Professional Documents
Culture Documents
0.001 in 0.001 in
E C E C
P n P n p n
B
B
Transistor c cu to gm cc min bn dn p v
n xen k nhau
1. Cu to
Min bn dn th nht ca Transistor l
min Emitter (min pht) vi c im l c
nng tp cht ln nht, in cc ni vi
min ny gi l cc Emitter (cc pht).
Min th hai l min Base (min gc) vi
nng tp cht nh v dy ca n nh
c m, in cc ni vi min ny gi l cc
Base (cc gc).
Min cn li l min Collector (min thu) vi
nng tp cht trung bnh v in cc
tng ng l Collector (cc thu).
1. Cu to
Tip gip p-n gia min Emitter v Base gi l
tip gip Emitter (JE).
Tip gip p-n gia min Base v min Collector
l tip gip Collector (JC).
V k hiu Transistor cn ch l mi tn t
gia cc Emitter v Base c chiu t bn dn p
sang bn dn n.
IE IC IE IC
E C E C
IB
IB
B B
PNP NPN
1. Cu to
V mt cu trc, c th coi Transistor nh 2
diode mc i nhau
1. Cu to
Cu to mch thc t ca mt Transistor n-p-n
2.Nguyn l hot ng
C C
B UCE>0 B UCE<0
npn pnp
UBE>0 E UBE<0 E
2.Nguyn l hot ng
s phn cc trong BJT
JE JC
s phn cc trong BJT
JE JC
Tham s
H thc c bn v cc dng in trong
Transistor I E I B I C
H s truyn t dng in ca
Transistor C
I
IE
H s khuch i dng in ca
Transistor I
C
IB
Ta c h thc: IE IB (1 )
(1 )
3. Cc dng mc BJT
3.1 Mch chung Emitter (EC)
UOut
C
B
UIn E
EC
H ng c tuyn vo
IB = f(UBE) khi UCE = const
VCE=2V
VCE=4V
VCE=6V
IB(A)
150
A
C V UOut 100
B
A
E
UIn V 50
EC
0
0.5 1 VBE (V)
c tuyn truyn t v c tuyn ra ca s EC
H ng c tuyn ra: IC = f(UCE ) khi IB=const
H ng c tuyn truyn t: IC = f(IBE) khi UCE = const
UC
=8 V
V
E
IB=100A
=3
10
IB=80A
8
IB=60A
6
IB=40A
4
IB=20A
2
IC I E ICB 0 IC I B ICB 0
Gii phng trnh vi IC, chng ta c mi quan h gia IC v IB
1
IC IB I CB 0 I B 1 I CB 0 I B I CB 0
1 1
Trong = (1-) l h s khuch i CE
( thng thng = 0,99; = 99)
Mt s mch EC
+10V
R3
4k7
C2
R2 22uF
47k
C1 R4
Q1 10k
2N2222
22uF
R1
10k
C3
R5 100u
1k
3.2 Mch chung Base (BC)
NPN
E C
UIn UOut
B
BC
H ng c tuyn vo
IE=f(UEB) khi in p ra UCB =const
UCB=6V
UCB=4V
UCB=2V
IE(mA)
6
NPN
E C
A
4
UIn UOut
V B V
2
BC
0
UEB (V) -1 -0.5
H ng c tuyn ra v truyn t
c tuyn ra:IC= f(UCB) khi gi dng vo IE=const
c tuyn truyn t: IC=f(IE) khi khi UCB = const
UC
IC(mA)
B
UC
=8 V
V
B
IB=5mA
=2
10
IB=4mA
8
IB=3mA
6
IB=2mA
4
IB=1mA
2
IE(mA) 10 8 6 4 2 0 2 4 6 8 10 UCB(V)
3.3 Mch chung Collector (CC)
E UOut
B
UIn C
CC
H ng c tuyn vo
UEC=40V
UEC=20V
UEC=30V
IB(A)
150
A
E V UOut 100
B
A
UIn C
V 50
CC
0
-3 -4.5 -6 VBC (V)
c tuyn ra ca s CC
IE(mA)
IB=100A
10
IB=80A
8
IB=60A
6
IB=40A
4
IB=20A
2
0 2 4 6 8 10 UEC(V)
ng thng ly in (Load line)
ngng
VCE(V)
0 VCEQ M
Vai tr ca ng thng ly in
VCE=4V
IB=100A
10 100
IB=80A
+8 80
IC
IBQ
t Q IB=60A t
ICQ 6 60
IB=40A
IC- 4 40
IB=20A
2 20
VBEQ
+ -
0
0 2 UC 4 6 UC 8 10 UCE(V) 0.5 1 VBE (V)
UCEQ
t
t
4. Phn cc ca BJT
Vng hot ng ca BJT:
IC
RB RC
+
IB
VCE
+
VBE -
Phn cc c nh ca BJT (Fixed Bias)
Mch ng nn-pht (Base-Emitter):
VCC RB I B VBE 0
VCC VBE
IB
RB
Vi VBE = 0.7V nu BJT l Si v VBE = 0.3V nu l Ge.
