmwm lege Mahometis esst U ne hodiedum quidem tam religiosi
se

le

mare-

Prajfeclus

castrorum
,

Templariorum
:

ratus

se

sehal

Regi

salisfecturum

dicebat

pomine Rex,
domini

mit-

eorum aliqui, ui eo, data occasione, gurgitent ad ebrietatem usque.

i>

non

tamus
et

contentiones

rixas

Joinviilii,

Gallioe,

des bignetz de

fromage.
s/,

commendatoris

nostri.

Etenim

quemadmodum
nihil

Hic, iin/uit

cangias

/,a.

oppidumctd

memoratus commendator possumus ex pecunia beneficii

dicit
uisj

noster,

dare

nobis

commissi,

agendo contra
perjuros
dicere,

juramentum nostrum,
:

nosque
pertibi

minium Nemosii deinde vendidil Regi s Ludovir Nemosium autem, alii Nemus vocaruni d___ Nemours, oppidumest in prmfectura [nsuteFran
ci,
el

reddendo

el

scito,

senescaJlum
at,
:

in

Vastinio tractu, ad

Lupiam fluvium

ui

peram
e\
re

tibi

quod
tu

suadeat,
capias

si

nos

habet
d

ea

non iargiamur,
es
tna,

quamvis ea de
si

acturus
es

pro arbitrio tuo.

Verum
satis

id

fa-

qui

Baudrandus Mberfcum Clementem, ail ibidem Canqm secutus esl Regem s. Ludovicum in ilfo ni'
cui

cias,

quam habes Accone,

nostrum
minis,

compen-

nere

consentit

Chaixius pag,

90.

i/

,,

sabimus

damnum
toditis

quas
ea
i.

Regi

intentabant,
si

ei

dixi;
iussil

iturum

me

e\

acceptum,

vellet.

tolu

11

me

ila

facere

Mox

me

contuli

ad

linnr

ri

II

ttffl

onam e triremibus Templariorum, venique ad arcam quamdam, cujus clavem mihi tradere nolebant; securique, quam inveni, illam nomine Regis aperire volui. Hoc cernens Teraplariorum
castrorum
C83,

Sammarthani w Historia genealogica domus Francimpag .967 huic anno 1250 casProrum pr& feclum assigneni Guilielmum de Beaumont malim existimare hunc designari : prmsertim cum ipse Chaizius comitem de Beaumont cum Regt
navim ingressum scribat, eique pag W5 titu lum rantmrn,,, />r<t>/rrt, attribuat mpius de eo
;

recwrrei sermo.
e

prafeclus,

tradi

mihi jussil

claves

ar:

quam aperui, atque ex ea satis argenti cepi ,d(me Re# raIl roullum gaudebal advenlu 'i'" meo ractaque fuil atque peracta solutio ducen>

natione

Uinister hic qeneralis Ordinis SS. VmitaHs Gallus, nomine Nicolaus electus fuerat
in
81

tor
lls

'""

lbrarum

ad

liberationem

comi-

anno 1234, prout scribit Bonaventura Baro Ahnalibus Ordinis ad eumdem annum, qui hrem illum ornai elogio. Uortem ejus im anno
sic
fueril

Plctavien ^nte poraruim fw memoratam, ahqm suadebanl Regi,

rel

soluiiunem
i

im.
...

nln

num.
illo
:

ad propositum nostrum
memmisse,

non jube.11.

omma
|IIM

loquitur de
deUciis

SufBcil

pam

solvi
i

Saracenis,

antequam
ai

s.-m
1,1

rnrp...

M us
,m
\
'

liberas-

sancto Regi

Ludovico Sallorum,
Porro eum
i

inins.
se

.i.eebat,

quoniam

qui

expertusejus

concionando energiam, eunassumpsil

expedii
hac

Pro^serat,
,HV,,,,1
'

ipsis

daturum
iiuvi.,

omnem
Montfort

i,

n ""
1 1

I-'-<Iuam a
im,ls

recederel

; ;,

l,;,

; " ,l,:i

dem sibi in prajdicatorem cum S Ludovico fuisse in

ptiaca, patet ex litteris

Xgy

lM "

PhiliPPns
...

de

5* ""rt.
1
,

eidem datis in

castris propt

Saracenos

numerando decelibrarum
indignatus
.,1

Massoram,

,m:,
'

^we, valentedecem
^ "'""'""'-|

"";

>

| ]

*
'

"
'

''"'i

f*** """" A
llct0
ll

est,

quas laudatus auctor redtat ad anquo notantur scriptas, mense Vartio, uterinimirumstylo, ita ut ad annum 1250 mi

num

1249,

Philippo
1|

de
-

Montforl

**'
";.
.!

-'^'

f*

referendai
I

;""
S
'

" "'
1

cul

Qdem
de:

Gallice,

cens

Jferel

Saracenis n n
CSSent

dicta

scripsit

SrZmi. r -.
.

n,m

ducens;

///,,-,///,

sn,l,la

- qotn

/""-/"B

,,

'

a s ntserecinere

cl
m

T
r

discessurum, domilha """ L "" 50lvisset

-

r
;
''

fl
V
'

V
'

m
'
'

T
;

;"" I|M
'"

"

""
,,m

W/o

MKJunMr
mil
livres.

M
(
,

Fore iMfor

m(

,/

/,,.

In

all

tmpo

'"

'"'

"

r0gabant
'

""" "' "'""/

'

"'/^-^' -r -/-"'

rotuitta-

"

fyypto sollre,

icconemque

"A

"

rJSi

mdeb

manus
Ut

fu !

Sai*acenorum
Ci

Commentario
'

rm
inare
r...,
j

,;

TnZ.
1,

:'::;',:;,
,. am
1

^
pi,
,

T", '"'"'""^
'

^
dKe
''"

P reuase

/ existi
-

/'"/" / """
illam

cam bene

',

:;"rf '7"""
"

T unc
1

*- -* -
/'"'

P" ^' ^m,

*"

""' ""'

'"
/

///v /

ad

'""-

-^
nisi

^cesHtas
/, /

pr<

/////

-'
7

ftf*
iccone

--^
'

"' ^ntequam quid"' ,s '" ia

'

accipiebat,

ui

redderet
k

*'\^J^VZ
"""

Ex

'""'

""

''"" """"

'

'"''"

""">'l"""

Mont

Fa,

, ,,,,*'

iutenebras,

'

iu

.Yo

"

'

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

m

Jm

v" '/"" / ''"' hommi credidit, opinor '"""" /"'""""' ""'"" >"" rrrr

at

mitti

liberis

Nazac c soldani

Babyloniaj

aui
istura

A.Jfcin
iomtiuio.

weral
Gallice

occisus.

Quando

Lta

,,/,/r.s/.

qutsque suam,
conligere dit
est

Saracenum

qua
Ifaii

vehi debebat.
arwlt

loquentem

audivit,

eum
Rex
nec

interro

heec

/i'^

quis

id

eum
at

docuisset.

Respondil

Regi,

se

Chrt
ipsi

precedentibus

manifestum.
734,
Maii,

^fliiator /.'/'" (MltonM amplissimm

rllll
i

"/""Z
col.

Quapropter Ifartonttim tom 5 co/-

stians Qdei esse

dixit,

desertorem.
a

e vestigio

ubihabet
de
discessu

veneAcco-

acconem

vni

die

secum deincepa loqueretur. Tunc ego ipsum seorsum traxi, eum que interrogavi quo modo Bdera
cujaa
essel

abscederel

se,

nm

versusintelligendusest.

Saracenus hic
ac
in

mihi

dixit,

se

natum
in

esse Provini,

Egyptum

venisse

cnm rege
juncjum
ibidem

defuncto

Joanne;
Dixi

atque

matrimonio

Egypto;

insignesque
illi
:

admodum
bi

opea
in

CAPUT

XVII.

possidere
riaris,
le

Nescis,

lali

statn

modamiil

recta
iri

infernum

descensurum,
nnllam

natumque
Sinqularia qucedam, quce Begi ejusque subdi-

in
-

perpetuum? Elespondit mibi,

satis

Otur
tls

cert0

se

M '" v
lege

nosseque

/Egypto, atque ittnere Acconem ver-

'.

meliorem
b;il

Christianorum.

Verum,
i|i|;i

ln

pauper

sus contigerunt.

ros

accederem,
ab
qui

brationes,
iis,

magnasque cum infamia exproquae mihi omni mi.i mea ingereren-

^
dec

esse

le

imiuie\

m)

me

vrocarenl

Qdei

torem,

blivisci
i

nolim
r

quaedam

negotia,
iiiu-

quae

ac-

fidei

desertorem.

Propterea

malim
ad

commodo
sta-

-i, i

ii ii

in

/Kj-

\pio

cum
iii

nos

.i.imus.
ilr

Pri-

meo
u1

mere,
metuerel

el

dives,
ei

quam
apud
in

bnjusmodi
melius

lllllMI

a gam
(

de
ii.ii

domino
i.niii

Galtero
amlivi

r.hastillon

inm lU-vohi.

r lv_ o

osiemli,

multo

esse,

jc
,|

||

equitem

quem-

ignominiam

jjju^
.vgggi
flfl:

eum
Rex

viderai
fuil

in

platea

1,,

captus.
el

Gladium
eos

quadam prope mann in

que iiniversum,
nia

quando

Deum, mundnmpostremo judicio ommanifesta;

Ai

male

facla

unicuique

Qenl

secuhis

aabebal
B
i .

evaginatum,
singulos
se

dum

Turcas videbat per

invadebat, atque
Saraceni

turamque
nihil

deinde
sed

damnationem.
abscessil
a

omnibus
neque
graves

1MI(
i

piateam

iranseuntes,
a

profeci,

me;

eum
irexa-

;i ,i

c tus
IV |,n

abigebat.

autem,

amquam

posteavidi
vidisti
.

l|H1

a>que
ipso,

pendo
,,,

alj

atque antrorsum sagiltabant, futotum .ontopelmni -;ilmih-. [>orhic

Supra
et

ac

cognovisti

ueginamiu

tiones

miseria
el

quas Rcu
tiam

bonus, sanctus
ac

Lu-

iwtolor:
1

djxit

nnhi
ita

eques,

dominura

Galterum,

dovicus,
trans

nos
Sci

omnes

lulimus

sustinuimus

,,

obi eos
.

abegerat, excussisse a sespicula, quierat,

ac
se

mare.

bonam

dominam

regi- a Saraet

J|^ JJJJJ

flulto denuo armasse pugnans, eumque ille ita tempore ibidem fuil ndit saepe super stapedes se elevantem, clamansunt Ubi Et; do Beul Chastillon, eques
i,

lls

,-i,

nam non evasisse, quin ex iis sortiretur partem suam, eamque animo suo admodum duram, oti
audies
postea
illi

Quippe triduo
est,
:

anteqaam

pareret,

nunliatum

Regem,
ex quo
In

bonum
nuntio

marilum
*ehefuit

un
,jie
,
i

mei

fortes?

nullus

reperiebatur.
praefecto

Postri-

suum,
in

esse

captum
esl

adeo

quando eram sivi ex omnibus

qui

cum
ejus

triremium,
an
ullus
esnihil

menter turbata
angore,
iil

corpore suo,
ei

tantoque

militibus,
referre

sine

intermissione

insomno

m"-

-,,i,

atiquid de

eo

posset.

At

deretur totum cubiculum

qui
--.1111

plenum
ac
sine

esse

Saracenis,

amquam de eo eognoscere potui, prmterquam quando equitem quem.lam inveni, nominc .lominum Joannem Frumons; qui mihi diTurcam xit, quod, cum caplivus ducebatur,
semel,

occiderent;

Bne

clamaret;

Opem
set.

ferte,

opem
praa
tola

rerte,

cum

nullus

ibidem es-

Deinde
periret,
lecti

metu, ne
nocte
jubebal
eetaiis

proles,

bat,

vigilare sine

quam gestasomno ad
:

quemdam
Chastillon

viderit,

qui

equum domini
el

Galteri

de

finem

sui

eqmtem quemdam
eral
el
:

qui an-

conscenderat;
quid
Dixit ei

omnino esset
qaajsivisset,
eral

quod lergum equi quodque ex eo sanguinolentura

;

eques
nos gulas, eique

provectm
el

senex,
el

natus

octoginta,

eo

amplxus

ad

wces

sm-

factum

esset

equite,

cujus

quibus
dicebai
noli
:

clamabat,

manu

eam

tenebat,

equus

Turca,

se ei

jugulum absciila

disse

supraequum
Eral

atque

equum

angui-

cum sum,
peperisset,

Domina, noh esse solhcita, tetimere. Priusquam bona domma

qui

neejusinfectum.
157

omnes,
jussit,
esl

cubic

rant,

in exercitu nostro

vir

insigni

forti-

excedere

prmter

tudine prmditus,
Cuastel

nomine
Suessi

dominus Jacobus
msis
redire,
:

du
ri-

provolutaque

senem hunc equiem, regma m genua ante ipsum,

.

episcopus

qui,

obi

eumque
jurame

rogavit

ul
id ei

nnum sbi
pronus.
.

>B^^w
egma
1;

ditnos Daraiatam

versus

atque

unum-

suo

rmn

P08t

ad

*'/'i,
1

>~
Deum
ipsum
:

non
,

iiii

miuio

\n m.>.|....'
id

1 .

iiiimtiiiiI

ac

,,,,.,,
"''

m ar-

se

perUbenter facturum, jamque

s

in

mente ha-

""

"STL m 1
iinvV, n """
'

15
S-

Nori:; g a
Di

';;:::';.:;;::::::'

",

vi,.i
1 0|

,>
'"

e
'

lUba.
,

'
.1.

V , so1 '"

i"'""

"I
1

reriiwel

fralrom

snn.n

" oonnlem
aspec

,,

Reri ciirabal
l'iot:nien,

men
raUO
,

losiium
llira

*.

,-!:ii..inon

I** - i"-'...

^s Z
(

,,,,.

.1

,,,

natns

taeral

Iriatiti.

ac su ,,
.

-/"'/

Wn,

4M vesUbue ornafus,
.

ac

vir
|

de

for-

Bcatum

hrt.

P^nos
....
...
.

omnes. Genue
i

n
,

om

''K

El obtuU. npositom, ac D

Regi

dum 4]
generis insig

vasculis

diversi
ei

prwtantesi atque

diiit,

munus boc

ad

'eum

i-^*-^ mde fngam

Reg.ua omnes
ad
...

',

regei

i^
i

<,

accrs, juss.1.

J26
mvit,
ii
i

VITA
dicens: Domini,
per

III

S.

LUDOVICI REGIS
rncoiaB uaqne

Dei

nriwricordian
deserere

ad

littus

maris ingenli
ui

| ffi

.btestor
reliiis

nequaquam
satis

hanc

urbem
Ibre
ita

supphcationibus suis
Paullo
post

renisse,
accersi

uua cum
rerbbque
,
|l|r|l(i

eum
jassit,
si

Btenim
qni
robis

BCitis,

dominum
id

Regem,
perditos.

Rex

me

exdpereni

omnesque,
pea1
1(1
.

cum
non

eo
placeal

sunt,

expressis mihi

prajcepit,

quo

lacere,

mise-

sa| tein
nic

hujusce

miserrn
ac
et

miserandmque
expeclare
veli-

haberem amorem snum, manerem ad manducandum secrim cum vesperi tum mane; donec
stituisset,

co n,

domin, quaa tts donec sim

i
.

decumbo,

an inde

in

restituta.

Omnes

responderunt,
in

aeri
iii;,

1(

non posse, seque rame perire feme non eis respondit, jam

illanr-

manendi sumpsissel apud parochum Acn

Galliam rediremus, aut ibi consilium. Bospitium habui

m-ii-.-.ii
i,

in

;|

|,

.|

llM

(l|l()

perituros;
reperiri,

memoratm
tavi.
El

urbis

designato,

ubi

graviter

jegro-

cibosque
e ,,

omnes, qui
jussuram,

possenl

in

nrbe

es

illosque

imposterum Regissumita

lamulus,
bentibus,

aliis

omnibus meis non mansit, nisi unus omnibus inflrmitate lecto decumego

ptibus
i,i
,

nabituram

Atque
exiguo
constitil

Eacere

emique
poteral
restituta,

jussil
:

ciborum

tantum,
tempore,

eam oporquantum
priusquam
el

quemadmodum
potu

decumbebam
:

d*.

acquiri
fnii

el

ipsi

plusquam

trecenlis

subministrato vel semel me confortaret. Praterea, quo melius me recroarein, per fenestram, quae eral in cubiculo

que ullus erat, qui

sexaginta
stentalio
:

librarum

millibus

eoque

non

hominum illorum subonam oporluil obstante

se
ul

meo, quolidie
cantantes

portari

pelienda corpora

vidobam ad ecclesiam semortuorum tacile viginti. Quando

libera

dominom ante Imih Acconem

i|ih.i

terminum
petere,

levare,
expectarel

atque nr-

audiebam;

me;
Dei

rim

lacryma.-.
i (

ibidem,
eral

nrbs

Damiata Turcis ac Saraoenis

vos

re-

rum proiundebam inclamans ul dignaretur me, meosque

tia

i.^i-

i.i

servare
fecit.

pestilen-

stiluenda.
Kii
agerel
/;.
i

dominante

atque

id

eliam

Omnes
in

scire

oportet,

quamvis mul
ejus

i;i

Rex

passus essel

incommoda,

ministros,
nihil
<-i

A.nnotata.
Jam monuimus adcap.40, lit. n. Cangium nomen fortissimo huic r>vro fuisse Gauatquc nu rum ubnjnr n,r,u, cherium, Gaucher Chaixius cum aliis. Quidquid sit, Joinvitliumsequi placuit, vn quo eum seepe jam mem<h ratum invemmus nomme Gualtier. Uuobus (ere
a

in iir re
i<

quando

navem
puta

suam
nec

esl

ingn
nec

;us,

teco

prmparavisse,
stralum, aliave

restes,
A1

lectum,

nec

utper H ex super culcitras cubaret, donec essemu lccone. Neque ulla habeba! Rex indumenta-, praeter *estes duas, quas soldanus illi confici jnsserat, e* panno samili / nigro, pellitas veliere
necesserait,
vario

commoda.

velle,

griseoque,

ul

vocant g,

quibus addita erat

mensibus ante mortem conscripsit

litteras

quibus

nodorum aureorum
pei

mare eramus, atque semper apud Regem sedebam quia aegrotabam et eo tempore Res mihi narravit, quo modo
,
:

Quamdiu suAcconem petebamus,

copia.

||||VM

' 1

captus,
Dei
"''"'

el
oj
'''

leinde

pacto

suam,
quo
El

no-

slramque
'

utus fuissel

redemptio-

lr

exponere
ritam

oporluit,

modo
Rej

censum aimnum mginti librarum donai monasterio Honoris Dei, Ordinis SS. Trinitatis, ui crum Uissai sacrificium offerretur in perpetwm pro suaparentumque suorum anima Hasce liiteras fam assignammus supra ad cap (6,lit.e, jn his autem se nominat Galterum de Chastiilon, dominum oppidi S. Aniani in Biturigibus, GaU
De S.Aignanen Berry. De oppido S. Ania* in Bituricenst uromncia ad Garim fluvium comitatus titulo nunc est insigne,
ni,
lr,

super

aquam fuissem
quispiam
dicebat,
>

caplus, quaque

ratione Sa-

racenua
rn,hl

mihi

servassel

quod

Q08tro
ter alia
fratris

'i'""

'

magnopere me obligari Domino " me liberassel periculis. in1

11

suli

potesi

Chesnius
195.

vn

intiquitatibus

urbium
Guido-

bonus
sui

sanctus

Rex mire dolebal de morte

Die

Francim pag.
b

Artesia

comitis.
Irater
1
i

quodam
comes

scisci

Sammarthani

tom.

3,

pag.

(052

labatur, quid agerei

suns

"'

eum
e,

ne die

Andequidem uno
una

freqnentiorem

" teressen| hiremi

lrssn
'"'"
;"

:
''

quoniam relatumque esl

in

pa-

nem de Chasteau-Porcean nominant, quospassm sequuntur alii. Potuil in nomine falU Joinvillius al episcopum Suessionensem cum Rege in
:

regi,

eum
Gal-

^
h

hac expeditione

fuisse,

* oonstat etiam ex Bello-

miltere

^veum

.nni
''

don

de

Nl

'

Ilv

M
'

oacensi lib.34, cap. 96

c Lw hmc congruant professioni episcoporum nondisquiro. Plura eo seculo sibi hacin parte

,n,ll " r

omnmo H1mm
,|I,:I

wdiit, surrexit. magna morbi deeos

Mllat
"'"
:

?'

eral
'''"'

nill "i".'

ad

pervenisset,
injec

licita

"

putabani
seculis,

el

honesta,

quam

cel

primi

te

alveumque,
lndere
fratrlS

atque

desim
,1

|M

'

I;

':"" acen,eque fratrem

celnostro tempore.

2?
;

M
""'

suu

.prehendit,
ccepisset,
S J

cit0
#

lessens

neque
Ar-

'''"'

"** mem r m0rUS

'

COmitiS

Penculorum, quibus
era
factl
1

ZL7" LT mDJOres '""

'

""""~
i"'" ;|
'

VeT0
l|

Dominus no&aUerUS (IC

'-

[n editis habetur, du lart, lardum. V+ rum non dubito quin illud mendosumsii quee id nn.nnsn.hun fntssr, uu, oljrrrnnln.s congruum, aut Rege dignum. Versanti itaque locuuibunr. u./un' ubslinurrun, alii,qUOdmi
t

"'

'

Rex enim
ndit,

hi integrum
q
et

non

est,

11(
1

,,,!

". damve
ftfti

'V^ "r *"*" m ^ n'", uu

''

"""'
"'

"'"''

fcbulas

Imunusculum
Rege
,

eral

suspicio incidit de nardo cum floribus conveniens

injecil

,
i"as,i

,,,,.

Mlli "'"

vH,m >"^>ms

Qmpropter
,w,

hanc
De

mem
Sar-

'

unr,sn,clusamex conjectura mbstitui.

,:

lccone

b
ih

, en e
.

;;"
''"""'^
;

ates,qii8G

Accone

"-

dem

/oini

///,

Domi^
M
\

*
,;.

"

duo
>

iwnn
!

'W^-*,/,,,,,^/
aliique
,

.
Cangium,

'rfecta
l.i

ll

"'

lll

7-;"""'- Puerunt
'""
'

Nazac,

;'

oci idetini

audan a ?

e^to

Pictauensis apud
en

,,.,,,;,
>cunus,

,i

',

7; nn Uuv
-

"'
:

Virgo Maria. "" ll, " n ""

l

Nazart. Suspicor

Mdinvenirepotui,q
sit.
v

dignitatis esse, atnullih litercorrupi iveros

"'

"""'"-"

ta

taqueliberiipsim soldam

hm

quando

Rex

Acconem

appulit,

orbis

enfans du Nazac du sonldan

f

Gal-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

k
,

Jim

tGaltice, de samys, quod vn Trivottiani exp t

Dictiomria tuo

h
ffl

,,,

interte leminulis aure.s

,.

ArfaW
/

^^'""^

"";

'"
/

":

""""

"' x

7'''
co^enfc*.

,
'

'''-

S^ & ttj^ ^
dniti
n,.

im .
NNK
lOIRVll
'
1
1

Mn in m
.

lio>

Qec

nllil

,,..

* one
,,,,

-'

*wt,
mi

omnibus
,,

cnnsiderafo

,,,

Prt

Exaraitum-

Atsc6

Mfu

"
j
;

admodum

**"**
' """" """"'"""" "> v "" r ^at
,

erani hmc ullera, qu<& diffr

ejusque

V0ssunt.D
">'
,
,

imm
"
num.

ad
--'
,,-j

'"'
,

'"

'

tegia

inimicis

Rex>

auditQ

D Phthpptde

Ve

singulatim ,, qumsivit, quid hac in re judicaret expedire

BH

""

acqnievit, sed
,.

LToque
nri.,

'is-

inter qwt

si,

nus futl ante frammorati, qu\ Vemow di "'"' " <'-">"""> pr*fectus m Francia, m
tcri

^degayensi|
aderanl
a

Wus,

,,,.'
viris

,,.,

comite
ei

Flandrim,

aliisque

illustribiu

qui

bmt Sammartham m Utstma genealogica * Francm """, - W' Wmsquoqut hunc ludum Sanctus tutisse

prssentes
adhaarere
Al

n,

omnes resnondedomini
fuil

runl,

ententis

""W"
sis

omnino coactus
possidebal

Guidonis comes Jafenopinio-

,,,

cas ira

trans

quod tnsacrtsexpedttionibusmetproWtt:waw apwd Guthelmum Veubrigensem " l,rr """" /"'" crucesignatis '"/' K. em muni Gallorum et inglorum consilio hoc re pm'r:Quod nullua ad aleas vel delios id
,/,,,.
'''

mare

-"-'

,;/

nem suam hac de pe Indicare Hic posl Regi mandatum dixit, se exislimare si Reu possetca stra in campo constituere*, magno ei fore bonori subsistere polius, quam ita victum recedere
Bgo,
,-,,,,

qui

non

nisi

decimus quartus
IV ,|, m ii,
n,

ibidera

ade-^

ut,
k
l!

tesseras)

ludat.
wi

ordine

mco
esse,

comilis

Jafensis
alle
a

Canaiws
hic

obscrvahonibus
ex editione

suis

pag,

83

me

abire

sententiam

Pro

ralione

autem

mu /fa

interponii

Victapiensi,

bam,
al
rii

famam
aul

Regem
esse

necdum

aliquid

im

urum non satis >l lacomponipossuntcumiis, qu& hic referuntur; neque spectanl ad S. Ludovicum, pmferawam quod dicatur pecunia jwoisse JoinmUium Qua de causa hisce augere nolui prolixu. S. Ludovici
quam constat interpolatam

pendisse,

usum

ex

pecunia thesauri sui;

asrar
in
b
1

solum
sui

expendisse

pecuniam prseposilorum
mittendos
Irans
esse c, ac

adeoque
b

Regi

viros

Morcsa
tes,

regionem,

mare

qui

equi
ubi

militesque
.

robustos

adducerent;
stipendia

nara

innotescerel
brevi
Iioc

ampla

enm

concedere,
atque
miseros
fui ite

tempore

recepturum
posse
.

nndique viros;
per

modo
.

liberari

Regera

toi

captivos

quj

Dei

ejusque

semiio

CAPUT

XVIII.

,li

'

ne q u e eos
Ei
scito,

abeal
cia
Rfir nex,

umquam carcere exituros, si me nequaqnam de opinione

al

di-

fuisse

reprehensum;
ullus
,

multi

Dere ccepernnt:
ex

nuJit;* auditis
et

,.<

l ralwmbus

pro

dtscessu
:

a-

>

l.alneis
suis

nam

vi\

erat,
,

qui

neminem
.

consan
de'

lugerel
Posl

in

carcenbus
esse

Saracenornra

ham,
bus in
,,.

contra,

subsistere statuit

fratrir-

tenlum.
dixit

me
.

dorainus Guilielmusde Belmonl

".

e.

Be

111

Galliam dimissis,
,.

curam habet re-

opinionem
ei
,

meam
ll|(1

valde

bonam, seque
5U0
,,..,,_

monl

adhaerere

quod dixeram.
._

loutgenat

milites.

. ,

6g Pos

Ur

(|m |,, M ,,

0( ,,

quew har
causa i">tti inguni
alii

iie

derat,

turbatus

esl

plane

K'\

ob

diversitatem
ac

TT
-Haud
lres
^

sententiarum
iia

consiliariorum
octidui,
Al

suorum,

spatium

"i Rea

mulio postea
et

Rex

vocari jussil

fra-

sumpsil alterius
1

su os,

comitem
quos
accersi

FlandriaB,
lialu-ii.-it
,

omnesque
>ln>

i'
!.>

facere
.i

vellel

ad dedarandnm, quid de scire omnino debes, quani|ii.'nilil'.'l

II(IS

illustres,

s.viini

ijuu
dixil
:

lti-_.'

iviv-.T.imih,
irruere

niiiLriiali-

dam Dominico. Atque omnibus praesentibus

C Domini,

bus
tione

in
el

me
nisi

ccepisse,

mihiqne ex
insanil

ind

vos

jussi,

ul

nova

quaedam

invidia
tibi,

dixisse

Hem!

profecto

communicarem. Verum est, quod ,|omili;i regina, mater mea mihi significaverit, ut festinato veniam, quod regnum meura in
ril,l
-'

de Gallia vobis

Rex,
contra
sus

domine

JoinviUi,

assentialur

obmutescebam.

totum regni Francise consilium. Bgo proi Haud multo post mensaB ad
:

ll(i

versetur
sunl

periculo
.-11111

nam

im i .-

pax

miui

nec induciaa

rege

Vnglim.

Hujusce auconantur

D
jJ

regionis

bomines

discessum

mihi

Rex solebal sumendnm fuere posilaa cibum sempef mensaa suae me adhibere, quando ipsius fratres non aderant, itemque ad mensam

""
'"' s '" lllls
1

'"imiiii

<p

>fi|ni.-iiit-

uuiuoo

iU'15 1

'

,..j,

*j

ipsi

responsuri de negotio,
noliis

''^"""'"'uiii
lu
,

commiseral

quod abitum circa

-1-

r;ii

posl

prandium
quae

receperam
capiti

me

ad

fenelecti

stram

quamdam,

eral

propinqua

"

Vr|

mansionem.

Pro

naa

& nido
:

Malvoisin,

atqne

omnibus locutus est bunc in mofratres

eiratus

Domine
qui
; ,

Rex,
UUI lllll norunl

domini
.

lui,

mea transmissa per clalhros R egiS| tenebam prorsus meditabundus iiinis fenestrae Rei hac si advocatoque animo mecum dicebam
brachiaque
:
,

ue

Vln
1

^
O

j "" lls M,

praesto
^l el

sunl

ralionem
posse UU994
le
'

habenl
in '"

\,,v abirel
Aiiiin.in;.'
tali

in

Galliam,
mihi

iturum

me
ni

ad

principem

Wje
'""
"uoiius IUS

tuae w

non

IIUIl

bac '

d,

cognatione junctum.
1

Dum

in

manere pro dignitate tua, .^1 regni tui Primo enim tuis, omnibus equil
m.h.i ... millibua

versabar
is
,.....,.1

cogilatione,

(i

accedeiu

humeris
babus capul
!...!...,

incumbeba
tenebat.

m,.j.i.us.,...-

esse 10iiniiiim

octingentis,

quos

in

Cyprum

mi,hi mil

Pulabam ego

7 a8

VITA
Philippum
Lasdio

III S.

LUDOVICI REGIS
me me
fueram
1,1

a.juanne Miifiiuo.

minum
jiio

de

N(

I1I(I1II>

|Di

oimio
a

peregrinatus,

die

affeceral

propter

consiuum

prmstiterat,

crificio,

ob eximia bona. tnuB postquam Rex audito m, , ad cubiculum suum se receperal

ex

nii-

cavil

aliquoa

praacipuis

el

W^
c

consiliarii 8

domine
M1;11I1

P
|rii

ppe,

bi

malau,

torlniiam.

VuitumKegis,

asc-

que Mrfi.
|

dum Res
:

per illum
scivi,

supenus manum
esse

erio (mHcat.

l;1(

mos

sal

manum
gestabal

sm araKdo
niimi
, .

quem
?olui
,

digito'
,,,

Continuo
locuac
di-

|(

male

fueram
jussit,

dominum Petrum rcgio cubiculo praif^ clum /. hominum, quoa in domo re Vll maxime probum quam vidi el integrum dominum Gaufridum de Sergines equitem bonum, dominum Egidmm le Brun virum probitate inputa
,,
.
,

'uy

.'
ivi(
Vl

',.,.,

quielum me

loco

manere

signem,
erat
vir

aliosque
ille

consilii

[uibuscuni

n,.

huc, domine Joinmini Qggreditur: accede audax fuisti, ul tu, qui quo modo tam
c

probitate

prsstans

m,

cui
posl

Rex dei

deral
doraini

prafecturam
JTmberti

mililim
Bell

Gallicas
co.

tem
eos

iuvenises
[jffi

ra

totum consilium illustrium Galsuaderes,

ut,
si

de

Interrogavit

virorum

mihi

al

in

bac

regione

Rex,
velui

quos
iraius
circiter,
:

milites,

quantumque numerum
exercilura
nostis jam
:

conac

subsislam?
silium
B

ilespondi,

bene suasissem, consin

gregassent,

ad

restituendum
Satis

suum,
a

meum
ei

sequerelur;
consentirel.

malum
vellem.

essel

consi

dicebai

mense,

non
an

Interrogavil

me,
Dixi,

aul

me
el

vobis

declarasse,

irelle

SU bsisteret,

secum

manere

me
sive
sibi

subsislere

nihil

etiamnum
ex

inaudii,

m
in

me

bic

exer-

omnino
alienis.

mansurum, sive sumptibus meis, gratum Tunc Rex mihi significavit

,

citum
bus.

congregasse
A.
i

equitibus,
aliis

aliisve homini-

hoc

ei

pro omnibus

respondit do-

accidisse, quod suasissem

ul

maneret;
iDa

al

id

neita

minus
si

Petrus

cubiculo

praefectus
,

Domine Rex,
culpa se
nobis
pretiosuae

mini

indicarem. ob
id
.

Unde

tota

hebd

ada

miiil
est.

hujus

11

quod mihi dixerat, al nullum amaudactcrque me demalnm inc ur.T\aivt plius fenderem adversus dominos alios, qui hinc me
lajtabar
:

iiini

etiamnum fecimus Certo enim unusquisque

lam

sum exhibet, tantamque postulal mercedem, ul non auderemus iis

daturos
1(3'.)

mililiae

promitlere,

aggrediebantur. Scito,

hujusce
:

regionis
fuil

incolas e

nos, quod
IU'\

petunt.
eoiMinscrre
illi
,

Dominari
Petrus
pi
|

pi

mos
.

el

monitus

dominus

Volnil
ac

<|iiil>uscum

c
lr:

Mnfl

d'Avallon
,

cognatus

meus,
ut

nominari

me me

sci

quinam
pretium
lllum
esse.

essent
:

qui
et

tam

amplam
responde
vclle

\m m

quia

Ri gi

suaseram,
qui

cum
meus,

pulanis
ul

stipendii

exigerenl
esse,

omnes

manerel
eisque
<i

Monuil

me
,

igitur cognalus

runi

me

neque
haec

modico me

defenderem

contra

eos;

ita

me

vocarent;
esse,

contenium
in

Omnia

audivi,

cum
ejus

essem
consi-

repom rem
Transacla

malle
.

me pulanum
illi
,

quam
altera
r.i,

Regis

cubiculo

Supradicli

autem
Rrui

equilem faligalum g
1(17

quales

erant.
adfuil

liarii

de

me

hujusmodi
redire

vcrba

dicrbanl,
ut sub-

Rexseman-

Dominica,
prssentibus
se

nbi bebdomada omnes ad Regem sumus

quia contra
sisterel
ret.
,

eorum opinionem
in

suaseram,
Galliam

reversi.

adeoque
genua

non debeadivi

""""

"'.';'"

nobis
duxil
esse

omnibus, a signo crucis, qua

Tiiin
in

t,(

ta
,

7.

signabat,
id

exordium,
a
,

dicebatque

docuerat,

atque
-ii

Rex me vocari jussit. Wox eum coram ipso provolutus sum.

'
:

Jus-

/,,,,,,
(

mentum
iini

matris suae,
dicere
vellel

qua doctus
ita

me

surgere
dicerc

sedere.
,

Cum
satis

sederem,
uosii,
tui

mihi

qusedam

id

facere
sancti
:

ac
invo-

orditur

Senescalle
[iduciam
.

me

nomen
care.

Domini,

opemque
fuere

Spiritus

sempei

habui
;

<

teque

lantopere a me

Rujusmodi
?obi$

Regis
illis,

verba
qui

Domini,
suasislis,

amatum
,

el

nihilominus

ministri
,

mei mihi
salisfacere

retulibi

gratias
iii
iii

ago

cum
.

mihi
iis,

Galliam abirem
.

lum similiter
regione
si

qui mi-

bi

suaserunl
postea

ul

in

hac
,

iiini

consideravi
idcirco

manerem. \ epermaneam regnum

,

lerunl adeo Le durum esse quod non possint stipendio se pacto res habet? Respondi

ul
libi

promiltunt, Quo
:

ipsi

Domine

Rex,
Jpe-

quid
ctal
iiniii

ad ad

le

deferanl

ignoro.

Quod lamen

meum
nam
habel

non

magis

in

periculo

futurum

domina
ad
illud
,

regina

mater mea satis virorum defendendnm. Rationem itidem

dicunl
si

id me, si amplum postulem stipendium quansti, non imputandum. Satis enii

do

npi.i

aquam

captus

sum
nulla

me
re

omnia,
prmler

qus
|;

habeo eorum
tes
.

quaa
,

hujusce
.

regionis

equi-

habebam,
milii

perdidisse,

corpus

qui

asserunl

abeam
quod

lymilanum
oisse
bello

perilurum,
Proplerea

regnum Hiei nemo posl me

relicta;

sit

sem

stipendio

permansurus.
ad

perpendi,

me

huc

ve-

quanlum
ni

poseaque de causa meos alere non ReXj modico. faterrogavil me ad poscerem pro cohorte mea, usqae

ervandum
.

regnum

Bierosolymitanum
perdi

tempus proximi
duas
n.
dicito

Paschatis,

quaa

eranl

partes

au-

qua ssitum

non
vobis

m
re

illud

^unrm
audacter
ta

[taaliis,
id

Pelii

ab

ipso

duo

librarum

milha.
te-

jne,
'i'"

domini,

dico,

omnibusque
ul

Porro

mihi,
equites?

inquiebal
Dixi

mecu m
:

permi
ac
al

volent,

cnm

habes
jussi

Rex, nullosne Domine Rex, ipsi

:

eloquamini
largiturum,
1

robis

promitto
h

me

vobis

manere

dominum

Petrum du

Pontmolain,
:

,
-

mea futura, sed ,m manere non cupient, fial in bei nosil

patera

non

cum vexillo Irium equitum antesignanum Tum Rex quadringentis. constanl libris
ros

hi nuftJ

"""""
Sun.t.
:

""'"
1

p 8thajc

verba,

multi

toere

altoniti,

ac

subduxil

ad

digitos,
mille

mihique
o,
tui.

dixit

"'7; "" fler Eperunt. ,s p stquam i;,a

1

inquiebat,
declaraverat

librm

ducenta?

quibus
El

w
-

voluntatem

constabunt
dixi
:

equites,

militesque ergo,

ego

";'"

TalTneJude

m*

BJ9W
'"
l.iil,,

propositum
i...

Hlnlillin

^J "

^
...

esse
_.

illic

^atres
.
.

permanere mos al non

:

ai
'

considera

domine

Rex,

bot
arnus
II'"-

mihi opus

non

sit

octingentis

Libris, ul

me

,,

101 1<

ciscendum
cere

(|UC
in

Galliam;
,

voluil

nim
gere.

cum paullo posl Rej quomodo minisUi sui qui sefuissent

suo

retineret.

manserant,
Die
festo

conali

milites

recolli-

domiui

sancli Jacobi k,

ad

quem
ANNO-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

ANNOTATA.
lit. i. egimus ad cap. olim Peloponesus, peninsula est jforea, h nota. Parebat ea tum prmcipi CaOQgfa satis Villekordouino , quem cap. 3 ,'/,/.< Guilielmo

7, g
A.

expeditione iransmarina, eodemque cum ip functus esi anno, et ad pedes ejus sepultus.

JOANVf JOIKVH L|f._

m
a Df eo
I

JSgidium

k Brum rursum

significat,

qum

tupremum militia prmfectum a Sancto creatum jam dixii num.8, ubi vide notata de co lit. m.
suis locis egimus. Dues nimirum partes tertim, stu ter menses.
"

De

aliis item

<>rto

cirev-

^dilione hac vidimus

cum

Ludovico.
.

iGalliam, opinor,
jj

mtelh
cujus obitus notatur

jfagmnndum
Tyrii

V,

Conco-

llllllllhir r

ad

annum

rj',i

coi
aliis

73',

o Nam bis adjungendi erant terni eum vexilh, ut cohortem haberet Jomvillius, qualem habuerat, dum expeditionem aggressus tsi equitum de-

qnaiionem illius

cum

Joinvillio

mvestigan-

curio

cum

tribus vexillis.

Vide

num

\1.
v

iam relinquo.
e
,,.,.

Qallice

quidem habetur, les paisans, qua rusticum kodiedum rignificani Galli, atque
intellexisse

ihl
i|

,,.,.,

videtur
cst,

Cangius pag. 85.

Ikh
i

CAPUT XIX.
tyjati Frederici imperatoris
soldani

jnihi

dubium nou

<jnin

oc<

paisan ittunEteTtalis
,

eodem
i,

sensu

utatur Joinvillius,

quo

Ttali

,,-,

pa6sano; puta pro regionis

incola.
villain,

DamaAssa-

nimm ticum
rillano
\
:

ubique designai voce

el

sensus

hanc significationem omnino

part.
S,
:

nit
:

ac principis

Assasinorum ad Regcm
moribus pnucipis

mox patebit.
lib.

missi
cap
2

varia

de

sanutus

3,

horum movirorum,
ipsa

sinorum.

tplicans,

sic

habet
raa

[llustrium
in

qm

l(

sanctffi

Tei

tuitionem ...

man-

serunt,

degeneres
,

Qlii,...

possessionum ibidem
in

illorum

E
(in

E
ita

aud
ad

multum temporis
i.rnn.mi.r
ac
I

interfluxit,

quanl.'-.iliis

Legatio Fredti

snccessores
;-,/,

non

morum, pulaw
pluribus
habet
cap.
Vel

vocantur.

Ho-

iinpriMiui

redericus
ei

[i

mores

effeminatos
fere

descri-

misit

Regem,
ul

litteras
illis

desrinavit,
:

qui-

imperatood llcgem

/,'

Eadem

Vitriacus

Historia
ita
.

bus petebal

Gdes

haberetur b

signiGcaqui

Uierosolymitano
minatos dicit
pnlli
;

72; qwi

cap
el

67
novi
;

noquasi
quia

batque se scripsisse

ad
ipse

soldanum
hoc

Babyloniae
u1 et

quia

recentes
reputati

mortuus
re1
fieri

eral

al

nesciebal

<*rede-

respectu

Surianorum
de

sunt

vel

suis,

qnos
,

ad

principalit. r

gente

Apulise

matres
in

secundum
vi-

possel
Ei

ul

eum mittebat, Regem omnesque

quomodo
subdilos

ejus
.

habuerunt.
principum

Cum
in
,

enim
Terra
eo

Occidentalium
respectu

exercitu

paucas

mulieres

rornm
niiii
aliis
,

adduxisset; qui
de

sancta

remansee

multos limemini perquam bene ut istins lisse se minime toisse desideraturos imperatoris Frederici legatio captivis etiam lum
liberaret.
. ,

regno

Apuliae

qnod

propius

sel

supervenisset
perator,
" gisque ' |

timebanl enim ne hoc agerel

im-

regionibus,
ri

vocantes
I

mulieres,
li ille
I
I

cum

eis

manl
i

ut
I

nos arctius curarel

cus&diendos, malihe-

m. n,i Irimonia
i i

conlraxerunt. II 11 U III ita

rcuilll ll.\l
.

m
iii

UWtUUWtU guidquid

implicaret. ''

Quando nos inveneranl

reversi.

'/'

ratione

nominis,
satis

nomen
,

fuisse

prm contem
ti-

ratos, ad

pt\t

datum,
Gallice,

intelligitui

171

imperatorem suura sunt simili modo post hanc

venere
c.

legationem,
legati

ad

,i, ,n

toldani
rnt

chevaliei

recreu
se

quod equitem
victum,
in

Regem
soldanus
ranl

Acconem

usque
figypti

soldani

Damaiceni,
Rft
itidem iega///

gnificat,
a$

certamine redactum fatetur,

qui

atque

ad
se

Damasceni

Querebatur apud
principibus

Regem Damasci
,

inquii Cangius.

Denoille

de

qui

occidej-

miLln

minationem
fatebatur
i

sumit

duellis, eo

quibus

soldanum suum Babyloni, qui

[nsuper
esse

ipsius
.

eral
vellet

recreant,

qui

usque redactus erat,

:

consanguineus
sibi

promittebal
subsjdio,
se

ei

si

"'

"'''"

pugnare
r mi,ai

non
lllt

posset
,>

quod

et

oariis

contra

illos
,

regnnm Hie- F
ei
,

'"<i<i>li<
i,

\m
quod

qu* ni hominem
significat,

tvqueostenditvocem animal nimio uel

confwndi posse eum aliis disquirendum
lt ,-Ui,,itnr

rosolymitanum
tnrum.
ad

quod

occupaverant
ministns

hbera.11

Rex

soldani

respondit,
se

se

hbore fatigatum
i

hospitium
eis

suura
...I

reciperent,

brevi

respon-

recreant,

ideirco
,;,,

sum
sii.i

missurum
:

ea,

quffi
ita

soldanus

Damasc.
ad

^'"7-

\,n

nitunJr

hac vo-

significaveral

atqne

abifirnnl

p-

"WmignaviamemulissuisobjecisseJoinvil"" ''"" igna\ um si mque ac fatigatum

rf<
\

tium.

Poslquam
iii

KUi

ad

hospiUum pervenerant
,

Rev
suos
ac
|

consilio

suo
a
I

decrevil

quod

pei

nnnuos
mitteret,

11

Patera per

''"""-

synecdochen ponitur pro thesaunempe pro conten.to quia in largi

responsum
lllM
,,

Damasci

soldanum
cui

,..,

destinarel

Religiosnm
,

"
'"""""
1

principes
i recte

ex

pati ra

distribuebant

pe-

Ordinis
frater

fratrum

Praidicatorum
Breton.

quemdam, nomen erat

fvo
ad

Cangiuspag. % Sensus Thesaurus regius non meis magis quam

ostendit

fvo

le

nuo

frater
misil

legatos
,.

ipsum accedere jussuS est; soldani Damasceni

eumque
.

Rex ad
vel-

ul

iis

diceret,

7"

Kl
:

Cum

insis
.11.

irel

J? nrfri
'

comite, diximus in

Commentario num.

l:,

;,,

;,

.ponsum

soldannm Damareferendum, qnod Re,

ad
,

..

'

hisce non satis consentire videtur Joinviliu calcxdus. Forte loquitur de tempo7 "" discessus ' fuit decretus, ita ui reliquum w ''" "'"/' irandis ad iter necessanis sit in-

'''"'""

per

ipsum
vo
\t

significare

volebal
:

qnia
ita

inteUigebal
fecit

sermonem
frater
\

Saracenicum
narrare
hic

atque

dictns

rr
aicto

>

lubel
:

aliquid
id

quod
a

ex
,

um.
j.

fratre

Jvone cognovi
ad

est,

quod

domo

iil,:

,,

1,1,11

W
"
l

,N/
.

die

25

Julii,
.

ita
si

'""'

contigermt
'

hmc quoque ante recte memorata sinl

ui

tendens
nuiii, ii.n

hospilium

legatorum
in

soldam,

perlaturus,
valde
igne

platea

mvenedeite-

'"pora,
'" nl,,
ll ''i.. 'euan.

minam

setatis

provect,
plenam.,

qnai
et

,, r//

* adfuil
tugusti

Hujus Petri de
liegi
V.

Villebeon Villeoeon

>"'/" sape

M
,.,

L Kerebal

scutellam

simstra

in

seeunda quoque

ampnllam aqna

Prater Vvo l( .i.i*-t ,<.. repletam. Frate

ipsam

^^

m-

Tomus

3o
:

VITA
Mulier,
quid

III

S.

LUDOVICI REGIS
domini prmcipimus, inquiebant duo magi tri U ad dominum vusirum et intra
,

terrogavil
Joinvili.io.

hoc

igne

vis

racere,

aquaqueilla,
se
Cffilnra

quamgestas?

Hla

ei

respondit,

tur,

mergerentur, spurcoqae Acconis pelago ad indignationem eorum

Mm ""
11
|

cremare velle, atque aqua extinnumquam deinde ce> Dl goere velle infernnm
;

red

\v

diea

qnind
^

im
,

esset, |u

aul

Infernus.

Rogavil
Illa

eam
ei

Religiosus,

litteras

principe

vestro
liat
>
:

ftegi
,ij..

reratis

m Nn
,

ejusmodi

pnilenet.

respondit
nl

Regi
!7fi

.le

ipso,

\ol)is,pie

(| "i"" " " ls

1

n.na inquiebat, nequaquam volo, qnam benc operetur in hor niiiinio,

,,,),

quis

uma

tnlra

quos dies quindecim

redierunl

auntii

ut

pro merul

principis

montis
:

igf

ad

Regem,
Bumus
si

eiane
ad
te
'

cmlum

possideat,

ueque
esi

ilidem,

quis

xerunl
parte

Domine Rex,
:

?
""

rr,

''Uri|

,,,

reversi
ille

peccato
.

abstineal

prss

timore ignis
e\
intejrm

inferni.
,

At

.11111

hoc

faciendum
.

perfectoin

domini noslri dusium vesiimnituni

8J
"WBfcllll
/l

tibi

;a t

uh
Droi"

esl
tibi

corpori

personaj
Bnnni
i,

que

amore d

quo
,

ferri

nos

oportet
est

Deum
bonum,
sub-

mum
vide

itu

se

mittere

indusium
indicet,

creatorem
qnique
miserit

nostrum

qui

summum

ouod
ess

hoc
,

til>i

donat,

ul

eum

tantopere

nos amavit,

ut morli

se

Regem
que
rei

quem

prmcipuo
uli

araore
\.i

proseqni

ouo

ad

redemplionem nostram, nancque morpropter

familiarius

desiderat.

tem

sustinuerit

peccatum

primi

parentis

securitatem,
ex

en annulum

ejus,

majorem huim quem ad te

cuique

nostri

e\dami,

173
legatio

Interea

atqnead salutem nostram. quando Ke\ Accone suhsiste,

mittit,

sincero

auro ac
Per

puro,

nomen

ejus est
te
sibi

inscriptum.
jungil
fore

bat,

ad
i'
,

eum venerunl
qni
se

uuntii

principis

Beduino-

noster

bunc annulum connubia dominus, el significal ros

gans prindpi
ino-

rum

amlito
rellent

nominabal Senem montis. Rex, mane sacru, intelligere voluit, quid sibi
signiflcare

postea
alia

junctos,

sicnl

manus

digitos.

[nter

misil

ad

Regem
generis

ele|)hantem crvstallinum

ac

nuntii

principis

Beduinorum.
,

Bguras
las
i,

varii

hominum
;

cryslallinas,

tabu

Cum
ceps,
iiiinm

ad

nuntium

sibi

Regem venissent, seiire eos jussit ut commissum eloquerentur ccepit prin:

latrunculos

crystaliinos

qum omnia
doscalis
,

ornata

eranl
tinatis
lis.

elegantibus
crystallo
scito,

es

succino

agglufiticu

qui
iion

illic

eral

prmsens, ex Rege

quaerere,

cum

pulchris ea auro puro

nosset

cipem? Rex ei numqiiam vidisse, audivisse tamen de eo loquentes. Tunc princeps Regi dixit Domine Rex, quandoquidem de domino meo loquentes audi:

dominum suum monlis prinrespondit, non nosse; nam eum

Et

cui

simulac nuntii apernissenl ihecam k, hnc eranl inclusa, totum cnbiculum mox re
fuisse

pletum

insigni

suavique
quse

odore,

miem

illa

spirabant.
176
serat

Rex, qui dona,

sene*
ei

ei

tribueral

ac

mirolelimlWff milit.

N,s "ta

hementer miror,
ot

te

ei

non

misisse

lan-

m
per

princeps,

remunerare
perque

extuisdona,

eum

quemadmodum
Hungariai
ac

laciunl

amicum conciliaveris; Germanim imperator, rex

libi

bat,

misil
le

nuntios
qui

suos,

fralrem

Rtlip>

JTvonem

Breton,

hujut

pnw-

intelligebal

Saracenice,
patera-

oldtmu
principes,
se

Babyloniae,
singulis

multique
quia

alii

inagnam
Ubi

copiam
i"vo

vestium
pervenit
est,
,.i

coccinearum,
ad

annis

satis

rum aurearum, aliorumque vasorum

frater

argenteorum.
Beduinolege
ipsins

norunt,
vivere,
fca
''

>ine

ipso

non
ad

posse

perdurare

aul

principem

msi
causa
ac

quamdiu
nos
m.ttit

domino
te
,

meo
i.t

placuisset.
tibi
;

rum, cum eo locutus

interrogavit.

eumque de
Regi
retulit,

de
-

id

indi-

emus
'

Verum,

intellexil

,,
.

"I

"'

fleDel

moneamus .n ita facias aul saleum lll, " Iributo, quod annuatim * UDremo Pemplariorum, ac Bospitalariorum
cures
'

eum non
gem Belj
i;i

credere in
/.

'

,,

;l

Wahometem, al quem Mahomelis dicebal

i

aroplecuie-

patruum m.

ma ,8lns
""'
.

dicebat,
fuil in

Helj

iste

'"'

[eceris,

sibi

te

putabit satissi

,,

mundo,
ubi

provexeril
stabiliveral
,

Mahometera ad eum, honorem; quod-

ttec e
!

d,c,t

["''H
u,l
'

n.a.isin.u,

'ominus meus, iVmpianoium aut

,

occidi

que
;
a

Mahomet,
principalum
suo

dominium suum,
reci
ril

Hospita-

lanorum,
'

almm

populi
Bely.

indignabundus

continuo
suos

futurum
periculo
Possel

m
-

prmcedenti

patruo

Vm J" .;*'
'

'"
s|

propterea

exponere
proficere.

Mahometis
eo

7'
"""
"

ubl
Be

U]M

perttdiam;

Postquam quodque
ad
se

Bel)

perspexil

yehementer ab
traxit, quantum
babitatura
:cepii
iii

;;'

*M

supplantari

inciperet,

liabiturum;
se
iis

ac

posset,
desertis

es

popuio,
itium

eumque

duxil

in

r^Vespons
GUJUi
cepti
'

"

'esperam,

datu-

ffigypU;

ibiq

aUam

I.

conttanttr
in/t.

<.-

iamqu
,.

f
l(

,;;',"' U
;
ul
'

,HHlll;l1

'

"'

lterum

^efer-

infideles.

Ei

"""'nu

eorum

quilibet

verum
nna

dicii

oranes
:

"'.

'""!'<
"""
P-tare
u.
magisiri
i

quam

n,a-

eniu.
parte.
i

tofideles

suni

ab

atque

altera

responderunt,
di-

'

" ,M
"* ":
i;

'""'

eam adhucsemel

""

qus

ex

articulis

et

mandalis

legis se

Beg
Pdfii

qui matulino

'""7

11

"""
iis

S zri:
"'"
,

A1,1

""

lLl

cotm

"'"

'"^'" '" P^ceps, qui

1

tempore eranl Templariorum ac "" ,,,

- Z
modo
,

esl

ejusmodi; quod,
ut

abi

homo

quispiam

occioj
'i" 111 ""

siuit,
iui
,

facial

ac
,

an.ma
aliud
.

illius
,

exsequatur mandatum ingremaiai qui ita moritur,

,

n.anefa,,.,

corpus

illo

in

quo

esl

wnmow^
se

eo

prorsus

pulchrius
duini

atque

robustius.
faciunl
1 .

Saracemce, vemrent mane ad pn responsnm dicturos. Mane

magistris

montis aa ad

Qocci

Ac quod
,

propterea

per^

,,

5e que
.

u,
;

S '" :i sinant rati

nbi

/ ""
1

vul "" ,;ih '" voluntatem

;

-"'
,.,.

Hospitalariorum ac
illis

T*1 " n . h,,,,,an

""
;

hi

,i,x,n

"' '-

s,,

degal

auimam iuam "' commodius quam

'

5UJ "" " domini sui corDUS ^ ""

,,,
l
1

perficienu
'

,,,

abi

ante.

Aliud

leg

orum '"

.erbaque

lam

dura

dici
.,
i,

Mi
Qi

obstarel

lionor
nuntii
'

lem

...

Z' Z
,,,,IM
t

Regis

'
'

n^issT seona n "" ve~

,'
'

'

V" TBeduiui f dunl

''"''''^

"'
:

'

l,

,,

"

"

,,,;

"" m
'

Ah|
se

'"

DIU,0S

"'

""'i"" """" '"'""'" procedunt,

ie facere contra

?ma e
!

voloni,

idque

ii

fJerent, ''"

ul

'''

Mb.

autumarenl

mandatum

legiss ..,
supro

. ,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

\

7 3i
,,,,

Bpri
,,,
"''i

*
ilUs

El
:

';""

ma
:

""i"""esto,

Iflwrfi

itta

flll)

dicunl
induit

l? Exewamius

loperaex/mroamore
.

a.Joaiuui
-

\clut puer,

luni.i

metu morlis
Hic

quod magno du;

peragenda essent, non abhorrcbant a variis pro- l,,r,UU10 positionibus Quesnelli damnatis quarum i;
aafle* : Obedientia
el

JJJi
.

jedecori.

error

esl

insignis

rideretur

legis

profluere debct ex

fonte;
cst

potentiam
ffl

non
vitam
,

habere

Deu

augendi aobi
esl
:

hic

fons

esi

charitas.
interius

Quando
,

Dei

amor

mjnnendi
,

quod falsum
frater

nam
le

io

illius

principium

ct

Dei
apparet
,

gloria

ejus
;

omnipotentia.
|.;j

finis,

tunc

purum
54
:

est,
nisi

quod

exteriua
falsa
jn
ti

|7S
hiil

scilo
|

quando

yvo

Breton

alioquin non est,

tia.
i:t

hypocrisis
charitas

anl
est,

a|llll

senem montis,

quo Rcv eum miserat,

Lecti

prop.
,

Sola

qusa

Deo

illmii

invenisse ad caput

istius

principis

mon

loquitur

eam solam

Deus

audit.

Mitlo
,

kujus-

|h
.

ijbellum
(;i

quemdam
,

cui

multa inscripta crant

,

modi
locus

c/Jata

(|k
,

puichra

iciM

cum versarelur ante passionem suam, domino

quae
dixeral.
!

Dominus noster olim

Lectis
,

quibus

plura ejusdem novatoris timorem gehenna improbal

,,,,,.,, ,, , rw5eBda ea refutandi uui necessiios,
in
:

aliague,

neque hic
ruiu
tolide

,, est

jjncto
,i

Petro
:

islis

frater

i*vo
.

ei
si

refutata oideri possinl

Opere

P.

Tacobi de la

,i

ii4iii

Domine
frequenter

optime

faceres

Fontaine
theologice

cui

tilulus

Constitutio

Unigenitus

|||irlllllll

iuinc
-nni

legeres.

Btenim

scripla
ei

propugnata.

Porro non
ai

ignorani quv

ijj

eo
X
,i
,

perquam

bona.

Senex

montis

dem
Hs

Catholici,
esse

opera ex puro amore facta cete:

,ii

iia

se
in

facere, seque

magna admodura

fldu-

prmstantiora
in

simul

norunt,

non

,.,.,

i,,,ii

tia

joitio
(

dominum s.iiirtiim Petrum. Ki dicemundi animam Abelis quando cse,

frustra

itteris

timoren mppliciorum
.

m
jn

suii

;,

iiaiiv

suor.aino, ilem.lc in.-jrcssam csh'

;

corpus

Noe

ac

animam Noe
venisse

postquam
;

fuil

mortuus,
aiiiiii.nii

rediisse

ad corpns Abrahami
ad

deindeque
domini

Abraliami

corpus

imcli

petri,

Quaodo
\ii,
illi

qua eliamnum ibidem sil in terra. iiMinjfvo eum ita loquentem audidemonsli mi opinionem cjus ncqmiquam
ei
:

aternorwm hominibus inculcari non svne ratione iflnriam n perpetuum duraturam promitti ; ideoque cdnandum quidem esse homini ad perfectiora tendenti, ut, quantum fieri poterit, ex Dei amore operetw; non ita tamen m spe mterna} g merccdis, umorcqur pwiuirum juvan von possit,
i
'

ac debeat; facta
e
sibi

operaque
pri/ncipe

ei

->><

oel
I

konesto timore

mutilia fore cxistimi

ectam,
Qeique
bere

|ue
al

docuil

varia

dicla

pulchra
illis

mandata
Regi

(idem
dicebal

uumquam
frater
,

adhi-

voluit.

