Vin Sistemleri

Hazrlayan : Hayrani ahan

Vinler
Genel Bilgi
nsanlar gnlk yaantlarnn nemli bir ksmnda, rnein fabrikalarda, iletmelerde, depolarda, stok sahalarnda vb. yerlerde ar ykleri kaldrmak ve bunlar belirli bir uzakla ilettikten sonra yerlerine yerletirmek durumu ile kar karya kalrlar. Bu ilemin yaplabilmesi iin eitli aralar gelitirilmitir. Gelitirilen bu aralar tarafndan yaplan kaldrma ve iletme ilemleri, bir boyutlu (izgisel), iki boyutlu (yzeysel) veya boyutlu (hacimsel) olarak gerekli olabilir. Ykn yalnz kaldrlmas veya yalnz iletilmesi bir boyutlu ilemi gsterir. Bu grevi yapan aralara rnek olarak asansrler, elevatrler ve konveyrler gsterilebilir.

Ykn kaldrldktan sonra bir dzlem zerinde veya bir yzey zerinde iletmesi iki boyutlu ilemi gsterir. Buna rnek olarak ta sabit bir kiri zerinde alan palanga veya bir duvar zerine yerletirilmi ve kirii zerinde ykn yatay olarak hareket etmedii dner vin gsterilebilir. Yk boyut zerinde kaldran ve ileten aralara da normal kpr vinleri, mobil vinler, ray zerinde yryen dner vinler ve ykleme kprleri rnek olarak gsterilebilir. Bu aralarn konstrksiyonlarnda ve yapm tarzlarnda kaldrlacak ve iletilecek ykn byklne, ekline, alt yere, altrlma hzna bal olarak nemli deiiklikler meydana gelebilir. Ben size burada size kprl vinlerden bahsedeceim, kprl vinlerde kullanlan birok eleman dier vinlerdekilerle ayndr.

Kpr Vinleri

Kpr vinleri her trl imalat iletmeleriyle, montaj ve dier iletmelerde yeri doldurulamayan bir kaldrma ve iletme aracdr. letmede kullanlan sahadan daha fazla yararlanmaya imkan vermesi, iletme sahas zerinde alarak yer kaybna sebep olan dier aralara gre en byk stnldr. Balca kullanma yeri, atlye iletimi, stok sahas iletimi ve ambar iletimidir. Bir kpr vincinin alma sahas, eklin incelenmesinden de grlecei gibi, kaldrma ykseklii(birinci boyut) x araba hareketi yolu (ikinci boyut) x vin kprs hareket yolu (nc boyut) nun kapsad btn hacimdir. Bu hacmin herhangi bir noktasndaki yk, kanca ve sapan yardmyla kavranarak hacim ierisindeki dier bir noktaya iletilebilir. Vincin bu alma sahas, imalatta mamul akm iin lzumlu olan hareket sahasna denk olmaktadr.

Kpr vinleri belli bir ykseklikteki vin yollar zerine yerletirilmitir. Vin yollar da bina kolonlarndaki knt eklindeki konsollar zerine beton veya elik kolonlar zerine yerletirilmitir. Vin yolu dorudan doruya vin yapmcsn ilgilendirmez. Vin yolu aslnda binann bir parasdr. Bu nedenle vin yoluna ait boyutlar bir an nce belirlenip bina yapmcsna bildirilmelidir. Asl kpr vinleri ise, at konstrksiyonuna asl olarak yaplrlar. Kprnn tekerleklerinden gelen tepki kuvvetleri, vin yollar zerinden, kolonlar vastasyla temellere geerek buradan zemine datlm olur. O halde bir kpr vinci, bir bina veya fabrika tesisinin hesaplanmas srasnda dikkate alnmaldr. Bu da ancak mimar, imalat, imalat planlaycs ve vin yapmcsnn uygun bir ekilde ibirlii yapmasyla mmkn olur.