Suy ra : IC=IB
Mch ng ra thu-nn (Collector-Base):
VCC RC I C VCE hay VCE VCC RC I C
y l phng trnh ng thng ly in.
S bo ha ca BJT
S lin h gia IC v IB s quyt nh BJT c hot ng
trong vng tuyn tnh hay khng. BJT hot ng trong
vng tuyn tnh th ni thu - nn (CE) phi phn cc nghch.
BJT NPN v c th mch va xt ta phi c:
VC VB VC VB VBE VC VCC RC IC VCE VBE 0.7V
VCC 0.7
IC
RC
VCC 0.7
Nu C I
RC
th BJT s i dn vo hot ng trong vng bo ha. T iu
kin ny v lin h IC=IB ta tm c tr s ti a ca IB, t
chn RB sao cho thch hp.
VCC
Nu IC tc VCE = 0V (thc ra khong 0.2V)
RC
VCC
I Csat
RC
4.2 Phn cc n nh cc pht
Vcc
Mch c bn ging mch
phn cc c nh, nhng
cc emitter c mc thm
IC
mt in tr RE xung mass. RB RC
Cch tnh phn cc cng c +
cc bc ging nh mch
IB
VCE
phn cc c nh. +
VBE -
RE
IE
Ta c: VCC RB I B VBE RE I E
VCC VBE
I E 1 I B IB
RB 1 RE
Thay
VCE VCC RC RE IC
S bo ha ca BJT
Tng t nh trong mch phn cc c
nh, bng cch cho ni tt gia cc thu
v cc pht ta tm c dng in cc thu
bo ha ICsat
VCC
I Csat
RC RE
Ta thy khi thm RE vo, ICsat nh hn trong
trng hp phn cc c nh, tc BJT d bo
ha hn.
4.3 Phn cc bng cu chia in th
Dng nh l Thevenin bin i thnh mch tng ng
Vcc Vcc
IC
RC RC
R1
IB
Q1
RBB
R2 VBB RE
IE
RE
R1 R2 R2
Trong : RBB VBB VCC
R1 R2 R1 R2
Ngoi ra:
VC VCC RC IC
VB VBB RB I B
VE RE I E RE I c
S bo ha ca BJT
VCC
I Csat
RC RE
4.4 Phn cc vi hi tip in th
y cng l cch phn cc ci thin n nh cho hot
ng ca BJT
Vcc
IC
RC
IC
+
RB
IB
VCE
+
VBE -
RE
IE
Mch nn pht: VCC R I RB I B RE I E VBE
'
C C
Vi I IC I B I E IC I B
'
C
VCC VBE
IB
RB RC RE
IC I B
VCE VCC RC RE IC
4.5 Mt s dng mch phn cc khc
Vcc=+12V
100 / Si
50 / Si 100 / Si
RC=1k R1=40k Rc=5k
Q1 Q1 Q1
Vcc IC(mA)
8
IC
RB RC 6 IB=40A
Q1 4
Si
IB
2
UCE(V)
0 10 20
T ng thng ly in: VCE =VCC-RCIC
Ti trc trc ta UCE , khi IB=0 ta suy ra IC=0 v VCE =20V thay
vo phng trnh ng thng ly in ta c VCC=20V
Vcc
I Csat 8 mA RC 2.5 k
Rc
Ngoi ra: Transistor lm t vt liu thun bn dn Si do
VBE=0.7V v I VCC VBE 20V 0.7V 40 A
B
RB RB
RB 482.5 k
c cc in tr tiu chun ta chn: RB=470 K, RC=2.4 K..