Insuper

JTvo,
llii(l

que-

Assasinorum, ejusque riorum grege, fuse disputavimus in Commentario 28 u uuiii 334, quibus h&c elucidantur,
Beduini non erant,
duinis
i

Dc hoc

madmodum
pnoceps
ille

nan*antem audivi

'i

qnando

Beduinorum equitabal per campum, gestans securim quidam vir eum praicederel
,

neque eos omnino cwm Beconfundit Joinvillius, aliqua tamen nb Vidt cap. 10, illos, et contra, detorquet
</<

Bjos

bellicam,
;

ad

manubrium
eral

argenlo
copia

coopcr-

ubi agit
f

Beduinis.
////</.

tam

in

quo

manubrio
Kt

gladiolorum
illam

Apud Cangium
:

s;

vocatur

Raynal.lu>

acculissimorum,
nativo
fugite

qui

gestabal
elata

securim
:

de Vichiers
i/ucm iiuiu
g
jfrat

successerai
iii

Guilielmo deSonnae,
de
Castro novo; mense

sermone clamabal
ah
<'{),

voce

Recedite
in

inii

pugna ccesum vidimus.

carcen
Egyptio
I
.

qui

mortem regum
vobis

portat

mani,

hic

i.iiiiiriuius

bus

suis.

Octobri
'\ponere

rniiir

ut

dietum
.

179
fcyitrMjw/i-

Prsatermisi
it<'\

quod
fuit

misil
:

ad

soldanum
,

responsum quod Damasci

, ,

.,/

Commentario num. 699

finem

nde patet
vei

hm
seltex

contigisse sub

ami

1950,

mtum
1354

hujusmodi

nimirum
,

Regem missurum
,

ad
sibi

quentis

nam mense
hoc
temporis

Martio

anni

Dflnia-

principes

.Kgypti
ac
,11.
1

ul
l

intclligcret

an

Acconc

discessit.

lo.in ,,(,,, iivnt

UtlULI IIL redderent

,11,

IUUUU1O0 inducias
.

, ,

oiui sibi

M m niperani ni esl idque si recusarent, Regem ubenter ei subsiilio fiiiiiiniii ad ulciscendam mortem ipsius cognati Babyloniai qucm oiridcrant. soldani
promissas
:

qnas

ab ^ ^ eis ante dictum

/.;./

spatio

satis

colligitur
.

..

principem

lissasinorum

inr temporu
licet

naou
in

tasse circa fines

Persidis,

eos

ibidem antea

domicilium habuisse
mentario citatus
i

affirmet

VUriacus

Com- F

num

332.
:

Gallice
,

tables,

ANNOTATA.
a
flie

mm
i

pr$
.

Fredericus
sanclaa
ui

U,

qui
ait

Luci83,
/.")

eodem anno iS50 obiit, Matheus Parisius pag.

lilteras

oei trunculorum quoqur designare

potest quod ambiguum esi uei alveum ladatum scrupulos lusorios , oel aha

i / editis
I

iVstui.

SS8,

est,

Decembris.
de
istius
i"

De Hely,
ab

seu

Eali,

ejusque sectatorum

<i>-

bGallice,
credentia,

de creance, quas vel credentiales dixerunt

lettres

nsione

alUs
cap.
19

Hahometam

tem-

nostra ad

W,
cap.

Ut,

c.

Prala
naoet
istc

m*u
tamen ah
in-

tmptores,

U mal

"""

ryrmshb.
eo
dignari

rtdcri potest Cangius

Glossario ad

(Mahomete)
ccepit

jm

.
,

rideucet...

Meem
c

credentia.

Naxerus designatur Alapim,

Uamm,

Emeex

nque soldams , qui Damascum jam subegerat,

soldanus vocatur. Erat \ n -" posteris saladvni, adeoque consang tmorum Bahyloni* posteriorum, qmexbaphano Saladimi fra^re descendebant. De eo ejus" / ""/'"

successor; et mlllln major

,,,

plnrimum non magis

,llo
v,-l
s,,

quod

illius

dioeretnr
,

prophcta

cximus

haberctur.
vcl

Ncc
al.u>

,|,

s,

visum es opinari, msi et

satis
ibi

Damewci

wimsnn, nublice Dra3dicaret.

[ rrlrt

rium

oideri pot-

lh ls
,

,il,
j

c,us<fue imposturis.

,.,,/,.,

fuisse

monuimus

atque

Qll ,r

autem sequuntur dc

Commentano
/""
vj cus

num.

602,

corum

relata.

Quam

608, 607 bcne usus Slt

.

Lliao
/(/ "

n* ^^ iviese
"

sectatoribus Eali s( rliiliinhu , lhlll

,

hac occasione ad captVOOS ex A<j>Jl>i" legationt f*ndos, diximus num.704, ubi de hae
"ii iuit

,iur

oidentur
10.

deBedumis ad Assawws

torta

Vide cap.

d Hcbc

verba sano sensu lcctor accipiat

nam

CAPUT

7 3a
a.

VITA

III

S.

LUDOVICI REGIS
nuit

loumt

que umncs

JomviLLio.

istos equiies 4
'

seruit.

,,. ac Co, " <" meiG

,.
,

CAPUT XX.

1,03

princpon,
J """""

.k, Mi1

""""
'""'.
/tec fTitfiM
forfl/
:

""

Vallancei ,,
,1,,,.
, |

eis

indncias
intentatis

"
,

,,,,"'"'

? > ** W.C8
<
f'

raptivos

in
:

/Egyptn /?legati

inilnrum

priusqnani
,

,i

'
:

'i""'

Ihristianoruni
c
.,

Cmaream

munit

Regis

ha super muros Cairi

Barrensis
remisissenl
ac

'

i,,,,.,,,,,.

S "
:
'

*
1

"1

ois

W '"""''.

''"'

ex

Tartaria
originr
ei
,

reduces,

multa de

Tartaro-

MontforUus
q
,

""""'"

tuere e

canii

rum

progressibus,

ar ronversione

omnes

pneros
.,,;,.

""

a"

""

Bl

aliquorum

Ph, luos Qdem

credere coegeranl """ ."",

"'"*
..,";.

renuntiant.

^6
.ipsis

que

ipsornm
;i1

legl ,i
',

'"'

adhuc

millium UbrarSnf
i,i,,
:,
' '

'

p
Jnfnfe

c
osi
f

debebat,
,,,,.

-,

,|,l:

"

nm
"
""""
'"

hfflc
l
.

Rex
ii ii xii

eo

tempore, quo
iie

fuit

Accone,
in

'"
:'

"-

misil

.11

Joannem

Vallance

JEgyut

[nfonfa

ob '"'-"'"'..,.
,

r 6j

;;,

, i

"r"""'

muifos

ptum ad
/i/"--

principes,

exacturum
,

,:;:;;:;:;: ,.,""" ,,
,'
,

ab

eis,

pro

A '- u ""<

Pfincipibus

injuriis,
ite

violentiaque

|" ;| ^

Regi

intulerant, ei

nnntium.

:'" "K

hlluc

satisfacerent,

eorum
se

satisfactioni
ei
.

acquiesce-

Quod principes moilo Hex cum iis

ret.

factnros
inirel

receperunt,
eisque
subsi-

fcedus

dio

essel

contra
ut

soldanum
cor

Damasci ante
emollirenl
,

nomi|

""'"-ide/eceranl

iiaiiiin.

Atque

Regis

~
Aberal
'""
'i'
1

qum
lc

Saraceni ruperam
facile

posl

acres monitiones,

quas dominus Joannes de Valrir

duodecim
libi
.

*Z
B
,
,

leucis

Hierosolymam

izZ
,,.

versus
"

iance

praestante

probitate

eis

ingessil

illos
;"
.

m
';"

assevero,
al

atque accusans gravium delictorum injuriarumque, quibus se obstrinxerant podque ; delinquentes in legem suam, rupissenl
inducias

arguens

Pacto
'"'"

,v

P tm
;,nn "

t0
,

"'

f ^pore
'

Perfecii
.

quo
ll,,.s

ac

pactiones
,

cum

ad eam restaurandam
,

voluntate D Neque omquan Rej fuii ,:,',,

eo

initas),

miserunt

ad

Re-

appapoit

gem
,

Uld
cojo
,s
'

qui aU-

Qobls

maIi

carceribusque suis

'ferrel
nisi

exemerunt omnes equi-

quos detinebant captivos. Insuper ad euin miseruut ossa defuncli comitis Galteri de Brienne fl '" sepelirentur in Terra sancta. Atque inde abduxit dominus Joannes de Vallance ducentos equites prajter ingentem aliam multitudinem
-

tamen non
l!,L,|
'

neque item Accone

Ad eramus
"'-^
"'"'"'

pauci essemus. ^enerant, ui ante dixi, quando Vowftofa. m Cypro nuntii magni Tartariai ^^w " mrmn dicebantque se venisse i iii,

ferrenl

"'
1

obtinendum Rex
fralres

'

Saracenis
remisit,

plebis,

qui

in

carceribus

eranl

Saracenorum.
patruelis

Postquam
b,

Acconem pervenerat, domina de Secte

domini
Galteri

nc "

Mh

regnum
el
,

HieiUis

" ,,l:l " ""-

eos

cum

nwgMfj
'

Prmdicatores

sacerdotes
in
:

maDOS

dicti

El

iUi

de

misil

Brienne
templo
ibi

sacellum

coccineum,
nostram
,

quo

V| '"
;

essa

Bwmonli
sepeliri

exprimi

defuncti,
jussit
:

jussil

eaque bene atque

Hospitalacelebrari
singuli

omnem Qdem
Gabrielis

An,

nonorifice

n *nl all0Ileni baPtomum

:

an eli

in

Nativitalem
fueril

"""",i
juss.t

(Vcconensium

ac exsequias

quoque
,

modo
misil

Deus
,

baptiza

mire

splendidas,
ce

adeo

ut

equites
argenti

" l,,lllrl
''""'i'"'

""
"
l

^um

cum

tus; passionem Spintus sancli.

ascensionem
Eique
,

atque
,

advenlum
libros,
or-

denario

calices

Rex
tni-

"

namenta
,

""

obtubt

cum

nummo

omniaque

quae

ad

"
"\
'

P ecuma
:

bysantio

Sacrnm

canlan

don'na

Secte; quod quilibel

aliquis
oisi

WHnqron enim pecuniam

,v,,h

euin

'"'

"**,
emiites
'

verum pro sua humanitate

SI
ca

id

Dummis
fecil

L>ruV

foter

guftui

llos

!;

Rex dominus Joannes de

qoi

togua,:

lum erant necessaria e. i'i deinde nunlios, quos eo miserat, Regi narrantes audivi, nunlii mare " IL n ss| suni appuleruntque ad portum Antio^ " el dicebanl se annum integrum impendisse a portn Antiochiaa usque ad locum, ubi ^ oiagnus Tartarim rex decemque leucas per
'

'

'

'''

'

dragint,!

,-,,.
.

,h,ll ,s
'

"

"'""
fmpttraf

(>1

.
Hos

diem

processisse.
i

aesspoLi
quadraginta

tuvenerunl

autem omnem
repererunl
,

ter-

; ""''"

witili.

ram
iocis

omnes

per

quam equitabant,
per regiones,
,

Tartaris subjectam:
in

^P.en818
l

l"nmlhu

Z **"* Jjw.wmrog.ton.,
C

" '-"-viridis

triiri>i.>iiiiiio<|ue

"

***? *
ne

detinere.

verbum quidem

^estuicurayivesUblac ""-i" Qt eos omnes dignamur Rex, audita prece mea

M
'

multis

oppidis

el

urbibus

ingentes

acervos

ossium

hominum
, .

leirogaverunt
a uctoritatem
lanl1

mortuorum. Nuntii Regis inquo pacto ad tantam ascendissenl

'

,,.

%*

resi

0Ill]il

;
:

ac
,

quomodo
el

potuisseni

subjugare
evertere
ossa cerac
'

;i

'""'""'

ih.qd

""
11

eral

,,,-,<

terrarum

occidere
,

atque

,e

^ " '"
1 1

fiominum
Et

multitudinem
eis

quorum

oebani

Tartari

exposuerunt

modum,

JWS
'';'

=:..:"':;::,:;;";

r
.

primum de sua
!;:

origine

/.

Dicebant se mgenti planitie bom. iniiinrn

ej t

i8o

natos
;u-nr,v
illi
,

genitosque
i
nihil

venisse
'

crescebat

;"
r

planitiei
,

arenosea

eral
.

ad

rn
alti-

pem
eam

quamdam

magniludinis tantm
,

atque
iu

l,ll|lllls

tam stupendm
>

ut

nullus
,

bomo

vita

umquam
:||

"'

eqnitibm
!.....

,:,,

?
l

ue

extendebaturpertransire posset Oriente. Eis quoque dicebanl Tartari

.

"J

"?

'

"<-.

K-,

jnter
.
,-.

banc
1

rupem aliasque
.

rupes

versus

""" |(l1
et

""'"

B tas

inclusos

esse

populos de Gol
sub

Ma-

ot y. qui venire deberenl

Qnem mundi cum

Anli-

,.

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTl.

Anlicbrlsto
il,.,
,

cnra

veniei

omnia deslructurus.
populi

7 33
tale

ai>

ve\i\

pianitie

veniebanl

amittere.

Alm.l
Hliae

Tartarorura
//

fu.t
,

N.ill.is

qui

sucielate
.,.,

iiiiiii

eranl

Presbytero
Persidis ex
iis

Joanni

alienae uxoris aut

'

A.

JOANNK

e\
;

una parte,
qui Pei
i-

mitor

si

rita

privari
,

JoiIfVILLIO.

,l
-

Multaque
" 8dedi
'
-

alia

ac imperatori
,ij

parte altera

prmclara docomenta
pacera

ac
intei

,I;||:|

maneoi

imperator

contiguus erat ab

ad

una parte
in-.Miim

atque

amorem

ter-

concihandum.
Pprtquam
.

,.,,,111,1

soarum.
qnibus,

Rranlque
ul

inter
,

raultos alios infldal.ani

;

deles,
ininii.i

lolerairntur
singulos
,

eos
,

'J* legitms

bujusmodi
eos
essel

inslruxeral
r,
'

annos
El
,

atque

pecunias
,

documentis ac monnit, quod antiquisPresbyter Joannes

el

rictnria contra Pre$byte> 11

iti-

8,mns
'n *

jemque pro pasto animalium suorum

goinni

n ""
eos

inimicus
odio
:

ni

Joan-

ex
e
,

quibus
illi

Jioantoque

vivebanl

dicebanl

Tartari

prosequerelur
,

nrm.

stomacho
,

pre-

ibytero
is
,

Joanni

imperatori
dicta

tera Pre

Proptereaque
...

Persidis

inqiriebal

vo-

aliisque
,

b,s

quibus

" m,l,l,,ls Pracipio,

'

debebanl

cras
Si

tribula

parati

lanto

-"

sitis
,

ac in111

ll,

,l

"i

''""i

lovadendum.

eveniat

iyn|iere

seil

ilor.sum
,

ipsis

obvcihM-eul.

pr<

8 emus
alias
'

Unde contigil inter homo quidam

186
.

ul

una

^
1

"-

impero
ad
tres

ul

id

vice

inler

|,,

l,l

"

'

'icel
,

eos

5,

sapiens
illuc

fraem ooctesque tres prospoliis

osque

ad

perquisiveril

traheretur

ac nujlus

omnes planities

atque

huc
,

audeal
ad

iveril

cum

manum
,

ad-

bo-

movere,

al

dumtaxal
inferendam.
nostris

nioibns locorum locuturus

rara,
diversis
bilo,

occidendum

iisque
,

ostenderit du-

homines,
int<

mortemque
de inimicis

in

qua

erant
;

Namque
recte

servitutem

eamque
consilio

ubi

sub
adhi-

consecuti

dominis

eos

rogans

luerimus

ul

lnm "

victoriam

11

^obia
sibi

partiar

tam

ralionem
in

reperire

irellenl
,

el

modum
,

atque
ac

sque,
ui

ut

quo
Re

quilibel

solutum

agnoscal

miseriis,
ipsa B

quibus erant
eflecil

satisfactum.
,

possent se eripere.
sapiens
ul

Omnes
Qeret.

perquam

lubentes
dies
.

consenserunl
,

lantum
die

id

vir

ille

congreillius

Cum

postera

garentur
arenosae

quodam ad
terram
,

adessel

quemadmodura
sunt.
:

initium

planitiei

facere
ipsa

proposueranl
in

sic

rem

exsecuti

hv
proul

circa

Presbyteri
vir
ille

Joannis.

Posl
eos
ille

acriter
.

hostes suos

invecti
,

sum
.

et,

monitiones habuerat
vellei
i|iic
1 1

varias

quas

sapiens ad

Deus

qui
,

est

omnipoiens
quotquol
.

voluil

consenseruni
ro farunl
sihi

facere
,

quodcumque
agerel
.

deleverunl

ac

cum

armis

ad

defensio:

ipsum

ul

diceret-

nem

aptis
.

inveneruni
habitn
.

peremerunl

ipioil

lomiiicere
,

videretui
ipsis
,

ad

conse
Dixil

wo
ac
sbyti
eia

omnes

illos

quos

religionis

indulos repererunl
El

quendum
eis
,

illud

ile

quo cum
pos
>e

agebat.

sacerdotes
11

non occiderunt.
pupnli
.
,

omnes
se

alii

Pre.

eos
.

nihil

efficere

uisi
el

regem

habe.

foamiis

ijui

111

pradio

uon eraul

renl

qui

eorum magister
el

essel
,

obedirenl

consentirent
praeciperet.
;

ad

dominus cui faciendum quodi

se

dederuni

eorumque imperio

submise-

iuiii.

cumque
regem

ipsis

Modus

creandi eorum
ge-

189 Posl

fuii

talis
,

ui

e\

quinquaginta duabus
constabanl
,

stupenda
cx

obtentam hanc victoriam accidit res Quippe quidam e summis magistris unius
;inic

mone oru

neralionibus
rit

quibus

Tartari

[usse-

giMinaiiniiiiHi-

diclSs

pcuiiins
pei

imi

ac

unamquamque illarum generationum sibi adferre sagittam signo ac nomine generationis suaj
,

separatus
dies
,

populo
ul
iniiil

Tartarico

trei

omnino
inaudire
,

ita

de eo cognoscere
iiienin
se
,

aul

insignitam.
lll(h|11

Et
;

consensii
ita

omi..>

populus

ut

hoc

possent.
tulit

Ad linem inum
,

reversus
abfuisse

renisi
:

fierel

atque

factum
positse

esl.

Deinde quin-

populo
,

existimare
iieipif

non
sili

qoaginta

duae
;

sagittas

sunl
,

coram
essi

puero

uua vespera
.ii

lame nut

fuisse

\.'\atum

quinquenni
?' ,la

ut

ex generalione
,

cujus

oarravil
:

se

ascendisse slupendae altitudinis tu-

quam puer tolleret crearetur eorum Poslquam puer levaverat unam ex quinquaguita duabus sagillis sapiens vir ille removeri
rax.
,

miiium

seque reperisse snper tumulum illnm im,

mensam multitudinem bominura

videral
,

quos

umquam
ac

pulcherrimorum
sedebal
.

vestibusque
ln

orna-

lussit,

retroque
eligi

poni

omnes
illa

generationes
. 1

alias.

mentis pulcherrimis

instructorum.
.

raedio illius
alios

voluil

1:

ex

generatione

ojus

eral

tumuli

Hi'\

inter

omnes
ac

aspectu
:

SI -

I|,;|
1

quam
hac

puer levaverat,
ac

quinquaginta duos
.

pulcherrimus

spiendidissiraeque

exornaUis
plan
i

erat:

Uln 111

ex

sapienlissimis

fortissimis
illis
,

qui

forent
vir

que
ad
ronis

111

solio

mire

coruscante
se

aureo

l,,l;!

generatione.

Electis

bic ipse

dexteram suam babebal

redimitos
: ,
,

omnes
pretiosis

co-

sapiens
i"
1

unus eral ea viris quinquaginta duobus, omnes habuerunt singuli sagittara suam sepatotam, nomine suo signa*tara unamque tolli cu:

ac
....... erant

lapidibus

egregie
,...,....

ornatos uiuua

totidem tuuucu

ad

....

,..- sinistram ejus ..............

.

Prope

ipsum

ad

manum
nixa,
essei

ejus

dexteram Regina
ad

quaedam
Binistram

lai

UMl

;|

quinquenni
sagitta,

ilio

ro;

atque
est,

ille,

cu-

eral genibus
ui in

qumei
erai
,

dicebal ac supplicabat,

jus forel

quam puer
Sorte
viri
illius

levaret,

eorum rex
ut

memoi
genua
alis

populi sui.

manum

"'

gubernator.
sagittam
:

faclum

puer
illos

provolulus
instructus

juvenis
solis

pulcherrimus
splendentibus,

sostollerel
"
:i

sapientis,

qui

duabus
El
alis

instar

^ocuerat
est,
'

^ns
outis
11

summaque edebal
,

lll|r

quo universus populus mullum gaTunc laetiliaa signa. iussii eisque dixit Domini si me
: .

per circuitum

iilius

Regis virorum formosorum

eral

instructorum maxima
iste
:

copia

190 He\
eique dixil

sapientem
ego

hunc
ipse
,

virum vocavil

Cliulllll

dominum
caelam

vestrum
el

jurabitis

per vos

illum

Venisti ab exercitn Tartarorum.

Do-

cibus oblata

u ' nl

terram

retenturos

atque
id

mine
ris
I ,

inquiebai ille,
dices
, ,

sum. Eoreverte':'
. ,

'l'

joservaturos

praacepta

mea.

Atnue eo
ac

modo

ac
11

regi
ic te
.

Tartariae
.

me
:

ii

tenwque
ei

jurarunt
,X/
l

luiinri m Dominum

a
.i

..... i.ii--|'. conspectum

.

'|>" meque
....

prasci1

Post
.

hsec,
quae
se

iis

prasscripsil

stabilivil

doei
''

pere
ria,
ili'111

ul

gratias
illi

mihi

laudesque referal devictocontra

:

" ll( llla

'

fuere
in eis

admodum bona,
conservandum.
hUi
' '
'

ad

popua
"

quam
,

concessi

mter
pit

pace
d,
,lll

Unum
N """ s
-

ejusque

populum
potestatem

ac

Presbyterum Joannomine dices ei

sufijiciendi
,

l,uaB

h oona

'

l,ul

raeo

me
suo
inr

iiii

Ihcere

im-

alterius cbntra 6JUS

ipsius
-

voluntatem
fuil

ne-

perio
,;,,
ni.i.i

omnem
Rex

Um

mod-

dece P tione

^lterum
,

hujus-

inquiebai Domine Tnriarorum magister, quomodo fldem

terram.

^lter alterum

ne percutilo

si

pugnnm non

habebil

Tarlariaa

'

Bl

dices

ul
,

tibi

lalibus

7^4

VITA
signi

III

S.

LUDOVICI REGIS
num.
38.

t.Muni
joikvhuo.

taubu
g) S
(,

Hdern

babeal

quod

aggressurus
wris
imtre

De

Kl

imperatorem Persidis cum quodque per me Buperaturus genlis

:

trecenlis
sis

Cmmentario
I

Cmsarea muris cincta eaimu ls J

56.

'"

7"
s ""
(

de his
'"

peratorem
centis

Persidis,

qui
.

te

oppugnabil
,

cum
el

'/'"'

Joim illius num. Commentario 48

4$ a

Cl

num

6/9

millibus

equitum

militumque
"i

oltra,
confli-

quem
1

consule.
</-

Priusquam abeas
,,,,,.,

cum imperatore
regem
Tartari,
Religiosos,
iis
: ,

Persidis
libi

rogabis

tradal
.

Tartarorum origine et progressu)laU putavimus m Coiiimrulario ',7 Ulll

i>r
,

l,

"

omm,,,

sacerdotes,

aliosque de plebe
cepil
in

lectvr adire poterit.

.

7 "'

supereunl

ex

qaos
ac

prmlio
tibi

cum
,

Presbytero

Joanne
,

quidquid
:

dicenl

Btque testabuntur
,,.
,

credes

sunl
.

ei

B ervis
,

meis.
aisi

abire
se

aescio
,

Domine me duci

aiebai

enim ex populo hic homo,

jubeas.
<'\

Tunc Rex
mini
-

^erlil

rocavitque
eique
dixil

onum
:

prmclaris
,

Harcus Paulus Venetus lib. / g cap f drca promnciam Teuduch (alias Tanchui ,,,'/' tes Gog et Magog collocat his cerbis SunteKam 11,1 Gog el Magog regi >s qnos illi aominani ci Mungug; Cum Venetus, qui Tartariam vi Sinam perlusPrami non procedai ulterius
.
1

in

suis,

Adesdum
usque
ad

Georgi,

ito

Orientem
esse,

suspicor

rc</mncs Gog
in

et

Magog

iii as

ducturus

hunc

hominem
reddito
foil

diversorium

M i,i,i,
k
piens
iu

eumque
ille

incolumem.
translalus
;

Ac mox sa-

cantui
et

qumhodiedum Regnum
.

Niulhan

mappis geographicis doregnum Niuche

,
,

Tartarus

/..

converHone '""""""'
Tartaris.vietoridqui
r/, r
v

omnesque

omnis populus postquam fuil reslitutus Tartarorum exercilus milites eum insplendidaque admodum habuere conyiserunl
:

hmc enim undique fere vastU montibus suni mclusa prmterquam guod mare habeani a>/ Orientem, qua Japoniam respiciuni
T.iri.iri
.lc
,

Kin

Nam
nlhi
oero

hisce
.

conveniunt dicta Venetimque acJoin

nnj
iil

[lu

roIttmiHt

rogavit
.

regem Tarlarorum,

ai

Venetus

enimw
,

descriptione sua

..

nersa-

. ,

, ,,,,.

siln

Irailcrcl

sarcr.lotcs

ac
in

UcIilmumjs

uli

lur ad

llorcam Sincr

nhi

hmc

sita; JoimiUius

eum docueral
inveneral
;

Rex

quem
fuit
.

summitate lumuli

montibus
id

inclusas,
uiinr,

atque usque

ad finem

''

quod

ipsi

concessum.
ejus

Benigne
subditi
,

miin.ii,

est,

extensas significat, Jam

.

princeps hic

Tartarorum
doctrinam
se
i>,i

omnesque
,

exceperunl
,1.111
/
;

eorum

qui

eis

eranl

omnesque
/.

baplismo
pi i~m>.

curaruni
,

abluentrecentos

oero airum populi Gog <i Magog qui tamt memoruutui apud Ezechielem ei m ipocalypsi cu/i. :'<>, ln ipsi hlruiitiir rssr nun discUtio.
1 ,

dos

Oniniims

iniiiniaiis
,

dnmiaxal
liicn
esi
.

sumpsil ex
,

mililibus suis

eosque

con-

hr regibus, guibus Presbyter Joannes communr rrnl innnru, </nn/ur Inlr </<>iu nu/niulu j
\\
i

jussit

ac

sc

preeparare

el

inde profectus
,

ea regione

aggressurus
ii
,

imperalorem
imperio
delatus
;

Persidis
,

eumque
expu-

n|.n.i\

alque
luga

suo
esl

terraque
ad

nunc magna Tartaria dicitur, <m et de imperatore Peregimus l<><<> assignato "/ sidis wcat Aliqui existimarunt regem
,

</'/"

lii

m.

iilti

asque
.

regnum

Ethiopim
designari,
noster
</r

-<

\/<<iss/,r

Presbyteri loannis nomine

Hierosolymitanum
n
cepil

stros profligavit n, ac
,

idemque fail qui postea nocomilem Galterum de Bricnne quemadmodum audies postmodum. Poillius

u<

quos jam </<k-i<' refutavit Kircherut '" China Ulustrata part. 2, cap. 1
.

n, fuse

disputat

pulus principis
est
,

Cbristiani adeo
,

multiplicatus

tantoque
iii

fuit

numero
miseral
ejus
,

sicui

nunlios

quos
au-

Rex
divi
,

Tarlariam
iii

postea

narrantec

iii

castris

numerassenl

ootingenla

Renaudotium n< drvnorum />"</. 223 et 337 ei sc</ hisce n<>i< acquievisse sed Presbyterum Joannem rursus in iftthiopia qumsivisse. Renaudotium refur Al
.

nde miror eruditissimum Historia patriarcharum Alexan1

sacell.i

currilms imriosila.

tavil

\ssriniinns
2,

lou,

.','

Hi/,1

<<>l

hrnr

)riciilnlr<
te-

part.

pag.

i95,

ubi

ait

tam luculentis

ANNOTATA.
a

itimoniis demonstratum esse,

riim
111,11
111

ifrica,
veritate
<cr<>

sn/ in

Joannem Presbyteisia dominatum esse,

nullus

Jafm
in

comitis

eujut

captwitatem
cap.
tU.

et

cai-

ut

de

ejus

dubitandi
aiis,

jam

locus
dt
B

dem
C elades

carcerc
illa

nurrahtl

fordti/crat

supersit.

Et
,

qum
.
.

disputavimus

Christianorum

anno (244, quam mentario num. 590 ei 594

I.

Egyptiu
i

Chorasminis et exposuimus m ComSajecte

ut

Tartaris

abunde probatur

regnum Presbgten
vel

Joannis
futssc,
///,

m magna
/'(,

Tartaria

prope

<l lilnt

ul iiullo

moiln <n

l/rica stutut possit.

editis,

de Secte

haberi pro

modus
/>

riciiiii/i

regem
I.

oidetur "

Turctt
1/rans-

Sidonem vocare solel Joinvillius, existimai Cangiuspag, 88. Cujus conjectwa probabilis quidem mihi mdetur , at resnon omnino certa:
alibi

ad Tartaros
liilus.

auctore nostoro
ii/rtns
1,1,
.

per errorem
rn/i.l
<lc
.

Itruiui

clc<l<><<"

1'urcarum

ca<lcm
:

mrnmruril
1059
i

nt> </'"""

qum

ratio est

noluerim.

Putal autem

cur oocem $pe repelitam mutare Canjfius designari Har-

Tartan essent ""/<

bei

eadem quoque
;

de Vurois im-

ilbericus

garitam

Sidonk dominam,
Vyrii,

moremque

Baliani

<"<//

ad annum Cangius pag 90.

historia
iion

jam
tota
,

obser*
l"'!
1

n>i/>r<,/iirr

Sidonis domini.
".'/"
i

De Baliano Sidonis

domino smpe
col,
,

electionis
i/noii

maxime

vacillal

prQseraw

Continuatoi

eumque mter prmcipuos

707

n/iini alios

legatur uctorcs.

Uierosolymitani proceres recensei ctseqq. Xdem col 7.;:, dommam Sidonis

M; '"
1

quam
cum

Jam observain hujusmodi visiones wden exTartaris confictas, utpopulum ad longinquas

k

"''

defunctam

refert

Junii a

"
,

pediliones
/"///,/,//,
ll/lllS.
I

/,

redderent magis obsequentem

coope.

'"/""7"'""
'"""/'"'

eognaHonem

Galteri

""'.'/'""".
l,

fortasse

^estorianis quibusdamimposto*

"" v " <"""""

l

tj

US
,

Joanne Hierosolymm reqe txammavii loco assignato Can

Verum, Kayre non
alibi

Satts benigne habitos sacerdotes

apud
<<

vartot
i

'. /

"

f,/

'"vs

Qwassere.
Krri1'"

'"'["" ""

dum num
i

m
el

Tartarorum principes , Commentario f8 de

j

mtelligitur

dtclts
,

Tartarorum
i.oiif/rmatur.

legatis

""

"

Babylona tunc erant

(

cavrus

et

cunictsio tunlhii

um
,

distinctm,

ea

quibusmaqna

airus coaluit,

ut

jam

id ,,u

diximus.

d Mense

Martio

factum,
posita.

tmni

modtw nec viribus tam tam cito hmc sunt ev notavimus num. 599,

1254

honem piam

Naxareth,

perearmade qua \u a pnma

post

*!
_

n iiccc elucidata

oide

num.

5S'J et

590

de

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

i

33
\.

chorasminis egimus, quos Perside expuUranl

.

-<

ad

securitatem

ac

fiduciam

fraternam

JOANNB

conciliandam cum quo

im\

imperatore Constantinopolitano,
,

JoinriLi 10

icem

juvarenl

al

ipsi

ac
sibi

subditi

eorum
tradetratrea

ringuli ab utraque parte

le

venam

secari curarent,

eorum sanguine invicem bibendum

Bignura
fraternitatis
,

renl

in

dicentes
F.i

se

CAPUT XXI.

esse,

ejusdemque
nostrum,
i\c
'

sanguinis.

convenil
istiua

inter

populum
ut
ita ---

populumque
rle

equitis,

facerent,

sunsrnine

>uo

miscaeruni
:

cum
Venatio
' '

vino,

ex

eoque

invicem

prsebiberunl h
sanguinis.

leonum

caremonia
:

barbara

in

lnm dicebanl
super
1

fratres se esse

unius

ta-

mtuuwwi u iivdcve, fadere ac sevultura

exempla
rfus
7
:

^1*111 quadam

Jafw

structum
quo

oppidum

...
j
:

,< - .......j severitatis

aliud

egerunl D

aam

canem transmiserum
utrimque
ab
invicem

fa-

inlci' inter

^m
eques

imkIiik nostros,

minsmip suosque,
suis

siadiisque
,

totum
ita

canem

minulatim
1

ctwn /Egyptiis,

capita

Ghpistiamo-

conciderunt

,invnti-s

nmndi
atque

invi-

remissi ad Regemi quorumrum i '*'"' puerique *

rfam
fld
eiiffl

cem [aUerent. 194 Pactum Factum

de Coucj ne regis
,1
1
1

aliud

grande

aiirabile
in

hic
io

acccssus.

Regi

oarravit.

Dicebal
fuisse cui

eorwndejn in mortuii
deliria.

Comanorum defanctum
el

magnalem
in-

ditissimum
in

principem

defancto

lXm N,
|ta
!

;ll

materiam
dicemus
muniri
venil

nostram
Interea

regredimur,
temporis,

al

terra excavatus est scrobs latitudinis

sum-

cum
Blen.

r,

cajsaream

curabat, de quo ante egi,

em
nabi

eques
,,...

quidam, nomine
*,

l
.

s ,;i n ..; ini

,
b,

profectum
illic

dicebal

ex

positusque est defunctus in suggesto splenatque adi lum instructo atque ornato dide Ifecerunl at descenderenl cum eo m scrobem illum equorum, quos uabuit, optimus, atq
:
:

Norvegi82
eni
,,;,,

atque

se ac

pelago credidiscircun

servis

ejus

unus,

ambo

iM,
v.ns

cun
tu

mo

tmn

,ue

prffitereundo
tr

vigan

equus.

Iddebat,

servum,

antequam

scrobem

15

aispaniam,
;

ieque

per

Bretum

ingrederetur, regi,
sentibus
valedi

aliisque

Uustnbus p ,ei

",,,,,
lfll

autem cum pericn .Stransmisisse, multaque pasgravissimis

emque
argent
ejus

gnam

auri

atque
collo

copiam

;;:,
,

priusqua,

nos
re.
e: t

ervenire
1

iuvolutum
promiltere

aligabatur.
sibi

*se maquod um h. Rex

d

'equitem

illum

nm
ao-

jubebat,
eo
nM|iii

decuri

m
...

Porro intellexi n
S

suum ab
1111 lo

,,..1....,,.,,,,,

.,..:,,

'-^f" m mun
tdo for t

STSito
breves,

tempore

-l

.iiin ...i:

Mqu,
,

e. .

pron i" "*

Deind.

,.t nox ibi nulla esset, qua in summam Postquam noctem lux d non perciperetur. cum suis ipse cognovernl regiouem emies ille

bai

epislolam

primo eorum regi

inscriptam,
illum

rexjMrade^ cm
probum
ideoque
di

M que

per

hanc

significabat,

bominem
bene
aajc

optime
56
,,

vixisse,

sibique
al

servivisse,

leones
-1

venari
5 unl
,

ccepit.

autem id periculose orporum suorum cumque mag

Mulli
tcta ve servabanl in dicta ve-

suppUcare,

amplo eum remunerare

scrobem
sepraq

gnaretur praa

Posl
n

iUum supei
ervuni
.1

iiscrimine. discrimine
oaiione,

Modus, quem
lalis

hominem
..

...

bunc
, .

nim,
:imlll

eral

Equites

excuiTebanl
Ita

es.cumque
aut balista

invenissenl
in

n
ille,

^-!
aqueub.
lactus,
:

leo-

Uusel eqo
1

UN(W

^ Ml>

ligaeis,

clavu

jacula

eum vibraban
leo

^mtoS
1
,

Sm
mpus

,,,,,.,..

De-

quemdam
in
illi

tetigerant,

qui

Fuera

mem. ^

primum,
ialcaribis

quem
subditis

inveniebat,
rug.

rruebal

lum

m
'.

.,,,,

...1 concederent, rum , quos sepul

scrob em e.lapidibus
Paschati

at,

ripiebaut, atque

i.i.i.n

cadere

sinebanl
leo

lritilaciniam:hanc
ratua
se

tegmen aUquod, pannive arripiebat ac dilacerabat,

qui

^;^^
quum,
sareaa,

propin1

hominem
,

tenere, ad
alii

eum

percusserat. tritam

^
' '

^
(M11I1

Regemque
,;,_,,.

invisi

llllinin

CUra/

Dumleo
panni
lebanl
:

subsistebal
viri

lacerandam
spiculis aliis
leo

dlam
impeat-

rlll

laciniam
dein

eum
qui

reperi

que

pannum suum invehebatur in bominem

aliamque
labi
1

deserebat,

ipsum

'^\^

" ,l
...
.

uinm ... cubiculo suo qu semper apud legal0

,

-1-".".

lugam
a
...

^^
_

mi|v

,.,

,,.
,

reliqml
.,

(1|ivm

llllhl

capiebat,

bal

tritam

pann.

Jf Jtm"

roinvuli,

mr
r

^erum quidem est, asqufl ,, Pa scha

,.,,,,,

ciniam.adquam
do

leo

subsistebal
spiculis
suis

atque boc

,,,. quan;hl
;||11111111

frequeuter
193

leonem
eques

intenmebant.
ad

proximi

paschale
.,,.

Qsque
ipsi

Mius

admodum

aobilis

Re-

-'J'

sequentem

Egp

dixi,

me

, ,

736
A

VITA
exercita
ibi

III

S.

LUDOVICI REGIS
diversi

.I.MNM
l

,,,.

vidi

Cssareo
cui

eo

tempore,

quo

generis

judicia

ibidem

exercita

vidi

JOINVII

[0.

Rex
vel
p 6r

subsistebal
in

Primum de equite
data
raeral

quodam,
optio;

jure ac consuetudine
198

Terra

m
l

sanctaB.

teverum impudici supplicium

comprehenso
ut
castra
, ,

lupanari,

fuil

tatea
Bgypli
nisi

audivisti,

qno

pacto
se

Rex

meretrix,
_

quacum
r...nm

invenlus,

eum
: 1

pilms

pri nci

signiflcaverit,
sibi
iis s

non
pro

servaturuni
injuriis
i
;,!'

circomducerel
ti: alligato,

genitalibus
QDfl
i (

quem
:

rane indusio reslitum, fniiam meretrix funem marofriv ab

1

inducias,

satisfacerenl
tliinTlinr
i

vinlpnliis :ili violentiis, ah

illnlis; illatis.

,,,, vencnmi

,
r

extremitate
at

tenerel

?el,

si

haec

pati

nol-

pore

ad

eum

nuntii

Egyptii,
eis

eique

per

litteras

.i

perderet equum inom, arma

bellicum,
sxercilu

sua,
,

appa-

declararont,
,

principes

salisfacere

(m\tt\

velle

ratumqoe
qne
,,i,

ac

expelleretnr
Elegil
,

exularefr-

Regis.

eques,

amittere

castrisque Re equum Buum, atque arma Regi conflscatum ridi equum bi K equitum meorum, qui poposci uni esse, eimi genere. Verum Rex repanper eral ex nobili
potins
i

omnia qua? illis indicaverat, ul ante dictomesl E| diem slatuerunl Rex, ac principum nuntii qua Jafaa se mutuo viderent. Ibi jurare debebani
principes
illi

p er

excedere

Regique
ac

promiltere

ex

parte

sna

se

restituturos

regnnra

quoque
bant,
dii,

praecipui

Hierosolymitanum n, ejus magnates jurare debeex

parte

spondil

precem
facile

meam

non

esse
aul

Bquara,

quia
libris

atque

promittere
principibus

sua,

nbsi-

equus
(|ii.i-

valebal

octoginla,

centum

summa
.

,ii\i

iimmii

non eral exigua. Ego autem ipsi Domine Rex, rupisti pactum nostrum muquando irasceris de eo quod postulavi.
.

adversus soldanum Damascenum. Porro ubi soldanus Damascenus cognovit

fnturos

cum
quffi

Egyptiis
statuta
viginti

nos fcedere junctos

erat,
facile

esse

diemque

ad
millia

Jafae

conveniendum

Rex ridere
\ilii,
'

ccepit,

inihique dixit
tibi

Domine
:

Join-

misil

rjices

quanlum |iirimir
nobili
' <

libueril

attamen

ne
oh-

itnm
Ubi

custodiendum.

sic

i|iiidfin
'1)1111111

irasriir.
1

Verumtamen non
quod
.

propterea

Rex

se

Turcarum ad transAttamen non praetermisii ,-..... i.u.s), movere ad Jafam pelendam.

,

iimii

comes

Jafensis

idil

accedere
ad

Regem,

H
alia
i"i

197
bal

AliiTiiin

judicinm,
ex
se

vidi,

sp

castellum
<|uore-

suum

Jafense
o1

munivit,

eumqoe B
ad
sin-

"'

ad

quosdam

meis

equitibus

qui

die

statom
gia

perdoxit,

omnino apparerel
idonea.
viri

orbs egre-

r illa-

dam
ram

venationi

applicuerunt,
vocanl
,

persecuturi
capriae

ad
ca

defensionem
tri

Etenim

furiai

quam
mcis,

dorcadem
nmnjiic

similem
equi-

gulas
ii
.

ejos

pinnas
pelta

eranl facile qoingen-

Pratres
iibiiv
cii
iii

Hospitalarii

obviam
i

progressi

sunl

quibus singulis
gentilitia

eral

cum
eral

scuto
viso

tessera

i>

iiianus

conseruerunt , adconlnmelias.
Sospita

ejos

insigni.

Quod

polcher-

insignes

equilibus

intulerinl

iiiiniiii.

Qua

de

injuria

conqnesturus,
raagistrum,

summum
illatee.

cx

auro

Symbolum enim ipsius gentililium eral puro cum cruce coccineo pedatum,
compositum.
in

lariorum
equites
anditis
.

accessi

mecumque
ea

duxi

splendidissime

Nos
istius
.

castrametati sucastri
Jafensis,

quibus contumelisB eranl

Vlagister,
re

mus
quod
sii

in

campo
eral

circuitu

querelh
promisil
.|u,r

meis
;

se

mihi
ac

de

satisfn

-iiuiii

intra
,

mare
ut

atque

in insula. Josaedificari

cturum
rae

pro jure
eral

consuetu
.

line

Ter
fra-

Rex opos

inchoari

cingi

atque

san. !;..

ejusmodi

nl

jnberel

curarel

oppidum
Dicebal
iis

per

totnm

castri
in

circuitum ab
lerneintersuis,
ul

qui

intuleranl

conlumeliam,
illi
.

manducare
fra

uno mari nsque ad alterum

medio.

spatio

super
ranl

pallia
affecti
,

sua

atque
illic
.

qui
.

contumelia fuelevarentque

praesto

essenl
ul

animos
ad
cipes

autem Rex operariis adderel Ego saepe iportam

:

portavi
prin-

trum

pallia

Factum

esl

sumraus Hospitalarioqui

lucrandas
venire

indulgentias.

Egyptii

porro

rum

magistei
.

juberel

fratres,

contumeliam
:

non sunt ausi

ad

intuleranl

equitibus
al

illic

manducare supei pallia sua ego '-11111 aderam rogavimusque magistmm

,

soldanus
miseral
\

Damasci

metu copiarum, quas servandos eorum transitus

erum nihilominns ad
capita,
Mi 111 sicut
terra

Regem
ab
.11'

miserunl

levari

juberel

fratres

palliis

suis;
-

qnod au
.

omnia
..iiii Cairi

Christianorum
>ii>jm-iiiki .1111 suspenderant
,

quae

super
cio eis

muros
:

tumaba! abnuendum
"
;|
l;

>ed

tandem necesse ~v.

u ., fuit

ut nl

"'" "'
1

v "
cum
ilu1
'

i\r\ Rex

exegeral \< --

sedimus
eis
>

cum
I

fratribus
pati

ad

co:

quae

Rex
le

jussil

in

sacra

sepeliri.

Miserunl
detentos,
:

medeitom
;

illi

noluerun!

qu
item
,,.,

ad

"

Qecesse

'"

"

levarent

nobis ad

Mn dom com
1,1

mandu-

quos jam

eum omnes pueros ab ipsis Qdem Dei negare coegeranl

ad
...

alqoe

7
1"

alns sois fratribos ad mensam, ac QObis relinqoereot. Aliod judicium foit '""-'" quodl nu QOme "'"

raiseronl

illum

elepbantem

quemdam,
ejus

Rex

misil

Galliam.

Gonl-

199

""'
eo

';""
,lr

manum admovi1 cuidam eum qe donter tntudit. |V| '"; Jepwtnm., qoi
'

[nterea,

quando
Jafas
...

Rex,
nl

lotusque

meorum eqoiAccessi Regem

mihi
dixit,

exercitos
eos
,

sobsistebai

se

monirei contra
fugivmi

qui

eranl
soldani

castro

"s

mm

';,'

~
,;

; Bfac,le

;i1,

posser1

tormas

"-

'

' 1

""

Damasci iam

n, nuntiatum esl Regi, campo excobain

'"-

qeandoquidem

""

lQluderal
deslllu r
.

'"'""""^
sed
-

meum Piw
,

Bj

,ri,,ni,.. servorum

W -^e.

dixi

re n, nnumque e principibus soldanjs venisse, demetendum corrumpendumqoe fromentom

^
ieu-

ad

cis

,,. i,
a. castris

,n,r

,,,,,,

n,h-

drdter
eo
misil

,,.,

obtinerem;

neque

esse

manum admovere
S '""
'
1

Regis

Continuo

Rex
se

ad
si-

S
,.

minri
'

;'""

"'i'

FZ^
d
i
i

M
,;
,;,

';"
,,

Z
,

', :
'

1?
;:

T:\r
:;,:;";,

f Qm :r? "T
"
1

dicium "
1

"
'

""

Pegl0ni

m
.

explorandum, mu,ac
caperecoepil

eoque
''"

&**
:

,.

ipse

per

accessit.

At

^dventare sensit,
equis e

fugam

qoem

citatis

nostris secoti

Bxca,cealus

-",
bi,is
>

.,i,,

,;
e s

:;

ri^ ;
;-,
r

""
;

"'"""

m
'

""'

Kl
1

"

[uitem

;:
'

;;

|ll

'"

:;;, Q

***dmt Domi.

Wto lancea
**
praater

*
ic

,,, qnidamno^ecutos; ac Turcas duos

IK , tl .,

^
,

mi ad

dejecit, ea

non

*fracta.

liunc

nobilcm

eum

se

convertit;

et

miserunt

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTl.

""
,ur
'

7?7
i.

i"!!; S

ipsum, ut ab eo nna ad illum venire possenl

j

alia

ipsls

assignareine
,

Pro Coucy legendam Toucy, manifeslt osten-

JOANNB

allo

dit
f

Cangiuspag.

90.
videlicei

JOINVILLIO. Jo

Hp

,Ift

iefec
v

'iu>\
5e
,.,.'

aliam
;ll)

'!"'">

,,,s

designavit

qua
staalte-

Ex

Agnete

torore

Philippi

Lu-

,.,,,,,,

Regi
-iii,

promiserunt,
<|in<i'i'"'

nl

gusti.

Haic,

ut probal

Cangius,

primum

nupta

''""""

,,|,|V "

n(
|

_r (l |i,-

ab

iin.i

fuerai
ciso
,

ra ^ue

te

(1|(

,|

(lirlll

agendum. Durante lioc lemquara expectabamus venluram

,

re

'

^eX

aS jgnaverat
,

erairis

Egypti,

ul

ad

ipsum

tW
?
"u

em

\.
'

ad

secum d
ene

it

Regem venit comes de Den p,-ac bonum equitem Arnoldum de Guy:

Andronico imperatori Graco, eoque ocrursum anno t205 nupsii Tkeodoro iir nm, principi Graoo, ex quo filiam habuit, qua nupta Narjoto seu Vargaldo de Vouciaco, nobi// Campano, et imperii Constantinopolitani tu//<. hunc peperii nobilem, nomint Philippum
de Touciaco,
vel

quos Rex servidu0squ e ejus fratres retinuit decuriones adscriptos equitum

.!<

Toucy,

qui

etiam

fuil

imperii

^""m',!,--,.

Den

illic

creavit

equitem, qui

Constantinopolitani pro Baldumo II tutor. late probata mderi possuni apud Cangium

Rm

;Vr
'
I 1 1

.uln-

adhuc

eral

juvenis.

g
iniit

BaN
cum

II

tM
Vide

e.
?

IU0

id fo

.Mlpnn-

princeps AntiooTsimiliter ad Regem venere ',,,,,. m ater r; quibus n.^num hono"' Lhibuil i'"' honoriflce excepit
' .

Romanis.

Mstonam

Constandva

tinopolilanam Cangii pag. /2/. Jonas vocatur ab Alberico : at

i

non
Jonas

"'"',
,

1,11

Rex
vi( |,

creavil

principem
al

Anliochias,

non

pervixit.

iudi

Vlbericum
esl

ad annum tUO pag

pradies
el
,

nN
'"l"
;,

",,,.;,

annos aatum,
,;.,

numquam
VU\
f.iil
:

eaastarq.ies,

579
r.us

Mortuus
non.lum

hoc
,

anno res
el

||U
'

pr.ul,nlem
H.---i

baplizalus
civitatis

idCirCO

sepul US

.......i.i.-.n.

proposuit

nimirum
cuilli

exlra
octo

muros
arraigeri
el

...

allissimo

tumulo
dextns
el

^r^toSSSi
,ll
,, ,1
, ,

d
n

reqadam,quam
mat"e
sua

suspensi
ita

sunl

iM

;
(11

coram
,

quod

sinistris,

voluntarie mortui
sunl
ibi

ngmli

'

fuitejuspetitiojdixit-

equi vivi

Dlttn

appensi.

Ku)usautem B

,nih
; lwl *
'"';

1,
,

,uatuor.
.

Quapropter
mihi

omnivide-

et

Vatacium.
se

Cer
:

<

'

;".,,
:,

""; '""

otetas etiamnum mihi

,;,,.
;..

Zez

v-titil^
Propterea,
II
(

ni

cas

: -i^^E
Domine Rex, huraiUter
raonere
ac
libi
id

=
,,

supplico,

r= t =rr rt^ft;
gestU,
bellisque

Batate mtur Deejus

afyuanio

Mm

"

JoannesDucontra

>-'

eara
ut

dignens,
mitites
...

atituraque

^Wj* toj
-

se

,,,,

pecuniam

mihi

tnbuat;;

ut

mss

n onm

manos etiam tm paganos ibm baroa ris pmditos,

.

eamsuppetias meis, qui

postulato,
g it,atque
illi

arbe mea sunt, quera-

m,/ fti

^ ^^ ^
_

dilO

prinrops

proponebat
,

tan-

bu ad

UtUhm
'

apud

matre
pecunia.

Bcd

u
.

ingentem

traderel

ummara
m,
esl

ad

g-Jjf^i
,;,/,;.

^^
tursed^
,.

princeps

urbem suam, urbi praBClaraoperatus

tempore,

Ab eo

scutariam

Reg, no, tesseram, qua colons

ad

genUs
roseil,

m
se-

est\

-;

mcepno

^
s

tesu

to tuforii
eorwtTi
,,

Efaifco
.

,,,,,,,

assignandts.
,
,

y^^

K|

Cuit,adjectoGallia3typo.

^
""
on
'""'"

flC

Bmarabiai

aitq ue

^ ~j
ca/J

U(j/(/

^NOTATA.

vocat, auQS scsthas hyperboreos

sedes

mutamse,

;,,,,,

,,,;/.

*J*

a
i,

'

,: '

caife,

de

Norone. 4
t

4
,

"'

'; ":;.;r:::r'.:r::;-l::'"",;,, MM.

,

v.mS

,- <

Nomge
'""'.

s
;

:
'

wiMM
i

'

"7;;;;;;
'

cm
',".
,,

,,-/, ,
Hist
r
i

m
oi
L/rioo

kw
s,v""'-

,'
'"
'

... , , ;;;,;',;:.;;,, "'"

,

.,.. ""' '"; DomosMno, "<"/'" woutoot. /(/l s /,,

insidiari insidiari
in

Ulud

ciiiiii

.,,, ijore
'":'

,,,,,., ,',','

Maroccanun,

"'
"'"

"

',.,.,. ..."..',

""'"'"''

'-t%t,

'

?&'*
,.is

,',. ;,.

campo. ..""i"'-

.__..

;;,:;';:;,:;"
,,',.
'-

tWt,
Rolio ataroi-M ',.""' .'.,
.,

-zr*.
,

et osirotojts

""

,..,..i

""
l

'

'-

""'

,tio

(empore,
,s,,
,,

(anto
."/.
/

lonjiores

sunl

";""; '"'""",
,/r ';
s

Z,/i,r, Igrum elousum ;;' ,,.J.

-

'""""
*
6us

._..,,

*!**
/,,
'''/''"'

voreeoia
'

eeAementer

.''"'."'
'

""
;,'
;'"'
,,

,,,.

,,,,

ed
'

..".
/,

..

/-"
,".'"'
'/

"
'

,"/.
-

""' "

m
,/,
,
/

""
."..'

',

'',,,,
"
r

'""'
'

'";""
'"'':, '"'
'

".,

./.,

'"-

""''-"'"'"".
""'''"/"'

Tsi
f

noctuaue

semper ,,/<."

'",,.,.<
'/'>"

llfonm,
'/

>"'/''

vts

t ., Ucarc

? ,:;;,,;;;.,/,. //</"-""""""/ ma;orem pafifur dteruw .Mtatem. Latiushac rideri possuntapudastrologos.

?"-J::r:,J ,//s" 4 at
// i
(

n*
97

Brienne

iugusli Tomus

V.

"

7
A.

>S

VITA

III

S.

LUDOVICI RKGIS
Hierosolymitanum,
pertinens

JOANNK

JOINVILLIO

Cangius

Brienne regis olim Hierosolymitani. Verumrecte oocan qui Alfovsi atatem opponii
poterat,
ut

atque

in

tum perpetravil mah.

riadis
(I,

Cepit

adventu mii; nmisuo IIMIIenim castrum

Tii

],

non

ung jeune jouvencel, adolescentulus

Joinvillius.
fuisse
aii

ad

dominum
.

juvenis,
,/ihiii

eum vocat tatitum annorum

/ilniin

Ulum
atate

tfrir

Montbeliar
stris

e;

ceciditque
potuil

Eudonem quoscumque ex
Caslrum
extra
i,i
.i,

de
d
i,!,'

Chaixius
nimis

invenire
/
.

extra

Perejrri
h|||
'

'

adeoqur

tjus

verosimiliter

uoriim

extra

Acconem, atque
oninia
,

immatura.
certa.
i|

" "' utrum a\ teUigendus, eorrectioque de iugicomite sitsatis

Viderini alii

Postquam
Intulerat,

mala

qna

exs(

'

n
-.,,(,'

Babyloniam g versus
a

se

recepit,ul
\,
,,,

si.lium

arciperel

s.dd.mo
ad

Babyloni,

"

uterque
seu

auctor
Ghines.

memoratus

substituit

De
cormir

ad
Et

eum
his

venire debebal

invadendum
regionis
,

nostros.

Gnines,
io.

Qum
ait

certior

videtur
filii

de causis magnates
inito
.

cum

palriarcha

Suni enim,

Cangius,

natu

consilio

statuerunl

nores Arnulphi
Robertus,
r
et

u
3,

comitis Gisnensis

irnulphus,

imperatore,

priusquam
:

confligendum cum subsidium accepissel

a
,

Henricus.
lib.
.-

soldano
i~>,

Sanutus
/555
i\U
est.

part.

cap.

ad

an-

num
Lucia

Boamundns
abi
a

vero (VI)

cum

matre
miles

miserunlque qui in subsi diiim accerserenl soldanum Camelae equitem anum ex oplimis, eequissimisque, qui inter omnes fuere
paganos.
moiiiiiu

Babyloniae

Japham,
vous

Rege

Franciae

Hic

ad

eos

accessit,

magnoque
atque

ad-

hctus
s

honore
simul

eum
\ccone
hoc.

lccone
exercitu

exceperunt.
,

Postea

Et le

ni ii) asterisco, ac

si

ilrrssrt

ali-

omnes
runt
oostri

discesserunl

vene

ijiinl,

inn

aliquid esset

mendasum.

R.rtslimu vous

Jafam.

Toio

Jafrn

congregato
ut

iiiim esse
i

quod jeveux,
scuto
pri/ncipis
93,

forte scriptum fuit veus.

rogaverunt

comitem
se

Galterum,
libentissime

secum
profl-

De

Cangius pag.
tisssr

Antochiw varianotamt ex quibus patet, non constirusru.

adversus
cisi
i

Persarum
respondit,

imperatorem
patriarcha

vellel

Qiu

iturum

cr snlo culnrr

I>ulrnl illa CUriOSUS

modo eum
qni

absolverel

Acconensis

h,
Qdequrn

i>

lector consulerc.

ab

aliquo

tempore

lium
eral

privaverat,
in

quod

eum communione lurrira quamdam,

,

castro

ipsius

Jafensi
turris

restituere

uollet.
:

Hmc

turris

vocabatur
hic

Patriarchaa
esse.

ideouihil

que dicebal

patriarcha

suam
ad

\i

CAPUT

XXII.

horum
cedere.

facere

patriarcha

voluit;

m-que ideo comr>

Galterus

praetermisil
[nstituta

nobiscum
tria

sunl

agmina,

pugnam quorum
,n-

proprii

mum
Gesta

iluxit
,

dominus Galterus, soldanus Camelae

lertiumque
palriarcha
,

qucBdam
:

in

Valmtina

ante

adventum
Chorasmir-

alterum

regiouis

S. Ludovici

scilicei

ingrmus
vocatj

magnates
equites
204
se

cnmque agmine domini

tribus
his

iialieri

erant

norum
sanctam
ccedes

Hospitalarii.

fquos
:

Persas

in

Terram
vlades
;

Ordinatis
,

agminibns
ingressi

omnes

j>ffna.
'''"'

Christianorum
comitis

ab

his

moverunt
,,
,

ac

campum
\

sunt.
;

Baud
.

ttianowm,
.

captivi

Jafensis.

mutto

immicos suos tsu perceperunl cognito noslrorum adventu, substiterunl in

posl
po,

qm,

camdi-

j'-,

ac similiter

exercitum suum

in

tres acies

viserunt.
Galleri

Ubi comes Galterus de

acies
>uas

Brienne

vidit,
:

omi-

m
ludn,
et

\Ju\.\ laudabile riam reducere

est
facta

narrare,
,

atque

in

memobono

inimicos

componere, exclamavit
'

Dodis-

virtutesque
hic

excellenlis

mini

Ja-

quid agimus

potestatem
acies

eis

facimus

cujusdam
comite
a.
turn

principis;

ideo

jensis fortt-

agemus de
de
viveret,

ponendi

atque
iis
:

ordinandi
propterea
At

suas, atque
hic

etiam

Jafensi

domino
suo,
ad

Galtero

Brienne
comita-

animos
ut
iii

addimus,
ac

quando nos
vos

subsistentes

qui

lempore

dum
annos

intuenlur
eos
iv

oro

pcr

Deum,
qui
se

Jafensem
vi,

tenuit

plurimos

magna
,

aggrediamur.
iiii

armorum
adjntus,
<

alque ab

ope

facinorum
,

bellicorum
ullo

consentiret.
.

nusquam erat, Cernens neminem

hac
''

nio-

oppugnatus
at

ipse
illis

rEgyptiis
.

neque

censu
poterat

vere tionem
hujus
ricus

velle

ad

patriarcham se

contulit, absolu

dumtaxal
,

quae

lucrari

suam
illc

ab

eo

Qagitaturus

arsionibus

quibus
hostes

impetebal
Contigil

Saracenos
vice

facere

volun. Comili
insignis,

verum nihil autem aderal cle

belli

hdeique
'l;im,

Christians
deleret

qua-

admodum
comitis
ic

Ramensis ftepiscopus,
lacinora
dixil
in

ut

ingcnlem

Saracenorum numediversis

qui

multa edideral
Noli

rum, qui

prmclara
Hic

copiam

magnam
obi
esl
,

generis pan-

societate
miti
:

Galteri.

norum
isque
tibus

episcopus
tua

co-

sericorum
abduxil
suis
:

vehebanl,

quos superavit
rediit,
illos

ab

vexare

in

conscientia
iniq
te

propter

et

Jafam

equinihil

excommunicationem patriarchm,

rnim admoin

partitus

adeo

ut

illorum
ul

dum
miiir
El

facit,

meaque
et

potestate
el

absolvo
sancti

no-

superesset.