Bir kpr vincinin planlanlanmasn da etkili en nemli byklkler, kaldrma yk, tekerlek yk, kaldrma ykseklii, vin gabarisi ve kpr yrtme yolu uzunluudur. Bu byklkler yaplacak binann yksekliinin ve kolonlarnn aklnn tespitinde de etkili olacaktr. Vinlerin planlanmasn ve boyutlandrlmasn kolaylatrmak iin, Almanyada baz standart byklkler kabul edilmitir. Bu standartlar, bina ykseklii ve kolon aralklar iin, DIN 4171 ve DIN 4172, kaldrma kapasiteleri iin DIN 15021, altrlma hzlar iin DIN 15022, ykn boaltlmas iin DIN15023 ve tekerlek aralklar ls iin DIN15024 sayl normlardr. Bunlar vinlerin planlanmasnda dikkate alnmaldr. Vinlerde araba hzlar, kpr aklnn araba yolunu snrlamas nedeni ile genellikle 63m/d altnda bulunur. Kpr hzlar ise 180m/dya kadar karlmaktadr.kpr vinleri belirli ve maksimum bir yke gre hesaplanmaldr.

DIN 15021e gre vinlerin tama ykleri ; Elektrikli, Asl Hat Arabalar (EHB):

Vin Cinsi

Ksa iaret
EHB-K
EHB-K-H EHB-KF EHB-KF-H

Tama Gc (Ton)

st Balk Veya Ray zerinde

Kabinsiz Uzaktan Kontroll

Kabinli

0,5 1
0,5 1

2
2 2 2 3,2 3,2 3,2 5 5 8 8

Alt Balk zerinde

Kabinsiz Uzaktan Kontroll Kabinli

EHB-U

0,5 1

EHB-U-H
EHB-UF EHB-UF-H

0,5 1

2
2 2

3,2
3,2 5

Kpr Vinlerinin eitleri:

Bir kirili, arabas kiriin alt kenarnda veya st kenarnda yryen, el ile veya elektrik motoru ile altrlan vinler. ki kirili, arabas kirilerin st ksmnda yryen, el ile veya elektrik motoru ile altrlan vinler. ki kirili ve arabas iki kiri arasnda kirilerin zerinde hareket eden tam elektrikli, 3 motorlu (kaldrma, araba yrtme, kpr yrtme) vinler. ki kirili ve arabas iki kiri zerinde hareket eden ve alt ksmnda dner bumu bulunan arabal, btn hareketlerin elektrik motoru ile yapld vinler. Kirilerinin st ksmnda hareket eden arabasnn stnde, dner bumu bulunan ve btn hareketleri elektrik motoru ile yaptran vinler.

Vinleri Meydana Getiren Elemanlar u ekilde Sralayabiliriz; Araba Kpr Vin Yolu Ve Kolonlar

ARABALAR
Vin arabalar kpr kirileri zerinde hareket eder. Sapan ve kanca yardm ile kavranan yk, araba zerindeki kaldrma mekanizmas ile, belli bir ykseklie kaldrldktan sonra gene araba zerindeki yrtme mekanizmas ile, kpr kirileri zerinde iletilir. Motorun dnme hareketini dili guruplarndan geirerek, tekerleklere bir dn hareketi salayan araba yrtme mekanizmas ile ykn, kpr kirileri zerindeki raylar yardm ile belirli konuma gelmesi salanr. Kaldrma mekanizmas, kanca blou, halat, tambur, dili kutusu, fren, kaplin ve motordan meydana getirilmitir. Tambur zerine sarlan halatlar, kanca blounu ve kanca blou zerindeki yk kaldrrlar. Kaldrma mekanizmas zerindeki fren tertibat ile ykn istenilen konumda durdurulmas mmkn olmakta veya istenilen bir hzla ve hassasiyetle yerine indirilmesi salanmaktadr.