Th d 2
Thit k mch phn cc nh hnh di. IC=2mA, VCE=10V
Vcc=20V
IC
RB RC
2N4401
150 / Si
IB
RE 100F
IE
in tr RC v RE khng th tnh trc tip t cc thng
s bit. Vic a in tr RE vo mch l n nh
iu kin phn cc. RE khng th c tr s qu ln v
nh th lm gim VCE (s lm gim khuch i).
Nhng nu RE qu nh th n nh km. Thc
nghim ngi ta thng chn VE khong 1/10VCC.
1 1
VE VCC 20 2 V
10 10
VE VE 2V
RE 1 k
I E I C 2mA
Chn RB=1.2 M
Th d 3
Thit k mch phn cc c dng nh hnh di
Vcc=20V
IC
R1 RC
VCE=10V
IB IC=2mA
min 80 / Si
RE 100F
IE
R2
1 1
Ta c: VE VCC 20 2 V
10 10
VE VE 2V
RE 1 k
I E I C 2mA
VC VCE VE 20V 10V 2V
Rc 4 k
IC 2mA
VB VBE VE 0.7 2 2.7 V
in tr R1, R2 khng th tnh trc tip t in th chn B v
in th ngun. mch hot ng tt, ta phi chn R1, R2
sao cho c VB mong mun v sao cho dng qua R1, R2 gn
nh bng nhau v rt ln i vi IB.
Lc :
1
R2 RE 8 k
10
Ta c th chn: R2 6,8 k
R2
VB VCC 2.7 V
R1 R2
R1 43.57 k
VIn(V)
RC=0.82k VOut(V)
5 VOut
Q1 5
VIn
DC=125
t RB=68k
0 t
t1 t2 0
t1 t2
ICE0
C
VCE=VCC
R=
E
Th d: Xc nh RC v RB ca mch in nu ICsat=10mA
Vcc=+10V
DC=250/Si
VIn(V)
RC VOut(V)
10 VOut
Q1 10
VIn
t RB
0 t
t1 t2 0
t1 t2
I Csat
40 A
VCC V
I Csat 10 mA RC CC 1 k IB
RC DC
I Csat
Ta chn IB=60A m bo BJT hot ng trong vng bo ha
VIn VBE VIn 0.7
IB RB 155 k
RB IB
Do ta thit k: RC=1k
RB=150k
VOut(V)
10
t
0
t1 t2
IC
100%
90%
10% t
t1 t2
0
td ts
tr tf
tOn tOff
Th d 1 BJT bnh thng:
ts=120ns ; tr=13ns
tf=132ns ; td=25ns
Vy: ton=38ns ; toff=132ns
Mt s ng dng ca BJT hot
ng nh mt chuyn mch
Using a transistor as a switch
PNP
NPN
Using a transistor switch with sensors
ng ngt n
7. Tnh khuch i ca BJT
Vcc
R1 Rc C2
C1 VOut(t)
VIn(t) Q1
R2 RE CE
t
R1 Rc C2 0
C1 VOut(t)
VIn(t) Q1
VB(t)
R2 RE CE
t
VB
VB(t) >VBIB IC VC(t)
VC(t)=VCC-RCiC(t)
VB(t) <VBIB IC
VC(t)=VCC-RCiC(t)
t
VOut(t) ngc pha vi VIn(t). VC
VOut(t)
VOut (t )
AV
VIn (t ) t
l khuch i hay li in 0
th ca mch
Cha kha phn gii v xc nh cc thng s ca
mch l mch tng ng xoay chiu.