Bunc agendi morem

tenuit,

"

vespe-

Patris,
,

Filii,
,

Spiritus
,

Amen.
suill
i"

abi ab equilibus suis discesserat, intrarel sacellum suum, Ibique diu manerel ad gratiarum actionem, laudemque Deo

dixit

AltiIihu

eamus
,

in

eos

irruamus.

Tiirn

calcana

sulidiilci iml

iiiveclijjue
,

referendam
sua
b.
.

deinde

cubitum
optima,

aciem

imperatoris
iu

concedebai

Pejsarum
eral

quaa

eral

postre-

cum

uxore

domina

ma
que
nus
ejus

qua

iiimia

<

u> ittiano-

rum

con
:,

quo modo unus principibus Tartarorum cum trecenUs omnino

divino
auxilio
illius,

regisque Cypri sorore Porro ;illlr audivisti c

hominum
Fuil

multitudo

contra

vn-es comilis Calicii.

ibidem

ab utraNihilomi-

parte

ingens
fuil

occisorum
conies

numerus.
;

captus
miiites
prrn

equitibus
>'\
I

Galterus

omnes
fugam,

enim
i"
"
1
' 1

Chorasmuii Terram \anctam vattan(e

expulissel

atque

abe,

regno

probrosam

arripuerunl

atque

imperio
facile

Persidis

'"i "'
1

imperatorem
rriillibua

desperatione
fuil
,

Persarum,
hic

trecentfs

equitum
viam

Ba

desperationis
Persidis

appara.

instrnctum.

Nunc [Cognoscemus
imperator,
hic
cui

(ui

quam
erat

peratoris

tenuil

mari se una ex aciebus im aggressa sil soldanum Caroel,

injecerunl

Cau-

quod

Persidis

Barbaquan.

Barbaquan

adivit

nomen regnum

qui uintis se
cinoribus,

ictibus

tuebatur,

lantisque

belli

!'

licet

vires

haberet contra

hanc aciem
nimis

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

ifirmas,

nt

e\

duobus Turcarum millibus

ocloginla
in

qui

apud Uartenium
relatii

/.

CollectionU amplUsima
Galteri
\\\

ioi

nisi mTnon superessent recipere se faerii clBS

'|!."
)(
'

circiter, ac
<

col. 652,
/r 7 rs

nuptiit

cum

filia

ioihvillio.

castrum suum
Persidis,

Tancredi, expeditioneque ejusdem acmorte,

.

hmc subdit
""'

Galteri

conspiciens
.

imperator

victo

qni deinde
dubiiini

fuit

fuil filius nomine Galu comes Brenensis. Qua verba omne

re tulisse

secum
asqne
recto

statuil
in

proficisci

ad

umurcrit,

ac

ostcndunl

C.allerum,

dc

f>tlfi

obsidendum roldanum '"''

castro

ipsius

Ca-

*
d

^ihu.i

exseqni

voluit.

Verum

scito,
el in

quo agitur, cx regum Sicilim stirpe natum, sieut patruum habuit Hierosotyma regem, ac
/il

S oidanus

hic,

utiqne consilio
suos,

mm
b

regis

uxorem.
Galteri

dnsiria
..

usus,
:

advocaveril

eosque
obsideri
ul

monuerit,

Vuptias
regis

comitis
refert

cum Maria

sorore

dixeril
;

Domini,

si

dos

sinamus,

Henriei
i

Cypri

laudatus jamjam Ty(94,

oeriimus

propterea
misil
i
,

praestat,

eos

invadamus.

n
c

Contmuator
Varravit

col. 745.

L
'

yera

suos male armatos post vailem coo-.

in

hcec

num.

expositaque stmt

u il;illl]
...

irruereni

agmen
sunl
,

imperatoris.

Quod

ni

Commentario num.

599.

feCere

aggressique

occidere mulieres et
qui

eros
,|
|i
(

postquam
audivil
est)
ni
iis

imperator

semper praece-

i;iL

versU g

clamorem exercitus sui, retro reopem ferrel Postquam is dorCamelae

eos

d Tiberias urbs est Pal&slinee in Galil&a ad ripam occidentalem lacus Genexareth, qui mare Tiberiadis inde non raro vocatur. Tabarie vocuiii

auclorcs

tcm/mris illius

prmit ctiamniim
lib.

^erterat,
babebat,

soldanus
in

cum

iis,

quos
a

nh

iiuolts riicntur
cn/i.
i,

Porro

Sanutus
coi

3, part.

militibus

invectns

est.

Hinc

i%

Continuator Tyrii

~u

castrum

aaDUS fl
,

partibus
(

imperator

tam graviter pre

sus

MB,
wtort
fi

for-

qninque millibus bominum, nec uon superfueril nec vir occisis, mortique traditis. ujolier, omnibus oportet, quod imperator scire 206 Porro a antequam discederel ad castrum Persidis,
ui
,,

inii
ei

'

habebal

expugnatum narrant a soldano Mgyliquot annis posi hunc Chorasminorum incursum, qui contnjii uii.no fiii. Vidc tummenlaTiberiadis
r iii e
iii
ii

num

594

De

Eudonede Wontbeliard consuli potest Canubi ait jure uxoris Tiberiadis fn

eo

gius pag. 95,

mr !;r

obsidendum
ipsius

duxissel

bonnm
de
e*

item

coirilii

jafensem,
u
t-t

dominnm
Jafam
ad
:
,

Galterum
ibique

Brienne

ante

dominum. Castrum autem ab sentit Conlinuator Tyrii mox

i

munitum

<<<

citatus

m-

eum
dici

brachiis sus-

pendi
,

jusseril

furcam
el

coram
e

illis,

qui

eranl

munitissimum erat astrum Peregrinorum Templariornm, situm in corde in.ni- ut nit Sanui
,

casiro
ci

Jafensi

ipsis

jnbebat,

nnm,

tns lib.3, part,

li,

cap.

2,

non longe a monte

qiiain
M ,r

lem

jussu

suo

furca

demendum
I

do-

dedilum
penderel

sibi

esset

castrum
,

Jafense.
a
,

Cum
alta

auvoce
fasi

et Cirsiimiui

lem

miser comes

aos

Carmelo inter castrum, quod Cayphas dicebatur, iccon ci Jafa ad mare item sita erant, attamen nonexistimo omnes urbes Palee
hiscc tnInis

exclamabat,
cientem
(acerenl
morii
se
,

ul

nullam ob rem

quam ipsum
:

stnnr occupatas fuisse a Chorasminis,

viderent, castrum dederenl

atque,
,

id

SOlum <"
ul
est,

r/U/s.

imperatorem
aliud
misil

praeceptui
advertit

ul

omnes

g
h

rcrsus

Egyptum.
Hierosolymitaloco

traderenlur.

Quando
soldanum

imperator,

imi haud
_

dubie patriarcha

Dilnl

ibidem
ad
:

efficere

posse,

comitem

, /s
nis.

(/ll

lcconensis
iii

vocatur
notis

habiiatiocap.

Galterum
que
ei

dono dedit
n

eumparique modo summum HoNabyloniaB,

Dc co actnm
a.

adCarnotensem
3,
part.

%
i
:

ht.
i

gpilalariarum

magistrum, aliosque multos capliiros, quos ceperat. Porro ad viros illustres, dncendos Babyloniam usque comitem Gallerum,
aliosque

Audi
vero
millia

Sanutum
soldanus

lib..

(2,

cap.

Salah
tnor

Damasci, Ptolomaydae
transmisil
.

pa-

equitum
,

quibus soldanus
oassallus,

captivos
id

erant

trecenti

facile
:

equites,

ppamiit

lalainrlr

ipsius

nimirum
ei

qnibus

admodum
caedi
,

feliciler

evenit
fuil

interraerunt
C
Caraelae,

quee

facta

ante

non enim caslrum

militum,

Chaixio

tom.

I.

pag. 536

alibi,

Mouca no-

imperatoris
a

Persidis
est.
.

illinsque

de

que

actum

Postquam
soldano

mercatores
in

Babylonii
leneri

cognoverunt

carcere

ime
nt

iverunl
sibi

comitem Galterum, congregati sunt, omnesad expostulandum apud soldanum, sumeret poenam
saepe

de

comite

Jafensi
intulisset

qui

ipsos

trimenta,

magnaque Soldanus morem gerens

cecidisset,
tradidil

deeout se

postulato
Galteri,
Llli

nim,
llr

iliis

corpns

comitis

eo

ulciscerentur.
sunl

Tum
,

proditores
eral

canes

Von itaque soldanus Camela eo tempore ui putavit Cangius pag. F ilapitB, erat qui occuparit. Ucei Sazer postea Camelam 95; at recte de Rainnes habet, joinvillius [ cangius pag. 95, legendum de Rame, >cl monei episcopai ,\,, Raimes, quod Rama fuerit urbs tocatur cujus episcopus etiam rahr.inni , fuil translata quia sedes Liddam Liddensis Tyno, postruinain itumic. H(*c confirmantur ex ,, W43 inter urbes episcopales Liudam pag Vitriacus cap. 57 Liddam nume: et

minatus
,,/,,

mmra

togressi

rarcercm

uhi

n>mr> lialln u>;

,

rans

inter

sedes episcopaies,
.

h*c subdit

Lidda

'*%e eum membratim

concideiunt
, "

secuerunl

ac

Irustatim
:

au tem

civitas

multisque
gloriosum

affecemnt
in caelo

martyriis

nnucupatur.

P1

quibus

esse

oportet nos

credere.

illum designei Uo cBSum narrai

his

nunc ad sanctum Gborgiuii Unde non dubito, quin Jomvtlhus episcopum, quem m eodem prm

Continuator
sunl

Tym

col.

729

irrhts
erat

ii

occisi

ANNOTATA.
;i

qui
cT1

archiepiscopus

Petrus de Sergines, TFi et episcopns san-

Gbohgii

Rambnsis.
potcst

De

tmplo
vn
3.

S.

Galterus
l<>'

hic

"'""

3,

comes Brenensis oocatur u SaFilius, ""/"" part. /2, cap. i.

indd.r

ndm

Quaresmvus

Eluc\datw

'"'"/'".s

pag. 93,
ex

"" lls

Brenensis, qui

poslhumus erat Galteri XII comortuusestin bello VeapoTancredi

Sicilim
regis filia.

Terr* sancta lib. i, eap. """' '"' mcos redacta,w titnere, /,,. oppida, ',' ,,, n,,^,, ^/; ;,
"/<''

Ceterumsua smi

''"""
''"'

-'"

rr ""'';;';
''''

;;;;;;

Alberia

,rr

rationes,

'""'

brevitei

quas allegal ad hoc probanrem ostendo ea Tyrii Continuatoret

tar,

-<

",

sionibus

~
740
A.

VITA
intelliges,

III

S.

LUDOVICI REGIS
208

Joasm

tionibus Societat is Jesu Orientalibus tom.5, pay.

Die sancti
concioni ex
qui

Joannis proxijna nost

p-i

Joim [LLIO

98
1

et seqq.

qnando
nil

Rex

intererat,
praefecti

ad Reirem

*
**"
'

l)

Sanutus

assignatis

Continuator Tyrii locis supra ainnl, Damascenos, t/uibus pnvcrat

ct

finus
,

militibns

tonnentorum
'

gionun
eique
"
|S

armatus
praefectum
esse
in

sacelhirn

Cameto soldanus,

cito

nja tergc

vertisse,
.

mdeqne

dixit,

ortam Christianorum cladem. m Efee, ul aliis auctoribus tncognita, itanon

carent difjicultate
ob

inclusum

n,

campo. i'"-

Regis int balistariorum a Sir-"' SaraceC"

Tum Rej?em >"" nc^cm

eo
jussil

'

mini
ita

niii'ciii.>m polestatem

ro ff i

f.*,-. ......

faceret dari

accede
nsi|l
' (

locorum distantiam,
:

si

de

atque

fecit;

mihique
quos
ac

Camela
Emesa,
est

intelligi

debeant
est,

Camela
in SSyria

enim,

olim

quingentos

milites,

nominavil
oui
1>r
.

mu
'
,
.
.

ut antc dictum
Si

ad Orontem

fuimns extra castra,

balistariorum

Saraceni
in

tamen facta sunt, contigerunt postquam dcscrti a soldano BabylonicB Chorasmini hue illuc se diviserunt, variasque gentes invadere
sita.

tenebanl
ad

"
\

runt;

recesserunt

cojperunt,

ut

habei Continuator Tyriipag.

730:

tumulo ijnodam erat uo militibus. Tum cceptum

racenos,

emirum quemdam ' ante uos cum millp

esl

angustits

nos

adjungens
n

illos

hoc

modo
Ttjrit

praelium inter Sa"

balislariom
nrgeri

variis cladibus affectos

cohortemque
ille

prsefecti

intra breve tempus prorsus mteriisse.

Quando emirus
Capti
ftiere

videbal

suos
:

mox
facie-

Cmiiiiiuator
.le

col.

729

mitlebat
bal

mililum

subsidium
,

atque

idem
suos
hoc

Giiili.-lmus

Castro-novo,
Joannis
,

magister

Hospiiala-

praefectus

balistariorum

quando
nobis

riorum
gort,
obiit.

cer-

sancti

el

Bermannus de Pierre,

nebal

esse

inflrmiores

faterea,

magister

Templariorum

qui

r.nrcere

do

mo~
illius

onlli-enlil.iis,

iruatus

mnjrnalesqiie
stulte

Guilielrnum annq 1250 liberatum s.Lu.lovin vidimus in Commentario num

ope
699.

regionis

Regi

signiflcaverunt,

admodnm
per-

actum
caturi,

esse,
Ille

quod
ergo

me

ad

campum
ut

progredi
irenl

misisset.

praecepil,

me

pevo

atque
Turcffl

etiam

praefectura
. i

balistariorum.

Tunc
mus.

recesserunt,

qos

ad castra

redii-

Porro

mirabantur

multi,

quod Turcee nos

invasissent
quia
tanto
:

siviss.m

quietos,

neque
id

nos

nisi

CAPUT

XXIII.

quod
equi

aliqui

dicerenj

accidisse,

eorura
tem-

fame
<;;./;.

omnes erant
substitissent
,

fatigati,

quod

pore
facile

ubi

fueranl

per

anoum

integrum.

Prvlium

inter

soldanum Damasci
eos secula
:

et

JEgyptios,

acpad mter
iam

vehlalwites ,,,,:

209 Alii Turcaa, qui ex parlibus Jafe recesserant, inde venerunl ante Acconem / nra-re,., , ,,, A . r ,, ,,,,, aierosolymi
,

Irconon
cctdtiitt,

Cliristianorttm

cum Saramiis
caspti,

SidonU

l;

""

<'"

bellicffl

preefecto,

ni

mitterel

ad

ipsoi
1

.... aettrueU,-pavperum

muri a Rege

exeitari

Saracenk
:

i"' ! "T ,;, -' , " a

n 'iH"'

byzanliorum,
iUis

hortos

iirbia

ibidem aedes

,.,

se

alioi|iiin
,

deslrucluros.
nitail

pere-

significayit

Dominus de Asur eis missurum. Tunc ordique per arenam urbem, ul usque
jacula

grinatio Hierosolymam Regi

dissuasa.

naverunl
in

acies

suas,

rener
instructa

Ptuissent.
"
Pugna solda g
s,,..
cst
'

Acconensem tam propinqne ad

urliem
balista
turri

mini

po-

Tunc Dominus de
posuii
Nicol!li
.

Asur urbe
ulii

<

, ni epiM

DoouMeeni

ptH
'""
"

,.

se()ue

ail

moulein,

,i,i, r,nin
Posl

"'

esi
,

Dan,ascil

qui

- :,ndi

habebat,
ibique

"<

fiefendendos.

retraxit,

quam propius
cone

cum gyptiit;

atque

gyptum

accessernnt

Tnrcfe,
qui

exien.nl A.arc

mgressus

emiros

peditum
Deric

uostrorum aliqui,

ao

k
ii

pax

fnrum

m
Dam
, ",
'

PS0 '' ,"n,

'

agmn
'

80ldani
'

" tera

Tl acie
,

.T",""' " n

em.rorum
-,"

aC

'

em Cmiro um
'

""
eos

"

'"

al "

w*e
"""'"'
hos
r

'" "onjLrent, " jussit/per epitem

>s

de Asur
V
sis
,,!

^Egypt.

superaverit

,,m
'
'

jnvenem, qui erat Gennensis.

-"'
|,e

ZJ2FSZ.
;,;,,,

?r

PrPlerea C "' nUS n amaSd gl avi,t

aSCi
' 1

'"'"

es

"" 0v2'cL^T-,'Z: 'V c subsistebat, legauonem ad

;,;

S mZ Z1
Quando Gazse
l

?
;

'

""" s

"-

'

"""

"'
^

Saracenus
Prorsns,

quidan.

~
,;

quemdani
forfnow

ad

quadmp'
r/iriil'"'""

"" M|

l,,c

"

"

"""
,

'"'

animoque com>e

enm

motns;
ha re SP o

eique

dixil
si

';;"""
si

lu
,

aih

"Z
,

:;m

;,
'

,;

m
,

m ,, ,,,,,'
,

p.* em
,em
E
'
'

inienmt " ao

""""
Dn,
vel
tlle

Ungua sua Saracenica

-H,.;
,,:;;,.

,.

,,.,,
in
esl

h
in
,

,,,,..,.

eum ev
sinislrani
i

I,

eC
"

'"" uc,as
SC "'

'T

P s,e ne '" le

'"' re '
oc,

Saracennm vo
ad

Tue-

nspicatus

ricinia

suam

"
:

'

plures

novera

:':;:::;,,;;,::;;;; ';,;;;;;
fensionem
irlnnpnc

miUtes

jns^a',;,

<^A?ZEZ*? ^
.

r rt .,

"::::jz e"
!,P
' '

-'*--*.,101
:

"WMot.

""""
-

ii10

el

P^termisit eques
i,el,c

c " ,n
s ""

congceili
,u
'

suos

, 7,,, ,uMml "

,
'

mnes

'

con

ari

,'.

'"i""

iis

Saracenum, ""- ,,m,, " c mi in oct Saracenorum man unumpercuss jorpore, eumqu.
in

quo-

""" ",

'

cnm
..m,;;

V,

,,'

'"P e cas '^ '-

bmcea
s

penitus

:
nos

!J'
aggredi.
el

dnabu.
ansi
biis

fere

leucis .

001";!

:"r

mii

'''

,s '

atlmninm

sunt

cum Rege,

Fuimns aut pnefecto torm niorum

2
P

exi

na,us

""""' S
\"
''

'" S ' enem

"
-

transflxit,

coni aditque
,
'

Hic

""" '" CUm

iC,Um
in

^**
in

1 .

pror-

"""'

^ """"

l "n
,,
.

'""

eUm '""^
iU
1

1Carn
'
^

emnino diebus
irruerent.

dancln Tn
.

^' 1S

E,|ues

v " ro

re 6 ressu

;"'"","
bravtt

"'

cum
'"

lctllm

c aP'le,

P e '' sse -- '-'"" ut pileum

in

" e Turcicum,

^r' "" " 01

El

quem

capile

gestabat,

terram

demiserii.

citOi

;,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

*0. "*
fl0

74'

,n

I"

'-' " T " iri,

11

'

ls

in

solitos;

idciroeos
procedebant;

gestabant,
nral

nlea

iclua

quanspins

ad

pugnam
imposilis

ewm
alius

B, Pi BubsUterant. Ubi fuere prope Bierosolymam, nec longe ab nrbe caoienda: es pienda agmine
;

i.Mim Z JoiiZ
4lia
Angta
onus
eique
pro-

Joihvillh,

dncis

Bnrgundiae
reverti;

nunliatura

ruil

Qrmiter implexi.

runc

regi

Sa-

ducem
cepisse

icium

ingentem gladio suo

tontavil
:

turcico equidinavit,

lantum ue dici Hierosolymam o; quod

p
1111

It,

d
flt

impingere
iclus
,,,

al

ille

tantum
aversa

suggerebatur
verbis

ex
ex

invidia.

Uque,
regis

iil

eranl

in

his

eum nequaquam aUigent. Et

Saracenus,
brachto

in reditu,

subditia
:

Vnglia
.iri,.
libi

exclamavil
,,,,
i

faciebat

eques

manu
al

dixil

Domine r,
ac

mc usque

Jladiam
.liuni

suum
in

ipsius

impcgit,
el

gla-

cedc,
ro

ostendara

Bierosolymam.
objicit,

Ule ve-

ei

terram

excuteret,
illos

tum
iclus

pedites

chlamydem
prorsus

suam
lacrymis

oculis

m
inlolil

crumpenti-

a bduxit.

Tres

praeclaros

eques

bus
elain
ul

dicensque

Domino oostro
te

illustribus

coram .l,.mnm ,1,- As.ir, ac coram vins Acconensibus, qui ad copias illas con-

u-e

Ah!

nequaquam

mi..,,,,-

spiciendas

r|

muros ascenderant. al, Accone rccossnuni ,H Dcinde Saraconi Rcgem occupatum esse iniril,.\naiit |,;i
,
(

Bierosolymam;
ut

Domine Deus, n V1 i;,i,. m quandoquidem ita

tuorun.

obsecro,

nm

sanchm.
babet,

se

res

...

10

rjngendo
[jjoneos,

Sidonem,
ad
intellexil

paucosque
h,

ei

esse
,

milites
el

eam inimicorum queam Exemplum

manibus liberare nesancto

eral

istud

Regi

partem illam se conlulerunl

post
satis

ostensum

fuit,

quia

maximus p
manibus
alii

Ludovico Rex ChriDci

iter

exmph .
c '""'' h
l

"' ll " r

iffl
I

llll;il

id

Rex
eis

quia

nequaquam

stianorum, sique instiluerel peregrinationem suam

r egis
'

CUJ " S

^irium
. (

habebal

ad

resistendum;

recepit

se

Hierosolymam
ingrederentur ,

se

inimicorum
diclum
putarent,
nti

siringuniur*'

tormeniorum suorum, cumque tantn quantum locus capecastrum Sidonis, validum admoin re poterat dum atque egregie clausum. At non nisi pauci castrum nimis parvum erat quia lutraverunt,
lim

prasfeclo

nonereplam; omnes
sibi

reges, qui

lioniinnni

numero

salisfactum

modo
fecisset

peregrinalionem

suam

insliluissent,
hic

Rex
belli

Galliae.

Richardus
facinora eo,

Angtiaa

rex
rait,

lanta

edidil
ui
,

quo ibidem

tempo-

atqae

angustum.

Nequc multo
:

post Saraceni
sunt,
ubi

adnul-

re,

vsnerunt,
liim

atque Sidonem ingressi

bra
renl
id

cum quadam,
:

invenere

defensionem
crat.

nondum enim omniocciderunt

nostri.

Saracenorum terrebantur umheri eorum iis dicePutasne regem Anglise illic esse? Atque
equi
aul

dumo,

no muris
millia
r
;i(

cincta

Et

duo

Eacile

dicebant

ex

consuetudine,
ac
vicerat.

quia
Simililer

frequenter

pauperum
Rex
al

exercitus

Atque, hoc

eos profligaverat,
fantes

mm

in-

.|

nrbeque

spoliata,

discesserunl

Damascum

Postquam
oisse,

COgnovil

alque
doluit;

rupisse

Sidonem, magnopere
illius

Saracenos penitus dejeea de

nulla
id id

oausa

culpa regionis

contigerat.

Uagnates
ei

vero
erat,

prorsus
vellet

latabantur

ratio

quod
lempore
in
facile

Rex

postea

tumulum
erat

Turcarum ac Saracenorum ejulabant, ma eorum iis ilicchant Tacesis, tacesis, alioIres qui accersam regem Anglise Richardum. Et praa timore, quo afficiebantur, obmutescebanl, ut ante i jam dixi g. 244 De Hugone Burgundiae duce agam, de qvadamde
:

quemdam
se solcii.it

rauris
a
illu.l

includere,

nbi

olim

caslrura es-

castrum
iiiani
:

via,

el

quia

erat,

magnates
Quia
fore

non
ul

Situm qua Jafa itur Hierosolyquinque leucas a mari abut id muris consentiebant

Machabaeorum.

sua

quo etiam ante locutus sum. Eques fuit manu ^JjgjJJ 9 admodura promptus, atque ad facta bellica idoneus. At numquam sapiens habitus est nec Deo,
nec

mundo
ante

et

mi

isle

hoc apparuil

in

factis

illius

diclis.

De

illo

poque
comili

dixit

magnos
:

cingeretur.

asserebant,

[et

vere quidem)
deferri

rex

Philippus,

ubi

cognovil

Cabillonensi

nnmquam
set,

commeatus
vi

eo

potuis-

quin

Saraceni

commeatum

abstulissent

quia

magnates fropterea aegem monuerunt, ipsi longe uUtius esse, etiam

viribus

pravalebanl

Joanni r natum esse Qlium, nomine Hugonem Deus ipsum facere dignetur virum fortem ac virnm probum. Magnam enim differentiam intercedere

Bteroio'i

vberi

tyl.MUl.o-

adhonorem suum, restanrare Sidonem, quam aliud novum ffidificium moliri, tanto intervallo a mari dissitum atque in illud Rex consensil ci Jafa3 212 lv. erat innnore, qno \W\ wmUatumesl soldanura Damasci permissurum, cauliono "i iret idonea H.erosolvmam, idque
:

probum
nos,

fortem, ac virum inter virum multosque esse equites mter Chnstiainterque Saracenos, qm satis essent fortes,
dicebal
:

probi vero

homines non essent. NuIIoenim moaut amabaul Deum. Dicebat mado timcbant gnam equiti a Dcn prmstan gi-atiam, quando
,

hocce

possidebat

bonum

al
,

hctOTOD
vir

suorum

Mitan

al madate H,n perUbenter id hcere voluisset gnum institutum nst conclium. quod ab eo illumavertit, quia urbs sub potestate inimicorum eral relinquenda; in quod regionis domini con:

causa nominarelur vir fortis, ac de quo nos antc egimus, Ule

,

9*;"
qmdem
pe(
'

poterat

vir

fortis;

qraa

atque audax; non

care non

vero

sentire

aoiuerunt.
fuit

quod
pu^ k

Et protulerunt ei exemplum, hujusmodi. Quippe, abi rex 1'hilipin

timebat, aut

^ jT
corpore
i

vocan

suo forUs erat

Deum dehnquere.

Accone discessit

Galliam

rediturus

re-

ANNOTATA.
a/otnot7/iiw

Kquil

^83 "';

milites suos omnes in castris ducis Burgunpostrerao iiu on,s Bugonis /. qu. avus eral ducis po.mnuu qui avu< erai

efuncii.

nio

terapore,

ac

dum

ilugo

Baigond

de
e*

Gad
'

Gadres, quod Cangius pag. 95 uroe Decapoleos mtelligit. At certam '

ux.el Richardus

AngliaB

rex Accone moraban-

tex

/^

>

^am,
aj

si

vellent,

vires
:,,i

equitum

omnino capturos; .,. inaiEgvptiomm inde profectm

Damasci, ad
loci

fm^J
lono
dtcitur.

^^
'

^ ^J ^
fe
inl

,_

, //n

miirr

^ani
eral

soidanum

bellura

quod

ei

nr0 tm-ancnn XgyP* Pxima

QWB
'

tmlgo Gazera g
g

Nessa? ad

wm

n contra

soklanum.

Mox

parati

^dus,
fesua

discedendum dux Burgundiaa et rex Riui tenderent Hierosolymam : agminadiviserunt,

^,

quorum primum ducebat rex alterumquc lux cum militibus rcgis Gal-

P^^Z^Zenlu pg plura 704.

ubx
le

**ffT""

Zitnus
>e

wi

Commentorio mm. LaHus tamen puon* Latius ta

Fr/irunrili

apud hmc nden possunt

m
f%

et

seqq.

74*
i

VITA
"'

III

S.

LUDOVICI REGIS

joarhi

^''/v-.

""" annotempusrerumgestarumprasimul impediebal

IOIRVILIIO.

vcuil
e

ubi

ptioniiu

nim
.

llri/r.

,/iiu

conjunotionem Bgyuti/n. Ii>$ /nJus rnruin

.

descriptum
,i

reddidii
1258,

irrilum.
toto

CAPUT XXIV.
post pra-

inno

plusquam anno
:

nam deinde </"" Damascemox relatum nos aiuuiui integrum Gaxasubsiitisse, quo se repugnam Hinc corrigi debent qum narrai Ckaiiius /></. /-'> de '."--" ab Mgyptik
liuiu
rece/iin
r
.

Immcnsa pecunia Jafa restaurandte

iter

impensa
/;,,/,_

Sidonem
in

versvs

cum

exercitu
:

iterumque perdita.
S.

mis
immissi,
erant,

copiis Regis vasiata

Festum

Joannis

oleo

opinor,
Pascha,
riias

Ludovici cha~
aepeliendk

mtelligit,

quia

primum
Damasceni
iiuun
col.

occurrit post
ln

mortuis propria

manu

nempe
{

6 Maii.

</u<

Gaxa
JL/e ingenti Rex
venit,
quia

discedebant.
llttr

ruutii/itsr

/L'.7.7
:

discrtc

afftrmat

pecunia,

quam
,

Jafae

Continuator
tus,

Tyrii

735

<<

consentit

Sanu-

muris clau- n PP"tum

loqui
conumptffoj

dendae

impendil

nequaquam

/j.

(" Immniii

cujus verba
1
1

724.

quibus stabilitur totus

nobis

dedimusin Commentario num. <'/</<< rerum ge-

immensa
mari

dum ab uno
majores
tuor
:

starum

datus.

tum

est. Cinxit enim oppiusque a<J alterum. Turres cum minores eranl omnino viginti qua-

/mrl. 12, cap. 5 : Reg Saitiitus lib. .V. mansit baylivus Ptolomaydaa (alias icconis)

foss;eqiie

rraul

r\|>urgata\

fncl
:

;i-

mhis

m_
tri-

tus ac foris.

Tres erant port raagn

curarel

ex

Joannes
l;

de

_Tbelyii

dominus
hinc

Arsuf

Eamdem
militim

bus
illa

unam

ut

exstrui,
,

ana cum muro ab

demandaper
aestimalionem,
legatus

dignitatem
Tyrii

domino de Arsur
73S.

attribuit

Continuator

porla usque ad aliam

legato fueral

pag

Videtur

vocari

umi.

Porro

ad

cognoscendum
quanli

pmfectus aJoinvillio, quod jortasse pmfectura mi/iinr ctiiu lcconis gubernatione esset conjuncta.
Assnr
tiuirui.
e\

quanto res pretio Regi stare poluerit,

aliquando
Lisse

me

interrogavil
,

putarem
,

consti-

sru

Arsur,
ludi

rcl

Arsuf erat
lib.

tulcr

portam

ac

nniri

purlem portam

quam

COUStrui
fa-

vream
(4,
rti/i.

Tafam
:

Sanulum
ad

3,

part.
esl

curaveral
cile

Conjicicbam
libris,

illi

constitisse

De

Caesarea

duas

leucas

quingentis
Legatus
a

mftrumque
<li\it,

libris trecentis,

muniiio

Assur,

vel
,

Dora...
Jafa
in

De Assur ad

oclo

Tunc
wrel
ginto
tesl

mihi

me
sic

longe

omnino
ju-

leucas esl h
jiiiu

Jopen

nobis

aberrare

vero
porta

calculo;

ac,

Deus eum

dixim/us

Commentario

num. 726
nisi

memoria lapsum
Rege
erat.
lututitiiu
sit.

esse Joinvillium,

dumpmsente
forte

murusque omnino constiteranl trilibrarum millibus. Quare facile colligi pouti

cladem Sidoni

illatam scribit,
eo

ex

hoc

preiiu,

opus totum ingenii

nnisiitisse

tempore Jafm adhuc Quod igitur hic de Rege dicitur, de quoex

ejus

Vam Rex

pecunia. 216

Postquam
Jafam
praestandi,

Rex
,

muris

prorsus

cinxeral

Hrxindtco-

quam
i

ducibus intellige.
aut

clauseratque
ac

desiderium
Jafaa

eum

cepil
;

Idem itn moMl

Octingentos
.

plures

occisos,

captos
scri-

Sidoni

quod

praeslilerat

eaman-

quadringentos
/iit

quos

Damascum duxerunt,
:

que

restaurandi

muris

inclusam, qualis erat,

dejecerant.

Continuator Tyrii col 735, cui Sanutus in Commentario num. 725

consonat
atque
hi

lequam

Saraceni

eam

Ac

se

movil

plerique k
^

operaru fuere, aut wrbis

n.

incolai.

Philippus
Ludovici
l,,r
|

cognomento

lugustus, avus
584,

s.

Vide

Commentarium num.
Eudonis
est

ubi

cum exercitc suo, eo profecturus die festo dominorum aancli Petri ac saricli Pauli apostolorum. Quando Rex eral ante castrum Assur a cum toto suo exercitu, sub vesperam Rex vocavit consiliaiios

Inrr
i

tlr r

irhila

SUOS

r,i,|iic

(le

TC

qn.nl.Ull
:

COnSUluit,

Hugo

iii,

pater

m.

et

avus

Hu-

cujus exsequendsa

cupidine

tenebatur

nimirum,
Saraceno-

^onis IV, qui defwnctus r '"" / ""' i""i ln:

anno (S72, inquit

:

quod
riim,
in

capere

vellel

orbem
at.pie

quamdam
vocabant,
antiqui

quam

Neapolim
,

aominatam
Te^iam.-nii

Tdest, postquam eo pervenisseni

/
;

nam

iter

scriptis

itil.lii.niin

'"" '""/'"' aNessa,

editio

Pictaviensis

Messa.

Nihil

mvemo, quo lucem

fu%sse%n
tur >
irabta

afferam

huic loco. Cangius

qutdemnotat ex Plmio,
Pelice;

Samariam b. Tunc domini Templarii, proceres, magnatesque suaserunt, ut id regionis ei facerel verum ipse per se rei non adessel prc:

aliisque,

Nessam wrbem
hrnc

pter

pericula;

dicentes,

si

ipse

captus

forel
IUfl

;"'i

oerum uu
sit,

designeest

occisus,

omnem
se

terram

fore

perdilam.
ul

eis

""

""

/"'""'

corrupta

mihi

in-

reposuit,
rent

non

Dermissurum
:

sui

eo tende-

se ipso

uon praesente
expeditio

et

propter

hujusmoDisces-

""'
""'"""'"'
P

" nquentoa
"'""
"
s;"

elucidata
/.

sunt in
sti/.rr

ComalioS
vi-

di

discordiam

prmlermissa

est.

Drriuiuculn,

nu,,,

,,,

nrnruu,

simus igitur Af fu,MM>s<m.

nocte

pervenimusque
:

usque

ad

arenam

reges aissertationem eges

composuit Cangius, quas

ac consuli potest.
4,

gesvnaseptima

est,

q ma jam narraveral cap. qumdamnotavxmus ht. ....

,-.

Hla .1,, 'iim toto e\nnln SU0 Rex castra metatus est. Postera die ad mc accessil magna populi multitudo ex majori Ar-

part.2 t ubi
Cangio

menia, pop _ luSi

qui

Hierosolymam
de
.

peregrinabatur.
,

Hic

,,,,
,

:H1(!ierat

me propinquum
La-

^:,""" 9eneahgia

non

convenit

Regis esse

cun<<nesniomHistonaBurgundiapag.281.

supplicabal

mihi

per interpretem

tinum,
lonuin

quem
15.-.
iii

habebat,

ut sibi

ostendere
"'I

veUem
,, |{, ''

l.iiiluM.-um.
dixi
,

Ilaque

lll

accessi,

eique

magnam hominum
.

ex

aia-

J""

Aniirni,.

turmam

qui

Bierosolymam pereteneri

grinabantur,

eum

videndi

desiderio.

R*-

?w

coepit

juberem.

mihique dixit, ut eos ad se wnire Continuo ad ipsum adduxi hunc popo,

iiini,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

perlibentcr
\
l.in' S
'''

74 3
ul

eum

vidil

rem habuit
|nlll
_

deindeque,

ubi

maximumque eum fue,

regionis,
illo

statulum

fuit

agmen
equitibus

Regis,
meis
,

in in

quo i.Joahhi quo ioihtiixio.

mihi

tempore eram
olim
.1.-

cum

"

dbo
-

ipsura
.

commendarunl
..

ac

ipse

item erant

quadraginta
ex

equites,

quos

\w\
,

wbCcnoream
phxli

ricissini
,,

iH" s

donaveral
i.aiifii.liis

ditione
,

Campaniae
vin _:i .1
1

dominus
ivlihih
,

cas tra "

ejusque agmon discesserunt, poslridie Rex, posuimis in loco, quem aominabanl

:

Srrinucs
,

;ic

qui

nobiscum erant

procederemus
incolaa

inter
in

castrum

?i

~
'

pQutajn
,.

ubi optimae erant aquaa fonlana?

c,

ac

urbem;

regionis
ac

intrarenl

urbem ad

consperguntur
producitur.

cannaa

in

quibus

sinistram,

Bospitalarii ad

dexteram, magistercohors
,

^ccharuin ""'

Ubi

diversorium

occupadixil
''"-i"

quc
iin
\

Templariorum
lain

ejusque

ingrederen-

q idam
nomtne
"'
'
,

equitum
melius

meorum
tibi

mihi

rectam

qua

qos

cum
ad

prima

acie

P rocuravi

veneramns Quilibel ergo se movil ad

iiiini
,

progredien
oppositura

;mi

heri

habebas

ante
qui

sanctum
illo
ei

Sui

ac

appropinquai imus

asque

yiiius ex
',,,,

mihi
:

meis equitibus, hospitium procuraverat,

stulte

die

prmce-

reiro

urbi

locum

invenimusque
in

multos
urbe

no-

aggres os
.

strorum mortups,
ranl
pai
,

quos Saraceni
Scire

occideoportel
, I

"J

,,,,,.

nimis
rituperas

es
id,

audax

quando
ego
feci.

atque
.

ejecerant.

autem
Ires

domino
I1|s

m eo
Ut

quod

tem

per

quam

nobis
:

incedendum

eral

aict i s

equitem

involat,

eumque
equitem
aggrcssus

crinibus
istius

admodum
bis

periculosam
transeuiuli
,

nam primo
,

muri

noeral

Dorehendit.
anilis

perspexi

arrogantiara

erant

ac

latus

quoddam

qUi

coram
p ugno

me
;

alium

meum
sum
.

adeo
I

praeruptum
;

Vjj-s'
r
l(

a pprehenderat
.

eum

iii

vertice
,

lnIll

impegi

inler

humeros
11

et

dere oportebat

insistere ut nullus ibi equo quoque tumuli, quo nos a magnus eral Turcarum equitum
e
,

hiin

item
(ilxl
i.i

dimisit, quem capillis lenebat. Porro M'i' hospitiu mni "-'.tri.lur,

,,;
i 1

ita

me Deus
igitur
:

habeal
hic

de

familia
,

mea

numerus. Paullo posl vidi aliquos una parte urbis muros perrumpere quitando, progre li. Vir quidam
i

noslris

ab

voluique ad
Qostris tenest,,
in

taturum.
,,.,-

Exivil

eques
ad

dolore
I,,

seque

contulii
rei

magno dominum
eo

lavil

mnriim
ipsi

equo
ac

transfcredi,
:

lapsusque
vidi,

equo

incumbente
.

quod

ul

ex

equo

,..,
DOre
iessH
,

Brun,

summum
;

bellicaa

temao-

terram

descendi
,

equum
audacter
.

meum
eranl
sibi

per fraenum

Gallia

pra^feclum
ul

qui slatim ad

me

apprehendi
istum

atque

sursum ascendimus
in

rogaturus
q
I

recipere vellem hunc

meum
suae

Lumulura.
nos

Turcae

qui

rorlice

emjitem
pceniteret.
nlllli

vehementer
ipsi

eum
ea
in

stullitiae

conspicati
iii

tam audacter
.

appropinquare
.

Ego

dixi,
legatus
,

priusquam
.

me me

re oihilfactu,

voluil

Deus

fogam
Porro
ducebal
iu

arripuerunl
in

locumque
urbem.

jurisjurandJ
solvisset.
iil

quod
ei

uobis

deseruerunl
eral
,

loco

illo

supra rupem
in
,

ea
,,,

( | (

re

receram

religione

Vc

n,
ca-

quae

deorsum
rupis eranl

bellicaa

prasfectus
,

legatum,
rogarel
,

lotum
nl

Postquam evasimus
geranl Saraceni
,

verlicem
in

unde

fu-

sum exponerel
quod
lor,

eumque
religionem
ei

jurisjurandi,

qui

urbe
ausi,

Saraceni ad
ex

feceram,

mibi
,

eximere

dignaresibi

nos

accedere
,

non

sunl

fugeruntque
sine

Respondil

legatus
e,

potestalem

Qon

urbe
flictu.

eamquc

nostris

dereliquerunl

con-

N
jure

me juramentum
qni;i

absolvendi

quandoquidem
.

legitimo

emiseram
graviier
libelli

illudque

Bequum
rater
ul
.

220 Lnterea
ilUus

temporis
.

erat,

n|m-*

offenderat.

Hoc
volui
.

tumuli
!n

eram m vertice urbeqw audipraefectus castrorum Tempb'

.

dum

kcta

lioi

hujus

enarrare
i

exemplum
(aciendi

cuilibel

praebean
ratio
:

jurandi

si

id

sllI1

magno me ad me accessil
,

versari

discrimine

ac

sur-

Porro

mecum

eranl

Ceutoad
i

oon
qui

occurral
libenter

dicil

enim Sapiens,
,

.,

qui

conspicati
satis

rurcas

equites

recta

eum

ac

smpe

jural

frequenter

castellum fugere,
llim

longiuscule ab

urbe
in

dis
i,

omnes
licel

se

moverunl ad irruendum
dicerem, perperan
-

me
:

pejerare.
'

218
iii-,

Utera

die

profectus
,

sequente Rex, ejusque exerciurbem Sur est usque ante

,

invito;
1,1,11,

eis

agere

c.i.i

attigeramus expediti

Qostrm,

il-

!f

,
.

ri.i,,/
; d

mi.iiis
r.st
,

appoilatam.
iit

TUm Rex
ad
quae
, ,

pari

modo

,;.
iiiii

aniiiiiiius

pi

ogrederetur
vicinam
dixerunl

capiendam
Belinas noid

Castrum F quod nobis eral mandatum UuS que nomen habebal Sudbei ,,,. urbem, ac Supra monte, ;,,.. ad mediam fere leucam assurgil m
ingentesque Libanus ad castrum. Ubi viderunl sunt rupes usque
,,,

iiikin

quamdam
iit

illic

ininabatur.
Iihii,
iii

Ejus consiliarii

n
:

facien-

V ocatur

superandae
reu

i.i

iiiii,

alqur n|"NmPorro decretum consensit. aegre admodum in irenl cum militibus suis comes Andega

rum

ibi

adesse

non

tonicj
_

Se

stulte

adm

m
rupium

prosequi

eos,

qui

woiis

.'/.

dorainus
.

Philippus
/Egidius

de
le

Montfort

Tyri
militiae

dominus
Gallica

dominus
,

Brun

dominus Pelrus regio cubiac Hoculo praepositus magistrl Templariorum noctem arma cepimus, spilalariorum. Postea sub
praefectus
.

ascenderant, viam reraena sunt. Videnprobe callentes, retro equis reverti , Teutonicos autem Saraceni tes ac ropta djme invaseruni descenderunl

cistrum

iUarum

aiifracius

scendendo; ingentes
,,,,

massarum
ram

iclus

in

eoshbra-

atque adeo,
in

ul

^nimusque
eote

paullo

post
,

diluculum

in

planitiero

adlocum,
.,,,

usque eos rerociter repulerini Postquara mihtes f qji

quae in antiquis Belinam urbs ea Philippi h, extensam Sita esl haec wpra fontem pulchrum Jon diclum. In campis fons Planis, qui ante hanc urbem extendunlur M alius admodum pulcher Dan nominatus

urbem

scriptis

.Ma,n,
inferebanl

viderunl

mcommoda,
in

quaa
.

Peu
hosqufl

Saraceni

descensu

iUorum semper terg metuque concuU.

arentur,
'arentur
'

rere, lerren capenmt, ego mterminalus sum Dlta

,

,,.,,., me elTecturum,
regio,
tUi
'

ul

omn

lipend

noramque

duorum
,
,

fontium

rivi

satis
' (

procul
v

ab

"Ae

confluunl
rtus

indeque
esl

Quvius,

fontibus
in
,

autem mihi responderuni

lon

W?"
Domine
'

xaucto-

'

vocalus

JonnANis

fluvitis
ruil

j,,,i,u
!!;'

neiori
t

umus
a,
-

lil

9 uam

'i

"

Dominus noster Jesus Christus

Consilio

baptiza-

tu

los.

cnm voium,
,

;.-

:::,!

111 ,,,,

,,,,.

*****

>

'.;,

^jssri
ur
occi damui

^9
'

comitis
,

Andegavensis
.

magi

,h ""i.,

Templi

ac

Bospitalis

magnatumque

:;:::::;:;:::::="'

";
scendi

744
A

VITA
ciim
illis

III

S.

LUDOVICI REGIS
cedebat
,

J.UNNE

<'ii.li

ul

JolNVILLIO.

equumquc meum
Saraceni
pellebanl
,

misi
a

animos eorem relevarem ad agmen Templariorum

nobis dissitum.
aderal

Sanctus

quod

solus

Christianorwn
.1

esset.

tractus maritin "" 5

qo balistee jaclu

Porro
ex

dum
equitelo

Fortasse
.

Teutonicos,

dum
prope
e

per Sur nomen Sancti mtelliae ante cujus templum vel sacellum
:

tenta

quem Saracenus quidam tibus meis aliquis ante pedes meos percussil in gutlure, concidilque
plane

riumfuerii Joinmllii

Acconem.

, castra metali fucrani

exanimatus.

Tunc
d
,
I

eques

quispiam
palruus

no-

mine

dominus
mortui
(i
,

ffugo

equitis
in

me

mihi

dixit

ul

se

juvarem
.

por-

tendo

sum uepole
:

suo
;it

mortuo
istius

ad
facere

ejus cu-

Von video san$, ex qua parte legatus non potuissel dispensare, nisi defectu justee ad dispen, sandum causm Tndicamt igitur, opinor, jwtam dispensandi causam </rrssr, ,, parum
referrei
,,,

randam sepulturam
;iii]
,1,1

nihil

vo\n\

,<

eques
.

ille

>>,

cohorte

Joinmllii, an

a /;fl

eques

me

invito
:

cura

Teutonicis
,

processeral

militaret
I'

invadendum
5e i

dicebam ilaque
,

si

inde factura

infortunium

221
,i

Conlinuo
,

ul

culpam penes me non esse. Joannes audierai dominus

nostros
versari
vitae

mine

Tyrus eo tempore Sur vel Sour vulgari nodicebatur, cui simile erat nomen
Zor
.

anti-

quum Hebraicum
.

vet

Tzor.

,>,,

redii

de Valencicnne

magnopere ordines
in

Sidonem*
Ixt

ubi

perturbatos
( |

atque
adivil

magno
duces
,

nos

temporis <>> munitissimum erat </>/ Saladinus propugnaculum

bus frustra tentanerat
.

Florebat lunc Chris ianorm

repetitis

nci-

occisos stpr-

lMlllllll|r

dominum Oliverium de Tersuos

Occitaniae l,
iisque

>/>

totam
vicus

fere subegii

mes
dixii

k,
;

aliosque

Palmslinam
'/'

nunc

>>><i>

nisi
</>
'>.

est miserabilis

nomine ju beo, ui milii venialis suppetias ad excipiendum cui Campaniae senescallum. At equi s quidam eum aomen dominus Guilielmus de Beaumonl
Domini
,

\us oro

ac

Regis

-/""

'/'

Opusculo
tom.

\Iissionibus

Societatk
lector

.irsa

Orientalibus

pag.

(B

pluva

in\ eniet.
g
niiiii

d'Anjou,

'///'"/

ir,n/,n

est

mmifestum;

13

accessil

iiliquc
sibi

hilominus
dus
aut
ea

me morluum esse. N <iaequaquam pepercil bonus domidixil

,

comes

Indegavensis
fuerit

<Ih<Iiii

erat

Gallia
certt

Forte
llllllS

Jafm comes
t/IIIS/lll
.

designatus,

aut

Oliverius

de

Termcs
aul

<7oluitque
ul

cognoscere

mortem
Rrji

meam

vitara,
,

certum

ile

Ytntti

hujus
85,

iir/ns

pro

diversis

temporibus
iiirmsn-

ivinivi

iiiiniiiim

venitque

sursum

tmniiiiii

explicat
</,.

Vitriacus
sic

m
a

Historia
:

asquead summilatera montis ascendens, ubi eraiiiin iiniad eum me conluli. Postquam domi;

lymitana
terminus
nis,

scribens
ad

Esl

autem Dan,
Seplentrio-

Terrae

promissionis

parte

nus Oliverius
aifesto

ascenderat,
periculo
asi
.

viditque

in

nimis

ma-

civitas
sii.i
,

antiquissima,
i|ui

pedem
Ipsam
et

monlis

Li-

nos

esse
,

possc
bis
sil

luilem

i|u;i

neque desccndere nos enderamus via ulile no.

bani

mons
;

inter

Damascum
foit

medius

interjacel
(

cnjus
.

nomen
Lais
(Iliis

antiquum

saggessil

consilium
,

descendere enim nos jusquae

eral
in
:

Lesem

Josue

i'.i

"///
;i

per

declivilatem

isto

monle

Damascum
cupare
rellemus.

tendere
,

roluissemns

dicebatque
ipsos

Dan
lius

Postquam vero capta <'-i vocaverunt, (Josue

Judicum eam Dan

,

/5J.
Li

sem

m.

7;)

frequenPostea
filius,

Saracenos existimaturos

quod
,

tergo
in

oc-

tamen

\)\v

sirapliciter
,

nominalur.

Deindc
.

nsque descenderamus
frumenti
tur

quando ignem injici

eranl
in

planitiem

vero

Philippus letrarcha

senioris Berodis

jussil

magnis
No
con,

eam

ampliavit,

el

in

honore
vero

Tiberii
\

caesaris

acervis

qui

campis
de

C/ESAREAM
praeterea

PhILLIPPI

i|.s;iiii

,i|.|t.'ll;i

il

Dirilnr

pauci

Lantum

eflecimus,

Ql

evaserimus inco-

Paneas,

vnlgari

idiomate

Beu-

lumes

prudenti

domini

Oliverii

Termes

nas nuncupatur
t

Hisce non
,

pauci

consentiunt;

silio;ac postridie Sidonem

nos

contulimus

ubi

Rex

degebal
corpora
;

m.

Reperimus

bonum
ad

Sanctum
terrae
lerrae

curasse

Chrislianorum

occisorum
eos

t/ oocem Caesarea Calmetus jam liitlttis /><Paopponit : Eusebius Dan neadem tamquam duas nrbes invicem proximas

Philippi

<''

mandanda
inferendos.
i;

atque
El
,

ipsemel juvabal

describit.

Quo
De

fa.

ui

Vitriaci

sententia

incerta
in
\.

scit(

rum quosdara
q1
.

infectos fuisse
,

mdcatur.

qua

consuli

potest

Cellarius

ac
sibi

foetidos

adeo
al

qui

eos
id
,

gestabanl

nares

minime n. Cuin ad eum advenimus

oblurarenl
tiaque

faciebal

Rex bonus

Geographia antiqua tom. 2 pag. -'i7'J. Ceterum Cmsarea illa li<>'/ir <i</ vicum redacta est.
i

jam diversoria hospi-

Tyrius
s,

lib.
/,//

/-'.'.

cap.

(8
.

de fonlibus Jorda>

nostra praeparari jusserat.

nis

,,/,

ex Beda

inquit

aliisque <"

rtorilxts.

ANNOTATA.
,i

lniir

<>

Verum aliam quoque omnino o/>/i<>*iii

.

affert

sententiam
'i*"
1 *

nisi

fontes

rtiim
i:

Duabus leucis Cmsarea Palmstina, ad caput prmcedens

Calmetus
ita

ut

,/,-

longius invicem disjungat. Jordanis contendit falsum

.

Calmetus ad vocem
.

esse

Jordanem
in
<>.

e*

duobus

>

Dictionario
:

biblico
ipsa

</

rocem

esse,

amnemque amnibus conflari, >|ui Dan appelletur. Vihilominus

missionibus
teste

aliquem

Opus-

Neapolis
:i

habei
ipsi
.

Neapolis

urbs

Sichem,

>>,/<> tir

Societatis Jesu tom.

pW<"

"i

saltem
1

Nr| '""

nomen
Syriee

quam maxime propinqua. Ejus ul nummi referunl esl Plavia

, ,

(49 dicta
"/</.,,',

Joinmllii confirmantur ab oculato,

^eapolis
''"

Quippe prope C&saream

ait
.

PhilipP*

Palaestinae,
I

seu

Samariae.

7'""/<"'

Ub.

part.

(4

cap

ait

SanuSichem
esse

tumulum
fere

esse

<i>i*

circuitus
:

est

""""

'"""'

/>, quadrantis,
collis

Neapolis.

Quod

verius

videtur,
nec longe

quam

antiquam
Italu

hujus

Samariam.
dicitur
et

Vunc Gallis
:
.

Yiph.use
dittabat
a

gendum
passibus,

Naplousa

ac subdit wegrediuntur duo fonles s "" (forte trigmta Jon ei Dan Distanl invicem
|

Ex radicibus

Castro

Assur

Cmsarea

ac
ul

quinquaginta
formenl

passibus inferius

con-

ita

mcinia
inler

ejus

in\ itaret
<

Fontes
rt

ad eam occupandam quos hoc loco memorat,

,

junguntur,
b

llumen celebre Jordanem.

/""'
<<

Tylib.

rum
3,
1,1
l;i

lcconem quoque describil Sanutus

i'i.

Cangius pag. 96 hunc adhasiss* toribus Albigensium conlra Regem, al deinde

Votai

subjecisse

part.
"1

cap.

:'.

adjungii

sequentia

""""
""/'"'

autem
iLn

agittae.

iii fontes a mari parum Qltra jactum semper cum agmine fuxta mare pro

quod mdimus > (08. rursum > Palmtinam profectum* """" ad iirt/m, unisse > Ifricam demum
'

/"'"'"'

fJiii

(373

Philippo

rege

>

Palatstinam

misswn,
,A/-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

litiiiic

74?>
A.

1275
ftfc-

supremum
5
il(

'

diem
caP'

obiisse,

habet

illis
illl,s

facere
a

vellem.

Sant^ws

P ar ^'
l;1

/2,

'*

""'

emi

'

Ego iis persuasi lucri causa Postquam eo perveneramus lc~

,

Joannf

JOINVILLIO.

iQnllice,
(

paii,.;.

langue lorte, qua phrasiOcciLanguedoc, intelligendam, doI;illl Qatellus ii' Monumentis hi$tori& Occitania ,,/,, refert Galliam olim divisam fuisse 39,
Dulgo
n ;.i \mguas. Sensus quoqne id

ci

illius

princeps,

qui

noverat ab exercitu
,

Hegis

Grallise

me

esse

profectum
nobis E)is

obviam
exhibuit
,

processit,

honoremque
insignia
tias
,

eximium
:

donaque
ipsi
L'i;t-

obtulil
,

de

quibus

humiles

^. ......

exigit,

,'./

....,

nam

n,..;

Occv-

pgimus egimus
ipsius
,

iiioriiiin|iii> illorumque

inhii nihil

;icci|M'ir accipere

volui-

*L,

Qlius Raymundi domini de nus e rat Olvoerius, Occitania, inquit Cangius pag. 96. jermes in rimii Tyro Sidonem perrexerat, dum /;, ,
,

mus, praeterquam reliquias sacras, quas cum panais

ad
j
,

Regem

detuli.

Scito

reginam

satis

cognovi
attulisse
:

<

me

peregrinatum fuisse,
panni

rehquiasque

,11,

casaream tendebant.
i

misi

autem ad illam per quemdam equie\ caprinis

riiinii
i

/'"'"

Regis

charitas

latius

exponi-

tum
setis
iii

secunda num. HO, tt vn Commen[iir vel hmc etiam turm iiiiin- 727, ubi diximus hosce non fuisse cmos, degente ibidem probari,
nl
,,

meorum quatuor massas contexti, quem emeram

:

inlroeunte ad illam

ejus

cubiculum
pannis
ante
se
telae

equite,
involulis.

ccepil

genua

ilectere

coram
liiiiiii

Ludovico.

genu

eques rcflectentem, nesciebat qua

Cernens

de causa; seque item in genua provolvebat.

ii

Tunc

dixil

regina
tibi

Surge

domine eques
,

nequa-

quam

CAPUT XXV.

i,,-

peliquias.

dum Bacras gcest genu non Eques itaque meus illi dixil reliquias, at pannos esse e villis caprinis,
flectendum
,

quos

ei

mitterem.

l/bi

regina
esse
:

ac

nobilr<

,,

feminaa

intellexerunt
:

non
regina

reliquias,

ridere

Perwrinatio Joinvillii

ad

Virginem
narratur

Tortosacceperunt

dixitque

nam; ubi factum ante

lum.
inde

miracu,

lum
causa

diem
fuit,

precare
ul

domino

tuo

Domine eques, maquandoquidem

,

Regi nuntiata mors matris Blanchai

consilio

genua flecterem ante pannos

post
obiisse
luxil,

ipsius

camelinos.

suorurn

se

parat ad

redeun-

224

Haud
fuil

ita
,

Regi,

Sidone

agenti
sn

t,

Ri

nuiiila

duiu

in

Galitam.

uuntiatum qUam
i',,,,i

dominam matrem
ul

im

mati ti sucb morte, eam

inigno-

tantopere

duobus diebus inclusus

cubiculo
Posl

suo,

sublata

eum
,

alloquendi
per
:

fa-

pere ac precibuj
,n,i
i

I Q terea
cultatem

a
;

cum
,i,

die

quadam
b,

Regi

adessem,
ad

fa-

cultate
llllm

duos

dies

transactos

cubicula-

ni. iniirni
.

eo

flagitavi

peregrinandi
qua3

Domieral
alta-

quemdam
fui

suum

me

accersivil

qa

lo

nam
n;
F&jtwmTor'""'"
,i

Qostram
^iniiiim

Tortosanam
desiderata
'"""^' ' numerus
:

peregrinatio

et

;ini"i uin p eregrinorum

(|llll

magnus quotidie qnia primum est

l
i

p rffiS to chia sua perdidi

apud ipsum, protendendo ad me braBeil senescalle, exclamavit, dicens

:

matrem
non

meara.

