Fizičko-hemijske analitičke metode

Pripremio: Husić Rijad

JU MSŠ GRAČANICA
MAŠINSKA TEHNIČKA ŠKOLA
Mašinski tehničar operator za
CNC mašine
 ANALITIČKA KEMIJA
(Analytical Chemistry)

Značaj i definicija

Grana kemije koja se bavi razdvajanjem,

identifikacijom i određivanjem komponenata u
ispitivanom materijalu (uzorku)
Podjela analitičke hemije

Analitička hemija

Kvalitativna Kvantitativna

 Kvalitativna analiza treba uvek da

prethodi kvantitativnoj!
 Podjela analitičke
2. PODJELA hemije
 Kvalitativna analiza
- utvrđuje koji su sastojci /materijali prisutni u
uzorku

 Kvantitativna analiza
- utvrđuje količinu pojedinih sastojaka prisutnih
u uzorku
 KVALITATIVNA ANALIZA
(Qualitative Analysis)
Princip:
- kvalitativna analiza koristi bilo koju osobinu ili
kombinaciju osobina da bi se otkrio nepoznati
sastojak:
 vizualno opažanje
 hemijske reakcije

- u sva 3 agregatna stanja, a najčešće u

otopinama (otapanje, taloženje, stvaranje kompleksa,
oksidacijsko-redukcijski procesi )
 KVANTITATIVNA ANALIZA
(Quantitative Analysis)
Kvantitativna hemijska analiza ima zadatak da određuje
količine u kojima su pojedine jednostavnije vrste ili
elementi zastupljeni u nekoj složenijoj supstanciji.

Prema porijeklu signala, analitičke metode

dijelimo na:
 Hemijske;
 Fizičko-hemijske i
 Fizičke.
 Podjela analitičkih metoda
 Između fizičkih i fizičko-hemijskih metoda ne postoje
oštre granice.

 Ove dvije metode se često objedinjuju pod nazivom

instrumentalne metode analize, čime se želi podvući
značaj mjerne aparature pri njihovoj upotrebi.

 Dosta često, i pored neadekvatnosti, analitičke

metode dijelimo na:

1. Klasične i
2. Instrumentalne.
 GRAVIMETRIJSKA ANALIZA

Gravimetrija je metoda kvantitativne hemijske analize

koja se zasniva na mjerenju mase elementa ili jedinjenja
izdvojenog od ostalih sastojaka taloženjem u obliku teško
rastvornog jedinjenja, koje se lako prevodi u oblik
pogodan za mjerenje mase.

Nominalna definicija gravimetrije je: merenje mase

(gravis, lat. masa).
 GRAVIMETRIJSKA ANALIZA
Prednosti:
•Mali broj analiza
•Visoka tačnost (0,01-0,005%, ili do konc. 110-6
mol/dm3)
•Jednostavnost, niska cijena

Nedostaci:
•Dugo vrijeme trajanja analize (cijeđenje, žarenje)
•Delikatnost nekih operacija (taloženje, razdvajanje)
•Ograničenost primjene kod niskih koncentracija analita
 GRAVIMETRIJSKA ANALIZA

Osnovne i najvažnije metode gravimetrijske analize su

TALOŽNE METODE.

•Element koji se određuje, izdvaja se iz rastvora

taloženjem, u obliku teško rastvornog jedinjenja
poznatog hemijskog sastava i odgovarajućih svojstava
pogodnih za dalji tok analize.
 GRAVIMETRIJSKA ANALIZA
Taložne metode gravimetrijske analize se u eksperimentalnom
radu izvode kroz nekoliko osnovnih operacija. To su:
TALOŽENJE,
CIJEĐENJE I ISPIRANJE TALOGA,
SUŠENJE I ŽARENJE TALOGA,
MJERENJE NA ANALITIČKOJ VAGI i
IZRAČUNAVANJE I ANALIZA DOBIJENIH REZULTATA.
GRAVIMETRIJSKA ANALIZA
 VOLUMETRIJSKA ANALIZA

PRINCIP
Poznatoj zapremini (V) ispitivane supstance čija je
koncentracija (c) nepoznata (titrovani rastvor), dodaje se
rastvor poznate koncentracije (titrant).
Volumetrijske metode pripadaju grupi najvažnijih metoda
kvantitativne hemijske analize

brze
ne zahtijevaju komplikovanu opremu
jednostavne za izvođenje - može da se odredi veliki broj
supstanci u širokoj oblasti koncentracija