vo
li in th: AV
vi
io
li dng in: AV
ii
vi
Tng tr vo: Zi
ii
vo
Tng tr ra: Zo +
io
ii
+ io
vo zo
zi Rc
vi R1 R2
- -
Dng mch tng ng
Mch tng
ng
kiu mu re thng s h
n gin y n gin y
Mch cc Emitter v Collector chung
kiu mu re thng s h
Dng n gin Dng n gin
ib ic ib ic
B B
re i b h ie h fe .i b
E
E
Dng y Dng y
ib ic B ib ic C
B h ie h fe .i b
re i b h re .vCE r0 1
E ~ h 0e
E
Mch cc nn chung
kiu mu re thng s h
Dng n gin Dng n gin
E ie ic C ie ic
E
re i e h ie h fb .i e
B B
Dng y Dng y
E ie ic C E ie ic
h ie
re i e r0 1 h fb .i e r0 1
h 0b h re .vcb h 0b
B
~ B
Cc lin h cn ch : 26mV 26mV
re
IC IE
re h ie h fe re h ib h fb 1
Ngoi ra:
v be v be i c 1
re . i b g m .v be
ib ic i b g m
;
Do 1 +
ii ib +
RC B C
nn A V i b
re R E re io
vi Rb E vo
Nu R E re Rc
Re Zo
RC Zi Zb
- -
th AV
RE
Du - cho thy vo v vi ngc pha
vi
Tng tr vo: z i
ii
vi .re .i b 1 R E .i b
Ta t: z b .re 1 R E re R E R E
ib ib
Suy ra: zi R B // z b
io
li dng in:A i
ii
vo vi vo z i zi
io i i A i . Hay Ai AV .
RC zi vi RC RC
vo ib io
Tng tr ra: zo B
i b
C
re
io +
vi=0
Rb E ~ vo
Rc
-
Re
vo
zo RC
io
Trong trng hp ni thm CE hoc ni chn E xung mass
Vcc Vcc
RB Rc C2 C2
C1 RB Rc
Vo C1
Vi
Vo
Q1
Vi Q1
RE CE
Mch tng ng
ii ib
+ +
B C
re i b io
vi vo
Rb E
Rc
Zi Zo
- -
Phn gii mch ta s tm c:
vo RC
AV
vi re
vi
z i R B // re
ii
zo R C
zi
Ai A V
RC
Mch khuch i cc pht chung vi kiu
phn cc bng cu chia in th v n nh
cc pht
Vcc
ii ib
+ +
B C
Rc C2
C1 R1
re i b io
Vo vi
vo
Vi Q1 E
R1 R2 Rc
R2
RE Zi Re Zo
Zb
- -
AV
RC
RC zi R1 // R 2 // z b
re R E RE
zb re R E R E
Ai A V
zi zo R C
RC
Trong trng hp ni thm CE hoc ni chn E xung mass
Vcc Vcc
Rc C2
C1 R1 Rc C2
Vo C1 R1
Vi Q1 Vo
R2 Vi Q1
RE CE R2
Mch tng ng
RC
+
ii ib + AV
B C rE
re i b io zi R1 // R 2 // z b
vi vo
R1 R2 E
Rc z b rE
Zi Zo
-
Zb
-
zo R C
zi
Ai A V
RC
Mch khuch i cc pht chung phn cc
bng hi tip in th v n nh cc pht
Vcc i Rb
ii ib
Rc C2 + +
RB B C
C1 Vo
re i b io
Vi vi vo
Q1 E
Rc
RE Zi Re Zo
- -
AV
vo
RC
RC .R E .R B
zi
vi re R E RE R B .R E . A V
zi
Ai A V . zo R C // R B
RC
9. Phn gii theo thng s h n gin
lin h 2 mch tng ng
h ie re
h fe
h oe 1
ro
h ib re
h fb
Mch khuch i cc pht chung
Vcc
Rc C2
C1 R1
Vo
Vi Q1
R2
RE CE
Mch tng ng
ii ib
+ +
B C
h ie h fei b io
vi vo
R1 R2 E
Rc
Zi Re Zo
Zb
- -
Phn gii mch tng ng ta tm c
Tng tr vo Zi=R1//R2//Zb
vi: Zb=hie+(1+hfe)RE=hie+hfeRE
li in th: v
AV o
vi
Ta c: vo h fe .i b .R C
vi hie .ib 1 h fe R E .ib
vo h fe .ib .R C h fe .R C h fe .R C
AV
vi hie .ib 1 h fe R E .ib h ie 1 h fe R E h ie h fe .R E
RC
Thng h ie h fe .R E AV
RE
Tng tr ra: Zo=RC
io
li dng in: A i
ii
vo vi
io ii
RC zi
vo zi zi
Ai . Hay A i A V .
vi R C RC
10. MT S NG DNG KHUCH I CA BJT
mch khuch i micro dng cho my tng m
Mch to dao ng sng hnh sin
Mch a hi t dao ng dng tranzito lng cc
1 1
f
T 0.69R B2C1 0.69R B1C2
Hnh dng thc ca Transistor BJT