Ego

ipsi

dixi

Domiilh

.,...1
,l

nm ,nm umquam

Pt constructum
,

fuit

ad

hono;

RKT
a
b

ac tum dicebatur ati Dei Genitricis reti Domagna ibidem ad stuporem miracula patrabal homine ,,;, nostra. [nter ba3C aliquod fecil in

Rex, id mimr \rl.eiiienlem, at moriendum fuisse deraonstras, luctum /. t.i miumque, quem
ne
:

miror,

nosti

enim

semel

ni-

qui
inal

princeps

existimaris
nosti
,

tara

sapiei

satis,

paupere, rationis asu

spirilum

destituto,

ac
in

dmmoniaco
corpore.

quiebam,
institia,

Sapientera
corde
esl

dicere,
riri

oportere

enim

nequam habebat
est
:

Hic

quaa

in

fortis,

vultu

ad altare istud Dominm die quadam adductus cum consanguinei ejus, et nostra Tortosana Dominaa supplicarenl qui ipsum eo duxeranl
,

eius
ui
lia

non

en.m

neque ah eo mamfesta Dat. teUmanifestam facit, ingentem cordis

appareat,
inimicis, alque
:

prfflbel

aostrae,

ut
;

ei

dignaretur sanitatem
,

impetrare
misera

ac

,,,.

movet amicis
[taqt

sic

indignationem luctumr dolorem ejus paro

curationem
bebal
c
in

da3mon
in

quem
est,

creatura
:

ba

miliffavi
,,

tempore trans
plurima
divini

mare celebraprasclara
suae
of-

corj

respondit

hic
gi
in

non est,
Galli, ac

/Egypto

ut

Domina nostra opem feral Reliodie

jussil

pam

cultus

dcia
,.,,,

pro anima
Misit

bona? dominas
in

malris

defun-

Cbristianis,

qui

appellunt

quoque

Galliara

thecam

magnara

Terram sanctam
sunl
instructi.
lias
,

contra
Scripto

paganos

omnes, qui
esl

equis

consignala

dies,
fuii

monilibusque oneratam ecclesns LaDidibus pretiosis "- '" \ rl litteris missivis G u,:r cum domma
.

qna
ad

daamon
legatum
mihi

voces
eral
,

protulit,

delataque
Gallim.

,,.,

Deum

orere

pso, ac

pro d.cta

qui

cum
illa

Rege
in

Ric

postea

asseruit
:

die

terram

Egypli

^SNeque
suis 5uis

multo
,

posl

hm R
,..
ii,:.

aos appulisse nosappulisse

gnam dominam Mariam

se

benicertumque omnino mihi est, ibidem nobis prorsus fuis-

"P^
i .

disponere voluit,

un*

M ^m
|

at scirel
i.,

.
...M

** egoliis Galhan ,,ftuhsistere. subsistere.

deitldt pii*
opt

ribut.qyMl

m llim

vmijis
,

DtO
<',

lb idem

III-

versare
fore

quajstionem
;

degens Sido-

ijnin
jiarat

M,
ad
,

U
rt-

necessariam.

l^ impttr [tmpetror " ,f

;d I
'
,

mihi fecit 823 Rex perlibenter polestatem ad Dmiumim stituendi peregi-inaiionem istam
stram,
libris

m!

Lm muris
,,-..

iler,

..>

""-

rtiucii

centum mihique commisit ul sibi emerem cone vilUs capnms diversi coloris pannos
quos
religiosis

T
rfb
;,;
,

.,;,,

oum eoerat,
supplic
Bifwtuni

inxer.t, vocav.t easque eum iusU-

iitwn

^t

aes,

adDe

s.randum,

taceret,
lu

Mn
bus,

rem e
au

lacerel

oliaque.

textos,

sancti

Prancisci
in

donare

,,. eundoue

Galliam,

duc

sutod,e

voleba,
suspicio

cum

reduces

essemus
diu

Galliam.

Hinc

IbsoluUs suppUcaU

paullo pos

mihi fuit,
in

eum non
Galliam
ubi

admodum manPostquam
erat

surum, quin
perveni
nis

reverteretur.

TripoUm c,
(/,

locus

meas

donum

meum

obtuli

peregnnaUoDeo, ac doemi

n....;r

nostras

Tortosan;
mihi
illos

posteaque

pannos

villis

caprinis

emendoram contextos, quorum

commiserat.
a

^;::;
ua, gntaqu
Bequ
'
.

,!,.,,.

curam
equites

Rex
mei

Cernentes
rogarunt

autem

Ld^r:eSuTrrrdec,.r.r..u.
98

me

emi,
V.

me, quia

abquid

Augusti Tomns

74'">

VITA
inde
Bolatii

III
luo
pro!
,

S.
oria

LUDOVICI REGIS
a,i honop prima ecdesU ad lionorcm cjus erecta propter quod piissima Mater i><i multa ibi operatur miracula, n, u etiam ab infidelibus in reverenlia habeatur Sim' c<n,gis ex aliis lia profert mde cerli

unu
fOIXVIl
i

aliquid

LsetitisBqne

in

animo
respondi

tens,

parvulam
Virginis

aedificavil
el

ecclesiam
fuisse

i".

tm-

sibi

propositum

esse

in

Galliam

beataa

dicitur
:

,nh.!

Pa cha (Mim
bsec

proximum. Tunc
permitlerel
legatus
a

Domi

nus

facere

pro

arbitrio
discessil
,

mo
me-

verba
.

Rege

,j,

1(

rogavil

sibi
i|u.mI

comes essem
liil.cnmiiiiii

usque ad
1'iuto

hospi-

sa

tiuui
jussil

siium
,,i

frci.
;

inlraiv

me

\. -h.ii iimii

ac
,

lacrymari

ccepit,
dixil
:

reddimur de traditione Tortosanorum. Quti autem illa tiraditio nitatur fundamentis,

i

',',''

a tque

apprehendil
,

Senescalle

ago,
fuistis

\<>>-

me manibus mihique Deo gratiasque vehementer Laetor in quibus evasisse e magnis periculis
, ,

iinil

lnc cnriosc ,/isrnirrc.

c Tripolis capui erat comitatus cognomvnis ijucm co tempore possidebat Boamundus \' \i

m
,

hac

regione.

Aliunde

summa
carere
,

afficior

tiochim princeps,

iiisdii.i

animique dolore, quod me

vestris

opornl

Vicum riilimns. Sn/.nir

teai

optimis
in
,

sanctisque

consortiis
inler

re-

vertar

aulam
quales

Romanam
ibidem

homines

adeo
libi

venisse ad Ludorr Calculo N/, mox citati n</ Ui fere milliaria, nec longe a n mIii csl. rlnrrl rlnim li,,,l,r, 1 riim rrtrris
distat
sn/,

quem Tafam

inGdeles
oTicam,

reperiuntur.

Verum

Turcarum dominium reducta.

d
nisi
iii

intentio

mea

esl

per
.

annum
cingi
,

post vos

Accone subsistere
curando
Acconensia,

al

etiamnum expendam omnes

includique

1,1

difficulter

cum

prmdiclis componi potest

intelligai

per

Tripolim

toium

vomitatum,

meas

pecunias

muris

suburbie

quamdiu

quidquam

pecu-

m;r mihi Bupererit; ue

aut invadant.

me exprobrando
fui

impelant,

quo erat Toriosa. Fortasse locus mendosus est, legendumque Tortosara pro Tripolim. e Id jniii Regi nuntiatum fuisse, dum Jafa; cnil, probaVimUS in C<>mmriiliiri<> num. 71'.).
f

n
ti

-2-2C,

i'usii|u:im

ad
,

Rcgcm
ul

rcversus

poslri-

Quam

crrr

1,

r,si

,,, ,,,,

/rr,i Sancti lnrr

<jui
,

iri-

die
arlns n
proccrilni*

miiii

praecepil

cgo

equitesque

mei

ar-

stitia,

declarat

Terra! temeta Sidone discedit

Aeconem

rogavi ipsum, quid me Tunc milii injunxit, ui reginam ubi liberosque suos Tyrum asque perducerem septem omnino leucae eranl emetiend. ta co
facere
vellet.
,

ma indueremus. Armatua

mors
iuiiii.

primum
',!).

Gaufridus, rmntiata cst

adfuit,
y>i<i

dum
prima
v
'

in

ipsi

contradicere

nolui,
:

adeundum
aui interdiu
ptiis,

periculum

neque

quamvis magnum essct enim tunc noctu

,/<> g Gallicc sommicr alias equus aut mnii iim onera gestare solitum, oel tignus *ignificatur. At scss mdetur exigere expositionem datam. Ceterum rursus /<,< ij<v,/(i, ,/,/, u,
,

ii

induciae vel

pas uobis eral

Profecti
pacifice

cum
sine ullo

siuii i editione Pictaviensi,

qum

acciderint Join

aul

Damascenis.
sit

sumus, venimusprorsus
solis.

nlho
ctant.
tis

ri

regina. Ai nec

fidere

que,
po

Deo
ea

gratia,

interpolatm, pag.

impedimdhto
i

Tyrum sub
,

occasum

Paullo
,

nec ad Regem Quapropter mderi poterit Cangius

possum editioni ipsum j>r<>i>ric sj

no-

patriarcha

magnatesque
romiiaii
,

regionis

qui

Regem

diu

fucrani
mtiris

cernentes
ac

Sidonem

iiiltiiIiIiiis

ab n.

cinclam,

tum-.s va^las

mvenies de dono Regi oblato ab /Egyptio quopiam, <ju<r non usquequaque tempori st conformia, cum }iul>,

W9,

ct

pauca

<il<<i

ejus jussn

conslructas, fossasque intus ac foris ex-

n-i

tuiir

,,

:/

,jj,l,,s

,,,1

liuliCVCt

LudOVi-

purgatas,
verunl

eum

adierunl

ac

humiles
cximiis

ipsi

persol-

cus.
h

gratias,

laudesque

de

bonis

hoin

Floret
i
<

Qoribus,

gratiisque,

quibus ipsos cumulaveral

a
I

Scyde,
sita,

adhuc Sidon, >ulg,> Sayd, Galli, Phanicia <><l mare Uediterraneum

postea ,iis
sed tandem,
in polestate
"t
rc!i</><<r

Terra sancla.
raveral

Reslaurari enim

fundamenlis cu,

miihis
fuit;

Chnomnes

orbem

Sidonem

//

ajsaream

Jafam;

stianorum

ieque
ribus

munieral amplis muris crassisrjuc tur:

jugum Turcarum subire coacta

i

cst.

orbem Acconem. Atque ipsi dixerunt Domiiir Rex, manifeste omnino perspicimus, moram tuam nol)i>cuni amplius durare non posse
eo

Facta

liac s,n

,,,,,,

(254,

pacto,

accedal
pariter
incipias

ut in posterum plus ex ea ulilitatis regno Hierosolymitano. Quapropter omne

tibi

suademus
luo

al

Acconem

petas,
,

ibique
ac-

CAPUT XXVI.

itineri

necessaria
iiuadraginta
in

parare

teque

rin^civ
11

circa

hoc
possis

dierum
reverti.

jejunium,

'i

"

secure

Galliam

Atque
i

ita
\

eonim consilio Sidone Rex discessit, venitque nim quo reginam ejusque liberos duxeramu atque ad ingressum jejunii sacri omm-s simul Acconem \enimus i.
,

Hcditus ex Terra sancta

in

Calliam
Iiegis
:

gemiin

num

naufragii

periculumj
monita

Mo

pietas ae prceclara
riculo

votum in pe:

sancto

Nicolao

faclum

quidam
Virginis
:

ANNOTATA.
<oerba, i notat Cangius pag. 07 "'""" '"/"" in editione Pictaviensi quo narratwr occupatio Bagdadi per Vartaros ; '"''' JOWriUii sl, sirr addititia '"""V"'"' '""' ad Sanctum nostrum
"' /,/ '"""
:|

a submerswne scrvatus ope diva-

Intt Innrsl

quaidam in

itinere

occurrentia.

irrniii ninni

non spectent, laudatum Cangium

'
;
-

leai

no-

Tnjccfdil ^
oto

t TlT'

quadraginta

dierum

jejunii

tempore

na-

ncM jw

/""'".

cap.

"': ;i1 "

" / "'

idocetlov-

"""""
'" / "'"

wfotribus

Antaradum, fuisse m co^Volilano propt mare item sitam, ac

iilim
,,,,,,

""""'"'

ves suas inslrui Rex curavil ad reditum in Frann '"J sulii ciam i|ua numero crant quatuordecim a cum CUJIlS na\cs tum trircmcs. In pcrvigilio festi sancti artM*
:

Marci

I,

posl

Pascha
;

''"""""<

Patmstina

De templo autem

suam
ctuare

se

receperunl
coBperunl
;

""""<" ""

beata Virginis h*c beatus Petrus iu Antiochiara trans

navem mare Doac cunctae supra

Res
ac regina
in
satis

impinffi*'

nobis

Divebat.

discessu ventusque in Rc\ mihi dixit, natum se

fuisse

ipso

, '

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

.

747
ad
in

*.
1

ji e

festo

sancti

Marci

el
,

ego

ei asserui

que
delati

infantem
,

qui
vidi

iiiniiiiio nino

om
,,
,.

;iiiirm;iir affirmare
satis
iii.i

yussei, sc possel se

ueruin iterum
,

n.itiim natui

eosque
;ul

oppidura Paphura g eranl A. JOARRI domo comitis de Join- JoiRvn 1.10

sustentari

eumque
i,.|i;i

esse

renatum
,

qui
tanto

incolumis

gnj

iiii

Dei honorem eos

curabat.
,

9
<

periculoso
li-

ubi

raeramus
c

230

Tunc
nl

Rex
quid

consiliai ios
essel
.

suos
:

vocavil

ut
ei

'

m
faa
tn<

uadent
I
.

temporis
1

intervallo.

Sabbali sequenti
:

perinsu-

intelligerel

a(

endura
1

omnesque
eosque
sibi

Rex

,',,,1,1,11

ad insulam
,

Cypri

eratque

prope

snasimus
clei
1.

faceret

quod

1-

suaseranl
.

nauin
111

rt rectt-

mon g quem nominabanl montem crucis montem e longinquo innotesceli;it, q Uem

Lpinquari ad
jj e
'

d
ap-

Denuo
,

\at, nt

voc

ivil

Rex naucleros
fidelitate,

multi
in

terrogavil

Qde

ac

quam

debe- gantur
Cyproj

dictam

Cypri
*

insulam.

El

scito,

rent, iitrum,si navis eorura

esset, plenaque

iH a
:|II1

Sabbati
^alde,
iiio.Im,

sub
qua3
ui

ortam esse nebulam

in
i

mercibus

ex

ea

egrederentur.

<'\

terra

descendit;

responderunl
ua

quod

non;
navis,

Unanimi voce ei quodque malienl cor-

nautae

nostri
.

exislimarenl ut

exponere
perderetur
aul

periculo,

quam
iis

permittere

( (

mlllll
I

;> abremotiores esse ab insnla quara ab mons conspectui eorum ereptus e nanl
.

talis

quae

constaret quaEt

draginta

quinquaginta
,

Librarum millibus.

meraora ta
cupere nt
ll|s

uebula.

Porro
ad
sunl
in
si

nautae

nostri,

quod

qua itaque de causa

detis,
iii

inquiebal

Res

mihi
ei
1

tempestive
conati

insulam

appellere,

ma
coj-

'\

illa

egrediar?
nostrique

Responderunl
non eadem
esl

yjribus

navem

propellere,

Dommr
tio,

Rex,

tui,

ra-

pimusque
,

incidere
(jn.ni

cumulum
forte arena
in

arenarum,

qui

nec

periciitatio

eadem

neque cnira
posset,

aurum
nt

|;|I

M1

,,,,.

raissemus

aut argentum tam copiosura esse

ii

tan-

impediti,
ni
,1,1,1,,

mox impegissemus
n
ni

scopulos ingentes,
obtecti;
'-111!

Berel

aul

aestimaretur,

quanti

corpus

tuum,
libero-

vicinia
periclitati

eranl

reginm
riim
tibi
,

sponsaa

tum,
babes
nl tibi
te

triumque
:

tuorum

qUC
in
,.

fuissemus
,;,,

ac submersi. Nunc etiam

ubi
se

quos

hic

proptereaque
tali

numquam
Rex,
ea sunl

fuimus

angore,
putabal
fore

terrae

adhsere-

bamus; quilibel
perditum
2:>s
,

'111111

submersum
e.

ac

poneres.

suaderemus, Porro

periculo

sortique ex-

dicam,

inquiebat
:

^noeu,,
[-

ticom
pi ius

navemque quidam perpendiculum suum nauammari immisil, ac reperil navem non

Nauta
terra

disruptam

consilium
diar

sententiamque
navi
,

meam
in

quod

si

hac
,

quingenti anl

sexcenti

in

homine
metu
r,
;

qui

manebunl
avis,
in

insula

Cypro
sunt

praa

luerere

tunc

onusquisque
Multi

Imtari

periculi

qua
,

eorum
non
:

corpocor-

<

coepit,
hrtea:

Deoque

referre

gratias.

quoque

neque

nllus interesl

qui

lanti

facil

imposilum, erantante Corpus Domini nostri,navi veniamque a Deu [lagitantes; omnes Irementes,
qnilibel

pus

suum, quanti egomeum

si

autemsemel deredeundi
-

scendimus,
in
le

numquam
raam.

spem

babebunl

enim
dies

mnlac

illuxit

autumabal se submergendum. vidimus scopulos, in quos

,

Si-

patriam
iii'.

Qnapi
reginam,
quantus
ac

affirmo, mal1

memetipsum,
Deique
populo

liberosque

impegissemus,
,.

nisi

obstitisset

arenae

torluna.

Mase-

periculo,

dexteraa
.

committere,
in

quam
inferre

i;,.,

accersi

jussil

navium

rectores,

qui

tantum lanto

ea est,

,,,,
i,,ii

adduxerunt
pisciu
:

urmatores

quatuor,

istar

fundum aqu natando

urinatores

homines, peneillo

damnum.
>

;i

[ngens
intulissel
.

incommodum
si

dammum
.

quod
.

tranl

hosque

quatuor
mari

naucleri
jusserunl

i:,. v

raissel

egressus

abunde appa1

Ulillllllll

m
l

/.'<

loco

ad

fundum maris descendere

se

Hi

rnil
t,.,

in

domino Oliverio
eral
in

de Termes
in

mti

equiHic
1

au-

nrinatore
ii;

injecerant

ac transierunl

sub

qui

hac navi,
eral

qua

erat

Rex

jor.

,m, 1,, Rex, ac nos eramus. Postquam exaqua auditi sunt, emerserunt, omnes quatuor seorsum Verum in qiiid invenissent. ad cognoscendum
,

dominus Oliverius
dacissimis
sanota

en

validissjmis atque

an-

hominibus,
;

quos
rai

umquam
re
El

to
esl

Terra
ausus
qui
vir

cognovi
in

attamen
esl

non

guli

retulerunt
e

eo loco,
,

quo

impegeral
navis
eral

navis

atque
,,,,,

insulam

egressus.
.

ipse,

aostra,
f

carina

supra

quam

funda-

darus atque
tanta
ui

insigni
esl

multisque

pollens

opi-

omnino ti<mos vi arena3 avul invicem auditaque tali eonim relatione na, Rex, nosque omnes admodum fuimus
i;i,

bus,
nl i,,, at-

naclus

impedimenla

atque obsta-

tres

plusquam sesquianno

fuerit,

priusquam
itaqne,

inde ad
qnid

Regem
ruisset,

reverti

possel
tol

Cognosce

facere

poluissenl

homines

tenues,

qui-

tonili.

B29

Tune,
re
sibi
:

Rex

interrogavit

nauclcros,

quul

bUs

non

jjV w

' ff

hac de
ei
si

suggererent

consilii.

Hi

naucleri
consilio^
in

^ecturae
stans

onde solvissenl aul praesUtissenl pne pretium, quandoquidem vir tantis

obstacula. tanta ibidem invenerat pericolo nos exemepostqoam Deos hoc
sic

Jfjy,

dixerunt
oobis

Domine
satis

Rex,
ex

pro
hac

omni
navi

opibus

tate

consenlire
:

velis,

aliam
,,,,

232

descendes

enim percipimus,

quoniam fun-

|,i

foeramos
C
tos

ante

insolam
in

damentum hujus navis tanto collisum fuil impulqua su, omnia navis adjumenta ioco mota esse cum de causa vehementer timemus, ut navis, possil un'm plenum adducta raeril mare, ferre Etenim naufragio pulsus Quctuum sine aqua, Nasmodi exemplum vidimus, quando ex Galquaa Ua impegeprofectus es de navi alia
:

aUod nos
tam

excepit
ac

enim

mari

esl

yprom, wntoa
nobisiara

ingenti coor*

terribiUs

slopendos,
insolam
nos
in

ul

violente,
iu.hu

inviUs,

ad

Cyprom,
mare

r prmterieramos, llll(11 es anchoris sois

.

rejicerei

Nanta
at

ejeceront;

li;

>

rat,

ac

ejusmodi
haac.

passa
illa

fuerat
fuit

collisum,
in

quem-

donec qninnomqoam navem sistere potoeront, foisejecta. Et scito, necesse ta anchora faerit m h> dejicerentur snperiora cobicoli
se ut
'0

admodum
Bustinere,

Ubi

nequiil

ictus

lluctuum

man, pleno aqu, ruptaque

degebal
in illo

Rex

tantosqoe

erat

venlos,

ut

nemo
tns

cubiculo

manere anderet, ne
Panllo ppsl
est,

ron-

ac

dissoluta;

toere
nil "n

submersi

omnesque, qui nemine evadente

tafante

iUa

erani

eurain mare
Regis
inventurara;

dejiceret.

regina in

pra3ter
intra

juven-

cubiculum
eora

ingressa

neque
in

cum

solo

suo,

quem

bracma

tenebat,

Ns
lt(
'

qui

forte

manserunt
aqua

supra

quoddam

numfigidiumleBrun,
fectum,
vii
el

^ ;^^\^_ p
OaUia

abi

se

poteba

quod x '"i,iiverat, quod ei ego ipse testabar ^plumque, quod dederanl ejuse os verum videram enim mulierem dicere
; :

frustum,

Postquam avehebat. suaseranl naucleri, ex-

me,

qui

ibidem

r..:.M

.1111.I

l-ltM-aret.

^^
Illa
<

reibeUi^
nobis

U.mI

:,,:::
,,,,
1

.,'.,-

- -"' v

\Tjz
v

""'"'

"'

tem-

74
A.

VITA
nos
in

III S.

LUDOVICI RKGIS
mine
si

JOANNB

dixisse lempestate possemus esse liberali; sibiqae

Deus,

ul

quid
nihiio

nobis

J0INVILL10.

nautas
culo

magno
dixi
:

naufragii

versari

peri-

nos perdidisses,

hmc

minilaris? EtenuB esses pauperior; et

inde
potentior

si

omnesad
nec

le

attraxisses,
E.v

nihilo

233
regimr VOtO
libermiim
i

Ego

ipsi

Domina

vove

te

perc-

dilior.

quo

inlelligere

posBumus

ninaturam
incolnmes in
respondit;
Qolii
,

ad

Warengisi-villa

domraum sanctum Nicolaum de assevero, a Deo nos tibi ac i,

ducendos.

inquiebat,

minas,
proficisci

quas
ex

dumiaxal

Deus nobis intenlat, immenso amore, quo nos

ad
utililatem

Galliam

Tum
metuo

ipsa

mihi

prosequitur,

dirigique

noslram,
valea-

Beus

senescalle,

ne

Rex
illud

non ipsius; atque ut manifeste cognoscere

ut peregrinationem

instituam, ac ne

mus

delicta,

culpasque nostras;
nostris

ac deleamus ex
displicent.
et

impleiimplere
te

non
si

possim.

Saltem,
in

domina, promitGalliam
te

conscientiis

ea,
lia

quas

ipsi

ipsi,
ei

Deus
te

mcolumem
pro
id

pcr-

ltaque de
sapientes.

causa id

faciamus,

Hac faciemua ut

ducat,

oblaturam
argenti
:

navim
Rege,
ita

pondere

quinque
pro
tibi

selibrarum
liberia

pro te, ac
promitto
Nicolai

238

Deinde,

el

postquam
sedata

in

insula

Cypro

WPtllunl
fnwloui

[vestris

si

fecias,

aquam recentem acceperamus,

nobis necesiarias,
discessimus,

ai

aliaique minulias

i,,.

B tque
tihi

assevero,

precibus
ut
in

Bancli

Dcum
Atque

eiiam

tempeitate, inde

padusam,

concessurum,
ipse

Franciam

redeas.

promilto,

me

Jovisvillam

reversum,

venimusque ad aliam insulam, quam quam Ju. strant nominabant Lnsulam Lopadusam /. Ibi in terram
>

eum invisurum peditem usque

ad locum, nudisque

omnino pedibus. Tunc promisil sancto Nicolao, argenteam navem se ei daturam; meque rogavit, ut istius rei praedem me praeberemj in quod
consensi.

descendimus magnamque cuniculorum copiam cepimus. Invenimus illic cellam quamdam anachorelicam
consitus tisque
aquffi
cellffi

intra
erat

rupes,
oleis,

ac
ficis,

hortura sepibus

amoenum,
vitium,
ibi

qui

mul-

Paullo post

ad

nos reversa
sancti

est,

nobis-

aliis

arboribus frugiferis; fons

scaturiebat, cujus
rivus

pulcher
istius

que
nobis

dixit,

Deum
navem,

precibus

Nicolai istud a
in

dulcis

per

propulsasse

periculum.

Regina

Galliam
curavit
infantos,

reversa,
scrat,

quam
jussit
;

sancto
in

Nicolao promierigi

construi

eaque

hortum Iabebatur. Rex, ejusque socii procesierunt uique ad caput dicti horii; reperimusque oratorium quoddam in cujus primo, quem
,

Rcgcm,
nautas,

semetipsam,

tresque

eorum

offendimus,
elegans

fornice,
terra

calce

dealbato,
In

crux
alio

erat

malum

funium

npparatum,

ac guber-

ex

rubescente.

fornice

Uacula,
BUta.

argentea

omnia, nlisque

argenteis con-

magis

ut

Hauc navem ad me misit, meque rogavit, cam ad dominum sanctum Nicolaum perferita

remolo invenimus duo corpora mortua, quorum manus erant supra pectus; neque quidquam ex iis amplius cohaerebal prmter costas
:

rem; atque
conspexi,

feci.

Et longo
Regis

post

lempore eam
k

eaque corpora posita erant

proul
tis

ad

Orientcm
solent.

versus,

quando
ad
;

sororem

ad

regem
in

alii

mortui

terrffi

mandari

Lustra-

Germania) duximus.
234
pia Regis

Nunc
in

propositum
ac

redimus

quo
vi-

nndique diligenter omnibus, Rex, ejusque socii ad navem se receperunt. Postquam sumus
ingressi
,

eramus
dit

mari

dicimus,

Regem,
periculis,

ubi

unus ex nautis nostris

nauclerus
cogitavit,

fuit

desideratus,
scire

documenta
occasione
periculi me-

ex

duobus bis nos evasisse

ascenei

de quo
rei

satis

se
,

quid

disse super navis

fuisse.

scamnum, muque ibidem

dicere

ad-

morati

Tunc

milii

aggreditur

Considera

porro, senescalle, an
bis

Deus non ostenderit nomanifcste immensam suam potenliam quan,

eumque illic manere velle ut in posterum eremitarum more viveret eaque de causa Rex sorti jussit relinqui in liltore istius insulae tres
esset,
:

do per

unum dumtaxat
regina,

ex quatuor maris venlis,

infantes
se

pane. bis cocto plenos, ut nauta, qui ibidem manserat, eos inveniret, iisque ad victum
saccos

Rex,
tanto

eorum

numero
illi

alii,

putaverunt

bominesque submergendos?
,

utcretur m.

Quapropter
gentes

existimo

omnino

oportcre,

ut

in-

23G Ilaud mari accidit

erat

mullo post
in

cvenlum
de

quoddam
Argones.
in

in

quidam

in

mare lapW

navi

domini

qui
|

ctusque

agamus gratias. Nec poterat bonus sanRex se abstinere a loquendo mecum de

cui

ex
,

potentissimis

dominis

Provinci.

NimiI

irginii utinco-

rum

dum

tempore

quodam

matutino

lecto

vatvr
lumti

periculo,

fueramus

expositi;

quoque modo
:

Deus
ubi
Qia

clare

nobis demonstrassel
Praaterea
calamitates
,

immensam suam
Senescalle,
infortu-

potestatem.
tales

mini
aiiave

dicebat

morborum

hominibus ingruunt,
:

aostri,

aiebat

mus,
test
:

auirmant Sancti bonus Rex pericula, in quibus nos fuiminas esse Domini nostri, qui dicere po,

minas bas esse Domini eaque de causa dico,

vullum ejus sol radiis suis fcriebat per foramen aliquod angustum. Tunc memoratus dominus de Argoncs vocavit qnemdam ut iret obtuex suis armigeris eique prmcepit ratum foramen, per quod sol radios transmitlebat. Armiger, cernens se foramen obturare non
suo decumbebat,
, ,

posse, nisi

navi

egrederetur,
,

que
psus

inter

eundum
in

ut

illud
incidit.

egressus est; atobturaret, pcs eura

Cernitisne

porro,

me

permissurum
ac
periculo

fuisse,

fefellit,

ac

ut

omnes yeremmi,

mare

Continuo,

ut

la-

submergeremini,
si

involaiebat

est,

navis

abscessit,

neque

navicula

erat

voluissem?

Quapropter,

lateri navis

adjuncta,
e

bonus Rex, nobis diligenler considerandum esse, an nilnl in nobis sit, quod Domino
nostro
d.sphcere
:

qua

ei succurri

potuissel

Nos illum
cli,

longinquo vidimus, navi

Regis ve-

Creatori

quulquam

num,

debeal et simul atque illic nvener.mus illiua beneplacito contranobis

illud cont.nuo
:

tollendum, alque
,

ex-

peiienuum

modo, mgens
ut

autem sic agamus illum multo nos amore complexurum semperque pericula a nobis propulsaturum ,tem si contrario opercmur
si
, :

ub.

sequebamur ad mediam facile leucara Putabamus navi e qua lapsus erat. arnnaliquid rei esse, quod esset in mari; nam moger ille nec semovebat, nec se juvabat ullo perspeximus, do. Postquam eum e propinquo una e navibus Regis eum reccpit miseruntque ingressus noeum in navem nostram in eamque
qui
distantes a
, , :

suflic.entes

nobis
,

intentaverit

minas

bis

aliquod
nobis

malum

exposuit,

quo modo

cecidisset.

Nos

eum m-

seu mortem, seu

aut

damnum
,

corpons n

immissurum,

permissurum

inferno d.cubat

mc.damus in perpetuum. Insuper miRex bonus, sanctus Ludovicus Se:

aut terrogavimus, cur se non alio modu juvisset Renavigii. natando clamando ad viros aut fnisse spondit nobis, hoc facto sibi opus non
,
.

nam

nescalle,

inter

vir

sanctus

Job

Deo

dicebat

Do-

stra Vallis-viridis

cadendum exclamavisse n, seque ab ea humeris

:

Domina

no-

susten-

tatum

, :

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

.
l

749
in

'"""
1

.... I'" g3 6j
' '

flonec aouci

ad
..

i?t

ail

honorem

pervenisset trifemis ,....,. v; ;..., Maria- ;nl beatae Virginis m.,..;.. A ,,im

' 1

111

" 11 '"

m
1

s tupendi

hujus miraculi, dictum mira-

iii

,.1,1111

oi

eacello

meo

Jovisvillffl
, ._

pictura expri_______
_,_

Cypro marilimum, ac Pa- a. joanni o phos D0T8 dicitur ad distinctioncm Paphi ve- foiirauo. teris, qua destrucia est. Baphe eam nominat auctor a nomvne mlgari Baflb, aut Papho.
est

Oppidum

......

....

ac
l "nsum

Jovis
,

ita

ut

nuuus
sederet in

evincere

ex
S.

tenui

posset

ut consentiret in egressum e

Nicolai

nie

Veneris,

cnm Rex,
vocavit,

scamno
dixi
,

duabus
IIIIHCO fluminis
II

m oppiaum vnstgne excrcmssc, nomine nuncupaiiim insiat Xanceio * jacetque ad dexteram Mortat leucis
mia
,

la

Meurte

^nuodam na vis, 'me r : i,. m Dccot nn nnn. F.cro insi ipsi ^"effrediendum esset, an non. Ego puto tibi esse egrediendum J\\c\

meque

consuluit
:

IJ/lllll ripam.
(
.

mm

k Blanrlium Blancham
sororem

videlicet mdelicet
IV,

Philippi Philiwi

III

filiam filiam,
,

ac

quia
ad

Philippi
i<><>.

qum anno
ac

1300,

ut vult

Tan.lo domina

de

Bourbon, cum
,

esset

Cangius pag.
imperatoris

nupta

fuitRodulpho Alberti

lm
B
se

hunc
eg

porlum

navi

egredi

noluit; at

filio,

Austria duci
mi

demde Boke-

rawum mari ro
ibid

commisit, ut peteret Aquas-morseptem ressura. Verum mansit ad

et

mfe
per

regi

Vidimus

Commentario num. /229 E

ESft hebdomadas

ultra

supra

mare.

Tunc

suo

consensit, ut ad Olbiam in Sei consilio meo quo regina , et socii magnoLarn egic terram egrederetur,
pere

hanc Blancham sacellum S. Ludovico avo structum Vienna in Austria. loinmlhum profnisse inter proceres t qui eam deduxenmt,
bal laudalus
^

Cangius.
inS ulam
llh

tetaoantur.

^
ANNOTAT\
r
'

^
'" s

Lopadusam nanc

oocat
i%

Plvnius

hb.

p(

mlormu$
Itali

cajtt

Join .

//

Lampieuse

Lampadouse,
,

aabuit
galeas

tuor

in

societate sua
;h id
,,t est,

octo naves, et quaait

Sita est in

Galli hodiedum nomvnavil Lampedosa solent nuncupare. Mcmditerraneo ad Orientm

fm

tnremes tnremes,

Sanutus

^^ ^
Utm,
fl

qua centum circiter milhanbus abesse i inhabUata siti subest tamn Melir

re ,

tanS

Morci.

hAbM

*.&*.
Gaufndo m /-affir nocte /.osj wI

''

;;;;;s
.

jn i

Sabbatum.

f^
;

;",,,

,,,,

Hoc combinare

fttopfiMMun tai MH/hvit eonfviiw tertta Jo<nwsum u portu. Gaufndo) qux mque ac coijue nus et accuratius mksRegi ad,uitl

negueo cum 19 , ubi diserte

edMonePi "-' "'"

,,-,_,
"
1
'

D,v/#Ti*ti

aund nau.
.

,,,,,

,.

WO

inde recitat

^
,,,./-,

^
'

7/
/i/(j

rt/|f
.

n/ ,

fl

//.- C

Latme
nome
eia

Deinde singuIis diebus procui aliam insulam Bajc habitata erat a Sa,

-^.
fere

consentit

c CAesniMm

Guiliel
ec

Nangm

apud

2^JSmtl ai^^
^
i

3C0,
ut

ijnapropter

nomnino exislnno Joinvdhumliu

s*pe alibi : nam discessum contigisset pencuahas
etiam itineris longitudo, qu*
toto

-'"""'

"""'

',.,.',,

par

Tll netan0

simulac insulam iUamdeut

^
,

^.

^
frufeita

dignarelur
ut

^oria lapsum,

octiduo post

"J^Ka ^^
.

Insulam
suis

uL
.

mittere,

kMi:

quod

>psa

cus por

tndni csse solet, persuadet.

d

Mons

crucis

in

Cypro memoratur objacens

dum juxta insulam . /rliVun.lum ad ipsum, i ad reaeum

^^
illis

infanlib s.

navigai e

promontorio
por(

Masotto, oitorf

^on

longe

distat

m
!

^^

LJmitfonM.

ride

Aft'c

Joanin Geographia
Vxta

ponuni
fl lirenl

^ ^^ ^ ^.^
ei

^ ^
ut
parati

Rex

essent
Irans-

Rgx

ante

(|

iremes non in5fl

m
e
f

erunt
irpnu; q

naU( .|, rii

existimare

/!/

"'" '" C%pro. De hoc periculo videri potest

49.

pnma
.

ipsus ,r
jn

captns a
erant.

Saracenis cum homiw-

Quapropter,
Qt

donnne
[ltoi

"'""

Locms

(
le

planc

difficilis.
:

Quapropter rerha
.
.

JS "
.

tibi
.

suaderaus,
,

inquiebant,

non

mtoris
que..
..

Gallica

Chacun. sable avoit bien emporte

addo

raporta

trois toises

du

tison,

sur quoy estoit

,. 7a

ia

nef

fondee.

Focem

cwpeci s et Tuneu, q nec unus

B; ao

fcon.per

hxc traocm sigmficat, noipit pro preecipua navis seu carin* traue Jam <;//, / /0( / /n / )<m quille nomtnanf. Car/mzm 'dixi, quia fundamentum ilhd *** antiquietian [ nominarunt. Toise rero tion

aHM

m"
[
i _

ne

prffiteribimus omimminentef brevi enim Rex, profecl0j jnqmebat

^ ^^^ ^^
enml p

SlMUffi ropil,quus es regnis

multum amant?
velis

ut naV i-

rf

5Ubducemus penculo

^^

mw

la

iam
,"

vobisque

"

^e

nostrosque

quffiramus.

prcipio, ut veQuidquid es-

n./r/ //r

trabibus

Hcnnda
sensu

VITA
\

III

S.

LUDOVICI REGIS

JOAlTffE

JOINVILLIO.

iilu
(ii iii

CQTtUSlQnuB
lnc

iuiik"

jnwKKd
Deo,

.'.

uuuvtiuuo

locus

uecdum

trai

aut beatm Virgi-

sacratus,

Quapropter
ecvtesiam ecclesiam
I

Ckaixius
li iiiik leucis

tom
i (

jin ?oi
\

assignai assignat
1

r auis-vmats allis-viridis

quigu auwlgo \vaudis-

in
,

inm Occitania
v""./
cMffi

iri/nK tribus

Vemawtn Vemauso

Hugo c. Hunc Rex lubens loquentem audire. Qua die oibii renit, nos ei oovium IVimus voim, uus ci obviam ivimus, Vidimusaiifi vidimusaue :., mnm virnrnm ac feminarum 1....1,. ,,,,,, ,,,,,.. mam virorum ,' Lnrhnm
frater
roluil

oabatur

ac

" '"'

'"" BSa"
1

i,

nfam
bit.
i)

pafria

perichtantis,
aptius etiam

cujus

pediles

sequebantur.

Postquam
:

advenii
ac
.,1

iiniiiniiis

erat ex Provincia,

quadra-

eum

ad concionem dicere jussil habuit, oratione sacra agebal de

r ex
,

,,,,-,

Religiosis
societate

Pagus
olbia,

est

prope Jovisvillam, cujus jam ante

Hie*res;

1'Z
'h

reprehendere
gens eral

ccepit,

quia

in

Regis
eos

"'iniiii.

numerus.
Lilteras

Dicebal

aon essein
aul

\ilgo

oppidum

est

in

Pro-

Lu,

quo ad salutem pervenire

:

possent,

inrin

sacras
"'"

ad mare,

duabus

leucis distans

TcloHe,

mentiri

(quod

qod

eral
reli g

"I90 Toulon
q
/"'' ''

d.)
coroifts

Sacrae

enim

lilterae

dicunt,

iosum

fV/,w,

ntmirttm

Andegavensis
ii<

et

vere
..,,.,,, bendo

""""' """'"'
//( '"

.".'",,... ProotneuB.
-

P
1

" //// iililr-

non posse extra monasterium suum sinela111 in mulla [ircc;n;i morlifera iiiuuu peccata moruiera aon 1,1^
: ;

11

maria

llll" "":-'

ftfiS des

i;,ltCs rancs,

//</ 1111ad huciiiln legendum pu-

nii:ini

quam

ntc/Mc piscis

!,,..,.,... rcvere potesl

t

extra

aquam
religiosi
,

sineperE qui
;.u-

>

banC

eundo.
lam
re

Ralio
fis

eral

Etenim

sequunlur,
,

bibunl ac manducanl
:

saspe
.

diversa
in suis

vina essenl

cibosque

non

facerenl

-1

r p LAFUl YYVII XXVII.

Quapropter commoda, quibus illic fruuntur, eos ad peccandum Qoriantur magis> l|ll,im si au steram ducerem ritam t.
240

monasteriis.

Regem deinde
ei

alloqui
,

ccepit
al
,

observan- otquaibdiu
,

daraque
vivere
tiae

tradidil

doctrinam

"
yellel
jn
1

si

in

pace
tenax,

populoquo
,

<.>

pla.-nv

essel

Dicebal

sacra

se
:

legisse Biblia
\criiin

Consilium

bonum
:

Reqi

Joinvillio
(

dext&re

auos(I ue

Scriptura?

suhninistratum
Franciscani
:

monitum aliud '"J usn(n " cuiusdam

inviso

"''"'^ ST, " Chnstianos, sive

^
;

sacrm

libros

num-

""
'

"""'^

'"'""'''"^

V "' 0M| ""

inter

infidfeles,

terram
aul
vi

ullam

Uex,

S.

Magdalenw
:

scpuln-o,
1
fi7
.

in

regnum suum
'

venit
.-

nwpfieg
curn

dominium translatum aD """ """"" "' ;illl,m

aul
^ 1

fuisse,
-

amotam
i" ni

I1M defectu

m
^
in

///"/

cwm
[nita
sibi

reoc

FbwM
concordiam

..

cuilibel
,,,,,

juste

aequeque 4

attribuendi.
diligente]

Quapropter,
l{

inq
ut

Ii;i|

Franciscan USj

el advigi f

rege Amjlnr

inter

va-

wacte anicuique jura

5U0

suo

addicenda
;hl

curel

Wo5 prwzcipos

subditos Iiex conciliat

re """

6antol
valeal

'" in

"^ 11 "'

dies suos

D0Stro"
iona,
1

mos vivere
el

pace ac tranquillitate

Qe Deus ipsi auferat

ejus
et

regnum Franckead

miniam

In
J)ona ababbaU Cluniacenti
Regi <iata
:

rogari jussit,
castro
Olbiaa
substitii

ui

detrimentum. Rex >;ri<w\> eum secum maneret, quamdiu subsip

Rex,

regina,
,

9"

eorumconqui-

1'beri,

ac

nos
iter in

omnes

dum

rebantur

equi ad

quorum
lioni

eiacensu

occa-

a, -,
-

4uj qui
;,;"

deinde ucmue
R, -' " ,n

Franciam. Abbas Clufuil raii unvensis OIivensi S b b,

"

d
i

wioncf Reo/etn

i
1

''""" m

'

,M|

,,JI

"' r;

'nnilhii,
consili

dicebanturque lum
1

^.
'

Ai semper respondil in Renon mansurum. Franciscanus hic uno lanlum die nobiscum fuit, et postridie su^ sum versus discessit. Deinde audivi, eum H
sterel
gis
in

Provincia.
sc

consortio

auemm
singuli

siliae

sepullum

esse,

ubi

multa

patra!

praiclara

,,,

miracula

HtOi

munera
rt st.

u"oS
suis.

t?
i,l

ad civitatem Pr

Aquas^extias /, ad bo,

nai

Rex

illi

a &

bbs
diu f

cl"

concAit

" ^otns
;

norem
diei

boat;e

Majr.Ialri.aj

q.iaI

jatvlul
I""
'"

n.o.l.co
,

** ^ ?.*"tl? n^ ^me. PoStea inde processimus ad Rhodanuin ff ^ quid ex PS0 notittam UaJ rem ^"oq,,;,,,,,,. transeundum. Ubi ndi Regem Siuicaret. ? Dixi ? nicturum vaie '""' e *** mmuii 1,;;;;;,:,^ . m n!r* ^ Qnm ^. que ab eo" veni ad dominam delphinatus quidverumest tetantn't^^
qam

magnaaue cum

K
I

V'
,

Jf"',

P Slera
''

"'"

itinere
'"

mh
s

^ abea

'"""-

rupe multum elevata

Sba sTbiis,
;i

5^
''
'

"'

ubi dicebatur sanlie

'"

*V g' *"
'

'

'

'

"'
-

tn

,'''

"

^
j
,
1

ei

batem
illius

CluniaQensem equoruni? Rex mih

Ronosui me talem p proposuisse, ut prohiberet viris

1

habere.

ronT don^T Iorum IpL r" *** lla Se

**~

Viennen8is ad comilem

natam

meam

indeque
>

"*

Cabillonensem
perveni.
rsim
fui
,

avuncnlum

meum,

T#

'

ne

quid,
ab
.

cum'

perenl

onM
na,

tractan.la

^J^ ^ ,^^ lp?SSi

oan^w !?
ooram cm,,,
,.
,

- n

atqne
Jovis

()

,,,
',' .

^
,,,nt
',

^
t,ll,m

^ am
-..,,

ad comitem Burgnndiffl

ac ejus filium,

Quo

loco

postquam tanusS.,,ssione

,;,,,-,

,,n,, quem
,;,,
'

T^" ostcndit,
II,veni
,

Dum

Bpud ipsum
ui
1

" " ,1
,

'

aecipiant.

diligentius g

fdcircn Idcirco

nn.ii ,! audient atque diu-

"

omnes mirarentur. comilem Britanniffi Joannem , ejasqne

oiiam
regis

flSc

nxorem

Theobaldi.

Et

propter

con-

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTl.

*2mque Campanim

ovei-siam,

qu*
i]ii;i>

cral e...i
e>,

inlcr n c
,

ivrin

N;i \ :ur.r v,,;,,,,,,

.let.ir detar

, ,

I.te

rem
rore,
-

non
aul
,,,.

.,

de

jure

quopiam, quod

acceptum
s,

gratum.

%avarrin
omnes
iniii,
ll( ui

regione

venire

Pansios ad

Campania exigebat, Rex supremum iena

eis

Ad

Q eque Rex mi

i(i

A.

JOANNE

JOINYILI.IO

regm
jure

u
se

ej

antecessorem
terras
,

aissidentes

--

juste,

ac

legitimo

audirenlur, jusque
.

pera perdidisse

adju--

quas "possidebat i-'- I--M. cii.u

iis

neque

iniendcre
obligare-

quidquam
riicaretur.

reddere,
id

quod
faciebal

id

facere

m
11
rex
.

DUBI
Navarrae
elur

considebal

suprema
ut
,

curia,

pogavil
sibi

tur.

Verum
,

solum

ad

amorem
,

Theobaldus
Regis
ad
.

Elisabetha
(,;,iii
1

(ilia.

matnmonio Me autem
videranl

pa-

cem
ac

in-

concordiam consequendam alendam, conservandam inler ipsos, ipsorumque libe(jiii

ac

'"J,

|^' |;llll
'|
|

uii.

n^iri

verba

postulationis

ros,
isl

Mini

consobrini
,

Addebal
inibo

conj Ug ii

proferenda
.

quia

Ingenbx

imo

inquiebal
:

lioc
pi

faciendo
,

Rex Exrem optimam

:

Mbuerat.

quae mihi amorj s indicia eni meditatus ad v*

acturus.
llle

Rex
dixil

Suessione
de
:

me
fide

facturura

nam

imum
qualis

ac

consequar
sil
:

Regem

hoc

ma-

pacem; ac deinde efficiam, ut ipse mihi

jurata
obslrictus,

cliens

U^onio
' .

mihi

Senescalle,

nondum
vir

esl

neque

ppjjjj
||)i|r

concordiam ac
:

pacem
,

inilurus
faclo
:

cum comalrimo-

'"'"i -'
"

eliamnum clientelam mihi

Rex
sanctus

juravit.
fuit

griianniffi

deinde

hoc
dixi
re

Ludovicus,
allaboravil

ra

mun- paa
ac

in

,1,,,,,,

complebitur.
opus
esl
id

Ego
pro
re

ipsi

Domine Rex,
nuptui

<Jo

uniis,

qui

maxime
el

ad
sai

pacem, con-

omitlas

pro

quacumque. ReBliam

cordiaraque
slabiliendam
;

inter

subditos
praesertim
ac

suos
Inter

ndam

pcs clieules

spondil
inrniii

mihi,
contra

se

nulla

da,

SUOi

principes

domi-

hll

voluntatem
fuisset

procerum

suorum

ac

nosque
mites

regni

sui,

vicinorum,
Qlium x,
,

etiam inter coet

priusqnam
ia; .

pax

inita

cum comite
ad
ejus

Britan-

Cabillonensem avunculum
ipsius

meum,
qui es

comiinter

Continuo

reversus
.

sum
iisque

Margaritam
Qlium
,

lem Burgundiae
se
bello

magno
pacem
ex
misil

KavarraB
jj

reginam

ad
;

regem

alque

erant

implicili

quando
Et
,

partibus
consticonsi

eorum

consiliarios

narravi

responsum

transmarinis
tuerel
liariis

sumus
patrem
in

reversi.

nt

quo
j

audito

?eruD
llim

;i

pacem
,

cum diligentia sanciendam cum comite Bri,

confestim

inter

ac

Qlium

multos

suis

,.

r
,

et

pace

stabilita

Rex

dedil

Elisabeq

sumptibus
duxil
ril
,

el

Burgundiam usque expensis; landemque

ope
[psius

propriis

eo

rem
pax

perfaeinita

tham

Bliam
:

suam

regi

NavarraB
celebratae
Et

Theobaldo
sunt

ui

ipsius

pax duarum
item

personarum

conjugem
magniflcae
abdoxil
nore, ac
re

nuptiaeque
el

Meloduni

constituta.
inter

sollicitatione

completae.

hinc

Theobaldus rex

fnit

Theobaldum

Navarrae

regem, comidiffi-

uxorem suam

Provinura, ubi
a

magno ho-

tesque
cili

Cabiilonensem ac Burgundiae aa, qui

dissidebant
e

sumptibus ingentibus

magnatibus fuepacto

invicem

bello;

ad

eosque

pari

excepti.
43

mo.lo quosdam
statu
,

suis

consiliariis

misit,

qui con-

De

Regis
ubi

el

quo

cordiam constituerunt, eosque pacarunt.

transmari2i(

ni
uis

imposterum
reversus,

fuil

ex

parlibus

Post

hanc

pacem
inler

magnum

aliud

inchoa-

Rex COnnagi ndi ratiO'

vobis
in

edisseram.
vcslibus
r

Videlicet,
suis

quod
aut
quae

luin

esl
,

bellura
cl

comitera

Barrensera
,

Pheoejns
netn conli"

Qumquam
rellera

poslea aul

volueril

baldum

comilem

I.uxeniliiiiyiMi^riii
:

<|iii

varia

alia

silvestrium animalium,
,

sororem habebal uxorem

quique
:

infra

jriseojn

vulgo
aui

dicebantur
,

aul

colorem

cocci-

manus invicem
rensis

consei uere

cepitque

bb obtm to comes Bar- quosdafn

CU
bb

Pignj

re-

iinnn,
8jos
lei;

stapedas
ex

ocreasve

inauratas.
,

Tunicaa

comitera Luxemburgensem, ac subegil deincc

luclur.

eranl
pallia

aul caei o panno coloris camelini autem ipsius lunicaeque pellitae erant
s,

de

Ligniacum

castrum
suae

quod
causa.
,

erat

comitis
bel-

Luxemburgensis
liim

uxoris

Ad

hoc

Telleribus

agninis

crurumque
ore,

leporinorum

t.

sedandum
regiis
,

Rex eo

misil

el

sumptibus qui-

Sobrio
tatar,
'
:

admodum
nt

erat
sibi

nec

umquam
cibi
,

loquedelica

varii

pararentur
,

aut

dem rum
Rex
vit

dominum
, :

Pelrum
,

dd

cubiculario-

dd

principem
confldebal

al

patienter

lllr
-

Vinum

sumebal quod sibi apponebasuum lemperabat pro \ ini \irlnic,

vitreo bibebat.

virum tantumque

cui

omnium
ad
illud
facta.

maxime
allabora-

Rex

ut

pax

eorum
laboris

fueril

Arguebanl

%e ex scypho
ducabat
,

Passim
,

cum manquos
dari
pasci

eum
el

aliquando

supremae

curiae
in

senatores,

quod

posi

se

habebat
ex

pauperes

tanlum

sumerel

pacandis

peregrinis;

jubebat;

deindcque

pecunia sua
se

iis

volc-

[** Post

prandium
pro

wI,;illt
'

coram

habebal
actionera

sacerdotcs

quod perperam ageret, quando eos bellum gcrere non sinebat, quodque pacta conventa melius
dit

qui

eo

graliarum

persolveperegri-

poslca

concluderentur.
illisque
.

Ad

l.oc

ns
eos

res]

Quando

illustns

quaedam
,

persona
eis

Rex,
.

dixit,
si

non

recte
,

dicere
.1-

1,11,11

nanducabal

societalem

suam

ex-

Nam
quod
ipr ter

inquiebal

principes

ac

domini

^ebal

Wwiadicam
''"'ii'

^
il

admodum bonani atque amicam. De ejus nam vir sapientissimus exislima"" Ul11 ,,, eomm omnium ..,., habuil quos a consiliis ....i,ii
:

lustres,

qui

vicini

adverterem sunt regno meo, advei terent

inter
. ,

ipsos

sinerem
nossent possenl

se

bella

gerere,

in-

se

dieere dicere

Regem

Pranciae

maligno

quidpiam

ei

eveniret,

ad

quod

respon-

'';'''

^eeesse erat,
,

numquam

consiliarios suos ex-

ah ipsis geri atque ingrato animo sinere bellum posde causa odium adversus me colligere eaque
sent, ac
pati
,,,,

ciabai

%e ajquitatem,
rj ,

dum cerneret rem exigere

celerilatem

me

possent

invadere.

Unde detrimentum
prastereadicit
I

possem, damnumque regno meo;

i

Postmodum Rex bonus, sanclus udovicus adhibuit conalum Rex ul effeceril ul .\ii''i'"' 8 * """ exore ad ipsum sua liberisque "" ^ ,nrnl concordiamque "'
i , ,

es se
,li,uii

nc urrere Dei indignationem conatur pace qui beatum

,
,

qui

cum
Bur-

concor,

inter

dissidentes
ac

conciliare

El

scito

Ijj

ity
'

iniiii,!'""

''""

sa nciendam

, |

l(

||i(

ii f

.
l

u. ad versabantur

P acera Cui paci

gundiones
in

Lotharingos,
cernebant,
eos

propter
ac

bona,

quae

ineundae
,

ve-

Regis

persona
ad

propter laborem,
tan-

ejus
,

consiliarii

eique

,,,.,

subieral

invicem conciliandos,

^
"
a,,,,,,'"

Domine
^onsentire

Rex
velis

magnopere
ad

miramur,
regique

dandam,
lerrarum
ab
Nobis

topere eum rontenti fucrint veni.v

utomnes amasse, eique obtemperasse,

:

..i

inigandnm coram eo

fle

re
parle
'

"'nquendam
111

tantam
ac
ipsius

tuarum
eo
obtivi-

discordiis,qmealiiscum
>d ad
ioc hoc

^
Rex,

lotmdebut

jW

.'l

'"!

tu

nnisiis "''i ""

1

anlecessores
x.

venie
alio,

vidi

Parisios,

Remos, Melodu-

delictis

igitur

1.1.1,

atque

ubi eral

AXNO-

7^2
A. JOAKNE

VITA

III

S.

LUDOVICI REGIS
oulgo
ut
la

sainte

Baume oocatur
specum

Baume

aiuni Vrivoltiani in

JOINVILLIO.

Uictionario ad
significat.

\NNOTATA.
erat a Guilielmus de Pontoise

<<'"

f^cialibus
dictt

han^
CctlZ

,,nn

hoc tempore ab-

nam
fertur

corpus Sancta Reyi ostensui illud eo tempore latebat, inventumque

ui

auctor,

las Cluniacensis,

Gallia

Christian*

editode guo agunt novissimi ** : col (,

Ofliao Masstltensi
" / '""<

tom.

(W

m*mi
i

anno W/j
,
,

.lectus

dicitur
in
i

anno
wccLin

(245,

faetusque episcopus
(258
:

fwfconefn f5*0, ct* memoratts mventes pag.

m.

la ,s San -

Olmnsis
rofenl
de
dia-.

Achaia

anno
apud
hoc

Idem

mui

Regem conqueritur
a

injuriis

suo

monasterio

illatis

duce Burgunintelligen-

PmmcM
k

Belfoquadra, oulgo Beaucairc, oppirfum Ocettoma mfenori ad Rhodanum; ubi

s^retiuf

I
fl

Quod
e8t<

oidetur de

congressu

Rehquum Uer

ditionem suam ingressus Pansios usque dedimus ,,,

est.

Com-

,/,

S ed contigisse

hwnc congressum anno (254

col.

mentario num. 736.

mm
l,

rti

Bibliotheca Cluniacensi

(5i3 in

lit:

icns Alexandri
ot
sis,

Cangius pag

(02 contendil

vocatur episcopus Olenensis legendum Oliven-

Beatnx fiha Petn Sabaudim comitis ei \ Fouctgny uxor eral delphini Viennei inquit Cangius pag. (02. Cognationem ejus cvm loinvillio in gradu remoto agnoscit, quia //itis

de

quia Albericus ad

annum

(236 archiepiscopo

nitas contracta
et
1

fuit

inter familiam de Foucigny

1' OliPatrensi in Morea subesse dicit episcopum va, id esl de Andrevilla. Verum cum Olenus urbs

Joinvillicam.

loannes comes Cabillonensis

matris lomvillii
in

frater erat bca-

Peloponesi seu Horea non multum Pai/ris dissita nbn item Oliva; occwrrat apud geographos , non video, cur potius Olivensis legi debeat quam Olenensis sed existimare malim Olenum R <>iiv;iin fuisse nomieo tempore quibusdam
,

tricis

nostri.

Plura
et

oide

apud

Cangium

notis

pag.

(03,

in.

Genealogia

stirpis Joinvillicm

pag. 42.

na tam.
c ruin

Hugo
n

(Jo

Dina

uiriiinr

in

innalibus

Uino(6

Joannis comitis Cabillonen erat per uxorem ileidem ie E Merania, quee heres erat Ottonis iu comitis Burgwndim palatmi, de quibus ulterius consule An/>7<"s

m Hugo,

Burgundia comes

Waddingo, qui ad annum (274 num.

dream du Chesne
cap. 28.

in

Historia

Burgundw

lu).

f,

oarias ejus pradictiones refert. Latius de eo agit

Artwrus a Monasterio in Hartyrologio Franciscar no ad 24 Februarii, ubi Hugo a Digna nuncupatur. Beatum quoque nominal more suo,
de cultu
sileat
:

Erai

hic

Joannes

cognomento
Theobaldi
l

rufus, dt
rt-

cujus
gis

nuptiis

cum

filia

Vavarrai

licet

Obiit,

inquit,

Marsiliae in

con-

wiiin

fratrum

Minorum
cujus

anno

mcclxxxv,
Deus

dono
signis

actum in Commentario num. 324. u Rex Navarrse ct comes Campania erai co tempore Theobaldus II pr&cedentis filius, '"/">

prophetise
clariDcavit.
ii

illustris,

sanclitatem

litem

cum sorore
arbitrio

ac

sororio

Britannia

comite

Regis

Dubium videtur uu verba parenthesi inclusa

ut

Hugonis <n, Joinvillii Verti ea, Joinnlhi eam sententiam improbantis,

sui'
iiiiln

verba
ct
<ii

compositam narravimus in Commentario num. 745; ul" quoque patebit, majont momenti litem fuisse, 7'"//" hic videatnr mw*
nuari.
\>

</n<><l
.

rsi

probabilius.

Sumi

tamen

possunl

Vidua kctc erat Theobaldi

Vavarra

oerba Hugonis neganlis mentiri sacram Scripturiim.

\i
'
1

<<

Campanim

comitis,

de

cujus

cum

eo

nuptus

quidquid
sacra

sit

de srnsu

oerborum,

nnmReli-

egimus
q
t\

Commentario nnm.
hasce

238.