Ayrca vin arabalarn, hesaplama kurallarnn ngrd ekilde guruplara ayrmakta mmkndr. Arabann tahrik sistemi gurubu Arabann tayc sistemi gurubu Arabann dier yardmc elemanlar.

Vin Arabasndaki Elemanlar; No Para Ad

1 2 3 4 5 6 7 Kaldrma tertibat dili kutusu Halat tamburu Halat tamburu yata Snrlama alteri tertibat Kaldrma hareketi snrlama alteri tertibat Kaldrma mekanizmas elektrik motoru Kaldrma mekanizmas motoruna balanan hz azaltma tertibat Kaldrma mekanizmas motor kaplini Yrtme mekanizmas motoru Yrtme mekanizmas motor kaplini Yrtme mekanizmas dili kutusu Korkuluk Araba asesi

Malzeme Gurup Kaynakl elik Gurup -

8
9 10 11 12 13 14

Kaldrma hareketinin dk hz ile altrma motr Gurup Gurup Gurup elik Knstr. elik Knstr.

Arabann Kaldrma Mekanizmas

sminden de anlalaca gibi, ykn kaldrlma ve iletilme devresinin en nemli ksm gerekletirilir. Bu ilemin yaplmas srasnda sistemde maksimum g sarf meydana gelir. Anmalarn veya krlmalarn nemli ksm bu srada meydana gelir. Mekanizmay meydana getiren elemanlarn da bu srada meydana gelen zorlanmalara gre hesaplanmas gerekir. kaldrma mekanizmas motordan itibaren u elemanlardan meydana gelir. Motor, kaplin, genellikle kaplin kasnaklar zerinden uygulanan fren tertibat, miller, dililer ve dili kutular, tambur, elik tel halat, makaralar, kanca veya kanca ve makaralarn beraberce getirdii kanca blou.

TEL HALATLAR
Vinlerde kullanlan elik tel halatlar, belli bir mr srdrmek zere ve belli kurallara gre deiik tel halat konstrksiyonlarndan seilirler. Bu mr sresi FEMin n grd kurallara gre 10 yldr. Vinlerde kullanlmaya elverili tel halat konstrksiyonlar, sarmlar alan DIN655 ve DIN656 tipleri ile sarmlar almayan DIN6895 deki tiplerdir.

Yk Kancalar
Yk kancalar, vinlerde ve kaldrma aralarnda, ykn kaldrlmas iin emniyetli bir ekilde aslmasn salayan bir elemandr. Ykn emniyetli bir ekilde kavranmas veya aslmas bir vin iletmesi iin ok nemlidir. nk vinlerde kazalarn nemli bir ksm bu emniyetin yeteri kadar dikkate alnmam olmasndan meydana gelmektedir. Yk kancalarnn, ykn kavranmasn veya aslmasn ok ksa zamanda ve en az personelle salanmas zorunludur. nk bu ilem ykn kaldrlmas ve indirilmesinden meydana gelen bir devrenin sresi zerinde kontrol g olan en byk etkendir. Keza kancalarn eklinin ve malzemesinin uygun bir ekilde seimi ile en kk boyuttaki bir eleman meydana getirmesi arzulanan bir durumdur. Bu suretle hem kaldrlan ykn bykl arttrlm olur, hem de kancayla yaplmas gereken ilemler rahatlkla yaplabilir. En ok kullanlan kanca tipleri unlardr; Basit yk kancalar ki tarafl yk kancalar Hamutlar

Tamburlar
Tamburlar, halatn zerine sarld ve bu sarlma srasnda ykn kaldrlmasnn meydana geldii bir elemandr. Halatn, tambur zerine sarlrken st ste binmemesine dikkat etmek lazmdr. nk byle bir durum halatn ypranmasna ve kazalara sebep olabilir. Bunu nlemek iin tamburlarn zerine, halatn sarmlarnn birbirine dememesi iin yivler alr ve sarm tertibatlar korunur.

Dier Vin Resimleri