7""/"
giosiiiu

Scriptura probari poterit,

.Xitpiias

Theobaldi

Navarra
in

''f.1/'

salutem consequx non posse, si justa <lr causa aulam sequitur, m omnibus omnia /actus

comitis

villius,

omnes
icrim

faciat salvos;
iiiiinii,

ijiniiinis

alioqui

non nega-

tario
1

anno (255 num. 804.

cestibus

Gamparii&, cujus factas, diximus

sancti
Hcijis,

oassallus erat JomCommtffr

omnium Religiosorum
:

instiluto con

De

quas

gestare ca-

gruam non
stttuto

esse

ac ne illos quidem,
recle

quorum vn-

pil

ante
in

expedilionem

Vransmarinam,
''

dispw'
l,;ul111

convenit,

facere
in

necessitate justaque causa

dixerim, si sine principum aulas se

voluii

oimus
i

in
in

editione

Commentario num. 572. Menardi ct Cangii,

:

vnsinueni
cerba
reant.

Nec

plura

forte

Hugo,

licet

tes;

Pictaviensi,

de Garintes. Neutrum
j

ejus,

proui

relata

sunt,

duriora

appa

explicat,

quod sciam
itaque

ullw nec ooces ilUu

Ceterum Guilielmus du Peyrat in intiquitatibus sacelli regis Francia lib. 1. cap. i^ amplaih scripsit apologiam pro ecclesiasticis wonachisve aulam frequentantibus,
terius potest.
'

oeriire potui, ita ut suspiccr,

conuptam
agnina,

we
.

*
'

cem. Substitui

vellera

'/"'"

qum
ut

consuli ul-

secwnda num (24 testatwr, his usum "" gem, ahdu-aiis oelleribus <iniiii>il<-l<> ri

futsse
l'
' crc J

norum.
simt

Futiles

ha rationes,

facile

lector

Gallice,

de jambes de

lievres.

Ptrspiciet.
1

iqua

sextia,

oulgo Aix, metropolis

cst

Pro-

'""'".

leueis
.

qumque
apud
1

distans Massilia, ait Bau-

dra "' hls

Jam ante ad Ludovicum oenerai "' > Angliee n < anno (254, ut retulimus uxore rursus cum mentario l 60 Verum nclusa, jam mino iliim fJU.L pax l<n" erat c*~ \\I\D(1
,

HenrK

m%

g videlicet

anum

S.

Maximini

</uod

oppidum 6 circtter leucis distat Aquis-sextiis. Porro <ic controverstts, qujB oiguerunt <i<rGallos, utrum sacrum S. Magdalen* corpus servaretur '" / '""<""". an apud monachos
^s
siu.rtiv

clientelam juraret Ludovico, aliquasque cum ^ supererant , versias, qum componendm M> ^ amice componeret. De pace egimus l " in Galliam ; oentu vero Uenrici regis
'

^
.

Vizeliacen-

"' -''-' possunt Acta ejusdem pag. 205 tt seqq., ubi aliorum quoque optniones referuntur.
'

'"

/,

'""/'"" / ''"
, Jiiln

qmqur rob7^mus P
rici
x

pacem ante advenium

. .

***

tom.

confirmatam fuisse. /mtns ejus loannis, Henricus successerat. Vide % 60.

Id est
y

um '"/" i loC
.

Gallice,

au

lieu

de

la

Basme. specus
vixisse

cst,
:'

in
hic

quo Magdalena panitens

Nam

soror reginm utnusijue regni

credaur

ut a'iibi'dicVum

illot

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

,

7:3
.

noi se

invuiissc,

<imi num.

S4/.

vide

no-

ded, 6 ni
:i11

tata
;|J

W.l,
//,///(

*"
//'"''"
in
circfl

'"""""
Vavarrai.

neque odio habere, qnod exemplum nostrum fecil Deua qui .-.,, Ipo"

d ebe

l.Joahhi

loumuio

CSff6

factam,
848,
ubi

sloli s

rais lavii
te
'
,

eorum
sero

ipse

Magistei

ei

,,,',.
.

gffggrvavimus
"
fljillll

Commentario
rege

num

El
'

opinor,
v

,/,

pacecum
""

l(

Angliaa

DD Dubito,
,,,//

"""

omnino [acturum, quod facii bodiedum regnana illo euim die

:

legeretur

reclius

Ligny,

Jovis

sancto

lavat

pedes

lepra

infeotis,

acdeinde
cubitum
ad
se
I
i

ligniacum posi victoriam comitis Barrensis

Ligniai

exosculatnr.
-''
,

fuitcaptum.
,.,.

um
>"
,

Priusquam
,

bono

dorainus
s<

Rex
i

Ligneium

vulgo

Lignj

se

reciperel

frequenler
,

lebal

hberorwn
pietatem
ntia

nnpidum
yjum

est

ducatu

Barrensi ad

Orneam

flnin

liberos
facta

snos

atque

eis
.

commemorare
oportere
,

-'</

preeclara

atf Baudrandus. Rcliqua tnde uoi rfe his egimus. num. 962 Qofnmcntario

parvum

dictaque
;

regum

ac aliorum principum an,

pauperea

tiquorum
//-

iisque

dicebai

nt
al

illa

probe
utile
facta

l](

fM

,w////.s'

Perron

sed

constai

Petrum

callerenl
s|1

memoriaque

retinerenl Pari

ex

iis

(/n(( / ( ///'

esse.

"

caperen!

exemplum.
el

modo
,

eis

memorabal
rapina
suis
,

hominum improborum
,

qui

luxuria

avaritia

superbia terris
hinc

dominiisque
eis

excideranl
Ei

atque
,

aiebal

mala
fa-

CAPUT

XXVIII.

accidisse.
ciatis,

cavete
illi

aiebat
,

Rex
ul

ne
hisce

riaeq

pront
vos

fecerunt

ne

Dei ad-

versum
\aritc sancti

iracundiam
jubebal

provocetis.

Simili

modo
coram

Hegis virtutes
bcnrjicia
in

legee

ymclam
,

eos

discere
.

preces
quotidie

horarias

de
,

Domina
tempus quando
valde
,

nostra

jubebatque Horas

audire
.

ac

condiUe
ligiOSOS.

puuperes

nc

Re-

ipsis

recitari
;

de

die
id

quales
facere
s
,

exigenal
diti
\s

nl

consnescerenl
possiderent.

ita

suas
:

In

paupen
se

eral

beneflcus

etenim

quocumque
inopes
..

conferrei
,

ilcx
lamque
hendere

bonus
ejus

tantopere

amabat

Deum,
quos

beadepre-

invisebal

ecclesias
:

valetudinaria
itque
\

el

do-

Matrem
aut
,

ul

omnes

mus
nuptui
esse

hospitales
,

im

tig ib

iros
filius

nobiles
iiK.pcs

poteral
,

jurasse
dixisse

jusjurandum
puniri
ultra
in

quoddam
turpe
,

egenos

muliiTi^
collocandas
ac

viJu.i;

pauperes,

Inhonestum
ac

quidpiam aliud

atque
,

nndique

ubi

inopiam

inhonestum
vicc
in

graviter
a

juberet.

Vidi

noveral

egestatem

de pecunia sna large

iraadam
aarificera
dttsio

Csesareae
scalis

mare quod

jusseril
ei

distribui

curabat.

Pauperibus
:

mendicis
atque
,

potum ac
ipsum

exponi

fcemoralibus

inillius

cibura
srnpe

jubebal
vidi

subministrari
eis

magna
fuil

cum
El

turpitudine
audivi

ad insignem
,

panem
suo
,

scindentem

potumcjue sub-

ignominiam.
reYersus

etiam

quod
,

ex

partibns

transmarinis
,

postquam tempore
,

ministrantem.
250
jussit

Multas
ecclesias
Llegalis

tempore
monasteria

erigi
,

atque

aadificarj
:

fundaUmet
i

quo
rique

Jovisvillam
ferro

pelieram

jussissel

ari

signa-

el

abbalias
sancti
t
.

vi-

"'

pruden
ifi

candente
,

uasum

ac

labia

civis
,

cu-

delicel
nii
//

montis
,

abbatiam
Lilii

Anto-

i(n

confebenefi-

jusdam

Parisiensis
F.i

propter

blasphemiam
ferro

quam
ore

prope
,

Pafisios

abbatiam
alia

abbatiam
Prasdicatottictii

lesia-

prolulerat.

audivi
se

bonum Regem
signari
valuissel
,

proprio

Mali-dumi

multaque

ccenobia

ilicentem

voluisse

prorsus
ul

can-

rum
strui

ac

Pranciscanorum.

Curavil

similiter ex-

dente

si

tantum
ejus

efficere
e

omnes
vi-

valetudinarium
.

publicum

Pontisarense

blasphemias ac
248 in
giati
viia

juramenta
societate

regno suo elirainasset,

Vernoniense

domum
sancli

trecentorum
e

ParisienClaras
(

versatus
:

sum

spatio

sem
inina

atque
ad

abbatiam

mulierum
ad

sanclaa
/
,

facile
in.-a
,

al numquam in duorum b annornm quantacumque commotus esset indi-

familia

fanum

Clodoaldi

quam dopostulatio,

Elisabetha
fundavit.
iii

ejussoror

ipsius

totolur

gnatione
i"

jurantem
,

audivi

nec
Et

blasphemantera
,

oem
,|ii;i.

Antequam
apud
viros

beneficia
,

ecclesiastica
alicui

Deum

dignaravc ejus Matrera

,

aut

Sanctum
esl

ejus
,

donationem incidebanl
prudentes

conin

.,

qnemcumquc
*
iaxnn-

aul
,

Sanctam.
:

cum quidpiam
ita

ferre

vellet
el

inquirebat
ea

rallel

affirmare

dicebal
se

Profeclo

vel,

statum
hani
,

conditionem

eorum
quibus
,

qui

postula-

Profecto

non
nulla

ita

res

habet.

El satis
,

apparait,

nimirum an
volebal
ul
alia

clerici essenl ac
illi
,

litterati.

Ninn-

enm
garel

re

inducendura
;

fuisse

ul

Deum
ac

ne
emiri

quam

beneficia

confere-

aul
lii

jurarel

quando

soldanus
,

bat, possiderenl

plura

quam

'um conditioni

eum inducere voluerunt

negando
.

adam
ditiooe
(,|

Deum

si

pacis

quam
ubi

sani ire

ad fidem suam non staret conSanctus volebant.

congruebat;
consilio

atque ea semper conferebal prudenti

correxeril
,

yw Deinde
tores

proborum virorum. quomodo videbis

peregrinos
,

proa-

"|"
lale

Rex

nunliatum
,

fuit

Turcas
id

velle

suos
;

judiCes

aliosque
.

admicondiseryari

'

statutatan""'""'

"'

jurarel
,

jusjurandum
dicentera

numquam
.

prsa-

Q istros
,ni
,
,

praeclaraque

statuta

aova

qaea

""

voluil

sed

mori raaluissel
audivi
ex

al

ante

dictum

per lotum
ii;,. (
-

suum

Pranciaa
:

regnum
Nos
,

ftimquam
itemonem
,

aul

nominantem
,

sunl

hujusmodi
it'-\
,

Ludovicus
ut
,

praeterquam
causa
hinc
,

libro

quodam
Et

ubi

ratia
|I|;|

Francorum
peregrini
.

statuimus
tribuni
,

omnes
I

,,|mi

exempli
lis

nominare
esl

oportebal

vero
re

tores
.

capitales
g

pra
in

admodura
videas

turpitudo
id

Prancia
vel

politici

judices
fuerint
se

quajstores
,

aliique

quo-

Rio,
|||UI11

principibusque
:

qui

patiuntur

au-

cumque
mento
fuerinl

officio

singuli
,

imposterum jurain
d

enim alterum
dicere
,

alteri

ne

tria
:

quidem
Abisis

adstringant
.

se

quamdiu

*erba
il(|

iracundia diabolum aut

,

''\

quin

dical

officiis
,

judicia
ullo

unicuique
personarura
.

integw

Bde
,

idem
i

alio

sermone.
,

Sanctus
pedes

exercituros

sine

discrfmrae

aUquando
I;iV:iivi

ex

[usesivil

utrum
in

teque
liari
:

pauperibus ac
s.M-vaturosqiie

ilivitibus usiis
Si
M

peregrino

fami

"

pauperibus
Kt

die

Jovis

sancto
,

Quafa-

ruusu.MuiJines

bo-

"

ima!

eg7 ^"respondi
mihi
videri
: I

me non

nas

al

approbata^

ab aUquo

eo^fcctum
ob
id

^re.neque

bonus

mihi dixil

rem honestam. Tunc Heus domine JoinvilM,

taerit

contra ipsorum jusjurandum

prfflcipimus

que

expressia verbis

pu-

99

niantnr

Augusti Tomus

V.

, ,

7*4
A. JOANNR

VITA
in l.onis

III

S.

LUDOVICI REGIS
prohibilis

niantur

et

in corpore

sccundum

exi-

nolumus locum
administris
officiis

habere

pro
,

aliis

Ut i-

JOINVILLIO.

genliam

delietorum.
,

norum

prffltorum

percgn,

cibus
aliis

atque
qui

inferioribus

netrae

norum

atjudicum capilaUum tribunorum, administrorum punilionem nobis que aliorum ipsis reservamus nostrsque inquisitioni
, ;

m
,

sunl minores.

pro

Prohibemus
capitalis

item

ne

praetor

peregri
nijfi

nus,
ut

pinanTsuorum
i mi

inferiorum
.

ac
,

Bubjectorum.
prffipositi
,

Triratio-

Iribunus, aut alius numerosam mis servorum aut satellitnm babeat faniiliani
plebs inde
,

mSP*

nosiri

BBrarii

qucstores

alii n ,,. auditores, atque curatores tarabnnl

administri,
,

Brariique
I

qu.s

nLn
..,,,;

se

bene

literque

aut

gravetur. Prohibemus panter pariter no ue subditorum capiatur corpore canvr. nnu.c.prinr p.opier debita s, ui pro .
1

"Laturos
.

census nostros, dominiaque

singulis

cum

om-

pni

prffiterquam

propter

nostra

nec

qu0 -

I(

juribus

nostris,

libertatibus

el

nrffirogativis,

non

permittendo, aut
,

patiendo,
,

quam subditorum nostrorum mulcta exigatur propter debitum suum. Ad bsc statuimus ut ffli,
,

nt

auid
:

eorum

subtrahatur

tollatur

aut mi-

qui

habebunt a nobis
,

capitalis

tribuni

nuatur
ros
donsi

>.i

prmterea se non acceptnros, aut passuaccipiani accipiant sui ministri procuratoresque

vel

vicecomitatum
sint swi
illa ...

aliave aliav

nostra
in

munia

munus, non possine

...

vendere, uuuua-v,
iis

aut i

alium

transferre

qulibel

munera, qum
ac
:

offenmtur
aliis

eis,

potestate

eorurave
aut

uxoribus

Uberis,

ve\

pro

iUis

uno
bbeat

officio

et, si quod donum fuerit eorum favore ut id statim et ab illis acceptum ; curatores se se similiter reddatur ac restituatur sine mora ullis iimi curaturos ulla dona aut munera danda
,
:
,

pro

Quando plures erunl socii, volumus ut unus illud omnibus. Prohibemus item, ne pria facta.
rei,

nobis

vent

quemquam
,

quam
,

apprchensam
cognitione
nt
,

tenet,

occupatione
speciali

sine

causffi

noslrove

mandato.

Nolumus

introducantur

H
(

s
,

quarum
gratiffi

sunt

subditi

favoris

cujus, ,

exactiones quaedam,

rapinae, vectigalia,
,

autconprav
po,

^am
iilii

;iin

scient

et

se Ad hsc jurabuni cugnosct-nt quosdam adniinistros

causa.

suetudines novae.
tores
,

Item volumus
capitales
,

ut
,

nostri
praefecti

peregrini
,

tribuni

satellites,

aliosve,
suis,

qui

raptores

sunt

aul

ab-

litici

vicecomitcs

aliique
officiis

adminislri
suis
ita

nostri

ntentes

offioiis

quapropter munere suo,noeos oporteat

,
,

qui
stro
vati

quocumque
privabuntur
,

casu
,

servitioquo noofficiis

stroque servilio excidere

tuituros aut
aliove

illos

oon
,

poslquam
quadraginta
,

erunt
in

pri-

celaluros
,

dono

favore
illos

promisso
,

per

dies

subsistant
,

loco

modo

verum punituros
exigentia
ullo
,

et

correju-

dictorum
rern

officiorum
.

per se

vel

per pronnatoiu

cturos pro
re
.

rei

bone Bde quoque

specialem

ut
,

respondeant

recenter quae eos

,

dicta

el
,

absque
licet
,

odio vel simultate.

Et volunobia

officia

substitutis

ad omnia

inlerro-

mus
ricis

dicta

juramenta
dominis

sint

coram

gare

voluerint
factis.

de

corum

delictis

qucrelisque

excopta
.

ut nihilominus promulgentur coram cle, ,

contra eos 254

equiiibus
:

omnibusque
serventur

aliis

de
im-

Quibus
in

statulis

supradictis

Re\
atque

magnoadeo
Et
ut
sci-

urMiPariv

plebe

ut
:

melius ac

lirmius

ac

pere

emendavit
pace

regnum
viverel
urbis

suum

"

pleantur
rere,
iimimii

el ut Limeanl perjurii peccatum incurnon solum ob timorem ac punitionem mapudoremquc coram mundo nostrarum
, ;

quilibet
to
,

ac tranquillitate.
Parisiensis

^^
pr(J (,

prsfecturam
vendi
,

preterito

tem-

pore

consuevissc
ul

plura

offerenti.

Unde

vriimi

etiam

propter

metum
ac

poenamque a Deo
prohibemus
dictis
trib.inis
,

accidebat

multffi

rapinffi

delictaque committefavoplebs

Infligendam.
l'')l

rentur

judiciaque
,

Deinde
nostris
,

vetamus

re

amicorum
..un

prorsus coiTupta essenl donisque et promissis. Hinc

in

in

offlcin

nm- omnibus
que

prffitoribus

percgrinis
,

habitarr
fere

audebat

regno
in

Franciffi

el

vaga

tinendos.ri

capitalibus

pra?feclis

politicis
,

judicibus

aliis-

tunc

-rai.
,

Et sa-pe
erant
injusta

judiciis

prfflfecturai

rtgnum

prr-

administris nostris
in

ne jurcnt aut

blasphe,

PariMiMisis

quando
non

pnefectus ad jus
ni>i

dicendum
siiiiiinum
crai
.

calis variis

ment

nomen Dei
caeli

digna?que ejus Matris

ve:

consodcrat

drcem ad
et

similiter

nerandorumque ne ludum taxillorum, ne tabernas,

,

Sanclorum

ac Sanctarum
et

homines
illir

propter

judicia

abusus

lu-

lommittebantur.
prffifectura

Propinv.i

deinceps
,

noluit,
illud
i' 11
'

panaria
ac

frequentent,

sub poena

olTicii

amittendi,
eril

ut

urbis

venderetur
ampla.
,

at

munus

hujusmodi punitionis,

qua

delicto

con-

conferebat

viro

cuidam
ei

magnse

sapientiaa

11

ynia.
lasciva-

Volumus pariter,
atqm'
cvposila,

ut feminai
prival.s

corpore suo
expel
;

mercede idonca
consuetudines

a'ililms

pravas
et

Aboleri curavil omnes quibus plebs egena antfl

per totam regionem,
n.aui.a
sapientia
qui.

lanlur,
ulla
i.s

ab
ail

aliisque

personis

srparentur
pretio

neque
Luxuriffi

gravabatur
ubi

inquiri jussil

liabitandum
,

(loiniis

conredalur

invenirel
,

virum
ffiqui

qnciudam
esset

aut

elocetur

ad
ac

ciiiiiiiiiiiciniiini

peccatumque lovcndum. Post bffic

vitium

praBditum

qui

servantissimus
,

vetamus

que
fuit

severe
ipiidam

puniret

facinorosos

nullo divitis vel

prohibemus; ne quis nostrorum prffitorum peregrinorum capilalium Lribunorum judicum

et
,

pauperis

discrimine.
,

Perductus autem
St'pli:mus

ad

euni
i .

cui

nomui

no\lcane
Bic
;

aliorun.que

administrorum
,

ac justitiaa

curatorum

acquirere audeant
ras

vel emere per se aliosve terquascumque aut possessiones in locis Lnquibus jurisdictio eis est commissa, sine potestate
,

prfecturam urbis Parisiensis donavit. posterum miriflce se in dicto munere gessil

cui

adeo
alius
1 '

ut deinde

nec
,

fur essel

facinorosus

qui

Parisiis

nec sicarius, nec inanere audcrel

, ,

"

'I

licenlia, ac

permissione nostra,
Et
,

et
si

priusijuam de
faciant

continuo
aui

ut

ei.m

bognoveral

suspensus fuent,

re facti fuerimus certiores.

contraet

nuin

volumua
ut

et

jubemus

dictas

terras

pos-

sessiones

nobis esse

confiscatas.

Similiter

nolu-

secundum juris rigorem pro magmcontudine delicti. Neque gratia Qebat propter ve vel aurum sanguinitatem \H amicos
punitus
,

mus

supradicti nostri

administri superiores

quamdiu
jnnganl

erunt
ulloa

m
suis,

argentum
fide

quibus

poenffl

eripi

quis potuisset
exercuit. Bt
tan-

servitio

nostro

ex

BUis,

flliabus,

bent,
qi.aiu

cognalis
//

ulli alteri

matrimonio quos haperson praeter,

maxime incorrunta
. .

iudicia

aliisve,

dem
ctum

labente
est
.

tempore
propter
quae

regnum laudandam
rigebat;
el

...i..rt nilan Franciffl adeo

'

justitiam
ul

ll(
i

ll(

ditione

sua

pratoria,
nostra.
,

et jurisdictio-

Equitatem
regium,
mniia
|. :i

palrimoninni
di
sl;l
'

illii

ne

s.nr

speciali
diotis

licenlia

Omnia autem
matrimoniisque

census,
n,.

bfflc

de

acquisilionibus

provenlus regni, aique <" quotannis au^erentur

reditus,
:

iiim

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

miiltft

7*5
Heliquas
fundationet hie
\

rneliorem

hinc

regnum

Franciae

esl

mentario

num.

868.

[oanhi

perduc
vll
.
11

aetale

tenera
.

benignns
illi

fail

in

panpe-

al(

ue egenoi
u,

el

tantopere

benignitali as-

memoratas eum multit aliu recenset Gaufridus iti Vita prima cap. 3. Adeat enjo lcctor dictum eaput, ibidemque notata.
recevcurs.
Baillif/,, prevotz, maires, juges g Gallice. Porro hae siatuta multo eorreetiora
,

Joihvillio.

^,

P.
'

baberel de
QQQtidie

quando regnum administrabat, semmore centum el viginti panperes,

in

ejus

domo

alebantur,
in

abicum-

ac pleniora

dedimus

in

Commentario

64.

Ve-

nr

degerel

Ei

numerus
;

panperum

ebatur.
Jjinistrantem
\ idi vidi:

Frequenter
illisque illiscme

eum
de

Quadraipsum ns
suis

rum
ilhr

et

hie

quadam oeeurrunt, qumibidem non

invcnias, spectantia ad ministros quosdam regios

preBtermissos.

propriis

(i||

Quando perveniebaB .1 festa annua, in eornm pervigiUis, priusaul manducaret, illis serviebat. El u biberel recreati, omnes quamdam cibo eranl Ltqnam
subministrari

jubebal

legibus
alias
pserii

i nde suspicor sanctum Uegem anno 1254 compositis ibique descriptu quasdam addidisse, ex quibus ea descri-

Joinmllius,

qua longo usu

alii

notiora habe-

bat r

non consulto legum illarum auiographo aut

ut

Lan
|||(

jae

summam secum
tot

rerebant.

Et,

ut

paucis

ecgrapho,
h illinl
iii

fecerunt

tantaque
declarari.

Re\

sanrtus

Ludovicus

iTM.ualial
ni
;

subsidia, ut omnia vix

mcmoian
ejus

,,ii

Unde quidam

ex

ne-

Gallice quidem habetur utraque editione; sed certo addititium est et iiiiiii iii (Irlc)tdtini Cninnirntaria iiiim. 764 sola

prmterquam

quod tanla largiretur ^essariis adjumenta; dicebantque paupertatis ac nlia Verum respomleliat cum liis multa impendere.
conquerebantur,
( i

per hanc legem oetantur matrimonia injwn

ctione,
i

non autem extra illam.

in

Apini Cangium
,

notis

pag. /07 Stephanus

\\

bouus, malle se multum expendere inopiaB V \ quam rebus superfluis ac vasnbsidia largiendo,
v

Boileve

et

Boitleaue,

Boileaue,

quvn

etiam

Stepbanus
ci
ali

bibens

aquam

vocat/us reperitur : nbi

ui
[!

Neque
largos, et

propter
largiretur

subsidia

pauperum, quansumptus amplos, decebant Principem

prmtermittein

auctoribus oariis exacta tjusjustitia com.

tumcumque
ac
i.Hiniia;
i i;

magna,
tantum
eral

mendatvA

quales

sujb

domesticae

impendere
liberalis.

,i

admodum enim
sua3

supremae

,,

,;,

la

sua

consessibus ac comiiiis, quaa ad statnconvocavit, palatio sno oova condenda

CAPUT XXIX.

omnibus
cuialiat
qiiiuii

dominis,
majori
cjus

eqnitibus,

aliisque

ministrari

abundanlia
fecerant

ac

magnificentia,

umquam
amabal
(|ui

antecessores.
conditionis

Vehe-

Qrux iterum a Rege sumpta

Pliilippo
filio

prceclara monita

menler

cujuscumque
atque

se Dei servitio

addicebant,

bomiquibus depraclara

ante

mortem

data
:

pia

inde

fundavil

construxit

multa

mors

corpus in Galliam delatum

,

canoJoin-

monasteria,

domosque
Quin
et

Religiosorum

per

totum

nhatio
villio

et

corporis
el

elevatio

visio

regnum suum
Religiosis

urbem lotam Parisiensem

oblata,
altare

circumdedit, quos ibidem sumptibus suis

instrnxit
,

ab

eodem

Regi

ordinavit, domiciliis

ac fundavit.

structum.

ANNOTATA.
a

Anno
Ab
ii

{254,

vel

initio

(252

certe

dudum

ost

hsec

supra

diclo
...

Rex
ad
a

pracepit omnibus Rex.

se
Parisios

ante leges
Ii

contra blaspkemos conditas.

ii

regni
rent

sni

mapatibus,
ut

veniMisit

~
i

i248 usque ad
,

4270.

quodam

Quadragesimas

lempore.

wm
p

iiiiiiiius iii

que frvijucntrr
'

cujus pietatem misericordiamr roinmcndant Matthams Parisius

etiam

Jovisvillam

me

accerseret.
satis
:

Ego quidem
fet.n
signifl-

et

Westmonasteriensis.
d Aberrat

accessum deprecaturum me quartana, qua laborabam

cavit
,

pntabam
qui

vernm miin
,

nii,

erat

auctor : etenim abbatia S. Antoinnniultnin Onlinis Cistercinisis jnm fundatu Audi Albericum 1499. anno (498, nel

sibi

afTatim

esse

hominum
,

scirent

febrim pelicre quartanam

atque
:

adeo pro omni

peterem amoris indicio Parisios

fui

qnod
Bl

feci.

(JW
rta

in

Chronico ad
Fulco

annum
de

(499

Fundavil

etiam

ibidem,
festo

numquam
regni
sui

intelligere

pbtui,

cur

magister
peccato

pnblicis

mulieribus,

quas

accersisset
die

magnates.
in

contigit, ut

retraxerat,
Parisiis.

domum
29,

monialium
sed

sancti

Dominaj

nostr

mense

MarUo
:

Antunn

Tdem
(498.

re/erl Bellooacensis in Spe-

somnum

cnh

historiali

lib.

cap.

59,

annum

>,-

iomno meo
tistites,

temporc iuciderem matutino Regem cernere videbar flexis

muttosqne
casula
Iftxtara

el

m
anb.

geni-

detur assignare

Plura de Fulcone insigni

pos-

'""'tonatore

apud auctores memoratos oidm

bus ante altare quoddam, qui eum induebant

nosita

adesse

rnbra, com-

crediderim Joinmllium ''i"abbatiam a S. Ludovico /undatam propter fonationes oarias, quibus illius possessiones auPorro
'"'""

existimosse

niin

l.inlnrirus

VIII.

tnm Hlancha, """

vn

narravi visionem meam Simnlac rai expergefactus prudenlissimo , meo sacellano, homini cuidam gnase postridie cruce Regem oui mihi d.xit, quo id pacto sc.ret interrogavi,

panm.

levioris

Remensi

t>

ipsesanctus
N

Ludovicus. Xllas oide

i,

Gallia Chrir

turum.
Et

'"'""
'

toro.

pag. 61
Lilii
ei

ct

seqq.

pw

Mali-dumi fundata\ sunt ad rnmptus conwrrente Ludovico. De Malo-dumo egimus vn Commcntario tium. 372 et seqq. De Lilio autem
Abbatia
Blaficham

somnio, ac admonih rubram, qua enm se rttione mea, casnlamque Demtoi

...ii.i

Eum

dixit,

se

id

scire

luentem,

signiflcare

cmcem

Sancti malrem,

l'"<irn

nninrnitus

ad

Yitam

SCCU ii'lam
ci/niuis

cap.

I,
;

w.
f

d.

tcil
1

sumps

Vc hac Clarissartun abbatia

Cum-

p05tridie dicabal

*; -; conspeclnrnm.

*
Por

.'.-,7

7
A. JOA>NI

56
257

VITA
Porro
iiin

III
el

S.

LUDOVICI REGIS
culpis,

cvcnit,

ut

postridie
.

Rex,
die

tres

qnas
Cullui

commisens,
Dei

teque

eUam

raota

foim n

iii.
-

ipsiu8

se

cruce

aignarenl

faitque

cruci

docere.

matrisque

\m
R&

aostrae

jancts

m
guod
'

rin

nmU
liinn aui foi

sumptio
denti

exigui

momenti,

uli

mihi
:

praece-

pie assistito

Improbat

qua de causa meus pradixeral sacellanus Hoc faclo, Rex Franvininniiuii esse credidi. ,,,,., rex Navarrae mirum in modum me urel
nl

sancto
ris

Missa
Esto

sacrificio

cordo ac ore; praiserlim a consecratione

Corno

Doroini
alio.

nostri,

non

jocainio,

;uil

cum
ga

ammo

, Iga i do

serunt,

me

cruce

signarem,

atque iter
Ai
eis

susci-

pauperes,

eosquo
regni

solator,

benigno ac misericordi e7 ac juvato quantmn

consuetudines
Caveto
tuo
iUL'(Or, luetor
iii,i
,

perem
V

perei rinationis

nm-^.
irans

respondi,
in

poteris.

quo ,,, co tempore,, ,-." lueram >. upv. w

ii l()
,

mare

Dei ser-

260

Bonas

im
popnlo

//,..

subditos
faisse a

meos nimium oneralos atque opprsefectis

ul

pravasque

attenuato ac
el

corrigito.

pressos
Franciae
redacti;

atque administris
ad

Regis

cupiditate uimia,
aui

nimia vecligalia
ralione necessitaUs

c,
iia

adeo
Qi

inde

paupertatem essenl

subsidio ne

imponito,
ad

nisi

essemus
ro

experturi

numquam non, lam illi quam ego, damnum inde ortum. El ve,

nimis

urgonlis

defendendum regnum
detegilo
aul
tuae

luum.

Si

quo animi
f.stm.

dolore crucieris,

illum
alleri

concui

manifeste

perspicicbam

si

percjjrimitioncni

nmsfUMiiia'
viro
:

arbilro,

-iii.-i-

susciperem,

omnimodam
dicentes,
eos

inde

orituram

piam
soleal

probo,
eo

qui

inbonesta
facile
,

proferre
ferre

qou
dolo

pauperum

meorum subditorum ruioam.

audivi

Postmodeli-

alque
,

modo
ul

poteris
libi

dum
i|in

plures ac

graviter

rem
viros

tuura

per solatium
ac
:

quod
in

suggeret. AItua
liabeas
agi

quisse,
ei

peccatum
regno

mortiferum

commisisse

d,

laborato

diligenter,

societate

susceptionem crucis
fuil

persuaserunt.

Btenira
ejus
El
re-

probos
nimia

(Ideles,

qui
sint

cupidilate

non

quamdiu
'jiiiiin

in

Franciae,
el

totum
justitia.

tentur
giosi,

sive

viri

ecclesiastici

Reli-

pace
ul

fruebalur,
illo

rigebal

con-

saeculares,
el

aut

alii.

Fugito

societatem
Dei,

im-

liiiiiu,

fuii

egressus,

omnia labare coape-

proborum,
in

conator
servato.

audire

verbo
tibi

eaque

nmi,

atque

in

deterius
:

ruere.

malum commiserunl
infirmus
pali
iitui
|

bonus

enim

Uiunde ingens Dominus adeo

q1

corde

tuo

Perpeluo

procurato

preces,

orationes
h.

ac

indulgentias.

Vmalo
feras,

ho-

eral

ac corpore suo debilitatus,

et aut suslinere,

arma
inter

norem tuum
coram
quive
tur,
te

Caveto

quemquam

qui

/.

nec diuturnam peraliquando

Vulis-

aus^l
sil

ferre

possel

equilalionem.
ferre debni

ilitim

quod natum
laiiiain

verbum quodcumque quemvis ad peccal

alio

proferre,

inducere,
loqua-

brachia mea
siodorensis

ab sdibus comitis
Franciscanos
,

male de
de
aul

absente

vel

prassente
palitor

asque

ad

quando
<

ad

violando.

Neque
de

quidquam
Matre,

terram
258

descenderamus
Dc
ria,

in

reditu
tenuil

transmarino

turpe

dici

Deo

veneranda
quse

cjus

quam

Tunetum

profe:

Sanctove,
a| ito

Sancla

Samrnumern
cuilibet

gratia>

d.o

morbum tupremum
i"

non adfui neque ponere volo aul scribere in lmc libro quidquara, de quo cerlus non sum. Verum dicemus de bono Rege sanclo Ludovico, eum, dum
cturus,
nihil

scribam,

qnia

illi

de

bonis ac prosperis,

tibi

largietur.

Jura

quoque
liberalis,

aeque

justeque
divili.

attribuito;

tam pauperi
lis,

quam
veluti

Ministris

luis esto
qI
te

Qde-

verbisque

severus,

tiraeant

fail

runeti
liquldac

ante

castrum
cbrreptum.
ipsius
febri

CarthaginiSj
Sirailiter

morbo

atque

araenl
aul

dominum suum.
moveatur,
doctus
in

Si
te

qua conipse
sit

:ihl

faisse

Philippum,
'nvasil
,in
l

filium

natu

dominum maximum, dictus

Sic

troyersia

litigalio

in-

quire usque ad
le,

veritatem detectam,
te.

sive

pro
pete,

morbus cum
decubuit,
ex

quartana.

Rex bodiscevocavil

sive conlra
le

Si

foeris
sit,

quidpiam
sive

ecto

satisque

cognovil
aliura.

sibi

nes
sive

esse alieni,
i

quod certum
luos;
illud

per

dendum
dominos
ronerant,

boc

mundo
suos
:

ad

Tunc
ad

per

scessores

curato restituie

liberos

atque,
fjlium

ubi

cum
natu

per-

vestigio.

allocutus

esl

suum
qurn

maxi-

muni, eique documenta dedit,

testamento

Omni
ac

diligentia

considerato,

quomodo
vivanl
claris

po

ei

lamquam
lieredita-

puli

subditi

in tua,
el

pace

justitiaque
in

sub

servanda

prosscripsit,

veluti

administratione
ac
et

prmserUm
alibi.

orbibns

temipsiusprajcipuara. Qua3 documenta a

P roP nfl
s,,1

Rege bono
g t ac
ti-

civitatibus,

rll:,,n
;

^am
llh
'

Defendito
tui sis

imraunilates

scripta

fuisse

intellexi

Ubertales,

quas
,

majores
easi

defenderuni

".

'"
'

""""" 11
'""

et

conservarunl
:

favore,
ac

atque

amore F
ag-

259
(

Primum
'""

auod

te

doceo,

prosequitor

divitiis

enira

polentia

clararum
tui
ie

,,,,,,

"'

servandum
corde

praescribo,

est, ul

tuo

M
^
{VA[

Deum ames
:

urbium tuarum
gredi cipue
similes.
siasticos

inimici

adversariique
in
ti

'"'"

"
'i'

super

omnia
'i"od

nam
:

abs-

verebuntur,
Pares
regni
ac

atque
tui,

hoc n Uus potest salulem consequi

'

el diUdispli-

linquere, prav magnates tui, aUique

eccle

gcnter cavet0
<

""
,

11,1

rac>as.
:

ci

P ttta

''

v '"

Amato
el

bonorato viros quoslibel

diligenterque
reditus,

111

"

atenim

deberes
,

polius

on D generis cruciatus perferre velle quam pecJ lul wmmiltere mortiferum. Si Deus " ':;
adversa
de
,,,,_
iibi

Religiosos,

advigiiato,

ne

ipsis

eripiantur
quaa
ac

eorum
majores

dona,

el

eleemosyn,
illis
,

antecessoresque

lui

imroiserit

,iia

piacide suscipito
sat.s
'" ,,

illique
,,,

iis

reliquerunl
|Mli|i

2J? T 2 k il,'r 2 dSr

,,

^;

cl

Pf/Pendin,
"'"
1

,.,.

;mi

Refertur de donaverunl |jj(i()i ||h aliquand0 dictura

consiliariis

refuis-

l,om,m
largialur
'

lm,m con"
ei

se

ab

'"'"^

aUquo ex
'"
>

ipsius,

ecclesiaslicos

"'"
i"'"

gratiaa

Bflicere .

perderentur

ejus atque attenuai-entur

et

'

""'

rl

CaVCl
'

Inde
,h "

J" ,;|

liberta

I
,

t
;,!
,,i
'

ZX^'
V" ,cum eb *
,it
vi,-

M,
Ei

qnln

jnri

lp*j
lo

m d0:
' rebr

,,m

_a
'

at.

l;;! 1
,,,
.

'"'

^enterqu
ita

mirandum,
rex,

quo
tanta
sibi
i

qua, nobis lar

toleraret
id

avus
al

meus,

ei respondit,

Deccata
tna.
:u ar"

5e

'i""

''"'

^re;

Deum

bene

WfBtatlta
1

bitnim
;.,
, ,

u..i
,

QCia firvaiiasque pra?stitsse, Bcia, g?aiiasque prsstiUsse,

,
,

';
,;.''

""

te

tut0

,l0 -

?
!'

'"^V"alutemaDimffl : ad
.n
'',

tcnl

l^
"'

m ul

miiiiei mallei

aliquam pati,
tu
el

quam

opm.. -' oj cum ministns

aui

"""
'"""'
;

Bancta3

Ecclesia.

Jontroversi^m
atrique

oabere

con-

,
:

'

'

,V,;I
"'

quibua

'"; ,;
,

"'

Pr

* DCl .
!
1

p eiri
bonis

rem habeto,
indiguati
i

ac

"'
'

""

:,, "
l

"

,,M

Ulnu
i

'*'

/'T" reprehendere possinl

'

"

reverentiara;

caveto

eos ad

>*

eorum

prmceptis ad
te

morem
Bpectab.unt,

de

rendo.

Beneficia

qum

dato
viris

, ,

DIE VIGESIMA QUINTA AUGUSTI.

-i^probis,
riror

7 37
,

quin

id

racilo

lio

proborum

sua,

ubi

nunc
hoc

Deus laudatur
feslum

honoraturque die
Bartholomeji
JOIKVII
i

nm

trfl

prudentium. Caveto bellum moveas oisi maturo conhominem Cbrisliannm

ac
,

noctuqne.
apostoli

Postridie

sancti

h,

ab

mundo

transiii

ad

alium

ejus-

dli0

cumque
El
si

"
11

"

injune3
bellura,

occurrere

uon

^is.
;.,,

i""

erupenl
,

indemnesserle nulla
in

que corpus delatum fuii anciam ad sanctum Dionysium atque ibi Bepultuj ruii eo loco, ubi
;

vims
ijBserinl

ecclesiaslicos
Si

eosque qui
el

bellum

conlentio vigeal
poteria

inter

jam olim sepulcrum >uum H.-r.i.i. <>m> Deus ejus precibus multa deinde praclara
vit miracula.

inm
;

anbditos
",,.,.

tuos,

pacem

quara

citissime,

gos

conciliato.

268
prajtoribus
.

Non
"i

longo

posl

haec

.,,;.,

[nvigilaio

frequenter

tuis

pere

{n "'

:i

Pontiflcis

anlistes

tempore quidam venil

.

mandato canmixatio
Pariaios,

#"'""
U

imN

iribunis
(

capilalibus
in

aliisque

adminiin.

qui
(

eral

archiepiscopus

Rotomagensis
se

aliusque

'"

tll|s

atque
t

eorum
in

adi
iis

stralionem

'"'"

eo

episcopus
in

el

contulerunl

ad

Panum
<liu

|M
'^

,,i
(

si

quid

reprehendendum
praese
illuil

sancli

Dionysii

Francia

m.
\

Qno
ila
.

loco

sub.

j^.,.,.

^dvigilato ne

quod turpe peccatum doblasphemia

igeal
.

stiterun!

ad
I

inquirendum de
i

operibus
Ei

ac

ml|l'i,ir
,

m
e
i

regno tuo
si

>t

miraculis
licarunl

u. gia
ul

sancti
se

Ludovici
.

signi
fui

|iv|s

quod
nter
rationi

lolii
,

curato et

mihi
ni
.'\

ad

venirem
.

ibidemque
i

exslirpari

Diii

observato

al
,

In
el

domo
mortc

tua

biduo
El

me

intelligercnl

qua de
ad

scircm.

snmptus
Tfl

facias

congruos
flli

moderalos.

postquam
I

obique
ncto

accurate

inquisiverani

de

mjoqnc
sis

obsecro,
ii"''
.

mi

ul

m
-

mea
mibi-

bono

Ludovico,
qua?sitorum
visa
.

aulam

Romaex-

monior
,,,.

animaeque
M
el

mea3

nam
acle,

deportarunl

notiliam.

Qua

ppem
,

reras

Uionibus
benefactis
per

jureque

legitimo
retulerunt.

eum
quo

in

numernm
imlitia
:.i-

precibus
,,.,,,

Pleemosynis
:

lotum

Confessorum
inii
.

Ex
in

ingens

,.,
Ti
,

ac mihi partera Iribuas el portmim quse operaberis. omnibus benefactis in

,

alque
insignis

esse

debel

tolo

Galliae

regno,
ori
i

quc
illis

gloria
i*j'i-

omnibus
sequi
illis

ejus

gcnere
vestigi
e

E
w
i

oran i

rnustn

precatione
tilio

prosequor
potesi
:

quam
orans
Spiriel

certe, qui

volenl

ao

nmquam
|(llllll

pater

impertiri

etiam
nolenl

dedecori
imitari
;

eril

ex

genei

suo

qui
a

eum
li

cffl ii

Trinilatem
,

Patrem

FiJium
,

di fitoque

monstrabunlur
Sanctus

diccnti-

inc i urn
i,.
. (

ui

te
.

custodial

atque ab omnin

bus,

quod
.

numquam
hoc

bonus

hujusi

malis

defendal
:

prsesertim

morle

in

pec-

malitiai

au1

turpitudin- iirM-u.Ksct nprni.

nuntio
il

;i

morlircro

ul

possimus aliquando

posl

hanc
ad
ejus

266|

Srato
ac

Roma
,

perlato

rex corvatio

ri tai

irlalem

corara

Deo

esse

conjuncli

conslituil
i

designat
n

diem

qua
:

sacrum
arcliiei
el

gratias ei

laudesque
regno.

persolvendas sine

Bne

in

elevaretur

tllud

elevarunl

n
o

HBlorum
263
!,,

Vraen.

ms
I

Remensis
de

illius

tempoi

i;

dominus
anteriori
,

Quando

Rex

is

sanclu

udo^

Qenricus

Villiers
illud

eo

tempore
I

archiepiscopus
parte
:

m odo
,

instruxeral
filium

alque
,

docueral
.

dominum
labora-

Lugdunensis p
iiiiiiin|im
allii

porb

Philippum
WtU
'-

bat
wnlkr.

vehementer
fuere
,

suum mox

morbus
ccepil

quo

archiepiscopi
ignota
,

el

episcopi

quorum
illud

increscere.
Bcclesiae
eral
;
,

Tunc
ipsj

nomina
r

mihi

parte

posleriori
.

postulavil

Sacramenta
.

sanctae
vitae

quaa

gestarunt,
( |

Postquam
q

fuil

elevalus

fraler
dixil

Joannes
:

administrata
hns

dum

plenus,
el

sensi-

Semours
alia
')

de eo ad concionera
fai

atque

jntegris

memoriaque
Quippe
.

firma

manifesle

inter

ejus

ta

unum

aliquod
:

sajpe
q
ul

repetiil

Boc

apparuit.
I

irema
Psalmi,

nctio

dum dumque

ei

administrabatur exrecitabanlur
i

quod
,1,.

de

bono
ejus

Rege dixeram
Etenim
in
,

Ique eral
anl a
<li\i

septem
san-

insigni

fidelitate.

ipsemel

re

pondebal
aliis

versiculos dictorum

1,, 5 oio

quidpiam
ac
,

Saracenis

itinere
.

transmarino
nihil
:

septem
rimii

Psalmorum cum
ei
i

qui

sacerdoli

simplici

verbo

promiseral
sua

obstare

nclionem
ex
.

administranti

respondebanl Alenconio
|u irel

poteral

quominus promissa
centum
librarum
fallere

servarel

neque
,

Intellexi

deinde
,

domino

comite

k
,

propter

millium
voluissel

jacluram

fi-

ejos
C

filio

Regem
in

cum

morti

approj

dem
ejus
I,;,,,,,.

eis

datam
,

Totam
esl
.

eliara

conatum
qrae
,

esse
sibi

invocare Sanctos

cmlorum Sanctashora

vitam

sicul

superius

diclus
Pinita

ai

suprema
Et

illa

succurrerenl

joannes
,

de
res
in

Semours
ejusque

prmdicavit.

atque
"liiium

opem
quae

rerrenl

nominalim invocabal do.

praadicatione

fralres

corpus
Dionysii

Patris
eccle-

sanclum

Jacobum
,

dicens

oratii

eo,

inchoatur

Esto
I

Domine.
invocabal
aequivalcl

uem de Dominum
dicens
.

5Ui

retulerunt

dictam

sancli

sanclum

Dionysium
de
<.,

rancia?

houl ~i.hu, auxilio consanguineorum suorura; quod magno eis meral naberenl corpori !n
,

orationem
nobis,
ciendi

qua?

hisce
.

Tribue
despinulla

i i;ilin

m odo

ipsi

non obstarenl,
scribam
Ludovici.

quemadmodum
.

Domine
ac
/.

Deus

prospera
,

mundi
adversa

antedixi.
.17

obliviscendi

gratiam

"'

Etiamnum
Regis
in

aliquid

ad
;

gtonam
quod
Joun
.

biilil

brmidemus

Dominam
Postea
,

sanclam
imponi
suas
,

Genovevam
< I * t *

boni

sancti

Nimirum
i

ilh".
i"

i/i/i

Sani

item invocabat.
tere

se

jussil

ci,

cum essem
coram
paritei
5 tro

sacello

meo

Jovisvillae

luadam
I

/(,/,,

ttruil

cooperto
in

manusque
caelum
illa

imposuil

pectori

me
meo

esse

wo; atque
,l,n

aspiciens
ipsa

suo

reddidit

hora

animam Creaqua Domimis

in

laalabar,

quod
ei

videbatur tetitia gestiens eum conspicerem m

ac

atque

dicebam
te

Domrae
,

Mster Jesus
018

Christus spiritum
populi sui.
res
,

dedil

ligno cru-

tjuando

pro salute
-''>

piendum
lacrymis
111
,

ducam hospitio excidiscedes, hinc meam domura ad aliam quamdara

ad
Chevillon
:

Miseranda
sancti

el

digna

es1
Nl ~

quam habeo
Jidendo
,!,.,

El

visus

miht raeral
.

" l]Uu
I

hujus

Principis

1;lin

8ancte
cons

respondere
tibi

Domine sum
sacello
feci.

Joinvilh

per B-

'""

inslitui
et
ioi

recteque
prajclara

regnum suum

quam
.

debeo,
ic

hinc non discedam

tam

nt,
.

erga

Deum

exercuit opera.
illu-

cito

quandoquide

Poslquara
.

tai

""'""ImmiiIi,,,,
>ll;i1
1

enim
sii

scriptor
ac

librum suum
pari

ergefacts,
',,,,,,.

mecum
ipsum
."

cogitabam
-

Deo
aiuir

diqn

ni

puichrior

laudalior,

i"" (l "

ll,x

sanctus

illuminaverat atque
largis
,,;,

illustraveral re,

iciperem

deinde
i

continuo

Nam
fussi
,

""^ 111
l0ln

suum
,

eleemosynis

monasteriis
in

rfpsiu
,

emconstrui

Plisque

struxit

atque randavit

vita

WliviSissam

perpeluam in dies

singulos,

ibidemqe staad gloriam

7 58
A

VITA
Dei
,

III
. .

S.

LUDOVICI REGIS
/#// />,,,<, .//mnun*fn g Hinc patet, Jomvillium non habui habnisse doottroente wianw fleo/w wr^te, sicut habuit fridus, qu\ ea dedit in Vita prima cap 9
.

Jo\NNF

riam

JOINVII.LIO.

fondatam.

Domini autem Hasc

ac
ejns
fllio
,

.,, sancti

Dene bene LudoviCJ Ln dovici commemoravi domino

U
Gm

Ludovico
rear
poris

nt

exsequens

volnnta-

tem Dei, Dominiquc sancti

parlicnlam
loniini

Ludovici habere

mecor-

Commentanum num. HI5

b

et

seqq.

quamdam

reliquiarnm
,

ven

iiur

monitum apud

alios

sancli

Ludovici

in

sacello

meo

vciao.
i

auctoresnoni m-

Jovisvillae

spicient
tate.

servandam, ut, qui ejus altare conmajori in hunc Sanctum ferantur pie-

At vocc valde tenui, ut habet Vita secmd "'"

in.

ii

103.

268
quanta narralis
/nii b

Et

notum

facio

omnibus
dico
csse

cxigui

Iiim>
at-

[ibelli

lectoribus,
eo

ea,

qus
vera quae

me
;

vidisse

]ue r\
ter

co.i:no\i<se,

cisque iirmiex

comcs Aleuconius inter tcstr$ '/iinque pro canonixatione mterrggatos recitatuY" Vita secunda num. 7. De ipso facta e~si hinc inde mentio in Commentario.
k

Petrus

habendo.

credenda.

Alia

non
si

nisi

auditu
:

testor,
tes

bono ea sensu
,

excipite,

placeal
sancti

oran-

Deum

ut

precibus

domini

Ludovici

Oratio habctur in Vita prima num hac confirmata lector vnveniet, aliaqut non pauca. De his quoque agit Commentarius
I

Jpsa
ubi

64,

donare

nobis dignetur, quaa

necessaria nobis esse

iiiini.

n is,

a
-

vita

scruiii/a a

num.

(62,

el

in r

Doverit, tam quoad corpus,

quam quoad animam.

notensis rup. 5.

Arnen.

m
anno

Loquitur de inquisitione publica, quam 1282 crrptam, probavimus in Commenta?

ubiet reliqua ad canonixationem
spe-

ANNOTATA.
a Anno %~0, nhi
I)

rio %'JI.

ctantia pertractavimm.

nimirum
lnvr

1267.

Adi

Commentarivm
cst

n De corporis elrvatione consule

Commenta-

Gallice,

comitiasunl exposita. de sarge de Reim-. Pannus

cancellatim

rium
coni
,

% 94.

///

textus

reclis et transversis

lilis,

aiunt
vbi
tcj-ii

pag.

Gallia Christiana Sammartlianorum tom, 529 et 530 archicpiscopus eo temport E

ilr

Trivoltiani in

Dictionario ad
illius

\>ocem serge.
,

Hemensis occurrit Petrus Barbet, cujus mors

ligatur
p

adduni ex panni
inr.

spenc

qutu Hcmts

nr

oulgo

oocatur serge de seigneur,

anno 1300. Apud novissimos Gallia Christianm

4,
col.

editores
Villars,

componi

ebstivas oblongas.

Plurn
pag.

iln ilc

lcriori ilh

tom.

15S
ibi

rocatur

Henricus de
:

communique panno
C Chaizius

lector

mveniet.

ejusque gesta
SUSpicatur
,

memorantur

et col.

(59 obiisss

tom.

532

probalur anno 1301

Plerique rccentiorcs putant legendum q Samois, quod rerum cristimo. Fuit autem
de Sar

damnum
rcijis

illud potius illatum

fuisse a

ministris

Navarree,

qui

tunc

erat

Theolbadus I,

prmceps sane minus religiosus : quodmihiquoque oerisimilius apparet, tnm quia Theobaldi
vassallus
erat
;

mesius codem anno creatus episcopus Wiedonensis,

sequenti Lexoviensis, ut notavimus ad praVitee

Joinvillius

cujus

ditio

erat

in

fationem
r ville

secundee

lit. c.
,

Campania

tum

etiam

quia Thcobaldus

non

Locus hic mihi

,

ignotus
fere

nisi

sit

vicus Chc/oeii-

fuerat comitatus in illa expeditione Ludovicum. d Ilnr ridclicct vox erat dolcntium ob mor-

quem duabus
distantem

tribusve
tabulee

leucis

villa

exhibent

geographicQ

tem Kegis inde consecutam.

e id

Campaniee.
,

quidem jam anno 1254 fuerat factum

:

Significat

verosimilitcr
:

Ludoricnm \, ""
eodem senm,
uhnepos
esset

adeoque parum probat

prislinas vires
f

sed non oidetur Sanctus

Vitam dedicavit

ac /ilium vocat
licet

umquam
ditione

recuperasse.

quo
s.

in

epistola

dedicatoria,

Id cst

ui

Tuuctana.

Ludovici.

DIES

-jbg

DIES VIGESIMA SEXTA AUGUSTI

SANCTI, QUI VII KAL. SEPTEMBRIS COLUNTUR

Sanctus
S.
S. S.

Justus

MM.,
vincia

Lycii in pro-

S.

Theodorus

I,

ep.
in

Octodurensis vel
Vallesia

Se-

S. Orontius

Hydruntina

dunensis conf.
S. Tithoes S. Gelasius
S.

apud

Helvetos.

Fortunatus

Italise.

monachus
ep.
ep.

in Thebaide.

Alexander M.,
Simplicius

Brixi
\

in

Italia.

Pictaviensis.

MM. apud
Marsos
Aprutio
in
Italiae.

Hufinus
politano

conf.

Capuae

in regno

Nea*

S.

Constantius
Victorianus

>

Italise.

S.
S. S. S.

S. Euladius
Gallia.

seu Eulalius ep. Nivernensis in

Zephyrinus Papa Romce.

Abundius
Irenanis

MM. Romani.
,

B. Pelagia
lia.

vidua

apud

Lemoviccs

in

Gal-

S.

Secundus martyr

ac

dux

ex

legione
in

S. Elias
lia.

ep.

conf.

Syracusis

in

Sici-

Thebaeorum
guria Italise.
S.

apud Albintimelium

Li-

S. Bregvvinus
,

ep.

et

conf.

Cantuariae

in

Alexander martyr

Bergomi
1
,

in

Italia.

Anglia.
S. Victor

S. S.

Adrianus martyr, Nicomedia

ut volunt.

martyr

Ceresi

in Castella

veteri

AtticusM.
J

Hispaniaa.
|

S.

SisinniusM.
conf.

apud Graecos,

S.

Fclix
lia.

presbyter

conf.

Pistorii

in

Ita-

S. lbistion S.

Poeclanus vel
nus

HeclaB. Liheratus de Lauro

\
j

conll.

ex

Ordine
in

fF

Minorum>

B Humihs
-

S.

Mercurius. Item

Marchia Anconita]

B
S. Basilla S.

Pacificus

na

Itali.
et

Maximilianus
Quintus vel

B. Margarita Faventina,

virgo

abbatissa,
F

C S.

Ordinis Vallumbrosani,

Florentia?.

Martyres.
Quintinus.
S.

Item

CisterB. Joannes a Caramola conf., Ordinis

Sevus
Victor

ciensis conversus.

S.
S. S,

Primus
Victor

Etruria. B. Villana Bottia Florcntiae in Ordine PP. B. Joannes Bassandus conf., c\ Caelestinorum in monasterio Collismadien,

S S. Milites
S.

forte

xxv.
S.

si

prope Aquilam
virgo,

in Vestinis.

Jannarius
e

episcopus,\

Rosa
nici,
vincia.

cx
in

tcrtio

Onlinc
,

S.

Domipro-

ibrtasse

Martyres

Marsici

Limie

Peruvia

Americoe

S.

Felix

in Lucania.

Honoratus diaconi

PILE-

760

ACTA SANCTORUM

PRjETERMISSI et in alios dies dilati

Niveinis,
concilio
sancti
feoladii

episcopi,

'i

"

quam hac
licuit.
i</

die

Lugdunensi secundo
no\
ni

interrail

Metaphrasten

Sanctum Ulum quod

invenire nob
attinei
,//
\

eommemoratio inscribitwr
logio

Martyrovidetur,

rarius
,1

Parisiensi

sed die,
vn

,/

non indicat, quo loco de seorsum Passionem efus

r^ u

non suo. Saussayus eum ponii

arf iltrui

w\i

Februarii,

Supphmento quo etiam apud nos ka

lugusti
in

conjunctim, occas-ione certammis aliorum Puqi//////. Quidquidsit, assignatum a

conscripgerit a 'n

belur.
stis

//"<

oero

die xxvi

variis i'-

cumentum
hic

/<<i<irns

non
sit

Ferrario Lreperimus. <>,,,/['

Arsacio,

signatur S. Eulalius,

non cero
itti

ffioladius,

Ursacius confusus
'/'

cum
\\i

priorc
ftOS

omnino
diem
S.

diversus,

Hcet
,i,iriii

rnlrrr.

hac rftexxvi apud Ilmir ilm/iir rmisiilm lrr[,,r,

sacio,

quo ad

m
.-

l'r-

diem
in

etiamsi
ci

Vicomediai
titulo

nam Bithynia annuntielw

.

iugusti

,,1

xxvi Februarii.
Guthlaor
anachoretuj
1

riin,

confessoris
,

vixisse tamen scrl

Commemoratio
<r

notalur
e

inter auctaria

ad nostrum
Si

suardum
$it,

codi

bitur sub rius, <<

ejus

licinio
<>

et

<

milite

factus solita-

natione

Persa fuisse

[etm
,/,-

Allempsiano.
a,i

Quesrimus iterum,
hic

an

non
de

compendiwm dedimus ex Sozomeno ad

diem
111

Guthlaci anachorelae.
illo

egirnus

riiim

X ti Augusli.

diem
confessoris
fit

xi Aprilis.

Tude
ut
rit;

Gallmcia

HispaniaB
sic

s.

Mametis,

qui

onis

patroni

contra
\fss.

calculum

tempore
merito
c.r

G ithonjm

vilam
gloria

texui!

cffilestem

menlio
tellensis

in

idditionibus
:

Cartotsia Bru-

confessoris

venerari

raerue-

'

tege

de eo ad Grevenum quee jam pridem dedimus

etiam alibi.
scvi

Tamayo hac
ipsius /irn
et

die,

qui fatetur innotis

<
1

Aprilis

iiiillain
ijiis /'///

mentionem
'

Uartyrolo,/-

Ab

[ncarnntione
r,
1

Domini

m 0x1

anno combusta
lota
viris
villa
el
el

antiquis
nobis

recentioribus

nde igitwr
si

esi

lesia

sancti

Richarii

cum

obtrudit
/.''<//, ,',.'.

M,r,
y

foret,

non
</.

fere
liei

cum
,

Irecentis
fei ia
i'<

promiscui sexni
,

muHasc

l<ini<r:.<i

sua

cce

enim,

fllius,
io

ibus

iv

vn
editi.

Kal.

Septembris.
inter

mei
vers
rrs
;

"iam
iiimi.

publicam
iii.

fecil

Luitprandus
,i/ii in/ii

Ad-

codice

ntult nsi

notantwr
S.

luctaria

i//</s

imir

scriptoI

Usuardi
tor
ei

nobis

Richarius,
in

fundahabetur
di-

sed
5

<

mrrrntiir

/,,,,,,//,.

,,<

abbas
nos die

Centulensis

Gallia,

tamen,
re
<!

juuntur,
.

observo
reliquiis
1

ista
in

Tempo-

xxv\ Aprilis.
sancli

Maurorum
per

relictis
,

Asturiis,
>!

Apud

Ravennam
uli

Marciani

episcopi,
illius

Hispanias

ad

yprum
in

delalus

sancti

Apollinaris,

primi

urbis
lem.iii.

Chrislianis.
/'//.

episcopi,
I

ex

Florario

nostro Ms.

Adeai

credit
/

Quod de Tamayus
1/111

reliquiis

Asluriis dici-

inlelligendum

apud OveBremi-

nos

\xn
sanctorum
Natalis,
1

iimi.

si

,/,,.'///,
/,,/'<

Mami tem

oocat

Apud
io

Parisios

martyrum
el

Georgii,
ant\

tam.

1.,'

Aurelii,

Felicis,

Liliosi

Tudensi
ciales
S.

signatur
.

errario in
Bi

Vovo catalogo
in
tfihi
.

Tamayus, quod in dicecesi sunl hodie decem ecclesim puroe<Vlameli dicatae, quarum nomina
notai
<

Sanctorum
Galliae,
uti

es
addii

Renato
in

ned.
ac,

Vit.

SS.
sub

primit

\"s

Mamelem

illum

s/ir,i

descriptum
meliori

lu
iis,

inquit,

videnlur

iidem
in

cum
:

qui

Cordubae
die

<< <i<Ii<i\ii<is, nec novimus, imri orilate i>r,i,,<>s probetur.

nisi

ml

diem

Sarracenis

Martyrol.
licei

Rom.
,h,

sxvii Julii
el
,

referunlur
c

Natalia
Liiiosus
referl
et

Liliosa,
ut

wii s. lugusti martyrem, tomo

ibidem
lyres
S.

Mamantem

vel

tiammetem
a pag.

m
/<'>

efusdem

>rsis
<>

aon
sios

Natalius

Vatalis)
passos
//

el

apud
Pari-

pag.
>

(26 qusssitum,

Renatum

qui

esse

apud
recte;

)i<ii,i<ii<s

unum
fiinii

duo mar- p confusi; an corpus

legatur

Ferrarius,

qui
sit,

Hamantis,

de

trror topographicus
9 uod
''""

palmVrm
dictis

inde exortus

Augusti,
'

(Irliiiiim

egimus dicto die xvn Mediolanum, ""

sii

primi

Vartyribus
seu
Nataliae
.

(adde
sicut
<'<>>-

caput

sanctai

Sabigothonis

apud nos vocatur die mox designando) duba Parisios delatx fuerint. Historiam
translationis,
'

Cyprum, pag 133. Quid si hic martyr cultu celeberrimus, qui > as dtarcsis /',/,'/, sis lionorctur, ei

Uamas
lo1

variis

mde
sit
'

"1

''l'

hujus

Tamayum
iiiicruii

<,,/r S \,,r

singulorum Pugilum Vitam passionem exhibuimus ad diem sxvn Julii.

Eleuterii

<

Ule

<<>ii/i<n<<s

Gonsuh

possunt,

</'"/'

habentur apudnosdie x\n Augusti.

el

tatisiodoro,

episcopi

annuntiatio
hac die

est

apud
vanis

Octava s.
tur

Ludovici episcopi
iirlii, iiiiii

confessoris

ngna--

Usuardum.
aliis

Occurrii

etiam

in

apud

inrs
</"

lnrr

octava

est

dte
S-

Uartyrologiis,
Bellvni,

nimirum

Canisii

adde apographa Hieronymiana apud Florentinium '' Saussayum <>< Serie Sanctorum, Beatorum ac Ptorum. Signatwr < Romano </,
.

tourolyci,

\ix hujus

mensis,
episcopi

illustravimus Acta

Castellani,

quibus

Ludovici
liiiiim

iir

Tolosani, Ulo mtelligimus. Plura de

1

atque

adeo Beh
<<<"
rl

" r '"~

^otpsumded
Asia s.
, 1

ad

XY1
eJ

In

A
.

tj

,,;,,

miliUs persffi

martyr
afRrmat

-"'"""

'"'"'"
""">

memoria habetur in Xoro catalogo "x Tab Grajcorum, ,<,,<,

l>'i

poSSUnt o/ikiI Augusu. Sancto ,"//'/// npii'1 nos jcix m r i U>r<"'"' Vnastasii martyris meminit Grevenus nostrum Ms. Anastasii fullonis martyris. Inttr
>

</,/,',/
.-

riiiriim

//<"'"'

/////,

,/,

Auctaria
tulensi
:

<><i

Usuardum nostrum
,,o

<

'"

de

eo

ivitate

njarSalona, sancti Anaslasij

hac

die

in

Menol.,

et

addit

</<

agere
illud
sit,

Hetaphrasten
nos
latet.

Quodnam
Certe
vnter

Menologium
arias

tyris de /"'/ dicta

1

riiom
e

<>/"!

Florentinwm
'"
1

luctaria

Tabulas

t,rncos,

quas inspeximus, nus-

" ni" -ui.-ii An;isi;isii '""'" quisnam sii ille

codice Bruxellensi martyris. |uv-h\icii -'i

Anastasius

presbyterf
/i<"'

DIE VIGESIMA SEXTA ALGUSTI.

?6i
A
,,
,,./

esi

mihi

promptum

dicere. S. Anastasium

'"""
ses.

Attalum '/. Salonensem habes ad diem wi lugusti:ubi hunc ab Anastasio fullone sei ,,/, indicavimus, Salonensis hac die xxyi

Carpium, Tabulaa
1

Lucenses

et

Mmim

S; "" h " " 11

/'"/"'/"/

/,/

M iatur
,,

"

Maurolyco, nec non

vn

Rhinomensi
Sed

Martynim decem et eptem me. l/nrurm nnslm )/, N,,,, ,,, /;(//
legi

quo
'""'

Hartyrologio

Hieronymiano
xxi

referri debeant.
''"'

contraclo,

tamen possi
ex apographh

dicemus
1

de eo ad diem
"'iii

nlms

referaturvn
uti patet

pmdictum egerimxis; Romano ad diem vn

notis
"-/

vnter Sanctos

Hieronymiam
baac
/" ,h
rl

Waximiani martyrum
1

Septembris,
perest,

ex

Baronii;
dies,
el
7

meminii

Matricu

tu//<-

Cartusia
"

Itrajectinee
editi

ut lectorem

mittam

quoi

interauclam Usuarhmc
affertur

nobis

dicabam,
Sanctorum
llin
i,ii

xxi

Tbidem
:

Augusti
Luxorii,

Soptembr
el

'"'""" """""""""
(,|

marlyrum
iii

Apud
in
el

Ciselli,

Cartbaginem, san-

Ca-

" nl1 "

Isaac

el

Maximiani
Ms.,

Sardinia

passorum

meminit Perra
De
iis

Florarium
11

nostrum
El

,-ms
,,<!,

in

\'"" suo
nos
S.

catalogo Sanctorum

martyrum idde quo han mni

.

sanctorum
civitate.

?saac

apud

wi
rirginis

Augusti.

*8ine
fendente

Cenomanis,
nuntiatio

Tenestinm
etiam

Maximiani in Carsequitur : Siquidem de

abbalissffi

an:

praeside
el

civitatis,

m
in
,

solo

refertur ab

irturo

Deo Patre
solo
.

vn

Gynaceo

de

onitatem,
praedicari
ferale

prohibente
,

qua
\

Sancta

n iu catalogo
s
'''/

lanus
s.

aguni Ferrarvus m suo Sanctorum, Saussayus < Castelnos '-"/" dedimus Ugusti.
\

ono

Deo
boc
fu-

Trinilalem.

forum

ubi
,

dictum
.

scribebatur,
.

ascendunl

et

aestos apices.

manu

violenta
judicis,

dissipaverunl

audoeni, episcopi
betur
alios

<!

confessoris

memoria
differtur

//"-

M"\
nec.

rapti
el
.

ad

Iribunal

apud nos vnter Prmten

dies,
'/"'"'

dilatos

m
ad

verberibus
.

r-

garum
.

plumbatarum

contunduntur.
,

Do-

"'/

'/""'

i/"".

"'

in

mortem

detrusi

Cfbmino

bristo
.

l:

hunc
,/,,,,

kxvi
'II"

Augusti.

Voluerini

scribere

cujus

defenderanl
coronari.

cum
Uasc

Patre ajqualitalem
in

quo de

egimus,

xxi\ Augusti.

ruerunl

compendium
obtruduntui
uti

dicto

Patricia

rirgo hac die colenda soribitur i/n Canctorum ecclesia \ eapolitana, qui an-

Florario extracta sunt.

n/ris

Sed tam

pseudo- mai
.

Mini

,/1

nobis

quam
e
1

un
ijuti

W49

editus

est;

sicut

diximus

ad diem,
egvmus,
Vugusti.

de illa ''""

Ma/rtyrologio

Romano

falsum illnriim elogium, terum analectorum

conficitur

tomo
ulga-

Vabillonio

\w
Brmina
n

vidua

titulo

beatm insignitur ac refertur

die
:

torum /"/'/. //." ns ; nin rrsiui

bii

//

sequentibus editionis
i

prioMacro-

r.rj

menl

iini

epistolae
ei

Castellano

hac

cujus,

uti

addit,

Ger-

Donatistae

de ad

passione

Maximiani

Isaac
///

son

Vitam

scripsit.

Heri

inter

Pratermissos

Donatistarum,
nostro
fol.
'>'>

plebem

Carthagiuensem.

pia ac

mirabili

huic

\Iulieri

locum
etiam

mirr solos
dt

venerabiles,
:

facta

dedimus mentione

codice
est

i/v

membranaceo
:

Ms.

6,

hic

titulus

[ncipil

passio

sanctodie

Castellano

ubi

item

diximusde vero Vita

rum

lem <"" tore.

ideal itaque lector diem

Martyrum [saac el Kalendai*um Septembrium.

/nl.

tfaximiani
In
:

fine

vn autem narepistola
1

w\
in

lugusti.

riiimiiis

58

apponitur
Macrobii
[saac
el

Explicil

lerritorio Aiviin
''"

Lemovicensi
el

sancti

Redii
is,

(immo
i

beatissimi
taginis

martyris
passione
tii

ad

plebem

ai

presbyteri
i/v..

confessoi

en

lora-

de

nostro

ideat
el

lector diem

w\
Esi
s

Augusti.

Passio ista
Inliniiiniu

Q consimilis Fragmento apud

comperx
ex

Maximiani.

Ha-

Iheodoli
iio

episcopi

confesoris
a

annunliaTheodovel

edito,

utriusqm
illt

colla-

Greveni.

Datui

nobis

hacdie

tionc. Solus
res,

autem characterismus
locis
ei

tradito-

rus $eu

Theodulus episcopus Octodurensis

Vallesia

qui

variis
est ,
ei

ibidem occurrit,
illius

Sedmensis, in
i"

nomtnis
nvus,

coli

primus; atios duos

apud Uelvetos, hufus eademque occasione dit

a priore
i

argumento
crobium
esse
'

epistola
in
'

nonne auctoremMadescriptos,

martyres,

eadem

distinctos, ejns-

secta

Donatistarum
inditum

Vawt, etiamsi

nomen

dem cathedra episcopus,

idelicei

ad

dies

illuil

iraditores
'/"'

fuerit impiii Christiat

wi
t83

el

w\n

Augusti.

nis,
i,r

territi

metu persecutionum acspeviScripturas

sa-

v*indelicorura

beatus

Sibotus

episcopus

longioris allecti tradiderinl

..

refertur

apud

Uenologio
'!"
'"

Cisterciensi ,

Chrysostomum Henriquei in et apud Chalemolum;

nwncupatione
. .

/ iniririi Catholicis impegerujit Donatista,

iinir

capia

occasione,
ui

separandi

sese

<il>

rectius abstinet a

beati.

Ecclesia

Catholica;
pi r

Germania

beatus
,

WilleUnus.

in

monasterio

dicta
iu, n

Passione

in\

non sit, in idiosum illud cognomenab

isto

mirum

Scisterbacensi
'/'"'

ex

iimrr

eodem Chrysostomo Henrir sun uini/is rsl SoHdtUS de

titulis

Christianos

designari

auctore

Passionis

Donatista.
lib.

toultiplicandis
/""/"""//
Milesii
'"'"'

beatorum,
ita

quam
cultu.

de

S.Augustinus
natistas,
7.

eorum, quos

vocat,

pag.

75

cognomento agil ' conVrdDode Baptismo tomo editionis Plan

De
isto

el aliorum quindecim annuntiatio obscuram, qucB habelw in nostro '"""" i/.v.. aliis elucidandam relinquo.

ep

saiis

""' IV;|
'

virginu
'"

Benedictinm
looi,

pmvio
^idelicel

beatae

tir

hl1

"-

positione

Marciniaci
fil

Consule annotationes, quas laudatus tur juod mbillonius prafigit Frag\ pra HUemontium Moac 145; pag edidit, a numentorum eccl tomo 6, vn Donatistis, Quibus addi potest nemigiui Ceilliei 18. art.

Lus*dunensis
1/7 '"'"'/'

dioecesis,

commmoratio

ab

tomo

"
,.,

Historia

generalis auctorum
cap.
16,
\

saci

,IDart
-

"""

Gynaceo : ai de cultu nihil. Andrem memoria scribitur in RuthenoKalendario, quod edidil Possewnus vn
sacro "
iinn

mm
unr

ecclesiasticorum
'///"

s,i,it.

nos

aximianum tamquam
nostro insen remus.
s

terruerunt, ne martyres veros

1

Operi

'";" 7 '/"

s
'

'

''

pag 364. Quisnam sit ille novimus ''''"-iiinis, s. Scotorum regis flRomani fomulus In/iiii, apud Camerarium, qui '"'"'Hi miini ad Vitam ejus per Peregrilugusti

/'/""""/

panduinaa
[sselbaai
in

virginis

commemoraUo
Lincolniensi

nat

me
e,n-

provincia

m
(utor

Vartyrobgio ingiicano Witsoni; "/"" 1640) el laudatur a tione

Klli

nobil*

Tomus

V.

762

PRjETERMISSI
sanctitate,

nnv

ac

miraculis,

Christi 900 signato. Corpus ejus

iltum

refertur

ibidem,

ac

amo evrciter m dicto loco magno olim m

De
illa
1

runi.

iuilii
s.

suadent,
\

UiPraque
/

narratia

rrlnrrir
iimiiiii

mi, n

,1

u n,

(', lltln , n

fa^

appareat,
SUO.

tunc
ilr

^^
,,,,'

illud

konort ac beneratione kabilum

agitur ap ud
,/,

etiam

relatum fuisse,
tur, >mii

loeo
\l

utique,
linr

fragmentum '&

Molanum

ippendice ad

suar-

Martyrofogium
fol.
-'-' ; .

,,,
alii. alii,

uti

esl est

awno 4573 typis edir quam m tub nomine Pandumes Ifordum m apud ilfordum 111 Annalibus ec"/"
:

"""""""'"
Operis,
ii,
si

"''"'""
i/mr

prout nobis ,,'/" SOMCtO, OC prgsstM

,

poterit

^pplemefl

posteris

nostris oidebitur. Ugi

liahriil
lib
;,

pOSSUnt,

l,

,>,,
,,

[ngiicana

ad
nia

an/num
i.vn

900,

'>><'

9,

Patrum
Cointius
Maximiliani
,,,

Occidentis

,,

']
.

communiter
/..,,,
.-

Pandoinam
rini
ta

vocaverunl
jeneris,
e

Ibidem
Scotia

m
i

J//s

innalibus ecclesiasHcie Fromeorun

rlinsii 508, iiiim.
confessoris
:

ini ,i, ii,

i>;,,

oriunda
patria

AngUam
togiens
in

venit
:

pietatia
ibi

cansa, sancte
\n-

nomem

signanl

Grevenui

tyrannidem
hHtseus

atque

Mnhiinis
:

n/iud Cuiusiuni

moritur.

Appendice illustrium
tertia, "//". hic
/"'.7.

mee
iir

qui

donec alvunde
de
eo plura

glia scriptorum

centuria
vnter

896

m
illo

annuntiatuf r,compareal pluribut

distinctioribus
//"

Richardo

Eltesleio,

qum

de
pa

dide,

notis expressus, fateor candicere non posse :

nis\
,i

memorat,
11,

Habebat,
sua

mqnit,

bonus

Lor

fortasse

sit

martyr synonymus, dequo

inter
alios

l,,

ir

ecclesia

reliquios
,

Pandionee
igitur

rirginis,

scribernus

Hartyres

ex apographis

i,i,,,

reguli

Scotiaa
lectis

Hujus
conjecit,

Vitam

el

Hieronymiomis.
Becci

wrtutes,
ei
111

diligenter

historiis,
el

coilegit,

pago
ejus

Kolhonia^-nsi,
loci

],,,,

Miiiini
titttlO

volumen
edidil
im.

demum
in

sub

Heriuini
ris,

abbatis

primi

el

fandato-

bOC
i.niui

VlTAM
fere

P&NDIONA
Lelandus
libro.

VIROINIS

magnee

bumilitatis

viri.

Hrnc

Henardus
<i-

Heec

quar-

to

de
.

viris

illustribus

Sed
alium

nec

apud
auctor.

Hartyrologio Benediclino. [cta ejus lustravit Mabillonius seculi sext/i parte

340;
sr,l
iiiilln

mo

iiliiin

oec

apud

quemquam
ante
(500.

bactenus

/,,,,/

riiiin
i

publico
inquit,

illum
tanta

coli

invenio,
illiim

qua

tempestatc

clarueril

bic

affirmal
rini ttuilo

pag.

342

Etsi,

Ineia

tamen

ponit
niiim

alium

Rickardum,
Virgo hmc
ac
Castellanq^ in

Herluini
'-111111

merita,

ejus

tameo

mei

ijunn iniuriii

Denique
a

publico celebratur, oe
ubi

quidem apud
nsitur
ejus

tamquam Sancla annuntiatur

]artyrologio
cti

nostros

Beccenses,
in

hactenus
Capituli
,

wniversali

Iti

pero publica

sepulcrum
variis

medio
ornato

nigro
ac

lapide
e

nominis veneratio
si

ipsi

debeatur, certius
111,11,1111,

Qguris

tectum,

paulisper

fortasse nobis constaret, ta

ad

essei

Yi-

terra
lis

superius assignata. in priore editione

citalur

Wilr

Annivei sarium ejus annis singnsolemniter celebratur cum ornamentis preel

elevatum.

snui
\

quidem
.i".
I

m
m

notula marginali ejus

Cat.

tiosioribus,

festivo

campanarum

sonitn

na

apud

apg

SS

Angl.
1

sed

dicitur
in

Missa

pro

defunctis.

Envenimus tamen
tres orationes

111

editione posteriore hmc omissa sunt.

nec
111

nimve-

vetusto
sancti

cod.

Ms. Gemeticensi

tabula, Catalogo istiseu

etorum
bonique
collegi

ingliai prmfixa,

nec

in

LegendmSanMs, mdice ad
/Equi ergo Imr \,ri/nir
in
le~

in

Herluini

invocniiomun
\

nmiposiias,
pro

quaa

sane

innuere

identur,

eum
ul

aliquando

illam nostro, Vitam

rniisiilni

illam

reperio
i/iui- <!,

sancto

habitum

fuisse.

Has

orationes

infra exib-

Irrlnr ru,

nibebimus.
bati

Superest
et

itaque,

laudato

hoc
nr

loco,

honoratiorem
Operis,
si

habUura

locum
.

nos tribuamus inter solos

Bernardi
in

cene-

Supplemento
i/iliiim

nostri

certiora de

rnliih

pubUcO
Amandi

BJUS rullu dnruuiriil snhm,-

Ordo

militaris

S.

Hisp. sub

instituto

nist/rari contigt rit

in
i

Cisterc.

sumpsil

exordium.

Watio

esl

Kalen-

festo

s.

confessoris duplex

primae clas-

die

vig
iiiin

iin.i

exta
i,i,

prium,
edas

iinihii

Augusti rnimiiK

Officium
i/nter

pro-

nostras
.

quod annc h>i~ editum Dniniir. esi [ngelus Manrique vn innalibus Cisterciensibus ad annum Chrisli t462, cap
darii
Cisterciensis,
-

Mss.

de
r.

Sanclis

ejusdem

diei

quod
wi
tra-

COnSUli /mlrsl
ln

0/junum
sisse

h.

Godefrido

Hensehenio

indicalur

nostro apographo

Armandus
ex
sancti

Flandria in territorio Purnensi beatus Balduinus monachus laudatur a Chrysostomo Henrir

Gerard can, Sarlatensis anno

ditionibus,
uti

um ucn
ecclesiae
i>

quez
tus

ni

Uenologio

Ci

ted ChalemoPribuit;
</"'

prmnotatur, Juniani. Laudatus cero R. a. fragmento litterarum suarum,

habeo,
Confess.
scribii
lslvi

beatas

memorisa

titulum

ei

Gerardus

inirr pios riiiim

Serie

notatv/r

apud Saussayum m
than-

ista

Officia
et

Mss.

quod ante me SS. Amandi

xvi
Octobris.
in
.

Hoc

die

Sanctorum, Beatorum ac Pioru/m. celebramus sequelam laudiferam

imaginis Wlademificas
Deiparas
et

Aug.,

Juniani
S.

malurgaa
minae
ria-; <,

purissimae
yirginis

DoMa-

accepi

ei

ecclesia

collegiala

Jnniani

Le-

nostrse

semper

movicibus.
SS. Juniani
/
'

Demde
duo,
Indici

rogat,

ne

oon/undantwr
obsercal

\ir <,/,/,,,

shn o-Russico SparwenfeldioMO

confessor
Ordinia
ae

proui
tom.
2

fecisse

laU-

ad x\
apud
a

\i

\,i,/sii

'""'
|

"'

Bibliothecss

novm,
cujus

nv>-

Franciscus a

Brixia

funianus """
,lri '
i"".i

Vobiliacensis,

m,

Fulginium,
, ,

laudatur
.

beatut

Minornm """""'

//'

s.

.iiiiii.iim,

imando as vl
'

mensisJunii, <! \\\ ejusdem meneis, pag. 7s actum est de SS.

\

CommodoUacensie, qui esl loqwmur, tpud nos tomo

ei

Lucentio
imiis

ille,

dequo,

inquit,

Fulginii
i

mscribitwr i'" 1!/"' &* tplenjloribus Sanctorum, pag.

libro

qui

autem pag
nliis
i\

(85 scribitur obiisseX&

aiiito

Augusti,
'//"

iiiini.

(533.

Vos

'"''

Domnoleno GimmHaei ,1, Petrm //'" '"' Vita S luniam Commo/

''

inter oenerabiles

hic

loeum

damue.
W!
Vitis

V'/""'
'"''

doliacensis,
Octobris,
tlo

danda,

[rturUS

ii

Miuitislrriii

M'til'1''" 1

ut

ibi

dicitur,

ad

xvi

Franctscano,
ac

profertor
tjus
111

Jacobillus
i

GommodoliacensA
i/ntv

fragmentum dt S. Amanquod dum contuh eum

:

Sanctorm^

lectiombus
""',

mpra

allegalis
isto

lns,

in

congruenfragmento occur.

Jmbrim, tom. % P a, I7i. n Uueberut m Menologio tjusdem dinis; ted ultvmus hic non appellat eum

Beatorum

h"

w*

u i.

Aurelii

DIE VIGESIMA SEXTA MJGUSTI.

Aurelii

;63
Fabrini,
</<

presbyteri
:
.

simplcv
'"'" ,i '

notiiin
'"' *
s .>..

rrstm
,rl we

apud

Qrevenum Ofevenum
,y,/A.
c tio

/<">

quit

grcgattonts, auctore Sebastiano

</<<

"

quo r ^g. y tt0 refe-

ejus-

vnstituti

monacho

/'"""
feslorum
i>-

Verum tam

p'rmdict\
ista

Simonis,
V.
a

quam

de aliorum,

1/s

Bollando notatwi Kalendariis variis iwnominatis vn Catalogo Sanclorum, quem collegit. w ykwi ,,, willielmo archiepiscopo va-

quos nornmai

publico ae legitimo eultu <>/ sideramus; de eujus teritate vnformari

/"'" / ""

Relatio,

jam
n,
1

""""
Vitis

petiil

Paptbrochiut

noster

,.,

eatorum

ihlll

memorat Vhomas Stubbs Ordmis Preedi in Chronico Pontificum Eboracensium, scriptores decem Histories inglican lon mcuso an/no /'"'-'. columna 1737; ubi
alia

hoc Simone oaria collegii JacobiUus da

gno
tom

vn
:,

pag.

Sanctorum ac Beatorum Umbrim, 171 et seqq., qui locum Kocca

ac supra

Contrada </<, dictum,

/"/

nominaUm,

171 etiam describit.

viduae

hujus
:

prasulis
esl

gesta

narrantwr
quinces-

Asclepise

tequentia
N<'</

Functus
el

archiepiscopatu

stro

Florario,

commemoratio vnscribitur vn no</< quo supra, et < Greveno.

que
sii

annis

dimidio.
et

Quibus
in

expletis,

Plura nos

latent.

ponlificalui^,
ii
1 1

partes

transmarinas
|

iiimi

venisset

Pontiniacum
vn

monain-

sirriiim

rsi

Cisterciense

Gallia)
vexatus
,

gravi
ei

Papi, sancli Joannis episcopi et c s&soris memoriam facil Galesmius. Eril de < agendi / cus cum Martyrologio Romano ad </<<<
xxvii Au

Ormitate
;,,i

aliquanto

tempore
,

osque
feliciter

extrema

perduotus
vitam
paler

in

Domino

Consuarannis
scopi
i|in
.

Bancti

Glycerii

seu

Licerii
:

epi-

obdormiens
renerabilis
,'iiin

flnivil

Obiil

Willielmus

autem idem apud Ponlinia-

concilio

Agathensi
arbs
el

Bubscripsil

cu-

jus

oomine

extat

ecclesia

cathedralis,

\ii

Kalend.
vi,
"t

catus
lt

sui

Septembris anno pontiflanno Domini mcclxxxv..., et

Pontiniacensis
sepultua
esl
;

<<

Hartyrologio
</

<<<

Parisiensi.

Tnter
</</<

Pree-

termissos

diem

vn

Augusti,

dictum

ecclesia

monasterii
patri

cum boubi

aore
ajus

lanto

debito
pietas
sic

per

merita

dn
in

ina

plurime

operatur midie
:

Martyrologium nondum prodierai < luctm, indicawmus, alibi (jlycerium ei Liceriam pro eodem accipi, / supra etiam /</, alibi hunc
ab
cti
illo

pacula

Castellanus

eum annuntiat hac

A.utisiodorensi
,

distingui,

ac

solum
die

Licerium
</<</<

San

pontiniaci
\

dicecesi

beatus

titulo

honorari;
itaque
<"/

illumque

</<

ycvanias,
beali
,

archiepiscopu

Eboracen
titulo
\

is.

Sed nos
<l-

irr

auctaria

Usuardina
stxvii

sxvn hujus
kujus
lunc
1

<<-

nedum
hujus

sancli

prsssulem

Quia
n

accuratius
iugusti
ista

ei

tamen
est;

luiti

aliis

diei

calitibus
a

audePontiniaS.

die

vn

dilatum

nnis,

prcssertim

quod

pr&dicto chronglogo

consulai lector, </" de

controversia

ttur
censes,

venerabilis
<< ;/

pater;

donec
Galli

oel

mus ad designatum
Ebbonis
currit
episcopi
< a

</<<<

alii

eruditi
ei
,

nos docuerint,

Senonensis
Florario
\tenardo;

verum

<

legitimum
Edessi na

cultum deberi.

hac die

xxvn Augusti. memoria ocqua nostro Ms.

I

Chi
missa
nae
,

isti

quondam ad A.gabamm
venii
aeraa

etiam
nio
in

notatur
ictis
i;

item
S

Vabillo-

Constantinopolim
:

Christia<

Sanctorum Ordinis
/<<

Benedicti
Vita

cmxli\

<"
/<,<<

refert

Schmidi$is

Diario
citans
ejus.
lani,

3 part.

pag
in

647 illustratur

historico

ad

diem
Mi\

xxvi

[ugusti,

Refertur
et

autem
ili

Uartyrologio

Ca

Curopalatam
Nu-til.iiiN

vn

novissimo Parisiensi ad diem, quo

I

(.li-mfnlelliis,
111

rl

tins

ruiu rnn
.

' US,

XXVII AilJH-ll.
.

riihrlh

lm itorio
.

/',-

Sabiniani
1

Honorati

Aroncii
/"
in

Portunaciani

marMss.

</< iensi

11 11

memoria
ad

Additionibus

loanaes
ilcm duifinus
</<<<

Torigneus

ibir

Apud
Perezanus conf
incia sa/ncti
i,,-

i, /,/,<

a M<>

Usuardum Greveni. s'<"" apud Castellanum die xxvn iugusti, ubi pro
Bruxellemibus
Pnrtunaciano
dispicere,
,/,,

nasterio,

duo primx
!///</-

scribitur
dare,

Pelix.
illis

Nos

<<</<<<<

riim
/

/<//<<
;

et

qua

<<<<<<"'.

eodem
:

geli

iini

omnes rocan:

\wn
in

Vugasti
.1

lacognitus
conf.,
111

Tornaretensis
ruiir

iur
rsl

beati
rliiiin

ultima
l.i/iui
1

Cardon83
iu-

dicecesi

Celsonensi

in

Catal
,

obi

aspera
[pulia
.

111

'

i/enerabilis

Raymundi
CardinaUs

Nonnati
Diac

Prdinis

m
foannes

111

ceo ejus,

de

Mercede
.

sancti

Eu-

Camarinus conl
,,<

stachii

inscribilur

Martyrolagio

mmrsafi,
Martyro.
"'JI|sl1
-

Camari
acbaiiaa a
nis,

Sicilia

quod
logio,

edidii Castellanus;

sed de Ulo Sanei

Passione, virgiin ter-

stituetur a
</

nobis sermo
</"'"

oum

Rommo

VXVI A
episcopi

ilanquerii

""
'"

lyssipponensi
Brixiensi
,

Pictavis,

S,

Justini

annuntiatio

Prancisco
''"'"
s

quem
<

etiam

habet

Ar-

In

now

Martyrologio

Parisiensi,

addita

temr

tamquam beatum,
agimus.

hoc eatalogo seor-

'"

ibilibus
//r ''""<

jam memoratis additur apud Huedingeluccius

: ,

CasteUanus \'tporis / circa annum tub annuntiat die prima Septembru llim h c Ipud chronologico eharactere.
S00

Angelus seu
<

Vucerim

s'"-

eo dcm ,, sesly "i

rx

Bpiscopis
matris

Pictaviensibu
Pictav.

''"'"""'"
'"

ipulia

Indreas
,

fasulanus,

calend.
k

ecclesiaa

stgnanel

/,<</<" << Ugarbia : Maria Angela < '""" Vndreas de Rayenna. Recte autem '"'"/<,/ s iiiirhmis prodigam ac promir
'

hir m,

Sept.
:

nalates

s^

Oelasii,

Justini

episcoporum
Ito

sed

vn

priore

editione

Gal-

christiana apud Smmarthanot

967

tom
coli

sr

'"""
Si

<//<

tituli

beatorum multiplicationem.
.

pag

dicuntw eorum
l<n
1

natalitia.

''

quaa Ripalta dalla Rocca Contrade ponitur < brevi Helatione nonnullo''"'" Beatorum </< fuerumt discipuli beati westri abbatis, n fvmdatoris congregationis

mon

lendis Septembris

mma

autem ejusaem

""

'.

OperU editione
latos,

antt

episcopos prmttof*

'-"

atur s

Juslinus,
Serie

ei

coU

"""""''"."<,<
s

Siheslrinonm; qua
brevis

Helatio

Calend.
/mriliil

Septemb.
,/<

to

*ero

v-.;
s
8el88in
'

'"'

'"/

calcem

Chronici

ejusdem <

1i*

/"""""

'

de

i;

PR.ETERMISSl
4

AugusH; de quo apud nos agetw km die xxyi quia aliqua sallem de eo referre possumus, qum plus Hgnificent, qua/m solam culttus an
mntiationem.
prmter
illa,
lliti r

nus illum

annunliai
nos

die

kxviii

adquem

Septeml

et

eum

differimus.

D
I

Exspectetit

aeeidit in S. Justino

nam

qua jam protulmm Quamobrem luin.

,

de ejus
nihil

oencratione publica
exploraeruditos

que lector dicenda ad eumdem diem xxv "i Septembria in Beneventana cmtate translatio sancti T
.\i,

jam habemus
volumus

rii

militis

el

martyris,

ut

perhibent

rogatos

Cartusim
snl,
ii

Bruxdlenm

vdditil
Coti

supra

mdicam

quid amplius de laudato Prm eruerint, nobisaum id commu tute alicunde \re non graventur pro die, quo ipsum diffeGallos,
iii.

si

prmterea possunt

luctaria ad

nobis

hi o

tmlgatum, Ferrarius Sanclorum ac Marius

.

m
de

Usuardum y

mm

vipera
/,.,',"

,.

Septembr.

QratBB
di-iim

matrona
sepelivit.

sancta

quaa

beatum

Alexan
s.

Sanotis Beneventanis. Si Sanctus ille sii qui exstat in Martyrologio Romano,

Grevenus.

go Canisianum addit clarius,

fuisse

Martyrologium vulab ea sepultum

ibi

ad diem
Joasaph
(

tpectai

xxi
(al.

Novembr.,
filli

vel

Decembi
Vbenei

Josaphal

regis

aiexandrum, de quo
mentio; qui
in

proxime incir

al.

Abennei
.

derai

vidclicei

etiam hoc die an-

nuntiatur

Martyrologio Romano. Consule,

inter

qum
die

heri

dicta sunl

Prmtermissos
i\

Septembris

Sanctornm
sinni

martymm

Hadriani,

ei

celebratur

apud Grmcos
in

sociorum fehac die; apud

Grmcorum duos ipst oersus tribuentia [pud Surium die kxvii Vovembris Wta SS laam eremita el Josaphal Indim pegis datw iiin-iarr s. Joanne Da masceno. Uabentur il\ Martyrologio Romano ad eumdem diem
ijnu

memineruni hodie Menma ma-

xxvn
Apud
Coloniam

Novembris.

Latinos vero
i

vin Septembris.
altare

Agrippindm

translatio

quarummerooB

canslatio
ris,

S. Lamberti de crypta
:

ru-

exaltatio vocatur in Molano Martyrologio, quod adscribitur Canisio. Spectat hic Sanctus ad diem x\m Septembris.
ii

dam reliquiarum sancti Andres ratur apud Grevenum idjici

aposloli

etiam possuni

Alchas

episcopns
die

confessor

Tnlli

inter

Sanctos
S.

Florarium nosVrum Ms., ac Uartyrologium mlgo Canisianum. PerHnet sanctus hic Apo stulns ad diem xxx Novembris.
\alalia,
iin
ii,

ponitur kat

ctorum,

apud Saussayum inSerie SanBeatorum ac Piorum. Sed Castella-

UXOr

ll.ulnain

iii;u

tyris

COlitUT
i

hoc

i,i

Grmcos. Esl

in

Romano

Decembr

DE

SS.

JUSTO, 0R0NTI0,

h FORTUNATO

MI.

LYCII IN PEOVINCIA
J.
I.

HYDRUNTINA ITALLE

COMMENTARIUS HISTORICUS.

I.

Acla iiorum sanclorum Martyrum discutiuntur.

si n

Kl

vcium,

al. ita

'hi n ClljUSIIiml,

Ptolomaeo
tina,
ila

L
ut

Lupize,

ct

Aletium,
in
,

mlgo
apud
alias
et

tes
stis

:
:

quarum prima
scr ii inia

aget de

rebus

eorum

.y:

Lecce

describitur
:

Aletio

Baudrandum
Salentinorum
,

Aletium
in

urbs

de publica illorum tertia de miraculis S. Orontii.

2
;|

veneratione

seu

Messapise
provincia
el

Plinio,

Leccc
capul

nunc,
est,

Bydrun-

p'"i

cujus
alias

ampla

regni

Ncapulitani

rum
sola,

numero
inter

longe
esl

superet snb

probe culta, urlns incolaexcepta Neapoli

et

lulo

Habemus instrumentum typis editum Lycii Petrum Michaelem anno mdglyiii, hoc nLyciensis. Coram sacra Rituum Congre:

honmMtt
" inn "

gatione
Justi

pro

obtinenda

conflrmatione
et

Sanctorum
episcopo-

martyris,
el

Orontii,
in

Fortunati

episcopalis

archiepiscopo

tino,
tuiii

Brnndusium
20

ad

Boream
pass.
in

HydrunHydrun,

rum

martyrnm

patronos.

De

hoc

autem

ad

Austruui
ora

mill.

distans

au-

tem
in

ab
ortum.
Legi

maris
15
,

Adriatici
et
a
,

occasum
a

Neritnm
ille.

Sancto iiliimn petitur, ut io uovum patronum benignc concedatur, ex causis in eadem sacra Congregatione deductis, infra commemorandis. '"
hoc
iim

versus
i.itium

;io

fere

Tarento

instrutnento

seu

libello

supplicx

summatradi-

dicitur

recentioribus

Umc
i/

exponunt
esse,

etiam

possunt

qum

Lycienses

immemorabilem

Leander

bertus

memoral

diterranea

m Descriptione Italim m MeSalentinorum pag. 364 editionis ,"/'/""" '""" 1566. Tres porro
\tartyres
,

tionem

Justum a Paulo aposlolo Corinthi degente Romam missum, ad oras maritimas Lycienses
appulisse
, ,

el

Orontii
,

bospitem
illis

nusse,

hosce

eumque

sanctos

ac

tamquam
colit

Forlunatum
ad

aliosve

sanguine

tutelares

atque

msignet
:
<

conjunctos

patoonos

laudata

Lyeienm
beneficum
tiuin
,

wrbs
sibi

baptizasse,
,,;l

quorum

numero
txperta

smpius
est

ac

propitium
infra

Qdem Catholicam convertisse ac Urbem deinde accessisse, el ab expeditum, Lyciumque reversum, quampluad
aliis

s.
.

rjron

rimi8

sicut

pluribus

ab

Orontio
,

catechizalis

baptismum
Orontio
a
"'
,

declarabitur

piUstudia
ae

sima

Lyciensium erga se prosequentem cumulatissima

qnoque
apostolo

contnlisse

vota

et

cum

ipsis
,

ac

Fortunato

miraculorum

donorum
hisce

cmlestium

multiludine.

Qum

Corinthum rediisse Orontium episcopum

ibique

Paulo
crea-

Lyciensem

oero

de

tum

Sanctis dicenda wnt,

esse, et ipstim
ei

dispesco in tres par-

gelium

Justum ad prmdicandum Enansocium datum fuisse hosque Lycium

:

re-

DIE VIGESIMA SEXTA AUGUSTl.

.
1

repeUisse,

me

*
,

"'

"'
l.-.i..lrin

i'
,p.s

fidem
.luslum

Ltholicom
,. cl

|.ro[.a,ass,'

phm,. a Lycienribu,
,

acceptos

fwne S

*,

tn Aucroa.

ir uieclorei

Oroi
,

m,_Neroniana
,

nge
kxvi

contra

Christia-

5
'"'
f

Postqu

eos

qos

C persec utione

die

1 uarla

Dominice

ejusdem

nensu
e1

r^ei|,offMrtttm#
ttoi

oil;

p0|Varii6
>lum
Orontio
uiii

cruciatibus

evolasse,

anno sexagcsimo octasimul martyno coronatos Fortunatum m episcopatu

pas-

duabuscapsis collocas- circumftr capsis drcumftrunfempfom conrtrtmwe rttf

-

n corwm /ionorem nfro

ottonrfow
S.

porlora occidentalei
,,/,/,,,-,

oilolti,

faeronl
Justi

/<

ibidem fuisse corpus

successisse,

martynumque quoque

,,
asserii

porlowi
.

s.

Justi

(unde portam hanc ad prmsens usque tempus

S.

corpus autem

Orontii

,,/

,/,,,..
g
s /,

prmdictum

mstmmentum, quod
Lyciensis
inferius

o/ia

eccle-

sia extra

,//""

WeWi

supplicts

cimtatem sepultum. Hmc extraximus e Paulo Regio, qui auctoritalem calde infirmam
ac

Uegabimus. Cum oero ille ex parte cimtatis et a Lyciensis sit porrecms Eminentissimis Qopiluli
patribus

debilm affert, ut rebus tam antiquh histoHca fides habealur ab iis quiin istiusmod
,

sacrm

Riluum

Congregationis

nulhu

dubitandi locus, quin tam tniquam potest esse fajpsum traditionis summam, quam alia in eo,/ r

contenta

expresserml

oplima

fide,

et

orhni

creduli, nec par patrim studio abrepti iudiamus jam quo pacto idem Paulus Regius historiam probare conetur illegans codicem manx

ratumculis
tium,
oel

non

sunl

nimis

quem ad persuadendum conducere censuemtt conveniente Quibus autem scriptoribus usi prmmiserai idem libellussup tintin haccausa, Sciendum, inquit, est, quod lyciensis
/.
:

ptum,
mat

ex antiquis commentariis Lyciensibus ex-

vractum,
intonio

rem plene notam fuisse factam affira personk fidelibus, ei a Docton Tacobo
Ferrari,
e

quibus veritatem
:

istius

hi-

pneler
i

illa,

qu de

his

Sanctis
Vici
in

scripserunl
,

Pau-

storim traxisse se fatetur

ns

Regius
e
el

episcopus

Equensis

Vntonius
trene

Bcalillus
H

Societate Jesu,

Vita sanctae
cap.
7

qui Ferranus dum per revelationem in somno habitam invenisset senem, cui nomen Joannis dell' Aimo anno circiter
,

yjrginis

martyris
Ferrarius

flib.
in

2J

in

annot
in

ltinniin

pliilippus

Nova .topographia
verbo
Aletium
qui
in
.

Marin
i

ivrologium
,

Romanum
Sanctoi
,

01

.1

._

generali
] 1 , 1

um

Martyrologio
(n-i;ivii

|.,
,

,-

non Miut
in

111

mri.sc

Aii-u-ii

kal.

Septembris
hiur
2, nius
a

annot.,
el

qui auctor

laudibus extolconsult.

doctissimo
23
et

eruditissimo Lezana

mim.

46,

ac

(andem
Lyciensis

Jacobus
in
,

Anto-

Ferrarius

palritius

descriptione
el

Corinthi,
radoxica
iiini!i..|iir

quam anno
apologia

moi.ii

confecit
civitatis

in

Pacujus

pul honorem S. Toannis cum conventv pro Dominicam . nt non inlr pauperum in memonam S Orontii, qui domi sum solebai admittere hospites peregrmos. Verum quam exigua, dicamus nulla, in hac ad confirmandam histonarratiom riom SS. Justi ei Orontii, seculo Christi primo sub Verone, utvolunt Lycienses, martyrii laurea coronatorhm?
1430,
in
111
111

eodem

mdificaoit

templum

rationum
episcopah'

Lycii;

6
1,1

/'

Stanislaus

Grassi
die
in

Societate

Tesu

etqua

Opus
curia
el

manuscriptum

legitur;

ex

Pro-

litteris

lingua
(

Italica
est

i\

lugusti

anno
ut

vw"'"

cessn
ipsius

111

Lycien

ad

instantiam
im-

Portici

locus

territono

Veapolivo-

civitalis

Capituli instruclo

constal ab
tres

tano,

ubi

Societas

nostra residentiam,
,

memorabili
111

tempore,
civitate
,

primo,

hos

Sanclos

cant, habet)

scnptis

et

eadi

etiaiii
ctis

provincia
,

habitos esse

imo Justum el Oronlium Hydruntina, semper pro Sanimet et tales fuisse vocatos
:

cum
sis,

aliis

documentis

\Tss.,

una iisprmcipue, qum ad

inde

Seapolim

S. Orontii miracula
sicuti

seu

neficia

spectant,

mis-

suspicamur,

ad ornatissimum

Virum
ac

memorabilem

traditionem

esse,

et

reliqua,

qum

modo prmmisimus proponimus

I

num.% Tam

vero observanda

Vominicum de Georgio, qui diuturnis h. multu officiis de nostro Opere opttme me\
est. ut

sequentia.

\r

i]M
net,

illustrissimus

plar,

primo quidem ad scHptores quod atti Paulus Regius, cujus exemquod ante me habeo, notatmr excusum

inde ad nos peroenirent litteris scribit landatus Pater,

i,,.

hisce t

tnquam,

s.

esse r
rs/>
r
,

Neapoti

recusum in

apud Tosephum Cacchii anno 1592, ac Vico Equensi anno (593 apud To.
lulisio
,

Compendium V\Orontii Latvnum ei Italicum desumptum qum Veapoli edita ,iu Sancti ejusdem qua ""." " egimus, anho 1592 de
.

Ulustrissimum
hic
scripsit,
lrilll

Thomam

parte
Vitm

I.

pag.

(30
et

bremter
Orontii

Paulum Regium; quidquid depromptum esse ex historia D

Tacobi
:

vero

prmisso
nartyrum,

summario

SS.

Jusli

uoctoris
,
.

ac deinde proomio ad illorum Acta, ieducitea per quinque capita: quorum substan '"" libello supplici Lyciensx cum antea dederi'

ac regii ministri etc

litteris Grassii,

Antonii Ferrari, riri, ait, familiam pcqui addit, illum asse-

eoexstinctam ro antiquissimam ac nobilissimamin

esse.
//'''
,

""'*,

supervacaneum fudicamus immorari rerum qum majore oerborumprolixitate, '/'"" idonea auctoriiate ad faciendam fidem, fotcnptm sunt, sicui non obscure mdentur etiam
wcumsiantiis ,
MxKeore
lirtl

,,

seprompsisse ex antiquissimo libroinperlitteris

aameno
antiquo

Lont

icripto,
:

id

w{, ex

Chronico

ecclesim Lyciensis

origmah

quando in vel ipsimei 1 ycienses, suo supplici coguntur recuirere ad immemorabilem traditionem. Immo illustrissimus ipse
"

/'-

autem illud, uti prosequitur Grassius, quondam domini Ferrarii onservatum in mdibus
1

dommi
a<

fusti

Palma, unius
Lycii

principibus

miarum

eristentium,
typis
<*i"

per

duarum eumdem
,

yodo laudatus
"' rrl "'"

parvam

sibi conciliai
ei

auctoritatem

mm
Ijffj
.

Palmam
et

mlgatum
Orontii

fuisse

Lycii

domir anno

m, qum pag

iU

145

narrat.

dictorum Sanctorum

martyrio,

Etenim mdicat,

Ubro
Jusli,

narrari

quod

abs

dita

fuerint

SS

ac Forlunati

Mes
, '

quosdam Lycienses collecta eorum corpora 1 "" in "< loci, in quo occisi erant, collocasse wosecuroet occulto; ibique pemansisse abscon
/ ,/

seculo pora propter rationes, qum acciderunt

et

r;\

postea dislinctius
"''" '/""'
'

ex
'-

ipso

commemoran-

das

"".

donec
fuit

concessa
las

tiagnir per baptismum Constantini Christiano libera faculcuicumque

et

***** '" / r """ > ''' '""' rattocpsuggerunt formandx hmc materiam nobis

i"

nm
I

Qdificandi templa Sanctis Dei,

alturia

in-

,,,,,.

Chr
ii

mm UM,
I,

d,

**
W
esse,

nutcm

istis

Cbrporibus suavissimo

odore

Grasstus

Ml

*< ,"

766
Ai J

DE

SS.

JUSTO, ORONTIO, ET
</"

FORTUNATO MM.
aceommodata
,

CTORI
P.

atque adeo judicium ferre non possumus, cujusmodi vqloris ac eetatis sit. Secundo, expentic nos docuit, aliquando accidere, ul tam i/iinin antiqu nditentur documenta, qu&, spectata ratione rerum ac lemporum, de quibus
esse,

rini

ut

lectorii
*
/

deant,
ac

vere ita accidisse

suorum

"' sna
'

tr
'"

'b

scribunt, ne antiqua quidem,

nedum

antiquissima

/ """ Patronorum gesta seculo Christ /'""""' '"" ea tunc accidisse volunt. Et vero <, """' ''""' ,'" siin circulo ambulare diceres au*W e currunl ad scriptores,
s

" /7

haberi possint. Tertio dato, non tamen concesso,

illud
fuisse,

non habent;

</

in

Chronicon Ulteris Longobardicis exaratum

vi

dem
aati

rei defectu laborantes.

qui convenie f*** "'"'"" recurrum ad 1 '"" F/

<',','-"/''*'

Porro
Orontr

seculo

quidem
illa

circiler
</<

septimo
re

ul
Sae-

patricius

Lyciensis

SS. Justi
/<<7i>

"s

octaco,
lica

secundum
/,

Mabillonii

diploma2
:

historiam anno

"'

"

ediditltalic
ta\

lib.

cap.

11.
in

pag.

16,

num.
effusis,

cnlo

n
illa

Langobardis

[latiam

snccessil

Orontii miraculis ac beneficiis strissimo D. Antonio PignatelU

dedicavit.

s.

"""'"'"
'""

Langobardica

scriptura

ad

comuuem
egerat)

iisum.

Ro-

mana
in

(vetus,

de qua
'/"""'

sic

corrupta

Bozzius.

libris

describendis
'"

aliquamdiu

riguit,

nempe
sic

tmplar Ualicum

episcovT Historiam hanc etiam kuci [liud Vitm SS ,/',, rustii "T""*" "~ "
sil

ad sa5C

u,i

magnum tamen ul
ut
u

interponeretur

seculorum chaos,
vel octav<
a/figit

seculo

mus cujus n fuerint

nostro
dinis 11

apud nos est auctoris etanni- ,)",

frontispicio

etiam

""/

'

'

libri

nrciter septimo
cui traditio

ad primum,
gestas

auod
1,

exemplari.

Thomas
,

Lyciensium

n
',','

res

Mar-

'""

tyrumsuorum?Quamquam
1

vero

'"'"'

T'"
I

diC '"

non diffiteamur,

(656

""nullo
.

Pmdicatorum typis ,"'", Panegyricum, quod iZcribitur\

""""

***> "'

-
,,,

'-

rosatum

"'

9 b * rdlcu pacto tam

iius,
<ii

VI
longa
significet,

fuisset;
illi

tamen
,, cum

potius
n,

numer

.quamfidem
1 .. ,

^
^-

mtas

potest tribui. votesl tribm

v,.

superius mdimus, res < eodem libro

memorari
'.

qumspectani adseculum

/:

ijmiiinitr
:

ritabamus
[taIos
' '

Ml

ista Mabillonio, quem modo Langobardica (scriptura) oblinuil apud seculum xii, quo ex tempore in
poli

sideran htc processus Lycieltses. lllos quippe p*. te tut Papebrochius nos(er; sed obtinere nonpotuif Carolo Bozzio in litteris huc Lycio m

'Hum

modum
/>!,

sensim deducta -1.

., t

esl

quo nunc

anno (674, lubenter admodum assignatorum processum apographum sese fuisse tr

bente

Romana
'

recentior

Umc dicTasZt,
<>

missurum, *m,
taxai

$i sx

>n in

UB um

contenta fuisset antiquitas

Uluslnssimi

negii,

Jacobi

'"'" V"
x
("//"7"/);i //.,-

intonii

continei

in libello

multa

mpplici

mmabantur.
De
Beatillo

Lyciensi supra no-

nulla affirmat exstare

in
|

miracula, quorum non suo libello; alter oero

idest, episcopo
ti

multas
nostro

11

quid

loquar?

Legimus

ictas

Prmlato suo probationes

lycitn-

sacrm

Congregationi
.

abeo exhibitas; /mr

bus
-

significai se mittere

qui

intonim
Scard*

Ferrarius- auibus ii q

/,'

polua\
Ucat,
,,

7oZmlrZ^
m
fZne
<

''""^ t0tm
""'"'">

ITV

'

joa

Scrimti
'

'

rentmorum (incolm
i

'"'"

KRISV
s
./

dt

Antiquitati

,,

T*,' ^^lia

^
M
','""

**"*"
""'"'
,

"''"'"

""- ^ter

^*
"
lectori,

Toannes

^'""
e ;
ih

qmbus

ad prmenl netmd
"'

*,,*t

*ta
""'

brcvmme
'"""

contraho.

'""'""

rb

jue

Ualicar

<00
'"
1

Francofnrti

editos,

et

adannnm

sZloZanno uJJini/
1

t ^processus;
oulbu ~
N X

******

'"'"'""""
ut

*-
obtm
ssse

^pebrochii,
-.
Vihil

sedfrustra

qui

tn
'"
el

SuperestPhilinnZlIl "~ )"' rr smpe nominato libello <

1588.

*>a Vcta Sanctorum, P rocemb agimut; sed ea dumtaxat, quibus illu[l

*o*a topographia apud

Orontius
1

illumLtLtur^t
s
|.

cpis.

m
</

in

|,

ilerum
"'"'/'

recurritur
ecclesiffi

""" P
,

idem vrinc
i

'

sed
""'

P r(> b at t Sanctos illos esse promovendos ad cultum /'""'"""'"" Lyciensium, stante antiqua fradx
'"""'

"T"""
;>

"'i s '"<

^PPacoda

Lycitfnsis episcopus *

numentis

Aletinaa

Calaloa
nrimi
fiin

*
''''

memvnit
el

Orontii

T'"

" Von """""" """'"' placuisse r ""!i rn .i ">> traditionem Lyciensium,

l

sa

qua

'""

episcopi,

martyris

',,,,,

'"''""
desiffl

tntin

S
'"
'"

principium ex Tahn? '//'"' VleUna. Deinde mentionem il Justi, ejusdem urbis episconi
el

repetii

idem

"" trium Sanctorum suorum, id arg* ment0 est > au od, sicui m citatis Utteris scrir
'"'
l

*'"''""

'"""' Oongregatio
''/'"'""
""'

ista noluerit admfttere lectiol

Paul

mtmni

rli

Reg,

V'

''""'

'"'"

"""'"' V roP osit * /'"''""

"

rlrr "

lib

de

""" admittent Lycienses , ,', l"'"' r S ron ? lio substituunt Fortunatum i'/',','"r""' '"'"' s Calalogo Sanctorum '"" "r Italim '"" '/"' lamen m hriin , U.
''
'

Quod uro ejusdem urbis

SancUs reeni

N
S

>"

''''''

esJL

nonvolui sse
"""'"'
"''"'

sacram Congregationem dictos Sanctos npnere in Kalendam

;
5>.

Bamdem

'"''''"'

Uwtyrologiis

ns./r,,,

Utleris

><-

9tnm
,/...;.
,

^""'"">" l '"'" 1 "- '""" " cairemoniarum abbatem canonicum ec''""'''

,,.

sllUS

>
,

-"V '""" eamaem

1

<

'"'["

''"'"" documenta toties repetit

a/iiili

nobU
tfi**ata

Zsium '"
''"'""

Lt* ''""""""
'>"><i'

"" / "'""'/""'""

>i'-"<in

"'"'

recudii
1

in

ico
et

Equensi
11 <

""""
"'
>'''"'""

'"

ly~

adrer

(593,
''"'''
l

parte
nostro

jestarum

pag,

;:;/,-

exoptari,

'""'""'

neque

illa

tempora pertmet, L, ab iis froduc </,

""

Operi

inseratur.

'

"""

litteris

Sed Vitam
et typis

tale

donare,

hanc Ualicam latini mbjiwre\ non est opera

pretium
:

DIE VIGESIMA SEXTA AUGUSTI.

,

nvftium

"

L
2
s.

''"'"

traditio

Lyciensium

satis

exnri-

m.

...

'" 7 /67
,
.

in

umi

ippuci,

,,, ,!2,
extendit,
uti

:jr::::m
iramemorabili
CIVItal,s

r- !"
provinciaa

<?"

lifcroni

fcrfl f,

'/""'
st
,,
|

natebit,
l

Paw ' M * Be^iiw pluribus hunc cum illo conferai

,,.</

tempore esse funda Wonopolitana territorio

ecclesiam sub

,,

proa?mtttm
discipulus

'""

Ba-

adesse

narrat,
S.

Quomoapostoli,
el
1,1

invocalione
inter

'"'

()(1

Justus

fueril

Pauli

^ am
>

sancti

Alexander
confinibus

lerlius

ecclesiai

Junsdictionis
<<<

^io
:;,',,!(.-

pervenerii
|jlin]

ad

civilatem
r;ip.

Lyciensem,
B. S.

OronBU8

episcopatui
in
,

eju

CIV,tatl

niiivcrlonl.

recensuil

1.

OroMiUfl
Juslo
redit,
alii
:

CUm
>.

sua
EIlo

bulla

expedita

a
J
'

MCLXXX

originaliter

jrf*

f;

im ih;i

baptizatus
.

est

qui

Homam
Quo,

im "

episcopali

servata,

cujus

profectus
lo

iterum ad
baptizati
I

illum

exemplar

in

cap

^nctnm,

processu

esl

fuerinl

decem
el

Lycienses
.

el

Orontius - urouu- cum

venirenl
lus,

ortunato
cap.
pelil

Justo iverinl .......1 iiim in3.

Paulum,
Orontn

Quomodo
euni
(

S.

Pauepiut

audita

,
I

feceril

scepum
sit

Lyciensem,
pra>dicator,

eiqu
cap.

B.

Justum,
lo

juramen ''' re >pata syndici, el aliorum de regimine ejusl|,m civitatis ...... cmutis, ab immemorabili lemi au i,,,, temi hoc templum ibidem conslructum inspici e n eo semper Missam celebralam esse el nunc
,
i

una cum

scripta

attestatione

brari.

Constal

etiam
antiq

e*

simplici au<

ejus

Quoi
el

testium
sancti
iiv
incti

sacrum
in

aUquas
Orontii

ecclesias
litulo
in

imas sub
locis

martyrium
seculione
5

accepennl

eodem
provinciaa

Ju

tus

Oronlius

percap.

aliqnibus

Neroniana,

cum
hatc

aliis

fidelibus,

Jam

<""

drunlin constilutas esse. In honorem vero

Portunati
in

ettamsi

traditio

/\

rideatur, ul probarisatis

tam infirma non possit;cum

eadem
fuisse

cathedrali

Lyciensi

imme

morabile
ficiis
i

altare
,

tamen manifeste falsa non $U in suaillamquaHcumque possessione relinquimus , ac supra poB

erectum cum duobus bene

sancti
litulo

sub

ipsius
ultra

inslitutis

suimus tres

hosce

Martyres sub
a\

Verone passos,

quorum collaliones anno mcdxcn una;

Aclis

centum

annos,

nempe
ex
*'

anno vero
visilationum
Bapti

mdli

altera

cumrestrictione tamen,

ferlur.

m
ttri
ufi

tris

Uss.

irtoenio

exemplar

In collectaneis Ualicum, magir

antiquarum
el

tfarci

Antonii

Ptolomei,

Joannis

Iromediani

fratris

nomine

Ambrosii da Varanto [ugustiniani subscriptum, quod continet notationes,

episcoporum
ante
ea

Lyciensium

apparent. Bu
licel

quo

loi

erecta fuisse

arguilur;

idem altare
hasrebat
el

dicitur in

ejusdem
S.

tituhj circa
martyris.

errores,

qui
re-

quia uni es ipsius eccleskE

ideo
poris
illi

columna

inseruntur
jrri
.

Vitae

Orontii

Deinde
in

impedimento
fuerit

erat,

prsesulis

tunc

temejus-

multas se
sacra
Lyciensi

fecisse observalianes

sua

Hi-

jussu

demolitum,
in

Missarum
alia

eorum-

ttoria xio

Tarentina ad

Vitam a Carolo Boz-

conscriptam,

quas
de

pluribus

mox

dem beneflciorum oneribus dem ecclesiaa translatis

14

altaria

commemorai
cumfertur,

Verum

cum

historia,

quo& cir-

Quinto,
Missae
dicta

in

SS.

Justi,

et

Orontii

memoin

RMimm

nostrorum trium Martyrum satis superque dictum jam a nobis sit; supersedemus
huc transcribere prcedictas notationes.

riam
to,

sacriGcium
quarta

Deo Dominica
Justi,
afl

fuisse

oblatum

Sex- '""""'

Ingusti
el

semper
testun

ipsorum

Sanctorum
usque
Missa
itava
in
'-11111

Orontii
mdi
el

honorem
sub
ritu

singulis annis

II.

annum
.

k\

Cultus

corum

publicus

una

cum

lemniter
duplici

solemni

Offii io

cui

de

comm

plur

Maii
1

titulo

patronorum Lyciensium Romse pro-

batus.

Brmato deinde anno mdcxxviii

ties
i'

dicecesana

synodo

yciensi

celebrata

concione,
el

el

multoin

assistentibns
civitatis,
in
,

syndico,

decurionibus
uti

mim:i

signum,

quod eos

Patroel

V, eniamtts
niinrii

nunc ad
trium
esset

imsiii

/iuririii

nostrorum
i

secundam hujus Comn qua dxct iut um ,/r Sanctorum cultu. Nimis oe.

nos
iin.i

venerabantur
Septimo,
ex exlra

celebratum

raisse,
,

ea-

die nundinas celebres habitas esse

el

nnnc
pi-

haberi.
1

sanctorum

Jusli

et

Orontii
in

rt

longum
hic

ea t

qua

erudite
ciensi,

collecta

leguntur

de hac re diffuse < vn libello supplici Lysed

suffeceril
se-

a,

immemorabili
civitatem

traditione,

suis

ec-

i-

clesiis

Lycii olim

erectis

antiqui-

iterum

exhibere;

lus servata,

ob

belhv,
ejus

ad

cathediiilem
esse

ecclesiam
recondita;
"

pientia

ex eo

delibare fragmenta,

quibus

/""-

translata,

sub

pavimento

Athletarum publica oeneratio abunde eomprobatur. Heec itaque habentur in dicto li oello \\ processu in curia episcopali Lycien.
:

daiorum

sed
15

llu
'i

ejus loco,

ignoratur.

F.\

quibus
praesertim

omnibus
Justura,
illis

clare
el

apparet,

hos
prse-

Sanctos,
ditos
esse

Oronlium,

M
tres

instantiam
;ii

ipsius

cii itatis

el

apitub'

instruclo

omnibus
Sanctis
I,

septem

bonoris quaUtatidocel Bellarm.

wnstal

immemorabili
in

tempore,
.

primo,

hos
et

bus

quas

tribui

solere
:

Sanctos

eadem
in

civitate

imo Justum

controv.
et

tom.
lib.

controv.
c.

general.

de

B
qui

Orontium
i"'
1
'

etiam

provincia

Bydrunlina
tales
tuisse

sera-

Sanct.
c

I,

vers.

ad

sepUmum,

pro Sanctis
ei

habitos

esse.el

vo

infra

.40 vers
u1

quantum
pro

ad terlium, traditquohabeantur,
lempla,
et suffice-

tos,
(

'/""'

immemorabilem tradilionem esse etc. rapeWtM dedimus num. i>, ubi de rebus
gestis

que, quod,
ret, vel
in

taUbus

eorura
esse

honorem
constituta,

altana

""'""

tractavimus

Secundo,

semper

tantum

Deo

cum

illa

publicum

r\

m OronUum,
Patronos,

ac

Justum

autem,
tur

vers.

Concedere, quem
conf.

refert,

**
J;"^-",,, Deo dicata

'^Per,

..I.

suos
ac

eamdem
teiDplai
ic.

civitatem

Molfes.
in

15,

nnm

coluisse
el

Quarto, in
,,

honorem
altaria

cium

illorum
ac

memomm

Justi|

0rontii
inter

esse,

ac

antiqi

praapue quod -"" """'" iflmrtJ

raagis,

.,..

* -JjJ
Deo
'"

;(>X
ai

DE
non
et el

SS.
sil

JUSTO. ORONTIO, ET
a

FORTUNATO MM.
m
,

roni

Sacrificium, quod
niiiiiu,

commune
ad

Deo

insti-

ac

religio,

dicto
in

j. p.

templa,
cit.

altaria

ipsum

referan-

viguit,

quod

processn probata C o r"""' singulis publicis p,-, i,-,',!,' "),',

'

tur

Bellar. loc.
\.<ii

cessitatibus

etiam
divinitu

inaspectate

U '"

ope

iii,'i

16

obstat,

quod
hi

praedicti

Sancti
eis

non
ab
Se-

Sanctorura

semper praeservabantur

u ****

MartynmhO'
"""

sini

Sede Apostolira
universali
iii

canonizati, neque

Ecclesia

honores

exhibeanlur.

quwntur

hoc libelb supplici objectiones varim,

ac responsiones,

qum

in

hac causa diffuse admo>

a recenti ac c <n quamplurimaB civitata. oppida undecim provinciarum regni pressa fue' solum civitas Lyciensis cum Lola sua lue,

nunc magis aucta

est,
el

cum

11'TII

qua

Neapolis,

dnori

dum monem
i/iiic

.qumquein
nos

abducerent,

si

referremus

islongumseromnia,

ma
laesa

ejusdem
remansit,

regni

provincia,
merita
el

divina

oietatA

ob

intercessioner
divi

posita

sacrm Riluum Congregationis tribunali proidde, quod hoc mdeatnr fore fuerunt, sinon supervacaneum, sallem neutiquam neces-

rumdem Sanctorum, prssertim quem insuper noc eodem tempore signibus miraculis, quorum plura
mento
in

Oroni""
' i

conlinuis

testium

sarium, cum
illorum

tidem Congregatiom adeo fuerita Lyciensibus factum satis, ut ediderii decretum

iii

roborala,

ad earadem

tionem transmissa sunt,

ipsa

Deus

sacram Conffreca Optimus Mv

imo non
etiam
desinii

favorem,

horum trium
inr
Orontii

quo approbavit prmsentem Sanclorum causam, uti moxdice-

civitate,

ac
el

provincia,
illuslrare

eam,
sius
19

illustravit,

Vec Lyciensibus obfuit,

cultus per annos
ea

quod SS.
hic

Justi

et

subscriptus libello supplici Lyciensi

notatur Atov-

plures fuerii intermislibello

Pappacoda
Decisio
esl

epi copus

yciensis

sus

quam rem
ui

eorum

libarenon

autem kujus causm, qumsubditur

:

pigebit,

intelligatur ,

quomodo

instawratio-

hujus
^i<n>
in

tenoris

Proposita

causa ab Bminenlr'
Sacchetto
die
uii
illius

tamqwm
'""

nem cultus eorum, tamquam palronorum petieriui non absolute, sed qualenus opus esset; sanB ctum
oero

pa.

Domino Domino Julio Cardinale sacra Rituum Congregatione habita

prsesenlis

/'rin,i-

Portunatum

illis

adjungi

rogarint
a

Julii

anni
Patribus

hdcltiii,

imi

ab

absolute

cum eodem
illis

titulo ,

quod etiam
inquit

sacra

Eminentissimis
vitati

Congregatione

concessnm fuit
quoque,
libellus

Lyciensi
ipsius

prolatum decretum transmissum, subscriptione'

Sacchetti,
praefecti

R
ci-

n
mitu.petitur, p/ea

ac

Non

obslal

supcon>

sigillo

Eminentissimi

ejusdem

lyciensis,
ecclesiae

quod

huic

immemorabili
celebrandi
duplici

Congregationis
:

roboratum,
habitam

tenoris se-

suetudini
c

Lyciensis
el

festum
.-11111

quentis

Lyciensis.

Sacra

Rituum Congregatio
a

wissa

solemni,

Officio

approbavil
ciensi
ii

electionem

civitale
ei

Ly-

octavi

Jtoram

sanctorum
el
>

Justi et Ororitii,

vi-

>

sanctorum
patronos;
a3que

Orontii,

Justi,

Portuna-

dentur ipsa civitas

Capitulum
'i'
1

Lyciense renunpluribus
ui

in

eorumque

festum,
,

tamquam
eadem
oon
Offi

anno seqnenUbus
e

MDCXL
illud

"

'

annis
ex
eo-

de que

patronis
die
e

principalibus
servari;

una

celebrare
'i"

omiserunt,
,;
'

de

praacepto

uem
''"""^
1,1
'

oec

''^"
1

cons,a1

hfflc

omissio

non

cium
lebrari
dulsit.

M
SIC

communi
ibidem
ad

Martyrum
recitari

sumendum
el

ab
cein-

P rP ria
i

civitatis

el

Capituli
ipso

roluntare-

ulroque Clero
posse

Missam
Julius

sed
'

ubente
d,ct0
/llir
1

Piscopo,

Capitulo
Posl

Rubricarui
Juiii

nuente
'"""

aescriptum,

"'

'"-

-"

liqwet.

alia
uti

Die

xin
Card.

moclviii.

episc.
sigilli

''"'"

llr

argumento
sa crae

subduntur,

Sabinen.

""""
*'""
"'"
7 ""'"
1

Sacchettus

loco

de
"

uecret0
M: "' "
1

Congregationis
.
*

"m
llu ""

MDCXXX

Rituum SancUssimo 1).decreto post-

appmbato;

s
'.'

Mcitatohbello respondisseni Lycienses, """ / '" / ""' Sancti rero Juslus

el

}}

cui

Pranciscus Maria Phaabeus lacrs Rituura Cod greg secrel > Qumnam vero post famosam illam '> igiosam, qum ope korum Ifium virorum

Orontins
!""

Sanctonm, ac sancti prmsertim Orontii, a 1 7 ciensibus propulsata memorabatur, peractasint,

d * cetlec 'orexiis,qumdabunturparagraphopro-

*VT! P atron
iM

temp re
,

:I

habm

popul
ex
in

Lyciensi

sunt,
c

eodera

processu
rail

'"""

ua
1

^ et

'

'''

'!'-' Ni,,

irmaiio

patronos

opus esset, quia fesli celebraomissa Per aliquoi annos, ui publicis concn sionibus civitatis el Capituli evidenter ap Darei le em Lyciensis ecclesia eademue clvlta " " " teneri, vel saltem ? ? reinlegrari '" P ss ssione, quam habebant, colendi eos uti ""'' el P atronos > posi
p

eUU)

q^tenus

"" era

,^

III.
'11,

Culius Martyrum, ad
iiinjorem

praescrtim S. Oronevectus;

splendorem
.

occultata

eorum

orpora,

;(

deinde

non

dictura

decretum

inventa.

,,-

'

ll,L
' 1

""""
";"
1

'I'-"'" "
1

restivilatis

7"
"i
'illei/uii
1

con

paulo ante diximus. 18 0'"/ ,,., ,/,,,,,,

omissio ex processu

Pd

contigerii

anno
,

dcxi
..

,,,,,

E
Joa
-

ariOTM *-iwmius

e/ ei

reverendus

"<""<* pentio-

admodum

dominus
criptionn

ni inn

11,

f-

s -

ritit

1 Portunatus,
/
'

"""

,,/'; Ts^ZT ; mteUigUwex

tubjiciuntur

'"""

'" / ''"'

T^
'''","
".,

'"'''"'"""'""" '"'''"'""

"'-' lesim
:

"/-^. lyciensii,

Ouoad

riivn, ""

* " lh|

/,v/ ""'""''"

'i'""'

fyposajjmrtalM

renovatm erga S. Orontinra rci ywo libello Ilalico postquam

'''

benigne

concedal
suni

Causaa
el

n.l.T
a

i,'', ,,'''

" " '7"'

11

iirius

grassaiionen

mrrat duo
" / '"'"" (

m dicta
'/"" /r "'
,

precum
i;i,

anliqua

recentiora
civibu

i"''

publioa

quam

privata

i"'"" ' ??_ -

c s
"

ecclesia fuisse crectasacella , s Orontio; aftericfi) vero

-

"~'"

""

'"

"
>

'

uttriusque

sibus,

ob merila
ProPrii s

eorumdem
a

'""'"
8

ges * am

autem epigrapherem
/uil

Sanctorui

Der

'"

oecessitatibus

qna ab

Deo obtenta
.

Immemorabili

tempore

eis e is

^ vm m
rivi

?
cl

a^
"^"

P andens ad nos transmissa S r ntii Ar,// "' //N """"^

'

ln sa;

"^'''/'"

ln "

0rontio

Mes

Salentinorum
sub

primo
martyrT,
qUl

cultori

prajsuli,

Nerone

DIE VIGESIMA SEX1

,.,,,.
i

A.UG1
nostri

oraues

ab

lue

in

universam fere
,

troni
a

potenti

imi,
viro

ac
Jo.

praesentissimi

quod
Etnsso,

'

roHB
F

grassante fiAliam
su0

servavit intaminatos
iiiiiihiii,

civi

patri-

pio

praestantique
nostrse

Francisco

'

,ii,i|.Im'i \| M
,

undequaque
Lupiensis
posuit,
patre

instan-

patrise

illustrissimse

patre,

provinciae

hu(au

pietale
tns

Ordo

Populusque

memor
augupatriaa

jus universa?

populis
,

prosequentibus,

atque

ro

tempore

sacellum hoc
daturus,

stum
conus

acclamantibus
Lupiensis,
nostri

delatum
CamilluE

esl

in

summum
archidia-

for tasse

aliquando

templum boc, ego

Jo

Palma,
el

anno salutis mdclxxii. Qui Facioili oac himo Qcantur [apiges, sunl /<<>/>/< in HydrwnPlura geographi. Pro Apotrapheo fa a provincia. txistimamus apotropaeo Grmcum taribendum
:

amplissimi
Aloysii

clarissimJ

ejm

dem
hanc
tela

prsesulis

obsequens,
repono,

lubens,

venerans
ipsius

nomine excipio ipsum, arbemque

potentissima
tu-

omnem

sub Orontii
faclique

auippe
,

y.--.-.zi-7.:z;

significai

,,,,,/, ,,,,,,,

depulso-

meraoriam
publicas

commendandam
po
teris

ntione legimus,
,/,////

annus ille, quem inistai/nscrir non conveniat sacello, prout erat, scribebat Palma; consequens est, m <//</ ^em postea vel evectum fuerit ad majorem splenr/

porro cum

commendatione
citamento

dignissimi,
in

generosn

ex-

futurnra,

tabulas

referen-

dam deposco, sternum devincti sissima patriae monumentum. Posi

Ti
'

/<<

hymnus
CorporaMai
""'"" "'"" " ,venta * lcun
,i -

,/,,,,
:>i

,,/

tn ctum aliud

Di
'

inscriptio

autem,
'.

,,,_

tacello S.Jusli, in

qum ad nos transmissa hmc memorat i. 0. M.

:

Hisce subjy/ngit %mpe allegatus libellus alia,

die coniigerunt, publicm pietatis ac

qumsequenh
Imtitim ofRcia.

Oivo

Justo Corinto

divi

Pauli
;i

discipulo,
ium>i;i
lutanli,
iue

Lure-

Denique memoratus D.PalmaOpu-

piensnim
.ihhii

Lapy^uiin|in' apnsioin,

dev!

em
universam,
acceptis
Aloisius

suum
magnis

tutanti

stnio

provinciam

omni

sevo

sculum suum eonclusurus vndtcat, cum ardenlxs desiderio exspectari tantum, ut repcriantw ossa Sanctorum istorum, guce vn cathedrali, ut
antiquitus creditur, requiescunt, hat finiens clau:

lta

magno patrono
d cepta
ui

beneficiis,

majorum conNeapolitanus
a

spe,

Pappacoda
el

sula ialina

Meis

verbis

tisec

expressi,

meaque
archidia

patricius,
to

pastor gratus

supplex pos. anno

manu

scripsr,

Joannes Camillus Palma,

mdclvi.

Laudatus
etiam

autem

antea

archv
suppli-

conus Lupiensis,

magnae

pietatis
in

in

diaconus
cationibas

Palma

agit

de publicis

vantisque

uon

vulgaris

patriam

Denm, ol exiguum mo-

duabus,

qum

solennt ritu ac comitatu

<'ir<-<n/i>s
/,<>

lyciensibus celebratm fuerint,

fere

numentnm, anno mdclvii, li- ultimo Augusti. Jam oero, quandoquidem mentionem faciebat </<
inveniendis, </ latent,
istis

tniiim

<<<iiiciu
ei

st>iiu>s

Iribus,

nimirwm
\/>

corporibus; en
iiuu<i<:

ni><

S.Justi,
ij<uv

S.Orontii,

S. Fortunati. S.

oero,

quasdam,
ptas.

lector,
/<.
<<

obseroationes
</<<

deprom-

ini

renovandam erga
l<i<rll<>

Orontium pietatem
>>>

Inter

iiirm
Inji

auctor inseruii
.

suo, siu<;>/liiiiu>
>

r>>

pko primo
/"",
hoc
</<>

litteris

dicebamus supra paragrar ffj tignatus libei

possunl

inter /u<r

<>>>

fiuiu

>>>

locum mrrr-

Justus

Palma

Utr festiva, et
da,
,

sed etiam

non ad pompam dumtaxal splendiadsingularis r / eumdem sanctum

i

Lupiensibus excudi curavit;

/il>r>>

anno 1707 typis idemque Pater ex

Justi

<

indicat,
///

</u<<</

corpora SS. Orontii,

\il>.

Protectorem
iiiiiki

religionis demonst/rationem instituta

</><

ac Portunati

cathedrali fuerint '</><isu: oerum

{657,
et

\w

[ui/usii.

equitatio

(cujus

ob crudelitatem Guilielmt
regis,

utriusque ^tnlnr
i

ordinem

comitatum, nec non peculiarem veneraiionem erga suum Sospitalorem, n> dicto libello
archidioponus. ) Quo etiam tempore inecclesia cathedrali !< <ir<n>> Sancti <>/>liuu>
<

u<>

IHU,
Lyciensis

el
l

<'r<>l>

indegavensis ,

ac

<'<>uniis
</<

gonis

Brennensis,
<, <.">/<</ui<>

anno
>H-

iinLci ,,//,

1268,
vitiis

i<>i>

civitatem
mdificata

destruxerint ,
<< ><Iism-

sublatis

ecclesia

rturenter fuit
iepicta erat
sijiiiiiius

nomine
</>s>

<i<is<l>'u>

Russo

in quo imago : vexillum i>. consecravit, n etiam <>l>licivitatis texillum,

Monteregalensi

<

Sicilia,

indicat,
loco

m
uddeindenon
rr P erta
'

Sancti

corpora
/><

occultarinl

Lycienses
latent

i</aoto.

nunc occuitata
<

ionem

impendendi </u<iiians
die

Ulos

s^umptus,

-'

Deinde /'< sententiam con/irmai

<

r<<>

V"
'

necessarii fuerint

ad solennissime celebran\\\i
\</sii
;

grino Scardi/no
situm
Vita
u/rbis

Discwsu
<<
e

circa antiquitatem el

/r

"" s Orontii festivitatem

et

Lyciensis,

\ntonio Beatillo
<lc

ii\

archidiaconus
tpiscopi
ostendit,

prompte

Palma nomi/ne illustrissimi domini sese admisme dictum vexillum

^.imirs,
<'<rsar>-

parocho S.Ma/rim
i

Lut
<j<

D.Julio

Infanti/no <
<i

ycio sacro,

mii ri
iMm,].
''
'

respondens hisce Latinis verbis : Quod bonorum omnium auctori et largimuniQcentissimo,

Virgini

bus ambobus

citari
<

famosum Galateum
loco
:

ocl

Galatmum
men
Lycii

S.Petri

<,<tli>ua.

/i millia-

Deo
lerra
cui

Optimo
caeloque
t

Maximo;
plandenti-

ribus^listante

civitate

Lyciensi

nonaliumta-

Malri,

i<<-

inveniri asserit Galateum typis

'"'

in

casium
est,
;

receptse,

(-mpUirn hoc

dedi-

editum,

quam

Basileensibus,

ac suspicionem esse,

semper sospitali quod patricio Oronpatrique imsiro martyri invictissirao, cui potissimum urbs
patronae

1,1111111

augusta?

semper,

quod hmretici dedita opera neglexerinl excudere

ea, </ pertinebant
''"

111

'

litteris.

</ S. Orontium. HmceGrasSed superiora modo narrata, n et

provincia
,II,I|;
|

tiaac

nostra

Lupiensis,

grassante
atra

" III1S
.

ac

pene
salvaa

regnum

hoc
Divis,

demolila

quod
r,vU Vis
'

consistant,

debent;

quod

aostris

tutelaribus
sit

Caalitibusque
sanctissi-

omnibus
'""'
B

seraper

gloriosura;
ac

quod

*P>entissimo,
hierarchiae

vigilantissimo

Christianae

quousque subsistant, etiamsi non habeo unde certo definiam, vel negem : cellem tamen pro hac rc afferri dooumenta, </ me magis rouri, ><>rrui Quidquid sit, hoc constat, corpora nostroruiu Martyrum etiamnum mansisse ooculta anno Christi 4785, quo litteras suas scribebai Gras-

^eugionis

Alexandro VII;
regi

quod

Plii-

'"

h
,

Austnaco,
restante

nostro

Catholico,

pio,

Ufiusto
1

quamvis fortuna,
atque
Lupiensi,
vertat,

semper invl
indefessissimo

pod

amantissimo,
Aloysio

,,,sl111

nostro

Pappacoda;

quod
claro,

Ordipio,
felix,

Jum vero revocant m>s ad priora publicm erga S. Orontium venerationis testificationes, </ ad nos transmissm sunt in Italico Ms., quod prmi<<<iair li<>>- titulo Avanzi pretiosi etc, quodque sub nomine u<>iii>>iru,u )iss Lyciensium postea
sius.

'

Populoque
-

universo

citabimus.
23 In eodem indicatur, erectam fuisse a/>ud s.oronn* Lycicnses altam colimnam, cui fuerit impositum
*0\

l:il

perpetuo
sit;

bene
vexiilum

pei*petuo

tumque

hoc

divi

Orontii,

pa-

4<jstt

Tomus

V.

mneum

^
77 .)
AltGTOM
J.

'

DE SS.JUSTO, ORONTIO, ET PORTUNATO

Sancii simulacrum, civitattm
ul
iii

Al.M.

mneum
cjiis

benedicen-

P.

addUa,

alio M$

legimus,

hacadpedes
protegam:)

epigraphe

Protexi

semper,

el

ad hmc, Innocentium \n indulgentia plenaria ptrpetua stabilicisse memoriam ejus ad diem xxvj
Augusti; provinciam quoque Hydruntinam, ostendere
grati

norata, itatamen male compositam ''""7"mcatam fuisse repertam, m animalium *'"" l essei accommodata, qum ***** utpote nec hah "'" Cn ~ stodiam, nec portam, ut ilti scribuni " servamus, neutiquam probari, qum d

|)

hujus cryptm cultu,

seculo,

volentem,

quanlum

deberei

S. Oronlio,
vn

jam inde a r apud Turienses circumh rimt

ut

>''>"' ,Uo

**

animi ovsequium elegisse eum

a

svngula

mii prolectorem (etiamsi

recusatum,)
ei

Tarentinis hoc fuerit

In

quam mterrupta, cum non nitatur

tio

volunt

tradit
'

''"'"'

exposuisse
supplices
ei

hunc finem sacrm

enixas
preces,
ui,

idoneis pro tam lon '""''/"" late iocumentis, sed *<>/<i fama vublia

Congregationi

tervato juris ordine, principalem eum

c

haberent

festum ejus celebrarent de prmcepto: rt autem ab Eminentissimo D. Joanne Baptista Ptolommo sacrm Congregatiom exhibita, rnarn ab eadem hanc gratiam fuisse in
/

propter dicta, << fust a nobis deducta t *"'"'"'* de traditione Lyciensium / i >, ,'/,
"

hmcnonaliudmereturnomenquamvooul^ ""
S

Bleclu

sequentt
el

decreto

Bydruntina. Electus

Clero,

iiniversitatibus

provinciaa

Bydruntinm
primo

in

regno
i.v;,.

Neapolis

sancto

Orontio,
in

episcopo
pnm-i|..-.min.

nonmemorent, a quo tempore cm^t crypta religiose acpublice a popuhf quentan; quia tamen eam sic frequentarii conslat, Sanctumque illam frequentantibus c ]'//'"' ferre favores singulares el cmlestes '"' m ',: dabitur postea ideo de hac crypta ,,,''
Vurienses
saivra ista
,.<.
/,,.-o

aensi
pro

el

martyra,

Patronum
oon

n.irha;
Uss

,/ ,,1,1,,;,,,,

s.

OrontttouiS '"
auibus crunla
,r
',

ipsius

approbatione
clero
el

minus enixe,
imcu,l.n,

quam

spectante
28

aumilume,
[e
i

universitatibus

provinciae

VoMm
el

Lycienses,

suppli-

u;nll,
l

'

l:i

'

"

"

de
alia

Md-m
servatis

njnins.vns

anlibu

Praf

ommbus
B
rr

minimas num. U, agml de

sit

electionem
requjsilis
,i

servandis, ac
genftali

oum

Ostuni,

supra

quam

asserunt

decreto
die

hujus sa-

^egalionis
"'
C

sub

xxin

Martii

mdcxxx
;

quissimam ecclesiam, ibique etia, refonte, aculosum ac perennem

Zeri aZi mc assural

Est aulem
B

Q
,

"IT
fi r - ,,,l,,,,iml

,S i im "
-

eXpWS8iS>

raCt8m

" ,IM ''

"'

0stnmum

wb *
iris

"'

/'""""'"
>'"><<""

Kydruniina

i,

".;
;

r""
'

",

wverendissimi
"'

Do"'

ZZ

Tn

rrmfu

! pri

;l0(

eleclo
el

Patronum
Patronis
""'"
i

T*^ *>
juxta
\
r 1 1

^
ratyrt

ora

idriatici.

Prmtermittere

hic

* liud
,,

*
oitatis

-,,,
memo-

"

tntum,
ciOelieet

principalem
principalibus
Breviarii,

Votitiis

prasrogativas

omnes
ta-

convenientes,
Missalis

tpiscopatm
dro
iii

mbricas
felicis

ecclesiam /uisst Vonopoiitano astignatam / iteaitre

ra

ejusdm Sanch

Romani, ad
super
concessit.

"Mii.iiM

suramo Ponlifice; de qua

bulla

recordationis

eisdem
cujtu

Urbani
atque

m1,

notitiis cilalur

ervatione

festorum,

anno USO

expedita,

attribuil

Die

mi

Septembris

hdcgxyi.

Franciscns

Cardi-

ibidem dicitur conservari in archivo episcopaiMS Lyeiemis, el ejuidem apographum

/
!

originalt

redesclu

b| ;, n ,
J(1

ei,,sc p ns

,;;;
,
.

***
,

...

simulque

nm processu instruclo
.,,,,

. .,,,,/,
.,,;,
,
I

,,,,

,/,,,
'

;"'"'
,,,,,,

''

. F*t*
'""'
',"

pro dicta cama

S
t>

Orontii
'

"'""^
'''7"'

v v

Deu
i,/

politana /
territorio

T
s

/""/"<v"<,'"'

Apul tariensic
,,/

tipotest

,,,;

"""

W
sancli

apud

,,

/,//

,,;,,;/'

"/""";/,
r

-/.

,.,,..

S
7"/
i
/

'::::::!
-.

:!;z:: ;:::::::

*
""'"""
'"" S

~
A

.,,,

>
'"
'"'
(

>

* I

*<<

"-

,;,,/,

,,, ,, ,,;
s
<

/,.,,"
'

tai
"<
/<"/'"

'"""""",

.:,,:;,;,;,,,";:';';;'
"
,

t:
'

""'"'

/,/.

,/,/

/""""^'"/'-w^/^/s

^ff"AT&
cturis,

crwtis

etc

,'/,

r, "">/"'

//

'''""'

,,,,
'";"

//

""'" s "' ,//, ,

I,;

-'"" ,xt "

"

>'""
'"

"<<-

<<"

' hrn

'

'

""

./,,,,,,,-,,/ojto

,/,

'

a
ct

f Honoratus sub judice

-"'" ^artyres

"

:aniai

'"""
ita

A,
Valeriano

Peix, Sabmianus
:

ut propter

tigua
ati

est,

ejusdemqi
/ide, fide,

WHabemus mstrumentum m,
vario
/<
i

"''""""'"'terminaiur,

subdie

,/,//

Quod '**+ siona

>><> bona

quidem
0r ntl

y;.,;.

,,

,,;,/,,.

adjectttiam
'"'

tfhtero.p

"l
E"*?

eriis,

et

canonicis

collegiatm

inLn7s

Lycienm

acctpei

" sed per " lri11 c potuerint

""

'"'"

m0
a

toriensis,

conmetoqueS
IV. Mirabilia
diversi
tio

"'

generis

S. Oron-

^erunt^crypu

\t
Jitterm
referunt,
P.

patrata.

^rnpHcitoUus
>'"

cle

"", "'<
..-,-

^^^reSanctiZ-asacramZ
<<>

^TTC
'-

<:>.

idem

'" -..,
;

Sancius

Stanislai Grassii identidem eitata ,,,,,, ,n devotione rri/n s Orontium

.

*
in'

/,,/i.i

i"

///</ dum ilhc laterei absconditus ,,,,,, aoscondilus in reditu m ur ^Cormthoetc.neferuntinsupcr eamdcmc /"""'. elionui semper mico , vie irr ,,orni
t

cclel

ad ,
*,''"'"'

{666

et

{657, "

"' ab

"" <M "V, "" illustrissimo

</"
'

""'

**""* tmf,om

Ul "> sm
f">

><</'/<<'>

"<<<><

oula multa accuratimme narraia,

missa fmsse GongregaHonem "'" per >'

aum

dem

DIE VIGESIMA SEXTA AUGUS1

siniriiiui

I.

77
opue
fuerit

patrata

jfiiraculum

nLsius Ub..,

'

/""/

InUr hmc aulem sequens (quod etiam habet ,SJl i" ni, "' r approbalum,
smt,
\

cum juramento, quatenus vel extra verum esse

, ,

judido
,

u.croni
' '

quod

hic

testor

el

Im ecclesia
Mi

septusginta
,

ciri iter

ab binc anfacie
,

Grassius, ab isla cwria episcopali,

aoviter sediQcala

parura longe a

mamarimago

yiictt

Lucretia
t

Longa

territorio

cui

nomen
Pi< R
fi-

in
tyri
,

ecclesia
et

sita

el

divo
aostro

Orontio
dicata
.

praesuli

mno la
jnn0

dimcesis

Lyciensis,

pcperit /iliiim
.,.

uxor ingeli masculum. Obstetrix

suasit

patrono
Sancti
inter
.1

adesl

ejusdem
depicta,
alter
stri

Carolo

Rosa

Bituntino

in

tela

ejusdem

Lucrelim mater,

quos

angelos

existentis,
;

quorum
a

utinfanti imponeret
itillllll ,

nomen

Oronlii;

sn-

dextris

Ulam gaudio affectwram

loci;
sed,

archipresbyte
est,

Lycii
loca

,1,1-1,
rillll

quod multomafus

in

cesis

pastorale baculum urbem, Campias, el alia manibu su tentat.

aller

sini-

hnjus

dice-

l^

eam pgculiarissime placituram illustrissimo pappacoda episcopo Lyciensi. Filia autem obsti-

"'

tpse

vero

super

hanc

sinistram
tenet.

manum
Hasc
lucaia,

in

pictwa.

actu

patrdcinantis
a

expansam
fuerai
locis
.1

autem
.li:

Mtissima
,.,./

nominan

valebal infantem

"/ Petrum,

manus
stans
ni"
.

loco,
.1

nbi

pirioiv
rere

sebastianum ; """ vero Orontium. Movebal asinus ejus appellaretur uuur RonUlarn, auod

eral

subjectis
11

palmum
<

mediura

pro
posl

iv

tempori

minus distare
1

i;

ino

nolle

se,

ut

filius

-.
i

inde

aliquod
el

fnretur

nomine asini.
flcre

Tota

nocte
oero

sequente non
obstetrix,

accedere,

tempus ad subjecl loca non mulUs ab binc annis

distare
ul

prius

unum
vero

Mjabat
luiis
,, ,.'.

infans

mane

evo-

tantum
ita

digitum
est,

ridebantur.
pollice

Nunc

ejus pannis,

" masculu/m amplius sed mutatum m oeram feminam

bapli

illum
:

demissa
:

Lyciensem

nrbem
<li-

t/<<-

tangal
gitis
'i
1

nec

mullum
el

abesl

postridie

ata

nomen
oitm

Rosee
obiil

habuii

Infans
<

Carapias,
1

alia

quin etiam aliis proxima tangal loca.

.

lia'

fanique
iiiinir

dies

Hmc

dtctis

"'

sodem
el

semel
per

'

tempore,
vices

sed

interjectis

^1

"" 11

transtutimus.

Observa obiter, voi/rs equi

/<<ir-

spaUis,
1

plures
loca

manum
Quare
Imti

admovit,
el nl

cemllalicam
,,,
,

ronzino significare

subjecta
spe
snnl

dimisit.

Brmi
divus

/(//

dicitur Latine

mannulus,
Videri
<nl<ir

Latino-barbare
potesi
<

111

bac

cives,

tantum

abesse,
ul

toocinus,

Gallice

roncin.

VocabuQlossa-

Orontius

suo
sil

nobis

desil

patrocinio,

propior
nol

larium

Cruscanum ; cu\
oa
111

Cangium

semper
Campiis
in. i-

Deo
vi

ad
Mafi
ul

interpellandum
mdccxxxiii.
supra.

pro
D.

runcinus.
u^
.

die

Ego

ThoSi-

;i

testimonio
\Iartii

</<i</

Lupii

signatur
auditores

Bari

testor
,

Ego D. Dom
v

17;;,

/,</<,
ei

faciunl

mone
E o

archip.

aetatis

meaa

: 2

testor

ul

supra.

Capitnli
niin

civitatis

ejusdem,
civitatem

testant/ur

etiam

Januarius
/,<,

i"riiiiir,ihi

quoties OpUS /urrii,

arassata pesle
cvnlates

per

(694 Monopolitanam r

anilO

ijimiiiiir

Uagi cantor, aBtalis mese %1 %etredecim sacerdotum chvrographa,

fidem
Bnbin

,/mr superiora testantur. Supradictam scriptam

fuisse

omnes mcinas,
civitatem
ex

provinciam suam solam

cui

mei praasentia

supradictis
el

RR.

mansisse

immunem, eamque ob causam

S. Orontio

sacerdotibus quales
se

terraa

Campiarum,
testor

esse

tales,

lyciensem

fundi
solenni

statuam
ritu,
et
<ln-

asserunt,

ego

Antonius
terrae

Simone
et

nobilissimam

argento,

qu&)

de Josepho, sacerdos, ejusdem

cesis
in

Lyn

ii

pompaexquisitissima portatur

supplicatione

publicus
signa\

auctoritate
1

Apostolica
\.

notarius,

xwi

[ugusti,

i/ni

Sancti glorim dedicatus

est.

Qdem

rogatus.

S. \. A.

irstaniiir

etiam

quod,
'//..

dum

terrm m

mnurn intulisset regni metropoli,

itates

motus damultasque alias

<

Superius
S.

num.

96

retuli/mus

cultum,

qui
,/0-

terra ticcihltr
-

Orontio
/u<-

exhibetur

crypta

Turiensi.

Quam

ola

itas
el

ucien-

vero
////

</ris eiacciderit,

argumento sunt
ttalico,

provincianon tantum immunis

libera,

cmlcstia

ibidem
<

ipsius patrocinio impetrata,

scripto

urum
""" ,/ ".

riniiii

ne tacta quidem aflagello

clare sig i /<<<> tur

per potentissimam

tam protectionem sancti

qumreferuntw
nibus habemus.
tia
:

quod

<

ma-

Tnde

igitur

delibamus

sequen-

Hartyris, sicut
'''"'"

quadam

/"-

Anno

9627

accidit

terribilis

siccitas*

qum

su,r imaginis,
iali " itate
i

qum
.

collocata exstai
<i/i

mchoata
/"
ri

Irrnr i'iyttir ,
</>

prOCUl

mense Aprili ejusdem anni, usque ad Augustum successive protracta est. irdebantcam
.

qua re mox plura. M \'otitim Mss. Lycienses, quas assignabam ""' 24, indicam S. Orontium im tribus terrm Vtonbustutelarem Lyciensibus patronum exstitisse; ''"'""" quidem accidisse anmo80 elapsi seculi
ienst

de

/,/>, i/iis

iste

il,

afflictione

memor

antiqui Sospitatoris sui, mpplicavit clero, ut pirhini i/iiIk/iiii rl />r<></ n//, <s Siinrl, r, siifipln
tione i>ori<irrir ml siiiim cryptam,

ad porrigen
'

das Deo

ibidem

ardentes preces,
xxvi

per merita

,ltc
i

Jiiim

alterum

<,i<,

die
//////

\\

iartii,

u"

ei

Sancti dignaretur concedere plu\ iam d

m
die
i/isii

Octobris

anno
i,

/7.7.

oekementes,

gum
SaCTO
SltlS.

obtenta
iiiiirii/rii

non fuit,
r/s
:

nisi

lugusti,

/'"""'-

prmceps agens tettHdinem Jesu no\ ut nocant, quod tam ar~ wilectonica} artis, quam pictoria erat prodigium; teundum demersisse civitatem Foggiam (in />n>'
tertium desolavisse Canosam 'ptorritorio Bariensi) <>,il><is Apulim fabricis wno illato <> remansurum fuisse l<i/ii<iri
j :

Seapolim conquassarit,

,,/,/

prmdse

hora
ip-

cantabatur Missa
36 Gratim
/rri ,</<>
)ls
;

in

sacra

orypta ad altare

porro

""""'"/"/'//'"///.-

magis ringulares, sicut re</ ol,n,r SUnt lliiiio <l S//,/i

aliitqw
'"^rtis.

ctum
,<r<<>

recursu (de quo fam

nslihiliis,
:

actum)

sunt
</<//,

visus
\,,,-,

1/111

rrul

tmnnrni
inutilis
:

'''/"" ""'

lapidem

in

urbe

Lyciensi,

si

S. Orontius

dicto

claudus
,

61

omnino

territorio,

prout ostendit loco Camsua pictura. ^udiamus ii sequens ir*iiiii<>iiii. </<></

"

n onprotexisset,
in

ri

iioiiirii

i/istmn, restitutus

cui

additur alter

similis
!</

territorio,
r

quod Gvnosa huncupant. Muf,ish-/l,i,in, /,,/

,/

tir /i/i<i

Irrrilnrm
1,

Inhm, ror,
t

"

^"
' '

';''
| |i |

habemus inter alias noLycienses ^go D, Ihomaa Bari sacerdoa Campiarum Btatis mea annorum cpia: ,

mirabili pictura

pUS
in

Ir/ira l/rrltr

,tiiK

,,,,,/rr, ,

rl</l,ler

mundatm
,

per hanc

aquam
eryptm

gutlatim
locis;

scaturien, oai

dvoersis sacrm

qum

'"

su P ra
l,l|,s

V( ''"'"

octoginta,

mecura

el

alii

infrascripti
otiara

coilecta vasis distribuitur personis piis,

(ir,

ad eam-

ejusdera

ten,

Qdem

facio,

cryptam concurrentibus, dum Sanctus ibidem

dexote

'

rriva
j p

DE
honoratur,
ac
ul

SS.

JUSTO, ORONTIO, ET
illa

FORTUNATO MM.
,

devotc

agua

utantur

in

suis

sitatibus,

maxime

febribus,

gum miro
bibissent

wn.io sunl exstinctm, postquam

eamdem

simul cum lapide sacri altaris in pulverem comminuto Hocitem remedio alius ab acerbissimis lateris doloribus liberatus fuisse dicitur in supradicto
)/v.

unde erai egressus, nv/nc /,, nuno tamquam Pralatum' ,",'"","" ',"" 7 "' processum ecclesim episcopalis Ostunensis '"' Tnnocentium UI summum Pontificem miss ")-'' Votatu/r hoc instrumentum Lycii xs\
rediisse,

cerdotem,

''

[nrili

Mirabilis
'

etiam
uti

esi

non

Superiorem

relationem
>

confirmani ar,

prmseniia,

creditwr.
,,

chtpresbyter,

prtmicem,

canonicx ecclesta

m-

apparitio lantu s Ornntii in i.-i 1'MMM ,., ttberandn

signis collegiatm Juriensis, et consueto capitulari

sigillo roborant,

caplivo, ac aepellendis accusationibus versus eumdem perperam ad

tribunal

appositis chirographis
die
\\

mis omnir

erant delatce
in
bis

no viginti,
37

mb

Mait

i733.

Rem audi ex testimonio Ttalir ,'" promptu habemus, quodque ad paucioraa

contraclum, continet seguentia
Tnfrascripti

""'

Von abs

re

etiam

fuerit
in

hic

Uirmsancti
/""-

prodigioso S. Orontii
qu\

fonte

meminisse de monte Ostunensi,

est

K)

mense

Maio

anm

irii

exsiccatus

die
die

faciunt cuicumgue,

kxv;

n
ad

xxvi

[ugusti

ejusdem

anni,

quo

colitur istius Sancti

i

refrii jerandas

martgrmm., scalurivit ex eo personas, gum concurreOstunensi

riri

mdere m judicio, uet extra illud etcum ramento etiam, quoties necesse fuerit;
no
circiter

plenam ei indubitatam ad quem spectarii vrm

//
t

quod^
eiusde
nobil

T680

Dominicus
Veapoli,

Gigante
fabricarit

'""'

fons

""" lnns
-

tanlum
"''""'

e cimtate

ac

wcir

dmtatds,
et

habitans
cimtatis.

'"""' WcMl ex
t

Religiosi

pretiosam

statuam

argenteam

testimonio
d%e

mu

: qui anni iterum ansii ad menses complures. Hmc te-

refertur,

provincia

OrontiT
eidem

Bariensi

rogatu

Tnterim

dum

ejusdem

menrn

ultimam
fuit

et

jam admovissei manum, inguisitus

vice

sccundn
i ,

tamguam monetarius
etstatua
Tlt

stanturDD Bernafdmus Lucesani generalis syn''"'"" 'ouphut Gtac et L ortunar

T*

cipatus,
fisco.

deinde carcerx in seguestro deposita insta*u

'";
7/

Paleo * audltores "' '"" ella

"

/"
$

toto corde c
S. Orontio,

'"

Voratius

sospitatori
'II'""

'"'"""
I

\" h

'"'"'

'>'"<;>"
,7:::
'

y*
*

mdarii pro liberatione s

post,

se

2
Z
.

oram
,/

VUguamdm
gend
,

..

""/

tempore
'

matut
,
SSel

""""' ctoyraphis dictor

"","
'"

vocare(

jw/dicede

apparitor
rat

pZ

ZZ
'")"

// "' """ U "/" / ""'

'""""" ""/ """

"' / ''"'

testes

m
"-

*orpro
hal

dicU Gigante,

eodem
,,ns fuis\

Um
r

!Tnul

'.' I ">>

*i

defensorem; prodU

/,

alignid ac-

rabiUs sacerdos,
,, ,, yigantis,

cidisset

gm

dicerei

'

statuaiS.OToMii.illud

n, pmnuntium i

esse

.:;::;;:

t:z;:'
civitate,

n
,

Zl
cZa
mil

mtrogressus,

-*- n
",'
'"

perorata causa

,.

''

''"""

>"

Merretur per
teete,

,,/,

'

.*

***"
""" "

" "'"""

,,

// prmdicti

,,,,,,,

"
,

,"

""'"

,''''"'"""

,,,,

"

"'"'"""',eju,d
Dir
ii
,

,,
.

li,m.
,...;

,,,;'; " ''""'""""'"" -' :

s

i,-,/,<

,-

/,

,,

"',;

" l,r

""" 'otanah du xin :,. ,,,tesimvm) condtto. Sub,eribunlur ecclesia /,,,

"

star

eiensi>
/-

^edrali,
,.,,.

sacerdote,

Pmici,
,.,

to,
vico-

,: ,,,,
,

"'/"v

./,,

,,,

,,,,,,.

d.

,,,,

.<,,,,,

,/

/,,,,,
;i

;'/,"'"

,::::

::':::::
,, sanitatem
, ,

r":
,

'Tlla

<>

**
'' r,r "

*n ,:

lit.

mattumt
S

et exsiccatio

arborum olkarum

nlm
/,,/

,-,

i,<

1111111 Oronlii

,, inuncia
Tulii

n , , '""'' '' rr "'"

'"

Gothri Lyciensi
.

qui a

recenerunt
i

,.,/,.

C frondibus reviruerunt
/'"

rr u """" S.Orontii, qum exstat JJ::^::::,::::::,,:;:: oro

x.\

'""
ei>
'

i,-i,

,/,,

lyctensi,
. .

marmorem column* superimposita et "runtpe iaa ,, aliaque !/, , u

i
i i

^
i"'
.
'

'"

'"""*' Mis wcumdal us

"

magno
''
*

nr "l".

"r h Ulis occideretur. Sed con-

,Q

'"'''"'"

.*-

'

"""""'"'
hic

^ ^^
'

"""'

mmsue\/acta l
Tn

'/"""'"""'

^gue

liberat

ddit.

tam

ii ii i ,

'.... denigue concluduntur / deniaue ,,///,, alio eventu refertur Pastorale S. Orontii , .,// ,,,

//""

guo
///(/ .

do
/

'""

psmus

memorata fuisse fractum motn oenti, ei wmbsecutam fuisse epidemiam. Hmc desumr

^ingulam r>ero gratia agnitionem donai it eidem gratim agniti donamt ei Sanctononparoampecunim mmmam, ui soheretur id, quod sohendum restabai ex argento, '"'
fabricandam statuam, de qua superivs, impenso

supra dicto insVrumento

J08ephl

DD

Bernardini

**
Sancli
/,/,

ritionrs.

Zlt : ! "'"'"""1

'>' Z,i Eorumdem nominibus seu chirographis ac S U ^^iensisroboraLZMs

"'

""'

'-"""

V.

Mulier

cum

filiis

sub

ruina
e

domus
lampade

mirifice

eguoextral
'

conservata

is

seauel
!

oleum

Saneti

haustum multis beneficum.

,-''"'"'"'""'

'' :; """"''

fidem facere,
''"

eHam

''"""'""*

Tnteralia vero

nmii (690, t Illlltllm Sospttatorem pluribus vicibus apparuisse ,, cant in confiniis prowncim sum
peste

z:::::..:: '!"">"

'""""

**
m

Zt U, ^
"

aum

tt

pta

ma

Ostunensi antigua,
ti

>"'" conspectu,

egressumeorZ omnium custodia postquam eidem MMdUkJT meamsset,

****** """""'< favoribus, guibus S. Oron- * / '"' v ,/n "' ns '" ealamitaUbus egre''""" ""''"""'"'"" '"' prmuntissimum paPron "">
r
.
' '

1 """'

'"'" ' lfr "'" sr " prmsertim, se comprobafAh cv " sr """" """/"" oujusdam mulieris, acfir horum ejus , ruina domua. Factum narratur m
Ms.

DIE VIGESIMA SEXTA AUGUSTI.

dico

773

Lyi .,,

exarato
vero itaque

die

m
.

mcnsis Junii
et

sequentia
flcncdictus
nte
"'"",'

inde ext erpere sufVriachi

in

Marina
Lyc\

ecclesiam cathedralem ejusdem c Auctorb J p ibidemque fusis precibus, cepit ampullulam <>lri </<i" delato ad fwndum ex lampade S. Orontii
l,i

,nl

legitimi

conjuges

civitate

modo
ci

dict/i

oliveti,

<ir/><>rrs

Mas
:

paucas,

qua
>

J tario
quod,

infrascripto
'I'""

declarant cum jura>

dicta

"

Thomas Fini,
/ t)

malo isto laborabant, lam istam olei cepit,

dem.
//

linivit

deinde

ampultu<<\}'<r,\

n
>>
/11,

appendit seu
\,\,,\,,>

'tacerdos, tacerdos,
''"'"'
'

.'

possideret

domunculam </>i<\>quamJosephi
Totaro,
ririiinm.
>/>,<>>l,

arbore, tfu&sita erat in medio fundi oliveti ejus

,. ann domui reverendi

rll
,

nili*

snrrriloHs

,n-

Malum
,is
;

autem

>>>,,,

perrexii

fed /mnrir

,,,j,ri,r

r/>rrs

COUVOr
u-nus-

domuncula eadem a dicto D Thoma illts autem dicti conjufjes ibi^ji a i U erit. Quando "" simul cum filiis suis duobus, Liiniiirriii ,,. impubere altero ; sub dienmen'
_

lueru/n),

He per totam

wrbem divulgata,

quisque non pmtermisit idem facere, prmsertim qui habebant maRR. Patres Societatis Jesu
:

gnum funUum eodem

oleo preefato gloriosi

malo infectum
S.

Sed allato intonio

,.,/.,,;,

anno
infra

1734,

noctu/mo tempore /<h>uiini

OrontiiaJl. P.

ihmiiis

preedicta

Josephi

istius

Grassio ejusdem Societatis, eoque arboribus

bus,

omnv
seu

au ,
1

COrruit,

quem
est.

stabai <'"'"

domun-

qua

erani

infeetes,

illitis,

et

affixa

r{'

/./

eamque demolitus Marina quidem

;

appensa

u/ni

arbori dicti fundi ampullulaex oleo,

gloriosi,
>

infra

rudera perman:

quoddiximus, lampadis Sancti

i>
>>

nontan-

u nuii /ihis suis

,/,

i<<

iir<iiri\is i< i<> ni>>> i\>,,i

accrevit

malum

><>-,,

etiam arbores

inclamaret

vicinos,

"'

opem ferrent,

infectes

ad prugem redierunt
insuper prcsdictus D

Sed qu/ia janua domu/nculeB QX accurrcrunt -., 11 parte interiore erat occlusa per ista
.,

W
qui
a

Declarat

Guidanius,

quod abhinc
multis
;

tribus circiter an/nis haberet bovem,

etbot *anitatem

..,.,.

qloriosi

nem o quisquam poteratei subvenire Td Sancti patrocinio fretus, paulatdm

lapides a
et
:

bibebat
rssrl

sed

fam diebus nec manducabat, nec decumbebat extensus in terra quodr- p

;

yflftofnovcre
ffoierit

dicta janua,
illos

ita

ut

inui
1

que ab om/nibus,
datiim
.

populus,
,,,,,

inceperit

amolhri,

"I

aperitis preesertim, >>, ruiinlri nhr,

, i

consilium
Sed
""'"'

,/,.

niret

qua sub lapidibus

.

"

D
s.

Guidaniu
Orontii

civa

<<<<<>

fide
,

ad
livii

aliud

nihil

""' Oronti '"/,"'"

i,;i,
s
1

el

Sancte audierunt, quam excavato aceroo, qua parte

digressus,

oleo

ceperat ex ipsius lampade,

quod in ampullula bovem nqn

erexii
1

oces,
;

,i

prorsm illmsam
yisum
<

id

"" eneruni illam sanam, quod etiam filiis ejus acd

fuit,
</><<></

rim
/.,//.

ei

subito

prodigiose
ei

lerra,

ac mcepit

manducare
vfiritate etc.

bibere,

habeLatina
:

,i,i.

solummodo
fi

ictus lapidu/m

Hisce subditur
facli
,

hasc

clausula

El

tmcidissi ni

usta capilloi

ipsius,

quodque
lecti

pro
etc.

praefatu
in

declarans
etc.
1

declaravil
etc.

omnino

esst nl

lau raii

panni

ipsius
in

nec

juravil haac

forma
.

ade
.

lcta

m, acus,

quam
,

ferebat in

aure,

duas divisa

fuere

omnia
quibus
Cazato
vocatis

anno
supra
,

nr

etc,

fndictiomense, die coram Joachimo Pepe,

civitatis
.

m
nda,
//"-,

"'/'",

quoniam

dicta

Vari/na erai gra-

ei

Joachimo
actum

dictaa
etc.
El

te9tibus
1

ad

ad
/,/

a>dem

quamdam oicmam
i/n

deportata

hunc
roius

ad

fidem

go D.

Canavi

,,ini

paucas posi horas

lucem edidit

Paternello

sacerdos

portionarius

ecclesiaa

mfantukm, >>/> \psa

datum

fuit
ei

nomen Oronvaleni
"/'"-

cathedralis

Lyciensis,
1

nolarius aposlol Extracta

<'-t

hodiedum
me.

<

ivu/nt

omnes,

rogatus
pia
q

ocus signi.

prassens

cocol-

i\

verilas igitur facti

ri

clarescat,

iidem

Be.

suo original.
Ikcta

ab \clis
.

mei

cum

quo

udictus

Marina hanc dederwnt,

testificationem

ricuti

dani

latione
i;i

concordal

meliori

semper

salva.

jmvsciiini,

pro

actu
i"

publico,
rei

et

ad

fidem

egomel

D.

Carolus
signavi

Paternello,

ut
C.

jwamento suo confirmaruni

"""""/// etc
8

cujus

retro, P. \

notarins
\.

apostolicns

rogatus D.

prmsentibus oppidanis. [pographwn,

auo Iwc excerpsimus,

concordare cum suoprO"

Intonius Muci
vero ad enu/ntianda

48 Qiml.

quod

'"

miseriis

hominum pessime Quidam

"'"

}<-

"""'""/""///

testatur Fortunatus

n
s

'.'/""

notarius.

Jam
swnt,

mi

nbilia

procedamus,
patrata
ttiversa.

que\

Orontii

et

per oleum lampadis rvumero multa, et

illud

laborantium curandis oleumemagm istius Thaupede laborans maturgi lampade magna cam fiducia adhibitum uti planum fit F patraverit alia plura mirabilia, ex documentis, qum proferimus : fn Dei nomi^men. Anno a salntifera ejusdem Domini ae.
nostari

"ftCt0

''

""""" enimvero oleum

'" exitiali

profuit

oli-

Jesu

Chrisli

Nativilate
xi

hdccxxxiii,
etc.

die

quodam malo tam erant

in-

vero \\
tate

mensis Maii,
.

[ndictionis

En civi

"

fructus proferre

*tor et probatur WBdne. ,\i,i,.,i \ lllln

1111,11

m
B

non pvssent. Factum hot teslimonio': In Dei ,,,1,, |;| ejnsdera DoNativitate
1111iN-11no.se-

Lycii

el

coram
etc,

me

infrascripto

notaiio

apostolico,
el

testibus

infrascriptis

ad
in

hosc

omnia
Me-

singula

vocatis

personaliter

nostripi
terraa

nostri

Jesu Christi

sentia

constitnta
Lycii

Salvalura

Candido,
declaravit

PNentesimo trigesimo
" |;|
'

lertio,

die

vero

vigesi-

lendunei,

degens...
</<<

medio suo

mensis
{

Maii,
el
,

nndecimaa

Lndiclionis

etc
h83C

Cn

juramento etc,

y
""

A[l

'

Lycii,

coram

me

infrascripto
,

nota-

a Postolico

teslibus
vocatis.
.

infrascriptis
.

ad

om-

extrahimus e rei nardecem circiter abhine Refertwr ratione annis eadem supradicta Candido habuisse filium,
nos itaque
i/ni
s/,iini
ilniii

singula
Praasentia
1
'

personaliter

in

nostri

ventosa
esset

laborabai

ex

pede.

constitutus
'

Cl.
. .

ll,l:i

.7 '""""

civitatis.

dominus ^ndreas Guideclaravil medio suo jnraTtalica

rei

rcr<>

immedicabile ;

filium

Malum suum ad
detulit
>i

rlr
N

E narratione

gestes

ex-

,lir

ecclesiam \\\i
S.

cathedralem
\,/sli.
,/ii"

ejusdem
<\<i

civitatis

snlriiinlrr rrlrlinil

fr-

teqnentia : Duodecim cirdter abhinc /" olivetis serpebai rnalum, 7'""/ arbores nwbat ineptas ad proferendos fructus.
'i'"" 1 " 1 "

stum
cepit

Oroniii

eoque

aram Sancti

relicto,

"lr>,m
livit,

affectum

lampade Sanctum
redieruni

i/isms,

"r<ms,

quo pedem" \<ile m hanc n grainterea filiut

<anatur,

-.:,
r

QtidJ^
i^J"""" '"'"'"
,

""""/" sset,
'""/'"/'

supradictus <i<>mi><"s oliveto serpert sucommune, *>nc mora se contu.

'/'"
111

Ham
4'.)

exoraret.

siio

Domum

</inn</ur

ejus sederetin sede,

posuitpedeminterram, nul-

lum

,:

774
auctobe
s

DE
levavii

SS.
et

Itm sentiens dolorem,

, seu

ORON Sanelo fretus sese mr

JUSTO,
ire

<>

MM.
Lyciensis,
cuilibet,
in
,i

rius

cathedralis

ecclesia
facit

p.

capii

nnn,i ubi oidisset

,,

mater,

alta

voce,

dicens

per domum. pra tetitia clamare Gratia, sancte mi

mdubitatam fidem
ctant

plen am
,,,,

prmsentes

\ndere
,

etiam

cum juramento

Hujusmodi rumoretotaconcurrilvicinia: omnesque obstupuerunt, ac simul inceperunt lauOronli.

Sanctum,
Supradicta
pgdis

et

gratias agere de accepto favofilio,

rit; quod inter gratias portentosas et mii quibus assidue Deus dignatwr glorificare S lium , sil illud. Tribus, inquit,

judicio , x>el txZt guotiescumque op US fut[

autem mater cum suo

iterum

cui

nis

circiter

accidit
ut

Dominico

de

abhinc anLuca, /,,,_

a t restitutus,

adivii

eam-

lari

nostro,

acerbissimis

doloribus

laboram

dem ecclesiam,
,

flexoque genu ante imaginem San

alta

7 ,_

/,,//

'""
e\

clamare
>

Gratia,

gratia,
|.;i

gratia S.Oronlio,
pro
lacti

domum
declaelc.

uxorem suam, ut ad sc deferret ampul. lulam olei e lampade S. Orontii, quam conservabat domi suee, et piissime erga Sanctum
rogaril
ctus,

sic

reritate

prafata
in

declaraos
etc.

ravil
\ri.i

etc,
faere

juravil

etc,

Ibrmfl

Unde

Qwb

firma cum fiducia credebai se liberandum respondii ei, oleum non superesse, />
/ai

affe-

omnia anno, mense, die, Inquibus supra, coram Joachimo Pepe, dicti i, et Joachimo Cazato, testibus ad hunc actum vobaec
catis.
,/,
.

memor, quod per unctiones antea ne aliorum malorum, vacuaessei

ro

Postridie por-

El

ad

Qdem, ego
praasens
etc

Carolus

Paternello,
el

mane invenit dictam ampullulam plenam oleo, cum tamen ali\ illud non infudissen
hinc existimatum fuit
devotioni

quo
50

supra,
rogatus

instrumentum confeci,

communiter
Dominici,

signavi

culosum, quod a Sancto donatum

sit constanti ac
et

Haxime
debci

etiam

ad posteritatis

tpm
usu pedum

illustre

juxta ac omni admiratione

memoriam dignum cenabutro-

fervidee
in

dicti

habitum
applica-

summa

ueneratione ,
idem,

dumque

variit

sm
15

faclum aliud, quo ejusdem olei applir

et

reiur,

gratias obtinebani

singulares.

Subscribit

one puer mutus,

que
isto
.

gressu privatus,

propria
sante,

manu
Lycii

qui supra,

Didacus passubintelUgt
post duos

malo liber evasit etincolumis Entibi, lector publicum denuo documentum : ln Dei nomine. amen. anno a salutifera ejusdem Doiiiiiii uostri Jesu Christi Nativitate udccxxxid \i die vero \\ mensis Maii [ndictionis etc. In
,
,

xm
:

Haii,
de

anno 738,

post millesimum
testes

qua subscriptione

fidem facit Carolus Paternello apostolicaauAlind ad

nostra
et

ctoritate notarius

53

manus

pervenit

inslru-

talikliftm
i"n

ite

Lycii,

el

coram
vocatis.

me
.

infrascripto
,

notahasc
nostri
civi-

mentum Italicum,
tii

notariale, in quo S. Oroa-

nwWim

rio
"

apostolioo,
iia

lestibusque
.

iufrascriptis

ad
in

patrocinvum
D.

contra

el

singula

personaUter
Stabbile

seritur.

Rem gestam
tgnatius
si

morbos contagiosos ascontrahimus, ut breviores

patricius
,

Mll/l.

praisentia
tatis.
.

constituta

Orontia

ftictaa
.

simus.

Viva

Lyciensis

<-

declaravil

medio suo juramenlo.

:

.factum,

statur. etiam,

necesse fuerit

cum juramento,

quod

ex Ualico

extrahimus

[nni

circiter quin-

dommum quondam D

Franciscum marescallum,

quesunt, dum eadem ista Orontia habebat prolem masculamannorum quatuor, qua non incedebat,
iiec
:>\

ui vocat, ejusdem civitatis palricium, ac cognatum suum narrasse sibi annis prmteritis, quod,

loquebatwr.
inr

Viennee

dum

esset,

ibidem

uti

et

i/n

locisvicinis
,

quodam
detulit
,s
-

magna
ni

et

riva

cum

fide

/i-

exortus fuerit morbus

auidam contagiosus

qui

m Hngua
4$stitutu$.

inim

mum
""""

ad ecclesiam cathedralem dialtari

dum
ge,

accresceret,

ac fudicaretur pestilens <

ei

sancti

Orontii

ac-

quam mferebat,
:

debuit

aulc
.

lampade ejusdem Sanctioleo modico, Ulum / """" rivis, ut ita dicam, lacrymis plorans ctique implorans patrocinium, ut loquereo r
'"''
;

cium

r '''

suus

filius.

Reduces.
idem
.

rix

mhaa

se quo etiam ille se contulit ; sed ratus ibidem non essetutum, redire m patriam decrePrimo autem vespere devectus ad hospiuum, auriga, qui eum vehebat, peste infectus

gressi erant

domum, dum
natre sua
:

filius

qui

prehenditwr,
culo

sed

idem dominus Franciscus,

w-

uditus loqui,

aquam

petiit

oleiS. Orontii instructus, ooluil

ut itlo oleo

qum res magna fuit

adr

mirationi

eadem Orontia iterum defert filium suum adistam ecclesiam mqueadaltare Sancti, linivii eum oleo lampadis
Poslridie
ac eodem vnstanti filius vn pedes erectus cce''"'''"''

audientibus.

ced.ere

Acta
. .

luere haac

omniaan-

uo,

raense,

Indictioni
el

quibus

'OMwmo

Pepe,
tlb sad

J* ^ "ciem ego

Joachimo Imnc aclum

supra, coram Ca2ato dicts ci

vocatis.
.
.

wngeretur iste auriga, etvivam excitaret fidem ergaSanctum sospitatorem pestifen mali singularem Etposi factam unctionem, quando mane dictus dominus volebat assumerc auriyam alium, comperil aurigam illum, qui antea erat infeclus peste, sanum et liberum; ei ooluit ipsemet D. Franciscum oehere, quem Venetias usque perduxit

Dum

vero
esset

annis
vn

elapsis

laudatus dominus

El

ad

Tgnatius
bai ibx

lerritorio

Campidrum,

serpe*

D. Carolus Paternello ctc

malum quoddam contagiosum in boh vaccis : dumque mjunctum esset, ut ungerentur s Orontii, magna ibidem oigente oleo Sanctum pietate, mox ut fuere uncta, non pe;

^k

VI.

Oleum Sancti
in

miro

modo auctum
' ,

salutifmim

contagiis

amwl apua

Mnii.in Mohsmos

per

illud

memorabilia
patrata
;

alia

rierunt amplius nec boves necvacca) etc.In guo"""" XIN ,/ "" '""' /" / "" "' l,j '" ''"' Vn " superiora testatur suo chwograr idm pho, duorum testium ei notarix chirograph*

"

quasdam

mira.

eliam
actus.

appositis

in

confirmationem publici
wi

<>" HS

Ijusde

D Vc
'"'""

>i

Comitatus
inter

Molisinus

regno

Vepohta*
oUi

&

oleo

S.

Orontii

tisque

benefico,

mirabiliter aueto, testimoni "<"> perhibetur

'"

mulr
in

Ms.
''

* infrascnmuiuulun^ D. Passante, irascnptut Dukuus n d mantiona-

"**?*

Aprutiam citeriorem ad septenvTerratn Capitanatam ad ortum, et illustraM Laboris ad Occasum mirifice etiam Prodigioso S. Orontii oleo, prout insequen*
"" situs

trionem,

imtrumento Latimo datur videre

Cum

...

monastcno

, .

DIE VIGESIMA SEXTA AUGUSTI.

77^
a

10

Cam pobassensi
|(|i
j

m,i i, ationis Congregationis

i

uaatc u

bus
ini,

lorquebalur;
ei

prius
:

doloribu

liberaii

cu-

Ai

ausp iciis

Sanctae
officio

Marim
fungerer

de
,

LiberJ

[iberatur
a
,

dein

ex

eventu
vellet,

confidenlior
el

n.iriim ruin n

irsn nnorare"^
al)

D iq Ufi Prioris ^

^
|

esti
,

lon()j> _

raclus,

febribus se solutum
j

solvilur.

|ucem pr j mo
,

;|s|M

xii

(lim
pler

;i

lllli;illl

ani

agerel

Christina
,

Chierizzi
olei

pro.,, Mar-

eri

i;iM
,.

,i

potuil
, .

ni

Bimul

ab

Orontio

pectoris

oppressionera
est; >oi
< ,

;oIa

anctione

,,

civitailS n jtatis

l|,r
i

i i-i

.., M , aisuissciii-

Neqi Neaue

uminiiim iriiiiiu iiii|ii(* omniumque concn iura tantummodo illustris

uercjjciite derepente
thae

sanata sauaia

i_uuu quod

'.nn evenil

cnauj etiam

Vellino

arthritide

....

detentaa.

r.um
.

febribus

Martyi
,

,-

caltum
l

yenerationem
;ill|s

ac
id

patrocinium
facere

afflictaretur

Joannes
.-um

Paradiso,
i-

inde

stropho
,

* dolore

2!"
bltem.
'

adsciscor,

commune
Dlii

dupro-

suiirnfiii.mi.-,

huimuin
:

ii.--prr.uvi

ad

Unomra

At i am en ibi simui et i|iia

.

nulla

opportunn
facere

arriseral ocel

Orontii
esset,

potenliam
prius

confugil

oleo
febres

inunctus

cum
:

debitae

pietati,

dolores,

dein

evanuerunt.
sanavil
-

,!,,!,

;,ii.

posse

existimarem.
vox
sajvien-

Oleum
ii.i

itidem multos hernia

laborantes
I

Lno HDccxxvin
*

vertenle,

incerta
u!

Frater
-

Benedictus meae
etiam

ongregali

obla-

nlag ii

ita

divulgata
el

est,

liuic

voci
ra
s

timor
suc-

iui-iiin

ita

domnus
Oronlio
,

Pranciscus

1'iiiilo,
in

qui

m
JJD
j.

omnes,
ita
;

horror jam
civej

propinquas
.

tje

divo

dicturus essel

quodam
ad
pri-

cesserit :
(a (h(1

ui

re

ibi

ramiliari
zel

comeliam
vi-

eruditorum
sola

consessa

cum
ei

hernia
olei

delineretur

,,|

juburbia sese
..iinii

recipiebant,
consortio
tol

Sancti

invocattone,

unclione
el

an
. , (

concivium
[nter

divulsi

stinam sanilalem
proul

redactus
satisfecit.

est,

suo

muneri,
fraler

m|

1||V

paralmnt.
ipse

communes limoOrontii ipsique

par eral
Ciiiuijuc

m
UlJi
,,,,

e gom el

profuturum
restum
ii"'

timebam, sperabam,

el

auxilium
quotannis
i .

58
Petrus

in

foil.un

cous->su

patei

plwrimaibifa

Baplista

de

S.Nicandro,
s.

Ordinis
verba

Mino- **m
fa-

celebraturum
a

promii
qui
in

omnes que
n
.,.
pi eDanli

concives
.

limore,

me si omnium
,

rum Observanlium
cturus
.

Francisci,

essel
febris

rebri
i"

impeditus,
exegil
pariter
,

cum

eodem
el

in-

irrepseral

liberaret.
;

Volo

res

uti

culille-

comi
nardus
D.
vilia

suas
Olei

partes,

hoc

modo
I

est

respondil

cum

acceptis
fai
i

andique
divulgalum
,

iiberalus.

unctione

Joannes

n<i
ii,,,.

bisam fuisse
fortuna
,.,
,

conlagii

est.

Pir ichillo

Joseph

Santelli;

frresbyter

bono

ducente
qui

fato

mihi

oblala

Antonius Pulsone,

Francisci

tentiam

,1,.,,,

sumpserim Oronlii poMelinos saepe a conimmunes reddidit, eummalis aliisque patronum adsciscerenlur, eademque el alii exoptaveram res evegaadereni sorle, Qualem ui m\ Orontii nomine audito, usque ii; ita
i_
iiiii,-

occasionem
,

Dragone,
el

febribus

expediuntur
de
Carolus

Variis

do uxor

ostendendi

ul

loribus,

ulceribus

Antonia

Albino,

Michaelis
tur.

Ginetti,

el

Maione
artis

liberan-

Cnter

omnes
e

specialem

Oronlii

protectionem
professor, cura
sa:

Antonius
experlus
u.iri
ii,

Oianpaolo,
I ,

medica?
nepos
..

cum
.

qui
olei

humana
i

adhuc

ignolo,

nullum
non
,

adinvenire

fuit,

qui

el

ni

poteral
ipse

divina ad

irtute

sanatur

aterno
tatis

veneralionis
vi

obsequio

el

interno

pie-

cumque
,1,.

Anlonius
varias

valetudinem
vocatus
is
,

principi
.

adfectu eura
miii

neraretur.
iii

Ucino

reslituendam
proposuil

esset

ihter

cultus

ui

dies

ma|
ac
,

:eret,

sr\
divi

professorum
Orontii
fuil
,

sententi
,

sub

auspiciis

iu

mea

ecclesia

aram
tempore

marmoream
erexi,

decentissime

suam
el

quae
esl

ab

iiiii;ii.uii

brevi

Sanclo tutelaqua
potui
.

recepta

suuro consecuta

flnem.

omnibus Unde
ai

n dicavi;
.i

nec

non

quotannis ea
ipsius

so-

factum
lis

esl

u1

Orontius

lamquam

medicae

;n

lcmnitate
brare
iogenti
biis,

anniversarium
,

obitus

coepi

el

quo

populi
sed

frequentia
toto

e*

usque ibi non solum ex suburMolisino, qui una Comitatu

,

diem celemoratus sum

consiliarius

liiberetur.

supremus ab -intonio semper innumei is aliis prodi Hisce, el

alfi

M
fis,

i'\

regni

Neapolitani
El

provinclis,

adcurrehante
ip-

suamque potentem protectionem Oronita populum illum reddidil manifestam tius trium annorum spatio devinxit, ul obligatione
quibus
se,
.

celebravi

sicuti

Aletini

beneficia es oleo

iuod ad
,

bonorem

Orontio

praestandum

wu imaginem
81

comburitur,
;

innumera
de
illo

retulere,
,

commoratus cum sim, in dies devotionem semper crescere, el obsequium animadverterim. .,m coV"erum cum suprema uostra generalia
) i
. i

commmoranf, "'-

qaotidie
iii'
1

referunl
illius

ita

pariter

quod

mitia

appropinquarenl

el

ad

ea

accersitus,
ln

na-

ante

imagini

m
,

ardebat,

evi nire

scentem

cultum
posse
,

tanti

Protei toris
vel

desuetudiadfectu

>

debere
"'

sum suspicatus.
quis
al
iiiu

Verum anceps, ne temehac

in

nem
motus

abire

prsevidebam,
si

certe
oflicio
:

me exiiibere
".

crederel

re
in

haerelios olei in

timebam

alio

delentus

ad

pri-

I,:UI1

patrocinium

hujus
,

Sancti
el

populos
Ul,lllr "i

reducere ccepissel
el

dii

inam
n-I

delexi,

Wmi
1,1

quisque

in

suum,
eo,
in

sedulo hanc stinum redire non fuissel permissum me pervolvebam, el dum uulla reraerem apud ditissjmus lanua rir ,i,i spes pnelucebat, ecce
rius
Pirsichillo

remedium adhibuit. Antequam ejus dies

celebraretur
indicebatur,
gravi
febri

mihi
:

occurril,

el

sponte

duca-

festus
.

quo dece
circumpo
Roc,

tos
i,

argenteos obtulil
iuiM :
ii

ex

quorum
saltem

proventu diem
voluit
:

,!"

splendore
pagis

cum
.

quotannis
i

solemni
iit

Missa celebrari
tanli
lalis

a
;
''

18

quidam
detenlus

Franciscus

quo
iin

ii

iii

est,

aliqua

palroi
in

''"''"^.
''

devolione

ac

memoria remaneret. fnsuper mihi

esl

re'i
i

1m1,11

"

otium
anni
.

incensus,
supra,

die

xxm
virgines
ex

Sexiilis

gimine successor
i/otione
ni.'

deslinatus,
vel

qui

in

hac
vel

" lM|r|11

ac

septem
ui

nudis

promovenda,
ul

superare,

certe

!l1 ''

pedibus
licto,

cum
mi-ii,

presbytero,

oppido

coasquare

videatur.

Divum
ipsius
.

ipsum

precor,

Divo xxvi

ejus

nomine
li-

et

oro,
.

sicuti

me

ad

cullumapud gen.

r*wlverenl
:

et

ante

diem
.

pro festivitate

um
.
'

:i1

'

iiiiiiniii.il.-

qua
ni

detinebatur,
medici

papraedicandum quibuscum sum rersatus tes rainm habuit; ita ego semper ad meam animas,

lla
'

redditus
ll!
;

esi

ut

contrarium

corporisque

salutem,
el
.

et

praesidium,
.

prbpitium

i'i

solemnitalem se nraesentem sistere

de Stephano
'i

poiuissei

Sb.
est
-

Joseph

maffnis

tenebatur

fe

unctione de

continuo

sanus
et

raclus

"ominicus

Marco,

doloribus,

febri-

qualem '-'11111.1" experiar. Hoc inslrumentum subscribit, ac sigillo aolegilime 60 Pizziniacus cotnprabanM'. Petrus suo abbatiali munii Aletinus, jam Prior monasteru Campobassensis laui t qu S. M". dc Libera; nunc al.l.as S. IN-lii de Siponhabere merear,
'
'

to

"

DE SS.JUSTO, ORONTIO
illGTOEI
J.

FORTUNATO MM

rendissim]

Anbatis
Carlino

secr{pis

detnde uotanus
Inter
alia

perit

<u-

mgrum.

Obstetriee

autem
vita
e

Laurentius

Lyciensis.

vero

quatuor notariorum testimonia, quibus fidemfaciuni.

deprecante S. Oronlium pro zaretur; res successii ex

preces finieral; tuus
et

"*

L
'

senlentia

illum
Lycii

esse

talem
quarto

etc,

unum
Julii

apponii

filius ille,

qui veth
/,,,,/.

^
'

'" "' /

'""

Datum

die

mensis

millesimo
iigsc

iacuerat

in

terra

,<<,,,,,
erai

""""

"""''

teplingentesimo
unt,
beneficiis

ingesimo quinto.
d>

itque

qui-

movere,
<if>j><tr<tti.

quique

natus

quw

novis polissimum

prodigiis seu
est.

S. Orontii hic

reprmsentare visum

nitatem.

Quanta vero ejusdem

benedictione
(estissime
sit

Thaumaturgi memoria in apud Lycienses prmsertim, mani-

baptismum accepii m, >' Martha Magdalena* deind

ea

"""'"''"^

"
' >

'"
1

Hanna
biennis,

'""

Lequile,
siaret

'"-

diosceseos
,,,

LvcL
oim n hi

dum
unus

""'"''

medio

comprobatum ab ipsis perspicimus, quando summa cum diligentia, ei labore SanSospitatoris sui erga
ea

ante
cidit,
ita ut

illam
ui

transiret
ea
illis

carrus

ct\

meritis debito, collegeDei

rota dicti carri

et

a bobusvet eam projicereti '" '""""

t

^
J

"

runt
qui

documenta,

qum ad

transiret ver d

Opt

Max.,

matre autem

adstantibus

vnSanctorum suorum honoribus honoratur, gloriamei ad S. Orontii cultus propagationem maxime conducere arbitrati sunt. Si qwis autem
plura
de
variis

Orontii

plorantibus, liberata fuit filia et illms

64 Donatus Palma Lyciensk mensium novem malo caducolal

\T""' "
/

^
""
,

hab',1

7
','""'

'""

"

favoribus

per
ol

salutiferum
n

ac

prorsus mirabile Oronlianum

impetratis,

h
i;

consulere

potest

Bozxium,

guohmcpaucasubjungo. Uemoratus Uaque modo auctor mirabilia 61

tibus;

morti proximus esse "',"" '"'" quasimortuus mderetur vost camL '""""""" vero ac preces Sancto porrecta "" gioriam et ad salutem m e filii 'Zi ,!"'""' mnaret illum; Sancto addixit ceram
ut
1

redactum,

n "''"'

'

quorum cumpaucae mulhs

'" ;"

f" '"";"

'"'"'

tpwopah ,,/,/,., Lyciensi, "" "'"".''''"/'""' 'vI

transcripsisse
"

f;

'
,,,.

Po^TJZuZplZkeVTIL'a "
,

,,,

,,,<,

Rlius l

resnivnr*

ea,

eeoe LyeiensU,

d
/

m*

habebai

Dieo
'

-eZTtZlo Zi Z
-

:::;:::::..:::;;::;:;,;:;;;:,::''''''-''
->

ni

rjris
terram
*

-' voto
'

Eaito

autem

daturam

Z -^
'
,
,

arol

.'.;;:.";::;:::;:;;;:;:
-/
,

,r ,::tjz, rediaiZ w Z
,

rr
'''''
'

**

se
'

c*

"

"

'""'''"'

'

i,

t*

'"/"""/" r

,,

,,..

:::::,

'-r::;:::;:,;::::-

;se
cot

7-;

"-:::: ^:::;:::::" ::;:::;;,;::

;";::::::::;::;:;;;
mdasset
,;/,

t: t:::;:r;::;;
AnlZiusfA

- S ^1T2 ^ttz^^HrrJSXZ-JS:.

;;;"

^-

-**

,<

;:::;::;:::
,
,

1 J

"

:;;

:;

"" :::::; "

Projectwabal
'"

Petrus

puteum
:

da^Uusei
hic
c

irn r
'

quidem quinauennu

ZiLf ,//,"""""
,

rheda

delZ P

',

plr

TbiZ

<

,,,,
adcrui,
Oronli,
illa

ullus

postqum
inter

mtm

^ ZJS7 ^- JJ'-->'">
''
-

"" Sls

^ *"*** sm
*>

fuit; qui

ip-

projiceretur,
ei

opem
[
'

S. Orontii

,'""'"" l,r "'

^n,

P er implorabat
,,,

delapsus usque ad aquam

,.

videt

8Upra /U

PemmqUe

llm

'illorum lapsum cla ""' /vw s ,lirh '; adjuva eos; fuerunt prorsus iii.m. et
'

'

Sanct> "' s ""<"<" " a<jua,necquatuor crassi lapides, post eum ,,,.- Fr "" nsr "'" eumdem pmcipitaral ''"' dictum puteum, ,/m nocuerunl Reperit aw
r "'-'

<"<

tem

lllltlrm

ammdam persomm
<,

prodiclit

Fabius Surgente nobilis Vea / ','"""*' '" civitate Ostunensi habitans / '"'"i omica <ii collo, qua acerbissimis dolwiblTit lwn "'"<"'"- S
2).

63

tu vestitam,

""" ass*ruit,
'""'l'"

factam etegressum
'""'"

ei

sace rdotis habiS. Orontio gra-

<

'",'

?St

""" I,J

'toinvocato,vot%Tip^t

'"""'

puteo pramuntiamt, sal "" l, ^ alus lanr

'

''V^^

DK

DIE VIGESIMA SEXTA AUGUSTI.

777

DE

S.

ALEXANDRO MARTYRE
BRIXI/E
IN

ITALIA
corporis,
et Actis.
J.

Sylloge de cultu,

translatione

P.

Brixia [talos
capul
,,,,
/,.,

aniiqua Gallise
civitas
,

Iranspadanae apud

iit

Marti immolaret.
i

est,

gentis

Cenomanorum

Qui
Martis
est.

r <_

enulle\us

quasi

Martis

idoluin
fudil,

ad-

>>

Perrario

sicut

die

Februa\\, pag. 805, ubi etiam plura

diximns
exstanl
Si

tomo u
guis

oraturus,

Christo
statua

Domino
corruens,

preces
iu

moxreda-

que
cta
loris

pulverera

civitate

ulteriores

Quare
iii

Felicianus
el

indignatus,

Alexandrum
el

tjusdem
I

notitias desiderat,
sacrcc,

Ughellum adeat tomo

7 20

concidi,
-I-

fervens
miiiiiili

oleum cum pice

jubet.
.

sul-

iiiiIki'

a
hic

rolumnu
v-

editionis prioris.

phure

''111-

quihus
iili

eum
per-

Sanctus
,.//

oero

Pugil publico apud Brixienses

minime
forari,
miti

Isesum

cernens praefectus
per

manus
tractum

\\i iugusti, qud anhonoratur hac die et apud /,/, ni utroque Catalogo Ferrani, Faynumin Martyrologio Brixiano In Ordine diii'

funemque
collo

foramina
sicque

indopei
el

lauri

alligari,

Martyrem
brachiis

urbem
Lingua,
niiii

raptari,

ac

demum
ad

praecisis

,,, olficii

Brixiensi ecclesia recilandipro

anno

caput
'

amputari
accensae

praecepit.

Quo

in

loco

quod illustrissimi D. Bartholomm Graejusdem ecclesiee episcopi, jussu editum dicta die ponitur Alexandri mart. Brix. semid. M hnuiui iii Catalogo Sanctorum Italiai in anno1684,

faces

Martyris corpus divinieo

Aonici,
l
.

tus

apparerent,
sepeiitur

multique
,

miraculo

slum
m-(i|m.

ronverterentur
:

illml

ab
a

ad ChriAnalhalone eniBrixianis
ejus

ibique

poslea

iiiimin'

ad
. .

acta

illius,

historiam hujus Martyris observat, io aade parochiali suo oomini dicata

|ki>sh!cii1
,

nomini templum aedificatura est. Dr s. Laxaro episcopo i

quam Fralres Servil.e

ganter
illiusin
ii.mi

parietilms cle-

Martyrologium
bris,
</'">

Romanum

ad

MassiUensi agii diem \\n Qecemdifficultates

noslrcBqut
'"'

'''"

depicta
Gallias

conspici.

Deinde
D.

addil

Corpus
in

expendi

poterunt

eirca

Karolo Mag. imp. delatum,

Brixise
el

quatemin

Qistoria,

an.

mdlxxxiv edita.leex
eo
el

gimus,
porle

qua

illud

continetur,

Brixianos
sibi

SS.

Faustinum

Jovitam

tempus sedis ejus occurrentes. / novissima edit.iillur Christianos proponitur una tomo /, columna 634 : Posl hunc primum episcopum seu Laxarum) si certo constet, ( S. Eleaxarum,
tione
eiiin

patronos
arbis

ascivisse,

cum

antea

S.

Mexandrum
nec histo-

fuisse

Lazarum
ex

fratrem

Mariae

ac

Marthae,

lutelarem

tiabuissent,

Domino
sedes

sepulcro ad
Ecclesiae
ultra

vitam
seculo

revocatum, adrexisse,
pontifi-

Qua
iimi

fidi

hmc nitantur,

ignoro;
,

eoque
cia

primo
est,

rmin isin
Jni

uiiiiu

editam Brixiee

lubet

quesrere,
sit,
el

vacavil

ducentos

annos;
qui
11

aul sane

iinii

apponat Ferrarius,

qualis

cu~

dicendum
runi
,

memoriam

eorum,
fuisse.

praefue-

jut

Porro hunc S. Uexandrum ab alio tynonymo martyre Bergomensi prorsus esse diverconstabit ex iis, qua hac etiam die de il/" memorabuntur. Briviensis dicitu/r martyrium wnsummasse sub Vcrone, uti habent ejus [cta,
auctoris.
'/""

penitus oblitteratam

oero
ibi

episco-

pus supra nominatus ponitur quidem

liiin.
S. 1/"

sn/ uniuis Christi vacuus

niiiinnni

relvnquitur.

primo \d
a/>n</
.

quod nninn,
ut
ti

tricti licet
.

chronologioidere

cis

admodum obnoxiusest,
die
\

Ferrarius

idem
srn

vulgavit

ex

monum.

eccl

nos

Junii
1,

tomo

Bnxien.
s

Ms
;

quam temporis notam nos

iiiiln

etiam
reli

signatur seculo
re
niiui iiiiiin citato
ti

iv,

vel vi.

pag 53 Nec fuere m

ubi kac P
:

"/"'"

posumus,
approbare
/"/'.

potius positam
icta,

oculatiores dictm Gallim Christiana editores

:

7""""n-

Sequentia
vel

vero

quandoquidem
,

'

iln

improbare ea aliunde non

possumus defectu
""'"

documentorum
nonnulla
uobili

damus
illis

in

Fer

columna 299 habent ista Communis esl sententia, primum Aquensium episcopum appellatum Maximinum sed
:

,./,>,

,,<uio-

etiamsi

sint

immixta,
oatus,

quis

ill'

fuent,

quo

sederil

tempore,

quidve

lu&magnis difjicultatibus non carent.

,!

gesserit,

divinare non audemus

falsis,

Pro dubiis enim,

inter eruditos fe-

Alexander
Christiana

Brixiae

genere

ac

ii.'

111

religione

erudilus,

Claudio

imperaMassiveuit.

iv
iu

dicam omnes,
.1.

nunc habentur
vulgo
aiunl;

quae

mota
,

Xerosolymis

ore
1,1111

Christianos
:i(|

persequente,
ejus
it

adolescens

C.

discipulos

persecutione

'!

Lazarum

urbis episcopum

lapidibus

QQe

profectus,

^quas Sextias ad ab eoque in

pro Christo
rediit

Maximinum episcopum
Mde
ubi

nain

Slephanum, Magdalenam, Marlham,

sanctum

confirmatus,

el

ad
in-

pedissequam,
quos

^yrium
>

Domino subeuhdum
:

Maximinum et Judmorum odium maxime fervebat,

obrutum Lazarum, MaMarcellam ejus Chelidonium, in

posl

non

Brixiam
P auperibusque
,r|,l i'i"iii
"'''

re

familiari

vendiDia-

divisa,

martyrii
ac

cupidus
s

solum Jerosolymis pulsos; sed etiam navi absque remigio in certum mortis periculum imposilos,

ingreditur,
ut

drnm

in

Christi

UM
[JJ
,.

compellit,

idola

confringerent.
lentus,

Quo
Fe-

alj ucianum

idolorum
prajfeclum
per
111

sacerdotibus

ad

adducilur

qui
,

-11111

ad Ne-

nom
''

1VI "
'"''

liiteras

significasset
r

responsumfacerel
,

J
J

Uexandi
suppliciis

aul

diis

sacra

J^quisitis

cruciatus

interficeretur

oram Provinciaa appulisquidem Lazarum episco[niiii neatum esse A tt.iismin vero Maximinum. De S. Anathalone scribit Ughellus tomo 4 iinlnr sacrm columna 727. Habetur in Martyrologio Romano ad liem xx> Septembris, tjuo discuti poterunt $1 qua sint suboritura cit
ad
se;
et

divina

providenlia

Massiliensium
,

<

tomdatum

(,
i

imperaloris

exponit,

hortaturquc,

t/isum difficultates.

^"/"sii

Vomus

V.

102

DE

77

ACTA SANGTORUM

DE

SS. SIMPLIGIO,

CONSTANTIO,

&

VICTORIANO MM.
APUD MARSOS
.1

IN APRUTIO ITALliE

i'

COMMENTARIUS PR.KVIIS.
Cultus,
translatio,

miracula,

Acta,

StlB
\i iti
-

Vari
iii.
1 1

\\ rONINO,

neratiopu-

blicaeorum

apudMariOB

M
dicuntur,

arsi,
ri,

urbs

ttalias

in

Aprulio
et

Ulterioin
el

prope lacum
orientali
. . .

Fucinum,
uunc

ejus

parte

excisa

om-

>""" unum jaucus, ruuera marsi adhuc uino diruta jacens, rudera Marsi aanuc et episcopalis sedes translata fuit ad

rum Lajtammi '" Domino etc. Alia na: Sanct, sub crudelissimo Antonino tyrmm compleverunt, quia
'

antipho '
Pfo

cinam
oppido
|{

oppidum,
,

tribus

milliaribus

Celano

dissitum
Ejus
,

a Cleraente VIII
in

Pontifice
el

maMarsinl

Simphcii,

' '

uoluerunl

^"datis
ime

obedire

ejus,

uec

Exultabunt

Sancti

etc.

Deus,

diis immunds Oratio Da ,4, beatorum martyrum

:

sacrificare

tuorum

Constantii,
'"'''"-"'"
,;

el

\iino.

episcopus dicitur

Warsorum
:

Victoriani

tem
,

"J,,r
,S

soIemnUa
E

sicanus

estque

Aprutio
fuisse

quamquam
Marsi

""' ;,,I "J "

qui
ut\

credant
tradit

nullam

urbem

dictam,

'^nentibus,
cord,ter

Baudrandus. Plura habet Ughellus m Italiasacra prioris editionis tomo I columna [).',-) ei fequentibus Celani autem ocl Cmlani oppidi
meminisse juvabit
postea,

"' quorum sanclissima corOwu frequentamus f acunctismalis eorum precibus adjuti

miseriu--

eruamur.

Per

Don.i.. m

sum

nostrum

Christum

etc.

Secreta

oratio

i',v,v-

nosjras,
ll,M,:,, ,,,n

qumsumus
Prcpitius

Domine,
suscipe,

propter documenta,

cum
et

oblationibus

qum dabuntur
liari

de cultu

ibidem

loci.

horum Martyrum pecuU primo illorum unerationem

ex
Actis

intercedentibus

pMblicam aliunde probemus. Stabilitur illa primo 2 Vartyrum, m lectiones sex

sanclis martyribus Simplicio, Constantio et Victonano, per heac pim devotionis obsequia \nnu-\ " honore eornm devol,|.riv,, s

, ((

,,,,,,.'

dictorum

glonam
""''

paradisi

pervenire

dispertitis

necnon

valeamus.

Per Domi-

ntiphonis propriis, ab orationibus seu cotlectis tempore uissm adhibitis, qum omnia oostmddumproducemus. Secundb, ex ulroque Catalogo Fcrrarit; quippe , m, ,
y
,,7
l/r

nostrum

,,MU

0r atio
e(

horum
;
'

Jesum Christum eic. PostcomDa nobis, omnipotens Deus, sanctorum martyrum tuorum Simplicii,
:

Constantii,
l

Victoriani
.1,-

[festum]

Stlllr/I::

"" l,,:,rr
-

dignis

fre

Italim,

profert hac die compendium martyrii ex lectiombus in eorum Officio recitari solitis in
in

officiis,

,|s

tomnphamiM
J.

quorum, corporibus condiauxiliis. Per Domiuum qo-

altero autem Catalogo Sanctorum, qui no Martyrologio non tunt, a die

strum
i

Chrislum

etc.

"V UlU
-

//os

"""""

'"'

''"'"'

xxn,

huius menubicitat innotis

post

Roma

fjun-

dr publica

Sanctorum vcneratione
possunt ex historia

rein-

doa

tnh

hactenus,

illustrari

mortem Baronii legunlur in Martyrologio Ro """'" '" C H?* editione, qum anno 4635 m lut cemprodiu, primum illos reperi

ecelesiffl

Marsicana*.

Tertio,

laramalu

Mntioms, qum narrat, quomodo corpora eorum smt mnnta et translata. Exhac histSria, quam Ms Uahco idiomate habemuspost antiphonasnec """ collectasseu orationes,

'"'"'"

A i"" ejus

scriptos hoc
el

modo

recitatas

ex-

Warsos
Constantii

oerpo sequentia,

sanctorum
el

Sborum ntonmo

Simplicii
,,.

qum quo

Victoriani,

suh

,,m
adeDtl
|

'"l--ai.,r,

varie

,,

"

m"m
-

primum
martyrii

excruciati

smt conscripta, non legoin ejusdem historics contextu. Prmmisso itaque [ctorum dictorum comnarrat anonymus, sub monte Pelicino Fontem aureum hosce sanctos Pugiles occisos fuisseetc. Territorio autem Celanensi, sicutpergtl, bellis destructo, eorumdem Sanctorum corpora deinde inventa in
/

auctore, quo tempore F

securi

ICl "'">-

percussi.
die

sunt
"r
l

""'"'""'"
'/"'

coronam
conle-

'"/

"'"" r

illosibidemcoli
ictis seu

eorum

sex

;,':," h,u

xmi Aue
1

s ; Simpbcu,
ar ibus
I

rest
et

Constantii,

Victoriani
:

fuisse asserit, ac deposita

territorii,

i"'"""' 1
olusa

'

ecclesia

dicti

2S "

\? J '""'
"

K*i

ipograp)

OstantiietVi

TToZ

'"'
orrio

<<>->>

'/,:;;:;;:::

marmorem, qum, ait, semtin dicta ecclesia; ubi

:

arcmque m pro altari nunc istam legi additinbeatorum

el

scriptionem Hic requiescunl corpora marlFum Simphcii,

Constantii,

Victoriani.

>

'""

~;
r, laude
IPHNA

"-'::::.;;:::-..:,:;;:::,,,;;: "' ues ** corpora Uo toSS

, '

"
...

Pro
etc.

eorum
Exultent

passione
justi

i,,,,",

elebraberis
'

orbe

^ ^omm

r " l;,m,m

etc
-

^ude

Am

''"-

dWMte
(

Toannis baptistm, ubi maxima cum veneranone honorantur usque ad prmsentem diem, Vo"""" r '""""lnn Sanctoram intercessimibus par "unlr ronhnur FeSlUttl

restaurata fuit ista terra, sacra pignora prmdicta solenni cum supplicatione futsse translata ad ecclesiam collegiatam para ''"/'"' ejusdem terrm novm Celanensis sub monte

pndem admodum

Uemorat prmterea anonymus

ille,

'/>"""""

" ,r

"t
u ,

JjJV
'''
;,
(

miracula mnumerabilia.
die

''"'">"

mcritis

, (1( , n

celebrari

xxv.

">">"/"<

lugusti

cum maximo
illorum
portari

popuh

concwsu, n

reliquias

DIE VIGESIMA SEXTA ALGUSTl.

j

779
1
1 i

diclam terram a sacei fnodo solenni per iii adversis rebus, in siccitate, in
..,
.

isiuil

noa

\versanum
in

abimut
o,

Ms

nero,

Ami
J
-

'

quod primo nominabam

tuli,
ei
ei

lo

cum secundo

conco-

''

ci m qualibuscumque rebm piwiis, populum dictum recurrere ad Sanctorum IfoawM intercessiones , dumque exponuntur />-

quia primum

multis erat

mendosum,

charactere non satis perspicuo exaratum,

natus
tia,

mm

illud tmtndare, salva

rerwn subsU
huc
mis-

pr&fala
riim
esse

ecclesia
,

per tres dies continuos,

cum

ex

iversano,

dono
ut

Ughelli
lectoris

'inin

exaudiH

idque

vicibus

infinitis

aert u m
.

experienta,

nec

non

mvracula
singula
o-

commodc ac narrationis contextui consulerem. Compendium

so,

tum proprio

marte,

esse
'

evidcniia,

Subjungit
conservari,

denique,

mmeorpora
//s

in singulis tribus hierogaxophyla1

-

parro Martyrii nostrorum Pugilum refert Ferrar rius, uti indicalum csl superiusnum. 2
pratlo, sublesl fidei

qua

I""' 1 "

a<

meminii

Ulis sacelli,
,

indicans illud rssr dommorum Pic lominiorum, ardente ibidem continue lampade
//,,,

ex anonymo. Utinam miracula illa, tam pro/use n liberaliter, lametsi obiter pervenisseni adrtostras mo> tnntum, perstringit,
lr

post

hanc
ista
:

narrationem sequitur
inscriptio,

in

nostro

moqrapho
i

quee ex Italico sic sosculpti

in
,

latine

[sti

sunl

versus

lapide al-

.,.,.

sanctorum
in

martyrum
sacello

Simplicii

Constantii

primo tf*. daturi sumus nobissunl non wna de causa. Vam primo meminit eorum auctor num. 2 divisionis noslrax, de tempore perseculionis Antonini Pii sed non scitur imperator ille ullam movisse persecutionem adversus Christianos : imniii inu contraHum omnino suadetur ex iis omnibus, quee de ipsius genio, ac moribus fuse collegil Villemontius in Uistoria imperatorum tomo '2, pag. 207 ei sequentibus. Non nego /</men, eo vmperante, Christianos non paucos marx

Acta.

qua

ea

institi

ei
j-

yictoriani,
Collegiata
.

sanctorum
l

Martyrum

tyrio affeclos fuisst

fert

S.

Joannis

Baptislae
:

elani.

Ex

his

Illlh

ii

m tersibus nonnullos excerpo simplicius jaceo suh rupe gemellis e go

.

abipsius m\ proui reBaronius ad an/num Christi t'i-2 m fme, de rebus Christianorum tempore ejusdem intonini
i'n
ita

memorans
:

Etsi
t-os
i.

certum
;iii

exploratumque

(l(

p rope

me

genitis,

quorum

Constanlius

sii,

nulliiiii

advfisus

imperalore esse provel

haerei
\

mulgatum edictum
.

in

invidia, magistra-

patris laleri

dextro, laevoque secundus

iiMim

quod

Christianam
viderent,
crescere
ac

religionem

mirifice

yjctorianus, el hic fraterno

stamus

in isto
cffllo

propagatam
cessionibus

indiesque
dilatari
:

majoribus
vel

Hausoleo lerrae, fulgenl spiramina

Vivida sidereo,
Martyrii ferro,
t/,.

calumniis

multoque redempta cruore

non

Qammis, variaque flagella. subduntur de eorum martyrio, huc transcribo ; sed pergo potius adnotas charar
qu
r

contradicentium nonnihil esse vexatam, tum csbdes Si\u pp., el aliorum, qui itomae, eoriem
Ajitonino

imperante,
ab
9un1

sunl

passi;

iisdem

temporibus
Justino

eodem,
memoriae
faciunt.
i

de

lum quae de quo proxime

prodita,
S.

eteristicas

chronologicas,
t

qum

hisce versibus inse:

egerat,

certam

nnihir, vi
Ductoi

quibus seligo sequentes

gregis

exploralamque

(Idem

Sed

Sixtus seu
die vi, pag.
.

apostolici

Innocentius
datus
esl

almus
pater

Xystus

apudnos tomo
dicitur

Apritis,

Almifical
liis,

Sulmone
. .

satus,

Ur-

533

Seplimus.
Electus

fini nn
iii

hic

Pontifea
obiit

die

Octobris
1(06.

(404;

die

deoima septima vi Vovembris

Quibuscum
ris

notcs,

quas
:

quoque concorda/nt sequentes in memoratis versibus in-

Hadriano. Hanc quam modo refutavimus, hallucinationem oidii etiam FerraHusin sua annotatione : Antoninus, (ni, qui persecutionem in Christianos quartam excitavit. non Pius, sed M. Aurel el L. Verns iuii \m. posl Licel M. Veri obitum,
sub
ii

mortuus

Chrislianos,

oh

pictoriam
,

Qlorum

precibus

ex

vpressas
Sol tnnc

millenos centum qualeregeral annos,

Sextns

eratsociusprimis, Indictiodena

Quartaque currebat, Junii sub luce decena.

Carmina
"

Parmigene
sancta

lapis

accipe

voce Joannes,
in

Marcomannis reportatam mitiorem exhibuese rit. Martyres nostros tuncpassos esse dicitFerrar rius, sed non probat Quia lamen auctor Actorttm confundere potuit intoninum Pium cum Marco Vurelio intonino, qui dictus esi Philosophus,
idcirco
et

aque
annis.

tene

veneranter

omnibus

regnavit

cum

Lucio

iurelio

\'rr<>;

annus (406, Indictio 10, ac wnde colligitur, quo tem/""'' "/ iranslata sint trium nostrorum Marty''"'" corpora in preedictum sacellum, vel quando widem sii construclum altare in eorum Imnoitaque
iies

s "/"'""///-

x mensis Tunii

vclipsum sacellum
''"'""<

aidificatum

aut restau-

Hisce

hactenus pramissis,

perveniamus

habemus, sed Sllml "i argumento ac stylo. Unum ex iis desum/"'"" mdicatur e\ Ms. D. J. B. Mari Romani, ac dispescitnr ui norcm lcctionm pmprias pro
'

MSanctorum Acta. Duo eorumdem

apographa

"

r/,x

"'.

'"

suspicari

licet,

Catlanensi,

propter
llte-

'"

?tt superius de
'

hoc loco

dicta sunt.
acedino
id

"""

rr "

apographum signatur transcHptum ex

edino
\\,.|,

'"""l""

codice

(immo
(

est,

supeHus posuimus dictos Martyres sub isto secundo Antonino, per adverbium forte restHcto, ut aliquam saltemnotam tempoHs poneremus. Imperavit Titus Antoninus Pius ab anno Christi (38 usque ad UU: \farcus [urelius Antoninus ab anno (64 eum dicto regni sooio: hic annq (69 obiit; ille anno (80 Redeamus ad ic{a Secwndo, suspectum in illis quoque nobis examen estnomen Pontii praafecti Urbis , ut vocatur num. %:ncc ULum repeHo inter alioskoc o/ficw Junhabentur post Fastos Romanos consuctos, qui editos Amstelodami aiino (705, auctore fares Theodoro Jansonio ab Umeloveen. Tertio, difficultatem quoque movent, qua memoranturin Actis eodem num. 2 de Gaudentia, qum, siilHs credimus, relictis viro el liberis, cuidam mona''

""'"'"""'"v,,,
"'"
r

eccl.

si

lnvr
ut

recte

lego,

sterio

sanctaa

Mariaa

adhaBsit,

ibique

servitio

">n,
/(/

misere
est,

scripta

sunt,

vix legi

posltr-

Dei rans

cum
etc

sororibua,

quco

ibi

aderant,

perseve-

ut ego

quidem interpretor,
est

Etenim

quis

credat,

tunc temporis,

,s

ecclesiai,

quat

in

provincia
sil,

Terr& La-

seculo

videlicet

secundo,

'cgiu

Veapolilani.

Quidquid

exemplar

ninus

Pius,

exstitiss

quo imperavit Antomonasterium sub nomine

sanctic

7 8o
AUCTORK
J. P.

DE

SS.

SIMPLICIO, CONSTAN. ET VICTOR. MM.

moniales ibidem
tunc potuisse,
8

sancta

Maria, ac sorores seu

r.ni

-...,

vir

egregius nobilis

ei

habitasse? Xon nego quidemfieri

plicius,

axorem
qui

diyes s
l)

habens Gaudentiam
liberos
in

Domine
Victo

ut parthenon, etiam, si ois, nomine sancta /"ria nuncupal/us, exsliterit, in quo pia aliqum Verum, quia auctor, mulieres simul vixerint. condidit, nescio quis, jallii m/ [cla illa qui
fallitur
rri. si
iii

qua
........

duos edidil

ambulans

Conslanlium oi Ode Dei, pi us

caeestia

quam

terrena,
S. Januario
sacri

tempore
tina

m*Z
renati
'

aliis

bene

multis, an adeo

mirum

/<>-

Antomni Pn a duobus liberis,

Christum verum

persecutionh "
,,,,,.

cum

baptismatis

fonte
m,,,,,

et

hic hallucinaretur,

strictique nominis

Deum

de
el

Virgine
tertin

monasterium,
obstruderet?
illud situm

ac

sorores

seu

moniales
dicat,

leptojn

morluum
a
tolis

Qatum
a

el

sepultum,
caelos

die

resurrexit

Adde,
fuerit,

quod
de

non

ubinam
monaste-

mortuis,

ascendisse, Spiritura
lolis

sanctum
coepe
liberis
ibi;il
|

quo loquitur,
de

dedisse,

viribus
reliclis

praedicare
viro
e
.

iinm
10

runt.

Gaudentia

vero,

ei

Quarto,

quid

dicam
san*

epistola

Pontii
in
ei

Acinrum.

prafecti ad
Actis

Antoninum
II'

Pium,

qua habetur
esse,

cuidam monasterio que iii servilio Dei

erant,

sanctae

Mariae

adhaesit

cum

sororibus

quaj
est,

ibi

num.
inducor

Eam

apocrypham

perseverans,

fabricatam vn
//.v.

cerehro suspecU
ui

ictorum scripto-

Dei
rl "

Genitrix

non antea tnortua Virgo, in cujus ccenobio

,

quam
notnultis

die

credam eo, antecedentibus, qua de Pontio ei Antonino observata swnt. Quinlo, i/iiis iiiin credat personam esse larvatam ac /iniinim. svh

servieral

eenien

ejus

animam,
esl

videnlibus, ad caelestium agmina

choris
re,

cum bymnis
imperatoris

[acl

transportavit,
el

Sed quia
ad

longum
Urbis

enarra-

cujus dictamine
1
'

\c{a

dicuntur cgnceillorum,

quaa
.

qualia

agonem
nunc
ad

Anto(ide ini-

pta
in'

niim.

(Jnus,

inquit,

nomiipso

iuni

praadictique

Pontii
,

prmfecli

pro

Cssareus

qui

passionibus
. ,

Sanctorum ab
baplismalis

Christi

successerinl

ea,

quaa

ab

principio
a
i:

interfueral

sacri

unda
resrrisi-

quissimo
sunt,
:f

quodam
ciim

presbytero,
i-iultMii.
. .

Qatus,
pelivit.

nomine Crescentio, Sanctorum rorpora

diaconum
ouscriberem

praafeclo, el Anlonino veniamus. Tq autem etc.

ii.

imperaiore

passi
i:

Lbctio
die

Prajfectus

vero
ali,
el

Pontius
jussilque

consti-

Quo
ri

facio,

Florenlium
ul

[l11

"

sedil

pro

tril

anclos
ac-

laverunl,
|i.i--niii's,

exoranles

sanctorum
si>ln
.

Martyrum

Simplicium,
cersiri

Constantium,

Victorianum
ejus

niortem
Credite

eo

quibus,
loculus

dum

in

praesentia
:

assisle-

aiiinii

etc.

posteri

scilicet. Sexto,

metot

renl
.

esl

dicens
sed

ideo

vos

juvenes
igno-

lioris

enimvero
lctis

notee scriptore

opusesset,

ui

pra?cIaros el
ro
:

splendidos;
professionis

dus vestrum
requiro.

mirabilia
iuin
ter,

infarta

invenireni fidem historiperitos. Qusb

cujus

eslis
:

Ad
ex

hoc

rnin apua] lectores

ita

rerum hujusmodi

S. Simplicius prosapia
Chrisliani
terrae

respondil

Genus quidem
/

illuslri

sint, facile perspicil

Actailla

specla tuni

osquus rerum arbir non esse genuina, sed merilo speciminibus paucis, qua jam prolata

Burgundiorum sumus, el
.1.'

traximus,

professionnis
caeli <{
el

hristum

Deum
credimus

faclorem

Virgine natum
:

ado

1'lnni reservamus pro Annotatis qum eorumdem Actorem narraliom subjiciemus. i/lom, vero auctorem, falsam personam mentitum, vocabimus anonymum.
,<

ramus. Preafeclus
clari,
ri
|

Si
|

genere quidem
clariores,

eslis

pra>
veslrai

persona?

nn
vos

saluii

consulilis,

qus3

ambiguitas

reclusit?

antiquam culturam deorum, adhaerenles cuidam Juda?is rucifixo. Quod si bona uujusmodi cupiiis, et in amicilia lucrari
Dereliquislis
;.
<

piissimi

imperatoris
carissimis,
el

cadere
ul

*
,

consulo

vobis

d/

cedere

ACTA
Auctore anonymo,
C

lamquam
linquatis,

ad

hanc superstilionem resacrificandum Jovi, Neptuno,

et

Plutoni,

Minervaj,
in

Palladi,

quae

piissimus
liabel,

imperaloi
nire

magnam veneralionem
:

ve-

Ex

nun

differalis

Ms.

si

D.

vero venire

lardabitis,

J.

B.

Mari

Romani
collato.

ad aliud

diversis
4

supplicus

vos

interimi faciam.

F
."1111.

apographum

Ad
..ni

baec sanclus
:

Simpllcius
,

una
,

liberis
,

ul a suo

dixei

I mperante
i"'
ii
1

vero

Augusto,
in

ingens

persecutio
ita

Nomina ista quae nobis praeses commemoras, non deorum, sed corruptibilium hominum fuere, eaque nos, el omnes fore, per &i sanum consilium pro niliilo hnlieri ileheut
:

sedfrutlra

Qniversum
cruicumque
wcrificaret,

excanduit

Christianos,
vel

vero

vis

unius
.

el

omnipotentis
nos
,

Dei

cognoscere
perfecta
ti-

111

Christi cultor inveniretur,

rel

idodie

nomen
I"

istud

quod
id

..,

l|s

Trinitate
in

capite

plecterelur.

Eadem

b
C

Ponlius

explanamus,
per

esl

pra3fectus
in

Pater
el

quo omnia,
Trinitas
sic
ail

Fi-

ab
<-.

Anlonino
unperiales

imperatore
deferens
lit-

lins

missus est
111

Fram-iam

quem

omnia,
haec

Spiritus
\

sanclus ab

utroque
et

tur,

ut

hujusmodi praecepta continebanquicumque Chrislum confiteretur, mornm.iriiinairtur, \H,

si

quibus

procedens;
Deus.
servi

esl

era

unus

omnipolens

Filius

enim,
:

Apo
in

stolus

formam

l,,ici0

accepil

el

cum
.

csset

denobili

genere
.

CSSel

Romam, innumera

forma

tunurnla
|>u,,i,

ir.vpiu,
us

""llnr-lur.

Dum

vero
imperiale
[Uiris

Dei, non rapinam arbitralus esl e aequalem Deo, sed semetipsum exinanivit,

for-

l.-als

ul,,.,,,,'

per

Franciam

mam
vit

servi

accipiens,

in

similitudinem

factus

exercerel
d,

ven* ad Portum candum populum

ires
ibi

prasceptum
ad
sacrifl-

hominum,
et

ubi

dum
idolia

compelleret,
qui
cali

Duntiatum
toto

esl

ei

esse

Christianos,

et habitu invenlus ul homo. Humiliasemetipsum factus obediens asque ad mortem, murtuus est pro nostris delictis, cujus nos su-

sacriflcare

Qolebant,
""'

imo

raus

Dominum
Sed quia

sanguine
peccata

redempti.
.

Hic
hic

esl

Chilstus
ille

Dei

el

^enerabantur

corde et inhonestum, eattan-

hominum
tollii

mediator

el
:

esl
lu

agnus, qui
ignoras,
delicto-

Martyrum originem silentio praterire exequar autem breviter orlum vilani et passiotorura
,

mundi
habere,

quem

miser
fide,
vitae
et

nes eorum.

quem si rum veniam

in
pisci

recte velles

credere

et seternffl

gaudia

^
Qtti-

valeres.
,i

DIE VIGESIMA SEXTA AUGUSTI.

.

781
Dominns operatus
urbe
sit,
v

praescs

Audite

me,

juvenes
a

Chri-

quse

in

civitate

Ravenns
de
octo
:

Mconmo.

'

pkpjgiuni
'"'
iji

quem
eum,

confitemini

Juda sis lemesse,

silentio

praatermittere
puella

non possum.

1'ilaii

Hierosolymis
qui
se

crucifixura
crucifigi
res|
fuit

8
ris

Quaedam
orta

Ravennae,
annis
tribns

praecla-

patrato

1'

I"

ouarfl
,1

in

permisit,

natalibus,

continuis

lumen
recupe-

"j
i,
1

'

jmnellitis?

,'i

Sancti

vero

lerunt

oculorum

amiseral

numquam
:

annis vi-

l|l<

cniriiixio
:

illius,

nostra

redemsuo
haec

'"

iecca torum
"

non

enim
filius

horao
Virginis

liberaretur
Mariae

sum prseclarnm habuerat randum lumen flliae suae

et

mater ad

Q j8
""'

christus

sanguine

redemissel

Pontius
astanlibus
virgis

vero

medicornm, frequentei pater eos visitaveral Cum vero nullum remedium salutis invenire possent, jam quasi roorarte

permotus
t

animo, tamdin
illam

praecepit,

tuaro
ul

parentes

ejus

continuo

lugebant;
suos

accidit,

cantti

Martyres

ferreis

tundeautera

quadam
non
al
a

nocte,

cum

Dorainus
sed

Martyres

q U0U
,

sque

superstitionem

rebinque-

vellel

suh nubilo,

supra
,

candelabrum
illi

Qt.

diclis

ejus obtemperarent.
;

Ministri

ponere,
civitati,

cunctis viderentur
ii

el

lucerenl

voluntate Jesu Cbristi adimplentes sperantes in se non derelin111 Q stri ||ul "i omnes, qui in sanctos est, fac tum febribus validis extenderunt oianus Hutvrefl
Lvranni
1 'i
,

quatenus
ilaque

Pater

voce
filiaro
itoi

vocatus

magnus esset. paelhs dormiens, quadam cael Corneli, cras summo mane accipe
Sanctis
suis

luam,
tnctos
vitae

el

secus

Romanam
mittuntur.

viam sede, ibique

qui

_U

N1

;im

exhalarent.
ad

Eadem
Martyres

liora

viri

el

Marlyres expecta,

Romam,
super

pal-

muji eres
miracula
,

qui

lanlum
per
in

spectaculum
N
'i

cernentes

mara
rint,
Qliae

recepturi

Cura autem veneoculos

quae

suos

operabalur
promiprsfeclus

eos
tuae
Ei

roga,

ul

lantum
el

manus
terris,

cr ediderunl

J.

Christum,
iniquus

imponant,
lux
esl

pristinae

saluti

restaurabi-

exus
.

yjginii

duo,
\.

ll(is

lur.

ubi

reddita
vir

secundum angeel

i)kll

,1,,.

decollari

jussit.
J.

rnterea

sancti

Mar-

licam commonilipnem
sibi

surrexit,

locura

qui
in

tyres in

virtute

Christi

caeccs

illumina-

praedictus

nierat,

una

cum

fiflia

petiit.

Illo

K
;

an

inQrmos
i

curabanl,

el

ab obsessis corporibus
etc.

via

exspectanle,

ecce
:

sancti

Marlyres vultu
vidit,

Isetis-

, ii|(HM;

expellebant.
111.

Tu autem Domine
vero
nolens
praefectus

simo

advenerunl

quos

dum

ad

pedes

eo-

llMll

Ponlins

capila-

111

sanctos
qaia
ei

Martyres

exercere senten-

ijam,
,l,.

non

fueral

permissum
orti
,

tum,
erant
,

quia
in

rum provolutus rogando postulabat, ul saltem manus pro amon Dei super oculos iliae suaa imponerenl dicebat enim, credo qnod filia mea
:

Miihiiimiims
castodin

illius

re^ionis

soki
sil

sanctarum
saluli

manuum

imposilione pristinae

pos^

eos

delrudi

jussil

quoadusque
Sancti
vero,

Komam
,Iumi

cum

custodibus

mitteret.

custodia

mancipali

essent,

singulis

diebus

inniMiiiiin
iicni,

exorare
esset,
(

cceperunt,
sua

quatenus
Bierusalem.
Doi
alba
,

mansioeis
]

Tu autem Domiue elc. 9 Lectio iv. Ad hanc vocem sancti Martyres ha* Dotorra Bxerunt, fundentes in genua mino preces D Deus, creator ineffabilis, ic
restitui.
:

qualis

misericordia

osten-

tu
tiaro

qui

oculos

cseci

nati

ad

luam

magnificenrespiel

dere

dignaretur
apparuil
sol,

cmlestis
eis

Nocte
splennix,

demonstrandam
propitius

aperire

dignatus es;

seqnenti

angelus
ejus
:

ce

super

hanc

famulam
digne
digneris,

tuam,

ut

dens sicnt

veslimenta

sicnt

aomen

tuura

gloriosura
reslituere
^si

laudare
ul in

possit,

pracinctus cernerent,
dernnt
dis

ad

ambulandum
fulgore
:

quem dum
proni

Sancli
ceci-

prislinum

lumen

videntes
secula,

nimio
lerram

perterriti,

nomen
plicius

tuum,
puellam

quod

benedictum
facto

in

quos angelus
dicens
:
:

Domini
,

blansurge,
ti-

collaudent.

Cumque orationem
accepit,
et

explessent,
signo
,

Simcrucis

alloquilur

verbis
excita

Simplici

liberosque
bi,
Ql

luos

placuit

enim Domino,
superno
vita
eis

uxori,
nini

filiis,

paruriisi

raaiisioin-m

ronilonare,
repleti,

que

snis

oranibus
,

gaudio
ostendil
,

statimsquamse ab oculis ejus ceciderunl lumen recepit. Tunc oronis populus, qui provolutus, videre venerat, pedibus Sanctorum
velut
ut

seternaliter

floridi

sempiterna

unanimiter
angelus
gloriam

illos,

saltero

diebus
,

duobus
eos

in

civitate

Rai
ini|

fruamini.
r

Eadero

nora

DoSan-

nae

commorarenlur
prfiesidis

exoravit,

sed

[dum]
[

mini

caelestem

Hierusalem

omnem

quissimi

ministri
veluti
eis

morari

non

sj

ctorum,

wun
in

Hi-

nemque miseriam malefactoruro homivero ab angelo omnibus Dei ostensis,

Christi
caelos

nerent,

Romam,
Ingressu
sancti

jussum fuerat, Sanctos

volentes
Sancti

perduxerunt.
10 vero
Petri

Qde

(irmiler

eos

corroborans,

ipsis

Qrbis

ad

ridenlibus
"

remeavit.

basilicam
cupiditate
caratoris
nistri

pergere,

antequam impe-

'"/"'"'
"""'"'"'

Praeterea
sedil

Pontius

sacrilega
el

conspectui
iter

praesenlarentur

Cumque
voluntate
est,

miDei
ui
et

ptas,
s|Im

pro

tribunali,
fecil
:

sanctos
|

Martyres

Sanctorum
Pelri

impedirent,
el

praesentari

eos

iterum

diis

omnipodictis

[et] Apostolorum
ligamenta,
nnlla

Pauli

factum

tentibus

sacrificare

monuit.

Sancti

vero
viriliter

quibus

ligati

fuerant,

solverentur,
hasilicara

imquissimis
''''

obtemperare
1

nolentes,
sunt.
ligari
a
1

cor-

inicrvenieniu

rognitioin'

ad

rl

ore

'iiiii

confessi

nde iniquissiminislris

stolorum
ctos

pervenerunt.
ita

Ministri

vero,
sunl

qui

ApoSan-

lmi>

praises
''i

manus

lerga

pra>
ini-

perduxerant,
eo*
haac

mentibus

alienati,

"'"'

Romam bene

custoditos

ante conspectum

quod nec

videre,

neque

tenere
tnuitii u.t>

poluerunt.
1

nperaioris

eos velociter adduci.

Dum autem

Dum
tanta

Sancli
ibi

L-nvivnt,
secrete

iin>h,i-

^oissinH jussis

parerent
pariter

ministri,

Sanctos ligave:

norum,

quaa

morabatur,

eos sequi

"""

''

M;mi

p
"^
1

cum

eis

agere coBperunl

ue de

civitate

egredientibus
aroore

lantum

luctum
agere

tncus
"

populus
11
'i

prai

Sanctorum

cceperunt, quod, quando ad quantitale beatorum Apostolorum limina pervenerunt, feunde lanre ducenta milUa Sanctos sequebantur
:

"

imiiIii

eorum

vestigia
:

sequentes,

cum

ta

inter idololatras

el

Christicolas

eadem

die orta

Rmam
8Us facere

pariter

venerunl

quidam
sancli

autem

est
le
*

dissensio,

quod

Christiani

interfecerunt
prafecli

milai.miiiefeni

valentes

ab impiissimo pr